مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۸ بهمن ۱۲۸۶ نشست ۲۳۳
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری نخست | تصمیم‌های مجلس | قانون اساسی مشروطه و متمم آن |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری نخست |
مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۸ بهمن ۱۲۸۶ نشست ۲۳۳
مذاکرات روز شنبه پنجم محرم الحرام ۱۳۲۶ دارالشورای ملی
خلاصه مذاکرات روز پنجشنبه ۳ محرم را آقا میرزا مرتضی قلیخان قرائت کردند.
احسن الدوله – در باب بیست و پنج نفر قزاق که از سرحد اردبیل ورود نموده‌اند از قرار معلوم مسیومورنال می‌گوید او را بمجلس احضار نمایند در این جا مدلل می‌دارد که تقصیر از جانب من نبوده و ظاهراً اجازه از طرف وزیر امور خارجه بوده است نه از طرف وزیر.
وکیل التجار- اخطار آقای احسن الدوله بد نبود ولی بیش از این مذاکره در این خصوص لازم نیست همین قدر که بمسیومورنال اخاطر شد اگر او سندی دراین باب دارد پیش وزیر تجارت اظهار می‌دارد و گفتگو می‌کند پس از آن که معلوم شد تقصیر از کدام طرف بوده است البته وزیر تجارت آن وقت مراتب را بمجلس اظهار داشته معلوم خواهد شد.
رئیس- این رقعه دعوتیست از انجمن آذربایجان که بمجلس نوشته‌اند بر این که هر وقت وکلا محترم فرصت دادند در مجلس تعزیه داری حاضر شوند و محل انجمن هم مقابل خانه حضرت والاظل السلطان است واین همه رقعه ایست از طرف انجمن حقوق رسیده واستدعا کرده که در مجلس قرائت شود قرائت شد قریب باین مضمون:
- که ما اعضاء انجمن حقوق در حفظ اساس مشروطیت و مجلس شورای ملی و خدمت بوطن و مملکت حتی المقدور از هیچگونه اقدامات کوتاهی نکرده‌ایم میرزا عباسقلی خان قزوینی که در مبادی امر انجمنی باسم مجمع آدمیت تشکیل کرده نسبت انجمن مزبور را به پرنس میرزا ملکم خان داده و بواسطه بعضی کلماتی که شباهت با کلمات آن دانشمند فرزانه داشته مردم را فریب داده و بنای شیادی گذارده و خود را بغلط در نظرها مشروطه خواه قلم داده و انعقاد انجمن سری را نیز بخود منتسب ساخته باین وسایل بمقصود خویش نایل گردیده و کشته شدن میرزا علی اصغر خان اتابک هم باعث شد که مفاسد اعمال او در آن اوقات ظاهر نگردید بلکه وقوع این حادثه را نیز یکی از نتایج اقدامات خود جلوه داده و بهمین وسیله وجود خود را نیز اهمیت داده سبب پیشرفت مقاصد او گردید.
- چنانچه بعد از تشکیل انجمن حقوق که در موقعی که او را بعنوان استنطاق در آن غائله محبوس شده بود انجمن حقوق به همدستی سایر انجمنها او را از حبس مستخلص نمودند و این فقره هم بیشتر اسباب شهرت او گردید و از هر کس که مبلغ ده تومان و سه هزار می‌گرفت آن شخص را داخل در انجمن سری و مجمع آدمیت می‌نمود هر کس که این مبلغ را نداده داخل در مجمع آدمیت نمی‌شد تا اینکه مبالغی گزاف باین اسم از مردم و مستبدین گرفته تا یک دفعه دیدیم که ما با امثال امیر بهادر و اقبال الدوله و موقرالدوله و دیگران برادر شده‌ایم و متهم به استبداد هم شدیم همین که خیانت و فساد او ظاهر و معلوم گردید و محقق شد که در صدد فتنه و آشوبست و نیز چنین وانمود کرده بود که تمام اساس مشروطیت بسته بوجود من است اگر بخواهم به یک اشاره همه جا را منقلب می‌کنم این شد که ما هم مجمع آدمیت را بر هم زده و آن مجمع منحصر شد بوجود خود میرزا عباسقلی خان و چند نفر مستبد مجهول الحال بعد از تمام این وقایع و گرفتن مبالغ خطیری پول از مردم بخیال رفتن فرنگستان افتاد از اینجا حرکت کرده در انزلی از مشارالیه جلوگیری کردند و مجدداً عودت به طهران نمود لهذا علی التحقیق معلوم و مشخص شد که باسم انجمن سری می‌خواهد مال مردم را خورده و غیر از فتنه و فساد هم مقصود دیگری ندارد استدعا می‌شود که مجلس مقدس مقرر فرمایند او را حاضر کرده وجوهاتی که بی جهة از مردم گرفته رد نماید و از مفاسد اعمال او جلوگیری شود.
آقا سید حسین – حالا که صلاح دانستید این لایحه در اینجا خوانده شده و جواب داده شود خوبست آن اشخاصی که داخل در آن انجمن بوده‌اند و هر کدام که از ده تومان کمتر نداده‌اند دو نفر را از جانب خودشان معین کنند در عدلیه طرفین حاضر شوند و صورت آن وجوه را که گرفته است معین نمایند که بچه مصرف رسانده هر گاه بدون تصویب آنها به مصرف رسانده از عهده برآید و گویا جواب انجمن هم بهمین طور کافی باشد و نیز بموجب اخطار روز پنجشنبه امروز باید تتمه قانون انطباعات خوانده شود خوبست مقرر نمایند تا قانون قرائت شود و اگر در این باب باز لازم به مذاکره است در آخر مجلس بشود.
وکیل التجار – بنده یک اطلاعی در باب این شخص دارم که ایراد بزرگی بر او وارد است وآن اینست وقتی که می‌خواست برود بفرنگ اهالی رشت از او جلوگیری نموده بودند اظهار داشتند که من سفارش‌نامه از طرف مجلس دارم و برای انجام خدمتی از طرف مجلس مأمورم باید این سفارش نامه را هم از او خواسته و سئوال شود که چرا چنین نسبت را به مجلس داده اگر بنا باشد هر کس هر کاری می‌خواهد بکند و نسبت او را به مجلس بدهد صحیح نخواهد بود.
آقا شیخ حسین – می‌خواهم شاهدی برای این مطلبی که گفته شد عرض کنم یک نفر از وکلا که در سابق بکربلا مشرف شده بود از اینجا پاکت چاپی مجلس را گرفته بودند و کاغذی از طرف مجلس باو نوشته بودند که مجلس بشما فلان خدمت را رجوع کرده است مقصود اینست که این جور اشخاص هم هستند باید جلوگیری نمایید.
رئیس- در کاغذ و پاکت چاپی ممکنست تقلب نمایند ولی محل اعتبار نیست مهر مجلس معتبر است خوب است حالا قانون انطباعات قرائت شود.
آقا میرعماد – بنا بود که روز شنبه باقی مانده وکلا را انتخاب نمایند خوبست که شروع به انتخاب شود.
رئیس- بعد از خواندن قانون ممکنست که انتخاب نمایند
در این موقع شروع بقرائت قانون انطباعات شده موادی که باقی بود قرائت شده پس از تصحیح و تنقیح مواد بجهت تصویب کلیه قانون انطباعات ورقه رأی منتشر و اخذ رأی شده به اکثریت آرا تصویب کلیه قانون انطباعات شده و مجدداً شروع به مذاکرات گردید.
آقا سید مهدی – روز پنجشنبه صحبت شد برای خواستن وزیر مالیه که بمجلس حاضر شده در خصوص اشرفی‌ها توضیح بدهد و گویا این مسئله فراموش شد و روز یکشنبه هم که مخصوص به وکلا بود.
نایب رئیس- اگر محتاجیم که مجلس مخصوص بوکلا باشد خوب است طرف صبح مجلس کنید.
آقا سید حسن تقی زاده – منافات ندارد که در همان مجس عصر اول بقیه وکلا انتخاب شوند بعد تماشاچیها را مرخص کرده بکارهای داخلی مجلس بپردازند.
نایب رئیس- اینطور باشد عیبی ندارد این هم لایحه ایست که از انجمن زردشتیان رسیده قرائت شود چون در رفسنجان واقعه تازه برای آنها اتفاق افتاده و یک نفر را کشته‌اند.
لایحه مزبور قرائت شد قریب باین مضمون:
- که تأخیر در مجازات قاتلین فریدون و واقعه یزد وشیراز باعث این شده که در رفسنجان یک نفر جوان کاسب که از یزد برای کسب انجا میرفته کشته‌اند آیا باز هم ما باید تحمل کنیم یا اینکه تکلیف ما را معین نمایید زیرا که با این ترتیب دیگر امید زندگی برای ما باقی نمانده اگر کشتنی هستیم یک مرتبه وا گر چاره بدرد ما می‌شود زودتر علاجی بحال ما بیچاره‌ها بشود مسلم است در صورتی که در پای تخت بریزند در خانه یک نفر مظلوم و او را بقتل برسانند و تأخیر در مجازات قاتلین او بشود دیگر حال ما معلوم است در عریضه قبل هم اظهار همه گونه عجز و لایه نموده و استدعای تعیین تکلیف نموده‌ایم در این عریضه هم استدعا می‌کنیم یا احقاق حق این مظلومین را بنمایید یا تکلیف ما بیچارگان را معین نمایید.
بحرالعلوم کرمانی – در کرمان منحصر به این یک نفر زردشتی نیست از تلگرافات آنجا معلوم می‌شود که اشرار شیراز اطراف کرمان را فرا گرفته مشغول قتل و غارت هستند و چندین نفر را هم کشته‌اند و حکومت شیراز هم استعدادی ندارد که جلوگیری نماید اهالی کرمان گرفتار قتل و غارت هستند باید دراین باب کلیة اقدامی کرد.
نایب رئیس- بعقیده بنده معلوم می‌شود یک اندازه سستی و مسامحه در گرفتاری و مجازات قاتلین فریدون شده و به وزارت جنگ هم در این خصوص اخطار شده بود و قرار بود که امروز بیاید و نوشتجاتی که راجع به این مسئله است آورده توضیحات بدهد و قبل از انعقاد مجلس اینجا بودند مذاکره شد جواب دادند نوشتجات حاضر نیست امروز نمی‌توانم در مجلس حاضر شده توضیحات بعد هم باشد برای فردا حاضر می‌شوم فردا وزیر جنگ حاضر می‌شود و توضیحات خودشان رادراین باب می‌دهند بعقیده بنده باید در مجازات قاتلین فریدون تأکید واقدام مجدانه بشود که دیگر اینگونه اتفاقات ناگوار رخ ندهد.
(مجلس ختم شد.)