مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۰ آذر ۱۳۳۵ نشست ۴۱
مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری نوزدهم | تصمیمهای مجلس | قوانین برنامههای عمرانی کشور مصوب مجلس شورای ملی |
نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری نوزدهم |
روزنامه رسمی کشور شاهنشاهی ایران
شامل: کلیه قوانین مصوبه و مقررات - گزارش کمیسیونها - صورت مشروح مذاکرات مجلس - اخبار مجلس - انتصابات - آگهیهای رسمی و قانونی
شماره
شنبه ماه ۱۳۳۵
سال دوازدهم
شماره مسلسل
دوره نوزدهم مجلس شورای ملی
مذاکرات مجلس شورای ملی
جلسه
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز ۲۰ آذر ۱۳۳۵ نشست ۴۱
فهرست مطالب:
مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره ۱۹
جلسه: ۴۱
صورتمشروح مذاکرات مجلس روز سهشنبه ۲۰ آذرماه ۱۳۳۵
فهرست مطالب:
۱ - تصویب صورتمجلس
۲ - بیانات آقایان: نایبرئیس و دیهیم و نورالدین امامی (اجرای یک دقیقه سکوت) و علامهوحیدی به مناسبت روز ۲۱ آذر
۳ - سؤال آقای قبادیان راجع به آفت سن کرمانشاه و جواب آقای معاون وزارت کشاورزی
۴ - تذکر آقای فضایلی راجع به معرفی کامل افرادی که جهت عضویت هیئت نظارت سازمان برنامه پیشنهاد میشوند
۵ - سؤال آقای صدرزاده راجع به راههای فارس و اتصال راهآهن به شیراز و جواب آقای وزیر راه
۶ - شور اول گزارش کمیسیون راه راجع به استخدام هشت نفر اتباع بیگانه برای راهآهن
۷ - تعیین موقع و دستور جلسه بعد ـ ختم جلسه
مجلس یک ساعت و پنجاه دقیقه پیش از ظهر به ریاست آقای عماد تربتی (نایبرئیس) تشکیل گردید
۱- تصویب صورت مجلس
نایب رئیس ـ صورت غائبین جلسه قبل قرائت میشود
(بشرح زیر قرائت شد)
غائبین با اجازه آقایان: دکتر بینا. امید سالار. دکتر سید امامی. قراگزلو. برومند. ذوالفقاری. سنندجی. معین زاده. عامری. محمودی. اورنگ. مهران. امامی خوئی. صارمی. صفاری. خلعتبری.
غائبین بی اجازه ـ آقایان: دکتر اسفندیاری. تیمور تاش. مشار. اریه. دشتی. دکتر هدایتی. مهدی فیروز. آقایان
دیر آمدگان و زود رفتگان با اجازه ـ آقایان: پرفسور اعلم جلیلی. طباطبائی. قمی. عباسی. قنات آبادی. دکتر وکیل. کاظم شیبانی. خرازی. مهدوی. دکتر عمیدی. ثقه الاسلامی.
نایب رئیس ـ اعتراضی نسبت بصورت مجلس نیست؟ آقای دیهیم فرمایشی داشتید؟ دیهیم ـ میخواستم راجع به ۲۱ آذر عرایضی بکنم
نایب رئیس ـ نسبت بصورت مجلس ایرادی نیست؟ آقای ساگینیان.
ساگینیان ـ اشتباهی در بیانات بنده رخ داده که میدهم به تند نویسی اصلاح کنند
نایب رئیس ـ اصلاح میشود. آقای دکتر امین
دکتر امین ـ در عرایض بنده هم یک اشتباهاتی شده است تقدیم میکنم
نایب رئیس ـ اصلاح میشود آقای امامی
نورالدین امامی ـ عرض کنم حق اینست اجازه بفرمائید چون فردا ۲۱ آذر و روز نجابت آذربایجان است با این کسالت بنده شرفیاب شدم جناب آقای دیهیم یا بنده هر کدام یا از همکاران محترم چند دقیقه یک عرایضی بکنیم (نمایندگان ـ موافقیم)
نایب رئیس ـ آقای دکتر طاهری
دکتر طاهری ـ بنده اجازه گرفته بودم غیبت بنده با اجازه بود
نایب رئیس ـ شما را غائب نخواندند در صورت مجلس نظری نیست (اظهاری نشد) صورت مجلس جلسه قبل تصویب شد
۲ -بیانات آقایان نایب رئیس و دیهیم و نور الدین امامی (اجرای یک دقیقه سکوت) و علامه وحیدی بمناسبت روز ۲۱ آذر
نایب رئیس ـ چون ۲۱ آذر ماه یکی از بزرگترین اعیاد ملی و روزهای تاریخی ایران است (صحیح است) همه ساله در چنین روزی از طرف آقایان نمایندگان محترم بالاخص نمایندگان محترم آذربایجان ابراز احساسات وطن پرستانهای میشده است بنده معتقدم همانطور که آقایان نمایندگان محترم عقیده دارند یادی از این روز بشود تا خائنین بدانند که خیانت آنها را هیچگاه مجلس شورای ملی فراموش نمیکند (صحیح است) و خادمین هم بدانند که خدمت آنها فراموش نخواهد شد و برای آنکه یادی از وطن خواهان و فداکاران ارتش بشود با اجازه آقایان مقتضی هست در این خصوص یک یاد آوری بوشد آقای دیهیم که اول اجازه خواستهاند البته با رعایت اختصار بفرمائید.
دیهیم ـ از مقام ریاست مجلس شورای و آقایان نمایندگان محترم بی نهایت تشکر و سپاسگذاری مینمایم که اجازه فرمودند راجع به روز ۲۱ آذر ماه تاریخی سال ۲۵ عرایضی بکنم قبلا این روز تاریخی و فرخنده را از پشت این تریبون بپیشگاه مقدس اعلیحضرت همایون شاهنشاه متبوع و محبوب ایران و نمایندگان محترم مجلس شورای ملی و همچنین نمایندگان محترم سنا و ملت نجیب ایران تبریک عرض میکنم (احسنت) و بی مورد نمیدانم این که وقت عزیزی آقایان را اشغال کردم صحبت اینجانب راجع به ۲۱ آذر سال ۲۴ و همچنین سال ۲۵ باشد و بین مورد نیست عرض کنم چرا حکومت قلابی پیشه وری روی کار آمد و بچه علل از بین رفت تصور میکنم نمایندگان محترم هم بی علاقه نباشند که علت روی کار آمدن این حکومت پوشالی و همچنین علت از بین رفتن این حکومت را بدانند سوم شهریور ماه منحوس سال ۲۰ وقتی که خاک پاک آذربایجان بدست قشون اجنبی افتاد قشون اجنبی در سرتاسر آذربایجان در مهد شیران مهد زرتشت حکومت کرد چه جنایتها خیانتها که نمودند راجع بآن عرض ندارم وقتی که تصمیم گرفته شد و وادارشان کردند خاک آذربایجان را خالی کنند و بدست آذربایجان بدهند بفکر تشکیل حکومت قلابی افتادند که بعد از
+آنها منویات شوم و ناپاک بیگانگان را اجرا نمایند یک عده مزدور و یک عده مهاجر یک عده خائنین بدین و مملکت (صحیح است) بی خبر از خدا (صحیح است) بپشتیبانی حکومت اجنبی شروع بتهمتها و اتهامات و و اراجیف کردند که نوکرانی جیره خوار و اشخاصی بی سواد و عوام را دور خودشان جمع کردند و با گفتن یک مطالب ظاهراُ حق و بجا ولی در معنی آلوده بهزاران جنایت مردم را بدور خود جمع و آنها را اغفال نمودند بعوام میگفتند چرا استاندار و فرماندار و رئیس شهربانی یا نخست وزیر و وزیر را همه افراد ملت نبینند چرا مردم دسترسی باولیاء امور نداشتند باشند؟ آقایان توجه میفرمائید این جملات چقدر ظاهر اً بحق است باید استاندار و فرماندار و رئیس نظمیه و وزیر و نخست وزیر و وکیل در خودشان را بروی مردم باز کنند و بدردهای مردم رسیدگی بنمایند حرف ظاهراً بجا ولی باطناُ آلوده بهزاران نقشههای شوم و خائنانه بود (صحیح است) میگفتند چرا دولت بدهات شکر و چلوار و پارچه نمیدهد و بشهریها میدهد باید بدهات قند و شکر چلوار برسد میگفتند چرا بعضی از مأمورین دزدی میکنند و رشوه میگیرند از این حرفها ظاهراً حق گفتند مردم را تحریک نمدند و مرد ساده دل را علیه حکومت وقت تحریک کردند و با گفتن این حرفها یک عده بی سواد و مهاجر را بدور خودشان جمع کردند (صحیح است) این افراد مهاجر بودند ایرانی نبودند (صحیح است) تا اینکه وسیله قیام روز ۲۱ آذر ۲۴ را فراهم کردند با پشتیبانی قشون اجنبی و دستیاری یکعده مهاجر بی دین و بی خبر از خدا (صحیح است) مهد زرتشت را اشغال کردند و حکومت وقت را از بین بردند حکومت را بدست گرفتند وقتی که این شیادان زمام امور آذربایجان را بدست گرفتند علاوه بر این که یک منثال قند و شکر بدهات ندادند یقند و شکر شهرستانها را هم فروختند و با پول آن عروسی کردند و عیاشی نمودند (صحیح است) علاوه بر اینکه اینها در حکومت خودشان را بروی مردم بستند، خیابان استانداری که تشکیلات باش وزیری آن جا بود اول و آخر خیابان را بستند و حق عبور و مرور بمردم حتی بوسیله نقلیه هم ندادند این جانیها چه ظلمها کردند چه خیانتها کردن که نمیخواهم با شرح آنها وقت عزیز نمایندگان محترم را اشغال کنم (احسنت) اسم رشوه را هدیه کردن و باین اسم رشوه گرفتند این جانیان این دزدان ناموس دزدان استقلال خونهای وطن پرستان را بجرم وطن پرستی ریختند (صحیح است) در دوره حکومت خودشان در شهربانی در کلانتریها گوشها و کفهای دست مردم وطن پرست را بدیوارها مکوبیدند و از آنها اقرار میگرفتند اقرار بر نفع خودشان اقرار بر خلاف حقیقت اقرار بر خلاف میل و منویات اقرار کننده (صحیح است) آذربایجان کجا وزیر بار بیگانه پرستان رفتن کجا ؟(احسنت) چه خیانتهائی کردند در مرند چه قتل عامل کردند در سراب حالا هم قبرستان وطن پرستان هست یک عده ژاندارمهای شرافتمند را از بین بردند هنوز هم تمام افراد رشید آنجا در حال گریه هستند حالا هم آذربایجان سیاه پوشیده و برای اولاد وطن پرست و جانباز خودشان گریه میکنند چه مادرهائی بی پسر و چه خواهرانی بی برادر شدهاند در شهر میانه چه آتشی زدند در میان خانواده رنجبر و همه آنها را کشتند اموال آنها را غارت کردند و تبریز میهن پرستها را بجرم وطن پرستی گشتند اگر شرح مفصلی جنایت آنها را بعرض نمایندگان محترم برسانم مثنوی هفتاد من کاغذ شود صبر و حوصله آذربایجانی بآخر رسید کاسةصبر لبریزی شد تا اینکه شاهنشاه محبوب ایران شاهنشاه رشید و دانشمند ایران دستور صادر فرمودند که آذربایجان را از دست یکعده عناصر ناپاک نجات دهند دستور ملوکانه را یک سرباز فداکار از جان گذشته تیمسار سرتیپ هاشمی فرزند شریف آذربایجان اجرا نمود (صحیح است)
سرتیپ هاشمی خواست بدنیا اعلام دارد که آذربایجان را باید با دست فرزندان لایق آذربایجانی نجات داد (مهندس اردبیلی ـ متأسفانه حالا خانه نشین است) این سرباز فداکار آری حالا بیکار است و متأسفم که چرا این جور سربازها از کار برکنار میشوند آری آذربایجان روز ۲۱ آذر ۲۵ بفرمان شاهنشاه محبوب مردمش اسلحه بدست گرفتند و قیام بر علیه متجاسرین نمودند قبل از ورود نیروی شاهنشاهی مردان رشید افراد رشید و جمعیت فداکاران آذربایجان دست باسلحه بردند عناصر ناپاک را بیرون کردند و انتقام یک سال حکومت را از بیگانه پرستان و از بیگانهها گرفتند (دکتر عدل ـ محمود خان ذوالفقاری را بفرمائید) محمود ذوالفقاری با تیمسار همایونی من نمیخواهم از کلیه افسران آنروزی ارتش اسم ببرم این اندازه عرض میکنم که ارتش شاهنشاهی با فرمان شاهنشاه آذربایجان را نجات داد چه بگویم برادر زاده آقای اردبیلی را بگویم که در شب عروسی او را کشتند (مهند اردبیلی ـ با حال تأثر خواهر زاده من بود تیر بارانش کردند) آذربایجان نجابت یافت (دکتر عدل ـ سرلشگر ورهرام را بفرمائید) صحیح است تیمسار سرلشگر ورهرام تیمسار سرلشگر همایوین و سایر افسراهای دیگر را اگر بخواهم اسم ببرم عرض کردم مثنوی هفتاد من کاغذ شود آذربایجان نجات یافت (خرازی ـ تیمسار سرلشکر زنگنه را نام ببرید) تیمسار سرلشگر زنگنه آن فرزند رشید ایران خدماتش قابل تحسین و تمجید است روزی که از تیمسار زنگنه استنطاق میکردند و میخواستند او را وادار کنند که پشت یا برحق و حقیقت بزند آن افسر رشیدی بود که در آنروز صراحتاً گفت من سوگند یاد کردهام زیر بار ذلت نمیروم (مهندس اردبیلی ـ و نرفت محاکمه کردند بیچاره را) ولی موضوعی را میخواهم اینجا بعرض نمایندگان محترم برسانم سورم شهریور سال ۳۲۰ این سال شوم آنروز شوم و تاریک که قشون اجنبی سرتاسر ایران را خاک آذربایجان را اشغال کرد مردم در مقابل کار انجام یافته خودشان را دیدند ولی ناگزیرم عرض بکنم آن سبو بشکست آن پیمانه ریخت ولی حالا ملت ایران عموماً بخصوص آذربایجان رشید و بالاخص افراد رشید جمعیت فداکاران آذربایجان جان بر کف گرفته اجازه نمیدهند قدم یکی بیگانه بر خاک پاک ایران وارد شود (صحیح است) با جنگ تن بتن خانه بخانه تا آخرین نفس تا آخرین نفر در راه استقلال میهن مبارزه کرده و خواهیم کرد آی سبو بشکست و آن پیمانه ریخت (صحیح است، احسنت) چون جناب آقای نور الدین امامی نماینده محترم شهرستان خوی صحبت خواهند فرمود لذا عرایضم را خاتمه میدهم و در خاتمه عرایضم عرض میکنم روح مرحوم قوام السلطنه شاد باد (صحیح است) ایشان هم در نجات آذربایجان سهم بزرگی را داشت (احسنت)
نایب رئیس ـ آقای نور الدین امامی
نور الدین امامی ـ سعدیا مرد نکو نام نمیرد هرگز مرده انستکه بنکوئی نبرند
جناب آقای دیهیم دوست و همشهری نور چشم نورالدین لباس سیاه چرا؟ افتخار ما (چه بر خاک مردن چه برروی تخت) این است که با لباس گلگون در راه آزادی میهن شهید شویم این افتخار ماست احسنت نظر آقا هست اول فردی که بعد از ارتش توفیق زیارت خاک مقدس آذربایجان را پیدا کرد نوکر شما نورالدین بود یک مجسمهای از اعلیحضرت شماهنشاهی با لباس پیشاهنگی قبلا در سال ۱۳۱۸ تهیه شده بود ولی محل نصب آن تکمیل نبود آن مجسمه در انبار شهرداری میانه بود یک سپور پیر مردی این مجسمه را جوری قایم کرده بود جوری نگهداری کرده بود مثل یک اولاد (صحیح است) با یک وضع مقدسی و نگذاشت دست اجنبی باین مجسمه بخورد روز سوم ورود بچه مدرسه آمدند خودشان از سرتیپ هاشمی تقاضا کردن آن مجسمه را بر پا کردند چون اسم تیمسار هاشمی را بردند باید عرض کنم هر فردی جناب آقای دیهیم یک روز خدمت میکند تیمسار هاشمی نور چشم ما است مورد احترام ارتش است ولی خوب اگر سنش مقتضی شد باید برود خدای نکرده روز مبادا هاشمی سردسته است و جلو است (مهندس اردبیلی ـ همیشه آماده است) همه مان هستیم آنجا در میدان توی سرما در رادیو فریاد زدم اعلیحضرت مادرهای بچه مرده خواهرهای برادر مرده اولادی که در زیر سم ستور و یا چکمه آهنین اعدا فنا شدهاند این مادرها این باقیمانده اولادشان را حاضرند زیر پای مبارک قربانی کند افتخار آذربایجانی است سراب را اسم بردند در سراب پاهای ژاندارمها را اره کردند پاهای افسرها را اره کردند ۱۱ نفر از در مرند این جانیها یک ساعته از طفل شش ماهه تا مرد هشتاد ساله کشتند آن هوجقانی پیر را کشتند اینها افتخار ایرانی است اینها افتخار آذربایجانی است اینها مایه سربلندی ایرانست ما افتخار میکنیم دروازه هستیم و باین عنوان خودمان افتخار داریم (صحیح است) ورد زبان آذربایجان این است چو ایران نباشد تن من مباد شهنشاه ایران زمین زنده باد این ورد زیان آذربایجان است ولی خوب یک پیرمردی مرده حقاً بایستی از او هم نام نیک برده شود او مرحوم قوام السلطنه است (صحیح است) خدا رحمتش کند آن پیرمرد هم خدمت کرد تحت هدایت و رهبری شاهنشاه شب و روز خدمت کرد (فضائلی ـ مرحوم رزم آرا) ارتش که قربان همه شان (سراج حجازی ـ آقای علاء هم خدمت کردند) همه خدمت کردند در جلسه خصوصی گفتن روزی که بعنوان وزیر امور خارجه کابینه آقای منصور الملک آمد گفتم آقای علاء خدمتی که شما د اینکار کردید این بزرگترین افتخار است نه تنها برای شما بنام یک ایرانی برای همه مان مایه افتخار است (یکی نفر از نمایندگان تیمسار بختیار و ذوالفقاری) من از یکی هم باید اسم ببرم چون خیلی رفیقم است و آن تیمسار سرلشگر بختیار است (صحیح است) چه زحمتی کشیده آقای ذوالفقاری میدانند با چه لباسی توی بیابانها گردش کرد (صحیح است) این است که من عرایضم را تمام میکنم با اجازه مقام ریاست و تقاضا میکنم یک دقیقه باحترام روح شهدائی که پاهایشان را اره کردند زن و بچه شان را کشتند قیام کنند.
نایب رئیس ـ یک دقیقه سکوت اعلام میشود باحترام روح شهدای آذربایجان (در این موقع عموم حضار قیام نمودند و یک دقیقه سکوت کامل برقرار بود)
نایب رئیس ـ آقای امامی بفرمائید
نورالدین امامی ـ این عید ملی است عید است عمید این عید ملی را بتمام افراد ملت ایران بتمام برگزیدگان ملت ایران بنام یک عضو کوچک و فرد کوچک نمایندگان آذربایجان تبریک میگویم خدا همه تان را توفیق بدهد خدا همه تان را موفق بدارد که تحت هدایت و رهبری
+شاهنشاه جوانبخت انشاءالله روز بروز توفیق خدمتگذاری بیشتر پیدا کنیم از مقام ریاست هم بین اندازه متشکریم که امروز بما این منت را گذاشتند و اجازه دادند که بنده دو سه کلمه و همکار محترم جناب آقای دیهیم هم ۷ـ۸ دقیقه صحبت بفرمایند (احسنت، احسنت)
نایب رئیس ـ آقا علامه
علامه وحیدی ـ احساساتی که از جناب آقای دیهیم و جناب آقای نور الدین امامی مشاهده شد مرا بر آن داشت که بالبداهه چند سطر شعری ستایش از مجلس بسرایم و پشت تریبون قرائت بشود
قــم در کفــم تیــغ بـــازی کنـد ندانـم چـرا ترک تـــازی کنـد
کنــون آتشیـن است و آژیـــر زن بــود در کــف مـرد شمشیر زن
هر آنـکس قلم همچنین باشـــدش مگــر ساعـــدی آهنین باشدش
بـرازنــدة مـرد این خـــامه بـــاد ســـزاوار گفتــــار علامـه بـاد
چــو از مهد زرتشـــت آرم بیــاد زبانــه کشــد آتشــم از نــهاد
جهان را کنـــم بر خــی خـاک او ستــای کنــم مــردم پـــاک او
که تبــریزی ایـــرانی ویـــژه است وطــن را میهن بـانی ویژه است
بود خــاک تبریزی خــاک وطــن خـــدایا نگهـــدارش از اهـرمن
نگهـــدار کـــشور شهــــنشاه بـاد شهنــشاه مــا شاه جم جاه باد (احسنت، احسنت)
۳- سؤال آقای قبادیان راجع به آفت سن کرمانشاه و جواب آقای معاون وزیر کشاورزی
نایب رئیس ـ سئوالات مطرح است آقای قبادیان
قبادیان ـ سوالی که بنده از وزیر محترم کشاورزی کردم راجع بآفت سن در غرب بوده است البته آقایان نمایندگان محترم تصدیق دارند که کرمانشاه یکی محترم تصدیق دارند که کرمانشاه یکی از حاصلخیز ترین مناطق ایران است و قسمت اعظم خوار بار این مملکت را تمنی میکند امسال که دچار آفت سن شده است از جناب آقای وزیر محترم کشاورزی تقاضا کردم که نظر توجهی مبذول دارند این آفت سن سرایت نکند اگر چنانچه ریشه بدواند ممکن است تا قسمت زنجان این آفت صدمه و لطمه بزند سؤال بنده این بود که استدعا میکنم نظر توجه خاصی مبذول دارد و امسال اگر وسیله دردسر ندارند بوسیله خرید سن شاید این زمستان دفع این آفت بشوند و در بهار آینده هم با وسایلی که در دسترس دارند وزارت محترم کشاورزی سعی کند این افت خانمان برانداز را از صحنه غرب براندازد (صحیح است)
نایب رئیس ـ آقای معاون وزارت کشاورزی
معاون وزارت کشاورزی (مهندس زاهدی)ـ راجع بسؤالی که نمایندة محترم جناب آقا قبادیان در موضوع سن کرمانشاه فرموده بودند بعرضشان میرسانم از سال ۱۳۳۳ که گزارشهائی از اداره کشاورزی استان پنجم راجع به بروز سن در آن استان بوزارت کشاورزی رسیده موضوع مرد توجه قرار گرفت و با مطالعه و بررسی وضع مناطق آلوده بسن و نوع آن مبارزه با این آفت ضروری تشخیص داده شد منتها مراتب در سال ۱۳۳۳ و ۱۳۳۴ بعلت محدود بودن اعتبارات و مقدورات د. د. ت موجود و با توجه باینکه تراکم سن در بعضی از مناطق بخصوص در خوار و رامین و استان هفتم بیشتر از سایر اماکن سن خیز بوده از لحاظ الاهم فالاهم اجرای مبارزه با سن در مناطق تابعه کرمانشاه مقدور نگردید.
در سال ۱۳۳۵ مبارزه با سن در کرمانشاه جزء برنامه دفع آفات نباتی منظور شده بود ولی د. د. ت خریداری از آمریکا بواسطه مقررات خرید و طولانی بودن انجام مناقصه که خوشبختانه با تصویب تبصره پیوست لایحه بودجه سال ۳۵ فعلا مرتفع گردیده است موقعی بتهران رسید که فصل مبارزه شیمیائی باسن در مزارع منقضی شده بود بهر حال با توجه بلزوم مبارزه با سن در آن استان که باید در بهار سال آینده بمحض ریزش سن بمزارع شروع گردد مقدار ۱۵ تن د. د. ت برای اجرای برنامه بکرمانشاه حمل و باداراة کشاورزی محل تحویل گردیده و کلیه مقدمات مبارزه تا فرارسیدن فصل عملیات فراهم و اعتبار کافی برای پرداخت هزینههای ضروری حواله خواهد شد و با این ترتیب امیدواریم از مالکین و کشاورزان مناطق سن خیز استان پنجم رفع نگرانی بشود (انشاءالله) بعلاوه چون بعضی آقایان فرمودند که راجع بدفع آفات برای کلیه مناطق ایران چه برنامهای در نظر گرفته شده میخواستم بعرض مبارکشان برسانم که بحمدالله در سال جاری بواسطه اعتبارات کافی که داشتیم و بواسطه کمکهائیکه سازمان برنامه و اعتباراتی که برای مبارزه با آفت در اختیار وزارت کشاورزی گذارده شد سعی شده است سال بسال احتیاجات واقعی مناطق مختلفة کشور برای مبارزه با آفات جزءبرنامههای تنظیمی منظور شده و حجم کار افزایش دادهشود تا بتواند خسارات آفات را بحداقل رساند. من باب مثال برای اجرای عملیات دفع آفات نباتی در سال ۱۳۳۶ از محل اعتبار سازمان برنامه و بودجه وزارت کشاورزی مبلغ ۲۲۰ میلیون ریال اعتبار اختصاص داده شده که قسمتی از برنامه کلی عملیات بطور خلاصه بشرح زیر میباشد که بعرض محترم آقایان نمایندگان میرسانم
۱- مبارزه با ملخ بومی و مراکشی در سطح ۷۵۰ هزار هکتار
۲- مبارزه بیولوژی و شیمیائی با سن در هر نوع گندم و جو در سطح ۵۰ هزار هکتار
۳- مبارة با آفات پنبه در تمام مناطق پنبه خیزی کشور در سطح ۵۰ هزار هکتار (سعدی در خراسان نبوده) این برای سال آینده است
۴- سم پاشی ۸ میلیون اشجار شهره پسته ـ نخیلات ـ مرکبات ـ زیتون برعلیه آفات مختلفه
۵- ضد عفونی ۲۵ هزار تن بذر گندم بر علیه سیاهک
۶- مبارزةبا وش صحرائی در سطح ۸۰ هزار هکتار
۷- اختصاص مبلغ ۷۰ میلیون ریال اعتبار برای خرید انواع مختلفه سموم از کارخانجات داخلی و خارجی
۸- تأسیس کلاس بمنظور بالا بردن سطح معلومان مأمورین فنی و اعزام مهندسین کشاورزی بممالک خارجی برای تربیت تعداد کافی کارشناسان دفع آفات
۹- احداث ساختمان آزمایشگاههای بررسی آفات ثابتی و ساختمان قرنطینه و الکتاریم در مناطق مختلفه کشور بمنظور شناسائی انواع و تعیین طرق مبارزه با آنها.
این برنامه با توجه بانواع مختلف آفات و اهمیت و وسعت آنها در کلبةمناطق تابعه کشور بموقع اجرا گذارده خواهد شد و بنده امیدوارم فعلا که با کمک آقایان امسال ما ۰خودمان را مجهز کردیم و تمام سموم لازم تهیه شده و برای سال آتیه تقریباً آفات را بیمه بکنیم (احسنت) و سعی بکنیم که حداکثر خدمت را در این راه وزارت کشاورزی برای مبارزةبا آفات انجام بدهد (بسیار خوب است)
نایب رئیس ـ آقا قبادیان توضیح دیگری دارید؟ بفرمائید
قبادیان ـالبته بنده نظر خاصی ندارم فقط نظر بنده این است که همین امسال با نخرید سن در محل جلو سن را بگیرند که اگر سن آمد در بهار خسارت و صدمه زیادی بمحصول وارد نشود
نایب رئیس ـ آقای صادق بوشهری (گفته شد ـ نیستند)
۴- تذکر آقای فضائلی راجع بمعرفی کامل افرادی که جهت عضویت هیئت نظارت سازمان برنامه معرفی میشود
فضائلی ـ بند تذکری دارم
نایب رئیس ـ در چه خصوص؟
فضائلی ـ راجع بمعرفی نظار سازمان برنامه میخواستم بوسیله مجلس بدولت تذکر بدهم چون مواقع معرفی نظار سازمان برنامه است و البته وظایف بسیار خطیری آقایان بعهده دارند که از طرف مجلس باید بآنها تفویض بشود ناچار باید مجلس از لیاقت و صلاحیت و خدمات آنها اطلاع پیدا کند و بداند که چگونه بوده است که این اولویت را دولت باری آنها قائل شده است که آنها را معرفی کرده از این جهت تقاضا کردم که دولت در ضمن معرفی آنها فهرست خدمات و مشاغل و مدارج عملی و جهات اولویت آنها را بنویسد و بین نمایندگان توزیع بشود تا آقایان نمایندگان استحضار باین مراتب در انتخاب آنها اقدام کنند. نایب رئیس ـ چون طبق ماده ۱۵۹ آئین نامه نمایندگان میتوانند صلاح اندیشی کنند و تذکرات صلاح اندیشانه بدولت بدهند از این جهت نامةآقای فضائلی ضمن مراسلهای از طرف مجلس شورای ملی بدولت ابلاغ خواهد شد (صحیح است)
۵- سؤال آقای صدر زاده راجع براههای فارس و اتصال راه آهن بشیراز و جواب آقای صدر زاده، صدر زاده ـ آقایان نمایندگان معظم بخوبی مستحضرند که تا چندین سال قبل معبر و شاهراه تجارتی از طریق خلیج فارس و بوشهر و سایر بنادر جنوب بود (مهندس اردبیلی ـ آذربایجان هم بود) البته بنده عرض نکردم انحصار داشتهاست بنده عرض نکردم انحصار داشته است بنده عرض کردم یکی از شاهراههای تجارتی آنجا بوده است و گمان میکنم این مطلب مورد تردید آقایان نمایندگان معظم نباشد ولی بعد از اینکه راه آهن سراسری ایجاد و احداث شد مسیر تجارت از فارس بکلی تغییر کرد و آن ناحیه مخصوصاً بنادر جنوب بکلی از آبادی افتاد و صدها تجارتخانه که در این بنادر و شیراز بودند تعطیل شدند و فعالیت اقتصادی و کشاورزی و صنعتی این استان پهناور حاصل خیز بکلی متوقف گردید بعد از شهریور ۲۰ که اعلیحضرت همایون شاهنشاهی بفارس تشریف آوردند و اوضاع آنجا را از نزدیک مشاهده فرمودند و یک طرح برای جبران این پیشامد در نظر گرفته شد که یکی از آنها اتصال فارس براه آهن مرکزی بود و دیگری هم اتصال خوزستان بشیراز از طریق اهواز چون یکی از این روزها در جلسات گذشته جناب آقای دشتی نماینده محترم بوشهر و همکار عزیز ما در این مجلس اوضاع کنونی بنادر ودشتستان و سایر نقاط جنوب را
+باستحضار آقایان نمایندگان محترم و رسانیدند بنده تکرار نمیکنم اکنون دولت تصمیم گرفته است که بعد از ۱۵ سال راه خوزستان را بفارس متصل نماید ولی متأسفانه شنیده شد که این راه در ده فرسخی شیراز منحرف میشود بطرف تهران و خلاصه شهر شیراز که مرکز استان و مرکز تجارتی آنجا است بکلی از جاده مزبور بر کنار میماند این یک نگرانی در مردم فارس تولید کرده است که بنده لازم دانستم این مسأله را مور سؤال قرار بدهم البته راجع براه آهن و اتصال شیراز براه آهن مرکزی یک مطلبی است که در اینجا مورد بحث قرار خواهد گرفت و تلگرافات متعدد از مردم فارس رسیده است که بعنوان دولت و بعنوان مقام ریاست مجلس شورای ملی است و من میخواهم از جناب آقای وزیر راه تقاضا کنم که در این باب هم یک اطلاعاتی مرحمت بفرمایند که رفع نگرانی مردم فارس بشود آقایان باید توجه داشته باشند که ما کمال خشنودی و نهایت مسرت را داریم از اینکه آذربایجان که امروز ذکر خبر افراد و فداکاری آنها شد راه آهنش براه آهن سراسری متصل شد و هم چنین خراسان اما میخواهم دانم آیا فارس سهم و بهرهای از اینکار ندارد و آیا آنجا که قسمت عمده اش از این مملکت است نباید براه آهن مرکز متصل بشود و آن روز کی خواهد بود؟ من تقاضا میکنم از هیأت دولت بعد از بیست و چند سال که فارس بواسطه دوری از راه معتبر تجارتی بکلی از فعالیت اقتصادی و کشاورزی افتاده است در این موقع که قرار است یک آبادی و عمرانی در سراسر کشور شروع بشود بیش از این فارس و فارسیان را محروم نسازند (صحیح است)
رئیس ـ آقای وزیر راه
وزیر راه (سرلشگر انصاری)ـ اتصال منطقه فارس بپایتخت کشور و مربوط ساختن این استان ببنادر خلیج همیشه مورد توجه وزرات راه بوده برای اتصال شیراز باهواز و ببنادر خرمشهر و بندر شاهپور که طی سالیان دراز مخارج زیادی برای تکمیل آن بنادر شده مطالعاتی شروع شد و پنج مسیر بین شیراز و فهلیان بشرح زیر مطالعه شده مسیر اول شیراز، کازرون نور آباد و فهلیان بطور ۲۰۸ کیلومتر مسیر دوم شیراز دشت ارژن. زنگ خدا. رود سفید. فهلیان بطول ۱۷۸ کیلومتر مسیر سوم شیراز ـ خلار ـ سنگر ـ هویجان ـ بوان ـ مسیری ـ فهلیان بطول ۱۵۴ کیلومتر مسیر چهارم: شیراز خلار ـ سنگر ـ پل دوزخ ـ رباط ـ پل مورد ـ مسیری ـ فهلیان ـ بطول ۱۴۱ کیلومتر مسیر پنجم: شیراز خلار سنگر ـ پل دوزخ ـ تنگ نیوا ـ پل مورد ـ مسیری ـ فهلیان بطول ۱۴۷ کیلومتر بنی فهلیان و اهنوز هم دو مسیر در دست مطالعه است پس از آنکه تکمیل شد نسبت باحداث این راه اقدام خواهد شد راجع بپل فهلیان که جناب آقای صدر زاده نامیده محترم سؤال فرمودهاند بایستی عرض کنم که کلیه کارهای مربوط بتکمیل آن پل تقریباً انجام شده اسفند ماه برای عبور آماده خواهد شد و امیدوارم که این شاهراه اساسی کشور در فروردین ساختمانش شروع بشود راجع باتصال شیراز بوسیله راه آهن بپایتخت کشور دو راه حل موجود است یکی از طریق کاشان یزد و بونات و شیراز که ممکن است از مسیر راه آهن که ساخته شده است استفاده بشود و یکی از طریق اصفهان (دولت آبادی ـ اصفهان و شیراز هر دو باید از راه آهن سرتاسری استفاده کنند)(دکتر پیر نیا ـ اولی خوب است)(یکنفر از نمایندگان ـ کرمان را هم بفرمائید) اطلاع دارید یعنی هر راه آهن یکی از مشکلترین کارها است بایستی از لحاظ فنی از لحاظ اقتصادی کاملا مطالعه بشود (صحیح است) و با سازمان برنامه مذاکره شده که هر چه زودتر این مطالعات شروع بشود و البته بنده نتیجه را بعرض مجلس محترم خواهم رساند.
نایب رئیس ـ آقای صدر زاده بفرمائید
صدر زاده ـ راجع بپل فهلیان در نظر دارم که در دوره گذشته هم این مطلب را مورد سؤال قرار دادم چون بعد از سالها انتظار این پل ساخته شد ولی با اولین باران از بین رفت دلوت مجبورشد که دو مرتبه با صرف یک مبلغی آن پل را مرمت کند و بنا هم براین شد، اشخاصی که متصدی این کار در مرحله اول بودهاند اگر قصور و تقصیری در این کار کردهاند مورد تعقیب واقع بشوند تا در این موقع که مملکت مشغول باقدام عمران و آبادی است دیگر نظائری پیدا نکند و وقت و پول مملکت تلف نشود اما در خصوص راه بنده از حسن نیت جناب آقای وزیر راه کمال تشکر را دارم ولی میخواهم دو نکته را بجنابعالی تذکر بدهم یکی اینست که راههای برای آبادی مملکت است بنا براین بایستی این راهها نقاط آباد و معمور مملکت را بیکدیگر متصل کند و خالصه راه برای مردم و مملکت است نه مردم و مملکت برای راه بعضیها اینطور فکر میکنند که اگر یک راهی چند کیلومتر کوتاه تر شد بایستی آن راه را انتخاب کرد درست است که کوتاهی راه یک عامل هست برای رسیدن بمقصود ولی تمام عوامل نیست عامل مهم ارتباط آبادیها شهرها و بخشها با یکدیگر است (صحیح است) از نظر یک مهندس فنی ممکن است کوتاهی در خط در نظر گرفته بشود اما از نظر مملکت و مملکت داری و آبادی و عمران باید شهرها و نواحی معمور را با یکدیگر مرتبط ساخت بنابراین هیچ منطقی ندارد که راهی از خوزستان بیاید و در ده فرسخی شیراز منحرف بشود و برود برای تهران من خیلی خوشوقت شدم که الان جناب آقای وزیر راه تذکر دادند که چنین نقشهای را هرگز قبول نخواهند فرمود و بنده هم ایشان را برحذر میدارم از قبول یک چنین نقشهای برای اینکه الان شیراز مرکز ارتباطات استان هفتم است دارای دانشگاه است و هزاران چیزی در آنجا هست که باید بوسیله ارتباط با راه خوزستان آزادی و عمران آن توسعه پیدا کند و منطق ندارد که شما ملغرا خرج بکنید تا یک دهکدهای را بتهران متصل کنید
این یک نکته نکتة دیگری مربوط براه شیراز بتهران است آقایان محترم بخوبی میدانند که این راه الان از طریق اصفهان آباده و همچنین از جلگه سرسبز و خرم مرودشت و تخت جمشید عبور میکند بشهرستان شیراز میرود امروز هر مسافری که از تهران بشیراز برود و یا از شیراز بتهران بیاید در کنار آن قصر تخت جمشید و آن آثار عظیم باستانی ایران روح او پرواز میکند که این آبادی را ببیند و هیچوقت از نقطه نظر آبادی و عمران کشور از نقطه نظر عظمت کشور مصلحت نیست که شما اولین راهی که میخواهید بسازید راهی غیر از این راه انتخاب کنید و یکی از نقاط این مملکت را که از اطراف و اکناف دنیا برای زیارت و دیدار آثار باستانی آن میآیند شما او را خارج از خط مسیر و دور از راه قرار بدهید البته راههای دیگری هم باید بسازید فارس استحقاق یکی و دو راه ندارد ولی این راه کنونی که قرنها است بخشها و شهرها و آبادیها در مجاورت او پیدا شده اگر این راه اسفالته و ساخته نشود و اولین راه نباشد مطمئن باشید که این آبادیها هم متوقف خواهند شد و هیچوقت جبران پذیر نخواهد بود من یک تذکر کوچکی بخاطرم آمد که ناچارم راجع باین آثاریکه در فارس و تخت جمشید هست بآقایان بدهم چندی قبل آقای عمیدی نوری در اینجا یک پرسشی از وزارت دارائی گردند راجع به جام خشاریار شاه وزیر دارائی آمد اینجا و گفت که ما مبلغی هنگفتی خرج کردیم و این جام را بدست آوردیم و برای حفظ آثار این مملکت و افتخارات این مملکت این کارها را میکنیم آقایان نمایندگان هم تحسین و تمجید کردند و شاید هم جناب آقا عمیدی نوری قانع شدند و حال اینکه ما آنروز کسر بودجه داشتیم بودجه مملکت در مضیقه بود و حالا من نمیدانم چه جور قبول بکنم که یک قصری بآن عظمت و آن آثار باستانی از راه اصلی کنار باشد بنده مصراً از جناب آقای وزیر راه تمنی میکنم اولین راهی که میخواهید از فارس بسازید همین راهی باشد که از مرودشت از کنار کارخانه قند که یکی از کارهای نیکوی اعلیحضرت فقید در فارس است عبور کند بعلاوه یکی از شهرهای آباده مثل آباده که دارای چندین هزار نفر جمعیت است و حفظ عمران و آبادی آن براینست که در مسیر شاه راهی واقع شده اگر این راه از آنجا منحرف شود یک آبادی عظیمی از راه بر کنار خواهد افتاد تصور میکنم جناب آقا اردلان نایب رئیس محترم که سالها در فارس تشریف داشتهاند و جناب آقای فضائلی که مدتی در فارس تشریف داشتهاند بخوبی این عرایض بنده را تصدیق میکنند (صحیح است) امیدوار هستم در اقداماتی که میفرمایند این نکات را مورد توجه قرار بدهند و آقایان نمایندگان فارس نسبت باین موضوع کمال علاقه را دارند (دولت آبادی ـ همه علاقه دارند) البته همه علاقه دارند ولی نمایندگان فارس هم بسهم خودشان این علاقه را دارند و اما راجع بنقشه هائی که تهیه شده است و جان مولم شروع کرده است البته اینها را بایستی در یک موقعی در یک فرصتی در کمیسیون راه یا در خارج مطالعه کرد و آنرا که اصلح باشد و نقاط عمدهای را مثل کازرون و جاهای آباد دیگری را بهم متصل میسازد آن راه را انتخاب کرد و این راه مورد مطلوب ما خواهد بود و اگر چند کیلومتر هم دور تر باشد هیچ اهمیتی ندارد
نایب رئیس ـ آقای وزیر راه بفرمائید.
وزیر راه (سرلشگر انصاری)ـ بنده از تذکرات بسیار سودمندی که جناب آقا صدر زاده فرمودند بینهایت سپاسگزارم قطعاً در آینده موقعیکه مسیر راه معین خواهد شد سعی خواهد شد که احتیاجات افراد کشور تأمین بشود و کاملاً ملحوظ باشد.
راجع بپل فهلیان بایستی توضیح عرض کنم که با اعزام چند هیأت به محل رسیدگی شد روی رودخانه هیچگونه مطالعات قبلی از لحاظ بالا آمدن آب در موقع طغیان نشده بود و سپرده مقاطعه کار در بانک ضبط شده و مرود مؤاخذه قرار گرفت و از تمام کارها در وزارت راه محروم شد و مهندسینی هم که در اینکار شریک بودند شدیداً تحت تعقیب در آمدند و اقداماتی که در این دوره بعمل آمده برای این بوده است که بهیچوجه آسیبی متوجه پل نشود لابد بعرض جناب آقا رسانیدهاند که ده متر پائین رفته و پایهای را ترمیم کردهایم که دیگر این پل همیشه برای عبور و مرور آماده باشد (صدر زاده ـ بسیار خوب است) راجع باطلاعاتی که نسبت بانحراف راه از چند فرسخی شیراز رسیده است بنده تحقیق کردم معلوم شد مهندسینی که میخواستهاند نقشه برداری کنند نمی خواستهاند مزاحم مردم بشوند و بروند در باغات از یکقدری دورتر شروع کردهاند و این شائبه پیدا شد که راه از هفت فرسخی شیراز عبور خواهد کرد و بشیراز
+نخواهم رفت و بندة جداُ این موضوع را تکذیب میکنم بهیچوجه در نظر نیست که شهر یا عظمت شیراز در مسیر راه در کنار راه واقع نشود و بیم قریه مربوط بشود راجع براه شیراز و اصفهان بایستی عرض کنم که مسیر قطعی مسیر کنونی است و همین مسیر برای مطالعه جان مولم پیشنهاد شده است و قطعاً همین راه هم ساخته خواهد شد (احسنت)
۶- شور اول گزارش کمیسیون راه راجع باجازه استخدام هشت نفر اتباع بیگانه برای راه آهن
نایب رئیس ـ شور اول لایحه ارسالی از مجلس سنا راجع باستخدام هشت نفر اتباع بیگانه که در خدمت راه آهن دولتی ایران هستند مطرح است در کلیات آقایان خرازی اسم نوشهاند بفرمائید خرازی ـ اگر در نظر همکاران محترم باشد روزی که شور اول لایحه استخدام یکنفر متخصص آمار مطرح بود بنده از نظر اصول مخالفت کردم دلایلی هم عرض کردم البته موضوع آمار اساس هر کاری در هر کشوری است که بخواهد کارهای اصولی بکشند بنابراین اساس کارشان آمار است مخصوصاً در امور مربوط باقتصاد که تجارت هم البته یکرشته از آنست ما متأسفانه در کشورمان آمار نداریم و لازم هم داریم ولی یک اصلاح میخواهم همکاران محترم توجه کنند و آن اینست که بایرانی باید اهمیت داد ایرانی باید برود و در این قسمتها تحصیل بکند و برگردد و مفید واقع بشود ملاحظه بفرمائید یکی از خدمات بزرگ اعلیحضرت فقید اعزام سالی صد نفر محصل بارویا از سال ۱۳۰۶ ببعد بود از همانهائی هستند که بخرج دولت و بنابر اراده مرحوم اعلیحضرت فقید رضا شاه کبیر رفتند باروپا تحصیل کردند و امروز در این مملکت مفید واقع میشوند ما چرا برای ایرانی قدر و منزلت قائل نیستیم؟ چرا نمیخواهیم در مملکتی که آنقدر بیکار هست و آنروز آقای دکتر رضائی مخصوصاً تذکر دادند و همه ماها گرفتار این هستیم هر روز آقایان نمایندگان در موقع پذیرایی یا غیر پذیرایی اشخاصی بآقایان مراجعه میکنند میخواهند یک توصیهای بشود که با ماهی دویست تومان صد و پنجاه تومان کاری پیدا کنند اشخاصی که دیپلم کامل متوسطه دارند اظهار میکنند هر کاری باشد ما میکنیم بشرط این که ما یک حقوق بخور و نمیر داشته باشیم (یک نفر از نمایندگان ـ دکترهایش همینطور است) علت اینکه جوانهای ما یکعدهای تاندانس چپ پیدا کردند وقتی رسیدگی بفرمائید برای این بود که برای معاش روزمره خودشان معطل بودند آقایان در ممالک دیگر اگر ببینید اگر با کشوری قرار داد اقامت نداشته باشید بهیچ وجه اجازه نمیدهند اتباع یک مملکتی در آنجا ولو قهوه چی و واکس کار کند چه برسد بکارهای دیگر که مشغول بشود
این یک اصلی است که آقایان باید توجه کنید و باید از وجود ایرانی استفاده بشود اگر اعلیحضرت آن فکر بزرگ را نداشت ما مثل سابق فرض بفرمائید دو تا لیسانسیه حقوق یا یک نفر دکتر حقوق داشتیم الان الحمدالله در رشتههای مختلف در رشته پزشکی در رشته مهندسی در قسمتهای مختلف دیگر ما متخصصین عالیمقام ایرانی داریم وبآنها افتخار میکنیم باید بآنها کوراژ داد بکی از همکاران محترم در سر سرا بمن گفت آخر حرف ایرانی را گوش نمیکنند خارجی میآورند که بگویند چهار تا اتومبیل بدهید شانزده تا مترجم بدهید سعی کنند یک بودجه مهم مستشاری درست کنند وبعد هم معلوم بشود که این آقا متخصص نبودهاند آنروز عرض کردم هیچوقت از خارج بما متخصص درجه یک که نمیدهند درجه ۲ نمیدهند درجه ۳ هم نمیدهند درجه ۴ نمیدهند حالا خوشبختانه در این لایحه ایکه وزارت راه آورده بنده از تیمسار سرلشگر انصاری وزیر راه آورده بنده از تیمسار سرلشگر انصاری وزیر راه خواهش میکنم بآن توجه بفرمایند اینها را آقایان متخصص نوشتهاند متصدی تعمیر تونل متخصص تعمیرات ابنیه فلان و بحمدالله حقوقهایشان هم خیلی کم است و اینها عمله عادی هستند گیرم اینها بک موقعی در کامیساکس کار کردهاند حالا میخواهند از وجودشان استفاده بکنند بنده با کمال جرأت اینجا عرض میکنم در رشتههای مختلف در ممالک خارجه ایرانیانی هستند که اینها تحصیل کردهاند و آن ممالک را از وجودشان استفاده میکنند اوضاع و احوال کشور ما طوریست که ما نمیتوانیم از وجود آنها استفاده بکنیم و آنها را جلب کنیم به بازگشت بوطن خوشان آقایان اطلاع دارند که یکی از ایرانیها متخصص اتم شده است در امریکا و با ماهی ۱۵۰۰دلار و یک خانه میگیرد در قسمت پزشکی همینطور ما آماری نداریم برنامه ـ ای نیست که به بینیم دکتر هائیکه اینجا متخصص شدهاند پزشکان عالیمقام همه رفتهاند در امریکا با حقوق خوب کار میکنند (صدر زاده ـ شما میخواهید با سیصد تومان حقوق بولایات بفرستید نمیروند) همین را عرض میکنم باید بایرانی اهمیت داد اینها را جلب کرد آورد اینجا بنده نمیگویم در تمام رشتهها متخصص دارم ولی اینکه در لوایح مینویسند متخصص و نمیدانم عالیمقام بنده با جرأت خدمت آقایان عرض میکنم عالیمقام که هیچ متوسط هم بما نمیدهند اینها یک معلومات ابتدائی دارند یعنی کسانی که در کشور خودشان وامانده هستند میفرستند اینجا و حقوق زیاد از ما میگیرند ولی خوشبختانه در لایحهای که تیمسار سرلشگر انصاری وزیر راه دادند اینها را متخصص ننوشتهاند خود همین تیمسار سرلشگر انصاری اگر اروپا نرفته بود و تحصیل نکرده بود امروز یک عضو قابل استفاده نبود چرا آقایان نمیخواهید از ایرانی استفاده کنید بنده قول میدهم به آقای وزیر راه همین هائیکه از کامیساکس آوردهاید و بر خلاف قانون از هر هزار و سیصد و سی و چهار و آن تبصره ۴ که میگیرد که حتی قبیل از سی و چهار هم تأیید میکند در عوض اینها بنده قول میدهم اگر هشت نفر دیپلمة متوسطه ایرانی را شش ماه بآلمان یا سوئیس یا انگلستان و فرانسه بفرستد
این چیزها را یاد میگیرند و در مملکت ما مفید واقع میشوند آقایان نکته اساسی که امروز باید توجه کرد اینست که دینا دنیای اقتصادی است چه در زمان جنگ بین المللی اول و چه جنگ بین المللی دوم جنگ سر مسائل اقتصادی بود سر کشور گشائی نبود دانزیک و بندر آزاد نبود تهیه اراضی نبود، امریکا که آمد وارد جنگ بنی المللی اول و دوم شد از این جهت بود که امریکا سه بازار عمده داشت یکی بازار امریکای جنوبی بود که در دست خودش بود اروپا بود که آلمان از دستش گرفته بود چنین بوده ژاپن در اختیار داشت و برای این آمد جنگ کرد و الا هیچ کوشش باین حرف بدهکار نبود که انگلیس و فرانسه با آلمان جنگ میکنند ملاحظه فرمودید که در قسمت کانال سوئز آمدند تا کس تعرفه را بدند بالا و ضمناً یک قسمت از عوارض را خود مصریها گرفتند دیدید که جنگ شروع شد تمام این دعواها در دنیا سر لاحاف ملانصر الدین است سر این که فلان مملکت بمملکت ما زیاد تر بفروشد و کمتر بخرد، آقایان کارهای اقتصادی طوری است که بنده با کمال جرأت خدمت آقایان عرض میکنم یک ریگ نه سنگ در یک رودخانه اگر جلوی آب را بگیرد بنده در یک کنفرانس به آقا ثابت میکنم که این ریگ در اوضاع اقتصادی دنیا موثر میشود نه اوضاع اقتصادی این مملکت، بنابراین باید توجه کنید در هر رشتهای دولت باید بیاید ایرانیها را تشویق کند امتحان کند بفرستند بروند مطالعه کند و باوضاع جدید دنیا وارد بشوند بنده خودم تصدیق میکنم ما نسبت باوضاع جدید دنیا و حتی تحصیلات در رشتههای مختلف بتقاوت از ده سال تا بیست سال عقب هستیم ولی این عقب ماندگی قابل جبران است در بعضی از رشتهها شش ماه الی یکسال متخصص میشوند البته در رشتههای پزشکی و مهندس معدن و پل سازی ممکن است دو سال هم طو بکشد ولی وقتی آنها بروند خارجه و برگردند بدرد مملکت میخرند و روز بروز بر بیکارههای مملکت ما افزوده نمیشود و بنده تقاضا دارم از استخدام متخصص خارجی که متخصص هم نیستند و بیکاره هستند جلوگیری کنید.
نایب رئیس ـ آقای مهندس فروهر
مهندس فروهر ـ بنده میخواستم مطالبی دنبال این مطلب بعنوان موافق با این لایحه عرض کنم موقعیکه یک مملکتی امور عمرانی و ساختمانی و اقتصادی خودشرا توسعه میدهد استخدام متخصص فنی همیشه لازم است اینرا سیر ترقی ممالک نشان میدهد ممالکی که خیلی مترقی تر از ما هستند از متخصصین یکدیگر استفاده میکنند بنابراین این مطلب غیر از آن مطالبی است که تذکر داده شد مملکت ما باید دو کار بکند یکی اینکه تا آنجائی که احتیاج دارد بمتخصص فنی از آن حد بالاتر نرود دیگر یکی این که متخصصینی که برای آن احتیاجات میآیند
البته دقت بشود که یک متخصصین دست چهارم نگیرند و میزان حقوقش هم بالا نرود که بعضیها هم ایراد بگیرند که چرا حقوق سنگین داده میشود و ضمناً دولت بایستی متوجه باین موضوع باشد که ما متخصصینی در بعضی از رشتهها الان کم دارم د تمام امور فنی الان از راننده تراکتور و نجار و جوشکار و هتلیه و تمام این قسمتهائیکه حرفهای است بنده تذکر میدهم بدولت که این موضوع را بیشتر بوجه بکنید بایستی یک برنامه جامعی تهیه بشود برای این کار بایستی دولت یک، یک برنامهای مثلا پیش بینی دهساله بکند البته این پیش بینی ممکن است یکقدری اشتباه در بیاید ولی یک برنامه اصولی تهیه بکند که هر وزرات خانهای در حدود کادر احتیاجات خودش چقدر متخصص لازم دارد و متخصص لازم را تهیه کند البته مدت هم میخواهد مثلا برای راه آهن (یکنفر از نمایندگان ـ حسابدار ندارند) موضوع حسابدار و حسابدار قسم خورده مورد اطمینان که اصولا سلامت بودن یک دستگاه اقتصادی بر میگردد بر بیلان مالیش و اگر به بیلان مالی آن توجه نشود هیچ کس نمیداند وضع مالی این بنگاه چیست باصطلاح دستگاه باید آژور باشد این است که بنده خواستم که جناب آقای وزیر راه که از طرف دولت تشریف دارند بدولت تذکر بدهند که یک برنامه جامعی مثلا برای ۱۰ استان در نظر بگیرد نه اینکه سازمان برنامه یک کلاسی برای کار خودش درست کند و وزارت کشاورزی مثال یک کلاسم راننده تراکتور درست کند یک برنامه جامعی باشد و هر وزارتخانهای برای خوش آن کار بخصوص را پیش بینی کند که از این مضیقه فعلی بتدریج خارج بشوند موضوعی که بنده خواستم عرض کنم اینست که الان یک عدم توازنی بین دستگاههای دولت پیدا شده؟ دولت از زیادی کارمند مینالد ولی بموقعش میگوید که ما کارمندی که بدرد کار بخورد نداریم یعنی متأسفانه برنامه تربیت و تحصیلی این
+مملکت طور شده که یک عده کارمند پشت میز نشین تهیه میکند و اینها به همه همکاران محترم بنده که این جا نشستهاند بهر کدام ده پانزده تا فشار میآورند که دست ما را یک جائی بند کنید کمکی کنید که شغل کوچکی بگیریم تصدیق شش دارد به پیشخدمتی میسازد بنده آقایان لیسانسیه هائی را میشناسم که برای آموزگاری کاندیداتور بوزارت فرهنگ داده بوند وزارت فرهنگ گفته بود که من برای آموزگاری لیسانسیه نمیگیرم این جوان مملکت که تقصیری ندارند این آموزش مملکت تا بحال درست نبوده در نتیجه یک عده بدبخت شدهاند و برای روزی ۵ تومان و هفت تومان با داشتم دیپلم و لیسانس میدوند ولی وقتی لیسانسیهای رخنه کرد آن وقت یواش یواش میخواهد از این جابآنجا منتقل شود فشار میآورد و هی بار دوش آقایان وزراء میشود میگویند این صلاحیت دارد بنا براین این عدم توازن یکروز ودو روز رقم نمیگردد این مدت میخواهد اگر دولت متوجه باشد ولی اگر متوجه نباشد این بصورت حادی در میآید که رقمش مشکل است این مطلبی بود که بنده اینجا خواستم عرض کنم که یکعده جوان را بدبخت نکنید که بیکار بشنود و با این که منحرف بشوند و تشویق بانحراف نشوند بنده اطلاع دارم که برای یک نجار یا راننده تراکتور یا بولدوزر و ماشین هائی که وزرات راه الان خریداری کرده هزار تومان حقوق میدهد ولی این شخص لایق نیست و آن دستگاه بلدوزر دویست هزار تومانی را زود خراب میکند بالاخره این ثروت مملکت است و مال مملکت است باید اینها توجه بشوند بنده میدانم که آقای وزیر راه باین موضوعات توجه دارند و تا حدود امکاناتشان هم کار میکنند ولی راجع باین یک نفر متخصص که این جا اسم برده شده است
اولا با یک حقوقهای فوق العاده کمی که ابداُ حقوق زیادی نیست و هیچکدام هم تعهد ارزی ندارد اشخاصی متخصص هم بودهاند ولی چون خارجی بودهاند مجوز از مجلس میخواهند (یکی از نمایندگان ـ دهسال خدمت کردهاند) بله سابقه هم داشتهاند مطالبی که بنظر میآید این است که استخدام اینها با این شرائطی که اینجا ذکر شده بنده انصاف میدهم و فوق العاده تعجب میکنم که چطور یک مهندس سویسی راضی میشود با حقوق ماهی هزار و چهار صد تومان بیاید اگر برای مقاطعه کاری بیاید بنده سه هزار تومان باو راهنمائی میکنم بنابراین باید اینها را استخدام کرد قبل از خاتمه عرایضم بنده خواستم معرض کنم که وزرات راه یک دستگاهی است که مثل هر دستگاهی یک ظرفیتی دارد و الان بحداکثر ظرقیتش رسیده است بنده سابقه چند ساله خدمت در وزارت را داشتهام میدانم با این مضیقه که از لحاظ کار فنی و پرسنلی دارند بیش از اندازهای که ممکن است کار بکنند الان کار دارند اینستکه فشار زیادی این دستگاه آورده میشود که بعقیده بنده بضرر کلی این دستگاه تمام میشود و بنده مشاهداتی که کردهام از طرز کارهای آنجا روز شنبه گذشته بک عده از همکاران محترم هم تشریف آوردند رفتیم بتاکستان و بنده دیدم یک کارهائی طبق نقشه و اصول و متد و با کمال دقت دارند انجام میدهند و بنده واقعاُ وظیفه خود میدانم برای این که انصاف داده باشم از شخص جناب وزیر راه که تمام وقتشان را صرف و بهبود وضعشان میکنند برای تهیه مهندسین و تشیوقشان که آن قسمتی است جداگانه که بنده پیشنهادی دادهام که حقوقشان ترمیم بشود که دست ایشان بازتر بشود که کار بکنند از طرف دیگر تمام برنامهها ی مملکتی را بکار انداختهاند تمام را مناقصه دادهاند بنده تشکر از زحمات ایشان را وظیفه خودم میدانم و گمان میکنم آقایان محترم هم اجازه بفرمایند که از پشت تریبون قدردانی از زحماتشان بشود (صحیح است)(پرفسور جمشید اعلم ـ راه قزوین هم درست میشود تا خراب نشود که درست نمیشود)
نایب رئیس ـ آقای وزیر راه توضیحاتی دارند بفرمائید
وزیر راه ـ فرمایشات جناب آقای نماینده محترم کاملا اصولی است اگر چنانچه ما در ایران متخصص داشته باشیم و از وجودشان استفاده نکنیم قطعاً مرتکب خبط بزرگی شدهایم در مورد این چند نفر کارشناس که استدعا شده است موافقت بفرمائید باستخدامشان بنده باید توضیح مختصری بعرض مجلس محترم برسانم آقایان استحضار دارند راه آهن بین اندیشک و دورد یکی از سخت ترین راههای تمام عالم است که بهمت اعلیحضرت فقید رضا شاه کبیر ساخته شده و بایستی آنطور که شایسته است از این راه آهن نگاهداری بشود بنده موقع ساختمان راه آهن مدت چهار سال افتخار انجام خدمت داشتم و تا اندازهای متوجهم که چه اندازه نگهداری راه آهن مشکل است یکی از نقاط حساس این راه آهن تونلی است که از وسط نمک میگذرد این بایستی که دائماً مراقبت کرد که مبادا سرایت آب اسباب زحمت شود و این جا از نقاطی است که دائم باید تحت نظر قرار بگیرد و اگر خدا نخواسته غفلتی بشود ممکن است جان عده زیادی بخطر بیفتد در موقع ساختمان یک عده از کار گران خارجی در این جا کار کردهاند و برموز کار در این منطقه آشنا شدهاند و آن نقاط حساس را کاملا میشناسند بارها تقاضا کردهاند که تابعیت این را بآنها داده بشود ولی چون اوراقشان مرتب نبوده تا بحال موفق نشدهاند و اینها همه این مملکت را مثل خانه خودشان میدانند و به همین جهت هم ملاحظه میفرمائید که با یک حقوقهای بسیار ناچیزی حاضر شدهاند که این جا خدمت کنند باین جهت بنده تقاضا میکنم که این لایحه مرود توجه آقایان نمایندگان محترم قرار بگیرد (صحیح است) و بنده اطمینان میدهم در جاهائی که میتوانیم از وجود مهندسین و کارمندان ایرانی استفاده بکنیم بهیچوجه کارمند خارجی گمارده نخواهد شد یک برنامهای تهیه شده است که همه ساله یکعده از کارمندان راه آهن برای فرا گرفتن رشتههای مختلف بممالک اروپا بروند و با استفاده کمکهائی که اصل ۴ بما میدهد یکعده بامریکا میفرستیم در سال گذشته متجاوز از سی نفر از این آقایان رفتن بمجرد اینکه کارشناس خوب برای تونل پیدا کردیم شخصی بود بنام آنتون بوگال بخدمتش خاتمه دادیم و این شخص را سر جانی او گذاشتیم (پرفسور جمشید اعلم ـ چرا؟ خوب او را هم نگهدارید)(یک نفر از نمایندگان ـ پیشنهاد خرج نکنید) در هر صورت نهایت دقت نسبت بکارکنان خارجی میشود که در صوت بودند کارمندان هم طراز ایرانی کاری بآقایان رجوع نشود و نظر جناب آقا خرازی از این لحاظ کاملا تأمین است و بنده از توجه جناب آقای مهندس فروهر و فرمایشات مودت آمیزی که فرمودند بی نهایت سپاسگزارم و امیدوارم وزارت راه بتوانند بهتر از سابق وظایف خودش را انجام بدهد (احسنت)
نایب رئیس ـ آقای بهادری موافق هستند یا مخالف ؟(بهادری ـ مخالفم) عرض کنم پیشنهاد کفایت مذاکرات رسیده که بعد از یک مخالف و یک موافق مذاکرات کافی باشد قرائت میشود
(بشرح زیر قرائت شد)
مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی بعد از یک موافق و یک مخالف پیشنهاد کفایت مذاکرات مینایم.
صدر زاده (عدهای از نمایندگان ـ موافقیم)
نایب رئیس ـ آقای صدر زاده توضیحی دارید؟
صدر زاده ـ عرض کنم که در مسائل فنی زیاد نمیشود احساسات را دالت داد (صحیحی است) ما اگر احتیاج به متخصص فنی داشته باشیم برای کارهای عمرانی آبادی کشور و متخصص ایرانی بقدر لزوم نداشته باشیم بحکم اجبار بایستی از متخصص خارجی استفاده کرد .(خرازی ـ باید تربیت کرد) اما راجع بتربیت متخصص داخلی بطوریکه ملاحظه میفرمایئد در زمان اعلیحضرت فقید عده زیادی خارج رفتهاند و تحصیلاتی کردهاند که عدهای از آنها الان در مجلس تشریف دارند و وجود آنها برای جامه ما بسیار، بسیار مفید واقع شده و الان هم عده کثیری در اروپا هستند که مشغول تحصیل میباشند ولی متخصص چیزی نیست که در ظرف یک روز و دو روز بدست بیاید بیست سال سی سال سابقه تحصیل لازم دارد وقت میخواهد من تحقیق کردهام در رشته معدن در تمام ایران ۳۲ نفر فقط ما متخصص و تحصیلکرده داریم حالا ملاحظه کنید که با این برنامه وسعی که ما برای مملکت دارم و برای کارهائی که تا بحال نشده با این عده کم حوائج خودمام وا میخواهیم انجام دهیم بنابراین بنده از آقای تمنی میکنم در اینجا منطق را هم دخالت بدهند و افرادی را که مورد احتیاج است و وزارت راه مخصوصاً جناب تیمسار که بحسن نیت ایشان همه اعتراف داریم استخدام آنها را لازم میدانند و صلاح می دانند که استخدام بشوند آقایان محترم هم در این مورد ضرور نباشد (صحیح است) (احسنت)
نایب رئیس ـ مخالفید آقا دکتر رضائی ؟(دکتر رضائی ـ بلی) بفرمائید توجه داشته باشید که فقط در اطراف پیشنهاد کفایت مذاکرات باید بحث شود
دکتر رضائی ـ با وجود ارادتی که بشخص جناب آقای صدر زاده دارم باید عرض کنم آنچه ایشان درباره کفایت مذاکرات فرمودند قانع کننده نبود ودر باره لزوم استخدام این اشخاص متخصصی بود اصولا بنده ا این پیشنهاد کفایت مذاکرات مخالفت میکنم چون عقیده بنده بحث در کفایت مهمترین بحثی است که در یک لایحه انجام میگیرد چون هنگام بحث در کلیات است که آقایان محترم تصمیم میگیرند که اصولا یک همچو لایحهای لازم است یا نه؟ در اینمورد بده از آقایان نمایندگان محترم تقاضا میکنم اصولا روال مجلس را بر این بکنند که در مورد لوایح بحث باندازه کافی بشود نه اینکه یک لایحهای بیاید اینجا و ما بلافاصله پس از صحبت یکی از آقایان بگوئیم کفایت مذاکرات و بعد بگوئیم بحث در مواد.
آقایان خودشان میدانند که ما در این دوره فعال در مجلس خیلی خوب کار کردهایم و نتیجه لایحه زیاد عقب ماندهای نداریم ملاحظه بفرمائید که وقت باندازه کافی داریم لذا اجازه بدهید که این لوایح باندازه کافی مورد بحث و مداقه قرار بگیرد و نه تنها نمایندگان محترم مطلع بشوند بلکه آقایان مجلس جائی است که افکار عمومی میتواند در باره این لوایح قضاوت کند یعنی امروز کهای لایه مطرح شد بنده که رفتم بیرون آقایانی که ذیعلاقه هستند با بنده راجع باین قسمت بحث میکنند سپس بنده یک عقایدی را که نداشتم که ممکن است کسب کنم و در اینجا بآقایان تذکر بدهم پس بنده تقاضا
+میکنم از آقایان با رأی مخالف کفایت مذاکرات این روال بحث در کلیات درا در این مجلس محترم بر قرار کنند (احسنت) (پرفسور جمشید اعلم ـ باندازه کافی مذاکره شده دیگر .)
نایب رئیس ـ آقایانی که با پیشنهاد کفایت مذاکرات موافقند قیام بفرمایند (عده کمتری برخاستند) تصویب نشد. آقای بهادری بعنوان مخالف میتوانید صحبت کنید.
بهادری ـ بطوری که همکار محترم راجع بکفایت مذاکرات فرمودید اصولا ا نباید در تصویب لوایح تعجیل کنیم و مذاکرات نکنیم و همینطور تصویب بشود و عملا دیده شده است که مردم این مملکت بنظر بنده لایقترین مردم هستند و در هر کاری باشند اگر مربی داشته باشند بهتری تربیت میشوند خوب ما وقتی در ایران راه آهن نداشتیم و یکی از یادگارهای مرحوم رضا شاه این راه آهن سرتاسری بود که حالا انشاء الله این راه تکمیل میشود آنروز ما هیچ مهندس و متخصص نداشتیم خوشبختانه ما امروز برای راه آهن یکعده مهندس عالیمقام داریم و در این مسافرت اخیر هم رفتیم مراغه نتیجه خدمات مهندسین ایرانی برأی العین دیده شده چه زحماتی کشیدهاند و چه کارهائی کردهاند این درست نیست که ما بهر کاری جزئی برویم دنبال متخصص خارجی البته باید از متخصص استفاده بکنیم ولی خیلی معذرت میخواهم برای قسمتهای کارگری دیگر ما نباید برویم از خارج هم کارگر بیاوریم اگر روز احتیاج داشتیم که برای راه آهن از قسمتهای کارگری هم خارجی بیاوریم حالا دیگر در مملکت ما یکعدهای تربیت کردهایم و باید تلاش کنیم این جوانهائی که در مملکت تربیت میشوند یا میروند بخارج و برمیگردند اینها در مملکت بر سر خدمت باشند یکی از بدبختیهای ما اینست که سالیان دراز است که همه ساله عده زیادی بعنوان تحصیل باروپا فرستاده میشوند یا خوشان میروند اولا ما هیچ نوع تشکیلاتی نداریم که اینها را با یک نظم و ترتیبی و یک اصولی از طرف دولت بگوید که در سال چقدر طبیب چقدر متخصص و چقدر مهندس لازم دارم (یکی از نمایندگان ـ برنامه نداریم) هر کس میرود آنجا لیاقت دارد و تحصیل میکند کسب معلومات میکند و میآید متأسفانه در ایران کسی نیست اینجا بپرسد که شما کجا رفتهاید چه کردهاید؟
و چه ارمغانی برای مملکت آوردهاید باید سالها در استامبول راه برونند تا یک شغلی پیدا کنند و بروند اندیکاتور نویس بشوند یکعدهای هم هستند که اصولا رفتهاند آنجا و تحصیل نکردهاند و برگشتهاند اینها مصدر کار هستند هیچ فرقی ندارد تحصیل کرده و تحصیل نکرده در این مملکت هیچ فرقی ندارند (صحیح است اینست که میروند در امریکا و اکثراً در آنجا ترک تابعیت میکنند و بر نمیگردند بنده اطلاع دارم که متجاوز از یکسال است طبیبی از امریکا آمده این بسیار تحصیلات عالی در اروپا و امریکا کرد و الان یکسال و نیم است آمده ایران کسی نپرسیده تکه شما چه معلوماتی دارید اینست که تصمیم گرفته برگردد و ترک تابعیت بکند و برود امریکا این است که باید یک فکری کرد برای مهندسین و آن کسانیکه میروند تحصیلی میکنند و بایران میایند ارزشی برای اینها قائل شوید و اینها را نگهداری کنید و اما راجع باین چند نفر متخصصی که تیمسار وزیر راه فرمودند خوشبختانه بنده هم عضویت کمیسیون راه را دارم در آنجا در این قسمت مذاکره شد و تیمسار سرلشگر وزیر راه وعده کردند که برای آخرین بار این لایحه را میدهند به مجلس و با آنها هم شرط خواهد شد که بعد از این یا باید تابعیت ایران را قبول کنند و یا اینکه از مملکت خارج شوند و بروند و جای آنها یکعده از مهندسین که در مملکت تربیت شدهاند گمارده شوند اصولا برای این قسمت از مهندسینی که در مملکت تربیت شدهاند گمارده شوند اصولا برای این قسمت از مهندسین من از جناب آقای وزیر راه خواهش میکنم یک توجهی بفرمایند اکثر این آقایان مهندسین ما ۶۴۰ تومان حقوق رتبه ۹ را میگیرد با ۶۴۰ تومان یک کارمند یا یک مهندس نمیتواند زندگی کند این حداقل سیصد تومان باید کرایه خانه بدهد اینست که اکثراُ این آقایان خدمت دولت را ترک کردهاند و میروند دنبال مقاطعه کاری الان کار وزارت راه از لحاظ مهندسین خیلی ضعیف است و نمیتوانند مهندس داشته باشند باید برای این بنظر بنده حداکثر فکر را بکنند که باین مهندسین کمکی بشود کمک معاش بدهند که اینها بتوانند در خدمت وزارت راه بمانند و ضمناً بنده یک توضیحی که میخواستم بآقای وزیر راه عرض کنم این است که حقیقتش این است که مردم این مملکت مالیات میدهند و ما وظیفه دارم برای یکی از وظایف نمایندگان مجلس شورای ملی نظارت در دخل و خرج مملکت است مطابق قانون اساسی این مردمی که در این مملکت مالیات میدهند توقع دارند اینها خرج این مملکت را میدهند از نفت آمدهاند یک مبلغی میگیرند برای اسفالت راه اولا یک قسمت از این پول را وزارت دارائی نمیدهد این خودش یک موضوعی است که بارها صحبت شده و آقای وزیر دارائی قول دادهاند که پول را بدهند (پرفسرو اعلم ـ عذر شان چیست ؟) وزارت دارائی نمیدهد تقسیم میکند یک قسمت را میدهد بوزارت راه و یک قسمت را نمیدهد (مهندس اردبیلی ـ عوارض بنزین را هم نمیدهد) مثل سایر کارها و تازه این عوارض که گرفته شده در این چند سال چیزی که ما دیدیم یکی راه قزوین و راه قم و یکی هم راه بستان آباد تبریزی است (مهندس اردبیلی ـ مال بستان آباد تبریزی را خوردهاند .)
موضوع راه بستان آباد تبریزی که آقای وزیر راه هم گفته شد قبل از دوران وزارت ایشان چهار میلیون تومان همینطور خورده شده در عرض ۶ ماه آثاری از این اسفالت باقی نماینده و آمدهاند تمام سپتواسیونهای اینکار را گرفتهاند و صدی ده هم که برای حسن انجام کار داده بودند با وجود مخالفت وزارت راه و سازمان برنامه آن پول هم گرفته شد و در عرض ششماه این اسفالت بکلی از بین رفته (ثقه الاسلامی ـ مقاطعه کارش کی بوده؟ مقاطعه کارش را باید تعقیب کرد) و حالا اگر تشریف ببرید به تبریز ملاحظه خواهید فرمود از بستان آباد به تبریزی غیر از دست انداز چیز دیگری نیست این است که من جداُ خواستارم راجع باین قسمت رسیدگی بشود و دستگاهائی که تعلل کردهاند یا از مأمورین یا مقاطعه کاران اینها را تحت تعقیب قرار بدهید این انصاف نیست که پول مملکت از بین برود و بعلاوه وقتی کی مقاطعه کاری خیانت کرده دیگر دوباره چرا باو کنترات میدهید؟ اینها را باید محروم کرد و آگهی کرد و گفت که اینها خیانت کردهاند (ثقه الاسلامی ـ اینها ترقی کردهاند) نباید باینها در ملت کار مقاطعه داده بشود من امیدوارم با علاقه ـ ایکه تیمسار سرلشگر انصاری دارند این تذکرات بنده را توجه بفرمایند یک ترتیبی برای این کارها که مورد علاقه نمایندگان محترم است بدهند (صحیح است)
نایب رئیس ـ آقای مخبر توضیحاتی دارند آقای دکتر رضائی بعنوان موافق یا مخالف؟ (دکتر رضائی ـ موافق) آقای مخبر بفرمائید
مخبر کمیسیون راه (مهندس هدایت)ـ بنده بعنوان مخبر کمیسیون توضیحاتی حضور آقایان عرض میکنم و با وجودی که نسبت بمطالب اصولی که آقایان فرمودند کمک بمهندسین ایرانی تشویق مهندسین ایرانی بالا بردن حقوق مهندسین ایرانی نهایت موافقت را دارم .(دکتر راجی آقای مهندس، اینها چند سال است در ایران هستند ؟) متجاوز از ده، دوازده سال است که اینها در ایران هستند (دکتر راجی ـ بیست سال نیست ؟) شاید هم باشد (مهندس جفرودی ـ اینها معلوماتشان تازه است ؟) آقایان توجه بفرمایند که یک نکته اساسی که در کمیسیون راه هم صحبت شد آقای وزیر راه هم وعده فرمودند این بود که از اول سال ۱۳۳۶ بخدمت این اشخاص خاتمه بدهند اینها مهندس نیستند (یکی از نمایندگان ـ بالاتر از مهندس هستند) آقا یکیش مهندس است بقیه یک عده متخصص هستند (دکتر وکیل ـ سرکارگر هستند) که اینها را طول زمان بسته این است که چطور توضیح بفرمائید بهر حال در کار خودشان وارد هستند (دکتر وکیل بفرمائید سر کارگرند متخصص نفرمائید) سرکارگرانی هستند که در کار خودشان واردند و در ضمن کار هم دیدهاند و تجربه هم آموختهاند و برای این کار هم مورد لزوم هستند و بالخصوص این لایحه، لایحه ایست که تقریباُ مجوز پرداخت است برای اینکه تا آخر سال چهار ماه بیشتر نداریم و این لایحه هم برای تا آخر سال ۱۳۳۵ است راه آهن هم باین اشخاص احتیاج داشته است بنده هم بآقایان اطمینان میدهم که هیچ مهندس ایرانی حاضر نیست برود در ناحیه لرستان با ششصد و بیست و نه تومان و دو قران زندگی بکند (صحیح است) الحمدالله بقدری کارهای عمرانی توسعه پیدا کرده که تمام مهندسین ایرانی مشغول کار هستند و الان وزارت راه دو دستی آن عده لازم را چسبیده است برای اینکه آنها نروند والا آنها هم از وزارت راه رفته بودند بنده از مطالب اصولی که آقایان فرمودند موافقم ولی این لایحه مربوط بآن مطالب نیست بالخصوص که مدت استخدام اینها رو بپایان است استدعا میکنم تا آخر سال موافقت بفرمائید و از اول سال آینده با برنامه هائی که آقا وزیر راه برای انکار در نظر گرفتهاند اشخاص ایرانی بجای آنها بر قرار خواهند شد (یکی از نمایندگان ـ یا تابعیت ایران را قبول کنند) یا تابعیتشان تمام میشود.
نایب رئیس ـ آقا دکتر رضائی
دکتر رضائی ـ بنده بعنوان موافق با این لایحه نام نویسی کردهام چون عقیده من بر این است که هر آینده ما بوجود این متخصصین در حال حاضر احتیاج داشته باشیم ما مجبور هستیم و لازم است که با گذشتن این لایحه موافقت کنیم اما برای بنده یک سؤال پیش آمده است که متأسفانه تا کنون جناب آقای وزیر راه نتوانستهاند جواب قانع کنندهای باین سوال بدهند بنده از مرحمت جنابعالی که فرمودید تا آنجائیکه میسر باشد جوانان و متخصصین ایرانی را استخدام خواهید کرد خیلی متشکر هستم ولی سؤال بنده این است که برای استخدام این متخصصین آیا اقدامی شده است که شما استفسار بفرمائید تجسس بکنید که آیا مهندس ایرانی متخصص ایرانی که بجای این آقایان بتوانند انجام وظیفه بکنند وجود دارند یا خیر؟ اگر هر آینه یک چنین اقداماتی شده است و پی بردهاید که از ایرانیها کسی نیست که بتواند کار اینها را انجام بدهد بنده قانع هستم و با تصویب این لایحه صد در صد موافقم ولی هر آینه این تجسس را نفرمودهاید
+ملاحظه بفرمائید که موافقت با این لایحه قدری مشکل خواهد بود یک تذکر هم اضافه میکنم هر آینه این کار را کردهاید محض رضای خدا هم شده است برای دو سال آتیه این را در نظر داشته باشید که وقتی مدت استخدام این آقایان تمام شد بفکر این امر بیفتید و در مقام تجسس بر بیائید شاید لااقل در دو سال آینده ما بتونیم متخصص ایرانی برای این کار پیدا کنیم یک تذکر اضافی دیگر که دارم این است که ین آقایان غالبشان مهندس نیستند و بنده باید بآقای مهندس هدایت عرض کنم که حقوق ششصد و بیست و نه تومان و دو قران که فرمودید بهیچوجه برای مهندس نیست ممکن است مهندس ایرانی حاضر نشود که با ۶۲۹ تومان برود کار کند ولی بنده بشما قول میدهم که یک کسی که ایرانی باشد با همین پایه معلومات حاضر خواهد بود برود و کار کند بهر صورت بنده پیشنهاد میکنم جناب آقای وزیر راه شما سعی بکنید در این مدتی که اینها کار میکنند یک عده اشخاص ایرانی تربیت بکنید زیر دست اینها کار بکنند تا دو سال دیگر آنها بتوانند جای این آقایان را بگیرد (مهندس اردبیلی ـ سه ماه دیگر بیشتر از خدمت آنها نمانده است)
نایب رئیس ـ آقا وزیر راه بفرمائید
وزیر راه ـ راجع بسؤالی که جناب آقای دکتر رضائی نماینده محترم فرمودند بنده بایستی اطمینان بدهم که در مورد کار فرد فرد این آقایان تحقیق شده است و اطمینان حاصل شده است که در حال حاضر ما کسی را نداریم که برای این کار بخصوص بگماریم من باب مثال چند نفر از این آقایان کارهائی که دارند توضیح عرض میکنم یکی از اینها مسئول تعمیر ریل بین اندیمشک و درود است بطوری که اطلاع دارید ریلهای راه آهن آنجا در نتیجه حمل و نقل فوق العاده زیاد بکلی فرسوده شده و در روز ما تا دوازده شکستگی ریل داشتیم و هر شکستگی ریل ممکن است که باعث خارج شدن یک قطار مسافری از خط بشود یعنی تلف شدن عده کثیری از افراد این کشور یا برگشتن مواد سوختی که از جنوب حمل میشود و ایجاد حریق و سوانح فوق اعاده بزرگ بکند یک چند نفر از اینها مسؤل تعمیر پلها ی بزرگ بین اندیمشک و دورود هستند که از مهمترین ابنیه کشور محسوب میشود و متأسفانه آنچه تا بحال تجسس کردهایم اشخاصی را پیدا نکردیم که برای این کار بگماریم یک عده ایرا بخارجه فرستادهایم و یک عدهای هم زیر نظر خود آنها مشغول کار هستند امیدوارم که در سال ۱۳۳۶ نظر آقایان نمایندگان محترم کاملا تأمین بشود (نمایندگان ـ انشاءالله)
نایب رئیس ـ چون دیگر مخالفی نام نویسی نکرده است از این جهت بایستی وارد ماده واحده بشویم بنابراین اعلام رأی میشود وقتی عده کافی شد رأی میگیریم بورود در ماده رأی میگیرم بورود در ماده واحده آقایانی که موافقند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده واحده عیناً قرائت میشود
(بشرح زیر قرائت شد)
ماده واحده ـ وزارت راه مجاز است هشت نفر کارمندان اتباع بیگانه که در خدمت راه آهن دولتی ایران هستند و ادامه خدمت آنها نظر بسوابق ممتد و تجربهای که در نقاط کوهستانی شما و لرستان دارند مورد نیاز مبرم راه آهن میباشد برای مدت دو سال از اول سال ۳۴ لغایت اسفند ماه ۱۳۳۵ استخدام و پیمان نامه استخدامی آنان را با حقوق و شرایط زیر مبادله نماید
۱- آقای مهندس کرتیب کریستن تبعه سوئیس متخصص تعمیرات تونلها در ناحیه لرستان بطور پیمانی با حقوق ماهانه ۱۴۵۲۰ ریال بدون ارز
۲- آقا لازارچا کوناس تبعه یونان کارشناس خط در اداره خط و ابنیه راه آهن بطور پیمانی با حقوق ماهانه ۷۹۸۶ ریال بدون ارز
۳- آقا اندر یا پلیچچ تبعه یوگسلاوی متخصص کارهای ساختمانی و حفاظتی در راه آهن بطور پیمانی با حقوق ماهانه ۶۶۵۵ ریال بدون ارز
۴- آقای بتکرایلویچ تبعه یوگسلاوی متخصص کارهای ساختمانی و حفاظتی در ناحیه شمال بطور پیمانی با حقوق ماهانه ۶۲۹۲ ریال بدوی ارز
۵- آقا انتون کچویچ تبعه یوگسلاوی متخصص کارهای ساختمانی حفاظتی در ناحیه شمال بطور پیمانی با حقوق ماهانه ۵۵۰۰ ریالی بدوین ارز
۶- آقا زکی ازرول تبعه ترکیه متخصص نگاهداری خطوط و ابنیه در شاهپور بطور پیمانی با حقوق ماهانه ۸۳۱۸ ریال بدون ارز
۷- آقای جینواسپرتی تبعه ایتالیا متخصص کارهای ساختمانی در ناحیه لرستان بطور پیمانی با حقوق ماهانه ۵۷۲۰ ریال بدون ارز
۸- آقای ابتونبوکال تبعه اطریش متخصصی کارهای ساختمانی در نانیحه لرستان بطور روزمزد دستمزد روزانه ۳۰۰ ریال بطور مقطوع بدون ارز
تبصره ۱- مستخدمین پیمانی مذکور در این لایحه در مقابل پانزده ماه خدمت حق یکماه مرخصی با استفاده از حقوق و در صورت بیماری و کسالت بر طبق مقررات مربوطه حق استفاده از یک ماه استراحت با استفاده از حقوق خواهند داشت.
تبصره ۲- در صورت اشتغال در نقاط خارج و بد آب و هوا حق استفاده از فوق العاده بدی آب و هوا و خارج از مرکز و همچنین در صورت ارجاع مأموریت اداری حق استفاده از فوق العاده اعاشه مطابق مقررات آئین نامه مزایای برای نامبردگان محفوظ است.
تبصره ۳- استخدام کارشناسان مذکور برا مدتی که قبل از سال ۳۴ طبق اختیارات حاصله مشغول خدمت بودهاند تأیید میشود
تبصره ۴- پیماه استخدام کارشناسان مذکور با رعایت قانون مصوب عقرب ۱۳۰۱ مبادله میگردد و در صورت مداخله در امور سیاسی و اجتماعی بدون هیچگونه حقی پیمان آنان لغو خواهد شد.
مخبر کمیسیون راه ـ مهندس هدایت گزارش از کمیسیون بودجه بمجلس شورای ملی کمیسیون بودجه در جلسه ۱۶ آبان ماه ۱۳۳۵ با حضور نماینده دولت بلایحه شماره ۳۵۷۳ ارسالی از مجلس سنا و گزارش کمیسیون راه راجع باستخدام هشت نفر اتباع بیگانه از خدمت راه آهن دولتی ایران رسیدگی و عین مواد پیشنهادی را تأیید و اینک گزارش آن را تقدیم میدارد مخبر کمیسیون بودجه محمد علی مسعودی گزارش از کمیسیون امور خارجه بمجلس شورای ملی کمیسیون امور خارجه در جلسه ششم آذر ماه ۱۳۳۵ با حضور نماینده دولت لایحه ارسالی از مجلس سنا بشماره ۳۵۷۳ راجع به استخدام هشت نفر اتباع بیگانه در خدمت راه آهن دولتی ایران را با توجه بگزارشات کمیسیون راه و بودجه رسیدگی و عین مواد پیشنهاد را تصویب و اینکه گزارش آن را تقدیم میدارد مخبر کمیسیون امور خارجه غلامحسین بور بور نایب رئیس ـ آقای مهندس جفرودی مخالف هستید؟
مهندس جفرودی ـ بلی
نایب رئیس ـ بفرمائید
مهندس جفرودی ـ وقتی نماندهای پشت تریبون میآید با مطلبی موافقت یا مخالفت میکند قاعدتاُ مرادش نباید این باشد که با شخص وزیر مخالفت یا موافقت بکند (یکی از نمایندگان ـ مصالح مملکت است) قاعده نیست این تذکر را خواستم از نظر حفظ حیثیت مجلس بدهم علت مخالفت بنده چند تذکر است که بعرض میرسانم قضاوتش همیشه بعهده آقایان محترم است بنده تردیدی ندارم که این آقایان که بیش از یکسال و نیم برای وزارت راه کار کرده ـ اند بیش از یکسال و نیم ضمن این لایحه کار کردهاند در این چهار ماه که از دوره خدمتشان باقی میماند اگر مجلس تصویب بکند باید حقوقشان را بگیرند و اگر مجلس این لایحه را برای استخدام این آقایان در مدت دو سال تصویب نکند یک گرفتاری برای وزارت راه پیش خواهد آمد همانطوری که در متن لایحه هست ملاحظه میفرمائید اینها اغلب کسانی هستند که عنوان مهندس ندارند در کار خودشان تخصص دارند اینها قطعاً آقایان نمایندگان محترم مجلس متخصصینی هستند که بیش از ۱۵ سال است که برای وزارت راه همین کارها را انجام میدهند آنروز جناب آقای وزیر راه در اینجا مطلبی در مورد آقای مهندس حامی فرمودند که باعث تأثیر شدید قاطبه مهندسین ایرانی شد و چون اینجا موردی پیدا شده است بنده بعرض خود ایشان میرسانم ایشان آنروز فرمودند که معلومات آقای مهندس حامی کهنه شده است صورت مجلس، مجلس شاهد است اینها ۱۵ سال است در ایران کار میکنند بنده از جناب آیشان سؤال میکنم آیا اینها هیچوقت بخارج ایران برگشتهاند که معلوماتشان را تازه کنند؟
بله آقا مهندس حامی همانطوری که خود جناب آقای وزیر راه فرمودین یکی از مهندسین بسیار مطلع کشور ایران هستند (صحیح است و خدمات ذیقمتی بوزارت راه کردهاند (صحیح است) بنده بخصوصیات اخلاقی ایشان و مخصوصاً طرز معاشرت ایشان کاری ندارم ولی جای تردید نیست که ایشان مایةافتخار طبقه مهندس این کشور هستند (صحیح است) اما از نظر استحضار مجلس باید عرض کنم که تهیه پرونده انجام بشود بهیچوجه در هیچ جای دنیا بعهده معاون وزارتخانه نهیست پرونده و نقشه همیشه باید بدست یکدفتر فنی وابسته بیک دستگاه وزارتی تعیین بوشد که آن دفتر فنی در آن کار تخصص دارد معاون یک وزارتخانه یا وزیر وزارتخانه نباید تخصص فنی در کار داشته باشد بنابراین نباید تخصص فنی در کار داشته باشد این در هیچ جای دنیا معمول نیست (یکی از نمایندگان ـ اگر داشته باشد بهتر است) البته بهتر است اما در عوض این ۱۵ سالی که این آقایان در اینجا بودهاند بک سؤال بنده این است که آیا وزارت راه تأیید میکند که تجربیات اینها و تخصص اینها تا آن حدود هست که افرادی نظیر اینها را زیر دست همینها تربیت بکنند؟ (خرازی ـ احسنت آقای مهندس) آیا اگر واقعاُ نظری هست که همیشه مخصوصاً در این قبیل امور کسانی را از خارج بیاوریم و بنده چون بعلت حرفهام وارد هستم که بسپارند مردان فنی و مهندسیبن که هم اکنون در دستگاه دولت و بخصوص در وزارت راه بیکار و منتظر ارجاع کاری هستند، آیا در میان اطباء کسی پیدا نمیشود که جانشین مرحوم دکتر اشمیت یا اشمات در
+بهداری وزارت راه بشود؟ که یک طبیب دیگری استخدام شده است ؟(مهندس اردبیلی ـ آقای بهادری گفتند طبیب عالیمقام ایرانی دوباره بر میگردد بامریکا ایرانی هم هست) البته بنده نمیتوانم این حقیقت را اینجا نگویم که در ممالک مترقی مبادله دانشمند و اهل فن معمول است ولی بصورت مبادله نه باین صورت (صحیح است) بنابراین مخالفت بنده آقایان ملاحظه فرمودند بروی همین هاست و بنده باین لایحه رأی خواهم داد برای اینکه هیچوقت مایل نیستم که بعد از یکسال و نیم عدهای که برای دستگاه ایرانی کار کردهاند مخصوصاً که خارجی هستند مجوزی برای پرداخت حقوق آنها نباشد و گرفتاری برای یک وزارتخانهای تهیه بشود اما از لحاظ آینده این عرایض را کردم امیدوارم مورد توجه تیمسار سرلشگر انصاری و دولت جناب آقای علاء واقع شود (احسنت، احسنت)
نایب رئیس ـ آقای بور بور، عده دیگری از آقایان هم نام نویسی کردهاند ولی بنده آقایان را مستحضر میدارم که شور اول است و ممکن است مطالب خودشان را ضمن پیشنهادها بیان کنند که مؤثر هم باشد (صحیح است) آقا یور بور،
بور بور ـ عرض کنم آقایان محترم باید توجه داشته باشند که برای اداره کردن یک دستگاه فنی فقط مهندسین عالی مقام کافی نیستند همانطوری که در یک ارتش سپهند و سرلشگر لازم است سرهنگ و سرگرد و سروان و سرباز هم لازم است (یکی از نمایندگان ـ گروهبان هم لازم است) گروهبان هم لازم است برای اداره کردن راه هم البته اول یک مهندس عالی مقام لازم است که در رأس کار بگذارند بعد از آن بایستی صد تا مهندس دیگر کارمندان دیگر با معلومان متفاوت زیر دست او باشند بعد سرمکانیسین، سر کارگر و خلاصه از لحاظ معلومات اینها باید در جات مختلفی داشته باشند که بتوانند آن کار را واقعاً بنخو مطلوبی انجام بدهند میخواهم عرض کنم که در این مدت متأسفانه آن اهتمامی که شده برای تهیه مهندس برا طبقات پائین ترش نشده یا از حیث سر کارگر و از حیث مکانیسین از حیث اشخاصی که بنای درجه یک باشند، آهنگر درجه یک باشند جدیتی نشده و از این حیث واقعاُ فقیر هستیم و این اشخاصی که این جا ملاحظه فرمودید اینها هیچکدام مهندس درجه یک نیستند اینها اشخاصی هستند که سر کار گر خوبی هستند متخصص هستند در تعمیر تونل یا متخصص در نگهدار راه و عوض کردن ریل و مخصوصاً متأسفانه چون طبقات کارگر ما مدارس حرفهای ندیدهاند در انجام وظایفشان آن اندازه که باید توجه ندارند و واقعاً از لحاظ حسن انجام وظیفه غالب آنها قابل اعتماد نیستند یعنی حس نمیکنند که چه خطری دارد اگر راه آهن از یک ریلی که ترک برداشته برود یا یک دیواری که فرض بفرمائید سه متر باید پی کنی بشود دو متر و نیم این چه خطراتی دارد کارگرهای ما چون در مدارس حرفهای تربیت نشدهاند توجه باین نکات ندارند و این عده ایکه آقای وزیر راه پیشنهاد کردهاند از آن جور هستند اینها مهندس عالیمقام نیستند که در این مدت کار کردهاند از جهت اخلاقی بنده فکر میکنم که ده، پانزده سال در وزارت راه کار کردهاند و حالا هم توقع زیادی ندارند و با حقوق معادل دیگران حاضرند کار کنند بنابراین استدعا میکنم موافقت بفرمائید این کار زودتر بگذرد.
نایب رئیس ـ پیشنهاد کفایت مذاکرات در ماده واحده مینماید فضائلی
نایب رئیس ـ آقای فضائلی توضیحی باید بفرمائید.
فضائلی ـ چون این ماده واحده است و در واقع وقتی در ماده واحده صحبت میشود همان تکرار مطالبی است که در کلیات صحبت شده است وضع ماده واحده طوریست که غیر از همان کلیات چیز دیگری نیست از این جهت بنظر بنده مطالب مکرر میشود و جا دارد که استدعا کنم موافقت بفرمائید بکفایت مذاکرات رأی داده شود.
نایب رئیس ـ آقا دکتر دادفر مخالفید ؟(دکتر دادفر ـ بله) بفرمائید.
دکتر دادفر ـ بنده در کلیات لایحه یک سؤالی فقط داشتم و منظورم از روشن شدند این سؤال بود بنده دو تذکر اصولی میخواستم بدهم یکی اینکه این لایحه با وجود اینکه لایحه استخدامی است به کمیسیون استخدام نرفته این البته تذکر آئین نامهای است دومین تذکر بنده این است که تمام مطالب اینجا مطرح شده است جز اینکه اینجا نوشته است که اینها برای مدت دو سال از اول سال ۱۳۳۴ لغایت ۱۳۳۵ استخدام میشوند بنده نمیفهمم که چطور شده با چه مجوزی اینها تا بحال در خدمت دولت بودهاند و بچه مناسبت وزارتخانه و آنهائی که مسئول اجرای قوانین هستند برای قوانین واقعی نگذاشته ـ اند ای بعقیده بنده جرم است که یکسال و نیم خدمت کرده حقوق نگرفته حالا ما بیائیم برای از اول سال ۳۴ استخدام بکنیم شاید علت و مجوز و موجبی داشته باشد که بنده نمیدانم خواستم ضمن این بحث جناب آقای وزیر راه یا آقای مخبر کمیسیون با توضیحشان روشن بفرمایند.
نایب رئیس ـ بکفایت مذاکرات در ماده واحده رأی میگیریم آقایانی که موافقند قیام فرمایند (اغلب قیام کردند) تصویب شد پیشنهادات قرائت میشود چون شور اول است بدون گفتگو و مباحثه پیشنهادات ارجاع میشود بکمیسیون.
(بشرح زیر قرائت شد)
پیشنهاد مینمایم که تبصره زیر بماده واحده علاوه شود، تبصره، دولت مکلف است در ظرف مدت شش ماه مطالعات نود را راجع بامور فنی که در دست اقدام و یا در آتیه شروع خواهد شد تکمیل کرده و بمجلس پیشنهاد نماید که کارهای فنی بایرانیان واگذار گردد خرازی.
نایب رئیس ـ دیگر پیشنهادی نیست پیشنهاد دیگری اکنون رسید که قرائت میشود
(بشرح زیر خوانده شد)
تبصره ـ دولت مکلف است اعتبار احداث راههائی را که نقشه برداری آنها تکمیل و تصویب گردیده است در بودجه سال ۱۳۳۶ پایدار سازد فخر طباطبائی .(چند نفر از نمایندگان ـ وارد نیست)
۷- تعیین موقع و دستور جلسه بعد ـ ختم جلسه
نایب رئیس ـ میرود بکمیسیون بهر حال ماده واحده با پیشنهادهای واسطه بکمیسیون ارجاع میشود امروز انتخاب ۳۰ نفر از ۴۵ نفر برای عضویت دیوان محاسبات که از وظایف خاصه ملس است قرار شد بعمل بیاید چون بعضی از آقایان گفتند انتخاب سی نفر وقت زیادی لازم دارد و بعلاوه مطالعات زیادتری باید بشود بنابراین بجلسه آینده موکول میکنیم جلسه آینده روز سه شنبه دستور انتخاب اعضاء دیوان محاسبات
(مجلس ربع ساعت بعد از ظهر ختم شد)
نایب رئیس مجلس شورای ملی عماد تربتی