مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۲ فروردین ۱۳۲۲ نشست ۱۴۸

از مشروطه
پرش به ناوبری پرش به جستجو
مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری سیزدهم تصمیم‌های مجلس

مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری سیزدهم

قوانین بنیان ایران نوین مصوب مجلس شورای ملی
نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری سیزدهم
مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۲ فروردین ۱۳۲۲ نشست ۱۴۸

دوره سیزدهم قانونگذاری

جلسه ۱۴۸

شماره مسلسل - ۱۱۸۱

صورت مشروح مجلس روز یکشنبه ۲۲ فروردین ۱۳۲۲ نشست ۱۴۸

(مجلس یکساعت و سه ربع پیش از ظهر بریاست آقای اسفندیاری تشکیل گردید)

صورت مجلس روز پنجشنبه ۱۹ فروردین ماه را آقای (طوسی) منشی قرائت نمودند

- تصویب صورت مجلس

۱ - تصویب صورت مجلس

رئیس - در صورت مجلس نظری نیست (خیر) صورت مجلس تصویب شد

- اعلام نتیجه استخراج آراء کمیسیونها

۲ - اعلام نتیجه استخراج آراء کمیسیونها

رئیس - استخراج آراء کمیسیونها بعمل آمده و باطلاع مجلس می‌رسد.

مقام عالی ریاست معظم مجلس شورای ملی.

نتیجه استخراج آراء منتخبه در جلسه ۱۸ فروردین ۱۳۲۲ راجع بانتخاب کمیسیونهای یازده گانه معمولی منتخبه از مجلس بترتیبی است که ذیلاً بعرض می‌رسد:

کمیسیون قوانین دادگستری:عده اعضاء ۱۸ عده حضار موقع اخذ رأ ی ۸۴ نفر. حائزین اکثریت آقایان: صدر - ملک مدنی - دکتر قزل ایاغ - بهبهانی - لیقوانی سزاوار - سلطانی - مهذب - تاریجانی - مؤید احمدی - همراز - رضوی اوحدی - نقابت - جهانشاهی - ثقة الاسلامی - رهبری - انوری آقا ی حمزه تاش - هم ۱۸ رأ ی داشته‌اند.

کمیسیون قوانین دارائی - عده اعضاء ۱۸ عده حضار موقع اخذ رأ ی ۸۴ - حائزین اکثریت آقایان: دادور - ناصری - گودرزنیا - مخبر فرهمند - دهستانی - پناهی - نمازی - مجد ضیائی - پارسا - دکتر تاج بخش - کازرونیان - طوسی نائنینی - مؤید قوامی - افشار - محیط - معدل - فتوحی.

کمیسیون کشور - عده اعضاء ۱۸ عده حضار موقع اخذ رأ ی ۸۴: حائزین اکثریت آقایان: امیر تیموری - افخمی - فریدونی - اوحدی - جلائی - شهدوست - مسعودی خراسانی یار احمدی - نوا ب یزدی - مشیری دوانی - دکتر تاج بخش - ناهید - صفاری - طوسی - عطاء ا ﷲ پالیزی - شجاع - بوداغیان - آقایان حمزه تاش و کامل ما کوئی هر یک ۴۲ و آقای معینی ۲۴ رأ ی داشته‌اند.

کمیسیون فرهنگ - عده اعضاء ۱۸ عده حضار ۸۱ - حائزین اکثریت آقایان: دکتر طاهری - دکتر ملک زاده - دکتر سنگ - روحی - فیاض - اورنگ - مجد ضیائی - منصف - موقر - آزادی - سلطانی - شاهرودی - صفوی - هاشمی - نراقی - مهذب فرخ - نوبخت.

کمیسیون بازرگانی و پیشه و هنر - عده اعضاء ۱۸ عده حضار ۸۲. حائزین اکثریت آقایان: نمازی - نیکپور خسرو شاهی - آزادی - مهدوی - عزیزی - امامی - رستم گیو - اصفهانیان - کارزونیان - مخبر فرهمند - نصرتیان - اصفهانی - چایچی - پارسا - فرشی - حریری - اردبیلی.

کمیسیون کشاورزی - عده اعضاء ۱۸ عده حضار ۸۳ حائزین اکثریت آقایان: معدل - هدایت - لیقوانی - مؤید ثابتی - معتصم سنگ - هدایت ا ﷲ پالیزی - شباهنگ - افشار - معینی - بوداغیان - محیط - فرمانف مائیان - امیر ابراهیمی - ملایری - ملک زاده آملی - یار احمدی - فتوحی - حسن اکبر

کمیسیون راه - عده اعضاء ۱۸ عده حضار ۸۲ - حائزین اکثریت آقایان: تهرانچی - ناهید امیر ابراهیمی - یمین اسفندیاری - دولتشاهی - ذوا لقدر - دکتر لقمان - مؤید قوامی رهبری - فتوحی - ریگی - رفیعی - مسعودی - مکرم افشار اردبیلی - مسعودی خراسانی - دکتر سمیعی - حمزه تاش.

کمیسیون امور خارجه - عده اعضاء ۱۲ عده حضار ۸۲ حائزین اکثریت آقایان: بیات - طالش - نبیل سمیعی - اقبال - مقدم - مهدوی - هدایت - مستشار - همراز - منشور - نوبخت - یمین اسفندیاری - آقای طباطبائی هم ۱۸ رأ ی داشته‌اند

کمیسیون بهداری - عده اعضاء ۱۲ عده حضار ۸۲ - حائزین اکثریت آقایان: دکتر سمیعی - دکتر ملک زاده دکتر قزل ایاغ - دکتر تاج بخش - دکتر ادهم - دکتر لقمان - دکتر نفیسی - دکتر سنگ - دکتر غنی - دکتر ضیاء - موقر طباطبائی.

کمیسیون نظام - عده اعضاء ۱۲ عده حضار ۸۲ - حائزین اکثریت آقایان: دادور - روحی - تهرانچی - مقدم - انوار - صفاری - رفیعی معتضدی - طباطبایی - نراقی - هاشمی - آزادی.

کمیسیون پست و تلگراف - عده اعضاء ۶ عده حضار ۸۲ حائزین اکثریت آقایان: یمین اسفندیاری - فریدونی - مرآت اسفندیاری - مشار - ساکینیان - شهدوست.

رئیس - گویا بعضی از آقایان در بیشتر از دو کمیسیون عضویت پیدا کرده‌اند البته از هر محلی که لازم نمیدانند استعفاه بکنند. آقای امیر تیمور.

- سؤال آقای امیر تیمور و جواب آقای نخست وزیر راجع به جمع آوری محصول

۳- سؤال آقای امیر تیمور و جواب آقای نخست وزیر راجع به جمع آوری محصول

امیر تیمور - بنده از تشریف فرمائی آقای نخستوزیر استفاده می‌کنم اکر مقام ریاست اجازه بفر مایند...

رئیس - این مربوط بموضوعی که مطرح است نیست.

امیر تیمور - با موافقت خودشان استفسار می‌کنیم از نظر اینکه محصول سال بعد قریباً بدست خواهد آمدو تمام...

رئیس - راجع بسؤال است؟

امیر تیمور - بلی راجع به سؤال است خودشان هم میدانند که تمام مجلس و کشور منتظرند بدانند که دولت برای محصول سال جدید جه تصمیمی در نظر دارد و چه اقدامی خواهد کرد که گذران نان کشور تأ مین بشود بنابراین بنده تمنی می‌کنم اگر آقای نخست وزیر حاضر هستند و برای جواب تشریف آرده‌اند توضیحاتی بفرمایند.

رضوی - آقا اجازه بنده برای عرضی راجع بکمیسیونها محفوظ باشد.

نخست وزیر - در جواب سؤالی که آقای امیر تیمور فرمودند باید همینقدر عرض کنم که دولت جمع آوری محصول را در درجه اول اهمیت قرار داده‌است از کار جمع آوری خواربار شاید امروز ما کاری مهمتر نداشته باشیم دولت مطالعات زیادی در این باب نموده و طرح‌ها هم تهیه شده و در نظر است با کمیسیون خواربار که انتظار داریم زودتر تشکیل شود مشورتی بکنیم و فورأ یک اقداماتی بنمائیم که هم جمع آوری محصول که امسال از هر جهت خوب شده تأمین شود و هم برزگران و مالکین و حق آنها را محفوظ کرده باشیم. در این ضمن از موقع استفاده کرده با اطلاع آقایان نمایندگان میرسانم دیروز که سفیر کبیر شوروی به ملاقات من آمده بود اظهار کردند که دولت شوروی حاضر شده‌است که ۲۵ هزار تن گندم برای مصرف طهران بما بدهند و ا لبته این ۲۵ هزار تن گندم که مقدار فوق العاده‌ای است برای مصرف تا سرخرمن طهران کافی است و ما امیدواریم بعد از مذاکراتی که باآنها بکنیم و ترتیب محلش را بدهیم که زود هم حمل شود مصرف نان طهران را تا سر خرمن از هر جهت تأمین کنیم بنابراین قسمت دیگری را که متفقین ما داده و می‌دهند برای نقاط جنوب و غرب تخصیص خواهیم داد و باین ترتیب امیدواری کامل داریم که تا اول خرمن گشایشی حاصل شود واز این سختی نجات پیدا کنیم و بنده از این توفیق خیلی مسرورم و نهایت امتنا و تشکر را هم دارم که دولت شوروی در این موقع که وضع خود آنها در نهایت سختی است یک همچو کمک گرانبهائی را کرده‌است.

سزاوار - استدعا می‌کنم بفرمائید کی تحویل می‌دهند؟

نخست وزیر - همین چند روزه ترتیب آن داده خواهد شد.

- گزارش آقای نراقی راجع به وضع پول و انتشارات اسکناس

[۴ - گزارش آقای نراقی راجع به وضع پول و انتشارات اسکناس

رئیس - آقای نراقی.

بنده اجازه خواسته بودم گزارش مختصری راجع به وضع پول و اسکناس بعرض مجلس شورای ملی و بالتبع به تمام افراد مملکت برسانم چون بنده تصور می‌کنم یک عده از اشخاص بد اندیش و مفسد موقع بدست آورده‌اند که القاء شبه ذبکنند راجع بپول کشور بنده آنچه که اطلاع دارم واز نزدیک ناظر آن هستم و می‌بینم پول ما انصافأ از نظر استحکام پشتوانه وضعش قابل اطمینان است این است که می‌خواستم با ارقام واقلام وضعیت پشتوانه‌ای و میزان اسکناس و انتشارش را بعرض آقایان برسانم. هیئت نظارت اسکناس که بریاست آقای مؤید احمدی تشکیل می‌شود نهایت دقت و مراقبت را داردکه تمام جزئیات قانون را رعایت کند وبر طبق آن با کمال دقت اسکناس را منتشر بکند و حفظ بکند چون آقای مؤید احمدی خودشان کسالت داشتند به بنده واگذار کردند این گزارش را تنظیم کنم و بااطلاع آقایان برسانم. خاطر آقایان هست که قبل از ۲۸ آبان گذشته ترتیب انتشار ا سکناس اینجور بود که هر دفعه با استجازه از مجلس مبلغی اسکناس منتشر بکنند چندین مرتبه از مجلس اجازه گرفته شد و دفعه آخر کل اسکناسها ی منتشره که تا ذتاریخ ۲۸ آبان منتشر شده بود سیصد وپنجاه میلیون تومان بود بعد از آن قانونی از مجلس گذشت یعنی اختیار انتشار اسکناس را به هیئت نظارت تفویض کردند و از آن ببعد باطلاع مجلس نرسیده‌است که چقدر اسکناس منتشر شده‌است. در قانون ۲۸ آبان در ماده راجع بطرز انتشار اسکناس و طرز حساب کردن پشتوانه هست که بنده بخاطر آقایان می‌آورم آن دو ماده را. قانون تفویض اجازه انتشار اسکناس به هیئب نظارت اندوخته اسکناس مصوب ۲۸ آبان ۱۳۲۱ در ماده چهارمش اینطور ذکر شده اسکناسهائی که بموجب این قانون منتشر می‌شود باید دارای پشتوانه بشرح زیر باشد. الف - شصت در صد زرببهای رسمی این تاریخ بازار بین المللی و یا لیره و دلاری که قابل تبدیل به زر باشد. ب - چهل درصد لیره که تنزل آنها نسبت به زرببهای امروز تضمین شده باشد. ماده پنجش را اینطور می‌گوید: پشتوانه سه هزار وپانصد میلیون ریال اسکناس که تا تاریخ اجازه انتشار آن داده شده‌است بر اساس شصت در صد زر وسیم که بنرخ بازار بین المللی تقویم شده باشد وجواهراتی که بموجب قانون مصوب ۲۵ آبان ۱۳۱۶ ببانک ملی ایران واگذار شده‌است خواهد بود از هم جدا کرده‌است آن۳۵۰۰ میلیون ریال را بیکجور پشوانه برایش منظور کرده‌است و اسکناسهائی هم که بعدأ منتشر می‌شود بکجورد دیگر پشیوانه برایش منظور شده‌است یعنی آن زر و سیمی که در کشور مجود است و مقداری که در خارج از کشور داریم پشتوانه آن خواهد بود. حالا بنده این مقدار زد وسیم را با کلیو گرم و خروار و بهای آنها را نیز با دقت تنظیم کردهایم وبا اطلاع آقیایان میرسانم که بدانند ما چقدر زر و سیم و جواهر برای پشتوانه داریم اول پشتیوانهآ سه هزاره وپانصد میلیون ریال را که قبلأ منتشر شده بعرض آقایان میرسانیم: زر در تهران موجود است ۲۲۵’۷۷۳’۲۲ گرم’زرد پرتوریا ۷۳۴۴۳۰۲ گرمزرد در لندن ۱۲۵۰۹ گرم جمع کل این مقدار که در اینسه نقطه‌است یعنی هم درتهران وهم در لندن وهم در پرتویا مساوی است با ۰۳۶’۱۳۰’۳۰گرم معادل است با صد خروار و چهل و سه من این میزان پشتوانه ایست که ما در مملکت ودر خارج از کشور خود داریم با نضمام جواهرات آن پشتوانه سه هزار و پانصد میلیون ریالی که قبلامنتشر شداست تهران واین مقدار قسمت اعظمش در تهران است ویک مقدار کمی هم در لندن ویک مقداری هم در پرتویا است میزان نقر ه که ما داریم و تما مش در ایران است بعنوان پشتوانه مقدار این عبارت از۷۹۶’۴۸۷’۱ کیلو گرم ومعادل است با ۹۵۹’۴خروار نقره خالص که در ایران ’ در انبار بانک ملی ایران موجود است بعنوان پشوانه وتمنی می‌کنیم آقایان تشریف بیاورد و ببنند اینها را آنوقت قیمت اینها بهای اینها بهای این زرد وسیم موجوده در ایران قیمتش عبارت است از ۲۴۵’۷۵۱’۷۵۵’۱ ریال یعنی ۱۶’۵۰ درصد از کل اسکناسهای منتشره یعنی از آن سیصد و پنجاه میلیون تومان اسکناس که قبلأ منتشر شده بود ۵۰درصد از پشتوانه آن زر وسیم است و ده درصد از محل جواهرات است که چندین برابر این مقدار قیمت دارد اما اسکناسی که بعدأ منتشر کرده هیئت نظارت از تاریخ ۲۸آبان ماه به بعد که با اجازه مجلس شورای ملی بوده و منتشر شده تا آخر اسفند یعنی آذر و دی و بهمن واسفند مقدار اسکناسی که هیئت نظارت انتشار داده‌است عبارت است از ۱۱۴۷۵۰۰۰۰۰ ریال یعنی ۱۱۴۷۵۰۰۰۰ تومان ما در طی این مدت اسکناس منتشر کرده‌ایم (افشار - اینها را بفرمائید در جرائد بنویسند) همه اینها نوشته خواهد شد. بجای اینها پشتوانه گرفتیم. پشتوانه اش را باطلاع میرسانم که چه هست پشتوانه اینها عبارت است از۴۰۱’۹۱۲’۲۳گرم طلای خالص ودر تصرف و اختیارما هست قیمت این طلا عبارت است از ۹۳۹’۳۲۴’۸۷۲ریال یعنی هفتاد وشش درصد از بهای اسکناسها زر خالص بما تحویل داده‌اند ودر تصرف هیئت نظارت است بقیه اش تا صد درصد ارز یعنی اسعار یعنی لیره و دلار داریم لیره که ما داریم عبارت است از۶۳۰’۸۰۳ لیره که قیمتش عبارت است از ۷۶۲’ ۸۶۴’ ۱۰۲ ریال از قرار هر لیره ۱۲۸ ریال وهشت میلیون ریال هم دلار داریم که بعنوان پشتوانه در بانک تحت اختیار ما ست این هشت میلیون دلار هم از قرار هر دلاری ۳۲ ریال ۲۵۶ میلیون ریال است که جمعأ بهای این ارزها این اسعارهای موجود بانضمام آن طلاهائی که در اختیار ماست بیش از صد درصد از اسکناسی است که ما انتشار داده‌ایم پس بنابراین ملاحظه میفرمائیدکه هیئت نظارت کمال دقت را کرده‌است در انجام وظیفه ورعایت مقررات قانون را کرده‌است در ضمن این گزارش راجع بانتشار اسکناس یک مژده دیگری خواستم به آقایان بدهم وآن این است که اخیرأ متفقین موافقت کرده‌اند روی تقاضای ما یک مقدار از این طلاهائی که در پرتوریا داریم منتقل به ایران شود و اخیراً منتقل خواهد شد و هیئت نظارت از دولت تمنی کرد که اجازه بدهند این طلاهائی که بایران تحویل می‌شود بصورت مسکوک در بیاید ودر بازارهای ایران منتشر بشود دولت هم وعده کرده‌اند که عنقریبأ لایحه قانونی آنرا به مجلس شورای ملی تقدیم کنند. (بعضی از نمایندگان - بسیار خوب دستور).

- سئوال آقایان امیر تیمور و یمین اسفندیاری راجع به وضعیت راه آهن و جواب آقای وزیر راه

۵ - سئوال آقایان امیر تیمور و یمین اسفندیاری راجع به وضعیت راه آهن و جواب آقای وزیر راه

رئیس - آقای وزیر راه برای جواب سئوال شما هستند آقای امیر تیمور.

امیر تیمور - روز اول فروردین امسال بنده باتفاق چند نفر از آقایان رفقا برای استفاده از ایام تعطیل مجلس مسافرتی به قم کردیم و البته این مسافرت بوسیله ترن وراه آهن بعمل از بدو ورود به استاسیون تهران تا ورود به قم و همچنین در مراجعت حقیقهً جز تأ ثر و تأسف از مشاهده وضعیت راه آهن برای ما چیز دیگری نبود (صحیح است) اولاً وارد باستاسیون که بشوید و قدم بخود استاسیون بگذارید کثافت’ خرابی’ نکبت از در و پنجره این بنا می‌بارد در توی خود استاسیون بقدری کثیف است خدا گواه است خود بنده دیدم مزبله ریخته شده کثافت آشپز خانه را در آنجا ریخته‌اند که از کثرت تعفن انسان مشمئز می‌شود حالا اغلب خاها سمنت‌هایش ریخته شده بالا وپائین آمده بیک کثافتی اینها هر کدام یک موقع و وقت مخصوصی لازم دارد و اقعاً شایسته‌است انسان ببیند ویاد داشت کند. از ایستگاه گذشته وارد ترن شدیم که حقیقتهًبنده بنام یکنفر ایرانی شرمم آمد خجالت کشیدم یک راه آهن یک مؤسسة که ایجاد آن با کمک’ با انرژی با مساعدت تمام افراد یک مملکت و با خود دل فردفرد اعضاء یکجامعه درست شده باید باینصورت در بیاید؟ وقتی که ما در آنجا وارد شدیم گفتند که این ترن نمره دو است و مبلهای او همه از مخمل و معلوم بود که خیلی صورت منظم و آبرومندی داشته ولی چند ساعتیکه در آنجا بودیم تمام بارهای خودمان را گرفته بودیم وایستاده بودیم می‌ترسیدیم از کثرت کثافت این مبلهای مخمل مبادا لباس ما واعضای بدن ما آلوده بشود حقیقتة هیچ خانة بی صاحب و هیچ خانةصاحب مرده اینجور کثیف نیست واین جور نکبت نمی‌شود این مبلهای مخمل تمام لکه لکه شده پر گرد وخاک و کثافت که نه با یک جاروب و نه با صد جاروب پاک نمی‌شود از مبل که بگذریم بطوری کثیف بود مثل این است که واقعاً این کثافت را بآنجا الصاق کرده‌اند رنگهای اتومبیل را همه آقایان دیده‌اند که چطور مخلوط می‌شود حقیقتة مثل اینکه با یک ماشین مخصوص کثافت را به این در و پنجره الصاق کرده‌اند چراغ نیست دستگیره نیست بدتر از همه در هر ترنی یکنفر مراقب و مواظب داشت که در را به بندد و مراقبت کند جاروب کند آنهم دیگر وجود ندارد گذشته از همه اینها برای ترن فرض بفرمائید این ترن پانصد نفر آدم استعداد دارد که سوار شود وارد می‌شود بجای پانصد نفر دو هزار نفر سوار می‌شوند وغالبشان هم بی بلیط هستند من حرف ندارم از اینکه چرا سوار می‌شوند ولی با رعایت نظم وترتیب. بدون بلیط در حضور تمام اعضا و کارکنان ایستگاه راه آهن سوار می‌شوند نتیجه اش. از این اشخاص که بلیط ندارند ثول ازشان گرفته می‌شود و به جیب خودشان می‌ریزند و بدولت هم نمی‌رسد. واقعاً اوضاع راه آهن را بقدری بد دیدم و بقدری متأثر شدم که با این حرفها از شما دست بردار نیستم (اشاره به آقای وزیر راه) این موضوع نه مربوط به روس است ونه مربوط به انگلیس است و نه مربوط به متفقین است این صرفاً مربوط به شخص خودمان و بواسطة عدم لیاقت خودمان است در خدمتی که داریم وضعیت ما امروز بجائی رسیده‌است که تمام عناصری که امروز در رأس کار هستند اعم از وزیر یا وکیل یا مقامات دیگر باد مطلب را بین خودشان حل کنند اگر شایستگی انجام آن خدمت را دارند قبول کنند اگر ندارند باید شانه خالی کنند بصرف حرف نمی‌شود از نظر تفنن مقام وزارت را اشغال کنند جنابعالی اگر وزیر هستید ومی‌توانید این خدمت را انجام بدهید باید باشید ما هم آنچه که از دست مان بر می‌آید با شما مساعدت وهمراهی می‌کنیم ولی اگر نمی‌توانید بروید و شانه خالی کنید مملکت بی صاحب نیست من صاحب مملکت هستمبرای او آدم تعیین می‌کنم از این مو ضوع که گذشتیم موضوع آقایان امریکائی هائی که در راه آهن ایران تشریف دارند آنها اگر مستخدم دولت هستند باید بمن بفر مایند که موضوع استخدام و ترتیب استخدامشان چه بوده ومجوز آنها چیست و اگر هم مستخدم دولت نیستند همینطور تشریف آورده‌اند حقیقة بنده خیلی علاقمند به درستی کشور ایران با امریکا هستم ولی خیلی میل دارم که این درستی روی یک مقرراتی باشد وباید تکلیف آنهائیکه اینجا هستند مشخص بشود وجایشان هم باید مشخص باشداین آقایان که آمده‌اند اینجا معلوم نیست چه کاره هستند وکی آنهارا دعوت کردهاست یک مردمان ناشایستة هستندکه کار نمیدانند و هر روز می‌شنویم ودر را قم هم خودمان دیدیم که مقدار زیادی از این ترن‌ها از خط خارج شده بود. این از بی لیاقتی خود آنهاست واین همه خسارت جانی باشخاص وارد می‌شود وهم خسارت مالی وارد می‌شود از این افراد هم باید جلوگیری شود واگر دولت مقتضی میداند که رانندگی را با امریکائیها واگذار کند باید به یک اشخاص با اطلاعی واگذار کند که متخصص در اینکار باشند وعناصر جوان وبی تجربه در آن نباشد بدون تخصص که نمی‌شود باید از آنها جلوگیری بکنید بعقیدة بنده باید راه آهن را معطل نکنید اگر میخاهید راه آهن را تعطیل نکنید باید راه آهن در تحت اختیار شما باشد در در تحت نظم باشد در تحت ترتیب باشد باینصورت که نمی‌شود راه آهن را اداره کرد اعم از اینکه متصدی راه آهن انگلیسی باشد یا امریکائی باشد یا هر کس باشد این باید در تحت سیاست و امر شما باشد’ در تحت ارادء و مراقبت و امر ونهی شما باید باشد واگر شما نمی‌توانید این وظایف را انجام بدهید باید این کار بدیگری واگذار کنید وبکار دیگرمشغول شوید ودیگری بیاید سر کار (بعضی از نمایندگان - احسنت)

وزیر راه (آقای هژیر) - آقای یمین اسفندیاری هم فرمایشی داشتند خواهش می‌کنم بفرمایند هر دو را جواب می‌دهم.

رئیس - آقای یمین اسفندیاری

یمین اسفندیاری - همینطوری که آقای امیر تیمور اظهارفرمودند مسافرتی که کردیم بقم متأسفانه وقتی که وضعیت راه آهن را دیدیم فوق العاده باعث تأثر خاطر شد بنده وضعیت را که دیدم تفکیک کردم از یکقسمت از مشکلات است که ممکن است برای ادارة راه آهن پیش آمده باشد و یک قسمت هم مربوط به قسمتهائی است که ممکن است از طرف بعضی از مآموران راه آهن پیش آمده باشد این بود که بعداز مراجعت از قم شخصاً با آقای وزیر راه در مجلس باتفاق آقای امیراشرف صحبت کردیم وبعد هم خود بنده رفتم به وزارت راه توضیحاتی که لازم بود بایشان عرض کردم جوابهائی هم ایشان دادند بنده قبلاً هم عرض کردم که متوجه بودم باینکه یک قسمت مشکلاتی هست برای ادارة راه آهن بنده هم تصدیق کردم که این اشکالات هست ولی در عین حال آقای وزیر راه هم باید تصدیق بنمایند که آن چیزی که مربوط به تخلف خودمان است رفتار مأموراین است این را باید توجه بفرمایند و آنها را متوجه کنند و نگذارند این تخلف واین ترتیب اسباب بد بختی و زحمت برای مملکت فراهم سازد وهم برای مسافرانی که مسافرت می‌کنند تصور می‌کنم اگر حل باشد واگر یکدفعه ایشان دیده باشند دیگر مایل نمی‌شود که با این ترن عبور ومرور نمایند زیرا با آن توضیحاتی که آقای امیر تیمور دادند تمام مسائل را طوری تشریح کردند که جای صحبت برای کسی باقی نگذاشتند اما بنده تصور می‌کنم وزارت راه که آنقدر مدتی نیست که در رأس وزارت راه هستند وبطوری که توضیحات دادند در صدد اصلاح کار راه آهن هستند ومسافرتی هم کرده‌اند وضعیت راه را هم در نظر گرفته‌اند واینها را باید اصلاح کنند بنده هم با این بیان آقای امیر تیمور موافق هستم که آیا واقعاً می‌توانید راه آهن را اداره کنید یا نمی‌توانید اگر واقعاً می‌توانید ایرانی‌ها هم باید از این راه آهن استفاده کنند’ مسافرت کنند بروند بیایند و بهتر این است یک ترتیبی را در نظر بگیرند واین اشکالات را که واقعاً باعث تأسف وتأثر است تکرار آن از بین برود واگر نمی‌توانید همیشه که ما راه آهن نداشه‌ایم که با راه آهن حرکت کنیم و تا وقتی که نداریم با یک وسیلة دیگری مسافرت می‌کنیم وقتی آنها احتیاج داشته باشند باین راه آهن بگذارید باختیار خود آنها که هر کاری که می‌خواهند بکنند که این وضعیت تأسف آور واقعاً برای ما تجدید نشوند.

وزیر راه - (آقای هژیر) - اول باید خدمت آقایان عرض کنم بطوریکه مکررمواردش پیش آمده بنده هر وقت خدمت آقایان می‌رسم قطع دارم که سئوال آقایان مبتنی براین است که اگر معایبی در کار است رفع شود بنده هم حاضر نیستم که من باب جواب یک چیزی عرض کرده باشم و مطلب بگذرد بلکه عرضم این بوده‌است که اگر اشکالی وایرادی در کار هست آقایان که می‌فرمایند بنده هم چیزی که بنظرم می‌آید گفته باشم که موجب اصلاح کارها باشد (صحیح است) واز طرف دیگر تصور می‌کنم در این مورد که ما بحث می‌کنیم بیاناتی که امروز آقایان فرمودند وهم چند روز قبل وهم آنچه در مطبوعات وجراید نوشته می‌شود بسیار مفید است برای وزارت راه که شروع می‌شود اولش از بنده تادسایرین که بدانند یک نظر مهمی در تعقیب آنها است که عملیات آنها از خوب یا بد البته مکتوم نمی‌ماند این خودش یک تآثیر زیادی دارد ولی باید عرض کنم که این اشکالاتی را که می‌فر مایند تقصیر یک نفر ودو نفر وامروز و دیروز نیست یک موجباتی جمع شده‌است که باین صورت در آمده‌است حالا باید کم کم اصلاح شود. اول باید این را بعرض آقایان برسانم که این حکا یت مثل حکا یت آن کسی شده‌است که یک اسب تنومند خوش رنگ، خوش آب و رنگ را آورده بود در میدانی که معامله بکنند نگاه کردند از هر جهة خوب بود ولی وقتی خواستند به بینند میزان راهواریش چیست وخواستند سوار بشوند از لگد ودندان راه نمی‌داد گفتند خوب این تمام صفاتش درست است ولی سواری نمی‌دهد صاحبش گفت درست است این را نیاورده‌ام بفروشم آورده‌ام به بینید که چه می‌کشیدم از دستش آقایان ملاحظه می‌فرمائید که اشکالاتی هست واز وقتی که بنده به وزارت راه یافته‌ام چه کارهائی باید بکنم؟ (همهمه نمایندگان - مآمورین را خارج کنید) اجازه بفرمائید. راه آهن را وقتی که می‌فرمائید بیان را یک طوری بفر مائید استدعا می‌کنم که خشک و تر با هم نسوزند بیست وپنجهزار نفر راه آهن ایران مستخدم و کارگر دارد کسانی که این قسمت مربوط بآنها است شاید از سیصد الی چهار صد نفر تجاوز نکند (طباطبائی - آنها در رآس کارند آقا) این را هم نمی‌شود گفت که همه مقصرند بنابراین نتیجة عملی که ما بایستی بگیریم گاهی هم ممکن است نقض غرض بشود مثل اینکه در همین چند روزه عدة از کارگران خوب راه آهن استعفا دادند ورفتند گفتند وقتی که مشکلات این طور شده وهر وقدر که ما زحمت می‌کشیم بجائی نمی‌رسد و انعکاس عمل بواسطة عمل سایر همکاران ما در خارج بد شده‌است چه فایدة دارد ما چرا بد بام بشویم حکایت ما حکایت آن شده‌است که ما خسته وخداوند از ما ناراضی استعفا می‌دهیم می‌رویم اینهم یک اشکالی است که ممکن استپیش بیاید بنابراین تصدیق میفرمائید که باید معایب بتدریج رفع شود اما به بینیم که علت اینکه این سمند راهوار گاهی گه گیری می‌کند چیست که آقایان هم مسبوق شوند وبعد باتفاق هم کمک کنیم وکار کنیم وآن معایب را رفع کنیم درسابق خاطر آقایان هست چون وسایل ا تومبیل زیاد بود مردم چندان احتیاجی به راه آهن نداشتند بارشان را با کامیون میفر ستادند وخودشان با اتومبیل مسافرت می‌کردند حالا قضیه بر عکس شده‌است یعنی میزان اتومبیل وکامیون روزبروز کاسته می‌شود ومردم ناچارند یکقسمت از مسافرت خودشان را باراه آهن بکنند از طرف دیگر مجلس شورا ی ملی وقتی که پیمان اتحاد با متفقین را تصویب کرد در آنجا یک مادةدارد که ا لبته خاطر آقایان مسبوق است وبنده هم تذکر می‌دهم و نوشته‌است که:

دولت اعلیحضرت همایون شاهنشاه ایران متعهد می‌شوند که:

الف - بجمیع وسایلی که در دست دارند و بهروجه ممکن شود با دو دلی متحد همکاری کنند تا تعهدفوق انجام یابدولیکن معاضدت قوای ایرانی محدود بحفظ امنیت داخلی در خاک ایران خواهد بود.

ب - برای عبور لشکریان یا مهمات از یک دولت متحد بدولت متحد دیگریا برای مقاصد مشابه دیگر بدولت متحده حق غیر محدود بدهند که آنها جمیع وسایل ارتباطی را در خاک ایران بکار ببرند ونگاهداری کنند و حفظ بنمایند ودر صورتیکه ضرورت نظامی ایجاب نماید بهر نحوی که مقتضی بداند در دست بگیرند راههای آهن وراه‌ها ورودخانه‌ها و میدانهای هواپیمائی وبنادر و توته‌های نفت و تأسیسات تلفنی وتلگراف وبی سیم مشمول این فقره می‌باشد.

بنابراین بطور کلی بنده استدعا می‌کنم آقایان آن ماده را که دولت علیه امضا کرده بتصویب مجلس شورای ملی رسیده و مبادله شده‌است گاهی از نظر محو نفرمائید (همهمه نمایندگان - آقا ماده دیگری هم دارد راجع به تأمین احتیاجات کشور) حالا ملاحظه بفرمائید ما اصلاً چه داریم راه آهن ایران همانطور که عرض کردم از یکطرف آن مقدار احتیاجی که سابقاً بود اخیراً در نتیجه کسر کامیون زیاد شده واز طرف دیگر آن مقدار که ما می‌توانستیم استفاده کنیم کم شده‌است یعنی متفقین احتیاجاتی دارند که از آن استفاده می‌کنند یک قسمت دیگر ارزانی بلیط است بلیط راه آهن و کرایه راه آهن نسبت به کرایه کامیون واتومبیل قابل مقایسه نیست واگر گاهی هم کامیون یا اتومبیل پیدا شود باز راه آهن بهتر است یک اشکال دیگر این است که راه آهن در نتیجه ارزانی بلیطش وسیله برای حمل ارزاق شده‌است آقایان خوب میدانند که یکعده مسافرت می‌کنند وارزاق جابجا می‌کنند و این مسئله باعث می‌شود که تقاضای بلیط زیاد است با این ترتیب گاهی هم اتفاق می‌افتد مثل عید نوروز برای خاطر اینکه مردم بهتر بتوانند وسائل رفت وآمد در دستشان باشد یک قطارهای اضافی فرستاده می‌شود در چهار پنج روز اول سال نو یک قطارهای اضافی معین شد برای قم این آقایان تمام در ظرف چهار روز رفتند و قسمت اعظم در روز چهارم می‌خواستند برگردند والبته وسائل کافی برای آنها نبود اصولاً ملاحظه بفرمائید ما چه داشتیم راه آهن ایران مجموعاً هفده دستگاه واگن درجه اول و دوم دارد ۲۹ دستگاه واگن درجه سوم بنا براین برای دو هزار و کسری کیلومتر راه‌آهن که داریم فقط چهل وشش دستگاه واگن داریم این واگن‌ها در خط اهواز هر هفته پنج قطار در خط بندر شاه هر هفته سه قطاردر سمنان هفته سه قطار در شاهرود هر هفته سه قطار قم هر هفته یک قطار اندی مشک و اهواز روزانه با این ترتیب ملاحضه بفر مائید که انقدر واگن در دست نیست که بتوان واگنهای مسافری را در تنظیف کاه نگاهداشت که متصل شسته و رفته باشد چون هنوز از راه نرسیده وگرد وغبارش را نگرفته به یک خط دیگر می‌فرستند بنا براین آنقدر دست ما برای این کار باز نیست عرض کردم این جریان که بنده عرض می‌کنم از این نظر است که آقایان بدانند اشکال کار در کجاست مطلب دیگرش این است راجع به بلیط اولاً بنده خاطرم می‌آید هر چه در اروپا مسافرت کرده‌ام اگر یک کسی یک بلیطی می‌خرید حتماً بایستی یک مبلغی هم علاوه بدهد تا یک جائی باصطلاح برایش رزروه کنند والا هیچ جا معمول نیست که مطابق آن بلیط حتماً بآنها جا بدهند حالا اگر نظر مجلس شورای ملی این است که ما محدود بدهند حالا اگر نظر مجلس شورای ملی این است که ما محدودکنیم وبگوئیم باندازه جائی که هست بلیط بفروشند و اگر جا ندارند نفروشند (بعضی از نمایندگان - باید هم همینطور باشد) بسیار خوب ما هم این کار را می‌کنیم اما در باب سوار شدن به ترن که یکعده با بلیط سوار می‌شوند ویک عده بی بلیط سوار می‌شوند اولاً معمول است که همراه مسافر برای مشابعت هم می‌آیند و بلیط تا کنار خط می‌خرند و باعث اصلی این بوده‌است مثل راه آهن اروپا که هر کس می‌خواهد مشایعت از مسافر بکند بلیط کنار ترن می‌خرد ومی‌رود مشایعت مسافر را می‌کند وبرمی‌گردد اشخاص زیادی این عمل را می‌کنند ولی بجای برگشتن در ترن سوار می‌شوند این را هم میفرمائید ما موقوف کنیم مانعی ندارد’ یک علت دیگرش انی است که اغلب استاسیونهای ما محصور نیست یعنی لازم نیست کسی که می‌خواهد سوار بشود بیاید به ایستگاه از کنار وارد می‌شود ومی‌رود بیرون آنجا پای ماشین وقتی که عده زیاد شد یعنی همانطوری که عرض کردم چهار روز تمام مسافر از این جا به قم می‌رفت ودر یک روز هم همه می‌خواهند برگردند وقتی چهار روز مسافر رفت وهمه بخواهند دریک روز برگردند مطابق ارقام هم که بنده عرض کردم آنوقت ما وسیله نداشته باشیم که هر وقت مسافر زیاد است واگن اضافه کنیم آنوقت این عده که می‌خواهند مسافرت کنند چاه چیست آن است که به ضرب وفشار ودست به یقه شدن این اشخاص را خارج کنیم حالا اگر این را هم صلاح میدانید که بهر ترتیبی که شده‌است نگذارند هیچکس بدون بلیط سوار شود این کار را هم خواهم کرد ولی ذهن آقایان از حالامسبوق باشد که اگر شکایتهائی کردند برای این بود که خواسته‌اند مازاد گنجایش که بوده‌است ما سوار کنیم وما جلوگیری کرده‌ایم (عده از نمایندگان با همهمه خیر آقا جلو گیری نکنید) مطلب دیگر این است که در تعرفه راه آهن که چندین سال قبل تصویب شده‌است قید کرده اندکه اگر مسافری بدون بلیط سوار شد جریمه معادل قیمت بلیط از او بگیرند معنیش این است که بدون بلیط هم می‌توانند سوار شوند وناچار است ممیز قطار وقتی که می‌آید ومی بیند اشخاصی که سوار شده‌اند بلیط ندارند از آنها جریمه بگیرد یا در اولین ایستگاهی که رسید پیادهاش کنند اما در باب دادن جریمه آقایان باید بدانند که این مأمورین هم از همین ملت هستند اینجا چه نوشته شده‌است نوشته شده‌است که جریمه بپردازند در مقابل قبض رسمی اگر آقایان بتوانند یک موردی را نشان بدهند که یک کسی جریمة گرفته‌است و قبض نداده‌است این را به بنده بفرمایند تا بنده آن مأمور را تعقیب کنم اما اگر بنا باشد یک کسی خودش اینقدر تربیت نشده باشد که وقتی که یک مأموری می‌آید بجای اینکه ده تومان از او بگیرد سه تومان بگیرد وقبض ندهداو هم قبول بکند این را دیگر ما نمیدانیم چه کار باید کرد جز اینکه باید برای هر فردی یک نفر مفتش گذاشت عرض کردم از یکسال قبل باین طرف چون اتومبیل باختیار مردم نیست اینطور شده خود بنده قبل از عید نوروز مسافرتی کردم بجنوب آن قدر که در آن مسافرت دستگیرم شد در حدود چهل نفر اشخاص را خارج کردم (نبیل - شنیدیم که دوباره برگشتند) حالا عرض می‌کنم بعد از این که این اتفاق حتی گفتیم مأمورین قطار قم و مازندران را هم کنار بگذارند آقا کار راه آهن بقدری مهم که مطابق کارهای معمول عادی نیست یکی از کوچکترین مأمور راه آهن آن کسی است که سوزن راه آهن را عوض می‌کند ورد می‌کند یعنی قطاری که می‌آید آن سوزن را عوض می‌کند ورد می‌کند برای رفتن یک قظار بیک خط از خط دیگری اگر یک خرده آن مآمور غفلت کند و سوزن را بزند یا نزند ممکن است یک تصادفاتی واقع شود و جان یک عده از بین برود و بدولت هم خسارات زیادی وارد شود اما معمول ما عجالتاً این است که برای محاکمه اینطور اشخاص عینهمان ترتیباتی که برای محاکمات واتهامات ورسیدگی هائی که برای اعضاء دولت باقی است هست یعنی با این اشخاص نمی‌شود کاری کرد یعنی مطابق معمول دوسیة این را بایستی درست کرد و می‌رود به محاکمات قضائی وسالها طول می‌کشد که تکلیف آن معلوم شود نتیجه آن این شده‌است که یکعده را در طی سنوات متوالی که تقصیری داشته‌اند این دوسیه اش هنوز معطل است و می‌نویسند چون هنوز محکوم نشده‌اند باید سر کارشان باشند بنده نمیدانم پس چه طور اینها را مجازات کنیم راست است که رعایت قوانین ا لبته ضرورت دارد برای حفظ حقوق مستخدم و حفظ حقوق متهم همه جور باید رعایت شود اما بنده انصاف می‌خواهم این اشخاص را که ملاحظه میفر مائید اداره راه‌آهن با اینها چکار می‌تواند بکند جز اینکه مطابق مقررات اداری دوسیه او را درست کنند و بفرستند برای محاکمه و اشخاصی هم هستند که دو سال و سه سال است که دوسیه آنها در جریان است وهنوز تکلیفشان معلوم نشده (بعضی از نمایندگان - قانون دیگری بیاورید و بمجلس بگذرانید) خوب اگر لازم میدانید ممکن است تقدیم کنم (یکی از نمایندگان - شما باید لازم بدانید بنده می‌خواستم حالا اینجا عرض کنم که اگر آمدند بشما گفتند که ما را بدون محاکمه خارج کردند سابقه ذهنی داشته باشیم واین را هم برای اطلاع آقای امیر تیمور باید عرض کنم که اگر متفقین در ظرف این مدت استفاده از راه آهن ما کردند یک کمکهای شایانی هم برای پیشرفت راه آهن ما کرده‌اند الآن یکعده از متخصصین درراه آهن هستند که مهمترین کارهای راه آهن را از ظرف سنوات مختلفه در مملکت خودشان داشته‌اند واگر این مورد پیش نیامده بود البته به ایران نمی‌آمدند از این موقع هم ما استفاده کرده‌ایم که یکعده زیر دست اینها تربیت شوند و این عمل هم شده وآنها هم موافقت کرده‌اند اما در قسمت اینکه فرمودند روی چه اساس آقایان امریکائیها در اینجا کار می‌کنند عرض می‌کنم که در موقع طرح برنامه دولت فعلی تذکراتی در مجلس شورای ملی داده شد در تعقیب آن وزارت خارجه مشغول مذاکراه شده ووعده داده‌اند همین دو روزه طرحی را که بر طبق آنها مناسبات دو دولت بایستی جریان پیدا بکند بدولت پیشنهاد کندونتیجه اش بعرض آقایان می‌رسد.

امیر تیمور - بنده چون سئوالی کردم حق دارم اظهاراتی بکنم از مجموع بیانات آقای وزیر راه فرمایشاتی که فرمودند می‌خواستم عض کنم که بیانات ایشان بهیچوجه من الوجه مربوط به اظهارات بنده نبود وبا این روح نمی‌شود خدمت کرد وامر دولت ویک مملکتی را معطل گذاشت بهتر است همانطور که عرض کردم این کار را بدیگری واگذار کنند.

- سئوال آقای روحی و جواب آقای وزیر پیشه وهنر وبازرگانی راجع به نخ

۶ - سئوال آقای روحی و جواب آقای وزیر پیشه وهنر وبازرگانی راجع به نخ

رئیس - آقای وزیر پیشه وهنر برای جواب آقای روحی حاضر شده‌اند.

روحی - بنده قبلاً می‌خواستم خاطر آقای وزیر پیشه وهنر را متذکر کنم که اصلاً این فرمالیته را کنار بگذارند که یک وکیلی بیاید ویک مطلبی را عنوان بکند وبعد یک وزیری هم جوابی بدهد وبرود باید ما با هم همکاری کنیم وتا می‌توانیم برای اصلاح جامه کمک کنیم وما عادت کردیم که بیست سال تمام هر روز یک سازمان نوبتی در این کشور به بینیم و امروز بچشم می‌بینیم که یکی یکی از بین می‌رود وهباًء منشور را می‌شود ودولت و ملت تماشاچی است یکروز آقای امیر تیمور یکروز هم بنده یک سئوالی می‌کنم میایند ویک جواب سطحی می‌دهند سعی بفرمائید و دقت بفرمائید این جوابهائی که مرحمت می‌کنید از نظر حق وعدالت قابل اجرا باشد قابل جلوگیری از اشخاص متجاوز باشد بنده خدا را گواه می‌گیرم که هیج قصدی ندارم ما اینجا به قرآن قسم خورده‌ایم که حقوق ملت را حفظ کنیم بنده یاد دارم که همان شرکت کالا او خودش یک بلا وبدبختی بود که صدها هزار ریال مال مردم را بردند وخوردند واستفاده سوء کردند سیگار بردند وخوردند وصابون فروختند ویک چیزهای دیگر که ان یک موضوع دیگر است ولی فعلاً عرض بنده راجع به هفتاد هزار بقچه نخ است که در این وزارتخانه بفروش رفته از این بقچه نخ‌ها شاید قریب بیست یا بیست وپنج هزارش هر بقچه بیست تومان برای دولت تمام شده وپانزده تومان فروش رفته من می‌خواهم به بینم آیا شما با این هفتاد هزار بقچه نخ شما توانائی نداشتید جوراب درست کنید این را می‌خواهم عرض کنم روی چه اصلی دادند فروشنده کیست عامل کیست این را بفرمائید آقای وزیر پیشه وهنر صراحتاً اینجا عرض می‌کنم وجداً می‌گویم از طرف ملت ایران که در این کار خلاف تقوی شده‌است ودستهای آلوده در این کار هست که الآن بنده می‌بینم شاید آقا هم می‌بینند این دستها را قطع کنید کیفر بدهید نگذارید تن‌ها صابون از بین برود دانه سه قران که الآن دارند دانه بست ریال می‌فروشند من سئوال می‌کنم یکی از آقایان وزراء که تشریف دارند جواب بدهند همین قند یا برنج که فلان تاجر دارد این تاجر که وارد نکرده از کجا آورده‌است که داردیکمن چهل وشش تومانی می‌فروشد این از کجا آمده‌است از کجا پیدا شده‌است در بازار آزاد آیا از کوپنهای چهار سیری تهیه شده‌است واین را صریح بگوئید این قند چطور شده‌است واز کجا آمده‌است در بازارها ی آزاد آیا از کوپنهائی بوده که خریده‌اند یا از انبارهای شما رفته (صحیح است) اینها سرمایه شما بوده سرمایه ملت بو ده‌است توجه بفرمائید آقای در تمام دهات ایران یک گرم قند تاکنون داده نشده وهزاران گونی در بازار معا مله می‌کنند یکمن پانصد ریال این را ملاحظه بفرمائیداز کجا آآمده استاین را مطابق احصائیه نشان بدهیدکه از کجا آمده‌است این را بمن نشان بدهید که از کدام گمرک واردشده صابون از کجا وارد شده سما غالب صابون را سه قران ودهشاهی فروختیید دو تومان می‌فروشند چرا سه قران وده شاهی دادید من شخصاً خدمت آقای دوزیر پیشه وهنر پدر بزرگوارشان یک عمری ارادت داشته‌ام شنیدم وقتی یک دوسیه را یک طوری خراب می‌کنند که از آن نمی‌شود سر در آورد بنده این را دارم بشما عرض می‌کنم که الآن چهل روز است این کارها شده‌است یک طوری دقت کنید که آثار جرم از بین نرود من اهل تظاهر نیستم اینها را بدهید دست دیوان جزای عمال دولت اگر خدمت کرده‌اند جزاشان بدهید اگر دزدی کرده‌اند این ایادی را قطع کنید نه اینکه اینجا یک سئوالی ویک جوابی هم شنیده شود (دولتشاهی - مشاعره می‌کنند) بنده در این قسمت در مورد نخ وصابون وآنجه که در این مدت فروخته شده‌است دفاتر آن را جلوی بنده بگذارید وبنده یک بازرس می‌آورم وثابت می‌کنم که حق ملت تضییع شده‌است یک کشوری که با هزار زحمت کارخانه صابون سازی آورده‌است بنده صریح عرض می‌کنم که چرا باید سرمایه ملت به این وسائل برود کشوری که به خون جگر کارخانه صابون سازی آورده یکی سه قران وده شاهی اینها را ازبین ببرند بقچه نخی که برای شما بیست تومان تمام شده در بازار بمبلغ پانزده تومان می‌فروشند باید دست بدست هم داد واز این عملیات جلوگیری کرد والا بنده یک سئوال بکنم وشماهم جوابی بدهید این فایده ندارد آقا حالا در بین سئوال این مطلب را می‌خواستم عرض کنم کهاین بلیط‌های واگن که آقا فرمودند قبلاً یک عدة این بلیط‌ها را می‌خرند وبعد دو برابر به مسافران می‌فروشند آنوقت در هر واگنی که ده هزارتومان بلیط فروخته دوازده هزار تومان سوء استفاده می‌کنند آقا اینها را جلوگیری کنید اینها بدست شما افتاده که اینطور شده‌است همانطور که آقای امیر تیمور هم فرمودند اگر شما نمی‌توانید اداره کنید بدیگری واگذار کنید بیاید اداره (صحیح است)

وزیر بازرگانی و پیشه و هنر - عرض می‌کنم در ۳۶ اسفند سئوال آقای روحی به بنده ابلاغ گردید وبنده میل داشتم ابتدا یک تحقیقاتی بکنم وبعد بیا یم با یک اطلاعاتی اینجا جواب بدهم در خلال این احوال موضوعات دیگری هم سئوال شد حالا آقای روحی در این قسمت یک سئوالی کرده‌اند که بنده با تحقیقاتی که کردع ام بعرض آقایان میرسانم که قدری از نگرانی آقای روحی کاسته شود اولاًباید عرض کنم آنچه بنده توضیح عرض می‌کنم مربوط به قبل از تصدی بنده‌است (روحی - میدانم) از روزیکه بنده آمده‌ام توانسته‌ام کلیه این محصولات را جلو یش را بگیرم که بعد از اینکه راه عملی آنرا در نظر گرفتیم آنوقت شروع به فروش کنیم والا تا ترتیبی یرای این کار داده نشود فروش نخواهیم کرد این را قبلاً مستحضر باشید وتصور نکنید که نخ الان هم داده می‌شود اما راجع بگذشته اینکه فر مودند هفتاد هزار بقچه نخ در گذشته از تاریخی که واگذار شده به وزارت پیشه وهنر تقسیم شده این را بنظر من رقم خلافی عرضکردند خدمت آقا آنچه مطابق دفاتر تعیین شده در حدود ۳۴ هزار وکسری بقچه بوده آنرا هم به ۲۱۱ بنگاه وشخص تقسیم شده بنده رقمش را دارم اگر می‌خواهید عرض کنم از ده الی پنجاه بقچه به ۱۶۰ بنگاه از صد الی دویست بقچه به شصت بنگاه از شصت الی دویست بقچه به چهل بنگاه از پانصد الی هشتصد بقچه به شش بنگاه داده شده واز هشتصد الی هزار وچهار صد بقچه به چهار بنگاه داده شده و عمل تقسیم نخ باین ترتیب است این که آقای روحی فرمودند که در این معا ملات ودر این سنوات رعایت مقررات نشده‌است بنده نمیدانم مقصود ایشان از مقررات چیست (روحی - مزایده) بلی مزایده اولاً در معاملات بازرگانی مزایده معمول نیست واگر عمل مزایده انجام دهیم درست نقض غرض است چنانچه در جلسه گذشته هم آقایان فرمودند واگر این محصولات را ما بخواهیم به مزایده بگذاریم کا ری خواهیم کرد که بازار ده برابر بالا برود عمل مزایده در فروش محصول دولتی حکم بالا بردن قیمت را دارد این است که تا بحال مزایده نشده‌است وبنده هم با همة مطالعاتی که کرده‌ام به مزایده در اجناس دولتی عقیده ندارم غیر از اجناس لوکس که اگر قیمتش هم بالا برود عیبی ندارد مثل حریر که اگر قیمتش هم بالا برود و به دویست تومان هم برسدوکسی هم نتواند بخرد مانعی ندارد امّا اجناس مورد احتیاج عموم مثل نخ وقند وچه وچه بایستی دولت آنرا طوری تقسیم کند که به مردم برسدآنهم به قیمت ارزان برای اینکه این اجناس در حکم ارزاق است ومزایده نیست باین قبیل چیزها غلط است وآقای روحی هم گمان نمی‌کنم موافق باشند (روحی - با این حال قیمت‌ها بالا رفته‌است) اگر غیر از این عمل شده بود بالا تر میرفت. عرض کنم حضورتان قیمت را پانزده تومان فرمودند فروخته‌اند در صورتیکه بست تومان تمام شده‌است. این جا هم خلاف واقع بعرضتان رسانده‌اند عرض کنم فروش وقیمت هم یک شکل نبوده از بقچه ۸۵ ریال تا بقچه ۴۲۹ ریال بتفاوت نوع ونمرة نخ ودرجه بندی فروخته شده واز اینکه این قیمت کمتر از قیمت بازار است تردیدی نیست وبه نسبت چون سایر قیمتها بالا رفته واین تفاوت چون ثابت مانده‌است این تفاوت بیشتر شده‌است ولی اگر بآن طریقی که در نظر گرفته بودند عملی می‌شد این تفاوت قیمت بتدریج کم می‌شد عرض کنم چرا؟ ابتدا از عمل تقسیم عرض کنم یک کمیسیون پنج نفری معین شده بود برای تقسیم نخ واین کمیسیون هر کس می‌آمده تقاضای نخ میکرده بساط وزندگی وکار خانه اورا نگاه می‌کرده‌اند که به بینند وضعیاتش باندازة این تقاضائی که کرده‌است هست یا نه وآنوقت که این موضوع مسلم می‌شد نوشته از او می‌گرفتند که پارچه یا جوراب یا هر چیزی که با این نخ درست می‌کنند با یک قیمت معینی بدولت برگردد (درست توجه بفرمائید آقای روحی) یک مقدار از این پارچه‌ها هم برگشته‌است به دولت وبنده هم دستور دادم مطابق آن تعهداتی که داده‌اند این اشخاصی که این سی وچهار هزار بقچه نخ را گرفته‌اند آن جنسهائی که تعهد کرده‌اند باید بدهند یا طبق همان تعهد نخ بخرند وبما تحویل بدهند پس ملاحظه می‌فرمائید این ترتیبی که عمل شده‌است غلط نبوده‌است زیرا از یک طرف اگر نفعی باشخاصرسیده‌است ولی دادن نخ ارزان وگرفتن پارچه ارزان غلط نبوده‌است ولی در ضمن البته این نظر را رد نمی‌کنم ممکن است در ضمن کل این عملیات یک اشخاصی یک مأمورینی یک دستهائی خلاف این ترتیب عمل کرده باشند ویک نفعی اشخاص وخودشان برده باشند بنده از حضرتعالی واز تمام آقایان واز تمام این شهر تقاضا می‌کنم اگر اطلاعاتی داشتة باشند که بر خلاف این ترتیبی که عرض کردم صحیح بوده‌است عملی شده وسوء استفاده شده‌است اطلاع صحیح بما بدهند که ما بتوانیم دوسیة صحیحی ترتیب بدهیم آنوقت بفرستم به محکمه ولی بنده نمی‌توانم یک مأموری که هنوز معلوم نشده جرمش چیست دستش را بگیریم بدهیم به دیوان جزا وتصدیق میفرمائید که این طرز عمل خوب نیست ولی البته هر یک از آقایان اگر یک موردی را اطلاع داشته باشند به بنده بفرمایند وبنده تعقیب نکردم آنوقت حق دارند به بنده بفر مایند که از این اشخاص حمایت شده‌است این راجع به این موضوع (روحی - راجع بصابون هم بفر مائید) عرض کنم اما راجع بصابون از حالا ببعد بنده دستور داده‌ام صابون فقط بین کارمندان دولت وانجمن‌های خیریه که بفقرا الان دارند تقسیم می‌کنند وهمچنین بین کارگران از قبیل کارگران مطبعه وغیره بهمان قیمت جیره بندی شود (روحی - راجع بگذاشته هم بفرمائید) گذشته را تحقیق می‌کنم بعد جواب عرض می‌کنم چون سئوال آقا راجع به نخ بود ویادشتهای بنده هم راجع به نخ بود ونسبت به صابون هم تحقیق می‌کنم وفعلاً ما تصمیم گرفته‌ایم که فقط صابون را بطبقاتی که عرض کردم بطور جیره بندی برای هر نفری یک قالب صابون رخت شوئی بدهند والبته قیمتش هم ارزان است واین یک کمکی است که ما می‌توانیم به کارمندان وکارگران بکنیم وراجع به گذشته هم بنده هم تحقیق می‌کنم که کشف شود واین نکته را هم می‌خواهم برای اطلاع جنابعالی عرض کنم هر وقت یک جنسی ارزانتر ازقیمت بازارفروش برود باعث گفتگو خواهد بود یعنی خواهند گفتبآن شخصی که داده شده حتماً ممکن است روی منفعت شخصی باشد واینگونه مسائل درضمن ممکن است یک قسمت آنهم صحیح باشد ولی ممکن هم هست که از روی غرض باشد که یک اشخاصی خواسته‌اند استفاده کنند وقتی که بجهات موجی بآنها نداده‌اند این شهرتها را داده‌اند نظایرش را ما دادیم که اشخاصی آمده‌اند نسبت هائی به بعضی مأموراین داده‌اند وقتی بآنها گفته شده‌است دلایلی اگر دارید بیاورید که تعقیب شوند رفته‌اند ودیگر سراغ آن کار نیامده‌اند بنده هم تصدیق می‌کنم که افراد بد هم هستند وهمه یک جور نیستند وباید باین شهرتها رسیدگی کرد ویک جنسی که فروش می‌رود با یک شرایطی ودر بازار قیمت بالاتر دارد محل گفتگو واقع می‌شود وحالا بنده مشغول مطالعه هستم که ترتیب تقسیم محصولات کار خانه‌های دولتی به یک ترتیب صحیحی با یک شرایطی برای تقسیم آنها داده خواهد شد این راجع به آینده‌است وراجع به گذشته هم که عرض کردم تحقیق می‌کنم علاوه بر این از دولت خواسته‌ام که یک هیئت تفتیشیة مخصوصی بآنجا بفرستند و تصور نفرمائید که در این موضوع اهمالی شده باشد خلاصه این است که همانطور که فرمودید منظور بنده این نیست که دفاعی کرده باشم وبگویم مطالبی که گفته شد اساس ندارد مقصود بنده این است که متوجه باشم اشکال کار در کجا است وچه باید کرد امیدوار هستم با توجه آقایان ومراقبتی که در این امور دارند وبسیار هم بنده متشکر می‌شوم که توجه بنده را جلب کنند وبه بنده بفرمایند که از عملیات خلافی اگر واقع می‌شود جلوگیری شود وطرز فروش این اجناس هم طوری بشود وترتیبی به خودش بگیرد که مردم استفاده کنند ودست واسطه واستفادة نامشروع در کار نباشد این نظر بنده‌است وهر نظری که در این باب کمک کند وکمک فکری بکند از طرف هر کس ابراز شود ممنون می‌شوم.

جمعی ازنمایندگان - دستور.

ملک مدنی - بنده پیشنهادی راجع به دستور تقدیم کرده‌ام چون مدتی است لایحه پیشنهادی وزارت جنگ معطل است تقاضا می‌کنم جزء دستور قرار داده شود.

- طرح و تصویب لایحه شصت میلیون ریال اضافه اعتبار بودجه وزارت جنگ

۷ - طرح و تصویب لایحه شصت میلیون ریال اضافه اعتبار بودجه وزارت جنگ

رئیس - این لایحه جزء دستور هست. گزارش کمیسیون بودجه خوانده می‌شود:

کمیسیون بودجه لایحة شمارة۶۲۰۲ / ۱۷۴۱۰ دولت راجع به شصت میلیون ریال اضافه اعتبار بودجه وزارت جنگ را با حضور آقای معاون وزارت جنگ مطرح نموده وبا توضیحاتی که در اطراف لزوم اعتبار نامبرده داده شد با عین ماده واحده پیشنهادی دولت موافقت حاصل شده اینک گزارش آن تقدیم می‌شود.

رئیس - عین مادة واحده پیشنهادی دولت قراءت می‌شود: ماده واحده - مجلس شورای ملی به وزارت دارائی اجازه می‌دهد که مباغ شصت میلیون ریال بابت بودجه پنج ماهه آخر سال ۱۳۲۱ واحدهای جدید التشکیل ارتش بعنوان متمم بودجه وزارت جنگ بپردازر واین اعتبار اضافی بعنوان وام از بانک ملی ایران دریافت ودر صورتیکه عایدات هذه السنه کشور تکافوی استر داد آنرا ننماید در بودجه سال آتیه منظور گردد.

تبصره۱ و ۲ بودجه سال ۱۳۲۱ وزارت جنگ نیز شامل پنج ماهه فوق الذکر خواهد بود.

رئیس - آقای طباطبایی

طباطبایی - بنده این لایحه را ندیده‌ام وچاپ هم نشده‌است (جمعی از نمایندگان - خیر آقامدتی است منتشر شده‌است.)

رئیس - آقای دکتر طاهری.

دکتر طاهری - موافقم

رئیس - آقای انوار.

انوار - موافقم.

رئیس - آقای ملک مدنی.

ملک مدنی - آقای طباطبائی فرمودند لایحه منتشر نشده‌است در صورتیکه در ۱۱ بهمن طبع ومنتشر شده‌است پنجاه روز قبل وبرای استحضار خاطر آقای طباطبائی خواستم عرض کنم که این موضوع فعلأ مورد کمال ضرورت را دارد و پیشنهادی که بنده عرض کرده بودم که نقاضا کردم آقایان موافقیت بفرماید که این اعتبار زودتر تصویب شود که رفع احتیاجات وزارات جنگ بشود.

رئیس - آقای نقابت

نقابت - بنده چون نبودم سابه نسبت باین لایحه کاملاً ندارم و فعلاً می‌بینم که شصت ملیون پول می‌خواهند برای وزارت جنگ اجازه بفرمائید لایحه را بخوانم می‌نویسد: مجلس شورای ملی بوزارت دارائی اجازه می‌دهد که مبلغ شصت میلیون ریال بابت بود جه پنج ماهه آخر سال ۱۳۲۱ واحدهای جدید التشکیل ارتش بعنوان متمم بودجة وزارت جنگ بپردازد واین اعتبار اضافی بعنوان وام از بانک ملی ایران دریافت ودر صورتیکه عایدات هذه السنه کشور تکافوی استرداد آنرا ننماید در بودجه سال آتیه منظور گردد. تبصره ۱و۲ بودجه سال ۱۳۲۱ وزارت جنگ نیز شامل بودجه پنج ماهه فوق الذکر خواهد بود. عرض کنم این قضیه حاجت بیک توضیحات مبسوطی دارد زیرا آنچه بنده بخاطر دارم هفتاد میلیون بودجه وزارت جنگ بود یعنی یک وزارت جنگی که تمام افزار وادوات قشون کشی ونظامی وتسلیحات سنگین را با این هفتاد میلیون از خارج وارد می‌کرد یعنی وزارت جنگی که در تمام شهرها دارای یک واحدهای مهمی بود و قشون و لشگر و تأسیسات مهمی داشت و امروز آن تأسیسات را ندارد وآن لوازم ومهمات را وارد نمی‌کند و یک عده ازافراد و واحدهای لشگری را هم آزاد کرده‌اند و افسرهای تربیت شده در مدرسه و اروپا دیده را بعنوان این که حاجت نداریم که از کار خارج کرده‌اند آنوقت امنیه که مورد حاجت واحتیاج عمومی وبرای حفظ انتظامات است بیک حالت ضعفی نگاهداری کرده‌اند و با یک بودجه خیلی کمی که تکافو مخارجش را نمی‌کند آن جا را اداره می‌کند واین بودجه را صرف دستگاه قشونی کرده‌اند واگر این قشون بعنوان حفظ انتظامات داخلی بعنوان یک گارد ناسیونال بعنوان حفظ امنیت استفاده می‌شد البته اشکالی نداشت ممکن بود موافقت کرد این کار انجام شد اما علاوه بر آن هفتاد میلیون تومان یک شصت میلیون دیگر (معاون وزارت جنگ شصت میلیون ریال است) شصت میلیون ریال دیگر می‌خواهند از بانک قرض کنند ویک واحدهای جدیدی تشکیل بدهند این را برای چه می‌خواهند تشکیل بدهند؟ برای چه جنگی؟ برای چه محاربه وبرای چه عملی؟ اگر برای حفظ انتظامات داخلی است مگر آن بودجه که داشته‌اند کافی نیست برای این منظور؟ اگر برای کار دیگری است توضیح بدهند مگر بانک ملی چه انباری است که هر خرج اضافی لازم است قانونی بعنوان استقراض ووام دولت از بانک می‌آورند واجازه می‌خواهند در صورتیکه پرداخت قرض وتربیت آن باید در لایحه ذکر شود که از چه محلی خواهند داد. مملکتی که کسر بودجه دارد مملکتی که خودش را نمی‌توانداداره کند مملکتی که مستشارهای خارجی او دارند مطالعه می‌کنند که بودجة آن رابه یک بیستم ساقط کنند و بتمام ادارت متحدالمآل شده‌است که صدای پانزده از کارمندان خود را اخراج کنند صد و هفتاد نفر از کارمندان جز و وضعیت کمیسیون ارز را اخراج کرده‌اند اعضائی که هر کدام دارای شش هفت بچه هستند و دو اطاق کرایه کرده‌اند و زندگانی آنها با گدائی از آشنایان وکمک دوستانشان می‌گذرد حالا می‌خواهند شصت میلیون استقراض کنند برای قسمت‌های جدید ارتش. آقایک قدری امنیه را تقویت کنید یکقدری نظمیه را تقویت کنید که بتوانند وظایف خودشان را بخوبی انجام دهند ما هم کلاهمخان را می‌اندازیم بآسمان خیلی هم ممنون ومتشکر خواهیم شد دیگر چرا باید قرض کرد اگر حاجت و نیاز مهمی هست توضیح بفرمائید که ما هم مطلع شویم.

مخبر کمیسیون بودجه - وقعی که این لایحه در کمیسیون بودجه مطرح بود آقای نقابت هم مسافرت نفرموده بودند ودر کمیسیون هم تشریف داشتند شاید هم نبودند فعلاً لازم است بنده توضیحاتی راجع به این اضافه اعتباری که خواسته‌اند خدمتشان عرض کنم. این اضافه اعتباری که دولت برای وزارت جنگ تقاضا کرده‌است مببوط به آن هفتاد میلیون نیست آن هفتاد میلیون که بودجه تفصیلی آنهم از کمیسیون گذشت البته به محل خودش خرج می‌شود وتقاضی این اعتبار از نظر تأسیسات جدیدی است که دولت مصلحت دانسته‌است در بعضی نقاط تأسیس شود. (مهذب - آن مصلحت را هم بفرمائید) تأمل بفرمائید بنده به آقاعرض می‌کنم آن مصلحت این بوده‌است که پس از قضایای اخیر قوای نظامی ما از طرف شرق وشمال غربی برداشته شد ودر آن جاها از طرف دولت سازمان نظامی نبود بعد دولت درصدد ایت بر آمد که آن واحدهائی که از بین رفته بود مجدداً تشکیل بدهد وبرای انجام این مقصود یک تیپ در اردبیل یک تیپ در رضائیه ’ یک تیپ در تبریز و یک تیپ در مشهد ویک تیپ در تربت جام ویک هنگ هم در مهاباد تشکیل داده‌است والبته تصدیق میفر مائید که قشون برای مملکت اعم از اینکه جنگ باشد یا جنگ نباشد لازم است ومخصوصاًلازم استکه قوای نظامی کشور در تمام مملکت مخصوصاً در قسمت شرق وشمال از نظر مصلحت نظامی باشد واگر بجای این شش میلیون تومان شصت میلیون هم تقاضا می‌شد بنده از رفقا تمنا می‌کردم که با مسرت رأیبدهند و مصلحت مملکت بود

بعضی از نمایندگان - مذاکرات کافی است.

طباطبائی - بنده با کفایت مذاکرات مخالفم.

رئیس - بفرمائید.

طباطبائی - عرض کنم این ایراد آقای نقابت را بنظر من باید آقای معاون وزارت جنگ جواب بفرمایند وتوضیح بدهند که کجا این واحدها لازم بوده وکجا لازم نبوده این نقاطی را که فرمودند ما سابق هم مؤسسات قشونی داشتیم واین یک عمل تازة نیست یعنی قبل از حوادث اخیر وبعد از حوادث هم البته می‌باید تشکیل بدهند والحمداﷲ تشکیل هم داده‌اید و فرستاده‌اید و کار بسیار خوبی هم بوده‌است ولی شما یک بودجة دارید بمبلغ هفتاد میلیون تومان ووقتی بودجه آمد به مجلس حتی قرار شد که صرف جوئی بکنید که خیلی کمتر خرج شود آن هفتاد میلیون برای این بود که در تربت جام وتبریز وشرق وغرب موسسات داشته باشید آقا هفتاد میلیون شما بودجه داشته‌اید حالا چطور شده‌است که آن مبلغ کم آمده‌است وحالا یک اعتبار دیگری می‌خواهید؟ این را توضیح بفر مائید به بینم مطلب چیست بعلاوه از قراری که فرمودند این تقاضا چهل پنجاه روز پیش یعنی در سال گذشته به مجلس آمده آنوقت عیب نداشت که لایحه بهمین ترتیب بگذرد ولی حالا بیست وچند روز از سال گذشته‌است شما بایستی بودجه خودتان رادر پانزدهم اسفند به مجلس بیاورید ونیاوردید و بنده نمیدانم که این چه ریخت بود ایست شما یک لایحه سه دوازدهم آوردید وتصویب شد شما بایستی بودجه خودتانرا تنظیم کنید وبه مجلس بیاورید شما الآن مشغول تنظیم بودجه هستید دکتر میلیسپو هست محل هست خیلی خوب این شش میلیون تومان را هم بگذارید توی بودجه اگر ما محلی نداشتیم که حتماً نمی‌دهیم اگر محلی بود در جزءبودجه سال ۱۳۲۲ بگذارید و از قراری که آقای رئیس الوزراء هم وعده کرده‌اند یکی دو ماه دیگر بودجه می‌آید به مجلس این اعتبار را در آنجا پیش بینی می‌کنید ومنظور شما تأمین می‌شود. معاون وزارت جنگ - بنده با اینکه سابقة پارلمانی زیاد ندارم ولی در این مدت قلیل خیال می‌کردم که آقایان نمایندگان محترم از وضعیات مالی واقف باشند پنج ماه قبل’ شش ماه قبل هیئت دولت در نتیجه مذاکراتی که با دول متحده کردند باین نتیجه رسیدند که در نواحی ای که ممنوع بود بودن قشون ایران یعنی در این نواحی ارتش ایران بودنش ممنوع بود بآن نواحی ما قشون اعزام کنیم ودر آن موقع از طرف دولت واجب شمرده شد وهیئت دولت تصویب کردند که تیپ‌های کوچک هزار و پانصد نفری در این نقاطی که امیر تیمور بیان کردند تأسیس شود وما هم از همان بودجه هفتاد میلیونی که داشتیم برای هشتاد هزار نفر تصور می‌کردیم که بتوانیم مخارج این واحدهای جدید را أمین کنیم واز یک فصل بودجه وبه یک فصل دیگر بتوانیم خرج کنیم واین افراد را می‌گیریم واز ذخایری که برای اینها تهیه کرده‌ایم احتیاجات آنها را تأمین می‌کنیم واسلحه ومهمات آنها را هم تهیه کنیم والبته فرمانده وافراد برای این قسمت‌های جدید فرستاده شد. اینکه آقای طباطبائی فرمودند که چهل پنجاه روز قبلاین لایحه پیشنهاد شده و حالا سال گذشته‌است وجزء بودجه ۱۳۲۲ گذارده شود البته آقا میدانند که صورت حساب در خرداد بسته می‌شود وارتش هم مثل سایر ادارات یک تعهداتی دارد ممکن است انجام این تعهدات طوری بشود که با صرفه جوئی که الآن در صندق خودمان داریم تکافوکند والبته آنوقت این وام گرفته نمی‌شود ومی‌ماند در صندق دولت ولی وقتی حسابهای ولایات رسید دیدیم برای این مؤسسات که تأسیس کرده‌ایم از بودجه هفتاد میلیونی محلی نداریم از این شش میلیون تومان برداشته می‌شود یک فایدة دیگری هم دارد تصویب این ماده وآن این است که علاوه بر آنکه ما تعهدات خودمانرا می‌توانیم انجام بدهیم احتیاجات فعلی خودمانرا هم نسبت باین واحدها می‌توانیم تأمین کنیم برای اینکه مجلس شورای ملی سه دوازدهم تصویب کرده‌است روی اعتبارات گذشته یعنی سه دوازدهم اعتبار در این سه ماهه به ما داده می‌شود روی بودجه ۱۳۲۱ برای هشتاد هزار نفر واگر محلی نداشته باشیم معلوم می‌شود که ما بایستی ده هزار نفر را مرخص کنیم واگر مجلس شورای ملی اجازه می‌دهد که این تیپ هائی که تأسیس کرده‌ایم نگاهداریم (عدة از نمایندگان - البته بایستی نگاهداری شود) پس بایستی اعتبار آنهم بما داده شود وچون صرفه جوئی سال گذشته در ضبط دولت است بنابراین از محل صرفه جوئی نمی‌توانیم خرج کنیم وتصویب این اعتبار مستلزم این خواهد بود که ما در آخر این ماه از محل این اعتبار برای آن واحدها خرج خواهیم کرد واگر نکنیم آن صرفه جوئی در صندق دولت خواهد ماند بنابراین ضرری هم برای دولت نخواهد داشت. وبنده می‌خواستم از این موقع استفاده کنم واز آقای طباطبائی تشکر کنم راجع به موضوعی که در اول جلسه راجع به عمل ارتش فارس که روی بردباری انجام داده‌اند فرمودند لازم است عرض کنم همینطور که آقایان نمایندگان محترم علاقه دارند که این کار خاتمه پیدا کند ما هم خیلی خوشوقت خواهیم شد که با این بردباری که تا بحال شده‌است هر چه زودتر این کار خاتمه پیدا کند ولی بنده اصراری که در اینجا دارم این است که اگر آقایان نمایندگان محترم در نظر دارند اقداماتی بفر مایند زودتر بفرمایند برای این که مطابق اطلاعاتی که بما رسیده‌است زدی هم واقع شده‌است ولی امر داشته‌ایم که نزنیم وما جواب نداده‌ایم وبالاخره برای نیروی دولتی که حافظ نظم کشور است این مسئله قابل تحمل نیست وباید اقدام شود.

جمعی از نمایندگان - مذاکرات کافی است.

نقابت - بنده با کفایت مذاکرات مخالفم.

رئیس - میفرمائید کافی است رأی می‌گیریم به کفایت مذاکرات موافقین برخیزند (اغلب برخا ستند) تصویب شد. رأی گرفته می‌شود به ماده واحده با ورقه آقایانی دارند ورقه سفید خواهند داد.

(اخذ آرا ء بعمل آمده شصت وشش ورقه سفید ویک ورقه کبود شماره شد)

رئیس - عده حضار در موقع اعلام رآی ۸۶ با کثریت ۶۶ رآی تصویب شد.

- معرفی معاون وزارت کشاورزی و تقدیم یک فقره لایحه

۸ - معرفی معاون وزارت کشاورزی و تقدیم یک فقره لایحه

رئیس - آقای وزیر کشاورزی.

وزیر کشاورزی - (آقای اعتبار) - اولاً آقای محمود فاتح را که سوابق ممتدی در وزارت کشاورزی دارند ویکی از کارمندان مفید وزارت کشاورزی هستند بمعاونت وزارت کشاورزی به مجلس شورای ملی معرفی می‌کنم (صحیح است) موضوعدوم لایحه ایست تهیه شده‌است در وزارت کشاورزی والبته همه آقایان توجه دارند که وضعیت کشاورزان ما خوب نیست وبرای بهبود حال آنها زارت کشاورزی مشغول مطالعات زیادی است وفعلاً برای اینکه کمکی بتوانیم به کشاورزان بکنیم ووضعیت آنها را تا اندازة بهبودی داده باشیم وسهم آنها را تا یک حدی بالا ببریم لایحه تهیه شده‌است که تقدیم می‌شود وبعداً آقایان مطا لعه خواهند فرمود.

رئیس - به کمیسیون روجوع می‌شود.

- تقدیم سه فقره لایحه از طرف آقای وزیر دادگستری

۹ - تقدیم سه فقره لایحه از طرف آقای وزیر دادگستری

رئیس - آقای وزیر دادگستری.

وزیر دادگستری - (آقای حکمت) - سه فقره لایحه قانونی است که تقدیم مجلس می‌شود یکی راجع است به کار شناس مجانی برای اشخاص بی بضاعت. البته آقایان مستحضر هستند که برای اشخاص بی بضاعت قانونی اجازه داده‌است که وکالت مجانی برای آنها بشود ولی وقتی که در جریان محاکمه احتیاج به کارشناس پیدا می‌شود وسیلة کار شناس مجانی برای آنها نیست و کارشان معطل می‌ماند این است که یک لایحه برای این منظور تهیه شده وتقدیم می‌شود البته آقایان مستحضر هستند که کارهای دادگستری و محاکمات وقتی که به مرحله فرجامی ودیوان کشور می‌رسد بعلت زیاد بودن آنها متراکم می‌شود ومدتی معطل میما ند واین قسمت بیشتر از این نظر است که حد نصاب دعاوی که بدیوان کشور مراجعه می‌شود کم است لایحه تهیه شده وپیش بینی شده‌است که عرصحالهائی که مبلغ مدعی به آن کم است یعنی دهزار ریال یا کمتر باشد قابل رسیدگی فرجامی نباشد این لایجه هم تقدیم می‌شود وبه کمیسیون ارجاع می‌شود. مسئله دیگر راجع است به مجازات البته همه آقایان در این باب متفق العقیده هستند که حفظ انتظام وتامین اجتماعی مربوط است به مجازات متخلفین اخیراً بواسطه ولگردی و شیوع چاقوکشی و اعمال بر خلاف انتظام معلوم شد که حبس تنها کفایت نمی‌کند وبایستی تشدیدی در مجازات قائل شد این است که با مطالعاتی که شده‌است یک لایحه برای تشدید مجازات ولگردها و چاقوکش‌ها تهیه شده و تقدیم می‌شود (صحیح است - بسیار خوب است)

- موقع و دستور جلسه بعد - ختم جلسه

۱۰ - موقع و دستور جلسه بعد - ختم جلسه

رئیس - آقایان اعضاء کمیسیون‌ها بذل مساعدت می‌کنند وهیئت رئیسه خودشان را معین می‌کنند وترتیب شروع بکار را فراهم می‌کنند که شروع به کار شود. اگر تصویب میفز مائید جلسه راختم کنیم (صحیح است)

جلسه آتیه روز پنجشنبه ۲۵ فروردین سه ساعت ئنیم پیش از ظهر دستور لوایح موجوده.

[مجلس نیمساعت بعد از ظهر ختم شد ]

رئیس مجلس شورای ملی - حسن اسفندیاری

قانون‌های تصویب شده

قانون اجازه پرداخت بودجه پنج ماهه آخر سال ۱۳۲۱ واحدهای جدید التشکیل ارتش

ماده واحده - مجلس شورای ملی بوزارت دارائی اجازه می‌دهد که مبلغ شصت میلیون ریال بابت بودجه پنج ماهه آخر سال واحدهای جدیدالتشکیل ارتش بعنوان متمم بودجه وزارت جنگ بپردازد واین اعتبار اضافی بعنوان وام از بانک ملی ایران دریافت ودر صورتیکه عایدات هذالسنه کشور تکافو استرداد آنرا نه نماید در بودجه سال آتیه منظور گردد -

تبصره۱و۲ بودجه دسال۱۳۲۱ وزارت جنگ نیز شامل بودجه پنج ماهه فوق الذکر خواهد بود این قانون که متشمل بر یک ماده‌است در جلسه بیست ویکم فروردین ماه یکهزار وسیصد وبیست ودو بتصویب مجلس شورای ملی رسید

رئیس مجلس شورای ملی - حسن اسفند یار