مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۰ اردیبهشت ۱۳۵۲ نشست ۱۰۸
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و سوم | تصمیم‌های مجلس | قوانین برنامه‌های عمرانی کشور |
مذاکرات مجلس شورای ملی
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز ۲۰ اردیبهشت ۱۳۵۲ نشست ۱۰۸
صورت مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی روز پنجشنبه (۲۰) اردیبهشت ماه ۱۳۵۲
فهرست مطالب:
| مجلس ساعت نه صبح به ریاست آقای مهندس عبدالله ریاضی تشکیل گردید. |
- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل
۱- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل.
رئیس- اسامی غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود.
غائبین با اجازه
- آقایان دکتر ابوالهدی، محمد علی آموزگار، اوحدی، اولیاء، دکتر برومند، غلامرضا بهادری، مهندس پروشانی، پرویزی، پیرزاده، دکتر توانا، جهانشاهی، مهندس حسین خسروی، دکتر خسروی، دکتر خطیبی، خورشید، داروئی، دشتی، دکتر رفیعی، ساگینیان، دکتر سعید، شاهنده، شیخ بهائی، شیخ رضائی، صائب، حیدر صائبی، دکتر صالحی، دکتر ضیائی، طباطبائی دیبا، غضنفری، فرنود، فضائلی، فیصلی، خانلر، قراچورلو، کسرائی، دکتر کیان، کیوان، محدث زاده، دکتر محققی، دکتر مدنی، اکبر مسعودی، مصطفوی نائینی، مظاهری، مظهری، دکتر معظمی، مهدوی اردستانی، دکتر وحیدنیا، خانم اقبال.
غائبین مریض
- آقایان دکتر دادفر، سمیعی، کورانلو، موقر، مهرزاد، نجد شیبانی، نیک پور، خانم پیرنیا.
- بیانات قبل از دستور آقایان: رشیدی، ریگی، اوحدی، احتشامی
۲- بیانات قبل از دستور آقایان: رشیدی، ریگی، اوحدی، احتشامی.
رئیس- نطق‌های قبل از دستور را شروع می‌کنیم آقای رشیدی تشریف بیاورید.
رشیدی- بنام خدا و بنام شاهنشاه آریامهر، جناب آقای رئیس، نمایندگان محترم، بطوری که خاطر نمایندگان محترم ملت مستحضر است پنجمین کنفرانس ملی کار که روز شنبه ۱۵ اردیبهشت ماه ۱۳۵۲ با پیام شاهنشاه آریامهر افتتاح گردید عصر دیروز در میان پرشورترین ابراز احساسات شرکت کنندگان در این کنفرانس به شاهنشاه آریامهر با صدور قطعنامه‌ای به کار خود خاتمه داد شاهنشاه با پیام محبت آمیز خودشان که به طبقه کارگران این مملکت همیشه عنایت خاص داشته و دارند خط مشی این کنفرانس را از روز اول معین فرمودند نتایجی که طی مذاکرات ۵ روزه کنفرانس در قطعنامه کنفرانس قید گردیده حاکی از توجه رهبر کبیر انقلاب اجتماعی ایران به کارگران این مملکت است (صحیح است) در این کنفرانس مسائل کارگری و کارفرمائی بحث و مورد تبادل نظر قرار گرفت و کنفرانس توصیه کرده است که کارگران ساختمانی که تا به امروز از کلیه مزایای بیمه‌های اجتماعی محروم بودند وزارت کار بنحوی پیگیر و شایسته این موضوع را تعقیب کند تا در آتیه نزدیکی آنان را از حمایت بیمه‌های اجتماعی و قانون کار بهره مند سازد (انشاءالله) یکی دیگر از نتایج درخشان این کنفرانس حمایت از کارگران زن بود که کنفرانس توصیه کرده است که وزارت کار و امور اجتماعی تمام کوشش خود را با تشریک مساعی کارفرمایان بکار ببرد تا کارگران زن را بیشتر بکار بگیرد. اما به عقیده بنده نتیجه بسیار ارزنده‌ای که ما از این کنفرانس گرفتیم آن بحثهای آزادی بود که نمایندگان همه گروهها در نهایت آزادی مطالب خود را بیان داشتند (صحیح است – احسنت) در حالی که ما میدانیم امروز آشفتگی، ناامنی و بی ثباتی سراسر دنیا را فرا گرفته و همه بحق هم تجاوز می‌کنند و استقلال دولتها را مورد خطر قرار می‌دهند، در کشور شاهنشاهی ما در اثر سیاست مدبرانه و تدابیر شاهنشاه آریامهر، کنفرانس ملی کار در نهایت آزادی به مسائل کارگران این مملکت رسیدگی می‌کند و در راه تأمین هر چه بیشتر رفاه کارگران این مملکت تلاش می‌نماید (صحیح است) بنابراین ما که مثل همیشه و بارها گفته‌ایم قدر این نعمت بزرگ را بخوبی درک کرده‌ایم (صحیح است)، ما کارگران این مملکت بیش از دیگر طبقات، هدفهای انقلاب را درک می‌کنیم زیرا که بیشتر از سایر مردم بهره از این انقلاب گرفته‌ایم (احسنت) بهمین دلیل اظهار امیدواری می‌کنم که دولت و مخصوصاً وزارت کار و امور اجتماعی بتواند در تحقق بخشیدن به توصیه‌های این کنفرانس موفق شود. بیانات جناب نخست وزیر هم در این کنفرانس مؤید توسعه اشتغال در مملکت بوده است و بطور قطع و یقین با توجهی که جناب نخست وزیر در تحقق بخشیدن به اندیشه‌های رسای شاهنشاه آریامهر دارند و با دقت و پشتکار بیدریغ جناب مهندس معینی وزیر کار، اطمینان داریم که در کنفرانس آینده گزارشی بدهیم که حاکی از موفقیت در انجام توصیه این کنفرانس باشد. قطعنامه کنفرانس را من در اینجا آورده‌ام که چون خیلی زیاد است از خواندن آن خودداری می‌نمایم و تقدیم ریاست مجلس می‌کنم تا برای استحضار نمایندگان ملت در صورت جلسه درج گردد. من یک مسأله را همیشه در عرایضم عرض کرده‌ام و آن مطلب این است از سالیان قبل آن موقع که من هنوز در مسائل اجتماعی فعالیتی نداشتم و سنم آنقدر نبود این فرمایش شاهنشاه مثل آمپولی قوی در مغز من تزریق شده، آنروزی که چند سالی از سلطنت رهبر اندیشمند ملت ایران می‌گذشت، فرمودند: سلطنت بر یک ملت فقیر و ضعیف برای من افتخاری نیست. ولی امروز ملت ایران بخودش می‌بالد و افتخار می‌کند که شاهنشاه آریامهر خودشان توانستند با کوششهای شبانه روزیشان و با بخطر انداختن جان خود به آرزوی دیرینه شاه جامه عمل بپوشانند و امروز با نهایت خوشوقتی بر یک ملتی مرفه و مقتدر و سعادتمند سلطنت می‌کنند (صحیح است – احسنت) و ما با تمام وجود پشت سر شاهنشاه برای تحقق بخشیدن به همة آرمانهائی که ایشان دارند ایستاده‌ایم و تا سر حد فداکاری و جانبازی برای تحقق بخشیدن به اندیشه‌های تابناک رهبر کبیر انقلاب آماده هستیم (صحیح است – احسنت) و این انقلاب را علیرغم تمام دشمنی هائی که وجود داشته باشد، به پیش خواهیم برد و مثل همیشه اعلام می‌کنیم که هیچ قدرتی قادر نخواهد بود که چرخهای انقلاب اجتماعی ایران را متوقف سازد زیرا ما تشخیص داده‌ایم که تحقق بخشیدن به روح مقدس انقلاب است که می‌تواند ضامن سعادت و سلامت و پیشرفت و ترقی مملکت باشد بهمین دلیل از نثار جان خود در این راه دریغ نخواهیم کرد (صحیح است، احسنت) در خاتمه عرایضم باز هم با کمال افتخار و سربلندی از طرف تمام کارگران این مملکت و نمایندگان کارگرانی که در پرتو انقلاب اجتماعی ایران در این مجلس حضور دارند مراتب سپاس و حق- شناسی و جانبازی همه کارگران را به پیشگاه شاهنشاه آریامهر تقدیم می‌دارم و از خداوند متعال می‌خواهم که سایه بلند پایه ایشان را از سر ملت ایران کم نکند. (انشاءالله، احسنت) و همیشه ایشان را در راه حفظ استقلال و تمامیت ارضی این مملکت و همگامی این مملکت در صف ممالک مترقی جهان یاری کند (احسنت – احسنت).
رئیس- آقای ریگی بفرمائید.
ریگی- جناب آقای رئیس، همکاران گرامی، امروز حضرت ذوالفقار علی بوتو رئیس جمهور کشور دوست و برادر ما پاکستان به اتفاق همسرشان بیگم بوتو به دعوت شاهنشاه آریامهر و علیاحضرت شهبانوی ایران وارد ایران شده و مورد استقبال رسمی قرار خواهند گرفت پرزیدنت بوتو رهبر کشوری است که از سال ۱۹۴۷ و از روزی که بوسیله مرحوم محمد علی جناح قائد اعظم پاکستان بوجود آمد با کشور ما بهترین روابط حسنه و برادرانه را دارا بوده و همیشه از طرف شاهنشاه آریامهر و دولت و ملت ایران مورد حمایت و کمک قرار گرفته است (صحیح است – احسنت). ملت ما با مردمی که در پاکستان زندگی می‌کنند از قرنها پیش دارای علائق فرهنگی و دینی مشترک بوده و همین روابط دیرینه بوده است که امروز رشته‌های استواری از دوستی و برادری بین دو کشور و ملت بوجود آورده است (صحیح است).
محمد اقبال فیلسوف دانشمند و شاعر پاکستانی بسیاری از اشعار خود را به زبان شیرین فارسی سروده و شعرهای او در ادبیات ایران مقام ارجمندی را دارا می‌باشد، در پاکستان کمتر کسی هست که چند بیت از حافظ و سعدی نداند و بزرگان هنر و ادب ایران را نشناسد. در سنوات اخیر روابط ما روزبروز بهتر و محکمتر شده و از وقتی که دو کشور ما در سازمان پیمان منطقه‌ای (آر. سی. دی) گرد آمده‌اند. در بسیاری از شئون اقتصادی و اجتماعی بین ایران و پاکستان همکاری وجود داشته و رجاء واثق دارم که این مناسبات پیوسته توسعه خواهد یافت و دو کشور خواهند توانست در تمام رشته‌های اقتصادی و اجتماعی و علمی در این منطقه از جهان تشریک مساعی و معاضدت نمایند (صحیح است). من درسفرهای متعددی که به کشور پاکستان کرده‌ام شاهد علاقه شدید مردم پاکستان به شاهنشاه آریامهر و ملت ایران بوده‌ام (صحیح است) بطوری که زبان از تعریف آن قاصر است. در یکی از همین سفرها از کسانی که در کشور مزبور با وسائل ارتباط جمعی و سنجش افکار عمومی سرو کار دارند شنیدم که می‌گفت رئیس هیچ دولتی در سفر به پاکستان به اندازه شاهنشاه آریامهر مورد استقبال گرم اهالی این کشور قرار نگرفته است (احسنت).
من خوشوق هستم که امروز می‌بینیم که ملت ایران هم همین احساسات را نسبت به رهبر پاکستان داد و از صمیم قلب و با گرمی زایدالوصفی از ایشان استقبال می‌کنند (صحیح است).
در بیانیه‌ای که روز گذشته و در آستانه مسافرت حضرت پرزیدنت ذوالفقار علی بوتو به یران توسط وزیر اطلاعات پاکستان انتشار یافت از همکاریهای دو کشور به ویژه کمکهای ایران و پاکستان در موارد مختلف تحسین و تمجید شده و شاهنشاه و ملت ایران بهترین دوست و متفق پاکستان قلمداد شده است (صحیح است).
به سائقه همین رشته‌های و داد و دوستی بوده است که شاهنشاه آریامهر در مصاحبه با خبرنگاران روزنامه نیویورک تایمز با تجزیه پاکستان مخالفت فرموده‌اند (احسنت) اگر چند تن تجزیه طلب بیانات خیرخواهانه رهبر عالیقدر ایران را درک نکرده و در بارة آن جنجال راه انداخته‌اند ولی اکثریت قاطع مردم پاکستان که شاهنشاه را دوست بزرگ پاکستان میدانند و این امر را با براز احساسات شدید نسبت به معظم- له در سفرهای شاهانه عملاً به ثبوت رسانیده‌اند و بقول وزیر اطلاعات پاکستان به نیکی میدانند که سخنان شاهنشاه اظهارات یک دوست بوده است (صحیح است).
خوشبختانه افکار عمومی مردم پاکستان و مطبوعات آن کشور در این چند روز علیرغم کسانی که به تحریک خارجی می‌خواستند بین دو کشور دوست و برادر تفرقه بیاندازند چنان عمل کردند که جهان دانست که علائق دوستی ایران و پاکستان آنقدر محکم و استوار است که هرگز نمی‌توان آن را بآسانی گسست و از هم پاشید و این روابط دوستانه روز بروز محکم تر و استوارتر می‌گردد (صحیح است). اکنون که حضرت پرزیدنت بوتو و همراهان وارد ایران می‌گردند و از پذیرائی گرم اعلیحضرتین و دولت و ملت ایران برخوردار می‌باشند معاندین خواهند فهمید که چقدر در کار خود دچار خبط و اشتباه شده‌اند. همکاران گرامی بمن اجازه بدهید از اینجا به نمایندگی از طرف مردم ایران به حضرت پرزیدنت بوتو و بانو و همراهان خیرمقدم عرض کرده و بگویم که به خانه برادر خوش آمدید (صحیح است) و مانند تمام ملت ایران آرزو کنم که این سفر به مهمانان عزیز ما خوش بگذرد و امیدوارم که در مراجعت دوستی و علاقه شدید اعلیحضرتین و دولت و ملت ایران را برای مردم نجیب پاکستان به ارمغان ببرند، ملت ایران همیشه برای ملت برادر خود پاکستان آرزوی سعادت و سلامت و موفقیت و ترقی و تعالی دارد (صحیح است).
پاینده باد دوستی ایران و پاکستان (احسنت – احسنت).
رئیس- آقای اوحدی بفرمائید.
اوحدی- با کسب اجازه از مقام ریاست، همکاران ارجمند،
بطوری که خاطر خانمها و آقایان نمایندگان محترم مستحضر است روز سه شنبه هیجدهم اردیبهشت ماه جاری شهر تاریخی و صنعتی اصفهان که در دوران انقلاب شاه و ملت مکرر افتخار نزول اجلال شاهنشاه آریامهر را داشته و در هر بار از برکات وجود رهبر اندیشمند انقلاب برخوردار و بطور کلی در چند سال اخیر به ترقیات شگرفی نائل شده است بار دیگر افتخار پذیرائی از وجود مبارک شاهنشاه آریامهر را داشت (صحیح است).
مردم شاهدوست اصفهان که از چند روز پیش به انتظار زیارت رهبر عالیقدر ملت ایران دقیقه شماری می‌کردند شهر را آذین بندی نموده و به اشتیاق زیارت شاهنشاه غرق در شعف و مسرت بودند از دقیقه‌ای که هواپیمای اعلیحضرت همایون شاهنشاه آریامهر به اصفهان رسید در تام خیابانها و گذرهائی که محل عبور رهبر عالیقدر مملکت بود آنقدر مردم از زن و مرد و پیر و جوان و طبقات مختلف ابراز احساسات نمودند که از هر حیث افتخارآمیز بود (صحیح است) و بار دیگر نشان داد که پیوند شاه و ملت در این کشور ناگسستنی و ابدی است (صحیح است). همه جا فریاد زنده باد شاهنشاه، پاینده باد ایران، بلند بود و اشک شادی و شعف در دیدگان همه می‌درخشید (احسنت) شاهنشاه پس از ورود بلافاصله به بازدید از دانشگاه اصفهان پرداختند و استادان و دانشجویان را مورد عنایت قرار دادند و در زمینه توسعه دانشگاه و خانه سازی برای دانشگاهیان اوامر لازم صادر فرمودند رهبر عالیقدر مملکت کلیه برنامه‌های عمرانی شهر را بازدید و اوامر لازم برای تسریع و تکمیل آنها صادر فرمودند.
در فرودگاه همه طبقات مستقبلین مورد عنایت شاهنشاه واقع شده و مخصوصاً در صف دانشگاهیان و کشاورزان و روزنامه نگاران و کارگران و انجمنهای محل و اعضاء کمیته حزب ایران نوین به جزئیات کارهای آنها رسیدگی و اوامر صادر فرمودند برای تسریع بیشتر در تهیه مسکن کارگران به مسئولین امر اوامر لازم صادر فرمودند.
دیروز صبح تا دقیقه‌ای که شاهنشاه به تهران عزیمت فرمودند به برنامه‌های عمرانی در اصفهان و آریاشهر مرکز ذوب آهن رسیدگی و در پیشرفت آنها تأکید لازم فرمودند.
برای مردم شاهدوست و وطن پرست همایونشهر جای بسی تشکر و سپاسگزاری است که شاهنشاه آریامهر به محل ساختمان دانشگاه صنعتی آریامهر واقع در همایونشهر نزول اجلای فرموده و لوحه یادبود ساختمان را بدست مبارک نصب و اجازه شروع ساختمان دانشگاه صنعتی آریامهر را در زمینی بمساحت هفده میلیون متر مربع که یکی از بزرگترین دانشگاههای خاور میانه می‌باشد صادر فرمودند، لازم به تذکر نیست که شهر صنعتی اصفهان که نیاز مبرم به مهندسین و تکنیسین زیاد دارد با ایجاد این دانشگاه صنعتی و تربیت مغزهای فنی و کادر دانشمند چه تحولی را در پیش خواهد داشت (صحیح است).
روز نوزدهم اردیبهشت ماه ۱۳۵۲ در تاریخ همایونشهر روز بسیار مهمی است. چون در چنین روزی رهبر عالیقدر ملت ایران با تشریف فرمائی خود به همایونشهر اجازه شروع ساختمان بزرگترین دانشگاه صنتعی را بنام دانشگاه صنعتی آریامهر صادر فرمودند. جای آن دارد که از این مکان مقدس به پیشگاه شاهنشاه بزرگی که اندیشه‌های گهربارش منشاء این همه خیر و برکت و مبداء این همه تحولات عظیم است سر تعظیم فرود آورده و از خدای بزرگ سلامت و شادکامی برای شاهنشاه آریامهر و شهبانوی محبوب و نیکوکار و والاحضرت ولایتعهد عزیز نوردیده ملت ایران آرزو نماید (احسنت- احسنت).
رئیس- آقای احتشامی بفرمائید.
احتشامی- بطوری که نمایندگان محترم اطلاع دارند امروز بنا به دعوت رسمی شاهنشاه آریامهر و علیاحضرت شهبانوی ایران، حضرت رئیس جمهور پاکستان باتفاق همسر بزرگوارشان به تهران می‌آیند من بنمایندگی از طرف فراکسیون پارلمانی حزب مردم به این مهمانان بزرگوار خیرمقدم عرض می‌کنم (احسنت).
حضرت رئیس جمهور پاکستان که تحصیلات عالیه خود را در دانشگاههای کالیفرنیا و اکسفورد در رشته حقوق و علوم سیاسی به پایان رسانیده‌اند یکی از شخصیتهای قابل احترام بین المللی می‌باشند (صحیح است) حضرت ذوالفقار علی بوتو از سال ۱۹۵۷ میلادی با عضویت در هیئت پاکستانی در دوازدهمین اجلاسیه مجمع عمومی سازمان ملل رسماً وارد فعالیت سیاسی شدند. ایشان در اکتبر سال ۱۹۵۸ با سمت وزیر تجارت در کابینه ایوب خان در کادر هیئت دولت قرار گرفتند و این مقام را تا ژانویه ۱۹۶۰ حفظ کردند. سپس به مقام وزیر خارجه نائل آمدند و در این سمت بارها به ایران مسافرت کردند و در تحکیم روابط دوستانه ایران و پاکستان سعی جمیل مبذول فرمودند. ایشان در اکتبر ۱۹۶۴ در اولین اجلاسیه کنفرانس سازمان همکاری عمران منطقه‌ای در تهران شرکت نمودند خدمات شایسته و ارزنده‌ای در راه پیشبرد هدفهای این پیمان انجام دادند از شاهنشاه آریامهر به دریافت یک قطعه نشان درجه اول همایون نائل آمدند.
ایشان در دوران برخورد مسلحانه هند و پاکستان در دسامبر ۱۹۷۱ اختیار حکومت را بعنوان رئیس جمهوری و فرمانده کل قوای نظامی پاکستان بعهده گرفتند و در ژانویه ۱۹۷۲ با عنوان رئیس جمهور کشور دوست و برادر ایران یعنی پاکستان به تهران آمدند و مذاکرات مهمی با رهبر اندیشمند ما انجام دادند و سپس از هشت کشور اسلامی دیدن کردند. تصویب و امضای قانون اساسی جدید پاکستان که به همت حضرت ذوالفقار علی بوتو رئیس جمهور پاکستان انجام گرفت فصل تازه‌ای در تاریخ سیاسی این کشور بزرگ اسلامی گشوده است (صحیح است).
دولت و ملت پاکستان اکنون با اجرای قانون اساسی جدید به شیوه‌ای مترقی در راه تجلی قدرت و عظمت شایسته خویش می‌کوشند تا عدالت اجتماعی در سراسر کشور استقرار یابد و دموکراسی با تمام مظاهرش در زادگاه بنیانگزار کشور پاکستان یعنی محمد علی جیناح جلوه گر گردد باید بر این نکته تکیه کنم که تصویب و امضای قانون اساسی جدید بدون مقاومت و کارشکنی و حتی اخلال و مبارزه بدست نیامد که گویاترین نمونه بارز آن جنجالی بود که اخیراً عناصر تجزیه طلب پاکستان پس از مصاحبه بسیار مهم و منطقی شاهنشاه آریامهر با مفسر سیاسی نیویورک تایمز براه انداختند من اکنون در تفسیر بیانات شاهانه باید به صراحت بگویم که صمیمی ترین دوست پاکستان، ایران است (صحیح است) این حقیقتی است که ملتین ایران و پاکستان بدان وقوف و اعتقاد کامل دارند (صحیح است). همانطور که حزب مردم بکرات متذکر شده و در جراید حزبی خود عنوان کرده است به تحقیق می‌توان گفت که ملت و دولت پاکستان در میان دوستان خارجی خود، دوستی صمیمی تر و بزرگوارتر از شاهنشاه ایران نداشته و ندارد (صحیح است). و این واقعیتی است که فقط با در نظر گرفتن سفرهائی که شاهنشاه به پاکستان فرموده‌اند و مفاد اعلامیه‌های مشترکی که از جانب سران معظم دو کشور در مواقع و مواضع متعدد، انتشار یافته بروشنی تمام ساطع و نمودار است (صحیح است). بیانات اخیر شاهنشاه در مصاحبه شان با مفسر سیاسی روزنامه معروف نیویورک تایمز، بارزترین تأییدی بود از این واقعیت مطلق، شاهنشاه در طی این مصاحبه ضمن پاسخگوئی به سؤالات متعدد روزنامه نگار امریکائی راجع به ایران و جهان نسبت به وضع پاکستان چنین فرمودند: ما علاقمندیم که پاکستان تجزیه نشود، زیرا ویتنام دیگری بوجود خواهد آمد و این ماجرا موجب اخلال عظیمی خواهد شد (صحیح است).
در این کلام نافذ و قاطع مخالفت صریح رهبر عالیقدر ما با تجزیه پاکستان خود نمودار علاقه عمیق و بی شائبه ایست که معظم له به استقلال و تمامیت اراضی پاکستان ابراز فرمودند (صحیح است) ولی دریغ و صد دریغ که عناصری تجزیه- طلب از این بیان متین و اصولی بجای اینکه سپاسگزاری و تشکر کنند در مقام اخلال و سوء تعبیر برآمدند و با اظهارات نامعقول خود آشکارا به حمایت از تجزیه پاکستان برخاستند و کوشیدند تا سد راه مسافرت رئیس جمهور پاکستان به ایران شوند ولی موجب کمال خوشوقتی است که مردانی پخته و وطنپرست و روزنامه نگاران رشید و مؤمن پاکستان با انتشار مقالات حاد و کوبنده از ماهیت و افکار شوم این افراد پرده برگرفتند و آنان را بجای خود نشانیدند اینک برای اینکه این عناصر بخوبی معرفی شوند بذکر چند نمونه از مقالات جراید پاکستان می‌پردازم.
پاکستان تایمز که در راولپندی و لاهور انتشار می‌یابد و یکی از جراید مهم پاکستان بشمار می‌رود در سرمقاله خود تحت عنوان «در باره یک دوست» چنین می‌نویسد:
«واقعاً موجب بسی تأسف است که از میان همه فرمایشات شاهنشاه ایران از طرف بعضی مورد بحث قرار گیرند.
دلایل زیادی وجود دارد که باید از توجه خاصی که ایران نسبت به دوستی با ما دارد سپاسگزار باشیم و احساس اطمینان کنیم. اگر ایران گاهگاه حس می‌کند که رویداد ناگواری در کشور همسایه اش یعنی پاکستان ممکن است به صلح و امنیت کشور خللی وارد آورد، چگونه می‌توان ابراز چنین احساس دوستانه- ای را به دخالت در امور داخلی تعبیر کرد. چه بسا همسایگان دیگر ما که مجاورت خود را با پاکستان دلیلی برای دخالت عملی و ظالمانه خود در امور داخلی ما پنداشته‌اند. آیا این انتقاد – کنندگان غیر اصولی از ایران در این مقام برآمده‌اند که کوچکترین اعتراضی علیه آنهمه ناروائی‌ها نشان بدهند؟!»
یکی دیگر از روزنامه‌های پاکستانی در این باره می‌نویسد:
«آری مخالفین، نقشه خود را با دقت و بموقع طرح کردند تا بین ایران، پاکستان، بخصوص در آستانه مسافرت رسمی پرزیدنت بوتو به تهران ایجاد سوء تفاهم کنند، این چه سیاست مرموزی است که هر فرد میهن پرست را به تأسف می افکند؟
در کشورهای دموکراسی جهان بین احزاب سیاسی این تفاهم وجود دارد که روابط خارجی خود را همواره در مقامی بالاتر از منافع سیاسی خود قرار دهند و بدون توجه به اختلافاتی که بین خود دارند برای تجلیل و تکریم دوستان دست به دست هم می‌دهند و در یک جبهه همکاری می‌کنند، رهبران حزب عوامی ملی ظاهراً به اینگونه مسائل توجه ندارند و برای منافع اساسی ملی احترامی قائل نیستند ولی این افراد باید بدانند هر کاری که انجام دهند هرگز نمی‌توانند بین ایران و پاکستان که رشته‌های برادری عمیقی آن دو را به هم پیوند می‌دهد، تفرقه و ناراحتی بوجود آورند (صحیح است) مردم پاکستان برای دوستی ایران که همواره از بدو استقلال این کشور و در فراز ونشیب سیاست، یار و یاور آنها بوده است احترام زیادی قائلند (صحیح است) به ویژه نسبت به شخص شاهنشاه آریامهر در اعماق قلب خود احساس احترام می‌کنند و میدانند بهتر از معظم له دوستی ندارند (صحیح است) بنابراین افرادی که می‌کوشند مناسبات بین دو کشور را تیره سازند و بین دو ملت دوست و برادر فاصله ایجاد کنند در برابر احساسات ملی افکار عمومی افرادی بیگانه‌اند» (صحیح است) یکی دیگر از روزنامه‌های معروف پاکستان یعنی «دیلی نیوز» که در کراچی منتشر می‌شود در این باره چنین نوشت؟
«رئیس حزب عوامی با اصرار بی نتیجه‌ای برای جلب پشتیبانان از دست رفته خود در بلوچستان و ایالات مرزی موضوع مصاحبه شاهنشاه ایران را پیش کشیده است او نزد افکار عمومی متهم است که برای کسب قدرت متکی به خارجی است و اینک بدون توجه به این حقیقت که ایران متفق و دوست آزمایش ده پاکستان است در صورتی که هند و بنگلادش و دولت دیگری که از آنان حمایت می‌کنند سعی دارند متفقاً پاکستان را متلاشی کنند و هیچ پاکستانی از این عمل رهبر حزب عوامی خشنود نیست، اکنون که خرابکاری او برای جلوگیری از تصویب قانون اساسی بجائی نرسیده، قصد دارد مردم بلوچ ایالات مرزی را علیه ایران تحریک کند. حزب عوامی ملی می‌کوشد روابط ایران و پاکستان را بر هم بزند» و من اکنون بعنوان یک روزنامه نگار از حزب اقلیت خطاب به این عناصر می‌گویم که این آرزو را بگور می‌برند، آنهائی که دست به چنین عملیات مذبوحانه‌ای می‌زنند و آنان باید بدانند که ملت غیور ایران و آذربایجانی‌های رشید یکبار در واقعه آذربایجان تحت رهبری پیشوای بزرگ خود استعمار کهنه را محکوم کرده و افراد طاغی را بجای خود نشانیدند و خائنان را به کیفر رسانیدند (صحیح است) و بدون تردید بلوچهای عزیز و پاک نهاد که از مواهب انقلاب شاه و ملت بحد کمال برخوردار شده و می‌شوند استعمار نو را در نطفه خفه می‌کنند و اجازه نمی‌دهند که تجزیه طلبان پاکستان با همکاری خائنانه بعثیهای عراق به اجرای نقشه‌های شوم پلید خود توفیق یابند (صحیح است – احسنت).
در پایان عرایضم از اعلامیه جالبی که وزارت اطلاعات پاکستان در آستانه سفر رئیس جمهور این کشور به تهران منتشر ساخته و در طی آن از کمکهای مادی و معنوی ایران به پاکستان در سالهای ۱۹۶۵ و ۱۹۷۱ یاد کرده و متذکر شده است که ایران بیش از هر کشور مسلمان دیگری به پاکستان کمک کرده است تشکر کنم (احسنت) و امیدواریم همانطور که در پایان این اعلامیه تصریح کرده‌اند که پاکستان مشتاق بهبود روابط خود با شوروی است و معتقد است که این کوششها به نتیجه موفق خواهد رسید (انشاءالله) سیاست مستقل ملی ایران را که در پرتو افکار بلند و تابناک شاهنشاه ایران به مرحله اجراء درآمده و نتایج بسیار درخشانی ببار آورده، بعنوان یک برنامه موفق سیاسی کشور دوست و برادر خود «ایران» از نظر دور ندارند. از عنایاتی که مبذول فرمودید متشکرم (احسنت- احسنت).
- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون دارائی راجع به لایحه دیوام محاسبات و ارسال به مجلس سنا
۳- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون دارائی راجع به لایحه دیوام محاسبات و ارسال به مجلس سنا.
رئیس- وارد دستور می‌شویم، گزارش شور دوم لایحه دیوان محاسبات مطرح است، قرائت می‌شود.
گزارش شور دوم از کمیسیون دارائی به مجلس شورای ملی.
کمیسیون دارائی درجلسه روز یکشنبه ۱۳۵۲/۲/۱۶ با حضور آقای دکتر کاشفی معاون وزارت دارائی لایحه شمارة ۳۵۱۴۲ مورخ ۱۳۴۷/۸/۳۰ راجع به دیوان محاسبات را که گزارش شور اول آن بشرماة ۶۱۱ چاپ گردیده برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و با توجه به پیشنهادهای رسیده مصوبه شور اول را با اصلاحاتی بشرح زیر تصویب کرد. اینک گزارش آنرا به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مادة ۱- بمنظور رسیدگی و اتخاذ تصمیم نسبت به حساب درآمد وهزینه و اسناد هزینه و سایر دریافتها و پرداختها و کلیه عملیات محاسباتی و مدارک و اسناد هزینه وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی وتفریغ حسابهای مربوط و همچنین اظهار نظر در باره گردش امور مالی وزارتخانه‌ها و مؤسسات و شرکتهای دولتی و نیز اجرای وظائف مندرج در قانون محاسبات عمومی و سایر قوانین و مقررات مربوط دیوان محاسبات طبق مقررات این قانون اداره می‌شود.
مادة ۲- دیوان محاسبات در امور مالی و اداری استقلال داشته و اعتبار مورد نیاز آن با توجه به سازمان و وظائف دیوان محاسبات جداگانه در بودجه سالانه کل کشور منظور خواهد شد. تشخیص و تسجیل هزینه‌های دیوان محاسبات با رعایت مقررات از وظایف رئیس کل دیوان محاسبات می‌باشد. دیوان محاسبات از نظر سازمانی وابسته به وزارت دارائی خواهد بود.
مادة ۳- دیوان محاسبات دارای پنج شعبه و یک دادسرا و تعداد کافی ممیز حساب و مستخدمین اداری می‌باشد. هر شعبه مرکب از سه مستشار است که یکی از آنها رئیس شعبه خواهد بود. رئیس شعبه اول ریاست کل دیوان محاسبات را نیز بعهده خواهد داشت و به پیشنهاد وزیر دارائی با فرمان همایونی به این سمت منصوب خواهد شد.
- تبصره- دیوان محاسبات دارای یک قائم مقام رئیس کل می‌باشد که از بین رؤسای شعب به پیشنهاد رئیس کل دیوان محاسبات با حکم وزیر دارائی تعیین خواهد شد.
مادة ۴- مستشاران دیوان محاسبات از بین مستخدمین رسمی دولت که دارای شرایط زیر باشند انتخاب می‌شوند:
۱- نداشتن بیش از ۶۰ سال سن.
۲- دارا بودن حداقل مدرک لیسانس.
۳- داشتن سابقه حداقل یک دوره سمت مستشاری دیوان محاسبات قبل از اجرای این قانون و یا داشتن لااقل دو سال سمت مدیر کلی در امور مالی یا پیشکاری دارائی.
۴- داشتن حداقل پانزده سال سابقه خدمت رسمی دولت.
مادة ۵- وزیر دارائی موظف است ظرف سه ماه پس از افتتاح هر دوره قانونگذاری مجلس شورای ملی ۴۰ نفر از کارمندان واجد شرایط مذکور در مادة ۴ را به ضمیمه موافقت نامه خود آنها به مجلس شورای ملی پیشنهاد کند مجلس شورای ملی بر اساس گزارش کمیسیونهای دارائی و بودجه در مورد معرفی شدگان از بین افراد مذکور پانزده نفر را بعنوان مستشار اصلی و پنج نفر را بعنوان مستشار جانشین انتخاب و به وزارت دارائی معرفی خواهد نمود.
- تبصرة ۱- پیشنهاد مستشاران اولین دوره دیوان محاسبات بر اساس مقررات این قانون تا دو ماه پس از تاریخ اجرای این قانون از طرف وزیر دارائی بعمل خواهد آمد و تا انتخاب و معرفی مستشاران جدید از طرف مجلس شورای ملی مشتشاران فعلی انجام وظیفه خواهند کرد.
- تبصرة ۲- در مواردی که هر یک از مستشاران دیوان محاسبات بعلتی برای مدتی بیش از شش ماه متوالی از انجام وظیفه بازماند از سمت مستشاری دیوان محاسبات مستعفی شناخته می‌شود و در این مورد و در مورد استعفا یا بازنشستگی یا فوت برای تکمیل اعضای دیوان محاسبات از وجود مستشاران جانشین استفاده خواهد شد. مستشاران جانشین قبل از اینکه بموجب این تبصره به کار دعوت شوند وظائفی را که از طرف وزارت دارائی بآنان ارجاع می‌شود انجام خواهند داد.
- تبصرة ۳- مستشاران دیوان محاسبات که بترتیب فوق انتخاب و تعیین می‌شوند جز در موارد مذکور در تبصرة ۲ این ماده تا تجدید انتخاب و معرفی مستشاران دوره بعد از طرف مجلس شورای ملی کماکان بکار خود ادامه خواهند داد. انتخاب مجدد مستشاران دیوان محاسبات بلامانع است.
- تبصرة ۴- در صورتی که پست ریاست یکی از شعب دیوان محاسبات بعلل مذکور در تبصرة ۲ این ماده بلامتصدی شود، جانشین او به انتخاب مستشاران دیوان محاسبات و حکم وزیر دارائی منصوب خواهد شد، در مورد رئیس شعبه یک جانشین او از بین رؤسای سایر شعب از طرف وزیر دارائی انتخاب و منصوب خواهد شد و بجای او یکی از مستشاران دیگر بشرح مذکور در صدر این تبصره تعیین خواهد شد.
مادة ۶- پس از معرفی انتخاب شدگان وزیر دارائی ظرف ۱۵ روز مستشاران اصلی را برای تشکیل جلسه دعوت می‌نماید مستشاران اصلی از بین خود پنج نفر را به اکثریت نسبی بعنوان رؤسای شعب انتخاب و برای صدور حکم به وزیر دارائی معرفی می‌کنند. حضور حداقل ۱۲ نفر از مستشاران اصلی برای انتخاب رؤسای شعب الزامی است.
مادة ۷- اداره کلیه امور مالی، استخدامی و اداری دیوان محاسبات با رئیس کل دیوان محاسبات و در غیاب او با قائم مقام رئیس کل می‌باشد.
مادة ۸- هیئت عمومی دیوان محاسبات از کلیه مستشاران اصلی دیوان محاسبات به ریاست رئیس کل دیوان محاسبات و در غیبت او به ریاست قائم مقام رئیس کل دیوان محاسبات تشکیل می‌شود، هیئت عمومی با حضور حداقل دوازده نفر از مستشاران دیوان محاسبات رسمیت می‌یابد و تصمیمات هیئت مذکور با رأی ۸ نفر از مستشاران حاضر در جلسه رسمی معتبر است.
مادة ۹- تاریخ تشکیل جلسات هیئت عمومی و دستور جلسه به دادستان دیوان محاسبات اعلام می‌شود. دادستان دیوان محاسبات می‌تواند در مذاکرات هیئت عمومی بدون داشتن حق رأی شرکت نماید.
مادة ۱۰- دادسرای دیوان محاسبات از یک دادستان و تعداد کافی دادیار و مستخدمین اداری تشکیل می‌شود.
مادة ۱۱- ریاست دادسرای دیوان محاسبات با دادستان است، دادستان بعنوان نماینده دولت در حدود قوانین و مقررات مالی در حفظ حقوق دولت اقدام می‌نماید، دادستان می‌تواند برای رسیدگی به حسابها به هر یک از وزارتخانه‌ها و مؤسسات مشمول این قانون شخصاً مراجعه یا این مأموریت را به یکی از دادیاران محول نماید.
مادة ۱۲- دادستان دیوان محاسبات از بین مستخدمین رسمی وزارت دارائی که حداقل دارای مدرک لیسانس و ۱۵ سال سابقه خدمت باشند از طرف وزیر دارائی انتخاب و منصوب می‌گردد، دادیاران از بین مستخدمین رسمی وزارت دارائی که حداقل دارای مدرک تحصیلی از درجه لیسانس و سه سال سابقه خدمت باشند و در غیر این صورت از بین کارمندان رسمی وزارت دارائی که حداقل دارای ده سال سابقه خدمت در امور مالی باشند بنا به پیشنهاد دادستان و حکم وزیر دارائی منصوب می‌شوند.
مادة ۱۳- جلسات شعب دیوان محاسبات با حضور ۳ نفر رسمیت خواهد داشت و آراء صادر به اکثریت معتبر است. درمواردی که عده کمتر از سه نفر باشد به درخواست شعبه از طرف رئیس کل دیوان محاسبات از بین سایر مستشاران انتخاب و در رسیدگی و صدور رأی شرکت خواهد نمود.
مادة ۱۴- دیوان محاسبات حساب درآمد و دریافتها را از نظر تحویل وجوه وصولی به خزانه و حساب هزینه و پرداختها و اسناد آن را از نظر انطباق با مقررات این قانون و قانون بودجه و سایر قوانین و مقررات مالی مربوط رسیدگی می‌کند و همچنین صورت مجلس تحویل و تحول و حساب کسری ذیحسابان و جمعداران و تخلفات مأموران ذیربط را در اجرای قوانین و مقررات مزبور و هر گونه اختلاف حساب را مورد رسیدگی قرار داده و رأی مقتضی صادر و به ذیحساب مربوط و دادسرای دیوان محاسبات ابلاغ و یک نسخه آن را نیز به وزارت دارائی ارسال می‌دارد.
- تبصرة ۱- ذیحسابانی که به هر عنوان سمت ذیحسابی از آنان سلب شود و یا سمت آنان تغییر کند مکلفند منتهی ظرف یکماه صورتمجلس تحویل و تحول تنظیم نمایند و یک نسخه آنرا برای وزارت دارائی بفرستند. وزارت دارائی حداکثر ظرف سه ماه صورتمجلس تحویل و تحول را با اظهار نظر خود به دیوان محاسبات خواهد فرستاد.
- تبصرة ۲- در صورت کسری در ابوابجمعی جنسی جمعدار نرخ روز پیدایش کسری مورد رأی قرار خواهد گرفت.
مادة ۱۵- رسیدگی به اسناد مربوط به هزینه هائی که افشاء آن به تشخیص هیئت وزیران برخلاف مصالح مملکتی باشد مشمول مقررات این قانون نخواهد بود. آئین نامه نحوه رسیدگی و اتخاذ تصمیم نسبت به اینگونه اسناد از طرف وزارت دارائی تهیه و پس از تأیید هیئت وزیران به تصویب کمیسیون دارائی مجلس شورای ملی خواهد رسید.
مادة ۱۶- رسیدگی به حسابهای وزارت دربار شاهنشاهی و مجلسین شورای ملی و سنا مشمول این قانون نبوده و تابع مقررات مربوط به خود خواهد بود و خلاصه حساب هر سال ظرف شش ماه بعد از انقضای سال مالی برای درج در لایحه تفریغ بودجه وزارت دارائی ارسال خواهد شد.
مادة ۱۷- دیوان محاسبات تأثیر قوانین و مقررات مالی را ضمن عمل بررسی و نظارت اصلاحی خود را به وزارت دارائی پیشنهاد می‌کند.
مادة ۱۸- لایحه تفریغ بودجه هر سال باید در هیئت عمومی دیوان محاسبات رسیدگی و بانضمام گزارش و اظهار نظر هیئت مذکور و بر اساس مادة ۷۸ قانون محاسبات عمومی مصوب ۱۵ دیماه ۱۳۴۹ از طرف وزیر دارائی به مجلس شورای ملی تقدیم گردد.
صورت گزارش نقدی خزانه موضوع مادة ۷۹ قانون محاسبات عمومی مصوب ۱۵ دیماه ۱۳۴۹ بشرح زیر باید به ضمیمه لایحه تفریغ بودجه باشد:
الف- صورت حساب دریافتهای خزانه.
۱- موجودی اول سال.
۲- درآمدهای وصولی سال مورد عمل بودجه.
۳- سایر منابع دریافت.
۴- واریز پیش پرداختهای سال قبل.
۵- وجوه برگشتی از پرداختهای سال قبل.
ب- صورتحساب پرداختهای خزانه.
۱- هزینه‌های سال مورد عمل بودجه.
۲- پیش پرداختها.
۳- واریز دریافتهای خزانه در سال قبل از سال منابع دریافت.
۴- واریز هزینه‌های سال قبل که از محل تنخواه گردان پرداخت شده است.
۵- موجودی آخر سال.
مادة ۱۹- دیوان محاسبات می‌تواند از وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی هر گونه اطلاعات و مدارک و اسناد مربوط به حساب درآمد و هزینه را که مؤثر در رسیدگی به حساب تشخیص دهد مستقیماً مطالبه نماید و وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی مکلفند اطلاعات و مدارک مورد نیاز را در اختیار دیوان مذکور بگذارند.
مادة ۲۰- کلیه اسناد هزینه و حسابهای درآمد و هزینه وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی از نظر رعایت مقررات مربوط پس از رسیدگی و گواهی ممیزین حساب که از طرف دیوان محاسبات به این سمت منصوب می‌شوند از طریق وزارت دارائی به دیوان محاسبات تسلیم می‌شود. رئیس کل دیوان محاسبات حسابهای واصله را به ضمیمه اسناد و مدارک برای رسیدگی و صدور رأی به یکی از شعب دیوان محاسبات ارجاع می‌کند.
- تبصره- مؤسسات دولتی که تمام یا قسمتی از اعتبار بودجه آنها بعنوان کمک در بودجه کل کشور منظور می‌شود در صورتی که دارای مقررات قانونی خاص برای مصرف اعتبارات خود باشند جز در مورد نحوة مصرف اعتبارات در سایر موارد مشمول مقررات قانون محاسبات عمومی و این قانون خواهند بود مفاد این تببصره ناقض مقررات قانون هیئت‌های امنای مؤسسات عالی علمی دولتی نخواهد بود.
مادة ۲۱- در صورتی که حساب درآمد و هزینه یا اسناد و مدارک در موعد مقرر به دیوان محاسبات تسلیم نشود بموجب رأی یکی از شعب دیوان مهلت متناسبی تعیین و ابلاغ خواهد شد و در صورت عدم تحویل حساب و اسناد و مدارک در مهلت مذکور مسئول یا مسئولین امر بموجب رأی همان شعبه به یکی از مجازاتهای اداری ردیف «ب» به بعد مادة ۵۹ قانون استخدام کشوری محکوم می‌شوند. اقدامات مذکور مانع از تعقیب مأمور متخلف در صورتی که مرتکب جرمی نیز شده باشد نخواهد بود.
مادة ۲۲- هر گاه دیوان محاسبات ضمن رسیدگی به حساب به عملی برخورد نماید که مشمول یکی از قوانین جزائی باشد مکلف است موضوع را از طریق دادستان دیوان محاسبات برای تعقیب به مراجع صلاحیتدار اعلام نماید. این امر مانع از ادامه رسیدگی به حساب مزبور در دیوان محاسبات نخواهد بود.
مادة ۲۳- دادستان دیوان محاسبات مکلف است آراء دیوان محاسبات را برای اجراء به دستگاههای مربوط ابلاغ و نسخه‌ای از آن را به وزارت دارائی ارسال داشته و در اجرای آنها مراقبت بنماید در صورتی که آراء دیوان محاسبات از طرف مأموران مسئول بلااجراء بماند، دادستان دیوان محاسبات موظف است مراتب را برای تعقیب مأمور متخلف به مراجع صلاحیتدار اعلام نماید و نتیجه را به اطلاع دیوان محاسبات برساند.
مادة ۲۴- شعب دیوان محاسبات اسناد و مدارکی را که مورد تقاضای دادستان دیوان محاسبات باشد در اختیار مشارالیه می‌گذارند.
مادة ۲۵- آراء شعب دیوان محاسبات ظرف یکماه از تاریخ ابلاغ رأی از طرف محکوم علیه یا دادستان قابل تجدید نظر است درخواست تجدید نظر باید صریح و مدلل باشد و تعیین کند نسبت به چه قسمتی از حکم معترض است.
- تبصرة ۱- مرجع تجدید نظر منحصراً به موارد اعتراض رسیدگی و مبادرت به صدور رأی می‌نماید، رأی صادره قطعی است.
- تبصرة ۲- مرجع رسیدگی به تقاضای تجدید نظر هیئتی مرکب از دو نفر از رؤسای شعب و ۳ نفر از مستشاران دیوان محاسبات می‌باشد.
اعضای هیئت تجدید نظر از طرف رئیس کل دیوان محاسبات انتخاب می‌شوند هر یک از اعضای هیئت تجدید نظر که در پرونده مطروحه سابقه رأی داشته باشد در رسیدگی تجدید نظر حق شرکت نخواهد داشت. ریاست هیئت تجدید نظر با یکی از رؤسای شعب عضو هیئت به تشخیص رئیس کل دیوان محاسبات خواهد بود.
مادة ۲۶- تقاضای اعاده دادرسی در موارد زیر قبول می‌شود:
۱- در صورتی که در نوشتن ارقام یا در عملیات حسابداری اشتباهی شده باشد.
۲- در صورتی که ضمن رسیدگی به سایر حسابها ثابت شود که اقلامی به حساب نیامده و یا مکرر به حساب آمده است.
۳- هر گاه پس از صدور رأی اسنادی به دست آید که محرز شود اسناد مزبور در موقع رسیدگی به حساب موجودی بوده لیکن بعللی در دسترس نبوده است.
۴- هر گاه رأی به اتکاء اسناد جعلی صادر شده و مجعول بودن اسناد مزبور در مراجع دادگستری به حکم قطعی ثابت شده باشد.
- تبصرة ۱- تقاضای اعادة دادرسی در همان شعبه‌ای رسیدگی و مورد رأی واقع می‌شود که رأی قبلی را صادر نموده است و منحصر به قسمتهائی از حساب خواهد بود که مورد تقاضای اعاده دادرسی واقع شده است تقاضای اعاده دادرسی موجب توقیف اجرای رأی نیست.
- تبصرة ۲- شعبه مربوط مکلف است ظرف یکماه نظر خود را مبنی بر قبول یا رد تقاضای اعاده دادرسی اعلام نماید.
مادة ۲۷- تاریخ تشکیل و دستور جلسه رسیدگی شعب دیوان محاسبات باید به دادستان و مسئول یا مسئولین حساب مربوط ابلاغ شود، حضور دادستان یا نماینده او در جلسات رسیدگی الزامی است لیکن عدم حضور مسئول یا مسئولین حساب مربوط مانع رسیدگی و صدور رأی نخواهد بود و شعبه پس از استماع نظر دادستان یا نماینده او مبادرت به صدور رأی خواهد نمود.
مادة ۲۸- هر گاه یکی از شعب دیوان محاسبات ضمن رسیدگی به حساب متوجه شود حسابی که قبلاً رسیدگی و نسبت بآن رأی صادر گردیده است از موارد اعاده دادرسی است باید حسب مورد مراتب را کتباً به محکوم علیه و یا دادستان اعلام کند.
مادة ۲۹- تصحیح و رفع ابهام آراء شعب دیوان محاسبات یا شعبه صادرکننده رأی می‌باشد.
مادة ۳۰- مطالبات دولت ناشی از آراء قطعی دیوان محاسبات طبق ماده ۴۰ قانون محاسبات عمومی قابل وصول خواهد بود.
مادة ۳۱- آراء صادرشده از دیوان محاسبات مبنی بر جبران خسارت در مورد اشخاص مانع محکومیت آنان به مجازاتهای اداری یا تعقیب کیفری آنان در محاکم عمومی نخواهد بود.
مادة ۳۲- در مورد کسر ابوابجمعی ذیحسابان و جمعداران دادستان دیوان محاسبات می‌تواند از شعبه مربوط درخواست تأمین خواسته را بنماید شعبه در صورتیکه دلائل درخواست تأمین خواسته را کافی بداند قرار مقتضی صادر می‌نماید قرار مزبور طبق ماده ۴۰ قانون محاسبات عمومی قابل اجراء می‌باشد.
مادة ۳۳- تخلفات اداری مستشاران (به استثنای رئیس کل) طبق دستور رئیس کل وسیله دادستان دیوان محاسبات در هیئتی مرکب از سه نفر از رؤسای شعب مورد رسیدگی و صدور رأی قرار می‌گیرد تقاضای تجدید نظر از آراء هیئت مزبور در هیئت عمومی دیوان محاسبات که بدون شرکت مستشار متخلف تشکیل می‌گردد رسیدگی و مورد رأی قرار می‌گیرد.
- تبصره- اعضای هیئت رسیدگی به تخلفات از بین رؤسای شعب دیوان به استثنای رئیس شعبه‌ای که تخلف مربوط به اعضای آن شعبه است از طرف رئیس کل انتخاب خواهند شد. اعضاء هیئت یکنفر را از بین خود برای ریاست جلسه انتخاب خواهند کرد.
مادة ۳۴- تخلفات اداری رئیس کل دیوان محاسبات طبق دستور وزیر دارائی وسیله دادستان دیوان محاسبات در هیئت عمومی که بدون حضور رئیس کل تشکیل می‌گردد مورد رسیدگی و صدور رأی قرار می‌گیرد. مرجع رسیدگی به تقاضای تجدید نظر در این مورد دیوان عالی کشور است.
مادة ۳۵- آئین نامه اجرائی این قانون در مورد تخلفات اداری و مجازاتهای مربوط و نحوه رسیدگی و موارد تجدید نظر بر اساس قانون استخدام کشوری و همچنین نحوه دادرسی پس از تصویب کمیسیونهای استخدام و دادگستری مجلسین و آئین نامه نحوه رسیدگی به حسابها و سایر مقررات مورد لزوم برای انجام امور مندرج در این قانون پس از تصویب کمیسیون دارائی مجلس شورای ملی بموقع اجراء گذارده خواهد شد.
وزارت دارائی مکلف است ظرف سه ماه از تاریخ تصویب این قانون آئین نامه‌های مذکور را تهیه و به مجلس شورای ملی تقدیم نماید.
مادة ۳۶- مستشاران اصلی و علی البدل و دادستان دیوان پس از انتخاب و قبل از شروع بکار در هیئت عمومی دیوان سوگند یاد می‌کنند که وظایف خود را در کمال صحت و درستی انجام داده و رعایت مصالح کشور را در اجرای این قانون بنمایند.
مادة ۳۷- قانون دیوان محاسبات مصوب دیماه ۱۳۱۲ و مواد اصلاحی آن و کلیه قوانین و مقررات خاص در مواردی که با این قانون مغایر است از تاریخ اجرای این قانون ملغی است.
- تبصره- تا زمانی که آئین نامه‌های اجرائی این قانون به تصویب نرسیده مقررات آئین نامه‌های مورد عمل تا حدی که با مفاد این قانون مغایر نباشد قابل اجراء خواهد بود.
مخبرکمیسیون دارائی – امان الله ریگی.
گزارش شور دوم از کمیسیون بودجه به مجلس شورای ملی.
کمیسیون بودجه در جلسه روز دوشنبه ۱۳۵۲/۲/۱۷ با حضور آقای دکتر کاشفی معاون وزارت دارائی لایحه دیوان محاسبات را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون دارائی را در این مورد تأیید و تصویب کرد. اینک گزارش آنرا به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبرکمیسیون بودجه – صدری کیوان.
گزارش شور دوم از کمیسیون دادگستری به مجلس شورای ملی.
کمیسیون دادگستری در جلسه روز دوشنبه ۱۳۵۲/۲/۱۷ با حضور نمایندگان دولت لایحه دیوان محاسبات را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون دارائی را در این مورد تأیید و تصویب کرد. اینک گزارش آنرا به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبرکمیسیون دادگستری- دکتر سید محمد رضا تنکابنی.
گزارش شور دوم از کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری به مجلس شورای ملی.
کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری در جلسه ۱۳۵۲/۲/۱۷ با حضور آقای دکتر کاشفی معاون وزارت دارائی لایحه دیوان محاسبات را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون دارائی را تأیید و تصویب کرد.
اینک گزارش آنرا به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبرکمیسیون اموراستخدام وسازمانهای اداری – رضا پیرزاده.
رئیس- آقای اهری بفرمائید.
اهری (رئیس کمیسیون دارائی)- باید به استحضار برسانم در موقع چاپ لایحه یکی دو اشتباه چاپی شده است که بعرض میرسانم و تقاضای اصلاح آنها را دارم در صفحه ۶ در مادة ۱۵ نوشته شده آئین نامه به تصویب کمیسیون دارائی مجلس شورای ملی خواهد رسید که صحیح آن کمیسیون دارائی مجلس خواهد بود در صفحه ۷ ذیل مادة ۱۸ گزارش نقدی خزانه نوشته شده است که اشتباه است و گردش نقدی خزانه صحیح است در مادة ۳۵ باز آئین نامه به تصویب کمیسیون دارائی مجلس شورای ملی نوشته شده است که باید به تصویب کمیسیون دارائی مجلسین اصلاح شود.
رئیس- اصلاح می‌شود. مادة اول قرائت می‌شود.
مادة ۱- بمنظور رسیدگی و اتخاذ تصمیم نسبت به حساب درآمد وهزینه و اسناد هزینه و سایر دریافتها و پرداختها و کلیه عملیات محاسباتی و مدارک و اسناد هزینه وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی وتفریغ حسابهای مربوط و همچنین اظهار نظر در باره گردش امور مالی وزارتخانه‌ها و مؤسسات و شرکتهای دولتی و نیز اجرای وظائف مندرج در قانون محاسبات عمومی و سایر قوانین و مقررات مربوط دیوان محاسبات طبق مقررات این قانون اداره می‌شود.
رئیس- در مادة اول نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به مادة اول رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. مادة دوم قرائت می‌شود.
مادة ۲- دیوان محاسبات در امور مالی و اداری استقلال داشته و اعتبار مورد نیاز آن با توجه به سازمان و وظائف دیوان محاسبات جداگانه در بودجه سالانه کل کشور منظور خواهد شد. تشخیص و تسجیل هزینه‌های دیوان محاسبات با رعایت مقررات از وظایف رئیس
کل دیوان محاسبات می‌باشد. دیوان محاسبات از نظر سازمانی وابسته به وزارت دارائی خواهد بود.
رئیس- در مادة دوم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به مادة دوم رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. مادة سوم قرائت می‌شود.
مادة ۳- دیوان محاسبات دارای پنج شعبه و یک دادسرا و تعداد کافی ممیز حساب و مستخدمین اداری می‌باشد. هر شعبه مرکب از سه مستشار است که یکی از آنها رئیس شعبه خواهد بود. رئیس شعبه اول ریاست کل دیوان محاسبات را نیز بعهده خواهد داشت و به پیشنهاد وزیر دارائی با فرمان همایونی به این سمت منصوب خواهد شد.
- تبصره- دیوان محاسبات دارای یک قائم مقام رئیس کل می‌باشد که از بین رؤسای شعب به پیشنهاد رئیس کل دیوان محاسبات با حکم وزیر دارائی تعیین خواهد شد.
رئیس- در مادة سوم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به مادة سوم رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. مادة چهارم قرائت می‌شود.
مادة ۴- مستشاران دیوان محاسبات از بین مستخدمین رسمی دولت که دارای شرایط زیر باشند انتخاب می‌شوند:
۱- نداشتن بیش از ۶۰ سال سن.
۲- دارا بودن حداقل مدرک لیسانس.
۳- داشتن سابقه حداقل یک دوره سمت مستشاری دیوان محاسبات قبل از اجرای این قانون و یا داشتن لااقل دو سال سمت مدیر کلی در امور مالی یا پیشکاری دارائی.
۴- داشتن حداقل پانزده سال سابقه خدمت رسمی دولت.
رئیس- در مادة چهارم نظری نیست؟ آقای رامبد بفرمائید.
رامبد- دربند ۱ مادة ۴ لایحه دیوان محاسبات قید شده است که سن اعضای دیوان محاسبات از ۶۰ سال بیشتر نباشد البته در موقعی که لایحه برنامه پنجم مطرح بود یکی از طرفی که اشتغال کامل را در یک مملکتی فراهم بیاورد این بود که شاغلین را در یک سن معینی محدود بکنیم وهر چه ممکن است افراد تازه‌ای که وارد بازار کار شده‌اند بکار بگماریم ولی کیفیت و نوع کار مطلبی است که نمی‌شود فکر کرد از کارگر راه آهن تا رئیس دیوانعالی کشور یک نوع کار و یکنوع فعالیت دارند بگوئید بچه ۱۴ ساله را در کرمان به قالی بافی بگمارند، چون کار است بچه ۱۴ ساله را در کرمان به مدرسه نفرستید، چون کار است درست نیست بچه ۱۴ ساله در مدرسه خوب کار می‌کند و پشت کارگاه قالیبافی خوب کار نمی‌کند مرد ۶۰ ساله را در کارگاهها بکار نگمارید چون جوانان بیکار مانده‌اند مرد شصت ساله را به سفارت کبرا اعزام ندارید چون لیسانسیه‌های جوان بیکار مانده‌اند این صحیح نیست جناب آقای کاشفی بهمین جهت دیوان عالی محاسبات عالیترین مرجع نظارت در امور مالی کشور است بمن بفرمائید روزی که شما از دانشکده بیرون آمدید چند نفر بودید ولی بصورت هرم و مخروط، کاشفیها که رسیدند به این مقام چند نفر هستند ما کاشفی را ارزان بدست نیاورده‌ایم تا بعد یک خط کش بدست بگیریم بگوئیم بترتیب قد هر کس طول قدش از یک متر و ۸۰ سانتی متر بالا برود به خدمتش خاتمه می‌دهیم در یک مراحل پستهائی هست که حتماً سابقه اداری، تجربه، صلاحیت، میزان ارزش خدمت بجز اینها حدودی قائل نیستیم جنابعالی چند نفر در دستگاه وزارت دارائی دارید که با اعتماد وقتی آنها رأی می‌دهند می‌توانید چشم بسته بگوئید بصورت یک مجتهد از لحاظ اخلاقی از لحاظ تجربی از لحاظ سوابق کار و از لحاظ علمی من به نظر و رأی او صحه می‌گذارم. چند نفر از آنها را می‌توانید محدود کنید که چون سنشان ۶۰ سال و یکروز است از تمام سوابق خدمت با ارزشش مملکت را محروم کنید نمی‌گویم آن شخص را محروم می‌کنید یک روزی بود که بخش خصوصی در مملکت ما فعالیتی نداشت به هر کس می‌گفتند برو در بخش خصوصی فعالیت کن معنی اش این بود، یعنی برو شاگرد کرباس فروش بشو بازاری نبود فعالیتی نبود ولی امروز بخش خصوصی بحمدالله بر اثر رونق اقتصادی آنچنان وسعتی پیدا کرده که یقین بدانید هر کس را در هر مقام اگر شما او را ول کنید او بیکار و گرسته نمی‌ماند حتی وزرائی دارید که امروز بخش خصوصی از آنها با حقوقهای بیشتر از حقوق وزارت استفاده می‌کند شرط سنی در هر سازمان به یک صورت نیست من برای کارمند وزارت دارائی صحبت نمی‌کنم که در دیوان محاسبات شما او را گرسنه می‌گذارید نه آن کسی که در دیوان محتسبات ارزش دارد که اینقدر پشت این تریبون از او صحبت می‌شود یقین بدانید که در مؤسسات خصوصی او را با میل خواهند پذیرفت و از او استفاده خواهند کرد ولی دیوان محاسبات شما در نوع کار خودش چه چیز از دیوان کشور در وزارت دادگستری کمتر دارد میزان کار دیوان محاسبات شما چقدر از میزان کار یک سفیر کبیر که باید تمام مسائل اقتصادی و اجتماعی و روابط مختلف دو مملکت را بافعالیت تعقیب کند کارش سنگینتر است چطورممکن است یک دولت لایحه‌ای بیاوردکه دریک سازمان سن فعالیت عالیترین مقامات۷۵ سال است در یک سازمان ۶۰ سال است ودریک سازمان اصلاً حساب ندارد این صحیح نیست بهمین جهت بنده پیشنهاد حذف محدودیت۶۰ سال رابرای مستشاران دیوان محاسبات کردم وقضاوت ورأی بسته بنظرمبارکتان است.
رئیس- آقای اهری بفرمائید.
اهری- عرض می‌کنم همین پیشنهاد جناب آقای رامبد را بنده هم در شور اول تقدیم کرده بودم که شرط ۶۰ سال سن حذف شود ولی همانطوری که میدانید کمیسیون جای بحث است صحبت زیادی شد مشکلاتی در کار هست همة مستشاران تابع قانون استخدام کشوری هستند در قانون استخدام کشوری قید شده است که در ۶۰ سالگی کارمندی می‌تواند بازنشسته شود و در ۶۵ سالگی مکلف هستند او را بازنشسته کنند چنانچه بخواهیم در سن ۶۰ سال به بالا آنها را انتخاب کنیم اینها بعد از ۲ سال به سن بازنشستگی می‌رسند و الزاماً باید بازنشسته شوند پس تکلیف دیوان محاسبات که منتخب مجلسین هستند چه خواهد شد. روی این اصل بنده پس از بحث زیاد ر کمیسیون پیشنهاد خودم را پس گرفتم و قانع شدم که بلی باید سن مستشاران در موقع انتخاب آنها از ۶۰ سال تجاوز نکند اینکه فرمودید راجع به حجم کار دیوان محاسبات با قوانینی که تصویب فرمودید قانون دیوان محاسبات وظایف بسیار سنگینی برای دیوان محاسبات تعیین کرده که مسلماً اشخاصی که می‌خواهند آنجا خدمت کنند علاوه بر خبره بودن باید دارای تحصیلاتی هم باشند و باید از نظر جسمانی بنیه‌ای داشته باشند که بتوانند از عهده این کار سنگین برآیند بنابراین در این قانون چون مستشاران تابع قانون استخدام کشوری هستند پس ما غیر از اینکه ۶۰ سال سن را محدود کنیم چاره‌ای نداشتیم و روی این اصل بنده پیشنهادم را پس گرفتم.
رئیس- آقای رامبد متقاعد شدید؟
رامبد- اگر جناب آقای اهری می‌فرمودند که چند هزار نفر از سن ۶۰ سال به بالا در دستگاه دولت فعلاً مسغول بکار هستند بنده عرضی نمی‌کردم.
اهری- قانون استخدام کشوری تکلیف آنها را روشن کرده که در چه سنی بازنشسته بشوند.
رئیس- آقای رامبد به پیشنهاد خودتان باقی هستید؟
رامبد- بنده شخصاً که متقاعد نشده‌ام.
رئیس- بنابراین به پیشنهاد آقای رامبد رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (عده کمی برخاستند) تصویب نشد. نسبت به مادة چهار رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. مادة ۵ قرائت می‌شود.
مادة ۵- وزیر دارائی موظف است ظرف سه ماه پس از افتتاح هر دوره قانونگذاری مجلس شورای ملی ۴۰ نفر از کارمندان واجدئ شرایط مذکور در مادة ۴ را به ضمیمه موافقت نامه خود آنها به مجلس شورای ملی بر اساس گزارش کمیسیونهای دارائی و بودجه در مورد معرفی شدگان از بین افراد مذکور پانزده نفر را بعنوان مستشار اصلی و پنج نفر را بعنوان مستشار جانشین انتخاب و به وزارت دارائی معرفی خواهد نمود.
- تبصرة ۱- پیشنهاد مستشاران اولین دوره دیوان محاسبات بر اساس مقررات این قانون تا دو ماه پس از تاریخ اجرای این قانون از طرف وزیر دارائی بعمل خواهد آمد و تا انتخاب و معرفی مستشاران جدید از طرف مجلس شورای ملی مستشاران فعلی انجام وظیفه خواهند کرد.
- تبصرة ۲- در مواردی که هر یک از مستشاران دیوان محاسبات بعلتی برای مدتی بیش از شش ماه متوالی از انجام وظیفه باز ماند از سمت مستشاری دیوان محاسبات مستعفی شناخته می‌شود و در این مورد و در مورد استعفا یا بازنشستگی یا فوت برای تکمیل اعضای دیوان محاسبات از وجود مستشاران جانشین استفاده خواهد شد. مستشاران جانشین قبل از اینکه بموجب این تبصره بکار دعوت شوند وظائفی را که از طرف وزارت دارائی به آنان ارجاع می‌شود انجام خواهند داد.
- تبصرة ۳- مستشاران دیوان محاسبات که بترتیب فوق انتخاب و تعیین می‌شوند جز در موارد مذکور در تبصره ۲ این ماده تا تجدید انتخاب و معرفی مستشاران دوره بعد از طرف مجلس شورای ملی کماکان بکار خود ادامه خواهند داد. انتخاب مجدد مستشاران دیوان محاسبات بلامانع است.
- تبصرة ۴- در صورتی که پست ریاست یکی از شعب دیوان محاسبات بعلل مذکور در تبصره ۲ این ماده بلامتصدی شود جانشین او به انتخاب مستشاران دیوان محاسبات و حکم وزیر دارائی منصوب خواهد شد در مورد رئیس شعبه یک جانشین او از بین رؤسای سایر شعب از طرف وزیر دارائی انتخاب و منصوب خواهد شد و بجای او یکی از مستشاران دیگر بشرح مذکور در صدر این تبصره تعیین خواهد شد.
رئیس- در مادة ۵ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) رأی می‌گیریم به مادة ۵ خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. مادة ۶قرائت می‌شود.
مادة ۶- پس از معرفی انتخاب شدگان وزیر دارائی ظرف ۱۵ روز مستشاران اصلی را برای تشکیل جلسه دعوت می‌نماید مستشاران اصلی از بین خود پنج نفر را به اکثریت نسبی بعنوان رؤسای شعب انتخاب و برای صدور حکم به وزیر دارائی معرفی می‌کنند. حضور حداقل ۱۲ نفر از مستشاران اصلی برای انتخاب رؤسای شعب الزامی است.
رئیس- در مادة شش نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به مادة شش رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. مادة ۷ قرائت می‌شود.
مادة ۷- اداره کلیه امور مالی، استخدامی و اداری دیوان محاسبات با رئیس کل دیوان محاسبات و در غیاب او با قائم مقام رئیس کل می‌باشد.
رئیس- در مادة ۷ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به مادة ۷ رأی می‌گیریم خواهش می‌کنم خانمها و آقایانی که موافقند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. مادة ۸ قرائت می‌شود.
مادة ۸- هیئت عمومی دیوان محاسبات از کلیه مستشاران اصلی دیوان محاسبات به ریاست رئیس کل دیوان محاسبات و در غیبت او به ریاست قائم مقام رئیس کل دیوان محاسبات تشکیل می‌شود، هیئت عمومی با حضور حداقل دوازده نفر از مستشاران دیوان محاسبات رسمیت می‌یابد و تصمیمات هیئت مذکور با رأی ۸ نفر از مستشاران حاضر در جلسه رسمی معتبر است.
رئیس- در مادة ۸ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به مادة ۸ رأی می‌گیریم خواهش می‌کنم خانمها و آقایانی که موافقند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. مادة ۹ قرائت می‌شود.
مادة ۹- تاریخ تشکیل جلسات هیئت عمومی و دستور جلسه به دادستان دیوان محاسبات اعلام می‌شود. دادستان دیوان محاسبات می‌تواند در مذاکرات هیئت عمومی بدون داشتن حق رأی شرکت نماید.
رئیس- در مادة ۹ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به مادة ۹ رأی می‌گیریم خواهش می‌کنم خانمها و آقایانی که موافقند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. مادة ۱۰ قرائت می‌شود.
مادة ۱۰- دادسرای دیوان محاسبات از یک دادستان و تعداد کافی دادیار و مستخدمین اداری تشکیل می‌شود.
رئیس- در مادة ۱۰ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به مادة ۱۰ رأی می‌گیریم خواهش می‌کنم خانمها و آقایانی که موافقند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. مادة ۱۱ قرائت می‌شود.
مادة ۱۱- ریاست دادسرای دیوان محاسبات با دادستان است، دادستان بعنوان نماینده دولت در حدود قوانین و مقررات مالی در حفظ حقوق دولت اقدام می‌نماید، دادستان می‌تواند برای رسیدگی به حسابها به هر یک از وزارتخانه‌ها و مؤسسات مشمول این قانون شخصاً مراجعه یا این مأموریت را به یکی از دادیاران محول نماید.
رئیس- در مادة ۱۱ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به مادة ۱۱ رأی می‌گیریم خواهش می‌کنم خانمها و آقایانی که موافقند قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. مادة ۱۲ قرائت می‌شود.
مادة ۱۲- دادستان دیوان محاسبات از بین مستخدمین رسمی وزارت دارائی که حداقل دارای مدرک لیسانس و ۱۵ سال سابقه خدمت باشند از طرف وزیر دارائی انتخاب و منصوب می‌گردد، دادیاران از بین مستخدمین رسمی وزارت دارائی که حداقل دارای مدرک تحصیلی از درجه لیسانس و سه سال سابقه خدمت باشند و در غیر این صورت از بین کارمندان رسمی وزارت دارائی که حداقل دارای ده سال سابقه خدمت در امور مالی باشند بنا به پیشنهاد دادستان و حکم وزیر دارائی منصوب می‌شوند.
رئیس- در مادة ۱۲ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به مادة ۱۲ رأی می‌گیریم خواهش می‌کنم خانمها و آقایانی که موافقند قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. مادة ۱۳ قرائت می‌شود.
مادة ۱۳- جلسات شعب دیوان محاسبات با حضور ۳ نفر رسمیت خواهد داشت و آراء صادر به اکثریت معتبر است. درمواردی که عده کمتر از سه نفر باشد به درخواست شعبه از طرف رئیس کل دیوان محاسبات از بین سایر مستشاران انتخاب و در رسیدگی و صدور رأی شرکت خواهد نمود.
رئیس- در مادة ۱۳ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به مادة ۱۳ رأی می‌گیریم خواهش می‌کنم خانمها و آقایانی که موافقند قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. مادة ۱۴ قرائت می‌شود.
مادة ۱۴- دیوان محاسبات حساب درآمد و دریافتها را از نظر تحویل وجوه وصولی به خزانه و حساب هزینه و پرداختها و اسناد آن را از نظر انطباق با مقررات این قانون و قانون بودجه و سایر قوانین و مقررات مالی مربوط رسیدگی می‌کند و همچنین صورت مجلس تحویل و تحول و حساب کسری ذیحسابان و جمعداران و تخلفات مأموران ذیربط را در اجرای قوانین و مقررات مزبور و هر گونه اختلاف حساب را مورد رسیدگی قرار داده و رأی مقتضی صادر و به ذیحساب مربوط و دادسرای دیوان محاسبات ابلاغ و یک نسخه آن را نیز به وزارت دارائی ارسال می‌دارد.
- تبصرة ۱- ذیحسابانی که به هر عنوان سمت ذیحسابی از آنان سلب شود و یا سمت آنان تغییر کند مکلفند منتهی ظرف یکماه صورتمجلس تحویل و تحول تنظیم نمایند و یک نسخه آنرا برای وزارت دارائی بفرستند. وزارت دارائی حداکثر ظرف سه ماه صورتمجلس تحویل و تحول را با اظهار نظر خود به دیوان محاسبات خواهد فرستاد.
- تبصرة ۲- در صورت کسری در ابوابجمعی جنسی جمعدار نرخ روز پیدایش کسری مورد رأی قرار خواهد گرفت.
رئیس- در مادة ۱۴ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به مادة ۱۴ رأی می‌گیریم خواهش می‌کنم خانمها و آقایانی که موافقند قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. مادة ۱۵ قرائت می‌شود.
مادة ۱۵- رسیدگی به اسناد مربوط به هزینه هائی که افشاء آن به تشخیص هیئت وزیران برخلاف مصالح مملکتی باشد مشمول مقررات این قانون نخواهد بود. آئین نامه نحوه رسیدگی و اتخاذ تصمیم نسبت به اینگونه اسناد از طرف وزارت دارائی تهیه و پس از تأیید هیئت وزیران به تصویب کمیسیون دارائی مجلس شورای ملی خواهد رسید.
رئیس- در مادة ۱۵ کلمه مجلس شورای ملی به مجلسین اصلاح شده در این ماده نظری نیست؟ (اظهاری نشد) رأی می‌گیریم به مادة ۱۵ با اصلاحی که بعمل آمده خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. مادة ۱۶ قرائت می‌شود.
مادة ۱۶- رسیدگی به حسابهای وزارت دربار شاهنشاهی و مجلسین شورای ملی و سنا مشمول این قانون نبوده و تابع مقررات مربوط به خود خواهد بود و خلاصه حساب هر سال ظرف شش ماه بعد از انقضای سال مالی برای درج در لایحه تفریغ بودجه وزارت دارائی ارسال خواهد شد.
رئیس- در مادة ۱۶ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به مادة ۱۶ رأی می‌گیریم خواهش می‌کنم خانمها و آقایانی که موافقند قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. مادة ۱۷ قرائت می‌شود.
مادة ۱۷- دیوان محاسبات تأثیر قوانین و مقررات مالی را ضمن عمل بررسی و نظارت اصلاحی خود را به وزارت دارائی پیشنهاد می‌کند.
رئیس- در مادة ۱۷ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به مادة ۱۷ رأی می‌گیریم خواهش می‌کنم خانمها و آقایانی که موافقند قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. مادة ۱۸ قرائت می‌شود.
مادة ۱۸- لایحه تفریغ بودجه هر سال باید در هیئت عمومی دیوان محاسبات رسیدگی و بانضمام گزارش و اظهار نظر هیئت مذکور و بر اساس مادة ۷۸ قانون محاسبات عمومی مصوب ۱۵ دیماه ۱۳۴۹ از طرف وزیر دارائی به مجلس شورای ملی تقدیم گردد.
صورت گزارش نقدی خزانه موضوع مادة ۷۹ قانون محاسبات عمومی مصوب ۱۵ دیماه ۱۳۴۹ بشرح زیر باید به ضمیمه لایحه تفریغ بودجه باشد:
الف- صورت حساب دریافتهای خزانه.
۱- موجودی اول سال.
۲- درآمدهای وصولی سال مورد عمل بودجه.
۳- سایر منابع دریافت.
۴- واریز پیش پرداختهای سال قبل.
۵- وجوه برگشتی از پرداختهای سال قبل.
ب- صورتحساب پرداختهای خزانه.
۱- هزینه‌های سال مورد عمل بودجه.
۲- پیش پرداختها.
۳- واریز دریافتهای خزانه در سال قبل از سال منابع دریافت.
۴- واریز هزینه‌های سال قبل که از محل تنخواه گردان پرداخت شده است.
۵- موجودی آخر سال.
رئیس- در مادة ۱۸ همانطور که آقای اهری توضیح دادند صورت گردش نقدی اشتباهاً صورت گزارش نقدی چاپ شده در این ماده نظری نیست؟ (اظهاری نشد) رأی می‌گیریم به مادة ۱۸ با اصلاحی که بعمل آمد، خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. مادة ۱۹ قرائت می‌شود.
مادة ۱۹- دیوان محاسبات می‌تواند از وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی هر گونه اطلاعات و مدارک و اسناد مربوط به حساب درآمد و هزینه را که مؤثر در رسیدگی به حساب تشخیص دهد مستقیماً مطالبه نماید و وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی مکلفند اطلاعات و مدارک مورد نیاز را در اختیار دیوان مذکور بگذارند.
رئیس- در ماده ۱۹ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به مادة ۱۹ رأی می‌گیریم خواهش می‌کنم خانمها و آقایانیک موافقند قیام بفرمائید (اکثر برخاستند) تصویب شد. مادة ۲۰ قرائت می‌شود.
مادة ۲۰- کلیه اسناد هزینه و حسابهای درآمد و هزینه وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی از نظر رعایت مقررات مربوط پس از رسیدگی و گواهی ممیزین حساب که از طرف دیوان محاسبات به این سمت منصوب می‌شوند از طریق وزارت دارائی به دیوان محاسبات تسلیم می‌شود. رئیس کل دیوان محاسبات حسابهای واصله را به ضمیمه اسناد و مدارک برای رسیدگی و صدور رأی به یکی از شعب دیوان محاسبات ارجاع می‌کند.
- تبصره- مؤسسات دولتی که تمام یا قسمتی از اعتبار بودجه آنها بعنوان کمک در بودجه کل کشور منظور می‌شود در صورتی که دارای مقررات قانونی خاص برای مصرف اعتبارات خود باشند جز در مورد نحوة مصرف اعتبارات در سایر موارد مشمول مقررات قانون محاسبات عمومی و این قانون خواهند بود مفاد این تببصره ناقض مقررات قانون هیئت‌های امنای مؤسسات عالی علمی دولتی نخواهد بود.
رئیس- در ماده ۲۰ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به مادة ۲۰ رأی می‌گیریم خواهش می‌کنم خانمها و آقایانیک موافقند قیام بفرمائید (اکثر برخاستند) تصویب شد. مادة ۲۱ قرائت می‌شود.
مادة ۲۱- در صورتی که حساب درآمد و هزینه یا اسناد و مدارک در موعد مقرر به دیوان محاسبات تسلیم نشود بموجب رأی یکی از شعب دیوان مهلت متناسبی تعیین و ابلاغ خواهد شد و در صورت عدم تحویل حساب و اسناد و مدارک در مهلت مذکور مسئول یا مسئولین امر بموجب رأی همان شعبه به یکی از مجازاتهای اداری ردیف «ب» به بعد مادة ۵۹ قانون استخدام کشوری محکوم می‌شوند.
اقدامات مذکور مانع از تعقیب مأمور متخلف در صورتی که مرتکب جرمی نیز شده باشد نخواهد بود.
رئیس- در ماده ۲۱ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به مادة ۲۱ رأی می‌گیریم خواهش می‌کنم خانمها و آقایانیکه موافقند قیام بفرمائید (اکثر برخاستند) تصویب شد. مادة ۲۲ قرائت می‌شود.
مادة ۲۲- هر گاه دیوان محاسبات ضمن رسیدگی به حساب به عملی برخورد نماید که مشمول یکی از قوانین جزائی باشد مکلف است موضوع را از طریق دادستان دیوان محاسبات برای تعقیب به مراجع صلاحیتدار اعلام نماید. این امر مانع از ادامه رسیدگی به حساب مزبور در دیوان محاسبات نخواهد بود.
رئیس- در ماده ۲۲ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به مادة ۲۲ رأی می‌گیریم خواهش می‌کنم خانمها و آقایانیکه موافقند قیام بفرمائید (اکثر برخاستند) تصویب شد. مادة ۲۳ قرائت می‌شود.
مادة ۲۳- دادستان دیوان محاسبات مکلف است آراء دیوان محاسبات را برای اجراء به دستگاههای مربوط ابلاغ و نسخه‌ای از آن را به وزارت دارائی ارسال داشته و در اجرای آنها مراقبت بنماید در صورتی که آراء دیوان محاسبات از طرف مأموران مسئول بلااجراء بماند، دادستان دیوان محاسبات موظف است مراتب را برای تعقیب مأمور متخلف به مراجع صلاحیتدار اعلام نماید و نتیجه را به اطلاع دیوان محاسبات برساند.
رئیس- در ماده ۲۳ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به مادة ۲۳ رأی می‌گیریم خواهش می‌کنم خانمها و آقایانیکه موافقند قیام بفرمائید (اکثر برخاستند) تصویب شد. مادة ۲۴ قرائت می‌شود.
مادة ۲۴- شعب دیوان محاسبات اسناد و مدارکی را که مورد تقاضای دادستان دیوان محاسبات باشد در اختیار مشارالیه می‌گذارند.
رئیس- در ماده ۲۴ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به مادة ۲۴ رأی می‌گیریم خواهش می‌کنم خانمها و آقایانیکه موافقند قیام بفرمائید (اکثر برخاستند) تصویب شد. مادة ۲۵ قرائت می‌شود.
رئیس- در ماده ۲۴ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به مادة ۲۴ رأی می‌گیریم خواهش می‌کنم خانمها و آقایانیکه موافقند قیام بفرمائید (اکثر برخاستند) تصویب شد. مادة ۲۵ قرائت می‌شود.
مادة ۲۵- آراء شعب دیوان محاسبات ظرف یکماه از تاریخ ابلاغ رأی از طرف محکوم علیه یا دادستان قابل تجدید نظر است درخواست تجدید نظر باید صریح و مدلل باشد و تعیین کند نسبت به چه قسمتی از حکم معترض است.
- تبصرة ۱- مرجع تجدید نظر منحصراً به موارد اعتراض رسیدگی و مبادرت به صدور رأی می‌نماید، رأی صادره قطعی است.
- تبصرة ۲- مرجع رسیدگی به تقاضای تجدید نظر هیئتی مرکب از دو نفر از رؤسای شعب و ۳ نفر از مستشاران دیوان محاسبات می‌باشد.
اعضای هیئت تجدید نظر از طرف رئیس کل دیوان محاسبات انتخاب می‌شوند هر یک از اعضای هیئت تجدید نظر که در پرونده مطروحه سابقه رأی داشته باشد در رسیدگی تجدید نظر حق شرکت نخواهد داشت. ریاست هیئت تجدید نظر با یکی از رؤسای شعب عضو هیئت به تشخیص رئیس کل دیوان محاسبات خواهد بود.
رئیس- در ماده ۲۵ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به مادة ۲۵ رأی می‌گیریم خواهش می‌کنم خانمها و آقایانیکه موافقند قیام بفرمائید (اکثر برخاستند) تصویب شد. مادة ۲۶ قرائت می‌شود.
مادة ۲۶- تقاضای اعاده دادرسی در موارد زیر قبول می‌شود:
۱- در صورتی که در نوشتن ارقام یا در عملیات حسابداری اشتباهی شده باشد.
۲- در صورتی که ضمن رسیدگی به سایر حسابها ثابت شود که اقلامی به حساب نیامده و یا مکرر به حساب آمده است.
۳- هر گاه پس از صدور رأی اسنادی به دست آید که محرز شود اسناد مزبور در موقع رسیدگی به حساب موجودی بوده لیکن بعللی در دسترس نبوده است.
۴- هر گاه رأی به اتکاء اسناد جعلی صادر شده و مجعول بودن اسناد مزبور در مراجع دادگستری به حکم قطعی ثابت شده باشد.
- تبصرة ۱- تقاضای اعادة دادرسی در همان شعبه‌ای رسیدگی و مورد رأی واقع می‌شود که رأی قبلی را صادر نموده است و منحصر به قسمتهائی از حساب خواهد بود که مورد تقاضای اعاده دادرسی واقع شده است تقاضای اعاده دادرسی موجب توقیف اجرای رأی نیست.
- تبصرة ۲- شعبه مربوط مکلف است ظرف یکماه نظر خود را مبنی بر قبول یا رد تقاضای اعاده دادرسی اعلام نماید.
رئیس- در ماده ۲۶ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به مادة ۲۶ رأی می‌گیریم خواهش می‌کنم خانمها و آقایانیکه موافقند قیام بفرمائید (اکثر برخاستند) تصویب شد. مادة ۲۷ قرائت می‌شود.
مادة ۲۷- تاریخ تشکیل و دستور جلسه رسیدگی شعب دیوان محاسبات باید به دادستان و مسئول یا مسئولین حساب مربوط ابلاغ شود، حضور دادستان یا نماینده او در جلسات رسیدگی الزامی است لیکن عدم حضور مسئول یا مسئولین حساب مربوط مانع رسیدگی و صدور رأی نخواهد بود و شعبه پس از استماع نظر دادستان یا نماینده او مبادرت به صدور رأی خواهد نمود.
رئیس- در ماده ۲۷ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به مادة ۲۷ رأی می‌گیریم خواهش می‌کنم خانمها و آقایانیکه موافقند قیام بفرمائید (اکثر برخاستند) تصویب شد. مادة ۲۸ قرائت می‌شود.
مادة ۲۸- هر گاه یکی از شعب دیوان محاسبات ضمن رسیدگی به حساب متوجه شود حسابی که قبلاً رسیدگی و نسبت بآن رأی صادر گردیده است از موارد اعاده دادرسی است باید حسب مورد مراتب را کتباً به محکوم علیه و یا دادستان اعلام کند.
رئیس- در ماده ۲۸ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به مادة ۲۸ رأی می‌گیریم خواهش می‌کنم خانمها و آقایانیکه موافقند قیام بفرمائید (اکثر برخاستند) تصویب شد. مادة ۲۹ قرائت می‌شود.
مادة ۲۹- تصحیح و رفع ابهام آراء شعب دیوان محاسبات یا شعبه صادرکننده رأی می‌باشد.
رئیس- در ماده ۲۹ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به مادة ۲۹ رأی می‌گیریم خواهش می‌کنم خانمها و آقایانیکه موافقند قیام بفرمائید (اکثر برخاستند) تصویب شد. مادة ۳۰ قرائت می‌شود.
مادة ۳۰- مطالبات دولت ناشی از آراء قطعی دیوان محاسبات طبق ماده ۴۰ قانون محاسبات عمومی قابل وصول خواهد بود.
رئیس- در ماده ۳۰ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به مادة ۳۰ رأی می‌گیریم خواهش می‌کنم خانمها و آقایانیکه موافقند قیام بفرمائید (اکثر برخاستند) تصویب شد. مادة ۳۱ قرائت می‌شود.
مادة ۳۱- آراء صادرشده از دیوان محاسبات مبنی بر جبران خسارت در مورد اشخاص مانع محکومیت آنان به مجازاتهای اداری یا تعقیب کیفری آنان در محاکم عمومی نخواهد بود.
رئیس- در ماده ۳۱ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به مادة ۳۱ رأی می‌گیریم خواهش می‌کنم خانمها و آقایانیکه موافقند قیام بفرمائید (اکثر برخاستند) تصویب شد. مادة ۳۲ قرائت می‌شود.
مادة ۳۲- در مورد کسر ابوابجمعی ذیحسابان و جمعداران دادستان دیوان محاسبات می‌تواند از شعبه مربوط درخواست تأمین خواسته را بنماید شعبه در صورتیکه دلائل درخواست تأمین خواسته را کافی بداند قرار مقتضی صادر می‌نماید قرار مزبور طبق ماده ۴۰ قانون محاسبات عمومی قابل اجراء می‌باشد.
رئیس- در ماده ۳۲ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به مادة ۳۲ رأی می‌گیریم خواهش می‌کنم خانمها و آقایانیکه موافقند قیام بفرمائید (اکثر برخاستند) تصویب شد. مادة ۳۳ قرائت می‌شود.
مادة ۳۳- تخلفات اداری مستشاران (به استثنای رئیس کل) طبق دستور رئیس کل وسیله دادستان دیوان محاسبات در هیئتی مرکب از سه نفر از رؤسای شعب مورد رسیدگی و صدور رأی قرار می‌گیرد تقاضای تجدید نظر از آراء هیئت مزبور در هیئت عمومی دیوان محاسبات که بدون شرکت مستشار متخلف تشکیل می‌گردد رسیدگی و مورد رأی قرار می‌گیرد.
- تبصره- اعضای هیئت رسیدگی به تخلفات از بین رؤسای شعب دیوان به استثنای رئیس شعبه‌ای که تخلف مربوط به اعضای آن شعبه است از طرف رئیس کل انتخاب خواهند شد. اعضاء هیئت یکنفر را از بین خود برای ریاست جلسه انتخاب خواهند کرد.
رئیس- در ماده ۳۳ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به مادة ۳۳ رأی می‌گیریم خواهش می‌کنم خانمها و آقایانیکه موافقند قیام بفرمائید (اکثر برخاستند) تصویب شد. مادة ۳۴ قرائت می‌شود.
مادة ۳۴- تخلفات اداری رئیس کل دیوان محاسبات طبق دستور وزیر دارائی وسیله دادستان دیوان محاسبات در هیئت عمومی که بدون حضور رئیس کل تشکیل می‌گردد مورد رسیدگی و صدور رأی قرار می‌گیرد. مرجع رسیدگی به تقاضای تجدید نظر در این مورد دیوان عالی کشور است.
رئیس- در ماده ۳۴ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به مادة ۳۴ رأی می‌گیریم خواهش می‌کنم خانمها و آقایانیکه موافقند قیام بفرمائید (اکثر برخاستند) تصویب شد. مادة ۳۵ قرائت می‌شود.
مادة ۳۵- آئین نامه اجرائی این قانون در مورد تخلفات اداری و مجازاتهای مربوط و نحوه رسیدگی و موارد تجدید نظر بر اساس قانون استخدام کشوری و همچنین نحوه دادرسی پس از تصویب کمیسیونهای استخدام و دادگستری مجلسین و آئین نامه نحوه رسیدگی به حسابها و سایر مقررات مورد لزوم برای انجام امور مندرج در این قانون پس از تصویب کمیسیون دارائی مجلس شورای ملی بموقع اجراء گذارده خواهد شد. وزارت دارائی مکلف است ظرف سه ماه از تاریخ تصویب این قانون آئین نامه‌های مذکور را تهیه و به مجلس شورای ملی تقدیم نماید.
رئیس- در ماده ۳۵ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به مادة ۳۵ رأی می‌گیریم خواهش می‌کنم خانمها و آقایانیکه موافقند قیام بفرمائید (اکثر برخاستند) تصویب شد. مادة ۳۶ قرائت می‌شود.
مادة ۳۶- مستشاران اصلی و علی البدل و دادستان دیوان پس از انتخاب و قبل از شروع بکار در هیئت عمومی دیوان سوگند یاد می‌کنند که وظایف خود را در کمال صحت و درستی انجام داده و رعایت مصالح کشور را در اجرای این قانون بنمایند.
رئیس- در ماده ۳۶ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به مادة ۳۶ رأی می‌گیریم خواهش می‌کنم خانمها و آقایانیکه موافقند قیام بفرمائید (اکثر برخاستند) تصویب شد. مادة ۳۷ قرائت می‌شود.
مادة ۳۷- قانون دیوان محاسبات مصوب دیماه ۱۳۱۲ و مواد اصلاحی آن و کلیه قوانین و مقررات خاص در مواردی که با این قانون مغایر است از تاریخ اجرای این قانون ملغی است.
- تبصره- تا زمانی که آئین نامه‌های اجرائی این قانون به تصویب نرسیده مقررات آئین نامه‌های مورد عمل تا حدی که با مفاد این قانون مغایر نباشد قابل اجراء خواهد بود.
رئیس- در ماده ۳۷ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به مادة ۳۷ رأی می‌گیریم خواهش می‌کنم خانمها و آقایانیکه موافقند قیام بفرمائید (اکثر برخاستند) تصویب شد. در کلیات آخر لایحه نظری نیست؟ (اظهاری نشد) رأی می‌گیریم به مجموع مواد و کلیات آخر لایحه خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. لایحه برای تصویب مجلس سنا فرستاده می‌شود.
- استرداد لایحه مربوط به بیمه مستخدمین کشور و خانواده آنها و تقدیم اساسنامه شرکت سهامی خدمات ماشینهای محاسب الکترونیک بوسیله آقای دکتر کاشفی معاون وزارت دارائی
۴- استرداد لایحه مربوط به بیمه مستخدمین کشور و خانواده آنها و تقدیم اساسنامه شرکت سهامی خدمات ماشینهای محاسب الکترونیک بوسیله آقای دکتر کاشفی معاون وزارت دارائی.
رئیس- آقای دکتر کاشفی بفرمائید.
دکتر کاشفی (معاون وزارت دارائی)- با کسب اجازه از مقام معظم ریاست چون با تصویب قانون بیمه درمانی کارکنان دولت لایحه مربوط به بیمه مستخدمین کشوری و خانواده آنها که قبلاً به قوه مقننه تقدیم شده و جریان تصویب آن هنوز پایان نیافته است موضوعاً منتفی است لذا لایحه مزبور مسترد می‌شود ضمناً اساسنامه شرکت سهامی خدمات ماشینهای محاسب الکترونیکی برای تصویب کمیسیونهای دارائی و استخدام مجلس تقدیم می‌شود.
رئیس- اساسنامه به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.
- تقدیم لایحه تعمیم تبصره ۱ بند ب مادة ۵ قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی به ژاندارمری کل کشور بوسیله خانم صوفی معاون وزارت کشور
۵- تقدیم لایحه تعمیم تبصره ۱ بند ب مادة ۵ قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی به ژاندارمری کل کشور بوسیله خانم صوفی معاون وزارت کشور.
رئیس- خانم صوفی بفرمائید.
خانم صوفی (معاون وزارت کشور) – با کسب اجازه از مقام ریاست، همانطور که استحضار دارید ژاندارمری کل کشور جزء نیروهای مسلح شاهنشاهی است و کارمندان غیر نظامی آن از مقررات استخدام کشوری استفاده می‌کنند چون ژاندارمری کل کشور در نظر دارد کارمندان غیر نظامی خود را تابع مقررات ارتش شاهنشاهی کند لایحه‌ای تنظیم شده که تقدیم ساحت مقدس مجلس شورای ملی می‌شود.
رئیس- لایحه به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.
- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون امور خارجه راجع به لایحه موافقت نامه حمل و نقل هوائی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت ممالک متحده آمریکا و ارسال بمجلس سنا
۶- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون امور خارجه راجع به لایحه موافقت نامه حمل و نقل هوائی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت ممالک متحده آمریکا و ارسال بمجلس سنا.
رئیس- گزارش شور دوم موافقت نامه حمل و نقل هوائی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت ممالک متحده آمریکا مطرح است، قرائت می‌شود.
گزارش شور دوم از کمیسیون امور خارجه به مجلس شورای ملی.
کمیسیون امور خارجه در جلسه روز شنبه ۱۳۵۲/۲/۱۵ با حضور آقایان دکتر غلامرضا تاجبخش معاون وزارت امور خارجه و مهندس رضا وثیق معاون وزارت راه لایحه شمارة ۵۷۷۰۲ مورخ ۱۳۵۱/۱۲/۲۹ دولت راجع به موافقتنامه حمل و نقل هوائی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت ممالک متحده آمریکا را که گزارش شور اول آن بشماره ۶۷۳ چاپ گردیده است برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه شور اول را عیناً تأیید و تصویب کرد. اینک گزارش آنرا به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مادة واحده – موافقتنامه حمل و نقل هوائی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت ممالک متحده آمریکا مشتمل بر یک مقدمه و هفده ماده و یک جدول مسیر که در تاریخ دوازده بهمن ماه ۱۳۵۱ برابر اول فوریه ۱۹۷۳ در تهران بامضاء رسیده تصویب و اجازه مبادله اسناد تصویب آن داده می‌شود.
مخبرکمیسیون امورخارجه – مهروش صفی نیا (مستوفی).
گزارش شور دوم از کمیسیون دارائی به مجلس شورای ملی.
کمیسیون دارائی در جلسه روز یکشنبه ۱۳۵۲/۲/۱۶ با حضور نمایندگان دولت لایحه مربوط به موافقتنامه حمل و نقل هوائی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت ممالک متحده آمریکا را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون امور خارجه را در این مورد تأیید وتصویب کرد.
اینک گزارش آنرا تقدیم مجلس شورای ملی می‌دارد.
مخبرکمیسیون دارائی – امان الله ریگی.
گزارش شور دوم از کمیسیون راه به مجلس شورای ملی.
کمیسیون راه در جلسه روز دوشنبه ۱۳۵۲/۲/۱۷ با حضور نمایندگان دولت لایحه مربوط به موافقتنامه حمل و نقل هوائی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت ممالک متحده آمریکا را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار دارد و مصوبه کمیسیون امور خارجه را در این مورد تأیید و تصویب کرد. اینک گزارش آنرا تقدیم مجلس شورای ملی می‌دارد.
مخبرکمیسیون راه – حبیب الله احمدی.
رئیس- مادة واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) در کلیات آخر لایحه نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به مادة واحده و کلیات آخر لایحه رأی می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. لایحه برای تصویب مجلس سنا فرستاده می‌شود.
- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون امور خارجه راجع به لایحه موافقت نامه سرویسهای هوائی بین دولت شاهنشاهی ایران و کنفدراسیون سوئیس و ارسال بمجلس سنا
۷- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون امور خارجه راجع به لایحه موافقت نامه سرویسهای هوائی بین دولت شاهنشاهی ایران و کنفدراسیون سوئیس و ارسال بمجلس سنا.
رئیس- گزارش شور دوم موافقت نامه سرویسهای هوائی بین دولت شاهنشاهی ایران و کنفدراسیون سوئیس مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش شور دوم از کمیسیون امور خارجه به مجلس شورای ملی.
کمیسیون امور خارجه در جلسه روز شنبه ۱۳۵۲/۲/۱۵ باحضور آقایان دکتر غلامرضا تاجبخش معاون وزارت امور خارجه و مهندس رضا وثیق معاون وزارت راه لایحه شماره ۵۵۱۰۴-۱۳۵۱/۱۲/۸ دولت مربوط به موافقتنامه سرویسهای هوائی بین دولت شاهنشاهی ایران و کنفدراسیون سوئیس را که گزارش شور اول آن بشماره ۶۷۲ چاپ گردیده است برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه شور اول را عیناً تأیید و تصویب کرد. اینک گزارش آنرا تقدیم مجلس شورای ملی می‌دارد.
مادة واحده- موافقتنامه سرویسهای هوائی بین دولت شاهنشاهی ایران و کنفدراسیون سوئیس مشتمل بر یک مقدمه و هفده ماده که در تاریخ ۱۰ دیماه ۱۳۵۱ (۳۱ دسامبر ۱۹۷۲) بین نمایندگان مختار دو دولت در تهران به امضاء رسیده است، تصویب و اجازه مبادله اسناد تصویب آن داده می‌شود.
مخبرکمیسیون امور خارجه – مهروش صفی نیا (مستوفی).
گزارش شور دوم از کمیسیون دارائی به مجلس شورای ملی
کمیسیون دارائی در جلسه روز یکشنبه ۱۳۵۲/۲/۱۶ با حضور نمایندگان دولت لایحه مربوط به موافقتنامه سرویسهای هوائی بین دولت شاهنشاهی ایران و کنفدراسیون سوئیس را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و تصویب کرد. اینک گزارش آنرا در تأیید گزارش کمیسیون امور خارجه تقدیم مجلس شورای ملی می‌دارد.
مخبرکمیسیون دارائی- امان الله ریگی.
گزارش شور دوم از کمیسیون راه به مجلس شورای ملی.
کمیسیون راه در جلسه روز دوشنبه ۱۳۵۲/۲/۱۷ با حضور نمایندگان دولت لایحه مربوط به موافقتنامه سرویسهای هوائی بین دولت شاهنشاهی ایران و کنفدراسیون سوئیس را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون امور خارجه را در این مورد تأیید و تصویب کرد. اینک گزارش آنرا تقدیم مجلس شورای ملی می‌دارد.
مخبرکمیسیون راه- حبیب الله احمدی.
رئیس- مادة واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) در کلیات آخر لایحه نظری نیست؟ (اظهاری نشد) رأی می‌گیریم به مادة واحده و کلیات آخر لایحه، خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. لایحه برای تصویب مجلس سنا فرستاده می‌شود.
- قرائت دستور و تعیین موقع جلسه آینده – ختم جلسه
۸- قرائت دستور و تعیین موقع جلسه آینده – ختم جلسه.
رئیس- دستور جلسه آینده قرائت می‌شود.
۱- گزارش یک شوری افزایش حقوق وظیفه وراث مرحوم اسمعیل خوشبهاری خلبان سمپاش سازمان حفظ نباتات، شماره چاپ ۶۹۹.
۲- گزارش شور دوم الحاق یک تبصره به قانون اجازه پرداخت مزایای ویژه به افسران و درجه – داران ارتش شاهنشاهی، شماره چاپ ۷۰۱.
۳- گزارش شور دوم اصلاح اساسنامه سازمان بین المللی کار، شماره چاپ ۷۰۰.
۴- گزارش شور دوم تشکیل سازمان غله و قند و شکر و چای کشور، شماره چاپ ۷۰۲.
رئیس- با اجازه خانمها و آقایان جلسه را ختم می‌کنیم، جلسه آینده ساعت ۹ صبح روز سه شنبه خواهد بود.
رئیس مجلس شورای ملی – عبدالله ریاضی.