مذاکرات مجلس شورای ملی ۱ بهمن ۱۳۲۱ نشست ۱۲۷
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری سیزدهم | تصمیم‌های مجلس | قوانین بنیان ایران نوین مصوب مجلس شورای ملی |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری سیزدهم |
دوره سیزدهم قانونگذاری
مشروح مذاکرات مجلس ملی، دوره۱۳
جلسه: ۱۲۷
صورت مشروح مجلس روز پنجشنبه اول بهمن ماه ۱۳۲۱
فهرست مطالب:
۱ - تصویب صورت مجلس
۲ - معرفی چند نفر از آقایان وزیران و تقدیم دو فقره لایحه از طرف آقای نخست وزیر
۳ - شور و تصویب لایحه فوری طرز استرداد وام پرداختی به مستخدمین
۴ - شور و تصویب لایحه نقل و انتقال اعتبارات هزینه کارخانه‌ها و معادن
۵ - شور اول لایحه حفاظت مجموع پشتوانه اسکناس
۶ - تصویب ده فقره مرخصی
۷ - موقع و دستور جلسه بعد - ختم جلسه
(مجلس سه ربع ساعت پیش از ظهر به ریاست آقای اسفندیاری تشکیل گردید)
صورت مجلس روز ۲۴ دی ماه را آقای (طوسی) منشی قرائت نمودند. (اسامی غایبین جلسه گذشته که ضمن صورت مجلس خوانده شده است:
غایبین با اجازه - آقای: فاطمی
غایبین بی اجازه - آقایان: بیات، منصف، افخمی، مرآت اسفندیاری، تولیت، سزاوار، مهدوی، اورنگ، مؤید احمدی، ارگانی، مشیردوانی، ناصری، اکبر، امیر ابراهیمی، حمزه تاش، مهذب، هدایت لله پالیزی، معتصم سنگ، نمازی، اقبال، دبستانی، آصف، خسروشاهی، صادق وزیری، پناهی، آزادی، مستشار، کامل ماکو
دیر آمدگان با اجازه - آقای: هاشمی
دیر آمدگان بی اجازه - آقایان: مسعودی خراسانی، لیقوانی، همراز)
- تصویب صورت مجلس
۱ - تصویب صورت مجلس
رئیس ـ آقای طوسی در صورت مجلس فرمایشی داشتید؟
طوسی ـ البته چون در صورت مجلس تذکر داده شده است بنده هم لازم میدانم یک توضیح مختصری بعرض مجلس برسانم: آن روزی که (در جلسة قبل) این لایحه وام مطرح شد و از مجلس گذشت از یک روز یا دو روز بعد از آن از وزارتخانه و بعضی از ادارات به بنده مراجعه کردند و سئوال کردند که وضعیت این لایحه چیست که ما عمل کنیم چون ما مردد هستیم و بکلی بلاتکلیف مانده‌ایم در طرز اجرایش (صحیح است) و همینطور آقای وزیر کشور آن روز هم که الآن اینجا تشریف دارند در آن روز با ایشان راجع باین موضوع صحبت شد و ایشان گفتند (در خارج) بعرض دولت میرسانند و یک لایحه اصلاحی به مجلس پیشنهاد خواهند نمود که این موضوع اصلاح شود (صحیح است) بنده تصور می‌کنم اگر بهمان صورت باقی بما ند تقریباً امور محاسباتی وزارت خانه‌ها مختل خواهدشد (صحیح است) در یک قسمت مثلاً ملاحظه بفرمائید آقایان نظامی‌ها وسایر طبقاط دیگر از قبیل کارمندان کنتراتی ودیگران بلاتکلیف مانده‌اند (صحیح است) نسبت باین لایحه این است که بنده خواستم استدعا کنم اگر نظری می‌خواهند نسبت باین لایحه اعمال کنند زود تر بکنند که رفع این بلاتکلیفی بشود (صحیح است)
رئیس ـ در صورت مجلس نظری نیست؟ (اظهاری نشد) صورت مجلس تصویب شد.
ـ معرفی چند نفر از آقایان وزیران وتقدیم دو فقره لایحه از طرف آقای نخست وزیر
[ ۲ ـ معرفی چند نفر از آقایان وزیران وتقدیم دو فقره لایحه از طرف آقای نخست وزیر]
رئیس ـ آقای نخست وزیر فرمایشی داشتند؟
نخست وزیرـ (آقای احمد قوام) ـ بعضی از آقایان وزراء بواسطه خستگی وکسالت استفا کرده‌اند وبا کمال تأ سفی که من دارم از استفا ایشان نا چار کناره گیری آنها مورد قبول واقع شد وبجای آقایانی که کناره گیری کرده‌اند بر حسب فرمان ملوکانه آقایان حاضر انتخاب شدند:
آقای بهرامی وزیر کشور ـ آقای عامری وزیر داد گستری آقای محسن رئیس وزیر پست وتلگراف ـ آقای معتمدی وزیر راه ـ آقای انتظام وزیر بهداری.
ضمناً باید عرض کنم که تشکیل یک وزارت خانه دیگری رادولت در نهایت لزوم میداند وآن وزارت خانه برای اصلاح وضعیت کارگران وکشاورزان ووحدت نظر در اقتصادملی است وبرای این کار هم وزارت خانه تأسیس می‌شود وزیر این وزارت خانه هم تعین شده وبمجلس شورای ملی معرفی خواهد شد ولی چون قانونش هنوز از تصویب مجلس شورای ملی نگذشته است لایحه قانون آنرا تقدیم مجلس شورای ملی می‌کنم که بعد از شور در کمیسیون وتصویب مجلس شورای ملی وزیر آن هم بمجلس شورا ی ملی وزیر آن هم بمجلس شورای ملی معرفی بشود لایحه دیگرراجع بمساعده ایست که تصویب شده است نسبت به اشخاصی که از دولت حقوق می‌گیرند مساعدت شود چون ماده واحدة قبل که بتصویب مجلس شورای ملی رسیده است آن ماده واحده شامل تمام اشخاصی که از دولت حقوق می‌گیرند نبوده است این است که تقاصی می‌کنم آن ماده واحده ملغی شود واین لایحه بجای آن ماده واحده تصویب شود
(هر دولایحه را تقدیم مقام ریاست نمودند)
رئیس ـ بکمیسیون رجوع می‌شود. آقای ملک مدنی فرمایشی دارید؟
ملک مدنی ـ بنده در لایحه دوم عرض دارم
دکتر طاهری ـ لایحه دوم قرائت شود. چون فوریت دارد.
بعضی از نمایندگان ـ لایحه که فوریت ندارد باید بکمیسیون رجوع شود
دکتر طاهری ـ فوریت دارد
یکنفر ازنمایندگان ـ نه خیر. فوریت ندارد
وزیر بازرگانی وپیشه وهنر ـ (آقای هژیر) ـ اجاره میفرمائید قرائت شود؟ چون تقاضای فوریت آن شده است
دشتی ـ لایحه تأسیس وزارتخانه فوریت ندارد ولی لایحه دیگر فوریت دارد.
وزیر بازرگانی وپیشه وهنر ـ بلی لایحه مربوط بمساعدت بکارمندان دولت فوریت دارد (صحیح است)
ـ شور وتصویب لایحه (فوری) طرز استرداد وام پرداختی به مستخدمین
[ ۳ ـ شور وتصویب لایحه (فوری) طرز استرداد وام پرداختی به مستخدمین]
رئیس ـ لایحه قرائت می‌شود
مجلس شورای ملی
وضع معیشت اشخاصی که با حقوق دولتی زندگی می‌کنند ونمی‌توانند گرانی لوازم زندگانی را با افزایش در آمد خود تطبیق نمایند از هر توضیحی مستغنی است این تذکر شاید لازم باشد که اشخاص مذکور درهر رتبه ومقام باشند بر حسب تماس بیشتری که بواسطه تعداد عائله وتکفل مخارج باوضع حاضر دارند تقریباً همه دریک ردیف واقع بوده وبیک تناسب از سختی معیشت رنج می‌برند بنابراین دولت باتوجه کامل بوضع این اشخاص لزوم رعایت همهرا بدون تبعیض احساس نمود ماده واحده زیرراباقید فوریت پیشنهاد وتصویب آن را تمنی دارم ماده واحده ـ وزارت دارائی مجاز است نصف دوماه مساعدة راکه دراجرای قانون مصوب اول آذر ماه ۱۳۲۱ پرداخته شده ویا در جریان پرداخت می‌باشد بعنوان کمک هزینه احتساب ونصف دیگر آنرا در سال ۱۳۲۲ باقساط دوازده گانه از ذریافت کنندگان مسترد دارد. این قانونشامل کلیه کارمندان واشخاصیاست باداشتن شغل وسمت معینی از صندوق دولت حقوق دریافت می‌دارند
تبصره ـ قانون مصوب ۲۴ دی ماه ۱۳۲۱ ملغی است
نخست وزیرـ وزیر دارائی
دشتی ـ ماده واحده رایک مرتبه دیگر بخوانید .(مجدداً قرائت شد)
جمعی از نمایندگان ـ صحیح است. بسیارخوب.
رئیس ـ فوریت لایحه مطرح است. مخالفتی نیست؟ (اظهار نشد) رأی می‌گیریم بفوریت این لایحه آقایان موافقین برخیزند (اکثر برخاستند) تصویب شد.
ماده واحده مطرح است آقای ملک مدنی.
ملک مدنی ـ درجلسه گذشته که این لایحه تقدیم شد وبه مجلس شورای ملی داده شد عموماً مجلس بااین نظر موافق بودند که نسبت بمستخدمین دولت باید توجه خاصی بشود چون وضعیت معیشت آنها طوری است که ایجاب می‌کند که یک کمک بیشتری به آنها بشود خوشبختانه نظریات مجلس ونمایندگان مورد توجه دولت واقع شدواین لایحه که فعلاً خوانده شد بسیار لایحه خوب ومفیدی است برای اینکه مستخدمین دولت واقعاً بهترین طبقات کشور را تشکیل می‌دهند واینها مردمانی هستند که زندگانی ومعیشت شان فعلاً بااین بالا رفتن هزینه زندگانی خیلی مشگل شده است (صحیح است) چه یک مستخدم رتبه یک چه یک مستخدم رتبه نه چه یک نفر وزیر چه یکنفر وکیل این عقیده بنده است (صحیح است) وبرای همه این وضعیت فعلی (مصدق جهانشاهی ـ مؤثراست برای همه مؤثراست) بلی مؤثر است وطوری زندگانی برمردم سخت شده است که تصور نمی‌کنم که کسی باشد که سختی معیشت براو محسوس نشده باشد برای اینکه یک جفت کفش را دو تومان وبیست وپنج قران یککسی در سابق برای بچه اش می‌خرید امروز سیوپنج تومان چهل تومان یککفش متوسط باید پول بدهد وبخرد همینطور سایر قسمتهای هزینه زندگانی واین خیلی موجب تشکر وخوشوقتی است که این فکر برای دولت آمده است واین لایحه را تقدیم به مجلس شورای ملی کرده است مجلس هم همة اعتقاد بنده این است که بااین لایحه موافقت خواهند کرد (صحیح است) فقط یک نکته را خواستم تذکر بدهم وعرض کنم وشاید تبصره هم تقدیم بشود وآن این است که یک دسته از مستخدمین هستند که مشغول کار هستند واحکامشان هم درجریان صدور است وهنز صادر نشده است وبنده خواستم عرض کنم که آن دسته از مستخدمینی که احکامشان در اداره تقاعد ووزارت دارائی وآنجا‌ها در پیچ وخم‌ها گیرکرده است ولی مشغول خدمت هستند آنها هم مشمول این قانون باشند.
جمعی از نمایندگان ـ هستند ـ هستند.
ملک مدنی ـ ومی‌تواننداستفاده کنند (صحیح است)
جمعی از نمایندگان ـ کافی است مذاکرات. یمین اسفندیاری ـ رأی رأی.
رئیس ـ مخالفتی نیست! (اظهاری نشد) رأی گرفته می‌شود بماده واحده پیشنهادی دولت باورقه آقایان موافقین ورقه سفید خواهند داد.
[ اخذ واستخراج آراءبعمل آمده ۸۴ ورقه سفید شمرده شد]
رئیس ـ عده حاضرین موقع اعلام رأی یکصدو هشت نفر باکثریت هشتادوچهار رأی تصویب شد.
ـ شور وتصویب لایحه نقل وانتقال اعتبارات هزینه کارخانه هاومعادن
[۴ ـ شور وتصویب لایحه نقل وانتقال اعتبارات هزینه کارخانه هاومعادن]
رئیس ـ آقای وزیر پیشه وهنر.
وزیر بازرگانی وپیشه وهنر ـ دو لایحه است که فوریت دارد وتقدیم مجلس شورای ملی هم شده است یکی لایحةبوده است که چند هفته قبل ازطرف وزارت پیشه وهنر تقدیم شده بود راجع به نقل وانتقالات بعضی از اعتبارات وزارت خانه که در کمیسیون بودجه شور وتصویب شده گزارشش هم حاضر شده واستدعا می‌کنم جزو دستور گذاشته شود والان مطرح شود بعد ازآن هم لایحه مربوط به پشتوانه اسکناس که آن هم ازطرف کمیسیون گزارشش حاضر شده است اگر اجازه میفرمائید مطرح شود.
رئیس ـ لایحه مربوط به نقل وانتقالات بودجه وزارت پیشه وهنر وبازرگانی مطرح است. ماده واحده قرائت می‌شود باگزارش کمیسیون بودجه. لایحه شماره ۲۵۶۷۱ دولت راجع به نقل وانتقالات اعتبار هزینه کارخانه‌ها ومعادن منظور در بودجه کل سال ۱۳۲۱ کشور درکمیسیون بودجه مطرح باتوضیحاتی که آقای وزیر بازرگانی وپیشه وهنر بیان نمودند ماده واحده پیشنهادی با جزئی اصلاحی تصویب واینک گزارش آنرا تقدیم مجلس شورای ملی مینماند.
ماده واحده ـ وزارت بازرگانی وپیشه وهنر مجاز است برای تأمین کسر هزینه ضروری بعضی از کارخانه‌ها ومعادناز اعتبار بعضی مواد دیگر وابسته بکار خانه‌ها ومعادن که در بودجه سال ۱۳۲۱ کل کشور تحت فقرات ۳۳ الی ۴۵ بتصویب رسیده است با موافقت وزارت دارائی بقدر لزوم نقل وانتقال داده ومورد استفاده قرار بدهد.
رئیس ـ اقای انوار
انوارـ بنده مخالفتم بااین لایحه از این نظر که تشریفات ونظامات داخلی مجلس نسبت بشود قوانین دارد کم کم از بین می‌رود. مجلس یک دستور داشت دستورش هم معین بود حالا وزیر آمد واین تقاضی را از مجلس کرد حالا باید تأ خیر دستور را مجلس رأی بدهد در تأخیر وتقدیم دستور خودش را باید مجلس رأی بگیرد والا از اینکه یکنفر نماینده بگوید صحیح است صحیح است که اثر ندارد این برخلاف صریح نظامنامه است مگر اینکه رئیس از مجلس تغیر دستور را رأی بگیرد مجلس که رأی داد تغیر دستور داده می‌شود آنوقت رأی ثانی باید بگیرید بآنچیزی که وزیر پیشنهاد کرده است این تشریفاتی است که در حقیقت تشریفات نیست بلکه پایة جریان قانونگزاری است در مجلس قانونگزاری باین طورجریان پیدا کند (صحیح است) نه اینکه این عرایض من خارج از موضوع باشد بلکه مقصودم این است که مادة واحده که از مجلس شورای ملی می‌گذرد این خصوصیت واین تشریفات باید درش رعایت شود البته اگر در جلسه خصوصی باشد اگر تماشاچی نباشد قانونیت ندارد ولی شور درقوانین باید در جلسه علنی باشد تماشاچی حاضر باشد جزیان نظامنامه هم کامل باشد وتشریفات رعایت شود تا آنوقت یک قانونی بگذرد این است که بنده تقاضی می‌کنم که سوابق را کم کم رعایت بکنید که مابتوانیم مملکت را نمایش بدهیم که مملکت مشروطه است و عمل بقوانین و نظامات مشروطیت می‌شود و اگر این سوابق رعایت نشود نمی‌شود (صحیح است).
رئیس ـ اصل این لایحه در دستور بود. در دستور مجلس چندین لایحه است که گذاشته شده است. یکی هم این لایحه است حاضر هم شده بود بنده اظهار هم کردم مجلس هم مخالفتی نکرد بنابراین تصورنمیکنم خلاف نظامنامه رفتاری شده باشد (صحیح است).
انوار ـ باید رأی بگیرید آقا.
رئیس ـ آقای ملک مدنی.
ملک مدنی ـ بنده خواستم عرض کنم تعیین دستور مجلس با خود مجلس است. البته موضوعی که آقای انوار فرمودند درست است و البته دقت و توجهی که ایشان به حفظ نظامنامه و سوابق مجلس دارند البته صحیح است ولی مجلس هم البته در هر موقع می‌تواند دستور خودش را تغییر بدهد. چون آقای وزیر پیشه و هنر تقاضای تغییر دستور جاسه را کردند که این لایحه جزو دستور باشد این بود که اینطور شد بنابراین اشکالی هم ندارد.
رئیس ـ آقای دکتر طاهری.
دکتر طاهری ـ جواب آقای انوار همانطور بود که آقای ملک اظهار کردند. البته آقای انوار هم تذکر دادند دستوری را که مجلس تعیین می‌کند برای جلسه آینده اش اصولاً همان باید مطرح بشود ولی اگرتغییرش پیشنهاد شد و کسی مخالفت نکرد مجلس شورای ملی موافقت خودش را نشان می‌دهد برای تغییر دستور (صحیح است) بنابراین این موضوع چندان مانعی ندارد که مطرح شود و منظور آقای انوار حق رعایت صریح نظامنامه است رعایت شده والا ایشان هم مخالفتی نداشتند.
رئیس ـ آقای روحی.
جمعی از نمایندگان ـ نیستند.
رئیس ـ آقای منشور.
منشور ـ بنده اجازه خواسته بودم قبل از دستور صحبت کنم
رئیس ـ بسیارخوب حالا که وارد دستور شده (بعضی از نمایندگان ـ مخالفی نیست) رأی گرفته می‌شود به مادة واحده با ورقه. موافقین ورقه سفید می‌دهند.
یمین اسفندیاری ـ آقایان متوجه نشدند ماده چه بود که اخذ رأی بعمل آید.
مخبر کمیسیون بودجه (آقای اعتبار) ـ آیا ممکن است اجازه بفرمائید توضیحی عرض کنم؟ مانعی ندارد وقتیکه اعلام رأی شد مجلس بدون اینکه متوجه باشند . . .
دکتر ملک زاده ـ وسط رأی که کسی نطق نمی‌کند آقا اعلام رأی شد این بر خلاف نظامنامه است.
مخبرـ آقای دکتر اگر صدای شان را یواش تر هم بکنند بنده می‌شنوم.
طباطبائی ـ بلندتر می‌گویند که مجلس هم بشنود.
منشور ـ آقای اعتبار شما اجازه ندارید بدون اجازه صحبت کنید.
دکتر ملک زاده ـ موقع رأی نمی‌شود و حرف زد آقا. اعلام رأی شده. من اخطار نظامنامه دارم.
رئیس ـ (خطاب بمخبر) ـ توضیح بدهید آقا.
مخبر ـ اساساً همینطور است که آقایان می‌فرمایند در موقع اعلام رأی نمی‌شود صحبت کرد ولی این یک لایحه‌ای است که توضیحی در اطرافش داده نشده و آقایان بدون اینکه بدانند چیست می‌خواهند رأی بدهند.
دکتر ملک زاده ـ اعلام رأی شده است دیگر نمی‌شود توضیح داد و صحبت کرد.
مخبر ـ یواش تر هم ممکن است بفرمائید آقا.
رئیس ـ بفرمائید اخطارتان را آقای دکتر.
دکتر ملک زاده ـ دیگر گذشت رفت.
رئیس ـ عیب کار اینجا است که در وقتی که لایحه مطرح است این قدر صحبت می‌شود که اصل مطلب هم از بین می‌رود (صحیح است).
(اخذ آراءبعمل آمدو۶۳ ورقه سفید شماره شد)
رئیس ـ عده حاضر در موقع اعلام رأی ۱۰۵ نفر لایحه با اکثریت ۶۲ رأی تصویب شد.
شور اول لایحه حفاظت مجموع پشتوانه اسکناس
۵ -شور اول لایحه حفاظت مجموع پشتوانه اسکناس
رئیس ـ لایحه پشتوانه اسکناس مطرح است گزارش کمیسیون قرائت می‌شود:
گزارش از کمیسیون قوانین دارائی به مجلس شورای ملی.
کمیسیون قوانین دارائی لایحه شماره ۳۹۴۵۶/۲۸۴۶۸ دولت راجع به حفاظت پشتوانه اسکناس را با حظور آقای وزیر کشور مطرح نموده و بالاخره ماده واحده پیشنهادی دولت را بترتیب زیر اصلاح نمود واینک گزارش آن برای شور اول تقدیم می‌شود.
ماده واحده ـ بمنظور حفاظت مجموع پشتوانه اسکناس مقراراتی که در ماده دهم قانون ۲۲ اسفند ۱۳۱۰ برای طلا تصویب شدهاست مادامی که اوضاع کنونی بحال عادی برنگشته شامل مجموع پشتوانه مذکور بوده وخواهد بود
رئیس ـ آقای اورنگ.
اورنگ ـ در این الیحه که حالا مطرح است فقط بنده تقاضا می‌کنم ماده‌ای که درآن ذکر شده است یک مرتبه دیگر قرائت شود ولی برای خاطر این منظور بنده شرفیاب نشدم. بنده وسایررفقا هیچ میل نداریم که یک سوء تفاهمی پیدا شود وسبب یک مذاکره که سرد باشد وچیز باشد نشود ودر این موضوع الیحه گذشته هم حق با آقای دکتر است هم با آقای اعتبار وهم آقای طباطبائی واقعاً همه حق دارند ولی درست نتوانستند مطلب را بیکدیگر عنوان کرده باشند و سبب این اختلافات می‌شود لایحه که خوانده می‌شود در ابتدای امر توجه کامل نمی‌کنند ویا بصحبت مشغولیم با دیگری حرف می‌زنیم توجه کامل نمی‌کنیم وقتیکه تما می‌شود ومیخواهیم رأی بدهیم من می‌گویم که مستحضر نشدم یک شرط آن این است که لایحه مطرح می‌شود باید اول توجه بشود وواقعاً گوش بدهیم واصلاح کنیم. آقای طباطبائی درست می‌گوید رأی داده بودند ولی به بنده گفتند چون ممکن است عدة نشنیده باشند باید رأی بدهند. من از موافقین این لایحه هستم این را مفید میدانم غالباً اینطور اتفاق می‌افتد این سوء تفاهم این طور است آقا. آقای دکتر مهدی خان ملک زاده هم حق دارند آقای اعتبارهمحق دارند می‌گویند نشنیدند باید توضیح بدهیم وآقای دکتر ملک زاده می‌گویند چون اعلام رأی شده در اعلام رأی توضیح موضوعی ندارد اصلاح تمام این معانی به گوش دادن انجام می‌شود واستدعا دارم که در موقع خواندن آقایان گوش بدهند رفع تمام این اشکالات می‌شود وبنده هم کاملاً با این لایحه موافقم ورأی هم می‌دهم اینرا برای این شرفیاب شدم که استدعا کنم که آن لایحه که متضمن آن ماده است دوباره قرائت بشود.
(طوسی ـ آن که تصویب شد آقا).
اورنگ ـ میدانم می‌گویم یک دفعه دیگر مادة را که در این لایحه به آن اشاره شده است بخوانید یعنی آن قسمت تصویب شده را یک مرتبه بخوانید چون این جا تذکر می‌دهد وتکیه می‌کند بآن قانون.
مخبر ـ عرض کنم که بنده ماده ۱۰ را می‌خوانم آقایان توجه بفرمایند ماده ۱۰ می‌گوید: به بانک ملی اجازه دادهمیشود که تا اعاده اوضاع عادی اقتصادی واستقرار تعهد تأدیه طلا ویا اسعار خارجی در روی پایه طلا درسایر ممالک که بواسطة بحران عمومی حاصل شده است از تأدیه مسکوک طلاویا شمش طلا یااسعار خارجی در مقابل مسکوکات نقره ویا اسکنا سهایمنتشره خود داری نماید ولی بانک ملی مکلف خواهد بود که در طهران بدون محدودیت ودر ولایات در حدود ذخیره مسکوک نقره خود در هر موقع که کسی تقاضا بکند بلا تأخیر اسکناسهای منتشره ومسکوکات نیکل را مبدل بریال نقره می‌نماید این ماده ۱۰ است عرض کنم که البته ما یک همچو قانونی داشتیم و یک همچو تکلفی هم بر بانک بود ولی وضعیت فعلی وضعیت غیر عادی دنیا ومخصوصاً وضعیت فعلی خودمان اینطور ایجاب می‌کند که موقتاً بانک ازاین امری که قانون براو تکلیف کرده خود داری کند این عمل همالبته در تمام دنیا در یک همچو موقعی که وضعیت صورت عادی ندارد معمول است ویک همچو قوانین گذشته است ماهم برای حفظ پشوانه اسکناسمان که خیلی اهمیت می‌دهیم وباید اهمیت داد این ماده را لازم دانستیم (صحیح است) که هرچه بنام پشوانه اسکناس در بانک ذخیره است فعلاً از مقررات قانونی که گذشته است برکنار باشد تاوقتی که وضعیت انشاء الله صورت عادی بخودش بگیرد.
رئیس ـ آقای طباطبائی.
طباطبائی ـ موافقم.
رئیس ـ آقای روحی.
روحی ـ موافقم.
رئیس ـ آقای نقابت
نقابت ـ بنده متأسفم از این که عرض کنم که این قانون که در کمیسون قوانین مالیه مطرح بوده واین منظوری را بیان کردندوهمة آقایانهم باآن موافقند ازاین عبارت این منظور برنمی آید چرا؟ برای این که این ماده می‌گوید: بمنظور حفاظت مجموع پشوانه اسکناس مقرراتی که درماده دهم قانون۲۲ اسفند ۱۳۱۰ برای طلا تصویب شدهاست مادامی که اوضاع کنونی بحال عادی برنگشته شامل مجموع پشتوانه مذکور بوده وخواهد بود ماده ۱۰ آن قانون چه می‌گوید؟ می‌گوید (به بانک ملی اجازه داده می‌شود که تا اعاده اوضاع اقتصادی واستقرار تعهد تأدیه طلا ویااسعار خارجی در روی پایة طلا در سایر ممالک که بواسطة بحران عمومی حاصل شده است از تإدیه مسکوک طلا ویا شمش طلاویا اسعار خارجی در مقابل مسکوکات نقرهویا اسکناسها ی منتشره خود ئاری نماید) حالا جزء دوم ماده را توجه بفرمائید می‌گوید (ولی بانگ مکلف است که در تهران بدون محدودیت ودر ولایات در حدود ذخیرة مسکوک نقرة خود در هر موقع که کسی تقاضابکند بلا تأخیر اسکناسهای منتشره ومسکوکات نیکل را مبدل بریال نقره بنماید) حالا ملاحظه بفرمائید آن جا گفته می‌شود که حق دارد تبدیل به نقره نماید واین جا می‌خواهم بکوئیم که قانون اسفند ۱۳۱۰ شامل تمام پشتوانه است شامل تمام پشتوانه است یعنی چه؟ یعنی در مقابل نقرهبدهد یاندهد ؟(عدة از نمایندگان ـ ندهد) اگر مقصود این است که ندهد والبته مقصودهمین است که ندهد ولی این ماده جواز پرداخت است وقتی می‌گوید مشمول آن ماده خواهد بود یعنی بدهد (تهرانچی ـ برای طلا است) البته مقصود ازاین قانون این است ومقصود همة آقایان مساوی است وهمه هم بااین نظر موافقیم ولی این ماده واحده این منظور را که آقایان دارند نمیرساند زیرا قانون اسفند که این قانون می‌گوید شامل همه است میگویدبدهد اگر شامل همه باشد باید بدهد (بعضی از نمایندگان ـ فقط مقصود طلا است) خیر آقاتنها طلا نیست آنطور که مذاکره شد نقره را هم می‌گویند ندهند در هر حال این عبارت وافی به مقصود نیست وباید اصلاح شود.
بعضی از نمایندگان ـ پیشنهاد بدهید آقا
مخبرـ عرض کنم این لایحه دوشوری است وآقایان اگر نضری دارند پیشنهاد می‌فرمایند ومی آید به کمیسیون ودر کمیسیون پیشنهادات خوانده می‌شود ومطالعه می‌کنم هر عبارتی که بهتر این مقصود رابرساند برای شور دوم پیشنهاد می‌شود وگزارش داده می‌شود (صحیح است)
جمعی از نمایندگان ـ مذاکرات کافی است
رئیس ـ پیشنهاد آقای نراقی.
پیشنهادمیکنم تبصره زیر به ماده واحده افزوده شود
تبصره ـهر گونه نقل وانتقال وتبدیل وتعویض وفروش زر وسیم وجواهرات پشتوانه سه هزار وششصد میلیون ریال اسکناس منتشر فبل از ۲۸ آبانماه ممنوع است.
رئیس ـ رای گرفته می‌شود به ورود در شور دوم موافقین برخیزند (اغلب قیام نمودند) تصویب شد.
وزیر بازرگانی وپیشه وهنر ـ یک لایحه مختصر دیگری است مربوط به وزارت بازرگانیکه چندی است داده است وآن راجع به خرید عمارتی است که متعلق به بانک ملی ایران است برای وزارت بازرگانی وپیشه وهنر چون قراردادش باید بابانک ملی ایران امضاء شود اگر آقایان اجازه می‌فرمایند مطرح شود.
بعضی ازنمایندگان ـ بماند برای جلسه بعد) هرطورکه آقایان مقررمیفرمایند ولی تقاضا می‌کنم اول دستور جلسه بعد قرارداده شود.
رئیس ـ جلسه آتیه جزء دستور گذارده می‌شود (صحیح است)
- تصویب ده فقره مرخصی
۶ -- تصویب ده فقره مرخصی
رئیس ـ چند فقره گزارش از کمیسیون عرایض ومرخصی رسیده است خوانده می‌شود. گزارش مرخصی آقای دکتر سنگ: آقای دکتر سنگ برای انجام امور خیریه مربوط به مازندران پانزده روز از تاریخ ۲۹ آذر ماه ۱۳۲۱ در خواست اجازه نموده‌اند ودر مورد موافقت کمیسیون عرایض ومرخصی واقع شده اینک گزارش آن بعرض می‌رسد.
رئیس ـ آقای انوار.
انوار ـ بنده امروز متأسفانه بایستی همهاش مقررات مواد نظامنامه را تذکر بدهم وراجع به این خبری که کمیسیون عرایض ومرخصی داده است بنده ناچارم ماده ۱۱۹ نظامنامه داخلی رابعرض مجلس برسا نیم وسوابق دوره چهارم وپنجم وششم وهفتم که راجع به مرخصی‌ها بود تذکر بدهم ورفقای دیگر هم که در آن دوره‌ها بودند شاهد من هستند حالا این چهار دوره که درمجلس نبودم نمیدانم معمول آن وقت مطابق نظامنامه این بود که نمایندة که می‌خواست از مجلس غیبت کند اول از مجلس اجازه می‌خواست بعد که مجلس اجازه می‌داد آنوقت غیبت می‌کرد ومیرفت وقبلاً تقاضای او در مجلس بحث وحتی در مرخصی‌ها نوشته می‌شد که از روز تصویب است یا از دور حرکت است اگرآقایان در نظر داشته باشند ودوسیه هائی هم که هست شاید این امر است حتی آقای فیروزآبادی برای مریضخانه خودش از محل غیبت‌ها استفاده می‌کردند وما هم تصویب می‌کردیم خدا شاهد است که من با مرخصی آقای دکتر سنگ مخالف نیستم وآقای دکتر سنگ برادر من است بنده فقط مقصودم این است که سوابق ونظامنامه باید رعایت شود حالاماده ۱۱۹ را می‌خوانم آقایان توجه بفرمایند.
ماده ۱۱۹ ـ نمایندة که بدون مرخصی غیبت کرده است مقرری او برای مدت غیبت مقطوع است وهمچنین است در بارة اشخاصی که بیش ازآنچه اجازه داده شده است غیبت می‌نمایند.
ملاحظه بفرمائید وقتی که ماده نظامنامه اینطور می‌گوید معنی اوازبین می‌رود وبرمیگردد به خزانه مملکت ووقتی که رفت بخزانة مملکت اگر مجلس هم تصویب کند مرخصی را اعتبار جدیدی می‌خواهد برای پرداخت حقوق اینها مسائلی استکه باید رعایت شود جد منگفت موضوع راحالا که کار شخصی دارید بردارید صحبت از بیت المال است صحبت شخصی نیست من نمایندگان مجلس شورای ملی رادعوت می‌کنم به حفظ بیتالمال حالا نمی‌خواهید قبول کنید نکنید
رئیس ـ آقای اعتبار
اعتبار ـ عرض کنم مطلبی راکه اقای انوار فرمودند صحیح است ولی در عمل اینطور نبوده است ودلیلش هم این است که اشخاصی که تقاضای مرخصی میکننددوجور است یکی این است که برای انجام کاری میروندوالبته خودش هم نمی‌تواند پیش بینی کند که کاراو چقدر طول می‌کشد ونمی‌تواند به کمیسیون بنویسد که چقدر مرخصی لازم دارد وچند روز محتاج است یکی هم موضوع کسالت است ودر کسالت هم که به طریق. اولی نمی‌تواند هیچکس پیش بینی کند که چند روز کسالت او طول می‌کشد که قبلاً بکمیسیون عرایض ومرخصی بنویسد ۱۵ روز از این جهت ایرادآقای وارد نیست (صحیح است) مضافاً باینکه عمل هم همینطور بوده آقاکمیسیون عرایض ومرخصی هم متأسفانه همه روزه تشکیل نیست که اگر یک نمایندة واقعاً احتیاج داشت قبلاً برود واستجازه بکند.
رئیس ـ آقای ملک مدنی.
ملک مدنی- بنده خواستم عرض کنم که این موضوعی را که آقای انوار تذکر دادند اگر کمیسیون عرایض ومرخصی بخواهد توجه بکند بعد از این بایستی توجه کند برای اینکه تابحال سابقه وعمل هم اینطور بوده است که مرخصی که خواسته می‌شود ممکن بود قبلاً تقاضا شود یا بعد از استفاده مطابق مقررات آقای دکتر سنگ هم اگر خیال مسافرت داشتند ومورد استفاده شان قرار گرفته روی همین نظر بوده است وآن نظر اصولی که فرمودند که باین رویه عمل باید بشود وهمانطوری که آقای انوار فرمودند مجلس باید این راحل کند که نظر مجلس این است که هر نماینده قبل از حرکت باید مرخصی بگیرد (بعضی از نمایندگان نه خیر ـنه خیر) یابعد هم می‌تواند اجازه بخواهداین رادر هر حال باید مجلس حل کند بنظر بنده آخر این سا بقه راهم فراموش ننمائید سابقه دارد در سلبق مه دوماه مرخصی می‌دادند ولی حالا دیکر نمی‌دهند یکماه بیشتر مرخصی کمیسیون نمی‌دهد وبالاخره درهمه موقع می‌تواند استفاده کند.
رئیس ـ آقای روحی.
روحی ـ ماده ۱۱۹ نظامنامه صراحت دارد وبایستی کاملاً رعایت شود بنده صراحتاً به آقایان اعضاء کمیسیون عرایض ومرخصی می‌گویم زین سپس باید نظامنامه وآئین نامه مجلس محترم ولازم الرعایه باشد وازاین ببعد طبق نظامنامه باید عمل بکنند (بعضی از نمایندگان ـرأی رأی)
رئیس ـ رأی گرفته می‌شود به مرخصی آقای دکتر سنگ موافقین برخیزند (اغلب برخاستند) تصویب شد.
گزارش مرخصی آقای اعتبار:
آقای اعتبار برای انجام امر ضروری در خواست بیست وپنج روز مرخصی از تاریخ هفتم آبان ۱۳۲۱ نموده‌اند و کمیسیون عرایض ومرخصی بادر خواست ایشان موافقت نموده اینک گزارشآن بعرض می‌رسد.
رئیس ـ موافقین بامرخصی آقای اعتبار برخیزند (اغلب برخاستند) تصویب شد.
دکترسنگ ـ بنده عرض داشتم.
رئیس ـ دیگر برای چه عرض دارید؟ (خنده نمایندگان)
دکترسنگ ـ بنده خواستم عرض کنم که مرخصی بنده بدون اجازه نبوده اگر خاطر آقایان مسبوق باشد
جمعی از نمایندگان ـ مرخصی شما که تصویب شد. دیگر صحبت ندارد (زنگ رئیس)
رئیس ـ گزارش مرخصی آقای گرگانی:
آقای گرگانی در خواست چهارده روز مرخصی از تاریخ هفتم دیماه ۱۳۲۱ نموده‌اند ومورد موافقت کمیسیون عرایض ومرخصی واقع شده اینک گزارش آن تقدیم می‌شود.
رئیس ـ موافقین با مرخصی آقای گرگانی برخیزند (اغلب برخاستند) تصویب شد. گزارش مرخصی آقای نوبخت.
آقای نوبخت برای اصلاح امور محلی لزوماً بفارس مسافرت نموده‌اند ودوماه ودوروز مسافرت ایشان طول کشیده واکنون درخواست اجازه می‌نمایند کمیسیون عرایض ومرخصی باتوجه باینکه این مسافرت برای اصلاح امور محلی بوده با درخواست ایشان موافقت نموده اینک گزارش آن تقدیم می‌شود.
رئیس ـ موافقین با مرخصی آقای نوبخت برخیزند (اغلب برخاستند) تصویب شد. گزارش مرخصی آقای اورنگ:
آقای اورنگ بواسطه کسالت مزاج ولزوم معالجه درآب گرم قزوین بموجب گواهی پزشک معالج در خواست پنجاه وهفت روز مرخصی از تاریخ ۲۲ مهر ۱۳۲۱ نموده‌اند وموردموافقت کمیسیون عرایض ومرخصی واقع شد ه اینک گزارش آن بعرض می‌رسد.
رئیس ـ موافقین با مرخصی آقای اورنگ برخیزند (اغلب برخاستند) تصویب شد. گزارش مرخصی آقای سزاوار:
آقای سزاوار در خواست پنج روز مرخصی از ۲۹ آذر ۱۳۲۱ نموده‌اند و مورد موافقت کمیسیون عرایض ومرخصی واقع شده اینک گزارش آن تقدیم می‌شود
رئیس ـ موافقین بامرخصی آقای سزاوار برخیزند (اغلب برخاستند) تصویب شد. گزارش مرخصی آقای مرآت اسفندیاری
آقای اسفندیاری در خواست یکماه مرخصی از تاریخ هشتم آذر ماه ۱۳۲۱ نموده وکمیسیون عرایض ومرخصی بادر خواست ایشان موافقت نموده اینک گزارش آن بعرض می‌رسد.
رئیس ـ موافقین با مرخصی آقای مرآت اسفنیدیاری برخیزند (اغلب برخواستند) تصویب شد. گزارش مرخصی آقای مکرم افشار
آقای مکرم افشار بواسطه عارضه کسالت بموجب گواهی پزشک معالج ۱۴ روز از هشتم شهریور ۱۳۲۱ تحت معالجه بوده‌اند ونتوانسته‌اند در جلسات مجلس حاضر شوند واکنون در خواست اجازه نموده‌اند کمیسیون عرایض ومرخصی عذر ایشان را موجه تشخیص داده اینک گزارش آن تقدیم می‌شود.
رئیس ـ آقای انوار فرمایشی دارید؟
انوار ـ بلی
رئیس ـ بفرمائید - بنده حقیقتاً خلییخوشوقتم که این اظهاری که کردم بعد از این اظهار یکنفر بامن موافقت کرد وتذکر داد که کمیسیون عرایض ومرخصی این اصل نظامنامه را در نظز بگیرندوراجع باین موضوع تقاضا می‌کنم که در جلسه خصوصی صحبت کنیم واین قضیه را اساساً حل کنیم الان هم تقاضا می‌کنم اگر مجلس موافقت می‌کند اینها را بگذاریم رأی داده می‌شود ولی بماند برای جلسه خصوصی (بعضی از نمایندگان ـ نه آقارأی رأی) نه آقا نه آقا که نمی‌شود بخشیدنبخشیدن چرا؟ این را در آنجا یک ترتیبی بدهند آنهائی که رأی داده شده است قبول می‌شود مسلماً ولی یک ترتیبی داده شود برای آتیه لازم است این موضوع حل شود وبعد از این تکلیف این کار معلوم بشود برای این کار در جلسه خصوصی بنشینیم واین ماده نظامنامه را تکلیفش را معلوم کنیم
بعضی از نمایندگان ـ رأی رأی
رئیس ـ خاطر آقایان متوجه باشد که مرخصی‌ها دو جور است بعضی از آقایان خدای نخواسته کسالت پیدا می‌کنند اینه را مجلس بهشان اجازه می‌دهد بنده هم حق دارم اجازه بدهم وجزء دستور بگذارم وموافقت هم بکنم که مورد استفاده شان بشود ومعالجه بکنند مجلس هم موافقت می‌کند (صحیح است) یکی هم این است که بعضی از آقایان لازم میدانند برای کارهائی مسافرت بکنند یا برای کار شخصی یا کارهای محلی ودراین صورت هم بدون اجازه نمی‌روند اجازه می‌خواهند وبکمیسیون می‌رود کمیسیون هم مطالعه می‌کند وراپرت می‌دهد وبعد ازآن که راپرت داد آن راپرت به مجلس بیاید (صحیح است) وتعین تکلیفش می‌شود (صحیح است).
موافقین با مرخصی آقای مکرم افشار برخیزند (اغلب برخاستند) تصویب شد. متاسفانه این گزارش‌ها که زیاد شده است مدتی است در جزو دستور مجلس مانده است وحالا آقایان اجازه بدهند که خوانده شود (صحیح است) گزارش مرخصی آقای پناهی:
آقای پناهی در خواست بیست روز مرخصی از تاریخ اول دیماه ۱۳۲۱ نموده‌اند در کمیسیون عرایض ومرخصی با درخواست ایشان موافقت شده اینک گزارش آن تقدیم می‌شود.
رئیس ـ موافقین با مرخصی آقای پناهی برخیزند (اغلب
برخاستند) تصویب شد. گزارش مرخصی آقای دکتر سمیعی آقای دکتر سمیعی در خواست پنج روز مرخصی از ۲۹ اذر ۱۳۲۱ نموده‌اند کمیسیون عرایض ومرخصی با درخواست ایشان موافقت نموده اینک گزارش آن تقدیم می‌شود.
رئیس ـ موافقین بامرخصی آقای دکتر سمیعی برحیزند (اغلب برخاستند) تصویب شد.
ـ موقع ودستور جلسه آتیه ـ ختم جلسه
[ ۷ ـ موقع ودستور جلسه آتیه ـ ختم جلسه ]
رئیس ـ اگر اجازه می فرمائید جلسه را ختم کنیم ؟(صحیح است)
جلسه آتیه روز سه شنبه ششم بهمن ماه سه ساعت قبل ازظهر ودستور هم لوایح موجوده.
(مجلس بیست دقیقه بعداز ظهر ختم شد)
رئیس مجلس شورای ملی ـ حسن اسفندیاری
قانون
طرزاستهلاک دو ماه مساعده پرداختی به کارمندان دولت
ماده واحده ـ وزارت دارائی مجاز است نصف دو ماه مساعده را که در اجرای قانون مصوب اول آذر ماه ۱۳۲۱ پرداخته شده ویا در جریان پرداخت می‌باشد بعنوان کمک هزینه احتساب ونصف دیگر آن را در سال ۱۳۲۲ باقساط دوازده گانه از دریافت کنندگان مسترد دارد. این قانون شامل حال کلیه کارمندان دولت واشخاصی است که با داشتن شغل وسمت معینی از صندوق دولت حقوق دریافت می‌دارند.
تبصره ـ قانون مصوب ۲۴ دیماه ۱۳۲۱ ملغی است.
این قانون که مشتمل بر یک ماده است در جلسه اول بهمن ماه یکهزار وسیصد وبیست ویک به تصویب مجلس شورای ملی رسید.
رئیس مجلس شورای ملی ـ حسن اسفندیاری
قانون
اجازه نقل وانتقال اعتبارات هزینه کارخانه‌ها ومعادن منظور در بودجه کل سال ۱۳۲۱ کشور
ماده واحده ـ وزارت بازرگانی وپیشه وهنر مجاز است برای تأمین کسر هزینه ضروری بعضی از کارخانه‌ها ومعادن از اعتبار بعضی مواد دیگر وابسته بکارخانه‌ها ومعادن که در بود جه سال ۱۳۲۱ کل کشور تحت فقرات ۳۳ الی ۴۵ بتصویب رسیده است با موافقت وزارتدارائی بقدر لزوم نقل انتقال داده ومورد استفاده قرار بدهد.
این قانون که مشتمل بر یک ماده است در جلسه اول بهمن ماه یکهزار وسیصد بیست ویک به تصویب مجلس شورای ملی رسید.
رئیس مجلس شورای ملی ـحسن اسفندیاری