مذاکرات مجلس شورای ملی ۱ خرداد ۱۳۴۵ نشست ۲۶۸
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و یکم | تصمیم‌های مجلس | قوانین انقلاب شاه و مردم |
مذاکرات مجلس شورای ملی
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز شنبه ۱ خرداد ۱۳۴۵ نشست ۲۶۸
فهرست مطالب:
مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره ۲۱
جلسه: ۲۶۸
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز یکشنبه ۱ خرداد ماه ۱۳۴۵
فهرست مطالب:
۱- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل
۲- بیانات قبل از دستور آقایان: کیهان یغمایی- مبارکی- دکتر موثقی
۳- تصویب صورت‌جلسه
۴- اخذ رأی و تصویب لایحه قانونی اجازه پرداخت معادل یک روز از بودجه نظامی کشور به سازمان تربیتی و علمی و فرهنگی ملل متحد و ابلاغ به دولت
۵- طرح و تصویب گزارش کمیسیون آب و برق راجع به اصلاحات مجلس سنا در لایحه قانونی مربوط به حفظ حراست منابع آب‌های زیرزمینی کشور و ابلاغ به دولت
۶- تقدیم لایحه انتقال اداره کل گمرک از وزارت اقتصاد به وزارت دارایی به قید یک فوریت به وسیله آقای وزیر دارایی
۷- طرح و تصویب فوریت لایحه مربوط به انتقال اداره کل گمرک و سازمان بنادر و کشتیرانی از وزارت اقتصاد به وزارت دارایی
۸- تقدیم یک فقره لایحه به وسیله آقای معاون وزارت جنگ
۹- طرح وتصویب کمیسیون دادگستری مربوط به اصلاحات مجلس سنا در لایحه قانونی افزایش هزینه‌های ثبتی و ابلاغ به دولت
۱۰- طرح و تصویب گزارش کمیسیون دارایی مربوط به لایحه تأمین اعتبار جهت رفع نیازمندی‌های شرکت هواپیمایی ملی ایران از بانک صادرات و واردات واشنگتن و ارسال به مجلس سنا
۱۱- تقدیم یک فقره سؤال به وسیله آقای نیری
۱۲- اعلام وصول دو فقره لایحه قانونی از مجلس سنا
۱۳- ختم جلسه
مجلس در ساعت نه و پنج دقیقه صبح به ریاست آقای دکتر حسین خطیبی نائب رئیس تشکیل گردید.
۱- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل
نائب رئیس- اسامی غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
غائبین بااجازه- آقایان: آموزگار- دکتر اسدی- مهندس انصاری- دکتر بقایی یزدی- مهندس پروشانی- پروین- پژند-
مهندس جلالی نوری- دکتر حاتم- حاذقی- دکتر سعید حکمت- رضوی- ریگی- ضابطی- مهندس عطایی- بانو ابتهاج سمیعی- بانو دکتر دولتشاهی.
غائب بی‌اجازه - آقای: دکتر مصباح‌زاده.
غائب مریض- آقایان: اهری- دکتر رهنوردی- مهندس ریاحی- دکتر ضیایی- دکتر فربود- فولادوند- فیصلی- دکتر مبین- دکتر موثقی- مهندس مالک- سرلشکر همایونی.
۲- بیانات قبل از دستور آقایان: کیهان یغمایی- مبارکی- دکتر موثقی.
نائب رئیس- نطق‌های قبل از دستور را شروع می‌کنیم. آقای کیهان یغمایی تشریف بیاورید.
کیهان یغمایی- با کسب اجازه از مقام محترم ریاست و خانم‌ها و آقایان. بنده اجازه می‌خواهم قبل از هر چیز از ابتکار بسیار زیبا و نفیس همکار ارجمند عزیز جناب آقای مهندس آراسته راجع به تهیه این تابلوی راهنما که بسیار ارزنده است تشکر کنم و این فکر و ابتکار ایشان در دوران مشروطیت از ایشان به یادگار خواهد ماند (صحیح است) قبل از موضوع سخنرانی امروز ضرورت دارد اشاره به پنجمین دوره اجلاسیه شورای همکاری عمران منطقه‌ای کشور شاهنشاهی ایران با کشورهای دوست پاکستان و ترکیه بنمایم و از تشکیل این شورا که روز جمعه ۳۰/۲/۴۵ در تهران شروع به کار کرده و همواره موجب وحدت بیشتر بین سه کشور و ملت دوست و برادر ایران- پاکستان- ترکیه و همچنین عمران و آبادی و در نتیجه موجب رفاه و آسایش و بهتر زیستن ملت‌های سه کشور می‌شود ابراز خوشحالی و احساسات نمایم. پیام امیدبخش و ارزنده و بسیار روشن و قاطع شاهنشاه آریامهر که به وسیله جناب آقای قدس نخعی وزیر محترم دربار شاهنشاهی در جلسه شورای همکاری عمران منطقه‌ای ایراد شد فوق‌العاده مورد توجه شرکت‌کنندگان در جلسه قرار گرفت که موجب افتخار مجلس و ملت ایران است (صحیح است) همکاری عمران منطقه‌ای علاوه بر اثرات نیکو و ارزنده که در طریق قسمت‌های اقتصادی و اجتماعی دربرداشته موجب همبستگی و پیشرفت صادقانه و اطمینان‌بخش ملت‌های کشورهای ایران و پاکستان و ترکیه شده و امید فراوان است که در پرتو و نتیجه این همکاری مؤثر دوستانه و صادقانه جهل و فقر نابود و ریشه‌کن گردد سنن و علایق تاریخی و مناسبات فرهنگی این سه کشور از دیرزمانی آنها را به هم پیوسته و در دنیای پرآشوب کنونی که اغلب دم از جنگ و خون‌ریزی می‌زنند این سه کشور دوست و برادر به هدایت و ارشاد تدابیر خردمندانه رهبران عالیقدر خود می‌کوشند تا از مزایای همکاری یکدیگر برخوردار و با طرح‌ریزی و تنظیم برنامه‌های اصولی و صحیح رفع مشکلات خود را یکی پس از دیگری بنمایند کما این که در همین مدت کوتاه اثرات نیک آن ظاهر و مشهود گردیده و در جهان امروز اجرای پیمان منطقه‌ای مورد توجه کشورها قرار گرفته و موجب پیشرفت شده و هر سه کشور از ادامه این همکاری صمیمانه بسیار امیدوار هستند و از لحاظ اقتصادی و اجتماعی موفقیت‌های شایان توجه پیدا کرده‌اند پایه‌های پیمان همکاری عمران منطقه‌ای بر اساس و شالوده بسیار محکمی پی‌ریزی شده و تقویت و ادامه آن دریچه امید و اطمینان است که به رهبری رؤسای ممالک سه کشور هر روز منشا اثر بیشتر و موجب حق‌شناسی کلیه افراد ملت‌های سه کشور می‌باشد (صحیح است) کشورهای در حال توسعه با ایجاد شورای همکاری منطقه‌ای و نظیر آن کوشش می‌کنند مشکلات و عوامل داخلی خود را یکی بعد از دیگری برطرف نمایند تا هر چه زودتر به سرمنزل مقصود برسند ولی با کمال تأسف مشکلات خارجی است که چوب لای چرخ کشورها و ملت‌ها می‌گذارد و ما را در رسانیدن به هدف مقدس که داریم تا اندازه‌ای ناراحت می‌نماید.
به هر حال در این مکان مقدس بهترین احساسات گرم توأم به احترام کامل را به مهمانان عزیز برادران پاکستانی و ترکیه که نماینده رؤسا و ملیت ممالک دوست و همسایه هستند تقدیم می‌داریم و موفقیت روزافزون اجرای برنامه‌های
پیمان همکاری عمران منطقه و همچنین سعادت و سربلندی کامل ملت و کشورهای برادر و دوست پاکستان و ترکیه را از صمیم قلب آرزو داریم (احسنت) از درگاه قادر متعال مسئلت داریم ابتکارات و ارشادهای بشردوستانه شاهنشاه آریامهر ما که همیشه با صلح و صفا توأم بوده و هر روز در جهان تجلی می‌کند ریشه نفاق و جنگ‌جویی و برادرکشی و نابسامانی را نابود و براندازد و همه ملت‌ها در سایه صلح و آرامش سرگرم اصلاحات و عمران و پیشرفت اقتصادی خویش باشند. اینک با کسب اجازه از همکاران محترم مخصوصاً نمایندگان منطقه سیستان و بلوچستان به بیانات خود ادامه می‌دهم. بنده کراراً می‌دیدم که در مجلس جنابان آقایان مبارکی و سردار نارویی و امان‌الله ریگی راجع به وضع سیستان و بلوچستان جوش و جلا می‌زنند و اظهار ناراحتی می‌کنند به ایشان می‌گفتم مگر این استان چقدر عقب‌افتاده است و آقایان در جواب داستان‌هایی می‌گفتند که بنده باور نمی‌کردم در وضع فعلی مملکت چنین باشد تا خودم از نزدیک دیدم و حالا بااجازه نمایندگان محترم سیستان و بلوچستان عرض می‌کنم توفیق دست داد بنا به مأموریتی که از طرف جناب آقای وزیر محترم دربار شاهنشاهی برای انجام کاری مربوط به امور خیریه داشتم دیدن قسمتی از منطقه وسیع استان پهناور سیستان و بلوچستان که از نظر وضع خاص خود و همچنین از جهت مرزی و مجاورت با کشورهای دست حایز کمال اهمیت می‌باشد نصیبم شد، تا به حال این استان قابل ملاحظه کشور را ندیده بودم وسعت خاک و موقعیت خاص این استان با وسعت بعضی از کشورهای جهان برابری می‌کند و جای کمال تأسف است که هماهنگ با برنامه‌های مترقی و عمرانی و انقلاب، مانند سایر استان‌های کشور به جلو نرفته و تا اندازه‌ای در جا می‌زند با این که اعلام نظر درباره این استان از حدود صلاحیت وظیفه اختصاصی اینجانب خارج است ولی از نظر عمومی به خود حق می‌دهم و وظیفه هر ایرانی خدمتگزار در هر مقام است که با استفاده از فرصت و بیان واقعیت مشاهدات خود را متذکر شود تا انشاءالله مورد توجه مقامات مسئول قرار گیرد و به پیروی از نیات عالیه شاهنشاه آریامهر مانند سایر نقاط کشور به سوی ایرانی آباد و بزرگ پیش برود (انشاءالله) کسی که سایر استان‌های کشور را دیده و از نزدیک وضعیت عمومی این داستان را مشاهده می‌کند در هر وضع که باشد متأثر می‌شود زیرا عقب‌ماندگی به‌طور محسوس به چشم می‌خورد شما در سرتاسر استان علاوه بر این که حتی یک متر جاده آسفالته نمی‌بینند باور کنید جاده درجه دو درجه سه خاکی هم مشاهده نمی‌کنید و چون فواصل شهرستان‌ها از یکدیگر زیاد است رفت‌وآمد در داخله استان در وضع حاضر مصیبتی بزرگ و فوق‌العاده تأسف‌آوراست در تمام استان حتی یک کارخانه و حتی یک کارگاه کوچک وجود ندارد و با این که استعداد بسیار فوق‌العاده از نظر ایجاد کارخانه سیمان و قند دارد متأسفانه محروم مانده وضع عمومی کشاورزی در این منطقه به‌هیچ‌وجه قابل مقایسه با استان‌ها نیست و صریحاً باید عرض کنم در مراحل اولیه و ابتدایی در جا می‌زند. از جهت آب آشامیدنی حتی شهر زاهدان که مرکز استان است به‌طور ناقص یک قسمت که در حدود یک سوم شهر باشد از چاه عمیق لوله‌کشی شده که چون املاح زیاد و مخصوصاً گچ دارد و متأسفانه تصفیه نمی‌شود خیلی مؤثر نیست از این گذشته دو سوم محلات و جمعیت شهر از همین مختصر آب محروم و وضع نابسامانی دارد وقتی مرکز استان به این طریق باشد تکلیف بقیه شهرستان‌های آن روشن است (احسنت).
نسبت به برق روشنایی و سایر امور اجتماعی نیز همین عقب‌ماندگی مشهود در جای کمال تأسف است ذکر جزئیات آن موجب ناراحتی همکاران محترم خواهد شد با این که اغلب نقاط این استان استعداد ایجاد باغات و غرس همه نوع اشجار میوه و در نتیجه تهیه و تأمین میوه مورد نیاز اهالی را دارد متأسفانه مردم شریف این سامان از نعمت میوه چه سردرختی و چه بوته‌ای در داخل این استان محروم و به علت نداشتن راه مناسب ناچارند با چند برابر قیمت آن هم خیلی به زحمت از سایر استان‌ها خریداری و مصرف نمایند البته به پیروی از نیات عالیه شاهنشاه آریامهر در سنوات اخیر از طرف دولت همچنین همت و علاقه‌مندی نمایندگان محترم سیستان و بلوچستان خدماتی هم صورت گرفته که قابل ملاحظه می‌باشد لکن به نسبت کارهای انجام شده در سایر استان‌ها کافی به انجام مقصود نیست و استحقاق و حق عدالت و حکم می‌کند که با برنامه‌های فوق‌العاده توأم با سرعت توجه بیشتری به این استان مهم بشود یکی از کشاورزان منطقه با همت و سرمایه‌گذاری مقدار زیاد موزکاری کرده که فوق‌العاده
هم رضایت‌بخش بوده ولی متأسفانه به واسطه نبودن راه آن طور که باید مورد مصرف فروش ندارد و موجب یأس و ناامیدی گردیده است. موضوعی که در این استان بسیار حایز اهمیت و موجب افتخار است احساسات عمیق و بی‌شائبه و احترام‌آمیز اهالی و مردم شریف این استان به ویژه طبقه و عشایر و ایلات نسبت به وجود مقدس شاهنشاه آریامهر و خاندان جلیل سلطنت و حفظ تاج و تخت و استقلال و تمامیت کشور می‌باشد همه از دل و جان فدایی مظهر ملیت و سمبل مملکت شاهنشاه آریامهر بوده و آماده فداکاری و جانبازی هستند و پادشاه مملکت بر قلب‌های حکومت می‌کند و احساسات بی‌شائبه‌ای نسبت به رییس مملکت ابراز می‌نمایند که در خور ستایش و تحسین است جناب آقای نارویی که سمت سرپرستی ایل نارویی را دارند و همچنین و جناب آقای مبارکی که ایشان هم سرپرست قسمتی از ایلات هستند و نیز جناب آقای ریگی از نزدیک شاهد این احساسات بوده‌اند. در اینجا حق مطلب باید ادا شود و به عرض برسانم که اولیای محترم امور این استان به پیروی از اوامر و نیات عالیه شاهنشاه آریامهر و امکانات و اعتبارات و مسئولیتی که به عهده دارند در هوای سوزان و خشک با داشتن محرومیت از خیلی عوامل هرکس به سهم خود کوشش می‌کند تا قدمی به جلو بردارد و خدمتی انجام دهد. ولی پیشرفت این پهناور اعتبارات کافی و برنامه‌های فوق‌العاده لازم دارد.
خوشبختانه کارهایی که در این استان انجام شده و یا در شرف انجام می‌باشد ولی کافی به مقصود نیست انصافاً قابل ملاحظه و درخور تحسین و غرورآمیز است.
مثلاً تأسیسات ایستگاه فرستنده صد کیلو واتی که از طرف وزارت پست و تلگراف و تلفن در شهر زاهدان نصب و به کار انداخته شده و فوق‌العاده جالب و مفید و حقاً و مسئولین و مأمورین محلی هم در نگاهداری این تأسیسات عظیم شب و روز تلاش و کوشش می‌کنند و بنده این موفقیت را به وزارت پست و تلگراف و تلفن و تبریک می‌گویم همین فرستنده موجب شده که سازمان اداره اطلاعات و رادیو به تصدی سرپرست کاردان و لایق باکفایتی به نام اقای مظهری در نوار مرزی بهترین وظیفه میهنی را انجام دهند. بنده ایشان را نمی‌شناختم و اولین بار بود که ایشان را می‌دیدم. برنامه‌هایی که از اداره اطلاعات و رادیوی زاهدان پخش می‌شد بنده را علاقه‌مند کرد که تأسیسات اداره مذکور را از نزدیک مشاهده کنم حسن اداره و نظم و ترتیب و علاقه‌مندی رئیس و کارکنان این مؤسسه آبرومند موجب تحسین و حق‌شناسی بنده قرار گرفت برنامه‌هایی که موجب تحسین و و حق‌شناسی بنده قرار گرفت برنامه‌هایی که اجرا می‌شود فوق‌العاده و جالب و ارزنده تحت عنوان به سوی ایران آباد- انقلاب شاه و مردم- پیشرفت‌های ایران- سیری در فرهنگ و تمدن ایران.
از نظر معرفی ایران به ممالک شرق ایران به سه زبان: زبان فارسی ۷ ساعت، زبان اردو یک ساعت و نیم، زبان بلوچی یک ساعت پخش می‌شود.
نائب رئیس- جناب آقای کیهان یغمایی وقت جنابعالی تمام شد.
کیهان یغمایی- اگر اجازه فرمایید از وقت جناب آقای دکتر سامی‌راد استفاده می‌کنم.
با اجرای این برنامه‌های مفید وضع کشور ایران در گذشته و حال روشن می‌شود و اثر انقلاب را تشریح می‌نماید که بسیار جالب و حایز اهمیت است.
وقتی ملت‌ها در رفاه و آسایش زیست می‌کنند که رهبران خوب و دولت‌های خدمتگزاری داشته باشند و دستگاه‌های مملکتی خوب اراده می‌شود و دولت‌ها منتخب مردم باشند و مأموریت خطسر خودشان را موقعی به خوبی انجام می‌دهند که بتوانند بین مردم - بین ملت‌ها هماهنگی وحدت و اتفاق و یگانگی به وجود بیاورند و اگر خدای نکرده در این کار توفیق پیدا نکنند علاوه بر این که موفق به انجام مأموریت خویش نگردیده‌اند در مواقع خطیر و بحرانی نمی‌توانند از استعانت یگدیگر برخوردار باشند.
رهبر عالیقدر ما شاهنشاه آریامهر که دولت‌ها از نیات عالیه و هدف‌های مقدس معظم‌له الهام گرفته و تبعیت می‌نماید با تحمل رنج و زحمات طاقت‌فرسا و سرف عمر و وقت شبانه‌روزی و مراقبت بی‌نظیر ثباتی را
در خاورمیانه به وجود آورده‌اند که نتیجه آن ثبات کشور و امنیت و آسایش مردم و ایجاد اتفاق و اتحاد بین ملت‌ها و کشور است در مقابل دنیای امروز هستند کسانی که روی تخت متزلزل فرعونی خود نشسته ادعای رهبری مردم یا ملت‌هایی را می‌کنند و همیشه تحت عنوان اتحاد و اتفاق تخم نفاق و اختلاف بین ملت‌ها و کشورها پاشیده که نتیجه آن آشوب- بلوا- کودتا- آدم‌کشی- جنگ- بدبختی- فقر- ناامنی- بی‌سامانی- پریشانی مردم می‌باشد. در اینجا لازم می‌دانم که از فاضل دانشمند ایرانی پاک‌باز همکار محترم جناب آقای زهتاب فرد تشکر نمایم که سرمقاله‌ای تحت عنوان (قیام بر علیه آزادی و قلم) در روزنامه وزین و نیرومند اراده آذربایجان به رشته تحریر درآورده‌اند و بنده به همکاران گرامی توصیه می‌کنم که این سرمقاله را مطالعه فرمایند تا به طرز فکر و رفتار دور از انسانیت و و بشریت دیکتاتور و فرعون مصر از خدا بی‌خبر پی ببرند. ملاحظه بفرمایید به رهبری شاهنشاه عدالت‌گستر و مدبرمان ما چطور روابط خودمان را با کشورها و ملت‌های همجوار بر مبنای دوستی و برادری احترام متقابل قرار داده‌ایم که همه این ملت‌ها در غم و شادی یکدیگر شریک و سهیم هستند اگر مثلاً برای ملت عزیز پاکستان ناراحتی به وجود می‌آید ما وظیفه ملی خودمان را انجام می‌دهیم و اگر مردم ایران به شکرانه موهبتی که خدای بزرگ ارزانی فرموده است جشن بیست و پنجمین سال سلطنت شاهنشاه آریامهر خود را برگزار می‌نماید ملت‌های همجوار از جمله مردم عزیز و شریف پاکستان در این شادی شرکت نموده و به طرق مختلف ابراز حق‌شناسی و شادی می‌کنند (صحیح است) من در اینجا برای نمونه ترجمه ۲ نامه را که از دو فرد محترم و شریف پاکستانی به دفتر اداره اطلاعات و رادیوی زاهدان رسیده و حاکی از کمال و صفای باطن و دوستی و برادری و قدردانی و حق‌شناسی است از آقای مظهری رئیس اداره اطلاعات و رادیوی زاهدان تشکر می‌کنم که در دسترسم قرار داده‌اند و برای ساحت مقدس مجلس شورای ملی قرائت می‌کنم.
از کراچی- آقای منظور حسین جعفری- شعری سروده‌اند.
«به مناسبت بیست و پنجمین سال سلطنت شاهنشاه ستاره بخت ایران امروز تابید،
در مقابل این ستاره ماه و مهر روشن خود را کم حس می‌کنند
ظلمات در انوار درخشان پوشیده شد
زیرا ستاره پرنور پهلوی می‌تابد
طرفدار حق- فداکار حق و آگاه از حق است
بخت او بلند و درخشان
امروز یک بار دیگر فضای ایران عیش به دامان است
ایران به شاهنشاهی محمدرضاشاه افتخار می‌کند». (احسنت)
نامه دیگری است از پاکستان که بنده اینجا قرائت می‌کنم آقای عبدالرحمان- از لیاقت‌آباد کراچی چنین نوشته‌اند «من کلمات موزون و مناسب ندارم که در تشکر اعلیحضرت و در اظهار محبت خود درباره شاهنشاه به کار ببرم. هر کلمه‌ای می‌گوید که من را فدای شاهنشاه کن. من فکر می‌کنم که این فقط صدای کلمات نیست بلکه صدای قلب هریک از پاکستانی‌ها است. هر نفسی که برمی‌آید از شاهنشاه ایران تشکر می‌کند و هر یکی از پاکستانی‌ها برای فدا کردن جان خود در راه شاهنشاه آماده است زیرا شاهنشاه در وقت مناسب و لازم درباره پاکستان آمادگی کمک ایران را اظهار داشته‌اند. من بیش از این چیز دیگر نمی‌توانم بگویم که خداوند متعال به شاهنشاه ایران عمر دراز عطا فرماید». (احسنت) بنده اینجا لازم می‌دانم که به نام ملت حق‌شناس ایران در مقابل این احساسات گرم و پاک که حاکی از کمال صفای قلب است سر تعظیم فرود آورم و از خدای بزرگ مسئلت می‌نمایم تحت رهبری پیشوایان دو کشور دل‌های ملت دو کشور دوست و برادر ایران و پاکستان را بیش از پیش به هم نزدیک بنماید (انشاءالله) حسن اداره سازمان اطلاعات و رایو و رادیو زاهدان مرکز استان سیستان و بلوچستان و علاقه‌مندی و دلسوزی رئیس و کارکنان آن قابل تحسین و قدردانی و بنده وظیفه دارم مراتب را به دولت جناب آقای
هویدا و تیمسار سرلشکر پاکروان وزیر صدیق و علاقه‌مند اطلاعات و رادیو که یک عمر به صداقت و شرافت خدمت کرده‌اند و همچنین اولیای امور اطلاعات و رادیو در مرکز مملکت تبریک بگویم و استدعا کنم این قبیل مسئولین صدیق و خدمتگزار را که در یک منطقه بد آب و هوا با داشتن محرومیت‌ها فداکاری می‌کنند مورد تشویق و تقدیر کامل قرار دهند تا سرمشق سایرین شود. آقایان جیزی که مورد توجه بود طبق آماری که به صورت منظم روی تابلو نصب شده و در اتاق آقای مظهری رئیس اداره اطلاعات زاهدان دیدم در ماه فروردین تعداد ۱۶ هزار نامه از کشورهای پاکستان- افغانستان- هندوستان- عربستان سعودی- عراق و کویت- قطر- شارجه- عمان- مسقط- رأس‌الخیمه، به دفتر اداره اطلاعات و رادیو زاهدان رسیده که همه حاکی از تشکر و قدردانی و حسن روابط و یا درخواست‌ها است که الیته همه به صورت منظم پاسخ داده شده و خواسته‌های آنها در حدود امکانات موجود انجام شده است مشاهده این نامه‌ها و مفاد آن نیز جالب توجه و دیدنی است بنده برای نمونه یکی از آنها را که بسیار زیبا و جالب و از طرف آقای سید منظور حسن از پاکستان فرستاده شده و در یکی از مسابقات رادیویی شرکت کرده همراه خود آورده‌ام و به پاس قدردانی از زحمات میهن‌پرستی مسئول و کارکنان اداره اطلاعات و رادیو زاهدان به وسیله جناب آقای دکتر شیفته معاون محترم پارلمانی وزارت اطلاعات که از مردان بسیار جدی و خدمتگزار مملکت هستند تقویم تیمسار سرلشکر پاکروان وزیر محترم اطلاعات می‌کند، این نامه اینجا هست (نامه‌ای که به صورت کتابچه با جلد ظریف و حاوی عکس بود ارائه دادند) ملاحظه بفرمایید طرز نامه‌نویسی‌شان اینجا منعکس شده یعنی همکاری ایران و ترکیه و پاکستان با علامات مخصوص مشخص گردیده با عکس رهبران سه کشور و ایران را نیز مقدم داشته و به طوری که ملاحظه می‌فرمایید یک پرچم ایران را گذاشته و مطالبی راجع به ایران نوشته‌اند، ترکیه را هم به همین ترتیب، باید دید که این خوش‌بینی و خوش‌فکری رؤسای ممالک چطور ملت‌ها را به هم نزدیک می‌کند که با هم این طور مکاتبه می‌کنند آن وقت هستند رهبرانی که دایم می‌کشند مملکت‌شان را به خاک و خون بکشند این احساسات و این قبیل نامه‌ها ارزش دارد خیال نکنید که من می‌خواهم وقت آقایان را بگیرم می‌خواهم آقایان بدانند وقتی پادشاهی در مملکت این طور فداکاری می‌کند نتیجه‌اش این می‌شود که این گونه نامه‌ها را می‌نویسند (صحیح است). موضوع دیگری که در زاهدان جلب توجه بنده را کرد مؤثر بودن فوق‌العاده مؤسسات خیریه است که بی‌نهایت برای آن سامان مفید و جالب است. اول مرکز تأسیسات جمعیت خیریه فرح پهلوی است که با اراده و اوامر شهبانوی نیکوکار ایران علیاحضرت فرح پهلوی در زاهدان به وجود آمده است در عین حال که بودجه آن ناچیز و فقط ماهیانه سی هزار ریال است ولی در نتیجه حسن اداره آن به سرپرستی خانم پروین ارشام که خانم نیکوکاری است با بهترین وسایل و به صورت بسیار پسندیده مورد استفاده قرار گرفته و کسری بودجه آن با فعالیت‌های قابل تحسین مدیره آن از طریق افراد خیر و خدمتگزار تأمین می‌شود و برای این مرکز کویی به نام کوی فرح‌آباد به مساحت سی هزار متر زمین در محل مناسبی ایجاد شده و تأسیسات آن عبارت است از:
سالن‌های متعدد خواب- نهارخوری- مطالعه- کتابخانه- دبستان چهارکلاسه- حمام‌های متعدد دوش- آشپزخانه مدرن- انبار لوازم مواد غذایی- مسجد- استودیوم ورزشی فوق‌العاده آبرومند به نام فرحناز پهلوی که گنجایش ۱۵۰۰ نفر جمعیت را دارد و آب آشامیدنی آنها نیز لوله‌کشی و قابل اطمینان است و در حال حاضر ۸۰ نفر دختر در این محل به‌طور شبانه‌روزی نگاهداری می‌شوند و دخترها در کلاس مشغول تحصیل بودند که در نتیجه تربیت خوب در محیط سالم و نیز توجه دقیق مدیره این سازمان در زاهدان بسیار خوب پیشرفت کرده‌اند طرز صحبت و تلفظ و تکلم و هوش و استعداد و تحصیل این بچه‌ها در هر بیننده اثر می‌گذارد و خوراک و پوشاک و وسایل استراحت آنها فوق‌العاده تمیز و مرتب و قابل ملاحظه است ضمن مذاکره با خانم مدیره سازمان مطلبی که
فوق‌العاده جلب توجه می‌کرد این که تعدادی از این دخترها موقعی که تحویل سازمان شده‌اند با کمال تأسف معتاد به مواد مخدره بوده که با زحمت و دلسوزی فراوان با معالجه کامل آنها را از این بلای خانمان‌سوز نجات داده و امروز در کمال شادابی سرگرم تحصیل و تربیت در سطح عالی قرار گرفته‌اند و واقعاً این تأسیسات در آن استان نمونه و از هر جهت قابل ملاحظه و حائز اهمیت است و اینک هم مدیره سازمان با تلاش و کوشش مداوم و خستگی‌ناپذیر مشغول تکمیل تأسیسات و تجهیزات می‌باشد و امیدوار است که علیاحضرت شهبانوی ایران در فرصت مناسب با تشریف‌فرمابی خودشان و افتتاح رسمی این سازمان و موجبات افتخار آنها و تشویق خدمتگزاران صدیق را فراهم فرمایند. دعای روزانه صبحگاهی این دخترهای یتیم و بی‌سرپرست که فعلاً با بهترین وضع و ترتیب کامل سرگرم تحصیل و زندگی هستند سلامتی علیاحضرت شهبانو و والاحضرت علیرضا پهلوی و شاهدخت فرحناز پهلوی را بیمه کرده است باشد تا خدای بزرگ به خاندان جلیل سلطنت طول عمر و عزت و سعادت عنایت فرماید. یک روز بنده با حضور جناب آقای استاندار این دعا را که آنها می‌خواندند شنیدم و بی‌اختیار اشکم جاری شد و آنها هم که پنجاه بار شنیده بودند همین طور بودند. با همت و اراده والاحضرت شمس پهلوی تأسیسات شیروخورشید سرخ در زاهدان قابل توجه و برای مردم نقطه اتکا و امیدواری است با اطلاعاتی که در محل کسب شده جناب آقای دکتر خطیبی مدیرعامل محترم شیروخورشید سرخ که خدمات صادقانه و زحمات شبانه‌روزی ایشان بر همه روشن و قابل تحسین بوده است (صحیح است) چندین مرتبه به آن استان مسافرت فرموده و از نزدیک به تأسیسات شیروخورشید سرخ سرکشی و برای مجهز شدن و به وجود آوردن تأسیسات جدید دستورات لازم صادر فرموده‌اند بنده دلم می‌خواست امروز جناب آقای مهندس ریاضی جلسه را اداره می‌کردند و بنده این عرایض را در غیاب آقای دکتر خطیبی عرض می‌کردم به هر حال علاوه بر تأسیسات عمومی شیروخورشید که تعداد زیادی دختر و پسر در این تأسیسات نگاهداری می‌شوند اخیراً یک زایشگاه بسیار مدرن و آبرومند که گنجایش چهل تختخواب و با اتاق‌های عمل مجهز و یک درمانگاه جدید از طرف مؤسسه شیروخورشید سرخ بنا شده قریباً شروع به کار خواهد کرد و حقاً و انصافاً قابل تحسین و تقدیر است.
نائب رئیس- جناب آقای کیهان یغمایی، با این که راجع به ارادتمند صحبت می‌فرمایید، با کمال تشکر باید عرض کنم وقت جنابعالی تمام شد.
کیهان یغمایی- اگر جناب آقای مبارکی اجازه بدهند بنده چند دقیقه از وقت ایشان استفاده کنم تا مطلبم تمام شود.
مبارکی- بفرمایید.
نائب رئیس- بفرمایید.
کیهان یغمایی- عده‌ای از اهالی و مسئولین شیروخورشید سرخ در محل از بنده خواستند که مترجم احساسات و حق‌شناسی آنها باشم و از حضور جناب آقای دکتر خطیبی استدعا کنم اوامر لازم صادر فرمایند که زودتر تجهیزات و تأسیسات تازه به محل ارسال و بر مراتب تشکر و سپاسگزاری آنها بیفرایند و نیز فعالیت‌های آقای دکتر مجتبوی در شیروخورشید زاهدان به نحو مقتضی مورد توجه اولیای محترم امور قرار خواهد گرفت مردم واقعاً فقط به این مؤسسات امیدوارم هستند (دکتر شفیع امین- همه جا همین طور است) در خاتمه ضرورت دارد به اطلاع دولت برسانم که خدمات و زحمات تیمسار سپهبد نصراللهی استاندار محرم و کوشش و فعالیت‌های مداوم و توأم با صداقت جناب آقای محمدعلی ارشام رئیس سازمان امنیت استان سیستان و بلوچستان از طریق اجرای نیات شاهنشاه آریامهر و خدمت به منطقه و مردم مورد توجه و رضایت عمومی و قابل تحسین و تمجید است و جا دارد دولت اعتبارات بیشتر برای برنامه‌های وسیع عمرانی و آبادانی در اختیار این منطقه عقب‌افتاده بگذارد تا تفاوت محسوسی که نسبت به سایر استان‌ها به چشم می‌خورد برطرف شود و نظر شاهنشاه آریامهر دایر به تأمین رفاه و آسایش اهالی این سامان هر چه زودتر علمی گردد. مخصوصاً به دولت توجه می‌دهم در مورد احداث جاده آسفالته از ایرانشهر
به تنگ سرهی- ریک اوس که اقدام فوری معمول فرمایند زیرا این جاده تنها راه اقتصادی بلوچستان است. دراین چند روزه تلگرافات زیادی از فرهنگیان خراسان مخصوصاً شهرستان مشهد به اینجناب رسیده که قطع دارم برای سایر آقایان همکاران محترم نیز رسیده و همه تقاضا کرده‌اند نسبت به ترفیع آنان در مورد عموم فرهنگیان اعم از آموزگاران و دبیری رفع تبعیض به عمل آید از دولت و مخصوصاً جناب آقای وزیر آموزش و پرورش تقاضا می‌کنم به خواسته فرهنگیان که طبقه زحمتکش و مورد احترام تمام ملت ایران هستند توجه عاجل مبذول و با اقدام لازم و مقتضی ترتیبی داده شود که آنها با دلگرمی و علاقه کامل خدمت مقدسی را که به عهده دارند انجام دهند به طوری که همکاران محترم استحضار دارند اخیراً شورای مرکزی دانشگاه‌ها در شهرستان مشهد تشکیل شد و امیدوارم ناطق بعدی که در آنجا تشریف داشته‌اند در این مورد حق مطلب را ادا کنند ضمن اقدامات سودمندی که در طریق بهتر کردن وضع دانشگاه خراسان معمول فرمودند صریحاً وعده دادند که به زودی به پیروی از نیات عالیه شاهنشاه آریامهر دانشکده کشاورزی در مشهد تشکیل و آرزوی دیرینه مردم این سامان برآورده می‌شود و همچنین در این شورا از خدمات و زحمات ذی‌قیمت و صادقانه همکار محترم استاد عالیقدر جناب اقای دکتر سامی‌راد که بنیانگزار دانشگاه مشهد بوده‌اند به وجه احسن تجلیل و تحسین کرده‌اند، چون در هر دو قسمت موجبات خوشنودی مردم خراسان را فراهم فرموده‌اند و یک خدمتگزار صدیق مملکت را به حق تشویق فرموده‌اند بنده به نام مردم مشهد از این توجه به موقع شورای عالی دانشگاه مخصوصاً جنابان آقایان دکتر جهانشاه صالح و پروفسور جمشید اعلم حق‌شناسی و سپاسگزاری می‌نمایم.
از تصدیعی که دادم پوزش می‌طلبم و از آقایان دکتر سامی‌راد و مبارکی که وقت‌شان را به بنده دادند تشکر می‌کنم (احسنت).
نائب رئیس- جناب آقای مبارکی سرکار ۷ دقیقه وقت دارید، بفرمایید.
مبارکی- بنده از طرف برادران استان سیستان و بلوچستان از جناب آقای کیهان یغمایی تشکر می‌کنم که در اینجا نیازمندی‌های بلوچستان را تا اندازه‌ای به عرض نمایندگان مجلس رساندند البته آقایان اطلاع دارند و خود جناب آقای یغمایی هم شاهد هستند که بنده به نوبه خودم هر موقع که فرصت یافته‌ام برای بیان نیازمندی‌های استان سیستان و بلوچستان کوتاهی نکرده‌ام (صحیح است) البته بنده نمی‌گویم که دولت کاری نکرده است و تشکر می‌کنم که دولت کارهایی هم کرده است و تا اندازه‌ای خدماتی نموده است ولی بلوچستان یک مریضی است که مرض سل دارد (دکتر امین- سل قابل معالجه است) ولی این مریض خیلی معالجه می‌خواهد خیلی دکتر می‌خواهد تا این مریض بهبودی پیدا کند و من تشکر می‌کنم که جناب آقای کیهان یغمایی از بهشت برین خراسان تشریف بردند به جهنم بلوچستان و آنجا را از نزدیک ملاحظه فرمودند و عرایض ما را تأیید کردند (کیهان یغمایی- حقیقتی بود) ما بلوچ‌ها یعنی همه ایرانی‌ها نه تنها بنده خودم را می‌گویم و بلوچ‌ها همه ایرانی‌ها شاه‌دوست هستند و وطن‌پرست هستند ولی یک چیزی هست که ما بلوچ‌ها با شکم گرسنه با نداشتن هیچ چیز شاه‌دوستی و میهن‌پرستی خودمان را حفظ کرده‌ایم (احسنت) همان طور که حضرت بهلول را در زمان حضرت محمد صل‌الله‌علیه‌واله‌وسلم کافرها گرفتند و کتک زدند و گفتند بگو محمد نیست ولی او گفت که خدا یکی است و محمد بر حق است ما بلوچ‌ها اگر هیچ چیز هم نداشته باشیم یعنی هزار بدبختی بکشیم، اذیت بکشیم و گرسنه باشیم ولی شاه‌دوستی و میهن‌پرستی ما به جای خودش باقی است (احسنت) و محمدرضا شاه پهلوی شاهنشاه آریامهر در قلب برادران بلوچ و همه بلوچ‌ها جا دارد این میهن‌پرستی ما هیچ وقت از بین نمی‌رود اگر چه گرسنه باشیم ولی ما تقاضایی که از دولت داریم این است که به وضع بلوچستان بیشتر برسد با این وضعی که هست الان بودجه‌ای که به استان‌های دیگر می‌دهند ما تقاضا داریم همین اندازه بودجه به ما بدهند بیشتر ندهند ولی این بودجه‌ای که برای استان بلوچستان دادند بسیار ناچیز است بنده
بارها عرض کرده‌ام این سد باهو کلاک آب اشامیدنی کنارک تشکیلات مرزی کناره و چاه‌بهار و آن طرف‌ها وضع تأسیسات مرزی‌شان به کلی ناچیز است اینها فقط یک لانچ دارند یک ماهی، تقاضا دارم به وضع اینها دولت زودتر برسد این عرایضی که بنده کردم از لحاظ راه بلوچستان از هر چیز ضروری‌تر است تقاضایی که از دولت جناب اقای هویدا داریم و بنده ایمان دارم که توجه خواهند کرد به عرایض ما فقط استدعا می‌کنم که زودتر بفرمایند بیش از این عرضی ندارم چون جناب آقای کیهان یغمایی همه مطالب و خواسته‌های ما را بیان فرمودند (احسنت).
نائب رئیس- جناب آقای دکتر موثقی بفرمایید.
دکتر موثقی- با اجازه مقام ریاست در تاریخ ۱۹ اردیبهشت‌ماه بنا به دعوت دانشکده پزشکی مشهد در معیت استادان گرامی جناب آقای دکتر سامی‌راد و آقای دکتر شفیع امین برای شرکت کنگره جراحی به این شهر مقدس تشریف حاصل کرده‌ایم مقدمتاً باید عرض کنم که شاید در تاریخ پزشکی ایران این کنگره از بهترین کنگره‌های جراحی و علمی بود که در این شهر مقدس تشکیل شده بود و به راستی باید از گردانندگان و اداره‌کنندگان و دانشکده پزشکی مشهد و بانیان آن به خصوص آقای دکتر سامی‌راد که با حسن سلوک خودشان بنایی عظیم از نظر علمی در این شهر مقدس برپا نهاده‌اند سپاسگزاری کنم. شرکت‌کنندگان در این کنگره نه تنها از تهران و سایر شهرستان‌های ایران بودند بلکه از کشورهای فرانسه و بلژیک و انگلستان هم آمده بودند و حسن ترتیب و نظم این کنگره مورد تقدیر و تحسین آنان قرار گرفت محل کنگره در یک درمانگاه جدیدالتأسیس دانشکده پزشکی مشهد از این محل طرح سازمان برنامه‌ها تأسیس شده و باید حضور دوستان و همکاران گزارش عرض کنم این درمانگاه نمونه‌ای است که امیدوارم که در تمام کشور به‌طور زنجیری تشکیل بشود اینجا یک مورد علمی و فنی را می‌خواهم به عرض‌تان برسانم و آن این است که مسئله بیمارستان و چند درصد تختخواب یک مسئله اساسی است یعنی ده در هزار تختخواب برای کشورهایی که در حال توسعه و رشد اقتصادی هستند زیاد مطرح نیست مثلاً برای شهر دو میلیونی تهران با این حساب اقلاً بیست هزار تختخواب لازم است که در حال حاضر عملی نیست در کنگره‌ای که در شهر آبی جا تشکیل شده بود این مسئله مورد بررسی قرار گرفت، و علمای فن نظر دادند که برای کشورهایی که در حال توسعه و رشد اقتصادی هستند ایجاد بیمارستان به نسبت ده در هزار خیلی گران تمام می‌شود هم از نظر هزینه‌ای که برای بیمار مصرف می‌شود و هم از نظر نیروی انسانی. در آن کنگره این تعداد ده در هزار را برای این قبیل کشورها آورده‌اند پایین‌تر و به نسیت دو سه در هزار قرار دادند و به جای این کار و برای جبران کسری آن پلی‌کلینیک را که تمام رشته‌های تخصصی در این قبیل درمانگاه تأسیس می‌شود توصیه کردند و این کار در شهرستان مشهد (دکتر پورهاشمی- برای اولین بار) برای اولین بار در ایران انجام گردید به‌طوری که مریضی مثلاً مبتلا به مرض قلبی و عروقی است و بخواهد در اینجا معاینه بشود و حتماً احتیاج به چشم پزشک هست و الان درمانگاه جدیدالتأسیس مشهد این کار را کرده است در اینجا متخصص بسیار عالی هست و در پشت سر این درمانگاه بیمارستانی است که متأسفانه هنوز خاتمه یافته و امیدوارم سازمان برنامه و دولت و توجه خاصی به این امر بکند که شهرستان مشهد برای دویست هزار نفر جمعیت و چهارصد هزار نفر ساکنان حومه و علاوه بر آن فراموش نشود زواری که از شهرستان‌های دیگر به آنجا مراجعه می‌کنند فقط یک بیمارستان ۳۵۰ تختخوابی شاهرضا وجود دارد که باید به روح پر فتوح شاهنشاه عظیم‌الشأن ایران شاهنشاه فقید که بانی این بیمارستان است درود فرستاد (احسنت) در این کنگره مطالب بسیار ارزنده‌ای مورد بحث قرار گرفت و واقعاً اساتید علمی و جراحی دانشکده پزشکی مشهد نشان دادند که جوان‌های مملکت اگر در راه صحیح قدم بردارند می‌توانند مشکلات علمی و فنی را خودبه‌خود حل بکنند و ما را به سطحی برسانند که بتوانیم در مقابل افراد خارجی عرض اندام بکنیم در آخر کنگره قطعنامه‌ای با حضور اساتید عالیقدر خارجی و اساتید
ایرانی تهیه شد که بنده این قطعنامه را می‌خوانم و بعد تقدیم مقام ریاست می‌کنم که با نفوذ معنوی خودشان در اجرای آن قطعنامه اقدام بکنند «کنگره جراحی دانشکده پزشکی مشهد که از تاریخ ۱۹ الی ۲۲ اردیبهشت‌ماه ۴۵ در شهر مشهد با مشارکت اساتید و کارشناسان داخلی کشور و دانشمندان کشورهای انگلستان و بلژیک و فرانسه به‌طور مرتب صبح و عصر منعقد گردید راجع به مسائل مهم جراحی بحث و نقد کافی نمود تحقیقات و مطالعات چندین ساله دانشکده پزشکی مشهد به خصوص درباره سرطان مری و سل‌های استخوانی و هدایتی توز در حوزه استان خراسان بسیار جالب و مفید و آموزنده تشخیص داده شد لذا شرکت‌کنندگان در کنگره به استناد این تحقیقات پیشنهاد می‌نمایند که اولاً نظر به اهمیت شیوع سرطان مری در شمال خراسان که به مراتب بیش از حد نصاب سایر نقاط جهانی است مرکز مطالعه و مبارزه مخصوص برای پیشگیری و تشخیص زودرسی و درمان سرطان مری تحت سرپرستی انستیتوی سرطان تهران با همکاری سازمان بهداشت جهانی و مقدمات و وزارت بهداری در دانشکده پزشکی مشهد استقرار یابد از ۱۷۰ بیمار مراجعه‌کننده به بیمارستان مشهد که مبتلا به سرطان مری بودند یک نفر قابل عمل نبود این بیچارگی است و امیدوارم ما هم تشکیل جمعیت مبارزه با سرطان را بدهیم و در این مبارزه شرکت کنیم که در مبارزه این بیماری خطرناک که روزبه‌روز رو به تزاید است ما هم در این مبارزه سهمی داشته باشیم خوشبختانه این ابتکار عظیم شاهنشاه آریامهر در ایجاد سپاه بهداشت کمک مؤثری است برای این که طبیبان جوان می‌روند به این نقاط دهات و ممکن است این بیماری را زودتر تشخیص بدهند و زودتر به مشهد بفرستند که بهتر معالجه شوند. ثانیاً نظر به توسعه روزافزون بیماری سل استخوانی که حاکی از اشاعه مترادف بیماری سل ریوی است هم می‌رساند که عملیات گذشته مراکز مبارزه با سل در این حوزه به علت فقدان وسایل نارسا و غیرمکفی بوده‌اند لذا لزوم توسعه و تقویت دستگاه مبارزه با این بیماری اجتماعی در حوزه خراسان که از حیث شیوع بیماری سل در ردیف درجه اول کشور محسوب می‌شود همگام با مبارزه خیلی وسیع‌تر و مؤثرتر در تمام کشور هر چه زودتر به مرحله اجرا گذاشته شود ثالثاً بیماری دیگری که با وجود شیوع فراوان در خطه خراسان تاکنون آن طوری که شاید و باید جلب توجه مقامات بهداشتی کشور را ننموده است بیماری هیداتی توز می‌باشد این بیماری محتملاً در نقاط دیگر نیز شیوع دارد که از لحاظ آفت اجتماعی باید هم‌طراز با دو بیماری سل و سرطان شناخته شود. دو استان در ایران از این بیماری رنج می‌برند یکی استان خوزستان و دیگری استان خراسان است (دکتر امین- همه جا همین طور است) همه جا هستند ولی این استان بیشتر دارد عرض کردم همان بیماری است که از گوسفند به سگ و از سگ به انسان سرایت می‌کند این قضیه کشتارگاه‌ها که این لاشه گوسفندها را بیرون می‌ریزند و سگ‌ها می‌خورند سبب اشاعه این بیماری می‌گردد این از نظر بهداشت خیلی مهم است و این بیماری در ردیف سل و سرطان در کشور ما قرار دارد اینک کنگره با توجه به سوابق مطالعات و تحقیقات علمی دامنه‌دار دانشکده پزشکی مشهد در این زمینه مصراً پیشنهاد و توصیه می‌نماید که مطالعه واگیری هیدایتی توز در تمام کشور مورد تحقیق و بررسی قرار گرفته و فعلاً در منطقه خراسان به مبنای تحقیقات علمی دانشکده پزشکی مشهد مبارزه مبارزه ملی برای پیشگیری این بیماری و محافظت مردم هر چه زودتر آغاز گردد.
نظم و ترتیب جلسات و موقعیت علمی کنگره در بحث و نقد مسائل مطرح شده بسیار قابل توجه و تمجید تشخیص داده شد و لزوم تشکیل کنگره‌های مشابه در سال‌های آتیه در این دانشکده و به ویژه ادامه تحقیقات کنونی و ارائه نتایج حاصله از مبارزه با بیماری‌های سه گانه فوق در خطه خراسان قویاً توصه می‌گردد و واقعاً این مطالعات بسیار ارزنده بود برای این که ما یک دانشمند عالیقدری از کشور فرانسه داشتیم که متخصص
این بیماری بود و این مرد با دیده اعجاب و تحسین به کارهای دانشکده پزشکی مشهد نگاه می‌کرد این قطعنامه به امضای اساتید خارجی هم رسیده است (احسنت) اما موضوع بیمارستان: در شهرستان مشهد یک بیمارستان ۳۵۰ تختخوابی است که عرض کردم به نام بیمارستان ۳۵۰ تختخوابی شاهرضا که واقعاً باید به بانی آن درود فرستاد و هم به اداره‌کنندگان آن و افرادی که آنجا از اساتید جوان و پزشکان دانشکده پزشکی کار می‌کنند بنده این بیمارستان را از نزدیک دیدم با این که در ۱۳۰۷ ساخته شده بسیار روی اصول ساخته شده و خوب کار می‌کنند ملاحظه کنید این بیمارستان با ۸۰ تختخواب جراحی در عرض ۸ سال- ۱۸ هزار عمل جراحی انجام داده و در اینجا بایستی از آن مرد عالیقدر که در آنجا کار می‌کرد پرفسور بولون باید نام ببریم که با حسن‌نیت با اساتید ایرانی همکاری می‌کند ملاحظه می‌کنید شهرستان مشهد که مرکز استان است هنوز یک بیمارستان کوچک وزارت بهداری دارد و خوشبختانه یک بیمارستان ۵۰ تختخوابی امدادی شیروخورشید سرخ دارد باید از این جمعیت تشکر کرد همین بانک خونی که مؤسسه شیروخورشید ساخته واقعاً جای سپاسگزاری است بیمه‌های اجتماعی هم یک زمینی خریده قریباً کلنگ ساختمانی آن را خواهند زد ولی این کافی نیست امیدوارم در مملکت ما روزی مسئله مشکل درمانی که این قدر ما پزشکان مورد حمله قرار می‌گیریم حل شود این مسئله را و این مشکل را بنده مفصلاً در موقع طرح لایحه نظام پزشکی شرح خواهم داد موقعی مشکل درمانی ما حل خواهد شد (چون این یک مسئله اقتصادی است) که این مؤسسات در یک محلی متمرکز شود که دیگر وقتی شیروخورشید بیمارستانی درست می‌کند تمام مردم بتوانند از تمام امکانات آن در تمام کشور استفاده کنند (صحیح است) بنده عرایضم خیلی زیاد است یک‌بار دیگر از رؤسای دانشکده پزشکی مشهد و اساتید جراحی که واقعاً موجب افتخار ما در مقابل خارجی‌ها بودند تشکر می‌کنم و همچنین از استاندار و نیابت تولیت عظمی که در تشکیل جلسات و حمایت و محبت به دانشکده پزشکی فروگزار نکردند سپاسگزارم به خصوص از شهردار جوان مشهد که در زیبایی و کمک به مردم شهر واقعاً خدمات والایی دارد، امیدوارم که دوستان عزیز ما در وزارت کشور از این مرد که بنده اصلاً نمی‌شناسمش و فقط طرز کارش را از دور دیده‌ام حمایت و تقویت و تقدیر بکنند نکته جالبی که بنده در خاتمه عرایضم می‌خواهم به عرض برسانم جمله‌ای بود از شاهنشاه آریامهر در دانشکده جوان پزشکی مشهد و آن این بود که «احیای مملکت از طریق دانشگاه‌ها است» و این جمله واقعاً مانند آیه قرآن بود و امیدوارم که این جمله سرلوحه کار ما جوانان و نسل آتیه مملکت قرار بگیرد (احسنت).
۳- تصویب صورت‌جلسه
نائب رئیس- صورت‌جلسه قبل توزیع شده نظری نسبت به صورت‌جلسه قبل نیست؟ (اظهاری نشد) صورت‌جلسه قبل تصویب می‌شود. آقای کبیری بفرمایید.
کبیری- چند فقره شکایت و دادخواست و یک فقره اظهار رضایت رسیده است که تقدیم می‌کنم.
۴- اخذ رأی و تصویب قانونی اجازه پرداخت معادل یک روز از بودجه نظامی کشور به سازمان تربیتی و علمی و فرهنگی ملل متحد و ابلاغ به دولت
نائب رئیس- وارد دستور می‌شویم لایحه پرداخت معادل یک روز از بودجه نظامی کشور به مؤسسه فرهنگی و تربیتی یونسکو از مجلس سنا برگشته است که قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی
لایحه شماره ۱۱۳۸۲-۱۵/۲/۱۳۴۵ دولت راجع به پرداخت معادل یک روز از بودجه نظامی کشور به مؤسسه فرهنگی و تربیتی یونسکو که ضمن مرقومه شماره ۴۲۵۱۳/۷۸۲ ل‌ق- ۱۸/۲/۱۳۴۵ از آن مجلس محترم به مجلس سنا ارسال شده بود در جلسه روز دوشنبه ۲۶
اردیبهشت ماه ۱۳۴۵ مطرح مورد شور واقع و به تصویب مجلس سنا رسید.
اینک لایحه قانون مزبور که عنوان آن اصلاح شده است به پیوست ارسال می‌شود.
رئیس مجلس سنا- مهندس شریف امامی
لایحه قانون پرداخت معادل یک روز از بودجه نظامی کشور به سازمان تربیتی و علمی و فرهنگی ملل متحد
ماده واحده- به دولت اجازه داده می‌شود هم ارز مبلغ پنجاه و چهار میلیون ریال معادل یک روز بودجه مستمر نظامی ۱۳۴۵ کل کشور از محل اعتبارات بودجه سال ۱۳۴۵ وزارت جنگ به سازمان تربیتی علمی و فرهنگی ملل متحد پرداخت نماید که به مصرف توسعه فعالیت‌های نهضت جهانی مبارزه با بی‌سوادی برسد.
لایحه قانونی بالا که مشتمل بر ماده واحده است در جلسه روز دوشنبه ۲۶ اردیبهشت‌ماه ۱۳۴۵ شمسی به تصویب مجلس سنا رسید.
رئیس مجلس سنا- مهندس شریف امامی
نائب رئیس- نسبت به این لایحه با ورقه رأی می‌گیریم.
(اسامی نمایندگان به ترتیب آتی وسیله آقایان: مهندس صائبی- دکتر سعید (منشی) اعلام و در محل نطق اخذ رأی به عمل آمد).
رضوی- دکتر کلاکی- مهندس کمانگر- مهندس ریاحی- دکتر زعفرانلو- دکتر شفیع امین- بالاخانلو- دکتر پورهاشمی- حبیبی- ارسنجانی- مهندس مالک- دکتر غنی- دکتر یزدان‌پناه- دکتر امامی- پزشکی- بانو تربیت- مهندس کسرایی- مهندس معینی‌زند- مهندس والا- دکتر صاحب‌قلم- دکتر رضوانی- محسنی‌مهر- بانو جهانبانی- قراچورلو- دکتر موثقی- حکمت یزدی- سیفی- امیر احمدی- دکتر قراگزلو- دکتر اعتمادی- ملک‌شاه ظفر- شکیبا- محدث‌زاده- موسوی- دکتر خطیبی- دکتر مهذب- مهندس آراسته- کهزاد البرزی- تقی زند- احتشامی- شاخویی- رامبد- لفوطی- زرگرزاده- متولی‌باشی- بهادری- پاکذات- مهندس جلالی- فخر طباطبایی- دکتر اسفندیاری- جهانشاهی- غلام نیاکان- هیراد- ابراهیمی- شفیعی پورکرمانی- مبارکی- ساگینیان- دکتر جعفری- دکتر سعید حکمت- ادیب‌سمیعی- حق‌شناس- دکتر رمضانی- مافی- دکتر نجیمی- مهندس برومند- دکتر مهدی‌زاده- توسلی- میرهادی- اقبالی- سرتیپ‌پور- مهندس اسدی سمیع- سلیمانی کاشانی- جهانگیری- باغمیشه- اولیا- میرزاختایی- علی مرادی- مهندس کیا- پروین- دکتر حکیم شوشتری- تهرانی- اوزار- شیخ‌الاسلامی- بوشهری- دکتر الموتی- مهندس زنجانچی- دکتر حسینی- طالب‌زاده رودسری- امام مردوخ- حیدر صائبی- دکتر رهنوردی- مهندس فیروز عدلی- مهندس مجتهدی- دکتر رشتی- دیهیم- ثامنی- مهندس صدقیانی- دکتر یگانگی- صفی‌پور- موسوی ماکویی- کشفی- مهندس پرویز بهبودی- ذبیحی- موسوی کبیری- مصطفوی- مهندس انصاری- مالک‌زاده آملی- سرلشکر نکوزاد- کمالوند- نصیری- آموزگار- جاوید- کنگرلو- صادق احمدی- پورادبی- نوربخش- قاسم مرادی- امینی خراجی- تبریزی- فهیمی- زهتاب‌فرد- اهری- صدری کیوان- روستا- دکتر مدنی- سعید وزیری- مهندس زرآور- مهندس اخوان- دکتر سعید- مهندس صائبی- دکتر کیان- نیری- کیهان یغمایی- نارویی- سرتیپ حکیمیان- رجایی- عبدالحسین طباطبایی- دکتر عدل طباطبایی- طهماسبی- دکتر سامی‌راد- مرتضوی.
نائب رئیس- چون عده کافی نیست نمی‌توان اعلام رأی کرد از همکاران و رفقای عزیز خواهش می‌کنم برای این که مجلس معطل نماند در موقعی که می‌خواهند از جلسه خارج شوند تابلو نگاه کنند که عده برای اعلام رأی کافی باشد. موکداً استدعا دارم که هر وقت نمایندگان محترم خارج می‌شوند به تابلو نگاه کنند
(در این موقع عده کافی شد و نتیجه آرای مأخوذه به قرار زیر اعلام گردید:)
آرای موافق ۱۴۸ رأی.
نائب رئیس- لایحه به اتفاق آراء یعنی ۱۴۸ نفر عده حاضر به تصویب رسید به دولت ابلاغ می‌شود.
اسامی موافقین: میرهادی- میرافضل- دکتر کیان- دکتر سعید- سعید وزیری- مهندس اخوان- شیخ‌الاسلامی- مرتضوی- اوزار- بوشهری- دیهیم- تهرانی- طالب‌زاده- پاکذات- کیوان- مهرزاد- پروین- جهانگیری- نوربخش- نیری- مهندس زرآور- صائبی- مهندس اسدی‌سمیع- فهیمی- ذبیحی- سلطان احمدی- امام مردوخ- جاوید- صادق احمدی- دکتر غنی- سرلشکر نکوزاد- آموزگار- نصیری- تبریزی- پورادبی- روستا- زهتاب‌فرد- دکتر مهدی‌زاده- امینی خراجی- حق‌شناس- طباطبایی- لفوطی- شفیعی پورکرمانی- رجایی- مافی- مبارکی- ساگینیان- پرویزی- غلام نیاکان- دکتر حکمت- مهندس آصفی- ظفر- سیفی- سرتیپ حکیمیان- کیهان یغمایی- نارویی- دکتر نجیمی- سلیمان کاشانی- محدث‌زاده- کلانتر هرمزی- امیراحمدی- دکتر اعتمادی- مهندس ارفع- زرگرزاده- بانو تربیت- متولی‌باشی- زند- بهادری- ملک‌زاده- دکتر یگانگی- دکتر رشتی- مهندس مجتهدی- ثامنی- البرزی- رضوی- حکمت‌یزدی- ختایی قلعه‌جوقی- قاسم مرادی- مهندس صدقیانی- مهندس عدلی- محسنی‌مهر- شکیبا- دکتر قراگزلو- بالاخانلو- دکتر امامی خویی- دکتر زعفرانلو- دکتر پورهاشمی- دکتر امین- ارسنجانی- مهندس ریاحی- دکتر سامی‌راد- موسوی- دکتر معتمد وزیری- پزشکی- سرتیپ‌پور- مهندس کیا- مهندس مالک- دکتر مدنی- مهندس صائبی- دکتر الموتی- مهندس آراسته- مهندس زنجانچی- کمالوند- مصطفوی نایینی- صفی‌پور- دکتر اسفندیاری- علی مرادی- دکتر رهنوردی- دکتر خطیبی- دکتر عدل- دکتر مهذب- رامبد- دکتر جعفری- دکتر موثقی- مجد- طهماسبی- اهری- موسوی کبیری- احتشامی- کنگرلو- مهندس جلالی- حبیبی- کشفی- اقبالی- رایی باغمیشه- دکتر رمضانی- مهندس برومند- موسوی ماکویی- دکتر حکیم شوشتری- مهندس انصاری- بانو جهانبانی- دکتر کلاکی- قراچورلو- شاخویی- جهانشاهی- ابراهیمی- دکتر یزدان‌پناه- ادیب‌سمیعی- دکتر حسینی- توسلی- هیراد- اولیا- مهندس کمانگر- مهندس کسرایی- مهندس معینی‌زند- مهندس والا- دکتر صاحب‌قلم- دکتر رضوانی- فخر طباطبایی- مهندس بهبودی.
نائب رئیس- آقای دکتر یگانگی بفرمایید.
دکتر اسفندیار یگانگی- خواستم از مقام ریاست تقاضا کنم که در حین جلسه اجازه نفرمایند که کمیسیون‌ها تشکیل بشوند الان یک کمیسیونی داریم و نماینده دولت در آنجا حاضر است تکلیف آن افرادی که در کمیسیون هستند تعیین بفرمایید.
نائب رئیس- کاملاً صحیح است البته رؤسای کمیسیون‌ها باید به این نکته توجه کنند که در ساعات تشکیل جلسات علنی، جلسه کمیسیون‌ها را تشکیل ندهند کار مجلس مقدم است بر کار کمیسیون‌ها در هر صورت آقایان نمایندگان محترم توجه داشته باشند با توجه به تابلو هم می‌شود تا حدی کار کمیسیون‌ها را اجرا نمود و کار مجلس هم معطل نماند.
دکتر اسفندیار یگانگی- هیئت رئیسه باید تصمیم بگیرید.
نائب رئیس- البته در این باب در هیئت رئیسه صحبت خواهد شد.
۵- طرح وتصویب گزارش کمیسیون آب و برق راجع به اصلاحات مجلس سنا در لایحه قانونی مربوط به حفظ و حراست منابع آب‌های زیرزمینی کشور و ابلاغ به دولت.
رئیس- گزارش کمیسیون آب و برق راجع به حفظ و حراست منابع آب‌های زیرزمینی کشور که از مجلس سنا رسیده است قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده می‌شود)
گزارش کمیسیون آب و برق به مجلس شورای ملی
کمیسیون آب و برق در جلسه ۲۵ اردیبهشت ماه
۱۳۴۵ با حضور آقای مهندس روحانی وزیر آب و برق لایحه شماره ۳۲۳۷۴-۱۲/۱۰/۴۲ ارسالی از مجلس سنا راجع به حفظ و حراست منابع آب‌های زیرزمینی کشور را که پس از اصلاحاتی از مجلس سنا مجدداً به مجلس شورای ملی اعاده گردیده بود مورد رسیدگی قرار داد و اصلاحات آن مجلس را تصویب نمود اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
قانون حفظ حراست منابع آب‌های زیرزمینی کشور
ماده ۱- حفظ و حراست منابع و ذخایر آب‌های زیرزمینی و نظارت در کلیه امور مربوط به آن به وزارت آب و برق محول می‌گردد. وزارت نامبرده مکلف است تدریجاً نیروی انسانی و وسایل کار را فراهم سازد تا بتواند با جمع‌آوری آمار و مشخصات چاه‌ها و قنات‌ها و چشمه‌ها و رودخانه‌ها و سایر عملیات فنی وضع آب‌های زیرزمینی استفاده شده یا نشده هر منطقه را مشخص سازد و راهنمایی‌های فنی لازم را به عمل آورد.
ماده ۲- وزارت آب و برق مجاز است در مناطقی که با بررسی‌های فنی و علمی معلوم شود که سطح سفره آب زیرزمینی در اثر ازدیاد مصرف یا علل دیگر پایین می‌رود و یا در مناطقی که طرح‌های آبیاری از طرف دولت باید اجرا گردد از تاریخ اجرای طرح برای مدتی با حدود مشخص حفر چاه عمیق یا نیمه عمیق و قنات را ممنوع نماید.
وزارت آب و برق چاره‌جویی‌های لازم نسبت به تقویت منابع آب‌های زیرزمینی معمول خواهد داشت.
ماده ۳- در مناطقی که وزارت آب و برق مقتضی بداند می‌تواند با اعلام قبلی حفر چاه عمیق یا نیمه عمیق و قنات را موکول به تحصیل اجازه نماید.
تبصره- در مناطقی که حفر چاه محتاج به تحصیل پروانه می‌شود حفر چاه در محل مسکونی یا باغچه برای مصرف شرب و درختکاری به شرط آنکه بهره‌برداری در شبانه‌روز از صد متر مکعب بیشتر نباشد احتیاج به کسب اجازه ندارد ولی باید قبل از اقدام به حفر چاه مراتب را کتباً به وزارت آب و برق اطلاع دهند.
ماده ۴- وزارت آب و برق موظف است بنابه تقاضای درخواست‌کننده به منظور راهنمایی‌های فنی متخصصین خود را به محل اعزام و امکان حفر چاه یا قنات را از لحاظ فنی مورد بررسی قرار داده راهنمایی کند و پنجاه درصد هزینه کارشناسی به عهده متقاضی خواهد بود شرکت‌های تعاونی روستایی از پرداخت حق کارشناسی معافند.
ماده ۵- از تاریخ اجرای این قانون اشخاص یا شرکت‌ها یا سازمان‌هایی که حرفه آنها حفاری است و با وسایل موتوری اقدام به حفر چاه عمیق و نیمه عمیق و قنات می‌کنند باید پروانه‌ای از وزارت آب و برق تحصیل نمایند و بدون داشتن پروانه افراد یا شرکت‌ها یا سازمان‌ها مجاز به انجام عملیات حفاری با وسایل موتوری نخواهد بود.
اشخاص و افرادی که پروانه دریافت داشته‌اند موظفند کلیه شرایط مندرج در پروانه مربوط به چاه‌ها و یا قنات‌هایی را که حفر می‌نمایند رعایت نمایند و در صورت تخلف پروانه آنان برای مرتبه اول به مدت ۶ ماه و در صورت تکرار برای همیشه از طرف وزارت آب و برق لغو می‌شود. پروانه حفاری از طرف وزارت آب و برق مجاناً صادر خواهد شد.
ماده ۶- برای جلوگیری از اتلاف آب زیرزمینی خصوصاً در فصولی که احتیاج به بهره‌برداری از آب زیرزمینی نباشد مالکین چاه‌های آرتزین موظفند از طریق نصب شیر و دریچه از تخلیه مداوم آب زیرزمینی خودداری نمایند.
مأمورین وزارت آب و برق در صورت رعایت این مواد به مالکین چاه‌ها تذکر می‌دهند و به آنان اخطار می‌نمایند که در مهلت مناسب طبق آئین‌نامه اجرایی این قانون اقدام نمایند.
ماده ۷- در چاه‌های آرتزین که از آنها زیرزمینی به خودی خود از سطح زمین خارج می‌شود و در چاه‌های نیمه آرتزین که در آنها سطح ایست آبی بالاتر از سطح اولیه برخورد به آب است مالکین چاه مکلفند به وسیله پوشش جداری و یا طرز مناسب دیگری به تشخیص وزارت آب و برق از نفوذ آب مخزن تحت فشار در قشرهای خشک جلوگیری نمایند.
ماده ۸- در مورد مواد ۶ و ۷ اگر به اخطار وزارت آب و برق ترتیب اثر داده نشود خود وزارت آب و برق اقدام می‌کند و مخارج آن را از طرف می‌گیرد.
ماده ۹- وزارت آب و برق مجاز است در موردی که ضروری دانست به هزینه خود وسایل‌اندازه‌گیری میزان آب ده و کنترل سطح سفره آب زیرزمینی در سر هر چاه عمیق یا نیمه عمیق یا آرتزین و یا قنات نصب کند.
ماده ۱۰- اشخاص و مؤسسات خصوصی و دولتی طبق آئین‌نامه اجرایی این قانون موظفند برای جلوگیری از آلوده شدن مخازن آب زیرزمینی احتیاط‌های بهداشتی لازم را به عمل آورند و تذکرات و راهنمایی‌های مأمورین وزارت آب و برق را در این زمینه رعایت و عمل نمایند.
ماده ۱۱- قنوات و چاه‌هایی که چهار سال متوالی بایر و بدون آب جاری مانده یا بماند در صورتی که با اخطار قبلی وزارت آب و برق به مالک یا مالکین و تعیین مهلتی که از یک سال تجاوز نخواهد کرد مالک یا مالکین نسبت به دایر کردن قنات یا بهره‌برداری از چاه اقدام ننمایند مترو که تشخیص داده شده و احداث چاه یا قنات در حریم آنها با اجازه وزارت آب و برق مجاز خواهد بود.
ماده ۱۲- در صورت تخلف از مواد ۲ و ۳ این قانون وزارت آب و برق می‌تواند با مراجعه به مأمورین انتظامی محل از ادامه جلوگیری نماید و ذی‌نفع نیز می‌تواند از تعطیل کار به دادگاه شکایت کند.
در مورد مواد این قانون هر گاه وزارت آب و برق تقاضای صدور دستور موقت نماید از دادن تأمین معاف است. و در صورتی که وزارت آب و برق محکوم به بی‌حقی شود مسئول جبران خسارت وارده به صاحب حق خواهد بود.
ماده ۱۳- هر گاه برای اجرای طرح‌های وزارت آب و برق جهت توسعه استفاده از منابع آب‌های زیرزمینی و سطحی احتیاج به اراضی اشخاص یا صاحبان مؤسسات خصوصی باشد به نحوه مقرر در ماده ۳ قانون تعیین حریم دریاچه احداثی در پشت سدها مصوب ۲۷ تیرماه ۱۳۴۴ عمل خواهد شد و در صورتی که در نتیجه اجرای طرح آبی که صاحبان قنوات و چاه‌های عمیق و نیمه عمیق موتوری یا آرتزین و چشمه و آب جاری سیاه آب داشته‌اند نقصان پیدا کند یا به کلی خشک شود علاوه بر جبران خسارت طبق ماده مذکور وزارت آب و برق مکلف است به قدر نقصان آب که به مصرف شرب اهالی و دام در فصول زارعی به مصرف زراعت می‌رسیده برای مشروب کردن باغ و بستان و اراضی زراعتی از منبع یا منابع تأسیسات خود آب در اختیار آنان بگذارد و بهای آن را طبق مقررات و شرایط وزارت آب و برق بدون احتساب سود سرمایه دریافت کند.
تبصره ۱- وزارت آب و برق مکلف است قبل از شروع به اجرای طرح‌های لازم در ناحیه لازم در هر ناحیه مقدار آب قنوات و چاه‌های عمیق و نیمه عمیق و آرتزین و چشمه‌سارها آب‌های جاری سیاه آب آن ناحیه را دقیقاً اندازه‌گیری نموده و اوراق مخصوص تهیه نماید.
تبصره ۲- حقوق ارتفاقی از وضع مجاری آب به هر صورت که باشد و همچنین کلیه موارد اجرای ماده ۳ قانون تعیین حریم دریاچه احداثی در پشت سدها مانع از اجرای طرح‌های وزارت آب و برق یا طرح‌هایی که با تأیید وزارت مذکور از طرف مؤسسات ذی‌صلاحیت دیگر اجرا می‌شود نخواهد شد در مورد حقوق ارتفاقی پس از اجرای طرح خسارت صاحبان حقوق به تشخیص کمیسیونی مرکب از وزیر آب و برق و دادستان کل کشور و شخص ذی‌حق یا نمایندگان آنان جبران خواهد شد.
ماده ۱۴- آئین‌نامه اجرایی این قانون از طرف وزارت آب و برق تهیه و پس از تصویب هیئت وزیران به مورد اجرا گذارده خواهد شد.
ماده ۱۵- وزارت آب و برق مأمور اجرای این قانون است.
مخبر کمیسیون آب و برق- کسرایی
گزارش از کمیسیون دادگستری به مجلس شورای ملی
کمیسیون دادگستری در جلسه ۲۶ اردیبهشت‌ماه ۱۳۴۵ با حضور آقای مهندس ظهیری معاون وزارت آب و برق لایحه دولت راجع به حفظ و حراست منابع آب‌های زیرزمینی کشور را که پس از اصلاحاتی مجدداً از مجلس
سنا به مجلس شورای ملی ارسال شده بود مطرح و مصوبه کمیسیون آب و برق را در این مورد تأیید و تصویب نمود.
اینک گزارش آن به مجلس شورای ملی تقدیم می‌گردد.
مخبر کمیسیون دادگستری- رضا مجد
نائب رئیس- گزارش از کمیسیون مطرح است آقای کیهان یغمایی بفرمایید.
کیهان یغمایی- با کسب اجازه این لایحه بسیار لایحه خوبی است اصلاحاتی هم که در دو مورد در مجلس سنا در جهت قانون مدنی شده بسیار به حق و به جا بوده، بنده یک استدعایی دارم ضمن تبریک به وزارت آب و برق به جناب آقای مهندس ظهیری، استدعایم این است که الان مردم از نظر حریم قنات و چاه‌های عمیق فوق‌العاده در زحمت هستند و حتی در بعضی از شهرستان‌ها به برادرکشی رسیده حتی قتل اتفاق افتاده تقاضای بنده این است که آئین‌نامه حریم را زودتر تنظیم بفرمایید و در دسترس مردم بگذارید که از این بدبختی راحت بشوند این تقاضا مطلبی بسیار اصولی و اساسی است به خصوص با انقلاب شاه و ملت از نظر اصلاحات ارضی بنده ضمن تشکر از تصویب این لایحه و اصلاحات صحیحی که در مجلس سنا شده از حضورشان استدعا می‌کنم این آئین‌نامه را زودتر تنظیم بفرمایند و ترتیبی داده بشود که انشاءالله هر چه زودتر مردم از این وضع خلاص بشوند (احسنت).
نائب رئیس- آقای میرافضل
میرافضل- همان طور که همکار محترم فرمودند مطالعه و پیش‌بینی لازم راجع به چاه‌های عمیق و قنوات و به هر حال آب که مسئله حیاتی از نظر زندگی و زارعی است این لایحه به‌خصوص بسیار لایحه مفید و به جا و به موقعی است (دکتر قراگوزلو- اگر عمل بکنند) اگر عمل بکنند همان طوری که جناب آقای دکتر می‌فرمایند ولی آنچه بنده مطالعه کردم در این لایحه راجع به چشمه‌سارها و آب‌های سطح‌الارضی و آب‌هایی که در روی زمین است و از دامنه کوهستان‌ها سرازیر می‌شود و استفاده از آن نمی‌شود و نمی‌تواند زارعین استفاده کنند در این مورد پیش‌بینی لازم نشده است اتفاقاً در منطقه استان دهم و چهارمحال همه نوع زمین و همه نوع طریق استفاده از آب‌های سطح‌الارضی یا تحت‌الارضی وجود دارد قنواتی هست چاه‌هایی هست چشمه‌سارهایی هست ولی در شهرضا مردم به کلی از نظر آب محروم هستند ناراحتند و همیشه جناب آقای دکتر کیان تذکر داده‌اند یادآور شده‌اند و باید بگویم که واقعاً مردم آنجا محروم هستند در کنار شهرضا شهرستانی است...
نائب رئیس- جناب آقای میرافضل توجه دارید که فقط درباره اصلاحات مجلس سنا می‌توانید صحبت بفرمایید.
میرافضل- راجع به چشمه‌سارها می‌خواستم این تذکر را بدهم در شهرستان بروجن این وضع هست چند مرتبه هم به وزارت آب و برق نوشته شده است چشمه‌سارهایی است در کنار کوهستان‌ها به آنها هم باید توجه بشود یک توجه مخصوص از ناحیه وزارت آب و برق بشود که این آب در اختیار زارعین گذاشته بشود و آب هرز نرود چون در کنارش زمین مرغوب هست ولی آب نیست و نمی‌توانند از آن آب استفاده کنند به این جهت که توجه نشده و وسیله ندارد در اینجا به‌خصوص در تبصره، یک اشاره‌ای شده است بنده خواستم استفاده کنم در همین موقع که اصلاحات مجلس سنا مطرح است این یادآوری را به آقای معاون محترم وزارت آب و برق بکنم و استدعا کنم که در این مورد توجه بفرمایند.
نائب رئیس- نسبت به گزارش کمیسیون‌ها نظر دیگری نیست؟ (اظهاری نشد) رأی می‌گیریم به گزارش کمیسیون‌ها خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. لایحه به دولت ابلاغ می‌شود.
۶- تقدیم لایحه انتقال اداره کل گمرک از وزارت اقتصاد به وزارت دارایی به قید یک فوریت به وسیله آقای وزیر دارایی
نائب رئیس- جناب آقای وزیر دارایی بفرمایید.
دکتر آموزگار (وزیر دارایی)- از چندی پیش
به این طرف مطالعاتی در دولت انجام گرفت به منظور روشن کردن وظایف و مسئولیت‌های سازمان‌های مختلف دولتی نتایج این مطالعات نشان داد که ضرورت دارد بعضی از این سازمان‌ها از وزارتخانه‌هایی منتزع به وزارتخانه‌های دیگری منتقل بشود تا هماهنگی در فعالیت آنها ایجاد گردد به همین نظر بود که هفته گذشته لایحه انتقال اداره کل غله از وزارت دارایی به وزارت کشاورزی تقدیم مجلس محترم شورای ملی شد امروز هم بنده یکی دیگر از لوایحی که در نتیجه این مطالعات تنظیم شده است به مقام ریاست تقدیم می‌کنم وآن مربوط به انتقال اداره کل گمرک از وزارت اقتصاد به وزارت دارایی است (نیری- بسیار مفید است، احسنت) از نظر این که مسئولیت‌های افرادی هم که در این دستگاه مولد درآمد می‌کنند روشن باشد و بدانند که این انتقال به سرعت انجام می‌گیرد و خللی در درآمد گمرک ایجاد نشود این لایحه را با قید یک فوریت تقدیم می‌کنم استدعا دارم که یک فوریت را تصویب بفرمایید (احسنت).
۷- طرح وتصویب فوریت لایحه مربوط به انتقال اداره کل گمرک و سازمان بنادر و کشتیرانی از وزارت اقتصاد به وزارت دارایی
نائب رئیس- لایحه قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
ساحت مقدس مجلس شورای ملی
به طوری که استحضار دارند اداره کل گمرک به موجب قانون تأسیسات وزارت گمرکات مصوب سال ۱۳۳۶ از وزارت دارایی منتزع و ضمیمه وزارت گمرکات گردید و در سال ۱۳۴۰ طبق تصویب‌نامه قانونی شماره ۱۰۲۳۸/ت-۱۳/۴/۴۰ ضمیمه وزارت بازرگانی شده و از اول اسفندماه ۱۳۴۱ که وزارتین صنایع و معادن و بازرگانی طبق تصویب‌نامه قانونی شماره ۵۱۵۲۲-۲۰/۱۲/۴۱ ادغام و به نام وزارت نامیده شده است اداره مذکور جزو وزارت اقتصاد می‌باشد.
سازمان بنادر و کشتیرانی نیز که برابر قانون مصوب خرداد ۱۳۳۹ تحت نظر وزارت گمرکات تأسیس یافته بود طبق تصویب‌نامه‌های قانونی فوق‌الاشعار ابتدا ضمیمه وزارت بازرگانی وسپس جز وزارت اقتصاد گردیده است اینک با مطالعاتی که به عمل آمده مصلحت چنین تشخیص شده که اداره کل گمرک و سازمان مزبور تحت نظر وزارت دارایی اداره می‌شود و بدین لحاظ لایحه لازم تهیه و به ضمیمه و به قید یک فوریت تقدیم و تقاضای تصویب آن را می‌نماید.
نخست‌وزیر- وزیر دارایی- وزیر اقتصاد
لایحه انتقال اداره کل گمرک و سازمان بنادر و کشتیرانی به وزارت دارایی
ماده واحده- از تاریخ تصویب این قانون اداره کل گمرک و سازمان بنادر و کشتیرانی با کلیه کارکنان بودجه و اموال خود از وزارت اقتصاد منتزع و ضمیمه وزارت دارایی می‌گردد و به نام سازمان گمرکات و بنادر کشتیرانی ایران خوانده می‌شود.
تبصره ۱- کلیه اختیارات و مسئولیت‌های قانونی مربوط به اداره کل گمرک و سازمان بنادر و کشتیرانی به وزارت دارایی واگذار می‌شود.
تبصره ۲- سازمان مزبور دارای شخصیت حقوقی بوده و از حیث امور مالی و تشکیلات اداری و پرسنلی و نحوه اداره آن و طرز و ترتیب انجام معاملات و تشریفات آن منحصراً تابع مقررات مندرج در اساسنامه مخصوص خود خواهد بود که به تصویب کمیسیون مشترک دارایی مجلسین خواهد رسید. مادام که اساسنامه مزبور به تصویب نرسیده است سازمان مذکور طبق مقررات فعلی اداره خواهد شد.
وزارت دارایی و وزارت اقتصاد مأمور اجرای این قانون می‌باشند.
نخست‌وزیر- وزیر اقتصاد- وزیر دارایی
نائب رئیس- فوریت این لایحه مطرح است نظری نیست؟ آقای دکتر حسینی مخالفید بفرمایید.
صفی‌پور- بنده موافقم.
نیری- بنده هم موافقم.
دکتر حسینی- با اجازه مقام ریاست بنده با اساس این فکر بسیار بسیار موافقت دارم و فکر صحیحی است ولی می‌خواستم یک توجهی بدهم به جناب آقای وزیر دارایی
در این چند سال اخیر اکثر تغییراتی از وزارتخانه‌ها داده شد مؤسساتی از وزارتخانه‌ای منتزع و به یک وزارتخانه دیگر ضمیمه شد در موقعی که این عمل را می‌خواستند انجام بدهند دلایلی هم برای موجه ساختن نظریات خودشان ابراز می‌کردند بنده به این جهت با فوریت مخالفم که چون اخیراً هم در لایحه استخدام در این قبیل موارد نظریه استصوابی شورای عالی اداری هم جذب شده است و پیش‌بینی شده است برای این که همیشه سازمان‌های ما دستخوش تغییرات متناوب نشود مطالعه بیشتری روی این تغییرات به عمل بیاید با این که بنده با اساس فکر شخصاً موافقم و معتقدم که فکر صحیحی است و حق هم همین است که قسمت گمرکات ضمیمه وزارت دارایی بشود ولی اگر آقایان موافق باشند بدون فوریت باشد بهتر است عرض کردم بنده با اساس فکر موافقم از جناب آقای دکتر آموزگار تشکر می‌کنم که این لایحه را به مجلس دادند حق هم همین است که گمرکات ضمیه وزارت دارایی بشود از نظر طبع کارش از نظر این که یک منبع درآمد است ولی بنده با فوریت مخالفم.
نائب رئیس- آقای صفی‌پور موافقید بفرمایید.
صفی‌پور- بنده تصور می‌کردم که جناب آقای دکتر حسینی تشریف می‌آورند و درباره فوریت مخالف جدی هستند ولی ایشان موافقت کردند بنده عرض می‌کنم کار خوب را باید خیلی زود انجام داد و کاری را که احتمال می‌رود ممکن است برای مردم ضرر داشته باشد با مطالعه باید انجام داد اشکالی ندارد که مدتش طولانی باشد ولی آنچه هست مردم از وضع گمرک ناراضی هستند و کارهایی شده است که بنده می‌بینم اکثر همکاران بنده وقتی درباره آنجا صحبت می‌کنند طرز کار آنجا به صورتی نبوده که رضایت عمومی جلب بشود (صحیح است) و شاید همین موضوع موجب شده که این لایحه تنظیم و تقدیم شود اشخاص همان اشخاص هستند ولی شکل و فرم سازمان وقتی تغییر کرده و یک لایحه‌ای در مجلس تصویب شد مسلماً رویش مطالعه می‌شود آقای وزیر دارایی هم مسئولیت این کار را خواهند داشت و بنده فکر می‌کنم سایر همکاران نیز هم این نظر را دارند که ایشان در کارها امتحان خودشان را داده‌اند و توانسته‌اند از امتحان خوب بیایند بیرون و می‌توانند در آینده بهتر کار کنند (صحیح است) و در نتیجه مردم رضایتشان را جلب بشود به همین جهت بنده موافقم هستم.
سعیدوزیری- مسئول گذاشته کیست؟
نیری- اجازه بفرمایید بنده توضیع بدهم.
نائب رئیس- جناب آقای نیری یک موافق و یک مخالف صحبت کردند اجازه بفرمایید مطابق آئین‌نامه رأی بگیریم اگر صحبتی دارید در موقع طرح لایحه بفرمایید. رأی می‌گیریم به فوریت این لایحه خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثریت برخاستند) تصویب شد به کمیسیون‌های مربوط ارجاع می‌شود.
۸- تقدیم یک فقره لایحه به وسیله آقای معاون وزارت جنگ
نائب رئیس- تیمسار سپهبد شکیبی بفرمایید.
سپهبد شکیبی- قانونی در ۳۱ خردادماه سال قبل، از تصویب مجلسین گذشت به عنوان قانون استخدام موقعیت و بازنشستگی و بازخرید درجه‌داران ارتش و ژاندارمری در ماده ۶ این قانون آئین‌نامه‌ای پیش‌بینی شده که این آئین‌نامه قسمت اولش تهیه شده و باید وسیله کمیسیون‌های دارایی و نظام به تصویب برسد تقدیم می‌شود که مورد اقدام و تصویب قرار گیرد.
نائب رئیس- به کمیسیون‌های مربوط ارجاع می‌شود.
۹- طرح و تصویب گزارش کمیسیون دادگستری مربوط به اصطلاحات مجلس سنا در لایحه قانونی افزایش هزینه‌های ثبتی و ابلاغ به دولت
نائب رئیس- گزارش کمیسیون‌های دادگستری راجع به افزایش هزینه‌های ثبتی مطرح است قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
گزارش از کمیسیون‌های دادگستری به مجلس شورای ملی
کمیسیون دادگستری در جلسه ۳۱ فروردین‌ماه ۱۳۴۵ با حضور آقای وزیر دادگستری لایحه شماره ۷۳۹۳/۷-۲/۱۰/۴۲ دولت راجع به افزایش هزینه‌های ثبتی که پس از اصلاحاتی از مجلس سنا ارسال شده بود مطرح و مصوبه آن مجلس را تأیید نمود.
اینک گزارش آن به شرح زیر به مجلس شورای ملی تقدیم می‌گردد:
قانون افزایش هزینه‌های ثبتی
ماده ۱- از اول خرداد ماه ۱۳۴۲ معافیت مذکور در ماده ۱۲ اصلاحی قانون ثبت لغو و استثنایی که ضمن تبصره ۳۱ قانون بودجه سال ۱۳۳۸ در مورد حق‌الثبت املاک ذکر گردیده حذف می‌شود.
حق‌الثبت املاکی که تا تاریخ اول خردادماه ۱۳۴۲ مدت اعتراض به اصل ملک و حدود آن منقضی و به‌طور کلی موضوع اعتراض منتفی شده ولی در دفتر املاک به ثبت نرسیده است به مأخذ سابق اخذ می‌شود مشروط بر این که کلیه حق‌الثبت بر اساس آخرین قیمت منعکس در پرونده ثبتی تا تاریخ مذکور تأدیه شده باشد ولی مابه‌التفاوت ناشی از ارزیابی‌های ملک بعد از تاریخ مزبور در حین صدور سند مالکیت مشمول این قانون خواهد بود.
ماده ۲- از اول خرداد ماه ۱۳۴۵ بهای اوراق و دفاتر و گواهینامه‌های ثبتی به مأخذ نرخ‌های مندرج در جدول شماره دو پیوست که شامل ۳۸ مورد می‌باشد دریافت خواهد شد و طبق تبصره ۴۳ قانون بودجه سال ۴۴ کل کشور باید رفتار شود.
تبصره ۱- وزارت دارایی مکلف است به منظور رفع موانع مالی معاملات در دفاتر اسناد رسمی که موجب نکث درآمدهای دولتی حاصل از معاملات می‌شود در ضمن تنظیم بودجه سال ۱۳۴۶ به بعد در جدول شماره دو تجدیدنظر کرده مهماامکن از اضافات موضوع تصویب‌نامه مورخ ۲۴ اردیبهشت‌ماه ۱۳۴۲ کاسته و کسری آن را از افزایش درآمد جبران نماید.
تبصره ۲- عمل وزارت دادگستری از اول خردادماه ۱۳۴۲ تا پایان ۱۳۴۳ در مورد اخذ بهای اوراق و دفاتر گواهینامه‌های ثبتی طبق نرخ‌های مندج در جدول شماره یک پیوست که شامل چهل و یک مورد می‌باشد و همچنین احتساب ۲۵% از درآمدهای حاصل از فروش اوراق و دفاتر به درآمد عمومی و ۷۵% بقیه به حساب درآمد اختصاصی ثبت کل تا پایان ۱۳۴۳ و احتساب تمام درآمد مأخوذه بر اساس جدول شماره یک در سال ۱۳۴۴ تا تاریخ اجرای این قانون به درآمد عمومی تأیید می‌شود.
ماده ۳- از اول خرداد ۱۳۴۲ معادل مأخذ مذکور در تبصره ۳۱ قانون بودجه سال ۱۳۳۸ کشور از تمام وجوهی که اداره کل ثبت طبق قانون دریافت می‌دارد (به استثنای حق‌الاجرا و موارد مذکوره در ماده دو این قانون) علاوه دریافت خواهد گردید. سهم وزارت دادگستری از درآمد مزبور یک چهارم و سهم اداره کل ثبت سه چهارم خواهد بود.
ماده ۴- درآمد حاصل از اجرای مواد بالا بر طبق مفاد تبصره ۴۳ قانون بودجه سال ۱۳۴۴ کل کشور ضمن درآمد عمومی به خزانه‌داری کل تحویل می‌شود.
تبصره ۱- عمل وزارت دارایی از اول خردادماه ۱۳۴۲ تا پایان سال ۱۳۴۳ در مورد مصرف ۷۵% از درآمد مذکور در ماده دو و همچنین یک چهارم سهم وزارت دادگستری از درآمد مذکور در ماده سه این قانون در سال ۱۳۴۲ بر طبق بودجه‌ای که در سال‌های ۱۳۴۲ و ۱۳۴۳ به منظور توسعه سازمان و رفع نقایص آن و نیازمندی‌های اداری و کمک به فصول و مواد بودجه‌های عمومی و اختصاصی و همچنین ساختمان‌ها و خانه‌های سازمانی مورد احتیاج وزارت دادگستری و اداره کل ثبت که از طرف وزارت دادگستری با موافقت وزارت دارایی تنظیم شده تأیید می‌شود.
تبصره ۲- عمل وزارت دادگستری در مصرف یک چهارم از درآمد ماده سه برای سال ۱۳۴۳ بر اساس تبصره
۳۵ قانون بودجه اقتصادی سال ۱۳۴۳ تأیید می‌شود.
ماده ۵- اداره کل ثبت مکلف است برنامه‌ای که برای بهبود و اصلاح بایگانی‌های ثبت تهیه و شروع به اجرای آن نموده ظرف پنج سال از تاریخ تصویب این قانون در تمام کشور به موقع اجرا بگذارید.
مخبر کمیسیون دادگستری- رضا مجد
گزارش از کمیسیون دارایی به مجلس شورای ملی
کمیسیون دارایی در جلسه ۲۱ اردیبهشت‌ماه ۱۳۴۵ با حضور آقای وزیر دارایی لایحه دولت راجع به افزایش هزینه‌های ثبتی را که پس از اطلاعاتی از مجلس سنا ارسال شده بود مطرح و مصوبه کمیسیون دادگستری را در این مورد عیناً تأیید و تصویب نمود. اینک گزارش آن به مجلس شورای ملی تقدیم می‌گردد.
مخبر کمیسیون دارایی - عزت‌الله اوزار
نائب رئیس- قبل از این که اعلام رأی بشود از نمایندگان محترم خواهش می‌کنم بعد از دادن رأی از جلسه بیرون تشریف نبرند و باز یادآور می‌شود که مواظب تابلو باشند تا مجلس از اکثریت نیفتد. نسبت به گزارش کمیسیون‌ها نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به گزارش کمیسیون‌ها با ورقه اخذ رأی می‌شود.
(اسامی نمایندگان به ترتیب آتی وسیله آقایان مهندس صائبی- دکتر سعید (منشی) اعلام و در محل نطق اخذ رأی به عمل آمد).
آقایان: مهندس اسدی سمیع- دکتر کلالی- مهندس کمانگر- دکتر یزدان‌پناه- مهندس ارفع- بوشهری- اهری- موسوی- دکتر جعفری- ارسنجانی- بانو نفیسی- شکیبا- روستا- اوزار- موسوی کبیری- موسوی ماکویی- بانو جهانبانی- مهندس زنجانچی- بانو تربیت- مصطفوی- دکتر رهنمودی- طهماسبی- پزشکی- دکتر موثقی- مجد- محدث‌زاده- امیراحمدی- میرافضل- دکتر قراگوزلو- امام مردوخ- اهری- دکتر مدنی- دکتر مهدی‌زاده- جهانشاهی- زند- مهندس آراسته- سیفی- شاخویی- البرزی- لفوطی- دکتر رضوانی- پاکذات- صدری کیوان- نیکان- زرگرزاده- مهندس عدلی- شفیعی‌پور کرمانی- مبارکی- دکتر اعتمادی- دکتر سامی‌راد- ابراهیمی- قراچورلو- دکتر پورهاشمی- دکتر عدل- ساگینیان- مهندس جلالی نوری- طالب‌زاده- مهندس آصفی- کنگرلو- مافی- سعید وزیری- توسلی- دکتر حکیم شوشتری- صادق احمدی- میرهادی- سرتیپ‌پور- شیخ‌الاسلامی- مهندس پرویز بهبودی- مهندس ریاحی- ثامنی- رضوی- اقبالی- پروین- امینی خراجی- حق‌شناس- دکتر حسینی- بالاخانلو- آقایان- کمالوند- باغمیشه- ملک‌زاده- مهندس کیا- حبیبی- صائبی- نوربخش- دکتر سعید حکمت- ظفر- سلیمانی- ختایی- قلعه‌جوقی- علی‌مرادی- حکمت یزدی- متولی‌باشی- دکتر یگانگی- دکتر رمضانی- اولیاء- دکتر زعفرانلو- کلانتر هرمزی- دکتر رشتی- احتشامی- طباطبایی- مهندس صدقیانی- جلالی- کسرایی- دکتر نجیمی- دکتر الموتی- مهندس زرآور- مهندس مجتهدی- مهندس اخوان- ادیب سمیعی- سرتیپ حکیمیان- دیهیم- سرلشکر نکوزاد- دکتر غنی- نصیری- پورادبی- قاسم مرادی- رامبد- دکتر اسفندیاری- آموزگار- مرتضوی- تبریزی- فهیمی- مهندس عدلی- دکتر مدنی- بهادری- نیری- صفی‌پور- کیهان یغمایی- نارویی- جهانگیری- رجایی- ذبیحی- سلطان احمدی- مهندس انصاری- دکتر خطیبی- دکتر سعید- مهندس صائبی- صاحب‌قلم- پرویزی- زهتاب‌فرد- مهندس برومند- دکتر امین- دکتر مهذب- دکتر معتمد وزیری- محسنی- جاوید- تهرانی- مهندس والا- مهندس معینی زند.
(آرای مأخوذه شماره شد و نتیجه به قرار زیر اعلام گردید).
آرای موفق ۱۳۰ رأی.
آرای سفید به علامت امتناع ۱۷ رأی.
آرای کبود به علامت مخالف ۲ رأی.
نائب رئیس- لایحه با ۱۳۰ رأی موافق تصویب شد به دولت ابلاغ می‌شود.
موافقین- آقایان: حق‌شناس- مهندس رزآور- بانو جهانبانی- توسلی- ساگینیان- دکتر صاحب‌قلم- شفیعی پورکرمانی- دکتر کلالی- مافی- زرگرزاده- نارویی- نصیری- پورادبی- دکتر غنی- دیهیم- سرتیپ حکیمیان- محدث‌زاده- سرلشکر نکوزاد- مهندس اخوان- دکتر نجیمی- مرتضوی- فهیمی- بهادری- کسرایی- مهندس مجتهدی- ذبیحی- نیری- هیراد- میرافضل- مهندس انصاری- دکتر مهدی‌زاده- مهندس آراسته- دکتر قراگوزلو- شکیبا- مهندس صائبی- دکتر مهذب- مهرزاد- اهری- صادق احمدی- مهندس پرویز بهبودی- سعید وزیری- مهندس جلالی نوری- دکتر معتمدوزیری- دکتر موثقی- بانو نفیسی- کشفی- دکتر شفیع امین- دکتر الموتی- صفی‌پور- دکتر عدل- مهندس زنجانچی- کمالوند- شیخ‌الاسلامی- دکتر مدنی- مهندس مالک- دکتر سعید- موسوی- آقایان- اوزار- آموزگار- طالب‌زاده رودسری- مبارکی- میرهادی- مهندس عدلی- دکتر سامی‌راد- دکتر رشتی- کلانتر هرمزی- لفوطی- قاسم‌مرادی- سیفی- اولیاء- مهندس ریاحی- دکتر یزدان‌پناه- رضوی- قراچورلو- مجد- مهندس کیا- کهزادالبرزی- حبیبی- جهانشاهی- یعقوب تهرانی- حکمت یزدی- پروین- سلیمانی- متولی‌باشی- باغمیشه- نوربخش- دکتر اعتمادی- ابراهیمی- شاخویی- دکتر امامی- دکتر رهنوردی- دکتر رضوانی- ادیب سمیعی- کنگرلو- مهندس اسدی سمیع- بالاخانلو- ملک‌زاده- آملی- محسنی مهر- کیهان یغمایی- مهندس صدقیانی- جاوید- دکتر خطیبی- حیدر صائبی- ختایی قلعه‌جوقی- امیراحمدی- بانو تربیت- بوشهری- دکتر زعفرانلو- دکتر یگانگی- امین خراجی- مهندس آصفی- پاکذات- دکتر حکیم شوشتری- ثامنی- علی‌مرادی- مهندس کمانگر- مهندس جلالی- دکتر کیان- زند- موسوی ماکویی- روستا- مصطفوی- صدری کیوان- دکتر حسینی- مهندس ارفع- پزشکی- تبریزی- ارسنجانی- غلام نیاکان- مهندس برومند- مهندس معینی زند.
مخالفین - آقایان: رامبد- دکتر رمضانی.
ممتنعین - آقایان: احتشامی- دکتر اسفندیاری- اقبالی- امام مردوخ- پرویزی- دکتر پورهاشمی- دکتر جعفری- جهانگیری- دکتر سعید حکمت- رجایی- زهتاب‌فرد- سرتیپ‌پور- طباطبایی- طهماسبی- ظفر- کبیری- مهندس والا.
۱۰- طرح و تصویب گزارش کمیسیون دارایی مربوط به لایحه تأمین اعتبار جهت رفع نیازمندی‌های شرکت هواپیمایی ملی ایران از بانک صادرات و واردات واشنگتن و ارسال به مجلس سنا
نائب رئیس- گزارش یک فوریتی راجع به اجازه به تحصیل وام از بانک صادارت و واردات واشنگتن جهت رفع نیازمندی‌های شرکت هواپیمایی ملی ایران مطرح است و قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
گزارش از کمیسیون دارایی به مجلس شورای ملی
کمیسیون دارایی در جلسه ۲۵ اردیبهشت‌ماه ۱۳۴۵ با حضور آقای دکتر آموزگار وزیر دارایی لایحه شماره ۳۳۹۱۴-۱۰/۲/۱۳۴۵ دولت راجع به اجازه تحصیل وام از بانک صادرات و واردات واشنگتن جهت رفع نیازمندی‌های شرکت هواپیمایی ملی ایران را که فوریت آن تصویب و به شماره ۱۸۳۰ چاپ گردیده است مطرح و مورد رسیدگی قرار داد و عیناً تصویب نمود.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
ماده واحده- به دولت اجازه داده می‌شود به منظور تأمین اعتبار جهت رفع نیازمندی‌های شرکت هواپیمایی ملی ایران قرارداد مربوط به تحصیل وام از بانک صادرات و واردات واشنگتن به مبلغ نه میلیون و هفتصد و شصت هزار دلار (۹۷۶۰۰۰۰) که متن فارسی و انگلیسی آن به پیوست امضا و مبادله نموده و به موقع اجرا بگذارد.
مخبر کمیسیون دارایی- عزت‌الله اوزار
گزارش از امور خارجه به مجلس شورای ملی
کمیسیون امور خارجه در جلسه ۲۷ اردیبهشت ماه ۱۳۴۵ با حضور آقای دکتر گنجی معاون وزارت راه لایحه دولت راجع به اجازه تحصیل وام از بانک صادرات و واردات واشنگتن جهت رفع نیازمندی‌های شرکت هواپیمایی ملی ایران را که فوریت آن تصویب گردیده مورد رسیدگی قرار داد و گزارش کمیسیون دارایی را در این مورد تأیید و تصویب نمود.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون امور خارجه- فتح‌الله مافی
نائب رئیس- کلیات لایحه مطرح است آقای سعید وزیری مخالف هستید بفرمایید.
سعیدوزیری- واقعاً مقام محترم ریاست حق داشتند با یک تعجب سؤال کنند که مخالف هستی؟ چون بنده نمی‌بایستی به عنوان عضو فراکسیون اکثریت با یک چنین لایحه‌ای مخالفت کنم، این از این جهت دیگر این که بنده اصولاً راجع به کار هواپیما و این قبیل امور صحبت کردن چون آقایان می‌دانند که بنده حتی‌الامکان راجع به مسائل فنی که وارد نیستم صحبتی نمی‌کنم (دکتر پورهاشمی- نویسندگان بدون این که از خلبانی اطلاعی داشته باشد پرواز فکری دارند) عرض می‌شود مخالف بنده برای خود بنده هم اسباب تعجب بود، ناچارم یک مطلب را عرض کنم که بنده برای معالجه دو سال پیش رفته بودم اروپا خوب به خاطرم می‌آید که در چندین فرودگاه برخوردم به عنوان و تیتر اسامی شرکت‌های هواپیمایی خارجی که غالباً در کنار هم نوشته شده بود شرکت هواپیمایی فلان کشور، فلان مملکت و کم‌کم در خودم احساس عقده کردم یک عقده قلبی که چرا در اینجا اسم شرکت هواپیمایی ایران نیست بنده از آنجا یک تلگراف کردم از رم تلگراف کردم برای شرکت هواپیمایی ملی ایران در شرف تأسیس که من واقعاً از این مطلب احساس حقارت می‌کنم که نام شرکت هواپیمایی ملی ایران در ردیف کشورهای دیگر نیست، من استدعا می‌کنم که اولاً تقویت بشود شرکت هواپیمایی ملی ایران و ثانیاً این کار را ولو به منظور تبلیغ موقت هم که شده این اسم شرکت هواپیمایی ملی در این فرودگاه‌ها و در این کارهای بین‌المللی نصب کنند که یک ایرانی وقتی به این فرودگاه‌های بین‌المللی وارد می‌شود این افتخار را داشته باشم که هواپیمایی دارد و به همین سبب وقتی برگشتم و این لایحه مطرح بود بنده آن موقع عضو کمیسیون راه بودم و خواستم از دوستان که هر چه زودتر این لایحه تصویب شود برای لایحه تصویب برای لایحه تصویب شرکت هواپیمایی ملی ما شب و روز و تعطیل و غیرتعطیل نشستیم و کار کردیم تا این لایحه تصویب بشود و به شهادت بسیاری از آقایان که عضو کمیسیون راه بودند تابستان گرما هم می‌آمدیم و می‌نشستیم برای تصویب آن لایحه کوشش می‌کردیم و بحمدالله تصویب شد خوب بنده وقتی در اعلانات می‌بینم که شرکت هواپیمایی ملی پرواز می‌کنند می‌رود اروپا احساس غرور و افتخار می‌کنم این است که یک بار دیگر بنده این مطلب را تأیید می‌کنم که می‌بایستی شرکت هواپیمایی ملی ما هر روز بیش از روز گذشته پیشرفت بکند و آنچه که لازمه همکاری از طرف مجلسین یا عناصر دیگری باشد که واقعاً کمک آنها برای پیشرفت این کار مفید خواهد بود از بذل مساعدت مضایقه نکنند به همین دلیل است که بنده صددرصد نه تنها با خرید هواپیمایی جت مسافربری برای خدمت کردن در خطوط بین‌المللی در شرکت هواپیمایی ملی ایران موافقم حتی اگر پول داشته باشیم و پول داشته باشند بنده پیشنهاد می‌کنم که هواپیماهای بیشتری هم بخرند عرض می‌کنم هواپیما بخرید اما عرض نمی‌کنم هواپیمای ال- رام بخرید. دی- سی بخرید یا ۷۲۱ بخرید ۵۲۴ بخرید این را عرض نمی‌کنم من عرض می‌کنم هواپیمایی بخرید که مفید باشد برای ما به همین مناسبت است که بنده عرض می‌کنم با کمال حسن نیت با کمال علاقه به توسعه هواپیمایی ملی با کمال اعتقاد به لزوم این که به هر ترتیبی شده از طریق وام یا صندوق مملکت یا به هر عنوان که باشد هواپیما بخرید و در اختیار شرکت هواپیمایی ملی بگذارید که توسعه پیدا بکند ولی از این که در این لایحه اسم ببرید هواپیمای فلان مارک یا فلان نوع را بخرید بنده نمی‌دانم واقعاً مجلس شورای ملی صلاحیت تشخیص این را دارد که فلان هواپیما خوب است یا بد صلاحیت دارد یا ندارد؟ (دکتر سعید- ندارد) خوب وقتی ندارد بنده مخالفم که چنین موردی باشد اگر تصور می‌فرمایید که واقعاً مجلس شورای ملی این تخصص و تشخیص نوع هواپیما را دارد بنده مخالف نیستم.
صادق احمدی- بنده اخطار نظامنامه‌ای دارم.
نائب رئیس- بفرمایید.
صادق احمدی- این لایحه باید به کمیسیون راه که کمیسیون مادر است و بالاخص به کمیسیون دادگستری
برود چون ماده ۱۷ مربوط به نظرات حقوقی اشاره به نظریه وزیر دادگستری ایران نموده است.
نائب رئیس- این تشخیص آقای رئیس مجلس بوده است اگر پیشنهادی دارید مرحمت بفرمایید.
صادق احمدی- تشخیص رئیس مجلس که نمی‌تواند بر خلاف آئین‌نامه باشد چون این خیلی روشن است و باید به این دو کمیسیون هم فرستاده شود.
نائب رئیس- آقای دکتر شفیع امین بفرمایید.
دکتر شفیع امین- آقای سعید وزیری در واقع موافق بودند (سعید وزیری- بنده تصریح می‌کنم که اگر نوع هواپیما معلوم بشود مخالف هستم و اگر مجلس نظر می‌دهد که صلاحیت دارند بنده مخالفتی ندارم) بنده حس می‌کنم همه نمایندگان محترم با تکمیل هواپیمایی و با خرید هواپیماهایی که روی اصول فنی تهیه شود موافقند چون با پیشرفت هواپیمایی در این امروز و توسعه خطوط هوایی در دنیا می‌بینیم مملکت ما هم که فعلاً در تمام شئون پیشرفت کرده لازم است از نظر هواپیمایی و امور هوایی هم پیشرفت بکند شرکت هواپیمایی ایران که تشکیل شده این آرزوی تمام ایرانیان بوده است که با دست خودمان بتوانیم در خارج و داخل مسافرین را با هواپیماهای خودمان ببریم و به‌طوری که آقای سعیدوزیری فرمودند اسم ایران هم در تمام دنیا منعکس شده و پیشرفت‌های ایران در تمام دنیا موجب افتخار گردیده است بنده با خرید اینها اصولاً موافقم منتهی از نظر فنی فکر می‌کنم که یک کمیسیون با صلاحیت از جمله کمیسیون راه می‌خواهد که آن کمیسیون این را از لحاظ فنی مطالعه کند که چه نوع هواپیمایی خوب است (دکتر حسینی- نوع را تعیین نکنید) فکر می‌کنم کمیسیون راه که همکاران محترم علاقه دارند رسیدگی کنند که نوع خرید از روی اصول فنی درست باشد و با خریدهای که روی اصول بین‌المللی است تطبیق کند بنده خواستم از فرصت استفاده کنم و اضافه کنم که راجع به آن اداره شکایاتی هست که باید بگویم چون مرتب هموطنان مراجعه می‌کنند چون بین راه‌های داخله طرز اداره یک قدری شلوغ است باید مرتب بکنند که بهتر از سابق اداره بشود یک موضوع دیگر این که عده زیادی از زائرین بیت‌الله‌الحرام که از مکه آمده بودند ناراضی بودند متأسفانه عقده‌هایی می‌ماند ما موظفیم اینها را بگوییم که اصلاح بکنند چون وقتی چیزی گفته نمی‌شود دستگاه هواپیمایی تصور می‌کند چون چیزی گفته نشده سکوت علامت رضایت است و دستگاه خوب است مرتب است البته چنین اداره‌ای باید تکمیل بشود، باید مرتب بشود باید هواپیما زیاد بشود (دکتر رهنوردی- شما مخالفید؟) بنده در اصول موافقم جنابعالی اگر توضیحی دارید بفرمایید اینجا توضیع بدهید در اصول بنده موافقم و فکر می‌کنم همکاران محترم هم همه موافقند ولی در اداره‌اش دقت بیشتری باید بکنند که خدای نکرده مسافران ناراحت نباشند و پیشرفت بیشتری بکنند (دکتر سامی‌راد- هواپیمایی ملی خیلی خوب کار کرده است) امیدوارم بیش از این پیشرفت بکند که مورد رضایت عموم باشد بنده تأیید کردم روزبه‌روز پیشرفت کرده کامل است ولی باید هواپیماهای بیشتری داشته باشیم که شکایتی نباشد (دکتر سعید- آقای دکتر سامی‌راد هم تأیید کردند که پیشرفت کرده است و باید بهتر شود) چون دو سه مرتبه در مسافرت‌هایم دیده‌ام عرض می‌کنم آن خانم‌ها باید بیشتر مواظب باشند بیشتر باادب باشند و معایب را در عمل خودشان ببینند و رفع بکنند ما همه واقعاً علاقه‌مند هستیم که هواپیمایی ما کامل بشود و از نظر اقتصادی اگر هواپیما خوب بود مراجعات بیشتر خواهد شد این است که اصولاً خرید هواپیما لازم است ولی در اداره‌اش هم باید بیشتر توجه بکنند این نظر را همیشه مراعات بکنند که دستگاهی که با مردم طرف است جلب اعتماد بیشتری بکند (احسنت).
نائب رئیس- آقای وزیر دارایی توضیحی دارید بفرمایید.
دکتر آموزگار (وزیر دارایی)- بنده با اجازه ریاست محترم فقط توضیح مختصری در جواب آقای سعید وزیری عرض می‌کنم که دولت در تقدیم این لایحه طبق قانون اساسی رفتار کرده به این عنوان که متن قرارداد را ضمیمه لایحه وام کرده و در قرارداد البته شرایط وام بهره طرز بازپرداخت همه منظور شده برای این که با اطلاع
و وقوف نمایندگان مجلس شورای ملی باشد اما راجع به نوع هواپیما که فرمودند البته فرمایش ایشان صحیح است و در مورد نظر دولت هم هست که این مسئله اجرایی است مسئولیت آن با شرکت هواپیمایی ملی ایران و بالمآل با دولت است و چون یک صحبت‌هایی در کمیسیون شده بود که بنده حضور داشتم و شرکت هواپیمایی در اجرای دستور و سؤال یکی از نمایندگان محترم راجع به نوع هواپیماها یک اطلاعاتی خواسته شد که اینجا حضورتان عرض می‌کنم تا ۲۹ آوریل ۱۹۶۶ یعنی تا سه هفته پیش ۴۹۴ نوع از این هواپیماهای ۷۲۷ را ممالک دنیا خریده‌اند که ۷۱ هواپیما از فوریه گذاشته به این طرف است یعنی از آن موقعی که دو سه تا از اینها سانحه هوایی داشت چون این سؤال شد که یکی از بدترین هواپیماها است بنده خواستم اطلاعاتی را که از مجامع رسمی دنیا است عرض کرده باشم ضمناً تأیید می‌کنم فرمایشات جناب آقای سعید وزیری را که از نظر مسئولیت اجرایی البته با دولت است ولی چون در قرارداد ذکر شده بود ما تقدیم مجلس کردیم و این اطلاعات هم موجود است برای آقایانی که می‌خواهند بدانند تعداد هواپیماهایی که به ممالک فروخته شده و اتفاقاً در این جدول از انواع مختلف طیاره‌های ۷۲۷ و ۱۶۶ و ۱۳۷ و غیره بزرگ‌ترین فروش را ۷۲۷ داشته است.
دکتر شفیع امین- بفرمایید پلی‌کپی کنند و به همه بدهند.
نائب رئیس- آقای سعیدوزیری بفرمایید.
سعید وزیری- و عسی ان تکرهوا شیئاً و هو خیر لکم و عسی ان تحبوا شیئاً و هو شر لکم، عرض شود که این نبودن ستون زیادی در روزنامه‌های محترم و نبودن وقت زیادی در رادیوی محترم باعث می‌شود تمام نطق نمایندگان در روزنامه‌ها منتشر نشود و عنداللزوم منتشر بشود (دکتر پورهاشمی- شاید هم یک مقدار اضافه) بنده امروز خوشحالم که شما استثنائاً حرف‌های خوب می‌زنید عرض کنم به حضورتان آدم گاهی اوقاتش تلخ می‌شود که چرا نطق بنده را توی روزنامه چاپ نکرده‌اند و یا چرا توی رادیو نگفته‌اند خوب چون روزنامه جا ندارد و رادیو وقت ندارد نظری نیست و گاهی گفته می‌شود تا حدود امکان و گاهی مسائلی پیش می‌آید که چقدر خوب شده است که روزنامه‌ها زیاد جا ندارند که آن را چاپ بکنند و بعضی حرف‌ها بین خودمان می‌ماند به هیچ عنوان بنده حاضر نیستم که از شرکت هواپیمایی ملی انتقاد بکنم برای این که یک مؤسسه جوانی است (صحیح است) بنده همیشه در این مجلس به عرض آقایان رسانده‌ام که تمام مظاهر پیشرفت مملکت ما و تمام مظاهر انقلاب ما چون جوان است چون تازه است ما نبایستی روی هوس یا روی دلسوزی‌های شدید اینها را در معرض تندبادهای شدید قرار بدهیم (صحیح است) باید بگذاریم اینها نضج بگیرند واقعاً آن قدر جان و بنیه بگیرند که بتوانند در مقابل تندبادهای شدید واقعی حوادث ایستادگی کنند این است که ما از روز اول نباید با شلاق‌های تند انتقاد اینها را بکوبیم و زبون بکنیم این است که بنده به هیچ عنوان حاضر نیستم انتقاد بکنم (دکتر سعید- انتقاد به جا اصلاح نمی‌شود) برای این که هر کار جوان و تازه خالی از عیب نمی‌تواند باشد این زمان است که عیب‌ها را برطرف می‌کنند عرض می‌شود که علت اظهارنظر بنده در این مطلب این است که آن روز در کمیسیون هم اشاره فرمودند جناب آقای وزیر دارایی در کمیسیون دارایی راجع به این مسئله بحث شد صحبت شد بنده هم که قبلاً عرض کردم که راجع به این مسئله تخصص ندارم کار بنده نیست راجع به هواپیما صحبت کنم بنده از هواپیمایی این قدر بلدم که می‌روم یک بلیط می‌گیرم و در سر ساعت معینی با نظامات معینی می‌روم فرودگاه یا مرا می‌رساند یا نمی‌رساند (خنده نمایندگان) من چیزی از این بیشتر بلد نیستم بحمدالله هم تا حالا هر چه بنده در داخل و خارج با هواپیما رفته‌ام هیچ‌گونه حادثه‌ای برایم رخ نداند (یک نفر از نمایندگان- الحمدالله) اما آن روز یک روز مطلبی در کمیسیون صحبت شد جناب آقای مرتضوی که بنده قبول کردم سرپوشیده بگذرم با قبول
توضیحات جناب آقای وزیر دارایی و با تشکر کامل از این اعتقاد ایشان به اصول باید عرض کنم برای چه بوده است ولی ناچارم حالا عرض کنم برای چه بوده است ولی ناچارم حالا عرض کنم برای چیست آنجا صحبت شد خدا می‌داند شما همه این‌طورید وخود من هم گاهی اوقات بیشتر از خودم نگران می‌شوم وقتی هواپیما می‌رود و ما می‌بینیم چه مردان بزرگ و عزیزی از ما سوار این طیاره‌ها می‌شوند و می‌روند می‌گوییم حالا گذشته از حفظ آبروی ملی‌مان از همه لازم‌تر این جان عزیز و مقدس است تنها چیزی که بنده را وادار می‌کند این است وقتی ما می‌دانیم بیش از هر کسی اعلیحضرت همایون شاهنشاه برای پیشرفت شرکت هواپیمایی ملی ایران معتقد هستند (صحیح است) ایشان برای تشویق هواپیمایی و برای پیشرفت دادن هواپیمایی ملی ایران و برای این که به دنیا نشان بدهند چون ایشان به حد اعلی و به حداکثر از این احساس ناسیونالیستی و ملیت برخوردارند ایشان هم برای نشان دادن افتخار ما در دنیا با هواپیمای ملی ایران مسافرت می‌کنند هواپیمایی ملی ایران را سوار می‌شوند بنده می‌گویم که واقعاً بایستی دقت لازم بشود این یک جان عزیزی که واقعاً جان ۲۲-۲۳ میلیون ایرانی بستگی به او دارد حداکثر مراقبت را بکنند که حفظ بشود وقتی که شما به من این قول را می‌دهید آقای وزیر دارایی و واقعاً با مسئولیت دولت باشد جای خوشحالی است که شما با توجه به این مطلب این را گارانتی می‌کنید هیچ دلیلی ندارد که بنده مخالفت کنم تنها این دلیل است این دلبستگی است که به آن جان عزیز دارم (احسنت).
نائب رئیس- به ورود در شور ماده واحده رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده واحده مطرح است مجدداً قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
ماده واحده- به دولت اجازه داده می‌شود به منظور تأمین اعتبار جهت رفع نیازمندی‌های شرکت هواپیمایی ملی ایران قرارداد مربوط به تحصیل وام از بانک صادرات و واردات واشنگتن به مبلغ نه میلیون و هفتصد و شصت هزار دلار (۹۷۶۰۰۰۰) که متن فارسی و انگلیسی آن به پیوست است امضا و مبادله نموده و به موقع اجرا بگذارد.
نائب رئیس- در ماده واحده نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادی هم نرسیده است کلیات آخر لایحه مطرح است نظری نیست؟ (اشهاری نشد) به این ایحه با ورقه اخذ رأی می‌شود.
(اسامی نمایندگان به ترتیب آتی وسیله آقایان دکتر سعید- دکتر کیان (منشی) در محل نطق اعلام و اخذ رأی به عمل آمد).
آقایان: مهندس کمانگر- دکتر یزدان‌پناه- دکتر کلالی- مجد- دکتر اعتمادی- شفیع امین- دکتر عدل- بوشهری- مرتضوی- مصطفوی نایینی- اهری- زهتاب‌فرد- مهندس مالک- دکتر رهنوردی- بانو تربیت- دکتر حکیم شوشتری- متولی‌باشی- دکتر حکمت- بانو جهانبانی- کسرایی- پزشکی- شاخویی- رضوی- دکتر موثقی- مهندس کیا- سیفی- کیهان یغمایی- دکتر سامی‌راد- صدری کیوان- نیری- بانو نفیسی- سلیمانی- دکتر قراگزلو- میرافضل- ارسنجانی- کبیری- دکتر نجیمی- پروین- اوزار- روستا- بالاخانلو- مافی- دکتر رمضانی- مهندس برومند- مهندس آصفی- مهندس ارفع- دکتر معتمدوزیری- البرزی- لفوطی- حق‌شناس- توسلی- دکتر زعفرانلو- پاکذات- امینی خراجی- ذبیحی- سلطان احمدی- ختایی- تبریزی- غلام نیاکان- بوشهری- شفیعی پورکرمانی- موسوی ماکویی- رامبد- الموتی- ظفر- دکتر رضوانی- مهندس ریاحی- دکتر مهدی‌زاده- صائبی- طالب‌زاده رودسری- کنگرلو- مهندس انصاری- مهندس صائبی- موسوی- صفی‌پور- نارویی- ساگینیان- مهندس جلالی نوری- امام مردوخ- ابراهیمی- ثامنی- سعیدوزیری- جهانگیری- اولیاء- مهندس معینی زند- دکتر یگانگی- مهندس عدلی- مهندس مجتهدی- مهندس صدقیانی- محسنی مهر- شیخ‌الاسلامی- میرهادی- اقبالی- طهماسبی-
دکتر حسینی- ملک‌زاده آملی- جهانشاهی- قراچورلو- سرتیپ‌پور- آموزگار- حبیبی- مهندس مالک- دیهیم- سرتیپ حکیمیان- آقایان- دکتر قراگزلو- باغمیشه- صادق احمدی- مهندس اخوان- دکتر نجیمی- ادیب‌سمیعی- مهندس زرآور- کلانتر هرمزی- سرلشکر نکوزاد- دکتر غنی- نصیری- مهندس جلالی- علی مرادی- مهندس اسدی- مهندس آراسته- طباطبایی- پرویزی- پورادبی- دکتر صاحب‌قلم- شکیبا- دکتر پورهاشمی- کمالوند- دکتر امامی خویی- دکتر رشتی- بهادری- نوربخش- حکمت یزدی- رجایی- دکتر کیان- دکتر خطیبی- دکتر سعید- مهندس زنجانچی- دکتر جعفری- مهندس پرویز بهبودی- احتشامی- زرگرزاده- تهرانی- قاسم مرادی- جاوید- مهندس والا.
(آرای مأخوذه شماره شد نتیجه به قرار زیر اعلام گردید).
آرای موافق ۱۲۸ رأی.
ورقه سفید به علامت امتناع ۱۵ رأی.
مخالف- یک رأی.
نائب رئیس- لایحه دولت با ۱۲۸ رأی موافق به تصویب رسید برای تصویب به مجلس سنا فرستاده می‌شود.
اسامی موافقین: دکتر مهدی‌زاده- کشفی- تقی زند- مهرزاد- مهندس حسن صائبی- دکتر موثقی- مهندس انصاری- دکتر سعید- مهندس پرویز بهبودی- بانو نزهت نفیسی- میرافضل- دکتر غلامرضا عدل- مهندس زنجانچی- مهندس مالک- دکتر خطیبی- صفی‌پور- جاوید- دکتر اعتمادی- آموزگار- دکتر علی مدنی- اقبالی- کریم اهری- دکتر الموتی- حق‌شناس- دکتر کلالی- مهندس کمانگر- دکتر زعفرانلو- مهندس آراسته- دکتر رضوانی- مهندس جلالی نوری- اولیاء- مهندس اسدی‌سمیع- ابراهیمی- مهندس برومند- دکتر کیان- مهندس جلالی- دکتر صاحب‌قلم- دکتر رشتی- کلانتر هرمزی- بهادری- دکتر رهنوردی- صدری کیوان- تبریزی- شکیبا- پرویزی- پورادبی- قاسم مرادی- مصطفوی نایینی- حکمت یزدی- بانو جهانبانی- ارسنجانی- مجد- مهندس مجتهدی- کنگرلو- دکتر نجیمی- باقر بوشهری- حیدر صائبی- دیهیم- دکتر اسفندیار یگانگی- فلیکس آقایان- موسوی- پزشکی- روستا- مهندس عدلی- توسلی- مهندس ارفع- مرتضوی- موسوی ماکویی- بالاخانلو- دکتر شفیع امین- شاخویی- دکتر حسین سامی‌راد- مافی- امینی خراجی- مهندس ریاحی- سلیمانی کاشانی- غلام نیاکان- اوزار- پروین- ختایی قلعه‌جوقی- ذبیحی سلطان احمدی- طالب‌زاده رودسری- لفوطی- پاکذات- مهندس صدقیانی- نیری- ساگینیان- کهزاد البرزی- نارویی- میرهادی- سرتیپ حکیمیان- ملک‌زاده آملی- باغمیشه- حبیبی- کمالوند- محسنی‌مهر- مبارکی- جهانشاهی- دکتر قراگزلو- نوربخش- بانو تربیت- مهندس زرآور- دکتر غنی- نصیری- شفیعی پورکرمانی- فهیمی- رضوی- دکتر امامی خویی- دکتر یزدان‌پناه- مهندس کیا- سیفی- تهرانی- کیهان یغمایی- محدث‌زاده- ادیب‌سمیعی- دکتر معتمد وزیری- امیراحمدی- مهندس معینی‌زند- قراچورلو- مهندس آصفی- متولی‌باشی- کسرایی- احتشامی- ثامنی- علی مرادی- مهندس اخوان- دکتر حسینی- رجایی- زرگرزاده- دکتر حکیم شوشتری- هیراد.
ممتنعین- آقایان: صادق احمدی- امام مردوخ- دکتر پورهاشمی- دکتر جعفری- رامبد- دکتر رمضانی- جهانگیری- سرتیپ‌پور- سعید وزیری- شیخ‌الاسلامی- طهماسبی- زهتاب‌فرد- ظفر- موسوی کبیری- سرلشکر نکوزاد- مهندس والا.
مخالف: آقای عبدالحسین طباطبایی.
۱۱- تقدیم یک فقره سؤال به وسیله آقای نیری
نائب رئیس- آقای نیری فرمایشی دارید بفرمایید.
نیری- با اجازه مقام معظم ریاست مجلس شورای ملی می‌خواستم چون فرصتی به بنده داده نشد که راجع به موضوع الحاق گمرک به وزارت دارایی عرضی کرده باشم.
از این فرصت در یک دقیقه استفاده کنم و واقعاً تبریک به وزیر دارایی عرض کنم که پس از مدتی کشمکش به یک کار بسیار غلط که یک سازمان مالیاتی ضمیمه وزارت اقتصاد شده بود مجدداً این سازمان به خانه مادر بازگشت (صحیح است).
یک نفر از نمایندگان- به خانه پدر، نه مادر.
بانو تربیت- خیر مادر بهتر است.
رضوی- مادر اصلاً عظیم‌تر است.
نیری- ما همه از مادر هستیم... (زنگ رئیس)
نائب رئیس- آقای نیری خواهش می‌کنم سؤالتان را قرائت بفرمایید.
نیری- با اجازه مقام معظم ریاست سؤالی از وزارت دارایی دارم که عیناً قرائت و تقدیم مقام ریاست می‌کنم.
مقام ریاست معظم مجلس شورای ملی
مستدعی است مقرر فرمایند جناب آقای وزیر دارایی در روز و ساعت معین در مجلس شورای ملی حضور به هم رسانند و به سؤال اینجانب به شرح زیر پاسخ فرمایند:
به قرار اطلاع قرارداد عوارض غیرمستقیم وزارت دارایی با کارخانه‌های آبجوسازی به مدت پنج سال و به مبلغ سیصد میلیون ریال در سال ۱۳۴۳ خاتمه پذیرفته لذا از طرف وزیر دارایی وقت دستور عقد قرارداد به مدت پنج سال دیگر و به مبلغ نهصد میلیون ریال منعقد می‌گردد ولی آنچه با کمال تأسف شایع است حق دولت تأمین و استیفا نشده است و حدود یک میلیارد ریال از بابت زیان وارد شده و مبلغ پانصد میلیون ریال بابت مالیات مستقیم به خزانه دولت زیان وارد خواهد شد زیرا یکی از شرکای کارخانه‌های مزبور به نام الیاس‌زاده فتوکپی مدارکی را در دست دارد حاکی از این که شرکت‌های آبجوسازی علاوه بر دفاتر رسمی و حساب جاری که به وزارت دارایی ابراز داشته و بر اساس آن تولید را سالی تقریباً ۱۵ میلیون بطر آبجو و قرارداد پنج ساله به مبلغ نهصد میلیون ریال منعقد کرده‌اند دفاتر و حساب جاری دیگری محرمانه و مخفی داشته‌اند که سالی تقریباً بیست میلیون بطر استحصال را در آن دفاتر عمل کرده و درآمد حاصله از آن را در حساب جاری دیگر بانک ریخته‌اند که طبق مدارک موجود در ید آقای الیاس‌زاده در مدت پنج سال تقریباً یک میلیارد ریال به خزانه دولت زیان وارد شده است و به جای آنکه قرارداد پنج ساله یک میلیارد و نهصد میلیون ریال منعقد گردد یک میلیارد ریال کمتر بسته شده است جالب‌تر آنکه قبل از عقد قرارداد جدید به آقای اسفندیاری کارمند وزارت دارایی برای رسیدگی به دفاتر کارخانه‌های آبجوسازی از لحاظ میزان تولید از طرف وزارت دارایی مأموریت داده می‌شود ولی قبل از وصول گزارش مأمور مذکور قرارداد منعقد می‌گردد علیهذا مستدعی است برای روشن شدن صحت و سقم آن جناب آقای وزیر دارایی پاسخ فرمایند که در صورت اطلاع و صحت موضوع برای فسخ قرارداد و تعقیب خاطیان و تأمین منافع دولت چه اقدامی فرموده و در غیر این صورت نسبت به این امر رسیدگی دقیق فرموده نمایندگان محترم مجلس شورای ملی را از جریان ماوقع کما هو حقه آگاه فرمایند بدیهی است شرح تفصیلی را هنگام طرح سؤال به عرض نمایندگان محترم خواهم رساند.
با تقدیم احترام- سید محمدباقر نیری
نائب رئیس- سؤال را مرحمت بفرمایید به وزارت دارایی فرستاده می‌شود.
۱۲- اعلام وصول دو فقره لایحه قانونی از مجلس سنا
نائب رئیس- دو لایحه است از مجلس سنا رسیده برای اطلاع همکاران قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی
گزارش کمیسیون شماره ۳ در خصوص لایحه شماره ۷۹۲۹-۹/۶/۳۷ دولت راجع به اجازه الحاق دولت ایران به عهدنامه بین‌المللی مربوط به برقراری مقررات متحدالشکل درباره حقوق ممتاز و رهن دریایی که ضمن مرقومه شماره ۲۱۳۷۲-۷/۱۱/۱۳۳۷ از آن مجلس محترم به مجلس سنا ارسال شده بود در جلسه روز دوشنبه ۲۶ اردیبهشت‌ماه ۱۳۴۵ مطرح و مورد شور واقع و به تصویب مجلس سنا رسید.
اینک لایحه قانونی مزبور که اصلاح شده برای تصویب مجدد به پیوست ارسال می‌شود.
رئیس مجلس سنا- مهندس شریف امامی
ریاست محترم مجلس شورای ملی
گزارش شماره ۶ در خصوص لایحه شماره ۴۸۰۴۸-۱۲/۱۱/۱۳۴۲ دولت راجع به طرز تقویم و تملک اراضی مورد نیاز سد فرحناز پهلوی (لتیان) که ضمن مرقومه شماره ۶۱۶۹-۷۷۱ ل‌ق ۲۷/۱/۱۳۴۵ از آن مجلس محترم به مجلس سنا ارسال شده بود در جلسه روز چهارشنبه ۲۸ اردیبهشت‌ماه ۱۳۴۵ مطرح و مورد شور واقع و به تصویب مجلس سنا رسید. اینک لایحه مزبور که اصلاح شده برای تصویب مجدد به پیوست ارسال می‌شود.
رئیس مجلس سنا- مهندس شریف امامی
نائب رئیس- این دو لایحه برای رسیدگی به اصلاحات مجلس سنا به کمیسیون‌های مربوط فرستاده می‌شود.
۱۳- ختم جلسه
نائب رئیس- موقع و دستور جلسه آینده بعداً تعیین می‌شود. از نمایندگان محترم خواهش می‌کنم یک ربع دیگر برای تشکیل جلسه خصوصی به جلسه تشریف بیاورند.
(ساعت یازده و سی و پنج دقیقه صبح جلسه ختم شد)
نائب رئیس مجلس شورای ملی- دکتر حسن خطیبی
سؤال
مقام ریاست معظم مجلس شورای ملی
مستدعی است مقرر فرمایند جناب آقای وزیر دارایی در روز و ساعت معین در مجلس شورای ملی حضور به هم رسانند و به سؤال اینجانب به شرح ذیل پاسخ فرمایند:
به قرار اطلاع قرارداد عوارض غیرمستقیم وزارت دارایی با کارخانه‌های آبجوسازی به مدت پنج سال و به مبلغ سیصد میلیون ریال در سال ۱۳۴۳ خاتمه پذیرفته لذا از طرف وزیر دارایی وقت دستور عقد قرارداد به مدت پنج سال دیگر و به مبلغ نهصد میلیون ریال منعقد می‌گردد ولی آنچه با کمال تأسف شایع است حق دولت تأمین و استیفا نشده است و در حدود یک میلیارد ریال از بابت زیان وارد شده و مبلغ پانصد میلیون ریال بابت مالیات مستقیم به خزانه دولت زیان وارد خواهد شد زیرا یکی از شرکای کارخانه‌های مزبور به نام الیاس‌زاده فتوکپی مدارکی را در دست دارد حاکی از این که شرکت‌های آبجوسازی علاوه بر دفاتر رسمی و حساب جاری که به وزارت دارایی ابراز داشته و بر اساس آن تولید را سالی تقریباً ۱۵ میلیون بطر آبجو و قرارداد پنج ساله به مبلغ نهصد میلیون ریال منعقد کرده‌اند دفاتر و حساب جاری دیگر محرمانه و مخفی داشته‌اند که سالی تقریباً بیست میلیون بطر استحصال را در آن دفاتر عمل کرده و درآمد حاصله از آن را در حساب جاری دیگر بانک ریخته‌اند که طبق مدارک موجود در ید آقای الیاس‌زاده در مدت پنج سال تقریباً یک میلیارد ریال به خزانه دولت زیان وارد شده است و به جای آنکه قرارداد پنج ساله یک میلیارد و نهصد میلیون ریال منعقد گردد یک میلیارد ریال کمتر بسته شده است جالب‌تر آنکه قبل از عقد قرارداد جدید به آقای اسفندیاری کارمند وزارت دارایی برای رسیدگی به دفاتر کارخانه‌های آبجوسازی از لحاظ میزان تولید از طرف وزارت دارایی مأموریت داده می‌شود ولی قبل از وصول گزارش مأمور مذکور قرارداد منعقد می‌گردد علیهذا مستدعی است برای روشن شدن صحت و سقم آن جناب آقای وزیر دارایی پاسخ فرمایند که در صورت اطلاع و صحت موضوع برای فسخ قرارداد و تعقیب خاطیان و تأمین منافع دولت چه اقدامی فرموده و در غیر این صورت نسبت به این امر رسیدگی دقیق فرموده نمایندگان محترم مجلس شورای ملی را از جریان ماوقع کما هو حقه آگاه فرمایند بدیهی است شرح تفصیلی را هنگام طرح سؤال به عرض نمایندگان محترم خواهم رساند.
با تقدیم احترام- سید محمدباقر نیری ۱/۳/۱۳۴۵