مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۹ دی ۱۳۴۲ نشست ۲۷
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و یکم | تصمیم‌های مجلس | قوانین انقلاب شاه و مردم |
مذاکرات مجلس شورای ملی
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز پنجشنبه ۱۹ دی ۱۳۴۲ نشست ۲۷
مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره ۲۱
جلسه: ۲۷
فهرست مطالب:
۱- تصویب صورت جلسات ۱۵ و ۱۷ دی
۲- بیانات قبل از دستور آقای سعید وزیری
۳- تقدیم یک فقره سؤال به وسیله آقای بدرصالحیان
۴- بیانات قبل از دستور آقای معتمدی (ضمناً دو سؤال هم تقدیم نمود)
۵- طرح و تصویب یک فوریت لایحه تشکیل شهرداریها و انجمنهای شهر
۶- طرح و تصویب یک فوریت لایحه تأسیس کارخانه سموم دفع آفات نباتی
۷- تقدیم یک فقره لایحه تصویبنامهای به وسیله آقای وزیر کشاورزی
۸- معرفی آقای مهندس خدیوی به معاونت وزارت کشاورزان به وسیله آقای وزیر کشاروزی
۹- طرح گزارش کمیسیون بودجه راجع به اعتبار ساختمانهای نیمه تمام ژاندارمری کل کشور و ارجاع به مجلس سنا
۱۰- تقدیم یک فقره لایحه تصویبنامهای به وسیله آقای معاون وزارت کشور
۱۱- تقدیم یک فقره لایحه به قید یک فوریت به وسیله آقای وزیر کار
۱۲- شور اول گزارش کمیسیون کشور راجع به تمدید اجرای قانون امور اجتماعی و عمران دهات
۱۳- تقدیم یک فقره سؤال به وسیله آقای دکتر الموتی
۱۴- بقیه مذاکره در گزارش شور اول کمیسیون کشور راجع به تمدید اجرای امور اجتماعی و عمران دهات
۱۵- استرداد لایحه تمدید یک ساله قانون اصلاح امور اجتماعی و عمران دهات به وسیله آقای معاون وزارت کشور
۱۶- طرح و تصویب یک فوریت لایحه حمایت صنعتی و جلوگیری از تعطیل کارخانه‌ها
۱۷- طرح گزارش کمیسیون کشور راجع به مخارج انتخابات اخیر مجلسین و ارجاع مجدد به کمیسیون
۱۸- معرفی آقای سرلشگر حبیب‌الله شکیبی به معاونت وزارت جنگ به وسیله آقای دکتر خوشبین وزیر مشاور
۱۹- طرح و تصویب گزارش کمیسیون نظام راجع به برقراری مقررات حکومت نظامی در تهران و حومه و ارجاع به مجلس سنا
۲۰- طرح و تصویب گزارش کمیسیون نظام راجع به اجرای مقررات حکومت نظامی در شیراز و ارجاع به مجلس سنا
۲۱- طرح گزارش کمیسیون بودجه راجع به برقراری مستمری درباره وراث مرحوم سید جعفر طاهری و مرحوم حسن خلعتبری و ارجاع به مجلس سنا
۲۲- تقدیم سه فقره لایحه تصویبنامهای به وسیله آقای معاون وزیر راه
۲۳- تقدیم سه لایحه تصویبنامهای به وسیله آقای معاون وزارت امورخارجه
۲۴- تقدیم ۱۸ فقره لایحه تصویبنامهای به وسیله آقای دکتر خوشبین وزیر مشاور
۲۵- قرائت استعفانامه آقای جعفر ابطحی
۲۶- تعیین دستور و موقع جلسه بعد- ختم جلسه
| مجلس ساعت نه و پانزده دقیقه صبح بریاست آقای مهندس عبدالله ریاضی تشکیل گردید. |
- تصویب صورت جلسات ۱۵ و ۱۷ دی
۱- تصویب صورت جلسات ۱۵ و ۱۷ دی
رئیس – اسامی غائبین جلسه قبا قرائت می‌شود
غائبین با اجازه
- آقایان مهرزاد – بختیار بختیاریها – ملک زاده آملی – دکتر حکیم شوشتری – مهندس اسدی – سمیع – شاخوئی – مرتضوی – دکتر موثقی – ابطحی.
- خانمها بانو جهانبانی – بانو نفیسی.
غائبین بی اجازه
- آقایان ایلخان – ارسنجانی.
زود رفتگان با اجازه
- آقایان معتمدوزیری – ضابطی طرقی – مهندس برومند.
- بانوان بانو دکتر پارسای – دکت دولتشاهی – ابتهاج سمیعی – تربیت.
رئیس – راجع بصورت جلسات قبل نظری هست؟
خانم تربیت – معذرت می‌خواهم ما اجازه گرفته بودیم.
رئیس – بله با اجازه است. آقای کبیری.
کبیری - در صورت جلسه ۱۵ دیماه چند غلط چاپی است اصلاح شده به تندنویسی می‌دهم.
رئیس – بسیار خوب صورت جلسه قبل تصویب می‌شود آقای ریگی.
ریگی – شکایتی از فضات لیسانسیه زاهدان رسیده که تقدیم می‌شود.
رئیس – آقای شکیبای نوبری.
شکیبای نوبری – نامه ایست که ببنده رسیده تقدیم می‌کنم.
رئیس – آقای ارسنجانی.
آقا میرارسنجانی – نامه ایست که از طرف خرده مالکین شهرری آمده یک نامه هم از طرف دبیرخانه کانون کارمندان دولت و یک نامه هم بامضای کارمندان شهرداری رسیده است تقدیم می‌کنم.
رئیس – آقای ختائی.
ختائی – نامه ایست رسیده تقدیم می‌شود.
رئیس – آقای تبریزی.
تبریزی – دو فقره نامه از میاندوآب شاهین دژ رسیده تقدیم می‌شود.
رئیس –آقای بدر صالحیان.
بدر صالحیان – نامه‌ای است از طرف خرده مالکین قریه اتابک (معروف بحکیم آباد).
رئیس – آقای کبیری.
کبیری – شکایتی است از طرف افسران و درجه داران بازنشسته شهربانی تقدیم می‌شود.
رئیس – آقای شفیعی پور کرمانی.
شفیعی پور کرمانی – نامه هائی از طرف مردم رفسنجان و رفتگران شهرداری رسیده است تقدیم می‌کنم.
رئیس – آقای اوزار.
اوزار – تعدای شکایت رسیده تقدیم مقام ریاست می‌کنم.
رئیس – آقای دکتر یزدان پناه.
دکتر یزدان پناه – دو فقره شکایت رسیده تقدیم می‌کنم.
رئیس – آقای کهزاد البرزی.
کهزاد البرزی – سه فقره شکایت رسیده تقدیم می‌شود.
- بیانات قبل از دستور آقای سعید وزیری
۲- بیانات قبل از دستور آقای سعید وزیری
رئیس- نطق‌های قبل از دستور شروع می‌شود آقای سعید وزیری بفرمائید.
سعید وزیری – عرض می‌شود بنده دیروز پر یروز فکر می‌کردم امروز ثبت اسم بکنم برای صحبت کردن در باره دومین سالگرد قانون اجرای قانون مترقی اصلاحات ارضی که دو سالش تمام شده آغاز سومین سالگرد است فکر کردم که ما یعنی افرادیکه عادت داریم حرفهایمان را با قلم و کاغذ عرضه بکنیم به تجربه برای بنده ثابت شد که یکقدری مشکل است برایمان صحبت کردن و ناچاریم که بنویسیم اینست که یادداشت کردم و معذرت می‌خواهم از اینکه ناچار خواهم شد از روی یادداشت بخوانم همان طور که عرض کردم امسال دو سال تمام از اجرای قانون مترقی انقلابی و اصلاحاتی قانون اصلاحات ارضی می‌گذرد و قانون اصلاحات ارضی که در حقیقت شا بیت غزل اصلاحات اخیر ملت ایران است. زمینه عمیق ترین اصلاحات زمینه جامع ترین تحولات را در مملکت ما فراهم کرده است و تمام تحولات و تغییرات و اصلاحات که در زمینه سیاسی واجتماعی و اقتصادی انجام گرفته و حالا جریان دارد و پیش می‌رود در حقیقت زمینه اصلی و واقعی آنرا اجرای قانون اصلاحات ارضی برای ما میسور و مقدور ساخته است (صحیح است).
قانون اصلاحات ارضی در حقیقت عمل اصلاحات ارضی را که عبارت از آزاد کردن قاطع ملت ایران یعنی بیش از ۷۵ درصد ملت ایران را در برداشت که پادشاه بزرگ ما از سالها پی ش با تقسیم املاک شخصی خودشان آغاز فرموده‌اند و شاهنشاه بزرگ ما همانطور که بارها خودشان فرمودند هانطوریکه در کتاب ذیقیمت خودشان مرقوم فرموده‌اند از سالها پیش شخصا توجه داشته‌اند باینکه لازمترین و مهمترین اصلاحاتی که در مملکت باید شود در حقیقت ما در تمام اصلاحات در مملکت ما می‌تواند باشد مسئله اصلاحات ارضی و مسئله آزاد کردن دهقانان ایران بوده است و با شهادت ملت ایران و شهادت تاریخ و شهادت تمام دنیا ایشان اولین کسی بودند که نه تنها در ایران بلکه در این منطقه وسیع از دنیا باین کار بزرگ انقلابی و انسانی دست زده‌اند و اولین دفعه هم از خودشان شروع کردند و اول دفعه هم املاک خودشان را باسعه صدر با شرایط ساده و اسان بنفع طبقات دهقان و محروم در مملکت شروع کردند و بسیار بجاست که در اولین مجلس شورای ملی که بعد از آغاز و اجرای قانون مترقی اصلاحات ارضی بوجود آمده است این اقدام بسیار بزرگ و مهم و انسانی که واجد اهمیت بین الملی می‌باشد با تجلیل و تکریم فراوان یاد شود (صحیح است) شاهنشاه ما سال گذشته در چنین روزی بمناسبت آغاز دومین سال شروع اجرای قانون اصلاحات ارضی در اجتماع بزرگ دهقانان کشور، نمایندگان شرکتهای تعاونی کشور که مظهر اجرای قانون اصلاحات ارضی بودند شرکت فرمودند مجلسین و ملت ایران در این روزها مشغول فراهم کردن برگزاری جشن سالگرد انقلاب ششم بهمن می‌باشد در حقیقت روز ششم بهمن روز قانونی شدن و استقرار قانون انقلاب بزرگ ملت ایران می‌باشد که ملت ایران در مقیاس وسیعی بطور دسته جمعی باین انقلاب رأی داد و قانون اساسی انقلاب را تثبیت و تأییئ و امضاء نمود و حال آنکه آغاز انقلاب پار سال در چنین روز، روز ۱۹ دیماه شروع شد انقلاب بزرگ و عمیقی که بانطق بسیار تاریخی شاهنشاه ما بوقوع پیوست و انجام گرفت شاید بسیاری ازنمایندگان محترم درهمان جلسه تشریف داشتند بخصوص عده‌ای که هم اکنون بعنوان نمایندگان قانون اصلاحات ارضی در این جا بعنوان نمایندگان ملت در مجلس تشریف آورده‌اند و نمایندگان جامعه دهقانی مملکت همچنین نمایندگان شریف طبقه کارگر مملکت که در آنروز حمایت و پشتیبانی و وابستگی خودشان را با انقلاب اعلام کردند زیرا در همان روز یکی ازمواد اصول ششگانه اعلیحضرت همایونی عبارت از اعلام اصل سهیم شد کارگران در منافع کارخانه‌ها بود نمی‌توانم توصیف کنم که با چه شور و هیجانی نمایندگان اتحادیه‌های کارگری و سندیکاها شرکت کردند اینست که آقایانی که مستمع و شاهد آن جریان انقلابی سال گذشته بودند اکثر شان شاهد بودند که برای اولین بار درتاریخ نه تاریخ مملکت ما اصولا درتاریخ پادشاهی جهان برای اولین بار شاهی از خانه خودش از کاخ خودش بلند شد رفت در کنگره دهقانان و زحمتکشان قبلا بعنوان یک ناظر شرکت کرد ولی با دعوت دهقانان و کارگران در همان جلسه ریاست و اداره جلسه را بعهده گرفت و بسیار در دنیا جلسات شرکتهای تعاونی یا مجمع نمایندگان دهقانان تشکیل شده بود و شده است اعلیحضرت همایونی شاهنشاه ما هم در بسیاری از موارد و مواقع همیشه بیاناتی ایراد فرموده‌اند ولی جلسات دهقانان پارسال و فرمایشات شاهنشاه یک طور دیگری بود از نوع دیگری بود یعنی جلسه دهقانانی بود که قبول کرده بودند با شور و هیجان تصدیق کرده بودند از ته دل که یک شاهی دارند که می‌تواند رهبری و ریاست اداره یک مجلس دهقانی را صمیمانه رهبری و اداره کند و جنبه تاریخی مطلب در اینجا بود که اعلیحضرت همایون شاهنشاه با عمل خودشان باطل بودن بسیار از دکترین‌ها و تزها که گویا امکان چنین انقلابی را باین شرح گویا محال می‌دانست شاه ما از اینرا عملی و ممکن کردند و ملت ما نشان دادند که مسئله اصلاحات و انقلاب در مملکت ما و مسئله آزادی ملت در مملکت یک مطلب تفکیک ناپذیریست با اصل سلطنت و شاهنشاهی (صحیح است) همچنانکه هنگامی که خود اعلیحضرت همایونی ریاست جلسه را بر عهده گرفتند شاید عن جمله بخاطر بنده نمانده باشد با تغبیری فرمودند از پشت این تریبون یعنی از پشت تریبون ریاست جلسه فرمودند این مناسب ترین و لایق ترین جائی است که من از اینجا می‌توانم حرفهایم را بملتم اعلام کنم چه بسا اصلاح طلبان مملکت افرادی که سالها خون دل خورده بودند و احساس کرده بودند که در مملکت وضع کارها خوب نیست سالها روزها وشبها را گذرانده بودند در همین امر و در همین فکر که ایکاش پادشاهی که آنها می‌شناسند یک روز با یک وضع انقلابی خط بطلان بر روی آن وضع مبهم و نا مربوط و نا مطلوب بکشد و هنگامی که ما دیدیم شاه مملکت آمد و اینکار را کرد این بهترین دلیل منطقی بودن استنباط ملت ایران بوده (صحیح است) بهترین نمونه‌ای بود بر اینکه واقعا آنچه که پادشاه مملکت فرمودند این همان چیزی بود که بیست سال تمام، تمام افراد اصلاح طلب و دارو دسته انقلاب در این مملکت می‌خواستند آنهائی که می‌خواستند این انقلاب واقعا بدون جنجال و عوام قریبی در مملکت انجام شود (صحیح است).
رئیس – آقای سعید وزیری وقت جنابعالی تمام شد.
سعید وزیری – آقای بدر صالحیان ممکن است از وقت جنابعالی چند دقیقه‌ای استفاده کنم.
- تقدیم یک فقره سؤال بوسیله آقای بدر صالحیان
۳- تقدیم یک فقره سؤال بوسیله آقای بدر صالحیان
بدر صالحیان – چون بحثی که ایشان می‌فرمایند مورد علاقه بنده است با کمال میل وقتم را می‌دهم و سؤالی از دولت دارم که تقدیم می‌کنم.
سعید وزیری – اجتماع دهقانی سال گذشته را تا حدودی که بنده اطلاع دارم از نظر تاریخ شاید چنین اجتماعی هزاران سال پیش یا ۲۵۰۰ یا ۳۰۰۰ سال پیش در چمن زار کاندوانا آنطوریکه مورخین نوشته‌اند در شکارگاه یا نزدیک کاخ آپادانا و یا اخیرا در دشت مغان در زمان نادرشاه انجام گرفته بود که نمایندگان قشرهای وسیع ملت پادشاه و شاهنشاهی را در بر گرفتند و با او صحبت کردند درمیان ملت ایران این بی سابقه نبوده است اما اجتماع سال گذشته در مملکت ما از بسیاری و از جهه مفهوم و محتوی بسیار بی سابقه بود برای اینکه در آن اجتماعات بزرگ پادشاهان روی اصولی پادشاهی و منافع شاهنشاهی خودشان صحبت میکرده‌اند ولی در اجتماع گذشته شاه ما صرفا بر اساس منافع مردم، منافع زحمتکشان و دهقانان و کارگرن و زنان ایران صحبت کردند (صحیح است) این کار شاه ما بیسابقه است و قطعا روزگار چنین چیزی را دیگر ثبت نخواهد کرد فقط یک بار می‌شد ثبت بکند و بهمین دلیل است که عرض می‌کنم پادشاه ما بعنوان یکی از شجاع ترین قیافه‌های تاریخ تجلی کرد (صحیح است) از جهت اینکه پادشاه ما هم خودش می‌دانست و هم ناظران با طرف و بیطرف می‌دانستند که پادشاه با اعلام و عرضه کردن چنین انقلابی در حقیقت نبرد و مبارزه سنگینی را با نیرو‌های ارتجاع داخلی و خارجی و مخالفین اصلاحات و عوامفریبان و انحصار طلبان و کسانی که تمام امتیازات را مخصوص خودشان می‌دانستند و تمام کسانی که بهیچ عنوانی حاضر و مایل نبودند که درین مملکت چنین تحولی بشود و تعداد آنها هم کم نبود، پادشاه مبارزه علنی را از روبرو با آنها اعلام می‌کرد (صحیح است) و این مستلزم عالیترین و مهمترین نوع شجاعت بود عالیترین حد جرأت و جسارت بود که چون چنین شجاعت در راه آسایش و رهائی و ازادی اکثریت ملت ایران انجام می‌گرفت و دست خدا بر سر این جماعت بود، خدا و نیروی ملت از شاه حمایت کردند و شاه علیرغم تمام مخالفین، تمام بدخواهان باتفاق ملتش پیروز شدند (صحیح است) اجازه بدهید عرض کنم که پیروز شدیم ولی این انقلاب، بعدها با گفتن اینکه در مملکت انقلابی انجام شده انقلاب شاه و ملت و بعضیها می‌آیند تند تند می‌گویند انقلاب شاه و ملت این کافی نیست، بسیاری از دستگاهها اجازه بدهید بگویم بعضی از دستگاهها هستند که شاید این مفهوم و این معنی را درک نمی‌کنند، فقط دلشان را خوض کرده‌اند که بگویند ما در زمان انقلاب شاه و ملت هستیم طرفدار هستیم نه این صحیح نیست هستند دستگاههائی که خوب کار نمی‌کنند و فقط با لقلقه لسان می‌گویند و اینکار را می‌کنند، هنوز در دستگاهها مأمورانی هستند که می‌گویند (چهار پنجم) کارهای مملکت را ما انجام می‌دهیم، هنوز چهار پنجم کارها را برگرده مأمورانی گذاشته‌اند که سه سال پیش هم بوده‌اند و بنظر بنده این کار نمی‌تواند عملی باشد، آنروز تمام نمایندگان محترم ابراز علاقه کردند باینکه انجمنهای شهرباید منحل بشود، این مسئله تصادفی نیست این جبر زمان است، این خاصیت انقلاب است (صحیح است) برای اینکه نمایندگانی که این جا نشسته‌اند محصولات بی غل و غش این انقلاب هستند، اینها خوبی میدانند و می‌فهمند چه چیزی در مملکت لازم است اینها خوبی میدانند که دیگر با کج دار و مریز نمی‌شود کار را بسامان رساند اینها خوب می‌فهمند که نمی‌شود با آلات و ابزار گذشته کارکرد و بعد امیدوار بود که گویا انقلاب پیش می‌رود و البته در راس تمام کارها شاهنشاهی که انقلاب را بوجود آورده‌اند، رهبری کرده‌اند هم اکنون با مراقبت مستمر پی گیر نظارت می‌کنند، مراقبت می‌کنند و دلخوشی ملت هم همین است، دلخوشی مردمی که از این انقلاب باید بهره مند بشوند و شده‌اند همین است ولی این کافی نیست برای اینکه تمام افراد در تحت این رهبری باید وظیفه شان را بدرستی انجام بدهند و از اینها بنده بعنوان یک فردی که خودم را محصول این انقلاب شاه و ملت میدانم بخودم حق می‌دهم که بعنوان یکی از عصاره‌های بیست و دو سه ساله مملکتم می‌توانم اعلام بکنم باین افراد که متوجه کارهای خودشان باشند، حیف است در چنین موقعیتی که در دسترس مملکت است بخوبی انجام وظیفه نکنند، من در اینجا سر بسته گفتم و اسم نمی‌برم و می‌گذرم و همچنانکه در مورد اینها گفتم از مجریان اوامر شاه، از مجریان بسیار صدیق و صمیمی اصول انقلاب شاه ما هم باید به نیکی یاد کنیم و تحلیل کنیم اگر حمل و بردوستی و آشنائی نشود من اینجا اخلاقا خود را ملزم میدانم که از نخست وزیر فعلی آقای علم که واقعا بعنوان یک سرباز فداکار در اختیار انقلاب بزرگ و شاه و ملت قرار گرفت تجلیل کنم و بخوبی یاد کنم همچنان که از مجریان بسیار صدیق و وفادارر اصلاحات ارضی چه وزیر کشاورزی سابق و چه وزیر کشاورزی فعلی که با نهایت قدرت و واقع بینی هر دو با صداقت خدمت کرده و می‌کنند اشاره کنم وتجلیل کنم (صحیح است) نمونه اش را می‌توانم بگویم و اشاره کنم به نطق دیروز وزیر کشاورزی تیمسار سپهبد ریاحی سرباز صدیق شاه که صمیمانه و رسما مرگ وفنا ونابودی فئودالیزم را یکبار دیگر اعلام کرد مطالب دیگری هم هست که بنده قصد داشتم وارد آن بحث بشوم ولی معلوم می‌شود که وقت اجازه نخواهد داد که بنده این صحبت‌ها را بکنم اشاره مختصری می‌کنم و می‌گذرم و آن این است که باید تمام مردم ایران متحد باشند تمام اصلاح طلبان متحد باشند و یک اتحاد عظیم ملی را در یک صفوف متشکل و متحد ملی گرد بیاورند و این انقلاب را از پیش ببرند (صحیح است) این مجلسی که ما الان داریم آنطوری که بنده می‌بینم خوشبختانه یک مظهری از این وحدت ملی هست از صدر تا ذیل و از راست به چپ و از چپ براست چنین است (صحیح است) و همچنین برای شخص من بسیار مایه خوشحالی است از اینکه واقعا جمع دیگری از دوستان یعنی کسانی که علاقه و اشتیاق بکار متشکل حزبی داشته‌اند بعنوان حزب جدیدی دور هم جمع شده‌اند بعنوان حزب ایران نوین و برای شخص من بسیار مایه امیدواری است که مکتب رجال خواهد بود و مکتبی خواهد بود که افرادی را با دکترین صحیح و آماده باین مملکت عرضه بکند مفهوم مخالفی نمی‌تواند این حرف داشته باشد، یعنی در کانون‌های دیگر، جاهای دیگر هم مردان و زنان وطن پرستی هستند که خودشان را آماده می‌کنند، بهرحال می‌خواهم عرض کنم بمصداق عیب او جمله بگفتی، هنرش نیز بگو اگر انتقادی از نابسامانیهای بعضی از دستگاهها بطور سرپوشیده کردم می‌خواهم عرض کنم زمینه‌های امید بخش مطلب فراوان تر و پررنگ تر است بسیاری از کارها انجام گرفته و یا در شرف انجام گرفتن است که ما را بیشتر امیدوار می‌کند به پیروزمند شدن و نتیجه بخش شدن انقلاب و بنده این جا توصیه می‌کنم دستگاههای رهبری کننده ی تعلیمات و تبلیغات مملکت که از جوانها و تحصیل کرده‌ها و آنهائی که واقعا شعله‌های انقلابی ملی در وجود آنها خاموش نشده است با آنها طوری معامله کنید و از وجود دخترها و پسرهای محصول این انقلاب، محصول این زمان طوری واقعا استفاده کنید که اینها می‌خواهند استفاده برسانند و باز هم کارها را منحصر و محصور نکنید در بین افرادی که عادت کرده‌اند به سبک نوکر منشی و تملق گفتن یا به سبک محافظه کاری حیف است در زمانی که ما پادشاهی داریم که گفت برای من سلطنت بر ملتی محروم و فقیر افتخار ندارد و آن را عملا ثابت کرد یعنی از روبرو با نیروی اهریمنی اعلان جنگ داد و واقعا ثابت کرد که مایل و حاضر نیست که با این وضع باین کار ادامه بدهد بلکه می‌خواهد با افتخار سلطنت و رهبری پر افتخاری داشته باشد (صحیح است) و خوشبختانه این افتخار را ملت در ساعت هائی که شاید در همین ساعت بود که شاهنشاه نطق انقلابی و تاریخی را می‌فرمودند این افتخار از در و دیوار بپای ایشان می‌ریخت و می‌بارید در چنین موقعی حیف است افرادی باشند که مقامات وکالت یا وزارت را با محافظه کاری و ملاحظه کاری در اختیار بگیرند که مبادا بهشان خطری برخورد و بگویند می‌خواهیم در معرض خطر و ریسک قرار بگیریم، چه خوب است که واقعا با فرا گرفتن تمام موارد انقلاب شاه و ملت آنها هم برای حفظ مقاماتشان آنقدر دست و پا نکنند، جوابهای مملکت عناصر انقلابی و وطن پرست این مملکت را واقعا بکار بگمارند و از وجودشان استفاده بکنند، دیگر صحیح نیست که از دستگاههای تبلیغاتی ما یا از رادیو‌های ما تصنیف مرحوم عارف را بشنویم که دل هوس سبزه و صحرا ندارد، چرا ندارد بلکه بسیار هم دلهای ما هوس سبزه و صحرا می‌کند این موسیقی وطن ما است که جوانهای ما پر از شور و انقلاب هستند و در این دوران سازندگی و آبادی مملکت میل دارند شرکت کنند و بسیاراشتباه و خطاست که اگر ما خیال بکنیم با آلات و ابزار کهنه می‌توانیم دنیای بهتر و جوان تری بسازیم (نمایندگان – کاملا صحیح است احسنت).
- بیانات قبل از دستور آقای معتمدی (ضمنا دو سؤال هم تقدیم نمود)
۴- بیانات قبل از دستور آقای معتمدی (ضمنا دو سؤال هم تقدیم نمود)
رئیس – آقای معتمدی.
معتمدی – بنده قبل از اینکه عرایض اصلی را شروع بکنم لازم میدانم که دو موضوع را بعرض نمایندگان محترم مجلس شورای ملی برسانم، بطوری که خاطر نمایندگان محترم مستحضر است ساعت نه ونیم بعد از ظهر روز سه شنبه دی ماه ۱۳۴۲ آقای علی همدانیان مدیر عظیم ترین کارخانه نساجی ایران در اصفهان بمرض سکته در گذشت (نمایندگان – خدا رحتمش کند) آقای علی همدانیان مردی بود بسیار مبتکر، توانا، فعال که از صفر شروع کرد (پاینده - وپول دار) و بعد بقول آقای پاینده یکی از ثروتمندترین مردان این کشور شد و این ثروت را در سایه فعالیت، کار و انرژی بدست آورد نه از طریق سفته بازی و کلاهبرداری و کارهای نامشروع، آقایان نمایندگان من حق دارم یک ربع ساعت صحبت کنم این کسی است که مورد عنایت و تفقد شخص اول مملکت بوده و جا دارد که دراین مجلس از او تجلیل بشود او مرده است ولی می‌بایست خدمتگزاران مملکت را تجلیل بکنیم تا تظایرشان زیاد بشود کارخانه همدانیان شهناز اصفهان ۴۰۰۰ کارگر دارد و در حدود ۱۲۰۰۰ نفر از قبل این مرد نان می‌خورند کارخانه شهناز از ۵۰۰۰ دوک شروع کرده و امروز ۰۰۰ ۶۰ دوک ریسندگی دارد و ۱۳۰۰ دستگاه بافندگی، تنها مردی بود که پول و وام از دولت نگرفت آخرین حسابش را که رسیدگی کردند ۰۰۰ ۵۰۰ ۳ تومان وام گرفته بود و محلش را هم داشت و دارد. آقای همدانیان رئیس سندیکای کارفرمایان سه کارخانه سیمان، صنایع پشم زاینده رود را اداره می‌کرد و طوری بود که هر هیات اقتصادی که از خارج بایران میامد دولتها برای نشان دادن قدرت صنعتی ایران آنها را با صفهان می‌فرستادند و از کارخانجات او دیدن می‌کردند متاسفانه او بعد از در گذشت زن وفرزندی نداشت و بیم آن می‌رفت که این واحدهای صنعتی متوقف بشوند ولی با جدیت آقای مهندس پارسا استاندار اصفهان این کارخانجات بنحو شایسته‌ای بکار خودش ادامه داد و بوضع عادی خودش برگشت (دکتر اسفندیاری – مالیات برازثش را هم ورثه اش می‌پردازد).
مطلب دوم مربوط است بکارخانه زاینده رود اصفهان که چند ماه است در حال وقفه وتعطیل است و ۱۵۰۰ کارگر این کارخانه الان در این سرمای زمستان بلاتکلیف و مستاصل هستند در کارخانه زاینده رود هفته گذشته سه نفر کارگر بدرود گفتند (عده‌ای ازنمایندگان – چهار نفر) نمایندگان کارگران زاینده رود هم الان درمجلس شورای ملی متحصن هستند کی باید بوضع اینها رسیدگی کند ؟(یکی ازنمایندگان – نماینده اش) این واحدهائی که در تهران بنام کمیسیون دائم نظارت بر صنایع، اطاق صنایع و معادن، بانک توسعه صنعتی و معدنی، بانک اعتبارات صنعتی سازمان برنامه، سازمان مدیریت وزارت اقتصاد، اداره کارخانجات ملی، شرکتهای کارخانجات دولتی ماده ۴۶ قانون کار وظائف اینها در کجاوکی باید بمرحله اجرا دراید این کمیسیون‌ها این تشکیلاتی که داده شده برای چیست؟ چرا اینها بوضع کارخانجات رسیدگی نمی‌کنند؟ چرا این مدت پولهائی که باوجود این کمیسیون‌ها داده شده بمصارف واقعی نرسیده، پس فایده این کمیسیون‌ها چیست؟ بنده در این باره سؤالی از دولت کرده‌ام و تقدیم مقام ریاست می‌کنم که زودتر وزیر مربوطه بیاید اطلاع بدهد که چرا این کارخانه متوقف شده و چه فکری برای بکار انداختن این کارخانه و کارگران بیچاره کرده‌اند.
مطلب دیگر مربوط است ببرق اصفهان که متاسفانه با اینکه در ۲۰ روز گذشته صحبتی در این باره شد شرکت برق آنجا مبلغ ۴۵۰۰ ریال از مردم باصطلاح اصفهانی بسوز می‌گیرد بدون اینکه سهمی بدهد بدون اینکه بنام وام بحساب بیاورند این پول‌ها را می‌گیرند و مردم را بستوه آورده‌اند بنده در سازمان برق ایران از آقای مهندس یمین افشار که رئیس انی کار هستند خواهش می‌کنم زودتر بروند این شهر تاریخی را از این وضع فلاکت بار برق و این افتضاحی که مدیر عامل آنجا وجود آورده نجات بدهند که باعث آبرو ریزی ما در مقابل داخلی‌ها و خارجی‌ها بیشتر از این نشود روز دهم آذر ماه در جلسه علنی مجلس از آقای وزیر دادگستری خواهش کردم لایحه اصلاحی قانون تجارت را بیاورند و تا بحال نیاورده‌اند و وقتی دستگاهها و مردم ببینند وزرا و مسئولین امر به پیشنهاد نمایندگان توجه سریع نمی‌کنند باعث نکث و بطوء کارها می‌شود بنابر این بنده مجددا خواهش می‌کنم آقای وزیر دادگستری هر چه زودتر لایحه اصلاحی قانون تجارت را بیاورند که باین وضع خاتمه داده بشود آقای ریگی هم گویا خواهش کردند در این موقع از اولیای امور خواهش شود مردم تهران را نیز از شراین برق‌های خصوصی نجات بدهند و این مطلب مبتلا به تمام مردم مملکت است. مطلب دیگر مربوط است به سپاه دانش بطوری که آقایان نمایندگان محترم مستحضر هستند یکی از مواد ششگانه پیشنهادی اعلیحضرت همایونی تشکیل سپاه دانش است که بسیار مساله مهم و قابل توجهی در کشور می‌باشد و تا جائی که ما سراغ داریم چنین اقدام تاریخی در ایران تا بحال نشده است زیرا روستاهای ما بیسواد بودند از موقع تشکیل سپاه دانش تا باحال در حدود ۲۰۰ هزار نفر در مملکت شروع به تحصیل کرده‌اند و در امور بهداشت هم مؤثر بودند مدرسه در روستاها ساخته شده و بسیار مفید بوده است اما با تمام این فوایدی که دارد بهیچوجه نباید باعث ناراحتی عده زیادی از جوانان دیپلمه مملکت بشود بطوریکه اطلاع دارید ۳۵۰۰ جوان دیپلمه الان در کشور بلاتکلیف هستند و وزارت فرهنگ تقاضا کرده که ۷۰۰۰ نفر برای سپاه دانش آماده بشود ۳۵۰۰ نفر را برده‌اند و ۳۵۰۰ نفر برای ۵ ماه بلاتکلیف نگاهداشته‌اند بنده با مقامات مسئول انتظامی تماس گرفتم می‌گویند بما ارتباطی ندارد وزارت فرهنگ خواسته است که به سپاه دانش توسعه بدهد این را همه نمایندگان قبول دارند و ملت ایران هم حسن استقبال و تجلیل کردند ولی می‌بایست موقعیکه می‌خواهند سپاه دانش را توسعه دهند لااقل موجبات کار را نیز فراهم کنند نه اینکه ۳۵۰۰ نفر دانش آموز را که می‌خواهند تحصیل کنند یا می‌خواهند کار بکنند یا می‌خواهند به خارج از مملکت بروند در مملکت بلاتکلیف بمانند الان اینها هر روز در تهران اینطرف و آنطرف می‌روند و متاسفانه جواب منفی می‌شنوند بنده در این باره هم سؤالی از وزارت فرهنگ کرده‌ام این را هم تقدیم می‌کنم که آقای وزیر فرهنگ بگویند برای این ۳۵۰۰ نفر چه فکری کرده‌اند و آیا بهتر نبود قبل از اینکه می‌خواستند اینها را ببرند موجبات آموزشی آنان را فراهم می‌کردند و بعد بخدمت می‌بردند.
معتمدی – طوماری است از اهالی لنجان اصفهان رسیده که تقاضای فرمانداری کرده‌اند و پیشنهاد کرده‌اند مبارکه، مرکز لنجان بشود این را هم تقدیم مقام ریاست می‌کنم که در موقع تقسیمات کشور مورد توجه قرار بدهند.
معتمدی – نامه‌ای است از کارگران زاینده رود که الان در مجلس متحصن هستند و کارخانه هم تعطیل است و کارگرانش هم در نهایت سختی بسر می‌برند این را هم تقدیم مقام ریاست می‌کنم و تقاضا می‌نمایم که دستور بدهند وزیر مربوطه هر چه زودتر جواب بدهد دیگر عرضی ندارم معذرت می‌خواهم.
رئیس- آقای کیهان یغمائی.
کیهان یغمائی – بنده معذرت می‌خواهم از مقام ریاست چون کار زیاد در دستور داریم از نوبت خود صرفنظر می‌کنم (بانو تربیت – آقای همدانیان چه چیزی به خیریه داده ب خیریه چه داده به شیرو خورشید چه داده ؟).
- طرح و تصویب یک فوریت لایحه تشکیل شهرداریها و انجمنهای شهر
۵- طرح و تصویب یک فوریت لایحه تشکیل شهرداریها و انجمنهای شهر
رئیس – فوریت لایحه قانون شهرداریها و انجمنهای شهر مطرح است قرائت می‌شود.
در اجرای منویات مبارک اعلیحضرت همایون شاهنشاه و برنامه دولت در توسعه اصول دموکراسی و سپردن کارهای محل باهل دولت اهتمام لازم را نموده و می‌نماید چنانکه لایحه قانونی تشکیل انجمنهای ده برای تامین اصلاحات اجتماعی و عمران دهات طبق ماده واحده قانون مربوط به تصویبنامه‌ها برای تصویب تقدیم گردید و لایحه قانونی تشکیل انجمنهای ایالتی و ولایتی نیز جداگانه تقدیم مجلس شورایملی شد که نمایندگان محترم با تصویب فوریت آن علاقه خود را نسبت به تصویب آن ابراز نمودند اینک در تکمیل لوایح مزبور لایحه قانونی شهرداری و تشکیل انجمنهای شهر را نیز باین وسیله تقدیم می‌نماید. بطوری که خاطر نمایندگان محترم مستحضر است قانون فعلی شهرداریها مصوب ۱۱ تیر ۱۳۳۴ مشتمل بر ۹۵ ماده به تصویب کمیسیون مشترک مجلسین رسیده است. لایحه مزبور در دوره سوم مجلس سنا مورد بررسی واقع شده و پس از اصلاح و تصویب به مجلس شورای ملی ارسال گردید. در دوره نوزدهم مجلس شورای ملی نیز شور اول آن تمام شد و پیش از آنکه مورد شور دوم قرار گیرد دوره قانونی مجلس خاتمه یافت از ان تاریخ تا بحال با تجاربی که در اجرای قانونی فعلی بدست آمده و اطلاعاتی که در این قسمت در وزارت کشور جمع اوری گردیده و نظراتیکه کارشناسان نسبت به تکمیل آن داده‌اند و نواقصی که در قانون فعلی بنظر رسیده است تجدید نظر کلی و تهیه قانون جدید و جامعی که انجمنهای شهر را بر پایه‌های محکمی استوار و وظایف و تکالیف شهرداریها را طبق اصول مترقیانه امروزی از هر جهت روشن و معلوم نماید لازم بنظر رسید از اینرو در وزارت کشور مطالعات مفصل و دقیقی با جلب نظر مطلعین برای تهیه لایحه قانونی جامعی برای شهرداریها و تشکیل انجمنهای شهر بعمل آمد و اینک لایحه مزبور را که در ۲۰۵ ماده و ۸۱ تبصره تهیه شده است با قید یک فوریت پیشنهاد می‌نماید که بجای لایحه قانونی سابق مورد رسیدگی و تصویب نمایندگان محترم قرار گیرد.
نخست وزیر، وزیر کشور.
رئیس – فوریت این لایحه مطرح است. آقای مصطفوی.
مصطفوی – بنده موافقم.
رئیس – اگر مخالفی نیست رأی می‌گیرم خانمها و آقایانی که با فوریت این لایحه موافقند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد به کمیسیون کشور ارجاع می‌شود.
- طرح و تصویب یک فوریت لایحه تاسیس کارخانه سموم دفع آفات نباتی
۶- طرح و تصویب یک فوریت لایحه تاسیس کارخانه سموم دفع آفات نباتی
رئیس – فوریت لایحه تاسیس کارخانه سموم دفع افات نباتی مطرح است قرائت می‌شود.
بمنظور تهیه سموم مرود احتیاج دفع آفات کشور در نظر است با استفاده ازقانون جلب سرمایه‌های خارجی شرکتی با کمک اعتبارات بنگاه شیمیائی وزارت کشاورزی و سازمان مرکزی تعاونی روستائی و شرکت خارجی که بموجب تصویبنامه ۴۲۶۳۲ – ۱۲- ۸ – ۴۲ هیئت وزیران طبق قانون جلب سرمایه‌های خارجی اجازه سرمایه گذاری در ایران دارد تشکیل تا احتیاجات کشور بتدریج در داخل تهیه شده و در دسترس کشاورزان گذارد با این ترتیب علاوه براینکه از لحاظ بهای فروش بود مصرف کنندگان خواهد بود از خروج مبلغی ارز هم صرفه جوئی خواهد شد چون در نظر است قسمتی از اراضی و تاسیسات بنگاه شیمیائی وابسته بوزارت کشاورزی موجود در کرج ارزیابی و بحساب سرمایه شرکت منظور شود و مستلزم تحصیل مجوز قانونی است علیهذا ماده واحده زیر را تقدیم و تصویب آنرا با قید یک فوریت تقاضا دارد – وزیر کشاروزی – از طرف وزیر دارائی – نخست وزیر.
ماده واحده – بوزارت دارائی اجازه داه می‌شود معادل ۲۵ میلیون ریال از اراضی و تاسیسات و ماشین آلات بنگاه شیمیائی وابسته بوزارت مذکور در شهرستان کرج را که از طریق کارشناسان منتخب از طرف وزارت کشاورزی ارزیابی می‌شود جهت تاسیس کارخانه بمنظور تهیه و ساخت سموم مربوط به دفع آفات نباتی در ایران با مشارکت سازمان مرکزی تعاونی روستائی و یک شرکت خارجی که طبق قانون جلب سرمایه‌های خارجی حاضر به سرمایه گذاری در ایران باشد سرمایه گذاری نماید. وزیر کشاورزی – از طرف وزیر دارائی – نخست وزیر.
رئیس – فوریت این لایحه مطرح است اگر نظری نسبت به فوریت نیست رأی می‌گیریم – خانمها وآقایانی که موافقند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.
- تقدیم یک فقره لایحه تصویبنامهای بوسیله آقای وزیر کشاورزی
۷- تقدیم یک فقره لایحه تصویبنامهای بوسیله آقای وزیر کشاورزی
رئیس – آقای وزیر کشاورزی.
وزیر کشاورزی – بنده تشکر می‌کنم از نمایندگان محترم مجلس که موقعیت را تشخیص دادند وفوریت لایحه را تصویب فرمودند بنده بنابراین توضیحی ندارم که در این باره بدهم فقط تشکر می‌کنم ضمنا یک تصویبنامهای است که به تصویب هیئت دولت رسیده و امروز تقدیم مقام ریاست می‌کنم این لایحه مربوط است به معافیت کشاورزان که برابر قانون اصلاحات ارضی در منطقه زلزله زنده قزوین احراز مالکیت کرده‌اند از پرداخت قسط اول یعنی یکسال بآنها معافیت می‌دهیم و آغاز اقساط آنها از شهریور ماه سال ۱۳۴۲ خواهد بود.
دکتر الموتی – از طرف کشاورزان قزوین تشکر می‌کنم.
- معرفی آقای مهندس خدیوی بمعاونت وزارت کشاورزان بوسیله آقای وزیر کشاروزی
۸- معرفی آقای مهندس خدیوی بمعاونت وزارت کشاورزان بوسیله آقای وزیر کشاروزی
وزیر کشاورزی – با اجازه مقام ریاست و نمایندگان محترم مجلس آقای مهندس خدیوی را بسمت معاون پارلمانی وزارت کشاورزی معرفی می‌کنم (مبارک است).
- طرح گزارش کمیسیون بودجه راجع باعتبار ساختمانهای نیمه تمام ژاندارمری کل کشور و ارجاع به مجلس سنا
۹- طرح گزارش کمیسیون بودجه راجع باعتبار ساختمانهای نیمه تمام ژاندارمری کل کشور و ارجاع به مجلس سنا
رئیس – گزارش کمیسیون بودجه راجع به اعتبار ساختمانهای نیمه تمام ژاندارمری کل کشور مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش از کمیسیون بودجه بمجلس شورای ملی
کمیسیون بودجه در جلسه چهاردهم دیماه ۱۳۴۲ با حضور آقایان برزگر معاون وزارت دارائی، فرهودی معاون وزارت کشور لایحه شماره ۲۹۰۱۴ دولت را که طبق ماده واحده مصوب ۲۰ آذر ماه ۱۳۴۲ تقدیم شده بود مطرح و شرح زیر تصویب نمود اینک گزارش آنرا تقدیم مجلس شورای ملی می‌نماید.
ماده ۱- ژاندارمری کل کشور مکلف است مبلغ ۳۷۸۰۰۰۰ ریال مانده اعتبار سری سال ۱۳۳۹ خود را که در بانکه سپه موجود است بخزانه داری کلی برگشت دهد.
ماده ۲- بوزارت دارائی اجازه داده می‌شود پس از برگشت مبلغ ۳۷۸۰۰۰۰ ریال بالا معادل مبلغ مزبور ازمحل درآمد عمومی باختیار ژاندارمری کل کشور بگذارد که با رعایت مقررات بمصرف ساختمانهای نیمه تمام برسانند.
ماده ۳- بژاندارمری کل کشور اجازه داده می‌شود مبلغ ۰۰۰ ر۵۰۰ر۲۵ ریال صرفه جوئی اعتبار سری بودجه تفصیلی سال۱۳۴۰ خود را از اعتبار مذکورکسر و عینا با عتبار ماده ۱۳ هزینه‌های عمرانی و تولیدی سال جاری ژاندارمری کل کشور و جهت تکمیل ساختمانهای نیمه تمام مورد نظر اضافه نماید.
مواد فوق که لایحه آن طبق ماده واحده مصوب ۲۰ آذرماه ۱۳۴۲ تقدیم شده تصویب می‌شود.
مخبر کمیسیون بودجه - مهندس عبدالله والا.
رئیس – کلیات لایحه مطرح است اگر نظری نیست راجع به ورود درشور مواد رأی می‌گیریم (اظهاری نشد) خانمها وآقایانی که با ورود در شور مواد موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده اول مطرح است قرائت می‌شود.
ماده ۱- ژاندارمری کل کشور مکلف است مبلغ ۳۷۸۰۰۰۰ ریال مانده اعتبار سری سال ۱۳۳۹ خود را که در بانک سپه موجود است بخزانه داریکل برگشت دهد.
رئیس- در ماده اول نظری نیست ؟(اظهاری نشد) خانمها و آقایانی که با ماده اول موافقند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده دوم مطرح است قرائت می‌شود (بشرح زیر خوانده شده) ماده ۲- بوزارت دارائی اجازه داده می‌شود پس از برگشت مبلغ - / ۳۷۸۰۰۰۰ ریال بالا معادل مبلغ مزبور از محل درآمد عمومی باختیار ژاندارمری کل کشور بگذارد که با رعایت مقررات بمصرف ساختمانهای نیمه تمام برساند.
رئیس – درماده دوم نظری نیست ؟(اظهاری نشد) خانمها و آقایانی که با ماده دوم موافقند قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شده ماده سوم مطرح است قرائت می‌شود.
ماده ۳- بژاندارمری کل کشور اجازه داده می‌شد مبلغ ۰۰۰ /۵۰۰ / ۲۵ ریال صرفه جوئی اعتبار سری بودجه تفصیلی سال ۱۳۴۰ خود را از اعتبار مذکور کسر و عینا باعتبار ماده ۱۳ هزینه‌های عمرانی و تولیدی سال جاری ژاندارمری کل کشور و جهت تکمیل ساختمانهای نیمه تمام مورد نظر اضافه نماید. مواد فوق که لایحه ان طبق ماده واحده مصوب ۲۰ آذر ماه ۱۳۴۲ تقدیم شده تصویب می‌شود.
رئیس – نسبت به ماده سوم نظری نیست ؟(اظهاری نشد) خانمها وآقایانی که با ماده سوم موافقند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. در کلیات آخر نظری نیست؟ (اظهاری نشد) برای اظهر نظر و ملاحظات بمجلس سنا فرستاده می‌شود.
- تقدیم یک فقره لایحه تصویبنامهای بوسیله آقای معاون وزارت کشور
۱۰- تقدیم یک فقره لایحه تصویبنامهای بوسیله آقای معاون وزارت کشور
رئیس – آقای فرهودی.
معاون وزارت کشور – بنده اجازه می‌خواستم از توجه نمانیدگان محترم نسبت به تصویب یک فوریت لایحه قانونی شهرداریها و هم چنین تصویب لایحه مربوط به ژاندارمری تشکر می‌کنم و درعین حال با اجازه آقایان محترم در اجرای قانون بیستم آذر ماه یک تصویب نامه که مربوط است به فروش ده هزار متر مربع از اراضی میدان جلالیه به شهرداری تهران برای ایجاد تاسیسات عمومی از قبیل پارک و میدان محل فروش خوابار تقدیم می‌شود.
- تقدیم یک فقره لایحه بقید یک فوریت بوسیله آقای وزیر کار
۱۱- تقدیم یک فقره لایحه بقید یک فوریت بوسیله آقای وزیر کار
رئیس – آقای وزیر کار.
وزیر کار – با اجازه جناب آقای رئیس همانطوریکه خاطر نمایندگان محترم مستحضر است در چند سال اخیر که مملکت م رو بتوسعه صنعتی می‌رفت عده‌ای معدود و بعضی از اشخاص که روحیه صنعتی نداشتند وارد کارهای صنعتی شدند ولی بعلت وارد نبودن به صنعت و عدم مدیریت در جریان کار مقدار زیادی از بانکها قرض گرفتند و نتوانستند آنطوریکه باید کارخانه‌ها را اداره بکنند در نتیجه روز بروز میزان قروض این قبیل کارخانجات اضافه شد و در نتیجه هیچوقت نتوانستند کارخانه را بصورت صحیحی اداره کنند در نتیجه بدقولی یا بد عمل کردن این آقایان کارخانجات صحیح و اصولی مملکت دچار رکودی شدند که بانکها و مؤسسات اعتباری حاضر به دادن وام به کارخانجات نمی‌شدند برای اینکه تصور اینکه بعضی از کارخانجات خوب اداره نشده بود سایر کارخانجات هم با بنصورت در بیاید و از جهت استرداد و پرداخت قروض کارخاه دچار مضیقه بشود در نیتجه کارخانجاتیکه با ارز کشور خریداری شده بود در حقیقت بصورت آهن پاره‌ای در آمد چون کارخانه وقتی مفید است که از آن بهره برداری بشود چون استرداد این گونه وامها از طرف بانک هائی که قرض داده بودند امکان نداشت و صدور اجرائیه و بعضی اقداماتی که بعمل می‌آید موجب تعطیل کارخانه و در نتیجه بیکاری عده زیادی از کارگران می‌شد و تا کنون هم قانونی وجود نداشت طرحی با یک فوریت تقدیم می‌شود برای جلوگیری از تعطیل این گونه کارخانجات در این طرح پیش بینی‌های لازم شده که هیئتی مرکب از نمایندگان وزارت اقتصادی وزارت کار و سازمان برنامه تشکیل می‌شود که این هیئت در این گونه موارد که در قانون پیش بینی شده اگر کارخانها تعطیل شود این هیئت کارخانه را اداره خواهد کرد و مؤسسات اعتباری دولت و خصوصی وامی خواهد داد که کارخانه را بصورت صحیح در بیاورد و اگر لازم باشد اقدامات قانونی در مورد صدور اجرائیه یا موارد دیگری که پیش بیاید بکند که منجربه تعطیل کارخانه نشود (احسنت – خیلی متشکریم) این لایحه را حضور مقام ریاست تقدیم می‌کنم و استدعا می‌کنم با فورتی آن موافقت بفرمایند (صائب – دو فوریت پیشنهاد بکنید) اجازه بفرمائید که در کمیسیون مطرح بشود و من استدعا دارم که درکمیسیون حق تقدم قائل بشوند (احسنت – بارک الله).
- شور اول گزارش کمیسیون کشور راجع بتمدید اجرای قانون امور اجتماعی و عمران دهات
۱۲- شور اول گزارش کمیسیون کشور راجع بتمدید اجرای قانون امور اجتماعی و عمران دهات
رئیس – گزارش کمیسیون کشور راجع به تمدید اجرای قانون اصلاح امور اجتماعی و عمران دهات مطرح است که قرائت می‌شود.
گزارش کمیسیون کشور بمجلس شورای ملی
کمیسیون کشور در جلسه نهم دیماه ۱۳۴۲ با حضور آقای فرهودی معاون وزارت کشور لایحه شماره ۸۲۴ / ق ۱۳ دولت را که طب ماده واحده ۲۰ آذرماه ۴۲ تقدیم شده بود مطرح و بشرح زیر تصویب نمود اینک گزارش آنرا تقدیم مجلس شورای ملی می‌نماید:
ماده واحده – بوزارت کشور اجازه داده می‌شود قانون اصلاح امور اجتماعی و عمران دهات مصوب مرداد ماه ۱۳۳۵ که اعتبار قانونی آن در آخر سال ۱۳۳۹ منقضی گردیده است کماکان تا تصویب قانون جدید اجرا نماید.
- تبصره – وزارت کشورمکلف است قانون جامع اصلاح امور اجتماعی و عمران دهات را که مبتنی بر آزمایشهای انجام یافته باشد در ظرف سه ماه تهیه و جهت تصویب مجلسین تقدیم نماید.
مخبر کمیسیون کشور – حسام الدین رضوی.
رئیس – کلیات لایحه مطرح است آقای دکتر الموتی بعنوان مخالف صحبت می‌کنند بفرمائید.
دکتر الموتی – بنده با این لایحه تقدیمی وزارت کشور مخالف هستم و مخالفت بنده جنبه اصولی دارد برای اینکه معتقدم با تشکیل یک بنگاه کوچک بنام بنگاه عمران نمی‌شود بوضع عمرانی پنجاه هزار ده که بیش از ۱۵ میلیون مردم ایران درآن زندگی می‌کنند رسیدگی کرد (صحیح است – صحیح است) نمایندگان محترم باید توجه بفرمایند که ما معتقدیم نمایندگان انقلابی هستیم نمایندگان انقلاب مقدسی که شالوده و اساسش بر روی زندگی روستا و طبق ضعیف اجتماع ما استوار است (صحیح است) شما چطور می‌خواهید ساکنین دهات ایران یعنی اکثریت ملت ایران را که در پنجاه هزار قریه زندگی می‌کنند با یک بنگاه کوچک و با یک وسایل بسیار ابتدائی اداره بکنید آقای مصطفوی نائینی و بنده مدتی در این بنگاه سمت داشتیم بنده می‌خواهم بعرضتان برسانم که این بنگاه و امثالهم نمی‌تواندشالوده اساسی برای دهات ایران بریزد بنده چون اتفاقا حوزه انتخابیه‌ام رودبار الموت و طارم از پانصد ده تشکیل می‌شود و خودم را نماینده دهقانان میدانم در ظرف این دهسالی که بنگاه عمران حیات داشته بعرضتان میرسانم کوچکترین آثار عمرانی از این بنگاه در این پانصد ده نبوده خوب بود می‌آمدند بما گزارش می‌دادند که چطور یک بنگاه عمرانی می‌خواهد پنجاه هزار ده را آباد کند و زندگی پانزده میلیون دهقان و کشاورز ایرانی را دچار تحول بکند شان هر انقلابی در دنیا مشخص و معین است ما اگر تاریخ انقلابات دنیا را مطالعه بکنیم می‌بینیم وقتی انقلاب کبیر فرانسه بوقوع پیوست یک طبقه نوئی، طبقه متوسط، طبقه بورژوا در فرانسه بوجود آمده و انقلابیون برنامه‌های خود را برای بالا بردن سطح زندگی آن طبقه از مردم قرار داده بودند ما هم نمایندگان انقلابی هستیم بعد از یک انقلاب مقدسی که در ششم بهمن برهبری شاهنشاه در این مملکت شده که اساس آن نجات زحمتکشان ملت ایران است شان مجلس در این است که اکثر برنامه‌هایش در جهت رفاه و آسایش طبقه زارع و کارگر و طبقات ضعیف اجتماع ما باشد (صحیح است، احسنت) در گذشته اگر گروههای مختلفی بنام فئودال بودند و خان بودند و دفاع از منافع طبقاتی خودشان می‌کردند شاید بآنها ایرادی نبود ولی بما خیلی ایراد است که بنشینیم اینجا و زندگی پانزده میلیون دهقان ایرانی را از یاد ببریم در تمام این دهاتی که بنده امسال در تابستان رفته بودم و بررسی می‌کردم در پانصد ده به پنجاه هزارده اشاره نمی‌کنم برای اینکه آمار دقیق ندارم ولی در این پانصد دهی که بنده رفتم شاید در حدود بیست یا سی مدرسه بود آنهم اکثرا معلم ندارد باز در این پانصد قریه سه درمانگاه کوچک هست از مدرسه و حمام و آن مسائل و آن عمران کاغذی هم که روی کاغذ ما می‌بینیم در محل آثاری وجود نداشت بنده معتقدم دولت، دولتی که چه درزمان انقلاب تصدی کارهای مملکت را بعهده داشت و الان هم عهده دار هست باید برنامه جامعی برای عمران دهات مملکت به مجلس بدهد (صحیح است) این برنامه‌های کاغذی که ما بیائیم یک بنگاه کوچک را تقویت بکنیم و یک بودجه‌ای هم بآن بدهیم البته من منکر زحمات کار کنانش نمی‌شوم و نمی‌خواهم بی انصافی کرده باشم ولی اینها متناسب با این برنامه هائی که فکر می‌کنیم نیست (صحیح است) ما می‌خواهیم در مدت کوتاهی دولت مکانیزم اقتصاد ما را تغییر بدهد و پایه اقتصاد آینده را بر اصولی استوار بکند که بتواند زندگی دهقانان و کشاورزان ما را تغییر بدهد اگر ما انیجا بنشینیم و برنامه هائی که مثل برنامه‌های قبل تصویب بکنیم بنده که خودم را نماینده پانصد قریه این مملکت می دانم. آنوقت نمی‌توانم به حوزه انتخابیه خودم بروم بگویم ما از طرف کنگره دهقانان معرفی شدیم و شما به ما رأی دادید وکیل شدیم به مجلس رفتیم در چهار سال و یک قدم هم برای شما برداشته نشده است (صحیح است) در دو برنامه عمرانی مملکت برنامه اول و دوم با کمال تاسف باز هم بوضع زندگی دهقانان توجه نشد باز هم برنامه‌ای برای عمران روستاها نبود.
- تقدیم یک فقره سؤال بوسیله آقای دکتر الموتی
۱۳- تقدیم یک فقره سؤال بوسیله آقای دکتر الموتی
دکتر الموتی – بنده در جهت آبادی دهات سؤالی تهیه کردم تقدیم مقام ریاست می‌کنم و از دولت خواهش می‌کنم برنامه‌ای که برای عمران ده دارد و آیا در برنامه سوم چه مبلغ از اعتبارات برای دهات در نظر گرفته شده اینکه عرض می‌کنم چون من در برنامه سوم هم مطالعه کرده‌ام قسمت اعظم در کلیات دیدم باز شهرسازی است و درباره دهسازی کمتر دیدم و ندیدم که چه برنامه اصولی برای بالا بردن سطح زندگی دهقانان برای بالا بردن سطح درآمد دهقانان برای بهبود وضع دهات وجود دارد بنابراین سؤال خودم را تقدیم می‌کنم و از دولت خواهش می‌کنم که برنامه خودش را درباره عمران دهات و بالا بردن سطح زندگی دهقانان بمجلس بدهد. (احسنت).
رئیس – آقای مصطفوی نائینی موافقید؟ بفرمائید.
خواجه نوری – اگر اجازه بفرمائید بنده بعنوان موافق عرض کنم.
رئیس – حالا آقای مصطفوی بعنوان موافق صحبت می‌کنند.
مصطفوی نائینی – عرض کنم بنده در عین اینکه فرمایشات همکار محترم جناب آقای دکتر الموتی را تایید می‌کنم و معقتدم که در مجلس که بر اساس انقلاب شاه و ملت تشکیل شده است باید لوایحی که بیشتر حاوی مصالح و منافع هشتاد درصد مردم این مملکت یعنی روستانشینان باشد بتصویب برسد می‌خواهم توضیحی در اطراف مطالبی که جناب آقای دکتر الموتی فرمودند عرض کنم و موافقت خودم را با این لایحه عرض کنم بنگاه عمرانی که جناب آقای دکتر الموتی فرمودند خودشان هم مدتی مسئولش بودند در این مملکت خدماتی انجام داده است منتهی آقایان تصدیق بفرمائید که پنجاه هزار ده در این مملکت هست و سالهای سال گذشته است که باین دهات توجه نشده بنابراین یک مرتبه برای هیچ دستگاهی امکان اینکه پنجاه هزار روستاهای مملکت را آباد بکند فراهم نیست (یکنفر از نمایندگان – پس چرا تشکیل شده ؟) اجازه بفرمائید عرض کنم بنده اینجا نخواستم که یک لغت خارجی عرض کنم برای اینکه مجلس شاید موافق نباشد عمران به آن معنائی که بنگاه عمرانی تشکیل شده است برنامه اش ساختمان خانه نیست. امروز عمران یک کار اجتماعی است یک علمی است که در دنیا بنام کمیونیتی دو ولوپمانت برای پیدا کردن عمران دهات و روستاها این کار عمران در دنیا برنامه اش انجام می‌شود در هندوستان انجام شده در فیلیپین انجام شده آقایان مستحضر هستند که اعلیحضرت همایون شاهنشاهی این فکر انقلابی را که در سال گذشته بموقع اجرا گذاشتند در دوران سلطنت پر افتخار خودشان همیشه طرفدار این فکر بودند منتهی می‌بایست زمینه مستعد شده باشد برنامه‌های عمرانی که در مملکت انجام شده یعنی بیداری مردم، بیدار کردن روستا نشینان برای اینکه به احتیاجات خودشان توجه کنند مقدمه همین انقلاب سفیدی بوده است که در سال گذشته انجام شده است حالا مطلب مهمی که خدمت آقایان عرض می‌کنم و موافقتم را مبتنی بر آن میدانم این است که این یک ماده واحدهای است که به دولت اجازه داده‌اید در قانونی که در سال ۱۳۳۹ مدتش تمام شده است با تصویب قانون جدیدی اجرا بشود بعد بموجب تصویبنامه دولت قانون جدیدی هم تصویب کردند الان آن قانون جدید در دست عمل و اقدام و اجراست بنابراین یک ماده و احده‌ای که مربوط به آن قانون و یک مدت محدودی است و مدت معینی بوده و یک کار انجام شده است بنظر من باید مجلس با آن موافقت بکند البته اصلاحات و نظرات نمایندگان مجلس باید در تصویبنامه بعدی که قانون عمران در دست عمل در آینده است باید در آن قانون هرچه آقایان محترم نظریات مفید و اصلاحی دارند عمل بشود ولی این یک قانونی بوده است که موعدش هم تمام شده است (صحیح است).
- بقیه مذاکره در گزارش شور اول کمیسیون کشور راجع به تمدید اجرای امور اجتماعی و عمران دهات
۱۴- بقیه مذاکره در گزارش شور اول کمیسیون کشور راجع به تمدید اجرای امور اجتماعی و عمران دهات
رئیس – اگر نظری نیست راجع به کفایت مذاکرات رأی بگیریم (اظهاری نشد) خانمها و آقایانی که با کفایت مذاکرات موافقند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. راجع به ورود درشور ماده واحده رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. خود ماده واحده قرائت می‌شود.
ماده واحده – بوزارت کشور اجازه داده می‌شود قانون اصلاح امور اجتماعی و عمران دهات مصوب مرداد ماه ۱۳۳۵ که اعتبار قانونی آن در آخر سال ۱۳۳۹ منقضی گردیده ست کماکان تا تصویب قانون جدید اجرا نماید.
- تبصره – وزارت کشور مکلف است قانون جامع اصلاح امور اجتماعی و عمران دهات را که مبتنی بر آزمایشهای انجام یافته باشد درظرف سه ماه تهیه وجهت تصویب به مجلسین تقدیم نماید.
رئیس – آقای خواجه نوری بفرمائید.
خواجه نوری – فرمایشات همکار محترممان جناب آقای دکتر الموتی اثر عمیق در روحیه کلیات دوستان ما گذاشت (دکتر الموتی – متشکرم) و واقعا آنچه ما در دل داشتیم ایشان بیان فرمودند ولیکن همینطور که آقای مصطفوی هم توضیح دادند این لایحه مربوط بگذشته است و چون ما قصد کارشکنی برای دولت نداریم از دوستان می‌خواستم خواهش کنم که علی الاصول با تصویب این لایحه موافقت فرمایند و چون لایحه‌ای دولت در همین زمینه تقدیم مجلس شورای ملی کرده است و نظریات اصلاحی هم دوستان ما در فراکسیون ۶ بهمن تهیه کرده‌اند که مسلما در این لایحه ملحوظ خواهد شد بعقیده ما رفع نگرانی شده است و علت موافقت ما با این لایحه فقط برای رفع محظور و عدم ایجاد مشکلات برای دولت می‌باشد و با اصولی که جناب آقای دکتر الموتی فرمودند صد درصد موافق هستم ما به مشکلاتی که در روستاها هست واقف هستیم و میدانیم با ایجاد یک موسسه ناقص و بدون تجهیزات و بدون وسایل با نوشتن یک ماده مشکلات این مردم مرتفع نمی‌شود و مؤسسات دیگری هم هستند نظیر همین بنگاه عمران که همین صورت ظاهر تجملی دارند و در موردش یک یک صحبت خواهیم کرد و درباره تشکیل آنها و یا درباره انحلال آنها صحبت خواهیم کرد دیگر عرضی ندارم.
رئیس –در صورتیکه نظری نباشد لایحه برای شور دوم بکمیسیون ارجاع می‌شود. آقای فرهودی.
– استرداد لایحه تمدید یکساله قانون اصلاح امور اجتماعی و عمران دهات بوسیله آقای معاون وزارت کشور
۱۵– استرداد لایحه تمدید یکساله قانون اصلاح امور اجتماعی و عمران دهات بوسیله آقای معاون وزارت کشور
رئیس – آقای فرهودی فرمایشی دارید بفرمائید.
معاون وزارت کشور – راجع به تمدید قانون عمران دو تصویب نامه از هیئت دولت گذشته بد که یکی مربوط به یک سال معینی بود یکی هم مربوط به آن بود که اجازه داده می‌شود که اجرا ادامه پیدا بکند چون با تصویب این لایحه قانونی نسبت به لایحه‌ای که در ان راجع به یک سال بود دیگر احتیاجی بتصویب آن نداریم نسبت به این لایحه هم که وزارت کشور مکلف شده که قانون جامعی را تقدیم بکند چون به این تکلیف عمل شده است و در موقع خودش قانون تهیه شده و تقدیم شده است اینستکه می‌خواستم تقاضا کنم که در شور دوم تبصره دیگر ضرورتی پیدا نمی‌کند.
- طرح و تصویب یک فوریت لایحه حمایت صنعتی و جلوگیری از تعطیل کارخانه‌ها
۱۶- طرح و تصویب یک فوریت لایحه حمایت صنعتی و جلوگیری از تعطیل کارخانه‌ها
رئیس – فوریت لایحه وزارت کار از نظر علاقه‌ای که عده‌ای از نمایندگان محترم ابراز کرده‌اند که در همین جلسه فوریتش مطرح شود لذا فوریتش مطرح است و قرائت می‌شود.
یقینا نمایندگان محترم مجلس شواری ملی استحضار دارند بعضی از کارخانه‌ها در عرض سالهای گذشهت وامهای نسبتا قابل توجهی از بانکهای دولتی یا خصوصی گرفته‌اند و در اثر اتخاذ سیاست مدیریت و مالی نا صحیح خود را در شرایطی قرار داده‌اند که بآسانی قادر بپرداخت اصل وبهره دین خود نیستند. با توجه به شرایط فوق اگر طلبکاران بخواهند اقدام بصدور اجرائیه نمایند کارخانه تعطیل و تا تعیین تکلیف طلبکاران برای مدت مدیدی کارگران این قبیل کارخانه‌ها بیکارخواهند ماند.
از طرف دیگر اگر باز هم باین نوع کارخانه‌ها وامی داده شود جز سنگین کردن بار آنها نتیجه‌ای عاید نخواهد شد. بنابراین لایحه قانونی پیوست تهیه و بموجب آن ترتیبی پیش بینی شده که هم علیات اجرا میسر باشد و هم این اقدام موجب تعطیل کارخانه و بیکاری کارگران نگردد.
اینک لایحه قانونی حمایت صنایع و جلوگیری از تعطیل کارخانه‌های کشور را که مشتمل بر یازده ماده است و بدینمظور تهیه شده با قید یک فوریت برای تصویب تقدیم می‌نماید.
نخست وزیر – وزیر کار و خدمات اجتماعی – وزیر دادگستری – وزیراقتصاد.
ماده اول – بمنظور حمایت از صنایع داخلی و جلوگیری از تعطیل خلاف مصلحت کارخانه‌های کشور هیئتی مرکب از ۴ نفر نمایندگان وزارتخانه‌های اقتصاد کار و خدمات اجتماعی و سازمان برنامه و اطاق صنایع و بکنفر کارشناس امور صنعتی بانتخاب وزارت اقتصاد در همان وزارتخانه تشکیل می‌یابد.
هیئت مزبور که هیئت عالی حمایت از صنایع نامیده می‌شود دارای شخصیت حقوقی بوده و اعضاء آن بموجب پیشنهاد وزارتخانه‌ها و مؤسسات مربوط و تصویب هیئت وزیران تعیین می‌شوند و تغییر آنها نیز بهمان ترتیب عملی خواهد شد.
ماده دوم – در هریک از موارد ذیل هیئت عالی حمایت از صنایع می‌تواند دستور بدهد کارخانه موقتا بوسیله عامل یا عوامل متخصص و صالحی که دارای شخصیت حقیقی یا حقوق می‌باشد و برای اینکار در نظر می‌گیرد اداره شود:
- الف – درمورد توقف از روز صدور حکم توقف.
- ب – درمورد صدور قرار تامین از تاریخ اعلام مرجع رسمی مربوط در خصوص تحقق موجبات تعطیل.
- ج- در صورت فوت یا حجر از تاریخ اعلام وزارت کار و خدمات اجتماعی درخصوص تعطیل کارخانه.
- د- در مورد صدور اجرائیه برای وصول وجوه بانکهای خصوصی و همچنین وجوه عمومی از روز امضاء دستور اجراء بوسیله مقام صالح مشروط بر اینکه وجوه مزبور بعنوان وام یا اعتبار و یا بصورت تضمین نامه از طرف بانکهای خصوصی یا بانکهای دولتی یا سازمان برنامه یا مؤسسات دیگری که از محل اعتبارات دولت وام صنعتی می‌دهند یا تحت نظارت دولت اداره می‌شود برای کارخانه یا بصورت معامله با حق استرداد نسبت بکارخانه پرداخت شده است.
ماده سوم – در کلیه موارد مذکور در ماده قبل هیئت عالی حمایت از صنایع بلافاصله پس از اتخاذ تصمیم در خصوص لزوم اداره موقت کارخانه تاسیسات مربوط و اموال متعلق بکارخانه با حضور نماینده دادستان و نماینده شهربانی ژاندارمری منتخب خود تحویل خواهد داد. تصمیم هیئت قطعی و لازم الاجرا است و فقط از طرف خود هیئت قابل تجدید نظر خواهد بود و هیئت در کلیه اقداماتیکه برای اداره موقت کارخانه ضرورت پیدا می‌کند نظارت خواهد داشت.
ماده چهارم – در دوره اول موقت که کارخانه هیچ گونه اقدامی که موجب جلوگیری از اداره و حسن جریان امور بشود از طرف هیچ مقامی مجاز نیست و استفاده از محصول یادر آمد نقدی کارخانه برای پرداخت دیون سابق آن فقط در مورد مطالبات معوق کارکنان و کارگران کارخانه مجاز خواهد بود.
ماده پنجم – هیئت عالی حمایت از صنایع در موارد مذکور در مواد قبل می‌تواند بموسسات اعتباری دولتی یا خصوصی و یا سازمان برنامه پیشنهاد انعقاد قراردادهای لازم بمنظور تحصیل اعتبار مورد نیاز برای اداره موقت کارخانه هائی که مشمول مقررات اداره موقت می‌شود بنماینده و وجوه مذکور بضمیمه بهره متعلق بآن مقدم بر هر نوع بدهی کارخانه اعم از ممتاز یا غیر آن و قبل از خاتمه عملیات اجرائی یا تصفیه امور ورشکستگی یا تعیین تکلیف نهائی درهرموقع که هیئت عالی مقتضی بداند از منافع کارخانه و سایر اموال و دارائی آن قابل پرداخت و برگشت خواهد بود.
ماده ششم – در صورتیکه هیئت عالی ظرف سه ماه از تاریخ شروع باداره موقت بجهات فنی یا اقتصادی ادامه فعالیت کارخانه یی را خلاف مصلحت تشخیص دهد باید کارخانه را تعطیل نماید و مراتب را از طریق وزارت اقتصا به هیئت وزیران گزارش دهد.
ماده هفتم – پایان دوره اداره موقت هر یک از کارخانه‌های مشمول این قانون در هر نوبت و هر مورد از رعایت شقوق ۱و۲و۳و۴ این ماده و اجراء مدلول شق ۵ از طرف هیئت عالی تعیین می‌شود:
- ۱- در مواردیکه تعیین بشرح مذکور در بند (د) ماده ۲ اجرائیه صادر شده باشد پس از اطلاع هیئت عالی از پرداخت طلب موضوع اجرائیه یا تنظیم سند قطعی انتقال.
- ۲- در مورد توقف پس از تعیین تکلیف قطعی مالکیت کارخانه در جریان یا پایان عملیات تصفیه.
- ۳- در مورد تامین کارخانه پس از رفع موانع قانونی مربوط به تعطیل ناشی از تامین.
- ۴- در مورد فوت یا حجر پس از رفع موجبات تعطیل ناشی از فوت یا حجر.
- ۵- در تمام موارد مذکور بالا هیئت عالی موقعی اقدام به تحویل دادن کارخانه خواهد نمود که اعتبارات مصرفی در دوره اداره موقت کارخانه مزبور مورد نظر برگشت شده باشد و یا هیئت عالی احراز نماید که فرد یا افراد حقیقی یا حقوقی مجاز در ادامه بهره برداری بطریق اطمینان بخشی طلب هیئت را پرداخت خواهد کرد و بعلاوه آمادگی شخص یا اشخاص حقیقی یا حقوقی مجاز در اداره کارخانه را برای ادامه بهره برادری محرز بداند.
ماده هشتم – آئین نامه‌های اجرائی این قانون بوسیله وزارت دادگستری با موافقت وزارتخانه‌های اقتصادی و کار و خدمات اجتماعی تهیه و پس از تصویب هیئت وزیران بموقع اجراء گذارده می‌شود طرز استفاده از اعتبارات و جزئیات مربوط بجریان کار و وظایف و اختیارات هیئت عالی و ترتیب اداره موقت کارخانه‌های مشمول مقررات این قانون و تحویل و تحول و صورت برداری و تعیین ارزش اموال آنها و پرداخت حق حضور اعضاء هیئت نیز ضمن همان آئین نامه‌ها پیش بینی خواهد شد.
ماده نهم – مقررات قانون کار کماکان بقوت خود باقی است و مقررات این قانون مانع اجراء آن نمی‌تواند باشد.
ماده دهم – از تاریخ اجراء این قانون مقررات مغایر با مواد آن مبلغی است.
ماده یازدهم – وزارتخانه‌های دادگستری – اقتصادی و کار و خدمات اجتماعی مأمور اجراء این قانون خواهند بود.
رئیس – فوریت این لایحه مطرح است اگر نظری نیست رأی بگیریم (اظهاری نشد) خانمها و آقایانی که با فوریت لایحه موافقند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.
- طرح گزارش کمیسیون کشور راجع به مخارج انتخابات اخیر مجلسین و ارجاع مجدد به کمیسیون
۱۷- طرح گزارش کمیسیون کشور راجع به مخارج انتخابات اخیر مجلسین و ارجاع مجدد به کمیسیون
رئیس – گزارش کمیسیون کشور راجع به تهیه لوازم انتخابات اخیر مجلس مطرح است و قرائت می‌شود.
گزارش از کمیسیون کشور بمجلس شورای ملی
کمیسیون کشور در جلسه نهم دیماه ۱۳۴۲ با حضور آقای فرهودی معاون وزارت کشور لایحه شماره ۸۱۵ / ق ۱۳ دولت را که طبق ماده واحده مصوب ۲۰ آذر ماه ۱۳۴۲ تقدیم شده بود مطرح و بشرح زیر تصویب و اینک گزارش آنرا تقدیم مجلس شورای ملی می‌نماید.
ماده واحده – بوزارت کشور اجازه داده می‌شود نوشت افزار و اوراق و کارت و دفاتر انتخاباتی و سایر لوازم مربوط به انتخابات چهارمین دوره مجلس سنا وبیست و یکمین دوره مجلس شورای ملی را از نظر فوریت برای انتخابات هر یک از مجلسین تا حدود سه میلیون ریال با رعایت صرفه و صلاح از محل اعتبار مربوطه بدون تشریفات مناقصه تهیه و پرداخت و در مورد چاپ مطبوعات بدون مراجعه به کمیسیون تقسیم کارهای مطبوعاتی راسا اقدام نماید.
ماده واحده فوق که لایحه آن طبق ماده واحده مصوب ۲۰ آذر ماه ۱۳۴۲ تقدیم شده تصویب می‌شود.
مخبر کمیسیون کشور – حسام الدین رضوی.
گزارش کمیسیون بودجه در تاریخ چهاردهم دیماه ۱۳۴۲ با حضور آقای برزگر معاون وزارت دارائی، فرهودی معاون وزارت کشور گزارش کمیسیون کشور مربوط به تهیه اوراق انتخاباتی را رسیدگی و تصویب نمود و اینک گزارش آنرا تقدیم مجلس شورای ملی می‌نماید.
مخبر کمیسیون بودجه – مهندس عبدالله والا.
رئیس- کلیات ماده واحده مطرح است نظری نیست؟ آقای فرهودی بفرمائید.
معاون وزارت کشور – عرض کنم در اصل لایحه که تقدیم شده بود نوشته شده بود برای انجام هر یک از انتخابات مجلسین در هر مورد تا حدود سه میلیون ریال – در کمیسیون بودجه اینطور رسید که در هر مورد مقصود هر دو مجلس است لذا (هر مورد) برداشته شد ولی بنده در وزارتخانه که تحقیق کردم معلوم شد منظور از هر مورد راجع به هر یک از مخارج است یعنی تهیه نوشت افزار وراق و تهیه کارت انتخابات علیحده، اینستکه خواستم استدعا کنم در شور دوم توجه باین قسمت بشود (عده‌ای از نمایندگان – شور دوم ندارد).
رئیس – همینجا پیشنهاد بفرمائید اصلاح شود.
معاون وزارت کشور – اصل لایحه این بود که برای انتخابات هر یک از مجلسین در هر مورد تا حدود حدود سه میلیون ریال – حالا استدع می‌کنم که کلمه هر مورد را اضافه بفرمائید. این معنیش این نبود که برای هر یک از مجلسین سه میلیون ریال مخارج شده در صورتیکه جمع مصارف انتخابات چند میلیون تومان شده است این سه میلیون ریال بابت هر یک در اقلام مخارج است نه برای جمع مخارج انتخاباتی یک مجلس اینجا در اول نوشته شده تهیه نوشت افزار اوراق کارت و دفاتر انتخاباتی مقصود اینستکه در هر یک از اقلام مخارج بشرحی که نوشته شده تا حدود سه میلیون ریال مخارج شده در صورتیکه مخارج انتخابات دو مجلس از ۶۰۰ هزار تومان خیلی بیشتر است (یکی از نمایندگان – اصلاح بفرمائید) بنده پیشنهاد می‌کنم کلمه (در هر مورد) قبل از تا حدود سه میلیون ریال اضافه شود.
رئیس – پس دو مرتبه ماده واحده با این اصلاح قرائت می‌شود.
ماده واحده – بوزارت کشور اجازه داده می‌شود نوشت افزار و اوراق و کارت و دفاتر انتخاباتی و سایر لوازم مربوط بانتخابات چهارمین دوره مجلس سنا وبیست و یکمین دوره مجلس شورای ملی را از نظر فوریت برای انتخابات هر یک از مجلسین در هر مورد تا حدود سه میلیون ریال با رعایت صرفه و صلاح از محل اعتبار مربوط ….
رئیس – آقای مهندس والا بفرمائید.
مهندس والا (مخبر کمسیون بودجه)- از این جمله من تصور نمی‌کنم که این معنی استنباط شود بهتر این است که مرقوم بفرمایند در هر مورد هر یک از اقلام ضروری و مورد نیاز.
رئیس – آقای دکتر عاملی بفرمائید.
دکتر عاملی – کلماتی که اینجا برای اصلاح ماده پیشنهاد می‌شود مثل اینستکه آن منظور را که مورد نظر هست نخواهد رساند بنده پیشنهاد می‌کنم که یکمرتبه دیگر اجازه بفرمائید گزارش به کمیسیون برگردد و در کمیسیون مطالعه و اصلاح بشود و مجددا برای طرح به مجلس بیاید (صحیح است) (عده‌ای از نمایندگان – یک شوری است).
رئیس – درصورتیکه خانمها و آقایان موافقند به کمیسیون بر گردد خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد به کمیسیون ارجاع می‌شود و دو مرتبه برمیگردد.
- معرفی آقای سرلشگر حبیب الله شکیبی بمعاونت وزارت جنگ بوسیله آقای دکتر خوشبین وزیر مشاور
۱۸- معرفی آقای سرلشگر حبیب الله شکیبی بمعاونت وزارت جنگ بوسیله آقای دکتر خوشبین وزیر مشاور
رئیس – آقای دکتر خوشبین فرمایشی دارید بفرمائید.
دکتر خوشبین – بنده با اجازه مقام معظم ریاست مجلس ونمایندگان محترم می‌خواهم تیمسار سرلشگر حبیب الله شکیبی را بسمت معاونت پارلمانی وزارت جنگ معرفی نمایم (مبارک است).
- طرح و تصویب گزارش کمیسیون نظام راجع به برقراری مقررات حکومت نظامی در تهران و حومه و ارجاع به مجلس سنا
۱۹- طرح و تصویب گزارش کمیسیون نظام راجع به برقراری مقررات حکومت نظامی در تهران و حومه و ارجاع به مجلس سنا
رئیس – گزارش کمیسیون نظام راجع به اجازه برقراری حکومت نظامی در تهران مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش از کمیسیون نظام بمجلس شورای ملی
کمیسیون نظام در جلسه چهاردهم دیماه ۱۳۴۲ با حضور نماینده وزارت جنگ لایحه شماره ۲۵۰۷۳ / ۱۰۴۴۰ دولت را که طبق ماده واحده مصوب ۲۰ آذر ماه ۱۳۴۲ تقدیم شده بود مطرح و بشرح زیر تصویب نمود اینک گزارش آنرا تقدیم مجلس شورای ملی می‌نماید:
ماده واحده – بدولت اجازه داده می‌شود که مقررات قانون حکومت نظامی را از تاریخ ۱۵ خرداد ماه ۱۳۴۲ تا پایان روز ۳۰ مهرماه ۱۳۴۲ (باستثنای روز ۲۶ شهریور ماه ۱۳۴۲) در تهران و حومه بموقع اجرا بگذارد. ماده فوق که لایحه آن طبق ماده واحده مصوب ۲۰ آذر ماه ۱۳۴۲ تقدیم شده تصویب می‌شود.
مخبر کمیسیون نظام – مصیب حکیمیان.
رئیس – کلیات این ماده واحده مطرح است اگر نظری نیست راجع به شور در ماده واحده رأی بگیریم (اظهاری نشد) خانمها و آقایانی که با ورود در شور ماده موافقند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. خود ماده واحده قرائت می‌شود.
ماده واحده – بدولت اجازه داده می‌شود که مقررات قانون حکومت نظامی را از تاریخ ۱۵ خرداد ماه ۴۲ تا پایان روز ۳۰ مهرماه ۴۲ (باستثنای روز ۲۶ شهریور ماه ۴۲) در تهران و حومه بموقع اجرا بگذارد.
رئیس – راجع به خود ماده نظری نیست؟ آقای مهندس والا.
مهندس والا – این گزارش مربوط به مسئله‌ای است که در گذشته بود بنده گمان می‌کنم بهتر است اشاره‌ای باین مطلب بشود (بعضی ازنمایندگان – اشاره شده) بنظر بنده اگر اشاره‌ای بشود بهتر است و بدولت اجازه داده می‌شود.
رئیس –راجع به خود ماده واحده اگر نظری نیست رای بگیریم خانمها وآقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر قیام کردند) تصویب شد. در کلیات آخر لایحه اگر نظری نیست رأی بگیریم (اظهاری نشد) خانمها و آقایانیکه موافقند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد بمجلس سنا فرستاده می‌شود.
- طرح و تصویب گزارش یکمیسیون نظام راجع به اجرای مقررات حکومت نظامی در شیراز و ارجاع بمجلس سنا
۲۰- طرح و تصویب گزارش یکمیسیون نظام راجع به اجرای مقررات حکومت نظامی در شیراز و ارجاع بمجلس سنا
رئیس – گزارش از کمیسیون نظام راجع به اجازه برقراری حکومت نظامی در شیرازمطرح است قرائت می‌شود.
گزارش از کمیسیون نظام بمجلس شورای ملی
کمیسیون نظام در جلسه چهاردهم دیماه ۱۳۴۲ با حضور نماینده دولت لایحه شماره ۲۵۰۷۱ / ۱۰۴۳۹ را که طبق ماده واحده مصوب ۲۰ آذر ماه ۱۳۴۲ تقدیم شده بود مطرح و بشرح زیر تصویب نمود. اینک گزارش آنها تقدیم مجلس شورای ملی می‌نماید:
ماده واحده – بدولت اجازه داده می‌شود که مقررات قانون حکومت نظامی را از تاریخ ۲۳ آبانماه ۱۳۴۱ تا تاریخ اول بهمن ماه ۱۳۴۱ (باستثنای روز نهم آذرماه ۱۳۴۱) و از تاریخ ۱۶ خرداد ماه ۱۳۴۲ تا تاریخ اول مهر ماه ۱۳۴۲ (باستثنای روز ۲۶ شهریور ماه ۱۳۴۲) در شیراز و حومه بموقع اجرا بگذارد.
ماده فوق که لایحه ان طبق ماده واحده مصوب ۲۰ آذر ماه ۱۳۴۲ تقدیم شده تصویب می‌شود.
مخبر کمیسیون نظام – مصیب حکیمیان.
رئیس – آقای مهندس رافع بنام مخالف صحبت می‌کنند بفرمائید.
مهندس ارفع – شاید مخالفت با این لایحه در این موقع یک کمی تا معقول بنظر می‌رسد ولی بنظر بنده تذکراتی در اینجا باید داده بشود و در صورت مجلس این محضر مقدس ثبت بشود و بماند برای اینکه دولتهای ما در آینده توجه داشته باشند که بیشتر در امور و مسئولیتهائی که به آنها محول شده است دقت و توجه داشته باشد بنظر همه ما بطور قطع بعد از کلام الله مجید مقدس ترین کتابی که در نزد ماست قانون اساسی مملکتی است (صحیح است) این از نظر ملی، از نظر بین المللی منشور ملل متحد یکی از اسناد بسیار مورد احترام تمام کشور هاست. چرا ما به این دو سند احترام قائل هستیم برای اینستکه رفاه و آسایش جامعه و تامین جامعه در زیر لوای مقرراتی است که در این دو سند معتبر برای ملل از نظر داخلی و از نظر خارجی پیش بینی و تامین شده و هر اقدامی که معارض با این قوانین و مقررات باشد یا خدای نکرده خدشه‌ای به این مقررات وارد کند از نظر ما مردود است در قانون اساسی ما آزادی اجتماعات آزادی بیان وآزادی افکار و احترام به آزادی بمفهوم واقعی کلمه کاملا پیش بینی شده و اگر مواردی بطور موقت پیش بیاید که بر خلاف این اصل باشد و صلاح اجتماع ما و صلاح جامعه ما در آن کار باشد آنهم بموجب مقررات و قوانینی است که می‌بایستی در مملکت بتصویب رسیده باشد و تایید شده باشد اصولا بنده بشخصه با برقراری حکومت نظامی عقیده خوبی ندارم نظر خوبی ندارم برای اینکه معتقدم کشور و اداره کشور با وجود قوانینی که در کشور وجود دارد با بودن قوای انتظامی با بودن مقرراتی که هست اداره کشور می‌بایستی بصورتی در بیاید که در هر لحظه احتیاج پیدا نشود که حکومت نظامی اعلام بکنند و دولت با اعلام این حکومت ضعف خودش را برای اداره مملکت نشان بدهد ممکن است که در طول سالیان دراز و در موارد بسیار استثنائی پیش آمده کند که برای این مورد استثنائی دولت ضرورت بداند که حکومت نظامی برقرار کند ولی باز در این مورد یک شرط دارد و شرط اساسیش اینستکه اگر مجلسین در حال کار هست قبلا اجازه مجلسین تحصیل شود و اگر نیست زمان فترت بوده اقلا خود دولت که جانشین قوه قانون گذاری مملکت بوده توجه باین اصول کرده باشد و قبلا مقرراتی برای این کر وضع کرده باشد گزارش کمیسیون نظام و تصویب نامه‌های صادره نکات مبهمی برای من بوجود آورده، که واقعا نمی‌توانم مفهوم آنرا بفهمم مگر اینکه نماینده دولت بتواند توضیحات قانع کننده‌ای اینجا بدهد. اولین تصویبنامهای که صادر شده باین نحو است که هیات وزیران در جلسه مورخ ۱۰ تیر ماه ۱۳۴۲، استدعا می‌کنم آقایان به تاریخ توجه بفرمائید. هیات وزیران در جلسه مورخ دهم تیرماه ۱۳۴۲ برقراری حکومت نظامی را در شهرستان شیراز و حومه از تاریخ ۱۶ خرداد تا تاریخ ۴۲/۴/۲۲ تصویب و تایید می‌نمایند یعنی اول حکومت نظامی از تاریخ ۱۶ خرداد برقرار شده و بعد در تاریخ دهم تیرماه یعنی ۲۵ روز بعد از آن دولت تصویبنامهای گذراینده و تایید کرده که در انجا حکومت نظامی بر قرار کرده‌ایم. وقتی در محلی حکومت نظامی باید برقرار شود اگر مجلسین وجود داشت دولت در موارد خیلی ضروری می‌تواند تقاضای تشکیل جلسه‌ای بکند و با استفاده از فوریتها این مجوزها را تحصیل بکند. اما در موقعی که مجلسین نباشد بنظر بنده خیلی کار سهل و ساده‌ای است که مثلا استاندار فارس یک تلگرافی بکند به نخست وزیر که موقعیت ایجاب می‌کند که فعلا اینجا حکومت نظامی برقرار شود هیات دولت که همیشه در دسترس بودند بایستی همان شب شانزدهم خرداد که این اتفاق پیش آمد می‌کند هیات دولت این مقررات را وضع می‌کرد و همین تصویبنامه قانونی را در آن تاریخ می‌گذارند نه اینکه حکومت نظامی اعلام شود، و بعد تصویبنامه بگذرد به چه مجوزی حکومت نظامی اعلام شده وبه تبع حکومت نظامی یک مقرراتی هم اجرا شده بعد از ۲۵ روز دولت بیاید بنشیند و مجوز این را تامین کند، برگردیم بتصویب نامه بعدی در تصویبنامه شماره ۴۵۳۶ /۴ تاریخ ۴۱/۸/۲۳ در اینجا از طرف نخست وزیر بوزارت جنگ خطاب می‌شود.
وزارت جنگ – چون مهندس ملک عابدی مأمور اصلاحات ارضی در منطقه فیروز آباد فارس بقتل رسیده است بمنظور جلوگیری ازهر گونه توطئه در استان مزبور و تامین امنیت عمومی هیات وزیران تصویب نمودند که حکومت نظامی درشیراز و حومه طبق قانون حکومت نظامی برای مدت یک هفته برقرار گردد وزارت جنگ مأمور اجرای مفاد این تصویبنامه می‌باشد. ملاحظه بفرمائید درتاریخ ۸/۲۳ برای مدت یک هفته حکومت نظامی را تجویز کرده‌اند بسیار خوب، بعد تصویبنامه ایست در تاریخ ۹/۸ خطاب بوزارت جنگ که چون روز جمعه مورخ ۹ر۹ر۴۱ انتخاب انجمن شهر درشیراز انجام می‌شود لذا هیات وزیران تصویب نمود که مقررات حکومت نظامی در تمام روز مزبور درشیراز موقوف الاجراست. وزارت جنگ مأمور اجرای این تصویبنامه می‌باشد یعنی تلویحا در اینجا تایید شده که بجای آن یک هفته‌ای که حکومت نظامی مدتش تمام شده این امتداد پیدا کرده بعد یک روز را اجازه داده‌اند که حکومت نظامی نباشد بعد پشت سراین جریانات و بالاتر از همه اینها این تصویبنامه اخیر است توضیحا. تصویبنامه شماره ۴۱۸۷۴ همان است که یک روز را از حکومت نظامی مستثنی کرده است.
پیرو تصویبنامه شماره ۴۱۸۷۴ مورخ فلان چون موجباتیکه طبق تصویبنامه شماره ۴۵۳۶ مربوط به قتل مهندس ملک عابدی است مورخه ۲۳ر۸ر۴۱ هیات وزیران سبب برقراری حکومت نظامی و اجرای مقررات آن تا اول بهمن ۴۱ درشیراز و حومه برطرف گردیده هیئت وزیران مورخه ۲۰ بهمن ۱۳۴۱ الغای آنرا تصویب و موقوف لاجرا بودن حکومت نظامی را در شیراز از تاریخ اول بهمن ماه ۴۱ تصویب می‌نماید. ملاحظه میفرمائید این را بنده نمیدانم حمل بر سهل انگاری بکنم حمل بر عدم توجه بمقررات بکنم ولی خود دولت که بسیار تسهیلات برایش فراهم بوده که در موقع خودش هر گونه مقرراتی را که لازم میداند برای انجام کارش وضع کند و بموقع اجرا بگذارد از یک طرف می‌آید تصویبنامه می‌گذارند که برای یک هفته حکومت نظامی درشیراز باشد پشت سر آن دو ماه سه ماه این موضوع مسکوت مانده بعد تصویبنامه گذشته که این مدتی هم که بوده جزء حکومت نظامی بوده است حالا فکر کنید حکومت نظامی که ایجاد یک تکالیفی برای افراد یمکند. من که یک فردی هستم در انی مملکت و می‌بایستی بر اساس قوانین موجود کارهای خودم را ادامه بدهم و باید طبق آن تامین داشته باشم. مطابق این مقررات بمن می‌گویند یک هفته تا آخر ماه هشتم حکومت نظامی است و از اول ماه نهم حکومت نظامی وجود ندارد بعد سه ماه بعد یک تصویبنامه دیگری میگذراند که نخیز ما نفهمیدیم، حکومت نظامی در همان ماه نهم هم بوده و در این موقع حکومت نظامی را ملغی می‌کنیم. علی ای حال ما در مقابل عمل انجام شده‌ای هستیم و این موضوع تمام شده است. اما من علاقه مند بودم که باین قضیه واقعا توجه شود و دولت توجه کند و دولتهای آتیه توجه کنند. صحیح است که ما بسابقه انقلاب عظیمی که در این مملکت انجام شده و احترامی برای ان قائل هستیم و باید منتهای علاقه و همکاری را در انجام کارهائی که دولت انجام داده یا انجام خواهد داد ابراز کنیم اما در عین حال ما نمی‌بایستی هیچوقت از اصول منحرف بشویم تا بعدا نسلهای بعدی وقتی این جریانات را ببینند برای ما خوشنامی بار نیاورد البته اگر دولت بتواند توضیح کافی بدهد مخالفت خودم را پس می‌گیرم ولی میدانم با اینکه مخالفت می‌کنم این کاری است انجام شده (احسنت).
رئیس – آقای دکتر عاملی.
دکتر عاملی – فرمایشات جناب آقای مهندس ارفع در جای خودش کاملا صحیح است. یعنی دولت در مورد تصمیماتی که می‌گیرد باید توجه داشته باشد که آن تصمیم بموقع باشد نا زود باشد نه دیر، در این بابا هیچ تردیدی نیست ولی در مورد این مقررات مربوط بحکومت نظامی که دولت بجای قانون تصویبنامه صادر کرده است بایستی فکر کرد که اگر همان روز قرار بود قانونی صادر شود چه بایستی می‌کردند بطوریکه خاطر آقایان نمایندگان محترم مسبوق است حکومت نظامی همیشه در مواقع بسیار فوق العاده‌ای که ضرورت اقتضاء می‌کند اعلام می‌شود و باین جهت نمی‌شود که در آن موقع آنرا تصویب مقامات مربوطه، بتصویب مجلسین و یا اگر لازم بود بتصویب هیات وزیران رساند یا بلافاصله بتصویب هیات وزیران برسانند و چون این مطلب اینقدر اهمیت دارد و آنقدر فوق العاده است برای این در سال ۱۳۲۹ قانون مخصوصی وضع شد که دولت وقتی در مواقع فوق العاده لازم است حکومت نظامی را اعلام کند حکومت نظامی را اعلام بکند ولی درظرف یکهفته تبصویب مجلسین نیز برساند. عین ماده این است:
دولت نمی‌تواند جز در مواقع فوق العاده ک ضرورت ایجاب کند اعلان حکومت نظامی بدهد وآنهم باید با تصویب مجلس شورای ملی و مجلس سنا باشد اگر وقتی در جائی ضرورت فوری ایجاب کرد دولت می‌تواند آنرا اعلام کند ولی باید در ظرف یک هفته پیشنهاد آنرا با ذکر علت به مجلس شورای ملی و مجلس سنا بدهد و موافقت آنرا را بخواهد. مجلسین بمحض پیشنهاد دولت هر یک جلسه فوق العاده تشکیل وتصمیم خود را معین گردد و تمدید آن لازم بشود محتاج باجاره جدید است تبصره – اعلام حکومت نظامی در مدت انتخابات اکیدا ممنوع است بنابراین دولت فکر کرده است بهمین ترتیب عمل بکند منتهی چون در دوره فترت بوده است این پیشنهاد را به هیئت وزیران برده‌اند ولی دولت که فکر می‌کرد جانشین مجلس است بایستی همین ماده را بهمین نحو عمل می‌کرد و اعتراض آقای مهندس ارفع در این مورد کاملا صحیح است می‌بایستی دولت بجای اینکه بگذارد مدتی بگذرد بایستی فورا رسیدگی می‌کردند ولی چون این مطلب بهمین صورت عمل شده است و ما خواسته‌ایم عملیات دولت را در گذشته تایید کنیم بنظر می‌رسد که این عمل هم بلافاصله بعد از حکومت نظامی به هیئت دولت برده شده است ولی ممکن است همانطوریکه فرمودید ضمن کارها بعلت سهل انگاری از حیث تصویب این مطلب مدتی بتاخیر افتاده باشد بهر حال از نظر ما تصویب این کاری که گذشته است ظاهرا اشکالی ندارد.
رئیس –آقای دکتر خوشبین.
دکتر خوشبین – قسمت مهمی را که بنده می‌خواستم توضیح بدهم جناب آقای دکتر عاملی توضیح دادند. فقط یک قسمت بنده خواستم اضافه بکنم که طبق قانون یعنی تصویبنامه قانونی که باستانداران یک اختیاراتی داده شده است منجمله از اختیاراتی که بهشان داده شده است اعلام حکومت نظامی است در موارد ضروری وآقایان نمایندگان محترم بسیار خوب از جریان وقایع فارس اطلاع دارند وبسیار خوب میدانند که اگر آنجا زود اقدام نمی‌شد چه بسا این فتنه‌ای که تهیه دیده شده بود خیلی بیشتر طول می‌کشید بنابراین مخصوصا عرض می‌کنم در قسمت کشاورزی و اصلاحات ارضی که تمام این توطئه‌ها برای جلوگیری از اجرای اصلاحات ارضی در آن استان بود. این قسمت از طرف استاندار فارس اعلام شد و بعد هم طبق آن لایحه اختیرات استانداران بدولت اطلاع داده شد. بنابراین کاری که انجام شده اصولا با توجه به لایحه اختیارات استانداران بوده خلاف ترتیبی رخ نداده است.
رئیس – در صورتیکه نظر دیگری نباشد بکفایت مذاکرات رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. بشور در خود ماده واحده رأی می‌گیریم. خانمها و آقایانی که موافقتند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده واحده مطرح است. قرائت می‌شود.
ماده واحده – بدولت اجازه داده می‌شود که مقررات قانون حکومت نظامی که از تاریخ ۲۳ آبانماه ۱۳۴۱ تا تاریخ اول بهمن ماه ۱۳۴۱ (باستثنای روز نهم آذر ماه ۱۳۴۱) و از تاریخ ۱۶ خرداد ماه ۱۳۴۲ تا تاریخ اول مهر ماه ۱۳۴۲ (باستثنای روز ۲۶ شهریور ماه ۱۳۴۲) در شیراز و حومه بموقع اجراء بگذارد ماده فوق که لایحه آن طبق ماده واحده مصوب ۲۰ آذرماه ۱۳۴۲ تقدیم شده تصویب می‌شود.
رئیس – در خود ماده نظری نیست ؟(اظهاری نشد) خانمها و آقایانی که موافقند قیام کنند (اکثر برخاستند) تصویب شد. کلیات آخر لایحه مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) بنابراین باصل لایحه رأی می‌گیریم. خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اغلب برخاستند) تصویب شد برای تصویب بمجلس سنا فرستاده می‌شود.
- طرح گزارش کمیسیون بودجه راجع به برقراری مستمری درباره وراث مرحوم سید جعفر طاهری و مرحوم حسن خلعتبری و ارجاع بمجلس سنا
۲۱- طرح گزارش کمیسیون بودجه راجع به برقراری مستمری درباره وراث مرحوم سید جعفر طاهری و مرحوم حسن خلعتبری و ارجاع بمجلس سنا
رئیس – گزارش کمیسیون بودجه رجع به برقراری مستمری مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش از کمیسیون بودجه بملجس شورای ملی
باستناد قانون ۲۰ آذر ماه ۱۳۴۲ مربوط به تحصیل مجوز قانونی نسبت به تصویبنامه‌های صادره (از ۱۹ اردیبهشت ماه ۱۳۴۰ تا ۱۴ مهرماه ۱۳۴۲) کمیسیون بودجه با حضور نمایندگان دولت در جلسه شنبه هفتم دیماه ۱۳۴۲ به تصویبنامه‌های مورخ ۱۳۴۰/۴/۲۶ و ۱۳۴۰/۱۰/۲۴ دائر به برقراری مستمری درباره ورثه قانونی مرحوم سید جعفر طاهری کارمند دو نپایه دادسرای تهران و مرحوم حسن خالعتبری را بشرح زیر تصویب و اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
ماده ۱- بپاس خدمات گذشته مرحوم سید جعفر طاهری کارمند دونپایه دادسرای تهران ماهیانه مبلغ پنجهزار و چهارصد ریال برابر آخرین حقوق و مزایای دریافتی زمان حیات مرحوم نامبرده از محل اعتبار ماده ۴ بودجه وزارت دادگستری بعنوان متسمری درباره ورثه قانونی فقید مذکور بالسویه و با توجه به قانون بازنشستگی از تاریخ فوت برقرار نماید.
ماده ۲- از تاریخ ۴۲/۱۰/۱ ماهیانه مبلغ نه هزار وچهارد صد و چهل و پنج ریال (۹۴۴۵ ریال) از محل اعتبار بودجه وزارت دادگستری بعنوان مستمری درباره ورثه مرحوم حسن خلعتبری (علاوه بر آنچه که فعلا بعنوان حقوق وظیفه دریافت می‌دارند) با توجه به قانون بازنشستگی برقرار و پرداخت نماید.
مواد فوق که لایحه آن طبق ماده واحده مصوب ۲۰ آذر ماه ۱۳۴۲ تقدیم شد تصویب می‌شود.
مخبر کمیسیون بودجه - مهندس عبدالله والا.
رئیس – آقای صادق احمدی بعنوان مخالف صحبت می‌کنند بفرمائید.
صادق احمدی – عرض کنم با این لایحه فی حد ذاته مخالف نیستم و با برقرای مستمری بیک خانواده‌ای که سرپرست خود را از دست داده‌اند نمی‌توانم مخالفت بکنم ولی مطالبی دارم که فکر می‌کنم حالا باید بگویم و وقت دیگری شاید مقتضی نباشد متاسفانه ما ایرانی‌ها کمتر عادت داریم که علاج واقعه را قبل از وقوع بکنیم (احسنت) همیشه می‌گذاریم اتفاقات می‌افتد بعد فکر چاره جوئی می‌افتیم، تا آنجائی که بنده اطلاع دارم این کارمند دادسرای تهران که فوت شده در اثر استیصال و بیچارگی خود کشی کرد این کارمند چند بار محققا دم اطاق وزیر دادگستری رفته دم اطاق معاون وزارت دادگستری رفته ۱۰ تومان، صد تومان کمک خواسته است و گفته‌اند که بودجه نداریم و بعد که مستأصل شده با اینکه در یک محلی بوده که خوب می‌توانسته است سوء استفاده بکند و مردم را خوب بدوشد، خوشبختانه نکرده است و وزارت دادگستری هم که باو کمک نکرده است رفته خودش را آتش زده است (مصطفوی – منظور اینست که سایر اشخاص مستأصل را وادار کنند که خودشان را آتش بزنند) بلی متاسفانه بفرمایش جنابعالی اینطور است بنده از موقع استفاده می‌کنم. می‌خواهم خواهش بکنم از دولت یک تشکیلاتی در وزارتخانه‌ها داشته باشند که وضع کارمندان خود را در خارج سرپرستی کنند و به بینند چطور می‌شود کارمندی ماشین آخرین سیستم زیر پایش می‌گذارد و چطور می‌شود یکی هم نان ندارد که به بچه‌هایش بدهد (احسنت) و حالا این اتفاق افتاده است و این مرد بی چاره فوت شده است، خانواده اش که مستأصل هستند و برقراری این مستمری هم بسیار فکر خوبی هست ولی بایستی برای آینده هم فکری کرد و همانطور که عرض کردم علاج واقعه را قبل از وقوع باید کرد، اتفاقی در مملکت می‌افتد و بعد فکر چاره جوئی می‌افتیم بنده در اینجا موضوعی را بمناسبت بعرض آقایان میرسانم و آن موضوع زلزله است. و خیلی هم معذرت می‌خواهم که یک قدری خارج ازموضوع عرض بکنم ولی همانطور که عرض کردم لازم است عرض کنم بنده نمیدانم دولت چه فکری کرده است برای این دهات زلزله زده و اینکه گفته می‌شود این یک بلای آسمانی است بنده چنین چیزی نمی‌گویم اینها مربوط به خود ما است بنده ثابت می‌کنم چون یکی از اصول دین ما عدالت است میگوئیم که خداوند عادل است خداوند عادل نمی‌خواهد آنهائی که در قصرها نشسته‌اند و مشغول باده گساری هستند بآنها هیچکاری نداشته باشد ولی خانه یک دهاتی مفلوک بدبختی را با زلزله زیرو رو کند این کار برخلاف عدل الهی است بنده در جریان انتخابات رفته بودم به فارسنج همانطور که آقایان اطلاع دارند زلزله سختی اتقاق افتاد بنده دو سه ماه قبل که رفته بودم بآنجا دیدم تنها جائی که خراب شده بود خانه مالک است خانه مالک در اثر اینکه با آجر وسنگ ساخته شده بود خراب نشده بود (مصطفوی نائینی – آن را هم بر اثر اصلاحات ارضی خراب کردند) و معنی انقلاب را هم فهمیدیم ولی خانه رعایا معلوم است که خراب خواهد شد زیرا که سال بسال باید پشت بام خود را اندود کنند وبارش اضافه خواهد شد، قطعی است که یک لرزش کوچک تمام خانه و بچه‌ها را از بین می‌برد، خوب این را کی باید فکر کند، بدیهی است که دولت باید برای قبیل کارها فکری بکند اما هیچکس بفکر نیست همینکه زلزله‌ای اتفاق می‌افتد صد نفر دویست نفر، پانصد نفر، هزار نفر از افراد بدبخت مملکت از بین می‌روند و آنوقت بفکر می‌افتند که اعانه از تمام دنیا جمع کنند، بهر حال این یک قضیه خارج از موضوع بود بنده عذر می‌خواهم همانطور که باستحضار آقایان و خانمها رساندم فکر کردم بهترین جائی که می‌توانم این عرض را بکنم و باطلاع دولت برسانم همین جا بود و استدعای بنده از دولت در درجه اول اینست که یک سازمانی در وزارتخانه‌ها داشته باشد تا وضع زندگانی کارمندانش را در خارج و محرمانه بررسی کند، اگر یک کارمندی واقعا در مضیقه است باید بهش کمک کرد و توقع نداشته باشید که یک کارمندی شب نان نداشته باشد بخورد بچه اش مریض باشد دوا نداشته باشد زنش گرفتار باشد و نتواند رفع گرفتاریش را بکند و درستکار هم باشد قهرا این کارمند درست هم چقدر هم کف نفس بکند روبفساد کشانده می‌شود و یکوقتی ممکن است لغزشی پیدا کند بنده عرض دیگری ندارم.
رئیس – آقای ریگی خالفید؟ بفرمائید.
ریگی – عرض کنم که آقایان و خانمها تعجب می‌کنند چرا بنده با این لایح مخالفت می‌کنم در صورتیکه برقراری مستمری چیزی نیست که کسی مخالفت کند ولی مخالفت بنده همانطوریکه جناب آقای احمدی گفتند واقعا اصولی است یک سری مستمری‌ها هست که صورتش را خواندند و بند میدانم که آنها را هیمن روزهه به مجلس خواهند آورد و ما تصویب می‌کنیم (یکنفر از نمایندگان – معلوم نیست که تصویب بکنیم) حالا معلوم نیست انشا الله تصویب می‌کنید و نظر بنده درست باشد البته در این مملکت یک اشخاصی هستند بسببی یک فداکاریهایی می‌کنند مثل مهندس عابدی و مثل این بیچاره بدبخت که خود کشی کرده است چون دولت متاثر شده است یک لایحه مستمری برای این شخص بمجلس آورده است و مستمری برقرار کرده است ولی امثال اینها کارمندان وظیفه شناس در مملکت مافوق العاده زیاد هستند، سال گذشته که در زاهدان بودم یک استواری بود که در جنگ با قاقچیان کشته شده بود و بنده سوال کردم که خانواده این شخص چند نفر هستند گفتند یکزن دارد و شش بچه شما تصدیق بفرمائید حقوق بازنشستگی که باین استوار می‌دهند هیچ کافی برای امرار معاش ورثه او نیست ولی او چون کسی را ندارد و اطلاع ندارند ک در گوشه ئی از این مملکت کشته شده و هیچ سروصدائی هم نشد و دولت هم برای او مستمری تعیین نکرده بنده عقیده نشد و دولت هم برای او مستمری تعیین نکرد بنده عقیده دارم از نظر اصولی مخصوصا حالا که قانون استخدام کشوری مطرح است دولت برای اینکار یک فکر اساسی بکند هر کارمند دولت ولو اینکه بمرگ طبیعی بمیرد ولو اینکه او در راه خدمت بمملکت بمیرد ولو اینکه کار عادی خودش را انجام داده باشد وقتیکه می‌میرد باید تامین داشته باشد باید حقوق بازنشستگی کارمندان دولت طوری باشد که بعد از مرگ انان ورثه و بازماندگان آنها ناراحت نشوند عرض بنده اصولی است بنده با مستمری این مرحوم موافقم هر مستمری که برای افراد مستأصل دولت بمجلس بیاورد باز هم موافقت خواهم کرد ولی باید یک فکری کرد آن شخصی هم که بمرگ طبیعی توی رختخواب می‌میرد او هم باید بعد از مرگش ورثه اش در راحتی زندگی بکنند پس برای این قبیل اشخاص یا باید لایحه مستمری دولت پیشنهاد کند یا اینکه درقانون استخدام یا در قانون بازنشستگی طوری پیش بینی کنند که کارمندان دولت تامین داشته باشند وقتیکه فوت شدند ورثه آنها در استیصال و بدبختی نیفتند (احسنت).
رئیس – آقای دکتر خوشبین.
دکتر خوشبین (وزیر مشاور) – بنده از بیاناتی که جناب آقای صادق احمدی فرمودند بسیار متشکرم البته باید فکری کرد و باصطلاح معروف علاج واقعه را قبل از وقوع باید کرد این ایجاب نمی‌کند که اگر یک واقعه یی اتفاق افتاد ما آنوقت هم دست وری دست بگذاریم و کاری انجام ندهیم بطوریکه ملاحظه فرمودند این مرحوم کارمند پیمانی بوده کارمند پیمانی طبق قانونی هم که تا بحال قبل اجراء است بهیچوجه حقوق بازنشستگی ندارد (یکنفر از نمایندگان - همین اشتباه بوده !) اشتباه بوده قانون را تقدیم کرده‌ایم در خدمتتان است آنچه مصلحت میدانید درش اصلاح بفرمائید با کمال میل اطاعت می‌شود ولی در آنوقتی که آن کار انجام شده قانونی که متبع و قابل اجراء بوده باید ازش پیروی می‌شد بنابراین ما برای این شخص روی قانون نمی‌توانستیم کاری انجام بدهیم و باینجهت این تصویب نامه تقدیم شد و اما در مورد دوم قضیه زلزله بلای آسمانی یا زمینی و منزل دهقانان کار در این مملکت بسیار است فوق العاده زیاد است از حد تصور خارج است ۵۰ هزار ده داریم فرض بفرمائید بطور متوسط هر دهی ۲۰ خانه داشته باشد (مهندس والا – خیلی بیشتر است) حالا فرض می‌کنیم ۲۰ تا خانه داشته باشد ملاحظه بفرمائید چند میلیون خانه می‌شود اینها را عرض می‌کنم که چه جور باید ساخت پولش ار کجا بودجه اش از کجا (صادق احمدی – برنامه چهارم را اختصاص بدهید باین کار) تمام اینکارها و کارهای بسیار زیاد دیگری هم هست که بنده تصدیق دارم بدون هیچ تردیدی باید انجام بشود ولی این تصور را بفرمائید که کار چه مقدار است و ممکنات چه مقدار روی امکانات باید توقعات هم باشد و راجع بعدل خداوند قهار و متعال بنده شخصا بخودم اجازه نمی‌دهم که قضاوت کنم که کار دور از عدل الهی است یا نه برای اینکه این دستگاهی است که اصولا درش چون و چرائی نیست و در هر حال این کسی که تصویبنامه برایش پیشنهاد شده و یک حقوق مستمری برایش معین شده است بطوریکه آقای صادق احمدی فرمودند یکی از کارمندان بسیار خوب دادسرا بوده و واقعا این پیشنهاد بجا بوده و این شخص مستحق باین کمک بوده است (صحیح است).
رئیس – در صورتیکه نظر دیگری نباشد بکفایت مذاکرات رأی می‌گیریم خانمها وآقایانی که با کفایت مذاکرات موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر قیام نمودند) تصویب شد. بشور در مواد رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر قیام نمودند) تصویب شد ماده اول قرائت می‌شود.
ماده ۱- بپاس خدمات گذشته مرحوم سید جعفر طاهری کارمند دون پایه دادسرای تهران ماهیانه مبلغ ۵۴۰۰ ریال برابر آخرین حقوق و مزایای دریافتی زمان حیات مرحوم نامبرده از محل اعتبار ماده ۴ بودجه وزارت دادگستری بعنوان متسمری درباره ورثه قانونی فقید مذکور بالسویه و با توجه به قانون بازنشستگی از تاریخ فوت برقرار نماید.
رئیس – درصورتیکه راجع باین ماده نظری نیست رأی بگیریم (اظهاری شد – مخالفی نیست) خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده دوم قرائت می‌شود.
ماده ۲- از تاریخ ۴۲/۸۱۰/۱ ماهیانه مبلغ نه هزار وچهارد صد و چهل و پنج ریال (۹۴۴۵ ریال) از محل اعتبار بودجه وزارت دادگستری بعنوان مستمری درباره ورثه مرحوم حسن خلعتبری (علاوه بر آنچه که فعلا بعنوان حقوق وظیفه دریافت می‌دارند) با توجه به قانون بازنشستگی برقرار و پرداخت نماید.
رئیس – آقای مصطفوی نائینی مخالفید؟ بفرمائید.
مصطفوی – بنده مضایقه دارم از اینکه زیاد وقت مجلس محترم را بگیرم در آنجا که نشسته‌ام استفاده می‌کنم آقایان نمایندگان محترم راجع بلزوم این قبیل قوانین اخصاصی که برای اشخاص مستمری برقرار می‌کنند مخالف و موافق صحبت کردند و بقدر کافی صحبت شده و بنده زیاد نمی‌خواهم مزاحم بشوم برای اینکه وقت آقایان را زیاد نگیرم توجهی هم باین مطالب نمی‌شود (مهندس والا – چطور نمی‌شود ؟) برای اینکه نمی‌شود خودتان میدانید بنده خواستم عرض کنم که اصولا مردم باید به دستگاه بلوایحی که دولت می‌آورد و به مصوبات مجلس شورای ملی وشبین باشند راجع به کارمندان پیمانی جناب آقای دکتر وشبین فرمودند در آن موقع مقرراتی نبوده و قانون استخدامی که تقدیم کرده‌اند تصویب نشده بود ناچار بودند که یک چنین تصویبنامه‌هایی بگذرانند این مطلب صحیح است اما باید ایشان قبول بفرمایند که در همان موقع در سنوات اخیر تعداد کارمندان پیمانی که مرحوم شده‌اند و ورثه شان به بدبختی و بیچارگی دچار هستند و حقوق بازنشستگی هم نیمگیرند و بیچارگی دچار هستند و حقوق بازنشستگی هم نمی‌گیرند یکی دوتا نیستند عده شان زیاد هست بنظر بنده این پاداش باین شخص تنها برای این داده شد که خودش را اتش زده است اما در مورد ورثه مرحوم خلعتبری که بنده نمی‌شناسم (دکتر الموتی – بسیار آدم خوبی بوده است) بعضی از دوستان اینجا اظهار می‌کردند که بسیار آدم خوبی بوده است باید مصوبات مجلس طوری باشد که درخارج گفته نشود که یک کسی که با هیات حاکمه ارتباط داشته، با نمایندگان مجلس دوست بوده توانسته است علاوه بر حقوق بازنشستگی که قانون برایش معین گرده یک چیزی هم اضافه بگیرد و صدها هزار افراد بی دست و پا از بین بروند برای اینکه ارتباطی با آقایان وزراء ندارند ارتباطی با نمایندگان مجلس ندارند وکسی توجه بحالشان نمی‌کند. اصولا این قبیل قوانین اختصاصی موجب می‌شود که مردم را بدستگاه دولت و مجلس بدبین کند و این چیزی است که همه آقایان باید توجه بفرمایند که از آن احتراز بشود. بقدر کافی بدبینی در این مملکت هست. این دیگر نباید اضافه بشود (صحیح است) اگر ورثه مرحوم خلعتبری استحقاق دارند و این مرحوم خلعتبری خدمات پرارزش باین مملکت کرده است باید در پشت این تریبون توضیح داده بشود و لطفا ارباب جرائد هم بنویسند تا مردم بدانند که این پاداش بورثه مرحوم خلعتبری بمناسبت خدمات صادقانه‌ای که انجام داده است داده می‌شود و در این مملکت پاداش باشخاص خدمتگزار داده می‌شود لاغیر. (صحیح است).
رئیس – آقای دکتر جعفری.
دکتر جعفری – متاسفانه دوست غزیزم جناب آقای مصطفوی بالایحه‌ای مخالفت کردند که بنده فکر می‌کردم بعنوان موافق صحبت خواهند کرد چیزی که پیش بینی شده و پیشنهاد شده برای بازماندگان کسی است که در طول مدت خدمتش جز انجام وظیفه بطور شرافتمندانه وبا کمال صحت عمل کاری نکرده است (صحیح است) مرحوم خلعتبری از قضاتی بود که نظیرش کم است، کمال فعالیت و مجاهدت را در احقاق حق کرد وصحیح نیست امروز که این قاضی شریف در حین انجام وظیفه در گذشته ما برای پرداخت کومک مختصری به هشت نفر اطفال کوچک او که بزرگشان تصور می‌کنم بیش از ۱۲ سال نداشته باشد مضایقه بکنیم از نظر اصول هم بسیار بجاست برای اینکه درسی خواهد بود برای بقیه کارمندان دولت برای بقیه قضاتو برای آنهائی که حیات دارند که می‌بینند بعد از مرگ هم بفکر آنها خواهند بود اگر امروز خودشان از طریق صحیح عمل بکنند و بفکر اندوخته نباشند فردا هستند دیگران که بفکر بازماندگان انها می‌باشند (صحیح است) عرض بنده این بود (احسنت).
رئیس – آقای مهندس والا.
مهندس والا – بنده البته بعنوان مخبر کمیسیون ازا ین لایحه دفاع می‌کنم باین دلیل، و معذرت می‌خواهم که یک قدری توضیح می‌دهم یکی از محاسن مشروطیت و ایجاد مجلس این بود که نسبت بمستمری‌ها وتیول و سایر استثنا آتی که در مملکت وجود داشت خاتمه داد و این خدمت را مجلس شورای ملی بملت ایران کرد اما اگر بخواهیم همان فسلفه بدبینی را از بین کارمندان دولت برداریم بایستی کارمندان دولت این اطمینان خاطر را داشته باشند که اگر در راه انجام وظیفه اش از بین رفت یا خدای نکرده نقص عضوی پیدا کرد یا نتوانست کاری بکند یا در گذشت، ورثه او، بازماندگان او مورد حمایت باقی خواهند بود و دولتها و دستگاهها نسبت بآنها همان وظیفه و همان رفتاری که در زمان حیاتش اجرا می‌شد معمول و مجری می‌دارند خوشبختانه این خوشبینی با وجود آقای دکتر خوشبین که عضو کابینه هستند خیال می‌کنم در این موقع بوجود آمده است پس بنابراین کومک بیک ورثه از جهت اینک سرپرست آنها درحین انجام وظیفه مصدوم شده و از بین رفته بسیار جایز است بنده شخصا البته با هر گونه تفریط و تبذیر مخالف هستم ولی علت اینکه این رقم نه هزار و خورده‌ای که اینجا نوشته‌اند بطوریکه بنده تحقیق کردم از ان جهت بوده که ما به التفاوتی باشد به نسبت مقررات قانونی بازنشستگی تا میزان حقوقی که در حین فوت یعنی هنگام آخر حیات دریافت میکرده مساوری باشد و گذاردن این رقمی که من تحقیق کردم از این جهت بود بنابراین این استنباط باید وجود داشته باشد که داشتن نام خانوادگی دلیل برتمکن و تشخیص افراد نیست، چه بسیار خانواده هائی هستند که اسم بسیار معروفی دارند ولی از نظر مالی در مضیقه می‌باشند از این گذشته اگر یک کارمندی درراه انجام وظیفه کشته شده باشد یا از بین رفته باشد چه تمکن داشته باشد چه نداشته باشد باید این رسم مرسوم و مجری باشد.
رئیس – راجع بکفایت مذاکرات رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که با کفایت مذاکرات موافقند قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. بخود ماده دوم هم رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند قیام فرمایند (عده کثیری قیام نمودند) تصویب شد. آقای بالاخانلو نظری دارید؟
بالاخانلو – بنده پیشنهاد میکن مکه اگر نظایری پیش آمد کرد بهمین ترتیب عمل بکنند (چند نفر از نمایندگان – نه آقا نمی‌شود).
رئیس – این پیشنهاد خرج است کلیات آخر مطرح است اگر نظری نیست برای اظهار ملاحظات به مجلس سنا فرستاده می‌شود.
- تقدیم سه فقره لایحه تصویب نامه‌ای بوسیله آقای معاون وزیر راه
۲۲- تقدیم سه فقره لایحه تصویب نامه‌ای بوسیله آقای معاون وزیر راه
رئیس – آقای مهندس زاهدی.
مهندس زاهدی (معاون وزارت راه) – پس از عرض تعظیم با اجازه ریاست محترم مجلس شورای ملی سه تصویبنامه است مربوط بدوره فترت که تقدیم می‌کنم تصویبنامه اول مربوط بتمدید خدمت آقای جینواسپرنی تبعه کشور ایتالیا درراه آهن دولتی ایران که از سال ۲۵ تا کنون بسمت کارشناس تونل سازی در راه آهن دولتی ایران خدمت می‌کند. تصویبنامه دوم مربوط بخرید وسائط نقلیه راهداری و راهسازی از محل فروش بشگه‌های خالی قیر. تصویب نامه سوم مربوط به تغییر پاره‌ای ازمواد استخدام مأمورین فنی وزارت راه است در اینجا بیشتر مأمورین فنی اسمی است برای تعداد زیادی از رانندگان و مکانیسین‌ها و افزارمندها که برای اداره امور ۱۲۶۷ وسائل نقلیه بمنظور نگاهداری ۳۴ هزار کیلومتر راه در کشور استخدام شده‌اند این تصویبنامه‌ها را تقدیم مقام ریاست می‌کنم.
رئیس – به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.
- تقدیم سه لایحه تصویبنامهای بوسیله آقای معاون وزارت امورخارجه
۲۳- تقدیم سه لایحه تصویبنامهای بوسیله آقای معاون وزارت امورخارجه
رئیس – آقای انصاری.
معاون وزارت امور خارجه – با کسب اجازه از مقام ریاست محترم مجلس شورای ملی سه لایحه تصویبنامه قانونی است مربوط بدوره فترت که بشرح زیر تقدیم می‌شود:
- ۱- لایحه تصویبنامه قانونی شماره ۳۱۲۷۲ مورخ ۴ر۱۱ر۱۳۴۰ راجع بقبول قطعنامه چهارده اکتبر ۱۹۶۱ مجمع عمومی مؤسسه بین المللی انرژی اتمی.
- ۲ – تصویبنامه قانونی شماره ۳۰۲۷۸ مورخ ۹ر۸ر۴۰ راجع به بودجه سفارت کبرای شاهنشاهی ایران در مسکو.
- ۳- لایحه تصویبنامه قانونی شماره ۷۸۰۲۰ مورخ ۹ر۵ر۴۲ راجع بمعافیت مأمورین سیاسی کشورهای خارجی مقیم دربار شاهنشاهی از پرداخت عوارض و حقوق گمرکی و سود بازرگانی اتومبیلهای خود بعد از سه سال.
تصویبنامه‌های مزبور تقدیم مقام ریاست می‌شود.
رئیس – بکمیسیونهای مربوطه ارجاع می‌شود.
- تقدیم ۱۸ فقره لایحه تصویبنامهای بوسیله آقای دکتر خوشبین وزیر مشاور
۲۴- تقدیم ۱۸ فقره لایحه تصویبنامهای بوسیله آقای دکتر خوشبین وزیر مشاور
رئیس – آقای دکتر خوشبین.
دکتر خوشبین – با اجازه آقایان محترم هیجده تصویبنامه بشرح زیر تقدیم می‌شود:
یک تصویبنامه مربوط بسازمان دبستانها استکه بموجب تبصره‌های ۱۹ و ۲۰ بودجه سال جاری کل کشور از محل ۲۴۴۵۰۰۰ ریال اعتبار برگشت شده خرید ساختمان بزم ایران در کلکته و همچنین ۰۰۰ ۴۹۷ ۷ ریال وجوه ذخیره اعانه دبستان ایرانیان درترکیه ساخته می‌شود در مرزها. تصویبنامه دیگر مربوط بسازمان برنامه است راجع بتحصیل اعتبار ۱۵ میلیون دلار از بانک صادرا و واردات امریکا جهت خرید کالاهای تولیدی از امریکا که متن قرارداد‌ها ضمیمه است. چهارده تصویبنامه دیگر مربوط بوزارت دارائی است بشرح زیر یکی تصویبنامه ۵ر۶ر۴۰ موضوع اجازه مبادله قراردادهای خرید لوازم و قطعات یدکی ماشین آلات وزارت راه از نمایندگان منحصر بفرد کارخانجات سازنده. تصویبنامه دیگر راجع به موضوع ترتیب پرداخت حقوق ۱۲ نفر کارشناسان آلمانی فروشگاه فردوسی البته این تصویبنامه مربوط بسال ۴۰ است. تصویبنامه دیگری موضوع اینکه یک تبصره بقسمت آخر ماده ۲۶ آئین نامه معاملات دولتی الحاق می‌شود. تصویبنامه دیگر موضوع انتقال مالکیت دو باب خانه و باغچه ضبطی از متجاسرین بشهربانی تبریز است. تصویبنامه دیگر موضوع اعزام ۸ نفر از دانشجویان آموزشگاه عالی وزارت دارائی است برای تحصیل در امر باصطلاح حسابداری خبره و انگلستان. تصویبنامه دیگری است مربوط ببرقراری مستمری درباره ورثه مرحوم محمود باقری کارمند پیشین بوزارت دارائی. تصویبنامه دیگری راجع بسرمایه گذاری در سازمان جلب سیاحان و شرکت هواپیمائی پان امریکن و شیلات جنوب و همچنین اصلاح ردیف ۱۷ قسمت سوم بودجه کل کشور. تصویبنامه دیگری است مربوط بموضوع اصلاح مواد بودجه تفصیلی سال ۴۱ وزارت سابق صنایع و معادن. تصویبنامه دیگر مربوط باصلاح اعتبار بودجه تفصیلی سال ۴۱ ژاندارمری کل کشور. تصویبنامه دیگریست مربوط باستفاده از مبلغ ۲۶۳۵۹۲۴۰۲ ریال باقیمانده اعتبار بودجه بموضوع اصلاح اعتبار بودجه تفصیلی اختصاصی سال ۴۱ بنگاه شیمیائی. تصویبنامه دیگریست مربوط به اصلاح اعتبار مواد بودجه تفصیلی سال ۴۱ سازمان بنادر و کشتیرانی. تصویبنامه دیگری است مربوط بموضوع استفاده مبلغ یک میلیون و پانصد هزار ریال از اعتبار ردیف ۶۸ سال ۴۱ کل کشور برای هزینه امحاء کشت خشخاش.
تصویبنامه دیگری است راجع بتعیین غوارض بندری کشتی‌ها و شناورهای کمتر از ۱۵ تن ظرفیت. تصویبنامه آخر راجع است بمعافیت ۱۸ هزار دستگاه سمپاش.
رئیس – بکمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.
- قرائت استععفانامه آقای جعفر ابطحی
۳۵- قرائت استععفانامه آقای جعفر ابطحی
رئیس – نامه‌ای از آقای ابطحی رسیده است قرائت می‌شود.
چون بعلت شرائط خاص زندگانیم که کما بیش از آن مستحضرید موفق بانجام وظیفه نمایندگی نیستم با کمال تاسف استعفاء خود را اعلام و تقاضا دارم و مراتب را باستحضار ملجس برسانید.
با تجدید ارادت و تقدیم احترام – جعفر ابطحی.
(نمایندگان – باعث تاسف است).
- تعیین دستور و موقع جلسه بعد – ختم جلسه
۲۶- تعیین دستور و موقع جلسه بعد – ختم جلسه
رئیس – دستور جلسه آینده خوانده می‌شود شماره چاپ این لوایح هم در مقابلش قید شده است که زودتر آقایان نمایندگان بتوانند پیدا کنند.
- ۱- الحاق دولت ایران بقرارداد منع آزمایشهای هسته‌ای. ۹۲
- ۲- برقراری مستمری درباره افزار مندان ارتش که در حین خدمت فوت می‌نمایند. ۸۳
- ۳- راجع به تغییر شغل سیمبانان و پیک پست‌های وزارت پست و تلگراف. ۲۷
- ۴- راجع به تغییر شغل سیمبانان و پیک بعلت ضعف قوای بدنی قادر بانجام وظیفه نیستند. ۲۷
- ۵- راجع به تمدید مأموریت آقای دکتر رعدی آذرخشی. ۱۰۶
- ۶- راجع به اجازه تحصیل در مدارس غیر شبانه روزی برای محصلینی که بموجب قانون مصوب خرداد بخارج عزیمت کرده‌اند. ۹۴
- ۷- راجع بمعافیت گمرگی وسایل شخصی افسران و درجه داران نیروی هوائی انگلیس. ۸۴
- ۸- راجع بخرید مستقیم دارو و وسائل فنی بیمارستانی با معافیت گمرکی. ۷۶
- ۹- راجع به تعمیر و خرید قطعات یدکی هواپیماهای نیروی هوائی ارتش شاهنشاهی. بدون مقررات مناقصه. ۸۹
جلسه را ختم می‌کنیم جلسه آینده روز یکشنبه ساعت ۹ صبح خواهد بود.
رئیس مجلس شورای ملی – مهندس عبدالله ریاضی