مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۲ اسفند ۱۳۳۵ نشست ۷۵

از مشروطه
پرش به ناوبری پرش به جستجو
مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری نوزدهم تصمیم‌های مجلس

مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری نوزدهم

قوانین برنامه‌های عمرانی کشور مصوب مجلس شورای ملی
نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری نوزدهم
مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۲ اسفند ۱۳۳۵ نشست ۷۵

روزنامه رسمی کشور شاهنشاهی ایران

شامل: کلیه قوانین مصوبه و مقررات - گزارش کمیسیون‌ها - صورت مشروح مذاکرات مجلس - اخبار مجلس - انتصابات - آگهی‌های رسمی و قانونی

شماره

شنبه ماه ۱۳۳۵

سال دوازدهم

شماره مسلسل

دوره نوزدهم مجلس شورای ملی

مذاکرات مجلس شورای ملی

جلسه

صورت مشروح مذاکرات مجلس روز ۲۲ اسفند ۱۳۳۵ نشست ۷۵

فهرست مطالب:

مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره ‏۱۹

جلسه: ۷۵

صورت مشروح مذاکرات مجلس روز پنجشنبه ۲۳ اسفندماه ۱۳۳۵

فهرست مطالب:

۱-تصویب صورت‌مجلس‏

۲- سؤال آقای پرفسور اعلم و جواب آقای وزیر کشور

۳- طرح شور دوم گزارش کمیسیون کشور درباره سازمان امنیت اجتماعی و تصویب آن‏

۴- تقدیم یک فقره سؤال به وسیله آقای مهران‏

۵- طرح گزارش مربوط به مالیات بر ارث و نقل و انتقالات بلاعوض و تصویب آن‏

۶- تقدیم دو فقره سؤال به وسیله آقای فضائلی‏

۷- طرح لایحه معادن‏

۸- تعیین موقع و دستور جلسه بعد- ختم جلسه‏

صورت مشروح مذاکرات مجلس روز پنجشنبه ۲۳ اسفند ماه ۱۳۳۵

مجلس یکساعت و ۳۵ دقیقه پیش از ظهر بریاست آقای عماد تربتی (نایب رئیس) تشکیل گردید.

۱-تصویب صورت مجلس

نایب رئیس ـ اسامی غائبین جلسه پیش قرائت می‌شود

(بشر زیر خوانده شد)

غائبین با اجاره ـ آقایان: دکتر طاهری. ابتهاج. بور بور. کشکولی. بزرگ ابراهیمی. کدیور. امید سالار. خرازی. خزیمه علم. قنات آبادی. اردلان. علامه وحیدی. دکتر نفیسی. امامی خوئی. صفاری. سنندجی. مهدوی. دکتر امیر اصلان افشار. صادق بوشهری. جلیلوند. موسوی. قرشی.

غائبین بی اجازه ـ آقایان: اورنگ. اریه. و دکتر امین. عامری. آقایان. کورس.

دیر آمدگان و زود رفتگان با اجازه ـ آقایان: حکیمی. دکتر حسن افشار. دکتر پیر نیا. شادمان. دکتر دادفر. سراج حجازی. فولادوند. سلطانمراد بختیار. محمودی. بهادری. دکتر سید امامی. صدرزاده. مهندس بهبودی. دکتر جهانشاهی. دکتر آهی. دکتر رضائی. مهندس فروغی. گیو. عبدالحمید بختیار. دولت آبادی. غضنفری. ثقه الاسلامی. مسعودی. دکتر راجی. دکتر وکیل. سالار بهزادی. مشار. مهندس جفرودی. قراگزلو. مهندس اردبیلی. دهقان. پرفسور اعلم. اقبال. دکتر عمید. فضائلی. مهندس شیبانی. تیمور تاش. مهندس فیروز. دکتر مشیر فاطمی. مهندس سلطانی. رامبد. دکتر سعید حکمت. عرب شیبانی. معین زاده. حشمتی. یارـ افشار. اعظم زنگنه. دکتر هدایتی. صراف زاده. دکتر شاهکار.

نایب رئیس ـ نسبت بصورت مجلس نظری نیست؟ آقایان سلطان مراد بختیار.

سلطانمراد بختیار ـ بنده را نوشته‌اند که دیر آمده‌ام در صورتی که در جلسه گذشته بنده اینجا ده ساعت بودم.

بور بور ـ هیچکسی دیر نیامده.

نایب رئیس ـ اینصورت مربوط به صورت جلسه صبح و عصر است آقایانی که صبح دیر آمده‌اند اسمشان را یادداشت کرده‌اند. آقای دکتر مشیر فاطمی.

دکتر مشیر فاطمی ـ بنده یک قدری دیر آمدم ولی از مقام ریاست کسب اجازه کتبی کرده بودم.

نایب رئیس ـ البته کسب اجازه ملحوظ خواهد شد آقای سعیدی.

سعیدی ـ بنده هم اجازه داشتم.

نایب رئیس ـ اجازه‌ها منظور می‌شود. آقای طباطبائی.

احمد طباطبائی ـ در صورت جلسه اصلاحات عبارتی هست اصلاح می‌کنم و تقدیم می‌کنم.

نایب رئیس ـ اصلاح می‌شود آقای صدرزاده.

صدرزاده ـ بنده اجازه داشتم و تأخیرم با کسب اجازه بود.

نایب رئیس ـ بسیار خوب. آقای صارمی.

صارمی ـ اصلاحات عبارتی است که می‌دهم بتندنویسی.

نایب رئیس ـ اصلاح می‌شود آقای پرفسور اعلم.

پرفسور اعلم ـ بنده هم جز دیر آمدگان بودم ولی اجازه داشتم.

نایب رئیس ـ آقای مهندس اردبیلی

مهندس اردبیلی ـ بنده هم از جناب آقای رئیس کسب اجازه کرده بودم.

نایب رئیس ـ بطور کلی اجازه هائی که آقایان گرفته‌اند منظور می‌شود این صورتی است که قبلا نوشته شده بوده است آقای دکتر جهانشاهی.

دکتر جهانشاهی ـ بنده دیر نیامده بودم صبح اول وقتی حاضر بودم

نایب رئیس ـ آقای دولت آبادی.

دولت آبادی ـ بنده دیر آمده نبودم.

نایب رئیس ـ آقای دکتر شفیع امین.

دکتر امین ـ بنده هم در جلسه قبل اجازه داشتم.

نایب رئیس ـ دیگر اعتراضی به صورت مجلس نیست ؟(اظهاری نشد) صورت مجلس تصویب می‌شود.

۲- سؤال آقای پرفسور اعلم و جواب آقای وزیر کشور.

نایب رئیس ـ سؤالات مطرح است آقای پرفسور جمشید اعلم.

پرفسور اعلم ـ موقعی که سؤالی از طرف یک نماینده داده می‌شود و مطرح می‌شود (نمایندگان ـ بلند تر) بنده باید صحبت کنم ولی مثل اینکه بلند گو هم کار نمی‌کند (چرا آقای کار می‌کند) بهر حال سؤالی که داده می‌شود قاعدتاُ بایستی نتیجه مطلوب گرفته شود (صحیح است) سؤال برای روشن کردن راه دولت و باز کردن گوش دولت است مع التأسف آنچه که بنده دیدم تا حالا سؤالات نتیجه مطلوب که نداده‌اند

گاهی نتیجه معکوس هم داده‌اند (مهندس اردبیلی ـ با تصحیح آئین نامه درست می‌شود) مثلا بنده سؤالی راجع باتومبیل کردم گرانتر هم شد (صحیح است)(حمید بختیار ـ پس دیگر سؤال نفرمائید) من امیدوارم که این سؤال بنده لااقل این یکی نتیجه مطلوب بدهد و امیدوارم که برق قزوین که در سازمان برنامه نزدیک بانجام است در نتیجه این سوال در بوتة اجمال قرار نگیرد. سؤال امروز بنده راجع باعضای حزب ایران وعده این حزب که خودش را نماینده ملت ایران قلمداده می‌باشد (یک نفر از نمایندگان ـ غلط کرده)(دکتر بینا ـ حزب قلابی است) چرا جانم از جانب ایران و ملایت ایران امضاء کرده است (دکتر بینا ـ یک نفر هم عضو ندارند) می‌خواستم عده اینها را ببینیم و روشن بشویم که چند نفر است عده شان چند تا است و چه کاره هستند وقتی که جواب بنده داده شد بقیه عرضم را خدمت آقایان خواهم کرد.

احمدت طباطبائی ـ آرایشگاه ایران هم مال حزب ایرانیهاست؟

نایب رئیس ـ آقای وزیر کشور.

وزیر کشور (علم)ـ در جواب سؤال نماینده محترم آقای پرفسور جمشید اعلم باید عرض کنم حزب ایران بمعنی واقعی کلمه اکنون وجود ندارد شاید لازم باشد در این مورد توضیحی بدهم معمولا لازمة وجود حزب داشتن جلسات و فعالیت حزبی وسعی در نشر مرام خود بوسیله روزنامه حزب یا سخنرانی و غیره است که فعلا از طرف حزب موسوم بایران چنین اقداماتی نمی‌شود ولی بهر حال باید عرض کنم بعد از آنهم که حزب ایران بوجود آمده و رسماُ موجودیت خود را اعلام نمود و حتی چنانکه میدانید با حزب منجمله توده همکاری کرده است منحل نشده و بنابراین از این جهت می‌تواند گفت حزب موجودی است و گاهگاه هم موجودیت خود را بوسیله نشر اعلامیه و غیره بثبوت و ظهور میرساند اما در مورد اعضاء آن البته صورتی از گردانندگان و هیئت عامله حزب موجود است که بعضی از آنها هم بمناسبت فعلیتهای غیره قانونی مورد تعقیب و حتی محکومیت قرار گرفته‌اند. در مورد اعضاء دولت (جمعی از نمایندگان کارمندان دولت) ببخشید کارمندان دولت که ممکنست عضویت حزب مزبور را قبول کرده باشند نیز اطلاعاتی در درست می‌باشد لکن عده آنها زیاد نیست و ممکنست خود آنها از عضویت حزب انصراف حاصل نموده باشند.

نایب رئیس ـ آقای پرفسور اعلم.

پرفسور اعلم ـ همانطور که جناب آقای وزیر کشور فرمودند عده این آقایان کم است ما هم می‌دانستیم که کم است یک عده معدودی هستند که حزب ایران را تشکیل داده‌اند از ۱۳۲۰ باینطرف همیشه باسم ایران و ایرانیت کارهائی کرده‌اند که شایسته هیچ ایرانی نیست (صحیح است) این آقا این بهر قیمتی و بهر عنوانی حاضرند سر کار باشند ولو اینکه با پیشه وری اتحاد کنند ولو اینکه جام سلامتی برای غلام یحیی بنوشند حتی حاضرند هزار بلا سر ایران بیاید. آذربایجان تجزیه بشود ولی اینها سر کار باشند این منظور غائی اینها است اما همه باید بدانند که این عده یک عده معدودی هستند و ابداُ نماینده افکار صحیح و پاک ایرانی نیستند (صحیح است) در ایران یک حزب بسیار قوی هست و آن حزب حزب افراد ایرانی الاصل و پاک نژاد است و ایرانی همیشه شاه دوست و وطنپرست بوده است آقایان شما خودتان در تشریف فرمائی اعلیحضرت همایونی بجنوب ملاحظه فرمودید آقای علم هم تشریف داشتند اما مردمی که سالها و قرنها بود شاه خودشان را ندیده بودند فقط برای دیدن شاه خودشان خودشان را توی آبی که کوسه داشت می‌انداختند و از مرگ نمی‌ترسیدند و می‌خواستند شاهنشاه را ببینند این افکار و خواسته ایرانی است هر کس و هر قدرتی که مایل است ایرانی‌ها را آن همکاری کند باید باین افکار ایرانی احترام و اهمیت بگذارد (صحیح است) و هر کس و هر حزب خلق الساعه‌ای هم که خودش را بحزب ایران بچسباند ما نسبت باو همان نظری را خواهیم داشت که نسبت بحزب توده و پیشه وری داشتیم (یک نفر از نمایندگان ـ پیشه وری فوت کرده) آقا من نگفتم که حالا مؤتلف است گفتم بوده زمان ماضی گفتم اما علت اینکه اینها همیشه سر کار بودند اینها با این قلتشان، با این دو تا و نصفی چطور شده است که در این مدت ده یازده سال همیشه روی کار بوده‌اند علل بسیار دارد ولی دو علت مهم دارد یکی اینکه اینها اساسنامه شان کمک بهمدیگر است چطور؟ یعنی اینها در هر مقامی که بسند مشاغل حساس را بین خودشان تقسیم می‌کنند اگر یکیشان وزیر شد رئیس کار گزینی و رئیس حسابداری آن وزارتخانه حتماُ بایستی یک نفر از اینها باشد چرا؟ برای اینکه مردم را محتاج خودشان بکنند مسلماُ وقتی کسی در یک وزارتخانه‌ای کار می‌خواهد رئیس کار گزینی که حزب ایرانی باشد می‌گوید تو حزب ایرانی هستی؟ آن بیچاره هم کار می‌خواهد ناچار است بگوید بله و بدروغ خود را حزب ایرانی نشان بدهد که کاری پیدا کند الان هم متدشان همینطور است بنده الان یک مهندسی را می‌شناسم که بسیار مهندس قابلی است (دکتر بینا ـ در نفت تحصیل کرده است) و کار تلمبه‌های برقی را بخوبی بلد است ایشان رئیس کارگزینی سازمان برنامه است اگر بایشان پنج برابر حقوقش را بدهند که برود توی شرکت نفت کار کند محال است از کارش دست بردارد چرا؟ برای اینکه سر بز نگاه دستش است محال است که بگذارد یک مخالف حزب ایرانی انجام کار کند من یک نفر را شنیدم که رفته بود آنجا ایشان پی برده بودند این یکی از آنهائی است دکه با حزب ایران مبارزه کرده است بلافاصله بعد از ۱۵ روز بیرونش کرده‌اند یکی این است علت دیگرش چیست؟ جناب آقای مسعودی بعرضم برسید خیلی مهم است (مسعودی ـ راجع بهمین فرمایش شما است می‌خواهم صورتش را بگیرم) من خودم دارم شما نگیرید عرض کنم نکته دومی که اینها همیشه از آن استفاده کرده‌اند این است که از ضعف ولا ابالیگری دولتها استفاده کرده‌اند خوب حالا که دولت ما شاء الله قوی است خودش را آتم میداند بوجه اتم مجلس هم هر کاری که می‌گویند می‌کند از مراحم شاهنشاه هم که برخوردار است حالا دیگر چرا آنها از ضعف دولت استفاده می‌کنند اینجا است که من دیگر یک قدری کمیتم لنگ است (عمیدی نوری ـ دولت سازمان برنامه جدا است دولت در دولت است) یکی از اصول برنامه دولت در وحله اول که در مجلس ۱۸ تشریف آورند مبارزه با فساد بود من نمی‌فهمم این چطور مبارزه با فساد است که افسد را بگذارند بماند شاید این مبارزه دفع فاسد بافسد است این در طب مصداق پیدا می‌کند ولی در سیاست خیال می‌کنم بسیار نا مناسب و بسیار ناچیز است اما در یک خانه‌ای که ما در پیدا می‌شود در یک خانه‌ای که عقرب پیدا می‌شود آدم پشه کشی نمی‌کند اولا مار و عقرب را می‌کشد بعد بدفع پشه و مگس می‌پردازد این چطور مبارزه با فساد است؟ بنده در اینکار بدولت ایراد دارم و سیاست دولت را در این قسمت صحیح نمیدانم آقای ۲۸ مرداد برای چه؟ برای این یک عده‌ای بودند که داشتند این مملکت را بتجزیه می‌بردند. ایرانیها متوجه شدند توده متوجه شد مردم متوجه شدند که چه خیانتهائی پشت پرده دارند می‌کنند و ۲۸ مرداد بوجود آمد و نتیجه اش این دولتی است که اینجا نشسته (صحیح است) ما مبارزه کردیم که اینها از سر کار بروند و شما آمدید که اینها را از کارها بردارید از امور حساس بردارید حالا این عمل شما که نقض غرض است شما آمدید اینها را در امور حساس بردارید حالا این عمل شما که نقض عرض است شما آمدید اینها را در امور حساس گذاشتید شما دقت بفرمائید تمام وزارتخانه‌ها را ببینید در هر وزارت خانه‌ای که در کارهایش پیشرفت نیست اقدام نیست مسلماُ آنجا در سر کارهای حساسش یک حزب ایرانی است شما وزارت پست و تلگراف را ببینید وزارت بهداری را ببینید در سایر وزارت خانه‌ها هر جائی که حزب ایرانی پایش را گذاشته همیشه چوب لای چرخ دولت گذشته شما سازمان برنامه با ببینید آقا چطور می‌شود وزارت پست و تلگراف کارهایش را می‌کند و تلفنهایش را درست می‌کند ولی این سازمان برنامه برق را درست نمی‌کند البته نمی‌گذارند اما بنده سند دارم که نمی‌گذارند یک تصویب نامه هائی را شورای سازمان برنامه تصویب کرده است ولی چون بخلاف نظر این‌ها بوده شش ماه نگهداشته‌اند و بوزارت مربوطه دروغ گرفته‌اند و گفته ـ اند که تصویب نشده در صورتی که تصویب شده بود من نمی‌فهمم دولت خوبست روشش را از خود اینها بگیرد ما که باینها کاری نکردیم عفو کردیم بزرگی کردیم اینها وقتی سر کار بودند همین ابتهاج را مجبور کردند که از این مملکت بیرون برود من در بانک ملی بودم یادم می‌آید آقای دکتر راجی همکار محترم بنده آنجا بودند باسم اینکه آقای دکتر راجی انگلیسی میداند بیرونش کردند باسم اینکه دکتر صورتگر انگلیسی میداند بیرونش کردند اگر کسی باینها کمی مبارزه می‌کرد از کار بیرونش می‌کردند پولشان را هم نمی‌دادند (مهندس شیبانی ـ آقا خودشان هم نوکر انگلیس‌ها بودند) بله ایز گم می‌کردند اول که عرض کردم ما باین دولت نگفتیم که باینها پول ندهید یا بیکارشان کنید اما دیگر ما را یا این وکلائی را که اینجا نشسته‌اند و با اینها مبارزه کرده‌اند محتاج بآنها نکنید. آقا شما امروز برای کار شهرستانها وقتی در سازمان برنامه قدرم بگذارید مجبورید دستتان را جلو یکنفر توده‌ای یا حزب ایرانی مسلم دراز کنید چرا اینکار را می‌کنید؟ چرا ما را محتاج اینها می‌کنید این گلایه‌ای که مجلس دارد و این نقار کوچکی که بین مجلس و دولت هست گمان می‌کنم سر همین است بنده می‌گویم که آقا شما آمدید اینها را بیرون بریزید نریخته‌اید ما را هم محتاج آنها کرده‌اید این چه جور کاریست آقا سیاست دوست یا بی این نیست که آدم دوستان خودش را از خودش برنجاند بعنوان اینکه اینها دوستش هستند و عقب دشمنانش برود دشمنان شما که دوست شما نمی‌شوند کسی که تمام مجاهده اش و تمام زندگیش و فکرش این بود که شما را ریشه تان را بکند این محال است با شما دوست بشود پس شما ما را که دوست شما هستیم چرا از خودتان میرنجانید؟ این سیاست شما سلب اعتماد ما را می‌کند من که طرفدار شما هستم من که طرفدار دولت هستم وقتی این رویه را می‌بینم باور کنید یکقدری کوتاه می‌آیم میگویم این چکار است می‌گویم من که دوستم من که با آنها مبارزه و منازعه کرده‌ام من که خدمت کرده‌ام که شما بیائید حالا شما آمده‌اید میگوئید تو باش من بروم آن را بیاورم آقای ما که نمیگوئیم آنها را از کار بیرون کنید پولشان را ندهید بنان شب محتاجشان کنید نه پولشان را بدهید اما شما را بخدا ما را محتاج آنها نکنید این چه عملی است که می‌کنید؟ شما سیاست را از دیگران یاد بگیرید فرانسه وقتی از آلمان شکست خورد لاوال که یک پرزیدان دو کسی بود با پتن آمدند فکر کردند تصور کردند که همکاری با آلمان بنفعشان است و شاید درست هم بود

اما روزی که جنگ تمام شد ملت فرانسه لاوال را گرفت تیر باران کرد شاید لاوال خدمت کرده بود اما با این عمل باو گفت چون تو با دشمن من همکاری کردی باید تیر باران بشوم بتن را هم در سن ۸۵ سالگی محکوم کرد که مادام العمر باید زندانی باشی و در جه اش را هم گرفت بالاخره اگر در یک مملکتی تشویق و تنبیه نباشد (مهندس فروهر ـ هست آقا ۲۵ هزار تومان انعام بهشان دادند) این کار درست نیست بنده در همین سازمان برنامه اطلاع دارم که مناقصه‌ها را عوض اینکه عملی بکنند و مناقصه بگذارند بنده شاهد عادل دارم که توی همین مجلس نشسته است یکی شرکتی از سران سابق مصدقی‌ها که محکوم شده‌اند و از حزب ایرانی‌ها درست کردند و بدون مناقصه بآنها کار دادند آقای این چه نوع تنبیهی است که شما رادید می‌کنید آنها را دارید تشویق بجنایت می‌کنید؟ من چرا نروم خیانت نکنم وقتی که در نتیجه خیانت ۴۵ هزار تومان حق حکمیت می‌دهید در نتیجه خیانت ۲۵ هزار تومان پاداش می‌دهید (صحیح است) این چه جور تنبیهی است این چه جور تشویقی است؟ من نمی‌فهمم چرا دولت عجز نشان می‌دهد (دکتر مشیر فاطمی ـ آقا رئیس آن شرکت از اشخاص شریف است و محکوم نشده است) عرض کنم حضورتان این مثل این است که یک باندی تشکیل شود و اعضاء آن دزدی بکنند و رئیس شرکت نماز کند این چه فرق می‌کند (دکتر مشیر فاطمی ـ این یک شخص اینجور نیست) شخصی که خدمت باین مملکت می‌کند نمی‌رود خانه ملت را چپاول کند آقا این درست نیست آن هائی که باین مملکت خدمت کرده‌اند و خدمت می‌کنند شما آنها را میرنجانید آن هائی که خیانت کرده‌اند و خیانت آنها مسلم است و شاید میدانید که با توده ای‌ها مؤتلف شده‌اند چرا آنها را روی کارهای حساس نگاهداشته‌اید من نمی‌گویم که آنها را بیرون کنید و بنان شبشان محتاج کنید ولی ما را بآنها محتاج نکنید بنده با آن آقایانی که معتقدند این حرفها را نباید اینجا زد و بما می‌گویند شما که حزب ایران را اینجا میگوئید سبب می‌شود که این بزرگ شود این چه حرفی است چی چی بزرگی می‌شود؟ بقول آقای دکتر شاهکار این یک فکر پوسیده‌ای است بمن می‌گویند نگوئید بزرگ می‌شود چی چی بزرگ می‌شود کوچک است هیچ هم گله مند هستیم ما شما را بوجود آورده‌ایم در ۲۸ مرداد ملت شما را سر کار آورد چرا ملت ایران را میرنجانید چرا علیه تمایلات ملت ایران رفتار می‌کنید من از آقای ابتهاج دوست خودم تعجب می‌کنم همین‌ها آقای ابتهاج را بیرون کردند عجب حکایتی است چرا اینها را دور خودشان جمع کرده است؟ من یک لیستی دارم اجازه می‌خواهم بطور مختصر خدمتتان عرض کنم ـ دکتر بینا ـ بفرمائید) مهندس بیانی را همه تان مشناسید حزب ایرانی مسلم اسم و تمام کارهای سازمان برنامه دستشان است (صحیح است) مهندس ایروانی مهندس خاتم مهندس زنجانی مهندس قراگزلو (دکتر بینا ـ مهندس قراگزلو ـ اشتباه است) اجازه بفرمائید این یکی را خطش می‌زنم حالا مهندس اسبقی هم میفرمائید نیست؟ رادپور نیست؟ ایروانی نیست؟ (خلعتبری ـ ایروانی نیت ایروانی در حزب وجدت ایران بوده است) وزیری نیست؟ رفعتی نیست؟ ریاحی نیست؟ سدهی نیست؟ پایور نیست؟ زاوش نیست؟ عطائی نیست؟ بیانی نیست ؟(مسعودی ـ چرا هست) بیانی دبیر کل حزب ایران بوده است امروز تمام کارهای سازمان برنامه بدون نظر ایشان انجام نمی‌شود و تحت نظر ایسشان است که وقت بنده که می‌خواهم بروم و برق قزوین را خواهش کنم که درست کنند خوب بنده که همیشه نمی‌توانم مزاحم آقای ابتهاج و خسرو هدایت بشوم و باید برویم بآقای مهندس بیانی بگوئیم ما مخلص شما هستیم (دشتی ـ آقای زاوش هم نیست) اصلا یک کار دیگر می‌کنم هیچ کس نیست، بسیار خوب اصلا ما اینصورت را نخواندیم خوب این آقای این چه کاری است و اگر بدانید من از خدا می‌خواهم که یک روزی آقای علم و یا آقای علاء یک ماسکی بصورتشان بگذارند، اگر چه ممکن است باز هم شناخته بشوند و بعنوان یک نماینده بروند بسازمان برنامه و برای شهرستانشان یک خواهشی بکنند ببینند با چه جبروتی آنکسی که با اون مبارزه می‌کردید یک کسی که از آن پله‌ها پائینش کشیده‌اید که بیا پائین بس است یک نگاهی بتو می‌کند این چه حرکتی است؟ این درست نیست این سیاست صحیحی نیست، دوستانتانرا نگاهدارید چون باز هم این دوستانتان هستند که بدردتان می‌خورند و این دوستانتان هستند ه شما را نگه می‌دارند درست است شما گذشت دارید آقائی دارید ولی ما را هم بآنها محتاج نکنید نتیجه این عمل شما یأس است شما آقا با قدرت یکعده‌ای را می‌توانید تحت نظر بگیرید ولی افکار آنها را محال است بتوانید تحت کنترل در بیاورید محال است که اعمال شما مطابق افکار آنها باشد ۲۸ مرداد نتیجه اش آمدن شما بود، نیست؟ از شما می‌خواهیم خواهش می‌کنیم آقای علم بآقای علاء بگوئید اگر نمی‌توانند توی سازمان برنامه اظهار قدرت بکنند بیایند اینجا بگویند خوب آقا نگذارید اینها بر ما مسلط شوند این بضرر خودتان است بضرر ملت ایرانست و بضرر خدمتگزاری است که شما در پیش گرفته‌اید (احسنت ـ احسنت)

نایب رئیس ـ آقای وزیر کشور فرمایشی دارید؟

وزیر کشور ـ نه عرضی ندارم.

۳- طرح شور دوم گزارش کمیسیون کشور درباره سازمان امنیت اجتماعی و تصویب آن

نایب رئیس ـ لایحه مربوطه بتشکیل سازمان امنیت و اطلاعات کشور مطرح می‌شود چو مخالفی نیست و شور دوم آنست لذا ماده بماده قرائت می‌شود

(ماده اول بشرح زیر قرائت شد)

ماده ۱ـ برای حفظ امنیت کشور و جلوگیری از هر گونه توطئه که مضر بمصالح عمومی است سازمانی بنام اطلاعات و امنیت کشور وابسته بنخست وزیری تشکیل می‌شود و رئیس سازمان معاونت نخست وزیر را داشته و بفرمان اعلیحضرت همایونی شاهنشاهی منصور خواهد شد.

نایب رئیس ـ آقای دکتر مشیر فاطمی مخالفید ؟(دکتر مشیر فاطمی ـ بنده فقط یک توضیحاتی می‌خواهم بدهم) آقای دشتی (دشتی ـ بنده هم یک توضیحاتی می‌خواستم بدهم) آقای ارباب (ارباب ـ بنده هم توضیحی بعنوان موافق دارم) مخالفی نیست چون مخالفی نیست بماده اول رأی گرفته می‌شود آقایانی که با ماده اول موافقند قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد و ماده دوم قرائت می‌شود

(بشرح زیر قرائت شد)

ماده ۲- سازمان اطلاعات و امنیت کشور دارای وظایف زیر است:

الف ـ تحصیل و جمع آوری اطلاعات لازم برای حفظ امنیت کشور.

ب ـ تعقیب اعمالی که متضمن قسمتی از اقساط جاسوسی است و عملیات عناصری که بر ضد استقلال و تمامیت کشور و یا بنفع اجنبی اقدام می‌کنند.

ج ـ جلوگیری از فعالیت جمعیتهائی که تشکیل و اداره کردند آن غیر قانونی اعلام شده و یا بشود و همچنین ممانعت از تشکیل جمعیت هائی که مرام و یا رویه آنها مخالف قانون اساسی باشد.

د ـ جلوگیری از توطئه و اسباب چینی بر ضد امنیت کشور.

ه ـ بازرسی و کشف و تحقیقات نسبت ببزه‌های زیر:

۱ـ بزه‌های منظور در قانون مجازات مقدمین بر علیه امنیت و استقلال مملکتی مصوب ۲۲ خرداد ۱۳۱۰.

۲- جنحه و جنایاتی که در فصل اول باب دوم قانون کیفر عمومی مصوب ۲۲ دی ماه ۱۳۰۴ پیش بینی شده است.

۳ـ بزه‌های مذکور در مواد ۳۱۰ و۳۱۱ و۳۱۲ و۳۱۳ و۳۱۴ و۳۱۶ و۳۱۷ قانون دادرسی و کیفر ارتش مصوب ۱۳۱۷

نایب رئیس ـ چون مخالفی نیست رأی می‌گیریم آقایانی که با ماده دوم موافقند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده سوم قرائت می‌شود

(بشرح زیر قرائت شد)

ماده ۳- مأمورین سازمان اطلاعات و امنیت کشور از حیث طرز تعقیبت بزه‌های مذکور در این قانون و انجام وظایف در زمره ضابطین نظامی محسوب و از این حیث دارای کلیه اختیارات و وظایف ضابطین نظام خواهند بود از تاریخ تصویب این قانون رسیدگی بکلیه بزه‌های مذکور فوق در صلاحیت دادگاههای دائمی نظامی خواهد بود.

تبصره ۱- انجام وظایف تکالیف سازمان اطلاعات و امنیت کشور از حیثی که ضابط نظامی محسوبند بهیچوجه مانع انجام وظایف و تکالیفی که بموجب قانون دادرسی و کیفر ارتش برعهده ضابطین نظامی است نخواهد بود و همچنین مواد این قانون مانع اجراء‌قوانین و احکام و آئین نامه‌ها و مقرراتی که مربوط بتکالیف مأمورین نظامی و ژاندارمری و شهربانی نسبت بانجام وظایف و خدمت محوله است نمی‌باشد.

تبصره ۲- رسیدگی ببزه هائیکه به موجب این قانون در صلاحیت دادگاه دائمی نظامی شناخته شده و متهمین بارتکاب بزه‌های مزبور که قبل از تصویب این قانون در مراجع صالح دیگر تحت تعقیب قرار گرفته‌اند هر گاه بر علیه متهمین کیفر خواست صادر نگردیده پرونده‌های متشکله بدادستانی ارتش جهت تعقیب و رسیدگی فرستاده می‌شود و نسبت به پرونده هائی که کیفر خواست صادر شده در دادگاه‌های مربوطه رسیدگی خواهد شد.

نایب رئیس ـ آقای دکتر مشیر فاطمی مخالفید ؟(دکتر مشیر فاطمی ـ بله) بفرمائید.

دکتر مشیر فاطمی ـ بنده علت مخالفتم با این ماده اینست که این ماده یک قدری کشدار است این موضوع اختیارات مأمورین سازمان اطلاعات و و امنیت کشور است و اگر همیشه مثل امروز بود چون این قانون برای امروز نیست اگر برای امروز بود من چون بشخص سرلشگر تیمور بختیار کمال اعتقاد و اطمینان را دارم و میدانم که هیچ نظر و غرض شخصی ندارند جناب آقای وزیر کشور جناب آقای وزیر دادگستری را هم می‌شناسم ولی پس فردا ده سال دیگر هم آیا سرلشگر بختیار متصدی این کار خواهد بود؟ اینست که یک توضیحاتی خواستم راجع باین موضوع بدهند چون این اختیارات مأمورین سازمان اطلاعات و امنیت خیلی کشدار است و هر کدام اینها در حکم ضابطین دادسرای نظامی خواهند بود و ممکن است یک چیزی را خلاف امنیت تشخیص بدهند اینت که بنده از این مخالفت خودم می‌خواهم استفاده کنم و تقاضا کنم از جناب آقای علم یک اقدامی بفرمایند

از حالا اشخاصی که برای دستگاه تعیین می‌شوند واقعاُ از هر حیث منزه باشند و همچنین یک شرایط خاصی را برای کارمندان این دستگاه قائل بشوند و از این اشخاصی که سابقاً توی تأمینات و اینجاها بوده‌اند توی این دستگاه را ندهند اگر توضیح فرمودند بنده قانع می‌شوم و دیگر عرضی ندارم.

نایب رئیس ـ آقای طباطبائی موافقید ؟(طباطبائی ـ با لایحه موافقم) باین ماده‌ای که مطرح است ؟(طباطبائی (موافقم) بفرمائید.

احمد طباطبائی ـ عرض کنم که جناب آقای دکتر فرمودند راجع باین ماده در مورد قضیه ضابط دادسرای نظامی این ضابط دادسرای نظامی خودش که نمی‌تواند کاری بکند مثلا ضابط کارش این است که صلاحیت داشته باشد باینکه گزارش یک قضیه‌ای را بدهد آثاری اگر برای یک جرمی هست حفظ کند تا بمرجع صلاحیت داری که دادگاه هست برساند والا ضابط شما فکر کنید ژاندارمری ضابط دادگستری است شهربانی ضابط دادگستری است ضابط خودش ف یحد ذاته کسی نیست چون فرمودند (دکتر مشیر فاطمی ـ شروعش از آنجاست) فرض کنید باشد چقدر اتفاق افتاده که ضابط دادگستری گزارشی داده وقتی رفته دادسرا دادیار گفته است که غلط کرده است و ولش کرده‌اند رفته، رفته این در زندگان روز مرده خیلی اتفاق می‌افتد شما هر قانونی بخواهید وضع کنید در تمام قوانینی که دارید این بیم هست مگر این قدر اشخاصی که در دستگاههای قضائی تبرئه می‌شوند غیره از این است که ضابط دادگستری اشتباه کرده و یک گزارشی داده و رفته دادگستری ضابط که کاری نمی‌تواند بکند بنابراین به عقیده بنده تبصره صحیح بوده و درست بوده و هیچ اشکالی ندارد.

نایب رئیس ـ دیگر مخالفی نیست جناب آقای وزیر کشور.

وزیر کشور ـ علم) این مطلبی که آقای دکتر مشیر فاطمی فرمودند از لحاظ انتخاب اعضاء برای عضویت سازمان این مطلب مهمی است بنده اطمینان می‌دهم که این مطلب را در نظر بگیریم (دکتر مشیر فاطمی اصل مطالب همین است)

نایب رئیس ـ اعلام رأی شده آقایانی که با ماده سوم موافقند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ـ ماده چهارم قرائت می‌شود

(بشرح زیر قرائت شد)

ماده چهارم ـ کارمندان سازمان اطلاعات وامنیت کشور هر گاه متهم بارتکاب بزهی شوند که راجع بخدمت بوده یا ملازمه با خدمات و وظایف آنها داشته باشد و در حکم نظامیان و خدمتگذاران ارتش هستند و یا رعایت مقررات قانون دادرسی و کیفر ارتش مصوب ۱۳۱۷ تابع دادگاههای دائمی نظامی خواهند بود.

نایب رئیس ـ مخالفی نیست؟ (اظهار نشد) آقایانی که با ماده چهارم موافقند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده پنجم قرائت می‌شود

(بشرح زیر قرائت شد)

ماده ۵ ـ اساسنامه سازمان و آئین نامه‌های داخلی و استخدامی و مالی مربوط باین قانون با تصویب هیأت دولت قابل اجراست.

نایب رئیس ـ مخالفی نیست. آقایانی که با ماده پنجم موافقند قیام فرمایند (اکثر برخاستند، تصویب شد کلیات آخر مطرح است آقای مهدی ارباب بعنوان مخالف در خواستم کرده‌اند آقای ارباب.

ارباب ـ بنده تذکری که در این مورد داشتم خیلی خلاصه است و اشاره هم شد این قانون در صورتی که انشاء الله افراد صالح و مأمورین صالح برای اداره آن انتخاب شود بسیار مفید است و اگر یک نفر ناصالح در این دستگاه پیدا شود البته اسباب زحمت خواهد بود و امیدوارم دولت توجه مخصوص در این قسمت مبذول خواهد داشت موضوع دیگر راجع بسرقتهای اتومبیل و غیره که دیروز در قانون بودجه اظهاراتی کردم منظورم این نبود که دادگستری بد است یا بد کار می‌کند منظورم این بود که قوانینی که ما داریم متناسب نیست با کیفر این دزدهائی که با این ترتیب بعد از چندین مرتبه سابقه دزدی رهائی پیدا می‌کند و منظورم این بود که جناب آقای وزیر دادگستری توجه کنند و اگر قوانینی لازم است برای تأمین این منظور تهیه کنند و اقدامی بکنند که راه قانونی برای کیفر کامل این قبیل سارقین و یا تبعید آنها برای مدت غیر محدودی وجود داشته باشد با این ترتیب این نگرانی و دزدیها از بین می‌رود والا نظرم این نبود که منحصراُ دادگستری بد عمل می‌کند، نه همه اهتمام خود را می‌کنند در حدود قوانین شهربانی بسیار اهتمام می‌کند در حدود قوانین دادگستری هم اهتمام می‌کند اصلاحاتی اگر لازم است در این قسمت در نظر بگیرید منظورم انتقاد از دستگاه قضائی نبود.

نایب رئیس ـ آقای دشتی.

دشتی ـ بنده چند جلسه که این موضوع مطرح بود یک خرده جلو آمدم اسم نویسی کردم که بعنوان موافق صحبت کنم متأسفانه وقت نشد (عده‌ای از نمایندگان ـ بلند تر بفرمائید) گوشتان را باز کنید بهتر است (دکتر امیر حکمت ـ صدا نمی‌رسد) گوش بلند تر بفرمائید) گوشتان را باز کنید بهتر است) دکتر امیر حکمت ـ صدا نمی‌رسد) گوش بفرمائید صدا بهتر می‌رسد بهر حال شور اول که این لایحه آمد صحبت شد یکی از دوستان ما آمد بعنوان مخالف صحبت کرد الحمد الله مخالفتش هم موافقت شد همه حسن نظر دارند دیگری هم که گمان می‌کنم آقای نورالدین امامی بود صحبت کردند و ببنده نوبت نرسید امروز هم که شور دوم لایحه مطرح بود اسم نویسی نکردم بنام موافق در کلیات صحبت کنم کسی مخالف نبود الحمدالله و خیال می‌کنم تمام آقایانی که اینجا هستند و همه مملکت به این لایحه کاملا موافق باشند و آقایانی هم که اینجا تذکراتی دادند همه از روی حسن نظر خوش بینی است لذا موردی دیگر برای بنده نمی‌ماند که بحث کنم در عین حال که اثل بحث و تحقیق هستم و دلم می‌خواهد که زیاد و در لوایح بحث شود تا مردم و ما همه نسبت به لوایح روشن شویم خوب موضوعات را ملتفت بشویم و مستحضر بشویم جناب آقای ارباب که در اینجا بنام توضیح نه بنام مخالف بیاناتی فرمودند وقتی ببنده داده شد که عرایضم را عرض کنم این لایحه که بنام سازمان امنیت اجتماعی آورده‌اند و بنده هم خوشبختانه در کمیسیون نظام هستم تمام مواد و کلمات آن را زیر و رو کردم از هر حیث اطمینان پیدا کردم که این لایحه بنفع مملکت است و از روی اینمان و عقیده بآن رأی دادیم عللی هم داشت علتهای مهمی است یکی علتش تشتت این تشکیلات بود و ادارات را داریم منتهی مختلف یکی در ارتش داریم یکی در شهربانی داریم یکی در وزارت خارجه داریم نمیدانم در وزارت کشور هم هست یا نه همینطور اشخاص و افراد مختلفی در همه جا بود معلوم نبود که اینها چه کارهائی می‌کنند ممکن بود شهربانی در یک موضوعی یک نظر بدهد وزارت کشور یک نظر بدهد ارتش یک نظر بدهد و این اختلاف نظر‌ها باعث تشتت بشود الحمدالله این را بنام یک وحدت عمل و فکر آوردند و در یکجا متمرکز کردند تا اینکه این امر در مملکت بنحو احسن انجام بگیرد (صحیح است) (رامبد ـ آن تشکیلات ساق کما کان می‌ماند) بنظر بنده اینطور شنیدم که آنها را متمرکز در یکجا می‌کنند قربان نزدیک نشدند ببلندگو علتی دارد جناب آقای وزیر کشور تشریف ندارند چندی پیش اینجا شکایت کرده بودند که موضوع میکروفون یک چیز ناراحت کننده‌ای است و ایشان وعده کردند که این را از بین ببرند بنده هم چون اهل این مملکتم و مطیع قانون حتی الامکان سعی می‌کنم اجرای امر بکنم بعلاوه بنده آنجا می‌نشینم و غالباُ احساس می‌کنم که صدایش گوشخراش است و ناراحت کننده است (دولت آبادی ـ بنده اینجا نشسته‌ام صدای آقا را نمی‌شنوم)

نایب رئیس ـ استدعا می‌کنم در موضوع مطرح صحبت بفرمائید.

دشتی ـ بلی ببخشید یک یاد داشتی رسیده بود جواب دادم عرض کنم مطلب دیگر که فرمودند راجع بشخص بود همیشه در مملکت سعی را اینست که شخصیت داشته باشیم اگر هم مملکت دچار انحطاط وضعیت می‌شود روی اصل اینست که شخصیت کم می‌شود ما باید همیشه سطح شخصیت را بالا ببریم آقایان همیشه اینجا میفرمائید و راجع بسطح شخصیت هیچ بحث نشده ما باید شخصیت‌های مفید در مملکت داشته باشیم اگر شخصیت داشته باشیم هیچوقت این حرفها و این بحث‌ها پیش نمی‌آید میگویند اگر امروز این کار را بدست فلان کس بدهید فردا چه می‌کنید، ما باید در این مملکت آدم پرورانیم آدم هست الحمدالله شخصیت هست این داد و قالها که می‌شود این صحبتها که می‌شود برای اینست که افراد در موقع خودش کم است و الا چه عیب داشت که آقای پروفسور اعلم. اینقدر اظهار ناراحتی بکنند؟ برای این است که وقت یک عده‌ای یک موقعیتی دستشان می‌آید میآیند پدر جنابعالی و بنده و غیره را میسوزانند امروز ضرورت پیش آمد برای یک وضعیتی که جنابعالی راجع بیک افرادی که اسم خودشان را حزب گذاشته‌اند صحبت می‌روند یا شخصیت‌ها را بمیدان نمی‌آوردند و یا ببازی نمی‌گیرند این علتش است که ما‌ها وقتی فاقد شخصیت شدیم بیچارگی و فقر و فلاکت و نارحتی پیش می‌آید بنده خیلی خوب ندارم راجع بشخصیت‌ها صحبت کنم اما یک چیزی هم سراغ دارم که امروز وقتی شما صحبت می‌کنید می گوئید سر لشگر تیمور بختیار بنده می دانم یک تیمور بختیار از میان یک می‌خواستم بگویم این ولی من با کلمه ایل مخالفم در ایران ایل نیست از یک طایفة بزرگ از یک خانوادة عظیمی بنام بختیار بیرون آمده تحصیلاتش را کرده شخصیتش را دارد و برای مملکت هم بتمام معنی خادم بوده و هست امروز هم در رأس یک کاری است بنده این مدت را نمیدانم دو سال است سه سال است نمیدانم ولی آیا در این مدتی که ایشان آمده‌اند و زمامدار یک مورد مهمی هستند ما از هر چیث در رفاه و امنیت نیستم؟ آقا من ناامنی بحد وفور بود ایشان بادش است. ایشان صبح و شب و غروب همیشه سوار اسبش بوده است او در شهر گردش می‌کرد شهر که عرض می‌کنم شهر مطلق یعنی شیراز در آنجا قدم می‌زد شب و روز آنهم موقعی که ناامنی بحد وفور و بالی جان بود ما آن روزها در این مملکت زندگی می‌کردیم و خدمت می‌کردیم بگذارید این ناامنی‌ها از بین برود از دست شخص از دست شخص مثل تیمور بختیار ببخشید چون من خیلی تعارف بلد نیستم این شخص آمده است و من یادم می‌آید و عرض کردم یک اشخاصی که نیستند بآنها کاری نداریم من یاد می‌آید که هر وقت صبحها از خانه بیرون می‌آمدم جیبهایم را خالی می‌کردم یک وصیتنامه‌ای هم توی خانه‌ام می‌گذاشتم و می‌آمدم بیرون صحیح است هو و جنجال و نکبت و بدبختی

بود که باین مملکت روی آورده بود، اما امروز بنده جیبهایم همیشه الحمدالله پر است (خنده نمایندگان) بنده پریروز که جلسه بود تمام روز خانه نرفتم؟ امنیت داریم جلسه بود تمام روز خانه نرفتم امنیت داریم خانواده من میدانند که من وقتی خانه نیامدم در شهری هستم که بحد وفور امنیت هست، آقای قدر این امنیت را بدانید من ناامنی را در این مملکت بقدری دیده‌ام که امروز هر قوت اسم امنیت که وی آید رأی می‌دهم و عوض اینکه یک دفعه رأی بدهم دو دفعه قیام می‌کنم یک شعری بنظرم آمد عرض می‌کنم.

‹‹ من از شکنج سر زلف یر می‌ترسم ملامتم چکنی من زمار می‌ترسم ››

حالا یک مردمی که پا شدند آمدند اینجا صحبت کردند ما بودند مار خوش خط و خال بودند آمدند مملکت را بروز بدبختی کشیدند من خوش ندارم روی فرد صحبت کنم و بگویم که فلان فرد در فلان جا چرا نشسته ممکن است این آقای تائب شده ممکن است خطا کار بوده ممکن است این مرد صالح بوده کلمة صالح گفتم این کاش همه ما اسماُ و وصفاُ ببخشید این کلمه صالح را که عرض می‌کنم ایکاش همه این وصف صلاحیت را داشته باشند و بنحو احسن کارهای مملکتشان را انجام بدهند من روی شخص صحبت نمی‌کنم ولی از مارهای خوش خط و خال می‌ترسم این شعر را که شما نشیندید تکرار می‌کنم

‹‹ من از شکنج سر زلف یار می‌ترسم ملامتم چکنی من زمار می‌ترسم ››

من از ناامنی می‌ترسم ما امنیت می‌خواهیم جناب آقای وزیر دادگستری جناب آقای گلشائیان را من اطمینان دارم که در رأس ایم وزارت خانه بخوبی می‌تواند کار کند من باید فکر کنم که فردا مار خوش خط و خال نیاید؟ من اگر آدم باشم قوی باشم نگذارم مار بیاید آن روزی که مار آوردند حرف دیگری بود حالا جان من این لایحه هیچ حرفی ندارد و ما زیر و وریش کردیم خوب حلاجیش کردیم از آقای وزیر کشور هم اطمینان داریم انشاء‌الله بعدش هم همانطوری که در این برنامه هفت ساله تعهد شده است هفت سال هم ما تضامناُ خدمتشان هستیم و انشاء الله ما خدمت می‌کنیم (یکمی از نمایندگان ـ اصرار هم نداشته باشید) بله اینطور گفتند ما هم هستیم آقا هدفمان چیست ما یک شاه داریم یک اعلیحضرت همایونی، او دولت را بما معرفی می‌کند او وزیر کشورش را خوب انتخاب کرده است ما هم خوش بین هستیم خوبش را مبینیم وقتی وزیر شکور آمد یک سازمان امنیت هم تأسیس کرد یک شخص هم مثل سرلشگر تیمور بختیار با حسن عمل باسعة صدر با فکر باز در رأس امور است ما چه ترسی داریم می‌گویند فردا، جناب آقای ارباب فرمودند که فردا هم خدائی دارد اعلیحضرت همایونی هم در رأس امور هستند و بتمام معنی امور را حلاجی می‌کنند ما هم خدمتگزار ملک و ملک و پادشاه هستیم می‌توانیم فکر بکنیم که دیگر مار خوش خط و خال نمی‌آید حالا برای کارگر است برای پمپ بنزین است من نمیدانم دیگر آن میدان ندارد آن روزی که آن میدان داشت از این طرف او بآن طرف یک روز تماشائی بود حضرت امیر خواهان نفت شمال می‌خواهیم بنده هم چون مسلمانم خوشحال شدم رفتم زیر آن پرچم بعد دیدم آقا این یک جور دیگری است کسان دیگر هستند آقا حضرت امیر چکار داشت بنفت شمال؟ این تابلوئی بود که آوردند حالا دیگر آن بساط سابق گذشت بنده آقای چند دقیقه بیشتر وقت ندارم یکوقتی می‌خواستم نمیدانم چند دقیقه وقت دارم.

نایب رئیس ـ از وقت جنابعالی چیزی نمانده است.

دشتی ـ ایکاش می‌توانستم صحبت کنم خیلی معذرت می‌خواهم بنده کلمة قید و شرط بلد نیستم و موافق مشروط نمی دانم بنده یک هدف بیشتر ندارم ملک و ملت و شاه است از این جهت نمی‌توانم اینطرف و آن طرف بروم بنده با هر قید و بندی، بند ب و الف و جیم همه مخالفم حتی خیلی بندها همه را مخالفم انشاء الله این سازمان امنیت اجتماعی کشور بتمام معنی و بتمام تخیلاتی که ما داشته باشیم شاید در این مملکت کارهائی بکند که ما روز‌های خوب و گوارائی به بینیم و یک فکری هم بکنیم که خدای نخواسته این مارهای خوش خط و خال جناب آقای دکتر بینا دیگر اینجا نیایند (انشاء الله)

نایب رئیس ـ چون در کلیات کسی مخالف نیست به مجموع مواد رأی می‌گیریم آقایانی که بمجموع مواد موافقند قیام بفرمایند (اکثر قیام نمودند) تصویب شد بدولت ابلاغ می‌شود.

۴- تقدیم یک فقره سؤال بوسیله آقای مهران

نایب رئیس ـ آقای مهران بفرمایند راجع بدیوان محاسبات تقدیم می‌کنم . .

۵ـ طرح گزارش مربوط بمالیات بر ارث و نقل انتقالات بلاعوض و تصویب آن

نایب رئیس ـ لایحه قانون مالیات بر ارث مطرح است اصلاحاتی در مجلس سنا شده است بنا براین اصلاحاتی که در سنا شده است قرائت می‌شود و بعد نسبت بهر یک رأی جداگانه گرفته می‌شود و بعد هم به مجموع مواد رأی خواهیم گرفت اصلاحاتی که شده است بترتیب قرائت می‌شود.

(بشرح ذیل قرائت شد)

ماده اصلاحی از طرف مجلس سنا.

ماده دوم ـ اموال مشمول مالیات بر ارث عبارتند از کلیه ما ترک متوفی اعم از منقول و غیره منقول و مطالبات قابل وصول پس از وضع دیون محقق متوفی و واجبات مالی متوفی در حدود قواعد شرعی و هزینه هائی که در حدود عرف و عادت برای کفن و دفن متوفی و نظایر آن لازم است.

تبصره ۱ ـ مقصود از دیون محقق بدهی هائی است که بر طبق مدارک قانونی عرفاُ و قابل پرداخت باشد.

نایب رئیس ـ آقای دکتر شاهکار مخالفید بفرمائید.

دکتر شاهکار ـ آقایان نمایندگان محترم در خرداد ماه ۳۴ مجلس شورای ملی با نهایت دقت و علاقه قانون مالیات بر ارث را در دوره ۱۸ تصویب کرد این قانون برای نظر مشورتی بمجلس سنا رفت و تقریباُ هجده ماه و شش روز در مجلس سنا ماند تا تاریخ هفده آذر ماه ۱۳۳۵ با اصلاحاتی برگشت (دکتر بینا ـ باید آئین نامه را اجرا می‌کردیم) خیلی متشکرم بنابراین بنده را از بقیه عرایضی که می‌خواستم بکنم معاف بفرمائید، مجلس شورای ملی معمولا باید سعی کند که مالیات کم باشد یعنی حفظ حقوق مردم را از نظر تعدیل مالیات و کمی مالیات باید بکنیم، در مورد مالیات بر ارث همان مالکی که سبب می‌شود که معمولا مالیات کم باشد در مالیات بر ارث همان ملاک سبب می‌شود که مالیات زیاد باشد یعنی ما جلوی فعالیت شخص را نمی‌گیریم که بدست نیاورد ولی وقتی مردم نتیجة فعالیت او را باید سعی کنیم بخزانة دولت و برای مخارج عمومی هم چیزی برسد. از این جهت است بنابراین اصلاحی که در اینجا شده است بدلیلی که الان عرض می‌کنم دقت مخالفم و استدعا می‌کنم دقت بفرمائید یک نکته حساس است عبارت ماده ۲ مجلس شورای ملی و مجلس سنا یکی است ولی یک چیزی حذف شده و آن اینست که ما نوشته بودیم و حقوق از هر قبیل توی پرانتز حق الختراع، حق التألیف، حوالاکتشاف و نظایر آنها، نه وزیر دارائی اینجا است و نه (بعضی از نمایندگان ـ آقای معاون وزارت دارائی هستند آقای مخبر هم تشریف دارند) ببخشید اولا یکم لغتی را استدعا می‌کنم اصلاح بفرمائید حق التألیف غلط است باید بگوئیم حق مؤلف در وارد وتور Droitd Auteur این را اصلاحش کنید، آقایان در مملکت ما حق مؤلف تاکنون بهیچوجه دفاع نشده است (صحیح است) و سبب شده است که این آخرین قسمت معنوی که در این مملکت واقعاُ باید یک پناهگاهی داشته باشد وزیر دادگستری نیست که بایشان عرض کنم یک کسی شکایت کرده است بدادسرا گفته‌اند که ما همچو قانونی نداریم که از تو دفاع کنیم از این جهت است که اغلب می‌آیند نوشتجات و افکار و آثار قلمی مردم را می‌دزدند و با آن بازی می‌کنند و کسی هم نمی‌تواند او را محکوم کند شما از یک کیفی که دارید اگر بدزدند دفاع می‌شود اما نتیجه افکار پنجاه ساله تان را بر می‌دارند یک واو و الفش را عقب و جلو می‌کنند و می‌گویند مال من است و شما هم نمی‌توانید او را تعقیب کنید قانونی بنده شنیدم آقای دکتر عمیدی اینجا بمن تذکر دادند مثل اینکه در کمیسیون فرهنگ چیزی آمده است بنابراین با حذف این مطلب بنده جداُ مخالم چرا؟ برای اینکه تنها موردی که در قانون اسم برده شده است که حق التألیف یعنی حق مؤلف از حقوقی است که مالیت دارد، همینطور حق اختراع، بنابراین با دلیلی که عرض کردم با حذف این مطلب مخالفم و دقت بفرمائید این ماده باین صورتی که آمده است تصویب نشود و آقای مخبر محترم هم این نکته را دز نظر بگیرند برای اینکه اینجا حذف کنیم معنیش اینست که حق مؤلف و حق اکتشاف و حق اختراع یک حقوقی است که قابل دفاع است (یکی نفر از نمایندگان ـ جایش اینجا نیست جای دیگری باید در نظر گرفت) پس لازم است که بنده باز یک خورده توضیح بدهم که لزوم دارد یا نه آقای حق مؤلف هیچگونه مالیاتی نپردازد یا تشویق بکند و بسیار هم نظر صحیحی است ولی حالا که مؤلف فوت کرد شما برای اینکه وارث این آدم باین حق و مؤلف باین در وارد وتور مالیات پردازد آمدید اساسش را از بین بردید و نمی‌تواند از آن دفاع بکند از این جهت است بنده پیشنهاد می‌کنم همان مطلبی که جزو مصوبه مجلس بود همان مطلب را تصویب بفرمائید این مطلب را با کمال دقت رسیدگی کردیم و گذاشتیم.

نایب رئیس ـ آقای دکتر راجی موافقید (دکتر راجی ـ بنده موافقم) آقای دکتر عمید موافقید؟

دکتر عمید ـ موافقم.

نایب رئیس ـ آقای مشایخی بفرمائید.

مشایخی (مخبر کمیسیون دارائی) ـ منظور جناب آقای دکتر شاهکار این بود جناب آقای دکتر استدعا می‌کنم بعرضم توجه بفرمائید منظور جنابعالی این بود که چون در مملکت ما قانون برای برسمیت شناختن والا بل دانستن حقوق مؤالف نداریم و مقصودتان این بود که باین موضوع اهمیت قائل شدند که باید تألیفات اشخاص ارزش داشته باشد، معتبر باشد خودش امتیاز بدهد و دیگران تقلید نکنند و همین عدم حق تقلید یک حقی است مالی و دارای

ارزش منظور این است با تأیید نظریه جنابعالی باین موضوع که حق تألیف یا حق مؤالف بفرمایش جنابعالی حقی است مالی و ارزش دارد. ولی یک مطلبی را از نظر مالیاتی باید بآن توجه کرد و آن اینست که اصولا در وضع قانون مالیات سهل الوصول بودن و تشخیص دادن موضوع مالیاتی هم یکی از مسائلی است که در امر مالیات و در وضع قانون باید برای آن اهمیت خاصی قائل شد گر چه ما خودمان در کمیسیون دارائی این مطلب را با تأیید باینکه حق مؤلف هم حق مالی است و باید مالیات بر ارث پرداخت که تصویب کردیم بعد رفت بسنا حذف کردند اما بچه دلیل کمیسیون دارائی باین حذف اقناع شد دلیلش این است که ظاهراُ بعقیده خودم هم نظریه سنا نظریة خوبی است و با توضیحی که عرض می‌کنم خیال می‌کنم جنابعالی هم اقناع بشوید، فرض کنیم شخصی فوت کرده است بسیار شریف عالی مقام و نویسنده زبر دست و دانشمند و تمام تألیفاتش هم دارای ارزش است ولی ما ترک این متوفی منحصراُ فرض کنیم همان تألیفات باشد اولا وراث که باید مالیات بر ارث تأدیه کنند وقتی می‌خواهند مالیات پرداخت کنند باید دارائی داشته باشند وجوهی داشته باشند تا آن حق التألیفی که ارزش برای او قائل شدیم و مشمول مالیات بر ارث شناخته شده است و امروز بصورت دارائی موجود در صندوق هست مالیاتش از آن محل پرداخت بشود بنابراین حق مؤالف جزو حقوقی است که اگر یک روزی ارزش معنوی او ببازار عرضه شد و مشتری داشت آنوقت ممکن است مشمول مالیات بر ارث واقع بشود حین فوت نمی‌شود مشمول مالیات واقع بشود باین جهت است که من معتقدم اصلاحاتی که از طرف مجلس سنا در قوانین می‌شود اگر اصلاحات واقعاُ بصلاح مملکت باشد نباید تعصب بخرج بدهیم و قطعاُ هم جنابعالی یک همچو نظری نداشتید و ندارید در اینجا مطلب این است که باید در وضع قانون مالیات سهل الوصول بودن مورد توجه واقع بشود من معتقدم که دستگاه دارائی نمی‌تواند توفیق پیدا کند برای حق مؤلف ارزش قائل بشود اگر بروند دنبال تعیین ارزش حق مؤالف همیشه بین دارائی و مؤدی اختلاف خواهد بود و اگر هم بگوئیم که همان قانون برای رفع اختلاف راه حل نشان داده است و کمیسیون‌های مالیاتی بالاخره رفع اختلاف خواهند کرد آقایان دانشمندان و اساتید حقوق که در اینجا تشریف دارند قطعاُ این مطلب را تصدیق خواهند کرد که خود آنها هم نمی‌توانند برای حق التألیف یک ارزش ثابتی معین کنند حق التألیف منوط بر این است که آن تألیفات در بازار چقدر ارزش پیدا کند چقدر خواننده داشته باشد چقدر کتاب فروخته بشود و بنسبت او تألیفات ارزش پیدا کند بنابراین تعیین قیمت کردن برای حق تألیف جز این که برای دستگاه دولت از نقطه نظر تشخیص ارزش و برای مؤدی از نقطه نظر تعیین مال و قیمت زحماتی ایجاد می‌کند و نتایجی نخواهد داشت بنابراین باین جهت است که برای بار دوم در کمیسیون مربوطه مطرح شد نظریه سنا را ما قبول کردیم مع الوصف بسته است بنظر آقایان.

نایب رئیس ـ آقای دکتر راجی بفرمائید.

دکتر راجی ـ عرض کنم که بنده با نظر جناب آقای دکتر شاهکار موافقم برای این که (عمیدی نوری ـ بنده مخالفم بار نظر جناب آقای دکتر شاهکار وقتی ایشان موافقند نباید صحبت کنند)

نایب رئیس ـ اول یکنفر مخالف صحبت کرد بعد یک نفر موافق باید صحبت کنند.

عمیدی نوری ـ بنده بعنوان مخالف می‌خواهم صحبت کنم.

نایب رئیس ـ دونفر مخالف نباید پشت سر هم صحبت کنند.

عمیدی نوری ـ ایشان هم با نظر مجلس سنا مخالفند و بنده با نظر مجلس سنا موافقم باید صحبت کنم. آقای مشایخی هم بعنوان موافق صحبت کردند.

نایب رئیس ـ آقای مشایخی مخالف صحبت کردند.

عمیدی نوری ـ آقای مشایخی مخبرند و حساب نمی‌شود.

دکتر راجی ـ بنده حرفی ندارم اول جنابعالی بفرمائید صحبت کنید .(همهمه نمایندگان)(زنگ رئیس)

بعضی از نمایندگان ـ آقای دکتر راجی بفرمائید صحبت کنید.

عمیدی نوری ـ بنده مقصودم اجای آئین نامه است.

دکتر راجی ـ عرض کنم بنده خیال می‌کنم که حق مؤلف و حق کشف یک چیزی است که باید از مالیات معاف باشد ولی جزو ما ترک هست و بعد از آنکه به بازار عرضه شد ممکن است کسی که خریدار اول است بمبلغ کمی بخرد و بعد که فهمیدند ارزشش بیشتر است قیمتش برود بالا و همانطور که قیمتش بالا می‌رود بهمان نسبت مالیات بدهد و روی هم رفته بنده نسبت بکلیه این قانون یکقدری معترضم برای اینکه مثل چیزهای دیگر بازار طبقات پائین شروع کرده‌اند به مالیات گرفتن مثلا در آن طبقه بندی هائی که شده ده هزار تومان امروز پولی نیست ارزش ریال بقدری کم است که ده هزار تومان را خیلی‌ها دارند و از ده هزار تومان مالیات گرفتن را شاید بنده نظر سنا را بیشتر قبول کنم (حشمتی ـ کمتر هم خواهد شد) و مالیاتی هم که برای وقف می‌گذارند و عملا پدر تا وقتی که زنده است از آن بهره می‌برد و مالیات هم نمی‌دهد این کار هم شاید زیبنده نباشد عرض کنم که فلسفه مالیات بر ارث این است که مردم قدر کار را بدانند و از مال مفت استفاده نکنند (احسنت) و خیال می‌کنم آنهائی که پول کم دارند نباید اصلا مالیات بدهند و ثروتمندان بزرگ مثل همه ممالک دنیا وقتی که از یک حدی تجاوز کرد هشتاد در صد مالیات هم بدهند (صحیح است) عرض کنم آقایان میدانند منافع سرشار که شرکتهای خارجی عمده ترین شرکتهای خارجی از مملکت ما فعلا می‌برند از نفت است (صحیح است) عرض کنم منافع سرشاری که بکارهای عمرانی کشور اختصاص داده‌اند باز هم از نفت است اقلام بزرگی که ببودجه مان کمک می‌کند آنهم از نفت است شما نمی‌توانید در یک باغی که محصول زیاد است بباغبان بگوئید که از میوة آن چیزی نخورد، پریشب که جلسه بود بنده و رفقای خوزستانیم پیشنهاد کردیم در آن قانونی که برای نفت گذشته مقداری هم برای عمران خود مردم آن محل اختصاص بدهند جناب آقای وزیر دارائی مخالفت کردند و بعد از ایشان متشکرم که موافقت کردند تصویب نامه‌ای نگذرانند که معادل سه میلیون برای کارهای عمرانی خوزستان اختصاص بدهند برای کسانی که در گیر زندگان می‌کنند خودشان و زنشان و بچه شان اینها صاحبت آن زمین هستند باید بآنها هم بدهند خیلی عذر می‌خواهم که مخالفت کردم بنده مقصودم تشکر بود از جناب آقای وزیر دارائی که قول دادند تصویب نامه‌ای راجع بخوزستان در هیأت دولت بگذرانند مخالفتم را هم در این قسمت پس می‌گیرم (احسنت)

نایب رئیس ـ آقای عمیدی نوری بفرمائید.

عمیدی نوری ـ بنده علاوه بر استدلال جناب آقای مخبر کمیسیون دارائی بدو دلیل دیگر با این نظر سنا موافقم که حق مؤلف را از دادن مالیات بر ارث حذف کردند دلیل اول من دلیل فرهنگی است دلیل اخلاقی و معنوی است همه جا دنیا در دادن مالیات و تحمیل عوارض بر اموال موجود اختلافی و تفاوتی قائل هستند سرمایه هائی که مالی است همیشه از آن مالیات بیشتر می‌گیرند و سرمایه‌های اخلاقی و معنوی همیشه از مالیات معاف است چرا؟ برای اینکه می‌خواهند مردم را تشویق کنند که بسوی علم و فرهنگ و معنویت بروند و بجای اینکه بمادیات بپردازند بعلم و فرهنگ و معرفت بپردازند بهمین جهت است که در مسائل فرهنگی و علمی احترام و معافیت قائل شده‌اند مجلس سنا متوجه این موضوع شده است در مسائل فرهنگی و علمی احترام و معافیت قائل شده‌اند مجلس سنا متوجه این موضوع شده است متوجه شده که اگر یک پدری یک مورثی وقت خودش و عمر خودش را صرف تألیف کرده و یک اثری بوجود آورده قطعاُ این پدر و این مورث وقت خودش را صرف تهیه مال و ثروت مالی نکرده که چیزی برای فرزندان و ورثه خودش بگذارد باین جهت احترام گذاشته و گفته است که اگر چنین ترکه‌ای از این شخص معنوی و فرهنگی و علمی بوجود آمد و برای ورثة او ماند از این مالیات بر ارث گرفته نشود حق هم هست که ما باین حق احترام بگذاریم دلیل دوم اینست که آقایان مجلس شورای ملی نماینده ملت است باید همانطوری که پیشنهاد اضافه خرج برای مجلس قائل نیستند وقتی مجلس سنا این اعتقاد را پیدا کند ما معتقد نیستیم برای اینکه تخفیفی که مجلس سنا قائل شده است برای مالیات گرفتن ما این را بیشتر بکنیم این از نظر وضع قانونگذاری هم مقتضی نیشت و من قطع دارم که جناب آقای دکتر شاهکار همین عقیده را داشتند منتهی خواستند اینجا یک بحثی بفرمایند برای حق مؤلف این مطلب البته بسیار مطلب صحیحی است حق مؤلف کاملا محفوظ است اگر چنانچه دادسرا متوجه نشد و این را قبول نکرد باید باو فهماند که بی ربط میگوئی اما نباید برای اینکه دادسرا یک جا حق مؤلف معاف از پرداخت مالیات بشود بگوئیم نه آقا برای اینکه ما می‌خواهیم او را بشناسیم باید مالیات بدهی این صحیح نیست باید همین طور که جناب آقای دکتر امیر حکمت هم فرمودند اگر واقعاُ ابهامی هست در موارد دیگر قید بشود اینست که من معتقدم که حق مؤلف محفوظ است (دکتر شاهکار ـ محفوظ نیست) محفوظ است خود منهم کراراُ پیش آمد شده شکایت کردم و حق مؤالف را حفظ کردم حالا اگر دادسرا سطح فکرش پائین آمده دلیل این نیست که ما اینجا این کار را بکنیم این است که بنده عقیده دارم که نظر سنا کاملا صحیح است بهر حال تمنی می‌کنم که با این نظر آقایان موافقت کنند و رأی بدهند.

نایب رئیس ـ پیشنهاد سکوت رسیده است که قرائت می‌شود

(بشرح زیر قرائت شد)

ریاست معظم مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌کنم لایحه مالیات بر ارث مسکوت بماند دکتر شاهکار.

نایب رئیس ـ آقای دکتر شاهکار بفرمائید.

دکتر شاهکار ـ عرض کنم آقایان واقعاُ من متأسفم از اینکه در عین حالیکه سعی می‌کنم آنچه واقعاُ فکر می‌کنم بعرض برسانم یک طوری دیگر تعبیر می‌شود این بیاناتی که آقای عمیدی نوری فرمودند با اینمقدار و ده مرتبه بالا تر از این بنده موافقم گرچه بنده اینجا اصرار کردم گفتم آقایان من دنبال احترام حق مؤلفم نه اینکه مالیات بگیرند آنوقت جناب آقای مخبر می‌فرمایند که ما تعصب را بگذاریم کنار

عرض کردم من برای سناتورهای محترم احترام قائلم صحبت تعصبی نیست بنابراین از آقایان استدعا می‌کنم که این حق مؤالف حفظ بشود از این جهت بود که اول هم بنده این تذکر را دادم و این مطلبی که آقای مخبر گفتند و این مطالبی که آقای عمیدی نوری گفتند باری من کافی است که در مجلس ایران بدانند که حق مؤالف قابل دفاع است حقو مؤالف محفوظ است و منظور دیگری هم ندارم بنابراین آن پیشنهاد اولم و این پیشنهاد سکوت هر دو را مسترد می‌دارم.

دکتر بینا ـ پیشنهاد سکوت مسترد نمی‌شود باید رأی گرفته شود.

نایب رئیس ـ برابر آئین نامه پیشنهاد سکوت ولو مسترد هم بشود باید رأی گرفت آقای دکتر شاهکار پیشنهادشانرا مسترد کردند معذلک باید رأی بگریم آقایانی که موافق (سکوت با سکوت هستند قیام فرمایند (عده کمی برخاستند) تصویب نشد چون نسبت باصلاحاتی که در ماده دوم از طرف مجلس سنا بعمل آمده و مورد تصویب کمیسیونهای مجلس واقع شده مخالفی نیست لذا رأی می‌گیریم آقایانی که با اصلاحاتی که در ماده دوم بعمل آمده است موافقند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد اصلاحاتی که در ماده ۵ بعمل آمده است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر قرائت شد)

تبصره ماده ۶- بهای اثاثیه خانه مسکونی متوفی اعم از آنکه خانه ملکی یا اجاری باشد مقطوعاُ از قرار صدی پنج قیمت خانه محسوب می‌شود.

نایب رئیس ـ مخالفی در این قسمت نیست آقایانی که با اصلاحی که در تبصره ماده پنج بعمل آمده موافقند قیام فرمایند (عده کثیری برخاستند) تصویب شد تبصره بماده ۷ اضافه شده بعنوان تبصره دوم قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

تبصره ۲- پرونده‌های معوقه تا قبل از تاریخ اجرای این قانون در کمیسیونهای حل اختلاف منظور در قانون مالیات بر در آمد قابل طرح خواهد بود.

نایب رئیس ـ مخالفی نیست رأی گرفته می‌شود باین تبصره که در مجلس سنا اضافه شده است آقایانی که با این تبصره موافقند قیام فرمایند (اغلب قیام نمودند) تبصره‌ای ه در سنا اضافه شده تصویب شد. اصلاحاتی که در ماده ۶ شده قرائت می‌شود

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۹ ـ مالیات نسبت بسهم الارث هر یک از ورثه گرفته می‌شود و نرخ آن بشرح ذیل است

۱- طبقه اول اگر سهم الارث هر یک از وارث سیصد هزار ریال یا کمتر باشد از پرداخت مالیات معافند و در صورتیکه از این مبلغ تجاوز نماید بترتیب زیر مالیات محسوب می‌شود.

از ۳۰۰۰۰۱ ریال تا ۴۰۰۰۰۰ ریال نسبت بمازاد صدی سه،

از ۴۰۰۰۰۱ ریال تا ۵۰۰۰۰۰ ریال نسبت بمازاد صدی چهار،

از ۵۰۰۰۰۱ ریال تا ۶۰۰۰۰۰ ریال نسبت بمازاد صدی پنج،

از ۶۰۰۰۰۱ ریال تا ۷۰۰۰۰۰ ریال نسبت بمازاد صدی شش،

از ۷۰۰۰۰۱ ریال تا ۱۰۰۰۰۰۰ ریال نسبت بمازاد صدی هفت،

از ۱۰۰۰۰۰۱ ریال تا ۲۰۰۰۰۰۰ ریال نسبت بمازاد صدی هشت،

از ۲۰۰۰۰۰۱ ریال تا ۳۰۰۰۰۰۰ ریال نسبت بمازاد صدی نه

از ۳۰۰۰۰۰۰ ریال تا ۵۰۰۰۰۰۰ ریال نسبت بمازاد صدی ده

از ۵۰۰۰۰۰۰۱ ریال تا ۱۰۰۰۰۰۰۰ ریال نسبت بمازاد صدی پانزده

از ۱۰۰۰۰۰۰۱ ریال تا ببالا نسبت بمازاد صدی بیست و پنج.

نایب رئیس ـ آقا مهندس فروهر مخالفید ؟(مهندس فروهر ـ بلی) بفرمائید.

مهندس فروهر ـ بنده استدعا می‌کنم همکاران محترم باین موضوع حساس توجه بفرمایند این ماده ۹ که سنا اصلاحاتی کرده ناظر بر بخشودگی مالیاتی است دکه تا ده هزار تومان مجلس شورای ملی تصویب کرده معاف از پرداخت مالیات باشد در مجلس سنا این مبلغ را تا ۳۰ هزار تومان از پرداخت مالیات معاف باشد یکی هم میزان مالیاتی که از سی هزار تومان ببالا معین شده است از لحاظ مبلغ می‌بینم که پائین آمده در واقع تقلیل وصولی مالیات نسبت بر ارث است که از طرف سنا پیشنهاد شده بخصوص راجع بقسمت اول که ده هزار تومان بخشودگی را تا ۳۰ هزار تومان بالا برده ما اگر اهالی مملکت را نوزده میلیون می‌بینیم اکثریت قریب باتفاقشان کسانی هستند که اگر ارثی قرار است بآنان برسد سهمی است که از ده هزار تومان کمتر خواهد بود همه فقیر و بیچاره‌اند مالیات باید طوری باشد که طبقاتی که دارند که خود ما هم جزئشان هستیم وصول بشود مالیات را باید بگیریم و بدرد بی درمان این مردم برسانیم والا اگر بخشودگی بالا برود طبعاُ مالیات کمتر وصول می‌شود و باین مردم کمتر می‌رسد دست دولت هم بوسیله بخشودگیها بسته است بنده راجع بده هزار تومان می‌گویم بنابراین بنده با هر گونه تقلیل مالیات مخالفم مخالفتم از این لحاظ زود که مالیات با وضعی که مردم مملکت دارند نباید بپائین بیاید باید مالیات بالا برود بهمین جهت آقای معاون وزارت دارائی می‌فرمایند مالیات بالا رفته اگر بفرمائید بخشودگی از سی هزار تومان بیشتر شود مالیات بالا می‌رود و بنده را قانع کنید مخالفتم را پس می‌گیرم ولی از مالیات کمتر وصول می‌شود نظر بنده درست است بنده مخالفتم از این نظر بود.

نایب رئیس ـ آقای دکتر شاهکار موافقید؟

دکتر شاهکار ـ بلی قربان.

نایب رئیس ـ بفرمائید، تأمل بفرمائید این طبقات دوم و سوم هم قرائت بشود بعد بفرمائید

طبقه دوم: اگر سهم الارث هر یک از وراث طبقه دوم پنجاه هزار ریال یا کمتر باشد از پرداخت مالیات معافند و در صورتی که از این مبلغ تجاوز نماید تا سیصد هزار ریال نسبت بمازاد پنجاه هزار ریال صدی سه و از ۳۰۰۰۰۱ ریال ببالا نسبت بمازاد و برابر نرخهای طبقه اول محسوب می‌گردد.

طبقه سوم: نرخ مالیات سهم الارث طبقه سوم تا ۳۰۰۰۰۰ ریال بدون حداقل بخشودگی صدی چهار و نسبت بمازاد از ۳۰۰۰۰۱ ریال سه برابر نرخهای طبقه اول محسوب خواهد شد.

نایب رئیس ـ بفرمائید آقای دکتر شاهکار.

دکتر شاهکار ـ عرض کنم قربان نظری که همکار محترم من آقای مهندس فروهر فرمودند صحیح است ولی این که بنده مخالفت می‌کنم حالا عرض می‌کنم چرا؟ همیشه باید مالیات را از دارا گرفت (صحیح است) اگر یکروزی انشاء الله سطح اجتماعی آنقدر بالا رفت که یک نفر نماینده مجلس بتواند این حرف را پشت تریبون بزند که آقایان وقتی که یک کسی فوت کرد اموالی کره در زمان حیاتش بدست آمده باید به بیت المال عمومی برود آنوقت نظر جنابعالی صد در صد تأمین است (مهندس فروهر ـ یک مقدارش می‌رود) یک مقدارش رفت شما حالا میگوئید بیشتر برود در مقدارش بحث است بهمین دلیلی که خود آقا الان فرمودید که اغلب مردم بعلت فقر و نداری الان ده هزار تومان گیرشان نمی‌آید بهمین دلیل این بخشودگی خوب است (مهندس فروهر ـ ده هزار تومان خوب است ولی سن هزار تومان خوب نیست) چون واقعاُ وقتی یک بابائی بود و بچه هائی گذاشت دولتمان که الحمدلله کمکی بآنها نمی‌کند اگر از روز اول دست تهی آنها را روانه کند در بازار و در خیابانها معلوم نیست که تکلیف اینها چیست؟ قطعاُ می‌آیند پشت در ادارة آقا و کار خواهند خواست پس یک مقدار بخشودگی خوب است یک مطلب را هم خواستم عرض کنم و جلب توجه آقایان را بنمایم و از همکار محترم آقای دکتر عمید رئیس دانشکدة حقوق واقعاُ تشکر کنم که این مطلب را تذکر دادند گاهی اوقات یک چیزهائی از زیر دست ما می‌رود بیرون بعد آقایان دانشمندان، قضات و دانشجویان بما ایراد می‌گیرند در این طبقه بندی که کردیم دقت نشده مخبر کمیسیون دقت نکردند وزیر دادگستری هم دقت نکردند و این طبقه بندی ما بر خلاف قانون مدنی صحبت کردیم این را استدعا می‌کنم دقت بفرمائید در اینجا درست کنید ماده ۸۶۲ قانون مدنی طبقه بندی وراث را کرده طبقه یک، پدر، مادر، اولاد، اولاد، اولاد.

طبقه دوم اجداد و اولاد آنها.

سوم: اعمال و خالات و الواد آنها، این را ما نمی‌توانیم تغییرش بدهیم و در اینجا تغییر داده شده است در ماده چهارم مرقوم فرمودید وراث طبقه اول عبارت ازت پدر، مادر فرزندان نواده و زن و شوهر، زن و شوهر در طبقه اول نیستند زن و شوهر در هر طبقه‌ای هستند با هر طبقه‌ای میایند اگر شما قانون مدنی را عرض کردید این را اجرا کنید وگر نه حق ندارید بنویسید در طبقه اول چون آنها حاجبت ندارند حق ندارید این حرف را بزنید که فرزندان نوه وزن و شوهر بنابراین بنده مصراُ استدعا می‌کنم که این قسمت اصلاح بشود طبقه سوم نوشتید عبارتند از عمو عمه دائی، خالی و اولاد آنها و بالاتر در صورتی که که باید بنویسید پائین تر نه بالاتر بالاتر یعنی اجداد یعنی پدر و مادر و پدر پدر و پدر مادر از بالا بائید پائین بنابراین با اجازه آقای رئیس استدعا می‌کنم این دو اصلاح در ماده چهارم بشود تا بعد نگویند مجلس متوجه نشده البته آقایان متوجه هستند قبلا هم زودتر رد شده‌اند آقایان متوجه نشده‌اند و باید اصلاح بشود .(صحیح است) و این بخشودگی را که مجلس سنا قبول کرده است اگر آقایان موافق باشند قبول کنیم

نایب رئیس ـ پیشنهاد کفایت مذاکرات رسید قرائت می‌شود:

(بشرح زیر قرائت شد)

بعد از یک موافق و یک مخالف در ماده ۹پیشنهاد کفایت مذاکرات می‌کنم.

محمد علی مسعودی.

نایب رئیس ـ آقای مسعودی.

مسعودی ـ عرض کنم خاطر شریف آقایان مستحضر است که این لایحه در چهار کمیسیون مجلسین مدتها حلاجی شده (صحیح است) مورد بحث بوده بالاخره با اصلاحات زیاد نظریات دو مجلس را گرفت و رفت بمجلس سنا و در آنجا تصویب شد و یک اختلافی هم در این مورد بین مجلس شورای ملی و سنا ایجاد شد، این لایحه الان چندین ماه است معوق است و واقعاُ از لحاظ مطالعه کامل و دقیق است بنده استدعامیکنم که آقایان پس از یکسال و نیم که این لایحه از این مجلس بآن مجلس رفته و اصلاحات هم به حد کافی درش شده است رأی بدهند که بمورد اجزا گذاشته بشود که دولت بتواند از آن استفاده کند، چون آقایان توجه

دارند که دولت می‌خواهد عایدیش زیاد بشود و یک پولهائی بگیرد گو اینکه انشاء‌الله واقعاُ هم همیشه زنده باشند و کسی هم چیزی نشود ولی دو سه فقره مهم اتفاق افتاده است که ببودجه دولت کمک می‌شود بنده اسم نمی‌برم در حدود ده پانزده میلیون مالیات دولت بواسطه این قانون فعلا معوق مانده است.

نایب رئیس ـ آقای دکتر مشیر فاطمی مخالفید.

دکتر مشیر فاطمی ـ عرض کنم بنده همیشه نایب مناب آقای مسعودی هستم در کفایت مذاکرات ولی حالا نفهمیدم که کفایت مذاکرات بچه منظوری است؟ آن مواد اصلاحی که دانه دانه اینجا خوانده می‌شود ممکن است یکی از رفقا خواهش کنند که آقایان موافقت و مخالفتی نکنند ولی پیشنهاد کفایت مذاکرات موردی نخواهد داشت.

نایب رئیس ـ رأی می‌گیریم بپیشنهاد کفایت مذاکرات نسبت بماده نه آقایانی که موافقند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد رأی می‌گیریم نسبت به اصلاحاتی که در ماده ۹ بعمل آمده است در مجلس سنا و نصاب تغییر کرده است آقایانی که موافقند قیام فرمایند (عده زیادی برخاستند) تصویب شد اصلاحاتی که در ماده سیزده شده است قرائت می‌شود

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۱۳ ـ ادارات ثبت اسناد و املاک موقعی که مال غیر منقولی را از اسم مورث باسم وارث ثبت می‌نمایند و همچنین کلیه دفاتر اسناد رسمی در موقعی که می‌خواهند تقسیم نامه راجع بما ترک را ثبت کنند بایستی گواهی نامه راجع بما ترک را ثبت کنند بایستی گواهی نامه دارائی صلاحیتدار را راجع باین که وارث اظهار نامه مالیاتی داده است و در اظهار نامه مال مورد تقاضای ثبت را ذکر کرده مطالبه نمایند و قبل از ارائه این گواهی مجاز بثبت نیستند.

نایب رئیس ـ چون مخالفی نیست رأی می‌گیریم باصلاحاتی که در ماده ۱۳ شده است آقایانی که موافقند قیام فرمایند (اغلب قیام کردند) تصویب شد، تبصره ۲ در مجلس سنا حذف شده است عین تبصره قرائت می‌شود که آقایان بدانند چه چیز حذف شده بعد بحذفی که شده رأی می‌گیریم

(بشرح زیر خوانده شد)

تبصره ۲- اداره دارائی مکلف است در برابر صدور گواهینامه مذکور در ماده ۱۳ از مؤدی تضمین کافی بخواهد هر گاه مؤدی از دادن تضمین کافی خودداری نماید اداره دارائی مکلف است برای تأمین وصول مالیات بمقدار لازم از ما ترک را تحت توقیف در آورده و مراتب را در گواهینامه تذکر دهند.

نایب رئیس ـ بحذف نمی‌شود رأی گرفت بعد که رأی باصل لایحه با حذف تبصره گرفتیم قهراً بحذف هم رأی داده شده است و حذف می‌شود (صحیح است) فعلا اصلاحاتی که در ماده ۱۷ شده قرائت می‌شود

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۱۷ ـ اگر مالی اعم از منقول یا غیر منقول بلاعوض بشخصی داده شود در صورتی که جزء یکی از طبقات سه گانه باشد طبق ماده ۹ و الا بر طبق نرخ مالیات بر ارث طبقه سوم وراث بدون رعایت حداقل بخشودگی مالیات تعلق می‌گیرد دهنده و گیرنده متضامناُ مسئول پرداخت مالیات متعلقه می‌باشند جهیزیه و امر الیکه برای امور خیریه و یا عام المنفعه از قبیل آسایشگاه مسلولین و تیمارستان و بیمارستان و کودکستان و پرورشگاه یتیمان و مدارس و مساجد و تکایا و آب انبارهای عمومی و امثال آنها داده می‌شود از پرداخت مالیات معاف خواهد بود.

نایب رئیس ـ مخالفی نیست رأی می‌گیریم نسبت باصلاحاتی که در ماده ۱۷ شده موافقین برخیزند (اغلب برخاستند) تصویب شد. تبصره دوم ماده ۱۷ حذف شده تبصره ماده ۱۹ هم حذف شده است اصلاحاتی که در ماده ۲۲ شده است قرائت می‌شود

(بشرح ذیل خوانده شد)

ماده ۲۲ ـ مالیات باید در مورد ارث لااقل در ظرف ششماه پس از تاریخ تسلیم اظهار نامه و در مورد فصل دوم این قانون در موقع تسلیم اظهار نامه پرداخت شود مگر در مواردی که مؤدی عذر موجه از قبیل نرسیدن سهم الارث داشته باشد و با اقامه ادله کافی و ارائه اسناد عذر خود را ثابت نمایند در اینصورت وزارت دارائی می‌تواند مدت پرداخت مالیات را تمدید کند.

نایب رئیس ـ مخالفی نیست، آقایانی که با اصلاحاتی که در ماده ۲۲ شده موافقند قیام کنند (اغلب قیام کردند) تصویب شد رأی کلی بایستی با ورقه گرفته بشود با اصلاحاتی که در مجلس سنا شده است اعم از اصلاح و حذف چون رأی نهائی است با ورقه رأی گرفته می‌شود.

(اسامی آقایان نمایندگان بوسیله آقای سعیدی (منشی) بترتیب ذیل اعلام و در محل نطق اخذ رأی بعمل آمد)

آقایان: پروفسور اعلم. قوام. مهندس شیبانی. دکتر حسن افشار. دکتر عدل. دکتر بینا. احمد طباطبائی. ارباب. بزرگ نیا. مهندس اردبیلی. سراج حجازی. دکتر شاهکار. رامبد. مرآت اسفندیاری. بوشهری. عبدالحمید بختیار. حشمتی. امید سالار. دکتر راجی. جفرودی. قبادیان. محمود عباسی. مشایخی. پردلی. دکتر وکیل. استخر. پناهی. ساگینیان. هدی. دکتر عمید. صارمی. مرتضی حکمت. صدرزاده. دکتر دیبا. مهندس سعید هدایت. بیات ماکو. مهندس اسکندر فیروز. دکتر مشیر فاطمی. مهندس فروهر. دولت آبادی. اقبال. دکتر اسدی. مهندی فروغی. فخر طباطبائی. مهندس دهستانی. فضائلی. دکتر امیر حکمت. توماج. دکتر امیر نیرومند. برومند. احمد مهران. سلطان مراد بختیار. فولادوند. دادگر. شادلو. دکتر ضیائی. دکتر اصلان افشار. یار افشار. خلعتبری. دیهیم. اسکندری. عمیدی نوری. دکتر آهی. اکبر. دشتی. گیو. اخوان. مسعودی. فرود. زنگنه. سعیدی.

نایب رئیس ـ با ۶۴ رأی موافق قانون مالیات بر ارث با اصلاحاتی که در مجلس سنا بعمل آمده تصویب شد، برای اجرا بدولت ابلاغ می‌شود.

اسامی موافقین ـ آقایان: اعظم زنگنه. عمیدی نوری. حمید بختیار. اقبال. مرتضی حکمت. سلطانی. مهندس هدایت. سلطانمراد بختیار. فرود. دکتر حسن افشار. دکتر شاهکار. سراج حجازی. پردلی. مشایخی. دکتر راجی. حبیب پناهی. یار افشار. رامبد. دکتر امیر اصلان افشار. مهندس دهستانی. حشمتی. فضائلی. دکتر دیبا. قبادیان. صارمی. دکتر وکیل. مهندس جفرودی. عباسی. دکتر نیرومند. مهندس شیبانی. برومند. دکتر ضیائی. دکتر بینا. اکبر. پرفسور اعلم. بیات ماکو. دکتر مشیر فاطمی. دشتی. باقر بوشهری. امید سالار. قوام. مرآت اسفندیاری. گیو. دکتر عدل. بزرگ نیا. شادلو. فخر طباطبائی. توماج. دادگر. خلعتبری. اخوان. استخر. محمودی. ساگینیان. مهندس فروغی. مهران. صدزاده. دکتر امیر حکمت. دکتر آهی. مهندس فروهر. فولادوند.

ورقه سفید علامت امتناع ۸ برگ.

۶- تقدمی دو فقره سؤال بوسیله آقای فضائلی

نایب رئیس ـ آقای فضائلی.

فضائلی ـ دو سؤال از آقای وزیر دارائی و آقای وزیر راه دارم تقدیم می‌کنم.

نایب رئیس ـ ابلاغ می‌شود

۷- طرح لایحه معادن

نایب رئیس ـ لایحه معادن مطرح است این لایحه در مجلس سنا با یک فوریت تلقی شده است و بایستی نسبت بفوریت لایحه در مجلس شورای ملی هم اخذ تصمیم بعمل بیاید، لذا فوریت لایحه معادن مطرح می‌شود چون اینطور اطلاع دادند که در خارج هم کسی نیست وعده برای رأی کافی نمی‌شود این لایحه در دستور است و نسبت بفوریت اعلام رأی می‌شود که در جلسه بعد رأی گرفته شود.

۸- تعیین موقع و دستور جلسه بعد ـ ختم جلسه

نایب رئیس ـ چون یکشنبه آینده مصادف با تولد امام عصر عجل الله فرجه خواهد بود باین جهت یکشنبه جلسه نخواهد بود و سه شنبه هم گر چه مطابق آئین نامه بایستی از ۲۸ اسفند تعطیل باشد ولی چون انتظار داریم لایحه بودجة کل مملکتی از مجلس سنا بر گردد فقط یک رأی آقایان بدهند بنابراین ناچار هستیم که روی انجام وظیفه و علاقمندی کاملی که آقایان بتصویب بودجه دارند سه شنبه را در صورتی که آقایان تأیید بفرمایند جلسه باشد (صحیح است) لذا اکنون که آقایان این نظریه را تأیید فرمودند جلسه آینده روز سه شنبه خواهد بود. دستور هم همین لایحه معادن خواهد بود

(مجلس بیست و پنج دقیقه بعد از ظهر ختم شد)

نایب رئیس مجلس شورای ملی ـ عماد تربتی