مذاکرات مجلس شورای ملی ۱ خرداد ۲۵۳۶ شاهنشاهی نشست ۹۹
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و چهارم | تصمیمهای مجلس | قوانین برنامه‌های عمرانی کشور |
مذاکرات مجلس شورای ملی
صورت مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی روز یکشنبه اول خرداد ۲۵۳۶ شاهنشاهی نشست ۹۹
مجلس ساعت نه صبح به ریاست آقای عبدالله ریاضی تشکیل شد.
فهرست مطالب:
- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل
۱ - قرائت اسامی غائبین جلسه قبل.
رئیس - اسامی غائبین جلسه قبل قرائت میشود.
(بشرح زیر خوانده شد)
آقایان: جعفربای- اسحقی کاهکش- اسحقی نژاد- اسدی- اعظمی- الداغی- ایلخانی- بارک زهی دکتر بروند- بزرگ زاده- بنکدار پور- بنی احمد- دکتر بهادری- پردلی- دکتر تجدد- تژده- جباری- چلاجور- حاتمی- خزیمه- خسروی- تولائی زاده- جاف- دکتر خطیبی- خورشید- ذوالفقاری- راشدی- رامبد- دکتر رشید یاسمی- رضوانی- دکتر رفعت- رهبر- ریگی- ساگینیان- سترک دره شوری- سعادت فرد- سعادت قدس نیا- دکتر سعید- سلیمانی سوادکوهی- سید کلال- سیدی- شهابی- دکتر شیروانی- منصور صادقی- طباطبائی- عطائی- دکتر عدل- محمد حسین غضنفری- قاسمی- دکتر فروزین- قراچورلو- قریشی- کاسمی- مافی- مجتبائی- دکتر محققی- محمودیان- مظهری- معتضدی- معینی قراگزلو- میرلاشاری- نظامی- نواب صفا- واحدی- یاسینی- آشوریان- اهری- جندقی- کریم بخش سعیدی- دکتر دادفر.
بانوان: افشار جعفری- آقایان- برومند- زاهدی- داودی- سلیلی- ضرابی- مشائی- نائینی طبا.
- بیانات قبل از دستور آقایان: دکتر اربابی اناری- سرهنگ زاده- چلاجور- دکتر مشیر
۲ - بیانات قبل از دستور آقایان: دکتر اربابی اناری- سرهنگ زاده- چلاجور- دکتر مشیر.
رئیس - نطقهای قبل از دستور را شروع می‌کنیم، آقای دکتر اربابی تشریف بیاورید.
دکتر پرویز اربابی اناری - جناب آقای رئیس، خانمها و آقایان، همکاران محترم، مطالبی را آماده کرده‌ام، در این چند دقیقه‌ای که در اختیارم هست باستحضار نمایندگان محترم برسانم.
شاید توجه به این نکات متضمن اقدامات مفیدی باشد برای مردم ما نکته‌ای که میخواستم سخنانم را با آن آغاز کنم مربوط است به اعضای هیئت‌های علمی کشورمان به طوری که مستحضر هستید در جریان تغییرات همه جانبه‌ای که در کلیه شئون مملکت ما ایجاد شده، دانشگاههای ما چه از نظر کیفی و چه از نظر کمی، توسعه چشم گیری داشته‌اند و در این توسعه استادان دانشگاه سهم ارزندهای دارند و خوشبختانه همیشه تلاش این گروه از افراد جامعة ما با عنایات خاص شاهنشاه همراه بوده و این طبقه همیشه مفتخر بوده‌اند به اینکه مسائلشان را شاهنشاه عزیز ما میدانند و همیشه دستورهای مفیدی برای رفاه حال آنها صادر می‌فرمایند، همانطوری که مستحضر هستید مطرح هر سال در کنگره آموزشی رامسر مسائل دانشگاهها مطرح میشود و در این کنگره‌ها همیشه شاهنشاه دستور فرموده‌اند که برای رفاه استادان دانشگاهها اقدامات اساسی انجام بشود.
البته در این مورد تلاشهای زیادی شده ولی بلحاظ دگرگونی وضع اجتماعی مملکت ما، این تغییرات باید دائمی باشد به طوری که زندگی، کوشش و فعالیت استاد دانشگاه با وضع جامعه ما تطبیق کند از آنجائی که در کمیسیون بودجه عضویت دارم همة ما دیدیم که دولت با حسن تدبیر برای اضافه حقوق کارمندان دولت تبصره‌هایی را همراه بودجه ارائه داد از آنجا که استادان دانشگاه و اعضای هیئت علمی مشمول قانون استخدامی نیستند قرار شد بعداً طی یک اقدام قانونی برای بالا بردن یا اصلاح و یکنواخت کردن حقوق دانشگاهیان نیز اقدام بشود. زیرا هم وزارت علوم و هم آقای نخست وزیر در نطقهای خودشان این قول را داده‌اند و از آنجا که بنده چند روز پیش در جلسه جامعة هیئت علمی دانشگاه تهران شرکت داشتم اعضای هیئت علمی می‌پرسیدند که این اقدام کی انجام خواهد گرفت؟ همة ما میدانیم امروز خدمات علمی قیمتش خیلی بالا رفته است یعنی اگر یک نفر متخصص و دانشمند در دانشگاه علاقه به کارهای علمی و آموزشی دارد مخصوصاً طبقة جوان اگر نتواند در سطح متعادل و آنطور که در شأن اوست از مزایای شغلی خود برخوردار شود به سوی بازار آزاد کشیده خواهد شد و این پدیده ایست که الان وجود دارد و ما در سالهای اخیر شاهد بودیم که تعدادی از استادان جوان کار تدریس و پژوهش را کنار گذاشتند و به بخش صنعت و سایر بخشها جلب شده‌اند از یک طرف تعداد جوانان ما زیاد میشود و تعداد زیادتری به دانشگاهها راه پیدا میکنند از طرف دیگر تعداد استادان ما نه تنها ثابت نمانده است بلکه رو به تقلیل است.
نکته‌ای که میشود به آن تکیه کرد اگر متخصصین و دانشمندان می‌خواهند از دانشگاه به بخش خصوصی بروند بهتر است که یک راهی پیدا کرد که بخش خصوصی را با دانشگاه تلفیق کرد و عوض اینکه استاد از دانشگاه خارج بشود و به بخش خصوصی برود بخش خصوصی به دانشگاه بیاید (صحیح است). در انتقادهائی که همکاران محترم هنگاه طرح در بودجه عنوان می‌کردند اغلب انگشت روی رقمهائی می‌گذاشتند که به مهندسین مشاور داده میشود در صورتی که ما در دانشگاههایمان تعداد کثیری متخصص و دانشمند داریم که می‌توان از آنها در برنامه‌های عمرانی بعنوان مهندس مشاور استفاده کرد، و این همان مطلبی است که مورد خواست و نظر شاهنشاه است یعنی علم و دانش را باید آورد در متن زندگی و در خدمت جامعه، یعنی اگر استاد خوب تدریس میکند خوب کتاب می‌نویسد بتواند در تخصص خودش کار عمرانی و ملی را هم در پهنة مملکت عملی کند که هم وضع مادیش بهتر شود و هم برای پیش بردن دانشهای تئوری خودش امکان پیدا کند، بعنوان نمونه اگر بخواهیم در شهر کوچکی آب تهیه کنیم باید مهندسین مشاور نظر بدهند در صورتی که در دانشگاه مهندسین مشاوری هستند که می‌توانند این کار را انجام دهند بنابراین تحقق این فکر که ما استادان دانشگاه و متخصصین رشته‌های مختلف را به طور فعال در کارهای مملکتی شریک بکنیم یک اقدام مؤثر و بسیار مفیدی خواهد بود (صحیح است) اما در این اوخر هم با خبر هستید که بامر شاهنشاه بانک فرهنگیان تشکیل شده است و خوشحالیم که شاهنشاه به طبقه معلم آنقدر توجه و عنایت دارند که در هر موردی اوامر بسیاری برای رفاه آنان صادر می‌فرمایند.
ازآنجائی که ماهیت کار اعضاء هیئت علمی دانشگاه با ماهیت کار آموزش و پرورش یکسان است بنده میخواستم این پیشنهاد را به آقای شادمان بدهم که با استدعا از پیشگاه همایونی اقداماتی بشود که دانشگاهیان نیز بتوانند از این رفاه بانکی برخوردار باشند هم وسعت عمل بیشتر خواهد بود و هم مشکل دانشگاهیان برطرف خواهد شد.
اما مسئله دوم راجع به اعزام دانشجو به خارج است در این چند ماه اخیر طبق معمول امتحانی شد برای اعزام دانشجو بخارج، ولی شنیدیم بخاطر تقلبهائی که شد امتحان لغو شد. الان تعداد کثیری از جوانان بلاتکلیف مانده اند، گویا وزارت علوم تصمیم گرفته است که از کسانی که قبول شده اند دوباره امتحان بکند و از مردوین امتحان بعمل نیاورد اگر یک امتحان واقعاً صحیح نبوده است پس رد شدن در آن نیز مفهومی ندارد. توجه به این مسئله بسیار حائز اهمیت است اما از نظر اقتصاد در سرمایه گذاری در آموزش ما بایدفکر اساسی بکنیم. آیا اعزام جوانان ایرانی به خارج مقرون به صرفه است یا آوردن استاد از خارج؟ بنده یک نمونه خدمتتان عرض میکنم در این اواخر در دانشگاه تهران یک سمپوزیوم بیوشیمی بود که سی نفر از دانشمندان طراز اول جهان از جمله برندگان جایزة نوبل به دانشگاه آمده بودند همراه این سمپوزیوم یک دوره کلاسهای درس متراکم برای دورهای تخصصی تشکیل شد و بنده با اعتقاد میگویم در این ۱۵ روز، کار سه ماه انجام گرفت ما باید اگر استاد نداریم، از خارج بیاوریم و از هر استاد برای ۳۰۰ یا ۴۰۰ نفر دانشجو استفاده کنیم و جوانان را بخارج نفرستیم بخصوص با توجه به مسائلی که از نظر ملی و میهنی برای ما مطرح است. مسئله دیگر که بنده میخواستم اینجا عنوان کنم مسئله آبهای معدنی کشور ما است. اکنون که هوا گرم میشود در تمام نقاط مملکت ما آبهای معدنی وجود دارد این ها موهبتهای طبیعی هستند و ما از آنها آنطوری که باید و شاید استفاده نمیکنیم. این آبها را از نظر ترکیبات شیمیایی نمیشناسیم میخواستم این فکر را اینجا ارائه دهم که آیا وقت آن نرسیده که یک سازمان آبهای معدنی در سراسر کشور به وجود بیاید که از نظر علمی و جغرافیائی و اقتصادی و جهانگردی و امثال آن این مسئله را بررسی کند. چون زندگی خانواده های ایرانی در حال بهبود است. واقعاً هم حق دارند در تعطیلات تابستان از این آبهای معدنی استفاده کنند. حقیقتاً پاره ای از این آبها از نظر بیولوژی و سلامتی مردم در دنیا بی نظیر است ولی اغلب میبینیم آبهای معدنی تحت اختیار وزارت نیرو است و چون جهانگردان به آنجا میروند وزارت اطلاعات و جهانگردی هم دخالت میکند و چون حفظ محیط زیست هم باید بشود دستگاههای مربوطه نیز دخالت میکنند ضمناً امور بهداشتی هم مطرح است ناچاراً وزارت بهداری و بهزیستی هم دخالتهائی دارد و این دخالتهای ناهم آهنگ منجر به این میشود که از این آبهای معدنی استفاده کامل نشود بعنوان نمونه در حوزه انتخابیه بنده در دامنه های سبلان در مشکین شهر یک چشمه آب معدنی بسیار ارزنده ای هست که متأسفانه پارسال به دلیل عدم تفاهم و اختلاف نظر های موجود بین مقامات مسئول، این آب را بعلت بهداشتی نبودن بستند و بلااستفاده ماندن آن به اقتصاد مردم منطقه لطمه زد من اینجا لازم میدانم از تصمیم قاطع و بسیار منطقی استاندار آذربایجان شرقی تیسمار سپهبد اسکندر آزموده تشکر بکنم که با تصمیم قاطع این مشکل را حل کردند و مردم هم متشکر هستند در پایان عرایضم میخواستم از جناب هویدا نخست وزیر تشکر بکنم برای حسن تدبیر و حساسیت بسیار قابل احترامی که به یک از مشکلات حوزه انتخابیه من قایل شدند بودجه قابل توجهی برای آب آشامیدنی مشکین شهر دستور دادند تأمین شود و نیز از جناب حکمت وزیر نیرو بخاطر سرعت عمل و تصمیم منطقی که در این مورد گرفتند از طرف مردم تشکر میکنم و تقاضا دارم اکنون که بودجه کافی تأمین گردیده است آب مشروب مشکین شهر با اجرای کامل طرح چشمه سارهای کرکری میسر شود چون به دلیل نامساعد بودن شرایط جوی فصل ساختمان در شهرستان مشکین شهر کوتاه است لذا حداکثر استفاده از شرایط جوی مساعدی که در ماههای تابستان وجود دارد عملیات اجرائی طرح فوق هر چه زودتر آغاز شود.
- بیمارستان ۲۵ تختخوابی شیر و خورشید مشکین شهر به هیچ وجه جوابگوی نیازهای درمانی منطقه نمیباشد لذا توسعه و تجهیز آن مورد درخواست شدید مردم میباشد.
- جوانان مشکین شهر آرزومینمایند که خانة جوانان و اماکن و وسایل ورزشی و سینما در دسترس داشته باشند.
- ایجاد دانشسراهای مقدماتی پسران ودختران و نیز استقرار یک شعبة از دانشگاه آزاد ایران در مشکین شهر مورد تقاضای مردم میباشد.
- تسریع در عملیات ساختماتی راه اهر- مشکین شهر و آغاز ساختمان راه مشکین شهر و آبهای گرم معدنی دامنه های سبلان از خواسته های مکرر مردم میباشد.
- استقرار صنایع مصالح ساختمانی مانند کارخانه های آجر آهک و صنایع کشاورزی از نیازهای مبرم مردم منطقه مشکین شهر میباشند.
در خاتمه لازم میدانم از حسن توجه جناب آقای دکتر ضیاءالدین شادمان وزیر مشاور و معاون پارلمانی نخست وزیر به مسائل شهرستان مشکین شهر قدردانی نمایم. از حسن توجهتان متشکرم(احسنت)
رئیس- آقای تژده بفرمائید.
سرهنگ تژده- بنام خداوند بخشنده مهربان و بنام نامی اعلیحضرت همایون شاهنشاه آریامهر جناب آقای رئیس، نمایندگان محترم با قلبی آکنده از مهر شاه و وطن و با اعتقاد و ایمان کامل خداوند بزرگ را ستایش میکنم که وجود مقدس و مبارک اعلیحضرت همایون شاهنشاه اعلیحضرت همایون شاهنشاه آریامهر و علیاحضرت شهبانوی نیکوکار و والاحضرت همایون ولایت عهد وخاندان جلیل سلطنت پهلوی را حافظ و به ملت ایران ارزانی بخشیده تا با اندیشه‌های تابناک و رهبری خردمندانه و دلسوزی و علاقمندی همچنانکه به چشم میبینیم موجبات سعادت و آسایش و ترقی و تعالی و افتخار و غرور ملت ایران را فراهم و مجد و عظمت ایران باستن را تجدید و ایرانی آباد و ملتی آزاد با حیثیت و شخصیت ممتاز بین المللی و غرور آفرین به جهان و جهانیان نشان داده‌اند (صحیح است).
و نیز از درگاه با عظمت الهی و پیشگاه ائمه اطهار بقاء عمر و عزت اعلیحضرت همایون شاهنشاه آریامهر سعادت و سلامت وجود علیاحضرت شهبانوی گرامی و برومندی و شادکامی والاحضرت ولایتعهد نوچشم ملت ایران را استغائه می‌نماید و از طرف اهالی وعشایر شاهدوست و میهن پرست وغیور وسلحشور حوزه انتخابیه خود شهرستان ممسنی مأموریت دارد که در مقابل نام با عظمت رهبر خردمند و عالیقدر ایران و خاندان جلیل سلطنت پهلوی سر تظعیم و تکریم فرودآورده در ساحت مقدس مجلس شورای ملی مراتب حق شناسی و قدردانی و آمادگی آنان را برای هر گونه فداکاری و جانبازی در راه عظمت و استقلال شاهنشاهی ایران به پیشگاه مبارک شاهنشاه آریامهر رهبر خردمند و بشر دوست و آزادی بخش و عدالت گستر ایران تقدیم دارد (احسنت).
اجازه بفرمائید قبلاً قسمتی از فرمایشات شاهنشاه را از کتاب انقلاب سفید قرائت کنم.
- «آنهائی که تا هنگام انقلاب رعیت نامیده می‌شدند از شریفترین و اصیل ترین افراد کشور بودند که با دسترنج خود و با حاصل تلاش شبانه روزی خویش مملکت را نان می‌دادند و متأسفانه نه تنها خود از حاصل این دسترنج جز سهم ناچیزی نمی‌بردند بلکه غالباً از حقوق حقه انسانی بشری خویش نیز سهمی به همین اندازه ناچیز داشتند.
- من قلباً احساس می‌کردم که بعنوان رئیس مملکت مسئول سرنوشت این توده عظیم محرومین کشور هستم ومیباید آنها را از وضع ناگوار قرون وسطائیشان بیرون بیاورم».(احسنت)
هم اکنون به همه نمایندگان محترم ملت مژده می‌دهم و به جهانیان اعلام میکنم نهال انقلاب شاه و ملت در شهرستان ممسنی دارای ریشه‌ای بس عمیق و تنومند و ثمر بخش گردیده است و با اجرای اصول انقلاب در منطقه‌ای وسیع و پهناور که یکصدو سی و پنج هزار جمعیت دارد و یکنفر صاحب یک وجب زمین نبود و اجازه غرس یک اصله نهال نداشت بلکه از سایر مزایای بشری محروم بود همه دارای آب و زمین و خرده مالک شده‌اند و این منطقه نمونه ایست از اثرات درخشان و ثمرات انقلاب شاه و ملت در کشور عزیزمان که با اجرای اصل اول انقلاب و با تشکیل شرکتهای تعاونی و روستائی و شرکتهای تعاونی تولید و تأسیس بانک تعاونی کشاورزی وتشکیل خانه‌های انصاف و شورای داوری و خانه‌های فرهنگ روستائی و انجمنهای ده و شهر وشهرستان و تأسیس درمانگاه و استقرار سپاهیان، بهداشت، دانش، ترویج و تأسیس بیش از ۳۷۰ واحد آموزشی از کودکستان و مدرسه عشایری و دبستانهای سپاه دانش، مدارس راهنمائی و دبیرستان وهنرستان صنعتی تحول و دگرگونی عمیقی در اوضاع اقتصادی، سیاسی، اجتماعی، آموزشی، بهداشتی این منطقه عشایرنشین که قبل از انقلاب محروم بوده اندبه وجود آمده است.
در منطقه‌ای که تعداد دبستان و واحدهای آموزشی آن قبل از انقلاب انگشت شمار بوده است هم اکنون در حدود سی هزار از نوجوانان آن از سطح کودکستان تا دبستان و دبیرستان و هنرستان تحصیل میکنند و هزاران نفر به دانشسرای عشایری راه پیدا نموده و به حرفه مقدس آموزگار عشایری در اقصی نقاط مملکت مشغول خدمت و صدها نفر به دانشگاههای مختلف کشور وراد و مشغول تحصیلات دانشگاهی میباشند و اکثر مردم به احداث باغ و غرس نهال و عمران و آبادی پرداخته و دارای زندگی مرفه، اتومبیل، رادیو، تلویزیون، آب لوله کشی سالم روشنائی برق و از همه مهتر صاحب شأن و شخصیت و حیثیت انسانی و از آزادی وامنیت کامل برخوردار گردیده‌اند با عرض اینکه احساسات شاه دوستی و میهن پرستی از نیاکان با فروجاه خود بارث برده‌ایم و با خون هر فرد ایرانی عجین گردیده است این همه افتخار و سربلندی و آسایش و خوشبختی که از مواهب و نعمات و برکات انقلاب نصیب ملت ایران شده است موجب قدرشناسی و سپاسگذاری شبانه روزی ملت از رهبر عالیقدر و طراح انقلاب میباشد (صحیح است).
و اینان همانهائی هستند که وضعیت زندگی شان در قبل از انقلاب با فرمایشات شاهنشاه اشاره شده است در اینجا یادآور می‌شوم که از همه مسئولین اجرائی استان که در اجرای اصول انقلاب و ترقی و پیشرفت منطقه سهمی دارند تشکر میکنم و نیز ازجناب آقای دکتر فروحبخشیان وزیر محترم و فعال و قاطع راه و ترابری که نسبت به ساختن یکی از راههای فرعی این منطقه بنام راه جاوید لله که اهمیت حیاتی واقتصادی برای ساکنین بیش از ۵۰ روستا دارد همت گماشته‌اند و با واگذاری ۷۰ میلیون ریال اعتبار به استان فارس اکنون مشغول ساختن آن هستند از طرف خود و اهالی تشکر میکنم و توفیق ایشان را از خداوند بزرگ در اجری منویات مقدس شاهنشاه و خدمت به مردم آرزو دارم و نیز خود را موظف میدانم از حسن رفتار و مردم داری و فعالیت و علاقه مندی و مدیریت جناب آقای دکتراسدالله نصر اصفهانی استاندار محترم فارس که با مدیریت بسیار صحیح ادارات کل استان را در پیشبرد کارهای عمرانی هم آهنگ نموده و با تلاش شبانه روزی در سطح استان در اجرای منویات مقدس اعلیحضرت همایون شاهنشاه عشق می‌ورزد (مهرزاد- صحیح است) تشکر و سپاسگذاری کنم.
استاندار فارس در دو ماهه اول سال دو مرتبه به معیت مدیران کل استان از منطقه نورآباد و ممسنی و بخش ماهور لیلاتی و دهستان کوهستانی و سرسبز و خرم دشمن زیاری بازدید بعمل آورده‌اند و توجه و علاقه خاص در رفع مشکلات ونیازمندیهای مردم فارس خاصه شهرستان ممسنی دارند احداث جاده‌های فرعی و تسریع در اجرای طرحهای خاص ناحیه‌ای و جبران عقب ماندگی‌ها و بازدید از نقاط دور افتاه سبب شده است که اینجانب و مردم فارس توفیق بیشتر خدمتگذاری ایشان را نسبت به شاهنشاه و مردم فارس آرزو کنیم (احسنت).
در بازدید جناب آقای استاندار فارس از منطقه سه چیز قابل توجه و جلب نظر می‌کرد که هر بیننده و هر فرد ایرانی پاکسرشت را غرق در غرور و شادی و افتخار می‌نمود که قابل تحسین و ستایش است یکی ابراز احساسات پرشوراهالی نستب به رهبر خردمند ایران و خاندان جلیل سلطنت پهلوی که با رقص و پایکوبی و سوارکاری در طول مسیر که با فریاد جاوید باد شاهنشاه همراه و در کوهستانها طنین انداز بود و همه با کمال شور و شوق از استاندار فارس تقاضا داشتند که مراتب جانبازی و حق شناسی آنان را بشرفعرض اعلیحضرت همایونی برسانند دیگری احساسات شدید نوجوانان مدارس عشایری نسبت به رهبر عالیقدر مملکت و نحوه آموزشی که فرا گرفته‌اند و طرز پرورش غرور ملی و روح شهامت این نوجوانان و تسلط آنان بر حفظ و یاد داشتن تاریخ درخشان ایران و جغرافیای کشور عزیز و حفظ اشعار شعرای قدیم و معاصر و خواندن انواع سرودهای ملی و میهنی و آموزش سیاسی بود که با تخته سیاه و گچ در سایه درختان بلوط یا زیر چادرهای خود آماده هر گونه آزمایش و پرسش بودند که نه تنها مدیر کل آنان محمد بهمن بیگی از این خدمت صادقانه خود احساس غرور و آرامش و سرافرازی می‌کرد بلکه همه همراهان آقای استانداری را به تحسین و تمجید برانگیخته بود.
سوم الطاف و عنایات خداوندی که از درگاه با عظمت و پررحمتش بارانهای مداوم نازل و خوبی محصول اعم از زراعت آبی و دیم و مراتع باعث شادی و سرور عموم کشاورزان و دامداران گردیده است.
در خاتمه با عرض تشکر از جناب آقای دکتر سید ضیاءالدین شادمان وزیر محترم مشاور و معاونت پارلمانی جناب آقی نخست وزیر و جناب آقای دکتر آگاه معاون محترم پارلمانی وزارت کشور و جناب آقای باقرنمازی معاون محترم عمرانی وزارت کشور خواهشمند است در تصویب طرح جامع عمران ممسنی که مدت ۵ سال است تعقیب و با نظر کارشناسان سازمان برنامه و بودجه و مدیران کل استان که نمایندگی وزارتخانه‌های مربوط را داشته‌اند و مورد تأیید دو استاندار فارس و وزارت کشور واقع گردیده و به وسیله دفتر برنامه و بودجه استان فارس تنظیم گردیده است اقدام شایسته و سریع مبذول فرمایند جاوید شاهنشاه پاینده ایران (احسنت).
رئیس - آقای چلاجور بفرمائید.
رضی چلاجور- مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی، همکاران گرامی، دشتهای سرسبزو خرم، زمینهای بارور و سخاوتمند رودخانه‌ها و جویبارهای زیبا و کشتزارهای پربرکت و جبال مرتفع و جنگلهای انبوه از سالها پیش از وقتی که زمان به یاد دارد در استان مازندرن و گیلان جلوه خاص بخشیده استانهایی که مردمش بر گندمزارها و شالیزارها و کشتزار و باغاتش تکیه میکنند استانهائی که کشاورزی و دامداری رکن اصی و اساس زندگی مردم آن بوده است تا سالها پیش چنین بوده ولی قدرت اراده رضا شاه کبیر سبب شد که صنعت در کنار کشاورزی قرار گیرد از این رو کارخانه‌های متعدد در گیلان و مازندران پای گرفت بسیار می‌پندارند که کشاورزان این دو استان چشم به آسمان دوخته‌اند زمینهای زراعتی را شخم می‌زنند تا باران ببارد و زمینها سیراب و کشتزارها بارور شوند این تصوری است که بعضی‌ها دارند در صورتی که این دو استان از نعمت آب برخوردار است و با توجه و سرمایه گذاری و آموزش دولت می‌تواند بیش از نیمی مایحتاج کشور را فراهم آورد (صحیح است).
شاهنشاهی عالیقدر در تعقیب اقدامات ناجی ایران تمامی معیارهای کهنه و باطل را در هم کوبیدند و دگرگونی خاصی در کلیه شئون مملکت پدید آمد استانهای شمالی ایران چون نقاط دیگر کشورمان با گامهای سریع در زمانی بسیار کوتاه به ترقیات و پیشرفتهای شگرفی نائل آمد مورخی می‌نویسد:
استان گیلان و مازندران استانی هستند که در و دیوارش سبز و خرم است ولی سبزی خوردن ندارد استانهائی هستند که از آسمانش آب به زمین می‌بارد ولی آب خوردن ندارد به همت شاهنشاه آریامهر استانهای مزبور از نعم آب لوله کشی برق و مدرسه برخورداند چرخهای عظیم صنعت به فرمان شاهنشاه و همه خواهی مردم به گردش درآمد تراکتور آواز دل انگیز سعادت و خوشبختی را در گوش مردم این سرزمین طنین انداز کرده است دیگر، گاو یکه تاز میدان نیست تراکتور است که خفته را بیدار کرده بارها به شمال رفته‌ام کودکی، خدمت دبیری را در شهرستانهای… گذارندم ولی این بار گیلان و مازندارن طراوت و خرمی دیگری داشت و وضع بهتری. بوی بهار نارنج و بوی باغات به مشام می‌رسید همه در تلاش بودند باغداران شمال بالاخص حوزه انتخابیه‌ام تقاضا داشته که محصول کشاورزان این منطقه در سال جاری به حد وفور است دولت در جراید اعلام داشته است که ۱۲۰ هزار تن مرکبات خریداری خواهد شد باغداران نوشهر و چالوس و سایر شهرستانهای گیلان و مازندران از دولت خدمتگذار انتظار دارند که سطح خرید بیشتر شود و محصولات سایر شهرستانهای گیلان و مازندران نیز از طریق دولت ابتیاع گردد.
- راه نداشتیم و امروز فرودگاه داریم. روستاها در تاریکی به سر می‌بردند ولی امروز روشن است. مدرسه نبود امروز همه جا از نعمت مدارس برخورداریم.
در یک فرصت کوتاه بخش کلاردشت و موقعیت اقلیمی آن را به استحضار میرساند منطقه سرسبز و خرم کلاردشت که به مثابه کاسه زمرد است دو رودخانه پربرلکت سردآبرود به زیبائی و افسون افزوده است مساحت تقریبی ۱۱۰۰۰ هکتار در قیمتی از ارتفاعات تائب کلا، مکارود، تهی دره، رود پارک، اجابیت، لاهو، اسفند کلا، کلمه، سرکا، چلاجور، گوهر کلا، پیشم بور قرار گرفته است در ارتفاعات مذکور پوشیده از مراتع و جنگلهای انبوه است انواع حیوانات شکاری مانند قوچ و میش و کل و بز و گوزن و از حیوانات وحشی مانند خرس و خوک و گرگ در دامنه‌های پائین تر آن کبک، قرقاول و بلدرچین بحد وفور یافت میشود رودخانه حفاظت شده سردآبرود از نظر مواد غذائی درجه حرارت مقدار اکسیژن و وجودجان پناه استعداد و آمادگی لازم برای زیست ماهی قزل آلا را دارد بعلت آزاد اعلام شدن در گذشته مورد تجاوز و دستبرد قرار گرفته بود و مقدار ماهی آن نقصان یافت اخیراً با حفاظتی که شده است و مراقبتهائی که بعمل آمده بدیهی است بیشتر شده است.
فرم و اسکلت ظاهری قزل آلای بومی رودخانه سردآبرود که تعدادی از آن نیز در آبگیرهای مصنوعی کوچکی توسط آقای مهندس طالقانی جمع آوری و به طور طبیعی پرورش میابند زیبا و تماشائی است و با حداکثر ۳۰ سانتی متر قد تشکیل و از نظر طعم گوشت نیز به طوری که استفسار گردید گروهی از صیادان اسپرتیو آمریکائی که در گذشته ازاین رودخانه قزل آلا صید نموده‌اند آن را با غزل آلای رودخانه می سی سی پی برابر ساخته ا ند بنابراین انجام اقدامات تجربی توأم با سایر فعالیتهای لازم به منظور تکثیر قزل آلای این رودخانه مذکور را دولت مورد توجه قرار دهد بسیار استفاده خواهد داشت (صحیح است) جلوگیری از شکار و صید حیوانات و پرندگان موجود در منطقه در آینده سرشار از وحوش و پرندگان و سایر مواهب طبیعی خواهد بود که قابلیت بهره برداری بسیاری را می‌توان انتظار داشت و به هر تقدیر از جمله اقداماتی که صدور دستور اجرای آن جنبه ضروری دارد جلوگیری از صید زنده بلدرچین این ناحیه میباشد در پایان با اعلام اینکه کلاردشت منطقه‌ای است سرسبز و خرم و با آب کافی از جاده مناسبی برخوردار نیست در خاتمه استدعا دارم از وزیر محترم راه که نسبت به اسفالت عباس آباد به کلاردشت و مرزن آباد به کلاردشت اقدام لازم بعمل آید از جناب وزیر کشاروزی می‌خواهم که دستورفرمایند که جاده‌ای که اداره جنگل کاری از مرزان آباد به کنار دریاچه چلاجور کشیده شده است عریض شود تا افرادی که برای سیاحت به کنار دریاچه چلاجور میروند با اشکال روبرو نشوند و همچنین اطلاع دارند آقای مهندس بدیعی که تیم پرتوان جنگلبانی و جنگل کاری هکتارها زمین را در اطراف دریاچه درخت نشانده است و بر زیبائی و طراوت منطقه افزوده است چون درختان بزرگ شده‌اند احتیاج به آب ندارند دستور فرمایند آب مزبور در اختیار روستاهای سنارعلیا و سفلی قرار گیرد از جناب وزیر راه و جناب مهندس مترجمی و مسئولان راه چالوس نهایت امتنان و سپاسگذاری را دارد و از جناب ایشان هم می‌خواهم نسبت به اسفالت جاده کجور که از دو آب مرزان آباد شروع میشود و به المده منتهی میشود و مناظر طبیعی جالبی دارد بعلت صعوبت راه سیاحان و افراد توریست دچار اشکال می‌شوند جاده مزبور که یکی از بهترین یادگارهای رضا شاه کبیر است مورد تقاضا است. از وزیر محترم نیرو و معاونین محترم و تیم پرتوان وزارت نیرو در مازندران و حوزه انتخابیه‌ام متشکرم. کجور منطقه‌ای است زیبا و دیدنی با کشتزارهای وسیع و یونجه کاری و باغات فراوان از نعمت روشنائی بی بهره است بذل توجه و عنایت در زمینه برق و روشنائی استدعا میشود و همچنین توجه وزیر محترم کشاورزی را در کمک ومساعدت به دامداران این منطقه جلب می‌نماید. پلهای سراسر شمال منافذی داشته است که آب از آن خارج می‌شد متأسفانه در تعمیر و مرمت پلها منافذ مسدود شده‌اند و آب باران جمع میشود و موجبات ناراحتی عابر و انهدام پل را فراهم می‌سازد توجه مسئولان را در رفع این نقیصه جلب می‌نماید در گفت و شنودی که با فرهنگیان شهرستانهای شمالی داشتم همه شاکر بودند تشکر می‌کردند از فرمان مبارک شاهنشاه دایر بر تأسیس بانک معلمان و دورد می‌فرستادند به شاهنشاهی که همیشه فرهنگیان را مورد عنایت قرار داده‌اند توفیق وزیر آموزش و پرورش را در اجرای اوامر شاهنشاه آرزو می‌نماید در خاتمه از مسئولان امور و نمایندگان محترم که بعرایضم توجه فرمودند متشکرم جناب دکتر شادمان مستحضرند که درمورد نصب پیاده رو در طرفین پل چالوس قبلاً تقاضا گردیده بود و پاسخ هم داده شد که قریباً اقدام خواهد شد متأسفانه تاکنون اقدامی نشده و روزی نیست که حادثه رخ ندهد زیرا مدارس چالوس در قسمت شرقی پل قرار گرفته و ازدحام دانش آموزان و عابرین مشکلاتی برای رانندگان وسایط نقلیه فراهم می‌سازد بذل توجه فوری مورد استدعا است.(احسنت)
رئیس - آقای دکتر مشیر بفرمائید.
دکتر مشی ر- جناب آقای رئیس، همکاران محترم، امروز در آستانه چهلمین روز درگذشت آزاد مردی هستیم که وظیفه خود میدانم بنام حق شناسی و برای بزرگداشت مردی که در سالیان دراز نماینده مجلس شورای ملی بوده است و بیش از پنجاه سال یک راه ثابت و مستقیمی را انتخاب کرده است. چند کلمه صحبت و تجلیلی بعمل بیاورم (احسنت) مرحوم نوبخت در گذشتش برای مملکت ضایعه‌ای بود در عصری که باید ما به دنبال افراد با فضیلت بگردیم و این افراد و مکتب را تقویت کنیم از دست دادن این مردان بزرگ حقاً ضایعه بزرگی به شمار می‌رود و باید گفت همان مطلبی که به مناسبت فوت شهید بلخی گفته شده بود:
- کاروان شهید رفت از پیش وان من رفته گیر و می اندیش
- از شمار دو چشم یک تن کم و از شمار خرد هزاران بیش
مرحوم حبیب الله نوبخت در ۸۴ سال قبل در شیراز متولد گردیده از طرف پدر آن مرحوم بخاندان نوری‌ها و از طرف مادر به مرحوم ملا علی اصغر که عارفی وارسته بوده نسبت داشته است. نوبخت ایام کودگی را در مکتب ملا محمد زمان به تحصیلات مقدماتی پرداخته و سپس در سن ۱۵ سالگی در محضر شیخ جعفر محلاتی به تحصیلات علوم قدیمه مبادرت ورزیده و پس از ۵ سال به اتفاق پدر و مادر به کربلا معلا مشرف می‌گردد و در آنجا در مکتب مرحوم شیخ زین العابدین و مرحوم ملا کاظم خراسانی تلمذ نموده و سرانجام به درجه اجتهاد نائل می‌گردد پس از شروع جنگ بین الملل اول مرحو شریعت شیراز با ماهی ۶ تومان شروع به تدریس میکند ملاحظه بفرمائید در گذشته تعلیم و تعلم و مسئله آموختن و تربیت بزرگترین آرزوی هر انسان، انساندوستی بوده و ما بخاطر میاوریم معلمین خودمان را در گذشته که با چه شور و شوقی تمام هم و غم وفکرشان را صرف تعلیم و تربیت ابنای وطن می‌کردند بدون اینکه توقع اضافه کار ومزایا و یا فوق العاده و غیره داشته باشند (احسنت) و بعد آن مرحوم در مدرسه حیات که متعلق به پدر مرحوم آزادی که چندین دوره نماینده مجلس شورای ملی بوده شروع به تدریس میکند و بعد از چند سال بالاخره مدرس دارالمعلمین شیراز می‌گردد وبعد به ریاست مدرسه مؤیدی منصوب میشود مرحوم نوبخت در شیراز به انتشار روزنامه‌های بهارستان و دنیای ایران و گل آتشین پرداخت و این ایام مصادف میشود با قیام سردودمان پهلوی سردار بزرگ ایران اعلیحضرت رضا شاه کبیر، از همین زمان است که نوبخت جزء مریدان سردودمان پهلوی در می‌آید و تا دم مرگ این راه را تغییر نداد، بودند کسانی که بعد از شهریور ۲۰ تمام الطاف آن شاهنشاه را فراموش کردند حتی از پشت این تریبون اهانتهائی به رضا شاه کبیر کردند ولی برای اینکه پرده دری نشود از کسی نام نمی‌برم، به هر حال آن مردم به زندان رفت یک حرف زد و آن حرف سردار بزرگ ایران رضا شاه کبیر بود این قبیل افراد قیمتی برای آنها نمی‌شود قائل شد (صحیح است) همچنانکه مرد دیگری به نام مختاری وقتی تحت تعقیب قرار گرفت و محکوم هم شد، باز هم از رضا شاه کبیر تجلیل کرد، به هر حال آرزو می‌کنیم افراد با شرف و با فضل در مکتب ایران پرورش یابند و خوشبختانه در عصر رستاخیز هم امکان پرورش این افراد بزرگ وجود خواهد داشت جناب دکتر عاملی، همکار محترم در ۴۰ روزقبل آنچه را که راجع به اوصاف این مرد شریف بود بیان داشتند وبنده فکر میکنم بعد از بیانات ایشان مجلس مستغنی باشد، از دیدار که با مرحوم نوبخت قبل از درگذشتش داشتم، خواستم چند کلمه به استحضار نمایندگان محترم برسانم، جناب دکتر وحید نیا نماینده سابق مجلس شورای ملی و مدیر مجله وحید که چه درخدمت به مجلس و چه درمجلة خودشان به این مملکت خدمت کرده‌اند، روزی به من متذکر شدند که مرحوم نوبخت بیمار است من از ایشان تقاضا کردم عیادتی کنم باتفاق دکتر وحید نیا، به منزل آقای نوبخت رفتم. توجه بفرمائید کسی که سالیان دراز نماینده مجلس شورای ملی بوده کسی که بیش از ۱۴۰ جلد تألیف معروف دارد و شاهنامه معروف و پهلوی نامه نوشته، در یک آپارتمان بسیار کوجک که به هیچ وجه یک کارمند معمولی هم نمی‌تواند در آن زندگی کند، زندگی می‌کرد وی از استغنای طبع وبلند نظری بی حد برخوردار وقتی که ما آنجا رفتیم تشخیص دادیم ایشان از نظر مادیات عری وبری، ولی از لحاظ معنویات مملو از بود جز رضا شاه کبیر و بزرگداشت خاطره آن مرد بزرگ حرفی نمی‌زد و گله‌ای هم نداشت و ما اطلاع پیدا کردیم که هزر و هشتصد تومان حقوق بازنشستگی میگرفته و آن آپارتمانی که در آن زندگی می‌کرد حدود ۷۰۰، ۸۰۰ تومان اجاره اش بود در آن موقع و تازه از او می‌خواستند که یا اضافه و یا تخلیه کند و بعد از آنکه آن روز صحبت کردیم و شنید که فسا حوزه انتخابیه امروز من که حوزه انتخابی دیروز آن مرحوم بود در حال پیشرفت است، آرزو داشت که یک روز به اتفاق به فسا برویم و ما در اردیبهشت ماه امسال قرار مسافرت گذاشته بودیم افسوس که طبیعت این فرصت را به او نداد (نمایندگان- خدا رحتمش کند) خدمت جناب رئیس شرحی حضورشان نوشتم که این شرح الان در اختیارم نیست و استدعا کردم که این مطالب را بعرض شاهنشاه آریامهر و یا به اطلاع جناب آقای نخست وزیر برسانند تا مردی که این همه خدمت به ملت کرده است در دم واپسین با این وضع زندگی نکند. اما عمر آن مرحوم کفاف نداد و به هر حال درگذشت، همه ما راهی دیار ابدیت می‌شویم باید از گذشتگان تجلیل کنیم تا سرمشقی باشد برای فضلای مملکت در آینده، مرحوم نوبخت ظاهراً تألیفاتی داشته است که باید به چاپ میرسیده و وصیت کرده بود که پهلوی نامه اش چاپ شود و از محل حق التألیف آن به مصرف تعمیر مقبره اش برسد. برای بازماندگان آن مرحوم صبر جمیل آرزو می‌کنیم و امیدوارم که خداوند به همه خدمتگذاران مملکت توفیق بدهد که همه از لحاظ نیک نامی سرانجامی چون نوبختها داشته باشند.(احسنت)
اما چند کلمه خواستم راجع به حوزه انتخابیه خودم عرض کنم و بنده معمولاً در این مسائل کمتر صحبت میکنم و ترجیح می‌دهم حضوراً با وزراء و مسئولین محترم جهت رفع مشکلات از نزدیک تماس بگیرم ولی حالا عرض میکنم با کمک دولت و همت مردانه جناب آقای دکتر فرهنگ مهر، رئیس دانشگاه پهلوی شیراز، فسا صاحب دانشکده پزشکی و مدرسه عالی پرستاری شده و مقدمات تشکیل دانشکده کشاورزی هم فراهم گردیده، من از جناب آقای معاون وزارت علوم خواهش میکنم ترتیبی داده شود که در فسا شعبه دانشگاه تربیت معلم تأسیس شود بعضی اوقات حضوراً که صحبت میکنم قول مساعد می‌دهند ولی وقتی روی کاغذ می‌آید نقض قول میکنند، امیدوارم از این ببعد قول و فعل مسئولین یکی باشد مخصوصاص وزرای محترم وقتی که کتباً تعهدی کردند دیگر نباید آن را نقض نمایند مطلب دیگر راجع به تلفن کاریراست که جناب دکتر شادمان از جریان آن مستحضر هستند و نامه رسمی هم از طرف وزیر محترم پست و تلگراف و هم از طرف جناب آقای نخست وزیر نوشته شده است که امسال ما تلفن کاریر داریم ولی ناگهان وعده از امسال به سال بعد موکول شد مردم از من می‌خواهند که آیا این وعده هائی که داده‌اند چه شده است و چرا قولی می‌دهید و عمل نمی‌کنید در این حالت تکلیف مردم چیست، این است که تقاضا میکنم توجه بیشتری به خواسته مردم فسا بفرمائید تا از رفاه بیشتری برخوردار و دراسرع وقت مسئله تلفن کاریر حل شود. دیگر مسئله تأمین برق است که در رأس وزارت نیرو کسی قرار گرفته است که به مصداق ولدالعالم نصف العالم پدر ایشان چند دوره نماینده فسا بوده‌اند و مردم انتظار دارند که ایشان آن نقایص را که در برق و آب فسا مطرح است برطرف بکنند راجع به محل کارخانه برق اضافی ۳۵۰۰ کیلوواتی که به فسا اختصاص دارد نمیدانم شوخی است یا جدی که بنده شنیدم استاندار بوشهر از حمل آن به فسا مخالفت کرده اگر اینطور باشد باید استاندار توبیخ بشود چون این رفتار اعمال قدرت است در برابر دولت و باید این مسئله به همة استانداران تذکر داده بشود که توقیف اموال بخش عمومی و یا خصوصی و اعمال قدرت جرم و مطابق قوانین جزائی هم مجازات دارد انشاءالله که چنین مسئله‌ای درست نباشد مسئله دیگر راجع به آب آشامیدنی فسا است که متأسفانه با کمبود روبروست و من میخواستم خواهش بکنم که در رفع این کمبود اقدامی بشود، مطلب دیگر راجع به واگذاری زمینهای سازمانهای دولتی به شرکتهای تعاونی کارکنان فرهنگ و کارمندان دولت است، فسا از لحاظ اراضی دولتی مستغنی است و کیلومترها زمینهای مرغوب دارند که یا جزو منابع طبیعی است یا اصولاً متعلق به دولت است چه بسیار با ارزش و مرغوب ولی برای این کارمندان زمینهائی را پیشنهاد میکنند که به دردشان نمی‌خورد و من خواستم خواهش کنم اراضی بهتری چه در شمال، چه در جنوب، چه در شرق و یا غرب فسا برای ساختن خانة فرهنگیان در نظر گرفته شود، مسئله دیگر، موضوع اسفالت راه هست.
رئیس - آقای دکتر مشیر وقت جنابعالی تمام شده است.
دکتر مشیر - بسیار خوب بنده راجع به این مطلب و مسئله کشاورزی هم که در کلیات میخواستم با حضور آقای وزیر کشاورزی صحبت کنم موکول به آینده می‌نمایم (احسنت).
- تصویب صورت جلسه روز سه شنبه ۲۷ اردیبهشت ماه
۳ - تصویب صورت جلسه روز سه شنبه ۲۷ اردیبهشت ماه.
رئیس - نسبت به صورت جلسه روز سه شنبه هفته گذشته نظری نیست؟(اظهاری نشد) صورت جلسه تصویب میشود.
- طرح و تصویب گزارش یک فوریتی کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری راجع به تجدید سازمان کشاورزی کشور و تأسیس وزارت کشاورزی و عمران روستائی و ارسال به مجلس سنا
۴ - طرح و تصویب گزارش یک فوریتی کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری راجع به تجدید سازمان کشاورزی کشور و تأسیس وزارت کشاورزی و عمران روستائی و ارسال به مجلس سنا.
رئیس - وارد دستور می‌شویم، گزارش یک فوریتی تجدید سازمان کشاورزی کشور و تأسیس وزارت کشاورزی و عمران روستائی مطرح است قرائت میشود.
(بشرح زیر خوانده شد)
گزارش از کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری به مجلس شورای ملی
کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری در جلسات عدیده با حضور آقای منصور روحانی وزیر کشاورزی و منابع طبیعی و آقای دکتر همایونفر معاون وزارت کشاورزی و منابع طبیعی و آقای فرامرز زعیمی معاون وزارت بازرگانی و خانم هما روحی، معاون وزارت صنایع و معادن لایحه شماره ۷۰۴۱۴ مورخ ۲۵۳۵/۱۱/۲۰ دولت تقدیمی به مجلس سنا مربوط به تجدید سازمان کشاورزی کشور و تأسیس وزارت کشاورزی و عمران روستائی را که در جلسه روز پنج شنبه ۲۵۳۵۱۲/۱۹ وصول آن با قید یک فوریت اعلام و فوریت آن درهمان جلسه به تصویب رسیده و به شمارة ۵۴۶ چاپ گردیده است مورد رسیدگی قرار داد و با اصلاحاتی در جلسه روز سه شنبه ۲۵۳۶/۱/۲۳ به تصویب رسانید.
اینک گزارش آن را بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری- کیومرث وشمگیر.
گزارش از کمیسیون کشاورزی و منابع طبیعی به مجلس شورای ملی
کمیسیون کشاورزی و منابع طبیعی در جلسات عدیده با حضور آقای منصور روحانی وزیر کشاورزی و منابع طبیعی و خانم هما روحی، معاون وزارت صنایع و معادن و آقای دکتر همایونفر معاون وزارت کشاورزی و منابع طبیعی و فرامرز زعیمی معاون وزارت بازرگانی لایحه تجدید سازمان کشاورزی کشور و تأسیس وزارت کشاورزی و عمران روستائی را مورد رسیدگی قرار داد و در جلسه روز یک شنبه ۲۵۳۶/۲/۴ با اصلاحاتی به تصویب رسانید.
اصلاحات مزبور در جلسه روز دو شنبه ۲۵۳۶/۲/۲۶ مورد تأیید کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری قرار گرفت. اینک گزارش آن را بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون کشاورزی و منابع طبیعی – ایرج عطارد.
گزارش از کمیسیون تعاون و امور روستاها به مجلس شورای ملی
کمیسیون تعاون و امور روستاها در جلسه ۳۶/۲/۱۰ با حضور نمایندگان دولت لایحه تجدید سازمان کشاورزی کشور و تأسیس وزارت کشاورزی و عمران روستائی را مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری را در این مورد تأیید و تصویب کرد.
اینک گزارش آن را بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون تعاون و امور روستاها – محمد نوری.
گزارش از کمیسیون امور اقتصادی و دارائی به مجلس شورای ملی
کمیسیون امور اقتصادی و دارائی در جلسه ۲۵۳۶/۲/۱۴ با حضور نمایندگان دولت لایحه تجدید سازمان کشاورزی کشور و تأسیس وزارت کشاورزی و عمران روستائی را مورد رسیدگی قرار داد و با اصلاحاتی که به تأیید کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری رسید تصویب کرد.
اینک گزارش آن را بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون امور اقتصادی و دارائی- محمد علی ادیب مجلسی.
کمیسیون بازرگانی در جلسه ۲۵۳۶/۲/۱۹ با حضور نمایندگان دولت لایحه تجدید سازمان کشاورزی کشور و تأسیس وزارت کشاورزی و عمران روستائی را مورد رسیدگی قرار داد و موصبه کمیسیون کشاورزی و منابع طبیعی را تأیید و تصویب کرد.
اینک گزارش آن را بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون بازرگانی- جعفر قاسم زاده.
گزارش از کمیسیون صنایع و معاون به مجلس شورای ملی
کمیسیون صنایع و معادن در جلسه ۲۵۳۶/۲/۲۱ با حضور نمایندگان دولت لایحه تجدید سازمان کشاورزی کشور و تأسیس وزارت کشاورزی و عمران روستائی را مورد رسیدگی قرار داد و تصویب کرد.
اینک گزارش آن را در تأیید کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون صنایع و معادن- نصرالله منتظری.
رئیس - کلیات لایحه مطرح است نظری نیست؟ آقای دکتر عاملی تهرانی بفرمائید.
دکتر عاملی تهرانی - جناب آقای رئیس، همکاران ارجمند لایحه بسیار مهمی امروز در پیشگاه مجلس مطرح است و از دو جهت واجد کمال اهمیت است و در حقیقت می‌توان گفت ناظر به حل دو مشکل بسیار اساسی است، اولاً اگر در زمره مشکلات کشور ما سه مشکل دارای اولویتهای نخستین باشد این سه مشکل عبارتند از: آموزش و پرورش، کشاورزی و مسکن، البته اعتقاد من این است که به حل هر یک از این مشکلها حقیقتاً بپردازیم دیر یا زود حل خواهد شد، مشکل مسکن در درجه اول، مشکل کشاورزی در درجه دوم و مشکل آموزش و پرورش از لحاظ زمان در درجه سوم قرار دارد، این که عرض میکنم مشکل هست نه این است که قابل حل نیست بلکه مشکلی است قابل حل، و این لایحه یکی از وظایفش حل مشکل کشاورزی مملکت است چون لایحه تأسیس دستگاهی است که قاعدتاً باید منظم کننده و مجری سیاست و نظام کشاورزی و عمران روستائی باشد از این جهت واجد اهمیت بسیار است، این مشکل مشکل مملکت است ولی این لایحه یک مشکل دیگری را هم باید حل کند که این مشکل خود دستگاه است مشکل خود این وزارتخانه جدید است، چرا عرض میکنم که یک مشکل دیگر را که مشکل خودش ا ست باید حل کند؟ دلیلش بسیار روشن است برای اینکه از دورة ۲۲ قانونگذاری تا این سالی که ما در آن هستیم و به مذاکره این لایحه مشغول هستیم شاهد یک کیفیت اداری مخصوص بودیم به این معنی که یک وزارت کشاورزی داشتیم که این وزارت کشاورزی را به چهار وزارتخانه رسمی کشاورزی و یکی دو زائیده وزارت کشاورزی تقسیم کردیم، به این معنی که چهار وزارتخانه رسمی که همه شما واقف هستید، قسمتی از وزارت کشاورزی را به وزارت آب و برق سابق و نیروی کنونی سپردیم یعنی واجد پنج دستگاه شدیم که اینها ناظر بر امور کشاورزی هستند من این مطلب را چون در دورة ۲۲عرض کردم باید تکرار کنم در آن دوره گفتم شما وضعی پیش آوردید که یکی بز باید پنج پرونده داشته باشد (نمایندگان- بلکه بیشتر) یکی در وزارت کشاورزی، یکی در وزارت منابع طبیعی سابق یکی در وزارت تعاون و امور روستاها یکی در وزارت تولیدات کشاورزی آن زمان یکی در وزارت آب و برق سابق برای اینکه بالاخره بز باید آب بخورد (دکتر صدیق اسفندیاری- یک اداره هم جدیداً به نام، آبخیزداری درست شده) به هر حال این وضع پیش آمد و تذکرها نه اینکه داده نشد، ولی یک روالی مرسوم شده که لایحه‌ای که به مجلس می‌آید مثل کلاهی است که اینجا افتاده و حتماً باید این کلاه را که انداخته شده بردارد و برود. حق دخل و تصرف در این کلاه مثل اینکه یک امر غیر عادی است بالاخره بزصاحب پرونده‌های متعدد شد و بعد از مدتی متوجه شدند که کار صحیحی نبوده، و زارتخانه‌های چهارگانه جفت جفت ادغام شدند و امروز یک جفت باقیمانده بار دیگر ادغام می‌شوند ولی مسئله باز کردن و بستن نبود بلکه در طی این زمان این سازمانها مطابق آئین و سنن بوروکراسی خاص ایران که از قوانین عمومی بروکراسی جهانی و بخصوص از قانون پارتیکسن خارج نیست یعنی هر رئیسی باید حتماً دو تا معاون داشته باشد تا احساس ریاست کند روی این قاعده که هر رئیس دو تا معاون داشته باشد و قوانین دیگری که در کتاب پارتیکسن ذکر شده این دستگاه رشد کرد و یکی از وزارتخانه‌های چهارده گانه، صاحب چندین ساختمان عظیم در تهران شد و یکی صاحب ۱۱ ساختمان شد و یکی هم صاحب یک کاخ شد، کاخ قبلیش را هم رها نکرد. یک عده و یک تومور بوروکراتیک به وجود آمده از این عمل باز کردن و بستن و چهارتا کردن و بعد هم جمع کردن به دو تا و به یکی تبدیل کردن. این هم مشکل دوم است، پس این لایحه یکی از مشکلات درجه اول مملکت را که مشکل کشاورزی است باید حل کند و یکی هم مشکل خودش را باید حل کند یعنی این غده عظیم اداری را که ایجاد شده باید یک کاری کرد و واقعاً این دومی یک قدری اعجاز می‌خواهد و یک قدری انقلاب اداری می‌خواهد. انقلاب اداری که تاکنون اجرا نشده لازم است که به مدد انقلاب اداری و به مدد یک تحول و یک تحرک توأم با اعجاز این غده را باید فکری برایش کرد. این دستگاه عریض گسترده با سازمانهای بسیار با آدمهای بسیار که بی جهت خودشان را اسیر میزها کرده‌اند اینها باید برایشان فکری بشود. مشکل دوم که طی سالها به وجود آمده امیدوار هستم که با تدابیر صحیح انشاءالله از میان برود. به هر حال عرض کردم که این دو مشکل وجود دارد در مورد مشکل کشاورزی، چند نکته‌ای هست که لازم میدانم مشکل کشاورزی یعنی چند نکته است در اصول سیاست کشاورزی ایران که لازم میدانم این مسائل را مطرح کنم، البته شاید اگر جناحهای فعال در حزب وجود می‌داشتند این مسائل خاص آن بود که در جناحها بحث شود ولی اگر میگویم در جناحها بحث شود دلیل آن نیست که در اینجا نمی‌باید بحث بشود ولی با بررسی بیشتری و با اراه بشتری، به مسائل هم در جناحها بحث می‌شد و هم در اینجا بحث می‌شد برای اینکه ما باید برای اصطلاح شناسی تفاهم داشته باشیم و همه اعتقاد دارند حالا که وی توافق بحث نکردیم و گفت و شنود حزبی نکردیم تا روی بعضی مسائل دچار مشکل شدیم حالا از این تفاهم چند تا عرض میکنم، کشاورزی ایران یک مجموعه و هم آمیخته‌ای است از انسان و طبیعت که در این مجموعه شأن و اعتبار انسان به هیچ وجه کمتر از طبیعت نیست (صحیح است) این نکته اصل اول انقلاب روستائی و انقلاب کشاوری ایران بوده و هست اگر لازم باشد به هزار دلیل قادر به اثبات هست که انقلاب شاه و مردم بر این اصل استوار شده است چرا این را عرض میکنم برای اینکه ما این دید را از کله مان خارج کنیم که یک مقدار مسئله زمین در زیر سد محمد رضا شاه خورستان داریم و یک مقدار آب هم از برکت سرمایه گذاریهای گذشته در سد ذخیره شده و حالا مشکل ما این است که زمین بلاتکلیف مانده و یک آبی بلامصرف مانده، اینمشکل ما نیست اگر مشکل را اینطور فکر کنیم راه حلش را هم همینطور فکر کنیم که برویم قراردادی ببندیم با یک عده خارجی که بیایند این زمین مسلوب المنفعه را به برکت آن آبی که سرمایه گذاری ملت ایران است آباد کند و بردارند بروند در آنجا مارچوبه و گیاههای دیگری بکارند و بردارند و بروند اگر ما فکر کنیم که مشکل ما مشکل آب مصرف نشده و زمین کاشته نشده است همیشه دچار این مشکل خواهیم شد. مشکل ما ا ین نیست، مشکل ما این است که باید از تمام امکانات آب و خاک استفاده کنیم و برای احیای خانواده‌های روستائی فکری بکنیم اگر احیای خانواده روستائی نباشد اصلاً مسئله‌ای برای ما از نظر کمبود آب و زمین کاشته نشده مطرح نمی‌شود (دکتر صدیق اسفندیاری- کدام کشاورز؟) همان کشاورزهائی که از برکت انقلاب صاحب نسق شدند همان کشاورزی که هنوز خون دل می‌خورند ولی روستا را، ترک نمی‌کنند باید کت اینها را بوسید، همان چوپانهائی که برای ما گوسفندان را راه می‌اندازند و با هزار سختی آنها را از هفت خوان رستم عبود می‌دهند و پروارشان میکنند، از اینها هنوز در سطح روستاها زیاد هستند من خوب میدانم که جناب دکتر صدیق اسفندیاری مقصودشان این است که کسی دیگر در روستا باقی نمانده ولی باید بگویم هنوز هم هستند و سیاست ما باید بر اساس حمایت کشاورز و روستائی خرده پا باشد و بر اساس حمایت کشاورزی باشد که به مدد انقلاب ایران صاحب نسق آباء و اجدادی خودش شده است، این اصل و این سیاست ما باید بر اساس احیای جامعه کشاورزی ما و احیای خانواده‌ها و احیای آن روستائی‌های تهیدست باشد، آنهائی که ممکن است دو سه هکتار زمین داشته باشند، اینها را باید احیا کرد البته میگوئید که زمین دو سه هکتاری سودآور نیست این صحیح است ولی باید بگذارید آن کشاورز دو سه هزار هکتارش را بکارد و محصولش را به بازار برساند و از جای خودش کنده نشود آنوقت شما در کنار زمین او بیائید یک مزرعه بزرگ ایجاد کنید به شکل تعاونی یا به شکلهای دیگری که قوانین انقلاب ایران تجویز کرده است.
و به این ترتیب او، هم زمین خودش را بکارد و هم در این مزرعه بزرگ شما کار کند و بعد هم این مزرعه بزرگ به کمک تعاونیها انتقال پیدا کند به آن کشاورزی یعنی تعاونی را به مدد روستائی خرده پا بیاورید، شرکتهای سهامی زراعی را به مدد کشاورز خرده پا بیاورید، شرکتهای سهامی زراعی را به مدد کشاورز خرده پا بیاورید، بگذارید اول در کشت و صنعت روستائی خرده پا کار کند در حالیکه زمین خودش را رها نکرده و به این امید باشد که به موجب قوانین و به موجب اصول انقلاب روزی هم، همین زمین بخود او منتقل شود، همة این ابزارهائی را که داریم یعنی تعاونیها، صنایع روستائی، صنایع کوچک و صنایع بزرگی که قابل تبدیل هستند کارگاههای متفرق، هستند شرکتهای سهامی زراعی اینها و سایر ابزارهائی که در دست مجریان انقلاب است برای این است که کشاورز خرده پا را حمایت کند، شما اگر کشاورز سنتی ایرانی را که به آب و خاک ایران عشق می‌ورزد، به شهر بکشانید و کارگر شهریش کنید یا بلیط فروشش کنید آنوقت دیگر کسی را پیدا نمی‌کنید که قلبش برای این آب و خاک بطپد (احسنت) او را برگردانید به روستا. حرف بر سر این است که باید نظام کشاورزی ایران تغییر کند و نظام عمران روستائی استقرار پیدا کند، نظام غیر از قوانین است، نظام یعنی آنجا که بیهوده در شهرها سرمایه گذاریهای سنگین می‌کنیم و بی جهت سطح مزد را در شهرها بالا می‌بریم نظام انقلاب روستائی ایران بیاید و جلوی این کار را بگیرد و بگوید سرمایه گذاری نسبت دارد یک نسبت باید به روستا اختصاص داده شود ویک نسبت صحیح به شهرها اختصاص داده شود که جاذبه مزد باعث نشود که روستائیان با دلهای خونین روستاها را خالی کنند، و ما تاکنون اینکارها را نکردیم، امروز ما داریم یک دستگاه جدید را پایه گذاری می‌کنیم، انشاءالله مبارک است، ولی اگر حالا به این مسائل توجه نکنیم باید بگویم که به انقلاب ایران آشنائی نداریم و بر اساس آن عمل نکرده‌ایم، همه چیز دراجرای مقررات کشاورزی باید در جهت حمایت روستائیان خرده پاباشد (صحیح است) اینها را خرده مالک نمی‌شود اطلاق کرد چون ما خرده مالک را به طبقه دیگری اطلاق می‌کنیم که آنها هم خدمت میکنند و برخوردار از انقلاب ایران هستند ولی اکثریت اینهائی هستند که به ضرورت باید اصطلاح کشاورز خرده پا را در مورد آنان بپذیریم، اینها زمینهای کمی دارند، اینها را نباید از زمینهایشان جدا کرد، اولویت درآمدهای کشاورزی را باید به سراغ آنها برد برای اینکه از زمینهایشان کنده نشوند و همانجا بمانند و توی همان خانه‌های گلیشان زندگی کنند تا روزی که درآمدشان بالا برود و با میل و سلیقه خودشان خانه گلیشان را نوسازی کنند، این یک مسئله اساسی است، ولی من اعمالی دیده‌ام که ناشی از عدم توجه باین اصل است، اینجا ناچارم عرض کنم که یک مفهوم دیگری که احساس میکنم دربارة آن توافق نداریم مسئله قطبهای توسعه کشاورزی است که باید دربارة آن اینجا صحبت کنیم این مردمی که قرنها در کوهها و بیابانها زندگی میکنند به این امید زندگی نکرده‌اند که شما روزی بروید و یک محوطه‌ای دورش را خط بکشید و اسمش را بگذارید میدان و بعد هم چند تا خانه به ابعاد سه در چهار متر و به سلیقه شهری برای آنها بسازید اینها در این مدت به این علت در دل کوهها و شهرها زندگی نکرده‌اند، اینها از شما خانه نمی‌خواهند این یادتان باشد، اینها موجبات زندگی کشاورزیشان را از شما می‌خواهند، اینها می‌خواهند که دسترسی به آب برایشان میسر باشد اینها می‌خواهند اگر گاو گوسفندشان را می‌برند بچرانند چند تا سیم خاردار مقابلشان نباشد اینها امکان کشاورزی می‌خواهند و سرانجام که به مقصودشان رسیدند، یکی کسی باشد که حرف حسابشان را بشنود و ریز خرج او را ببیند و بر اساس واقعیات محصولاتشان را قیمت گذاری کند و اگر نتوانستند بفروشند از آنها بخرد (صحیح است) این کشاورزان چنین چیزی می‌خواهند وگرنه خودشان بلدند خانه بسازند یا اینکه کوچه هایشان را سنگفرش یا اسفالت کنند و یا راههای داخل دهشان را درست کنند. پس این تصور که قطب توسعه عبارت از این است که یک عده‌ای بروند و زمین کشاورزی را بردارند و در آن خانه سازی کنند به دلیل اینکه بعدها عده‌ای را به دلائل و انگیزه‌های مختلف جمع کنند که درآنجا زندگی کنند اشتباه است و تاکنون هم این مورد به ثمر نرسیده و بعد از این هم اگر از همین راه بروید به ثمر نخواهید رسید و اما قطب توسعه چیست؟ قطب توسعه باید در روستاها وجود داشته باشد و عبارت است از یک فعالیت تولیدی خواه در کشاورزی باشد خواه در صنعت خواه در خدمات شما وقتی می‌خواهید دانشکده جدیدی بسازید هیچ لازم نیست در تهران باشد این دانشکده می‌تواند در بخش روستائی استقرار پیدا کند آنوقت این میشود که یک قطب توسعه وقتی این دانشکده به جائی رفت و تأسیس شد پرسنلش هم می‌رود و الزاماً باید برای این پرسنل خانه بسازیم آنها شیر وکره می‌خواهند، از همان محیط می‌خرند گندم می‌خواهند ازهمان محیط تهیه میکنند و کم کم این واحد تولیدی دورو بر خودش را احیاءمیکند و کسانی را که با این واحد کار میکنند و در تماس اقتصادی هستند پولدار میکنند و اینها که پولدار شدند همانجائی را که هستند آبادتر میکنند و منطق تعاونی را بهتر درک میکنند براین آنکه می‌فهمند در اثر تعاون می‌توانند محصول بیشتری داشته باشند. از طرف دیگر منطق نوسازی را می‌فهمند ما که در شهر زندگی می‌کنیم و خانه هایمان را با گچ سفید می‌کنیم از آسمان نیامده‌ایم درآمدمان ایجاب میکند که این کار رابکنیم روستائی هم اگر خانه اش گلی است چون درآمدش کم است اینطور ایجاب میکند و اگر درآمدش بالا رفت معلوم نیست که او از ما کم سلیقه تر باشد پس قطب توسعه به معنای واحدهای تولید است واحدهای تولید را ببرید و درآنجا مستقر کنید وقتی این واحدها مستقر شدند آنوقت راه را هم به آنجا می‌برید درمانگاه را هم به آنجا می‌برید و این مجموعه با هم می‌جوشد و نوسازی را در مرحله بعد به دنبال می‌آورد. اما اگر رفتید این کار را با خانه سازی شروع کردید این خانه‌ها انگیزه‌ای به وجود نخواهد آورد که روستائی برود و در آنجا زندگی کند برای اینکه درآمدش عوض نشده از این نوع خانه‌های قالب صابونی زیاد هست که خالی افتاده و این منطق اقتصادی ندارد ما باید اسم آنها را بگذاریم قطبهای توسعه دروغین و شما با قطبهای دروغین نمی‌توانید روستاها را آماده کنید مزارع نمونه را که به کمک مدرسه‌ها بعنوان نمونه به وجود می‌آید اینها را بعنوان یک انگیزه توسعة یک قطب توسعه می‌توانید تلقی کنید. پس این هم در مورد قطب توسعه، متأسفانه در این مدتی که عرض کردم، داستان چهار و یک و دو را داشتیم با این غلط اندیشه‌ای هم روبرو بودیم که قطب توسعه را به معنی یک مشت خانه‌های بی مصرف تلقی می‌کردیم سوم سیاست تعاونی است ما دربارة تعاونی حرف زیاد زدیم و عمل کم کردیم سیاست تعاونی یعنی اجرای یک کار اقتصادی با منطق عدم انتفاع این به هر شکلش که باشد میشود تعاون، اگر با این دیدگاه به سراغ روستاها بروید یعنی آنجا که باید خدماتی به آنها عرضه شود حالا این خدمات ارائه کود است ارائه بذر است ارائه ماشین است این کار را اول بیائید به طریق غیر انتفاعی به وسیله هر سرمایه‌ای که هست شروع کنید و بعد که این واحد راه افتاد مالکیت تعاونی او را، واگذار کنید به خود روستائی. این روشی است دربارة سیاست تعاونی والا اینکه ما بیائیم روی روش گروه راشتیل انگلستان در قرن پیش بخواهیم کشاورزها را بیاوریم دور یکدیگر و اینها در نهایت بیایند محصولشان را مفت بفروشند این تعاونی جدید این زمان نیست شما خدماتی را برای روستاها اول به طور غیر انتفاعی به روستائیان عرضه کیند نمی‌گویم مفت، مفت نه به صورت غیر انتفاعی و بعد آن تأسیسات را به روستائیان بفروشید به تدریج که آنها توانستند اداره کنند آن تعاونی روستائی را به آنها انتقال دهید این در زمینه سیاست تعاونی، در زمینه راه اشاره مختصری لازم است بکنم. اینکه ما راه را تقسیم بکنیم به اصلی و فرعی و روستائی این منطق ندارد، راه را باید بسازند و کسانی مسئول اداره آن باشند. حالا ممکن است یک منطقی در این لایحه باشد که بگوئید وزارت کشاورزی ممکن است علاقه اش برای ساختن راه روستائی بیشتر ازوزارت راه باشد البته منطق کلی نیت اگر در مملکت یک دستگاه تخصص پیدا میکند برای ایجاد شبکه راهها باید در هر کجا که لازم است راه بسازد و مسئول نگهداری آن هم باشد این موضوع باید تأکید شود. نکته دیگری که هست، این است، این سیستمی که ما راه را به وسیله مهندس مشاور و مقاطعه کار بسازیم لااقل برای راههای روستائی سیستم مؤثر ومفیدی نبوده از ۸ سال پیش تا حالا من در جریان بعضی راهها هستم که طرح ساختن راه تصویب شده پول هم دارند ولی مقاطعه کار چون حجم کار کوچک است دنبال این کار نمی‌رود. بنابراین هر کسی می‌خواهد مباشر ساختن راه روستائی باشد این منطق توسل به فاز اول و فاز دوم مهندسین مشاور و بعد هم مقاطعه کار درجه اول و دوم و سوم را نباید دنبالش رفت این کار باید به وسیله خود دستگاهها و وسائل و تجهیزاتی که دارند انجام بشود ساختن و نگهداریش را هم اگر به دو دستگاه دیگر بدهید مساوریست با امحاء این راهها بخصوص که این راهها یک اسم حقیری دارند به نام روستائی که یک سیل و یک باران می‌تواند آن را از بین ببرد.
رئیس - آقای دکتر عاملی نیم ساعت وقت جنابعالی تمام شده است.
دکتر عاملی تهرانی - البته در چند مورد دیگر عرایضی داشتم که چون وقت به پایان رسیده از آن می‌گذرم فقط در یک مورد مطلبی هست که هنگام طرح مواد پیشنهاد عرض خواهم کرد (احسنت).
رئیس - نظر دیگری در کلیات لایحه نیست؟(اظهاری نشد) در ورود در شور مواد اول رأی می‌گیریم.
خانمها و آقایانی که موافقند خواهش میکنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد.
ماده اول قرائت میشود.
(بشرح زیر خوانده شد)
ماده ۱- از تاریخ تصویب این قانون وزارت کشاورزی و منابع طبیعی و وزارت تعاون و امور روستاها در یکدیگر ادغام و وزارت کشاورزی و عمران روستائی با کلیه وظایف و اختیاراتی که وزارت کشاورزی و منابع طبیعی و وزارت تعاون و امور روستاها به موجب قوانین مختلف عهده دار بوده‌اند تشکیل می‌گردد.
رئیس - در ماده اول نظری نیست؟(اظهاری نشد)
پیشنهادهای رسیده قرائت میشود.
(بشرح زیر خوانده شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی پیشنهاد میکنم عنوان لایحه به صورت زیر اصلاح گردد:
- «تغییر نام وزارت کشاورزی و منابع طبیعی به وزارت کشاورزی و عمران روستائی و تجدید سازمان کشاورزی کشور».
- دکتر اسفندیاری.
رئیس - آقای دکتر اسفندیاری بفرمائید.
دکتر اسفندیاری - این عنوان لایحه یک کمی به هم ریخته شده و روی لوایحی که قبلاً تنظیم شده بود و در مجلس به تصویب رسیده بود مثل لایحه‌ای که در مورد وزارت راه و ترابری در سال ۱۳۵۴ تصویب شد، عنوان لایحه را به همان صورت تنظیم کردیم و در واقع یک اصلاح عبارتی است.
رئیس - نظر مخالفی نیست؟(اظهاری نشد) به این پیشنهاد رأی می‌گیریم.
خانمها و آقایانی که موافقند خواهش میکنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد.
پیشنهاد بعدی قرائت میشود.
(بشرح زیر خوانده شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی پیشنهاد میکنم:
- در لایحه قانون تجدید سازمان کشاورزی کشور و تأسیس وزارت کشاورزی و عمران روستائی کلمه «اطاق» به صورت «اتاق» تصحیح گردد.
- دکتر اسفندیاری.
رئیس - اصلاح کلمه پیشنهاد لازم ندارد، اصلاح میشود پیشنهاد بعدی قرائت میشود.
(بشرح زیر خوانده شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی پیشنهاد میکنم:
- در لایحه، اصطلاح «شهرهای روستائی» به «روستا شهرها» اصلاح گردد.
- دکتر اسفندیاری.
رئیس - آقای مهندس روحانی بفرمائید.
مهندس روحانی - در چند ماده لایحه به همان صورت روستا شهرها نوشته شده اشکالی ندارد.
رئیس - آقای وزیر کشاورزی هم موافقند بنابراین به همان صورت اصلاح میشود پیشنهاد بعدی قرائت میشود.
(بشرح زیر خوانده شد)
جناب آقای رئیس مجلس شورای ملی:
- نام وزارت کشاورزی و عمران روستائی منحصراً به نام وزارت کشاورزی تبدیل شود.
- متولی.
رئیس - آقای متولی عنوان لایحه در پیشنهاد قبلی به صورت دیگری تصویب شد اگر نظری دارید بفرمائید.
متولی - وقتی می‌خواهیم اسم ادارات و تشکیلات را ببریم باید دو ساعت نقشه بکشیم. یک وزارت خانه‌ای در قدیم بود بنام وزارت کشاورزی حالا هم به همان اسم باشد.
رئیس - آقای مهندس روحانی بفرمائید.
روحانی (وزیر کشاورزی و منابع طبیعی)- با اجازه مقام ریاست جناب آقای دکتر عاملی مطلبی را فرمودند راجع به تألیف بز و اینکه این بز در پنج دستگاه مختلف یا بیشتر پرونده‌های مختلفی دارد اجازه بفرمائید با توجه به این مطلب بگویم که کار کشاورزی، کار تولید است و ایشان فرمودند که کار تولید با کار انسانها ارتباط خیلی نزدیک دارد من تصور میکنم اگر کلمه عمران روستائی باشد بهتر است چون روستا محل زندگی و پایگاه انسانها است استدعا میکنم اجازه بفرمائید که به همین اسم وزارت کشاورزی و عمران روستائی باشد.
رئیس - آقای متولی جنابعالی هم موافقت بفرمائید که به همین صورت باقی بماند. رأی می‌گیریم به ماده اول با اصلاحی که بعمل آمد.
خانمها و آقایانی که موافقند خواهش میکنم قیام فرمایند. (اکثر برخاستند) تصویب شد.
ماده دوم قرائت میشود.
(بشرح زیر خوانده شد)
ماده ۲- کلیه وظایف و اختیارات و تکالیف مربوط به وزیر و وزارت کشاورزی و منابع طبیعی و وزیر وزارت تعاون و امور روستاها در وزارتخانه‌های مذکور همچنین وظایف و اختیارات مصرح در قوانین و مقررات مربوط به بانکها و مؤسسات اعتباری و سازمانها و مؤسسات و شرکتهای تابع و وابسته به آن دو وزارت و سایر قوانین به وزیر وزارت کشاورزی و عمران روستائی منتقل می‌گردد.
وزیر کشاورزی و عمران روستائی می‌تواند هر یک از واحدها و ادارات کل و مؤسسات و سازمانهای وابسته و تابع منتقل شده از دو وزارت مذکور به وزارت کشاورزی و عمران روستائی را که لازم تشخص دهد حتی در مورد سازمانهائی که به موجب قانون خاص ایجاد شده باشد با حفظ تمام مقررات و اختیارات مندرج در قوانین ذیربط فقط از لحاظ تشکیلاتی در هم ادغام و با منحل نماید و وظایف و اختیارات قانونی آنها را بر حسب مورد و ضرورت به سازمانهای دیگر یا سازمانهای استانی گسترش کشاورزی و عمران روستائی و واحدهای ستادی محول نماید.
صلاحیتها و تکالیف و اختیارات قانونی مدیران و مسئولان و متصدیان هر یک از واحدها و ادارات کل و مؤسسات و سازمانهای وابسته و تابع مندرج در این ماده که در قوانین و آئین نامه‌ها تصریح و تصویب شده است بحکم کتبی وزیر کشاورزی و عمران روستائی به مدیران و مسئولان و متصدیان سازمانهایی که در اثر ادغام در وزارت کشاورزی و عمران روستائی و سازمانهای گسترش بوجود می‌آید واگذار میشود.
رئیس - در ماده دوم نظری نیست؟(اظهاری نشد)
پیشنهادهای رسیده قرائت میشود.
(بشرح زیر خوانده شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی:
- در لایحه چاپ ۶۰۹، پیشنهاد می‌نماید در ماده ۲ عبارت:
- «حتی در مورد سازمانهائی که به موجب قانون خاص ایجاد شده باشند» حذف شود.
- با تقدیم احترام- دکتر محمد رضا عاملی.
رئیس - آقای دکتر عاملی بفرمائید.
دکتر عاملی تهرانی - از اینکه بار دیگر مصدع می‌شوم پوزش می‌طلبم ولی خوب، پیشنهادی هست باید توضیح بعرض برسانم در این اینجا در فراز آخر صفحه ۲ عبارت این است:
«وزیر کشاورزی و عمران روستائی می‌تواند هر یک از واحدها و ادارات کل و مؤسسات و سازمانهای وابسته و تابع منتقل شده از دو وزارت مذکور به وزارت کشاورزی و عمران روستائی را که لازم تشخص دهد حتی در مورد سازمانهائی که به موجب قانون خاص ایجاد شده باشد به موجب اختیارات ادغام کند.»
این نکته‌ای را که در اینجا می‌خواهم عرض کنم نه از لحاظ یک بحص ماهوی است که فرض بفرمائید اگر سازمان تحقیقات تعاونی به موجب قانون خاصی به وجود آمده است حالا مخالفتی هست که این سازمان به نحوی در سایر سازمانهای ادغام بشود ولی از لحاظی یک نکته‌ای اصولی است. ما دراینجا جا درحقیقت لایحه ادغام دو وزارتخانه یعنی وزارت کشاورزی و منابع طبیعی و وزارت تعاون و امور روستاها را مورد رسیدگی قرار می‌دهیم و تصویب می‌کنیم، هر دوی این وزارتخانه‌ها به موجب قانونی خاصی ایجاد شده ولی مصلحت ایجاب میکند که حالا ادغام بشود بنابراین یک قانون خاصی حکم میکند که این دو وزارتخانه که به صورت دو مجموعه میباشد و به موجب دو قانون به وجود آمده تبدیل به یک مجمومه بشود تمام شرایط لازم هم در نظر گرفته شده است ولی در تلو این بدون این که مشخص باشد که به کدام سازمان، با کدام وظیفه و به چه دلیل، داریم اختیرا می‌دهیم مؤسساتی که آنها هم هر کدام مثل وزارت کشاورزی و منابع طبیعی با یک قانونی به وجود آمده ولو آن قانون که وزارتخانه قطرش کمتر از قانون وزارت کشاورزی باشد در این وزارتخانه ادغام بشود در حالیکه همانقدر که ایجاب می‌کرد برای ادغام دو وزارتخانه شما بیائید قانون خاصی بیاورید همانقدر هم ایجاب میکند برای هر واحد دیگر قانون خاصی داشته باشید و قانون دیگری بیاورید و با نشان دادن دلایل و خطوطی که مورد نیاز شما هست آن دو دستگاه را هم به نحوی که قانون تعیین خواهد کرد در هم ادغام کنید والا اگر به طور ناشناخته و بدون اینکه بدانیم شأن آن قانون و شأن ادغامشان چیست ما بیائیم این اجازه را بدهیم و این اختیارات را، در موقعی که مجلس وجود دارد و کمیسیون‌های مجلس در همة مواقع روزها و شبها کار میکنند گرفتن چنین اختیاری از مجلس در این زمان خیلی بی لطفی است.
رئیس - آقای مهندس روحانی بفرمائید.
مهندس روحانی (وزیر کشاورزی و منابع طبیعی)- جناب دکتر عاملی در قسمت اول سخنانشان فرمودند که این وزارت کشاورزی و عمران روستائی با دو مشکل بزرگ روبرو خواهد شد. اول مشکل کشاورزی است. و اشاره شان به تولید و نظام کشاورزی بود. مشکل دوم که خیلی روی آن تکیه کردند. و فرمودند باید کسی که اینکار را نظارت میکند کاری شبیه معجزه بکند که البته بنده غلط میکنم ادعای اعجاز بکنم ولی ایشان فرمودند و بنده تأیید میکنم که واقعاً جمع و جور کردن چهار وزارتخانه که در گذشته هر کدام را فرمودید که این وزارتخانه‌ها را به چهار تا وزارتخانه تقسیم کرده بوند بنده یک اطلاع بیشتری به شما بدهم با همین قانونهای متعددی که تدوین شده و به تصویب رسیده است هر وزارتخانه‌ای به چندین پاره یعنی یک شبه وزارتخانه تبدیل شد یعنی بنده امروز مواجه هستم با ۲۰ و ۲۵ سازمانی که همه شان قانون دارند اصلاً وزارتخانه کشاورزی یا خود وزارت تعاون دارای یک وزیر است و یک دفتر مرکزی تمام سازمانهای این وزارتخانه تدریجاً با قانونهائی، شبیه به وزارتخانه شده‌اند هر کدام یک ضوابط خاصی دارند هر یک، یک مدیریت خاص دارند خود جناب دکتر عاملی به آن اشاره کردند که در دهها بناهای خاص در جاهای مختلف شهر مستقر شده‌اند و این قانونهای خاص ناشی میشود از همان قوانین خاص کشاورزی که بایستی به موجب این لایحه ادغام بشود. سازمان مرکزی یک وظیفه اساسی دارد که عبارت است از برنامه ریزی و تدارک امکانات برای انجام برنامه‌های تولیدی و یک وظیفه دومی هم دارد که حتماً باید در استانها و مراکز تولید مستقر شوند و آن امر به منظور تولید و نوسازی روستاها است اگر ما به یک تز عدم تمرکز اعتقاد داریم با یک سازمان اینطوری، که مثلاً سازمان دامپزشکی ما، تمام ادارات دامپزشکی اش در سطح مملکت از اداره کل دامپزشکی اعتبار می‌گیرد نیروی انسانی می‌گیرد و دستور و سیاست می‌گیرد و عین همنی مطلب صادق است در مورد سازمان جنگها و مراتع بنابراین کسی که می‌خواهد به قول جناب آقای دکتر عاملی اعجاز بکند باید کمکش کنید تا بتواند این سازمان را به ترتیبی که با اجرای یک وظایف ستادی با نیروی انسانی محدود در مرکز مملکت در کنار مقامات قانونی کشوری با داشتن اعتبار و اختیارات لازم برنامه ریزی کند و برای بیست، بیست و پنج سازمان منطقه‌ای مستقل با یک مقدار اختیارات، حتی تصویب بودجه که دراین قانون پیش بینی شده بتواند یک سیاست مستقل و دارای قانونی نه از لحاظ مسائلی که در قانون مطرح است بلکه از لحاظ اختیار شخصی که در آن سازمان است بتوانیم آن اختیارش را بگیریم و بدهیم دست کشاورزی جنگلها و مراتع که وابسته به وزارت کشاورزی و منابع طبیعی بود اختیاراتی دارد و یا سرجنگلداری که در قانون جدید باید این اختیار به کس دیگری داده شود بدون اینکه مغایر با خود قانون و اصل دوم انقلاب باشد این است که بنده فکر میکنم به اتکاء فرمایشات خودتان این وظیفه دوم یک وظیفه بسیار مشکلی است که اگر بخواهیم اصل عدم تمرکز را اجرا کنیم ناگزیر باید این سازمانهای متفرق را که چندین وزارتخانه بود با ۲۵ و ۲۶ سازمان اجرائی یک مرکز ستادی در مراکز استان بوجود بیاوریم و این اختیار لازم است برای آن کسی که لط نمودید و فرمودید که کاری مانند اعجاز باید بکند خیلی تشکر میکنم.
رئیس - آقای دکتر عاملی متقاعد شدید؟
دکتر عاملی تهرانی - مطالب ایشان راجع به محتوا بود که من درآن باره عرض نداشتم صحبت من راجع به فرم است که قانوناً ایجاد شده و به موجب قانون هم باید ادغام بشود.
رئیس - خود این هم که دارد تصویب میشود قانون است. به پیشنهاد آقای دکتر عاملی رأی می‌گیریم.
خانمها و آقایانی که موافقند خواهش میکنم قیام فرمایند (عدة کمی برخاستند) تصویب نشد پیشنهاد بعدی قرائت میشود.
(بشرح زیر خوانده شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی پیشنهاد میکنم:
- کلمه«کلیه» از ماده ۲ حذف شود.
- دکتر اسفندیاری.
رئیس - آقای اسفندیاری بفرمائید.
دکتر اسفندیاری - این یک اصلاح عبارتی است وقتی می‌گویند وظایف و اختیارات شامل همه اینها خواهد شد دیگر کلمه کلیه زائد است و باید حذف شود.
رئیس - بسیار خود به همین صورت عبارت اصلاح خواهد شد. به ماده ۲ با اصلاحی که به عمل آمد رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش میکنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد.
ماده سه قرائت میشود.
(بشرح زیر خوانده شد)
ماده ۳- کلیه کارکنان و دارائی و اعتبارات و تعهدات وزارت کشاورزی و منابع طبیعی و وزرات تعاون و امور روستاها به وزارت کشاورزی و عمران روستائی منتقل می‌شوند.
رئیس- در ماده سوم نظری نیست؟ آقای رامبد بفرمائید.
رامبد - بنده برای صحبت از این ماده استفاده کردم چون مربوط به همان مطالب کلی ماده قبل میشود پاسخ یا مطلبی است پیرامون فرمایشات و توضیحاتی که جناب آقای وزیر کشاورزی در وضع موجود مؤسسات وابسته به وزارتخانه فرموند زیرا از این مطلب یک نتیجه گیری مملکتی باید بشود اصولاً وزارت کشاورزی باشد یا نباشد در قبال موضوع مهمی که اکنون میگویم برای بنده اصلاً اهمیت ندارد آن موضوع مهم عبارت است از اعتقاد ملت ایران نسبت به صحت گردش امور در ایران، برای این موضوع بیش از خود وزارت کشاورزی و یا تمام وزارتخانه‌های دولتی اهمیت قائلم که هر ایرانی به آنچه که در ایران می‌گذرد باید اعتقاد داشته باشد ایمان داشته باشد تا همکاری قلبی و ملی بکند، ولی با کمال تأسف بعضی اعمال ما، برخی گفتار ما، پاره‌ای نمایشهای ما، این اعتقاد را سلب یا سست میکند و باید قبول کرد که مسئول نتایج ناطلوب آن هستین و به مصداق هر چه هست از قامت ناساز بی اندام ما است جناب آقای مهندس روحانی فرمایشاتی که فرمودید صحیح بود همان مطالبی بود که بارها خود و همکارانم از پشت این تریبون علیه آن لوایح مربوط به انجام آن تقسیمات آن تفکیکها آن تجزیه‌ها، آن استقلال‌ها مؤسسات جورواجور به تفصیل استدلال کردیم ولی گوش ندادید از تصویب گذارندید اما اکنون خود هم صدای ما شده‌اید اصولاً مدتهای است که دولت دو کلمه مقابل هم را در این مملکت ادغام کرده است این تنها وزارت کشاورزی و منابع طبیعی نیست که با هم ادغام میکنند دو کلمه است که سالهای متوالی است ادغام کرده‌اید از یکی بیش از اندازه استفاده می‌کنید و آن دیگری را اصلاً فراموش کرده‌اید و آن دو کلمه یکی مسئولیت است یکی اختیار کلمه مسئولیت در این مملکت از طرف متصدیان امور در پرونده بایگانی را که اصلاً فراموش شده آقای مهندس روحانی به من بفرمائید که تهیه کننده آن لوایح تجزیه و تفکیک استقلال کی بوده؟ کدام دولت؟ کدام وزراء؟ کدام افراد؟ کدام مسئولین بودند شخص حضرت عالی به سبب همین مطالبی که الساعه فرمودید معتقد شدم سلیقه و عقیده صحیحی راجع به کشاورزی دارید ولی چطور آن موقع در پشت میز هیئت دولت با اطلاع و با احساس مسئولیت مشترک وزراء نشستید و آن لوایح که اکنون با اسامیش مخالفت می‌کنید تنظیم و تهیه کردید و اگر مخالف بودید چرا استعفاء خودتان را تقدیم نکردید وقتی که با سیاستی مخالف بودید در حزبی که بعنوان ایران نوین عضو بودید قریب ۲۰۰ وکیل مجلس داشت شما چطور در آن حزب مملکتی بنام یک وزیر کابینه حزبی مخالفتتان را اعلام نفرمودید؟ جناب مهندس روحانی به وحدانیت حق شما را دوست دارم مملکتم را هم دوست دارم خدمتگذاری شما را هم میدانم، به پیشرفت اوضاع هم، معتقد هستم ولی ما با اعمال غیر اصولی خود باین پیشرفتها صدمه می‌زنیم با این اعمال نمی‌توانیم از مردم انتظار اعتقاد داشته باشیم همین مسائل است که وقتی از مردم می‌پرسیم که شما با این پیشرفتها و این برنامه که از هر طرف جهت پیشرفت نشان داده میشود چرا آنچنان که شایسته این پیشرفتها است احساس اعتقاد و اعتماد نمی‌کنید از من می‌پرسند شما که دیروز به آن لایحه رأی دادید چطور شد که به این لایحه مغایر و مخالف آن هم رأی دادید شما وزیری که از آن مسائل دفاع می‌کردید اگر راست می‌گفتید پس چرا این مسائل را امروز عنوان می‌کنید؟ اگر به این مسائل من معتقد هستید بهتر است برای کارهایمان فکر دیگری بیاندیشیم و آن فکر این باشد که هر حرفی که پشت این تریبون می‌زنیم بدانیم اثراتش برای مردم مملکت چیست و در روابط مردم و دولت چه خواهد بود؟(آفرین- احسنت)
رئیس - نظر دیگری در ماده سه نیست؟(اظهاری نشد)
پیشنهاد رسیده قرائت میشود.
(بشرح زیر خوانده شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی پیشنهاد می‌نماید:
- که کلمه«کلیه» از اول ماده سه حذف شود.
- دکتر اسفندیاری.
رئیس - بسیار خود در این ماده هم کلمه «کلیه» حذف خواهد شد، نظر دیگری در ماده سه نیست؟(اظهاری نشد) به ماده سه رأی می‌گیریم.
خانمها و آقایانی که موافقند خواهش میکنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد.
ماده ۴ قرائت میشود.
(بشرح زیر خوانده شد)
ماده ۴- به منظور تمرکز مسئولیتهای تولید و خرید محصولات کشاورزی داخلی و تبدیل آنها در وزارت کشاورزی و عمران روستائی یا سازمانهای وابسته و تابع آن و تمرکز مسئولیتهای برآورد نیازمندیهای کشور و خریدهای خارجی همچنین خرید فرآورده‌های اساسی تهیه شده داخلی وزارت کشاورزی و عمران روستائی و ذخیره سازی و توزیع در وزارت بازرگانی یا سازمانهای وابسته و تابع آن مقرر میشود وزرای بازرگانی و کشاورزی و عمران روستائی ترتیب تفکیک و نقل و انتقال این وظایف را با تصویب هیئت وزیران از یک سازمان به سازمان دیگر بدهند و در مواردی که تجزیه سازمانها به تشخیص وزاتخانه‌های کشاورز و عمران روستائی و بازرگانی ضروری نباشد از طریق تفویض اختیار و نمایندگی به یکدیگر و یا سازمانهای وابسته و تابع دو وزارتخانه اقدام نمایند.
رئیس - در ماده ۴ نظری نیست؟ آقای دکتر سوادکوهی بفرمائید.
دکتر سوادکوهی - این ماده روشن نیست یک مقدار نامفهوم است بهتر است که آقای وزیر کشاورزی یا مخبر کمیسیون توضیح بدهند.
رئیس - آقای مهندس روحانی بفرمائید.
مهندس روحانی - در کشاورزی تنها کافی نیست که مسائل آب و خاک حل بشود همانطور که اینجا اشاره شد اگر ما تا بازار این نظم تولید و توزیع را دقیقاً روشن نکنیم یک گرفتاری کلی در کار تولید پیدا میشود و موجب نکث تولید خواهد شد در این ماده خط وظایف وزارت کشاورزی و تعاون روستائی از یک طرف و وظایف وزارت بازرگانی از طرف دیگر روشن میشود و در جائی که مصلحت ایجاب بکند یک سازمانی مثلاً چای مباشرت این کار را داشته باشد پیش بینی شده است که دو تا وزارتخانه از طریق تفویض اختیار عمل بکنند و آن سازمان بتواند به کارش عمل بکند وظیفه وزارت کشاورزی صیانت تولید کننده و همان کشاورزی است که فرمودید یعنی محصولات اساسی که طبق برنامه دولت تهیه میکند و حقاً تبدیل کردن این محصولات و قابل عرضه کردن به بازار است و در جائی باید وظیفه را به وزارت بازرگانی بدهند و این ماده ناظر بروشن کردن این موضوع است.
رئیس - نظر دیگری در ماده چهار نیست؟(اظهاری نشد) رأی می‌گیریم به ماده ۴.
خانمها و آقایانی که موافقند خواهش میکنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد.
ماده ۵ قرائت میشود.
(بشرح زیر خوانده شد)
ماده ۵- کلیه سازمانها و مؤسسات و شرکتها و مؤسسات بانکی و اعتباری وابسته و تابع وزارت کشاورزی و منابع طبیعی و وزارت تعاون و امور روستاها به استثنای شرکت و سازمانهای زیر به وزارت کشاورزی و عمران روستائی وابسته می‌شوند:
- الف- شرکت دخانیات ایران با کارکنان ودارائی و تعهدات به وزارت صنایع و معادن وابسته میشود و اختیارات و وظایف وزیر و وزارت تعاون و امور روستاها به وزیر و وزارت صنایع و معادن واگذار میشود.
- ب- سازمان تعاون مصرف شهر و روستا با دارائی و تعهدات به وزارت بازرگانی وابسته میشود و اختیارات و وظایف وزیر وزارت تعاون و امور روستاها دراین سازمان به وزیر وزارت بازرگانی واگذار میشود. به وزارت بازرگانی اجازه داده میشود متدرجاً تمام یا قسمتی از تأسیسات و دارائی‌های این سازمان را در حساب جداگانه خزانه داری در بانک مرکزی ایران نگاهداری و با تصویب شورای اقتصاد به مصرف بهبود امور و ایجاد تأسیسات توزیع برساند.
- ج- اجرای قانون شرکتهای تعاونی جز در مورد تعاونیهای روستائی و کشاورزی به وزارت بازرگانی محول میشود وظایف و اختیارات مربوط به وزیر و وزارت تعاون و امور روستاها در موارد انتقال به وزیر و وزارت بازرگانی واگذار میشود. مهلت تقدیم لایحه نهائی شرکتهای تعاونی موضوع ماده ۱۴۹ قانون شرکتهای تعاونی مصوب خرداد ماه سال ۱۳۵۰ از تاریخ انقضاء به مدت دو سال تمدید می‌گردد.
رئیس- در ماده ۵ نظری نیست؟(اظهاری نشد) پیشنهاد رسیده قرائت میشود.
(بشرح زیر خوانده شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی پیشنهاد می‌نماید:
- در مورد ماده ۵ بند ج کلمه انتقال به «منتقل شده» تبدیل شود.
- با احترام- دکتر عاملی.
رئیس - آقای دکتر عاملی بفرمائید.
دکتر عاملی - عرض کنم این کلمه انتقال که نوشته شده است معلوم نیست که اختیار انتقال پرسنل است یا اختیار انتقال اموال این یک اصلاح عبارتی است.
مهندس روحانی - بنده موافقم.
رئیس - رأی می‌گیریم به این اصلاح خانمها و آقایانی که موافقند خواهش میکنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. رأی می‌گیریم به ماده ۵ با اصلاحی که در آن بعمل آمد خانمها و آقایانی که موافقند خواهش میکنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد.
ماده ۶ قرائت میشود.
ماده ۶- وزیر کشاورزی و عمران روستائی در مجامع عمومی صاحبان سهام شرکت دخانیات ایران و سازمان غله و قند و شکر و چای کشور و سازمان تعاون مصرف شهر و روستا عضویت خواهد داشت و وزیر بازرگانی نیز در مجامع عمومی صاحبان سهام شرکت سهامی گوشت کشور و شرکت سهامی صنایع شیر ایران و صندوق عمران مراتع و شرکت دخانیات ایران عضویت خواهد داشت.
رئیس - در ماده ۶ نظری نیست؟(اظهاری نشد) بماده ۶ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش میکنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد.
ماده ۷ قرائت میشود.
(بشرح زیر خوانده شد)
ماده ۷- واحدهای ستادی وزارت کشاورزی و عمران روستائی عهده دار امور مربوط به تعیین سیاستها و برنامه ریزی کشاورزی و عمران روستائی در قالب برنامه‌های عمرانی کشور و تهیه روشها و ضوابط لازم و ایجاد هماهنگی و نظارت و ارزشیابی سازمانهای مرکزی و استانی و واحدهای وابسته و فعالیتهای اجرائی همچنین بررسی و هماهنگی بودجه و طرحها و اجرای برنامه‌های ملی نظیر تحقیقات و مطالعات مورد نیاز در سطح کشور و کمک به تأسیس بانکهای گسترش ناحیه‌ای یا استانی و کمک به تأمین منابع مالی آنها همچنین اجرای برنامه‌های ستادی خواهد بود.
رئیس - در ماده ۷ نظری نیست؟ آقای متولی بفرمائید.
متولی - مدتی است که صحبت می‌کنیم، کارها را به مردم واگذار کنیم تا وزارتخانه‌ها و تشکیلات دولتی در کارها زیاد مداخله نکنند و بگذارند مردم با ابتکار خودشان مقداری از مشکلات شان را حل کنند این لایحه‌ای که الان مطرح شده سر و کار دارد با جمعیت زیادی از مردم مملکت ما و قلمرو زندگی هفتاد، هشتاد درصد مردم مملکت ما را در بر می‌گیرد همانطور که همکاران محترم بنده فرمودند و جناب آقای وزیر هم تأیید فرمودند آمدیم سازمانهای زیادی در تهران ایجاد کردیم و دراستانها هم تشکیلات کوچکی با کادر غیر مجهز ایجاد کردیم و در غالب زمینه هائی که مردم مشغول فعالیت بودند و مشغول کار بودند به این وسیله مداخله شده حالا جناب آقای وزیر می‌فرمایند که در موضوع خاص کشاورزی و روستائی بیست و پنج تا بیست و شش سازمان در داخل وزارتخانه داشته و کار میکرده‌اند حالا ما بیائیم دفعتاً همه آنها را کنار بگذاریم و به صورتی در بیاوریم که تشکیلات مرکزی را وظایف خیلی کوچکی و محدودی برایشان بگذاریم هر کس به این وزارتخانه‌ها مراجعه کند همان چیزی که الان مقداری احساس میشود که احاله اش بدهیم به مراکز استانها این درست نیست استاندار خراسان که از اشخاص مبرز مملکت هستند به بنده میفگفتند مسئولیتها را به ما می‌دهند ولی اختیارات را نمی‌دهند البته این لایحه نشان می‌دهد که می‌خواهند اختیارات و امکاناتی هم در اختیار آنها بگذارند ولی بنده وقتی ساختمان وزارت کشاورزی را با آن عرض و طول می‌بینم نمیدانم چطور این ساختمان می‌خواهد خالی بشود و این آقایانی که اینجا مشغول کارند به ولایات و بخشها بروند البته جناب آقای وزیر کشاورزی مرد قدرتمندی هستند می‌توانند این کارها را بکنند ولی بنده این را مشکل میدانم که بتوانند این کارها را بکنند من می‌ترسم کوچک کردن وظایف ستاد مرکزی باعث بشود که استانها با امکانات کمی که در اختیار دارند وضعشان بدتر بشود ممکن هم هست نظرات زیادی داشته باشند با این وضع که یک مهندس کشاورزی وجود ندارد و نمی‌توانید یک مهندس خاک شناس پیدا کنید یا وقتی می‌خواهید گوسفندتان را معالجه کنید دامپزشک نیست این کار را مشکل میدانم که متخصصین به اصطلاح اصلی، که در تهران هستند و این کارشناسان مختلف راه بیفتند و بروند به استانها بنده واقعاً مشکل میدانم و مشکوکم و تصور میکنم همانطور که در سابق همه اختیاراترا به تهران آوردیم حالا واقعاً سلب مسئولیت از وزارت کشاورزی نشود الان در غالب وزارتخانه‌ها مثلاً وزارت راه وقتی میگوئید این راه را بساز، می‌گوید به مشهد مراجعه کنید، به مشهد مراجعه میشود میبینیم نه اعتبار دارند و نه اختیار اینکار را برای کشاورزی نفرمائید ما دو سال است میگوئیم وقتی آدم می‌خواهد به روستا برود اول راه می‌خواهد بیائید، بروید، اول امکانات را فراهم کنید بنده خیال نمی‌کنم لازم باشد در قانون شما این اختیارات را بدهیم به وزارت کشاورزی وزارت کشاورزی می‌تواند وظایف و اختیاراتش را به هر شکلی که می‌خواهد اعمال کند ولی از مسئولیت‌هایش کاسته نشود، مسئولیت را بعهده بگیرد که ما بتوانیم پیشرفتی دراین کار داشته باشیم بنده از این لحاظ فکر میکنم کوچک کردن وزارت کشاورزی تا این حد بدون این که امکاناتی باشد و واگذار کردن آن به مناطق استانی کار مشکلی باشد و عملی نباشد.
رئیس ـ آقای مهندس روحانی بفرمایید.
مهندس روحانی ـ بنده به جناب آقای متولی و نمایندگان محترم اطمینان می‌دهم که وزیر کشاورزی و عمران روستایی مسئول کشاورزی و عمران روستاها هست و هر وقت هم سؤالی داشته باشید بنده پاسخگو هستم و به هیچ‌وجه من‌الوجوه این قانون سلب اختیار از وزیر کشاورزی نمی‌کند بنده عرض کردم کشاورزی یک فعالیت بسیار پیچیده است که به اشاره اینجا صحبت شد عوامل تولید و انسانها و بازار آنچنان بایستی با هم منظم کار کنند که حاصلش به صورت خوشبختی و بهروزی انسان‌هایی باشد که در قلمرو آن کار میکنند این کار آقای متولی از این دفتر عظیم که به آن اشاره فرمودید و بنده مسئولیت ساختن این دفتر را قبول میکنم و فکر میکنم آبرویی است که برای شهر تهران ایجاد خواهد شد و اینکار آدم با اختیار می‌خواهد آدمی که در مرکز کار مستقر بشود و اعتبارات واختیار داشته باشد و یک قوه مقننه کوچکی در کنارش باشد که اعتبار مصوب شما را به اموری که اولویت دارد بکشد و کار کند بنده اطمینان دارم که اگر جنابعالی وارد جزئیات سازمانی که روی آن مطالعه می‌کنیم بشوید قانع می‌شوید که این قانون حاصل تذکرات یکی دو ساله خود شما است، و از مجلسین الهام گرفته شده است کشاورزی امروز که تولید ناخالص آن رقمی در حدود هفتصد میلیارد ریال است و ارزش افزوده آن رقمی در حدود پانصد میلیارد ریال است اگر بتوانیم خودکفا باشیم و به اقصی نقاط مملکت برسانیم حتماً باید از تهران و از دفتر ارادتمند برنامه‌ریزی شود و باید انسان‌هایی قوی در استانها باشند و اگر کسی گفته که مسئولیت دارد ولی اختیار ندارد باید اختیار را بخواهد و اختیار در این قانون پیش‌بینی شده است و امیدوارم با بحثی که در کمیسیون کردیم و در خارج از کمیسیون بنده بتوانم جنابعالی را قانع کنم که تز عدم تمرکز یکی از راه‌حل‌های ما در شرایط فعلی اقتصادی هست.
رئیس ـ نظر دیگری در ماده ۷ نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۷ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش میکنم قیام فرمایند. (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده ۸ قرائت میشود.
(به شرح زیر خوانده شد)
ماده ۸ ـ در هر یک از استانهای کشور به پیشنهاد وزارت کشاورزی وعمران روستایی و تصویب هیئت وزیران سازمانی به نام سازمان گسترش کشاورزی و عمران روستایی تشکیل میشود.
رئیس ـ در ماده ۸ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۸ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش میکنم قیام فرمایند. (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده ۹ قرائت میشود. (به شرح زیر خوانده شد)
ماده ۹ ـ سازمان گسترش کشاورزی و عمران روستایی هر استان دارای شخصیت حقوقی بوده و اساسنامه آن به صورت نمونه و با توجه به مقررات این قانون براساس وظایف و اختیارات زیر به وسیله وزارت کشاورزی وعمران روستایی تنظیم و پس از تصویب کمیسیون‌های مربوط مجلسین به موقع اجراء گذاشته خواهد شد.
الف ـ وظایف کلی:
- ۱ ـ بررسی و تدوین برنامه‌های کشاورزی و عمران روستایی منطقه هماهنگ با سایر برنامه‌های استان و در قالب سیاست‌های اقتصادی و برنامه‌های عمرانی کشور.
- ۲ ـ اجرای قوانین مربوط به حاکمیت و تصدی آب کشاورزی از محل تخصیص آب برای کشاورزی تا مزرعه و ایجاد شبکه آبیاری و زهکشی مربوط.
- ۳ ـ اجرای قوانین مربوط به حاکمیت و تصدی خاک و اراضی زراعی و بایر خارج شهرها و اراضی جنگلی و اراضی مستحدثه ساحلی و جنگلها و مراتع و بیشه‌های طبیعی و حفظ و گشترش فضای سبز و جلوگیری از قطع بی‌رویه درخت در استان.
- ۴ ـ تشویق و تجهیز بخش خصوصی و تأمین مشارکت مردم در اجرای برنامه‌های کشاورزی استان.
- ۵ ـ ایجاد و توسعه راههای فرعی از مراکز دهستان و روستاها شهرها به شبکه راههای اصلی و فرعی کشور و همچنین ایجاد کلیه راههای روستایی منطقه در قالب برنامه جامع راههای فرعی و روستایی استان و تحویل راههای فرعی مذکور به ادارات راه و ترابری بای نگهدای، تصدی و نگهداری راههای روستایی به عهده سازمان گسترش کشاورزی و عمران روستایی هر استان میباشد.
- ۶ ـ ایجاد و توسعه و نگهداری و مدیریت شبکه برق روستایی و کشاورزی استان.
- ۷ ـ اجرای اصل نوسازی روستاها از طریق مدیریت و مباشرت در طرح و ساختمان و نگهداری تأسیسات زیر بنایی حوزه‌های عمرانی و شهرهای روستایی چند منظوره کشاورزی و خدماتی و صنعتی همچنین مراکز روستائی متناسب و مساعد منطقه با همکاری و مشارکت انجمنهای ملی.
- ۸- اتخاذ تدابیر لازم و صدور پروانه برای ایجاد و توسعه صنایع تبدیلی اولیه کشاورزی و صنایع کوچک و صنایع دستی روستائی در روستاها و شهرهای روستائی همچنین نظارت با مشارکت در آن صنایع به وسیله شرکتها و اتحادیه‌های تعاونی و بخش خصوصی برحسب مورد. تشخیص صنایع تبدیلی و اولیه کشاورزی با توافق وزارت کشاورزی و عمران روستائی و وزارت صنایع و معاون و تشخیص صنایع کوچک با وزارت صنایع و معاون خواهد بود.
- ۹- ایجاد و نوسازی و توسعه ساختمانهای عمومی شهرهای روستائی و حوزه‌های عمرانی همچنین خانه‌های سازمانی شهرهای روستائی و کمک به اجرای برنامه‌های مسکن روستائیان از طریق وام و کمک بلاعوض و تجهیز منابع محلی با مشارکت و خودیاری مردم.
- ۱۰- تنظیم برنامه اعتبارات کوتاه مدت و بلند مدت و اجرای آن از طریق بانکهای گسترش ناحیه‌ای و استانی و سایر بانکها در قالب اعتبارات مصوب مملکتی.
- ۱۱- نظارت برای مبارزه با بیماریهای دامی بخصوص بیماریهای مشترک انسان و دام.
- ۱۲- نظارت بر اجرای بیمه محصولات کشاورزی و دامی در منطقه.
ب- اختیارات و مسئولیتها:
- ۱- بودجه هر یک از سازمانها بر اساس برنامه‌های ۵ ساله و سالانه تنظیم و در بودجه کل کشور زیر یک کد (بخش جداگانه) منعکس میشود.
- ۲- بودجه سازمانهای گسترش کشاورزی و عمران روستائی به تفکیک برنامه در بودجه کل کشور به تصویب می‌رسد.
- ۳- بودجه تفصیلی هر یک از سازمانهای مذکور شامل طرحها و فعالیتهای هر یک از برنامه‌ها در شورای عمران استان تصویب می‌گردد.
- ۴- شورای عمران استان مجاز است تا ۲۰٪ کل اعتبار مصوب سازمان را از برنامه‌ای به برنامه دیگر نقل و انتقال دهد مشروط بر اینکه درمجموع اعتبار مصوب تغییری حاصل نشود.
ج- شورای عمران:
سازمان گسترش کشاورزی و عمران روستائی شورائی به ریاست استاندار و یا شرکت نمایندگان وزارت کشاورزی و عمران روستائی و وزارت امور اقتصادی و دارائی و سازمان برنامه و بودجه و نمایندگان انجمن استان، نمایندگان شرکتهای سهامی زراعی و تعاونیهای تولید و نمایندگان اتحادیه‌های تعاونی روستائی و نمایندگان اتاق کشاورزی و اتاق بازرگانی و صنایع و معادن در استان که تعداد و ترتیب انتخاب اعضای شورا در اساسنامه پیش بینی خواهد شد وظایف و اختیارات شواری عمران به شرح زیر میباشد:
- ۱- تأیید برنامه‌های درازمدت و ۵ ساله و سالانه سازمان برای پیشنهاد به سازمان برنامه و بودجه.
- ۲- تصویب بودجه تفصیلی سازمان شامل طرحها و فعالیتها و تغییر و اصلاح آنها در قالب بودجه سالانه مصوب و با استفاده از اختیار نقل و انتقال ۲۰٪ کل بودجه مصوب موضوع قسمت ۴ بند ب این ماده.
- ۳- توزیع اعتبارات مصوب در سطح شهرستانه برحسب استعداد و ضرورتهای منطقه.
- ۴- تصویب تشکیلات سازمان گسترش کشاورزی و عمران روستائی استان.
- ۵- بررسی گزارشهای دورهای فعالیتهای سازمان و اعلام نظر نسبت به آن.
د- رئیس کل سازمان گسترش کشاورزی و عمران روستائی.
رئیس کل سازمان از بین مأمورین با سابقه دولت با جلب نظر قبلی استاندار مربوط توسط وزیر کشاورزی و عمران روستائی پیشنهاد و با فرمان همایونی منصوب میشود رئیس کل از واحد حقوق ۱۰۰۰ موضوع ماده ۳۲ و ضرائب مربوط در قانون استخدام کشوری و فوق العاده شغل تا معادل حقوق و سایر مزایای مذکور در قانون استخدام کشوری استفاده میکند این افراد در صورت داشتن لااقل ۱۵ سال سابقه خدمت قبل از انتصاب و سه سال خدمت در این سمت می‌توانند با رعایت مقررات مربوط از حقوق بازنشستگی معادل ۱۰۰۰ استفاده نمایند. رئیس کل سازمان با سمت دبیر شورای عمران استان و بدون حق رأی در این شور شرکت میکند.
رئیس - آقای دکتر اسفندیاری بفرمائید.
دکتر اسفندیاری - این ماده ۹ که از مفصل ترین مواد است در واقع شاید اصل واگذاری کار دولت از مرکز به شهرستانهاست بنابراین هر چه دقت و توجه روی این ماده بشود و مورد عنایت قرار بگیرد من فکر میکنم بسیار بجا است و با این موضوع که کار مردم به شهرستانها واگذار شود و مردم شهرستانها مجبور نشوند برای کوچکترین مطلبی به تهران بیایند موافق هستم سازمان گسترش که پیش بینی بسیار خوب است اگر خوب پیاده شود و بتواند بخوبی کارهای بعدی اش را انجام بدهد فقط دو سه مورد برای بنده مبهم است که تذکر می‌دهم یکی در مورد وظایف کلی در بند دوم مربوط به حاکمیت و تصدی آب کشاورزی از محل تخصیص آب برای کشاورزی تا مزرعه و ایجاد شبکه آبیاری و زهکشی است البته در قسمت زیر سدها بسیار خوب است چون یک کمک مجانی به کشاورزی است و کار بجائی است و ایکاش تابحال انجام شده بود موضوع دوم در مورد بند سه این وظایف کلی است اجرای قونین مربوط به حاکمیت و تصدی خاک و اراضی زراعی و بائر خارج شهرها است جناب آقای وزیر کشاورزی بنده یک تذکری در این مورد دارم و آن این است که حد فاصل بین اراضی بائر و موات خیلی کم است و شاید یک عده حقوقدان هستند که از این توضیحات می‌توانند استفاده کنند من عقیده‌ام این است حالا که به این صورت درآورده‌اید یک توضیحی بدهید آیا اراضی شهرها و داخل شهرها که در اختیار وزارت مسکن و شهرسازی هست به طور کلی در این قسمت مستثنی شده یا فقط اراضی شهرها مورد نظرتان هست یا اراضی بائر و مواتی هم که در خارج شهرها هست مورد توجه قرار گرفته است و توجه دارید که اراضی به دو قسمت تقسیم میشود. ۱- اراضی مورد استفاده شهری ۲- اراضی که مورد استفاده کشاورزی یا روستائی است در ا ین قسمت هم من خواهش میکنم یک توضیح بدهید موضوع دیگر در مورد بند ۸ ماده ۹ است که در موقع خودش عرض خواهم کرد البته وقتی من در مورد شورای عمران تحقیق کردم خیلی خوشوقت شدم چون در واقع غیر ازاستاندار عوامل دولتی را در مقابل عوامل ملی قرار داده‌اید اگر استاندار به هر طرف بچرخد آن را طوری تنظیم کرده‌اید که از مردم علاقه مند و صنعت کار به کار کشاوری کمک بگیرید و در واقع چهار بچهر کرده‌اید و عوامل را طوری گذاشته‌اید که از مردم علاقه مند به کشاورزی در این قسمت وجود دارد تذکر بعدی من این است که این رئیس کل گسترش کشاورزی و عمران روستائی که از بین مأمورین با سابقه دولت و با جلب نظر استاندار و فرمان همایونی منصوب میشود، از واحد حقوق هزار، موضوع بند الف تبصرة ماده ۳۲ قانون استخدام کشوری و سایر مزایا استفاده میکند آیا در آینده نزدیک یک لایحه نخواهید آورد که در حد معاون وزارتخانه است و از فلان مزایا استفاده باید بکند آیا پرونده این رئیس کل در همین جا بسته میشود اگر مایل هستید که بعداً به همان صورت در بیاید که در مورد دیگر هم لایحه آوردند معاون شهردار یامعاون سازمان برنامه در حد معاون وزارتخانه است همین الان روشن بفرمائید تا در آینده برایتان مشکل و گرفتاری نباشد.
رئیس - آقای مهندس روحانی بفرمائید.
مهندس روحانی - در مورد قوانین مربوط به حاکمیت و تصدی خاک و اراضی زراعی و بایر خارج شهرها و اراضی جنگ و اراضی مستحدث ساحلی و مراتع و کشتزارها و سایر قوانین، باید عرض کنم که کاملاً اینجا روشن است که وزارت مسکن و شهرسازی حاکمیت بر کلیه اراضی متعلق به دولت یا ملی شده در داخل شهرها را بعهده خواهد داشت و وزارت کشاورزی و عمران روستائی و به نمایندگی از وزارت کشاورزی، سازمان گسترش، کلیه اعمال حاکمیت و تصدی مربوط به اراضی را دارد. بنابراین فصل مشترک محدودة قانونی مصوب شهرها است، در شهرها اگر اراضی ملی باشد یا متعلق به دولت باشد قاعدتاً باید کلیه این اراضی در اختیار وزارت مسکن و شهرسازی که سیاست کلی شهرسازی دولت را اجرا میکند، باشد و اراضی بیرون شهرها اعم از بایر و موات در اختیار وزارت کشاورزی است. میدانید که عنوان زمین موات به آنچه که بعدها به وجود آمده و مورد تفسیر قرار گرفته است و با قانون ملی شدن جنگلها، اصلاً اراضی موات باقی نمی‌ماند. برای اینکه کلیه اراضی موات اگر یکی علفی هم رویش باشد دیگر موات نیست (دکتر اسفندیاری- اگر از طرف دولت به ثبت نرسیده باشد) اگر به ثبت رفته باشد و اگر نرفته باشد کلیه اراضی که در محدوده نباشد در اختیار وزارت کشاورزی است. بنابراین ما اینجا فصل مشترک را با وزارت مسکن و شهرسازی که سیاست کار مسکن و شهرسازی و شهرها را دارد کاملاً روشن کردیم. مطلب دیگر مربوط به رئیس کل سازمان گسترش بود. باید عرض کنم که این رئیس کل سازمان گسترش کسی است که با استفاده از رقم هزار و مزایائی که ذکر شده استفاده خواهد کرد.
بنده نظرم این نیست که این شخص معاون وزارت خانه باشد ولی از حقوق و مزایای معاون وزیر استفاده میکند و منظور این است کسانی که قبلاً در مملکت مدارج و سمتهای سیاسی احراز کرده‌اند، می‌خواهیم در استانها بگماریم تا از وجود این اشخاص که تحصیلکرده و با تجربه هستند در این کار هم استفاده کرده باشیم و او هم بتواند مسائل و مشکلات ما را در استانها با فکر و تدبیر حل کند. ولی اگر قرار بود که این شخص عنوان معاون وزیر را داشته باشد حتماً در لایحه ذکر می‌کردیم و چون ذکر نشده است عنوان معاون وزیر ندارد، اگر چه از مزایائی در حدود معاون وزیر استفاده میکند.
رئیس - آقای رحیمی لاریجانی بفرمائید.
رحیمی لاریجانی - با اجازه مقام ریاست، بنده در مواردی که میخواستم توضیح بدهم آقای دکتر اسفندیاری گفتند و آقای مهندس روحانی هم توضیح و جواب دادند. درمورد رئیس کل که ممکن است عنوان معاون وزیر پیدا کند، اینکار سابقه دارد که کسی را بعنوان رئیس کل اداره معرفی میکنند ولی دو ماه بعد لایحه‌ای می‌آورند که مقامش برابر معاون وزیر باشد مثل معاون شهردار پایتخت. که البته توضیح داده شد و ما هم متقاعد شدیم. اما درمورد مسئله آب آقای دکتر اسفندیاری خیلی سطحی از روی موضوع گذشتند. مسئله آب واقعاً مسئله حیاتی است و آب کشاورزی باید جزو کار وزارت کشاورزی باشد. ما سه وزارتخانه داشتیم: وزارت تعاون و وزارت نیرو و وزارت کشاورزی و منابع طبیعی، آب یک مسئله‌ای است که اتفاقاً بنده در منطقه کشاورزی خودم با مشکل آن روبرو هستم و دیروز هم حضور جناب آقای وزیرکشاورزی عرض کردم که ۶۵ هزار هکتار زمین کشاورزی ما به ۳۴ هزار هکتار کاهش پیدا کرده چون آب نبوده است. مردم هم حق دارند چون آب سدها امسال کم شده و امیدوارم با این بارانی که در چند روز اخیر بارید، کمکی به آنها شده باشد. اما چون بین وظایف وزارت نیرو و وظایفی که در این بند به طور خلاصه از آن می‌گذریم ممکن است احتمالاً برخوردی بشاد. بنابراین اگر جناب آقای وزیرکشاورزی ضرور میدانند در یک تصویبنامه‌ای که پیشنهاد می‌فرمایند تکالیف این مسئله آب کشاورزی روشن بشود آب خوراکی روستاها کانال کشی زیر سدها روشن بشود و باید مسئول هر یک از آنها مشخص باشد در ورامین هفت، هشت سال است که کار کانال کشی در جریان است و البته وزارت نیرو با کمال قاطعیت عمل میکند و انشاءالله هر چه زودتر تمام میشود. به هر حال اگر مصلحت است تصویب نامه‌ای و یا مبانی و ضوابطی به وجود بیاید که تکلیف آبهای زیر زمینی خوراکی وزارت نیرو و نیز آبهای کشاورزی معلوم بشود که فردا، هم نمایندگان محترم و هم مردم چنین مشکلاتی نداشته باشند. بنده در این مورد با یکی از همکاران پیشنهادی تقدیم کرده‌ام تا در کمیسیون مورد توجه و مطالعه و رسیدگی قرا ربگیرد.
رئیس -آقای متولی بفرمائید.
متولی - بنده از اینکه باز هم مزاحم شدم معذرت می‌خواهم ولی خوب، امری است که ما دو سال است داریم بحث می‌کنیم حالا اگر در این مورد مطالب بیشتری گفته شود اشکالی ندارد. این وظایفی که برای سازمان گسترش کشاورزی تعیین شده مقدار عظیمی از آن وظایفی است که اگر خوب اجرا شود بسیاری از مشکلات ما را حل خواهد کرد (نمایندگان- انشاءالله) این است که از این لحاظ جناب وزیر کشاورزی باید کمر ببندند و این کار را عملی کنند و طوری کنند که آن دستگاههای استانی باز اداراتی نباشند که فقط در مرکز استان نشسته و به صورتی در بیایند که هیچ تأثیری روی کارها نداشته باشند. بنده در کمیسیون کشاورزی دربارة دو موضوع عرایضی کردم و آن دو مورد بند۲ و ۳ ماده ۹ بود. اصولاً نمیدانم چرا من از لغت حاکمیت ناراحت می‌شوم در حالیکه در ماده بعدش تجهیز بخش خصوصی و مشارکت مردم در اجرای برنامه‌های کشاورزی است. الان برای عده‌ای این فکر پیش می‌آید که وزارت کشاورزی منبعدمی‌تواند مداخلاتی در امر حاکمیت بکند و یا از کار آنها ممانعت نماید و زحمت و اخلال برای مردم ایجاد کند و اینطور تصور با اینجور لغات در ذهن اشخاص پیدا شده است. بنده خیال میکنم وقتی تشویق و تجهیز بخش خصوصی را درماده بعد می‌آوریم اینجا هم لغتی به کار ببریم که مردم باز بیشتر امیدوار بشوند و سرمایه گذاری بکنند و فعالیت داشته باشد. از آبهای مملکتمان هیچ گونه استفاده صحیحی نمی‌شود و همانطور که همکار من فرمودند آب ورامین را ما در تهران داریم می‌خوریم در حالیکه هر سال از میزان زمینهای زیر کشت در آنجا کاسته میشود. در تمام شهرهای ما اینطور است شهرها بی رویه دارند بزرگ می‌شوند و آب را از همه جا می‌کشیم به طرف شهرها اگر غرض از این بند ۲ اینست که وزارت کشاورزی با تشکیلات استانی می‌خواهد بیاید نهر سرپوشیده درست کند و آب را به زمینهای زراعتی برساند بسیار کار خوبی است و از این بهتر کاری نمی‌شود ولی اگر آن چیزیاست که تابحال از این مداخلات در زندگی مردم دیده‌ایم مشکلات زیادی ایجاد خواهد شد. هنوز ندیده‌ایم که تشکیلات دولتی بتواننداین امکانات را به محل ببرند، اگر هم سیمان لازم دارند باید هفت، هشت توصیه از وکیل مجلس بگیرند (دکتر صدیق اسفندیاری- قربات یک توصیه هم برای من بنویسید) (همهمه نمایندگان) به هر حال عرض بنده این است که این امکانات را به روستا ببرند تا آنها با همین سیمان بتوانند نهر و جویشان را بسازند و از آب حداکثر بهره ببرند.(کسرائی- اجرای قوانین مربوط به حاکمیت است نه اختیار) بله، اجرای قانونی است ولی ما یک ماده‌ای داریم که وزارت کشاورزی و عمران روستائی امروز، مقداری از اختیارات را می‌خواهد به مناطق روستائی بدهد. بنده روی این لغت حاکمیت حرف دارم این کلمه را به صورتی بنویسید که در اذهان ایجاد شبهه نکند. راجع به حاکمیت و تصدی خاک هم غرض است که استفاده مردم از کار کشاورزی بهتر بکند. بسیار خوب، ولی اگر می‌خواهید کار مردم با دخالت مسئولان دست و پا گیر نشود بنده تقاضا میکنم به صورتی باشد که مردم به نتیجه برسند. عرض دیگری ندارم.
رئیس - در ماده ۹ نظری نیست؟(اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت میشود.
(بشرح زیر خوانده شد)
پیشنهاد میکنم بند ۸ قسمت الف ماده ۹ به صورت زیر اصلاح گردد.
- ۸- اتخاذ تدابیر لازم و نیز صدور پروانه و در صورت لزوم پیشنهاد اعطای وام از طریق مؤسسات اعتباری برای ایجاد و توسعه صنایع تبدیلی اولیه کشاورزی…الی آخر.
- دکتر اسفندیاری.
رئیس - آقای دکتر اسفندیاری بفرمائید.
ملک منصور اسفندیاری - جزو وظایف سازمان گسترش اتخاذ تدابیر لازم بود که در قسمت اخیر این بند ذکر شده است و در عین حال صدور پروانه در مورد صنایع اولیه، مثل صنایعی که میوه را تبدیل به کمپوت میکند. البته در اینجا چند جا پیش بینی شده که وزارت کشاورزی در هر مورد کمک میکند مخصوصاً شرکتهای زراعی و شرکتهائی که ایجاد میشود. اینجا من پیشنهادی که کردم این است که اگر خواستند بیایند وامی بگیرند، این سازمان گسترش توصیه کند و این وام را از مؤسسات اعتباری بدهد چون اگر در مورد تصدی خاک، حاکمیت آب و خاک را هم آنها پیشنهاد کنند بهتر است. این است که بنده این پیشنهاد را دادم تا در صورتی که آقای وزیر موافق باشند مورد توجه قرار بگیرد.(جندقی- پیشنهاد شما کار را مشکلتر میکند)
رئیس - نسبت به این پیشنهاد نظر مخالفی نیست؟(اظهاری نشد) به این پیشنهاد رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش میکنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد.
پیشنهاد بعدی قرائت میشود.
(بشرح زیر خوانده شد)
ریاست معظم مجلس شورای ملی احتراماً پیشنهاد می‌نماید:
- که بند ۵ وظایف کلی از لایحه قانون تجدید سازمان کشاورزی کشور و تأسیس وزارت کشاورزی و عمران روستائی حذف شود.
- با احترام- اردلان.
رئیس - آقای اردلان بفرمائید.
اردلان - با اجازه مقام معظم ریاست و همکاران ارجمند به طوری که ملاحظه میفرمائید مسئله مهم و اساسی ما راههای روستائی است که بارها دربارة آن صحبت شده است. و امروز آمده‌اند این وظایف را از یک وزارتخانه سلب میکنند و می‌دهند به سازمان در وزارت کشاورزی به نام سازمان گسترش که بعدها می‌خواهد به وجود بیاید. و خیلی جالب است که ساختن و توسعه راهها را سازمان گسترش قبول میکند ولی نگهداری آنها به وزارت راه محول میشود چه بهتر که کلیه این راهها را بدهیم و به وزارت راه چون موقع تحویل و تحول به مشکل برخورد خواهیم کرد به طور نمونه الان در استان همدان چند راه روستائی ساخته شده است و یک راهی است در خود شهرستان تویسرکان که در ۵ سال قبل استاندار وقت تفویض اختیار کردند. راه ساخته شد و الان سه سال است که تأمین اعتبار می‌کنیم ولی نمی‌توانیم خرج کنیم چون نه وزارت راه و نه وزارت کشاورزی به عهده می‌گیرد و یک عقده شده، یک عقده سرطانی، حالا شما می‌خواهید این را بدهید به سازمان گسترش در تمام روستاها برای سازمانی که نه گسترش آن معلوم است و نه مدیرش معلوم است و نه چیز دیگرش، بسیار خوب تا راه تعمیر نشده است که تحویل گرفتنی نیست چه کسی باید تحویل بگیرد وزرات راه تحویل نمگیرد و این یا عمد است یا غیر عمد من کاری به آن ندارم وزارت راه می‌گوید این راه با مشخصات من تطبیق نمی‌کند، بایستی جرح و تعدیل شود پیشنهاد من برای این است که از این فکر صرف نظر بکنند و این کار را از اول به وزارت راه واگذار کنند که تخصص در این کار دارد و مسئولیت داشته باشد وقتی راهی را نگهداری کرد زیرسازی راه را هم خودش انجام داده باشد و بعدها نگوید که ما مسئولیت نداشتیم، متشکرم.
رئیس - آقای مهندس روحانی بفرمائید.
مهندس روحانی - بنده در اول سخنم عرض کردم حل مشکل معضل کشاورزی فقط این نیست که بذر تهیه کنیم یا کودی به زارع بفروشیم، بلکه مجموعه فعالیتهائی است که اگر در هر کدامش فعالیت وجود نداشته باشد، این کار به ثمر نمی‌رسد چند روز پیش مکرراً شنیده‌ایم از همکاران مجلسی که اظهار می‌داشتند یکی از مشکلات عمده ما ساختن راههای روستائی است، روستائی ایران اگر به او امکانات دیگر از جمله بذر و کود را بدهند ولی راه نداشته باشند یا اعتبار بهش بدهند ولی راه نداشته باشد نمی‌تواند یک محصولی را که ما انتظار داریم به شهرها برساند امروز به مناسبت نبودن راه، ما در بعضی از نقاط شهر و مملکت کمباین نمی‌توانیم ببریم و مقداری از سطح زیر کشت ما بدون برداشت می‌ماند، چون کارگر وجود ندارد و آنها به کارهای پرثمرتری روی آورده‌اند و به کار بهتری اشتغال ورزیده‌اند به نظر بنده، تردیدی در این نیست که راه روستائی اساسی ترین کار توسعه کشاورزی است و اساسی ترین کار توسعه کشاورزی این است که نباید آن را در گرو یک شک و تردید گذاشت در تمام این مدت زمانی که کار راههای روستائی در جریان بوده است ۱۸ هزار کیلومتر راه روستائی ساخته شده است در حالی که ۶۵ هزار روستا یعنی همان پایگاههایی که جناب آقای دکتر عاملی بعنوان پایگاههی میهنی به آن اشاره میکنند، اقلاً ۳۰۰ هزار کیلومتر راه روستائی می‌خواهیم که راهها را به هم وصل کنیم لازمه انجام این کار این است که در مرکز استان و شهرستان راههائی بسازیم که مرکز ده را به مرکز دهستان وصل کند، و لازمه این کار این است که در مرکز دهستان و شهر و روستا عوامل اجرائی به وجود بیاورند تا اعتبار و اختیار داشته باشد و اولویتی جز ساختن راه روستائی و اتصال مرکز استان به شبکه راههای روستائی نداشته باشد. در اینجا ما پیش بینی کرده‌ایم که کلیه راههای روستائی که به صورت متمرکز یعنی به صورتی که در تهران مستقر بوده است و کلیه راههای روستائی را که قرار بوده است بسازند. این وظیفه را به سازمان گسترش بدهند و مرکز استان و از مراکز استان به واحدهای تابعه و مراکز دهستان این وظیفه را بدهند که اختیاراتش وسیع بشود به این ترتیب کلیه وسایل و امکاناتی که برای راههای روستائی در بودجه به تصویب میرسانید در اختیار آنها خواهد بود و نگهداری راههای روستائی با خود این سازمان است یعنی با خود آنهاست چون با خودیاری مردم ساخته شده، چون قطعاً مردم باید در ساختن راههای روستائی کمک کنند (صحیح است) والا این کار عظیم و دشوار سرانجام پیدا نخواهد کرد. بنابراین نگهداری راههای روستائی با این سازمان است و نگهداری راههای فرعی را هم وزارت راه بعهده گرفته است، کلیه وسایل راهم در اختیارشان می‌گذارند و چون این هم جزئی از راههای فرعی میشود وزارت راه قبول کرده است که نگهداری آنها را در اختیار بگیرد ولی ما نیاز داریم مرکزدهستان و شبکه راههای فرعی مملکت را به هم وصل نمائیم و راههای روستائی داخل دهستان ساخته خواهند شد و آن مرکز دهستان را یعنی مرکز فعالیت اقتصادی را به راه فرعی وصل بکنند، باید تمام منظومه شهرستان و استان را بهم وصل بکنیم ولی گرفتار با اصطلاح دو مدیریت خواهیم شد و این است که در قوانین هست بعهده بگیرد، سازمان تعاون و عمران روستائی این راههای روستائی را بین دهستان و تمام دهات منظومة دهستان و مرکزدهستان به اصطلاح شبکه راههای کشوری را به عهده خواهدگرفت و بنده فکر میکنم که اگر جناب آقای اردلان توجه و دقت میفرموند در متن این وظیفه روشن می‌شد که این سازمان وزارت تعاون و عمران ورستائی مسئول راههای روستائی است این سازمان علاوه بر راه روستائی یک تکه راه فرعی بین مرکز دهستان و شبکه راههای استان را بعهده می‌گیرد و نگهداری کلیه راههای دهستان با خودش و با کمک مردم است و این جا دیگر این مسئله روشن شده است بنابراین تکلیف روشن شده و هیچ سخنی نیست که راه روستائی را چه کسی می‌سازد و چه کسی نگه می‌دارد، مردم هم باید در ساختن و هم در نگهداری آن کمک کنند، راه روستائی را دولت سرمایه گذاری میکند و مردم درست میکنند، مردمی که می‌خواهند راه داشته باشند، دولت سرمایه گذاری میکند و تحویل وزارت راه می‌دهند که جزو شبکه راههای کشوری نگهداری کند چون نگهداری آن مشکل است. متشکرم.
رئیس - آقای اردلان قانع شدید؟
اردلان - نه خیر، بنده در پیشنهادم باقی هستم.
رئیس - آقای دکتر دادفر شما مخالفید؟
دکتر دادفر- بلی.
رئیس - بفرمائید.
دکتر دادفر - با توضیحاتی که همکار ارجمند ما جناب اردلان دادند، بحثی نیست که از نظر بنده که این لایحه را به دقت خواندم، دو نکته بسیار مهم در اینجا هست. اساساً زیر پایه کشاورزی مملکت دو مسئله مهم آب و راه است و این دو مسئله هر دو به اجمال برگذار شده است.
اول راجع به مسئله آب کشاورزی در بند ۲ این ماده پیشنهادی تقدیم کرده‌ام و توضیح خواهم داد.
دوم مسئله راه کشاورزی است، جناب آقای وزیر کشاورزی در اینجا بحثی نیست، که در مملکت ما اقدامات بسیار سریعی انجام شده است ولی مسئله مهم کشاورزی و مشکل روستاهای ما و فرآورده‌های کشاورزی ما بعلت نبودن راه روستائی است دراینجا گفته شد که ما الان در حدود ۳۰۰ هزار کیلومتر راه روستائی احتیاج داریم، معنی آن این است که ما از ۹۰ درصد مزارع و روستاهایمان محصول تولید شده را نمی‌توانیم به بازار بیاوریم و لذا از مسئله راه به سادگی نمی‌توان گذشت، اولاً این عبارت طوری تنظیم شده که اصلاً ضد و نقیض است و من سه مرتبه خواندم، نفهمیدم که وظیفه عمران روستائی چیست؟ وظیفه وزارت کشاورزی چیست؟
اجازه بفرمائید بنده متن آن را بدقت بخوانم شاید شما هم توجه بفرمائید. ثانیاً اگر اعتبارات درست شده باشد، اغلب نمایندگان محترم استحضار دارند، سازمان گسترش و نوسازی که تشکیل شد ۲ میلیارد ریال ماشین آلات در اختیار داشت، جناب آقای نخست وزیر اوامری صادر کردند و الان یک شرکتی به نام ره گستر به وجود آمده، یک شرکت مادر، به نام یک شرکت ره گستر، و شرکتهائی هم در شهرستانها ومراکز استانها به وجود می‌آید برای تقسیم این ماشین آلات و در اساسنامه آن شرکت ره گستر نوشته‌اند که ایجاد کلیه راههای روستائی با آن شرت است حالا این شرکت وجود دارد و دو میلیارد ریال هم سرمایه دارد و تکلیف آن هم روشن نیست، آیا شرکت عمران روستائی از یک جا و شرکت ره گستر از یک جا و وزارت راه از یک جا راه می‌سازند؟ البته وزارت تعاون و امور روستاها به موجب قوانین در روستاها راه می‌سازد، راه فرعی هم می‌سازد یک مقدار هم ماشین آلات دارد اما این راهها و بودجه راه سازی به اندازه‌ای ناچیز است که مثلاً سه میلیون تومان بودجه کل راههای روستائی استان آذربایجان شده است، جناب آقای وزیر کشاورزی، شرکتهائی از این قبیل برای ایجاد و ساختمان راههای روستائی کشور کافی نیست بعقیده بنده راه سازی برای مملکت از خود وزارت کشاورزی وجودش لازم تر است از خود وزارت راه در مملکت اولی تر و مهمتر است (صحیح است) اما شما الان هر چقدر راه دارید پنجاه درصد مردم مملکت از راه محرومند و محصولات کشاورزی ما هم در روستاها هست نه در کنار جاده اسفالته تهران- ساوه، نه در کنارجاده تهران – بروجرد، این در روستاهاست، لذا اگر لازم بشود باید بگوئیم که این بشود اداره کل، واقعاً قبول بفرمائید که این می‌ارزد البته ما شاهراه لازم داریم، اما این شاهراه باید به کدام راه وصل شود لذا برای این شرکتهای کوچک برای ساختن راه روستائی و برای چهل یا شصت هزار روستای مملکت و وصل کردن آنها به همدیگر و آوردن فرآورده‌ها و محصولات غذایی آنها به شهرها وکشاورزی و حتی آبیاری روستاها باید یک فکر اساسی بشود. با این تشکیلاتی که شما در نظر گرفته‌اید تکلیف این شرکتهای عمرانی روستائی چه میشود؟ به نظر من برای این کار باید یک سازمان مستقل در سطح وزارت خانه مثل سازمان برنامه و ذوب آهن به وجود بیاید این سازمان باید ساختن تمام راههای روستائی و کشاورزی را در بر بگیرد. بدیهی است که بنده هم قبول دارم، کشاورزی بی آب فایده‌ای ندارد یک مقدار پول دارد و والسلام. آب نداریم، راه هم نداریم، زمین هم اگر ملی شده خشک است و اگر زیر سد است و کشاورزی صنعتی است با توفیق زیادی روبرو باشد یا نباشد این سازمان مستقل می‌خواهد مثل سازمان جنگلها، با این قدرتی که در این بودجه معین شده و ۳۰۰ هزار کیلومتر راه روستایی لازم داریم این را جزو برنامه‌های عمرانی بگذارید در یک یا دو یا سه برنامه بگذارید تا تمام شود و جز این به نتیجه نخواهید رسید. به هر صورت بنده یادداشتی بدستم رسید که نوشته شرکت ره گستر. سازمان گسترش است یک سازمان اجرائی است، به هر حال سازمان گسترش وابسته به وزارت صنایع و معادن است. الان ۲ میلیارد ریال ماشین آلات مختلف در اختیارش هست و وظیفه نگهداریش بعهدة وزارت کشاورزی است من این را پیشنهاد کردم. شاید جناب وزیر فرمایشاتشان روشن باشد ولی آنچه مسلم است بنده با واگذاری راهسازی روستائی به وزارت راه مخالفم. اگر شما صد تومان بودجه بدهید تا این پول به استان و بخش و راه روستائی برسد، نود تومانش در شهر و مرکز استان به مصرف می‌رسد و اگر چیزی باقی ماند در روستان خرج میشود. می‌توانیم ببینیم چند درصد از هر اعتباری در شاهراه خرج میشود و عملاً اعتبارات راههای روستائی هم صرف راههای اصلی میشود. مگر اینکه همانطوری که عرض کردم قسمت راه روستائی از اداره و سازمان راههای اصلی جدا شود، و یک سازمان مخصوص با بودجه معین و مدیریت مخصوص راه روستائی را در اختیار بگیرد اما گر راه روستائی را به وزارت راه بدهیم به نتیجه نمی‌رسیم کما اینکه وزارت راه تاکنون ۶ کیلومتر راه روستائی نساخته و نخواهد ساخت و نمی‌تواند بسازد، وزارت راه اگر بتواند شاهراه‌ها را بسازد و نگهداری کند برای ما کافی است. از این جهت با پیشنهاد جناب اردلان مخالفم خود وزیر راه هم علاقمند نیست و در کمیسیون بودجه و کمیسیون راه صحبت کردیم گفت ما نمی‌توانیم برسیم راه روستائی عوامل خاصی باید داشته باشد در این ماده عبارت کمی تعارض دارد چون مطلب مهم است از مقام ریاست تمنا دارم اگر از پنج دقیقه بیشتر صحبت کردم مرا ببخشند. نوشته شده «ایجاد و توسعه راههی فرعی از مراکز دهستان و روستا به شهرها و به شبکه راههای اصلی و فرعی کشور و همچنین ایجاد کلیه راههای فرعی روستائی به منطقه در قالب برنامه جامع راههای فرعی استان و تحویل راههای فرعی مزبور به ادارات راه و ترابری برای نگهداری… باز گفته شده تصدی و نگهداری بعهده سازمان گسترش است» اینجا یک تعارض به نظر می‌رسد یا من متوجه نمی‌شوم یا تعبیر و تفسیر می‌خواهد که روشن تر بشود.
رئیس - آقای دکتر دادفر مسئله روشن است توجه بفرمائید آقای جندقی توضیح می‌دهند.
جندقی (رئیس کمیسیون کشاورزی و منابع طبیعی)- قربان ما سه نوع راه داریم: راههای اصلی، راههای فرعی، راههای روستائی، راههای اصلی مثل راه بین اصفهان و تهران راههای فرعی داخل استانها است و راههای روستائی شبکه داخل دهات و مراکز کشاورزی را به هم اتصال می‌دهد راههای اصلی اینجا مطرح نیست و راههای فرعی هم با عرض کمتر عین راههای اصلی است و گاهی اسفالت هم نشده است باقی می‌ماند راههای روستائی که احتیاج به پروژه ندارد و باید با هزینه کم و خودیاری مردم ساخته شود و آن مطلبی را که آقای دکتر عاملی فرمودند که پول این مملکت را نباید به مهندس مشاور داد با خودکفائی مرم و همکاری آنها باید درست کرد موردش همین جاست بنابراین، اگر ما راههای روستائی را از طریق سازمان گسترش روستائی که در دهات با همکاری مردم و در شوراهایش هم می‌بینید، نماینده انجمن شهرستان و استان و اتاقهای بازرگانی هستند و خود مردم هستندکه تصمیم می‌گیرند و میسازن بنابراین راهی را که وزارت تعاون تا حالا می‌ساخت خودشان می‌سازند اینجا آمدیم کمترش کردیم مقدار زیادی از راهها را به وزارت راه منتقل کردیم و در اختیار اینها منحصراً راههای روستائی است که ساخته میشود و این راههای روستائی که ساخته میشود پل ندارد، آبرو دارد با سیل ممکن است خراب شود و وزارت راه اگر بخواهد اینها را درست کند از یک جا یک گریدر و بولدوزر بیاورد و این راهها را درست بکند بنده خیال میکنم با وضع موجود هیچ ابهامی نیست راه فرعی به وزارت راه سپرده میشود و راه روستائی را خود سازمان گسترش نگه می‌دارد.
رئیس - آقای پروفسور یغمائی جنابعالی با پیشنهاد وافقید یا مخالف؟
پروفسور یغمائی - اجازه بفرمائید توضیح عرض کنم بنده حد وسط هستم.(خنده نمایندگان).
رئیس - بفرمائید.
پروفسور یغمائی - عذر می‌خواهم، حد وسط عرض کردم چون بعنوان موافق مشروط باید توضیح بدهم، خیلی متشکرم که اجازه فرمودید دو دقیقه صحبت کنم میدانید که من نه تخصصی در کشاورزی دارم نه راهسازی. من پزشکم ولی یک قدری می‌توانم الهام بگیرم از کار پزشکی ما ضرب المثلی داریم که اگر ماما چند تا شد سربچه کج میشود من عقیده‌ام این است که راه روستائی که راجع به اهمیتش زیاد صحبت شده و من لازم نمیدانم دیگر در این باره مطلبی بگویم باید به دستگاهی داده شود که هم بسازد و هم نگهداری کند اینکه یکی بسازد دیگری نگهداری کند هضمش برای من مشکل است و حتماً کار درستی نخواهد بود حالا همانطور که آقای مهندس اردلان پیشنهاد کرده‌اند یا وزارت راه خودش هم سازنده باشد و هم نگهدارنده و یا دستگاهی که وزیر کشاورزی پیشنهاد کرده‌اند بنده تابع اکثریتم ولی فکر میکنم اصل بر این باشد که سازنده و نگهدارنده باید یک دستگاه باشد.
رئیس - آقای دکتر تجدد بفرمائید.
دکتر تجدد - جناب آقای رئیس، همکاران گرامی، من واقعاً تعجب میکنم که دولت در سالهای اخیر همیشه سعی داشته است که یک وظیفه را به سازمانهای مختلف واگذار کند و بعد هم پیشمان بشود و نادم و پس از سالها صرف وقت تصمیم تازه‌ای بگیرد، من می‌توانم نمونه‌های مختلفی را برای شما عرض کنم شما ببینید که تا بحال دربارة درمان و بهداشت مملکت دولت تصمیمهای مختلفی گرفته و این وظیفه را به سازمانهای مختلف واگذار کرده و بعد پشیمان شده است یک موقع آمدند وزارت رفاه دست کردند در حالیکه وزارت بهداری هم داشتیم و یک قسمت کارهای درمانی را گذاشتند بعهده وزارت رفاه که ما قبلاً وزارت بهداری داشتیم آمدند تشکیلات مفصلی درست کردند برای وزارت رفاه و بعد فهمیدند که اشتباه است آمدند و این تشکیلات را در هم ادغام کردند و وزارت بهداری و بهزیستی درست کردند ملاحظه بفرمائید سالها قبل آمدند وزارت تعاون و امور روستاها به وجود آوردند در حالیکه ما وزارت کشاورزی داشتیم و کار کشاورزی مملکت یک کار بیشتر نیست ولی دیدید که یک قسمتی را وزارت تعاون و امور روستاها انجام می‌داد و یک قسمتی را وزارت کشاورزی و پس از سالها فهمیدند این کار اشتباه است و آمدند این دو تا را ادغام کردند و یک وزارت خانه به وجود آوردند در حالیکه امر کشاورزی یک مسئله بیشتری نیست و در این مملکت یک تشکیلات و یک سازمان باید راه بسازد و ما باید برای این تشکیلات و این سازمان تمام امکانات را بوجود بیاوریم و مسئولیت را به این سازمان واگذار کنیم و از این سازمان بخواهیم که کارش را خیلی خوب انجام بدهد راه چه بین شهری و چه روستائی، واقعاً اگر بخواهیم راه بدون مشخصات درست کنیم هیچ فایده‌ای ندارد شما ببینید وزارت تعاون و امور روستاها در سالهای اخیر کیلومترها راه درست کرده بین روستاها ولی امروز اثری از این راهها نیست با دو تا بولدوزر و گریدر یک راهی کرده‌اند و چند میلیون خرج کرده‌اند و بعد یک سیل و یک باران آمده و آن راه را از بین برده است بنابراین ما چه اصراری داریم که کاری کنیم که بعد از سه چهارسال پشیمان بشویم وزارت کشاورزی وظیفه اش بسیار عظیم است این وزارتخانه بهتر است کار خودش را انجام بدهد مهمترین کارش این است که ما بازده را در سطح کشت بالا ببریم و بدانیم در کدام نطقه مملکت گندم یا لوبیا یا خربزه بهتر بعمل می‌آید به هرحال تدابیری به کارببرد که محصولات کشاورزی بیشتر بشود به هر حال من هم مخالف هستم که کار راهسازی بعهده وزارت کشاورزی باشد همانطور که همکار گرامیم آقای دکتر دادفر گفتند اشکالی ندارد که یک سازمان جداگانه‌ای برای ساختن راههای روستائی درست بشود و مسئولیت آن را هم مشخص بکنند که از این اعتباری که وزارت راه درنظر گرفته چه مقدارش صرف راههای اصلی و چه مقدارش صرف راههای روستائی بشود به هر حال اگر این موضوع درست نشود من اطمینان دارم که روزی در همین محلس بیایند و بگویند این راهها را به وزارت راه واگذار کنید.
رئیس - نسبت به پیشنهاد آقای مهندس اردلان موافق و مخالف صحبت کردند، حالا به این پیشنهاد رأی می‌گیریم….
مهندس اردلان - اجازه بدهید توضیح بدهم یا یک بار دیگر پیشنهاد را قرائت بفرمائید.
رئیس -جنابعالی توضیح دادید مخالف و موافق هم صحبت کردند.
مهندس اردلان - یک توضیح مختصری لازم است که عرض کنم.
رئیس - جنابعالی در این مدت سه ماه که این موضوع در کمیسیون‌ها مطرح بود در مسافرت بودید.
مهندس اردلان - من مریض بودم و مشغول معالجه بودم.
رئیس - به هر حال موافق و مخالف صحبت کرده‌اند و اعلام رأی شده است خواهش میکنم بفرمائید.
مهندس اردلان - بنده توضیح مختصری دارم.
رئیس - خواهش میکنم بفرمائید. رأی می‌گیریم به پیشنهاد آقای مهندس اردلان، خانمها و آقایانی که موافقند خواهش میکنم قیام بفرمایند (چند نفر برخاستند) تصویب نشد، پیشنهاد بعدی قرائت میشود.
(بشرح زیر خوانده شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی:
- پیشنهاد می‌نماید عبارت زیر به آخر بند ۵ ماده ۹ علاوه شود:
- سرمایه و ماشین آلات راهسازی شرکت رهگستر و شرکتهای تابعه آن در استانها به وزارت کشاورزی و عمران روستائی منتقل میشود.
- دادفر.
رئیس - آقای دکتر دادفر بفرمائید (نمایندگان - در جلسه نیستند) پیشنهاد بعدی قرائت میشود.
(بشرح زیر خوانده شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی
- در قسمت ج ماده ۹ موضوع شورای عمران که مرکب است از نمایندگان وزارت خانه‌های مختلفه پیشنهاد می‌نماید که نماینده وزارت نیرو اضافه شود چون برق روستائی امر مهمی است که باید مورد توجه دقیق و کامل قرار گیرد.
- رحیمی لاریجانی - حسن متولی.
رئیس - پیشنهاد دیگری شبیه همین پیشنهاد نیز هست، نسبت به این پیشنهاد مخالفی نیست؟(اظهاری نشد) به این پیشنهاد رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش میکنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. پیشنهاد بعدی قرائت میشود.
(بشرح زیر خوانده شد)
احتراماً در مورد لایحه قانون تجدید سازمان کشاورزی کشور صحفه ۱۰ بعد از بند دال در مورد رئیس کل سازمان گسترش کشاورزی و عمران روستائی اصلاح زیر پیشنهاد میشود:
- رئیس کل سازمان از بین مأمورین با سابقة دولت که دارای تحصیلات عالی دانشگاهی در یکی از رشته‌های علوم کشاورزی بوده باشد» با جلب…
رئیس - آقای دکتر اربابی بفرمائید.
دکتر اربابی - جناب آقای رئیس، خانمها و آقایان ما اکنون در این لحاظ واقعاً یکی از مهمترین مسائل مملکت را می‌خواهیم به صورت قانون تصویب بکنیم قطعاً همه خسته هستند و حق این بود که تدابیری اتخاذ می‌شد که بیشتر روی آن بحث می‌شد بنده دو تا پیشنهاد دارم که یکی از آنها خوانده شد ولی می‌خواهم مطلبی را متذکر باشم چون علاقمند بودم در کلیات لایحه صحبت بکنم شاید در کلیات آخر وقت نباشد این است که عرض میکنم ما باید اول هدف را تعیین بکنیم و بعد برای هدف اسباب کار را که یکی از آنها قانون هست تهیه کنیم الان متداول است که اداره امور خدمات دولتی در تمام سطوح باید طبق سیاست عدم تمرکز باشد همانطور که عدم تمرکز در مدیریت لازم است ما باید به این اصل توجه کنیم که در اداره امور روستاها باید تمرکز داشته باشیم یعنی تمام امور روستاها باید به هم مربوط باشد از این نظر این لایحه یکی از مهمترین اهداف توسعه روستائی را می‌تواند تأمین کند واقعاً در مورد پیشنهادی که دادم سازمان گسترش کشاورزی که تعیین میشود رئیس آن از بین مأمورین با سابقه دولت به وسیله وزیرکشاورزی پیشنهاد خواهد شد از آنجائی که مأمورین در سازمانهای مختلف هستند که کارشان با رشته تحصیلاتشان تطبیق نمی‌کند از آنجا که کارها و مسائل کشاورزی استان در این سازمان گسترش مطرح خواهد شد بنده پیشنهاد کردم این رئیس سازمان از بین کسانی باشد که از لحاظ تحصیلات و وظایف یکی سنخیتی داشته باشد ما باید قبول کنیم که کشاورزی یک مسئله چند بعدی است تنها آدم خوب بودن و حسن نیت داشتن و صلاح اندیش بودن و خوب کار کردن کافی نیست باید دانش فنی داشت از این لحاظ پیشنهاد کردم رئیس سازمان گسترش کشاورزی لااقل دارای تحصیلات عالی دانشگاهی در یکی از علوم کشاورزی باشد که گفته نشود چون مدیر خوبی است این کار به این آدم ارجاع شد حتماً تحصیلات و سوابقش خدماتش را تأیید کند.
رئیس - آقای مهندس روحانی بفرمائید.
مهندس روحانی - بنده با کمال احترامی که برای جناب دکتراربابی قائل هستم و به تشخیص ایشان اعتقاد دارم مع الوصف باید عرض کنم سازمان گسترش کشاورزی و عمران روستائی وظایف متعددی را بعهده دارد مثلاً در ماده ۸ کار آب و توسعه منابع آن و ایجاد شبکه‌های آبیاری و کار برق و توسعه برق روستائی و کار عمران روستا و کار راه که اینجا بحث مفصلی شد بعلاوه کار جنگل و کشاورزی و مرتع بنابراین باید کسی که این سازمان را مدیریت میکند در عین این که تحصیلات عالیه دارد شخص معطلی هم در همة امور باشد و اگر مهندس کشاورزی باشد ممکن است در سایر رشته‌ها این فردی را که جامع و مانع باشد پیدا نکنیم گرفتاری پیدا کنیم بعلاوه در قانون پیش بینی کرده‌ایم که ۱۵ سال سابقه و با تجربه انتخاب خواهند شد ولی هر جا که در قوانین دولت یا مشخصات تحصیلی خاص گذاشته بعد مجبور شده آن مشخصات را بردارد، مسئله مهم در اینجا به اصطلاح دید مملکتی است نه دید تخصصی، البته در آن سازمان متخصصین کشاورزی ضرورت دارد که باشند، متأسفانه اگر یک مشخصات تحصیلی خاص را بگذاریم بعداً دچار گرفتاری می‌شویم.
رئیس - آقای دکتر اربابی متقاعد شدید؟
دکتراربابی - متأسفانه قانع نشدم برای اینکه کشاورزی یک جنبه همگانی دارد کسانی که لااقل در یک رشته کشاورزی دانشی داشته باشند، مثلاً زمین شناسی یا گیاه شناسی یا روان شناسی یا با سیار رشته‌ها نیز آشنائی دارند، نظر مراقبت از سیاست روستایی است و راه و اقتصاد و دانشهای دیگر کشاورزی لازم است به پیشنهاد من رأی بگیرید هر چه نظر مجلس باشد مورد قبول خواهد بود.
رئیس - به پیشنهاد آقای دکتراربابی رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش میکنم قیام فرمایند (عدة کمی برخاستند) تصویب نشد.
پیشنهاد بعدی قرائت میشود.
(بشرح زیر خوانده شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی
- احتراماً در صفحه ۶ وظایف کلی بند ۲ پیشنهاد میشود مطلب زیر اضافه شود. در این مورد حدود مسئولیت وزارت نیرو با توجه به قانون آب و نحوه ملی شدن آن و مسئولیت وزارت کشاورزی و عمران روستائی طی یک آئین نامه اجرائی که به تصویب هیئت دولت می‌رسد تعیین خواهد شد. - دکتر پرویز اربابی - اسمعیل رحیمی لاریجانی
رئیس - آقای دکتر اربابی بفرمائید.
دکتر اربابی - با این که همکاران عزیز نظر پیشین من را نپذیرفتند از استقامت رأی و صراحتی که ابراز داشتند تشکر میکنم مطلبی که بنده پیشنهاد دادم جناب رئیس هم تشریف داشتند و در یک جلسه‌ای که نمایندگان آذربایجان بودند با وزیر نیرو مشکلاتی را که در مورد آب رودخانه‌ها با آن مواجه بودیم مطرح کردیم یکی از همکارن فرمودند که در ماده ۲ با ابهام و سریع از آن گذشتیم الان هفت، هشت سال است که قانون آب و نحوه ملی شدن آن به وسیله وزارت نیرو اجرا میود با کمال تأسف باید عنوان کنم از این برنامه موفقیت چندانی حاصل نشد و بیشتر نارضایتی‌ها در کشاورزی را موکول میکند به وزارت کشاورزی ولی از آنجائی که در قانون آب و نحوه ملی شدن آن وظایف وزارت نیرو و وزارت کشاورزی صراحت دارد لذا از این نظر بنده پیشنهاد کردم یک آئین نامه‌ای که بتواند حدود وظایف این دو وزارتخانه را معین و مشخص بکند برای اینکه تسهیلاتی انجام بگیرد و مردم دچار بلاتکلیفی نشوند و بدانند که آیا حدود وظایف وزارت کشاورزی چه خواهد بود.
رئیس - آقای مهندس روحانی بفرمائید.
مهندس روحانی - با عرض تشکر این مطلب در این قانون پیش بینی شده در ماده ۱۳ نه تنها آئین نامه مربوط به کار آب یا برق یا سایر وظایفی که بین وزارت خانه‌ها و این سازمان حد فاصل و اشتراکی دارد بلکه کلیه این آئین نامه‌ها در ماده ۱۳ پیش بینی شده و قطعاً مرز مسئولیت دو وزارتخانه مربوط به امور اجرائی این قانون به پیشنهاد وزارت کشاورزی به تصویب هیئت وزیران خواهد رسید و مرز اختیارات دو وزارت خانه مشخص خواهد شد.
رئیس - آقای اربابی متقاعد شدید؟
دکتر اربابی - عناوینی که در بند ۲ عنوان شده به صورت حاکمیت و تصدی است و این عناوین در قانون ملی شدن آب به اینصورت نوشته شده است حالا اگر جناب وزیر مطمئن هستند من حرفی ندارم.
رئیس - ایشان مطمئن هستند شما باید اطمینان پیدا کنید.
دکتر اربابی- چون نظر من در اجرای ماده ۱۳ تأمین خواهد شد لذا پیشنهاد را پس می‌گیرم.
رئیس - پیشنهاد بعدی قرائت میشود.
(بشرح زیر خوانده شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی
- پیشنهاد می‌نماید که عبارت زیر به آخر بند دو ماده نه علاوه شود اجرای قوانین و مقررات مربوط به ملی شدن آب در خارج از شهرها بعهده وزارت کشاورزی و منابع طبیعی محول میشود.
- دکتر دادفر.
رئیس - آقای دکتر دادفر بفرمائید.
دکتر دادفر - پیشنهاد بنده راجع به اجرای قوانین و مقررات بود خدمتتان عرض میکنم باین ماده توجه کنید تکلیف آن قسمت از آبها روشن شده که پشت سدها است یعنی آبهائی که مهار شده تا به مزرعه می‌رسد. اینجا در بند ۲ ماده ۹ نوشته شده:
- «… تصدی آب کشاورزی از محل تخصیص آب برای کشاورزی تا مزرعه…»
یعنی سدی بسته شده و معلوم شده که این تعداد آب مال تهران، این مقدار مال کرج و غیره و غیره اما در مورد رودخانه‌های طبیعی و انهار و وزارت کشاورزی وهیچ کس کاری برایش نکرده و تخصیص نداده است خداوند آنرا تخصیص داده، برف و باران آمده و اینها را به وجودآورده از طرف دیگر تمام گرفتاری مردم در مورد آب و شکایات مربوط به آن مربوط این نوع رودخانه‌ها است و تا جائی که من میدانم از وقتی که قانون ملی شدن آب گذشته مثلاً در آذربایجان از زارعین آب بها می‌گیرند و بجای اینکه این آب بها را خرج زهکشی وسد سازی بکنند صرف امور دیگری شده است و این مسئولیتش جناب آقای روحانی بر عهده شما میباشد که در این مورد توجه خاصی بفرمائید. بعضی از روستائیان دو سه برابر آب بها می‌دهند و حتی بعضی برای آبی که مزرعه شان را مشروب نمی‌کند آب بها می‌پردازند این بجای خود تازه نظارتش با مأمورین وزارت نیرو است که آیا به مصرف مفید رسیده یا نه؟ یعنی مأمور وزارت نیرو باید بیاید و تشخیص بدهد که این آب به مصرف مفیدی رسیده است یا خیر. چون به موجب قانون تشخیص مصرف مفید آب با وزارت نیرو است که اول درخت بادام آب بخورد یا گندم یعنی کسی که نه در آب دخالت داشته نه در بهره برداری از زمین رلی داشته او باید نظارت بکند لذا این قسمت در اینجا مشخص شده که از محل تخصیص آب برای کشاورزی تا مزرعه و ایجاد شبکه آبیاری و غیره یعنی اگر الان آبی پشت سد دز هست یا اگر آبی پشت سد فرحناز پهلوی هست این آب تخصیص داده میشود و ایجاد شبکه آبیاری و نگهداریش با وزارت کشاورزی است اما برای بقیه یعنی برای انهار طبیعی چه باید کرد در قانون ملی شدن آب هم انهار و رودخانه‌های طبیعی مملکت با وزارت کشاورزی است و این تقریباً مکمل آن چیزی است که همکار عزیزم آقای دکتر اربابی گفتند این است که بنده پیشنهاد کردم در اجرای قوانین و مقررات مربوط به ملی شدن آب رسیدگی و نظارت به این کار در خارج شهرها بعهده وزارت کشاورزی باشد یعنی آبی که الان از کوه جاری میشود و مزارع را مشروب میکند وزارت کشاورزی تشخیص بدهد که در امور کشاورزی باید مصرف شود یا نه یعنی به هر حال این آبها تحت اداره و سیطره وزارت کشاورزی باشد و این کلمه تخصیص که دراین بند هست فقط در مورد آبهای مهار شده این معنی را میرساند. دریکی از کمیسیون هائی هم که وزیر نیرو تشریف داشتند خود ایشان گفتند ما از چنین کاری استقبال نکرده‌ایم و گفتند مسئله آب و توزیع آب را در رودخانه‌ها می‌دهیم به وزارت کشاورزی، به هر حال جناب وزیر کشاوزی این نظر بنده در مورد آبهای خارج شهرها بود، پیشنهاد را مطالعه بفرمائید اگر ناقص است خودتان تکمیل بفرمائید یا اگر لزومی ندارد توضیحی بفرمائید تا این مسئله روشن بشود چون مادام که برای آبهای مملکت و بهره برداری از آن یک فکر اساسی نشود کشاورزی ما موفق نخواهد شد.
بنده مطلبی را عرض کنم الان جلو چشم تمام وزراء و نمایندگان و مسئولین ۸۰٪ از آب سد لتیان که باید برود به ورامین و اراضی آنجا را مشروب کند هدرمیرود و این دیگر نه در کوه سهند است نه زیر سد لار، همین نزدیک است هر کس که برای اسکی به آبعلی می‌رود می‌بیند در دنباله رود جاجرود ۸۰٪ از این آب یا تبخیر میشود یا به زمین فرو می‌رود، این را میشود با لوله بتونی یا کارهای دیگر فکری برایش کرد، به هر حال اگر پیشنهاد را کافی نمیدانید خودتان تکمیل بفرمائید تا یک فکر اساسی برای این کار بشود.
رئیس - آقای مهندس روحانی بفرمائید.
مهندس روحانی - در این بند ۲ ماده ۹ گفته شده:
- «اجرای قوانین مربوط به حاکمیت و تصدی آب کشاورزی از محل تخصیص آب برای کشاورزی…»
و اشاره به آبهای مهار شده که فرمودید سدهاست نشده. با توجه به این بند و با توجه به ماده ۱۳ این لایحه که گفته است آئین نامه‌های اجرائی این قانون به پیشنهاد وزارت کشاورزی و تصویب هئیت وزیران خواهد بود مرزها حدودها و تکالیف دقیقاً روشن خواهد شد چون خود من مدتی در وزارت نیرو بودم عرض میکنم که آنها تقسیم آب در روستاها را انجام می‌دهند و اگر ما اینجا چیزی اضافه کینم که اجرای قانون ملی شدن آب به استثنای شهرها و در خارج شهرها با وزارت کشاورزی است آنوقت با مقداری از وظایف وزارت نیرو تداخل پیدا میکند به طور مثال عرض میکنم مهمترین کار وزارت نیرو آمار برداری ازرودخانه‌ها و دستگاههای هیدرولوژی و کلیماتولوژی کشور است و وقتی ما نوشتیم که اجرای قوانین مربوط به ملی شدن آب در خارج شهرها بعهدة وزارت کشاورزی است کلیه آماربرداری و بر مبنای آن ایجاد طرحهای توسعه آب و دانستن منشأ آبهای زیرزمینی بعهدة وزارت کشاورزی خواهد بود کلیه وزارتخانه هائی که باید یک سر دهنه برایش ساخته شود و یا یک راه انحرافی برایش ساخته شود و یا با دو سه تا کانال به هم وصل شود و یا اموری نظایر اینها با توجه به بند و ماده ۱۳ که گفته است که آئین نامه اش را هیئت وزیران تصویب میکند وضعشان و حد فاصلشان روشن میشود.
رئیس - آقای دکتر دادفر متقاعد شدید؟
دکتر دادفر - با توجه به توضیحات آقای وزیر کشاورزی و معاون وزارت نیرو که مسئله انهار هم در همین بند دو هست بنده پیشنهادم را پس می‌گیرم.
رئیس - پیشنهاد بعدی قرائت میشود.
(بشرح زیر خوانده شد)
ریاست معظم مجلس شورای ملی
- احتراماً پیشنهاد می‌نماید در بند ماده ۹ جمله (در قالب برنامه جامع راههای فرعی و روستائی استان) حذف شود.
- با احترام- مظهری.
رئیس- آقای مظهری بفرمائید.
مظهری - در اینجا بحث بسیاری شد بر سر مسئله راه و مخالفت و موافقت با اینکه وزارت کشاورزی بسازد یا وزارت راه ولی واقعیت این است که راه روستائی من نمی‌بینم که بعهدة وزارت کشاورزی بگذاریم یا وزارت راه آنچه را که برداشت من است و امیدوارم اشتباه کرده باشم اگر این در قالب برنامه جامع راههای فرعی و روستائی استان باشد جناب وزیر قرنها طول می‌کشد تا آن ۳۰۰ هزار کیلومتر راهی که احتیاج دارد ساخته شود حال نگهداریش هم خودش بحثی است. من نمیدانم در قالب برنامه جامع راههای فرعی و روستائی چیست، چون ما برنامه‌های تدوین شده‌ای در مورد روستاها نداریم که بگوئیم وزارت کشاورزی در قالب این برنامه تنظیم شده و طراحی شده و در آن چهارچوب عمل کند. برداشت مملکت باید این باشد که در قالب اعتباراتی که انجمن استان یا شهرستان دارد، شاید منظورتان این باشد نمیدانیم انشاءالله در این باره توضیح خواهید داد، چون تکیه میکنم بنده نشنیدم که در استانها برای راههای فرعی و روستائی برنامه جامعی تهیه شده باشد و چون در اینجا تکیه شده است که در قالب برنامه‌های جامع این یک مقدار ابهام ایجاد میکند این است که میخواستم تقاضا کنم که جناب وزیر به این مسئله توجه کنند که راه فرعی و راه روستائی همه اینها عناوین است و مسائلی که اینجا گفته شد در مورد مسئله رهگستر و چیزهای دیگر اینها هیچکدام مشکلی را نمی‌گشاید رهگستر تا آنجا که من شنیده‌ام گفته است راهی که ضابطه و مشخصات نداشته باشد ما نخواهیم ساخت و باز هم همان رهگستر می‌گفت که ما راهی با غیر مشخصات فنی نخواهیم ساخت پس این مشکل باقی خواهد ماند و آن هم دردی از راه روستائی شما دوا نخواهد کرد من استدعا میکنم توضیح بفرمائید که این راهی که وزارت کشاورزی می‌خواهد بسازد با چه امکانات و برنامه‌ای می‌خواهد بسازد؟
رئیس - آقای مهندس روحانی بفرمائید.
مهندس روحانی - در این بند ۴ رکن یکی ساختمان راه روستائی یکی ساختمان راه فرعی سومی نگهداری راه روستائی و چهارم نگهداری راه فرعی، آنچه که در اینجا زیر عنوان قالب برنامه‌های جامعه راههای فرعی روستائی قید شده این استکه نظمی به این کار داده شود اگر این جمله را بگذاریم یا نگذاریم به هرحال سازمان گسترش در طول ۵ سال برنامه ششم و پنج سال برنامه هفتم و هیمنطور برنامه هشتم از کجا به کجا خواهد رسید و کجا ضروری است و کجا نیست بنابراین، این میشود در قالب برنامه جامع پنجم و ششم که وجود این جمله چیزی را کم نمیند و هیچ دستگاه اجرائی هم نمی‌تواند طبق برنامه کار نکند باید دید این اعتبارات و این کار در کجای مملکت باید باشد و درچه زمانی و طی چه برنامه‌ای باید قرار بگیرد و باید دید چه طولی دارد و چه عرضی و چه خرجی دارد و چه مشخصاتی دارد باید همه اینها برنامه ریزی شده باشد، بنابراین فکر میکنم می‌توان از آن سازمان و شورا بخواهند این برنامه جامع توسعه راههای روستائی و راههای فرعی استان را ارائه بدهند اما راجع به رهگستر که فرمودید شرکتی است دولتی و این مقداری از سرمایه دولت را از این شرکت برداشته و رفته است به دلیل اینکه طبیعت کار با نگهداری یا تعمیر ماشین آلات سنگین تناسب دارد، سازمان نوسازی را مسئول این کار و شرکت کردیم و در هر استانی یک شرکت فرعی به وجود آورده و در آن اتحادیه‌های تعاونی روستائی حدود ۴۰ درصد یا کمتر و یا بیشتر سهیم هستند ولی اکثریت سهام متعلق است به شرکت رهگستر مادر، علت اینکه سهام متعلق به شرکت رهگستر است این است که آن شرکت از مقداری از مقررات که لازم استخدام و نیروی انسانی کارآمد است این شرکتهای فرعی رهگستر در روستاها مقاطعه کاران شرکت هستند اگر ما راهی را می‌سازیم و یا نمی‌سازیم به آنها مراجعه خواهد شد و آنها ملزم هستند با یک مقررات و با یک نرخی این کار را انجام بدهند ممکن نیست یک شرکت دولتی بگوید این کار را نخواهم کرد بنابراین سازمان گسترش یک، مقاطعه کار دولتی برای کرایه کردن بولدوزر و گریدر و ماشین آلات است که باید تعمیر و نگهداری هم بشود و وجود شرکتهای رهگستر منطقه‌ای و استانی با سازمان گسترش کشاورزی و عمران روستائی که کارفرمای اینهاست خواهد بود البته با خودیاری و کمک خود کشاورزان مغایرتی ندارد.
رئیس - آقای مظهری قانع شدید؟
مظهری - چون فرمودند قالب برنامه بعد تهیه میشود انشاءالله تهیه خواهد شد.
رئیس - پیشنهاد بعدی قرائت میشود.
(بشرح زیر خوانده شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی
پیشنهاد می‌گردد تبصرة زیر به ماده ۹ لایحه قانون تجدید سازمان کشاورزی کشور و تأسیس وزارت کشاورزی و عمران روستائی الحاق گردد:
- تا هنگامی که در هر یک از مناطق کشور سازمان گسترش کشاورزی و عمران روستائی تشکیل نگردیده است کلیه وظایف سازمان مزبور بعهده وزارت کشاورزی و عمران روستائی میباشد.
- با احترام- محسن پزشکپور.
رئیس - این پیشنهاد، توضیح واضحات است، کسی با آن مخالف نیست، رأی می‌گیریم به این پیشنهاد خانمها و آقایانی که موافقند خواهش میکن قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد.
پیشنهاد بعدی قرائت میشود.
(بشرح زیر خوانده شد)
جناب آقای رئیس محترم مجلس شورای ملی
- پیشنهاد میشود لوازم و ماشین آلات شرکت رهگستر به وزارت کشاورزی واگذار شود که در اختیار سازمانهای کشاورزی استانها قرار بگیرد.
- با تقدیم احترام- حسن متولی.
رئیس - آقای متولی، آقای وزیر کشاورزی توضیح دادند که سرمایه شرکت رهگستر تنها مال دولت نیست یک مقداری از سرمایه اش مربوط به بخش خصوصی است چطور می‌خواهید سرمایه خصوصی مردم را به دولت منتقل کنید؟ اگر توضیحی دارید بفرمائید.
متولی - آنچه بنده را وادار به این عرایض کرد این است که وزارت صنایع و معادن سازمانی داده به نام سازمان گسترش و نوسازی صنایع، این شرکتهای رهگستر از آن شرکت منشعب شده‌اند بنده از این لحاظ که وزارتخانه‌ها هر کس راه بیفتد و در کارهائی که در تخصصش نیست و وارد نیست و جزو وظایفش نیست مداخله کند بنده خواستم بگویم زیاد هم دیدیم، حالا که وزارت کشاورزی می‌خواهد این کار را بعهده بگیرد و به دستگاههای استانیش این مطالعات را بدهیم تا تشکیلات صحیحی بدهند که کارها انجام بگیرد والا ادارة سازمان گسترش صنایع اصولاً چنین چیزی نیست که در روستا اختیار این شغل را به او بدهند خود وزارت کشاورزی هر تشکیلاتی می‌خواهد در شهرها بدهد تا این تشکیلات را روبراه کند که ما زودتر برسیم به راههای روستائی و مسئله اینکه ساختن راه روستائی به فلان تشکیلات دولتی که هیچ رابطه‌ای نسبت به راه ندارد موکول نشود.
این در واقع یک وزارت خانه ایست تازه که می‌خواهند تشکیل بدهند و این موتورآلاتی که آقای نخست وزیر فرمودند که در اختیار شهرها قرار بگیرد زودتر مشغول شوند به راه سازی که نیاز زیادی هست ضمناً وزارت راه باید یک میلیون و ششصد هزار کیلومتر راه مملکتی بسازد که هنوز نساخته و ما به دستگاهی که کار خودش را انجام نداده نباید چیز دیگری به او تکلیف بکنیم چون وزارت کشاورزی تازه دارد درست میشود و ما امیداریم که با روحیه تازه و با تشکیلات تازه بتواند کار تازه‌ای بکند و نیازمندیهای مردم را برطرف کند.
رئیس - آقای متولی علت انتساب این شرکت به وزارت صنایع و معادن این است که سازمان گسترش صنایع وابسته به وزارت صنایع و معادن، این ماشینها را می‌سازد.
متولی - بسازند ولی به وزارت کشاورزی ندهند این کار آنها نیست.
رئیس - آقای مهندس روحانی بفرمائید.
مهندس روحانی - بنده توجه جناب آقای متولی را به این مطلب جلب میکنم همانطور که فرمودند اینجا مسئله تخصص مطرح است و کارفرما و کسی که جادة روشنائی را می‌سازد سازمان گسترش است که یک ابزار کاری هم می‌خواهد حالا این شرکت مربوط به بخش خصوصی باشد یا شرکت رهگستر فرق نمی‌کند شاید بودن کلمة راه دراول اسم شرکت رهگستر ایجاد سوءتفاهم میکند که این شرکت فقط راه می‌سازد در صورتی که اینطور نیست اگر در استان کاری پیش آمد که احتیاج به این نوع ماشین آلات داشت مثل خاک برداری و غیره این شرکت می‌تواند این کارها را به صورت مقاطعه کاری انجام بدهند، سازمان گسترش هم که این ماشینها را می‌سازد برای اینکه بتواند این ماشینها را بفروشد و یا نگهداری کند باید به سبک شرکتهای بزرگ دنیا یک شرکت مراقبت و تعمیر به وجود بیاورد و دیگر سازمان گسترش آلوده نگهداری ماشین آلات که تخصص سطح بالا هم می‌خواهد نخواهد بود مثلاً وقتی ما ماشینی خریدیم که این ماشین تعلق پیدا میکند که اتحادیه و دولت در آن سهم دارند اگر احتیاج به یک وسیله یدکی پیدا کرد خرید آن مدتها طول خواهد کشید مضافاً به اینکه به این ترتیب که هست تدارک نیروی انسانی برای نگهداری ماشین آلات سهل تر است تا با تکیه به قانون استخدام و غیره.
رئیس - آقای متولی متقاعد شدید؟
متولی - بلی.
رئیس - رأی می‌گیریم به ماده ۹ با اصلاحاتی که در آن بعمل آمد خانمها و آقایانی که موافقند خواهش میکنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد.
ماده ۱۰ قرائت میشود.
(بشرح زیر خوانده شد)
ماده ۱۰- به منظور کمک به توسعه و پیشرفت کشاورزی و بهره وری بیشتر از آب و خاک و بهبود محصولات کشاورزی و دامی و استفاده از نظرهای زارعان و کشاورزان و صاحبان کشت و صنعت و صاحبان صنایع کشاورزی و دامی و متخصصین کشاورزی و ایجاد همکاری و هماهنگی بین بخش خصوصی و دولتی که در امور کشاورزی فعالیت دارند و بالاخره همکاری بیشتر با وزارت کشاورزی و عمران روستائی و انجام وظایفی که در آئین نامه مربوط مقرر خواهد شد اطاقهای کشاورزی در تهران و شهرستانها تأسیس میشود که دارای شخصیت حقوقی و استقلال مالی میباشند.
- تبصره- وزارت کشاورزی و عمران روستائی آئین نامه لازم را مبنی بر وظایف و اختیارات و تشکیلات و تأمین منابع مالی و نحوة عضویت در اطاقها و تعیین مبلغ حق عضویت را تهیه و پس ازتصویب کمیسیون‌های مربوط مجلسین به موقع اجرا می‌گذارد.
رئیس - در ماده ده نظری نیست؟(اظهاری نشد) رأی می‌گیریم به ماده ده خانمها و آقایانی که موافقند خواهش میکنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد.
ماده ۱۱ قرائت میشود.
ماده ۱۱- وزارت کشاورزی و عمران روستائی سازمان تفصیلی تشکیلات خود را پس از تأیید سازمان امور اداری و استخدامی کشور به موقع اجرا می‌گذارد. تا زمانی که تشکیلات مذکور همچنین تشکیلات سازمانهای گسترش کشاورزی و عمران روستائی به تصویب مراجع مربوط نرسیده است تشکیلات و پستهای سازمانی فعلی وزارت کشاورزی ومنابع طبیعی و وزارت تعاون و امور روستاها و سازمانها و مؤسسات تابع و وابسته حسب مورد معتبر خواهد بود.
- تبصره ۱- وزارت کشاورزی و عمران روستائی مجاز است در موارد لزوم کارشناسان و تکنسینهای خود را به سازمانهای تعاونی و مؤسسات و شرکتهای کشاورزی دولتی و خصوصی و مختلط مأمور نماید در این گونه مأموریتها سوابق خدمت رسمی مأمور حفظ میشود. حقوق این مأموران به وسیله وزارت کشاورزی و عمران روستائی و کلیه مزایا توسط مؤسسه محل مأموریت پرداخت میشود در مورد شرکتهای سهامی زراعی و تعاونیهای تولید مقررات مربوط به مأموریت این مأموران کماکان بقوت خود باقی است.
- تبصره ۲- ترتیب نقل و انتقال کارمندان مشمول قانون استخدام کشوری که در سازمانهای گسترش کشاورزی و عمران روستائی استانها خدمت میکنند به موجب آئین نامه‌ای خواهد بود که به پیشنهاد مشترک وزارت کشاورزی و عمران روستائی و سازمان امور اداری و استخدامی کشور به تصویب هیئت وزیران خواهد رسید.
رئیس - در ماده ۱۱ نظری نیست؟(اظهاری نشد) رأی می‌گیریم به ماده ۱۱ خانمها و آقایانی که موافقند خواهش میکنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد.
ماده ۱۲ قرائت میشود.
(بشرح زیر خوانده شد)
ماده ۱۲- به سازمان برنامه و بودجه اجازه داده میشود بنا به پیشنهاد وزارت کشاورزی و عمران روستائی در اجرای قانون تجدید سازمان کشاورزی و تأسیس وزارت کشاورزی و عمران روستائی اعتبارات جاری و عمرانی وزارتخانه‌های کشاورزی و منابع طبیعی و تعاون و امور روستاها و واحدهای تابعه که به موجب قانون مذکور جزو تشکیلات و وظایف وزارت کشاورزی و عمران روستائی قرار می‌گیرد از بودجه‌های سال ۲۵۳۶ آنها کسر و به وزارت کشاورزی و عمران روستائی اختصاص دهد.
رئیس - در ماده ۱۲ نظری نیست،(اظهاری نشد) رأی می‌گیریم به ماده ۱۲ خانمها و آقایانی که موافقند خواهش
میکنم قیام فرمایند. (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده ۱۳ قرائت میشود.
(به شرح زیر خوانده شد)
ماده ۱۳ ـ آئین‌نامه‌های مربوط به امور اجرایی این قانون به پیشنهد وزارت کشاورزی و عمران روستایی به تصویب هیئت وزیران خواهد رسید.
رئیس ـ در ماده ۱۳ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) رأی می‌گیریم به ماده ۱۳ خانمها و آقایانی موافقند خواهش میکنم قیام فرمایند. (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده ۱۴ قرائت میشود.
(به شرح زیر خوانده شد)
ماده ۱۴ ـ از تاریخ تصویب این قانون سایر قوانین در مواردی که با این قانون مغایرت دارد ملغی میشود.
رئیس ـ در ماده ۱۴ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) رأی می‌گیریم به ماده ۱۴ خانم وآقایانی که موافقند خواهش میکنم قیام فرمایند. (اکثر برخاستند) تصویب شد. کلیات آخر لایحه مطرح است آقای دکتر درودی بفرمایید.
دکتر درودی ـ بنده از هر فرصت استفاده میکنم و برای لاغر کردن تهران و یا دست کم جلوگیری از چاق‌تر شدن آن رژیمی تجویز میکنم. در اجراء این لایحه از یک سو به علت ادغام وزارت کشاورزی و وزارت تعاون در یکدیگر از سوی دیگر به علت اجراء سیاست عدم تمرکز ناگزیر گروهی از کارکنان این دو وزارتخانه از تهران به شهرستانها منتقل می‌شوند.
برای این که کارمندان به این انتقال راغب و بلکه آن را استقبال کنند یکی از تدابیر که مهمتر از همه میباشد خانه سازمانیست. البته عده‌ای در تهران پابندند و به هیچ کیفیتی رغبت برای این انتقال ندارند با اینها کاری نداشته باشید و آنها را در مضیقه و فساد قرار ندهید لابد نزد خود فکر کرده‌اند که می‌توانند در تهران بماند مثلاً خانه دارند و نظایر آن. بالاخره برای کادر تهران هم پرسنل لازم است و تصور نمی‌کنم این عده بیشتر از کادر مورد لزوم تهران باشند هیچ‌وقت هیچ کاری را نباید با اجبار و فشار از کسی خواست ولی ما در بودجه سال مبلغ ۸۹ میلیارد ریال به مسکن اختصاص دادیم که به طریق مختلف به مصرف برسد به هیچ‌یک از آن راهها را لازم‌تر از خانه سازمانی نمی‌بینم در هر صورت طبقه کم درآمد کارمندان دولتند و مسکن یا هر ضابطه‌ای تقسیم شود درجه اول کارمندان دولت میباشند.
رئیس ـ آقای دکتر درودی چون وقت جلسه تمام شده است تأمل بفرمایید به ادامه جلسه رأی گرفته بشود بقیه مطالبتان را بعد از رأی مجلس بفرمایید. خانمها و آقایانی که با چند دقیقه ادامه جلسه موافقند خواهش میکنم قیام بفرمایند. (اکثر برخاستند) تصویب شد آقای دکتر درودی بفرمایید.
دکتر درودی ـ شما بیایید برای کسانی که می‌خواهید آنها را از تهران شهرستانها منتقل کنید منتقل کنید قبلاً خانه سازمانی درست کنید هر کس میل داشت مسکن مناسب داشته باشد با میل و رضای خود به شهرستان مورد نظر خواهد رفت و در حقیقت خانه سازمانی وسیله‌ای خواهد شد برای تخلیه تهران زیرا هر جا کارمند دولت رفت آن هم با مسئولیت و اختیاری که در لایحه پیش‌بینی شده است او خود آنجا را آباد خواهد کرد آن وقت می‌تواند همین خانه سازمانی را با قیمت ارزان که می‌خواستید در تهران به او بفروشید پیشنهاد خرید به کارمند بنمایید. اگر تمایل بخرید آن پیدا کرد و آن را خرید آن وقت علاقه بیشتری پیدا میکند که آنجا بماند بعد از محل پول آن خانه‌های سازمانی دیگری خواهید ساخت. این یکی از راهها و شاید بهترین راه باشد که بتوان کارمندان دولت را علاقمند کرد از تهران به شهرستانها بروند. قبلاً تجارب زیادی درین زمینه داشته‌ایم که بهترین نمونه آن سازمان آب و برق خوزستان بود و در نتیجه وجود این امکان و سایر امکانات رفاهی این سازمان توانست متخصص‌ترین افراد را حتی از آمریکا و اروپا مستقیماً به خوزستان جذب نماید. (صحیح است)
رئیس ـ آقای اسدی بفرمایید.
محمد اسدی ـ معمولا با این جلسه طولانی حق نبود که بنده صحبت کنم، چون می‌بینم که خانمها و آقایان خسته شده‌اند دو سه کلمه صحبت میکنم، جناب وزیر اطلاع دارند که اگر خانمها و آقایان که به عنوان مخالف و موافق صحبت کردند، که البته مخالفت مطرح نیست مطالب به عنوان تذکر گفته شد، برای این که به جامعه کشاورزی و کشاورزان آزاد شده مملکت، نمایندگان علاقه خاصی دارند و بنده هم، اگر یادآوری میکنم از سوی خانمها و آقایانی که افتخار همکاری‌شان را دارم، مطلبی را میخواستم به جناب وزیر کشاورزی توجه بدهم، و توجه ایشان را جلب نمایم که الان بحمدالله وضع محصول کشاورزی در بعضی جاها مخصوصاً در مغان بسیار خوب است ولی میخواستم استدعا کنم این گندم و محصول کشاورزی را یا وزارت کشاورزی و یا وزارت بازرگانی به موقع بخرند (صحیح است) اگر شما مأمورین‌تان را به موقع به سطح دهات بفرستید و حاصل دسترنج آنها را به موقع بخرید یک خدمت مهمی انجام داده‌اند، چون جامعه کشاورزان مثل همه افراد دیگر مورد حمایت شاهنشاه آریامهر هستند، باید کاری کنیم که تمام دسترنج آنها به موقع خریداری شود والا اگر سلف خرها بتوانند به سطح روستا راه پیدا کنند و دسترنج آنها را ارزان بخرند، این مسئله بسیار حائز اهمیت است و من از شما که وزیر کشاورزی هستید خواهش میکنم و در کمیسیون هم خدمت جناب آقای زعیمی عرض کردم که توجه بفرمایند که گندم و جو و سایر فرآورده‌های کشاورزان را به موقع بخرند و نگذارند سلف خر بیاید و در سطح روستا به قیمت ارزان محصول آنها را بخرد، در ضمن خواستم از طرف خانمها و آقایان محترم عرض کنم که قیمت گندم آن طوری که حساب کردیم خیلی عادلانه نیست (صحیح است) به آن هم ترتیبی بدهید و باید بررسی بشود که قیمت عادلانه در خرید گندم داده شود در ضمن از موقعیت استفاده می‌کنیم الان که لایحه کشاورز مسیر طبیعی خودش را سیر میکند خواستم به خانمها و آقایان مژده بدهم چون سابقه وکالتم اینجا چندی دوره است تنها شخص جدی که کار کشاوری را رونق داد همین مهندس روحانی است و تنها کسی که خواهد توانست کشاورزی مملکت را بجای درست و حساب شده، آنطور که شاهنشاه می‌خواهند هدایت کند همین آقای مهندس منصور روحانی است، همچنانکه توانستند برق مملکت را درست کنند، ما هر چه صنعت مغان از بهترین سازمانهای مملکتی است، یعنی شرکتهای سهامی زراعی که داریم الان دارد تمام گندم استان آذربایجان را می‌دهد، امیداریم در اجرای منویات اعلیحضرت همایون شاهنشاه آریامهر موفق بشوند (احسنت).
رئیس- آقای دکتر اربابی بفرمائید.
دکتر اربابی - جناب آقای رئیس، بنده اولین نفری بودم که علاقه مند بودم در کلیات این لایحه صحبت کنم، به چند دلیل امروز ساعت چهار صبح آمدم مجلس و تا ساعت ۹ صبح فرصت کافی داشتم که این لایحه را بخوانم. تحصیلات اولیه من در رشته کشاورزی است و خودم روستا زاده هستم و امروز همه افتخار میکنند که وستا زاده هستند و باشند، بعلت اینکه اکثر مردم مملکت ایران روستا زاده هستند یکی از آرزوهای تمام تحصیل کرده‌های کشاورزی این است که کشاورزی و زندگی روستائی ما بعنوان یک مجموعه تولیدی از نظر اقتصادی شناخته شود و حقیقتاً هم این لایحه ما را در این مسیر گذاشته است. یعنی تمام مسائل کشاورزی و روستائی ما به وسیله یک دستگاه اداره میشود و این قدمی است برای موفقیت بیشتر ایران، ریشه‌های انقلاب ایران در روستاهای ایران هست، یعنی روستاهای ایران است که باید بیشتر تلاشها و توجهات به آنجا اختصاص دارد به مراحل آخر تصویب خود می‌رسد و این نکاتی را که می‌خواهم عرض کنم بعنوان یک فرد دانشگاهی است آقای وزیر کشاورزی در مدت تصدی خودشان در وزارت کشاورزی اقدامات ارزندهای کرده‌اند از جمله می‌خواهم این را عرض کنم که ایجاد سازمان تحقیقات کشاورزی برای آینده کشور ما بسیار قدم مؤثری بوده است و در این لایحه ایجاد اتاق کشاورزی یعنی از نقطه نظر صاحبنظران که تمام سطوح کشاورزی را بررسی میکنند نکته بسیار ارزندهای بوده است و جای بسی خوشحالی است این نکات اساسی که در سازمان کشاورزی ما نبوه الان به وجود آمه است، ولی مسئله‌ای که اینجا عنوان میشود امید است که این قانون بجائی برسد که هر چه زودتر با یک دقت و با یک سرعت کافی اجرا شود، کشاورزی یک تداوم زمانی در خودش می‌پذیرد اگر این رشته تداوم پاره شود دیگر گره نمی‌خورد، الان در روستاهای ما بعلت چندگانگی مدیریتها این رشته نازک شده، ما باید تجربه کنیم و این رشته را محکم کنیم یعنی به کشاورز و زندگی روستائی بعنوان یک مجموعه انسانی وتولیدی و اقتصادی بنگریم که آن را یک دستگاه باید اداره کند که آن هم امید است عملی بشود.
رئیس - نظر دیگری در کلیات آخر لایحه نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به مجموع مواد با اصلاحاتی که در آن بعمل آمد و کلیات آخر لایحه با ورقه اخذ رأی میشود.
(اسامی نمایندگان به ترتیب آتی وسیله منشی «آقای مهندس صائبی» خوانده شد و در محل نطق اخذ رأی بعمل آمد.
آقایان اخلاق پور- بسیج خلخالی- پیر- سید محمد کاظم جزایری-آزموده- ادیب مجلسی- دکتر بقائی یزدی-پیرزاده- جعفری- -خسروی دارانی- اربابی اناری- بانو افشار جعفری- بنکدار پور-پیشوائی- جلالیان-اردلان- بنی احمد-دکتر تجدد- جندقی- خلیل زاده شیرازی- الموتی- دکتر بهادری-تدین-جعفر جوادی- آصف- اسحقی نژاد-امیر عشایری- بهار- تربتی- سعید جوادی- دادفر- عبدالهادی آقایان- محمد اسدی- اوحدی- بهارلو-تژده- جوکار- دانشمند- تقوی لاریجانی – بانو جهانبانی- دانشی- آلتی جعفر بای- ملک منصور اسفندیاری- ایلخانی- بهره مند- تقی زاده منظری- جهانشاهی- بانو داودی- آموزگار- اسکندری- بهنیا- توتونچی افشار- چلاجور- درودی- اسکوئی- بیات- توتوچیان- دکتر چهرزادی- دلخوش فومنی- ابتهاج سمیعی- اشرفی- باقرزاده- پارسا- توکلی- ابطحی فهلیانی- دکتر اعتمادی- باقری- پردلی- تولائی زاده-حجتی- منوچهر دهقان - ابوالهدی لنگرودی- اعظمی باوند پور- دکتر برومند-پزشکپور- جاف- حریری- دهقان نژاد-اجاق- محمد صادق افتخار- بانو برومند- پزشکی- جباری- حیدرزاده امین- ذوالفقاری- اخباری- جواد افتخاری- بزرگ زاده- پوربردباری-سید محمد جزایری- حیدری- معززی- دکتر مهر- نصیری زاده- معینی چاغروند- مهرزاد- نظمی- وشمگیر- وکیل گیلانی- ملک شاهی- میرعرب رضی- نوربخش دماوندی- بانو هاشمی- مجمد نوری- هاشمی میاندوآب- بانو نائینی طبا- هرزندی- منصوریان- نوری اسفندیاری- محمد حسین موسوی- بانو نجیمی- نائینی- دکتر واحدی- یزدی- موسوی ماکوئی- دکتر نصیری- بانو وحیدی- پرفسور یغمائی- رامبد- شادلو-صدر- قدمی- صدری کیوان- دکتر رئیسی- ستاری-شادمان ولوی- دکتر صدیق اسفندیاری- دکتر عدل- قرائی- رئیسی اردکانی- سترک دره شوری- شریعت- صدیق زاده- قراچورلو- دکتر رحمانی- دکتر ستوده- شریفی- بانو صنیع- ماحوزی- رحیم زاده خوئی- سرهنگ زاده- بانو ضرابی- قربانی نسب- رحیمی لاریجانی- شهبازی- مانی- دکتر رشید یاسمی- سعادت قدس نیا- شهرستانی- طباطبائی-دکتر فرزان امیری- دکتر سعید- عبدالطیف شیخ الاسلامی- دکتر طبیب- فرمان- مجتبائی- رضوی نژاد-مهدی شیخ الاسلامی- دکتر فروزین- کاشفی- مجتهدی- شیخ الاسلامی بانه- دکتر فروزین- کاشفی- مجتهدی- شیخ الاسلامی بانه- طغیانی دولت آبادی- فرهنگ بیگوند- سید کریم کاظمی- دکتر محققی- رفعتی- ظفری- فلاح مقدم- محمد صادق کاظمی- رهبر- سلیمانی- سید علی صائب- عابدی-دکتر فیروزآبادی- کبیری- محمدی کوشکی- ریاضی- سلیمانی سوادکوهی- صائبی- صفری پور- قائمی- کسرائی- ریگی- سلیمی- منصور صادقی- عالمی- بانو کمالی آزاد- بانو زاهدی-ابوالحسن عاملی- قاسم زاده- کمیلی زاده- دکتر مشیر- زرگر زاده- سیدی- صبوری یزدی- دکتر عاملی تهرانی- قاسمی- مظهری- ساری اصلانی- سیفی اینانلو- صحرائی- عباس عطائی- قاضی.
(آراء داده شده شماره شد و نتیجه به قرار زیر اعلام گردید)
آراء موافق ۲۰۴ رأی.
رئیس - لایحه با ۲۰۴ رأی موافق، باتفاق آراء تصویب شد، برای تصویب مجلس سنا فرستاده میشود.
موافقین: آقایان: اخلاق پور- بسیج خلخالی- پیر- سید محمد کاظم جزایری-آزموده- ادیب مجلسی- دکتر بقائی یزدی-پیرزاده- جعفری- -خسروی دارانی- اربابی اناری- بانو افشار جعفری- بنکدار پور-پیشوائی- جلالیان-اردلان- بنی احمد-دکتر تجدد- جندقی- خلیل زاده شیرازی- الموتی- دکتر بهادری-تدین- جعفر جوادی- آصف- اسحقی نژاد-امیر عشایری- بهار- تربتی- سعید جوادی- دادفر- عبدالهادی آقایان- محمد اسدی- اوحدی- بهارلو-تژده- جوکار- دانشمند- تقوی لاریجانی – بانو جهانبانی- دانشی- آلتی جعفر بای- ملک منصور اسفندیاری- ایلخانی- بهره مند- تقی زاده منظری- جهانشاهی- بانو داودی- آموزگار- اسکندری- بهنیا- توتونچی افشار- چلاجور- درودی- اسکوئی- بیات- توتوچیان- دکتر چهرزادی- دلخوش فومنی- ابتهاج سمیعی- اشرفی- باقرزاده- پارسا- توکلی- ابطحی فهلیانی- دکتر اعتمادی- باقری- پردلی- تولائی زاده-حجتی- منوچهر دهقان - ابوالهدی لنگرودی- اعظمی باوند پور- دکتر برومند-پزشکپور- جاف- حریری- دهقان نژاد-اجاق- محمد صادق افتخار- بانو برومند- پزشکی- جباری- حیدرزاده امین- ذوالفقاری- اخباری- جواد افتخاری- بزرگ زاده- پوربردباری-سید محمد جزایری- حیدری- معززی- دکتر مهر- نصیری زاده- معینی چاغروند- مهرزاد- نظمی- وشمگیر- وکیل گیلانی- ملک شاهی- میرعرب رضی- نوربخش دماوندی- بانو هاشمی- مجمد نوری- هاشمی میاندوآب- بانو نائینی طبا- هرزندی- منصوریان- نوری اسفندیاری- محمد حسین موسوی- بانو نجیمی- نائینی- دکتر واحدی- یزدی- موسوی ماکوئی- دکتر نصیری- بانو وحیدی- پرفسور یغمائی- رامبد- شادلو-صدر- قدمی- صدری کیوان- دکتر رئیسی- ستاری-شادمان ولوی- دکتر صدیق اسفندیاری- دکتر عدل- قرائی- رئیسی اردکانی- سترک دره شوری- شریعت- صدیق زاده- قراچورلو- دکتر رحمانی- دکتر ستوده- شریفی- بانو صنیع- ماحوزی- رحیم زاده خوئی- سرهنگ زاده- بانو ضرابی- قربانی نسب- رحیمی لاریجانی- شهبازی- مانی- دکتر رشید یاسمی- سعادت قدس نیا- شهرستانی- طباطبائی-دکتر فرزان امیری- دکتر سعید- عبدالطیف شیخ الاسلامی- دکتر طبیب- فرمان- مجتبائی- رضوی نژاد-مهدی شیخ الاسلامی- دکتر فروزین- کاشفی- مجتهدی- شیخ الاسلامی بانه- دکتر فروزین- کاشفی- مجتهدی- شیخ الاسلامی بانه- طغیانی دولت آبادی- فرهنگ بیگوند- سید کریم کاظمی- دکتر محققی- رفعتی- ظفری- فلاح مقدم- محمد صادق کاظمی- رهبر- سلیمانی- سید علی صائب- عابدی-دکتر فیروزآبادی- کبیری- محمدی کوشکی- ریاضی- سلیمانی سوادکوهی- صائبی- صفری پور- قائمی- کسرائی- ریگی- سلیمی- منصور صادقی- عالمی- بانو کمالی آزاد- بانو زاهدی-ابوالحسن عاملی- قاسم زاده- کمیلی زاده- دکتر مشیر- زرگر زاده- سیدی- صبوری یزدی- دکتر عاملی تهرانی- قاسمی- مظهری- ساری اصلانی- سیفی اینانلو- صحرائی- عباس عطائی- قاضی.
رئیس - آقای مهندس روحانی بفرمائید.
مهندس روحانی - بنده خودب میدانم که وقت صحبت نیست چه در دورانی که در کمیسیون راجع به این لایحه بحث با همکاران محترم کردیم و چه در این جلسه از راهنمائی‌های نمایندگان که کارگشایان دولت هستند استفاده کردیم، مجلس ایران همیشه خیرخواه ملت بوده، خیرخواه دولت بوده وامیدوارم که دولت هم قدر این را با بهتر خدمت کردن به مردم جوابگو و پاسخگو باشد. از الطاف دوستان تشکر میکنم، قطعاً اگر توفیقی به دست آمده دسته جمعی بوده و دولت با حمایت افراد، برنامه‌های مترقی را برای پیشرفت مملکت اجرا می‌نماید و ما ما را راهنمائی مینمائید. امیدوارم وزارت کشاورزی با تصویب این لایحه بتواند به همان صورتی پیش برود که مورد دلخواه شما هست، خیلی متشکرم (احسنت).
- تقدیم لایحه تعیین تکلیف استخدامی مدارس غیر دولتی مشمول فرمان آموزش رایگان به وسیله آقای دکتر گنجی وزیر آموزش و پرورش
۵ - تقدیم لایحه تعیین تکلیف استخدامی مدارس غیر دولتی مشمول فرمان آموزش رایگان به وسیله آقای دکتر گنجی وزیر آموزش و پرورش.
رئیس- آقای دکتر گنجی فرمایشی دارید بفرمائید.
دکتر گنجی (وزیر آموزش و پرورش)- با کسب اجازه از مقام ریاست و نمایندگان محترم اجازه می‌خواهم لایحه تعیین تکلیف استخدامی کارکنان مدارس غیر دولتی مشمول فرمان آموزش رایگان را به مجلس شورای ملی تقدیم کنم (احسنت-احسنت) خاطر نمایندگان محترم مجلس شورای ملی مستحضر است که این مدارس سه سال پیش به موجب فرمان ملوکانه اداره آن به وزارت آموزش و پرورش محول شد و در حدود یازده هزار و خورده‌ای کارمند این مدارس، معلمین و دبیران و سایر کارمندان مدارس حقوقشان را از وزارت آموزش و پرورش دریافت میکنند اینها باید وضع استخدامی شان روشن بشود تا بتوانند به تدریس ادامه دهند به این منظور این لایحه را تقدیم میکنم.(احسنت)
رئیس - لایحه به کمیسیون‌های مربوط ارجاع میشود.
- اعلام وصول لایحه الحاق سه تبصره به قانون امور گمرکی از مجلس سنا
۶ - اعلام وصول لایحه الحاق سه تبصره به قانون امور گمرکی از مجلس سنا.
رئیس- لایحه‌ای از محلس سنا رسیده است برای اطلاع مجلس قرائت میشود.
(بشرح زیر خوانده شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی
عطف به نامه شماره۱۰۷۶۲ مورخ ۲۵۳۵/۱۲/۱۳ آن مجلس محترم گزارش کمیسیون شماره ۴(امور اقتصادی و دارائی) در قبال لایحه شماره ۶۱۹۷۲ مورخ ۲۵۳۵/۹/۷ دولت راجع به الحاق سه تبصره به قانون امور گمرکی در جلسه روز چهارشنبه ۲۸ اردیبهشت ماه ۲۵۳۶ مطرح گردید و با اصلاحاتی به تصویب مجلس سنا رسید.
اینک لایحه قانون فوق جهت اخذ رأی نهائی آن مجلس محترم به ضمیمه ایفاد می‌گردد.
نائب رئیس مجلس سنا- دکتر سید محمد سجادی.
رئیس - اصلاحات مجلس سنا به کمیسیون‌های مربوط ارجاع میشود.
- قرائت دستور و تعیین موقع جلسه آینده- ختم جلسه
۷ - قرائت دستور و تعیین موقع جلسه آینده- ختم جلسه.
رئیس - دستور جلسه آینده قرائت میشود.
(بشرح زیر خوانده شد)
دستور جلسه ۱۰۰
روز پنجشنبه ۲۵۳۶/۳/۵
۱- سئوال آقایان افتخاری و سلیمانی از وزارت پست و تلگراف شم.
۲- گزارش شور دوم الحاق دولت شاهنشاهی ایران به سیستم بین المللی بیمه مسئولیت مدنی وسائط نقلیه موتوری زمینی در مقابل شخص ثالث شماره ترتیب چاپ ۶۱۱.
۳- گزارش شور دوم موافقت نامه همکاری جهانگردی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری مردم بلغارستان شماره ترتیب چاپ ۶۱۲.
۴- گزارش شور دوم الحاق یک تبصره به ماده ۲۱۲ قانون مالیاتهای مستقیم شماره ترتیب چاپ ۶۱۲.
۵- گزارش شور دوم اجازه پذیرفتن اساسنامه اصلاح شده صندوق بین المللی پول. شماره ترتیب چاپ ۶۱۷.
رئیس - البته لایحه‌ای هم که از دستور امروز باقیمانده جزو دستور جلسه آینده خواهد بود با اجازه خانمها و آقایان این جلسه را ختم می‌کنیم. جلسه آینده ساعت ۹ صبح روز پنج شنبه خواهد بود.
(جلسه ساعت یک و بیست دقیقه پایان یافت)
رئیس مجلس شورای ملی- عبدالله ریاضی.