مذاکرات مجلس شورای ملی ۱ بهمن ۱۳۵۳ نشست ۲۰۶

از مشروطه
پرش به ناوبری پرش به جستجو
مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و سوم تصمیم‌های مجلس

مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری بیست و سوم

قوانین برنامه‌های عمرانی کشور
مذاکرات مجلس شورای ملی ۱ بهمن ۱۳۵۳ نشست ۲۰۶

مذاکرات مجلس شورای ملی

صورت مشروح مذاکرات مجلس روز ۱ بهمن ۱۳۵۳ نشست ۲۰۶

صورت مشروح مجلس روز سه‌شنبه اول بهمن ماه ۱۳۵۳

فهرست مطالب:

مجلس ساعت نه صبح به ریاست آقای عبدالله ریاضی تشکیل گردید.

- قرائت اسامی غایبین جلسه قبل‏

۱ - قرائت اسامی غایبین جلسه قبل‏

رئیس ـ اسامی غائبین جلسه بل قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

غائبین با اجازه

آقایان احمد - دکتر ابوالهدی - اسلامی نیا ـ اوحدی - دکتر برزگر - مهندس بهبهانی ـ بهنیا ـ دکتر پرتو اعظم ـ پیرزاده ـ دکتر حبیب اللهی ـ حی - مهندس خسروی - دکتر خسروی کردستانی ـ دشتی - دکتر رفیعی ـ دکتر رهنوردی - ساگینیان - سعادت - دکتر سعید – مهندس سهم الدینی ـ دکتر شمس ـ شیخ رضائی ـ دکتر صفائی ـ مهندس عطائی ـ مهندس فرخ ـ کلانتر هرمزی ـ کمالاتی ـ کمالوند ـ دکتر مدنی ـ مظهری ـ دکتر نایبی ـ نجد شیبانی ـ دکتر نجیمی ـ مهندس نصر ـ نیکروش ـ دکتر وفا ـ خانم ابتهاج سمیعی ـ خانم دولتشاهی ـ خانم ضرابی.

غائبین مریض

آقایان بختیاری پور ـ دکتر یحی بهبهانی ـ پدرامی ـ پرویزی ـ تیمسار حکیمی - دیهیم ـ کریم بخش سعیدی ـ شاهنده ـ فضائلی ـ مافی ـ محدث زاده ـ موسوی ماکوئی ـ موقر ـ مهرزاد ـ خانم جهانبانی.

- بیانات قبل از دستور آقای دکتر علومی ـ خانم پیرنیا ـ آقای دکتر رهنوردی ـخانم صفی نیا و آقای سعید وزیری

۲- بیانات قبل از دستور آقای دکتر علومی ـ خانم پیرنیا ـ آقای دکتر رهنوردی ـخانم صفی نیا و آقای سعید وزیری

رئیس ـ نطق قبل از دستور را شروع می‌کنیم آقای دکتر علومی تشریف بیاورید.

دکتر رضا علومی ـ در بهمن ماه ۱۳۴۱، در ایران زمین، مهد شاهنشاهان بزرگ، در کشور شاهنشاهی ایران، شاهنشاه آریا مهر، در سرزمین کورش بزرگ بنیانگذار نخستین اعلامیه حقوق بشر، در مهد ساتراپیهای داریوش و پرستشگاههای اردشیر، در این سرزمین که زنده است نام فرخ نوشیروان به عدل در تجلی گاه خورشید تابناک تعالیم عالیه اسلام ـ ودر این سرزمین ابومسلم و یعقوب لیث و شاه اسمعیل ونادر شاه و رضا شاه کبیر، در کشور فردوسی و ذکریا و فارابی و پور سینا و سعدی و ملاصدرا، صدرالمتالهین، در این مهد دلاوران علوی و یاران مازیا و بابک، انقلاب ششم بهمن ۱۳۴۱ انقلاب بزرگ شاه و ملت، تجلی گر آرمانهای اساسی ملتی است با قدرت رهبری شاهنشاه توانا و خردمند خویش، در بهمن ۱۳۴۱، دوازده سال پیش، به نظام پوشیده ارباب و رعیتی پایان داد و بر فراز ویرانه‌های فئودالیزم، رشد و سازندگی جامعه نوین خویش را به در آمد سرانه سالیانه بیش از ۱۲۰۰ دلار (بیش از ۸۹۷۰۰) رساند و سیر خود را بسوی دروازه‌های تمدن بزرگ، با روند تکامل حاد انقلابی افتخار آفرین، و بی نظیر، در جهان امروز با عظمت و سربلندی ادامه می‌دهد (صحیح است ـ احسنت) رشد اقتصادی ما امسال حدود ۴۰ درصد است و مقام اول رشد را در جهان، بدست آورده‌ایم. (صحیح است) در پرتو نظام مقدس شاهنشاهی ایران، پیروز و سربلند و مباهی در جهان امروز، بعنوان جزیره ثبات و آرامش، بحق، معرفی شده‌ایم واز انقلابی بهره مند هستیم که با انسانی ترین روشها، تحقق بخش تعالیم عالیه اسلام و عدالت اسلامی است. (صحیح است).

در منطق انقلاب ایران ودر سیر با عظمت نظام انقلابی ایران، فلسفه اساسی انقلاب، آزادی انسانها و تامین عدالت اجتماعی است که از تعالیم اساسی پیامبر اسلام و دستورات پیشوایان دین و منویات مقدس رهبر انقلاب ایران، شاهنشاه آریا مهر، الهام گرفته است ـ صحیح است).

انقلاب ایران دارای تکنیکها و روشها و حتی استراتژیهای خاص جامعه ایران است، انقلاب ایران، یک انقلاب اصیل ایرانی با متدهای ویژه جامعه ایران است.

تکنیک انقلاب ایران در تجهیز نیروهای انسانی فعال مملکت با تکنیک اساسی تجهیز سپاهیان انقلاب، در کسوت سپاهیان دانش ـ بهداشت ـ ترویج و آبادانی ـ عدالت و سپاهیان دین است و من با اجازه مقام ریاست مجلس شورای ملی ئ ریاست فراکسیون پارلمانی حزب ایران نوین اجازه می‌خواهم عرایض امروزم را در آغاز ماه بهمن، ماه انقلاب بزرگ شاه و ملت با تجلیل از ۲۸ دیماه سالروز تصویب قانون تشکیل سپاه ترویج و آبادانی، ادامه دهم (احسنت).

در مهرماه ۱۳۴۳، رهبر مملکت، شاهنشاه ایران، امر و مقرر فرمودند، سپاهی باسم ترویج و آبادانی، تاسیس شود. فرمودند: تشکیل این سپاه، برای اینست که به موضوع تعاونی و ترویج کشاورزی و بالابردن سطح تولید نسبت به مقدار زمین، اهمیت، گذاشته می‌شود.

در ۲۸ دی ماه ۱۳۴۳، قانون تشکیل سپاه ترویج و آبادانی، مورد تصویب شاهنشاه وتوشیح ملوکانه قرار گرفت و ابلاغ شد و امروز بیش از ده سال از تاریخ تصویب و اجرای قانون مزبور، بیش از ۲۷۰۰۰ سپاهی ترویج و آبادانی، اعم از دیپلمه ـ فوق دیپلم ـ لیسانسیه ـ فوق لیسانس و دکترو مهندس در روستاهای ایران، همگام با سپاهیان دانش و بهداشت و عدالت و دین، در سازندگی جامعه نوین ایران، سهم موثر و افتخار آفرینی دارند .(صحیح است) تلاش مقدس و جنبش غرور آفرین جوانان برومندی که در کسوت سپاهیان ترویج و آبادانی، در خدمت روستا هستند، مورد توجه و عنایت خاص شاهنشاه ایران، رهبر انقلاب بزرگ ایران قرار گرفته است. در جلسه افتتاحیه مجلسین، شاهنشاه ایران فرمودند: در زمینه پیشرفت کمی و کیفی، امر کشاورزی و اجرای طرحهای افزایش تولید محصولات مهم فلاحتی و انجام برنامه‌های مکانیزه شدن کشاورزی و تهیه بذرهای اصلاح شده و ترویج روشهای نوین زراعتی و حفظ محصولات گیاهی و ثروت دامی کشور، رضایت و عنایت خاص ملوکانه نسبت به خدمات سپاهیان ترویج و آبادانی، روستاهای کشور، ابلاغ گردیده است سپاهیان ترویج آبادانی، همگام با دیگر سپاهیان انقلاب، بهره مند از ابداعات بزرگ رهبر انقلاب ایران هستند. استفاده از نیروی جوانان برومند مملکت، در کسوت سپاهی، یک مدل موفق با پرتوافکنی جهانی و یک تکنیک صحیح انسانی نجات روستاها از جهل و فقر و بیدانشی و بیماری است. این روش را جهان بشریت مورد تجلیل قرار می‌دهد و انعکاس بین المللی کار سپاهیان انقلاب ایران، مایه افتخار ملتی است که در پرتو رهبریهای خردمندانه شاهنشاه خویش، بزرگترین رقم رشد را در جهان امروز، دارد. و سپاهیان ایران را در این برنامه اساسی رشد مملکتی، سهمی بسزا است. و درود ملت ایران به سپاهیان ترویج و آبادانی و دانش و بهداشت و عدالت و دین، مجریان صدیق اوامر شاهنشاه ایران (احسنت).

شاهنشاه ایران با تحقق انقلاب شاه و ملت، عدالت اجتماعی طبق تعالیم اسلام را در ایران زمین، تحقق بخشیده‌اند و این افتخار برای ملت مسلمان ایران است که میان تشیع و نظام مقدس شاهنشاهی ایران، پیوندی است ناگسستنی (صحیح است).

از عهد آل زیار تا زمان قیام شاهنشاه ایران، شاهنشاه اسمعیل صفوی، تا عصر شاهنشاه آریا مهر، عصر درخشان انقلاب ایران، امروز تعالیم عالیه نبی اکرم و شیوه مرضیه ائمه اطهار، در عدالت اجتماعی جامعه انقلابی ایران، و تامین منافع همه گروههای ایران، جلوه گری و تجلی ویژه دارد.

انقلاب ایران در میان کشورهای اسلامی و جهان بشریت، دارای این افتخار است که اخوت اسلامی را در میان همه گروههای ملت ایران به معنی عمیق کلمه، پایدار ساخته است انماالمؤمنون اخوه. دهقان صاحب زمین، دیگر ستمدیده نیست. انقلاب ایران، در پرتو عدالت اجتماعی و طبق مفاهیم حقیقی اسلام، او را صاحب زمین ساخته است همگامی و برادری در میان همه گروهها است. قبل از تحقق انقلاب شاه وملت قبل از بهمن ۴۱ تضادها وجود داشت ولی امروز در پرتو تجلیات انقلاب شاه وملت دهقان و کارگر و دیگر گروههای اجتماعی ایران، هماهنگ و یگانه و برادرانه و متحد، با شور وعشق و نشاط و ایمان، به سازندگی و تلاش و کوشش و سعی می‌پردازند. ودر منطق اسلام، لیس الانسان الاماسعی و این منطق سپاهیان ما است سپاهیان انقلاب و سازندگی سپاهیان با توجه به چنین روحیه انقلابی اسلامی است (صحیح است) روحیه مبارزه انقلابی اسلامی حسین ابن علی فرزند علی بن ابیطالب مورد احترام جهان بشریت است. ودر این ایام در روزهای سوگواری حسین ابن علی، میلیونها شیعیان ایرانی و غیر ایرانی و جهان بشریت نسبت به روح پر فتوح و عظمت مقام امام شیعیان، سر تعظیم فرود می‌آورند. ایران زمین، تجلی گاه عظمت معنوی اسلام است.

از کتاب الاثار الباقیه عن قرون الخالیه بیرونی با قانون و شفای بو علی و فلسفه شیخ شهاب الدین سهروردی و کلام ملاصدرا و مبانی استنباطی شیخ طوسی و جامی.

اما نه تنها در میان برادران اهل تشیع بلکه در مذاهب اربعه برادران اهل تسنن نیز اثار ابوحنیفه ایرانی و شافعی شاگرد امام جعفر صادق، چراغهای فروزان عالم اسلام هستند.

در چنین کشوری، با چنین عظمت تاریخی شاهنشاهی و بهره مند از تعالیم اسلام، انقلاب ششم بهمن، انقلاب شاه وملت تجلی است افتخار آفرین از پیوند نا گسستنی میان شاهنشاهی ایران ـ تعالیم عالیه اسلام و ملت ایران چه فرمان یزدان چه فرمان شاه ـ جاوید شاهنشاه آریا مهر رهبر انقلاب بزرگ شاه و ملت (احسنت ـ احسنت).

رئیس ـ خانم پیرنیا بفرمائید.

خانم پیرنیا ـ جناب آقای رئیس و همکاران محترم.

با طلیعه خورشید جهانتاب بهمن ماه و با فرا رسیدن روز مسعود ششم بهمن مجددا دقایق افتخار و سر افرازی میهن عزیز در پرتو انقلاب کبیر شاه و ملت را لمس می‌کنیم (احسنت) زائد میدانم حیرت و شگفتی جهانیان را از ترقیات شگرف و از مجد و عظمت و پیشرفتی که در پرتو این انقلاب مقدس ودر سایه رهبریهای داهیانه رهبر خردمند و اندیشمند انقلاب اعلیحضرت همایون شاهنشاه آریا مهر نصیب میهن و ملت ایران گردیده است یاد آوری کنم.

وصف رخساره خورشید ز خفاش مپرس
که در این اینه صاحب نظران حیرانند (احسنت)

بدرستی و حقیقت تا این گذشته نزدیک چه کسی باور می‌کرد که میهن ما با این سرعت و موفقیت خود را در افق قدرتهای بزرگ جهانی قرار دهد و به ابر قدرتها وام دهد و دست دول مقتدر عالم را که روزی پرچم آن در شرق و غرب گیتی در احتراز بود بگیرد. آیا درخشش و شکوه و جلال و عظمت این انقلاب که نام ایران را در اقطار گیتی به احترام واداشته است بهترین موید دانش و خرد و تدبیر مدبرانه رهبر سترک انقلاب نیست به افسوس که ضیق وقت اجازه نمی‌دهد لااقل قطره هائی از دریا و نکته هائی از دیوان و حرفی از داستان سعادت و پیشرفت و ترقیات میهن عزیز را که انقلاب شاه و ملت و رهبر بزرگ آن به ارمغان آورده‌اند برشمرم و حتی فهرست واز تحقق آرمانهای کهن این ملت را بیان نمایم. امروز در پرتو اندیشه‌های مترقیانه و بلند شهریار دادگستر ایران با اعطای آزادی بزن ایرانی نیمی از ملت ایران حیات جاوید یافته و دوش به دوش برادران هم میهن خود در سازندگی و عظمت و اعتلای میهن تلاش می‌کنند (صحیح است). آدمی از گذشته خود جدر نیست و ناخود آگاه به آن دل بسته و با یاد آوری گذشته خیلی نزدیک به اهمیت و عظمت انقلاب بیشتر واقف می‌شود.

زیرا همین زن ایرانی که عهد ساسانی در صف مردان و جهانگیران شمشیر می‌زد دوره طولانی فترت اسف باری را پشت سر نهاده ـ امروز در سایه رهبر توانای انقلاب کبیر شاه و ملت و با برخورداری از مواهب حیات بخش انقلاب مقام خود را احراز کرده و باشکر گذاری از مزاحم زندگی بخش پدر ملت شهریار یزرگ ایران فرمان او را بجان پذیرفته و برای پی ریزی و نوسازی کاخ مجد و عظمت وطن لحظه‌ای آرام و قرار ندارد (احسنت) آری زن ایرانی و مقام عالی زن را باز یافته و خود را شریک سعادت وطن و مسئول جامعه احساس می‌کند.

سعادتی که در ایران نصیب ما باشد
همه از پرتو الطاف آریا مهر است (احسنت)

هفته‌ای که گذشت شاهد یکی از بزرگترین رویدادهای حزبی یعنی برگزاری کنگره سوم حزب ایران نوین بودیم.

کنگره جهانی حزب پیشرو و مترقی حزب ایران نوین که با شرکت بیش از چهارده هزار نفری از روشنفکران ومیهن پرستان کشور و با حضور خبرنگاران و نمایندگان احزاب سیاسی بزرگ جهان تشکیل گردید. چنان باز تاب خیره کننده‌ای بر جای نهاد که نمایندگان احزاب بزرگ کشورهای غرب و شرق در میان بهت و حیرت اعجاب و تحسین خود را از نظم و ترتیب برگزاری این کنگره و ترقیات سریع و شگرف کشور و رهبریهای بی مانند شهریار خردمند ایران به تفصیل در جراید و تلویزیونها منعکس نموده‌اند وبه اعتراف خود مواهب انقلاب ایران را سرمشق و نمونه قرار داده‌اند. در اینجا وظیفه خود میدانم سربازان جان نثار وطن را که در اجرای فرامین رهبر بزرگ انقلاب جان برکف تلاش و مجاهدت نموده و این همه پیروزی و توفیق را بر تاریک افتخارات وطن نهاده‌اند نام ببرم و عرض کنم خدمات دبیر کل سابق حزب مترقی ایران نوین جناب آقای دکتر کلالی که خود یکی از بنیان گذاران این حزب بوده و فداکاری و کوشش و فعالیت مداوم و پیگیر و خستگی ناپذیر جناب آقای هویدا نخست وزیر محبوب و دبیر کل جدید این حزب را ملت ایران فراموش نخواهند کرد. چهره درخشان و موفق هویدا تنها از نظر طول مدت خدمت بعنوان نخست وزیر محبوب و مشخص نیست بلکه یکی از موفق ترین و پیروزترین نخست وزیران ایران بشمار می‌رود که توانسته است در اجرایمنویات مبارک ملوکانه با کمک و همکاری سایر خدمتگذاران به شاه وملت هر روز گام تازه‌ای برداشته بزرگترین برنامه‌های صنعتی ـ اقتصادی ـ کشاورزی و اجتماعی را به مرحله اجرا در آورد.

در پایان عرایضم از صمیم قلب و به نمایندگی از طرف قاطبه زنان ایران عظمت و جلال روز افزون و موفقیتها و پیروزیهای بی حد و حصر و تندرستی و بقای رهبر محبوب و بزرگ ایران شاهنشاه آریا مهر و علیا حضرت شهبانوی فداکار و مدبر و نوع پرور ما که مورد ستایش و احترام ملت ایران و مردم جهان می‌باشند و والاحضرت ولایعهد نور دیده ملت و خاندان جلیل سلطنت را از درگاه پروردگار مسئلت نموده سعادت خدمتگزاری و اجرای نیات مترقیانه شهریار معدلت گستر ایران را برای سالهای متمادی برای جناب آقای هویدا نخست وزیر ارجمند و دبیر کل شایسته حزب ایران نوین و همچنین نمایندگان محترم مجلس شورای ملی آرزو می‌نمایم (احسنت ـ احسنت).

رئیس ـ آقای دکتر رهنوردی بفرمائید.

دکتر رهنوردی ـ با اجازه مقام محترم ریاست و همکاران عزیز مسافرتهای شاهنشاه آریا مهر و علیا حضرت شهبانوی گرامی ایران چه در داخل مملکت و چه در خارج از کشور همیشه توام با خیر و برکت برای ملت ایران بوده و نوید دهنده به حقیقت پیوستن بسیاری از آرمانهای ملی از لحاظ سیاسی و اقتصادی و اجتماعی بوده است (صحیح است). قدوم مبارک اعلیحضرتین بهر خطه‌ای که از خاک وطن برسد در آنجا اثار رفاه آبادانی و پیشرفت بچشم خواهد خورد. در این مسافرتها یا برنامهای عظیم پیشرفت پای بعرصه وجود می‌نهد و کار ساجتمان آن شروع می‌گردد با اینکه برنامههای تکمیل شده و پایان پذیرفته بهره برداری خود را با اجازه اعلیحضرتین آغاز می‌نماید. اینست که همیشه ملت ایران آرزو دارند که رهبر بزرگ مملکت و شهبانوی عزیز ایران را در چهر گوشه مملکت در بین خود ببینند و وجود مبارکشان را چو در گرانبهای در میان گیرند .(صحیح است).

مسافرت اخیر شاهنشاه آریامهر و علیا حضرت شهبانو بکشورهای پادشاهی اردن و جمهوری عربی مصر که همکاران عزیز از طریق ارتباط جمعی از جریان آن آگاهی کامل دارند باعث بسی مباهات و افتخار هر ایرانی می‌باشد. تجلیل شکوهمند و بی سابقه‌ای که در هر دو کشور از اعلیحضرتین بوسیله ملت اردن و مصر بعمل آمد و احترام خاصی که اعلیحضرت ملک حسین پادشاه کشور اردن و حضرت انور سادات رئیس جمهوری مصر برای رهبر بزرگ ملت ایران قائل شدند نشان دهنده شخصیت بارز و برجسته بین المللی پیشوای ملت ایران بود و هم بستگی‌های ملل اردن هاشمی و مصر را با ملت برادر ایران گواهی می‌دهد. (صحیح است) افکار بلند، شاهنشاه آریا مهر در طرفداری ار حقوق انسانها و پیشنهادهای ارزنده معظم له در مبارزه با فقر و جهل و مرض در سراسر جهان و کمکهای شایان توجهی که به ممالک در حال رشد به امر شاهنشاه صورت می‌گیرد امروز شاهنشاه ما را بصورت یک شخصیت بزرگ و عالی مقام بین المللی در آورده است که تمام ملل جهان از دوست و دشمن یکصدا به پندارها و کردارها و اقدامات بشر دوستانه پیشوای عظیم الشان ملت ایران ارج نهاده و انرا بهترین وسیله برای رسیدن به آرزوی انسانها یعنی صلح و برابری و برادری در جهان میدانند (صحیح است).

ما بداشتن چنین رهبری بزرگ و خردمند افتخار داریم واز صمیم قلب ۳۳ میلیون ایرانی همصدا می‌گویند:

آن سفر کرده که صد قافله دل هم ره اوست
هر کجا هست خدایا بسلامت دارش (صحیح است ـ احسنت)

از خدای بزرگ مسئلت داریم که پیشوای عزیز ما را که بر اثر رهبری خردمندانه اش از امنیت ـ آسایش پیشرفت واز همه مهمتر بزرگی و عزت جهانی برخوردار هستیم هر کجا هست در کنف عنایت خود از گزند بلیات محفوظ بدارد و بما ملت ایران نیز سلامت آنرا عطا فرماید تا بتوانیم خدمت گزارانی صدیق ـ فعال و وطن پرست برای رهبر بزرگ خود باشیم (انشاء الله).

موضوع دیگری که خواستم بعرض همکاران برسانم. تشکیل سومین کنگره با شکوه حزب ایران نوین در هفته گذشته در تهران بود. این کنگره که در تاریخ سیاسی کشور ما بزرگترین و با شکوه ترین کنگره سیاسی محسوب می‌شود چه از لحاظ کمی و چه از لحاظ کیفی قابل توجه و تحسین بود و حتی بسیاری از جراید بزرگ دنیا در باره عظمت این کنگره قلم فرسائی کردند.

چهارده هزار نفر ایرانی تشنه پیشرفت و تعالی و ترقی از چهار گوشه مملکت از کارگر آبادانی تا کشاورز مازندانی تا مرز دار غیور کردی تا دانشجو و سپاهی از زن ومرد در زیر یک سقف جمع شدند و درباره برنامه آینده حزبشان یعنی حزب پاسدار انقلاب، حزبی که زائیده انقلاب شاه و مردم بود ودر مدت ۱۱ سال خدمت توانسته است بر خلاف تمام بدبینی‌ها جای خود را در قلوب ملت ایران باز نموده و حتی در دور افتاده ترین روستاهای مملکت ریشه بدواند بحث و تبادل افکار نمایند. هم مسلک هویدا، خدمتگزار صدیق و جانباز شاهنشاه وقتی از طرف چهارده هزار نفر بسمت دبیر کلی حزب انتخاب گردیده در خواست نمود تا چهارده هزار هم مسلک شرکت کننده در کنگره از پیرو جوان از زن و مرد ـ از زارع و وزیر بازوها را بهم افکنده دستها را در دست یکدیگر گذاشته و بعلامت هم بستگی کامل حزبی بر پا خیزند و نشان بدهند که مانند ده سال گذشته چون ک. هی استوار در پشت سر رهبر بزرگ خود شاهنشاه آریا مهر در حرکت بوده و تا بسر منزل مراد یعنی به تمدن بزرگ نرسند از پای نخواهند نشست. کاش آنهائی که هنوز به موفقیت شگفت انگیز ملت ایران تحت رهبری شاهنشاه آریا مهر ایمان ندارند می آ مدند و این هم بستگی و این تجلی روح یگانگی را به چشم می‌دیدند (صحیح است) حزب ما با انتخاب هم مسلک هویدا بسمت دبیر کلی نشان داد که موفقیت‌ها و پیشرفتهای بزرگی را در پیش دارد، حزب پاسدار انقلاب با تشکیل چنین کنگره‌ای عظیم که بیش از ۶۰ کشور نمایندگان احزاب خود را در آن شرکت داده بئدند ثابت کرد حزبی است با تشکیلات منظم و راهی روشن و آینده‌ای درخشان قطع نامه کنگره سند ارزنده ایست از آنچه در مملکت ما می‌گذرد و بدان چه که مملکت ما در انتظار آنست و وظایف حزب پاسدار انقلاب در به ثمر رسانیدن منشورهای مقدس انقلاب شاه و مردم ـ (احسنت ـ احسنت).

رئیس ـ خانم صفی نیا بفرمائید.

خانم صفی نیا ـ ریاست محترم مجلس شورای ملی همکاران عزیز و ارجمند، برای اینجانب موجب کمال مباهات است که در سفر درخشان و تاریخی شاهنشاه و شهبانو به کشورهای اردن و جمهوری عربی مصر افتخار التزام رکاب اعلیحضرتین را داشته‌ام این سفر تاریخی روز دوشنبه شانزدهم دیماه ساعت ده صبح آغاز گشت. اهنشاه آریامهر و علیا حضرت شهبانوی ایران به دعوت اعلیحضرت ملک حسین پادشاه اردن و علیا حضرت عالیا ملکه آن کشور برای یک دیدار رسمی سه روزه به اردن تشریف فرما شدند. هواپیمای حامل اعلیحضرتین که شاهنشاه شخصاً آن را هدایت می‌فرمودند به محض ورود به خاک اردن مورد استقبال اسکادران نیروی هوئی شاهنشاهی اردن قرار گرفت هواپیمای اردنی با آرایش بسیار زیبا در اطراف هواپیمای اعلیحضرتین قرار گرفته و آن را تا فرودگاه (امان) اسکورت نمودند و نیروی هوائی اردن قبل از همه به استقبال رهبر بزرگ ایران شتافت و به دین ترتیب هواپیمای شهباز حامل اعلیحضرتین در ساعت ۱۲ و ۲۵ دقیقه به وقت محلی برابر با ساعت ۱۳ و ۵۵ دقیقه با شکوه و جلال تمام در فرودگاه امان به زمین نشست. به محض آنکه اعلیحضرتین روی پلکان هواپیما ظاهر شدند ۲۱ تیر توپ شلیک شد و در پای پلکان هواپیما اعلیحضرت ملک حسین پادشاه اردن و علیا حضرت ملکه عالیا ملکه اردن و خاندان سلطنتی آن کشور از میهمانان عالیقدر شان استقبال کردند. پادشاه اردن اعضاء خانواده سلطنتی رئیس و اعضای دولت اردن را به پیشگاه شاهنشاه معرفی نمودند و شاهنشاه یکایک آنها را مورد تفقد قرار دادند شاهنشاه همراه هان خود را به پادشاه و ملکه اردن معرفی فرمودند و سپس به اتفاق اعلیحضرت ملک حسین بر روی سکوی مخصوصی قرار گرفتند و سرود ملی ایران و اردن نواخته شد و سپس شاهنشاه و پادشاه اردن در حالیکه فرمانده کل نیروهای مسلح اردن در التزام رکاب بودند از برابر گارد احترام گذشتند و در میان استقبال گرم و پر شکوه و بی سابقه ملت اردن و ایرانیان مقیم اردن فاصله بین فرودگاه و کاخ اقامت خود را که با هزاران پرچم سه رنگ ایران و اردن و طاق نصرت‌ها و گل کاریها مزین شده و آن مسیر دهها هزار نفر مردم امان اجتماع نوده بودند طی فرمودند مردم مردم امان با شعارهای گوناگون به زبانهای فارسی و عربی با عباراتی احترام امیز تریف فرمائی اعلیحضرت را به اردن تهنیت گفته بودند و به دین ترتیب دومین مسافرت شاهنشاه به اردن بعد از پانزده سال ودومین مسافرت شهبانو به اردن بعد از دو ماه آغاز شد و شهردار امان کلید طلائی شهر را به شاهنشاه تقدیم نمود و شاهنشاه دفتر طلائی شهر امان را توشیح فرمودند.

اولین دوره مذاکرات رهبران عزیز و اردن کمی بعد از ورود اعلیحضرتین صورت گرفت در این گفتگوها مسائل بین المللی و بحران منطقه عربی خاورمیانه و به ویژه مناسبات دو جنبه ایران و اردن مورد بررسی قرار گرفت. روزنامه‌های اردن و خبرگزاریهای مهم بین المللی طی گزارشهای مفصلی دیدار شاهنشاه و شهبانوی ایران را از اردن هاشمی به عنوان اخبار مهم روز به سراسر جهان مخابره کردند و نتایج مترتب بر این مسافرت را مورد تفسیر قرار دادند. محافل خبری اردن و جهان عرب برای سفر شاهانه به اردن و مصر اهمیت زیادی قائل شده‌اند و آن را به مسائل خاورمیانه و بین المللی و به طور کلی روابط اردن و ایران و مصر مرتبط می دانند و نیمی بیشتر از صفحات جرائد اردن به خبر این مسافرت و شرح حال شاهنشاه و شهبانوی ایران ونقش رهبر ایران در مسائل منطقه ا و جهانی اختصاص داشت.

اعلیحضرت ملک حسین در ضیافت شامی که بهافتخار شاهنشاه و شهبانو در کاخ باسمان ترتیب داده بودند ضن نطقی شاهنشاه را برادر عزیز من و علیا حضرت شهبانو را خواهر عزیز من خطاب کردند و اظهار داشتند:

امروز یکی از با سعادت ترین روزهای زندگی من است زیرا این فرصت را به دست آورده‌ام که به نام خودم و ملکه اردن، مردم و دولت نیروهای مسلح کشورم مقدم اعلیحضرتین را به وطن دومشان خوشامد بگویم. من آن اعلیحضرت را برادر خود می دانم زیرا در طول زندگیم همواره در آرزوها و آرمان‌های من شریک بوده‌اند اما از همه مهمتر آن است که شاهنشاه ایران به صورت سرمشق و نمونه بارزی برای ملتها، رهبران و پادشاهان جهان در آمده‌اند و من بوجود شاهنشاه ایران افتخار می‌کنم شاهنشاه یاری به برادران اردنی را از یاد نبرده‌اند (احسنت) و شاهنشاه را حامی و غمخوار اعراب خواندند و اشاره نمودند که شاهنشاه همواره در آرزوها و موفقیت‌های ما با ما شریک بوده‌اند و در عین حال در مشکلات و آلام نیز با ما همدردی داشته‌اند و کمک‌های بسیار بزرگی در رسیدن به هدفهای ما مبذول داشته‌اند پادشاه اردن متعاقباً اظهار داشتند ما همواره با افتخار اقدامات آن شاهنشاه را درجهت ترقی و تعالی ملت برادر خود ایران که معجزه ایران امروز را فراهم آورده است تعقیب کرده ایمشما رهبری هستید که وارث افتخارات امپراطورها و تمدن بزرگی که قرنها سابقه دارد می‌باشید و با کوشش و دور اندیشی و شجاعت افتخارات تازه‌ای بای ملت ایران کسب کرده‌اید که اینک در قلب تمدن قرن بیستم مقامی والا و ارجمند دارد د سرمشقی برای تمام مسلمانان پدید اورده‌اید (صحیح است).

شاهناه آریامهر در پاسخ بیانات پادشاه اردن متقابلا اعلیحضرت ملک حسین را برادر عزیز من و ملکه اردن را خواهر عزیز من خطاب واز محبت‌های ایشان تشکر کرده و فرمودند:

این سخنان به ویژه از آن جهت اهمیت دارد که از زبان یک مرد، یک رهبر وپادشاهی ایراد می‌شود که در تمام زندگی خود شخصیت، شجاعت، قدرت تصمیم گیری واحساس مسئولیت خود را نشان داده است من و شما به خوبی می دانم معنای سرد و گرم دشواریهای زندگی چیست؟ لکن موقعی که صفای باطن وجود داشته باشد. همواره پایان راه به روشنی می‌رسد (صحیح است) شاهنشاه در دنباله سخنان خود در پاسخ به بیانات اعلیحضرت ملک حسین پادشاه اردن اضافه فرمودند:

اطمینان دارم مساعی آن اعلیحضرت در خدمت به کشورتان و مردم اردن پرچم کشور شما را در اهتزاز نگاه خواهد داشت و سرمشقی برای ملت اردن خواهد بود آرزو داشتم که ایران همسایه اردن بود تا نشان می‌دادیم که یک کشور دوست و همجوار چه می‌توانست برای کشور برادر و همسایه خود انجام دهد. متأسفانه موقعیت جغرافیائی این امکان ا فراهم نیاورده است. لکن اطمینان داشته باشید که دلهای مابا شما است و با شما یکی است و اطمینان داشته باشید هر انچه که از دست ما برای کمک به ملت اردن در تلاش شرافتمندانه اش در جهت پیشرفت این سرزمین پر شکوه بر آید کوتاهی نخواهیم کرد با علاقه‌ای عمیق توسعه کشور شما را دنبال می نمائیم و این علاقه همواره در افزایش خواهد بود تا آنکه روزی فرا رسد که اطمینان حاصل نمائیم که کوشش‌های شما از هر جهت ثمر بخش شده و کشور شما به صورت یک کشور مرفه و بیار پیشرفته درآمده است.

شاهنشاه آریامهر و علیا حضرت شهبانو در ضیافت ناهاری که از طرف نخست وزیر اردن و بانو رفاعی به افتخارشان در شهر ورزشی حسین، بر پا شده بود به اتفاق پادشاه و ملکه اردن شرکت فرمودند همراهان شاهنشاه نیز در این ضیافت حضور داشتند. قبل از شرکت در ضیافت ناهار علیا حضرت شهبانو نمایندگان رادیو تلویزیون اردن را به حضور پذیرفته و طی مصاحبه‌ای به سئوالات آنان پاسخ فرمودند و سپس به اتفاق ملکه اردن از پرورشگاه و مؤسسه خیریه‌ام الحسین بازدیدفرمودند و سپس موزه جواهرات و لباسهای ملیو فولکلوریک اردن را موردبازدید قرار دادند در این بازدید آمفی تئاتر رومی امان و تابلوهای موزائیک که قدمت آن بهدوران بیزانس می‌رسد نیز مورد توجه فراوان علیا حضرت شهبانو قرار گرفت.

رادیو امان در برنامه‌های ویژه‌ای که به مناسبت دیدار تاریخی شاهنشاه و شهبانو پخش نمود از شخصیت جهانی شاهنشاه ستایش کرد و طرح پیکار جهانی با بیسوادی و لژیون خدمتگزاران بشر را که از جانب رهبر ایران به سازمان ملل و جهانیان ارائه و مورد تأیید همه کشورها قرار گرفت ستود و سپس به تشریح لوایح دوازده گانه انقلاب ایران پرداخت و به سیاست حکیمانه شاهنشاه در تأمین عدالت اجتماعی و حقوق زنان در ایران اشاره نود و شاهنشاه را نام آورترین رهبر سیاسی در جهان نامید که توانسته‌اند ملتی قوی و متحد بوجود آوردند. مطبوعات اردن نیز بیشتر صفحات خد را به اهمیت تشریف فرمائی اعلبحضرتین اختصاص داده به شرح پیشرفتهای ایران در دوازده سال اخیر پرداخته و در همه جا کشور ایران را به رهبری شاهنشاه آریامهر تکیه گاه کشورهای اسلامی نامیده و قلمداد کردند. در پایان سفر شاهنشاه آریامهر و علیا حضرت به کشور اردن هاشمی اعلامیه مشترک ایران و اردن انتشار یافت. در متن این اعلامیه از این دیدار تاریخی اعلیحضرتین به دعوت پادشاه و ملکه اردن اشاره شد. و پس از ذکر ملتزمین رکاب شاهنشاه و شهبانو همکاری‌های وسیع دو کشور در زمینه مسائل سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی باتوجه به وابستگی‌های دیرین تاریخی و مذهبی مورد تأیید شاهنشاه آریامهر و اعلیحضرت ملک حسین پادشاه اردن قرار گرفته است. مساعی اعلیحضرت ملک حسین در زمینه توسعه کشور اردن هاشمی مورد توجه و احترام خاص اعلیحضرت همایون شاهنشاه آریامهر قرار گرفت و شاهنشاه از شرکت فعالانه ایران در اجرای طرحهای عمرانی کشور اردن هاشمی و از پیشرفت‌های سریع اقتصادی اردن ابراز خرسندی فراوان فرمودند و وعده فرمودند که این همکاریهای وسیع کشور ایران بای تحقق بخشیدن برنامه‌های عمرانی اردن ادامه خواهد یافت. اعلیحضرتین علاقه مشترک خود را به حفظ صلح و امنیت بین المللی به خصوص منطقه حساس خاورمیانه بر اساس اصول منشور ملل متحد برای رفع اختلافات و اعاده سرزمین‌های اشغالی اعراب و تأمین حقوق حقه مردم فلسطین ابراز داشتند و در مورد بیت المقدس تأکید نمودند که تغییر وضع بیت المقدس مورد قبول نخواهد بود. اعلیحضرت ملک حسین در این اعلامیه ضمن تحسین و ستایش پیشرفت‌های ایران به رهبری شاهنشاه سیاست مستقل ملی ایران راکه به حفظ صلح درمنطقه خاورمیانه کمک مؤثری نوده است تأئید نمودند. (احسنت) شاهنشاه مراتب قدردانی عمیق خود و علیا حضرت شهبانوی ایران را به خاطر پذیرائی‌ها و مهمان نوازی‌های گرم و صمیمانه‌ای که از طرف اعلیحضرت ملک حسین و علیا حضرت ملکه عالیا و ملت دوست و برادر اردن از معظم له به عمل آمده ابراز داشتند. زمامداران دو کشور اظهار امیدواری نموده‌اند که این بازدیدها و تماس‌های دائمی بر اساس روابط صمیمانه موجود موجبات همکاری‌های نزدیک و بیشتر در ملت را فراهم سازد. در پایان این دیدار رسمی سه روزه شاهنشا و شهبانو، امان را به قصد قاهره ترک فرمودند، در فرودگاه امان اعلیحضرت ملک حسین و ملکه عالیا، اعلیحضرتین را بدرقه کردند، هنگام پرواز هواپیمای حامل اعلیحضرتین یک اسکادران شکاری از نیروی هوائی اردن هواپیمای شاهنشاه و شهبانو را تا مرزهای حریم هوائی اردن همراهی وبدرقه کردند و هواپیمای حامل اعلیحضرتین در روز چهار شنبه هیجدهم دیماه ساعت دازده و پانزده دقیقه به وقت محلی مقارن ساعت سیزده و پنجاه دقیقه به وقت تهران در فرودگاه قاهره به زمین نشست. در فرودگاه قاهره حضرت انور سادات، رئیس جمهور مصر و بانو و گروهی از مقامهای برجسته دولت مصر از شاهنشاه و شهبانوی ایران استقبال نمودند و در این آئین رسمی استقبال، به احترام اعلیحضرتین ۲۱ تیر توپ شلیک شد و سپس سلام شاهنشاهی و سرود ملی مصر نواخته شد. اعلیحضرت همایون شاهنشاه آریامهر به همراهی پرزیدنت سادات از گارد احترام سان دیدند و سپس مقامات برجسته دولتی مصر به حضور شاهنشاه معرفی شدند و مورد تفقد قرار گرفتند و متقابلاً ملتزمین رکاب رسمی شاهنشاه به حضور رئیس جمهور مصر معرفی شدند و سپس شاهنشاه در اتوکمبیل روباز به اتفاق حضرت انور سادات فرودگاه را به مقصد کاخ قبه که برای پذیرائی اعلیحضرتین در نظر گرفته شده بود ترک فرمودند. در مسیر اعلیحضرتین متجاوز از یک میلیون نفر مردم قاهره زن و مرد به ستقبال میهمانان عالیقدر خود آمده بودند. (احسنت) استقبال حیرت انگیز مردم مصر در سرتاسر مسیر اعلیحضرتین با صمیمیت و احساسات خاصی بهمراه بود که در تاریخ روابط خارجی مصر بی سابقه بود و تا به حال برای هیچیک از سران کشورها که از مصر بازدید نموده بودند چنین تشریفاتی منظور نشده بود (صحیح است) این در حقیقت یک استقبال تاریخی بود که تشریفات را با احساسات و ابراز شامانی مردم مصر در هم آمیخته و آنرا در حدی بالاتر از تشریفات قرار داده بود و این استقبال را بی نظیر جلوه می‌داد. شعارهای فراوانی در این مسیر به فارسی وعربی در بالای طاق نصرت‌ها که با هزاران پرچم ایران و مصر و تمثال شاهنشاه و شهبانو و حضرت رئیس جمهور مصر تزئین شده بود به چشم می‌خورد که در میان جملات جمله «مصر قلب خود را برای شاهنشاه و شهبانو می‌گشاید» بیشتر در خاطرها می‌ماند».

در حالیکه تحت تأثیر عمیق این استقبال پر شکوه و جلال و در عین حال صمیمی و پر احساس قرار گرفته بودم منظره پانزده سال قبل هنگام ورودم به قاهره برای شرکت در اولین کنفرانس آسیائی و آفریقائی زنان در نظرم مجسم شد، در آن زمان به علت اختلاف نظرهائیکه منشأ آن هرگز ایران نبود روابط سیاسی دو کشور قطع گردیده بود و این قطع رابطه دهسال به طول انجامد لکن پشتیبانی جدی و مستمر ایران از مبارزه اعراب و حمایت راستین شاهنشاه از اعراب در زمینه استرداد سرزمینهای اشغالی و استیفای حقوق مردم فلسطین و اینکه رهبر ایران اولین رهبری بودند که خواستار بازگشت نیروهای متجاوز از سرزمین‌های اشغالی اعراب در ژوئن ۱۹۶۷ شدند و این یاد اوریها به سرعت از مخیله‌ام گذشت و متوجه شدم که ایران و مصر اکنون در آستانه یک دوران تازه از روابط دیرینه خود قرار دارند و ملت مصر طی سالهائی که در گیر مبارزه دشوار خود بود علی رغم پیشامدها ایران را در مقام دوستی ثابت قدم و یکرنگ یافته است به خاطرم آمد که ایران لحظه‌ای از ایفای نقشی که بعنوان یک کشور اسلامی در قبال اعراب و مبارزه مشترک آنها برای خود قائل بوده غفلت نورزیده و هیچ مساله دیگری را عذر بی تفاوتی در این ماجرا نشمرده است و این فقط بر اثر مساعی شاهنشاه رهبر عالی قدر ایران در پی ریزی سیاست مستقل ملی ایران در روابط خارجی ایران بوده است چنانچه در ایامی که ابرهای سوء تفاهم فضای سیاسی نهران قاهره را پوشانیده بود اهتمام مجدانه ایران به جانبداری از حقوق اعراب موجب شد که دولت مصر نیز همانند سایر دول عرب از ایران تشکر کند این افکار بسرعت از نظرم می‌گذشت و اکنون بچشم خود می‌دیدم که صمیمیت کامل بر اثر مساعی رهبر ایران و درک این صمیمیت از طرف حضرت انور سادات رهبر مصر جای سوء تفاهمات سابق را فرا گرفته است و تفاهمی که به پیوندهای کهن ایران و مصر روحی تازه بخشیده و دو کشور را در مسیر همکاریهای وسیعی قرار داده است در این اندیشه‌ها بودم که فریاد شادی مردم با کلمات محبت آمیز زنده باد شاهنشاه، زنده باد شهبانو، زنده باد میهمانان عالیقدر و جاوید باد برادری ایران و مصر و پاینده باد دوستی ایران و عرب، من را با واقعیت شورانگیز ترین احساسات مستقبلین که مقدم شاهنشاه و شهبانوی ایران را گرامی می‌داشتند در آستانه درب ورودی کاخ قبه قرار داد و عالیترین تجلی این احساسات را در آن استقبال بی مانند و هیجان انگیز که حاکی از روح تفاهم و دوستی حاکم بر محیط مناسبات دو کشور بوده بچشم خود پس از پانزده سال می‌دیدم. در ضیافت شامی که به افتخار ورود اعلیحضرتین از سوی انور سادات و بانو سادات و بانو جهان سادات در کاخ عابدین ترتیب داده شده بود حضرت محمد انور سادات رئیس جمهوری عربی مصرطی سخنانی اظهار داشتند: برای ملت مصر اکنون هیچ چیزی بیشتر از استقبال از رهبر برجسته ملت برادر و اصیل ایران در سرزمین مصر مایه خرسندی نیست بی گمان هیچ کس بیش از شاهنشاه آریا مهر محمد رضا پهلوی و ملت ایران شایسته و برازنده این چنین استقبالی نیست زیرا به راستی شما رهبری بزرگ هستید تداوم اصل و نسب میراث و تمدن و ارزشهای والا و ایمان بردبارانه تان بزرگ است شما انسان دوستی بزرگ هستید با آرزوهای بزرگ برای ملت خود و ملتهای برداری که مشترکاً و به خاطر بنای آینده و ایجاد جهانی سرشار از صلح و سعادت و محبت در حال پیکار حضرت انور سادات پایان سخنان خود را به نشانه دوستی و صمیمیت تفاهم و برادری میان دو کشور به فارسی ایراد کردند.

شاهنشاه ایران در پاسخ بیانات حضرت رئیس جمهوری مصر انور سادات فرمودند ملت‌ها باستانی ما حتی پیش از دوران اسلامی نیز با یکدیگر روابط گسترده فرهنگی و مدنی و مبادلات وسیع علمی و هنری داشتند در همه این مدت نیروی خلاقه مصر و میراث معنوی این خلاقیت همانند آثار باستانی با ظمتی که ما در سفر کنونی خود قسمتی از آنها را خواهیم دید در مقابل حوادث سنگین تاریخ بر جای مانده است و این میراثی است که برای ملتهائی با تمدن‌های کهن مانند ما و شما همواره سر چشمه الهام و منبع محرکی برای تجدید حیات است. شاهنشاه فرمدند به طور قاطع ما پشتیبان ما بوده و هستیم و در مورد سرزمین‌های اشتغالی من در هفت ژوئن ۱۹۶۷ صریحاً اعلام داشتند که دوره اشتغال و تصرف سرزمین دیگران به وسیله زور سپری شده است و این نظری است که ما بعد از آن نیز همواره مدافع آن بوده‌ایم و در مورد بیت المقدس طبعاً ما از نظریه مشترکی با شما که آن نیز توسط سازمان ملل متحد به طور روشن تأیید شده است پشتیبانی می‌کنیم.

شاهنشاه فرمودند در این فرصت میل دارم از طرف خود و به نمایندگی از جانب ملتم به خاطره سربازان و سایر افراد دلیر نیروهای مسلح مصر و غیر نظامیان مصری که در اکتبر ۱۹۷۳ در راه دفاع از حقوق و آرمانهای ملی و قوی خود قهرمانانه به شهادت رسیدند درود بفرستم و از درگاه خداوند متعال برای روح یکایک ایشان طلب آمرزش کنم. اینان دلیرانی بودند که مردند تا آنچه را که برای افراد یک ملت اصیل بیش از زندگی ارزش دارد زنده نگهدارند و در خاتمه فرمایشات خود برای حضرت انور سادات و بانو سادات و برای ترقی و رفاه روز افزون ملت مصر و تقویت هر چه بیشتر دوستی و موفقیت فرمودند اولین دور مذاکرات رهیران ایران ومصر در همان روز ورود رهبر ایران به خاک مصر صورت گرفت مسائل مربوط به بحران منطقه خاور میانه، حمایت بی دریغ مصر از سیاست ایران در خلیج فارس و مساول جهانی مورد بررسی رهبران دو کشور قرار گرفت و در دومین دور مذاکرات که منجر به صدور اعلامیه مشترک دو کشور گردید که در آن رهبران ایران و مصر مانورهای علیه کشورهای اوپک و توسل بزور را برای حل مشکلات اقتصادی جهان رد کردند و توافق نظر خود را پیرامون لزوم تقویت و تحکیم سازمان ملل متحد و محترم شمردن اجرای قطعنامه‌ها وتوصیه‌های این سازمان جهانی اعلام داشته و ایمان راسخ خود را به لزوم پیروی از اصول حاکمیت ملی و استقلال همه کشورها و عدم دخالت در امور کشورهای دیگر و حق برخورداری از ثروت و منابع ملی برای تضمین پیشرفت اقتصادی و اجتماعی خود و نیز رفاه بین المللی ابراز دشتند. رهبران دو کشور اقدام فوری برای عقب نشینی کامل نیروهای اسرائیل از سرزمین‌های اشغالی اعراب و جلوگیری هر نوع تغییر یک طرفه در وضع بیت المقدس را اجتناب نا پذیر دانسته و حمایت کامل خود را از تصویب طرح غیر اتمی کردن خاور میانه و جلوگیری از بکار بردن سلاحهای اتمی در منطقه اعلام کردند. رهبران دو کشور اعتقاد راسخ خود را نسبت به اهمین تقویت مناسبات ایران و اعراب و تلاش بهر وسیله‌ای برای ایجاد حیطی مناسب که بتواند از نظر توسعه همکاری و ریشه کن کردن هر گونه اثری از عدم توافق مؤثرتد ابراز داشتد و به ضرورت توسعه روابط همکاری و همبستگی بین منافع واقعی اشاره نمودند و رضایت کامل خود را از افزایش بی وقفه همکاری بین دو کشور و دو ملت ایران و مصر در تمام زمینه‌های سیاسی، اقتصادی و فرهنگی و فنی ابراز داشتند. پرزیدنت انور سادات پشرفتهای چشم گیر ایران را تحت رهبری خردمندانه اعلیحضرت همیون شاهنشاه آریا مهر مورد ستایش قرار داده و مخصوصاً اهمست سیاسی مستقل ملی ایران را که به وسیله شاهنشاه بنیان گذاری شده تأیید و مورد توجه قرار دادند شاهنشاه ایران از پرزیدنت محمد انور سادات دعوت فرمودند که از ایران دیدن نمایند و حضرت رئیس جمهوری عربی مصر این دعوت را پذیرفته و موافقت کردند تاریخ انجام این سفر بعداً از مجرای دیپلماتیک تعیین شود. حضرت رئیس جمهور عربی مصر احترام و ستایش خود را نسبت به رهبر و مردم ایران و حمایت برادرانه‌ای که رهبر ملت ایران از آرمان عرب به عمل آوردند و مخالفت شاهنشاه آریا مهر با تملک اراضی از طریق را در جریان جنگ قهرمانی و آزادی بخش اکتبر ۱۹۳ مورد حمایت و تأیید قرار دادند و رهبران دو کشور اعتقاد خود را به تشکیل هر چه زودتر کنفرانس ژنو به منظور استقرار صلحی پایدار و عادلانه در منطقه ابراز داشته و شرکت نماینده سازمان آزادی بخش فلسطین را به عنوان نماینده مردم فلسطین اجتناب نا پذیر دانستند و نیز برای از بین بردن تبعیضات نژادی در آفریقای نژادی نیز اتفاق نظر داشتند و بنا برآنچه در این اعلامیه مشترک آمده است رهبران ایران و مصر به توافقهای مهم رسیدند این مطلب را خبر گزاری خاور میانه نیز انتشار داد و متذکر شد که ایران و مصر نقش اساسی در توسعه وحدت اعراب و مسلمانان را بر عهده گرفته‌اند. در این مسافرت تاریخی و درخشان رؤسای ملیتهای نمایندگی کشورهای خارجی در مصر در کاخ قبه حضور یافته و به پیشگاه شاهنشاه آریا مهر رهبر گرانقدر ایران معرفی شدند شاهنشاه آریا مهر و علیا حضرت شهبانو از احرام ثلاثه مصر بازدید فرمودند در جریان این بازدید شاهنشاه به داخل یکی از سه هرم مصر که بزرگترین آن است و از عجایب هفتگانه جهان به شمار می‌رود تشریف فرما شدند و از قسمتهای مختلف آن بازدید فرمودند همزمان با مذاکرات رهبران دو کشور علیا حضرت شهبانو به اتفاق بانو جهان سادات از موزه قاهره و از مراکز نوتوانی جمعیت نور و امید که در دست ساختمان است دیدن فرمودند. موزه قاهره که مورد بازدید علیا حضرت شهبانو قرار گرفت یکی از غنی ترین موزه‌های دنیا است که در آن آثاری از تمدن باستانی مصر گرد آوری شده است. دیدار از مصر و آشنائی از نزدیک با فرهنگ و بقایای تمدن درخشان مصر همواره از آرزوهای شهبانو بود که جامه تحقق یافته بود و معظم لها هر دقیقه و ثانیه آن را به بهترین وجهی گرامی داشتند علیا حضرت شهبانو در ضیلفتی که به افتخار معظم لها از طرف بانوان عضو پارلمان مصر در محل پارلمان ترتیب یافته بود شرکت فرمودند در این ضیافت که بانو سادات همسر رئیس جمهور مصر و همسر نخست وزیر مصر و جمعی از بانوان برجسته این کشور شرکت داشتند علیا حضرت شهبانو در پاسخ خوش آمد دبیر کل زنان مصر که عضو پارلمان این کشور نیز هست فرمودند:

از اینکه امروز به من فرصت داده‌اید در میان شما باشم خوشحالم و متشکرم و همچنین از سخنان محبت آمیزی که نسبت به ملت و کشورم و خود مت ابراز داشتید سپاسگزارم. از لحظه‌ای که شاهنشاه و من به کشور زیبای شما گام گذاشتیم از میهمان نوازی شما برخوردار بودیم.

علیا حضرت شهبانو فرمودند:

من همیشه آرزو داشتم کشور زیبای شما را ببینم نه تنها به این سبب که همیشه تمدن و فرهنگ اعجاب انگیز شما را ستود ه‌ام بلکه به جهت پیشرفتهای شما در سالهای اخیر و به ویژه پیشرفتهائی که نصیب بانوان مصر شده است من در این سفر امکان یافتم با گوشه‌ای از فعالیت بانوان مصری آشنا شوم من از جانب خواهران ایران شما به شما درود می‌گویم سپس اشاره فرمودند که زنان ایران دوازده سال است که از حقوق مساوی با مردان برخوردار شده‌اند و تصور می‌کنم همه زنان ایرانی در هر موقعیتی هستند می‌بایستی تا سرحد امکان به بهترین نحو در توسعه کشورمان سهیم باشند و معتقدم هر زن می‌باید مادر مهربانی برای فرزندانش وهمسر خوبی برای شوهرش باشد لیکن فکر می‌کنم با نیروی خلاقه و شور و علاقه‌ای که در وجود هر زن برای خدمت به کشورش وجود دارد باید تعادل شایسته‌ای نیز میان این دو جنبه زندگی زنان بر قرار شود علیا حضرت شهبانو فرمودند امیدواریم این سفر سرآغاز پیوندهای بسیار نزدیک میان دو کشور و ملت‌های ما باشد و من مایلم که شما از خواهران ایرانی خود دیدن کنید آنها مقدم شما را گرامی خواهند داشت و نیز مایلم زنان ایران به مصر بیایند و از نزدیک ثمره پیشرفتها و موفقیتهای شما را مشاهده کنند آرزو می‌کنم پیوندهای دوستی در کشور ما دائماً استحکام بیشتری یابد و در آغاز سال بین المللی زن آرزو می‌کنم ما زنان همه گونه مسئولیت از کار ساده تا کارهای دشوار را بپذیریم ودر نوع سازی جامعه و کشورمان از کار ساده تا کارهای دشوار را بپذیریم و در نو سازی جامعه و کشورمان شریک شویم.

و برای زنان مصر ضمن تحسین از فعالیتها و کوشش‌های خانم سادات در زمینه‌های اجتماعی، فرهنگی و سیاسی آرزوی موفقیت نمودند و از تبادل نظر و همکاری با خانم سادات در آن زمینه‌ها اظهار خوشحالی فرمودند پس از بیانات علیا حضرت شهبانو دبیر کل سازمان زنان مصر ضمن ابراز خرسندی از تشریف فرمائی علیا حضرت شهبانو به ضیافت زنان مصر گفت این افتخار بزرگی است برای زنان مصر که علیا حضرت شهبانوی گرامی ایران اولین بانوئی هستند که هنگام سالروز حیات زنان از این کشور بازدید می‌فرمایند. اعلیحضرت در سومین روز اقامت در مصر به اتفاق حضرت رئیس جمهور مصر و بانو سادات و همراهان قاهره را به قصد دیداری از شهر «الاقصر» که در منطقه‌ای سرسبز کرانه خاوری نیل در ۶۷۱ کیلومتری جنوب قاهره قرار دارد ترک فرمودند و در این شهر که به اسم لتین آن لوکسور نامیده می‌شود مورد استقبال گرم صمیمانه مردم قرار گرفتند و در این شهر که مدتها پایتخت فراعنه بوده از دره پادشاهان و دره ملکه‌ها بازدید فرمودند و معابد کرنک که کاملترین مجموعه معبدهای فرعونی است مورد بازدید اعلیحضرتین قرار گرفت و آرامگاه ملکه نفر تاری که از زیبا ترین بناهای نقاشی شده دره ملکه‌ها است که در نتیجه حفاریها از زیر شن بیرون آمده نیز مورد بازدید وتوجه اعلیحضرتین قرار گرفت. در شب همان روز شاهنشاه آریا مهر و علیا حضرت شهبانو و پرزیدنت انور سادات و بانو سادات از برنامه‌ای نور و صدا که در معبد کرنک که اجراء می‌شود دیدن کردند. در این برنامه با شکو تمدن اولیه مصر به نمایش گذاشته شده که بسیار جالب و با عظمت بود. بناهائی که مورد بازدید شاهنشاه و شهبانو قرار گرفت نه تنها یکی از کهن ترین میراث‌های باستانی مصر است بلکه از کهن ترین میراث در مصر آثار تمدن جهان است این آثار به سال سه هزار و دویست قبل از میلاد تعلق دارد.

اعلیحضرتین درچهارمین روز اقامت خود از لوکسور به ابوسمبل Abu Simbel تشریف فرما شدند و از دو معبد بزرگ و کوچک در ناحیه اسوان دیدن فرمودند. ابو سمبل بزرگ از زیباترین پرستشگاههائی است که به دست انسان در دل صخره‌های سخت کنده شده است این معبد را رامسس در دوران حکومتش که ۶۷ سال طول کشید در ۲۸۰ کیلومتری جنوب آسوان بنا کرد. هنگام احداث سد اسوان در نتیجه بالا آمدن آب نیل معبد ابو سمبل در خطر نابودی قرار گرفت و به همین جهت با کوشش‌های بین المللی این معبد را به قطعات مختلف بریده و به جای دیگر در ارتفاع ۶۰ متری منتقل شده کار این انتقال با همکاریهای یونسکو چندین سال است آغاز شده و هنوز ادامه دارد.

ابو سمبل کوچک در شمال معبد بزرگ قرار دارد این معبد را رامسس دوم در تپه صخره‌ای بزرگ حفر کرد و به همسرش نفر تاری تقدیم داشت و به همین جهت معبد نفر تاری خوانده می‌شود بعداً از سد اسوان بازدید فرمودند شاهنشاه و شهبانو و رئیس جمهوری عربی مصر و بانو جهان سادات و همراهان در پایان این بازدیدها به قاهره عزیمت فرمودند در شب چهارمین روز دیدار از جانب شاهنشاه آریا مهر و علیا حضرت شهبانوی ایران ضیافت شام مجللی به افتخار رئیس جمهوری عربی مصر و بانو انور سادات ترتیب داده شده بود که ده زیادی از شخصیتهای مصری مقامات دولتی، کشوری و لشکری مصری به پیشگاه شاهنشاه و شهبانو معرفی شدند و متقابلاً همراهان رسمی شاهنشاه از طرف معظم له به حضور رئیس جمهور مصر معرفی گردیدند. در سر میز شام که در کاخ عابدین با جلال و شکوه خاصی ترتیب یافته بود شاهنشاه طی بیاناتی از میهمان نازی دولت و ملت مصر عمیقاً تشکر کردند و چنین فرمودند ژک پس از چهار روز که از مسافرت شهبانو و ن به کشور شما می‌گذرد از پذیرائیها و محبت هائی که از شخص رئیس جمهوری و دولت ایشان و ملت مصر دیده‌ام بی اندازه متشکر و قلباً ممنون هستم، آثار تاریخ کهن و با عظمت شما تأثیر عمیقی در ما گذاشت.

علاقه‌ای که از قدیم بین دو ملت مسلمان ایران و مصر موجود بوده امروز به مرحله‌ای رسیده که فکر می‌کنم آثار آن در آینده بهتر و بیشتر ظاهر خواهد شد که با حضرت رئیس جمهوری صمیمانه صحبت کنیم و این فرصتها فراموش نشدنی است و صمیمانه به ملت مصر تبریک می گوئیم که رهبری با چنین فکر پخته و دور اندیشانه‌ای دارد که مسلماً ملت و کشور مصر را به آینده درخشانی راهنمائی خواهد کرد. با تشکر مجدد از تمام محبتهائی که به ما شده است می‌توانم بگویم که مسلماً قلب شهبانو و من و همراهان من پیش شما باقی خواهد ماند و می‌توانید روی صمیم و دوستی ما حساب کنید و در پایان سخنان خود شاهنشاه سلامت و سعادت رئیس جمهوری مصر و بانو جهان سادات و سربلندی ملت مصر را آرزو نمودند.

حضرت محمد انور سادات در پاسخ شاهنشاه طی سخنانی گفتند ملاقات و زیارت خود را از شما بیان کنیم. دو ملت ایران و مصر دارای تمدنی کهنسال هستن این افتخار ما است که برادر من شاهنشاه و ملت ایران در مواقع سختی از ما حمایت کرده‌اند در ماه گذشته وقتی که با بحرانهای زیاد بعد از جنگ مواجه بودیم و بحران جدیدی از نظر کمبود نفت داشتیم فرستاده‌ای نزد برادرم شاهنشاه فرستادم خیلی سریع برای ملت مصر نفت فرستادند و ملت مصر بدین ترتیب از بحران نجات یافت. برادرم شاهنشاه آریا مهر همچنین به نام ملت ایران اعلام کردند که ایران آماده ترمیم خرابیهای جنگ است باید به این نکته اشاره کنم که ملاقات ما نطقه تحولی در روابط ایران ومصر و به ویژه در این منطقه خواهد بود و می‌توانیم به این روابط برادرانه و دوستانه خللی وارد آورد. من از خداوند متعال مسئلت می‌نمایم که برادر عزیزم شاهنشاه آریا مهر و خواهر عزیزم علیا حضرت شهبانوی ایران را همیشه سلامت بدارد و آرزوهای ایشان را برای ملت ایران تحقق بخشد مطبوعات قاهره در این چند روز متوالی به بحث درباره سفر شاهنشاه و نتایج مذاکرات ایران و مصر پرداخته‌اند که در میان آنها به نوشته روز نامه فرانسوی زبان پروگرس دژیبسین اشاره می‌کنم سفر رئیس یک کشور به اهمیت دیداری است که شاهنشاه و شهبانوی ایران از کشور مصر به عمل آورده‌اند این روزنامه می‌افزاید ایران کشوری است که کشاورزان از همان حقوق ومزایائی برخوردارند که افراد شهری و کارگران، به عبارت دیگر ایران به رهبری شاهنشاه برنامه هائی را اجرا کرده است که مرد بزرگی چون ژنرال دو گل در نظر داشت در آخرین دوره ریاست جمهوری خود شبیه آن را در فرانسه به اجرا در آورد و شاهنشاه ایران درآینده ا نزدیک کشور خود را به یک کشور نیرومند و همردیف کشورهای بزرگ جهان تبدیل خواهند نمود رهبر عالیقدر طی ۳۳ سال توانسته‌اند عظمت را به کشورخویش بازگردانند و اینک معظم له نقش جهانی و طراز اول را در امور بین المللی دارند. در دیگر کشورهای عربی نیز با همنی اهمیت از سفر شاهانه را حادثه مهم سال قلمداد کردند و شرح مفصلی درباره اهمیت شماره خود مقاله‌ای درباره زندگی علای حضرت شهبانو انتشار داد. مفسران رادیو تلویزیونهای فرانسه، لندن، بیروت و رادیو قاهره مطالب مفصلی پیرامون این سفر تاریخی و اهمیت آن گزارش دادند پرزیدنت سادات در گفتگوئی با رادیو قاهره اظهار داشتند که به جای خوشوقتی است که سفر شاه شاهنشاه و شهبانو به مصر این فرصت را به من داده است تا بدین وسیله مراتب قدر دانی و حق شناسی خود ومردم مصر را برای رویه‌ای که معظم له مبنی بر پشتیبانی از خواست اعراب نموده‌اند به اعلیحضرتین و ملت برادر ایران ابراز دارم. در حال حاضر ایران در پرتو رهبریهای مدبرانه برادرم شاهنشاه آریا مهر موقعیت شایسته تمدن خود را درصحنه جهانی باز یافته است. پرزیدنت سادات سفر شاهنشاه و شهبانو را به مصر نقطه عطفی در تاریخ گسترش روابط دوستی بین دو کشور نامید و اظهار امیدواری کرد که ایران و مصر بتوانند در گسترش عدالت، برادری و تأمین صلح برای تمامی ملتهای جهان نقش مؤثری ایفا کنند

رئیس ـ خانم صفی نیا وقت جنابعالی تمام شده است.

خانم صفی نیا ـ چیزی باقی نمانده است.

شاهنشاه در گفتگوئی با خبرنگار رادیو قاهره ضمن تحسین از رهبری حضرت انور سادات در اداره کشور مصر اظهار داشتند به هنگام دیدارم از مصر از عوالم دوستی و برادری مردم مصر برخوردار شدم من و شهبانو خاطرات فراموش نشدنی این سفر را که سرشار از احساسات دوستی و برادری ملت و دولت جموری عربی مصر است با خود به ارمغان خواهیم برد.

و بدین ترتیب سفر تاریخی شاهنشاه و شهبانو به خاور میانه که دیدار رسمی از اردن و مصر را در بر داشت بعد از ظهر یکشنبه ۲۲ دیماه پایان پذیرفت و اعلیحضرتین در میان موجی از احساسات و بدرقه گرم مردم قاهره به همانگونه که در روز چهار شنبه ۱۸ دیماه به هگام ورود به پایتخت مصر از اعلیحضرتین استقبال کردند. در فرودگاه قاهره و در مسیر علیحضرتین مراسم بدرقه را به عمل آوردند رهبران دو کشور در پای پلکان هواپیما دقایقی دست‌های یکدیگر را فشردند و به تجدید دیدار درآینده نزدیک ابراز امیدواری کردند. شاهنشاه و شهبانو با ابراز تفقد به شخصیت‌ها و مقامات ملی و مملکتی مصر از آنها خداحافظی فرمودند وحضرت رئیس جمهور مصر در حالیکه به معیت شاهنشاه را مورد محبت قرار داده و با آنها خداحافظی نمودند و اعلیحضرتین در ساعت نیم بعد از ظهر یکشنبه ۲۲ دیماه فرودگاه قاهره را به مقصد اروپا ترک فرمودند. و بدین ترتیب شش روز مسافرت تاریخی اعلیحضرتین به کشورهای اردن و مصر پایان پذیرفت در حالیکه شخصیت و بزرگواری شاهنشاه ومتانت و وقار و محبت علیا حضرت شهبانوی ایران اثرات عمیق و پایان ناپذیر در افکار مردم و ملت اردن و مصر و همراهان خود بجا گذاشتند که هرگز از خاطرها نخواهد رفت (احسنت ـ احسنت).

رئیس ـ آقای سعید وزیری بفرمائید.

سعید وزیری ـ دوستان عزیز وقتی که عموماً از اوضاع مملکت و استقرار یک نظم منطقی و اساسی در مملکتمان می‌شود گاهی اوقات ما از کنار این موضوع خیلی به حالت عادی و معمولی عبور می‌کنیم. ولی ما موقعی به اهمیت این ثبات و استقرار نظم منطقی مملکت پی می‌بریم که می‌بینیم در جهان، در جهانی که تورم، قطع روابط سوء تفاهمات ـ سوء ظن‌ها و تهدیدها و ارعابها حکومت می‌کند ما درچنین روزگاری به قول دوستان ـ کنگره عظیم ۱۴ هزار نفری تشکیل می‌دهیم صحبت از ساختن مترو به عمل می‌آوریم ـ در مملکتمان نوسازی می‌کنیم و دائم کوشش می‌کنیم برای تعمیم هر چه بیشتر زندگی بهتر برای مردم. درست در چنین موقعی ـ درست در چنین رهگذر از زمان ست جناب آقای شاخوئی که در مملکت ما ثبات و آرامش و یک نظم منطقی حکومت می‌کند و باید بنده و جنابعالی و همه مردم ایرن قدر این ثبات و استقرار نوین را بدانیم و سر تعظیم فرود آوردیم در چنین شرایطی همان طور که گزارش مفصل آن را سر کار خانم مستوفی دارند بعد از این سفر صلح ساز و آینده آفرین شاهنشاه آریا مهر به کشورهای اردن و مصر و بعد از پایان سفر می‌بینیم که شاهنشاه آریا مهر به کشورهای اردن و مصر و بعد از پایان سفر می‌بینیم که شاهنشاه آریا مهر در مصاحبه هائی که در اروپا می‌فرمایند نوید همکاری باز همی بیشتر بین شرق و غرب و همه جهان را می‌دهند و صحبت از کمک به همه جهانیان اعم از اینکه در هر قاره‌ای با هر مسلکی ود هر رژیمی که هستند به میان می‌آورند و مهمتر از همه از همه اینست که در موضع قدرت و آرامش تهدیدها و ارعابها و خشونتها را محکوم می‌سازند من تردید ندارم وقتی که رهبر ممکت ما با چنین طرز دید تفکری بخصوص از ثبات و آرامش و قدرت سخن و آثار می‌رانند و آثار عوارض فقر و تورم تهدیدها و ارعابها را محکوم می‌سازند ملت ایران یک پارچه پشت سر این رهبر ایستاده است (صحیح است) و صحیح است تکرار این مطلب، یاد آوری این مطلب در این رهگذر از زمان و برای ملت ایران حائز بسی اهمیت است که به این دلیل از گفته‌های بزرگ خو پشتیبانی می‌کنند و به این دلیل به دنبال آن رهبر بزرگ می‌رود که به علت رهبریهای داهیانه و صحیح وواقع بینانه او در این روزگار که دنیا در تب تورم و فقر و سوء ظنها و تهدیدهای نظامی و غیر نظامی می‌سوزد ما مشغول نوسازی در مملکت هستیم ما مشغول ساختن ایرانی آبادتر و آزادتر و سربلند تر هستیم (صحیح است) این دلیل منطقی است که ملت ایران یک پارچه به دنبال این رهبر خود می‌رود تا آخر خواهیم رفت در اینجا صحبت تعصب غرب و شرق نیست در اینجا صحبت از فلسفه رهبری است که در پناه آن فلسفه نه تنها برای مردم مملکت رفاه و آسایش بوجود می‌آوریم بلکه این آسایش را به سراسر دنیا تعمیم خواهیم داد همانطور که دوستان عزیز گفتند ما در آستانه ورود به دروازه‌های طلائی این تمدن بزرگ هستیم ملت ایران برای اطلاع تمام مردم جهان اعلام می‌کند که یکپارچه و متحد به دنبال این رهبر این قائد بزرگ هستیم که در روز ششم به بهمن بگفته پرچم انقلاب شاه و ملت را به دوش کشید و این انقلاب انسانی و غیر طبقاتی را رهبری کرد و تا سر حد کمال به هدفهای نهائی آن رسانید و از پا ننشسته است تا این رفاه را کاملتر و بیشتر بسازد (احسنت). ملت ایران قول می‌دهد سوگند و پیمان خود را به این رهبر تجدید می‌کند که به دنبال این رهبر تا آنجا خواهد رفت که یک بار دیگر پرچم پیروزی را بر بالای بام کنگره طلائی شهر تمدن بزرگ افراشته بسازد و ما اعتماد و اطمینان داریم که از بالای آن کنگره زرین تمدن بزرگ، برای ملت خود رفاه و آسایش واقعی را تهیه دیده‌ایم و از آنجا آسایش و رفاه و فلسفه و بهزیستی را به تمام انسانها به ارمغان تقدیم خواهیم کرد. (احسنت ـ احسنت).

- تصویب صورت جلسه‌های صبح و بعد از ظهر روز سه شنبه (۱۰) دیماه، روز پنجشنبه (۱۲) دیماه و روز یکشنبه (۱۵) دیماه ۱۳۵۳

۳- تصویب صورت جلسه‌های صبح و بعد از ظهر روز سه شنبه (۱۰) دیماه، روز پنجشنبه (۱۲) دیماه و روز یکشنبه (۱۵) دیماه ۱۳۵۳

رئیس ـ صورت جلسه‌های صبح و بعد از ظهر روز سه شنبه دهم، پنجشنبه دوازدهم و یکشنبه پانزدهم دیماه خدمت خانم‌ها و آقایان توزیع شده است نسبت به این پنج صورتجلسه نظری نیست؟ (اظهاری نشد) صورتجلسه‌ها تصویب می‌شود.

- تقدیم لایحه شمول مجازات اخلال کنندگان در عرضه دام و وزیع گوشت درباره اخلال کنندگان در عرضه و توزیع گندم و آرد و قند و شکر و برنج و روغن، بوسیله آقای زعیمی معاون وزارت بازرگانی

۴- تقدیم لایحه شمول مجازات اخلال کنندگان در عرضه دام و وزیع گوشت درباره اخلال کنندگان در عرضه و توزیع گندم و آرد و قند و شکر و برنج و روغن، بوسیله آقای زعیمی معاون وزارت بازرگانی

رئیس ـ وارد دستور می‌شویم آقای زعیمی بفرمائید.

زعیمی (معاون وزارت بازرگانی) ـ با کسب اجازه از مقام معظم ریاست مجلس شورای ملی لایحه شمول قانون مجازات اخلال کنندگان در عرضه دام و توزیع گوشت درباره اخلال کنندگان در عرضه توزیع گندم و آرد و قند و شکر و برنج و روغن را تقدیم می‌کنم و استدعای تصویب آن را دارم.

رئیس ـ لایحه به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.

- طرح و گزارش شور اول کمیسیون امور خارجه راجع به اجازه الحاق دولت شاهنشاهی ایران به کنوانسیون ۱۲ اکتبر ۱۹۲۹ ورشوو پروتکل ۲۸ سپتامبر ۱۹۵۵ لاهه و کنوانسیون ۱۸ سپتامبر ۱۹۶۱ گوادالخارا و پروتکل ۸ مارس ۱۹۷۱ گواتمالا

۵- طرح و گزارش شور اول کمیسیون امور خارجه راجع به اجازه الحاق دولت شاهنشاهی ایران به کنوانسیون ۱۲ اکتبر ۱۹۲۹ ورشوو پروتکل ۲۸ سپتامبر ۱۹۵۵ لاهه و کنوانسیون ۱۸ سپتامبر ۱۹۶۱ گوادالخارا و پروتکل ۸ مارس ۱۹۷۱ گواتمالا.

رئیس ـ گزارش شور اول اجازه الحاق دولت شاهنشاهی ایران به کنوانسیون ۱۲ اکتبر ۱۹۲۹ وورشو و پروتکل ۲۸ سپتامبر ۱۹۵۵ لاهه و کنوانسیون ۱۸ سپتامبر ۱۹۶۱ گواد الاخارا و پروتکل ۸ مارس ۱۹۷۱ گواتمالا مطرح است قرائت می‌شود

(بشرح زیر خوانده شد)

گزارش شور اول از کمیسیون امور خارجه به مجلس شورای ملی

کمیسیون امور خارجه در جلسه روز ۱۳۵۳/۹/۲۴ با حضور آقایان احمد اقبال معاون وزارت امور خارجه و هوشنگ اربابی معاون وزارت جنگ لایحه شماره ۴۷۶۳۰ مورخ ۱۳۵۳/۷/۲۷ دولت راجع به اجازه الحاق دولت شاهنشاهی ایران به کنوانسیون ۱۲ اکتبر ۱۹۲۹ ورشو و پروتکل ۲۸ سپتامبر ۱۹۵۵ لاهه و کنوانسیون ۱۸ سپتامبر ۱۹۶۱ گوادالاخارا و پروتکل ۸ مارس ۱۹۷۱ گواتمالا را که در جلسه روز یکشنبه ۱۳۵۳/۷/۲۸ تقدیم و به شماره ۱۳۴۳ چاپ گردیده است مورد رسیدگی قرار داد و تصویب کرد.

اینک گزارش آن را به شرح زیر تقدیم مجلس شورای ملی می‌دارد.

لایحه قانون اجازه الحاق دولت شاهنشاهی ایران به کنوانسیون ۱۲ اکتبر ۱۹۲۹ ورشو و پروتکل ۲۸ سپتامبر ۱۹۵۵ لاهه و کنوانسیون ۱۸ سپتامبر ۱۹۶۱ گوادالاخارا و پروتکل ۸ مارس ۱۹۷۱ گواتمالا

ماده واحده ـ «کنوانسیون۱۲ اکتبر ۱۹۲۹ ورشو مربوط بیکسال کردن برخی از مقررات حمل و نقل هوائی بین الملی» مشتمل بر یک مقدمه و ۴۱ ماده و یک پروتکل ـ و.

«پروتکل ۲۸ سپتامبر ۱۹۵۵ لاهه ـ ناظر به اصطلاح کنوانسیون مربوط به یکسان کردن برخی از مقررات حمل و نقل هوائی بین المللی که در تاریخ ۱۲ اکتبر ۱۹۲۹ در ورشو امضاء گردیده است» مشتمل بر یک مقدمه و ۲۷ ماده ـ و

«کنوانسیون ۱۸ سپتامبر ۱۹۶۱ گواد الاخارا ـ متمم کنوانسیون ورشو در مورد یکسان کردن برخی از مقررات مربوط به حمل و نقل هوائی بین المللی که توسط شخص دیگری غیر از متصدی حمل و نقل طرف قرارداد انجام گردیده است» مشتمل بر یک مقدمه و ۱۸ ماده ـ و

«پروتکل ۸ مارس ۱۹۷۱ گواتمالا برای اصلاح کنوانسیون مربوط به یکسان کردن برخی از مقررات حمل و نقل هوائی بین المللی امضاء رسیده در ورشو به تاریخ ۱۲ اکتبر ۱۹۲۹ و اصلاح شده به موجب پروتکل منعقد ر شهر لاهه به تاریخ ۲۸ سپتامبر ۱۹۵۵» مشتمل بر یک مقدمه و ۲۶ ماده تصویب و اجازه تسلیم اسناد الحاق آن داده می‌شود.

مخبر کمیسیون امور خارجه از کمیسیون دادگستری به مجلس شورای ملی.

کمیسیون دادگستری در جلسه روز سه شنبه ۱۳۵۳/۹/۲۶ با حضور نمایندگان دولت لایحه مربوط با اجازه الحاق دولت شاهنشاهی ایران به کنوانسیون ۱۲ اکتبر ۱۹۲۹ ورشو و پروتکل ۱۹۶۱ گوادالاخارا و پروتکل ۸ مارس ۱۹۷۱ گواتمالا را مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون امور خارجه را عیناً تأیید و تصویب کرد. اینک گزراش آن را به مجاس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون دادگستری ـ علی احمد خورشید.

رئیس ـ کلیات لایحه مطرح است نظری نیست ؟(اظهاری نشد) به ورود در شور ماده واحده رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. در ماده واحده نظری نیست؟ (اظهاری نشد) لایحه برای شور دوم به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌گردد.

- طرح گزارش شور اول کمیسیون بهداری راجع به مواد روان گردان «پیسکوتروپ»

۶- طرح گزارش شور اول کمیسیون بهداری راجع به مواد روان گردان «پیسکوتروپ»

رئیس ـ گزارش شور اول مواد روان گردان (پسیکوتروپ) مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

گزارش شور اول از کمیسیون بهداری به مجلس شورای ملی

کمیسیون بهداری در جلسه ۱۳۵۳/۱۰/۱۰ با حضور آقای هنر مندی معاون وزارت دادگستری لایحه شماره ۴۸۷۶۴ مورخ ۱۳۵۳/۸/۱۱ راجع به مواد شیمیائی اعتیاد آور (پسیکوتروپ) را مورد رسیدگی قرار داد و با اصلاحاتی به شرح زیر تصویب کرد.

اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

لایحه قانون مربوط به مواد روان گردان (پسیکوتروپ)

ماده ۱ـ مواد روان گردان به موادی گفته می‌شود که در فهرست‌های چهارگانه ضمیمه این قانون مندرج است. وزارت بهداری در صورت توصیه کمیسیون مواد مذکور با تصویب هیئت وزیران تجدیدنظر نموده و مراتب را وسیله روزنامه رسمی کشور شاهنشاهی و جراید کثیرالانتشار اعلام نماید.

این تغییرات پس از انقضای پانزده روز از تاریخ انتشار لازم الرعایه خواهد بود.

ماده ۲ـ وزارت بهداری مجاز است مواد مندرج در فهرست شماره یک ضمیمه این قانون را منحصراً برای تحقیقات علمی و یا مصارف پزشکی تهیه و یا وارد نموده و طبق آئین نامه‌ای که به تصویب کمیسیون‌های بهداری مجلسین خواهد رسید به مقادیر محدود فقط در اختیار سازمانهای تحقیقی و پزشکی دولتی و یا وابسته به دولت و یا سازمانهای تحقیقی و پزشکی دیگری که صلاحیت آنها از طرف دولت تأیید شده باشد قرار دهد.

ماده ۳ـ هر کس مواد مندرج در فهرست شماره یک را بسازد یا بفروشد یا برای فروش عرضه کند و یا بدون اجازه وزارت بهداری عالماً وارد یا نگهداری یا حمل نماید حسب مورد به مجازاتهای زیر محکوم خواهد شد:

الف ـ برای ساختن حبس دائم.

ب ـ برای فروختن یا به معرض فروش گذاردن حبس جنائی درجه یک از سه تا ۱۵ سال.

ج ـ برای وارد کردن بیش از ده (۱۰) گرم حبس دائم و برای ده (۱۰) گرم یا کمتر حبس جنائی درجه دوازده و تا ده سال.

دـ برای نگاهداری و یا حمل غیر مجاز بیش از مقدار ده (۱۰) گرم حبس درجه از سه تا ۱۵ سال و برای گرم یا کمتر حبس جنائی درجه دو از دو تا ده سال.

  • تبصره ـ مواد مذکور و لو اینکه برای مقاصد فوق با مواد دیگری مخلوط یا محلول باشد از نظر مجازات خالص محسوب می‌شود.

ماده ۴ـ هر کس مواد مندرج در فهرستهای شماره ۲و۳و۴ ضمیمه این قانون را بدون اجازه وزارت بهداری بسازد یا وارد یا صادر نماید علاوه بر ضبط مواد مزبور به حبس جنحه‌ای از ۶۱ روز تا سه سال محکوم خواهد شد.

ماده ۵ـ سازنده یا وارد کننده مجاز مواد مذکور در مواد ۴ قانون مکلف است قبل از فروش بر چسبی روی بسته بندیهائی که به دست مصرف کننده می‌رسد (شیشه، لوله، جعبه و نظایر آن) الصاق نماید که به فارسی نوشته شده باشد «فروش بدون نسخه پزشک ممنوع است». عمئه فروشان دارو و داروخانه‌ها مجاز به عرضه بسته بندیهای مذکور بدون داشتن بر چسب مذکور خارج از محوطه انبار دیده شود وسیله وزارت بهداری ضبط خواهد شد.

ماده ۶ـ فروش مواد مذکور در ماده ۴ این قانون جز به مؤسسات درمانی و عمده فروشی دارو و داروخانه و لابراتور یا مؤسسه داروسازی ممنوع است در صورت تخلف علاوه بر ضبط مواد مزبور مرتکب به حبس جنحه‌ای از ۶۱ روز تا سه سال محکوم خواهد شد.

ماده ۷ـ فروش مواد مذکور در ماده ۴ این قانون به مصرف کننده فقط باید از طریق داروخانه انجام گیرد و داروخانه منحصراً در مقابل نسخه پزشک می‌تواند مواد مزبور را به مصرف کننده بفروشد متخلف به حبس جنحه‌ای از ۶۱ روز تا شش ماه محکوم خواهد شد.

ماده ۸ ـ نگاهداری مواد مذکور در ماده ۴ این قانون وسیله افراد غیر مجاز جز به مقادیر متناسب با مصرف شخصی ممنوع است و در صورت تخلف علاوه بر ضبط مواد مذکور به حبس جنحه‌ای تا شش ماه محکوم خواهند شد.

ماده ۹ـ فرآوردهای داروئی که ماده اصلی آنها محتوی یک یا چند ماده مندرج در فهرست‌های شماره ۲ و۳ و ۴ ضمیمه این قانون باشند مشمول کلیه مقررات ناظر بر ماده مزبور خواهد بود.

  • تبصره ـ ورود یا خارج کردن از کشور یا نگاهداری یا حمل موادمذکور در ماده ۴ این قانون در صورتیکه به مقادیر متناسب ا مصارف درمانی شخصی باشد از شمول کلیه مقررات آن قانون معاف خواهد بود.

مادهٔ ۱۰ ـ انتشار آگهی تبلیغاتی در مورد مواد روان گردان جز در نشریات پزشکی و داروئی ممنوع است مرتکب به جزای نقدی از پنجهزار و یک ریال تا پنجاه هزار ریال محکوم خواهد شد.

مادهٔ ۱۱ - موادی که به موجب این قانون ضبط می‌شود در اختیار وزارت بهداری قرار خواهد گرفت تا در صورت قابل مصرف بودن به مصرف رایگان بیماران برساند و در غیر اینصورت منهدم نماید.

مادهٔ ۱۲ - آئین نامه اجرائی این قانون وسیله وزارت بهداری و به تصویب هیئت وزیران خواهد رسید.

مخبر کمیسیون بهداری - دکتر ضیاء الحق ناوی.

گزارش شور اول از کمیسیون دادگستری به مجلس شورای ملی

کمیسیون دادگستری در جلسه ۳۰ دیماه ۱۳۵۳ با حضور آقای هنرمندی معاون وزارت دادگستری و آقای دکتر مرشد معاون وزارت بهداری لایحه مواد شیمیائی اعتیاد آور (پسیکوتروپ) را مطرح و با اصلاحاتی که بعدا مورد تصویب کمیسیون بهداری قرار گرفت به تصویب رسانید.

اینک گزارش شور اول آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون دادگستری ـ علی احمد خورشید.

رئیس ـ کلیات لایحه مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ورود در شور مواد رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. مادهٔ اول قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

مادهٔ ۱ - مواد روان گردان به موادی گفته می‌شود که در فهرست‌های چهارگانه ضمیمه این قانون مندرج است. وزارت بهداری در صورت توصیه کمیسیون مواد مخدر سازمان ملل متحد می‌تواند در فهرستهای چهارگانه مذکور با تصویب هیئت وزیران تجدید نظر نموده ومراتب را وسیله روزنامه رسمی کشور شاهنشاهی و جراید کثیر الانتشار اعلام نماید.

این تغییرات پس از انقضای پانزده روز از تاریخ انتشار لازم الرعایه خواهد بود.

رئیس ـ در مادهٔ اول نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهاد رسیده قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)
ریاست معظم مجلس شورای ملی

احتراماً پیشنهاد می‌نماید در سطر آخر مادهٔ ۱ لایحه قانون مربوط به مواد روان گردان بعد از جراید کثیر الانتشار «و رادیو و تلویزیون» اضافه شود. با احترام ـ علی اصغر مظهری

رئیس ـ ماه دوم قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

مادهٔ ۲ - وزارت بهداری مجاز است مواد مندرج در فهرست شمارهٔ یک ضمیمه این قانون را منحصراً برای تحقیقات علمی و یا مصارف پزشکی تهیه و یا وارد نموده و طبق آئین نامه‌ای که به تصویب کمیسیونهای بهداری مجلسین خواهد رسید به مقادیر محدود فقط در اختیار سازمانهای تحقیقی و پزشکی دولتی و یا وابسته به دولت و یا سازمانهای تحقیقی و پزشکی دیگری که صلاحیت آنها از طرف دولت تأیید شده باشد قرار دهد.

رئیس - در مادهٔ دوم نظری نیست ؟(اظهاری نشد) مادهٔ سوم قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

مادهٔ ۳ ـ هر کس مواد مندرج در فهرست شمارهٔ یک را بسازد یا بفروشد یا برای فروش عرضه کند و یا بدون اجازه وزارت بهداری عالماً وارد یا نگاهداری یا حمل نماید حسب مورد مجازاتهای زیر محکوم خواهد شد:

الف ـ برای ساختن حبس دائم.

ب - برای فروختن یا به معرض فروش گذاردن حبس جنائی درجه یک از سه تا ۱۵ سال.

ج ـ برای وارد کردن بیش از (۱۰) گرم حبس دائم و برای ده (۱۰) گرم یا کمتر حبس جنائی درجه دوازده و تا ده سال.

د ـ برای نگاهداری و یا حمل غیر مجاز بیش از مقدار ده (۱۰) گرم حبس جنائی درجه یک از سه تا ۱۵ سال و برای ده (۱۰) گرم یا کمتر حبس جنائی درجه دو از دو تا ده سال.

  • تبصره - مواد مذکور ولو اینکه برای مقاصد فوق یا مواد دیگر مخلوط باشد از نظر مجازات خالص محسوب می‌شود.

رئیس ـ در مادهٔ ۳ نظری نیست ؟(اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)
ریاست معظم مجلس شورای ملی

احتراماً از نظر روشن شدن مطلب پیشنهاد می‌نماید از سطر اول تبصره ماده ۳ جمله «برای مقاصد فوق» حذف و در آخر تبصره اضافه شود: (مشروط به آنکه به همان صورت قابل مصرف باشد).

دکتر اعتمادی.

ریاست محترم مجلس شورای ملی

محترماً در مورد لایحه قانون مربوط به مواد روان گردان (پسیکوتروپ) پیشنهاد می‌نماید که مادهٔ ۳ به صورت زیر تصحیح گردد.

مادهٔ ۳ ـ هر کس مواد مندرج در فهرست شماره یک را بدون اجازه وزارت بهداری عالماً وارد یا نگاهداری یا حمل و یا بسازد و یا بفروشد حسب مورد به مجازاتهای زیر محکوم خواهد شد. با تقدیم احترامات ـ دکتر رشید یاسمی

رئیس ـ مادهٔ ۴ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

مادهٔ ۴ ـ هر کس مواد مندرج در فهرستهای شماره ۲ و ۳ و۴ ضمیمه این قانون را بدون اجازه وزارت بهداری بسازد یا وارد یا صادر نماید علاوه بر ضبط مواد مزبور به حبس جنحه‌ای از ۶۱ روز تا سه سال محکوم خواهد شد.

رئیس ـ در مادهٔ ۴ نظری نیست ؟(اظهاری نشد) مادهٔ ۵ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

مادهٔ ۵ ـ سازنده یا وارد کننده مجاز مواد مذکور در مادهٔ ۴ این قانون مکلف است قبل از فروش بر چسبی روی بسته بندیهائی که به دست مصرف کننده می رشد (شیشه ـ لوله - جعبه و نظایر آن) الصاق نماید که به فارسی نوشته شده باشد «فروش بدون نسخه پزشک ممنوع است». عمده فروشان دارو و داروخانه‌ها مجاز به عرضه بسته بندیهای مذکور بدون داشتن بر چسب نمی‌باشند و در صورتیکه بسته بندیهای فوق بدون بر چسب مذکور خارج از محوطه انبار دیده شود وسیله وزارت بهداری ضبط خواهد شد.

رئیس ـ در مادهٔ ۵ نظری نیست ؟(اظهاری نشد) مادهٔ ۶ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

مادهٔ ۶ ـ فروش مواد مذکور در مادهٔ ۴ این قانون جز به مؤسسات درمانی و عمده فروشی دارو و داروخانه و لابراتوار یا مؤسسه داروسازی ممنوع است در صورت تخلف علاوه بر ضبط مواد مزبور مرتکب به حبس جنحه‌ای از ۶۱ روز تا سه سال محکوم خواهد شد.

رئیس ـ در مادهٔ ۶ نظری نیست ؟(اظهاری نشد) مادهٔ ۷ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

مادهٔ ۷ - فروش مواد مذکور در مادهٔ ۴ این قانون به مصرف کننده فقط باید از طریق داروخانه انجام گیرد و داروخانه منحصراً در مقابل نسخه پزشک می‌تواند مواد مزبور را به مصرف کننده بفروشد متخلف به حبس جنحه‌ای از ۶۱ روز تا ششماه محکوم خواهد شد.

رئیس ـ در مادهٔ ۷ نظری نیست ؟(اظهاری نشد) ماده ۸ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

مادهٔ ۸ ـ نگاهداری مواد مذکور در مادهٔ ۴ این قانون وسیله افراد غیر مجاز جز به مقادیر متناسب با مصرف شخصی ممنوع است و در صورت تخلف علاوه بر ضبط مواد مذکور مرتکب به حبس جنحه‌ای تا شش ماه محکوم خواهد شد.

رئیس - در مادهٔ ۸ نظری نیست ؟(اظهاری نشد) پیشنهاد رسیده قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)
ریاست معظم مجلس شورای ملی

احتراماً چون در مادهٔ ۸ قانون مربوط به مواد روان گردان در سطر دوم جمله «جز به مقادیر متناسب با مصرف شخصی» زائد می‌باشد پیشنهاد حذف آن را دارد.

دکتر اعتمادی.

رئیس - مادهٔ ۹ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

مادهٔ ۹ ـ فرآورده‌های داروئی که مادهٔ اصلی آنها محتوی یک یا چند مادهٔ مندرج در فهرستهای شماره ۲ و ۳ و ۴ ضمیمه این قانون باشند مشمول کلیه مقررات ناظر بر مادهٔ مزبور خواد بود.

  • تبصره - ورود یا خارج کردن از کشور یا نگاهداری یا حمل مواد مذکور در مادهٔ ۴ این قانون در صورتیکه به مقادیر متناسب یا مصارف درمانی شخصی باشد از شمول کلیه مقررات این قانون معاف خواهد بود.

رئیس ـ در مادهٔ ۹ نظری نیست ؟(اظهاری نشد) مادهٔ ۱۰ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

مادهٔ ۱۰ - انتشار آگهی تبلیغاتی در مورد مواد روان گردان جز در نشریات پزشکی و داروئی ممنوع است مرتکب به جزای نقدی از پنجهزار و یک ریال تا پنجاه هزار ریال محکوم خواهد شد.

رئیس ـ در مادهٔ ۱۰ نظری نیست ؟(اظهاری نشد) مادهٔ ۱۱ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

مادهٔ ۱۱ ـ موادی که به موجب این قانون ضبط می‌شود در اختیار وزارت بهداری قرار خواهدگرفت تا در صورت قابل مصرف بودن به مصرف رایگان بیماران برساند و در غیر اینصورت منهدم نماید.

رئیس - در مادهٔ ۱۱ نظری نیست ؟(اظهاری نشد) پیشنهاده رسیده قرائت می‌شود.

ریاست محترم مجلس شورای ملی

محترماً در مورد لایحه قانون مربوط به مواد روان گردان (پسیکوتروپ) پیشنهاد می‌نماید که بعد از مادهٔ ۱۱ مادهٔ به عنوان مادهٔ ۱۲ به لایحه اضافه شود.

مادهٔ ۱۲ - سازندگان و واردکنندگان داروها و مواد مسموم کننده موظفند فرمول محرمانه فرآورده خود را دقیقاً با ذکر تریاق آن به وزارت بهداری برای معالجه مسمومین و کنترل داروئی به صورت محرمانه تسلیم نمایند و وزارت بهداری فقط می‌تواند برای نجات جان مسمومین و آزمایش و کنترل فرآورده‌ها ساخته شده و وارداتی از این اطلاعات استفاده نماید.

با تقدیم احترامات - دکتر رشید یاسمی.

رئیس ـ مادهٔ ۱۲ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

مادهٔ ۱۲ - آئین نامه اجرائی این قانون وسیله وزارت بهداری تهیه و به تصویب هیئت وزیران خواهد رسید.

رئیس ـ در مادهٔ ۱۲ نظری نیست ؟(اظهاری نشد) لایحه و پیشنهادها برای شور دوم به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.

- طرح گزارش شور اول کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری راجع به تأسیس شرکت راه آهن زیر زمینی تهران و حومه

۷- طرح گزارش شور اول کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری راجع به تأسیس شرکت راه آهن زیر زمینی تهران و حومه

رئیس - گزارش شور اول تأسیس شرکت راه آهن زیر زمینی تهران و حومه مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

گزارش شور اول از کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری به مجلس شورای ملی

کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری در جلسه ۱۷ دیماه ۱۳۵۳ با حضور نمایندگان دولت لایحه شماره ۵۲۹۸۲ مورخ ۱۳۵۳/۱۰/۱ مربوط به تاسیس و اداره شرکت راه آهن زیر زمینی تهران و حومه را که در جلسه روز یکشنبه ۱۳۵۳/۱۰/۱ تقدیم و بشماره ۱۴۴۵ چاپ گردیده است مورد رسیدگی قرار داد و با اصلاحاتی بشرح زیر تصویب کرد.

اینک گزارش آنرا به مجلس شورای ملی تقدیم میدا رد.

لایحه قانون تاسیس شرکت راه آهن زیرزمینی تهران و حومه

مادهٔ واحده ـ بشهرداری پایتخت اجازه داده می‌شود به منظور احداث راه آهن زیرزمینی و تاسیسات مربوط و بهره برداری از آن شرکتی بنام شرکت راه آهن زیرزمینی تهران و حومه تاسیس نماید. سرمایه شرکت مزبور از طرف دولت تامین ودر اجتیار شهرداری گذارده می‌شود.

شرکت اداری شخصیت حقوقی و استقلال مالی است وبر طبق اصول بازرگانی و مقررات این قانون و اساسنامه مربوط اداره می‌شود، اساسنامه این شرکت ظرف شش ماه از تاریخ تصویب این قانون از طرف شهرداری پایتخت پیشنهاد و پس از موافقت وزارت کشور و سازمان امور اداری و استخدامی کشور و تایید هیئت وزیران برای تصویب کمیسیونهای مربوط مجلسین تقدیم خواهد شد.

  • تبصره ۱ ـ آئین نامه مربوط به مقررات مالی و معاملاتی شرکت بتصویب مجمع عمومی خواهد رسید و آئین نامه استخدامی پس از تایید شورای حقوق و دستمزد به تصویب مجمع عمومی شرکت می‌رسد.
  • تبصره ۲ ـ شرکت می‌تواند به منظور اجرای طرح راه آهن زیرزمینی تهران وحومه و تامین نیازمندیهای خود از زیر اراضی و املاک محدوده قانونی شهر و حومه بدون هیچ گونه پرداختی استفاده نماید. شرکت مکلف است هرگونه پیش بینی لازم را مبنی بر جلوگیری از وقوع خسارت به مستحدثات متعلق به اشخاص بنماید. در صورت وقوع خسارت میزان خسارت وارده از طرف هیئت مقرر در مادهٔ ۵ قانون برنامه بودجه کشور مصوب اسفند ماه ۱۳۵۱ معین می‌گردد پرداخت و رای هیئت قطعی و لازم الاجراء خواهد بود.

در صورت احتیاج به تملک زمین یا مستدثات برای اجرای این قانون از مقررات مذکور استفاده خواهد شد.

  • تبصره ۳ ـ مقررات مواد ۹و۱۰و۱۳ قانون ایمنی راهها و راه آهن مصوب تیر ماه ۱۳۴۹ و همچنین قانون کیفر بزه‌های مربوط به راه آهن زیر زمینی تهران و حومه اجرا خواهد شد وظایف و اختیارات وزارت راه و راه آهن دولتی ایران در قانون کیفر بزه‌های مربوط به راه آهن زیرزمینی تهران و حومه خواهد بود.

در هر جا که در قوانین مزبور و آئین نامه‌ها و مقررات مربوط اسم از وزارت راه یا راه اهن دولتی ایران برده شده وظایف آنها را در محدوده فعالیت این شرکت راه آهن زیرزمینی تهران وحومه انجام خواهند داد.

مخبر کمیسیون امور استخدام و سازمان‌های اداری ـ پیرزاده.

گزارش شور اول از کمیسیون امور اقتصادی و دارائی به مجلس شورای ملی

کمیسیون امور اقتصادی و دارائی در جلسه ۱۳۵۳/۱۰/۹ با حضور نمایندگان دولت لایحه مربوط بتاسیس شرکت راه آهن زیرزمینی تهران وحومه را مورد رسیدگی قرارداد و مصوبه کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری را در این مورد تایید و تصویب کرد.

اینک گزارش آنرا به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون امور اقتصادی و دارائی ـ امان الله ریگی.

گزارش شور اول از کمیسیون دادگستری به مجلس شورای ملی

کمیسیون دادگستری در جلسه ۱۳۵۳/۱۰/۲۵ با حضور نمایندگان دولت لایحه مربوط به تاسیس شرکت راه آهن زیرزمینی تهران و حومه امور رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری را در این مورد تایید و تصویب کرد.

اینک گزارش آنرا به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون دادگستری ـ علی احمد خورشید.

گزارش شور اول از کمیسیون کشور به مجلس شورای ملی

کمیسیون کشور در جلسه۱۳۵۳/۱۰/۲۶ با حضور نمایندگان دولت لایحه مربوط به تاسیس شرکت راه آهن زیرزمینی تهران وحومه را مورد رسیدگی قرارداد و مصوبه کمیسیون استخدام و سازمانهای اداری را در این مورد تایید و تصویب کرد.

اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم میدا رد.

مخبر کمیسیون کشور ـ رضا سجادی.

رئیس - کلیات لایحه مطرح است آقای جعفری بفرمائید.

جعفری ـ جناب آقای رئیس، خانمها، آقایان قبلا لازم است از دولت حزبی جناب آقای هویدا که هر روز در اجرای نیات شاهنشاه آریا مهر رهبر عالیقدر و خردمند ملت ایران قدم‌های مثبتی به جلو برمیدارد ودر حل مشکلات موفق تر می‌شود تشکر و قدر دانی شود.

امروز نیز یکی دیگر از لوایح مهم دولت در مورد ایجاد راه آهن زیرزمینی تهران و حومه که بطور قطع از تصویب اکثریت قاطع نمایندگان محترم مجلس خواهد رسید.

با ایجاد راه آهن زیرزمینی که امید است در اسرع وقت آغاز ودر کمترین مدت بهره برداری از آن شروع شود، در جابجا کردن مردم و تامین رفاه استفاده کنندگان از آن در شهر وسیع تهران بسیار موثر و مفید و با صرفه و اقتصادی خواهد بود. بدیهی است در سبک کردن ترافیک اتومبیل‌ها در داخل شهر نیز موثر می‌باشد.

شهرداری تهران و عوامل آن خصوصا جناب آقای دکتر نیک پی که سالها است در سمت شهردار تهران انجام وظیفه نموده با آگاهی کامل به همه مسایل تهران خصوصا خواسته‌های مردم وتسطی که به شهر تهران دارند بطور قطع در پیاده کردن این طرح در اسرع وقت خصوصا با تسهیلات مالی و فنی موجود موفق خواهند شد.

بنده مدت ۶ سال است مطالعات وسیع و پی گیری در این مورد و همچنین ترافیک را شروع کرده‌ام. و با کسب اطلاعات بیشتر از مطلعین امور و بررسی وضع موجود خیابان‌های شهر تهران و همچنین مترو بین شهرها در جاده‌های خارج از شهری، اقدام به تهیه و جمع آوری مشکلات ترافیک و ارائه راه حلبرای آن نموده که از لحاظ درج در صورت جلسه خلاصه‌ای از آن را به عرض می‌رسانم.

در حال حاضر تعدادی در حدود یک میلیون دستگاه وسیله نقلیه مردم و مایحتاج کشور را حمل و نقل می‌کنند. تعداد ۶۹۸۲۸۶ دستگاه از این تعداد در خیابانهای تهران و حومه به کار مشغولند و با توجه به اینکه سطح زندگی و درآمد مردم بالا رفته خرید وسائط نقلیه روزبروز بیشتر شده و خواهد شد. در حال حاضر وضع راندن و رانندگی با این تعداد اتومبیل طوری است که هم راننده از وضع عبور پیاده و پیاده از طرز رانندگی راننده و رانندگان از وضع رانندگی یکدیگر وحشت دارند به طوریکه همیشه با ترس و عدم اطمینان از طرفین، جلو، عقب از ساعتی که پشت فرمان می‌نشینند تا موقع پیاده شدن با ناراحتی و عدم اطمینان رانندگی می‌کنند، خصوصاً اکثر رانندگان در زمان رانندگ به افکار خود مشغول و در فکر مسایل زندگی روزانه خود هستند، از طرفی عده‌ای از رانندگان از حق قانونی خود تجاوز کرده نسبت به سایر رانندگان بی اعتنائی و بی توجهی نوده وبه هیچ وجه احترام متقابل را مراعات نمی‌نمایند، چه بسا اتفاق افتاده شدیدترین تصادف در اثر بیان جمله معذرت خواستن و یا به بخشید موضوع ختم و بالعکس به علت عدم مراعات احترام متقابل موضوع ساده‌ای چنان پیچیده و ناراحت کننده می‌شود که علاوه بر سد معبر و اخلال در امر ترافیک موضوع به جدال می‌کشد، تردد وسیله‌های نقلیه در تهران و جاده‌های خارج شهری با کم توجهی به اصول ومقررات قانونی راهنمائی و رانندگی و وضع موجود خیابان‌ها به صورتی درآمده که امر ترافیک را مختل و باعث بی نظمی و ناراحتی مردم (سواره و پیاده) شده است اقدام پلیس راهنمائی و رانندگی هم به علت عدم هم آهنگی مردم و دستگاه هائیکه به طریقی با امر ترافیک ارتباط دارند به طور قطع مؤثر واقع نمی‌شود، این هم آهنگی می‌بایستی به هر نحو ایجاد شود، در غیر اینصورت وضع ترافیک بدتر از حال شده و به همان شکل که ما از گذشتگان انتقاد می‌کنیم نبایستی به مسایل زمان خود بی توجه باشیم و برای آیندگان مشکلی باقی بگذاریم بدینجهت لازم است برای بهبود امر ترافیک از هم اکنون اقدام به تهیه طرح کوتاه مدت و دراز مدت خصوصاً از لحاظ شهرسازی و ایجاد خیابانهای وسیع و راهروهای زمینی و هوائی و مترو و تراموا و پارکینگ‌های مدرن در داخل شهر و تسهیلات لازم و کافی در جاده‌های خارج شهر تهیه و با قاطعیت و به موقع اجرا گذارده می‌شود.

عوامل و دستگاههائی که در امور شهری و اجتماعی برای کمک به بهبود امور ترافیک مؤثر هستند عبارتند از:

۱ ـ مردم ۲ - مأمورین انتظامی (پلیس راهنمائی و رانندگی و پلیس راه)۳ - شهرداری ۴ـ شرکت واحد اتوبوسرانی ۵ - وزارت آموزش و پرورش ۶ - وزارت راه و ترابری ۷ ـ وزارت نیرو ۸ـ وزارت پست و تلگراف ۹ - وزارت مسکن و شهرسازی ۱۰ ـ شرکت‌های ملی نفت ایران ۱۱ ـ اصناف و اطاق اصناف ۱۲ـ شرکتهای بیمه.

در مورد ۱ ـ پیشنهاد می‌شود: بوسیله تبلیغات وسیع و پی گیری از طریق دستگاههی ارتباطی جمعی (رادیو تلویزیون)- سینما با نشان دادن فیلم‌های آموزنده و و مستند الصاق عکس‌های آموزنده در اماکن عمومی و تهیه بروشور و طرح مطالبآموزنده در جراید و کتب آموزشی و تابلوهای گویا با هم آهنگی وزارت خانه‌های علوم و آموزش و پرورش و دانشگاهها و شهرداری - تشکیل جلسات سخنرانی در انجمن‌های خانه و مدرسه و انجمنهای محلی به مردم تعلیمات لازم دا می‌شود. مردم هم که به سلامت و سرنوشت خود علاقمند هستند رفته رفته به اجرای آن عادت خواهند کرد، در اجرای مقررات شدت عمل از طریق معقول نیز به عمل آید.

در مورد ۲ ـ پلیس راهنمائی و رانندگی و پلیس راه و سایر مأمورین مربوط پیشنهاد می‌شود رسیدگی به تصادفات در اسرغ وقت و خارج نمودن خودروهای صدمه دیده از مسیر سایر خودروها - مرتب بودن چراغ‌های راهنمائی و رانندگی و سایر علائم مربوط خط کشی خیابان‌ها گماردن مذمورین در معابر و مأمورین موتور سوار بیشتر در ساعاتی که ترافیک سنگین تر است ـ از عبور و مرور کامیون‌ها و وسایل بار بری سنگین و سبک که موارد مصرفی غیر ضروری شهر را حلمی کنند با تشریک مساعی شهرداری و اطاق اصناف - تهیه آمار سبک و سنگین ترافیک در ساعات مختلف شباه روز در خیابان‌های شهر وجاده‌های خارج از شهر.

در مورد ۳ ـ شهرداری: شهرداری فراهم کننده تسهیلات روز مره افراد شهر می‌باشد لازم است سطح شهر بر حسب جمعیت و وسعت به چند منطقه تقسیم و مسئولیت مربوط به هر منطقه بعهده شهردار مربوطه گذارده شود و با در اختیار گذاردن امکانات و ایجاد رقابت بین مناطق و دادن اختیارات و خواستن مسئولیت اجرای صحیح وظایف خواسته شود.

لازم است مسئولین طرح ریزی شهرداری اقدام به ایجاد طرح‌های کوتاه مدت و بلند مدت برای مناطق شهر نمونه و اجرایش را به شهرداری مناطق بسپارد و با پی گیری و نظارت مستقیم در انجام دادن اجرا کنندگان را یاری نمایند.

در مورد ۴ ـ شرکت واحد اتوبوسرانی: این شرکت عامل مؤثری برای بهبود بخشیدن به وضع ترافیک هر شهر می‌باشد و باید با توجه به جمعیت هر منطقه وسایل حمل و نقل آن فراهم گردد و اتوبوس‌های فرسوده از کار خارج شود اگزز کلیه اتوبوس‌ها و کامیون‌ها به طوری تهیه و به کار گمارده شود که لوله آن از سقف اتوبوس یا کامیون به طرف بالا باشد شرکت اتوبوسرانی ضمن تماس به وزارت خانه‌ها پیشنهاد کند تا برای توده کارمندان مربوط از اتوبوس‌های بزرگ و کوچک در بستی شرکت واحد استفاده نمایند ـ در خیابانهای عریض یک خط مخصوص برای رفت و برگشت اتوبوس‌ها شرکت واحد و تاکسی تلفنی در نظر گرفته و مشخص شود برای تشویق و استفاده از جوانان دیپلمه که مایل به راندن و داشتن تاکسی و تاکسی تلفنی و راندن اتوبوس باشند امتیازاتی داده شود.

در مورد ۵ - وزارت آموزش و پرورش: قسمتهای امور آموزش و برنامه ریزی این وزارت خانه با طرح و اجرای برنامه‌های آموزشی مسایل ترافیک برای نو آموزان و جوانان به طور مؤثری می‌تواند در امر ترافیک بری زمان حال و آینده کمک هائی سودمندی در سطح مملکت می‌نماید. بدین طریق که با درج مطالب و با چاپ عکس‌های گویائی در کتب آموزشی و پشت جلد کتابچه‌ها وضع ترافیک را بدانها بیاموزند.

در مورد ۶) - وزارت راه و ترابری.

با توجه به وظیفه این وزارت خانه در ایجاد و مراقبت و نگهداری و اداره امور ترافیک کلیه راههای کشور می‌توان گفت سهم عمده‌ای در امر ترافیک و حفظ سلامت مردم بعهده دارد. خوشبختانه امروزه در مملکت، مسئله کمی پول و نبودن اعتبار برای توسعه شبکه راه‌های کشور در بین نیست. تهیه ماشین آلات و در اختیار داشتن کادر فنی، تهیه قسمت اول که خرید و تهیه آن از خارج و داخل کشور سریعاً امکان دارد، در مورد آماده نمودن کادر فنی هم با تهیه طرح‌های آموزشی برای تعلیم کارگر ساده و تکنیسینی جهت کار با ماشین آلات و یا نقشه برداری پیاده کردن نقش با هوش و استعداد ذاتی که درکارگر ایرانی وجود دارد با صرف زمان کوتاهی مقدور است.

در موارد ۷ ـ ۸ - ۹ - ۱۰ - وزارت خانه‌های نیرو - پست و تلگرام و تلفن ـ وزارت مسکن و شهرسازی و شرکت ملی نفت:

با تشریک مسای و هم کار این وزارتخانه‌ها و شرکت ملی نفت (از لحاظ لوله کشی گ و توزیع مواد نفتی) در بهبود وضع ترافیک و رفع اشکال آن بی انازه مؤثر خواهد بود بدین جهت لازم است وزارت خانه‌های مزبور برنامه کلیه عملیات و زمان ساختمان و حفاری هر سال و سال‌های بعد را با با نظر شهرداری تنظیم و بیشتر، شهرداری را در کلیه جریان برنامه‌ها قرار دهند. وبا صدور اعلامیه‌های مکرر قبلی مردم را در جریان بگذارند وزارت مسکن و شهر سازی در آینده و حال وظیفه بسیار خطیر و آینده نگری را با توجه به مراکز تجمع جمعیت و سایر بافت‌های شهری برای تهیه نقشه‌های شهرسازی و ایجاد مسکن دارد.

در مورد ۱۱ ـ اصناف و اطاق اصناف: بطور تقریب دو میلیون نفر زن ومرد و جمعا شش میلیون نفر از جمعیت کشور امور دست بدست دادن تدارکاتی مایحتاج مردم را بعهده دارند این تعداد نفر کارهائی را باید در شبانه روز انجام دهند ومواد مصرفی مردم را از محل تولید به شهرها وارد و به مصرف کننده برسانند در امور ترافیک اثر خوب و بد و موثر می‌گذارند. لازم است اطاق‌های اصناف برای انجام امور تدارکات شهری، با بررسی‌های قبلی برنامه‌ای جامعی تدوین و یا ساعاتی از شبانه روز را با نظر شهرداری و مسئولین امور ترافیک شهر تعیین نمایند، و اتحادیه‌های صنفی مسئولیت اجرای آن را از اعضاء خود بخواهند.

در مورد ۱۲ ـ بیمه گذاران (شرکت‌های بیمه) با فراهم نمودن تسهیلات بیشتر برای مشتری‌ها و متکی به اصل رعایت صداقت و قبول اظهارات صدمه دیده در بهبود ترافیک اثر بسیار دارند امیدوارم مطالبی که بعرض رساندم در حل مشکل ترافیک موثر واقع شود متشکرم (احسنت).

رئیس ـ آقای سعید وزیری بفرمائید.

سعید وزیری ـ بنده خیلی معذرت می‌خواهم هنوز دو دقیقه از عرایض قبل از دستور من نگذشته که به بهانه این لایحه که اکنون مطرح شده است مزاحم همکاران می‌شوم و باز هم عرایضی می‌کنم، مقداری از آنچه را که من می‌خواستم عرض کنم دوست عزیزمان آقای جعفری فرمودند و بنده خیال می‌کنم همکاران عزیز با بنده موافق باشند که طرح این لایحه در مجلس شورای ملی، یعنی به واقعیت و به حقیقت پیوستن رویا ویا لااقل آرزوی شبه عقده و کمپلکس مترو داشتن، والان که این لایحه مطرح می‌شود در واقع رفع این عقده ظاهراً می‌شود و کار بسیار مهمی انجام می‌گیرد خیال می‌کنم همکاران محترم امروز را یکی از روزهای خوب این دوره قانون گذاری تلقی می‌کنند. امروز غالباً این جا به علت مسافرتهائی که به خارج می‌کنیم و یا مطالبی که در روزنامه‌ها می‌خوانیم و مطالبی که می‌شنویم یکی از نشانه‌های رشد و ترقی بعضی از ممالک را در این می‌دانستیم که پایتخت آنها یا یکی از شهرهای مهمشان مترو دارد البته داشتن مترو و این وسیله خیلی مهم و ارزنده رفت و آمد مردم شهرها واقعاً ممکن است نشانه رشد تلقی بشود اما به هر علتی که هست و از هر دو جهت ما خوشحالی می‌کنیم یکی داشتن مترو و داشتن این نوع وسائل جدید که حکایت از تکنولوژی جدید در مملکت ماست و یکی اینکه می‌بینیم که امروز ما یک امکاناتی داریم و صحبت از ایجاد مترو به میان م اوریم و قانون برایش می گذارنیم و این حکایت از آن دارد که به آن حد از رشد تکنولوژی جدید رسیده‌ایم ولی بنده فکر می‌کنم مهم ترین جهت این مسئله که قابل تأمل و تقدیر است این است که ما درامد هائی را که از نفت بدستمان می‌آید به مصرف رفاه ملی می‌رسانیم این مسئله اهمیت دارد و این حاز اهمیت بسیار است که ما یکبار دیگر متوجه عظمت کاریباید بشویم که شاهنشاه آریامهر در راه استیفای کامل و واقعی حقوق ملت ایران از منابع ثروتش اقدام فرمودند و امروز این توفیق نصیب ملتش شده است (احسنت) وقتی این مسئله در کمیسیون مطرح شد یکی از معاونین محترم وزارتخانه‌ها احساس کردم که به علت شاید آشنا نبودن و تازه آمدن به محیط پارلمانی مجلس به نظرشان کمی عجیب آمد که چطور چنین مسئله‌ای در کمیسیون مجلس با چنین صراحت مطرح می‌شود و بنده خوشوقت شدم این تجربه را بدست آوردند که اگر این مسائل در مجلس مطرح نشود و گفته نشود در کجا باید گفته شود بنده در آنجا دو مطلب را تذکر دادم که هر دو را لزوماً این جا تکرار می‌کنم یکی وجود انجمن شهر است در تهران. شهر تهران انجمن شهر دارد وقتی شهرداری می‌خواهد مترو یا هر نوع تأسیسات شهری دیگری وجود بیاورد این در جزو اختیارات و وظایف انجمن شهر است که لزوماً به آنها رسیدگی کند وقتی این مسئله گفته شد معاون محترم وزارت کشور این مسئله را مطرح کردند که علت پیشنهاد این امر در مجلس و کسب اجاز از مجلس به علت مسائلی است که به تبع ایجاد مترو بین شهرداری و مردم و صاحبان حقوق و صاحبان خانه‌ها بوجود خواهد آمد و این مجلس است که مرجع اعطای چنین مجوزی است که بتوان در راه حقوق مردم با مردم روبرو بشود واین در اختیار اجمن شهر نیست البته این قانع کننده بود اما چرا مسئله را دوباره این جا طرح می‌کنم. از نقطه نظر اینکه حتماً برای احداث کانالهای زیرزمینی مترو که از زیر خانه‌ها و مستحدثات مردم می‌گذرد مجلس باید اجازه بدهد این درست است و به همین علت هم این لایحه به مجلس آمده است اما من این جا اعلام می‌کنم و مجلس هم یقیناً معتقد است که این مسئله سلب حق از انجمن شهر نمی‌کند که در احداث مترو یا هر نوع تأسیسات شهری دیگر دخالت کند این حق انجمن شهری است (صحیح است) و این باعث آن نمی‌شود که نه انجمن شهر خود را بری الذمه تلقی کند با تصویب این قانون و نهمجریان تصور کنند که با تصویب این قانون دیگر نیازی به انجمن شهر نخواهد بود ۰صحیح است) ولی از نظر اینکه این لایحه به مجلس آمده بسیار کار صحیحی بوده و یقیناً این حق مجلس بوده است که چنین مجوزی را بدهد و با کمال خوشحالی هم می‌دهد یادداشتی آقای کمالاتی مرقوم فرموده‌اند که در قانون اساسی هم این مطلب صرات دارد که ایجاد راه آهن باید با اجازه مجلس باشد بلی این مسئله هم صحیح هست. یکی از اقایان که از طرف دولت و شهردار آمده بودند تذکر دادند که این مجلس است که حق دارد این اجازه را به دولت یا به شهرداری یا به هر مرجع دیگری بدخهد که چنین کاری را انجام بدهد به هر حال به نظر من احقاق مردم مهمتر بود ولی این مطلبی را هم که شما مرقوم فرمودید صحیح است مسئله‌ای را که در این رهگذر باید یادآور کنم این است که ما نفتمان را و منابعمان را با هوشیاری و درایت و قدرت ملی و با رهبری بسیار دقیق و واقع بینانه رهبر بزرگ ملت ایران منافع و اداره اش را کلا بدست گرفته‌ایم حالا پول داریم در حدی که نه تنها رفاه ملی و وسائل رفاه زندگی ملی را تأمین می‌کنیم بلکه با کمال سعه صدر و بلند نظری اعلام می‌کنیم که برای جلوگیری از ورشکستگی و افلاس مؤسسات کشورهای صنعتی و غیر صنعتی کمک می‌کنیم اما تنها داشتن پول و گذاشتن آن در اختیار دستگاههای اجرائی کافی نیست که اطمینان حاصل کنیم تأسیساتی را که بوجود می‌آوریم درست و صحیح بوجود می‌آید و درست و صحیح اداره می‌شود بنده به عنوان سر و کاری ندارم و تا به حال با شهرداری تهران تماس نداشتم و ندارم ولی می‌توانم به عنوان یک همشهری عادی و معمولی عرض کنم که گاهی از اوقات کارهائی در زمینه وظایف شهرداری نه تنها شهرداری تهران بلکه تمام شهرداریها به چشم می‌خورد که موجبات تردید مردم را فراهم می‌کند.

(احتشامی ـ موجبات یأس مردم را) نه آقای احتشامی باکمال اعتقاد عرض می‌کنم و تردید ندارم که اکثریت قریب به اتفاق ملت ایران هم این طور فکر می‌کنند که زمان برای ملت ایران زمان یاس نیست و زمان امیدهاست بنده صحبت از یک مامور می‌کنم ولی ملت ایران در احساس و قضاوت‌های قلبی اکنون در اوج امیدواری است و من این عرض را بهانه کردم که یکبار دیگر مسئله این امید را تایید و تاکید کنم و برای همین است که وقتی یک باران یا یک برف می‌آید مسئله غافل گیر شدن شهرداری دیگر قابل قبول نیست واین دلیل یاس ملت نمی‌تواند باشد بدلیل اینکه سعید وزیری‌ها و احتشامی‌ها این حرف را می‌زنند این باعث امید ملت است برای اینکه یک رهبر بزرگ در بالا هست که تمام وسائل رفاه و راحتی و سعادت آنها را می‌آفریند وافراد دیگری هستند که در این سطوح نظارت می‌کنند تا ما به هدف نهائی برسیم و همین طور که عرض کردم دیگر نمی‌شود گفت که غافل گیر شدیم دولت پول دارد ودر اختیار شهرداری می‌گذارد اجازه می‌دهد که به هر صورتی که دلش می‌خواهد خرج کند و اداره کند و آن کسانی که بعنوان مهندس و مقاطعه کار و مجری در این پروزه دست اندر کار خواهند بود باید بدانند در درجه اول ۳ میلیون نفر و درجه دوم بیش از ۳۳ میلیون نفر ایران ناظرند ودر درجه بالاتر چشمان بصیر و بینای رهبر ملت ایران در این کار نظارت می‌فرمایند که این دست آوردهای پیروزمندانه‌ای که ما در رهگذار استیفای حقوق ملت ایران از نفت بدست آوردیم بعلت ندانم کاریها یا سستی‌ها ویا غفلت‌ها یا حتی کم دانشی‌ها که قاعدتا پیش می‌آید گرفتار اشتباهات نشود واین مطلبی نیست که مترو کشیده بشود وما فقط دلمان خوش باشد که در قانون تصویب می‌کنیم که خساراتی را که بر مستحدثات مردم وارد می‌شود جبران کنیم، مستحدثات مال مردم ایران است و پول هم مال ملت ایران است در این میان نقش عناصر اجرا باید دقیقا روشن شود که دادن پول ملت ایران در قبال آن مستحدثات ملت ایران در اینجا یک نقش دیگری دارد و آن عبارتست از بهترین نحوه اجرای این برنامه‌ها و بهترین نحوه استفاده از شرایط زمانی این مملکت است که یکبار دیگر نمی‌شود مترو درست کرد باید از اول درست کرد و اینکه مترو خراب شد یا اتوبوس از آن ردشد و موجب خرابی شد این اشتباهات در ممالک دیگر هم هست همانطور که ما در استیقای حقوقمان تازه کار هستیم، همانطوری که در تکنولوژی مدرن تازه کار هستیم، در اجرای این پروژه‌ها نیز تازه کار هستیم و این مهندسین و مجریان ما گاهی که مرتکب اشتباه می‌شوند و طاق یک کانال پائین یا بالامیشود قابل گذشت است و مال مملکت خودمان است ولی در احداث این گونه کارهای بزرگ باید به مهندسین و مجریان امر تذکر لازم داده شود واین قابل تردید نیست و باید توجه شود که این مسائل هم وجود دارد همانطور که مجلس شورای ملی با خوشحالی و افتخاری که چنین امکاناتی نصیب مملکت شده و بحق شرافتمندانه و این شرافتمندانه در نتیجه رهبری‌های شخص شاهنشاه که با کمال مردانگی و واقعا وطن پرستی و مردم دوستی مملکت را طوری رهبری می‌فرمایند که این پولهای ملت ایران صرف رفاه ملت ایران می‌شود، باید یاد آوری کرد که تحصیلات مجانی در مدارس و دادن یک وعده غذای مجانی به شاگردان و یا احداث مترو و سایر وسائل رفاهی در واقع چیزهای کم وکوچکی نیست، اینها را اگر از یک طرف می گوئیم که با پول نفت بدست آوردیم در واقع کار بزرگی است بنظر من وملت ایران کار بزرگتر و شایان تشکر تر و قابل توجه تر این است که این درآمدها صرف رفاه و آسایش ملت ایران می‌شود و من تصور می‌کنم که در هر رهگذری از زمان که چنین فرصتی پیش میاید می‌بایستی ملت ایران سپاسگزار باشد و هست و این سخن بدان معنی که نظارت می‌شود که این کارها درست برای ملت ایران انجام بگیرد همچنان که مساله تغذیه به شاگردان بسیار بسیار خوب انجام می‌گیرد وهمه شاگردان از اولیاء رضایت دارند، همه متصدیان باید روی این مسائل و سایر برنامه‌ها نظارت داشته باشند تا این یکی هم اسباب مشکلی برای مردم بوجود نیاورد (احسنت).

رئیس ـ نظر دیگری در کلیات لایحه نیست؟ (اظهاری نشد) به ورود در شور مادهٔ واحده رای می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد در مادهٔ واحده نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادات رسیده قرائت می‌شود.

(بشرح زیر قرائت شد)
ریاست معظم مجلس شورای ملی

احتراما در لایحه قانون تاسیس شرکت راه آهن زیرزمینی تهران وحومه پیشنهاد می‌نماید تبصره ۴ بماده واحده اضافه شود.

  • تبصره ۴ ـ دولت موظف است ظرف مدت یکسال مطالعات لازم را جهت احداث راه آهن زیرزمینی در شهر اصفهان و همچنین دیگر مراکز استانهائی که احساس می‌شود راه آهن زیرزمینی در آینده مورد نیاز است انجام و اقدامات لازمه را بعمل آورد.

با تقدیم احترام ـ سید علی صائب.

ریاست محترم مجلس شورای ملی

باکمال احترام پیشنهاد می‌شود در آخر مادهٔ واحده پس از سطر و جمله «و پس از موافقت وزارت کشور» جمله «وزارت نیرو و وزارت پست و تلگراف» گذارده شود.

با کمال احترامات فائقه ـ مهندس عباس زاهدی.

ریاست محترم مجلس شورای ملی

با کمال احترام در مادهٔ واحده لایحه قانون تاسیس شرکت راه اهن زیرزمینی وحومه پیشنهاد می‌شود بعد از جمله «و تاسیسات مربوط به بهره برداری از آن» جمله زیر گذارده شود:

«همراه با ایجاد تاسیسات مربوط بفاضل آب و آب و مجاری مخصوص برق و تلفن».

باتقدیم احترامات فائقه ـ مهندس عباس زاهدی.

ریاست محترم مجلس شورای ملی

محترما با توجه به این که تاسیس راه آهن شهری اعم است از تاسیسات آن در زیر زمین و همچنین احداث آن بشکل مونوریل در روی زمین پیشنهاد می‌نماید نام شرکت به «شرکت راه آهن شهری تهران و حومه» تبدیل گردد.

باتقدیم احترام ـ امان الله ریگی.

ریاست معظم مجلس شورای ملی

احتراما پیشنهاد می‌نماید سطر پنجم تبصره ۲ مادهٔ واحده لایحه قانون زیرزمینی تهران و حومه بدین شرح اصلاح شود (مبنی بر جلوگیری از ایراد خسارت به اراضی و مستحدثات متعلق به اشخاص بنماید).

باتقدیم شایسته ترین احترام ـ امیر عباس جهانی.

ریاست معظم مجلس شورای ملی

احتراما پیشنهاد می‌نماید تبصره ۱ مادهٔ واحده لایحه قانون تاسیس شرکت راه اهن زیرزمینی تهران و حومه بشرح زیر اصلاح شود:

  • تبصره ۱ ـ آئین نامه مربوط به مقررات مالی و معاملاتی شرکت به تصویب مجمع عمومی خواهد رسید و آئین نامه استخدامیپس از تایید سازمان امور استخدامی کشور و شورای حقوق و دستمزد به تصویب مجمع عمومی شرکت می‌رسد.

با احترام ـ علی اصغر مظهری.

رئیس ـ لایحه و پیشنهادات برای شور دوم به کمیسیون‌های مربوط ارجاع می‌شود.

- طرح گزارش شور اول کمیسیون دادگستری راجع به معاملات زمین

۸- طرح گزارش شور اول کمیسیون دادگستری راجع به معاملات زمین

رئیس ـ گزارش شور اول معاملات زمین مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

گزارش شور اول از کمیسیون دادگستری به مجلس شورای ملی

کمیسیون دادگستری در جلسه ۱۷ دی ماه ۱۳۵۳ با حضور آقای مهندس جابری انصاری وزیر مسکن و شهرسازی و آقایان هنرمندی و دکتر بهرون معاونان وزارت دادگستری و مسکن و شهر سازی لایحه شماره ۵۴۱۴۸ ـ۱۳۵۳/۱۰/۱۵ دولت راجع به معاملات زمین را که در جلسه ۱۵ دی ماه ۱۳۵۳ به مجلس شورای ملی تقدیم و بشماره ۱۴۵۶ چاپ شده است مطرح و با اصلاحاتی بشرح زیر تصویب کرد.

اینک گزارش شور اول آن را به مجلس شورای ملی تقدیم میدا رد.

لایحه قانون راجع به معاملات زمین

مادهٔ ۱ـ از تاریخ اجرای این قانون نقل م انتقالات زمین‌های بدون بنا مستحدثات متناسب با مساحت زمین واقع در محدوده خدماتی شهرها و شهرکها فقط برای یکبار مجاز است و نقل و انتقال بعدی موکول به ایجاد بنا یا مستحدثات با مساحت زمین می‌باشد.

  • تبصره ـ معاملات شرطی و رهنی در مورد اخذ وام از مؤسسات اعتباری مجاز برای احداث ساختمان یا فعالیتهای صنعتی در زمین مورد معامله و همچنین انتقالات بلا عوض به دولت یا شهرداریها یا وقف بر مؤسسات خیریه عام المنفعه مذکور در بندهای ۷و۸و۹ مادهٔ ۲ قانون مالیات مستقیم و همچنین انتقالات قهری از شمول مقررات مادهٔ مستثنی است.

مادهٔ ۲ـ ثبت سند انتقال و هر نوع معامله از قبیل صلح و رهن و بیع شرط و اجاره یا از طریق وکالت بر خلاف مفاد مادهٔ ۱ از طرف دفاتر اسناد رسمی ممنوع است و در صورت تخلف، سر دفتر مسئول به حبس جنحه‌ای از سه ماه تا یکسال و انفصال دائم از شغل دفتری محکوم خواهد شد.

مادهٔ ۳ـ معاملات وزارتخانه‌ها و مؤسسات و شرکتهای دولتی و شهرداریها که برابر قوانین و مقررات مربوط حق خرید اراضی را دارند مشمول ممنوعیت مذکور در مادهٔ ۱ نخواهد شد.

وزارت مسکن و شهرسازی نیز می‌تواند اراضی مورد نیاز جهت ایجاد واحدهای مسکونی و سایر احتیاجات را به بهای عادله روز به موجب قانون برنامه و بودجه کشور از مالکان آن خریداری و بهای آن را تا دو میلیون ریال نقد و بقیه را پنج ساله با بهره ی معادل بهره اوراق قرضه و معافیت از مالیات پرداخت نماید.

مادهٔ ۴ـ دولت می‌تواند اراضی متعلق به خود را که مورد نیاز بخش خصوصی برای اجرای طرحهای مجتمع‌های مسکونس و سایر احتیاجات شهری باشد در صورایکه طرح مربوط به تصویب وزارت مسکن و شهرداری برسد بر مبنای بهای تمام شده به اجاره واگذار نماید و یا در مواردیکه ضرورت ایجاب نماید به تشخیص دولت به بهای تمام شده واگذار کند.

هر گاه مستأجر یا خریدار بخش خصوصی در مدت مقرر طرح مصوبه را اجرا ننماید دولت با اخذ معادل دو سال مال الاجاره مقرر در سند اجاره و یا با کسر بیست در صد از بهای زمین فروخته شده به عنوان جریمه تخلف از شرط ـ اجاره یا انتقال را فسخ سند خودداری نماید دادستان شهرستان و نماینده او به جانشینی مستنکف اسناد مربوط به امضاء خواهد کرد.

مادهٔ ۵ـ کلیه واحدهای مسکونی واقع در محدوده خدماتی شهرها که پس از اجرای این قانون گواهی خاتمه ساختمان آنها صادر می‌شود از شمول مقررات قانون روابط مالک و مستأجر مستثنی بوده و روابط مالک و مستأجر در مورد این قبیل ساختمانها تابع احکام قانون مدنی و قرار داد تنظیمی خواهد بود.

مادهٔ ۶ـ اراضی واقع در خارج از محدوده خدمات شهری از تاریخی که داخل در محدوده خدمات شهری تشخیص و اعلام می‌شود و یا مجوز ساختمان دریافت می‌دارد و همنین اراضی واقع در محدوده شهرکها از تاریخ صدور اجازه شهرسازی مشمول مقررات این قانون خواهد بود.

مادهٔ ۷ـ از تاریخ اجرای این قانون به کلیه نقل و انتقالات قطعی اراضی خارج از محدوده خدمات شهری دو برایر نرخ مقرر در مادهٔ ۲۱۲ قانون مالیاتهای مستقیم و برای دفعات بعد هر دفعه دو برابر نرخ قبلی حق تمبر تعلق می‌گیرد.

سایر احکام مندرج در متن مادهٔ ۲۱۲ و تبصره آن و مادهٔ ۲۱۳ و تبصره‌های آن در این مورد نیز جاری خواهد بود.

مادهٔ ۸ ـ آئین نامه اجرای این قانون از طرف وزارت مسکن و شهرسازی و وزارت دادگستری تهیه و به تصویب هیئت وزیران به موقع اجراء گذارده می‌شود.

مخبر کمیسیون دادگستری ـ علی احمد خورشید.

گزارش شور اول از کمیسیون مسکن و شهرسازی به مجلس شورای ملی

کمیسیون مسکن و شهرسازی در جلسه ۱۸ دیماه ۱۳۵۳ با حضور آقای مهندس جابری انصاری وزیر مسکن و شهرسازی و آقایان هنرمندی و دکتر بهرون معاونان وزارت دادگستری و مسکن و شهرسازی لایحه معاملات زمین را مطرح و اصطلاحات کمیسیون دادگستری را تأیید و تصویب کرد.

اینک گزارش شور اول آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون مسکن و شهرسازی ـ مهندس احتشام شهیدی.

گزارش شور اول از کمیسیون امور اقتصادی به مجلس شورای ملی

کمیسیون امور اقتصادی و دارائی در جلسه ۱۹ دیماه ۱۳۵۳ با حضور آقای مهندس جابری انصاری وزیر مسکن شهرسازی و آقایان هنرمندی و دکتر بهرون معاونان وزارت دادگستری و مسکن و شهرسازی لایحه معاملات زمین را مطرح و با اصلاحاتی که بعداً مورد تأیید کمیسیون دادگستری قرار گرفت لایحه را تصویب کرد.

اینک گزارش شور اول آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون امور اقتصادی و دارائی ـ امان االله ریگی.

رئیس ـ کلیات لایحه مطرح است آقای خورشید بفرمائید.

خورشید ـ (مخبر کمیسیون دادگستری) ـ در مادهٔ ۷ بعد از کلمه «اراضی» کلمه بایر در چاپ افتاده است خواهش می‌کنم اصلاح بفرمائید.

رئیس ـ اشتباه چاپی است اصلاح می‌شود، آقای فرهاد پور بفرمائید.

فرهاد پور ـ با اجازه مقام ریاست و همکاران محترم در زمینه لایحه‌ای که در حقیقت می‌شود گفت اهمیت فوق العاده زیاد در تأمین مسکن عمومی دارد با استفاده از یک ضرب المثل فارسی می‌گوید ضرر را از هر کجا که بگیری استفاده است به نظر من با همه تأخیرها باید از اولیای وزارت شهرسازی و مسکن و رئیس محترم دولت من باب توجه به این مسئله مهم تشکر کرد چون لایحه‌ای که امروز مطرح است به صورتی تقریباً زمین را از حالت یک کالای تجاری خارج می‌کند، مسئله‌ای که ما به حداکثر زیان تجاری بودن زمین را در چند سال گذشته کشیده‌ایم و به حد کافی صدمه به اقتصاد مملکت وارد شده و من شخصاً من باب اینکه در لایحه به مقداری از تذکراتم که در بودجه سال ۵۴ در مورد مسکن دادم توجه شده است تشکر می‌کنم. ملاحظه می فرمائید که رویه جناح مخالف و گروه پارلمانی مخالف در زمینه لوایح و برنامه‌های دولت آنچنان رویه‌ای است که آنچه را که خوب است و آنچه را هم که نقص دارد نقایصش را می گوئیم و هر وقت بدون تعصب تعصب قبول می‌کنید تشکر می‌کنیم در زمینه این لایحه هم تذکراتی هست که عرض خواهم کرد و این تذکرات را در جهت رفع مشکلات و ارشاد است چون عقیده دارم که همه باید دست به دست هم بدهیم و مشکلاتی را که در برابر مردم بی مسکن برای داشتن یک کاشانه متناسب وجود دارد از جلوی پای آنها برداریم این لایحه در زمینه غیر تجاری کردن زمین اثر مفید دارد ولی در جهت تشویق سرمایه گذاری برای خانه سازی در این لایحه هیچ گره گشائی و مشکل گشائی من نمی‌بینم متأسفانه باید عرض کنم هدف اصلی و کلی ما تأمین مسکن است البته برای تأمین مسکن یکی از اشکالات بالا بودن قیمت سرسام آور زمین است که با وجود این لایحه ضابطه‌ای در این امر پیدا می‌شود ولی مشکل بی مسکنی منحصر به این مطلب نبوده و نیست در صورتیکه به نظر ما برای تحقق کلی هدف ضرورت دارد که سایر مشکلات را هم پیش بینی بفرمائید سال گذشته از طرف وزارت شهرسازی و مسکن آنروز، لایحه‌ای با فوریت به ساحت مقدس مجلس شورای ملی تقدیم شد، لایحه‌ای که نمایندگان اکثریت از آن به عنوان مسکن درد مسکن نام بردند و شاید برای اولیای آن روز وزارت آبادانی و مسکن این عنوان مطلوب نبود و ما بعد از یک سال می‌بینیم که حتی خاصیت مسکن را هم نداشت این سابقه را زا این نظر عرض می‌کنم برای اینکه در مواردیکه فکر می‌کنید مشکلاتی را حل می‌کنید و راه حلی پیدا کردید و به مجلس می‌آوردید اگر تذکراتی داده می‌شود آن طور متعصبانه رویش نایستید از معاون وزارت دادگستری سؤال می‌کنم که آیا لایحه تثبیت مال الاجاره واقعاً صد در صد خلاف نظرتان نبود؟ آیا در دادگستری میزان دعاوی را بالا نبرد؟ در صورتیکه ما لایحه را به صورتی تصویب کرده بودیم که لااقل برای مدتی دعاوی متوقف شود و میزان مال الاجاره برای اجاره نشین به طور سرسام آوری بالا نرود در این لایحه هم مسئله زمین به این صورت حل شده است اما مسئله رفع مشکلات مردم برای ساختمان حل نشده است امروز یکی از مشکلات مردم اگر زمین به دست بیاورند و پول هم برای ساختمان داشته باشند گرفتن برنامه ساختمان است ک متأسفانه ار هزار و یک بند و در بند و دو هزار شرط علی الظاهر برای بهبود کار مردم باید بگذرد و با همه اینها شما در روزنامه‌ها می‌خوانید که دو ساختمان ۴ طبقه در دست ساختمان که قطعاً جواز و نقشه هم در دست داشتند و پلیس ساختمان هم نظارت کرده در آریا شهر خراب می‌شود و دو کارگر هم در آنجا می‌میرد که من در این مورد سؤالی از دولت دارم که تقدیم مقام ریاست می‌کنم (سؤالی را به مقام ریاست تقدیم کردند) که روشن شد منظور از این همه مشکلات برای پروانه ساختن هدف چیست وقتی شما در روزنامه می‌خوانید که فلان پیرمرد بازنشسته تمام ذخیره عمرش را می‌دهد و خانه‌ای می‌خرد و این خانه به جای اینکه جای آسایش دوره پیری او باشد گور او و زنش می‌شود و مسئولش کیست ما بایستی در قبال تأمین زمین و در قبال رفع مشکل زمین مشکلات ساختمانی را از یک طرف و کنترل و نظارت مقامات مسئول را برای حفظ حقوق مردم و جان مردم از طرف دیگر فراهم کنیم. مسأله لوث بودن مسئولیت، جناب آقای دکتر الموتی که اکثریت را داره می‌فرمایند بین یک وزارتخانه‌ای که اخیراً اسمی هم به او داده‌اید در جهت وظیفه اش یعنی «شهرسازی و مسکن» که باید همه امکانات فنر در اختیار آنها باشد با شهرداریها که طبعاً چنین قدرت فنی در اختیار ندارند فقط به شهرداری تهران نگاه نکنید در تمام این شهرها اماکانات نیست در خود تهران هم خیلی از امکانات عملاً نیست برای تأمین مسکن و لوث بودن این مسئولیت بین شهرداری و وزارت شهرسازی و مسکن که مسأله مهمی است این همه طرح و نقشه‌های جامع را ببینید و ب هر حال تصمیم بگیرید و یکی از دو دستگاه را مسئول بشناسید و امکان به آنها بدهید و نیروی انسانی در اختیارش گذارید و از این دستگاه مسئول بخواهید که در قبال این مقدار سرمایه گذاری و در مقابل هر حقی که هر آدمی دارد که وقتی یک خانه‌ای را می‌خرد بداند که این ساختمان بر اساس ضوابطی ساخته شده و چون عمر استهلاکش تمام نشده می‌تواند با اطمینان در آن بنشیند، امروز چه کسی در یک خانه بساز بفروش می‌تواند با اطمینان بنشیند مسأله چند سال گذشته را بنده ایراد نمی‌گیرم ولی می‌گویم دراین ۴ سال که می گوئید پلیس ساختمان دارید چرا در حال ساختمان باید فرو بریزد چه دستگاهی کنترل می‌کند که در این نوع پائین آمدنها و فروریختنها جلوگیری کند چه ضابطه و کنترلی هست اگر مسئله را برگردانید به چند سال گذشته. بنده ایراد می‌گیرم ولی در ای چهار سال که می گوئید پلیس ساختمان دارید ساختمان نیمه تمام ۴ طبقه چرا بایستی در حال ساختمان فرو بریزد چه ضابطه‌ای هست چه دستگاه و سازمان کنترل و جلوگیری می‌کند از پیشامدهائی نظیر این؟ به عقیده من برای هدف تأمین مسکن همراه با تسهیلات و لایحه بسیار مفیدی که دولت در زمینه بورس خارج کردن زمین تقدیم مجلس کرده بایستی تصمیمات منطقی عملی در جهت تحقق هدف همزمان با آن لایحه گرفته شود مشگل سوم مشکل مصالح ساختمانی است به هیچ وجه منطقی نیست که ما زمینی را از گردش معاملات خارج بکنیم ولی در زمینه مصالح ساختمانی آن قدر کمبود داشته باشیم که تحقق تأمین مسکن برای هر فردی که سرمایه دارد و زمین دارد در گرو مشکلات عدیده‌ای باشد که جلو پای آن مردم قرار گرفته به این منظور فکر می‌کنم لایحه‌ای که تقدیم ساحت مقدس مجلس شورای ملی شده از نظر ساختمان است احکامی داده بشود و توجهی بشود مسئله دیگری که ذکر آن را لازم می دانم نمی دانم چرا فکری را وقتی قبول می‌کنیم اخرش یک اگر و مگر می‌گذاریم فکر واگذاری زمین‌های دولت را به صورت فروش بنده مردود می‌شناسم و در مقابل فکر وگذاری زمین به صورت اجاره را بسیار مفید و یکی از عوامل تسریع تأمین مسکن می‌شناسم چون به هر حال وقتی هر سازنده و هر خریداری قیمت زمین توی مسکن اش نباشد طبعاً قدرت خرید او با قیمت آن ساختمان نزدیکتر می‌شود بنابراین با قبول اصل اجاره دادن زمینهای دولتی و حذف این اگر و مگر آخر مادهٔ ۴ یک اصل کلی را قبول کنید هر زمین یکبار به مالکیت دولت درآمد حالا یا از زمینهای وقفی یا از زمینهای مورد تجاوز یا در اختیار گرفتن زمینهای بایر و مرتع و ملی و غیره و یا دست گذاشتن روی زمینهائی که بالضروره می‌خرید به هر صورت زمین به مالکیت دولت در آمده است اگر این را دیگر نفروشید از توی عرضه تجارتی و بازار تجارتی خارجش کنیدبه صورت اجازه برای هر فرد و هر برنامه و هر نقشه عمرانی شخص فردی، حقوقی یا هر کس دیگر می‌توانید واگذار کنید چون هر کس وقتی سرمایه گزاری می‌کند در تأمین مسکن، چه برا ی خودش وچه برای فروش وقتی قیمت زمین مطرح نباشد سرمایه گزاری در این کار امکان ایجاد مسکن بیشتری می‌دهد برای اینکه ساختمان بیشتری کنید، چون قدرت مالی یک فرد محدود است و اگر بخواهد پنجاه در صد این را بدهد برای قیمت زمین مسلماً باز احتمال دارد مسئله زمین بازی پیش بیاید و چند سال دیگر می‌بینیم که باز یک سوء استفاده هائی در آن خواهد شد نتیجتاً پیشنهادی در زمینه حذف قسمت آخر مادهٔ ۴ تهیه کردم که تقدیم می‌کنم وامیدوارم با تذکراتی که دادم و یاد آوریهائی که کردم وقتی که این حسن نیت و تأمین مسکن هست و این علاقه مندی به همکاری برای رفع چنین مشکل بزرگی که در زیر پای مردم وجود دارد مورد توجه و عنایت همکاران محترم در گروه اکثریت قرار بگیرد و لایحه موجود به کیفیتی اصلاح می‌شود که در جهت یافتن هدفهای اساسی که تأمین مسکن است مفید واقع شود و مشکلی در برابر افراد باقی نماند. (احسنت).

رئیس ـ آقای دکتر متین بفرمائید.

دکتر متین ـ جناب آقای رئیس، نمایندگان محترم، امروز لایحه قانونی معاملات زمین که یکی از بهترین لوایح قانونی و یکی از اوراق کارنامه زرین خدمتگزاری دولت هویدا است در ساحت مقدس مجلس شورای ملی شور اول را طی می‌کند نمایندگان محترم به خوبی مستحضر هستند که‌ای لایحه وقتیکه از طرف دولت خدمتگزار تقدیم شد همه نمایندگان چه اکثریت و چه اقلیت با خوش بینی و سعه صدر از این لایحه استقبال کردند و آینده بسیار خوبی را برای امر مسکن پیش بینی نمودند. برای بررسی این لایحه کمیسیونهای سه گانه دادگستری و مسکن و شهرسازی و امور اقتصادی ودارائی و با صرف وقت زیاد تشکیل جلسات متعدد کار خود را آغاز کردند و اینک گزار ش شور اول آن را برای طرح در مجلس شورای ملی تقدیم نموده‌اند بنده در کلیات این لایحه که الان مطرح است مطالبی که مربوط می‌شود به واقعیت و وضعیت این زمینها و این قانونی که مربوط به زمین است و در آینده چه نقشی از لحاظ تهیه و تأمین مسکن برای کسانیکه می‌خواهند مسکن هیه نند فراهم می‌کند مطالبی به عرض می‌رسانم خوشوقتم که نماینده محترم اقلیت جناب آقای فرهاد پور این لایحه را ستودند و از این لایحه تعریف کردند و این لایحه را از لحاظ اینکه برای همیشه به مسئله زمین بازی و بورس بازی و اسپکولاسیون Speculation و فروختن زمین به قیمتی که قیمت واقعیش نیست خاتمه می‌دهد مفید دانستند بنده از ایشان تشکر می‌کنم این یک واقعیتی است که همه مردم و همه نمایندگان اقلیت و اکثریت و با توجه به اینکه خود نمایندگان محترم ازوقتیکه این لایحه تقدیم شد در بیرون انعکاس خوب این لایحه و اثرات عالی و ثمر بخش آن را از زبان مردم شنیدند، از زمان قاطبه مردم که مسکن ندارند و یا امکاناتی و پولی دارند که مسکن تهیه بکنند ولی به علت گرانی سرسام آور زمین قادر نیستند که آن پول را برای خرید زمین بدهند و بعد هم هزینه ساختمان را داشته باشند اهمیت فوق العاده مفید این لایحه را شنیدند باید نکته‌ای را عرض کنم که این لایحه مربوط به زمین است و به هیچ وجه مربوبط به صنعت خانه سازی نیست به دلیل اینکه چندی قبل دولت خدمتگزار هویدا بودجه عظیمی را که تقدیم کرد و از تصویب قوه مقننه گذشت وزارت مسکن و شهرسازی و چندین وزارتخانه دیگر هم مأمور شدند که مسأله مسکن را حل کنند و برای مردم خانه بسازند و انواع امکانات و وسایل را فراهم بکنند که مردم بتوانند با پول کم خانه بسازند به همین دلیل بود که ما درآن لایحه بحث از رفاهی بودن بودجه می‌کردیم و امروز هیچ مسئله‌ای از لحاظ رفاهی برای مملکت ما مهمتر از مسأله ممکن نیست (صحیح است) در اجتماع پیش رفته‌ای مثل اجتماع ما بالا تر از مسأله ممکن و داشتن مسکن و خانه برای تمام طبقات وجود ندارد ملاحظه بفرمائید چه رقم عظیمی در بودجه پیش بینی شده که وزارت مسکن و شهرسازی و دولت در مقام عقد قرار داد با شرکتهای بزرگ بزرگ خانه سازی در کشورهای اروپائی و آمریکائی است و به زودی خانه‌های زیادی ساخته خواهد شد و تعداد زیادی از این خانه‌ها پره فابریکه Perefabrigue خواهد بود. خانه‌های پیش ساخته‌ای که در پیشرفته ترین کشورهای دنیا و در قشنگترین خیابانهای آن بنا می‌شوند و از آن استفاده می‌کنند و راحتی کاملی در آن خانه‌ها و احساس می‌شود بنا بر این باید عرض به عرض همکار عزیزم برسانم که این دو برنامه از هم جدا است و با هم نباید اشتباه بشود و باز فرمودند که دو تا ساختمان دو طبقه خراب شد به نظر من آنهم ارتباطی به این لایحه و مسئله زمین ندارد وقتی در تهران ۶۵ هزار کارگاه ساختمانی باشد از بناهای ۲۰ طبقه تا دو طبقه مشغول ساختمان باشند احتمال دارد که در محاسبه ساختمان و در جوشکاری، شار پانت و یا لوله‌های آهنی آن اشتباهی رخ داده باشد و فرضا ساختمانی خراب شده باشد این اتفاق در همه جای دنیا پیش می‌آید البته من نمیدانم این امر واقعیت دارد یا نه اگر هم قصوری شده مقصر اصلی را مقامات مربوط تعقیب خواهند کرد با توجه باینکه فرمودند آن ساختمان‌ها نقشه و آرشیتکت هم داشته باشد و اما این مطلب را قبول داشته باشیم یا نداشته باشیم توجه به فرمائید اهمیت این لایحه از کجا است. از سوم شهریور ۲۰به این طرف ناگهان یک شیئی یک چیزی که موجودیت تجاری و کسبی نداشت و کالای تجارتی و کالای مبادلاتی بین ایران و کشورهای خارج نبود روزبروز به صورت کالای تجارتی در امده است و یک عده بمعنی خاص کلمه زمین خوار بنده تکرار می‌کنم زمین خوار آنانی که انصاف نداشتند با پولی که داشتند این زمین‌ها را به قیمت‌های کم می‌خریدند و نزد خود نگاه می‌داشتند و اسپکولاسیون می‌کردند و محافظت می‌کردند و چند درختی در آن می‌کاشتند و بعدا با تفکیک کردن و گرفتن سند مالکیت به محتاجان و آنهائی که می‌خواستند خانه تهیه کنند به قیمت گزاف می‌فروختند با توجه به این که جمعیت در تهران افزایش پیدا می‌کرد و احتیاج به مسکن بیشتر احساس می‌شد احتکار زین به محتکرین زمین اجازه می‌دهد که زمین را به قیمت دلخواه خودشان بفروشد با توجه به جمعیت روز افزون پایتخت و مملکت و تشکیل خانواده‌های جدید بر اثر ازدواج افراد خانواده و همچنین ب جلوگیری از مرگ و میراطفال و بالا رفتن ثروت اشخاص و ایجاد رفاه که امکان می‌دهد ه یک پدر و مادر که چهار فرزند دارند در فاصله زمان کوتاهی هر چهار فرزند ازدواج کنند و احتیاج به خانه و زندگی جداگانه داشته باشند و به علت داشتن و مکنت و رفاهیت هر کدام آمدند یک واحد فامیلی جدید تشکیل دادند و هر یک می‌خواهند خانه بسازد بنابراین این افزونی تصاعدی جمعیت و احتیاج به داشت خانه عده‌ای را وامیداشت به عنوان زمین خوار احتکار زمین بنمایند و از این راه به کشت و کار بپردازند دولت در طول این ۱۱ سال خدمتگزاری صادقانه خودش در همه زمینه‌ها اقدامات اساسی کرده ولی این بار اقدم دولت و تقدیم این لایحه قانونی که حضور نمایندگان محترم مطرح است اقدام دامنه دار و مؤثری خواهد بود که جلوی احتکار و بورس بازی زمین را خواهد گرفت و بنده تصور می‌کنم که دولت برای همیشه به مسئله زمین بازی و مسئله بورس زمین و نگهداری زمین خاتمه دهد زیرا اگر کسی زمینی را خرید نمی‌تواند آن را به کسی بفروشد و یا واگذر کند که اوهم بخواهد (منتقل الیه) بعد از چندی با قیمت زیادتر به دیگری بفروشد و لذا ابواب همه گونه اعمال واگذاری به عناوین مختلف و رونق مجدد بازار و تجارت زمین در این قانون انقلابی بسته شده است و زمین فقط و فقط برای بسته ساختن و تهیه مسکن به کار خواهد رفت تصور می‌کنم به این ترتیب در این دوره قانون گذاری نمایندگان مجلس شورای ملی با تصویب این قانون قدم دیگری که همیشه همگام با دولت انقلابی بوده‌اند برداشته‌اند (صحیح است) که در تمام تاریخ ثبت خواهد شد. با توجه به اینکه تمام کارهای انجام شده دولت خدمتگزار هویدا انقلابی بوده است بنده به خودم اجازه می‌دهم که به نمایندگان محترم که این لایحه را تصویب می‌نمایند تبریک می یگوئیم (احسنت) و مطمئن باشم که به زودی اثرات مفید این لایحه از نظر پائین آمدن قیمت زمین بدون تردید هویدا خواهد شد و لذا کسی که می‌خواهد خانه بسازد می‌تواند ۳۰۰ یا ۴۰۰ متر زمین به قیمت مناسب تهیه نماید نه اینکه عده‌ای محتکر زمین و زمینخوار بیایند زمینهای محدوده و غیر محدوده را بخرند دیوار بکشند و قطعه بندی کنند و زمینی که متری ۵۰ یا ۱۰ تومان شده به متری ۵۰۰ تومان بفروشد این برنامه برای همیشه و این طرز کار با تصویب این قانون برای همیشه از بین خواهد رفت و اما اینکه زمینهائی که در خارج از محدوده است، ممکن است در بیرون تعبیر یا تفسیر بشود که زمینهای خارج از محدوده را به چه صورت باید حفظ کرد. بنده فکر می‌کنم در آئین نامه‌ای که تهیه خواهد شد، این اجازه را خواهد داد که اشخاص بتوانند در خارج از محدوده احداث باغات بزرگ و فضای سبز بکنند یا کارهای بزرگ و کوجک مرغداری و گاو داری یا هر نوع عملیات دیگر و احداث کارخانه یا هر عملیات عمرانی که در خارج از محدوده که شامل احتکار زمین نباشد انجام بدهند به شرط اینکه با دیوار کشی روی زمین را به متقاضیان بفروشد و لذا دولت اجازه خواهد داد و تصویب خواهد شد که این امر انجام شود. هر قدر در اطراف کلیات و اهمیت این لایحه صحبت شود کم است و لذا باید به عرضتان برسانم که از توجه خاصی که مردم در خارج به محتوی این لایحه قانونی مهم پیدا کرده‌اند، اطلاع داریم و به طور قطع بعد از شور اول کلیه مواد آن در روزنامه‌ها منعکس خواهد شد. این بارقه امیدی است برای مردم که مطمئناً در آینده نزدیک صاحب مسکن خواهند شد. شما ملاحظه بفرمائید نرم بین المللی قیمت زمین باید قیمت بنا باشد و الان قوس سعودی پیدا کرده فرض بفرمائید یک ساختمان ۸ یا ۱۰ طبقه مثلاً در خیابان تخت جمشید در ۴ هزار متر زمین ساخته می‌شود. و زیر آن را پارکینگ می‌سازند و این زمین را می‌خرند متر ی۱۰ هزار تومان باید هر طبقه آن را به قیمت سر سام آور اجاره بدهند و بفروشند و لذا با زمین ارزان جلوی گرانی ساختمان و خانه مالاجاره گرفته خواهد شد زیرا قیمت عادلانه و منصفانه زمین در قیمت ساختمان اثر می‌گذارد در مالاجاره اثر می‌گذارد. (انوشیوانی ـ واقعاً اثر می‌گذارد) بلی اثر می‌گذارد. بنابر این دولت خدمتگزار با آئین نامه اجرائی این منظور را دارد که قیمت زمین که الان قیمت ساختمان است به تقلیل پیدا کند مثلاً خانه‌ای که به قیمت ۶۰۰ هزار تومان تمام شود در وضع فعلی ۴۵۰ هزار تومان پول زمین آن است که در واقع باید ۱۵۰ هزار تومان قیمت زمین آن باشد از اینکه به عرایضم توجه فرمودید سپاسگزارم (احسنت).

رئیس ـ آقای رامبد بفرمائید.

رامبد ـ بنده قصد صحبت در این لایحه را نداشتم مطلب همان بود که جناب فرهاد پور فرمودند، ولی فرمایشات جناب آقای دکتر متین مرا برآن داشت احساس این وظیفه را بکنم تا روزی که کرسی ای به عنوان تریبون مجلس شورای ملی وجود دارد، درست است که نماینده مجلس عضو حزب است ولی قبل از عضو حزب نماینده مردم ایران است ما نمی‌توانیم وظیفه اصلی را فدای مطلب دوم بکنیم. جناب آقای دکتر متین آنچه در تأیید لایحه فرمودید، همه با شما موافقند ولی آنچه در تبرئه مسامحه در تقدیم این لایحه فرمودید پیش وجدان خودتان پس بگیرید. مطلب فقط در ایران نیست، در همه جای دنیا هست. در همان ژاپنی هم که سال قبل تشریف بردید و نه تناه متری ۲ هزار تومان، بلکه متری ۲۰ هزار تومان هم هست. ولی مسئله سوء استفاده از زمین مطرح است و مسبب و مقصر این امر مطلقاً و منحصراً در طول تاریخ بعد از شهریور ۱۳۲۰ تا به امروز دولت و به خصوص دولت شما است چرا؟ جناب دکتر متین عرض می‌کنم چرا اگر فرزندی مبتلا به فرج اطفال شد که امروزه خیلی صحبت آن هست اظهار خوشوقتی بر این نیست که مثلاً رفتیم شیر و خورشید و یک کفش طبی برایش گرفتیم مسئول آن فرزند وظیفه داشته قبل از مبتلا شدن طفل به این مرض، واکسیناسیون را پیش بینی کند. چه کسی در این مملکت مسئول بوده که مهاجرت میلیونها نفر از ساکنین شهرستانها را به تهران برآورد بکند؟ موضوع مسکن آنها را مطالعه بکند؟ گرفتاریهای زمین را پیش بینی بکند؟ سوء استفاده صنف خاص را که به حق فرمودید زمینخوارند و بعضاً با همکاری برخی مامورین دولت این وضع را بوجود آوردند جلوگیری بکند. مسئولین این کارها من بودم؟ شما بودید؟ کارگر مهاجر خوزستانی بود؟ یا آن ذغال فروش قبلی مازندرانی بود که دیگر چون موضوع ذغال منتفی شد برای کارگری به تهران آمده، مسئول او بود؟ جز دولت کی بود؟ جناب آقای دکتر متین، قبول بفرمائید از عرایضی که می‌کنم مطلقا قصد حمله کردن به این دولت یا مسئله تعصب حزبی و امثال اینها در بین نیست. یک اصل بالاتر از این مسائل است وآن اصل اینست که این مملکت با رهبری بزرگ شاهنشاه ما می‌چرخد ولی شما با این مدافعات اصل مسئولیت متصدیان دولت و پیش بینی اینکه این مامورین یک روزی حتی مورد مواخذه کلامی، آنهم فقط بصورت تکدر قرار بگیرند از بین می‌برید مثلا اگر روزی فرهاد پور نوعی گفت آقای وزیر فلان وزارتخانه این لایحه ۳ ماه دیر شده در حالیکه خود وزیر هم میداند که ۳ سال دیر شده، شما دکتر متین می آئید پشت این تریبون می گوئید خیلی هم به موقع است دیر شده کدام است؟ مدال هم باید بدهید و این رویه صحیح نیست میلیاردها در معامله زمین سوء استفاده شده، دولت با سکوتش با طراحی‌هایش، با نوعی همکاری مامورین جزء و بزرگش دانسته یا ندانسته مسئولش هست. امروز اگر کسانی از این لایحه متضرر می‌شوند، آن پیر زنی که گول زمین خوار را خورده و رفته خانه اش را فروخته و زمین خریده که ۳ روز دیگر گرانتر بشود به فروشد و خانه بزرگتری بسازد. دولت مسئول آن است که اگر از روز اول برای این کار طرحی داشتیم، لایحه‌ای داشتیم که این اراضی باین ترتیب قیمتش خواهد بود امروز نه صحبت سوء استفاده مطرح می‌شد نه صحبت ضرر آن پیرزن و اما شما که در لژ مطبوعات نشسته ایدمخبرین عزیز، ارباب مطبوعات چیهای محترم، فقط برای بزرگتر کردن تیتر و پیدا کردن خریدار بیشتر مردم را بی جهت د روحشت نیندازید. این هیچ لایحه فوق العاده و انقلابی نیست، فقط لایحه‌ای است برای جلوگیری از سوء استفاده در معاملات زمین. لذا ما خوشوقتیم از این لایحه ایکه آوردید به آن هم رأی می‌دهیم و آنچه را هم که جناب آققای دکتر متین و جناب آقای فرهاد پور در تأییدش فرمودند باز تأیید می‌کنیم ولی آنچه که به این مملکت، به مردم به اقتصاد و در طول این مدت بر اثر دیر آوردن این لایحه بر اثر بی نقشه بودن دولت بر اثر بی فکر بودن مسئولین تذکر داده شد، بدون اینکه اینجا قصد محاکمه‌ای باشد که ما بخواهیم رأیی صادر بکنیم واقعاً وارد است و این را هم فکر نکنید که اگر جناب دکتر الموتی مثل همیشه تشریف آوردند با اتکاء به اکثریت عرایض بنده را با فرمایشات خودشان تکذیب کردند، در مقابل تاریخ و ملت ایران که امروز مسئولیتیداریم که وظایفمان را در راهش انجام دهیم، مطلب لوث می‌شود؟ خیر، تاریخ قضاوت خواهد کرد. طرح جامعه و نقشه جامع شهر، نحوه اجازه دادن ساختمان و نبودن مصالح و وضع مسکن که امروز پیش آمده، هر چه هم شما در روزنامه‌ها خلافش را بنویسید و هر چه را هم آقای دکتر الموتی با نطق فصیحش بخواهد تبرئه بکند، تبرئه نخواهد شد. جناب آقای دکتر متین با بیانات فصیح خودتان فرمودید، بیائیم لایحه را از موضوع مسکن جدا کنیم (دکتر متین ـ نگفتم جدا کنیم) نمی‌توانیم اینکار را بکنیم چون زمین در داخل شهر برای مسکن است. اگر اثر این لایحه به منظور تأمین و تسهیل در تأمین مسکن نیست آن را پس بگیرید. اگر کسی زمین دارد یا نارد مجلس، مجلس انقلابی است ولی به هیچوجه ما هیچ عقده شخصی نداریم سعی ما به خاطر تأمین مصالح اجتماع در امر ایجاد مسکن است. جناب آقای دکتر متین پس همانطور که من فرمایشات شما را تأکید کردم اقلا پیش خودتان گفته‌های دوست عزیزمان را که در کمال احترام تذکر دادند که برای مسکن این مسائل در پیش است قبول بفرمائید چون، فردا فلان ایرانی که به تهران آمده و در سراغ مسکن است و با این همه تبلیغ بنده و شما و دولت و روزنامه در مورد زمین اگر باز شکل مسکنش هیچ تغییری پیدا نکرده باشد ما ا آن تردید و ناامیدی و یأسی که دوست عزیز من جناب آقای سعید وزیری فرمودند که در این مقطع از زمان مطرح نکنیم خواهیم رسید. اگر یأس و ناامیدی را بیان نکرده باشیم تخم آن را کاشفته‌اید. پس بیائید حرفهای صادقانه و صمیمانه یا سازنده‌ای که از طرف اقلیت یا اکثریت گفته می‌شود مورد توجه قرار بدهید. تعصب را کنار بگذارید تا آن یأسی که هیچگاه نباید وجود داشته باشد، بوجود نیاید.

رئیس ـ آقای دکتر الموتی بفرمائید.

دکتر الموتی ـ بنده بعکس دوست عزیزم جناب آقای رامبد که خیلی با عصبانیت و با صدای بلند صحبت کردند خیلی با آرامی صحبت می‌کنم. برای اینکه در محیط مجلس انقلابی که هر روز لوایحی از این نوع تقدیم می‌شود در جهت رفاه و آسایش ملت ایران، عصبانیت مورد ندارد. من فکر می‌کنم ایشان همانطوریکه اشاره به وجدان کردند هر ایرانی یاوجدان که در حزب اقلیت یا اکثریت یا حزب دیگر هست لوایحی که به صلاح ملت ایران است از صمیم قلب تأیید می‌کند چنانکه خود ایشان درجهت تأیید این لایحه مطالبی فرمودند که به نظر من قابل تقدیر است و این نشان می‌دهد که مجلس انقلاب همیشه سعی اش این است که در جهت آسا یشمردم قدم بر میدا رد ولی من متوجه نشدم چرا آقای رامبد از اینکه همکار عزیز ما دکتر متین با فصاحت و بلاغت از این لایحه دفاع کردند ناراحت شدند. مجلس محل آزادی فکر و ازادی عملو عقیده است. چظطور خود شما که به خودتان اجازه می‌دهید به وجدان پاک ما و خودتان اشاره می‌کنید چرا فکر می‌کنید اگر نمایندگان اکثریت می ایند و از لایحه دفاع می‌کنند انگیزه‌ای در خارج دارد او فکر می‌کند دولت خدمتگزار، که متکی به این اکثریت است یک چنین لایحه‌ای آورده است که منافع ملت ایران در آن تأمین است منافع اکثریت ملت ایران در آن تأمین است و با کمال رشادت و سر بلندی از آن دفاع می‌کند، جنابعالی چرا ناراحت می‌شوید. هر ناینده‌ای حق دارد از عقیده اش دفاع کند شما چرا عصبانی می‌شوید. جناب آقای رامبد مملکت ما در حال پیشرفت است هر روز دولت یک لایحه‌ای برای تأمین منافع بیشتر ملت، برای تأمین رفاه ملت اینجا می‌آورد شما هم تشریف می‌آورید، صد بار هم این کار را کرده‌اید گفته‌اید دولت این لایحه را دیر آورده است. این حرف منطق شماست و همیشه هم می گوئید ولی جناب رامبد یک مملکت در حال تحول یک مملکت انقلابی هر روز از این لوایح دارد، ممکن است امروز که دولت باید مطالعه کند و بررسی کند و جوانب مختلف کار را ببیند البته هر وقت از این لوایح آمد اسم پیر زن و این مسائل مطرح می‌شود من کراراً دیده‌ام وقتی لایحع مال الاجاره مطرح می‌شود می‌گویند یک پیر زنی هست که یک اطاق دارد. نه جناب رامبد در این مملکت برای همه کسانی که هزاران مترزمین دارند میلیونها قطعه زمین دارند باید این لوایح انقلابی بیاید با تأیید اکثریت نمایندگان ملت، اکثریت و اقلیت تأیید بشود تا همه بدانند که در جامعه انقلابی امروز با فکر طفیلی بودن نمی‌شود زندگی کرد، عده‌ای هستند که از راخه زمین و خاک بازی صاحب میلیاردها تومان پول و ثروت شده‌اند (رامبد ـ بر اثر دهسال تعلل دولت) به اینها گفته شد بس است امروز دولت خدمتگزار برنامه‌های وسیعی دارد. عرض کردم جنابعالی ممکن است برگردید به سالهایقبل اشاره کنید می‌توانید بفرمائید ولی همانطور که جناب دکتر متین گفتند از شهریور۱۳۲۰ یک چنین وضعی پیش آمده. دولت برنامه دارد می‌گوید من در سال اینده ۲۰۰ هزار خانه ارزان قیمت می‌سازم و برای طبقه‌ای که احتیاج دارد. امروز پول داریم سه سال پیش نداشتیم امروز بر اثر اراده شاهنشاه ۲۳ میلیارد دلار از نفت درآمد داریم. پنجسال پیش این مملکت نمی‌توانست قرض بدهد قرض می‌گرفت ولی امروز قرض می‌دهد. بنابراین برنامه‌های امروز مملکت با ۵ سال پیش تفاوت زیاد دارد.

ابعاد پیشرفت‌های مملکت با دو سه سال پیش فرق کرده است امروز مملکت ما توانائی دارد، پول دارد، می‌تواند وام بدهد، می‌تواند قرار دادهای ۴ میلیارد دلاری با کشورهای دیگر ببندد پس امروز اگر دولت تصمیم می‌گیرد خانه سازی کند برای خاطر این است که توانائی مالیش به آن حد رسیده که بتواند این شرکتهای خارجی را جلب کند. به ایران بیاورد. به نظر من جنابعالی یا اقلیت ممکن است بیائید بگوئید ۲۰۰ هزار خانه در سال آینده کم است چرا یک میلیون نمی‌سازید با حرف و سخن کار آسان است ولی شما وما همه می دانیم واقعاً اگر دولت و بخش خصوصی و ارتش و تمام قوای مملکت مجهز و آماده بشوند تأسیس این۲۰۰ هزار خانه هم کار مشکلی است ما آرزو می‌کنیم ۵۰۰ هزار خانه بسازد ولی باید امکاناتش را در نظر گرفت در اینکار مسئله زمین مطرح است مصالح ساختمانی مطرح است کارگر مطرح است امروز رشد اقتصادی ما به ۴۰ درصد رسیده است و ایجاب می‌کند که نیروی انسانی از خارج بیاوریم و دولت خواهد آورد باید ببینیم امکانات مملکت چیست و آن حد اکثر استفاده را بکنیم تذکرات شما باعث می‌شود که امکانات استفاده بهتری بکنیم ولی اینکه عصبانی می‌شود چرا دکتر متین که یک نماینده اکثریت است و مرد دانشمند یاست و از فکر خود و لایحه دولت دفاع کرده است صحیح نیست مخصوصاً که اسم وجوان را بیاورند پاک و سربلندی از این اقدامات دولت تجلیل می‌کنیم (صحیح است) برای اینکه معتقدیم دولت خالصاً مخلصاً برای رفاه مردم در اجرای اوامر شاهنشاه کار می‌کند بنا بر این با سربلندی دفاع می‌کنیم (صحیح است) چون می‌بینم در ظرف چند روز سه لایحه تقدیم کرده یکی برای اراضی شهری و یکی برای اراضی کشاورزی و یکی برای زمینهای ساحلی این بزرگترین مشکلی است که در کشور ما وجود دارد اگر دولتی موفق به حل این سه مشکل در سطح مملکت بشود شما که خودتان نماینده‌ای از گیلان هستید مشکلات آن منطقه را می دانید چرا ایراد می‌گیرید نه تنها این لایحه را باید تصویب کرد باید به این دولت اجازه داد که این مشکلات را حل کرده است بنابراین جنابعالی با آن قاطعیت البته به عنوان لیدر اقلیت حق دارید که بگوئید مسئول این کارها دولت است ولی باید توجه بفرمائید که دولتی که قصد انجام خدمت دارد و خدمت هم کرده است و ده سال بیلان خدمتگزاری او برای ملت ایران روشن است این جور ما جلوه ندهیم که مسؤول تمام این کارها دولت است اینجا جناب فرهاد پور به مسائل دیگری هم اشاره کردند البته در درجه اول هدف اینست که این زمینها در اختیار کسانی باشد که می‌خواهند خانه بسازند ولی اگر جناب دکتر متین اشاره کردند که مسائل خانه سازی و شهرداری ربطی به این لایحه ندارد حرفی است کاملاً منطقی ممکنست بگوئید چون اسم خانه سازی هست به شهرداریها و انجمن شهر و دیگران هم باید ایراد گرفت ما حرفی نداریم شما هم ایراد گرفت چرا دیگر به نماینده اکثریت اعتراض می‌کنید؟ چون امروز یک لایحه بسیار مهمی در مجلس مطرح است باید کسانی که در این مملکت فکر می‌کنند از راه زمین بازی و اسپکولاسیون به آن کارها ادامه دهند باید گفت با تصویب این لایحه به بورس بازیها و سوء استفاده‌ها خاتمه داده می‌شود و امیدواریم دولت توفیق پیدا کند و موفق شود مسکن و خانه‌ای که برای اکثریت ملت ایران لازم است تهیه کند (احسنت).

رئیس ـ نظر دیگری در کلیات لایحه نیست؟ (اظهاری نشد) به ورود در شور مواد رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (همه برخاستند) به اتفاق آراء تصویب شد مادهٔ اول قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

مادهٔ ۱ـ از تاریخ اجرای این قانون نقل و انتقالات زمینهای بدون بنا یا مستحدثات متنایب با مساحت زمین واقع در محدوده خدماتی شهرها و شهرکها فقط برای یکبار مجاز است و نقل و انتقال بعدی موکول به ایجاد بنا یا مستحدثات متناسب با مساحت زمین می‌باشد.

  • تبصره ـ معاملات شرطی و رهنی در مورد اخذ وام از مؤسسات اعتباری مجاز برای احداث ساختمان یا فعالیتهای صنعتی در زمین مورد معامله و همچنین انتقالات بلاعوض به دولت یا شهرداریها و یا وقف بر مؤسسات خیریه عام المنفعه مذکور در بندهای ۷ و۸ و۹ مادهٔ ۲ قانون مالیاتهای مستقیم و همچنین انتقالات قهری از شمول مقررات این مادهٔ مستثنی است.

رئیس ـ در مادهٔ اول نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی

ضمن تقدیم در لایحه معاملات زمین پیشنهاد می‌نماید تبصره ذیل به مادهٔ یک اضافه شود:

  • تبصره ـ دولت می‌تواند اراضی مشمول این مادهٔ را که سه سال از تاریخ آخرین معامله آن بعد از تصویب این قانون و پنج سال از تاریخ آخرین معامله آن قبل از تصویب این قانون بگذرد و فاقد بنا و مستحدثات باشد به وکالت از مالک آن به خریدارانی که تعهد ساختمان بنمایند ببهای منطقه و نقداً به فروش برساند مگر اینکه مالک یا مالکین آن فاقد محل مسکونی یا قطعه زمین دیگری باشند.

سلیمان انوشیروانی.

ریاست محترم مجلس شورای ملی

ضمن تقدیم احترام در لایحه معاملات زیر پیشنهاد می‌نماید که اصلاحات زیر به عمل آید.

الف ـ در عنوان قانون کلمه راجع حذف شود.

ب ـ در سطر دوم تبصره مادهٔ یک بعد از کلمه ساختمان در سطر دوم کلمه (مستحدثات) اضافه شود.

ج ـ در مادهٔ ۳ سطر دوم بعد از کلمه حق خرید کلمه «و فروش» اضافه شود.

دـ جمله «و زمین مورد معامله را به تصرف دولت خواهد داد» به آخر مادهٔ چهار اضافه شود.

ه ـ در مادهٔ ۵ گواهی خاتمه ساختمان به پروانه ساختمان تبدیل شود. انوشیروانی

مقام معظم ریاست مجلس شورای ملی

احتراماً پیشنهاد می‌نماید جمله آخر به تبصره مادهٔ یک در مورد انتقالات قهری از تبصره فوق حذف گردد و تبصره زیر به تبصره فوق اضافه گردد.

در مواردی که ضرورت اجرا جنبه قهری داشته باشداین قبیل زمین‌ها وسیله دولت خریداری گردد.

با تقدیم احترامات ـ حبیب اله احمدی.

مقام معظم ریاست مجلس شورای ملی

احتراماً پیشنهاد می‌شود مادهٔ ۱ لایحه قانون راجع به معاملات زمین به شرح زیر اصلاح شود.

از تاریخ اجرای این قانون نقل و انتقالات زمین‌های بدون بنا یا دارای مستحدثات و بناهای غیر متناسب بامساحت زمین واقع در محدوده خدماتی شهرها و شهرکها فقط برای یکبار مجاز است الی آخر.

دکتر توانا.

ریاست محترم مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌نماید در تبصره مادهٔ ۱ لایحه قانون راجع به معاملات زمین در سطر چهارم پس از عبارت (مالیاتهای مستقیم) عبارت (و جمعیت خیریه فرح پهلوی) اضافه شود.

با تقدیم احترام ـ علی رومند.

ریاست معظم مجلس شورای ملی

محترماً پیشنهاد می‌نماید در مادهٔ یک لایحه قانون راجع به معاولات زمین در سطر دوم به جای محدوده خذماتی «محدوده قانونی» ذکر شود و نیز کلمه شهرکها حذف گردد.

با تقدیم احترام ـ ادیب سمیعی.

مقام معظم ریاست مجلس شورای ملی

احتراماً پیشنهاد می‌نماید تبصرهٔ ذیل مادهٔ یک قانون فروش اراضی تبصره یک تلقی شده و دو تبصره به شرح زیر به آن اضافه شود:

  • تبصرهٔ ۲ـ در صورتی که صاحبان اراضی داخل محدوده شهر خود قادر به ایجاد ساختمان نباشند مجازند اراضی خود را طبق قوانین شهرداری به قطعات کوچکتر تقسیم نموده جهت ایجاد ساختمان به فروش برسانند در ضمن شهرداری و اداره ثبت اسناد موظفند از تاریخ تقاضا ظرف مدت چهار ماه اقدام به تفکیک نمایند.
  • تبصرهٔ ۳ـ در صورتیکه اراضی موضوع مادهٔ یک این قانون در اجاره مستأجر باشد در صورت توافق بین مالک و مستأجر از طرف مستأجر به قیمت عادله (قیمت منطقه‌ای) یک جا از مالک خریداری و پس از تفکیک به قطعات کوچکتر برای بار دوم جهت ایجاد ساختمان به فروش برسانند و هر گاه بین مالک و مستأجر توافق حاصل نگردید و مستأجر حاضر به خرید نشد مالک یا مالکین این نوع اراضی مجاز باشند با نظر شهرداری و اداره ثبت اسناد اراضی مزبور رابه قطعات کوچکتر تقسیم و تفکیک نموده معادل پانصد متر رابه میزان اجاره قبلی به عنوان محوطه خانه در اختیار مستأجر گذاشته بقیه را جهت ایجاد ساختمان و سایر تأسیسات به فروش رساند.

با تقدیم احترام ـ علی اصغر فیاض فاضلی.

ریاست معظم مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌گردد تبصرهٔ زیر به مادهٔ ۱ اضافه شود.

  • تبصره ـ هر گونه نقل و انتقالات که از تاریخ تقدیم این لایحه به مجلس شورای ملی روی زمینهای داخل و خارج محدوده شهرها انجام گرفته باشد مشمول مادهٔ ۱ این قانون خواهد بود.

با تقدیم احترام ـ دکتر زعفرانلو.

ریاست معظم مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌گردد مادهٔ ۱ به شرح زیر اصلاح شود:

از تاریخ تقدیم این قانون به مجلس شورای ملی ….

با تقدیم احترام ـ دکتر زعفرانلو.

مقام معظم ریاست محترم مجلس شورای ملی

در لایحه قانون راجع به معاملات زمین در تبصرهٔ ۲ به مادهٔ یک اضافه شود:

  • تبصرهٔ ۲ـ پارکینگ و فضای سبز با اجازه ادارهٔ شهر سازی جزو مستحدثات محسوب خواهد شد. با تقدیم احترام ـ مهندس حسین ایمان زهرائی
ریاست معظم مجلس شورای ملی

احتراماً پیشنهاد می‌نماید تبصرهٔ زیر به مادهٔ ۱ لایحه قانون راجع به معاملات زمین اضافه شود.

  • تبصره ـ مرجع تشخیص وجود بنا با مستحدثات متناسب با مساحت زمین‌های واقع در محدوده خدماتی شهرها، شهرداری و برای تشخیص این مورد در اراضی واقع در شهرکها وزارت مسکن و شهرسازی خواهد بود.

با تقدیم شایسته ترین احترام ـ امیر عباس جهانی.

ریاست معظم مجلس شورای ملی

احتراماً پیشمنهاد می‌نماید در سطر اول مادهٔ ۱ لایحه قانون راجع به معاملات زمین بعد از کلمه (از تاریخ) کلمه (اجرای) حذف وبه جای آن کلمه تصویب گذارده شود.

با تقدیم شایسته ترین احترام ـ امیر عباس جهانی.

مقام معظم مجلس شورای ملی

محترماً پیشنهاد می‌نماید تبصرهٔ زیر به مادهٔ ۱ لایحه معاملات زمین اضافه شود.

  • تبصرهٔ ۲ـ شهرداریها و مؤسسات مسئول که باید نقشه ساختمان را تصویب و پروانه صادر نمایند مکلفند ظرف یک ماه از تاریخ درخواست و تسلیم مدارک نسبت به صدور پروانه اقدام نمایند و یا نظر مخالف خود را با ذکر دلیل به متقاضی ابلاغ نمایند.

فرهادپور.

ریاست محترم مجلس شورای ملی

محترماً در مورد لایحه راجع به معاملات زمین پیشنهاد می‌شود:

تبصرهٔ مادهٔ یک ذیل به مادهٔ ۲ نوشته شود.

با احترام ـ حسن صائبی.

ریاست محترم مجلس شورای ملی

محترماً در لایحه راجع به معاملات زمین پیشنهاد می‌شود تبصره زیر به مادهٔ یک اضافه شود:

در صورتی که در اراضی مزبور درختکاری شود نقل و انتقال موکول به موافقت شورای عالی شهرسازی خواهد شد.

با تقدیم احترام ـ حسن صائبی.

مقام معظم ریاست مجلس شورای ملی

احتراماً پیشنهاد می‌نماید تبصره زیر به مادهٔ یک لایحه قانون راجع به معاملات زمین اضافه شود:

  • تبصره ـ از تاریخ تصویب این قانون زمینهای بدون ساختمان یا مستحدثات متناسب به جای بدهی صاحب زمین به بستانکار انتقال پیدا نمی‌کند مگر بستانکار دولت یا بانکها یا شهرداریها باشند.

با تقدیم احترامات ـ مجید محسنی.

مقام معظم ریاست مجلس شورای ملی

احتراماً پیشنهاد می‌نماید در ماده ۱ لایحه قانون راجع به معاملات زمین در سطر دوم پس از متناسب با مساحت زمین جملهٔ و موقعیت محل آن اضافه شود، همینطور در سطر آخر.

با تقدیم احترامات ـ مجید محسنی.

ریاست معظم مجلس شورای ملی

احتراماً پیشنهاد می‌نماید تبصره زیر به مادهٔ یک لایحه قانون راجع به معاملات زمین اضافه شود.

  • تبصره ـ باغ یا باغچه در صورتی جزء مستحدثات محسوب می‌شود که برای همیشه بصورت باغ یا باغچه باقی بماند ودر صورت لزوم تبدیل آن به مستحدثات با اجازه شهرداری وزارت مسکن و شهر سازی باشد.

با تقدیم احترامات ـ مجید محسنی.

مقام معظم ریاست مجلس شورای ملی

محترما در لایحه قانون راجع به معاملات زمین پیشنهاد می‌نماید مادهٔ ۱ و تبصره آن بشرح زیر اصلاح شود:

مادهٔ ۱ ـ از تاریخ اجرای این قانون هر نوع نقل و انتقال زمین واقع در محدوده خدماتی شهرها و شهرکها فقط برای یکبار مجاز است و نقل و انتقالات بعدی موکول به ایجاد بنا یا مستحدثات متنایب با مساحت زمین می‌باشد.

  • تبصره ـ تنظیم سند و ثیقه به منظور حسن انجام تعهدات و تضمین ابواب جمعی و استخدامی نزد دولت و شهرداری‌ها و بانکها و نیز معاملات شرطی و رهنی در مورد اخذ وام از موسسات اعتباری مجاز برای احداث ساختمان یا فعالیتهای صنعتی در زمین مورد معامله و هم چنین انتقالات بلا عوض به دولت یا شهرداریها ویا وقف بر موسسات خیریه عامالمنفعه مذکور در بندهای ۷و۸و۹ مادهٔ ۲وبند ۴ مادهٔ ۱۸۳ قانون مالیاتهای مستقیم و هم چنین انتقالات قهری از شمول مقررات این مادهٔ مستثنی است.

با تقدیم احترام ـ عبدالهادی آقایان ـ محمد بهنیا.

ریاست معظم مجلس شورای ملی

احتراما در لایحه قانون راجع به معاملات زمین اصلاحات زیر تقدیم میدا رد.

الف ـ تبصره زیر بعنوان تبصره یک به مادهٔ یک اضافه شود.

  • تبصره ۱ ـ صاحبان زمینهای تا سیصد متر مساحت در داخل محدوده خدمات شهری موظفند ظرف مدت دو سال و صاحبان زمینهای بیش از سیصد متر مساحت در ظرف مدت یکسال اقدام بساختن بنا یا مستحدثات متناسب با مساحت زمین طبق پروانه ساختمان بنمایند و یا به دیگری واگذار کنند ـ دولت موظف است در پایان مهلت‌های مقرر در این تبصره زمینهای مذکور را به قیمت عادله خریداری نماید.

امتناع مالک تز فروش این قبیل اراضی مشمول مادهٔ ۴ این قانون خواهد بود.

ب ـ تبصره ۲ ـ در مورد زمینهای خارج از محدوده خدمات شهری در شهرها و شرکها نقل و انتقال برای یکبار مجاز است و انتقال بعدی موکول به ایجاد بنا و مستحدثات متناسب با مساحت زمین پس از تاریخی که داخل در محدوده خدمات شهری تشخیص و اعلام می‌شود ویا مجوز ساختمانی دریافت می‌دارند می‌باشد.

ج ـ تبصره ۳ ـ دولت موظف است تسهیلات اعتباری لازم با حداقل بهره در اختیار صاحبان زمینهائی که بر اساس پروانه اقدام به احداث ساختمان می‌نماید فراهم نماید.

د ـ در صورتی که مالک و مستاجری برای انجام معامله محل مسکونی مستاجر که بهای آن تا میزان مبلغ یک میلیون و پانصد هزار ریال باشد توافق به عمل آورند دولت مکلف است بهای آنرا از اوراق قرضه و یا نقدا یه معلک پرداخت و محل مورد معامله را در رهن خود قرار داده و بهای آن را طبق آئین نامه‌ای که بر حسب مادهٔ ۸، این قانون تصویب می‌گردد به اقساط طویل المده از خریدار دریافت دارد.

ه ـ تبصره قبلی یک به تبصره ۴ تبدیل می‌گردد.

و ـ در مادهٔ ۳ سطر اول بعد از شهرداریها جمله (اتحادیه‌های شرکتهای تعاونی و شرکتهای تعاونی) اضافه شود ودر سطر سوم بعد از جمله مادهٔ ۱ جمله (و تبصره آن نخواهد بود) اصلاح شود.

ز ـ در مادهٔ ۳ سطر ۵ بعد از جمله سایر احتیاجات جمله (اعم از داخل و یا خارج محدوده شهر) اضافه شود.

ح ـ در مادهٔ ۴ سطر ۱۰ بعد از جمله خودداری نماید جمله (همچنین صاحبان زمینهای مشمول تبصره یک مادهٔ یک از فروش زمینهای خود امتناع ورزند) اضافه شود.

ط ـ مادهٔ‌های ۶و۷ حذف شود.

ی ـ مادهٔ ۶ ـ شهرداریها موظفند به کسانی که از تاریخ اجرای این قانون فقط یک قطعه زمین برای محل سکونت در محدوده پنج ساله دارا می‌باشند اجاره ساختمان صادر نمایند.

با تقدیم احترام ـ سید علی صائب.

رئیس ـ مادهٔ دوم قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

مادهٔ ۲ ـ ثبت سند انتقال و هر نوع معامله از قبیل صلح و رهن و بیع شرط و اجاره یا از طریق وکالت بر خلاف مفاد مادهٔ ۱ از طرف دفاتر اسناد رسمی ممنوع است ودر صورت تخلف، سر دفتر مسئول به حبس جنحه‌ای از سه ماه تا یکسال و انفصال دائم از شغل سردفتری محکوم خواهد شد.

رئیس ـ در مادهٔ ۲ نظری نیست؟ آقای دکتر دادفر بفرمائید.

دکتر دادفر ـ مادهٔ دوم لایحه‌ای که امروز مطرح است یکی از اساسی ترین مواد است ودر واقع تکلیف نقل وانتقالات و عدم ثبت را روشن می‌کند لذا ما باید بسیار دقت کنیم خلاف منظور اصلی احیانا مطلبی از فرار از شمول روح این قانون در نظر گرفته بشود. البته برای نیل به این هدف راه حلهائی وجود دارد. بنده این مادهٔ ۲ را کافی نمی دانم فقط ثبت معامله انتقالات جایز نیست و اگر سر دفتر هم امضاء کرد این راه حل اساسی نیست و راه حلهای دیگری وجود دارد. با این مادهٔ یکبار که سهل است سی بار می‌شود معامله کرد هر کس شک دارد بیاید پیش بنده برایش معامله می‌کنم و راهش را نشانش می‌دهم پس باید پیش بینی‌های کافی در این مورد بشود چون آقایان اطلاع دارند که اراضی بزرگ تهران که مشمول این مادهٔ می‌خواهد بشود هنوز ثبت نشده با قولنامه عادی معامله می‌شود و به دفتر خانه نمی‌رود، با قولنامه عادی بین خودشان معامله می‌کنند. هیچ کس بدفترخانه نمی‌رود زمین بخرد و دفتر خانه موظف به ثبت نیست که سر دفتر را مجازات بکنیم. آن کارمند بدبخت دولت که سیصدمتر زمین داشته باید در دفترخانه ثبت کند اما یکی از این صاحبان ده میلیون متر زمینها را به من نشان بدهید که معامله آنها در دفتر خانه ثبت شده باشد، این میلیونها متر زمین اکثرا از طریق قولنامه ایست، به معمارها می‌دهند بعد می‌گویند که اگر ساختمان کردی بنده می‌آیم تفکیک می‌کنم و همین کار را می‌کند لذا آن کسی که یک میلیون متر زمین دارد یک قولنامه درست و تنظیم می‌کند و می‌گوید جناب آقای جوانشیر من به شما ۵۰۰ متر زمین داده‌ام ۵۰۰ هزار تومان هم گرفته‌ام شما هر وقت می‌خواهی بسازی خودت منتقل می‌کنی خواستی به دیگری منتقل می‌کنی دست آخر می‌رود ثبت می‌کند پس خرید و فروش زمین در معنی بین مردم ادامه پیدا خواهد کرد دست آخر هم هر وقت خودش ساخت می‌رود صورت جلسه برای ثبت سند تنظیم می‌کند پس با قولنامه خرید وفروش انجام می‌گیرد و بین مردم با سند عادی و با قولنامه ادامه پیدا خواهد کرد و آن دست آخر نفر دهمی می‌رود در دفتر خانه منتقل می‌کند لذا بنده راه حلی پیشنهاد کرده‌ام نظر جناب آقای هنرمندی معاون وزارت دادگستری و ریاست محترم کمیسیون دادگستری را با این موضوع جلب می‌کنم آقای وزیر مسکن و شهرسازی هم با این پیشنهاد موافقت فرمودند نمی دانم چرا در گزارش شور اول منظور نشده اگر نحوه پیشنهاد من رسا نبوده راه حل دیگری پیدا کنید مطلب این است که باید نوشته شود از این تاریخ کلیه معاملات اعم از عادی وقولنامه‌ای و غیر رسمی و غیر وذالک اگر کشف بشود کان یکن است، ثبتش باطل است و غیر قانونی است.

بنده دیگر با ورقه عادی و قولنامه نمی‌روم بخرم چون طرف معامله می‌گوید معامله غیر قانونی است. دومی به سومی و سومی به چهارمی می‌فروشد وهر وقت چهارمی خواست بسازد می‌شود دست دوم. همنطور که در مادهٔ واحده بند «ز» بسرمان امد اینجا نباید بسرمان بیاید لذا برای آنکه روح قانون واقعا اجرا شود، پیشنهادی کردم و به مقام محترم ریاست تقدیم نمودم، واز ریاست محترم کمیسیون دادگستری و نیز معاون محترم وزارت دادگستری تقاضا دارم به این مطلب توجه کنند چون مادهٔ ۲ فعلی به هیچ وجه کافی و وافی برای جلوگیری از دو بار و سه بار فروش اراضی بزرگ نیست (احسنت).

رئیس ـ چون برای هر کدام از این مواد پیشنهادهای زیادی رسیده است فکر می‌کنم که جای بحث در این پیشنهادها در کمیسیون دادگستری است. اجازه بفرمائید پیشنهادها خوانده بشود، بحث درباره آنها در کمیسیون دادگستری انجام خواهد شد (نمایندگان صحیح است) نظر دیگری در مادهٔ دوم نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادات رسیده قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

پیشنهاد می‌نماید که عبارت زیر به آخر مادهٔ ۲ اضافه شود.

معاملات و قراردادهای عادی و غیررسمی بهر نحوی از انحاء بر خلاف مادهٔ ۱ باطل و دعاوی ناشی از این نوع معاملات و قراردادها مسموع نخواهد بود.

دکتر حبیب دادفر.

ریاست معظم مجلس شورای ملی

محترما پیشنهاد می‌نماید جمله زیر به آخر مادهٔ ۲ اضافه شود:

(و معامله انجام شدهاز درجه اعتبار ساقط خواهد بود).

مهندس عبدالوهاب کیا.

ریاست محترم مجلس شورای ملی

احتراماپیشنهاد می‌نماید به آخر مادهٔ ۲ لایحه قانون راجع به معاملات زمین جمله زیر اضافه شود:

«و این قبیل معاملات نیز باطل و کان لم یکن تلقی خواهد شد».

با تقدیم احترام ـ ابراهیم کسرائی.

مقام معظم ریاست مجلس شورای ملی

محترما پیشنهاد می‌نماید مادهٔ ۲ لایحه قانون راجع به معاملات زمین بشرح زیر اصلاح شود:

مادهٔ ۲ ـ ثبت سند انتفال و هرگونه معامله بر خلاف مادهٔ ۱ از طرف دفاتر اسناد رسمی ممنوع است ودر صورت تخلف انتقال دهنده به حبس جنحه‌ای از سه ماه تا یکسال محکوم خواهد شد و سر دفتر مسئول هم علاوه بر مجازات مذکور به انفصال دائم از شغل سردفتری محکوم خواهد شد.

با تقدیم احترام عبدالهادی آقایان ـ محمد بهنیا.

ریاست معظم مجلس شورای ملی

احتراما پیشنهاد می‌نماید:

به مادهٔ ۲ لایحه قانون راجع به معاملات زمین در سطر سوم پس از در صورت تخلف جمله «معامله فسخ» اضافه گردد.

با تقدیم احترام ـ عباس طرفی.

مقام معظم مجلس شورای ملی

محترما پیشنهاد می‌نماید:

در سطر دوم مادهٔ ۲ لایحه زمین پس از جمله مفاد مادهٔ ۱ اضافه شود (و تبصره ذیل آن) ….

با احترام ـ فرهادپور.

ریاست محترم مجلس شورای ملی

ضمن تقدیم احترام در لایحه معاملات زمین پیشنهاد می‌نماید مادهٔ ۲ بشرح ذیل اصلاح شود:

مادهٔ ۲ ـ انتقال و هر نوع معامله از قبیل صلح و رهن وبیع شرط و اجاره و غیره ولو بصورت وکالت برخلاف مادهٔ یک ممنوع و ثبت این قبیل معاملات در دفاتر اسناد رسمی فاقد ارزش قانونی است و سر دفتر مختلف به انفصال ابد از شغل سردفتری محکوم خواهد شد …» و تبصره مادهٔ یک ذیل مادهٔ ۲ قرار بگیرد.

سلیمان انوشیروانی.

ریاست محترم مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌شود در مادهٔ ۲ لایحه راجع به معاملات زمین بعد از کلمه ممنوع عبارت (و مطلقا باطل) است اضافه شود.

با تقدیم احترام ـ دکتر رضا علومی.

ریاست محترم مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌شود در مادهٔ ۲ لایحه به معاملات زمین بعد از عبارت (محکوم خواهد شد) عبارات ذیل اضافه شود.

(معاونان و شرکاء جرم اعم از دلالان یا سایر معاونان و شرکاء به همین مجازات حبس جنحه‌ای وآثار تبعی آن محکوم خواهند شد.

با تقدیم احترام ـ دکتر رضا علومی.

ریاست محترم مجلس شورای ملی

باکمال احترام پیشنهاد می‌شود تبصره ذیل بماده ۲ لایحه معاملات زمین اضافه شود.

  • تبصره ـ در مورد بطلان معامله مدعی خصوصی و دادستان شهرستان، از دادگاه صلاحیت دار، در خواست ابطلال معامله را می‌نمایند، دادگاه موظف است ضمن تعیین تکلیف و اظهار نظر قضائی در باره خسارت وارده بر اشخاص نیز تعیین تکلیف نماید.

دکتر رضا علومی.

رئیس ـ مادهٔ ۳ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

مادهٔ ۳ ـ معاملات وزارتخانه‌ها و موسسات و شرکتهای دولتی و شهرداریها که برابر قوانین ومقررات مربوط حق خریدار را دارند مشمول ممنوعیت مذکور در مادهٔ ۱ نخواهد بود.

وزارت مسکن و شهرسازی می‌تواند اراضی مورد نیاز جهت ایجاد واحدهای مسکونی و سایر احتیاجات را به بهای عادله روز به موجب قانون برنامه وبودجه کشور از مالکان آن خریداری و بهای آن را تا دو میلیون ریال نقد و بقیه را پنجساله با بهره‌ای معادل بهره اوراق قرضه و معافیت از مالیات پرداخت نماید.

رئیس ـ در مادهٔ ۳ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی

احتراما پیشنهاد می‌شود تبصره ذیل به مادهٔ ۳ لایحه معاملات زمین اضافه شود:

  • تبصره: دولت مکلف است اراضی بیشتر از ۱۵۰۰ متر مربع واقع در داخل محدوده شهرها را برای ساختن مدارس با شرایط مادهٔ فوق خریداری نماید.

باتقدیم احترام ـ دکتر کاظم وزیری.

ریاست معظم مجلس شورای ملی

محترما پیشنهاد می‌نماید در مادهٔ ۳ لایحه قانون راجع به معامله زمین پس از جمله «از مالکان آن خریداری» بقیه مادهٔ بشرح زیر اصلاح شود «ودر صورتی که بهای آن تا دو میلیون ریال باشد نقدا پرداخت ومازاد بر دو میلیون ریال ده درصد نقد و بقیه را با اقساط پنج ساله با بهره معادل بهره اوراق قرضه و معافیت از مالیات پرداخت نماید و چنانچه فروشنده زمین تصمیم داشته باشد تمام مبلغ را به مصرف ایجاد واحدهای مسکونی در شهرستانها برساند وزارت مسکن و شهرسازی موظف است اقساط مزبور را نقدا پرداخت نماید».

هوشنگ شریفها ـ سعید بهادری.

ریاست معظم مجلس شورای ملی

احتراما پیشنهاد می‌نماید در سطر هفتم مادهٔ ۳ لایحه قانون راجع به معاملات زمین پس از کلمه پنج ساله کلمه (در پنج قسط مساوی) اضلفه شود.

با شایسته ترین احترام ـ امیر عباس جهانی.

ریاست محترم مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌نماید در مادهٔ ۳ لایحه راجع به معاملات زمین بجای جمله: «مشمول ممنوعیت مذکور در مادهٔ ۱ نخواهد بود» از شول مقررات مواد یک و دو مستثنی است.

مهدی احمد.

مقام معظم ریاست مجلس شورای ملی

محترما تقاضا دارد تبصره زیر بماده ۳ لایحه زمین اضافه شود:

  • تبصره ـ به زمینهائی که براساس نقشه‌های جامع و طرح‌های شهرداریها پروانه ساختمان نمی‌توانند دریافت کنند براساس مفاد این مادهٔ وسیله وزارت مسکن و شهرسازی خریداری خواهد شد وزمان اجراء طرح بهاء پرداختی را از شهرداریها مربوط دریافت خواهند کرد.

با احترام ـ فرهادپور.

مقام معظم ریاست مجلس شورای ملی

احتراما پیشنهاد می‌نماید تبصره زیر به مادهٔ ۳ لایحه زمین اضافه شود:

  • تبصره ـ شهرداریها حق دارند اراضی بایری را که مدت سه سال بصورت بایر در شهرها قرار گرفته باشد طبق مادهٔ ۳ خریداری و آن را مبذل به فضای سبز یا سایر احتیاجات شهری به نماید.

باتقدیم احترامات ـ مجید محسنی.

مقام معظم ریاست مجلس شورای ملی

در لایحه قانون راجع به معاملات زمین در مادهٔ ۳ بجای مبلغ دو میلیون مبلغ پنج میلیون اضافه شود و بعد از جمله بهره‌ای معادل کلمه (حداکثر) اضافه شود:

با تقدیم احترام ـ مهندس حسین ایمان زهرائی.

مقام معظم ریاست مجلس شورای ملی

محترما پیشنهاد می‌نماید در قسمت آخر مادهٔ ۳ لایحه قانون راجع به معاملات زمین اضافه شود:

علاوه بر آن هزینه سند انتقال آنچه را که مربوط به انتقال دهنده است وزارت مسکن و شهرسازی پرداخت کرده واز حساب انتقال دهنده کسر خواهد کرد.

با تقدیم احترام ـ عبدالهادی آقایان ـ محمدبهنیا.

رئیس ـ مادهٔ ۴ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

مادهٔ ۴ ـ دولت می‌تواند اراضی متعلق به خود را که مورد نیاز بخش خصوصی برای اجرای طرحهای مجتمع‌های مسکونی و سایر احتیاجات شهری باشد در صورتی که طرح مربوط به تصویب وزارت مسکن و شهرسازی برسد بر مبنای بهای تمام شده به اجاره واگذار نماید و یا در مواردی که ضرورت ایجاب نماید به تشخیص دولت به بهای تمام شده واگذار کند.

هرگاه مستاجر یا خریدار بخش خصوصی در مدت مقرر طرح مصوبه را اجرا ننماید دولت با اخذ معادل دو سال مال الاجاره مقرر در سند اجاره ویا با کسر بیست درصد از بهای زمین فروخته شد بعنوان جریمه تخلف از شرط ـ اجاره یا انتقال را فسخ خواهد نمود. در صورتی که مستاجر یا خریدار زمین از فسخ سند خودداری نماید دادستان شهرستان یا نماینده او بجانشینی مستنکف اسناد مربوط را امضاء خواهد کرد.

رئیس ـ در مادهٔ ۴ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)
ریاست معظم مجلس شورای ملی

احتراما پیشنهاد می‌نماید تبصره زیر بعنوان تبصره مادهٔ۴ به لایحه معاملات زمین اضافه شود:

  • تبصره ـ وزارت مسکن و شهرسازی موظف است نظارت نماید تا زمینهای واگذاری به بخش خصوصی که مجتمع‌های مسکونی و احتیاجات شهری ایجاد می‌شود و هنگام فروش یا واگذاری آنها بیش از مال الاجاره زمین یا قیمت تمام شده زمین از خریدار پولی بابت زمین یا سرقفلی دریافت نشود.

با احترام ـ علی اصغر مظهری.

ریاست معظم مجلس شورای ملی

احتراما پیشنهاد می‌نماید در سطر پنجم مادهٔ ۴ لایحه قانون راجع به معاملات زمین پس از جمله (به بهای تمام شده) کلمه (بطور قطعی) اضافه شود.

باتقدیم شایسته ترین احترام ـ امیر عباس جهانی.

ریاست معظم مجلس شورای ملی

احتراما پیشنهاد می‌نماید تبصره زیر به مادهٔ ۴ لایحه قانون راجع به معاملات زمین اضافه شود.

  • تبصره ـ چنانچه عدم اجرای طرح مصوبه از طرف بخش خصوصی به عللی باشد که رفع آن از عهده بخش مزبور خارج باشد مدت اجرای طرح از طرف (مراجع صادر کننده مجوز) خواهدشد.

با تقدیم شایسته ترین احترام ـ امیر عباس جهانی.

ریاست معظم مجلس شورای ملی

در مورد لایحه قانون راجع به معاملات زمین پیشنهاد می‌نماید در مادهٔ ۴ عبارت «ویا مواردی که ضرورت شده واگذار کند» از آخر مادهٔ حذف شود و زمینهای دولتی فقط بصورت اجاره واگذار شود.

دکتر رفیعی.

ریاست معظم مجلس شورای ملی

محترما پیشنهاد می‌نماید در مادهٔ ۴ لایحه قانونی راجع به معاملات زمین عبارت «در صورتی که مستاجر با خریدار زمین از فسخ سند خودداری نماید دادستان شهرستان یا نماینده او به جانشینی مستنکف اسناد مربوطه را امضاء خواهد کرد» از قسمت آخر مادهٔ حذف شود.

با تقدیم احترام ـ مهدی احمد.

مقام معظم ریاست مجلس شورای ملی

احتراما پیشنهاد می‌نماید: در مادهٔ ۴ لایحه قانون راجع به معاملات زمین اصلاحات زیر بعمل آید.

۱ ـ در سطر اول بجای بخش خصوصی نوشته شود اشخاص.

۲ - در سطر دوم بجای طرحهای مجتمع‌های مسکونی نوشته شود طرحهای تهیه مسکن.

۳ ـ در سطر ششم بخش خصوصی حذف شود.

با تقدیم احترامات ـ مجید محسنی.

احتراما پیشنهاد می‌نماید در مادهٔ ۴ لایحه زمین در سطر اول بعد از کلمه مورد نیاز بخش خصوصی و دولتی هم اضافه شود.

با تقدیم احترامات ـ مجید محسنی.

مقام معظم ریاست مجلس شورای ملی

احتراما پیشنهاد می‌نماید در مادهٔ ۴ لایحه زمین در سطر اول بعد از کلمه بخود را اضافه شود.

چه در داخل و چه در خارج از محدوده خدمات شهری.

با تقدیم احترامات ـ مجید محسنی.

ریاست محترم مجلس شورای ملی

محترما پیشنهاد می‌شود در سطر پنجم مادهٔ ۴ لایحه معاملات زمین عبارت «واگذارکند» به عبارت «بفروشد» تبدیل شود.

با احترامات ـ دکتر اسکوئیان.

مقام معظم ریاست مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌نماید قسمت اخیر مادهٔ ۴ بشرح زیر اصلاح شود. سند انتقال قطعی یا اجاره رسمی وقتی امضا خواهد شد که طرح مصوبه اجرا شده باشد و چنانچه مستاجر یا خریدار بخش خصوصی در مدت مقرر در موافقت نامه فروش یا اجاره طرح مصوب را اجرا نکرده باشد مکلف به پرداخت خسارت متناسب که در موافقت نامه قید می‌شود خواهد بود.

با احترام ـ دکتر حبیب دادفر.

مقام معظم ریاست مجلس شورای ملی

محترما پیشنهاد می‌نماید عبارت (و یا در مواردی که ضرورت ایجاب نماید به تشخیص دولت به بهای تمام شده واگذار کند) حذف شود.

با احترام ـ فرهادپور.

مقام معظم ریاست مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌نماید یک تبصره به مادهٔ ۴ لایحه قانون راجع به معاملات زمین اضافه گردد.

  • تبصره ـ زمینهای دولت (وقفی ـ سازمان مسکن ـ شهردای ۹ که بحکم دادگاه از طرف اشخاص غصب شده وسیله کمیسیونی که از طرف وزارت دادگستری ـ وزیر مسکن و شهر سازی تشکیل خواهد شد. مورد رسیدگی قرار گیرد و پس از ثبوت بها و یا اصل زمین از زمین خواران مسترد گردد.

حبیب الله احمدی.

مقام معظم ریاست محترم مجلس شورای ملی

در لایحه قانون راجع به معاملات زمین درماده ۴ بجای جمله بهای تمام شده (بهای منطقه‌ای) اضافه شود و بعد از جمله به اجاره واگذار نماید بقیه جمله (و یا در مواردی که ضرورت ایجاب نماید به تشخیص دولت به بهای تمام شده واگذار کند) حذف شود.

با تقدیم احترام ـ مهندس حسین ایمان زهرائی.

مقام معظم ریاست محترم مجلس شورای ملی

در لایحه قانون راجع به معاملات زمین در مادهٔ ۴ تبصره یک اضافه شود.

  • تبصره ۱ ـ کلیه زمین‌های منابع طبیعی و بایر که در محدوده یا خارج محدوده شهرها قرار گرفته در اختیار وزارت مسکن و شهر سازی قرار گرفته و در صورت لزوم از طریق اجاره جهت ساختمان سازی واگذار گردد.

با تقدیم احترام ـ مهندس حسین ایمان زهرائی.

مقام معظم ریاست مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌نماید در مادهٔ ۴ بجای مبنای بهای تمام شده بهای عادله بصورت مزایده قید گردد.

حبیب الله احمدی.

رئیس ـ مادهٔ ۵ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

مادهٔ ۵ ـ کلیه واحدهای مسکونی واقع در محدوده خدماتی شهرها که پس از اجرای این قانون گواهی خاتمه ساختمان آنها صادر می‌شود از شمول مقررات قانون روابط مالک و مستاجر مستثنی بوده و روابط مالک و مستاجر در مورد این قبیل ساختمان‌ها تابع احکام قانونی مدنی و قرار داد تنظیمی بین طفین خواهد بود.

رئیس ـ در مادهٔ ۵ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌شود تبصره زیر بماده ۵ لایحه معاملات زمین اضافه شود.

  • تبصره ـ وزارت مسکن و شهر سازی مکلف است آپارتمان ساختمانهائی که وسیله بخش خصوصی ساخته و به معرض فروش گذارده می‌شود از لحاظ قیمت تمام شده ارزیلبی نموده قیمت برای هر یک از واحدهای مسکونی تعیین نماید صاحبان مستغلات مکلفند واحدهای مسکونی خود را به نرخ تعیین شده به خریداران واگذار نمایند.

با تقدیم احترام ـ دکتر زعفرانلو.

مقام معظم ریاست مجلس شورای ملی

در لایحه قانون راجع به معاملات زمین مادهٔ ۵ ـ چنین نوشته شود.

مادهٔ ۵ ـ اجاره بهای کلیه واحدهای مسکونی بر مبنای نرخ قانونی بهره بانکی و نرخ افزایش تورم و استهلاک ساختمان که از طرف بانک مرکزی اعلام خواهد شد تعیین می‌گردد.

با تقدیم احترام ـ مهندس حسین ایمان زهرائی.

ریاست معظم مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌نماید تبصره زیر بماده ۵ اضافه شود: واقع در محدوده خدماتی شهرها را که تا مدت شش ماه خالی از سکنه بوده و یا به اجازه واگذار نشده به بهای عادله خریداری نموده و به متقاضیان خریدار فروخته ویا به اجاره واگذار کند.

مهندس عبدالوهاب کیا.

ریاست محترم مجلس شورای ملی

با کمال احترام پیشنهاد می‌نماید در مادهٔ ۵ لایحه معاملات زمین بعد از جمله کلیه واحدهای مسکونی واقع در محدوده شهرها جمله «شهرکها»اضافه شود.

با تقدیم احترامات ـ مهندس عباس زاهدی.

رئیس ـ مادهٔ ۶ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

مادهٔ ۶ ـ اراضی واقع در خارج از محدوده خدمات شهری از تاریخی که داخل در محدوده خدمات شهری تشخیص و اعلام می‌شود و یا مجوز ساختمان دریافت میدا رد و همچنین اراضی واقع در واقع در محدوده شهرک‌ها از تاریخ صدور اجاره شهرسازی مشمول مقررات این قانون خواهد بود.

رئیس ـ در مادهٔ ۶ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهاد رسیده قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)
مقام معظم ریاست محترم مجلس شورای ملی

در لایحه راجع به معاملات زمین مادهٔ ۶ چنین نوشته شود:

مادهٔ ۶ ـ اراضی و شهرکهای واقع در خارج از محدوده که دارای خدمات شهری بوده و بیش از ۳۰ درصد (۳۰ %) مسکن احداث گشته داخل محدوده اعلام گردد.

با تقدیم احترام ـ حسین ایمان زهرائی.

رئیس ـ مادهٔ ۷ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده۷ ـ از تاریخ اجرای این قانون به کلیه نقل و انتقالات قطعی اراضی خارج از محدوده خدمات شهری دو برابر نرخ مقرر در مادهٔ ۲۱۲ قانون مالیاتهای مستقیم و برای دفعات بعد هر دفعه دو برابر نرخ قبلی حق تمبر تعلق می‌گیرد.

سایر احکام مندرج در متن مادهٔ ۲۱۲ و تبصره آن و مادهٔ ۲۱۳ و تبصره‌های آن در این مورد نیز جاری خواهد بود.

رئیس ـ در مادهٔ ۷ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی

محترماً پیشنهاد می‌نماید تبصره زیر به مادهٔ ۷ لایحه مربوط به معاملات زمین اضافه شود:

  • تبصره ـ فروش و انتقال اراضی بایر خارج از محدوده شهرها به اشخاص به منظور احداث مؤسسات تولیدی صنعتی، معدنی و کشاورزی و دامداری و باغ با ارائه گواهی وزارت صنایع و معادن و کشاورزی مبنی بر احداث مؤسسات مربوطه مشمول مالیاتهای مذکور در این مادهٔ نمی‌باشد.

با تقدیم احترام ـ امان الله ریگی.

مقام معظم ریاست مجلس شورای ملی

احتراماً پیشنهاد می‌نماید در مادهٔ ۷ لایحه قانون راجع به معاملات زمین رقم دو برابر به چهار برابر تغییر یابد.

با تقدیم احترامات ـ مجید محسنی.

ریاست معظم مجلس شورای ملی

احتراماً پیشنهاد می‌نماید به مادهٔ ۷ لایحه قانون راجع به معاملات زمین تبصرهٔ زیر اضافه شود:

  • تبصره ـ اراضی زراعی خارج از محدوده شهری که بدون رعایت قوانین و مقررات اصلاحات ارضی از ید زارعان مربوط خارج و وسیله خریداران و یا صاحبان اصلی این قبیل اراضی تبدیل به زمین غیر زراعی گردیده مشمول مفاد مادهٔ یک این قانون خواهد بود.

ابراهیم کسائی.

ریاست محترم مجلس شورای ملی

با احترام پیشنهاد می‌نماید که در تبصرهٔ ۱ مادهٔ ۲۱۴ معافیت مالیاتی زمینهای بایر تا صد هزار تومان حذف شود.

با احترام ـ محمد حسین عباس میرزائی.

مقام معظم ریاست مجلس شورای ملی

محترماًپیشنهاد می‌نماید مادهٔ ۷ لایحه زمین به شرح زیر اصلاح شود:

مادهٔ ۷ ـ از تاریخ اجراء این قانون به کلیه نقل و انتقالات قطعی زمینهای بایر زراعی خارجی از محدوده خدمات شهری دو برابر نرخ مقر در مادهٔ ۲۲ قانون مالیاتهای مستقیم مالیات تعلق می‌گیرد و برای دفعات بعد هر دفعه دو برابر نرخ مالیات باید پرداخت شود.

با احترام ـ فرهادپور.

مقام معظم ریاست محترم مجلس شورای ملی

در لایحه قانون راجع به معاملات زمین در مادهٔ ۷ تبصره یک به آن اضافه شود.

  • تبصره یک ـ اراضی فضای سبز از مالیات فوق معاف می‌باشد. با تقدیم احترام ـ مهندس حسین ایمان زهرائی.
ریاست محترم مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌شود در ماده ۷ لایحه معاملات زمین در سطر اول بعد از کلمه (بایر) اضافه شود.

با تقدیم احترام ـ دکتر کاظم وزیری.

رئیس ـ مادهٔ ۸ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

مادهٔ ۸ ـ آئین نامه اجرای این قانون از طرف وزارت مسکن و شهرسازی و وزارت دادگستری تهیه و با تصویب هیئت وزیران به موقع اجراء گذارده می‌شود.

رئیس ـ در مادهٔ ۸ نظری نیست ؟(اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی

احتراماً پیشنهاد می‌شود مادهٔ زیر به عنوان مادهٔ ۸ به لایحه معاملات زمین اضافه شود.

مادهٔ ۸ صاحبان زمینهای بدون بنا یا مستحدثات نا متناسب با مساحت زمین واقع در محدوده شهر مکلف هستند تا یکسال از تاریخ تصویب این قانون نسبت به احداث ساختمان متناسب طبق پروانه شهرداری اقدام نمایند و در صورت عدم تمکن مالی دولت موظف است از طریق بانکهای مجاز وام لازم در اختیار آنها قرار دهد و اگر مالک با شرایط فوق حاضر به احداث ساختمان نگردید طبق مادهٔ ۳ دولت زمینهای آنها را خریداری خواهد کرد.

با تقدیم احترام ـ دکتر کاظم وزیری.

مقام معظم ریاست محترم مجلس شورای ملی

در لایحه قانون راجع به معاملات زمین در مادهٔ ۸ بعد از جمله وزارت دادگستری تهیه این قسمت اضافه شود.

(با تأیید هیئت وزیران با تصویب کمیسیون‌های مجلسین به موقع اجراء گذارده می‌شود).

با تقدیم احترام ـ مهندس حسین ایمان زهرائی.

رئیس ـ پیشنهادات مربوط به مواد الحاقی قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)
ریاست معظم مجلس شورای ملی

محترماً پیشنهاد می‌نماید مادهٔ زیر به لایحه قانون معاملات زمین اضافه شود:

ادارات ثبت اسناد موظفند در مورد معاملات زمین موقعیت و مشخصات زمین را قبلا از شهرداری محل استعلام و شهرداریها مکلفند در ظرف ده روز پاسخ لازم به ثبت اسناد بدهند.

با تقدیم احترام ـ ادیب سمیعی.

ریاست معظم مجلس شورای ملی

محتراماً پیشنهاد می‌نماید مادهٔ زیر به لایحه قانون راجع به معامله زمین اضافه شود.

مادهٔ ۹ ـ در محدوده قانونی شهرها در صورتیکه ملکی دارای دو مالیت عرصه و اعیانی باشد و صاحب اعیانی در آن مستحدثات متناسبی ایجاد کرده باشد. مالک یا مالکین عرصه باید بر اساس کارشناسی یا تراضی عرصه خود را به صاحب اعیانی به فروش رسانند و در صورتیکه مالک یا مالکین اعیانی مستحدثات متناسبی در ملک متصرفی ایجاد نکرده باشند و مالک عرصه قصد ایجاد بنا در ملک خود داشته باشد مالک یا مالکین اعیانی بر اساس کارشناسی یا تراضی باید حقوق خود را به مالک عرصه واگذار نمایند.

هوشنگ شریفها ـ سعید بهادری.

رئیس‌ـ لایحه و پیشنهادات برای شور دوم به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.

- اعلام وصول ۱۰ فقره لایحه از مجلس سنا

۹- اعلام وصول ۱۰ فقره لایحه از مجلس سنا -

۱ - لایحه مرکز آمار ایران
۲ - لایحه اصلاح قانون حمایت خانواده
۳ - لایحه اصلاح بعضی از مواد قانون مواد خوردنی و آشامیدنی و آرایشی و بهداشتی
۴ - لایحه موافقت‌نامه فرهنگی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری کره
۵ - طرح پروتکل تعیین تاریخ اجرای کنوانسیون‌های بین‌المللی حمل و نقل کالا به وسیله راه‌آهن و حمل و نقل مسافر و توشه به وسیله راه‌آهن و پروتکل مربوط به افزایش حداکثر نرخ برحسب کیلومتر در مورد حق‌السهم دول متعاهد در هزینه‌های دفتر مرکزی
۶ - لایحه موافقت‌نامه ترانزیت بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری افغانستان
۷ - لایحه کنوانسون وین درباره روابط کنسولی
۸- لایحه مزایا و مصونیت‌های مأموریت‌های مخصوص
۹ - لایحه افزایش مجموع حقوق و فوق‌العاده سختی خدمت چتربازی افراد وظیفه چترباز یکان‌های هوابرد
۱۰- لایحه افزایش مجدد سهمیه کشور شاهنشاهی ایران در سرمایه مؤسسه بین‌المللی توسعه

رئیس ـ لوایحی از مجلس سنا رسیده است برای اطلاع مجلس قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی

عطف به نامه شماره ۳۵۴۰۳ مورخ ۱۳۵۳/۸/۱۳ آن مجلس محترم گزارش کمیسیون شمارهٔ ۳ (دادگستری و استخدام) در قبال لایحه شمارهٔ ۸۴۷۰ مورخ ۵۳/۴/۱۶ دولت راجع به مرکز آمار ایران در جلسه روز دوشنبه ۳۰ دیماه ۱۳۵۳ مطرح گردید و با اصلاحاتی به تصویب مجلس سنا رسید.

اینک لایحه قانون فوق که اصلاح شده است جهت تصویب مجدد آن مجلس محترم به ضمیمه ایفاد می‌گردد.

رئیس مجلس سنا ـ جعفر شریف امامی.

رئیس ـ اصلاحات مجلس سنا به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.

ریاست محترم مجلس شورای ملی

عطف به نامه شمارهٔ ۲۵۳۲۳ مورخ ۱۳۵۳/۴/۹ آن مجلس محترم گزارش کمیسیون شمارهٔ ۳ (دادگستری و استخدام) در قبال لایحه شمارهٔ ۸۸۴۶ مورخ ۵۲/۴/۱۹ دولت راجع به اصلاح قانون حمایت خانواده در جلسه روز دوشنبه ۱۶ دی ماه ۱۳۵۳ مطرح گردید و با اصلاحاتی به تصویب مجلس سنا رسید.

اینک لایحه قانون فوق که در عنوان و متن آن اصلاحاتی به عمل آمده است جهت تصویب مجدد آن مجلس محترم به ضمیمه ایفاد می‌گردد.

نایب رئیس مجلس سنا ـ دکتر سید محمد سجادی.

رئیس ـ اصلاحات مجلس سنا به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.

ریاست محترم مجلس شورای ملی

گزارش کمیسیون شمارهٔ ۳ (دادگستری و استخدام) در قبال لایحه و شماره ۸۳۰۸ مورخ ۱۳۵۳/۴/۱۵ دولت راجع به اصلاح بعضی از مواد قانون مواد خوردنی و آشامیدنی و ارایشی و بهداشتی در جلسه روز دوشنبه ۳۰ دیماه ۱۳۵۳ مطرح گردید و به تصویب مجلس سنا رسید.

اینک لایحه قانون جهت تصویب آن مجلس محترم به ضمیمه ایفاد می‌گردد.

رئیس مجلس سنا ـ جعفر شریف امامی.

رئیس ـ لایحه به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.

ریاست محترم مجلس شورای ملی

گزارش کمیسیون شماره ۱ (خارجه) در قبال لایحه شماره ۴۸۷۷۶ مورخ ۱۳۵۳/۸/۱۱ دولت راجع به قانون موافقتنامه فرهنگی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری کره در جلسه روز دوشنبه ۱۶ دی ماه ۱۳۵۳ مطرح گردید و به تصویب مجلس سنا رسید.

اینک لایحه قانون فوق جهت تصویب آن مجلس محترم به ضمیمه ایفاد می‌گردد.

نایب رئیس مجلس سنا ـ دکتر سید محمد سجادی.

رئیس ـ لایحه به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.

ریاست محترم مجلس شورای ملی

گزارش کمیسیون شماره ۸ (راه و ترابری) در قبال لایحه شمارهٔ ۹۱۶۴ مورخ ۱۳۵۳/۴/۲۲ دولت راجع به قانون پروتکل تعیین تاریخ اجرای کنوانسیون‌های بین المللی حمل و نقل کالا بوسیله راه آهن و حمل و نقل مسافر و توشه بوسیله راه آهن و پروتکل مربوط به افزایش حداکثر نرخ بر حسب کیلومتر در مورد حق السهم دول متعاهد در هزینه‌های دفتر مرکزی د جلسه روز دوشنبه ۱۶ دیماه ۱۳۵۳ مطرح گردید و به تصویب مجلس سنا رسید.

اینک لایحه قانون فوق جهت تصویب آن مجلس محترم به ضمیمه ایفاد می‌گردد.

نایب رئیس مجلس سنا ـ دکتر سید محمد سجادی.

رئیس ـ لایحه به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.

ریاست محترم مجلس شورای ملی

گزارش کمیسیون شمارهٔ ۱ (خارجه) در قبال لایحه ۴۸۷۸۴ مورخ ۱۳۵۳/۸/۱۱ دولت راجع به قانون موافقت نامه ترانزیت بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری افغانستان در جلسه روز دوشنبه ۱۶ دی ماه ۱۳۵۳ مطرح گردید و به تصویب مجلس سنا رسید.

اینک لایحه قانون فوق جهت تصویب آن مجلس محترم به ضمیمه ایفاد می‌گردد.

نایب رئیس مجلس سنا ـ دکتر سید محمد سجادی.

رئیس ـ لایحه به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.

ریاست محترم مجلس شورای ملی

گزارش کمیسیون شمارهٔ ۱ (خارجه) در قبال لایحه شمارهٔ ۶۱۰۸ مورخ ۱۳۵۳/۳/۲۰ دولت راجع به قانون کنوانسیون وین درباره روابط کنسولی، در جلسه روز دوشنبه ۱۶ دی ماه ۱۳۵۳ مطرح گردید و به تصویب مجلس سنا رسید.

اینک لایحه قانون فوق جهت تصویب آن مجلس محترم به ضمیمه ایفاد می‌گردد.

نایب رئیس مجلس سنا ـ دکتر سید محمد سجادی.

رئیس ـ لایحه به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.

ریاست محترم مجلس شورای ملی

گزارش کمیسیون شماره ۱ (خارجه) در قبال لایحه شماره ۶۰۹۶ مورخ ۱۳۵۳/۳/۲۰ دولت راجع به قانون مزایا و مصونیت‌های مأموریت‌های مخصوص در جلسه روز دوشنبه ۱۶ دی ماه ۱۳۵۳ مطرح گردید و به تصویب مجلس سنا رسید.

اینک لایحه قانون فوق جهت تصویب آن مجلس محترم به ضمیمه ایفاد می‌گردد.

نایب رئیس مجلس سنا ـ دکتر سید محمد سجادی.

رئیس ـ لایحه به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.

ریاست محترم مجلس شورای ملی

عطف به نامه شماره ۳۷۷۳۹ مورخ ۱۳۵۳/۹/۲ آن مجلس محترم، گزارش کمیسیون شماره ۴ (دارائی و بودجه) در قبال لایحه شماره ۴۸۷۴۸ مورخ ۱۳۵۳/۸/۱۱ دولت راجع به افزایش مجموع حقوق و فوق العاده سختی خدمت چتر بازی افراد وظیفه چتر باز یکانهای هوا برد در جلسه روز دوشنبه ۳۰ دی ماه ۱۳۵۳ مطرح گردید و به تصویب مجلس سنا رسید.

اینک لایحه قانون فوق جهت اخذ رأی نهائی آن مجلس محترم به ضمیمه ایفاد می‌گردد.

رئیس مجلس سنا ـ جعفر شریف امامی.

رئیس ـ اخذ رأی نهائی نسبت به این لایحه در جلسه آینده به عمل خواهد آمد.

ریاست محترم مجلس شورای ملی

عطف به نامه شماره ۳۸۰۸۳ مورخ ۱۳۵۳/۹/۱۷ آن مجلس محترم، گزارش کمیسیون شماره ۴ (دارائی و بودجه) در قبال لایحه شماره ۴۸۷۵۶ مورخ ۱۳۵۳/۸/۱۱ دولت راجع به افزایش مجدد سهمیه کشور شاهنشاهی ایران در سرمایه مؤسسه بین المللی توسعه در جلسه روز دوشنبه ۳۰ دی ماه ۱۳۵۳ مطرح گردید و به تصویب مجلس سنا رسید.

اینک لایحه قانون فوق جهت اخذ رأی نهائی آن مجلس محترم به ضمیمه ایفاد می‌گردد.

رئیس مجلس سنا ـ جعفر شریف امامی.

رئیس ـ اخذ رأی نهائی نسبت به این لایحه در جلسه آینده به عمل خواهد آمد.

- قرائت نامه رسیده از دولت

۱۰- قرائت نامه رسیده از دولت.

رئیس ـ نامه‌ای از دولت رسیده است برا اطلاع مجلس قرائت ی شود.

(بشرح زیر خوانده شد)
جناب آقای رئیس مجلس شورای ملی

در اجرای قانون تأسیس شرکتهای بهره برداری از اراضی زیر سدها، وزارت آب و برق به منظور واگذاری یک قطعه زمین به مساحت تقریبی چهار هزار (۴۰۰۰) هکتار از اراضی زیر سد محمد رضا شاه پهلوی قراردادی به عنوان اجاره با شرکت سهامی خاص گله منعقد و مبادله نموده است و مراتب طی نامه شماره ۲۷۰۰۶/۱۱/۶۴۸/۵۰۰ مورخ ۱۳۵۳/۹/۷ وزارت آب و برق به هیئت وزیران گزارش و مورد تأیید قرار گرفته است.

اینک به موجب مفاد مادهٔ ۳ قانون مزبور یک نسخه از فتوکپی قرارداد برای استحضار ایفاد می‌گردد.

نخست وزیر - امیر عباس هویدا.
دکتر وحیدی - وزیر نیرو و سرپرست وزارت آب و برق.

- ختم جلسه

۱۱- ختم جلسه.

رئیس ـ با اجازه خانمها و آقایان این جلسه را ختم می‌کنیم. تاریخ و دستور جلسه آینده بعداً به اطلاع همکاران محترم خواهد رسید.

(جلسه ساعت دوازده و سی دقیقه ختم گردید)

رئیس مجلس شورای ملی ـ عبدالله ریاضی.

- پرسش نمایندگان

۱۲- پرسش نمایندگان.

سئوال آقای فرهاد پور از وزارت کشور

مقام معظم ریاست مجلس شورای ملی

مستدعی است برای پاسخ به سئوالات زیر به دولت ابلاغ فرمایند وزیر مسئول در مجلس شورای ملی حضور به هم رسانند.

۱ - خبر منتشره در روزنامه اطلاعات مورخ ۵۳/۱۰/۲۱ در مورد فرو ریختن دو ساختمان نیمه تمام در خیابان آریاشهر و قتل دو کارگر صحت دارد یا خیر؟

۲ ـ مسئول این واقعه و وقایع نظیر آن چه مقامی است؟

۳ ـ برای جلوگیری از پیش آمدهای نظیر آنچه ذکر شد چه برنامه دارند؟

۴ ـ مسئولیت شهرداری تهران و پلیس ساختمان چیست؟

با احترام ـ فرهاد پور