مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۱ آذر ۱۳۰۶ نشست ۱۷۹
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری ششم | تصمیم‌های مجلس | قوانین بنیان ایران نوین |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری ششم |
مشروح مذاکرات مجلس ملی، دوره۶
جلسه: ۱۷۹
صورت مشروح مجلس سه‌شنبه۲۱ آذر ۱۳۰۶ مطابق ۱۸ جمادی‌الثانی ۱۳۴۶
۱-بقیه مذاکرات نسبت به طرح قانونی راجع به اصلاح قسمت اخیر ماده ۹۳ نظامنامه داخلی و تصویب آن
۲- مذاکرات نسبت به طرح قانونی پیشنهادی آقایان نمایندگان راجع به اصلاح نظامنامه داخلی نسبت به حضور نمایندگان در مجلس بعد از زدن زنگ تشکیل جلسه و خروج طرح مزبور از جلسه
۳- مذاکرات نسبت به خبر کمیسیون بودجه راجع به حقوق درجات قضایی
۴- قانون اصلاح قسمت اخیر ماده ۹۳نظامنامه داخلی مجلس شورای ملی
(مجلس دوساعت وربع قبل ازظهر بریاست آقای پیرنیا تشکیل گردید)
(صورت مجلس روزیکشنبه ۱۹ آذرماه را آقای بنی سلیمان قرائت نمودند)
رئیس-صورت مجلس ایرادی ندارد؟
(گفتند-خیر)
رئیس-صورت مجلس تصویب شد
رئیس- اصلاح ماده ۹۳ نظامنامه داخلی مطرح است درجلسه قبل پیشنهاد آقای فهیمی قرائت شد ولی رای گرفته نشد
روحی- دوباره قرائت شود
(مجددا بترتیب جلسه قبل قرائت شد)
فهیمی اجازه می فرمائید؟
رئیس- بفرمائید
فهیمی-بنده این پیشنهاد را مسترد می‌کنم. پیشنهاد جدیدی باموافقت اقایان ضیاء-دکترمصدق-تقی زاده تنظیم شده است وتقاضا می‌کنم آن پیشنهاد مطرح شود
رئیس-پیشنهاد جدید آقای فهیمی قرائت می‌شود
(این قسم قرائت شد)
درانتخابات مجلس عمومی غیرازانتخاب هیئت رئیسه بطریق ذیل عمل می‌شود، قبلا پنجنفرازنمایندگان بحکم قرعه با یکنفر ازمتشیان به تعیین رئیس برای استخراج ونظارت آراء تعیین می‌شود بعد ازآن رئیس عده حضار درجلسه وانتخاب یکی ازکمیسیونها را اعلام می‌نمایند-نما یندگان حاضر درجلسه هرکدام یک پاکت که حاوی ورقه رای راجع به کمیسیون اعلام شده است بدست پیشخدمت مخصوص می‌دهند تادرظرف رائی که همراه دارد گذاشته و پس ازاخذ آراء کمیسیون مزبور درروی کرسی خطابه می‌گذارد- بعداز آن رئیس مجددا“ عده حضار درجلسه وانتخاب کمیسیون دیگر را اعلام بترتیب فوق اخذ آراء می‌شود تااینکه تمام آراء راجع به کمیسیونها جداجدا اخذ شده وروی کرسی خطابه گذاشته شود
درانقضاء جلسه ظروف آراء مأخوذه تسلیم هیئت نظارمیشود که درخارج استخراج نموده نتیجه را رئیس درجلسه بعداعلام نماید
رئیس-(خطاب بآقای ضیاء۹ بفرمائید توضیح بدهید.
ضیاء-این پیشنهادی که جدیدا تقدیم مجلس شده است با آن پیشنهاد جلسه قبل تفاوتش این است که مفاد پیشنهاد جلسه قبل عبارت ازاین بود که هیئت نظارت وکسانی که بقرعه برای استخراج معین شدند قبلا می‌رفتند دراطاق مجاور مجلس می‌نشستند وآنوقت پیشخدمت مخصوص مجلس آراء را از نمایندگان مجلس می‌گرفت و دراطاق مجاور تسلیم هیئت نظارمیکرد واین جا ما دچار یک اشکال می‌شدیم وآن این بود که معلوم نبود خود هیئت نظار درچه وقت باید رای بدهند درقسمت دیگر این اشکال بودکه باید تمام آراء تاآخر درتحت نظر خود نمایندگان باشد این بود که اصلاحی جدیدا“ درآن پیشنهادشد وتقدیم شد باموافقت نظرخود آقای فهیمی و اقایان دکترمصدق وتقی زاده ودیبا و اقا سید یعقوب هم حاضر بودند و بالاخره پس ازمذاکرات زیادی قضیه باین جا منتهی شد که ظرف مخصوص را پیشخدمت مخصوص مجلس می‌آورد حضورآقایان وآقایان یک یک رای خودشان رامیگذارند درپاکت و می‌دهند. پیشخدمت رأی آقایان را می‌گیرد و درظرف مخصوصی می‌گذارد و آن ظرف را روی کرسی نطق می‌گذارد وبعد رئیس انتخاب کمیسیون دیگر وعده حضار مجلس را اعلام می‌کند و انتخاب کمیسیون دیگرشروع می‌شود بهمان ترتیب سابق یعنی ظروف را پیشخدمت می‌آورد و اخذ رأی می‌کند و پس از اتمام عمل ظرف رأی را روی کرسی خطابه می‌گذارد باین ترتیب تمام آراء درتحت نظر تمام نمایندگان گذارده می‌شود و درتحت نظرخودشان اخذ آراء می‌شود آنوقت ازدوصورت خارج نیست یا اینکه درهمان جلسه تمام انتخاب کمیسیونها بعمل می‌آمد یا اینکه ممکن است یکی درکمیسیون انتخابش بجلسه دیگرمحول بشود. اگردرهمان جلسه تمام شد وقتی که اخذ آراء تمام کمیسیونهاخاتمه یافت هیئت نظاربعلاوه یک نفرازمنشیانی که رئیس انتخاب می‌کنند ظروف آراء را
می‌برند دراطاق مجاورمجلس وشروع می‌کنند باستخراج آراء ونتیجه را رئیس مجلس درجلسه بعداعلام می‌کند و اگرچنانچه درمیان جلسه تنفس شد ودیگر تشکیل نشد یا کمیسیونها اساسا خاتمه نیافت وانتخاب چند کمیسیون بجلسه دیگر ماند نظارآن قسمت ازآرائی را که اخذ شده است و انتخابش تمام شده است دراطاق مجاوراستخراج می‌کنند وبرئیس اطلاع می‌دهند رئیس هم درجلسه بعداعلام می‌کند و بقیه کمیسیونها را هم بهمان ترتیبی که عرض شد درجلسه دیگرانتخاب می‌نمایند. این اصلاحی بود که عرض شد وبا این ترتیبی که پیشنهاد شده گمان می‌کنم انتخابات خیلی سهل وساده صورت بگیردورفع تمام اشکالات وسوء تفاهمات را هم بکند
رئیس- آقای یاسائی
یاسائی- اشکالی که بنده دارم و خیال می‌کنم که موثر هم باشد این است که این جا گفته شده است که ازظرف رئیس مجلس اعلام می‌شود که کمیسیونها انتخاب شده است وشروع می‌کنند بانتخاب کمیسیون دیگر. درقسمت استخراج آراء بنده مخالف هستم که یکی یکی استخراج واعلام بشود بنده معتقدم که یک مرتبه بعدازختم انتخاب کلیه کمیسیونها تمام آراء استخراج واعلام بشود والا اگرچنانچه یک کمیسیونی انتخاب شد ممکن است باعث وقفة انتخاب سایرکمیسیونها بشود وبهتر این است برای سرعت جریان امور یک مرتبه استخراج شود و نتیجه اعلام شود. بعقیده بنده این وقفه دراین پیشنهاد هست وباید رفع شود
رئیس- آقای آقاسیدیعقوب
آقاسیدیعقوب- بنده خیلی تعجب کردم ازاین پیشنهاد آقای یاسائی که بنده خیلی معتقدم بایشان که میخواهندکارهای مجلس وقوانینی که درمجلس هست زودتر بجریان بیفتد مخصوصا کارها از کمیسیونها زودتر بیاید بمجلس. همین مسئله که شما الان فرمودید کاملا درآن کمیسیونی که بودیم مطرح شد یک مرتبه است که یک قانونی را دولت اورده است راجع به کمیسیون خارجه یا کمیسیون عدلیه ولی مثلا بانتخاب درکمیسیون عدلیه توافق نظر حاصل نشده است ازآن طرف این لایحه معوق می‌ماند ودولت هم درفشار است مجلس هم می داند باید قانون بگذرد ولی اگرتوافق نظر درکمیسیون عدلیه حاصل نشود این کار معوق می‌ماند وبضررمملکت تمام خواهد شد. یامسئله کمیسیون قوانین مالیه یک لایحه ایست که آن لایحه باید بانجا رود والبته باید کمیسیونش استخراج شود تالایحه بگذرد و ازآن طرف فرضا این کمیسیون انتخابش تمام شده است لکن توافق نظر راجع بانتخاب کمیسیون عدلیه بعمل نیامده است باز کارها معوق می‌ماند واگرما بموجب این فرمایش آقای یاسائی صبرکنیم تاهمه کمیسیونهاانتخاب بشوند ویک مرتبه استخراج شود وموقوف بداریم ممکن است یک لوایح مهمی به تعویق بیفتد واین بضررمملکت تمام خواهد شد مثلا حالا بشما عرض می‌کنم قانون بلدی الان مدتی است شور دومش مانده است وبواسطه تأخیری که راجع بتوافق نظردرانتخاب کمیسیون پیدا شده است سال دارد تمام می‌شود وقانون بلدی همینطور بلاتکلیف مانده است درصورتیکه اگرهمان روزهم که مقام ریاست اعلان انتخاب کردن را داده بودند شروع شده بود بانتخاب ونظارهم تکلیف خودشان را می دانسته وزود بوظیفه خودشان عمل می‌کردند الان قانون خاتمه یافته بود وازطرف مقام ریاست هم بهیئت دولت ابلاغ شده بود والان ولایات می‌توانستند شروع کنند بانتخابات بلدی. همینطور قانون خالصجات انتقالی که خودتان میدانید الان درتمام مملکت صدا بلند است وباید تکلیف آنرا معین کرد ماآمده‌ایم ومالیات سرانه رالغو کرده‌ایم لیکن دولت درخالصجات انتقالی گیر کرده است که چه جور درآنجا عمل بکند آیا ان جا هم لغو است یانه؟ وآیا آنجا هم داخل درملک اربابی است یا ترتیبش
جوردیگراست؟ اینها یک قضایائی است که اگرما بخواهیم بگذاریم نمیشود وچون این مسائل واقع شده است ومسائلی بوده است که درهمین دوره خودمان درش واقع شده‌ایم باید فکری برایش بکنیم. هرروزی که یک کمیسیون انتخاب شد نظار حق باید داشته باشند آن کمیسیون را استخراج کرده واطلاع بدهند که تأخیری درکار واقع نشود وهرلایحه که مربوط بآن کمیسیون است بآنجا مراجعه شود تاوقفه درکارپیدا نشود نظر اعضای کمیسیون این بوده است. اینهم نظریات بنده بود که عرض کردم واین طوربهتراست
یاسائی- این پیشنهاد دوباره قرائت شود
رئیس- دوباره قرائت می‌شود ولی گمان می‌کنم این ایرادی که فرمودید وارد نباشد
(مجددا“ بشرح سابق قرائت شد)
یاسائی- صحیح است
رئیس- درعوض اینکه درانقضاء جلسه نوشته شود گویا بهتراین باشد که بنویسند پس ازآنکه راجع تمام کمیسیونها اخذ رأی بعمل آمد
عده ازنمایندگان-صحیح است
رئیس- اشکالی ندارد؟
جمعی ازنمایندگان –خیر
رئیس-رای بقابل توجه بودن می‌گیریم..
آقاسیدیعقوب اجازه می فرائید؟ بنده مخالفم
رئیس- نسبت به پیشنهادی که شده است یانست بعرض بنده؟
آقای سید یعقوب- جسارت می‌کنم ولی نسبت بفرمایشی که فرمودید
رئیس- خیلی خوب بنده پس می‌گیرم
آقاسیدیعقوب-خیلی معذرت می‌خواهم جسارت کردم
رئیس- برای می‌گیریم بقابل توجه بودن این پیشنهاد..
احتشامزاده-آنچه را که فرمودید بنده پیشنهاد می‌کنم وتوضیح هم می‌دهم
جمعی ازنمایندگان –صحیح است
رئیس- بفرمائید
احتشامزاده- بعقیده بنده جمله درانقضاء جلسه باید تبدیل شود بجمله دیگری واینطور نوشته شود که پس ازاینکه اخذ آراء نسبت بتمام کمیسیونها بعمل آمد چون اگردرانقضاء هرجلسه مقرر شود که آن رای‌ها تقدیم نظارشود ممکن است درآن وقت جلسه معین شودودیگر تشکیل نشود وآن وقت اشکال پیش می‌آید نمی دانیم آن ظرفها چه می‌شود؟ باین جهت بنده معتقدم همان طور که فرمودید پس ازخاتمه اخذ آراء ظروف آراءتقدیم هیئت نظاربشود
جمعی ازنمایندگان- اجازه میفرمائید؟
رئیس- بفرمائید
تقی زاده- این مسئله درآن کمیسیون هم دقت شد وهردو طرفش ملاحظه شد اولا آنچه راکه آقا می‌فرمایند تصورمیفرمودند که مقصود این است که بعدازهررای انتخاب هرکمیسیونی بروند واستخراج کنند ودوباره برگردند برای یک کمیسیون دیگر این راتصدیق میفرمائید که خیلی اسباب زحمت می‌شود و منافی بامقصود باست طرف دیگرهم این است که بعدازآن که تمام کمیسیونها انتخاب شد بروند و استخراج بکنند این هم یک اشکال دیگردارد وآن این است که غالبادیده می‌شود که فرضا درمجلس برای هرکمیسیونی که رای گرفته می‌شود ممکن است دروسط رای یا بعد ازیک رای مجلس منقضی بشود ودیگر تشکیل نشود یا بعدبکلی ختم شود بعد درجلسه آتیه بعدازقرائت صورت مجلس یک دستور بادوفوریت پیش بیاید با اقایان موافقت نکنند با کمیسیونی که بعد از آن باید انتخاب شود دو روز سه روز چهار روز ودوهفته و سه هفته بلکه چهل روز ممکن
است عقب بیفتد در صورتیکه آن دو سه کمیسیونی که انتخاب شده است عملش صحیح است ومیشودفورا“ استخراج کرد واودوکمیسیون مشغول کاربشوند اگرچنانچه درآن کمیسیونهای آینده اتفاق اراء وموافقت نظرحاصل نشده است لهذا یک حد وسطی راگرفتیم. نه لازم است که بعداز اخذآراء هرکمیسیون فورا“ استخراج آراء بشود ونه لازم است که درچند جلسه اخذرای شود وهمینکه اخذرای نسبت به همه کمیسیونها تمام شد استخراج شود هیچ کدام لازم نیست. بلکه درآخر هر جلسه اخذ آراء نسبت بهرچند تا کمیسیونی که ممکن شد استخراج شود، اگرتمام کمیسیونها اخذ آرائش ممکن شد البته مقصود اقای رئیس حاصل می‌شود ولی اگرنسبت به پنج یا شش کمیسیون اخذ رای شد ودوتاسه تا ماند بعد ازانقضای جلسه نظار حق داشته باشند آن ورقها را استخراج کنند وپاره کنند ودور بیندازند
رئیس-حالا رای می‌گیریم باصل پیشنهاد بعد رای می‌گیریم بآن پیشنهاد بضمیمة پیشنهاد آقای احتشامزاده رای گرفته می‌شود به پیشنهاد اولی که قرائت شد آقایانی که قابل توجه میدانند قیام فرمایند
(اکثر نمایندگان برخاستند۹
رئیس- قابل توجه شد. پیشنهاد آقای عدل دیگرموضوع ندارد
عدل –خیر
رئیس-پیشنهاد آقای روحی هم همینطور
روحی- نظرم نیست چه پیشنهاد کردم ولی درهرحال مقصود بنده حاصل شده است
رئیس-پیشنهاد اقای بامداد هم مورد ندارد
بامداد-خیر
رئیس- پیشنهاد آقای اقاسیدیعقوب هم گمان نمی‌کنم مورد داشته باشد
آقاسیدیعقوب- ربطی باین ماده ندارد بعدازاین ماده است ماده الحاقیه است
رئیس-گمان نمی‌کنم مورد داشته باد
آقاسیدیعقوب- بعدازاین ماده یک ماده الحاقیه پیشنهاد کرده‌ام
رئیس-قرائت می‌شود
(اینطور خوانده شد)
ماده الحاقیه ذیل را پیشنهاد می‌نمایم:
پس اززنگ جلسه رسمی چنانکه هریک ازآقایان نمایندگان محترم تأخیر درهرپنجدقیقه اول معاف ودر تأخیرهرپنجدقیقه دیگر عشرحقوق آن جلسه کسر خواهد شد)
رئیس-باید عرض کنم رائی که بدوفوریت داده شده بود راجع بماده ۹۳ بود راجع باین ماده نبود
دادگر- بنده تقاضای دوفوریت می‌کنم دلائلی هم دارم عرض می‌کنم
رئیس- بسیارخوب اول باید بماده نودوسه رای قطعی گرفت بعددرباب ماده الحاقیه مذاکره بشود، رای قطعی گرفته می‌شود به پیشنهادی که قابل توجه شد اقایانی که تصویب می‌کنند قیام فرمایند
(اکثر نمایندگان قیام نمودند)
رئیس-تصویب شد. درباب آن ماده الحاقیه تقاضای دوفوریت باید بامضای پانزده نفرباشد،
دادگر-پانزده نفرامضا می‌کنیم الان تقدیم می‌کنیم
رئیس- هروقت تقاضا بامضای پانزده نفررسید بنده مطرح می‌کنم وارد دستور می‌شویم، بودجه مملکتی مطرح است
وزیرمالیه- اجازه میفرمائید، بنده تقاضا کرده بودم
آقاسیدیعقوب- آقا پیشنهاد بنده را نوزده نفر امضا کرده بودند
رئیس- (خطاب باقا سدیعقوب)- تأمل بفرمائید (خطاب بوزیرمالیه) –بفرمائید
وزیرمالیه- همچو شنیدم که اقا فرمودند بودجه مملکتی مطرح است
رئیس- بلی
وزیرمالیه-بنده درجلسه سابق تقاضا کرده بودم لایحه راجع به عوارض بندری که لایحه مختصری هم هست مطرح شود اقای وزیرعدلیه هم تشریف آورده‌اند تقاضای دیگری دارنداگر اجازه میفرمائید ایشان هم تقاضای خودشان را بکنند بنده هم با تقاضای ایشان موافقم
رئیس-(خطاب بآقا سیدیعقوب) عرض می‌کنم این پیشنهادی که فرمودید نوزده نفرامضا کرده اندتقاضای دوفوریت درش نشده است امضای نوزده دراصل پیشنهاداست راجع بفوریت نیست
بعضی ازنمایندگان-صحیح است
رئیس- هروقت تقاضای دوفوریت بامضای پانزده نفربرسد مطرح می‌شود
وزیرعدلیه- البته پس ازانکه تکلیف طرح راجع به نظامنامه معین شد بنده می‌خواستم ازاقایان تمنی کنم که خبرکمیسیون بودجه درخصوص اشل ودرجات حقوق قضاة وهمچنین خبرکمیسیون بودجه راجع باثاثیه ولایات چون هردوتاش فوریت دارد موافقت بفرمایند که امروز جزو دستورشود
بعضی ازنمایندگان- صحیح است
دادگر- پیشنهادی تقدیم شده است راجع بدوفوریت
رئیس- پیشنهادی که رسیده است قرائت می‌شود
(اینطور خوانده شد)
بنده درماده الحاقیه تقاضای دوفوریت می‌کنم ودلائل خودم راعرض می‌کنم. دادگر-شریعت زاده-اسفندیاری –ملک مدنی-(وچند امضای دیگر)
بعضی ازنمایندگان- ماهمه موافقیم باآن تقاضا
رئیس- بسیارخوب، ماده الحاقیه پیشنهادی آقای آقاسیدیعقوب قرائت می‌شود وفوریت اول مطرح است
(بشرح سابق قرائت شد)
رئیس- آقای آقاسیدیعقوب
آقا سیدیقعوب-بنده موافقم
رئیس- آقای شریعت زاده
شریعت زاده- موافقم
رئیس-آقای دادگر هم که موافقند
دادگر- بنده توضیح می‌خواستم بدهم
رئیس- بفرمائید
دادگر- عرض کنم که یکی ازکارهای بسیار مستحسن خوب این کاریست که امروز آقای سیدیعقوب فرمودند واین خوشبختانه مسئله ایست که نفعش عاید بانتظامات داخلی مامیشود، مسلم است هرمؤسسه‌ای که می‌خواهد نظم وترتیب یک مملکتی را اداره کند مرحله اولش اینست که خودشان منظم باشند ما کرارا” دیده‌ایم که یک کارهای خیلی مستعجلی، یک مسائل بسیارلازمی مطرح بوده است وبواسطه نبودن نفرات رئیس محترم ما درپشت میز ریاست منتظر مابوده است ماهم یک نفر یادونفر درخارج مشغول صحبت هستیم این وضعیت است؟ بنظر بنده بزرگترین وقویترین استدلال دردنیا تجربه است وتجربه بما نشان داده است که این سیره مزاحم با ترتیب مجلس است اینست که تقاضای فوریت می‌کنم واین پیشنهاد مفید برای نظم و ترتیب اموراست ودلیل ما بقدری واضح است که بیش ازاین هم اقامه دلیل نمی‌خواهم بکنم ودوفوریت آن هم لازم است وهمه ما هم شاهدیم که مجلس باید کارکند
رئیس-آقای یاسائی
یاسائی-موافقم
رئیس-آقای عدل
عدل- بنده عقیده‌ام اینست که ازادی مجلس رانمی شود گرفت وکیل آزاد است وآزادی اورانمیشود از دستش گرفت. اقای دادگر خیلی اتفاق افتاده است که درمجلس رئیس بوده است ومکرر خدمتشان عرض کرده‌ام که تشریف بیاورید مجلس ایشان برای مصالحی که درنظرداشته‌اند تشریف نیاورده‌اند. نمیشود یک نفروکیلی رامقید کرد که بیا رای بده یانده. ، این واقعا خوب نیست
بعضی ازنمایندگان- کسی نمی‌گوید رای بدهید یاندهید می‌گویند بیائید درمجلس بنشینید.
عدل- البته انتظامات مجلس خیلی خوب است ولی اجبار وکیل بدادن رای یاندادن…
نمایندگان باهمهمه- این چه ربطی بدادن یاندادن رای دارد
(زنگ رئیس-دعوت بسکوت)
عدل- این ابدا مربوط بنظامات مجلس نیست وبنده مخالف هستم. ، مجلس هم خیلی مرتب و منظم است وهر وکیل هم تکلیف خودش رامیداند ونمیشود یک وکیل رابرای وکیل دیگر مقیدکرد
رئیس- اقای شریعت زاده
آقاسیدیعقوب-بنده خودم پیشنهادکرده‌ام می‌خواهم دفاع کنم
رئیس- بسیارخوب. ،(خطاب بشریعت زاده)
بفرمائید،
دادگر-بنده این سوء تعبیرب رامیخواهم دفاع کنم
شریعت زاده- البته بنظر بنده آقایانی که بواسطه طرح این مطلب موافقت ومخالفت اظهارکردند درجای خود حق دارند برای اینکه مطلب مطلب قابل بحث است ولی استدعا می‌کنم بجای اینکه دادوبیداد بشود سعی بفرمائید که دلایل قویتری اقامه شودتااینکه باعث این بشود که طوعا موافقت شود بانظرموافقین یامخالفین البته آقایان تصدیق می‌فرمایند که سنگینی مسؤلیت مجلس شورای ملی واهمیت وظایفی که مجلس دارد باید نسبت مستقیم داشته باشد باحسن انتظام وسرعت جریان و بنا براین بنظر بنده درحالت حاضره مملکت هرقدرمجلس سریعتر وبیشتر مطابق انتظامات درمواقع خودش تشکیل شودوانجام وظیفه کند صلاح مملکت تأمین می‌شود اینکه آقایان فرمودند که ممکن است یک مصلحتی پیش بیایدکه موجب تأخیربشود بنظربنده اگریک مصلحت مهمی وجود داشته باشد همه ماها باید برای حفظ مصلحت مملکت قبول کنیم باینکه جریمه بدهیم. وازطرف دیگر این مصلحت که عبارت از مصلحت انتظامی است وحاکمیت نظم درمجلس است حفظ کنیم. بنظر بنده این پیشنهاد یکی از پیشنهادهائی که می‌بایستی چند سال پیش ازاین درمجلس شده باشد…..
جمعی ازنمایندگان-صحیح است
بعضی دیگر- صحیح نیست
شریعت زاده- اگر این قانون درمجلس وجود داشت درخیلی ازمواقع مجلس ومملکت کارهای خیلی مهمی را ازپیش مییرد
بعضی ازنمایندگان- صحیح است
شریعت زاده- بنده تصور می‌کنم که آقایان تصدیق بکنند اگر یک وقتی یک مصلحتی ایجاب بکند که تأخیر شود تمام نمایندگان طرفدار تأمین اصلاح ممکلت هستند که آن جریمه را بدهند اما این مطلب واین پیش بینی موجب نیست که ماازتصدیق وقبول یک اصلی که نتایج حتمیه ومفیده اش حتمی است خود داری کنیم ما این را تصدیق می‌کنیم درموقعی هم که اصلاح مملکت اقتضامیکند که جریمه بدهیم جریمه را هم خواهیم داد
بعضی ازنمایندگان-صحیح است
رئیس- پیشنهاد اقای بهار
(اینطور خوانده شد)
پیشنهاد می‌کنم طرح پیشنهادی آقای اقا سید یعقوب
ازدستور امروز خارج شود
بعضی ازنمایندگان-صحیح است
بهار-بنده تصورنمی کنم پیشنهادی که اقایان فرموده‌اند نظری جز حفظ انتظامات همان طوری که اشاره شده است داشته باشند ولی گاهی بواسطه عجله دربعضی ازامورممکنست که انسان یک جنبه مرجح رادرنظر بگیرد وجنبه‌های دیگری را که نقطه مقابل آن جنبه است ازنظرفوت نماید بعقیده بنده اگر وسائل دیگری را درنظربگیریم که بلافاصله بعد اززدن زنگ جلسه تشکیل شود بهتر است تااینکه این لایحه را بگذرانیم. آقایان محترم همه میدانند که نماینده ویکنفر وکیل بالاخره تا آزاد نباشد نمیواند ازعهده وظایف وجدانی که دارد برآید.
بعضی ازنمایندگان-صحیح است
بهار-بلی بایستی نمایندگان را آزاد گذاشت خاصه درمواقعی که حقوق اقلیت درمقابل اکثریت ممکن است جریحه دار شود بایستی مجلس همیشه دقت کند که این موقع را یعنی مواقعی راکه یکنفر نماینده فقط بواسطه نیامدن درمجلس می‌تواند حقوق خودش وحقوق موکلین خودش را حفظ کنداین مواقع رالااقل نباید ازوکیل گرفت واینکه آقای شریعت زاده اظهارفرمودند که می‌توانندنیایند وجریمه رابدهند مقصودجریمه نیست پنج تومان، یک تومان پنج قران چیزی نیست خودتوجه جریمه بیک نماینده باعث تضییع حقوق اوست بواسطه اینکه اگر یک نماینده دریک موردی نتواند برای دادن رای وحضور دریک مذاکره حاضرشود ووجدان خودش را مخالف بداند باحضور درآن جلسه وشرکت درآن ساعت وتکلیف وکالتی اواینست که درآن موقع شرکت نکند واگرشما یک جرمی باو متوجه بکنید آن جرم یک تحمیل مالا یطاقی است براو ویک ظلمی است براو علیهذا و با دلائل دیگری که باید بموقع خودش گفته شوداستدعا می‌کنم آقایان همراهی بفرمایند که این موضوع موضوع غامض است فعلا ازدستور خارج شود درتنفس درخارج بنشینیم (امروز مطلبی نیست که بگوئیم آقایان برای آن مطلب این ماده را پیشنهاد کرده‌اند) آزادانه بنشینیم بحث کنیم درخارج اگر واقعا دلایلی بود که آقایان فرمودند وقانع کننده بود البته می‌گذرد واگرخیر دلائل ما (اظهاراتی که بطور خلاصه اینجا عرض شد ودرموقع خودش مفصلتر عرض می‌شود) اگراین اظهارات ما قانع کننده بود این مسئله را تعقیب نفرمایند زیرا این مسئله حساس دارد با ان حس ازادی ووظیفه مسولیتی که نمایندگان دارند وبعقیده بنده دراین بابت عجله نفرمائید یک روز عقب بیفتند بهترازاین است که روی عجله با احسات یک مسئله را بگذرانید وبعددچار زحمت شوید،
رئیس-اقای دادگر
دادگر- عرض کنم که قبل ازاینکه دردفاع آقای ملک واردشوم آقای عدل رامتنبه کنم که اگرایشان بنده را موردمثال قراردادند اشتباه فرمودند دفاتراداره مباشرت بازاست که بنده هیچ بوقت متخلف ازوظایف خودم نبوده‌ام…
عدل- نگفتم که شما متخلف ازوظیفه بوده‌اید
دادگر- همیشه هم امده‌ام ومراقبت کرده‌ام و بالاخره هیچ وقت هم ایشان به بنده نفرموده‌اند که کارمهمی درمجلس است که بنده سهل انگاری کرده باشم وهیچ عملی برای فرموده ایشان نمی‌توانم قائل شوم مگراینکه عقب یک مورد مثالی می‌گشتند منطبق بمن شد…
عدل- سوء تفاهم شد
دادگر- ولی پیشنهاد حضرت آقای ملک الشعراء البته ایشان فصیحند گاهی یک مسئله جزئی را آرایش می‌کنند اینجا هم مطلب را آرایش کردند والا مطلب ساده ترازاینست: اگر فرض بفرمائید که مصلحت مملکت در
خطرباشد بنده چهار قران می‌دهم نمیایم مجلس، اشکالی ندارد موهن هم نیست تخلف ازوقت درمقابل مصالح مملکت موهن است؟ والا جریمه دادن موهن نیست وما باید قضایا را ازهم تجزیه کنیم، وموافق تجربه خودمان وموافق مرور زمان این قضیه را نگاه کنیم ببینیم که غالبا غفلت ازآمدن درمجلس برای مصالح ومنافع مملکتی بوده است یا سهل انگاری واشتباه خودبنده نظرم می‌آید که خود بنده اگرگاهی غفلت کرده‌ام ونیامده‌ام توی مجلس درنتیجه سهل انگاری وصحبت کردن بوده والا هیچ وقت حادثه عظیمی درمجلس نبوده است که بنده نیامده باشم مثلا اتفاق می‌افتد که یک اقلیتی بخواهد ایستروکسین کند ویک مقاومتی درمقابل اکثریت کند برای هردوره مجلس چهاردفعه پنج دفعه اتفاق افتاده است. برای یک مسئله‌ای که ممکن است درسالها پنج دفعه اتفاق بیفتد این جریمه خفیفی که پیشنهاد شده است برای متذکر کردن آقایان برای امدن درمجلس و نظم کارهای داخلی این بنظر بنده مزاحم نیست، هیچ توهینی هم عاید شخصی که نیامده است وجریمه می‌دهد نمیشود، والا آن جرمی که باید درورقه خدمت قید کرد برای اینکه مشمول بکنند یک شخصی را بیک شرایطی آن موضوعی دیگراست، جریمه دادن وپول دادن جرمی نیست، بنده خودآقای ملک را که مردکارو یک عنصر جدی اند متوجه می‌کنم واقعا دقت بفرمائید اقا درهرروزچند مرتبه رئیس مجلس وهیئت رئیسه شماره می‌کنند واقلیت واکثریترا برای دادن یک رای درنظرمیگیرند؟ آیا اینها رامصالح مملکت ایجاب می‌کند؟ هیچ همچو چیزی نیست وبالاخره بنده یک مثال دیگرمیزنم اگرچه این کلمات خوب نیست درمجلس علنی گفته بشود ولی بالاخره ضرورت ایجاب می‌کند که بنده بگویم: درلوایح دوشوری درشور ثانوی رای می‌گیرند بماده‌ها و پیشنهادها (درشوراول نمی‌گیرند) وچون رای می‌گیرند موافق نظامنامه ازمتخلف درحضور جریمه کسرمینمایند شما بیائید صورت مجلس راملاحظه کنید درشور اول غالبا مجلس دچار کمی اعضاء است ودرشور دوم غالبا حاضرند، این برای آن جریمه‌ای است که درکاراست.
عدل- چوب وفلک هم بیاورید بگذارید اینجا
دادگر- این مسئله یک مسئله اصولیست وازنقطه نظر اصولی بنده مانع نمی‌بینم که برای انتظامات داخلی مجلس یک پیشنهادی شود واگرخدای نکرده یک چنین روزی پیدا شد که یک قضیه برخلاف مصالح ممکت واقع شد خود بنده باکمال میل وآزادی آن پنجقران وآن هشت هزاررا می‌دهم ونمیآیم.
ثابت- برای پنجقران که نیست آقا.
دادگر- چرا همین طوراست
رئیس-رای می‌گیریم بخروج ازدستور آقایانی که موافقند قیام فرمایند
(اغلب نمایندگان برخاستند)
رئیس-تصویب شد. راجع بتقاضای آقای وزیر عدلیه مخالفی نیست؟
(گفته شد. خیر)
رئیس- این خبرراجع بتغییر اشل دوشوری است
وزیرعدلیه- اجاره میفرمائید؟ گمان می‌کنم یک شوری است چون خبرکمیسیون بودجه است وراجع بخرج است
رئیس- لیکن تقاضای خرج برای همیشه است حالا مذاکره می‌شود که یک شوری باشد:مخالفی دارد یانه؟
یاسائی-اجازه میفرمائید
رئیس- بفرمائید
یاسائی-عرض کنم که نظامنامه دراین باب صراحتی ندارد که این راپرت کمیسیون بودجه دوشوری باشد نظری است. ممکنست ازنقطه نظراینکه یک لایحه خرجی است گفته شود یک شوری است. چنانکه آقای وزیرعدلیه هم نظرشان اینست که یک شوری ممکن
هم هست ازنقطه نظراینکه خرج دائمی است گفت ک دوشوری باشد درهرحال ماعقیده مان این است که یک شوری است وخوبست برای مجلس واگذار شود
رئیس-اقای مدرس
مدرس- بنده دراصل ماده حرف دارم
رئیس-دریک شوری بودن مخالفی نیست؟
کازرونی-بنده مخالفم
رئیس-بفرمائید
کازرونی-این که بودجه نیست لایحه ایست که آمده است بمجلس شورای ملی که باید مجلس تصویب کند که موافق این قانون کمیسیون بودجه بودجه راتنظیم بکند بنابراین چون قانون است دوشوری است وچون تقاضای فوریت درضمن لایحه نشده است دوشوری باید باشد این عقیده بنده است اگرغیراز این است بنده نمیدانم همین قدرعرض می‌کنم این بودجه نیست اگربودجه باشد یک شوری است اما این بودجه نیست بنابراین دوشوری است بالاخره همین قدراستدعا می‌کنم که یک سابقه هائی که ممکن است بالاخره درآتیه بضررمملکت تمام شود درمجلس شورای ملی نگذارید،
رئیس- رای گرفته می‌شود، اقایانی که …
حاج شیخ بیات- راجع بیک شوری بودن؟
رئیس- بلی آقا. یک دفعه که گفتم، آقای کازرونی هم گفتند. رای گرفته می‌شود آقایانی که تصویب می‌کنند یک شوری باشد قیام فرمایند
(اکثرنمایندگان برخاستند)
رئیس- تصویب شد، ماده واحده قرائت می‌شود
(اینطورخوانده شد)
ماده واحده- حقوق قضاة وصاحبمنصبان پارکه و مدیران دفاتر محاکم که دارای رتبه قضائی هستند بترتیب ذیل مقرر است:
رتبه اول پنجاه تومان، رتبه دوم شصت و پنج تومان رتبه سوم هشتادتومان، رتبه چهارم صدتومان، رتبه پنجم صدوبیست وپنج تومان، رتبه ششم صدو پنجاه تومان، رتبه هفتم صدو نودتومان، رتبه هشتم دویست چهل تومان، رتبه نهم دویست ونودتومان. رتبه دهم سیصدو پنجاه تومان. رتبه یازدهم چهارصدو پنجاه تومان،
تبصره ۱- حقوق رتبه ۱۰ منحصرا“ بسه نفررؤساء شعب تمیز ومعاون اول مدعی العمومی تمیز داده خواهد شد ووزارت عدلیه نمی‌تواند درهیچ موقعی بیش ازچهارنفرمستخدم رتبه ده دارا باشد
تبصره۲- حقوق رتبه ۱۱ منحصرا برئیس دیوان عالی تمیز ومدعی العمومی دیوان عالی تمیزداده خواهد شد ووزارت عدلیه درهیچ موقعی بیش از دونفر رتبه ۱۱ نخواهدداشت
رئیس- آقای مدرس
مدرس- کرارا مذاکره شده است که اغلب مطالب مناسب است که درمجلس شورای ملی درضمن بودجه صحبت داشته شود ودرحقیقت هم بودجه مملکتی حالا مطرح است وهم بتدریج بودجه تفصیلی را می‌آورند ازکمیسیون وما باید حقیقة فکری بکنیم که این پولهائی که ما ازمردم می‌گیریم زیاد می‌گیریم؟ بجا می‌گیریم؟ می‌توانیم بگیریم یانه؟ ثم وقتی که می‌گریم سامنا پول داریم این را باید ازروی یک فلسفه بمقتضای حالمان ومملکتمان خرج کنیم یانه گتره خرج کنیم بعقیده من باید هم دراین لایحه که اقای وزیرعدلیه پیشنهاد کرده‌اند وهم دربودجه‌های مملکتی که مطرح است چه اجمالی چه تفصیلی یک امعان نظرمنصفانه بکنیم وازروی تحقیق ودقت یک بودجه‌ای مناسب حال خودمان ترتیب بدهیم. اولا عقیده خودم را عرض کنم آن ترتیب درجات استخدام اداری (عقیده من اینست) که سه چهار پنج درجه اخرش بی ترتیب بالا رفته است سه چهاردرجه آخرش بی فلسفه زیاد شده
کمااینکه درهمین لایحه هم سه چهار درجه اخرش بی فلسفه ترتیب شده کمااینکه درحقوق خودمان هم که امسال امدیم زیاد کردیم بی فلسفه ترقی داده‌ایم…
بعضی ازنمایندگان- صحیح است
مدرس- خوب ممکن است ترقی دادن ولکن درتحت یک اساسی ویک فلسفه‌ای. وقتی که اقای وزیر عدلیه خواستند که باید پول خیلی دادتا کسی دزدی نکند (الشقی وشقی فی بطن امه والسعید سعید فی بطن امه.
بعضی ازنمایندگان-صحیح است
مدرس- هرکس یکنظر صلاح و اصلاحی دارد البته آن نظرصلاح واصلاحی او راباید نگاهداری کردالبته معاش هم باید داد مردم هم باید حقیقه بالتماس والتجا نیفتند بمستخدم هم باید حقوق داد ولیکن این فلسفه که اقای وزیرعدلیه ان روز می‌فرمودند که هی می‌باید پول داد، پول داد که دزدی نکنند بنده که گمان نمی‌کنم (من نسبت بخودم که این جورم)، که پول خیلی زیاد آدم را باز بدارد ازدزدی کردن لهذا این اظهاری که امروز خدمت آقایان عرض می‌کنم مقدمه است ازبرای باقی بودجه‌ها، باقی اشلها. قانون استخدام کشوری هم آن ترتیبی که هست آن هم عقیده من اینست که چند درجه آخرش بی ترتیت ترقی کرده است وباید اصلاح کردویک وقتی باید دراین مسئله شروع کرد، وبودجه خودمان را هم باید اصلاح کردالبته همه اینها درامسال شاید چندان اثری نکند اما زمینه ساخته می‌شود ازبرای سال جدید که ازروی یک اساسی ازروی یک فلسفه‌ای بودجه را درست بکنند. اقایان کمیسیون بودجه امده‌اند ویازده درجه معین کرده‌اند مختاربوده‌اند این ضرری ندارد قانون استخدام کشوری هم یازده تا بشود این هم ضرری ندارد. عیبی ندارد. اینها چندان ضرری ندارد نه تا وده تا ویازده تا اینها ضرری ندارد ولی رتبه اول راامدند پنجاه تومان قراردادند بسیار خوب. خوب، رتبه اول است کسی که باید بنشیندقضاوت کند هرجور قضاوتی خوب پنجاه تومان برای اوزیاد نیست رتبه دوم را شصت وپنج تومان نوشته‌اند بسیارخوب، رتبه سوم را هم هشتاد تومان پانزده تومان علاوه کرده‌اند هم دررتبه سوم پانزده تومان)، رتبه چهارم را امده‌اند صدتومان نوشته‌اند. بیست تومان علاوه کرده‌اند. بنده عقیده‌ام اینست که آن هم پانزده تومان علاوه شود. بعد رفته‌اند رتبه پنجم را یکدفعه صدو بیست وپنج تومان کرده‌اند. من برای شما حساب می‌کنم برای من هم این جور اتفاق افتاده است خدمت اقایان هم عرض می‌کنم تصدیق میفرمائید- حقوق محلس ماهی دویست تومان بود برای دویست تومان هرکسی مخارجی کرده بود، هرکس بمقتضای وضعیات خودش وعقاید خودش. بنده هم یکی از شمابودم چون بنده هم مخالفم با تفکیک چون بعضی اوقات گفته می‌شود. ممکن است پنج نفر ده نفر ازمن چیزی بگیرند) همان روزی که این رای را مجلس داد که حقوق زیاد شود ازبرای شخص بنده معادل دویست تومان اضافه خرج پیدا شد که اگرموقعش بشود برای بعضی بخواهم بگویم تصدیق خواهند کرد. چطور پیدا شد؟ یک عده محبوسین نظمیه‌اند. محبوسین غربا اند فقراند که درطهران کسی راندارند دستگیری ندارند، خدا شاهد است چندین پیغام ببنده دادند که یک کمکی بما بکنید (البته صدتومان یکدفعه برمداخل کسی اضافه شود) خوب، یک چیزیش رابما بدهد) حالا اوخیال نمی‌کند که امثال او و هکذا وهکذا، پس بنده عرض می‌کنم ماهی صدتومان آمدید اضافه کردید یک دفعه می‌بینی که ماهی صدتومان هم اضافه تربرمخارج او زیاد شد، یکدفعه بیست و پنج تومان برحقوق کسی درماه علاوه شود هیچ فلسفه ندارد می‌رویم بالا بهمین ترتیب درقانون استخدام کشوری هم بهمین طور بی تربیت درجات بالا رفته درجات اول
ازروی یک ترتیبی رفته است بالا، خوب اول پنجاه تومان بود سه سال خدمت کردند شصت و پنج تومان حقوقشان شد بعدسه سال خدمت کردند هشتاد تومان شد بعد سه سال خدمت کرد این نود پنج تومان باشد آقای وزیرعدلیه صدتومان نوشته‌اند بعد یک دفعه ماهی بیست و پنجتومان علاوه شود این فلسفه ندارد. ، بعد رتبه شش یکمرتبه صدو پنجاه تومان بیست وپنج تومان دیگر اضافه شده بعد رتبه هفت صدو نودتومان یکدفعه ماهی چهل تومان اضافه شده است بعد هم رفت دویست و چهل تومان از صدونودتومان یکدفعه ماهی پنجاه تومان علاوه شد بعد رفت دویست ونودتومان. ماهی پنجاه تومان دیگرعلاوه شد. بعد از ان باز یکمرتبه سیصدو پنجاه تومان یعنی شصت تومان اضافه شد. بنده این چند رتبه اخیر را فلسفه‌ای برایش قائل نیستم. اینقدر ترقی فلسفه ندارد. چند رتبه اول خوب بیک ترتیبی بالارفته است لذا من یک پیشنهادی بمقام ریاست عرض می‌کنم که پنج درجه اول هرکدام پانزده تومان علاوه شود بدرجه ششم که می‌رسد بیست تومان علاوه شود یعنی رتبه شش ورتبه هفت ورتبه هشت ورتبه نه ورتبه ده اینها هریک بیست تومان علاوه ود. رتبه یازدهمی که رتبه فوق است که می‌فرمایند مرتبه رئیس تمیزو مدعی العموم تمیز است خوب البته آنها مراتب عالی دارند وامیدواریم مرتب آنها خیلی عالی باشد همینجوریکه مراتب اقایان وکلا خیلی عالی است (همه آقایان هم توجه دارند که حقوق وکلا هم دویست وپنجاه تومان بشود)..
اقاسید یعقوب- پیشنهاد کنید
مدرس-آنهاهم دویست وپنجاه تومان باشد بعضی ازنمایندگان- (صحیح است) معاونین وزراء هم دویست و پنجاه تومان ،. دیگر آقا همه اهل این مملکتیم مخارج همه معین، تناسب هم دارد. وکلای محترم این صدو بیست. صدو ده نفر که بمنزله سی کرور ملت هستند. مقام وکالت یک مقام خیلی شریف وخیلی بزرگواری است حالا ماخودمان قدر نمیدانیم این یک مسئله ازبدبختی مان است لکن مقام یک مقام خیلی عالی است یک نفر شخص محترم وکیل سی کرور نفوس بودن خیلی مقام محترمی است خیلی مقام بزرگواری است خدا توفیق بدهد که بمقتضای مقام وکالتمان خدمت هم بکنیم ورفتار کنیم این را انشاءالله الرحمن آقایان اکثریت مؤتلف می‌شوند که برای سال آتیه حقوق اقایان دویست وپنجاه تومان باشد. حالا آقای فیروزآبادی شاید اوقاتشان تلخ بشود که چرا من پنجاه تومان علاوه کردم لاکن من این اندازه گفتم برای اینکه عملی باشد واز روی فلسفه عرض کرده باشم انوقت رئیس تمیز ومدعی العموم تمیزهم بمرتبه وکلا باشند. یکمرتیه ازدویست وده تومان بردند به دویست وپنجاه تومان چهل تومان علاوه شوند مثل معاونین وزراء وزراء مان هم که خیلی خرج دارند آنها هم پانصد تومان بگیرندوانشاءالله الرحمن یک شخص محترمی ازاینجا می‌رود تبریز صحیح هم می‌فرمایند ولی آن شخصی که می‌رود تبریز البته کرایه اش راباید بدهند وکرایه منزل را درولایت غربت باو بدهند. اگرهم به محلی رفت که بد آب و هوا بود مقداری برحقوق او اضافه شود. این دخلی به رتبه ندارد. رتبه‌ها باید بیک نظم وفسقی باشد. مخارج فوق العاده‌ای اگر اتفاق بیفتد آن دخلی به مسئله رتبه ندارد. رئیس ومدیرحقوقش دراینجا با تبریز مساوی است منتها وقتی که می‌خواهد برود تبریز خرج کرایه رفتن وبرگشتن را هم باید باو داد، چون انجا غربت است باید کرایه منزلش را هم داد. اگراب وهوا هم بد است باید برای بدی آب وهوا هم یک فوق العاده داد ولی دخلی بمسئله رتبه بندی ندارد وگمانم این است که اگر خود کمیسیون بودجه هم فرموده بودند که بنده خدمتشان مشرف می‌شدم واین پیشنهادی که بنده عرض
کردم که پنج درجه اول را هریک پانزده تومان علاوه کنند وپنج درجه دوم را هریک بیست تومان علاوه کنند ودرجه اخر که درجه عالی است یکمرتبه چهل تومان علاوه کنند این پیشنهاد را درانجا می‌کردم شاید قبول می‌کردند. وعقیده‌ام این است که آن اشل استخدام کشوری هم پنج درجه آخرش بی فلسفه است وازاقتضاءات مملکت مازیاداست وآن راهم باید بهمین ترتیب اصلاح کرد. شما بعد ازآنکه تأمل فرمودید واین راقبول فرمودید امیدواریم آنهم اصلاح شود.
وزیرعدلیه- بنده خیلی عذرمیخواهم که با یک مثلی شروع می‌کنم آقایان همه شنیده‌اند معروف است که تاجری طلبکار بود ومیخواست شاگرد خودش را بفرستدبرود طلبهایش را وصول کند هرجا که می‌رفت باومی گفتند پول نداریم برمیگشت می‌گفت گفتند نداریم بالاخره تاجر ملتفت شد که این چون توی جیب خودش پول نیست باورمیکند که ممکن است آدم پول نداشته باشد. پنجهزار به او پول داد بعد درهردکان که رفت گفتند نداریم گفت پنجهزار هم ندارید ؟حالا اساسا می‌خواهیم به بینیم درمسئله خرج صحبت کردن که چقدر بدهیم تا اینکه برای خرج یک کسی کافی باشدودرصورتی که بنا باشد آقای مدرس دراین باب اظهارعقیده کنند همین فرمایشی است که حالا فرمودند برای اینکه آقای مدرس را همه میدانند بقدری کم خرج هستند (ازحیث خرج شخصی) اینکه می‌فرمایند وقتی حقوقشان سیصدتومان شد دویست تومان خرج برایشان پیدا شد اما خرج شخصی شان نبود همانطوری که فرمودند کمک به فلان حبسی کمک به فلان بیچاره وکمک بفلان بدبخت والا خرج شخص شان نیست. بنده تصور می‌کنم اگربخواهیم مقاطعه کنیم مخارج آقای مدرس را ماهی سی تومان نمیشود بنابراین وقتی که اقای مدرس بخواهند راجع بخرج صحبت کنند می‌گویند آدم که خرج زیاد ندارد برای اینکه خودشان خرج زیاد ندارد….
زعیم- مملکت آخر باید بتواند بدهد!!
وزیر-مملکت هم باید بتواند بدهد اصل صحبت دراینحا است یک بیانی را که اقای مدرس فرمودند که بنده تصور می‌کنم یک روزی که می‌خواهیم جدی درآن قضیه وارد شویم باید هیئت دولت و وکلای محترم بنشینند وواقعا دراین خصوص صحبت بکنند حرف بزنند وعملی هم بکنند این خیالشان را که ممکلت باید بتواند بدهد. اما این بایدبا تناسب باشد، باید آنوقت همانطور که خودشان فرمودند …(آخر ما نباید یک منطقی را یک قسمتش را قبول کنیم قسمت دیگرش را کناربگذاریم) بیان ایشان اصلش این است که مملکت باید بتواند بدهد تناسب هم باید درکارباشد. این حرف صحیح است باید واقعا نشست و دید همانطوریکه اظهارفرمودند آیا این پولهائی که درمملکت داده می‌شود آیا متناسب باوضعیات امروزی مملکت هست یانه؟ آنوقت تمام حقوقاتی که داده می‌شود تمام را همانطوریکه اسم بردید بالاخره باید نشست و جرح وتعدیل کرد ولی همه امتحانات را شما بخواهید درسراین عدلیه بیچاره درآوردید این یکقدری دورازانصاف است…
بعضی ازنمایندگات-ازاینجا شروع شود
وزیرعدلیه- حالا اینجا تفاوت سلیقه است. آقای زعیم تصورمیکنم باید ازاینجا شروع شود بنده عرض می‌کنم که ازجای دیگرشروع شود که اسباب عبرت مابشود..
زعیم-اینجا آزامایش است آقای عدلیه است
وزیرعدلیه- دلیلی نداردآقا. بنده می‌خواهم به آقایان یک نکته راعرض کنم یک روز هم دراین زمینه صحبت شده است. اظهار فرمودندکه حقوق زیاد دادن مانع دزدی نیست. مگربنده هیچ چنین حرفی زده‌ام؟! مگربنده گفتم صرف حقوق زیاد دادن مانع دزدی است؟! اگر بنابراین بود که فقط بیک کسی
اگرماهی سیصدوپنجاه تومان وچهارصدتومان حقوق می‌دادند دیگردزدی نمی‌کرد که خوب خیلی‌ها دراین مملکت هستند دارای این مقدار حقوق وباید لااقل ازآنها مطمئن بود که دزدی نمی‌کند وآنوقت این می‌رفت روی طبقات پنجاه تومان وشصت تومان درصورتیکه بدبختانه شاید وارونه است (بنده نیامدم اینجا چنین حرفی رازده باشم) فقط چیزی که بنده عرض کردم بازهم متأسفانه درآن عقیده خودم باقی هستم اینست که وقتی که ما می‌خواهیم یک کارهائی بجریان بیفتد ویک خدمتی بکنند بایستی یک حقوق هم بدهیم که کافی باشد برای زندگانی..
یکنفرازنمایندگان- همه ادارات
وزیرعدلیه- اجازه بدهید، اگرتناسبی را که الان صحبتش بود ماقائل باشیم واگرتمام حقوق‌ها یکمرتبه بیک تناسبی کسربشود آنوقت یک حقوق کمتری هم کافی خواهد بودوقتی که یک رئیس اداره دویست ودوازده تومان می‌گیرد، سیصد ودوازده تومان می‌گیرد این بالاخره یک مخارجی ویک آمدو رفتهائی دارد یک طرز زندگانی برای خودش درست می‌کند که همکارهای او وکسانی که تقریبا بمرتبه او هستند انها هم گردن گیرشان می‌شود که همان ترتیب کارکنند، اما وقتی که نباشد حقوق همه پائین امد وراجع بهمه یکمرتبه آن طوربکنند یک عده مخصوصی درزحمت نمی‌افتد ونمیدانم اقایان توجه می‌کنند درزحمت نمی‌افتد ونمیدانم اقایان توجه می‌کنند باین عرض بنده که چقدر اهمیت دارد؟! اگربنده دیدم که شخص آقا ماهی دویست ودوازده تومان می‌گیرد ورئیس اداره است دوتانوکردارد بالاخره بنده هم که هم رتبه شما ستم دارای رتبه هشت هستم ودریک جای دیگری یک قسمت دیگر ازکارهای ممکتی را باید اداره کنم طبیعه بنده هم ناچارمیشوم که خودم رامثل شما دارای دوتا نوکر بکنم زندگانی خودم را مثل شما درست بکنم. اما اگر بناشد که شما برای اینکه حقوقتان کسرشد دستگاهتان راکوچک گرفتید به من هم برنمیخورد من هم کوچکتر می‌گیرم چون آن قسمتی راکه انسان درزندگانی خودش خرج می‌کند وقتی که شما بگذارید جلو خودتان یک جزء خیلی کمی از آن واقعا برای خرج شخصی است خوراک است وآن چیزهائی که ضروری است برای زندگانی ویک قسمت خیلی زیادیش باصطلاح عامیانه می‌گویند برای سروهمسر برای درآمدن توی مردم است. وقتی که سروهمسر آمدند مخارج راپائین آوردند برای بنده هم طبیعة کوچکتر می‌شود بنده هم می‌توانم صرف نظر کنم ولی اگر بنا شدکه یک عده دیگری یک زندگانی آبرومند تری و با تجمل تری درست کردند بنده هم ناچارم این کار رابکنم بنابراین (و واقعا این راعرض می‌کنم) بنده از روی عقیده کاملا معتقد هستم که باید درحقوقات مملکتی یک جرح وتعدیلی بشود برای اینکه یک احتیاجات زیاد تری داریم که بواسطه این حقوقات نمی‌توانیم آن احتیاجات را رفع کنیم. ولی درعین حال معتقدم که اگراین را بخواهیم ازیک طرف شروع کنیم نمشود. خیرآقا باید قانون استخدام کشوری را گرفت وبالاخره گفت مامیخواهیم ازحالا تاپنج سال دیگر (لازم نیست بگوئیم الی الابد اینطور است) چون می‌خواهیم فلان پروگرام اقتصادی را اجرا کنیم وفلان کار رامیخواهیم کنیم ازحالا تا پنجسال دیگر فلان مقدار ازحقوق همه بیک نسبت کم می‌کنیم واین ترتیب برای اشخاص هم سخت نمی‌گذرد ولی اگرآمدید وازیک عده وطبقه مخصوصی کسرکردید یک ظلمی است که نسبت بیک عده کرده‌اند…
مدرس- آن را هم اصلاح می‌کنیم
وزیر عدلیه- عرض کنم ک دربیانات آقای مدرس یک قسمت دیگر بودکه بنده خودم دیگر نمی‌خواهم
تکرار کنم برای اینکه ایشان هم فرمودند که درقانون استخدام کشوری هم همینطور است ولی همینقدر خواستم یادآوری کنم که درقانون استخدام کشوری هم ازرتبه یک ودو وسه و چهار که سی ودو و چهل ودو و پنجاه ودو و شصت وهشت است یکمرتبه ازشصت و هشت می‌رود به نود ودو و از نودو دو به صدو بیست و چهار. سی ودوتومان تفاوت می‌شود وازصدو بیست و چهارمیرود به صدو شصت و چهارچهل تومان اضافه می‌شود ازصدو شصت و چهارمیرود به دویست و دوازده و ازدویست ودوازده می‌رود به دویست و شصت و هشت ودرآنجا هم همین ترتیب است پس بنابراین چون خود ایشان هم فرمودند دیگربنده تکرار نمی‌کنم..........
مدرس- آنها را هم همینجا اصلاح می‌کنیم
وزیرعدلیه- آنوقت این اصلاح رانمیشود نسبت بیک عده کردونسبت بیک عده نکرد. یکوقت مقصود تعیین میزان یک اصلی است بنده کاملاطرفدار آن اصل هستم ومعتقدم وکاملا طرفدار این فکری که اظهار کردند هستم ولی می‌خواهم عرض کنم که آن اصل را یک ترتیبی اجراکنید که واقعا برای یک عده زحمت پیش نیاید. ازطرفی حالابنده می‌خواهم بیایم ویک چیزدیگری عرض کنم که رتبه پنج را ملاحظه میفرمائید ومیگوئید صدو پنج تومان است. این رتبه مال کیست؟ قاضی وحاکم بدایت درجه دوم وبعد هم صدو پنجاه تومان حاکم بدایت درجه اول است. الان کسی که دراستراباداست حاکم بدایت است فکربفرمائید یک نفری را که می‌خواهید بفرستید دراستراباد یا یک شهر دیگری (واغلب این رعایت را هم بنده درعمل کرده‌ام که اهل محل نباشد) ازطهران پاشده است رفته است آنجا این شخص باید یک زندگانی درآنجا رای خودش ترتیب بدهد با صدو بیست وپنج تومان چکند؟ ومنحصر هم هست، آقا میدانید که ما اگرآمدیم حقوق را زیاد کردیم عده را کم کردیم) برای اینکه یک نفر است ومثل سابق نیست. که سه نفربودند امروز یک نفر است وباید درآنجا کاربکند واگریک کاری برخلاف ترتیب بشودمسئولیت مستقیما بگردن او وارد می اید با همه این زحمات در یک شهری که خارج ازوطن خودش است آیا شما تصورمیکنید که این واقعا یک پول فوق العاده ایست که دران شهر باومیدهید؟ مثلا وقتی که شما می آئید به مدعی العموم شهر تبریز که مال یک ایالتی است باو صدو نود تومان می‌دهید یک کسی که بایستی حفظ حقوق وحیثیات مردم رابکند وبتواند آنجا جلو مامورین دولت را بگیرد وآن اقداماتی را که من وشما ازاو انتظارداریم بکند انوقت واقعا شما تصور می‌کنید که صدونود تومان که ما باین آدم داده‌ایم کارفوق العاده‌ای کرده‌ایم؟ بنده درهرحال خیال می‌کنم که کمیسیون بودجه آنچه را که لازم بوده است بزند (یادرهرحال بنده دیگر نمیدانم آنچه راکه صلاح میدانسته) زده است. وازآقایان تمنا می‌کنم که این اصلاحات مالی واین صرفه جوئی راازماشروع نکنند..
بعضی ازنمایندگان- همه را بایداصلاح کرد
وزیرعدلیه- این را یک روزی بیاورید. آقایان دستوربدهند طرح بکنند قانون استخدام را می‌توانید رتبه اش را بردارید عوض بکنید. آن ترتیب تقاعد را یعنی بیک مرتبه این کار را بکنید. آنروزی که راجع بهمه گردید بنده هم راجع به عدلیه موافقم
رئیس- اقای آقا سیدیعقوب
آقاسیدیعقوب- موافقم
رئیس- اقای کازرونی
کازرونی- بنده قبل از اظهارعقیده یکی دوسه مقدمه بعرض آقایان برسانم. یکی این است که دراین مجلس اکثریت واقلیتی نیست ازجمله خود بنده
باکابینه ودولت موافقم واگر اشخاصی برای یک نظریاتی خواسته‌اند اکثریت واقلیتی نشان بدهند بنده تکذیب می‌کنم این یک اصل دوم عرض بنده این است که همه مامجبوریم ومکلف هستیم که آن وظایفی را که عهده داریم انجام بدهیم وانجام ان وظایف عبارت ازاین است که آن عقیده باطنی خودمن را اظهار بکنیم ودراین مسئله هررعایت دوستی و حب بغضی نکرده باشیم والا نده وجدانا“ درمقابل وزیرمحترم عدلیه یک وجهه موافقت ومساعدتی بایدهمه وقت نشان بدهم لاکن چکنم می‌خواهم وظیفه‌ام را انجام بدهم. این است که برخودم هموار می‌کنم که برخلاف آن احساسات قلبیم درمقابل ایشان بیایم وبایستم ودرتحت عنوان مخالفت یک چیزهائی بگویم یک مطلبی هم اینجا هست (که متأسفم آقای وزیر محترم عدلیه تشریف بردند) مسئله اشل و حقوق تماس باآن تصمیمات و آن منظوراتی که ایشان داشتند ندارد حقوق رامجلس کم نکند یازیاد بکند ابدا سکته وثامه بنظریات ومقاصد ایشان وارد نمی‌آید پس بنا براین ایشان هم نباید خیلی اصرار داشته باشند یکی ازمسائلی که مکرر بنده می‌شنوم گفته می‌شود وخیلی هم این را بطور قوت بیان میکننداین است که ما حقوق را زیاد کنیم که اینها صحیح العمل بشوند یعنی صحت عمل نشان بدهند حالا باصراحه اینطور می‌گویند یا اینکه می‌خواهند این طور بگویند که حقوق راکه زیادکردیم برای این است که اینها صحت عمل نشان بدهند درصورتیکه بنده عقیده دارم که مردمان صحیح العمل نیستند هرچه حقوقشان زیادتربشود خیانتشان بیشتر است. جنایتشان بیشتر است اجاره بفرمائید که بنده دیگر بیش ازاین دراینجا توضیح بدهم، یک قدری قضایای گذشته را مثل برق از نظربگذرانید ببینید خائنین کی‌ها هستند؟ آیا آنهائی هستند که برای معاش ونان معطلند؟ آیا آن آدمی است که ازمغرب تاصبح سرپاتوی برف ایستاده است برای ماهی پانزده تومان او خیانت نسبت به مملکت می‌کند؟ آیا ازناحیه آنهاست ؟خیر. ازناحیه آنها نیست. ازرتبه اولی است؟ یعنی ازمستخدمین جزء وزارتخانه‌ها است؟ خیر. آنها هیچ کدامشان ازخائنین نیستند. یک مشت مردم بدبخت حمال زحمتکش هستند که حقیقة وضعیت زندگانیشان اسباب رقت است اگر جنایتی است (من باز بانزاکت عرض می‌کنم) اگر جنایتی است ازرتبه بالا است وهرقدر رتبه او که بالا می‌رود خیانتش بالاتر می‌رود….
ملک ایرج پورتیمور- اینطورنیست چه علت دارد همه رامیگوئید؟!
کازرونی- خوب باستثنای..
پورتیمور- ببخشید آقا عرض کردم“ اگر“ فارسی است آقا جان اجازه بدهید عرض کردم اگردر مملکت خیانت وجنایتی باشد از آن مستخدم پانزده تومان و سی تومان نیست. اگر غلط است شما بعد تصحیش کنید این دیگر عصبانی شدن ندارد“ اگر“ من رافراموش نکنید، بنده نسبت بکسی عرض نکردم. عرض می‌کنم یک حسی مدتها است درما پیدا شده که ازیک طرف مالیات وضع کنیم وازیک طرف راه برای خرج کردن پیدا کنیم، اسراف کنیم درخرج. وحقیقة با یک حالت عصبانی مالیات وضع می‌کنیم لکن بنده استدعا می‌کنم ازآقایان محترم یک نظری بیندازند بحال وطرز زندگانی اکثریت مردم ببینند آنها چه حالی دارند بنده عرض می‌کنم که مردم آرزو دارند مثل حیوانات زندگی کنند یعنی همانطوریکه برای حیوانات…
روحی- هرگز کسی همچوآرزوئی ندارد!
کازرونی- همینطور است ثابت می‌کنم برایتان که مردمی هستند که آرزو دادند که همانطوریکه زندگانی حیوانات مرتبا اداره ومرتب می‌شود برای آنها هم بشود
یکقدری بروید درداخله مملکت سیرکنید آقای روحی. اینها وهمه مردم مثل من وشما زندگانی نمی‌کنند آقا ماهم امروزه دیگر درست نمی‌توانیم توجه بکنیم که آنها چه حالی دارند. مردمی که وقتی می‌خواست گاوش بمیرد دست اولادش را می‌گرفت دور گاو میگرداند که خدایا این پسر‌های مرا قربانی گاو من بکن که این گاو من برای معاش من زنده بماند. این مردم را عرض می‌کنم….
(همهمه نمایندگان)
رئیس- آقای کازرونی یکقدری مراعات کنید
کازرونی- ودرعین حال عرض می‌کنم که بنده خیلی متشکرم از وزیرمحترم مالیه که درصدد این بر آمده‌اند که یک صرفه جوئیهائی درمالیه بکنند وبینی و بین الله این تقسیم را هم بعمل نزدیک کرده‌اند و مشغولند ومیخواهم از وزیرمحترم عدلیه استدعا کنم که ایشان هم دراین امر مساعدتی بفرمایند..
خطیبی- او هم کرد دیگر! چه بکند؟
کازرونی- ازجمله اموری که گفته میشودا ینکه “ شما که می‌خواهید تقلیل درخرج بکنید ابتدا درعدلیه نکنید“ بنده هم موافقم که ابتدا به عدلیه نکنیم ماهم اینجا ابتداء به عدلیه نکرده‌ایم اگراشل سایروزارت خانهای دیگر سی ودوتومان است ما عدلیه را بیست و پنج تومان خواستیم بکنیم آنوقت ابتدا به عدلیه کرده‌ایم درصورتیکه اینجا اینطور نیست عدلیه اشل اولش پنجاه تومان است آقا زیادش کرده‌اند سابق براین قضات چهل و پنج تومان می‌گرفتند حالا که زیادکرده‌اند شروع به عدلیه شده؟ خیرشروع به عدلیه نشده است ازکجا شروع به عدلیه شده است ؟! واینکه گفته می‌شود عدلیه مهم است
یکنفر ازنمایندگان- قضاوت
کازرونی- قضاوت؟ تمام وزارتخانها هرکدام درمقام خودشان مهم هستند وزارت امورخارجه اهمیتش بیش از عدلیه است وزارت فوائد عامه خیلی اهمیت دارد وهمچنین بنده عرض می‌کنم وزارت پست وتلگراف مستخدمین پست وتلگراف اسرارمردم باید بانها سپرده شود آنها با حقوق ماهی شانزده تومان ناظم فلان اداره هستند زندگانی یک نفر ناظم پست درسمنان. ماهی شانزده تومان است وکاملا هم انجام وظیفه می‌کند، این شغل مهم نیست؟ زندگانی ربطی به اهمیت ندارد، شکم باید پرشود ازنان ازگوشت اعم ازاینکه وزیر باشد یک چهار یک نان می‌خورد. وکیل باشد یک چهار یک می‌خورد واگریک کسی پیدا شد که بواسطه زیاد پول گرفتن خواست صحت عمل بخرج دهد این ادم اهل معامله است. ، اهل دادو ستد است وهرکی پول زیادتر به او داد صحت عملش را به او تقدیم می‌کند. درهر صورت بیائید اتفاق بکنیم ویک تقلیلی درخرج بکنیم، بنده درگرفتن مالیات با اقایان موافقت می‌کنم بشرط اینکه آن پولها
خرج شودکه بالاخره بلکه زندگی جامعه تعدیل شود زندگانی جامعه امروز تعدیل نیست آقاجان وقتی برای یک وظیفه ما یک امتیازاتی قائل شدیم این زمینه برای سایرین می‌شود. بنده عرض میکم عدلیه بالاخره برای سایروزارتخانه‌ها زمینه خواهد شد واین زمزمه بین مستخدمین هست. ازحالا باید جلوگیری کردواین مسئله اسباب دلسردی سایراعضاء ومستخدمین وزارتخانه‌ها می‌شود
دکترطاهری-(مخبرکمیسیون بودجه)- فرمایشات نماینده محترم آقای کازرونی یک قسمتش مربوط باین قضیه نبود یک قسمتش هم تشکر ازآقای وزیرمالیه بود راجع به اصلاحاتی که درمالیه کرده بودند یک قسمت جزئی که راجع باین موضوع بود جوابش راعرض می‌کنم مقدمتا لازم است اینرا عرض کنم که مجلس دروضع قانون باید همیشه ازافراط وتفریط خودداری کند نه یک وقتی یک احساساتی بخرج بدهد وخیلی تند برود ویک موقع دیگربعکس تفریط
کند. در موضوع اشل حقوق عدلیه خودمجلس به پیشنهاد یکی ازآقایان حداقل واکثرحقوق رامعین کرد پنجاه تومان حداقل چهارصدو پنجاه تومان حد اکثررا….
مدرس- بی خود بود.
مخبر- خود مجلس معین کرد وظاهرا هم به پیشنهاد آقای مدرس بود..
مدرس- پیشنهاد کردیم ولی حالا دیدیم که نمیشود
وزیرمالیه- می‌شود و بودجه مملکت اجازه می‌دهد که بیش ازاین برای قوه قضائیه خرج شود
مخبر- یک مرتبه مجلس رای میدهدکه پنجاه تومان حد اقل و چهار صد وپنجاه تومان حداکثر حقوق قضات باشد ولی حالا می‌گوید آنقدری که کمیسیون بودجه امده است معین کرده وازمقدار سابق هم فوق العاده تقلیل نموده است باز زیاد است. پس این یک طرف تفریطی است ومجلس باید خودداری کند که دروضع قوانین یک افراط وتفریطی نشود. این جا فرمودند که وزارتخانهای دیگر هم همه مهم هستند راست است البته سایروزارتخانه‌ها هم مهم هستند ولی اگر به قانون اساسی مراجعه بفرمائید قوة قضائیه را در ردیف قوه مقننه و قوه مجریه قرارداده است اساس مشروطیت به سه پایه است یکی از آنها قوه قضائیه است ونمیشود قوه قضائیه را باسایر وزارتخانه‌ها مساوی کرد. اینکه فرمودند بودجه‌ها را باید تعدیل کرد. عرض می‌کنم کمیسیون بودجه بقدری که وظیفه خودش بوده است درتمام بودجه‌ها وحتی درقانون خودش بوده است درتمام بودجه‌ها وحتی درقانون استخدام کشوری هم اقدام خودش راکرده وتصدیق بفرمائید که خودمجلس موافقت نکرد. راجع به بودجه وقانون استخدام کشوری ورتبه‌های اداری کمیسیون بودجه راپرت داد و ممکن بوداگرمجلس باآن قسمت موافقت کرده بود ولااقل یک کم وزیادی کرده بود یک کارهائی درست بشود ولی اصولا مجلس آن خبررا از دستور خارج کرد ورفت پی کارش. حالاآقای مدرس و اقای کازرونی این جا می‌آیند وعقیده دارند که اصلاحاتی باید درحقوق ورتبه استخدام کشوری بشود وخیلی ازآقایان هم عقیده شان این است بنده هم عقیده دارم که باید بشود وعرض کردم که کمیسیون بودجه هم به سهم خودش کوتاهی نکرده است واول کسی که اقدام کرد کمیسیون بودجه بود. اما موضوع حقوق قضاة. آنرا هم اگر بنظر انصاف ملاحظه کنید انصاف خواهیدداد که کمیسیون بودجه وظیفه اش راکاملا انجام داده است وطرف افراط وتفریط رانگرفته است درصورتیکه کمیسیون بودجه حقش این بود که آن قانونی که ازمجلس گذشته است آنرا منظوربدارد ویک تفاوتهائی دروسط قائل شود یعنی هم پنجاه تومان را قبول کند وهم هفتصد وپنجاه تومان را ویک تغییراتی دروسط بدهد ولی ماازآن قانون صرف نظرکردیم وآمدیم یک مبالغ زیادی تقلیل کردیم هفتصد وپنجاه تومان درصورتیکه درتمام مملکت فقط دونفر هستند که این حقوق رامیگیرند که یکی رئیس تمیز ودیگری مدعی العموم تمیزاست ودرکمیسیون هم قید شد که بیش ازدونفر این رتبه رانداشته باشند زیرا که این دوشخص شخص اول قوه قضائیه مملکت هستند وحقا باید حقوقشان هم بواسطه عظمت مقامی که دارند ممتاز باشد بعدهم یک تغییرات زیادی درکمیسیون برای حقوق قائل شدیم بطوریکه آقای وزیرعدلیه آنجا می‌گفتند که اصلا ما نمی‌توانیم این راقبول کنیم. زیرا همانطور که اینجا مذاکره می‌شود که حقوق زیاد شرط صحت عمل نیست ازطرف دیگر هم نباید حقوق کم باعث شود که یک اشخاص صحیح العملی درمضیقه بیفتد ووضعیات خودش را نتواند حفظ کند، درمملکتی که کاپیتولاسیون را الغاء کرده‌اند وباید تمام خارجی‌ها درمقابل قانون مملکت محاکمه شوند ویک مدعی العمومیکه می‌خواهد یک حاکمی رامحاکمه کند آن مدعی العموم نباید
یک خانه واثاثیه داشته باشد؟ یک فرش نداشته باشد؟ عظمت قوه قضائیه مربوط است به وضعیات ظاهری آن این است که کمیسیون بودجه سه موضوع را درنظرگرفت اول اینکه به قضات حقوقی که زندگانی آنها را تأمین کند داده شود. ثانیا اینکه حقی باشد که بودجه مملکت هم بتواند آن حقوق رابدهد. ثالثا“ اینکه یک تناسبی باحقوق اعضاء سایر وزارتخانه‌ها داشته باشد که تفاوتی نباشد که موجب دلسردی سایرمستخدمین بشود. با رعایت این سه نکته این خبراینطور تنظیم شده است واگرآقایان ملاحظه بفرمایند حقوق رتبه نه که دراین قانون دویست ونودتومان است درقانون استخدام کشوری سیصد و دوازده تومان است…
مدرس آنهم زیاد است.
مخبر- اگر آنهم زیاد است باید یک قانونی آنرا تقلیل بدهد ولی درعین حال که آن قانون استخدام کشوری معمول است نمیشود این اقتصاد وصرفه جوئی رانسبت به قانون عدلیه منظور بدارند. بنابراین دراین خبری که داده شده است بطوری که عرض کردم رعایت عدالت شده است وکمیسیون بودجه هم ازآن قانونی که درمجلس گذشته است صرف نظر کرده است به اتکاء همین نظریه که حالا اقایان می‌خواهند عملی شود. وماآنچه را که باید تقلیلی کنیم کرده‌ایم واگر بخواهیم ازاین مقدار هم تقلیل شود یک اهانتی به قضاة خواهد بود زیرا که سایر مامورین دولت فعلا مطابق قانون سابق حقوق می‌گیرند
بعضی ازنمایندگان- مذاکرات کافی است
حاج شیخ بیات- بنده مخالفم
حاج میرزا مرتضی- بنده هم مخالفم
رئیس- آقای حاج شیخ بیات بفرمائید
حاج شیخ بیات- درموقعی که سایرلوایح مطرح می‌شود آقایان نمایندگان می‌گویند هرحرفی که دارید باید درموقعیکه لوایح بودجه مطرح است بگوئید وبدبختانه وقتیکه بیک لایحه ودجه یا اشل می‌رسیم پس ازآنکه یک مخالف و یک موافق صحبت می‌کند اقایان فورا“ می‌فرمایند کافی است این است که بنده عقیده مندم که اقایان اجازه بفرمایند اشخاصیکه می‌خواهند دراطراف این قضیه صحبت کنند بکنند چون این لایحه خیلی مهم است واگریک رتبه اش را ده تومان تفاوت بگذاریم ممکن است صدهزارتومان تفاوتش برای این ممکلت بشود و نمیشود برای یک همچو موضوعی دونفر موافق ومخالف که صحبت کردند گفته شود که مذاکرات کافی است
رئیس- اقای روحی
روحی- یک بیاناتی آقای نماینده محترم فرمودند که بایستی یک وقتی اشل وحقوق‌ها کم شود منجمله حقوق وکلادویست و پنجاه تومان بشود. عرض می‌کنم بنده هم حاضرم ولی چرا این کار را ازیک مشت بدبخت اعضاء عدلیه شروع بشود؟ این عقیده بنده است وبیش ازاین هم دراطراف این موضوع خوب نیست حرفی زده شود وصحبت هم بقدر کافی شده است واگراقایان نظریاتی دارند پیشنهاد بفرمایند که وقت مجلس بیش ازاین تلف بشود
رئیس- رای گرفته می‌شود بکفایت مذاکرات اقایانی که مذاکرات را کافی میدانند قیام فرمایند
(اغلب قیام نمودند)
(رئیس –تصویب شد. پیشنهادآقای مدرس
(اینطور خوانده شد)
پیشنهاد می‌کنم که رتبه‌های قضاوت وحقوق آنها بترتیب ذیل مقررشود
اول۵۰ دویم۶۵سوم ۸۰ چهارم ۹۵ پنجم ۱۱۰ ششم ۱۳۰ هفتم ۱۵۰ هشتم ۱۷۰ نهم ۱۹۰ دهم ۲۱۰ یازدهم ۲۵۰
تبصره- کرایه مسافرت ایابا وذهابا وکرایه منزل مادام که درسفراست برحقوق رتبه‌های فوق علاوه خواهد شد.
رئیس- آقای مدرس
مدرس- عرایضم را کردم گمان می‌کنم که اگرمخبرکمیسیون و اقای وزیرعدلیه تأمل کنند اینقدرها سخت گیری نخواهند کرد. خلاصه مطلب این است که عرض کردم درجه اول پنجاه تومان ودرجه دوم وسوم وچهارم راهم تقریبا موافق پیشنهادی است که ازطرف کمیسیون شده است زیراکه اینها ضعیف هستند ولی در درجات بعد که یکقدری زیاد ترقی کرده است یعنی چهل تومان وپنجاه تومان ترقی داده بودند بنده آنها را کمتر بالا بردم ودیگر محتاج به آن دو تبصره هم نیست زیرا که اینها یک جزئیاتی است که نظم و نسق قانون را بهم می‌زند که ازاین رتبه یک بیشتر نباشد وازآن رتبه دو تابیشتر نباشد اینها ربطی به قانون ندارد وبنده برای اینکه یک سفری که برای آنها پیش می‌آید اجحافی به آنها نشود آن تبصره راهم پیشنهاد کردم که هرکسی مأموریت سفری پیدا کرد کرایه سفرآنرا رفتن وایابا به اوبدهند ودرغربت که هم هست کرایه خانه مطابق حقوق او به او داده شود التبه قانون استخدام هم پیش بینی کرده است که اگر مستخدم دریک جای بد آب و هوائی باشد ثلث حقوق هم به حقوق او اضافه می‌شود واینهایک مطالبی است فوق این درجات و رتبه‌ها وباید درجات ورتبه‌ها درهمه جا محفوظ باشد وبنده گمانم این است که امروز شروع کنیم وقانون استخدام را هم امرور درست کنیم. مانعی ندارد، حقوق وکلا را هم امروز درست کنیم. بودجه‌ها هم درپیش است وباید با یک ترتیب اساسی درست کرد، بودجه‌های مملکتی می اید درمجلس باز یک اشکال تراشی خواهد شد. پس باید همه را امروز درست کنیم بنده امروز حاضرم اقایان وزراء هم هستند می‌رویم درتنفس واین راطراحی می‌کنیم البته یک کاری هم خواهیم کردکه حقوق قضات هم محفوظ باشدوبنده هم برمرتبه قضات یک تعدی نکردم که بگویم باید سی تومان وسی ودو تومان بکنند (اگرچند همان است که ازیکطرف برمیدارید ودریک جای دیگرمیگذارید البته لامیز این است که بنده پیشنهاد کردم که پائین اش پنجاه تومان باشد و بالایش دویست و پنجاه تومان باشد
وزیرمالیه- البته اقایان توجه می‌فرمایند که موضوعی که مطرح است خیلی مهم است (ازاین جهت مهم است که قوه قضائیه یک مملکت و یک نقشه‌ها ویک اصلاحاتی که درانجا شروع شده است وبایستی به خاتمه برسد امروز دراین موقع موضوع بحث است) ولیکن بنده می‌بینم که اقایان یک قدری مطلب را ازاین حدود خارج کرده‌اند وروی اصل کلیه مستخدمین این مملکت می‌خواهند بحث کنند اینهم محل تردید نیست که همه وقت تجدید نظردرخرج مملکت و تجدیدنظر درقوانین موضوعه برحسب تجربیاتی که حاصل شده است اینهاهمه یک چیزهائی است که ممکن است خیلی مفید باشد وممکن هم هست که خیلی بدرد بخورد و هیچ مانعی هم نیست که درموقع خودش ودرمقام خودش گفته شودولیکن بنده می‌خواهم آقایانرا توجه بدهم که نبایستی همانطوریکه خود اقایان هم گاهی اظهارمیفرمایند مطالب را روی احساسات وروی یک نارضایتی هائی …
وزیرمالیه- اجازه بفرمائید اقا
(همهمه نمایندگان- زنگ رئیس)
وزیرمالیه- اجازه بفرمائید. همانطوریکه اقایان دراظهار عقیده آزاد هستند بنده هم ازادم دراظهار عقیده وبایستی عقیده بنده وشما هردو آزادانه اظهار بشود ویک اشخاص دیگری هم قضاوت کنند. آقا. نبایستی درتحت تأثیر این قبیل مسائل یک مطالب مهم مملکتی رایک مرتبه زیرو زبر کرد. ملاحظه بفرمائید که همین مجلس چندی قبل بحد اقل واکثر حقوق ورتبه‌های قضائی رای داد ومعین کرد…
مدرس- فوق العاده بود
. وزیرمالیه- اقای مدرس هم که الان صحبت اصلاح این نظریه رامیکردند یکی ازاشخاص بودند که درپیشنهاد پنجاه تومان موافقت کردند…
مدرس- می‌خواستیم تجربه کنیم
وزیرمالیه-تجربه امروزازکجا آمده است که پنجاه وچهار صد تغییر کند؟ واگر پنجاه تغییر نکند چهارصد برای چه تغییرکند؟ آنهم درچه حدی تغییر بکند ودرچه حدی تغییر نکند. بنده خیلی مایلم که آقایان یکقدری تعمق بفرمایند که کدام تجربه موجب این فکر شده است. اینرا بنده به تعمق وفکراقایان واگذار می‌کنم که ما یک مراجعه به قضایای جاریه مملکتی علت این تجربه را معلوم کنند. یک نکته دیگر را بنده می‌خواهم به اقایان تذکر بدهم وآن این است که بایستی درقضایای بودجه دوچیز را همیشه درنظرگرفت یکی اهمیت موضوع ودیگری وسعت مملکت را وهردواینها راباید باهم مقایسه کرد
ثابت-استطاعت مملکت
وزیرمالیه- وسعت واستطاعت هردویکی است بعد هم باید قسمتهای خرجی که درمملکت است، دروزارتخانها وقسمت شهریه بگیرها و وظیفه بگیرها. وحقوق بگیرها و وو هرچه هست تمام اینها را درعالم مقایسه گذاشت ودید با این وسعت (محض رضای خاطر آقای الموتی) وبا این استطاعتی که هست واین احتیاجاتی که درمقابل هست کدام یک ازاین احتیاجات حق تقدم واهمیت را دارد وبرای کدام یک از این احتیاجات آن گذشت وفداکاری را باید مضایقه نکرد بعقیده بنده برای قوه قضائیه وتأسیس یک عدلیه دراین مملکت (یک عدلیه که درتمام ایالات وولایات و درتمام نقاط موجود باشد وعلاوه بربودن یک اسم باداشتن یک اشخاص مجرب ومطلع آن عدلیه یک اساسی پیدا کندوبرای ان منظوری که همه آقایان دارند به درد بخورد) برای یک چنین عدلیه درعالم مقایسه بعقیده بنده بایستی از اغلب مطالب دیگر واحتیاجات دیگردراین جا بیشترفداکاری کرد. برای تذکر آقایان عرض می‌کنم که برای بودجه ۱۳۰۷ چندین جلسه، مطالعه کردیم ومخارجمان را سنجیدیم وحالا این مقایسه راکه کردیم عرض می‌کنم که عوائدمان راکه بیست وهفت میلیون برآورد شد تقسیم به یک مخارجی کردیم والبته بعد ازآنکه خودمان یک تقسیماتی کردیم آن بودجه بنظرآقایان می‌رسد. واین عرایضی که بنده می‌کنم ازنقطه نظراین نیست که وزیرم و چون وزیرم باید نسبت به بودجه وگزاف بودن بودجه مساعد باشیم بلکه برعکس وظیفه خاص وزارت مالیه این است که نسبت به گزافی بودجه‌ها مخالف باشد وبهترین دلیلش هم این است که درهمین بودجه ۱۳۰۷ بنده ازبودجه وزارت مالیه نهصد هزارتومان کسرکردم، نهصد هزارتومان بنده ازبودجه وزارت مالیه پائین آوردم، برای چه؟ برای اینکه وزارت عدلیه یک ملیون تومان اضافه اعتبار بودجه داشته باشد، برای اینکه یک میلیون تومان برای عدلیه و برای آن مقصودی که بنده دارم وهمه آقایان موافقند باز هم کم است درهمین مجلس خودتان رای دادید ووزارت مالیه را مکلف کردید که در۳۰۵..
وزیرعدلیه-در۳۰۶
وزیرمالیه- یک میلیون تومان به عدلیه بدهید ولی در۳۰۶ ما نتوانستیم یک میلیون تومان به عدلیه بدهیم لیکن حالا می‌خواهیم ازاعتبارات بودجه مملکت تاجائی که صدمه به اساس کاربخورد کسرکنیم برای اینکه بتوانیم یک میلیون به عدلیه بدهیم برای اینکه بتوانیم برای صدها احتیاجات ممکلت که هرروزه پیش میاید یک اعتباراتی داشته باشیم وآن پولها را برای همان کارخانه سمنت سازی که آنروز می‌فرمودید محلی داشته باشیم، برای اینکه برای کارخانه قند سازی
که هرروزه استطاعت مملکت شما را بیرون می‌برد پول داشته باشیم آقای مدرس شما حساب بکنید این یک چیز خیلی ظاهری وسطحی است که با ده تومان، بیست تومان. سی تومان کسرکردن از حقوق یک نفرمستخدم شما نتیجه نخواهید گرفت. آقای وزیرعدلیه درضمن صحبتشان می‌فرمودند که بطور کلی باکسراشل حقوق مستخدمین موافقت دارند ولی بنده عرض می‌کنم آنروزی که شما حاضر بشوید یک صرفه جوئیهائی بکنید بنده یک کسی خواهم بود که راههای صرفه جوئی درقانون استخدام را بواسطه اصلاح بعضی موادش پیشنهادمیکنم واصرارخواهم کرد که حقوق راکم بکنیم. برای اینکه باید صرفه جوئی مملکت را از راههائی کرد که آن راهها هم نفع مادی داشته باشد وهم یک ضررهای دیگری ایجاد نکند. بنده هم قائل به صرفه جوئی هستم وبنده هم رای مجلس شورای ملی راتصدیق می‌کنم که می‌خواهد یک صرفه جوئیهائی بکند برای اینکه آن چیزهائی که ازصرفه جوئی حاصل می‌شود خرج یک مسائل عام المنفعه و زیاد کردن ثروت مملکت بشود. استطاعت افراد را زیاد کند ولی عرض می‌کنم شما باید کاری کنید که افراد مملکت از زارع، برزگر، رعیت، فلاح، مستخدم یا هرکسی که تساوی را ازپائین درست کنید، تساوی را باید از بالا درست کرد، همه را باید غنی کرد، همه را باید مستطیع کرد همه را باید راحت کرد برای اینکه باخیال فارغ و با قلب ازاد برای مملکت کارکنند، بنده از آن مستخدمی که شب نگران باشدو ازآن مستخدمی که زنش، بچه اش ناخوش هستند و ندارد که یک طبیبی را که باید چهارتومان وپنچ تومان بدهد بیاورد بنده از آن مستخدم قلبم پاک نیست برای ایکه من مثل بعضی از آقایان منکراحساسات بشری نیستم
مدرس- بنده توضیح دارم اینحرفی را که زدند تردید دارم. سوء تفاهم شده است
رئیس- توضیح نظامنامه دارید؟
مدرس- بلی راجع بعدم رضایت
رئیس-بفرمائید
مدرس- بودجه مملکتی مطرح است، سی میلیون هم پول هست، این حرفها بخرج نمی‌رود. بیست سال است این حرفها را زدید که مردم غنی بشوند طبقه چه و چه بشوند، بنده اظهارعدم رضایت از کسی ندارم. بنده مخالف هستم که ادارات حقوقشان زیاد باشد ولی درایران صدهاهزار نفربیکار باشد. باید حقوق ادارات را از روی عایدات مملکتی داد، مردم چه جور زندگی می‌کنند؟! رؤ سای ادارات چه قسم حقوقی می‌گیرند؟ بنده مخالف هستم که این پولها را ازمردم بگیرند و رؤسای ادارات یک صدتومان و یکی هزارتومان بگیرند وخرج کنند
رئیس-(خطاب به آقای مدرس) آقا این توضیح نظامنامه نبود
مدرس- بنده این را که گفتند عده رضایت دارم توضیح دادم بنده کسی را سراغ ندارم که از او راضی نباشم من ازتمام موجودات راضیم
رئیس- رای می‌گیریم بقال توجه بودن پیشنهادآقا ی مدرس آقایانیکه قابل توجه میدانند قیام فرمایند
(عده قلیلی برخاستند)
رئیس- قابل توجه نشد
بعضی ازنمایندگان –ختم جلسه
رئیس-آقای دادگر
دادگر- عرض کنم که مذاکره همانطوری که فرمودند خیلی دقیق وقابل بحث است وهمانطور ما هم باختم جلسه موافقت می‌کنیم که بالاخره برای روز آینده بهتر و زیادتر ودقیق تر را نگاه کنیم ودرقضیه بحث کنیم
رئیس- باختم جلسه مخالفی نیست؟
(گفته شد خیر)
رئیس- جلسه آتیه روزی یکشنبه است
(نمایندگان- صحیح است)
(مجلس ۲۰ دقیقه بعدازظهر ختم شد)
اصلاح
قسمت اخیر ماده ۹۳ نظامنامه داخلی مجلس شورای ملی
مصوب ۲۱ آذرماه ۱۳۰۶ شمسی
درانتخابات مجلس عمومی غیراز انتخاب هیئت رئیسه بطریق ذیل عمل می‌شود:
قبلاپنجنفر ازنمایندگان بحکم قرعه بایکنفراز منشیان به تعیین رئیس برای استخراج ونظارت آراء معین می‌شوند – بعدازآن رئیس عده حضار درجلسه وانتخاب یکی از کمیسیونها را اعلام می‌نمایید.
نمایندگان حاضردرجلسه هرکدام یک پاکت که حاوی ورقه رای راجع بکمیسیون اعلام شده است بدست پیشخدمت مخصوص می‌دهند تادرظرف رائی که همراه دارد گذاشته وپس ازاخذ آراء کمیسیون مزبور در روی کرسی خطابه می‌گذارد. بعدازآن رئیس مجددا“ عده حضار درجلسه وانتخاب کمیسیون دیگر را اعلام و بترتیب فوق اخذ آراء می‌شود تااینکه تمام آراء راجع به کمیسیونها جدا جدا اخذ شده و روی کرسی خطابه گذاشته شود
درانقضاء جلسه ظروف آراء مأخوذه تسلیم هیئت نظارمیشود که درخارج استخراج نموده نتیجه را رئیس درجلسه بعد اعلام نمایند
اصلاح فوق درجلسه بیست ویکم آذرماه یکهزار و سیصد و شش شمسی بتصویب مجلس شورای ملی رسید
رئیس مجلس شورای ملی- حسین پیرنیا