مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۰ بهمن ۱۳۳۶ نشست ۱۶۶
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری نوزدهم | تصمیم‌های مجلس | قوانین برنامه‌های عمرانی کشور مصوب مجلس شورای ملی |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری نوزدهم |
روزنامه رسمی کشور شاهنشاهی ایران
شامل: کلیه قوانین مصوبه و مقررات - گزارش کمیسیون‌ها - صورت مشروح مذاکرات مجلس - اخبار مجلس - انتصابات - آگهی‌های رسمی و قانونی
شماره
شنبه ماه ۱۳۳۵
سال دوازدهم
شماره مسلسل
دوره نوزدهم مجلس شورای ملی
مذاکرات مجلس شورای ملی
صورت مشروح مجلس شورای ملی، دوره ۱۹
جلسه: ۱۶۶
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز یکشنبه ۳۰ بهمن‌ماه ۱۳۳۶
فهرست مطالب:
۱- تصویب صورت‌مجلس
۲- سؤال آقای پردلی راجع‌به محل دریافت عوارض شهرداری زابل و جواب آقای معاون وزارت کشور
۳- شور اول گزارش کمیسیون دادگستری راجع‌به فروش زمین جهت سفارش پاکستان
۴- شور اول گزارش کمیسیون دادگستری راجع‌به اجازه عضویت در مؤسسه بین‌المللی جرم‌شناسی
۵- شور اول گزارش کمیسیون امور خارجه راجع به اجازه الحاق به مؤسسه بین‌المللی علوم اداری بروکسل
۶-شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون فرهنگ راجع به موافقت نامه فرهنگی بین دولتین ایران و یونان
۷- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون راه راجع به موافقت‌نامه هوایی بین ایران و سوئیس
۸- شور اول گزارش کمیسیون کشاورزی راجع به اصلاح تبصره ماده ۲ قانون منع کشت خشخاش
۹- شور اول گزارش کمیسیون راه راجع‌به تأسیس شرکت واحد هواپیمایی
۱۰- طرح فوریت لایحه اصلاح ماده اول قانون اصلاح قانون توسعه معابر و استرداد فوریت آن به وسیله آقای معاون نخست‌وزیر
۱۱- بیانات بعد از دستور آقایان دکتر مشیر فاطمی تیمور تاش دولت‌آبادی صدرزاده
۱۲- تعیین موقع جلسه بعد- ختم جلسه
مجلس دو ساعت پیش از ظهر به ریاست آقای رضا حکمت تشکیل گردید
۱- تصویب صورت‌مجلس
رئیس- صورت اسامی غایبین جلسه قبل قرائت می‌شود
(به شرح ذیل قرایت شد)
غایبین با اجازه- آقایان: سنندجی. کاظم شیبانی. ذوالفقاری. اسفندیاری. صارمی. دکتر اصلان افشار. معین زاده. کشکولی. فضایلی. اورنگ. ابتهاج. پردلی. محمودی. شیبانی
دیرآمدگان و زودرفتگان با اجازه- آقایان: دیهیم. امیر بختیار. اقبال. فرود. مهندس فروغی. عبدالحمید بختیار. دکتر وکیل. رضایی. صادق بوشهری. خرازی. خلعت بری. بزرگ نیا. عامری. مسعودی.
دیر آمدگان و زود رفتگان بی‌اجازه- آقایان: تیمورتاش. دهقان. دکتر فریدون افشار. دکتر سعید حکمت. ارباب
رئیس- نسبت به صورت جلسه نظری نیست.
آقای مهندس فروهر
مهندس فروهر- یک اصلاحاتی در عرایض بنده است که با اجازه به تندنویسی می‌دهم
رئیس- بسیار خوب دیگر نظری نیست؟ (اظهاری نشد) صورت‌مجلس تصویب شد.
۲- سؤال آقای پردلی راجع‌به محل دریافت عوارض شهرداری زابل و جواب آقای معاون وزارت کشور
رئیس- سؤالات مطرح است آقای پردلی
پردلی برای اطلاع آقایان وضعیت جغرافیایی سیستان را عرض می‌کنم سیستان از شمال و مغرب محدود است به دریاچه هامون از مشرق به رودخانه هیرمند از جنوب به افغانستان فقط سیستان با یک راه از جنوب غربی با سایر نقاط مملکت ارتباط دارد در ۱۶ فرسخی شهر زابل محلی است بایم تاسوکی که یک دسته ژاندارمری آنجاست و مأمور وصل شهرداری در آنجا از تمام قرا سیستان عوارض می‌گیرد از قرائی که چندین کیلومتر با شهر زابل فاصله دارد یا عوارض می‌گیرد قبض می‌دهد یایک چیزی می‌گیرد و مرخص می‌کند سؤال من راجع‌به این موضوع است که اگر این کار یعنی گرفتن عوارض از تمام قرا زابل به اسم شهر زابل برخلاف قانون است چرا جلوگیری نشده و چرا تا به حال تحقیق نشده برای این عمل خلاف قانون و مسئول کیست علاوه بر این باید دست به دامن کی بشویم که از این ظلم و تعدی جلوگیری بکند رئیس آقای معاون وزارت کشور معاون وزارت کشور (فرهودی) سؤال نماین ده محترم بالطبع یک جنبه انتظامی دارد و آن این است که بحمدالله وضع عمومی کشور با اتبات و استقراری که در اوضاع حاصل شده به درجه‌ای ترفی نموده است که یک نماین ده ملت در عین این که در صندلی نمایندگیش قرار دارد قوه دیدش ۱۸۰۰ کیلومتر فاصله را می‌بیند و تشخیص می‌دهد و انگشت می‌گذارد جایی که یک امر خلاف ترتیبی روی داده است مقصود بنده این بود که خود این سؤال صرف‌نظر از موضوعی که دارد از حیث آن معنی خارجی که به ذهن می‌آورند این است که بحمدالله وضع عمومی مملکت طوری است که آقایان نمایندگان محترم حتی از ۱۸۰۰ کیلومتر فاصله به آرامش خاطر می‌توانند موضوعات را توجه بکنند رئیس- آقای پردلی
پردلی- آقای معاون وزارت کشور فرمودند که کنترل نمی‌شود بنده الان وضعیت شهر زابل را عرض می‌کنم شهر زابل با خارج به یک راه است و آن راه معروف بذهک است و این راه تاسه فرسخ و نیمی زابل ده نهر کوچک جاده را قطع می‌کند که باید از پل عبور کند در سه فرسخ و نیمی هم می‌رسد به سد زهک که روی یکی از شعبات نهر ساخته شده و بایستی از آنجا عبور کند شهرداری اگر در اولین پلی که به شهر چسبیده یک نفر بگذارد مأمور وصول باشد هیچ صادرات و وارداتی نمی‌شود که بدون کنترل وارد شهر بشود و حتی حاضر نیست در سد زهک بگذارد که سه فرسخ و نیم فاصله دارد انجمن اگر بگذارد یک بلوک به اسم بلوک شبواب و دهات و قرا اطرافش از عوارض معاف می‌شود حتی حاضر نیستند آنجا بگذارند به فرض محال که نتواند کنترل بکند تقصیر مردم دهات چیست که آنها باید عوارض شهر زابل را بدهند این وصول عوارض چه ترتیبی دارد اگر عوارض گرفته می‌شود از دهات خیال می‌کنم که از نظر قانون جرم باشد اگر برای کنترل است که در ۱۶ فرسخی شهر زابل شما موجبات دزدی و سوء‌استفاده را فراهم کرده‌اید باید موجبات از بین برود شما یک پاسگاه ژاندارمری آنجا گذارده‌اید مأمور شهرداری را می‌گویید عوارض را وصول می‌کند ولی موجبات حیف‌ومیل در آنجا فراهم شده هر قدر بگویید که دزدی نمی‌شود می‌شود آقایان یک سال است مردم شکایت می‌کنند می‌گویند ما دهاتی‌ها از تمام مزایا که محروم هستیم چرا پول بدهیم چرا تخم‌مرغی که یک خرده مالک یک زارع حمل می‌کند تا دومن کاه یا یک من جو باید عوارض بدهد من هم پشت سر این مردم به وزارت کشور رفته به امور شهرداری‌ها مراجعه کردم امور شهرداری‌ها واگذار کرده است به زابل و از آنجا که تازه برگشته گفته‌اند به هیچ‌کس مربوط نیست و هیچ‌کس مسئول نیست چطور مربوط نیست مگر قانون برای مردم نیست؟ انجمن شهر اختیار دارد که عوارض از دهاتی که ۵ شش و ۱۶ فرسخ فاصله دارد بگیرد؟
اگر برای یک کار مخصوصی است یک خیابان است بیایید صد هزار هکتار زمین است از هر هکتار یک تومان بگیرید نه آنی که سال‌ها این پول خورده شود آخر اینها به کجا گفته شود وسیله‌ای که من داشتم این است که در اینجا بگویم آخر مردم از این هم ناامید بشوند چه باید بشود تکلیف چیست آقایان هیچ‌گونه کنترلی در اطراف شهر نمی‌شود می‌گویند ما پاسگاه‌های تاسوکی را برای کنترل داریم در صورتی که این حرف برخلاف است چطور است خرج را که مأمورین می‌گویند و هزار جور برخلاف عمل می‌کنند درست است؟ و فریاد مردم نتیجه نداشته باشد آخر چطور مردم امیدوار باشند آقایان عوارض از شخص من گرفته نمی‌شود از اقویا گرفته نمی‌شود فقط برای ضعفا و خرده مالکین است تمام این فشارها برای خرده مالکین است یک همچو عمل خلاف قانون روشن و واضحی انجام می‌شود آخر کی باید جلوگیری بکند چرا وزارت کشور جلوی این کار را نگرفته و هر چه می‌گویم به مکاتبه ولیت لعل می‌گذرد و امروز و فردا می‌کنند فردا آقایان یک ده دیگر هست نزدیک شهر زابل باسم به نجار آنجا هم جمعیت که به حد نصاب رسید شهرداری تشکیل می‌شود آنجا هم این کار را می‌کنند و آن وقت تکلیف مردم چه می‌شود به امر شاهنشاه برای اصلاح شهرستان‌ها هیئت دولت رفت اما با مردم و با ضعفا که محکومند به فنا تماس نگرفت آخر تکلیف مردم چه می‌شود ضعیف همیشه محکوم است با مردم ولایات تماس نگرفته‌اند و کاری انجام نگرفت تماس فقط با همان کدخدایان بود همان کدخدایان که مأمورین می‌گویند با کدخدا به ساز و بده بتاز طرف مشورت همان‌ها بودند آخر یک کار کوچک از نظر مردم خیلی مهم است چه توجهی شد آقایان ۴۰۰ هزار نفر جمعیت سیستان امروز به صدهزار رسیده است چرا مردم می‌روند؟ از دست این مأمورین فرار می‌کنند به آنها ظلم می‌شود و به کار آنها رسیدگی نمی‌شود کسی هم که ناامید است باید بمیرد این است که در مرکز شهرستان تمام کارها زمین مانده است مردم فراری می‌شوند پس از این اراضی هم می‌ماند که به خالصه و کشاورزی بدهند خرده مالکین مملکت همه رفتند به افغانستان چون در داخله به کار رسیدگی نمی‌شود مدرکی که مربوط به تاسوکی هست که نشان می‌دهد چطور عوارض وصول می‌کنند الان در جیب بنده است و تقدیم مقام ریاست می‌کنم که اگر این عمل جرم است و بایستی تعقیب بشود تعقیب شود وگرنه که هیچ هر چه می‌خواهید بکنید و هر چه می‌توانید ظلم بکنید
رئیس- آقای معاون وزارت کشور
معاون وزارت کشور این وضعی که برای راه‌های اطراف زابل فرمودند دیگرش را آب گرفته البته یک وضع موقتی است که همیشه این طور نخواهد ماند اما نکته‌های که می‌خواهم خدمتتان عرض کنم و آقایان محترم توجه دارند این ست که اساساً وضع عوارض شهرداری‌ها و طرز وصولش مطابق یک قانون مخصوصی است که از تصویب این مجلس محترم گذشته است و آن با انجمنی است که منتخب مردم است و این انجمن دارای استقلال و اختیارات و صلاحیت را آقایان به این انجمن داده‌اند و آن اصلی است که عبارت از اصل واگذاری کار مردم به مردم است که از اصول برنامه دولت است و شما آن اصل را قبول فرموده‌اید و مقبولیت عامه هم دارد بنابراین نمایندگان محترم اختیار داده‌اند در اموری که در صلاحیت انجمن شهر است وزارت کشور و اداره امور شهرداری‌ها یک مداخله محدودی داشته باشد بنده عرض کردم اشکال اصلی این است که انجمن شهر می‌گوید اگر این پاسگاه را از تاسوکی برداریم این رشته از عوارض من بدون عواید می‌شود در حقیقت تاسوکی یک بندری می‌شود از برای زابل از نظر کالاهایی که وارد و خارج می‌شود این است که راه‌حل این طور به نظر می‌رسد که این عوارض را تبدیل کند به یک عوارض دیگری که قابل وصول باشد شهر زابل و حومه شهر زابل این راه حلی است که به نظر بنده رسیده است و عرض کردم اگر موافقت بفرمایید (پردلی- اختیار انجمن شهر محدود است به شهر زابل نه برای شهرستان نه برای چهارصد پارچه‌آبادی) و البته مسائل دیگر که خلاف می‌کنند سرکیسه می‌کنند اینها جزء سؤال نبود.
۳-شور اول گزارش کمیسیون دارایی راجع‌به فروش زمین جهت سفارت پاکستان
رئیس لایحه‌ای که ازسنا آورده شده راجع‌به واگذاری اراضی برای سفارت پاکستان مطرح است گزارش کمیسیون قرائت می‌شود
(به شرح زیر قرائت شد)
گزارش از کمیسیون دارایی به مجلس شورای ملی کمیسیون دارایی در جلسه ۲ دی ماه ۱۳۳۶ با حضور اقایان معاونین وزارت دارایی و وزارت امور خارجه لایحه شماره ۵۸۳ ارسالی از مجلس سنا راجع به فروش یک قطعه زمین به سفارت کبرای پاکستان مشتمل بر ماده واحده را رسیدگی قرار داده و عیناً تصویب کرده و این ک گزارش آن را تقدیم مجلس شورای ملی می‌دارد:
ماده واحده- وزارت کشاورزی می‌تواند معادل هشت هزاروهفده متر (۸۰۱۷ متر) مربع از اراضی خالصه در تهران (شمال نهر کرج) را که حدود و نقشه آن را بنگاه خالصه‌جات تعیین و تهیه می‌شود به بهای متر مربعی چهار صد ریال به سفارت کبرای پاکستان بفروشند.
مخبر کمیسیون دارایی- مشایخی
گزارش از کمیسیون کشاورزی به مجلس شورای ملی
کمیسیون کشاورزی در جلسه ۱۱ دی ماه ۱۳۳۶ با حضور آقایان معاون وزارت کشاورزی و وزارت امورخارجه لایحه شماره ۵۸۳ ارسالی از مجلس سنا را به اجازه فروش یک قطعه زمین به سفارت کبرای پاکستان را مطرح و ماده واحده مصوب مجلس سنا را تصویب و این که گزارش آن را در تأیید خبر کمیسیون دارایی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون کشاورزی- عماد تربتی
گزارش از کمیسیون امورخارجه به مجلس شورای ملی
کمیسیون امور خارجه در جلسه ۷ بهمن ماه ۱۳۳۶ با حضور آقای معاون نخست‌وزیر لایحه شماره ۵۸۳ ارسالی از مجلس سنا راجع‌به اجازه فروش یک قطعه زمین به سفارت کبرای پاکستان را مورد رسیدگی قرار داده و با گزارش کمیسیون دارایی موافقت نمود این که گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
از طرف مخبر کمیسیون امور خارجه- امید سالار
رئیس- شور اول لایحه است کلیات مطرح است کسی اجازه صحبت نخواسته رأی گرفته می‌شود به ورود در ماده واحده آقایانی که موافقند قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده واحده مطرح است چون مخالفی نیست و پیشنهادی ندادند به کمیسیون فرستاده می‌شود برای شور دوم.
۴-شور اول گزارش کمیسیون دادگستری راجع‌به اجازه عضویت در مؤسسه بین‌المللی جرم‌شناسی
رئیس- گزارش کمیسیون دادگستری راجع‌به عضویت دولت ایران در مؤسسه بین‌المللی جرم‌شناسی مطرح است قرائت می‌شود
(به شرح زیر قرایت شد)
گزارش از کمیسیون دادگستری به مجلس
شورای ملی کمیسیون دادگستری لایحه شماره ۵۶۰۴ ح ر ۳۸۸۶۵ دولت راجع‌به الحاق دولت ایران به مؤسسه بین‌المللی جرم‌شناسی را با حضور آقای وزیر دادگستری مطرح و با اصلاح مختصری آن را تصویب و این که گزارش آن را تقدیم می‌دارد:
ماده واحده- دولت مجاز است قبول عضویت مؤسسه بین‌المللی جرم‌شناسی را که برای تفحص علمی در موضوع ارتکاب جرایم تشکیل می‌شود اعلام دارد.
تبصره- وزارت دادگستری حق عضویت مؤسسه مزبور را که سالیانه از هم ارز ریالی دویست هزار فرانک فرانسه تجاوز نخواهد نمود برای سال ۱۳۳۴ از محل اعتبار قسمت ذخیره ماده ۵۸ بودجه سال ۱۳۳۵ کل کشور و برای سال‌های بعد در حدود اعتبارات مصوبه تأمین و پرداخت نماید.
مخبرکمیسیون دادگستری- عمیدی نوری
گزارش از کمیسیون امور خارجه به مجلس شورای ملی
کمیسیون امور خارجه لایحه اجازه عضویت دولت ایران به مؤسسه بین‌المللی جرم‌شناسی را با حضور آقای وزیر امور خارجه مطرح و مورد رسیدگی قرار داده و خبر کمیسیون دادگستری را تأیید نمود این که گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون امور خارجه- مرآت اسفندیاری
گزارش از کمیسیون بودجه به مجلس شورای ملی کمیسیون بودجه لایحه دولت راجع‌به اجازه عضویت دولت ایران به مؤسسه جرم‌شناسی بین‌المللی را با حضور آقای معاون وزارت دارایی مطرح و از لحاظ مالی تصویب نمود این که گزارش آن را در تأیید خبر کمیسیون دادگستری تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون بودجه- مشایخی
رئیس- کلیات مطرح است. کسی اجازه نخواسته رأی گرفته می‌شود به ورود در ماده واحده آقایانی که موافقند قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد در ماده واحده هم کسی اجازه نخواسته برای شور دوم به کمیسیون فرستاده می‌شود
۵-شور اول گزارش کمیسیون امور خارجه راجع به اجازه الحاق به مؤسسه بین‌المللی علوم اداری بروکسل
رئیس- گزارش کمیسیون امور خارجه راجع‌به اجازه عضویت دولت ایران در مؤسسه بین‌المللی علوم اداری مطرح است قرائت می‌شود
(به شرح زیر قرائت شد)
گزارش از کمیسیون امور خارجه به مجلس شورای ملی
کمیسیون امور خارجه لایحه شماره ۷۱۸۰۷ دولت راجع به عضویت ایران در مؤسسه بین‌المللی امور اداری مقیم بروکسل را با حضور آقای معاون وزارت امور خارجه مطرح و با توضیحاتی که دادند ماده واحده پیشنهادی تصویب و این که گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد
ماده واحده- دولت اجازه دارد که قبول عضویت در مؤسسه بین‌المللی علوم اداری بروکسل (بلژیک) را نموده و حق عضویت به اضافه حق‌الاشتراک نشریات مؤسسه که سالیانه بالغ بر ۱۵۰۰۰ فرانک بلژیک است پرداخت نماید.
مخبر کمیسیون امور خارجه- مرآت اسفندیاری
گزارش از کمیسیون بودجه به مجلس شورای ملی
کمیسیون بودجه لایحه شماره ۷۱۸۰۷ دولت راجع‌به عضویت دولت ایران در مؤسسه بین‌المللی علوم اداری بلژیک را با حضور آقای معاون وزارت امور خارجه مطرح و با گزارش کمیسیون امور خارجه موافقت این که گزارش آن را جهت تصویب تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون بودجه- مشایخی
رئیس- در کلیات کسی اجازه صحبت نخواسته است رأی گرفته می‌شود به ورود در ماده واحده آقایانی که موافقند قیام کنند (اکثر برخاستند) تصویب شد به کمیسیون برای شور دوم فرستاده می‌شود ۶ شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون فرهنگ راجع به موافقت‌نامه فرهنگی بین دولتین ایران و یونان رئیس- موافقت‌نامه فرهنگی بین ایران و دولت یونان قرائت می‌شود
(به شرح زیر قرائت شد)
گزارش از کمیسیون فرهنگ به مجلس شورای ملی
کمیسیون فرهنگ در جلسه ۲۵ دی ماه ۱۳۳۶ با حضور آقای معاون وزارت فرهنگ لایحه شماره ۵۶۴۵ ارسالی از مجلس سنا مربوط به موافقت‌نامه فرهنگی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت یونان مشتمل بر ماده واحده حاوی یک مقدمه و هفت ماده را برای شور دوم مطرح و عیناٌ گزارش شور اول را تأیید و این که گزارش آن را جهت تصویب نهایی تقدیم مجلس شورای ملی می‌نماید:
ماده واحده- موافقت‌نامه فرهنگی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت پادشاهی یونان را که مشتمل بر یک مقدمه و هفت ماده می‌باشد و در ۲۹ آبان ماه ۱۳۳۵ در آنکارا به امضا نمایندگان مختار دولتین رسیده است تصویب می‌نماید.
مخبر کمیسیون فرهنگ- دیهیم
گزارش از کمیسیون امور خارجه به مجلس شورای ملی
کمیسیون امور خارجه در جلسه ۷ بهمن ماه ۱۳۳۶ با حضور آقای معاون نخست‌وزیر لایحه شماره ۵۶۴۵ ارسالی از مجلس سنا راجع به موافقت‌نامه بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت یونان را مورد رسیدگی قرار داده و عیناً تصویب نمود این که گزارش شور دوم آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
از طرف مخبر کمیسیون امور خارجه- رضا امید سالار
رئیس- شور دوم است کسی اجازه صحبت نخواسته بنابراین رأی گرفته می‌شود آقایانی که با این گزارش موافقند قیام کنند (اکثر برخاستند) تصویب شد به دولت ابلاغ می‌شود.
۷- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون راه راجع به موافقت‌نامه هوایی بین ایران و سوئیس
رئیس- موافقت‌نامه سرویس‌های هوایی بین ایران و سوئیس مطرح است گزارش کمیسیون‌ها قرائت می‌شود
(به شرح زیر قرایت شد)
گزارش از کمیسیون راه به مجلس شورای ملی
کمیسیون راه در جلسه ۲۸ دی ماه ۱۳۳۶ لایحه شماره ۲۹۹۰ ارسالی از مجلس سنا راجع به موافقت‌نامه بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری سوئیس درباره سرویس‌های هوایی برای حمل‌ونقل مسافر و بار و محصولات پستی ما بین دو کشور و ماورا آنها مشتمل بر ماده واحده متضمن یک مقدمه و ۱۶ ماده و یک ضمیمه و دو نامه را برای شور دوم مطرح و عیناً تصویب نمود این که گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد:
ماده واحده- موافقت‌نامه هوایی بین دولت شاهنشاهی ایران ودولت جمهوری سوئیس راجع‌به سرویس‌های هوایی برای حمل‌ونقل مسافر و بار و محمولات پستی ما بین دو کشور و ماورا آنها که مشتمل بر یک مقدمه و شانزده ماده و یک ضمیمه و دو نامه می‌باشد و در تاریخ ششم خرداد ماه یک هزار وسیصد وسی وسه خودشیدی در تهران به امضا رسیده است تصویب می‌نماید و به دولت اجازه مبادله اسناد تصویبی آن را می‌دهد.
مخبر کمیسیون راه- مهندس فروهر
گزارش از کمیسیون امورخارجه به مجلس شورای ملی
کمیسیون امور خارجه در جلسه ۷ بهمن ماه ۱۳۳۶ با حضور آقای معاون نخست‌وزیر لایحه موافقت‌نامه هوایی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری سوئیس را مطرح و عیناً تصویب نمود این که گزارش شور دوم آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
از طرف مخبر کمیسیون امور خارجه- رضا امید سالار
رئیس- کسی اجازه صحبت نخواسته بنابراین رأی گرفته می‌شود به این لایحه آقایانی که موافقند قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد به دولت ابلاغ می‌شود.
۸- شور اول گزارش کمیسیون کشاورزی راجع به اصلاح تبصره ماده ۲ قانون منع کشت خشخاش
رئیس- شور اول لایحه دولت راجع به اصلاح تبصره ماده ۲ قانون منع کشت خشخاش مطرح است قرائت می‌شود
(به شرح زیر قرائت شد)
گزارش از کمیسیون کشاورزی به مجلس شورای ملی
لایحه شماره ۳۵۱۵۹ مورخ ۱۹/۱۰/۱۳۳۶ دولت راجع به اصلاح تبصره ماده ۲ قانون منع کشت خشخاش در جلسه ۲۵ دی ماه ۱۳۳۶ کمیسیون کشاورزی با حضور آقای معاون وزارت کشاورزی مورد رسیدگی واقع و ماده واحده پیشنهادی دولت عیناً تصویب و این که گزارش آن را تقدیم می‌دارد. ماده واحده- دولت مکلف است مبلغ دویست میلیون ریال که طبق قانون مورخ ۲۰/۷/۱۳۳۴ از اعتبار سازمان برنامه به منظور اجرای تبصره ماده ۲ قانون منع کشت خشخاش مورخ مهر ماه ۱۳۳۴ برای پرداخت وام طویل‌المده به زارعین بی‌بضاعت خشخاش کار اختصاص داده شده به عنوان سرمایه جهت تقویت صندوق‌های روستایی موجود در نقاط خشخاش کار با تأسیس صندوق‌های روستایی جدید در این نقاط در اختیار بانک کشاورزی بگذارد.
تبصره- این ماده واحده جانشین تبصره ماده ۲ قانون منع کشت خشخاش مصوبه مهر ماه ۱۳۳۴ می‌شود و موادی از آیین‌نامه که به منظور اجرای این تبصره به تصویب رسیده کان لم یکن تلقی خواهد شد.
مخبر کمیسیون کشاورزی- عماد تربتی
رئیس- شور اول و کلیات مطرح است آقای دکتر دادفر مخالفید بفرمایید
دکتر دادفر- مخالفت بنده با این لایحه از این نظر است که متأسفانه در مملکت ما برای یک کار دستگاه‌های مختلفی مسئول قرار می‌گیرند و اگر چنانچه ما این عملیات را به صورت متمرکز با یک دستگاه واحد انجام بدهیم بهتر و زودتر به نتیجه می‌رسیم مثلاً چندی قبل لایحه آوردند که ۳۵۰ میلیون تومان برای امور کشاورزی اختصاص داده شد از طرف دیگر لایحه دیگر آمد که از محل ۲۳ میلیون دلار صد میلیون تومان به اعتبارات بانک کشاورزی اضافه شود وظایف هر دو قسمت را و محل خرج هر دو این اعتبار را برای وزارت کشاورزی اختصاص دادیم حالا هم می‌آییم از یک بودجه اختصاصی سازمان برنامه برای یک کار اختصاصی کشاورزی باز یک مبلغی اختصاص می‌دهیم بنده با اصل اختصاص دادن این کار مخالف نیستم بسیار خوب است ولی باید برای هماهنگ کردن امور کشاورزی و تقویت از یک محصول و یک طبقه زارع یک دستگاه واحدی باشد که طبق متد و اصول صحیحی این دستگاه و این زارعین و این محصول را تقویت بکنند (صحیح است) در تمام کارها این طور است مثلاً امور خیریه داریم از این عواید بنزین یک سال است که یک دینار به پرورشگاه و بنگاه یتیمان و دارالالیتام مراغه داده نشده دیروز تحقیق کردم معلوم شد که این را آورده‌اند اختصاص داده‌اند بسی و دو شهر و این را حواله می‌کند به تبریز که به مستمندان تبریز بدهند و به شهرهای دیگر نمی‌دهد بررسی کردیم که چرا این طور شده است گفتند آیین‌نامه این طوری است مثلاً تمام وجوه خیریه که برای این مملکت مصرف می‌شود اگر در یک محل متمرکز بود بهتر می‌شد تا این که پول‌هایی که هر دستگاه برای خودش خرج خاصی دارد به نتیجه برسد مثلاً اگر تمام بهداری‌ها مریض‌خانه‌ها و بنگاه‌های مختلف را که هر کدام یک رئیس بهداری یک آمبولانس و یک مدیر کل دارند در یک دستگاه متمرکز کنیم بهتر و زودتر به نتیجه می‌رسیم و در نتیجه یک مقداری از این تفریط بودجه از بین می‌رود اگر چنانچه تمام پولی که برای کشاورزی صرف می‌شود یک جا جمع شود نتیجه‌اش عملی‌تر است مثلاً یک دستگاه ماشین‌آلات بانک کشاورزی دارد یک بنگاه ماشین‌آلات سازمان برنامه دارد هر دو تراکتور وارد می‌کند و به اقساط به مردم می‌فروشد خوب آقای این را در یک دستگاه متمرکز بکنید این که ضرر ندارد این که کاری ندارد تمام بودجه‌هایی که برای کشاورزی یا صنعت یا بهداری در دستگاه‌های مختلفه به صور مختلف خرج پرسنل می‌شود متمرکز بشود بهتر نتیجه گرفته می‌شود و به نفع مملکت است در این لایحه هم البته اختصاص مبلغ دویست میلیون ریال یا تومان برای تقویت زارعین در اجرای تبصره ماده ۲ به زارعین که خشخاش کار هستند بسیار فکر خوب و به جایی است اما کی این عمل را بکند به چه ترتیب وام را به چه شرایط بدهند برای آن یک اداره تأسیس نکند یک آیین‌نامه بنویسند یک مقررات بنویسند یک قسمتش از بین می‌رود و یک قسمتش نصیب کسانی می‌شود که استحقاق ندارند خوب آقا بانک کشاورزی هست یک شرایطی دارد بیاورید این پول را بدهید به بانک کشاورزی مثل این که آن ۱۰۰ میلیون تومان و آن ۳۵۰ میلون تومان را دادند این ۲۰ میلیون تومان را بدهید به بانک کشاورزی و یک مقرراتی استثناً در نظر بگیرید والا یک مقدار از بودجه عمران را تخصیص بدهید به این کار جز این که نصف این پول را صرف پرسنل و اداره و تشکیلات بشود بقیه بنده فایده دیگری ندارد این است که بنده استدعا می‌کنم آقایان توجه بفرمایید که اقلاً این لوایحی که در مجلس مطرح می‌شود که اعتباراتش مربوط به یک دستگاه است به صورت واحد و در دست یک دستگاه واحدی داده بشود بنده نظرم این بود که اگر این پول در دست یک مؤسسه واحدی باشد و مصارفی برای این کار ضروری پیدا نشود بهتر این ست که یک اداره مخصوصی برای این کار تخصیص پیدا نکنند یک مسئله دیگر هم پیش می‌آید و آن این است که اگر این ۳۵۰ میلیون تومان که تخصیص به امور کشاورزی داده شده است چرا از آن محل داده نشده و از اعتبارات امور عمرانی اختصاص داده‌اند و اگر ما بخواهیم اعتبارات عمرانی کشور را هر روز به یک عنوانی تخصیص بدهیم به اموری از این قبیل بنده تصور می‌کنم آن وقت روزی است که مسئولین امور عمرانی کشور بگویند که این قدر از این پول‌های ما را گرفته‌اند و ما نتوانسته‌ایم از جهت نداشتن عایدات عملیات عمرانی انجام بدهیم قطعاً بانک کشاورزی الان اعتبار کافی برای این منظور دارد چون ۱۰۰ میلیون تومان به او وام داده شده از محل ۲۳ میلیون دلار دیگر این ۲۰ میلیون تومان را از محل عمران اختصاص بدهند به این کار چه ضرورتی دارد این بود نظریات بنده که عرض کردم.
رئیس- آقای دکتر امین
دکتر امین- به نظر بنده در این سال‌های اخیر یکی از قدم‌هایی که برای سعادت نسل این ده برداشته شده همین قانون منع کشت خشخاش و جلوگیری از استعمال تریاک بوده و بنده تصور می‌کنم نظر همکار محترم جناب آقای دکتر دادفر هم در اصل موافقت با این لایحه است ولی نظر دارند که نحوه عمل روشن شود و با طرز بهتر و روشن‌تری خرج شود به عقیده بنده آنچه که سازمان برنامه و یا سایر قسمت‌ها خرج می‌کنند هر چه در این قسمت از نظر بهداشتی و از نظر سعادت نسل آتیه هر چقدر کمک بکنند هر چه خرج بکنند به جا است ادوار مجلس و دولت‌ها کار مثبتی را که بخواهند نشان بدهند همین است و بنده می‌خواستم از این موضوع استفاده کنم و تذکر بدهم آنچه که امکان دارد در این راه کوشش کنند در برنامه دولت که در مهر ماه ۳۴ منظور شد و تدوین شده است و این قسمت در نظر گرفته شده بود آقایان نمایندگان دوره ۱۸ هم همت فرمودند و قدم بزرگی برای مملکت هم برای خودمان و هم برای دنیا برداشتند این است که هر چه در این خصوص خرج بشود به جا خواهد بود البته خرج باید از روی اصول و از روی برنامه باشد همین طور که جناب آقای دکتر دادفر فرمودند روی اصول بشود این ست که بنده در اساس موافقم و از هر راه ممکن است باید کمک بکنند که آنچه کشاورزان از این راه استفاده می‌کردند و کشاورزی می‌کردند اعتباری باشد که در کارهای کشاورزی و تولیدی مصرف کرده و استفاده بکنند و آنچه امکان دارد باید دولت تعقیب بکند وزارت بهداری یا سازمان برنامه یا قسمت باید مجهز بشوند و در حقیقت می‌شود گفت که کار مثبتی است برای مملکت که برای چند سال دیگر نتیجه گرفته می‌شود و نتیجه خوبی هم دارد دولت باید با تریاک مبارزه کند و هم برای جلوگیری از کشت خشخاش و آنچه امکان داشته باشد اعتبار بدهند ۲۰ میلیون کم است بیشتر هم بدهند خرج بکنند که نسل این ده را اقلاً حفظ بکنند منتهی نحوه عمل و طرز کارشان را دولت باید کنترل بکند که روی اصول صحیح و روی یک ترتیب معین خرج شود.
رئیس- آقای مشایخی
مشایخی (مخبر کمیسیون دارایی)- آقایان به خاطر دارند که در تاریخ مهر ماه ۳۴ قانونی به نام قانون منع کشت خشخاش به تصویب رسید ضمن تبصره ماده ۲ این قانون برای دولت تعیین تکلیف شد که به وسیله بانک کشاورزی و سایر بنگاه‌های وابسته به خود کمک‌های اعتباری به صورت وام‌های طویل‌المده و به منظور کمک‌های فنی لازم به منظور تسهیل تبدیل زراعت خشخاش به زراعت‌های دیگر در حدود مقدورات و توانایی مالی خود به کشاورزانی که فاقد استطاعت مالی باشند بکند ولی در عمل این تبصره مواجه با مشکلاتی شد در سابق آن تبصره این طور بایستی عمل می‌شد که دولت با فرد فرد زارعین خشخاش کار که بنیه مالی آنها خوب نیست لدی‌الاقتضا یک مساعدت‌هایی بکند اجرای این تبصره در عمل مواجه با مشکلاتی شد و دولت فکر کرد که یک راه‌حل عملی‌تر برای کمک به زارعین خشخاش کار در نظر بگیرد و از این لحاظ بود که این لایحه قانونی را تقدمی مجلس کرد که این تبصره قائم‌مقام و جانشین تبصره ۲ قانونی که به استحضار آقایان رسید می‌شود بنابراین جناب آقای دکتر دادفر: اولاً ضمن اعتبارات مشخص سازمان برنامه یک چنین اعتباری بوده است برای کمک به زارعین حالا تبدیل رویه و تبدیل عمل خواهد شد مثل همان اعتبار به جای این که مستقیماً به فرد فرد کشاورزان تأدیه شود تخصیص داده شده است برای صندوق‌های روستایی در نقاط خشخاش کاری به وسیله وزارت کشاورزی بنابراین اصل تمرکز که مورد نظر جنابعالی است که باید امر کشاروزی به طور کلی یا تمام اعتبارات مالی او در وزارت کشاورزی یا بانک کشاورزی متمرکز شود در این لایحه تأمین شده است و این که نظر جنابعالی بود که باید به بانک کشاورزی کمک بشود در قسمت اخیر لایحه به همین ترتیب پیش‌بینی شده است که این عتبار به وسیله بانک کشاورزی برای تکمیل عتبارات صندوق‌های روستایی و ایجاد صندوق‌های روستایی در نقاط خشخاش کاری به عمل بیاید و از این جهت نظر جنابعالی تأمین شده است مضافعاً به این که این لایحه شور اول است و برای شور دوم به کمیسیون کشاورزی خواهد رفت و نظریاتی که آقایان خواهند داشت مورد توجه واقع خواهد شد.
رئیس- آقای دشتی موافقید بفرمایید.
دشتی- بنده با استعمال دخانیات بای نحو یا به کلمه عربی با شرب آن مخالفم و به همین جهت هم هیچ کدامش را نمی‌کشم با این که قسمت عمده عمرم را در میان دودی‌ها به سر بردم اما عادت نکردم یکی دو سال قبل یادم نیست چه دوره‌ای بود این لایحه منع کشت خشخاش به تصویب رسید سروصدایی در مملکت بلند کرد و راجع‌به خوب و بدش حرف‌ها زدند منطقه فارس ما یکی از مناطقی است که تریاک زیاد می‌کاشتند
محصول عمده فارس ما همه‌اش تریاک بود تریاک هم یک محصول بی‌خرجی است و موقعی به دست رعیت می‌رسد که هیچ راه درآمدی نداشت من برای آقای دکتر امیر حکمت هم صحبت می‌کنم چون دکتر هستند خواهش می‌کنم توجه فرمایند مثلاً منطقه کازرون یا فسا یا آباد اینها در این ایام یک ماه قبل از عید شروع می‌کردند به کشت خشخاش بدون آب دادن بدون زحمتی و یک ماه بعد از عید هم محصول عمده حاضری به دست‌شان می‌رسید و صادر می‌کردند ما هم عادت بکشیدن تریاک در مناطق فارس داشتیم و تریاک کشیدن یک امر اشرافی بود و یک عده خیلی کمی در فارس می‌کشیدند آن هم به نام اشرافیت و تفنن نه به نام شغل که اینجا در تهران به منزلم می‌رفتم هر روز که عبور می‌کردم از این جا تا سرچشمه دوازده دستگاه تریاکی بود هر عمله‌ای که چند قران عایدی داشت می‌رفت در این قهوه‌خانه‌ها و خودش را مخمور می‌کرد خرفت می‌کرد می‌آمد بیرون این کار، کار کثیفی بود و مملکت ما را به نابودی می‌برد و از همه امراض هم بدتر بود الحمدالله این را منع کردیم دولت این کار را کرد و خدمت کرد بنده زیاد صحبت ندارم اما این را می‌خواستم عرض کنم همین تبصره‌ای که بیست میلیون تومان یا دویست میلیون ریال اعتبار دارند که به مردم بدهند این کار زشتی بود مثلاً به بنده نامه‌ای نوشتند دو سال قبل که برای بلوک و خشت و کوشکان که جزء منطقه حوزه دشتی و دشتسان است دستور بدهید زارعین خشخاش کار بیایند بگیرند بنده این هفتصد تومان را به کی بدهم به کدام رعیت می‌دادم که به کارش بخورد؟ حساب کردم در حدود دویست سیصد هزار جمعیت ما داریم شاید در حدود صد هزار نفر تریاک کار بودند هفتصد تومان که می‌دادند چطور به این عده تقسیم می‌کردیم آقایان که اهل حساب هستند این را تقسیم بکنند ببینند به هر یک چقدر می‌رسد صحبت کردیم با متصدیان امور چه به نام دولت و مأمورین جلوی این کار را گرفتیم و نگذاشتیم و خواهش کردیم که اینها را ندهند به دست کدخداهایی که آقای پردلی فرمودند کجا تشریف دارند و به رعیت هم نمی‌رسید ثانیاً آقایان استحضار دارند مقام ریاست آقای سردار اطلاع دارند بلوک خشت بلوکی است که چند صد هزار تومان تریاک می‌داده حالا شما هفتصد تومان به او بدهید به کدام رعیت می‌رسد (بهبهانی- آن را هم نمی‌دادند) الحمدالله تمام مردم فارس و بنادر مردمان مطیعی بوده‌اند و طرفدار حق به این جهت هیچ‌وقت تخلفی از آنها سرنمی‌زند و بنده به شما اطمینان می‌دهم که یک حبه تریاک از آن مناطق دیگر بیرون نمی‌آید آن وقت که ما تریاک کار بودیم تجارتخانه بهبهانی پنج هزار صندوق به خارج می‌فرستاد تریاک در میان ما مصرف نداشت من دو نفر تریاکی در دشتی و دشتسان بیشتر سراغ نداشتم الحمدالله آن هم تمام شد و رفت به هر حال برای عملی شدن این مطلب روی این عنوان یک فکری پیش آمد و بسیاری مردم از دولت خواهش کردند که عوض این که بروند صدتومان یا دویست تومان بین مردم به غیر حق تقسیم کنند آن هم به دست اشخاص برسد یا نرسد این را ولش کنید عنوان کشاورزی بهش دهید و بگذاریدش در صندوق روستایی این شرکت روستایی یکی از شرکت‌های خوب مملکت بوده از مؤسسات و دستگاه‌های خوب مملکت بود بیخود تضیعیفش کردیم و از بین بردیم بنابراین به عقیده بنده یکی از افکار خوبی است که دولت دنبالش هست و کمیسیون‌ها هم روی این مطالعه کردند بحث کردیم و بهتر است که این بیست میلیون یا انشاءالله دویست میلیون پول بگذارند در صندوق بانک کشاورزی یا صندوق روستایی که این کلمه (با) به نظر بنده (یا) صحیح است
(مخبر با تأسیس صندوق روستایی) در هر صورت بنده از موافقین این لایحه هستم و استدعا می‌کنم که موافقت بفرمایند و اگر اجازه می‌دهید و صلاح باشد با فوریت انجام بگیرد که بسیاری از رعایای ما بی‌دست و پا هستند اماراجع‌به اعتبارات بانک کشاورزی بنده غیر از کشاورزی دیگر چیزی نمی‌بینم بقیه‌اش حرف است بیخود است هر اعتباری داریم باید بریزیم به اینجا تا مملکت رو به راه شود تمام مملکت اعتباراتش روی کشاورزی است در هر صورت بیشتر نمی‌خواهم وقت بگیرم استدعا می‌کنم آقایان توجه بکنند که این لایحه یکی از لوایح خوب مملکت است و دولت به حق این را آورده است و صرفاً هم به نام صندوق روستایی است که به بانک کشاورزی داده شود تا این که ما بتوانیم با تقویب بنیه کشاورزی به مملکت خدمت کنیم (احسنت)
رئیس- آقای تیمورتاش مخالفید.
تیمورتاش- خیر بنده موافقم.
رئیس- چون دیگر مخالفی نیست و کسی تقاضای صحبت نکرده بنابراین به کمیسیون برای شور دوم فرستاده می‌شود.
۹- شور اول گزارش کمیسیون راه راجع‌به تأسیس شرکت واحد هواپیمایی
رئیس- لایحه مربوظ به تأسیس شرکت واحد هواپیمایی مطرح است گزارش کمیسیون‌ها قرائت می‌شود
(به شرح ذیل قرائت شد)
گزارش از کمیسیون راه به مجلس
شورای ملی کمیسیون راه لایحه شماره ۱۷۸۲۱ دولت راجع‌به تأسیس شرکت واحد هواپیمایی متشکل از شرکت هواپیمایی ایران و شرکت هواپیمایی پارس را که برحسب تصویب مجلس شورای ملی با پیشنهادات واصله مجدداً برای شور اول به کمیسیون ارجاع گردید با حضور آقای معاون وزارت راه مطرح و با اصلاحاتی تصویب نمود و گزارش آن را به شرح زیر به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
ماده واحده- دولت مجاز است سه فروند هواپیمای وایکانت متعلق به خود و همچنین اثاثیه و قطعات یدکی آن را به شرایطی که صلاح بداند به شرکت واحد هواپیمایی (متشکل از شرکت هواپیمایی ایران و شرکت هواپیمایی پارس) به اقساطی که بیش از دوازده سال نباشد به فروش برساند و در مدت ۱۵ سال از تاریخ تأسیس شرکت واحد هواپیمایی از اعطای پروانه مذکور و ماده ۱۷ قانون هواپیمایی کشوری به شخص با اشخاص حقوقی دیگر خودداری کند مشروط بر این که شرکت هواپیمایی واحد در مدت مذکور حمل‌ونقل هوایی را با رعایت مقتضیات و حوایج روز و اصول فنی و اداری و سایر وسایل تأمین نماید.
بند ۱- مؤسسات ایرانی که به حمل‌ونقل هوایی اشخاص و یا اشیا مبادرت می‌نماید از پرداخت مالیات بر درآمد و هر گونه مالیات و یا عوارض شهرداری مربوط به لوازم هواپیما معاف می‌باشند.
بند ۲- بندج ماده ۱۱ قانون هواپیمایی کشوری به طریق زیر اصلاح می‌شود:
بند ج- اگر هواپیما تعلق به شرکتی داشته باشد اکثریت سهام آن باید متعلق به اتباع ایران و اقامتگاه قانونی آن شرکت در ایران باشد و در شرکت‌هایی که سرمایه آنها به صورت سهام یا قطعات متساوی‌القیمه درآمده سهام شرکت با اسم باشد پس از ثبت هواپیما گواهی‌نامه ثبت و تابعیت ایرانی صادر و علایم ثبت و تابعیت تعیین می‌شود.
بند ۳- پس از تأسیس شرکت واحد هواپیمایی شرکت موظف است در شرایط مساوی بین خلبانان و کادر فنی ایرانی و خارجی خلبانان و مکانیسین‌های ایرانی را استخدام نماید وزارت راه مکلف است به تدریج اشخاص واجد صلاحیت را به تعداد کافی تربیت و به شرکت هواپیمایی واحد معرفی نماید
بند ۴- وزارت دارایی و وزارت راه مأمور اجرای این قانون می‌باشند
مخبر کمیسیون راه- مهندس فروهر
گزارش از کمیسوین دارایی به مجلس شورای ملی
کمیسیون قوانین دارایی در جلسه ۹ بهمن ماه ۱۳۲۶ لایحه دولت راجع به تأسیس شرکت واحد هواپیمایی متشکل از شرکت هواپیمایی ایران و شرکت هواپیمایی پارس را با حضور اقای وزیر راه مطرح و گزارش کمیسیون راه را تأیید و تصویب نمود این که خبر آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون دارایی- مشایخی
گزارش از کمیسیون دادگستری به مجلس شورای ملی
کمیسیون دادگستری لایحه تأسیس شرکت واحد هواپیمایی متشکل از شرکت هواپیمایی ایران و شرکت هواپیمایی پارس را با حضور آقای مجلسی کفیل وزارت دادگستری مطرح و خبر کمیسیون راه را تأیید و تصویب نمود این که گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون دادگستری- عمیدی نوری
رئیس- شور اول کلیات مطرح است.
آقای فخر طباطبایی
فخر طباطبایی- عرض کنم ماده ۹۹ آیین‌نامه را عیناً قرائت می‌کنم لوایح قانونی که از طرف دولت پیشنهاد به مجلس شورای ملی می‌شود باید دارای موادی متناسب با اصل موضوع باشد و دلایل آن در مقدمه لایحه ذکر شده باشد هر گاه لایحه‌ای از (منظورم در این قسمت اخیر است) هرگاه لایحه‌ای داری چند ماده یا ماده واحده مشتمل بر اجزائی باشد ارتباط و تناسب کامل با اصل موضوع محفوظ و عنوان لایحه قانونی داشته باشد این لایحه‌ای که مطرح است ماده واحده‌ای است دارای چهار جزء سه جزیش اصلاحی است از ماده دیگری جزء دوم است که در آن ذکر شده که بند ج ماده ۱۱ قانون هواپیمایی کشوری به طریق زیر اصلاح می‌شود این جزء محتاج به یک ماده واحده علیحده است در ضمن ماده واحد یک جزیی از یک ماده دیگر را صلاح کردن به نظر من صحیح نبود و مطابق این ماده ۹۹ نیست حالا بقیه‌اش بسته به نظر آقایان است.
رئیس- این نظری است که کمیسیون داده کمیسیون همیشه می‌تواند هر نظری دارد بدهد این بند را کمیسیون اضافه کرده حق با کمیسیون است و اگر کمیسیون بنا باشد هر چیزی را بنویسند همان را تصویب کند و گزارش بدهد دیگر حق هیچ اصلاحی نداشته باشند که درست نیست.
آقای دکتر شاهکار- موافقید بفرمایید
دکتر شاهکار- جناب آقای فخر طباطبایی که از اعضای مؤثر کمیسیون دادگستری هستند نظرشان این است که صرفاً تمام سرمایه باید متعلق به افراد ایرانی
باشد از نظر این که سرمایه خارجی هم بتواند وارد شود این جمله (اکثریت سهام) از این جهت گذارده شد، تذکر آقا از نظر اصول صحیح است و خیلی آسان است که بند ج را به عنوان ماده ۲ در گزارش بنویسیم صحیح است ولیکن نظرتان هست که در کمیسیون ما برخوردیم به این که ماده ۱۱ به این طرز که تنظیم شده بود و از نظر عبارت و فارسی هم ایراداتی بهش هست فقط ما آن را کردیم اکثریت البته اگر تذکرات ایشان را مجلس شورای ملی وارد بداند ما بند ج را فوری می‌گیریم ماده ۲ (فخرطباطبایی- نمی‌توانید برای این که باید مرتبط به ماده اول باشد) در این بند ۲ این بند ج مربوط به ما نیست خود قانون همین طور است فقط ما آنجا اکثریت سهام را گذاشتیم به جای تمام سهام که در قانون بود که تمام سهام متعلق به افراد ایرانی باشد و ما نوشتیم اکثریت سهام بنابراین بند ج جزء خود قانون است
رئیس- آقای ابتهاج مخالفید بفرمایید.
ابتهاج- بنده تصور می‌کنم که این لایحه ناقص است و آن طوری که بایستی برای رفع حوایج عمومی تنظیم نشده است مثلاً در مقابل این که ۱۵ سال که اینجا حق انحصار داده می‌شود فقط اکتفا شده در ماده واحده می‌نویسد در مدت مذکور حمل‌ونقل هوایی را با رعایت مقتضیات حوایج روز با اصول فنی اداری و سایر وسایل تأمین می‌نماید این به هیچ‌وجه برای ۱۵ سال این ده کافی نیست مثلاً الان شرکت هواپیمایی به آذربایجان که یکی از حساس‌ترین نقاط کشور ما است و یا خراسان هفته‌ای سه روز می‌رود (دکتر امین- دو روز) گیلان منحصر است به تابستان آن هم هفته‌ای دو روز این که هواپیمایی نشد شما ۱۵ سال مقید می‌کنید ما را که هواپیمایی را بدهیم دست یک شرکتی و معلوم نیست عبارت رعایت مقتضیات حوایج روز را هم کی باید تشخیص بدهد الان شما چند روز قبل اینجا یک لایحه‌ای تصویب شد برای باشگاه هواپیمایی کشور و یک اعتباری داده شد که تعدادی هواپیما بخرد و وارد بشود خرید و وارد شد این هواپیمایی که باشگاه هواپیمایی خریده هواپیماهایی است که در هریک از فرودگاه‌های ایران و هر یک از شهرهای ایران بدون داشتن فرودگاه و باند می‌تواند فرود بیاید بنابراین داعی ندارد که ما در خطوطی که این شرکت واحد نتواند پرواز بکند و مسافر ببرد ما آن یکی را هم محروم بکنیم به عقیده بنده که در موقعش پیشنهاد خواهم کرد باید یک مدتی را معین کنیم که مثلاً در ظرف مدت یک سال یا شش ماه اگر این شرکت در تمام خطوط ایران نتواند حوایج را مرتفع بکند آن وقت این حق را از او سلب بشود و این به عقیده بنده بهترین راه برای اصلاح است
مشار- بسیار خوب است پیشنهاد بفرمایید
رئیس- آقای خرازی موافقید بفرمایید
خرازی- البته آقایان محترم استحضار دارند هواپیما یکی از وسایل ارتباطاتی است که امروز در دنیا می‌شود گفت از اولین وسایل ارتباطات است برای این که ممکن است این مطالعاتی که مهندسین قم می‌کنند یک روزی طیارات هم سوختش از اتم بشود و سرعتش هم حالا اگر بین ۲۴ ساعت تا ۳۳ ساعت از تهران می‌روند به امریکا بعد سه ساعته می‌روند و برای مسافرین هم یک ترتیبی می‌دهند که حالشان به هم نخورد یعنی قضیه بیهوشی بهشان دست ندهد که حسن بکنند متأسفانه در کشور ما تا کنون آن توجهی که بایستی به امر هواپیمایی بشود نشده و ملاحظه فرمایید که امروز امریکا که ۵۵ درصد ثروت دنیا را دارد برنامه‌های راه‌آهن را حذف می‌کند و کرایه حمل‌ونقل با هواپیما در امریکا نه دراروپا از قیمت راه‌آهن و اتومبیل ارزان‌تر است برای چه؟ برای این که می‌بینند کاری که فعلاً هواپیما از جهت ارتباط انجام می‌دهد سایر ارتباطات نمی‌توانند انجام بدهند اگر بخواهیم اوضاع اقتصادی‌مان خوب باشد و سرو صورت بگیرد اگر برای امور اقتصادی چهار رکن قایل بشویم مطمین باشید یک رکنش هواپیمایی و ارتباطات است و ارتباطات هم اعم از دریایی زمینی هوایی پست و تلگراف تلفن و تلویزیون و سایر چیزهایی است که بعداً اختراع بشود در کشور ما دو قسمت هواپیمایی داریم یکی هواپیمایی لشکری است که مربوط به ارتش است که همه انتظار داریم با توجهات مخصوصی که اعلیحضرت همایون شاهنشاهی می‌فرمایند در قسمت ارتش هم هواپیماهای ما به حد اعلا و به ترقیات خیلی بیشتری برسند و ما هم از حیث تعداد هواپیما و همچنین هواپیماهایی که آخرین سیستم است و خلاصه به همه چیز مجهز است مجهز بشود حالا می‌خواهند کشتی فضاپیما درست کنند که بشر را به کرات دیگر ببرند لااقل از قسمت هواپیمایی از ممالک مجاور خودمان و ممالک خاورمیانه نباید تقب باشیم و باید هواپیمایی ایران که آمده حالا شرکت واحد شده شرکت هواپیمایی ایران و شرکت پارس آن مساعدت‌هایی که تمام ممالک و دولت‌ها به این قسمت از شرکت‌ها می‌کنند به این شرکت نمی‌شود و لازم است که توجه مخصوصی بشود و کمک بکنند ملاحظه بفرمایید آذربایجان یکی از بزرگ‌ترین استان‌های ما است هفته‌ای یک مرتبه طیاره می‌رود و آن هم بعضی از ایام هم هفته این یک روز که می‌رود ممکن است بگوید این هفته هم طیاره نمی‌رود و مسافرینی که می‌خواهند به تبریز بروند و یا مسافرینی که می‌خواهند مراجعت بکنند از حرکت باز می‌مانند و فرودگاه تبریز هم فرودگاه درجه ۵ نیست چه برسد به درجه ۳ یا ۴ بنابراین بنده عقیده‌ام این است که آقایان توجه بکنند و هر چه می‌توانند به این امر حیاتی که امروز رل عمده ارتباطات را در دنیا بازی می‌کند کمک کنند این شرکت‌هایی که آمده‌اند ضرر داده‌اند و خود جناب آقای ابتهاج هم می‌دانند که این شرکت‌ها چه فعالیتی کردند و خود ایشان چقدر وقت صرف کردند به این شرکت‌هایی که سوئل هستند کمک بشود و مجهز بشوند و می‌توانند حمل‌ونقل داخله ما را اعم از مسافر یا کالاهای باربری چیزهایی که فوری و فوت‌شدنی باشد انجام بدهد.
رئیس- آقای صدرزاده موافقید بفرمایید.
صدرزاده- ممکن است گاهی برای پیشرفت یک منظور و کاری که در مملکت انجام می‌شود یک معافیت‌ها و یک تسهیلاتی را فراهم بکنیم ولی در مقابل باید یک شرایطی وجود داشته باشد که این اشخاصی که از این تسهیلات استفاده می‌کنند در عمل سوء‌استفاده نکنند (صحیح است) مثلاً بنده در ماده واحده می‌بینم که دولت اجازه می‌گیرد که سه فروند هواپیمای خودش را بدهد به یک شرکت واحدی و قیمت آن را برای مدت ۱۲ سال به اقساط دریافت بکند بدون هیچ سودی این خودش یک تسهیل یک نوع ارفاق و یک نوع کمکی است اما در مقابل آن چه دریافت می‌کند؟ یک عبارت سربسته که تقریباً معنای دقیق و صحیحی ندارد یعنی ضمانت اجرایی ندارد و آن این است که مشروط بر این که شرکت هواپیمایی واحد در مدت مذکور حمل‌ونقل هواپیمایی را با رعایت مقتضیات و حوائج موجوده فنی و اداری و سایر وسایل تأمین بکند این فقط یک عبارت است اگر منظور این است که سه فروند هواپیما را بدهید و در مقابلش وسایل تسهیل و آمد و رفت برای نقاط کشور فراهم شود باید شرایطی را دقیقاً معین بکنید و بگویید آقا در مقابل این سه فروند هواپیما که می‌گیری باید اینها را رعایت بکنی به آذربایجان هر روز بفرستد به فارس هر روز هواپیما بفرستد به فارس هر روز هواپیما بفرستد به مشهد هر روز هواپیما بفرستد والا همین جور حاتم‌بخشی کردن من نمی‌دانم چه فایده‌ای دارد در ماده دو در بند اول می‌گوید مؤسسات هوایی که به حمل‌ونقل هوایی اشخاص یا اشیا مبادرت می‌کنند از پرداخت مالیات بر درآمد از عوارض شهرداری معاف باشد (مهندس قباد ظفر- این باید حذف شود) آقا این مردی که آمده است
می‌خواهد این کار را انجام بدهد می‌خواهد منافع ببرد حالا می‌خواهید بگویید که عوارض ندهد مالیات ندهد پس منافعش را محدود بکنید و بگویید که حق نداشته باشد زائد بر آن حد منفعت ببرد که یک منطقی برای آقایان در تصویب این قانون بوده باشد که بگوییم اگر خزانه دولت را از یک مالیات بر درآمدی محروم کردید که در مقابل برای مردم یک تسهیلی فراهم کرده‌اید که مخارج ایاب و ذهاب هوایی را کمتر می‌دهند والا شما بیایید و یک دستگاهی را معاف کنید از مالیات بدون این که کنترلی در عواید او بکنید و یک حدودی لااقل برای او قائل بشوید این کار منطقی ندارد و این عمل یک عمل بی‌جایی است که شما به ضررخزانه دولت می‌کنید و به نقع یک دستگاه یا مؤسسه‌ای می‌کنید و این مصلحت نیست ما اگر چند تا از این بخشش‌ها را بکنیم دیگر مالیات بر درآمدی توی این مملکت نیست بنده موافق هستم برای این که پیشرفت بکند امور هواپیمایی باید کمکی به آن بشود ولی باید اولاً محدود به یک مدتی باشد و ثانیاً هم به یک شرایطی باشد همین طور که مالیات نمی‌دهد باید در مقابل او هم برای مردم تشهیلاتی قائل بشود و یک حساب معینی داشته باشد به نظر بنده این لایحه به این صورت به هیچ‌وجه به صلاح خزانه عمومی مملکت و مردم نیست و اگر اصلاحاتی در آن نشود قابل موافقت نیست
رئیس- آقای مهندس فروهر
مخبر کمیسیون راه (مهندس فروهر)- بنده خواستم خدمت آقایان محترم توضیح داده باشم که شرکت واحدی تشکیل می‌شود برای این است که مثل تمام کشورهای مترقی دنیا یک وسایل هواپیمای مدرن بین‌المللی در دسترس کشور ما قرار بگیرد که بتوانیم در خطوط بین‌المللی به غیر از این شرایطی که الان هست یعنی طیاره‌های کهنه و پرسنل تربیت نشده با خلبان‌های خوب تربیت شده و با اطمینان پرواز بکند پس در اصل مسئله خیال می‌کنیم تمام آقایان موافق هستند که این کار بشود و بعد اگر نظریات اصلاحی هست این لایحه هم با فوریت نیامده است ممکن است آقایان نظریاتی که دارند به صورت پیشنهاد لطف بفرمایند که در شور دوم در کمیسیون تصویب و اصلاح شود که این شرکت هواپیمایی که برای مدت دوازده سال حق انحصاری پرواز خواهد داشت تأمین احتیاجات را از هرحیث بکند که هم احتیاجات داخلی و خارجی کشور از حیث وسیله هوایی تأمین بشود و هم مساعدت‌های لازم به این شرکت بشود
رئیس- آقای دکتر امین موافقید بفرمایید.
دکتر شفیع امین- یکی ازعوامل تمدن و ترقی کشورهای امروزی ارتباطات است وتسهیل در ارتباطات به وسیله هواپیما یکی از وسایل پیشرفت تمدن است که حقیقتاً از هر عملی برای پیشرفت تمدن استفاده شده است ما هم آن اندازه‌ای که امکان بوده است با توجهات
مخصوصه اعلیحضرت همایونی که در تمام قسمت‌ها مخصوصاً در همین قسمت علاقه دارند یا در ارتش همچنین در قسمت حمل‌ونقل هوایی کشوری اقداماتی کرده‌ایم فعلاً دو هواپیمایی داریم که متأسفانه با لزومی که دارد در قسمت‌های مختلفه در خیلی جاهایی که آقایان نمایندگان محترم هم فرمودند وسیله حمل‌ونقل هوایی ندارد مثلاً در آذربایجان هر پانزده روز بیشتر هواپیما نمی‌آید اولاً یک فرودگاهی در آنجا هست که هر چه ما نوشتیم و هر چه خواستیم که این فرودگاه درست شود توجهی نشد و همان طوری که جناب آقای خرازی فرمودند این فرودگاه، فرودگاه درجه پنجم هم نیست و هواپیماها نمی‌توانند بیایند اتفاق افتاده است که طیاره‌ها رفته‌اند تا نزدیکی‌های تبریز و برگشتند در این لایحه در این ماده واحده هم اولاً سانکسیونی نیست که اگر با این تسهیلات این شرکت آمد و انجام نداد خواسته‌های ما را چه بشود برای این که هفته‌ای دو مرتبه بروند به خراسان و یا فارس بروند و نرفتند در این ماده واحده فعلی سانکسیونی یعنی ضمانت اجرایی نیست البته باید تقویب بکنیم باید کمک بکنیم منتهی در مقابل کمکی که دولت با دادن هواپیما و وسایل و معاف کردن از عوارض و مالیات می‌کند در عوض باید یک سانکسیونی باشد ضامن اجرایی باشد که تعیین بکند که در آذربایجان و یا در خراسان یا در اصفهان و یا فارس طیاره‌های شرکت هواپیمایی چند روز یک بار مرتب برود اینها باید وسایل مرتب داشته باشند بنده چند روز پیش که رفتم در آذربایجان چون مرتب نبود فرودگاهش طیاره یک ساعت در روی دریا گشت تا امکان پیدا شد و در بندر پهلوی فرود آمدیم این است که این اشکالات هست بایستی این شرکت تعهد بکند که برای شهرستان‌ها اعم از این که مسافر باشد یا نباشد اعم از این که مسافر دو نفر باشند یا بیشتر باشند موظف باشد در روزهای معین در ساعات معین برود و وسایلی داشته باشد که با بدی هوا هم بتواند مثل سایر جاها بروند و در فرودگاه‌ها نشسته و حرکت بکنند البته برای منافع اینها باید کمک کرد اما اینها نفع خودشان را می‌خواهند اینها تاجرند و می‌خواهند منفعت کنند بایستی تقویت بشوند ولی باید یک محدودیتی باشد یک شرایطی باشد و بعد این طور عمل بشود
رئیس- آقای دکتر پیر نیا مخالفید بفرمایید
دکتر پیرنیا- عرض بنده هم در تأیید بیانات همکار محترم جناب آقای صدرزاده راجع‌به این است که این قرارداد اصولاً به صورت یک جانبه تهیه شده (صحیح است) معنی یک جانبه بودن این است که یک مزایایی که حقاً برای توسعه هواپیمایی لازم است در اینجا نوشته شده و ذکر شده ولی آن خدماتی را که این شرکت باید انجام بدهد و قیمت این سرویس یعنی بچه ترتیب این خدمت را در اختیار مردم مملکت بگذارد اینجا تصریح نشده است موضوعی را که بنده به خاطر دارم که می‌خواستم به همکاران محترمی که در کمیسیون راه تشریف دارند به عرض‌شان برسانم و آن این ست که در حدود ۱۲ سال پیش (این موضوع را جناب آقای مخبر کمیسیون توجه بفرمایند) در ۱۲ سال پیش یک همچو فکری راجع‌به یک شرکت هواپیمایی با انحصار در دستگاه دولت به وجود آمده بود و در آن موقع یک کمیسیونی مأمور تنظیم قانون مربوط به این فکر شد و بنده هم به سمت نماینده دولت در آن کمیسیون شرکت داشتم و در آنجا یک طرح مفصلی تهیه شد که عینش الان در وزارت راه و وزارت پست و تلگراف وجود دارد و همان نظریاتی را که نمایندگان محترم اینجا اشاره فرمودند یعنی آن وظایفی را که در مقابل این مزایا شرکت به عهده دارد از قبیل دایر کردن سرویس هواپیمایی و قیمت بلیط هواپیما در آن طرح با نظر متخصصین مربوطه به تقصیل ذکر شده است و بنده می‌خواستم اینجا تذکر بدهم که در موقعی که این لایحه در شور دوم مطرح است کمیسیون راه به دولت مرقوم بفرمایند آن طرحی را که در حدود ۱۲ سال پیش تهیه شده بیاورند به کمیسیون و تصور می‌کنم برای راهنمایی کمیسیون از لحاظ تأمین نظریات آقایان نمایندگان مجلس مفید واقع بشود.
رئیس- آقای سعید مهدوی مخالفید؟
(سعید مهدوی- بلی)
آقای ارباب مهدی- مخالفید
ارباب مهدی- بلی
رئیس- آقای مهدوی بفرمایید
سعید مهدوی- در این قسمت تردیدی نیست که اوضاع هواپیمایی کشوری خوب نیست و هر کسی طالب این است که اصلاحاتی بشود و در این هم نباید تردیدی داشت که در تمام دنیا مهمول است دولت با این شرکت‌های هواپیمایی کمک‌هایی می‌کند و نسبت به این شرکت‌هایی هواپیمایی اگر دولت یک کمک‌های بیشتری نکند به خودی خود نمی‌توانند تأمین خرج‌شان را بکنند حتماً باید مزایایی برایش قائل شوند اما این فکر پیش می‌آید که وقتی دولت به این فکر افتاد که اینها را از مالیات و عوارض معاف بکند و کمک‌های دیگر بهشان بکند در مقابل چه وظایفی از نقطه‌نظر این دستگاه مردم باید احساس کنند اگر وضعیت همان طوری که جناب آقای صدرزاده فرمودند به صورت فعلی باشد و همین طور ادامه پیدا کند که فایده‌ای ندارد با ملاحظه این لایحه این فکر پیش می‌آید که ممکن است خود شرکت هواپیمایی یک تقاضایی کرده و پیشنهادهایی داده است که بیایید به من یک چنین کمک‌هایی بکنید من هم در مقابل وضعیت خودم را به این ترتیب اصلاح می‌کنم در این لایحه چنین چیزی دیده نمی‌شود بنده به خاطرم می‌آید در کمیسیون دارایی که پارسال بودم یکی از ایرادات بنده این بود که در بند ۳ در این لایحه قید شده است (که پس از تأسیس شرکت واحد) این شرکت واحد چه جور شرکتی است که در طرف ۲ سال که در این لایحه مشغول صحبت در اطرافش هستیم هنوز تأسیس نشده و ما اجازه می‌دهیم سه طیاره و ایکانت را به شرکت واحد اختصاص بدهند این شرکت واحد هم بهتر این بود که شرکت خود را تأسیس می‌کردند و شرایطی که برای اصلاح وضع خودشان در نظر می‌گرفتند که دچار این وضعی که تا به حال بودیم دیگر نبودیم آن وقت البته بنده هیچ‌گونه عرضی نداشتم و نسبت به شرکتی که اصلاح بکند وضعیت هواپیمایی ایران را موافق هستم و تمام آقایان هم موافق هستند اما این وضعیت به چه ترتیب است معلوم نیست لازم بود که شرایطی که او باید انجام بدهد ذکری در این لایحه می‌شد.
رئیس- آقای مهدی ارباب
مهدی ارباب- مفهوم این لایحه این است که منافع اشخاص کاملاً محفوظ است ولی منافع مردم هیچ رعایت نشده است از این معافیت‌هایی که قائل شده‌اند که در جای خود بی‌نظیر است مثلاً سی میلیون تومان پول طیاره را دولت تعهد می‌کند و یا می‌دهد و ده سال یا ۱۲ سال می‌گیرد این یک مساعدت‌هایی است که در قبال آن باید ببینند مردم چه قسم منتفع می‌شوند ولی آن طرفش حساب نشده کما این که الان نرخ هواپیماهای داخلی با توجه به مسافت راه‌ها به مراتب از نرخ هواپیماهای خارجی گران‌تر است در حالی که داخلی حقوق مالیات بنزین نمی‌دهد یک مزایایی دارد و همین الان دارند استفاده‌هایی می‌کنند آن وقت که دربست استفاده می‌کنند معلوم نیست چه وظایفی دارد الان پروازهای داخلی را تقریباً موقوف کرده‌اند و تمام مسافرین خارجی می‌گیرند الان مردم جنوب اگر اداره هواپیمایی ارتش کمک نمی‌کرد به کلی محصور بودند چون راه زمینی که ندارند با راه هوا پانزده روز یک مرتبه یک کمکی به آنها نمی‌شود اگر شرایطی نباشد فردا هزار عذر می‌تراشند که فرودگاه درست نیست هوا درست نیست و شروع می‌کنند با خارجی‌ها رقابت کردن در حالی که باید همه آزاد باشند و انحصاری نباشد اینها که مزایای زیادی دارند سی میلیون تومان پول طیاره را ازش استفاده می‌کنند یک طرف از لحاظ بنزین و خرج داخلی طرف دیگر مالیات نمی‌دهند آن وقت با این حال انحصاری هم هست لااقل این مزایا را که خواهد داشت انحصاری نباشد که اگر یک هواپیماهای خارجی حاضر شده برود بندرعباس برود شیراز خواست برود آزاد باشد رقابت کند که مردم از این رقابت استفاده کنند بنده این لایحه را با این همه مزایا و با این همه معافیت‌ها مخالف مصلحت مردم می‌دانم و امیدوارم آقایان توجه بفرمایند دو فقره پیشنهاد هم تقدیم کرده‌ام به مقام ریاست من نمی‌دانم که یکسره مالیات نگیرید و معاف کنید کمک کنید برای چی برای کی هر روز یکی از اینها را می‌آورند ما می‌گوییم یک خرج بهداری در یک ناحیه‌ای باید بکنید می‌گویند بودجه نداریم خوب آقا اینها بودجه است این رعایت‌های کلی را باید کرد و بنده شدیداً مخالفم با این ترتیب باید کاری کرد که حقوق مردم محفوظ بماند
رئیس-پیشنهاد کفایت مذاکرات رسیده که قرائت می‌شود
(به شرح زیر قرایت شد)
مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی
پیشنهاد می‌نمایم مذاکرات کافی باشد مهندس هدایت
رئیس- آقای مهندس هدایت
مهندس سعید هدایت- بنده خیال می‌کنم که تمام آقایان نمایندگان محترم موافق باشند که یک شرکت آبرومند هواپیمایی در ایران به وجود بیاید و چون همه از وضع ناراضی هستند (مهندس اردبیلی- اما اختصاصی نباشد) اختصاصی نباشد فعلاً شور اول است بنده خیال می‌کنم که آقایان با اصول موافق باشند پیشنهادی که دارند بفرمایند می‌رود در کمیسیون و مطرح می‌شود و البته پیشنهادات مفید آقایان مورد توجه واقع خواهد شد و روی اصول بنده خیال نمی‌کنم آقایان مخالفتی داشته باشند که یک شرکت ایرانی که اکثریت سهامش دست ایرانی باشد برای هواپیمایی به وجود بیاید همان طوری که در تمام ممالک دنیا هست این کار مایه آبرومندی مملکت است و باعث سرفرازی مملکت است البته یک مطالبی جناب آقای ابتهاج فرمودند و توضیح دادند که مقید بکنید شرکت را این را هم باید در نظر گرفت و مقید کرد شرکت را اولی در مقابل آن باید کارهایی که تسهیل می‌کند کار هواپیمایی را مثلاً فرودگاه‌ها و مثالهم اینها را هم باید توجه کرد بنده می‌بینم که مسئله فرودگاه‌های شهرستان‌ها در حال وقفه مانده است از جمله تبریز است که ملاحظه فرمودید که کار نمی‌کنند و مانده است و کارهای دیگر را هم دولت باید به موازات محدود کردن شرکت بکند و خیال می‌کنم آقایان موافقت بفرمایند که پیشنهادات قرائت بشود و برود به کمیسیون
رئیس- آقای صارمی
(صارمی- عرضی ندارم) رأی گرفته می‌شود به کفایت مذاکرات آقایانی که موافقند قیام بفرمایند
(اکثر برخاستند) تصویب شد. پیشنهادات قرائت می‌شود
(به شرح زیر قرائت شد)
پیشنهاد می‌نماید که تبصره ذیل به لایحه تشکیل شرکت واحد هواپیمایی اضافه گردد
تبصره- دولت مکلف است ترتیبی اتخاد کند تا خلبانان و مأمورین فنی هواپیمایی از مقررات بیمه و بیمه‌های اجتماعی طبق قواهد بین‌المللی که برای این صنف موجود است استفاده نمایند
سلطانی- بهبودی اینجانبان پیشنهاد می‌نماییم که بند یک ماده واحده قانون تشکیل شرکت واحد هواپیمایی از سایر قسمت‌ها تجزیه و حذف گردد بهبودی سلطانی پیشنهاد می‌نماید تبصره زیر به ماده واحده لایحه شماره ۱۷۸۲۱ موضوع تشکیل شرکت واحد هواپیمایی اضافه گردد
تبصره- مسافرینی که به وسیله هواپیما به هزینه دولت یا مؤسسات وابسته به دولت مسافرت می‌کنند و همچنین بارهایی که به وسیله هواپیما به هزینه دولت یا مؤسسات وابسته به دولت حمل می‌شود در خطوطی که هواپیماهای شرکت واحد هواپیمایی پرواز می‌کند منحصراً به وسیله شرکت باید انجام گیرد
بهبودی- سلطانی پیشنهاد می‌نماید که بند ۳ لایحه شرکت واحد هواپیمایی به ترتیب زیر اصلاح شود بند ۳ شرکت‌های هواپیمایی ایرانی که این که مشغول کار می‌باشند یا آن که بعداً تأسیس شوند موظفند در شرایط مساوی الخ بهبودی سلطانی پیشنهاد می‌کنم تبصره ذیل به لایحه ۱۷۸۲۱ اضافه شود: شرکت هواپیمایی ایران و شرکت هواپیمایی پارس مکلف است پس از تصویب این قانون برنامه لااقل هفتگی سرویس هواپیمایی به بندرعباس را اجرا نماید در صورت تخلف از مزایای این قانون محروم خواهند شد مهدی ارباب- مقام محترم ریاست معظم اینجانب پیشنهاد می‌نمایم در ماده واحده بعد ازجمله مشروط به این که به شرح زیر اصلاح شود: مشروط به این که شرکت هواپیمایی واحد در ظرف مدت سه سال کلیه احتیاجات حمل‌ونقل هوایی کشور را تأمین نماید
تبصره- یک بعد از انقضای مدت مذکوره در ماده یک چنانچه شرکت نتواند احتیاجات هر یک از خطوط هوایی را طبق تشخیص اداره کل هواپیمایی کشوری تأمین نماید پروانه مذکور در ماده ۱۷ قانون هواپیمایی به شخص یا اشخاص دیگری داده می‌شود ابتهاج پیشنهاد می‌کنم در بند ۱ بعد از جمله «از پرداخت مالیات» اضافه شود به نحوی که در تبصره ۱۰ و بندهای مربوطه ماده ۸ قانون مالیات بر درآمد مصوب ۱۶ فروردین ۳۵ مصرح است
پناهی- مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی
اینجانب پیشنهاد می‌نمایم در ماده واحده قبل از جمله به شرایطی که صلاح بداند جمله (به قیمت تمام شده) به ماده علاوه شود
اردلان- مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی
اینجانب پیشنهاد می‌نمایم بند زیر به ماده واحده اضافه شود بند تعرفه حمل‌ونقل هوایی باید به تصویب اداره کل هواپیمایی کشوری برسد.
ابتهاج- پیشنهاد می‌کنم تبصره ذیل به ماده واحده اضافه شود پروازهای داخلی انحصاری نیست و حق عموم از استفاده از رقابت شرکت هواپیمایی محفوظ خواهد بود.
مهدی ارباب- مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی
اینجانب پیشنهاد می‌نمایم تبصره زیر به ماده واحده اضافه شود:
به تبصره شرکت موظف است سه فروند هواپیمای وایکانت مذکور در ماده واحده را نزدیکی از شرکت‌های معروف به بهای حقیقی بیمه نماید.
ابتهاج- مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی
پیشنهاد می‌کنم بند یک ماده واحده تأسیس شرکت واحد هواپیمایی به طریق زیر اصلاح شود بند ۱ مؤسسات ایرانی که به حمل‌ونقل هوایی طبق ماده واحده اشتغال دارند معادل عوارض و گمرک بآنها کمک مالی بشود خزیمه علم
رئیس- لایحه با پیشنهادات برای شور دوم به کمیسیون فرستاده شود
۱۰- طرح فوریت لایحه اصلاح ماده اول قانون اصلاح قانون توسعه معابر و استرداد فوریت آن به وسیله آقای معاون نخست‌وزیر
رئیس- در لایحه اصلاح ماده اول قانون توسعه معابر که تقدیم شده تقاضای یک فوریت شده لایحه قرایت می‌شود و فوریت آن مطرح می‌شود
(به شرح زیر خوانده شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی
چون قسمتی از قانون اصلاح قانون توسعه معابر مصوب اول تیرماه ۱۳۲۰ با احتیاجات فعلی شهر تهران وفق نمی‌دهد و با توسعه روزافزون شهر و لزوم وسعت اغلب خیابان‌ها و کوچه‌ها و گردشگاه و اماکن عمومی و محل برای پارک اتومبیل و نصب ترانسفورماترهای برق شهرداری ناگزیر در خرید زمین‌ها و خانه‌هایی است که در حدود نقشه اصلاحی بالا قرار می‌گیرد و مالکین نیز قیمت‌های گزاف و غیر عادلانه پیشنهاد می‌نمایند که استفاده از قانون فعلی مقدور نیست لذا برای انجام منظور و رفع نیازمندی شهرداری‌ها و کمک به زیبایی و اصلاح شهرها لایحه‌ای مبنی بر اصلاح ماده اول تیرماه سال ۱۳۳۰ با قید یک فوریت جهت تصویب تقدیم می‌گردد. نخست‌وزیر. وزیر کشور لایحه اصلاح ماده اول قانون اصلاح قانون توسعه معابر ماده اول قانون توسعه معابر مصوب اول تیرماه ۱۳۳۰ به شرح زیر اصلاح می‌شود:
ماده اول- هرگاه شهرداری‌ها توسعه یا اصلاح یا احداث برزن. خیابان. میدان. گذر. کوی. انهار یا قنوات را برای تسهیل آمد و شد یا زیبایی شهر و یا برای سایر نیازمندی‌های شهر و همچنین اواضی و محل‌هایی را جهت ایجاد پست ترانسفورماتور برق (مشروط بر این که برق شهر مربوط به شهرداری باشد) لازم بدانند طبق مقررات این قانون رفتار خواهد شد
رئیس- آقای دکتر شاهکار مخالفید بفرمایید
دکتر شاهکار- فعلاً فقط فوریت مطرح است همین طور که آقای مشایخی و آقای مهندس هدایت فرمودند بنده هم اینجا عرض می‌کنم که این قانون را خیلی توی پرانتز و پیچیده نوشته‌اند ولی به طور کلی با هر گونه عملی که شهرداری فعلی بخواهد بکند بنده مخالفم البته با تزیین شهر با نگاهداری شهر با تعیین محل برای نصب ترانسفورماتور هیچ عقل سلیمی مخالف نیست اما با این طرز قانون آوردن و با این فوریت مخالفم بنابراین تقاضا می‌کنم یا دولت پیشنهاد خودش را پس بگیرد و فوریتش را بردارد و یا نمایندگان محترم با فوریت این لایحه موافقت نکنند
رئیس- آقای مهندس هدایت مخالفید؟
مهندس هدایت- بله
رئیس- آقای ارباب ارباب مخالفم
رئیس- آقای عمیدی نوری
عمیدی نوری- مخالفم
رئیس- آقای احمد مهران مهران مخالفم
رئیس- آقای دکتر مشیر فاطمی
دکتر مشیر فاطمی- بنده به عنوان موافق صحبت می‌کنم
رئیس- عنوان موافق یا مخالف؟ دکتر مشیر فاطمی موافق
رئیس- بفرمایید
دکتر مشیر فاطمی- عرض کنم چون یک پیشنهادی است که دولت کرده است عقیده بنده این است که اولاً آقای وزیر کشور تشریف بیاورند اینجا توضیح بدهند که علت فوریتش چیست ولی با یک فوریت باشد یا بدون فوریت به عقیده بنده فرق زیادی نمی‌کند برای این که در هر حال باید به کمیسیون برود ولی حالا اگر دولت حتماً فوریت می‌خواهد بنده عقیده‌ام این است که وزیر کشور توضیح بدهد که علت فوریتش چیست؟
رئیس- آقای ذوالفقاری معاون نخست‌وزیر (ذوالفقاری) دولت موافق است که فوریتش پس گرفته شود (احسنت، احسنت( رئیس- بنابراین به طور عادی به کمیسیون فرستاده می‌شود
۱۱- بیانات بعد از دستور آقایان دکتر مشیر فاطمی تیمور تاش دولت‌آبادی صدرزاده
رئیس- چون در دستور امروز دیگر چیزی نیست اگر آقایان مطالبی داشته باشند می‌توانند بر طبق تبصره ۲ ماده ۶۶ تا ساعت دوازده هر یک ده دقیقه صحبت بفرمایند آقای دکتر مشیر فاطمی
دکتر مشیر فاطمی- بنده عرضی که داشتم و از حضور همکاران محترم تقاضا داشتم این است که موضع پیشنهاد دولت راجع به استفاده از پشتوانه برای وام‌های کشاورزی را با علاقه‌ای که تمام نمایندگان محترم دارند در کمیسیون‌ها یک کاری بکنند که این موضوع قبل از شب عید از تصویب مجلس شورای ملی بگذرد که بتوانند استفاده بکنند (مهندس دهستانی- کمیسیون کشاورزی کارش رانجام داده است) چون همه آقایان علاقمند هستند حالا که دولت لایحه‌اش را آورده طوری در کمیسیون رسیدگی شود که تصویب آن هم در مجلس انجام شود و قبل از شب عید این کار انجام شود
رئیس- آقای تیمورتاش
تیمورتاش- آنچه که بر بنده محسوس است وام‌هایی که دولت می‌خواهد به بانک کشاورزی بدهد یعنی برای ازدیاد سرمایه بانک کشاورزی می‌دهد برای این است که عقیده‌مند هستند که این کار باید بشود و استدلال هم این است که پایه بقای مملکت کشاورزی است بنده عرایضی را که حالا می‌خواهم بکنم در نظر داشتم موقعی که موضوع کمک به خشخاش‌کاران مطرح بود عرض کنم آقایان از این که شما می‌خواهید از طریق ازدیاد سرمایه بانک کشاورزی یا ازطریق دیگری به کشاورزان نمی‌گویم به مالکین بزرگ (کدیور- بفرمایید چه عیب دارد) انشاءالله به موقعش خواهم گفت این به عقیده بنده به خودی خود عملی نیست مگر این که موجباتی فراهم بشود که فرآورده محصول کشاورزان خریداری بشود یعنی
این چیزی را که آنها به وجود می‌آورند و تولید می‌کنند و مایه ازدیاد ثروت ملی این کشور باید باشد برعکس موجب فقر و فلاکت خود این بدبخت‌ها نشود آقایان دولت آمد گفت که من گندم می‌خرم من غله می‌خرم به فلان قیمت هم می‌خرم امروز این می‌گویند چون ما سیلویمان پر است دیگر گندم نمی‌خریم شأن نزول این امر این نبوده است سیلوها پر بشود شأن نزول این امر این بوده است که کشاورز بتواند محصولی هم داشته باشد که اسمش دولت است (صحیح است) در همه جای دنیا هم شأن نزول تثبیت قیمت‌ها همین است ملاحظه بفرمایید اخیراً دولت آمریکا برای این که ثروت ملی و درآمد واقعیش باقی و برقرار بماند و به علت این که زیاد خریده است تا به حال و سورپرو دوکسیون یعنی اضافه تولید در کشورش نباشد می‌دانید آقایان چه کرده است؟ رفته است به کسی که سیب و گلابی می‌کارد و یا گندم و جو می‌کارد یا پنبه می‌کارد می‌گوید این مقدار زمینت را انکار ولی پول محصولی را که بر نمی‌داری من به تو می‌دهم چرا این کار را می‌کند؟ برای این که او علاقمند به این است که ملتش دارا باشد نه این که سیلوی او پر بشود امروز شما هر گونه کمکی که بخواهید از طریق بانک کشاورزی از طریق فلان جا به کشاورزی بدهید این کشاورز بدبخت چه باید بکند این باید با فعالیتش تولید درآمد بکند در مقام ازدیاد تولید باشد این تولید وقتی روی دستش بماند و خریدار نداشته باشد چه حاصلی دارد؟ (صحیح است)
شما از این جناب آقای وزیر گمرکات بپرسید شما که می‌گویید مالکین می‌خواسته‌اند گندم به شما نفروشند امروز که می‌گویید سیلوی من پر است دیگر نمی‌خرم آیا شأن نزول تثبیت قیمت این بوده است؟ آیا منظور از کمک بانک کشاورزی به کشاورزان این است که محصولش را بگذارد در انبار بگندد اگر منظور این ست بنده عرضی ندارم همین کار را بکنید همین رویه را پیش بگیرید اگر منظور یک سیاست ازدیاد تولید و ازدیاد ثروت ملی است آقایان یک دولتی که می‌آید می‌گوید من حامی کشاورزی هستم آن چنان من حامی صنعت هستم باید خودش به خودش این زحمت را بدهد و همان طور که در همه جای دنیا عمل می‌کنند بگوید من خریدار هستم البته قیمت متعادل قیمت متعارف قیمت منصفانه‌ای قائل شود بگوید اگر کسی نخرید بیاور من می‌خرم (دکتر رضایی- و یا تفاوت قیمت را بدهد) و یا تفاوت قیمت را بپردازد منظور بنده این است که دولتی که می‌خواهد یا می‌گوید من می‌خواهم تولید را اضافه بکنیم باید بگوید که بیاور من می‌خرم نه این که محصولت بگندد و در انبار از بین برود و تازه مزید بر علت بشود و آن وام کشاورزی را از طریق فروش گاو و گوسفندت بدهی این عرایض بنده بود و توجه دولت را جلب می‌کنم و از آقای ذوالفقاری استدعا می‌کنم که توجه دولت را به این موضوع جلب بفرمایند و بگویند یک سیاست روشنی برای ما بیاورند اگر منظور این است که تولید زیاد شود این کار دنباله آن است لازمه و وسیله آن است اگر منظور این است که به اندازه‌ای که شما حاجت دارید مردم فراهم بکنند دیگر اسمش را ازدیاد تولید نگذارید (احسنت)
رئیس- آقای دولت‌آبادی
دولت‌آبادی- بنده از وقتی که فعلاً نصیبم شد می‌خواستم این استفاده را بکنم که راجع‌به موقعیت مستخدمین دولت صحبت کرده باشم کار مستخدمین دولت و تبعیضی که در این چند سال اخیر روی اشل‌های مختلف حقوق پیش آمده است که بعضی به اصطلاح حقوق‌شان زیاد شده است و بعضی استفاده نکرده‌اند می‌خواهم عرض کنم که این تبعیض اثرش در اجتماع از کمکی که به آن دسته شده است چند برابر بیشتر است و هیچ معنی ندارد به یک مستخدمی در پست و تلگراف و در وزارت دارایی یک ثلث حقوق مستخدمی را بدهیم که در جای دیگری خدمت می‌کند برای این کار شکایت‌های بسیاری از مستخدمین دولت به من رسیده است که اگر شکایت‌ها راجع‌به کنند خزوارها خواهد شد یا دولت در این باره صحبت شده است و البته وعده داده‌اند که در این سال نو تعادلی در بودجه در پرداخت حقوق مستخدمین دولت پیش بیاید و تا حدی رفع نگرانی را بکنند اضافه حقوق‌هایی هم که به بعضی از مستخدمین داده شده است باید بگویم که اضافات پزشکان که متأسفانه در سال ۳۵ تأدیه نشده است مجلس تصویب کرده است سازمان برنامه هم موافقت کرده است که بدهد بدبختانه نداده‌اند و بایستی بدهند نسبت به وضع خدمتگزاران فرهنگ کمک‌هایی با تصویب مجلس شورای ملی و علاقمندی کامل شده است همه اینها بجا ولی متأسفانه بی‌حسابی محیط و زندگی به حدی است که هر وقت فی‌المثل یک ریال برحقوق مستخدم اضافه می‌شود این وظیفه دولت است که جلوگیری کند بایستی نظارتش را مخصوصاً در مایحتاج اولیه زندگی یعنی خوراک و پوشاک و منزل خیلی از این دقیق‌تر بکند خاطرم هست که چندی قبل صحبت شد که چه باید کرد بنده روی مطالعات دقیقی به مناسبت وقتی که مسئولیتی داشتم یک شرحی برای این کار نوشتم و به وزارت کشور دادم و گفتم بیایید ادارات مختلفی که در وزارتخانه‌های مختلف برای تثبیت قیمت‌ها و آمار دارید اینها را متمرکز کنید به شرط این که یک بودجه‌ای برای آن نتراشید اطلاعاتی کسب کنید و ببینید که مواد اولیه زندگی در کجاها به دست می‌آید و به چه قیمت‌هایی به دست می‌آید شما می‌توانید ببینید چه دارید و طرز تقسیمش را می‌توانید پیش‌بینی کنید و منافعش را هم محدود بکنید حالا هم عرض می‌کنم اگر دولت بخواهد براساس موضوع توجهی کرده باشد و آن توجه مؤثر باشد چاره جز این نیست که مایحتاج اولیه زندگی را تحت مراقبت دقیق قرار بدهد و از این سوء‌استفاده‌های بین جلوگیری کند والا اگر شما بیایید به مستخدم ده تومان صدتومان هزار تومان اضافه حقوق بدهید و زندگی او باز تحت کنترل نباشد هیچ وقت وضع زندگی او درست نمی‌شود و باز دو برابر نرخ‌ها بالا می‌رود و معلوم نیست این مسابقه کارش به کجا خواهد رسید این اضافه‌ای که ما بدهیم واو نتواند زندگیش را تأمین بکند مستخدم دولت پنج سال پیش از این توانسته است یک اطاق اجاره بکند با بیست تومان امروز باید یک اطاق اجاره بکند با ۸۰ تومان ما که حقوق او راچهار برابر نکرده‌ایم پس باید دولت این عدالت را در تمام شیون و امور محفوظ بدارد و حساب زندگی را بکند والا معنی ندارد که ما هر روز بیاییم اضافه حقوق بدهیم به ناچار مالیات تحمیل بکنیم و به ناچار فعالیت مردم را از بین ببریم این یکی از مطالبی بود که می‌خواستم عرض کنم. یکی دیگر از مسائل اساسی که قابل کمال توجه است این است که کنترلی در واردات ما نیست این مطلبی راکه بنده عرض می‌کنم موضوع خیلی روشن و ساده‌ای است و آن اجازه ورود کامیون و اتومبیل و مخصوصاً اتومبیل‌های لوکس است بنده پارسال در اروپا بودم بسیار از ممالک بزرگ اروپا را دیدم و من با صراحت کلام عرض کنم در ممالکی که کمپانی‌های بزرگ اتومبیل‌سازی دارند این طور مثل مملکت ما هرج‌ومرج و بی‌حسابی نیست مملکت ما کلکسیون تمام اتومبیل‌های تمام دنیا است آقایان به این نکته‌ای که عرض می‌کنم استدعا می‌کنم چند دقیقه توجه بفرمایید کی جز ما که اینجا نشسته‌ایم یا دولت که مسئول اجراییات و مصوبات ماست می‌تواند مشکل مردم را حل کند؟
جز از ما کیست؟
اگر انجام وظیفه نشد مکرر عرض کرده‌ام درست نیست باید این مطلب را توجه بکنیم حساب بکنیم که این خانه صادرات و وارداتش در چه وضعی است کامیون‌ها به قدر حاجت بیاید یک مملکتی که خودش سازنده اتومبیل نیست باید به قدر حاجتش خریداری کند امروز یک اتومبیلی می‌آییم می‌خریم سیستم ۱۹۷۵ به ۳۰ هزار تومان چهل هزار تومان فقط با تغییر مدل یعنی از ۱۹۷۵ به ۱۹۵۸ شما اگر اتومبیلی خریده باشید و در گاراژ گذاشته باشید اگر آن را به چهل هزار تومان خریده باشید به بیست هزار تومان می‌خرند آقا این را کی می‌دهد فقط از هستی مردم داده می‌شود این سالی چهارصد میلیون تومان تفاوت دارد می‌گویید دولت چه بکند؟ بنده راهنمایی می‌کنم من رسم عیب‌جویی بدون راهنمایی ندارم مملکت ما احتیاج دارد بر دو فرم کامیون یکی کامیون برای بارکشی یکی کامیون‌های کوچک برای داخل شهرها این را با دو کمپانی قرار بگذارید قیمت را هم ارزان‌تر خواهند داد اینجا بیایند دستگاه‌های تعمیراتی هم در همه جا درست بکنند و منحصراً همین دو نوع کامیون وارد شود از نظر اتومبیل هم مملکت احتیاج دارد به دونوع سه نوع ماشین‌های کوچک برای تاکسی با یکی دو مملکت قرارداد ببندید که دستگاه‌های تعمیر وسیع در تمام مملکت بگذارند تخفیف هم بدهند حاجت مملکت را هم برآورند اتومبیل‌های لوکس و مواری هم محدود بشود به دو نوع که فروشنده‌ها دستگاه‌های تعمیر و گاراژهای بزرگ دایر کنند و در قیمت هم تخفیف بیشتری بدهند رفع حاجت مملکت هم بشود این عقیده بنده است دولت باید تمام همش را مصروف این کار بکند تنها با این کار سالی چهارصد میلیون تومان هزینه تغییر مدل از این مملکت برداشته می‌شود این دو مطلبی بود که بنده عرض کردم و دلم می‌خواهد درش توجه بشود هم به کار مستخدمین دولت از نظر ایجاد یک تعدیل واقعی در کارشان و راحتی در زندگی‌شان نسبت به صادرات هم که ما نداریم توجه بیشتری شود از راه حمایت مصنوعات داخلی و هم آنچه را که حاجت نداریم مثل عروسک‌بازی نیاورند به این ملت تحمیل بکنند و این بدبختی پیش نیاید چند دقیقه دیگر که از وقت من باقی است خواهش می‌کنم اجازه بفرمایید که آقای صدرزاده صحبت کنند
رئیس- خود آقای صدرزاده می‌توانند صحبت کنند احتیاجی به واگذاری وقت نیست. آقای صدرزاده
صدرزاده- بودجه دولت متعادل نیست من گمان می‌کنم خود دولت فعلی به این معنی واقف نیست برای این که اگر واقف بود یک قدری جلوی خرج‌های زیادی را می‌گرفت این کارها خودش دلیل بر این ست که دولت به این امر اعتنا ندارد جناب آقای ذوالفقاری این تذکر را می‌خواستم بدهم یک نامه‌ای از انجمن شهر لارستان به بنده رسیده که تقدیم می‌کنم در اینجا خواهش کرده‌اند که در موقعی که جناب آقای نخست‌وزیر و هیئت دولت به فارس می‌روند به لارستان هم تشریف ببرند و وضع آنجا را ببینند بنده می‌خواهم تذکر بدهم که یک از نقاط که دور افتاده است لارستان است اضافه بر این در اینجا می‌نویسد از سال
۱۳۲۲ یعنی ۱۴ سال قبل از این ما تقاضای بانک کشاورزی کرده‌ایم و هنوز تأسیس نشده است بیچاره‌ها خبر ندارند که پولی که باید برای سرمایه بانک کشاورزی تخصیص داده شود به صورت عمارت ده طبقه کنار پارک شهر در آمده است (دکتر بینا- ۱۸ میلیون تومان خرج کرده‌اند) ۱۸ میلیون؟ خبر نداشتند اگر خبر داشتند این را نمی‌فرستادند علاوه بر این عقب‌افتادگی‌ها آقایان مسبوق هستند که دو سال قبل این ناحیه گرفتار یک زلزله سختی شده و این مزید بر بیچارگی آنجا شده است می‌خواستم تقاضا کنم که وقتی هیئت دولت تشریف می‌برند به فارس یک ترتیبی برای کار مردم آنجا بدهند
رئیس- آقای صارمی
صارمی- عرضی ندارم
۱۲- تعیین موقع جلسه بعد- ختم جلسه
رئیس- جلسه را ختم می‌کنیم جلسه این ده روزسه‌شنبه خواهد بود دستور جلسه لوایحی است که در دستور است
(مجلس مقارن ظهر ختم شد)
رئیس- مجلس شورای ملی - رضا حکمت