مذاکرات مجلس شورای ملی ۱ اردیبهشت ۱۳۴۵ نشست ۲۵۸

مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و یکم

تصمیم‌های مجلس مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری بیست و یکم

قوانین انقلاب شاه و مردم

مذاکرات مجلس شورای ملی ۱ اردیبهشت ۱۳۴۵ نشست ۲۵۸

مذاکرات مجلس شورای ملی

صورت مشروح مذاکرات مجلس روز شنبه ۱ اردیبهشت ۱۳۴۵ نشست ۲۵۸

فهرست مطالب:

مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره‏۲۱

جلسه: ۲۵۸

صورت مشروح مذاکرات مجلس روز پنجشنبه اول اردیبهشت ماه ۱۳۴۵

فهرست مطالب:‏

۱- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل‏

۲- بیانات قبل از دستور آقایان: ریگی- سعید وزیری- مهندس صائبی- دکتر الموتی.

۳- تصویب صورت جلسه.

۴- بیانات آقای رئیس به مناسبت چاپ قرآن مرحمتی شاهنشاه آریامهر

۵- مذاکره در گزارش شور دوم کمیسیون کشاورزی راجع به اساسنامه بانک کشاورزی ایران.

۶- تقدیم یک فقره قرارداد صنعت پتروشیمی به وسیله آقای معاون وزارت دارایی.

۷- بقیه مذاکره و تصویب گزارش کمیسیون کشاورزی راجع به اساسنامه بانک کشاورزی ایران و ارسال به مجلس سنا.

۸- قرائت دستور و تعیین موقع جلسه بعد- ختم جلسه.

مجلس درساعت نه و بیست دقیقه صبح به ریاست آقای مهندس عبدالله ریاضی تشکیل گردید

۱- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل‏

رئیس‌ـ اسامی غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

غائبین با اجازه- آقایان:

آموزگار- ارسنجانی- دکتر اسدی- دکتر اسفندیاری- اولیا- مهندس جلالی نوری- حاذقی- دکتر خطیبی- دیهیم- دکتر رشتی- سیفی- مهندس صدقیانی- دکتر ضیایی- دکتر قراگزلو- مبارکی- دکتر مبین- مهندس مجتهدی- محدث‌زاده- موسوی ماکویی‏

غائبین بی‌اجازه- آقایان:

آقایان- ضابطی- مهندس عطایی- فیصلی- دکتر مصباح‌زاده- دکتر یگانگی‏

غائبین مریض- آقایان:

پاک ذات- پرویزی- بختیار بختیاری‌ها- دکتر بقایی یزدی- پروین- جاوید- رجایی- سلیمانی- طباطبایی- ظفر- مهندس معینی زند- دکتر غنی- دکتر فربود- فولادوند- کلانتر هرمزی- کمالوند- دکتر موثقی- موقر- نصیری- سرلشکر همایونی- یعقوب تهرانی- بانو نفیسی.

۲- بیانات قبل از دستور آقایان: ریگی- سعید وزیری- مهندس صائبی- دکتر الموتی‏

رئیس ـ نطق‌های قبل از دستور را شروع می‌کنیم آقای ریگی تشریف بیاورید.

ریگی- ایام نوروز و تعطیلات نوروز فرصتی بود برای بنده که به حوزه انتخابیه خودم سری بزنم در این فرصت چون وقت بیشتری بود علاوه بر رفتن به زاهدان و سراوان و خاش به نقاط دور دست و روستاهای این شهرستان هم توانستم بروم خیلی خوشوقتم که در این مسافرت برای بنده روشن شد که انقلاب شاه و ملت اثرات بسیار نیکویی بخشیده مخصوصاً اثرات این انقلاب را وقتی می‌شود به خوبی درک کرد که شخص به نقاط دور دست و نقاط مرزی که هزاران کیلومتر از پایتخت فاصله دارد می‌رود و می‌بیند چگونه در آنجا کشاورزانی که صاحب ملک و زمین شده‌اند وضعشان فرق کرده و سطح زندگی‌شان بالا رفته و می‌بیند که سپاه دانش و سپاه بهداشت چه تغییرات عمده‌ای در وضع مردم داده است و همچنین خانه‌های انصاف که بنده واقعاً تعجب کردم که چقدر اینها در انجام امور مردم موثر بوده تا جایی که رئیس دادگستری سراوان به من می‌گفت که در نتیجه ایجاد خانه‌های انصاف اصولاً کار ما کم شده و اصلاً کاری نداریم برای این که در روستاها دعاوی و جرایم اغلب در درجات کوچک است و آنها را در خانه‌های انصاف حل و فصل می‌کنند و وقتی می‌آیند به خود مرکز شهرستان دیگر کاری ندارند بنده اینجا می‌خواستم به همکارانم که حتماً هم به این موضوع معترف هستند و در حوزه‌های انتخاباتی خودشان این امور را مشاهده کرده‌اند این اطمینان را بدهم وقتی که در بلوچستان و نقاط به آن دوری این قدر انقلاب شاه و ملت اثرات نیکویی بخشیده معلوم است که در نقاط دیگر چه اثرات بزرگی داشته است مثلاً شرکت‌های تعاونی روستایی که شاید در ابتدای تشکیل کسی تصور نمی‌کرد که اینها کاری می‌کنند و زاید هستند ولی در آن نقاط دوردست بنده دیدم که روستاها کشاورزان را دور هم جمع کرده‌اند و با ایجاد اتحاد و اتفاق در امور کشاورزی واحدهای بزرگتری ایجاد کرده‌اند و همین کار باعث شده است که سطح درآمدشان بالا برود و سطح کشت بالا برود و اینها تو دهنی بزرگی است به کسانی که ابتدا تصور می‌کردند که انقلاب اصلاحات ارضی در کار مردم نمی‌تواند مؤثر باشد بنده به چشم خودم دیدم که یک کشاورز و یک دهقان بیچاره سابق امروز صاحبخانه شده و صاحب یک زندگی مرفه است و بعضی حتی توانسته‌اند برای خودشان یک وسیله نقلیه مثل جیپ و غیره خریداری کنند اینها اثراتی است که ما از انقلاب شاه و ملت داریم و بنده اطمینان دارم که اینها همه را مرهون شخص اول مملکت هستند (صحیح است) بنده در جالق یکی از نقاط مرزی در یکی از دبستان‌ها وقتی که با بچه‌ها صحبت می‌کردم و با آنها از علاقه خاصی که شاهنشاه آریامهر به مردم ایران دارند صحبت می‌کردم، به محض شنیدن نام نامی اعلیحضرت این بچه‌ها یک هورایی کشیدند که واقعاً صدایش در آن طرف مرز شینده می‌شد و بنده خودم اشک شوق در چشمانم حلقه زد از این که دیدم فرزندان مملکت این طور به شاه خودشان علاقه دارند. حتی در نقاط دوردست در نقاطی که رادیو و ارتباطات هم کم است برای این که اینها به چشم خودشان دیدند که زندگی دیروز آنها چه بوده و زندگی امروزشان چیست. عرایضی که کردم در مورد پیشرفت انقلاب و در مورد خوب شدن وضع مردم به هیچ‌وجه دلیل این نیست که ما کارمان تمام است و همه کارها رو به راه است به نظر بنده در همان حوزه انتخابیه بنده خیلی از مسائل هست که دولت باید اقدام بکند و کار کند که تمام چرخ‌های انقلاب به همین سرعت که الان در مورد اصلاحات ارضی و سپاه دانش و سپاه بهداشت و خانه‌های انصاف می‌گردد در تمام شئون و کارهای دیگر به همان سرعت و به همان وضع و ترتیب پیش برود، بنده تأسف پیدا کردم که مثلاً در سراوان در بانک کشاورزی سواستفاده‌هایی شده و وام را به طریق صحیح به مردم نداده‌اند حتی خنده‌دار بود که بنده شنیدم که وامی داده‌اند به یک کسی که اصلاً

خودش اطلاع ندارد، این شخص با این که خودش آموزگار است و با سواد است و در مدرسه درس می‌دهد یک وامی به اسم این شخص صادر کرده‌اند و انگشتی هم زیر آن زده‌اند به نام بیسواد و حتی از شناسنامه‌های مرده‌ها هم استفاده می‌شده و وام‌های جعلی صادر شده و حتی شنیدم که از شناسنامه‌های بچه‌های مدرسه استفاده کرده‌اند و به نام آنها وام داده‌اند و امروز بانک رفته و از آنها اقساطش را می‌خواهد، بنده خیلی خوشوقتم که رئیس بانک کشاورزی به این مسئله توجه کردند و این افراد را برکنار کردند ولی شنیده‌ام در شهرهای دیگر به کارهای بهتری گماشته شده‌اند به نظر بنده این کافی نیست که اشخاص از کار برداشته شوند یا منتقل شوند این اشخاص باید تنبیه بشوند، باید تعقیب جزایی شوند، تا برای دیگران عبرت شود، مثلاً در آنجا شنیدم که در شهر سراوان که بسیاری از احتیاجات اولیه ندارد و باید به آنها توجه شود، مثلاً این آقایان باشگاهی درست کرده‌اند و ۶۰ هزار تومان برای میز بیلیارد داده‌اند، بنده اطمینان دارم که در حوزه انتخابیه بنده کسی نیست که حتی اسم بیلیارد را شنیده باشد و بداند برای چه استفاده‌ای هست و این چند نفری که می‌روند و مأمور دولت هستند کاش خودشان را با زندگی محلی وفق می‌دادند و برای تفریحات و زندگی لوکس خودشان این جور مخارج را در آن نقاط نمی‌کردند، در مورد وام‌های کشاورزی یک اشکالی مردم بلوچستان و سیستان دارند و آن خشکسالی‌هایی بود که در این چند سال اتفاق افتاده و بسیاری است مردم وام‌هایی که گرفته‌اند در نتیجه خشکسالی قادر به پرداخت اقساطش نیستند باید به این مردم فرصت بیشتری داده شود و اگر امکان دارد می‌خواستم از جناب آقای دکتر زاهدی ریاست محترم بانک تقاضا کنم که به این اشخاص توجه بیشتری بکنند و یک قسط دیگر و یا یک وام دیگر به آنها داده شود که این مزارعی را که کارش را شروع کرده‌اند به اتمام برسانند و فرصتی داده شود که بتوانند این وام‌ها را در یک سررسید دیرتری به دولت برگردانند البته کارهای دیگری هم هست در منطقه بلوچستان که به نظر بنده باید انجام شود، وزارت آموزش و پرورش در آنجا خیلی خوب کار کرده است، اما راه‌ها یکی از مهم‌ترین مسائلی است که باید در بلوچستان و سیستان به آن توجه شود، متأسفانه ما الان در آنجا راه‌های خوب نداریم، اگر راه خوب داشتیم کشاورزان می‌توانستند بسیاری از محصولات خودشان را به شهرهای بزرگ بیاورند و در مراکز بزرگ اقتصادی توزیع کنند بنده شنیدم که امسال وزارت اقتصاد ورود موز را ممنوع کرده است ولی باید راهی باشد که کشاورزان بلوچستان که در آنجا موز می‌کارند این محصول را به شهرهای بزرگ بیاورند، بنده ضمن تشکر از وزارت اقتصاد که این عمل را انجام داد و از هشت میلیون تومان واردات موز در سال جلوگیری کرده از دولت تقاضا دارم که به راه‌های بلوچستان یک توجهی بکنند، بنده مخصوصاً پیشنهاد می‌کنم که بین چاه‌بهار و زاهدان یک شاهراه اصلی کشیده شود که این شهرهای سر راه بتوانند محصولات‌شان مخصوصاً موز را به شهرهای بزرگ بیاورند و بتوانند یکی از محصولات بسیار عمده و ملی ما را برای فروش در داخل مملکت عرضه کنند. احتیاج دیگر مردم و کشاورزان آنجا ایجاد کارخانه قند است که بنده بارها از پشت این تریبون از دولت تقاضا کرده‌ام و مطالعاتی هم شده است ولی متأسفانه در سازمان برنامه یا در وزارت اقتصاد در انجام این امر کوتاهی می‌شود و با این که دو ماه است که باید هیئتی برود و راجع به آب‌های آنجا مطالعه کند این هیئت هنوز نرفته و حتی دیروز هم که بنده تلفن زدم گفتند هفته دیگر یا دو هفته دیگر خواهند رفت، بنده تقاضایم از دولت این است که به احتیاجات این مردم دوردست توجه بیشتر شود و اگر قرار است هیئتی برود هفته‌ها و ماه‌ها به عهده تعویق نیندازند غیر از این عرایضی که راجع به حوزه انتخابیه‌ام کردم اجازه می‌خواهم از همکاران گرامی که از یک مسئله مهم دنیایی هم در اینجا صحبت کنم، چند روز پیش در روزنامه اطلاعات و کیهان مقاله‌ای خواندم و حتماً همکاران عزیزم هم خوانده‌اند راجع به این که امروزه چه اثراتی در کشورهای در حال توسعه در نتیجه عملیاتی که در

کشورهای مترقی انجام می‌گیرد پیش آمده. آقای دکتر احسان نراقی استاد دانشگاه و رئیس مؤسسه تحقیقات اجتماعی مأموریتی پیدا کرده‌اند از طرف سازمان ملل که در مورد دانشجویانی که از ایران و از کشورهای توسعه نیافته به کشورهای مترقی برای تحصیل می‌روند تحقیقاتی بکند، در این مقاله طبق اطلاعاتی که از طرف آقای دکتر احسان نراقی منتشر شده معلوم شده است که در چند سال اخیر یعنی در ده سال اخیر ۱۳ هزار محصل و تکنیسین کشورهای در حال توسعه مثل ایران و سایر کشورهای خاورمیانه رفته‌اند و در کشورهای مترقی دنیا مثل امریکا و اروپا متوطن شده و در آنجا مشغول کار شده‌اند بنده این موضوع را از این لحاظ خیلی اهمیت می‌دهم که عقیده دارم که کشورهای در حال توسعه خودشان به این تکنسین‌ها بیش از کشورهای توسعه یافته احتیاج دارند و به نظر بنده این برای ما یک تراژدی است که جوانان ما که اولیای آنها برای آنها مخارجی می‌کنند و آنها را به سرحد کمال می‌رسانند وقتی دارای دیپلم و لیسانس می‌شوند بروند و در کشورهای دیگر سکونت کنند طبق یک حسابی که شده است یک بچه از موقعی که او را در کودکستان و دبستان می‌گذاریم تا وقتی که دانشگاه را تمام می‌کند حداقل سیصد هزارتومان پدر او برای او خرج می‌کند شما حساب کنید وقتی سیزده هزار نفر از کشورهای در حال توسعه می‌روند و در کشورهای مترقی دنیا می‌مانند و به کشور خودشان برنمی‌گردند چه سرمایه هنگفتی از این کشورها عملاً به آن کشورها انتقال پیدا می‌کند و این همان نیروی انسانی است که دیروز آقای نخست‌وزیر به آن اشاره کردند که ما می‌توانیم کارخانه‌های بزرگ وارد کنیم و می‌توانیم هرگونه وسایل صنعتی ایجاد کنیم ولی ما نیروی انسانی‌مان را هیچ وقت نمی‌توانیم به آسانی ایجاد کنیم یعنی یک فرد ایران وقتی رفت در خارج ماند ما نظیر او را دیگر نمی‌توانیم جز واردات به کشور وارد کنیم بنده می‌خواستم از دولت تقاضا کنم که در یک سطح بین‌المللی راجع به این مسائل فکر کنند که در کشور از اولادان‌مان که آنها را تربیت می‌کنیم خودمان استفاده کنیم برای این که این کشور ما بیشتر به نیروی انسانی و تکنیک و علم افراد خود احتیاج دارد تا کشوری مثل امریکا. بنده در یکی از بولتن‌ها می‌خواندم که مثلاً مردم آلمان و دولت آلمان افتخار می‌کنند به این که سالی ۲۰۰ نفر صادرات مرزی به کشورهای دیگر دارد این واقعاً برای آلمان افتخار است برای این که آلمان یک کشور توسعه یافته است و وقتی تکنسین ایرانی به کشور خارجی می‌رود این برای ما افتخار نیست برای این که ما خودمان به آنها احتیاج داریم به مصداق چراغی که به خانه رواست به مسجد حرام است بنده خیلی متأسفم که در این مطالعات به این نتیجه رسیده‌ایم که امروز نه تنها کشورهای توسعه‌یافته به ما کمک نمی‌کنند بلکه حتی از رفتن محصلین به خارج سالی چهار میلیارد دلار کشورهای توسعه‌نیافته ارز به کشورهای توسعه‌یافته می‌فرستند، برای چی می‌فرستند؟ برای مخارج محصلین خودشان موضوع دیگر این است که در کشورهای توسعه‌نیافته دویست هزار کارشناس خارجی کار می‌کنند که اینها حقوق و مزایایشان را از همین کشورها دریافت می‌کنند و به نظر من جا دارد در این مجلس درباره‌اش صحبت شود و دولت در سطح بین‌المللی راجع به آن فکر بکند که بشود جلوی این جریان ثروت را از کشورهای در حال توسعه به کشورهای پیشرفته که واقعاً احتیاجات‌شان کمتر است گرفته شود بنده این را عرض کردم و امیدوارم جناب آقای دکتر یگانه که اینجا تشریف دارند این را با وزارت خارجه صحبت بنمایند که نظیر این اشکالات که ظاهر آن هم معلوم نیست ولی برای مردم ما خیلی گران تمام می‌شود فکر بکنند بنده بیش از این مزاحمت ایجاد نکنم و عرضی ندارم (احسنت).

رئیس‌ـ آقای سعید وزیری بفرمایید.

سعید وزیری- لایحه اساسی بودجه بیش از همه و لایحه متمم بودجه سال ۴۴ هم در عرض چند روز گذشته با مراقبت و توجه مستمر مجلس گذشت و در اختیار دولت قرار

گرفت که می‌تواند برنامه‌های سازندگی را که در دست دارد و وظیفه‌ای را که برای بهتر پی‌ریزی کردن و ادامه ساختمان زیربنای ملی باید انجام بدهد شروع کنند همین توجه و استمرار مجلس در تشکیل جلسات صبح و عصر برای رسیدگی به لایحه بودجه و حضور دولت در مجلس و تمام اعضای کابینه و توجه دقیق به تمام بحث‌های گذشته و مبادله سؤال و پاسخ در پارلمان نشانه‌ای بود که مملکت ما از یک هشداری و بیداری و علاقه به سازندگی برخوردار است و در یک شرایط خاص جهانی با کمال دقت و مراقبت آن کاری را می‌کند و به آن کاری با استمرار می‌پردازد که برای تأمین استقامت و بقای ملی ضرورت دارد (صحیح است) در اینجا همان طوری که باید باشد در تمام مسائل داخلی درباره سیاست‌های خارجی و روابط بین‌المللی مشغول نکردند و حق هم همین بود برای این که برای داشتن یک سیاست خارجی قوی، برای داشتن یک استقلال و ثبات و امینت و آزادی بین المللی قوی و ثابت در درجه اول لازم است که پایه‌های ساختن ایران، پایه‌های زیربنای اقتصادی و اداری مملکت تأمین شود و شد و می‌شود و حتی ناطق مخالف دولت هم وقتی که در همه نکات جستجو می‌کرد که در ایفای نقش مخالف خود که لازمه دمکراسی است صحبت بکند بسیار بسیار به اختصار درباره مسائل خارجی گذشت و حق هم همین بود من به عنوان عضو اکثریت از ناطق اقلیت که دارای این همه دقت و توجه بود تشکر و قدردانی می‌کنم با تمام سابقه وطن‌پرستی که همه نمایندگان دارند ایشان فقط به اختصار به این مسأله اشاره کردند که ما می‌بایستی مرزهای خودمان را تقویت کنیم بالاخص مرزهای جنوبی را با تأمین نیروی دریایی و بحری خیلی قوی و بلافاصله پشت سر آن گفت که ما ملتی هستیم صلح‌طلب اما برای داشتن یک صلح پایدار برای برخورداری از یک زندگی سالم و صلح‌آمیز حتماً می‌بایستی قوی باشیم این را گفت و گذشت و بنده در نظر داشتم که از موقعیت استفاده کنم و در این باره صحبت کنم ولی فکر کردم که مبادا وقت مجلس شورای ملی را بگیرم و خدای نکرده چند دقیقه‌ای از سرعت تصویب لایحه متمم بودجه و بودجه مملکت کاسته شود این بود که صحبت نکردم و امروز به اختصار با اجازه نمایندگان محترم چند دقیقه‌ای از وقت آقایان را می‌گیرم که ضرورت دارد حالا که وسایل و کار سازندگی و تأمین مسائل داخلی را در اختیار دولت قرار داده‌ایم و داده شده است حق این است که درباره مسائل خارجی هم به اختصار و عنداللزوم به تفصیل بحث و صحبت شود در همین هفته‌ها که مجلس مشغول بررسی لایحه متمم بودجه بوده چند مسأله خارجی در دور و بر ما گذشت که حق بود مورد مذاکره قرار بگیرد اما مطبوعات خوشبختانه از این امر غافل نبودند بحث کردند و کم و بیش نظرات و احساسات و توقعات و ضرورت‌های ملی ملت ایران را بحث کردند و در میان گذاشتند که جای تشکر است تنها مطبوعات نبودند رهبر بزرگ ما اعلیحضرت همایون شاهنشاه آریامهر با دقت کافی به طور مستمر متوجه این مسائل مثل همیشه بودند و حتی یکی از آثار آن مصاحبه‌ای بود که بنده در یکی از روزنامه‌های صبح تهران خواندم که مصاحبه‌ای فرموده بودند که خیلی آموزنده و بسیار جالب بود یک درسی بسیار مهم و روشنگر برای روابط و مسائل سیاست بین المللی ما در اغلب زمینه‌ها بود در این یکی دو هفته ما مشغول بحث در لایحه بودجه بودیم چند اتفاق افتاد یکی فقدان تأسف‌آور رئیس جمهور کشور همسایه ما بود که شاهنشاه و دربار شاهنشاه و دولت و ملت ایران کما هو حقه با نهایت علاقه و با علاقه مصالحت آمیز و صلح جویانه و خیرخواهانه که همیشه در این مملکت وجود دارد، نقش خیرخواهانه و دوستانه خود را نشان دادند (صحیح است) به امر شاهنشاه آریامهر دربار شاهنشاه اعلام عزاداری کرد دولت و تأسیسات دولتی به بهترین وجهی تظاهر به همدردی کردند و خود را عزادار نشان دادند و ابراز تأسف کردند هم چنین برای ملت همین قدر مایه بسیار تأسف بود و به همان اندازه ملت خوشحال شد که در آن مملکت در کمترین فرصت و در کمترین وقت اولیای کشور دوست ما عراق توانستند جانشین رئیس جمهور فقید یا در گذشته خودشان را

به سرعت تعیین کنند و آقای عبدالرحمن عارف برادر رئیس جمهور در گذشته را به سرعت انتخاب کردند باز هم دولت ایران، ملت ایران تحت رهبری، رهبر بزرگ اعلیحضرت شاهنشاه آریامهر به خوبی حسن ظن و حسن نیت خودمان را نشان دادیم و تلگراف‌های تبریک مخابره شد و باز هم وظیفه دوستانه و همسایگی و حسن همجواری خود را ما نشان دادیم (روحانی- ای کاش اینها مؤثر باشد) حالا به اختصار بنده یکی دو تا نکته را که همین‌هایی را هم که عرض کردم ضمن آن بود به عنوان مقدمه نبود جزو مطلب بود، یکی دو مطلب به این اضافه می‌کنم تا آنجایی که کشورهای خارجی می‌بایستی از ثبات و استحکام و خطوط اصلی سیاسی ملی ملت ایران را درک بکنند و آن قسمتی را که مربوط به استنباط داخلی است و دولت باید مورد توجه قرار بدهد، قرار بدهد اگر مصاحبه اخیر اعلیحضرت شاهنشاه آریامهر را با نماینده خبرگزاری یونایتدپرس ملاحظه بفرمایید در این مصاحبه شاهنشاه ما با صراحت تمام فرموده‌اند که ما علاقه‌مند به برقراری رابطه بسیار دوستانه با ملت دوست و همسایه‏ خود عراق هستیم (صحیح است) نظر سیاسی را از این صریح‌تر نمی‌شود اعلام کرد حتی ایشان در این مورد به صورتی فرمودند که برای بنده که یک ایرانی هستم و تا حدود زیادی فکر می‌کنم سال‌هاست مثل تمام افراد ایرانی مثل تمام آحاد ساده ایرانی بسیار است آشنایی دارم به طرز تفکر و روحیه رهبرمان این مطالب شاهنشاه آریامهر در زمینه سیاست خارجی ولی اظهار آن یک مقداری برای من تازگی داشت از جهت این که در سطح بسیار بسیار بالای صلح‌جویانه و انسانی بود ایشان فرمودند من نه تنها به ملاقات رؤسای کشورها و رؤسای دولت‌ها ابراز علاقه می‌کنم بلکه حتی ملاقات با رجال کشورها و دانشمندان و سیاستمداران و تمام شخصیت‌های ملت‌ها را برای برقراری یک صلح یک آرامش انسانی در این منطقه لازم و مفید می‌دانم این واقعاً عالی‌ترین ابراز نظری است که یک رهبر صلح‌جو، یک مرد سیاست بین‌المللی در این دنیای پر آشوب می‌تواند و باید اظهار نظر کند که خوشبختانه این شهامت را شاهنشاه ما دارند و اظهار فرموده‌اند (صحیح است) من فکر می‌کنم که این مطلب را، این اظهاری را که شاهنشاه به نماینده خبرگزاری فرمودند همان طوری که بنده عرض کردم باید مورد توجه خارجی‌ها و کشورهای مورد علاقه قرار بگیرد من فکر می‌کنم دولت هم باید در نظر بگیرد و طابق النعل بالنعل این مسائل را مورد اجرا یا لااقل آزمایش قرار بدهند من اعتراف می‌کنم، همه ما اعتراف می‌کنیم تمام عناصر منصف در سیاست این منطقه اعتراف می‌کنند که ما نه تنها برای آزمایش این روش‌های سیاسی بلکه در نهایت حسن نیت و اعتقاد به حسن همجواری و دوستی دولت‌های ما این را عمل کرده‌اند مع‌هذا من تأیید می‌کنم یک بار دیگر دکترین شاهنشاه ما را که صریحاً اعلام کردند دولت یک بار دیگر واقعاً به مرحله آزمایش و اجرا بگذارد، واقعه دیگری که در همین هفته در همسایگی ما اتفاق افتاد و باز در نظر ما جالب بود مسافرت اعلیحضرت ملک فیصل پادشاه کشور دوست و بزرگ ما عربستان سعودی بود به یک کشور همسایه بزرگ و مسلمان و دوست و برادر دیگر ما پاکستان که در آنجا در نهایت صداقت و دوستی و صفا مورد استقبال قرار گرفتند و برای ما هم این حسن استقبال از معظم‌له باعث خوشحالی و مسرت است این حکایت از وجود یک روح تفاهم در این منطقه می‌کند که واقعا رهبران واقع‌بین و خیراندیش تأیید می‌کنند و با واقع‌بینی این مسائل را خوب درک می‌کنند و بدون تسلیم شدن به تمایلات خاص و بدون تسلیم شدن خدای ناخواسته به طرز تفکرات خودخواهانه در داخل ملت خودشان یا در چهارچوب روابط منطقه‌ای و بدون تسلیم شدن به نوعی تمایلات عوام‌فریبانه خیلی خوب مصلحت صلح‌آمیز این منطقه کشور ما بوده که تحت رهبری رهبر بزرگ ما پادشاه عزیز ماست (صحیح است) و این برای ما مایه خوشحالی است حسن استقبالی که از پادشاه عربستان در پاکستان شده باز هم بنده در این مصاحبه خواندم که در این مورد هم شاهنشاه اشاره فرموده‌اند که درباره مذاکراتی که در خصوص اتحادیه کشورهای اسلامی می‌شود، عبارت بسیار جالب زیبایی را ایشان به کار بردند که مایه افتخار است

چیزی که مرا وادار کرده است که امروز بداهه و بدون مقدمه بیایم مزاحم آقایان بشوم همین است که تحت تأثیر این فرمایشات قرار گرفتم که می‌فرمایند ما در جستجوی راه بهتر خدمت کردن برای ملل مسلمان این منطقه صحبت کرده‌ایم تکرار می‌کنم ما در جستجوی راه بهتر خدمت کردن برای ملل مسلمان این منطقه صحبت کرده‌ایم تکرار می‌کنم ما در جستجوی راه بهتر خدمت کردن برای مردم مسلمان این منطقه صحبت کرده‌ایم این تعبیر و تفسیری است که ایشان از مذاکراتی که درباره تشکیل اتحادیه اسلامی اظهار نظر فرموده‌اند (احسنت) این مطالبی است که وقتی در روزنامه‌ها در کتاب‌ها در بروشورهای سازمان ملل متحد و شخصیت‌های بزرگ بین‌المللی می‌خوانیم غرق در یک بهجت و خوشحالی می‌شویم که فلان شخصیت بزرگ فلان مطلب بزرگ را گفته است: تمام انسان‌ها متعلق به جامعه بزرگ انسان‌ها هستند این صحیح است ما این را اعتراف می‌کنیم و این را می‌دانیم ولی من نمی‌توانم و شما هم نمی‌توانید به عنوان یک ایرانی این خوشحالی مخصوص را مخفی کنیم که این مرد بزرگ در میان ما است این اظهارات را یک انسان بزرگ می‌کند که در عین حال که متعلق به جامعه بزرگ انسان‌هاست بالاخص مال جامعه ماست (احسنت) باز بلافاصله بعد از این اظهارنظر می‌فرمایند که ما در جستجوی راه بهتر خدمت کردن این منطقه مذاکره کرده‌ایم در مورد عراق می‌فرمایند ما علاقه‌مند هستیم بهترین رابطه دوستانه را با کشور و ملت عراق داشته باشیم همکاری‌های فرهنگی و همکاری‌های اقتصادی و تمام بهترین نوع روابط دوستی شرافتمندانه و دوستانه که باید بین دو همسایه باید باشد خواهانیم ولی متأسفانه باید گفت که این اصطلاح در جستجوی بهتر خدمت کردن به مردم این منطقه این نیت و مفهوم بهتر خدمت کردن به مردم مسلمان این منطقه را بعضی از دولت‌ها و بهتر است عرض کنم که بعضی از سران دولت‌ها درک نکرده‌اند و این را تعبیر به این می‌کنند که این اتحاد بین دولت‌هایی انجام می‌گیرد که گویا کمتر مترقی هستند و من در اینجا به عنوان یک ایرانی یک نماینده‌ای که محصول انقلاب اصیل ایران هستم به کلی این مطلب را مضحک و یک حرف زشتی تلقی می‌کنم و این استنباط و تعبیر را درست نمی‌دانم برای این که در مملکت ما اصیل‌ترین انقلاب‌ها انجام گرفته است در مملکت ما انسانی‌ترین راه تحول و ترقی انتخاب شده است در مملکت ما انسان‌دوستانه‌ترین و صلح‌جویانه‌ترین و واقع‌بینانه‌ترین و مناسب‌ترین طریقه برای بهتر ساختن زندگی انسان‌های این منطقه برای این مملکت انتخاب شده است (صحیح است) و اگر بتوانند دیگران از این سرمشق پیروی کنند می‌خواهم بگویم بهترین روش برای بهتر زندگی کردن مردم این منطقه و جهان انتخاب شده است (صحیح است- احسنت) به نظر من این که تأکید می‌کنم و می‌گویم به نظر من معذرت می‌خواهم به این ترتیب عرض بکنم خیلی احمقانه است از خودم عرض کنم (پاینده- طریقه عاقلانه این است که هر کس نظر خودش را بگوید) بنده یک مرتبه دیدم که از آن نظر خیلی متواضعانه در محضر اساتیدی مثل شما آقایان منحرف می‌شوم ولی به هرحال بنده به اسم یک ایرانی که مدت مدیدی در مطبوعات این مملکت خدمت‌گزاری کردم مدت ۲۵ سال در جریانات و سیاست‌های متضاد و عجیب و غریب مملکت بوده‌ام شهادت می‌دهم، به عنوان یک فرد انقلابی مملکت شهادت می‌دهم، که اصیل‌ترین و صحیح‌ترین انقلاب‌ها در این مملکت صورت وقوع پیدا کرده است اصیل‌ترین و صحیح‌ترین روش‌ها انتخاب شده است من اینجا به عنوان یک فرد انقلابی اظهار می‌کنم (پاینده- اجازه می‌دهید که دنبال این کلمه ایرانی که گفتید یک کلمه ممتاز هم قرار بدهید) تشکر می‌کنم باید دولت ما اعلام کند با اجرای روش‌هایی که خوشبختانه همیشه از زمان اعلیحضرت فقید رضا شاه کبیر این سیاست دوستانه و حسن همجواری با همسایه‌ها عمل شده است حالا هم به بهترین وجهی عمل می‌شود ما ولو برای آزمایش هم شده است به این کار ادامه می‌دهیم و به این افتخار می‌کنیم این است که بنده یادآوری می‌کنم مجدداً در پایان عرایضم که دولت باید ثابت بکند و نشان بدهد صریحاً به تمام دنیا که ما ملتی هستیم در حال رشد ملتی هستیم، که دیگر میل نداریم به عنوان ملت عقب مانده نام‌گذاری بشویم ملتی هستیم در راه به سرعت جلورفتن ما مجبور هستیم سطح درآمد ملی خودمان را بالا ببریم در مقابل تاریخ مجبور هستیم در قبال وظیفه‌ای

که برای حفظ امنیت منطقه برای حفظ صلح منطقه مجبوریم که وظیفه خودمان را انجام بدهیم و لازمه انجام دادن این وظیفه این است که قوی باشیم مقتدر باشیم نیرومند باشیم وضع روحی ملت ما بهترین باشد برای این کار لازم است که ما سطح درآمدمان را بالا بریم و به بهترین وجهی حقوق خودمان را از منابع ثروت ملی خودمان تأمین بکنیم و بالا ببریم و این در عین حال با اتخاذ روش‌های کاملاً مصالحت‌آمیز و صلح‌جویانه و دوستانه و عنداللزوم به صحیح‌ترین و محکم‌ترین وضع وطن‌پرستانه برای حفظ منافع ملت انجام خواهد گرفت (صحیح است- احسنت)

رئیس‌ـ آقای مهندس صائبی بفرمایید.

مهندس صائبی- با اجازه مقام محترم ریاست و نمایندگان محترم. بسم الله الرحمن الرحیم انا نحن نزلنا الذکر و انا له لحافظون امروز یکی از روزهای مبارک و تاریخی مجلس شورای ملی است در این روز هدیه نفیس مرحمتی شاهنشاه آریامهر به مردم مسلمان گیتی قرآن کریم کتاب آسمانی ما که با طرز بسیار جالب و زیبایی طبق امر شاهنشاه آریامهر متدین و عدالت گستر چاپ شده است در میان استقبال پر شور و تجلیل نمایندگان ملت از این اقدام شایسته به مجلس شورای ملی آورده شد (احسنت) این اقدام ارزنده و اقدام به ساختمان مسجد تاریخی محمدرضاشاه در تهران که بسیار جامع و زیبا طرح‌ریزی شده است از اقدامات مهم و تاریخی رهبر متدین عالی قدر و محبوب ما می‌باشد (صحیح است) که همیشه در توسعه و ترویج دین مبین اسلام دین مترقی گیتی اهتمام کامل مبذول می‌فرمایند (صحیح است- احسنت).

اینجانب از موقعیت استفاده کرده ضمن اظهار تشکر و سپاسگزاری قلبی و صمیمانه خود و نمایندگان محترم از عنایات بی‌پایان شاهنشاه آریامهر سلامتی و سعادت و دوام عمر و بقای سلطنت رهبر خردمند و محبوب ایران و خاندان جلیل سلطنت پهلوی را که همیشه برای مملکت و ملت شریف ایران منبع خیر و برکت بوده و می‌باشند از ایزد متعال مسئلت دارم (احسنت) و از مقام محترم ریاست تقاضا دارم از پیشگاه مبارک شاهنشاه آریامهر استدعا شود یک جلد از این هدیه نفیس قران کریم را به خط مبارک مرقوم و برای مراسم تحلیف به مجلس شورای ملی هدیه فرمایند. خیلی متشکرم دیگر عرضی ندارم و بقیه وقت خودم را به آقای دکتر الموتی می‌دهم (احسنت).

رئیس‌ـ آقای دکتر الموتی بفرمایید.

دکتر الموتی- با اجازه مقام معظم ریاست مطلبی که بنده امروز به خاطر آن مصدع اوقات همکاران عزیز می‌شوم تشکیل کنفرانس استانداران در تهران است به نظر من فکر بسیار عالی است و بسیار مفید ولی جناب آقای مهندس معینی‌زند بنده نمی‌خواهم عرض کنم که نتیجه نمی‌گیریم نتیجه می‌گیریم ولی بایستی بخواهیم که اینها حقیقتاً این کنفرانس‌ها را با عمق بیشتری تشکیل بدهند و نتیجه بررسی‌شان هم از این صورت عمیق‌تر باشد (صحیح است) مملکت ما یک مملکت بزرگی است برنامه‌های عمرانی وسیعی می‌خواهد و این را باید بگویم که خوشبختانه امروز دیگر در مملکت ما عالیجناب وجود ندارد که تقریباً می‌شود گفت ایام بازنشستگی و کناره‌گیری خود را در استان‌ها می‌گذراندند ولی امروز این طور نیست باید گفت که امروز لااقل اکثراً این طور نیستند یک نسل تازه‌ای، طبقه جوانی آدم‌های فعال می‌توانند بروند کار کنند فعالیت بکنند چون آنها را برای کار در استان‌ها گذاشته‌اند نه برای این که دوره استراحتشان را طی بکنند بنابراین از چنین استاندارانی که با تمام برنامه‌های مترقی مملکت ما و هماهنگ هستند به نظر من بایستی توقعات زیادتری داشت به خصوص این که این حقیقت را باید گفت که شاهنشاه معظم ما با درایت خاصی به تمام کار مملکت توجه دارند به طرز کار هر کدام از این استانداران توجه دارند و هیچ مطلب و امری از نظر معظم‌له پنهان نیست ما باید این مطلب را بررسی بکنیم ببینیم چرا در گذشته تمام ایران به اصطلاح یا خالی شد یا پول داد یک تهران درست شد این کار غلط در سال‌های متمادی ادامه داشت نمایندگان محترم که خیلی خوب توجه دارند و با مردم همکاری دارند و از نزدیک از وضع مردم دورترین نقاط مملکت مطلع هستند، می‌دانند

که خیلی از شهرستان‌ها در طی پنجاه سال اخیر متأسفانه روز به روز خراب‌تر شد ولی تهران آبادتر شده از مسائلی که لازم بود که به این امر توجه گردد (خانم جهانبانی- جنوب تهران هنوز درست نشده) البته خانم سرکار چندین مرتبه این مطلب را تذکر فرموده‌اید بنده مخصوصاً باید به عرض سرکار برسانم در این جنوب شهر که سرکار اشاره می‌فرمایید راست است وضع مردم بد است قبول دارم ولی اگر تشریف ببرید به دهات این مملکت می‌بینید کسانی هستند که از این آب مشروبی که اینها در جنوب تهران مجانی در اختیار دارند آنها از این آب مشروب هم محرومند (بانو دولتشاهی- در جنوب تهران هم آب مشروب ندارند) در اینجا تردید نیست که بایستی به وضع مردم جنوب‌شهر هم خیلی توجه شود به جای این که پول زیادی در بالای شهر خرج شود خیابان‌هایش اسفالت شود بلوار درست شود و چه و چه یک مقدار به وضع جنوب شهر توجه کنند (مهندس معینی‌زند- از دولت کسی در مجلس نیست آنها را که می‌دانیم به دولتی‌ها بفرمایید.) به هرحال بنده مطلبی که عرض می‌کنم متأسفانه مثل این که عرایض و وقت بنده مواجه با ساعتی است که از دولت کسی در مجلس نیست جناب آقای مهندس معینی‌زند تذکر جنابعالی هم خیلی مفید است به هرحال ما عرض‌مان را می‌کنیم گفتن ما مفید است آنها هم اگر گوش نکردند و عمل نکردند آن قدر خواهیم گفت آن قدر اصرار خواهیم کرد تا عمل شود (مرتضوی- حافظ وظیفه تو دعا گفتن است و بس) بنده یادم می‌آید یک روز در این مملکت یک اصول فئودالیته وجود داشت عده‌ای می‌خواستند که این اصول به هم نخورد ولی اراده و همت توانای پادشاه ما موجب شد که آن بساط به هم خورد و قیافه و شکل مملکت عوض شد (صحیح) امروز بعد از این انقلاب دیگر صحیح نیست که برنامه‌ها در همان مسیری باشد که قبل از انقلاب بود بنده نمی‌دانم که این آقایان استاندارها نتیجه مطالعات‌شان چیست و چه برنامه وسیعی برای عمران استان‌ها و شهرستان‌ها دارند چون همه روزه نمایندگان محترم در اینجا خواسته‌های مردم شهرستان‌ها را منعکس می‌کنند طبعاً استانداران و فرمانداران که به اصطلاح اداره امور شهرستان‌ها و استان‌ها را به عهده دارند اینها هم به موازات نمایندگان که آن چیزها را می‌خواهند بایستی آنها هم دقیق‌تر و عمیق‌تر از دستگاه‌های مرکزی بخواهند این صحیح نیست که در یک نقطه از مملکت مقدار زیادی از برنامه‌های عمرانی تمرکز پیدا بکند و نقاط دیگری از مملکت خالی از کار و فعالیت باشد ممکن است بفرمایید آقای دکتر یگانه به مجلس بیایند چون از دولت کسی نیست همان طور که آقای مهندس معینی‌زند تذکر فرمودند این مطلب خیلی مهم و اساسی است یا وقت بنده را تمدید بفرمایید در یک وقتی صحبت بکنم که آقایان باشند. خوشبختانه در اثر همین توجهات یکی از مسائلی که خواسته مردم شهرستان‌ها بود و چندین بار در اینجا اشاره شده و مطرح شد همین تشکیل انجمن‌های شهر و یا مطلبی که آقای نخست‌وزیر گفتند انجمن‌های ایالتی و ولایتی است (تیمسار نکوزاد- موکول شد به تقسیمات کشور، تقسیمات کشور هم نیامد) عرض کنم که لایحه تقسیمات کشوری یکی از لوایح مفیدی است که تصور می‌کنم و خیال می‌کنم دولت در طی جلسات متعددی که خواهد داشت ان‌شاءالله در ظرف این یکی دو ماه به مجلس خواهد داد و یکی از چیزهای بسیار لازمی است و خصوصاً جناب آقای روحانی که رئیس کمیسیون کشور هستند بهتر از بنده وارد هستند بنده می‌خواهم از ایشان خواهش کنم این لایحه انجمن‌های شهر را جناب آقای آقای روحانی زودتر از کمیسیون بگذرانید برای این که بنده می‌بینم که ما دائماً صحبت می‌کنیم می‌گویند که آقا این لایحه‌اش در مجلس است ممکن است مذاکرات ما پیشنهادهای ما در مجلس طول بکشد و این گناه عدم تشکیل انجمن‌های شهر را به گردن ما بیندازند (روحانی-اجازه بدهید بنده این توضیح را عرض کنم اولاً تا قانونی نقض نشده دولت‌ها ملکف به اجرایش هستند قانون شهرداری‌ها موجود است باید اجرا کنند اما اصلاحیه‌ای که دادند کمیسیون کشور در جلسات فوق‌العاده رسیدگی کرده است و کمیسیون دادگستری در جلساتی بررسی کرده و تمام شده امیدوارم هفته آینده

بیاید به مجلس) این مطلبی بود که بنده هم عرض کردم که تشکیل انجمن‌های شهر را موکول به لایحه جدید نکنید (صحیح است) هر قانونی تا زمانی که از طرف مجلسین لغو نشده معتبر است و دستگاه‌های اجرایی موظف به اجرای آن هستند (صحیح است) و نمی‌توانند استناد کنند به این که ما چون لایحه تازه‌ای آورده‌ایم پس قانون فعلی متوقف بماند این صحیح نیست ولی ملاحظه فرمودید طی دو سال اخیر خیلی از لوایح و خیلی از چیزهایی که واقعاً خواسته مردم بود به مجلس آمد و هنوز به تصویب نرسیده بنده قبول دارم شاید لوایحی که می‌دهند مترقی‌تر باشد ولی کارها که نباید راکد و متوقف بماند ولی به هرحال چون چندین بار به این مطلب اشاره شده بنده تکرار نمی‌کنم (در این موقع آقای دکتر یگانه وزیر مشاور به تالار جلسه آمدند) جناب آقای مهندس معینی‌زند خیال جنابعالی راحت شد و آقای دکتر یگانه تشریف آوردند چون تشریف آوردند بنده یادداشت آقای توسلی را می‌خوانم نوشته‌اند: «حافظ وظیفه تو دعا کردن است و بس- دربند آن مباش که نشنید یا شنید» این را آقای توسلی مرقوم فرموده‌اند به هرحال وظیفه ما این است آنچه به نظرمان رسید بگوییم و از دولت هم بخواهیم که اجرا بکند چون همان طور که جناب آقای رامبد تذکر دادند و خیلی خیلی خوب مطالب را تجزیه و تحلیل کردند ما وظیفه داریم که کارهای انجام شده و انجام نشده همه را در اینجا مطرح بکنیم آنهایی را که انجام شده تقدیر بکنیم و آنهایی که انجام نشده انتقاد بکنیم و به خواهیم و چون خودمان را از دستگاه جدا نمی‌دانیم دولت بایستی کارها را انجام بدهد اگر انتقاد می‌کنیم و ایراد می‌گیریم برای این است که کار دولت بهتر انجام شود چون اگر کار دولت و دستگاه‌ها بهتر انجام شد بالمآل کار مملکت بهتر خواهد بود و این برای مملکت ما مهم است امروز دیگر در کشور ما کار جنبه شخصی ندارد کار جنبه اجتماعی دارد کار مملکت متعلق به همه است کسی به عنوان این که بنده وکیل هستم یا وزیر هستم یا استان‌دارم نباید خودشان را از هم جدا بدانند همه در یک مملکت هستند در یک واحد هستند در یک راه پیش می‌روند که آن راه صلاح مملکت است آن راه هدایت شاهنشاه است آن راه پیشرفت مملکت است این کنفرانس استان‌داران که امروز مطرح است و بنده به این عنوان طرح مطلب کردم واقعاً بنده نمی‌دانم از این کنفرانس‌ها که در عین حال معتقدم بسیار بسیار مفید است چه نتایجی می‌شود گرفت یادم می‌آید چندی قبل هم این کنفرانس استان‌داران تشکیل شد یک قطعنامه‌ای صادر کردند ولی تا چه اندازه این قطعنامه اجرا شد بنده نمی‌دانم این به نظر من وظیفه دولت است که هرچند وقت که این قبیل کنفرانس‌ها تشکیل می‌شود در این قبیل کنفرانس‌ها نتیجه کنفرانس قبلی را بررسی کنند بگویند در ۶ ماه قبل که این قطع‌نامه را صادر کردیم از این قطع‌نامه چند ماده‌اش اجرا شده و چند ماده‌اش اجرا نشده صرف این که یک کنفرانس تشکیل شود و عکس‌هایی هم در روزنامه‌ها چاپ شود و بعد هم بگویند که چنین و چنان کردیم این به نظر بنده کافی نیست بایستی ما نتایج این کار را ببینیم و بدانیم که این نتایج حاصل شده است دیروز در جلسه علنی ملاحظه فرمودید آقای حبیبی پیشنهاد کردند برای کار بودجه تربیت‌بدنی چون متأسفانه این بودجه‌ها براساس بی‌عدالتی تنظیم می‌شود می‌بینید یک پیشنهاد این جوری که طرح می‌شود همه به آن رأی می‌دهند چرا؟ برای این که نمایندگان شهرستان‌ها بهتر می‌دانند که مردم چه محرومیتی را دارند وقتی می‌آیند اینجا مجبورند قانون بگذارنند که آقا براساس قانون سهم شهرستان‌ها را بدهید خوب اگر دولت توجه می‌کرد دیگر این تحقق پیدا نمی‌کرد که هر لایحه‌ای که اینجا مطرح می‌شود نمایندگان شهرستان‌ها بگویند براساس جمعیت تقسیم شود این را باید خود دولت توجه بکند حالا که استان‌داران می‌آیند به تهران می‌نشینند بحث می‌کنند پیشنهادهایشان را قبول کنید امکانات‌شان را فراهم کنید نه این که برای یک کار کوچک کمیسیون‌های متعدد تشکیل بدهند و باز با کمال تأسف بعضی از دستگاه‌ها با هم هماهنگی نداشته باشند در همین چند روز اخیر بنده با چند نفر از استانداران صحبت کردم گفتم نتیجه کارتان

چیست آیا کارها پیش می‌رود؟ گفتند علی‌الاصول کارها پیش می‌رود ولی یک مقدار ناهماهنگی در دستگاه‌ها وجود دارد اینها است که صدمه می‌زند به کار پیشرفت مملکت یک دستگاهی وقتی خودش را از دستگاه دیگر مجزا دانست بالمآل در کارش اخلال می‌کند اگر بخواهم نمونه‌هایش را عرض کنم متعدد است خود آقای دکتر یگانه به نمونه‌های متعددش در شهر قزوین لااقل واقعند و می‌دانند که وقتی قرار است که یک سازمانی تشکیل شود اگر افراد آن با هم هماهنگی نداشته باشند کاری از پیش نمی‌برند. بنده نمونه‌اش را عرض می‌کنم انجمن بهداری باید تشکیل شود این انجمن بهداری چند تا رئیس اداره دارد چند تا عضو متجلی دارد وقتی آنها با هم بد بودند در جلسه شرکت نمی‌کنند جلسه اکثریت پیدا نمی‌کند کار تمام بهداری‌ها تعطیل می‌شود برای این که باید جلسه تشکیل شود تا بودجه تصویب شود این نمونه‌ای از عدم هماهنگی دستگاه‌ها است که دولت باید بر آنها نظارت داشته باشد تا کارها پیش برود (بانو تربیت- اخلاق ملی وجدان ملی باید باشد) (ریگی- باید به استان‌داران اختیار بدهند) بله درست است مطلبی که آقای دیگی اشاره کردند بسیار صحیح است این استانداری که می‌فرستید به منطقه‌ای اگر لایق است فعال است درست است اختیار بهش بدهید نیاید نماینده شاه مملکت ایران برای تشکیل کنفرانس‌های متعدد بیاید اینجا (صحیح است) مأمور خوب انتخاب بکنید و اختیار بدهید نمونه‌اش را عرض می‌کنم آقای ارسنجانی با بنده صحبت می‌کردند در یک محلی اگر ۵۰ یا ۱۰۰ هزار تومان خرج داشته باشد تا یک راهی ساخته شود با فرمول معمولی و تشکیلات فعلی برای همین راه ممکن است سه سال معطل شوند و چند برابر خرج کنند در هر حال یک مقدار از این اختیارات این اعتبارات اگر در اختیار آنهایی قرار بگیرد که در محل هستند خیلی بهتر می‌توانند کار را انجام دهند در حالی که این کار را اگر تقسیم بکنند بین چهار تا پنج دستگاه خرج چند برابر می‌شود به اصطلاح اگر یک مقدار از این اختیارات داده شود از این کارها جلوگیری می‌شود برمی‌گردیم به کار در روستاها....

رئیس‌ـ آقای دکتر الموتی وقت جنابعالی تمام شد.

دکتر الموتی- چند دقیقه اجازه بفرمایید اینها را وقتی حساب کردیم در سطح ده دیدیم ۱۷ مأمور وجود دارد حالا شما حساب بکنید ۱۷ مأمور را از تهران بخواهند بفرستند به رودبار الموت چند تا جیپ می‌خواهد چقدر خرج سفر می‌خواهد چقدر پول می‌خواهد تا به محل بروند تازه کاری هم نمی‌توانند انجام بدهند این را به یک مأمور یا دو مأمور محول کنید چرا ۱۷ مأمور با ۱۷ تا خرج سفر با ۱۷ دستور بروند؟ (دکتر رهنوردی- باید هماهنگی و همکاری بین‌شان باشد در مازنداران هم ما همین گرفتاری را داریم) آقای دکتر رهنوردی رؤسای ادارات در بعضی از شهرستان‌ها هر کدام برای خودشان دولت‌های مستقلی هستند وقتی دور هم می‌نشینند اطاعت از هم ندارند، همکاری ندارند در این کنفرانس استانداران بیائید بنشینید بگویید آقای استاندار شما که نماینده شاهنشاه عزیز ما هستید مردم از شما که فردا اول استان هستید چه می‌خواهند این هماهنگی باید به وجود بیاید و کارها انجام شود با کمال تأسف وقت بنده تمام شد عرایض دیگری داشتم که موکول می‌کنم به وقت دیگر به هرحال این کنفرانس استانداران را مفید می‌دانم ولی بایستی این آقایان و چند وقتی که کنفرانس تشکیل می‌دهند نتیجه کارشان را بررسی بکنند به اصطلاح بیلان بدهند که ما پارسال که این قطع‌نامه را تهیه کردیم نتیجه عملش چه شد و گزارش پیشرفت استان خودشان را بدهند آنها از اطلاعات نمایندگان مجلس که به وضع حوزه انتخابی خودشان آشنا هستند باید استفاده کنند بنده شخصاً در کمیسیون برنامه با همفکری رفقای کمیسیون برنامه این کار را خواهم کرد که انشاءالله در برنامه چهارم نظر صائب نمایندگان حتماً رعایت شود (احسنت).

۳- تصویب صورت جلسه‏

رئیس- صورت جلسه صبح روز سه شنبه خدمت خانم‌ها و آقایان توزیع شده است نظری نیست؟

آقای کهزاد البرزی بفرمایید.

کهزاد البرزی- بنده آن روز در جلسه حاضر بودم در صورتی که اسم من جزو غائبین نوشته شده.

رئیس- اصلاح می‌شود نظر دیگری نیست؟ (اظهاری نشد) صورتجلسه تصویب می‌شود.

۴- بیانات آقای رئیس به مناسبت چاپ قرآن مرحمتی شاهنشاه آریامهر

رئیس ـ وارد دستور می‌شویم خاطر همکاران گرامی مستحضر است که به امر شاهنشاه آریامهر کتاب آسمانی ما به صورت بسیار نفیسی چاپ گردیده و از این اقدام خداپسندانه افتخار تازه‌ای نصیب ملت ایران شده است. (صحیح است).

ارسال قرآن مجید به کلیه ممالک اسلامی و سراسر کشور مورد استقبال و تجلیل خاصی واقع شد (صحیح است) و در همه جا این اقدام بزرگ رهبر خردمند ملت ایران مورد تشکر و سپاسگزاری قرار گرفت و به وجود چنین پادشاه معتقد و مسلمانی دعا شد. (صحیح است) خوشبختانه امروز صبح تعدادی از این هدیه ارزنده و نفیس به خانه ملت آورده شد، و عموم نمایندگان که به استقبال کتاب آسمانی خود رفته و به دریافت قرآن پهلوی مفتخر شده‌اند به اینجانب مأموریت دادند که از طرف یکایک آنها و از طرف عموم مردم ایران از شاهنشاه معظم و مفخم ایرات تشکر کرده از خداوند بزرگ بخواهیم که همیشه وجود گرامی شاهنشاه ما را در پرتو عنایات ربانی خود حفظ فرماید (انشاالله) تا نه تنها مردم ایران بلکه همه مردم مسلمان جهان از اقدامات درخاشان و ارزنده معظم‌له بهره‌مند گردند (صحیح است- احسنت).

در خاتمه از خداوند بزرگ بقای عمر و دوام سلطنت چنین پادشاه مدبر و مسلمان و خداپرست را خواستارم (احسنت- احسنت)

۵- مذاکره در گزارش شور دوم کمیسیون کشاورزی راجع به اساسنامه بانک کشاورزی ایران‏

رئیس‌ـ گزارش شور دوم کمیسیون کشاورزی راجع به اساسنامه بانک کشاورزی ایران مطرح است قرائت می‌شود

(به شرح زیر خوانده شد)

گزارش شور دوم از کمیسیون کشاورزی به مجلس شورای ملی‏

کمیسیون کشاورزی در جلسه چهارشنبه ۲۵/۱۲/۴۴ با حضور آقای مهندس خدیوی معاون وزارت کشاورزی لایحه شماره ۳۲۴۰۴- ۱۲/۱۰/۴۲دولت راجع به تصویب‌نامه‌های شماره ۴۸۶۰۴- ۱۷/۱۱/۴۱ و شماره ۲۸۲ ـ۱۲/۱/۴۲ راجع به اساسنامه بانک کشاورزی ایران و اصلاح مواد ۲۰ و ۲۱ اساسنامه مزبور را که گزارش شور اول آن به شماره ۱۴۵۹ چاپ شده برای شور دوم بررسی و با توجه به پیشنهادات اصلاحی تصویب کرد.

اینک گزارش آن به شرح زیر تقدیم مجلس شورای ملی می‌گردد.

قانون اساسنامه بانک کشاورزی ایران‏

فصل اول- کلیات‏

ماده ۱- بانک کشاورزی ایران که به موجب قانون مورخ ۲۱ خردادماه ۱۳۱۲ تأسیس یافته و اساسنامه اصلاحی آن در هفدهم تیر ماه ۱۳۱۲ به تصویب رسیده است از تاریخ تصویب این قانون تابع مقررات این اساسنامه بوده و مشمول تصویب‌نامه‌ها و آیین‌نامه‌های عمومی مربوط به مؤسسات دولتی و بنگاه‌هایی که با سرمایه دولت تشکیل شده و یا می‌شوند نمی‌باشد و در مواردی که در این اساسنامه پیش بینی نشده تابع قانون بانکی و پولی کشور و قانون تجارت است.

ماده ۲- هدف اصلی بانک کمک به توسعه عملیات کشاورزی و دام‌داری و عمران روستاها و افزایش درآمد کشاورزان و همچنین کمک در توزیع و فروش فرآورده‌های کشاورزی در داخل و خارج کشور است و برای نیل به هدف‌های فوق از طریق تقویت شرکت‌های تعاونی و توزیع اعتبارات و یا تأسیس واحدهای تولیدی و عمرانی و یا مشارکت در این قبیل واحدها عمل می‌نماید و برای

حصول نتایج مطلوب بانک فعالیت خود را با برنامه‌های عمومی دولت و بالاخص با برنامه‌های وزارت کشاورزی هماهنگ خواهد ساخت.

ماده ۳- مرکز اصلی بانک در تهران است بانک می‌تواند هرجا که لازم بداند شعبه یا نمایندگی تأسیس نماید و یا به بانک ملی ایران و سایر بانک‌ها اعم از دولتی یا غیر دولتی نمایندگی بدهد.

ماده ۴- سرمایه بانک ده میلیارد ریال است که به یکصد هزار سهم یکصد هزار ریالی تقسیم می‌شود کلیه سهام از طرف دولت تعهد شده و بیش از نصف آن پرداخت گردیده و تأدیه بقیه بهای سهام به تدریج از محل اعتبارات کشاورزی برنامه عمرانی سوم کشور پرداخت خواهد شد.

ماده ۵- افزایش سرمایه بانک به پیشنهاد هیئت عامل و تصویب مجمع عمومی صورت خواهد گرفت.

ماده ۶- از دارایی بانک سابق ایران آن قسمت که تاکنون به حساب سرمایه بانک کشاورزی ایران منتقل نشده در دفاتر جداگانه نگاهداری و به تدریج که تسویه می‌شود پس از وضع بدهی بانک سابق ایران و کسر هزینه‌های مربوط مازاد آن به پیشنهاد هیئت عامل و تصویب مجمع عمومی به حساب اندوخته قانونی و یا حساب اندوخته مطالبات مشکوک‌الوصول منظور خواهد شد.

فصل دوم- عملیات بانک‏

ماده ۷- بانک عملیات زیر را انجام می‌دهد:

الف- مشارکت در تأسیس سازمان مرکزی تعاون روستایی و سرمایه‌گذاری در سازمان مزبور به میزان یک میلیارد ریال و فروش سهام آن به تدریج به اتحادیه‌های تعاون روستایی.

ب- در مواردی ضروری بنا به توصیه وزارت کشاورزی مشارکت یا مؤسسات یا شرکت‌ها و یا کارخانه‌هایی که عملیات آنها ارتباط با تولید یا تبدیل یا توزیع فرآورده‌های کشاورزی و دامی دارند و همچنین دادن کمک اعتباری به کارخانه‌های مزبور با تصویب شورای‌عالی بانک مشروط بر آن که مجموع این گونه سرمایه‌گذاری‌ها و دادن اعتبارات از یک پانزدهم مجموع سرمایه پرداخت شده بانک تجاوز ننماید.

ج- دادن اعتبار جهت اجرای طرح‌های عمرانی روستایی و ده‌سازی که به تصویب وزارت کشاورزی یا سازمان‌های ذی‌صلاحیتی که از طرف وزارت کشاورزی معرفی شده باشند رسیده باشد مشروط بر این که میزان هر اعتبار بیش از دو میلیون ریال باشد.

تبصره ۱- منظور از طرح‌های عمرانی روستایی برنامه‌هایی است که با اجرای آنها لااقل یکی از نتایج زیر حاصل شود:

۱- فرآورده‌های کشاورزی منطقه مورد عمل افزایش.

۲- درآمد کشاورزان اضافه شود.

۳- سطح زندگی روستاییان بالا رود.

۴- مسکن سالم و مناسب جهت روستاییان تامین شود.

۵- به افزایش سطح کشت کمک نماید.

تبصره ۲- منظور از فرآورده‌های کشاورزی مذکور در این اساسنامه فرآورده‌های نباتی و حیوانی و صنایع روستایی می‌باشد.

د- دادن وام و اعتبارات به کشاورزان و خرده مالکین و دامداران و مؤسسات و شرکت‌های کشاورزی و دامداری و پرورش‌دهندگان و صیادان ماهی و مجریان طرح‌های جنگل‌داری جهت کمک به تأمین هزینه‌های جاری کشاورزی و دامداران و صنایع روستایی و بهره‌برداری از ماهی و جنگل.

ه- دادن اعتبار به سازمان مرکزی تعاون روستایی یا اتحادیه‌ها و شرکت‌های تعاونی بدون اخذ وثیقه در حدود امکانات مالی بانک مشروط بر این که حداکثر از دو برابر سرمایه پرداخت شده آنها تجاوز ننماید.

و- انجام هرگونه عملیات بانکی از قبیل پذیرفتن و یا تودیع سپرده‌های دیداری و مدت‌دار با بهره و یا بدون بهره و دریافت اعتبار از مؤسسات و بانک‌ها.

باز کردن حساب پس انداز برای اشخاص حقیقی و حقوقی. باز کردن حساب جاری نزد بانک‌های داخلی

و خارجی. گشایش اعتبارات اسنادی و انجام معاملات ارزی مجاز با رعایت مقررات شورای پول و اعتبار.

ز- نزول اوراق تجاری و هرگونه سندی که طبق قوانین موضوعه کافی برای مطالبه باشد. دادن وام در برابر رهن اموال غیر منقول و ضمانت‌نامه‌های‌بانکی و صدور ضمانت نامه بانکی مشروط بر این که از منابعی غیر از سرمایه و اندوخته‌های بانک تأمین اعتبار شود.

تبصره ۱- بانک در انجام کلیه معاملات و خرید و فروش و هزینه‌های اداری و درج آگهی و امور تبلیغاتی منحصراً طبق آیین‌نامه‌ها و یا مصوبات شورای عالی بانک عمل می‌نماید.

تبصره ۲- تعرفه معاملات بانک با رعایت مقررات قانون بانکی و پولی کشور از طرف هیئت عامل بانک تنظیم و پس از تصویب شورای عالی بانک به موقع اجرا گذارده می‌شود.

تبصره ۳- بانک می‌تواند از پذیرفتن هر نوع پیشنهاد معامله بدون ذکر دلیل خودداری نماید.

فصل سوم- ارکان بانک‏

ماده ۸- بانک دارای ارکان زیر است:

الف- مجمع عمومی.

ب- شورای عالی.

ج- هیئت عامل.

د- بازرسان.

الف- مجمع عمومی.

ماده ۹- مجمع عمومی تشکیل می‌شود از وزیر کشاورزی و وزیر دارایی و یک نفر دیگر از وزیران به انتخاب هیئت دولت که نماینده تام‌الاختیار دایمی صاحبان سهام (دولت) بوده و وزیر کشاورزی ریاست مجمع را خواهد داشت.

ماده ۱۰- مجمع عمومی عادی سالی یک بار تشکیل می‌شود ولی رئیس مجمع یا شورای عالی بانک و یا رئیس کل بانک می‌تواند تشکیل مجمع عمومی را به طور فوق‌العاده تقاضا نماید.

تبصره- جلسات مجمع عمومی در محل مرکزی بانک تشکیل خواهد شد.

ماده ۱۱- اعضا شورای عالی و اعضا هیئت عامل و بازرسان بدون داشتن حق رأی در مجامع عمومی شرکت خواهند نمود.

ماده ۱۲- تصمیمات مجمع عمومی به اکثریت آراء معتبر است.

ماده ۱۳- آگهی تشکیل مجمع عمومی در جراید ضرورت ندارد و مجمع را می‌توان با ارسال دعوت‌نامه در هر موقع که لازم باشد تشکیل داد.

ماده ۱۴- وظایف مجامع عادی و فوق‌العاده به قرار زیر است:

الف- رسیدگی و اظهار نظر نسبت به گزارش سالانه بانک و تصویب ترازنامه و حساب سود و زیان پس از استماع گزارش بازرسان.

ب- اتخاذ تصمیم نسبت به خط‌مشی بانک.

ج- انتخاب بازرسان به پیشنهاد وزیر کشاورزی.

د- اتخاذ تصمیم نسبت به پیشنهادات مقامی که طبق ماده ۱۰ به تقاضای او مجمع دعوت می‌شود.

ه- اتخاذ تصمیم نسبت به افزایش سرمایه بانک.

ماده ۱۵- تصویب ترازنامه به منزله مفاصا حساب هیئت عامل می‌باشد.

ب- شورای عالی بانک:

ماده ۱۶- شورای عالی بانک از پنج نفر تشکیل می‌شود که بنا به پیشنهاد وزیر کشاورزی و تصویب هیئت وزیران برای مدت سه سال تعیین می‌شوند.

تغییر هر یک از اعضا شورای عالی قبل از خاتمه سه سال و همچنین تجدید انتخاب هر یک از آنها پس از پایان مدت مزبور بنا به پیشنهاد وزیر کشاورزی و تصویب هیئت وزیران برای مدت سه سال تعیین وزیران بلامانع است.

تبصره ۱- مادام که بانک کشاورزی از اعتبارات سازمان برنامه برای اجرای طرح‌های خاصی استفاده می‌نماید یک نفر نماینده از طرف مسئول سازمان مزبور تعیین خواهد شد که در شورای عالی بانک به عنوان عضو ششم

شرکت نماید. مدت مأموریت نامبرده موکول به نظر سازمان برنامه می‌باشد.

تبصره ۲- به اعضا شورای عالی با رعایت تبصره ۲۹ قانون بودجه سال ۱۳۴۵ کل کشور برای حضور در هر جلسه حق‌الزحمه‌ای پرداخت خواهد شد.

تبصره ۳- جلسات شورای عالی با شرکت هیئت عامل تشکیل می‌گردد ولی هیئت عامل حق رأی نخواهد داشت.

تبصره ۴- اعضا شورای عالی برای اداره جلسات از بین خود یک نفر رئیس و یک نفر نایب رئیس برای مدت یک سال انتخاب می‌نماید و تجدید انتخاب آنان در پایان مدت بلامانع است.

ماده ۱۷- جلسات شورای عالی وقتی رسمیت خواهد داشت که لااقل چهار نفر از اعضا آن حضور داشته باشند تصمیمات شورای عالی هنگامی قابل اجرا است که لااقل سه نفر از اعضا حاضر شورای به آن رأی موافق داده باشند در صورتی که نسبت به موضوعی سه رأی موافق و سه رأی مخالف باشد آرا طرفی معتبر خواهد بود که متضمن رأی رئیس شورای عالی باشد.

ماده ۱۸- جلسات شورای عالی حداقل ماهی یک بار و علاوه برآن برحسب دعوت رئیس کل بانک تشکیل می‌گردد.

ماده ۱۹- وظایف شورای عالی به قرار زیر است:

الف- تصویب بودجه سالانه پیشنهادی هیئت عامل.

ب- تصویب تعرفه‌های عمومی بانک و آیین‌نامه‌ها از قبیل آئین‌نامه استخدام و آئین‌نامه معاملات و سایر آیین‌نامه‌هایی که در حدود این قانون از طرف هیئت عامل پیشنهاد می‌شود.

ج- رسیدگی و اتخاذ تصمیم به پیشنهاد بانک نسبت به مطالبات مشکوک الوصول و مطالباتی که وصول آنها مقدور نیست.

د- اتخاذ تصمیم نسبت به پیشنهاد هیئت عامل درباره خرید و فروش زمین و اموال غیر منقول و احداث ساختمان برای بانک.

ه- اتخاذ تصمیم در مورد تحصیل اعتبار و یا اخذ وام از بانک‌ها و مؤسسات مالی.

و- اتخاذ تصمیم نسبت به هر موضوعی که هیئت عامل بانک طرح آن را در شورای عالی لازم بداند به شرط آن که جز وظایف خاص مجمع عمومی نباشد.

ج- هیئت عامل:

ماده ۲۰- هیئت عامل بانک تشکیل می‌شود از یک رئیس و دو عضو که برای مدت سه سال منصوب می‌شوند و پس از پایان مدت انتخاب مجدد آن بلامانع است.

ماده ۲۱- رئیس هیئت عامل که به نام رئیس کل بانک نامیده می‌شود به پیشنهاد وزیر کشاورزی و تصویب هیئت وزیران و به فرمان ملوکانه و دو نفر عضو هیئت عامل به پیشنهاد رئیس کل بانک و تصویب مجمع عمومی منصوب می‌شوند.

عزل اعضا هیئت عامل هم به همین ترتیب انجام می‌گردد.

ماده ۲۲- رئیس کل بانک بالاترین مرجع امور بانک بوده و طبق مقررات این قانون بانک را اداره می‌نماید و به خصوص دارای وظایف و اختیارات زیر است:

۱- تعیین وظایف هر یک از اعضا هیئت عامل از نظر اجرایی.

۲- اخذ تصمیم و صدور دستور درباره کلیه امور استخدامی و سازمانی با رعایت آیین‌نامه‌ها و بودجه مصوب بانک.

۳- مراقبت در اجرای اساسنامه و آیین‌نامه‌ها و بودجه بانک.

۴- نمایندگی بانک در مراجع قضایی و غیرقضایی باحق توکیل غیره.

۵- اجرای مصوبات مجمع عمومی و شورای عالی بانک.

۶- اعطای امضا مجاز و سلب آن.

۷- انجام عملیات بانکی.

۸- تسلیم گزارش و ترازنامه و حساب سود و زیان و پیشنهاد خط‌مشی بانک به مجمع عمومی و هرگونه پیشنهادی که طرح آن به نظر رئیس کل بانک در مجمع عمومی ضروری تشخیص داده شود.

ماده ۲۳ـ رئیس کل بانک می‌تواند قسمتی از اختیارات خود را به اعضا هیئت عامل و یا سایر مقامات بانک تفویض نمایند.

ماده ۲۴ـ نامه‌ها و اسنادی که در برابر اشخاص ثالث برای بانک تعهدی ایجاد می‌نماید باید لااقل دارای دو امضا مجاز باشد.

ماده ۲۵ـ امور زیر از وظایف هیئت عامل است:

۱ـ اتخاذ تصمیم در مورد برنامه‌های بانک که برای تصویب به مجمع عمومی تسلیم می‌گردد.

۲ـ طرح و تنظیم آیین‌نامه‌ها و پیشنهادهایی که باید به مجمع عمومی و شورای عالی تسلیم شود.

۳ـ اتخاذ تصمیم در مورد تأسیس یا انحلال شعب یا نمایندگی‌های بانک.

۴ـ تهیه پیشنهاد در مورد تحصیل اعتبار و یا اخذ وام از بانک‌ها و مؤسسات مالی با رعایت قوانین مربوط جهت طرح در شورای عالی.

۵ـ اتخاذ تصمیم نسبت به هر گونه معامله و یا هر موضوعی که از طرف رئیس کل بانک در حدود مقررات این اساسنامه و با توجه به ماده ۲ طرح می‌شود.

ماده ۲۶ـ تصمیمات هیئت عامل در صورتی قابل اجرا است که رئیس کل بانک و یکی از اعضا هیئت عامل به آن رأی موافق داده باشند.

دـ بازرسان:

ماده ۲۷ـ برای هر دوره عمل مالی دو نفر بازرس به پیشنهاد وزیر کشاورزی و تصویب مجمع عمومی منصوب و حکم انتصاب آنان را وزیر کشاورزی امضا می‌نماید.

ماده ۲۸ـ وظایف بازرسان به شرح زیر است:

الف‌ـ حضور در تمام ساعات اداری در بانک.

ب‌ـ مراقبت در تطبیق عملیات بانک با قوانین و مقررات و تسلیم گزارش ماهانه به وزیر کشاورزی و ارسال یک نسخه به هریک از اعضای هیئت عامل.

ج‌ـ رسیدگی دقیق به دفاتر و حساب‌های بانک و تصدیق خلاصه حساب‌های ماهانه که باید به شورای پول و اعتبار فرستاده شود.

دـ رسیدگی به اقلام ترازنامه و حساب سود و زیان بانک و تنظیم گزارش سالانه و ارسال یک نسخه آن منضم به ترازنامه گواهی شده برای هر یک از نمایندگان صاحبان سهام و یک نسخه برای رئیس کل بانک ده روز قبل از انعقاد مجمع عمومی.

تبصره ۱ـ رئیس کل بانک باید لااقل بیست روز قبل از انعقاد مجمع عمومی یک نسخه از ترازنامه بانک را جهت رسیدگی برای بازرسان بفرستد.

تبصره ۲ـ بازرسان موظفند وظایف رسیدگی خود را ظرف سال انجام دهند تا رسیدگی به ترازنامه و حساب سود و زیان در مدت مقرر به عهده تعویق نیفتد.

ماده ۲۹ـ بازرسان حق مداخله مستقیم در امور بانک ندارند. برای اجرای وظایف خود و گرفتن اطلاعات لازم و رسیدگی به دفاتر و پرونده‌ها باید به رئیس کل مراجعه نمایند. و رئیس کل بانک مکلف است اطلاعات مورد نیاز را در اختیار آنان قرار دهد.

ماده ۳۰ـ هر یک از بازرسان در اجرای وظایف به هرگونه نقص و ایرادی که برخورد نماید باید به رئیس کل بانک کتباً اعلام کنند و چنانچه ظرف مدت ده روز رفع نقص و ایراد به عمل نیامد مراتب را به وزیر کشاورزی گزارش دهند تا مجمع عمومی را برای رسیدگی دعوت نماید.

فصل چهارم‌ـ مقررات مالی و متفرقه‏

ماده ۳۱ـ اعضا شورای‌عالی و هیئت عامل و بازرسان قبل از شروع به کار در اولین جلسه مجمع عمومی سوگند یاد می‌کنند که منافع و اسرار بانک را حفظ کنند:

ماده ۳۲ـ سال مالی بانک در پایان اسفند ماه هر سال خاتمه می‌یابد و ترازنامه بانک باید منتهی تا آخر خرداد ماه سال بعد آماده برای تسلیم به مجمع عمومی باشد.

ماده ۳۳ـ نحوه تعیین سود ویژه و همچنین ارزیابی

اقلام دارایی بانک در ترازنامه براساس مقررات قانونی بانکی و پولی کشور صورت می‌گیرد.

ماده ۳۴ـ حقوق و مزایای هیئت عامل و بازرسان از طرف مجمع عمومی با توجه به تبصره ۲۹ قانون بودجه سال ۱۳۴۴ کل کشور تعیین می‌گردد.

ماده ۳۵ـ اسناد عادی که از طرف گیرنده‌گان وام به شعب و نمایندگی‌ها بانک داده می‌شود و همچنین اسناد وام مربوط به صندوق‌های روستایی و شرکت تعاونی و اتحادیه‌های تعاونی روستایی به شرطی که مبلغ هر سند از پنجاه هزار ریال تجاوز ننماید در حکم اسناد رسمی و لازم‌الاجرا است.

ماده ۳۶ـ از سود ویژه سالانه بانک هر سال قسمتی برای تشکیل اندوخته‌ها طبق قانون بانکداری نگاهداری می‌شود و بقیه به حساب اندوخته مطالبات مشکوک‌الوصول لااقل به ده درصد کل مانده وام‌ها و اعتبارات پرداختی رسیده مازاد بنا به پیشنهاد هیئت عامل و تصویب مجمع عمومی به حساب سرمایه پرداخت نشده و یا افزایش سرمایه بانک منظور خواهد شد.

ماده ۳۷ـ بانک مشمول ۶ درصد (۶%) بخشودگی موضوع بند ۲ ماده ۷۶ قانون بانکی و پولی کشور مصوب هفتم خرداد ماه ۱۳۳۹ می‌باشد. ثبت بانک در اداره ثبت شرکت‌ها از پرداخت مالیات حق تمبر سهام و حق‌الثبت معاف است.

ماده ۳۸ـ وزارت کشاورزی و سازمان‌های وابسته به آن و همچنین سازمان مرکزی تعاون روستایی ایران و شرکت سهامی کارخانه‌جات ایران موظفند عملیات بانکی خود را به وسیله بانک کشاوزی ایران انجام دهند.

ماده ۳۹ـ این اساسنامه برای انجام تشریفات ثبتی مربوط در ثبت شرکت‌ها کافی است.

ماده ۴۰ ـ وزارت کشاوزی مأمور اجرای این قانون است.

مخبر کمیسیون کشاورزی- مهندس اخوان گزارش شور دوم از کمیسیون دارایی به مجلس شورای ملی‏

کمیسیون دارایی با حضور نماینده دولت اساسنامه بانک کشاورزی ایران را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون کشاورزی را تأیید و تصویب کرد.

اینک گزارش آن تقدیم مجلس شورای ملی می‌گردد.

نایب رئیس کمیسیون دارایی- تهرانی‏

گزارش شور دوم از کمیسیون دادگستری به مجلس شورای ملی‏

کمیسیون دادگستری با حضور نماینده دولت لایحه راجع به اساسنامه بانک کشاورزی ایران را برای شور دوم بررسی و مصوبه کمیسیون کشاورزی را با حذف ماده ۳۶ آن بعدا مورد تأیید کمیسیون مزبور واقع گردید تصویب نمود.

اینک گزارش آن تقدیم مجلس شورای ملی می‌گردد.

مخبر کمیسیون دادگستری- رضا مجد

گزارش شور دوم از کمیسیون امور استخدام به مجلس شورای ملی‏

کمیسیون امور استخدام و سازمان‌های اداری در جلسه مورخ ۲۵/۱۲/۴۴ با حضور نماینده دولت لایحه مربوط به اساسنامه بانک کشاورزی ایران را برای شور دوم بررسی و مصوبه کمیسیون کشاورزی را تأیید و تصویب کرد.

اینک گزارش آن تقدیم مجلس شورای ملی می‌گردد.

مخبر کمیسیون امور استخدام و سازمان‌های اداری- سید علی صائب‏

رئیس‌ـ ماده اول مطرح است قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد).

ماده ۱ـ بانک کشاورزی ایران که به موجب قانون مورخ ۲۱ خرداد ماه ۱۳۱۲ تاسیس یافته و اساسنامه اصلاحی آن در هفدهم تیرماه ۱۳۳۴ به تصویب رسیده است از تاریخ تصویب این قانون تابع مقررات این اساسنامه بوده و مشمول تصویب‌نامه‌ها و آئین‌نامه‌های عمومی مربوط به مؤسسات دولتی و بنگاه‌هایی که با سرمایه دولت تشکیل شده و یا می‌شوند

نمی‌باشد و در مواردی که در این اساسنامه پیشبینی نشده تابع قانون بانکی و پولی کشور و قانون تجارت است.

رئیس- آقای مهندس بهبودی (نمایندگان - نیستند) آقای دکتر عدل طباطبایی بفرمایید.

دکترعدل طباطبایی- بنده می‌خواستم عرض کنم که اساساً به مجموع این لایحه و گزارشی که تهیه شده یک ایراداتی هست که چون شور دوم است موقعش نیست ولیکن در تنظیم ماده اول هم بنده نکاتی به نظرم رسید که عرض می‌کنم تا نماینده دولت توضیح بفرمایند اولاً غایت مطلوب این بود که ماده اول و دوم با هم تلفیق به شود ولی این کار نشده است و این یک مطلبی است که شاید برای بنده روشن نباشد چه لزومی داشته است که احاله دادهایم به قانون خرداد ۱۳۱۲ و تیر ماه ۱۳۳۴ به بانک کشاورزی حکم می‌کند که همینطور این عملیات اجرا بشود و عمل بکند و بدون تردید وقتی قانونی وضع شود بر قوانین سابق حاکم است و احتیاج به عطف کردن به قوانین دیگر ندارد این اولین دفعه است که ما می‌بینیم که قانونی به این ترتیب داریم میگذرانیم موضوع دومی که به نظر بنده در ماده یک رسید اصل را بر این قرار دادهاند که اساسنامه و آییننامه مربوط به این قانون حکومت دارد و در مواردی که صراحت ندارد و ابهام وجود دارد مقررات قانون پولی و بانکی و قانون تجارت حاکم است بنده فکر می‌کنم که بایستی معطوف بشود و تابع قانون پولی و بانکی بشود و بعد در درجه دوم تابع اساسنامه و بعد در مواردی که صراحتی وجود ندارد در آنجا به قانون بانکی و پولی هم حکم خاصی ندارد قانون تجارت و سایر مقررات احاله به شود زیرا قانون بانکی و پولی در حقیقت قانون اساسی فعالیتهای بانکی و پولی کشور است و باید بر تمام امور اعتباری و بانکی حکومت بکند ما نمی‌توانیم یک اساسنامهای بگذرانیم، حتی آییننامه مربوط به این قانون که قانون پولی و بانکی کشور به آن حکومت نکند زیرا در سلسله قوانین که حاکم بر تجارت پول و بانک‌داری است قانون پولی و بانکی در رأس قرار دارد این است که این ایراد اساسی به نظر من می‌رسد و به هیچوجه قابل قبول نیست اگر نماینده محترم دولت توضیح بدهند بنده خیلی خوشوقت می‌شوم.

رئیس- آقای مهندس خدیوی بفرمائید.

مهندس خدیوی (معاون وزارت کشاورزی) - با اجازه ریاست معظم مجلس شورای ملی در مورد فرمایشات جناب اقای دکتر عدل طباطبایی عرض می‌کنم که در مورد قسمت اول فرمودند که چه لزومی دارد که قانون ۲۱ خرداد و اساسنامه آن را اینجا نگذاریم حضورتان عرض می‌کنم که این که قانون در ۱۳۱۲ تصویب شده است اساسنامه بانک بوده است و مطابق آن اساسنامه عمل کردهاند اگر اسمی از آن قانون در اینجا آمده است برای این است که معلوم شود تدسیس بانک به موجب آن آمده است اساسنامه است و اساسنامه سابق هم ممکن است به قوت خودش باقی باشد و این دو اساسنامه قانونی مبین آن قانون باشد در مورد این که فرمودید چرا اول ذکر نشده که این قانون تابع قانون پولی و بانکی کشور است اساساً عرض بنده این است که یک قانون کلی پولی و بانکی کشور وجود دارد برای کلیه بانکها که یک مقدار آن را همه بانکها اجرا می‌کنند ولی این اساسنامه بخصوص اساسنامهای است برای بانک کشاورزی ایران و از نظر ترویج کشاورزی در کشور است ولی اگر در ماده اول این بانک را به آن قانون مربوط می‌کردیم و بعد می‌گفتیم مطابق این اساسنامه عمل می‌شود این به کلی به عکس آن نظر بود و لازم نبود که ما یک اساسنامه بخصوص بیاوریم بنابراین اگر موافقت می‌فرمایید همینطور باشد و ما در مواردی که لازم باشد از قانون بانکی و پولی این کشور چون این بانک هم خارج از بانک نیست اطاعت خواهیم کرد این دو مطلبی بود که لازم بود در جواب آقای دکتر عدل طباطبایی عرض کنم.

رئیس- نظر دیگری در ماده اول نیست؟ (اظهاری نشد) رأی می‌گیریم به ماده اول خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده دوم قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

ماده ۲- هدف اصلی بانک کمک به توسعه عملیات

کشاورزی و دامداری و عمران روستاها و افزایش درآمد کشاورزان و همچنین کمک در توزیع و فروش فرآورده‌های کشاورزی در داخل و خارج کشور است و برای نیل به هدف‌های فوق از طریق تقویت شرکت‌های تعاونی و توزیع اعتبارات و یا تأسیس واحدهای تولیدی و عمرانی و یا مشارکت در این قبیل واحدها عمل می‌نماید و برای حصول نتایج مطلوب بانک فعالیت خود را با برنامه‌های عمومی دولت و بالأخص با برنامه‌های وزارت کشاورزی هم آهنگ خواهد ساخت.

رئیس‌ـ در ماده دوم نظری نیست؟ آقای دکتر عدل طباطبایی بفرمایید.

دکتر عدل طباطبایی‌ـ گرچه مثل ماده اول ماده دوم هم تصویب خواهد شد ولی بنده عرایضم را می‌کنم که در صورت‌جلسه منعکس شود تا بعد این نکته معلوم باشد که مجلس به نکاتی توجه داشته و این قانون تصویب شده در ماده دوم باز ایرادی که در ماده اول هست به ماده دوم هم وارد است و آن این است که اول ماده هدف بانک ذکر شده است ولی در مطالب بعدی دو موضوع آمده که هیچ ضرورتی نداشته موضوع اول این است که به چه ترتیب به این هدف‌ها این بانک می‌رسد این لزومی ندارد چون معلوم است بانک چه مؤسسه‌ای است و چه هدفی دارد و چه نوع وسایل عمل و اقدامی باید در اختیار داشته باشد هدف بانک که معلوم باشد هر وسیله و اقدامی که لازم می‌داند و قوانین و مقررات موجود اجازه بدهد اقدام می‌کند دیگر ذکر این که به چه ترتیب باید اقدام بکند که به طور ضمنی مستلزم این است که بانک در این اقدامات منحصر و در حدود اینها باشد و این صحیح نیست موضوع آخری که در ماده دوم است و به عقیده من هیچ لزومی نداشت ذکر شود این است که یک تکلیفی به طور ضمنی برای بانک تعیین کردیم که برنامه‌های خودش را با برنامه‌های دولت هماهنگ بکند بدون تردید بانک یا هر مؤسسه اعتباری و اداری دولت باید برنامه‌های خودش را با برنامه‌های دولت هماهنگ بکند ذکر این موضوع مثل این است که یک عدم هماهنگی بوده است و جریان داشته و مجلس توجه کرده و یک تکلیفی برایشان معین کرده است.

رئیس‌ـ آقای مهندس اخوان بفرمایید.

مهندس اخوان (مخبر کمیسیون کشاورزی)ـ جناب آقای دکتر عدل طباطبایی ایرادی گرفتند از این که در قسمت اول ماده اگر هدف‌ها تعیین شده برای نیل به هدف‌ها چرا توضیح داده‌اند بنده تصور می‌کنم این توضیحات ضرورتی در اصل موضوع و هدف داشته باشد و برای توجه بیشتر است که مبادا خدای نکرده بانک کشاورزی از هدف‌های خودش منحرف شود برای این که این بانک برای مقاصد معینی تشکیل شده نه این که یک بانک عمومی باشد که همه کار بتواند بکند پس اگر توضیحی داده شده باشد که برای نیل به این هدف از چه راهی باید وارد شوند بنده عقیده‌ام این است که یک توضیح خیلی خوبی ممکن است باشد نه زاید (صحیح است).

رئیس‌ـ نظر دیگری در ماده دوم نیست؟ (اظهاری نشد) رأی می‌گیریم به ماده دوم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده سوم قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

ماده ۳- مرکز اصلی بانک در تهران است بانک می‌تواند هرجا که لازم بداند شعبه یا نمایندگی تأسیس نماید و یا به بانک ملی ایران و سایر بانک‌ها اعم از دولتی یا غیردولتی نمایندگی بدهد.

رئیس‌ـ در ماده سوم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) رأی می‌گیریم به ماده سوم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب نشد. ماده چهارم قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

ماده ۴- سرمایه بانک ده میلیارد ریال است که به یکصد هزار سهم یکصد هزار ریالی تقسیم کلیه سهام از طرف دولت تعهد شده و بیش از نصف آن پرداخت گردیده

و تأدیه بقیه بهای سهام به تدریج از محل اعتبارات کشاورزی برنامه عمرانی سوم کشور پرداخت خواهد شد.

رئیس‌ـ در ماده چهارم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) رأی می‌گیریم به ماده چهارم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده پنجم قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

ماده ۵- افزایش سرمایه بانک به پیشنهاد هیئت عامل و تصویب مجمع عمومی صورت خواهد گرفت.

رئیس‌ـ آقای روحانی بفرمایید.

روحانی- به نظر بنده این طور رسید که در این ماده نقصی وجود دارد و آن این است که دولت در اینجا تکلیف یا الزامی برای قبول این پیشنهاد ندارد و این که منبع درآمد و اعتباری برای افزایش سرمایه تأمین بکند پیش‌بینی نشده اگر نوشته می‌شد که دولت مکلف است یا موظف است که افزایش سرمایه را معلوم بکند یا افزایش سرمایه را به این ترتیب از محل اعتبارات عمرانی یا بودجه عمومی تأمین بکند هم صحیح‌تر بود و هم تکلیف را روشن می‌کرد مگر این که در اینجا توضیحی داده شود که با همین عبارت وقتی ضرورت اقتضا بکند که پیشنهاد شود دولت این کار را خواهد کرد اگر این مطلب توضیح داده شود و نماینده دولت هم قبول بکند و مجلس هم این توضیح را کافی بداند مورد قبول است والا پیشنهاد هیئت عامل و تصویب مجمع عمومی مثل همه تقاضاها هست که نه لزومی برای قبول است و نه مجوزی برای تأمین اعتبار و پرداختش.

رئیس‌ـ آقای مهندس خدیوی بفرمایید.

مهندس خدیوی (معاون وزارت کشاورزی)- خدمت جناب آقای روحانی می‌خواستم عرض کنم در مورد افزایش سرمایه بانک در این ماده در حقیقت قانون‌گذار نحوه افزایش را ذکر کرده است و گفته که نحوه افزایش با پیشنهاد هیئت عامل و تصویب مجمع عمومی خواهد بود در مجمع عمومی یک بانکی که آقای وزیر دارایی هم تشریف دارند هیچ وقت یک چیزی مطرح نخواهد شد بدون این که نظر اصلی دولت و اعتبارات دولت مطرح باشد و در اینجا نمی‌توانیم بگوییم که دولت موظف است و یا دولت از حالا نمی‌تواند یک وظیفه‌ای را برای آینده در نظر بگیرد البته نظر ایشان تأمین خواهد شد و موقعی که افزایش سرمایه تصویب شد مسائل مربوطه به تأمین اعتبار اول مطرح خواهد شد و به موجب این ماده به سرمایه اضافه خواهد شد.

رئیس‌ـ نظری دیگری در ماده پنجم نیست؟ (اظهاری نشد) رأی می‌گیریم به ماده پنج خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ششم قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

ماده ۶- از دارایی بانک سابق ایران آن قسمت که تاکنون به حساب سرمایه بانک کشاورزی ایران منتقل نشده در دفاتر جداگانه نگاهداری و به تدریج که تسویه می‌شود پس از وضع بدهی بانک سابق ایران و کسر هزینه‌های مربوط مازاد آن به پیشنهاد هیئت عامل و تصویب مجمع عمومی به حساب اندوخته قانونی و یا حساب اندوخته مطالبات مشکوک‌الوصول منظور خواهد شد.

رئیس‌ـ در ماده ششم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) رأی می‌گیریم به ماده ششم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایید (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده هفتم قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

ماده ۷- بانک عملیات زیر را انجام می‌دهد:

الف- مشارکت در تأسیس سازمان مرکزی تعاون روستایی و سرمایه‌گذاری در سازمان مزبور به میزان یک میلیارد ریال و فروش سهام آن به تدریج به اتحادیه‌های تعاون روستایی.

ب- در موارد ضروری بنا به توصیه وزارت کشاورزی مشارکت با مؤسسات یا شرکت‌ها و یا کارخانه‌هایی که عملیات آنها ارتباط با تولید یا تبدیل یا توزیع فرآورده‌های

کشاورزی و دامی دارند و همچنین دادن کمک اعتباری به کارخانه‌های مزبور با تصویب شورای عالی بانک مشروط بر آن که مجموع این گونه سرمایه‌گذاری‌ها و دادن اعتبارات از یک پانزدهم مجموع سرمایه پرداخت شده بانک تجاوز ننماید.

ج- دادن اعتبار جهت اجرای طرح‌های عمرانی روستایی و ده‌سازی که به تصویب وزارت کشاورزی یا سازمان‌های ذی‌صلاحیتی که از طرف وزارت کشاورزی معرفی شده باشند رسیده باشد مشروط بر این که میزان هر اعتبار بیش از دو میلیون ریال باشد.

تبصره ۱- منظور از طرح‌های عمرانی روستایی برنامه‌هایی است که با اجرای آنها لااقل یکی از نتایج زیر حاصل شود:

۱- فرآورده‌های کشاورزی منطقه مورد عمل افزایش یابد.

۲- در آمد کشاورزان اضافه شود.

۳- سطح زندگی روستاییان بالا رود.

۴- مسکن سالم و مناسب جهت روستاییان تامین شود.

۵- به افزایش سطح کشت کمک نماید.

تبصره ۲- منظور از فرآورده‌های کشاورزی مذکور در این اساسنامه فرآورده‌های نباتی و حیوانی و صنایع روستایی می‌باشد.

د- دادن وام و اعتبار به کشاورزان و خرده مالکین و دامداران و مؤسسات و شرکت‌های کشاورزی و دام‌داری و پرورش‌دهندگان و صیادان ماهی و مجریان طرح‌های جنگل‌داری جهت کمک به تأمین هزینه‌های جاری کشاورزی و دام‌داری و صنایع روستایی و بهره برداری از ماهی و جنگل.

ه- دادن اعتبار به سازمان مرکزی تعاون روستایی یا اتحادیه‌ها و شرکت‌های تعاونی بدون اخذ وثیقه در حدود امکانات مالی بانک مشروط بر این که حداکثر از دو برابر سرمایه پرداخت شده آنها تجاوز ننماید.

و- انجام هرگونه عملیات بانکی از قبیل پذیرفتن و یا تودیع سپرده‌های دیداری و مدت دار با بهره و یا بدون بهره و دریافت اعتبار از مؤسسات و بانک‌ها.

باز کردن حساب پس‌انداز برای اشخاص حقیقی و حقوقی. باز کردن حساب جاری نزد بانک‌های داخلی و خارجی. گشایش اعتبارات اسنادی و انجام معاملات ارزی مجاز با رعایت مقررات شورای پول و اعتبار

ز- نزول اوراق تجاری و هرگونه سندی که طبق قوانین موضوعه کافی برای مطالبه باشد. دادن وام در برابر رهن اموال غیر منقول و ضمانت‌نامه‌های بانکی و صدور ضمانت‌نامه بانکی مشروط بر این که از منابعی غیر از سرمایه و اندوخته‌های بانک تأمین اعتبار شود.

تبصره ۱- بانک در انجام کلیه معاملات و خرید و فروش و هزینه‌های اداری و درج آگهی و امور تبلیغاتی منحصراً طبق آیین‌نامه‌ها و یا مصوبات شورای عالی بانک عمل می‌نماید.

تبصره ۲- تعرفه معاملات بانک با رعایت مقررات قانون بانکی و پولی کشور از طرف هیئت عامل بانک تنظیم و پس از تصویب شورای عالی بانک به موقع اجرا گذارده می‌شود.

تبصره ۳- بانک می‌تواند از پذیرفتن هرنوع پیشنهاد معامله بدون ذکر دلیل خودداری نماید.

رئیس‌ـ آقای مهندس اخوان بفرمایید.

آقای مهندس اخوان (مخبر کمیسیون کشاورزی)- در سطر اول بند ب ماده هفتم اشتباه چاپی است «یا» نوشته شده و این «با» است و موقع خواندن درست قرائت فرمودند.

رئیس‌ـ آقای روحانی بفرمایید.

روحانی- بنده در این ماده هفت هم مطلبی به نظرم رسید یادآوردی بکنم یکی همان که آقای مخبر کمیسیون توجه فرمودند و «یا» اول ظاهرا اشتباه چاپی است که باید «با» باشد و این اصلاح عبارتی است مطلب دیگری که درباره ماده هفت باید عرض کنم این است که به نظر من که در ماده دوم هم عرض نکردم این بود که آن ماده ۲ که هدف را تعیین می‌کند در فصل دوم ماده هفت را تعیین می‌کند در فصل دوم ماده هفت توضیح وظایف بانک روی آن هدف است و در اینجا چند مطلب جالب است یکی آن که مطلقاً به موضوع تأمین آب و کمک به کشاورزان

و خرده مالکین برای اصلاح قنوات و اصلاح مجاری اشاره‌ای نشده در صورتی که در مملکت ما پنجاه و چند هزار ده وجود دارد که تقریباً اکثر بلکه تمام دهات کشور قنات دارد و آنها هم که قنات ندارند از رودخانه‌ها و به وسیله مجاری آب‌شان تأمین می‌شود بارندگی در مملکت ما حتی در مناطق شمال به اندازه‌ای نیست که زراعت را از آب بی‌نیاز بکند ما مجبوریم به زراعت آب بدهیم و برای تهیه آب هم قنوات موجود را باید حفظ کنیم و جاهایی که احتیاج دارد احداث کنیم یا اصلاح کنیم که آب هدر نرود در اینجا در ماده اول نسبت به قنوات و مجاری ذکری نشده و در ماده دو هم مطلقاً اشاره‌ای نشده بلکه در دو مورد که اینجا توضیحاتی در تفسیر بعضی از قسمت‌ها دادند باز احتمال این که از این فراز کلی استفاده کرد این را از بین برده‌اند (دکتر کیان- این کار از وظایف اصلی بانک کشاورزی است) این اساسنامه با مقدمه‌ای که آقای مهندس خدیوی در جواب آقای دکتر عدل طباطبایی فرمودند که با تصویب این اساسنامه تمام قوانین سابق لغو و از بین می‌رود و با یک کاغذ به ارباب رجوع جواب می‌دهند و بانک کشاورزی غیر از این وظیفه‌ای در این اساسنامه نخواهد داشت که در ذهن رفقایی که این را تصویب کردند آن بوده است که یک عملیاتی در ۲۰ ساله گذشته بانک کرده، البته گفتیم بانک کار عمده‌اش یکی همین است دیگر اسمش را نبریم در صورتی که فردا اگر در یک جایی یک کشاورز مراجعه کرد گفت قنات‌بند شده است پول بدهید می‌خواهم اصلاح بکنم مأمور بانک داد و فریاد می‌کند می‌گوید اساسنامه به من اجازه نداده است (میرافضل- جناب آقای روحانی در بند ج که اشاره شده است) این که در بند ج نوشته شده دادن اعتبار جهت اجرای طرح‌های عمرانی و روستایی- ملاحظه بفرمایید من توضیح همان مطلب را می‌دهم نقصی دارد که یکی یکی عرض می‌کنم دادن اعتبار جهت اجرای طرح‌های عمرانی و روستایی و ده‌سازی که به تصویب وزارت کشاورزی معرفی شده باشند رسیده باشد، حساب کنید یک مزرعه‌ای در منطقه بلوچستان یا دهات کرمان یا جنوب خراسان می‌خواهد لاروبی قنات بکند این را باید وزارت کشاورزی اجازه بدهد الان آقای دکتر الموتی پیشنهاد عدم تمرکز می‌کردند و حالا آقای مهندس خدیوی خواهند گفت که به رئیس کشاورزی اجازه خواهند داد که آن طرح را تصویب کنند ولی عیب دیگر این است که ذکر شده مشروط به این که میزان اعتبار بیش از دو میلیون ریال باشد و به نظر بنده این کلمه (نباشد) باید (باشد) باشد والا شما چطور می‌توانید خرج‌های کمتر از دو میلیون ریال را تصویب کنید در اینجا قید شده مشروط بر این که بیش از دو میلیون ریال نباشد که به نظر بنده باید باشد نوشته شود والا اگر منظور این است که طرح‌های عمرانی بیش از دو میلیون ریال نباشد که به نظر بنده باید باشد نوشته شود والا اگر منظور این است که طرح‌های عمرانی بیش از دو میلیون ریال باشد که تمام آن تقاضاهایی که در کار قنوات در اصفهان و خراسان است کمتر از دو میلیون ریال است اما حالا نسبت به آنچه آقای میرافضل فرمودند توضیح می‌دهم اینجا ذکر شده منظور از طرح‌های عمرانی کارهایی است که این منظورها را تأمین بکند و اضافه درآمد کشاورز، مسکن، بالا بردن سطح کشت و باز متأسفانه اینجا می‌گوید منظور از فرآورده کشاورزی در این اساسنامه دادن وام برای فرآورده‌های نباتی و حیوانی و صنایع روستایی می‌باشد و بعد هم می‌گوید کمک به دامداران و مؤسسات کشاورزی و دامداری جهت کمک به هزینه‌های جاری کشاورزی بنده چیزی از این نمی‌فهمم برای این که مطلقا از آب و قنات اسم نیست (مهندس صائبی- نظر شما تأمین است) بنده اصلا متوجه نمی‌شوم‏ چطور نظر بنده تأمین است چون مطلقاً به آب و قنات اشاره‌ای نشده یک مالکی برای قنات وام می‌خواهد (چند نفر از نمایندگان- دیگر مالک نداریم) خرده‌مالک معذرت می‌خواهم بنده مخالف نیستم بنده یک توضیحی می‌دهم راجع به یک مسئله‌ای که باید روشن شود چرا خودمان را بی‌خود گول بزنیم و کشاورز بدبخت برود پیش بانک کشاورزی و نتیجه‌ای نگیرد سه سال است این لایحه در مجلس است بند (د) می‌گوید «دادن وام و اعتبار به کشاورزان و خرده‌مالکین و دام‌داران و مؤسسات و شرکت‌های کشاورزی و دام‌داری و پرورش‌دهندگان و صیادان ماهر و مجریان طرح‌های جنگل‌داری جهت کمک به تأمین هزینه‌های جاری کشاورزی و دام‌داری و صنایع روستایی و بهره‌برداری از ماهی و جنگل» همه چیز را می‌گوید جز تهیه آب و اصلاح و احداث قنات و هزینه جاری این که قنات درست کردن نیست این که مجرا درست کردن نیست شما به مردم سیصد تومان وام

می‌دهید برای خرید گاو آهن بیایید تصریح کنید برای دادن وام جهت اصلاح قنوات، اصلاح مجاری از این هزینه‌های جاری کشاورزی و دام‌داری کسی چیزی نمی‌فهمد (مهندس صائبی- هزینه جاری شامل قنات هم هست) آقای مهندس صائبی شما مهندس کشاورزی هستید این مجلس، مجلس انقلاب است شما می‌خواهید سطح زندگی زندگی روستاییان را بالا ببرید هستند کسانی که مرتباً انتقاد می‌کنند که بعد از اصلاحات ارضی قنوات خشک شده سطح زراعت آمده پایین (یک نفر از نمایندگان- خشک شدن قنوات مربوط به خشکسالی است) درست است که این طور نیست و پایین آمدن سطح زراعت مربوط به خشکسالی بوده چنین مطلبی هم به گوش من خورده است که یک عده از مهندسین اصلاً با مسئله قنات مخالف بوده‌اند (صحیح است) آقا این سرمایه عزیز ملی خاص مملکت ما است که روی تجربیات چندین هزارساله به وجود آمده و به طور طبیعی آب می‌آید و اگر مقنی هم باید کار بکند باز کارگر این مملکت است کشاورزی این مملکت است و پولی که داده می‌شود عاید آنها می‌شود اینها که مخالفند و می‌گویند یک کار غلط است؟ از نظر سرعت کار اقتصادی بسیار خوبی است الان در یزد قسمت عمده خراسان در نیشابور به واسطه چاه‌های عمیق و نیمه عمیق دارد قنوات خشک می‌شود معاون وزارت آب و برق رفت من اصرار دارم کسی برود ببیند چاه عمیق که می‌زنند و بعد از دو سال باز هم نتیجه نمی‌گیرند و قنات هم خشک می‌شود این پول را مصرف قنات کنید در اینجا مسئله قنات را به کلی فراموش کرده‌اید بنابراین مطلب را بگویم فکر می‌کنم خدای نکرده شاید غفلت شده باشد و تعمد در کار نباشد (دکتر کیان- اعتبار چاه هم نیست قنات هم نیست) آن طراحان عمرانی که می‌گویند اعتباراتی که جهت کارهای عمرانی داده می‌شود باید از ۲ میلیون ریال اضافه باشد مقصود همان چاه‌ها است که از دو میلیون ریال اضافه است مثلاً بنده می‌آیم صد هکتار زمین می‌گیرم چاه عمیق می‌زنم این می‌شود یک طرح عمرانی مطلب دیگری که بنده نفهمیدم این مسئله است که در بند (ز) اشاره شده نزول اوراق تجارتی و هرگونه سندی که طبق قوانین موضوعه کافی برای مطالبه باشد الی آخر مشروط بر این که از منابعی غیر از سرمایه و اندوخته‌های بانک تأمین اعتبار شود. بنده این را نفهمیدم خواهش می‌کنم توضیح بفرمایید مطلب سوم تبصره سوم است: بانک می‌تواند از پذیرفتن هر نوع پیشنهاد معامله بدون ذکر دلیل خودداری نماید این را می‌فرمایید که معامله بدون ذکر دلیل خودداری نماید این را هم بفرمایید که معامله یک کشاورزی مگر غیر از تقاضای کشاورزان است بانک کشاورزی ظاهراً برای معاملات نزولی نیست اساساً برای تقویت کار کشاورزان است در قانون ما چنین حقی نداریم که بدون ذکر دلیل تقاضا را قبول نکنیم بانک مؤسسه‌ای است که برای کمک به کشاورز، برای کمک به افزایش تولید، برای بهبود وضع روستاییان به وجود آمده ما نباید در قانون چنین اختیار مطلق بدهیم که حتی حق ندارد سؤال بکند رئیس امروز بانک آقای دکتر زاهدی بسیار مرد شریف دقیق منظم و قانون‌دانی است ولی ما قانون برای شخص نمی‌گذاریم چطور بانک می‌تواند از پذیرفتن هر نوع پیشنهاد معامله بدون ذکر دلیل خودداری بکند این مورد هم به نظر بنده یک توضیحی لازم دارد در پایان عرایضم خواهش‏ می‌کنم این قسمت برای اصلاح قنوات و حفظ قنوات اصلاح مجاری را اینجا روشن بکنید والا مسئله بسیار مهمی است و اسباب زحمت می‌شود.

رئیس‌ـ آقای میرافضل فرمایشی دارید.

میرافضل- اگر آقای مهندس اخوان می‌فرمایند. بنده عرضی ندارم.

مهندس اخوان (مخبر کمیسیون کشاورزی)- با اجازه مقام ریاست اول موردی که در مورد قنوات فرمودید می‌خواهم عرض کنم یکی از افتخارات ما موضوع قنوات است که از ابتکارات اجداد ما است مهندسین کشاورزی همه به قنات اهمیت می‌دهند (روحانی- همه می‌دهند) ولی یک موردی هست که باید قبول کرد که قنات یک مجرایی هست که در تمام مدت سال آب دارد و در یک مدت که احتیاج به آب نداریم آب می‌رود به خارج

و هدر می‌رود اگر بتوانیم این آبی که احتیاج نداریم آب قنات نرود به زمین‌ها و رودخانه‌ها خیلی خوب است (دکتر کیان- به هدر نمی‌رود) (روحانی- در اصفهان یزد و خراسان هم هدر نمی‌رود) اما مطلبی که راجع به این عملیات بانک باشد همان‌طور که جناب آقای روحانی فرمودند این اساسنامه سه سال است در کمیسیون‌ها هست و در چهار کمیسیون مطرح بوده است و در هر کمیسیون دو مرتبه آمده پس به کرات در تمام موارد در تمام بندها مطالعات کافی شده و همه آقایانی که پیشنهاد دادند تشریف آوردند توضیحاتی دادند و ارشاد کردند و تا حد امکان آنچه که ممکن بود مراعات شده و این که فرمودید راجع به اصلاح مجاری قنات و یا رودخانه‌ها و امثال آنها ذکری نشده اگر تمام کارهایی که در امر کشاورزی می‌شود می‌خواستند بنویسند خودش شاید دو برابر این دفترچه خواهد شد پس به طور کلی به عقیده من همان طوری که جنابعالی متوجه شدید که در بند ۲ تبصره ۱ اشاره شده درآمد کشاورزان اضافه شود درآمد کشاورزان از منابع مختلف می‌تواند اضافه شود یکی این که مجرای قنوات را درست کنیم مجرای رودخانه را درست کنیم و برای دادن اعتبار منعی در این کار نبوده و یک مورد دیگر که راجع به این دو میلیون فرمودید دو جور وام است یکی از دو میلیون ریال بیشتر و یکی از دو میلیون ریال پایین‌تر دادن وام از دو میلیون ریال کمتر در صلاحیت خود بانک کشاورزی است که پروژه‌ها را نگاه کند اگر دید صحیح است و با آن مواردی که بانک باید مطالعه بکند مغایرتی ندارد پرداخت می‌کند اگر از دو میلیون ریال بالاتر بود باید این طرح به وزارت کشاورزی برود و در کمیسیون وزارت کشاورزی تصویب شود و وقتی تصویب گردید به بانک می‌فرستد و بانک رویش عمل می‌کند (صحیح است) و نظر جنابعالی که اینجا توضیح داده شد هزینه‌های جاری کشاورزی موقعی که قرار شد پول بهش بدهند تمام این جهاتی که جنابعالی فرمودید راجع به قنوات و چاه و هرچیز دیگر است و بنده خیال نمی‌کنم که نقصی در اینجا باشد و به نظر بنده آنچه دقت لازم بوده در اینجا شده است.

روحانی- بنده این مطلب را کافی نمی‌دانم چه ضرری دارد کلمه آب را اضافه کنیم.

رئیس‌ـ در هر صورت می‌دانید که لایحه در شور دوم است و نمی‌شود پیشنهاد داد مگر این که پیشنهاد شود لایحه مجدداً برگردد به کمیسیون و به نظر بنده هم هیچ لزومی ندارد که آب ذکر شود چون تهیه آب جز ضروریات کشاورزی است.

بانو جهانبانی- لطفاً تبصره سه را هم توضیح بفرمایید.

رئیس‌ـ آقای مهندس خدیوی بفرمایید.

مهندس خدیوی (معاون وزارت کشاورزی)- به حضور نمایندگان عرض بکنم که بانک کشاورزی برای کمک به کشاورزان مملکت تأسیس شده است از نظر کشاورزی بنده نمی‌دانم کشاورزی بدون توجه به آب چیست در مملکتی که قست عمده زراعت‌های ما احتیاج به آب دارد چطور ممکن است وزارت کشاورزی در مورد وام دادن به کشاورزان مسئله آب را در نظر نگیرد و موقعی که ما در کشاورزی بحث می‌کنیم هرکس که برای نهر آب وامی می‌خواهد داده می‌شود الان هم مورد عمل است بنده می‌خواهم از آقای روحانی بپرسم به بنده فرمودید که ممکن است بعد از تصویب این قانون بانک دیگر وام ندهد بنده عرض می‌کنم که این یک تصویب‌نامه قانونی است که به استناد مصوبات مجلسین در دست اجرا هست و عمل می‌کنیم و ملاحظه بفرمایید در سال گذشته بانک چقدر وام برای آب داده است و اگر لازم باشد بنده صورت وام‌هایی را که برای احداث چاه‌های عمیق و نیمه‌عمیق داده شده خدمت‌تان می‌آورم بنابراین اگر این طور تصور می‌شود که به استناد این قانون وام برای آب ندهد خوب تا به حال هم نمی‌داد و بنده اطمینان می‌دهم به جناب آقای روحانی که ما در وزارت کشاورزی و در بانک و به خصوص رئیس بانک کمال علاقه را به این کار داریم و هروقت کمیته اعتبارات در وزارت دارایی تشکیل می‌شود آنچه که مقدور باشد مقداری از این اعتبارات را برای آب تخصیص می‌دهند (روحانی- در قانون سابق داشتید ولی اینجا اسم قنات را نمی‌برید و چه اصراری دارید که این کلمه نباشد) توجه بفرمایید در مورد تأمین آب اینجا

صحبت شد از قنات همان طور که جناب آقای مهندس اخوان توضیح دادند قنات یک سیستم بسیار خوب و قدیم ایران است و در اغلب جاهای ایران وجود دارد و استفاده می‌شود ولی مسئله قنات یک کاری نیست که مشکل آب ایران را به طور کلی حل بکند در وضع فعلی ما با توجه به این که مقداری از آب در نتیجه عبور از قنوات و وسایل دیگر در توی زمین ذخیره می‌شود و اگر ما متوجه به بالا کشیدن آن از زمین نباشیم و منظور این باشد که از آب‌های سطح ارضی مملکت استفاده بکنیم پس ما باید قناعت بکنیم به همان زراعت‌های سابق و پیشرفت نکنیم همان طور که عرض کردم موضوع چاه خیلی اهمیت دارد ولی این دلیل بر این نیست که قنوات اهمیت ندارد در بعضی جاها هم که قنوات خشک شده است معلول خشک‌سالی‌ها بوده است ما چندین سال خشک‌سالی داشتیم و آب سطح‌الارضی پایین رفته و اطلاع دارید که اگر آب سطح‌الارضی پایین برود باید قنات را پینه بردارند و ببرند پایین و اصلاً آب قنات سوار زمین نمی‌شود ما باید یا دست از کشاورزی بکشیم یا از این که چاه تهیه بکنیم و از این آب تحت‌الارضی که موجود است استفاده کنیم و موضوع قنات و موضوع چاه با توجه به این قانون آب‌های تحت‌الارضی تحت کنترل در می‌آید و این مشکل حل خواهد شد بنابراین ما نمی‌توانیم موضوع قنات را به طور قطعی در اینجا بگذاریم تأمین آب قنات در عهده وزارت آب و برق خواهد بود ولی تأمین آب برای کشاورزان جز وظایف کشاورزی است و بانک کشاورزی دو جور وام می‌دهد یک وام برای کارهای فوری و کوچک که دو هزار تومان وام می‌دهد این وام‌ها برای زراعت‌های کوچک است برای کارهای دیگر زراعتی و برای قنوات از دو هزار تومان تا ۵ هزارتومان و برای چاه‌ها تا سی هزارتومان چهل هزار تومان می‌دهد مسئله نباید به شکل وظیفه‌ای نوشت چون بانک دارای اطلاعاتی است و از نظر کادر فنی و در طرح‌های بزرگ که اعتبار آن از دویست هزار تومان بالاتر باشد باید طرح را بیاورند و دستگاه وزارت کشاورزی ببیند و برای این کار الان بنده عرض می‌کنم ما یک کمیته فنی ایجاد کرده‌ایم و این وام‌ها که اشخاص برای طرح‌ها می‌گیرند می‌آید و رسیدگی می‌شود و از این جهت بنده خیال می‌کنم مراعات تمام اصول شده است در مورد تبصره ۳ فرمودند که چرا بدون ذکر دلیل بانک می‌تواند تقاضا را قبول بکند ملاحظه بفرمایید خانم این یک بانک است اولاً در تمام بانک‌ها این موضوع وجود دارد جناب آقای قوام صدری حتما اطلاع دارند برای بانک اگر قرار باشد که بنده وام بخواهم و برای ندادن وام بانک بخواهد دلیل بیاورد این خودش یک مسئله دراز می‌شود مثلاً بنده می‌خواهم یک میلیون تومان در فلان منطقه و فلان طرح در فلان مزرعه کار کنم اگر ما بدانیم که این طرح در آنجا قابل اجرا نیست اگر بخواهیم برای رد تقاضا دلیل بیاوریم باید بنویسیم و بگوییم به این دلیل که ما رفته‌ایم و در فلان کویر مطالعه کرده‌ایم و هزینه‌هایی کرده‌ایم و این زمین کویر است و این طرح در آنجا قابل اجرا نیست بانکی که وظیفه‌اش این است که طرح‌ها را رسیدگی بکند بانک تمام طرح را قبول خواهد داشت ولی به بانک این اختیار باید داده شود که اگر طرحی را قابل اجرا نداند اگر دلیل خواسته شود که جواب داده شود به این دلیل نمی‌توانیم و اگر برای هر مطلبی دلیل بخواهد بیاورد برای پیدا کردن دلیل بانک باید هزینه زیادی را متحمل شود و این کار اصلاً به مصلحتش نیست (بانو جهانبانی- ولی بدون ذکر هیچ دلیل آیا درست است) عرض کردم که اشخاص توقعاتی دارند و معاملات مختلفی است و تاکنون هم شکایتی به خدمت خانم‌ها و آقایان نرسیده (روحانی- شکایت زیاد است) اگر بانک یک معامله‌ای را خوب بوده و تشخیص داد می‌شود انجام داد انجام می‌دهد استدعا می‌کنم موضوع را توجه بفرمایید که این بانک یک بانک است و اداره‌ای نیست در مورد آن یک پانزدهم سرمایه برای این است که اجازه بیشتر از این داده نشود جناب آقای جلالی فرمودند در مورد این یک پانزدهم برای این که بیشتر از این اجازه داده نشود (مهندس جلالی- منظورم این بود که آنیک پانزدهم بیشتر است) این حساب شده است و اگر اینجا ذکر شود ممکن است سو تعبیر شود و مقدار زیادی از بابت این کار درگیر شود در صورتی که نمی‌خواهیم

یک مقدار زیادی سرمایه بانک درگیر شود و این رقم را مخصوصاً در کمیسیون گذاشتیم بنده فکر می‌کنم آنچه که منظور خانم‌ها و آقایان بود جواب گفته شد و استدعای توجه دارم.

رئیس‌ـ آقای ادیب سمیعی فرمایشی داشتید بفرمایید.

ادیب سمیعی- تصادفا پیشنهاد جناب آقای روحانی پیشنهاد اساسی و اصولی بود برای این که ما در کشور خودمان خاک زیاد داریم و آب کم داریم اما خدمت آقا بایستی عرض کنم که بانک کشاورزی برای حفر قنات، حفر چاه، تعمیر قنوات وام می‌دهد و برای تأمین این نظر، نظر جنابعالی را به پایان ماده دو جلب می‌کنم بانک فعالیت خود را با برنامه‌های عمومی دولت و بالاخص با برنامه‌های وزارت کشاورزی هم آهنگ خواهد ساخت برنامه دولت اگر حفر چاه باشد حفر قنات باشد تعمیر قنوات باشد بانک باید نظر خودش را با فعالیت دولت تطبیق دهد و از این لحاظ نظر جنابعالی تأمین خواهد شد.

رئیس‌ـ آقای روحانی بفرمایید.

روحانی- اینجا مجلس شورای ملی است با تشکر از لطفتان جناب مهندس ملت حقوقی دارد این قنوات وجود دارد و سرمایه ملی ماست و الان این سرمایه را داریم اگر در این اساسنامه ذکری نشود فردا خواهند گفت نه و به اشکال بر می‌خوریم موافقت بکنید لایحه برگردد به کمیسیون بیست و چهار ساعت بعد بیاورند تصویب می‌کنیم.

رئیس‌ـ آقای دکتر عدل طباطبایی بفرمایید.

دکتر عدل طباطبایی- بنده در مواد یک و دو عرایضی کردم ولی در این مورد فکر نمی‌کنم اشکالی باشد زیرا ما وقتی مجموع این مواد و بندها را می‌خوانیم می‌بینیم سه نوع عملیات اعتباری و پولی به طور کلی می‌کند نوع اول مشارکت است که طبق این مقرراتی که وضع شده حداکثر مشارکتش یک پانزدهم کل سرمایه است و این که فرمودید چرا؟ بنده خیال می‌کنم خیلی صحیح است زیرا فشار زیادی به بانک وارد نمی‌آید تا کلیه سرمایه‌اش را با مشارکت افراد حبس بکند و بتواند سرمایه‌گذاری‌های دیگر را که لازم است بکند این اول و نوع دوم اقدامات بانک تأمین منابع مالی لازم برای سرمایه‌گذاری‌ها است و نوع سوم که در بند (د) ذکر شده است مخصوصاً تأمین هزینه‌های جاری کشاورزی است که یکی هزینه سرمایه‌گذاری یعنی کارهای طویل‌المدت است (مهندس ریاحی- طویل‌المدت کجا تأمین شده است) وقتی ما می‌گوییم اجرای طرح‌های عمرانی و روستایی این مستلزم سرمایه‌گذاری است (روحانی- ولی شرط بیشتر از دو میلیون دارد) ملاحظه بفرمایید ما گفتیم صندوق توسعه کشاورزی می‌خواهیم تأسیس کنیم مثل این که لایحه‌اش هم هست برای این سرمایه‌گذاری باید مبلغ و حجم آن بیشتر باشد و برای سرمایه‌گذاری اعتباری که مدتش زیادتر ولی مدت سرمایه‌گذاری بالأخره کوتاه مدت نیست چون عملیات اعتباری از لحاظ مدت چند نوع است یکی کوتاه مدت که چند ماهه است و این همان نزول و غیره‌ای است که در بند «ز» ذکر شده است و دیگر عملیات متوسط و بلند مدت است مطالب مندرج در بندهای قبلی مخصوصاً بند «ج» مربوط است به عملیات سرمایه گذاری، عملیات اعتباری متوسط و بلند مدت ولی آن چنان عملیاتی که مبلغش از ۲ میلیون ریال تجاوز نکند (نمایندگان- بکند) بکند اما به چه دلیل این عملیات شامل قنات می‌شود (روحانی- نمی‌شود) اجازه بفرمایید بنده استنباطم را عرض بکنم ما وقتی که در تبصره ذکر می‌کنیم که این چنین طرح‌ها آنچنان طرحی باید باشد که یکی از مقاصد ذیل را که ذکر شده است انجام بدهد وقتی که قنات به افزایش سطح کشت کمک می‌کند وقتی که درآمد کشاورزی با ایجاد قنات یا هرنوع عملیات عمرانی دیگری افزایش پیدا بکند طبعاً آن نوع عملیات که نتیجه‌اش افزایش درآمد کشاورزی است که این نوع کمک‌ها شامل آن می‌شود (روحانی- به شرطی که از دویست هزار تومان کمتر نباشد) به هرحال بنده تصور می‌کنم از این لحاظ اشکالی نباشد حالا از لحاظ تبصره ۳ که فرمودید بدون ذکر دلیل ذکر شده است بنده اساساً فکر می‌کنم ذکر

تبصره ۳ لزومی نداشت و حالا هم که ذکر کرده‌اند اشکالی ندارد.

رئیس ـ آقای مهندس ریاحی بفرمایید.

مهندس ریاحی- بنده می‌خواستم این مطلب را در اینجا یادآوری بکنم که برای اجرای هدفی که در ماده ۲ ذکر شده است بانک مجاز به انجام فعالیت‌هایی هست ولی همان طوری که جناب آقای روحانی اشاره فرمودند جای نگرانی هست اما توضیحی که جناب آقای مهندس خدیوی در اینجا دادند در عین حال رفع نگرانی را هم بایستی بکند منتهی در بند (ج) سیاق عبارت به ترتیبی که در قانون نوشته شده است این ابهام و نگرانی با وجود توضیح نمایندگان دولت کماکان باقی است (صحیح است) برای این است که فعالیت بانک طبق این اساسنامه برای اجرای هدفی که در ماده ۲ هست به چند مورد اکتفا شده است یکی این که مشارکت در تأسیس سازمان مرکزی تعاونی یکی هم مشارکت در مؤسسات یکی دادن اعتبار جهت اجرای طرح‌های عمرانی که هزینه‌شان بیش از ۲ میلیون ریال باشد این است که می‌گویند ما کمتر از ۲ میلیون ریال را خودمان یعنی بانک می‌تواند بدهد این نظر، نظر صحیحی است اما عبارت ماده این منظور را تأمین نمی‌کند و رسا نیست حق این بود که به این ترتیب نوشته شود که دادن اعتبارات بیش از ۲ میلیون ریال مستلزم تصویب وزارت کشاورزی یا سازمان‌هایی است که در صلاحیتش هست (احسنت) به این ترتیب که دو میلیون ریال را بانک خودش تصمیم می‌گیرد و بیش از ۲ میلیون ریال موکول به تصویب وزارت کشاورزی یا سازمان‌های ذیصلاحیت است یعنی به همان نحوی که نماینده دولت در اینجا توضیح می‌دهند اما این منظور با این سیاق عبارت در این قانون تأمین نشده است وقتی به این صورت اصلاح شود نظر جناب آقای روحانی هم تامین است در عین حال این که ذکر شده طرحی که افزایش کشت را تأمین کند و یا سطح زندگی روستاییان را بالا ببرد قنات و چاه را هم شامل می‌شود اگر کسی طرحش یک میلیون و نیم ریال بود بانک می‌تواند خودش به موجب همین بند (ج) اقدام کند (ارسنجانی- آقای مهندس این طور نیست) این طور هست متأسفانه چون در شور دوم نمی‌شود پیشنهاد داد جناب آقای مهندس خدیوی توجه بفرمایید بنده می‌خواستم اینجا عرض بکنم چون این به مجلس سنا هم می‌رود نماینده دولت هم با نظری که در مجلس ذکر می‌شود موافق هستند و هر دو نظر یکی است منتهی عبارت کافی و وافی به مقصود نیست این را در مجلس سنا اصلاح بکنند به همین ترتیب که این معنی را بدهد که تا دو میلیون ریال را بانک کشاورزی می‌تواند بدهد و بیش از ۲ میلیون ریال با تصویب وزارت کشاورزی است چون بند «د» راجع است به هزینه‌های جاری کشاورزی و هزینه‌های اعتباری و هزینه‌های سرمایه‌گذاری این را توجه بکنید که در مجلس سنا اصلاح شود.

رئیس‌ـ آقای خواجه‌نوری بفرمایید.

خواجه‌نوری- فرمایش آقایان کاملا صحیح است با توضیحاتی که آقای مهندس خدیوی دادند و نیت همین بوده است که تا حدود ۲ میلیون ریال را خود بانک کشاورزی مجاز باشد که وام بدهد و وقتی که از ۲ میلیون ریال تجاوز می‌کند باید این تشریفات را طی بکند اگر جناب آقای رئیس اجازه بفرمایند این اصلاح عبارتی الساعه طوری انجام شود که این نظر را تأمین بکند این اصلاح عبارتی است و از نظر آئین‌نامه هیچ اشکالی ندارد اگر فرصت کوچکی به من بدهند آن را اصلاح می‌کنم و اصلاح آن را تقدیم می‌کنم.

رئیس‌ـ پس فعلاً ماده ۷ می‌ماند ماده هشت مطرح است خوانده می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

ماده ۸- بانک دارای ارکان زیر است:

الف- مجمع عمومی.

ب- شورای عالی.

ج- هیئت عامل.

د- بازرسان.

الف- مجمع عمومی.

رئیس ـ متأسفانه اکثریت برای رأی نداریم آقای قوام صدری بفرمایید.

۶- تقدیم یک فقره قرارداد صنعت پتروشیمی به وسیله آقای معاون وزارت دارایی‏

قوام صدری (معاون وزارت دارایی)- با اجازه مقام محترم ریاست به طوری که خاطر نمایندگان محترم مستحضر است به موجب قانون صنایع پتروشیمی مصوب تیر ماه ۱۳۴۴ قراردادهایی که بین شرکت ملی پتروشیمی و کمپانی‌های خارجی و داخلی بسته می‌شود پس از تصویب شورای عالی پتروشیمی و مجمع عمومی شرکت ملی نفت و تصویب هیئت دولت بایستی به تصویب کمیسیون‌های مشترک اقتصادی و دارایی مجلسین برسد تا رسمی و قابل اجرا باشد قرادادی است که در بهمن ماه سال گذشته برای همکاری در ایجاد یک رشته جدیدی از صنایع پتروشیمی در جنوب بین شرکت ملی صنایع پتروشیمی و شرکت بی. اف. گودریچ امریکا بسته شده است و در شورای عالی صنایع پتروشیمی و مجمع عمومی شرکت ملی نفت و شرکت بی. اف. گودریچ و هیئت دولت به تصویب رسیده است با اجازه خانم‌ها و آقایان محترم برای رسیدگی در کمیسیون‌های مشترک دارایی و اقتصاد مجلسین تقدیم و استدعا می‌شود مقام ریاست اجازه بفرمایند ارجاع و رسیدگی گردد.

رئیس ـ به کمیسیون‌های مربوط ارجاع می‌شود.

۷- بقیه مذاکره و تصویب گزارش کمیسیون کشاورزی راجع به اساسنامه بانک کشاورزی ایران و ارسال به مجلس سنا

رئیس ـ نسبت به ماده هشتم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده هشتم رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده نهم قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

ماده ۹- مجمع عمومی تشکیل می‌شود از وزیر کشاورزی و وزیر دارایی و یک نفر دیگر از وزیران به انتخاب هیئت دولت که نماینده تام‌الاختیار دایمی صاحبان سهام (دولت) بوده و وزیر کشاورزی ریاست مجمع را خواهد داشت.

رئیس‌ـ در ماده نهم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده نهم رأی می‌گیریم ...

روحانی- راجع به ماده نهم بنده نظری داشتم (نمایندگان- اعلام رأی شده) بنده خیلی متأسفم با احترام قلبی که به جناب آقای رئیس دارم آن یادداشت بنده شاید به نظر ایشان نرسیده و اعلام رأی فرمودند که بنده مجبور شدم یادآوری بکنم و موجب کمال تأسف است که هیچ وقت تصور شود بنده نمی‌خواهم رعایت کامل آئین‌نامه و احترام مقام ریاست و اخلاصی که دارم بکنم عرض می‌کنم که عبارت ماده ۹ برای بنده ابهامی دارد نوشته شده «مجمع عمومی تشکیل می‌شود از وزیر کشاورزی و وزیر دارایی و یک نفر دیگر از وزیران به انتخاب هیئت دولت که نماینده تام‌الاختیار دایمی صاحبان سهام (دولت) بوده» از این عبارت این طور برمی‌آید که آن وزیری که دولت تعیین می‌کند آن تنها نماینده تام‌الاختیار دولت می‌باشد در صورتی که علی‌الاصول مجامع عمومی نمایندگان صاحبان سهامند طبق قانون تجارت در شرکت‌ها هر که در مجمع عمومی می‌نشیند صاحب سهم است و عبارت این جور استنباط می‌شود که همان وزیری که هیئت دولت تعیین می‌کنند نماینده صاحبان سهام است (دکتر الموتی- عبارت نارسا است) پس آن دو وزیر دیگر کی هستند در مجمع عمومی کسی که رأی ندارد تا نمایندگی از صاحب سهم ندارد در مجمع عمومی چکاره است؟ و آن یکی که رأی می‌دهد تنها در اقلیت می‌ماند مطابق قانون تجارت در مجمع عمومی به تناسب سهام است آن دو نفر که وزیر کشاورزی و وزیر دارایی باشند که رأیشان ارزشی ندارد اگر نماینده دولت باشند کیفیت نمایندگی چه جور است این معنی را طوری در لایحه به کار ببرید که به نظر بنده مشمول هر سه وزیر شود که اینها نماینده صاحبان سهام دولت در مجمع عمومی هستند اشکالی که به نظر بنده رسید این بود (صحیح است)

رئیس ـ آقای مهندس خدیوی بفرمایید.

مهندس خدیوی (معاون وزارت کشاورزی)- به جناب آقای روحانی عرض می‌کنم که این عبارت که مجمع عمومی تشکیل می‌شود از سه وزیر که هر سه وزیر نماینده صاحب سهم یعنی دولت هستند (صادق احمدی- بوده را می‌باشند بکنید حل می‌شود) ما این را در کمیسیون‌های مختلف بحث کرده‌ایم اصلاح عبارتی است هرطور بفرمایید بنده عرضی ندارم فقط خواستم در مقابل سؤال ایشان

عرض بکنم یک وزیر نیست، سه وزیر می‌آیند آنجا جمع می‌شوند و نماینده تام‌الاختیار دایمی صاحبان سهام دولت می‌باشند.

رئیس ـ اجازه بفرمایند به جای بوده «می‌باشند» بگذاریم حالا به ماده نهم با این اصلاح عبارتی که بوده «می‌باشند» شده رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده ۱۰ قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

ماده ۱۰- مجمع عمومی عادی سالی یکبار تشکیل می‌شود ولی رئیس مجمع یا شورای عالی بانک و یا رئیس کل بانک می‌تواند تشکیل مجمع عمومی را به طور فوق‌العاده تقاضا نماید.

تبصره- جلسات مجمع عمومی در محل مرکزی بانک تشکیل خواهد شد.

رئیس‌ـ در ماده ۱۰ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۱۰ رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۱ قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

ماده ۱۱- اعضا شورای عالی و اعضا هیئت عامل و بازرسان بدون داشتن حق رای در مجامع عمومی شرکت خواهند نمود.

رئیس ـ در ماده ۱۱ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۱۱ رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۲ قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

ماده ۱۲- تصمیمات مجمع عمومی به اکثریت آرا معتبر است.

رئیس ـ در ماده ۱۲ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۱۲ رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۳ قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

ماده ۱۳- آگهی تشکیل مجمع عمومی در جراید ضرورت ندارد و مجمع را می‌توان با ارسال دعوت‌نامه در هر موقع که لازم باشد تشکیل داد.

رئیس ـ در ماده ۱۳ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۱۳ رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۴ قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

ماده ۱۴- وظایف مجامع عادی و فوق‌العاده به قرار زیر است:

الف- رسیدگی و اظهار نظر نسبت به گزارش سالانه بانک و تصویب ترازنامه و حساب سود و زیان پس از استماع گزارش بازرسان.

ب- اتخاذ تصمیم نسبت به خط‌مشی بانک.

ج- انتخاب بازرسان به پیشنهاد وزیر کشاورزی.

د- اتخاذ تصمیم نسبت به پیشنهادات مقامی که طبق ماده ۱۰ به تقاضای او مجمع دعوت می‌شود.

ه- اتخاذ تصمیم نسبت به افزایش سرمایه بانک.

رئیس‌ـ در ماده ۱۴ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۱۴ رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۵ قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

ماده ۱۵- تصویب تراز نامه به منزله مفاصا حساب هیئت عامل می‌باشد.

رئیس ـ در ماده ۱۵ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۱۵ رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۶ قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

ب- شورای عالی بانک:

ماده ۱۶- شورای عالی بانک از پنج نفر تشکیل می‌شود که بنا به پیشنهادوزیر کشاورزی و تصویب هیئت وزیران برای مدت سه سال تعیین می‌شوند.

تغییر هر یک از اعضا شورای عالی قبل از خاتمه سه سال و همچنین تجدید انتخاب هریک از آنها پس از پایان مدت مزبور بنا به پیشنهاد وزیر کشاورزی با تصویب هیئت وزیران بالامانع است.

تبصره ۱- مادام که بانک کشاورزی از اعتبارات سازمان برنامه برای اجرای طرح‌های خاصی استفاده می‌نماید یک نفر نماینده از طرف مسئول سازمان مزبور تعیین خواهد شد که در شورای‌عالی بانک به عنوان عضو ششم شرکت نماید. مدت مأموریت نامبرده موکول به نظر سازمان برنامه می‌باشد.

تبصره ۲- به اعضا شورای عالی با رعایت تبصره ۲۹ قانون بودجه سال ۱۳۴۴ کل کشور برای حضور در هر جلسه حق‌الزحمه‌ای پرداخت خواهد شد.

تبصره ۳- جلسه شورای عالی با شرکت هیئت عامل تشکیل می‌گردد ولی هیئت عامل حق رای نخواهد داشت.

تبصره ۴- اعضا شورای عالی برای اداره جلسات از بین خود یک نفر رئیس و یک نفر نایب رئیس برای مدت یک سال انتخاب می‌نماید و تجدید انتخاب آنان در پایان مدت بلامانع است.

رئیس‌ـ در ماده ۱۶ نظری نیست؟ آقای دکتر رهنوردی بفرمایید.

دکتر رهنوردی- بنده می‌خواستم استدعا کنم در این ماده بیشتر توضیح بدهند مخصوصا در مورد حقوق این نماینده که از سازمان برنامه حقوقش را می‌گیرد بعد حق جلسه‌ای که در جلسات شرکت می‌کند می‌گیرد و مزایایی که می‌گیرد به چه صورت است لطفا اگر ممکن است توضیح بدهند.

رئیس‌ـ آقای مهندس خدیوی بفرمایید.

مهندس خدیوی (معاون وزارت کشاورزی)- در پاسخ جناب آقای دکتر می‌خواستم عرض کنم این نماینده که از سازمان برنامه می‌آید اولاً به طور دایم نخواهد بود در موردی خواهد بود که سازمان برنامه برای قرض‌ها پول داده باشد و این عضو به عنوان عضو ششم خواهد بود و البته مدتش هم تا آن موقع خواهد بود که آن اعتبار را سازمان برنامه می‌دهد و به عنوان نماینده سازمان او شرکت می‌کند و تا وقتی شرکت می‌کند به موجب در تبصره ۲ به او یک حق‌الزحمه‌ای پرداخت می‌شود.

سیفی- بنده خواستم که حدود این حق‌الزحمه را معلوم کنید چقدر است.

مهندس خدیوی- بنده میزانش را نمی‌دانم ولی حق‌الزحمه‌ای که به این اعضای شورا داده می‌شود یک مقرراتی دارد از نظر جلسات ممکن است بعداً تحقیق کنم و به استحضارتان برسانم البته این را مجمع عمومی تصویب می‌کند که مثل سایر کارهایی که می‌کند اگر هر جلسه‌ای که آقایان می‌آیند یک حق‌الزحمه‌ای بگیرند البته این حق‌الزحمه به استناد تبصره ۲۹ قانون بودجه ۱۳۴۴ است و ممکن است که همه‌اش را نخواهند بگیرند و نظر جنابعالی تأمین است این مبلغ را در اینجا نمی‌گذاریم در اساسنامه گذارده نمی‌شود چون که خود مجمع تصمیم می‌گیرد اگر سازمان‌های دیگر بود می‌گذاشتند مثل این که در بعضی از سازمان‌ها گذاشته‌اند.

رئیس‌ـ در ماده ۱۶ نظر دیگری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۱۶ رای می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۷ قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

ماده ۱۷- جلسات شورای عالی وقتی رسمیت خواهد داشت که لااقل چهار نفر از اعضا آن حضور داشته باشند تصمیمات شورای عالی هنگامی قابل اجرا است که لااقل سه نفر از اعضا حاضر شوری به آن رأی موافق داده باشند در صورتی که نسبت به موضوعی سه رأی موافق و سه رأی مخالف

باشد آراء طرفی معتبر خواهد بود که متضمن رأی رئیس شورای عالی باشد.

رئیس‌ـ در ماده ۱۷ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۱۷ رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۱۸ قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

ماده ۱۸- جلسات شورای‌عالی حداقل ماهی یک بار و علاوه برآن برحسب دعوت رئیس کل بانک تشکیل می‌گردد.

رئیس‌ـ در ماده ۱۸ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۱۸ رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد، ماده ۱۹ قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

ماده ۱۹- وظایف شورایعالی به قرار زیر است:

الف- تصویب بودجه سالانه پیشنهادی هیئت عامل.

ب- تصویب تعرفه‌های عمومی بانک و آیین‌نامه‌ها از قبیل آئین‌نامه استخدام و آئین‌نامه معاملات و سایر آیین‌نامه‌هایی که در حدود این قانون از طرف هیئت عامل پیشنهاد می‌شود.

ج- رسیدگی و اتخاذ تصمیم به پیشنهاد بانک نسبت به مطالبات مشکوک‌الوصول و مطالباتی که وصول آنها مقدور نیست.

د- اتخاذ تصمیم نسبت به پیشنهاد هیئت‌عامل درباره خرید و فروش زمین و اموال غیرمنقول و احداث ساختمان برای بانک.

ه- اتخاذ تصمیم در مورد تحصیل اعتبار و یا اخذ وام از بانک‌ها و مؤسسات مالی.

و- اتخاذ تصمیم نسبت به هر موضوعی که هیئت‌عامل بانک طرح آن را در شورای عالی لازم بداند به شرط آن که جز وظایف خاص مجمع عمومی نباشد.

رئیس‌ـ در ماده ۱۹ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۱۹ رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۲۰ قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

ماده ۲۰ـ هیئت عامل بانک تشکیل می‌شود از یک رئیس و دو عضو که برای مدت سه سال منصوب می‌شوند و پس از پایان مدت انتخاب مجدد آن بلامانع است.

چند نفر از نمایندگان - آنها صحیح است.

رئیس ـ بله آنها صحیح است در ماده ۲۰ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۲۰ با اصلاح کلمه (آن) به (آنها) رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۲۱ قرائت می‌شود.

ماده ۲۱- رئیس هیئت عامل که به نام رئیس کل بانک نامیده می‌شود به پیشنهاد وزیر کشاورزی و تصویب هیئت وزیران و به فرمان ملوکانه و دو نفر عضو هیئت‌عامل به پیشنهاد رئیس کل بانک و تصویب مجمع عمومی منصوب می‌شوند.

عزل اعضا هیئت عامل هم به همین ترتیب انجام می‌گیرد.

رئیس‌ـ در ماده ۲۱ نظری نیست؟ آقای صادق احمدی بفرمایید.

مهندس خدیوی (معاون وزارت کشاورزی)- عرض کنم خدمت‌تان که در لایحه تقدیمی دولت اعضای هیئت‌عامل به وسیله خود رئیس بانک تعیین می‌شد و تصویب مجمع عمومی نداشت در کمیسیون اضافه شد که مجمع عمومی هم تصویب بکند ملاحظه بفرمایید که اگر مدیرعامل باشد و این دو نفر را بدون نظر او و بدون صلاحدید او انتخاب بکند که این سه نفر باید آنجا با هم کار بکنند اشکال تولید می‌شود ولی چون انتخاب آن دو نفر با

تصویب مجمع عمومی است به نظر بنده آن نگرانی که جناب آقای احمدی دارند پیدا نمی‌کند اگر چنانچه کسی را ایشان پیشنهاد بکنند که خدای نخواسته صالح نباشد مجمع عمومی آن را رد می‌کند بنابراین بهتر است که از طرف رئیس پیشنهاد شود و تصویب شود باید این که این سه نفر باید با هم کار بکنند ولی اگر قرار باشد که آن سه نفر بخواهند فرد فرد کار بکنند اصل موضوع کار که اساس موضوع هیئت عامل را تشکیل می‌دهد رفع خواهد شد.

صادق احمدی- اسمش را بگذارند دو تا معاون، هیئت عامل که صحیح نیست ما در کمیسیون هم زیاد توجه دادیم توجه نفرمودید.

رئیس‌ـ نظر دیگری در ماده ۲۱ نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۲۱ رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۲۲ قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

ماده ۲۲- رئیس کل بانک بالاترین مرجع امور بانک بوده و طبق مقررات این قانون بانک را اداره می‌نماید و به خصوص دارای وظایف و اختیارات زیر است:

۱- تعیین وظایف هریک از اعضا هیئت عامل از نظر اجرایی.

۲- اخذ تصمیم و صدور دستور درباره کلیه امور استخدامی و سازمانی با رعایت آیین‌نامه‌ها و بودجه مصوب بانک.

۳- مراقبت در اجرای اساسنامه و آئین‌نامه‌ها و بودجه بانک.

۴- نمایندگی بانک در مراجع قضایی و غیر قضایی با حق توکیل غیره.

۵- اجرای مصوبات مجمع عمومی و شورای عالی بانک.

۶- اعطای امضا مجاز و سلب آن.

۷- انجام عملیات بانکی.

۸- تسلیم گزارش و ترازنامه و حساب سود و زیان و پیشنهاد خط‌مشی بانک به مجمع عمومی و هرگونه پیشنهادی که طرح آن به نظر رئیس کل بانک در مجمع عمومی ضروری تشخیص داده شود.

رئیس ـ در ماده ۲۲ نظری نیست؟ خانم تربیت بفرمایید.

بانو تربیت- عرضم این است که در قسمت ۴ غیره را باید «ه» آن را بزنند و غیر صحیح است به این ترتیب با حق توکیل غیر.

خواجه‌نوری- بله (غیر) صحیح است.

رئیس‌ـ اصلاح عبارتی است آقای اقبالی بفرمایید.

اقبالی- توضیح بدهند که رئیس کل بانک بالاترین مرجع امور بانک است یعنی چه؟

یک نفر از نمایندگان- یعنی بالاترین مرجع امور اجرایی.

رئیس‌ـ آقای مهندس خدیوی بفرمایید.

مهندس خدیوی (معاون وزارت کشاورزی)- معنایش این است که ایشان بالاترین مرجع از نظر اجرایی در بانک است (یک نفر از نمایندگان- اجرایی را اضافه کنید) اجازه بفرمایید بالاترین مرجع است از نظر کارهایی که در جزء وظایف او گذاشته شده و در بانک البته در امور بانک ... (اقبالی- خواستم کلمات تنقیح و افاده معنی کند رؤسا کل وظایفی دارند از نظر اداره کردن امور مربوط به آن اداره یا مؤسسه و قید «بالاترین مرجع امور بانک است» را بنده متوجه نشدم) منظور این است که در این بانک بالاترین مرجع از لحاظ اتخاذ تصمیم است این خود عبارت معنی را می‌رساند. (ارسنجانی- نوشته شود بالاترین مرجع از نظر امور اجرایی)

رئیس‌ـ نظر دیگری در ماده ۲۲ نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۲۲ رای می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۲۳ قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

ماده ۲۳- رئیس کل بانک می‌تواند قمستی از اختیارات خود را به اعضا هیئت عامل و یا سایر مقامات بانک تفویض نماید.

رئیس‌ـ در ماده ۲۳ نظری نیست؟ آقای دکتر رهنوردی بفرمایید.

دکتر رهنوردی- بنده فکر می‌کنم تفویض قسمتی از اختیارات به هیئت عامل درست است ولی (یا سایر مقامات) مبهم است مثلاً ممکن است رئیس بانک اختیارات خودش را بتواند به یک کارمند خیلی کوچک تفویض بکند رئیس بایگانی هم مقام است استدعا می‌کنم اگر ممکن است به صورتی درآورند که این ابهام از بین برود.

رئیس‌ـ آقای مهندس خدیوی بفرمایید.

مهندس خدیوی- عرض کنم وظایفی که به عهده رئیس بانک است می‌تواند به سایر مقامات بانک اختیارات خود را تفویض کند ادارات مختلفی در بانک هست مثلاً به کارگزینی بانک اختیارات خودش را بتواند به یک کارمند خیلی کوچک تفویض بکند رئیس بایگانی هم مقام است استدعا می‌کنم اگر ممکن است به صورتی درآورند که این ابهام از بین برود.

رئیس‌ـ آقای مهندس خدیوی بفرمایید.

مهندس خدیوی- عرض کنم وظایفی که به عهده رئیس بانک است می‌تواند به سایر مقامات بانک اختیارات خود را تفویض کند ادارات مختلفی در بانک هست مثلاً به کارگزینی بانک اختیارات خود را می‌دهد برای این نوشته است سایر مقامات برای این که عمومیت داشته باشد که بتواند هر مقامی که لازم است اختیاراتی داشته باشد به آنها اختیار داده شود مثلاً رؤسای شعب بانک فرض بفرمایید از نظر دادن اختیارات باید تنها قسمتی از اختیارات رئیس بانک را داشته باشند این حق امضا داشته باشند به طور کلی نظر جنابعالی تأمین است چون بالأخره مسئول خود رئیس بانک است به یک عضو خیلی کوچک و عادی اختیارات می‌دهد.

رئیس‌ـ در ماده ۲۳ نظر دیگری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۲۳ رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شده ماده ۲۴ قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

ماده ۲۴- نامه‌ها و اسنادی که در برابر اشخاص ثالث برای بانک تعهدی ایجاد می‌نماید باید لااقل دارای دو امضا مجاز باشد.

رئیس‌ـ در ماده ۲۴ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۲۴ رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده ۲۵ قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

ماده ۲۵- امور زیر از وظایف هیئت عامل است:

۱- اتخاذ تصمیم در مورد برنامه‌های بانک که برای تصویب به مجمع عمومی تسلیم می‌گردد.

۲- طرح و تنظیم آئین‌نامه‌ها و پیشنهادهایی که باید به مجمع عمومی و شورای عالی تسلیم شود.

۳- اتخاذ تصمیم در مورد تأسیس یا انحلال شعب یا نمایندگی‌های بانک.

۴- تهیه پیشنهاد در مورد تحصیل اعتبار یا اخذ وام از بانک‌ها و مؤسسات مالی با رعایت قوانین مربوط جهت طرح در شورای عالی.

۵- اتخاذ تصمیم نسبت به هرگونه معامله و یا هر موضوعی که از طرف رئیس کل بانک در حدود مقررات این اساسنامه و با توجه به ماده ۲ طرح می‌شود.

رئیس ـ در ماده ۲۵ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۲۵ رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۲۶ قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

ماده ۲۶- تصمیمات هیئت عامل در صورتی قابل اجرا است که رئیس کل بانک و یکی از اعضا هیئت عامل به آن رأی موافق داده باشند.

رئیس ـ در ماده ۲۶ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۲۶ رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۲۷ قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

ماده ۲۷- برای هر دوره عمل مالی دو نفر بازرس به پیشنهاد وزیر کشاورزی و تصویب مجمع عمومی منصوب و حکم انتصاب آنان را وزیر کشاورزی امضا می‌نماید.

رئیس ـ نسبت به ماده ۲۷ نظری نیست؟ (اظهاری نشد)

نسبت به ماده ۲۷ رأی می‌گیریم از خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. اجازه بفرمایید ماده ۷ اصلاح شده دو مرتبه قرائت شود، البته این پیشنهاد اصلاح عبارتی است.

(به شرح زیر قرائت شد)

ریاست محترم مجلس شورای ملی‏

پیشنهاد می‌نماید که اصلاح عبارتی زیر در بند (د) ماده ۷ به عمل آید:

د- دادن وام و اعتبار به کشاورزان و خرده‌مالکین و دام‌داران و مؤسسات و شرکت‌های کشاورزی و دام‌داری و پرورش‌دهندگان و صیادان ماهی و مجریان طرح‌های جنگل‌داری و همچنین جهت تأمین آب و کمک به تامین هزینه‌های جاری کشاورزان و تنقیه قنوات و اصلاح مجاری آب و دام‌داری و صنایع روستایی و بهره‌برداری از ماهی و جنگل.

ج- دادن اعتبار بیش از دو میلیون ریال جهت اجرای طرح‌های عمرانی روستایی و راهسازی مشروط به تصویب وزارت کشاورزی یا سازمان‌های ذی‌صلاحیتی است که از طرف وزارت کشاورزی معرفی نموده باشند نسبت به اعتبارت کمتر از دو ملیون ریال بانک رأساً عمل خواهد کرد.

رئیس ـ با این اصلاح عبارتی مخالفی نیست؟ (اظهاری نشد) بنابراین به ماده ۷ با این اصلاح عبارتی رأی می‌گیریم از خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایید (اکثر برخاستند) تصویب شد، ماده ۲۸ قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

ماده ۲۸- وظایف بازرسان به شرح زیر است:

الف- حضور در تمام ساعات اداری در بانک.

ب- مراقبت در تطبیق عملیات بانک با قوانین و مقررات و تسلیم گزارش ماهانه به وزیر کشاورزی و ارسال یک نسخه به هر یک از اعضای هیئت عامل.

ج- رسیدگی دقیق به دفاتر و حساب‌های بانک و تصدیق خلاصه حساب‌های ماهانه که باید به شورای پول و اعتبار فرستاده شود.

د- رسیدگی به اقلام ترازنامه و حساب سود و زیان بانک و تنظیم گزارش سالانه و ارسال یک نسخه آن منضم به ترازنامه گواهی شده برای هریک از نمایندگان صاحبان سهام و یک نسخه برای رئیس کل بانک ده روز قبل از انعقاد مجمع عمومی.

تبصره ۱- رئیس کل بانک باید لااقل بیست روز قبل از انعقاد مجمع عمومی یک نسخه از ترازنامه بانک را جهت رسیدگی برای بازرسان بفرستد.

تبصره ۲- بازرسان موظفند وظایف رسیدگی خود را ظرف سال انجام دهند تا رسیدگی به ترازنامه و حساب سود و زیان در مدت مقرر به عهده تعویق نیفتد.

رئیس ـ نسبت به ماده ۲۸ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۲۸ رأی می‌گیریم از خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۲۹ قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت می‌شود)

ماده ۲۹- بازرسان حق مداخله مستقیم در امور بانک ندارند. برای اجرای وظایف خود و گرفتن اطلاعات لازم و رسیدگی به دفاتر و پرونده‌های باید به رئیس کل مراجعه نمایند. و رئیس کل بانک مکلف است اطلاعات مورد نیاز را در اختیار آنان قرار دهد.

رئیس ـ آقای دکتر رهنوردی بفرمایید.

دکتر رهنوردی- بنده با این قسمت اول موافقم بازرسان حق دخالت مستقیم ندارند ولی برای گرفتن اطلاعات فقط به رئیس بانک مراجعه کردن ممکن است مشکلاتی پیش بیاورد یعنی ممکن است مثلاً رئیس بانک نباشد و گاهی وقت‌ها احیاناً ممکن است طوری شود که اطلاعاتی که بازرسان می‌خواهند رئیس بانک موافق دادن آن اطلاعات نباشد بنابراین اگر طوری می‌شد که این ابهام از بین می‌رفت بهتر بود.

رئیس ـ آقای مهندس خدیوی بفرمایید.

مهندس خدیوی (معاون وزارت کشاورزی)- بنده می‌خواستم عرض کنم که ماده بعدی نظر آقای دکتر را تأمین کرده است یعنی می‌فرمایند ممکن است بنده بروم پیش رئیس بانک و او بگوید بی‌خود آمده‌ای، این کار را نمی‌تواند بکند در این صورت بازرس حق شکایت دارد، باید به هرگونه نقص و ایرادی که برخورد می‌نماید به رئیس بانک مراجعه کند و اگر ایراد برطرف نشد گزارش می‌دهند و مجمع عمومی را دعوت می‌کنند. بنابراین علت این که گفته‌ایم به رئیس بانک مراجعه کند این است که اگر به جاهای دیگر مراجعه کنند از نظر اجرایی کار صحیحی نیست و ممکن است یک اطلاعاتی بدهند که صحیح نباشد در صورتی که رئیس بانک مسئول است و مطابق این مواد هم او موظف است اطلاعات را در اختیار بازرس قرار دهد و اگر احیاناً آمدیم یک رئیس بانکی پیدا شد که اطلاعات را نداد این بازرس که از طرف وزیر کشاورزی که رئیس مجمع عمومی است انتخاب شده است می‌آید به مجمع عمومی گزارش می‌دهد و مجمع عمومی را دعوت می‌کند و به این ترتیب نظر جنابعالی تأمین است. و اگر رئیس بانک هم نباشد هرکس که قائم‌مقام اوست مثلاً اگر به مسافرت رفته بود حتماً یک نفر را به جای خودش گذاشته و او در اینجا مثل رئیس بانک عمل می‌کند.

دکتر رهنوردی- متشکرم ولی خیال می‌کنم معنی بازرس این است که می‌تواند برود بازرسی کند یعنی اگر بازرسی بخواهد اجازه بگیرد معنی بازرسی از بین می‌رود. یعنی بنده که بازرس هستم ولی از رئیس بانک باید اجازه بگیرم که بازرسی کنم این صحیح نیست.

رئیس ـ آقای مهندس خدیوی بفرمایید.

مهندس خدیوی- عرض کنم مسأله کار بازرسی که اجازه از رئیس اداره می‌گیرد، بازرس برای رسیدگی به وضع مالی بانک و رسیدگی به دفاتر و حساب‌ها است و برای کسب این اطلاعات به رئیس کل بانک مراجعه می‌کند و اجازه نمی‌گیرد. می‌آید و می‌گوید مثلاً حساب‌های شعبه رشت را به من بدهید و اجازه نمی‌گیرد رئیس کل بانک هم دستور می‌دهد قسمت مربوطه حساب‌ها را در اختیارش بگذارد و رئیس بانک موظف است هر حسابی را که ایشان می‌خواهند بازرسی کنند در اختیارش بگذارند و این بازرس عضو مستقیم او نیست بلکه از طرف صاحب سهم آنجاست برای رسیدگی به کارها و از رئیس بانک اجازه نمی‌گیرد.

رئیس ـ نظر دیگری در ماده ۲۹ نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده ۲۹ رأی می‌گیریم از خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۳۰ قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

ماده ۳۰- هر یک از بازرسان در اجرای وظایف به هرگونه نقص و ایرادی که برخورد نمایند باید به رئیس کل بانک کتباً اعلام کنند و چنانچه ظرف مدت ده روز رفع نقص و ایراد به عمل نیامد مراتب را به وزیر کشاورزی گزارش دهند تا مجمع عمومی را برای رسیدگی دعوت نماید.

رئیس ـ آقای روحانی بفرمایید.

روحانی- اگر موافقت بفرمایید که این ضرب‌الاجل برداشته شود به نظر بنده بهتر است زیرا بعضی مسائل هست مخصوصاً در امور بانکی که باید این کار فوراً انجام شود، اگر دیدیم بازرسی برخورد کرد به یک عملی که احیاناً خلاف اساسنامه و آئین‌نامه و هدف برنامه بانک است و به مدیر کل بانک اعلام کرد و توجه نکرد به موجب این ماده قبل از ده روز حق ندارد رئیس مربوطه را مسبوق کند و اگر قبل از ده روز اخطار کند این خلاف است و اگر او را برندارید آن وقت ممکن است در کار بانکی یک عملی انجام بگیرد و یک تعهدی مقام مسئول مملکتی بکند که اشکال پیش بیاید این اگر آزاد باشد که هروقت بخواهد مراجعه کند بهتر است و اگر گوش ندادند می‌تواند به وزارت کشاورزی اطلاع بدهد.

رئیس‌ـ آقای خواجه‌نوری بفرمایید.

خواجه‌نوری- این محدودیت مدت از لحاظ این

است که رئیس بانک مکلف است که حداکثر در ظرف ده روز رفع اشکال بکند و به این معنی نیست که بازرس ملزم باشد که ده روز صبر کند تا اقدامات بعدی را بکند (صحیح است) اینجا نوشته شده «هریک از بازرسان در اجرای وظایف به هرگونه نقص و ایرادی که برخورد نمایند باید به رئیس بانک کتباً اعلام کنند و چنانچه ظرف مدت ده روز رفع نقص و ایراد به عمل نیامد مراتب را به وزیر کشاورزی گزارش دهند تا مجمع عمومی را برای رسیدگی دعوت نماید» پروسدور این عمل به این ترتیب می‌شود که بازرس اگر این تذکر را می‌دهد به رئیس بانک و اگر تصور می‌کند که ضرورت دارد که قبل از ده روز جلو این عملیات گرفته شود آن بازرس می‌تواند رونوشت گزارش خودش را برای وزیر کشاورزی بفرستد که وزیر کشاورزی هم در جریان امر متوجه باشد و هیچ ضرورت ندارد که ده روز صبر کند بعد اقدام بکند ولی این ضرورت را دارد که رئیس بانک ظرف ده روز رفع اشکال بکند بنابراین تصدیق می‌فرمایید این محدودیت از لحاظ رئیس بانک است نه از لحاظ بازرس بانک.

روحانی- اگر دولت این را قبول کند بنده حرفی ندارم.

رئیس‌ـ آقای مهندس خدیوی همین طور است؟

مهندس خدیوی- بله.

رئیس‌ـ آقای دکتر رهنوردی بفرمایید.

دکتر رهنوردی- بنده فکر می‌کنم ما باید طوری قوانین را تصویب کنیم که نه تنها احتیاجات روزمره و حال برطرف شود بلکه در آینده هم خدای نکرده با مشکلی رو به رو نشویم مثلاً ما حالا فکر می‌کنم که اگر منظور از بازرسی این است که کنترلی در کارها باشد و اگر خدای نکرده در کار بانک خلافی مشاهده شود از آن جلوگیری به عمل بیاید این ماده باید طوری نوشته شود که این عمل را شامل نشود یعنی بازرس بتواند بازرسی کند الساعه و در حال فعلی جناب آقای وزیر کشاورزی مرد شریفی است و خوب هم کار می‌کند، آقای دکتر زاهدی هم خوب کار می‌کند و همه از ایشان که مرد شریفی هستند راضی هستیم این به جای خودش ولی آمد در آینده خدای نکرده یک وزیر کشاورزی با این رئیس بانک دوست بود یعنی طرفدار همدیگر بودند اگر در این بانک یک خلاف مقرراتی انجام شد آن بازرس چکار می‌تواند بکند آن بازرس به رئیس بانک می‌گوید رئیس بانک اگر رفع اشکال نکرد به وزیر کشاوزری می‌گوید وزیر کشاورزی هم چون با رئیس بانک دوست است در نتیجه این بازرس بازرسیش به جایی منتهی نخواهد شد (یک نفر از نمایندگان- اعلام جرم به دادستان کل) منظور بنده این است که در مقرراتی که اینجا تصویب می‌شود حتی‌المقدور سعی شود که در آینده اگر بازرسی برای بازرسی می‌رود باید قدرت بیشتری داشته باشد که بتواند این بازرسی را با کمال قدرت انجام دهد در هر اداره‌ای که می‌خواهد برود، در هر اداره به رویش باز باشد حساب‌ها را رسیدگی بکند اگر خلالی دید طبق مقررات دادگستری که ما داریم بتواند اقدام کند (دکتر الموتی- وظایف بازرس طبق قانون تجارت معلوم است وظایف بازرسی معین است وظایف قانونی دارد که براساس آن عمل کند) بنده به عنوان تذکر عرض کردم البته آقایان بهتر وارد هستند بیشتر از بنده می‌دانند هر طور که تصمیم بگیرند بنده اطاعت می‌کنم.

رئیس‌ـ آقای مهندس خدیوی بفرمایید.

مهندس خدیوی (معاون وزارت کشاورزی)- حدود وظایف بازرس معلوم است اگر اشکالی در کار بازرسی پیدا شد به رئیس بانک و وزیر کشاورزی تذکر می‌دهند و مسلماً این نگرانی که ایشان دارند پیدا نخواهد شد برای این که آقای وزیر کشاورزی وقت هر کسی باشد مجمع عمومی را دعوت می‌کند و در آنجا رسیدگی می‌کند به علاوه دولت سه نفر وزیر گذاشته برای این کار و اگر خدای نکرده خلاف قانون بزرگی باشد دیوان کیفر هست ولی بازرس در هر صورت در اینجا اختیار دارد قدرت دارد اگر کاری برخلاف باشد طوری نخواهد بود که در آینده بین این مقامات مخفی بماند چون طبق قانون عمل خلافی را که گزارش می‌دهند وزیر کشاورزی مجمع عمومی را برای رسیدگی دعوت می‌کند چون سه نفر

وزیر آنجا هست رسیدگی می‌کنند فکر می‌کنم نظر جنابعالی تأمین است.

رئیس ـ آقای سیفی فرمایشی داشتید؟

سیفی- عرضی ندارم.

رئیس ـ نظر دیگری در ماده ۳۰ نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۳۰ رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۳۱ قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

ماده ۳۱- اعضاء شورای عالی و هیئت عامل و بازرسان قبل از شروع به کار در اولین جلسه مجمع عمومی سوگند یاد می‌کنند که منافع و اسرار بانک را حفظ کنند.

رئیس ـ نسبت به ماده ۳۱ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۳۱ رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده ۳۲ قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

ماده ۳۲- سال مالی بانک در پایان اسفند ماه هرسال خاتمه می‌یابد و ترازنامه بانک باید منتهی تا آخر خرداد ماه سال بعد آماده برای تسلیم به مجمع عمومی باشد.

رئیس ـ نسبت به ماده سی و دو نظری نیست؟ (اظهاری نشد) رأی می‌گیریم به ماده سی و دو خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۳۳ قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

ماده ۳۳- نحوه تعیین سود ویژه و همچنین ارزیابی اقلام دارایی بانک در ترازنامه براساس مقررات قانونی بانکی و پولی کشور صورت می‌گیرد.

رئیس‌ـ نسبت به ماده سی و سه نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده سی و سه رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۳۴ قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

ماده ۳۴- حقوق و مزایای هئیت عامل و بازرسان از طرف مجمع عمومی با توجه به تبصره ۲۹ قانون بودجه سال ۱۳۴۴ کل کشور تعیین می‌گردد.

رئیس‌ـ نسبت به ماده ۳۴ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۳۴ رای می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده ۳۵ قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

ماده ۳۵- اسناد عادی که از طرف گیرندگان وام به شعب و نمایندگی‌های بانک داده می‌شود و همچنین اسناد وام مربوط به صندوق‌های روستایی و شرکت‌های تعاونی و اتحادیه‌های تعاونی روستایی به شرطی که مبلغ هر سند از پنجاه هزار ریال تجاوز ننماید در حکم اسناد رسمی و لازم الاجرا است.

رئیس‌ـ آقای مصطفوی.

مصطفوی - بفرمایید آقای معاون وزرات کشاورزی موضوع این ماده را توضیح بدهند.

رئیس ـ آقای مهندس خدیوی بفرمایید.

مهندس خدیوی (معاون وزارت کشاورزی)- در این ماده گفته شده تا ۵ هزار تومان اگر چنانچه کسی سند عادی داشت این سند عادی هم لازم‌الاجرا باشد وام‌های کوتاه مدت در بعضی از سال‌ها به مبلغ زیادی داده می‌شود که در سال ۱۳۴۳ ششصد هزار وام داده شد قرار بود برای هر کدام از این وام‌ها سند رسمی تنظیم می‌کردند خودش مشکلاتی داشت بنابراین گفته شده تا ۵ هزار تومان سند عادی حالا چرا اعتبارات بالاتر را در نظر نگرفته‌اند از برای این که آن وام‌ها روی اصولی پرداخت می‌شود که خودش سند رسمی است ولی از نظر رفاه کشاورزان وام کوتاه مدت داده می‌شود که ثبتی نیست این اسناد عادی را هم اینجور قبول بفرمایید که در حکم سند رسمی باشد تا تکلیف روشن شود عملاً هم این اشخاص خوش‌حساب‌ترین بدهکاران بانک هستند و صدی هشتاد به ده آنها برگشت داده شده است (مصطفوی- به چه وسیله‌ای وصول می‌کنند) اگر چنانچه این را تصویب بفرمایید که اسناد عادی آنها

هم مثل اسناد رسمی لازم‌الاجرا است هر سند لازم‌الاجرا را در مورد پرداختش چکار می‌کنند؟ در این مورد هم همان طور خواهند کرد.

صادق احمدی- چون سند رسمی نیست ادعای جعل یا تکذیب می‌کند.

ارسنجانی- اسنادی خود بانک درست کرده در دفترش که کشاورزان می‌روند و امضا می‌کنند و بسیار کار خوبی است.

مهندس خدیوی- همان طور که فرمودند بدون ثبت کردن یک اسنادی بانک تهیه کرده مطابق مدل مخصوص و کشاورزان این را امضا می‌کنند و این برگ ضمانت اجرا دارد و ضامن هم دارد.

روحانی- عبارت نارسا است مفهوم مخالفش این است که اگر سند عادی از ۵۰ هزار ریال بیشتر شد این را چه کار می‌کنند مطالعه بیشتری بفرمایید.

رئیس ـ زیاده برپنجاه هزار ریال را که گفتند سند عادی نیست و سند رسمی گرفته می‌شود. آقای اقبالی‏

اقبالی- سند در قانون یا سند رسمی است یا سند عادی اینجا اسناد وام هم نوشته شده است ما اسناد وام نداریم همان سند عادی است.

ارسنجانی- این سند وام یک فرمی است خود بانک درست کرده.

دکتر رهنوردی- باید از نظر قانونی درست باشد

اقبالی- اسناد یا عادی است یا رسمی، اسناد وام یعنی چه؟ ما نظرمان تنقیح است تنقید که نیست.

معتمدی- در هرحال سندی است که قابل وصول است.

رئیس‌ـ آقای ارسنجانی بفرمایید.

ارسنجانی- عرض کنم برای این سند همان طور که معاون وزارت کشاورزی فرمودند غیر از عادی بودن چیزی نمی‌شود اسم گذاشت ولی این سند فرم مخصوصی است که الان مدتهاست در بانک اجرا می‌شود این کار مال حالا نیست الان ۵، ۶ سال است که اجرا می‌شود و بانک با این اسناد وام می‌دهد و اگر قرار باشد برای مبلغ پنج هزار تومان دهقانان را بکشند به محضر و برگردانند یک دهقان که آمده باید پنج فرسخی هم برود عقب محضر و چند روز معطل شود مدت‌هاست که این سند معمول است در بانک‌ها و اول پولی که با این اسناد می‌دهند به همین دهقانان است و هنوز هیچ کدامشان به مرحله اجرا نرسیده.

مهندس خدیوی- یک دفعه‌اش هنوز به اجرا نرسیده است.

ارسنجانی- و عالی‌ترین وامی که به دست دهقانان می‌رسد. همین است برای این که این پول کمی است و برای آن دهقانی است که توی صحرا کار می‌کند این را خواهش می‌کنم ایراد نگیرید و اشکال نکنید و بگذارید همین طور تصویب شود.

دکتر رهنوردی- کسی ایراد نمی‌گیرد تذکر می‌دهند.

رئیس ـ آقای اقبالی بفرمایید.

اقبالی- توجه نفرمودید بنده چه عرض کردم بنده راجع به دادن قرض و سند عادی تنظیم کردن عرضی ندارم به این که برای تسهیل امور زارعین سند عادی تا پنجاه هزار ریال قابل اجرا باشد عرض بنده این است که قانون سند را تعریف کرده سند یا عدی است یا رسمی (صحیح است) سند وام یعنی چه؟ (ارسنجانی- این یک فرمی است در بانک کشاورزی و سال‌هاست عمل می‌شود) بنده مخالف با اصول موضوع نیستم.

رئیس ـ منظور این است که اسناد وام کمتر از پنجاه هزار ریال اسناد عادی است.

شیخ‌الاسلامی- ایراد ایشان این است که اسناد وام مربوط به صندوق‌های روستایی نوشته شده و سند وام موضوعی ندارد اگر بنویسید اسناد مربوط به وام صندوق‌های روستایی اشکال رفع می‌شود.

رئیس ـ اجازه بفرمایید این طور رأی بگیریم نظر دیگری در بین نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۳۵ با این اصلاح عبارتی رای می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده ۳۶ قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

ماده ۳۶- از سود ویژه سالانه بانک هرسال قسمتی برای تشکیل اندوخته‌ها طبق قانون بانکداری نگاهداری می‌شود و بقیه به حساب اندوخته مطالبات مشکوک‌الوصول منظور می‌گردد و هر زمان که میزان اندوخته مطالبات مشکوک‌الوصول لااقل به ده در صد کل مانده وام‌ها و اعتبارات پرداختی رسید مازاد بنا به پیشنهاد هیئت عامل و تصویب مجمع عمومی به حساب سرمایه پرداخت نشده و یا افزایش سرمایه بانک منظور خواهد شد.

رئیس‌ـ نظری در ماده ۳۶ نیست؟ (اظهاری نشد) به این ماده رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۳۷ قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

ماده ۳۷- بانک مشمول ۶ درصد (۶%) بخشودگی موضوع بند ۲ ماده ۷۶ قانون بانکی و پولی کشور مصوب هفتم خرداد ماه ۱۳۳۹ می‌باشد. ثبت بانک در اداره ثبت شرکت‌ها از پرداخت مالیات حق تمبر سهام و حق‌الثبت معاف است.

رئیس ـ آقای ارسنجانی بفرمایید.

ارسنجانی- بنده خواستم تقاضا کنم آقای معاون وزارت کشاورزی یک توضیح روشن‌تری راجع به صدی شش بفرمایند.

رئیس ـ آقای مهندس خدیوی بفرمایید.

خدیوی- عرض کنم این ۶% بخشودگی موضوع بند ۲ ماده ۷۶ قانون بانکی و پولی کشور در مورد بانک‌های دیگر عمل شده فقط در مورد بانک کشاورزی عمل نشده است بنابراین گفته شده است که این بانک هم مشمول ۶% بخشودگی باشد از نظر مالیات (ارسنجانی- مالیات خود بانک یا وام‌هایی که به مردم می‌دهند؟) از نظر مالیات خود بانک.

رئیس ـ نظر دیگری نسبت به ماده ۳۷ نیست؟ (اظهاری نشد) خانم‌ها و آقایانی که با ماده ۳۷ موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۳۸ قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

ماده ۳۸- وزارت کشاورزی و سازمان‌های وابسته به آن و همچنین سازمان مرکزی تعاون روستایی ایران و شرکت سهامی کارخانه‌جات ایران موظفند عملیات بانکی خود را به وسیله بانک کشاورزی ایران انجام دهند.

رئیس‌ـ نسبت به ماده ۳۸ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ۳۸ رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۳۹ قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

ماده ۳۹- این اساسنامه برای انجام تشریفات ثبتی مربوط در ثبت شرکت‌ها کافی است.

رئیس‌ـ در ماده ۳۹ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) رأی می‌گیریم به ماده ۳۹ خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۴۰ قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

ماده ۴۰- وزارت کشاورزی مأمور اجرای این قانون است.

رئیس‌ـ در ماده ۴۰ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده چهل رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. کلیات آخر لایحه مطرح است آقای روحانی بفرمایید.

روحانی- روز پنجشنبه است و چند روز هم پشت سرهم جلسه بوده آقایان هم خسته هستند خیلی معذرت می‌خواهم ولی چون در جریان این لایحه چند بار صحبت کردم و تذکراتی دادم این است که لازم دانستم در آخر عرایضی بکنم در طول مدت هر موقع صحبتی پیش آمده از نقش بسیار بسیار مؤثر و مفید بانک کشاورزی در کار اصلاحات ارضی و وضع زندگی کشاورزان صحبت کردم که بانک کشاورزی عامل بسیار بسیار مفیدی بوده است و الان هم مأمورین بانک کشاورزی با کمال

صمیمیت و علاقه در روستاها به کار کشاورزان توجه دارند و خیلی مساعدت می‌کنند (صحیح است) اگر بنده در چند مورد تذکراتی دادم و اصرار کردم برای توجه به این اصل است که همیشه از مقامات و اشخاص و دستگاه‌های مؤثر توقع خدمت بیشتری است (صحیح است) و چون بانک کشاورزی سابقه زیادی در کار خدمت دارد الان هم شعب و نمایندگی‌اش در تمام کشور هست نمایندگان ثابتی دارد و مأمورین سیاری هم می‌فرستند آنها هم با کمال صمیمیت کار می‌کنند این که بنده یاد آوری این نکات را که محققاً در کار قنوات و وضع زندگی کشاورزان و تأمین آب ضروری بود اصرار و سماجت کردم که ابهامی باقی نمانده باشد مطلبی که خدمت آقای مهندس اخوان مخبر محترم کمیسیون و آقای مهندس خدیوی لازم شد یادآوری کنم مسأله قنوات است چون یک مسأله حیاتی در این مملکت است باید یک قدری از جنبه دیگر مورد بحث قرار بگیرد آقای مهندس اخوان هم ولایتی بنده از مشهد هستند و بیشتر هم در شمال خراسان در اصفهان در نایین و غالب نقاط کشور مطلقاً یک دقیقه آب قنات هدر نمی‌شود در هر موقع استفاده می‌شود حتی در زمستان و در این قسمت‌ها برای کشاورزان مورد استفاده است این تز که بعضی از مهندسین کشاوزی می‌گویند آب قنوات هدر می‌شود این صحیح نیست مطلقاً صحیح نیست نه از نظر فنی نه از نظر علمی به علاوه ما اگر این قنوات را درش را ببندیم نمی‌توانیم بگوییم آب در آن حفره محفوظ بماند البته در جاهایی که مخازن آب باشد و استفاده از چاه‌های عمیق برای زراعت بیشتر میسر باشد کار بسیار بجایی است و باید عمل کرد ولی نگهداری این قنوات بسیار ضروری است باز عرض می‌کنم شما قنات دارید ۳۰۰ متر عمقش است هیچ وقت احتیاج به لایروبی ندارد آن وقت می‌آیید موتور رویش می‌گذارید (ارسنجانی- چقدر آب دارد؟) چهل سنگ، پنجاه سنگ، رودخانه‌ها است اینها را باید حفظ کرد و نگه داشت همان طور که آقای مصطفوی فرمودند قسمتی از آنها در نایین از بین رفته همچنین در یزد و فردوس و بعضی از نقاط دیگر در جنوب خراسان از بین رفته بر اثر همین چاه‌ها که بدون مطالعه حفر کرده‌اند هم قنوات را خشک کرده‌اند و هم خود چاه‌ها خشک شده و سرمایه‌ای که خرج کرده‌اند همه به هدر رفته استدعا دارم از معاون وزارت کشاورزی که برای تأمین آب تکلیف دارند به این مسئله توجه کنند وزارت آب و برق هم البته تکلیف دارد ولی با بیاناتی که تیمسار وزیر محترم کشاوزی فرمودند تکلیف عمده با وزارت کشاورزی است که هشدار بدهند به این مقامات که بیایند ببینند که به آن قنوات صدمه‌ای نرسد البته این لایحه تصویب شد ولی بنده باز معتقدم که آن ماده ۳ صحیح نیست برای این که رد کردن تقاضاها بدون دلیل از یک مؤسسه‌ای که منظورش خدمت است صحیح نیست باید طبقه کشاورز را قانع بکنند که من چرا این تقاضا، این پیشنهادها را قبول نمی‌کنم اگر بی‌دلیل بگویید که ما این تقاضاها را قبول نمی‌کنیم آن می‌رود از جای دیگری قرض می‌کند گرفتار کار کشاورزی می‌شود بعد زیان می‌بینند و زیانش متوجه این مملکت می‌شود وزارت کشاورزی باید به بانک توصیه کند که اگر روزی بانک کشاورزی به یک متقاضی پولی نمی‌دهد این مطلب را راهنمایی بکند، در اصلاحی که شد و توجه فرمودند از مقام ریاست و نمایندگان که عنایت فرمودند به این اصلاح عبارتی و رفع نگرانی شد بنده تشکر می‌کنم امیدوارم بانک کشاورزی با وسعت بیشتری که به کارهایش می‌دهد بتواند خدمت بیشتری کرده باشد موضوعی هم که یادآوریش را لازم می‌دانم این است که سعی بکنند بانک کشاورزی وارد معاملات ارزی نشود چون معاملات ارزی کارش نیست البته اگر از نظر اعتبارات ضرورت داشته باشد ولی این کاری نیست که این بانک برای او به وجود آمده است نباید منحرف شود همین طور در قسمت صنایع باید به صنایع روستایی محدود کرد نباید یک مرتبه برای کارهای بسیار وسیع تمام سرمایه بانک کشاورزی به صیغ مختلف تحت عنوان صنایع روستایی منتقل شود همچنین در قسمت‌های وام بهره وام‌ها در این موارد هم توجه شود که گاهی اوقات خیلی زیاد است اگر چه تقلیل داده‌اند ولی در بعضی موارد بهره وام‌ها خیلی زیاد است توجه بکنید که

کمتر شود مخصوصاً برای کارهای عمرانی و اساسی مخصوصاً برای وام‌های کوچک که کشاورزان به صورتی این وام را تقاضا می‌کنند که هم سریع انجام شود و هم گران‌تر از بهره‌های دیگری که می‌گیرند نباشد بنده تشکر می‌کنم.

رئیس ـ آقای مصطفوی بفرمایید.

مصطفوی نائینی- من استدعا می‌کنم آقایان دو دقیقه توجه بفرمایند با این که خسته هستند عرضم را بکنم این لایحه بسیار مهمی است که تصویب شد متأسفانه بنده از صبح در کمیسیون خاص استخدام بودم و اینجا نبودم که حضورتان نظریاتم را عرض کنم ولی آنچه که اکثریت تصویب فرمودید برای همه مطاع و متبع است اما در کلیات آخر دو موضوع را می‌خواهم تذکر بدهم جناب آقای مهندس خدیوی تشریف دارند یادداشت می‌فرمایند بلکه به این دو موضوع توجه شود یکی اینکه ما اینجا خودمان هستیم باید عرض کنم با این همه تعریف‌هایی که کردید که بانک کشاورزی کمک می‌کند وام می‌دهد متأسفانه اکثر مأمورین بانک کشاورزی کمک می‌کند وام می‌دهد متأسفانه اکثر مأمورین بانک کشاورزی در ولایات برای کشاورزان اشکال‌تراشی می‌کنند (چند نفر از نمایندگان-این طور نیست) بنده عرض می‌کنم این طور است برای این که من برای وصول وام برای کشاورزان نایین یک سال تمام است دنبال این کار می‌دوم هر روز در بانک کشاورزی می‌روم رئیس بانک کشاورزی نهایت مساعدت را می‌کند ولی طوری عمل شده که حقیقتش این است که برای بنده مشکوک است و فکر می‌کنم که بانک کشاورزی شاید پول ندارد و نمی‌خواهد صریح هم بگوید پول ندارم ملاحظه بفرمایید یک جایی را در آنجا که تمام قنواتش خشک شده تازه یک قنات جدیدی پیدا کردند روز دومی که این قنات پیدا شده رفته‌اند وام بگیرید سهمی از ۷۰ سهم را به ۱۰ هزار ریال قیمت کردند بعد از این که مالکین آمدند املاکی باغ‌هایی ایجاد کردند هر سهم ۵ هزار تومان خرجش شده دفعه دوم که رفتند وام بگیرند این دفعه هر سهم را ۵ هزار ریال قیمت کرده‌اند یک اشکالاتی در کار مردم تراشیده‌اند که برای مردم آن حدود این شایعه ایجاد شده است که شاید بانک کشاورزی نمی‌خواهد وام بدهد و با کاغذبازی وقت می‌گذراند بنده عرض می‌کنم که در نایین به این ترتیب می‌گذراند بنده عرض می‌کنم در شهرستان نایین مطلقاً بانک کشاورزی به کشاورزان بدبخت کمک نکرده و اکثر قنوات آنجا از بین رفته است حالا هر که می‌خواهد خوشش بیاید هر که می‌خواهد بدش بیاید از آقایان هم هرکسی می‌خواهد تکذیب بکند و هر که می‌خواهد تأیید بکند.

(دکتر الموتی- بنده نسبت به منطقه خودم عرض می‌کنم که در رودبار الموت بسیار کمک کرده است) بنده تمنا می‌کنم بیایید واسطه مردم نایین هم بشوید عرض دیگرم در کلیات آخر مطلبی بود راجع به مطالبات مشکوک بنده راجع به این مطالبات مشکوک مطالبی دارم که فعلاً از نظر نزاکت اسم نمی‌برم صحیح است اما اگر آقای مهندس خدیوی در این باب اقدام نفرمایند که این مطالبات مشکوک وصول شود بنده در یک جلسه اسامی کسانی را که مطالبات‌شان مشکوک قلمداد شده می‌آیم می‌گویم بنده یک استاد دانشگاه را می‌شناسم که صد هزار تومان پول گرفته برای این که در گرمسار ملک آباد بکند این پول را گرفته و خورده و الان راست راست در دانشگاه راه می‌رود و درس می‌دهد آن وقت توی روزنامه اعلان می‌کنند که آقای ایکس مجهول‌المکان است اخطار می‌شود که بیایند و این مطالبات بانک را بدهند اگر این مطالبات مشکوک وصول شود اگر این مطالبات بانک را بدهند اگر این مطالبات گردن‌کلفت‌ها وصول شود به کشاورز می‌تواند پول بدهد (یک نفر از نمایندگان- نتیجه اعلان چه شده؟) بنده اعلانش را در روزنامه خواندم نمی‌دانم چه شده اعلان را می‌توانم بیاورم خدمت‌تان می‌دهم ببینید چطور است (یک نفر از نمایندگان- شما حق دارید ولی این مطالبات قبل از انقلاب است) بلی مطالبات قبل از انقلاب است به هر صورت اگر مطالبات یا مربوط به قبل از انقلاب است و یا اگر مربوط به قبل ۱۲۹۹ است بالأخره مطالبات بانک است و باید وصول شود بنده تقاضا می‌کنم جناب آقای مهندس خدیوی یک روزی تشریف بیاورند اینجا و صورت مطالبات مشکوکی را که از پنجاه هزار تومان بیشتر است.

بخوانند که بنده اکثر آنها را تحویل‌تان بدهم و مجهول‌المکان‌ها را بگویم کجا تشریف دارند بنده با این که لایحه تمام شده این دو تذکر را از لحاظ اجرایی لازم دانستم عرض کنم که به کشاورزهای کوچک مساعدت بکنید در گذشته بانک کشاورزی اعتباراتش صرف این شده است که عمارات چند طبقه در تهران و مراکز استان‌ها و شهرستان‌ها ساخته شود خوشبختانه بعد از انقلاب به کشاورزان کمک کردند و این وام‌های کوچک تا حدی به کشاورزان داده شد ولی باید عرض کنم به جاهایی رسیدگی کردند که مثلاً جناب آقای دکتر الموتی با مدیران عامل بانک دوست بودند اما اگر دوستی در بین نباشد به کشاورزان و مردم آن مناطق کمک نمی‌کنند این کمک‌ها بیشتر به خاطر دوستی‌ها بود (دکتر الموتی- به خاطر دوستی نبود بخاطر احتیاج مردم منطقه بود امیدوارم به همه جا بدهند) یعنی فکر می‌فرمایید که رودبار الموت با آن همه آبادی و آب احتیاجش از یزد و نایین بیشتر بود به هرحال بنده به رودبار و قزوین ارادت دارم و عرضی ندارم (خنده نمایندگان)

رئیس ـ به لایحه رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد لایحه برای تصویب به مجلس سنا فرستاده می‌شود آقای مهندس خدیوی بفرمایید.

مهندس خدیوی- با اجازه مقام محترم مجلس بنده وظیفه خود می‌دانم از توجه و عنایات مخصوص خانم‌ها و آقایان نمایندگان محترم که چه در جلسات کمیسیون‌ها و چه در جلسه علنی ما را راهنمایی فرمودند در مورد تهیه این لایحه و تذکراتی که فرمودند تشکر کنم و امیدوارم که این اساسنامه‌ای که با توجه خانم‌ها و آقایان تصویب شده بانک بتواند در اجرای منظورهایی که نظر ما بیشتر بالا بردن سطح زندگی زارعین است موفق شود و تمام سعی وزارت کشاورزی و بانک به این کار معطوف خواهد شد تذکراتی که آقایان دارند در مورد این که در بعضی مناطق بانک نتوانسته عمل بکند به خصوص تذکراتی که جناب آقای مصطفوی دادند بنده یادداشت کردم نسبت به این موضوع رسیدگی خواهد شد و به بانک گفته خواهد شد در مورد مطالبات مشکوک که فرمودند بنده می‌خواستم عرض کنم آنچه که از مطالبات باقیمانده است همان طور که فرمودند مربوط به قبل از انقلاب است ولی از وقتی که اصلاحات ارضی در کشور شروع شده است این فرم وام‌های بزرگ به کلی از بین رفته و الان وام واقعاً به صورت کوچک داده می‌شود به طوری که از صورت وام‌های پرداختی سال ۱۳۴۴ مستفاد می‌شود ملاحظه خواهد فرمود که هشتاد درصد، هشتاد و پنج درصد این وام‌ها بیشتر وام‌های کوچکی است که به نفع کشاورزان مملکت داده شده و اغلب آنها هم برگشته با وجود این هر موقع هر تذکری و هر فرمایشی داشته باشید ما اینجا حاضر خواهیم بود که توضیحات لازم را به عرض‌تان برسانیم و اگر صورت‌هایی هم خواسته باشید بنده خواهم گرفت این صورت‌ها را به خدمت‌تان ارایه خواهم داد از این که خسته شده‌اید و وقت صرف فرمودید و لایحه را تصویب فرمودید بنده عرض تشکر و امتنان دارم (احسنت).

۸- قرائت دستور و تعیین موقع جلسه بعد- ختم جلسه‏

رئیس ـ دستور جلسه آینده قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

دستور جلسه روز یکشنبه ۴/۲/۴۵

۱- سؤال آقای کبیری.

۲- گزارش شور اول راجع به انجمن ده و انتخاب کدخدا. شماره چاپ ۱۸۰۵

۳- گزارش راجع به دانشجویانی که خارج از کشور به تحصیل اشتغال دارند. شماره چاپ ۱۸۰۷

رئیس‌ـ با اجازه خانم‌ها و آقایان جلسه امروز را ختم می‌کنیم جلسه آینده ساعت ۹ صبح روز یکشنبه خواهد بود.

(یک ساعت بعد از ظهر جلسه ختم شد)

رئیس مجلس شورای ملی- مهندس عبدالله ریاضی‏