مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۱ فروردین ۱۳۰۹ نشست ۱۱۶
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری هفتم | تصمیم‌های مجلس | قوانین بنیان ایران نوین |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری هفتم |
مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۱ فروردین ۱۳۰۹ نشست ۱۱۶
صورت مجلس یکشنبه ۱۷ فروردین ماه را آقای موید احمدی (منشی) قرائت نمودند
رئیس ـ آقای فیروز آبادی
فیروز آبادی ـ قبل از دستور
رئیس ـ در صورت مجلس نظری نیست (گفتند ـخیر)صورت مجلس تصویب شد
[۲ ـ مذاکره و تصویب طرح قانونی راجع به اصلاح ماده ۱۵ نظامنامه داخلی ]
رئیس ـ طرحی از طرف جماعتی از آقایان به تناسب تغییر یعنی ایجاد پست وزارتخانه اقتضاد ملی و طرق شوارع تدارک و تقدیم شده است قرائت میشود:
(بشرح ذیل قرائت شد)
ساخت مقدس مجلس شورای ملی
پیشرفت های سریعیکه در کشور شاهنشاهی ایران حاصل شده الزام مینماید که بعضی وزراتخانها که سابقه در مملکت نداشته از لحاظ ضرورت احتیاج تشکیل گردد از قبیل وزارت اقتصاد ملی که اخیراً تاسیس گردیده و چون اینگونه پیش بینی ها در نظامنامه داخلی مجلس نشده و فقط ماده ۱۵ نظامنامه وزارتخانهای مملکتی را قبلا به هشت وزارتخانه محدود نموده و شاید در آتیه نیز به تاسیس بعضی وزارتخانه ها احتیاج باشد و نظر به قانون مصوب مورخه ۲۷ اسفند ۱۳۰۸ دائر به تفکیک وظائف مربوطه به وزارت فوائد عامه و فلاحت و تجارت و تشکیل دو وزارتخانه بنام اقتصاد ملی و وزارت طرف و شوارع مقتضی است از نظر تعیین تکلیف ارجاع لوایح مربوطه باین دو وزارتخانه که هر یک در حدود صلاحیت خود بلوایح دولت و طرح های قانونی مطابق نظامات مقرره رسیدگی نماینده لذا امضا کنندگان ماده واحده ذیل را بجای ماده ۱۵ نظامنامه داخلی مجلس شورای ملی مصوب ۲۶ مهر ماه ۱۳۰۵ و تبصرة که در تاریخ دوم آبانماه ۱۳۰۸ بماده مزبوره الحاق شده است بقید دو فوریت پیشنهاد و تصویب آنرا فی المجلس تقاضا مینمائیم.
ماده واحد ـ مجلس شورای ملی ماده ۱۵ نظامنامه داخلی مصوب ۲۶ مهرماه ۱۳۰۵ و تبصره الحاقیه مورخ دوم آبان ۱۳۰۸ را بترتیب ذیل اصلاح مینماید:
ماده ۱۵ ـ مجلس شورای ملی در هر ۶ ماه مقارن تجدید انتخاب هیئت رئیسه بعده و اسم هر وزارتخانه کمیسیونی از میان خود بطریق انتخاب جمعی معین مینماید عده اعضاء هر یک از کمیسیون ها را قبل از انتخاب مجلس تعیین خواهد کرد. این کمیسیونها بهیچوجه با سایر کمیسیونها ممکن است مجلس به تشکیل آنها رای دهد منافات نخواهد داشت
رئیس ـ فوریت اول مطرح است. آقای روحی
روحی ـ بنده موافقم
رئیس ـ آقای آقا سید یعقوب
آقا سید یعقوب ـ آقایان نمایندگان توجه بفرمایند عرض بنده فعلا راجع بمخالفت با فوریت نه با ماده است شاید در وقتی که ماده مطرح شد عرایضم را راجع به خود ماده آن وقت عرض کنم این یک مسئله ایست که چون خودتان کاملا می دانید در دوره دوم که در مجلس پیشرفت هائی بود یک نظامنامه نوشته شده است و آن نظامنامه ما کار کرده ایم گر چه خود بنده حقیر هم پیشنهاد کرده ام اما پیشنهاد بنده در تغییر نظامنامه ناشی از افکاری بود که در دوره چهارم که یکعده از مبرزین در مجلس بودند و تغییر بکند فعلاً احتیاجات ما را وادار کرده است که گاهی یک تغییراتی میشود اینجا این تغییراتی که میشود در واقع یک مادة‌دیگر را هم تغییر داده است و آن اینست که کسی که منتخب شد در دو کمیسیون نمیتواند در کمسیون دیگری عضویت پیدا کند حالا در دورة سابق هم یکنفر در پنج کمیسیون منتخب میشد و کار هم پیش میرفت ولی آن ماده را از بین میبرد حالا در اینجاهم عقیده ام این بود که این مسئله بفوریت نباشد حالا آقایان نمایندگان محترم یعنی اکثریتی که این پیشنهاد را کرده اند بنده هم بپاس احترام اکثریت تسلیم میشود ولی حرف خود را باقی میگدارم و در مواقع عرض میکنم ولی در اینجا عقیده ام اینست که ما حتی الامکان بقدری که بتوانیم آن آثاری که محکم مانده است حفظ کنیم و بیک چیز جزئی فوراً او را تغییر نخواهیم بدهیم مگر اینکه احتیاجات فوق العاده الزام پیدا کند بهمین جور که پیشنهاد دهندگان در مقدمة اظظهار کرده اند که احتیاجات مملکت ایجاد کرده است وزارت اقتصاد را و این وزارتخانه یک لوایحی دارد و لوایحش هم باید کمیسیون مخصوصی داشته باشد این احتیاجات هم هست ولی بنده عقیده ام این بود که جلوتر خوب بود
این پیشنهاد داده میشد که یکقدری فکر درش بشود که عده نمایندگان نسبت بآن ترتیب خوب هست که در کمیسیون دیگر محروم باشند یعنی در دو کمیسیون منتخب شد در آن کمیسیون هم میتواند انتخاب شود این قابل ملاحظه است و چنانچه ما بخواهیم یکقدری مساوات قرار دهیم عقیده‌ام این است که باید آن عمل سابق باقی باشد کسی که منتخب شد در دو کمیسیون دیگر حق نداشته باش عضویت پیدا کند این است نظر بنده در ماده هم عرایضم را میکنم.
رئیس ـ آقای روحی
روحی ـ عرض کنم تغییر نظامنامه و سایر قوانین در هر مورد بسته باحتیاجاتی است که در مملکت پیش آمد میکند قوانین بشری البته همیشه قابل تغییر است فقط قوانینی که لایتغیر است قوانین اسمانی است (کازرونی صحیح است ) و البته قوانین بشری را در موقع لزوم و احتیاج تغییر میدهند و یک چیزی که مورد احتیاج باشد جای آن میگذارند بعلاوه چیزی که مورد احتیاج باشد جای آن میگذارند بعلاوه این نظامنامه هم قانون اساسی نیست که ما نتوانیم تغییر بدهیم نظامنامه داخلی خودمان است و احتیاج الزام میکند از نظر ایجاد وزارت اقتصاد ملی که ما یک کمیسیون بنام این وزارتخانه تاسیس بکنیم بعدهم احتیاجات مملکت ممکن است الزام کند که وزارتخانهای دیگری هم از نظر احتیاج تأسیس کنیم (کازرونی ـ مثلا وزارت مجریه) وزارت مجریه وزارت هواپیمائی داشته باشیم وزارت صحیه داشته باشیم وزارت ارزاق داشته باشیم آنوقت هر ساعت نباید بگوئیم که مادة نظامنامة که اسلاف ما وضع کرده اند این را تغییر ندهیم و همینطور که نوشته شده است دیگر لازم نیست که هر ساعت آنرا تغییر بدهیم و بنده این عقیده را عقیدة مستحسنی نمیدانم اما اینکه فرمودند که یک نفر عضویت یک کمیسیون یا دو کمیسیون را میتواند قبول کند او مربوط باین ماده نیست او مادة علیحدة دارد و بقوت خودش کاملاً باقی است و مابآن دست نزده ایم و نگرانی آقا از این حیث مرتفع است زیرا این ماده فقط میگوید بعده و اسم هر وزارتخانة که در مملکت تأسیس شد یک کمیسیونی باشد که امروز اهمیتش بر ما پوشیده باشد ما یک وزارتخانه جدید التاسیس داریم و یک کمیسیون هم بنام این وزارتخانه باید داشته باشیم و در آتیه هم برای اینکه نیائیم و هر ساعت این ماده را تغییر بدهیم بطور کلی یک ماده آوردیم که خودمان را راحت بکنیم و بنده منتظر بودم که آقا از نقطة‌نظر احتیاجی که ملاحظه میکنند بیشتر موافق باشند و آن نظری را هم که فرمودند که یکنفر در بیش از دو کمیسیون نمیتواند عضویت داشته باشد در آخر عرض میکنم که آن ماده که میگوید هر یکنفر در بیش از دو کمسیون نمیتواند عضویت پیدا کند آن ماده علیحدة‌نظامنامه است و کاملاً بقوت خودش باقی است و ما در آن تغییری نداده‌ایم ج
جمعی از نمایندگان ـ مذاکرات کافی است
رئیس ـ موافقین بافوریت قیام فرمایند
(اکثر قیام نمودند )
رئیس ـ تصویب شد فوریت ثانی مطرح است.
آقای فیروز آبادی
فیروز آبادی ـ بنده با فوریت اول موافق بودم بجهت اینکه البته نمیخواهیم که زیاد طول بکشد و معطل بماند و خیلی هم مشتاق بتاسیس این وزارتخانه بوده و هستم و امیدوارم که ما نتیجه بگیریم و مثل بعضی از وزارت خانهای دیگر این وزارتخانه برای ما بی نتیجه نباشد باین ملاحظه با فوریت اول مخالفتی نداشتم و موافق بودم ولی از آنجائیکه از این مسئله اطلاع کامل ندارم و گمان میکنم بعضی از آقایان هم چون پیش ندیده‌اند اطلاع کامل نداشته باشند و شاید بعضی نظریات هم باشد که بشود آن
نظریات را اصلاح کرد باین ملاحظه بنده با فوریت ثانی آن مخالفم
امیر حسین خان ـ کافی است
رئیس ـ آقای ملک مدنی
ملک مدنی ـ آقای فیروز آبادی بطوریکه همیشه قبل از دستور و مواقع دیگر میفرمائید بیشتر با اقتصادیات موافق بوده و تصور میکنم همینطوری که همیشه اظهار علاقمندی به اقتضادیات میفرمودند و تصریح میفرمودند اینجا هم مورد دارد که با فوریت دوم هم موافقت کنند و این اصلاح نظامنامه مطالعه زیاد هم لازم ندارد و اشخاصی که باید به بینند نشسته اند و تبادل افکار کرده‌اند و این ماده از نظر آقایان کاملاُ گذشته است این طرحی که تقدیم مجلس شده است و بنابراین منظوری که آقا دارند و منظوری که در پیشرفت امور اقتصادی دارید امیدوارم که از تشکیل این کمیسیون تامین شود و بنظر بنده هیچ اشکالی ندارد که موافقت بفرمائید که فوریت دوم هم تصویب شود و این ماده اصلاح بشود.
بعضی از نمایندگان ـ مذاکرات کافی است
رئیس- موافقین با فوریت ثانی قیام فرمایند
(اغلب بر خاستند)
رئیس ـ موافقین با فوریت ثانی مطرح است….
آقا سید یعقوب ـ ماده را بخوانند
رئیس ـ قرائت میشود:
ماده ۱۵ ـ مجلس شورای ملی در هر ششماه مقارن تجدید انتخاب هیئت رئیسه بعده و اسم هر وزارتخانه کمیسیونی از میان خود بطریق انتخاب جمعی معین مینماید عده اعضاء هر یک کمیسیونها را قبل از انتخاب مجلس تعیین خواهد کرد. این کمیسیونها بهیچوجه با سایر کمیسیونها که ممکن است مجلس به تشکیل آنها رأی بدهد منافات نخواهد داشت
رئیس ـ آقای آقا سید یعقوب
آقا سید یعقوب ـ آقای روحی توجه بفرمایند بنده مخالف نبودم اصل اساس را توجه بفرمائید بنده هر چیزی که در مجلس هست مطابق آن قسمتی که خورده‌ایم همیشه مصوبات مجلس را مقدس میدانم و بنده هم با این ماده موافقت میکنم با عتبارات این که قانونی از گذشت باسم قانون وزارت اقتصاد و تشکیل وزارت اقتصاد در اما لازم داریم و از مجلس گذشت قوانین مجلس مقدس محترم است و واجب الاطاعه است مطابق همان قانونی که از مجلس گذشت مجلس هم باید استقبال کند و احترام کند و کمیسیونی برای او قراردهد ولی توجه نفرمودید بنده خواستم عرض کنم که یک نظامنامة که مدتها عملی بوده است و عمل هم کردیم و شاید اکثریت هم موافق باشد و بنده هم موافق باشم که این موضوع را تغییر بدهیم ولی نه اینست که یک مسئله اساسی را فوراً ما بیائیم و بطور دو فوریت زود خبر بدهیم بنده نظرم این بود و الا این یک مسئله ایست که خود قانونش از مجلس گذشت و وزیر اقتصاد ملی هم بمجلس معرفی شد و در پیشگاه ملت هم مسئولیت را قبول کرده است و باید نظامنامة داخلی هم اصلاح شود ولی نظر بنده این بود که این مسئله کار خود مجلس است و باید بطور شور و مشورت تغییر پیدا کند و نظامنامة داخلی هم بعینه مثل سد اسکندر است و هیچ نمیشود تخلف کرد از آن و ما آنرا محترم و مقدس میشماریم و جزء شعائر ملیمان است اینست که بنده فوق العاده اهمیت میدهم به آن و نه این است که بگوئیم نظامنامة داخلی مثل فلان نظامنامه وزارتخانه است یا فلان متحدالمآلی است که از فلان وزارتخانه است یا فلان وزارتخانه صادر میشود نه نظامنامة‌داخلی تالی مرتبة قانون اساسی است در این ماده حالا توضیح داده شده است مجلس شورای ملی در هر ششماه مقارن تجدید انتخاب هیئت رئیسه بعده و اسم هر وزارتخانه کمیسیونی از میان خود بانتخاب جمعی معین میکند مثلاً الان دو
وزارتخانه ما زیاد داریم یکی وزارت اقتصاد است ویکی وزارت طرق و شوارع است که هنوز وزیر طرق و شوارع متأسفانه معرفی نشده است و انشاءالله تشریف می آورد و معرفی خواهد شد این است که باموافقت به این ماده بنده عقیده ام این بود که آقایان توجه داشته باشند که بنویسند مثلا کمیسیون فوائد عامه را منحل میکنند و در ازای آن کمیسیون فوائد عامه دو کمیسیون دیگر که یکی کمیسیون طرق و شوارع و یکی کمیسیون دیگر که یکی کمیسیون اقتصادیات است تشکیل بدهند اگر عنوان طرح این طور بود خوب میشد که در واقع کمیسیون فوائد عامة که ما داشتیم آن وزارت فوائد عامه هم شامل طرق و شوارع بود و هم شامل تجارت و فلاحت و معادن همة‌اینها در آن جا بود الان خیلی خوب نظری را دولت ما گرفته است چون کار زیاد و مشکلی است و اقتصادیات منظور نظر همة ملت است و وزارت فوائد عامه خیلی خوب شده است که دو وزارتخانه شده است ولی در این ماده باید بنویسد که کمیسیون را مجلس رأی میدهد که یکی کمیسیون اقتصادیات است و یکی هم کمیسیون طرق و شوارع آنوقت آن مقصودی که حضرتعالی و آقایان اکثریت و بنده که در این کاملا موافقم مقصودم حاصل میشد و عبارت را آقای روحی توجه بفرمائید که فوق العاده صریح الدلاله بود این یک مسئله مسئله دیگر را توجه بفرمائید آقای روحی این کمیسیونها بهیچ وجه یاسایر کمیسیون هائی که ممکن است مجلس به تشکیل آنها رای دهد منافات نخواهد داشت بنده از این عبارت سوء ظن دارم یعنی سوء استفاده میشود در نظامنامه ماده دارد که نماینده میتواند در دو کمیسیون رسمی یعنی کمیسیونهائی که ما انتخاب میکنیم یک کمیسیون هائی است که از شعبه ها انتخاب میشوند حالا اگر دولت آمد و تقاضای یک کمیسیونهای خاصی کرد چنانچه در دوره چهارم و پنجم کمیسیون های خاص انتخاب شد در دوره چهارم کمیسیون خاصی برای گذراندن نفط در آنجا می گفتیم کسی که منتخب شده است در دو کمیسیون دیگر نمیتواند در این کمیسیونها انتخاب شود.
روحی ـ ماده علیحده دارد
آقای سید یعقوب ـ حالا نمیدانم اینجا که مینویسد در کمیسیونهای دیگر یعنی انتخاب مقصود این کمیسیونهائی است که در حین انتخاب هیئت رئیسه انتخاب میشوند که در ماده ۲۵ بآن اشاره شده است آیا سایر کمیسیون هائی است که مجلس به تشکیل آنهاها رأی خواهد داد؟ ومنافات نخواهد داشت. بنده عقیده ام این است که اگر همان کمیسیون وزارت فوائد عامه را منحل میکردیم که صریح در نظامنامه است و در این جا تصریح میکردید که در ازاء آن بدو کمیسیون دیگر رأی میدهیم که یکی کمیسیون اقتصادیات و دیگری طرق و شوارع باشد بهتر است و این عبارت بعدش هم نمیدانم از نظر احتیاج بوده یا چه بوده؟ مینویسد این کمیسیونها بهیچ وجه با سایر منافات نخواهد داشت از این میشود استفاده کرد که بنده که در دو کمیسیون انتخاب شده ام باین مسئله داشته باشید. این بود عرایض بنده.
فهیمی ـ بنده اخطار نظامنامة دارم.
رئیس ـ بفرمائید
فهیمی ـ بنده برای استحضار خاطر آقای سید یعقوب لازم است ماده نظامنامه را بخوانم
آقا سید یعقوب ـ پس اخطاریه رئیس نیست به بنده است.
فهیمی ـ ماده ۲۷: هیچیک از نمایندگان نمیتوانند در زمان واحد در بیش از دو کمیسیون عضویت داشته باشند مگر در کمیسیون تحقیق انتخابات و کمیسیون محاسبات مجلس که از این قاعده مستثنی است کمیسیونهائیکه تمام راپورت های خودشان را به مجلس تقدیم نکرده اند کمیسیون مشغول بکار محسوب می شوند الی آخر ماده ایشان گفتند در آن ماده نوشته است مقصود از کمیسیونهائی است که ماده ۱۵ معین شده در صورتیکه مقصود این نیست و اعم از کمسیون هائی است که انتخاب شده یا کمیسیونهائی که مجلس انتخاب می کند
کلیه مقصود دو کمیسیون است و ماده ۲۷ جواب ایشان را میدهد
آقای سید یعقوب ـ این اخطار برئیس نبود
کازرونی ـ این احضار بود و نه اخطار (خنده نمایندگان)
رئیس ـ این تذکر نظامنامه بود اخطار نظامنامه نبود آقای یاسائی
افسر ـ بنده اخطار نظامنامة دارم
رئیس ـ ناطق را فعلا از نطقش باز نمیداریم.بعد بفرمائید
یاسائی ـ این چند ساله اخیر به تجربه و امتحان دیده ایم که هر قضیه که مورد توجه خاص اعلیحضرت اقدس همایونی واقع شده است آن قضیه یک صورت جدی و عملی بخود گرفته است و بسیار از مسائلی که نابود بود در این مملکت بواسطه توجهات ایشان بود شده است (صحیح است) و اصلاحاتی بعمل آمده در این چند ساله که شاید ما قبلا فکرش را هم نمیکردیم و هر وقت توجه عمومی بیک قضیه پیدا شد که مظهر آن توجه عمومی هم توجه اعلیحضرت اقدس همایونی بوده است دیده ایم که آن منظور عملی شده و وسائل و طرق عملی شدن آن منظور را ایشان پیدا کرده‌اند و اراده قویه ایشان توجه کرده و منظور ملت حاصل شده است این معتقد همه ما ها است حالا که اعلیحضرت اقدس همایونی متوجه باین قضیه شده‌اند نمایندگان هم توجه دارند مردم هم این روزها بخصوص بیشتر بمسائل اقتصادی نظر دارند بنده مطمئن و امید وارم که یک سرو صورت و بهبودیهائی در اوضاع اقتصادی این مملکت پیدا خواهد شد ولی یک مرتبه دیگر بنده اینجا عرض کرده ام حالا هم تناسبی عرض میکنم که لغت اقتصاد معنایش را همه میدانیم که لغت عربی است و بمعنی اعتدال در مخارج و میانه روی در خرج است اقتصادیکه ما در اینجا میگوئیم ازنقطه نظر عایدی ملت نیست زیرا عایدات پیدا کردن که اقتصاد ندارد هر چه بیشتر بهتراز نقطه نظر مخارج است وقتی که میگوئیم باید توجه کرد به اقتصادیات یعنی باید تعادل کرد در مخارج چه در مخارج خصوصی و چه در مخارج عمومی تا اوضاع مملکت بهبودی پیدا کند در عین اینکه ما باید خیلی متوجه باشیم (همانطوری که کراراً اعلیحضرت فرموده‌اند در بیاناتشان تذکر داده اند) به تکثیر عایدات عمومی و تکثیر منافع ملی میبایست باین قسمت هم متوجه باشیم که در مخارج صرفه جوئی بشود که بودجه عمومی باشد تا معادله در بودجه عمومی ملت حاصل شود(کازرونی ـ در بودجه ملت یا دولت) این منظور دولت ما است و بیشتر منظور اعلیحضرت همایونی و دولت است لوازم اولیه اش هم همین قسمت هائی است که تاحالا شده است گذراندن قانون و تفکیک وزارت فوائد عامه و وزارت طرق و اقتصاد کمیسیونهای مربوطه بآن از نقطه نظر لوایحی که میاید اینکه فرمودند چرا اسامی ذکر نشده است اینطور تصور میکنم که فرمودند اسامی در این ماده نوشته شود اینکه اسامی کمیسیون داخله خارجه در اینجا حذف
شده از همان نقطه نظری بود که آقای روحی فرمودند ما مذاکره کردیم و در موقعی که این طرح را می نوشتیم این طور بنظر بعضی از آقایان رسید که ممکن است در تشکیلات مملکتی توسعه بیشتری حاصل شود شاید ادی الاقتضا یک وزارت معادن درست شد که منتهی آرزوی آقای فیروز آبادی است آنوقت چون در این ماده که آلان بنده میخوانم قید شده است که هشت کمیسیون و حالا رای میدهیم به نه کمیسیون فردا باز باید این ماده را اصلاح کنیم و بکنیم ده کمیسیون خوب چرا ما یک کاری بکنیم که هر روز تجدید نظر کنیم این ماده پانزدهم که سه مرتبه تا بحال اصلاح شده است یک مرتبه در دوره ششم اصلاح شده است که در این جا پیشنهاد آقای اعتبار و جمعی از آقایان ماده را اصلاح کرد که کمیسیون پست و تلگراف هم اضافه شود و اصلاح شد یک مرتبه هم در همین دوره ما اصلاح کردیم برای اینکه کمیسیون عدلیه ۱۲ فقری بشود هیجده نفر چون این جا قید دارد حداقل شش نفر و حداکثر دوازده نفر برای این قید ما ناچار شدیم این اصلاح را کردیم و همینطور از نقطه نظرهای دیگر این فرمول پیدا شد که ما امروز در این جا نوشتیم که بعدة‌هر وزارت خانة یک کمیسیونی در مجلس خواهد بود و هر وقت یک وزارتخانه زیاد شد این ماده اصلاحی اجازه داشته باشد و دیگر هر روز محتاج به اصلاح و مذاکره جدیدی در مجلس شورای ملی نباشد شما هر وزارتخانه که دارید یک کمیسیونی هم بنام آن وزارتخانه عیناً در مجلس داشته باشید این خیلی آسان تر و سهل تر است و هر روز محتاج نیستیم ماده نظام نامه را عوض کنیم در اینصورت دیگر اسم لزوم ندارد برای اینکه هر وزارتخانه که در این مجلس شورای ملی از نقطه نظر ارتباطش با آن وزارتخانه اثبات و تشکیل خواهد شد و این عبارتی که در آخرین طرح است عین قانون و عین نظامنامه فعلی است که می نویسد: این کمیسونها بهیچوجه با سایر کمیسیونهائی که ممکن است مجلس تشکیل آنها را رأی دهد منافات نخواهد داشت عین همان ذکر شده است از نقطه نظر همان کمیسیوهای خاصی که گاهی فوق العاده پیش میآید و مجلس بالخصوص رأی میدهید مثل کمیسیون تجدید نظر در انتخابات و کمیسیون نفط و غیره که خودتان فرمودید و آن قسمتی که فرمودید مبادا این ماده تنافی داشته باشد با عضویت بعضی از اشخاص در دو کمیسیون هیچ منافاتی ندارد همانطور که آقای فهیمی هم تذکر دادند و ماده‌اش را هم خواندند گویا مادة ۲۷ بود این بود عرایض بنده
عدة از نمایندگان ـ مذاکرات کافی است
رئیس ـ تبصرة بعنوان تبصره الحاقیه پیشنهاد شده‌است قرائت میشود:
تبصرة ذیل را پیشنهاد مینمایم.
تبصرة ـ هر گاه تجدید انتخابات هیئت رئیسه و کمیسیونهای مذکوره در این ماده مقارن زمانی باشد که کمتر از سه ماه بخاتمه دوره تقنینیه مانده باشد همان هیئت رئیسه و کمیسیونهای موجوده تا ختم دوره تقنینیه انجام وظیفه نموده و انتخابات مذکور فوق تجدید نخواهد شد
عده از نمایندگان ـ اسامی را بخوانید
مؤید احمدی ـ (منشی) اسامی آقایان : روحی ـ مرآت اسفندیاری ـ فهیمی و جمعی دیگر از آقایان طهرانی و فرهمند…..
روحی ـ اجازه می فرمائید توضیح بدهم
رئیس ـ آقای امین التجاردر امضا مقدمند
روحی ـ ایشانهم اجازه می دهند
رئیس ـ بفرمائید
بعضی از نمایندگان ـ مخالف قانون اساسی است این تبصره
روحی ـ آقایان یک قدری توجه بعرایض بنده بفرمایند عرض کنم که نظامنامه یک چیزی نیست که ما بیائیم و هر روز او را عوض کنیم و تغییر بدهیم و همانوریکه آقای آقا سید یعقوب فرمودند باید بیش از حد ما محترم باشد ولی گاهی هم ممکن
است یک اشکالاتی تولید بشود که ما مجبور بشویم آن را تغییر بدهیم ـ یکی از آنها همین پیشنهادی است که جمعی از آقایان تقدیم کرده‌اند عرض کنم که در چهاردهم مهر ماه مجلس باسد تجدید انتخاب رئیسه را بکند مطابق قانون اساسی آنوقت یکماه می ماند باخر دوره تقنینیه و در چهاردهم آبان مجلس بکلی سر می آید و موعدش منقضی میشود ما در ظرف یکماه باید بیائیم رئیس انتخاب بکنیم نایب رئیس انتخاب بکنیم منشی و مباشر انتخاب بکنیم همین طور تمام کمیسیونها را هم تجدید کنیم. و این خودش برای یکماه و دو ماه یک عمل لغوی است و ما را از سایر کارها بازمی دارد و نمیتواند مجلس کارهای مهم را انجام بدهد و وقتش گرفته میشود و یک ماه تمام وقت مجلس تلف میشود(عده ازنمایندگان ـ باهمهمه خیر یکماه نیست یک روز است ) توجه بفرمائید عرضم را تمام کنم ( بعضی از نمایندگان ـ مخالف قانون اساسی است ) یک ماه تمام وقت مجلس تلف میشود بدون جهت و یک کارهای مهمی را نمیتواند انجام بدهد این است که بنده و جمعی از آقایان تبصرةه پیشنهاد کرده ایم که هر وقت سه ماه بیشتر باخر دوره باقی نمانده باشد آن کمیسونها و هیئت موجود باقی نمانده باشد آن کمیسیونها و هیئت رئیسه موجود باقی خواهند بود و بنده تصور میکنم عیبی ندارد (بعضی از نمایندگان چرا خیلی عیب دارد مخالف قانون است ) و کار اشکال داری نیست معهذا بسته است بنظر آقایان مخالفت می کنند رد کنند قبول میکنند بکنند فقط چیزی که برای شما می ماند یکماه یک کار لغوی را انجام داده‌اید و وقت را تلف کرده‌اید در صورتیکه ممکن است بکارهای مهم برسند
رئیس ـ آقای اعتبار
میرزا سید احمد اعتبار ـ بنده گمان میکنم که نظامنامه کلیه یک اصلاحاتی لازم دارد که باید بشود و کمیسیونهای هم انتخاب شده است برای این منظور و بالاخره اصلاحاتی هم که لازم بوده است تاحدی شده است و اگر با هم لازم باشد میشود ولی در این جا ما اگر بخواهیم این ماده را بگذرانیم با قانون اساسی مخالفت دارد چرا زیرا که قانون اساسی میگوید در چهاردهم فروردین و چهاردهم مهر ماه باید تجدید انتخاب هیئت رئیسه بشود و اگر ما بیائیم و این پیشنهاد آقای روحی را قبول کنیم بجای اینکه در ۱۴ مهرماه انتخاب هیئت رئیسه بشود در ۱۴ آبانماه میشود واین بر خلاف قانون است بعلاوه آقای روحی تمام منطق شان این است که میفرمایند ما یک ماه بآخر دور مانده چه باید بکنیم و در آن یک ماه چطور ممکن است که ما کمیسیونها و هیئت رئیسه را انتخاب کنیم و مشکل است این اشکالی ندارد اگر اینطور شد ممکن است که در همانوقت یک طرحی باقید فوریت بیاوریم که این یک ماهه را هم مشغول کار باشند….
بعضی از نمایندگان ـ آنهم مخالف قانون اساسی است
اعتبا ر ـ بلی اگر چه این طرح را هم باز بنده مخالف قانون اساسی میدانم (صحیح است ) و عرض میکنم باید تجدید انتخاب هیئت رئیسه و کمیسیونها بشود ولو پنجروز ولو ده روز بآخر دوره مانده باشد و وقت ما را بگیرد(صحیح است)
روحی ـ بنده آقا از طرف خودم و سایر آقایان امضاکنندگان این پیشنهاد را پس میگرم
(صحیح است احسنت)
رئیس ـ رأی میگیریم بماده واحده بترتیبی که قرائت شد موافقین قیام فرمایند (اغلب نمایندگان قیام نمودند)
[ ۳ـ موقع و دستوجلسة بعد ـ ختم جلسه]
رئیس ـ بطوریکه خاطر آقایان مطلع است درباب کمیسیونها مابین آقایان نمایندگان هنوز تعاطی نظر نشده و به بنده اطلاع داده‌اند که محتاج بمرور یک مقداری از زمان هستند بنا بر این اگر اجازه میفرمائید جلسه آینده روز سه شنبه (عده از نمایندگان پنجشنبه ـ بعضی دیگر یکشنبه )
(صدای زنگ رئیس )
رئیس ـ اجازه بفرمائید بنده حرفم را بزنم حرف بنده خاتمه پیدا نکرد به بنده گفته شده است برای اینکه مطالعه بشود و اشخاصی را در نظر بگیرند و کارها را به تناسب تقسیم نمایند یک زمانی که حد اکثرش دو سه روز است لازم است (صحیح است) بنابراین این وقت مناسب بنظر بنده سه شنبه آمد(صحیح است)
حالا اگر موافقت بفرمائید روز سه شنبه آتیه سه ساعت قبل از ظهر جلسه باشد(صحیح است) دستور هم انتخاب کمیسیونها
[مجلس چهل دقیقه قبل از ظهر ختم شد]
رئیس ـ مجلس شورای ملی ـ دادگر
قانون
اصلاح ماده پانزدهم نظامنامه داخلی مجلس شورای ملی
ماده واحده- مجلس شورای ملی ماده پانزدهم نظامنامه داخلی مصوب ۲۶ مهر ماه ۱۳۰۵ و تبصره الحاقیه مورخ ۱۳۰۸ را بترتیب ذیل اصلاح مینماید:
ماده پانزدهم :
مجلس شورای ملی در هر ششماه مقارن تجدید انتخاب هیئت رئیسه بعده اسم هر وزارتخانه کمیسیونی از میان خود بطریق انتخاب جمعی معین مینماید. عده اعضاء هر یک از کمیسیونها از قبل از انتخاب مجلس تعیین خواهد کرد. این کمیسیونها بهیچوجه با سایر کمیسیونهائی که ممکن است مجلس به تشکیل آنها رأی دهد منافات نخواهد داشت
این قانون که مشتمل بر یک ماده است در جلسه بیست ویکم فروردین ماه یکهزار و سیصد و نه شمسی بتصویب مجلس شورای ملی رسید
رئیس مجلس شورای ملی – دادگر