مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۱ دی ۱۳۳۴ نشست ۱۹۴

از مشروطه
پرش به ناوبری پرش به جستجو
مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری هجدهم تصمیم‌های مجلس

مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری هجدهم

قوانین برنامه‌های عمرانی کشور مصوب مجلس شورای ملی
مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۱ دی ۱۳۳۴ نشست ۱۹۴

روزنامه رسمی کشور شاهنشاهی ایران

شامل: کلیه قوانین مصوبه و مقررات - گزارش کمیسیون‌ها - صورت مشروح مذاکرات مجلس - اخبار مجلس - انتصابات - آگهی‌های رسمی و قانونی

شماره

شنبه ماه ۱۳۳۴

سال یازدهم

شماره مسلسل

دوره هجدهم مجلس شورای ملی

مذاکرات مجلس شورای ملی

مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره ‏۱۸

جلسه: ۱۹۴

صورت مشروح مذاکرات مجلس روز پنجشنبه ۲۱ دی ماه ۱۳۳۴

فهرست مطالب:

۱-تصویب صورت مجلس

۲- بقیه مذاکره در گزارش کمیسیون محاسبات راجع به بودجه ۱۳۳۴ مجلس شورای ملی و تصویب آن

۳- ختم جلسه- به عنوان تنفس‏

مجلس یک ساعت و پنجاه دقیقه پیش‌ازظهر به ریاست آقای نورالدین امامی (نایب‌رئیس) تشکیل گردید.

۱- تصویب صورت‌مجلس‏

نایب‌رئیس- اسامی غایبین جلسه قبل قرائت می‌شود. (به شرح ذیل قرائت شد)

غایبین بااجازه- آقایان: محمودی. خزیمه‌علم. مسعودی. گیو. ثقةالاسلامی. دکتر آهی. صفاری قراگزلو. پیراسته. اخوان. سلطانی. جلیل‌وند. افشار صادقی. تربتی. صراف‌زاده. کاشانیان. معین‌زاده. اورنگ. خلعتبری. کدیور.

غایبین بی‌اجازه- آقایان: نراقی. یداله ابراهیمی. اریه. شفیعی. مهندس شاهرخ‌شاهی. قوامی. امیرتیمور کلالی. مرتضی حکمت. پورسرتیپ. میراشرافی. سنندجی.

دیرآمدگان و زودرفتگان بااجازه- آقایان: دکتر سید امامی ۲۵ دقیقه- حمیدیه ۲۵ دقیقه- خاکباز ۲۵ دقیقه- فرید اراکی ۲۵ دقیقه- دکتر سعید حکمت ۳۰ دقیقه- ارباب ۵۵ دقیقه- مکرم ۵۵ دقیقه- بهبهانی یک‌ساعت و ۲۵ دقیقه- رضایی یک‌ساعت و ۵۰ دقیقه- نقابت یک ساعت و ۵۰ دقیقه- سلطان‌مراد بختیار یک‌ساعت و ۵۰ دقیقه- مصطفی ذوالفقاری یک ساعت و پنجاه دقیقه- افخمی دو ساعت و ۲۵ دقیقه- محمود ذوالفقاری دو ساعت و ۲۵ دقیقه- امامی خوئی یک ساعت و ۵۰ دقیقه

دیرآمده بی‌اجازه- آقای بزرگ ابراهیمی ۳۰ دقیقه

غایبین در رأی- آقایان: سرمد ۳ رأی مهندس ظفر ۳ رأی- پناهی سه رأی- کیکاوسی ۳ رأی- بزرگ ابراهیمی ۳ رأی- تجدّد ۳ رأی- لاری ۳ رأی- قنات‌آبادی ۳ رأی- دکتر حمزوی ۲ رأی- کریمی ۲ رأی- داراب ۲ رأی- سعیدی یک رأی- تیمورتاش ۱ رأی- محمود افشار ۱ رأی- تفضلی یک رأی- عبدالحمید بختیار یک رأی- مشایخی ۱ رأی- احمد صفایی یک رأی‏

نایب‌رئیس- آقای داراب بفرمایید.

داراب- راجع به غیبت در رای سوءتفاهم شده است بنده اینجا حاضر بودم کی بیرون رفتم که غایب باشم.

نایب‌رئیس- بلی آقا اینجا تشریف داشتند اما خارج از جلسه در موقع رأی دادن آقایان باید در جلسه باشید به آیین‌نامه توجه بفرمایید. آقای کریمی بفرمایید.

کریمی- بنده چون می‌دانم غایب در رأی را جریمه می‌فرمایید با این گرانی هزینه زندگی سعی دارم که هیچ‌وقت غایب نباشم و خیال می‌کنم اشتباه کرده باشند همیشه هم در موقع رأی حاضر بوده‌ام‏.

نایب‌رئیس- اصلاح می‌شود آقای قنات‌آبادی فرمایشی دارید بفرمایید (داراب- سوءتفاهم است)

قنات‌آبادی- اگر بنده گاهی از اوقات از جلسه بیرون می‌روم موقعی است که اکثریت برای اخذ رأی در مجلس هست اشکالی ندارد که توی آن اطاق باشم و اگر احتیاج پیدا می‌شد می‌آمدم در جلسه و در رأی شرکت می‌کردم.

نایب‌رئیس- این تفسیر را جنابعالی می‌فرمایید آیین‌نامه برخلاف نظر آقا است اجرای آیین‌نامه غیر از تفسیر آقا است. ‏

قنات‌آبادی- قربان آقا که اهل عدل هستید.

نایب‌رئیس- اجرای آیین‌نامه غیر از تفسیر عادلانه و مافوق تفسیر آیین‌نامه است. مع‌هذا اصلاح می‌شود.

شمس قنات‌آبادی- عدالت بالاتر از همه چیز است.

نایب‌رئیس- آقای کیکاوسی بفرمایید.

کیکاوسی- بنده در تمام رأی‌ها حاضر بودم این‌که نوشته‌اند بنده در رأی غایب بودم لابد اشتباه شده است‏.

نایب‌رئیس- اصلاح می‌شود. آقای ابراهیمی‏

بزرگ ابراهیمی- بنده هم در رأی غایب نبودم تمنّا دارم بفرمایید اصلاح شود.

نایب‌رئیس- اصلاح می‌شود آقای قنات‌آبادی باز هم نسبت به صورت جلسه نظری دارید؟ (قنات‌آبادی- نسبت به غایبین در رأی عرضی داشتم که عرض کردم) اصلاح شده است نسبت به صورت‌جلسه پیش نظری نیست؟ (اظهاری نشد) صورت‌جلسه پیش تصویب شد.

نایب‌رئیس- چند نفر از آقایان برای نطق قبل از دستور اجازه خواسته‌اند (بعضی از نمایندگان- دستور، دستور)

شوشتری- این جلسه دوم است که من وقت گرفته‌ام برای نطق قبل از دستور.

نایب‌رئیس- رأی می‌گیریم آقایانی که موافقند نطق قبل از دستور امروز نشود و دستور را انجام بدهیم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد (شوشتری- من حرف‌های خودم را می‌آیم می‌زنم با محافظه‌کاری این مملکت درست نمی‌شود)

۲- بقیه مذاکره در گزارش کمیسیون محاسبات راجع به بودجه ۱۳۳۴ مجلس شورای ملی و تصویب آن‏

نایب‌رئیس- بودجه مجلس شورای ملی مطرح است ماده ۱۴ قرائت می‌شود بنده هم توضیحی می‌دهم (به شرح ذیل قرائت شد)

ماده ۱۴- کارمندانی که تا آخر سال ۱۳۳۳ در مجلس شورای ملی استخدام شده و دارای دیپلم ۵ و یا شش متوسطه بوده‌اند پایه اداری آنان از تاریخ ورود به خدمت مجلس دو تشخیص و از مزایای قانونی آن بهره‌مند می‌شوند (صارمی- رد شده آقا)

نایب‌رئیس- اجازه بفرمایید توضیح

دارم عرض می‌کنم، جلسه قبل آقای صفایی یک پیشنهادی داده بودند که به آن پیشنهاد و خود ماده رأی گرفته شد و رد شد و حالا نسبت به خود ماده بدون آن پیشنهاد رأی گرفته می‌شود (صفایی- بنده عرض دارم) بفرمایید.

عبدالصاحب صفایی- بنده پیشنهادی نکردم که به آن پیشنهاد رأی گرفته شود موضوع این بود، بنده عرض کردم اینجا نوشته است کسانی که تا آخر سال ۳۳ اگر آقای رئیس گوش ندهید پس برای کی صحبت کنم.

نایب‌رئیس- بنده گوش می‌دهم بفرمایید.

صفایی- بنده عرض کردم که آنجا نوشته است کسانی که تا آخر سال ۳۳ استخدام شده‌اند و دارای گواهی‌نامه بشوند از تاریخ استخدام با رتبه ۲ پایه آنان تشخیص بشود، عرض کردم ممکن است که مستخدمی ۲۰ سال سابقه خدمت داشته باشد و در سال ۳۳ دیپلم بگیرد و حالا بشود رتبه ۹؟ اگر لازم است به مستخدمین جدید رتبه ۲ داده شود باید این‌طور نوشته بشود (کسانی که در ۳۳ استخدام شده‌اند) بنابراین موضوع جدیدی نبوده است تذکّری دادم به طور کلی و رأی گرفته شد و رد شد (صحیح است)

نایب‌رئیس- صحیح نیست تأمل بفرمایید اگر توجه بفرمایید قضاوت خواهید کرد اصل ماده که در بودجه ۳۴ گذاشته شده این است، کارمندانی که تا آخر سال ۱۳۳ در مجلس شورای ملی استخدام شده و دارای دیپلم ۵ و یا ۶ متوسطه بوده‌اند (صفایی- در صورت جلسه عکس فرمایش جنابعالی است رد شده است) (عمیدی‌نوری- رأی گرفتند به ماده و تصویب نشد) رأی گرفته شده است به ماده با این اصلاح، حالا بدون اصلاح رأی می‌گیریم اگر رأی ندهید ماده از بین می‌رود هم برای اصلاح و هم برای خود ماده بدون اصلاح باید رأی گرفت (صفایی- بدون اصلاح یعنی کسانی که از ۲۰ سال پیش مستخدم بوده‌اند پایه دو تشخیص و حالا رتبه ۹ بشوند؟)

خرازی- قربان از طرف کارپردازی توضیحی داده نشده. ‏

صفایی- اگر اعلام رأی شده توضیحی ندارد.

نایب‌رئیس- آقایان توجه بفرمایید اصل ماده این است کارمندانی که تا آخر سال ۳۳ در مجلس استخدام شده و دارای دیپلم ۵ و یا ۶ متوسطه بوده‌اند پایه اداری آنان از تاریخ ورود به خدمت مجلس دو تشخیص و از مزایای قانونی آن بهره‌مند می‌شوند و آقای صفایی پیشنهاد داده‌اند کارمندانی که در سال ۱۳۳۳ در مجلس شورای ملی استخدام شده‌اند در صورتی که در خود ماده این‌طور است کارمندانی که تا آخر آن سال استخدام شده‌اند (عبدالصاحب صفایی- بحث بر این بود کسانی که ۲۰ سال سابقه خدمت مستخدمی جزء داشته باشند و حالا دیپلم بگیرند که نمی‌شود رتبه ۹ بشوند) آقایان توجه بفرمایید هیئت‌رئیسه که از طرف مجلس انتخاب می‌شوند برای انجام یک وظایفی است این ماده را هم رئیسه برای بعضی از اعضاء در نظر گرفته (دکتر جزایری- ۵ نفر هم بیشتر نیستند) آقایان رأی بدهید اجرا می‌شود رأی ندهید اجرا نمی‌شود (صفایی- طرف که شما نیستید) بنده هستم اجازه بدهید (صفایی- شما که آن جلسه تشریف نداشتید) آقایانی که با ماده ۱۴ بدون اصلاح آقای صفایی موافقند قیام بفرمایند (عده کمی قیام نمودند) تصویب نشد، ماده ۱۵ قرائت می‌شود.

(به شرح ذیل قرائت شد)

ماده ۱۵- کارمندان فعلی مجلس شورای ملی که قبل از ورود به خدمت رسمی سوابق خدمت کارمندی- پیمانی- حکمی و روزمزدی (به استثنای استاژ و افتخاری) در مجلس شورای ملی و وزارتخانه‌ها و ادارات دولتی داشته باشند و به هیچ‌عنوان به حساب نیامده است و یا ضمن دوره خدمت رسمی مدتی از خدمات آنان محسوب نگردیده با پرداخت کسور بازنشستگی به میزان حقوق دریافتی جزو دوره خدمت رسمی آنان محسوب و چنانچه آن سوابق از سه سال به بالا باشد یک پایه و از شش سال به بالا دو پایه اعطا می‌شود و کمتر از آن مدت در توقف پایه فعلی محسوب خواهد شد.

نایب‌رئیس- آقای قنات‌آبادی موافقید؟

قنات‌آبادی- بنده موافقم.

نایب‌رئیس- آقای شوشتری‏

شوشتری- بسم الله الرحمن الرحیم بنده با زحمت هیچ کارمندی چه استازی باشد چه افتخاری باشد، چه روزمزد باشد چه قراردادی باشد بای نحو کان، عمل هیچ عاملی را هیچ مسلمی را بدون اجرت و مزد پسندیده نمی‌دانم ولی این موضوع در ماده ۱۵ این توجه را به من داد که به آقایان محترم تذکّر عرض کنم، این موضوع قانون استخدام مملکت اگر چه مجلسین قوه مقننه خودش یک وضعیت خاصی در دنیا دارد ولی از نظر اصول قانون کلی راجع به استخدام در مملکت ما به صورتی درآمده که مجلس شورای ملی به خصوص باید برای کارمندانش یک نوع فکر کند، وزارت دادگستری یک نوع عمل کند، وزارت جنگ یک نوع عمل کند، وزارت کشور یک صورت به خود بگیرد آخر این افتراق و تفریق است، این وضعیت چه جور می‌شود در مملکت من به شما بگویم احساس می‌کنم، همه آقایان محترم آشنا دارند، دوست دارند، کارمندان روزمزدی یا قرار دادی یا از وزارتخانه‌ها که جزو این افزایش‌ها منظور نشده همه ناراضی شده‌اند و دارد صورت عجیبی در مملکت پیدا می‌شود فکر بفرمایید من با این‌که نباید در این ماده این حرف را بزنم و پسندیده هم نمی‌دانم به عنوان مخالف صحبت کنم برای این‌که سه سال سابقه خدمت در جای دیگر را همان‌طور که اشاره کرده‌اید حساب می‌کنید و یک پایه می‌دهد پایه در قانون استخدام رسمی است ولی قانون استخدام ما تکه‌تکه شده شیر بی‌دم و بی‌گوش و بی‌چشم بی‌همه‌چیز توی مملکت پیدا کرده‌ایم و هی می‌گوییم قانون استخدام، چه فکری باید بکنیم هر روز دولت دچار محظور است، از یک طرف بنده و امثال بنده همه آقایان چه این مجلس چه آن مجلس مقننه به این‌که قوه قضاییه مملکت از نظر تأمین معاش قضات محترم زندگانی آنها مرفه باشد حرفی ندارند صحیح اما اگر عمل طوری بشود که عکس‌العمل در سایر کارمندان پیدا کند و به نقاضت و ضدیّت و کدورت و عدم انجام وظیفه منتهی بشود که باید این روزانه را بگیرد؟ کی باید این فکر را بکند؟ شما این قانون را می‌آورید می‌گویید ما من عام الا فقد خص بسیار خوب همان‌طور که آقا پریروز فرمودند من و شما می‌نشینیم برای قضات یک جور رأی می‌دهیم، برای سرباز مملکت یک نوع رأی می‌دهیم آن‌وقت دیگران، دو تا برادر هر دو در یک‌جا تحصیل کرده‌اند هر دو در یک ردیف شاید رتبه ۷ بوده‌اند، رتبه ۵ باشند، یکی بگیرد ۳۸۰ تومان یکی بگیرد ۱۴۵۰ تومان در این صورت بین دو برادر تفریق می‌شود، این عرایضی، که کردم برای توجه خاطر نمایندگان محترم بود که اصولاً فکر بفرمایید برای قانون استخدام همین‌طور که در دست تهیه است شاید مجلس ۱۸ بتواند قدم خیر را بردارد و یکنواخت بکند البلیت اذا عمت طابت، اگر محرز شد پیش من که قاضی چند مرتبه و چند پله از کارمندان دیگر بالاتر بنشیند آن‌وقت دیگر بحث و کدورت ندارد، چون من عقیده‌ام این است که پلیس مملکت، قوامی انتظامی باید در مملکت به قدری سیر باشد و به قدری شریف باشد که تمام ابناء مملکت یک حس احترام خاصی نسبت به پلیس داشته باشند حالا اگر قانون را طوری وضع کردند که پلیس حدّش معین، مقامش معین، اخلاقش معین بود همین‌طور قاضی دیگران ناراضی نمی‌شوند اما وقتی به عنوان قانون استخدام یک کتابچه در دست مردم باشد آن‌وقت برخلاف آن کتابچه بیاییم قانون علی‌حده‌ای برای مجلس شورای ملی و چه برای قضات چه برای قشون وضع کنیم این پسندیده نیست برای این مملکت و ما را به نفاق و تفریق می‌برد و من از نظر وظیفه این عرض را کردم بسته به نظر آقایان است.

حشمتی- حالا عجالتاً موافقت بفرمایید.

نایب‌رئیس- آقایان توجه بفرمایید که این ماده در بودجه سال گذشته هم بوده منتهی دو ماده بود که با هم قدری تباین داشت از این جهت بود که خواستیم این تباین رفع شود. آقای قنات‌آبادی بفرمایید.

قنات‌آبادی- آقای شوشتری حضورتان عرض کنم در این که تبعیض بسیار کار بدی است و باید عدالت حکمفرمایی کند هیچ‌کس در او شکّی ندارد اما این موضوع ما نحن فیه ارتباطی با این معنی ندارد باید ببینیم این کسی که استخدام شده و در ادارات دیگر سوابقی داشته اگر آن سوابق ملاحظه نشده و مراعات نشده البته به این کارمند ظلم می‌شود و چون خود شما هم با ظلم مخالفید استدعا می‌کنم خودتان به این ماده ۱۶ رأی بدهید.

نایب‌رئیس- آقای خرازی بفرمایید.

خرازی- بنده می‌خواستم توجه همکاران محترم را به این نکته معطوف دارم که در بودجه مجلس شورای ملی نهایت دقت شده و در هیئت‌رئیسه و کمیسیون محترم محاسبات موبه‌مو رسیدگی شده و البته یک مشکلاتی همان‌طور که مقام ریاست فرمودند در کار مجلس هست مخصوصاً جناب آقای صفایی تصور کردند که می‌خواهند به یک پیش‌خدمت رتبه ۹ بدهند چنین چیزی نبوده است نسبت به آن ۶ نفری که در ماده ۱۴ آقایان تصویب نکردند، ۶ نفر هستند که رتبه یک دارند رفته‌اند زحمت کشیده‌اند و دارای دیپلم متوسطه شده‌اند و آمده‌اند تقاضای یک رتبه کرده‌اند، اما نسبت به این ماده همانطور که مقام ریاست فرمودند تمنّا می‌کنم آقایان توجه بفرمایند ماده ششم بودجه سال ۳۳ این است کارمندان فعلی مجلس شورای ملی که قبل از کارمندی سابقه خدمت‌گزاری یا کارگزاری در مجلس داشته‌اند در صورتی که مدت خدمت آنان از پنج سال به بالا باشد. به رعایت مفاد ماده ۱ متمّم قانون بودجه سال ۱۳۲۹ مجلس شورای ملی به طوری که سابقاً عمل شده یک پایه به آنها اعطا و چنانچه کمتر از ۵ سال باشد به ترفیع از حداقل به حداکثر همان پایه یا از حداکثر به حداقل پایه بالاتر ارتقا می‌یابند و نیز خدمت‌گزاران جزء مجلس شورای ملی که خدمت نظام‌وظیفه را انجام داده‌اند به نسبت مدت خدمت وظیفه از ترفیعات طبق قانون استخدام و آیین‌نامه اساسی خدمت‌گزاران از اول سال ۳۳ بهره‌مند می‌شوند یک عده از کارمندان مجلس و مستخدمین مجلس آن سوابق را تکمیل کردند و دادند و استفاده از آن ماده ۶ قانون بودجه ۳۳ مجلس شورای ملی کردند، یک عده‌ای سوابق‌شان را نتوانسته بودند تکمیل کنند، حالا تکمیل کرده‌اند و داده‌اند، همان‌طور که سابقاً به موجب تصویب‌نامه‌ها در زمان فقرت کارمندان دولت سوابق‌شان را آوردند

جزو خدمات رسمی محسوب گردد اینها سوابقی در جاهای دیگر دارند رفته‌اند مدارک آنرا تهیه کرده‌اند تحصیل کرده‌اند آمده‌اند مطابق همان قانون استخدام کشوری که جناب آقای شوشتری فرمودند مدت سوابق خدمت‌شان دقیقاً در اداره کارگزینی و کارپردازی و هیئت‌رئیسه مجلس رسیدگی می‌شود اگر حق داشتند هر سه سال یک رتبه به ایشان می‌دهند و اگر حق نداشتند نمی‌دهند بنابراین هیچ تبعیضی هم در بین نیست و هیچ مزایایی هم برای اینها قائل نشده‌اند غیر از این‌که تشویقی شده است از این مستخدمین که غیر از این حقوق چیز دیگر ندارند و درآمدشان و اعاشه‌شان باید از همین راه حقوق تأمین بشود تمنّا می‌کنم آقایان برای تشویق اینها به این ماده رأی موافق بدهند.

نایب‌رئیس- کسی دیگر اجازه برای صحبت نخواسته، بنابراین باید رأی بگیریم نسبت به ماده ۱۵ آقایانی که موافقند قیام فرمایند. (اغلب برخاستند) تصویب شد.

امید سالار- یک تیره زیاد است اصلاح بفرمایید. بین لغت کارمندی و پیمانی یک تیره زیاد است.

جلیلی- من وقتی ماده را خواندم درست خواندم توجه نفرمودید.

نایب‌رئیس- آقایان توجه بفرمایید، این بودجه مال مجلس شورای ملی است، هیئت‌رئیسه هم منتخب خود مجلس است، هر چه مقتضی بوده عمل کرده است، تبعیض هم نباید بکنیم این همه پیشنهادات صلاح مجلس شورای ملی نیست، نباید کاری کرد که برخلاف حق و انصاف باشد و عده‌ای از ما برنجند مزایایی برای اشخاص هرکدام که مقتضی بوده است در نظر گرفته‌ایم و در بودجه منظور شده است شش ماه مطالعه شده و زحمت کشیده‌ایم روی این بودجه استدعا می‌کنم از آقایان رفقا مساعدت بفرمایند و پیشنهادها را پس بگیرند (چند نفر از نمایندگان- کاملاً صحیح است)

نایب‌رئیس- آقای ارباب فرمایشی دارید؟ (ارباب- بله) بفرمایید.

ارباب- سؤالی است از وزارت راه تقدیم می‌کنم.

نایب‌رئیس- این مربوط به بودجه نیست. پیشنهاد دیگری قرائت می‌شود (به شرح زیر قرائت شد) پیشنهاد می‌کنم که جمله زیر به آخر سطر پنجم ماده ۱۵ اضافه شود: و همچنین کسانی که سوابق‌شان کارمندی بوده و یا شناخته شده و به موجب مقرراتی تا یک رتبه استفاده نموده‌اند چنانچه مدتی از خدمات آنان باقی‌مانده و به حساب ترفیع نیامد به ترتیب فوق منظور خواهد شد. مرآت اسفندیاری.

نایب‌رئیس- پیشنهاد خرج است هیئت‌رئیسه هر جور کمکی بتواند می‌کند. (احسنت)

بعضی از نمایندگان- پس گرفتند.

نایب‌رئیس- آقای مرآت پس گرفتند؟ (مرآت اسفندیاری- بله) پیشنهاد دیگری قرائت می‌شود. (به شرح زیر قرائت شد) پیشنهاد می‌نماید تبصره ذیل به ماده ۱۵ علاوه شود:

تبصره- سابقه خدمت آقای ماشاالله مقیم‌زاده کارمند رسمی اداره چاپخانه مجلس که از سال ۱۳۲۰ الی ۱۳۲۲ خدمت می‌نمود ولی خدمت مشارالیه منظور نگردیده جزو خدمت رسمی محسوب و یک پایه طبق مقرارت به مشارالیه اعطا گردد- مرآت اسفندیاری‏

نایب‌رئیس- این هم در هیئت‌رئیسه مطالعه خواهد شد.

چند نفر از نمایندگان- پس گرفتند، پس گرفتند.

مرآت اسفندیاری- پس می‌گیرم‏.

نایب‌رئیس- پیشنهاد دیگری قرائت می‌شود (به شرح زیر قرائت شد) پیشنهاد می‌نمایم که به آخر ماده ۱۵ این عبارت اضافه شود: کسانی که ۲۴ سال سابقه خدمت داشته باشند خواه تقاضای بازنشستگی کرده یا نکرده باشند یک رتبه به آنها اعطا بشود. عمیدی‌نوری‏

نایب‌رئیس- پیشنهاد خرج است. ‏

عمیدی‌نوری- اجازه فرمایید توضیح عرض کنم پارسال این قسمت تصویب شد منتهی تبعیض شده هیئت‌رئیسه تبعیض کرده به یک عده‌ای گفته است که باید بازنشسته بشوید تا به شما یک رتبه بدهیم و حال آنکه یک عده مستخدمین بدبخت در اینجا هستند یک نظامنامه‌ای جدیداًّ وضع کرده‌اند طبق آن نظامنامه حقوق آنها از بین رفته الان طبق آن نظامنامه کسی که ۲۰ سال سابقه خدمت داشته باشد رتبه ۹ می‌شود این‌ها یک عده‌ای هستند ۲۴ سال هم سابقه خدمت دارند رتبه ۶ و ۷ هم هستند پارسال لطف فرمودید موافقت کردید یک رتبه اضافه به اینها داده شده نسبت به یک عده‌ای تبعیض شده ما هم که نظری نداریم ما هم نماینده احساسات خود کارمندان هستیم.

نایب‌رئیس- متوجه شدم این مربوط به مستخدمین جزء است اگر اجازه بفرمایید این موضوع را در هیئت‌رئیسه حل کنیم و اگر تبعیض هم شده باشد به آقا قول می‌دهم که اصلاح کنیم‏.

عمیدی نوری- تشکر می‌کنم پس گرفتم‏.

نایب‌رئیس- پیشنهاد دیگر قرائت می‌شود (به شرح زیر قرائت شد) پیشنهاد می‌نمایم، در ماده ۱۵ قانون بودجه مجلس شورای ملی جمله (و با در ترفیع پایه احتساب نشده) پس از جمله (محسوب نگردیده) اضافه شود. صارمی‏

بعضی از نمایندگان- پس گرفتند.

صارمی- بنده توضیح دارم.

نایب‌رئیس- خواهش می‌کنم آقا موافقت بفرمایید پیشنهادتان را پس بگیرید تا لایحه زودتر بگذرد.

مرآت اسفندیاری- اگر قرار است پیشنهادات را پس بگیرند همه باید پس بگیرند.

صارمی- توجه بفرمایید نظر خاصی در این پیشنهاد نیست این پیشنهاد تقریباً یک اصلاحی عبارتی است پیشنهادی نیست که خیلی در موضوع تأثیر بکند جمله‌ای که نوشته شده ممکن است موقعی که بخواهند ماده ۱۵ را به موقع اجراء بگذارند از لحاظ ترتیب عبارت و سیاق عبارت برای مقامات مربوطه ایجاد اشکال کند در اینجا نوشته شده است یا ضمن دوره خدمت رسمی مدتی از خدمات آنان محسوب نگردیده افرادی به عنوان پیمانی روزمزد کار می‌کرده‌اند مدت چند سال محسوب نشده از این جهت این قسمت زائد است مگر این‌که بگوییم برای گرفتن ترفیع این مدت محسوب نشده از این جهت بنده یک جمله‌ای اضافه کردم (و یا در ترفیع پایه احتساب نشده) که نتیجه عبارت به این ترتیب اصلاح می‌شود (که در مجلس شورای ملی و وزارتخانه‌ها و ادارات دولتی داشته باشند و به هیچ به عنوان به حساب نیامده و یا ضمن دوره خدمت رسمی مدتی از خدمات آنان برای ترفیع پایه احتساب نگردیده) والا مدت خدمت که جزو خدمت محسوب می‌شود.

نایب‌رئیس- جناب آقای صارمی این فرمایش آقا را متوجه هستیم که ممکن است به یک کسی ۵ رتبه تعلق بگیرد در صورتی که در نظر گرفته شده یک رتبه و حداکثر دو رتبه بگیرند ما متوجه پیشنهادها هستیم استدعا می‌کنم که پس بگیرید. (بعضی از نمایندگان- پس گرفتند)

صارمی- حالا که قرار است اگر بنده پیشنهادم را پس نگیرم آقایان رأی ندهند لذا پس گرفتم‏.

نایب‌رئیس- پیشنهاد دیگری قرائت می‌شود (به شرح زیر قرائت می‌شود) پیشنهاد می‌نمایم: در ماده ۱۵ بعد از کلمه کارمندان فعلی مجلس شورای ملی کلمه خدمت‌گزاران نیز اضافه شود- دکتر بینا

نایب‌رئیس- آقای دکتر بینا بفرمایید.

دکتر بینا- آقایان بنده پیشنهاد جدیدی نکردم اینجا یک اشتباهی شده تمام مجلس و هیئت‌رئیسه و جناب آقای خرازی آمدند اینجا خدمت‌گزاران متوفی را پاییدند آقایان خدمت‌گزاری که الان سرپا است او را بیایید همه‌اش کارمند و کارمند یک خدمت‌گزار هم باشد (صحیح است) (امید سالار- بنده هم موافقم)

نایب‌رئیس- بنده هم موافقم جناب دکتر بینا یک آیین‌نامه‌ای برای خدمت‌گزاران هست این ماده برای سه چهار نفر است که در دوره گذشته تصویب شده است عرض کردم اختلاف بین دو ماده قانون بوده که ما نمی‌توانستیم عمل کنیم این ماده را گذاردیم که تکلیف آن در مجلس معلوم شود، مستخدمین جزء یک مقررات دیگری دارند حداکثر استفاده را از آن آیین‌نامه مطابق مقرارت و آیین‌نامه خودشان خواهند کرد.

دکتر بینا- آقای خرازی الان بودجه ۳۳ را خواندند در آنجا معلوم می‌شود که نمایندگان محترم به فکر خدمت‌گزاران جزء بوده‌اند در اینجا خدمت‌گزاران را از قلم انداخته‌اند و حالا مجلس رأی می‌دهد.

نایب‌رئیس- آقایان کارپردازان موافق‌اند؟

امید سالار- اگر اضافه شود طبق آیین‌نامه مستخدمین جزء کارپردازی موافق است. ‏

سالار بهزادی (مخبر)- بنده هم موافقم‏.

نایب‌رئیس- بنابراین کلمه طبق مقرارت آیین‌نامه اضافه می‌شود آقایانی که با این پیشنهاد و این اصلاح موافق‌اند قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد پیشنهاد دیگری قرائت می‌شود (به شرح زیر قرائت شد) ریاست محترم مجلس شورای ملی پیشنهاد می‌نمایم که: جمله زیر به آخر سطر پنجم ماده ۱۹ اضافه شود: و همچنین کسانی که سوابق‌شان کارمند بوده و یا شناخته شده و به موجب مقرراتی تا یک رتبه استفاده نموده‌اند چنانچه مدتی از خدمات آنها باقی‌مانده و به حساب ترفیع نیامده به ترتیب فوق منظور خواهد شد- بزرگ ابراهیمی‏

نایب‌رئیس- استدعا می‌کنم آقایان پیشنهادشان را پس بگیرند این پیشنهاد خرج است. ‏

بزرگ ابراهیمی- پس گرفتم. ‏

نایب‌رئیس- پیشنهاد دیگر قرائت می‌شود (به شرح زیر قرائت شد) پیشنهاد می‌کنم- ماده ۱۵ بودجه مجلس شورای ملی به طریق ذیل اصلاح گردد:

ماده ۱- سوابق خدمت کارمندان مجلس شورای ملی به عنوان حکمی- پیمانی- روزمزد جزو مدت خدمت رسمی محسوب می‌شود مشروط به این‌که کسور بازنشستگی را برای مدت‌های مذکور پرداخت نمایند ولی به هر حال با احتساب سوابق مزبور پیش از دو

رتبه ترفیع استفاده نخواهد گردید. مشایخی‏

نایب‌رئیس- خواهش می‌کنم آقای مشایخی پیشنهادتان را پس بگیرید.

مشایخی- پس گرفتم (احسنت)

نایب‌رئیس- پیشنهاد دیگری قرائت می‌شود (به شرح زیر قرائت شد) پیشنهاد می‌نمایم: که در ماده ۱۵ بعد از کلمه کارمندان اضافه شود (مستخدمین) عمیدی‌نوری

نایب‌رئیس- آقای عمیدی‌نوری‏

عمیدی‌نوری- پیشنهاد بنده نظیر پیشنهاد آقای دکتر بینا است که تصویب شد چون منظور بنده تأمین شده پس می‌گیرم‏.

نایب‌رئیس- پیشنهاد دیگری قرائت می‌شود (به شرح زیر قرائت شد) پیشنهاد می‌کنم تبصره زیر به لایحه بودجه مجلس اضافه شود: تبصره- حقوق مکانیسین‌ها برابر حقوق سرمکانیسین خواهد بود. مهندس جفرودی‏

نایب‌رئیس- اولاً پیشنهاد خرج است و ثانیاً آیا صلاح هست که زیردستی حقوق بالاتر را بگیرد؟ یک زیردست شما که مهندس نیست حقوق شما را بگیرد؟ (مهندس جفرودی- اجازه بفرمایید توضیح بدهم اگر وارد نبود پس می‌گیرم) بفرمایید.

مهندس جفرودی- این آیین‌نامه استخدامی خدمت‌گزاران و اشل حقوق آنها است که در دست بنده است. اینجا نوشته شده است حداقل پایه یک سرمکانیک ۸۰۰- باشی- مکانیک و ناظر ۷۰۰ دربان و تلفن‌چی ۴۵۰ امروز در این قانون بودجه تلفن‌چی را گذاشته‌اند در ردیف سرمکانیک لابد یک ضرورتی ایجاب می‌کرده است که این کار را کرده‌اند ببینیم چه شده مکانیسین سرجای خودش مانده است این را من می‌خواهم توضیح بدهند بنده پیشنهادم از این نظر است‏.

نایب‌رئیس- اجازه بفرمایید ما در هیئت‌رئیسه مطالعه می‌کنیم اگر کمکی بشود می‌کنیم‏.

مهندس جفرودی- پس گرفتم (صفایی- احسنت)

نایب‌رئیس- پیشنهاد دیگری قرائت می‌شود (به شرح زیر قرائت شد) در ماده پانزدهم بعد از جمله ادارات دولتی (و مؤسسات وابسته به دولت) اضافه شود- صادق بوشهری‏

نایب‌رئیس- جناب آقای بوشهری استدعا می‌کنم پس بگیرید ما وظیفه خودمان را انجام می‌دهیم وابسته به دولت یعنی چه؟ ما همه این سوابق را ده برابر آنچه که آقایان مطالعه کرده‌اند در نظر گرفته‌ایم. ‏

صادق بوشهری- اجازه بدهید توضیح بدهم‏.

نایب‌رئیس- بفرمایید.

صادق بوشهری- عرض کنم این پیشنهاد را جناب آقای موسوی کرده بودند ولی چون امروز تشریف نداشتند به بنده امر فرمودند که این پیشنهاد را از طرف ایشان تقدیم کنم که در این قانون تبعیض نشود در قانون نوشته شده وزارتخانه‌ها و ادارات دولتی یک اداراتی هستند که وابسته به وزارتخانه‌ها هستند ممکن است شامل آنها نشود مؤسساتی هستند که به صورت ظاهر مستقل هستند ولی در باطن جزو ادارات دولتی هستند مثل بنگاه کل خالصه‌جات، شرکت بیمه، بانک ملی ایران و سایر مؤسساتی که مستقل هستند خواستم ببینم شامل اینها می‌شود؟

شادمان- هر کس سابقه‌ای داشته است حساب می‌شود.

نایب‌رئیس- تمام اینها رارسیدگی کرده‌ایم استدعا می‌کنم پس بگیرید چون سابقه روزمزد وقتی قرار شد احتساب بشود به طریق اولی اینها هم مشمول خواهند شد.

صادق بوشهری- چون شامل اینها هم می‌شود لذا بنده نظرم تأمین است و پس می‌گیرم.

نایب‌رئیس- نظر آقا تأمین است چون پیشنهاد دیگری نیست به ماده ۱۵ رأی گرفته می‌شود با اصلاحاتی که شده آقایانی که موافقند قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده شانزدهم مطرح است قرائت می‌شود. (به شرح زیر قرائت شد)

ماده ۱۶- مقررات قانون بودجه سال ۱۳۳۴ عیناً برای سال ۱۳۳۵ مجلس شورای ملی قابل‌اجرا بوده و اضافات و ترفیعات کارمندان و خدمت‌گزاران و کارگران چاپخانه از محل صرفه‌جویی بودجه هر قسمت از محل خودش پرداخت خواهد شد و مازاد صرفه‌جویی‌ها به حساب ساختمان منظور می‌گردد.

نایب‌رئیس- آقای کریمی مخالفید بفرمایید.

کریمی- عرض کنم تصادفاً مخالفت بنده روی این ماده به خصوص نیست روی این لایحه بودجه مجلس خواستم به این عنوان یک تذکّری حضور آقایان عرض کنم البته آقایان محترم می‌دانند مجلس شورای ملی و مجلس سنا که مجلس مقنّنه هستند که باید عملیات آنها سرمشق سایر مؤسسات کشور باشد از این جهت خواستم استدعا کنم راجع به این پیشنهادهایی که داده می‌شود چون هیئت‌رئیسه از طرف آقایان یک شالوده‌ای را با مطالعات ریخته‌اند از دادن پیشنهاد خودداری بشود ضمناً بنده خواستم از وضع دیروز مجلس سنا اظهارتأسف بکنم (چند نفر از نمایندگان- قابل‌تأسف هم هست) نایب‌رئیس- جناب آقای دکتر شاهکار فرمایشی دارید؟

دکتر شاهکار- این دو ماده جناب آقای کریمی به قدری ماده صریحی بوده که تصور نمی‌کردم آقا مخالفت بفرمایید (عبدالصاحب صفایی- باز هم مخالفت نکردند)

نایب‌رئیس- چون مخالفی نیست رأی گرفته می‌شود به ماده ۱۶ آقایانی که موافقند قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده ۱۷ قرائت می‌شود. (به شرح زیر قرائت شد)

ماده ۱۷- به هئیت‌رئیسه مجلس اجازه داده می‌شود که در صورت لزوم دو نفر متخصص آلمانی برای چاپخانه مجلس شورای ملی استخدام نماید و قرارداد استخدامی آنان را برای تصویب مجلس شورای ملی پیشنهاد نماید.

نایب‌رئیس- استدعا می‌کنم باین ماده توجه بفرمایند بنده هم توضیحی دارم وزارت پست و تلگراف در نظر داشت که چاپ تمبر ایران را به خارج از ایران سفارش بدهد هیئت‌رئیسه جداً ایستادگی کرد و به وسیله وزارت خارجه یک متخصص عالی‌مقام برای مدت یک ماه خواستیم که مطالعاتی در اطراف چاپخانه مجلس بکند پس از آمدن آن متخصص و مطالعات اگر مقتضی شد متخصص برای چاپخانه بیاوریم این ماده را در بودجه گذاشتیم که اگر احتیاج شد دو نفر بخواهیم و بعد قانونش را بیاوریم و به تصویب برسد و چنانچه مجلس اجازه داد با آن حقوق ما استخدام‌شان بکنیم حالا اگر نظری آقایان دارند بفرمایید.

صدرزاده- مدت قید نشده است. ‏

نایب‌رئیس- نوشته شده که قانونش را بعد خواهیم آورد. حقوق و مدت را بعد تعیین خواهیم کرد. آقای شوشتری بفرمایید.

شوشتری- یک اموری است که از وظایف هیئت‌رئیسه است. اصلاً این ماده زیادی است چون هنوز که استخدام نکرده‌اند می‌نویسند در صورت اقتضا البته هیئت‌رئیسه اختیار دارد اگر مقتضی دانست استخدام می‌کند و قانون استخدام آنها را هم که نوشته‌اید به مجلس می‌آورید این دیگر حالا ماده قانون لازم ندارد ما نباید کار هیئت‌رئیسه و هیئت قانون‌گذاری را تضعیف کنیم آقا یک وقت مصلحت است برای چاپخانه متخصص بیاورند یا مثلاً مهندس برای ساختمان پارلمان بیاورند این را هیئت‌رئیسه باید تشخیص بدهد وقتی تشخیص داد و لازم دید قانون استخدام او را به مجلس بیاورید. یکی از آقایان نوشته‌اند چاپخانه بانک ملی بدون استخدام خارجی به خوبی اداره می‌شود. بنده اصلاً این ماده را زائد می‌دانم و عمل زائد از مجلس پسندیده نیست.

نایب‌رئیس- آقای شادمان‏

شادمان (کارپرداز)- جناب آقای شوشتری اولاً استخدام متخصصین خارجی قانونی لازم دارد (صحیح است) در ماده قبل شما بودجه سال ۱۳۳۵ مجلس را تصویب فرمودید (صحیح است) بنابراین دیگر در سال آینده بودجه‌ای به مجلس نخواهد آمد. که اگر محتاج به استخدام خارجی شد این را تأمین کنیم در چند جلسه قبل در هیئت‌رئیسه صحبت شد که وضع چاپخانه مجلس خوب نیست (صحیح است) ماشین‌آلاتی که چاپخانه دارد از سال ۱۳۰۱ تا ۱۳۰۶ توسط مرحوم ارباب کیخسرو از آلمان خریده شده است و جواب احتیاجات آن روز را به هیچ وجه نمی‌دهد در صورتی که خرج چاپخانه به تناسبی که حقوق‌ها زیاد شده بالا رفته است و در نتیجه با کار چاپخانه متناسب نیست در چند جلسه قبل در هیئت‌رئیسه این مطلب مطرح شد و به وزارت خارجه نوشتیم که یک نفر متخصص عالی‌مقام ماشین‌های چاپ دعوت کنند برای یک ماه این کار در اختیار هیئت‌رئیسه بود و کردند این متخصص خواهد آمد و نواقص این ماشین‌آلات را به ما خواهد گفت و احتیاج ما را او تعیین خواهد کرد اگر او تعیین کرد که ما محتاج به استخدام متخصص هستیم ما ناچار باید استخدام کنیم ولی چون هنوز نه مدتش نه میزان حقوق آن معلوم نیست این اختیار کلی را خواستیم که ما استخدام کنیم و بیایند ایران وقتی آمدند مدت و مبلغ حقوق‌شان را بیاوریم به مجلس بنابراین استدعا می‌کنم اجازه بفرمایید این ماده تصویب بشود شاید وضع مطبعه مجلس از این صورت خارج بشود.

نایب‌رئیس- جناب آقای شوشتری مخالفت خودتان را پس گرفتید؟

شوشتری- پس گرفتم‏.

نایب‌رئیس- جناب آقای دکتر جزایری این را اجازه بفرمایید که همان جور بماند.

دکتر جزایری- بنده غرضم این است که از تعارف بیرون بیاید اگر وضع چاپخانه را اصلاح کنید چاپخانه مجلس یکی از بهترین چاپخانه‌ها است‏.

نایب‌رئیس- تعارف نیست یک ماه طول نمی‌کشد انشاءالله ملاحظه خواهید فرمود که یک چاپخانه مورد نظر و تصویب آقایان باشد آقا پیشنهادتان را پس بگیرید.

دکتر جزایری- پس گرفتم‏.

نایب‌رئیس- رأی گرفته می‌شود یه ماده ۱۷ آقایانی که موافقند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد چند ماده الحاقیه پیشنهاد شده که قرائت می‌شود (به شرح زیر خوانده شد) پیشنهاد می‌کنم که بند (هـ) اصلاحی ماده هفت بودجه سال ۱۳۳۳ مجلس راجع به سوابق کارمندان مجلس در وزارتخانه‌ها که

به تصویب مجلس نیز رسیده به قوت خود باقی است و از همان تاریخ قابل‌اجرا می‌باشد. بهادری (گفته شد- تشریف ندارند)

نایب‌رئیس- پیشنهاد دیگر ی قرائت می‌شود (به شرح زیر خوانده شد) پیشنهاد می‌کنم بند (هـ) اصلاحی ماده هفت بودجه سال ۳۳ مجلس شورای ملی راجع به سوابق خدمت کارمندان فعلی مجلس به قوت خود باقی است و از همان تاریخ قابل‌اجرا می‌باشد. شمس قنات‌آبادی

نایب‌رئیس- جناب آقای قنات‌آبادی این را ما خودمان درصدد هستیم و هیئت‌رئیسه موظف به اجرایش هست بنابراین احتیاج به پیشنهاد ندارد استدعا می‌کنم پس بگیرید.

قنات‌آبادی- پس گرفتم‏.

نایب‌رئیس- پیشنهاد دیگری قرائت می‌شود (به شرح زیر خوانده شد) پیشنهاد می‌کنم ماده الحاقی به بودجه مجلس شورای ملی اضافه شود.

ماده الحاقی- چون مجلس شورای ملی با دارا بودن عده زیادی لیسانسیه حقوق احتیاج به مشاور قضایی ندارد آقای علی‌اکبر تشید نیز مانند سایر کارمندان از حقوق رتبه اداری استفاده می‌نماید و به طور کلی اشخاصی که مایل‌اند از اشل رتبه‌های قضایی استفاده نمایند باید وزارت دادگستری انجام وظیفه کنند.

درخشش‏

نایب‌رئیس- ملاحظه می‌فرمایید چقدر حب و بغض هست یک عده‌ای پیشنهاد می‌نمایند که رتبه‌ای به کسی که استحقاق آن را ندارند داده بشود و بعد یک عده‌ای پیشنهاد می‌کنند حق مشروعی که چهل سال یک نفر از آن استفاده کرده آن را ازش بگیرند.

دکتر جزایری- بنده مخالفم. ‏

نایب‌رئیس- با این پیشنهاد آقا یک قانون تشکیلات وزارت دادگستری را نمی‌شود به‌هم زد این به موجب یک قانونی آمده به موجب یک تشریفاتی آمده آقای درخشش بفرمایید.

درخشش- اشل جدید قضات از بودجه دولت هم پرداخت نمی‌شود بلکه از پول تمبر است از پول تمبر اشل قضات را بالا برده‌اند چندین بار وزیر دارایی چه در این مجلس و جه در مجلس سنا گوشزد کرد که دیناری برای ترمیم حقوق قضات بر بودجه کل کشور اضافه نمی‌شود بنابراین در مجلس پول تمبری وجود ندارد که به رتبه دبیری داشته باشد بایستی در وزارت فرهنگ برود سر کلاس درس بدهد اما همان شخص که رتبه دبیری دارد اگر آمد در مجلس پشت میز نشست کار اداری کرد حق ندارد از اشل دبیری استفاده کند افرادی هستند که لیسانسیه حقوق هستند و در همین مجلس هستند بنده این را سؤال کردم در حدود ۸۰ نفر در این مجلس لیسانسیه حقوق دارند اگر می‌خواهیددر این مجلس به لیسانسیه‌های حقوق رتبه و حقوق قضایی بدهید به همه بدهید و اگر نمی‌خواهید حق ندارید اسم ببرید مخصوصاً چند بار گفته شد که برای اشخاص حق اسم بردن ندارید و یک ردیف را در نظر گرفته‌اید در سال ۸۰، ۱۲۷۰ریال به آقای تشید اضافه بدهید برای این‌که در مجلس مشاور حقوقی هستند بنده تقاضا می‌کنم از آقایان کارپردازها کارهایی که مشاور حقوقی مجلس در ظرف یک سال کرده است یکی‌اش را بیایند اینجا ارائه بدهند بعداً ببینم این آقایان مشاورین حقوقی در مجلس چه کاری انجام داده‌اند به هر حال تمام آقایان نمایندگان اینجا آمدند صحبت کردند اعتراض کردند به دولت که در وزارتخانه‌ها مشاور حقوقی لازم نداریم اما این بودجه خود مجلس است مثل این‌که مرگ خوب است منتهی برای همسایه حالا بودجه مجلس مطرح است در مورد بودجه وزارتخانه‌ها صورت جلسات را بیاورید در مورد مشاور حقوقی هزار بار خودتان گفته‌اید به دولت که حذف بکنید اما خودتان مشاور حقوقی برای مجلس می‌آورید و حقوق او را هم اضافه می‌کنید در صورتی که باز عرض می‌کنم تمام نمایندگان محترم مجلس می‌دانند که در اینجا نظر خاصی هست والا عده زیادی لیسانسیه‌های حقوق چه در اینجا و چه در وزارتخانه‌های دیگر هستند رتبه و کار قضایی دارند و از حقوق اداری استفاده می‌کنند در وزارت دارایی عده‌ای هستند در وزارت راه عده زیادی هستند که مشاور قضایی هستند رتبه قضایی دارند از حقوق و رتبه اداری استفاده می‌کنند (دکتر بینا- حرف خیلی حسابی است) افرادی که در وزارت دادگستری رای می‌دهند و قاضی هستند فقط حق استفاده از اشل قضایی دارند.

نایب‌رئیس- جناب آقای دکتر جزایری بفرمایید.

دکتر جزایری- عرض کنم بنده متأسفم از این که می‌بینم در مجلس نفی و اثباتش یک قدری به عنوان این‌که ما تابع اصول هستیم جنبه خصوصی پیدا کرده نسبت به یک عده کارمندی که وابسته به دستگاه مقنّنه هستند و زندگی‌شان را در این دستگاه می‌گذرانند و با کمال علاقه دارند انجام‌وظیفه می‌کنند مجلس هم مثل سایر دستگاه‌های اداری از نظر حقوق مکتسبه آنها اگر یک موقعی نمی‌تواند اعتبار حقوق آنها را تأمین بکند یک روز دیگر می‌آید ماده‌ای می‌گذراند و محلی تأمین می‌کند که حق آنها داده شود ما حالا به نام این‌که حقوق جنبه خصوصی پیدا نکند می‌آییم حقوق مکتسبه مردم را می‌خواهیم از بین ببریم بنده می‌خواستم اسم نبرم این مطلبی که فرمودند در وزارتخانه‌ها عده‌ای دارای رتبه قضایی هستند در کمیسیون بودجه از سال قبل به شهادت اعضای محترم کمیسیون بودجه مطرح مذاکره شده عده‌ای در وزارت دارایی هستند و چند نفر دیگر هم در وزارت راه که جمعاً عده کمی هستند که آنها رتبه قضایی دارند لیسانسیه حقوق که من بهشان ارادت دارم ممکن است رتبه اداری داشته باشند ممکن است رتبه قضایی داشته باشند همه لیسانسیه‌های حقوق که با رتبه‌های قضایی استخدام نشده‌اند و دولت هم که موظف نیست همه لیسانسیه‌های حقوق را رتبه قضایی بدهد (دکتر بینا- پیشنهاد می‌کنم که هر ۸۰ تا را بدهند) اجازه بفرمایید من در فرمایشات آقا هیچ‌وقت عرضی نکردم آقایان لیسانسیه حقوق که همه همکاران عزیز من هستند بعضی‌ها به وزارت دادگستری می‌روند رتبه قضایی می‌گیرند و بعضی می‌روند به وزارتخانه‌های دیگر رتبه اداری می‌گیرند جمعاً در ایران الان به موجب صورتی که در کمیسیون بودجه جناب آقای بهبهانی دارند ۲۲ نفر یا ۲۳ نفر لیسانسیه و یا غیرلیسانسیه در وزارتخانه‌های دیگر هستند که رتبه قضایی دارند و متأسفانه با تمام شکایاتی که از سال قبل کرده‌اند و اینها کار قضایی انجام می‌دهند اینها می‌روند در محاکم محاکمه می‌کنند اگر بنا بود به اینها حق‌الوکاله بدهند پنجاه برابر حقوق‌شان را باید بدهند وزارت دارایی لج کرد به این ۲۲ نفر که بیست و سومی‌اش در همین مجلس آقای تشید است حقوق حقه‌شان را نمی‌دهد قانون گفته آن‌هایی که در دادگستری هستند به آنها از این محل بدهند اما مگر شما منع کردید که اگر کسی رتبه قضایی دارد و در وزارتخانه دیگر است بهش حقوق رتبه قضایی نباید بدهید باید به آنها هم داد یکی‌اش هم ایشان است این آقا تشید از شریف‌ترین قضات این مملکت است و چهل سال در عدلیه کار کرده بعد از چند سال از عدلیه تقاضای انتقالش را کرده که بیاید اینجا مشاور قضایی باشد او که سر خود نیامده البته چون حق مکتسبش هست و رتبه قضایی دارد باید حقش را داد بعد ار آن‌که قانون برای رتبه‌های قضایی گذشت وزیر دادگستری را خواستند اول معاون وزارت دارایی گفتند چهارصد نفر هستند صورت خواستند معلوم شد ۲۲ نفر در وزارت دارایی و وزارت راه و جاهای دیگر هستند یکی هم توی مجلس هست و این‌که قانون گذراندند مال قضات است در وزارت دادگستری یکی‌اش هم توی مجلس هست باید به آنها بدهند مشاور قضایی است البته چون حق مکتسبی است و رتبه قضایی دارد باید داد بنابراین یک آدمی که سالیان درازی زحمت کشیده و رتبه قضایی دارد حقش را باید داد خود مجلس تقاضا کرد که بیاید نمی‌خواهید یک‌جایی توی دادگستری درست کنید بگذاریدش آنجا والا تا وقتی که اینجا هست باید حقّ او را به او بدهند تا اینجا هست باید حقوقش را بدهند و هیچ‌وقت هم قانون منعی نکرده است‏.

نایب‌رئیس- آقایان توجه بفرمایید این آقا از زمان مرحوم اسفندیاری با تقاضای ایشان از وزارت دادگستری به اینجا منتقل شدند در موقع اصلاح قانون دادگستری در کمیسیون مشترک در این موضوع زیاد صحبت شده و حتی گفته شده در سایر وزارتخانه‌ها هم هستند.

درخشش- در هیچ وزارتخانه‌ای نمی‌دهند.

نایب‌رئیس- کسی نمی‌تواند حق کسی را سلب بکند مگر این‌که یک قانون خاصی بگذارد که در هیچ جا مشاورین حقوقی غیر از دادگستری نگیرند (درخشش- جای دیگر نمی‌گیرند تحقیق بفرمایید) اشتباه است آقایانی که با این پیشنهاد آقای درخشش موافقند قیام بفرمایند (چند نفری برخاستند) رد شد.

درخشش- بسیار خوب من هم می‌دانستم‏.

نایب‌رئیس- پیشنهاد دیگر قرائت می‌شود (به شرح زیر قرائت شد) پیشنهاد می‌نمایم مشاور حقوقی چاپخانه مجلس حذف شود.

درخشش‏

نایب‌رئیس- آقای درخشش‏

درخشش- اولاً بنده قبلاً این را عرض کنم که مشاورین حقوقی در وزارتخانه‌های دیگر به هیچ‌وجه از رتبه قضایی استفاده نمی‌کنند (دکتر جزایری- باید بگیرند) (عده‌ای از نمایندگان- نباید بگیرند) به علاوه این پیشنهادی که بنده عرض کردم در اینجا یک پستی درست کرده‌اند به نام مشاور حقوقی مطبعه مجلس، خوب این آقای تشید که به ایشان رأی دادید مشاور حقوقی آنجا هم باشند (صحیح است) (صارمی- خیلی مسخره است) چه احتیاجی هست؟ این‌که هی می‌گویید بودجه باید کم باشد به چه مناسبت مجلس هی بودجه خودش را بالا می‌برد؟ (مهندس جفرودی- حرف حسابی است) می‌خواهید رأی بدهید، می‌خواهید ندهید.

نایب‌رئیس- این قلمی که اینجا گذاشته شده پنج‌هزار و چهارصد تومان در سال است که ماهی چهارصد و پنجاه تومان می‌شود این را هم بنده به آقایان عرض می‌کنم که رسیدگی خواهم کرد و همان طوری که فرمودید اختیارات ایشان را به آقای تشید می‌دهیم و خود هیئت‌رئیسه تصمیم می‌گیرد (رأی، رأی) کسی که مخالف یا پیشنهاد ایشان نیست؟ (گفته شد خیر) نسبت به پیشنهاد آقای درخشش رأی می‌گیریم آقایانی که موافقند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد.

نایب‌رئیس- پیشنهاد سکوتی رسیده قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

پیشنهاد می‌کنم لایحه مسکوت بماند.

رضایی‏

نایب‌رئیس- آقای رضایی‏

رضایی- جناب آقای درخشش در ضمن فرمایشات‌شان یک مطلبی فرمودند که بنده منتظر بودم که یا آقایان کارپردازان و یا مخبر کمیسیون یک توضیحی بدهند (صحیح است) چون برای مجلس به نظر بنده صحیح نبود که اینجا این سؤال مطرح بشود که کسی که به عنوان مشاور حقوقی از مجلس حقوق می‌گیرد، بنده به شخص کاری ندارم مطلقاً و این آقای تشید را بنده مطلقاً نمی‌شناسم ولی کسی که به عنوان مشاور حقوقی از مجلس حقوق می‌گیرد و در مجلس چنین پستی هست سؤال کرد آقای درخشش که در سال گذشته یک کاری که انجام داده اینجا تذکّر داده شود و این لازم بود که آقای مخبر یا یک نفر از آقایان کارپردازان اینجا توضیح بدهند که از نظر مردم روشن شود که برای این شخص کاری هست یا کاری نیست؟ (صحیح است) سکوت آقایان کارپردازان و آقای مخبر معنایش این است که فرمایش ایشان صحیح است باید توضیح داده شود کار ایشان چیست؟ اگر یک کاری کرده بفرمایند که نگرانی و انعکاس سوءاش از بین برود؟ پیشنهادم را هم پس گرفتم‏.

درخشش- احسنت‏.

نایب‌رئیس- آقای خرازی بفرمایید.

دکتر شاهکار- بنده اخطار دارم‏.

عبدالصاحب صفایی- از نظر سوابق آقای تشید لازم است توضیحی عرض کنم‏.

نایب‌رئیس- خود بنده توضیح لازم را عرض کردم‏.

دکتر شاهکار- آقای رضایی که پیشنهاد سکوت‌شان را پس گرفتند آقای خرازی دیگر چرا صحبت می‌کنند؟

نایب‌رئیس- ایشان کارپرداز هستند مدافع بودجه هستند، بفرمایید.

خرازی- عرض کنم بنده تصور می‌کردم با توضیحی که مقام ریاست دادند آقایان قانع شدند، همین امسال که آقای درخشش فرمودند ایشان چه کار کرده‌اند در یک پرونده ۱۶ فقره ایشان راجع به قنات مهران و راجع به این اراضی که از مجلس سنا خریده‌ایم و مابه‌الاختلاف بین یک عده‌ای هست در محاکم دادگستری محاکمه کرده‌اند (احسنت) راجع به مشاور حقوقی چاپخانه هم خواستم توضیح عرض کنم، البته آقایان رأی‌شان مطاع و متبع است ولی چاپخانه مجلس میلیون‌ها تومان جنس در سال خریداری می‌کند چه از داخله و چه از خارجه و با فروشندگان اختلاف پیدا می‌کنند این ارزش این را داشت که در سال ۵۴۰۰ تومان به یک مشاور حقوقی بدهند که این اختلافات را حل کند، ندادید هم ندادید.

نایب‌رئیس- کلیات آخر مطرح است. آقای صارمی‏

صارمی- بنده عرضی ندارم. ‏

نایب‌رئیس- آقای صدرزاده‏

صدرزاده- بنده یک تذکّری داشتم که لازم بود عرض کنم. در صفحه ۳ بودجه اداره دفتر ریاست به نام اداره دفتر کل ریاست قرار بود ذکر شود این را بفرمایید اصلاح شود.

نایب‌رئیس- همین‌طور اصلاح خواهد شد. اداره دفتر کل. یک موضوع دیکر هم لازم است توضیح داده شود اینجا در صفحه ۴۳ و صفحه ۵ و همچنین صفحه ۹ و صفحه ۱۴ در ستون ملاحظات مطالبی ذکر شده است که چون در اصل بودجه تأثیر دارد و لازم است جزو مواد و تبصره‌های ناده ذکر و مورد شور واقع شود لذا از ستون ملاحظات حذف می‌شود و چنانچه لازم باشد در هیئت‌رئیسه تصمیم مقتضی اتخاذ خواهد شد. مخالفی نیست؟ (اظهاری نشد) بنابراین اعلام رأی می‌شود رأی با ورقه است آقایانی که موافقند رأی سفید خواهند داد.

عبدالصاحب صفایی- در ستون ملاحظات چه می‌شود؟

شوشتری- من مخالف بودم.

دکتر بینا- بنده پیشنهادی داده‌ام.

نایب‌رئیس- من پرسیدم مخالفی نیست اظهاری نشد حالا هم اعلام رأی شده و پیشنهاد آقای دکتر بینا هم چون پیشنهاد خرج بوده نمی‌توانم مطرح کنم (یکی از نمایندگان- بعد از اعلام رأی که نمی‌شود) ایشان مرقوم فرموده‌اند که تمام لیسانسیه‌های مجلس شورای ملی از اشل قضایی استفاده کنند این پیشنهاد خرج است.

دکتر جزایری- بنده در کلیات آخر عرضی دارم.

نایب‌رئیس- اعلام رأی شده، آقایانی که موافقند ورقه سفید خواهند داد. (اسامی آقایان نمایندگان به ترتیب ذیل به وسیله آقای جلیلی (منشی) اعلام و اخذ رأی در محل نطق به عمل آمد)

آقایان: رضایی. قنات‌آبادی. سهرابیان. بوداغیان. دکتر عدل. پناهی. داراب. مهندس اردبیلی. صادق بوشهری. خرازی. امید سالار. عباسی. افخمی. دکتر مشیرفاطمی. عاملی. مهندس جفرودی. بوربور. یارافشار. سلطان‌مراد بختیار. شیبانی. دکتر بینا. دکتر جزایری. غضنفری. اردلان. خاکباز. امیر احتشامی. اعظم زنگنه. حشمتی. شادمان. مهندس ظفر. دولت‌شاهی. دکتر وکیل. بزرگ ابراهیمی. بیات ماکو. افشار صادقی. صارمی. صدرزاده. بزرگ‌نیا. سیداحمد صفایی. ارباب و عبدالصاحب صفایی. اکبر. شوشتری. فرید اراکی. کیکاوسی. تجدد. صدقی. مکرم. دکتر سید امامی. قرشی. مهدوی. جلیل‌وند. تفضلی. لاری. شادلو. سعیدی. دولت‌آبادی. درخشش. کی‌نژاد. بهبهانی. توماج. دکتر امیر نیرومند. کریمی. برومند. مصطفی ذوالفقاری. مرآت اسفندیاری. سلطانی. دکتر افشار. دکتر عمید. دکتر شاهکار. حائری‌زاده. عمیدی‌نوری. هدی. نصیری. عرب‌شیبانی. دکتر بینا. سالار بهزادی. ایلخانی‌زاده. استخر. دهقان. فرود. محمود افشار. محمود ذوالفقاری. صراف‌زاده. رضا افشار. باقر بوشهری. جلیلی. حمیدیه.

(آرای مأخوذه شماره شده ۷۶ ورقه موافق و یک ورقه مخالف و ۷ ورقه سفید بی‌اسم شمرده شد)

نایب‌رئیس- از ۹۰ نفر عده حاضر بودجه مجلس شورای ملی با کثریت ۷۶ رأی موافق تصویب شد چون بودجه مربوط به امور داخلی مجلس شورای ملی است به مجلس سنا دیگر ارسال نمی‌شود و ابلاغ خواهد شد.

اسامی موافقین- آقایان: سلطان‌مراد بختیار. دکتر پیرنیا. ایلخانی‌زاده. غضنفری. استخر و جلیل‌وند. شیبانی. کریمی. دولت‌آبادی. مکرم. سید احمد صفایی. بزرگ ابراهیمی. محسن اکبر. دکتر عدل. افخمی. پناهی. رضایی. بوربور. دکتر جزایری. اردلان. شوشتری. مهندس جفرودی. تجدد. خرازی. عاملی. عباسی. افشار صادقی. بیات ماکو. سعیدی. خاکباز. دکتر وکیل. حشمتی. دکتر مشیرفاطمی. امید سالار. دکتر امیر نیرومند. لاری. مهدوی. نصیری. کیکاوسی. دکتر سیدامامی. عمیدی‌نوری. قرشی. مهندس ظفر. مرآت اسفندیاری. مصطفی ذوالفقاری. توماج. دهقان. سلطانی. دولت‌شاهی. شادمان. محمود افشار. اعظم زنگنه. فرود. باقر بوشهری. صدرزاده. هدی. تفضلی. ارباب. محمود ذوالفقاری. رضا افشار. صارمی. امیر احتشامی. حمیدیه. جلیلی. مشایخی. بوداغیان. قنات‌آبادی. سهرابیان. یارافشار. صادق بوشهری. مهندس اردبیلی. شادلو. داراب. فرید اراکی. بزرگ‌نیا. سالار بهزادی.

مخالف- آقای دکتر افشار ورقه سفید بی‌اسم علامت امتناع- ۷ برگ‏

نایب‌رئیس- بنده خواستم از توجهی که آقایان همکاران محترم به بودجه خودشان فرمودند تشکر بکنم و حتی حقاً از طرف کارمندان مجلس شورای ملی اعم از رؤسا و معاونین و کارمندان و مستخدمین جزء و حتی گارد مجلس و همچنین بهداری غیر از این وظیفه‌ای که از مجلس دریافت می‌کنند درآمد دیگری ندارند همه‌شان صمیمانه و مجدّانه انجام وظیفه می‌کنند. خواستم از زحمات آنها و توجه آقایان تشکر کنم.

نایب‌رئیس- آقای امید سالار

امید سالار- جناب آقای خرازی همکار محترم چون از طرف کارپردازان از آقایان همکاران محترم تشکر کردند بنده دیگر آن قسمت را تکرار نمی‌کنم البته کار خود آقایان بود و مربوط به ما نیست ما هم انتخاب شده خود آقایان هستیم و هر چه کرده‌ایم در اثر پشت گرمی و اتکا به لطف آقایان است ولی یک توضیح کوچکی خواستم بدهم راجع به بودجه‌ای که تصویب شد ه و آن این است که در ۴ آذر ۳۳ یک ماده‌ای گذشت که کلیه کارمندان قضایی و اداری و لشگری که در دوره نخست‌وزیری آقای دکتر مصدق بازنشسته شده بودند حق دارند که وزارتخانه و اداره مربوطه به خود، آنها را به کار دعوت بکنند و به اتکای همین قانون آقای سیدمحمد طباطبایی را مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی جناب آقای سردار فاخر مدتی است که به کار دعوت کرده‌اند از این جهت خواستم که به استحضار آقایان برسانم که مربوط به این قانون است که ایشان دعوت شده‌اند (درخشش- رد شد مجلس رد کرد قانونی که مجلسی وضع می‌کند قوانین قبلی را ملغی می‌کند رأی مجلس است) (عبدالصاحب صفایی- اصلاً این عیناً رد شد) در هر صورت این به اتکای همان قانون بود (درخشش- تبصره ۴ را مجلس رد کرد) (شوشتری- مجلس رد کرد)

۳- ختم جلسه- به عنوان تنفس‏

نایب‌رئیس- با اجازه آقایان پنج دقیقه تنفس داده می‌شود.

(مجلس چهل دقیقه پیش‌ازظهر به عنوان تنفس تعطیل و دیگر تشکیل نگردید)

نایب‌رئیس مجلس شورای ملی- نورالدین امامی‏