مذاکرات مجلس شورای ملی ۱ مهر ۱۳۲۷ نشست ۱۰۳
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری پانزدهم | تصمیم‌های مجلس | قوانین برنامه‌های عمرانی کشور مصوب مجلس شورای ملی |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری پانزدهم |
روزنامه رسمی کشور شاهنشاهی ایران
شامل: متن قوانین - تصویب‌نامه‌ها - صورت مفصل مذاکرات مجلس شورای ملی - سوالات - اخبار رسمی - فرامین - انتصابات - آیین‌نامه‌ها - بخش‌نامه‌ها - آگهی‌های رسمی
شماره تلفن: ۵۴۴۸ - ۸۸۹۴ - ۸۸۹۵ - ۸۸۹۶
سال چهارم - شماره ۱۰۵۴
مدیر: سید محمد هاشمی
۳شنبه ۶ مهر ماه ۱۳۲۷
دوره پانزدهم قانونگذاری
شماره مسلسل ۱۶۲۱
مذاکرات مجلس شورای ملی
جلسه ۱۰۳
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز ۵شنبه اول مهر ماه ۱۳۲۷ نشست ۱۰۳
مجلس دوساعت از ظهر بریاست آقای رضا حکمت تشکیل گردید.
فهرست مطالب:
تصویب صورت مجلس
۱- تصویب صورت مجلس
صورت مجلس جلسات قبل را آقای فولادوند (منشی)بشرح زیر قرائت تشکیل گردید. دوساعت ویکربع بظهر روز پنجشنبه ۲۵ شهریور مجلس برساست آقای بریاست رضا حکمت تشکیل وصورت جلسه پیش قرائت گردید اسامی غائبین جلسه گذشته که ضمن صورت مجلس خوانده شده‌است.
غائبین بااجازه –آقایان:عزت الله بیات محمد علی دادور. معین زاده. اورنگ. اخوان. ناصری. بهار. نصرت الله اسکندری. صادقی- نواب.
غائبین بی اجازه –آقایان: اردشیر شادلو. ضیاءابراهیمی. جواد عامری. قبادیان. سلطان العلماء. معتمد دماوندی. تولیت. کامل. ماکوئی. امیر تیمور. دکتر عبده. حسین وکیل. دهقان. دکتر مصباح زاده. یمن اسفندری یاری گلبادی. دکتر ملکی. صفاامامی. دکتر دفتری.
دیرآمدگان بااجازه –آقایان: زاجی منصف. شریعت زاده. محمد علی مسعودی. مشایخی.
دیرآمدگان بی اجازه –آقایان: محمد حسین قشقائی. مهدی زنگنه. رستم گیو. آقاخان. نراقی. سزاوار مهندس هدایت. اسلامی. شهاب خسروانی. نیک پور. دکتر هدایت علی امینی. اسدی. باتمانقلیج
آقای دکتر طبا راجع بگزارش هئیت بازرسی نسبت نمامورین گمرک توضیحی دادند. آقای صفوی گفتند واردکنندگانی که از ارز دولتی استفاده می‌کنند پس از تصویب وتحدید منافع بصدی پانزده موجبات تضییع حق کسبه خوده فروش را فراهم ساخته‌اند دولت باید متوجه باشد آقای مامقانی پس از بیان مقدمه مفصلی اشاره کردند که مجلس به پیشتیبانی دولتها وضع قوانیم مفیده توفیق نیافته سپس با اشاره با ستقلال هندوستان ورفع مداخله انگلستان از هند ومصر وسوابق وضع ترکسه وعراق گفتند حفظ وحدت ملی وشئون مملکتی بدون توجه بتمایلات مردم محال است وهر گاه ملت بادولت توافق نکند هیچگونه اصلاحی امکان پذیر نیست وبعد درباب انحصار‌های دولتی وتمرکز ثروت در دست افراد محدود وسختی ومذلت اکثریت مردم بحث مفصلی نموده گفتند از شهریور باین طرف عایدات دولت بیشتر و سنگینی بارزعیت فزون تر وآسایش و رفاه عمومی کنترل شده‌است و دولت آقای هژیر با مردمان با تقوی همکاری نمی‌کند و ضمن اشاره بعملیات ایشان درتصدی وزارت دارائی کابینه گذشته پرسش نمودند که اضافه بودجه سال ۲۶ نسبت بسال ۲۵ باستناد کدام قانون بوده‌است درحالیکه تصویبنامه جایگزین قانون نمی‌شود و وزراء باستناد تصویبنامه دولت از مجازات اعمال خلاف قانون مصون نخواهند بود همچنین بوضع خراب راه پهلوی باستارا وآذربایجان وکمیابی غله در اردبیل تخریب شهید گاه آنشهر برای بنای دبستان اعتراض نمودند آقای حاذقی شرحی راجع بوظایف نمایندگی درتصویب قوانین وضع مملکت وتامین رفاه وآسایش ملت بیان کرده گفتند طریقه ورویه فعلی نمایندگان مفید بحال ملک و ملت نیست و ایجاد خطر می‌کند.
آقای آزاد گفتند تلگرافاتی از سبزوار رسیده که مامورین دارائی مالیات مزورعی و مازاد مطالبه می‌کنند درحالی دولت مکلف شده‌است از کسانی که کمتر از سه تن محصول داشته باشند مازاد مطالبع نکند ونیز درباب توقیف حاج علینقی تاجر دردادگستری واستخلاص مشارالیه توضیحاتی دادند آقای نخست وزیر گفتند دولت نمی‌تواند مازاد نگیرد نان وخوب بمردم بدهد در اول تیر ۲۶ موجودی جو وگندم تهران ۵۲ هزار وششصد تن و در اول ۲۷ موجودی در تمام مملکت ۲۷ هزار تن بوده‌است باید با تامل جمع آوری وتامین کرد ونسبت بحاج علینقی وتوقیف مشارلیه در دادسرا گفتند مراحل قضائی قرار صادره را وارد ندانست وپس از سک شب توقیف مستخلص شد وهیچگونه اعمال نفوذی نشده‌است در این موقع رای بورود درد درد دستور اخذ وتصویب شد آقای دکتر معظمی باقرائت قسمنامه گفتند بزرگترین وظیفه نمایندگان رسیدگی ببودجه کشور است وفیب اساسی این بودجه که آقای نجم الملک بمجلس تقدیم داشت وکمیسیون بودجه رفع نواقص نکرد و آقای هژیر هم همان را قبول نمود اینست که وظائف و تکالیف ایالات وولایات رامعین نکرده‌است سپس باذکر اقلام در امد وهزینه وکسر بودجه وقرائت نامه کمیسیون بودجه بوزرات دارائی در استعلام از مبانی ارقام پیش بینی شده وقرائت ارقام عایدات انحصار تریاک ودخانیات وحقوق گمرکی ودر آمد قند وشکر وقماش وعواید دیگر دولت وتقایسه با ارقام بودجه سال ۲۶ وبیان تفاوت آنها گفتند عواید پیش بینیشده مبتنی براساس صحیحی نیست وبهمین جهت وزارت دارائی بنامه کمیسیون پاسخ نداده‌است و چون در قسمت در آمد پایه اساسی بودجه خرابست کسر بودجه هم در نتیجه ممکن است بیش از این شود دیوان محاسبات نیز وظائف خود را نسبت ببودجه مملکت انجام نمی‌دهد وتفریغ بودجه بمجلس نمیاید آقای دکتر معظمی در مواد بودجه بحث مفصلی نموده نسبت به تبصره ۲ماده ۶ گفتند مخالف اصول وقوانین وظلم فاحشی است نسبت بمستخدمین که فقط باید بر طبق قانون استخدام محاکمه ومنفصل شوند بطور کلی روحیه مستخدمین خراب شده وحق هم باانهاست طیرا حقه بازها ومتملقین مقدم بر دیگران هستند واین رویه بنسل آتیه مملکت ضرر میرساند وضع مستخدمین باید ثابت شود راه استخدام را هم نباید بست چه اینکه جوانان کشور برای خدمت وزیری اشاره کرده در قسمت وزارت جنک گفتند افسرانی که در شهریور بمملکت ضرر زدند باید محاکمه ومجازات و ازمناسب ومشاغل خود محروم شوند همچنین کسانی که برای خرید اسلحه رفته بودند حسابشانرا بدهند مدت نظام وظیفه نیز باید کمتر باشد تا رعایا زودتر بمزارع خود برسند وراجع بایلات گفتند بایک حکومت مرکزی تقویت شود اسلحه در دست دیگران نباشد از خرند فشنک نیز خودداری وکارخانجات اسلحه سازی کشور تعمیر شود اداره ژاندارمری نیز نبایداز وزارت کشور مجزی گردد در باب شهرداریها هم معتقد بودند که شهرها را باید مستقل کرد وشهرداری تهران باید ازسیاست دور شود محلهای شهر را هم تقسیم کنند ورعایا در فروش محصول خود آزاد باشند وبعد در موضوع مرزداری ومرزبانی واضافه اعتبار جلوگیری ازقاچاق وایجاد در مانده در تمام کشور وظایف شورای عالی فرهنک ولزوم انضیاط ودبسیپلین در مدارس ورفع نواقصی برنامه شرح مبسوطی ایراد نموده گفتند باید یک دارالترجمه تأسیس وکتب علمی ومفید ترجمه شود ودر قسمت وزارت بازرگانی وصادرات وواردات وجلوگیری از اجناس غیر لازم وتجدید معاهدات تجارتی بترتیب پایاپای و تثبیت اساسنامه بانک صنعتی ودور داشتن این بنگاه اقتصادی از امور سیاسی بیاناتی نمودند ونیمساعت بعد ازظهر جلسه بعنوان تنفس ختم وبروز یکشنبه محول گردید
سه ربع قبل از ظهر روز یکشنبه ۲۸ شهریورمجلس بریاست آقای امیر حسین ظفر ایلخان بختیار نایب رئیس تشکیل گردید
غائبین با اجازه – اقایان عزت الله بیات –محمدعلی دادور – ابولقاسم امینی – عبدالحسین – اورنک – احمد اخوان – دکتر معظمی – ناصر ذوالفقاری – سزاوار – ابولحسین رضوی – فرج الله آصف- احمد بهادری – جواد گنجه- محمد تقی بهار – احمد شریعت زاده – نصرت الله اسکندری –محمد حسین نواب- حبیب الله امین- باتمانقلیج – کهبد.
غائبین بی اجازه – آقایان: اردشیر شادلو سلیمان ضیاء ابراهیمی – جواد عامری – عباس قبادیان سلطان العماء-ابولفضل تولیت – کامل ما کوئی آقا خان بختیار – ابراهیم امیر تیمور – دکتر جلال عبده –حسین وکیل – مسعود ثابتی – احمد دهقان- یمین اسفندیاری – منوچهر گلبادی – دکتر ابوالحسن ملکی – عباس فاضلی – صفا امامی –دکتر متین دفتری.
آقای دکتر راجی پیشنهاد نمودند پس از ختم مذاکرات آقای دکتر معظمی مذاکرات در ماده اول کافی است ومعتقد بودند بودجه ناقص بهتر از نبودن ان است وتصویب یکدوازدهم برای رفع حوائج مملکت کافی نیست آقای مکی مخالف بوده گفتند هنوز مخالف اصولی نسبت ببودجه نشده ومذاکرات آقای دکتر معظمی هم خاتمه نیافته‌است واضافه نمودند که از ۳۷ هزار سهم نفت جنوب که دست مردم بودو بوزارت دارائی منتقل شده دراین بودجه اسمی بده نشده‌است تقاضای آقای نورالدین امامی برای بیان مطلب فوری قرائت شد واظهار داشتند زائرین مکه معظمه دچار تضبیقات موسسات حمل ونقل شده‌اند یا دولت تشریفات و لوازم مسافرت آنها را فراهم کند و یا از مسافرت انها جلوگیری بعمل آید آقای مهدی ارباب تلگرافی راجع با حیاء قنوات بلوچستان و ابراز اهالی از عطیه ملوکانه قرائت نمودند واز حسن انجام وظیفه بنگاه بیمارستان رازی شکایت کردند همچنین نسبت سرقت پانصد هزار ریال اسکناس در پستخانه اظهار نمودند دولت نتیجه اقدامات خود را باطلاع مجلس برساند. آقای وزیر پست و تلگراف نیز اظهار نمودند که یعرض مجلس خواهد رسید. آقای نبوی در باب جمع آوری غله گفتند وضع غله در کشور ما بسیار خوبست. درینموقع چون عده برای مذاکره کافی نبود جلسه بعنوان تنفس ختم و بروز ۳ شنبه محول گردید.
یک ساعت و بیست دقیقه قبل از ظهر روز سه شنبه ۳۰ شهریور مجلس بریاست آقای رضا حکمت تشکیل گردید. غائبین روز سه شنبه ۳۰ شهریور ماه:
غائبین با اجازه – آقایان: محمد علی دادور – معین زاده – تورنگ – احمد اخوان – دکتر معظمی – امیر حسین ظفر بختیاری – ناصر ذوالفقاری – ابوالحسن رضوی – آصف – بهادری – مسعودی – گنجه – بهار نصرت الله اسکندری – دکتر مصباح زاده – حائری زاده – سالار بهزادی – نواب – افشار – حبیب الله امین.
غائبین بی اجازه – آقایان: شادلو – ضیاء ابراهیمی – جواد عامری – قبادیان – سلطان الملک – تولیت – رفیع کامل ماکوئی – آقا خان بختیار – امیر تیمور – دکتر عبده – حسین وکیل – احمد دهقان – یمین اسفندیاری گلبادی – دکتر ملکی – فاضلی – صفا امامی – دکتر متین دفتری.
دیر آمدگان با اجازه – آقایان: دکتر بقائی – محمد ذوالفقاری – گرگانی – دکتر طبا – صفوی. دیر آمدگان بی اجازه – آقایان: محمد حسین قشقائی – بیات – مهدی ارباب – حسن اکبر – عزیز زنگنه – معتمد دماوندی – نراقی – سزاوار – دکتر آشتیانی – شریعت زاده – شهاب خسروانی – نیک پور – دکتر امینی – قهرمان – اسدی – باتمانقلیج.
آقای نبوی در دنباله مذاکرات جلسه قبل راجع بفراوانی غله و بی ترتیبی عمل جمع آوری بالاخص قدغن حمل غله در داخل کشور تذکراتی داده گفتند این رویه موجب وحشت مردم شده باید منع حمل و نقل داخلی موقوف و خروج از سر حد ممنوع گردد، سپس در قسمت راه آهن و طرق شوسه و اهمیت راه در اصلاحات مملکتی و لزوم تکمیل راههای نیمه تمام از جمله شاهرود و سبزوار بمشهد توضیحاتی داده معتقد بودند از طرف مجلس بدولت نوشته شود که در ساختمان راه‌ها تسریع بعمل آید. در اینموقع پیشنهاد کفایت مذاکرات نسبت بماده اول بودجه تصویب و پیشنهادات قرائت گردید آقای کهبد پیشنهاد نمودند تکمیل ساختمانهای نیمه تمام دولتی و مریضخانها در بودجه عمرانی کشور مقدم قرار گیرد و در این باره توضیحاتی دادند و تعیین تکلیف آن موکول بحضور وزیر دارائی شد. آقای دکتر اعتبار پیشنهاد نمودند قرائت پیشنهاد‌های ماده اول موکول بحضور وزیر دارائی و ماده دوم مطرح گردد مخالفی نبود و ماده دوم مطرح گردید ولی چون ضمن قرائت این ماده چند بار مجلس از اکثریت افتاد رئیس جلسه را ترک نمودند و مجلس تعطیل و بروز پنج شنبه محول شد. رئیس – آقای فرامرزی نسبت بصورت مجلس فرمایشی داشتید؟
فرامرزی – خیر قربان.
رئیس – آقای اردلان نسبت بصورت مجلس نظری داشتید؟
اردلان – در صورت جلسه یک قسمتی نوشته نشده بود و آن این بود که نماینده محترم آقای فولاد وند ماده دوم را قرائت می‌کردند و بنده در پشت تریبون بودم برای مخالفت نسبت بماده دوم و تحصیل اجازه هم کرده بودم. استدعای بنده اینست که نوبت بنده محفوظ باشد.
رئیس – در وقتی که ماده دوم بحث می‌شود اجازه شما محفوظ است. آقای آزاد
آزاد – بنده آنروز که صحبت کردم راجع باین بود که دولت بر خلاف قانون مالیات املاک مزروعی از مردم می‌گیرد. آقای رئیس الوزرا هم در این زمینه هیچ صحبتی نکردند و در صورت جلسه هم هیچ قید نشده‌است. باز هم بنده تذکر می‌دهم که این مالیات املاک مزروعی را که دولت مطابق تصویب نامه‌های دوره فترت می‌گیرد بر خلاف قانون است.
رئیس – آقای ارباب
ارباب – اولا" تقدیری که بنده از باشگاه حمایت ماردان کردم اسمی از آن در صورت جلسه نیست و بیمارستان رازی را هم خواستم عرض کنم که جزء موسسات بوزارت بهداری نیست و آن پانصد هزار ریال وجه مسروقه را هم که ذکر کرده‌اند در صورت جلسه گویا پانصد هزار تومان است. این اصلاحات را خواهش می‌کنم در صورت جلسه بفرمائید.
رئیس – دیگر نسبت بصورت مجلس نظری نیست؟ آقای اسلامی.
اسلامی – عرض کنم در صورت مجلس علت اینکه ریاست محترم کرسی را ترک کردند ذکر نشده، بعقیده من این ترک کردن کرسی ریاست کافی نیست بایستی از طرف مقام ریاست یک تصمیمات شدید برای تشکیل شدن جلسات و تز اکثریت انداختن اتخاذ بشود. ما چه گناهی کرده‌ایم؟ مرتب و همیشه در جلسه مجلس حاضر می‌شویم و سر وقت هم سر کارمان هستیم می‌خواهیم کاری برای مملکت بشود بنده عقیده دارم اگر این وضعیت می‌خواهد ادامه داشته باشد مجلس را تعطیل بفرمائید که باین ننگ و رسوائی خاتمه داده بشود این چه مجلسی است؟ این چه وضعی است؟
رئیس – اختیارات بنده در حدود آئین نامه داخلی مجلس است و البته آنچه که برای حفظ مجلس لازم باشد طبق آئین نامه اقدام کرده‌ام و تذکر هم داده‌ام و خواهم داد امیدوارم بعد از این مرتبا" جلسات تشکیل بشود و دیگر این ترتیب پیش نیاید (صحیح است) دیگر نظری بصورت مجلس نیست؟ آقای دکتر مجتهدی.
دکتر مجتهدی – عرض بنده راجع بصورت مجلس نبود که بنده دو، سه جلسه کمیسیون بهداری را دعوت کردم و هیچوقت هم اکثریت نشد می‌خواستم این را عرض کنم که اگر اینطور باشد بنده استعفا می‌دهم.
رئیس – صورت جلسات روزهای ۲۵ و ۲۷ و ۲۹ تصویب شد سه نفر از آقایان تقاضای نطق قبل از دستور کرده‌اند.
جمعی از نمایندگان – دستور، دستور
مکی – وزیر دارائی که نیست مجلس نمی‌تواند وارد دستور شود.
رئیس – دستور پیشنهادات ماده اول است چون در ماده اول کفایت مذاکرات تصویب شد پیشنهادات قرائت می‌شود الان هم عده برای رأی کافی نیست (مکی وزیر دارائی نیست) طرحی هم برای پرداخت یک دوازدهم حقوق شهریور رسیده‌است (صحیح است) (دهقان – مخالفم) و این طرح هم محتاج حضور وزیر دارائی است بودجه هم مربوط بحضور وزیر دارائی است و وقتی حضور پیدا کردند مطرح خواهد شد.
اردلان –اجازه بفرمائید ماده ۲ مذاکره بشود
رئیس – ماده دوم برای این بود که عده برای رأی کافی نبود حالا عده کافی است و پیشنهادات ماده اول قرائت می‌شود. (پیشنهاد آقای نبوی بشرح زیر قرائت شد) پیشنهاد می‌کنم عبارت قسمت ۲۲ لایحه بودجه بطریق ذیل اصلاح شود. یکنفر از نمایندگان – خود آقای نبوی نیستند در مسافرتند.
دکتر اعتبار – اشکال آنروز حالا هم وارد است چون آقای وزیر دارائی نیستند.
مهندس رضوی – چرا آقای وزیر دارائی مرتب حاضر نمی‌شوند وقتی که بودجه مطرح می‌شود؟
رئیس – هر وقت یک لایحه‌ای مطرح می‌شود لازم است که وزیر مربوطه حاضر باشد که دفاع بکند ولی الان مخبر کمیسیون بودجه هستند (دکتر مصباح زاده – وزیر دارائی هم باید حاضر باشد) پس اجازه بدهید نطق قبل از دستور بشود و موافقت بفرمائید قبل از دستور بعضی از آقایان که اجازه خواسته‌اند صحبت کنند.
اردلان – آقای رئیس اجازه بفرمائید ماده دوم صحبت شود.
رئیس – این مخالف قانون است آقا باید هر ماده‌ای که مطرح شد پیشنهاداتش قرائت بشود و رأی گرفته شود و بعد ماده دیگری مطرح بشود.
دکتر اعتبار – طرح یکداوزدهم که وزیر نمی‌خواهد خود مجلس می‌تواند مطرح کند.
رئیس – چه فرق می‌کند در آنجا هم وزیر باید باشد مخصوصا" در طرح تصریح دارد که وزیر مسئول باید باشد (اقبال – قبل از دستور صحبت کنید) آقای آزاد
بیانات قبل از دستور آقایان آزاد وزیر جنگ – فرامرزی – دهقان – اردلان
۲ – بیانات قبل از دستور آقایان زاد وزیر جنگ – فرامرزی – دهقان – اردلان
آزاد – عرض کنم بنده خیلی وقت مجلس را نمی‌خواهم بگیرم یک توضیحی بود که می‌خواستم بعرض آقایان محترم برسانم موضوع اول موضوع قحطی مصنوعی است که الان در سرتاسر کشور ایجاد شده بنده می‌خواهم حضور آقایان عرض کنم که این قحطی مصنوعی است و علتش هم این است که محصولات کشور ایران یک قسمت مهمش از دیم بعمل می‌آید و بقیه ازقنوات ورود خاه‌ها است (محمد ذوالفقاری بر عکس است)عرض کنم که همیشه در سالهائی که در ایران قحطی بوده‌است قحطی از ماههای آخر سال شروع میشده باین معنی که در اول سال که وضع رود خانه‌ها خوب بوده گندم باندازه شش ماه هفت ماه تا نه ماه کشور را داشته‌اند من خودم تقریبا" شاهد و ناظر دو سه قحطی هستم این قحطی‌ها همیشه از اواخر سال باوایل بهار شروع می‌شود (کشاورز – صدر – قحطی نیست آقا) چرا هست الان هیچ چیز پیدا نمی‌شود نان نیست الان با وجودی که اول خرمن است و بشهادت اغلب آقایان مالکین و نمایندگان محترم در غالب نقاط گندم خوب بعمل آمده‌است (صحیح است) و بنده خودم که مسافرت کردم در اول بهار به نیشابور و مشهد و قوچان محصول خیلی خیلی خوب بود و تمام مالکین می‌گفتند محصولی که امسال در دور و بر خراسان هست در هیچ جا نیست و با این حال دولت الان قدغن کرده‌است که از این ده بآن ده گندم نرود از این شهر بآن شهر گندم نرود (صحیح است) و این یک وشت فوق العاده‌ای در میان مردم تولید کرده‌است (کشاورز صدر – از قاچاق جلوگیری می‌شود) من نمی‌خواهم توضیح بدهم که چقدر گندم قاچاق کرده‌اند.
رئیس – آقای کشاورز صدر شما حق ندارید نطق ناطق را قطع کنید بگذارید صحبت کنند بفرمائید آقای آزاد.
آزاد - عرض کنم حضورتان با اینکه محصول خیلی خیلی زیاد است دولت وضعیتی ایجاد کرده‌است که الان روز بروز قیمت گندم بالا می‌رود بنده خودم همیشه در زندگانی دیده‌ام که هر وقت یک سیاستی در بین بوده‌است قضیه نان و گندم را بمیان آورده‌اند و سیاست نان در ایران و مخصوصا" در طهران یک سیاستی است که همیشه مطمح نظر خارجیها و داخلی‌ها بوده (صحیح است) بنده معتقدم که این سیاستی که دولت پبش گرفته البته مربوط بیک مسائل دیگری است و مربوط بکمی گندم و قضیه نان نیست حالا اگر این قضیه مربوط بنفت است یا مربوط بچیز دیگری است بنده نمیدانم در هر صورت یک قحطی مصنوعی در داخله مملکت درست کرده‌اند که مردم سرشان گرم باشد و از صبح تا شام بروند در دکان نانوائی و نان دستشان نیاید تا کارهائی که دولت در نظر دارد و می‌خواهد بکند باین وسیله انجام دهد (صحیح است) موضوع دوم که بنده می‌خواهم بعرض آقایان برسانم قضیه یاغیان جنوب است بنده لازم میدانم در این زمینه یکقدری توضیحات بیشتر بدهم در جنوب دو سال و نیم قبل که یکعده‌ای ریختند و نظامیها را کشتند هیچ موجباتی در آنجا وجود نداشت (صحیح است) در شمال البته یک تحرکاتی از طرف روسها بعمل آمده بود تشکیلات ما را بهم زدند در همان موقع در جنوب هم یک عملیاتی شد در مقابل کارهائی که در شمال می‌کردند یعنی آنهم مصنوعی بود و طبیعی نبود (رحیمیان – تحریکات بیگانه بود آقای آزاد) اجازه بدهید بنده توضیح بدهم در چهل پنجاه سال پیش از این سلطان ایران دستور داد که یک قزاقخانه‌ای درست بکنند صاحب منصبان این قزاقخانه‌ها هم روس بود و تقریبا" عامل امپراطوری تزار بودند بعد از آنکه قرارداد ۱۹۰۷بسته شد سیاست ایران را قزاقها بطرف روسها متمایل کرده ند انگلیسها هم بخیال افتادند که در جنوب هم در درست کردند بنام پلیس جنوب اسپاریکیک قشون آنها رد جنوب درست کرده بودند برای اجرای قرارداد ۱۹۰۷ وقزاق تاآخرجنگ وقتی که در روسیه انقلاب شد آن قزاقخانه را بهم زدند وضعیات جنوب هم ازبین رفت موقتی که در آذربایجان خارجیها امدند وآن وضعیت پیشه وری واینها رابوجود آوردند انگلیسهاها هم در جنوب خواستند این عمل را انجام بدهند باین که آنها مطمئن نبودند که اینها بیرون بکنند از شمال و گفتند که اگر آنها رابیرون نگردند ما هم در اینها یک دسته‌ای را درست می‌کنم در مقابل روسها وبهمین جهت آمدند یک جاهائی راگرفتند وجنوب را غارت کردند بنده خیلی تعجب دارم جناب سیهبد احمدی وسهبد رزم آراءکه اینها از افسرهای ارشد این مملکت هستند و مردم اظهار عقیده می‌کنند که این افسران مردمان وطن پرستی هستند بنده خیلی تعجب می‌کنم بااین وطن پرستی که آقایان دارند چطور اجازه داده‌اند که یک عده اشخاص کع در جنوب آمدندیک عدهای راکشتند بتحریک اجنبی ودر حدود۱۵۰ تا پستاهای زنها رابریدند درصورتیکه بهیچوجه موجباتی نبود حالا اینجا این آقایان آمده‌اند درتهران شاید خدمت آقایان هم رسیدندو آقایان هم برای آنها چای دادند: آقایان شما سربازی شما چطور بشما اجازه می‌دهد که این عدهای که سک عده افسر ونظامی راگرفتند وکشتند شما هنوز اینها را مجازات نکرده‌اید من این گله را هم از شما و هم از آقای رزم آراء دارم اخیرا" شنیده‌ام که این حیات داودی که تحت حمایت انگلیسها هست و باو از طرف دولت انگلیسها درجه (سی آیای) داده‌اند یعنی دوست ساحلی انگلستان وحمایل هم باوداده‌اند پدرش هم همینطور بوده‌است والان هم حقوق می‌گیرد آنوقت آقای هژیر آمده‌اند بایشان اجازه شیلات داده‌اند که آنجا شرکت شیلات درست بکنند و۳ میلیون لیره هم می‌خواهند باو ارزبدهند (یکنفر از نمایندگان – اینطور نیست) چرا آقا هست در جه سی آی ای باو داده‌اند حمایل داده‌اند حقوق می‌گیرد از قنسولخانه عرض کنم که حالا می‌خواهند ۳ میلیون لیره ارز باو بدهند برای اینکه اینکه این کارخانه را وارد بکند در صورتی که این کارخانه پانصد هزار تومان بیشتر ندارد واین ۳ میلیون لیره را آقای هژیر می‌خواهند بدهند باین شخص (یکنفر از نمایندگان –به کی آقا؟) بهمین حیات داودی بفتح الله حیات داودی می‌خواهند ۳ میلیون ارز بدهند کارخانه شیلات واردبکند من خیلی تعجب دارم در این قضیه مطابق اظهار انگلیس عقایدی که رجال سیاسی می‌کنند امیر اطوری انگلیس دیگر پایه‌هایش متزلزل شده‌است وفرو ریخته‌است وشاید در نقابل امریکا وروسیه در درجه سوم باشد باخمه اینها باز یکعده‌ای از ماها مقام الوهیت برای این امپراطوری قائل شده‌ایم وهرچه می‌گوید قبول می‌کنیم! من تعجب دارم که بچه مناسبت آقای هژیر حاضر شده‌است که امتیاز این کارخانه شیلات را بحیات داودی بدهد ودو سه میلیون ارز هم باین شخص بدهد من جدا" باین قضیه اعتراض دارم وخوهش می‌کنم که آقایان در این مسئله دقت بفرمایند واجازه ندهند که آقای هژیر هرجه دلش می‌خواهد بکند این عرایض بنده‌است (صحیح است)
رئیس –آقای وزیر جنگ
وزیر جنگ – (تیمسار سپهبد امیر احمدی) بنده نهایت متاسفم که با اینکه آقای آزاد یک مرد خیلی شریفی هستند ابدا" تاریخ را مطالعه نکرده‌اند ویک توجهی نسبت باوضاع واحوال مرزهای کشور نکرده‌اند ایلات وعشایر ایران بشهادت تاریخ همیشه در مقابل تهدیدات شدید اجانب قرار گرفته‌اند(صحیح است) وبا بهترین فداکاری‌ها با بهترین جان فشانی‌ها در این مملکت خدمت کرده‌اند آقای آزاد من خیلی متاسفم جنابعالی از روحیه عشایر اطلاع ندارید (آزاد – اطلاع ندارید) (غضنفری – هیچکس نمی‌توان بمشایر توهین کند) (فرامرزی –آقا غارت براین عشایر جایز است برای اسلات جایز مرزهای مملکت تهدید شده‌است بزرگ ترین خدمت را بایران کرده‌اند (صحیح است) اگر گاهی اتفاق افتاد که یک عناصر نا پاکی عشایررا تحریک کردند. عشایر در نقاط ضعف مملکت یک حرکات ناشایسته‌ای کرده‌اند ازارتش شایسته نیست که این را درنظر بگیرد ومعامله متقابله بکند آنها افراد این کشور هستند (صحیح است) اینها نفر هستند آقای آزاد اینها عده زیادی را تشکیل می‌دهند وجایز نبودند که برادر کشی در ایران درست شود اینها افراد هستند که نباید آنها را کشت بمناسبت این که چرا عمل زشتی کرده‌اند بعقیده بنده اینقدر که دولت و ارتش وظیفه دارد که به تربیت و تعلیم عشایر وایلات بپردازد حق ندارد آنها را بکشد (فرامرزی – هرکس غارت کرد او را نگهدارند) بعلاوه آقای آزاد گفت تاکرده گناه در جهان کیست بگو آنکس که گنه نکرد چون زیست بگو یکنفر از عشایر که آند مرتکب عمل بدی شد این دلیل این نیست که یکجا همه را بگیرند من خیلی متاسفم که فرصت نشد شرح مسافرت بوشهر خودم را برای آقایان نمایندگاه محترم توضیح بدهم (صدر زاده –حالا بفرمائید) بوشهر بطوری که آقایان استحضار دارید درخرداد ماه مردمش متحصن شدند و از گرستگی شکایات و تلگرافات کردند من برای این که وزیر کشور بودم وبرای آن که بهتر بررسی بکنم حتی در بعضی تلگرافات یک عباراتی بودکه غیر قابل تحمل بود آن عبارتی بودکه مایوس شده این از دوسای مملکت البته این جمله خیلی زننده‌ای بود برای اسن که عبارت روشن شود بنده خودم رفتم بوشهر و دو نفر هم همراه بودند بدردهای مردم رسیدگی کردیم مردم حق داشتند زندگی بسیار سختی داشتند اوضاع زندگی بعضی هیشان بسیار سخت وناراحت بود ولی من قدر از عمرم بیشتر می‌گذرد حس احترام پرستشم نسبت به ایرانی وایران بیشتر می‌شود برای اینکه این ایرانی چوب می‌خورد وچوب می‌جوید ودر تمام پرونده‌های شهربانی این شهر که من مراجعه کردم یک پرونده سرقت نداشت (صحیح است) من برای اینکه بتوانم زندگی مردم راسر وصورتی بدهم تامین ارز اقشان راکردم اوضاع زندگی آنها هم بسیار مشکل بود اما من پیشنهاداتی بدولت دادم از قبیل کمک بتجار واطاق بازرگانی وچه چه ازجمله باین فکر افتادم که بلکه بتوانم که بلکه بتوانم قضیه در یای بوشهر و ماهگیری آنرا هم سر وصورتی بدهم وبا آنها صحبت کردم یکعده‌ای راهم جمع کردم بکعده‌ای راهم جمع کردیم مطرح کردیم این موضوع راکه اگر بتوانیم این وضعیت را بوجود بیاوریم شاید کمکی بمردم بشود چوم در دریای بوشهر دیگر هیچ شکل وسیله‌ای ندارند مردم هیچ شکل عایداتی ندارند اگر آقای آزاد یک مسافرتی می‌فرمودند ببوشهر خیلی خوب بود که این عمارات چه جور هرابه شده وزیر وروشده این سکنه بوشهر چطور متواری شده‌اند (دکتر مصباح زاده – همه بنادر بندر عباس مخصوصا") آن وقت متاثر می‌شدند و آن وقت طرفدار ایم می‌شدند که یک نفر ایرانی یک شرکتی تشکیل بدهد (آزاد – بلی یکنفر ایرانی)آقای آزاد حیات داودی البته او خائن نیست نسبت بمملکت او اینطور هم که میگویند نیست (ازاد – پس بوشهر را کی تصرف کرد)خوب آن را عرض کردم که اگر اشتباهی بکند یکفرد ان عرد قابل تربیت است نباید او را اذیت کرد ودر صدد معامله متقابله افتاد او آمده یک سرمایه‌ای تهیه کرده‌است که بتواند از دولت کسب اجازه کند واین امتیاز را بگیرد من باین مسئله کمک کرد وباین موضوع هم توجه دارم که این عمل انجام بگیرد وحالاهم پشتیبان آن هستم که باید برای بوشهر کمک کرد تا وضعیت بوشهر خوب شود این اشتباهی است که آقای آزاد کرده‌اند.
دکتر مصباح زاده- یکدفعه هم تیمسار باید ببندر عباس تشریف ببرند
رئیس- آقای اردلان
اردلان – بنده بنام نطق قبل از دستور اجازه می‌خواهم که مطابق معمول چند دقیقه که حد اکثر یکرتع خواهد بود یک مطلب خیلی لازمی بعرض آقایان نمایندگان محترم برسانم اول اجازه می‌خواهم اصل ۶۱ متمم قانون اساسی را وزراءعلاوه براینکه به تنهائی مسئول مشاغل مخصوصه وزارت بر اینکه به تنهائی مسئول مشاغل مخصوصه وزارت خود هستند بهیئت اتفاق نیزدر مقابل مجلسین مسئول وضامن اعمال یکدیگرند. این است که بنده از هود آقای وزیر جنگ که کمال احترام را دارم وسایر آقایان وزراء که مسئولیت مشترک دارند استدعا می‌کنم چون مسئولیت مشترک دارند باین عرضی که می‌کنم توجه بفرمائید واگر ممکن است بعد که از این جا تشریف فرما شدند در هیئت وزیران این موضوع را مورد مذاکره قرار بدهند. آقایان نمایندگان محترم استحضار دارند که بنده عضو کمسیون قوانین دارائی مجلس شورای ملی هستیم در شش ماه قبل یک نامه‌ای بمجلس شورای ملی تقدیم شد که رئیس کمیسیون قوانین دارائی این نامه را در کمسیون قرائت کرد یک عدهای از بازرگا نان بک نامه‌ای به مجلس نوشته بودند که یک مقدار شکری وارد کرده‌ایم چون فروش این شکرها برای ما ضرر می‌کند تقاضا می‌کنم که کیلوئی یک تومان از شکر دولت از ما مالیات نگیرد و اجازه بدهند که ما این شکرها را در بازار آزاد بفروشیم، کمیسیون قوانین دارائی گفت که همین بازرگانان محترم موقعی که چائی را وارد کردند بسته‌ای در تومان ۲۵ تومان و سی تومان در بازار آزاد فروختند هیچوقت نیامد بمجلس بگویند بدولت بگویند که ما دو تومان خریده‌ایم و سی تومان فروخته‌ایم و از این راه بمصالح اقتصادی و بهبود وضع کشور یک پولی کمک بکنیم بنابراین موضوع ندارد تاجر دفتری دارد که یک طرفش سود و یک طرفش زیان نوشته شده‌است وقتی که آخر سال سود و زیانش برابری کرد او نباید مزاحم دولت بشود بنا براین وظیفه دولت در این مورد این است که مطابق قوانین و نظامات کشور رفتار بکند قوانین ونظامات کشور این است که هر یک از بازرگانان کشور وقتی که یک کالائی وارد بگمرک ایران حسابی که از چندین سال پیش باین طرف مغمول به بود این تاجر باید برای خودش، عوارض مالیاتی را بگمرک بپردازد جنس خودش را از خارج بکند واگر اینکار را نکرد ودر موعد معین این جنس را خارج نکرد مطابق آئین نامه گمرکی آن جنس حراج می‌شود مالیات دولت بر داشته می‌شود و مازادیولشانرا بآن صاحب کالا می‌پردازند بنابراین این از اول مشروطیت تا حالا سابقه نداشته‌است که یک تاجری جنسی وارد بکند در گمرک وقتی که دید ضرر می‌کند بیاید به یقه دولت بچسبد و بگوید بیا این جنس را از من بخر و در موقعی که جناب آقای حکیم الملک رئیسی دولت بودند بهیچ وجه باین اظهارات این آقایان که بر خلاف قانون بود ترتیب اثر ندادند واین کالاها در گمرک ماند تا اینکه در تاریخ ۲۸ شهریور ۱۳۲۸ یک خبر مهمی بنده در جراید خواندم و بنده این خبر را الان می‌خوانم ودر اطراف آن وابن تصویب نامه اینکه آقایان وزراء بمسئولیت مشترک امضاء فرموده‌اند و زیانی که از این تصویب نامه به مملکت وارد آورده عرض می‌کنم بنده فقط از این روزنامه اطلاعات می‌خوانم: اجازه خریداری شکرهائی که بوسیله بازرگانان وارد شده‌است طبق تصویب نامه صادره از طرف هیئت دولت بوزارت دارائی اجازه داده شده‌است شکرهائی که بازرگانان هنگام جیره بندی بکشور وارد نمودند و اکنون در بنادر جنوب موجود می‌باشد خریداری نمایند. قبل از الغاء للجیره بندی قند و شکر از طرف وزارت دارائی بوارد کنندگان اجاره داده شد چنانچه کسی بتواند از خارج از سهمیه دولت شکر بکشور نمابد، وارد کنند بشرط این که برای کیلو ده ریال سود بازرگانی بدولت بپردازند، عدهای از بازرگانن طبق این اجازه اقدام بورود مقداری شکر نموده ولی ورود این شکرها مصادف با موقعی کردید که جیره بندی قند و شکر لغو و در نتیجه بهای این جنس در بازار آزاد ناگهان تنزل نمود وارد کنندگان که بالغو جیره بندی و تنزل قیمت و پرداخت کیلوئی ده ریال سود با زرگانی دچار زیان می‌گردیدند از دولت تقاضا نمودند شکرهای وارد شده آنها را بقیمت تمام شده خریداری نماید این مذاکرات مدتی ادامه داشت تا طیق تصویب نامه اخیر دولت بوزارت دارائی اجازه داده شد شکرهای وارد شده موجود در بنادر جنوب راکع بالغ برهشتصد تن می‌باشد از قرار تنی ۳۶ لیره بهای سیف وزارت دارائی خریداری نماید (یکنفر از نمایندگان – از کی آقا؟) از این بازرگانان وازد کننده بنده این را نشستم حساب کردم ببینم این تصویب نامه که بزیان اکثریت اهالی این کشور است (صحیح است) وبود چند نفر اشخاص معین ومحدود چقدر ببودجه مملکت تاثیر می‌کند وازعایدات حقیقی مملکت کسر می‌کند وچقدر بمملکت ضرر می‌زند اقایان نمایندگان محترم الان مسبوق هستند که بودجه کل کشور در دستور ما است ما ۱۸۸۳۰۰۰۰۰۰ ریال کسر بودجه داریم وقتی یک مملکتی کسر بودجه دارد چطور می‌آید از عایدات مسلم مملکت خودش یمک چنین بخشش هائی باشخاص معین می‌کند عرض کنم که مطابق این شرحی که نوشته شده ۸۰۰ تن شکر در گمرکات موجود بوده ۸۰۰ هر تنی هزار کیلو است هر کیلوئی ده ریال می‌شود ۸ میلیون ریال از عایدات مسلم دولت، دولت حاضر بچند نفر اشخاص معین بخشیده؟
بنده می‌خواهم ببینم وبپرسم که در تمام ادوار دوره مشروطیت یک چنین سابقه بوده‌است که اگر یک کسی جنسی وارد گمرک می‌کرد واز آن ورود جنس ضررمیکرد آنوقت این جنس را دولت می‌خرید؟(آزاد حق وحساب می‌داد) (یکنفر از نمایندگان – اینطور نیست) آن روز هم جنابعالی فرمودید حالاهم میگوئید بیائید توضیح بدهید آخر این چه وضعیتی است که ما از مردم کردستان وسایر اهالی وافرائ این مملکت مالیات جمع کنیم یکدفعه دولت حاضر بیاید ۸۰۰ هزار تومان پول را بچند نفراز اشخاص معین ببخشد من گمان می‌کنم همه اقایان نمایندگان خیلی خوشوقت می‌شدند اگر صورت اسامی این چند بازرگانان را مادر این مجلس داشتیم ومیخواندیم به ببنیم اینها چه اشخاصی هستند (صحیح است) ببینیم این اشخاص مالیات بر درآمد تا حالا بدولت چه اندازه پرداخته‌اند که یک دفعه مورد توجه دولت حاضر واقع شدند و۸ میلیون ریال از کیسه این مردم بدبخت باقایان جایزه بدهیم؟ اگر تنها این زیان ریال بئد بنده باز هم عرضی نداشتم ولی درآخر تصویب نامه ملاحظه فرمونید که اینها را در هر تنی ۳۶ لیره دولت بانها می‌پردازد: آقایان نمایندگان تاحالا هیچ سابقه دارد که یک تاجر ایرانی در داخله مملکت خودش یک جنسی بفروش برساند وبادر پول بگیرد؟بچه مناسبت این کار می‌شود!حالامیبینم حساب ضرر ارزی این کار چیست؟ آقایان نمایندگان محترم اطاع دارنددو تصویبنامه هیئت وزیران راجع بارزصادر کرد که مورد استیضاح بنده واقع شد ومنجر به رای سکوت آقایان نمایندگان محترم شد این تصویب ما نه که مورد اعتراض بنده بود چون خود دولت اجرا می‌کند بنده می‌گویم که خوبست نسبت بهمه اجرا بکند بنده می‌گویم تو مگر دولت نیستی واین تصویب نامه را اجرا نمکنی نسبت بهمه اجرا بکن این آقایان ۸۰۰تن شکر داشتند درهر تنی ۳۶ لیره می‌شود ۲۸۸۰۰ لیده ارز دادند مزابق تصویب مانه هیئت وزیران هر کسی ارز برای واردات بگیرد اگر که کالای درجه یک وارد بکند باید چهل در صد گواهی نامه بخرد اگر کالای در جه ۲ باشد شصت در صد و اگر سایر کالاها باشد صددر صد باسد گواهی نامه بخرد اگر بخواهند کالای یک وارد بکنند چهل در صد گواهی نامه بابت ۲۸۸۰۰لیره می‌شود یک ملیون ویکصد ونود وهشت هزار و هشتاد ریال می‌بایستی این آقایان گواهینامه بخرند تسلیم بکنند تا دولت این ارز را بانها بدهد واگر بخواهند کالای ۲ وارد بکنند می‌بایستی شصت در صد گواهی نامه بخرند این شصت در صد مساویست با یک میلیون وهفتصد ونود هفت هزار ویک صدو بیست ریال واگر بخواهند کالای دیگر وارد بکنند صد در صد گواهی نامه مساویست با دو میلیون ونهصد ونود وپنج هزار ودویست ریال بنابراین یکدفعه ما می‌بینیم که باین آقایان هشت میلیون ریال از خزانه دولت پول نقد داده‌است ودو میلیون ونهصد ونود و پنج خزار ودویست ریال هم باین آقایان تفاوت ارزی می‌دهد من نمی‌فهمم قضاوت این قضیه با آقایان نمایندگان محترم است وما در یک دوره‌ای زندگی می‌کنیم که قوانین داریم مقررات داریم در بودجه کل که بمجلس شورای ملی تقدیم شده‌است یک میلیاردو هشتصد میلیون ریال کسر بودجه داریم درجزو عوایدش پیش بینی شده ۱۶۴۰۰۰۰۰۰ ریال در آمد انحصار قند وشکر وچای بازرگانان است که وارد بکنند آن وقت یک قلم آقا میایند بچند نفر اشخاص معین معدود هشت میلیون کمک می‌کنند ویک جای دیگر ۲۹۹۵۲۰۰ ریال وهم چنین جاهای دیگر اگر با این طرز واقعا" مملکت ما دو بافلاس وورشکستگی نمی‌رود بنده عرضی ندارم (صحیح است)
رئیس- آقای فرامرزی
فرامرزی – خیلی جای تاسف است که آدم توی این مملکت نمی‌تواند رف بزند برای اینکه حرف اورا آن طوری که او می‌خواهد نمی فهمند اینکه وان طور هم عمل نمی‌کنند مثلا اگر آدم راجع بیک موضوع حرف زد جزئی از یک موضوعی را مخلوط می‌کنند بکلیاتش وگوشه دیگر آن کلیات را می‌گیرند که مربوط بجزءاولی که حرف زده‌است نیست مثلا فرض کنید که اگر بنده گفتم دبستان سه کلاسه اهر را من دیدم واین دبستام خوب نبود میگویند این مخالف با فرخنک کشور است وآنوقت آقای وزیر فرهنک می‌گوید آقا ماچه کردیم باشما کهشما بامامخالفت می‌کنید بعد آدم مجبور می‌شود بمخالفت با فرهنگ (صحیح است) اینجا آقای آزاد فرمایشهائی کردند راجع بعشایر تیمسار سپهبد امیراحمدی که البته در لیاقت وشایستگی ایشان هیچکس نمی‌تواند شکی داشته باشد وهمینطور وطن پرستی شان جوابهائی دادند من معتقدم که این فرمایشهای تیمسار که خیلی هوب فرمایشهائی بود یک فرمایشهای جداگانه خوبی بود واینها دوجلد یک کتاب نبود در این که ایلات وعشایر وطن پرستند شکی نیست (صحیح است) برای اینکه ایرانی هستند وطن پرست است در تمام امور مربوط بوطن او است وبای خارجی در کار است امتحان داده (صحیح است) بدترین ایرانی وطن پرست ترین ملل است (صحیح است)پرست ترین فردی دنیا (صحیح است) اما وطن عشایر وایلات اینجانب نمی‌کند که ما در قرن بیستم زندگی ایلی داشته باشیم (صحیح است)زندگی ایلی نمی‌گذارد که مملکت آباد بشود خود ایلات درزخمت هستند مردم هم از دست آنها درزحمت هستند بنده که فارسی هستم این وضع را بهتر از همه میدانم برای اینکه فارس آباد شدنی نیست برای اینکه هرکس مزرعه‌ای درست کرد هر کش دهی آباد کرد هر کشی باغی آباد کرد محال است که در هردهسال یک جنبش عشایری نشود که آنجا را ویران نکند همین نهضت فارس را طوری خراب کرده که تا ۵۰ سال دیگر فارس بجای اولش نمی‌رسد آقای قشقائی می‌زند روی میز خیلی خوب است بزنید تا بحث بشود همین قضیه‌ای که آقای آزاد فرمودند اینها یاغی شندند اینها رفته‌اند کرده‌اند گمرک را غارت کردند باقوه اصلحه نظامی را خلع اسلحه کردند اصلحه اش برداشتند شهر را تصرف خودشان مامور گذاشته‌اند بجلس مامور دولت شصت هزار گوئی قند و شکر دولت را برداشتند از گمرک بردند (بعضی از نمایندگان –اسم ببرید) بنده عرض می‌کنم همان نهضت فارس قربان آنوقت دولت آمده بهد از این غارت بجای اینکه آنها را بطلبد ومحاکمه بکند وبعنوان قیام مسلح بر علیه دولت ویغماگری با اسلحه که مطابق قانون مجازاتش اعدام است این قند وشکر را که غرت کرده‌اند بقیمت دولتی بایشان حساب کردند یعنی کیلوئی هیجده قران آنها قند وشکر راغارت کردند بعد دولت گفته‌است که شما قیمت این قند وشکر راببهای دولتی بدهید آنها هنوز آن بهاء راهم نداده‌اند ومقروض هستند! یعنی ایشان دو میلیون سه میلیون تومان مقزوض هستند! بعد از این بازهم دولت بانها شکر می‌دهد!همین قضیه فارس بانش را برای عرض می‌کنم در بانش آمدند عشایر گفتند اگر شما اینقدر بماپول ندهید آنجا راغارت می‌کنیم اول آنها مقاومت کردند که نگذارند عشایر بروند بانجا گفتند اگر شما پول بدهید دویست هزار تومان بما بدهید ما دیگر آنجا راغارت نمی‌کنیم مردم بانش آمدندروی همدیگر پول ریختند تا آن مبلغی که انها خواسته‌اند جمع کرده‌اند وبعد بهشان تحویل داده‌اند آنوقت دست از غارت برداشته اندولی امده‌اند درآنجا رن ومرد را کشته‌اند بی ناموس کرده‌اند مردم را کشتند غارت کردند شاید همین خد بیضاءکه بیشترش هم متعلق به آقای قشقائی است...(محمد حسین قشقائی – هیچکدامش مال ما نیست) شاید درحدود سیصد ده خراب شده که دیگران برنمیگردد! درهمین بلوک بیضا مردم از سرما روز جلو آفتاب می‌نشستند وبعد هم می‌رفتند زیر کاه می‌خوابیدند که نمیرند یعنی هیچکس لباس برایش باقی نمانده هیچکس فرشی برایش باقی نمانده‌است! اگر این وطن پرستی است ما ایجور وطن را نمی‌خواهیم ما این جور وطن پرستی را نمی‌خواهیم! قربان باید فکری کرد مملکت امن باشد (صحیح است)الان در همین فارس باز مثل میرنیم که حکومت سه حکومت است آدم نمی فهمدرعیت کدامیک است یک آدمی ملک اجاره کرده بموجب سند ثبتی اینها یکی ودو تا ئسه تا سند نیست رفته در ثیت اسناد ملک اجازه کرده مثلا در پنجاه هزار تومان در صد هزار تومان بعد ملکش را تصرف کرده‌اند یارونمی تواند از این ملکی که اجازه کرده استفاده بکند برای اینکه در تصرف دیگری است موجر سند را گذاشته روی میز اجرای ثبت استاد مستاجر را گرفتند حبس کردند وآن پولرا گرفتند ولین متصرف ملک ملک را متصرف است دولت کاری ندارد وبرای اینکه سیاست عالیه مملکت اجازه نمی‌دهد این چه زندگی است این چه مملکتی است فرمایش تیمسار که باید عشایر را تربیت کرد بسیار صحیح است ولی همانطوری که فرمودند باید تربیتشان کرد ودر میان آنها اشخاص صالح و وطن پرستی هستند مردمان فهمیده‌ای هستند افراد دانا وبا علم خیلی هستند ولی افراد راهزن هم درمیان آن خیلی هستند اشرار وراهزن هم هستند (صحیح است) (آشتیانی زاده – مردسه باید برایشان باز کرد) مدرسه بر ایشان باز کرد ولی باید عمل هم کرد (صحیح است) دولت قدرت داردبنده برایم تردیدی نیست که هر وقت دولت بخواهد دو هر نقطه کشور می‌توانید آنجا را امن بکند (صحیح است)منتردیدی دراین قسمت ندارم ولی واقعا" من نمیدانم چرا استخوان لای زخم مانده‌است که چرا بعضی از نواحی مملکت نباسد امن شود! این را من باید بفهمم من تیمسار اعتراض دارم بطرز کار نظامنامیها در فارس ولی متاسفانه نمی‌توانم بگویم برای این که می‌بینم کار رسیده باینجا که اگر بگویم فلان سرهنگ درست کار نکرده میگویند مخالف ارتش است ولی اینطور نیست طرف دار ارتش من هستم که نیخواهم اربش منظم باشد ارتش مقتدر باشد درمقابل قوه ارتش قوه مسلح دیگری در کشور نباشد مخالف ارتش آنهائی هستند که بازی میدهندوبا تاویلات وبا مغالطه وسفسطه نمی‌گذارند استخوان از لای زخم کشیده بشود ودر مملکت فقط قوه ارتش باقی بماند (صحیح است)
محمد حسین قشقائی – بنده اجازه می‌خواهم مطابق ماده ۱۰۹ چون بنده عضو نهضت بودم وتوهین شده‌است
رئیس- چون آقای دهقان قبلا اجازه نطق قبل از دستور گرفته بودند نوبت ایشان است
دهقان – بنده راجع باین موضوع اجازه نگرفته بودم ولی پس از بیانات آقای آزاد و صحبت‌های کافی و شافی اقای فرامرزی بنده هم می‌خواستم عرض بکنم که همانطور که تیمسار سپهبد امیراحمدی فرمودند دربین ایلات وعشایر ما افراد فوق العاده وطن پرستی هستند که درراه مصالح کشور شان از بذل جان ومال دریغ ندارند بنده خودم با یک عده از عشایر آذربایجان در موقعی که آن وقایع عده سی چهل نفری دست خالی در مناطق خلخال البته جاهای دیگر هم بودند آنها (باتمانقلیح – اردبیل راهم بفرمائید) اینها آقایان در میان یک موقعیت محصوری با شهامت وشجاعی که حقیقه نظیرش را نمی‌توانم جای دیگر به ببینم بامتجاسرین جمگ می‌کردند وزد وخورد میکردندوآنها را مستاضل می‌کردند وزد وخود میکردندواز تمام وسایل هم متاسفانه محروم بودند ماها بازحمت یک چیزهائی برای آنها می‌فرستادیم وزخمیهایشان میامدند در بهداری بندر پهلوی البته بامساعدت آقای دکتر اقبال ایشان که آنوقت وزیر بهداری بودند وجراحتشان را التیام می‌دادند واین خدمت آنها همیشه باید مورد تشویق قرار بگیرد و فراموش نشود درراه حفظ استقلال مملکت وحفظ حیثیت مملکت البته اگر بدی در آنها هست همان طورکه فرامرزی تذکر فرامرزی تذکر فرمودند باید تذکر داد واز خدمتکذارانشان هم بایدتشویق هم باید تشویق کرد اما عرضی که بنده داشتم وموجب زحمت شد دو نتیجه مسافرتی که اخیرا" بخلخال کردم مردم یک توقعاتی از مجلس شورایملی دارند بنده می‌خواستم بطور مشوحتر ومفصل این توقعات را بنویسم وبعرض مجلس شورایملی برسانم ولی حالا از مجلس شورایملی تقاضا دارند که آنها را در اجرای اصلاحات تقویت کنند متاسفانه عدم تصویب بودجه امسال موجب شده‌است که اصلاح اساسی در این مملکت انجام نگیرد دراین ۶ ماهه جزیک خرجهای یک دوازدهی که مجلس اجازه داده‌است کاردیگری نشده (مکی – اسلحه خریدند) و امثال کارهای آبادی و عمرانی بکلی راکد مانده و مردم د رفشار وزحمت وبد بختی هستند بنده درهر جا رفتم دیدم توقع مردم از مجلس مقدس شورای ملی واز آقایان نمایندگان اینست که زودتر بودجه را تصویب بکنند و وسیله فراهم بکنند که این اصلاحات شروع و انجام بشود وموقع زمستان نکنند که این فصل مردم نتوانند کاری بکنند البته آقایان هم دردهای مردم رامیدانند واین بنده یک تذکری هم که داشتم ویک نکته دیگری که می‌خواهم عرض کنم شرح مشاهدات بنده‌است در اردبیل درسربازخانه‌ها وآسایشگاهها ودر ساختمان مرزی حقیقه باید رفت دید که این افسران جوان این نظامیها باچه روحی باچه فداکاری در این مناطق زندگی می‌کنند (صحیح است) و وظیفه شان را انجام می‌دهند و سینه خدای نکرده برای این مملکت باشد فداکاری کنند وطوری رفتار کنندکه دشمنها احتمالی از روی در اینجا عبودکنند (صحیح است) آقایان حقیقه در اینجا باید رفت وواقعا" وطن پرستانه‌ای در این مناطق که برایشان ساخته شده زندگی می‌کنند کارهایشان را خودشان انجام می‌دهند وباچه احساسات سرشارس میل دارند که در راه وطن بداکاری بکنند اینها باید توجه بشود واین افسرها وسربازها تشویق بشوندوبدانند که نمایندگان مجلس بفکر آنها هستند و از اعمال ورفتار آنها قدردانی می‌شود.(صحیح است)
رئیس- آقای وزیر جنگ
وزیر جنگ – بنده واقعا" در مجلس شورای ملی می‌خواهم این عرض را کرده باشم که اگر هر آینه در کارهای مملکت یک حساب صحیحی یا یک ترمومتر منظمی از قوای عشایری راجع باخلق – راجع بروحیه – راجع بشهامت و طرز زندگی و وطن پرستی بخواهند بهترین ترمومتر من هستم – بنده چهل وچند سال با عشایر نماس داشتم مجددا" اینموضوع را تأیید می‌کنم عشایر ایران بهترین افراد وطن پرست این کشور هستند. بنده با فرمایشات آقای فرامرزی کاملا" موافقم که باید در تحت تعلیم و تربیت قرار بگیدند و اگر عشایر نا صالحی هم دارند تربیت بشوند ولی آقای فرامرزی از راه باید داخل شد. از راه صحیح از آدم کشی و از بین بردن افراد که محکوم بشوند ممکن نیست (فرامرزی – هیچکس نمی‌خواهد) بنده بخاطر دارم یکی از قضایای کوچک ایشان را شرح می‌دهم توجه بفرمائید همینطور است که عرض می‌کنم یکی از بزرگترین افراد دنیا گفت که سعادت هر ملتی روی دوپایه‌است اول ارتش دوم فرهنگ این مسئله هم مدتها در گوش من بود تا اینکه بر خوردم باین موضوع که پیدا کردم که این دو اصل صحیح است ولی برعکس یعنی اول فرهنگ دوم ارتش (صحیح است ۹ بنده وقتی که افتخار قضیه لرستان را پیدا کردم با ارتش محدودی رفتم بلرستان، استحضار کامل دارند آقایان نمایندگان محترم لرستان که یک بیغوله‌ای بود در کشور از هر قسم تمدن، تربیت و فرهنگ بکلی محروم بود (صحیح است) وقتی من وارد شدم یلرستان بشهر خرم آباد یعنی اول لرستان همانشب عدهای از عشایر رفتند بعادت همیشگی ولایات ثلاث را چاپیدند و مقدار زیادی از غنام و احشام مردم را چاپیدند و بردند من برای اینکه بآنها نشان بدهم که دیگر آن زمان نیست ارتش است که اینجا وارد شده قوائی فرستادم و خط ارتباط آنها را قطع کردم سپهبد شاه بختی که آن وقت فرمانده تیپ اول لشکر من بود مأموریت پیدا کرد و خط ارتباط آنها را قطع کرد ووقتی مراجعت کردند ما برخوردیم بعده‌ای از اینها و احشام را گرفتیم و یک تلفاتی هم بین هر دو دسته بوجود آمد و در نتیجه ما موفق شدیم تعدادی از سران آنها را زنده گرفتیم چند نفری را که مسبب این عمل بودند دادگاه تشکیل شد تسلیم دادگاه شدند سه نفر آنها محکوم باعدام شدند البته رأی دادگاه بتهران مخابره شد و کسب تکلیف شد اعدام شدند دوازده نفر از آنها عفو شدند بین اینها یک پیرمردی بود که بسیار سن زیادی داشت ولی روحا" خیلی زنده بود من دستور دادم که این پیرمرد را بیاورند. شب اول غروب با او ارتباط گرفتم توی اطاق و گفتم باو که تو درست فهمیدی عمل چه بود این عمل چه بود که کردند گفت البته فهمیدم یکعده را کشتند و حبس کردند گفتم فهمیدی برای چه بود، گفت برای این بود که غرت کردند گفتم فهمیدی که برای چه من تو را نکشتم و حبس نکردم و مخصوصا" دفاع کردم، برای اینست که بروی بطایفه و ایل خودت بگوئی که آن زندگی سپری شد آن زندگی غارت و چپاول گذشت و دیگر پیش نخواهد آمد باید شما از طریق صحیح زندگی بکنید و آن ترتیب گذشته را شما نمی‌توانید ادامه بدهید، ولایات ثلاث را نمی‌توانید شما مورد هرزگی و شرارت قرار بدهید، برو بافراد حالی بکن که اگر بعد از این از این کارها کردید این معامله را با شما خواهیم کرد پیرمرد درست گوش داد بحرف‌های من و لرزید، ضمنا" متذکر شدم که اگر دفعه دیگر تو را گرفتم تصور نکنی که تو را ول می‌کنم قطعا" تو را هم مثل اینها عدام می‌کنم، بعد از آن پیرمرد گفت من باز هم می‌آیم ولی همین حالا سرم را ببر، من با اینکه عصبانی شدم یکساعت توضیحات دادم بعد بیشتر دقیق شدم که بفهمم معما چیست، گفتم چه اجباری داری از طرز زندگی، زندگیت سخت است، گفت من مجبورم نمی‌توانم نیایم، گفتم چرا، گفت برای اینکه من مسلمانم، گفتم مسلمانی که دلیل بر غرات نیست، گفت مگر تو مسلمان نیستی گفتم چرا. بعد گفت قرون خوانده‌اید؟ گفتم بلی. گفت پس سوره القاره مالقاره ما را مگر نخوانده؟ گفتم یعنی چه نمیدانم چیست گفت پس قرون نخوانده‌ای. گفت خدا فرموده‌است که اگر غرت نکنی غارت می‌شوی گفتم این قرآن را کجا خوانده! گفت در همین خرم آباد یک ملای خرم آبادی بما دستور داده خواندیم القاره مالقره را. بنده فورا" آنجا منتقل شدم که با کشتن و زدن و بستن آنها این تمدن در لرستان حکمفرما نخواهد شد، فردا صبح تلگراف کردم هنوز کوچکترین آثاری از دبستان و دبیرستان‌های شبانه روزی در کشور ایران وجود نداشت اولین دبستانیکه بوجود آمد دبستان شبانه روزی در خرم آباد بود (صحیح است) اعتبار گرفتم، افراد روسای ایلات را جمع آوری کردیم و یک دبستان شبانه روزی تشکیل دادیم، بعد از اینکه من دبستان را تشکیل دادم اولیای آن افراد پشیمان شدند همه روزه می‌آمدند و خواهش می‌کردند که آنها را ول بکنند و حتی بیک صورتهای نا مطلوبی، من تعجب کردم که نگرانی اینها از چیست گفتند نگرانی اینها از آن ملاها و آخوندهایشان هست که انها را تحریک می‌کنند من بحکومت نظامی دستور دادم که این آخوندها را جمع آوری بکنند و از آنها التزام بگیرند که دیگر مکتب خانه‌ها را ابز نکنند، فردا صبح در همین دبستان جمع آوری بشوند اشخاصی که ما فورا" از تهران برای این کار آورده‌ایم و معلمین اینها هستند آنها را رسیدگی بکنند، امتحان بکنند نسبت بمعلوماتی که دارند و اگر هر کدام از آنها شایستگی دارند با آنها کار بکنند ف. را" دستور دادیم فردا صبح این مکتب خانه‌ها باز نکنند و از فردا صبح باید تمرکز پیدا بکنید در این محل که برای شما درست شده‌است البته این بان نگاه می‌کرد تا بالاخره میگویند بنویسید میگویند و الله ما نمی‌توانیم نمیدانیم امتحان چیست و عبارت نمیدانیم شما بنویسید و ما مهر می‌کنیم آن یکی گفت نباید مهر کرد بالاخره وقتیکه کاغذ و قلم بدست آنها دادیم گفتند شما یک اشتباهی می‌کنید شما خیال کردید ما ملای دست و قلم دار هستیم ما ملای دست و قلم دار نیستیم اگر ملا یدست و قلمدار می‌خواهید در بروجرد است در بروجرد آنجا ملائی است که دست و قلمدار است نتیجه بعد از اینکه ما این وضعیت را فراهم کردیم و این شاگردها را در دبستان جمع آوری کردیم و آنها را تربیت کردیم نتیجه که در آنجا بوجود آمد این بود که تمدنی که در لرستان حکمفرما شد روی آن اصل است، افرادلرستانی امروز در جراید مقاله می‌نویسد یکی از پسرهای ایل سگوند در وزارت خارجه کار می‌کند پس بنابراین آقای فرامرزی ما از هر چیز واجبتر بوحدت ملی علاقه داریم (صحیح است) یعنی احتیاج داریم و وحدت ملی را هم از طریق فرهنگ باید تقویت کرد (صحیح است) از طریق آدم کشی نمی‌شود، فرض بفرمائید ۴ نفر ۵ نفر ده نفر بنده عرض کردم مقصر بوده‌اند اما در مملکت ما احتیاج داریم که افراد مملکت را حفظ کنیم البته از طریق فرهنگ باید اداره کرد بهترین نتیجه را هم خواهیم گرفت (احسنت)
فرامرزی – بنده یک توضیحی دارم.
محمد حسین قشقائی – اجازه میفرمائید؟
رئیس – بفرمائید.
محمد حسین قشقائی – بنده امروز اینجا می‌خواهم راجع بدو موضوع صحبت کنم و خوشوقتم که در هر دو موضوع می‌توانم وکالت در اینجا دفاع کنم، چون من اهل ایل هستم و هم افتخار می‌کنم که یکی از اعضای نهضت بوده‌ام و آقایانی الان به بنده نوشته‌اند که شما نگوئید در نهضت بودم بنده می‌خواهم عرض کنم که در نهضت بوده‌ام و افتخار می‌کنم که این نهضت یکی از بزرگترین فداکاری را برای این کشور کرده‌است آقای فرامرزی که از قدیم ماها یار غار بودیم و از خیلی قدیم ما می‌شناسند خواستم که با خودشان طرف صحبت باشم، میدانند اول از طرف خودم که قشقائی هستم عرض می‌کنم اجداد ما را می‌شناسید و خوب ما را می‌شناسید که ما را می‌شناسید که ما همیشه در این مملکت پدر بر پدر خدمتگذار بودیم و در مواقع سخت از هر چیز خودمان گذشت کردیم، البته بنده نمی‌خواهم از تمام عشایر دفاع کنم، در همه جا دزد هست، شما الان می‌بینید که در اطراف تهران شهر کامیون و اتوبوس را می‌زنند (آشتیانی زاده – در خود تهران هم دزدی شده‌است) و خیلی متأسف هستم که وقتی یک الاغی در فارس می‌دزدند می‌نویسند که در فارس شورش شده‌است، یک چیزهای بزرگی که در آن اطراف می‌شود آن را بنویسند (فرامرزی – معزی الاغ است که الن کشتندش) اجازه بدهید خودتان اطلاع دارید که معزی یکی از دوستان نزدیک ما است (فرامرزی میدانم) اجازه بفرمائید بنده خودم توضیح بدهم آن طور نیست که جنابعالی میفرمائید، در تهران، در تمام دنیا دزد هست، آدم می‌کشند، دزدی‌های بزرگی می‌شود در همین طهران می‌شنوم که صحبت از میلیون‌ها دزدی است، دزدی کمتر از میلیون نیست (صحیح است) در موقع نهضت آقای فرامرزی بنده نمی‌گویم که دزدی نشد ولی خود آقای فرامرزی میدانند که دزدی را اشخاصی کردند که همیشه دزد بودند و سابقه دزدی داشتند قبل از نهضت هم دزدی می‌کردند بعد از نهضت هم خواهند کرد دزد همیشه دزد است مربوط بیک نهضت نیست یک چیزی که همه فراموش کرده‌اند و مخصوصا" آقای فرامرزی بیشتر از همه فراموش کردند، موقع را فراموش کرده‌اند زیرا که درچند سال موقتی که ما زندگی می‌کردیم بنده یادم هست که اشخاص ارتشی را که با لباس افسری یا نظامی بودند نمی‌گذاشتند از کرج عبور کنند وهمینطور در خود فارس موقتی بود که مردم درشهر شیراز بلند گوها را گذاشته بودند وبه حیثیات تمام مردم وتمام طبقه حمله می‌کردند و اشخاص را از طرف دولت هیچ حکمی می‌گرفتند محاکمه حبس می‌کردند یک وقتی بود که ما هیچ نوع اثری از حکومت مرکزی نمیدیدیم. هر کسی را که می‌خواهند می‌گرفتند ومیکشتند وبنده یگانه آدمی نبودم که در نهضت بودم خود آقای فرامرزی میدانند که یک عده زیادی از مردم فارس در این نهضت شرکت داشتند وقدمی بوداشتند که بنظر بنده بموقع بود وبنفع مملکت هم خیلی تمام شد وبهتر از آن هم تمام شد که...(رحیمیان – در این نهضت افسر هم کشته شد؟) بنده نمیدانم چون موضوع متاسفانه فراموش شده‌است (یک نفر از نمایندگان – می‌گفتند کشته شد) (فولادوند – در نهضت آذربایجان کشته شد) وخود ما بارتش پیغام دادیم که آقایان اینها تمام قدرت را دردست خودشان گرفته‌اند آیا شما می‌توانید جلوگیری کنید یا نمی‌توانید؟ تمام خرمنها دردهات بود وکسی اجازه کوبیدن خرمنها را نداشت چون دستورهای معینی بآنها رسیده بود (دکتر فلسفی – آقا قضیه سمیرم هم فراموش شده‌است؟) آقای دکتر فلسفی بنده نمی‌خواهم که بموضوع گذشته بپردازم وبا آقایان یک طرف را می‌بینید ولی طرف دیگر را نمی‌بینید بنده می‌خواهم عرض کنم که متاسفانه در دوره بیست وپنج ساله ظلم‌های فوق العاده‌ای هم شد وامیدواریم که دیگر نظایر آن اتفاق نیفتد ودیگر آن ظلم و تعدی بآن صورت نشود البته ظلم یک عکس العملهائی خواند داشت وآقایان انتظار نداشته باشید اگر بیایند شیر یک زنی رابگیرند مردم عصبانی نشوند ومن نمی‌خواهم که آنها رابگویم وامیدوارم که این دولت کنونی رویه‌ای را که بدستور اعلیحضرت پیشه گرفته‌است دیگر یک هیچواتفاقی پیش نیاید وامروز که بنده اینجا آمده‌ام مخصوصا" استدعا می‌کنم که یک کمیسیونی برای این قضیه تشکیل بشود مخصوصا"برای نهضت که خدمت وخلاقی که شده‌است رسیدگی بکنند وبدانند که خدمت بوده یا خلاف بوده بنده این پیشنهاد را می‌کنم وآن فرمایشی که آقای فرامرزی کردند بنده نمی‌خواهم بگویم که دزدی نشده‌است وتکذیب کنم دزد همه جاست مگر درتهران دزد همه جاهیت مگر در تهران دزد نیست مگر در لندن دزد نیست نیست مگر درنیویورک دزد نیست (آشتیانی زاده – دراینجا هم هست)(خنده حضار) این است شما نمی‌توانید یک قبیله‌ای را بدنام کنید که در فلان ده دو تا دزدی شده ویا اینکه راهی زده شده‌است بندهیادم هست که همین خود آقای فرامرزی باندازه از انتخابات نگران بودند که می‌گفتند که دراینموقع سخت که معلوم میست مملکت در چه حال است من امیدی بانتخاب خودم ندارم خودتان میدانید که ما از دوره۱۴ و دوره ۱۵ چه کارهائی کردیم که آزادانه یعنی آزادتر انجام بگیرد (یکنفر از نمایندگان – اصلا کسی را انتخاب بکنند مالک راده نفر می‌شناسند البته او را انتخاب می‌کنند وبنده می‌خواهم از آقای فرامرزی اینجا تقاضا کنم که در مطالبی که میفرمائید تجزیه بفرمائیدوهمینطور دوجلد کتاب نباشد وبطور تجزیه باشد که سوء تفاهمی پیدا نشود زیرا بنده که اینجا صحبت می‌کنم از طرف یک ایلی میایم که درحدود دویست وپنجاه هزار نفر سیصد هزار نفر جمعیت دارد اگر یک دزدی پیدا می‌شود نفرمائید که قشقائی دزدی کرده فکر می‌کنید که بنده رفته‌ام سرگردنه را گرفته والاغی را دزدیده‌ام بنده تقاضا می‌کنم از آقای فرامرزی که همیشه از امنیت فارس صحبت بکنند فرمایش خودشان را تجزیه کنند وهمه را یکجا نفرمایند
کشاورزی صدر- آقای رئیس نوبت بنده‌است
اردلان- دردستور ماده دوم است اجازه بفرمائید وارد دستور بشویم
رئیس – ما وارد دستور شدیم ولی وزیر مسئول نبود توضیحی اقای فرامرزی دارند بطور مختصر بفرمایند
فرامرزی – عرض کردم بنده بازهم تکرار می‌کنم که راجع باستعداد ولیاقت وحتی وطن پرستی عشایر تردیدی ندارم برای این که من خودم فرد یک طایفه‌ای هستم یعنی فرد یک طایفه‌ای که ایل حساب می‌شود منتهی ساکن دهات است نه چادرنشین پدر من اجدار من خودشان روسای عشیره بودند بنابراین من نمی‌آیم موضوعی را که مربوط بخود من است بد بگویم مسلما" عشایر ایران ایرانی خالص هستند به ایران و تردیدی نیست که پاک و سالمند اما ایرادی که بنده دارم همین است که خود تیمسار فرمودند مطابق معمول غارت کرده بودند ومن این کار را کردم من می‌خواهم این معمول از بین برود ودیگر فرمودند که از قرآن اینطور می‌فهمند که خدا فرموده غارت بکنند والا پدر شان را درمیاوریم من می‌خواهم این زندگی که از قران غارت کردن میفهند از بین برود وزندگی کشاورزی و تمدن جای آن قرار گیرد من چیز دیگری نمی‌خواهم البته جز بوسیله فرهنگ هم ممکن نیست وباید فرهنگ را ترویج کرد تصدیق می‌کنم ولی تردید دارم تیمسار عقیده شان این باشد اگر عقیده شان این بود که فرهنگ مقدم بر ارتش است بودجه وزارت جنگ را می‌دادند بوزارت فرهنگ و بودجه فرهنگ حالا که نداده‌اند پس معلوم است که در یک مراحلی عملیات نظامی مقدم است و لازم است آقای محمد حسینخان این چیزهائی که فرمودند من قسمت اعظمش را تصدیق می‌کنم دلی من چه عرض می‌کنم؟
- یکی این که در این نهضت غارت شده‌است این غارت شده هاملشان را کی می‌دهد؟
- دوم این که آنچه بغارت برده شده ومجازات دارد قانونا" چرا بقیمت جیره بندی دولتی با آنها حساب کرده‌اند؟
- سوم اینکه می‌خواهم بدانم آنها هنوز مقروض هستند یا مقروض نیستند؟
- چهارم می‌خواهم بفهمم که اگر دولت قدرت ندارد ملکی را که من اجاره کرده‌ام از تصرف فلان خان یا فلان ایل بگیرد علت این که همان دولت مرا مجبور می‌کند مال الاجاره بدهم چیست؟ من از طرف آن کسانی که خسارت دیده‌اند از این جهت از دولت سئوال می‌کنم که آن شیرازی هائی که در دهات ملک اجاره کرده‌اند و املاکشان را غارت کرده‌اند یا دولت باید آن غارت شده‌ها را بگیرد و بدهد بآنها با مجبورشان بکند قوز بالا قوز مال الاجاره هم نپردازند! عرض من این است.
رئیس – یک پیشنهادی رسیده‌است که تنفس داده شود.
کشاورز صدر – من مخالفم.
حاذقی – نیم ساعت بظهر است کاری هم بکنید. (پیشنهاد بشرح زیر قرائت شد) چون جناب آقای رئیس الوزراء تشریف ندارند و معاون وزارت دارائی نیست و باین جهت در اطراف بودجه نمی توان مذاکره نمود پیشنهاد می‌کنم یک ربع تنفس داده شود – فولادوند.
بعضی از نمایندگان – اکثریت نیست.
رئیس – چون آقایان از جلسه خارج می‌شوند ده دقیقه تنفس داده می‌شود. (در اینموقع نیم ساعت بظهر جلسه ختم و ساعت دوازده مجددا" بریاست آقای رضا حکمت تشکیل گردید)
رئیس – مذاکراتی پیش آمد که دو، سه نفر از آقایان اسمشان ذکر شده و باید بیانی بکنند.
جمعی از نمایندگان - دستور آقا
رئیس – آقای وزیر بیانی دارید بفرمائید
معرفی آقایان گلشائیان، وارسته، دکتر شادمان، اشرفی به وزارت دادگستری – دارایی – کشاورزی - بازرگانی و پیشه و هنر
۳ – معرفی آقایان گلشائیان، وارسته، دکتر شادمان، اشرفی به وزارت دادگستری - دارائی – کشاورزی – بازرگانی و پیشه و هنر
نخست وزیر – بنده خواستم بعرض مجلس شورای ملی برسانم و بطوریکه شاید اطلاع آقایان داشته باشند دو نفر از آقایان همکاران بنده از خدمتی که داشتند مستعفی شدند و آقای فهیمی هم که بخدمت دیگری مأمور شدند بنابراین برای تکمیل کابینه اشخاصی که امروز بحضور اعلیحضرت همایونی معرفی شدند باین ترتیب بمجلس شورای ملی معرفی می‌کنم: آقای گلشائیان وزیر دادگستری، آقای وارسته وزیر دارایی، آقای اشرفی وزیر اقتصاد ملی، دکتر شادمان وزیر کشاورزی، وزارت کشور هم خود این جانب بعهده دارم. (مبارک است)
رئیس – وارد دستور می‌شویم.
بعضی از نمایندگان – طرح مطرح بشود.
بعضی از نمایندگان – یکدوازدهم باید مطرح بشود.
رئیس – پس پیشنهادات ماده اول مطرح می‌شود.
مهندس رضوی – طرح تقدیم شده‌است.
رئیس – یک طرحی از طرف عدهای از آقایان نمایندگان با قید دو فوریت بمجلس داده شده راجع بپرداخت یک دوازدهم حقوق مستخدمین دولت.
حاذقی – بنده مخالفم، پس آقا یک مرتبه ۶ دوازدهم بیاید تا قبول کنیم
پیشنهاد طرح یک دوازدهم شهریور ماه
۴ – پیشنهاد طرح یکدوازدهم شهریور ماه
رئیس – تأمل بفرمائید این طرح قرائت بشود. (بشرح ذیل قرائت شد)
- مجلس شورای ملی از نظر انقضاء شهریور ماه و رفع بلا تکلیفی کارمندان دولت و پرداخت حقوق آنان و تأمین احتیاجات ضروری وزارتخانه‌ها و ادارات ماده واحده زیر را بقید فوریت پیشنهاد مینمائیم.
- ماده واحده – بوزارت دارائی اجازه داده می‌شود حقوق و هزینه‌های مستمر و غیر مستمر وزارت خانه‌ها و ادارات و بنگاههای دولتی و سایر هزینه‌های کشور و مصارف عمرانی و تولیدی و عام المنفعه را در شهریور ماه ۱۳۲۷ در حدود اعتبارات تبصره یک ماده واحده قانون مصوب آبان ماه ۱۳۲۴ و سایر قوانین و مقررات مالی و کمک هزینه کارمندان کشوری و لشگری را مطابق قوانین و آئین نامه مربوطه از درآمد عمومی سال جاری کشور پرداخت نماید. عباس مسعودی – احمد رضوی – دکتر شفق صادقی – ناصر الدین ناصری – سلطان العلماء آشتیانی زاده – محمد علی مسعودی – اقبال – برزین – سزاوار و عده دیگر از آقایان.
رئیس – فوریت مطرح است، مخالف آقای مکی، آقای مکی با فوریت مخالفید؟
مکی – خیر قربان بنده در خود ماده واحده صحبت دارم.
رئیس –آقای دهقان مخالفید؟
دهقان – مخالفم
رئیس –آقای با تمانقلیج مخالفید؟
باتمانقلیج –موافقم.
رییس- آقای اردلان مخالفید؟
اردلان- موافقم.
رئیس- آقای دهقان با فوریت مخالفید؟ بفرمائید.
دهقان- درحال که بودجه کشور است وچندین جلسه هم مجلس شورای ملی صرف وقت کرده‌است بعقیده بنده تصویب یک دوازدهم یعنی اجازه عقب انداختم تصویب بودجه مملکتی وعدم تعیین تکلیف مملکت (بعضی از نمایندگان – اینطور نیست) این خلاصه مطلب است. ما چند ماه‌است اینجا میگوئیم که این یکماه را هم تصویب کنیم بعد بودجه را تصویب می‌کنیم وهمینطور امور مملکت را معوق ومعطل گذاشته‌ایم وبرای بودجه این ترتیب نمی‌شود آقایان چند روز متوالی بنشینید بودجه را تصویب کنید است مستخدمینی که آقایان سنگ انها را بسینه می‌زنید خود این آقایان ناراضی هستند از این وضع (صحیح است) این آقایان می‌خواهد که تکلیف حقوقشان تکلیف رتبه شان معلوم شود مکرر بخود بنده گفته‌اند که اگر دوماه هم حقوق ماها عقب بیفتد وبودجه کل تصویب بشود براین ما اصلح است. این است که بنده تقاضا می‌کنم که اصلا این طرح تصویب نشود وبودجه کل را ترتیبی برای آن بدهید که زودتر بگذرد ونظر آقایان در بودجه تأمین بشود وتکلیف مملکت معلوم گردد.
رئیس- آقایان نخست وزیر
نخست وزیر – این دولت در برنامه‌ای که تقدیم مجلس شورای ملی کرده‌است یک اصلاحاتی را وعده داده ومجلس شورای ملی هم تصویب فرمودند که هر قدمی در این باب موقوف بر این است که ارتباطی داشته باشد با کار درآمد. مخارج مملکتی (صحیح است) و هیچگونه اصلاحی در این مملکت ممکن نیست بشود یعنی از اصلاحات منظور نظر مجلس شورای ملی وعموم آقایان نیست مگر اینکه در رشته امور اقتصادر تاثیری داشته باشد (صحیح است) بنده از روز اول اینطور تصور می‌کردم که بودجه کشور هر چه زودتر تصویب می‌شود و در نتیجه تصویب بودجه دولت می‌تواند قدمهائی را که برای اصلاحات ضروری وبرای اجرای برنامه دولت لازم میداند بردارد این ترتیبی که ملاحظه میفرمائید برای دولتی که فقط بخواهد وقت بگذاراند وهیچگونه علمی نکند بهترین راههاست در عرض ماه بهر وزیری وبهر وزارتخانه ئی برای هر اصلاحی وبرای هر تغییری که رجوع نمائید خواهد گفت بودجه نگذشته و ما نمیدانیم چکار کنیم.
آخر ماه هم برای جاری مملکت خود آقایان طرح می‌دهند وتصویب می‌شود بنابراین مخارج عادی را می‌پردازند پنج ماه تابحال همینطور یکدوازدهم تصویب شده وپرداخته‌اند اگر اینها یکدوازدهمی بود که مصوب مجلس شورای ملی بود بنده عرضی نداشتم یعنی می‌فرمودید که بودجه ایست که بریز و بدقت مجلس شورای ملی رسیدگی کرده و در اسفند ۱۳۲۶ تصویب کرده حالا نیائیم یک ارقام دیگری را که فرصت رسیدگی کاملی بهش نیست نیائیم باین رای بدهیم آقایان در این پنج دوازدهم بچه رای داده‌اید؟بیک بودجه ئی که مبنای آن تصویبنامه هیئت وزرا در دوره فترت بوده‌است مکرر در این جا بحث شد که عوائدی که وصول می‌شود مجلس شورای ملی قانونی نمیداند مخارجی هم که شده‌است مجلس شورای ملی قانونی نمی شمارد بسیار خوب اولش که بنا شد درسال گذشته دو دوازدهم تصویب بفرمائید حتی اسم دو دوازهم نبود مجلس شورای ملی گفتند ما بقدری از این بودجه مصوب هیئت وزراء منزجر هستیم که نمی‌خواهیم اسمش را بیاوریم ونوشتند که ما موافقیم معادل دو برابر پرداخت مهر ماه در آبان ماه و آذر ماه بپردازید سه دوازدهم که تصویب کردید باز نوشتید سه دوازدهم آن پرداخت را امسال یک قدم جلوتر رفتید شد یک دوازدهم بودجه مملکت و حال آنکه این یک دوازدهمی که در ظرف امسال تصویب شد با آن یک دوازدهم هائی که در ادوار مختلف تصویب می‌شد این اختلاف را دارد که آن یکدوازدهم‌ها مصوب مجلس شورای ملی بود واین پنج دوازدهم که پنج بار تصویب فرمودید اصلا مصوب مجلس نیست حالا اگر دولتی باشد همین طور که عرض کردم بخواهد روز بگذراند البته این یک دوازدهم خیلی خوب است چون هیچگونه گرفت گیری از حیث مخارج جاری نیست وحقوق پرسنلی ادارات هم پرداخت می‌شود اما با این یکدوازدهم‌ها که ملاحظه فرمودید همیشه گفتند اید چون آخر ماه رسیده‌است یک دوازدهم‌ها را بپردازید و بعد وارد ارقام بودجه شویم خوب الان وارد ارقام بودجه شده‌ایم دو ماه یا بیشتر هست که روی آن صحبت شده بکفایت مذاکرات هم رای داده‌اید آقایان اگر بناست از نظری که مجلس شورای ملی در باب تفتیش ونظارت بر اقلام مخارج مملکتی دارد یا نظری را که باید رسما" اظهارنماید درباب وصول عواید این صورت خارجی هم پیدا می‌کند بنده استدعا می‌کنم که بدون اینکه بیک دوازدهم رای داده شود وارد بحث درارقام بشود مجلس شورای ملی صبح وظهر وعصر وشب مثل همه نقاط دیگر دنیا که مجالسش می‌نشینند اقدام میکننداقدام کنید (صحیح است) اگر می‌خواهید که دولت را درمحفوظ بگذارید که خودش برود یک کاری بکند خوب آن راهم پس یکدوازدهم ندهید شما یک جا دست دولتها را باز می‌گذارید که ازحیث مخارج جاریشان در عسرت ومضیقه نباشند. یک جاهم میفرمائید بودجه را کلا تصویب نمی‌کنیم برای اینکه می‌خواهیم بریزش برسیم اگر بنا باشد این عوائدی که وصول می‌شود ومکرر چندین بار بعضی از افراد آقایان فرمودند که این وصولیها قانونی نیست اگر وصول قانونی نمی‌باشد آقایان اولا ناظر این وصولیها هستند ثانیا" بفرمائید اگر ما آنها را وصول نکنیم این یک دوازدهم که می‌پردازید از کجا بپردازیم آخر آقایانیکه مسئولیت اداره مملکت را دارید بفرمائید که چه جور؟گفت: این قصه چنان بود که کج دار و مریز اینطوری که دولت نمی‌تواند انجام بدهد یعنی وظایفش را انجام بدهد ودو هزار هم قانون جزائی وجنائی بهش ناظر باشد وهمه را رعایت بکند چه جور بدهد؟اگر بخواهیم بگوئیم این وصولیهائی که می‌شود اگر مجلس ملی هم تصویب بکند باز معنایش این خواهد بود که دولت بدون تصویب مجلس شورای ملی حق هیچ کاری ندارد اما آقایان قریب یکسال است اینجا تشریف دارید ناظر یک جریان هائی هستید وصولیهائی می‌شود که مطابق تصویب نامه‌است خرجهائی می‌شود که مطابق همین تصویب نامه‌ها کرده‌اند حالا اگر این را یک روزی باید چاقو برداشت و برید خوب آنروز همین امروز اقدام بفرمائید بجائی برسد اگر بنا است تمام وقت بگذرد بعنوان اینکه آنها چون تصویب نشده قانونی نیست وچشممان را روی هم بگذاریم وتمامی آن عواید و مالیات را بگریم وتمام آن مخارجی که شده‌است بپردازیم خوب این چه می‌شود وبکجا می‌رسیم بنده گمان می‌کنم اگر آقایان نمایندگان تصدیق بفرمایند وموافقت بفرمایند اصل بودجه که عبارت از دخل و خرج است بصورت یکی دو ماده همینطور که هست تصویب شود منتهی یکی از این تبصره هائی هم که در آنجا گذاشته شده‌است این راهم بآخرش اضافه بفرمائید که دولت این نظرات اصلاحی را که دارد اینها را اجرا بکند و اعمال بکند والا آنجا نوشته شده‌است که دولت مکلف است در ظرف سه ماه سه ماه را زائد میدانند کمتر کنید اگر این زودتر تصویب شده بود موعد سه ماهش هم سر رسیده بود و دولت زودتر می‌توانست نظریات خود را خدمت آقایان پیشنهاد کند ولی حالا این کار که نشده‌است دولت را بهیچ چیز مکلف نکردید نه خودتان از عوارض کسر کردید و نه خودتان از مالیاتها کاستید نه از مخارج کاستید فقط صحبت کلی شده‌است عوارضی که از مردم گرفته می‌شود سنگین است مخارجی که در مملکت می‌شود متناسب نیست خرج پرسنلی مملکت هیچ تناسبی با طرح عمرانی مملکت ندارد بسیار خوب فلان مالیات را بموجب تصویب نامه گرفتید تمامی این فرمایشاتی که آقایان فرمودند آیا باید اینها جنبه عملی و خارجی پیدا بکند یعنی از صورت مذاکرات خارج شود آیا اینها باید یکروزی جنبه عملی و جنبه اجرائی پیدا بکند در خارج از مذاکرات و صورت جلسات یا اینکه گفته می‌شود که گفته شده باشد اگر ما مدام بخواهیم بحث بکنیم در واقعیت بدون اینکه ترتیب اثر بدهیم که اینها را بچه صورتی برگردانیم تصدیق میفرمائید که نه دولت خواهد توانست کاری بکند و نه مملکت رو باصلاح خواهد رفت نه عوارضی که بر دوش مردم است تخفیف پیدا خواهد کرد و نمیدانم رو بکجا می‌رویم و نه اینکه مجلس شورای ملی نیت و تصمیم باطنی آن را دارد انجام گرفته استدعای بنده اینست برای اینکه بتوانید بعد از پنج ماه که دیگر حالا که آخر ماه نظر اصلی و قطعی را تعیین بفرمائید ۵ روز ۶ روز ۱۰ روز هم ممکن است مستخدمین را معطل کرد تا تکلیف اصلی معلوم شود والا با این ترتیب و این عمل ما بجائی نمی‌رسیم این را بیمورد نگذارید بمسئولیت دولت عرض کنم شما زودتر تکلیفی برای بودجه مملکت تعیین بفرمائید و دولت را موظف کنید که در ظرف ۲ ماه ده روز ۵ روز نمیدانم هر چقدر که ممکن است آن بودجه‌ای که شما می‌خواهید بیاورد آن بودجه متوازن و بودجه متناسب با خرج عمرانی بودجه ایکه در نظر دارید (صحیح است ۹ بپای دولت بنویسید و از دولت بخواهید و حتما" دست دولت را در بالا و پائین کردن این اقلام باز بگذارید که ما بتوانیم کار کنیم با خودتان است میفرمائید که این مالیات بر درآمد حذف، بسیار خوب ما تکلیف را بدانیم، تمام مستخدمین کنار بسیار خوب ما تکلیف را بدانیم یا خودتان بفرمائید یا بعهده دولت بگذارید که این کار را بکند بشرط اینکه دولت اینجا بودجه کلی را در دست داشته باشد و بداند کجا می‌خواهد برود ولی تمام این مخارج مخارج جاری ما در حدود آن چیز یکه در سال گذشته بوده‌است تمام آن مخارج بجای خودش برقرار است بدون اینکه قدمی برداشته شود نه کسری هست در مخارج نه اختلافی هست در مالیاتها نه قدمی برداشته می‌شود بسمت اجرای برنامه هائی که بتصویب مجلس شورای ملی رسیده‌است. الان در ظرف این سه ماه منتظر هستیم چه نتیجه می‌گیریم گرفته نمی‌شود. بطور کلی می‌خواهم حضورتان عرض کنم که با این یکدوازدهم و با طرز عملی که بعد از تصویب یکدوازدهم بوده‌است یعنی مجلس متناوبا" مرتبا" تشکیل نشده و تعطیل بوده‌است و تصمیماتی برای عوائد و وصول بهای کشور و مخارجش گرفته نشده این ماه هم خواهد داشت ماه آینده هم بازار اولش تا آخرش همان مخارج پا برجاست همان پرسنل هم خواهد بود همان پول را هم باید در آخر ماه بپردازیم حالا تکلیف را آقایان تعیین بفرمائید مطلبی ندارم حالا مختارید هر طور که مجلس اجازه داد عمل می‌کنیم.
باتمانقلیج – ولی وضعیت مستخدمین اجازه نمی‌دهد آقا که بودجه مملکتی را بگذرانید یک عده آقا نان روزانه ندارند.
دکتر شفق – بنده می‌خواستم عرض کنم با اینکه بنده موافق دولت هستم و باین بودجه هم رأی خواهم داد همه آقایان شاید اغلبشان متوجه بودند که بنده با نهایت درجه استعجال طرفدار این هستم که بودجه را هر چه زودتر بگذرانیم (صحیح است) با این حال با طرز استدلالی که جناب آقای نخست وزیر فرمودند با این که در اساس موافق هستم در باب این یک دوازدهم‌ها اجازه بفرمائید بگویم که موافق نیستم موضوع اینست که ایشان یعنی اینکه اکثریت مجلس اهتمامی دارند بر اینکه بودجه را نگذارنند و بتأخیر بیندازند در صورتیکه حتما" چنین چیزی نیست (صحیح است) اکثریت مجلس با تمام جدیت علاقه دارد بودجه هر چه زودتر بگذرد اگر چنین قصدی بود البته اشکالاتی که فرمودند وارد بود که اصلاحات مملکت را کد مانده و تمام جریان امور کشور منتظر اینست که بودجه بگذرد و مهمتر از این چنانچه که در طی بودجه گفتم یک بودجه صحیحی یرای سال ۲۸ محال است تنظیم کرد مگر آنکه این بودجه ولو معایبی هم داشته باشد هر چه زودتر بگذرد (صحیح است) حساب مملکت از این لحاظ بخصوص حساب اقتصادی مملکت متوقف بگذشتن این بودجه‌است و این بودجه را نمی‌شود باین ساده گی اصلاح کرد. و بنده هم موکدا" و بطور وضوح عرض می‌کنم آقا اگر مجلس موافق است بودجه را بگذراند چه مانعی دارد که یکروز دو روز دیگر عقب بیفتد اما چرا از حقوق اشخاص گرو کشی می‌کنیم (صحیح است) ما که عقیده مند هستیم که بودجه را بگذرانیم اگر یکروز تأخیر افتاد چه مانعی خواهد داشت وانگهی اگر اشخاصی بودند که خواستند اشکال تراشی را خود بحث بودجه هم خدای نکرده خواهند کرد و بر خلاف آن که آقای نخست وزیر فرمودند که ایشان اطلاع دارند که اشخاصی هستند که فرض کنید ده روز صبر می‌کنند، بند اطلاع دارم هزاران هستند که دو روز هم نمی‌توانند صبر کنند (صحیح است) دراین باب بیمحابا عرض می‌کنم که مجلس مستقیما" مسئول است (با تما نقلیج شما خبر از وضعیت مردم ندارید) بنده عرض می‌کنم که در این باب بنظر بنده (آقایان بدشان هم از بنده می‌آید) محلس مسئول است مجلس اگر می‌خواهد بودجه بگذرد ومیدانم که می‌خواهد بگذرد وازهفته آینده چنانکه من پیشنهاد هم داده‌ام از روز یکشنبه شروع کنیم هر روز جلسه تشکیل بشود.
رئیس- این پیشنهاد آقای در موقع خود قرائت می‌شود
دکتر شفق- بودجه راهر چه زودتر خاتمه بدهیم این را چرا مداخله می‌دهند با حقوق و معاش روزانه مردم (صحیح است) استدعا می‌کنم آقایان که مخالفند این موضوع را بعد بفرمائید درست است بد عملی شده‌است درست نباید یک دوازدهم بگذارنیم ولی چاره چیست آقا؟ بودجه نیامده بود بودجه اکنون ۱۵ ،۲۰ روز است که آمده بمجلس و بنده حتم دارم که ۱۰ روز نمی‌گذرد که این بودجه خواهد گذشت ولی خواستم عرض کنم که این بودجه خواهد گذشته ولی خواستم عرض کنم که‌است را اجازه ندهید که بحساب حقوق مستخدمین بگذارند (صحیح است)
رئیس-عده کافی برای اخذ رای نیست ۷۲ نفر از آقایان در مجلس حاضرند ودر بیرون کسی نیست.
یکنفر از نمایندگان – الان بودند
رئیس – از مجلس بیرون رفته‌اند
آشتیانی زاده – بفرمائید اسامی شاه راقرائت کنند
رئیس-آقای مهدی ارباب وآقای دهقان با یکنفر دیگر رفتند
مهدی ارباب – مهدی ارباب نیست آقا اشتباه شد.
رئیس-بنده نمیدانم کی‌ها رفتتند بهر حال نمی‌شود رای گرفت.
مکی – ما اصراری نداریم که بودجه را بگذارنیم خود طرفداران دولت ابستروکسیون می‌کنند
اردلان- دستور بفرمائید مطابق پیشنهادی که شده از طرف آقای دکتر ضفق که باستثنای شنبه روزهای از دیگر هر روز صبح جلسه باشد
موقع و دستور جلسه بعد – ختم جلسه
۵- موقع ودستور جلسه بعد –ختم جلسه
رئیس – بنابراین یکشنبه خواهد بود. بعد زورهای دیگر را تعیین می‌کنیم یکشنبه صبح جلسه نیم ساعت بعد از ظهر ختم شد.
رئیس مجلس شورای ملی – رضا حکمت
تصویب نامه
شماره ۹۲۲۶ ۳و۷و۲۷ وزارت کشور هیئت وزیران
در جلسه ۳۱ شهریور ماه ۱۳۲۷ بنا بپیشنهاد شماره ۱۸۸۰۲-۴۱۰۶۲ وزارت کشور تصویب نمودند که از تاریخ صدور انی تصویبنامه از کلیه خانهای شهر ملایر اعم از شخصی واستجاره عوارض مشروحه زیر: ۱- از خانه‌های درجه ۱بماخذ قیمت سالیانه یکصد ریال ۲- از خانه‌های درجه ۲ بماخذ قیمت سالیانه هفتادریال ۳- ازخانه‌های درجه درجه ۳ بماخذ قیمت سالیانه چهل ریال شخصی که درخانه سکونت دارد بنفع شخرداری ملایر دریافت می‌شود تصویبنامه دردفتر نخست وزیراست ازطرف نخست وزیر م-۳۸۱۷
شماره ۱۰۹۱۶ ۳-۷-۲۷
وزارت کشور
هیئت وزیران درجلسه ۳۱ شهریورماه ۱۳۲۷ طبق پیشنهاد ۲۶۷۱۸و۴۸۶۴۲ وزارت کشور تثویب نمودند که ازتاریخ صدور این تصویبنامه عوارض مشروحه زیر: ۱- از آرایشگاه بطور عموم ماهمانه ۱۰ ریال ۲- از اتومبیل باری ماهانه ۵۰ ریال – از اتوبوس ماهانه ۵۰ ریال ۳- از هر عدل پنبه تصفیه شده در کارخانجات بندرگز صدوپنجاه کیلوئی دوازده ریال وهر عدل کیلوئی هشت ریال. ۴- از هر حلب روغن تخم پنبه محصول کارهانجات بند گز (۱۶کیلو) ۳ ریال بوسیله کارخانه واز هر جعبه چهل قالبی صابون که از کارخانجات بند گز تهیه می‌شود یکریال از هر جعبه صد قالبی ازهمان صابون ۵۰و۲ ریال وسیله کارخانه ۵- از هر تن شلتوک که درکارخانه تبدیل بیرنج می‌شود ۲۰ ریال از هر تن تخته والوار ومشابه آن ۱۰ ریال بنفع شهرداری بند گز دریافت شود. تصویب نامه دردفتر نخست وزیر است م- ۳۸۱۹ ازطرف نخست وزیر
شماره ۱۰۹۲۰ ۳-۷-۱۳۲۷ وزارت کشور
هیئت وزیران در جلسه ۳۱ شهریور ۱۳۲۷ طبق پیشنهاد شماره ۲۲۷۰۶ –۵۰۰۹۲ وزارت کشور بمنظور تبصره ۱و۲وماده ۸ قانون تعلیمات اجباری تصویب نمودند که از تاریخ صدور این تصویبنامه عوارض مشروحه زیر:
- ۱- ازدکاکین بزازی درجه اول ماهانه ۸۰ ریال
- ۲- ازدکاکین بزازی درجه دوم ماهانه ۵۰ ریال
- ۳- ازدکاکین سقط فروشی درجه اول ماهانه ۵۰ ریال
- ۴- ازدکاکین سقط فروشی درجه دوم ماهانه ۲۵۰ ریال
- ۵- ازدکاکین خرازی فروشی ماهانه ۸۰ ریال
- ۶- ازدکاکین سقط تجار درجه اول ماهانه ۳۰۰ ریال
- ۷- از دکاکین سقط تجار درجه دوم ماهانه ۱۵۰ ریال
- ۸- ازدکاکین نانوائی ماهانه ۳۰ ریال
- ۹- ازدکاکین گوشت فروشی ماهانه ۱۵ ریال
- ۱۰ – علافی ماهانه ۱۵ ریال
- ۱۱- ازدکاکین فخاری ماهانه ۳۰ ریال
- ۱۲- از دکاکین دوا فروشی ماهانه ۵۰ ریال
- ۱۳- ازدکاکین قنادی ماهانه ۳۰ ریال
- ۱۴- از دکاکین ازدلال‌ها هر نفری ماهانه ۵۰ ریال
- ۱۵- ازهر کنتور بوق ماهانه ۵ریال
- ۱۶- ازرادیو اعم از برقی ویا باطری ماهانه ۱۰ ریال بنفع شهرداری بم دریافت وپس از برداشت ۸% هزینه وصول آن عینا" تحت اختیار اداره فرهنگ بم گذاره شود. تصویبنامه دردفتر نخست وزیر است. از طرف نخست وزیر م- ۳۸۱۵
شماره ۱۲۵۰۸ ۳-۷-۱۳۲۷ وزارت کشور هیئت وزیران درجلسه موخ ۳۱ شهریور ماه ۱۳۲۷ بنا بپیشنهاد شماره ۲۹۶۰۲ –۵۶۲۳۲ وزارت کشور تصویبت نمودند که از تاریخ صدور این تصویبنامه از کالاهای ورودی مصرفی شهر عوارض مشروحه زیر:
- ۱- از سیصد کیلو انگور ۱۰ ریال
- ۲- ازهر سیصد کیلو کشمش سرخ وسبز وتیز آبی ومویز ۲۰ ریال
- ۳- ازهرسیصد کیلو انگور مغز بادام ومغز گردو ۵۰ ریال
- ۵- ازهر سیصد کیلو چوب هیزم وچوب نجاری ۱۰ ریال
- ۶-ازهر سیصد کیلو ذغال ۲۰ ریال
- ۷- ازهر سیصد کیلو لوبیا ونخود وعدس وماش وسایر حبوبات ۲۰ ریال
- ۸- ازهر سیصد کتیرا ۳۰۰ ریال
- ۹- از هر سیصد کیلو ذرت و گاودانه ۱۰ ریا
- ل ۱۰ - ازهر سیصد کیلو ار پوست گاودانه یکریال وپوست گوسفند ۵۰ دیناروروده دانه ۲۵ دینار بنفع شهرداری ملایر دریافت گردد تصویبنانه در دفتر مخست وزیر است م- ۳۸۲۱ از طرف نخست وزیر
شماره ۱۲۷۳۸ ۳و۷و۱۳۲۷ وزارت کشور هیئت وزیران درجلسه ۳۱ شهریور ماه ۱۳۲۷ طبق پیشنهاد شماره ۵۹۹۹۵ وزارت کشور تصویب نمودند از تاریخ صدور این تصویبنامه تصویبنامه شماره ۳۳۱۶۸ –۱۸-۹-۲۰ملغی وبجای آن عوارض مشروحه زیر بنفع شهسوار اخذ می‌شود:
- ۱- از هر تن مرکبات صادره که وسیله گاراژ حمل می‌شود ۱۰۰ ریال وسیله گاراژ دارها از صدر کنند ه.
- ۲- ازکیلوجای ۷۵ دینار صادره بشهر ستانها ازصادر کننده.
- ۳- ازهرتن برنج که وسیله گاراژ حمل می‌شود ۸۰ ریال از صادر کننده
- ۴- ازهرتن شالی که بازرگانان وپیشه وران واشخاص برای تبدیل بکارخانه تحوبل می‌نمایند ۵۰ ریال از تحویل دهندگان.
- ۵- از هر تن شالی گاراژ حمل می‌شود ۵۰ ازصادر کننده.
- ۶- ازهر متر کوب چوب ۲۰ ریال در موقع صدور پروانه وسیله اداره کشاورزی.
- ۷- از هر باز ذغال ۲ ریال وهیزم ۱ ریال در میدانهای شهرداری از وارد کنندگان.
تبصره ۱- گاراژ‌ها مکلفند قبل از حمل اجناس بار از صادر کننده پروانه شهرداری را مطالبه نمایند.
تبصره ۲- تصویب می‌شود که از این تاریخ عوارض شهرداری از تمبر معاملات دفاتر اسناد رسمی که طبق ماده ۸ تصویبنامه شماره ۲۲۴۸۲ – ۱۷-۲-۲۳ صدر ۱۵ اخذ می‌شود به ۲۵% ترقی داده شود وسیله دفاتر اسناد رسمی وصول وبشهرداری پرداخت گردد. تصویبنامه در دفتر نخست وزیر است. م- ۳۸۲۰ ازطرف نخست وزیر
شماره ۱۳۷۴۴ ۴-۷-۲۷ وزارت دارائی هیئت وزیران د رجلسه ۳۱ شهریور ماه ۱۳۲۷ بنا بپیشنهاد شماره ۳۵۴۶۷ وزارت دارائی تصویب ننودند که بهای بقایای تعهدات غله سال ۱۳۲۶ مالکین بنرخ سال جاری پرداخته شود. تصویبنامه دردفتر نخست وزیر است م-۳۸۲۳ ازطرف نخست وزیر
شماره ۱۲۸۲۳ ۱-۷-۳۲۷
وزارت دارائی
هیئت وزیران در جلسه ۲۹-۶-۲۷ بنابرپیشنهاد شماره ۶۱-۲۵۰۶-۵۳۰۰ مورخ ۲۷-۶-۲۷ وزارت پست وتلگراف وتلفن که بشماره ۱- ۱۹۲۱۹مورخ ۲۴-۴-۲۷ بموافقت قبلی وزارت دارائی نیز رسیده‌است تصویب نمودند ارتباط با نیویورک از طریق ماکی رادیو برقرار وموافقت نامه که در ۱۲ ماده تهیه ومورد موافقت وزارت پست وتلگراف وتلفن وکمپانی ما کی رادیو مقیم امریکا واقع گردیده‌است امضاءومبادله وبر طبق مواد آن رفتار شود تصویبنامه در دفتر نخست است م-۳۸۲۲ ازطرف وزیر نخست وزیر
شماره ۱۲۰۲۸ ۳-۷-۱۳۲۷ وزارت کشور هیئت وزیران در جلسه ۳۱ شهریور ماه ۱۳۲۷ بنا بپیشنهاد شماره ۲۹۸۹۰و۵۴۱۹۲ وزارت کشور تصویب نمودند از تاریخ صدور این تصویبنامه عوارض مشروحه زیر:
- ۱- از عمل قماش نخی وارده مصرفی شهر ۲۵ ریال
- ۲- از صندوق اجناس خرازی وچینی وبلور آلات وارده مصرفی شهر ۲۰ ریال
- ۳- از صندوق ادویه جات وعطاری بطور کلی آلات وارده مصرفی شهر ۱۰ ریال
- ۴- از یکصد کیلو فلزات مصرفی شهر ۵ ریال
- ۵- از صندوق میوه جات مرکبات وارده مصرفی شهر ۲ ریال
- ۶- از رطل خرما وارده مصرفی شهر ۴ ریال
- ۷- ازحلب شیره خرما وارده مصرفی شهر ۱/۵ ریال
- ۸- از بقچه رسیمان مصرفی ۱۰ ریال
- ۹- از عدل گرک وپنبه مصرفی شهر ۱۰ ریال
- ۱۰- ازهر صندوق قابون مصرفی شهر ۵ ریال
- ۱۱- از عدل چرم ساخته مصرفی شهر ۴ ریال
- ۱۲- از صد کیلو شکر آزاد مصرفی شهر ۳۰ ریال
- ۱۳- از صندوق چای آزاد مصرفی شهر ۱۰ ریال
- ۱۴- از دستکاه رادیو که وسیله برق شهر کارمیکند ماهانه مصرفی شهر ۱۰ ریال
- ۱۵- از باب گاراژ از گاراژدار مصرفی شهر ۲۵۰ریال
- ۱۶-از صد کیلو بادام کوهی وجفت مصرفی شهر ۰/۵ریال
- ۱۷- از نفر مسافر که وسیله اتومبیل باری ویا سواری ویا اتومیبل بخارج بهبان مسافرت می‌کند ۵ ریال وسیله گاراژ
تبصره – صدی ده درآمد عوارش بالا بمیظور اجرای قانون آموزش وپروش پس از برداشت صدی هشت بابت هزینه وصول باختیار فرهنک بهبهان گذارده می‌شود وصدی نود آن متعلق به شهرداری می‌باشد. تصویبنامه دردفتر نخست وزیر است از طرف نخست وزیر م- ۳۸۱۸ ازطرف نخست وزیر
شماره ۸۱۵۸ ۳-۷-۲۷
وزارت کشور
هیئت وزیران جلسه ۳۱ شهریور ماه ۱۳۲۷ طبق پیشنهاد شماره ۱۷۳۱۸ و۳۷۵۹۷ وزارت تصویب نمودند که ماده ۵ تصویبنامه شماره کشور ۱۹و۱۱و۱۳۲۶ دائر بوصول عوارض بوسیله شهرداری گرگان از وسائط نقلیه موتوری بشرح زیر اصلاح شود:
- از اتومبیلهای سواری اعم از شخصی وکرایه ماهانه پنجاه ریال از اتوموبیلهای باری واتوبوس اعم از شخص وکرایه ماهانه یکصد ریال بنفع شهرداری گرگان دریافت شود تصویب نامه دردفتر نخست وزیر است م-۳۸۱۴ ۳و۷و۲۷
وزارت کشور
هیئت وزیران در جلسه ۳۱ شهریور ماه ۲۷ طبق پیشنهاد شماره ۱۴۳۶ و۳۱۴۴۲ وزارت کشور تصویب نامه ماده ۲ تصویب نامه شماره ۲۲۴۸۲ –۱۷-۱۲-۲۳ (راجع باخذ ۲۰% نسبت بمال الاجاره ماهانه از پروانه‌های کسبه وپیشه وران بنام عوارض شهرداری بنفع شهرداری شهسوارالغاءشود. تصویبنامه در دفتر نخست وزیر است م- ۳۸۱۶ از طرف نخست وزیر