مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۲ تیر ۱۳۰۶ نشست ۱۲۸
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری ششم | تصمیم‌های مجلس | قوانین بنیان ایران نوین |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری ششم |
مشروح مذاکرات مجلس ملی، دوره۶
جلسه: ۱۲۸
صورت مشروح مجلس پنج شنبه ۲۲ تیر ماه ۱۳۰۶ مطابق با چهاردهم محرم‌الحرام ۱۳۴۶
فهرست مندرجات
۱-اقتراع شعب شش گانه
۲-شور و تصویب طرح آقایان نمایندگان راجع به محرومیت رؤسای ادارات از انتخاب در حوزه مأموریت و عدم قبول شغل دولتی نمایندگان
۳-شور در خبر کمیسیون بودجه راجع به دو دوازدهم اعتبارات مصوب اسفند ۱۳۰۵ برای تیرماه و مرداد ۱۳۰۶
(مجلس دو ساعت و سه ربع قبل از ظهر بریاست آقای پیر نیا تشکیل گردید)
و صورت مجلس روز سه شنبه ۱۳ تیر را آقای بنی سلیمان قرائت نمودند)
رئیس – نسبت بصورت مجلس ایرادی نیست؟
دکتر طاهری – بنده عرض دارم.
رئیس بفرمائید.
دکتر طاهری – شنیدم که در صورت جلسه جلسه آتیه را روز سه شنبه دوازدهم محرم نوشته بودند در صورتیکه پنجشنبه چهاردهم معین شد.
رئیس – در مجلس دوازدهم معین شد ولی در خارج بنا شد چهاردهم باشد.
صورت مجلس ایرادی ندارد؟
(گفتند – خیر)
رئیس – صورت مجلس تصویب شد.
رئیس – چون دوره شعبه‌ها سر آمده است باید شعبه‌ها تجدید شود. عده حاضر صد و چهارده نفرند بهر شعبه نوزده نفر می‌رسد.
(آقای امیر حسن خان اقتراع نموده و شعب سته به حکم قرعه بترتیب ذیل معین گردید)
شعبه اول:
آقایان: فرمند – دشتی - میرزا ابراهیم آشتیانی – دکتر لقمان – امیر تیمور کلالی- معتضد استر آبادی – فیروز آبادی – ثقه الاسلامی – سید کاظم یزدی – امیر حسین خان – زوار – مرتضی قلیخان بیگ – پالیزی – امامی – والی زاده – آیت الله زاده اصفهانی – تقی زاده – ملک مدنی- میرزا مهدی معتمد.
شعبه دوم:
آقایا ن: خان مساعد – تیمور تاش – محمد آخوند – حاج میرزا علی اکبر امین – یحیی خان زنگنه – افشار – میرزا علی کازرونی – نجمی فرهمند – عصر انقلاب – میرزا حسین خان موقر – حاج آقا اسمعیل عراقی – شریعت زاده – دیوان بیگی – امیر اسد الله خان عامری – میرزا حسن خان ابراهیمی – معظمی – عدل – میر ممتاز
شعبه سوم:
آقایان: دکتر مصدق – آقا سید حسین آقابان – طباطبائی وکیلی – حاج میرزا مرتضی جهانشهاهی – حاج آقا حسین زنجانی – دکتر رفیع خان امین – شیروانی – احتشام زاده – میرزا هاشم آشتیانی – میرزا ید الله خان دهستانی – دولتشاهی – مهدوی – بامداد- کی استوان – سید جواد محقق – لیقوانی – دادگر – پیرنیا.
شعبه چهارم:
آقایان: میرزا احمد خان بدر – خطیبی – میرزا صادق خان خواجوی – آقا سید محمد تقی طباطبائی – فهیمی – آقا محمود رضا – امام جمعه اهر – عمادی – بنی سلیمان – سلطان محمد خان – نوبخت – نگهبان – بهبهانی – ملک ایرج میرزا پورتیمور – جلائی – ارباب کیخسرو – حاج شیخ بیات – میرزا ابراهیم خان افخمی - روحی.
شعبه پنجم:
آقایان: غلامحسین میرزا مسعود – فومنی – طباطبائی دیبا – حق نویس- میرزا عبدالحسین – ملک آرائی – آقا علی زارع – آیت الله زاده خراسانی – محمدتقی خان اسعد – حاج غلامحسین ملک – میرزا عبد الباقی جمشیدی – سهراب خان حاج شیخ عبد الرحمن صالحی – شیخ الاسلام ملایری – محمد ولی میرزا – یاسائی – ثابت – میرزا حسن خان وثوق – ذوالقدر
شعبه ششم:
آقایان: آقا سید یعقوب – مولوی – عباس میرزا – اسکندری – دکتر طاهری – حاج آقا رضا رفیع- میرزا ابراهیم خان قوام – امام جمعه شیراز – میرزا حسن خان مستوفی – دکتر سنک – محمد هاشم میرزا افسر – حاج میرزاحبیب الله خان وثوق – مدرس اسکندر خان مقدم – میرزا حسین خان وزیری – ضیا ء – آقا زاده سبزواری – اعتبار.
رئیس – در موقع تنفس شعبه‌ها تشکیل می‌شوند و هیئت رئیسه خودشان را معین می‌کنند بعد هر شعبه یکنفر عضو برای کمیسیون عرایض و یکنفر برای کمیسیون محاسبات و یکنفر برای کمیسیون مبتکرات معین خواهند کرد.
رئیس – راجع به طرحی که پیشنهاد شده بود مذاکرات در کلیات بعمل آمد و حالا باید رای بگیریم ولی برای رای عده کافی نیست.
حاج شیخ بیات – می‌نشینیم تا بیایند.
عمادی – بلی ما می‌نشینیم شما هم بنشینیند –
عده از وکلا ء – صبر می‌کنیم تا بیایند.
فیروز آبادی – اینها مملکت را برای منفعت خودشان می‌خواهند.
رئیس – (پس از چند دقیقه سکوت) عجالتا که عده کافی نیست چند دقیقه تنفس میکینم تا بعد
(در این موقع جلسه برای تنفس تعطیل و بفاصله یک ساعت مجددا تشکیل شد)
رئیس – آقای روحی.
روحی – عرض کنم. بعضی‌ها می‌فرمایند عده کافی نیست و یکنفر کسر است ولی بنده تصور می‌کنم عده کافی باشد بجهت رای گرفتن چون مطابق صورتی که معلوم شده است آقای مستوفی رئیس الوزرا ء سابق اصلا وکالت را قبول نکرده‌اند و تعداد ایشان جزو وکلا حاضر مرکز تصور می‌کنم بی مورد است حالا می‌خواستم از مقام ریاست سؤال کنم که آیا این حدس بنده صحیح است یا خیر؟ …
یکی از نمایندگان – وزیر دربار هم همینطور.
روحی – آقای وزیر دربار وکالت را قبول کرده‌اند ولی آقای مستوفی اصلا قبول نکرد ه‌اند …
افسر – رد هم نکرده‌اند.
رئیس – این موضوع باید تفسیر شود ولی در این موقع نمی‌شود تفسیر کرد.
نمایندگان – صحیح است.
رئیس – آقای فیروز آبادی.
فیروز آبادی – بنده غرضم این بود که از آقایان خواهش و التماس کنم که لطف بفرمایند و بایند. خوب نیست مجلس این صورت را بخودش بگیرد لابد آنهائی که ما را وکیل کرده‌اند باید از اعمال ما راضی باشند ولی این ترتیبی که اخیرا در مجلس پیش آمده خوب نیست انصاف بدهید این قانونی که بمجلس پیشنهاد شده یک چیز بسیار خوبی است که انتخابات را اصلاح می‌کند (نمایندگان – صحیح است) مجلس را اصلاح می‌کند دولت را اصلاح می‌کند و هر چیز رو باصلاح می‌رود و وقتی هم که اصلاح شد و خوب شد اول استفاده اش را خود آقایان خواهند کرد. استفاده اش خصوصی نیست در این صورت خوبست آقایان فکر بکنند توجه بکنند ببینند آیا صلاح است مجلس باین طریق بگذرد یا خیر؟ اگر صلاح نیست که باین ترتیب بگذرد این یک سو ء اثر نسبت بخود آقایان خواهد کرد. حالا نسبت بخود مجلس توجه نمی‌کنند پس لااقل خوب است راجع بشخص خودشان توجه بکنند. اینها بجهت وزیر شدن یا معاون شدن خودشان این کار را می‌کنند. بنده این عرض را نخواهم کرد ولی در خارج این اثر را خواهد بخشید و مردم خواهند گفت که برای منافع شخصی خودشان و برای وزیر شدن خودشان این قانون باین خوبی را نمی‌گذارند بگذرد و مجلس را از اکثریت می‌اندازند آنوقت بعدها آن کسانی که می‌خواهند بما رای بدهند لابد آنها هم انسانند بشرند می‌فهمند در انتخابات بعد برای خود ما هم مضر خواهد شد پس خوب است توجهی بما بعد خودشان بفرمایند و نقدا یا بوزارت یا بوکالت بیکی از این دو تا اکتفا کنند و نگذارند مجلس از اکثریت بیفتد و مردم از آنها ناراضی باشند. البته امیدوارم توجهی باین عرض بنده بفرمایند و نگذارند مجلس باین شکل و وضع باقی باشد. این بود عرض بنده.
رئیس – آقای آقا سید یعقوب.
آقا سید یعقوب – بنده یک موضوعی را خواستم عرض کنم و آن همین بود که آقای روحی عرض کردند و همانطور که آقای رئیس فرمودند صحیح هم فرمودند در یک
چنین مواقعی نمی‌شود قانون را به یک جوری تفسیر کرد. لکن فرمایشاتی را که آقای فیروز آبادی فرمودند بنده هیچ معتقد نیستم برای اینکه بنده نسبت برفقای خودم خیلی نظر خوب دارم و هیچ نظری ندارند بنده بآنها کمال اطمینان را دارم که ابدا از روی نظر وزارت و معاونت نیست که حاضر نمی‌شوند بلکه در فهم قانون برای آنها اختلاف نظری پیدا شده است و الا بنده میدانم که با سائی و اعتبار الدوله اینها ابدا نظری ندارند بنابراین ما نباید این اظهار را بکنیم. اگر بنا باشد بنده در فهم قانون اینطور باشم و دیگری جور دیگر. و هر کس یک طور بفهمد آنوقت شما چطور این را طور دیگر تعبیر می‌کنید؟ چرا ما اینهمه جدیت داریم که مطابق قانون شرع عمل مسلم را حمل بر صحت کنیم؟ این در اسلام هست حالا اگر یک وکیل یک معنائی را طوری تفسیر کرد این را باید حمل بر فساد کرد!
خیر بلی چیزی را که بنده می‌توانم بآقایان عرض کنم این است که مجلس را از اکثریت انداختن این از بنده و آقای مدرس حاج شیخ بیات و آقای فیروز آبادی در ماه رمضان واقع شد لکن چیزی که بود این بود که مایک نظری داشتیم راجع به سیصد تومان حقوق وکلا که گفتیم سیصد تومان نکنید ولی این مسئله را ما تا این اندازه وسعت ندادیم در اینصورت این ایراد بما توجه نیست زیرا ما راجع بیک معنی مقدسی این کار را کردیم ولی این مسئله را نباید اینقدر وسعت داد و معنای مجلس از اکثریت انداختن این قدر نباید وسعت داشته باشد.
زوار – اگر سیصد تومان را نمی‌گیرید مقدس تر بودید.
آقا سید یعقوب – بلی مخارجم زیاد است چه کنم.
رئیس – آقای وزیر مالیه.
وزیر مالیه – یک لایحه ایست برای تخصیص عوائدی که از فروش سرم حاصل می‌شود برای توسعه موسسه دفع آفا ت حیوانی در قانونی که سابقا از مجلس گذشته است فراموش شده است که این قسمت ذکر شود در صورتیکه در لایحه که دولت پیشنهاد کرد بود این مطلب تصریح داشت باین جهت یک قدری اشکال تولید شده و این موسسه را هم آقایان تصدیق می‌فرمایند که از هر محلیکه هست باید توسعه داشته باشد بنابراین پیشنهاد شده این عوائد که از محل فروش سرم حاصل می‌شود صرف توسعه موسسه دفع آفات حیوانی بشود و البته تصدیق میفرمائید که این تخصیص بموقع و لازم است.
رئیس – مراجعه می‌شود به کمیسیون بودجه. آقای زوار.
زوار – بنده تصور می‌کنم مقزز بفرمائید آن کسانی که مجلس را از اکثریت انداخته‌اند معین کنند و در صورت مجلس بنویسند تا در آتیه قضاوت کنند که حال مجلس را کی باین روز انداخته.
رئیس – آقای کازرونی.
کازرونی - عرض کنم که بنده هم همین را می‌خواستم استدعا کنم که اشخاصیکه حاضر هستند و در جلسه حضور بهمنرسانده‌اند اسامیشان در صورت مجلس ذکر شود که اگر یک فکر اعلائی در مقابل افکار تمام جامعه دارند در اطراف این فکر فوق العاده اعلاشان خوب برجسته شوند واگر هم خیر برخلاف این است که جامعه باز هم حکمیت و قضاوت کند. در هر صورت وضعیت حاضر خیلی رقت انگیز و شرم آور است و برای اینکه مشخص شود که مسبب حقیقی این قضیه واین واقعه کیست بنده واجب میدانم که اسامی آقایان در صورت مجلس ذکر شود لکن یک نکته دیگر هم است که آن را هم لازم میدانم تذکر بدهم تا خاطر آقایان متوجه باشد برای استثنا ء‌بنده اطلاع دارم که یک عده از آقایان را در بیرون گرفته‌اند و نگاهداشته‌اند و حبسشان کرده ا ند ….
(همهمه نمایندگان)
بعضی از نمایندگان – خیر آقا اینطور نیست این حرفها چه چیز است ؟!
کازرونی – عجب !! نسبت بخود بنده در جلسه سابق این اتفاق افتاد و تا یک مدت معینی پنج شش نفر بنده را گرفتند و نگاهداشتند و خواستم عرض کنم که از این عده هم که حضور بهم نرسانده‌اند از قبیل بنده هم تویشان هستند. لکن در هر صورت بایستی اسامیشان ذکر شود.
عده از نمایندگان – را ی بگیرید.
رئیس – فعلا که عده کافی نیست.
یکنفر از نمایندگان – عده هشتاد و سه نفر است یک نفر بیشتر کسر نیست.
(در این موقع یک نفر از نمایندگان وارد مجلس شد)
بعضی از نمایندگان – حالا عده کافی شد رای بگیرید.
رئیس – مذاکرات در کلیات بعمل آمده حالا باید رای گرفت قرائت می‌شود …
جمعی از نمایندگان – میدانیم. قرائت کردن لازم نیست.
حاج آقا رضا رفیع – بنده با قرائتش مخالفم.
رئیس – بگذارید قرائت شود.
جهانشاهی – بلی باید قرائت شود تا بدانیم چیست.
(بشرح ذیل قرائت شد)
ماده اول – کلیه رؤسای دوائر دولتی از انتخاب شدن بعضویت مجلس شورای ملی خود محروم خواهند بود و همچنین وزرا ء و معاونین موقع انتخابات در تمام مملکت.
ماده دوم – تا انقضا ء هر دوره تقنینیه نمایندگان مجلس شورای ملی نمی‌توانند هیچیک از خدمات دولتی را موظفا قبول نمایند مگر اینکه سه ماه قبل از قبول خدمت از نمایندگی استعفا نموده باشند.
جمعی از نمایندگان – صحیح است.
رئیس – رای می‌گیریم. باین دو ماده آقایان موافقین قیام فرمایند.
(اکثر نمایندگان قیام نمودند)
رئیس – تصویب شد.
عد ه از نمایندگان – مبارک است انشا ء الله دو دوازدهم.
حاج آقا رضا رفیع – دو دوازدهم.
رئیس- خبر کمیسیون بودجه راجع به دو دوازدهم مطرح است. قرائت می‌شود.
(این طور خوانده شد)
ماده واحده – وزارت مالیه مجاز است مخارج مملکتی را برای دوماهه تیر و امرداد ۱۳۰۶ بمیزان دو دوازدهم بودجه‌ها و اعتبارات مصوب اسفند ۱۳۰۵ و بر طبق قوانینی که شامل این قبیل پرداختها می‌شود برسم علی الحساب بپردازد.
تبصره – وزارت مالیه مجاز است صدی سه از عوائد انحصار قند و شکر و چای و مالیات را ه را برای وصول این عوائد توسط اداره گمرگ در مرکز و ولایات و تفتیش سواحل و جلوگیری از قاچاق مصرف نماید و همچنین مخارج حق الثبت نیز از همین محل پرداخته خواهد شد.
رئیس – آقای محمد ولی میرزا.
محمد وی میرزا – این عرضی را که بنده خواهم کرد متاسفانه تمام این مدت بکرات از طرف هر یک از آقایان بنوبه خود شده است تقریبا پنج شش ما ه است که از سال گذشته و متاسفانه موفق نشده‌ایم که از جمع و خرج مملکتی اطلاع پیدا کینم و از طرفی البته وجدانا ما خودمانرا مکلف می‌بینیم که باین دو دوازدهم هم رای بدهیم چون میدانیم این دو دوازدهم قسمت اعظم و عمد ه اش بچه اشخاصی می‌رسد و یک اشخاصی در واقع از اول برج تا آخر برج تحمل خدماتی را می‌کنند برای اینکه یک پولی بگیرند البته دولت هم مکلف است که در مقابل خدمات آنها یک اجرتی به آنها بدهد و این محل تردید نیست ولی قطعا بنده این جا روی سخنم بیشتر با آقایان اعضا ء کمیسیون
بودجه است و می‌خواهیم از آقایان استدعا کنم و تقضا کنم که این طرزی را که در این ماه اتخاذ کرده‌اند تغییر بدهند و طرز دیگری را در نظر بگیرند که بعقیده بنده چون مدتی از سال می‌گذرد و ما از جمع و خرج مملکتی هیچ اطلاعی نداریم یک قدری از آن نظر دقیقی که دارند بکاهند (البته ما بهمه آنها اعماد داریم و آنها هم منتخبین ما هستند) و بودجه را تا آنجا که هست به جریان مجلس بیندازند و الا اگر غیر از این باشد با نهایت اعتمادی که همه ما به اعضا ء محترم کمیسیون بودجه داریم واقعا مصالح و منافع اویه موکلین ما بکلی محو می‌شود و از طرفی هم ما خودمان را مکلف میدانیم که از نقطه نظر وجدانی به این دوازدهم‌ها رای بدهیم ولی از یکطرف اصلاحاتی که آقایان نمایندگان در نظر دارند با این طریق درست نمی‌شود. خودمان اخیرا یک ابتلائی پیدا کردیم که آقای رئیس الوزرا ء هم مسبوقند قسمتی از نمایندگان آذربایجان خدمتشان رسیدیم راجع به نظمیه آنجا و ضرورتی که دارد یک مبلغ جزئی به بودجه نظمیه آنجا افزودند ولی متاسفانه بواسطه اینکه بودجه نمی‌آید تمام این نظریات محو می‌شود و هیچیک از نظریات ما مورد پیدا نمی‌کند که اعمال بشود. بنده از این نقطه نظر است که مخالفم و تمنا می‌کنم از اعضا ء محترم کمیسیون بودجه که در این مسئله یک فکری بکنند.
رئیس – مخبر کمیسیون بودجه حاضر نیستند.
بعضی از نمایندگان – اعضا ئ کمیسیون دفاع مکنند.
رئیس – آقا ی حاج آقا رضا رفیع.
حاج آ قا رضا (رفیع) – عرض کنم که بنده بعنوان مخالفت اجازه خواستم ملی آنرا در موقع خود عرض خواهم کرد ولی در جواب آقای محود ولی میرزا عرض می‌کنم که خیلی بنده از ایشان در مقابل این حسن نظری که به کمیسیون بودجه و اعضای کمیسیون داند تشکر می‌کنم وی اگر گاهی تریف می‌آوردند در کمیسیون و نظریاتی که داشتند می‌فرمودند و دلائل این کار را ما برایشان نقل می‌کردیم بهتر بود در موضوع معطلی بودجه که فرمودند علت آن لوایح اضافات است که به مجلس پیشنهاد شده و در جریان است و هنوز تکلیف آنها معین نشده است و هر وقت که می‌خواهد جز ء دستور شود آقایان مخالفت می‌کنند. تمام معطلی ما در کمیسیون بودجه بواسطه معطلی آن لوایح است و آنهم دست خود آقایان است باید آقایان یا رای بدهند یا ندهند تکلیفش را معلوم کنند که برگردد به کمیسیون آن وقت البته بودجه‌ها خواهد آمد.
رئیس – آقای آقا سید یعقوب.
آقا سید یعقوب – بنده مخالفتم در این جا در یک نکته بود که به آقای وزیر ماله تذکر دادم و حالا هم می‌خواهم مجددا تذکر بدهم. ما در این جا یک اصلاحاتی در بودجه کردیم یکی راجع به بودجه وزارت امور خارجه بود که کار کار گذاری‌ها در اول تیر ماه یا در آخر تیر ماه باید منحل شوند و منتقل بشود به وزارت عدلیه قطعا یک اداره کار گذاری که اداره معتبی بوده وقتی منتقل شود به وزرا تعدلیه از ادارت دیگر وزارت امور خارجه هم که متصدی امور این چیزها بوده‌اند قهرا کم می‌شود مثلا اعضائی که در پرسنل بوده و برای کار گذاری لازم بوده باید کسر شود و همچنین اداره محاسبات سابقا نوزده نفر عضو داشت با این حال دیگر نوزده نفر محاسب لازم نداریم. و بینی و بین الله آقای عظیمی هم می‌گفت که ما دیگر نوزده نفر محاسب لازم نداریم و همینطور یکعده از اعضای دفتری را که می‌گفتند بعد از آنکه کارگذاریها به وزارت عدلیه منتقل شود این اندازه دیگر به این اعضا ء احتیاج نداریم. حالا اگر ما بیائیم به این دو دوازدهم رای بدهیم آقای وزیر مالیه در تحت همان اعتبار چهار دیواری که تصویب می‌شود به وزارت امور خارجه همان اندازه سابق خواهند داد و آخرش که بودجه تفصیلی
آمد این جا ما نمیدانیم چه بکنیم در صورتیکه این صرفه جوئی شده. حالا تذکرا عرض می‌کنم. که آقای وزیر مالیه متوجه باین صرفه جوئی باشند که کمیسیون بودجه کاملا این را تحت نظر گرفته است مسئله دیگی که بنده عرض می‌کنم این است که آقای محمدولی میرزا صحیح فرمودند لکن جوابی را که آقای قائم مقام دادند ناقص بود جواب این است که (حالا میفرمائید حمله بقوه مجریه شده است) خیر وزرا ء کاملا اطاعت قوانین را نمی‌کنند. قانونی از مجلس گذشت که قانون تشکیلاتیرا وزرا ء بیاورند وزراء آن قانون را نیاوردند اگر یک قانون تشکیلاتی در کمیسیون بودجه و در مجلس بیاید همیشه ما راحتیم بعلت اینکه میدانیم وزارت مالیه چه اداره لازم دارد چه دائره لازم دارد چه شعبه را لازم دارد و بودجه را ما مطابق آن می‌نویسیم و دیگر هر ساله گرفتار این همه اضافات نیستیم همان چیزی که در سال گذشته پیشنهاد شده است وزیر پیشنهاد می‌کند و همان مقدار را ما تصویب می‌کنیم. بنده عرض می‌کنم که تا قانون تشکیلات نیامده است دست اعضا ء کمیسیون بودجه بسته است روز گذشته آمدیم بودجه وزارت معارف را تحت نظر گرفتیم آقای بیات پیشنهادی کردند که حالا که وزرا ء قانون تشکیلات را نمی‌آورند ماخودمان بودجه را در روی یک پایه و اساسی بنویسیم که در واقع قانون بودجه همان قانون تشکیلات باشد آنجا هم گرفتار همان ابستروکسیون و از اکثریت انداختن شدیم و دو نفر از اعضا ء اداره آنجا بودند و کمیسیون را از اکثریت انداختند. بعد ناچار شدیم موضوع آن پیشنها د را در مجلس بگوئیم حالا رفع گرفتاری از این جا می‌شود و جواب فرمایش آقای محمد ولی میرزا داده می‌شود که آقای وزیر مالیه که تشریف دارند راجع بقانون تشکیلات یک بیاناتی بکنند که تکلیف ماچه چیز است قانون تشکیلات را می‌آورند یا اینکه جزء به جزء کلمه به کلمه هر روز در بودجه‌ها صحبت کنیم و گرفتار باشیم!
وزیر مالیه – در موضوع قسمت اول فرمایشات نماینده محترم راجع به تاثیری که انتقال کار گذاری‌ها از وزارت امور خارجه به وزارت عدلیه در بودجه خواهد کرد. همان طوری که خودشان اشاره کردند قبلا با بنده مذاکره کردند توضیحی را که آنجا عرض کردم این جا هم عرض خواهم کرد که بعضی از ادارات وزارت امور خارجه ممکن است از قبیل پرسنل و محاسبات این انتقال یک تاثیر کوچکی داشته باشد و شاید بشود از این راه حقوق یک یا دو سه نفر را صرفه جوئی کرد ولی چنانچه خدمتشان عرض کردم اولا مطلب به این اندازه مهم نیست که ما فعلا در موضوع دو دوازدهم بودجه وزارت امور خارجه را از هم تجزیه و تفکیک کنیم. و ثانیا با آن نظری که مجلس و نمایندگان محترم راجع به بودجه جزء‌دارند اعمال این نظرها در بودجه جز ء البته آسانتر است. بودجه وزارت امور خارجه در کمیسیون حاضر است و تحت مطالعه است و چنانچه آقایان اطلاع دارند یک قسم مهم آن گذشته است و بعد از آنکه لایحه اضافی ۱۳۰۵ که مبنای تشکیل بودجه ۱۳۰۶ است از مجلس گذشت بودجه تفضیلی به مجلس خواهد آمد و کاری نخواهد داشت این جا اشاره به قانون تشکیلات فرمودند. عقاید در این مسئله مختلف است ولی اختلاف عقاید در این مسئله بالاخره منجر به همین مطلبی می‌شود که تصویب فرموده‌اید. ساق هم عرض کردم دو فکر در این موضوع جریان دارد: یکی این است که قانون تشکیلات تدوین شده و تصویب شده از مجلس برای ادارات بگذرد یک فکر دیگر در مقابلش است و آن این است که برای ادارای و وزارتخانه‌ها که در حال آزمایش و امتحان هستند قانون تشکیلات قبل از آنکه ادارات صورت کامل نگرفته است مفید نیست برای اینکه در ضمن عمل همیشه دچار یک اشکال می‌شویم و اشخاصی که این عقیده را دارند معتقدند که قانون بودجه همان
قانون تشکیلات است و تصویب بودجه یکساله وزارتخانه‌ها تصویب تشکیلات آنست منتهی برای یکسال و سال دیگ تجدید نظر می‌کنند اگر اضافاتی لازم باشد می‌دهند. در هر حال این قضیه تحت مطالعه است و خود نمایندگان محترم که در کمیسیون بودجه هستند این مشکلاترا شاید بهتر و بیشتر مسبوق باشند که از راه تصویب بودجه بجز ء اصل منظور بعمل خواهد آمد. تاخیر بودجه‌ها همانطور که مذاکره شد و آقای رئیس کمیسیون بودجه و آقای آقا سید یعقوب تذکر دادند نه تنها برای این است که قانون تشکیلات از طرف دولت حاضر نشده قسمت عمده گیرش راجع باین دو لایحه اضافی است که اگر آقایان توجهی بفرمایند که این دو لایحه اضافی زودتر تکلیفش معلوم شود بنده تصور می‌کنم مه کمیسیون زودتر بودجه‌ها را بمجلس تقدیم خواهد کرد بعد بسته بنظر خود مجلس است و بمرور بودجه‌ها را تصویب خواهد کرد.
رئیس – آقای بامداد.
بامداد – موافقم.
رئیس – آقای مهدوی.
مهدوی – بنده در این موقع خواستم یک تذکری به آقای وزیر مالیه بدهم در صورتی که طرفدار دولت هستند نمی‌توانم بعضی چیزها را به موقعش عرض کنم. راجع به تشکیلات که آقا ی آقا سید یعقوب فرمودند و حضرت والا هم جواب دادند در جای خودش صحیح است ولی قانون را بنظر بنده دولت برای اینکه بهتر بتواند کار کند مراقبت کند بهتر است فرضا مجلس یک وقتی رای داد یک ماهه یا دو ماهه دولت قانون تشکیلات را مرتب کند و بیاورد به مجلس البته هیئت دولت باید این کار را بکند واگر موفق نشد باید بیاید بگوید که برای دوماه چهار ماه یا پنج ماه دیگر می‌آورد مشروطه بیست و یکساله. بیست و دوساله ایران هنوز یک بودجه مرتب ندارد کمیسیون بودجه هم شهید الله آنقدریکه مقدور است زحمت کشیده است و تازه موفق شده است که برود بودجه ۱۳۰۴ را بیاورد و به این بهانه شاید موفق شود که بودجه را مرتب کنید برای یک مملکت مشروطه باین عرض و طول بنظر بنده باعث خجالت است که بعد از بیست و دو سال قانون تشکیلات نداشته باشیم یا اگر یک قانونی هم راجع بتشکیلات بعضی از وزارت خانها از مجلس گذشته است ناقص است و قوانینی هم که اخیرا گذشته است اجرا نشده است و اگر حقیقتا غیر عملی میدانند بهتر این است که وزرا ء یا معاونین دائما در مجلس باشند که در موقعی که یک قانونی از مجلس می‌گذرد مخالفت کنند و با دلایل بگویند عملی نیست ماچند قانون کوچک و بزرگ در مجلس گذراندیم قانون البسه وطنی است الغا ء القاب است تغییر برج است همین مسئله تشکیلات است اینها همه در وزارتخانه‌ها آنطور که بعقیده بنده لایق شئونات یک مملکت مشروطه یا یک وزرا ء مشروطه ایست اجرا نمی‌شود و بنده چون بهترین وزیر فعال آقای وزیر مالیه را میدانم اینجا حق اعتراضی ندارم ولی بعنوان تذکر می‌خواهم عرض کنم که یک دقت بیشتری بفرمایند که در انظار مردم .. حقیقتا مشروطه که شوخی نیست قانون که شوخی نیست قدری جدیت بفرمائید. بالاخره ما میآئیم در اینجا برای انحصار قند و شکر و چای مخارجش را کم می‌کنیم در ارزاقی بنده می‌بینم پنجاه نفر صد نفر دویست نفر در توی کوچه‌ها بیکار می‌گردند و میگویند مجلس این کار را کرده است مگر من گفته بودم که بروند صد نفر دویست نفر را از محل انحصار استخدام کنند که میگویند مجلس کرده است. مجلس بعقیده بنده یک کار زیادی و خودسرانه وزارت مالیه را راجع بانحصار برطرف کرده و گفته توحق نداشتی این کار را بکنی (نمایندگان صحیح است) همچنین در باب ارزاق کی مجلس قانون وضع کرده است که سالی پانصد هزار تومان ششصد هزار تومان مالیات بنان اشخاصی که در کوچه‌های طهران گدائی می‌کنند و از گرسنگی می‌میرند یا خودکشی می‌کنند ببندند یا اینکه
امروز در روزنامه خواندم که مجنونین دار المجانین طهران ۶۹ نفراست که هیچ سابقه ندارد و روز بروز مردم بواسطه فقر و پریشانی دیوانه می‌شوند آقایان بر می‌دارند سالی ششصد هزار تومان مالیات به نان می‌بندند سالی ششصد هزارتومان اضافه ارزاق را کی می‌دهد؟ فقرا می‌دهند که اکثریت دارند بالاخره ما برای راه سازیو بنائی و این قبیل کارهای دولتی مستخدم لازم داریم که ممکن است آنهائی را که از ارزاق یا انحصار خارج شده‌اند وارد کنند و تازه دیگر مستخدمین دل بخواه و توصیه نیاورند از آنطرف ما در این سه چهار سال از بودجه وزارت مالیه چیزی کم نکردیم مشاغلی هم زیاد شده است که باز مستخدم لازم دارد و فقط چیزی که کسر باید شود رتبه‌ها است مدیر کل معاون کل بیخود خیلی داریم بنده مخصوصا استدعا می‌کنم (در صورتیکه یکنفر وکیل نباید بگوید استدعا می‌کنم) که آقا ی وزیر مالیه یک توجهی در بودجه وزارت مالیه بکنند بودجه که در کمیسیون بودجه حاضر است صبح ظهر عصر بیایند بنشینند چهار روز خاتمه باین کار بدهیم خواستم این را وقت پیدا کنم عرض کنم یک روزی در اطاق آقای ارباب کیخسرو بودم مذاکره بود با آقای ارباب راجع به کارخانه قند سازی بیرون دروازه ارباب نقل می‌کرد و من چون او را صدیق میدانم نظریاتش را هم صحیح میدانم این است که دارم نقل می‌کنم ارباب می‌گفت با صد و هشتاد هزار تومان این کارخانه قند سازی می‌تواند راه بیفتد و قند بدهد ممکن است هزار تومان برای سیم نقاله خرج کرد که از معدن ذغال سنگ بطهران و کارخانه ذغال بیاورد و در سال اول ذغال سنگ طهران را بفروشد بخرواری سه تومان یعنی ذغال سنگی را که فلان زنکه فقیر می‌خرد خرواری ده تومان سه تومان بخرد ملاحظه بفرمائید ما با چهارصد و هشتاد هزار تومان که پول بدهیم یک کارخانه قند سازی در بیرون دروازه طهران داریم و محتاج نیستیم که از روس و فرانسه و انگلیس و بلژیک قند وارد کنیم یعنی بالاخره مثل این است که صادراتمان زیاد شده باشد یک عده هم عملجات کار می‌کنند بنظر بنده وزرا ء نباید فقط صرف بودجه را چیز شوند باید قدری هم باقتصادیات بپردازند و به بیکارها هم نگویند که این کار را مجلس کرده است
وزیر مالیه – بنده همیشه از تذکراتی که آقایان محترم می‌دهند تشکر دارم و مخصوصا اظهارات نماینده محترم را هم تصدیق می‌کنم که یک اظهارات اساسی و قابل همه نوع ملا حظه و توجه است در موضوع قانون تشکیلات این اعتراضی را که می‌فرمایند از نقطه نظر ظاهر امر وارد است این اذعان را بنده اینجا می‌کنم بشرط اینکه آقای مهدوی نماینده محترم هم با بنده موافقت فرمایند در تصدیق علل مخففه این امر خود بنده اینجا دو سه مرتبه از پشت این تریبون بعرض آقایان نمایندگان محترم رساندم (حتی قبل از انقضا ء تاریخ مقرره در آن طرح) که عدم موفقیتی در بعضی از ادارات در تقدیم قانون تشکیلات موجود شد هاست چون این طرح قانونی از طرف آقایان نمایندگان بود و در همانموقع که بنده سعادتمند بودم و در صف آقایان نمایندگان بودم خود بنده مخالفت کردم نظر باطلاعاتی که داشتم و تذکر دادم که از بعضی نقطه نظرها این مسئله عملی نخواهد بود و بایستی بیشتر در این مسئله مطالعه کرد ولی چون طرح از طرف نمایندگان پیشنهاد شده بود و قانون شده بود بنده نخواستم که تمدید مدت با لاغای آنرا دولت خواسته باشد و حالا از آقایان استدعا می‌کنم که یک قدری فرجه بدهند که بودجه‌ها بگذرد و بعد خود آقایان ببینند حقیقتا محتاج هست که یک قانون تشکیلاتی برای آن دو سه وزارتخانه که قانون تشکیلات ندارد نوشته شود یا نه زیرا البته تصدیق میفرمائید که دو سه وزارتخانه است که قانون تشکیلات دارد وزارتعالیه که خود آقا فرمودند قانون تشکیلات دارد و اگر قانون تشکیلات
آن در بعضی مواقع مراعات نمی‌شود و فراموش نفرمائید آنهم بر حسب یک مواد و اختیاراتی است که خود آقایان در قانون اختیارات رئیس کل مالیه نسبت باصلاح تشکیلات داده‌اند و هر اصلاحی هم که در تشکیلات می‌شود بر طبق قانون می‌شود نه اینکه قانون نیست یا اینکه قانون بدون جهت رعایت نمی‌شود در هر حال در این قسمت بنده نمی‌خواهم بحث کنم که برای ماها در هر کجا باشیم خواه در قسمت نمایندگی خواه در خدمات اجرائیه اول مطلب مهم این است که باید احترام قانون را محکم کنیم و در مملکت ما یک مملکتی است که تازه داخل مسائل قوانین و مشروطه شده از هر وظیفه برای ما مهمتر این است که در دماغ و افکار عامه احترام مقدس بودن قانون را تقویت کنیم
مدرس – پس چرا لباس وطنی نمی‌پوشید؟
وزیر مالیه – نسبت به لباس وطنی هم فرمودید قانون لباس وطنی در تمام ادارات رعایت می‌شود.
مدرس – خودتان را عرض می‌کنم.
وزیر مالیه – خود بنده هم امروز یکی از متخلفین هستم و در آن قانون هم شما برای متخلفین یک ترتیباتی را معین کرده‌اید که رعایت می‌شود و اگر بنده یک روزی تخلف کرده باشم نبایستی آقا از این موقع استفاده کنند روزهائیکه بنده لباس وطنی می‌پوشیدم یادتان نرود که آن روز بنده را جزو اجرا کنندگان آن قانون حساب کنید و تشکر کنید.
مدرس – وزیر متخلف از قانون را نباید گوش بحرفش داد.
وزیر مالیه – راجع به بودجه‌های انحصار وارزاق که اشاره فرمودند اولا هیچ تردیدی در این نیست و از طرف هیچکدام از ماها گفته نشده که مجلس یک اشخاصی را بیرون کرده یا یک اشخاصی را سر کار آورده این اولا منطقی نیست مجلس در اموریکه ذیدخل است مطالعه می‌کند دیگر هیچ کاری باین قسمتها ندارد و هر کاری و هر عملی که بعد راجع بآن رشته می‌شود البته عمل اجرائی است و مربوط بوزرا ء و وزارتخانه‌ها است و اگر یک وقتی مجلس از نقطه نظر تقلیل بودجه یک اعتباراتی را کم کند این مربوط بهیچکس نیست و هیچکس حق هیچ نوع اعتراض و گله ندارد مخصوصا در قسمت انحصار بنده تایید می‌کنم فرمایشات آقای مهدوی را که مجلس این جا تعدیل یک اشتباهی را کردنه این است که از اول یک امر صحیحی بوده است مجلس بودجه آن امر را نظر بمقتضیاتی تقلیل داده است و از اول صحیح نبوده است و مجلس صحیح کرده است در قسمت گزافی بودجه وزارتخانه‌ها و مخصوصا بودجه وزارتعالیه که آقا یک تذکری دادند در این قسمت می‌ترسم که اگر عرایضی عرض کنم باز مکرر شود و بنده در دوازدهم‌ها و در ماقع دیگر عرض کرده‌ام و اغلب هم تکرار مطلب احتراز دارم بعد خوب است این حرفها را تمام در بودجه تفصیلی بزنیم بنده خودم در کمیسیون بودجه مکرر عرض کرده‌ام که از برای تقلیل بودجه وزارت مالیه در حدود امکان خود بنده حاضرم که بودجه‌های تفضیلی را جزء بجزء اداره به اداره قلم به قلم با شما بحث کنم و در هر کجا که یک چیز زائدی به بینید اول کسی که با شما موافقت می‌کند بنده هستم به این جهت خوبست آقای مهدوی این نظر را بگذارند برای وقتی که در بودجه جزء وزارت مالیه حرف زده می‌شود خودشان هم یکی از اعضا ء کمیسیون بودجه هستند در هر صورت از نقطه نظر اصل مطلب هیچ اختلافی ما بین نیست.
جمعی از نمایندگان – مذاکرات کافی است.
رئیس – آقای کازرونی.
کازرونی – بنده با حسناعتمادی که به این دولت حاضر مخصوصا به آقای وزیر محترم مالیه داشته و دارم معهذا اطمینان می‌دهم که را ی باین یک دوازدهم و دو دوازدهم‌ها نخواهم داد زیرا با وظیفه وکالتی که دارم منافی است و وظیفه وکالتی من نظارت تامه در بودجه عمومی مملکت است و
بنده می‌بینم که این موضوع یک دور و تسلسلی پیدا کرده و از دوره پنجم آمدن بودجه بترتیب دوازدهم شروع شد و همینطور دارد جلو میرو و یقین دارم همینطور جریان خواهد داشت تا دوره ششم خاتمه پیدا خواهد کرد در صورتیکه ما بایستی در بودجه عمومی مملکت نظارت کنیم و به بینیم که این پولهائی که از ضعیف ترین مردم بعنوان مالیات گرفته می‌شود چه اندازه اش بخودشان بازگشت خواهد کرد و از جمله چیز هائی که مملکت امروزه بیش از پیش بآن محتاج است امنیه است که بنده در این موضوع اطاله کلام نمی‌کنم و عرض می‌کنم که ما باید یک قسمت از عایدات خودمان را یعنی از مالیاتمان را در راه تامین جان و مال و حیثیت مردم خرج کنیم امروز امنیه وجود ندارد
یکنفر از نمایندگان – اینطور نیست …
کازرونی – خوب بهمین اندازه من قناعت می‌کنم و می‌گویم باید دارای نظمیه شویم …
جلائی – باید تکمیل شود.
کازرونی – خیلی خوب تکمیل شود ولی عرض می‌کنم که این یک دوازدهم که ما تصویب می‌کنیم این مسئله را تامین نمی‌کند و بعلاوه چیز دیگری که لازم است این است که بایستی به بینیم این پولهائی که از مردم می‌گیرند همین طور که ما گفتیم می‌گیرند یا برای خودشان آن تعمیرات و آن توجیهات و آن کشمکش هائی که در تعمیر قانون دارند منظور ویدارند و پول از مردم گرفته می‌شود و همینطور بنده حقیقتا مایوسم که بودجه کلی بمجلس شورای ملی بیاید و از مجلس بگذرد از این جهت البته آقایان هم اجازه می‌دهند که بنده هم بر خلاف عقیده خودم رای نداده و ورقه سفید راجع به این دو دوازدهم‌ها ندهم.
رئیس – آقای بامداد.
بامداد – مطالبی که در اینجا مذاکره می‌شود یک قسمت مهمش قابل انکار نیست چنانچه آقای وزیر مالیه هم تصدیق کردند ولی باید دانست که جای این مذاکرات کجا است و چنانچه گفته شد جای این مذاکرات در بودجه تفضیلی است …
بعضی از نمایندگان – (با همهمه) – جایش همین اینجا است.
بامداد – عرض می‌کنم این یک دوازدهم‌ها یک چیزی است که مکرر شما تصویب کرده‌اید و دفعه اول نیست و بی سابقه هم نیست چندین سال است از ابتدای دوره چهارم تاکنون هر وقت مجلس بوده است بدبختانه این یک دوازدهم هم بوده است حالا باید دید که چطور شده است بودجه تفضیلی بمجلس نمی‌آید واقعا به بینیم کمیسیون بودجه مقصر است یعنی واقعا جلساتش را تشکیل نداده و رسیدگی نمی‌کند؟ اینطور که نیست کمیسیون جلساتی بهیچوجه تعطیل نمی‌شود منتها با دقتی که اعضا ء کمیسیون دارند البته یکقدری تاخیر دارد وانگهی ما تمام کارهامان را کرده‌ایم تمام شدن بودجه تفضیلی موکول شده است فقط به لوایح اضافی دو وزارتخانه که آمده است در اینجا و گرفتار مخالفت شد ه است
در لایحه اضافه فوائد عامه بنده مخالف بودم باز هم مخالفم از دستور هم خارج شده است و آنوقت طرح دیگری به مجلس آمده و قریب دو سه جلسه این طرح وقت مجلس را مشغول کرده است بعد هم تعطیل محرم پیش آمده است این چه مربوط است به کمیسیون بودجه؟ بالاخره باید دیدکه این دو دوازدهم چیست این همان دو دوازدهمی است که چند ماه است تصویب کرده‌اید تمامش هم خرج پرسنل نیست یک چیزهائی است که اعتبارات دولت است و اگر نرسد کار دولت تعطیل می‌شود اداره تلگراف پول می‌خواهد و اگر نرسد نمی‌تواند تلگراف کند نقلیه بنزین بخرد نمی‌تواند پست را حرکت بدهد یک عده اعضا ء جز ء هستند که دارای حقوق جزئی هستند چطور می‌شود بآنها حقوق نداد یکنفر
ثبات سی و دو تومانی یا فراش هیجده تومانی این بد بخت‌ها اگر یکماه حقوقشان تاخیر شود حتی سماور خانه شان را هم گرو می‌گذارند بنابراین همین فشار است که دولت را مجبور می‌کند که یک دوازدهم و دو دوازدهم را بیاورد بمجلس و بهمین نظریات هم هست که مجلی هم رای می‌دهد الته خیلی خوبست که باز هم تاکید بفرمائید که کمیسیون بودجه با تعجیلی که دارد بیشتر بتواند با وزرا ء داخل مذاکره شود و کار را تمام کند بنابراین این دو دوازدهم هم چندان مهم نیست و مخالف با جریانات کلی مملکتی هم نیست
جمعی از نمایندگان – مذاکرات کافی است
حاج آقا رضا (رفیع)- بنده با کفایت مذاکرات مخالفم.
رئیس – بفرمائید.
حاج آقا رضا (رفیع) – بنده مذاکراترا کافی نمیدانم برای اینکه چند فقره مراسله از اطراف رسیده است که تبعیض می‌کنند نسبت بپرداخت حقوق مستخدمین ولایات از خوزستا ن و جاهای دیگر نوشته‌اند که به آنها حقوق نمی‌دهند چنانچه آقایان اجازه بدهند عریضه آنها بعرض مجلس برسد و تذکر داده شود که وقتی حقوق داده می‌شود علی السویه بهمه جا برسد.
رئیس – آقای افسر.
افسر – بنده می‌خواستم تذکر بدهم به آقایانی که میگویند موقع این حرفها حالا نیست و در موقع بودجه تفضیلی است بنده عرض می‌کنم چرا نیست؟ اگر در بودجه تفضیلی باید حرف زده شود البته دودوازدهم هم جز ء بودجه است و باید درش صحبت کرد در هر حال مالیه ما منظم است و بنده هم ادارات مرکزی وزارت مالیه را منظم میدانم به این جهت تذکر می‌دهم خود آقای وزیر مالیه هم میدانند ده تلگراف متناوب در یک موضوعی ما کرده‌ایم رئیس کل مالیه ادارات مختلفه مالیه تمام امضا کرده‌اند معذالک بخرج نرفته است بالاخره اسباب زحمت مردم را فراهم آورده‌اند صد هزار تومان مال مردم در نیشابور تلف شدهاست مال مردم را برخلاف قانون توقیف کرده‌اند مجبور شده‌ایم بعدلیه رجوع کرده‌ایم عدلیه هم به تمیز رجوع کرده است بالاخره باید یک فکری کرد که یک نظم و ترتیبی در کارهای ولایات فراهم شود آخر چقدر مردم باید در زحمت باشند شما هم که هی پول می‌دهید خوب است یکقدری از این عملیات جلوگیری کنید.
وزیر مالیه بنده جوابی نمی‌خواهم عرض کنم ولی یک سوالی از آقای افسر می‌کنم آیا تصویب نکردن یک دوازدهم موثر در اصل مطلب است؟ …
افسر – بلی.
وزیر مالیه – خوب اینجا گمان می‌کنم یک سو ء تفاهمی شده باشد تذکر از نقطه نظر جلب توجه مسؤل یک وزارتخانه و کارکنان یک وزارتخانه البته بسیار خوست ولی اگر یک بی ترتیبی هائی موجود است اینها خوبست ولی اگر یک بی ترتیبی هائی موجود است اینها نباید سبب شود که چرخ زندگانی یک مملکتی بخوابد به این نلاحظه بود که بنده هم عرض کردم و تصدیق کردم که بودجه یکی از مواردیست که آقایان هر تذکری بخواهند بدهند باید بدهند ولی در ضمن اینکه این تذکرات را میفرمائید البته خودتان اطلاع دارید که ما هم وارد در این قضیه و تعقیب این کار هستیم بنابراین البته ایشان هم در رای دادن و موافقت کردن با این لایحه مساعدت خواهند کرد.
رئیس – آقای زوار.
زوار – بنده موافقم.
رئیس – آقای وثوق.
میرزا عبد الله خان وثوق – بنده عرضی ندارم.
جمعی از نمایندگان – مذاکرات کافی است.
رئیس – عده برای رای کافی نیست آقای ضیا ء
ضیا ء – بنده تصور می‌کنم که مهمترین سدی برای اصلاحات مملکتی غیر از تصویب دو دوازدهم و یک دوازدهم نمی‌شود تصور کرد. بعلت اینکه اصلاحات مهمی که در نظر نمایندگان محلی که در نظر است راه اصلاحش فقط در تصویب بودجه کل مملکتی است الان ماه چهارم از سال دوم نمایندگی آقایان است هنوز بودجه تفضیلی ۱۳۰۵ بمجلس نیامده است و بطور یک دوازدهم و دو دوازدهم تصویب ده است و معلوم نیست که آیا قصور از طرف آقایان وزرا ء یا کمیسیون بودجه است بنده تصور می‌کنم تنها جائی که ممکن است معلوم شود که آیا قصور از طرف اعضا دولت است یا از طرف کمیسیون بودجه اینجا است تصویب دودوازدهم برای چیست؟ وزیر محترم مالیه می‌فرمایند از نقطه نظر اینکه جریان ادارات معوق نشود و از نقطه نظر اینکه خرج ادارات لنگ نشود می‌بایستی دو دوازدهم را تصویب کرد ولی مجلس می‌گوید از نقطه نظر وظایف اساسی که ظارت در دخل و خرج دارم باید بودجه کل را آنطوری که مورد انتظار است تصویب کنیم و الا با این ترتیب سال هزار و سیصد و شش هم تمام می‌شود و هنوز بودجه تفضیلی هزار و سیصدو پنج تصویب نشده است آقایان هر کدام در محلهای خودشان یک احتیاجات فوری دارند می‌بینند تلگراف دائما مثل باران برای آنها می‌بارد بوزارتخانه‌ها مراجعه می‌کنند میگویند بودجه تصویب نشده است بوزارت داخله مراجعه می‌شود که راه جهرم شوسه شده و امنیه برای آنجا لازم است میگویند بودجه تصویب نشده همین طور در قسمت را هها بوزارت فوائد عامه مراجعه می‌شود راجع به راه بوشهر و شیراز که یک راه اساسی برای مملکت است و یک اتومبیل بزرگ نمی‌تواند حرکت کند همه اظهار علاقه مندی می‌کنند و میگویند در بودجه منظور شده و باید بودجه تصویب شود اساسا باید مجلس بفهمد که این بودجه کجا است؟ در صورتیکه حالا ماه چهارم سال ۱۳۰۶ است چرا باید هنوز بودجه ۱۳۰۵ بمجلس نیامده باشد؟ بعقیده بنده مجلس در این موقع باید تشخیص بدهد که آیا قصور از کمیسیون بودجه شده است یا از طرف دولت.
وزیر مالیه – اظهاراتی را که نماینده محترم فرمودند یک قسمتش را یا بنده درست ملتفت نشدم یا شاید بواسطه غیبت ممتدی که فرموده‌اند از جزئیاتش مسبوق نیستند بودجه هزار و سیصد و پنج را که دولت بمجلس تقدیم کرده همان بودجه بموجب تصمیم خود مجلس ماخذ بودجه ۱۳۰۶ شده است و بهمین ملاحظه بودجه هزار و سیصدو پنجی دیگر موجود نیست حالا میآئیم در سر بودجه ۱۳۰۶ که می‌فرمایند کجا است مطابق تصمیمی که خود مجلس اتخاذ کرد ه است اولا ماخذش بودجه تفضیلی ۱۳۰۵ است که تقدیم شده و در کمیسیون بودجه است علاوه بر آن لوایحی هست که به اسم لوایح اضافی ۱۳۰۵ موسوم شده و سه چهارتاش در مجلس تصویب شده دوتاش مانده که لایحه اضافی وزارت خارجه و وزارت فوائد عامه است این دو لایحه اضافی هم که در مجلس تصویب شد آنوقت معطلی کمیسیون بودجه فقط تهیه و فرستاده به چاپ و توزیعش است دیگر هیچ اشکالی ندارد این را همه آقایان اطلاع دارند و مکرر هم توضیح داده شده است که بودجه تفضیلی مدتها است بمجلس آمده است و فقط معطلی سر همین دو لایحه هست که باید تصویب شود.
رئیس – عده برای رای کافی نیست ختم جلسه هم پیشنهاد شد ه است بقیه مذاکرات می‌ماند برای روز یکشنبه پیشنهادی هم شده است که لایحه سیم کشی جزو دستور شود یکی هم طرح راجه بمقبره فردوسی و دیگر اضافات فوائد عامه جزء‌دستور خواهد بود.
(مجلس بیست دقیقه بعد از ظهر ختم شد)
قا نون
محدودیت وزراء و معاونین و رؤسای دوائر دولتی در موقع انتخابات و نمایندگان مجلس در دوره تقنینیه مصوب ۲۲ تیر ماه ۱۳۰۶ شمسی
ماده اول – کلیه رؤسای دوائر دولتی از انتخاب شدن بعضویت مجلس شورای ملی در حوزه ماموریت خود محروم خواهند بود و همچنین وزرا ء و معاونین موقع انتخابات از تمام مملکت.
ماده دوم – تا انقضا ء هر دوره تقنینیه نمایندگان مجلس شورای ملی نمی‌توانند هیچیک از خدمات دولتی را موظفا قبول نمایند مگر اینکه سه ماه قبل از قبول خدمت از نمایندگی استعفا نموده باشند.
این قانون که مشتمل بر دو ماده است در جلسه بیست دوم تیر ماه یکهزار و سیصد و شش شمسی بتصویب وجلس شورای ملی رسید.
رئیس مجلس شورای ملی: حسین پیر نیا.