مذاکرات مجلس شورای ملی ۱ آبان ۱۳۰۵ نشست ۲۱

از مشروطه
پرش به ناوبری پرش به جستجو
مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری ششم تصمیم‌های مجلس

مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری ششم

قوانین بنیان ایران نوین
نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری ششم
مذاکرات مجلس شورای ملی ۱ آبان ۱۳۰۵ نشست ۲۱

جلسه ۲۱

مجلس دوساعت وسه ربع قبل از ظهر به ریاست آقای تدین تشکیل وصورت مجلس یوم پنجشنبه بیست وهشتم مهرماه قرائت وتصویب شد

غائبین بااجازه –آقایان حاج آقا رضا رفیع- علی خان اعظمی -میرزا حسن خان دادگر- میرزا اسمعیل خان نجومی –لطف الله خان لیقوانی –میرزاابراهیم آشتیانی

غائبین بدون اجازه –آقایان محمد ولی خان اسدی آقا شیخ علی دشتی –آقا سید زین العابدین فومنی، میرزا ابراهیم خان قوام، آقارضا مهدوی، محمد هاشم میرزا افسر، میرا حسن آقازاده سبزواری، غلامحسن میرزا مسعود، میرزا علی اکبر خان داور، دکتر رفیع خان، والی زاده جوانشیر.

دیر آمدگان بااجازه آقایان مرتضی قلیخان بیات، میرزا محمد تقی بهار.

دیرآمدگان بدون اجازهه –آقایان فیروز میرزا فیروز، میرزا علی حق نویس، میرزا محمد علی خان نظام مافی، جهانشاهی، آقای محمد اخوند. شرحی راجع بلزوم اصلاح امور تراکمه از حیث مالیات وفلاحت وغیره تقریر وآقای وزیر داخله آقای منصور رابه معاونت وزارت داخله معرفی نمودند

مراسله وزارت مالیه بضمیمه مواد مراسله بانک شانشاهی راجع بوجوه انحصاری قندوچای قرائت وآقای رییس اسامی اعضا منتخبه کمیسیون قوانین مالیه وکمیسیون نظام رابه مجلس اعلام نمودند

آقای معاون وزارت داخله درجواب سوال آقای عباس میرزا درخصوص بلاتلکیلفی منتظرین خدمت ولایات واعضا مشاغل دولتی بمستخدمین مرکز واعزام آنها بولایات وسو جریا انتخابات سراب گرم رود اظهار نمودند نسبت به منتظرین خدمت مرکز وولایات هیچگونه تبعیضی دربین نبوده وبدیهی است تکمیل دوسیه‌ها وتهیه اوراق ومدارک خدمت مستخدمین ولایات از نقاط مختلفه مستلزم طول زمان بوده وبدون تکمیل دوسیه خدمت نمی‌توان کسی رامشمول مقررات قانون استخدام قرار داد وعلت تاخیر انتخابات سراب گرمرود هم اختلافات بین انجمن نظارت ومامور محلی بوده است که بدون اطلاع مرکز اعزام شده بود وپس از رسیدگی خلاف کارهای مامور مزبور معین ومامور دیگری از مرکز اعزام ودستور داده شده باکمال بی طرفی ورعایت مقررات قانون انتخابات آنجاراخاتمه دهد ودرجواب آقای احتشامی زاده درخصوص ضبط اراضی ورثه شیخ عبدالحسین زیدی از طرف اداره امنیه مرکز وخسارات وارده به ورثه مزبور اظهارنمودند پس از وصول صورت سوال نماینده محترم از اداره امنیه توضیحات خواسته شده ودر صورت صحت جبران خواهد شد

راپرت کمیسیون بودجه راجع به مخارج مهرماه وآبان مطرح وآقایان شریعت زاده وفهیمی با تصویب مخارج مملکتی بطوراعتبار مخالف بوده واظهار می‌نمودند اصلاح تشکیلات مملکتی بدون رسیدگی در بودجه تفصیلی میسر نیست

آقای دیبا بذکر تبصره اول ودومخالف بوده وآقایان آقا سید یعقوب ومخبر شرحی مشعر بلزومم ذکر تبصره‌ها تقریر وآقای حشمتی ماده واحده پیشنهادی دولت راپیشنهاد وپس از توضیح آقای مخبر مسترد نمودند

سه فقره پیشنهاد از طرف آقایان اسامی وفهیمی واحتشام زاده بصره اضافی از طرف آقایان آقا سید یعقوب خطیبی قرائت ونسبت به هر یک جداگانه اخذ رای شده هیچیک قابل توجه نشد وبرحسب تقاضای آقایان فاطمی میرزا عبدالله خان وثوق حشمتی وحائری زاده ماده واحده ودوتبصره تجزیه شده بدوا به ماده واحده وثانیا به تبصره اول وبعد به تبصره دوم باقیام وقعود رای گرفته ماده وحده تصویب وتبصره‌ها رد شد پس از ان نسبت به ماده واحده باورقه خذ رای شده واز ۸۴نفر نمایندگان حاضر به اکثریت ۶۳رای تصویب گردید

دراین موقع جلسه برای تنفس تعطیل وبه فاصله نیمساعت مجددا تشکیل وآقای وزیر مالیه بودجه تقصیلی هذ السنه رابه ضمیمه یک فقره لایحه مشعر به تقاضای پانزده تومان شهریه دردرباره حسن خان پسر بهادر السلطنه تقدیم وکمیسیون بودجه ارجاع شد

ماده چهارم راپراپرت کمیسیون بودجه راجع به تاسیس موسسه رهنی مطرح وچهار فقره پیشنهاد از طرف آقایان فهیمی احتشام زاده –دولتشاهی وروحی قرائت وپس از مذاکرات لازمه آقای فهیمی پیشنهاد خود رامسترد نموده ونسب به سه فقره دیگر جداگانه اخذ رای شده رد وماده چهارم تصویب گردید

جلسه آتیه به روز سه شنبه سوم آبان ماه سه ساعت ونیم قبل از ظهر دستورآن بقیه دستور همین جلسه مقرر ومجلس نیم ساعت بعداز ظهر ختم شد

آقای حقنویس راجع به دیر آمدن خود درجلسه گذشته ذکر نمودند که اطلاع داده‌اند

آقای رییس فرمودند اصلاح می‌شود آقای آقا سید یعقوب اظهار نمودند

آقای رییس فرمودند چون خارج از نظامات مجلس بوده ذکر نشده است

آقای خطیبی تذکری که راجع بنده سوال خود داده بودند یاد آوری نمودند

چون دیگر مخالفی نبود صورت مجلس تصویب گردید

رییس –مجلس شورای ملی –سید محمد تدین

(منشی سید ابراهیم ضیا)

منشی میرزا حسین خان موقر

صورت مشروح مجلس یکشنبه اول آبان ماه ۱۳۰۵مطابق شانزدهم ربیع الثانی ۱۳۴۵

مجلس دوساعت وسه ربع قبل از ظهر به ریاست آقای تدین تشکیل وصورت مجلس روز پنجشبه بیست وهشتم مهرماه راآقای ضیا قرائت نمودند

رییس –قای محمد آخوند (اجازه)

محمد آخوند –قبل از دستورعرض دارم

رییس –آقای میرزا جواد خان امامی

امامی –قبل از دستور

رییس –آقای نوبخت

نوبخت –عرضی ندارم

رییس –نسبت بصورت مجلس ایرادی نیست

(گفتند –خیر)

رئیس-صورت مجلس تصویب شد آقای محمد آخوند (اجازه)

محمد آخوند تشکر می‌کنم که عموم نمایندگان محترم بایانات صادقانه برای انجام امورات مملکت ومراعات حال ملت عقیده دار بوده می‌باشند لهذا سلب واجب است راجع به ایلات وصحرا وتراکمه بعرض هیئت مقدس می‌رساند اولا امروزه بحمدلله درآن سرحد هم قسم امنیت ورفاهیت برقرار است واشرار سارق متواری تاکنون به آن سامان برنگردیده‌اند البته خاطر هیئت مقدس مستحضر است برای انقلابات خلع اسلحه درسنه ماضی کلیه زراعت ومحصولات آن حدود پایمال واز بین رفت وخسارتهای فوق العاده کشیدند واقوه واستطاعت بیرون شدند که تاچند سال دیگر دارا استطاعت نخواهند شد عین مقصودم این نیست که اردو وقشون تقصیری دارند اردو قشون تقصیری ندارد بلکه شایسته اردو کشیدن وانقلابات همینطور‌ها بوده ومیباشد لهذا درخواست می‌دارم درخواست می‌دارم به اولیای دولت تذکرداده واز هرحیث چه امور مالیاتی ورعیتی واز امورات قشونی نسبت به آن سکنه ایلات بی بضاعت مراعات لازمه رامجری دارند بلکه مالیات دوساله آن سرحد رامعاف فرمایند که انشاالله درظرف این دوسال بحال استطاعت آمده تکلیف رعیتی ومعارف وطن پروری خورا دردست بیاورند دوم املاک واراض یکه از سابق ایام الی کنون درآن صحرا بدون سند ونوشته آبائا واجدادا درید تصرف خود داشته ودارند که هرطایفه شخصا حدود وسامان ملاک اراضی آنها معین است مشغول فلاحت وزراعت برای جریان معاش بوده ومیباشند نظر به این که نشاید اسباب زحمت ودردسر فراهم شود لهذا درخواست می‌دارد امری صادر وتصویب فرمایند که کمافی السابق همانطوری که درتصرف مالکانه خود ارثا آبائا واجدادا داشته‌اند برقرار بوده باشد چون بنده کاملا از کلیه قضایای آن صفحات مسبوقم البته تصویب این دومطلب سیاستی است که باعث منافع خیر دولت وافزودگی ملت است سوم چیزی که امروز ه درآن صحرا واجب است تسکیل کمیسیون سرحدبرای تعیین راضی متنازع فیه بادولت همسایه مقررداشتن پستهای دولتی در آن سرحد به اسرع وقت این دومطلب واجب ولازم است زیرا که پس از تشکیل کمیسیون مذکور ومقررداشت پیشنهادی دولت البته درآتیه امنیت ورفاهیت بهتر از اینها برقرار خواه شد این بود عرایض پیشنهاد بنده باقی بسته بمرحمت وتصویب آن هیئت مقدس بوده ومیباشد نظر به تلگرافی که از رعایای تراکمه به توسط این بنده بساحت مقدس مجلس رسیده که عینا به ریاست محترم مجلس تقدیم شد شکایتی است که از طور رفتار مالیه دارند درخاتمه تذکر می‌دهم به هیئت ددولت تذکر داده شود

وزیر داخله مقصود از شرفیابی معرفی آقای منصور الملک است که کماکان بسمت قانونی وزارت داخله باقی خواهند بود

جمعی از نمایندگان دستور

رییس –وارد دستور شویم

(گفتند بلی)

رییس –یک مراسله دیگری از وزارت مالیه به مجلس شورای ملی رسیده است راجع به تعهد جدیدی که بانک شاهنشاهی وزارت مالیه نسبت بوجوه انحصاری قند چای وشکر کرده‌اند وهیئت رییسه لازم دانسته برعرض مجلس شورای ملی برسد لذا قرائت می‌شود

(مراسله مزبور به شرح ذیل قرائت شد)

مقام محترم ریاست مجلس مقدس شورای ملی شیدالله ارکانه

محترمان مواد تعهد نامه رسمی بانک شاهنشاهی ایران نمره ۹۱مورخه ۱۶مهر ماه رادائر بوجوه قند وچای تلوا جهت استحضار خاطر محترم تقدیم می‌دارد

مقام منیع وزارت جلیله مالیه

درجواب مرقومه محترمه نمره ۲۸۰۹۹مورخه امروز محترما اشعار می‌دارد که بانک بانظریه آن وزارت جلیله درتغییر ماده مزبور وموافقت دارد واینک تصریح وتایید می‌نماید که عبارت ماده ۴قرارداد مورخه ۱۷خرداد /۱۳۰۵ فیمابین وزارت جلیله مالیه وبانک بمضمون ذیل خواهد بود اگر از طرف بانک درمقابل وجوه انحصار قند چای ومالیات راه بدولت مساعده‌هایی داده شده نرخ ربح این قبیل مساعده‌ها از میزان ربح معین جهت وجوهات مذکور درمواقعی که بودجه ثابت گذارده می‌شوند صدی دوعلاوه خواهد بود ولی این مساله محرز است که دولت درمقابل وجوه انحصار قند وچای از بانک هیچگونه مساعده دریافت نخواهد کرد ومیزان وجوه رابهیچ طریق دیگری وثیقه قرار نخواهد داد مگر پس از تصویب مجلس شورای ملی امضا ویلنکسن رییس کل.

رییس-فقط چیزی که در ماده چهار اضافه شده است قسمت اخیر است که وزارت مالیه بدون تصویب مجلس شورای ملی دراین وجوه تصرفی نخواهد کرد

بعضی از نمایندگان صحیح است

دکتر مصدق اجازه می‌فرمایید

رییس –فرمایشی داشتید

دکتر مصدق بلی اگر اجازه بفرمایید دراین خصوص عرضی داشتم

رییس –فقط چیزی که درماده چهار اضافه شده است قسمت اخیر است که وزارت مالیه بدون تصویب مجلس شورای ملی دراین وجوه تصرفی نخواهد کرد

بعضی از نمایندگان صحیح است

دکتر مصدق اجازه می‌فرمایید

رییس –فرمایشی داشتید دکتر مصدق بلی اگر اجازه بفرماییددراین خصوص عرضی داشتم

رییس این مراسله برای اطلاع آقایان قرائت شد ومطرح نیست مگر مجلس اجازه بدهد که در این موضع حرف زده شود

بعضی از نمایندگان مطرح نیست

آقا سید یعقوب باطرح شدنش بنده مخالفم

رییس –خطاب به آقای دکتر مصدق ممکن است درموقع دیگر بفرمایید

مدرس ممکن است درمجلس خصوصی مطرح شود دکتر مصدق مخالف باقانون اساسی است

رییس –آرا ماخوذه برای کمیسیون قوانین مالیه استخراج شده است عده اعضا کمیسیون دوازده نفر بوده که هر دوازده نفربه اکثریت تامه منتخب شده‌اند اسامی آنها به عرض می‌رسد آرا ماخوذه برای کمیسیون قوانین مالیه ۸۷آقایانی که اکثریت داشته‌اند ازاین قرارند آقای علیخان حیدری ۷۳رای آقای ذوالقدر ۷۱رای آقای آقا شیخ محمدعلی (امام جمعه شیراز)۷۱رای آقای دولت شاهی ۷۱رای آقای میرزا حسن خان اسفندیاری ۷۱رای آقای نظامی ۷۰رای آقای اسعد بختیاری ۶۸رای آقای ثقه الاسلام بروجردی ۶۷رای آقای میرزا صادق خان نوری ۶۶ رای آقای هاشم آقا ملک مدنی ۶۵رای آقای افشار ۶۴رای آقای فهیمی را عده کمیسیون نظام شش نفرمعین شده بود پنج نفرشان به اکثریت تامه انتخاب شده‌اند آرا ماخوذه ۸۶آقای حشمتی رای آقای نوبخت ۷۱رای آقای میرزا عبدالله ختان وثوق رای آقای اسکندری ۶۴رای آقای مقدم ۶۴رای یکنفر کسر است وباید انتخاب شود چون ششمی آقای عباس میرزا بودند که دارای ۳۷رای بوده واکثریت تام نداشته‌اند آقای زیر داخله رای جواب سوالاتی که از طرف آقایان نمایندگان شده است حاضرند آقای عباس میرزا سوالی داشتید بفرمایید

عباس میرزا بلی چندی فقره سوال از وزارت محترم داخله کرده بودم که یکی راجع بمنتظرین خدمت است بطوری که از ولایات می‌نویسند واطلاع پیدا می‌کنیم کلیه نسسبت به منتظرین خدمت طهران وایالات ولایات یک حالت تبعیض رخ می‌دهد البته اینجا مرکز است وهمیشه اطاقهای انتظار وزرات داخله مملو است از منتظرین خدمت واشخاصی که دراینجا هستند ونزدیکتر بوزرا هستند وبیشتر مزاحم آنها می‌شوند واگر تعرفه قانونی آنها از وزارت ملیه بگذرد ویک کاری پیدا شود فوری به آنها می‌دهند ونه تنها قائل می‌شوند کارهایی که درتهران است به آنها بدهند بلکه کلیه مامورین ایالات ولایات حتی اجزا جز راهم وزارت داخله از تهران می‌فرستد دراینجا البته اگر از وزارت داخله سوال بشود می‌گویند اینهائی که درولایات هستند تعرفه خدمتشان مطابق قانون تدوین نشده است دراینجا ایرادی که تصور می‌کنم وارداست این است که وزارت داخله بایداز یک نقطه نظر بی طرف صرف نسبت به تمام مامورین اعم از مرکز یا ایالات وولایات نگاه کند نه از نظر اینکه کی بیشتر مزاحم وزارتخانه است وکار این اشخاصی راکه مدتهای مدید زحمت کشیده وخدمت کرده‌اند تشویق وترغیب کند ونسبت به آنهایی که درمرکز ایالات ولایات هستند تبعیض نشود واگر دردوسیه یاتفرقه خدمت منتظرین خدمت ولایات اشکالاتی است مرتفع کند مثلا آذربایجان یک ایالتی است که سالهای سالی است مامورین خیلی محترمی داشته وولایات جز آذربایجان هرکدام مطابق حکومتهای درجه اول ودردرجه دوم سایر نقاط است از قبیل اردبیل وارومی که کمتر از حکومت همدان وملایر تویسرکان نیست واغلب اشخاصی که درانجاها داخل خدمت بوده‌اند همیشه به حکومتهای مهم میرفته‌اند وحالا وضعیت منتظرین خدمت آنجا بطوری بدشده است که به آنها کار نمی‌دهند وتمام مامورین آذربایجان رااز طهران می‌فرستند حتی مامورین جز حکومتهای ولایات آنجا وحکومتها نقاط کوچک آنجا راهم وزرات داخله از مرکز می‌فرستد بلی اگر وزرات داخله این نکته رامراعات می‌کند که مامورین محلی دریک نقطه نباید دائما کارداشته باشند وباید عوض بشوند بایستی مامورین واشخاص لایقی راکه سالها به مملک خدمت کرده ودرآذربایجان زحماتی بری دولت کشیده وحکومتهای مهم داشته‌اند به مرکز خواسته وبحکومتهای سایر نقاط از از قبیل ملایر تویسرکان همدان اصفهان وعراق ووغیره بفرستد ولی متاسفانه وزارت داخله به این اصل عمل نمی‌کند وهمیشه از آن مامورین شکایاتی می‌رسد وبه شکایاتشان هم ترتیب اثر داده نمی‌شود وچون بضاعتی ندارند ونمی تواند بیایند اینجا وچندین ماه منتظر بشوند وهرروز بروند دراطاق انتظار وزارت داخله واسباب زحمت وزیررا فراهم بیاورند این است که ابدا کارشان درست نمی‌شود وتصور می‌کنم حرف ایالت هم بهیچ جا نمی‌رسد برای اینکه هروقت مامورین محلی راپیشنهاد می‌کند مرکز درتحت یک عناوینی رد می‌کند دوسیه خدمت هم دروزارت مالیه چیز عجیبی شده است وعوض تسهیل موجب اشکال کارها شده است البته باید وزیر داخله که سمت ریاست تمام مامورین وزارتخانه خودشان را دارند راجع به سوابق وخدمات هریک تفتیشات ورسیدگی کاملی نموده وهرگاه اشکالاتی راجع به تقرفه خدمت آنها درموسسه تقاعد وزارت مالیه هست آنها رامرتفع نمایند این یک از سوالات بنده بود ومتاسفانه از این قضیه که رد بشویم موضوع وزارتخانه خودشان را دارند راجع به سوابق وخدمات هریک تفتیشات ورسیدگی کاملی نموده وهر گاه اشکالاتی راجع به تفه خدمت آنها در موسسه تقاعد وزارت مالیه هست آنها را مرتفع نمایند این یک از سوالات بنده بود ومتاسفانه این قضیه که در بشویم موضوع انتخابات سراب وگرم رود پیش میاید که آن راهم بنده که آن راهم بنده سوال کرده‌ام با اینک کار به مامورین محلی ولایات نمی‌دهند تصور می‌کنم درخود وزارت داخله هم یک اشخاصی شاید هستند که در پشت میزهایی نشتسته‌اند وحقوقاتی هم می‌گیرند وباز نظرشان به کالت محلی است من نمی دانم اینها چنه می‌خواهند کار که به منتظرین خدمت ولایات نمی‌دهند وکالت محلی راهم که می‌خواهند من تصور می‌کنم کردایم فترت وزارت دخله بهیچ وجه خودش را محکوم بحکم یهچ قانونی ومجلسی ندانسته واگر بنده بخواهم کلیه مسائل راشرح بدهم شاید باعث تصدیع خاطر آقایان بشود وچون می‌خواهند زود وارد دستور شوند شاید ایراد بگیرند لهذا بطور اختصار قرض می‌کنم که شش هفت ماه است انتخابات سراب گرم رود درحال وفقراست البته تاخیر انتخابات درهر ولایتی که تولید می‌شود بواسطه اختلافات شدید حزبی یا دستجات محلی است مثلا از قبیل کاشان یا گیلان که اختلافات محلی موجب تاخیر آن شده است ولی درسراب وگرم رود ابدا اختلافات محلی نبوده دستجات سیاسی که فرض شود باعث تاخیر تشکیل انجمن یاسایر مسائل باشد بهیچ وجه نبوده علت تاخیر آن فقط تصور می‌کنم از یک حاکمی درآنجا بوده ویک صندوقی راکه تصور می‌کنم آقایان نمایندگان تبریر هم بدانند برده است درخانه خودش که اسمش راهم نمیدانم چیست گویا مبین السلطنه باشد

طباطبائی دیبا –مبین الملک

عباس میرزا –بلی متین الملک بعدمذاکراتی راجع بحکاک وبعضی مسائل از قبیل دست زدن بمهر وغیره پیش آمده است که بالاخره باعث عزل آن حاکم می‌شود آن صندوق راهم گویا باطل کردند بعد به آنجا یک حاکم محلی فرستادند وچون محلی بود دوامی نکرد بااینکه این حاکم اخیر ازشخاص محترم بوده ومکرر حکومت اردبیل وسایر نقاط راداشته یک مامور خوبی بوده است بالاخره منفصل می‌شود یک ماموری از تهران می‌فرستند که گویا اسمش مهرداد است ووسیه ایشان دروزارت داخله

آقا سید یعقوب –این سوال است یا استیضاح

عباس میرزا –سوال هم استیضاح بلا عقبی است

(همهمه نمایندگان –صدای زنگ رییس)

شیروانی شما استیضاح می‌کنید

عباس میرزا عرض کردم سوال استیضاح بلاعقب است است

رییس –تاریخ است موضوع سوالتان رابفرمایید

عباس میرزا –موضوع سوال بنده راجع بسو جریان انتخابات سراب وگرم رود است که الان هم درحال وقفه است واخیرا هم یک مفتش فرستاده‌اند به آنجا وبنده می‌خواهم که وزارت داخله تاریخ جریان آن رابگویند وعنوان کنند که علت این تعویق چه بوده است غیر از این عرض نداشتم

معاون وزارت داخله –قسمت اول سوال آقا که راجع به منتظرین خدمت ومستخدمین ولایات بود تصور می‌کنم بااینکه آقا خودشان الان دوسیه خدمتی دارند که دراداره مطرح است باید بدانند که تکمیل دوسیه خدمت مطابق قانون استخدام چه قدر جزئیات وتفصیلات دارد که باید تمام آنها رعایت شود برای اینکه مستخدمین که می‌خواهد از قانون استخدام استفاده کند ناچار اباید مقررات قانون استخدام راهم رعایت نماید تامقررات آن قانون کاملا نسبت به آن مستخدم اجرا شود بحرف که نمی‌شود کسی ادعای خدمت بکند اگر کسی بخواهد از حقوق استفاده کند باید مقرار قانون استخدام راهم متابعت نماید خصوصا که این قانون باید نسبت به مستخدمینی که قبل از تصویب قانون ودر سابق خدمتی داشته‌اند عمل شود بنابر این جمع کردند اسناد مدارک جز جز هرکدام از یک ولایت واز یک گوشه واز یکدوسیه ناچار مدتی وقت می‌خواهد پس اگر تاخیری درعمل پیدا می‌شود بواسطه همین نظر است که دوسیه‌ها تنظیم شود وآن را نباید حمل به تبعیض یا طرفیت کرد چون بری ماکه دولت هستیم چه فرق می‌کند که مستخدم کیست یک مقدار کار است ویک عده منتظر خدمت هم هستند یک محل حقوق هم هست که باید به این اشخاص داده شو وهر کس دوسیه اش مطابق موازین قانونی تنظیم شود از حقوق انتظار خدمت وشغل (اگر باشد استفاده می‌کند الان گمان می‌کنم از نمایندگان آذربایجان یکنفر درمجلس که درتبریز بودند ودوسیه خدمتشان دراینجا تکمیل شد وحقوق انتظار خدمتشان تکمیل شد وحقوق انتظار خدمتشان حواله تبریز شد مدتی هم گرفتند چون دوسیه شان روبراه بود وتمام شد حلا اگر اشخاصی باند که دوسیه شان طور داشته باشدتاتنظیم شود نباید بکوتاهی از طرف وزارت داخله تعبیر کرد واینکه فرمودند نسبت بدوسیه‌های خدمت مستخدمین ولایات توجه نمی‌شود اتفاقا بیشتر توجه مراجع به آنها است اگر چنانچه ازمکاتبات وزارتخانه یک صورتی برداریم خوب واضح می‌شود که متصل ما بولایات مکاتبه می‌نماییم وسعی مکنیم که تمام اسناد ومدارک خدمت مستخدمین ولایات راکه ادعای سابقه خدمت می‌نمایند زودتر تنظیم نماییم تا بتوانند از حقق قانون استخدام استفاده نمایند وچون اشاره آقا به منتظرین خدمت آذربایجان بود عرض می‌کنم تاکنون دوسیه دو سه نفرشان راتنظیم کرده وبه ایالت تلگراف کرده‌ایم که اگر مشاغلی دارند برای این قبیل مستخدمین پیشنهاد نمایند ولی باید تصدیق کرد که اگر شغلی برای مستخدمین پیشنهاد شود که مشمول قانون استخدام نباشند عملی نیست وترتیب اثر داده نمی‌شود وتصور مسکنم چون غالبا اشخاص صورت مستخدمین رسمی را ندرند ونسبت اشخاصی پیشنهاداتی مکنند که مشمول بودن آنها نسبت بقانون استخدام محرز نیست ورد می‌شود این راحمل بر عدم مساعدت وزارت داخله می‌نمایند درصورتی که این سور تعبیر است وبالاخره بنده عرض می‌نمایم واطمینان می‌دهم به هیچ فرقی بین مستخدمین مرکزی ومستخدمین ولایات از حیث کار وحقوق می‌شود ولی مشروط براینکه خوشان هم دقت کنند واز قانون متابعت نمایند مدارکی که لازم است برای ترتیب دوسیه شان رائه دهند وراجع این قسمتهایی که رض شد نسبت بتمام ولایات شاهد دارم واگر جز آنها را بخواهم حالا عرض کنم اسباب تصدیق است ولی نمایندگان محتمی که مراجعتی بوزارت داخله دارند میدانند که کمال جدیت درتنظیم دوسیه می‌شود (بعضی از نمایندگان صحیح است اما راجع بانتخابات سراب وگرم رود آن توضیحی راکه سوال کنند محترم دادند دراینکه پیچی پیدا کرده وتاخیری در امر انتخابات حاصل شده است البته آن قسمتی که از حیث ماهیت کارتاخیر شده است بواسطه اختلافات محلی بوده است ودرآن حرفی نیست چون مدتی است که انتخابات آنجا شروع شده وهنوز تمام نشده است اما دلیلش چیست دلیلش عمل عمل یکنفر از مامورین محلی است که بدون اطلاع مرکز معین شده بود وشرع امر انتخابات آنجا کرده بود بعدا اختلافاتی بین آن مامور وانجمن محل پیدا شد وانجمن اعتراضاتی کرد وبالاخره بایالت رجوع شد که تحقیقات نمایند پس از رسیدگی معلوم شد که عمل آن مامور صحیحی نبوده است وچون آن مامور مستخدم رسمی دولت نبود نمی شدمور تعقیب واقع شود ولی معزول شد ورفت البته اگر مستخدم رسمی بود قانونا مورد تعقیب ومحاکمه اداری واقع می‌شد بعد برای اینکه اختلافات محلی رفع شود یکنفر مامور از تهران فرستاده شد البته مامور یکوقت خوب کار می‌کند یکوقت بدکار می‌کند دولت هم باید ناظر باشد وتشخیص بدهد در صورت صحت پاداش ودرصورت خلاف مجازاتش نماید بالاخره چون کاراین مامور هم چندان مرتب بنظر نیامده فوری تغییر داده شد همین مسئله اثبات می‌کند نظر بیطرفی دولت رادرحفظ قانون بعد بایالت تذکر داده وتاکید شد که برای تسریع درصحت امر انتخابات آنجا ترتیبات صحیحی بدهدکه انتخابات ازروی صحت جریان پیدا کند وچون بز اشکالاتی از حیث مامورین محلی بنظر میامد که مبادا اختلافات مهمی ایجاد شود یکنفر مامور نسبت مهم ومحل عتمادی به آنجا روانه شد که بارعایت بیطرفی انجمن نظار رادعوت وانتخابات رامطابق قانون خاتمه بدهد والبته این اشکالاتی که تاکنون پیدا شده وباعث تاخیر جریان انتخابات شده باید رفع نموده وسعی کرد که مطابق قانون ویایک اصول صحیحی انجام یاد بنابر این این سو جریانی که اشاره فرمودند از طرف وزارت داخله نبوده بلکه از طرف وزارت داخله اقدام در رفع سو جریان صحیح آن بعمل آمده است ودر خاتمه همعرض می‌کنم واطمینان می‌دهم ترتیبی که برای انتخابات سراب وگرم رود رنظر گرفته شده کاملااطمینان بخش وباکمال بیطرفی ودقت رعایت قانون می‌شود

رییس –آقا زوار سوالی کرده‌اند راجع به تبعید مدیر روزنامه آزاد مشهد بفرمایید

زوار –چون آقای معاون وزرت داخله درخارجه از بنده مذاکره کردند ومن را قانع نمودند لذا عرضی ندارم

رییس –قانع شدید

زوار –بلی

رییس –آقای آقا سید یعقوب نسبت بعملیات حکومت کازرون واستعمال چوب وفلک سوالی داشتند

آقا سید یعقوب بلی بنده سوال کرده بودم نماینده محترم آقای نوبخت هم شرح مفصلی دراین خصوص توضیح دادند بعد دروزنامه دیدم که وزارتد اخله اقدام مقتضی کرده است این است که بنده هم قانع شدم

رییس –آقای خطیب هم سوالی داشتند راجع بمطالبات گوسفند فروشان گروس از قصابها

خطیبی بلی طوال بنده راجع بمطالبات چوبداران گروس بود دیروزاز طرف آقای رییس الوزرا نماینده آمد کمیسیون عرایض پس از ان که کاملا عرایض بنده مطالبات حقه چوبداران راتصدیق کرد دراین باب قراردادی بسته وتصمیمی گرفتند که انشالله بعد عملی خواهد شداز اینجهت بنده فعلا عرضی ندارم تا بعد به بینیم نتیجه چه می‌شود

رییس –آقای آقا سید یعقوب راجع بانتخابات کاشان سوالی کرده بودند آقا سید یعقوب آن راهم نظر آقای رییس مستحضر است که در همان جلسه که درآنجا شد جوابهایی داده که بنده قانع شدم دیگر محتاج نیستم سوال کنم

رییس –آقای احتشام زاده راجع بمال الاجاره وعدم تخلیه راضی ورثه حاج شیخ عبدالحسین زیدی از طرف اداره امنیه سئوالی داشتند بفرمیید

احتشامزاده –قبل از اینکه خودرا عرض کنم سه اصل مهم متمم قانون اساسی را برای خاطر آقایان نمایندگان محترم وجلب نظر یه آنها قرائت می‌کنم

رییس –سوالتان راکنید

احتشام زاده اداره تشکیلات امنیه مرکزی تهران که دراراضی امین الملک واقع است دراطراف اداره خود سیزده هزار ذرع زمین که متعلق است بورثه مرحوم شیخ عبدالحسین یزدی اشغال کرده باین ترتیب درسال قبل موقعی که این اراضی رامالک ورثه زارعت کرده بودند امنیه بعنوان اینکه میدان شق برای اقرادلازم است بدون اجازه ماملک آمده وزراعت مردم راپایمال کرده والان هم قریب یکسال است این اراضی را درتصرف خود نگه داشته است وهر قدرهم نمایندگان ورثه شکایت کردند ترتیب اثری داده نشد علاوه بر اینکه مقدار زیادی خسارت بزراعت آنها وارد گردیده مدتی است این اراضی را مسلوب المنفعه گذاشته‌اند چون آنجا راتصرف کرده‌اند مانع فروش آن هستند درصورتی که ورثه احتیاج دارند ومیخواهند آنجا رابفروشند نظر اینکه دراصل نهم وپانزدهم وهفدهم متمم قانون اساسی ذکرشده است که هیچ ملکی از تصرف صاحب ملک نمی‌توان خارج کرد وسلب تسلط مالکین ممنوع است وافراد مردم از حیث شرف وجان مال مصون هستند بنده چون دراینجا می‌بینم برخلف اصول قانون اساسی از طرف اداره امنیه رفتار شده است ویک خسارتی متوجه یک عده بیچاره کرده انداز وزارت داخله سوال می‌کنم که علت این عمل خلاف قانون چیست والبته بایستی وزارت داخله مراقبت کند وباداره امنیه تذکر بدهد که این عملیات خودش راترک کند والا بلی سلب امنیت واطمینان مردم از این اداره می‌شود ملاظه بفرمایید وقتی یک اداره که حافظ امنیت مملکت است درمرکز این عملیات رابکند نمی دانم درنقاط دوردست افراد این اداره بامردم چه می‌کنند

بعضی از نمایندگان –صحیح است

معاون وزارت داخله- از این قضیه اطلاعی در وزارت داخله نبوده است بعداز آنکه آقای احتشام زاده سوال کردند از اداره امنیه توضیحاتی خواسته شد والبته اگر قضیه این کیفیتی باشد که می‌فرمایند تعقیب وجبران خواهد شد

آقا سید یعقوب –بعدلیه باید تظلم کنند

رییس –خبر کمیسیون بودجه راجع به لایحه دودوازدهم مطرح است ماده واحده ضمیمه دوتبصره قرائت می‌شود

(باین عبارت خواند شد)

ماده واحده وزارت مالیه مجاز است که کلیه مخار مملکت بانضمام شهریه ومستمریات ومصارف وحقوق منتظرین خدمت بابت مهر وآبان هذه السنه ۱۳۹۵رابر طبق بودجه‌های تفصیلی ومواد مقرره قانون بودجه مصوب ۱۳۰۴درحدودپرداخت اسفند ماه بعنوان علی الحساب بپردازد

تبصره بغیر از حقوقی که مطابق قانون استخدام بمستخدمین داده می‌شود تازمانی که بودجه تفصیلیاز تصویب مجلس نگذشته بهیچ مستخدمیبعنوان انعام ومدد معاش اضافه حقوق دیناری داده نخواهد شد

تبصره ۲-بمستخدمین خارجی غیر از آنچه دکنتراتهای مصوبه آنها تصریح شده اس بیهیچ اسم ورسم بدون تصصویب مجلس دیناری داده نخواهد ششد

رییس –آقای شریعت زاده (اجازه)

شریعتزاده –البت آقایان محترم متوجه هستندکه شروع باجرا اصلاحات عمیق درامور مملکتی فقط درمورد بودجه ومباحصات مجلس درمسائل مالی است واز نقطه نظر رعایت اهمیت این موضوع بوده که درقانون اساسی ذکر شده که درحدود اصول مسئولیت وزرا لازم است ششماه قبل از انقضاهر سالیدربودجه سال بعد تقدیم مجلس شورای ملی بشود کهمجلسبتواند آآن اصلاحات عمیقی که طرف احتیاج مملکت است درامور بودجه منظور بدارد اگر ه بنده شخصا مخالفت یدرتاریه مخارج مملکتی ندارم ولیاظهار مخالفت بنده فقط تذکر این اصل اساسی است درحضور مجلس شورای ملی بدولت که باید سعی کنند هرچهزودتر بودجهمملکتی راتقدیم مجلس شورای ملی نمایند زیرا اگر این طور بنباشد واصول دودوازدهم ادامه داشته باشد باید تصدیق کرد که مجلس شورای ملی محروم از انجام بزرگترین خدمتی که نسبت به مملکت وملت عهده دار است این است که بندهبهمین مختصر تذکر قانع می‌شوم وامیدوارم زودتر دولت بتقدیم بودجه کل مملکتی موفق شود ودر قسمتتادیه دودوازدهم همکه برای مخارج ضروری مملکت لازم است مخالفتی ندارم ونظرمم فقط اهمیت این موضوع بود که توجه مجلس شورای ملی آآن جلب شود ودولت هم وظیفه خود راانجام دهد

شیروانی مخبر کمیسون –موضوعی راکهه نماینده محترم می‌فرمایند کاملاقابل تصدیق است وگمان نمی‌کنم هیچیک از نمایندگان تردیدی درالین خصوص داته باشند البته باید این اصل رعایت شود ولی از آن طرف هم تصدیق بفرمایید که دولت فعلی از وقتی که مجلس شورای ملی باو رای اعتماد داده است پیش از یکماه نیست که مضغول کار شده است وصلاعاتی که بنده وشاید کمیسون بودجهداریم اسناست که دولت دراینمدت قلیل نهایت جدیت راکرده است که بودجه‌های مملکت یراتهیهنماید کما اینکه وزیر مالیه هم چندروز قبل دراینجا تعهدکردند که این هفته بودجهاای مملکتراتقدیم مجلس شورای ملی نمانید وحاضر هم هست ولی چیزی که هست این است که می‌بایستی دلت دوازده ماه قبل یعنی دولتی که دراول سال ۱۳۰۴کار میکرده است آن دولت بودجه‌های سنه ۱۳۰۴راتهیه وتقدیم مجلس کرده باشد نماینده محترم درنظر داشته باشند اول مرتبه که بودجه تفصیلی برطبق یک اصول وقوانینی که ردمملکت فعلا جرای است بودجه بود که رددوره قبل تقدیممجلس شد وماهم کهلان این دودوازدهم راتصویب می‌نماییم برطبق همان بودجه تفصیلی است که ردسنه ۱۳۰۵تصویب شدهاست وفرقی که دارد این است که یک اضافاتوضمائمی راهم که میخواسته‌اند اضافه کنند کمیسیون بودجه مافقت نکردهاس تا بودجه تفصیلی تقدیممجلس شورای ملی بشود وباوضعیات فعلی مملکت وبا اینکه کارها جدیدا دارد بجریان می‌افتد نماینده محترم باید تصدیق بفرمایند که بدولتی که که جدیدا زمام امور رادردست گرفته نیم شود فشار وارد آورد معهذا این اصلی راکه نماینده محترم اضظهار کردند بنده کاملا موافقم درقانون اساسی هم تصریح شده است مخصوصا هم از طرف کمیسیون بودجه تذکر دادهشده است که بودجه‌های سنه ۱۳۰۶رادولت زودتر بمجلس بیاورد که درحینی که بودجه ۱۳۰۵مطرح است بودجه ۱۳۰۶هم اصلاح وتصویب شود

بعضی از نمایندگان –صحیح است

رییس –آقای دیبا (اجازه

طباطبائی دیبا –بنده بااصل ماده موافقم ولی بااین دوتبصره مخالفم این دوتبصره ردلایحنه دولت نبود وآقای آقا سید سید یعقوب دکمیسیون پیشنهاد کردند وبنده عقیده‌ام این است که این ففقط یک تذکر قانونی است وبااصل قانون گذاری ذکر آن دراینجا منافات دارد البته دولت باید بقانون استخدام عمل کند وبعلاوه این تبصره متناقض باماده اول است درسال گذشته ددولت یک اعتبارایت داشته است از قبیل صد دووغیره وحالا ردصوتریکه ماده اولتصویب شود این دو تبصره نقیض آن ماده خواهد بود

رییس –آقای اساتئی (اجازه)

یاسائی –بنده هم بانظریه آقای دیبا موافقم

رییس –آقای آقا سید یعقوب (اجازه)

آقاسید یعقوب –بنده نیم خواهم حتاللا یک مسائلی را کهردکمیسیون مذاکره واظهار عقیده می‌شود دراینجا تذکر بدهم ونیم خواهم عرض کنم کهه آقا درآنجا اظهار عقیده می‌کنند ودراینجا طور دیگر اظهار می‌فرمایند درکمیسیون راجع باین تبصره که مذارکه شد ومعتقدربتصویب این تبصره شدند برای این بودکه آنهایی که می‌خواهند تولید یک اشکالاتی بنمایند ویک اقراط وتفریط‌هایی بکنند این تبصره جلوی آن افراط وتففریطها رابگیرد وردواقع یک سدی بشود که دولت رد بعضی جاها دستش باز نباشد زیرا شاید دولت درتحت فشاری باشد ولااقل بتواند بوسیله یک تبصره یا یک ماده الحاقیه یا یک تنبیهی متعذر وردربعضی عسمتها داخل نشود ونتوانند بدولت بگویند آقا تو پانزده هزار تومان اعتبار داری بیافلان قدر بما خرج سفر بده ماراز این نفط نظر ودکه آ/دیم واین تبصره رادر این جا اضافه کردیم که درواقع یک وسیله عذری برای دولتباشد کهنتواند بعضی کارها را قبول نمایند مخصوصابا آن نظری که مجلس شورای ملی درقسمت بودجه دارد وجدیت دارد که دارد یک پول از حدود خودش خارج نشود وبرختلاف قانون یک دینار خرج نشود (ما همچو وکیلی هستیم) وما برای اینکه تحدیدات وتعیینانی برای دولت شده باشد که نتواند تجاوز بکند اینکار راکردیم حالآقا می‌گویند کهجلوی دست دول راباز بگذاریم که هرچه می‌خواهد بکنند این یکنظری بود که درکمیسیون هم راجتع به این قسمت صحبت شد آقایان هم رای دادند صورت جلسههم حاضر است مساله این است اگر رجوع بفرمایید به مصارفی که دروزارتختانه‌ها شده است (حالبنده مورد حکمله هم واقع می‌شوم بشوم) می‌بینید که اگر یکی از اعضاادارات نیم ساعت بعداز کارشان بنیینند آنجا سیگار بکشیند فورا یک پیشنهادی می‌شود که بما اضافه حقوق بدهید این تبصره برای این است که دولت نتواند دراین حدود چیزی به آنها بدهد مگر اینکه صورت تفصیلی این اضافهکاریهتا بیاید به مجلس ومجلسبه بیند کهاین اضافه کاریها برایچه بوده است این چنه کاری بوده است کههشتصد تومان دریک جا وپنجهزار تومان دریک جابخرج آورده‌اند این چه کار فوری بوده است مااین نظر را داشتیم که جلوی دست دولت باز نباشد وماآن رامحدود کمیم که پول این اضافه کاریها راندهد تا صورت تفصیلیش باید به مجلس شورایملی ورداین جا نماینده‌ها نگتاه کنند به بینند حقیقتا کار لازمی بوده است ودولت وافعا محتاج بوده است که این اضافه کاررا بدهد یانه از این نقطه نظر این پیشنهاد راکردیم حالا مجلس مختار است نقطه نظر بنده که این پیشنهاد راکردم این بود که جلوافراط وتفریط مسدود شود حالا آقایان اکثریتموافقت می‌فرمایند بفرمایند نیم فرماین هم مختارند اختیارباخود مجلساست

معاون وزارت داخله –برای اینکه مطلب یک قدری واضح تر بشود واگر اشکالی است روشن تر بشود عرض می‌کنم این بتصره یکک که نوشتهاست (غیر از حقوقیکه مطابق قانون استخدام به مستخدمین داده می‌شود به هیچ مستخدمی به عنوان انعام ومدد معاش دیناری داده نخواهد شد) این فوق العاده برای ادارات وخصوصامامورینولایات تولید زحمت می‌کند برای اینکهه مامورینولایات یک دسته مستخدمین گممرک هستند ویک عقسمت آنهدر ولایات وجهاهای بدآب وهوائی هستند که دولت ناچار است اضافه ومدد معا ش به آنها بدهد واگر این قید بشود آنوقت منحصر می‌شود بهمان حقوق رتب استخدامی شان ورداین صورت کاربهم می‌خورد وتولید زحمتفوق العاده می‌شود همین طور سایر مامورین ولایات ولی این ترتیب نسبت به مامورینی است که درنفاط بد آب وهوا هستند وبه مامرنی که درمرکزهستند تعلق نیم گیرد وآنهم حقیقتا ازروی احتیاجاتت داده می‌شود نتیجه اینکه ماموری کهمیرود به ولایات وازمرکز خودش دور می‌شود او علاوهع برحقوق رتبه خودش مستحقاین اضافه ومدد معاش هست وباید به اوداده شود به این جهت بنده تصور می‌کنم ابققا این تبصره رداین ماده به کلی اسباب زحمت خواهد شد خصوصا راجتع به ماموری ولایات واما راجع به اضافه ساعات کراکه فرمودند عرض می‌کنم کهاین خرج مستمر دائمی نیست هروزارتخانه دربودجه خودش اگر اعتباری دار درمواقع ضرورت این ااضافه رامیدهد فرض بفرمایید درموقعانتخاباتمامحروم بودیم که اداره انتخابات را وادار کنیم که شب‌ها هم کار بکنند ولبلکه روزهای تعطیل راهم بیایند کاربکنند زیراغیر از این چاره نداشتیم واین درواقع یکی از مواقع احتیاج وضرورت بود والبتهیک عضوی که روزی شش هفت ساعت باید کار بکند وقت یدوبرابر کار کرد دولت باید یک تشویقی نسبت به اوبنماید وحقوق ساعات اضافه کار آنه مواقعمقتضی داده شود زیرا همانطور کهعرض کردم درموقع ضرورت واحتیاج بوده است وبه اضافه نظامنامه خیلی دقیق ومنظمی دراین کارهست که بی هوا یک اداره نمی‌تواند به یک مستخدمی حقوق اضافه کار بدهد هر مستخدمی باید روزی چند ساعت کار بکند ولی اگر از آن مقدار تجاوز کرد البته اضافه برای اوباید منظور داشت وبای حقوقی به اوداده شود واین واین یک موضوع مهمی نیستاما راجع بهجزئیات اشاره فرمودند این جزئیات واعتبارات تمام دربوده سال قبل تصویب شده ودرهر ورتوروی همرفتهبه عقیده بنده ذکر این تبصره اول اشکال زبرگی برای ادارات قراهم خواهد نمد

رییس –آقای فهیمی (اجازه)

فهیم –بنده بطور کلی اصلابادامه ترتیب تصویب دودوازدهم مخالف دراول مجلس چهار که مجلس بعداز فترت پنج شش ساله مواجه شد با یک بودجه هائی که چنند میلیون مخارج علاوه بود برعایدات واگر منتظر می‌شد که بودجه کامل تهیه بشود موفق نیمشد وچند ماه طول می‌کشید تصمیم گرفتکه بااتففاق دولت اعتبارایت که آ روز معادل نوزده وبیست میلیون بود با تناسب کاملی بین وزارتختانه تقسیمنماید کهبعدوزرات خانها خودشان بودجه تففصیلی رادرحدود آن اعتبار بنویسیندواین ترتیب تاحدی مجری شد ولی بودجه تفصیلی آنطوری که قانون معین کرده بود حاضر دردوره پنجم مجلس قدری مقاومت کرده دراین امر آنوقت شروع شد به مساله دودوازدهم درتحت این عنوان که عجالتا دودوازدهم را بدهند تا بودجه برسد به عبارت اخری آن اعتبارکلی سالیانه تبدیل شد به اعتبار جزئی ماههیاننه درآخر مجلس پنجم هم که بودجه گذشت آن قسمتی که ردمجلس تصویب شد ودرمت قانون ذکر شده است آنجا ه مجلس بودجه تفصیلی راتصویب نکرده است بلکه اعتباراتی بوده برای وزارتخانها درصورتی که مطابق قانون بودجه هر وزرتتخانه باید تقسیم شود به فصول ومواد که مجل جز بجز رای بدهد واین تقسیم بودجه به مواد وفصول نه برای این است که مجلس یک اعتبار هزارتومانی رافرضا صد تومان یا دویس تومان کسر بکنند بلکه برای این است که مجلس حق نظارت عالیه خودشرا که قانون اساسی معین کردهاست درکلیه موسسات مملکتی اجرا نماید یعنی شاید اصلاوجوهد یک اداره یایک موسسه رالازم نداند واعتبارش راتصویب نکند چون ما راه وسیله دیگری برای اعمال نظریات خودمان درموسسات مملکتی غیر از راه بودجه ندریم وفقط از این راه است مثلاشاید بنده راجع ه موسساتوارت مالیه خیلی اعتراض داشته باشم در چه موقع اید عرض کنم یاد شاید بنده راجتع به سایر تشکیلاتوموسسات مملکتی اعتراضاتی داشته ابشیم هرروزکه نیم شود به این عنوان استیضاح رابه میان آورد ولی از تراه مساله بودجهمیتوان این نظریات را تامین نمود پس درتهیه بودجه که مادرقدم اول باید وسائل نظارت خودمان رابقمل آوریم هنوز وفق نشده‌ایم قدم دومهم بوسیله هیئت تفتیشیه اس مثلادیوان ماسبات که از طرف مجلس شورای ملی مامور نظارت درجریان دائمی اجرا بودجه است مجلس شورای ملی مامور نظارت درجریاندائمی اجرا بودجه است آنراهم که ندریم بطریق اولی سومی هم که تصویب لایحه تفریغ بودجه که از برای پس گرفتن اعمال دولت است آنه نخواهد بود واین رویه به این ترتیبی که ما پیش گرفته‌ایم هی یک یک دوازدهم دودوازدهم بلاخره هیچوقت مارا به این موضو نیم رساند الان ملاحظهبفرمایید دودوازدهمی که تفاضا شده است یک دوازدهم آن برای همین یک ماهی است که مانده است پرفرض که دراین هفته هم بودجه راتقدیم مجلس کنند درآخر ماه تمام نخواهد شد ویقینا باز دآخر ماه اظهار خواهد شد که چون بودجه تصویب نشده دودوازدهم دیگر تصویب شود آنوقت دودوازدهم برای آ×ر سال می‌ماند اول فروردین ۱۳۰۶هم مواجه خواهیم بود بادودوازدهم‌های آن سال وتا آخر سال بودجه مطابق قانون اساسی ومطابق اصل قانون اسسی که باید بودجه هرسال درنیمه آخر سال قبل بیاید به مجلس وپانزده رزو قبل از نوروز از تصویب مجلس گذرد هیچوقت انجام نخواهد گرفت از آن گذشته این تصویب اعتبار کلی چنانکه آقای آقای سید هم اشاره فرمودند به کلی دست وزارتخانهرا راابز می‌گذارد وددراین حدود هرخرجی بخواهند ولو مخالف نص صریح قوانین باشد می‌نمایند چنانچه الان هم معمول است واین مخارج رامیکنن راجع به ساعات اضافه کار هم که اینجا فرمودند بطوریکه بنده شنیده‌ام (اطلاع که ندارم ولی امیدوارم خلاف باشد به اینطور شنیده‌ام) که امسال هفتاد هزار تومان حوال از بابت تادیه حقوق ساعات اضافه کار صادر شدهاست غیر از حقوق معمولی اینها چه وقت به حساب میاید وچیزی برای اسل آتیهمیخواهند پیش بینی کنند بکنند وبدهند بنه مجلس البته کمیسیون بودجه هم دوماه وقت دارد مندرجا بودجه‌ها راملاحظه می‌کنند ومیاورند به مجلس تصویب می‌شود واگر یک مرتبه این کرارا کردیم دیگر همیشه کار بجریان طبیعی خودش خواهد افتاد یعنی سال ۱۳۰۶بودجنه که میاید برای اسل ۱۳۰۷خواهد بود همینطور سالهای بعد بنبراین استدعا می‌کنم که مجلس ودولت دراینعرض بنده موافقت بفرمایند وبجای دودوازدهم شش دوازدهم با یک شرائط وقیودی که کمیسیو پیش بینی کرده تصویب کنند تابودجه راکهمیاورند برای سال آتیه تصویب شود

مخبر –وقتی که مقنن یک موادقانونی رامینویسد البته نظر اوذکر یک اصولیاست که باید درمواقع خودش اجرا شود یک موادی هست که فورا درهمان موقعع تحریر قانون عمل است ویک موادی هم هست که وقتی می‌خواهند عملی شود پافشاری وجدیت می‌کنند تاعملی شود آنوقتی که قانون اسایس رامینوشته‌اند ردآنجا تذکر داده ده است که باید بودجه را ششماه مطابق قانون اساسی موافق شویم والا الان هم اگر میخوهید این دودوازدهم راتصویب بکنید بنده هم موافقم بلکه عرضمیکنم عوض دودوازدهم شش دوازدهم تصویب کنید باهمین شرائط وقید ولی بودجنه سال آتیه راتا دوماهدیگر بیاورند به مجلس ودرظرف این دوماه دولت این بودجه ک هدردست دارد اضافات وهرچه هست پیش بنی بکند وبدهد به ممجلس که درکمیسیون بودجه کاملا غور رسی بشود وتا قبل از عید نوروز بودجه سال آتیه تصویب شود واگر غیر این بکنیم تا آخر سال بدو دوازدهم مشغولیم همینطور درسال آتیه وهیچوقت این ماده قانون اسسی کهراجتع به تصویب بودجه است ومیگوید ودجه هرسال شش ماه قبل از تآن سال باید بیاید به مجلس وپپپانزده روز قبل از عید نوروز تصویب شود مصداق پیدا نخواهد کرد وما به این مقصود نخواهیم رسید ورداینجا مجلی ا دولتباید همراهی کند وششدوازدهم امسال راتصویب کند یا یک قیود وشرایطی ودولت هم جدیت کند وازحالا تا دوماه ددیگر بودجه خودشان رابیاورند به مجلس والان کهمیگویند بودجه حاضر است تجدید نظریاگر لازم داد وکی رسیدگی خواهد شد بنده می‌بینم فلان تاجری راکهاز چند سال قبل ادعائی رز یک از مقامات خارجی داشته است ومربوط بدولت ایران بوده است اجازه می‌دهند تامعادل شانزده هزار هفده هزار تومان از مالیات انحصار ققند وچای اورا معاف بدارندند این حق راکی بدولت داده است کی به وزارت مالیهاین حق را داده است که این بذل وبخشش‌ها رااز عوائد دولتآنهم از عوئدی که تعلق به یک کارهای مخصوصی اس بنمایند وهمینطور درراپرتی که کمیسیون بودجه داده است راجع به مساله کنتراتیهتا خوشبختاانه این پیشبینی راکرده است وحقیقتا بنده این نظریهشان راتقدیس می‌کنم درکنتراتهای خارجی یک حقوق ومخارجی دارند که درآنجا منظور شده است ولی اگر بصورت ملزومات مراجعه شود خواهید دید که حقیقتا مخارجی از بابت آنها درآنجا ذکر شده است که ذکرش شرم آور است ولی خوشبختانه کمیسیون بوجنه پیش بینی این قسمتها راکرده است حالا بنده مقصودم این نیست که سنگی جلوی پای دولت بیفتد که نتواند کاری بکند ولی بنده عرض می‌کنم کهمجلس باید جریت ومقاومت کند که باترتیب جریان بوددجه قبل از سنه آتیه به مجلس تقدیم کنند واز مجلس بگذرد ولی این درآنموقعی بوده است که اسسادراینمملکت بودجه بنوده استت ومالیهم معلوم نبوده است چه میگرده اندوبالاخره این حرفهائی راهم که حالامیزنیم آنوقت زده نمی‌شد ولی این البته یک اصل مقدسبی است که حتما باید درهر مملکت قانونی از نقطه نظری که نماینده محترم فرمودند رعایت شود تااوخر دوره چهارم هم بالخره دولت بودجه نداشت واعتبارات خیالی بود وهمانطور کهاظهار داشتند یک اعتبارات خیلی ویک اعتبارایتی کهنیم دانستند صحیح است یانه وآیا محل دارد یانه این اعتبارات راتقسیم کردند توی وزارتخانها واز آنوقت می‌توان گفت که شالوده بودجه ریخته شد ودراین چند سال که میسیون امریکائی مراقبت میکردهاست برای تمرکز عایدات وبالاخره نوشتن بودجه خرج تازه حالا رسیده است به یک بودجه ناقص که دردست ما است وبنده هم تصدیق می‌کنم که باید تکمیل شود وما بایستی این بودجه راهم شش ماه قبل از سال آتیه حاضر کرده ااشیم ولی تصدیق بفرمایید که هنوز وسائل آن دردست نیست که دولت بتواند شش ماه قبل از سال آتیه عایدات خودش راپیش بینی بکند شما الان یک نفر شخصی هستید که درمالیه کار کرده‌اید واطلاعات زیاد درای هنوز مالیه ماکاملا موفق نشده است که عایدات پیش بینی شده خودش رابایک ارقام ثابت وبدون تردید تحت نظ بیاورد دردرجه اول ما باید سعیکنیم همانطوریکه دردوره پنجم خود بنده هم اظهار می‌کردم وحالا هم درکمیسون همیشه گفته‌ام دولت باید همانطوریکه بودجه خرج خودش رابیک ارقام ثابتی میاورد بودجه عایدات پیش بینی شده خودش راهم بایک ارقام ثابت وبدون تردیدی بیاورد هنوز مالیات مستقیم مارقام ثابتی ندارد هنوز مالیه نمی‌تواند بودجه راجمعش رابایک ارقام ثابتی مطابق بودجه خرجش معین کند بنابراین مقنن آن وقتی که این مواد رانوشتهاست درهمان موقع هیچوسیله برای اجرای آن مواد بدستش نبوده است والبته اگر وسائل موجود بود ماتکنون بودجه صحیحی داشتیم ولی عجالتا دولتی که آقا فرمودند وما می‌خواهیم درعملیات اواز راه بودجه نظارت کنمی همانطور که عرض کردم یک ماه است که از طرف مجلس به اورای اعتماد داده شده است ومجلس هم که می‌خواهد در تشکیلات اونظارت کند والبته باید هم نظارت داشته باشد دوماه بیشتر نیست که تشکیل شده وماهم تازه شروع بکار کرده‌ایم والبته ماباید از طریق بودجه نظارت درتشکیلات اوداشته باشیم دولت هم باید این اصل رارعایت کند ولی تصور نیم کنم اینقدرها هم دیر شده باش که ماز از طریق بودجه نظارت درعملیات او بکنیم والبته اوهم درمقابل یک وضعیاتی واقع بوده است وااگر دتقدیم بودجه بهمجلسی تاخیر کرده ونیاورده بواسطه همان محظورات بوده است پس همانطوری که عرض کردم هنوز دیر نشده است وانصصافا تصدیق خواهید فرمود اما اینکه می‌فرمایند ماحالا جلوی دولت مقاومت نماییم که تشکیلات خود رادرتحت نظارت ما بیاورد این راهم باید تصدیق بفرمایید که یک موقعی مجلس واقع شد درتحت یک بحرانی وبدون اینکه دولت اصلا وجوه داشته باشد برای اینکه مسوولیت مملکت بعهده ما است وحفظ انتظامات مملکتی از وظیفه مااست وبواسطه اینکه مرکز مملکتی این جا است م تشخیص دادیم که باید درآن موقع بودجه مملکت رابپردازیم ودرضمن هم نظار درتشکیلات اوداشته باشیم وراجع به این هفتاد هزار تومانی هم که فرمودند بایانکه خود بنده هم اطلاعاتی راجع به ساعات اضافه کار دارمولی این مبلغهفتاد هزار تومان یک رقم درشتی است که بنده نیم توانم باور کنم ولی کی موضوعی است که باید مواردش رایشان دردست بیاورند وسوال بکنند وبدولت تذکر بدهند ه این نوع خرجها نشود ولی این نکته راهم باید متذکر باشند یعنی یادآوری می‌کنم که دولت رج از حدود اعتبارات خودش یک شاهی خرج نکرده اونمی تواند بکند واعتبار اتی هم که بدول داده می‌شود برای تفریح وتفنن نیست بلکه برای این است که دولتی که محل اعتماد مجلس است اگر یک روز دید دروزارتخانه خودش بایستی یک اضافه برای انتخابات مثلا داده شود از محل آن اعتبار بپردازد زیرا البته یک مخارجی هست که نمی‌شود قبلا پیش بینی نمود جز اینکه شما یک یک اعتباری معین کنید وبدولت بدهید والبته دولتی هم که محل اعتماد وطرف اطمینان است دوصدم از بودجه مملکتی رامیتوان اعتماد کرد که درراه بدی خرج نخواهد کرد وآن بذل وبخشش راجع به تاجر واینها راهم بنده نیم دانم وباید مواردش راپیدا کرد ودید وحساب کرد ودرخاتمه عرض می‌کنم چون مایک مالیه داریم که اصولا از نقطه نظر بودجه دارد رو ابصلاح می‌رود ولی درعین حال البته نواقصی هم دارد وبنده هم تصدیق می‌کنم ولی فراموش هم نباید کرد که مارد یک مملکتی زندگانی می‌کنیم که نواقصش خیلی زیادتر از اینها بوده است وحالا کم کم دارد روز به یک اصلاحاتی می‌رود وباید این حرفها هم زده شود وآقیان وکلا هم مقاومت کنند ورتمام این جزئیات صحبت کنند تا رفع نواقص بشود نه اینکه جلوگیری از جریان امور بشود

جمعی از نمایندگان –مذتکرات کافی است

رییس –پیشنهاد آقای حشمتی قرائت یمشود

(بمضمون ذیل خوانده شد بنده عین ماده پیشنهادیی دولت راپیشنهاد می‌کنم)

رییس –بفرمایید

حشمتی –آقایان البته اگر اگ رمادنه پیشنهادی دولت رابا این ماده مل حظهفرمایند می‌بینند که اینماده عبارت زائدی دارد وتصور می‌کنم جز اینکه اشکالاتی برای دولت پیش میاورد نتیجه دیگری ندارد در ماده پیشنهادی دولت می‌نویسد مطابق بودجه مصوبه ۱۳۰۴وبودجه مصوبه مجلس راالبته درنظر دارندکه این قسمتهتا درآنجا ذکر شده بنابراین دو تبصره رابه کلی زائد میدانم وهیچ موضوعی برای این تبصره‌ها بنده تصور نیم کنم والبته دولت نمی‌تواند یک دینار زیادی از آن حدود بودجه مصوبه پارسال پرداخته است زیادتر خرج بکند وایرادی همم درپیشنهاد دولت تصور نی کنم باش بنابراین بنده همان ماده پیشنهادی دولت را پیشنهتاد کردم

رییس –آقای آقا سید یعقووب (اجازه)

آقا سید یعقوب –بنده گمان می‌کنم اگر حشمتی توجه بفرمایند واصل علت تنظیم این ماده رادرکمیسیون بودجه درنظر بیاورند این پیشنهاد رامسترد دارند وبنده مخصوصااز مقام ریاست اجازهه می‌خواهم که گر خارج ازموضوع هم هست عفو بفرمایند تابنده یک صورتی به آقایان نشان بدهم شما این صورت را بردارید به ببینید (ورقه راکه دردست داشتند ارائه دادند) دراین چهار ماهی که فترت بوده است ناه کنید به بینید این مخارجی راکه دولت رداین جا کرده است چیست بنده ناچرارم این خط کشی‌ها را به عرض آقایان برسانم تا آقایان قضاوت کنند بنده دراین نوع مسائل خیلی عصبانی هستم چاره هم ندارم این ورت دردست تمام آقایان هست ما آمدیم دردوره پنجم این قسمت رااینجا نوشتی واز هرطرف دولت رامخاصرهکردیم وگمان کردیم که یک زنجیر آهنی دور دولت کشیده‌ایم وچیزی اضافه خرج نمی‌کند برای جشن تاجگذاری دویست هارتومان گذراندیم به بینید این جا چه چیز است راجع به اسب دوانی وزارت جن راجع ه مخارج کسانی که دوزارت مالیه اشتغال داشته‌اند وحقوق گرفته‌اند وهمینطور مخارج معالجه هزار تومان دوهزار توماناینها را ملاحظه نمایید همانطور که بنده مسووول هستم آقای حشمتی شما هم موولید مسوول هستیم که از این بدبختیها بمنقاش قانون پول جمع می‌کنیم میاوریم اینجا کمیسیون بودجه به یک اندازه درنظر گرفت که محدود شود دست دولت بساز نبادشد ایمن مخارج رابکند بنده عرض می‌کنم دویست هزار تومان مخارج شن تاجگاذاری را گذراندیم ورفت ذیگر این مخارج چه چیز است چرا بهچه مناسبت معاون وزارت داخله می‌گوید من برای انتخابات مامور فوق العادهه فرستادم آقا چرا فرستادی روانه کردن مامور فوق العاده انتخابات رااز دوره پنجم تا حالا به این روز انداخت است مداخله دولت درانتخابات انتخابات راخراب کرده است مفتش انتخابات معنایش چه چیز است به بینید این قانون دردست ماست کجاکدام قلم اجازه می‌دهد مفتش انتخابات صدهزار تومن دردوره پنجم پنجاه هزار تومانان که یک نفرش رفت دشیراز صندوق اتش گرفته راگفت صحیح است همان کس رفته است درگیلان ای دوسیه اش آقایان نمایندگان میدانند اینن ادوسیه چه چیزاست می‌گویند مفتش انتخاباتروانه می‌نماییم دست بردارید از انتخابات مردم به قاعده خودشان خوب انتخاب مینند این یکی از آن قلمهای درشتی است که بچشم ما می‌کشند که مامی خواهیمم انتخابات خوب درست بنیم نیم خواهیم شما خوب بکنید آقا دست برداری شما قسم خوردید پشت تریبون بنده هم قسم خورم انصاف خدا پیغمب ردنیا آخرت شهادت میده بعد از آن همه مخارجی که ماتصویب کردیم آیا بازهم تصدیق می‌نمایید نیش وجدان آیا شما رااذیت نم کند که این اقلام اضافه راهم تصویب میکنیددولت باید دریک فشارهایی باشد که بتواند بگوید دستم باز نیست ونیم توانم افراط وتفریط کنم از این نقطه نظر این تببصره راپیشنهاد کردیم کمیسیون هم به اکثریت رای داده آقای دیبا گویا رای دادند

طباطبا ئی دیبا بنده رای ندادم

آقا سید یعقوب –رای ندادید خیلی خوب من درست نگاه نکردم حالا می‌خواهید دولت آزاد باشد پس اصلا بودجه راهم محتاج نیست بیاورد به مجلس این بود هاصل وقایع که من این صورت نگاه کرردم خدمت آقایان هم هست نوشته است برای تعیین سدجاجرود ده هزار تومان نقشه برداری سد جاجرود ده هزار تومان فلان مریض سرش درد آمده است هزار تومان ما خواستیم جلوگیری از این افراط وتفریطها بشود معذلکت اختیار با مجلس است

معاون وزارت داخله بنده اینجا لازم است دوکلمه عرض کنم راجع به اینکه آقا گویا درآنوقت که بنده عرض کردمم راجع بهکار فوق العادهه توجهی نفرمودند مقصود مفتش فوق العاده نبود عرض کردم یک وقت ضرورت پیدا می‌کند که یک کار ففوق العاده اداره بشود ونسبت به مستخدم باید یک رعایتی بنمایند موضوع مفتش فوق العاده انتخابات نبود واین قسمت راهم که راجع بمفتشین فرمودند خود آقا دردوره‌های دیگر بوده‌اند ودراین دوره هم هستند دراین دوره شاید سه چهار پیج مورد بیشتر اتفاق نیافتاد که مفتش فرستاده شده وآنوقت هم ضرورتش تشخیص داده شد والا معمول نبود همه جا مفتش فرستاده شود ردباب مصارف فوق اعلعاده وجشن اینها هم قسمت عمده اش همان است که مجلستصویب کرده وزارت مالیه هم بنا بر تصویب اعتبار قانونی پرداخته است

مخبر –پیشنهاد آقای حشمتی گمان می‌کنم از نقطه نظر رعایت دولت بوده است ولی ماده که دکمیسون نوشته شده با توافق نظر اآقای وزیر مالیه بود اصل خود ماده از روی آن ماده چهار دوازدهمی است که دردوره پنجم تصویب شده مطبابق آن یک همچو ماده نوشته شد منتها ان نسبت به چهار دوازدهم بوده است واین دودوازدهم دولت دراینجا شاید عجله داشته یا غفتلت داشته به این اختصار نوشته‌اند اما چون می‌دانستیم که این اختصار دولت راددچار اشکال خواهد کرد وخدای نخواسته ممکن است از حدود قانون تجاوزنمایند وممکن است درباره مسائل مشکلاتی ایجاد شود خواستیم یک قدری بیشتر توضیح داده شده باشد اصل مقصودهمانست که دولت پیشنهاد کرده ولی مایک تسهیلاتی کردیم که ردموقعی که دروزارتمالیه می‌خواهند دقتهایی نسبت هب اجرای قانون کنند مشکلاتی نسبت بدولت پیش نیاید ولی نسب به تبصره‌ها البته آقایان نظریاتی می‌فرمایند بسته به نظر مجلس است

رییس –رایمیگیریم به قابل توجه بودن پیشنهاد آقای حمتی

حشمتی –مستردمیدارم ممکن است تجزیه بفرمیید

رییس –مططابق نظامنامه باید ایستاد کرد بی اجازه همنباید حر فزد پیشنهاد آقای امامی (به شرح ذیل قرائت شد) بنده تبصره یک رابه ترتیب ذیل پیشنهاد می‌کنم

تبصره (۱)-به غیر از حقوقی کهمطابق بودجه تفصیلی ۱۳۰۴به مستخدمین داده می‌شود الی آخر

رییس –آقا یمرزا جواد خان (اجازه)

آقا میرزا جواد ختان امامی –بنده تصور می‌کنم قسمت اول این تبصره یا قسمت اخیر ش به کلی متناقض است زیرا دراول این تبصره مخصوصا یک اختیاراتی بدولتداده است که اگر بموجب قانون استخدام اشخاص مستحق اضافاتی شوند به آنها داده شود یا مثلا حداکثر رااگر چنانچه درهذنه السنه خواستند بدهند مختار باشند درصورتی که ردقسمت اخیر صوصا این رامنع کردهمیگوید به هیچ مستخدمی به عنوان انعام ومدد مقاش واضافه حقوق دیناری داده نخواهد شد وتصور می‌کنم مقصود کمیسیون محتر بودجه اضافاتیست که ردسنه ۱۳۰۴به مستخدمین داده شده است در ۱۳۰۵هم به مستخدمی داده شود اضافاتی که دروزارتخانه‌ها برای مستخدمین از برای ۱۳۰۵پیش بینی می‌شود عجالتا تا بودجه تفصیلی از مجلس نگذرد داده نشود لهذا گمان می‌کنم اگر اینطور اصلاح شود مانع مرتفع خواهد

رییس –آفقای فاطمی (اجازه)

فاطمی –بنده چون خودم باتبصره مخخالف هستم درکمیسیون هم رای ندادم به این جهت باپیشنهاد آقا هم مخالفم واین بتصره به هرصورت چچچه به آن صورتی که آقا پیشنهاد کردند چه به صورت دیگر وصورتی کنه کمیسیون بودجه نوشتهاست هرکدام بگذردعلاوه برآنکه اشکالاتی تولید می‌کند هیچ معنی ندارد باآنکه ما می‌گویی مدودوازدهم مطابق بودجه مصوب ممجلس درآخرین برج یعنی اسفند ماه ۱۳۰۴پرداخته شود آنوقت بموجب یک تبصره منع کنیم که اضافه کار وغیره پرداخته نشود درصورتی که بودجه ۱۳۰۴ به تصویب ممجلس رسید ه معنی ندارد یک اضافه کاریست مثلا دروزرات پست وتلگراف که درمتن بودجنه هم منظورهست واگر ما این تبصره رادراینجا بگنجانیم بموجب آن تبصره آن اضافه کار را به اعضا تلگرافخانه نخواهند داد همه میدانند تلگرافخانه یک اداره فنی است مستخدمینی دارد که شبها کار می‌کنند وسبت بکراشان تفاوت حقوقی ی منظور میود واگر این تبصره چه به این صورت چه به آ صورت که آقا پیشنهاد می‌کنند بگذرد نتیجه از آن نخواهیم گرفت مالیه هم علاوه بر یک دوازدهم درهر سحال به این وزارتخانه پول نیم دهد وآن یک دوازدهمی هم که میدهدد بر طبق بودجه تفصیلی اسفند ماه گذشته است

رییس –آقای مخبر

مخبر –بستهبهنظر مجلس است

رییس –رای گرفته می‌شود به قابل توجه بودن پیشنهاد آقای امامی آقایانی که قابلتوجه میدانند قیام فرمایند

(عده قلیلی قیام نمودند)

ریس –قابل توجه نشد پیشنهاد آقای فهیمی

(بمضمون آتی فرائت شد)

بنده پیشنهاد می‌کنم درتبصره بعد از کمله (اضافه حقوق وساعات اضافه کار ودر آخر این جمله افزوده شود ترتیب فعلی مستخدمین فنی تلگرافاخانه از این قاعده مستیثنی وکما فی السابق بر قرار خواهد بود

رییس –آقا ی فهیمی

فهیمی –بنده دوجمله راپیشنهاد کرده‌ام یکی درباب باب عدم تتادیه حقوق از بابت ساعات اضافه کار که شاید آن چیزی که آقیان اعضا کمیسون بودجه راهم متوجه به این راهم متوجه به این تبصره کرد همین قسمت بود بطور مثال عرض می‌کنم مستخدمی هست که مثلا ماهی سی تومان برای اوحقوق معین شده است یک مرتبه چهارصددوهشتاد تومان از بابت اضافه کار حوالله شده است صورتی که اعضا دیگری هستند که با حقوقیلی کمتر ممکن است کارکنند بههرحال چونک بودجه تفصیلینگذشتهاس ک ماده بخصوصی برای این خرج تصویب شده باشد عجلتا تا موقع گذشتن بودجه تفصیلی از مجلس شورایملی از بابت ساعات کار چیزی داده نشود یکی هم راجع بنه مستخدمین فنی تلگرافخانه که آنها باید بگیرند ومستحقند چون مستخدمین تلگرافخانه مستخدم فنی هستند وآنها را نیم شود بطورمطلق مشمول عدم تادیه حوقق اضافه ساعاتکار کرد مستخدمین فنی قراری دارند وچندین سال است که تلگرافخانه هم معمول است البته آنها بیاید بحقوق خودشان برسن ولی سایر مستخدمین همانطور که آقای آقا سید یعقوب اظهار فرمودند که ده دققیقه که می‌گذرد فوری حقوق اضافه کار می‌خواهند باید موقوق بادشد تا بودجه تفصیلی بگذرد

رییس –آقای یاسائی (اجازه)

یاسائی –بنده اساسا باهر دو تبصرهمخالف هستم بالملازمه نسبت هب پیشنهاداتی هم که دراطراف این تبصره‌ها می‌شود مخالف اگر مراجعه به بودجه بفرمایید بفرمایی درقسمتماده پنج آن قانون بودجه این منظور بعمل آمدهاست ودرآنجا قید شده است آن چیزی که تامین میکن نظریه آقا راواین قانونی هم که ما می‌گذرانیم راجع بدو دوازدهم شامل همان قانون می‌شود وقتی می‌گوییم دودوزده درحدودبروجه۱۳۰۴ تمام چزیهای آ قانون رادرحدود دودوازدهم بدولت باید اجازه بدهیم دیگر اضاففه ردن قیودی وترتیباتی نسبت به دولت ودست وپای دولت دولت رابستن وبرای فوق العاده دولترامحدود کردندرصورتی که گاهی می‌شود که فوق العاده ضرورت دارد بنده نمی‌فهمم برای چیست مثلا اگر آژان نظمیه موفق شد به کشف یک سرقت یا یک جنایت مهم تتشکیلات نظمیه ناچار است به اویکانعامی بدهد درکلیات واصول بودجه ۱۳۰۴هم پیش بنی شده است اگر چنانچه تشکیلات نظمیه آن ممور راتشویق نکند ثانیا آن مراقبت رانمی نماید همینطور مامورین مالیه راجع به مالیاتها یغیر مستقیم وکنترلهای لازمه ناچارند مراقتبت نمایند والا با مودیان مالیاتی یک سازشهائی میکنن ودولت ناچار است آن مامورین راتشویق کند که مالیات دولت راوصول بکنند شما از یک طرف یک نظریاتی اتخاذ می‌کنید ولی باید رعایت گرفتاریهای دولت راهم بکنید که ممکن است ردحین عمل دچار یک اشکالاتی بشود وبعلاوه بنده وغالب آقایان یک اطمینان کاملی به عملیات دولت ورعایتها ونظارتهائی که رد مخارج می‌شود داریم بنده بخود دکتر میلسپو گفتم که شما معممولتان این است که برای مخارج کردن در مملکت اندک شبهه برای ندادن کافی وبرایگرفتن مالیات اندک شبهه کافیست پس درقسمت مخارج ماآنقدرها نگرانی نداریم زیرا که نهایت درجه مراقبت رامیکنند واگر لزوم نداشته باشد خود اداره مالیه یک مخارجی را نمی‌کند وبرخلاف بودجه ۱۳۰۴هم هیچ خرج نیم شود

رییس –آقای مخبر (اجازه)

مخبر –بسته به نظر مجلس است

رییس –رای می‌گیریم به قابل توجه بودن پیشنهاد آقا فهیمی آقایانیکه موافقند قیام فرمایند

(دوسه نفری قیام نمودند

رییس –قابل توجه نشد پیشنهاد آقایان آقا سید یعقوب وخطیبی که تبصره اضافیست قرائتمیشود

(به شرح ذیل قرائت شد)

مقام محترم ریاست

تبصره ۳- اشخاصی که وزارتخانه‌ها کنترات نمودند بنه آن قسمی حقوق داده می‌شود که مطابق قانون استخدام تخصص فنی داشته وردمیان منتظرین خدمت ومتصدیان شغل برای انجام آن شغل یافت نشود

(یعقوب الموسوی)(خطیبی)

رییس –آقایآقا سید یعقوب (اجازه)

آقا سید یعقوب –اولایک موضوعی رایاسائی فرمودند که ما اطمینان داریم که دکت رلیسپو بمجرد اینکه احتمال بدهد پول نمیید هد یاا مالیات می‌گیرد اگر این است که دیگر ما نباید نظارت دربودجه بکنیم پس باید بگوییم دولت محل اطمینان است ودرب مجلس راهم به بندیم بنده وآقیان که اینجا نشسته‌ایم برای عمال نظارت است خدای نخواستهما ناظریم واید حفظ نماییم نظارتمان راوگمان می‌کنم به کلی بیانات آقای یاسائی از منطق خارج بوداما دراین بتصرهکه به عرض آقایان رساندم تصور می‌کنم این تبصره مکوز ذهن ودر نظر تمام آقایان هست دروزارتخانه‌های مامنتظر خدمت به اندازه هست که دولت آمده است لایحه پیشنهاد کرده است که راجتعه آن عده از منتظرین خدمت که مشمول قانون نیستند فلان مالیات رابرایآنها قرار بدهیم منتظرین خدمت دروزارتخانه‌ها دروزارت مالیه داخله خارجنه عدلیه معارف درتممام اینجاها منتظر خدمت داریم وهمینها اسباب فشار وزحمت هم به مجلس شده‌اند وهم به وزرارتخانه‌ها که راهچاره هم ندارند این شد از آنطرف مامی بینیم (آقا یان این دروغ هم نیست شنیدم که یک نمایش اخلاقی هم نستبت به اینمساله دادند که فلان متخصص است درنشاندن زرد آلوعنک به هنوان این جور متخصصها که که حقیقتا بنده نیم توانم تصدیقق کنم که اینها متخصص هستند که ما باید کنترابت کنیم این ماده قانون استخدام هم بقدری وزارتخانه رامختار کرده است که ردفلان مردسه فلان اداره فلان جا صفوفی است که هی ددفیله می‌دهند دروزارتخانها به عنوان اینکه مامتخصص هستیم درچه چیز درزبان فرانسه یا درمقام عمل شاید آنرا هم رددر واقع نمی دانند بنده که خمتخصص درزبان فرانسه نیستم حالا هم شاید دربین منتظرین خدمت پیدا می‌شود متخصص این نیست متخصص کسی است که غیر از این شخص دیگر کسی برایش پیدا نشود مثل اینکه الان الان ناچاریم برای جنگل وآهن ذوب کلی متخصص کنترات کنیم خود آقای وزیر مالیه یک وزیر منصفی هستند مقاون وزارت داخله همنیطور آقایان بروید ببینید این عدهاین صفی راکه در وزارتخانه بعنوان کنترات آمده‌اند استخدام کردند متخصصند یکی راشنیدم سی تومان داشته است حالا هفتاد تومان اضفاه حقوق بهش داده‌اند که خوب فرانسه صحبتت کردهاست با زبان دیگر این همه اطلاقش به ندازه واقع شده است که ان منتظرین خدمت را سر کار نم یبرند همنطور اشخاصی درسر بعضی کارها هستند بلد هم هستن حقوق هم می‌گیرند ولی به آنها رجوع نیم کنند ردصورتی که مستخدمین غالبا به زبانهای راوپائی آشناهستند وهمان خدمتی راکه از آن متخصص کنتراتی می‌خواهند استفاده کنند بطور خوبی از اآنها استفاده می‌شود کرد به آنها رجوع نیم کنند اوحاضر است یمگوید هرچه شما میگوئید من می‌کنم قبول نمی‌کنند برای انیکه این این ماده مطلق ود این ماده اساب زحمت برای دولت وماها شده بود ویک فصل بزرگگی را بریا ما دربودجه زیاد می‌کرد مخصوصا درمالیهکهخداهم خواسته است ومدرسهامریکائی هر سال چنیددن نفر از این متخصصین بیرون می‌دهد این پیشنهاد برای جلوگیری از این مساله بود گفتیم (درصورتی قبول کنند) متخصصی راکنترات کنند که که دربین منتظرین خدمت بدبخت که دراینخیابانها راه می‌روند وکسی بهشان صبحکم الله نیم گوید یا دربین کسانی که دارای شغل هستند پیدا نشود این هم برای خاطر توضیحی بود که دراین تبصره من عرض کردم باز منوط ایت به نظر آقایان

مخبر –بیانات آقای آقا سید یعقوب درهرایت امر کهملاحظه شود البته ظاهرش بدنیست ولی وقتی کهمبالغه‌ها را از آن حذف نمایند می‌بینیم قسمتی از تاآن باقی می‌ماند که ممکن است دولت رادرعمل دچار زحمت نماید بی درقسمت مترجمین ممکن است بنده هم باآاقای آقا سید یقوب موافقت بکنم که بعد پیشنهادی به مجللس بدهیم که مترجمم جز متخصصین فنی محصوب نیم شودترجممه بالاخره یک حق خاصی نیست ودربین منتشرین خدمت هم همان طور که فرمودند عده هستند که بیایند مترجم شوند اما انیطور که بطور اطلاق میویند بای دراینجا دید که چنه طور باید متخصص راتشخیص داد پیشنهاد آقا ممکن است بمحض تصویب وشروع به اجرا بلکی قواید عامه راتعطیل نماید برای اینکهغالب روسا ومعاونین ومباشرین نواحی راهس اسازی اعضضا کنتراتی هستند که از مدرسه دار الفنون دیپلمه شده‌اند وآمده‌اند بیرون ویک قدری آشنا به مهندسی بوده‌اند درزیر دست آن متخصصین عمل کده‌اند متخصصین عملی مهندسی شده‌اند کهدرمیان تمم پیرمردهای منتظر خدمت یک نفر پید نیم شود که این کار را بکند برای اینکه اگر تحقیق بفرمایید منتظرین خدمت می‌خواهند حتی درتهران پشت یک میز یک کارکار ماهی شصت هفتاد تومانی بگیرند وآنجا بنشینند آنها حاضر نیستند کهمثل یک جوان بیست ساله بیست وپنج ساله که ازمدرسه بیرون آمده است دربیابان بخوابند وراه بسازند این راباید قبول بفرمایید این قسمت رااگر ددر نظر بگگیرید خواهید دید که این پیشنهاد حضرتعالی یک وزارتخانه مارا که نسبتا فنی استمعطل می‌کند ما این قدرهم متخصص فنی نداریم بالاخره برای مباشرین راه سازی ما باید چه کار بکنیم غی ر از اینکه یک اشخاصی را که یک قدری که به ریاضیات امروزه آشنا هستند بیاوریم آنها را کنترات کنیم وکار کنند چاره داریم خیر برای اینکه مملکت شما امروز مدرسه مهندسی ندارد مهندس به اندازهکفایت ندارد والان قریب پیانزده شانزده شعبه راه سازی دارید که درهرکدامش صد نفر مهندس ومباشر باید کار کنند وراه بسازند بله وقتی که مساله مترجمین راموضوع کردید باقی قسمت پیشنهاد حضرتعالی گمان می‌کنم اسباب زحمت بشود وبعلاوه یک قسمت دیگری راهم بنده عرض می‌کنم وآن این است که مسائلی راکه درقانون استخدام تصریح شده است ما درهر قانونی بخواهیم اسمی از او یاوریم و به خیال خودمان محکم کنیم بعقیده بنده متزلزل یمشود برای اینکه یک چیزی که دریک قانونی ذکر شده است واجب الاجرا است اگر دولت تخطی کرداز آن ماده قانون باید باید سوال ککرد استیضاح کرد والا برای کی قانونی مایک ماده دیگر بگذرانیم اصلا آن قانون را متزلزل می‌کند شما ماده قانون استخدام راباید مراقبت نمایید اجرا شود ولی اگر بخواهید ماده دیگری برای استحکام او درقانون دیگری تصویب نمایید به عقیده بنده متزلزلش کرده‌اید

فاطمی –دو مرتبه قرائت شود

(مجددا پیشنهاد آقای آقا سید یعقوب وخطیبی قرائت شد)

آقا سید یعقوب –اجازه می‌خواهم بنده برای اینکه این منتظرین خدمت بیکارر نمانند وهی اشخاص مختلف رابهاین اسامی کنترات کند این پیشنهاد راکردم حالا آقای وزیر مالیه حاضر است بگوید من این ماده قانون رااجرا می‌کنم بنده هم حرفی ندارم

بعضی از نمایندگان –رای بگیرید

رییس-مسوول اجرای قانون هیئت دولت است ومجلس هم نظارت تتامه دارد در اجرائیات وهر وقت تخلفی مشاهده کند ممکن است تذکر بدهد لی این تبصره یک قدری متزلزل می‌کند قانون استخدام را

وزیر مالیه بنده هم راجع به منتظرین خدمت نظری را که آقا ی آقا سید یعقوب فرمودند خیلی قابل تقدیر میدانم ولی دراین ماده اگر ما بخواهیم این مساله تراقید کنیم قطعا این مساله چون برای بودجه امسال است مسلما اگر موثرشود ضرر دولت خواهد ساند وبه عقیده بنده باید این ماده رااینجا مسکوت عنه گذاشت والبته وزارتخانه‌ها بطریککه از مجلس تقضا کرده‌اند قانون که بگذرد این رابموقع اجرا خواهند گذاشت از طرف دیگر دربودجه سال آتیه هم این درکمال دقت به آن اندازه که می‌توان قابل دقت شود دقت واصلاح می‌شود ولی اگر اینجا تصویب شود اسباب زحممت دولت می‌شود

رییس –رای گرفته یمشود بقابل توجه بودن این پییشنهاد آقایانی که قابل توجه میدانند قیام فرمایند

(عده قلیلی قیام نمودند)

رییس –قابل توجه نشد آقای اعتبار پیشنهاد حذف تبصره یک ودو راکرده‌اند چون قبلا تقضای تجزیه شده است به تاین پیشنهاد هم رای گرفته نیم شود

اعتبار –توضیح بدهم

رییس –معذلک توضیحتان را بدهید آقای عدل هم پیششنهاد حذف تبصره اول راکرده‌اند

میرزا سید احمد خان اعتبار –درمحل نطق پس از قدریتامل عرض کنم بنده تامل کردم آن لایحه رااشاره قه صندلی خود) بیاورند اما همه آقایان دارند کمیسیون بودجه یک ماده راکه دولت تهیه کرد وفرستاد آنرا مفصل تر کرد وبهتر به عقیده بنده مقصود راتامین کرد ودرآنجا نوشت وزارت مالیه مجاز است دودوازدهم بودجه تفصیلی ۱۳۰۴ رامطابق اسفند ماه بپردازد بودجه تفصیلی یک ستوی دارد واعتباراتی که دولت دارد درآنجا تمامش مصرح است درآن ستونها یک قسممتهایی است راجع به اضاه کار وفوق العاده وبدولت اختیار داده شده اکه دولت بتواند بموجب تصویب نامه از آن اعتبارات خود بپردازد حالا اگ ریک ماموری هم مریض شد کهآقای آقا سید یعقوب حکمله فرمودند راجع به آن مریض هم البته درهیئت وزرا مطرح می‌شود ونسبت به بودجه هر وزراتخانه که آن مامور منتسب به آنجا بوده است تصویب نامه صادر می‌شود واز اعتبار آن وزارت خانه پرداخته می‌شود ونسبت به اعتبارات دولت هم مجلس نظر خصوصی ندارد که چه طور باید خرج کنند گفته است دویست وپنجاه هزارتومان اعتبار ددولت برای مصارف غیر منتظره فواقلعاده که پیش میاید ودولت از آناعتبار می‌تواند استفاده کند واین تبصره‌هایی کهدرماده واحده کمیسون بودجه قبول کرده اس وخبرآنرا داده است بنده تصور می‌کنم که هیچ مقصود آقایان راتامین نمی‌کند زیرااز یک طرفخبر را اینطور تصویب می‌کنند که مطابق بودجه سنه ۱۳۰۴ دودوازدهم پرداخته شود از یک طرف درتبصره قائل شده‌اند که فلان وفلان محدود شود وبنده خیال می‌کنم که این تبصر‌ها مورد ندارد ومعتقدم در آن موقعی که بودجه کل به مجلس آمد انجا مورد شاست اینجا این خبر راطوریتهیه کرده‌اند که مثلا نسبت بوزارت پست وتلگرفا ممکن است وزارت مالیه فوق العاد‌های شب ورزو طهران وسایر ولایات راتوفقیف نماید ویک تشنجی در کار ایالات ولایات فراهم شود وهمانطور که تآقای یاسائی فرمودند با مرافقبتی که میسیون امریکائی رداجرای قانون دراند کمترین شبهه که دریک موردی نسبت به مخارج رایشان حاصل شود قطعا نیم دهند وفردا اول قدسی که برمیدارند براوزارت ست وتلگگراف است وهمانطور که آقای است وهمانطور که آقای فاطمی هم توضیح دادند آنوقت چه حالی پیدا خواند کرد تلگررافخاننه که شب تاصبح باید کار کند مجبور میشون تعطیل کنند آنوقت نتیجه چه خواهد شد لهذا بنده معتقدم که آقیان موافقت فرممایند واین دوبتصره از لایحه خارج شود وبعد هم درمواقعی که بودجه کل مملکتی به مجلس میاید آقای آقا سید یعقوب درکمیسیون بودجه هستند بین نظرها رادرآنجا تامین می‌کنیم وامیدواریم طوری بشود که نگرانی آقا هم رفع بشود

رییس –عقیده کمیسیون چیست

مخبر –بسته به نظر مجلس است

رییس –بنده خیال می‌کنم تعیین تکلیف تبصره‌ها درضمن تجزینه بهتر باشد پیشنهاد آقای احتشام زاده تبصره اضافی

(به ضرح ذیل قرائت شد)

بنده تبصره ذیل راپیشنهاد می‌کنم که ماده واحده الحاق شود

بتصره –پرداخت بودجه آبانماه ۱۳۰۵ هریک از وزرتخانها موکو پارسال بودجه‌های سال ۱۳۰۶آن وزارتخانه به وزرات مالیه است وزارت مالیه باید بلافاصله بودجه‌ها را تسلیم مجلس نماید

احتشام زاده –البته تمام آقایان نمایندگان محترم ععلاقه دارند که اصل بیستم قانون اساسی راجع هب نظارت ملت درمورد مخارج بموقع اجرا گذاشته شود والبته هم آقایان نمایندگان این علاقه رادارند که مخارجی راکه تصویب می‌نمایند نبه مصلحت ملت ومملکت باشد واگر بنا باشد به این ترتیبی که تاحالا پیش آمده است ودولت هم از نقطه نظ رفشار وبدبختی مستخدمین درهر مموقعی دو دوازدهم به مجلس بیاورد ومجلس تصویب بکند بالاخره بنده خیلمیکنم به این زودی ما نتوانیم این حق حاکمیت خود رااعمال کنمی ومخارجی راکه اجازه می‌دهیم به ببینم مفید است یا نیست به این جهت بنده برای اینکه پیشبینی می‌کنم این قضیه راکه باز تدرسال آتیه همین گرفتاری را نداشته باشیم ودولت رز نقطهنظر اینکه موقع پرداخت حقوق مستخدمین می‌رسد مجبور باشد دودوازدهم به مجلس بیاورد بنده خیال می‌کنم از بودجه ۱۳۰۵صرف نظر نماییم چون امسال تمام شده است ودر قانون اساسی هم مصرح است که در شش ماه آخر سال بایستی وزارتخانها بودجه‌های سال بعد خودشان راتییه کنند وبرای پانزده روز قبل از حمل آن سال تصویب شده باشد به این جهت برای اینکه دولت ومتصدیان امر خودشان رامجبور به بینند که این حق بموقع اجرا گذاشته شود ولجا باشن بودج‌های سنه ۱۳۰۶ راتهیه کنن وبه مجلس بفرستند بنده اینطور پیشنهتاد کردم که عجالتا مهر تمام شده است وبای مخارج پرداخته شو ولی ماه آبان چون تازه شروع شده است اشکالی هم ندارد زیرا دولت بودجه ۱۳۰۵راحاضر کرده است ممکن است یک امعان نظری بکنند ودرآخر ماه آبان بودجه‌های سال آتیه به وزرات مالیه تسلیم نمایند وممالیه هم تقدیم مجلس شورایملی بکند یعنی هروزارتخانه درآخر آبانبودجه ۱۳۰۶خودش راتهیه نکرده باشد حق ندارد از حقوق آبان ماه اسفاده کند والبته بنده هیچ نظری ندارم که اشکالی درکار دولت فراهم شود وهمه موافقت داریم که کارهای دولت از جریان نیفتد خصوصاکه بنده مقتقدم که آن اصل مهم قانون اساسی بموقعاجرا گذارده شود لهذا نظرم این است که بودجه سنه ۱۳۰۶رابیاورند به مجلس تا ما بتوانیم از این ق خودمان استفاده کنیم

رییس –رفته رفته باید ماده ۶۳عرض وجودکند آقایان پیشنهاد کند گان باید رعایت آن ماده ترابکنند خیلی مختصر حرف بزنند آقای یاسائی (اجازه)

یاسائی –قبل از اینکه جواب آقا راعرض کنم می‌خواهم یک موصوعی راتذکر بدهم وممکن است اشتباه هم کرده باشم ولی آقایان را هم توجه می‌دهم که دراولایل ماخیال می‌کردیم که این اصل یک دوازدهم ودودوازدهم یک مصراتی دارد ولیبعدردعمل دیدم کهمحتاسن بیشتر است زیرا شما‌ها تخمینا بودجه رااول سال تصویب می‌کنید یعنی یک عوایدی راپیش بینی می‌کنید ورای می‌دهی ویک مخارج معینی را هم رای می‌دهی درقسمت عواید تخمینی است ولی در قسمت مخارج تخمینی نیست مثل آن سالی که درآخر سالل آمدند وگفتند که سه کرور کسر است مالیات دخنیات رابگذرانید وچنانچه دراول اسل بودجه تصویب شود برای مخارج یک پیش بنی‌هایی می‌شود درصورتییکه هواید مان حتمیت ندارد وممکن است دوسه کرور درآخر سال کسر بیاوریم که محتج بشویم یک مالیاتهائی وضع کنیم مثلا اگر دراقلام عایدات رای دادید که عایدات فقط جنوب شش کرور است بعد در عمل چهار کرور شد دو کرورش کسر آمد آیا جز اینکه درآخر سالیک مالیاتی تصویب کنید چاره دارید بنابراین باعمل ینطور شده است که بودجنه هزار وسیصد چهار درهزار وسیصدوپنج وبودجه هزار وسیصدو پنج درهزار وسیصدو شش –پیش بینی می‌شود ومخارج وعاید اتمان باهم موازنه پیدا می‌کند وماکسر نخواهیم آورد وبعقیده بنده‌ام الاصلاح مقادله بودجه مملکتی است وچنانچه مراجعه کنیم به بودجنه‌های سایرممالک خواهیم دید که بیشتر گرفتاریهاشان راجع به معادله بودجه است ولی درمملکت مااگر خرج ودخل کم است آاتفاق اینطور شده است که دراین دوسال بواسطه اتخاذ یک دوازدهم دودوازدهم معادله درکار پیدا شده است ومنافاتی هم باقاون اساسی ندارد واین پیشنهاد آقای احتشام زاده که فرموند تا ۱۳۰۶رادولت بمجلس نیاورد حقوق آبانماه داده نشود این عملی نست چون هنوزبودجه ۱۳۰۵بمجللس تقدیم نشده است واگر نظریه آقایانن راکه عقیده داشتند بودجه ۱۳۰۵رابعنوان بودجه ۱۳۰۶مجلس قبول کند ورای بدهد البته بای بادولت مذاکره شود ونظریه رییس کلمالیه که نظارت دارد جلب شود وباین آسانی نیست که مجلس رای بدهد

رییس –آقای مخبر

مخبر –کمیسیون نیم تواند بپذیرد

رییس –ریا می‌گیریم بقابل توجه بودن پیشنهاد آقای احتشام زاده آقایان موافقین قیام فرمایند

(معدودی برخاستند)

رییس –قابل توجه نشد آقایان فاطمی وثوق وحشمتی وحائری زاده تقاضای تجزیه کرده‌اند اول رای گرفته یمشود بماده واحده بعد به تببصره یک بعد به تبصره دو رای رفته بمیشود بماده واحده خبر کمیسون بودجه آقایان موافقین قیام فرمایند

(اغلب ققیامنمودند)

رییس –تصویب شد رای گرفته می‌شود بهتبصره یک آقایانی که موافقند قیام فرمایند

(چند نفری برخاستند)

رییس –تصویب نشد رای گرفته می‌شود به تبصره دوم موافقین باین تبصره قیام فرمایید

(عده قیام نمودند)

رییس –تصویب نشد رای گرفته می‌شود بماده واحده با ورقهورقه سفید علامت قبول کبود علامت رد

(اخذ اآرا بعمل آمد)

رییس –اخذ اوراق رای تمام شد

(تعداد آرا بعمل آمده نتیجه ه اینطور حاصل شد)

ورقه سفید علامت قبول ۶۳ورقه کبود ۵

رییس –عده حضار ۸۴نفر باکثریت ۶۳رای تصویب شد

اسامی موافقین اسکندر خان مقدم میرزا محمد تقی بهار شیخ محمد علی امام جمعه شیراز کی استوان میرزا حسن علی خان فرمند شیروانی دکتر سنگ میرزا حنسن آیه الله زاده ایمر حسین خان ایلخانی احتشام زاده میرزا هاشم آشتیانی سید حسن مدرس میرزا حسن خان اسفندیاری محمد علی میرزا دولتششاهی میرزا محمد علی خان نظام مافی شریعت زاده عباس میرزا فرمانفرماییان میرزا سید احمد خان اعتبار میرزا صادقق خان خواجویمیرزا ابراهیم امام جمعه اهر حاج سید عبدالعلی طباطبائی دیبا محمد آخوند سید حسین آقایان میرزا محمد علی خان بامداد سهراب خان ساگینیان کیخسرو شاهرخ عطااله خان پالیزی ملک ایرج پورتیمور میرزا عبدال خان وثوق مهدی بنی سلیمان میرزا محمد خان معظظمی میرزا سید احم بهبهانی میرزا سید مهدی معتمد التولیه میرزا علی خان حیدری شیخخ الاسلام ملایری ثقه السلام بروجردی میرزا عبدالامیرخان نگهبان میرزاابراهیم خان ملک آرائی نوبخت میرزا سید علی میرزا عبدالباقی حاج علی اکتر امین حیدر قلی میرزا حشمتی میرزا رضا خان افشار میرزا عبداالله یاسائی محمد ولی میرزا سید کاظمیزدی میرزا حسین خان وزیری میرزا سید حسین خان میر ممتاز دکتر مصدق نصرت الله خان اسکندری ذوالقدر دکتتر لقمان میرزا حسین خان پیرنیا حاجی میرزا حبیب اللهامین دکتر هادی طاهری حاج میرزا آقا فرشی ابوالحسن خان ثقه الاسلامی میرزا حسین خان فرهمند میرزا حسن خان موقر میرزا یوسف خان عدل آقا سید ابرهیم ضیا سید ابوالحسن حائری زاده

اسما مخالفین میرزا جواد خان خویی عصر انقلاب آقا علی زارع حاجی اسداللهزوارمیرزاحسین خان جلائی

رییس چند دقیقه تنفس داده می‌شود

(دین موقع جلسه برایتنفس تعطیل و) (پسس از نیم ساعت مجددا تشکیل گردید)

وزیر مالیه –بطوری که عرض شده بود بودجه‌های مجلس شورای ملی وادارات برای ۱۳۰۵تمام شده است تقدیم مجلس شورای ملی می‌شود این لایحه راهم که راجعبحقوق است تقدیم می‌کنم

رییس –بودجه‌های تفصیلی هذه السنه بظمیمه لایحنه دیگر که از وزارت مالیه تقدیم مجلس شده است مبتنی است ببر قراری پانزده تومان شهریه برای حسن خان پسر بزرگ مرحوم بهادر السلطنه بکمیسیون بودجه ارسال می‌شود آقای آقا سید یعقوب (اجازه

آقا سید یعققوب –راجع بمفتش انتخابات ففارس که عرض کردم دونفر بودند یکی آقای جلائی بودند که بقسمتت فارس رفتند وانتخابات رابخوبی ختمه داند یکی هم یک شخص دیگری بود که بگیلان رفته است نظر بنده راجع بآتش زدن صندوق باین شخص بود نه بآقای جلائی والا آقای جلائی بانهایت خوبی خدمت خودشان رانجام داده‌اند

رییس –پیشنهادات واصله راجع بماده چهار خبر کممیسیون بودجه مربوط بموسسه رهنی که درجلسه گذشته تقدیم شده است بقرض مجلس می‌رسد پیشنهاد آقای فهیمی

(بشرح ذیل قرائت شد)

بنده پیشنهاد می‌کنم ماده چهارم بطریق ذیل نوشته شود عوائد موسسه رهنی پس از تادیه مخارجج اداری ابصل سرمایه موسسه که متعلق بصندوق تقاعد است اضافه می‌شود

فهیمی –اصل سرمایه که برای موسسه رهنی دراین قانون معین کرده‌اند وجهی است که از حقوق تقاعد استقراض می‌شود دولت برای سهولت کا آنها با برای ورثه آنها جمع آوری می‌کند این حقی است که متعلق است مبردم ولی برای منظمکردن واداره کردن آنها دولت این کا را بعهده می‌گیرد قانون استخدام هم که معین کرده است این وجه بنهیچ مصرفی نباید برسد یعنی خرج بنکنند شوود نکنند ولی می‌توانند آنرا بیک مصرفی مصرفی برسانند که یک عوائدی از آن حاصل شود امروز عایدات محل تقاع زیاد است برای اینکه از هر مستخدمی صدی هفت وهسشت ماخوذ می‌دارند ولی مخارج این اداره کم استست برای اینکه متقاعدین زیاد نیستند ولی درآتیه تعکس عایدات کم خواهد شد ومیرسد بدرجه صدی نج ومخارج زیاد خواهد شد یعنی عده متقاعدین یعنی عده متقاعدین زیادمیشود وردقانون استخدام هم ذکر شده است که هرقدر دولت درسال برایکسر این محل می‌دهد باید دربودجه ۱یش بینی کنند والبته باید سعی کرد که تقلیل بودجه رفع شود ومتقاعدین هم آنطوری که آقای آقا سید یعقوب فرمودند نیستند اشخاصی هستند که سی سال وچهل سال وپنجاه سال وشصت سال عمل گرانبهای خودشان رادرخدمت بدولت صرف کرده‌اند این که بنده پیشنهاد کردم حالا که دولت پول آنها رابمصرف می‌رساند قعوائدی را که از این راه حاصل می‌شود باصل آن صندوق تقعد اضافه شود وبمصرف سرمایه محل حقوق تقاعد مستخدمنی برسد

مخبر اگر آن ماده که دراین باب درقانون استخدم درج است آقای فهیمی این طور اصلاح کنند که متقاعدین حق دارند صندوق تقاعد تکافو بکند حقوق مستخدمین راپا نکند اگر یک همچو ماده پیشنهاد نمانید که درقانون استخدام نوشته شود بنده کاملا موافقت می‌کنم کهدراینجا پیشبینی کنمی برای مواردی که وجوه صندوق تقاعد تکافو نکند برای حقوق متقاعدین از حالا یک چنین عایدی را برای آنها درنظر بگیریم ولی وقتی که در قانون استخدام تصریح دارد که دولت مگلف اسست حقوق تقاعد را از وجوه تقاعد بردارد واگر تکافو نکرد از متن بوودجه مملکتی بدهد دیگر بنده نمی دانم این دلسوزیها از چه نقطه نظر است واینکه گفته می‌شود این پول مال متقاعدین است واستفاده از این صندوق حق متقاعدین است عرض می‌کنم گر شما خیال می‌کنید که این پول از حقوق متقاعدین برداششته می‌شود این طور نیست زیرا این پول راب ه ماخذ صدی هف ت از بودجه مملکت بعنوان حقوق تقاعد متقاعدین دریک صندوقی مرکزیت می‌دهند که مستخدمین از از آن استفاده کنند این است اصل مطلب حالا اگر کم آمد دولت باید چکند دولت باید از متن بودجه حقوق متقاعدینرابدهد واگر زیاد آمد باز درآنجا هست ماحالا چون حساب کردیم که از روی عده متقاعدینمان یک پلو موجود بی کاری داریم می‌خواهیم بکار بیندازیم این چه ربطی بعمل متقاعدین داردمتقاعدین درموقع استحقاق مستحقند که از محل تقاعد استفاده نمایند اعم از اینکه پولی درصندوق باشد یا نباشد

فهیمی –بعد از بیانات آقا مخبر بنده پیشنهاد خود را مسترد می‌دارم

رییس –پیشنهاد آقای احتشام زاده

(به شرح ذیل قرائت شد)

بنده پیشنهاد می‌کنم ماده چهارم بطریق ذیل اصلاح شود

ماده چهارم عوائدد موسسه رهنی پس از تادیه مخارج اداری که از ثلیث عوائدنباید تجاوز نماید اصل سرمایه موسسه را تشکیل خواهد داد تبصریه درسال اول تاسیس موسسه درمرکز وولایات ممکن ممکن است مخارج اداری از میزان فوق تجاوز کند

احتشام زاده –بنده نظمر از تقدیم این پیشنها این است که سو استفاده نشود ومخارج اداری این موسسه زیاد نشود وحتی ممکن است پیش بینی نماییم که بواسطه زیاد روی درمخارج عوائد هم کاففی برای جبران آن مخارج نباشد ومجبور باشند که از اصل سرمیاه موسسه هم صرف تشکیلات واداره این موسسه بکنند برای اینکهاین صدی نه عوائدی کهبعنوان حق الحفاظه برای این موسسه پیش بینی کرده‌اند مبلغ زیادی نیست واین هم یک موسسه ملی نیست که دلسوزی کنند ومخارج رابحداقل تنزل بدهند بله اگر یک موسسه ملی بود شاید بنده تصدیق می‌کردم که صدی نه کافی خواهد بود برای مخارج اداری وکسر نیم شود وزیاد هم میاید ولی ممکن است یک مخارج فوق العاده بکنند مثلا یک متخصص استخدام بکنند برای ریاست این اداره ویک یک مخارج فوق العاده هنگفتی به این موسسه تحمیل بکنند درصورتی که شاید هیچ تخصصی هم دراین قسمت نداشته باشد برای اینک دیده‌ایم درادارات اغلب اشخاصی هتند که یک حقوق زیادی هم می‌گیرند درصورتی که تخصص هم ندارند به این جهت بنده برای جلوگیری از افراط خواستم کهبودجه این موسسه راکم بکنیم نه اینکه تشخیص بدهیم که حقوق رییس موسسه این قدر اعضضایش این قدرولی یک حداکثری رادرنظر گرفتم که از آن حداکثر تجاوز نکنند برای انیکه وحشت دارم که مبادا مخارج اداری این موسسه زیادبشود

رییس –آقای آقا سید یعقوب (اجازه)

آقا سید یعقوب –راجع به مساله خرج اداری آقای وزیر مالیه این مساله رایادآوری کردند واظهار کردند که دربودجه تصیلی که از برایموسسه بانک خواهد آمد مخارج آن درانجا ذکر شده است حالا از نقطه نظر اینکهمته بخشخاش می‌گذارند بنده موافقم ولی چون آقای وزیر فرمودند که درانآنجا پیش بینی شده بنده موافقم وکمیسیون هم قبول کرده است

رییس –آقای مخبر

مخبر –بسته به نظر مجلس است

رییس –رای می‌گیریم به پیشنهاد آقای احتشام زاده تآقایان موافقین قیام فرمایند

(کسی قیام نکرد)

رییس –پیشنهاد آقای امامی هم درضمن رد شده است چون ثلث عوائد مقصودشان بوده است پیشنهاد آقای دولتشاهی

(بشرح ذیل خوانده شد)

مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی

بنده پیشنهاد می‌کنم درماده قید شود تسکیلات موسسه مزبور از تشکیلات یک شعبه بزرگتر نباشد

دولتشاهی –بنده همان نظر تقلیل درمخارج رادارم زیرا آنچه اسیسات گذشته بما نشان می‌دهد خیال می‌کنم که ما بای این وظیفه خود را که مساله تقلیل خرج است بعمل بیاوریم مخصوصادربقضی موارد دیده شده است که از مواد قانون استخدام سو استفاده کرده‌اند ودریک موسسات جدیدی آنچه ممکن بوده است بنام مخارج ویا بنام کنترات کردن اشخاص یک مخارج زیادی می‌کنند یک نظر بنده تقلیل درخرج است نظر دیگر این است که تقلیل درتشکیلات درهرقسمتی ممن است اسباب آسایش مراجعه کنندگان باشد وبالعکس اگر تشکیلات مساده نباشد کا ارباب حوائج دیرتر می‌گذرد وشایدیک عسمت نگذشتن کارهای مردم بواسطه وسعت تشکیلات اداری است لهذابنده این پیشنهاد را کردم که یک شعبه قائل بشوند درماده اول هم ذکر شده که این موسسه یکی از شعب بانک دولتی است برای انیکه این ععبارتهم مصداق وتحقق پیدا کند بنده پیشنهاد کردم که یک شعبه باشد وشعبه هم مطابقانون استخدام جز تقسمیات قانونی است وهر یک از شعب مالیه هم دو برابر ووسه برابر این موسسه رهنی ابواب جمعی دارند بنابراین بیک هچو سرمایه رایک شعبه برای اداریه کردنش کافی است

رییس –آقای بیات (اجازه)

بیات –راجع این پیشنهاد وپیشنهاداتی که ماثال آن شده ممذاکره شده است که چوناین موسسه ابتدای تاسیسش است ما نمی‌توانیم مخارج آن را محدود نماییم چون در اول امر مخارج فوق العاده دارد وعایدی آن هم درسال اولممعلوم نیست چقدر است باین دلیل ما نیم وانیممخاخارج را محدود نیم وباید انتظار کششید که موسسه تاسیس بشود وتشکیلاتش رادار ا شودبعد همان طور که آقای وزیر مالیه اظهار کردند بودجه آن بمجلس پیشنهاد خواهد شد اگر مجلس زیادی دید کم می‌کند واگر هم صحیح دید قاانع خواهد شد واما راجع بقسمت شعبه هم که حضرت والا فرمودند این لفظ شعبه هم کش دارد ومعلوم نیس شعبه دارای چند نفر باید باشد علاوه برین یک موسسه تجارتی را نیم شود با شعبه اداری طرف نسبتقرار داد که درفلان شعبه وزارت مالیهاگر یک نفر رییس ویک منشی هست این جاهم بهمان صورت باشد این بعضی اشخاصی لازم دارد که مربوط بشعبات دولتی نیست مثلا دراین اداره مقوم لازماست انبار داروخیلی چیزها لازم است پس بنا براین خوبست آقایان یک توجهی بفرمایند که این ماده تصویب شود بعد دربودجه ۱۳۰۶که بمجلس میاید یک مدتی هم عمل می‌کنند مخارج وعایداتش معلوم یمشود آن وقت از روی آن بودجه که پیشنهاد می‌کند نظریه آقایان تامین خواهد شد

وزیرمالیه –ردجلسه قبل تقضا شد که شعب این بانک بولایات هم بسط داده شود درتبصره ماده سه هم قید شده است درین صورت اگر درمقدمه این بانک راباسم شعبه نوشته‌اند این دلیل نیم شود که این بانک مثل یک شعبه اداری باشد زیرا این بانک بزرگی است که از این بانک یک شعبات ویک پولهایی بولایات فرستاده می‌شود پس این رانیم توان باین مقدار کوچک تصور کرد که قابل این نباشد که بجاهای دیر شعبه بفرستند لهذا تصور می‌کنم بادققت نظری که دولت کمیسیون کرده‌اند این ماده خودش کافی است برای اینکه نه دست دولت را می‌بندد وننه آن منظور را طرد می‌کند

رییس –عقیده ککمیسیون چیست

مخبر –بسته بنظر مجلس است

رییس –رای میگگیریم بقابل توجه بودن این ۱یشنهاد آقایان موافقین قیام فرمایند

(معدودی قیام نمودند)

رییس –قابل توجه نشد پیشنهاد آقای روحی

(بشرح ذیل خواند شد)

بنده ۱یشنهاد می‌کنم که مخارج موسسه رهننی درسال از صدی پانزده تجاوز نکند

روحی –عرض می‌کنم که آقایان البته طرفدار هستند که کهمخارج حتی المقدورکمتر بشود این هم معلوم است که یک عسمتهایی راهم نباید بدولت واگذار کرد کههرکاری دللش می‌خواهد بکند زیرا ممکن استبیایند ویک مخارجی بکنند ودرآخر سال بیایند وبگویند کم آمده است بنابراین این صدی پانزده یک ترتیب عادلانه است برای مخارج وبنده تصور می‌کنم اگر آقایان موافقت بفرمایند کهمخارج معلوم ومحدود باشد بعقیده بنده ضرری ندارد

مخبر –اگر آقا به پیشنهادات مراجتعه بفرمایند این پیشنهاد در هرحال رد شده است صدی ده وصدی سی وبالاخره طرفین این پیشنهاد رید شد است ونظر مجلس هم این بودهاست که ما فعلا نیم توانیم یک مخارجی رابطور ثابت درسال اول پیشبین کنیم وبعلاوه اینصدی پانزده که پیشنهد فرموه‌اند مقصودشان ز صدی نه است از عوائد است از چیست وبالاخره مقلوم نیست وبنده نمی دانم این پیشنهاد برطبق چه اصولی تقدیم مجلس شدده است واین پیشنهادات درکمیسیون هم شدهاست وآقای ارباب هم این پیشنهاد راکرده بودند رد شد وبنده برای اینکه این پیشنهادات شاید تخفیف پیدا کند عرض می‌کنم کهاگر از صدی ده وصدی پانزده وصدی شانزده گرفته تا صدی هفتاد وهشتاد هم پیشنهاد در این زمینه بشود ما نه می‌توانیم یک یک ماخذ کم ونه می‌توانیم یک ماخذ زیاد رادرنظر بگیریم وبای دول این موسسهراتاسیس کند ومخارج اسیاسات موسسه راببند چقدر است بعد مخارج یک چنین موسسهرادربودجه خودش پیشبین کرده بمجلس بیاورد وآقایان دراینجا درش نشر کنند وبالاخره بقدری که صلاحیت دارد تشخیص بدهند

رییس –فرقی که پیشنهاد ایشان باپیشنهاد آقای ارباب دارد این است که این پیشنهاد صدی پانزده مطلق است وپیشنهاد آقای ارباب مفید بود وصدی پانزده راتقسیم کرده بوند علی ای حال رای می‌گیریم بقابل توجه بودن این پیشنهاد آقایان موافقین قیام فرمایند

(عده قلیلی قیام نمودند)

رییس –قابل توجه نشد ری می‌گیریم بماده چهار آقایانی که موافقند قیام فرمایند

(اغلب برخاستند)

رییس –تصویب شد آقایان موافقند باختم جلسه

بعضی از نمایندگان صحیح است

رییس –پیشنهادات دیگری هم راجع بماده پنج ومواد الحاقیهرسید است بنابرین جلسه راختم ینیم جلسه آتیه روزسه شنبنه سه ساعت ونیم قبل از ظهر دستو بقیه دستور امروز

(مجلس نیم ساعتبعد از ظهر ختم شد)

رییس –مجلس شورای ملی سیدمحمد تدین

منشی –عبدالامیر منشی امیر تیمور