مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۲ بهمن ۱۳۴۲ نشست ۳۸
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و یکم | تصمیم‌های مجلس | قوانین انقلاب شاه و مردم |
مذاکرات مجلس شورای ملی
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز سه‌شنبه ۲۲ بهمن ۱۳۴۲ نشست ۳۸
مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره ۲۱
جلسه:۳۸
فهرست مطالب:
۱- تصویب صورت مجلس
۲- بیانات قبل از دستور آقایان: مرتضوی و اولیاء
۳- سؤال آقای دکتر سعید راجع به وجوه بهداشتی و درمانی کارگران راه‌آهن و جواب آقای معاون وزارت راه و ارجاع به کمیسیون تحقیق سؤالات
۴- طرح و تصویب گزارش کمیسیون بودجه راجع به اجازه پرداخت فوق‌العاده اداره کنترول ستاد بزرگ ارتشتاران و ارسال به مجلس سنا
۵- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون نظام راجع به مقررات خرید و تعمیرات قطعات یدکی هواپیما بدون رعایت مناقصه و ارسال به مجلس سنا
۶- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون فرهنگ راجع به لغو ماده ۲ قانون تمدید استخدام آقای آندره گدار و ارسال به مجلس سنا
۷- طرح و تصویب گزارش کمیسیون بودجه راجع به برقراری مستمری درباره وراث مرحوم ابوالقاسم مهراد و ارسال به مجلس سنا
۸- شور اول گزارش کمیسیون راه راجع با اجازه خرید ۱۵ دستگاه کامیون کمپرسی برای راه‌های آسفالت شده.
۹- طرح گزارش کمیسیون بودجه راجع به برقراری مستمری درباره وراث مرحوم مهندس رضاقلی ضرابی و ارجاع مجدد به کمیسیون.
۱۰- اعلام وصول شش فقره لایحه قانونی از مجلس سنا
۱۱- اخذ رأی نهایی و تصویب لایحه برقراری مستمری درباره وراث مرحوم ذبیح‌الله کاظمی‌نژاد
۱۲- اعلام دستور و موقع جلسه بعد- ختم جلسه
| مجلس ساعت ۱۰ صبح به ریاست آقای مهندس عبدالله ریاضی تشکیل گردید. |
- تصویب صورت مجلس
۱- تصویب صورت مجلس
رئیس- اسامی غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود.
غائبین بااجازه-
- آقایان مهرزاد، مهندس آصفی، علی مرادی، جاوید، خواجه‌نوری، آموزگار، امینی، خراجی، توسلی، رائی باغمیشه، سرتیپ‌پور، صفی‌پور، دکتر فربود، فیصلی، لفوطی، مبارکی، دکتر مصباح‌زاده، دکتر مهدی‌زاده، سرلشگر همایونی، دکتر یگانگی.
غائبین بی‌اجازه-
- آقایان رامبد، آقایان، بختیار، بختیاری‌ها، دکتر سام، مهندس مجید عدل، نارویی.
دیرآمدگان و زودرفتگان بااجازه-
- آقای پرویزی ۱۵/۲ ساعت.
- آقای نوربخش ۳ ساعت.
رئیس- در صورت جلسه قبل نظری نیست؟ آقای سرهنگ حسینی.
حسینی- در صفحه ۹ سطر ۳ در صحبت‌هایی که بنده کرده بودم گفته بودم تصویب لایحه سپاه بهداشت نوشته شده (به صرف تشکیل سپاه بهداشت) استدعا می‌کنم دستور بفرمایید اصلاح شود و اغلاط چاپی دیگری هم هست که اصلاح می‌کنم و می‌دهم به تندنویسی.
رئیس- اصلاح می‌شود. آقای مهندس صائبی.
مهندس صائبی- چند جمله در بیانات بنده اشتباه چاپی شده که می‌دهم به تندنویسی.
رئیس- اصلاح می‌شود. آقای مهندس ریاحی.
مهندس ریاحی- چند اشتباه چاپی هست که اصلاح می‌کنم و به اداره تندنویسی می‌دهم.
رئیس- بسیار خوب اصلاح می‌شود. آقای صادق احمدی.
صادق احمدی- بنده عرض کرده بودم که ۵۰-۶۰ هزار دهات داریم در صورتی که اینجا نوشته است ۵۰-۶۰ هزار دهاتی داریم.
رئیس- اصلاح می‌شود. دیگر نظری نیست (اظهاری نشد) صورت جلسه قبل تصویب می‌شود. آقای دکتر یزدان پناه.
دکتر یزدان‌پناه- شکایتی است از طرف باغداران شمال که تقدیم مقام ریاست می‌کنم.
رئیس- آقای اوزار.
اوزار- شکایتی است از طرف چند نفر از اصناف راجع به مالیات که تقدیم می‌کنم.
رئیس- آقای کبیری
کبیری- چند فقره تلگراف از طرف اهالی و دادخواستی است از طرف اهالی کرمانشاه و شاه‌آباد و نوروزآباد ایلام که عیناً تقدیم مقام ریاست می‌کنم.
رئیس- آقای معتمدی.
معتمدی- دو فقره شکایت است راجع به چاپخانه‌ها و فرهنگیان اصفهان که تقدیم می‌کنم.
رئیس- آقای صائب
صائب- چند فقره شکایت رسیده است که تقدیم مقام ریاست می‌کنم.
رئیس- آقای بدر صالحیان
بدرصالحیان- نامه‌ای است از طرف کمک پرستاران بهداری و بیمارستان محمدرضا شاه پهلوی سقز که تقدیم مقام ریاست می‌کنم.
رئیس- آقای مرتضوی
مرتضوی- یک شرحی است مربوط به کمیسیون استخدام و لایحه استخدام که تقدیم می‌کنم.
رئیس- آقای پاک‌ذات
پاک‌ذات- چند فقره شکایتی است که از شهرستان بهشهر و کرمانشاه رسیده است تقدیم می‌کنم.
رئیس- آقای روستا
روستا- چند فقره شکایت رسیده است راجع به مالک و مستأجر که تقدیم می‌کنم.
رئیس- آقای ختایی.
ختایی- نامه‌ای است از یکی از زندانیان تقدیم مقام ریاست می‌شود.
- بیانات قبل از دستور آقایان: مرتضوی و اولیاء
۲- بیانات قبل از دستور آقایان: مرتضوی و اولیاء
رئیس- نطق‌های قبل از دستور شروع می‌شود. آقای مرتضوی بفرمایید.
مرتضوی- با اعتباراتی که اولین بار است که به عنوان نطق قبل از دستور توفیق سخن گفتن در ساخت مقدس مجلس شورای ملی نصیبم می‌گردد اجازه فرمایید عرایض خود را به نام پروردگار توانا و با قرائت این دو بیت آغاز کنم:
- به نام خداوند جان آفرین
- حکیم سخن بر زبان آفرین (احسنت)
- به نام خداوند جان و خرد
- کز این برتر اندیشه برنگذرد (احسنت)
و از درگاه کبریایش استغاثه کنم که زبان ما را در این مقام به سخنان سنجیده و معقول و بر سبیل مصلحت متکلم سازد و خرد و اندیشه ما را به نور هدایتش روشن و منور گرداند.
ماه بهمن به دو روز مهم در تاریخ ایران محل و محملی بزرگ پیدا کرده است که اگر با دیده تحقیق در جهت این شاخصیت بنگریم یک رابط نامریی بین حوادث این دو روز که هر دو از فیوضات الهی سرچشمه می‌گیرد ملاحظه می‌شود (صحیح است) پانزده سال پیش در روز ۱۵ بهمن ماه اعجازی روی داد که چشم جهانیان را خیره کرد و سوء قصدی که ر کمال زبردستی به حیات شاهنشاه و یا به عبارت جامع‌تر بر علیه استقلال و همه چیز این مملکت تدارک شده بود؛ به مشیت کامله الهی بی‌اثر ماند (صحیح است) تفسیری که از وقوع این اعجاز در آن تاریخ طی مجالس شکرگذاری به عمل آمد و هم امروز هم بدان تکیه می‌شود این بود که چون خدای ایران نخواست که کشور ما راه زوال و نیستی پیش گیرد و نام مملکت کهنسال ایران از صفحه تاریخ جهان محو گردد، چنین اعجازی بزرگ روی داد و در پناه این تفضل الهی است که کشور ما همچنان به حیات خود ادامه می‌دهد. این استدلال در حد خود بسیار محکم و متین است ولی برای آنها که مسائل را قدری عمیق‌ت رو محققانه‌تر مورد بررسی قرار می‌دهند دو سؤال مطرح بود که این معجزه به خاطر که روی داد و برای چه روی داد؟ زیرا در وقوع اعجاز کسی را تردید نبود و این که اعجاز تنها از ناحیه قدرت بالغه الهی امکان‌پذیر است محل تأمل نیست و مطلب دیگری هم که در آن شک نمی‌توان داشت این است که در دستگاه دقیق خداوندی کار عبث صورت نمی‌گیرد دو پاداش بی‌سبب به کسی داده نمی‌شود و به حکم آیه «ان‌الله لایغیر مابقوم حتی بغیروا ما با نفسهم» آنچه نیک و بد ازجانب خداوند به شخصی یا جامعه‌ای می‌رسد انعکاسی از اعمال و کردار همان شخص یا جامعه است بنابراین فلسفه و جوبی چنین اعجازی بزرگ را در شایستگی چه کسی باید جستجو کرد؟ برای تحقیق این مطلب ضرورت دارد قدری به عقب برگردیم و اوضاع اجتماعی ایران را در هنگام وقوع این حادثه بررسی نماییم. هنوز آثار مخرب جنگ جهانی دوم در ایران به چشم می‌خورد، فساد و تباهی در تمام شئون قوم ما حکومت داشت. یک مکتب سیاسی شوم متکی با جانب همانند سرطان در جسم و روح جوانان مملکت رخنه می‌کرد، فئودالیسم ارضی و اقتصادی کلیه عوامل و وسایل و امکانات مالی و انسانی مملکت را در اختیار گرفته بود، کشاورز اصیل به نام رعیت زندگانی قرون وسطایی را با تحمل و بردباری می‌گذراند (صحیح است) کاسب بازار روی از صداقت و امانت بر تافته و به تقلب و مال‌اندوزی از طریق نامشروع دل بسته بود، دانشگاه که بایستی مرکز پژوهش‌های علمی باشد به نبردگاه عقاید مبدل و آئین و مذهب ملعبه مقاصد سیاسی گشته بود (صحیح است) در چنین وضع و احوالی معجزه صورت پذیرفت.
عجبا! این اعجاز بزرگ برای آن حادث گردید که اجتماع ما هم چنان بر جای بماند تا مالکان بزرگ و فئودال‌های ستم‌پیشه اکثریت ملت را در زنجیر اسارت نگهدارند و با استفاده از نیروی عظیم آنان بهره سرشار برند و در مراکز تفریح گسترده در عالم به عیش ونوش پردازند؟ آیا این لطف الهی از آن جهت شامل حال گردید تا از عمای اداری مملکت بیت‌المال ملت را دست‌آویز امیال خود سازند و بر فقر مسکنت عامه بیفزایند تا جایی که شاهنشاه بر سبیل نفثه‌المصدور با کمال تأسف و تحسر بگویند که سلطنت بر یک مشت مردم فقیر و بدبخت افتخاری نیست و بالاخره عنایت پروردگار به خاطر آن دسته از کافران مؤمن‌نما به صورت اعجاز جلوه کرد تا در کار خود طریق پلیدی و سالوس و تزویر را ادامه دهند و کیش و آئین را وسیله اغفال این و آن سازند حاشا و کلا که این داوری با دستگاه دقیق عدالت الهی که بر محور «فمن یعمل مثقال ذره خیراً یره و من یعمل مثقال ذره شراًیره» استوار است سازگار نیست و بر اثر نفوذ چنین افکاری بود که در اجتماعی بزرگ که جمی غفیر از طبقات مختلف برای ادای شکرگذاری گرد هم آمده بودند و در ناصیت آنها خوانده می‌شد که از خوابی گران بیدار گشته و از عظمت خطری که به لطف پروردگار از آن جسته‌اند واقفند، و به این بنده بی‌مقدار فرصت سخن داده شده بود عرضه داشتم «باشد وحشتی که از شنیدن صفیر گلوله‌سراپای وجودتان را مرتعش ساخت و سکون و آرامشی که در نتیجه بروز اعجازی بدان عظمت نصیب‌تان گشته است و قهر و لطف الهی را تواماً متجلی دیدید شما را تازیانه عبرتی باشد تا به خود آیید و خطر را که در پیرامون وجود شما در کمین است نیکو بشناسید و هر کس در هر مقام و منزلتی که هست وظیفه خود را به نحوی که لازمه رضای خالق است به جای آرد و علاوه بر شکر و سپاس لفظی با عمل و تجدیدنظر در رفتار و کردار شکر این نعمت بگذارید.
آنچه بر من مسلم بود آن اعجاز شگفت‌انگیز به خاطر وزیران بر مسند وزارت نشسته و وکلای بر مقام وکالت آرمیده و کاسبان از عدل و مروت گریخته و مالکان رعیت به زنجیر کشیده روی نداد بلکه این معجزه فقط، تکرار می‌کنم فقط به خاطر شخص شاهنشاه از مقام منیع‌الوهیت فرمان یافت (صحیح است- احسنت) زیرا تنها کسی که در آن روزگاران سیاه وظیفه خود را به درستی هم چنان که خواست خداوند است انجام می‌داد شخص شاهنشاه بودند (احسنت) که با تلاش هر چه بیشتر کشتی طوفانی کشور را که امواج حوادث از همه طرف بر آن فرو می‌ریخت به ساحل نجات رهبری می‌فرمودند. یکی از استانداران خوزستان که خدایش بیامرزاد مرد بسیار شریفی بود در یکی از مراسم سلام عید سعید مبعث سخنی لطیف گفت که بر دل‌ها نشست و اظهار داشت که پیامبر بزرگ اسلام به پاس حسن انجام وظیفه در قبال مسئولیتی که بر عهده داشت به مقام رفیع ختمی مرتبت نائل گردید. راست است، آنها که بنا بر مشیت الهی اولوالأمر می‌شوند و وظیفه خود را بودجه حسن انجام می‌دهند نزد خداوند بسیار گرامی و ارجمندند و همواره در پناه لطف و کنف حمایت او از گزند زمان و آسیب جهان مصون و محروس می‌مانند.
چرخ زمان همچنان گردید و آزمایشی بزرگ فرا راه ملت ایران قرار گرفت که خوشبختانه با قیام ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ مردم ایران سربلند و مفتخر از بوته امتحان به در آمدند و نشان دادند که شایسته عنایت الهی می‌باشند و در همان لحظاتی که دشمن خود را کامیاب و کامروا می‌پنداشت حقیقت یدالله فوق ایدیهم به صورت اتحاد ارتش و توده حقیقی مردم ظاهر گردید و دست رد بر سینه نامحرم زد و زمان برای انجام رسالت تاریخی که بر عهده شاهنشاه مقدور بود مناسب گردید و پس از گذشت چهارده سال روز تاریخی ششم بهمن ۱۳۴۱ روز شاه و ملت، فرا رسید و برنامه انقلاب عظیم شاهانه به تصویب ملت استحکام پذیرفت.
چهارده سال در حیات یک فرد دراز مدتی است ولی این فاصله زمانی از نظر دستگاه خلقت و حیات یک جامعه لحظه‌ای بیش نیست و چنانچه با دقت و مطالعه در برکات روز تاریخی ششم بهمن غور و تعمق نماییم به خوبی روشن می‌شود که چه رابطه‌ای بین این دو روز موجود است و آن معجزه بزرگ برای چه روی داد.
این اعجاز برای آن رویداد که ذات اقدس شهریاری که مؤید به توفیقات الهی هستند در چنین روزی اساس کهنه و بنیان ظلم و ستم را در جامعه ایرانی فرو ریزند و با انجام این رسالت تاریخی به پاداش جاویدان و مخلد نائل آیند. پاداشی که به آدمی حیات جاویدان می‌بخشد و گذشت اعصار و قرون را در آن تأثیر نیست و بلکه قضاوت منصفانه آیندگان به آن جلا و رونق نیز می‌دهد. هم اکنون نام اعلیحضرت محمدرضا شاه پهلوی در صفحه روزگار با مبدأ تحولی بزرگ که از برکات آن آزادی و برابری، علم و دانش، سلامتی و بهداشت و از همه مهمتر عدالت اجتماعی جایگزین بردگی و جهل، ظلم و ستم، رنجوری و مرض خواهد شد قرین و عجین گشته است و این است گرامی پاداشی که خداوند بزرگ به بندگان خاص خود عنایت می‌فرماید.
اکنون وقت آن رسیده است که ملت عزیز ایران با هوشیاری کامل قدر این موهبت را بدانند و بزرگی و اصالت این انقلاب و تحول عمیق را دریابند و هر کس در مقام و موقعیت خود در طریق انجام وظیفه از شاهنشاه بزرگوار پیروی کند و با هم آهنگی و اتخاذ و یگانگی و واداد ایرانی بسازند که با مترقی‌ترین جوامع بشری پهلو زند و در این راه بی‌شک عنایات پروردگار شامل حال و مددکار ما خواهد بود (احسنت آفرین).
مطالب دیگری هم هست که با اجازه مقام ریاست اگر وقت باقی است به عرض نمایندگان محترم برسانم.
رئیس- دو دقیقه باقی است.
مرتضوی- از آقای دکتر بقائی استدعا می‌کنم که چند دقیقه وقت خودشان را به بنده مرحمت کنند (دکتر بقائی- بفرمایید) عرض کنم در خلال این چند ماهی که بنده افتخار دارم در خدمت آقایان محترم باشم و همکار آقایان هستم ملاحظه شد که مشکلاتی در شهرستان‌ها برای مردم هست و اشکالاتی که در حوزه‌های انتخابیه‌شان هست اینجا تذکراتی فرمودند ولی در خلال این مدت نمایندگان خوزستان که بنده هم افتخار دارم که یکی از آنها هستم تاکنون راجع به این‌گونه مسائل مطالبی به عرض نمایندگان محترم نرسانیده‌ایم (دکتر کیان- ضرری هم نکرده‌اید) بنده تصور کردم که این مطلب ممکن است که موهم این معنی باشد که در خوزستان مشکلاتی نیست و مردم خوزستان مواجه با مشکلات و معضلاتی نیستند خوشبختانه امروز شخصی در خوزستان مقام استانداری دارد که ما این را مدیون اعلیحضرت همایون شاهنشاه هستیم و ایشان با کمال بصیرت و پشتکار و اطلاعات و تجاربی که دارند تمام مشکلاتی را که در استان ما هست خوب درک می‌کنند و از دولت می‌خواهند که حتی‌المقدور در رفع این مشکلات بکوشند (صحیح است) ولی یک مطالبی هست که ریشه عمیق دارد که مربوط به اوضاع جوی است که چهار سال است خوزستان مبتلا به آن بوده و هنوز هم با آن که خوزستان مرکز استخراج نفت است با این حال اقتصاد آنجا بر برنامه کشاورزی استوار است آن هم یک کشاورزی که ۹۵ درصد آن به صورت دیم است در پنج سال پیش که ما یک کشاورزی متوسط داشتیم خوزستان ۷۰ هزار تن گندم مازاد به دولت فروخت و در حدود ۳۰ هزار تن به داخله مملکت از آنجا حمل شد و ۱۵۰ هزار تن آذوقه خود استان تأمین شد که جمعاً وقتی اینها را تقویم کنیم در حدود ۱۲۰ میلیون تومان خواهد شد متأسفانه چهار سال متوالی خشکسالی شده است و مردم یک چنین ثروت عظیمی را که بایستی ۱۲۰ میلیون تومان را ضرب در چهار بکنیم از دست داده‌اند و امروز آثار این ضعف اقتصادی به طوری که عرض کردم بر مبنای کشاورزی استوار است در تمام شئون اقتصادی خوزستان ظاهر شده است و امسال هم در خوزستان باران نیامده است و اگر هم آمده است در کوهپایه‌ها بوده و با این برف فراوانی که در سراسر مملکت آمده و این نعمت خداوندی شامل حال مملکت شده و همه جا بارندگی شده و برف فراوان باریده متأسفانه در عوض آن درخوزستان از آسمان خاک باریده و اگر هم مختصر کشاورزی آبی بوده به علت فرو ریختن خاک از آسمان از بین رفته است و سرمای عجیبی که در آنجا شده آقایان وزرایی که موقع تشریف فرمایی اعلیحضرت همایونی در خوزستان بوده‌اند و ملاحظه کرده‌اند صیفی‌کاری و سبزی‌کاری خوزستان از بین رفته است (صحیح است) و خوزستان که در چنین موقعی بایستی سبزی خوردن و تره بار فصل را در تمام ایران تأمین بکند در خود خوزستان سبزی خوردن الان پیدا نمی‌شود تمام باغات مرکبات در دزفول، رامهرمز، بهبهان و اطراف صدمه دیده که محتاج کمک هستند در چنین وضع و احوالی کشاورزان و آنهایی که با کشاورزی سر و کار دارند و احیاناً بابت ماشین‌آلات کشاورزی وام‌هایی به بانک کشاورزی دارند در تحت یک فشار بسیار شدیدی برای وصول این مطالبات قرار گرفته‌اند البته ما این مطالب را جمعاً خدمت جناب آقای نخست‌وزیر عرض کرده‌ایم رویه‌ای را که نمایندگان خوزستان اتخاذ کرده‌اند این بود که قبلاً ما این مسائل را با دولت در میان بگذاریم و اگر توجه و عنایت فرمودند در این مقام تشکر بکنیم و اگر احیاناً توجهی نشد به وسیله عرض این مطالب به حضور نمایندگان محترم مجدداً خواستار شویم و بنده باید عرض کنم که جناب آقای نخست‌وزیر نسبت به مطالبی که به ایشان عرض شده است کمال توجه را فرموده‌اند و دستورانی هم صادر فرمودند گرچه هنوز به نتیجه مطلوبیه نرسیده ولی به قول یکی از معلمینی که ما داشتیم فکرالمسئله نصف‌الحل با فکر کردن درباره مسئله بنده گمان می‌کنم نصف مسئله حل شده است (نمایندگان- انشاءالله) جناب آقای معتمدی یادداشتی مرحمت فرمودند راجع به اتصال اصفهان به خوزستان اینجا بنده عرض می‌کنم که این مطلب بسیار مهم است برای این که با اتصال این راه به خوزستان فاصله این دو استان بسیار کوتاه می‌شود و در امور هر دو استان بسیار مؤثر است (صحیح است) خیلی متشکرم که حوصله فرمودید و عرایض بنده را استماع فرمودید (احسنت).
رئیس- آقای اولیاء بفرمایید.
اولیاء- به نام خداوند یکتا آغاز سخن می‌کنم. شهرستان بم از شهرستان‌های قدیم و تاریخی ایران است. ابنیه و آثار موجود آن دلیل این مدعی است. مردمی شریف و مبارز مثل همه ایرانیان پاک‌نژاد در این منطقه زندگی می‌کنند. از صدر مشروطیت نسبت به رژیم مشروطه سلطنتی وفادار می‌باشند و احساسات پاک شاه‌پرستی و میهن‌دوستی در خون آنها عجین است و پیوسته از من خواسته‌اند تا ترجمان احساسات آنها باشم.
بمی‌ها با احترام شهدای مشروطیت چندین دوره مرحوم دکتر مهدی ملک‌زاده پسر مرحوم ملک‌المتکلمین را به نمایندگی مجلس شورای ملی انتخاب می‌کردند و بعد از شهریور ۲۰ که کشور دچار تلاطم گردید و اجانب در بعضی امور مداخله می‌کردند مردم رشید و شریف بم اتحاد و همبستگی را شرط بقای حیات دانسته و چنان متحد شدند که با دخالت و مخالفت مستقیم و جدی ایادی بیگانه موفق به انتخاب مرحوم لطفعلی رفیعی به عنوان نماینده دوره ۱۴ مجلس شورای ملی شدند. مرحوم رفیعی از رشیدترین فرزندان میهن و مبارزین راه آزادی و مشروطیت بوده است و انتخاب او در آن زمان مشت محکمی بود که در شهری دور افتاده بر دهان بیگانه‌پرستان کوبیده شد و بمی‌ها با انجام این وظیفه رشد ملی خود را ثابت کرده و به بیگانه‌پرستان اجازه مداخله را ندادند و اکنون افتخار می‌کنند مرحوم رفیعی در تمام مدتی که به عنوان نماینده آنان در این مکان مقدس می‌نشست همیشه ترجمان احساسات شاه‌دوستی و میهن‌پرستی همشهریان خود بوده و با مرحوم سید محمد صادق طباطبایی و سایر شاه‌پرستان دوره چهاردهم همکاری داشته و هیچ‌گاه دستخوش امواج متلاطم سیاست آن روز قرار نگرفت و کوچک‌ترین لغزشی در مراتب شاه‌دوستی و وطن‌پرستی او پدیدار نگردید. متأسفانه در دوره پانزدهم پس از انتخاب مجدد به درود حیات گفت و شهر بم نتوانست از وجود او به طور کامل استفاده کند و شاید زمان اقتضا نداشت آن طور که مستعد پیشرفت است شناسانده شود تا شاید دولت‌ها توجه بیشتری می‌کردند و امروز از استعداد خداداد این منطقه وسیع و زرخیز به نفع ملت ایران بهره‌برداری می‌شد.
استعداد کشاورزی این منطقه به قدری سرشار است که می‌توان ادعا کرد هند ایران است و کسانی که آنجا را دیده و اطلاع کافی دارند به خوبی می‌دانند اراضی وسیع و حاصلخیز این منطقه با منابع آب فراوانی که وجود دارد مستعد برداشت هر گونه حاصلی است که در گذشته وجود رژیم ارباب و رعیتی و نفوذ و تسلط فئودال‌های کهنه‌پرست و کم توجهی دولت‌ها موجب عدم پیشرفت امور کشاورزی و بهره‌برداری از این منطقه زرخیز و بالا رفتن سطح زندگی دهقانان بوده است و هیچ‌گاه سرمایه‌داران و یا دولت‌ها به فکر سرمایه‌گذاری در این شهرستان و منطقه وسیع کشاورزی نیفتاده‌اند و در نتیجه زندگی دهقانان به صورتی باقی مانده که بشر اولیه میز بسته.
خلاصه از همه مزایای زندگی محروم مانده‌اند وضع کشاورزی‌اش با گاوآهن و بقیه وسایل کهنه اداره می‌شود و در همه شهر بیش از چند تراکتور وجود ندارد که از آنها به طور کامل استفاده نمی‌شود.
از سال قبل که بنا به اداره ذات ملوکانه دهقانان سراسر کشور آزاد شدند و در زندگی و وضع کشاورزی آنان تحولی عظیم به وجود آمد و روحی تازه در کالبد آنان دمیده شد کشاورزان آنجا هم به اتکاء مراحم عالیه شاهنشاه عظیم‌الشأن با عزمی راسخ به امید به دست آوردن زندگی بهتر و پیشرفت کار و دیار خود به تلاش افتادند اما با کمال تأسف سطح کشت آنان در امسال به علت کمی آب مخصوصاً در دهات رود آب فوق‌العاده کم و شاید جمعاً معادل نصف سال‌های گذشته باشد و از طرف دیگر آمدن برف اخیر که در تمام کشور بزرگترین آرزوی همه کشاورزان بوده است و بعد از خشک‌سالی‌های متوالی به دنبال اجرای قانون اصلاحات ارضی از این رحمت خداوندی بزرگترین بهره‌برداری را خواهند نمود و همه آنان دلشاد و امیدوار به آینده درخشان خود می‌نگرند در شهرستام بم و توابع چنان خسارتی به بار آورده که اینجانب وظیفه دارد توجه نمایندگان محترم و هیئت دولت را به این قسمت مملکت جلب نموده و متذکر شود ریزش برف در این شهرستان به ندرت سابقه دارد که هر ده یا ۱۵ سال یک مرتبه آن هم بیش از ۴- ۵ سانتی‌متر نبوده و به زودی آب شده و اثری باقی نمی‌گذاشت و درجه حرارت کمتر اتفاق می‌افتاد از صفر پایین برود فقط در سال ۲۷ پنج درجه زیر صفر رسید که خسارات زیادی هم به بار آورد اما امسال برف بی‌سابقه‌ای که در روزنامه‌ها تا یک متر نوشته شد و به طور یقین برف اخیر آنجا در گرم‌ترین نقاط تا نیم‌متر رسیده و سردی هوا تا ۱۴ درجه زیر صفر بوده است اشخاصی که اطلاع کافی دارند می‌دانند برف بزرگترین آفت گرمسیر می‌باشد درخت‌های خرما و مرکبات که همیشه سرسبزند و فقط ریزش برف و سرمای شدید باعث خشکیدن تمام ساقه‌ها و یا قسمتی از آن می‌شود و این سرمای بی‌سابقه وقتی شروع شد که هنوز میوه مرکبات چیده نشده و بر سر درخت‌ها بود و بالنتیجه درخت و میوه را یکجا از بین برد اکنون دهقانان خرده مالکان و باغداران بمی که با محصول همین درخت‌ها مخارج سالانه خود را تأمین می‌کردند صرف‌نظر از هزینه سال سرمایه اصلی اولیه خود را هم که با خون دل به ثمر رسانده بودند از دست داده و چشم همه آنها به توجه مخصوص شهریار دادگستر و دولت خدمتگزاری است که به همه زوایا و گوشه‌های مملکت توجه می‌فرمایند و همچنین شما آقایان و خانم‌ها که افتخار می‌کنید نماینده واقعی مردم ایران و ثمره انقلابید می‌باشد.
من وظیفه‌ام را انجام داده در همان روزهای اول به جناب آقای سپهبد ریاحی وزیر محترم کشاورزی موضوع را تذکر دادم و با این که به خیال سرمای سال‌های قبل میزان خسارت را تا این اندازه نمی‌دانستم تقاضا کردم دستور فرمایند میزان خسارات وارده را بررسی و مورد توجه قرار داده و به بنده هم اطلاعاً بفرمایند گویا عده‌ای مأمور رسیدگی به میزان خسارت مرکبات کشور شده و به نواحی آسیب رسیده عزیمت کرده‌اند ولی تاکنون نسبت به رسیدگی به وضع باغات مرکبات شهرستان بم اطلاعی ندارم و شاید تصمیمی اتخاذ نشده باشد لازم است به عرض برسانم که منطقه بم و نرماشیر از بزرگترین مراکز مرکبات‌خیز مملکت است هم از جهت مرغوبیت جنس و کثرت تعداد درخت جای داشت بیش از این بذل توجه می‌شد و حداقل در ردیف سایر مناطق به حساب می‌آمد اینک توجه شخص جناب آقای وزیر کشاورزی را به این موضوع جلب می‌کنم تا به نحو مقتضی از حداکثر امکانات موجود استفاده فرموده و به این مسئله حیاتی یک عده از هموطنان خود توجه خاص معمول دارند و همچنین از جناب آقای دکتر زاهدی مدیرعامل بانک اعتبارات کشاورزی و عمران روستایی تقاضا شد تا آنجا که مقررات و مقدورات بانک اجازه می‌دهد به آسیب دیدگان کمک فرمایند و ایشان هم وعده همه‌گونه مساعدت را داده‌اند که موجب تشکر و امتنان است.
در اینجا باید یادآور شوم که اگر وام‌های کشاورزی به مدت چهار یا شش سال داده شود خسارت کسانی را که از هستی ساقط شده‌اند جبران نخواهد کرد در صورتی که مدت استرداد وام زیادتر شده و در شرایط آن تسهیلاتی قائل شوند کمک به جایی خواهد بود زیرا وام گیرنده ۸ تا ۱۰ سال دیگر از درخت خود نتیجه نمی‌گیرد و باید ترتیبی داده شود که از محصول و درآمد قدرت پرداخت برای آنها به وجود آید حداقل تا ۵ سال به آنها مساعدت شود و بعد از آن مطالبه گردد و اهمیت بیشتر موضوع این است که در اثر خشک سالی‌های اخیر و این برف‌های بی‌سابقه پایه‌های اقتصاد این شهر به طور کلی متزلزل گردیده بدین معنی که غیر از آسیب دیدن مرکبات و خرمای آنجا که از بهترین نوع خرمای ایران بلکه دنیا است و انتظار می‌رود وزارت اقتصاد و اداره استانداردها در بهبود وضع بسته‌بندی و صدور آن به خارج توجه و اقدام کند. حنا نیز محصول عمده دیگر آنجا است که کشت آن منحصر به بم می‌باشد همه ساله مقدار زیادی به خارج صادر می‌شود. با این برف و سرمای فوق‌العاده تقریباً ۲ سوم آن از بین رفته است و همچنین در اثر خشکسالی چند سال پی در پی گله‌های گوسفند آنجا رو به زوال نهاده و بالنتیجه روغن، پشم و کرک که هر یک به نوبه خود یک قسمت مهم از صادرات آنجا را تشکیل می‌داد از بین رفته بنابراین منابع اصلی درآمد و عواید بیش از ۸۰ هزار نفر سکنه بم و نرماشیر به نحو بی‌سابقه‌ای صدمه دیده و زندگی حال و آینده آنان نامعلوم و اقتصاد این شهر به طور کلی متزلزل است. انتظار مردم آسیب دیده بم از دولت این است که در کلیه قسمت‌ها بازرسینی به محل اعزام و از دادن کمک‌های لازم و فوری دریغ نفرمایند و به طور کلی دولت طرح ایجاد کارخانه‌هایی که با محصولات کشاورزی آنجا اداره شود در نظر گرفته و به موقع اجرا گذارده تا سطح کشت و درآمد کشاورزان و دهقانان بالا رفته و وضع اقتصاد این منطقه وسیع کشاورزی تثبیت گردد و از افزایش بیکاران هم جلوگیری شود (احسنت) متشکرم.
- سؤال آقای دکتر سعید راجع به وجوه بهداشتی و درمانی کارگران راه‌آهن و جواب آقای معاون وزارت راه و ارجاع سؤال به کمیسیون تحقیق سؤالات
۳- سؤال آقای دکتر سعید راجع به وجوه بهداشتی و درمانی کارگران راه‌آهن و جواب آقای معاون وزارت راه و ارجاع سؤال به کمیسیون تحقیق سؤالات
رئیس- وارد دستور می‌شویم سؤال آقای دکتر سعید از وزارت راه مطرح است. آقای دکتر سعید بفرمایید.
دکتر سعید- بنده قبل از این که وارد اصل سؤالم بشوم باید عرض کنم که جناب آقای مهندس شالچیان وزیر محترم راه و همچنین معاون محترم‌شان جناب آقای مهندس زاهدی از شخصیت‌های شریف و دانا و مطلع کشور هستند و فکر می‌کنم که مورد تأیید آقایان نمایندگان محترم هم باشند (صحیح است) علت این که بنده را واداشت این سؤالات را در اینجا مطرح کنم تضییع حقوق حقه ۲۶ هزار نفر کارگر شریف و زحمتکش راه‌آهن است و مکرراً هم شکایت کره‌اند بارها در این مکان مقدس از طرف نمایندگان محترم این مطلب گفته شده است و عنوان شده است که این مجلس که مظهر انقلاب شاه و ملت است بزرگترین و اولین هدفش و نیتش بهبود بخشیدن به وضع طبقات محروم و زحمتکش مملکت است (صحیح است) و ما حداکثر کوشش و سعی خودمان را برای نیل به این هدف خواهیم کرد. کارگری که با روزی ۶ تومان حقوق باید خود و خانواده‌اش را اداره کند و در این زمستان سرد که ملاحظه فرمودید آقایان چقدر تلاش و کوشش کرده است او باید از مزایایی که قانون بهش داده است استفاده کند. آقایان نمایندگان محترم اطلاع دارند که طبق همین قانون بیمه‌های اجتماعی که فعلاً ساری و جاری است و به عقیده بنده ناقص هم هست پپنج درصد از حقوق کارگران هر ماهه کسر می‌شود و به صندوق بازنشستگی بیمه‌های اجتماعی داده می‌شود بنده نمی‌خواهم که وارد این مطلب بشوم و جزء سؤال بنده نیست در این راه‌آهن سالهاست این ۵ درصد را از حقوق کارگران کسر می‌کند دیناری به صندوق بازنشستگی بیمه‌های اجتماعی نداده است و به همین دلیل بنده فکر می‌کنم که اگر این سیره ادامه پیدا کند بیمه‌های اجتماعی محکوم به ورشکستگی است ولی سؤال بنده موضوع ۱۳ درصد کارفرما است که طبق همان قانون بیمه‌های اجتماعی کارفرما موظف است که برابر ۱۳ درصد حقوق کارگر را برای اجرای مقررات بیمه‌های اجتماعی و امور درمانی بهداشتی کارگران اختصاص دهد راه‌آهن بابت این ۱۳ درصد حق کارفرما هر سال باید یک صد میلیون ریال برای این موضوع بپردازد ولی فقط ۴۰ میلیون ریال در بودجه منظور می‌کند و تازه کار به جایی رسیده است که همین ۴۰ میلیون ریالی که در بودجه منظور می‌کنند نمی‌پردازند به طوری که هر ساله مبلغ ۷۰ میلیون ریال از پولی که باید صرف امور بهداشت کارگران بشود صرف امور دیگری می‌کنند حقوق می‌پردازند مزایا می‌دهند فوق‌العاده می‌دهند پاداش می‌دهند اثاثیه و لوازم راه‌آهن می‌خرند و اگر آقایان ملاحظه بفرمایند که اقلاً بیست سال از اجرای قانون بیمه‌های اجتماعی می‌گذرد به طور حداقل ۵۰۰ میلیون ریال تا به حال حقوق کارگران تضییع شده است در صورتی که بنده باید عرض کنم طبق قانون، قانونی که از مجلس گذشته است این پول فقط و فقط باید به مصارف درمانی و بهداشتی برسد و برداشت از این پول و به مصرف رسانیدن برای امور دیگر به موجب قانون جرم است قانون بیمه‌های اجتماعی که از مجلس شورای ملی گذشته است ماده ۹۲ آن که اگر آقایان اجازه بفرمایند بنده می‌خوانم «نمایندگان بفرمایید» و ماده ۹۲ می‌گوید «هرگونه پرداخت غیرقانونی از وجوه سازمان و اموال عمومی و پرداخت آن به مصارف دیگر در حکم اختلاس در اموال دولتی محسوب می‌شود و متخلف طبق قوانین کیفری تعقیب خواهد شد» این پول باید فقط به مصارف بهداشتی برسد تا آنجایی که بنده اطلاع دارم این پولی که پرداخت شده در هیچ حساب راه‌آهن منظور نشده اگر قرار باشد آقایان نمایندگان محترم قوانینی که از مجلس می‌گذرد حتی دستگاه‌های دولتی هم آنها را اجرا نکنند پس فایده‌اش چیست (صحیح است) بنده فکر می‌کنم که حقیقتاً هر قانونی مادامی که منسوخ نشده است برای تمام دستگاه‌ها لازم‌الاجرا است. وقتی دستگاه‌های دولتی این قوانین را اجرا نمی‌کنند ما چه توقعی از کارفرمایان غیردولتی داریم. سؤال دوم بنده باز مربوط به اجرا نکردن یک عده مقررات و قوانین است طبق آئین‌نامه صندوق بهداشت که به تصویب هیئت وزیران رسیده است ماده ۱۸ آن می‌گوید «هر ماهه باید دو درصد از حقوق کارمندان کسر شود به عنوان کسور صندوق بهداشت و با سایر درآمدهای صندوق بهداشت در یک حساب مخصوصی که در بانک باز خواهد شد تحت عنوان حساب صندوق بهداشت این پول ریخته شود و هرگونه برداشت این پول که فقط به مصارف بهداشتی خواهد رسید باید با امضا مسئول بهداری و رئیس حسابداری کل راه‌آهن باشد هیچ مقام دیگری حق برداشت این پول را ندارد و به هیچ مصرفی نباید برسد» جناب آقای مهندس زاهدی معاون وزارت راه ممکن است بفرمایند شماره این حساب چیست و الان در کدام بانک وجود دارد؟ این حساب را بسته‌اند آقا پولش را هم برداشته‌اند خرج مصارف دیگری کرده‌اند فعلاً این پول‌ها در صندوق خود راه‌آهن متمرکز می‌شود و اول صرف مخارج ضروری خود راه‌آهن می‌شود یک مقدار شیفر و عدد البته روی کاغذ برای مخارج بهداشتی منظور شده ملاحظه بفرمایید این هم آئین‌نامه‌ای است که از هیئت وزیران گذشته است بنابراین نه قانون رعایت می‌شود نه آئین‌نامه و نه سایر مقررات بنده باز باید اینجا یک توضیح مختصری عرض کنم به عنوان جمله معترضه چون خود بنده تا قبل از انتخابات مسئول بهداری راه‌آهن بودم برای همین مطالبی که عرض کردم چندین بار کتباً اعتراض کردم در زمان کار خودم و چون منتج به نتیجه‌ای نشد با ذکر دلیل برای این که بیش از این تضییع حقوق کارگران نشود استعفا کردم وزیر وقت به آقای معاون وزارت راه مأموریت دادند که در جلسه هیئت نظارت تشریف بیاورند و به این موضوع بلبشو خاتمه بدهند به شهادت جناب آقای دکتر مهندس بهبودی که تشریف ندارند و عضو هیئت نظارت بودند این جلسه تشکیل شد و راه‌آهن تقبل کرد که بیش از این حقوق کارگران زحمتکش و شریف خودش را تضییع نکند ولی متأسفانه یک مدت بسیار کوتاهی کار را بر مدار صحیح انجام دادند ولی باز دو مرتبه روز از نو روزی از نو و در همین ساعتی که بنده حضور آقایان عرض می‌کنم پولی که باید صرف غذا و دوای کارگر زحمتکش ایرانی بشود صرف اضافه حقوق و پاداش‌ها و مزایای دیگری می‌شود (احسنت) بنده برای این که می‌دانم صحبت مضیقه مالی در پیش خواهد بود چون این موضوع را با هم صحبت کرده‌اند و گفته‌اند سؤال سوم را اینجا مطرح کردم در حقیقت لازم بود که سؤال سوم را بنده از وزیر دارایی می‌کردم جناب آقای مهندس زاهدی معمولاً هیئت مدیره‌ها یا حقوق می‌گیرند، مزایا می‌گیرند، فوق‌العاده می‌گیرند یا حق‌الجلسه می‌گیرند تا به حال آقایان سابقه دارند از این که همه را یک جا بگیرند این درست مثل این می‌ماند که نمایندگان محترم علاوه بر مقرری که دریافت می‌دارند یک قانونی بگذرانند که هر وقت هم جلسه تشکیل می‌دهند یک اضافه‌ای به عنوان حق‌الجلسه بگیرند (یکی از نمایندگان - پیشنهاد بفرمایید).
رئیس- آقای دکتر سعید وقت جنابعالی تمام شد جمعاً ۱۵ دقیقه وقت دارید ده دقیقه استفاده کردید.
دکتر سعید- بنده خلاصه می‌کنم و کوتاه می‌کنم فقط از جناب آقای معاون وزارت راه سؤال می‌کنم آیا این عادلانه است، این صحیح است که پول کارگر که باید صرف درمان و بهداشتش بشود صرف حقوق و مزایا و پاداش و حق‌الجلسه بشود؟ که بنده تمام لیستش را دارم آیا جناب آقای معاون وزارت راه حضرتعالی اطلاع دارید که در ماه سیصد هزار تومان حقوق انتظار خدمت فقط به اشخاصی پرداخت می‌شود که عده زیادیشان که بنده اگر صورتش را ارائه بدهم تعجب خواهید فرمود که سالهاست در مملکت نیستند و عده دیگری هم که در این مملکت هستند سر کار نیستند و ده‌ها سال است که از راه‌آهن مزایا می‌گیرند، حقوق انتظار خدمت می‌گیرند. اشخاصی استفاده می‌کنند که اگر عرض کنم تعجب خواهید فرمود. (احسنت- احسنت) (چند نفر از نمایندگان- اسم ببرید).
رئیس- آقای مهندس زاهدی.
مهندس زاهدی (معاون وزارت راه)- بنده به آن قسمت از فرمایشات نماینده محترم که صحبت از تضییع حق کارگر و پرداخت حقوق به اشخاصی است که اشتغال ندارند عرضی ندارم زیرا مقام محترم نمایندگی می‌تواند هرگونه اظهاری را با و یا بدون ارائه و اقامه دلیل و مدرک بنماید ولی ما مأمورین دولت موظفیم هرگونه اظهاری که می‌کنیم مستند به مدرک و دلیل باشد فقط اجازه می‌خواستم یک عرض بدون دلیل به حضور آقایان بکنم و آن خاطره خوبی است که تمام کارکنان و کارگران و کارمندان بهداری راه‌آهن از دوران تصدی نماینده محترم دارند مخصوصاً کارگران شفایافته هیچ وقت خدمات و زحمات جناب آقای دکتر سعید را در رأس بهداری راه‌آهن که مستقیماً مسئول کلیه جریانات بهداری راه‌آهن متجاوز از یک سال بوده‌اند فراموش نمی‌کنند (احسنت) این که می‌فرمایند ۱۳ درصد سهم کارگر چطور شده است بنده لیستی تهیه کرده‌ام طبق اسناد و مدارک موجود در راه‌آهن در ده سال اخیر یعنی از اواخر ۱۳۳۲ تا ۱۳۴۲ در این صورت به تحقیق سهم کارگر سهم صندوق بهداشت بابت ۱۳ درصد نوشته شده است و این صورت را در اختیار نماینده محترم می‌گذارم که هر طور مایلند از دفاتر راه‌آهن و بهداری تحقیق بفرمایند در سال ۱۳۳۳ سیزده درصد سهم کارگر پانزده میلیون ریال بوده است که تماماً به صندوق بهداشت پرداخت شده است در سال ۴۲ سهم کارگر ۹۷ میلیون ریال بوده است یک مطلب را باید مقدمتاً حضور آقایان عرض کنم و آن موافقتنامه‌ای است که بین سازمان بیمه‌های اجتماعی و بهداری راه‌آهن تنظیم و امضا شده است آقایان استحضار دارند که قبل از تنظیم و ابلاغ قانون کار در سال ۱۳۲۸ و قبل از تأسیس سازمان بیمه‌های اجتماعی در سال ۱۳۳۲ راه‌آهن بهداری داشته و تشکیلاتش در تمام طول ۳۶۰۰ کیلومتر خط‌آهن بوده است برای مداوا و معالجه کارمندان و کارگران این مقاوله‌نامه هم از نظر بیمه‌های اجتماعی به صلاح و صرفه بوده است هم از نظر بهداری زیرا اگر سازمان بیمه‌های اجتماعی می‌خواسته است که کارگران را معالجه بکند باید مترادف با تشکیلات بهداری راه‌آهن یک تشکیلات دیگری نه فقط در مرکز بلکه در تمام طول خط بدهد این البته این موافقتنامه هم به صلاح بیمه‌های اجتماعی بود. برای بهداری راه‌آهن هم این موافقتنامه به صلاح بوده است زیرا از همان تشکیلاتی که داشته است با توسعه کمی می‌توانسته است هم کارمند خود را معالجه بکند و هم کارگری که در راه‌آهن کار می‌کرده است بنده با اجازه آقایان ماده یک این موافقتنامه را می‌خوانم «راه‌آهن دولتی ایران موافقت می‌نماید که کلیه تعهدات و وظایف ناشیه از لایحه قانونی بیمه‌های اجتماعی کارگران را که به عهده سازمان بیمه‌های اجتماعی محول شده است البته به استثنای مستمری‌ها، از کارافتادگی، بازنشستگی و بازماندگان به غیر از این موارد نمایندگی از طرف سازمان نامبرده در مورد کلیه کارگران مؤسسات تابعه راه آهن دولتی ایران و خانواده بلافصل آنها انجام دهد، پس بهداری سازمان بیمه‌های اجتماعی اختیارات خود را به غیر از آن مواردی که عرض کردم تفویض راه‌آهن نموده است در اینجا راه‌آهن از دو راه می‌توانست اقدام بکند یا این که ۱۳ درصد سهم کارگر را علیحده جمع بکند و از این محل کلیه هزینه‌هایی که برای پرستاری و معالجه و مداوای کارگر لازم است از این پول برداشت کند این البته مستلزم این بود که مداوای کارمند از مداوای کارگر مجزا باشد چون هر دوی آنها در یک دستگاه هستند راه‌آهن باز هم با موافقت سازمان بیمه‌های اجتماعی صلاح دانست که بودجه مداوای کارگر و کارمند را در همان مؤسساتی که دارد یک جا تأمین کند. بزرگترین رقم سهم ۱۳ درصد کارگر در سال ۴۲ نود و هفت میلیون ریال است که از این چهل میلیون ریال برای خرید دوا بعداً پرداخت شده است و بقیه در بودجه بهداری راه‌آهن ملحوظ شده است عرض کردم اگر سلیقه نماینده محترم این است که آن بقیه را هم در صندوق بگذارند برای تأمین هزینه مداوای کارگران از آنجا برداشت بکنند نتیجه عمل یکی است منتهی زحمت کمتری از این طریق که الان عمل می‌شود عاید بهداری راه‌آهن می‌شود همین رویه را جناب آقای دکتر سعید در موقعی که مسئول مستقیم بهداری راه‌آهن بوده‌اند عمل کرده‌اند البته با موافقت بوده است که عمل کرده‌اند و در آن موقع ایرادی نشده است. حالا اگر سلیقه آقایان نمایندگان محترم این است که ما تمام این ۱۳ درصد را یکجا جمع کنیم و هزینه کارگر را از آن برداشت کنیم مانعی ندارد ما در سال آتیه دستور خواهیم داد به بهداری راه‌آهن که همین رویه را اتخاذ کند البته عرض کردم که مشکل تا به حال از این جهت بوده است که تفکیک هزینه درمان کارگر و کارمند در دستگاه بهداری راه‌آهن انجام نمی‌شده است و برای کادر بهداری بسیار مشکل بوده است قسمت دوم سؤال ایشان راجع به دو درصد صندوق بهداشت و حساب مخصوصی است به استناد همان ماده ۸ که ایشان فرمودند در هیچ کجای این ماده ذکری از بانک نشده است نوشته شده که راه‌آهن موظف است حساب مخصوصی برای جمع‌آوری دو درصد صندوق بهداشت داشته باشد تکلیف نکرده است بهداری راه‌آهن یا راه‌آهن باید حساب مخصوصی در بانک داشته باشد. حساب مخصوصی هم دارد. در دفتر دارای راه‌آهن حساب مخصوصی برای صندوق بهداشت هست و کلیه وجوهی که از این راه عاید شده است به مصرف صندوق بهداشت رسیده است اما قسمت سوم سؤال نماینده محترم این است که چرا اعضای هیئت مدیره راه‌آهن حق‌الجلسه می‌گیرند. آقایان استحضار دارند که اداره کردن امور راه‌آهن نمی‌تواند طبق ساعت مقرره در ادارات و اضافه کار آن یعنی از ساعت ۵ تا ۷ باشد مأمورین راه‌آهن مخصوصاً اعضای هیئت مدیره موظفند که شبانه‌روز حافظ حسن جریان قطار باشند (یکی از نمایندگان- هیئت مدیره هم شبانه کار می‌کنند؟) تمام جلسات به شهادت خود جناب آقای دکتر سعید که چندین جلسه در جلسات هیئت مدیره شب تشریف برده‌اند جلسات هیئت مدیره معمولاً از ساعت ۸ تا ۱۰ شب است و به هر یک از این افراد که از چهار پنج نفر تجاوز نمی‌کنند هر جلسه‌ای پنجاه تومان داده می‌شود که در ماه حداکثر از ششصد تومان تجاوز نمی‌کند (دکتر رهنوردی- خیلی زیاد است) البته می‌فرمایید زیاد است. بنده یک رقم باید خدمت آقایان عرض کنم تمام حقوق و مزایا و حق‌الجلسه صاحب منصبی که ۳۲ هزار کارگر را در طول ۳۶۰۰ کیلومتر مسئولیتش را به عهده دارد از سه هزار تومان تجاوز نمی‌کند (معتمدی- سه هزار تومان زیاد نیست. در این مملکت حقوق ماهی دوازده هزار تومان می‌دهند) شما آقایان در کدام دستگاه سراغ دارید که یک نفری که چنین مسئولیتی داشته باشد به این حقوق کفایت کند چون جمع حقوق و مزایا و حق‌الجلسه رئیس راه‌آهن به شهادت اسناد موجود در دفترداری راه‌آهن از سه هزار تومان تجاوز نمی‌کند. اگر این مبلغ زیاد است بفرمایید که آن حق‌الجلسه را ندهیم (دکتر رهنوردی- پاداش هم می‌گیرد یا نه؟) جناب آقای دکتر سعید می‌فرمایند (معتمدی- آقای مهندس دری مرد شریفی است) این قضاوتش با آقایان است در حال حاضر تمام مأمورین وزارت راه اعم از راه‌آهن و یا راه دچار مشکلاتی هستند که شاید در ۱۵ سال اخیر سابقه نداشته است بی‌انصافی است که بگوییم مال ملت در راه‌آهن حیف و میل می‌شود. آقایان تشریف بیاورید و ملاحظه بفرمایید عرض کردم آقایان نمایندگان محترم البته آزادند در هرگونه اظهاری که دارند ولی ما آنچه که به عرض آقایان می‌رسانیم از نقطه نظر وظیفه‌ای که داریم هر اظهاری که می‌کنیم باید مستند به مدارک و دلایل باشد اگر می‌فرمایید صندوق بهداشت ۱۳ درصد سهم کارگر باید در بودجه بهداری منظور شود. این ۱۳ درصد در اختیار جناب آقای دکتر سعید هست بیایند و به ما ارائه طریق کنند که چطور ما می‌توانیم با بودجه کمی که داریم مداوا و معالجه هشت هزار کارمند و ۱۱۰ هزار کارگر و فامیل کارگر که در تشکیلات بهداری فعلی هست مجزا کنیم. این کمال صلاح و صرفه دولت است که تشکیلاتی که قبل از قانون سازمان بیمه‌های اجتماعی برای مداوای کارمندان در راه‌آهن بوده است از همان تشکیلات برای معالجه و مداوای کارگر هم استفاده می‌شود بودجه بهداری در حال حاضر دویست میلیون ریال است نسبت هشت هزار کارمند را با ۱۱۰ هزار کارگر و فامیل کارگران آقایان بسنجند و این دویست میلیون ریال را تقسیم کنند و ببینند از سهمی که بهداری از ۱۳ درصد کارگر برداشت می‌کند و جزو هزینه پرستاری و مداوای کارگر به مصرف می‌رساند زیاد خرج رکده یا کم در هر صورت ایراد اساسی جناب آقای دکتر سعید روی ۱۳ درصد سهم کارگر بود بنده عرض کردم در ده سال اخیر این سهم معین شده است که چه مبلغ پرداخت شده است و چه مبلغ در بودجه منظور شده تشریف بیاورند و این لیست را در اختیارشان می‌گذاریم و اگر هم مایل هستند به هر طریقی که صلاح بدانند تحقیق کنند (یکی از نمایندگان- این همان ۱۳ درصد کارفرماست؟) بله ۱۳ درصد کارفرما است که برای معالجه کارگر منظور می‌شود. البته با آن پول باید کلیه هزینه‌های مربوطه از حیث تشکیلات مرکز و طول ۳۶۰۰ کیلومتر خط‌آهن هم از همین محل تأمین شود و بودجه کارگر و بودجه کارمند در یک جا جمع شده و تأمین می‌شود و پولی جایی تضییع نشده و حق کارگر به کسی داده نشده البته عرض کردم باز هم اگر سلیقه آقایان این است و ایراد اساسی این است که ما این ۱۳ درصد را در یک جا جمع بکنیم و از آن محل هزینه معالجه ۱۱۰ هزار کارگر و کارمند و فامیل کارگر را تأمین بکنیم آن هم از سال آینده اگر آقایان چنین رأی بدهند ما به همان رویه عمل خواهیم کرد.
رئیس- آقای دکتر سعید.
دکتر سعید- بنده خیلی متشکرم از توضیحاتی که جناب آقای مهندس زاهدی فرمودند ولی به هیچ‌وجه من‌الوجوه این جواب سؤال بنده نبود. راجع به صورتی که ارائه فرمودند این میزان پرداختی به صندوق بهداشت است بنده وارد بحث آن بودم برای این که صندوق بهداشت حساب علیحده‌ای دارد و آئین‌نامه جداگانه‌ای دارد و پولش از محل دیگری تأمین می‌شود و احتمال دارد که به صندوق بهداشت ریخته باشند بنده راجع به ۱۳ درصد صحبت کردم راجع به موافقتنامه با بیمه‌های اجتماعی فرموده‌اند اولاً باید عرض کنم که دو سال و نیم است که از تاریخ این موافقتنامه گذشته و این موافقتنامه مدتش دیگر تمام شده و تمدید هم نشده و اما این که خودشان فرمودند امسال سهم ۱۳ درصد کارگر ۹۷ میلیون ریال می‌شود و بنده گفته بودم یکصد میلیون ریال بنابراین سیصد هزار تومان اشتباه کردم ولی بیمه‌های اجتماعی آیا قرار گذاشته با شما که یکصد میلیون ریال سهم کارگر را، ۱۳ درصد را به خود شما واگذار کند که شما کارگر را معالجه کنید ولی شما باید از آن یکصد میلیون ریال سی میلیون ریال خرج کنید و هفتاد میلیون ریال دیگرش را به مخارج دیگر برسانید، تجارت در امر دارو و غذا از بودجه‌ای که برای صرف معالجه کارگر باید بشود انجام دهید شما این کار را انجام داده‌اید، اما راجع به صندوق بهداشت فرمودید که نوشته است حساب مخصوصی باز شود. بنده عین جمله را می‌خوانم آقایان توجه بفرمایند که منظور چیست؟ و باید وصولی‌ها را در حساب مخصوصی که به نام صندوق بهداشت باز خواهند نمود ریخته شود. اگر قرار بود این وجوه در همان صندوق راه‌آهن ریخته شود دیگر لازم نبود نوشته شود که در حساب مخصوصی که باز خواهند نمود (صحیح است) پس این حساب، یک حساب مخصوصی غیر از حساب راه‌آهن است. این حساب علیحده‌ای خواهد بود مضافاً بر این که تا سال ۳۶ این حساب باز بوده و در بانک ملی هم بوده و بعد برچیده شده بنده راجع به حق جلسه که صحبت کردم هیچ نظر خصوصی و شخصی ندارم البته ممکن است اشخاصی که زحمت می‌کشند سه هزار تومان و پنج هزار تومان و بیست هزار تومان حقوق بگیرند بنده راجع به آن قسمت نه بخیلم و نه حسود، ولی بنده می‌خواهم عرض کنم حقوق‌هایی همان طور که گفتم از لیست حقوق انتظار خدمت‌ها که به اشخاصی داده می‌شود، بنده ناچار می‌شوم که با این تفصیلی که می‌فرمایید این صورت‌ها را اینجا بخوانم تا ملاحظه بفرمایید چه اشخاصی که هفت هشت سال است ترک این مملکت کرده‌اند جلای وطن کرده‌اند و رفته‌اند در امریکای شمالی و جنوبی کار می‌کنند و پول می‌گیرند، بنده اشخاصی را خواهم گفت (خانم دکتر فرخ رو پارسای - یک رونوشت از آن صورت به ایشان بدهید) ولی آنچه مسلم است راجع به اسناد و دلایلی که فرمودند طبق اسناد و دلایل نیست و در بودجه راه‌آهن منظور شده که چهل میلیون ریال خرید دارو شده است بنده هیچ کدام اینها را قبول نمی‌کنم و برای این که موضوع روشن بشود و به یک مرحله قطعی برسد که بیش از این حقوق کارگران تضییع نشود بنده از مقام معظم ریاست مجلس شورای ملی استدعا می‌کنم که این سؤال بنده را به کمیسیون تحقیق بفرستند تا آنجا بنده مدارک و دلایلی که دارم مطرح کنم. (نمایندگان- بسایرخوب است) (احسنت).
رئیس- آقای دکتر سعید خواسته‌اند که سؤال‌شان به کمیسیون تحقیق فرستاده شود در صورتی که خانم‌ها و آقایان موافقند این سؤال به کمیسیون برود خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد به کمیسیون تحقیق فرستاده می‌شود.
- طرح و تصویب گزارش کمیسیون بودجه راجع به اجازه پرداخت فوق‌العاده اداره کنترول ستاد بزرگ ارتشتاران و ارسال به مجلس سنا
۴- طرح و تصویب گزارش کمیسیون بودجه راجع به اجازه پرداخت فوق‌العاده اداره کنترول ستاد بزرگ ارتشتاران و ارسال به مجلس سنا
رئیس- گزارش کمیسیون بودجه مربوط به اجازه پرداخت فوق‌العاده کارمندان اداره کنترول ستاد بزرگ ارتشتاران مطرح می‌شود.
گزارش کمیسیون بودجه به مجلس شورای ملی
کمیسیون بودجه در جلسه ۱۶ دی ماه ۱۳۴۲ با حضور تیمسار سرلشگر شکیبی معاون وزارت جنگ لایحه شماره ۲۵۰۲۱/۱۰۴۱۱- ۳۰/۹/۱۳۴۲ دولت راجع به اجازه پرداخت فوق‌العاده کارمندان اداره کنترول ستاد بزرگ ارتشتاران که به شماره ۷۵ چاپ شده است و طبق ماده واحده مصوب ۲۰ آذر ماه ۱۳۴۲ تقدیم شده بود مطرح و به شرح زیر تصویب نمود. اینک گزارش آن را تقدیم مجلس شورای ملی می‌نماید:
ماده واحده- به وزارت جنگ اجازه داده می‌شود به کارمندان مشمول قانون استخدام کشوری که در اداره کنترول ستاد بزرگ ارتشتاران و سازمان‌های تابع آن (دارایی و ممیزی نیروهای مسلح) عهده‌دار مشاغل تخصصی بر طبق جداول سازمانی مصوب هستند مادام که در مشاغل مزبور انجام وظیفه می‌نمایند علاوه بر حقوق و مزایای متعلقه فوق‌العاده مقطوعی حداکثر معادل مابه‌التفاوت حقوق درجه محل سازمانی و حقوق مزایای رتبه آنان از اعتبار مربوطه بودجه وزارت جنگ پرداخت نماید.
- تبصره- نحوه اجرا به موجب آئین‌نامه‌ای خواهد بود که به تصویب وزارت جنگ و دارایی خواهد رسید.
ماده واحده فوق که لایحه آن طبق ماده واحده مصوب ۲۰ آذرماه ۱۳۴۲ تقدیم شده تصویب می‌شود.
مخبر کمیسیون بودجه- مهندس عبدالله والا.
گزارش کمیسیون نظام به مجلس شورای ملی
کمیسیون نظام در جلسه هفتم دی ماه ۱۳۴۲ با حضور تیمسار سپهبد صنیعی کفیل وزارت جنگ لایحه شماره ۲۵۰۲۱/۱۰۴۱۱- ۳۰/۹/۱۳۴۲ دولت راجع به اجازه پرداخت فوق‌العاده کارمندان اداره کنترول ستاد بزرگ ارتشتاران گزارش کمیسیون بودجه را در این مورد مطرح و عیناً تصویب نمود. اینک گزارش آن را تقدیم مجلس شورای ملی می‌نماید.
مخبر کمیسیون نظام- سرتیپ حکیمیان.
رئیس- کلیات لایحه مطرح است آقای مهندس والا مخبر کمیسیون بودجه توضیحی بفرمایید.
مهندس والا- در وزارت جنگ و همچنین در ستاد بزرگ ارتشتاران فرمانده اداره‌ای هست به نام اداره پنجم در این اداره پنجم امور مالی و ممیزی و بازرسی حساب‌ها تحت نظارت این دستگاه است و چون در این دستگاه محتاج به بعضی از افراد متخصص و وارد هستند و در کادر سازمانی ارتش اکثر این افراد با همان اشل و حقوق و مزایایی که متداول و معمول است بخواهند کار کنند چون افراد متخصصی هستند و در سایر دستگاه‌های اداری مثل شرکت نفت و سازمان برنامه و بعضی دستگاه‌های دیگر به عنوان متخصص از وجود این افراد با حقوق فوق‌العاده گزافی استفاده می‌کنند و این اشخاص حاضر نیستند در ستگاه ارتش انجام وظیفه کنند این است که مجوزی را وزارت جنگ از مجلس شورای ملی استدعا کرده که به دست بیاورد برای این که تا حداکثر چنین حقوقی را بدهد نه این که موظف باشد که این حداکثر را بدهد و همین طوری که ملاحظه می‌فرمایید در متن لایحه تصریح شده از نظر افراد متخصص در کادر سازمانی می‌تواند حقوق افسرانی که شاغل همان پست هستند، به همان میزان به آنها پرداخت کند، این لایحه برای چنین مجوزی است، بنده تصور می‌کنم که این توضیح کافی باشد که ذهن همکاران عزیز و ارجمند روشن بشود.
رئیس- آقای پروین مخالفید؟
فضل‌الله پروین- در این گزارش تاریخ ندارد، به عقیده بنده باید در متن این لایحه تاریخ آن گذاشته شود که از این تاریخ به بعد می‌توانند استفاده کنند که مشمول گذشته نشود حالا معلوم نیست مشمول گذشته هست یا نه؟ علی‌ایحال در این لایحه تاریخ لازم است.
رئیس- آقای سرهنگ حسینی مخالفید بفرمایید.
سرهنگ حسینی- آقایان استحضار دارند که ارتش ما مثل کلیه سازمان‌های مملکتی سیر تکاملی و فنی خودش را با قدم‌های بلندی بر می‌دارد و این موضوع احتیاج متخصص در ارتش ما به نحو بارزی آشکار است، امروز دانشکده افسری، تقریباً شبیه یک پلی‌تکنیک است یعنی چهارده کرسی علمی دارد و در این کرسی‌ها مقدمات فنون مختلفه فرا گرفته می‌شود، کرسی الکتریسته دارد کرسی مکانیک دارد، حتی امروز مطالعات مقدماتی در رشته اتمی در دانشکده افسری هست بنابراین بنده خواستم ببینم که چه مانعی هست اگر اداره کنترولر که یکی از ادارات مهم ارتش است و ایجاب هم می‌کند که چنین اداره‌ای باشد و مسلماً این اداره در آتیه نزدیک توسعه پیدا خواهد کرد چرا خود ارتش به فکر یک چنین افراد متخصصی نباشد که نیازمندی‌های خودش را خودش تهیه کند یعنی کادر پرسنلی تخصصی خودش را تربیت کند، روی این اصل بنده به عنوان مخالف با این لایحه صحبت کردم، ممکن است معاون محترم وزارت جنگ در این مورد بفرمایند که آیا از این نظر اشکالی برای ارتش هست یا خیر.
رئیس- آقای معاون وزارت جنگ بفرمایید
سرلشگر شکیبی (معاون وزارت جنگ)- به طوری که جناب آقای مهندس والا فرمودند این سازمانی که در ارتش ایران اخیراً درست شده اکتسابی است از کشورهای مترفی و احساس شده که یک دستگاه ضروری است و از جمله کارهایی که دارند تهیه بودجه، رسیدگی به حساب‌ها که جنبه کلی دارد، البته نگهداری حساب‌ها، ممیزی و بررسی حساب‌ها در طرز هزینه و طرز خرج همه اینها رسیدگی می‌شود برای این که اشخاص متخصصی بتوانند این کار را در سال‌های متمادی انجام بدهند بنا به توصیه متخصصین خارجی که در کشورهای خودشان هم همین رویه را دارند تجربه نشان داده است اگر اینها غیر نظامی باشند و پابند ترقی محل و مقام که ایجاب می‌کند تغییر شغل بدهند نباشند به مراتب بهتر اداره می‌شود و در سال‌های متمادی می‌شود از وجود اینها استفاده کرد، به این دلیل تصمیم گرفته شد که این اشخاص اولاً غیرنظامی باشند که هر روز به انتظار ترقی مقام و تغییر شغل که موجب می‌شود یک نکثی در کارها پیدا می‌شود نباشند بنابراین مسلم باید غیرنظامی باشند که برای سال‌ها در آن سازمان کار کنند، در ارتش برای کلیه کارهایی که جنبه فنی دارد منجمله همین اداره کنترول آموزشگاه‌هایی هست و اشخاصی را هم که به نام متخصص غیرنظامی استخدام می‌کنند باز در آن آموزشگاه‌ها باید بروند چنانچه همین اکنون یک عده‌ای رفته‌اند دوره سه ماهه و چهار ماهه طی کرده‌اند که علاوه بر تخصصی که داشته‌اند آشنا بشوند به طرز کار در دستگاه‌های کنترولر بنابراین آموزشگاه‌هایی که در ارتش داریم از این نظر است ولی اگر بخواهیم به انتظار این که متخصص تهیه کنیم و سال‌ها تحصیل کنند و بعد بیایند این کار را انجام بدهد موفق نمی‌شویم به این زودی‌ها این دستگاه را تشکیل بدهیم، به همین جهت الان در ارتش برای سرعت عملش یک عده متخصصین غیرنظامی را با شرایط و آزمایش‌های بسیار سخت با شرایط سنگینی تهیه کرده آزمایش کرده و زیر نظر متخصصین، مستشاران خارجی مجدداً مورد آزمایش قرار گرفته‌اند و از جمعیت کثیری که شاید متجاوز از ۲۰۰ نفر در ابتدای امر بوده مرتب کم شده و کم شده است تا به یک عده قلیلی رسیده است که قابل قبول هستند بعد اینها رفته‌اند آن آموزشگاهی که مورد نظر بوده طی کرده‌اند و وارد کار شده‌اند البته در آتیه اگر ارتش متخصص نظامی پیدا کند می‌توانند آنها این کار را انجام بدهند، چنانچه الان یک عده نظامی این کارها را انجام می‌دهند ولی وجود همین مشکل است به محض این که آن نظامی درجه‌اش بالا رفت مجبورند او را تغییر شغل بدهند و نوع کار را تغییر بدهند و از لحاظ داشتن متخصص در مضیقه می‌افتند به این دلیل است که اولاً این افراد باید غیرنظامی باشند ثانیاً تا می‌توانیم از افراد خودمان تهیه کنیم و در اول کار هم یک عده متخصص در سازمان‌های ما منظور شده است که غیرنظامی استخدام بشوند یا از سایر وزارتخانهها منتقل بشوند چنانچه الان از شرکت ملی نفت موفق شده‌ایم یک نفر و شاید در آتیه سه نفر دیگر را منتقل کنیم و از نظر فوق‌العاده که موجب تقاضای مجوز شده فقط از این نظر بود که رقابت در سایر سازمان‌ها را از بین ببریم یعنی هیچ کارمندی حاضر نیست با آن حقوقی که از نظر کار به او تعلق می‌گیرد از نظر تحصیلات و رشته بیاید در این خدمت که واقعاً مغز لازم دارد و بسیار کار مشکلی است انجام وظیفه کند ناچار به این وسیله برای تشویق آنها، گفتیم این اشخاص را با یک فوق‌العاده‌ای تا میزان حداکثر محل سازمانی و از روز اول هم به او داده نخواهد شد به تدریج که ترقی خواهد کرد اضافه فوق‌العاده داده شود، البته با ترقی و امید به پیشرفت باید تسهیلاتی هم در زندگی او فراهم شود تا بیاید در این رشته کار کند.
رئیس- در صورتی که نظر دیگری نیست، به ورود در شور ماده واحده رأی می‌گیریم. خانم‌ها و آقایانی که با ورود در شور ماده واحده موافقند قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده واحده قرائت می‌شود.
ماده واحده- به وزارت جنگ اجازه داده می‌شود به کارمندان مشمول قانون استخدام کشوری که در اداره کنترولر ستاد بزرگ ارتشتاران و سازمان‌های تابع آن (دارایی و ممیزی نیروهای مسلح) عهده‌دار مشاغل تخصصی بر طبق جداول سازمانی مصوب هستند مادام که در مشاغل مزبور انجام وظیفه می‌نمایند علاوه بر حقوق و مزایای متعلقه فوق‌العاده مقطوعی حداکثر معادل مابه‌التفاوت حقوق درجه محل سازمانی و حقوق و مزایای رتبه آنان از اعتبار مربوطه بودجه وزارت جنگ پرداخت نماید.
- تبصره- نحوه اجرا به موجب آئین‌نامه‌ای خواهد بود که به تصویب وزارت جنگ و دارایی خواهد رسید.
رئیس- آقای پروین پیشنهادی داده‌اند که قرائت می‌شود.
پیشنهاد راجع به لایحه ۴۷۷.
- ۱- در متن لایحه تاریخ اجرای آن معین شود.
- ۲- لغت کنترولر در متن لایحه درست نیست به خصوص اداره کنترولر اطلاق به آن معنی نمی‌شود، پیشنهاد می‌کنم نوشته شود اداره رسیدگی یا بازرسی یا بازدید زیرا کنترولر به معنی شخصی است که کنترول می‌کند.
فضل‌الله پروین.
رئیس- آقای معاون وزارت جنگ توضیحی دارید بفرمایید.
معاون وزارت جنگ- از نظر استفاده از لغت کنترولر باید به عرض برسانم اصل این لغت کانترولر یعنی حسابرس است ولی در اصطلاح فعلی برای سهولت تلفظ می‌گویند کنترول و حقیقت این است (یک نفر از نمایندگان- پس همان حسابرس را بگذارید) افراد چون روی تخصص‌هایی که در کارهای مختلف انجام می‌دهند که بنده به طور اشاره عرض کردم مثل تهیه بودجه رسیدگی به بودجه و ممیزی و کارهای خزانه‌داری که در حقیقت امور دارایی است و دفاتر و حسابداری‌هایی که هست به علاوه یک مدیریت مالی است که در این دستگاه مجموعاً تشکیل می‌دهند و برای این اداره ما هنوز نتوانسته‌ایم لغتی پیدا کنیم که این مجموعه را برساند و فارسی هم باشد انشاءالله در آتیه کوشش می‌شود و به خصوص که در مجلس سنا هم این بحث شد که یک عده لغات نظیر این هست که لغت فارسیش تهیه نشده و پیدا نشده و اوامر اعلیحضرت همایونی هم تعلق گرفت و امر فرمودند که اقدام بشود این لغت‌ها تا آنجایی که ممکن است فارسیش تهیه بشود به شرط این که اصل ماهیت سازمانی را از بین نبرد و این فکر هست ولی فعلاً ما هنوز نتوانسته‌ایم لغتی به جای آن پیدا کنیم اگر آقایان متخصصین با توجه به مشاغلی که در این دستگاه هست لغتی پیدا کنند وزارت جنگ بسیار سپاسگزار خواهد بود که بتواند آن لغت را مورد استفاده قرار دهد، در مورد تاریخ که جناب آقای پروین فرمودند می‌خواهم عرض کنم در ارتش سازمان‌هایی تأسیس می‌شود و از همان تاریخ تأسیس سازمان برای ما قابل اجرا است یعنی وقتی یک سازمانی را تشکیل دادند و به تصویب اعلیحضرت همایونی رسید از آن تاریخی که تصویب شده ما می‌توانیم آدم بگذاریم و از وجودش استفاده کنیم، در مورد این یک عده به خصوص از تاریخ تصویب هم نبوده خیلی دیرتر هم بوده برای این که دوره‌هایی را طی کرده‌اند و آزمایشات خیلی سنگینی بوده برای این اشخاص که بعد استخدام شده‌اند و لذا اجازه بفرمایید که از نظر تاریخ ما یک آزادی عمل داشته باشیم، از تاریخی که یک یک این اشخاص استخدام می‌شوند با توجه به سازمان مصوبه مورد استفاده قرار بگیرد، یعنی مثلاً اگر بگوییم از تاریخ امروز ممکن است پنج نفر از چند روز قبل استخدام شده باشند بنابر این اگر تاریخ را از تاریخ استخدام هر فرد در نظر بگیریم که در این محل گمارده می‌شوند خیلی عملی‌تر است و برای ما تسهیلات بیشتری خواهد بود.
رئیس- آقای پروین فرمایشی دارید؟ (نمایندگان- پس گرفتند).
پروین- بنده خیلی معذرت می‌خواهم و خیلی به طور اختصار توضیح می‌دهم، اولاً در لایحه اگر تاریخ نباشد معلوم نیست که این عطف به ماسبق می‌شود یا نمی‌شود اگر عطف به ماسبق نمی‌شود اگر برای آینده است باید نوشت از این تاریخ و اگر از برای گذشته است باید تاریخ گذشته مشخص باشد اما به طوری که تیمسار محترم توضیح فرمودند که قبل از تقدیم این لایحه استخدام شده‌اند پس لازم است که در این لایحه نوشته بشود که از تاریخ تأسیس همان طوری که اشاره فرمودند یک نفر را برای این کار برای این قضیه استخدام کردند یعنی همان اولین عضوی را که استخدام کرده یعنی اولین حکمی را که صادر کرده آن را مبدأ اولین تاریخ قرار بدهید. در متین این لایحه اگر تاریخ نباشد این به عقیده بنده درست نیست، البته مطلب بسته به نظر آقایان محترم است و یکی دیگر راجع به لغت کنترلور که فرمودند این یک لغتی است خارجی ولی به نظر بنده استعمالش موردی ندارد و ما لغت‌های خارجی زیاد داریم می‌توانیم به جای آن لغت دیگری را که فارسی باشد بگذاریم و انتخاب کنیم و استعمال نماییم یعنی به جای هر لغتی ما می‌توانیم نظیر یا نظایرش را پیدا کنیم. در زبانمان ما در کشور فرهنگستان ایجاد کردیم مخصوصاً دستور اعلیحضرت همایونی بر این است که ما لغت‌های فارسی را گسترش بدهیم و از استعمال لغت‌های خارجی همواره پرهیز کنیم اکنون در مجلس سنا هم همین طور بحث می‌شود که از لغت‌های خارجی پرهیز بشود ما به جای لغت کنترلور لغت فارسی داریم من تا حدی آشنایی به زبان خارجی دارم ممکن است با مراجعه به دیکسیونر معنی این لغت را معین کنید کنترولور لغتی است که کنترله مصدر آن می‌باشد و کنترلور عمل کننده آن است آخرش (ار) است اما کنترلور این یک لغتی است که معنایش کنترل کننده است و ما اگر آن قدر عاجز باشیم برای یک لغت خارجی نتوانیم یک لغت فارسی پاک و خوبی را بگذاریم این برای ما درست نیست و خوب نیست که اظهار عجز بکنیم ما باید کوشش کنیم که لغات فارسی یعنی سنن ملی خودمان را همیشه گسترش بدهیم و تقویت بکنیم و متأسفانه این استعمال لغت‌های خارجی تا حدی رسیده است که بنده چند شب قبل از این که در مسجد بودم دیدم که یک واعظی در بالای منبر دو سه لغت خارجی گفت مثلاً گفت دیسیپلین و دو سه لغت خارجی دیگر، وقتی آمد پایین من گفتم آقای شیخ آخر شما که عربی می‌دانید دیگر لغت خارجی و فرانسه و انگلیسی چرا می‌گویید معلوم شد که به قدری استعمال لغت خارجی شیوع پیدا کرده است که به ذهن واعظین بالای منبر هم رسیده است، بنده خواهش می‌کنم همان طور که پیشنهاد کردم و لازم هم هست ما به جای کنترلور می‌توانیم بگوییم بازرس، بازدید و رسیدگی، می‌توانیم بگوییم تفتیش یا یک لغت دیگر نظیر اینها. البته این که تیمسار فرمودند که لغت و استعمال لغت مانع اجرای وظایف آنها می‌شود این را به عقیده بنده نمی‌توانم بپذیرم برای این که اگر ما یک لغتی را تغییر بدهیم و به جای او فارسی بگذاریم که همان معنی را بدهد گمان نمی‌کنم این موضوع در وظایف آن دستگاه تأثیری داشته باشد زیرا که وظیفه آن شخص یا دستگاه یک وظیفه اداری است و آن وظایف را باید اجرا کنند در صورتی که ما لغت را فارسی بگوییم مگر ما وظایف او را از اسمش می‌گیریم وظایف او در اداره است به محض این که تخطی کرد مسئول است و جلویش را می‌گیرند مخصوصاً تقاضا دارم که به جای این لغت، لغت فارسی نوشته شود (یکی از نمایندگان- پیشنهاد کنید) پیشنهاد خواهم کرد البته اما یک نفر از آقایان نوشته‌اند که شما خودت که این مطلب را پیشنهاد می‌کنید چرا دیکسیونر گفتید البته این هم همین خطایی است که متأسفانه تا این حد رواج پیدا کرده است اگر از اول می‌توانستیم جلویش را بگیریم تا این حد شیوع و رواج پیدا نمی‌کرد متأسفانه استعمال لغت‌های خارجی به قدری شایع شده است که ما بدون این که ذهن‌مان را بیدار کنیم همین‌طور بر زبان می‌آوریم بدون این که بدانیم این لغت خارجی است. اگر از اول همین‌طور به ما تذکر بدهند ما عادت می‌کنیم که زبان فارسی شیرین خودمان را نگاه داریم یعنی ملیت خودمان را عزیز بشماریم و از لغات بیگانه و عادات بیگانه پرهیز کنیم (احسنت).
رئیس- آقای دکتر معتمد وزیری پیشنهادی داده‌اند.
دکتر الموتی- سه پیشنهاد است که هر سه اصلاح عبارتی است. آقای دکتر معتمد وزیری پیشنهاد کرده‌اند به جای کلمه کنترلور حسابرس گذاشته شود. آقای دکتر یزدان‌پناه پیشنهاد کرده‌اند در سطر ما قبل آخر ماده واحده پس از کلمه حقوق (واو) افتاده است باید ذکر بشود (حقوق و مزایا) آقای معتمدی پیشنهاد کرده‌اند نوشته شود به تصویب وزارتین جنگ و دارایی.
رئیس- اول پیشنهاد آقای دکتر معتمد وزیری مطرح می‌شود نظری نیست؟
(بعضی از نمایندگان- قرائت شود)
پیشنهاد می‌کنم به جای کلمه کنترلور نوشته شود حسابرس.
دکتر معتمد وزیری.
رئیس- آقای معاون وزارت جنگ.
معاون وزارت جنگ- عرض کردم با توصیه آقایان نمایندگان محترم کوشش می‌کنیم لغت‌های بهتری پیدا کنیم و لغاتی نظیر کنترلور را سعی می‌کنیم لغات فارسی برای آن در نظر بگیریم البته ما کوشش خواهیم کرد این کار هر چه زودتر بشود.
(یکی از نمایندگان- بنویسید نظارت)
رئیس- آقای فولادوند.
فولادوند- این بحثی بود که شروع شد و آنچه به عقل بنده می‌رسد اصل پیشنهاد جناب آقای پروین برای بنده بسیار قابل قبول و محترم است هر اسمی اعتبارش به عملی است که می‌کند همان طور که تیمسار چند وظیفه را قائل شدند برای یک کلمه کنترلور اصل کلمه کنترلور هم نیست کانترلور است البته کلمه اصلش انگلیسی است و تلفظش هم فرق می‌کند. پس ما برای کلمه‌ای که در بطن خودش چندین وظیفه را محتوی است ما می‌توانیم همین جا هیچ جا هم بهتر از اینجا نیست یک کلمه وضع کنیم. وقتی می‌فرمایند بازرسی یا حسابداری یا فلان یا فلان تیمسار به جا می‌فرمایند یک چیز دیگر هم است یک کار دیگر هم هست، به نظر بنده رسید که اگر بنا باشد کلمه‌ای بگذاریم که جامع این معانی باشد حساب گردان است چون عمل، عمل گردانیدن تمام حساب‌های یک اداره است مگر این طور نیست تیمسار؟ این دارد تمام کارهایتان را می‌چرخاند یا این که ناظر بر کلیه حساب‌ها است به عقیده بنده کلمه حساب گردان به این بهتر می‌خورد. بنده این پیشنهاد را کرده‌ام و اگر هم قرار بشود که برای گذشته بشود همین کلمه حساب‌گردان را رویش رأی بگیریم و رأی بدهیم بهتر است چون این کلمه ناظر به تمام آن معانی بازرسی، تنظیم محاسبات، تنظیم بودجه تمام اینها توی این کلمه کنترلور یک جا گنجانده شده و به عقیده بنده این کلمه حساب‌گردان تمام گردش حساب‌ها را کنترل می‌کند و کاملاً به جای کنترلور مورد استعمال دارد.
رئیس- آقای دکتر معتمد وزیری پیشنهادتان را پس می‌گیرید؟ (نخیر توضیح عرض می‌کنم) بفرمایید.
دکتر معتمد وزیری- کنترلور همین طور که توضیح فرمودند اصلش در زبان انگلیسی هم کامپت‌رولر می‌نویسند، بنابراین اگر ما بخواهیم تقلیدی هم کرده باشیم از این اسم باید چیزی را بنویسیم که آنها می‌نویسند یعنی آنها کنترلور نمی‌نویسند که ما کنترلور بنویسیم و از لحاظ به کار بردن لغات غیرفارسی تا حدودی که امکان داشته باشد البته بایستی اجتناب کرد و کلمات فارسی را به کار ببریم ولی با توسعه‌ای که علوم و فنون و صنایع و اختراعات پیدا کرده بسیاری از کلمات هست که نمی‌شود اساساً کلمه خارجی آن را به کار نبرد یعنی بعد از مدتی استفاده و استعمال صورت همان کلماتی را پیدا می‌کند که در هر زبانی مثل لغات همان زبان به کار برده می‌شود. رادار- تلویزیون- تلگراف و تلفن تمام اینها کلماتی است که غیرفارسی است و از زبان‌های دیگر سرچشمه گرفته است ولی ما هم استفاده می‌کنیم و اشکالی هم ندارد در همه جای دنیا استفاده می‌کنند با تمام این تفاصیل در مورد کلمه کنترلور با توجه به این مطلب بنده تصور کردم که بایستی ما سعی کنیم اگر کلمه دیگری ما داریم در زبان فارسی از آن استفاده کنیم. این بحث‌ها و استفاده از کلمات فارسی در امور وسایل اداری الان ده سال است که در دانشگاه طهران به خصوص در مؤسسه علوم اداری و بازرگانی مطرح بوده برای بسیاری از اصطلاحات که در زبان‌های خارجی مورد استفاده است ما در زبان فارسی برای کلماتی که آن معنی و مفهوم را کاملاً برسانند در مضیقه بودیم کمیسیون‌ها و جلسات متعدد از استادان دانشگاه و افرادی که خارج از محیط دانشگاه در این رشته‌ها سابقه عمل و کار داشتند تشکیل شده و بسیاری از کلمات را استفاده کرده‌ایم در مقابل کلمات خارجی از جمله همین موضوع کنترلور و وظیفه و مسئولیتی که به عهده یک چنین واحد سازمانی محول است کلمه‌ای که ما به آن رسیده‌ایم همین موضوع حسابرسی است که با توجه به وظایف و مسئولیت‌هایی که چنین واحدهای سازمانی باید انجام بدهند ایجاد و انتخاب شده‌اند مسئولیتی که به عهده این گونه واحد سازمانی هست به طور کلی عبارت از این است که اولاً تقسیم‌بندی می‌کند بین بودجه‌ای که در اختیار یک سازمان است بعد تطبیق می‌کند اسناد هزینه را با اعتباراتی که در بودجه در نظر گرفته شده است یک وظیفه دیگری هم دارد که به اصطلاح معذرت می‌خواهم کلمه انگلیسی را می‌خواهم به کار برم ادتینگ یعنی ممیزی و حسابرسی که دو نوع است یکی را حسابرسی قبلی می‌گویند یکی حسابرسی بعدی که در واقع حسابرسی قبلی در هر وزارتخانهای توسط ادارات حسابداری انجام می‌گیرد دیگری هم حسابرسی بعدی و آن وظیفه‌ای است که دیوان محاسبات در مملکت ما به عهده دارد همه اینها را در یک واحد اگر بخواهیم جمع بکنیم اسمی که به این وظایف و مسئولیت‌ها بخورد کلمه‌ای مناسب‌تر از حسابرسی پیدا نکردیم و این کلمه در محافلی که از لحاظ علمی با این مسائل و مطالب سر و کار دارند به عنوان یک کلمه مورد استفاده قبول شده و مورد استفاده قرار گرفته است از این لحاظ بنده پیشنهاد کرده‌ام که کنترلور تبدیل بشود به حسابرسی که تصور می‌کنم آن مقصود و منظوری را هم که تیمسار معاونت محترم وزارت جنگ دارند تأمین می‌نماید و تا حدود خیلی زیادی مبین و نشان‌دهنده مسئولیت‌ها و وظایفی است که در این واحد سازمانی انجام می‌شود ولو صد درصد هم نباشد وقتی این کلمه انتخاب شد برای یک سال یا دو سال در اذهان جاری شد تمام معنای خودش را خواهد بخشید و هر کسی استنباط می‌کند و این لغت مجموعه‌ای خواهد بود از وظایف و مسئولیت‌هایی که در آن اداره انجام می‌شود ولو امروز وافی به انجام مقصود نباشد. (صحیح است)
رئیس- آقای مهندس والا.
مخبر کمیسیون بودجه- در کمیسیون بودجه در این مورد بحث شد زیاد هم بحث شد دوستان همین اعتراض را کردند و اعتراض بسیار به جایی بود، اعتراض واردی هم هست و باید در جلسه رسمی اذعان کرد که فرهنگستان ما خوب کار نمی‌کند (حاذقی- فرهنگستان سالهاست که تعطیل است) و یا به قول فرمایش جناب آقای حاذقی تعطیل است و اگر هم تعطیل نباشد اسمی بیشتر نیست اما اگر واقعاً این تعصب تا اینجا برای ما به وجود بیاید که از داشتن لغات خارجی احتراز بکنیم به عقیده من خارجی برای ما خارجی است اعم از این که لغت عربی داشته باشیم یا انگلیسی و فرانسه (یک نفر از نمایندگان- این طور نیست) بنده عقیده دارم که این طور است، ممکن است این طور نباشد، بنده عقیده‌ام این است که اگر ما بخواهیم فارسی سره صحبت کنیم بایستی که بپرهیزیم از ادای کلمات خارجی. ملاحظه بفرمایید در همین ادای کلمات خارجی سه کلمه عربی آمده است (حبیبی- اسم جنابعالی هم عربی است) بله عرض می‌کنم متأسفانه زبان ما با بعضی از لغات عربی مخلوط شده که تفکیک این لغات از یکدیگر اگر محال نباشد فعلاً غیرمقدور است اما برای این که در اینجا از بحثی که می‌شود نتیجه گرفته باشیم اگر واقعاً تیمسار معاون وزارت جنگ نظرشان این است که معنای یک کلمه فارسی نمی‌تواند وظایف آن اداره را منجزاً معلوم کند آن کلمه حسابرسی وظایف این اداره‌ای است که به ترتیب این کارها را باید انجام بدهد و یک «و غیره» هم بگذارند که اگر خدای نکرده اشتباهی بشود و غیره جلوی آن را بگیرد اینجا بحث هم شد با جناب آقای زمانی چند لغت پیدا کردیم ولی متأسفانه نظر تأمین نشد مثلاً یکی از لغات که به نظر بنده رسید حساب مداری است ولی باز هم این حساب مدار آن مفهوم و معنایی را که باید از آن استنباط بشود ندارد.
رئیس- باید به پیشنهاد آقای دکتر معتمد وزیری رأی بگیریم.
دکتر معتمد وزیری- می‌خواستم عرض کنم که تیمسار معاون وزارت جنگ مخالفند یا موافق؟
سرلشگر شکیبی (معاون وزارت جنگ)- بنده خیلی معذرت می‌خواهم از این که اصرار می‌کنم در این لغت، هیچ شکی نیست که ما تعصبی داریم در ملیت خودمان در حفظ لغات‌مان ودر همه جریانات باید به عرض برسانم این که جناب آقای پروین فرمودند که اظهار عجز می‌کنیم و لغت کار انجام نمی‌دهد، لغت مانع پیشرفت کار نیست این را صحیح می‌فرمایند ولی بنده به هیچ وجه عرض نکردم که یک لغت مانع انجام کار می‌شود و اگر عوض شود تمام کارهای اداره کنترولر متوقف می‌شود برای این که این لغت عوض شده، خیر، بنده استدعایم این است اجازه بفرمایید در این کار عجله نشود حالا که از طرف مجلس شورای ملی و مجلس سنا متذکر شدند این موضوع را و همه هم مصر هستند که واقعاً این لغت‌ها عوض بشود هیچ بحثی نیست، حسب‌الامر اعلیحضرت همایون شاهنشاه مقرر شده لغت‌هایی که نظیر این هست در وزارت جنگ همه عوض بشود، اجازه می‌خواهم فرصت داشته باشیم که لغت‌های خوب پیدا بکنیم (صحیح است) از متخصصین و ارباب نظر هم قطعاً استفاده خواهد شد شاید هم جنابعالی آقای دکتر یک لغت بهتری پیدا بکنید و به ما بدهید الان اگر ما بگوییم حسابرسی این کلمه در ذهن معنایی که ایجاد می‌کند یک کارهای معین برای حساب و رسیدگی به حساب را می‌رساند در صورتی که عرض کردم ضمن این حسابرسی ضمن این گردش حساب که رسیدگی می‌کند، مدیریت هم در این کار هست که قطعاً آقای دکتر با سوابق و تحصیلات‌شان از بنده بیشتر وارد هستند بنده فقط استدعایم از عجله نکردن این است اگر خیلی مصر باشند اداره کنترولر بر جای خودش باشد در پرانتز هر لغتی که مایل هستید بگذارید و الا اصل عقیده بنده این بود که آن لغت سر جایش باشد و این تذکرات از طرف دولت و وزارت جنگ مسلماً مورد قبول و اجرا خواهد شد. (صحیح است).
رئیس- آقای دکتر معتمد وزیری.
دکتر معتمد وزیری- بنده پیشنهادم را پس می‌گیرم.
دکتر الموتی (منشی)- راجع به این کلمه چند پیشنهاد رسیده که اسامی پیشنهاد شده مختلف است. خانم جهانبانی پیشنهاد کرده‌اند حسابرسی و در پرانتز کنترل گذارده شود. آقای دکتر حکیم شوشتری هم همین طور پیشنهاد کرده‌اند. آقای فولادوند پیشنهاد کرده‌اند حساب‌گردان گذارده شود. آقای سرهنگ حسینی پیشنهاد کرده‌اند بازبین و آقای ایلخان پیشنهاد کرده‌اند که کلمه کنترلور صحیح است و آقای ریگی پیشنهاد کرده‌اند که اداره ممیزی ارتش باشد.
رئیس- با توضیحاتی که تیمسار معاون وزارت جنگ دادند که در این مورد مطالعه دقیق خواهد شد (صحیح است) و واژه صحیحش را انتخاب خواهند کرد بنده خیال می‌کنم در این مورد بیشتر از این لزومی نباشد که صحبت بشود (صحیح است) آقای پروین بفرمایید.
فضل‌الله پروین- بنده برای این که قوت بیشتری نگیرم با پیشنهاد تیمسار معاون وزارت جنگ موافقت می‌کنم که لغت کنترولر در پرانتز گذاشته شود.
رئیس- آقای دیهیم.
دیهیم- بعضی کلمات هست که اصلاً لباس فارسی پوشیده و دیگر نمی‌شود گفت این فارسی نیست، آمده در لباس فارسی خودش را معرفی کرده کلمات عربی هم در فارسی همین طور است حالا ما نمی‌توانیم بگوییم کلمه نظارت عربی است اصلاً اگر هم عربی است فعلاً جزو کلمات فارسی شده کلمه حق آیا جزء کلمات عربی است؟ نه عربی نیست. درست است از عرب گرفته‌ایم ولی حالا در لباس فارسی آمده و در عالم فارسی کلمه فارسی معرفی شده است (صحیح است) موضوع کنترل هم همین طور فارسی معرفی شده است دیگر ما نمی‌توانیم بگوییم زبان بیگانه است خارجی است زبان فارسی است و اگر به جای اینها ما حسابرسی و حساب‌گردانی بگذاریم حل نخواهد شد چون تنها حسابرسی نیست کنترل ممکن است هم به حسابرسی باشد و هم به کاررسی باشد هم نظارت در امور محاسبات باشد، نظارت در مدیریت باشد نظارت در فعالیت و پیشرفت باشد آن را نمی‌توانیم بگوییم حساب‌گردان و حسابرس و یا بازرس یا رسیدگی امیدوارم همان‌طور که تیمسار معاون وزارت جنگ فرمودند در آتیه لغت‌های جامع‌تری پیش‌بینی بکنیم و به جای آن بگذاریم این که در پرانتز بگذاریم حساب‌گر این را بنده موافق نیستم برای این که حساب‌گر معنایش کنترولر نیست این خراب می‌کند که ممکن است در آینده بگویند کنترولر حساب‌گر باشد و دیگر دخالت در نظارت نیست بنده پیشنهاد می‌کنم پیشنهاد دولت که کنترل است تصویب بشود و در آینده در این مورد پیش‌بینی بکنیم و لغت لازم را انتخاب کنیم دیگر عرضی ندارم (احسنت).
رئیس- آقای پروین.
فضل‌الله پروین- بنده خیلی متأسفم با این که علاقه داریم که این لایحه خیلی زود بگذرد و کار انجام بشود این موجب شد که یک قدری تأخیر بشود بنده اگر بخواهم توضیحات بیشتری درباره آنچه که آقای معتمد وزیری و آنچه که آقای مهندس والا فرمودند بدهم این بحث مطول می‌شود و اینجا مثل کلاس می‌شود و الا بنده خدمت آقایان توضیح بیشتری می‌دادم که منظور آن طور نبود که فرمودند لغت‌های بین‌المللی مثل تلفن و تلگراف آن چیز دیگری است و این اسم معنی است و برای کار دیگری است اما آنجا که آقای مهندس والا فرمودند که فارسی سره بگوییم مقصودم آن نبود اگر ما لغات عربی را از زبان فارسی بخواهیم خارج کنیم به کلی باید لال بنشینیم ما صدی شصت تا صدی هفتاد تکلم‌مان به زبان عربی است حالا در آن بحثی نمی‌کنم (یک نفر از نمایندگان- به کلی فارسی است) بنده آن بحث را کنار می‌گذارم برای این که فرمودند کار بگذرد بنده با پیشنهاد تیمسار محترم برای این که کار بگذرد که این لغت کنترولر را در پرانتز بگذاریم و آن وقت پیشنهاد جناب آقای فولادوند را قبول کنیم به عقیده بنده بد نبود رساتر بود یا این که بازرسی، وارسی یا نظارت هر چه را که بخواهید در آنجا بگذارید کنترولر را هم در پرانتز بگذارید و از این موضوع بگذریم که هر چه زودتر کار انجام بشود و اما در مورد تاریخی که در متن لایحه باشد اضافه شود اگر آن را هم پذیرفتند تاریخش از ابتدایی که شروع شده است یعنی از اولین استخدامی که بوده است اگر صلاح می‌دانند تاریخ در متن لایحه ذکر شود.
رئیس- پیشنهاد کفایت مذاکرات شده مخالفی نیست؟ (اظهاری نشد) خانم‌ها و آقایانی که موافقند قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد پیشنهاد آقای دکتر یزدان‌پناه قرائت می‌شود.
در سطر ما قبل آخر ماده واحده پس از کلمه حقوق (و) افتاده است و باید ذکر شود حقوق و مزایای رتبه آنان...
دکتر یزدان‌پناه.
رئیس- این اشتباه عبارتی است و اصلاح می‌شود پیشنهاد آقای معتمدی قرائت می‌شود.
پیشنهاد می‌نماید جمله به تصویب وزارت جنگ و وزارت دارایی نوشته شود. به تصویب وزارتین جنگ و دارایی خواهد رسید.
معتمدی.
رئیس- اصلاح عبارتی است به پیشنهاد آقای معتمدی رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند قیام فرمایند (عده کمی برخاستند) رد شد. (معتمدی- این جمله با این ترتیب که هست از لحاظ دستور زبان غلط است) بنابراین به ماده واحده و تبصره‌اش همان طوری که پیشنهاد شده رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد برای اظهار ملاحظات به مجلس سنا فرستاده می‌شود.
- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون نظام راجع به اجازه خرید و تعمیرات قطعات هواپیما بدون رعایت مناقصه و ارسال به مجلس سنا
۵- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون نظام راجع به اجازه خرید و تعمیرات قطعات هواپیما بدون رعایت مناقصه و ارسال به مجلس سنا
رئیس- شور دوم گزارش کمیسیون نظام راجع به تعمیر و خرید قطعات یدکی هواپیماهای ارتش شاهنشاهی مطرح است و قرائت می‌شود.
گزارش شور دوم از کمیسیون نظام به مجلس شورای ملی
کمیسیون نظام در جلسه ۲۲/۱۰/۴۲ با حضور تیمسار سپهبد صنیعی کفیل وزارت جنگ لایحه شماره ۲۵۰۴۹/۱۰۴۲۵-۳۰/۹/۴۲ دولت راجع به تعمیر و خرید قطعات یدکی هواپیماهای نیروی هوایی ارتش شاهنشاهی بدون مقررات مناقصه که گزارش شور اول آن به شماره ۲۵۸ چاپ شده است برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داده با توجه به پیشنهاد واصله گزارش شور اول را با مختصر اصلاحی تصویب نمود اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد:
ماده واحده- وزارت جنگ مجاز است:
۱- تعمیرات هواپیما- موتور و تجهیزات مربوطه که باید در خارج کشور انجام شود (در صورتی که انجام آن
Page 20 missing
رئیس- خانم دکتر پارسا مخبر کمیسیون فرهنگ توضیحی دارید بفرمایید.
نمایندگان- مخالفی که نیست.
بانو دکتر پارسا- اگر محتاج به توضیح نیست عرضی ندارم.
رئیس- بنابراین رأی می‌گیریم به ماده واحده خانم‌ها و آقایانی که موافقند قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد کلیات آخر مطرح است. آقای شیخ‌الاسلامی.
شیخ‌الاسلامی- بنده می‌خواستم تذکری عرض کنم که این لایحه می‌بایست به کمیسیون استخدام هم برود.
رئیس- نه لازم نیست به لایحه رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد به مجلس سنا فرستاده می‌شود.
- طرح و تصویب گزارش کمیسیون بودجه راجع به اضافه مستمری وراث مرحوم ابوالقاسم مهراد
۷- طرح و تصویب گزارش کمیسیون بودجه راجع به اضافه مستمری وراث مرحوم ابوالقاسم مهراد
رئیس- گزارش کمیسیون بودجه مربوط به اضافه مستمری وراث مرحوم ابوالقاسم مهراد مطرح است خوانده می‌شود.
گزارش از کمیسیون بودجه به مجلس شورای ملی
کمیسیون بودجه در جلسه نهم بهمن ماه ۱۳۴۲ با حضور آقای دکتر ضیائی معاون وزارت اقتصاد لایحه شماره ۳۸۷۴۴- ۵/۱۰/۴۲ دولت راجع به اضافه مستمری وراث مرحوم ابوالقاسم مهراد که به شماره ۱۵۳ چاپ شده است و طبق ماده واحده مصوب ۲۰ آذر ماه ۱۳۴۲ تقدیم شده بود مطرح و به شرح زیر تصویب نمود. اینک گزارش آن را تقدیم مجلس شورای ملی می‌نماید:
ماده واحده- به وزارت اقتصاد اجازه داده می‌شود علاوه بر مبلغ ۷۰۵۰ ریال حقوق وظیفه فعلی ورثه مرحوم ابوالقاسم مهراد کارمند بازنشسته وزارت اقتصاد ماهیانه معادل مبلغ ۷۰۵۰ ریال دیگر به عنوان مستمری از تاریخ ۲۲/۳/۴۲ از محل اعتبار بودجه وزارت اقتصاد درباره وراث نامبرده برقرار و پرداخت نماید. شرایط و مدت پرداخت طبق مقررات قانون بازنشستگی خواهد بود.
ماده واحده فوق که لایحه آن طبق ماده واحده مصوب ۲۰ آذر ماه ۱۳۴۲ تقدیم شده تصویب می‌شود.
مخبر کمیسیون بودجه- مهندس عبدالله والا.
رئیس- کلیات لایحه مطرح است آقای مصطفوی مخالفید بفرمایید.
مصطفوی- بنده قبل از این که وارد اصل مطلب بشوم خواستم عرض کنم جلسه گذشته مجلس جلسه بسیارعالی و پرافتخاری بود و همه ما که از جلسه بیرون رفتیم وجدان‌مان راضی بود برای این که با دقت کار کردیم کار خودمان را انجام دادیم و یک لایحه اساسی را تصویب کردیم بنده می‌خواستم استدعا کنم برای این که همیشه وجدان‌مان از کار راضی باشد الان ملاحظه بفرمایید مجلس شورای ملی در کار فرهنگستان دخالت می‌کند نقض غرض است ما کار دیگر داریم کار فرهنگستان کار دیگری است (صحیح است) بنابراین، این را بنده خارج از موضوع عرض کردم خواهش می‌کنم آقایان توجهی به کارهامان بکنیم بنده در یک جلسه دیگری هم راجع به مستمری‌ها مخالفت کردم نه آن شخص را می‌شناسم و نه این شخص مرحوم را می‌شناسم هیچ کدام را نمی‌شناسم اما عرض کردم برای این که مردم این مملکت که چند تا چشم هم قرض کرده‌اند و ناظر کارها و مصوبات مجلس شورای ملی هستند از این مجلس بدبین نباشند ما باید از تصویب لوایح اختصاصی و دادن مزایا به طور اختصاصی به افراد خودداری کنیم من استدعا می‌کنم توجه بفرمایید ممکن است یک کسی وضع اختصاصی داشته باشد این وظیفه نمایندگان دولت است وظیفه مخبر کمیسیون است که بیایند اینجا به آقایان ثابت بکنند که این مرحوم مهراد یک خدمت فوق‌العاده‌ای انجام داده یک کار فوق‌العاده‌ای کرده ما در مقابل ملت ایران جوابگو هستیم تا بتوانیم بگوییم که آقا همین طوری که به خائن مجازات داده می‌شود برای خادم هم تشویق هست و چون این شخص خدمت فوق‌العاده انجام داده است مجلس شورای ملی ایران برای ورثه این یک حقی قائل شده ولی اگر بنا باشد که نه مخبر محترم توضیح بدهند نه نماینده دولت توضیح بدهد و چنین لوایحی را تصویب کنیم به نظر بنده تصویب لوایح اختصاصی موجب بدبینی مردم است و این شأن مجلس شورای ملی نیست عرض دیگری ندارم.
رئیس- آقای مهندس والا.
مهندس والا- بیانات دوست عزیز جناب آقای مصطفوی بسیار جامع بود اما اگر توجهی فرموده بودند که و به عرایضم در چند جلسه قبل این عنایت را می‌فرمودند هم بنده را معاف می‌فرمودند که توضیح بیشتری بدهم و رفع تصدیع به عمل می‌آمد متأسفانه در دستگاه اداری ما در دستگاه اداری دولت از نظر نبودن وضع استخدامی ثابت و مغایر بودن بعضی از قوانین یک بلاتکلیفی برای کارمندان دولت وجود دارد و تا وقتی که یک لایحه استخدامی بسیار جامعی که نظرات صحیحی را در آنجا پیش‌بینی بکند به وجود نیاید و تصویب نشود این گرفتاری‌ها هست کسانی که کارمند دولت بودند بهتر می‌دانند که به این آسانی و سادگی دستگاه‌های بالای دولت ببخشید منظورم در بالای دولت وزارتخانهها و دستگاه‌های وزیر و مدیر کل حاضر هستند کمک به کسی نمی‌شود نه دستگاه حسابداری‌ها حاضر هستند بدون مطالعه کمکی بشود پس بنابراین اگر پیشنهاداتی در اینجا به وسیله ادارات دولتی و به وسیله وزارتخانهها می‌شود پس از مداقه و پس از مطالعه و بررسی‌های بسیاری می‌شود و من تصور می‌کنم در اینجا به هیچ وجه من‌الوجوه جنبه خصوصی در کار نیست و در این مورد فرمایش جناب آقای مصطفوی کاملاً صحیح است که مطلبی که مجلس باید تصمیم بگیرد باید مطلع باشد بداند چه کاری می‌کند به کی دارد کمک می‌کند و چطور دارد کمک می‌کند من حالا سوابق آقای ابوالقاسم مهراد را عرض می‌کنم مردی بوده تحصیلات لیسانس حقوق داشته سی سال خدمت کرده از تاریخ ۸/۶/۳۷ تا تاریخ فوت که ۱۵/۱۰/۴۱ بوده بازنشسته بوده و ازحقوق حداکثر ۱۴۱۰۰ ریال به عنوان حقوق بازنشستگی می‌گرفته استفاده می‌کرده حقوق وظیفه وراث آن مرحوم ماهیانه جمعاً ۷۰۵۰ ریال از محل صندوق بازنشستگی قابل پرداخت بوده و وزارت اقتصاد به استناد این که آن مرحوم با داشتن سه فرزند محصل و یک عیال به علت تنگدستی اقدام به خودکشی کرده و در طول خدمت شاغل پست‌های حساس بوده با جلب موافقت وزارت دارایی به منظور مساعدت به ورثه آن مرحوم طرح تصویب‌نامه تهیه و به هیئت دولت تقدیم کرد که به موجب آن تا میزان آخرین حقوقی که در زمان بازنشستگی می‌گرفته بهش پرداخت شود پس بنابراین ملاحظه می‌فرمایید که به هیچ‌وجه من‌الوجوه در این باره تبعیضی نشده مردی بوده که در زمان حیاتش حقوق بازنشستگی می‌گرفته چون به علت استیصال و تنگدستی خودکشی کرده یک مقداری از حقوقش کم شده (صحیح است) و لایحه‌ای دولت تقدیم مجلس کرده عبارت از این است که میزان حقوقی که در زمان حیاتش پرداخت شده همان مبلغ بدهند به کی بدهند به سه نفر محصل و یک عیالی که دارد که تنگدست هستند و سرپرست خود را از دست داده‌اند بنابراین در اینجا به هیچ‌وجه من‌الوجوه تبعیضی تبذیری تفریطی نشده خوشبختانه بنده کمتر از حقوق دستگاه‌های دولتی استفاده کرده‌ام از موقعی که مسئولیت مجله را داشته‌ام به هیچ وجه دنبال مشاغل دولتی نبودم حتی حقوقش را هم نگرفتم و در اینجا صراحتاً عرض می‌کنم که حقوق انتظار خدمت و بازنشستگی را نگرفتم و تا آخر عمر هم انشاءالله نمی‌گیرم ولی کارمند دولت باید این اطمینان خاطر را داشته باشد که اگر صادقانه خدمت می‌کند دستگاهی هست که بعد از او نسبت به وراثش مانند یک پدر مهربان سرپرستی کند دیگر بسته به نظر نمایندگان محترم است (صحیح است).
رئیس- آقای مصطفوی.
مصطفوی- علاوه بر توضیحات مخبر کمیسیون اینجا همکاران توضیح دادند که این عضو در زندگی‌اش با کمال عفت نفس و ریاضت زندگی کرده بنابراین بنده عرضی ندارم و مخالفت خودم را پس می‌گیرم.
رئیس- بنابراین به ورود در شور ماده واحده رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند قیام کنند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده واحده مطرح است قرائت می‌شود.
ماده واحده- به وزارت اقتصاد اجازه داده می‌شود علاوه بر مبلغ ۷۰۵۰ ریال حقوق وظیفه فعلی ورثه مرحوم ابوالقاسم مهراد کارمند بازنشسته وزارت اقتصاد ماهیانه معادل مبلغ ۷۰۵۰ ریال دیگر به عنوان مستمری از تاریخ ۲۲/۳/۴۲ از محل اعتبار بودجه وزارت اقتصاد درباره وراث نامبرده برقرار و پرداخت نماید شرایط و مدت پرداخت طبق مقررات قانون بازنشستگی خواهد بود. ماده واحده فوق که لایحه آن طبق ماده واحده مصوب ۲۰ آذر ماه ۱۳۴۲ تقدیم شده تصویب می‌شود.
رئیس- راجع به ماده واحده و کلیات آخر آن نظری نیست (اظهار شد خیر) خانم‌ها و آقایانی که موافقند قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. برای اظهار نظر به مجلس سنا فرستاده می‌شود.
- شور اول گزارش کمیسیون راجع به اجازه خرید ۱۵ دستگاه کمپرسی برای راه‌های آسفالت شده
۸- شور اول گزارش کمیسیون راجع به اجازه خرید ۱۵ دستگاه کمپرسی برای راه‌های آسفالت شده
رئیس- گزارش کمیسیون راه راجع به خرید ۱۵ دستگاه کامیون کمپرسی برای حفاظت راه‌های آسفالت شده مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش شور اول کمیسیون راه به مجلس شورای ملی
کمیسیون راه در جلسه دهم دی ماه ۱۳۴۲ با حضور آقای مهندس شالچیان وزیر راه لایحه شماره ۱۸۴۶۵- ۴/۱۰/۱۳۴۲ دولت راجع به خرید ۱۵ دستگاه کامیون کمپرسی برای حفاظت راه‌های آسفالت‌شده که به شماره ۲۴۵ چاپ شده و طبق ماده واحده مصوب ۲۰ آذر ماه ۱۳۴۲ تقدیم شده بود مطرح و به شرح زیر تصویب نمود. اینک گزارش آن را تقدیم مجلس شورای ملی می‌نماید:
ماده واحده- وزارت راه مجاز است پانزده دستگاه کامیون کمپرسی برای حفاظت راه‌های آسفالت‌شده کشور از محل اعتبار دوازده میلیون ریال که چهار میلیون ریال آن از اعتبارات سازمان برنامه و هشت میلیون ریال بقیه از محل اعتبارات بودجه وزارتخانه مزبور می‌باشد با رعایت کامل مقررات مربوطه خریداری نماید.
ماده واحده فوق که لایحه آن طبق ماده واحده مصوب ۲۰ آذر ماه ۱۳۴۲ تقدیم شده تصویب می‌شود.
مخبر کمیسیون راه- دکتر مهندس ناصر بهبودی.
گزارش شور اول از کمیسیون برنامه به مجلس شورای ملی
کمیسیون برنامه در جلسه نهم بهمن ماه ۱۳۴۲ با حضور آقای مهندس اصفیا مدیرعامل سازمان برنامه و آقای مهندس زاهدی معاون وزارت راه لایحه شماره ۱۸۴۶۵- ۴/۱۰/۴۲ دولت راجع به خرید ۱۵ دستگاه کامیون کمپرسی برای حفاظت راه‌های آسفالت‌شده. گزارش کمیسیون راه را در این مورد مطرح و عیناً تأیید نمود. اینک گزارش آن را تقدیم مجلس شورای ملی می‌نماید.
مخبر کمیسیون برنامه- دکتر رشتی.
گزارش شور اول از کمیسیون بودجه به مجلس شورای ملی
کمیسیون بودجه در جلسه دوم بهمن ماه ۱۳۴۲ با حضور آقای مهندس زاهدی معاون وزارت راه لایحه شماره ۱۸۴۶۵-۴/۱۰/۱۳۴۲ دولت راجع به خرید ۱۵ دستگاه کامیون کمپرسی برای حفاظت راه‌های آسفالت‌شده. گزارش کمیسیون راه را در این مورد مطرح و عیناً تأیید نمود.
اینک گزارش آن را تقدیم مجلس شورای ملی می‌نماید.
مخبر کمیسیون بودجه- مهندس عبدالله والا.
رئیس- کلیات ماده واحده مطرح است آقای پروین فرمایشی دارید بفرمایید.
فضل‌الله پروین- بنده را اجازه بفرمایید از اینجا عرض کنم البته خرید کامیون کمپرسی.
رئیس- راجع به کلیات است راجع به این که ۱۵ دستگاه کامیون را بخرند یا نخرند.
پروین- فقط می‌خواستم معلوم شود این پول از کجا آمده است.
رئیس- راجع به کلیات ماده بفرمایید در خود ماده ممکن است بعد بفرمایید اگر در کلیات این ماده نظری نیست خانم‌ها و آقایانی که موافقند به ورود در شور ماده واحده قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده واحده قرائت می‌شود.
ماده واحده- وزارت راه مجاز است ۱۵ دستگاه کامیون کمپرسی برای حفاظت راه‌های آسفالت‌شده کشور از محل اعتبار دوازده میلیون ریال که چهار میلیون ریال آن از اعتبارات سازمان برنامه و هشت میلیون ریال بقیه از محل اعتبارات بودجه وزارتخانه مزبور می‌باشد با رعایت کامل مقررات مربوطه خریداری نماید.
رئیس- چون شور اول است اگر پیشنهادی دارید با خود لایحه به کمیسیون خواهد رفت.
فضل‌الله پروین- بنده راجع به خود ماده نظری ندارم خواستم ببینم این ۱۲ میلیون از کجا آمده و چطور شده که ۴ میلیون از یکجا و بقیه از جای دیگر. توضیحی در این باره بفرمایند.
رئیس- آقای مهندس بهبودی.
دکتر مهندس بهبودی- من تصور می‌کردم مسئله لغت کامیون و کمپرسی که هر دو خارجی هستند مطرح خواهد شد (خنده نمایندگان) وزارت راه چند کامیون خریداری کرده است که در گزارش تصریح است برای حفاظت راه‌های کشور پس تا اینجا اشکالی نیست یک مبلغ اعتبار خواسته که ۱۲ میلیون ریال است در این ۱۲ میلیون ریال صراحت دارد که چهار میلیون ریال آن از اعتبارات سازمان برنامه و ۸ میلیون ریال بقیه از محل اعتبارات بودجه وزارتخانه مزبور می‌باشد. اگر تقسیم بکنیم این مبلغ را به ۱۵ کامیون می‌شود کامیونی ۸۰ هزار تومان بنده تصور می‌کنم که چیزی صریح‌تر و واضح‌تر از این ماده واحده که تقدیم مجلس شورای ملی شده نباشد (صحیح است)
رئیس- اگر نظری نیست ماده واحده برای شور دوم به کمیسیون‌های مربوط ارجاع می‌شود.
- طرح گزارش کمیسیون بودجه راجع به برقراری اضافه مستمری درباره ورثه مرحوم مهندس رضاقلی ضرابی و ارجاع مجدد به کمیسیون
۹- طرح گزارش کمیسیون بودجه راجع به برقراری اضافه مستمری درباره ورثه مرحوم مهندس رضاقلی ضرابی و ارجاع مجدد به کمیسیون
رئیس- گزارش کمیسیون بودجه راجع به اضافه مستمری وراث مرحوم رضاقلی ضرابی خوانده می‌شود.
گزارش از کمیسیون بودجه به مجلس شورای ملی
کمیسیون بودجه در جلسه ۹ بهمن ماه ۱۳۴۲ با حضور آقای دکتر ضیائی معاون وزارت اقتصاد لایحه شماره ۳۸۷۴۲-۱۵/۱۰/۴۲ دولت راجع به اضافه مستمری وراث مرحوم مهندس رضاقلی ضرابی که به شماره ۱۵۲ چاپ شده است و طبق ماده واحده مصوب ۲۰ آذر ماه ۱۳۴۲ تقدیم شده بود مطرح و به شرح زیر تصویب نمود. اینک گزارش آن را تقدیم مجلس شورای ملی می‌نماید:
ماده واحده- به وزارت اقتصاد اجازه داده می‌شود علاوه بر مبلغ ۹۳۰۰ ریال حقوق وظیفه فعلی ورثه مرحوم مهندس رضاقلی ضرابی کارمند پیشین اداره کل گمرک از تاریخ ۲۳/۹/۱۳۴۱ (یک روز بعد از فوت) ماهیانه معادل مبلغ ۹۳۰۰ ریال به عنوان مستمری از محل اعتبار اداره کل گمرک درباره وراث مرحوم ضرابی به شرح زیر:
- ۱- هما ضرابی همسر (۳۱۰۰ ریال) سه هزار و یکصد ریال.
- ۲- دوشیزه روشنک ضرابی فرزند (۳۱۰۰) سه هزار و یکصد ریال.
- ۳- آقای ناصر ضرابی فرزند (۳۱۰۰ ریال) سه هزار و یکصد ریال.
برقرار و پرداخت نماید. شرایط و مدت پرداخت طبق مقررات قانون بازنشستگی خواهد بود.
ماده واحده فوق که لایحه آن طبق ماده واحده مصوب ۲۰ آذر ماه ۱۳۴۲ تقدیم شده تصویب می‌شود.
مخبر کمیسیون بودجه- مهندس عبدالله والا.
رئیس- آقای دکتر امین مخالفید (مخالفم) آقای مهندس والا توضیح بفرمایید.
مهندس والا- همان طوری که در چند دقیقه قبل به عرض نمایندگان محترم رساندم برقراری مستمری در اولین وهله این توهم را ایجاد می‌کند که دستگاه دارد خاصه خرجی می‌کند دستگاه می‌خواهد به بعضی‌ها کمک بکند (نمایندگان- همین طور است، همین طور است) حالا اجازه بفرمایید بنده عرض کنم اگر قانع نشدید قضاوت کنید به نظر بنده قضاوت را بگذارید بعد از عرض بنده بعد از این که روشن بشویم قبلاً عرض کنم این مسائلی که در کمیسیون‌ها مطرح می‌شود دوستانی و همکارانی که در کمیسیون‌ها هستند توجه دارند در آنجا فوق‌العاده دقت به عمل می‌آید (صحیح است) حتی در دو سه بار تا به حال اتفاق افتاده که بعضی از لوایح دولت به علت روشن نبودن و به علت احساس همان نظرات که آقایان احساس فرمودند در آنجا الان تحت مطالعه است درباره وراث آقای مهندس رضاقلی ضرابی ایشان جوانی بودند مهندس شیمی بودند در ۱۳۲۹ با پایه ۳ اداری در اداره کل گمرک استخدام شده و در تاریخ ۲۲/۹/۱۳۴۱ فوت کرده از او یک پسر و یک دختر صغیر باقی مانده بنا به پیشنهاد اداره گمرک تمام حقوقی که در حین انجام وظیفه به او تعلق می‌گرفته تقاضای مجوز پرداخت کرده‌اند زیرا مبلغی که به او پرداخت می‌شود در حال حاضر ۹۳۰۰ ریال است در صورتی که آخرین حقوق دریافتی او به مأخذ ماهیانه ۱۸۶۰ تومان بوده از نظر قلت مدت خدمتش بیش از نصف حقوق بهش تعلق نمی‌گرفته (یکی از نمایندگان- امثال آنها زیادند) و چون با این مبلغ ورثه او در یک عسرت و ناراحتی قرار گرفته بودند و این هم یک کارمند شایسته بوده برای وزارت گمرک و کارش مورد پسند بوده این پیشنهاد و این تقاضا را کرده بودند و تصویب‌نامه‌اش گذشته و از تاریخی که تصویب‌نامه در هیئت دولت تصویب شده عین حقوق را با آخرین پایه دریافتی به مأخذ پایه هفت به او پرداخت می‌کردند بنابراین ملاحظه بفرمایید بر میزان حقوقی که او می‌گرفته چیزی اضافه نشده با تصویب این لایحه میزان مقدار حقوقی که در زمان حیاتش به او تعلق می‌گرفته داریم به ورثه‌اش می‌دهیم در صورتی که این کارمند اگر زنده بود ممکن بود حقوقش برسد به چند برابر حقوقی که می‌گرفته و بایستی که این توجه به عمل بیاید و به کسانی که دستگاه از آنها رضایت دارد این کمک بشود که ورثه‌اش بتواند ادامه حیات بدهد (مجد- آقای مهندس وضع ثروتش در چه حال است) بنده اطلاع ندارم حالا ممکن است جناب آقای دکتر ضیائی اگر لازم باشد بفرمایند.
دکتر ضیائی (معاون وزارت اقتصاد)- سؤال شد راجع به ثروت این شخص این مرد هیچ چیز در زندگی ندارد خدمتی که این شخص در گمرک کرده است در اثر بررسی‌های شیمیایی‌اش در سال شاید چند صد برابر حقوقش باعث می‌شد که از اموال دولت حیف و میل نشود و این یکی از کسانی بود که در وزارت دارایی چون پیشتر اداره گمرک جزء وزارت دارایی بود و بعد به وزارت اقتصاد آمد این شخص قهرمان کسب درآمد بود برای دولت بنابراین برقراری یک مستمری برای چنین شخص یک عامل بسیار تشویق‌آمیزی است برای کسانی که در گمرک در این دستگاه بزرگ دولتی دارند برای دولت و ملت خدمت می‌کنند و من خواهش می‌کنم از نمایندگان محترم که به عنوان یک عامل مشوق این طرح را و این پیشنهاد را تصویب بفرمایند.
رئیس- آقای دکتر شفیع امین.
دکتر شفیع امین- به شهادت خانم‌ها و آقایان همکاران محترم و به شهادت این تریبون بنده همیشه مدافع کارمندان دولت بوده و هتسم و عقیده دارم به زندگی آنها باید آنچه امکان هست و دولت می‌تواند کمک بکند تا زندگی‌شان تأمین بشود و فکرشان راحت بشود تا بتوانند کار کنند ولی تصدیق می‌فرمایید بنده با احترامی که به فرمایشات معاون محترم و جناب آقای مهندس والا دارم و توضیحات‌شان بسیار کامل بود ولی تصدیق بفرمایید اینها خاصه خرجی است (مهندس والا خاصه خرجی نیست) عقیده جنابعالی این است که نیست ولی به عقیده بنده خاصه خرجی است بنده کارمند دولت بوده‌ام کارمندانی بودند که بازنشسته شدند با ۳۶ سال خدمت در وزارت دارایی بنده آنها را می‌شناسم کاغذشان در کیف بنده است با ۳۶ سال خدمت در وزارت دارایی بازنشسته شدند با ۳۳۰ تومان حقوق و با ۱۰ نفر عائله در همین تهران با ۳۳۰ تومان پس از ۳۶ سال کار دارد زندگی می‌کند من مخالفت با شخص ندارم به طوری که آقای معاون وزارت اقتصاد گفتند ممکن است این شخص کار کرده باشد البته قابل تقدیر است و خیلی هم خوب است که قدردانی بشود ولی تصدیق می‌فرمایید که این راه را باز نفرمایید آن یکی را تصویب فرمودید دومی هم باز خواهد آمد و باز هم تصویب می‌فرمایند انصاف نیست در این مملکت ۹۳۰ تومان حداکثر حقوق پایه ۹ یک نفر است کارمندان شما در این مملکت اشخاصی بوده‌اند در وزارت‌خانه‌های مختلفه بعد از چهل سال خدمت لیسانسیه بودند یا دکترا داشتند یا کارمند ساده بودند با ۳۵۰ تومان در شصت سالگی در ۵۰ سالگی یا در سنین کمتر بازنشسته شده‌اند انصاف نیست که این راه را باز کنیم برای همه بهتر این است که این پاداش را وزارت اقتصاد از بودجه خودش بدهد خیلی خوب بود از بودجه خودش ۱۰،۲۰ هزار تومان به ورثه او پاداش بدهند امکانش هست دست وزیر هم باز است بنده به هیچ‌وجه مخالفت شخصی ندارم این شخص را هم نمی‌شناسم خدا رحمتش بکند حق هم این است که به خانواده‌اش کمک بشود ولی این راه را باز نکنید صلاح نیست که ما هی بنشینیم برای یک فرد قانون بگذرانیم آیا ببینیم در وزارت اقتصاد یا وزارت دارایی یا وزارت جنگ فقط این یک نفر بوده خدا شاهد است آقایان هم حتماً می‌شناسند ده‌ها صدها امثال این شخص را که حقوق وظیفه خانواده‌شان فقط ۲۰۰ تومان است (صحیح است) من با شخص و به اصطلاح با نفر کار ندارم این نظر بنده به طور کلی است ما اینجا آمده‌ایم برای این که در لوایح دقت کنیم ملاحظه می‌فرمایید در لوایح دیگر برای یک (واو) که این طرف یا آن طرف شود دو ساعت حرف می‌زنیم ولی برای این که در بودجه این مملکت هی اضافه بدهیم هی پاداش بدهیم چیزی نمی‌گوییم بنده با شخص کار ندارم وزارتخانه از بودجه خودش پاداش بدهد صد هزار تومان همان طور که تا به حال می‌دادند (صحیح است).
رئیس- آقای مهندس والا.
مهندس والا- بنده قبل از این که وارد اصل مطلب بشوم اجازه بدهید شعری بخوانم.
- ای که دستت می‌رسد کاری بکن
- پیش از آن کز تو نیاید هیچ کار
فرمایشات جناب آقای دکتر شفیع امین متضمن مطلبی بود که قابل شرح است از صندوق بازنشستگی این پول را نمی‌دهیم این تجویز هم نیست که از صندوق بازنشستگی این پول را بدهند اگر ملاحظه بفرمایید از بودجه اداره گمرک یعنی از بودجه همان اداره‌ای که این مرد که صادقانه در آنجا خدمت کرده و اگر خدای نکرده آدم منحرفی بود وراثش دنبال این نمی‌آمدند که پول بگیرند بروند دنبال تحصیل بچه‌هایش آمدیم چی گفتیم؟ آن چیزی که بنده ازش دفاع می‌کنم و به عنوان مخبر کمیسیون بودجه مصدع نمایندگان محترم می‌شوم این است که حقوق حین‌الفوتش را می‌پردازیم به کی؟ به بچه و ورثه او تا موقعی که تحصیل می‌کنند این وظیفه دستگاه دولت و وظیفه ما است که به عنوان یک سرپرست از صغیر کارمند دولت حمایت کنیم اگر می‌فرمایید که این کار غلط است و تبعیض است بنده حرفم را پس می‌گیرم والا می‌گویم اگر کارمند دولت را که شما می‌خواهید درست باشد وظیفه‌اش را انجام دهد و بایستی که از خط صحیح و مجرای اصولی منحرف نشود باید اطمینان داشته باشید وقتی که سرش را گذاشت زمین زنش مجبور نباشد برود کلفتی بکند (همهمه نمایندگان) بچه‌اش مجبور نباشد (صادق احمدی - برای همه باید باشد) البته برای همه باید باشد اما تشخیص با کیست با آن دستگاهی است که مسئول کار است اگر مسئولین امور می‌آیند و می‌گویند یک مردی بوده فوت کرد و استحقاق کمک دارد و همان طور که یک آدم خاطی را به دیوان کیفر می‌فرستیم و مجازات می‌کنیم اجازه بفرمایید افرادی که در مملکت صادقانه خدمت می‌کنند و فوت می‌کنند بدانند دستگاهی از آنها حمایت می‌کند.
رئیس- پیشنهاد کفایت مذاکرات رسیده قرائت می‌شود.
اینجانب پیشنهاد کفایت مذاکرات می‌نمایم.
مهندس معینی‌زند.
رئیس- آقای دکتر مهذب به نام مخالف صحبت می‌کنند.
دکتر مهذب- عرض کنم اینجا واقعاً بحث نیست که یک پولی به ورثه یک کارمندی داده بشود یا نشود و قدر مسلم یک بحث اصولی است که الان ما داریم می‌کنیم بنابراین تا وقتی که برای ما روشن نشود که بچه مناسبت به یک کسی اضافه مستمری می‌دهیم و به یک شخص بیچاره‌ای که دستش به هیچ جا بند نیست نمی‌دهیم از آقایان استدعا می‌کنم یک قدری احساسات را کنار بگذارید تا حقیقت برای مجلس روشن بشود که این جریانات منبعد لااقل پیش نیاید یک کسی فوت می‌کند حق بازنشستگی هم دولت بهش می‌دهد طبق مقررات یک کسی پیدا می‌شود یک وضع استثنایی دارد همه هم موافقند که در مواقع استثنایی به اشخاص کمک بشود لااقل این وضع استثنایی روشن بشود بنابراین بنده مخالفم با کفایت مذاکرات از این جهت است که عقیده دارم در این کار یک کمی بحث بکنیم و روشن بشویم بعد اگر واقعاً صلاح بود رأی موافق خواهیم داد و الا ترتیب دیگری اقدام می‌کنیم.
رئیس- آقای دکتر یزدان‌پناه.
دکتر یزدان‌پناه- عرض کنم که مطالبی که آقایان نمایندگان محترم به عنوان مخالف فرمودند بنده هیچ اختلافی بین این مطالب و لایحه دولت ندیدم نظر نمایندگان محترم این است که به کارمندانی که بعد از فوت‌شان دستگاه تشخیص می‌دهد مستمری یا حقوق وظیفه‌ای که می‌دهد کافی برای تأمین زندگی وراث‌شان نیست کمک بشود این لایحه هم برای همین آمده است منتهی اختلاف نظر آقایان نمایندگان در این است که این نظر تعمیم داده شود برای همه ولی این مطلب مانع این نیست که در مورد این لایحه نظر موافق‌شان را آقایان نمایندگان اظهار کنند در هر حال مطلب یکی است منتهی بحث به دو صورت جلوه کرده است نظر دولت این است که در این مورد خاص که خود دولت معتقد است کارمند خوبی بوده است و از اجرای وظیفه خودش هرگز منحرف نشده حتی به دستگاه خدمت کرده است (دکتر شفیع امین- وظیفه‌اش بوه) حالا که فوت کرده است چون آنچه که به او تعلق می‌گیرد کافی برای تأمین هزینه وراث او نیست مبلغی به او پرداخت بشود این که خیلی‌ها همین طورند و بایستی کمک بشود مخالف این لایحه نیست نظر همه نمایندگان محترم این است که دولت باید فکر بکند راجع به همه کارمندان مملکت یک طرحی از طرف مجلس تهیه بشود برای تأمین این نظر یا قانون استخدام کشوری که الان مورد مطالعه است موقعی که رسیدگی می‌شود یک ماده‌ای، تبصره‌ای در آن پیش‌بینی بشود که تکلیف افرادی که فوت می‌کنند و بعداً وظیفه‌شان کافی برای تأمین زندگی وراث‌شان نیست روشن بشود آن یک بحثی است که باید یک چیز کلی باشد ولی درباره این کارمند با توضیحاتی که داده شده است بنده مخالفتی نمی‌بینم و تصور می‌کنم آقایان نظرشان در مورد این کارمند لااقل تأمین شده که زندگی‌اش چون نمی‌گذرد با حقوقی که به وراثش پرداخت می‌شود با تصویب این لایحه اقلاً یک مقداری از نظر آقایان تأمین است.
رئیس- به پیشنهاد کفایت مذاکرات رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند قیام فرمایند (عده کمی برخاستند) رد شد. آقای صادق احمدی.
صادق احمدی- خیلی متأسفم که به عنوان مخالف با چنین لوایحی می‌آیم پشت تریبون اما ملاحظه بفرمایید بنده در مذاکراتی که در برنامه دولت شد عرض کردم یکی از گرفتاری‌های سازمان‌های اداری ما مسأله تبعیض است بدبختانه این تبعیض در تمام شئون زندگی ما رخنه کرده است (صحیح است) مسئله دادن حق مقام، رتبه، اتومبیل به جای خودش حالا این تسری پیدا می‌کند به اموات بنده نسبت به شخص کار ندارم در این بحثی که می‌کنم چون یکی از آقایان تذکر دادند که مخالفت نکن کمکی بشود این درست است کمکی می‌شود ولی اینجا مجلس شورای ملی است و آنچه که از اینجا می‌گذرد باید یک پایه اصولی و صحیحی داشته باشد آقای مهندس والا که من به ایشان ارادت دارم با حرارت زیادی فرمودند که آن شخص که خودکشی کرده ۱۴۰۰ تومان می‌گرفته و در اثر استیصال خودکشی کرده نمی‌دانم این حرف منطقی است در این مملکت که ۹۹ درصد از کارمندان دولت حقوق‌شان در حدود ۴۰۰ تومان ۵۰۰ تومان است آن وقت یک کسی ۱۴۰۰ تومان می‌گرفته و این شخص خودکشی کرده لابد جنون داشته به هر حال این که گذشت و تصویب کردند آقایان و نظر اکثریت هم محترم است ولی ملاحظه بفرمایید الان آقای شاخویی یک نامه‌ای به من دادند که یک زن بدبختی که هیچ کس را ندارد دستگاه‌ها ازش حمایت نمی‌کنند رؤسای ادارات راهش نمی‌دهند این برداشته نوشته شوهرم مرده و چهار سر عائله هم دارم ماهی ۱۲۰ تون به من می‌دهند کجا است آن آقای وزیر مربوط که بیاید بگوید این زن با چهار سر عائله با ۱۲۰ تومان اداره نمی‌شود ولی به آن یکی می‌خواهند ۱۸۰۰ تومان بدهند و می‌گویند زندگی‌اش با آنچه که فعلاً می‌گیرد اداره نمی‌شود. چرا کسی دلش برای این زن نمی‌سوزد والله دلسوزی نیست خاصه خرجی است (صحیح است) رفیق بازی است (صحیح است) تثبث است (صحیح است) بنده موافقم یک طرحی داده بشود یک لایحه‌ای دولت بیاورد فکری بکند برای کسانی که بازنشسته می‌شوند یا فوت می‌کنند فرزندان‌شان واقعاً دچار مضیقه می‌شوند اساساً بایستی یک هیئتی در هر وزارتخانهای باشد وضع کارمندان را به طور کلی بسنجد ببیند این کارمند بدبخت با این حقوق که می‌گیرد واقعاً در عسرت است ناچار است یک محل درآمد نامشروع برای خودش درست بکند یا آن کارمندی که اتومبیل دارد زندگی مجلل دارد از کجا تأمین می‌کند باید یک سازمانی باشد اگر چنین سازمانی گفت که خانواده این آدم مستأصل است من قبول می‌کنم البته ما هم یک کمکی می‌کنیم حرفی نیست ولی این در شأن مجلس نیست که هر روز دولت یک لایحه بیاورد برای حسن و حسین چون پسرخاله‌اش وزیر است چون برادرزاده‌اش وکیل است چون فلان شخص این طور است دو هزار تومان سه هزار تومان بدهیم این صحیح نیست در شأن مجلس نیست (احسنت).
رئیس- آقای مهندس والا.
مهندس والا- فرمایشات جناب آقای صادق احمدی از نظر اصولی بسیار صحیح است بنده هم شخصاً معتقدم که دولت بایستی تکلیف این امور را روشن بکند اما تا وقتی که نشده بفرمایید چه کار بکنند می‌فرمایید به علت این که این توهم ایجاد می‌شود که خدای نکرده ممکن است تبعیض بشود عمل نکنیم کمک نکنیم من تصور نمی‌کنم که نظر جناب آقای صادق احمدی این طور باشد (حبیبی- آقای مهندس والا مجلس باید بخواهد که بشود) بدون تردید بنده هم جزو آن کسانی هستم که مصراً دنبال این کار هستم که واقعاً برای این امور یک ترتیب صحیحی اتخاذ بشود و یک روش بسیار صحیحی دولت در پیش بگیرد بنده عرایض قبلی را با یک شعری شروع کردم مثل این که آقایان آن را نپسندیدند اجازه بفرمایید این شعر را هم عرض کنم- مرا باشد از درد طفلان خبر - که در خردی از سر برفتم پدر - پدر مرده را سایه بر سر فکن - غبارش بیفشان و خارش بکن - من چون خودم به درد یتیمی مبتلا بودم و پدرم را خیلی زود از دست دادم می‌دانم که مجلس شورای ملی هر خدمتی به یک پدر مرده بکند باز هم کم کرده و اما ما چه را می‌خواهیم تصویب بکنیم جناب آقای موسوی ماکوئی فرمایشی فرمودند خصوصی که بنده خواستم توضیح بدهم ما که بیشتر از آن حقوقی که می‌گرفته نمی‌دهیم اگر آمدیم گفتیم که حقوق این شخص هزار تومان بوده پنج هزار تومان بدهید بسیار عمل خطایی است و تبعیض می‌شود و نسبت به یک کارمند خاصه خرجی کرده‌ام اگر به یک خانواده‌ای بگوییم همان حقوق را دولت بهش بدهد آن هم نه از بودجه بازنشستگی بلکه از بودجه همان دستگاهی که خودش در آنجا خدمت می‌کرده همان حقوق زمان حیاتش را بدهید آیا در اینجا تبعیض شده چه تبعیضی شده؟ کلمه تبعیض بسیار کلمه جامعی است از نظر این که احساسات را تحریک بکند بله تبعیض است آمدید به یک کارمند دارید ۱۸۰۰ تومان می‌دهید اما چه چیزی می‌دهید بیشتر از آن چیزی که می‌گرفته می‌دهید؟ سرپرست یک خانواده‌ای در حین انجام وظیفه فوت کرده از بین رفته امر زندگی و معاش خانواده‌اش مختل شده سرپرست‌شان را از دست داده‌اند آمده‌ایم می‌گوییم این حقوقی را که در همان موقع می‌دادیم حالا هم بدهیم و می‌خواهیم برای این کار مجوز تحصیل بکنیم اگر آمده بودیم می‌گفتیم زیادتر بهش بدهیم بدون تردید قابل ایراد بود جناب آقای صادق احمدی برای این که ذهن جنابعالی و سایر همکاران عزیز روشن بشود که در کمیسیون بودجه افرادی که منتخب خودتان هستند و انجام وظیفه صحیح می‌کنند در یک موردی که بنده الان عرض می‌کنم خدمت‌تان ببینید، چه جوری سختگیری می‌کنیم الان یک لایحه دولت در کمیسیون بودجه معوق و معطل مانده در مورد برقراری مستمری نسبت به ورثه قانونی ملک عابدی این در کمیسیون بودجه مانده چرا؟ برای این که ما یک لایحه‌ای آوردیم به مجلس و تصویب شد که به برادر آن مرحوم یک کمکی بکنیم تا زمانی که تحصیل می‌کند این ایراد را اعضاء کمیسیون بودجه کرده‌اند که اگر در این خصوص لایحه‌ای دو مرتبه شما ببرید به مجلس این با مخالفت روبه‌رو می‌شود و حق هم همین بود راجع به ملک عابدی که به عنوان یک شهید مجلس شورای ملی درباره‌اش قضاوت کرده اوامر اعلیحضرت همایونی در مورد سرپرستی بچه‌اش صادر شده معهذا کمیسیون بودجه از نظر این که تبعیضی قائل نشود محتاج مطالعه بیشتری درباره برقراری مستمری نسبت به ورثه‌اش است پس بنابراین بدانید من خدا را شاهد می‌گیرم این شخص را اصلاً ندیدم و حتی اسمش را باید مطالعه بکنم و بگویم به نام مهندس رضاقلی ضرابی نه می‌دانم کیست از چه خانواده‌ای است ولی بنده یک نظر اصولی می‌گویم یا به کارمندان دولت و به دستگاه دولت اعتماد داریم یا نداریم اگر به دستگاه دولت اعتماد نداریم که این حرف‌ها زائد است اگر شما رأی اعتماد به دولت می‌دهید یک دولتی می‌آید می‌گوید این کارمند من استحقاق این را دارد که به ورثه‌اش کمک بکنیم (صادق احمدی- پس ضرورت ندارد که به مجلس بیاورند) این ضروری است مجوز می‌خواهد جناب آقای صادق احمدی می‌فرمایید یک خانواده‌ای تحصیل نکند و مختل بشود در صورتی که من اطمینان دارم نظر مجلس غیر از این است نظر مجلس این است که تبعیض نشود من هم حاضرم با این فکر هماهنگی دارم ولی در این مورد تبعیض نشود به هیچ وجه ما فقط آمدیم حقوق یک شخصی را به میزان زمان حیاتش می‌دهیم.
رئیس- پیشنهادی از طرف ۱۵ نفر آقایان نمایندگان رسیده که این لایحه به کمیسیون برای مطالعه بیشتری برگردد قرائت می‌شود (نمایندگان- صحیح است)
پیشنهاد می‌شود این لایحه به کمیسیون برگردد که راجع به وضع این خانواده تحقیق بیشتری شود به این پیشنهاد رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد.
- اعلام وصول شش فقره لایحه قانونی از مجلس سنا
۱۰- اعلام وصول شش فقره لایحه قانونی از مجلس سنا
رئیس- چند لایحه از مجلس سنا رسیده است که قرائت می‌شود و به کمیسیون‌های مربوط ارجاع می‌شود.
گزارش کمیسیون شماره ۱۰ کشور مربوط به تصویب نامه شماره ۲۳۳۷۶ مورخه پنجم آذر ماه ۱۳۴۰ که در جلسه نهم دی ماه ۱۳۴۲ به موجب قانون مربوط به تصویب نامه‌هایی که از تاریخ ۱۹ اردیبهشت ماه ۱۳۴۰ تا تاریخ افتتاح مجلسین (۱۴ مهرماه ۱۳۴۲) از هیئت وزیران صادر شده به مجلس سنا تقدیم شده بود در جلسه روز دوشنبه هفتم بهمن ماه ۱۳۴۲ مطرح و به تصویب مجلس سنا رسید.
اینک لایحه قانونی فوق جهت استحضار و تصویب آن مجلس به ضمیمه ایفاد می‌گردد.
رئیس مجلس سنا.
رئیس- به کمیسیون‌های مربوط ارجاع می‌شود.
گزارش کمیسیون شماره ۲ (جنگ) مربوط به تصویب نامه شماره ۷۱۲۸/ت- ۳۰/۵/۱۳۴۱ مربوط به تعمیم قانون تبدیل درجه داران فنی نیروی هوایی نسبت به ناو استوار یکم‌های دسته‌های مخصوص نیروی دریایی که در جلسه دوم دی ماه ۱۳۴۲ به موجب قانون مربوط به تصویب نامه‌هایی که از تاریخ نوزدهم اردیبهشت ماه ۱۳۴۰ تا تاریخ افتتاح مجلسین (۱۴ مهرماه ۱۳۴۲) از هیئت وزیران صادر شده به مجلس سنا تقدیم شده بود در جلسه روز چهارشنبه نهم بهمن ماه ۱۳۴۲ مطرح و به تصویب مجلس سنا رسید. اینک لایحه قانونی مزبور جهت استحضار و تصویب آن مجلس محترم به ضمیمه ایفاد می‌گردد.
رئیس مجلس سنا.
رئیس- به کمیسیون‌های مربوط ارجاع می‌شود.
گزارش کمیسیون شماره ۲ (جنگ) مربوط به تصویب‌نامه شماره ۲۴۴۸-۱۸/۲/۱۳۴۲ راجع به اخذ فارغ‌التحصیلان دیپلمه داوطلب خدمت در ارتش و سپاه دانش در جلسه دوم دی ماه ۱۳۴۲ به موجب قانون مربوط تصویب‌نامه‌هایی که در تاریخ ۱۹ اردیبهشت ماه ۱۳۴۰ تا تاریخ افتتاح مجلسین (۱۴ مهر ماه ۱۳۴۲) از هیئت وزیران صادر شده به مجلس سنا تقدیم شده بود در جلسه روز چهارشنبه نهم بهمن ماه ۱۳۴۲ مطرح و به تصویب مجلس سنا رسید. اینک لایحه قانونی مزبور جهت استحضار و تصویب آن مجلس محترم به ضمیمه ایفاد می‌گردد.
رئیس مجلس سنا.
رئیس- به کمیسیون‌های مربوط ارجاع می‌شود.
گزارش کمیسیون شماره ۳ (دادگستری) مربوط به لایحه شماره ۳۵۹۱۲-۵/۹/۱۳۴۲ دولت راجع به اصلاح قانون اصلاح منع کشت خشخاش و استعمال تریاک در جلسه روز دوشنبه چهاردهم بهمن ماه ۱۳۴۲ مطرح و مورد شور واقع و به تصویب مجلس سنا رسید. اینک لایحه قانونی مزبور جهت استحضار و تصویب آن مجلس محترم به ضمیمه ایفاد می‌گردد.
رئیس مجلس سنا.
رئیس- به کمیسیون‌های مربوط ارجاع می‌شود.
گزارش کمیسیون شماره ۷ (فرهنگ) مربوط به تصویب‌نامه شماره ۷۶۲۸-۱۲/۹/۱۳۴۲ راجع به اختیارات در مورد انضباط دانشجویان دانشگاه‌ها که به موجب قانون مربوط به تصویب‌نامه‌هایی که از تاریخ ۱۹ اردیبهشت ماه ۱۳۴۰ تا تاریخ افتتاح مجلسین (۱۴ مهرماه ۱۳۴۲) از هیئت وزیران صادر شده به مجلس سنا تقدیم شده بود در جلسه روز دوشنبه چهاردهم بهمن ماه ۱۳۴۲ مطرح و به تصویب مجلس سنا رسید. اینک لایحه قانونی مزبور جهت استحضار و تصویب آن مجلس محترم به ضمیمه ایفاد می‌گردد.
رئیس مجلس سنا.
رئیس- به کمیسیون‌های مربوط ارجاع می‌شود.
گزارش کمیسیون شماره ۷ (فرهنگ) مربوط به تصویب‌نامه شماره ۹۶۸۶-۳۱/۴/۴۲ راجع به تاریخ فارغ‌التحصیلان دانشسرای عالی که به موجب قانون مربوط به تصویب‌نامه‌هایی که از تاریخ ۱۹ اردیبهشت ماه ۱۳۴۰ تا تاریخ افتتاح مجلسین (۱۴ مهرماه ۱۳۴۲) از هیئت وزیران صادر شده به مجلس سنا تقدیم شده بود در جلسه روز دوشنبه چهاردهم بهمن ماه ۱۳۴۲ مطرح و به تصویب مجلس سنا رسید. اینک لایحه قانونی مزبور جهت استحضار و تصویب آن مجلس محترم به ضمیمه ایفاد می‌گردد.
رئیس مجلس سنا.
رئیس- به کمیسیون‌های مربوط ارجاع می‌شود.
- اخذ رأی نهایی و تصویب برقراری مستمری درباره وراث مرحوم ذبیح‌الله کاظمی‌نژاد
۱۱- اخذ رأی نهایی و تصویب برقراری مستمری درباره وراث مرحوم ذبیح‌الله کاظمی‌نژاد
رئیس- لایحه دیگری است که از مجلس سنا برگشته رأی نهایی گرفته می‌شود قرائت می‌شود:
لایحه شماره ۳۸۷۴۰-۵/۱۰/۱۳۴۲ راجع به افزایش مستمری وراث مرحوم ذبیح‌الله کاظمی‌نژاد که طی شماره ۳۸۵۸-۲۵/۱۰/۱۳۴۲ از مجلس شورای ملی به مجلس سنا ارسال شده بود در جلسه روز دوشنبه ۱۴ بهمن ماه ۱۳۴۲ مطرح و مورد شور واقع و عیناً به تصویب مجلس سنا رسید.
رئیس مجلس سنا.
ماده واحده- از تاریخ ۱۸/۳/۱۳۴۲ ماهیانه مبلغ سه هزار ریال از محل اعتبار بودجه اداره کل گمرک به عنوان مستمری درباره ورثه مرحوم ذبیح‌الله کاظمی‌نژاد کارمند پایه هفت پیشین اداره کل گمرک به شرح زیر:
- ۱- بانو ملوک رضایی مفرد عیال ۱۵۰۰ ریال
- ۲- آقای محمود کاظمی‌نژاد فرزند ۱۵۰۰ ریال
- (علاوه بر ۲۸۰۰ ریال حقوق و وظیفه فعلی ورثه نامبرده) با توجه به قانون بازنشستگی برقرار و پرداخت می‌شود.
لایحه قانونی فوق مشتمل بر ماده واحده در جلسه روز دوشنبه چهاردهم بهمن ماه یک هزار و سیصد و چهل و دو شمسی به تصویب مجلس رسیده است.
رئیس مجلس سنا.
رئیس- به این لایحه با ورقه رأی می‌گیریم.
(اسامی نمایندگان به ترتیب ذیل به وسیله آقای دکتر مهذب (منشی) اعلام و در محل نطق اخذ رأی به عمل آمد)
- دکتر منوچهر کلالی، دکتر سام، مهندس جلالی نوری، رضا مجد، دکتر یگانه، محسن خواجه‌نوری، حسنعلی منصور، دکتر شفیع امین، دکتر مصباح‌زاده، موقر، مهندس والا، محمدباقر بوشهری، معتمدی، مرتضوی، دکتر خطیبی، موسوی ماکویی، دکتر جعفری، روستا، اوزار، مصطفوی نائینی، دکتر مهندس بهبودی، دکتر امامی خوئی، دکتر مبین، دکتر ضیایی، رضوی، خانم ابتهاج سمیعی، خانم دکتر دولتشاهی، خانم دکتر پارسای، خانم جهانبانی، خانم تربیت، دکتر عاملی، قراچورلو، امیر احمدی، صائبی، باغمیشه، حق‌شناس، صائب، سیفی، دکتر پورهاشمی، دکتر اسفندیاری، خانم نفیسی، دکتر بقایی یزدی، پابنده، دکتر قراگزلو، بختیار بختیاری‌ها، ظفر، دکتر اعتمادی، فیلیکس آقایان، فیصلی، مهندس عطائی، عبدالمجید موسوی، دکتر سعید، دکتر رهنوردی، مهندس معینی، کنگرلو، دکتر وحیدنیا، نیری، ریگی، دکتر کیان، مهندس ارفع، دکتر هدایتی، فضل‌الله پروین، شاخویی، البرزی، محدث‌زاده، لفوطی، محسنی مهر، پاک‌ذات، غلام نیاکان، هیراد، دکتر صاحب قلم، ویلیام ابراهیمی، ذبیحی، سلطان احمدی، زرگرزاده حاج باغلو، آقا میرارسنجانی، پژند، ضابطی طرقی، شفیعی‌پور کرمانی، مبارکی، ساکینیان، طهماسبی، ا مام مردوخ، مافی، مهندس برومند، صائبی، دکتر یزدان‌پناه، روحانی، دکتر حاتم، توسلی، دکتر فربود، پزشکی، دکتر موثقی، دکتر عدل طباطبایی، دکتر ضوانی، دکتر معتمد وزیری، دکتر رشتی، شیخ‌الاسلامی، میرهادی، اقبالی، سرتیپ‌پور، امینی خراجی، حسینی، حاذقی، پرویزی، ملک‌زاده آملی، میرافضل، بالاخانلو، بدر صالحیان، جهانشاهی، حبیبی، قلعه جوقی، مرادی، حکمت یزدی، اولیاء، متولی باشی، مهندس کیا، رهبر، کلانتر هرمزی، طالب‌زاده رودسری، مهندس انصاری، دکتر زعفرانلو، دکتر مدنی، مهندی بهبودی، دکتر مهدی‌زاده، مهندس عدلی، مهندس مجتهدی، مهندس آصفی، مهندس آراسته، مهندس صدقیانی، مهندس مالک، مهندس معینی‌زند، دکتر شادمان، دکتر یگانگی، حکیمیان، فخر طباطبایی، دیهیم، نکوزاد، همایونی، حکمت، رامبد، کورس، کشفی، دکتر غنی، فولادوند، نصیری، آموزگار، پورادبی، نوربخش، بهادری، قاسم‌مرادی، جهانگیری، تبریزی، فهیمی، یعقوب تهرانی، اهری، زهتاب‌فرد، دکتر حکیم شوشتری، کیوان، دکتر رمضانی، مهندس ریاحی، کسرایی، مهندس کمانگر، سعید وزیری، احتشامی، مهندس جلالی، دکتر عدل، مهندس اسدی سمیع، مهندس زرآور، مهندس زنجانچی، دکتر نجیمی، ثامنی، مهندس اخوان، تقی زند، مهندس پروشانی، ادیب سمیعی، دکتر سامی راد، یغمائی کیهان، دکتر اسدی، سلیمانی کاشانی، نارویی، مهرزاد، طباطبایی، رجایی، ایلخان، کمالوند، صفی‌پور، دکتر صالحی چادکانی، موسوی کبیری، شکیبای نوبری، جاوید، مهندس عبدالله ریاضی، دکتر مهذب، صادق احمدی، دکتر الموتی، مهندس مجید عدل.
(از آراء مأخوذه که شماره شد ۱۴۴ ورقه سفید موافق و سه ورقه سفید بی‌اسم شمرده شد)
رئیس- این لایحه با ۱۴۴ رأی موافق تصویب شد و به دولت ابلاغ می‌شود.
اسامی موافقین-
- آقایان نادر ادیب سمیعی، کاظم کورس، سلطانعلی ذبیحی، ویلهم ویلیام، ابراهیمی، احمد یغمائی کیهان، جواد موسوی کبیری، دکتر شادمان، محمود روحانی، مهدی تهرانی، فهیمی، دکتر مهرانگیز دولتشاهی، مهندس عبدالله ریاضی، بانو نیره ابتهاج سمیعی، مهندس اسمعیل جلالی، بانو هاجر تربیت، امان‌الله اولیاء، مهندس عبدالله والا، محمد رضا ثامنی، مهندس آراسته، محمد دیهیم، میرافضل، دکتر نجیمی، دکتر هدایتی، مهندس ارفع، مهندس زنجانچی، بانو شوکت ملک جهانبانی، دکتر عاملی، بدر صالحیان، ریگی، قلعه‌جوقی، صدری کیوان، مهندس صائبی، کلانتر هرمزی، مهندس اسدی، سمیع، قراچورلو، ملک‌زاده آملی، پزشکی، مهندس پروشانی، دکتر صالحی، دکتر اسدی، مهندس جلالی نوری، سلیمانی کاشانی، رهبر، مهندس معینی، طالب‌زاده رودسری، نصیری، حق‌شناس، زند، دکتر بقایی یزدی، صائب، کمالوند، باغمیشه، نوربخش، کشفی، فضل‌الله پروین، فخر طباطبایی، اقبالی، بوشهری، سرتیپ‌پور، نکوزاد، دکتر غنی، دکتر سامی‌زاد، حکمت یزدی، بهادری، جهانشاهی، دکتر صاحب قلم، مهندس معینی‌زند، دکتر مهذب، دکتر حاتم، پاک‌ذات، مهندس اخوان، متولی باشی، امام مردوخ، دکتر رضوانی، حکیمیان، مهندس کیا، دکتر الموتی، دکتر معتمد وزیری، حیدر صائبی، حبیبی، شیخ‌الاسلامی، دکتر رمضانی، رضا مجد، شفیعی‌پور کرمانی، تبریزی، مرادی، رجایی، ساگینیان، ایلخان، زهتاب فرد، دتر حکیم شوشتری، دکتر قراگزلو، مهندس صدقیانی، موسوی ماکویی، مهندس انصاری، دکتر عدل، دکتر اعتمادی، مهندس بروند، دکتر مهدی‌زاده، رضوی، دکتر مبین، بانو دکتر پارسای، شاخویی، کهزاد البرزی، مهندس بهبودی، کسرائی، دکتر کلالی، معتمدی، دکتر جعفری، دکتر خطیبی، مهندس زرآور، دکتر اسفندیاری، دکتر پورهاشمی، مهندس ریاحی، کنگرلو، هیراد، دکتر یگانگی، موسوی، دکتر رهنوردی، جهانگیری، پاینده، محدث‌زاده، حاذقی، زرگرزاده، حاجی‌باغلو، غلام نیاکان، دکتر یزدان‌پناه، مافی، مهندس مالک، اوزار، حسینی، دکتر مدنی، دکتر کیان، فولادوند، دکتر زعفرانلو، مهندس کمانگر، امیر احمدی، شکیبای نوبری، پژند، آقامیر ارسنجانی، پورادبی، ضابطی طرقی، مهندس عطائی، دکتر امامی خوئی.
- ورقه سفید بی‌اسم علامت امتناع سه برگ.
- اعلام دستور و موقع جلسه بعد- ختم جلسه
۱۲- اعلام دستور و موقع جلسه بعد- ختم جلسه
رئیس- دستور جلسه آینده قرائت می‌شود.
- ۱- گزارش کمیسیون کشاورزی راجع به تغییر موعد پرداخت قسط اول بهای زمین‌هایی که در اجرای قانون اصلاحات ارضی به زارعین دهات زلزله‌زده فروخته شده. شماره چاپ ۴۸۷
- ۲- گزارش کمیسیون اقتصاد راجع به معافیت ۳۸ بسته صندوق اثاث و لوازم متعلق به ستاد بزرگ ارتشتاران از عوارض گمرکی شماره چاپ ۴۸۸
- ۳- گزارش کمیسیون اقتصاد راجع به مؤسسه استاندارد ایران. شماره چاپ ۴۸۹
- ۴- گزارش کمیسیون کشاورزی راجع به استخدام آقای دکتر گوستاوبوری کارشناس دامپزشکی شماره چاپ ۴۹۰
- ۵- گزارش کمیسیون کشور راجع به سازمان جلب سیاحان شماره چاپ ۴۹۱
- ۶- گزارش کمیسیون دارایی راجع به معافیت اراضی ساختمان دبیرستان سن لوئی شماره چاپ ۴۹۲.
رئیس- علاوه بر اینها لوایحی که در دستور امروز بود و امروز نرسیدیم مطرح کنیم آنهایی هم که الان خوانده شد در دستور خواهد بود جلسه را ختم می‌کنیم جلسه آینده روز پنجشنبه ساعت ۱۰ صبح خواهد بود.
رئیس مجلس شورای ملی- مهندس عبدالله ریاضی.