مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۱ مهر ۱۳۴۹ نشست ۲۰۵
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و دوم | تصمیم‌های مجلس | قوانین انقلاب شاه و مردم |
مذاکرات مجلس شورای ملی
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز سه‌شنبه ۲۱ مهر ۱۳۴۹ نشست ۲۰۵
مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره۲۲:
جلسه: ۲۰۵
فهرست مطالب:
۱- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل
۲- بیانات قبل از دستور آقایان: تهرانی- مهندس قادرپناه- مریدی- بانو جهانبانی- مهاجرانی- دکتر صالحی- بانو دکتر دولتشاهی
۳- تصویب صورت‌جلسه
۴- تقدیم یک فقره لایحه به وسیله تیمسار سپهبد کاتوزیان معاون وزارت جنگ
۵- تقدیم یک فقره لایحه به وسیله آقای رهبری معاون وزارت تولیدات کشاورزی و مواد مصرفی
۶- طرح گزارش شور اوّل کمیسیون دادگستری راجع به اصلاح قانون حفظ امنیت اجتماعی
۷- طرح گزارش شور اوّل کمیسیون کشور راجع به خدمت وظیفه عمومی
۸- قرائت اسامی هیئت رئیسه شعب شش‌گانه و اسامی اعضا و هیئت رئیسه ۲۷ کمیسیون پارلمانی
۹- اعلام وصول و قرائت نامه رسیده از دولت در اجرای قانون نحوه خرید ماشین‌آلات
۱۰- ختم جلسه
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز سه‌شنبه (۲۱) مهر ماه ۱۳۴۹
| مجلس ساعت نه صبح بریاست آقای عبدالله ریاضی تشکیل گردید. |
- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل
۱- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل
رئیس- اسامی غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود.
غائبین با اجازه
- آقایان دکتر ملکی- دکتر وفا- دکتر اسفندیاری- دکتر قهرمان- مهندس معتمدی- دکتر رشتی- دکتر ضیائی- دکتر یزدان پناه- دکتر امامی‌خوئی- بانو زاهدی- دکتر گاگیک- دکتر حکمت- دکتر رهنوردی- کریم بخش سعیدی- مرتضوی- امام مردوخ- انشاء- ضیائی احمدی- غلام نیاکان- دکتر رضوانی- مهندس ریاحی- شاخوئی- صائب- دکتر موثقی- ایلخانی پور.
غائبین مریض
- آقایان دکتر پرتو اعظم- دکتر کلالی- مهندس کیاکجوری- موقر- دکتر برومند- طباطبائی- مهرزاد- پردلی- تیمسار حکیمیان- سلیمانی کاشانی- دکتر صالحی- مسعودی.
- بیانات قبل از دستور آقایان: تهرانی- مهندس قادرپناه- مریدی- بانو جهانبانی- مهاجرانی- دکتر صالحی- بانو دکتر دولتشاهی
۲- بیانات قبل از دستور آقایان: تهرانی- مهندس قادرپناه- مریدی- بانو جهانبانی- مهاجرانی- دکتر صالحی- بانو دکتر دولتشاهی
رئیس- نطق‌های قبل از دستور را شروع می‌کنیم آقای تهرانی بفرمائید.
تهرانی- روز ۲۲ مهر ماه (فردا) سال روز تولد شهبانوی نیکوکار و ارجمند ایران است. مردم ایران این روز فرخنده را بسیار گرامی‌داشته و در جشن و شادمانی به سر می‌برند و از خدای بزرگ می‌خواهند که شهبانوی معزز ایران سال‌های سال در کنار همسر تاج دار خود به سلامت و شادی زیست نمایند (انشاءالله) و من این روز فرخنده را از جانب خود و فراکسیون پارلمانی حزب ایران نوین و شاید اجازه داشته باشم که از طرف عموم همکاران و قاطبه ملت ایران به پیشگاه معظم لها صمیمانه تبریک و تهنیت عرض نمایم (صحیح است- احسنت).
به طوری که نمایندگان محترم استحضار دارند در ساعت چهار و بیست دقیقه روز پنج شنبه هشتم مرداد ماه قبل از این که اهالی بخش مراوه تپه سر از بستر خواب بردارند دست قهار طبیعت به منظور آزار و اذیت مردم شاه دوست و میهن پرست و زحمت کش آن منطقه مرزی زمین را به شدت تکان داد و با این لرزش شدید بیش از دو هزار خانه ویران و ۱۷۶ کشته و در حدود ۴۰۰ نفر زخمی‌و مجروح به جای گذاشت جاده‌ها اکثراً ریزش کرد و غیر قابل استفاده گردید خبر این واقعه دلخراش ساعت ۷ صبح همان روز به گنبد کاوس مرکز دشت ترکمن صحرا و اصل و بلافاصله مدیر عامل شیر و خورشید سرخ محل در معیت فرماندار و فرمانده پادگان و افراد ابواب جمعی و گروهی از پزشکان با مقداری لوازم امدادی از قبیل چادر و پتو و دارو و خواربار به محل زلزله‌زده عزیمت نمودند و متعاقب آن ۵ گروه از بانک عمران محل با ۵ جیپ و مقدار زیادی نان و قند و چای به کمک اهالی آسیب دیده شتافتند اهالی خیر و نوع دوست کلاله که به محل زلزله‌زده نزدیک تر بودند با مقدار زیادی نان و قند و چای بیاری برادران رنج دیده و بی‌خانمان شده خود حرکت کردند. وقوع حادثه در همان اوایل روز به پیشگاه شاهانه در نوشهر مخابره گردید و شاهنشاه آریامهر که در این قبیل مواقع بزرگ ترین فریادرس و عالی ترین مرجع و ملجاء ملت ایران می‌باشند به محض اطلاع از جریان امر قبل از هر چیز مقرر فرمودند هلیکوپتر شخصی معظم له بلادرنگ در اختیار جناب آقای شیبانی استاندار مازندران قرار گیرد که فوراً به محل عزیمت و مشاهدات خود را پس از بازدید به شرف عرض ملوکانه برساند علاوه بر این دستورات بسیار مؤکد به دولت صادر فرمودند که با تمام امکانات موجود به کمک برادران داغ دیده و مصیبت زده بشتابند، راه‌ها در همان روز اول با کمک افراد گروهان گنبد و مردم محل و بولدوزر وزارت راه باز شد تا کامیون‌های حامل چادر و پتو و آذوقه شیر و خورشید سرخ که از تهران و مشهد به محل و گنبد رسیده بودند بتوانند کمک‌های اولیه را به مردم مصیبت زده زودتر برسانند. زخمی‌ها با هلیکوپترهای ارتش شاهنشاهی به بیمارستان شیر و خورشید سرخ گنبد کاوس حمل و یا در بیمارستان صحرائی که در منطقه زلزله زده به‌وجود آمده بود بستری شدند. با این که باران بی موقع عبور و مرور را در جاده‌های باریک و خطرناک مناطق زلزله‌زده بی‌اندازه مشکل نموده بود ولی علاقمندی کارکنان شیر و خورشید سرخ و نیروی انتظامی‌و گروه پزشکی و هلیکوپترها تمام موانع را از پیش پا برداشته و خیلی زودتر از آن چه تصور می‌رفت به یاری برادران داغ دیده رسیدند. جناب آقای نخست وزیر و جمعی از وزراء و معاونین و استانداران خراسان و مازندران در روز یک شنبه ۱۱ مرداد به شهر آباد وارد و پس از استماع گزارش جناب آقای دکتر خطیبی مدیر عامل شیر و خورشید سرخ ایران مبنی بر اقدامات انجام شده به اتفاق همراهان دو قریه پرجمعیت مراوه تپه را که بیشتر از نقاط دیگر آسیب دیده بودند از نزدیک مورد بازدید قرار دادند و ضمن مذاکره و استمالت از اهالی داغ دیده و مصیبت زده اهالی را به عنایات مخصوص و الطاف بی دریغ شاهنشاه آریامهر امیدوار ساختند و در همان روز هیئتی را به سرپرستی آقای مهندس صدقیانی مدیر عامل بانک کشاورزی جهت بازدید مناطق آسیب دیده و تهیه آمار دقیق از خسارات وارده و برآورد احتیاجات فوری و ضروری اهالی انتخاب فرمودند. هیئت مزبور از روز دوازدهم مرداد ماه با تعیین ۱۸ گروه که به نقاط زلزله زده عزیمت نمودند کار خود را شروع و ظرف دو روز طرح‌های لازم جهت نوسازی اماکن مخروب با حداقل هزینه از طرف اهالی و حداکثر کمک از طرف دولت تهیه و برآورد نمود خلاصه طرح به قرار زیر است:
۱- برای این که افراد و خانواده‌هائی که در نتیجه زلزله فاقد محل سکونت شده‌اند صاحب خانه بشوند و از زندگی زیر چادر تحت شرائط نامساعد جوی آسوده گردند بدواً دو هزار خانه در قراء آسیب دیده شناخته شود کمک‌های دولت برای هر خانه ۵ هزار آجر مجانی و از بابت در و پنجره و چوب پوشش سقف فقط ۲۰% بهاء به عهده آسیب دیدگان و ۵۰% دست مزد بنا به عهده دولت و اگر خرده مالکین در ساختن خانه خود کار کنند روزانه دست مزد عادلانه دریافت دارند گذشته از این‌ها تأمین برق و لوله کشی آب مشروب ۴ قریه بزرگ و پرجمعیت و هم چنین ساختمان ۱۰ دبستان ۴ حمام بلاعوض و مجانی انجام گردد و بالاتر از همه تعریض جاده‌ها و شن ریزی کامل از کلاله تا مراوه تپه که بی اندازه ضروری و مورد احتیاج مردم است شروع گردد و چون خرده مالکین در شرایط فعلی قدرت پرداخت ۲۰% قیمت در و پنجره و غیره و هم چنین ۵۰% دست مزد بنا را ندارند بانک عمران متعهد گردد که به هر خرده مالک ۴۰۰۰۰ ریال وام ده ساله بدون بهره پرداخت تا از آن محل مخارجی که به عهده خرده مالک است تأمین و پرداخت گردد. طرح مورد بحث پس از مطالعه لازم به وسیله جناب آقای نخست وزیر در نوشهر به شرف عرض ملوکانه رسیده و مورد تصویب قرار گرفت شاهنشاه مهربان به اتفاق علیا حضرت ملکه فرح شهبانوی گرامی‌ایران در حالی که جناب آقای نخست وزیر و جمعی از وزراء و استان داران مازندران و مشهد در التزام رکاب بودند در تاریخ نوزدهم مرداد ماه به منطقه زلزله زده مراوه تپه در میان احساسات بی شائبه و شاه دوستانه اهالی نزول اجلال فرموده و از نزدیک مردم داغ دیده و مصیب زده مراوه تپه را مورد تفقد و عنایات فراوان قرار دادند. مردم ستم دیده و بلا کشیده منطقه مراوه تپه با دیدن شاهنشاه آریامهر و علیا حضرت شهبانوی گرامی‌تمام تألمات روحی خود را فراموش و با قلبی آکنده از محبت و وفاداری مقدم شاهانه را که برای استمالت و هم دردی مردمی‌مصیبت دیده رنج سفر بر خود هموار فرموده بودند گرامی‌داشتند و در مقابل سئوالاتی که شاهنشاه از وضع حال و زندگی داغ دیدگان می‌فرمودند مردم جز سلامتی شاهنشاه و شهبانوی گرامی‌و بقاء و دوام سلطنت خاندان جلیل پهلوی آرزوئی نداشتند دستورات لازم جهت تأمین احتیاجات فوری و ضروری اهالی از طرف شاهنشاه آریامهر شرف صدور یافت و پس از بازدید بیمارستان شیر و خورشید گنبد کاوس و عیادت از زخمی‌های واقعه که در بیمارستان شیر و خورشید بستری بودند شاهنشاه به نوشهر عزیمت فرمودند.
در اجرای اوامر ملوکانه آقای مهندس یزدان پناه مدیر کل آبادانی و مسکن مازندران مأمور اجرای طرح شد و مقرر گردید که در هر قریه آسیب دیده شرکت تعاونی مسکن با عضویت افرادی که بی خانمان شده‌اند و سهمی۴۰۰۰۰ ریال که به صورت وام به خرده مالکین پرداخت می‌شود تشکیل گردد و تاکنون ۳۱ شرکت با عضویت ۱۲۰۰ نفر برای ساختن ۱۲۰۰ خانه در قراء مراوه تپه و چناران و قرناوه علیا و سفلی و شهرک کلیداغی تشکیل و کار ساختمان خانه‌ها شروع و امید هست تا قبل از فصل بارندگی پوشش سقف خانه‌ها خاتمه پذیرد. تعریض جاده‌ها و شن ریزی آن با شدت ادامه دارد و امیدوارم قبل از فصل بارندگی آن هم خاتمه پیدا کند (انشاءالله).
نکته‌ای که تذکر آن به نظر اینجانب ضروری است و نمی‌توانم از بیان آن خودداری کنم، تسلیم و بردباری تراکمه در قبال مصیب‌های آسمانی و عدم الحاح و التماس و گریه و زاری برای جلب مساعدت دستگاه‌های دولتی است. یک فرد ترکمن با ایمان راسخی که به خداوند بزرگ دارد در مقابل بزرگ‌ترین مصیب‌ها گریه و زاری نمی‌کند و اگر از گرسنگی بمیرد دست تکدی به سوی کسی دراز نمی‌نماید. چنان چه در حین بازدید جناب آقای نخست وزیر و همراهان دیدم پدرانی را که زن و ۴ الی ۶ بچه خود را از دست داده بودند ولی با تسلیم به تقدیرات الهی خم بر ابرو نداشته و اشک ماتمی نمی‌ریختند و رضا بودند به رضای خداوند و شاید همین امر باعث تعجب بازدید کنندگان واقع گردید. ولی همین پدران داغ دیده با دیدار شاهنشاه آریامهر و شهبانوی گرامی که برای استمالت و دلداری آنان به منطقه زلزله زده نزول اجلال فرمودند اشک شوق از دیدگان فرو می‌ریختند (صحیح است، احسنت) متأسفانه این ایمان راسخ و روحیه قوی که ناشی از استغناء طبع و خصیصه ذاتی افراد مرز نشین و میهن پرست و شاه دوست ترکمن می‌باشد بعضی اوقات حمل بر تمکن مالی و رفاه حال و بی نیازی مردم زحمت کشی می‌شود که اگر دقیقاً زندگی آنان بررسی گردد شاید چندان رضایت بخش نباشد. چنان چه این مطلب در گزارش جناب آقای دکتر خطیبی مدیر عامل محترم شیر و خورشید سرخ ایران به جناب آقای نخست وزیر به چشم می‌خورد و عدم عجز و لابه اهالی ماتم‌زده و مصیبت دیده منطقه زلزله‌زده مراوه تپه را حمل بر تمکن مالی و بی‌نیازی آنان می‌دانستند در صورتی که واقعیت غیر از آنست. خرده مالکین امروز بخش مراوه تپه زارعین دیروز املاک و مستغلات پهلوی هستند که اراضی قراء مزبور به نسبت جمعیت بین ۵ الی ۷ هکتار به قیمت ناچیزی ۲۵ ساله به آنها واگذار گردیده است و چون اراضی غالباً دیمی‌است درآمد اکثر آنان‌ها آن مقدار نیست که بتوانند اقساط ناچیز سالیانه خود را به راحتی پرداخت نمایند و چون وام ۴۰۰۰۰ ریالی هم پولی نیست که در راه بهبود زراعت و یا توسعه آن و یا دام داری و غیره سرمایه گذاری شود که بازده و یا درآمد جداگانه‌ای داشته باشد که خرده مالکین بتوانند از محل این درآمد اضافی اقساط آن را پرداخت نمایند و بلکه پولی است که برای ساختن چیزی که قبلاً داشته‌اند مصرف می‌شود و از این بابت درآمدی حاصل نمی‌گردد. علیهذا با وقوف و استحضار کاملی که از روحیه مردم آن محل و هم چنین سطح درآمد عمومی‌آن‌ها دارم اطمینان دارم که پرداخت سالیانه ۴۰۰۰ ریال برای خرده مالکین امریست بس دشوار و غیر عملی و به همین جهت هم تعداد قابل ملاحظه‌ای از خرده مالکین عضویت شرکت تعاونی مسکن را نپذیرفته و از قبول وام خودداری نموده‌اند بنابراین برای این که افرادی که از ترس آبرو به علت عدم قدرت پرداخت اقساط وام از این لطف و عنایات شاهانه محروم شده‌اند بی نصیب نمانند از دولت محبوب آقای هویدا تقاضا دارد از حداکثر کوشش در اجرای نیات ملوکانه دریغ نورزیده و حتی‌الامکان سعی نمایند که به طریق مختلف تخفیف و ارفاقی درباره وام‌ها داده شود که همگی از این موهبت برخوردار باشند متشکرم (احسنت- احسنت).
رئیس- آقای مهندس قادرپناه بفرمائید.
مهندس قادرپناه- با اجازه مقام ریاست و همکاران محترم، همکاران عزیز تابستانی که گذشت تابستان گرم و پرکاری بود از نظر این که یکی از اصول مشروطیت تحقق پیدا کند همه همکاران اعم از اقلیت و اکثریت کوشش کردند و زحمت کشیدند و واقعاً به یکی از خواسته‌های شاهنشاه آریامهر جامه عمل پوشاندند، مردم به حقوق اجتماعی خودشان پی برده‌اند، می‌دانند و علاقمند هستند شرکت نمایندگان محترم در فعالیت‌های اجتماعی و تشویق مردم به مشارکت در انتخابات شهرستان و استان اثرات بسیار خوبی داشت و به رأی العین مشاهده کردند که همه مردم علاقمندند و می‌خواهند و شرکت هم کردند در تابستانی که گذشت شهر گرگان مثل سایر شهرستان‌های دیگر شاهد فعالیت‌های انتخاباتی شدید بود و در ضمن این فعالیت‌ها جمعی از وزراء و معاونین در شهرستان گرگان از کارهای عمرانی انجام شده بازدید کردند بدون ریب و ریا و ظاهر سازی باید گفت در تمام شهرستان‌ها در تمام قسمت‌ها از لحاظ عمرانی و اقتصادی ساختمان‌های متعددی بنا شده و در گرگان هم که یکی از شهرستان‌هائی است که مردم بسیار فعال و زحمت کشی دارد و از اقصی نقاط مملکت در آن جمع شده‌اند و فعالیت می‌کنند به اعتقاد داشتن همین استعداد شهر گرگان است که دولت هویدا و همکاران محترم ایشان با نظر خوب به این شهر نگاه می‌کنند و امور عمرانی گرگان را در نظر دارند و پیشرفت‌های شایانی نصیب گرگان شده است بنده هر هفته از وزارت آبادانی و مسکن نامه دارم که فلان طرح عمرانی انجام شده و یا فلان طرح عمرانی در دست شروع است یا قراردادش بسته شده است و از این که در هر هفته یا دو هفته یک بار یک طرح در شهر گرگان شروع یا تمام می‌شود یا در مرحله اجرا است باید تشکر کرد ضمن این که این مورد را می‌خواستم به استحضار برسانم عرض می‌کنم که علیا حضرت فرح شهبانوی نیکوکار که فردا روز تولدشان هست و خانم جهانبانی حق مطلب را ادا خواهند کرد ایشان هم با نظر مساعد و نیکوکارانه‌ای که داشتند عطیه‌ای مرحمت فرمودند و دستور فرمودند حمام‌هائی برای گرگان در نقاط مختلف ساخته بشود تا مردم استفاده بکنند این حمام‌ها ساخته شد و من وظیفه دارم از طرف قاطبه مردم گرگان از این عمل خیر خواهانه که از جیب پرفتوتشان این مبلغ سنگین را مرحمت فرمودند و حمام‌ها در نقاط مختلف ساخته شد تشکر کنم امیدوارم خداوند همیشه ایشان را از بلیات محفوظ بدارد و سعادت و سلامت معظم لها را از درگاه خداوند متعال خواستارم نکته دیگر این که جناب آقای منصور وزیر اطلاعات برای افتتاح فرستنده ۱۰ کیلو واتی گرگان به آن جا تشریف آوردند و مصادف بود با خاتمه انتخابات انجمن شهر و شهرستان. ایشان مستقیماً به حزب تشریف آوردند و مورد استقبال هم مسلکان ما قرار گرفتند و نطق جامعی در حزب ایراد کردند فرستنده گرگان اول یک کیلو واتی بود بعد شد ۱۰ کیلو وات که بسیار لازم بود برای این که صدای رادیو گرگان باید به اندازه کافی تقویت بشود و اطلاعات عمومی‌و اجتماعی و اقتصادی مردم را بالا ببرد این یکی از کارهای واجب دولت بود که ایستگاه ۱۰ کیلو واتی را در گرگان ایجاد کردند و صدا در اکثر نقاط شنیده می‌شود و تا آن طرف مرز هم می‌رود بسیار لازم بود در ترکمن صحرا و همه جای گرگان کمال استفاده را می‌کنند ما از جناب آقای منصور کمال تشکر را داریم و این فرستنده الان مشغول کار است از آقای مهندس کهکشان معاون فنی وزارت آب و برق هم تشکر می‌کنیم که به گرگان آمدند از آقای مهندس روحانی هم متشکریم قول داده بودند سد وشمگیر در سال ۴۹ تمام می‌شود بنده با کمال خوشحالی به استحضار همکاران می‌رسانم که وعده ایشان انجام شده است و سد وشمگیر خاتمه پیدا کرد و تا یک ماه دیگر آب پشت سد خواهد افتاد این برای مردم خیلی ضروری بود و اثر اقتصادی عمیقی خواهد داشت در تنظیم آب و رساندن آب به نقاط مختلف که واقعاً مورد احتیاج مردم است هر موقع باران می‌آمد مردم آب داشتند و هر موقع باران نمی‌آمد آب نداشتند و سرمایه‌های سنگینی که در گرگان سرمایه گذاری شده اغلب با نیامدن باران مواجه با ناراحتی‌هائی می‌شدند ولی با استفاده از این سد و انجام شدن آن مردم راحت شدند و به راحتی می‌توانند از آب رودخانه استفاده کنند اینست که بنده وظیفه خودم می‌دانم از همه تشکر کنم این جا جای تشکر نیست ولی از وزیری که یک سدی را می‌سازد در موعد معین باید از او و کسانی که در این طرح کار کرده‌اند تشکر کرد دیگر آموزشگاه عالی مرتع و جنگل گرگان است که خرج‌های سنگینی برایش شده یک عده مهندس تربیت شده‌اند و یک عده کمک مهندس آقای مهندس گلسرخی تشریف آوردند از آموزشگاه عالی جنگل و مرتع دیدن کردند و امیدوارم یک روزی این آموزشگاه تبدیل به دانشگاه جنگل و مرتع بشود و باید یک ترتیبی داده بشود که کمک مهندس جنگل تربیت نمایند و آنها از کلاس سوم بگیرند و برای یک سال و دو سال تعلیماتی بدهند بشوند کمک مهندس جنگل بانی و به این ترتیب یک مشکل مهم وزارت منابع طبیعی حل بشود فکر می‌کنم چون آقای مهندس گلسرخی آن جا تشریف آوردند خودشان واقف هستند که همین کمک مهندس جنگل مقداری از مشکلات را حل می‌کند و انشاءالله به جائی می‌رسد دیگر این که فعالیت وزارت کشاورزی در مورد پنبه بسیار خوب بوده و برای گرگان یک رئیس بسیار خوبی انتخاب کرده‌اند کارخانه پنبه با حداکثر ظرفیت خودش مشغول خرید پنبه از کشاورزان است و هر چقدر این کارخانجات دولتی بیشتر پنبه مردم و کشاورزان را بخرند به قیمت تثبیت شده برای کشاورزان هم راحت تر است به همین علت من از آقای دکتر وحیدی خواهش دارم دستور بدهند کارخانه‌های دولتی از حداکثر وقت خودشان استفاده و خرید بکنند و مردم بتوانند پنبه‌شان را به کارخانجات دولتی بفروشند و قیمت پنبه متعادل و ثابت بماند یعنی اهرم قیمت دست دولت است هر قیمتی که دولت خواست و صرف پیدا کرد که صادر بکند در همان سطح نگه دارد نکته دیگری هست که چون می‌خواهم به خانم جهانبانی وقت بدهم این است که با سرعت می‌گذرم و آن آب پهلوی دژ است چون در آن محل آب کافی نبود چاه هم هر چه می‌زدند به آب نرسیده ماسه می‌داد طرحی تهیه کرده‌اند از گرگان ۳۰ کیلومتر لوله کشی کردند به پهلوی دژ این لوله کشی انجام شد و قرار بود روز چهارشنبه آقای استاندار بروند و افتتاح کنند از جناب آقای زاهدی وزیر محترم کشور استدعا دارم اعتباری برای این مورد تأمین بفرمائید ضمناً از افرادی که این طرح را به انجام رساندند و آب پهلوی دژ به نحو شایسته تأمین شده است بنده وظیفه دارم قدردانی کنم و از جناب آقای زاهدی نیز باز خواهش می‌کنم از این افراد قدردانی نمایند بقیه وقتم را به خانم جهانبانی می‌دهم.
رئیس- آقای مریدی تشریف بیاورید.
خانم جهانبانی- بقیه وقت شان را به بنده دادند.
رئیس- آقای مریدی هم بقیه وقت شان را به شما می‌دهند.
مریدی- جناب آقای رئیس، همکاران عزیز و گرامی، قبل از بیان هر مطلب خود را موظف می‌داند میلاد فرخنده و با سعادت علیا حضرت شهبانوی نیکوکار ایران را از جانب خود و نمایندگان محترم و ملت ایران به پیشگاه مبارک‌شان تبریک عرض نمایم. روز هیجدهم مهر ماه برای اینجانب و برای هر کرمانشاهی روزی غرورآمیز و شادی آفرین بود (صحیح است) در این روز شاهنشاه آریامهر رهبر خردمند ملت ایران عشایر و مردم شاه دوست کرمانشاهان را با تشریف فرمائی خود قرین افتخار فرمودند. شهر کرمانشاه که از چند روز قبل خود را برای تشریف فرمائی شاهنشاه آریامهر آماده نموده بود با پرچم‌های سه رنگ و چراغ‌های الوان و تمثال‌هائی از شاهنشاه آریامهر و شهبانوی محبوب و ولیعهد عزیز و شعارهای میهنی تزئین شده بود. هزاران تن از مردم شاه دوست و وطن پرست کرمانشاهان در طول مسیر حرکت موکب مبارک ملوکانه گرد آمده بودند و فریادهای جاوید شاه و کف زدن‌های ممتد و نثار شاخه‌های گل نسبت به رهبر عالی قدر خویش شدیداً ابراز احساسات می‌نمودند (صحیح است) در این روز فرودگاه نوبنیاد کرمانشاه با ورود رهبر عالی قدر ملت ایران گشایش یافت، اجتماع بی سابقه مردم در اطراف فرودگاه و شور شعف آنها حاکی از علاقه و قدرشناسی مردم آن مرز و بوم نسبت به رهبر عالی قدر خود بود شاهنشاه هنگام عبور از مقابل صف مستقبلین از نماینده کشاورزان عضو شرکت‌های تعاونی روستائی و شرکت‌های سهامی‌زراعی در مورد فعالیت‌های کشاورزی و زندگی کشاورزان سئوالاتی فرمودند نماینده کشاورزان ضمن عرض پاسخ لازم اظهار داشتند پس از انقلاب ششم بهمن میزان کشت و بهره برداری و استفاده آنها از زمین‌های خود به چندین برابر قبل از انقلاب رسیده و از پیشوا و رهبر خیر اندیش ملت ایران سپاس گزاری و آمادگی عشایر و کشاورزان را برای جانبازی در اجرای منویات ملوکانه اظهار نمودند. شاهنشاه آریامهر از فرودگاه مستقیماً به کارخانه پشم‌بافی کشمیر تشریف فرما شدند و مورد استقبال گرم و پرشور کارمندان و کارگران کارخانه قرار گرفتند و ضمن بازدید از این واحد بزرگ صنعتی اجازه بهره برداری از آن را صادر فرمودند این کارخانه کل احتیاجات پارچه‌های پشمی کشور را تأمین می‌نماید سپس شاهنشاه آریامهر با اتومبیل روباز از بلوارهای نوبنیاد طابق بستان- خسرو پرویز و پارک‌های جنگلی دامنه طابق بستان دیدن فرمودند به هنگام بازدید شاهنشاه از پارک‌های جنگلی آقای شهرستانی استاندار کرمانشاه به استحضار رساندند که یک دریاچه مصنوعی به وسعت پانزده هکتار و یک بلوار ساحلی در اطراف آن به طول ۳ کیلومتر و به عرض ۴۵ متر در دست ساختمان است. شاهنشاه در پایان بازدید از پارک‌های جنگلی طاق بستان از قرارگاه ارتش یکم دیدن فرمودند و به استانداری تشریف فرما شدند و هنگام عبور از خیابان‌های شهر مورد استقبال گرم و پرشکوه مردم شاه دوست و میهن پرست کرمانشاهان که در دو طرف مسیر حرکت اجتماع کرده و با شعارهای جاوید شاه و نثار شاخه‌های گل ابراز احساسات می‌کردند قرار گرفتند (صحیح است).
شاهنشاه آریامهر عصر همان روز هنگامی‌که برای بازدید از یک واحد تولیدی بزرگ دیگر به بیستون عزیمت می‌فرمودند از جاده کمربندی کرمانشاه به طول ۱۴ کیلومتر و به عرض ۶۰ متر که طرفین آن به عرض ۱۵۰ متر درخت کاری شده است بازدید فرمودند و پس از آن با هلیکوپتر به محل کارخانه قند بیستون در ۴۰ کیلومتری کرمانشاه نزول اجلال فرمودند. در محل کارخانه قند مورد استقبال شور انگیز کارکنان و کارگران قرار گرفتند در برابر کارخانه هزاران نفر از مردم روستاهای مجاور برای دیدار شاهنشاه گرد آمده نسبت به رهبر بزرگ خود احساسات پرشور و صمیمانه‌ای ابراز داشتند (صحیح است) شاهنشاه پس از قطع نوار سه رنگ و پرده برداری از لوحه یادبود کارخانه از قسمت‌های مختلف آن بازدید و سپس با هلیکوپتر کارخانه را به قصد فرودگاه ترک فرمودند. شاهنشاه از پیشرفت‌ها و فعالیت‌هائی که برای عمران و آبادانی کرمانشاهان به عمل آمده مراتب رضایت خاطر خطیر شاهانه را به استاندار کرمانشاه ابراز داشتند.
مسافرت‌های شاهنشاه آریامهر به هر نقطه از مملکت منشاء خیر و برکت و آبادی و عمران بیشتری برای آن منطقه بوده و ملت ایران سعادتمند و مفتخر است که توانسته است تحت رهبری و هدایت شاهنشاهی با تدبیر و دوراندیش از همه امکانات در جهت پیشرفت و ترقی خود گام‌های سریع در کلیه شئون اجتماعی و اقتصادی و عمرانی در این دوران طلائی بردارد و با همکاری صمیمانه و همدلی موجبات برخورداری همه آحاد و افراد ملت حق شناس ایران از مواهب دوران پر افتخار سلطنت شاهنشاه آریامهر فراهم شده است. در خاتمه عرایضم دوام عمر و بقای سلطنت شاهنشاه آریامهر و سلامت علیا حضرت شهبانوی نیکوکار و والا حضرت ولایتعهد نوردیده ملت ایران و خاندان جلیل سلطنت را از خداوند بزرگ مسئلت دارم (احسنت- احسنت).
رئیس- خانم جهانبانی تشریف بیاورید.
بانو جهانبانی- جناب آقای رئیس، همکاران محترم، از طرف نمایندگان مجلس شورای ملی خاصه فراکسیون حزب ایران نوین و هم زبان با ملت عزیز ایران میلاد با سعادت شهبانوی گرامی‌ایران را تبریک عرض می‌کنم و خداوند را سپاس گزار است که چنین شاه و شهبانوئی به ملت ایران مرحمت فرمودند (ابوذر- از طرف همه ملت تبریک بگوئید خاص و عام ندارد) عرض کردم از طرف نمایندگان مجلس شورای ملی مسلماً جنابعالی هم نماینده مجلس شورای ملی هستید شهبانو فرح در خانه شاه رهبر عالی قدر ملت ایران که با وجود عزیزشان مملو از صفا و شادی است امشب همراه با شادی همه ایرانیان ۳۳ سالگی خود را آغاز می‌فرمایند. شهبانو فرح به خانه شاهنشاه ما که هستی و بقای ملتی بستگی به وجود مقدسش دارد با وجود خود و فرزندان عزیزشان که نور دیدگان ملت ایران هستند لطف و زندگی نوینی بخشیدند.
به ملت ایران و به سلطنت ۲۵۰۰ ساله ایران ولیعهدی عطا فرمودند که ودیعه عزیز الهی بوده و ۲۵ میلیون نفر مردم آرزومند ایران به هنگام تولد رضا پهلوی ولیعهد ایران یک صدا فریاد شادی کشیدند و خدای را شکر کردند (صحیح است) شهبانو فرح قلبی رئوف و مهربان دارند و از هر پیش آمد ناگواری که برای مردم ایران و جهان به وقوع پیوندد ناراحت و نگران می‌شوند در این جا باید گفت معظم لها همانند جد بزرگوارشان علی بن ابی طالب به ستم دیدگان آرامش می‌بخشند. وقتی زلزله مردم را بی خانمان می‌کند یا سیل خانه خراب کن به وقوع می‌پیوندد شهبانو با الهام و پیروی از نیات رهبر عالی قدر ایران به دیدار آن مردم می‌روند و با مراحم شان بدان‌ها امید می‌بخشند و تا اخذ نتیجه برای آرامش آنها آرام نمی‌گیرند (صحیح است) همه ما در چند روز اخیر شاهد و ناظر بودیم که در مورد کمک به آسیب دیدگان مردم مسلمان اردن با پیام شهبانو فرح مردم چه حسن استقبالی کردند که بی نظیر بود شهبانو فرح امسال جشن تولدشان را در میان مردم زلزله زده خراسان که به لطف اعلیحضرتین اکنون رفاه و آرامش حاصل نموده‌اند برگزار خواهند کرد شهبانوی ما همه اوقات خود را صرف انجام امور مملکتی و رفاه و آسایش مردم می‌فرمایند (صحیح است) و علاوه بر آن که دوش به دوش همسر تاج دارشان قدم برمی‌دارند و وظایف مهمی‌را انجام می‌دهند ریاست عالیه ۲۴ جمعیت را شخصاً به عهده دارند.
در یک جمله باید گفت که شهبانوی ایران نمونه‌ای از عواطف عالی انسانیت و مردمی هستند (صحیح است) از این مکان مقدس به پیشگاه مبارک شان تبریک عرض نموده و از خداوند می‌خواهیم که وجود مقدس شان را پیوسته سلامت و سعادتمند بدارد (احسنت- احسنت).
رئیس- آقای مهاجرانی بفرمائید.
مهاجرانی- جناب آقای رئیس، نمایندگان محترم، شاهنشاه در فرمایشات خود می‌فرمایند:
«ما با اجرای نهمین اصل انقلاب ایران کوشیدیم تا در درجه اول طبقه روستائی و کشاورز کشور را به اندازه هر طبقه دیگری از نعمت عدالت بهره مند سازیم و برای این کار از منطقی‌ترین راه‌ها اقدام کردیم- یعنی به جای این که روستائی را برای احقاق حق خودش به شهرها و احیاناً به پایتخت بکشانیم عدالت را نزد او در روستای او بردیم».
در چنین روزی است که با اجرای اصل نهم انقلاب طبقه اکثریت ملت ایران یعنی کشاورزان از بند رسته مساوی با سایر طبقات اجتماع به فرمان مطاع مبارک اعلیحضرت همایون شاهنشاه آریامهر از نعمت عدالت برخوردار شده‌اند.
به همین مناسبت اجازه می‌خواهد بار دیگر مراتب امتنان و سپاس و حق‌شناسی ملت شاه دوست ایران را به پیشگاه مبارک رهبر عالی قدری که با فکر خلاقه‌اش تحولاتی بس عمیق و همه جانبه در زندگی اجتماعی و اقتصادی و قضائی به وجود آورده است عرضه بدارد، و سر تعظیم در قبال این همه نعمتی که بر ملت خود ارزانی داشته فرود آوریم.
انقلاب ۶ بهمن یعنی انقلاب شاه و ملت سرآغاز فصل تازه‌ای در تاریخ کهن و درخشان شاهنشاه ایران است. در این زمان بود که با اجرای اصل اول انقلاب (اصلاحات ارضی) بند اسارت از دست و پای طبقه اکثریت کشاورز باز شد، هم زمان با چنین تحولی بود که تشکیل خانه‌های انصاف و اجرای عدل پهلوی نیز جای نشین ظلم بیدادگران گردید.
تشکیل خانه‌های انصاف که یک پدیده دیگر انقلاب ۶ بهمن است، اولین گام در اجرای عدالت بود که بر روستاها وارد شد (صحیح است).
برای تعمیم عدالت و بسط امنیت قضائی با توجه به طبیعت انقلاب سفید کشور و آزاد شدن میلیون‌ها تن کشاورز این آب و خاک ایجاد وسیله‌ای جهت دادرسی عادلانه و سریعی که متضمن احقاق حق آنان باشد ضرور بود، زیرا امروزه ثابت و مسلم شده است که حتی رشد و نمو اقتصادی بدون وجود امنیت قضائی امکان ندارد (صحیح است) و می‌دانیم که اقتصاد روستائی در کشورهای مترقی جهان در سایه امنیت قضائی گام‌های اساسی برداشته است و خوشبختانه در کشور عزیز ما تحت توجهات و رهبری شاهنشاه عدالت گستر با به وجود آمدن خانه‌های انصاف به نحو کامل و قابل توجهی از تأمین قضائی بهره‌مندیم.
و این سیستم جدید قضائی با حالت و کیفیت جدید تحول اجتماعی بسیار متناسب است و با تشکیل این شبکه‌های عدالت بسیاری از گرفتاری‌های دهقانان در خود روستاها حل می‌شود و دیگر ضرورتی ندارد که فرضاً برای حل اختلاف ۲۰۰۰ ریالی مبادرت به تقدیم دادخواست به نزدیک‌ترین دادگاه بخش بنماید و برای این کار مسافت زیادی را طی کند و یا وقت گران بهای خود را که می‌بایست صرف امور تولیدی شود در کریدورهای مراکز دادرسی سرگردان شود و بالاخره خسته و وامانده بدون این که نتیجه‌ای عایدش شود به قریه خود بازگردد.
این رویه دو زیان داشت: یکی این که ظلم و متجاوز را نسبت به تعدی و تجاوز خود جری می‌نمود و دیگر این که صاحبان حق را از احقاق حق باز می‌داشت که آن هم خود طبعاً نوعی کمک به ظلم بود. و گاهی نیز به علت عدم توانائی در تأدیه هزینه دادرسی از تعقیب دعوی خودداری می‌کردند.
خانه‌های انصاف اجرای عدالت را مجاناً به طور رایگان در اختیار آنان قرار داد و عدل پهلوی اجرای عدالت را به روستا برد.
در خانه‌های انصاف همان طور که استحضار دارند شکل دادرسی مشخص نشده و در واقع قاضی انتخابی از روی اصول اخلاق و انصاف و متابعت از عواطف بشری که تمام قوانین از آن کسب وجود می‌نماید، انجام می‌گیرد (صحیح است).
و بدون شک تا امنیت قضائی برای کشاورزان ایجاد نمی‌شد. نمی‌توانستند با خیال راحت به تولید بپردازند.
اکنون خدا را شکر می‌کنیم که با عنایات خاص شاهنشاه و اجرای اصل نهم انقلاب طبقه اکثریت چون سایر افراد جامعه از عدالت برخوردارند و از امنیت قضائی به حد کمال بهره‌ور.
تشکیل خانه‌های انصاف کمک بسیار مؤثر به دستگاه‌های قضائی کشور نمود زیرا تشکیلات محاکم و دادسراها به جای این که به امور کوچک و دست و پا گیر اشتغال یابند در شهرها با فرصت بیشتر به حل و فصل امور مهم و دعاوی قابل توجه مبادرت می‌ورزند.
البته باید به این امر توجه داشت که حقاً دولت خدمت گزار حزبی و وزارت دادگستری در اجرای این اصل چون سایر اصول انقلاب توفیق خدمت تحصیل کرده‌اند. به نحوی که اکنون ۲۹۸۲ خانه انصاف یعنی مجریان عدل پهلوی در ۵۱۳۵ قریه تأسیس گردیده است و دعاوی در این نقاط در اسرع وقت به دست قضات انتخابی آنها حل و فصل می‌گردد.
با این که مدت کوتاهی از تشکیل خانه‌های انصاف می‌گذرد اثرات آن آن چنان چشم گیر و مؤثر در اجرای عدالت بود که به تعقیب این فکر به گشایش شوراهای داوری در شهرستان‌ها اقدام شد یعنی در بعضی از دعاوی حل و فصل امور را قضاتی انجام می‌دهند که از بین خود مردم انتخاب می‌گردند در تشکیل شوراهای داوری در شهرستان‌ها علاوه بر این که به نحوی شایسته به حل و فصل دعاوی اشتغال دارند کمک بسیار مؤثر و بجائی در امور مربوط به محاکم و دادگاه‌ها کرده‌اند بدین صورت که اکثر دعاوی که قبلاً در دادگستری مطرح می‌شد اکنون در حوزه‌های داوری طرح می‌شود و بدون داشتن تشریفات و آئین دادرسی به نحو احسن و شایسته‌ای ختم می‌گردد در این مورد تا آن جائی که من اطلاع دارم تا پایان سال ۱۳۴۸ نود و هشت شورای داوری در سراسر مملکت تشکیل گردیده است که در این ۹۸ شورای داوری متجاوز از ۱۸۰ هزار پرونده اختلاف و دعاوی رسیده که از آن متجاوز از ۱۷۰ هزار پایان یافته و ختم گردیده است به هر حال امید و رجاء واثق داریم که دولت حزبی ما در اجرای نظریات شاهنشاه آریامهر توفیق بیشتری یابد و تمام ملت ایران را با تأسیس خانه‌های انصاف و شوراهای داوری از نعمت عدالت برخوردار سازد در پایان گفتارم عرضه می‌دارد شاهنشاه منشور انقلاب تو بر جان نوشته‌ایم- راهت به سر رویم بود تا به تن سری (احسنت- احسنت).
رئیس- آقای دکتر صالحی تشریف بیاورید.
دکتر صالحی- در سوم شهریور ماه که مصادف با تعطیل تابستانی مجلس شورای ملی بود یکی از بزرگ‌ترین و مفیدترین مؤسسات بهداشتی در فریدن تأسیس گردید که ذکر آن در مجلس شورای ملی ضرورت دارد.
گرچه روز سوم شهریور برای هر ایرانی خاصه برای آن‌هائی که شهریور ۲۰ را به خاطر دارند و شاهد تجاوز بیگانگان از شمال و جنوب به خاک کشور و نقض بی طرفی ایران در جنگ جهانی دوم بودند توأم با تألم و تأثر است.
چه بر اثر این هجوم ناگهانی گروهی از رشیدترین افسران و افراد نیروی دریائی شاهنشاهی که از مرزهای آبی کشور پاسداری می‌کردند شربت شهادت نوشیدند و ملت ایران در روزهای شهریور با تجدید خاطره تلخ به روان جانبازان وطن درود می‌فرستند (صحیح است) ولی خوشبختانه تاریخ ۲۵۰۰ ساله دولت شاهنشاهی ایران و جریان سوم شهریور ۲۰ به خوبی گواه این حقیقت است که هر مهاجم در هر زمان با هر لباس، با هر عقیده از حریم مرز ایران گذشته است طولی نکشیده در تمدن ایران مستحیل و یا بال مآل ناگزیر به ترک و برگشت به خاک اصلی خود شده است (صحیح است).
ایران امروز در ۲۹ سال قبل در چنین روزی امنیت خود را از دست داد و در لب پرتگاه قرار گرفت که با ارشاد و رهبری خردمندانه اعلیحضرت شاهنشاه آریامهر نجات یافت و معجزه تاریخ بار دیگر تکرار شد و سرانجام نه فقط آن خرابی‌ها و عقب افتادگی‌ها جبران گردید و آن ناامنی‌ها پشت سر گذاشته شد بلکه ایران مقام ارجمند و اعتبار جهانی و تاریخی خود را باز یافت و در گذرگاه تاریخ صفحه زرین دیگری بر افتخارات قوم ایرانی افزوده گردید (صحیح است).
با اطمینان کامل می‌توان گفت در تاریخ ایران هرگز آن روزهای شوم دیگر تکرار نخواهد شد. شاهنشاه آریامهر در گشایش اجلاسیه جدید مجلسین طی بیاناتی فرمودند:
«تا روزی که دنیا از یک آرامش کامل برخوردار نشده و به یک خلع سلاح مطمئن نرسیده باشد ما ناچار هستیم که قوای مسلح ایران را در هوا و دریا و زمین به هر مقدار که برای حفظ منافع ایران و جواب گوئی به هر پیشامد منطقه‌ای به تنهائی لازم باشد تقویت کنیم و این کار را خواهیم کرد».
امروز در جهانی که در بعضی از نقاط آن آشوب و کشمکش حکم فرماست ملت ایران در محیطی امن و امان زیست و با گام‌هائی بلند عقب افتادگی‌ها را با سرعت مرتفع و به قافله تمدن جهانی نزدیک شده است.
ره آورد انقلاب سفید ایران در شئون مختلف اجتماع ما تسکین دهنده آلام گذشته و امید بخش آینده بوده است و روزی نمی‌گذرد که در سرتاسر مملکت شاهد برنامه‌های مترقیانه در سطوح مختلف نباشیم (صحیح است).
به طوری که عرض شد یکی از این برنامه‌های افتخار آمیز در سوم شهریور ماه سال جاری در حوزه انتخابیه اینجانب در منطقه فریدن جامه عمل پوشید.
در چنین روزی زایشگاه ۲۵ شهریور چادگان که به وسیله بنگاه حمایت مادران بنا شده است به دست سرکار علیه بانو فریده دیبا گشایش یافت.
به طوری که نمایندگان محترم مستحضرند بنگاه حمایت مادران تحت ریاست عالیه علیا حضرت فرح پهلوی شهبانوی محبوب ایران اداره می‌شود و از روز نخست قدم‌های بزرگی در سرتاسر مملکت از لحاظ خدمت به مادران و حفظ نوزادان برداشته است (صحیح است).
چادگان فریدن در روز مزبور شاهد احساسات پرشور و بی‌شائبه اقوام مختلفی که در منطقه فریدن ساکن هستند بود. چه ساکنین دهات گرجی نشین، ارامنه، وایل چهار لنگ بختیاری و سایر افراد این شهرستان وسیع برای در سیمای مهمانان عزیز که قبلاً به فریدن مسافرتی کرده بودند و پیشرفت‌های کنونی را مشاهده می‌کردند، اظهار رضایت و خرسندی توأم با تعجب و شگفتی نمایان بود. چه آنها به خوبی می‌دانستند که فریدن قبل از انقلاب منطقه‌ای عقب افتاده و فاقد همه چیز بود و امروز با پیشرفت‌های همه جانبه از اکثر مواهب تمدن امروزی بهره مند است.
آری این زایشگاه و نظایر آن محصول انقلاب عظیم ایران است که نه فقط اصول دوازده گانه را در ایران پیاده کرده بلکه نتیجه اجتماعی و سیاسی آن به قدری عظیم و وسیع بوده است که کشور ایران را بدون اغراق در کوتاه ترین مدت بیست سال به جلو برده است.
اکنون اهالی منطقه عشایری فریدن مانند همه اهالی کشور نه فقط از امنیت کامل برخوردارند، بلکه از قید رژیم ارباب و رعیتی نیز خلاصی یافته و در شاهراه ترقی گام برمی‌دارند. روستاهای فریدن فی‌المثل محلی که آرزوی داشتن یک دبستان را داشت و از تأسیس آن بارها جلوگیری شده بود، امروز در پرتو انقلاب سفید ایران از اکثر پیشرفت‌های امروزی برخوردار است و دارای دبستان، دبیرستان، بیمارستان، برق، تلفن، لوله کشی آب، حمام‌های دوش، راه‌های شوسه و آسفالته و بالاتر از همه دارای زایشگاه بزرگ و مجهز است.
زایشگاه ۲۵ شهریور چادگان به امر علیا حضرت فرح پهلوی شهبانوی محبوب و ریاست عالیه بنگاه حمایت مادران و نوزادان در سال ۴۵ شروع و در آخر سال ۴۸ پایان یافت و در سوم شهریور ماه سال جاری به دست سرکار علیه بانو فریده دیبا افتتاح گردید.
این زایشگاه با تمام وسائل ممکنه با کادری مجهز در زمینی به مساحت ۳۵ هزار متر که تمامی‌آن را اهالی چادگان به رایگان به بنگاه حمایت مادران جهت ساختن زایشگاه هدیه کرده بنا شده است اینجانب به نمایندگی اهالی فریدن در این مکان مقدس درود و سپاس بی پایان خود را از این همه توجه و عنایت به پیشگاه شهبانوی رئوف و مهربان تقدیم و میلاد با سعادت شهبانوی نیکوکار را به هموطنان عزیز تبریک و تهنیت عرض می‌نماید. زایشگاه ۲۵ شهریور چادگان هشتمین زایشگاهی است که به امر شهبانوی محبوب در این چهار ساله اخیر در اقصی نقاط کشور در روستاهای محروم و دور از پزشک ساخته شده است و با استقبال بی حد هموطنان رو به رو بوده است، به طوری که نمایندگان محترم استحضار دارند و در جراید هم منعکس بود علیا حضرت شهبانو امر و مقرر فرموده‌اند همه ساله ده زایشگاه در روستاهای دور و نزدیک و مورد نیاز بنا گردد که مایه بسی خوشوقتی و سپاس‌گزاری است.
بنگاه حمایت مادران حقاً یکی از آن مؤسسات مفید بهداشتی است که با نظارت و ریاست عالیه شهبانوی گرامی‌اداره می‌شود و از ابتدای تأسیس بدون تظاهر خدمات ارزنده و بی‌آلایشی به مادران و نوزادان در تهران و شهرستان‌ها نموده است (صحیح است).
زحمات و کوشش‌های بی دریغ جناب آقای دکتر مؤتمنی مدیر عامل بنگاه حمایت مادران در اجرای منویات اعلیحضرت شاهنشاه آریامهر و شهبانوی عزیز در خور ستایش و تقدیر است. متشکرم (احسنت- احسنت).
رئیس- خانم دکتر دولتشاهی تشریف بیاورید.
بانو دکتر دولتشاهی- جناب آقای رئیس، همکاران محترم، گرچه هم شهری عزیزم آقای مریدی شمه‌ای از احساسات مردم و برنامه تشریف فرمائی شاهنشاه آریامهر را به کرمانشاهان به اطلاع مجلس شورای ملی رساندند بنده نیز وظیفه دارم به دلیل خواسته‌های مردم کرمانشاه مختصری به عرض مجلس شورای ملی برسانم. اکثر همکاران محترم شاهد احساسات مردم در موقع تشریف فرمائی شاهنشاه به نقاط مختلف کشور بوده و هستند و البته بنده اگر بخواهم با زبان الکن خود وصف آن صفا و علاقمندی و شاه پرستی که از ۲۵۰۰ سال به این طرف در خون ایرانی وجود دارد و اگر بگویم به خصوص در خطه کرمانشاه شاید همکاران محترم اعتراض بفرمایند که در همه جا همین طور است و همین طور هم هست ولی دلم می‌خواست در آن جا تشریف داشتید و ابراز احساسات و شوق و شور و شعف و احساسات بی‌شائبه شاه دوستی مردم کرمانشاه ایلات و عشایر مردم شهر و روستا را ملاحظه می‌فرمودند نه فقط از روستاهای نزدیک کرمانشاه بلکه از شهرستان‌های دور و نزدیک به شوق زیارت شاهنشاه محبوب خودشان از روز پیش به کرمانشاه آمده بودند شب تا صبح را در جاهائی که برایشان وجود داشت ایستاده بودند تا سعادت زیارت شاهنشاه برایشان نصیب بشود خوشبختانه با توجه و عنایت خاصی که شاهنشاه آریامهر دارند با کمال حوصله در جاهائی که تشریف فرما می‌شدند بین مردم می‌رفتند از حال آنها استفسار می‌فرمودند و از اوضاع شهر و کارخانجات تازه بنیاد صحبت می‌فرمودند با روستائیان با کارگران مانند یک دوست صحبت می‌فرمودند و این مردم چون عادت دارند و می‌دانند که شاهنشاه بین مردم می‌روند بدون دلهره و بدون نگرانی با کمال آسایش و راحتی با شاهنشاه رو به رو می‌شدند و درد دل می‌کردند و مطالب خودشان را به عرض شاهنشاه محبوب شان می‌رساندند و همه جا شاهنشاه دستورهای لازم برای رسیدگی به وضع مردم برای رفاه بیشتر مردم به خصوص برای خانه سازی صادر می‌فرمودند آن چه برای مردم کرمانشاه اسباب مباهات است این است که شاهنشاه کاملاً از پیشرفت وضع کرمانشاه و عمران و آبادی آن جا اظهار رضایت فرمودند قیافه بشاش و متبسم شاهنشاه نشان می‌داد که مشاهده رفاه و بهبود وضع مردم چقدر ایشان را شاد و خوشحال کرده شاهنشاه اشاره به استعداد خطه کرمانشاه فرمودند استعداد کشاورزی و استعداد صنعتی، ما می‌دانیم که امروز به تمام نقاط کشور حتی دور افتاده ترین مناطق توجه می‌شود بنده اجازه می‌خواهم در این جا توجه اولیاء امور را به خصوص به مسئله اقتصادی شدن و صنعتی شدن کرمانشاه جلب کنم کرمانشاه از نظر کشاورزی وضع خوبی داشته و دارد ولی امروز به مرحله‌ای رسیده‌ایم که ایجاب می‌کند طرح‌های مؤثر صنعتی شدن برای کرمانشاه کشیده شود چون اگر قرار باشد کشاورزی یک منطقه‌ای پیشرفت کند بدون این که صنعتی بشود این پیشرفت کشاورزی تأثیری و نتیجه‌ای ندارد از طرفی جوانان کرمانشاه که از شهر کرمانشاه به طرف مرکز برای پیدا کردن کار می‌آیند این جای تأسف است و اگر در کرمانشاه صنایعی به وجود بیاید چنان چه در همین چند روز ما شاهد بودیم که این کارخانجات جدیدالتأسیس عده‌ای از جوانان ما را در آن جا به کار گماشته‌اند این یک مشکل بزرگ اجتماعی است که مردم از شهرهای کوچک به طرف مرکز و از روستاها به طرف شهرستان‌ها می‌آیند با به وجود آمدن صنایع این مشکل رفع می‌شود و این نیروی کار در همان جا جذب می‌شود و بلاتکلیف نمی‌ماند تا به طرف مرکز و شهرستان‌های بزرگ‌تر پراکنده بشود و تلف بشود خوشبختانه کرمانشاه استعداد تعلیم تعداد زیادی کارگر جوان را دارد برای این که صنایع در کرمانشاه هنوز بسیار جوان و هنوز در مراحل اولیه است و استعداد صنایع بیشتری را دارد چه از لحاظ مواد اولیه و چه از لحاظ نیروی کار که در کرمانشاه فراهم است که خوشبختانه شاهنشاه با بصیرت کاملی که نسبت به اوضاع مملکت دارند به این مطلب اشاره فرمودند و حتی فرمودند کرمانشاه استعداد صنایع پتروشیمی‌را نیز دارا می‌باشد ضمن منعکس کردن احساسات بی شائبه و شور و شعف و شادی مردم کرمانشاه به مناسبت دیدار شاهنشاه وظیفه دارم پیام همشهریان کرمانشاهی را به حضور مبارک شهبانو فرح پهلوی شهبانوی ایران عرضه بدارم که مردم خیلی چشم به راه زیارت ایشان بودند و اشتیاق زیارت ایشان را داشتند و ضمن عرض تبریک به پیشگاه مبارک شان تقاضا دارم در اولین فرصت با قدوم مبارک شان خطه کرمانشاه را منور بفرمایند و چشم و دل مردم آن خطه را روشن بفرمایند اقدامات نوع دوستانه و علاقه و بصیرت علیا حضرت شهبانو فرح که در تمام مملکت علاقمندی ایشان منعکس است و مردم شب و روز ملاحظه می‌کنند که معظم لها با چه علاقمندی و دلسوزی به تمام شئون مملکت توجه دارند نه فقط دلجوئی از مستمندان و کودکان و سرپرستی از بی پناهان بلکه هیچ مسئله‌ای از مسائل مملکت نیست که از نظر خردمندانه ایشان به دور باشد همان طور که یک مرتبه علیا حضرت شهبانو در یک مصاحبه فرمودند
«من وقتی از یکی از خیابان‌ها رد می‌شوم به تمام چیزها توجه دارم از خط کشی خیابان لباس مردم، نو شدن دیوارهای مغازه و خیابان‌ها و حتی هرس شدن درخت‌ها و فرمودند همان طور که در خانه خودم به تمام قسمت‌های خانه از بام تا زیر زمین و باغچه توجه دارم که همه چیز مرتب و منظم باشد شهر و مملکت هم برای من همین صورت را دارد ما می‌خوانیم و می‌شنویم و حتی روزنامه نگاران خارجی که به حضور شهبانو شرفیاب می‌شوند یا مقامات خارجی که به ایران می‌آیند و می‌روند در خارج این مسئله را منعکس می‌کنند که شهبانوی ایران با وجود جوانی مانند یک سیاست مدار متبحر و با تجربه نسبت به مسائل مملکت و مسائل بین‌المللی احاطه دارند و در موقع لزوم نسبت به تمام این مسائل توجه می‌فرمایند ما یقین داریم و آرزوی عمر طولانی شاهنشاه گران قدر و شهبانوی عزیز و ولیعهد محبوب خودمان را در سایه توجهات خداوند متعال داریم و امیدواریم که روز به روز مردم این مملکت از رفاه بیشتر و از آبادی و آسایش فراوان تری بهره مند شوند (احسنت- احسنت).
- تصویب صورت جلسه
۳- تصویب صورت جلسه
رئیس- راجع به صورت جلسه دفعه گذشته نظری نیست؟ تیمسار نکوزاد بفرمائید.
سرلشکر نکوزاد- در عرایض بنده چند اشتباه چاپی هست اصلاح می‌کنم و به تندنویسی می‌دهم.
رئیس- اصلاح می‌شود، نظر دیگری نیست؟ (اظهاری نشد) صورت جلسه دفعه گذشته تصویب می‌شود.
- تقدیم یک فقره لایحه به وسیله تیمسار سپهبد کاتوزیان معاون وزارت جنگ
۴- تقدیم یک فقره لایحه به وسیله تیمسار سپهبد کاتوزیان معاون وزارت جنگ
رئیس- وارد دستور می‌شویم تیمسار سپهبد کاتوزیان فرمایشی دارید بفرمائید.
تیمسار سپهبد کاتوزیان (معاون وزارت جنگ)- با اجازه مقام ریاست در پاره‌ای از موارد که وزارت جنگ به استناد قانون رسیدگی به دعاوی اشخاص علیه دولت اراضی مشاعی متعلق به اشخاص را خریداری با تملک می‌نماید از نظر افراد سهم تصرفی وزارت جنگ از سهام سایر مالکین مشاعی اشکالاتی به وجود می‌آید. طبق قوانین موجود چنان چه مالکین در افراز توافق ننمایند دادگاه‌ها با انتخاب کارشناس اقدام به تعیین سهام هر یک از شرکاء از طریق استقراع می‌نمایند، بالنتیجه ممکن است زمین خریداری وزارت جنگ در سهم افرازی اشخاص و بالعکس قرار گیرد به منظور رفع اشکالات موجود طرح ماده واحده‌ای از طرف وزارت جنگ تهیه و پس از بررسی وزارت دادگستری و اصلاحاتی که در آن به عمل آورده‌اند تقدیم و استدعای بررسی و تصویب آن را دارد.
رئیس- لایحه به کمیسیون‌های مربوط ارجاع می‌شود.
- تقدیم یک فقره لایحه به وسیله آقای رهبری معاون وزارت تولیدات کشاورزی و مواد مصرفی
۵- تقدیم یک فقره لایحه به وسیله آقای رهبری معاون وزارت تولیدات کشاورزی و مواد مصرفی
رئیس- آقای رهبری فرمایشی دارید بفرمائید.
رهبری (معاون وزارت تولیدات کشاورزی و مواد مصرفی)- ساحت مقدس مجلس شورای ملی- جمعی از سران عشایر فارس از سال ۱۳۲۵ مبالغی از بابت بهای شکر و چند برابر اصل از بابت زیان دیرکرد به سازمان قند و شکر بدهکارند که با وجود اقدامات لازم جمعی از آنان به جهات مختلف قادر به پرداخت تمام یا قسمتی از بدهی خود نشده‌اند، اینک به منظور خاتمه دادن به موضوع و وصول طلب دولت از کسانی که قدرت پرداخت دارند و هم چنین بخشودن تمام یا قسمتی از بدهی اشخاصی که قدرت پرداخت ندارند ماده واحده‌ای تهیه و تقدیم و تقاضای تصویب آن را دارد.
رئیس- لایحه به کمیسیون‌های مربوط فرستاده می‌شود.
- طرح گزارش شور اول کمیسیون دادگستری راجع به اصلاح قانون حفظ امنیت اجتماعی
۶- طرح گزارش شور اول کمیسیون دادگستری راجع به اصلاح قانون حفظ امنیت اجتماعی
رئیس- گزارش شور اول لایحه اصلاح قانون حفظ امنیت اجتماعی مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش شور اول از کمیسیون دادگستری به مجلس شورای ملی
کمیسیون دادگستری در جلسه ۸ مهر ماه ۱۳۴۹ که به تقاضای دولت به طور فوق‌العاده تشکیل گردید با حضور آقای صادق احمدی معاون وزارت دادگستری لایحه شماره ۵۶۲۰-۱ /۴ /۱۳۴۹ دولت راجع به اصلاح قانون حفظ امنیت اجتماعی را که به شماره ۱۳۳۳ چاپ شده است برای شور اول مطرح کرد و با اصلاحاتی بشرح زیر به تصویب رسانید.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
ماده واحده- موارد زیر به قانون حفظ امنیت اجتماعی الحاق می‌شود:
الف- تبصره زیر به ماده ۱ قانون حفظ امنیت اجتماعی اضافه می‌شود.
- تبصره- اگر در حوزه فرمانداری دادگاه شهرستان یا شهربانی تأسیس نشده باشد دادرس علی البدل دادگاه بخش به جای دادستان و نماینده شهربانی استان یا فرمانداری کل به جای رئیس شهربانی در کمیسیون شرکت خواهند کرد.
ب- عبارت زیر به قسمت اخیر بند «ب» ماده (۲) اضافه می‌شود.
کسانی که به عمل قاچاق کالاهای گمرکی و هم چنین کسانی که با تهیه وسائل و ایجاد امکانات به همکاری با مرتکبین قاچاق این نوع کالاها اشتهار داشته باشند در صورتی که مشمول مقررات جزائی دیگری نباشند مشمول مقررات این قانون خواهند بود.
ج- تبصره‌های زیر به ماده ۳ قانون حفظ امنیت اجتماعی اضافه می‌شود.
- تبصره ۱- کسانی که به موجب حکم مراجع قضائی یا کمیسیون مذکور در ماده یک این قانون مکلف به اقامت در نقطه معین شده یا از اقامت در نقطه یا نقاط معین ممنوع شده‌اند هر گاه قبل از خاتمه مدت محکومیت از محل مزبور خارج یا به محل ممنوع بروند پس از اعلام مراتب از طرف مراجع انتظامی‌و ثبوت صحت اعلام به حکم مرجع صادر کننده حکم اولی تمام یا قسمتی از بقیه مدت محکومیت آنان تبدیل به بازداشت خواهد شد و در این صورت مدت بازداشت جزو مدت محکومیت آنان به اقامت اجباری یا ممنوعیت از اقامت در نقطه یا نقاط معین محسوب می‌شود. این قبیل بازداشت‌ها قابل تبدیل به جزای نقدی نخواهند بود.
رأی مرجع قضائی یا تصمیم کمیسیون امنیت اجتماعی مبنی بر بازداشت متهم طبق ماده ۴ قابل اعتراض و رسیدگی پژوهشی در دادگاه استان است حکم دادگاه استان در این مورد قطعی خواهد بود در صورتی که رأی مرجع قضائی یا تصمیم کمیسیون امنیت اجتماعی مورد تائید دادگاه استان قرار نگیرد متهم فوراً آزاد می‌شود و بقیه مدت محکومیت درباره او اجرا خواهد شد در این صورت مدتی که متهم بازداشت بوده جزو محکومیت او به اقامت اجباری یا ممنوعیت از اقامت در نقطه یا نقاط معین احتساب می‌شود.
- تبصره ۲- طرز اجرای حکم و نحوه اعزام این نوع محکومین و مراقبت آنان در محل اجراء و تأمین هزینه‌های مربوط به موجب آئین‌نامه‌ای که به تصویب وزارتین دادگستری و کشور خواهد رسید تعیین می‌شود.
د- تبصره زیر به ماده ۴ قانون حفظ امنیت اجتماعی اضافه می‌شود.
- تبصره- در صورتی که به علت صدور دستور اجرای موقت و اعزام متهم به نقاط مورد حکم حضور او در دادگاه متعسر باشد دادگاه استان به وسائل مقتضی به مشارالیه اخطار می‌کند که ظرف مدت ده روز از تاریخ رؤیت اخطاریه نسبت به تعیین و معرفی وکیل یا ارسال لایحه دفاعیه خود اقدام نماید و هر گاه پس از مدت سی روز از تاریخ رؤیت اخطاریه پاسخ متهم نسبت به معرفی وکیل یا لایحه دفاعیه او به دادگاه واصل نشد دادگاه با توجه به محتویات پرونده رأی مقتضی صادر خواهد شد.
مخبر کمیسیون دادگستری- دکتر وفا.
گزارش شور اول از کمیسیون کشور به مجلس شورای ملی
کمیسیون کشور در جلسه ۱۱ مهر ماه ۱۳۴۹ که به تقاضای دولت به طور فوق‌العاده تشکیل گردید با حضور آقای صادق احمدی معاون وزارت دادگستری لایحه اصلاح قانون حفظ امنیت اجتماعی را که به شماره ۱۳۳۳ چاپ شده است برای شور اول مطرح کرد و مصوبه کمیسیون دادگستری را در این مورد تائید و تصویب نمود.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون کشور- کلانتر هرمزی.
رئیس- کلیات لایحه مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ورود در شور ماده واحده رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.
در مورد لایحه قانون اصلاح قانون حفظ امنیت پیشنهاد می‌گردد:
۱- در قسمت ب پس از کلمات اشتهار داشته باشد بقیه جمله بشرح زیر اصلاح شود.
- «در صورتی که حداکثر از تاریخ تصمیم کمیسیون ظرف دو ماه از طرف مراجع قضائی مربوط به استناد مقررات جزائی دیگری متهم تحت تعقیب قرار نگیرد از تصمیم کمیسیون رفع اثر می‌گردد».
۲- در تبصره یک بند ج در سطر ششم پس از کلمه مدت بازداشت قید گردد که حداکثر از مدت سه ماه بیشتر نخواهد بود.
۳- در آخر تبصره یک بند ج جمله زیر اضافه گردد:
- «بازداشت مزبور دارای آثار تبعی نبوده و در سجل قضائی فرد بازداشت شده منعکس نمی‌گردد».
۴- در تبصره بند د در سطر دوم پس از کلمه دادگاه اضافه شود «از نظر متهم».
با تقدیم احترامات- دکتر طالع- دکتر عاملی تهرانی.
با کمال احترام پیشنهاد می‌نماید.
- «ضوابط و ملاک اشتهار این اشخاص به موجب آئین‌نامه‌ای خواهد بود که به تصویب کمیسیون دادگستری مجلسین می‌رسد».
از طرف فراکسیون حزب مردم- آموزگار.
رئیس- لایحه و پیشنهادها برای شور دوم به کمیسیون‌های مربوط ارجاع می‌شود.
- طرح گزارش شور اول کمیسیون کشور راجع به خدمت وظیفه عمومی
۷- طرح گزارش شور اول کمیسیون کشور راجع به خدمت وظیفه عمومی
رئیس- گزارش شور اول کمیسیون راجع به خدمت وظیفه عمومی‌مطرح است بحث در کلیات لایحه در جلسات قبل تمام شد حالا مواد لایحه مطرح است بنابراین ماده یک قرائت می‌شود.
ماده ۱- دفاع از میهن و سلطنت مشروطه ایران وظیفه ملی هر فرد ایرانی است و در اجرای این وظیفه کلیه اتباع ذکور دولت شاهنشاهی ایران مکلف به انجام خدمت وظیفه عمومی برابر مقررات این قانون می‌باشند و هیچ فرد مشمول خدمت وظیفه عمومی‌را جز در موارد مصرحه در این قانون نمی‌توان از خدمت معاف نمود.
رئیس- در ماده اول نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادی هم نرسیده ماده دوم قرائت می‌شود.
ماده ۲- هر فرد ذکور ایرانی از اول فروردین ماه سالی که طی آن سال به سن ۱۹ سال تمام می‌رسد مشمول خدمت وظیفه عمومی‌است.
- تبصره- اداره وظیفه عمومی‌می‌تواند اشخاصی را که مایل باشند قبل از رسیدن به سن مشمولیت داوطلبانه خدمت زیر پرچم خود را انجام دهند در صورتی که از لحاظ جسمی‌و روانی قادر به انجام خدمت بوده و حداقل ۱۸ سال تمام داشته باشند به خدمت زیر پرچم اعزام دارد.
رئیس- در ماده دوم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادی نرسیده ماده سوم قرائت می‌شود.
ماده ۳- مدت خدمت وظیفه عمومی ۲۵ سال است و مراحل آن برای مشمولان اعم از مشمولان عادی و مشمولان فارغ‌التحصیل دیپلمه و بالاتر بشرح زیر می‌باشد:
- الف- دوره زیر پرچم ۲ سال.
- ب- دوره احتیاط ۶ سال.
- ج- دوره ذخیره اول ۸ سال.
- د- دوره ذخیره دوم ۹ سال.
- تبصره ۱- در مواقع ضرورت و بسیج همگانی ممکن است افراد مشمول این قانون تا سن شصت سالگی نیز احضار گردند.
- تبصره ۲- تاریخ شروع و پایان خدمت در مراحل احتیاط و ذخیره در مورد مشمولان عادی و فارغ‌التحصیل کمتر از لیسانسه براساس سال تولد آنها
رئیس- در ماده سوم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادی نرسیده ماده چهارم قرائت می‌شود.
ماده ۴- کلیه مشمولان سالم و بلامانع به خدمت زیر پرچم اعزام می‌شوند و پس از فرا گرفتن آموزش‌های نظامی‌لازم بقیه خدمت زیر پرچم را در نیروهای مسلح شاهنشاهی یا سپاه‌های انقلاب و یا در وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی و وابسته به دولت و شهرداری انجام خواهند داد. تعیین ترتیب تقدم برای استفاده از مشمولان مزبور در هر یک از سازمان‌های تصریح شده در این ماده با ستاد بزرگ ارتشتاران خواهد بود.
- تبصره ۱- پس از تحویل مشمولان به مراکز آموزشی تا زمانی که امکان اجرای آموزش نظامی‌در مورد کلیه مشمولان فراهم نگردد و مورد احتیاج دولت هم نباشد برابر مقررات آئین نامه اجرائی این قانون تعداد مورد احتیاج از بین آنان انتخاب و افراد مازاد معاف خواهند شد.
- تبصره ۲- در زمان جنگ و بسیج همگانی در صورت لزوم کلیه افرادی که خدمت زیر پرچم را در سازمان‌ها و مؤسسات دولتی و وابسته به دولت و شهرداری‌ها انجام داده‌اند و هم چنین کسانی که به علت مازاد بر احتیاج در زمان صلح از خدمت زیر پرچم معاف گردیده‌اند به خدمت احضار خواهند شد.
رئیس- در ماده چهارم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهاد رسیده قرائت می‌شود.
محترماً در مورد لایحه قانون خدمت وظیفه عمومی‌پیشنهاد می‌نماید در ماده چهار سطر سوم پس از جمله سپاه‌های انقلاب جمله: «شاه و مردم» اضافه شود.
با تقدیم احترام- حسن صائبی.
رئیس- ماده پنجم قرائت می‌شود.
ماده ۵- وزارت جنگ می‌تواند آموزش نظامی‌را در کلیه دانشکده‌ها و مؤسسات آموزشی عالی کشور که ارزش تحصیلی فارغ التحصیلان آنها برابر لیسانس و بالاتر است به موقع اجرا گذارده و مدت آموزش نظامی‌دانشجویان دانشکده‌ها و مؤسسات مزبور را در صورت موفقیت آنان در آزمایشگاه‌های مربوط جزو مدت خدمت زیر پرچم محسوب نماید.
نحوه اجرای مقررات این ماده در آئین‌نامه‌ای که وسیله وزارتخانه‌های جنگ و علوم و آموزش عالی تهیه و تصویب خواهد شد تعیین می‌گردد.
- تبصره- دانشجویانی که دوره آموزش نظامی را حین تحصیل طی می‌نمایند در مدت آموزش اردوئی تابع قوانین و مقررات کیفری و انضباطی ارتش شاهنشاهی خواهند بود.
رئیس- در ماده پنجم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادی نرسیده ماده ششم قرائت می‌شود.
ماده ۶- سن مشمولان و افراد تحت تکفل آنان از لحاظ خدمت وظیفه و یا معافیت از آن تابع مندرجات اولیه شناسنامه است.
رئیس- در ماده ششم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهاد رسیده قرائت می‌شود.
احتراماً پیشنهاد می‌نمایم که کلمه اولیه از سطر دوم ماده ۶ لایحه قانون خدمت وظیفه عمومی‌حذف شود.
با تقدیم احترام- اردلان.
رئیس- ماده هفتم قرائت می‌شود.
ماده ۷- مستخدمین مؤسسات خصوصی که برابر این قانون به خدمت زیر پرچم اعزام می‌شوند پس از پایان خدمت زیر پرچم در شرایط مساوی برای استخدام مجدد در همان مؤسسه بر سایرین مقدم خواهند بود.
آئین‌نامه اجرائی این ماده وسیله وزارت کشور و وزارت کار و امور اجتماعی تهیه و به تصویب هیئت وزیران خواهد رسید.
رئیس- در ماده هفتم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهاد رسیده قرائت می‌شود.
احتراماً پیشنهاد می‌نماید ماده ۷ لایحه خدمت وظیفه عمومی‌بشرح زیر اصلاح شود:
ماده ۷- کارگران و مستخدمین مؤسسات خصوصی و هم چنین کارگران مؤسسات دولتی و سازمان‌های وابسته به دولت که خدمت زیر پرچم را انجام می‌دهند مجدداً به کار اولیه خود اشتغال خواهند یافت و کارفرما مکلف است آنان را به کار اولیه خود بگمارد.
با تقدیم احترام- سید علی صائب- محمد حسین عباس میرزائی.
رئیس- ماده هشتم قرائت می‌شود.
ماده ۸- مشمولانی که با طی دوره دانشکده‌ها و آموزشگاه‌های افسری و درجه‌داری در کادر ثابت نیروهای مسلح شاهنشاهی و پاسبانی شهربانی کل کشور استخدام گردند مدت تحصیل آنها جزء خدمت زیر پرچم محسوب خواهد شد و اگر مدت تحصیل از دو سال کمتر باشد از دوره خدمت آنان به نسبت کسری خدمت تا دو سال جزء خدمت زیر پرچم محسوب می‌شود.
- تبصره ۱- دانشجویان و دانش‌آموزان کادر ثابت دانشکده‌ها و آموزشگاه‌های افسری و درجه داری چنان چه در حین تحصیل و قبل از نیل به درجات افسری یا درجه داری مستعفی یا به هر علتی اخراج شوند در صورتی که برابر مقررات این قانون قابل خدمت و بلامانع تشخیص داده شوند دو سال خدمت زیر پرچم را بدون احتساب مدت خدمت قبلی با رعایت تشریفات مقرر در ماده (۴۴) این قانون انجام خواهند داد.
- تبصره ۲- افسران و درجه‌داران کادر ثابت در صورتی که به موجب مقررات قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی از خدمت اخراج یا مستعفی گردند مدت تحصیل آنان قبل از نیل به درجات افسری و درجه داری جزء خدمت زیر پرچم محسوب نخواهند شد و چنان چه مدت خدمت افسری یا درجه داری آنها از دو سال کمتر باشد در صورتی که قابل خدمت و بلامانع باشند بقیه خدمت زیر پرچم را تا دو سال با رعایت تشریفات مقرر در ماده (۴۷) این قانون انجام خواهند داد.
- تبصره ۳- کارمندان متخصص غیر نظامی‌و افزارمندانی که با تعهد ده سال خدمت در نیروهای مسلح شاهنشاهی استخدام گردند پس از انجام تعهد مربوط از خدمت زیر پرچم معاف خواهند بود.
رئیس- در ماده هشتم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادات رسیده قرائت می‌شود.
محترماً پیشنهاد می‌نماید: در ماده ۸ از جمله «و اگر مدت تحصیل از دو سال کمتر باشد... الخ» حذف گردد.
با تقدیم احترام- امان الله ریگی.
محترماً پیشنهاد می‌نماید: تبصره ۳ ماده ۸ قانون وظیفه عمومی‌بشرح زیر اصلاح شود:
- تبصره ۳- کارمندان متخصص غیر نظامی‌و افزار مندانی که با تعهد خدمت در نیروهای مسلح شاهنشاهی استخدام گردند در صورتی که قبل از انجام تعهد و یا بعد از آن به هر علت اخراج شوند چنان چه مجموع خدمت آنها از ۲ سال کمتر باشد بقیه مدت را در زیر پرچم خدمت خواهند کرد.
با تقدیم احترامات- امان الله ریگی.
محترماً پیشنهاد می‌نماید که جمله زیر به تبصره ۳ ماده ۸ اضافه گردد. کارمندان مزبور چنان چه در نقاط گرمسیری داوطلب خدمت در نیروهای مسلح شاهنشاهی گردند تعهد آنان هفت سال خواهد بود.
عباس اخوان- علی برومند.
محترماً پیشنهاد می‌نماید تبصره ۲ ماده ۸ لایحه وظیفه عمومی بشرح زیر اصلاح شود.
- تبصره ۲- افسران و درجه‌داران کادر ثابت در صورتی که به موجب مقررات قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی از خدمت اخراج و یا مستعفی گردند مدت تحصیل آنان قبل از نیل به درجات افسری و درجه داری جزء خدمت زیر پرچم آنان محسوب خواهد شد ولی چنان چه مجموع مدت افسری یا درجه‌داری آنها از ۲ سال کمتر باشد در صورتی که قابل خدمت و بلامانع باشند بقیه خدمت زیر پرچم را تا ۲ سال با رعایت تشریفات مقرر در ماده ۴۷ این قانون انجام خواهند داد.
با تقدیم احترام- امان الله ریگی.
محترماً پیشنهاد می‌نماید تبصره ۱ ماده ۸ بشرح زیر اصلاح شود:
- تبصره ۱- دانشجویان و دانش آموران کادر ثابت دانشکده‌ها و آموزشگاه‌های افسری و درجه داری چنان چه در حین تحصیل و قبل از نیل به درجات افسری و یا درجه داری به علل جزائی یا انضباطی اخراج شوند و برابر این قانون قابل خدمت و بلامانع تشخیص داده شوند دو سال خدمت زیر پرچم را بدون احتساب مدت خدمت قبلی و با رعایت تشریفات مقرر در ماده ۴۴ این قانون انجام خواهند داد ولی اگر علت اخراج غیر انضباطی و جزائی باشد مدت تحصیل جزء مدت خدمت وظیفه آنان محسوب خواهد گردید.
با تقدیم احترامات- امان الله ریگی.
رئیس- ماده نهم قرائت می‌شود.
ماده ۹- کلیه مشمولانی که وارد خدمت زیر پرچم می‌شوند طبق آئین‌نامه‌های ارتش شاهنشاهی نسبت به اعلیحضرت همایون شاهنشاه بزرگ ارتشتاران و والاحضرت ولایتعهد و حکومت سلطنتی مشروطه و پرچم ایران سوگند وفاداری یاد خواهند کرد.
رئیس- در ماده ۹ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهاد رسیده قرائت می‌شود.
محترماً پیشنهاد می‌شود ماده ۹ از لایحه وظیفه عمومی‌مربوط به ادای سوگند بعد از ماده ۱ یا ۲ قرار داده شود.
با احترام- روحانی.
رئیس- ماده ۱۰ قرائت می‌شود.
ماده ۱۰- کسانی که قبل از اعزام به خدمت زیر پرچم به موجب احکام قطعی دادگاه‌ها به علت ارتکاب جنایت به دو سال حبس یا بیشتر محکوم شده باشند از انجام خدمت زیر پرچم محروم خواهند شد.
- تبصره- از این قبیل مشمولان در مواقع ضرورت یا بسیج همگانی می‌توان برای امور مربوط به دفاع ملی استفاده نمود.
رئیس- در ماده ۱۰ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادات رسیده قرائت می‌شود.
محترماً پیشنهاد می‌شود ماده ۱۰ مربوط به محرومیت محکومین از لایحه وظیفه عمومی‌حذف شود.
با ادای احترام- روحانی.
محترماً پیشنهاد می‌نماید ماده ۱۰ لایحه خدمت وظیفه عمومی‌بشرح زیر اصلاح شود:
ماده ۱۰- کسانی که قبل از اعزام به خدمت زیر پرچم به موجب احکام قطعی دادگاه‌ها به علت ارتکاب جنایت به دو سال حبس یا بیشتر محکوم شده باشند در پایان مدت زندان در صورتی که قابل خدمت و بلامانع باشند به خدمت وظیفه عمومی‌گمارده خواهند شد مگر این که علت جنایت جاسوسی و یا قیام علیه حکومت مشروطه سلطنتی باشد که در آن صورت از خدمت زیر پرچم محروم خواهند شد.
با تقدیم احترام- امان الله ریگی.
پیشنهاد می‌نماید ماده ۱۰ لایحه خدمت وظیفه عمومی‌حذف شود.
دکتر حکیم شوشتری.
محترماً پیشنهاد می‌نماید به آخر ماده ۱۰ قانون خدمت وظیفه عمومی اضافه گردد:
- به این قبیل افراد از طرف کمیسیون نظام وظیفه عمومى برگ معافیت دایم صادر مى‌گردد.
با عرض احترام- دکتر بهبهانی.
رئیس- ماده ۱۱ قرائت می‌شود.
ماده ۱۱- کسانی که قبل از اعزام به خدمت زیر پرچم به علت ارتکاب جنحه به موجب احکام قطعی دادگاه‌ها محکوم شده باشند و هنوز حکم شروع به اجرا نشده باشد بدواً به خدمت زیر پرچم اعزام و پس از انجام خدمت مزبور مجازات مقرر درباره آنها اجرا خواهد شد.
- تبصره- چنان چه رفتار این قبیل محکومین در حین انجام خدمت زیر پرچم مورد رضایت فرماندهان یا رؤساء مربوط باشد و یا در عملیات جنگی فداکاری و شجاعت از خود نشان دهند پس از اتمام خدمت زیر پرچم برابر ماده ۵۵ قانون مجازات عمومی‌از پیشگاه همایونی استدعای عفو یا تخفیف مجازات آنان می‌شود.
رئیس- در ماده ۱۱ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادی نرسیده ماده ۱۲ قرائت می‌شود.
ماده ۱۲- کسانی که قبل از اعزام به خدمت زیر پرچم یا در موقع احضار برای تجدید یا تکمیل آموزش نظامی‌در مراحل احتیاط و ذخیره و یا در حین انجام خدمات مزبور تحت تعقیب جزائی قرار گیرند به ترتیب زیر با آنان رفتار می‌شود:
- الف- در صورتی که قبل از اعزام به خدمت درباره آنان کیفر خواست جنائی صادر شده باشد تا خاتمه رسیدگی و صدور رأی قطعی به خدمت اعزام نخواهند شد.
- ب- چنان چه در حین انجام خدمت درباره آنان کیفر خواست جنائی صادر شود اعم از این که تاریخ ارتکاب قبل یا بعد از اعزام به خدمت باشد از تاریخ اعلام کیفر خواست به قسمت مربوطه از کسوت نظامی‌خارج و به مراجع قضائی مربوط تحویل می‌شوند و در صورت برائت بقیه خدمت زیر پرچم را انجام خواهند داد.
- ج- در صورتی که اتهام از درجه جنحه باشد بدواً خدمت زیر پرچم را انجام می‌دهند و بعد از پایان خدمت مقرر تحویل مقامات قضائی مربوط خواهند شد.
رئیس- در ماده ۱۲ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهاد رسیده قرائت می‌شود.
با احترام پیشنهاد می‌نماید جمله (و در صورت برائت بقیه خدمت زیر پرچم را انجام خواهند داد) از بند ب ماده ۱۲ قانون وظیفه عمومی‌حذف گردد.
دکتر حکیم شوشتری.
رئیس- ماده ۱۳ قرائت می‌شود.
ماده ۱۳- افسران و درجه داران و افراد وظیفه که در حین خدمت زیر پرچم یا در مواقع احضار در مراحل احتیاط و ذخیره به علت ارتکاب جنحه یا جنایت (اعم از این که تاریخ ارتکاب قبل یا بعد از اعزام باشد) به حکم قطعی محکوم گردد به ترتیب زیر با آنها رفتار خواهد شد:
- الف- محکومین به جنایت از کسوت سربازی خارج و مشمول ماده (۱۰) این قانون خواهند شد و برای اجرای حکم تحویل مقامات مربوط خواهند شد.
- ب- محکومین به جنحه‌های مذکور در بند ج ماده (۱۹) اصلاحی قانون مجازات عمومی‌بقیه مدت خدمت زیر پرچم را با درجه و حقوق سربازی وظیفه انجام داده و پس از پایان خدمت مزبور برای اجرای حکم تحویل مقامات مربوط خواهند شد.
- تبصره- چنان چه مدت محکومیت این قبیل محکومین دو ماه حبس یا کمتر بوده یا اجرای مجازات آنها معلق شده باشد با حفظ درجه و حقوق مربوط بقیه خدمت مقرر را انجام خواهند داد.
رئیس- در ماده ۱۳ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهاد رسیده قرائت می‌شود.
پیشنهاد می‌نماید بند الف ماده ۱۳ قانون وظیفه عمومی‌حذف گردد.
دکتر حکیم شوشتری.
رئیس- ماده ۱۴ قرائت می‌شود.
ماده ۱۴- احضار مشمولان وظیفه عمومی برای انجام خدمت زیر پرچم بنا به پیشنهاد وزارت کشور و نیز احضار تمام یا قسمتى از افسران و درجه‌داران و افراد وظیفه (در هر یک از مراحل احتیاط و ذخیره) و معافیت موقّت و دایم از احضار یکیا چند طبقه یا قسمتى از طبقات در مواقع ضرورت یا زمان جنگ و بسیج همگانى بنا به پیشنهاد وزارت جنگ و صدور فرمان همایونى انجام مى‌گیرد و همچنین بنابر مقتضیات و برابر فرمان همایونى در مواقع ضرورى ممکن است افسران و درجه‌داران و افراد وظیفه زیر پرچم بیش از مدّتمقرّر در مادّه ۳ به خدمت ادامه و یا قبل از خاتمه دو سال از خدمت ترخیص گردند که در صورت اوّل به میزان دو برابر خدمت اضافى از ادوار خدمت آنان در دوره‌هاى احتیاط و ذخیره کسر مى‌شود.
- تبصره- ترتیب احضار افسران و درجه داران و افراد وظیفه در مراحل احتیاط و ذخیره برای تجدید یا تکمیل آموزش نظامی‌و در زمان جنگ و بسیج همگانی یا ضرورت برابر آئین نامه اجرائی این قانون خواهد بود.
رئیس- در ماده ۱۴ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) ماده ۱۵ قرائت می‌شود.
ماده ۱۵- به وضع مشمولان خدمت وظیفه عمومی‌یک سال قبل از اعزام به خدمت زیر پرچم یعنی در سالی که مشمولان در آن سال وارد سن ۱۹ سالگی می‌شوند رسیدگی خواهد شد.
رئیس- در ماده ۱۵ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) ماده ۱۶ قرائت می‌شود.
ماده ۱۶- کسانی که به سن ۱۹ سالگی می‌رسند پس از انتشار فرمان احضار موظفند برای روشن نمودن وضع مشمولیت شان به سازمان وظیفه عمومی‌محل تولد مراجعه و خود را معرفی نمایند و در صورتی که در خارج از محل تولد اقامت داشته باشند می‌توانند به سازمان وظیفه عمومی‌محل اقامت خود مراجعه کنند.
- تبصره- مشمولان مقیم خارج از کشور باید به نزدیک ترین کنسول گری محل اقامت خود مراجعه نمایند.
رئیس- در ماده ۱۶ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) ماده ۱۷ قرائت می‌شود.
ماده ۱۷- در مواقع فوق العاده به موجب فرمان همایونی افراد ذکور که به سن مشمولیت نرسیده ولی ۱۸ سال تمام داشته باشند به خدمت احضار خواهند شد در این صورت این قبیل احضار شدگان مشمول مقررات قانون خدمت وظیفه عمومی‌خواهند بود.
- تبصره- افرادی که بر طبق مقررات این ماده به خدمت وظیفه عمومی‌احضار می‌شوند پس از انجام دو سال خدمت زیر پرچم از لحاظ انجام بقیه مراحل خدمت وظیفه عمومی‌در ردیف افراد هم سن خود قرار می‌گیرند و مجموع مدت خدمت وظیفه عمومی‌آنان از ۲۵ سال تجاوز نخواهد کرد.
رئیس- در ماده ۱۷ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) ماده ۱۸ قرائت می‌شود.
ماده ۱۸- کسانی که در تاریخ‌های تعیین شده برای رسیدگی یا اعزام به خدمت خود را بدون عذر موجه معرفی ننمایند بنا به تقاضای سازمان‌های وظیفه عمومی‌در شهرها وسیله مأموران شهربانی و در نقاطی که شهربانی وجود ندارد وسیله مأموران ژاندارمری جلب خواهند شد.
- تبصره- کدخدایان و ده داران در روستاها مکلفند در جلب و معرفی مشمولان وظیفه عمومی‌متولد و یا مقیم محل با مأموران ژاندارمری همکاری نمایند.
رئیس- در ماده ۱۸ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) ماده ۱۹ قرائت می‌شود.
ماده ۱۹- اداره ثبت احوال هر محل مکلف است صورت اسامی‌متولدین ذکور شهرستان یا بخش‌های حوزه مأموریت خود را که در سال بعد باید به وضع مشمولیت آنان رسیدگی شود به طور تفکیک در ۴ نسخه تهیه و تا اول آذر ماه هر سال به مراجعی که وظایف سازمان وظیفه عمومی‌محل را انجام می‌دهند تسلیم کند.
رئیس- ماده ۱۹ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) ماده ۲۰ قرائت می‌شود.
ماده ۲۰- حوزه‌های وظیفه عمومی‌تهران و مراجعی که در هر یک از مراکز شهرستان‌ها و بخش‌ها برای انجام وظایف سازمان وظیفه عمومی‌تعیین شده و یا خواهند شد امور وظیفه عمومى را که در این قانون پیش‌بینى گردیده است انجام خواهند داد.
رئیس- در ماده ۲۰ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) ماده ۲۱ قرائت می‌شود.
ماده ۲۱- نمایندگان کنسولی دولت شاهنشاهی ایران در کشورهای خارج مسئول اجرای مقررات قانون وظیفه عمومی‌نسبت به مشمولان مقیم حوزه مأموریت خود و مشمولانی که طبق تبصره ماده (۱۶) این قانون به آنها مراجعه می‌نمایند می‌باشند و موظفند به وضع مشمولیت آنان رسیدگی نموده نتیجه اقدامات را از طریق وزارت امور خارجه به اداره وظیفه عمومی‌اعلام دارند.
- تبصره- مشمولانی که پس از احضار به خدمت برابر مقررات آئین نامه اجرائی این قانون به طور موقت به خارج از کشور مسافرت می‌نمایند (در پایان مدت تعیین شده) و یا برای ادامه تحصیل به خارج از کشور مسافرت می‌نمایند پس از ترک تحصیل یا فراغ از تحصیل باید جهت رسیدگی به وضع مشمولیت شان خود را به سازمان‌های وظیفه عمومی‌داخل کشور معرفی نمایند مأموران کنسولی دولت شاهنشاهی ایران در کشورهای خارج به وضع مشمولیت این قبیل مشمولان رسیدگی که منجر به معافیت آنان بشود نخواهند کرد و جهت آنها برگ بازگشت به کشور صادر خواهند کرد.
رئیس- در ماده ۲۱ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهاد رسیده قرائت می‌شود.
محترماً پیشنهاد می‌نماید که در سطر آخر تبصره ماده ۲۱ پس از جمله «معافیت آنان بشود نخواهند کرد» اضافه شود مگر در موارد اضطراری که به پیشنهاد سرکنسول و موافقت کمیسیون نظام وظیفه در مرکز تصمیم مقتضی اتخاذ خواهد شد و برای سایر موارد برگ بازگشت به کشور صادر خواهند کرد.
با تقدیم احترام- پرفسور مخبر فرهمند.
رئیس- ماده ۲۲ قرائت می‌شود.
ماده ۲۲- مشمولانی که طبق مقررات این قانون سالم تشخیص داده شوند و خود را بلامانع معرفی نمایند به خدمت اعزام خواهند شد.
رئیس- در ماده ۲۲ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) ماده ۲۳ قرائت می‌شود.
ماده ۲۳- به وضع مشمولانی که ادعای تکفل نمایند در مراکز شهرستان‌ها و بخش‌ها وسیله هیئتی مرکب از اشخاص زیر رسیدگی می‌شود:
- الف- بخشدار محل یا جانشین او.
- ب- رئیس سازمان وظیفه عمومی‌محل یا معاون او.
- ج- در صورت وجود دادسرا نماینده دادستان شهرستان و در صورت وجود دادگاه بخش مستقل نماینده رئیس دادگاه.
- د- دو نفر از نمایندگان انجمن شهر مرکز بخش یا انجمن ده مرکز بخش حسب مورد به معرفی انجمن در صورتی که وجود داشته باشد.
رئیس- در ماده ۲۳ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.
احتراماً پیشنهاد می‌نمائیم که بند الف از ماده ۲۳ لایحه قانون خدمت وظیفه عمومی‌بشرح زیر اصلاح شود:
- الف- فرماندار یا بخشدار محل یا جانشین آنان.
با تقدیم احترام- معزی- اردلان.
محترماً پیشنهاد می‌شود دو نفر مندرج در بند د ماده ۲۳ قانون وظیفه عمومی‌از انجمن شهرستان انتخاب گردند.
با احترام- روحانی.
رئیس- ماده ۲۴ قرائت می‌شود.
ماده ۲۴- هیئت رسیدگی در کنسول‌گری‌های دولت شاهنشاهی ایران در کشورهای خارج برای رسیدگی به وضع مشمولانی که مدعی کفالت هستند از اشخاص زیر تشکیل می‌شود:
- الف- سرکنسول یا کنسول یا نماینده آنها.
- ب- یک نفر از اتباع ایرانى مقیم محل به انتخاب سفارت یا کنسولگرى.
- ج- وابسته نظامی‌شاهنشاهی و چنان چه وابسته نظامی‌در محل وجود نداشته باشد یک نفر دیگر از اتباع ایرانی مقیم محل به انتخاب سفارت یا کنسول گری.
رئیس- در ماده ۲۴ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) ماده ۲۵ قرائت می‌شود.
ماده ۲۵- در صورتی که مشمول به رأی صادره از طرف هیئت رسیدگی اعتراض نماید و یا هر یک از اعضائی که در اقلیت هستند به عنوان نقض قوانین و مقررات وظیفه عمومی‌ذیل رأی موجهاً اعتراض نمایند در صورت تائید این اعتراض از طرف اداره وظیفه عمومی‌یا نماینده اداره مزبور پرونده مشمول به هیئت رسیدگی تجدید نظر که در سازمان وظیفه عمومی‌تهران و مراکز هنگ‌ها و گردان‌های مستقل ژاندارمری تشکیل خواهد شد احاله می‌گردد و رأی هیئت مزبور به استثنای موارد منطبق با مقررات ماده ۲۸ این قانون قاطع و غیر قابل اعتراض است.
- تبصره- رسیدگی به اعتراض به آراء صادره از هیئت‌های رسیدگی نمایندگی‌های دولت شاهنشاهی ایران در کشورهای خارج در صورت تائید اعتراض از طرف اداره وظیفه عمومی‌به هیئت تجدیدنظر سازمان وظیفه عمومی‌تهران احاله می‌گردد.
رئیس- در ماده ۲۵ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهاد رسیده قرائت می‌شود.
پیشنهاد می‌نماید از سطر سوم و چهارم ماده ۲۵ لایحه وظیفه عمومی‌جمله (در صورت تائید این اعتراض از طرف اداره وظیفه عمومی‌یا نماینده اداره مزبور) حذف گردد.
با احترام- دکتر حکیم شوشتری.
رئیس- ماده ۲۶ قرائت می‌شود.
ماده ۲۶- هیئت رسیدگی تجدید نظر در سازمان وظیفه عمومی‌تهران و مراکز هنگ‌ها و گردان‌های مستقل ژاندارمری با شرکت اشخاص زیر تشکیل می‌شود:
- الف- فرماندار یا معاون او.
- ب- در سازمان وظیفه عمومی‌تهران رئیس سازمان یا جانشین او و در هنگ‌ها و گردان‌های مستقل ژاندارمری فرمانده هنگ، یا گردان مستقل یا معاون آنها.
- ج- دادستان شهرستان یا یکی از داد یاران.
- د- در صورت وجود انجمن شهر دو نفر نماینده انجمن شهر به معرفی انجمن.
رئیس- در ماده ۲۶ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) ماده ۲۷ قرائت می‌شود.
ماده ۲۷- هر یک از اعضاء هیئت‌های رسیدگی که نسبت به موضوعی درباره مشمولی در هیئت رسیدگی رأی داده باشند حق شرکت در هیئت تجدید نظر برای تجدید رسیدگی درباره همان موضوع برای آن مشمول را ندارند.
رئیس- در ماده ۲۷ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) ماده ۲۸ قرائت می‌شود.
ماده ۲۸- چنان چه حداکثر ظرف دو سال از تاریخ صدور رأی دادگاه تجدید نظر در نتیجه بازرسی‌های معموله معلوم گردد نظر هیئت رسیدگی تجدید نظر منطبق با اصول و قوانین جاری نبوده و اهمیت آن به حدی باشد که در وضع مشمول مؤثر باشد پرونده به وسیله رئیس اداره وظیفه عمومی‌در شورای عالی وظیفه عمومی مرکب از اشخاص زیر مطرح می‌گردد و نظر این شورا قطعی و غیر قابل اعتراض است:
- الف- رئیس اداره وظیفه عمومی یا معاون او.
- ب- یکی از مدیران کل وزارت کشور به انتخاب وزیر کشور.
- ج- یکی از دادیاران دیوان عالی کشور به انتخاب دادستان کل کشور.
رئیس- در ماده ۲۸ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) ماده ۲۹ قرائت می‌شود.
ماده ۲۹- چنان چه در حین انجام خدمت زیر پرچم تغییری در وضع مشمول حاصل گردد و مشمول یا یکی از مکفولین تحت تکفل او ادعای کفالت نماید فرماندهان و رؤسای مربوط مکلفند مراتب را به حوزه‌های وظیفه عمومی‌یا گروهان‌های اعزام کننده مشارالیه اعلام دارند در این صورت وضع مشمول در هیئت رسیدگی مطرح و تصمیم مقتضی اتخاذ خواهد شد.
رئیس- در ماده ۲۹ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) ماده ۳۰ قرائت می‌شود.
ماده ۳۰- دانش‌آموزان سه ساله آخر دبیرستان‌ها و هنرجویان هنرستان‌ها و آموزشگاه‌های فنی و حرفه‌ای که از طرف وزارتخانه مربوط به رسمیت شناخته شده و ارزش تحصیلی آنها معادل دیپلم باشد و دانشجویان دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی چنان چه در حین تحصیل به سن مشمولیت برسند تا زمانی که به تحصیلات خود ادامه می‌دهند از اعزام به خدمت زیر پرچم معاف خواهند بود. به شرط این که سن دانش‌آموزان و هنرجویان از ۲۲ سال تمام و سن دانشجویان از ۲۹ سال تمام و دانشجویانی که با رعایت مقررات این قانون جهت ادامه تحصیل به خارج از کشور عزیمت می‌نمایند از ۳۰ سال تمام تجاوز نکند.
- تبصره ۱- دانشجویان مشغول تحصیل در دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی در صورتی می‌توانند از معافیت مذکور در این ماده برخوردار شوند که رشته تحصیلی خود را تغییر ندهند. مگر این که تغییر رشته تحصیلی مورد تائید وزارت علوم و آموزش عالی قرار گیرد.
- تبصره ۲- دانش‌آموزان دوره دوم دبیرستان‌ها و دانشجویانی که در تاریخ تصویب این قانون در دانشکده‌ها و مؤسسات آموزش عالی مشغول تحصیل می‌باشند تا خاتمه دوره مربوط از شرط سن مذکور در این ماده مستثنی خواهند بود.
- تبصره ۳- دانشجویانی که برابر مقررات آئین‌نامه انضباطی دانشجویان مصوب وزارت علوم و آموزش عالی از تحصیل معلق می‌گردند و از طرف دانشگاه‌ها یا دانشکده‌های مستقل و یا مؤسسات آموزش عالی به اداره وظیفه عمومی‌معرفی می‌شوند معافیت تحصیلی آنان لغو می‌شود و در صورتی که برابر مقررات این قانون قابل خدمت و بلامانع تشخیص داده شوند در اولین نوبت به خدمت اعزام خواهند شد و خدمت زیر پرچم خود را با درجه و رتبه سربازی انجام خواهند داد. این قبیل افراد افراد در دوره آموزش نظامی‌در صورت ابراز علاقه و شایستگی بنا به پیشنهاد شورای مرکز آموزش نظامی‌و تصویب فرمانده مربوط که محل خدمت سازمانی وی درجه امیری باشد می‌توانند از مقررات ماده ۴۴ استفاده نمایند.
رئیس- در ماده ۳۰ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.
در سطر دوم ماده ۳۰ لایحه قانون خدمت نظام وظیفه عمومی‌پیشنهاد می‌نماید:
جمله: «از طرف وزارتخانه مربوط به رسمیت شناخته شده و» حذف گردد.
با تقدیم احترامات- ماهیار.
محترماً پیشنهاد می‌شود تبصره ذیل به ماده ۳۰ لایحه وظیفه عمومی‌اضافه شود.
- تبصره- حقوق وظیفه مشمولینی که پس از اخذ دیپلم در کنکور دانشکده‌ها و مؤسسات آموزش عالی پذیرفته شده و می‌شوند ولی به جهتی از جهات مقررات وظیفه عمومی‌به خدمت وظیفه خوانده شوند هر گاه بعد از انجام خدمت وظیفه به تحصیل مشغول شوند از مقررات ماده- قانون استخدام برخوردار خواهد بود.
با ادای احترام- روحانی.
ریاست معظم مجلس شورای ملی
چون نظام جدید آموزش و پرورش دوره‌های تحصیلی را به سه دوره پنج ساله ابتدائی، سه ساله راهنمائی تحصیلی و چهار ساله نظری و حرفه‌ای و کشاورزی تقسیم می‌کند علیهذا سطر اول ماده ۳۰ را بشرح زیر پیشنهاد می‌نماید.
ماده ۳۰- دانش‌آموزان سه ساله آخر دبیرستان‌های فعلی یا (چهار ساله آخر نظام جدید دبیرستان‌ها که شامل دوره‌هاى نظرى و حرفه‌اى و کشاورزى است) و آموزشگاه‌هاى فنى‌و‌حرفه‌اى که ارزش تحصیلى آنها معادل دیپلم باشد ...
با تقدیم احترام- ماهیار
سطر پنجم ماده ۳۰ لایحه قانون خدمت نظام وظیفه عمومی‌را بشرح زیر پیشنهاد می‌کند.
... به شرط این که سن دانش‌آموزان و هنرجویان از ۲۴ سال تمام و سن دانشجویان از ۳۰ سال تمام و دانشجویانی که با رعایت مقررات این قانون جهت ادامه تحصیل به خارج از کشور عزیمت می‌نمایند از ۳۱ سال تمام تجاوز نکند.
با تقدیم احترام- ماهیار.
رئیس- ماده ۳۱ قرائت می‌شود.
ماده ۳۱- صدور کارت معافیت تحصیلی دانش‌آموزان، هنرجویان و دانشجویان موکول به گواهی اشتغال به تحصیل آنان از طرف مقامات مسئول بوده و مدت اعتبار آن یک سال تمام می‌باشد.
رئیس- در ماده ۳۱ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) ماده ۳۲ قرائت می‌شود.
ماده ۳۲- دانش‌آموزان و هنرجویان و دانشجویان مشمول به محض ترک تحصیل یا فراغ از تحصیل یا رسیدن به حد نصاب سن مندرج در ماده (۳۰) این قانون با رعایت مفاد تبصره‌های آن باید برای انجام خدمت زیر پرچم خود را معرفی نمایند. مقامات مسئول مکلفند صورت اسامی‌این قبیل مشمولان را با ذکر مشخصات کامل و نشانی و رشته تحصیلی به طور انفرادی بدون تأخیر به سازمان وظیفه عمومی‌محل ارسال دارند.
- تبصره ۱- مشمولانی که با داشتن معافیت تحصیلی در خارج از کشور تحصیل می‌نمایند به محض ترک تحصیل یا فراغ از تحصیل موظفند حداکثر ظرف یک سال از تاریخ فراغ از تحصیل یا ترک تحصیل خود را به سازمان وظیفه عمومی‌مربوط در داخل کشور معرفی نمایند.
- تبصره ۲- مقامات مسئول حسب مورد موظفند ارزش تحصیلی این قبیل مشمولان را از تاریخ تسلیم مدارک لازم حداکثر ظرف دو ماه تعیین و به آنان تسلیم و مراتب را به اداره وظیفه عمومی‌اعلام نمایند.
رئیس- در ماده ۳۲ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهاد رسیده قرائت می‌شود.
پیشنهاد می‌گردد تبصره ۲ ماده ۳۲ بشرح زیر اصلاح گردد:
- تبصره ۲- کسانی که بخواهند فرزندان خود را از دوره دوم دبیرستان یا پس از پایان دوره راهنمائی تحصیلی و قبل از رسیدن به سن مشمولیت...
با تقدیم احترام- ماهیار.
رئیس- ماده ۳۳ قرائت می‌شود.
ماده ۳۳- مشمولان دیپلمه که با داشتن برگ آماده به خدمت یا برگ معافیت موقت از خدمت زیر پرچم در مسابقه ورودی یکی از دانشگاه‌ها یا مؤسسات آموزش عالی داخل کشور قبول شده و قبل از انقضاء مدت اعتبار برگ آماده به خدمت یا برگ معافیت مزبور مشغول تحصیل شوند تا زمانی که به تحصیل اشتغال دارند می‌توانند از معافیت تحصیلی استفاده نمایند مشروط بر این که دارای غیبت غیر موجه نباشند. این معافیت فقط برای یک بار داده خواهد شد.
رئیس- در ماده ۳۳ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) ماده ۳۴ قرائت می‌شود.
ماده ۳۴- فارغ‌التحصیلان دیپلمه در صورتی که از نظر مقررات این قانون غیبت غیر موجه نداشته باشند و بنا به گواهی وزارت علوم و آموزش عالی حائز شرایط اشتغال به تحصیل در خارج از کشور باشند می‌توانند با استفاده از مقررات معافیت تحصیلی برای ادامه تحصیل به خارج از کشور مسافرت نمایند.
رئیس- در ماده ۳۴ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) ماده ۳۵ قرائت می‌شود.
ماده ۳۵- اشخاصی که از تاریخ تصویب این قانون قبل از سن احضار به خدمت زیر پرچم و بدون رعایت مقرّرات مادّه (۳۴) این قانون به خارج از کشور عزیمت نمایند و به تحصیل مشغول شوند در موقعى که به سن مشمولیت برسند به آنها معافیت تحصیلى داده نخواهد شد و نمایندگى‌هاى سیاسى و کنسولى دولت شاهنشاهى براى آنها برگ بازگشت صادر خواهند کرد.
- تبصره ۱- فرزندان ایرانیان مقیم خارج از کشور و فرزندان مأموران ثابت دولت شاهنشاهی در خارج از کشور و هم چنین کسانی که قانوناً تحت ولایت یا کفالت قانونی آنها هستند از مقررات این ماده مستثنی خواهند بود.
- تبصره ۲- کسانی که بخواهند فرزندان خود را از دوره دوم دبیرستان و قبل از رسیدن به سن مشمولیت برای ادامه تحصیل به خارج از کشور اعزام دارند باید قبلاً برای تائید صلاحیت مالی و اخلاقی به کمیسیونی مرکب از نمایندگان نخست وزیری و وزارت علوم و آموزش عالی و وزارت کشور و وزارت آموزش و پرورش و اداره وظیفه عمومی که بلافاصله پس از تصویب این قانون تشکیل می‌شود مراجعه نمایند و در صورتی که کمیسیون مزبور صلاحیت آنها را مورد تائید قرار دهد این قبیل دانش‌آموزان نیز می‌توانند از معافیت تحصیلی برای ادامه تحصیل در خارج از کشور استفاده نمایند و هم چنین کسانی که قبل از تصویب این قانون در خارج از کشور اعم از این که در دبستان‌ها و دبیرستان‌ها و دانشکده‌ها مشغول به تحصیل باشند تا خاتمه تحصیلات خود طبق مقررات این قانون از معافیت تحصیلی استفاده خواهند کرد.
رئیس- در ماده ۳۵ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.
در مورد لایحه وظیفه عمومی‌پیشنهاد می‌نماید در سطر ششم تبصره ۲ ماده ۳۵ پس از کلمه (و در صورتی که) جمله (اکثریت اعضای حاضر) اضافه شود.
یزدان پناه.
احتراماً پیشنهاد می‌نماید:
- تبصره ۲ ماده ۳۵ لایحه قانون خدمت وظیفه عمومی: سطر اول «از دوره دوم دبیرستان» حذف شود و نیز در سطر چهارم «اداره وظیفه عمومی» حذف شود.
با تقدیم احترام- دکتر امیرحسین پرتو اعظم.
رئیس- ماده ۳۶ قرائت می‌شود.
ماده ۳۶- مشمولان خدمت وظیفه عمومی‌از نظر وضع مزاجی و استعداد جسمی‌و روانی به سه دسته بشرح زیر تقسیم می‌گردند.
- دسته یکم- کسانی که از نظر استعداد جسمی‌و روانی سالم و قابل خدمت می‌باشند.
- دسته دوم- کسانی که به علت ضعف مزاج و یا ابتلاء به بیماری موقتاً قادر به انجام خدمت زیر پرچم نباشند.
- دسته سوم- مشمولانی که به علت نقص عضو یا ابتلاء به بیماری جسمی‌و یا روانی به طور دائم قادر به انجام خدمت زیر پرچم نباشند.
- تبصره ۱- نحوه طبقه‌بندی مشمولان و طرز معاینه و ضوابط معافیت پزشکی آنها به موجب آئین‌نامه معاینه پزشکی مشمولان خدمت وظیفه عمومی‌خواهد بود که به تصویب وزارت کشور و وزارت جنگ خواهد رسید.
- تبصره ۲- هر گاه مشمولان فارغ التحصیل بالاتر از دیپلمه به علل جسمی‌قادر به انجام خدمت زیر پرچم در نیروهای مسلح شاهنشاهی نباشند ولی با در نظر گرفتن تخصص آنان بتوانند از عهده انجام خدمت در دیگر سازمان‌های مندرج در ماده (۴) این قانون برآیند برای خدمت در سازمان‌های مذکور اعزام خواهند شد این قبیل مشمولان آن قسمت از برنامه آموزش علمی نظامی که با تشخیص کمیسیون پزشکی مراکز آموزشی و فرهنگی نیروهای مسلح شاهنشاهی با سلامت آنان منافات داشته باشد انجام نخواهند داد.
رئیس- در ماده ۳۶ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) ماده ۳۷ قرائت می‌شود.
ماده ۳۷- به مشمولان دسته دوم مندرج در ماده ۳۶ به منظور درمان یک سال معافیت داده می‌شود این قبیل مشمولان در پایان سال مجدداً معاینه و چنان چه قابل خدمت تشخیص داده نشوند یک سال دیگر معافیت داده می‌شود و در پایان سال دوم چنانچه باز قابل خدمت تشخیص داده نشوند معافیت دایم از خدمت در زمان صلح داده خواهد شد.
- تبصره ۱- سازمان‌ها و مؤسسات درمانی عمومی‌خیریه یا دولتی موظفند این قبیل مشمولان را که مکلفند به سازمان‌ها و مؤسسات مذکور مراجعه کنند مجاناً معالجه نمایند.
- تبصره ۲- در زمان جنگ یا بسیج همگانی می‌توان افرادی را که در زمان صلح به علل پزشکی یا تکفل از خدمت زیر پرچم معاف شده‌اند نیز به خدمت احضار کرد.
رئیس- در ماده ۳۷ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهاد رسیده قرائت می‌شود.
پیشنهاد می‌نماید تبصره یک ماده ۳۷ لایحه خدمت وظیفه عمومی‌حذف شود.
یزدان پناه.
رئیس- ماده ۳۸ قرائت می‌شود.
ماده ۳۸- به مشمولان دسته سوم مذکور در ماده (۳۶) این قانون بلافاصله بعد از معاینه پزشکی معافیت دائم از خدمت داده می‌شود.
رئیس- در ماده ۳۸ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) ماده ۳۹ قرائت می‌شود.
ماده ۳۹- معاینه مشمولان وسیله دو نفر پزشک از نیروهای مسلح شاهنشاهی انجام می‌گردد و در صورت نبودن پزشکان نیروهای مسلح شاهنشاهی از پزشکان غیر نظامی که صلاحیت آنان وسیله بهداری محل تائید شده باشد استفاده خواهد شد.
- تبصره- در صورت نبودن دو نفر پزشک در محل برای معاینه مشمولان از یک پزشک استفاده خواهد شد ولی اظهار نظر در مورد معافیت موقت پزشکی مشمولان عادی لااقل بایستی با نظر دو پزشک و اظهار نظر در مورد معافیت دائم مشمولان عادی با نظر شورای پزشکی که حداقل از سه نفر پزشک تشکیل می‌شود و اظهار نظر درباره معافیت مشمولان فارغ‌التحصیل دیپلمه و بالاتر اعم از معافیت موقت یا دائم با نظر شوراهای پزشکی نیروهای مسلح شاهنشاهی انجام گردد.
رئیس- در ماده ۳۹ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) ماده ۴۰ قرائت می‌شود.
ماده ۴۰- چنان چه رئیس اداره وظیفه عمومی‌ظرف دو سال به نحوی اطمینان حاصل نماید که مشمولی با تقلب و دسیسه در معاینه پزشکی معافیت اخذ کرده و یا بر خلاف این قانون و آئین نامه معاینه پزشکی از خدمت زیر پرچم معاف و یا سرباز تشخیص داده شده از این قبیل مشمولان در شورای عالی پزشکی که حداقل از پنج نفر پزشکان نیروهای مسلح شاهنشاهی در تهران تشکیل می‌گردد معاینه مجدد به عمل خواهد آمد و نظر این شورا قاطع و غیر قابل اعتراض است.
رئیس- در ماده ۴۰ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) ماده ۴۰ قرائت می‌شود.
ماده ۴۱- افسران و درجه‌داران و دانشجویان و دانش آموزان و افراد وظیفه چنان چه در حین خدمت زیر پرچم مبتلا به نقص عضو یا بیماری‌هائی گردند که مدت معالجه آنها بیش از سه ماه به طول انجامد و مشمول معافیت‌های مندرج در آئین نامه معاینه پزشکی نباشند در صورتی که طبق نظر شورای پزشکی بیمارستان‌های نیروهای مسلح شاهنشاهی قادر به ادامه خدمت نباشند از انجام بقیه خدمت زیر پرچم معاف و علاوه بر استفاده از مزایای قانون و آئین نامه بیمه نیروهای مسلح شاهنشاهی برای ادامه درمان به سازمان‌ها و مؤسسات درمانی عمومی‌خیریه یا دولتی معرفی و اعزام خواهند شد.
رئیس- در ماده ۴۱ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.
محترماً پیشنهاد می‌نماید که در آخر ماده ۴۱ اضافه شود در صورت لزوم نقص عضو به آنها پرداخت خواهد شد.
با تقدیم احترام- پروفسور مخبر فرهمند.
محترماً پیشنهاد می‌شود جمله شورای پزشکی بیمارستان‌های نیروهای مسلح شاهنشاهی در ماده ۴۱ لایحه وظیفه عمومی‌تبدیل به شورای عالی پزشکی نیروهای مسلح گردد.
با احترام- روحانی.
رئیس- ماده ۴۲ قرائت می‌شود.
ماده ۴۲- اشخاص زیر در صورتی که طبق آراء هیئت‌های رسیدگی مقرر در این قانون کفیل شناخته شوند یک سال به آنان معافیت داده می‌شود. به وضع کفالت این قبیل مشمولان در پایان سال مجدداً رسیدگی می‌شود چنان چه در وضع کفالت آنها تغییری حاصل نشده باشد یک سال دیگر معافیت کفالت داده می‌شود و در پایان سال دوم به وضع کفالت مشمولان مذکور رسیدگی و در صورت عدم تغییر وضع کفالت معافیت دائم از خدمت در زمان صلح داده خواهد شد:
- الف- مشمولان کفیل منحصر به فرد مادر فاقد شوهر و تمکن و شغل.
- ب- مشمولان کفیل منحصر به فرد معاش پدر از کار افتاده و بی بضاعت.
- ج- مشمولانی که به تنهائی عهده دار معیشت برادر صغیر و یا از کار افتاده خود باشند.
- د- مشمولانی که به تنهائی عهده دار معیشت خواهر صغیر یا فاقد شوهر یا فاقد کار یا تمکن باشند.
- هـ- فرزند ذکور منحصر به فرد والدینی که سن یکی از آنان از شصت سال تجاوز نموده باشد.
- تبصره ۱- از کار افتاده به کسی اطلاق می‌شود که از نظر جسمی‌یا روانی قادر به تأمین معیشت خود از طریق انجام کار یا حرفه‌ای که بدان وسیله امرار معاش می‌کرده نباشند و به کار دیگری اشتغال نداشته باشند.
- تبصره ۲- مشمولانی که قبل از تصویب این قانون از معافیت‌های مقرر در ماده ۶۳ قانون خدمت نظام وظیفه عمومی‌مصوب اسفند ماه ۱۳۲۱ و ماده ۶۴ اصلاحی همان قانون مصوب اسفند ۱۳۲۷ استفاده نموده‌اند کماکان از معافیت مربوط بر طبق قوانین مزبور استفاده خواهند کرد.
- تبصره ۳- مشمولانی که ادعای کفالت می‌نمایند می‌توانند مدارک لازم را تا دو ماه پیش از سال احضار به سازمان وظیفه عمومی‌محل سکونت شان تسلیم نمایند.
- تبصره ۴- بازجوئی‌های لازم نسبت به ادعای کفالت این قبیل مشمولان و هم چنین تصدیق صحت مندرجات استشهاد و مدارک آنها در مورد عائله تحت تکفل آنان و درآمد آنها در نقاطی که شهربانی وجود دارد با مأمورین شهربانی و در صورت نبودن شهربانی با مأمورین ژاندارمری است.
هر گاه مأموری بر خلاف حقیقت تصدیق کند که موجبات صدور رأی کفالت مشمول یا موجبات اعزام به خدمت او را من غیر حق فراهم سازد برابر مقررات این قانون تعقیب خواهد شد.
رئیس- در ماده ۴۲ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.
احتراماً پیشنهاد می‌نمائیم که به آخر ماده ۴۲ لایحه قانون خدمت وظیفه عمومی‌پس از بند هـ این اصلاحیه به عنوان بند ز اضافه شود.
- ز- مشمولانی که به تنهائی عهده دار معیشت جد و یا جده از کار افتاده خود باشند.
با تقدیم احترام- اردلان- معزی.
محترماً پیشنهاد می‌نماید بند هـ از ماده ۴۲ لایحه وظیفه عمومی‌بشرح زیر اصلاح شود:
- هـ- فرزند ذکور منحصر به فرد والدین بی بضاعتی که سن یکی از آنان از شصت سال تجاوز نموده باشد.
با تقدیم احترامات- امان الله ریگی.
پیشنهاد می‌نمایم که به ماده ۴۲ لایحه قانون خدمت وظیفه عمومی‌تبصره زیر اضافه شود.
کلیه مشمولینی که هنگام تصویب این قانون ۳۵ سال سن داشته و متأهل می‌باشند و دارای فرزنداند از خدمت زیر پرچم در زمان صلح معاف می‌باشند.
دکتر گاگیک.
پیشنهاد می‌شود در تبصره ۲ ماده ۴۲ اصلاح عبارتی بشرح زیر به عمل آید:
- تبصره ۲- افرادی که قبل از تصویب این قانون مشمول مقررات استفاده از معافیت‌های مقرر در ماده ۶۳ قانون خدمت نظام وظیفه عمومی مصوب اسفند ماه ۱۳۲۱ و ماده ۶۴ اصلاحی همان قانون مصوب اسفند ۱۳۲۷ وده‌اند کماکان از معافیت مربوط بر طبق قوانین مزبور استفاده خواهند کرد.
مصطفوى‌نایینى
رئیس- ماده ۴۳ قرائت می‌شود.
ماده ۴۳- مشمولان دیپلمه و بالاتر در صورتی که کفیل شناخته شوند از مقررات معافیت استفاده نخواهند کرد و با رعایت مقررات این قانون به خدمت اعزام می‌گردند و به منظور مساعدت با آنان در مدت آموزش نظامی دارندگان دیپلم و فوق دیپلم از حقوق گروهبان سومی‌و لیسانس و فوق لیسانس و دکترا از حقوق ستوان سومی‌و در مدت انجام بقیه خدمت زیر پرچم از حقوق و مزایای درجه مربوط استفاده خواهند نمود. در هر صورت حقوق و مزایای آنان کمتر از حقوق و مزایای مندرج در این ماده نخواهد بود.
رئیس- در ماده ۴۳ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.
محترماً پیشنهاد می‌نماید که ماده ۴۳ قانون خدمت وظیفه عمومی‌بشرح زیر اصلاح شود:
ماده ۴۳- مشمولان لیسانسیه و بالاتر در صورتی که کفیل شناخته شوند از مقررات معافیت استفاده نخواهند کرد و با رعایت مقررات این قانون به خدمت اعزام می‌گردند و به منظور مساعدت با آنان در مدت آموزش نظامی به آنان حقوق ستوان سومی‌و در مدت انجام بقیه خدمت زیر پرچم از حقوق و مزایای درجه مربوطه استفاده خواهند نمود در هر صورت حقوق و مزایای آنان کمتر از حقوق و مزایای مندرج در این ماده نخواهد بود.
عباس اخوان- عطاءالله اخلاقی- برومند.
پیشنهاد می‌شود در ماده ۴۳ لایحه وظیفه عمومی‌در سطر دوم پس از کلمه معافیت عبارت (به استثنای بند هـ ماده ۴۲) اضافه شود.
دکتر صاحبقلم.
پیشنهاد می‌شود ماده ۴۳ بشرح ذیل اصلاح شود.
ماده ۴۳- به استثنای مشمولین بند هـ ماده ۴۲ بقیه مشمولانی که ... الی آخر.
مصطفوی نائینی.
رئیس- ماده ۴۴ قرائت می‌شود.
ماده ۴۴- کلیه مشمولان فارغ‌التحصیل دیپلمه و بالاتر طبق برنامه و مدت آموزشی که از طرف وزارت جنگ و سایر سازمان‌های مذکور در ماده ۴ تنظیم می‌گردد دوره آموزش مقدماتی نظامی را طی خواهند کرد.
رئیس- در ماده ۴۴ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهاد رسیده قرائت می‌شود.
محترماً پیشنهاد می‌نماید ماده ۴۴ قانون خدمت وظیفه عمومی‌بشرح زیر اصلاح شود:
ماده ۴۴- کلیه مشمولان فارغ‌التحصیل دیپلمه و بالاتر طبق برنامه و مدت آموزشی که از طرف وزارت جنگ تنظیم می‌گردد دوره آموزش مقدماتی نظامی‌را طی خواهند کرد و برابر مواد بعدی برای طی دوره آموزش درجه داری وظیفه یا آموزش افسری وظیفه اعزام می‌گردند.
- تبصره- در مورد مشمولین دیپلمه در صورتی که تعداد آنان بیش از نیازمندی کادر درجه داری در سازمان‌های مذکور در ماده ۴ این قانون باشد تعداد لازم از میان مشمولینی که از لحاظ جسمانی متناسب باشند با توجه به رشته‌های تحصیلی آنان انتخاب و بقیه مانند مشمولین عادی جهت انجام خدمت زیر پرچم به مراکز آموزشی وظیفه تحویل می‌گردند.
عطاءالله اخلاقی- عباس اخوان- برومند.
رئیس- ماده ۴۵ قرائت می‌شود.
ماده ۴۵- مشمولان لیسانسیه و بالاتر پس از طی دوره آموزش مقدماتی نظامی‌در مراکز آموزشی و یا طی دوره آموزش نظامی‌حین تحصیل در دانشگاه‌ها و مؤسسات عالی آموزشی در صورتی که از لحاظ جسمی، روانی، اخلاقی و امنیتی شایستگی داشته باشند جهت طی دوره آموزش افسری وظیفه اعزام و پس از طى دوره مزبور، در صورت داشتن شایستگى دارندگان دانش‌نامه دکترى در رشته‌هاى مورد نیاز به درجه ستوان یکمى و سایرین به درجه ستوان دومى مفتخر خواهند شد.
- تبصره- در صورتی که مشمولان مزبور برابر نظر شورای مرکز آموزشی فاقد استعداد، صلاحیت تشخیص داده شدند و یا در آزمایش‌های دوره آموزشی افسری وظیفه مردود گردند بقیه خدمت زیر پرچم را در یکی از درجات درجه داری بر حسب تشخیص شورای مذکور انجام خواهند داد.
رئیس- در ماده ۴۵ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهاد رسیده قرائت می‌شود.
محترماً پیشنهاد می‌نماید ماده ۴۵ قانون خدمت وظیفه عمومی‌بشرح زیر اصلاح شود:
ماده ۴۵- مشمولان دیپلمه فوق پس از طی دوره آموزش مقدماتی نظامی و موفقیت در آزمایش‌های مربوطه در صورتی که از لحاظ جسمانی- روانی- اخلاقی- امنیتی شایستگی داشته باشند برای طی دوره آموزشی درجه داری وظیفه اعزام و پس از موفقیت در طی دوره مزبور داشتن شایستگی بر حسب معدل آزمایش‌های نهائی و احتیاجات نیروهای مسلح شاهنشاهی و سایر سازمان‌های مذکور در ماده ۴ به یکی از درجات گروهبانی وظیفه مفتخر خواهند شد.
- تبصره- در صورتی که مشمولان مذکور در این ماده در آزمایش‌های مربوط مردود شوند و یا برابر نظر شورای مرکز آموزش فاقد استعداد یا صلاحیت تشخیص داده شوند بقیه خدمت زیر پرچم را با درجه و حقوق افرادی وظیفه انجام خواهند داد.
عباس اخوان- عطاءالله اخلاقی- برومند.
رئیس- ماده ۴۶ قرائت می‌شود.
ماده ۴۶- مشمولان دیپلمه و فوق دیپلمه پس از طی دوره آموزش مقدماتی نظامی‌در مراکز آموزشی در صورتی که از لحاظ جسمانی، روانی، اخلاقی، امنیتی شایستگی داشته باشند و هم چنین مشمولان لیسانسیه و بلاتر که به واسطه مردودیت در طی دوره آموزش نظامی‌مقدماتی و یا نداشتن شایستگی جهت طی دوره آموزش افسری وظیفه معرفی نگردیده‌اند برای طی دوره آموزشی درجه داری اعزام و پس از موفقیت در طی دوره مزبور و داشتن شایستگی بر حسب معدل آزمایش‌های نهائی و احتیاجات نیروهای مسلح شاهنشاهی و سایر سازمان‌های مذکور در ماده ۴ در صورتی که فوق دیپلمه باشند به یکی از درجات استواری و دیپلمه‌ها به یکی از درجات گروهبانی مفتخر خواهند شد.
- تبصره- در صورتی که مشمولان مزبور برابر نظر شورای مرکز آموزش فاقد استعداد یا صلاحیت تشخیص داده شوند و یا در آزمایش‌های دوره آموزشی درجه داری مردود گردند و هم چنین مشمولان دیپلم و فوق دیپلم که به واسطه مردودیت در طی آموزش نظامی‌مقدماتی و یا نداشتن صلاحیت جهت طی دوره آموزش درجه داری وظیفه معرفی نگردند بقیه خدمت خود را مانند مشمولان عادی انجام خواهند داد.
رئیس- در ماده ۴۶ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.
پیشنهاد می‌شود سطر سوم تبصره ماده ۴۶ بشرح زیر اصلاح گردد:
- ... هم چنین مشمولان دیپلمه و فوق دیپلمه که...
با تقدیم احترام- ماهیار.
پیشنهاد می‌شود در ماده ۴۶ لایحه وظیفه عمومی‌در سطر ما قبل آخر پس از جمله در صورتی که کلمه لیسانسیه قبل از عبارت فوق دیپلمه اضافه شود.
دکتر صاحبقلم.
محترماً پیشنهاد می‌نماید ماده ۴۶ قانون خدمت وظیفه عمومی‌بشرح زیر اصلاح شود:
ماده ۴۶- مشمولان لیسانسیه و بالاتر پس از طی دوره آموزش مقدماتی نظامی‌و یا طی دوره آموزش نظامی‌حین تحصیل در دانشگاه‌ها و مؤسسات عالی آموزشی و موفقیت در آزمایش‌های مربوطه در صورتی که از لحاظ جسمی- روانی- اخلاقی و امنیتی شایستگی داشته باشند برای طی دوره آموزش افسری وظیفه اعزام و پس از طی دوره مزبور و موفقیت در آزمایش‌هاى این دوره در صورت داشتن شایستگى- دارندگان دانش‌نامه دکترى در رشته‌هاى مورد نیاز به درجه ستوان یکمى وظیفه و سایرین به درجه ستوان دومى وظیفه مفتخر خواهند شد.
- تبصره ۱- در صورتی که مشمولان مزبور در آزمایش‌های دوره‌ای مقدماتی نظامی‌مردود شوند و یا برابر نظر شورای مرکز آموزش از لحاظ جسمی- روانی- اخلاقی صلاحیت طی دوره افسری را نداشته باشند برای طی دوره درجه داری اعزام و برابر مقررات ماده قبل با آنان رفتار خواهد شد.
- تبصره ۲- در صورتی که مشمولان مزبور در آزمایش‌های دوره آموزشی افسری وظیفه مردود گردند یا از لحاظ جسمی- روانی- اخلاقی- فاقد صلاحیت نیل به مقام افسری بر حسب تشخیص شورای مرکز آموزش مربوطه باشند بقیه خدمت زیر پرچم را در یکی از درجات درجه داری وظیفه انجام خواهند داد.
- تبصره ۳- در صورتی که مشمولان مزبور در هر یک از مراحل آموزشی به علل امنیتی فاقد صلاحیت نیل به مقام افسری تشخیص داده شوند بقیه خدمت زیر پرچم را به درجه و حقوق افراد وظیفه انجام خواهند داد.
عباس اخوان- عطاءالله اخلاقی- برومند.
رئیس- ماده ۴۷ قرائت می‌شود.
ماده ۴۷- افسران و درجه داران وظیفه که پس از انجام حداقل شش ماه خدمت افسری یا درجه داری برابر تشخیص فرماندهان یا رؤسای مربوط ممتاز و برجسته تشخیص داده شوند در صورت موفقیت در آزمایش به یک درجه بالاتر مفتخر و بقیه خدمت زیر پرچم را با درجه جدید انجام خواهند داد.
- تبصره- نحوه اجرای مقررات مواد ۴۵ و ۴۶ و ۴۷ در آئین نامه اجرائی این قانون تعیین خواهد شد.
رئیس- در ماده ۴۷ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهاد رسیده قرائت می‌شود.
محترماً پیشنهاد می‌نماید ماده ۴۷ قانون خدمت وظیفه عمومی‌بشرح زیر اصلاح شود:
ماده ۴۷- درجه‌داران وظیفه که پس از انجام حداقل شش ماه خدمت درجه داری برابر تشخیص فرماندهان یا رؤسای مربوطه ممتاز و برجسته تشخیص داده شوند در صورت موفقیت در آزمایش ممکن است به یک درجه بالاتر مفتخر و بقیه خدمت زیر پرچم را با درجه جدید انجام دهند.
عباس اخوان- عطاءالله اخلاقی- برومند.
رئیس- ماده ۴۸ قرائت می‌شود.
ماده ۴۸- افسران و درجه‌داران احتیاط و ذخیره که برای طی دوره‌های آموزشی فرا خوانده می‌شوند پس از طی دوره آموزشی لازم و موفقیت در آزمایش‌های مربوط در صورت ابراز لیاقت و شایستگی برابر مقررات آئین نامه اجرائی این قانون به ترفیع درجه تا سرهنگی (سرهنگی داخل) نائل خواهند شد.
رئیس- در ماده ۴۸ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) ماده ۴۹ قرائت می‌شود.
ماده ۴۹- اعطای درجه افسری به مشمولان خدمت وظیفه عمومی‌و هم چنین تنزیل درجه افسران وظیفه برابر مقررات مواد قبل با تصویب اعلیحضرت همایون شاهنشاه بزرگ ارتشتاران و درج در فرمان همگانی ارتش شاهنشاهی (در مورد افسران وظیفه‌ای که خدمت مقرر را در ارتش شاهنشاهی و سایر سازمان‌های مذکور در ماده ۴ انجام می‌دهند) و درج در فرمان همگانی ژاندارمری کل کشور (در مورد افسران وظیفه مربوط) خواهد بود.
- تبصره- تنزیل درجه افسران وظیفه در زمان جنگ در اختیار فرماندهانی است که قانوناً اختیار صدور امر تعقیب را دارند.
رئیس- در ماده ۴۹ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) ماده ۵۰ قرائت می‌شود.
ماده ۵۰- اعطای درجات درجه داری و افرادی به مشمولان خدمت وظیفه عمومی در حین خدمت زیر پرچم و هم چنین تنزیل درجه آنان از اختیارات فرماندهان و رؤسای مربوط با رعایت مقررات ماده ۱۹ قانون استخدام نیروهای مصلح شاهنشاهی خواهد بود.
رئیس- در ماده ۵۰ نظرى نیست؟ (اظهارى نشد) مادّه ۵۱ قرائت مى‌شود.
ماده ۵۱- افسران و درجه داران وظیفه چنان چه در هر یک از دوره‌های خدمتی شئون و خصائل درجه خود را به تشخیص کمیسیونی مرکب از پنج نفر از افسران قسمت مربوط و تائید فرمانده یا رئیس قسمت (از مقامات سرتیپی و بالاتر) از دست بدهند با تصویب اعلیحضرت همایون شاهنشاه بزرگ ارتشتاران و درج در فرمان همگانی ارتش شاهنشاهی حسب مورد و اهمیت موضوع تا رتبه سربازی تنزیل درجه داده خواهند شد و بقیه خدمت وظیفه را در کلیه دوره‌ها با همان درجه و حقوق و مزایای همان رتبه انجام خواهند داد.
رئیس- در ماده ۵۱ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) ماده ۵۲ قرائت می‌شود.
ماده ۵۲- میزان حقوق و مزایای ماهانه افسران- درجه‌داران- دانشجویان و دانش‌آموزان و افراد وظیفه بشرح زیر خواهد بود:
- الف- حقوق و مزایای ماهانه افسران و درجه داران وظیفه معادل حقوق و مزایای ماهانه افسران و درجه‌داران کادر ثابت جز آن چه که به موجب قوانین فقط به افسران و درجه‌داران کادر ثابت تعلق می‌گیرد.
- ب- حقوق ماهانه دانشجویان وظیفه که دوره آموزش افسری را طی می‌نمایند معادل حقوق ماهانه دانشجویان آموزشگاه افسری جزء.
- ج- حقوق ماهانه دانش‌آموزان و دانشجویان در مدت آموزش مقدماتی نظامی‌و حقوق ماهانه دانش‌آموزان آموزشگاه درجه داری وظیفه در مدت آموزش تخصصی معادل حقوق ماهانه آموزشگاه درجه داری کادر ثابت.
- د- حقوق ماهانه افراد وظیفه به میزانی که هر سال در بودجه وزارت جنگ پیش‌بینی می‌شود.
- تبصره- در مورد مشمولان دیپلمه و بالاتر که برابر مقررات این قانون کفیل شناخته می‌شوند برابر ماده ۴۳ این قانون رفتار می‌شود.
رئیس- در ماده ۵۲ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) ماده ۵۳ قرائت می‌شود.
ماده ۵۳- افسران و درجه داران وظیفه در صورت اعزام به مأموریت یا انتقال یا خدمت در مناطق بد آب و هوا مشمول مقررات فوق‌العاده و مزایای مربوط به افسران و درجه‌داران کادر ثابت خواهند بود و چنان چه در یگان‌ها و قسمت‌هائی که پرسنل کادر ثابت آنها از مزایای قانونی خاص استفاده می‌نمایند مشغول خدمت گردند در شرایط مشابه از مزایای مزبور استفاده خواهند کرد.
رئیس- در ماده ۵۳ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) ماده ۵۴ قرائت می‌شود.
ماده ۵۴- وزارت جنگ می‌تواند یک یا چند طبقه از افسران و درجه‌داران و افراد وظیفه که خدمت زیر پرچم را انجام داده‌اند و در دوره‌های احتیاط و ذخیره خدمت وظیفه عمومی‌هستند برای تجدید یا تکمیل آموزش نظامی‌یا بسیج به خدمت فراخوانده و پس از پایان آموزش یا رفع احتیاج آنان را مرخص نمایند.
- تبصره- نحوه احظار و مهلت معرفی فرا خوانده شدگان و هم چنین کسانی که به علل ناشی از وضع جسمانی یا اجتماعی یا مشاغل آنان ممکن است از فرا خوانده شدن برای تجدید یا تکمیل آموزش نظامی‌معاف گردند در آئین نامه اجرائی این قانون تعیین خواهد شد.
رئیس- در ماده ۵۴ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) ماده ۵۵ قرائت می‌شود.
ماده ۵۵- هزینه رفت و آمد افسران و درجه داران و افراد وظیفه‌ای که برای تجدید یا تکمیل آموزش نظامی‌یا بسیج فرا خوانده می‌شوند به عهده وزارت جنگ می‌باشد.
- تبصره- در مواردی که رفت و آمد به وسیله بنگاه‌های راه آهن و کشتیرانی دولتی امکان‌پذیر باشد فرا خوانده شدگان با ارائه مدارک لازم که در آئین‌نامه اجرائی این قانون پیش‌بینی می‌شود به طور رایگان از وسائل مزبور استفاده خواهند نمود.
رئیس- در ماده ۵۵ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) ماده ۵۶ قرائت می‌شود.
ماده ۵۶- فرا خوانده شدگان برای تجدید یا تکمیل آموزش در صورتی که کارمند یکی از وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی یا وابسته به دولت یا بخش خصوصی باشند با حفظ شغل مربوط حقوق و مزایای خود را از همان وزارتخانه یا مؤسسه یا بخش خصوصی دریافت خواهند داشت در غیر این صورت در مدت آموزش حقوقی معادل حقوق افسران و درجه‌داران و افراد هم درجه کادر ثابت از بودجه وزارت جنگ به آنان پرداخت می‌گردد.
رئیس- در ماده ۵۶ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) ماده ۵۷ قرائت می‌شود.
ماده ۵۷- فرا خوانده شدگان برای بسیج در مدت بسیج حقوقی معادل حقوق افسران و درجه‌داران و افراد هم درجه کادر ثابت از بودجه وزارت جنگ دریافت خواهند داشت.
رئیس- در ماده ۵۷ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) ماده ۵۸ قرائت می‌شود.
ماده ۵۸- مشمولان خدمت وظیفه عمومی که در زمان صلح در موارد زیر غایب محسوب می‌شوند:
- الف- مشمولان خدمت وظیفه عمومی که برای رسیدگی یا اعزام احضار شده و در مهلت یا موعد مقرر که از طرف اداره وظیفه عمومی اعلام می‌شود خود را معرفی ننموده باشند.
- ب- مشمولانی که معافیت‌های موقت دریافت داشته و پس از انقضاء مدت اعتبار ظرف یک ماه برای تجدید رسیدگی خود را معرفی ننمایند. پس از معرفی و یا دستگیری در صورتی که برابر مقررات این قانون قابل خدمت و بلامانع تشخیص داده شوند به خدمت اعزام می‌گردند و پس از اتمام خدمت زیر پرچم به اتهام غیبت آنان در مراجع دادگستری خارج از نوبت رسیدگی می‌گردد چنان چه دارای عذر موجه نباشند به زندان تأدیبی از دو ماه تا یک سال محکوم خواهند شد.
- تبصره ۱- مشمولان غائب در صورتی که پس از حضور یا دستگیری در معاینه پزشکی معاف دائم تشخیص داده شوند از تعقیب کیفری معاف خواهند بود.
- تبصره ۲- مشمولان غائب در صورتی که پس از حضور یا دستگیری در معاینه پزشکی معاف موقت تشخیص داده شوند برای درمان به سازمان‌ها و مؤسسات درمانی عمومی خیریه یا دولتی معرفی می‌شوند و بعد از انقضاء مهلت معافیت بر حسب این که قابل خدمت یا معاف دائم تشخیص داده شوند بر حسب مورد به خدمت اعزام یا معاف خواهند شد. در صورت اخیر قابل تعقیب کیفری نخواهند بود.
- تبصره ۳- مشمولانی که معافیت تکفل دریافت داشته و پس از انقضاء مدت معافیت خود را ظرف یک ماه برای تجدید رسیدگی معرفی نکرده باشند پس از حضور یا دستگیری به کفالت آنها رسیدگی می‌شود. در صورتی که در مدت غیبت در وضع تکفل آنان تغییری حاصل نشده و مشمولان در حال کفالت باشند از معافیت کفالت استفاده کرده و از تعقیب کیفری معاف خواهند شد.
رئیس- در ماده ۵۸ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهاد رسیده قرائت می‌شود.
پیشنهاد می‌شود ماده ۵۸ لایحه نظام وظیفه و بندهای الف و ب آن بشرح ذیل اصلاح گردد.
ماده ۵۸- مشمولان خدمت وظیفه عمومی که برای رسیدگی یا اعزام احضار شده و در مهلت یا موعد مقرر که از طرف اداره وظیفه عمومی‌اعلام می‌شود خود را معرفی ننمایند و هم چنین مشمولانی که معافیت‌های موقت دریافت داشته و پس از انقضاء مدت اعتبار ظرف یک ماه برای تجدید رسیدگی خود را معرفی نکنند غائب شناخته شده و پس از معرفی یا دستگیری در صورتی که برابر مقررات این قانون قابل خدمت و بلامانع تشخیص داده شوند به خدمت اعزام می‌گردند و پس از انجام خدمت زیر پرچم به اتهام غیبت آنان در مراجع دادگستری خارج از نوبت رسیدگی می‌گردد چنان چه دارای عذر موجه نباشند به زندان تأدیبی از دو ماه تا یک سال محکوم خواهند شد.
مصطفوی نائینی.
رئیس- ماده ۵۹ قرائت می‌شود.
ماده ۵۹- مشمولان غایبی که به خدمت زیر پرچم اعزام مى‌گردند در صورتى که در حین خدمت زیر پرچم حسن رفتار و اخلاق از آنان مشاهده شود و یا در عملیات جنگى ابراز شجاعت و فداکارى نمایند و مراتب مورد گواهى فرمانده مربوط که درجه محل سازمانى آن امیرى باشد واقع گردد از تعقیب کیفرى مربوط به اتهام غیبت معاف خواهند شد.
رئیس- در ماده ۵۹ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) ماده ۶۰ قرائت می‌شود.
ماده ۶۰- کسانی که با تقلب و دسیسه موجبات معافی خود یا دیگران را از خدمت وظیفه عمومی‌فراهم سازند در دادگاه نظامی‌به اتهام آنها رسیدگی شده به شش ماه تا دو سال حبس عادی محکوم خواهند شد و در صورتی که ارتکاب جرم در زمان جنگ باشد به دو تا پنج سال حبس مجرد محکوم می‌شوند هر گاه به موجب قوانین جاری اعمال ارتکابی آنها عناوین خاص دیگری داشته که مستلزم کیفر شدیدتری باشد در این صورت به کیفر اشد محکوم می‌گردند.
- تبصره- منظور از تقلب و دسیسه مذکور در این ماده عبارت است از ارتکاب اعمالی که موجبات معافیت مشمول را من غیر حق فراهم یا وسایل آن را تسهیل نماید از قبیل اخذ شناسنامه مجدد، استفاده از شناسنامه دیگران، اعمال نفوذ، دادن شهادت کذب، گواهی برخلاف واقع، مکتوم داشتن حقیقت و تحریک کردن و فریب دادن مشمول و نظایر آنها.
رئیس- در ماده ۶۰ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) ماده ۶۱ قرائت می‌شود.
ماده ۶۱- اشخاصی که به منظور اجرای مقررات این قانون وظایفی به عهده آنان محول شده است اعم از مسئولان و کارمندان اداره وظیفه عمومی‌و ژاندارمری و شهربانی و سازمان‌های تابعه آنان و سایر مأموران وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی و نمایندگان انجمن‌های شهر و ده و ده‌داران و کدخدایان چنان چه با سوء نیت موجبات معافیت یا اعزام مشمولی را به خدمت وظیفه عمومی‌من غیر حق فراهم سازند در دادگاه نظامی‌به اتهام آنها رسیدگی شده به حبس عادی از یک تا سه سال محکوم خواهند شد و در صورتی که عمل در زمان جنگ واقع شود به حبس مجرد از دو تا ده سال محکوم خواهند شد.
رئیس- در ماده ۶۱ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهاد رسیده قرائت می‌شود.
محترماً پیشنهاد می‌شود ماده ۶۱ لایحه وظیفه عمومی بشرح زیر اصلاح گردد:
کسانی که به منظور اجرای مقررات این قانون وظایفی به عهده دارند چنان چه با سوء نیت موجبات معافیت و یا اعزام مشمولی را به خدمت وظیفه عمومی‌من غیر حق فراهم سازند به ترتیب زیر با آنها رفتار خواهد شد:
- الف- تخلفات مسئولان و کارمندان اداره وظیفه عمومی‌و ژاندارمری و شهربانی و سازمان‌های تابعه آنان و سایر مأموران موظف وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی در دادگاه‌های نظامی‌رسیدگی می‌شود.
- ب- تخلفات نمایندگان انجمن‌های شهر و ده و ده‌داران و کدخدایان در محاکم دادگستری رسیدگی خواهد شد ولی در هر حال مجازات این قبیل متخلفین از یک سال تا دو سال حبس تأدیبی خواهد بود ولی اگر جرم در زمان جنگ واقع شود متخلفین به حبس مجرد از دو سال تا ۱۰ سال محکوم خواهند شد.
با تقدیم احترام- امان الله ریگی.
رئیس- ماده ۶۲ قرائت می‌شود.
ماده ۶۲- مشمولانی که فرمان احضار آنان برای رسیدگی صادر می‌گردد مکلفند طی سال احضار وضع مشمولیت خود را روشن نمایند چنان چه مشمولان مذکور به سن ۲۹ سال تمام نرسیده باشند ادارات اصلاحات ارضی و تعاون روستائی در مورد فروش و واگذاری زمین و مؤسسات اعتباری و شرکت‌های تعاونی روستائی در مورد پرداخت هر گونه وام کشاورزی و دفاتر اسناد رسمی‌در مورد خرید و فروش اموال غیر منقول و دفاتر ازدواج در مورد انجام عقد ازدواج و شهربانی کل کشور در مورد صدور گواهی‌نامه رانندگی و شهرداری‌ها در مورد صدور یا تجدید پروانه ادامه کسب و وزارت بهداری در مورد تمدید کارت سلامت اشخاص برای ادامه کسب در صورتی تقاضای آنها را پذیرفته و مورد رسیدگی و اقدام قرار خواهند داد که وضع مشمولیت متقاضی روشن شده باشد. به این ترتیب که مشمول متقاضى باید فتوکپى یا رونوشت مصدق برگ اعزام به خدمت یا برگ خاتمه خدمت یا معافیت دایم از خدمت و یا برگ معافیت موقّت و یا آمادّه به خدمت که مهلت آنها منقضى نشده باشد تسلیم نماید مسئولین امر که برخلاف مقرّرات این مادّه اقدام نمایند تحت تعقیب قرار گرفته و به حبس تأدیبى از شش ماه تا دو سال محکوم خواهند شد. دادگاه‌ها مکلفند به این گونه جرایم خارج از نوبت رسیدگى نمایند.
رئیس- در ماده ۶۲ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.
پیشنهاد می‌شود در ماده ۶۲ لایحه وظیفه عمومی عبارت (و دفاتر ازدواج در مورد انجام عقد ازدواج) حذف گردد.
دکتر صاحبقلم.
احتراماً اینجانب پیشنهاد می‌نماید ماده ۶۲ لایحه وظیفه عمومی‌حذف گردد.
با تقدیم احترامات- محمد علی رشتی.
رئیس- ماده ۶۳ قرائت می‌شود.
ماده ۶۳- استخدام مشمولین به طور کلی در وزارتخانه‌ها و مؤسسات وابسته به دولت و در کارخانه‌ها و کارگاه‌ها و مؤسسات خصوصی بدون داشتن معافیت دائم ممنوع است مجازات متخلفین (استخدام کنندگان) از شش ماه تا دو سال حبس تأدیبی خواهد بود. دادگاه‌ها مکلفند به این گونه جرائم خارج از نوبت رسیدگی نمایند.
- تبصره ۱- اشتغال به کار مشمولین با برگ معافیت موقت یا دفترچه آماده به خدمت فقط در مدت اعتبار آنها بلامانع است.
- تبصره ۲- استخدام مشمولین در نیروهای مسلح شاهنشاهی با رعایت تبصره ۳ ماده (۸) این قانون از محدودیت مقرر در این ماده مستثنی است.
رئیس- در ماده ۶۳ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهاد رسیده قرائت می‌شود.
پیشنهاد می‌شود در سطر ۲ تبصره ۱ ماده ۶۳ کلمه «فقط» حذف شود.
مصطفوی نائینی.
رئیس- ماده ۶۴ قرائت می‌شود.
ماده ۶۴- آئین‌نامه‌های اجرائی این قانون وسیله وزارتخانه‌های کشور و جنگ تهیه و تصویب و به موقع اجرا گذارده خواهد شد.
رئیس- در ماده ۶۴ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) ماده ۶۵ قرائت می‌شود.
ماده ۶۵- قانون خدمت نظام وظیفه مصوب سال ۱۳۲۱ به استثنای مقررات جزائی مذکور در مواد ۱۵۵ و ۱۵۶ و آن قسمت از سایر قوانین و مقررات که مغایر با این قانون باشد ملغی است.
رئیس- در ماده ۶۵ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهاد الحاقی قرائت می‌شود.
پیشنهاد می‌شود ماده زیر به لایحه وظیفه عمومی‌اضافه شود:
- پزشکان متخصص متولد تا سال ۱۳۱۸ تعلیمات خدمت وظیفه عمومی‌را به مدت سه ماه انجام و بقیه مدت را در واحدها و مؤسساتی که مشغول خدمت هستند انجام خواهند داد.
دکتر صاحبقلم.
رئیس- لایحه و پیشنهادها برای شور دوم به کمیسیون‌های مربوط ارجاع می‌شود.
- قرائت اسامی هیئت رئیسه شعب شش گانه و اسامی اعضاء و هیئت رئیسه ۲۷ کمیسیون پارلمانی
۸- قرائت اسامی هیئت رئیسه شعب شش گانه و اسامی اعضاء و هیئت رئیسه ۲۷ کمیسیون پارلمانی
رئیس- اسامی هیئت رئیسه شعب و اسامی‌اعضاء و هیئت رئیسه کمیسیون‌ها برای اطلاع مجلس قرائت می‌شود.
شعب شش گانه مقترعه ۱۴ مهر ماه ۱۳۴۶ ساعت ۹ صبح روز شنبه ۱۸ مهر ماه ۱۳۴۹ تشکیل و هیئت رئیسه خود را انتخاب کردند. اینک یک نسخه از صورت اسامى هیئت رئیسه شعب مزبور به ضمیمه تقدیم مى‌گردد.
کفیل اداره امور کمیسیون‌ها و شعب- سید حسن جزایری.
رئیس- آقای سرتیپ پور.
نواب رئیس- آقایان: دکتر میر علاء- دکتر غنی.
مخبر- آقای صدری کیوانی.
منشی‌ها- آقایان: ثامنی- دانشمند.
رئیس- تیمسار سرلشگر همایونی.
نواب رئیس- خانم نیره سعیدی- آقای دکتر متین.
مخبر- آقای مهندس فروهر.
منشی‌ها- آقایان: مهندس یارمحمدی- جوانشیر.
رئیس- تیمسار سرلشگر نکوزاد.
نواب رئیس- آقایان: مهندس پرویز بهبودی- دکتر رضوانی.
مخبر- آقای دکتر قهرمان.
منشی‌ها- آقایان: سیدعلی صائب- معزی.
رئیس- آقای کورس.
نواب رئیس- خانم بزرگ نیا- آقای پرفسور مخبر فرهمند.
مخبر- آقای دکتر کیان.
منشی‌ها- آقایان: مهندس اردلان- اولیاء.
رئیس- آقای دکتر ضیائی.
نواب رئیس- آقایان: ادیب سمیعی- توسلی.
مخبر- آقای مهندس اسدی سمیع.
منشی‌ها- آقایان: شهرستانی- دکتر درودی.
رئیس- خانم جهانبانی.
نواب رئیس- آقایان: دکتر شریعت- ملک زاده آملی.
مخبر- آقای مرتضوی.
منشی‌ها- آقایان: مافی- دکتر بیت منصور.
شعب شش گانه مقترعه ۱۴ مهر ماه ۱۳۴۶ ساعت ۱۰ صبح روز شنبه هیجدهم مهر ماه ۱۳۴۹ تشکیل و یرای انتخاب اعضای کمیسیون‌های پارلمانی اعلام رأی گردید و اعضای کمیسیون‌های پارلمانی برای اجلاسیه چهارم دوره بیست و دوم قانون گذاری بشرح ضمیمه انتخاب گردیدند.
کفیل اداره امور کمیسیون‌ها و شعب پارلمانی- سیدحسن جزائری.
شعبه ۱-
- آقایان اخلاقی- مهندس جلالی- دکتر خیراندیش- شاخوئی- مهندس عترت- پردلی- مهندس بهرام زاده ابراهیمی.
شعبه ۲-
- آقایان دکتر بقائی یزدی- مهندس افراسیاب کیا- مهندس یار محمدی.
شعبه ۳-
- آقایان مهندس پرویز بهبودی- مهندس قادرپناه- غلام نیاکان- کریم بخش سعیدی- اسدالله سلیمانی.
شعبه ۴-
- آقایان مهندس اردلان- رضازاده- مهندس معینی زند- دکتر صدر.
شعبه ۵-
- آقایان محمود توسلی- مهندس زرآور- اسدالله مروتی.
شعبه ۶-
- آقایان عبدالله بدر صالحیان- دکتر مهندس ناصر بهبودی.
شعبه ۱-
- آقایان ثامنی- روحانی- مجید محسنی مهر.
شعبه ۲-
- آقایان تیمسار حکیمیان- منصور صادقی- دکتر بقائی یزدی.
شعبه ۳-
- آقایان آقای ناصر عجم.
شعبه ۴-
- آقایان ارسنجانى- دکتر کیان- خانم صدرى‌بزرگ‌نیا.
شعبه ۵-
- آقایان مهندس اسدی سمیع- دکتر برومند- دکتر مدرسی- محمد شهرستانی.
شعبه ۶-
- آقایان انشاء- مهندس بهمن عطائی.
شعبه ۱-
- آقایان صدری کیوان- دکتر وحیدنیا- ضیاء احمدی- ابوذر.
شعبه ۲-
- آقایان صادقی- کلانتر هرمزی- موسوی ماکوئی.
شعبه ۳-
- آقایان دکتر خطیبی- ماهیار- محمدتقی معزی- امام مردوخ.
شعبه ۴-
- آقایان دکتر شفیع امین- دکتر عاملی تهرانی- خانم هما زاهدی.
شعبه ۵-
- آقایان پاینده- محمد شهرستانی- دکتر خسروی کردستانی.
شعبه ۶-
- آقای دکتر بیت منصور- خانم جهانبانی.
شعبه ۱-
- آقایان جوادی- مهندس عترت- مهرزاد.
شعبه ۲-
- آقایان زرگرزاده- دکتر غلام رضا عدل- مریدی- مهندس یارمحمدی.
شعبه ۳-
- آقایان مهندس سهم الدینی- مهندس قادرپناه.
شعبه ۴-
- آقایان مهاجرانی- جاماسبی.
شعبه ۵-
- آقایان مهندس اسدی سمیع- پاینده.
شعبه ۶-
- آقایان دکتر نجیمی- ملک زاده آملی- دکتر حبیب اللهی.
شعبه ۱-
- آقایان دکتر حکیم شوشتری- داود مؤید امینی.
شعبه ۲-
- خانم نیره سعیدی- آقایان: کاظم مسعودی- عبدالله جهانشیر.
شعبه ۳-
- خانم ابتهاج سمیعی- آقای پدرامی.
شعبه ۴-
- آقای عباس فروتن.
شعبه ۵-
- آقای دکتر عبدالرسول عظیمی.
شعبه ۶-
- آقایان دکتر دادفر- شاهنده- موقر.
شعبه ۱-
- آقایان دکتر غنی- دکتر یگانگی.
شعبه ۲-
- آقایان ریگی- دکتر عدل طباطبائی.
شعبه ۳-
- آقایان دکتر رضوانی- شکیبا- سید علی صائب.
شعبه ۴-
- آقایان دکتر الموتی- لطف الله حی- حسام الدین رضوی- دکتر رفیعی- کورس- مهندس معتمدی.
شعبه ۵-
- آقای شیخ بهائی.
شعبه ۶-
- آقایان دکتر ملکی- دکتر شریعت- فضائلی.
شعبه ۱-
- آقایان عبدالمجید موسوی- دکتر خیراندیش.
شعبه ۲-
- آقایان دکتر صاحبقلم- دکتر اعتمادی- مصطفوی نائینی.
شعبه ۳-
- آقای دکتر اسفندیاری.
شعبه ۴-
- آقایان امیرحسین عامری- دکتر همایون فربود.
شعبه ۵-
- آقایان دکتر درودی- دکتر مدرسی.
شعبه ۶- آقایان دیهیم- خانلر قراچورلو.
شعبه ۱-
- آقای کمالوند.
شعبه ۲-
- آقایان باقر بوشهری- ریگی- دکتر صالحی- دکتر کفائی- دکتر متین- علی مرندی- موسوی ماکوئی.
شعبه ۳-
- آقای فولادوند- خانم ابتهاج سمیعی.
شعبه ۴-
- آقایان دکتر فربود- دکتر سعید حکمت- دکتر صدر- خانم دکتر دولتشاهی.
شعبه ۵-
- آقایان دکتر رشتی- دکتر ضیائی- دکتر خسروی کردستانی- ملک شاه ظفر.
شعبه ۶-
- آقایان بهادری- سلیمانی کاشانی- شاهنده- دکتر ملکی- فتح الله مافی- دکتر اسدی.
شعبه ۱-
- آقایان دکتر امامی‌خوئی- داود مؤید امینی- فرهادپور- دکتر یگانگی.
شعبه ۲-
- آقایان مهندس فروهر- عبدالحسین طباطبائی- دکتر معظمی- دکتر مهدوی.
شعبه ۳-
- آقایان مهندس فیروز عدل- دکتر قهرمان- دکتر اسفندیارى- محمد اسدى- محمدّتقى معزى.
شعبه ۴-
- خانم دکتر دولتشاهی- آقایان: ارسنجانی- دکتر الموتی- اولیاء- مهندس معتمدی.
شعبه ۵-
- آقایان دکتر رشتی- دکتر زعفرانلو.
شعبه ۶-
- آقایان مهندس اربابی- دکتر طالع- دکتر رهنوردی- فیاض فاضلی- دکتر ناصر بهبودی.
شعبه ۱-
- آقایان مهندس پروشانی- دکتر حکیم شوشتری- دانشمند- فخر طباطبائی- محدث زاده- فرهادپور- صدری کیوان.
شعبه ۲-
- آقای مریدی.
شعبه ۳-
- آقایان دکتر خطیبی- جهانشاهی.
شعبه ۴-
- آقایان پرفسور مخبر فرهمند- دکتر کیان- دکتر عاملی تهرانی.
شعبه ۵-
- آقایان دکتر بهبهانی- دکتر یزدان پناه- حسین یوسفی.
شعبه ۶-
- آقایان مرتضوی- مهندس ریاحی.
شعبه ۱-
- آقایان دکتر موثقی- دکتر میرعلاء.
شعبه ۲-
- آقای دکتر اعتمادی.
شعبه ۳-
- آقای دکتر فریور.
شعبه ۴-
- آقایان دکتر سعید- دکتر ستوده- دکتر صفائی- دکتر محققی.
شعبه ۵-
- آقایان دکتر برومند- دکتر ضیائی.
شعبه ۶-
- آقایان دکتر هواگیمیان- دکتر رهنوردی- دکتر بیت منصور.
شعبه ۱-
- آقای ملک افضلی.
شعبه ۲-
- آقایان امیر احمدی- دکتر کفائی.
شعبه ۳-
- آقایان آموزگار- اسدالله سلیمانی- مبارکی- پزشکی.
شعبه ۴-
- آقایان رضازاده- لطف الله حی- جاماسبی.
شعبه ۵-
- آقای رسول پرویزی.
شعبه ۶-
- آقای عبدالله بدر صالحیان.
شعبه ۱-
- آقای تهرانی.
شعبه ۲-
- آقای کاظم مسعودی.
شعبه ۳-
- آقایان حاج کریم بخش سعیدی- سیدعلی صائب- دکتر مدنی- عباس میرزائی- ناصر عجم.
شعبه ۴-
- آقای صادق سمیعی.
شعبه ۵-
- آقایان بختیاری پور- شیخ الاسلامی.
شعبه ۶- آقایان: فیاض فاضلی- دکتر شریعت.
شعبه ۱-
- آقایان کریم اهری- تهرانی- دانشمند- روستا- دکتر وحیدنیا.
شعبه ۲-
- آقایان خواجه نوری- دکتر عدل طباطبائی.
شعبه ۳-
- آقایان دکتر رضوانی- عباس میرزائی- قاضی زاده.
شعبه ۴-
- آقایان صدقیانی زاده- امیرحسین عامری.
شعبه ۵-
- آقایان دکتر بهبهانی- مهندس صائبی- حسین یوسفی.
شعبه ۶-
- آقایان سعید وزیری- دکتر مهذب.
شعبه ۱-
- آقای اخلاقی.
شعبه ۲-
- آقایان پزشکپور- ساگینیان.
شعبه ۳-
- آقایان امامی‌رضوی- محمدعلی آموزگار- منوچهر پزشکی- محمد مانی.
شعبه ۴-
- آقایان مهاجرانی- بهنیا- دکتر وفا.
شعبه ۵-
- آقایان توسلی- شیخ الاسلامی- رضا مجد.
شعبه ۶-
- آقایان دیهیم- مرتضوی.
شعبه ۱-
- آقای مهندس جلالی نوری.
شعبه ۲-
- آقایان زرگرزاده- دکتر غلام رضا عدل- مهندس فروهر.
شعبه ۳-
- آقایان تیمسار نکوزاد- امام مردوخ.
شعبه ۴-
- آقایان مهندس اردلان- دکتر سعید- مهندس معینی زند- اولیاء.
شعبه ۵-
شعبه ۶-
- آقایان مهندس عطائی- محمدعلی پوربابائی.
شعبه ۱-
- آقایان جوادی- دکتر غنی.
شعبه ۲-
- آقایان پزشکپور- دکتر وحید مهدوی.
شعبه ۳-
- آقایان جهانشاهی- فولادوند.
شعبه ۴-
- آقایان مهندس بریمانی- دکتر وفا- بهنیا.
شعبه ۵-
- آقایان رامبد- حسین معیری.
شعبه ۶-
- آقای موسوی صالحی.
شعبه ۱-
- آقایان مهندس پروشانی- سرتیپ پور- مهرزاد.
شعبه ۲-
- آقای ساگینیان.
شعبه ۳-
شعبه ۴-
شعبه ۵-
- آقای معیری.
شعبه ۶-
- آقای دکتر طالع.
شعبه ۱-
- آقایان دکتر اصولی- دکتر امامی‌خوئی- فخر طباطبائی- دکتر موثقی- دکتر میرعلاء.
شعبه ۲-
- آقای مرندی.
شعبه ۳-
- آقایان دکتر قهرمان- دکتر فریور.
شعبه ۴-
- آقایان دکتر شفیع امین- دکتر سعید حکمت- دکتر رفیعی- دکتر ستوده- پرفسور مخبر فرهمند- خانم بزرگ نیا.
شعبه ۵-
- آقایان دکتر عظیمی- دکتر درودی- دکتر خزائلی- دکتر رفعت.
شعبه ۶-
- آقایان مهندس ریاضی- دکتر پرتو اعظم- دکتر هواگیمیان.
شعبه ۱-
- آقایان مجید محسنی مهر- عبدالمجید موسوی.
شعبه ۲-
- خانم نیره سعیدی- آقایان: کاسمی- امیر احمدی.
شعبه ۳-
- آقای ماهیار.
شعبه ۴-
- خانم هما زاهدی- آقایان: فروتن- دکتر محققی.
شعبه ۵-
- خانم‌هاجر تربیت- آقای حیدر صائبی.
شعبه ۶-
- خانم جهانبانی- آقایان بهادری- دکتر پرتو اعظم- سعید وزیری- فتح الله مافی.
شعبه ۱-
- آقایان شاخوئی- محدث زاده- ملک افضلی.
شعبه ۲-
- آقای عبدالله جوانشیر.
شعبه ۳-
- آقایان نیاکان- مبارکی.
شعبه ۴-
- آقایان پورساطع- مهندس کیا کجوری- کورس- حسام الدین رضوی.
شعبه ۵-
- آقایان حیدر صائبی- دکتر خزائلی- حق شناس.
شعبه ۶-
- آقایان موسی صالحی- محمدعلی پوربابائی.
شعبه ۱-
- آقای مهندس بهرام زاده ابراهیمی.
شعبه ۲-
- آقایان مهندس اخوان- مهندس کیا.
شعبه ۳-
- آقایان مهندس برومند- مهندس سهم الدینی- مهندس فیروز عدل.
شعبه ۴-
- آقای صادق سمیعی.
شعبه ۵-
- آقای مهندس ارفع.
شعبه ۶-
- آقایان فهیمی- مهندس ریاحی- دکتر نجیمی- دکتر حبیب اللهی.
شعبه ۱-
- آقایان ابوذر- ثامنی- روستا- روحانی.
شعبه ۲-
- آقایان دکتر صالحی- دکتر متین- مصطفوی نائینی- دکتر صاحبقلم- کلانتر هرمزی.
شعبه ۳-
- آقایان محمد اسدی- ایلخانی پور- شکیبا- دکتر مدنی.
شعبه ۴-
- آقایان دکتر صفائی- صدقیانی زاده.
شعبه ۵-
- آقایان ادیب سمیعی- بختیاری پور- مهندس زرآور- دکتر زعفرانلو- مهندس زنجانچی- شیخ بهائی- مجد- اسدالله مروتی.
شعبه ۶-
- آقایان دکتر دادفر- فضائلی- فهیمی.
شعبه ۱-
- آقایان دکتر اصولی- اهری.
شعبه ۲-
شعبه ۳-
- آقایان محمد مانی- پدرامی.
شعبه ۴-
شعبه ۵-
- آقای مهندس زنجانچی.
شعبه ۶-
- آقای دکتر مهذب.
شعبه ۱-
- آقای ضیاء احمدی.
شعبه ۲-
- آقایان مهندس اخوان- کاسمی.
شعبه ۳-
- آقایان مهندس برومند- مهندس پرویز بهبودی- قاضی زاده- امامی‌رضوی.
شعبه ۴-
- آقایان مهندس بریمانی- مهندس کیا کجوری.
شعبه ۵-
- آقایان مهندس صائبی- دکتر رفعت.
شعبه ۶-
- آقایان مهندس اربابی- انشاء- خانلر قراچورلو.
شعبه ۱-
- آقایان پردلی- کمالوند- محمدولی قراچورلو.
شعبه ۲-
- آقایان تیمسار حکیمیان- تیمسار وحدانیان- تیمسار همایونی.
شعبه ۳-
- آقایان تیمسار نکوزاد- ایلخانی پور.
شعبه ۴-
- آقای پورساطع.
شعبه ۵-
- آقایان ادیب سمیعی- حق شناس.
شعبه ۶-
- آقای ملک زاده آملی.
شعبه ۱-
- آقای محمدولی قراچورلو.
شعبه ۲-
- آقایان تیمسار همایونی- تیمسار وحدانیان- آقای دکتر معظمی.
شعبه ۳-
- آقای دکتر منوچهر کلالی.
شعبه ۴-
شعبه ۵-
- آقایان مهندس امیرقاسم معینی- دکتر یزدان پناه- رسول پرویزی- رامبد- مهندس ارفع- خانم تربیت.
شعبه ۶-
- آقایان سلیمانی کاشانی- دکتر محمدحسین اسدی.
شعب شش گانه مقترعه ۱۴ مهر ماه ۱۳۴۶ ساعت ۹ صبح روز شنبه هیجدهم مهر ماه ۱۳۴۹ تشکیل و هیئت رئیسه خود را انتخاب کردند. اینک یک نسخه از صورت اسامی‌هیئت رئیسه شعب مزبور به ضمیمه تقدیم می‌گردد.
کفیل اداره امور کمیسیون‌ها و شعب- سید حسن جزایری.
رئیس- آقای مهندس جلالی نوری.
نواب رئیس- آقایان محمود توسلی- دکتر فضل اله صدر.
مخبر- آقای اخلاقی.
منشی‌ها- آقایان: شاخوئی- اسداله مروتی.
رئیس- آقای دکتر کیان.
نواب رئیس- آقای ثامنی- خانم صدری- بزرگ نیا.
مخبر- آقای مهندس بهمن عطائی.
منشی‌ها- آقایان: ناصر عجم- آقامیر ارسنجانی.
رئیس- آقای محمد شهرستانی.
نواب رئیس- آقایان: ماهیار- صادقی.
مخبر- آقای موسوی ماکوئی.
منشی‌ها- آقایان: دکتر وحیدنیا- ضیاء احمدی.
رئیس- آقای دکتر نجیمی.
نواب رئیس- آقایان: مهندس عترت- مهندس یارمحمدی.
مخبر- آقای مهندس اسدی سمیع.
منشی‌ها- آقایان: مریدی- مهندس قادرپناه.
رئیس- آقای عباس فروتن.
نواب رئیس- آقایان: دکتر حکیم شوشتری- بهمن شاهنده.
مخبر- آقای دکتر وحیدنیا.
منشی‌ها- آقای پدرامی- خانم نیره سعیدی.
رئیس- آقای دکتر عدل طباطبائی.
نواب رئیس- آقایان: کورس- دکتر رفیعی.
مخبر- آقای مهندس معتمدی.
منشی‌ها- آقایان: سید علی صائب- لطف الله حی.
رئیس- آقای عبدالمجید موسوی.
نواب رئیس- آقایان: دکتر درودی- امیرحسین عامری.
مخبر- آقای دیهیم.
منشی‌ها- آقایان: خانلر قراچورلو- دکتر مدرسی.
رئیس- آقای دکتر محمود ضیائی.
نواب رئیس- آقایان: دکتر همایون فربود- دکتر ملکی.
مخبر- آقای فتح الله امانی.
منشی‌ها- آقایان: امان الله ریگی- دکتر خسروی کردستانی.
رئیس- آقای دکتر مصطفی الموتی.
نواب رئیس- آقایان: مهندس اربابی- دکتر زعفرانلو.
مخبر- آقای دکتر قهرمان.
منشی‌ها- آقایان: محمدتقی معزی- داود مؤید امینی.
رئیس- آقای مرتضوی.
نواب رئیس- آقایان: مهندس ریاحی- صدری کیوان.
مخبر- آقای دکتر بهبهانی.
منشی‌ها- آقایان: مریدی- محدث زاده.
رئیس- آقای دکتر موثقی.
نواب رئیس- آقایان: دکتر بیت منصور- دکتر برومند.
مخبر- آقای دکتر ستوده.
منشی‌ها- آقایان: دکتر محققی- دکتر فریور.
رئیس- آقای عبدالله بدر صالحیان.
نواب رئیس- آقایان: رضازاده- مبارکی.
مخبر- آقای دکتر کفائی.
منشی‌ها- آقایان: اسدالله سلیمانی- امیر احمدی.
رئیس- آقای سید کاظم مسعودی.
نواب رئیس- آقایان: دکتر علی مدنی- بختیاری پور.
مخبر- آقای سید علی صائب.
منشی‌ها- آقایان: فیاض فاضلی- عباس میرزائی.
رئیس- آقای کریم اهری.
نواب رئیس- آقایان: مهدی تهرانی- قاضی زاده.
مخبر- آقای دانشمند.
منشی‌ها- آقایان: روستا- صدقیانی زاده.
رئیس- آقای شیخ الاسلامی.
نواب رئیس- آقایان: مهاجرانی- محمد مانی.
مخبر- آقای دکتر وفا.
منشی‌ها- آقایان: بهنیا- آموزگار.
رئیس- آقای مهندس اردلان.
نواب رئیس- آقایان: دکتر غلام رضا عدل- مهندس فروهر.
مخبر- آقای امان الله اولیاء.
منشی‌ها- آقایان: زرگرزاده- امام مردوخ.
رئیس- آقای جهانشاهی.
نواب رئیس- آقایان: مهندس بریمانی- دکتر غنی.
مخبر- آقای بهنیا.
منشی‌ها- آقایان: جوادی- موسی صالحی.
رئیس- آقای سرتیپ پور.
نواب رئیس- آقایان: معیری- مهندس پروشانی.
مخبر- آقای ساگینیان.
منشی‌ها- آقایان: مهرزاد- دکتر طالع.
رئیس- آقای دکتر عبدالرسول عظیمی.
نواب رئیس- آقایان: دکتر میر علاء- دکتر اصولی.
مخبر- آقای دکتر امامی‌خوئی.
منشی‌ها- آقای دکتر درودی- خانم بزرگ نیا.
رئیس- آقای سعید وزیری.
نواب رئیس- خانم نیره سعیدی- خانم هما زاهدی.
مخبر- آقای مجید محسنی مهر.
منشی‌ها- آقایان: بهادری- حیدر صائبی.
رئیس- آقای جوانشیر.
نواب رئیس- آقایان: حیدر صائبی- مهندس کیاکجوری.
مخبر- آقای پوربابائی.
منشی‌ها- آقایان: نیاکان- پورساطع.
رئیس- آقای مهندس علی برومند.
نواب رئیس- آقایان: مهندس کیا- مهندس سهم الدینی.
مخبر- آقای مهندس فیروز عدل.
منشی‌ها- آقایان: دکتر حبیب اللهی- فهیمی.
رئیس- آقای دکتر دادفر.
نواب رئیس- آقایان: شکیبا- مهندس زرآور.
مخبر- آقای کلانتر هرمزی.
منشی‌ها- آقایان: ایلخانی پور- فهیمی.
رئیس- آقای دکتر مهذب.
نایب رئیس- آقای مهندس زنجانچی.
مخبر- آقای سعید پدرامی.
منشی - آقای دکتر اصولی.
رئیس- آقای مهندس عباس اخوان.
نواب رئیس- آقایان: دکتر رفعت- خانلر قراچورلو.
مخبر- آقای امامی‌رضوی.
منشی‌ها- آقایان: مهندس بریمانی- انشاء.
رئیس- تیمسار سرلشگر همایونی.
نواب رئیس- تیمسار سرلشگر نکوزاد- تیمسار سرتیپ وحدانیان.
مخبر- تیمسار حکیمیان.
منشی‌ها- آقایان: ایلخانی پور- حق شناس.
رئیس- خانم‌هاجر تربیت.
نواب رئیس- آقایان: دکتر معظمی- محمدولی قراچورلو.
مخبر- آقای سلیمانی کاشانی.
منشی - تیمسار وحدانیان.
- اعلام وصول و قرائت نامه رسیده از دولت در اجرای قانون نحوه خرید ماشین آلات
۹- اعلام وصول و قرائت نامه رسیده از دولت در اجرای قانون نحوه خرید ماشین آلات
رئیس- نامه‌ای از دولت رسیده است جهت اطلاع مجلس قرائت می‌شود.
با رعایت ماده واحده «قانون نحوه خرید ماشین‌آلات و سایر لوازم برای اجرای طرح‌های مصوب برنامه‌های عمرانی کشور» مصوب ۲۴ خرداد ماه ۱۳۴۵ موافقت نامه اعتباری به منظور تأمین ۸۰ درصد هزینه‌های ارزی قرارداد رینگ شیراز که جمع کل هزینه ارزی آن بالغ بر ۷۷ /۲۶۲ /۸۷۹ دلار امریکا که تا ۲۵ درصد قابل افزایش است با شرکت زیمنس آ. گ آلمان در تاریخ ۸ مهر ماه ۱۳۴۹ منعقد گردیده است اعتبار مذکور در ده قسط متساوی شش ماهه به صورت سفته بازپرداخت می‌گردد و به مانده اقساط بازپرداخت نشده بهره‌ای از قرار ۶ درصد در سال تعلق خواهد گرفت و سر رسید اولین قسط اصل شش ماه پس از تاریخ آخرین حمل می‌باشد. این گزارش در اجرای تبصره (۲) ماده واحده فوق‌الذکر تقدیم می‌گردد.
امیرعباس هویدا.
- ختم جلسه
۱۰- ختم جلسه
رئیس- چون مطلب دیگری در دستور نداریم با اجازه خانم‌ها و آقایان جلسه امروز را ختم می‌کنیم تاریخ و دستور جلسه آینده بعداً به اطلاع همکاران محترم خواهد رسید.
رئیس مجلس شورای ملی- عبدالله ریاضی.