مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۰ دی ۱۳۰۵ نشست ۵۲

مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری ششم

تصمیم‌های مجلس مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری ششم

قوانین بنیان ایران نوین

نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری ششم

مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۰ دی ۱۳۰۵ نشست ۵۲

جلسه ۵۲

(مجلس دوساعت قبل ازظهر بریاست آقای تدین تشکیل گردید )

( صورت مجلس روز یکشنبه هیجدهم دیماه راآقای آقا سید ابراهیم ضیاء قرائت نمودند )

رئیس- آقای معظمی

معظمی – بنده را دیر آمده بی اجازه نوشته اند در صورتی که قبل از وقت بنده حاضربودم

رئیس – نسبت بصورت مجلس ایرادی نیست ؟ آقای عصر انقلاب

عصر انقلاب – بنده را غائب بی اجازه خواندند در صورتیکه بنده در مجلس حاضر بودم

رئیس – دیرآمده بی اجازه نوشته شده است

عصر انقلاب – بنده دیر هم نیامده بودم در اداره مباشرت بودم

رئیس – تحقیق میشود هم موضوع جنابعالی وهم موضوع آقای معظمی واصلاح خواهد شد . نسبت بصورت مجلس دیگر مخالفی نیست ؟

( گفته شد: خیر)

رئیس – صورت مجلس تصویب شد .

رئیس -... خبرشعبه پنجم راجع بنمایندگی آقای دیوان بیگی ازبلوچستان در جلسه گذشته مطرح بود .آقای حقنویس مخالف بودند

دادگر – غائبند

رئیس – رأی گرفته میشود بنمایندگی آقای دیوان بیگی از حوزه بلوچستان .آقایانیکه موافقند قیام فرمایند ( اکثر قیام نمودند)

رئیس – تصویب شد. آقاتی شریعت زاده پیشنهادی کرده اند راجع باینکه لایحه مؤسسه دفع آفات حیوانی جزء دستور شود چون هنوز برایش راپرتش حاضر نشده است میماند برای جلسات بعد .خبرکمیسیون قوانین مالیه راجع باشیاء تجملی مطرح است.

آقا سید یعقوب – تعیین شعب مقدم بود

رئیس- صحیح است . عده نمایندگان حاضر درمرکز صدو چهارده نفراست تقسیم میشود به شش شعبه هرشعبه نوزده نفر.

( آقای نگهبان شروع باقتراع نموده اسامی آقااین نمایندگان رابترتیب ذیل قرائت نمودند )

شعبه اول : آقای فیروز آبادی –آقای میرزا حسین خان موقر- آقای میرز احسن خان اسفندیاری – آقای حسن خان فرمند – آقای طباطبائی دیبا – آقای حیدرقلی میرزا – آقای میرزا ربیع خان جهانشاهی –آقای سید محمدتقی طباطبائی – آقای جلائی – آقای میرزا عبدالله خان وثوق ...

رئیس- (خطاب بآقای نگهبان ) – چه کرده اید ؟ اوراق رادر دست گرفته اید ؟ اینطور نمیشود باید یکی یکی بیرون بیاورید .بریزید سرجایش

(اوراق قرائت شده را درظرف قرعه باسایر اوراق مخلوط نموده مجدداً بترتیب ذیل قرائت نمودند)

شعبه اول: آقای میرزا عبدالحسین – آقای آقا شیخ محمد علی ثابت – آقای میرزا محمد تقی بهار- آقای ذوالقدر- آقای آقا زاد ه سبزواری- آقای تدین – آقای حاجی میرزا مرتضی- آقای ملک آرائی – آقای آقا میرزا ابراهیم آشتیانی – آقای نوبخت –آقای دکتر سنگ –آقای امیر حسینخان ایلخانی- آقای محمد ابراهیم خان کلالی – آقای میرزا سید احمد خان اعتبار – آقای جلائی- آقای حیدر قلی میرزا- آقای ملک ایرج میرزا پور تیمور –آقای هاشم آقا مدنی – آقای آقا سید محمد تقی طباطبائی

شعبه دوم : آقای حسنخا فرمند –آقای شیخعلی زارع ...

یکنفرازنمایندگان- میرزا علی زارع است

نگهبان – شیخ علی نوشته شده است .

( بقیه اسامی بترتیب ذیل قرائت شد )

آقای علیخان حیدری – آقای میرزا خلیل خان فهیمی – آقای دکترمصدق- آقای میرزا یدلله خان نظامی – آقای دیوان بیگی – آقای فیروز میرزا فیروز- آقای آقا سید اسماعیل نماینده ملایر – آقای نصرت الله خان اسکندر ی – آقای دکترلقمان- آقای محمد تقی خان اسعد – آقای میرزا حسینخان وزیری – آقای حاج اسدلله زوار- آقای محمد علی میرزا دولتشاهی – آقای حاج میرزا آقا فرشی- آقای امیر اسدلله خان عامری – آقای سید جواد محقق – آقای فیروزآبادی

شعبه سوم : آقای نگهبان – آقای غلامحسین میرزا مسعود – آقای تیمورتاش – آقای آقا حسین آقایان آقای میرزا حسن آیت الله زاده – آقای آقا سید کاظم آقای شریعت زاده –آقای میرزا یوسفخان عدل – آقای تدین

بعضی ازنمایندگان – ( باهمهمه ) دومرتبه خواندید

نگهبان – آن در دفعه اول بود که باطل شد

( پس از ملاحظه معلوم شد اسم آقای مدرس بوده بقیه اسامی نیز بشرح ذیل خوانده شد )

آقای حاجی میرزا حبیب الله امین – آقای میرممتاز –آقای آقا شیخ محمد علی نماینده شیراز – آقای حاجی علی اکبرامین – آقای میرزا حسنخان اسفندیاری – آقای احتشام زاده – آقای سلطان محمد خان عامری – آقای میرزا عبدلله یاسائی – آقای میرزا علیخان خطیبی – آقای میرزا حسینخان پیرنیا –

شعبه چهارم –آقای آقا سید یعقوب – آقای والی زاده – جوانشیر- آقای میرزا نصرت الله بیات – آقای دادگر- آقای میرزا هاشم آشتیانی – آقای محمود رضا – آقای طباطبائی دیبا- آقای حاج آقا اسماعیل عراقی – آقای میرزا محمد علیخان نظام مافی- آقای کی استوان – آقای میرزا علی حقنویس-آقای اسکندرخان مقدم – آقای میرزا اسمعیل خان نجومی- آقای میرزا جواد خان امامی خوئی –آقای بنی سلیمان – آقای ابوالحسن خان ثقه الاسلامی- آقای عصرانقلاب- آقای عباس میرزا فرمانفرمائیان –آقای محمد هاشم میرزا افسر-

شعبه پنجم – آقای یحیی خان زنگنه – آقای لطف الله خان لیقوانی – آقای آقا رضا مهدوی – آقای میرزا ریبع خان جهانشاهی

رئیس – عده کافی نیسن تأمل کنید چند نفر از آقایان بیایند

( خطاب به پیشخدمت ) بگوئید چند نفر بیایند.

( چند نفر ازنمایندگان وارد شدند وشروع بقرائت بقیه اسماء گردید )

آقای محمد ولی میرزا – آقای میرزا عبدالباقی جمشیدی – آقای میرزا مهدی معتمد – آقای میرزا حسینخان موقر- آقای آقا میرزا علی عمادی – آقای روحی – آقای میرزا حسنخان مستوفی – آقای مرتضی قلیخان بیات – آقای میرزا سید حسنخان زعیم – آقای میرزا سید احمد بهبهانی – آقای فاطمی – آقای عطاء لله خان پالیزی – آقای مفتی – آقای آقای شیخ هادی طاهری – آقای میرزا ابراهیم اهری

شعبه ششم : دکتر رفیع خان امین – آقای میرزا حسنخان فرهمند – آقای میرزا صادق خان نوری – آقای میرزا رضا خان افشار – آقای میرزا عبدلله وثوق – آقای حائری زاده – آقای آقا سید ابراهیم ضیاء- آقای طباطبائی وکیلی – آقای حاج شیخ عبدالرحمن – آقای محمد آخوند – آقای سیدزین العابدین – آقای حاج آقا رفیع – آقای شیخ علی دشتی – آقای میرزا علی اکبر خان داور –

رئیس – بطوریکه خاطر آقایان متذکر است درموقع تنفس شعب ششگانه بایدتشکیل شود وهیئت رئیسه خودشان راانتخاب بکنند بعد هم دو کمیسیون یکی کمیسیون عرایض ومرخصی ودیگری کمیسیون مبتکرات که عده هرکدام شش نفر خیال میکنم کافی باشد ومطابق سابق ومعمول ازهرشعبه یکنفربرای عضویت هریک ازآن دوکمیسیون انتخاب فرمایند .خبرکمیسیون قوانین مالیه راجع باشیاء تجملی مطرح است .شوردرکلیات است .آقای فرمند

فرمند- بااین لایحه بنده اصولاً مخالفم برای اینکه یک لایحه ایست که تقریباً مالیات صدی صد است .عنوان لایحه منع اشیاء تجملی است ولی روح آن مالیات صدصد است ما مقصود مان این نیست که یک مالیات صددرصدی برموکلین خودمان تحمیل کنیم .نیت مان این است که آنها را منع بکنیم ازاستعمال اشیاء تجملی برای اینکه صادرات وواردات مملکتی مان موازنه پیدا کند وبرای این مقصود دولت این لایحه رابمجلس آورده است ولی آنچه بنظر

من میرسد این یک مالیاتی خواهد شد بریک اشیائی که آن اشیاء قطعاً استعمال خواهد شد وباین مملکت هم وارد خواهدشد . زیرا ما وقتی یکقانونی وضع میکنیم باید حالت روحیه جامعه خودمان رابدانیم ما بتجربه میدانیم این اشیاء تجملی هرقدرگران بشود باز استعمال میشود .چرا؟ برای اینکه اشیاءتجملی رابیشتر زنها استعمال میکنند نه مردها وآنها نیات مارا ملتفت نمیشوند که ما میخواهیم باین وسیله صادرات وواردات مملکت راموازنه دهیم واصلاً ممکن نیست نظربحالت روحیه که آنها دارند ازاشیا تجملی صرف نظر بکنند وحالت روحیه آنها هم برهمه ما ها واضح است .ما مقصودمان اینجا این است که صادرات وواردات مملکتمان موازنه پیدا کند .والا اگرملت ما یک ملت متمولی بود نمیشد بگوئیم تفریح نکنید .البته اگرمتمول بودند چندان ضرری نداشت تفریح بکنند .اما ما میبینیم عدم موازنه صادرات وواردات جامعه مارا روبفقر میبرد .ازاین جهت اینطور فکرها رامیکنیم که ورود بعضی اشیا تجملی غیرضروری را منع کنیم .بنده چون قطع دارم که این حق الورودی راکه اینجا عنوان کرده است مردم خواهند داد واشیا تجملی هم باین مملکت واردمیشود وآن نیتی که ماداریم پیشرفت نخواهد کرد این است که معتقدم این اشیا تجملی راکلاً منع کنیم یعنی منع مطلق باشد وآن حق الورود ی هم که درمواد نوشته شده است حذف کنیم .نکته دیگر اینکه دولت اینجا یک اختیاری برای خودش قائل شده که تشخیص اشیاء تجملی رابخودش اختصاص داده بنده ازنظراینکه ممکن است برای دولت یک مشکلاتی درسیاست خارجی پیدا شود برای اینکه یک دلتنگی ها ومشکلاتی پیدا نشود این است که اصولاً مخالفم این اختیار رابدولت بدهیم . برای خود دولت هم ضرردارد .باضافه ما اصولاً باید ببینیم سیاست اقتصادی ما چه طور باید اداره شود .وبنده معتقدم که دولت هم موافقت بکند صورت اشیا تجملی راکه میخواهد سه ماه دیگر ورودش رامنع بکند ازحالا ما به ببینیم این اشیا کدام است وصورتش رابما بدهند که ما بدانیم این اشیا کدام قسمتش مال کدام مملکت است وهر یک ازآن ممالک باما چه قسم روابط تجارتی دارند .اینها را درست درنظر بگیریم آنوقت اجازه بدهیم که یک اشیائی منع بشوند .وازنقطه نظر سیاست خارجی که ماوکلا باید درنظر داشته باشیم بدانیم کدام اشیاء باید منع بکنیم . اگربمجلس هم لزومی ندارد بیاید اقلاً بکمیسیون بیاید که ما فرداًفردمطلع بشویم که بعد ها برای ما ( که رأی میدهیم ) اسباب ندامت نشود .یک مسئله هم این است که روح این لایحه این است که ماباید صادرات ووارداتمان راموازنه بدهیم .بنده اینجا اعتقاد دیگری دارم واگردولت مساعدت بکند ممکن است یکماده باین لایحه الحاق کنیم که بوسیله آن صادرات وواردات ماا جباراً موازنه پیدا کند واینکه عرض میکنم دولت مساعدت کند برای این است که اگردولت موافق باشد دراین لایحه یکماده اضافه کنیم که هر ایرانی که میخواهد اشیاء تجملی وغیره ازخارجه وارد این مملکت بکند مکلف ومجبور باشد که بهمان میزان هم مال التجاره ایرانی صادربکند واگراین ماد ه را ما بتوانیم الحاق باین لایحه بکنیم یک کار خوبی است البته این هم یک کاری است که باید موقتی باشد چون تجارت آزاد است ولی ممکن است مثلاً برای دوسال این ترتیب رامعین کنیم که دولت مجبور بشود صادرات وواردات راازاین راه موازنه بدهد این البته درعمل اشکالات دارد ولی درعوض سالی پنجاه کرور تومان باین مملکت منفعت خواهد رسید واین یک خدمت خیلی خوبی است باین ملت .ولیالبته پرزحمت است .

رئیس- آقای شریعت زاده

شریعت زاده – بنده چون توضیحاتم مختصر است

همن جا عرض میکنم . مطالبی که آقای فرمند اظهارفرمودند بنظربنده مربوط بمواد لایحه است زیرا بطوریکه فرمودند بامنع اشیاء تجملی موافق هستند واین لایحه هم روی این عنوان تنظیم شده است منتهی درنظردارند که این لایحه درحکم مالیات صددرصد است وخوب است منع مطلق بشود .البته این مطلب یک مطلب قابل ملاحظه ایست ودلائلی موجود است که دراینموضوع بانظردقت باید مذاکراتی ومطالعات بعمل آید وآنطوریکه بند ه اطلاع دارم کمیسیون باملاحظه سوابق ودقت دراسناد ودلائلی که مقتضی بوده بآنها رجوع شود این طورمصلحت دیده که منع اشیاء تجملی بوسیله تحمیل یک حق الورود سنگینی حاصل شود .اینجا اختلاف نظر دراین است که آیا باین وسبله منع عملی میشود یاخیر؟ آقای فرمند فرمودند عملی نمیشود .یکعده معتقدند که عملی میشود .دلائلی هم که عملی بودن آنرا میرساند این است که درحالت حاضره علت تمایل واقدام عده معدودی ازاشخاص دراین مملکت بخریداری اشیا تجملی برای امکان تأدیه وجوهی است که درمقابل آن باید بپردازند ولی این طریقیکه دراین لایحه نوشته شده است نتیجه حتمی آن این خواهد بود که درصد هشتاد از مشتریها برایشان مقدورنیست که این وجه سنگین راقبول بکنند وبپردازند .ازطرف دیگراین لایحه جنبه اخلاقی هم دارد یعنی مجلس شورای ملی میخواهد جامعه رامتوجه کند .بآن علل وموجباتی که باید درمملکت ایجاد بشود یعنی علاقه اهالی بسعی واهتمام درموازنه صادرات واردات وازنقطه نظر این جنبه اخلاقی این لایحه خیل مؤثر است وتصورمیکنم مذاکراتی که دراین باب درمجلس بعمل می آید بیشترمردم رامتوجه میکند که بالاخره برای انجام وظیفه نسبت بمملکت باید سعی بکنند وچیزهائی راکه مجلس ایران باین دلائل خریدن زیاد آنرا موافق مصلحت مملکت نمیداند خریداری نکنند وایرانی هم در مقابل توضیحات صادقانه امتحان داده است که حاضر است خودش راترقی بدهد .قسمت دیگر ازاظهارات آقای فرمند این بود که خوب است دولت اجازه بدهد م ایکماده باین لایحه الحاق کنیم ...

فرمند- موافقت کند نه اجازه بدهد

شریعت زاده – بله موافقت کند که یک چنین ماده الحاق شود که معادل آنچه صادرات داریم اجازه بدهیم اشیا وارد شود بنده تصور میکنم هیچ لازم نیست که درضمن مباحثات این مذاکرات رابنمائیم زیرا ممکن است دولت درضمن عمل بااین عقیده جنابعالی موافقت نماید وشما هم میتوانید عقاید خودتان را بعنوان ماده الحاقیه پیشنهاد کنید البته اگر موجه ومسموع بود ممکن است قبول کنند واگرمقدور وممکن نبود آنوقت ثابت میکنند که مصلحت نیست وچون درفرمایشات ایشان مطالب دیگری نبود دیگرچیزی عرض نمیکنم

رئیس- آقای دادگر

دادگر- عرض کنم بند ه بعنوان مخالفت اینجا آمدم ازاین حیث است که مخالف باطرز تنظیم این لایحه هستم والا تصور نمیکنم یک ایرانی باشد که بحذف این چیزهای اضافه قانع ومتشکر نباشد دراین لایحه نواقصی هست که اهم نواقصش ابهام است برای اینکه یک کلیاتی مینویسد که بروند آنجا بنشینند وببینند چطوراست وبعد برای آنها نظامنامه تنظیم کنند وازیک اشیائی بکاهند بنده حالا خیال میکنم تقلیل پیدا نمیکند وتضعیف میشود هیچ .آقای فرمند فرمودند صورتی ازدولت بخواهیم . صورت آن دراحصائیه گمرک هست .واردات دهشتناک قند وشکر ونفت وبنزین واینها را ملاحظه بفرمائید ببینید چقدرواردات ما باصادراتمان فرق دارد وچه وضعیتی مملکت ما ومعاملات مادارد. هم هاشیا تجملی هم درآنجا هست آنها را مطالعه کنید ومقایسه بفرمائید قسمت سالیانه اش

هم هست .بنده خیال میکنم باید صورت مشروح ومفصل اشیاء تجملی راباوسعت نظریعنی باجنبه اغراقیش آورد وبالاخره ازمجلس گذراند وقبولاند .مثلاً حتی بنده پیش خود فکرمیکنم یک ملتی که اینقدر درمضیقه است وزندگانیش درتنگنا است چطور شصت هفتاد کرورتومان پول قند میدهد !برای تفنن اگر کشمش رامیخورد هم ازحاصل مملکت خودش مصرف کرده بود واگرنظرصحی هم بود که بدن محتاج بیک چیز شیرینی است آنهم تأمین میشد وبالاخره خیلی اولی هم بود .و حالا من میترسم اگراینمسئله راتعقیب بکنم بگویند باراه آهن تماس دارد ازاینجهت مسکوت عنه میگذارم . ولی چیزیکه تماس ندارد ومسلم است این است که باید اغراق وافراط کاهش اشیاء تجملی درنظر ما باشد وصورت آنهم دراینجا هست دولت روسیه ازما خیلی متمول تراست وثروت طبیعی وذاتی هم دارد باوجود این دردنیا رابخودش بسته است ودرآن کندوی خودش دارد خودش رااداره میکند وحتی ازمازندران چند تا پرتقال راکه توی جعبه میگذارند ومیبرند آنجا میگویند این لوکس است پرتقال رایک ملت فقیری که درمضیقه وتنگنا است میگوید لوکس است وبالاخره آنچیزی را میخورد که برای زندگانیش واجب است .ولی ما اینطور است وضعیتمان ! وبنده عقیده ام این است که مجلس شورای ملی بایدباندازه که میسور ومقدور است برای کاستن آن چیز هائی ازواردات که برای مملکت مضراست صرف مساعی بنماید .بعلاوه یک فکر دیگری اینجا هست که بنده میتوانم آنراانتقاد بکنم وآن این است که فوراً دردماغ مباشرین کتابت این لایحه عبور میکند که آن نقص گمرکیش راچطور جبران بکنند . یک وقتی آقای مدرس می فرمودند آن پولهائی که درداخله مملکت میگردد اگرحب وبغض درش نباشد بالاخره درهرجا مرکزیت پیدا کند بازبیک طریقی توزیع وتقسیم میشود پس باید یک کاری کرد که آن نقص گمرکیش راچطور جبران بکنند .یک وقتی آقای مدرس میفرمودند آن پولهائی که درداخله مملکت میگردد اگرحب وبغض درش نباشد بالاخره درهرجا مرکزیت پیدا کند بازبیک طریقی توزیع وتقسیم میشود پس باید یک کاری کرد که آن پول کمتر خارج شود .واین زیان نیست که ازدفتر گمرکی ما یک چیزی کسر بشود ازصندوق عمومی ما نیاید چیزی خارج شود .بسیارخوب دریک صندوق مایک میلیون یایک کرورپول تمرکز پیدا میکند ولی ازصندوق عمومی ما چندین کرورپول خارج میشود .اینها نظریات وملاحظاتی بود که بنده داشتم . دیگراینکه خیال میکنم ازهمه مضحک تر آن مسئله حق الورود است مثلاً عقیده آقا این است که اگرقیمت آن چادراطلس رادوبل کردند کسیسرش نمیکند .خیر.پانزده تومان را ه مسی تومان میدهند وبازسرشان میکنند وبالاخره بازهمین فلاکت وبدبختی وگرسنگی هست ( بعضی از نمایندگان – صحیح است ) اینها صرفه جوئی نیست .اینها جبران تفاوت نیست .باید صندوق عمومی مملکت راحفظ کرد واین شاخه های متحرک زیادی را تراش داد وهرچه هست قطع کرد تا بصندوق عمومی زیانی وارد نشود وبنظر بنده آن حق الورود یک چیز ی هم نمیکاهد وبالاخره یک مالیات سنگین کمر شکن جدیدی آنهم در موقعی که مملکت استعداد وضع مالیات ندارد برمردم وبرطبقه تجار مفلوک مملکت باعامه تحمیل میشود آن صورت رابآقای شیروانی آورده بودیم وبرای اینکه از صادرات وواردات مطلع شویم مطالعه میکردیم . حقیقتاً موحش است که یک ملتی ایتقدر صادرات ووارداتش تفاوت داشته باشد . وبااین صورت بنده خیال میکنم ملت دیگر نتواند زندگانی بکند وزندگانی دارد برمادشوار میشود .مضیقه وتنگی برمردم زیاد شده است وباید از راههائی جبیره کرد .جبیره راهم چطور میشود کرد ؟ باید چادر اطلس نپوشد .فلان چیزکثیف رانخورد یافلان چیزی که برای صحت وسلامت است ( که اسم نمیبرم ) استعمال نکنند .اینها راباید بلاشرط وبلاقید وبدون اینکه برایش تعویض در نظر گرفت منعش رااز دولت خواست وصورت تفصیلی آنهم هست واز دولت هم ضرورتی ندارد بخواهیم کمیسیون میتواند از خود همین احصائیه گمرکی استخراج بکند ویکمرتبه

مجلس بآن رأی بدهد وچیزی راهم که مجلس شورای ملی رأی دادخودش مسیرش راپیدا میکند واجرا میشود

رهنما ( معاون وزارت فوائد عامه ) – در قسمت کلیات این لایحه که آقایان نمایندگان محترم نظریات خودشان رابیان کردند بنده یک عرایضی داشتم : اولاً بایستی دید که این لایحه در نتیجه چه تقاضا وتوجهات عمومی وچه مذاکرات مجلس ومقالات روزنامه ها وجلسات خارج تهیه شده وبالاخره افکار عمومی باین مسئله متوجه شد که وضعیات صادرات وواردات این مملکت را که کسرش در حدود هشتاد کرور – چهل میلیون تومان است اصلاح نمود زیرا این وضعیاتی برای این ملت غیر قابل ادامه است تجارجلسات دارند .جراید مقالات نوشتند نمایندگان محترم در پشت همین تریبون صحبت ها کردند وراجع باشیا تجملی حرفها زدند .وبالاخره در نتیجه یک فکر عمومی وملی دولت وقت که همیشه روی مصالح عمومی کار میکند این لایحه راتقدیم مجلس کرد والان هم که مذاکره میشود بنده در خلال این مذاکرات اصولاً مخالفی بااصل لایحه نمیبینم .نه تنها نظر مخالف نیست بلکه نظر شدید تری است که میگویند حق العبور نگیرند واصلاً منع کنید که وارد نشود .پس بنده در این مذاکراتی که شد همچواستنباط کردم که نظر مخالفی درکار نیست والبته پس ازاینکه اصل قضیه محرز شد آنوقت اگر در لایحه یک نواقصی بود البته باید تکمیل کرد تا مفید واقع شود . در این جا چند قسمت گفته شد . یکی راجع باینکه صورتی اشیاء تجملی بمجلس بیاید دراین مسئله جای تردید نیست که یک مرکزی لازم است برای اینکه این اشیاء تجملی راتشخیص بدهد ومعین کند نوع اشیاء تجملی نیست ؟

یک مرکزی برای تشخیص این قضیه لازم است که این اشیاء رامعین وردیف کند وازتوی احصائیه گمرک استخراج کند دراینجا دونظراست .یک آنکه مشخص این مسئله مجلس شورای ملی یاکمیسیون باشد یک نظر دیگر هست وآن این است که تشخیص این مسئله بنظر دولت خوبست واگذارشود .البته وقتیکه مذاکرات درقسمت مواد میشود آقایان هم باید مذاکرات بفرمایند .وجوابهای مقتضی داده میشود تا بالاخره یک نظریه قطعی وروشنی اتخاذ شود .وقتی کلیات لایحه مطرح بود بنده یادداشتهای خودم را کردم ولی بعد درموقع مواد مذاکره خواهم کرد چون درکلیات لایحه گمان نمیکنم مخالفی باشد ودروقتی که بمواد رسیدیم هریک ازآقایان هرنظری دارندبفرمایند وعقاید خودشانرا طرح کنند تامذاکرات لازمه بشود ولایحه مفیدی ازمجلس بگذرد .

جمعی ازنمایندگان- مذاکرات کافی است

رئیس- مذاکرات کافی است ؟

(بعضی گفتند کافی است )

مدرس- پیشنهادی شده است

رئیس- پیشنهاد آقای بهبهانی قرائت میشود .(بشرح ذیل قرائت شد

پیشنهاد مینمایم لایحه منع اشیا تجملی ازدستور امروز خارج شود تا موقعیکه صورت اشیا تجملی ازروی تعرفه گمرکی درکمیسیون بانظر دولت معلوم شود .

رئیس- آقای بهبهانی

بهبهانی- این لایحه منع اشیا تجملی بطوریکه مذاکره شد محل توجه عموم وکلاء بلکه عامه مردم است واین اختلافات راجع بدوقسمت خیلی مهم است .دراینجا دوقسمت است که یکی نسبتاً خیلی عمده است وآن ابهامی است که دراین لایحه هست که معلوم نیست اشیاء تجملی چیست وتشخیص این امر بنظر دولت واگذار کردن بنظر بنده تصورمیکنم آنچه را که میخواهند آخربکنند بهتراین است اول بکنند یعنی فعلاً بانظر

کمیسیون ووکلاء تعرفه گمرکی رابیاورند ومعلوم کنند اشیاء تجملی چیست واین لایحه را ازابهام خارج کنند چیزیکه دراین لایحه باعث شده است که اغلب آقااین بنظر مخالفت باین لایحه نگاه میکنند همین مسئله ابهام است یک قسمت دیگرمسئله گمرک است که صدی درصد گمرک بگیرند .این مسئله ممکن است درضمن مذاکره معلوم ومشخص شود .ولی راجع بآن قسمت عمده یعنی اشیا تجملی بنده عقیده ام این است معین شود وخود این مسئله اسباب تسریع گذراندن این قانون خواهد بود .

فهیمی ( مخبر کمیسیون قوانین مالیه ) – لازم است عرض کنم که این دولایحه دوشوری است ویک شور نخواهد داشت بعلاوه مذاکرات مجلس قضایا رابهتر روشن میکند که آیا تعرفه گمرکی رابیاوریم اینجا وازروی آن اشیا تجملی رامعین کنیم بااینکه همینطور که هست وبعهده دولت واگذارشد ه باشد .مطلب خیلی مهم است وتصور نمیکنم آقایان مقتضی بدانند که بدون دقت یک چیزی نوشته شود وتصور میکنم بهتر این باشد که آقای بهبهانی هم موافقت بکنند شوراول این لایحه تمام شود بعد برای شورثانی تمام نظریات معلوم خواهد شد .

بهبهانی – بسیارخوب مسترد میدارم

رئیس – رأی گرفته میشود بشور در مواد آقایانیکه موافقندقیام فرمایند .( عده کثیری قیام نمودند)

رئیس – تصویب شد آقای وزیر مالیه ، فرمایشی داشتید ؟

وزیرمالیه – چند لایحه است که برای تقدیم مجلس شورای ملی عرض میشود .یکی کمکی است باداره صحیه مملکتی که وجهی برای اداره صحیه از شصت هزار تومان اعتباری که بدولت داده شده بود داد ه شده ویک تشکیلاتی داده اند وحالا برای ماههای آخرسال آن تشکیلات بی محل مانده است که لایحه تقدیم میشود وتقاضای یک اعتباری برای صحیه شده است که تاتصویب بودجه صحیه بتواند تشکیلات خودش راداشته باشد .

یک لایحه دیگری است برای یک عده از آژانها یعنی هشتاد ونه نفر ازآژانها که بواسطه کهولت سن ازخدمت خارج شده اند ویک حقوق تقاعدی برای انها استدعا شده . یک لایحه دیگری است راجع بیک قطعه زمین برای ساختن شعبه بانک در شیراز ویک پیشنهاد دیگری است متعلق بحقوق برای وراث میرزا غفورخان که سابقاً هم بمجلس تقدیم شده بود واستدعا میشود آقایان مساعدت فرمایند واین لوایح ازتصویب مجلس بگذرد

رئیس- بکمیسیونهای مربوطه فذستاده خواهد شد ماده اول قرائت میشود (بشرح ذیل قرائت شد )

ماده اول- مجلس شورای ملی بوزارت مالیه اجازه میدهد که باموافقت وزارت فوائد عامه ورود اشیا تجملی یاغیر لازم وهمچنین اشیائیکه تهیه آنها را در داخله مملکت باید تشویق نمود منع کند ولی بااخذ مبلغی بعنوان حق الورود که بعلاوه حقوق گمرک فعلی جمعاً نباید ازیک برابر قیمت جنس تجاوز کند ورود این قبیل اشیاء ممنوعه راممکن است اجازه داد .

رئیس- آقای فرمند

فرمند – این ماده قسمت اولش مطابق آمال همه ماهاست .اما از ولی که شروع میشود مطابق آمال ماها نیست ( جمعی ازنمایندگان – صحیح است ) وبند ه از قسمت ولی تا آخر ماده مخالفم –آقای شریعت زاده فرمودند که اگرصدی صد براین اشیاء تجملی مالیات وضع کنیم هشتاد درصد ازاستعمال این اشیاء کم میشود .بنده کاملاً مخالف با این عقیده هستم .ما درجنگ بین المللی امتحان کردیم ودیدیم که قند یکمن پنج تومان وشش تومان شد وهمه مردم خوردند .چادر ابریشمی پنجاه تومان شد وباززنها ول نکردند واستعمال کردند وبچادر ابریشمی یزد وسایر منسوجات داخلی نپرداختند ( جمعی

ازنمایندگان – صحیح است ) حالت روحیه جامعه برما معلوم است . امروزه جامعه ما کاملاً متوجه باشیاء تجملی است .حالا این فلسفه هائی دارد که چون مربوط باین ماده نیست بنده چیزی عرض نمیکنم ومعتقدم که اگرما میخواهیم یک خدمتی به مملکتمان بکنیم وواردات وصادرات راموازنه کنیم بهتراین است که ازاین جمله ( ولی ) تاآخر ماده صرفنظر کنیم. وبنده متوقعم که آقای وزیرمالیه موافقت فرمایند واین قسمت اخیرراپس بگیرند . اینکه بنده عرض میکنم موافقت دولت لازم است برای این است که مبادا دولت یکوقتی درزحمت بیفتد ولازم است مطالعاتی که دراین قبیل لوایح میشود بانظر دولت باشد تا یک وقتی زحمتی تولید نشود . اگرچه زحمتی هم تولید نخواهد شد برای اینکه تمام ملل دنیا بواسطه جنگ بین المللی فقیر شده اند ودر اقتصادیات آنها نقصانی پیدا شده واغلب دول باشیاء تجملی مالیات زیاد بسته اند یابکلی ورود آنها را بمملکت خودشان منع کرده اند ماهم اگر مثل سایر دول بکنیم هیچ زحمتی نخواهد داشت .

مخبر- بنده لازم میدانم استدعا کنم از آقایان اجازه بفرمایند یک قدری مبسوط تر دراین موضوع مذاکره شود زیرا محاکمه یکطرفی نباید کرد. اینموضوع موضوع تجارتی است که ماباعالم داریم . تجارت بین المللی است وبااین نظریاتی هم که تصور میفرمایند که از اشیاء تجملی یک صورت معینی نوشته شود وورود آنها رامنع کنیم صادرات وواردات موازنه پیدا خواهد کرد اینطور هم نیست .مطلب غیر ازاین است تا مدتی قبل لزوم معامله بین اشخاص وطبقات خیلی محسوس بود ولی ما بین الملل ودول محسوس نبود وهرملت یادولتی تصورمیکرد به تنهائی تمام لوازم زندگی خودش را درهردرجه ازترقی که باشد میتواند ترتیب دهد وفراهم کرد که قطع روابط وقطع معاملات ممکن است یک وقت منتهی باضمحلال یک مملکتی بشود وبرخلاف نظریات سابق امروز مسئله واردات راهرمملکتی برای خودش یکی از مسائل حیاتی ومماتی فرض میکند درصورتیکه بصادرات این اهمیت رانمیدهند علت هم معلوم است منابع طبیعی وثروت طبیعی درتمام ممالک بطریق متساوی تقسیم نشده است .مملکت فرانسه باآن اهمیت برای تهیه قهوه وچای وپنبه وپشم وابریشم محتاج بخارجه است .مملکت آلمان .فرانسه .انگلیس .برای نان یومیه محتاج بگندم امریکا وروسیه هستند گذشته ازمنابع طبیعی محصولات صنعتی هم همینطور است وبواسطه دست رسی بمواد اولیه بااستعداد یک جامعه درتحت تأثیرات تاریخی باتفاقی پاره محصولات در یک مملکتی ارزان تر تهیه میشود .درصورتیکه جای دیگر نمیتواند تهیه کنند چنانچه ملاحظه میفرمائید اتومبیل سازی امروز درامریکا ازهمه جاسهلتراست وسایر دول باداشتن کار خانه های بسیارمهم اتومبیل سازی باز آنقدر که اتومبیلهای امریکائی درآنجاها معمول است مال خودشان معمول نیست وهیچوقت هم لجاج نمیکنند که ماباید باهرقیمتی که هست اتومبیلهای خودمان رامعمول کنیم وباگذاشتن یک تاکسیهای فوقالعاده افراد ملت رامجبور کنیم که بایک قیمتهای گزافی اجناس رابرایخودشان تهیه کنند وهمیشه سعی میکنند که جنس های ارزان تر وبهتر برای خودشان تهیه کنند ولی درعین حال وباتمام مزایائیکه برای صادرات هست وبنده هم تصدیق میکنم همان دول هم تمام سعی شان این است که روزبروز صادراتشان زیاد شود وبدون اینکه بخواهند وارداتشان رامحدود کنند درفکر این هستند که صادرات زیاد شود .بجهت اینکه صادرات هم همانطور که زبان وعقاید منتها وسیله تبلیغات سیاسی است .بعلاوه میخواهند پولیکه درمدت جنگ رفته برگردانند وآن جنس وارده را برای زندگانی اجتماعی لازم دارند باصادرات جبران کنند وبتوانند صادرات وواردات راموازنه

دهند هیچ مملکتی نمیتواند مشتری تنها یابایع تنها واقع شود وبگوید من خودم راازجنس خارج بی نیاز میدانم وفقط بایع خواهم بود که جنس خودرا بفروشم یابعکس بگوید مشتری هستم وجنس خارج رامیخرم .خیر : باید سعی داشته باشد که واردات وصادراتش موازنه داشته باشد ودلائل اینکارهم معین است .برای اینکار هم وسایلی برمی انگیزند یکی اینکه دولت همیشه باید واردات وصادرات رادرتحت کنترل داشته باشد .آنچه را که لازم میداند باید جلوگیری شو دبایک حدودی جلوگیری میکند وآنچه راهم که بنام صادرات باید بفرستد میفرستد هیچ دولتی نباید سعی بکند که بامنع کردن اشیا بعنوان تجملی یاغیر تجملی واردات خودش رامحدود کند یعنی بعنوان قانون اولاً معلوم نیست که سایرین از ماغافل تر یا بی حس تر باشند .البته آنها هم همین معامله رانیبت بخودشان خواهند کرد .چنانچه در حدود شمالی که مدتی است این معامله رامیکنند ملاحظه کنید چه حالی برای مردم دست داده ولی درحال عادی اینطور نیست .اینکه فرمودند دراین چند ساله تفاوت گمرک واردات ماباصادرات چقدر بوده این تفاوت صوری است از هزار ونهصد تا بحال که ما احصائیه گمرکی داریم تقریباً سالی ده دوازده میلیون واردات ماعلاوه برصادرات است واگر تا بحال این میزان راسال بسال تصور کنید پول خارج شده تقریباً معادل چهار صد پانصد کرور تومان خواهد شد در صور تیکه اگر ما این تفاوت رامیخواستیم ریک هم بدهیم بایددیگر ریک هم برای ما باقی نمانده باشد چه رسد بپول .انحصار بماهم ندارد.تمام ممالک وقتی باحصائیه گمرکی شان ملاحظه کنید همین اندازه ها بلکه خیلی خیلی بیشتر از اینها علاوه واردات برصادرات دارند .مملکت فرانسه تقریباً سالی یک میلیارد فرانک طلا علاوه واردات دارد برصادرات که تقریباً چهارصد کرور تومان است ولی میبینیم جریان معاملات بصورت خودش باقی است ومسائل دیگری هست که جبران میکند این قسمت را این مسایل را دولت باید در تحت کنترول در آورده اول وسیله کنترول دولت این است که تعرفه گمرکی رادر دست خودش داشته باشد . اینکه اینجا نوشته شده است دولت منع بکند وبعد بااخذ صدی صد اجازه ورود بدهد .این برای دولت یکحد مقطوعی نیست که هرچیز یرا بااخذ صدی صد حقوق گمرکی اجازه ورود بدهد اینجا سه قلم معین شده است یکی اشیاء تجملی است که صرف تجملی اطلاق میشود ومیزان این قبیل اشیاء هم اگر باحصائیه گمرکی مراجعه کنید چیز فوق العاده نیست وشاید در سال ازیک میلیون تومان تجاوز نکند یک قسم هم اشیائی است که برای زندگی ( باشد ونباشد ) چندان لزوم واهمیت ندارد یک قسم هم اشیائی است که تشویق آنها در مملکت لازم است . تشخیص دوقسم اول راالبته دولت میتواند بدهد اما آنها هم باقتضای وقت تغییر میکنند .ممکن است یک اشیائی در نظر یک اشخاص تجملی باشد درصورتیکه برای طبقه دیگر جزء ضروریات زندگانی باشد همینطور ممکن است دراعصار مختلفه تغییر کنند . دریک عصری ویک دوره احتیاج ضروری نداشته باشند ودر یک عصر ودوره دیگری مورد احتیاج پیدا کنند خیلی اشیاء است که اینطور است . اما راجع بقسمت ثالث اشیائی که در مملکت باید تشویق وترویج آنها ازورود اشیاء نظیر آنها موانعی تهیه کنند .حالا ببینیم این قسم است یا نیست ؟ فعلاً ما بعضی کارخانه های مختصرداریم مثلاً کارخانه کبریت سازی آذربایجان اما حساب که می کنیم میبینیم کبریتی که درسال واردمملکت ما میشود ششصد هزار من یا ششهزار خروار است کارخانه آذربایجان میدهد بیست هزار من تا پانصد وهشتاد هزار من دیگر چه باید کرد ؟ آیا میشود گفت برای تشویق وترویج کارخانه کبریت سازی آذربایجان بایدبرتمام مملکت یک مالیات ویک تحمیلات گزافی قراردا دکه کبریت سازی آذربایجان بتواند استفاده کند ؟البته راهش این نیست .اگر دولت بخواهد کبریت سازی آذربایجان ترویج شود باید باو کمک دستی بکند نه اینکه

بدیگران تحمبل کند .اهالی جنوب چه تقصیری کرده اند که باید کبریت دانه ای دهشاهی برای آنها تمام شودبرای اینکه کبریت آذربایجان دانه ای صددینار بفروش برود ! اینکه یک فکر اساسی نیست باید کمک دستی باوکرد چنانچه همه جا معمول است پری میدهند ،پول میدهند بکارخانجات برای اینکه تشویق بشوند .همینطور دربعضی نقاط ( اصفهان یاجاهای دیگر ) هم کارخانجات تهیه شده اما تصدیق میکنید که اینها احتیاج تمام مملکت را نخواهد داد باید بآنها کمک کرد .ولی سایر مردم را نمیشود درزیربارفشار یک تحمیلات فوق العاده ای انداخت که میخواهیم یک مؤسسه راتشویق کنیم باید اول مؤسسه ای راتأسیس کرده وراه انداخت وتشویق کرد بعد ازرقبای او جلوگیری کرد. اینها تمام مراحلی است که باید دولت درنظرداشته باشد ودرتحت کنترل داشته باشد .دولت باید دستش آزاد باشد درمسئله تعرفه گمرکی که هرروزهرمقدار اشیاء که لازم است باندازه ای که مقتضی است بآنها تحمیل کند .این صدی صد هم که اینجا نوشته شده است مقصود این نیست که وقتی صورت اشیاء رامعین کردند تمام آنها به اینمقدار بالابروند ممکن است بعضی از آنها صدی پنج باشد صدی ده باشد صدی پنجاه باشد تا حد اعلای آنها که صدی صد میشود این راهم نمیشود تصدیق کرد که زیادشدن قیمت اشیاء اسباب کاستن استعمال آنها نمیشود ،خیر حتماً خواهدشد بنده قبول دارم که اگرچادر اطلس راپنجاه تومان هم بکنند بازمیخرند ولی اگر بیست وپنج تومان رابیست نفرمیخرند پنجاه تومان راپنج نفر خواهندخرید، تفاوت اینقدر است .پس مقصود این است که این اختیارات بدولت داده شود تابحال دولت درتعرفه گمرکی این اندازه آزاد ومختار نبود وحالا باید بدولت باندازه ای اختیار بدهند واعتماد داشته باشند که تعیین صورت اشیاء تجملی رابکند ، تعیین اشیاء تجملی هم همچو کارآسانی نیست که امروز یک صورتی بنویسد بیاورد درمجلس یادرکمیسیون وبگوید این صورت اشیا ءتجملی است ، چون یکمرتبه دیگرهم یک صورتی نوشته شده است آن را بنده دیده ام شاید آقایان هم دیده اند مثلاً شمع گچی راجزو اشیاء تجملی نوشته اند .شمع گچی جزء اشیاء تجملی است ؟

آقا سید یعقوب- بله مگر پیه سوز قدیم یادتان رفته ؟

مخبر- مگرمقصود این باشد که مابرگردیم وپیه سوزبسوزانیم .امروزماهم میخواهیم درترقیات عالم قدم برداریم یابفرمایش آقای فرمند که میفرمودند اتوبوس خوب نیست باید شتر سواری کرد که ورزش کرده باشیم نه ما میخواهیم اتوبوس هم داشته باشیم ،راه آهم هم داشته باشیم ،الکتریک هم داشته باشیم ترقیات دیگرهم داشته باشیم ،ما میگوئیم مقصود ازاشیاء تجملی این چیزها نیست ومقصود این نیست که تمام ترقیات امروزه عالم راجزو تجمل فرض کنیم .دول عالم ترقی میکنند ما هی بمانیم بآن زندگانی کهنه سابق ! باید ماهم پیش برویم ، پس اینوسائل واشیائی که برای زندگانی امروزه عالم لازم است آنچه راکه ما بتوانیم تهیه کنیم باید سعی بکنیم تهیه بشود وآنچه را که ما نمی توانیم تهیه بکنیم باید ازخارج بیاورند وخودمان هم داخله راتشویق کنیم .چون یکماده دیگری دراین لایحه داشت درکمیسیون حذف شد .این بودکه عوائد حاصله از این راه رابرای بعضی جاها تخصیص بدهند .عجالتاً کمیسیون مالیه مقتضی ندانست آن ماده باشد ولی اساساً نظراین بود که اگرعوایدی ازاین راه عاید دولت میشود آن عواید راباید بمصرف تشویق صنایع داخلی وایجاد کارخانه ها درداخل مملکت صرف کرد تا آن قسمت اول ماده موضوع پیدا کند والا باوضع حالیه ، بانداشتن کارخانه ،یانبودن اشخاص که بتوانند ازعهده این قبیل کارها برآیند صرف جلوگیری ازواردات چاره درد را نخواهد کرد وصادرات وواردات بطوریکه ما میخواهیم موازنه پیدا نمیکند .این بود که کمیسیون درنظر گرفت که اجازه ضمنی بدولت داده شود که آزاد

باشد درمراجعه وتجدید نظردرتعرفه گمرکی بادرنظر گرفتن سه شرطی که درابتادای ماده قید شده است والبته دولت باحضور اشخاصی که مطلع هستند صورت احصائیه گمرکی رامیبینند وآنچه راکه تجمل صرف وغیرلازم است ممکن است ممنوع دارند وآنچه را که برای زندگانی تا حدی لازم است یک ترتیبی برای آن بدهند ووارد کنند .

رئیس- بقیه مذاکرات موکول به بعد ازتنفس میشود .

(دراین موقع جلسه برای تنفس تعطیل وپس از سه ربع ساعت مجدداً تشکیل گردید )

رئیس- آقای دادگر

دادگر- مدافعاتی که آقای مخبرکردند بنظربنده واردنبود برای اینکه مقایسه میکنند ومی گویند تجارت وارتباطهائی هست ویک دولتی منفرداً نمیتواند تجارت بکند .باید حالت مجموع تجارتها را باهم مقایسه کرد .مادرحالت اضطراریم ، درحال اضطرار یک مملکتی که واقع شد عادی نیست ، فوق عادی است. باید تمام تشبثات رابرای خودش بکند مادریک وضعیتی هستیم که باید حتماً چاره جوئی بکنیم اگرچاره جوئی نکنیم این دایره دوروز دیگر تنگترمیشود وبالاخره گلوی ماراخواهد گرفت وماراخفه خواهد کرد دیگراینکه در باب احتیاجات انگلستان یافرانسه بگندم امریکا وروسیه بااحتیاجات دیگری که بین دودول است شرحی فرمودند آن درضروریات است درگندم وحوائج مبرم است چه مربوط است بتفنن! مادرلوکس وتجمل حرف میزینم ماهم اگرضروریاتی لازم داشتیم ونتوانستیم تهیه کنیم البته از دول دیگر میگیریم یک چیزدیگر هم فرمودند که حالا بنده را متوجه یک مسئله دیگرکرد فرمودند چادراگرپنجاه تومان شد عوض ده نفر پنج نفرمیخرند خیر . بنده چیزدیگر بنظرم آمد که بفحشاء منتهی میشود این راصریح بگویم این چادررامیخواهد سرکند پانزده تومان راشاید ازمجاری صحیحه ممکن باشد تهیه کند ولی پنجاه تومان راشاید ازمجاری غیر صحیحه تهیه کند یا شوهرش ناچار به اختلاس شود وهرروز صندوق مالیه صد هزارتومان وپنجاه هزارتومان وچهل هزارتومان نقیصه پیدا کند وصرف این کارها بشود بنظربنده همانطوری که گفتم افزودن بر حق الورود وارادات قضیه راحل نمیکند قضیه عیب داشت یکی عیب دیگریهم پهلویش آمد خود قضیه ازنظرما دیات برای مملکت عیب داشت حالا ازنقطه نظراخلاق هم برای مملکت جلب ضررمیکند وتصورمیکنم همانطوریکه گفته شد ( وعقیده تمام آقایان نمایندگان این است ) فقرا این احتیاجات لوکس وتجملی رانمی خواهد . ما واقعاً زندگانیهای متعارفه آن گیردارد هم کسانی که زندگانی بدویشان گیراست دیگراتومبیل وجوراب حریر وچادراطلس واینها رانمی خواهند درتوسعه دنیا آنجا هائی راکه مقایسه میفرمایید آنها یک توصیه هائی دارند تجارتشان ترقی کرده است وهزاران صنایع ومنافع دارند ولی مازندگانیمان خراب است ماباید همانطورکه عرض کردم یک صورتی باتوسعه نظر دراینجا تهیه کند وتمام آنچه راکه ممکن است ازاین تجملات بکاهیم معین نموده تصویب کنیم اجراهم میشود .

رئیس- آقای شریعت زاده

شریعت زاده – بطوریکه مذاکره میشود معلو م میشود که دراصول مطالب اختلافی بین نمایندگان محترم نیست نهایت درشرط اخیری که بعنوان جمله ( ولی ) درذیل این ماده اضافه شده است اختلاف نظری هست البته آقایان نمایندگان تصدیق میکنند که دولت ومجلس هرقدراعمال مساعی یکنند که درنتیجه ان موازنه واردات باصادرات تأمین شود انجام وظیفه کرد ه اند .باید دید دراین مملکتی که اشکالات زیادی برای برداشتن هرقدم اصلاحی است چه طرزو روی برای تأمین مقصود خود است .

بنظربنده این بهترین لایحه ای است اگربامختصراصلاحی تصویب شود این مقصود یعنی مقصود اصلی ما که عبارت است ازموازنه صادرات وواردات تأمین میشود .آقایان تصورمیکنند صحبت صحبت لوکس یعنی اشیا تجملی است درصورتیکه اگربه این لایحه دقت بکنند اینطور نیست .اینجا دراین لایحه افکارمختلفی هست که ازمختصر دقتی معلوم میشودمینویسید : اشیاء تجملی یاغیرلازم وهمچنین اشیاء که تهیه آنها باید درداخله مملکت تشویق بشود تصورمیکند اگریکقدری دقت شود درنتیجه حسن اجرای این ماده واردات باصادرات موازنه میشود بدون اینکه مواجه باهیچ مشکلاتی بشود .درخارج حضرت آقای مدرس مذاکره میکردم میفرمودند اگرفرض بشود که یک قسمتی ازاشیائی که فعلاً ومعمولاً ضروری بنظرمیآید درنتیجه استعمال این قانون از حیث واردکردن تقلیلی نسبت بآن عمل آید وآنوقت این فکرنسبت به اشیاء مختلفه اجراشود نتیجه این خواهد شد که یک چهارم ازواردات مملکت رامیشود کم کرد وبالاخره نتیجه حتمی آن موازنه صادرات وواردات است همچنین تصورمیرود که اگربرطبق این قانون یک فردی ازدولت تقاضا کند که حق العبور حاضراست این رابگیرید واجازه بدهیددولت ملزم خواهد بود که اجازه بدهد .درصورتیکه اینطورنیست اگرنقطه نظرحسن استعمال این لایحه باشد دولت باید دقت نظربکند که بچه ترتیب وباچه کیفیت منع چه قسم از اشیاء یاتقلیل چقدرقسم ازاشیاء موازنه صادرات وواردات راتأمین خواهد کرد دراینصورت تصدیق خواهید کرد که اگریک کسی زیادترازآن حدی که دولت درنظردارد( ونظرش هم حسن استعمال قانون است ) تقاضای واردکردن میکند .دولت خواهد گفت که خیراین اندازه ایکه شما میخواهید واردکنید زاید است وبه این اندازه اجازه خواهند داد – پس اشتباه شد ه است اگرگفته شو دبموجب این ماد هقانون درصورت دادن حق العبور درهرقدر بخواهند جنس وارد کنند دولت اجازه خواهد داد اینطورنیست دولت وقتی تشخیص داد که فلان قدرقند فرضاً برای مملکت ایران لازم است واگرآن مقدارواردشود مؤثر درتأمین موازنه صادرات وواردات است دولت اجازه همان مقدارراخواهد دادولواینکه حاضرشوند حق الورود را زیادترهم بدهند این جمله راهم عرض میکنم که همیشه تحصیل نتایج خوب ازقانون تابع حسن عقیده مجریان قانون است اگراین یک دولتهائی علاقه بمملکت داشته باشند ...

حاج آقا رضا رفیع – اگرداشته باشند

شریعت زاده – وبه این موضوع حیاتی دقت بکنند وبخواهند عملاً لیاقت خودشان راهم نشان بدهند هیچ تردید نیست که درنتیجه حسن استعمال این قانون تمام آن قسمتهائی که ما حرف میزینم وفکرمیکنیم تأمین وبموقع اجرا گذاشته میشود بنابراین بنده اصولاً مخالفم بامخالفت بتعیین حق الورود زیرادرموقع عمل بطوریکه دراین قانون نوشته شد ه است ممکن است مقداراین حق الورود خیلی کم باشد .این ماده نمی گویدکه دولت مجبوراست ورو داشیاء تجملی را اجازه بدهد ومالیات بگیرد بلکه دولت میتواند وبموجب این قانون اختیارداردکه یک قسمت ازاشیاء تجملی را که ورود آنها را درمملکت صلاح نداند اصلاً منع کند .پس این تصورموردی ندارد وآن حق الورودی که تصورمیکنید دولت میگیرد راجع به یک سمخ جنس ها واشیائی هست که تادرجه تابع احتیاجات جامعه است .یک قسمت ازاشیاء راممکن است دولت منع کند ویک قسمت دیگررا ممکن است باحق الورود سنگین اجازه ورو دبدهد این مسئله تابع احتیاجات جامعه است به این معنی که برطبق این ماده دولت میتواندیک چیز زیراکه بصرفه مملکت ندید ورودش رامنع کند ویک چیزدیگری را حق الورود بگیرد واجازه بدهد بالاخره ازنتیجه استدلالات اینطورنتیجه گرفته میشود که درنتیجه

اجرای این قانون واردات وصادرات ما موازنه وتأمین میشود .امااینکه گفتند کلیه حق الورود باید ممنوع باشد اگرما معتقد باجرای این قانون باشیم درعین حال ضمناً باید معتقد باشیم که اخذ یکمقدار حق الورود لازم است تادرمقابل ستون خرج دربودجه دولت یک جمعیتهای متناسبی هم باشدبنده شخصاً بارئیس کل مالیه مذاکره کردم ومعتقدبودند درنتیجه اجرای این قانون بیست وپنج درصد واردات ما تقلیل پیدا خواهد کردوبهمین مناسبت واردات وصادرات ما موازنه پیدا خواهد کرد واگرما معتقدشویم که حق الورود نباید اخذ شود یک اشکال دیگری برای ما تولید خواهد شد وآن این است که آن انتظاری که ازحسن اداره مالیه واضافه عایدات داریم میسرنخواهد شد وباید کسرعایدات گمرکات را ازمحلی جبران کرد ازاین جهت برای اشیائی که ازحیث ضرورت دردرجه دوم هستند یک میزان حق الورود معین شده که نقصان عایدات گمرکی راجبران کند واین مسئله استدلالی واقتصادی است که دراین ضمن هم یک عوایدی برای دولت حاصل میشود وهم آن مقصود به اصلی که همه آقایان دارند بعمل میآید .پس مخالفت اصولی بااین لایحه صحیح نیست واگرآقایان نظری دارند ممکن است درضمن پیشنهاد اظهارکنند چنانچه بنده باحضرت آقای مدرس که مذاکره میکردم فرمودند بعضی قسمتها است که ممکن است درکمیسیون معین کرد وآنها رامنع قطعی کرد وبعضی قسمتهای دیگر است که باید اینطورباشد یعنی برحسب وضعیات باید تشخیص بدهند که چه مقدارش لازم است وچه مقدار لازم نیست وامیدوارم آقایان بیشتردراین لایحه توجه کنند وزودترآنها را تصویب کنند .

بعضی ازنمایندگان – مذاکرا ت کافی است

رئیس- پیشنهاد ات واصله قرائت میشود ( بترتیب ذیل اعلام وقرائت شد )

پیشنهاد آقای عراقی : بنده پیشنهاد میکنم درماده اول از ( ولی ) تا آخرماده حذف شود .

پیشنهاد آقای فرهمند : بنده پیشنهاد میکنم قسمت آخرماد ه بعد ازکلمه منع کند حذف شود .

پیشنهاد آقایان رفیع ذوالقدرومیرزا عبدالله خان وثوق بندگان پیشنهاد میکنیم در ماده اول قسمت از ( ولی ) به بعد حذف شود .

پیشنهاد آقای حشمتی : ماده اول رابطریق ذیل پیشنهاد میکنیم : - مجلس شورای ملی بدول تاجازه میدهد ورود اشیاء تجملی یاغیره لازم وهمچنین اشیائی که تهیه آنهار ادرداخل مملکت باید تشویق نمود منع کند پیشنهاد آقای محمد ولی میرزا ماده اول را بطریقه ذیل پیشنهاد میدارم:ورود اشیاء تجملی صرف وغیرلازم بکلی ممنوع واشیائی که تهیه آنها درداخله مملکت میسراست ورود این قبیل اشیا ازخارج بااخذ مبلغی بعنوان حق الورود مجازخواهد بود .

تبصره – فهرست اشیائی که ماده اول شامل است توسط گمرکات تهیه بوسیله وزارت مالیه بمجلس ارسال میشود پیشنهاد آقای دکتررفیع خان : بنده پیشنهاد میکنم که ماده اول اینطور اصلاح بشود .

ماده اول- مجلس شورای ملی بوزارت مالیه اجازه میدهد که باموافقت وزارت فوائد عامه وورود اشیائی که درداخل مملکت تهیه آنها ممکن است وباید تشویق بشود منع کند وبااشیاء تجملی حق الورود تعیین کند که بعلاوه حقوق گمرک فعلی جمعاً ازیک برابر قیمت جنس تجاوز ننماید .

پیشنهاد آقای فرمند : به بنده پیشنهاد میکنم که از قسمت اول ( ولی با اخذ) الی آخرازماده اول حذف شود .

پیشنهاد آقای میرزا عبدالباقی جمشیدی : بنده پیشنهاد میکنم که صورت اشیاء تجملی رادولت زمینه لایحه بنماید وعبارت ذیل هم ازماده حذف شود : ولی بااخذ مبلغی بعنوان حق الورود بعلاوه حقوق گمرک فعلی جمعاً نباید ازیک برابر قیمت جنس تجاوزکنند ورو داین قبیل اشیاء ممنوعه را ممکن است اجازه داد .

پیشنهاد آقای امیر تیمور : بنده پیشنهاد میکنم ماده اول بطریق ذیل اصلاح وتبصره هم اضافه شود .

ماده اول – مجلس شورای ملی بوزارت مالیه اجازه میدهد که کلیه اشیاء تجملی یاغیر لازم وهمچنین اشیائیکه تهیه آنها رادرداخله مملکت باید تشویق نمود منع کند.

تبصره – اشیاء تجملی بموجب صورتی است که ازروی تعرفه گمرکی تشخیص کمیسیون قوانین مالیه وموافقت وزارت فواید عامه معین خواهد شد .

پیشنهاد آقای مدرس : پیشنهاد میکنم ماده اول بطریق ذیل نوشته شود : مجلس شورای ملی بوزارت مالیه اجازه میدهد که ورود اشیاء تجملی وغیرلازم رامطابق صورت مفصله که درکمیسیون قوانین مالیه بانظر وزارت فواید عامه مرتب شده منع نماید .

پیشنهاد آقای بهبهانی : پیشنهاد مینمایم ماده ( ۱) بترتیب ذیل اصلاح شود : مجلس شورای ملی بوزارت مالیه اجازه میدهد باتوافق وزارت فوائد عامه ورود اشیاء تجملی رامطابق صورت مفصل که در کمیسیون قوانین مالیه تنظیم خواهد شد واشیاء غیرلازم راکه تهیه آنها در داخله باید تشویق شود منع نماید .

پیشنهاددیگر آقای بهبهانی : تبصره ذیل رابعد از ماده یک پیشنهاد مینمایم :

تبصره – اشخاص متخلف ازماده فوق محکوم بتذدیه یک مقابل قیمت جنس واردشده خواهند بود .

پیشنهاد آقای سهراب خان ساگینیان : بنده پیشنهاد میکنم درماده اول درسطر دوم کلمات ( یاغیرلازم ) ودرآخر همان ماده کلمات ( اجازه داد ) حذف شوند

پیشنهاد دیگرآقای سهرابخان ساگینیان : بنده پیشنهاد میکنم تبصره ذیل بماده اول اضافه شود : تبصره – اشیاء تجملی اشیائی هستند که درتمام دنیا محسوب بتجمل میشوند .

پیشنهاد آقای طباطبائی دیبا : پیشنهاد مینمایم تبصره ذیل درماده اول علاوه شود .

تبصره = ورود مشروبات وسیغار وتوتون وآلات قمار واسباب بازیچه بچه وحلویات وشربت آلات ولبنیات بطورمطلق ممنوع خواهد بود

پیشنهاد آقای نظام مافی : این جانب صلاج میداند که کمیسیون مالیه صورت اشیائیکه بایست بکلی ممنوع گردد وهمچنین صور ت اشیائیکه بااخذ حق الورود ممکن است اجازه ورود داده شود تنظیم نموده ضمیمه لایحه نماید وبدین لحاظ ماده اول رابترتیب ذیل پیشنهاد مینماید :

ماد ه اول – ورود اشیاء مندرجه درصور ت نمره ( ۱) ضمیمه لایحه بکلی ممنوع واشیائیکه درصورت نمره (۲) ضمیمه لایجه درج گردیده بااخذ مبلغی بعنوان حق الورود که میزان آنرا وزارتین مالیه وفوائد عامه معین خواهند نمود ممکن است اجازه ورود داده شود .

پیشنهاد آقای آقا سید یعقوب : پیشنهاد میکنم ماده اول اینطور اصلاح شود کلیه واردات خارجه ممنوع الورود است جز ادویه که برای معالجه امراض باید استعمال شود .

پیشنهاد آقای عمادی: بنده پیشنهاد میکنم که حق الورود بکلی ممنوع واشیائیکه دولت صلاح ورود آنرا بهرقدر میداند معین نموده درکمیسیون مربوطه پس از تصویب جزو مستثنیات باشد .

پیشنهاد آقایان نظام مافی وشریعت زاده : تبصره ذیل راپیشنهاد مینماید : - ازعواید حق الورود مقرره پس ازتخصیص مبلغ لازم جهت پرکردن محل عایدات تخمینی گمرک هرچه مازاد بماند دولت منحصراً بمصرف تأسیس کارخانجات اشیائیکه مورداحتیاج است رسانیده وبعد ازدایر کردن کارخانجات سرمایه آنرا بشکل اسهام بمعرض فروش رسانیده انتقال بخریداران میدهد ومجدداً کارخانجات دیگر تأسیس مینماید .

پیشنهاد آقای دکترطاهری : پیشنهاد میکنم ماده اول بترتیب ذیل اصلاح شود .

ماده اول – مجلس شورای ملی بوزارت مالیه اجازه میدهد که باموافقت وزارت فوائد عامه ورود اشیاء تجملی یاغیرلازم رامنع کند واشیائیکه تهیه آنها رادرداخله مملکت باید تشویق نمود ممکن است اجازه ورود داد ه شود درصورتیکه بعنوان حق الورود مبلغی که بعلاوه حقوق گمرکی جمعاً ازیک برابر قیمت جنس تجاوز نکند حذف شود .

پیشنهاد آقای پالیزی: بنده پیشنهاد میکنم ماد هاول قسمت از(ولی ) ببعد حذف شود

پیشنهاد آقای فرشی : این بنده پیشنهاد مینمائیم ماده اول اینطور نوشته شود

مجلس شورای ملی بوزارت مالیه اجازه میدهد که باموافقت وزارت فوائد عامه ورود اشیا تجملی رامنع واشیاء غیرلازم که دردرجه دوم هستند بااخذ حق الورود صدی درصد اجازه ورود داده شود .

پیشنهاد دیگرآقای طاهری : تبصره ذیل بماده اول پیشنهاد میشود

صورت اشیاء فوق رادولت باتوافق نظرکمیسیون قوانین مالیه معین خواهد نمود

پیشنهاد آقای شیروانی : تبصره ذیل بماده اول پیشنهاد میشود :

تبصره – اشیاء مفصله ذیل بکلی ممنوع الورود وسایر اشیاء تجملی وغیرلازم واشیائیکه درمملکت تهیه میشوند مشمول حقوق گمرکی صدی صد خواهند بود :

عطریات الکلی

لیکور ومشروبات

عرق از هرقبیل – کنیاک – ویسکی وغیره

شراب گازدار

شرابهای دسر

شراب بی گاز

آب جو – شراب سیب – مشروبات

الکل های مخلوط

کبریت

الاغ – شتر- اسب –مادیان – کره اسب- قاطر- بره – گوسفند – بز- وکلیه حیوانات – مرغ خانگی- هیزم چوبهای ساخته نشده وشده

رشته فرنگی

بیسکویت دریائی وخوراکی وکلوچه های قندی

کلیه پنیرها

مرباجات

روغن های نباتی سرمیز بانضمام روغن زیتون

سبزی جات تازه وخشک

ماهی تازه وخشک

ماهی محتوی درقوتی

خاویار

شربت وانگشت پیچ

شیرینی جات

انواع گوشتهای خشک وتازه وگوشتهای محتوی درقوطی

البسه ابریشمی خالص

البسه ابریشمی مصنوعی

پیانو- ارگهای پائی ودستی

نخ های پنبه

نخ های پشم

قالیهای پشمی ثابت وجوهری

گلیم های پشمی وجوهری

قالیهای ابریشمی وسایر اقام قالی – توریهای باریک قلاب دوزی

منسوجات توری وکارس قلاب دوزی شده

قالیچه های رومیزی

پارچه های توری مشبک گلدوزی شده

تورهای مشبک پنبه قلاب دوزی نشده

تورهای مشبک ک هباماشین بافته شده اند

پتوهای پشمی

منسوجات ابریشمی مصنوعی ازهرقبیل

منسوجات ابریشمی خالص طبیعی

منسوجات ابریشمی زردوزی شده اصل یابدل

سایرمنسوجات ابریشمی خالص زردوزی شده

توروگارس ابریشمی طبیعی زردوزی شده

منسوجات پنبه مخلوط باابریشم مصنوعی وطبیعی ازهرقبیل

منسوجات زردوزی شده باطلا ونقره اصل وبدل

تور وگارس های قلاب دوزی نشده

لوازم دخانیات

لوازم التحریر

اسباب توالت

جواهرات بدل

عصا وچوب دست

اوراق گنجفه وسایر اسبابهای قماربازی

اسباب بازی وبازیچه

جارومجسمه ها وسربخاری فلزی وسنگهای ساختگی

اشیاء نیکلی

اشیاء آلومینیوم

کاغذ های الوان ومنقوش برای دیوار اطاق

عطریات وعطریات الکلی

بارفتن

آتشبازی

قصیل وعلوفه

صابونهای عطری

تنباکو وتوتون برک یاکوبیده

سیگارت درقوطیهای کوچک وبزرگ

سیگار برگی وسایر اقسام توتون وتنباکو

اتومبیل های غیربارکش که ازهزار تومان گرانتر باشد

موتو سیکلت

پیشنهاد آقای ثقه الاسلامی :‌بنده پیشنهاد میکنم ماده اول بترتیب ذیل اصلاح شود

ماده اول- مجلس شورای ملی بوزارت مالیه اجازه میدهد بکلی ورود اشیاء تجملی رامنع نموده وبرای اشیائیکه حالیه در مملکت تهیه میشود اگر از خارج وارد نمایند بعلاوه حق گمرکی حق الورود هم بآنهاعلاقه خواهد گرفت

ر ئیس – آقای وزیرمالیه فرمایشی دارید

وزیرمالیه – دولایحه بمجلس تقدیم شده یکی برای استخدام کراندور برای مؤسسه پاستور ویکی هم برای استخدام مسیو ژامار .دولت تقاضاداردمقررفرمائیددر جلسه آتیه جزو دستور شود

رئیس – آقای آقا سیدیعقوب

آقا سیدیعقوب – بنده خیلی تعجب میکنم ازآقای وزیرمالیه که یک لایحه بااین اهمیتی جزء دستور است .الان بازار ها راملاحظه بکنید چه بسرمردم میآورندبرای این لایحه .چطور ما بیائیم یک لایحه باین مهمی راول بکنیم ویک باری بدوش مردم بگذاریم ؟ این لایحه مقدم است خوب است بگذارید اول این لایحه تمام بشود بعد آن مطالب بمیان بیاید .

وزیرمالیه – آقایان خوب میدانند که مسئله انستیو پاستور مسئله مهمی است هم برای حفظ الصحه انسان وهم برا یحفظ الصحه حیوان ومسئله دیگر هم که برای پست ومسائل مربوطه بانتظام پست وتلگراف است مهم است وچیز مفصلی هم نیست .آقایان خوبست دراین دولایحه دقت بفرمایند که تکلیف دولت هم معلوم شود

بعضی ازنمایندگان – بعد ازلایحه اشیاء تجملی

رئیس- مقصود آقای وزیر مالیه این است دردرجه اول باشد یادرجه دوم ؟

وزیرمالیه – دردرجه دوم باشد

رئیس- پس بعد ازاین لایحه جزو دستور گذارده

+میشود .آقایان موافقند یاختم جلسه

بعضی ازنمایندگان – بلی

رئیس- جلسه آتیه روز پنجشنبه سه ساعت قبل از ظهر: دستور اولاً خبرکمیسیون قوانین مالیه راجع باشیاء تجملی بعد هم دوپیشنهاد آقای وزیرمالیه وبعد هم بقیه دستور امروز

(مجلس یکساعت بعدازظهر ختم شد )