مذاکرات مجلس شورای ملی ۱ اردیبهشت ۱۳۴۳ نشست ۶۱

مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و یکم

تصمیم‌های مجلس مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری بیست و یکم

قوانین انقلاب شاه و مردم

مذاکرات مجلس شورای ملی ۱ اردیبهشت ۱۳۴۳ نشست ۶۱

مذاکرات مجلس شورای ملی

صورت مشروح مذاکرات مجلس روز سه‌شنبه ۱ اردیبهشت ۱۳۴۳ نشست ۶۱

مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره ‏۲۱

جلسه :۶۱

فهرست مطالب:

۱- تصویب صورت‎ مجلس‏

۲- بیانات قبل از دستور - آقایان: میرافضل - صائب - سرلشکر نکوزاد - دکتر الموتی.

۳- بیانات آقای نخست وزیر دائر به عملیات ۴۵ روزه دولت واقداماتی که جهت برنامه رونق اقتصادی کشور به عمل آمده.

۴- تقدیم لایحه بورس اوراق بهادار به قید یک فوریت به وسیلۀ آقای نخست وزیر.

۵- بیانات آقایان سرتیپ‌پور و خواجه‌نوری در اطراف گزارش آقای نخست وزیر.

۶- طرح و تصویب یک فوریت لایحه بورس اوراق بهادار.

۷- اخذ رأی نهاییو تصویب لایحۀ قانونی راجع به پرداخت فوق‌العاده اضافه کار به مأمورین وزارت راه.

۸- اخذ رأی نهایی و تصویب لایحه قانونی مربوط به برقراری مستمری دربارۀ وراث افزارمندانی که در حین خدمت فوت نموده‌اند.

۹- اعلام وصول سه فقره لایحه قانونی از مجلس سنا.

۱۰- تعیین موقع و دستور جلسۀ بعد - ختم جلسه.

مجلس ساعت نه و پنج دقیقه صبح به ریاست آقای مهندس عبدالله ریاضی تشکیل گردید.

- تصویب صورت‎ مجلس‏

۱- تصویب صورت‎ مجلس‏

رئیسـ اسامی غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود.

(بشرح زیر قرائت شد)

غائبین با اجازه

آقایان آموزگار ـ اولیاءـ دکتر اسفندیاری ـ مهندس جلالی نوری ـ شفیعی پور کرمانی ـ دکتر عدل ـ کیهان یغمائی ـ پرویزی ـ مهندس صائبی ـ کیوان ـ پاینده ـ کنگر لو ـ دکتر صالحی ـ مهندس والا ـ دکتر الموتی ـ سلیمانی ـ مهندس عدلی ـ زهتاب فرد ـ بانو ابتهاج سمیعی ـ بانو دکتر دولتشاهی ـ بانو دکتر پارسای.

غائبین بی اجازه

آقایان بختیار بختیاریها ـ دکتر حاتم ـ بهادری ـ جاوید ـ فیصلی ـ محسنی مهر ـ موقر ـ دکتر یگانگی ـ مهندس کمانگر ـ مهندس معینی زند.

غائبین مریض

آقایان دکتر سام ـ هیراد مبارکی.

رئیسـ راجع به صورت جلسه دفعه قبل نظری نیست (اظهاری نشد) صورت جلسه تصویب می‌شود.

- بیانات قبل از دستور ـ آقایان: میر افضل ـ صائب ـ سر لشگر نکوزاد ـ دکتر الموتی

۲- بیانات قبل از دستور ـ آقایان: میر افضل ـ صائب ـ سر لشگر نکوزاد ـ دکتر الموتی

رئیسـ نطقهای قبل از دستور را شروع می‌کنیم آقای میر افضل.

میر افضل ـ علاقه داشتم موضوعی را که الان می‌خواهم به عرض همکاران گرام برسانم قبلا نوشته باشم که لااقل از اشتباهات واغلاطیکه در ضمن گفتن احتمالا ممکن است پیش بیاید خودداری بشود ولی این فرصت دست نداد، موضوعی را که می‌خواهم به عرض همکاران گرام برسانم مسئله ایست مربوط به منطقه‌ای که در حوزه مرکزی ایران قرار گرفته است ولی موضوع مملکتی است، موضوع اساسی است. چندی قبل یعنی در نیمه بهمن ماه نمایندگان دو استان اصفهان وخوزستان نامه‌ای نوشتند وپیشنهادی دادند برای ایجاد راه آهن بین دو استان اصفهان وخوزستان وخواسته بودند که ساختن این راه مطالعه بشود والبته مسیرش هم از چهار محال تعیین شده بود که کشیده بشود برای ارتباط مردم شهرستانهای مرکزی ایران. نامه‌ای که اخیرا از سازمان برنامه رسیده است ملاحظه کردیم نامه ایست که در ۱۸ فروردین ماه صادر شده است در جواب نامه‌ای که در نیمه بهمن ماه فرستاده شده بود. قبل ازاینکه بنده به متن نامه ومحتوای آن بپردازم برای من جالب بود که چطور در ظرف یک ماه ونیم راهی را که از سخت ترین مناطق کوهستانی که خود مردم آن نواحی در تمام طول زمستان وحتی حالا در فروردین ماه قادر نیستند به آنجا ایاب وذهاب کنند چطور شده است هیئت مشاورین سازمان برنامه درآن منطقه مطالعه کرده است ومطالعه ونقشه برداری وتهیه وپروژه اش را تقدیم کرده است. این مسئله ایست که البته در چند سال قبل خوانین محلی علاقه داشتند که در مسیر شهر کرد به بعضی از دهات مورد علاقه شان راهی کشیده شود ولی چون راه منافع مردم را در بر نداشت وسودی برای مردم آن منطقه نداشت وزارت راه اقدام برای اینکار نکرد ولی حالا راهی را که در این نامه طرح ریزی شده است یعنی در حقیقت دو راه پیش بینی شده یکی راه شهرضا به سمیرم وبهبهان است که نمی‌شود این راه را راه اصفهان به خوزستان دانست چون مردم آن نواحی نمی‌توانند استفاده کنند. راهی که بر اساس طرح نمایندگان محترم تهیه وتقدیم شده است راهی است که از شهر کرد به ایذه می‌رود ودر گزارش خودشان طول این راه را ۱۴۵کیلومتر نوشته‌اند یعنی از شهر کرد به ایذه ۱۴۵کیلو متر است در صورتی که ۱۴۵ کیلومتر فاصله بین دو نقطه از بین راه است این فاصله در حدود ۲۶۰ کیلومتر استونوشته‌اند ۱۴۵ کیلومتر باید عرض کنم که این نقطه کوهستانی است ومی گویند مسیر این راه از شهر کرد بیاید به جونقان وشلیل وشالو وایذه اساسا بین دهدز که نزدیک شالو است تا ایذه ۱۳۰کیلومتر است آنوقت چطور از شهر کرد تا ایذه ۱۴۵کیلومتر می‌شود .(از راه ناغان نمی‌توانند بروند) می‌روند از کنار اردل دور می‌زنند یعنی از راه شلیل وشالو ودهدز که گردنه گندمکار هم در آنجا هست. راههائی است که هشت ماه از سال برف ویخبندان است وهیچ کس قادر نیست در این نقطه رفت وآمد کند ودر مسیر این راه ارتفاعاتی است که ارتفاع آن از چهر هزار پا شروع می‌شود وبه هفت هزار وپانصد تا هشت هزار پا می‌رسد. این ارتفاعات را باید شکافت وتونل زد بنده فکر می‌کنم در حدود چند صر میلیون خرج داشته باشد راهی که با این هزینه گزاف تحمیل بر بودجه مملکت می‌شود باید توجه داشت که در دنبال آن یک مسئله دوم نیز پیش می‌آید وآن حفاظت این راه است. اگر حفاظت راه نباشد این زحمات وخسارات به کلی از بین رفته است. مسئله نگهداری بعد از ساختن راه مسئله اساسی است (صحیح است) وحال اینکه اگر راهی که بنده مکرربه سازمان برنامه نوشته‌ام ووزارت راه تأیید کرده ونوشته است که این راه یعنی مسیر بروجن لردگان ایذه راهی است که مورد تأیید این وزارتخانه است ولی نقشه برداری ومطالعه به دست سازمان برنامه است راهی که از لردگان به ایذه می‌رود در مسیرش آبادیهای متعددی است صد کیلومتر فاصله دارد واز جلگه عبور می‌کند واگر این صد کیلومتر ساخته شود راه اصفهان به خوزستان از طریق بروجن به ایذه وصل می‌شود راهی است که مسیر او از آبادیها ونقاط پر جمعیت ومناظر مصفا وسرسبز می‌گذرد وعلاوه بر استفاده مردم دو استان اصفهان وخوزستان مردم محل یعنی کهکیلویه، سردسیر، مردم دره شوری، بویر احمدی، طیبی سردسیر، ایلات تا مردای وبه طور کلی ایلات دره شوری وسایر نقاط استفاده خواهند کرد. اگر واقعا غرض از ایجاد راه احداث راه ارتباط بین دو استان وارتباط بین قراءوقصبات وبرای تسهیل رفت وآمد مردم وسکنه آن مناطق باشد واگر به منظور توسعه وبهبود اقتصادی مردم یک منطقه‌ای راه ایجاد می‌شود باید جاده‌ای که ساخته می‌شود در مسیر از آبادیهائی عبور کند از دهات ودهکده‌هایی عبور کند که مردم آن مناطق بتوانند استفاده کنند. راهی که از کوهستانهای سخت که خود مردم آن نقاط جز در تابستان قادر نیستند از آن عبور کنند وهفت هزار وپانصد پا ارتفاع دارد چطور می‌شود این راه را با مطالعه ۴۵ روزه ساخت وبعد از آن حفاظت کرد تا بتوان استفاده نمود چون راه بین این دو استان راهی است که سالهاست مردم خواسته‌اند راهی است که مردم چهار محال وبختیاری مورد تقاضایشان است واین راه درست می‌شود که این دو استان با هم ارتباط پیدا بکنند تا مردم این نواحی بتوانند از آن استفاده کنند البته مطالبی که به عرض آقایان رساندم با مطالعات عمیقی است که در وزارت راه واداره جغرافیائی ارتش شده است وبدون مطالعه این مطالب را حضورآقایان عرض نکردم ولی باز هم اصرار ندارم اگر سازمان برنامه ودولت قصد دارند برای ساختن راه از مسیری که تعیین کرده است شهر کرد به اردل وشلیل به ایذه برود وچند صد میلیون تومان خرج بکنند بنده فعلا حرفی ندارم در این مورد بنده نمی‌گویم که حتما نکنید، بکنید تا بعد عواقب آن را ببینید ولی مسئله‌ای که می‌گویم به موازات آن اقدامی که می‌کنید لااقل راه لردگان به ایذه ساخته شود که هفتاد هزار نفر مردم آن منطقه در زمستان سخت ودر این زمستانی که به خاطر دارید که همه جا سخت بود در آنجا وضعی بود که نفت را لیتری ۱۵ تا ۲۰ ریال می‌خریدند قند وچای اصلا گیر نمی‌آمد وقحطی شده بود علتش هم این بود که مردم راه نداشتند تا بروند وباید مردم را از این بن بست نجات داد. استدعای بنده این است که لا اقل به موازات آن راه، راه لردگان به ایذه هم باز شود ومردم بتوانند استفاده بکنند این را به طور مستقیم صد کیلومتر است وهزینه آن بسیار نا چیز است. در مقابل هزینه‌ای که هم اکنون سازمان برنامه به عنوان مطالعه این راه در نظر گرفته است ودر این نامه‌ای که سازمان برنامه نوشته است می‌نویسد راه شهر کرد به ایذه ۱۴۵ کیلومتر در صورتی که تمام طول این راه بیش از ۲۶۰کیلومتر است که در اداره جغرافیایی هم منعکس است واز این جا معلوم می‌شود که این آقایان نه در محل رفته‌اند ونه مطالعه کرده‌اند برای اینکه فرصت کافی نبوده است، منطقه منطقه کوهستانی بوده است وقادر نبوده اندکه آقایان به این محل بروند بنده این مطالب را عرض کردم برای اینکه شاید ذهن این آقایان که با منطقه ما در آن محل چهار محال وبختیاری آشنائی ندارند روشن بشود وبنده آنچه باید گفته بشود خواهم گفت والبته به انتظار نتیجه واقدامات بعدی هستم اگر ترتیب اثر داده نشد واحیانا راهی بر خلاف مصالح مردم آن محل ساخته شد یک مسئله بعدی است که بعد خواهم گفت عرض دیگری ندارم. معذرت می‌خواهم .(احسنت).

رئیسـ آقای صائب.

صائب ـ در یکی دو روز پیش متن مصاحبه جناب آقای سناتور بوشهری درباره تاجگذاری شاهنشاه معظم وبرگزاری جشن دو هزار وپانصدمین سال شاهنشاهی ایران که در آبان ماه ۱۳۴۴انجام خواهد گرفت منتشر شد. نسخی از این مصاحبه برای نمایندگان محترم فرستاده شده است که قطعا مطالعه فرموده‌اند.

واقعا موجب کمال خوشوقتی وافتخار است که ملت ایران در طول قرون متمادی تاریخ خود توانسته است حس ملیت واستقلال طلبی خود را با تمام موانع ومشکلات حفظ نماید وبا خصوصیات اخلاقی ومعنوی که داشته است همواره موفق شده سنن وآداب ملی وباستانی خود را به وجه تحسین آمیزی نگهداری نماید واین حسن سلیقه را نیز در تمام موارد به خرج داده بدین ترتیب که از لحاظ دینی طریقتی چون مذهب حقه جعفری را انتخاب نموده واز بین حکومتها حکومت مشروطه سلطنتی را برگزیده است (صحیح است) ولذا از داشتن چنین دین وملیت وتاریخ مشعشع ومدونی که دارد به خود می‌بالد وچون این جشن یکی از افتخارات بزرگ وتاریخی ملت ایران خواهدا بود باید برای بزرگداشت آن در مقابل انظار بزرگان وشخصیتهای جهانی که در این جشن شرکت می‌کنند نهایت فعالیت را نمود لذا لازم می دانم توجه جناب آقای منصور نخست وزیر علاقمند وخدمتگزار را بدین موضوع مهم جلب نموده ومخصوصا مسئولیت خطیری که از لحاظ آماده نمودن شهرها ومهمانداری به عهده شهر داریها ودستگاههای دیگر می‌باشد متذکر گردم. من از ذکر نواقص ومعایب واحتیاجات حوزه انتخابیه خود یعنی شهر اصفهان که در این جشن به مناسبت قدمت وزیبائیش مورد بازدید مهمانان ارجمند کشور ما قرار خواهد گرفت بحثی نمی‌کنم چون همه بدان واقف ومعترفند وامید وارم همین تذکر مختصر اهمیت موضوع را آن طوری که باید وشاید توجیه نموده باشد وهرچه زودتر فکر بکری برای عمران واصلاحات شهر اصفهان بفرمایند ضمنا از مقام معظم ریاست مجلس تقاضا دارم دستور فرمایند بررسی لایحه انجمنهای شهر را در کمیسیون مربوطه زودتر به اتمام رسانیده که سریعتر تصویب شود وانجمنهای شهر تشکیل گردد در خاتمه چون روز ۵شنیه سوم اردیبهشت ماه (پس فردا) مصادف با روز عید قربان تعطیل می‌باشد لازم می دانم این عید سعید وبزرگ اسلامی را به عموم مسلمانان جهان شاد باش عرض نموده واز خداوند مسئلت نمایم که ما را در انجام وظائف وفرائض دینی وملی توفیق بیشتری عنایت کند (انشاءالله).

رئیسـ آقای سر لشگر نکوزاد.

سر لشگر نکوزاد ـ بنده قبلا سال نو وعید سعید ملی وهمچنین عید مذهبی قربان را به عموم هم کاران محترم تبریک عرض می‌کنم وامیدوارم که تحت توجهات وعنایات خدای بزرگ وبه برکت حضرت رسول اکرم (ص) به عموم ملت ما خوش بگذرد وتحت رهبری شاهنشاه عظیم الشأن سعادت ملی ما تأمین بشود (انشاءالله) بنده عرایضی که عرض می‌کنم عرایضی است مختلف روی مبتلا به روز مردم. بنده در ایام عید چند روزی به اصفهان محل تولد خود رفتم این شهر صنعتی وزیبای اصفهان که استعداد بسیاری برای زیبا شدان دارد به وضعی که شایسته شهر اصفهان است نبود. البته اصفهان شهر دارد ندارد (صحیح است) معاون شهرداری کسی است به نام توانا در واقع مثل همان ناتوانی است که سابقا در اینجا بود (معتمدی ـ معاون شهرداری نبوی است) به بنده گفتند توانا همان وضع را دراد (صحیح است) جلوی استانداری در ایام عید که مردم ایاب وذهاب می‌کنند زباله ریخته بود در جلوی استانداری واین زباله هارا جمع نکرده بودند ملاحظه بفرمایید که چه وضعی است بنده فکر می‌کنم با این که بایستی ممطاله را کنار گذاشت وصراحتا گفت موقعی نیست که هر کسی که بی بو وبی خاصیت است در رأس امور باشد من فکر می‌کنم مهره‌ها را باید دولت صحیح بچیند که بتوانند وظایف خودشان را درست انجام بدهند فقط داشتن یک عنوان که فایده ندارد. تحولی که لازمه وضع فعلی است بایستی در تمام دستگاهها وشئون کشور به وجود بیاید بنده رفتم به منارجنبان آقایان می دانید که در ایام عید از تمام شهرستانها برای بازدید آثار باستانی به اصفهان هجوم می‌آورند که بسیاری از این افراد خارجیها هستند بنده دیدم چهر نفردم در پول ورودی می‌گیرند بعد در راههایی که به بالای مناره می‌روند ازدحام عجیبی بود، یک عده بالا می‌رفتند ویک عده پاین می‌آمدند ودر این راه کم عرض به هم فشار می‌آوردند وتصادم می‌کردند وحرفهای رکیکی به هم می‌زدند. مردمی که خود از راههای دور برای تماشای اثار باستانی به این شهر زیبا می‌آمدند که تعطیلات عید را به خوشی بگذرانند بین آنها حرفهای رکیکی ردوبدل می‌شد بنده به متصدیان مربوطه توجه دادم که بهتر است دو نفر یکی پایین پله ودیگری درآن بالا بایستند با سوت زدن ویا با نصب چراغ قرمز وآبی اگر از بالا کسانی به پایین می‌آیند با سوت کشیدن ویا روشن کردن چراغ به مأمور پایین اطلاع دهد که از بالا رفتن مردم جلو گیری کند ویا به عکس اگر کسانی از پایین به بالا می‌روند به همانترتیب عمل نمایدواین وضع ناهنجار را که خارجیان می‌بینند ومارا به همان صورت متأسفانه باید عرض کنم وحشی نگاه می‌کنند پیش نیاید واز این وضع خارج بشود این یک قسمتی بود که به عرض رساندم وبه استانشناسی مراجعه کردم توجه وتذکر لازم دادم، آنها گفتند که تا امروز تنها از منارجنبان ده هزار تومان جمع شده است ولی وضع اداره اش به ترتیبی بودکه به عرض رساندم بنده صبحهای زود بعد از نماز می‌رفتم کنار زاینده رود قدم می‌زدم صحبتی شد با یکی از دوستان که این شهر زیبا چرا بایستی به این طریق باشد جائیکه مرکز رفت وآمد توریستها است یکنفر کارگر پشت سر ما بود گفت آقای شهرداری این شهر بیست میلیون تومان عواید دارد ومرحوم همدانیان رئیس کارخانه شهناز یک وقتی می‌گفت که اگر این بودجه شهر را به مدت یک سال به من بدهند من شهر شما را گلستان می‌کنم وحقیقتا ایمان به این حرف داشت وبنده با اهالی اصفهان که صحبت کردم گفتند بله این شخص شایستگی این کار را داشت معلوم نیست که اصولا این بودجه هنگفت شهرداری که عوارضش هم خیلی کم در یافت می‌شود این بودجه کجا می‌رود وچرا به مصرف زیبایی شهر نمی‌رسد (معتمدی ـ اصفهان سه چهار سال است که شهردار ندارد واین گناه وزارت کشور است که شهرداران نادرست ونا صالحی می‌فرستند وبعد از مدتی آنها را می‌فرستند زندان) بنده همین عرض را کردم که بایستی مهره‌ها خوب چیده شود بنده از اصفهان از راه ازنا رفتم به لرستان حوزه انتخابی خودم بنده الساعه رئیس راه اصفهان را نمی دانم کیست اسمش را هم نمی دانم ولی باور کنید که این مرد فعالیتی کرده بود که مسیر اصفهان به الیگودرز تا آنجائیکه جزء منطقه اصفهان بود بسیار عالی ماشین حرکت می‌کرد هیچ سرعت کم نمی‌کرد مثل اینکه روی جاده آسفالته راه می‌رود بنده دیدم که بولدوزرها کار می کندوزحمت می‌کشد خوب را بایید گفت خوب، ولی وقتی به الیگودرز وارد شدم واز الیگودرز به درود منطقه لرستان رسیدم متأسفانه باوجودیکه رئیس راه یک رئیس جوانی است هیچ عملی انجام نشده بود وراههای دیگر فرعی لرستان هم بهتر از آن راه نبود در لرستان گرفتاریها زیاد بود بنده پس از اینکه از اصفهان به لرستان رفتم پل سمیره ایکه بنده از دولت دسته تقاضا کرده بودم حالا که برنده مناقصه اش معلوم شده وملزمش کرده بودندکه تا دهم اسفند وسایل را ببرد سرکار اسمش بود که وسایل را برده‌اند ولی منتظر پل دختر به سمیره بودند که از تهران حمل شود بتوانند در آنجا نصب کنند لکن آن شرکت می‌گفت که اداره راه باید این جاده را تعمیر وتسطیح کند وادره راه هم می‌گفت به من مربوط نیست من از جناب آقای دکتر یگانه تقاضا می‌کنم که این را یادداشت بفرمایند وهیأت دولت را توجه بدهند که روی این قسمت توجه داشته باشید که کارها سرعت خودش را بپیماید بنده نمی دانم اوامر اعلیحضرت همایونی که فرمودند راجه به نیازمندیهای لرستان بالاخره به کجا رسید در دولت گذشته که بنده چندین بار پشت این تریبون به عرض رسانیدم وکتبا هم نوشته‌ام به وسیله مقام ریاست مجلس شورای ملی که به استحضار دولت رسید وحالا که دولت جوان ومستعدی آمده است روی کار، انتظار داریم که به نیارمندیهای این منطقه توجه بشود قبلا در وزارت کشور این قسمت مورد بررسی بود که حالا مسکوت مانده است موارد دیگری که بنده یادداشت کرده‌ام که به عرض برسانم یکی وضع زائرین بیت الله الحرام است این عده‌ای که در حدود ۱۸۰۰۰واندی امسال مشرف شده‌اند اینها تمام مردمان مرفهی نیستند منتهی مردمی هستندمعتقد وبا ایمان بنده یکی از اینها را دیدم که می‌شناختم ومی دانم وضعش خیلی خوب نیست پرسیدم چه طور شما مشرف می‌شوید ؟می‌گفت من نان تمام سالم تأمین است خانمش را هم داشت می‌برد گفت در قباله خانم بنده ۵هزار تومان مهریه کرده‌ام ومهریه اوست هزینه اش هم که من باید بدهم وتأمین است پس مستطیع است همچو مردانی هستند، البته در بین زائرین مردمان متمکن هم هستند (صحیح است) ولی همه مردمان با ایمانی هستند که می‌روند به زیارت خانه خدا بایستی وسایل ایشان از هر جهت فراهم شود ولی متأسفانه هر سال وضع این هواپیمائی نا مشخص است ووضع فرستادن اینها نا مرتب ونا مشخص است ومعلوم نیست که اینها می‌توانند بروند یا خیر این مشکل هم ساله هست دولت سعودی وضعش این است که می‌گوید کشورهای مسلمان بایستی زاءرین رابا هواپیمای خودش حمل کند واگر کم داشته باشد از من یا کشورهای مسلمان دیگر اجاره کند نه از کشورهای غیر مسلمان متأسفانه مسئولین امر این کار را نکردند چون شرکتهای دیگر ارزانتر این کار را انجام می‌دهند می روند با آنها قرداد می‌بندند همین چند روز پیش آن هواپیماها را در فرودگاه سعودی توقیف کردند ونگذاشتند پروزا کنند بالاخره تیمسار خاتم شبانه رفتند واین مشکل را حل کردند ولی خوب این را می‌بایستی قبلا حل کنند چون یک عده مردم چندین بار به فرودگاه رفته ومرا جعت کردند، شب، سرما، نبودن وسیله، راه دور، مشکلات وناراحتی وبه علاوه یک عده‌ای در تهران هستند این مشکلات ممکن است برایشان مهم نباشد ولی آنهائیکه از شهرستانها می‌آیند وجا ومکان ندارند در بلا تکلیفی هستند، قسمت دیگر وضع لباس زائرین است وضع هیأت امیرالحاج است این را جناب آقای حاذقی در فرمایشاتشان فرمودند ولی چون بنده دیده‌ام تجربه واطلاعات خودم را به عرض می رسانم ویک پیشنهادی هم به هیئت دولت می‌کنم. آقایان بسیار وضع زائرین ایرانی بد است از ساعتی که حرکت می‌کنند اولا یک عده‌ای تحمیل می‌شوند به هیأت امیر الحاج ۱۲۵نفرامسال هیئت امیرالحاج را تشکیل می‌دادند در سال گذشته آقای حاج عز المالک بودند ۳۵نفر ایشان انتخاب کرده بودند باز هم عده‌ای تحمیل شد که به هشتاد نفر رسید (حاذقی ـ تیمسار به آن افراد فوق العاده وخرج سفر نمی‌دهند) اساسا باید فکری کردکه بودجه وپولیکه از حجاج می‌گیرند تلف نشود وبه مصرف آسایش خود حجاج برسد ولی آقای حاذقی به هر حال بایستی فکری کرد که تحمیلی به کسانیکه می‌روند نشود به این کار توجه نشده است هیأتها دیر می‌روند وقتی که دیر رفتند اصلا نتیجه‌ای به حال زائرین ندارد بنده دیده‌ام که اینها چه کار می‌کنند دو تا آمبولانس شکسته درآنجا بود که بنده خجالت کشیدم وقتی دیدم حبشه چهار آمبولانس نو در آنجا دارد ودر تمام مدت سال نگه می‌دارد که هر وقت مورد احتیاج است استفاده کنند بایستی این هیئتی که آنجا هست به حال حجاج رسیدگی کنند این زائرین که می‌روند وضع عجیبی دارند تعصب صنفی نفرمایید من یک دفعه به آقای حاج عز المالک گفتم که به ایشان بر نخورد ولی فکر می‌کنم یک دوره بایستی یک امیر ارتشی امیر الحاج بشود دلیل هم دارد آنجا استدلال کردم در عرفات تمام این چادر‌ها مخلوط زده می‌شود آشپز خانه آقای حاج انصاری پشت چادرهای شربت اوغلی زده می‌شود در هوای گرم آشپزخانه هم آنجا آتش می‌کنند این بدبختها توی چادر کلافه می‌شوند وکیسه یخ روی سرشان است واین افراد به هم فحش می‌دادند ومی گفتند چه کار کنیم معذرت می‌خواهم محل توالت محلی است که بین چادرهای یک حمله دار با یک حمله دار دیگری است که لای چادر‌ها هم باز است برای زائرین وبانوان استفاده کردن از این توالت مشکل است این صحیح نیست در صورتیکه اگر قبلا امیر الحاج معین بشود از یک نفر امیر ارتشی برای یک سال و زودتر تعداد حمله دارها مشخص بشود که معلوم بشود هر حمله داری چند نفر زائر دارد فکر می‌کنم که رفع این اشکال خواهد شد.

رئیسـ تیمسار نکوزاد وقت شما تمام شده است.

سر لشگر نکوزاد ـ بنده البته چون وقتم تمام شده است عرایضم را تمام می‌کنم ولی این قسمت را توجه می‌دهم که توجه خاصی مبذول بفرمایند بنده پیشنهادم را تقدیم می‌کنم به هیئت دولت اگر هم دعوت بفرمایند حاضر می‌شوم وتوضیحات لازم را بخ عرض می رسانم. بنده از حضور جناب آقای نخست وزیر استفاده می‌کنم استدعا دارم امر بفرمایند روی آن تقاضائیکه بنده به دولت سابق دادم راجع به اوامر ملوکانه نسبت به رفع نیازمندیهای لرستان اگر لازم است این بنده ناچیز را دعوت بکنند در یک هیئتی وبگویند این کار عملی می‌شود وآن کار عملی نیست فکر مان از این لحاظ راحت می‌شود، تشکر می‌کنم.

رئیسـ آقای دکتر الموتی.

دکتر الموتی ـ با اجازه مقام ریاست مطلبی که بنده امروز می‌خواهم به عرض نمایندگان محترم برسانم دو قسمت است که یک قسمت را با کمال خوشوقتی به عرض می رسانم وقسمت دیگر مطلب تأسف آوری است که با کمال تأسف به عرض می رسانم. موردیکه تولید خوشوقتی کرده افتتاح شرکت نفتی بهرگان است که توسط شرکت نفت ایران وایتالیا اکتشاف شده است که در سه روز قبل بنده وعده‌ای از همکاران مطبوعاتی افتخار شرکت در این مراسم را داشتیم به طوریکه همکاران عزیز می دانند در چند سال بعد از ملی شدن نفت فعالیت دامنه داری در سراسر مناطق نفتی ایران شروع شده است وبا ابتکار ورهبری شخص شاهنشاه قردادهای تازه‌ای براساس ۷۵ درصد منافع ما تنظیم شده است که خوشبختانه ثمره آن به دست آمده واولین اکتشاف به نتیجه رسیده است که یک قسمت آن در سه روز قبل افتتاح شد (کبیری ـ این قراردادها باید به اطلاع مجلس برسد)(دکتر مهندس بهبودی ـ قرارداد آن قبلا در مجلس تصویب شده) مجلس در هر شرایطی وظیفه خودش را انجام می‌دهد وهر قراردادی طبق قانون اساسی باید به مجلس بیاید بنده عرض نکردم که تصویب نشده بنده عرض نکردم که تصویب نشده ایشان فرمودند که به مجلس بیاید. بنده نمی دانم که تصویب شده است ولی قراردادیکه براساس ۷۵درصد بسته شده بهترین قرارداد از نوع خودش در دنیاست (صحیح است) ملت ایران امروز از این مناطق نفتی ۷۵ درصد بهره مند است وخوشبختانه با رهبری مخصوص شاهنشاه در آمد نفت ایران به مقدار زیادی اضافه خواهد شد که حتی در سال به ۵۰۰میلیون دلار پیش بینی شده است (صحیح است) وبنده افتتاح این مرکز نفتی را که جناب آقای دکتر اقبال با پیام اعلیحضرت همایون شاهنشاه افتتاح کردند یک قدم مثبت ومفید در راه عمران وآبادی مملکت خودمان می دانم واین رابه ملت ایران تبریک عرض می‌کنم همین فعالیتهای عمرانی وفعالیتهای توسعه اقتصادی واجتماعی موجب شده است که در بعضی از ممالک بخصوص ممالک عربی تحریکاتی برضد مصالح ملی ما شروع شده است (صحیح است) ونسبت به این پیشرفت ملت ایران در عده‌ای از این ممالک تولید حسادت شده (صحیح است) بعضی از روزنامه‌های جیره خوار که به خوبی هویت آنها در دستگاههای ما وخود ما روشن است شروع به تحریکاتی علیه مصالح ملی ما کرده‌اند وانتشارات غلطی را در نشریات خودشان ودر مطبوعات خودشان شروع کرده‌اند بنده به عنوان یک روز نامه نویس ایرانی از این مقام مقدس عرض می‌کنم که ملت ایران با ممالک عربی وممالک مسلمان روابط بسیار حسنه دارد واین تحریکات که از طرف یک عده اشخاص جیره خوار است به هیچ وجه نمی‌تواند فاصله‌ای بین ملت مسلمان ایران وممالک مسلمان عرب ایجاد کند (احسنت صحیح است) همین مطبوعات عربی که عرض کردم هویتشان خیلی مشخص است انتشار داده بودند که دولت ایران جزیره ابوموسی را اشغال کرده است (بوشهری ومعتمدی ـ جزیره ابو موسی مال ایران است وجزءایران است) بنده در این مورد عرضی نکردم عرض کردم انتشاراتی بود در مورد جزیره ایکه مال ایران است واحتیاجی به اشغال آن ندارد (صحیح است) اینها برای اینکه بین ملت ایران وممالک عربی ایجاد فاصله بکنند این قبیل انتشارات را منتشر می‌کنند ومی خواهند یک جنبه تجاوز به ایران بدهند در صورتیکه این طور نیست ملت ایران از حقوق خودش دفاع می‌کند با همه ممالک دنیا در سایه دوستی وبرادری دست همه را می‌فشرد واما مطلبی که عرض کردم تولید تأسف کرده متأسفانه قهر طبیعت است که در قسمتی از مناطق شمالی ایران سیل جاری شده وقسمتی از قزوین مخصوصا حوزه انتخابی بنده در طارم سفلی مقداری از دهات خراب شده جناب آقای نخست وزیر نمی دانم دیشب حضرتعالی روزنامه کیهان را مطالعه فرمودید یا خیر ؟یک گزارشی بود که در یک قسمت از دهات بین قزوین وگیلان به نام رود بار عده زیادی از دهات از بین رفته ودر یک قریه که ۵هزار نفر زندگی می‌کنند فاقد هستی شده‌اند خانه‌ها خراب شده ومردم در زیر بارندگی وسرما هستند البته گزارشات دیگری را هم در روز نامه همکاران محترم مطالعه فرموده‌اند در نقاطمختلف در رضائیه وتبریز وگیلان سیل آمده وحتی بنده دیدم در رضائیه عده زیادی از مدارس خراب شده وتلفات هم وارد کرده بنده نمی دانم دولت ایران در این باره چه اقدامی کرده البته مطابق معمول دستگاه شیر وخورشید سرخ که همیشه به داد مردم می‌رسد (صحیح است) کمکهای اولیه را کرده وانتظار ما از جناب آقای نخست وزیر ودولت این است که هرچه زودتر به داد این مردم آسیب دیده برسد که از این وضع فلاکت بار وناراحت کننده نجات پیدا کنند خود حضرتعالی وقتی که در مجلس تشریف داشتید اینجا فرمودید که در دهات ایران خانه‌ها به شکل زاغه است وواقعا همین طور است وبه همین دلیل وزارت آبادانی ومسکن را تأسیس فرمودید که این زاغه‌ها تبدیل بشود به خانه‌هایی که مردم بتوانند در آن زندگی بکنند که اگر یک بارندگی شد مردم تلف نشوند واز بین نروند انتظار ما این است ضمن اینکه رفع گرفتاری مردم محروم در این وضع سخت خواهد شد فکری بفرماییدکه دهاتی‌ها وروستاهای ما با یک بارندگی زندگیشان از بین نرود. عرض دیگری ندارم.

- بیانات آقای نخست وزیر راجع به عملیات اقتصادی ۴۵ روزه دولت واقداماتیکه که جهت برنامه رونق اقتصادی کشور به عمل آمده

۳- بیانات آقای نخست وزیر راجع به عملیات اقتصادی ۴۵ روزه دولت واقداماتیکه که جهت برنامه رونق اقتصادی کشور به عمل آمده

رئیسـ وارد دستور می‌شویم جناب آقای نخست وزیر فرمایشی دارید بفرمایید

حسنعلی منصور (نخست وزیر)ـ از هفدهم اسفندماه که این دولت به فرمان ملوکانه مصدر خدمت شد بیش از ۴۵ روز نمی‌گذرد قبل تعطیلات عید نوروز مجلس شورای ملی ومجلس سنا همکار وهمگام دولت در تصویب برنامه، لوایح تقدیمی بودجه کل کشور نهایت حمایت وپشتیبانی را از دولت فرمودند رأیی که دولت این جانب به اتفاق آرا از مجلس شورای ملی کسب کرد در تاریخ مشروطیت ایران بی سابقه بود از جهتی موجب خوشوقتی است واز سوئی دیگر وسیله نگرانی. خوشوقتی است برای شروع کار ونگرانی است از لحاظ تکلیفی را که این دولت برای خدمت به مملکت وملت طبق خواست نمایندگان محترم مجلس شورای ملی بر عهده گرفته در این فاصله کوتاه آنچه مقدور بود انجام شد وآن پایه گذاری شروع اجرای برنامه‌های دولت است (احسنت) بنده از ابتدای کار کوشش کردم که در عرایضم غلو نشود وگزافه گوئی نکنم امید وار هستم هر کلمه‌ای که گفته می‌شود روی مطالعه بر مبنای صحیح اصول مملکتی استوار باشد آنچه گفته می‌شود انجام بشود وآنچه وعده داده می‌شود دولت در آینده خجل نگردد چند روز قبل از عید وانجام وظایف دولت در مجلسین گذشت ایام تعطیلات عید فرصتی بود که دولت بتواند برای اجرای برنامه‌های خودش کوشش بکند وبعد از تعطیلات فعالیت دولت آغاز شد برنامه مفصل ومدون دولت که تقدیم شورای ملی ومجلس سنا گردید ومورد تأیید واتفاق آراءمجلسین قرار گرفت برنامه‌ای بود که با حقیقت بینی تنظیم شده بود برنامه‌ای بود که منطبق با احتیاجات مملکت وملت ایران است برنامه‌ای است که در چهار چوب هدفهای انقلاب ششم بهمن وتحولات اقتصادی واجتماعی مملکت که بدست توانای رهبر ما پایه گذاری شده بود تنظیم شده است (صحیح است) این برنامه اصول اساسی وکلی سیاست اقتصادی، اجتماعی، سیاسی وپیش بینی‌های فعالیتهای دولت را درآینده بطور مشخص ومنجز تعیین کرده بنده امروز ضروری نمی دانم که به عقب برگردم وجزئیات این برنامه را مجددا تذکر بدهم ولی در برنامه دولت وعده داده شده بود که منظما ومرتبا پیشرفتهای دولت واقدامات دولت در مسائل اساسی وکلی به عرض قوه مقننه برسد ونمایندگان محترم ملت از پیشرفت کار دولت وقوف کامل داشته باشند (احسنت) وضمنا برنامه‌های جزئی که در چهار چوب برنامه‌های کلی باید اجرا بشود که در مرحله اول برنامه رونق اقتصادی ورفع رکود وبیکاری است اصول آن ورئوس آن به استحضار مجلس شورای ملی برسد (احسنت) گزارش امروز رئیس دولت به مجلس شورای ملی طبق وعده‌ای بود که ما در برنامه دولت دادیم وامروز که روز اول اردیبهشت است بنده نخواستم به روز دوم مبدل بشود (احسنت) تاریخی را که تعیین شده بود که دولت گزارش کارا تقدیم مجلس شورای ملی بکند. مسائل اقتصادی به طور کلی وجزئیاتی را که در برنامه دولت مندرج است شامل همه هدفهای اساسی برنامه ریزی بودجه بندی مسائل مربوط به کارهای تولیدی کشاورزی صنعتی وسرمایه گذاریهای خصوصی وسیاست اقتصادی ارشادی دولت است که به تفصیل توجیه وتوضیح شده است ولی امروز برنامه رونق اقتصادی را بنده به طور مختصر وبه اشاره به کلیات آن به عرض مجلس می رسانم. از چند سال پیش که فعالیتهای سریع اقتصادی در مملکت آغاز شد تردیدی نیست که هر دوره رونق اقتصادی به یک بحران اقتصادی هم بر می‌خورد واین خاص مملکت ما نیست ولی هر گاه که دوره رونق خاتمه پیدا می‌کند وما با یک بحران ورکودی مواجه می‌شویم باید تصمیماتی اتخاذ کرد که این رکود مرتفع بشود وادامه بحران طولانی نباشد ومجددا قوس صعودی توسعه اقتصادی مملکت به دست بیاید متأسفانه هنگامی را که کشور ما با یک بحران اقتصادی که علل ودلایل آن را به تفصیل در برنامه دولت متذکر شده‌ایم بر خورد کرد به جای اینکه تدابیر صحیح اقتصادی اتخاذ بشود که ما جلوگیری از شدت بحران بکنیم رکود را از بین ببریم ودر نتیجه بیکاری مرتفع بشود وسیر اقتصاد مملکت به طور طبیعی ادامه پیدا بکند اقدامات اساسی در این زمینه به عمل نیامد بلکه معکوس آن یعنی ایجاد تشنج وتزلزل در بین مردم ودر نتیجه موجب جلوگیری از سزمایه گذاری در کارهای خصوصی وفعالیتهای اقتصادی وهم چنین فرار سرمایه موجب شد که دوره بحران طولانی بشود وامروز هم که دوره بحران هم سپری شده است متأسفانه آثار شوم رکود اقتصادی هنوز محسوس است (صحیح است) ملت ایران که دارای تمام توانایی مادی ومالی واقتصادی وثبات سیاسی ووضع اداره خاصی که با این ثبات تقدیم می‌کند ووجود رژیم که مار از هر گونه تشنهج ونگرانی خارج می‌کند هیچ دلیلی ندارد که ا چنین رکود دامنه داری دست به گریبان باشد (صحیح است) پس آنچه که باید عملی بشود تدبیر صحیح، برنامه دقیق واداره صحیح امور مملکت ایت یعنی که آنچه این دولت موظف به انجام آن است وباید نیروی ملت را برای اجرای برنامه‌های دولت تجهیز کرد (احسنت) اجرای یک سلسله برنامه هائی که به وسیله دولت عمل می‌شود باید طوری اجرا گردد وسرمایه گذاری به نحوی عمل بشود که در رونق اقتصادی مؤثر باشد امروز دوره بحران اقتصادی سپری شده وحتی در مدت ۴۵ روز زمامداری این دولت آنچه گزارشات به طور دقیق وصریح اعلام می‌کند تا حدی اعتماد مردم به فعالیت اقتصادی وسرمایه گذاری ورونق بازار جلب شده است (صحیح است) حتی ارقام نشان می‌دهد که در ماه فروردین که تقریبا ماه نسبتا خوبی برای فعالیتهای اقتصادی نیست سی در صد معاملات اقتصادی وغیر منقول افزایش پیدا کرده است واین خود یک شروع رضایت بخش وامید بخشی است منتهی این مسائل کافی نیست دولت باید با ایجاد کار با سرمایه گذاریهای صحیح در برنامه‌های عمرانی مملکت با اتخاذ تدابیر اقتصادی صحیح ومطالعه شده با بوجودآوردن کارهایی که از طرف دولت وتشویق سرمایه گذاریهای خصوصی رفع نگرانیهای مردم ورفع مشکلات مردم وتشویق مردم به کار وفعالیت وایجاد یک محیط اطمینان بخش فعالیت اقتصادی این رکود را در مدت کوتاهی از بین ببرد وبنده امیدوارم واطمینان دارم با حقیقت بینی وبا صداقت وبا همکاری وهم آهنگی که در این دولت است وبا توجه خاص ورهبری مخصوص شاهنشاه نسبت به امور اقتصادی این مشکل اساسی در مدت کوتاهی مرتفع خواهد شد (احسنت) کاری که این دولت در این فاصله کوتاه طبق برنامه خود انجام داده به طور اختصار عرض می‌کنم گفتن ونوشتن کافی نیست اصول اقتصادی را در کلیه کتابخانه‌ها، پرونده‌ها، کنفرانسها می‌شود شنید ودید وخواند آنچه برای ما مهم است قدرت اجرا قدرت عمل، بی نظری وبی غرضی است که از روز اول تشکیل این دولت به شهادت تمام کسانیکه با امور دولت تماس دارند این بی نظری ووبی غرضی واین وسعت نظر واتخاذ تصمیم مشهود بوده است (صحیح است) در امر مهم برنامه ریزی مملکت لازم بود که هم آهنگی کامل در اجرای برنامه‌های عمران واقتصادی وتنظیم بودجه که یک اصل مسلم اقتصاد سالم مملکت است توجه کامل مبذول بشود دولت طبق برنامه‌ای که به تصویب مجلسین رساند از روز اول پایه گذاری این کار را انجام داد کارهای اجرائی سازمان برنامه از سازمان برنامه منتزع شد وزارت آبادانی ومسکن ووزارت آب وبرق تأسیس شد بدون اینکه کوچکترین شکایت یا تعلل در کار یا وقفه‌ای در کار یا احتمالا اظهار نارضایتی هائی که معمول زمان ومکان ما است در این انتزاع به عمل آید کلیه کارهای ساختمان وشهر سازی در وزارت آبادانی ومسکن متمرکز شد سازمان برق ایران، بنگاه آبیاری مراکز اصلی فعالیت وزارت آب وبرق گردید وبه تدریج سازمانهای دیگری که این وظایف را انجام می‌دهند در وزارت آب وبرق متمرکز خواهد شد همچنین وزارت اطلاعات هم با وظایفی که قانون برایش تعیین کرده است به بهترین طریق کار خود را آغاز کرده است با تأسیس این سه وزارتخانه که دو وزارت خانه اقتصادی وعمرانی آن کارهای آن کارهای عمرانی سازمان برنامه را منتزع کرد بدون تردید سازمان برنامه امروز بهتر می‌تواند به وظایف اصلی خود یعنی برنامه ریزی ونظارت در حسن اجرای برنامه‌های اجرائی وبرنامه‌های مملکتی نظارت ودقت ومداقه بکند هیأت عالی برنامه که بالاترین هیأت وبالاترین مقام اتخاذ تصمیمات اقتصادی واجتماعی وتصویب برنامه‌های عمرانی است با یک آئین نامه جدیدی که این آئین نامه کلیه دستگاهها ومؤسات وابسته به دولت را موظف می‌کند که از حدود برنامه‌های مصوبه دولت که به تصویب مجلسین می‌رسد خارج نشودو کلیه هم آهنگی‌های لازم در اجرای تصمیمات اقتصادی به عمل بیاید شنبه گذشته این آئین نامه به تصویب رسید وبه دستگاههای دولت ابلاغ شد بودجه که تا به حال به صورت بسیار ابتدائی وناقص تنظیم می‌شد ودرنتیجه قسمت اعظم از درآمدخزانه مملکت به طور مختلف بیهوده مصرف می‌شد ومابرای اجرای برنامه‌های وسیع آبادانی خود متوسل به قرضه‌های خارجی می‌شدیم امروز به صورت صحیح تری در آمده وامید وارم درآینده به صورت کاملتری در سازمان برنامه متمرکز بشود وبدون کوچکترین اشکال اداری بودجه از وزارت دارائی متنزع شد ودر سازمان برنامه متمرکز گردید وامروز دفتر بودجه حتی تمام نمونه‌های تنظیم بودجه سال جدید ۴۳به وزارت خانه‌ها ارسال داشته وما امید واریم در مدتی را که متعهد شده‌ایم بودجه اصلاحی سال ۴۳ را تقدیم مجلسین بکنیم (احسنت) که هر شاهی از درآمد این مملکت به نفع این ملت بهتر به مصرف برسد وهر شاهی به جای خود مصرف شود وهر شاهی در بالا رفتن سطح زندگی اقتصادی واجتماعی این مملکت مؤثر واقع بشود (احسنت) وباز هم عرض کنم که بودجه امسال واصلاحیه بودجه سال ۴۳ کامل نخواهد بود ولی بدون تردید بودجه سال ۴۴ حتی بهتر از سال ۴۳ خواهد شد وامید واری این است که در آینده بودجه‌های مملکت به صورت صحیح وعلمی تری تنظیم بشود ومشکلات ما را در مسایل مالی از بین ببرد. سهمیه سال ۱۳۴۳در تاریخی که می‌بایست سهمیه به تصویب برسد روز آخر تعطیلات عید نوروز در هیأت وزیران به تصویب رسید ومنتشر شد وشاید تنها سالی باشد که شکایات وشایعات در باره این سهمیه نشنیدیم (صحیح است) معایب مختصری احتمالا ممکن است موجود باشد ولی معایب اساسی ندارد. وبنده ضمن توضیح برنامه دولت واصولی که در امر سهمیه ومقررات واردات وصادرات ووسایل مهمی را که در آن منظور شده است بعدا به عرض مجلس شورای ملی می رسانم در این فاصله دولت توانست تدابیر لازم اتخاذ کند قوانین ضروری را مطالعه کند که قسمتی از اینها به تصویب رسیده است که یکی از قوانین آن که بسیار در امر سرمایه گذاریهای خصوصی وتشویق سرمایه‌های کوچکتر ودر فعالیتهای تولیدی مؤثر است و۲۲سال است که صحبت از تشکیل آن می‌شود وامروز افتخار خواهم داشت که در پایان عرایضم تقدیم مجلس بکنم لایحه قانون بررسی اوراق بهادار ایران است (احسنت) در اینجا با توجه به مسائل اساسی یعنی انجام کلیه فعالیتهای اقتصادی وعمرانی در چهار چوب یک برنامه مطالعه شده ونظارت ودقت در حسن اجرا وانجام این برنامه‌ها واستفاده از سرمایه گذاری در بخش دولتی به ترتیبی که بازده این سرمایه گذاری به تدریج به حداکثربرسد جزءوظایف اولیه این دولت بود ولی برای رونق اقتصادی لازم بود که در قسمت سرمایه گذاری دولتی توجه بیشتری بشود سرمایه گذاری وسعت بیشتری پیدا کند از تمام منابع موجود مملکت برای رفاه حال ملت وبرای اجرای برنامه‌های وسیع عمرانی استفاده بشود وما به جای اینکه این اعتبارات را صرف هزینه‌های غیر ضروری بکنیم صرف اعتبارات کشاورزی، توسعه صنایع، عمران روستایی، احداث راههای فرعی، ایجاد مدارس و درمانگاهها در نقاط دور دست این مملکت می‌کنیم که آن مردم برای یک قرص دوا وبرای یک کلاس درس مستاصل ووامانده نباشند (احسنت) در این فاصله کوتاه برای این امر ما مطالعه کردیم که برنامه‌های عمرانی مملکت ومقدورات مالی ما چیست وتا چه حد ما می‌توانیم این اعتبارات را بالا ببریم واز چه راه می‌توانیم این منابع را تأمین بکنیم برنامه سوم روی ۱۴۵میلیارد ریال سرمایه گذاری در بخشهای مختلف تنظیم شده است وبا محاسباتی که در این مدت انجام شد روی پیش بینی افزایش در آمد نفت استخراج منابع جدید نفتی ایران، اصلاح وضع وزارت دارائی از لحاظ وصول درآمدهای حقه مملکت، صرفه جویی در هزینه‌های مملکتی وهم چنین واستفاده از اعتبارات صحیح خارجی که تمام کشور‌های در حال توسعه در شرایط مناسب از آن استفاده می‌کنند وباید به بهترین طریق به مصرف بالا بردن سطح اقتصادی واجتماعی مملکت برسد برنامه سوم را از ۱۴۵ میلیارد ریال به دویست میلیارد ریال افزایش می‌دهد با وجود اینکه یک سال ونیم از شروع برنامه سوم گذشته است واین اضافه اعتبار مختص به سه سال ونیم آینده خواهد شد ملاحظه خواهند فرمود که با صرف این هزینه در بخش دولت چه رونقی در اقتصاد مملکت به وجود می‌آید (صحیح است) وچه تشکیلاتی در راه عمران وسیع مملکتی واعتبارات ضروری برای اصلاح وضع اقتصادی مملکت به دست دولت داده شده است در اینجا بنده چون اهل رقم ودقت هستم ولازم می دانم این مسائلی که گفته می‌شود صرفا حرف نباشد حتی تقسیم بندی این اعتبارات وتناسب افزایش این اعتبارات را دراین مدت کوتاه مطالعه کردیم به عرض مجلس شورای ملی می رسانم اول در مورد کشاورزی وآبیاری که مربوط به ۷۵درصد جمعیت این مملکت می‌شود در برنامه سابق ۳۵۳۰۰میلیون ریال اعتبار در نظر گرفته شده این اعتبار را به ۴۵۰۰۰میلیارد ریال افزایش داده (احسنت)(حاذقی ـ ۴۵هزار میلیون ریال) خیلی معذرت می‌خواهم ۴۵۰۰۰میلیون ریال در قسمت دوم صنایع ومعادن در برنامه اول ۱۶۶۰۰میلیون ریال بود در برنامه تجدید نظر شده ۲۱۹۰۰ میلیون ریال قسمت برق وسوخت در برنامه اول ۲۶۰۰۰میلیون ریال ودر برنامه دوم ۲۷۰۰۰میلیون ریال شده قسمت ارتباطات ومخابرات در مرحله اول سی هزار میلیون ریال ودر برنامه تجدید نظر شده پنجاه هزار میلیون ریال قسمت فرهنگ ودر برنامه گذشته ۱۳۴۵۰میلیون ریال ودر برنامه دوم ۱۷۹۵۰میلیون ریال (احسنت) در قسمت کار ونیروی انسانی ۶۲۰۰میلیون ریال ودر مرحله دوم هشت هزار میلیون ریال قسمت عمران شهری ۴۵۰۰میلیون ریال ودر مرحله دوم هشت هزار میلیون ریال قسمت خانه سازی ساختمان وقسمتهای مختلف که شامل برنامه‌های ساختمانی می‌شود از ۲۰۷۰ میلیون ریال ۷۴۵۰میلیون افزایش داده شده قسمت آمار که مبنای مطالعات اقتصادی واجتماعی است در ۸۰۰ میلیون ریال ثبت شده است مجموعه این اعتبارات دویست میلیارد ریال می‌رسد یعنی دویست هزار میلیون ریال سرمایه گذاری در بخش دولتی بااین تفاوت خاصه براینکه این افزایش اعتبارات در مدت سه سال ونیم آینده مصرف می‌شود در رونق اقتصادی تأثیر خواهد داشت ملاحظه بفرمایید دولت نباید تنها مردم را امید وار به حرف بکند باید مطالعه کرد منابع درآمد را پیدا کرد این منابع درآمد را به بهترین طریق به تناسب برنامه‌های مختلف مملکت تقسیم کرد واین را روی کاغذ آورد وبرنامه هارا اجرا کرد ودر این مدت کوتاه دولتیکه به فرمان شاهنشاه واز بین شما برخاسته است توانست حداکثر کوشش را به عمل بیاورد وبرنامه دویست میلیارد ریالی بخش دولتی عمران مملکت را در سازمان برنامه به تأیید برساند (احسنت) اجرای این برنامه در طول مدت سه سال ونیم آینده بدون تردید بایک رونق اقتصادی کاملی مملکت را به پیش خواهد برد (انشاءالله) وامید واریم که هر شاهی از این پول در اقصی نقاط کشور خاصه در روستا‌ها ومناطق کارگری بیشتر مؤثر باشد بدون تردید مسائل کشاورزی آبیاری، خانه سازی، برنامه خودیاری در روستاها تأمین فرهنگ اجرای سپاه دانش واجرای سپاه بهداشت مسائلی است که برای ملت محروم ایران تنظیم شده است وهم چنین که افراد دیگری که متنعم هستند ویک وضع اقتصادی بهتری دارند بدون تردید آنها هم از این ثبات وضع اقتصادی وبالا رفتن قدرت خرید مردم وسلامتی اقتصادی بهره مند خواهند شد وحتی برنامه‌ها وکارهای مملکت روی اصول صحیحی استوار باشد وقتی مردم راضی باشند وقتی وضع زندگی اقتصادی آنها بهتر باشد آنوقت است که وضع کارخانجات بهتر می‌گردد آنوقت است که کارگران بهتر استفاده می‌کنند وآنوقت است که معنای یکی از مواد انقلابی شاهنشاه یعنی شرکت کارگران در سود ویژه کارخانجات وواحدهای تولیدی بهتر وبیشتر منظور واقعی را تأمین می‌کند همچنین سرمایه گذاریهای وسیع در کارهای تولیدی، کشاورزی، آبیاری راهنمای فرعی واصلی وسد سازی وغیره اینها برای که به وجو می‌آید ؟برای هفتاد وپنج در صد مردم زحمت کش روستاهای ایران (احسنت) پس مهمترین عامل، اجرای صحیح ونظارت در سرمایه گذاری به طور دقیق است وما امیدوار هستیم دولت بتواند این وظیفه ملی خود رانه وظیفه یک دولت بلکه به عنوان وظیفه یک خدمتگذار اینهاوظیفه ملی است مافوق مقامات دولتی است (احسنت) باید به دردمردم رسید وبرای مردم کارکردوامیدوارهستم که دولت بتواندجزئی ازوظائف خودراانجام بدهدودولتهای آینده بتوانندبرنامه‌های این دولت رابه طوربهتری تکمیل کننددرضمن اجرای برنامه‌های وسیع عمرانی که قسمتی ازآنهاطویل المدت است وبایددرطول سالهای آینده انجام بشودبرنامه‌هایی که قسمتی ازآن حتی شروع شده است وبرنامه‌هایی که زودنتیجه بخش می‌شود خصوصا توسعه فعالیتهای ساختمانی درکشورکه یک صنعت بسیارموثری دررونق اقتصادی درگردش پول دربه کارگماردن بیکاران وکارگران است دررونق صنایع ساختمانی بسیارتأثیرداردواین برنامه با تمرکزوقدرت شروع شده است وادامه پیداخواهدکردچون دارای یک ارقام وشواهدی است بنده یک یادداشتهایی کرده‌ام که عین ان یادداشتها رابه عرضتان میرسانم باتوجه به این اصل که دراقتصادایران (صنعت ساختمان) بعدازنفت وکشاورزی مهمترین رشته فعالیت بوده ونوسانات آن عامل مؤثردررونق یارکوداقتصادی محسوب می‌شود، قسمتی ازتدابیر زیر برای رفع فوری رکود فعالیتهای ساختمانی باتوجه به هدفهای اساسی برنامه اجتماعی کشوراتخاذ گردیده است.

درطی سال ۱۳۴۳ اعتبارات لازم وکافی برای تکمیل ساختمانهای نیمه تمام دولتی درسرتاسرکشورتامین گردیده است که هم ازاتلاف سرمایه مملکت خودداری شودوهم مستقیماکاربرای کارگران ساختمانی فراهم آیدوهم به طورغیرمستقیم سطح فعالیت صنایع وکارگاههای وابسته به ساختمان افزایش یابد.

ازطریق یک دستگاه مجهز مرکزی نهایت دقت وکوشش معمول می‌شود که مصالح ساختمانی مورداحتیاج تاحدامکان ولودرصورت حذف بعضی ازتزئنات درداخل کشورتهیه وبه این ترتیب سطح تقاضای عمومی افزایش یابدوهم صرفه جویی درمصارف ارزی بشود (احسنت) وزارت آبادانی ومسکن باسازمان مجهزخوددراین موردباسایردستگاههای دولتی همکاری لازم رامعمول خواهدداشت.

برای شروع پاره‌ای برنامه‌های تامین مسکن درتهران وشهرستانها وزارت آبادانی ومسکن درسال جاری مبلغ ۶۵۱میلیون ریال اعتبارتامین گردیده است.

دولت برنامه خانه سازی فعلی راکه به طریق ناقص وناهماهنگ آغازشده بودباهم هماهنگ کرده دنبال خواهد نمودودرایجادخانه‌های سازمانی پیش بینی‌های لازم به عمل خواهدآورد. این نظرمخصوصامعطوف به شهرستانهااست که تابه حال درآنهافعالیت ساختمانی محسوسی دیده نشده ونیاز مبرم به تامین مسکن به خصوص برای کارمندان دولت دارند.

به عنوان مثال اتمام ساختمان۱۲۰۰واحدمسکونی درکن برای کارمندان دولت به مراتب زودتر ازموعدمقررانجام خواهدشد. هم اکنون دستورات مؤکدبرای اتمام جاده و تکمیل عملیات شهر سازی این منطقه صادر و مقررات لازم برای چگونگی واگذاری آن به کارمندان متقاضی تهیه شده است به نحوی که باکسب اجازه ازپیشگاه مبارک ملوکانه تحویل آنهابه کارمندان واجدشرایط قبل از پایان بهار جاری آغازخواهدشد (احسنت).

علاوه بر۱۲۰۰خانه مذکورساختمان ۹۴۳خانه مسکونی دیگردراطراف تهران (فرح آباد-نارمک- لویزان) برای کارمندان وخدمتگزاران دولت اعم ازلشکری وکشوری دردست اجرااست. قراربود این خانه‌ها دربهارسال ۱۳۴۴اتمام وتحویل گردد. بادستورات مؤکدی که صادرشده وتؤام کردن عملیات شهرسازی وخانه سازی امیدقطعی دارد که تحویل این خانه هااقلا شش ماه قبل از موعد مقرر یعنی در اوایل پائیز سال جاری انجام شود وبرای تأمین این منظور از هفته گذشته در حدود ۱۰۰۰کارگر اضافی در کاگاههای مربوطه به کار مشغول گردیده‌اند ساختمان کوی فرح نیز به سرعت ادامه دارد ودر تحویل خانه‌های آن تسریع خواهد گردید.

در طی سال جاری در شهرستانهای کرمان شیراز نور آباد اهواز مشهد قزوین زاهدان کرمانشاه سنندج ۱۹۸۱خانه سازمانی برای کارمندان دولت ساخته خواهد شد که اجرای طرحهای آن یا در فروردین ماه شروع شده ویا در ظرف چهار هفته آینده آغاز خواهد گردید (احسنت)(بالا خانلو ـ همدان فراموش شده است)(مهندس معینی ـ شاهرود را نیز نفرمودید) بنده اینها را فقط برای مثال عرض کردم که طرحهایش آماده بوده است واعتبارات آن تأمین شده است وشروع شده است این اضافاتی که ملاحظه فرمودید در برنامه آینده کشور ذکر گردید که بیش از دو برابر تأمین اعتبارات ساختمانی است امیدواریم ما بتوانیم در تمام نقاط ایران به تناسب هر محل واعتبار برنامه‌های ساختمانی را شروع کنیم.

طرحی تهیه گردیده است که مطابق آن شرکتهای بزرگ ومعتبر وصاحب صلاحیت خانه سازی بتوانند بر طبق نقشه‌ها وطرحهای منطبق با اصول جدید شهر سازی وخانه سازی بناهای شامل آپارتمانهای متعدد وارزان قیمت ویا یک سلسله خانه‌های کوچک ساخته وبا اقساط طویل المدت وبا نظارت دولت در شرایط وقیمتهای به افراد عادی در سراسرکشور بفروشند این طرح در نیمه اول سال ۱۳۴۳آغاز خواهد شد این طرح باید براساس جلب سرمایه گذاری به فعالیتهای ساختمانی مفید تهیه گردد.

گذشته از ایجاد فعالیت ساختمانی مستقیم وغیر مستقیم وکمک به تأمین مسکن اجرای این طرح رکود فعلی فعالیت شرکتهای بزرگ مقاطعه کاری را مرتفع خواهد کرد ما دراینجا نباید همیشه تکیه به اعتبارات دولت وبودجه دولت بکنیم دولت باید وسایل تشویق به کار انداختن پس اندازهای مردم را در تأمین مسکن خود تهیه بکند وقتی مردم دیدند که می‌توانند اگر ده هزار تومان دارند این را با پرداخت قسط اول وبعدا از حقوق خود یا عایدات خود مقدار قلیلی در هر ماه به اقساط این خانه‌ها بپردازند ودر مدت بیست، بیست وپنج، سی سال این خانه‌ها اقساطش پرداخت خواهد شد به تدریج مردم دارای یک منزل ومأوایی می‌شوند واگر بخواهیم تمام این سرمایه گذاری را خود مردم انجام بدهند ودولت در آن شرکت نکند در همین وضع خواهیم ماند که امروز هستیم این کارها بایستی روی اصول صحیح ومطالعه دقیق انجام بشود باید نیروی مردم وقدرت مادی ومالی مردم را در راه انجام این برنامه‌ها ارشاد وهدایت کنیم مردم آماده برای فعالیت هستند این دولت است که باید راه را برای آنها باز کند (صحیح است).

حجم اعتباراتی که مستقیما به افراد برای خانه سازی مخصوصا خانه‌های کوچک خانوداگی اعطا می‌شود افزایش خواهد یافت وشرایط آن تسهیل خواهد گردید به این منظور تدابیر ذیل بلافاصله عملی خواهد گردید.

الف ـ مبلغ ۵۰۰میلیون ریال از محل بودجه عمرانی کشور باربح ۲درصد وب صورت طویل المدت در اختیار بانک رهنی ایران قرار می‌گیرد.

ب ـ از این تاریخ حداکثر وامهای اعطایی از طرف بانک رهنی ایران به متقاضیان جهت ساختمانهای خصوصی ۴۰۰۰۰۰ریال افزایش می‌یابد تا بدین ترتیب تسهیلات بیشتری فراهم شود واز ساختن خانه‌های خیلی مختصر جلوگیری شود. در ضمن برای رعایت اصول صحیح معماری در مقابل این گشایش بی سابقه بانک رهنی ایران در نقشه خانه‌ها ورعایت موازین منطقی خانه سازی نظارت خواهد کرد (احسنت).

ما نباید ذاغه سازی ولانه سازی را تشویق بکنیم این خانه‌ها که ساخته می‌شوند باید قدرت این را داشته باشد که برای سالهای متمادی برای افراد صاحب خانه یک منزل مسکونی باشد (صحیح است) نباید لانه سازی وذاغه سازی را تشویق کرد (فولاد وند ـ باید در ربح بانکها هم تجدید نظر بفرمایید) یک قدری صبر بفرمایید از این تاریخ نرخ بهره وامهای بانک رهنی ایران برای خانه سازی در تهران وشهرستانها از بیش از ۱۰% به۸% تقلیل می‌یابد (احسنت).

(فولادوندـ قربان خوب است یک قدری باز هم بیاید پایین).

صادق احمدی ـ نحوه محاسبه شان طوری است که چهارده در صد بهره می‌شود وسالی بیست میلیون تومان که بانک رهنی به وزارت دارایی می‌دهد ازمردم می‌گیرد.

امیدواریم که انشاءالله در دولت جنابعالی این کار نخواهد شد.

نخست وزیر ـ انشاءالله ولی این مسائل را بدون مطالعه نمی‌توان انجام داد. موضوع تأمین وبهبود مسکن از طریق اجرای برنامه خودیاری در روستاها وعمران دهات مورد توجه کامل قرار خواهد گرفت. از طرف وزارت آبادانی ومسکن نمونه چند خانه بسیار ارزان روستایی که ساختمان آنها به کمک مصالح محلی وبه دست خود روستائیان میسر باشد در دست تهیه است که طی چند روز آینده آماده خواهد گردید وبا وجود حقارت آن از لحاظ اهمیت تأمین مسکن روستایی شاهنشاه ایران افتخار بازدید آن خواهند داد، اجرای برنامه خودیاری تهیه مسکن روستاها به زودی آغاز خواهد گردید.

موضوع تأمین مسکن به طور خودیاری که در برنامه دولت مندرج بود باید درروستاها بیش از دو میلیون مسکن در سالهای آینده ساخته بشود این کار نه از لحاظ اقتصادی نه از لحاظ فنی نه از لحاظ مادی ونه از لحاظ نیروی انسانی در مدت کوتاهی مقدور نخواهد بود آنچه که باید بشود این است که از نیروی مادی ونیروی انسانی مردم حداکثر استفاده بشود روستائیان ما، دهقانان ما در دهات مدت مدیدی از سال را بدون کار می گذرانند (صحیح است) وباید یک طرحی که به وسیله دولت ارشاد وهدایت واجرا می‌شود نیروی انسانی روستاییها ودهقانان را برای آبادانی دهات خودشان خانه‌های خودشان به کار بگیرند دولت باید کمک کند ارشاد کند واز نیروی انسانی روستاییان برای اصلاح وضع زندگی خودشان استفاده بشود (صحیح است) وبه تدریج قیافه ایران ودهات ایران از صورت بسیار ابتدائی ودون شأن این کشور خارج خواهد شد ما نمی‌گوییم دهات ایران به پای دهات ممالک اروپای غربی یا آمریکا خواهد رسید ولی یک خانه دهقان باید دارای شرایط بهداشت باشد (صحیح است) باید درب وپنجره داشته باشد وسیله گرما داشته باشد (صحیح است) باید این بنا حداقل سفید کرده باشد واز باران وبرف محفوظ باشد، ما اگر بتوانیم بدون غلو وگزافه گویی این خدمات را انجام بدهیم حرف را کنار گذاشته‌ایم ودر مقابل عمل کرده‌ایم ودر غیر این صورت مقدورات مالی ومعنوی مملکت اجازه آن برنامه‌های جاه طلبانه را نخواهد داد وآنهایی که این حرفها را زده‌اند خارج از حقیقت بینی در اجرای این برنامه‌ها بوده‌اند اجرای چنین برنامه وسیع ساختمانی در تهران وشهرستانها با اعطای اعتبارات وتمرکز اعتبارات رهنی در بانک رهنی ایران تقلیل نرخ بهره تشکیل وتشویق شرکتهای مقاطعه کاری در ساختن خانه ومسکن برای مردم وواگذاری آن با شرایط سهل با اقساط طویل المدت بدون تردید در یک رونق اقتصادی، رفع بیکاری تأمین مسکن از لحاظ سیاسی واقتصادی واجتماعی برای ایران حائز اهمیت فوق العاده است ما به این موضوع اهمیت قائلیم ویک جهادی را برای نوسازی ایران به دست مردم با حمایت نمایندگان ملت وبا صداقت دولت آغاز خواهیم کرد (احسنت) مسئله دیگری را که در جنبه رونق اقتصادی باید به آن توجه داشت موضوع تدابیر اقتصادی است یعنی توجه به بازگانی داخلی وخارجی، مقررات قوانین وتدابیری که از طرف دولت اتخاذ می‌شود که اصول آن در برنامه جامع دولت به عرض رسید ومورد تصویب قرار گرفت ولی آنچه که در سهمیه امسال واردات وصادرات سال ۴۳ منظور شده است به طور اخص با اختصار به عرض مجلس شورای ملی می رسانم، درباره اثرات نیکوی آن در رونق اقتصادی چند کلمه‌ای اضافه خواهم کرد.

به منظور افزایش قدرت تولیدی صنایع وامکان فروش محصولات داخلی در سال جاری ضمن تدوین مقررات واردات وصادرات کشور دولت به حمایت از صنایع داخلی از طریق افزایش سودبازرگانی کالاهای خارجی مشابه محصولات داخلی ویا کاهش وحذف سود بازرگانی مواد اولیه مورد نیاز این صنایع توجه خاصی معطوف داشته است.

اصول هر قدر بتوان مقدار بیشتری از قدرت خرید مردم را برای مصرف محصولات داخلی اختصاص داد وکالاهای ساخت کشور را جایگزین مصنوعات وارده از خارج نمود به رونق اقتصادی کشور کمک مؤثرتری شده است. گسترش بازار محصولات داخلی موجب بلا رفتن سطح تولید آنان وبالنتیجه احتیاج بیشتری به نیروی انسانی که خود عامل مؤثری در افزایش سطح استخدام واشتغال در کشور می‌باشد می گردد. افزایش میزان تولید کارخانجات داخلی همراه با کاهش سود بازرگانی مواد اولیه مورد نیاز آنان باعث می‌گردد که از قیمت تمام شده کالاهای تولیدی کاسته شود و بالنتیجه هم میزان مصرف افزایش یابد وهم مصرف کنندگان کشور بتوانند از قدرت خرید خود به وجه بهتری استفاده نمایند.

همگام با حمایت از صنایع داخلی ارشاد دولت در امر سرمایه گذاریهای صنعتی بخش خصوصی به وسیله نظارت در واردات ماشین آلات موجب خواهد شد که از یک طرف جلوی رقابتهای خطرناک که خود عامل مهمی در ادامه رکود اقتصادی است گرفته شود وهم کمک مؤثری به افزایش کارایی وبازده عامل سرمایه که خود نقش مؤثری را در حصول رونق اقتصادی دارد به عمل آورد.

پ ـ توسعه وتشویق صادرات

رونق صادرات موجب می‌گردد که عده زیادی از افراد مشغول به کارهای مولد ثروت شده وهم سطح درآمد اجتماعی را بالا برند وهم خود زندگی مرفهتری داشته باشند. افزایش قدرت خرید حاصله از استخدام گروهی از افراد کشور خود عامل مؤثری در بالا بردن سطح تقاضا برای مصرف محصولات داخلی وبالنتیجه بهبود وضع صنعت وکشاورزی ورونق بیشتر کار آنان می‌باشد.

دولت برای توسعه امر صادرات اقدامات زیررا به عمل آورده وبا اطمینان کامل به تأثیر عمیق آن در بازگشت رونق اقتصادی کشور به طور مؤثری تعقیب خواهد نمود.

۱- لغو سود بازرگانی کالاهای صادراتی

۲- بررسی بازارهای جهانی به منظور جمع آوری اطلاعات لازم برای شناخت این بازارها وتعیین ظرفیت بازارهای مزبور برای جذب کالاهای صادراتی ایران این امر موجب خواهد شد که رقبای خود را ضمن شناسایی بازارهای خود به خوبی بشناسیم وبا روش آنان در گسترش بازارها آشنایی بیشتری پیدا کنیم.

۳- پرداخت جایزه صدور ودادن کمکهای مستقیم دیگر به آن دسته از کالاهای صادراتی کشور که گرفتار رقابت شدید یا تنزل قیمت در بازاراهای جهانی شده‌اند بدین منظور در بودجه سال ۱۳۴۳ مبلغ ۱۸۰ میلیون ریال اعتبار در نظر گرفته شده است.

۴- کوشش برای تقلیل نرخ کرایه حمل ونقل به منظور ارزانتر رساندن کالاهای صادراتی به بازار‌های جهانی.

۵- تقلیل یا حذف عوارض مختلف بر کالاهای صادراتی برای کاهش قیمت تمام شده وافزایش قدرت رقابت آنها در بازارهای بین المللی.

۶- افزایش ظرفیت بار گیری وتخلیه بنادر کشور وکوشش برای انجام کلیه تسهیلات لازم جهت تسریع امر تخلیه وبارگیری که به نوبه خود بر امکان تقلیل نرخ حمل ونقل دریایی به میزان قابل توجهی می‌افزاید.

۷- استرداد کلیه حقوق وعوارض گمرکی وسود بازرگانی در یافتی از مواد اولیه وسایل بسته بندی ولوازم مورد نیاز صنایع به نسبتی که از محصولات مزبور صادر می‌گردد این امر ضمن بالا بردن رقابت مصنوعات کشور در بازازهای جهانی وافزایش امکان فروش آنها موجب می‌شود که با تولید در سطح زیادتر قیمت تمام شده هر واحد کالا تقلیل یابد وعملا مصرف کنندگان بتوانند کالاهای داخلی را با قیمت ارزانتری تحصیل نمایند.

ج ـ رونق اقتصادی نیاز مند به ایجاد ثبات اقتصادی از راه تنظیم مقررات واتخاذ تصمیمات پایدار است به نحوی که مردم را به آینده امیدوار ومطمئن سازد وآنها را با دل گرمی با سرمایه گذاری تشویق نماید.

در دنیای کنونی سرمایه گذاری محتاج زمان نسبتا طولانی میان تاریخ اتخاذ تصمیم به امر سرمایه گذاری وهنگام بهره برداری از واحدهای تولیدی است.

اسا محاسبات سرمایه گذار پیش بینی وضع آینده در زمانی است که تصمیم سرمایه گذاری می‌گیرد وهر قدر ثبات بیشتری در مقررات وتصمیمات دولت وجود داشته باشد محاسبه وضع آینده برای سرمایه گذار امر ساده تری است.

بارعایت این اصل در تدوین مقرات سال جاری نهایت دقت به عمل آمد تا جز در موارد ضروری ویا آنچه مؤثر در بهبود وضع بازرگانی کشور وتقویت مبانی رونق اقتصادی باشد تغییرات غیر لازم در مقررات داده نشود تا افراد با اعتبار به ثبات مقررات واصولی که مبنای تصمیمات دولت می‌باشد تصمیمات لازم در امر سرمایه گذاری اتخاذ نماید.

اینها اصول اساسی است که شاید احساس آنها برای خیلی از افراد کم باشد ولی کسانی که در امر فعالیتهای اقتصادی وبازرگانی وارد هستند توجه دارند که اتخاذ این تدابیر تا چه حد رونق اقتصادی مؤثر است (صحیح است) در مورد تدابیر اقتصادی در امر واردات وصادرات که ذکر شد یکی از اصول برنامه دولت واگذاری کار مردم به مردم است در اینجا در این فاصله کوتاه دولت توانست با اتخاذ تدابیری کوشش کند که آنچه که مردم می‌توانند انجام بدهند به تدریج با نظارت وارشاد ودقت از اینکه تحمیلی به مردم ومصرف کننده نشود کارهای انتفاعی وتجارتی از دولت متنزع برای مردم واگذاری بشود (احسنت) سیاست صحیح ومعقولانه دولت در واگذاری تجارت قند وشکر به مردم در بازار ایران تأثیر فوق العاده‌ای داشته است (صحیح است) در حدود ده هزار میلیون ریال در سال دولت قندو شکر وارد وتوزیع می‌کند ودر این فاصله اگر با محاسبات دقیق توجه بشود این امر به ضرر دولت وبه ضرر مردم بوده است فعالیت از دست مردم گرفته شده است هزینه‌های زیادی در انجام این امر به دولت تحمیل شده وخدای نکرده در این معاملات وسیع احتمال یک خلاف کاریها وسوءاستفاده‌هایی که در گذشته داده شده است (فولادوند ـ جزئی است)(خنده حضار) ولی ما از این مسائل می‌گذریم وباید با دقت ومراقبت این سیاستهای عاقلانه را انجام داد، متأسفانه هر کار صحیح در مقابل منافع عده قلیلی موجب شایعاتی در کشور می‌شود واین شایعات را هم بعضی از افرادی که باید یک شامه سیاسی وقدرت تشخیص بیشتری داشته با شند آنها هم توجه نمی‌کنند ومجددا آن را تکرار می‌کنند واین خود موجب بیم وهراس می‌شود (صحیح‌است) هیچ دلیلی در افزایش قیمت قند وشکر نیست دولت تا روزی که اطمینان پیدا نکند قند وشکر به میزان کافی از طرف تجار وارد کننده وارد می‌شود وبه صورت صحیح در مملکت توزیع می‌شود بدون تردید نظارت ومراقبت خود را از این امر مهم مملکتی بر نخواهد داشت (احسنت) مابرای یک سال قندوشکر در انبارها موجود داریم وهرگاه لازم بود باز هم وارد خواهیم کرد ولی ماباید مشکلات بازرگانان را در امر ورود قندو شکر بادقت وامعان نظر مورد مطالعه قرار بدهیم واشکال آنها را رفع کنیم وبه تدریج کار مردم را به دست مردم بسپاریم ودولت وظیفه ارشاد ونظارت خود را ادامه دهد نه برای یک سال نه برای دوسال بلکه برای همیشه حفظ منافع عمومی با دولت است ولی نباید کار مردم را روی دولت متمرکز کرد وبعد انتظار داشت که رونق وایجاد کار وجلوگیری از حیف ومیل وغیره به عمل بیاید، مامی‌توانیم از واردات قندوشکر درآمد بسیار کافی برای دولت تحصیل کنیم بدون اینکه به مصرف کننده تحمیلی بشود ولی هزار میلیون تومان کار تجارتی در بازار ایران رونق بسیاری خواهد داشت (صحیح است) همین شایعات موجب شد که بعضی از بازرگانان وارد کننده قدری تأمل وتردید کنند ولی دولت با ایجاد کنفرانسها وسمینارها وتماس مستقیم با مردم ورفع مشکلات آنها متذکر شد که دولت موشش خواهد کرد در آتیه نزدیکی مقدار کافی قندوشکر به وسیله پخش خصوصی به مملکت وارد شود و دستگاه وسیع توزیع آن در سراسر مملکت به جای دولت برقرار گردد (انشاءالله) همچنین در مورد امر بار بری اعلام می‌کنم که اداره باربری وزارت دارایی تا پایان اردیبهشت ماه منحل خواهد شد (احسنت) کار باربری به هیچ وجه با دولت ارتباط ندارد (صحیح است) شرکتهای باربری خصوصی می‌توانند با نهایت قوت وقدرت این کار را انجام بدهند وهر روز که تحمیلی برمنافع عموم بشود دولت طبق قانون عمل خواهد کرد دولت می‌تواند همین کامیونها را به اختیار بگیرد ودر راه نفع عمومی به مصرف برساند (احسنت) نباید ترسید وهراسید دولت همه گونه قدرت دارد ولی این قدرت باید در اه صحیح به مصرف برسد ما باید مردم را ارشاد وهدایت کنیم تعلیم بدهیم که کارهای صحیح انجام بدهند ولی اگر خاطی در این میان پیدا شد دولت چه نگرانی دارد دولت تمام نیروی خود را می‌تواند برای جلب کالاهایی که فکر می‌کند ضرورت دارد تجهیز کند وبه انجام برساند وطبق قانون می‌تواند هر گونه اقدامی را در مقابل شرکتهای خصوصی انجام بدهد ولی بدون تردید اگر دولت صحیح عمل کند ومردم را صحیح هدایت کند هیچ دلیلی ندارد که ما اصل را بر بدبینی بگذاریم (صحیح است) باید به آینده مملکت به فعالیت مردم، به صداقت مردم ایمان واعتقاد داشت چرا ما اصل را بر بدبینی وبد خواهی بگذاریم، بگذارید مردم کار کنند وما از آنها حمایت کنیم (صحیح است) واین کار واقعا موجب رونق اقتصادی مملکت بشود، ما تمام وسائل را فراهم کرده‌ایم که مردم تکان نخوردند وبعد می‌خواهیم که مملکت اقتصادش رونق داشته باشد این به هیچ وجه مقدور نیست (صحیح است)(حبیبی ـ قربان در مورد کارخانه ذوب آهن اگر توضیحاتی بفرمایید خیلی متشکریم) برای رونق اقتصادی در کشور لازم است اعتبارات بانکی هم ردیف برنامه‌های وسیع توسعه اقتصادی واجتماعی هم ردیف رونق اقتصادی در بازار افزایش پیدا کند بنده در این جا اعلام می‌کنم که درسال ۴۳ با اقدامات ومذاکرات وتوجهی که بانک مرکزی ایران که یک مؤسسه مفید مملکتی است وباید همیشه مورد احترام وتوجه دولت ومردم باشد (صحیح است) مقرر شده است که ۱۵میلیارد و۵۰۰میلیون ریال حجم اعتبارات نسبت به سال ۴۲ افزایش پیدا کند واین مبلغ یک میلیارد و۵۵۰میلیون تومان در رونق اقتصادی در سال جاری بدون تردید اثر مؤثر خود را هر چه زودتر خواهد داشت وامید واریم که با هدایت دولت تجارت سالم روی منافع فعالیتهای خصوصی وحفظ وحمایت منافع مصرف کنندگان که ملت ایران هستند به طور صحیحی به تدریج عملی شود (انشاءالله) اعتبارات صنعتی با وجود اینکه در بخش افزایش ارقام اعتباراتی رشته‌های مختلف در مورد برنامه دویست میلیارد ریالی دولت به عرض رساندیم ازجنبه اعتبارات بانکی هم در سال گذشته بانک توسعه صنعتی ومعدنی ایران بیش از ششصد میلیون ریال اعتبار تأمین نکرده است وامسال با مذاکراتی که با هیئت عامل بانکه توسعه صنعتی ومعدنی به عمل آمد مبلغ ۲۲۰۰میلیون ریال یعنی بیش از دو برابر اعتبار برای انجام فعالیتهای صنایع خصوصی تخصیص داده شده است وهمچنین نرخ بهره وامهای بانک توسعه صنعتی ومعدنی ایران هم دو درصد امروز تخفیف داده شده است (احسنت) از طرف دولت یک هیأت عالی رتبه برای مطالعه تشکیلات صنایع ایران به زودی معین خواهد شد، صنایع ایران در زمانی به وجود آمد وتصویب شد که از لحاظ کادر ومدیریت ونیروی علمی واداری ومحاسبات دقیق برنامه گذاری ضعیف بود این امر در کلیه کشور‌های در حال توسعه هم کاملا به همین ترتیب به وجود آمده است وشدت وضعف دارد وخاص کشور مانیست هر مشکلی قابل حل وهر معضلی را دولت باید توجه کند مشکل صنایع آنچه هست باید مورد بررسی دقیق بگیرد در مدت سه ماه به تدریج در رشته‌های مختلف صنعت گزارشات لازم از طرف وزیر اقتصاد به دولت داده خواهد شد وتدابیر مقتضی اتخاذ می‌گردد که مشکلات در هر رشته از صنعت به نحوی حل شود واگر مواردی باشد که متأسفانه ما نتوانیم از عهده آن برآییم بدون تردید حقوق حقه ومکتسبه کارگران وکارمندان آن مورد ملاحظه دولت قرار خواهد گرفت برای رفع مشکلا ت صنایع کشور رونق اقتصادی بالا رفتن قدرت خرید مردم، مصرف مردم، اعتبارات صحیح، کمک وارشاد دولت در مورد مدیریت این صنایع و وجود یک برنامه ثابت وسالم تجارت داخلی وخارجی وتغییر نکردن تدابیر وتصمیمات اقتصادی دولت اینها موجب ÷واهد شد که به طور عادی صنایع ما بتوانند به قسمی بر مشکلات خودشان فائق بشوند ولی کافی نیست وما باید همه مشکلاتی را که ناشی از سوءمدیریت ونداشتن دقت کافی در محاسبات اولیه یا احتمالا سوءنیت بعضی از صاحبان صنایع وسرمایه گذاریها است به دقت رسیدگی بشود ورفع مشکلات هر چه زودتر بشود چون سرمایه گذاری خصوصی در رشته صنعتی هر چه بیشتر وهرچه زیادتر برای توسعه اقتصادی ایران ضروری است وتقویت خواهد شد ورفع مشکلات موجود در صنایع موجب تشویق سرمایه گذاری درآینده خواهد شد (احسنت) یکی از صنایع مهمی را که باید درایران مورد توجه قرار داد صنعت نفت است در برنامه سوم پیش بینی شده بود که جمعا در طول مدت برنامه مبلغ ۲۴۴۰میلیون دلار (معادل ۱۸۳۰۰۰میلیون ریال) از محل صادرات نفت عواید به دست آید وقریب ۷۴در صد یا ۱۳۴۱۰۰۰میلیون ریال آن برای اجرای طرحهای برنامه سوم اختصاص داده شود اکنون با اقدامات مؤثری که از طرف دولت وشرکت ملی نفت ایران به عمل آمده چه در گذشته وچه در حال ذخایر ومنابع جدید ومهمی که در جنوب اخیرا کشف گردیده وبرنامه‌هایی که برای بالا بردن قدرت تولیدی وصادراتی نفت ایران در دست اجرااست انتظار می‌رود که صادرات نفت ما وبالطبع در آمدهی حاصله از آن به میزان قابل توجهی افزایش یابد وبتوان مبالغ بیشتری از این محل برای اجرای طرحهای عمرانی اختصاص داد. ضمنا بقیه حوزه یک از تقسیمات نفتی کشور نیز برای انجام عملیات اکتشافی به مزایده گذارده خواهد شد وپیش بینی می‌شود مبالغ معتنابهی به عنوان پذیره قراردادها ازاین امر عاید کشور گردد.

سرمایه گذاریهای شرکت ملی نفت ایران وسایر شرکتهای نفتی فعال در کشور نیز سهم مهمی در برنامه رونق اقتصادی ایفا خواهد نمود طرح پالایشگاه تهران که به وسیله این دولت هفته گذشته به تصویب رسید ه اجرا خواهد شد وبا نهایت مسرت اعلام می دام که هزار میلیون تومان، ده هزار میلیون ریال در مدت دو سال ونیم آینده برای ساختن پالایشگاه تهران اختصاص پیدا کرده است بنده افتخار می‌کنم که به عرض مجلس شورای ملی برسانم که هزار میلیون تومان با منابع داخلی سرمایه گذاری می‌شود واز توسل به هر گونه استقراض خارجی خودداری کردیم (احسنت) واین هزار میلیون تومان در چهار چوب منابع درآمد داخلی تصویب شده است وقریبا پالایشگاه تهران هم که مدتی است صحبت از آن می‌رفت از حرف به عمل درخواهد آمد وبه اقتصاد ایران وتوزیع نفت در سراسر نقاط شمالی وشرقی ومرکزی ایران تأثیر بسیار به سزایی خواهد داشت. در اینجا بنده جمله معترضه‌ای عرض می‌کنم چون موضوع نفت در میان است زمانی را که ما برای احقاق حقوق ملی خودمان به پا خاستیم زمانی بود که کشورهای دیگر حتی این رشد سیاسی واجتماعی را برای حفظ حقوق خودشان نداشتند وحتی از استقلال سیاسی هم بر خوردار نبودند آن موقع ملت ایران به پا خاست وبا رهبری شاهنشاه خود حقوق حقه خودش را به دست آورد (صحیح است) امروز موضوع نفت برای ما جنبه سیاسی خود را کاملا از دست داده است. ملت ایران در حدود وثغور کشور با یک استقلال سیاسی واقتصادی بی نظیری توام است واین رهبری واین ثبات سیاسی واقتصادی به ما اجازه می‌دهد که ما نفت را یکی از ارقام درآمدهای مملکت به حساب بیاوریم برای ما دیگر شاید مشابه با بعضی از کشورهای دیگر موضوع نفت جنبه عوام فریبی وسیاست بافی ندارد (صحیح است) زمانی را که ملت ایران برای احقاق حق خودش در مورد نفت جنوب به پا خاست ملل دیگر که می‌بایست در آن زمان با ما همگام وهم صدا می‌شدند معکوس آن عمل کردند ومعکوس آن رفتار کردند (صحیح است) وشاید وسیله شدند که منافع بیشتری به دست آورند که کوشش بشود ملت ایران به زانو دربیاید ولی خوشبختانه ملت ایران قوی تر وقادرتر ورهبر آن توانا تر بود که ما در این عرصه شکست بخوریم. امروز علاوه بر استیفای حقوق ایران از نفت علاوه بر مذاکراتی را که ما انجام خواهیم داد حداکثر منافع ایران تأمین بشود قراردادهایی که در نقاط مختلف ودر منابع جدید نفت ایران بسته شد است روی مأخذ هفتاد وپنج وبیست وپنج است که در نوع خودش در دنیا بی نظیر است (صحیح است) این اولین باری بود که دولت وملت ایران به رهبری شاهنشاه خود این سد را شکست (صحیح است) امروز سیاست بافانی خارج از سر حدات ایران به ما ایراد می‌گیرند وتعرض می‌کنند در صورتیکه باید این مسائل را در مملکت خودشان عنوان بکنند وبه ملت خودشان درس وطن پرستی بیاموزند، ملت ایران می داند چه بکند که منافع حقه خود را دقیقه‌ای فراموش وفروگذار نخواهد کرد (احسنت) واین ملت به رهبری شاهنشاه توانای خود در راه سعادت گام گذاشته است ووارد این سیاستهای کهنه وپوسیده وعوام فریبانه نخواهد شد (احسنت) از مسئله صنایع وصنعت نفت به طور اخص که خارج بشویم موضوع کشاورزی که بیش از هر امر دیگری در اقتصاد مملکت مؤثر ومهم است ودر رونق اقتصادی ایران با رفع مشکلات واعتبارات لازم آن بی نهایت تأثیر خواهد داشت. به طور کلی به استحضار می رسانم که خوشبختانه قانون مترقی اصلاحات ارضی در مرحله اول کاملا به مرحله اجرا گذاشته شده است. بزرگ مالکی وسیاستهای ناشی از آن از بین رفته است (صحیح است) افرادی که دراین باره ودر اجرای این نیت واین قانون سهمی داشتند ودارند مورد نهایت احترام ما می‌باشند (آفرین) مرحله دوم اصلاحات ارضی در چهار چوب قانون وبا توجه به هدفهای اساسی و نهایی آن بسیار حائز اهمیت است. آیین نامه اجرایی مرحله دوم قانون اصلاحات ارضی به وسیله وزارت کشاورزی تهیه شده است وحداکثر تا ده روز دیگر اعلام خواهد شد (احسنت) این قانون حافظ حقوق دهاقینوکشاورزان در چهار چوب قانون عظیم وبزرگ شاهنشاه ومصوبه ملت ایران است (احسنت) وهمچنین حافظ حقوق خرده مالکینی است که طبق قانون از این به بعد چنانکه معمول بوده است با استحکام واطمینان وقدرت در راه توسعه تولیدات کشاورزی عمل خواهند کرد وحقوق حقه آنها طبق قانون محفوظ خواهد بود (احسنت) امر کشاورزی بیش از هر مورد دیگری باید در مملکت مورد توجه قرار گیرد (صحیح است)۷۵%جمعیت ایران کشاورزانی هستند که با زحمت وزور بازو نان ملت ایران را تأمین می‌کنند به این اکثریت ملت باید با دیده احترام نگریست وحداکثر نیروی مالی ومادی ومعنوی مملکت درر اه بهبود زندگی آنها مصرف بشود (احسنت) اعتباراتی را که در برنامه عمرانی سوم وبرنامه دویست میلیارد ریالی به عرض رسید ملاحظه می‌فرمایید که قسمت اعظم آن در راه این هدف مصرف خواهد شد، (احسنت) اعتبارات کشاورزی از راه بانک اعتبارات کشاورزی و تعاون روستائی که تا به حال در مقابل احتیاجات و نیازمندیهای کلی مملکت مقدوراتش ضعیف بود به مبلغ قابل توجهی افزایش پیدا خواهد کرد (احسنت) تا کنون از سرمایه بانک کشاورزی بیش از ۵۵۰ میلیون تومان ۵۵۰۰میلیون ریال پرداخت شده است در جلسه هیئت عالی برنامه وهمچنین در جلسه حضور شاهنشاه ودر جلسه دیشب هیئت دولت مقرر گردید که تا ده هزار میلیون ریال یعنی هزار میلیون تومان سرمایه بانک کشاورزی افزایش پیدا بکند (احسنت) البته این افزایش آنا نخواهد شد ولی در اسرع وقت به عمل خواهد آمد واین هزار میلیون تومان که به صورت صحیح برای اصول منطقی اقتصادی واعتباری وپولی وبانکی به تدریج در اختیار بانک کشاورزی و به اسرع وقت گذارده خواهد شد موجب خواهد شد که ما بتوانیم اعتبارات و نیازمندیهای روستاها را به حدی که امکانات مالی اجازه می‌دهد تامین بکنیم و این یکی از اقدامات برجسته ایست که حسب الامر ملوکانه برای رفاه حال روستائیان به عمل آمده است (صحیح است) اینها نکات اساسی بوده که در برنامه رونق اقتصادی و اجرای سیاست و روشهای کلی که در برنامه دولت متذکر بود لازم دیدم به عرض مجلس شورای ملی برسانم (دکترامین ـ بسیار خوب بود) خیلی اقدامات دیگریست که هم ردیف اجرای وظائف دولت در امور مختلف مملکتی ضروریست که به عمل بیاید ولی بنده حاجت و نیازی به ذکر آنها در مجلس شورای ملی ندارم به طور مثال عرض می‌کنم تردیدی نیست که توسعه اقتصادی و اجتماعی مملکت مستلزم امنیت قضائی و امنیت اقتصادی است توسعه اقتصادی واجتماعی مملکت مستلزم سیاست مقررات اقتصادی است توسعه اقتصادی واجتماعی مستلزم بررسی و تجدید نظر در قوانین اقتصادی و نشان دادن راه حلهای منطقی و ضروری به ملت ایران در راه سرمایه گذاریهای خصوصی و فعالیتهای مختلف اقتصادی است. توسعه اقتصادی و اجتماعی ایران بسیار مربوط به تشکیلات و اداره صحیح مملکتی است اگر کلیه این فعالیتها در چهار چوب یک نظم و نسق صحیح اداری متمرکز نشود بدون تردید ما نتیجه مطلوب را از صرف هزینه و سرمایه گذاری نخواهیم گرفت امروز باید در تمام نقاط ایران مامورین دولت از صدر تا ذیل با سیاست فعلی و تحرک دولت و برنامه‌های دولت هم آهنگ بشوند (صحیح است) کافی نیست که دولت فکر خوب تدبیر خوب تصمیم خوب داشته باشد باید کوشش کرد که کلیه برنامه‌ها هم آهنگ با هم پیش برود، باید مامورین دولت با نهایت قدت این رویه وروال دولت فعلی را درک بکنند، در اجرای آن با مردم هم‌آهنگ باشند، ما در نقاط مختلف مملکت به این مسئله توجه داریم که به تمایلات اشخاص ونظریات خصوصی وقعی نخواهیم گذاشت آنچه که مهم است این است که مأمور خادم ملت باشد ودر اجرای برنامه دولت به طور دقیق وبه طور سریع اقدام بکند ووظایف خود را با کمال صداقت انجام بدهد، وقتی این عمل انجام گرفت بدون تردید اعتماد مردم بیشتر خواهد شد وهمین اعتماد موجب پیشرفت کارهای مملکتی می‌شود بنده به طور مثال عرض می‌کنم دیروز هشت نفر از ده نفر پیشکاران دارایی که جدیدا منصوب شده‌اند وقتی وزیر دارایی آنها را احضار کرد وبه آنان ابلاغ کرد آنها حتی احساس نکرده بودند که برای چه به اتاق وزیر دارایی احضار شده‌اند، چون دانه دانه، فردفردمورد مطالعه قرار گرفته بودند وروی صلاحیت ابلاغ آنها به دست آنها داده شده بود وبصوب مأموریت رهسپار شدند عده‌ای از آنها در اتاق وزیر دارائی گریه کردند و گفتند ما تصور می‌کردیم که وزارت دارایی خیال می‌کند که ما حتی مرحوم شده‌ایم ووجود نداریم چه طور شده است که بدون تشبث به دنبال ما آمده‌اند (احسنت) این نمونه‌ای بود که خواستم به عرض آقایان برسانم البته توقعات زیاد است مقررات محدود است ولی باید کوشش کرد که ما با مقدورات مالی ومادی ومعنوی وانسانی خودمان حداکثر بهره برداری را بکنیم (حاذقی ـ این کاملا تازگی دارد در ایران این نوع انتصابات در ایران تازگی دارد) برنامه‌ای که امروز به عرض مجلس شورای ملی رساندم برنامه ایست که با صرف هزینه در بخش دولتی با اتخاذ تدابیر اقتصادی در مقررات سهمیه سال ۳۴۳با اتخاذ تدابیر واگذاری کار مردم به مردم با توجه به رفع مشکلات صنایع خصوصی، با توجه به مقدورات واحتیاجات وضروریات توسعه برنامه کشاورزی، با توجه به توسعه فعالیتهای کشاورزی در حدود وچهار چوب قانون اصلاحات ارضی وآباد کردن اراضی بایر به وسیله نیروی علمی واعتباری دولت وارشاد وهدایت در فعالیتهای کشاورزی ودامداری واختصاص اعتبارات کافی برای این موارد وهمچنین مسائل دیگری که به عرض مجلس شورای ملی رساندم امید واری کامل است که برنامه دولت محدود به اصول وهدفها وذکر کلیات نبوده است ما وارد عمل شدیم به طور منطقی وبه طور اصولی وبه طور صحیح نه مسائل را از لحاظ علمی فراموش کردیم ونه جنبه‌های عملی وادرای آن را چشم پوشیدیم (صحیح است) این است که باید نیروی دولت به اتکاءرهبری شاهنشاه وبا پشتیبانی مجلس شورای ملی بتواند درراه نو سازی ایران اقدامات مؤثری به عمل بیاورد (صحیح است) مطلبی را که باز هم در راه حل یکی از مشکلات اساسی مملکت حائز اهمیت است در اینجا عرض می‌کنم وآن مشکل کارخانجات دولتی است یکی از موارد اصول ششگانه وتصویب ملی موضوع واگذاری سهام کارخانجات دولت به عنوان پشتوانه اصلاحات ارضی به مردم است برای انجام این کار شرکت واحد کارخانجات دولتی به وجود آمده است که باید عرض کنم که آن نیت وهدف واقعی از یک قانون بزرگ ونیت شاهانه وتصویب ملی تأمین شده است ما نباید این تشکیلات را برای سازمانهای اداری پرداخت حقوق ووسعت طلبی تشکیلات اداری آن منظور کنیم بلکه باید به معنای واقعی به بهره برداری از کارخانجات دولتی توجه کرد وهم چنین منظور واقعی قانونی که به تصویب رسیده است کارخانجات دولتی در آینده‌ای نزدیک با همه گونه تسهیلات به کسانی که واجد صلاحیت هستند وهمچنین در مقابل پرداخت قیمت املاک مردم که در اجرای قانون اصلاحات ارضی دولت در برابر آنها تعهد دارد وواگذاری کار مردم به مردم تقسیم خواهد شد وبه طور واحدهای جداگانه واگذار می‌شود متأسفانه رویه فعلی منظور نظر را حاصل نمی‌کند وهزینه‌های گزافی برعهده دولت است واین کارخانجاتی را که باید به طور خیلی دقیق به فعالیت‌های آنها ودرآمدهای آنها از نظر دور گرفته شده است شرکت واحد کارخانجات دولتی به وظایف خودش ادامه خواهد داد تا زمانیکه به تدریج این کلرخانجات به مردم واگذار شود وهیچ گونه توهمی نباید برای آینده داشت کلیه حقوق کارمندان وکارگران ومهندسین محفوظ خواه ماند ودولت وظیفه دارد که این واحدها را به طور سالم به مردم واگذار کند وخواهد کرد وامید وارم اولین مرحله آن تا شش ماه دیگر انجام شود وکارخانجاتی که نواقصی دارد نواقصش رفع می‌شود وبه مردم واگذار می‌شود وکارخانجاتی هم که اصولا اقتصادی نیست واز حیز انتفاع افتاده است نباید سربار جامعه ودولت قرار گیرد وبرای کارگران ومهندسین آن فکر صحیحی خواهد شد وآنها به کار جدیدی گمارده خواهند شد دولت باید با یک نظر صریح وروشنی نسبت به این مسایل توجه کند وتوقعات خصوصی وانتظارات فردی نباید مانع از اتخاذ تصمیمات صحیح بشود خیلی از مسائل دیگر که شاید جا داشت در اینجا متذکر شوم ولی با فلسفه‌ای که ما اتخاذ کردیم وتا وقتی ضرورت نداشته باشد نسبت به مسئله زیاد صحبت نشود امید وار هستم در لابه لاوزوایای عرایضم مسایل بسیار دیگری برای نمایندگان محترم روشن شده باشد البته نکات دیگری هم هست راجع به کارخانه ذوب آهن اینجا اشاره کردند در برنامه دولت تذکر داده شد امید است این دولت افتخار اجرای برنامه ذوب آهن را به رهبری وارشاد شاهنشاه داشته باشند ومقدمات این کار فراهم شده است با مطالعات زیاد درشرف تکمیل است ووزیر اقتصاد که یکی از جوانان فعال واقتصاددان این مملکت هستند گزارش لازم را به موقع خود به عرض مجلس شورای ملی خواهند رسانید (صحیح است) ضمنا در خاتمه عرایض کلیم عرض کنم که یکی از افتخارات دیگر این دولت در این فاصله کوتاه این است که چندین سال است برای رفاه کارمندان دولت صحبت شده است ولی قدم مؤثری در راه رفاه حال آنها برداشته نشده است دیشب تصویب نامه‌ای برای اجرای تبصره مندرج در بودجه سال ۴۳نسبت به دادن حق یک ترفیع ومقام به کارمندان دولت اعم از کارمندان عالی رتبه وکارمندان جزءوخدمت گزاران صادر شد واز تاریخ استحقاق منظور شد ویکی از بزرگترین کمکهایی بود که دولت می‌توانست در این کار به کلیه کارمندان دولت بنماید ووزارت دارایی مأمور اجرای این تصویب نامه شد وابلاغ اضافات وترفیعات در مدت کوتاهی در وزارتخانه‌ها صادر خواهد شد (احسنت) خیلی از مسائل دیگر است که بنده را معذور می‌فرمایید از اظهار جزئیات ولی بنده می‌خواستم از این مسائل یک نتیجه گیری بکنم واستدعا کنم نمایندگان محترم به عرایض من توجه بفرمایند ارقامی که به عرض رسید ارقام غیر حقیقی نیست برنامه‌ای که عرض شد جزئی از وظایف دولت وبرنامه‌های وسیع توسعه اقتصادی واجتماعی دولت است. این خلاصه‌ای که امروز به وسیله رئیس دولت خدمتگزار شما به عرض رسید بهترین نمونه است که ما توجه کنیم که ایران دارای چه مقدورات ودارای چه امکاناتی است وملت ایران درآینده‌ای نزدیک بتواند از منافعیک اقدامات صحیح وبرنامه ریزی دقیق منتفع شود. ما در مملکت رهبری داریم که این کشور را از ۲۲سال پیش بازحمت ومرارت زیاد از طوفان حوادث محفوظ داشته است (صحیح است، صحیح است) انقلاب ششم بهمن شاهنشاه ما را برآن داشت که تمام مسائل اساسی وکلی اقتصاد واجتماع یک ملتی را تغییر بدهند. این اقدام شجاعانه در مدت کوتاهی انجام شد ونیروی ملت ورهبری شاهنشاه وخدمتگزاری دولت باید بالا اتفاق این انقلاب را حفظ کند (صحیح است) تمام مقدورات برای تأمین یک زندگی مرفه برای ملت ایران فراهم است این بهبود در مدت کوتاهی صورت نمی‌گیرد باید صبر وشکیبائی داشت ولی وقتی پایه واساس سالم وصحیح بود بدون تردید آینده امید وار کننده است (صحیح است) بنده به جرأت قسم می‌خورم در مقام فعلی احساس مقام نخست وزیری نکرده‌ام (احسنت) رویه من در این مدت گویا بوده است که من خود را یک سرباز فداکار خادم شاه وملت می دانم (صحیح است) من امید وارم که این دولت تا زمانیکه توفیق داشته باشد موجب رضایت شاه ومردم باشد وروزی که نتوانست خدمت واقعی خود را انجام بدهد زمام امور را با یک وجدان پاک به دیگران بسپارد در اینجا سیاست بافی وکهنه پرستی باید کنار گذاشته شود (صحیح است) دنیای امروز دنیای دانش دنیای برنامه دنیای اداره ودنیای میدیریت ودنیای جهاد ملی برای بالا بردن سطح زندگی است. امروز دیگر نمی‌شود در اطاقهای دبسته نشست وسیاست بافی کرد وتصور کرد که اداره مملکت با این وسائل امکان پذیر است (صحیح است) بنده در دولتهای بسیاری شرکت داشته‌ام واز آنها همیشه به خوبی یاد کرده‌ام ولی باید بدون تردید عرض کنم که در این دولت یک همآهنگی ویک هم گامی ویک هم صدائی روی نیروی وجدان وصداقت وپاکی ویک برنامه صحیح ویک رهبری توانا متمرکز است که شاید در تاریخ اخیر ایران بی سابقه باشد. با وجود این شایعه پردازان حرفهائی می‌زنند وبه گوش ما نیز می‌رسد منتهی بنده می‌خواهم در اینجا به عرض مجلس شورای ملی برسانم که ما با یک نیرو واراده‌ای مصدر خدمت شده‌ایم وهمین نیرو وهمین اراده وهمین صمیمیت برای خدمت مجلسین وملت با نهایت اطمینان ادامه خواهد داشت دربین ما، در میان ما ؤکوچکترین اختلاف سلیقه نظری نیست (احسنت) واین دولت ترمیم نخواهد شد وکسانی از این دولت خارج نخواهند شد مگر ضرورت اقتضا کند ولی لازم است که ملتی که امروزدارای رهبری توانا ودولتی خدمتگزار است بهآینده خود با اطمینان بنگرد انقلاب ششم بهمن موضوع کوچک وبی اهمیتی نبود انقلاب ششم بهمن بزرگترین تحول را در سیاست مملکت در شئون اقتصادی مملکت در شئون اجتماعی مملکت به وجود آورد منشور ششم بهمن مثل قانون اساسی مملکت ماست (صحیح است) وهر کس وهر فرقه وهر دسته روی مطامع ومصالح شخصی وعقاید کهنه وپوسیده بر خلاف این اصول که به تصویب ملت ایران رسیده لسانا وعملا اقدام بکند این را دولت جوابگو نخواهد بود بلکه ملت جوابگو خواهد بود (صحیح است ـ احسنت) امروز دیگر روزی نیست که ما به عقب برگردیم عقربه به عقب برنمی گردد حسن نیت این دولت در مراحل مختلف به ثبوت رسیده است وقدرت این دولت هم در آینده به ثبوت خواهد رسید که ما در عین حسن نیت ودر عین حقیقت بینی ودر عین مردم خواهی وملت دوستی وظایف اساسی خود را انجام خواهیم داد. مملکت احتیاج به نظم وآرامش دارد تا بتواند برنامه وسیع توسعه اقتصادی واجتماعی خود را به پایان برساند (صحیح است) این نظم را باید مجلس شورای ملی در باره آن دقت ومراقبت کند واز دولت بخواهد اگر عواملی موجب بی نظمی بشود جلو گیری کند تا خللی در مسائل ممکتی به وجود نیاید بنده اهل تملق ومداهنه نیستم ومقام امروز را هم با تملق ومداهنه نگرفته‌ام شاهنشاه ایران خیلی دورومبرا هستنداز اینکه کسی به دامن ایشان متوسل شود ویا اینکه تمنایی داشته باشد ویا اینکه مداهنه وتملق بکند ایشان با تشخیص صحیح راه جدید ایران را ترسیم فرموده‌اند وما در دولت ومجلسین با احساسات واقعی ملت ایران در این راه گام برداشته‌ایم وبا نهایت درجه صمیمیت وعلاقه مندی ادامه می‌دهیم این راهی نیست که منصور بخواهد یا نخواهد منصور جزئی از اجرای برنامه است واگر او نبود کسان دیگری خواهند بود آنچه که همیشه انشاءالله برای ملت ایران سلامت وبرقرار باشد نیروئی است که ما از آن الهام می‌گیریم وامید وار هستم که این نیرو بتواند این ملت را به آنچه که منظور واقعی واحساسات ملی ایشان در مدت ۲۲ سال سلطنت بود به چشم خود ببیند (نمایندگان ـ انشاءالله) ملت ایران هیچ گونه هوس وهوی کشور گشائی ندارد دنیای امروز اقتضای گذاردن پا از حدود سر حدات قانونی یک مملکت به کشور دیگر ندارد رویه معقول ومتین دولت ایران خیر خواهی وصلح طلبی این ملت، گاهی اوقات موجب سوءاستفاده دیگران می‌شود تا جائی که کشورهایی ویا سرزمینهایی که به طور صریح در تاریخ، جزءخاک ایران بودند قسمتی از خاک ایران را جزءخاک خود می دانند. این افکار عرض کنم نمی دانم چه کلمه‌ای در قاموس ایران می‌توان یافت برای این افکار غیر معقول واین افکار نا خوش واین جاه طلبی‌های فردی، واین تحریکات سیاسی هیچ گونه بهره مندی وبهره وری از این تحریکات واز این سیاستها واز این شایعه پردازیها واز این جاه طلبی‌ها نخواهد بود مگر اینکه ملت ایران را بیش از پیش مصمم به احقاق حقوق خود وحفظ حقوق خودونشان دادن احساسات ملی خود بکند (صحیح است) ملت ایران در خواب نیست که از نقاط نزدیک ویا دور دست ایران نسبت به حقوق حقه آن احجاف شود. فرد فرد ما وظیفه ملی داریم در این راه با بینش ودانش وبا چشم با زدرآیندهمراقب اوضاع واحوال عمومی مملکت وسیاست داخلی وخارجی مملکت باشیم. مت یک وظیفه ملی داریم که حقوق خود را در کلیه نقاط آنجا که حقوق حقه ملت ایران ودولت ایران است حفظ کنیم ولی هیچگاه پا را از حدود خود فراتر نخواهیم گذاشت ملت ایران هرگز یک ملت متجاوز شناخته نشده است ولی اجازه تجاوز هم به خاک ایران نخواهد داد بنده امید وار هستم با این ثبات سیاسی وبا این ثبات اقتصادی وبا این برنامه حقیقت بین وبا این رهبری توانا وبا این مجالس ملی وواقعی ایران ودولت صادق وخدمتگزار بتوانیم آینده بسیار درخشانی را برای ملت ایران عرضه کنیم تا ملت را در راه همکاری وهمگامی با دولت دعوت کنیم چون هیچگاه به تنهایی دولت نمی‌تواندچنین برنامه‌های وسیعی را به مرحله اجرا بگذارد این نیروی خلاقه ملت است که باید برای اجرای این برنامه‌ها تجهیز شود وما خود را از ملت می دانیم وکوشش می‌کنیم تا وقتی صندلی وزارت ویا نخست وزیری را ترک کردیم بتوانیم به عنوان عضو ساده ملت ایران با سر بلندی زندگی کنیم (ااحسنت) بنده بیش از این عرضی ندارم وامید وارم عرایض من در بین طبقات مختلف مملکت ومردم ایجاد تشویق در فعالیتهای اقتصادی واجتماعی وهم کاری وهم گامی با دولت خدمتگزار وتوجه به وضع حاضر ایران در زمانی که در اغلب کشورهای مشابه متأسفانه هر روز در جراید می‌خوانیم چه خونها ریخته می‌شود وچه زنهائی بیوه می‌شوند وچه مردانی فرزندان خود را از دست می‌دهند وما با آسایش زندگی می‌کنیم واجازه نمی‌دهیم که افرادی با سیاست بافی راه صحیح این مملکت را متزلزل بکنند این اجازه را دولت وملت ونمایندگان ملت نباید به یم عده از افراد مطرود شناخته شده بدهند (صحیح است ـ آفرین) اینها کسانی هستند که تا به حال زمامداری را روی سیاست بافی می‌پنداشتند ولی نمی دانند که امروز ساست یعنی علم سیاست یعنی برنامه، سیاست یعنی هدف، سیاست یعنی صداقت، سیاست یعنی مدیریت وباز هم هنوز این شایعات واین تحریکات دامنه دارد منتهی چون ما در مملکت وملت آزادی زیست می‌کنیم تا جائی که به منافع مردم لطمه وارد نیاید دولت از طرف خود دفاعی نمی‌کند ولی روزی که به منافع عمومی لطمه وارد بیاید دولت وملت ایران در مقابل این تحریکات قد علم خواهد کرد.

من به عنوان رئیس دولت وبه عنوان یک سرباز خدمتگزار ملت وشاه یه عرض مجلس شورای ملی می رسانم که ما یک مبداویک مرجع ویک پرچم ویک محور را می‌شناسیم وآن شخص شاهنشاه ایران است (صحیح است صحیح است) ووجود ایشان وثبات مملکت باید وسیله خدمتگزاری به مردم باشد اگر ما نتوانستیم انجام بدهیم ایشان تشخیص دیگری خواهند داد ولی سیاست بافی کهنه پرستی وارتجاع برای همیشه در مملکت از بین رفته است ودیگر تکرار نخواهد شد (صحیح است).

- تقدیم لایحه بورس اوراق بهادار به وسیله آقای نخست وزیر

۴- تقدیم لایحه بورس اوراق بهادار به وسیله آقای نخست وزیر

نخست وزیر ـ بنده لایحه قانونی بررسی اوراق بهادار را خدمت جناب آقای رئیس مجلس به قید یک فوریت تقدیم می‌کنم (احسنت).

- بیانات آقایان سرتیپ پور وخواجه نوری در اطراف گزارش آقای نخست وزیر

۵- بیانات آقایان سرتیپ پور وخواجه نوری در اطراف گزارش آقای نخست وزیر

رئیسـ آقای سرتیپ پور فرمایشی داشتید بفرمایید.

سرتیپ پور- با اجازه مقام ریاست وهمکاران محترم کار بسیار خوبی بود که رئیس دولت امروز انجام داده‌اند ما را در جریان کارهای ۴۵ روزه خودشان قرار دادند نوشتن برنامه قانع کننده برای ما نیست موقعی طبع ما اقناع می‌شود که این برنامه هاعملی بشود وبه مرحله تحقق برسد واحسنت قلبی ما متوجه دولت بشود (صحیح است) دولت فعلی ما از دانشمندانی تشکیل یافته است ممکن است گفته شودکه بعضا تجربه مملکت داری ندارند ولی می‌شود گفت که علم خلاصه تجربه است (احسنت) وای بسا که عالم بتواند از تجربه قرون به نفع ملت خودش بهره بگیرد (صحیح است) من آرزو دارم که در این مرحله مهم حیات ایران، علم شکست نخورد واهل علم عقب ننشینند وشأن علم محفوظ بماند بر اساس همین آرزوست که از خدا می‌خواهم کار این دولت در برنامه خلاصه نشود در گذشته برنامه‌های پنجساله وهفتساله داشتیم که یک ماده از آن در نظر من است در مسأله مربوط به فرهنگ در یکی از این برنامه‌ها وعده شده بود در پایان برنامه ملت ایران درآن دوره از برنامه ۱۰ دانشگاه صد دبیرستان وهزار دبستان خواهد داشت ولی عمر برنامه تمام شد ولی ده دانشگاه وصد دبیرستان وهزار دبستان نصیب ملت ایران نشد به دلیل اینکه گفتند قیمتها فزونی گرفته است وقادر نبوده‌ایم با آن مقدار اعتبار وگران شدن کالا‌ها یا به عبارت دیگر شکست یافتی پول ایران آن برنامه هزار دبستان عملی بشود آرزوی من این است که در پایان برنامه ایکه دولت جدید عمل خواهند فرمود موجبی پیش نیاید که یا بر اثر شکست پول یا افزایش قیمت کالاها قسمتی از برنامه متوقف شود (انشاءالله) شبهه نیست که آزادی سیاسی ملتها تا حد زیادی به قدرت اقتصادی همان ملتها وابسته است اگر ما بتوانیم آن گونه که وعده کرده‌اند جنابآقای نخست وزیر شاهد موفقیتهای اقتصادی البته درکادر مصوبات ششم بهمن باشیم بتوانیم مفتخر با آزادی سیاسی خودمان باشیم خیلی باید دقت کرد با توجه خاصی که آقای نخست وزیر در طی بیانات خودشان که به اصول ششم بهمن نشان دادند کاری نشود که رویه اقتصادی ما از چهار چوب آن مصوبات خارج شود کوچکترین انحراف در روزهای اول زاویه حاده غیر محسوسی نشان می‌دهد ولی با گذشت زمان این زاویه غیر محسوس تبدیل به زاویه منفرجه می‌شود وما را به کلی از هدف انقلابی ششم بهمن دور می‌دارد وبه کار انداختن سرمایه مردم به دست مردم وبه نفع مردم مفید است مادام که کنترل دولت برروی آن سرمایه گذاری وبهره برداری به صورتی باشد که اگر ما از فئو دالیزم دهات خودمان را بر کنار داشتیم در یک فئو دالیزم شهری مغلوب نشویم (احسنت) بسیار دقیق است زندگی ملتی که دوره نقاهت انقلابی را پشت سر کذاشته است ومی خواهد وارد سازندگی اصلی وحقیقی بشود اگر من آرزو کردم که این دولت توفیق پیدا کند با اعتقاد به دانشمندی اکثر اعضای کابینه به دشواری کاری است که در پیش دارند درست است که اعلیحضرت همایون شاهنشاهی کمال حمایت را از دولت دارند آنچنانکه که تبعیت از ایشان مجلسین ووشاید اکثریت ملت ایران هم همان حمایت را دارند (صحیح است) باید از این حمایتها به نفع شأن دولت وبهره مندی ملت وعزت کشور استفاده بشود مباد که مغرور شویم مباد که از آن چهار چوب انقلابی دور شویم ومباد که بعضی از ناهماهنگیها ئی که جناب نخست وزیر تلویحا به آن اشاره کردند ما را از راه اساسی خود منحرف کند باید شجاع بودکه بسیاری از معضلات به شجاعت حل شدنی است مسأله دیگری که اشاره فرمودند وقبل از ایشان هم یکی از همکاران عزیر ما اشاره کرده حکایت از فعالیت مستعر بی است که اصیل زادگان عرب یا اعراب اصیل او را از خود نمی‌شناسند وبه همان دلیل هیچگاه به ندای او پاسخ ندادند شکست او در جامعه اعراب اصیل موجب شده است که صحنه سازیها در خارج از مرزها بکنند باشد که آبروی باخته را دوباره به دست بیاوردوآنچه که دیده‌ایم مستعرب مستعرب است وحساب او از عرب جداست ویقین داریم همانگونه که اعراب زبان عربی را برای یک مرد قبطی دلیل عربیت او نمی دانند در سراسر جهان این موضوع وفق می‌دهد که زبان عربی دلیل عربیت نیست (صحیح است) واز اینکه این مسئله در اینجا طرح شد (یکی از نمایندگان ـ استثنا هم دارد) بله مستثنیاتی هم هست همگامی شد با نویسندگان دانای مملکت با مدیران جراید با ارباب قلم با ناشرین افکار عمومی با هادیان افکار که عموما از این رهگذر متأثر بوده‌اند بسیار بسیار کار به جا و روا و صوابی صورت گرفت و حکایت کرد از اینکه کلیه جناحهای وطن چه در پارلمان وچه در مطبوعات وچه در دولت از کارهای سست وناروا وکوچک باختگان سیاست که نظرشان را متوجه ایران کرده‌اند ملول هستند وامید وارم که این ملالت را ادامه ندهند وموجباتی را فراهم نیاورند که ما شدیدتر از آنچه لازم است بگوییم وپرده‌ها را به کنار بزنیم (آفرین) چیزیکه در پایان مقال باید به عرض محترم دولت برسانم چون دولت هدف کلیش مسأله اقتصاد است باید توجه کند سرمایه‌های که عام است ودر دسترس همه ملت ایران است وقت است این وقتها خیلی هدر می‌شود یا مقررات یاآیین نامه‌ها یا بسیاری مسائلی که مردم هر روزه در هر باب برای موضوعی با موسسات دولتی سرو کار می‌دهد این سرمایه عام حتی المقدور با تجدید نظر در مقررات وآئین نامه‌ها بتواند به جای صرف شدن در پشت در بعضی از مؤسسات وادارات صرف بهبود زندگی خانوادگی شهری وزندگی مملکتی بشود سعی شود که از این توقفها وازاین بورو کراسیها واز آنچه که وقت مردم را دراین مملکت چه در عمل تجارت وچه در عمل برخورد با ادارات ضایع می‌شود از تضییع آن جلوگیری بشود مسأله دوم که بسیار بسیار مؤثر در اقتصاد است اعتماد به اجرای قانون است باید سعی شود اگر نقیصه‌ای در اجرای قانون ویا بررسی قانون به موضوعات بوده است آن نقایص مرتفع بشود وهمچنین عواملی که موجب تشدید آن نقایص بوده است از جمله تضاد حکم وتضاد قوانین اینها بر طرف شود وحتی المقدور قوانین مفتح بشوند ازآنچه که بر اثر ورود قانون تازه باطل شده است ولی هنوز در کدهای ما باقی مانده غرض آنکه همانطور که اشاره فرموده‌اند بسیاری مطالب هست که برای دولت امروز نا گفتنی بود وبرای بنده هم فعلا نا گفتنی است این اشارات فقط از نظر اینکه اعتقاد زیادی به هوش وکیاست ودانش اعضای دولت داشتم خلاصه‌ای از کل است که یقین دارم از جزءبه کلی پی برده شده است (احسنت).

رئیسـ آقای خواجه نوری بفرمایید.

خواجه نوری ـ با اجازه مقام محترم ریاست معروض می‌دارم که بدون تعارف امروز در دوره تاریخ دوره ۲۱قانون گذاری روز بسیار مهمی است (صحیح است) برای اینکه نخست وزیری که ۴۵ روز پیش به فرمان اعلیحضرت همایونی وبه رأی اتفاق مجلس شورای ملی وسنا مأمور انجام خدمت مهمی شده‌اند ومشغول کار شده‌اند آمدند اینجا وبه قول خودشان رفتار کردند وخلاصه‌ای از اقدامات وطراحی هائیکه کرده بودند به عرض مجلس رسانیدند این اقدام ایشان ودولت ایشان شایان توجه وتقدیر است (صحیح است) این علامت این است که ایشان به قوه مقننه ومخصوصا به قوه ملت اهمیت می‌گذارند (صحیح است) ایشان واقف هستند که این برنامه‌های وسیع بدون همکاری مردم عملی نیست ودر طی سخنان خودشان هم این مطلب را چندین بار تکرار کردند واز این بابت ما رفقای حزبی به ایشان تبریک عرض می‌کنیم (صحیح است) که این واقع بینی را دارند زیرا یک ملتی که از بیست میلیون نفر تشکیل شده است نیروی بازو وقدرت فکر وقدرت علمی تمام این بیست میلیون نفر مردم این مملکت باید در یک جهت صحیح به کار بیفتد باید مؤمن به یک برنامه‌ای باشد تا نتیجه حاصل شود (صحیح است) اگر این اطمینان متقابل نباشد اگر این همکاری صمیمانه وجود نداشته باشد هیچ برنامه صحیحی قابل اجرا نیست وهمین نشان دادن راه وارئه طریق موجب می‌شود که این همکاری وصمیمت از ابتدای کار ما ایجاد بشود ما می دانیم که مردم این مملکت چه توقعاتی باید در جریان ماههای آینده از دولت داشته باشند وخودشان را برای چه کارهایی آماده سازند ودر چه رشته‌هایی باید فعالیت کنند واین اولین دفعه‌ای است که یک سیاست اقتصادی دور از استتار بملأوبه این وضوح در کشور ما مطرح شده است واین ارزش دارد (صحیح است) واین وحدت عقیده واین صمیمیت است که ارزش معنوی این دولت وموفقیت این مجلس را بالا می‌برد (صحیح است احسنت) دوسن خردمند ما جناب‌آقای سر تیپ پور تذکراتی دادند به جا ومطمئن هستم که قبل از اینکه این تذکرات را ایشان بفرمایند دولت آقای منصور متوجه این تذکرات بوده‌اند چناچه در نطق برنامه‌ای خودشان ودر همین گزارش امروز اشاراتی به این مطالب فرمودند ایشان ایمان خودشان را به اجرای اصل شم بهمن که نیت خیرشاهنشاه ماست واراده مردم این مملکت است چندین بار تکرار کردند ومسلما برنامه اقتصادی ایشان موجب انحراف از این اصول نخواهد بود کنترل عاقلانه وعادلانه در سرمایه گذاری از وظایف هر دولتی است که دنبال اجرای اصلاحات اجتماعی در یک مملکت باشد واین دولت هم این فکر را دارد ولکن این صحبتها نباید موجب تشنج افکار گردد آن سرمایه گذاری که در مملکت ما سرمایه گذاری می‌کند باید بداند سرمایه او محترم خواهد بود وباید بداند که قوانین هر روز تغییر نخواهد کرد باید بداندکه از کلیه امنیتها مستفیذ خواهد بود باید سرمایه گذاری که در ایران سرمایه گذاری می‌کند بداندکه مثل تمام ممالک متمدن دنیا در ایران هم یک کار فرما محترم است ومی‌تواند سر یک میز با یک کارگر بنشیند وراجع به روابط کار خودش باآن نماینده کارگر محترمانه صحبت کند (صحیح است) نه کارگر به کار فرما تعدی کند ونه کار فرما به کارگر، وقتی اصول ششم بهمن را قبول کردیم مسلما این اصول را هم به رسمیت شناخته‌ایم ومسلما این اصول را اجرا خواهیم کرد ممالک ما مثل تمام ممالک در حین توسعه ورشد دچار کسالت اقتصادی است بنده به خود اجازه می‌دهم که تشبیه به یک کودکی که در حین رشد است بکنم استخوان بندی این کودک گاهی احساس درد می‌کند یک ملتی هم که در حین رشد اقتصادی است پاره‌ای اوقات یک چنین کسالت‌هایی ویک چنین تشنجاتی پیدا می‌کند (فولادوند ـ ما کسالتمان فقط رشد اقتصادی نیست کسالت اجتماعی هم هست) وهمین کسالت است که ناشی از این رشد سریع اقتصادی است که ما هر روز می‌بینیم ومشاهده می‌کنیم این کسالت را با دو دارو می‌شود درمان کرد یک داروی تقویت ویکی داروی مسکن. ما داروهای مسکن را به کار نمی‌بریم ما داروهای مقوی را به کار خواهیم برد همانطوریکه آقای نخست وزیر فرمودند ما سیاست اعتباری سالم را در این مملکت تجویز می‌کنیم نرخ نزول پول را پایین می‌بریم تا طبقه مولد ثروت بتواند با قدرت درراه تولید قدم بگذارد والبته برای انجام تمام این افکار بزرگ حمایت شخص اول مملکت اعلیحضرت همایون شاهنشاه در درجه اول مورد نیاز است (صحیح است) وما واقف هستیم که از این حمایت بر خوردار هستیم ولی در درجه دوم همانطور که عرض کردک یک همکاری بین دولت ومردم نهایت ضرورت را دارد (صحیح است) اینجا باید بگویم که مطبوعات رل بزرگی را بازی می‌کنند من باید یک اظهار تأسفی بکنم وآن این است که مطبوعات آماده است افکار عمومی را در این جهت توجیه کند، راهنمایی کند من دلم می‌خواست همین طوری که ما دراین جا در این محل مقدس این مسائل را بااین وضوح وروشنی بیان می‌کنیم سر مقالات ومقالات اساسی روزنامه‌های ما هم متوجه این گونه مسائل باشند نه متوجه مسائل پیش پا افتاده. اخباری که در مطبوعات ما نوشته می شوداغلب اخباری است که در زندگیآتیه مملکت ما زیاد مؤثر نیست. این اخبار را می‌گویند سگ مرده، سگ زیر اتومبیل رفته، اتومبیل به درخت خورده، فلان الاغ دو قلو زاییده اینها اخباری نیست که در مقدرات یک ملت ومملکت مؤثر باشد ما باید کاری بکنیم که این مطبوعات با ما دراین جهت همگام باشند ومتوجه موقعیت امروز مملکت باشند وبه جای حرام کردن کاغذهای خودشان، به جای هدر دادن قدرت خودشان یک قدری هم با ما همگامی داشته باشند.

دکتر الموتی ـ آقای خواجه نوری مطبوعات کار خودشان را انجام می‌دهند.

خواجه نوری ـ بنده نهایت احترام را برای مطبوعات قائل هستم وچون بنده می دانم که مطبوعات چه رل مهمی را دراین مملکت می‌توانند بازی کنند معذرت می‌خواهم از اینکه تذکر را به این تندی دادم از لحاظ اینکه صفا داشته باشیم، همکاری داشته باشیم واحتیاجات همدیگر را به هم بگوییم باید بین دو برادر صفا وحقیقت هم باشد وقتی که دو برادر ووقتی یک ملتی همه در یک جهت فعالیت می‌کنند باید آن موقعی که ما کمکی از جانب کسی می‌خواهیم بدون خجالت دست استمداد خودمان را دراز بکنیم من نسبت به سهم خودم این استمداد را با کمال ادب از مطبوعات می‌کنم که توجه زیادی به ایت احتیاجات ما داشته باشند.

دکتر الموتی ـ اتفاقا مطبوعات به آقای منصور ووزرایشان حسن نظر دارند.

خواجه نوری ـ راجع به برنامه‌ای است که برای ارشاد مردم این مملکت باید داشته باشند که مردم را ارشاد بکنند که در چه جهاتی کار بکنند بنده خیلی معذرت می‌خواهم که شاید حرف بنده بد تعبیر شد توجهی که آقای سرتیپ پور دادند راجع به ارزش وقت ونیروی انسانی کاملا دولت به آن واقف است ودر برنامه دولت ودر همین گزارش هم کاملا نگاشته شده است دولت توجه دارد که امور اداریرا اصلاح کند همچنین راجع به اصلاح قوانین وبه خصوص تدوین قوانین مالی واقتصادی که مردم را دچار اشکالاتی کرده است ومی کند بنده سخنانم را به اینجا خاتمه می‌دهم. باز هم از جناب آقای نخست وزیر تشکر می‌کنم که یک چنین فرصتی دادند که مردم مملکت از برنامه‌های نزدیک ایشان که در حال اجرا است مطلع باشد ومطمئن هستم که از همین امروز فرمایشات ایشان در افکار عمومی اثرات بسیار نیکوئی خواهد بخشید ومسلم هم می دانم که اگر به این رویه وروال ادامه بدهند صددر صد موفق خواهند شد (انشاءالله) وتأیید مجلسین وهم چنین رضایت خاطر اعلیحضرت همایونی پشتیبان ایشان خواهد بود .(احسنت)

- طرح وتصویب یک فوریت لایحه بورس اوراق بهادار

۶- طرح وتصویب یک فوریت لایحه بورس اوراق بهادار

رئیسـ لایحه بورس اوراق بهادار با یک فوریت تقدیم شده است فوریت لایحه مطرح است وقرائت می‌شود.

(بشرح زیر قرائت شد)

ساحت مقدس مجلس شورای ملی

از آنجا که با توجه به توسعه صنعتی کشور ولزوم تشویق سرمایه‌های خصوصی به مشارکت در فعالیتهای صنعتی ایجاد بورس اوراق بهادار نهایت ضرورت را دارد به پیوست طرح لایحه قانونی بورس اوراق بهادار را تقدیم داشته تقاضای تصویب آن را به قید یک فوریت دارد.

نخست وزیر - وزیر دارائی - وزیر اقتصاد.

فصل اول ـ تعاریف

ماده ۱ ـ تعارف زیر از لحاظ این قانون معتبر است:

بند ۱- (بورس اوراق بهادار) بورس اوراق بهادار بازار خاصی است که درآن داد وستد اوراق بهادار توسط کارگزاران بورس طبق مقررات این قانون انجام می‌گیرد

بند ۲- (اوراق بهادار) اوراق بها دار عبارت است از انواع سهام شرکتهای سهامی وانواع اوراق قرضه صادره از طرف شرکتها وشهرداریها ومؤسسات دولتی وخزانه داری کل که قابل معامله ونقل وانتقال باشد.

بند ۳ـ (کارگزار بورس) کار گزار بورس شخصی است که شغل او داد وستد اوراق بهادار است ومعاملات در بورس منحصرا توسط او انجام می‌گیرد.

بند ۴- (فهرست نرخها) فهرست نرخها سندی است که به منظور مشخص کردن اوراق معامله شده وتعداد آنها وقیمتهایی که داد وستد این اوراق به آن قیمتها انجام یافته است تنظیم واعلان می‌شود.

فصل دوم – ارکان بورس

الف ـ شورای عالی بورس

ماده ۲- شورای عالی هیأتی است که در اجرای این قانون نظارت عالیه دارد وتسهیلات لازم را برای پیشرفت امور بورس فراهم می‌کند. شورای عالی بورس از اعضای زیر تشکیل می‌شود:

دادستان کل کشور یا معاون او

رئیس کل بانک مرکزی ایران یا قائم مقام او

مدیر کل بانک ملی ایران یا قائم مقام او

معاون وزارت اقتصاد

معاون وزارت دارایی

مدیر عامل بانک اعتبارات صنعتی به نمایندگی سازمان برنامه

رئیس کانون بانکها یا قائم مقام او

رئیس اطاق صنایع ومعادن یا قائم مقام او

رئیس اطاق بازرگانی تهران یا قائم مقام او

رئیس هیأت مدیره بورس

رئیس هیأت پذیرش اوراق بهادار

دو نفر شخصیت مالی واقتصادی به پیشنهاد وزیر اقتصاد وتصویب هیئت وزیرانبرای مدت سه سال با امکان تجدید انتخاب آنان

ریاست شورای مزبور به عهده رئیس کل بانک مرکزی ایران یا قائم مقام او خواهد بود.

ماده ۳- وظایف شورای عالی بورس به قرار زیر است:

۱- نظارت در اجرای این قانون وآیین نامه‌های مربوط

۲- تصویب کلیه آئین نامه‌ها ومقررات لازم برای اجرای این قانون.

۳- تعیین یک نفر نماینده ناظر برای شرکت در جلسات هیئت مدیره بورس وهیأت پذیرش اوراق بها دار طبق مقررات آیین نامه ونیز تعیین دو نماینده اصلی وعلی البدل برای عضویت در هیئت داوری.

۴- تجدید نظر نسبت به تصمیمات هیئت مدیره طبق ماده ۱۱ ونسبت به تصمیمات هیأت پذیرش اوراق بها دار طبق ماده ۹ این قانون.

ماده ۴- نماینده شورای عالی بورس که برای مدت چهار سال انتخاب می‌شود مراقب اجرای قوانین ومقررات می‌باشد وحق دارد در جلسات هیأت مدیره بورس وهمچنین در جلسات هیأت پذیرش اوراق بها دار حضور یابد ونظر مشورتی خود را اضهار کند ونیز می‌تواند نسبت به تصمیمات متخذه در هیأتهای مزبور اعتراض کند واعتراضات خود را به شورای عالی بورس تسلیم نماید.

ماده ۵- شورای عالی بورس در صورتیکه تصمیمات متخذه از طرف هیأت مدیره وهیأت پذیرش را مخالف قوانین ومقررات مربوطه تشخیص دهد نسبت به لغو آنها اقدام خواهد کرد.

ب ـ هیأت پذیرش اوراق بها دار

ماده ۶- هیذت پذیرش اوراق بها دار هیأتی است که به منظور اخذ تصمیم نسبت به رد یا قبول اوراق بها دار در بورس ویا حذف آنها تشکیل می‌شود.

این هیأت از اشخاص زیر تشکیل می‌گردد.

۱- رئیس هیأت مدیره بورس یا قائم مقام او

۲- معاون بانک ملی ایران

۳- نماینده کانون با نکها

۴- نماینده اطاق بازرگانی تهران

۵- نماینده اطاق صنایع ومعادن ایران

۶- دو نفر حسابدار خبره به انتخاب شورای عالی بورس

عضویت اشخاص مذکور در بندهای ۳و۴و۵مستلزم تأیید شورای عالی بورس می‌باشد.

ریاست هیأت پذیرش با معاون بانک ملی ایران خواهد بود.

ماده ۷ ـ مدت مأموریت اعضاءهیأت پذیرش به استثنای اشخاص مذکور در بندهای ۱و۲ماده قبل سه سال است ولی در پایان هر یک از سالهای اول ودوم دو نفر از اعضاء اولیه به قید قرعه از عضویت هیأت خارج وجانشین آنان تعیین می‌شود.

تجدید مأموریت اعضای هیئت پذیرش بلا مانع است لیکن هیچیک از اعضاءهیأت پذیرش نمی‌تواند بیش از دو دوره متوالی عضویت هیأت پذیرش را داشته باشد.

ماده ۸ ـ کلیه در خواستهای پذیرش اوراق بها دار باید پس از بررسی وجمع آوری اطلاعات وتنظیم گزارش جامع توسط هیئت مدیره برای رسیدگی واتخاذ تصمیم با کلیه اسناد ومدارک به هیأت پذیرش تسلیم گردد وهیأت پذیرش مکلف است طبق مقررات آیین نامه مربوطه در کوتاهترین مدت آنها را رسیدگی وتصمیم خود را رد یا قبول اعلام کند. نسبت به حذف اوراق بها دار از فهرست نرخها نیز به طریق فوق عمل خواهد شد.

ماده ۹ ـ تصمیمات هیأت پیرش تا ده روز از تاریخ اعلام طبق آیین نامه قابل تجدید نظر در شورای عالی بورس خواهد بود. اشخاص ذیل می‌توانند نسبت به تصمیم هیأت پذیرش اعتراض وتقاضای تجدید نظر نمایند.

۱- نماینده شورای عالی بورس

۲- نماینده هیأت مدیره بورس

۳- اشخاصی که تقاضایشان رد شده یا اوراق بها دار مربوط به آنان از فهرست نرخها حذف گشته است.

تصمیمات هیأت پذیرش در مورد حذف اوراق بها دار از فهرست نرخها بلا فاصله اجرا می‌شود وتقاضای تجدید نظر مانع اجرای آن نیست.

ج ـ تشکیلات بورس

بورس وسیله (سازمان کارگزاران بورس) که به موجب این قانون دارای شخصیت حقوقی خواهد بود طبق تشکیلات زیر اداره می‌شود.

۱ ـ هیأت مدیره بورس

ماده ۱۰ ـ هیأت مدیره که عده اعضاءآن در آئین نامه اجرائی معین خواهد شد به وسیله واز میان کار گزارانی که از تاریخ ایجا بورس یا حداقل مدت سه سال بلا انقطاع به کارگزاری اشتغال داشته‌اند انتخاب خواهد شد. شورای عالی بورس بنا به پیشنهاد کار گزاران اعضاءهیأت مدیره بورس را منصوب خواهد کرد.

ماده ۱۱ ـ هیأت مدیره بورس وظایف زیر را یه عهده دارد:

۱- اداره امور بورس

۲- نمایندگی بورس در کلیه مراجع

۳- اعلان نام کارگزاران شاغل

۴- تنظیم واعلان فهرست نرخهای اوراق بها دار بلا فاصله پس از هر جلسه

۵- مراقب در حسن انجام تعهدات کارگزاران بورس نسبت به یکدیگر واشخاص ثالث

۶- حل وفصل اختلافات حرفه‌ای کارگزاران در بورس ورسیدگی واتخاذ تصمیم نسبت به تخلفات آنان از مقررات بورس.

۷- تأمین انتظامات بورس واخذ تصمیمات انضباطی نسبت به کار گزاران وکارمندان بورس وسایر کسانیکه در بورس رفت وآمد می‌کنند طبق آیین نامه مربوط.

کارگزاران بورس ومأموران آنان که به تنبیهات تعلیق یا اخراج محکوم شده باشند واشخاصی که تقاضای رفت وآمد آنان به بورس به هر عنوان رد شده باشد می‌توانند از شورای عالی بورس تقاضای تجدید نظر نمایند.

۲ ـ کارگزاران بورس

ماده ۱۲ ـ کار گزاران بورس به دو دسته تقسیم می‌شوند:

دسته اول ـ اشخاصی حقیقی که طبق مقررات این قانون به کار گزاری بورس پذیرفته می‌شوند.

دسته دوم ـ مؤسسات مالی اعتباری ایرانی که صلاحیتشان مورد تأیید بانک مرکزی ایران قرار گرفته باشد. این مؤسسات وظایفی را که از حیث کارگزاری به عهده خواهند داشت به وسیله نمایندگان خود انجام می‌دهند

ماده ۱۳ ـ کارگزاران دسته اول همچنین همچنین نمایندگان کارگزاران دسته دوم باید دارای شرایط زیر باشند:

۱- تابعیت ایران

۲- نداشتن پیشینه محکومیت کیفری

۳- داشتن حسن شهرت

۴- داشتن لااقل بیست وپنج سال تمام

۵- داشتن لااقل سه سال سابقه کارآموزی نزدیک یا چند کارگزار

۶- گذراندن امتحانات نظری وحرفه‌ای

۷- اجازه هیئت مدیره بورس

نسبت به کارگزاران دسته دوم (مؤسسات مالی اعتباری) فقط مندرجات بند ۱و۷ این ماده لازم الرعایه می‌باشد.

ماده ۱۴ ـ کارگزاران به استثناءبانکها باید برای جبران خساراتیکه ممکن است از عملیات آنان متوجه طرفین معامله شود تضمینی به یکی از طرق ذیل بسپارند:

الف ـ سپرده نقدی یا ضمانت بانکی بدون قید وشرط

ب ـ وثیقه غیر منقول یا سهامیکه مورد قبول شورای عالی بورس باشد.

میزان وثیقه ایکه باید سپرده شود هرچند مدت یک بار توسط شورای عالی بورس تعیین خواهد شد.

ماده ۱۵ ـ هیچ کارگزاری نمی‌تواند به شغل کارگزاری بورس اشتغال ورزد مگر آنکه نامش در تابلوی کارگزاران بورس درج شده باشد.

ماده ۱۶ ـ کارگزاران دسته اول نمی‌توانند شخصا ویا به وسیله اشخاص دیگر شغلی غیر از کارگزاری بورس داشته باشند.

ماده ۱۷ ـ کارگزاران نمی‌توانند عملیات زیر را به نام خود یا اشخاص دیگر انجام دهند.

الف ـ انتشار اوراق بهادار

ب ـ قبول سپرده مگر آنچه مربوط به اجرای حرفه ایشان باشد

ج ـ تنزیل اوراق تجاری از قبیل سفته وبرات

کارگزاران دسته دوم فقط در حدود مقررات قانون بانکی وپولی کشور وسایر قوانین می‌توانند به عملیات مزبور اشتغال ورزند.

دـ هیأت داوری بورس

ماده ۱۸ ـ رسیدگی به کلیه اختلافات بین کارگزاران وخریداران وفروشندگان که منشاءآن معاملات بورسی است در صلاحیت هیأت داوری بورس است که به طور دائم تشکیل می‌گردد.

هیأت داوری بورس از سه نفر عضو اصلی و۳ نفر علی البدل به شرح زیر تشکیل می‌گردد:

۲ نفر مستشار دیوان عالی کشور به انتخاب رئیس دیوان مزبوریکی به عنوان عضو اصلی ودیگری به عنوان عضو علی البدل

۲ نفر نماینده دائمی شورای عالی بورس یکی به عنوان عضو اصلی دیگری به عنوان عضو علی البدل

۲ نفر نماینده دائمی اطاق بازرگانی تهران یکی به عنوان عضو اصلی ودیگری به عنوان عضو علی البدل

ریاست هیأت داوری بورس را مستشار دیوان عالی کشور عهده دار خواهد بود.

ماده ۱۹ ـ رسیدگی به اختلافات در هیأت داوری بورس تابع تشریفات مقرر در آئین نامه مربوط خواهدبود. طرفین اختلاف می‌توانند موضوع در خواست خود را به اطلاع هیأت داوری رسانده وتقاضای صدور رأی نمایند. هیأت داوری بورس باید فی المجلس به موضوع اختلاف رسیدگر ورأی خود را اعلام نماید. در صورتیکه رسیدگی واعلام رأی در همان جلسه ممکن نباشد هیأت داوری باید حداکثر در ظرف ۳ روز رأی خود راصادر و اعلام کند. رأی این هیأت قطعی وقابل اجراست.

ماده ۲۰ ـ در صورت اقتضا ممکن است چند هیأت داوری طبق مقررات این قانون تشکیل گردد.

فصل سوم ـ معاملات بورس

ماده ۲۱ ـ در بورس فقط اوراق بهاداری ممکن است مورد معامله قرار گیرد که از طرف مؤسسات ایرانی صادر گردیده وبرای معامله در بورس مورد قبول هیأت پذیرش واقع شده باشد. برای پذیرش ودرج اسناد خزانه واوراق قرضه صادره از طرف دولت ومؤسسات دولتی در فهرست نرخها، تقاضای وزیر دارایی کافی است.

ماده ۲۲ ـ معاملات بورس باید در جلسات رسمی بورس که با حضور وتحت نظارت نماینده هیأت مدیره بورس تشکیل می‌گردد طبق مقررات آیین نامه مربوط انجام گیرد.

ماده ۲۳ ـ هر کارگزاری که معاملات بورس را خارج از جلسات رسمی انجام دهد به دو تا شش ماه حبس تأدیبی وپرداخت جریمه نقدی از پنجاه هزار ریال تا یک میلیون ریال محکوم خواهد شد.

ماده ۲۴ ـ کار گزار بورس مسئول تحویل آنچه فروخته وپرداخت بهای آنچه خریده است می‌باشد.

ماده ۲۵ ـ کارگزار از لحاظ حقوقی مسئول صحت آخرین امضای اوراق واسناد مورد معامله خود در بورس می‌باشد. در صورتیکه عمل کارگزار مشمول مقررات قانون مجازات عمومی یا سایر مقررات جزائی باشد این ماده رافع مسئولیت جزائی او نیست.

ماده ۲۶ ـ کارگزاران می‌توانند منفردا یا مشترکا به کارگزاری اشتغال ورزند در صورتیکه مشترکا به کارگزاری مبادرت کنند مسئولیت آنان تضامنی خواهد بود.

ماده ۲۷ ـ کارگزاران برای معاملاتی که به وسیله آنان در بورس انجام می‌گیرد حق العملی طبق آئین نامه مربوط دریافت خواهند داشت وهیچ کارگزاری نمی‌تواند از مقررات آئین نامه مزبور تخلف کند.

ماده ۲۸ ـ کارگزار باید کلیه معاملات را در حدود شرایط ودر تاریخی که دستور دهنده تعیین می‌کند انجام دهد وانجام معامله وشرایط وتاریخ آن را در اسرع وقت به اطلاع دستور دهنده برساند. کارگزاری که عمدا از شرایط تعیین شده تجاوز کند یا انجام دستور مربوط به معامله رابه تأخیر اندازد یا تاریخ وقوع معامله را به دستتور دهنده اطلاع ندهد به حبس تأدیبی از دو ماه تا یک سال محکوم خواهد شد.

ماده ۲۹ ـ هر کارگزاری که اوراق بها دار یا وجوهی را که برای انجام معامله به وی سپرده شده است به نفع خود ویا دیگران مورد معامله قرار دهد عمل او خیانت در امانت محسوب است وبه مجازات مقرر در ماده ۲۴۱قانون مجازات عمومی محکوم خواهد شد.

ماده ۳۰ ـ کارگزاران مکلف به حفظ اسرار دستور دهندگان می‌باشند وحق افشای دستورهای رسیده را ندارند در صورت تخلف به مجازات مقرر در ماده ۱۳۸ قانون مجازات عمومی محکوم خواهند گردید.

ماده ۳۱ ـ اوقات کار بورس به موجب آئین نامه بورس تعیین خواهد شد هیأت مدیره می‌تواند با موافقت شورای عالی تشکیل جلسات بورس را برای حداکثر ۵ روز متوقف سازد در صورت ضرورت شورای عالی بوری می‌تواند پس از استعلام نظریات هیئت مدیره دستور تعطیل بورس را برای مدت حد اکثر شش ماه بدهد.

ماده ۳۲ ـ آیئن نامه‌های اجرائی این قانون پس از تصویب شورای عالی بورس به موقع اجرا گذارده خواهد شد ولی مادام که شورای عالی بورستشکیل نشده تصویب آئین نامه‌های مذکور با وزیر اقتصاد است. وضع وتغییر آئین نامه‌های بورس با اکثریت آراءدو سوم کلیه اعضای شورای عالی بورس ممکن می‌باشد.

فصل چهارم ـ تأسیس بورس

ماده ۳۳ ـ پس از اینکه صلاحیت حد اقل یازده نفر از متقاضیان کارگزاری به تصویب شورای عالی بورس رسید اشخاص مذکر اساسنامه وآئین نامه داخلی بورس را تنظیم وبرای تصویب به شورای عالی تسلیم خواهند کرد. شورای عالی بورس پس از تأیید وتصویب اساسنامه وآئین نامه داخلی بورس اجازه تأسیس بورس را بر اساس این قانون وآیین نامه اجرائی مربوط صادر خواهد کرد.

• تبصره ـ شورای عالی بورس می‌تواند اجرای بند ۷ماده ۱۳ را تا تعیین هیأت مدیره بورس وهمچنین اجرای بند ۵ ماده مزبور را تا سه سال از تاریخ تشکیل بورس ونیز اجرای مقررات ماده ۱۶ را برای مدت پنج سال از تاریخ تشکیل بورس به تعویق اندازد.

ماده ۳۴ ـ استعمال کلمه بورس به طور مطلق یا مرکب به عنوان اسم تجارتی ممنوع است.

رئیسـ فوریت این لایحه مطرح است آقای مرتضوی مخالفید یا موافق؟

مرتضوی ـ بنده در موافقت با این لایحه می‌خواستم عرایضی عرض کنم.

رئیسـ مخالفی نیست ؟(اظهاری نشد) به فوریت لایحه رأی می‌گیریم خانمها وآقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.

- اخذ رأی نهایی وتصویب لایحه قانونی راجع به پرداخت فوق العاده اضافه کار به مأمورین وزارت راه

۷- اخذ رأی نهایی وتصویب لایحه قانونی راجع به پرداخت فوق العاده اضافه کار به مأمورین وزارت راه

رئیسـ لایحه راجع به پرداخت فوق العاده اضافه کار مأمورین فنی وزارت راه است که بایدبا ورقه رأی گرفته شود وقرائت می‌شود.

(بشرح زیر قرائت شد)

ریاست محترم مجلس شورای ملی

گزارش کمیسیون شماره ۴ مربوط به لایحه شماره ۱۸۴۷۵ـ ۱۳۴۲/۱۰/۴ دولت راجع به پرداخت فوق العاده اضافه کار به مأمورین فنی وزارت راه که ضمن مراسله شماره ۳۹۲۶ـ ۱۳۴۲/۱۱/۱۳ از مجلس شورای ملی به مجلس سنا ارسال شده است در جلسه چهار شنبه بیست وششم فروردین ماه ۱۳۴۳ مطرح وبه تصویب مجلس سنا رسید.

لایحه قانونی مزیور جهت اخذ رأی نهائی به ضمیمه ایفاد می‌شود.

رئیس مجلس سنا ـ مهندس شریف امامی.

لایحه قانونی راجع به اجازه پرداخت فوق العاده اضافه کار به مأمورین فنی وزارت راه

ماده واحده ـ به وزارت راه اجازه داده می‌شود به مأمورین فنی وزارت راه که بر طبق ماده واحده قانون مصوب ۱۳۳۶/۱۲/۲۶ استخدام شده‌اند وحقوق ومزایای آنان نیز طبق آئین نامه مصوب کمیسیونهای بودجه مجلس شورای ملی ودارائی سنا تعیین گردیده علاوه بر مزایای مقرره در آئین نامه مزبور در صورت انجام کار اضافی در غیر ساعات اداری فوق العاده اضافه کار به مأخذ مندرج در آئین نامه مزایا وبر طبق مقررات عمومی پرداخت گردد ضمنا فوق العاده اضافه کار مأموران مزبور که در گذشته انجام داده‌اند به مأخذ مندرج در آئین نامه مزایا قابل پرداخت می‌باشد.

لایحه قانونی فوق مشتمل برماده واحده در جلسه چهارشنبه بیست وششم فروردین ماه یک هزار سی صدو چهل وسه شمسی به تصویب مجلس سنا رسید ه است.

رئیس مجلس سنا ـ مهندس شریف امامی.

رئیسـ به این لایحه با ورقه رأی می‌گیریم اسامی خانمها وآقایان خوانده می‌شود که برای رأی دادن تشریف بیاورند.

(اسامی نمایندگان به ترتیب ذیل به وسیله منشی اعلام ودر نطق اخذ رأی به عمل آمد)

دکتر کلالی ـ دکتر سام ـ مهندس جلالی نوری ـ مجدـ دکتر شفیع امین ـ دکتر مصباح زاده ـ موقر ـ خواجه نوری ـ مهندس والا ـ بوشهری ـ معتمدی ـ مرتضوی ـ دکتر خطیبی ـ موسوی ماکوئی ـ دکتر جعفری ـ روستا ـ اوزار ـ مصطفوی ـ نا ئینی ـ دکتر مهندس بهبودی ـ دکتر امامی خوئی ـ دکتر مبین ـ دکتر ضیائی ـ رضوی ـ خانم ابتهاج سمیعی ـ خانم دولتشاهی ـ خانم فرخ روپارسای ـ خانم جهانبانی ـ خانم تربیت ـ قراچورلوـ امیر احمدی ـ صائبی ـ باغمیشه ـ حق شناس ـ صائب ـ سیفی ـ دکتر پور هاشمی ـ دکتر اسفندیاری ـ خانم نفیسی ـ دکتر بقائی یزدی ـ پاینده ـ دکتر قراگز لو ـ بختیار بختیاریها ـ ظفر ـ دکتر اعتمادی ـ آقایان ـ فیصلی ـ مهندس عطایی ـ موسوی ـ دکتر سعید ـ دکتر رهنوردی ـ مهندس معینی ـ کنگر لو ـ دکتر وحید نیا ـ نیری ـ ریگی ـ دکتر کیان ـ مهندس ارفع ـ پروین ـ شاخوئی ـ البرزی ـ محدث زاده ـ لفوطی ـ محسنی مهرـ پاک ذات ـ غلام نیاکان ـ هیراد ـ دکتر صاحب قلم ـ ویلیام ابراهیمی ـ ذبیحی سلطان احمدی ـ حاج باغلو ـ آقا میر ارسنجانی ـ پژند ضابطی طرقی ـ شفیعی پور کرمانی ـ مبارکی ـ ساگینیان ـ طهماسبی ـ امام مردوخ ـ مافی ـ مهندس برومند ـ مهندس صائبی ـ دکتر یزدان پناه ـروحانی ـ دکتر حاتم ـ توسلی ـ دکتر فربود ـ پزشکی ـ دکتر موثقی ـ دکتر عدل طباطبائی ـ دکتر رضوانی ـ دکتر معتمد وزیری ـ دکتر رشتی ـ شیخ الاسلامی ـ میر هادی ـ اقبالی ـ سرتیپ پور ـ امینی خراجی ـ حسینی ـ حاذقی ـ پرویزی ـ ملک زاده ـ آملی ـ میر افضل ـ بالا خانلو ـ بدر صالحیان ـ جهانشاهی ـ حبیبی ـ قلعه جوقی ـ مرادی ـ حکمت یزدی ـ اولیاءـ متولی باشی ـ مهندس کیا ـ رهبر ـ کلانتری هرمزی ـ طالب زاده رودسری ـ مهندس انصاری ـ دکتر زعفرانلو ـ دکتر مدنی ـ مهندس بهبودی ـ دکتر مهدیزاده ـ مهندس عدلی ـ مهندس مجتهدی ـ مهندس آصفی ـ مهندس آراسته ـ مهندس صدقیانی ـ مهندس مالک - مهندس معینی زند ـ دکتر یگانگی ـ حکیمیان ـ فخر طباطبائی ـ دیهیم ـ نکوزاد ـ همایونی ـ دکتر حکمت ـ رامبد ـ کورس ـ کشفی ـ دکتر غنی ـ فولادوند ـ نصیری ـ آموزگار ـ پور ادبی ـ نوربخش ـ بهادری ـ مرادی ـ جهانگیری ـ تبریزی ـ فهیمی ـ یعقوب تهرانی ـ اهری ـ زهتاب فرد ـ دکتر حکیم شوشتری ـ کیوان دکتر رمضانی ـ مهندس ریاحی ـ کسرائی ـ مهندس کمانگر ـ سعید وزیری ـ احتشامی ـ مهندس جلالی ـ دکتر عدل ـ مهندس اسدی سمیع ـ مهندس زرآور ـ مهندس زنجانچی ـ دکتر نجیمی ـ ثامنی ـ مهندس اخوان زند ـ مهندس پروشانی ـ ادیب سمیعی ـ دکتر سامیراد ـ کیهان یغمائی ـ دکتر اسدی ـ سلیمانی کاشانی ـ ناروئی ـ مهرزاد ـ طباطبائی ـ رجائی ـ ایلخان ـ کمالوند ـ صفی پور ـ دکتر صالحی ـ موسوی کبیری ـ شکیباـ جاوید ـ مهندس ریاضی ـ دکتر الموتی ـ دکتر مهذب ـ صادق احمدی ـ

(آراء مأخوذه شماره شد ونتیجه به قرار زیر اعلام گردید)

• موافق ۱۳۷رأی

• مخالف ۲رأی

رئیسـ لایحه با اکثریت ۱۳۷رأی به تصویب رسید وبه دولا ابلاغ می‌شود.

اسامی موافقین

آقایان فخر طبا طبائی ـ سیفی ـ مهندس معینی ـ ریگی ـ مهندس پرویز بهبودی ـ دکتر رهنوردی ـ نوربخش ـ زرآور ـ رضا مجد ـ دکتر عدل طباطبائی ـ دکتر مدنی ـ حکیمیان ـ دکتر کیان ـ توسلی ـ احتشامی ـ مهندس اسدی سمیع ـ روحانی ـ محدث زاده ـ موسوی ـ مهندس مجتهدی ـ دکتر مبین ـ مهندس ریاضی ـ دکتر امام خوئی ـ دکتر الموتی ـ مهندس جلالی ـ دکتر یزدان پناه ـ مافی ـ دکتر سامیراد ـ سلیمانی کاشانی ـ اقبالی ـ امام مردوخ ـ آموزگار ـ بالا خانلو ـ دکتر ضیائی ـ معتمدی ـ حاجی باغلو ـ صادق احمدی ـ موسوی کبیری ـ مصطفوی نائینی ـ حکمت یزدی ـ تبریزی ـ کلانتر هرمزی ـ طهماسبی ـ ساگینیان ـ فهیمی ـ دکتر صاحب قلم ـ ظفر ـ محسنی مهر ـ حاذقی ـ ضابطی طرقی ـ مهندس آصفی ـ زهتاب فرد ـ غلامرضا ایلخان ـ کورس ـ رجائی ـ مهندس عطائی ـ مبارکی کمالوند ـ جهانگیری ـ دکتر اعتمادی ـ موسوی ماکوئی ـ مرادی ـ پژند ـ رکتر رمضانی ـ میر افضل ـ قلعه جوقی ـ ذبیحی سلطان احمدی ـ دکتر قرا گزلو ـ کشفی ـ متولی باشی ـ غلام نیاکان ـ نصیری ـ حبیبی ـ پور ادبی ـ دکتر جعفری ـ ویلیام ابراهیمی ـ امیر احمدی ـ بدر صالحیان ـ قراچور لو ـ مهندس والا ـ لفوطی ـ حق شناس ـ مهندس ریاحی ـ مهندس انصاری ـ محمد دیهیم ـ باغمیشه ـ دکتر معتمد وزیری ـ دکتر خطیبی ـ شیخ الاسلامی ـ سر تیپ پور ـ مرتضوی ـ پروین یعقوب تهرانی ـ دکتر حکیم شوشتری ـ پاک ذات ـ شکیبا ـ مرادی ـ دکتر غنی اوزار ـ حسینی ـ شاخوئی ـ دکتر مهذب ـ مهندس کیا ـ خانم نزهت نفیسی ـ خانم هاجر تربیت ـ دکتر اسدی ـ دکتر رضوانی ـ مهندس برومند ـ مهندس مالک ـ زند ـ دکتر زعفرانلو ـ ثامنی ـ مهندس پروشانی ـ دکتر رشتی ـ اهری ـ مهندی معینی زند ـ میر هادی ـ بوشهری ـ فولاد وند ـ ادیب سمیعی ـ دکتر سعید ـ دکتر بقائی یزدی ـ صائب ـ دکتر فربود ـ مهندس عدلی ـ دکتر مهدی زاده ـ دکتر کلالی ـ مهندس صدقیانی ـ کسرائی ـ مهندس اخوان ـ مهندس زنجانچی ـ دکتر یگانگی ـ صائبی ـ دکتر مهندس بهبودی ـ دکتر نجیمی ـ مهندس ارفع ـ صفی پور.

مخالفین

آقایان نکوزاد ـ عبدالحسین طباطبائی.

-اخذ رأی نهایی وتصویب لایحه قانونی مربوط به برقراری مستمری درباره وراث افزار مندانی که در حین خدمت فوت نموده‌اند

۸-اخذ رأی نهایی وتصویب لایحه قانونی مربوط به برقراری مستمری درباره وراث افزار مندانی که در حین خدمت فوت نموده‌اند

رئیسـ لایحه دیگری است که از مجلس سنا رسیده که باید با ورقه رأی گرفته شود قرائت می‌شود

(بشرح زیر قرائت شد)

ریاست محترم مجلس شورای ملی

گزارش کمیسیون شماره ۲ راجع به لایحه شماره ۱۰۴۰۶/۲۵۰۱۱ چهارشنبه۱۳۴۲/۹/۳۰ دولت مربوط به برقراری مستمری درباره وراث افزار مندانیکه در حین خدمت فوت نموده‌اند که ضمن مرقومه ۳۶۰۸ـ ۱۳۴۲/۱۱/۲۱ از مجلس شورای ملی به مجلس سنا ارسال شده است در جلسه چهارشنبه ۲۶ فروردین ماه ۱۳۴۳مطرح وبه تصویب مجلس سنا رسید.

اینک لایحه قانونی مزبور جهت اخذ رأی نهائی به ضمیمه ایفاد می‌شود.

رئیس مجلس سنا ـ مهندس شریف امامی.

لایحه قانونی راجع به برقراری مستمری درباره وارث افرازمندانی که در حین خدمت فوت نموده‌اند

ماده واحده ـ وارث مستمری بگیر افرازمندانی که در حین خدمت فوت نموده‌اند می‌توانند از مزایای تبصره ۲ ماده ۴قانون بیمه‌های اجتماعی وباز نشستگی وتعاون افرازمندان کارگاهها وکارخانجات ارتش استفاده نمایند مشروط بر اینکه کسور مربوطه را با اقساط حداکثر دوسال بپردازند.

لایحه قانونی فوق مشتمل بر ماده واحده در جلسه چهارشنبه ۲۶ فروردین ماه یکهزار وسیصد وچهل وسه شمسی به تصویب مجلس سنا رسیده است.

رئیس مجلس سنا ـ مهندس شریف امامی.

(اسامی نمایندگان به ترتیب آتی به وسیله منشی اعلام ودر محل نطق اخذرأی به عمل آمد)

دکترکلالی ـ دکتر سام ـ مهندس جلالی نوری ـ مجد ـ خواجه نوری ـ دکتر شفیع امین ـ دکتر مصباح زاده ـموقر ـ مهندس والا ـ بوشهری ـ معتمدی ـ مرتضوی ـ دکتر خطیبی ـ موسوی ماکوئی ـ دکتر جعفری ـ روستاـ اوزارـ مصطفوی ـ نائینی ـ دکتر مهندس بهبودی ـ دکتر امامی خوئی ـ دکتر مبین دکتر ضیائی ـ رضوی ـ خانم ابتهاج سمیعی ـ خانم دولتشاهی ـ خانم فرخ روپارسای ـ خانم جهانبانی خانم تربیت ـ قراچورلوـ امیر احمدی ـ صائبی ـ باغمیشه ـ حق شناس ـ صائب ـ سیفی ـ دکتر پورهاشمی ـ دکتر اسفندیاری ـ خانم نفیسی ـ دکتر بقائی یزدی ـ پاینده ـ دکتر قراگزلو ـ بختیار بختیاریها ـ ظفر ـ دکتر اعتمادی ـ آقایان ـ فیصلی ـ مهندس عطائی ـ موسوی ـ دکتر سعید ـ دکتر رهنوردی ـ مهندس معینی ـ کنگر لو ـ دکتر وحیدنیا ـ نیری ـ ریگی ـ دکتر کیان ـ مهندس ارفع ـ پروین ـ شاخوئی ـ البرزی ـ محدث زاده ـ لفوطی ـ محسنی مهر ـ پاک ذات ـ غلام نیاکان ـ هیراد ـ دکتر صاحب قلم ـ ویلیام ابراهیمی ـ ذبیحی سلطان احمدی ـ حاج باغلو ـ آقا میر ارسنجانی ـ پژند ـ ضابطی طرقی ـ شفیعی پور کرمانی ـ مبارکی ـ ساگینیان ـ طهماسبی ـ امام مردوخ ـ مافی ـ مهندس برومند ـ مهندس صائبی ـ دکتر یزدان پناه ـ روحانی ـ دکتر حاتم ـ توسلی ـ دکتر فربود ـ پزشکی ـ دکتر موثقی ـ دکتر عدل طباطبائی ـ دکتر رضوانی ـ دکتر معتمد وزیری ـ دکتر رشتی ـ شیخ الاسلامی ـ میر هادی ـ اقبالی ـ سرتیپ پور ـ امینی خراجی ـ حسینی ـ حاذقی ـ پرویزی ـ ملک زاده آملی ـ میر افضل ـ بالا خانلو ـ بدر صالحیان ـ جهانشاهی ـ حبیبی – قلعه جوقی ـ مرادی ـ حکمت یزدی ـ اولیاء ـ متولی باشی ـ مهندس کیا ـ رهبر ـ کلانتر هرمزی ـ طالب زاده ـ رودسری ـ مهندس انصاری ـ دکتر زعفرانلو ـ دکتر مدنی ـ مهندس بهبودی ـ دکتر مهدیزاده ـ مهندس عدلی ـ مهندس مجتهدی ـ مهندس آصفی ـ مهندس آراسته ـ مهندس صدقیانی ـ مهندس مالک ـ مهندس معینی زند ـ دکتر یگانگی ـ حکیمیان ـ فخر طباطبائی ـ دیهیم ـ نکوزاد ـ همایونی ـ دکتر حکمت ـ رامبد ـ کورس ـ کشفی ـ دکتر غنی ـ فولادوند ـ نصیری ـ آموزگار ـ پور ادبی ـ نور بخش ـ بهادری ـ مرادی ـ جهانگیری ـ تبریزی ـ فهیمی ـ یعقوب تهرانی ـ اهری ـ زهتاب فرد ـ دکتر حکیم شوشتری ـ کیوان ـ دکتر رمضانی ـ مهندس ریاحی ـ کسرائی ـ مهندس کمانگر ـ سعید وزیری ـ احتشامی ـ مهندس جلالی ـ دکتر عدل ـ مهندس اسدی سمیع ـ مهندس زرآور ـ مهندس زنجانچی ـ دکتر نجیمی ـ ثامنی ـ مهندس اخوان ـ زند ـ مهندس پروشانی ـ ادیب سمیعی ـ دکتر سامیراد ـ کیهان یغمائی ـ دکتر اسدی ـ سلیمانی کاشانی ـ ناروئی ـ مهر زاد ـ طباطبائی ـ رجائی ـ ایلخان ـ کمالوند ـ صفی پور ـ دکتر صالحی ـ کبیری ـ شکیبا ـ جاوید ـ مهندس ریاضی ـ دکتر الموتی ـ دکتر مهذب ـ صادق احمدی (آراءمأخوذه شماره شد و۱۲۸ رأی موافق اعلام گردید)

رئیسـ لایحه با اکثریت ۱۲۸رأی تصویب شد وبه دولت ابلاغ می‌شود

موافقین

آقایان ـ فخر طباطبائی ـ میر افضل ـ دکتر مهذب ـ پژند ـ دکتر مدنی ـ روستا ـ دکتر عدل ـ طباطبائی ـ مرتضوی ـ زرگرزاده حاج باغلو ـ حق شناس ـ مهندس عطائی ـ دکتر نجیمی ـ دکتر مهندس بهبودی ـ دکتر مبین ـ ریگی ـ پاک ذات ـ فهیمی ـ مهندس برومند ـ خواجه نوری ـ بالا خانلو ـ مهندس معینی ـ دکتر صاحب قلم ـ حسینی ـ مهندس مالک ـ البرزی ـ میرهادی ـ دکتر کلالی ـ عبدالحسین طباطبائی ـ نصیری ـ اهری ـ کمالوند ـ ایلخان ـ پور ادبی ـ دکتر جعفری ـ مهندس ریاضی ـ مهندس پرویز بهبودی ـ تبریزی ـ زهتاب فرد ـ دکتر حکیم شوشتری ـ صفی پور ـ ویلیام ابراهیمی ـ شکیبا ـ دکتر ضیائی ـ روحانی ـ ثامنی ـ صیفی ـ یعقوب تهرانی - دکتر کیان ـ مبارکی ـ حکمت یزدی ـ اقبالی ـ دکتر اسدی ـ مهندس ریاحی ـ خانم تربیت ـ شاخوئی ـ قراچورلو ـ اوزار ـ فولادوند ـ ظفرـ دکتر یگانگی ـ حبیبی ـ دکتر سعید ـ کشفی ـ لفوطی ـ مهندس والا ـ نکوزاد ـ راثی باغمیشه ـ شیخ الاسلامی ـ دکتر معتمد وزیری ـ مهندس ارفع ـ نوربخش ـ مهندس صدقیانی ـ صالحیان ـ دکتر زعفرانلو ـ مهندس جلالی ـ سلیمانی کاشانی ـ مافی ـ محدث زاده ـ زند ـ دکتر رهنوردی ـ ضابطی طرقی ـ دکتر سامیراد ـ امینی خراجی ـ حاذقی ـ ادیب سمیعی ـ موسوی ماکوئی ـ احتشامی ـ صائبی ـ بوشهری ـ متولی باشی ـ مهندس اسدی سمیع ـ آموزگار ـ خانم نفیسی ـ رجائی ـ دکتر بقائی یزدی ـصادق احمدی ـ موسوی ـ کبیری ـ دکتر رشتی ـ صائب ـ دکتر خطیبی ـ دکتر فربود ـ مهندس اخوان ـ ذبیحی سلطان احمدی ـدکتر امامی خوئی ـ امام مردوخ ـ دکتر الموتی ـ کورس ـ دکتر اعتمادی ـ قاسم مرادی ـ کسرائی ـ البرزی ـ علی مرادی ـ پروین ـ مهندس زنجانچی ـ دکتر یزدان پناه ـ مهندس کیا ـ ختائی قلعه جوقی ـ مجد ـ ساگینیان ـ دیهیم ـ امیر احمدی ـ مهندس زراور ـ مهندس پروشانی ـ دکتر مهدیزاده ـ دکتر قرا گزلو ـموسوی ـ دکتر غنی.

- اعلام وصول سه فقره لایحه قانونی از مجلس سنا

۹- اعلام وصول سه فقره لایحه قانونی از مجلس سنا

رئیسـ چند لایحه از مجلس سنا رسیده است که برای استحضار مجلس قرائت می‌شود

(بشرح زیر قرائت شد)

ریاست محترم مجلس شورای ملی

گزارش کمیسیون شماره ۲(جنگ) مربوط به تصویب نامه اصلاح ماده ۲۱ قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی که دولت در اجرای ماده واحده مصوب ۲۰ آذرماه ۱۳۴۲ ضمن مراسله شماره ۱۰۴۲۹/۲۵۰۵۷ - ۱۳۴۲/۹/۳۰ ودر تاریخ دوم دی ماه ۱۳۴۲تقدیم مجلس سنا نموده است در جلسه چهارشنبه ۲۶ فروردین ماه ۱۳۴۳ مطرح وبه تصویب مجلس سنا رسید.

اینک لایحه قانونی مزبور جهت تصویب آن مجلس محترم به ضمیمه ایفاد می‌شود.

رئیس مجلس سنا ـ مهندس شریف امامی.

رئیسـ به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود

ریاست محترم مجلس شورای ملی

گزارش کمیسیون شماره ۲(جنگ) مربوط به تصویبنامه‌های شماره ۷۷۶۸ـ ۴۱/۴/۲۰ و۴۸۰۴ـ ۴۲/۴/۱۳ راجع به تمدید مدت اختیارات کمیسیون رسیدگی به دعاوی اشخاص علیه دولت که دراجرای ماده واحده مصوبه ۲۰آذر ماه ۱۳۴۲ در تاریخ ۲دی ماه ۱۳۴۲تقدیم مجلس سنا شده است در جلسه چهارشنبه ۲۶ فروردین ماه ۱۳۴۳ مطرح وبه تصویب مجلس سنا رسید.

اینک لایحه قانونی مزبور جهت تصویب آن مجلس محترم به ضمیمه ایفاد می‌شود.

رئیس مجلس سنا ـ مهندس شریف امامی.

رئیسـ به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود

ریاست محترم مجلس شورای ملی

گزارش کمیسیون شماره ۱۰(کشور) مربوط به تصویب نامه شماره ۸۹۶۰ـ ۱۳۴۲/۶/۹ راجع به واگذاری وظایف اداره نظام وظیفه به وزارت کشور که به موجب ماده واحده مصوب ۲۰آذر ماه ۱۳۴۲ در جلسه نهم دی ماه ۱۳۴۲تقدیم مجلس سنا شده است در جلسه چهارشنبه ۲۶فروردین ماه ۱۳۴۳ مطرح وبه تصویب رسید. اینک لایحه قانونی مزبور جهت استحضار وتصویب آن مجلس محترم به ضمیمه ایفاد می‌گردد.

رئیس مجلس سنا ـ مهندس شریف امامی.

رئیسـ به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود

- تعیین موقع ودستور جلسه بعد ـ ختم جلسه

۱۰- تعیین موقع ودستور جلسه بعد ـ ختم جلسه

رئیسـ جلسه را ختم می‌کنیم جلسه آینده ساعت ۹صبح روزیکشنبه خواهد بود دستور همان دستور جلسه قبل است.

(چهل دقیقه بعد از ظهر مجلس ختم شد)

رئیس مجلس شورای ملی ـ مهندس عبدالله ریاضی.