مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۲ اردیبهشت ۱۳۴۵ نشست ۲۶۴
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و یکم | تصمیم‌های مجلس | قوانین انقلاب شاه و مردم |
مذاکرات مجلس شورای ملی
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز شنبه ۲۲ اردیبهشت ۱۳۴۵ نشست ۲۶۴
فهرست مطالب:
مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره ۲۱
جلسه: ۲۶۴
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز پنجشنبه (۲۲) اردیبهشت ماه ۱۳۴۵
فهرست مطالب:
۱-قرائت اسامی غائبین جلسه قبل.
۲-بیانات قبل از دستور آقایان: معتمدی - دکتر صالحی – سیفی - بانو دکتر دولتشاهی و آقای دکتر الموتی.
۳-تقدیم دو فقره لایحه به وسیله آقای معاون وزارت امور خارجه.
۴-طرح سؤال آقای معتمدی راجع به تحریف بیانات ایشان در هفته‌نامه دادگستری و جواب آقای معاون وزارت دادگستری و ارجاع سؤال به کمیسیون رسیدگی به سؤالات.
۵-طرح سؤال آقای دکتر وحیدنیا راجع‌به ثبت اراضی اطراف محل کارخانه ذوب‌آهن و جواب آقای معاون وزارت دادگستری و ارجاع سؤال به کمیسیون رسیدگی به سؤالات.
۶-تقدیم یک فقره لایحه به وسیله آقای معاون وزارت آب و برق.
۷-تصویب صورت‌جلسه.
۸-اخذ رأی و انتخاب دو نفر ناظر اندوخته اسکناس در بانک مرکزی ایران
۹-شور اول گزارش کمیسیون کشور راجع به اجازه خرید قسمتی از اراضی ونک برای شهربانی کل کشور.
۱۰-طرح و تصویب فوریت لایحه قانونی تشکیل شورای اداری واصله از مجلس سنا.
۱۱-اعلام وصول سه‌فقره لایحه قانونی از مجلس سنا
۱۲-قرائت دستور و تعیین موقع جلسه بعد - ختم جلسه.
مجلس ساعت نه صبح به ریاست آقای مهندس عبدالله ریاضی تشکیل گردید.
۱- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل.
رئیس- اسامی غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
غائبین بااجازه- آقایان:
آموزگار، ارسنجانی، مهندس اسدی، سمیع، اولیاء، پروین، پزشکی، پورادبی، جهانشاهی، حاذقی، دکتر خطیبی، خواجه‌نوری، دیهیم، دکتر رمضانی، رهبر، دکتر سامی‌راد، دکتر صالحی، مهندس صدقیانی، مهندس عطایی، غلام نیاکان، کمالوند، یعقوب تهرانی.
غایب بی‌اجازه- آقای:
دکتر مصباح‌زاده
غائبین مریض- آقایان:
مهندس آراسته، مهندس جلالی نوری، پرویزی، حکمت یزدی، رجایی، دکتر عدل، دکتر فربود، فولادوند، فیصلی، دکتر مبین، موقر، سرلشکر، همایونی.
غائبین در رأی مربوط به استرداد حقوق گمرکی مواد اولیه مصنوعات ماشینی کارخانه‌جات داخلی آقایان: دکتر جعفری، دکتر حاتم، دکتر رهنوردی، جاوید.
۳- بیانات قبل از دستور آقایان: معتمدی، دکتر صالحی، سیفی، بانو دکتر دولتشاهی و آقای دکتر الموتی.
رئیس- نطق‌های قبل از دستور را شروع می‌کنیم آقای معتمدی تشریف بیاورید.
معتمدی- تخصیص یک روز بودجه ارتش شاهنشاهی ایران برای کمک به پیکار جهانی با بیسوادی برای ملت ایران افتخاری بس بزرگ و تحسین‌آمیز است. به علاوه به طوری که نمایندگان محترم استحضار دارند اخیراً شاهنشاه آریامهر یک روز از حقوق شخصی خود و والاحضرت و لایتعهد را برای مبارزه با جهل و بیسوادی اختصاص دادند که این نیز مورد تعظیم و تکریم ملل بشر دوست جهان قرار گرفت (صحیح است) آری. چنین کنند بزرگان چون کرد باید کار اهمیت این عمل بزرگ و اقدام بشردوستانه شاهنشاه آریامهر مخصوصاً در موقعی تجلی می‌کند که آتش جنگ و جدال در اغلب کشورهای جهان شعله‌ور است و سران این کشورها بودجه‌های هنگفت کشور خود را صرف تجهیزات نظامی و تهیه وسایل تعدی و تجاوز کشتار و خونریزی می‌نمایند و به همین جهت است که بیشتر کشورهای جهان در مقابل این اقدام بشردوستانه و عمل سخاوتمندانه شاهنشاه محبوب ما سر تعظیم فرود آورده و آن را نمونه بارز ذوق ذاتی، علو همت و خدمت به علم بشریت دانسته‌اند (صحیح است) و دیگران را به تأسی از این نیت خیر تشویق و دعوت کرده‌اند. عموم نمایندگان مجلس و اعضای اداری از مقام ریاست گرفته تا باغبان مجلس شورای ملی به پیروی از منوبات هادی و رهبر عالی‌قدر ملت ایران با کمال علاقه یک روز از مقرری خود را برای مبارزه با جهل و بیسوادی اختصاص دادند مطلب دیگری که باید به عرض برسانم موضوع اگو و متروی تهران است این دو عامل ضروری بشر امروزی است که احداث آنها برای تهران و شهرهای بزرگ ایران اجتناب‌ناپذیر است اخیراً شنیدیم و در روزنامه‌ها خواندیم که دولت برای احداث متروی تهران مشغول مطالعه شده است البته این امر کمال ضرورت را دارد بهتر است برای مترو واگو تهران توأماً مطالعه بشود. همچنین باید شهرهای بزرگ ایران را هم در نظر بگیرند و این مطالعه‌ای که برای تهران آغاز شده برای شهرهای بزرگ ایران هم بشود هم برای اگو یعنی فاضل آب و هم برای مترو زیرا ما امروز باید برای صد سال آینده فکر کنیم و در موقعیتی قرار گرفته‌ایم که اگر در این دو مرحله اقدام نکنیم بدون شک چهل پنجاه سال آینده مجبوریم این دو کار را انجام دهیم. النهایه با خسارات و هزینه‌های سنگین‌تر بنده، از دولت خواهش می‌کنم نسبت به مترو شهر باستانی اصفهان و اگوومتروی شهر جدیدالبنای اصفهان مطالعه و اقدام بشود. مطلب دیگر این که چند تقدیر نامه و تشکر از طرف چند مقام به اینجانب رسیده است که به مناسبتی لازم می‌دانم آنها را تقدیم مقام ریاست محترم مجلس بکنم تلگراف تشکری است از آقای دکتر نفیسی رئیس دانشگاه اصفهان که تقدیم می‌کنم. نامه تشکری است از کانون بازنشستگان کشوری و نامه تشکری است از اداره تربیت بدنی استان اصفهان و نامه تشکری است از جناب آقای مهندس روحانی وزیر آب و برق که تقدیم می‌کنم و به عرض می‌رسانم که اگر بنده خدمتی کرده‌ام صرفاً وظیفه خودم را انجام داده‌ام (احسنت).
رئیس - آقای دکتر صالحی بفرمایید.
دکتر صالحی - با اجازه مقام ریاست روزی نمی‌گذرد مگر آن که یک قدم سودمند و یا یک گام بلند توسط شاهنشاه عالی‌قدر در ایران و در عرصه گیتی جلوه‌گری نکند. چند روز قبل بنا به امر اعلیحضرت همایونی یک روز حقوق ارتش ایران با تصویب مجلسین اختصاص به پیکار با مبارزه
بیسوادی گردید و روز بعد معظم‌له حقوق یک روز خود و ولایتعهد را به کمیته مبارزه با بیسوادی اهدا فرمودند. نمایندگان مجلسین، هیئت محترم دولت، فرهنگیان و سایر مؤسسات دولتی و ملی نیز یکی پس از دیگری به پیروی از نیات مقدس شاهنشاه آریامهر حقوق یک روزه خود را به این امر مهم اختصاص دادند ملت ایران ضمن سپاسگزاری از ابتکارات و اقدامات بشردوستانه پدر تاجدار خود و والاحضرت اشرف پهلوی خواهر والاتبار شاهنشاه که در امر مبارزه با بیسوادی سعی بلیغ می‌فرمایند مفتخر و سرافراز و سلامتی ذات ملوکانه و ولایتعهد و خاندان جلیل سلطنت را از خداوند باریتعالی مسئلت می‌نماید اخیراً درباره تحولات و پیشرفت‌هایی که در ایران در مسیر انقلاب توسط وزارت کشور در سطح روستاها و بخش‌ها انجام یافته مقاله مفصلی به قلم بنارد ویلسون دکتر در تعلیم و تربیت و مشاور علوم اداری سازمان عمران بین‌المللی امریکا در نشریه انستیتوی بین‌المللی علوم اداری که از بزرگ‌ترین نشریه‌های جهان است و به چندین زبان زنده دنیا در بروکسل منتشر می‌شود درج گردیده که از هر حیث درخور توجه و اشاره به بعضی از نکات آن در این مکان مقدس ضروری به نظر می‌رسد.
مندرجات مقاله نشان می‌دهد انقلاب ششم بهمن و تحولات بیشماری که این رستاخیز با خود همراه آورده است چگونه از مرزهای ایران گذشته و به آن سوی اقیانوس‌ها راه یافته و مورد ستایش و قبول دانشمندان و متفکرین دنیای امروز قرار گرفته است.
نویسنده این مقاله در مقدمه شیوای خود عبارت تدریجی را که در سابق معمول بوده و امروزه جای خود را به تحول و سرعت داده است مورد تحسین قرار داده و می‌نویسد:
دیگر در ایران این گفته قابل قبول نیست که چون در گذشته کارها به کندی سیر می‌کرد باید در آینده هم به این کندی تن در داد بلکه با سرعت تحولات زیادی در حال تکوین و شالوده‌ریزی می‌باشد و مقاله خود را به اقدامات وزارت کشور و گام‌های بلندی که وزارت خانه مزبور در زمینه اصلاح امور اداری روستاها، بخشداری‌ها، شهرداری‌ها و غیره انجام داده و یا در شرف انجام دادن آن است از طرف مختلف مورد توجه قرار داده است.
انتصاب طبقه تحصیلکرده، دیپلمه‌ها در کادر اداری و آموزشی فرمانداری‌ها و برگزیدن لیسانسیه‌ها به سرپرستی بخشداری‌ها و ترتیبی که بخشداران مفهوم روابط انسانی را درک می‌کنند و استعداد و قابلیت خود را در خدمت مردم نشان می‌دهند تجزیه و تحلیل کرده است و اضافه می‌نماید- مبنای کلیه تغییرات و تحولاتی که هم اکنون در ایران در قسمت اداره امور عمومی کشور مشاهده می‌گردد براساس نظر به خدمت دولت به ملت بوده و ملاحظه می‌شود که وزیر کشور و معاونین او و سایر کارمندان آن وزارتخانه همگی رویه و روش خود را در کارهای اداری بر این اساس قرار داده‌اند و بنده اضافه می‌نمایم- در تماس دائمی که اینجانب با مسئولین امور در وزارتخانه‌های مختلف برای انجام کارهای حوزه انتخابیه خود داشته مشاهده می‌کنم که خوشبختانه این رویه در کلیه وزارتخانه‌ها معمول و پیروی شده است.
نویسنده در جای دیگر به کنفرانس‌ها و سمینارها که در وزارت کشور تشکیل می‌شود اشاره کرده ساختمان اداره بخشداری‌ها و تأمین نیازمندی آنان را با تیزبینی و دیده تحسین و تکریم توأم با احترام از زیر نظر گذرانده است از قانون جدیدی که برای قانون جدید انجمن ده و انتخاب کدخدا و انجمن شهرداری‌ها و شهردار که به مجلس تقدیم شده است نام برده و سپردن کار مردم به مردم را و نحوه اجرای آن را بررسی کرده از دفتر فنی تا اداره عمران وزارت کشور از اتحادیه شهرداری‌ها و نقشی که آقایان در تسریع جریان تحول ایران ایفا می‌نمایند به تفصیل سخن رانده است. به طور کلی قدم‌های بزرگی که وزارت کشور در مسیر انقلاب در روستاها برداشته و منویات و اوامر شاهنشاه آریامهر را اجرا می‌نماید با دیده تحسین می‌نگرد و از اصلاحات ارضی و از میان برداشتن مالکین بزرگ یاد می‌کند.
همه پیشرفت‌ها و ترقیات و سایر اقدامات را از تصمیمات، سودمند و ثمرات انقلاب شاه و مردم می‌داند و می‌نویسد: این کار آسان نبوده و نمی‌توان آن را در مدت کوتاهی به پایان رساند. و زمانی که باید صرف این امر خطیر گردد به هیچ‌وجه قابل مقایسه با زمان طولانی نیست که این
نظام کهن با آن شرایط و موقعیت انجام وظیفه کرده است و نتیجه‌گیری کرده خلاصه می‌نماید: جریان انقلاب در نحوه اداره امور عمومی اداری در ایران در حال رشد و ترقی است دیگر آن زمان نیست که برای به وجود آوردن تغییرات و تحولات عمیق سال‌ها وقت لازم باشد بسیاری از این دگرگونی‌ها را می‌توان در ظرف چندین ماه به مرحله عمل درآورد و می‌گوید این گونه تحولات را پایین‌ترین سطح آن در روستاها و عالی‌ترین سطح آن در وزارت کشور می‌توان دید و شاهد آن بود در حقیقت ادامه این تمایل در جهت پیشرفت امور اداری تصویر روشنی را در ایران جلوه‌گر می‌سازد مقاله خیلی مفصل و محققانه نگاشته شده است این جانب مطالعه آن را به همه همکاران محترم توصیه می‌نمایم از فرصت استفاده کرده ضمن تشکر از وزارت پست و تلگراف و تلفن در برقراری تلفن کاربر بین چادگان و راوزده به داران در حوزه فریدن باید عرض کنم به طوری که دکتر ویلسون در مقاله اساسی خود در باره اقدامات وزارت کشور به تفصیل بحث کرده است اینجانب و سایر همکاران محترم از نزدیک شاهد اقدامات و برنامه‌های دامنه‌داری که در شهرستان‌ها و اقصی نقاط مملکت می‌شود و اکثر آنها در حال شروع و یا در شرف انجام است می‌باشیم. برنامه‌های وسیعی در حوزه انتخابیه اینجانب در سطح روستاها و بخش‌ها پیریزی که اکثر آنها شروع و در حال پیشرفت می‌باشند و در کلیه بخش‌های منطقه فریدن سپاهیان دانش، سپاهیان بهداشت، سپاهیان ترویج مأمورین عمران وزارت کشور و آبادانی و مسکن با سرعت به انجام برنامه‌های خود اشتغال دارند ساختمان درمانگاه‌ها، بیمارستان و دانشگاه چندین رشته راه فرعی و اسفالت خیابان‌ها تأمین آب و برق و غیره شروع و در شرف تکمیل‌اند باید به عرض برسانم که در سد عظیم شده عباس کبیر که در فریدن اصفهان ساخته می‌شود در آینده نزدیک آب اصفهان را تأمین خواهد کرد و چرخ‌های عظیم صنعت ذوب‌آهن، به گردش در خواهد آورد و عده زیادی از کارگران و بیکاران را در خود جذب و از بیکاری جلوگیری خواهد نمود و این مایه بس خوشوقتی است. تصمیمات ایران به ویژه روستانشینان و کارگران که ۷۵ درصد جمعیت ایران را تشکیل می‌دهند و در اثر انقلاب شاه و مردم به یک باره زنده شده و به حرکت در آمده و آزاد شده‌اند با زبان حال و در همه حال در پیشگاه باریتعالی می‌گویند:
از دست و زبان که برآید
کز عهده شکرش به درآید (احسنت)
بنده بقیه وقتم را به جناب آقای سیفی تقدیم می‌کنم.
رئیس - آقای سیفی بفرمایید.
سیفی - بنده ضمن این که مولود مسعود فرزند والاگهر شاهنشاه عظیم‌الشأن را به عموم نمایندگان محترم تبریک عرض می‌کنم و امیدوار هستم این مولود عزیز تحت توجهات خداوند متعال در پناه ثامن‌الائمه حضرت رضا علیه‌السلام همیشه سالم و از تمام بلیات محفوظ باشد (انشاءالله) اما مطلب دومی که می‌خواستم عرض کنم اقدامات بی‌نظیر انسانی رهبر عالی‌قدر ماست که دنیایی را به تحسین واداشته و آن اقدام تخصیص یک روز بودجه ارتش شاهنشاهی برای مبارزه با بیسوادی جهانی است. تاریخ کشورها و ملت‌ها نشان داده هر ملتی دارای رهبر خوش‌فکر و انسان دوست و دمکرات بود آن کشور و آن ملت همیشه در اوج سعادت و ترقی بوده است (صحیح است) عکسش هم همین طور است هر ملتی که محروم از یک رهبر لایق باشد آن ملت و آن مملکت هیچ وقت از سعادت بهره‌ای نبرده است ما سپاسگزار هستیم که خداوند متعال موهبت کم‌نظیری را به نام محمدرضا شاه پهلوی شاهنشاه آریامهر به ملت ایران عطا فرموده که امروز ملت ایران برای اقدامات شاهنشاه خود در دنیا به افتخارات بزرگی نائل شده است (صحیح است) این اقدامات بزرگ شاید برای همه رهبران دنیا مقدور باشد که همه به فکر آسایش ملت‌ها باشند و وجودی از خود نشان بدهند که واقعاً اقداماتشان برای زندگی مردم دنیا مفید باشد ولی ما می‌بینیم که دیگران حتی ارزاق عمومی و مواد اولیه زندگی مردم خود را خرج وسایل نظامی می‌کنند برای کشتن ملت‌های دیگر اگر هر کسی فکرش خوب کار بکند و نظر استثمار و استعمار ملت‌ها را نداشته باشد و حس جهانگیری نداشته باشد همه می‌توانند از این اقدامات
پرارزش رهبر کشور ما سرمشق بگیرند اگر همه رهبران دنیا بخواهند در این راه مفید و در این راهی که ملت ایران را به سعادت می‌رساند قدمی بردارند آثاری از جنگ و خونریزی و بیسوادی در دنیا نخواهد بود (صحیح است) امروز با پیشرفت کاملی که تکنیک در دنیا پیدا کرده وسایل زندگی برای بشر این همه زیاد شده و انسان‌ها بایستی از این تکنیک و از این پیشرفت برای زندگی بهتر استفاده کنند با کمال تأسف همان طور که عرض کردم به علت افکار پوچ و علیلی که بعضی‌ها دارند عوض استفاده خوب برای زندگی بهتر ملاحظه می‌فرمایید که در چه گرفتاری و بدبختی غوطه‌ور هستند ما هر قدر به خود ببالیم و هر قدر در اطراف اقدامات رئیس مملکت‌مان بحث بکنیم کم کرده‌ایم واقعاً افتخار بسیار بزرگی است. الان شما صفحات روزنامه‌ها را ملاحظه می‌فرمایید و اخبار خارجی را گوش می‌دهید تمام دنیا چند روزی است اقدام مفید شاهنشاه ما را بحث روز خودشان قرار داده‌اند و من چون از وقت آقایان استفاده می‌کنم و خیلی هم متشکر هستم متأسفم از این که نمی‌توانم بیشتر ازاین در اطراف این مطلب بحث کنم ولی در این باره خیلی خوب می‌شود صحبت کرد و بحث نمود و عنوان کرد که این بزرگ‌ترین سرمشقی است برای دنیای امروز که همه بیایند و در این راه قدم بردارند و ببینند که به چه انتهای با سعادتی می‌رسند و در هر صورت من امیدوار هستم خداوند متعال رهبر عالی‌قدر ما را در پناه خودش حفظ کند (انشاءالله) و در این ابتکارات بی‌نظیر و اقدامات شایسته همیشه پیروز باشند و افتخارات زیادتر و بیشتری همیشه برای ملت ایران به ارمغان بیاورند با این استقبالی که تمام ملت ایران به پیروی از منویات شاهنشاه نموده‌اند خواستم عرض کنم طبقات کارگر هم تلگراف‌های متعددی کرده‌اند و آمادگی خودشان را برای به ثمر رساندن این فکر عالی شاهنشاه اعلام نموده‌اند و حاضر هستند یک یا دو روز حقوق خودشان را در این راه تقدیم بدارند (صحیح است - احسنت).
رئیس - خانم دکتر دولتشاهی بفرمایید.
بانو دکتر دولتشاهی - جناب آقای رئیس: خانم‌ها و آقایان محترم: همان طور که اطلاع دارید روز شنبه ۲۴ اردیبهشت کنگره شورای بین‌المللی زنان در تهران شروع به کار می‌کند و به وسیله علیحضرت فرح پهلوی شهبانوی ایران افتتاح خواهد شد. ریاست هیئت نمایندگی ایران را در این کنگره والاحضرت شاهدخت اشرف پهلوی ریاست عالیه شورای عالی جمعیت‌های زنان ایران به عهده خواهند داشت. چون مدت‌ها است که زنان ایران با مجامع بین‌المللی رفت و آمد دارند و با بعضی از آنها همکاری نزدیک دارند بنده وظیفه خودم دانستم که مجلس شورای ملی ایران را در جریان نحوه این همکاری و فعالیت بین‌المللی بگذارم. شورای بین‌المللی زنان یکی از بزرگ‌ترین سازمان‌های بین‌المللی غیردولتی است که در سال ۱۸۸۸ میلادی یعنی ۷۸ سال قبل تأسیس شده و یکی از قدیمی‌ترین سازمان‌های بین‌المللی است به طور کلی نه فقط سازمان زنان در این مدت طولانی توانسته است خدمات بزرگی به جامعه زنان در نواحی مختلف دنیا انجام بدهد چنان که می‌توانید تصور بفرمایید در دوران این ۷۸ ساله چه عقب‌ماندگی‌ها، چه بی‌حقی‌ها و چه‌گرفتاری‌ها و مصائب و مشکلاتی در نواحی مختلف برای زنان دنیا وجود داشته که به تدریج از بین رفته و هنوز هم مسائل و مشکلاتی در نواحی مختلف دنیا وجود دارد که در نتیجه همین تبادل‌نظرها و برخوردهای بین‌المللی به آنها رسیدگی می‌شود و از لحاظ نزدیک شدن به هدف یک مثال کوچکی می‌زنم همان طور که می‌دانید سازمان بهداشت جهانی کارش چیست؟ از نظر بهداشت و پیشگیری و معالجه مطالعه می‌کند و کشورهای دنیا دور هم جمع می‌شوند و وضع کشورها را از نظر آب و هوا و نوع امراض مطالعه می‌کند و در یک مرکز بین‌المللی چاره‌جویی می‌کند نسبت به مسائل دیگر هم می‌شود این کار را کرد شورای بین‌المللی زنان ۱۵ کمیته دارد که نسبت به مسائل مختلفی که از لحاظ زنان و نه فقط از لحاظ زنان بلکه از لحاظ اجتماعات جنبه دنیایی دارد مورد بررسی قرار می‌دهد مثلاً مسأله حرف و مشاغل یا مسئول آموزشی و مسائل بهداشتی به خصوص مسائل مربوط به حقوق زنان در بسیاری از کشورهای دنیا هنوز حل نشده است من‌باب
مثال عرض می‌کنم ازدواج ثبت نمی‌شود با این که برای ما یک امری است مسلم چهل سال است که در ایران ازدواج ثبت می‌شود یا از لحاظ نگه‌داری و حضانت اطفال آنها هیچ حقی ندارند هنوز چند کشوری هستند که حقوق سیاسی به زنان نداده‌اند و در مقابل ممالکی هستند که عضویت در این شوری دارند که از پیشرفته‌ترین ممالک هستند ولی در آنجاها هنوز مسائل و مشکلاتی وجود دارد در بسیاری از ممالک پیشرفته برای کار زنان شوهردار محدودیت‌هایی هست یا بسیاری از دستگاه‌ها با وجود این که قانونی وجود ندارد از استخدام زنها در دستگاه‌های تجارتی خودداری می‌کنند به هر حال مسائل مختلفی وجود دارد این کمیته‌ها با تمام کشورهایی که عضویت این شورا را دارند در تمام مدت سال در تماس هستند مشورت می‌کنند تبادل نظر می‌کنند و اما چطور می‌توانند اخبار و اطلاعات صحیح به دست آورند در هر کشوری یک شورای ملی. (ملی در مقابل بین‌المللی) در هر کشور عضویت شورای بین‌المللی را دارند در این شوراها در هر کشوری جمعیت‌ها و سازمان‌های مختلفی از جمعیت‌های زنان عضویت دارند که خود این جمعیت‌ها از راه اعضایی که دارند در واقع با تمام مملکت با طبقات مختلف تماس و آشنایی دارند نسبت به مسائل مربوطه به زنان وقتی پرسش‌نامه‌هایی مثلاً از شوراهای بین‌المللی به شورای ملی می‌رسد شورای ملی از راه جمعیت‌ها از اطلاعات آنها استفاده می‌کنند وضع و موقعیت اهالی آن مملکت را از لحاظ سنن و آداب قوانین مدنی از لحاظ عرف و عادت از همه جهات مطالعه می‌کند و از راه شورای ملی به شورای بین‌المللی می‌فرستند در نتیجه در شورای ملی بین‌المللی در کمیته‌های پانزده‌گانه با یک بصیرت و آگاهی نسبت به مسائل مطالعه می‌کنند و کوشش می‌کنند چاره‌جویی‌هایی که می‌شود پیشنهاداتی که می‌شود یا قطعنامه‌هایی که تهیه می‌شود با عادات و سنن و قوانین و احتیاجات و مشکلات این نواحی مختلف دنیا وفق داشته باشد و الا اگر قرار بود چند نفر نمایندگان چند کشور قوی دور هم جمع بشوند بدون اطلاع از وضع کشورهای دیگر پیشنهاداتی بکنند اینها قطعاً برای بسیاری از کشورها قابل استفاده نبود شش سال پیش که شورای عالی جمعیت‌های زنان ایران به عضویت شورای بین‌المللی درآمد در شانزدهمیت کنگره بود که در استانبول تشکیل می‌شد بنده در کمیسیون حقوقی شرکت کرده بودم یکی از خانم‌های یکی از کشورهای افریقایی پیشنهاد کرد که شورای بین‌المللی کی مسئله تعدد زوجات را مطرح می‌کند تا نسبت به این موضوع قطعنامه یا توصیه‌نامه‌ای تهیه بکنند. رئیس گفت الان هم در شورای بین‌المللی زنان و هم در سازمان ملل متحد مشغول مطالعه هستند برای این که قطعنامه‌ای تهیه بکنند که در تمام کشورها دولت‌ها اقدام کنند که ازدواج به ثبت برسد. وقتی که ازدواج به ثبت رسید دیگر احتمال این که مردها بتوانند چند زن بگیرند از بین می‌رود، بنده بهشان گفتم که این طور نیست چون ممالکی هستند که در آنجاها تعدد زوجات مطابق قانون مجاز است و در آنجا یک، دو، سه، چهار تا به ثبت می‌رسد پس توجه می‌فرمایید جمع بودن اشخاص از نواحی و کشورهای مختلفه دنیا با قوانین و آداب مختلف در آنجا چقدر مؤثر است تا مطالعاتی که می‌شود قابل قبول و مفید برای تمام نواحی باشد از طرفی این سازمان‌های بین‌المللی غیردولتی زنان طرف مشورت سازمان‌های رسمی بین‌المللی وابسته به سازمان ملل متحد هستند به طوری که همین شورای بین‌المللی زنان در کمیسیون وضع زن سازمان ملل متحد مقام مشورتی دارد نمایندگان سازمان بین‌المللی زنان در سازمان بین‌المللی کار و در سازمان بین‌المللی بهداشت و یونسکو و در تمام سازمان‌هایی که به نحوی از انحاء با کار زن و خانواده و کودک سر و کار داشته باشند نماینده دارد و طرف مشورت قرار می‌گیرد و در بعضی وقت‌ها سازمان ملل متحد رسماً به این سازمان‌های بین‌المللی زنان می‌نویسند و از آنها همکاری‌هایی می‌خواهد در مسائل به خصوصی از آنها می‌خواهد که مطالعه بکنند یا در کشورهای عضو، مطالبی تهیه کنند و در اختیار سازمان ملل بگذارند تا این مطالعات و این اطلاعات کمک بشود به این که تصمیماتی که در سازمان ملل و کمیسیون‌های مختلفش گرفته می‌شود مطالعه شده و قابل تطبیق با کشورهای مختلف دنیا باشد و همان طور که عرض کردم شورای عالی جمعیت‌های زنان ایران اکنون شش سال است در شورای بین‌المللی زنان عضویت دارد و در
مجامع مختلف اشخاص مختلفی شرکت کرده‌اند ما طرف مکاتبه و طرف مشورت شورای بین‌المللی زنان هستیم و خوشبختانه این مکاتبات باعث شده که آنها نسبت به وضع زن در ایران روشن بشوند قبل از این آنها خیال می‌کردند ما یک مملکت هزار و یک شب هستیم و زنها در حرم و کنار از اجتماع هستند و تا همین چند سال پیش هم همین طور تصور می‌کردند و از بسیاری قوانین مترقی که داریم و داشتیم اینها اطلاع نداشتند با کمال مباهات در این جور مجامع می‌گوییم که زن ایرانی ۱۴۰۰ سال است که استقلال اقتصادی دارد در صورتی که بسیاری از کشورهای اروپایی در همین سال‌های اخیر کوشش کردند که یک راه‌حل‌هایی پیدا کنند که زن شوهردار بتواند استقلال مالی داشته باشد و خوشبختانه با اعطای حقوق سیاسی از طرف شاهنشاه آریامهر در سه سال گذشته در واقع به تمام معنی یک معرفی بهتری شد و یک سربلندی بیشتری برای زنان ایران در سازمان‌های بین‌المللی شد خوشبختانه در همان سال کنفرانسی در واشنگتن یعنی هفدهمین دوره اجلاسیه شورای بین‌المللی در واشنگتن بود که خود والاحضرت شاهدخت اشرف پهلوی به ریاست یک هیئت هشت نفری به آن کنفرانس تشریف‌فرما شدند و برای ما اسباب مباهات بود که از دهان خواهر پادشاه ما اقدام بزرگی که شاهنشاه آریامهر فرموده بودند و زنان ایران را در واقع یک زندگی جدیدی عطا کرده بودند در آنجا مطرح شد و منعکس شد امسال چون که تشکیل این کنگره در تهران است کوشش ما این است که هر چه بیشتر عده‌ای از خانم‌ها بتوانند در این جلسات شرکت بکنند و بتوانند از مذاکرات و به خصوص از مذاکرات کمیته‌ها چون بسیاری از مسائل اساسی در کمیته‌ها مطرح می‌شود استفاده کنند چون هر هیئت نمایندگی معمولاً نمی‌تواند بیش از ۲۰ نفر باشد پس از آن که ۲۰ نفر اصلی انتخاب شدند ما کوشش کردیم تعدادی هم در حدود همین عده به عنوان ناظر برای کمیته‌های مختلف معرفی کنیم از این گذشته کوشش کردیم در داخل سالن یک تعدادی (متأسفانه از این بابت دست‌مان قدری بسته است) شاید در حدود ۳۰-۴۰ صندلی رزرو بکنیم برای این که دسته‌جات مختلف خانم‌ها در سازمان‌های زنان در تهران و به خصوص از خانم‌هایی که از شهرستان‌ها دعوت شده‌اند امکان این را فراهم بکنیم که دسته دسته بتوانند اقلاً چهاردسته در حدود ۱۰۰ و ۱۲۰ نفر از خانم‌ها در هر روز بتوانند در جلسات مجمع عمومی شرکت بکنند البته در کمیسیون‌ها این تعداد را نمی‌شود شرکت داد به خصوص والاحضرت اشرف علاقه‌مند هستند. که هر چه بیشتر خانم‌ها از این جلسات استفاده کنند تا بدانند مقصود از همکاری‌های بین‌المللی چیست ما وقتی می‌رویم کجا می‌رویم و آنها را اگر به اینجا دعوت می‌کنیم برای چه دعوت می‌کنیم و واقعاً چه فوایدی ممکن است از این دعوت حاصل بشود در خلال مدت کنفرانس کوشش می‌شود یا از راه اجتماعاتی که با هم ناهار یا شام می‌خورند یا در فواصل ساعات کنفرانس که خیلی فشرده است رؤسای شوراهای مختلف که اکنون ۵۸ کشور هستند که در شورای بین‌المللی زنان از پنج قاره دنیا شرکت دارند رؤسای این شوراها با هم جمع می‌شوند تبادل نظر می‌کنند از مشکلات، مصائب و موفقیت‌های یکدیگر استفاده می‌کنند به خصوص تجربیات شوراهای قدیمی‌تر بسیار ارزنده است برای شوراهای تازه تأسیس و یک مقدار از این تبادل نظرها البته برای این است یک مقدار هم از لحاظ تشکیلات جمعیت‌های اداره شوراها ما اطلاع حاصل می‌کنیم که ببینیم چطور می‌توانیم بهتر تشکیلات خودمان را مجهز و متشکل بکنیم که در نتیجه در بالا آوردن سطح فکر و زندگی زنان بیشتر موفق بشویم آنچه که بیش از همه مهم است و می‌خواستم به عرض برسانم این است که در این دوره کوشش شده سه سمینار در شورا گنجانیده بشود برای این که سه موضوع بسیار حساس مورد مطالعه قرار بگیرد یکی به عنوان «زن در کار و زندگی جدید» که اوضاع و احوال زندگی نوین یک شرایط جدیدی به وجود آورده که لازم است زنها برای آن آماده بشوند با حفظ آداب و سنن و عرف اجتماع خودشان. دوم صنایع دستی و اهمیت آن برای زنان در تمام دنیا در آنجاهایی که صنایع دستی وجود دارد قسمت عمده صنایع دستی به وسیله
زنان انجام می‌شود و خیلی اهمیت دارد که شرایط انجام این کار خوب باشد بهداشتی باشد و قابل بازار باشد چون غالباً در جاهای دیگر دنیا هم همین طور است در بیشتر نواحی مثل مملکت ما این صنایع با قیمت‌های بسیار نازل به فروش می‌رود و لازم است که برای بهتر کردن و قابل بازار کردن اینها اقدامی بشود سمینار سوم که از همه مهم‌تر است و به خصوص مورد توجه قرار گرفته که در این دوره که این کنفرانس در تهران است این موضوع قرار بگیرد مسئله اهمیت سواد برای زنان و موضوع پیکار با بیسوادی است که خوشبختانه ایران در تحت رهبری شاهنشاه آریامهر امروز یکی از علمداران مهم و بزرگ مبارزه با بیسوادی جهانی است و این سمینار اهمیت خاصی دارد این است که خانم‌های شرکت‌کننده کنفرانس از مراکز مبارزه با بیسوادی ما دیدن خواهند کرد و خانم‌هایی که در این قسمت تخصص دارند و کار کرده‌اند در این سمینارها صحبت خواهند کرد و والاحضرت اشرف پهلوی هم که برنامه مبارزه با بیسوادی را هدایت و سرپرستی می‌کنند در این سمینار صحبت خواند کرد.
رئیس - خانم دولتشاهی وقت سر کار تمام شد.
بانو دکتر دولتشاهی - یک دقیقه اجازه فرمایید: تعداد خانم‌هایی که شرکت خواهند کرد سیصد نفر خواهند بود و انشاءالله بقیه اطلاعات را از راه روزنامه‌ها و رادیو در خلال این ۱۲ روز که این کنفرانس تشکیل است به اطلاع خانم‌ها و آقایان خواهند رسانید بنده خواستم با این مختصر تا اندازه‌ای همکاران محترم را در جریان گذاشته باشم خیلی متشکرم (احسنت - احسنت).
رئیس - آقای دکتر الموتی تشریف بیاورید.
دکتر الموتی - با اجازه مقام محترم ریاست و همکاران عزیز مطلبی که بنده می‌خواستم عرض کنم در درجه اول مربوط به اقدام درخشان و پرارزش شاهنشاه ما است که خوشبختانه در تمام محافل جهانی نسبت به این امر بحث می‌شود (صحیح است) و ما خوشوقت هستیم که می‌بینیم رهبر خردمند ملت ایران در هر تصمیمی آن چنان افتخار برای ملت ایران کسب می‌کنند که نسل اندر نسل موجب افتخار ملت ایران خواهد بود (صحیح است) به خصوص وقتی مقایسه می‌کنیم می‌بینیم در شرایطی که هفتصد هزار دلار از بودجه نظامی ایران برای مبارزه جهانی با بیسوادی اختصاص داده می‌شود تا انسان‌هایی که در دورترین نقاط دنیا در آفریقا و آمریکای جنوبی در اقصی نقاط دنیا گرفتار بیسوادی هستند از این بلیه عظیم نجات پیدا کنند در چنین شرایطی می‌بینیم که ممالک دیگری هم هستند که مبالغی از بودجه خودشان را صرف کشتار ملت‌ها می‌کنند شاید شنیده باشید که فرعون مصر هر روز پانصد هزار دلار صرف کشتار برادران مسلمان ما در یمن می‌کند (روحانی - عیب کار این است که دیگران هم مجبور می‌شوند مبلغی از پول خودشان را صرف دفاع از این تجاوز کنند) کاملاً فرمایش آقای روحانی صحیح است شما مقایسه بکنید رهبر ملت ایران هفتصد هزاردلار از بودجه نظامی ما را به امر مبارزه با بیسوادی تخصیص می‌دهد و آتش افروز مصر تصمیم می‌گیرد هر روز ۵۰۰ هزار دلار اختصاص بدهد که برادران مسلمان ما در یمن بکشند این تفاوت طرز تفکر است و این مطلب باید در این مکان مقدس گفته می‌شد (صحیح است) به علاوه آنهایی که روزگاری داعیه اتحاد مسلمانان و از این حرف‌ها را داشتند امروز خودشان بزرگ‌ترین وسیله تفرقه ملت‌های مسلمان دنیا هستند حتی اخیراً در روزنامه‌ها خواندید که مصر عربستان سعودی را تهدید به جنگ کرده برادران مسلمان ما در عربستان سعودی تهدید به جنگ شده‌اند و این نشان می‌دهد که چه کسی موجب تفرقه و آتش‌افروزی در بین ملت‌های مسلمان است اما همان طوری که در آن جلسه بحث شد اختصاص ۷۰۰ هزار دلار از بودجه نظامی ایران برای مبارزه جهانی با بیسوادی که امر بسیار برجسته‌ای است و بایستی همه ملت‌های دنیا از این امر تبعیت بکنند و قطعنامه‌ای که به ابتکار شاهنشاه در کنفرانس تهران تهیه شد و امضاء شد باید سایر ملل هم تعهد بکنند و این پول را بپردازند این ملت ایران است این شاهنشاه ایران است که وقتی یک طرحی را امضا کردند و قبول کردند به زودی انجام می‌دهند در حالی که کشورهای
دیگر هم هستند که توانایی مالیشان هم از ما خیلی زیادتر است ولی هنوز این کار را انجام نداده‌اند آنها هم بایستی این کار را بکنند این یک قطعنامه‌ای است که امضا شده این یک عمل انسانی است یک عمل بشری است و باید همه ملت‌ها انجام بدهند خوشبختانه بنده دیدم که به دنبال این تصمیمی که گرفته شد اول خود شاهنشاه و ولیعهد بعد وکلا و سناتورها و سایر دستگاه‌های اداری با میل و رغبت حقوق یک روزشان را اختصاص به این امر داده‌اند من خیال می‌کنم که تمام نمایندگان مجلس شورای ملی با این امر موافقند و یک روز حقوق خودشان را به این کار اختصاص خواهند داد (نمایندگان - داده‌اند) بنده اتفاقاً می‌خواهم به عرایضم اضافه کنم که مقام ریاست هم فرمودند که تمام کارمندان و اعضای کادر اداری مجلس و کارگران مجلس حتی باغبان‌های مجلس هم یک روز از حقوق خودشان را به این امر اختصاص داده‌اند (یک نفر از نمایندگان - آنها خودشان تقاضا کرده‌اند) بنده عرض کردم که آقای رئیس فرمودند خود کارمندان و مستخدمین مجلس تقاضا کرده‌اند که یک روز حقوق‌شان برای امر مبارزه با بیسوادی اختصاص داده شود بنده خیال می‌کنم که سایر طبقات مردم از تجار و اصناف و پیشه‌وران و به طور کلی همه مردم ایران یک روز درآمد خودشان را به این امر اختصاص خواهند داد برای این که واقعاً در داخل مملکت خودمان امر مبارزه با بیسوادی به نتایج بسیار بسیار درخشانی رسیده در همه جا در دورترین نقاط مملکت می‌بینیم فرزندان دهقان‌ها و کشاورزان و روستاییان ما همه از نعمت سواد بهره‌مند هستند و امیدوار هستم ظرف مدتی که تعیین شده ریشه جهل و بیسوادی از جامعه در حال توسعه ما از بین برود و بایستی از تلاش شبانه‌روزی والاحضرت اشرف پهلوی در این امر تشکر بکنم (صحیح است) ایشان شب و روز تلاش و فکر و فعالیت می‌کنند تا کار مبارزه با بیسوادی پیش برود (مرتضوی - به خصوص در خوزستان) در همه‌جا به خصوص در قزوین. مطلب دومی که بنده باید به عرض همکاران برسانم خبر تأسف‌آور وقوع سیل وحشتناکی است که قسمتی از حوزه انتخابیه بنده را در رودبار الموت خراب کرده و صدمات فراوانی به مردم رسیده است جناب آقای دکتر یگانه نمی‌دانم غیر از شیروخورشید که خوشبختانه همیشه در این کار پیشقدم است و کمک می‌کند دولت چه کمکی می‌تواند بکند اینها برادران روستایی ما هستند اینها تلگراف می‌کنند چشم امیدشان به دستگاه‌های مرکزی است و کمک می‌خواهند شیر و خورشید در حدود مقدورات خودش و امکانات خودش کمک می‌کند بنده از دولت جناب آقای هویدا و از جنابعالی که خودتان وکیل قزوین بودید و قزوینی هستید و می‌دانید که در دهات رودبار الموت وقتی که سیل بیاید چه به روز مردم خواهد آمد و الان تلگراف‌ها حاکی از این است که تعداد زیادی خانه خراب شده عده‌ای بی‌خانمان شده‌اند البته عده‌ای از همکاران قطعاً پریشب روزنامه کیهان پریشب را خوانده‌اند که در حدود ۳۰ فربه دچار حوادث وحشتناکی شد این برادران روستایی ما در انتظار کمک دولت هستند من خواهش می‌کنم جنابعالی با آن قلم‌تان یادداشت بفرمایید ولی مؤثر هم یادداشت بفرمایید که به اینها کمک بشود (بانو نفیسی - حافظه‌شان خوب است) خوب اگر هم یادداشت بفرمایند به نظر بنده خوب است بنده وقت همکاران محترم را بیش از این نمی‌گیرم باز هم توجه دولت را جلب می‌کنم برای کمک به مردم رودبار الموت و باز هم از همه مردم ایران استمداد می‌کنم که در این امر مبارزه با بیسوادی بیش از پیش یاری کنند (احسنت).
۳- تقدیم دو فقره لایحه به وسیله آقای معاون وزارت امور خارجه
رئیس - وارد دستور می‌شویم آقای قریب فرمایشی دارید بفرمایید.
قریب (معاون وزارت امور خارجه) - با اجازه مقام ریاست دو لایحه مربوط به وزارت خارجه است که یکی مربوط به خرید اشیاء و لوازم مورد احتیاج نمایندگی‌های سیاسی شاهنشاهی در خارج از کشور که با حیثیت و آبروی ملت ایران تطبیق کند دومی مربوط به فوق‌العاده مأمورین
ایران است که اعتبارش در بودجه سال ۱۳۴۵ تأمین شده آیین‌نامه‌اش هم تنظیم شده و چون این لایحه دوم مربوط به فوق‌العاده مأمورین است و مورد احتیاج فوری است این است که برای این لایحه تقاضای یک فوریت می‌شود.
رئیس - لایحه اول به کمیسیون‌های مربوط ارجاع می‌شود فوریت لایحه دوم در جلسه روز یکشنبه مطرح خواهد شد.
۴- طرح سؤال آقای معتمدی راجع به تحریف بیانات ایشان در هفته‌نامه دادگستری و جواب آقای معاون وزارت دادگستری و ارجاع سؤال به کمیسیون رسیدگی به سؤالات
رئیس- سؤال آقای معتمدی از وزارت دادگستری مطرح است آقای معتمدی بفرمایید.
معتمدی- خواهش می‌کنم بفرمایید سؤال بنده را قرائت کنند و معاونت وزارت دادگستری جواب بدهند بنده بعد نظرم را عرض می‌کنم.
رئیس- سؤال ایشان قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
سؤال:
مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی
روز گذشته جناب آقای دکتر عاملی وزیر دادگستری ضمن دفاع از ماده واحده مربوط به لایحه دادگستری اظهار داشتند.
دستور دادم مطالب نمایندگان مجلس شورای ملی را برای استحضار قضات منتشر سازند تا از جریان مذاکرات مطلع شوند.
هفته‌نامه شماره ۳۷ مورخ ۱۱ دی ۴۴ را به دست آورده مشاهده شد که متأسفانه هفته‌نامه مذکور صحبت آقایان نمایندگان مخالف و خاصه صحبت‌های اینجانب را به کلی تحریف نموده و مطالبی منتشر کرده که مطلقاً وجود نداشته و خلاف حقیقت و خلاف مندرجات صورت مجلس می‌باشد، خواهشمند است مقرر فرمایند آقای وزیر دادگستری در مجلس حاضر شده علت تحریف بیانات و انتشار مطالب کذب و موهن را توضیح بدهند و هزینه‌ای را که برای انتشار هفته‌نامه تا حال دادگستری متحمل شده تعیین نمایند چه مبلغ بوده است؟
با تقدیم احترام - حسین معتمدی
رئیس - آقای پرتو بفرمایید.
پرتو (معاون وزارت دادگستری) - ساحت مقدس مجلس شورای ملی در مورد پرسش آقای معتمدی نماینده محترم مجلس راجع به چگونگی درج مطالبی به نام ایشان در شماره ۳۷ نشریه هفته دادگستری و هزینه انتشار نشریه مزبور خاطر محترم نمایندگان را مستحضر می‌دارد در شماره ۳۷ هفته دادگستری هیچ مطلبی غیر از آنچه در صورت مجلس مذاکرات وجود داشته درج نگردیده و بنابراین مطالبی که نماینده محترم راجع به تحریف بیانات خودشان و یا درج مطالبی که مطلقاً وجود نداشته در سؤال خود مرقوم داشته و مندرجات «هفته دادگستری» را خلاف حقیقت و خلاف صورت مجلس مذاکرات معرفی فرموده‌اند صرفاً ناشی از سوءتفاهم است و تطبیق مطالب صورت مجلس مذاکرات با آنچه در هفته دادگستری، درج گردیده واقعیت را روشن می‌سازد (پاینده - مطالب من را به اسم ایشان نوشته‌اند که مطابق قانون مطبوعات من هم اعتراض دارم و می‌خواهم سؤال کنم) اصلاح شده یک نسخه‌اش را هم تقدیم می‌کنم فقط توجه نمایندگان محترم را به این نکته جلب می‌نماید که اسم آقای پاینده نماینده محترم مجلس در ابتدای اظهارات ایشان اشتباهاً چاپ نشده و ممکن است آقای معتمدی اظهارات ایشان را اظهارات خودشان تصور کرده باشند.
یقین دارم با این توضیح سوءتفاهم ایشان مرتفع خواهد گردید.
هزینه نشریه «هفته دادگستری» که در چاپخانه روزنامه رسمی چاپ می‌شود در گزارش مدیرعامل روزنامه رسمی که عیناً به مجلس شورای ملی تقدیم می‌نمایم به تفصیل ذکر شده و به طور خلاصه هزینه آن از شماره ۱ تا ۲۴ که هر شماره در ۱۰۰۰ نسخه طبع گردیده بالغ بر ۷۵۰۰۰ ریال
و از شماره ۲۵ تا ۳۷ که همچنان هر شماره در ۱۰۰۰ نسخه چاپ شده بالغ بر ۴۵۰۰۰ ریال شده است و در مقابل مبلغ ۶۶۵۵۶ ریال از فروش نشریه نقداً عاید شده و مبلغی هم طلبکار می‌باشد.
رئیس - آقای معتمدی بفرمایید.
معتمدی - بنده متأسف هستم که یک مقام رسمی مثل وزارت دادگستری که ملجأ و مرجع و پناه مظلومین و متظلمین است و می‌بایستی به اصطلاح مو را از ماست بکشد و ممیز بین حق و باطل و حافظ حقوق مردم باشد چنان خلاف واقع می‌گوید که من خجالت می‌کشم جواب بدهم توجه بفرمایید می‌گویند که به هیچ‌وجه مطلب خلافی نوشته نشده است و واقعیت ندارد بنده با اجازه آقایان عین مطلبی را که عرض کرده‌ام و عین مطلبی را که ایشان به نام بنده در مجله هفته دادگستری نوشته‌اند می‌خوانم و قضاوتش با وجدان شریف نمایندگان است. من گفته‌ام ملت ایران و مجلس شورای ملی عموماً از وضع فعلی دادگستری ناراضی هستند و اصلاحات عمیقی را برای این دستگاه عظیم و مؤثر ضروری می‌دانند ولی این اصلاحات به این طریقی که پیشنهاد شده و با دادن اختیار به نظر بنده صحیح نیست ما یک مرتبه در این مملکت اختیار به یک نفر دادیم که برای هفت پشتمان کافی است (شیخ‌الاسلامی - مسئله اختیار به شخص مطرح نیست) به کمیسیون هم صحیح نیست چرا؟ یک لایحه‌ای می‌آورند که با مقدرات مردم این مملکت بستگی تام دارد چه مانعی دارد که این لایحه بیاید به مجلس و در اینجا مطرح شود و نمایندگان نظرات و پیشنهادات خودشان را روی آن لایحه بدهند و حل و فصل بشود بعد در کمیسیون مربوطه که تنقیح شد به مجلس بیاید و رویش رأی بگیرند به این ترتیب بنده صلاح نمی‌دانم و به همین مناسبت پیشنهاداتی تهیه کرده‌ام که به موقع تقدیم خواهم کرد یکی از مواردی که در لایحه ۱۶ ماده‌ای پیشنهاد شد موضوع محاکم جنایی و تبدیل آنها به درجه یک و دو است این محاکم الان همین طور عمل می‌شود درجه یک و درجه دو دارد من نمی‌دانم چه کار می‌خواهند بکنند قضات را بردارند یا تعویض نمایند و با اختیاراتی که دارند از آنها بگیرند و همان وضعی را به وجود بیاورند که بعضی از وزرای گذشته در این دستگاه به وجود آوردند و این دستگاه را تضعیف کردند بنابراین بنده به همین دلیل و به این طریق با این ماده واحده مخالفم (احسنت) (خنده نمایندگان) (قراچورلو - شاید احنست را تحریف کرده‌اند) آقای قراچورلو این احنست نوشته شده و چون من حذف یا تحریف یک کلمه را نیز خلاف شرف و حیثیت می‌دانم آن را نیز خواندم (احسنت - احسنت) حالا توجه بفرمایید ای کاش آقای پرتو برای اولین بار نمی‌آمدید و این جواب را نمی‌دادید برای این که ما شما را مردم شریفی می‌دانستیم (عده‌ای از نمایندگان -همه شریف می‌دانند حالا هم شریف هستند) حالا گوش بدهید این هفته‌نامه است اولاً در اینجا نوشته این خلاصه‌ای است از مطالب جناب آقای دکتر عاملی وزیر دادگستری و آقایان نمایندگان مخالف اولاً آقایان خلاصه کردن به این طریق است که مجموع مطالب و افکار و نطق یک نماینده یا ناطقی را می‌گیرند و خلاصه‌ای از آن را که مبین و مظهر افکار او است منعکس می‌کنند و در معرض افکار عمومی می‌گذرانند (پاینده - این هم صحیح نیست) البته این هم صحیح نیست ولی اگر بگویند خلاصه معنی خلاصه تقریباً یک چنین چیزی است اما آقای عاملی وزیر دادگستری آمدند در این هفته‌نامه نطق خودشان را تمام و کمال گذاشته‌اند ملاحظه بفرمایید که از صفحه اول شروع شده تا اینجا ختم شده (مجله را ارائه دادند) اما بعد آمدند نطق نمایندگان مخالف را قطعه‌قطعه کرده و مطالب اساسی و جدی را برداشته و حذف کرده‌اند و آن چیزهایی که احیاناً شوخی بوده چاپ کرده‌آند مثلاً آقای بدر صالحیان گفته‌اند بادنجان نجف‌آباد این را گذاشته‌اند توی مطلب یک نفر مخالف خوب آقایان ملاحظه فرمایید در مذاکرات مجلس مجله‌ای که در حدود ۵۰ صفحه صحبت شده یا چند صفحه بیانات جناب آقای پاینده فقط همین بادنجان نجف‌آباد و کدوی سرخ و زرد همدان بود که باید چاپ شود؟ ملاحظه بفرمایید (یک نفر از نمایندگان - سوءنیت بوده) (یک نفر از نمایندگان - شئون مجلس را مراعات نمی‌کنند) خواهش می‌کنم گوش بدهید بنده نطق اولم را خواندم و حالا مطالب تحریف و جعل شده مجله هفته دادگستری را هم می‌خوانم.
... این اصلاحات با این طریقی که پیشنهاد شده و یا دادن اختیارات به نظر بنده صحیح نیست ما یک مرتبه در این مملکت اختیار به یک نفر دادیم که برای هفت پشتمان کافی است (شیخ‌الاسلامی - مسأله اختیار به شخص مطرح نیست) به کمیسیون هم صحیح نیست چرا؟ یک لایحه‌ای می‌آورند که با مقدورات مردم این مملکت بستگی تام دارد چه مانعی دارد که این لایحه بیاید به مجلس و در اینجا مطرح شود و نمایندگان نظرات و پیشنهادهای خودشان را روی آن لایحه بدهند و حل و فصل بشود بعد در کمیسیون مربوطه که تنقیح شد به مجلس بیاید و رویش رأی بگیرند با این ترتیب بنده صلاح نمی‌دانم و به همین مناسبت پیشنهاداتی تهیه کرده‌ام که به موقع تقدیم خواهم کرد. حالا تمام هم این لایحه بزرگ ما که آقای وزیر دادگستری با هوش و لایق و بصیر ما آورده این است کجا چنین مطلبی من گفته‌ام، در خرده مسلمین، دعاوی‌شان یک مرحله‌ای است تا که هزار تومان اگر بیشتر شود دو مرحله‌ای است و اگر بیشتر بشود سه مرحله‌ای است در اینجا مسأله رقم است من نمی‌فهمم در آنجا مسأله رقم نسبت حق است گفتند به این زودی گفتند زود که اندازه ندارد زود زود است (خنده نمایندگان) (یک نفر از نمایندگان - چرا نجف‌آباد را نمی‌فرمایید که کدوی نجف‌آباد خوب نمی‌شود) (بدر صالحیان - بادنجان نجف‌آباد خوب است) ملاحظه بفرمایید در دادگستری صحبت حق است ممکن است بنده ۵ شاهی حق داشته باشم ممکن است یکی ۵ میلیون حق نداشته باشد ملاحظه بفرمایید یک کسی ۲ هزار تومان طلب داشت در یک مرحله که محکوم شد رفت البته بنده لااقل با این عقل در حدود خودم چون عقلم بیشتر از خودم که نیست نمی‌توانم بفهمم چه حقی رعایت شده حالا اگر آقای نیری اتفاقاً مکنت دارند و دو میلیون دعوا طرح می‌کنند می‌رود به همه جا و بنده می‌مانم بنابراین بنده استدعا می‌کنم البته بنده معتقدم که گفتگو در حدود این ماده واحده باید باشد ولی به هر حال چون اینماده واحده در حدودی تحول دارد و امیدوارم آقای وزیر دادگستری این تحول اساسی را به ما ببخشد و انشاءالله ایشان موفق بشوند با این شایستگی که دارند یک تحول اساسی و این عنوان را بگذارند برای آن وقت (یک نفر از نمایندگان - همه نطق را تحریف کرده‌اند) (جاوید - آقای وزیر دادگستری جوابی نداشت بدهد متوسل به این حرف‌ها شد) ملاحظه کنید و البته گریه دارد تا به حال در مجلس این چیزها سابقه نداشته ملاحظه بفرمایید این تحریف است (چند نفر از نمایندگان - بفرستید کمیسیون تحقیق) آقایان من دلیل دارم که آقای دکتر عاملی بنده متأسفانه شنیدم که ایشان دکتر هم نیستند آقای عاملی وزیر دادگستری روی علم و اطلاع این کار را کرده‌اند اولاً شخصی به آقای مختاری نامی که مسئول این مجله است مراجعه کرده و گفته چرا این کار را کردی قسم خورده که آقای دکتر عاملی من را خواستند و خلاصه مذاکرات را دادند و گفتند این نکته‌ها و این تکه‌ها را بگویید توی نطق معتمدی بگذارند. به علاوه آقای عاملی وزیر دادگستری در جلسه علنی ۲۳۰ مورخ ۱۴ دی ماه ۴۴ که عیناً از روی صورت مذاکرات رسمی مجلس قرائت می‌شود چنین گفته‌اند: مرده جناب پروین به قدری به موضوع علاقمند هستند که اگر ستون جراید اجازه ندهد نطق موافقین و مخالفین نوشته بشود اصرار دارند که این نطق‌ها را پیدا کنند بر روی آنها نظر بدهند چنانچه از خود بنده خواسته‌اند که نظریات مخالفین را در معرض افکار عمومی بگذارم بنده این کار را کرده در مجموعه‌ای که در دادگستری منتشر می‌شود به نام هفته دادگستری این کار شد. بنده فردای آن روز آمدم اینجا و با ناراحتی که داشتم موضوع را خدمت آقایان عرض کرده تذکر داده که نطق بنده و بعضی دیگر از نمایندگان را تحریف کرده‌اند (ارسنجانی - این آقای مختاری باز هم حاضر است این موضوع را بگوید) شما بروید بپرسید توجه بفرمایید جناب آقای خواجه‌نوری اگر اهانتی به بنده که در اقلیت مجلس هستم بشود مسلماً به جنابعالی هم که لیدر اکثریت هستید اهانت شده است همه ما عضو این خانواده و این مجلس هستیم و خوب و بد این مملکت برای همه ما خواهد بود (صحیح است) بنده آمده اینجا اعتراض کرده که چرا این کار را کردید خوب
جا داشت که وقتی ایشان متوجه شدند که یک چنین تحریفی شده است همان روز یا فردایش بیایند و در شماره بعد مجلسه موضوع را اصلاح کنند ولی ایشان این کار را نکردند و حتی در پشت تریبون هم نیامدند که اظهار تأسف از این جریان نامطلوب بکنند برای این که سوءنیت داشتند و گفتند مجلس توی چنگ من است بروید هر کاری می‌خواهید بکنید (چند نفر از نمایندگان - چنین ادعایی کسی نمی‌تواند بکند) و اما چرا آقای عاملی وزیر دادگستری این کار را کردند؟ برای مرعوب کردن افکار قضات و مردم برای این که بگویند من وزیر دادگستری این طور سلیس و صحیح صحبت می‌کنم و در مجلس نمایندگان ملت آن چنان مطالب را می‌گویند روزنامه‌ها هم که نمی‌نویسند رادیو هم که هر جور دل خودش بخواهد منتشر می‌کند نشریه رسمی وزارت دادگستری هم که این طور مطالب را تحریف می‌کند پس تکلیف ما چیست؟ به چه کسی مراجعه کنیم؟ این اعمال خلاف قانون مطبوعات و خلاف نزاکت و خلاف شأن دستگاه قضایی است و باید به کمیسیون تحقیق برود این عقیده بنده بود بقیه بسته است به وجدان آقایان این جوابی را هم که آقای معاون وزارت دادگستری فرمودند به هیچ وجه قانع‌کننده نبود و تقاضا می‌کنم برود به کمیسیون رسیدگی به سؤالات (احسنت).
رئیس - از خانم‌ها و آقایانی که موافقند سؤال به کمیسیون رسیدگی به سؤالات برود خواهش می‌کنم قیام فرمایند.
خواجه‌نوری - آقای معاون می‌خواهند توضیح بدهند
رئیس - آقای خواجه‌نوری اگر این مطالب صحیح است یا صحیح نیست بهتر این است که به کمیسیون رسیدگی به سؤالات برود آنجا طرح شود خانم‌ها و آقایانی که موافقند به کمیسیون فرستاده شود خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد به کمیسیون رسیدگی به سؤالات ارجاع می‌شود.
۵- طرح سؤال آقای دکتر وحیدنیا راجع به ثبت اراضی اطراف محل کارخانه ذوب‌آهن و جواب آقای معاون وزارت دادگستری و ارجاع آن به کمیسیون رسیدگی به سؤالات
رئیس - سؤال آقای دکتر وحیدنیا از وزارت دادگستری مطرح است آقای دکتر وحیدنیا بفرمایید.
دکتر وحیدنیا - عرض می‌شود چند ماه پیش پس از آن که مقرر گردید که کارخانه ذوب‌آهن در اصفهان نصب شود جمعی از سودجویان و فرصت‌طلبانی که همه وقت منتظر فرصت هستند و اصلاً زندگی‌شان را وقف این گونه عملیات کرده‌اند باز به فکر افتادند که اقدامات ناروا و ناشایستی را شروع کنند البته بنده از نظر این که مردم شریف و علاقمند اصفهان در مضان اتهام قرار نگیرند و کسی فکر نکند که خدای ناکرده مردم اصفهان قدر این نعمت بزرگی را که عنایات خاصه شاهنشاه آریامهر نصیب‌شان کرده است نمی‌دانند و می‌خواهند سوءاستفاده کنند در مجلس موضوع را بازگو کرده و دو سؤال هم از دولت کرده که امروز یکی از آن سؤالات در دستور مجلس قرار گرفته است و موضوعش این بوده است که بنده پرسیده بوده «به قرار اطلاع در چند سال اخیر بعضی افراد در اصفهان و حومه مقداری از زمین‌های موات و بایر و خالصه را با تبانی با بعضی مأمورین ثبت داده و تصرفاتی نیز در آنها نموده‌اند لازم است اعلام شود: ۱- در چه نقاطی به زمین‌های بایر، موات و خالصه اصفهان و حومه تجاوز شده و این تجاوز از طرف چه کسانی صورت گرفته است ۲- دولت برای حفظ اموال عمومی و از بین بردن آثار تقلباتی که شده چه اقدامی نموده است؟» البته مسئله زمین و زمین خواری در مملکت ما تقریباً سابقه قدیمی دارد و همواره جمعی فرصت‌طلب مراقب بوده‌اند که به مناسبت زمان و مکان در پی این کار ناشایست و ناروا بروند و زمین‌های عمومی را غصب بکنند و از این راه ثروت بیندوزند. بحران چند ساله اخیر تا اندازه‌ای جلوگیر این عملیات بود و الان این زمین‌خواران خیال کرده‌اند که ورق زمانه برگشته است و باز می‌توانند عملیاتی را که سابق می‌کرده‌اند ادامه بدهند لذا وقتی که صحبت ذوب‌آهن در اصفهان مطرح شد جمعی به این فکر افتادند و زمین‌های مختلف را غصب کردند چندین کیلومتر در چندین کیلومتر را خیش زدند و به خیال خودشان کار را تمام شده می‌دانستند بنده در حدود دو سه ماه پیش که به اصفهان رفتم با آقای استاندار اصفهان، رئیس اصلاحات ارضی و رئیس ژاندارمری در
محل رفتیم و از نزدیک شاهد عملیات این اثراد بودیم و دستور توقف کار داده شد ولی باز محل‌های دیگری هست که متأسفانه این عملیات ادامه دارد و اقدامات دولت هنوز به نتیجه قطعی نرسیده است بنده البته اسناد و عکس‌ها و مطالبی دارم که منتظرم نماینده دولت توضیحات خودش را بدهد بعد بقیه را به عرض مجلس خواهم رسانید.
رئیس - آقای پرتو بفرمایید.
پرتو (معاون وزارت دادگستری) - با اجازه مقام ریاست و نمایندگان محترم: ساحت مقدس مجلس شورای ملی- در مورد سؤال‌های مورخه ۲۲/۱۲/۴۴ و ۲۴/۱۲/۴۴ جناب آقای دکتر سیف‌الله وحیدنیا نماینده محترم راجع به نحوه ثبت اراضی اطراف اصفهان و غصب اراضی موات بابر و خالصه به استحضار نمایندگان محترم می‌رساند که برای ثبت اراضی بایر و موات اصفهان به موجب قانون و پس از مراجعه اداره کل کشاورزی و عمران و اصلاحات ارضی و تعیین مقدمات و تشخیص این قبیل اراضی کروکی آن به وسیله نقشه‌برداران ثبت ترسیم و صورت مجلس معاینه محلی و حدود تقریبی هر قسمت توسط نمایندگان ثبت به عمل آمده است و این اقدامات قبل از آن که موضوع ذوب‌آهن و نصب آن در اصفهان مطرح شود به نام دولت و نمایندگان اداره کل کشاورزی و عمران و اصلاحات ارضی اظهارنامه تقاضای ثبت تنظیم و پذیرفته شده و آگهی‌های نوبتی نیز منتشر و پرونده‌ها به جریان قانونی گذارده شده است. و بنابراین مجالی برای افراد سودجو به منظور غصب اراضی بایر و موات اصفهان و حومه و مخصوصاً در لنجان باقی نمانده است و کلیه اراضی مزبور دقیقاً تشخیص و تعیین حدود گردیده و به نام دولت اظهارنامه تقاضای ثبت آن تنظیم گردیده است و این امر تا آنجا که ارتباط با وظیفه اداره ثبت داشته در کمال دقت و صحت انجامشده است و حتی در مورد تجاوزات مختصری که مالکین مجاور به وسیله شخم زدن نسبت به اراضی موات انجام می‌دهند و اقدام در حفظ این اراضی و جلوگیری از تجاوز به عهده اداره کشاورزی محل می‌باشد مأمورین ثبت محل نهیئت همکاری را با اداره کشاورزی نموده و آنچه قانوناً در اختیار ثبت بوده است بدین منظور مورد استفاده قرار گرفته است.
موضوعی را که لازم می‌داند به استحضار مجلس شورای ملی برساند آن است که پس از انتشار اخبار مربوط به نصب کارخانه ذوب آهن در لنجان اصفهان توجه عده‌ای به پرونده مزرعه علی‌آباد (پاینده - علی‌آباد یک خرابه است لطفاً خرابه را هم بعد از علی‌آباد بگویید) و قریه ریز در بخش لنجان اصفهان جلب گردید و تصور شد که جریان این پرونده ارتباطی با نصب کارخانه ذوب آهن دارد در حالی که در سی سال قبل تقاضای ثبت مزرعه علی‌آباد و قریه ریز (پاینده - علی‌آباد یک خرابه است ریز هم شهر است و الان شهردار دارد) شده بود و به علت اعتراض مالکین مجاور در جریان رسیدگی بوده و هنوز تکلیف قطعی آن تعیین نگردیده است. (معتمدی - اصلاً علی‌آبادی وجود نداشته است)
رئیس - آقای دکتر وحیدنیا بفرمایید.
دکتر وحیدنیا - اول بنده لازم است توضیح بدهم که امروز دو سؤال بنده مطرح نبود فقط یکی‌اش مطرح بود و سؤال دوم هنوز در دستور کار مجلس گذاشته نشده است و بعد ... (معتمدی- یک جایی را می‌خواهند به نام علی‌آباد درست کنند) البته توضیحاتی را که آقای پرتو دادند من متشکرم ولی ناقص بود و مرا قانع نکرد علتش این بود که بنده سند موجود دارم و حتی یک پیشکار اسبق دارایی اصفهان که نمی‌دانم این کار کجا به پیشکاری دارایی اصفهان مربوط می‌شده رفته زمین ثبت داده و سند صادر کرده (یک نفر از نمایندگان - به نام خودش یا دولت) به نام خودش (یک نفر از نمایندگان - کی بوده) فعلاً اسم او را نمی‌برم برای این که بنده می‌خواهم از ساحت مقدس مجلس خواهش کنم که این سؤال برود به کمیسیون سؤالات و بعد بنده عیناً این اسناد را در اختیار کمیسیون تحقیق می‌گذارم (یک نفر از نمایندگان - این پیشکار کی است؟) شاید الان در قید حیات باشد و بنده همان طور که عرض کردم در کمیسیون اسم او را عرض می‌کنم حتی مأمورین متأسفانه خاطی
داشتیم در ثبت که با گرفتن هزار متر زمین شاید میلیون‌ها متر زمین به دولت ضرر زده‌اند البته آقای سلحشور مردی است که در کار خودش سلحشور است وزارت کشاورزی وزارت دادگستری هم مقدمات کار خودشان را خوب فراهم کرده‌اند اما به مصداق آن شعر سعدی که می‌فرماید:
چو از قومی یکی بی‌دانشی کرد
نه که را منزلت ماند نه مه را
اینجا مصداق دارد یک نفر که خلاف کرده باشد همه را آلوده کرده و این هم یک نفر بیشتر بوده و من همه اسناد و مدارک را آماده دارم (احسنت) اما آقای پرتو تحدید حدودی که اشاره فرمودید بنده می‌خواهم عرض کنم که نشده و آنها به لطائف‌الحیل این تحدید حدود را عقب انداخته‌اند نامه‌ای استاندار اصفهان به تاریخ ۱۷/۲/۴۵ نوشته است که «به منظور مذاکرات لازم و اتخاذ تصمیم در اطراف زمین‌های بایر و موات اطراف اصفهان و اراضی که برای محل کارخانه ذوب‌آهن اختصاص داده شد در ساعت ۱۱ صبح روز پنجشنبه ۲۲/۲/۴۵ یعنی امروز ساعت ۱۱ به دفتر اینجانب تشریف بیاورند» پس کار تمام شده نیست و من حتی تاریخ‌هایش را هم دارم که چه روزهایی باید این تحدید حدود بشود و نگذاشته‌اند بشود این است که چون بنده توضیحاتم خیلی زیاد است و این یک ربع وقت مقرر کفاف نمی‌دهد خواستم از ساحت مقدس مجلس شورای ملی خواهش کنم که موافقت بفرمایند این سؤال به کمیسیون تحقیق برود.
رئیس - نظر مخالفی نیست؟ (اظهاری نشد) به این پیشنهاد رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. سؤال به کمیسیون رسیدگی به سؤالات فرستاده می‌شود.
۶- تقدیم یک فقره لایحه به وسیله آقای معاون وزارت آب و برق
رئیس - آقای مهندس ظهیری بفرمایید.
مهندس ظهیری (معاون وزارت آب و برق) - با کسب اجازه از مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی و نمایندگان محترم چون اجرای تبصره ۵۱ بودجه سال ۱۳۴۴ که ناظر به محدودیت شهرداری در دریافت عوارض در محدوده شهرها بود مواجه با یک مشکلاتی شد و تشخیص داده شد که عوارض دریافتی کفاف هزینه را نمی‌کند بنابراین در اصلاح این تبصره ۵۱ ماده واحده‌ای تهیه شده که تقدیم مقام ریاست مجلس شورای ملی می‌کنم و تقاضای رسیدگی دارم.
رئیس ـ به کمیسیون‌های مربوط ارجاع می‌شود.
۷- تصویب صورت‌جلسه
رئیس - نسبت به صورت‌جلسه دفعه گذشته نظری نیست آقای اقبالی بفرمایید.
اقبالی - یک اصلاحاتی است که به اداره تندنویسی می‌دهم.
رئیس - اصلاح می‌شود. نظردیگری در صورت‌جلسه نیست؟ (اظهاری نشد) صورت‌جلسه تصویب می‌شود. آقای کبیری.
کبیری - چند فقره دادخواست تلگرافی و کتبی رسیده است که عیناً به منظور رسیدگی و صدور اوامر مفتضی تقدیم مقام ریاست می‌شود و استدعا می‌کنم که کمیسیون عرایض مانند سال گذشته همچنان فعالیت داشته باشد موجب تشکر و امتنان بنده خواهد بود.
۸- اخذ رأی و انتخاب دو نفر ناظر اندوخته اسکناس در بانک مرکزی ایران
رئیس - انتخاب دو نفر ناظر اندوخته اسکناس در بانک مرکزی ایران مطرح است و با ورقه رأی گرفته می‌شود. آقای خواجه‌نوری بفرمایید.
خواجه‌نوری - در طی سال گذشته نمایندگان مجلس شورای ملی در بانک مرکزی با نهیئت وظیفه‌شناسی وظیفه خودشان را انجام دادند و موجب تشکر همکاران محترم شد (صحیح است) ولیکن اکنون آقای دکتر رشتی به واسطه مشغله فوق‌العاده‌ای که دارند و مخصوصاً وظیفه‌ای که به عنوان دبیر کل گروه پارلمانی بین‌المجالس
ایران به عهده ایشان محول شده است و کنفرانس بین‌المجالس امسال، پاییز در تهران تشکیل می‌شود و تهیه وسایل تشکیل این کنفرانس و اجرای برنامه‌های آن هم مقداری متوجه ایشان می‌باشد از قبول این سمت عذر خواستند و به جای ایشان فراکسیون حزب ایران نوین آقای ادیب سمیعی را که از همکاران محترم ما هستند کاندیدا می‌کند (مبارک است) البته جناب آقای نصیری هم کما فی‌السابق عهده‌دارا ین سمت خواهند بود با اجازه ریاست مجلس شورای ملی و نمایندگان محترم استدعای بنده از لحاظ فراکسیون حزب ایران نوین این است که به این دو نفر رأی داده بشود خیلی متشکرم.
رئیس - آقای رامبد تشریف بیاورید.
رامبد - در موارد مختلفی وحدت نظر مجلسیان محترم در مسائل و مصالح مملکت بیان و ثابت شده است موضوع نظارت فعلی که الساعه رأی گرفته می‌شود یکی از اهم وظایف مجلس است (صحیح است) با مطالعات زیادی که شد عده‌ای از هم مسلکان و همکاران محترم به بنده اجازه و مأموریت دادند که به عرض سایر سروران عزیزی که در آن موقع در مجلس تشریف نداشتند برسانم جناب آقای نصیری روی تجربیات و سوابق ممتدی که در این کار دارند (صحیح است) و همچنین من جز عرض تبریک و تشکر از فراکسیون حزب ایران نوین چیزی نمی‌توانم بگویم (احسنت) ولی تا آنجایی که به سوابق خدمات و اطلاعات بانکی آقای ادیب سمیعی آشنایی دارم باید به سهم خودم تشکر بکنم و با کمال میل به آقای نصیری و آقای ادیب سمیعی ما هم استدعا می‌کنیم رأی بدهید. (احسنت).
رئیس - آقای پاینده بفرمایید.
پاینده - با این که ناطق اکثریت مطلبی فرمودند و ناطق اقلیت هم مطلبی فرمودند بنده می‌خواهم از طرف اقلیت اقلیت چند کمله‌ای عرض کنم چون اکثریت البته همیشه در مقام گفتگو رعایت اقلیت را می‌کند اما در مقام عمل ما کمتر دیدیم خوشبختانه در این مورد این سیره مستمر اصلاح شده نیست و بنده از این جهت تشکر می‌کنم و واقعاً خوشحالم که این فکر سلیم آقای دکتر رشتی بیدار شد و ایشان متوجه شدند که یک گروهی که دائماً صحبت از متخصص و تخصص می‌کند قطعاً یک بانکی که بهتر است ناظر بانک باشد خاصه که این دوست عزیز ما رجال‌الغیب بود یک پا در ایران و یک پا در واشنگتن و یک پا در استکهلم (خواجه‌نوری - آقای دکتر رشتی مرد بانکی هستند) مدعی غیب دانستن که نبودند که بگوییم از دور نظارت می‌کردند (خواجه‌نوری - بسیار مرد دانایی هستند بانکی هستند و تحصیلات‌شان هم در همین مورد است) بنابراین از ذوق سلیم ایشان شایسته همین بود و حالا که یکی از همکاران شایسته و شریف ما که سوابقی در بانک دارند به این سمت کاندیدا شده‌اند بنده از قول خودم و از طرف اقلیت تشکر می‌کنم با کمال میل همه ما به ایشان رأی می‌دهیم امیدواریم اکثریت محترم در موارد دیگر هم آنچه را که می‌گویند عمل بکنند.
رئیس - آقای کیهان یغمایی بفرمایید.
کیهان یغمایی - با کسب اجازه از مقام محترم ریاست انشاءالله مبارک است جناب آقای نصیری و جناب آقای ادیب سمیعی کاندید شده‌اند برای نظار بانک، بسیار شایسته هستند و مورد احترام همه هستند بنده گزارشی از طرف نمایندگان بانک در گذشته در مجلس ندیده‌ام و ای کاش این آقایان نمایندگانی که در بیمه و در شرکت نفت و در بانک هستند گزارشی به ساحت مجلس شورای ملی تقدیم می‌کردند و قطعاً این گزارش تقدیم مقام ریاست شده خوب بود در دسترس نمایندگان هم گذاشته می‌شد که مطلع باشند از وضع مملکت در این رشته‌هایی که مجلس نظارت دارد.
رئیس - آقای کیهان یغمایی گزارش داده شده و در صورت‌جلسه هم چاپ شده است.
کیهان یغمایی - بنده گزارش را ندیدم خواهش بنده این بود حالا که انتخاب می‌شوند گاهگاهی این گزارشات را در دسترس ما بگذارند تا نمایندگان مطلع بشوند و ما هم با کمال میل به جناب آقای نصیری و جناب آقای ادیب سمیعی رأی می‌دهیم.
رئیس - سه نفر از نمایندگان به قید قرعه انتخاب
می‌شوند که با دو نفر از آقایان منشی‌ها در اخذ و استخراج آرا نظارت داشته باشند.
(اقتراع به عمل آمد آقایان: معتمدی - آموزگار - سیفی انتخاب شدند)
رئیس - آقایان معتمدی، آموزگار، سیفی، تشریف بیاورند که با آقایان دکتر وحیدنیا، مهندس قاسم معینی در اخذ و استخراج آراء نظارت بفرمایند.
(اسامی نمایندگان به ترتیب آتی به وسیله منشی اعلام و در محل نطق اخذ رأی به عمل آمد).
آقایان: توسلی، مهندس اخوان، دکتر کلالی، پزشکی، مهندس اسدی، سمیع، دکتر زعفرانلو، مهندس، آصفی، خواجه‌نوری، مرتضوی، دکتر الموتی، بانو نفیسی، بوشهری، ارسنجانی، روستا، دکتر عدل طباطبایی، رضوی، بدر صالحیان، ساکینیان، کنگرلو، کسرایی، روحانی، دکتر ضیایی، دکتر یزدان‌پناه، بانو تربیت، دکتر حکمت، قراچورلو، امیراحمدی، سرتیپ‌پور، صائبی، باغمیشه، حق‌شناس، صائب موقر، ظفر، پاینده، رامبد، مهندس ریاحی، شکیبا، دکتر مهدی‌زاده، ابراهیمی، دکتر صاحب‌قلم، بالاخانلو، دکتر اسدی، دکتر پورهاشمی، بختیار بختیاری‌ها، صدری کیوان، کبیری، موسوی ماکویی، امام مردوخ، دکتر رشتی، سلیمانی، سعید وزیری، مهندس کمانگر، دکتر حکیم شوشتری، دکتر نجیمی، مهندس جلالی، مهندس برومند، مهندس پروشانسی، ریگی، ثامنی، جاوید، مهندس کیا، البرزی، شاخویی، امینی خراجی، نیاکان، محدث‌زاده، نیری، طباطبایی، مهرزاد، نارویی، کیهان یغمایی، تبریزی، ذبیحی، زرگرزاده، پژند، شفیعی‌پور کرمانی، اولیاء، مبارکی، مهندس مجتهدی، مافی، سرتیپ حکیمیان، مهندس انصاری، مهندس بهبودی، میرهادی، اقبالی، شیخ‌الاسلامی، جهانشاهی، دکتر رضوانی، ختایی قلعه‌جوقی، علی مرادی، حکمت یزدی، متولی باشی، کلانتر هرمزی، طهماسبی، دکتر امامی، رجایی، مهندس زرآور، ادیب سمیعی، مهندس صدقیانی، محسنی مهر، دکتر یگانگی، سرلشکر نکوزاد، کورس، نصیری، دکتر جعفری، میرافضل، پورادبی، بهادری، قاسم مرادی، زهتاب‌فرد، دکتر مدنی، جهانگیری، ضابطی، دکتر صالحی، احتشامی، طالب‌زاده رودسری، معتمدی، مهندس صائبی، مهندس ریاضی، آموزگار، دکتر وحیدنیا، سیفی، مهندس معینی، کشفی، نوربخش، زند، مجد، دکتر بقایی یزدی، مهندس والا، اوزار.
(مهره‌های تفتیشیه و اوراق رأی شماره شد و پس از قرائت آراء نتیجه به قرار زیر اعلام گردید)
مهره تفتیشیه ۱۳۱
اوراق رأی ۱۳۲ (به دستور مقام ریاست یک رأی اضافی خارج گردید)
آقایان: نصیری ۱۰۸ رأی. ادیب سمیعی ۹۷ رأی، کیهان یغمایی ۲۰ رأی، دکتر رشتی ۱۰ رأی، دکتر حکیم شوشتری، امام مردوخ، کشفی، قراچورلو و بانو تربیت هر یک یک رأی، ورقه سفید دو برگ.
رئیس - آقای نصیری ۱۰۸ رأی، آقای ادیب سمیعی ۹۷ رأی، آقای کیهان یغمایی ۲۰ رأی. بنابراین آقایان نصیری و ادیب سمیعی به سمت نظام اندوخته اسکناس در بانک مرکزی ایران برای مدت یک سال انتخاب شدند (مبارک است) آقای ادیب سمیعی بفرمایید.
ادیب سمیعی - امروز اکثر همکاران مرا مورد عنایت و احسان خودشان قرار دادند و شرمنده احسان ایشان هستم قبلاً بایستی از جناب آقای دکتر رشتی هم مسلک عزیز و محترم تشکر کنم که با طیب خاطر به علت مشغله و کثرت کاری که داشتند انصراف خودشان را از قبول این پست اعلام فرمودند در مقابل نمایندگان اکثریت، اقلیت، مستقل و منفردین که به بنده رأی داده‌اند سر تعظیم فرود می‌آورم و از آقایانی هم که به بنده رأی ندادند سپاسگزارم امیدوارم در انجام مأموریتی که به بنده محول فرمودید بتوانم یک خدمتگزار صادق و صمیمی باشم از لطف همه مجدداً تشکر می‌کنم (احسنت).
۹- شور اول گزارش کمیسیون کشور راجع به اجازه خرید قسمتی از اراضی ونک برای شهربانی کل کشور
رئیس - گزارش شور اول راجع به اجازه خرید قسمتی
از اراضی ونک برای شهربانی کل کشور مطرح است قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
گزارش شور اول از کمیسیون کشور به مجلس شورای ملی
کمیسیون کشور در جلسه ۱۴ اردیبهشت ماه ۱۳۴۵ با حضور نمایندگان دولت لایحه شماره ۹۰۵/۱۳ ق- ۱۲/۱۰/۱۳۴۲ راجع به اجازه خرید قسمتی از اراضی ونک برای شهربانی کل کشور را که به شماره ۲۷۸ چاپ گردیده مورد رسیدگی قرار داد و با اصلاحاتی به شرح زیر تصویب نمود:
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌نماید.
قانون اجازه خرید قسمتی از اراضی ونک برای شهربانی کل کشور
ماده واحده- به شهربانی کل کشور اجازه داده می‌شود پلاک‌های ۴۰۱ تا ۴۰۴ فرعی از پلاک اصلی ۷۰ ونک را که نسبت به آنها بانک اعتبارات کشاورزی و عمران روستایی ایران به استناد بند (ز) قانون مصوب ۶۸/۳۵ به هیئت پنج نفری شکایت نموده پس از تودیع بهای آن در بانک مزبور که به مأخذ ارزش سال ۱۳۳۵ و طبق ارزیابی کارشناس همان بانک تعیین می‌شود از مالک خریداری نماید و در صورت احراز مالکیت بانک مبلغ مزبور قطعاً به حساب بانک منظور گردد و در غیر این صورت وجه سپرده به مالک آن مسترد شود.
رئیس کمیسیون کشور - روحانی
گزارش شور اول از کمیسیون کشاورزی به مجلس شورای ملی
کمیسیون کشاورزی با حضور آقای سراج حجازی معاون وزارت کشور لایحه شماره ۹۰۵/۱۳ق-۱۰/۱۰/۴۲ دولت راجع به اجازه خرید قسمتی از اراضی ونک برای شهربانی کل کشور را مورد رسیدگی قرار داد و نظر کمیسیون کشور را در این مورد تأیید و تصویب نمود.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌نماید.
رئیس کمیسیون کشاورزی - مهندس برومند
گزارش شور اول از کمیسیون دادگستری به مجلس شورای ملی
کمیسیون دادگستری با حضور نماینده دولت لایحه شماره ۹۰۵/۱۳ق- ۱۲/۱۰/۱۳۴۲ راجع به اجازه خرید قسمتی از اراضی ونک برای شهربانی کل کشور را که به شماره ۲۷۸ به چاپ رسیده است مطرح و با اصلاحاتی مصوبه کمیسیون کشور را تأیید و تصویب نمود.
اینک گزارش آن به مجلس شورای ملی تقدیم می‌گردد.
مخبر کمیسیون دادگستری - رضا مجد
رئیس - کلیات این لایحه مطرح است آقای پاینده تشریف بیاورید.
پاینده - بنده درباره این لایحه بایستی یک کلمه به عرض مجلس مقدس برسانم که در اینجا مثل این که خیاط هم در کوزه افتاده است یعنی دولت هم گرفتار بند «ز» شده است حالا آمده و استثناء آورده است که این قانون را درست کنید چون آمده‌اند از سی سال پیش کوشش‌هایی کرده‌اند برای این که مبنایی روی بنای معاملات مردم باشد و معاملات ناسخ و منسوخ نباشد؟ سند مالکیت درست شده براساس ثبت یک روز دولتی آمده هوس کرده و گفته بسیاری از این ثبت‌ها غلط است بسیاری ازا ین اسناد بی‌جهت صادر شده در قسمت مربوط به اراضی دولتی یک قانونی گذرانیده‌اند حاصل این قانون یک بندی است به اسم بند «ز» که سال‌ها است کار مردم را مختل کرده است بنده آنچه که خبر دارم دولت در خوزستان به ۲۷ هزار مورد اعتراض کرده است یعنی ۲۷ هزار پرونده درست شده است بنده تقاضا دارم توجه بفرمایند آقای معاون محترم وزارت کشور و چقدر خوشحال می‌شدم که معاون وزارت دادگستری هم اینجا تشریف می‌داشتند بنده
وقتی در اینجا صحبت می‌کنم بحث این که اداره شهربانی می‌خواهد چند پلاک را بخرد نیست چون اتفاقاً همه ما به اهمیت و ارزش پلیس اعتراف داریم بنابراین مطلب این طور تلقی نشود که با لایحه‌ای که به نفع شهربانی بود یک کسی مخالفت کرد این نظم و امنیت شهرها را به ما نسبت زیاد مدیون مراقبت‌های دائمی پلیس هستیم (صحیح است) و مردی که در رأس پلیس یعنی شهربانی کل نشسته بسیار مرد شایسته و شریفی است از کوشش دائم او اطلاع دارم حوادث را به حداقل پایین برده است (صحیح است) و شاید در یک شهر ۲ میلیون نفری تهران یا دو میلیون و چند صد هزار نفری در بعضی شب‌ها تنها یک حادثه بوده و این حادثه هم بلافاصله کشف شده است باید اینجا عرض کنم نظم و امنیت بیرون شهرها نتیجه مراقبت اداره کل ژاندارمری است که در آنجا هم یکی از شریف‌ترین و لایق‌ترین و نیکنام‌ترین سربازان مملکت نشسته است (معتمدی - مرد بسیار شریفی است) اتفاقاً در اصفهان یکی از سربازان شریف را سراغ داریم که عهده‌دار امور ژاندارمری آنجاست و همچنین در نجف‌آباد ما یکی از افسران ژاندارمری که فرمانده آنجاست که در همین ایام امتحان نظم و دقت خودش را داد و در چند ساعت چند نفر را که مخل نظم شده بود با صورتی که بایستی گفت هنر بود گرفت و تحویل عدالت کرد پس ما وقتی درباره یک لایحه‌ای صحبت می‌کنیم نباید اصل فراموش بشود، آن سازمان محترم است ولی اصل هم محترم است اینجا ملاحظه بفرمایید دولت هم خودش در اینجا به زحمت افتاده بنده می‌خواهم خواهش بکنم آقای معاون وزارت کشور بفرمایند این را پس بگیرند و ببرند در کمیسیون و اصلاً یک فکری برای این بلای بند «ز» بکنند سؤالی هم تهیه کرده‌ام که به حضور مقام ریاست تقدیم خواهم کرد بنده یک بار اینجا راجع به این بند «ز» صحبت کردم و حالا می‌خواهم عرض کنم یک روزی یک سازمان خالصه نشسته به اداره ثبت نامه نوشته که من به شرق تهران اعتراف دارم برخلاف قانون خود قانون بند «ز» گفته است باید عرض حال بدهند و وقتی عرض حال دادند باید رسیدگی بشود حالا می‌دانید رسیدگی آقای خواجه‌نوری یعنی چه؟ توجه بفرمایید ما داریم با مردم چه می‌کنیم یعنی دیگران چه کرده‌اند که ما داریم ثمرات آن را درو می‌کنیم شما آمده‌اید یک ملکی را ثبت کرده‌اید و سند گرفته‌اید یک کسی می‌آید عرض حال می‌دهد بعد هم گفته‌اند اعلان کنند که معامله نکنند تا رسیدگی کنند، کی رسیدگی می‌کند؟ یک هیئت سه نفری که سالی یک بار تشکیل می‌شود، پرونده چند تا است؟ هفتاد هزار پرونده یعنی مطمئن باشید برای نسل بعد و نسل بعد و پنج نسل دیگر هم رسیدگی نخواهد شد من می‌خواهم بگویم واقعاً ما حق داریم به اسم یک بند «ز» با مردم این طور بکنیم؟ بعد دولت بیاید استثناء قائل شود، استثناء چرا؟ شما هم مثل مردم اگر بلیه است شما هم آن را تحمل کنید اگر واقعاً اعتراف می‌کنید که بلیه است این را از گردن مردم بردارید بنده سؤالی هم در این مورد دارم به مقام ریاست تقدیم می‌کنم و تقاضا می‌کنم که ایشان نسبت به این سؤال توجه بفرمایند بنده دیدم یک کسی که سندش را برداشته بود و برده بود گرو بگذارد پولی بگیرد گفته بودند بند «ز» است اگر بند «ز» نبود اقدام می‌کردیم چون خالصه نوشته که من به شرق تهران اعتراض دارم اقلاً اگر رفع مشکل نمی‌کنید این قانون غلط را اجرا کنید ما نمی‌گوییم این قانون ظالمانه است بد است مزاحم مردم است کار مردم را فلج کرده همین قانون بد را هم شما اجرا نمی‌کنید بنگاه خالصجات چه کاره است که می‌گوید من به شرق تهران اعتراض دارم لااقل موردش را تعیین کنید لااقل پلاکش را تعیین کنید و من اصولاً نمی‌دانم این چه ترتیبی است که دولت با یک کلمه بند «ز» این اندازه خلل در سازمان اقتصادی مملکت به وجود می‌آورد کسی ملکی دارد حق ندارد بفروشد کسی خانه‌ای دارد نمی‌تواند گرو بگذارد و حاضر کار این است که ۷۰ هزار پرونده بماند بیخ ریش وزارت دادگستری چون بند «ز» این طور گفته است من خواهش می‌کنم جداً این لایحه را پس بگیرند و یک لایحه‌ای بیاورند و یک قانونی بگذارنند این که ما مرتباً مثل مرقع درویشان قوانین را وصله می‌کنیم این درست نیست و حالا که خود شما
متوجه شده‌اید که کار غلطی شده است اصلاح کنید این عرض بنده بود و سؤال را تقدیم مقام ریاست می‌کنم.
رئیس - آقای خواجه‌نوری بفرمایند.
خواجه‌نوری - قسمتی از فرمایشات جناب آقای پاینده مورد تأیید حقیر هم هست و آن راجع به این قانون که در راه متزلزل کردن اسناد مالکیت در ادوار گذشته تصویب شده و آثار سوءاقتصادی آن برای همه مبرهن شده متأسفانه این قانون تصریح کرده بود که یک هیئت پنج نفری ملزم باشد به دعوای مردم رسیدگی بکند و بعد وزیر دادگتسری دیگری آمد و اگر خاطره باشد آقای دکتر محمدعلی هدایتی آمدند و متوجه شدند که یک هیئت نمی‌تواند به این همه دعوا در سرتاسر ایران رسیدگی بکند برای این که تسریع بشود دو موضوع را پیشنهاد کرد و همان موقع به تصویب مجلس رسید و آن این بود که شش ماه وقت دادند به دولت برای این که به عرض حال‌هایی که داده رسیدگی کند و عرض‌حال‌های غیر وارد را پس بگیرد و دوم این که به جای آن هیئت پنج نفری چندین هیأت سه نفری تشکیل بشود و به رسیدگی سرعت بدهد و همان طوری که فرمودید مردم از بلاتکلیفی در بیایند در عمل آن وظیفه‌ای که دولت داشت و می‌بایست دقت کند و عرض‌حال‌هایی که بدون دلیل و مدرک داده پس نگیرد متأسفانه مأمورین دولت مثل همیشه شهامت این را نداشتند که بگویند ما اشتباه کرده‌ایم و عرض‌حال‌ها را پس نگرفتند در نتیجه پرونده‌ها به همان صورت باقی ماند هیئت‌های سه نفری هم تشکیل شده بود بنده معتقدم امروزه قضات محترمی که مأمور هستند به این دعاوی رسیدگی کنند با شهامت و قدرت و بدون اعمال نظر به اینها رسیدگی می‌کنند من می‌دانم اغلب قضات صحیح العمل هستند ولی به همین دلیل که دعاوی بزرگ است جناب آقای پاینده همان طور که فرمودید صحیح است آمده‌اند عرض حال داده‌اند که یک ناحیه بزرگی از تهران را مشمول بند «ز» کرده‌اند ولی آن قاضی که باید رسیدگی بکند به یک چنین دعوای بزرگی که چندین میلیون مدعی به است باید دقت بکند به کارشناس مراجعه بکند تحقیق محلی بکند چه بکند و چه بکند تا واقعاً بتواند پی ببرد به هر حال جریان این دادرسی‌ها طولانی است و واقعاً همان طور که می‌فرمایید یک اشتباهی در یک زمانی شده است که هیچ مربوط به این دوره نیست ولیکن الان مبتلا به مردم است و من مسلم می‌دانم آقای وزیر دادگستری در همین جهت بنده و جنابعالی فکر می‌کنند و فکر می‌کنم ایشان مترصد هستند که یک راه‌حلی برای این کار پیدا بکند این ماده واحده در عین حالی که مربوط به این بند «ز» است ولیکن این خود یک مسئله مشکلی است اولاً اگر توجه فرموده باشید این از همان تصویب‌نامه‌های گذاست که در دوره فترت به تصویب هیئت دولت رسیده و به موقع اجرا گذارده شده و عمل هم رویش شده یعنی الان یک چنین چیزی را مطابق همان ماده واحده که ما تصویب کرده‌ایم دولت نمی‌تواند این لایحه را پس بگیرد و ما باید تکلیف آن را معین کنیم و اگر بخواهیم در تصویب تعلل بکنیم بلاتکلیفی را بیشتر کرده‌ایم یعنی اعمالی که انجام شده است و یک تصفیه‌ای که انجام پذیرفته است آن وقت آن تصفیه را تأیید نمی‌کنیم در صورتی که همان طور که جناب آقای روحانی رئیس کمیسیون کشور توضیح دادند و آقای معاون وزارت کشور مفصل‌تر توضیح خواهند داد اتفاقاً در این مورد دعوا در هیئت سه نفری فیصله پیدا کرده و حکم قطعی هم صادر شده است به هر حال از نظر تأیید عملیات گذشته است که باید این را تصویب بکنیم با این که بنده تأیید می‌کنم فرمایشات جنابعالی را اجازه بفرمایید که این ماده واحده مطرح شود و تصمیم گرفته بشود خیلی هم متشکرم.
رئیس- آقای سراج حجازی بفرمایید.
سراج حجازی (معاون وزارت کشور)- بنده نظر نمایندگان محترم را تأیید نمی‌کنم که آن قانون خوبی است یا بدی است موضوع خارج از این مطلب است که در اینجا بحث می‌کنیم موضوع این است که شهربانی می‌خواسته زمینی از یک مالکی بخرد وقتی که معامله را با آن مالک تمام کرده مواجه شده است که مورد اعتراض بند (ز) قرار گرفته اگر مورد اعتراض بند (ز) قرار نگرفته بود شهربانی
باید اجازه می‌خواست از ساحت مقدس مجلس شورای ملی که این زمین را با یک مبلغ معینی از مالکش بخرد اما چون این پیچ قانونی را پیدا کرده است این توضیح را داده است که این زمینی را که می‌خواهد از مالک بخرد مواجه با آن قانونی است که تصویب فرموده‌اید و مادام که نقض نشده است و به قوت خود باقی است چاره‌ای نیست که ما اجرا کنیم و الا مورد اعتراض آقایان خواهیم بود این است که توضیح داده است که طبق آن قانون دو صورت پیدا خواهد کرد یا بانک مالک شناخته می‌شود و مالک زمین هم قبول کرده است معادل قیمت سال ۳۵ اگر بانک محکوم شد نصفش به مالک داده می‌شود این توضیح برای این بوده است و الا معامله مختومه است پولش هم به مالک داده شده و نصفش هم در بانک تودیع شده است برای این که رعایت قانون شده باشد و بانک هم اعتراض نکند چون اجرای قانون باید بشود خوب اگر محکمه حکم داد که آن زمین مال بانک نیست (خواجه‌نوری - محکمه حکم داده) آن طور که می‌فرمایند محکمه حکم داده است که به بانک داده شود و شهربانی گرفته و ساخته و یک مطلب مختومه است و فقط کسب اجازه تأییدی از مجلس مقدس شده است.
رئیس - نظری دیگری در کلیات این لایحه نیست؟ (اظهاری نشد) به ورود در شور ماده واحده رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادی هم نرسیده لایحه برای شوردوم به کمیسیون‌های مربوط فرستاده می‌شود.
۱۰- طرح و تصویب فوریت لایحه قانونی تشکیل شورای داوری واصله از مجلس سنا
رئیس- لایحه تشکیل شورای داوری از مجلس سنا رسیده چون در مجلس سنا با فوریت تصویب شده فوریت آن مطرح است لایحه قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی
گزارش کمیسیون شماره ۳ در خصوص لایحه شماره ۶۶۸/۷-۱/۲/۱۳۴۵ دولت مربوط به لایحه تشکیل شورای داوری در جلسه روز چهارشنبه ۱۴ اردیبهشت‌ماه ۱۳۴۵ مطرح و یک فوریت برای آن پیشنهاد و بدواً فوریت و بعداً لایحه مزبور با اصلاحاتی به تصویب مجلس سنا رسید. اینک لایحه قانونی نامبرده برای تصویب آن مجلس محترم به پیوست ارسال می‌شود.
رئیس مجلس سنا - مهندس شریف‌امامی
قانون تشکیل شورای داوری
ماده ۱- به منظور رسیدگی و حل اختلافاتی که در این قانون پیش‌بینی شده وزارت دادگستری به تدریج در هر شهر که مقتضی بداند شوری یا شوراهایی به نام شورای داوری تشکیل می‌دهد.
ماده ۲- شورای داوری مرکب از پنج نفر از معتمدان محل است که از طرف ساکنان حوزه شورای داوری برای مدت سه سال انتخاب خواهند شد یکی از آنان سمت ریاست و دو نفر سمت عضویت اصلی و دو نفر دیگر عضویت علی‌البدل را خواهند داشت- رئیس و دو نفر عضو اصلی در اولین جلسه شورای داوری از طرف معتمدان مذکور به رأی مخفی انتخاب خواهند شد. شورای داوری با حضور سه نفر تشکیل و تصمیمات به اکثریت اتخاذ می‌شود.
ماده ۳- وزارت دادگستری هر شهر را بر اساس خصوصیات و شرایط و مقتضیات محل به حوزه‌هایی برای تشکیل شورای داوری تقسیم و صورت حوزه‌بندی و تقسیمات خود را برای اطلاع عموم منتشر خواهد کرد.
وزارت دادگستری می‌تواند قبل از تجدید انتخابات در تقسیم‌بندی مزبور تجدید نظر نماید.
ماده ۴- شورای داوری یک مشاور خواهد داشت که از طرف وزارت دادگستری از بین قضات شاغل یا بازنشسته یا وکلاء دادگستری یا سر دفتران اسناد رسمی تعیین خواهد گردید وزارت دادگستری باید مشاور را از
قضات شاغل شهری که حوزه شوری در آن قرار دارد و یا از قضات بازنشسته و وکلا سردفترانی که در آن شهر سکونت دارند و یا حاضر به سکونت در آن شهر باشند انتخاب نماید. وکلا و سردفتران در صورتی به عنوان مشاور انتخاب خواهند گردید که از اشتغال به وکالت با سردفتری صرف‌نظر نمایند.
اعضاء شورای داوری می‌توانند در موقع اتخاذ تصمیم با مشاور مزبور مشورت نمایند ولی اتخاذ تصمیم به عهده خود آنان است.
ماده ۵- شورای داوری برای انجام وظایفی که بر عهده دارد دفتری خواهد داشت که کارمندان آن از لحاظ امور اداری و دفتری تحت نظر و تعلیمات مشاور انجام وظیفه خواهند نمود. وزارت دادگستری اعضاء دفتر را از بین کارمندان شاغل یا بازنشسته دولت انتخاب می‌نماید.
ماده ۶- انتخاب‌کنندگان باید دارای شرایط زیر باشند:
۱- تابعیت ایران.
۲- داشتن حداقل ۲۵ سال سن.
۳- سکونت یا اشتغال به شغلی در حوزه شورای داوری
۴- نداشتن سابقه محکومیتی که دارای آثار کیفری باشد.
۵- دارا بودن اهلیت قانونی.
۶- ثبت اسم در یکی از دو دفتر مخصوص نام‌نویسی شورای داوری
یکی از دو دفتر مخصوص خانواده‌ها و دیگری مخصوص مؤسسات و کارگاه‌ها و پیشه‌وران است.
در دفتر اول اسامی اعضا و خدمتگزاران خانواده در زیرا سم رئیس خانواده و در دفتر دوم اسامی کارکنان مؤسسه در زیر اسم کارفرما یا رئیس مؤسسه ثبت خواهد شد طرز نگاهداری و تنظیم دفاتر مزبور طبق آیین‌نامه وزارت دادگستری خواهد بود.
ماده ۷- انتخاب شوندگان باید دارای شرایط زیر باشند:
۱-داشتن لااقل ۳۵ سال سن.
۲-معروفیت به دیانت و صحت عمل و امانت.
۳-دارا بودن تحصیلات و معلومات در حدودی که به نظر کمیسیون مذکور در ماده ۸ کافی باشد.
۴-سایر شرایط مقرر در ماده ۶.
ماده ۸- داوطلبان انتخاب شدن باید پس از انتشار آگهی از طرف وزارت دادگستری در موعدی که تعیین شده به دادگاه شهرستان محل مراجعه و دلائل و مدارکی که صلاحیت آنان را برای احراز عضویت شورای داوری مسلم سازد به دفتر دادگاه تسلیم نمایند.
مدارک مزبور در کمیسیونی با حضور رئیس دادگاه شهرستان و دادستان و رئیس کلانتری و یکی از رؤسای دبیرستان‌ها یا دبستان‌های محل (به تعیین رئیس دادگاه شهرستان) رسیدگی می‌شود و کمیسیون صلاحیت حداکثر ۲۰ نفر از داوطلبان را با رعایت حق تقدم گواهی می‌نماید حداقل عده‌ای که ممکن است معرفی شوند ۱۰ نفر است.
در موقع انتشار آگهی انتخابات در هر حوزه اسامی داوطلبانی که صلاحیت آنان گواهی شده اعلام می‌گردد. ساکنان هر حوزه اعضای شورای داوری را از بین همان افراد انتخاب خواهند کرد آرایی که به نام اشخاص دیگر در صندوق ریخته شود بی‌اثر است.
ماده ۹- افراد زیر حق انتخاب شدن ندارند:
۱-کلیه کارمندان دولت (کشوری و نیروهای مسلح شاهنشاهی و کادر انتظامی) و شهرداری‌ها به استثنای بازنشستگان.
۲-وکلای دادگستری و کارگشایان و سردفتران و دفتر یاران تا زمانی که اشتغال به مشاغل مزبور دارند.
ماده ۱۰- عضویت شورای داوری افتخاری است ولی وزارت دادگستری بر حسب فعالیت اعضای شورای داوری و علاقمندی آنان به محل اختلافات ساکنان حوزه می‌تواند پاداش متناسبی به آنان بپردازد وزارت دادگستری نیز می‌تواند به مشاور اعم از آن که از قضات باشد یا از وکلا و سردفتران و کارمندان دفتری بازنشسته پاداش متناسبی پرداخت نماید.
پاداش‌های مزبور از اعتبارات وزارت دادگستری طبق آئین‌نامه‌ای که به تصویب وزارت دارایی و وزارت
دادگستری برسد پرداخته خواهد شد.
کارمندان بازنشسته‌ای که به سمت مشاور یا کارمند دفتری انتخاب می‌شوند در مقابل وزارت دادگستری مسئول بوده و تعقیب اداری یا انتظامی آنان طبق آیین‌نامه‌ای خواهد بود که به تصویب وزارت دادگستری برسد.
ماده ۱۱- رئیس دادگاه شهرستان هر محل در حسن جریان کار شوراهای داوری شخصاً یا به وسیله مشاوران شوراهای داوری نظارت خواهد نمود و در صورت مشاهده بی‌نظمی یا تقصیر در انجام وظایف مراتب را به وزارت دادگستری گزارش خواهد داد. وزارت دادگستری می‌تواند عضو یا اعضای متخلف را از سمت خود برکنار سازد. در صورت برکناری یا فوت یا استعفای سه نفر از اعضاء شورای داوری انتخابات ظرف یک ماه تجدید خواهد شد و در صورت برکناری یا فوت یا استعفای یکی از اعضاء اگر بیش از شش ماه به پایان دوره مانده باشد به جای عضو مزبور کسی که بین نامزدها به ترتیب دارای آرای بیشتر بوده است به عنوان عضو جدید شوری تعیین و دعوت خواهد شد.
در شهرهای مقر دادگاه بخش وظایف رئیس دادگاه شهرستان را از نظر این قانون رئیس دادگاه بخش انجام خواهد داد.
ماده ۱۲- شورای داوری به کلیه اختلافات مذکور در این قانون در صورتی رسیدگی می‌نماید که:
۱- اختلاف مربوط به ساکنین حوزه شوری با یکدیگر باشد.
۲- اختلاف مربوط به ساکنین حوزه شوری با ساکنین حوزه شورای دیگر همان شهر باشد.
۳- اختلاف مربوط به ساکنین حوزه‌های دیگر باشد ولی در حوزه آن شوری به وجود آمده باشد.
شورای داوری وقتی رسیدگی را شروع می‌نماید که شاکی تقاضای کتبی یا شفاهی کرده باشد یا پرونده مربوط از طرف مأمورین انتظامی رسیده باشد.
ماده ۱۳- شورای داوری در کلیه اختلافات سعی می‌کند موضوع را به سازش خاتمه دهد.
ماده ۱۴- صلاحیت شوری در امور مدنی منحصر به موارد زیر است:
۱-شکایت مردم از کسبه و پیشه‌وران جزء در مورد کالا یا خدمت موضوع معامله در صورتی که موضوع اختلاف بیش از ده هزار ریال نباشد.
۲-خسارات وارد به وسائل نقلیه در تصادفات رانندگی در صورتی که میزان خسارت مورد شکایت بیش از ده هزار ریال نباشد.
۳-سایر اختلافات راجع بوجه نقد یا اموال منقول در صورتی که بیش از هده هزار ریال نباشد.
۴-اختلافات همسایگان از هر حیث مخصوصاً خسارات وارد به ساختمان در صورتی که موضوع اختلاف قابل تقویم نبوده یا بیش از ده هزار ریال نباشد.
۵-اختلافات مربوط به کدورت‌های خانوادگی یا زناشویی در صورتی که اختلاف زن و شوهر در اصل نکاح و یا طلاق نبوده و تقاضای آنان هم متارکه نباشد.
ماده ۱۵- در امور کیفری شورای داوری به کلیه جرائم خلافی و جنحه‌هایی که مجازات آن بیش از دو ماه حبس تأدیبی یا یک هزار و دویست ریال جزای نقدی نباشد رسیدگی می‌کند.
در امور خلافی شوری به تشخیص خود و به تناسب مورد کیفر متخلف را حداکثر تا دویست ریال جزای نقدی تعیین خواهد نمود.
در شهرهایی که قانون اختیار افسران شهربانی در وصول جرائم رانندگی مصوب ۱۳۳۹ اجراء می‌شود رسیدگی به تخلف از مقررات راهنمایی و رانندگی در صلاحیت شورای داوری نیست.
ماده ۱۶- رسیدگی در شورای داوری مجانی است شورای داوری می‌تواند به هر طریقی که مقتضی بداند طرفین را احضار و اظهارات و مدافعات آنان را استماع کرده هر گونه تحقیقی از قبیل استماع گواهان و معاینه محل و جلب نظر کارشناس را که لازم بداند به عمل آورده یا انجام کار را به یکی از اعضاء خود محول نماید در هر حال شورای مزبور تابع تشریفات آئین دادرسی نیست و اختلافات را حتی‌المقدور
به طور کدخدا منشی حل و فصل می‌نماید:
ماده ۱۷- عدم حضور طرفین شکایت با اطلاع از وقت جلسه مانع رسیدگی و اتخاذ تصمیم نخواهد بود مگر آن که طرف غایب به تشخیص شوری عذر موجهی داشته باشد. تصمیم شوری توسط رئیس دفتر در دفتر مخصوصی نوشته شده به اعضای شورای داوری رسیده و به طرفین فهمانده و اعلام می‌شود.
ماده ۱۸- در صورتی که مشاور تصمیم شورای داوری را از جهت صلاحیت و مقررات مذکور در این قانون صحیح تشخیص دهد تصمیم مزبور قطعی است و مشاور ظرف پنج روز دستور اجرای آن را صادر و عملیات اجرایی را در امور مدنی به متصدی اجراء دادگاه شهرستان محل یا هر یک از اعضاء شورای داوری که مقتضی بداند و در امور کیفری به ضابطین دادگستری محول کرده و تعلیمات لازم را در نحوه اجرای تصمیم می‌دهد.
در صورتی که مشاور تشخیص دهد که در رسیدگی مقررات مذکور در این قانون رعایت نشده پرونده را به مرجع صلاحیت‌دار دادگستری ارسال خواهد داشت.
ماده ۱۹- محل شورای داوری در هر حوزه از طرف شهرداری یا ساکنان آن حوزه با موافقت رئیس دادگاه شهرستان به طور قطعی یا موقت به اختیار شوری گذارده خواهد شد به انتقال مزبور به وزارت دادگستری اعم از قطعی و موقت هیچ‌گونه مالیات و عوارض و هزینه‌های دیگر تعلق نخواهد گرفت.
تا زمانی که شورای داوری محل مخصوصی ندارد در نقاطی از قبیل: مدرسه، بر زن یا هر محلی که رئیس دادگاه شهرستان مقتضی بداند تشکیل خواهد یافت.
اوقات تشکیل شورای داوری از طرف اعضاء آن با موافقت مشاور معین خواهد گردید.
ماده ۲۰- هر گاه یکی از اعضاء شورای داوری با طرفین شکایت قرابت نسبی یا سببی از موارد رد داشته باشد و مورد ایراد واقع شود و همچنین در مواردی که یکی از اعضاء شورای داوری طرف شکایت باشد عضو مزبور نمی‌تواند در رسیدگی شرکت نماید در این صورت عضو علی‌البدل شرکت خواهد کرد و اگر اکثریت اعضاء مردود باشند رئیس یا عضوی که مردود نباشد با موافقت مشاور یک یا دو نفر از اعضاء شورای داوری حوزه مجاور را برای شرکت در رسیدگی دعوت خواهد کرد. هر گاه دعوت اعضاء حوزه مجاور میسر نباشد پرونده برای رسیدگی با موافقت مشاور به مرجع صلاحیت‌دار قضایی ارسال خواهد گردید.
ماده ۲۱- شکایاتی که در صلاحیت شورای داوری است هر گاه قبل از تشکیل شورای داوری در دادگاه‌ها طرح شده باشد در همان مراجع رسیدگی خواهد شد.
ماده ۲۲- جز در امور خلافی هر گاه اتخاذ تصمیم در موضوعی محتاج به سابقه و تجربیات قضایی باشد به درخواست شورای داوری یا مشاور با تصویب رئیس دادگاه شهرستان در مرجع صالح دادگستری به آن رسیدگی خواهد شد.
ماده ۲۳- آئین‌نامه‌های اجرایی این قانون پس از تصویب وزارت دادگستری قابل اجراء است.
لایحه قانونی بالا مشتمل بر بیست و سه ماده در جلسه روز چهارشنبه چهاردهم اردیبهشت‌ماه یک هزار و سیصد و چهل و پنج شمسی به تصویب مجلس سنا رسید.
رئیس مجلس سنا - مهندس شریف‌امامی
رئیس - چون این لایحه در مجلس سنا با یک فوریت تلقی شده طبق آیین‌نامه مشترک دو مجلس در این مجلس هم فوریتش مطرح است راجع به فوریت لایحه نظری نیست؟ آقای پاینده بفرمایید.
پاینده - عنوان فوریت قانون ظاهراً در مواردی است که اگر فوریت نباشد مصلحتی فوت بشود بنده چند دقیقه پیش مطلبی را عرض کردم خدمت آقایان محترم اتفاقاً همین لایحه بند (ز) ملعون را اگر ببینید با قید فوریت تلقی و مطرح شده است و حالا هم ده سال است وبال گروه‌های عظیمی شده است و من احساس می‌کنم که دولت از این فوریت در آیین‌نامه و از این تأهلی که مجلس دارد در کارهای دولت به فوریت بگذرد بیش از حد استفاده می‌کند بالاخره این قانون داوری هم یک چیی است ما یک قرن دادگستری نداشتیم و حالا نیم قرن است که داریم و در این نیم قرن
هم قانون داوری نبود حالا آورده‌اند بنده از آقای معاون محترم وزارت دادگستری استدعا دارم بفرمایید چه دلایل فوریتی هست که می‌خواهید به فوریت بگذرد البته درست است که چون آداب اقتضا می‌کند چیزی را که مجلس شیوخ فوریت آن را پذیرفته ما هم بپذیریم ولی لااقل مطالبی را که در توضیح فوریت در آن مجلس گفته‌اند بگویند که چه بوده آن مقدار مصلحت که فوت خواهد شد آن مقدار مشکل که به وجود خواهد آمد آن مقدار ضرورت را بنده نمی‌دانم مگر ایشان توضیح بدهند و اگر توضیحات ایشان برای مجلس قانع‌کننده بود خواهند پذیرفت و الا هیچ دلیل و هیچ ضرورتی برای این فوریت نمی‌بینم.
رئیس - آقای خواجه‌نوری بفرمایید.
خواجه‌نوری - دوست عزیزم جناب آقای پاینده اگر توجه فرمودند هنگام قرائت لایحه امور قضایی و این تراکم زیادی که در مراجعات دادگستری فراهم شده و این تراکم را تا اندازه‌ای از بین می‌برد به این معنی که امر قضاوت را در مواردی که مدعی به کوچک است و خلاف‌ها هم کم هستند آنها را خواسته‌اند قضاوتش را به عهده معتمدین و کسانی که در همان محل و شهر حسن شهرت دارند واگذار کنند این طرز فکر برای این است که اغلب دیده شده است جرائمی که واقع شده سرچشمه‌اش اختلافات کوچک بوده است که منتهی به جرائم بزرگ گردیده (صحیح است) بنده مثالی می‌زنم دو همسایه ممکن است راجع به رطوبت دیوار اختلاف داشته باشند اگر در همان محل کسی باشد که بگوید به یکی از این افراد عضویت آب‌انبار را بدید یا وسایل ایزولاسیون ببخشید قیر کردن و عایق کاری جلوگیری نمودم او هم دستورات ریش‌سفیدهای محل را رعایت کند ممکن است انتزاعی رخ ندهد منجر به قتل و جرح هم نشود و من فکر می‌کنم که در این مورد وزارت دادگستری رفته است به سرچشمه معایب کارها و خواسته است که به این وسیله هم کار مردم را از لحاظ قسمتی و در مراحل پایین به خودشان واگذار کند و هم خواسته است که در دادسرا و مراحل کوچک را کم بکند و از این لایحه دادگستری کاسته بشود و این در همان جهتی است که آقایان خواهان آن هستند و همیشه ایراد به دادگستری می‌گیرند البته چون من اطلاعات قضایی‌ام بیشتر نیست شاید آقای پرتو معاون پارلمانی وزارت دادگستری بیشتر بتوانند توضیح بدهند ولی آنچه که من فهمیدم همین بوده است و به همین دلیل بوده است که شیوخ ما سناتورهای محترم تشخیص داده‌اند چون این کار فوریت دارد به فوریت رأی داده‌اند و تصویب کرده‌اند این است که استدعا می‌کنم با توضیحاتی که مردم جناب آقای پاینده مخالفت‌شان را پس بگیرند.
دکتر عدل طباطبایی - آقای خواجه‌نوری هر کاری که گشایشی در کار مردم به وجود بیاورد فوریت دارد.
معتمدی - آقای پاینده مخالفت‌شان را پس گرفتند.
رئیس - به فوریت لایحه رأی می‌گیریم خواهش می‌کنم خانم‌ها و آقایانی که موافقند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. لایحه به کمیسیون‌های مربوط فرستاده می‌شود.
۱۱- اعلام وصول سه فقره لایحه قانونی از مجلس سنا
رئیس - لوایحی از مجلس سنا رسیده است برای اطلاع همکاران قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی
گزارش کمیسیون شماره ۶ در خصوص لایحه شماره ۸۰۶ ق۱۳-۱/۱۰/۱۳۴۲ مربوط به تصویب‌نامه شماره ۱۹۰۴-۱۳/۱/۱۳۴۲ دولت راجع به اجازه ترک مناقصه به مسایل روشنایی جاده مهرآباد که تصویب‌نامه مزبور مورد تأیید کمیسیون نامبرده واقع شده در جلسه روز دوشنبه ۱۹ اردیبهشت ۱۳۴۵ مطرح و مورد شور واقع و به تصویب مجلس سنا رسید. اینک لایحه قانونی مزبور جهت تصویب به پیوست ارسال می‌شود.
رئیس مجلس سنا - مهندس شریف‌امامی
رئیس - به کمیسیون‌های مربوط ارجاع می‌شود.
ریاست محترم مجلس شورای ملی
گزارش کمیسیون شماره ۶ در خصوص لایحه شماره ۳۲۳۷۴-۱۲/۱۰/۴۲ در مورد تصویب‌نامه شماره ۶۸۸۴-۱۶/۷/۴۲ راجع به حفظ و حراست منابع آب‌های زیرزمینی کشور که طی شماره ۲۲۵۷/۱۶۸ ق. ۹/۱۲/۴۴ از آن مجلس محترم اعاده شده بوده در جلسه روز چهارشنبه ۱۴ اردیبهشت‌ماه ۱۳۴۵ مطرح و مورد شور واقع و به تصویب مجلس سنا رسید. اینک لایحه قانونی مزبور که ماده ۱۳ آن اصلاح شده مجدداً به پیوست ارسال می‌شود.
رئیس مجلس سنا - مهندس شریف‌امامی
رئیس - با اجازه خانم‌ها و آقایان اصلاحات مجلس سنا به کمیسیون آب و برق فرستاده می‌شود گزارش کمیسیون بعداً در مجلس مطرح خواهد شد.
ریاست محترم مجلس شورای ملی
گزارش کمیسیون شماره ۴ در خصوص لایحه شماره ۲۹۳۹۳-۱/۱۲/۱۳۴۴ دولت راجع به متمم قانون بودجه سال ۱۳۴۴ کل کشور که ضمن مرقومه شماره ۵۵/۳۹/۷۱۹ ل ق- ۳/۲/۱۳۴۵ از آن مجلس محترم به مجلس سنا ارسال شده بود در جلسه ۱۹ اردیبهشت ماه ۱۳۴۵ مطرح و مورد رسیدگی واقع و به تصویب مجلس سنا رسید. اینک لایحه قانونی مزبور که اصلاح شده به پیوست ارسال می‌گردد.
رئیس مجلس سنا - مهندس شریف‌امامی
رئیس - برای رسیدگی به اظهار ملاحظات مجلس سنا به کمیسیون بودجه فرستاده می‌شود بعداً گزارش کمیسیون بودجه در مجلس شورای ملی مطرح می‌شود.
۱۲- قرائت دستور و تعیین موقع جلسه بعد - ختم جلسه
رئیس - دستور جلسه آینده قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
دستور جلسه ۲۶۵
روز یکشنبه ۲۵/۲/۴۵
۱-گزارش شور اول راجع به اصلاح پاره از مواد و الحاق موادی به قانون شهرداری. شماره چاپ ۱۸۳۱
۲-گزارش شور اول راجع به نحوه خرید ماشین‌آلات و سایر لوازم برای اجرای طرح‌های برنامه عمرانی سوم. شماره چاپ ۱۸۲۶
۳-گزارش شور اول راجع به حل اختلاف بین وزارت راه و شرکت سمنتیشن و حل اختلاف بین بانک ساختمانی و شرکت چی‌دونیو از طریق ارجاع به داوری. شماره چاپ ۱۸۲۹
رئیس - با اجازه خانم‌ها و آقایان جلسه امروز را ختم می‌کنیم جلسه آینده ساعت ۹ صبح روز یکشنبه هفته آینده خواهد بود.
(ساعت یازده و چهل دقیقه صبح جلسه ختم شد)
رئیس مجلس شورای ملی - مهندس عبدالله ریاضی
سؤالات
ریاست معظم مجلس شورای ملی
لطفاً مقرر فرمایید آقای وزیر دادگستری در جلسه علنی به سؤال ذیل جواب بدهند:
۱- تعداد پلاک‌هایی که به موجب بند (ز) معاملات آن ممنوع شده چند است.
۲- از رسیدگی‌های هیئت پنج‌نفری بعداً سه نفری تاکنون چه مبلغ نقد و چه مقدار زمین به دولت عاید شده است.
۳- با ترتیبی که به دعاوی سازمان‌های دولتی به دعاوی موضوع بند (ز) رسیدگی می‌شود در صورتی که هیئت مرتباً تشکیل بشود چند سال وقت لازم است تا این دعاوی به نتیجه برسد؟
۴- مجوز قانونی این که به صرف نامه بنگاه خالصه در حدود چند هزار پلاک واقع در شرق جاده شمیران مشمول بند (ز) تلقی شده چه بوده است و مسئول خسارات وارده به صاحبان این پلاک کیست؟
با احترام - ابوالقاسم پاینده
مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی
خواهشمند است مقرر فرمایید نماینده دولت در جلسه حاضر شده و به سؤال زیر پاسخ دهد.
علت این که اداره دخانیات از دادن بذر به کشاورزان توتونکار خودداری نموده و مانع کشت توتون در منطقه آذربایجان غربی شده است توضیح فرمایند.
دکتر امامی.