مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۹ تیر ۱۲۸۶ نشست ۱۲۰
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری نخست | تصمیم‌های مجلس | قانون اساسی مشروطه و متمم آن |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری نخست |
مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۹ تیر ۱۲۸۶ نشست ۱۲۰
مذاکرات روز پنجشنبه ۲۹ جمادی الاولی ۱۳۲۵ دارالشورای ملی
خلاصه مذاکرات روز سه شنبه ۲۷ را آقا سید محمد تقی قرائت کردند.
آقا میرزا محمود خوانساری – در باب خبازخانه قرارشد کمیسیونی از طرف مجلس منعقد شود و در آن باب گفتگو نمایند.
آقا سید محمد تقی – در باب حاج ملک التجار مطلب اهمیت دارد چه اقدامی شده خوب است در این باب اخطاری به وزارت خارجه شود.
رئیس - نوشته شده و فرستاده‌اند.
شروع به قرائت نظامنامه حکام شد چند ماده از آنکه قرائت گردید آقا سید عبدالله مجتهد با آقای حاجی خمامی به مجلس ورود کردند.
وکلای مقدم حجة الاسلام به مجلس تشریف فرما شده و اظهار مراتب همراهی خود را با این اساس به انتها رسانده بودند از روی کمال مسرت با نهایت ابهت تبریک گفته هر یک مراتب تحیات و تشکرات قلبی خود را نسبت به حجة الاسلام آقای حاجی خمامی به ادایی خاص و عباراتی مخصوص ابراز داشتند.
آقا سید علی نقی- از ورود آقای حاجی خمامی اعضا مجلس عموما و اهل علم خصوصا کمال تشکر را دارند.
محقق الدوله- عموم وکلا بلکه عامه ملت از این بذل توجه و مرحمت حضرت حجة الاسلام کمال امتنان را دارند و نهایت امیدواری دارند که حجج اسلام همگی حارس و نگهبان این مجلس مقدس باشند.
حاج سید عبدالحسین شهشهانی – امروز تکلیف بزرگی بر گردن عموم ملت از برپا داشتن این اساس مقدم ثابت شده که محض حفظ و وقایت حوزه اسلام همه قسم کوشش نمایند اشخاصی هم که مخالفت دارند باید از این خلاف دوری نمایند والا موجب فساد عمده در مملکت خواهد شد حضرت آقا مدظله امروز بدین مجلس تشریف آورده و مساعدت و همراهی خودشان را اظهار فرمودند عموم ملت هم از ایشان تشکر خواهند داشت والبته از طرف اهل علم و حجج اسلام در تشکیل انجمن‌های اتحاد و موافقت باید بیش از این سعی و کوشش شود.
آقا سید عبدالله مجتهد – این اساس به توجه حضرت حجة عصر (ع) بنا شد از ظل توجهات آن حضرت هم باقی و ثابت خواهد بود و امیدواریم که این مملکت محسود سایر ممالک گردد و خوبست برادران داخلی ما هم منافات را کنار بگذارند بالله قسم است که مقصد بزرگتر است از آنکه ما امروز به این منافات مشغول باشیم این مطلب را به خودم می‌گویم که اگر هم گفتگویی بوده باشد که بعد از فراغت کمافی‌السابق با یکدیگر برادر باشیم نه اینکه کدورتی در بین تولید شود.
حاج سید عبدالحسین شهشهانی – در باب منافات اردبیل تلگرافی رسیده که جناب آقا میرزا علی اکبر آقا و آقا میرزا ابراهیم که چندی با نشان القاء خلافی شده بود با هم نشسته‌اند و گفته‌اند که امر اسلام بالاتر از آن است که ما با هم مناقشه و مناقسه داشته باشیم باید با هم متحد باشیم عجالتا اتحاد کرده‌اند و انجمن اردبیل منعقد شده اغتشاشات داخلی آنجا هم رفع شده و امنیت حاصل گردیده است.
آقای حاجی خمامی- انشاءالله به توجهات حضرت حجة عجل الله فرجه در همه جا به مسالمت و خوشی خواهد گذشت و رفع این مباحثات هم خواهد شد یک قدری صبر لازم است
تلگرافی از اردبیل رسیده بود قرائت شد قریب به این مضمون:
- به مقام منیع دارالشورای ملی
- از توجهات حضرت حجة (ع) و اقدامات وافیه آقا میرزا علی اکبر آقا ضدیت بین علما به واسطه قسم خوردن به قرآن رفع شده و انجمن برقرار گردیده و سوارها خارج شده‌اند.
تلگرافی از عتبات عالیات از حجة الاسلام آقای آخوند ملا محمدکاظم رسیده بود قرائت شد:
- به عنوان آقا سید محمد جعفر مساعدت با مجلس لازم است تفصیل از قصر شیرین مخابره شده است.
آقا شیخ یوسف – تلگرافی هم از شیراز در همین خصوص رسیده است اگر اجازه داده شود قرائت کنم قرائت شد.
سه روز قبل تلگرافی از حضرت آیة الله آخوند ملا محمد کاظم در وجوب حمایت و مساعدت و اعانت تمام مسلمین در امر مجلس رسید.
شروع به قرائت نظامنامه حکام شد پس از قرائت چند ماده آقایان علما لاریجان بمجلس تشریف آوردند.
آقای میرزا فضلعلی آقا – حضرات علما لاریجان محض تبریک و تهنیت به مجلس تشریف آورده‌اند رئیس و سایر وکلا عموما اظهار کمال تشکر و امتنان را از ایشان نمودند
تلگرافی از قزوین رسیده بود قرائت شد:
- به توسط وکلا تبریز و قزوین دام اقبالهم
- حضور مبارک حضرت مسطابان حججی الاسلام دامت برکاتهم و حضرت اجل رئیس و انای مجلس شورای کبرای ملی شیدالله ارکانها
- جناب مستطاب شریعتمدار حاج سید جمال از حالات سابقه منصرف شده و انجمن و مجاهدین را مطمئن و معتقد از امروز مالا و جاناً در خدمات ملت و اجراء اوامر مجلس حاضر خواهد بود مستدعی اظهار مرحمت است مدیر مدرسه امینیه را هم امر و مقرر فرمایید فورا حرکت نماید.
- فدائی ملت شیخ الاسلام
عموم وکلا از آقا سید جمال و آقا شیخ الاسلام اظهار کمال مسرت و امتنان نمودند.
آقا سید محمد تقی – لایحه ایست که امشب از طرف شخص محترمی حضور حضرت ریاست فرستاده شده که موجب مسرت و شعف عموم اهالی طهران خاصه وکلا و اعضای معظم مجلس است لذا محض استحضار خاطر وکلا والامقام قرائت می‌شود که مفاد آنرا برای آسایش عموم مردم ابلاغ فرمایند. لایحه مزبور را قرائت قریب به این مضمون:
- به شرف عرض عالی میرساند در شماره ۱۳۳ روزنامه مجلس تعیین قیمت گندم در چهارده تومان شده بود امروز بارنامه از میدان آوردند که این گندم سه روز در میدان مانده و به فروش نرفته بود امروز در پانزده تومان فروخته شده عینا آن بارنامه را فرستادم که خاطر مبارک مستحضر شده باز عودت دهید وا ین بارهای گندم در میدان با قانون دکان آقا میرزا علی اکبر خلاف فروش رفته است.
وکیل الرعایا – مقصود از ارزان شدن گندم اینست که مردم نان ارزان بخورند دیروز هم از مجلس نوشته شد که تفاوت را هم دیوان بدهد معهذا امروز رفتم نان بخرم گفتند یک من یکهزار و سیصد دینار معلوم می‌شود که باید هم تا فوت عمل را بگیرند و هم بر قیمت بیفزایند.
سید الحکما – امروز وزیر مخصوص می‌گفتند ما تفاوت را از قرار هفده هزار و دهشاهی می‌دهیم.
رئیس - باید تحقیق و معلوم شود.
آقا حسینقلی – هر روزه به میدان می‌روم علاف‌ها میگویند اگر نانوا بگذارد به فاصله ده روز گندم خرواری ده تومان خواهد رسید.
آقا میرزا فضلعلی آقا – همه وقت قیمت نان تابع قیمت گندم است این سفیدی نان هم از جو است پس باید ملاحظه شود که نان صحیح بدهند.
حاج محمد تقی – در این چند روزه وضع نان خوب شده گویا جو مخلوط نداشته باشد.
رئیس - مقصود جو نبود غرض این بود که با اینکه گندم را در پانزده و دوازده می‌خرند تفاوت قیمت موضوع ندارد.
آقا میرزا محمود خوانساری- اگر گندم را به قدر خوراک یومیه خریداری کنند و زیادتر نخرند که انبار کنند فورا ارزان خواهد شد.
آقا شیخ حسین – اشخاصی که گندم را احتکار می‌کنند خداوند در حق آنها وعده سختی فرموده ولی ما نسیه دانسته مجری نداشتیم خوب است عقلا قانونی به جهت اجرای قانون خدا در این خصوص وضع نمایند.
آقا سید مهدی – پریروز در خصوص عمل نان گفتگو شد قرار شد تفاوت داده شود ولی به موجب این لایحه دیگرتفاوت لازم نیست باید در کمیسیون مخصوص در این باب گفتگو شود.
آقا سید محمدتقی – لایحه از طرف جناب نصرالدوله به مجلس عرض شد قرائت شد که خلاصه آن پس از عرض تشکر و امتنان از مجلس مقدس این بود که:
- متظلمین که از اهالی شیراز از ایشان اظهار تظلم نموده‌اند احضار شوند که احقاق حق به عمل آید و حق و باطل امتیاز گذاشته شود و دیگر اینکه نبودن قوام‌الملک و هیچیک از پسرانش در شیراز به چه قانون است و تکلیف علاقجات ما چیست؟
آقا میرزا فضلعلی آقا – مادامیکه کسی از مدعی او حاضر نشده و تقصیرش ظاهر نگردیده شرف او در نزد هر کس منظور است.
رئیس - مقصود از این نوشته این است که با اینکه ما حاضر شدیم تکلیف علاقجات ما در آنجا چه خواهد بود.
وکیل التجار – احضار قوام الملک بدوا برای عدم موافقت او با انجمن و انتخاب وکلا بود بعد از آن برای آن بود که احکام دولت و مجلس را در این باب اجرا نمی‌کردند.
آقا شیخ یوسف – در اینکه قوام الملک حاکم مستبد بود حرفی نیست ولی اهل وطن ما هستند باید علایق ایشان در آنجا محفوظ باشد اکنون که حکومت شیراز با نظام السلطنه است ایشان گفته‌اند که سالارالسلطنه در آنجا نباشد. مقصود نصرالدوله این است که خود نظام السلطنه متقبل شوند که املاک ایشان محفوظ باشد یا اجازه بدهند که سالارالسلطان در آنجا باشد.
حاجی محمد علیخان – قوام الملک در همراهی با مجلس و وکلا هم قسم اقدام نمودند.
آقا شیخ حسین – البته به موجب مشروطیت مجلس همچو حکمی نمی‌کند که املاک کسی محفوظ نماند ولی پس از آنکه استقلال به جایی برسد که از دست ایشان به ملک سایرین صدمه برسد باید ایشان چندی در آن شهر نباشند.
وکیل الرعایا – قانون و مجلس حکمش همین استکه املاک هر کس محفوظ بماند حال اگر کسی ضمانت املاک ایشان را بکند از املاک سایرین کی ضمانت بکند.
رئیس - وقتی قوام الملک حاکم نباشد به کی می‌تواند ظلم بکند.
حاجی میرزا آقا – حاجی آقا محسن هم هیچوقت حکومت نداشت پس چرا اینهمه ظلم می‌کرد.
صدیق حضرت – هیچوقت نمی‌شود مخالف مشروطیت رفتار نمود نمی‌شود کسی را از شهر بیرون کرد و در شهر دیگر اقامت داد باید موافق قانون عمل کرد قوام الملک اگر ظلم کرد پسرش چه کرد.
آقا ملا حسن – آنها هم ظلم کردند.
مخبرالملک – در این کاغذ نوشته شده که هر کس با من مدعی است حاضر شود محاکمه نمایند.
گفتند مدعیها در شیراز هستند.
مخبرالملک – بنده وجود اشخاص متمول و مقتدر را در هر جا باشند مقصر میدانم ولی باید طوری شود که به آنها هم ظلم نشود.
حسام الاسلام – بنده در خصوص شیراز و سایر جاها نوعا عرض می‌کنم این مجلس در حکم دارد وقتی که به گرگ و پلنگ می‌رسد میگوید پوست آنها مال خودش ولی باید چنگال و ناخنش را گرفت.
آقا سید حسین – قرار است اسامی حاضر و غایب وکلا در روزنامه درج شود لهذا اعلام می‌کنم که بعد از این اسباب شکوه نشود از روز شنبه این ترتیب جاری خواهد شد.
موتمن الممالک – آیا اشخاصی که عصر در کمیسیونهای مجلس مشغول هستند اسامی آنها هم جزو غائبین نوشته می‌شود.
گفتند خیر هر کس در عمارات بهارستان است جزو حضار است.
فخرالسادات – در باب قوام الملک یک مهلتی داده شود که ما با شیراز صحبت کرده و انجمن آنجا را خواسته قراری بدهیم که اسباب زحمت نشود.
مجلس ختم شد.