مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۸ آذر ۱۳۱۸ نشست ۱۰
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری دوازدهم | تصمیم‌های مجلس | قوانین بنیان ایران نوین مصوب مجلس شورای ملی |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری دوازدهم |
دوره دوازدهم قانونگذاری
مشروح مذاکرات مجلس ملی، دوره ۱۲
جلسه: ۱۰
صورت مشروح مجلس روز یکشنبه ۱۸ آذرماه ۱۳۱۸
فهرست مطالب:
۱- تصویب صورت مجلس
۲- شور اول پیمان دوستی بین دولتین ایران و ژاپن
۳- اجرای مراسم تحلیف از طرف یازده نفر آقایان نمایندگان
۴- معرفی آقای رام به سمت ریاست اداره کل کشاورزی
۵- تقدیم یک فقره لایحه از طرف آقای کفیل وزارت دادگستری
۶- بقیه شور اول لایحه امور حسبی از ماده ۶۵ تا ۹۵
۷- تصویب سه فقره مرخصی
۸- موقع و دستور جلسه بعد - ختم جلسه
(مجلس یک ساعت و نیم پیش از ظهر به ریاست آقای اسفندیاری تشکیل گردید)
صورت مجلس یکشنبه ۱۱ آذر را آقای مؤید احمدی (منشی) قرائت نمودند.
(اسامی غایبین جلسه گذشته که ضمن صورت مجلس خوانده شده:
غایبین بااجازه - آقایان: معینی - فاطمی.
غایبین بی‌اجازه - آقایان: رضوی - منصف - مرآت اسفندیاری - ثقةالاسلامی - چایچی - تولیت - مؤید قوامی - دهستانی - مولوی - اعظم زنگنه.
دیر آمدگان بی‌اجازه - آقایان: بیات - وکیلی - دکتر طاهری)
- تصویب صورت مجلس
۱- تصویب صورت مجلس
رئیس- در صورت مجلس نظری نیست؟ (خیر) صورت مجلس تصویب شد.
- شور اول پیمان دوستی بین دولتین ایران و ژاپن
۲- شور اول پیمان دوستی بین دولتین ایران و ژاپن
رئیس-شور اول پیمان دوستی بین دولتین ایران و ژاپن مطرح است. گزارش کمیسیون وماده واحده
خوانده می‌شود
گزارش کمیسیون
کمیسیون امور خارجه لایحه شماره ۳۸۷۲۵ دولت راجع به پیمان دوستی بین دولت شاهنشاهی ایران
و امپراطوری ژاپن را با حضور جناب آقای وزیر امور خارجه تحت شور و مطالعه قرار داده و با توضیحات کافیه‌ای که آقای وزیر در اطراف لزوم پیمان نامبرده دادند با عین ماده واحده پیشنهاد دولت موافقت حاصل شده اینک گزارش آن را برای شور اول تقدیم می‌شود.
ماده واحده - مجلس شورای ملی پیمان دوستی که در تاریخ بیست وپنجم مهرماه ۱۳۱۸ بین دولت شاهنشاهی ایران و امپراتوری ژاپن بامضارسیده و مشتمل بر چهار ماده می‌باشد تصویب می‌نماید.
رئیس - در کلیات اعتراضی نرسیده است. رأی گرفته می‌شود بورود در شور مواد موافقین قیام فرمایند (اغلب قیام نمودند) تصویب شد. در ماده ۱و ۲و ۳و ۴ اعتراضی نرسیده است رأی گرفته می‌شود بورود شور دوم موافقین برخیزند (اکثر برخاستند) تصویب شد.
- اجرای مراسم تحلیف از طرف یازده نفر آقایان نمایندگان
{ ۳ - اجرای مراسم تحلیف از طرف یازده نفر آقایان نمایندگان }
رئیس - به بقیه مراسم تحلیف اقدام می‌شود
(در اینموقع عموم حضار باحترام ورود کلام الله مجید بر پا خاسته و آقایان نامبرده زیر در محل نطق حاضرو مطابق اصل یازدهم قانون اساسی قسم نامه را بشرح پائین قرائت و امضا نمودند).
بسم الله الرحمن الرحیم
من که در ذیل امضا می‌نمایم خداوند را بشهادت می‌طلبم و بقرآن مجید قسم یا د می‌کنم مادام که حقوق مجلس و مجلسیان مطابق قانون اساسی محفوظ و مجری است تکالیفی را که بمن رجوع شده است مهما امکن با کمال راستی و درستی وجد و جهد انجام داده و نسبت باعلیحضرت شاهنشاه عادل متبوع مفخم خود صدیق و راستگو باشم و باساس سلطنت و حقوق ملت خیانت ننمایم و هیچ منظور ی نداشته باشم جز قوائد و مصالح دولت و ملت ایران
آقایان: دکتر ادهم - هاشمی - دبستانی - حیدری - ملک زاده آملی - حمره تاش - خلیل حریری - محمد حسین سنک - دکتر سنک - مختار مشیر دوانی - همراز.
- معرفی آقای رام به سمت ریاست اداره کل کشاورزی
{ ۴- معرفی آقای رام به سمت ریاست اداره کل کشاورزی }
رئیس - آقای نخست وزیر
نخست وزیر - آقای رام که حسب الامر مبارک اعلیحضرت همایون شاهنشاهی بسمت ریاست اداره کل کشاورزی معین و مفتخر شده‌اند بمجلس شورای ملی معرفی می‌کنم. (نمایندگان مبارک است)
- تقدیم یک فقره لایحه از طرف آقای کفیل وزارت دادگستری
{ ۵- تقدیم یک فقره لایحه از طرف آقای کفیل وزارت دادگستری }
رئیس - آقای کفیل وزارت دادگستری
کفیل وزارت دادگستری - لایحه قانونی است راجع بدادرستی آرتش که تقدیم می‌شود ضمناّ عرض کنم این لایحه پس از اینکه دو شور در کمیسیون دادگستری شد و مورد تصویب واقع شد موقتاّپ بموقع اجرا گذاشته خواهد شد.
- بقیه شور اول لایحه امور حسبی از ماده ۶۵ تا ۹۵
{ ۶- بقیه شور اول لایحه امور حسبی از ماده ۶۵ تا ۹۵ }
رئیس -بقیه شور اول گزارش کمیسیون دادگستری راجع به امور حسبی. ماده ۶۵ قرائت می‌شود.
ماده ۶۵- دادستان ومحجور نسبت بتصمیمات داد گاه در موارد زیر می‌توانند پژوهش بخواهند.
۱- حکم حجر
۲- حکم بقاء حجر
۳- رفع حجر
۴ - رد تقاضای حجر
۵- رد تقاضای بقاء حجر
۶- رد تقاضای رفع حجر.
رئیس - ماده ۶۶
ماده ۶۶- نصب قیم در صورتیکه قیم در دادگاه حاضر باشد حضوراّ باو اعلام و اگر در دادگاه حاضر نباشد باید فوراّ باو ابلاغ گردد.
رئیس - ماده ۶۷
ماده ۶۷ - قیم باید درظرف سه روز پس از ابلاغ با رعایت مسافت یا عدم قبول قیمومت را به دادستان اطلاع دهد و اگر در این مدت قبول خودرا اطلاع نداد تعیین شخص دیگری بسمت قیمومت مطلع می‌کند. و هر گاه قبل از تعیین قیم جدید شخصی که قبلاّ بقیمومت معین شده قبول قیمومت را بدادستان اطلاع دهد شخص دیگر ی معین نخواهد شد.
رئیس - ماده ۶۸
ماده ۶۸ - دادگاه درتمام امور تصمیمات خود را بهر طریقی که مقتضی بداند بدادستان اطلاع می‌دهد.
رئیس - ماده ۶۹
ماده ۶۹ - بعد از صدور حکم بدوی را جع بحجر تصرف محجور در اموال خود باطل محسوب است مگر این که دادگاهی که رسیدگی پژوهشی می‌کند آن حکم را فسخ نماید.
رئیس - ماده ۷۰
ماده ۷۰ - هر گاه در ضمن رسیدگی به تقاضای حجر یا ضمن دادرسی ثابت شود که علت حجر قبل از تاریخ حجر وجود داشته عملیات محجور که در زمان وجود علت حجر واقع شده باطل است.
رئیس - آقای اوحدی
اوحدی - مضمون این ماده به نظر این بنده با بعضی از مواد قانونی یک تعارضی را ایجاد کرده است این است که تقاضا دارم آقای کفیل وزارت دادگستری توضیحاً رفع این ابهام و این اجمالی که مفهم این تعارض است بفرمایند و آن این است که در قوانین دیگر هست که همین قدر که ورقه مالکیت از اداره ثبت صادر شد و به دست کسی داده شد دولت صاحب آن سند را مالک رسمی شناخته و هیچ قسم صحبتی را از دیگری نخواهد شنید اگر این محجوری که در ضمن دادرسی یا در ضمن تقاضای حجر مورد رسیدگی واقع شد و معلوم شد که شش ماه قبل یا یک سال قبل محجور بوده آن وقت عملیاتی که کرده است از قبیل این معاملات که به ثبت رفته و سند مالکیت به دست رف داده شده و حالا حکم به بطلان این عمل می‌شود با این سند مالکیت چه باید کرد.
کفیل وزارت دادگستری - همان طوری که تا به حال عمل شده است سند مالکیت همیشه قاطع دعاوی است و چون هیچ چیز نمی‌تواند آن را متزلزل کند هیچ وقت نمی‌آیند به عنوان این که محجور بوده بگویند سند مالکیت باطل است و از بین برود البته این حکم ناظر است به سایر قضایا و اموری که بعد ممکن است مورد اختلاف واقع شود.
رئیس - ماده ۷۱
ماده ۷۱ - حکم حجر یا رفع حجر مانع نیست که اگر اهلیت یا عدم اهلیت یکی از متعاملین در دادگاهی ثابت شود دادگاه به آنچه نزد او ثابت شده است ترتیب اثر دهد.
رئیس - ماده ۷۲
ماده ۷۲ - در صورتی که محجور ولی یا وصی داشته باشد دادستان و دادگاه حق دخالت در اداره امور او ندارد و فقط دادرس بعد از رسیدگی لازم می‌تواند وصایت وصی را تصدیق نماید.
رئیس - ماده ۷۳
فصل سوم - اختیارات و مسئولیت قیم
ماده ۷۳ - قیم از تاریخی که سمت قیمومت به او اطلاع داده می‌شود شروع به اعمال قیمومت خواهد نمود.
رئیس- ماده ۷۴
ماده ۷۴ - هر گاه قیم پس از تاریخ نصب و قبل از ابلاغ به او عملی به عنوان قیمومت نسبت به محجور کرده باشد نافذ است.
رئیس - ماده ۷۵
ماده ۷۵ - قیم در سیاهه اموال محجور که در ابتدا دخالت خود تنظیم می‌کند باید برگ‌های بهادار و اسناد دیون و اسناد املاک و تمام برگ‌هایی که دارای اهمیت است ذکر نماید و برگ‌هایی که قیمت و اهمیت ندارد هر نوعی از آنها را علیحده بایگانی و عدد برگ‌ها را در سیاهه دارایی قید کند.
رئیس - ماده ۷۶
ماده ۷۶ - قیم باید اجرت کسی که برای حفظ اموال از طرف دادرس معین شده است از مال محجور بپردازد.
رئیس- ماده ۷۷
ماده ۷۷ - قیم می‌تواند هزینه تهیه صورت‌حساب و تسلیم اموال را اگر از اموال محجور برنداشته است پس از زوال سمت خود از محجوری که رفع حجر از او شده یا کسی که به جای او به سمت قیمومت منصوب شده است مطالبه نماید.
رئیس - آقای طباطبایی
طباطبایی - عرض کنم اینجا می‌نویسد قیم می‌تواند هزینه تهیه صورت‌حساب و تسلیم اموال را اگر از اموال محجور برنداشته است پس از زوال سمت خود از محجوری که رفع حجر از او شده مطالبه نماید بنده خواستم ببینم مراد حق‌الحفاظه است و الا تهیه صورت‌حساب از یک اموالی که در دست قیم است که هزینه ندارد. این چه هزینه‌ای است.
کفیل وزارت دادگستری - متوفی ممکن است دارای اموال زیادی باشد که برداشتن صورت از آن اموال مستلزم مخارج زیادی باشد و همین طور وقتی می‌خواهند اموال را تسلیم قیم دیگر یا تسلیم محجور کنند این تسلیم هزینه زیادی بردارد مقصود این هزینه است که اگر قیم برنداشته است می‌تواند مطالبه کند.
رئیس - ماده ۷۸
ماده ۷۸ - قیم باید در تربیت و اصلاح حال محجور سعی و اهتمام نماید و در امور او رعایت مصلحت را بنماید.
رئیس - آقای معدل
معدل - در اینجا فقط ذکر شده است که باید سعی و اهتمام کند سعی و اهتمام کردن غیر از الزام به این امر است در این موقع که تعلیمات ما برای همه حالت اجباری را دارد خوب است که قیم را مکلف کنند که یک حالت الزامی داشته باشد و تقاضا می‌کنم در شور دوم این را در نظر بگیرند.
کفیل وزارت دادگستری - کلمه باید که در صدر ماده نوشته شده معنای همان الزام را می‌دهد که شما می‌خواهید و به نظر بنده این معنی تأمین شده است معذلک ممکن است در شور دوم یک کلمه گذارده شود که این معنی را بهتر برساند.
رئیس - ماده ۷۹
ماده ۷۹ - قیم باید اموال ضایع‌شدنی محجور را بفروشد و از پول آن با رعایت مصلحت محجور مالی خریداری و یا به ترتیب دیگری که مصلحت باشد رفتار نماید.
رئیس - ماده ۸۰
ماده ۸۰ - قیم می‌تواند با رعایت مصلحت اموال منقوله که مورد احتیاج محجور نیست فروخته و نسبت به پول آن مطابق ماده فوق عمل نماید.
رئیس- آقای طباطبایی.
طباطبایی- این عملیاتی که قیم انجام می‌دهد تحت نظر یک دادگاهی است که یا خودش مستقلاً انجام می‌دهد؟ مثلاً در آن ماده ۷۷ که بنده عرض کردم که هزینة تهیه صورت‌حساب چطور می‌شود چقدر می‌شود منظورم این بود که خود قیم این عملیات را می‌کند و خودش هم یک خرجی معین می‌کند یا این که تحت نظر یک مقامات و یک دادگاهی است و یک میزانی دارد همین طور در اینجا محجور نیست فروخته و نسبت به آن مطابق ماده فوق عمل می‌کند این را خودش عمل می‌کند یا تحت نظر دادگاهی است.
کفیل وزارت دادگستری - اولاً قوانین موضوعه سابق این مسئله را کاملاً تأمین کرده است و دادستان‌ها کاملاً در اعمال قیم‌ها نظارت می‌کنند و اعمال آنها را همیشه می‌بینید و مواد بعدی هم که در این قانون پیش‌بینی شده مکلف کرده است محاکم را که در تمام اعمال قیم‌ها نظارت و مراقبت کنند بنابراین نظر آقا تأمین است که هم دادستان و هم دادگاه در اعمال قیم مراقبت دارند.
رئیس - ماده ۸۱
ماده ۸۱ - قیم باید هزینه زندگانی محجور و اشخاص واجب‌النفقه او و همچنین هزینه معالجه آنها را در بیمارستان و غیره و هزینه لازم دیگر از قبیل هزینه تربیت اطفال محجور را بپردازد و اگر محجور دیوانه باشد باید به حسب اقتضا در خانه یا تیمارستان تحت معالجه قرار داده شود.
رئیس - ماده ۸۲
ماده ۸۲ - اموال غیرمنقول محجور فروخته نخواهد شد مگر با رعایت غبطه او و تصویب دادستان
رئیس - ماده ۸۳
ماده ۸۳ - اسناد و اشیای قیمتی باید با اطلاع دادستان در محل امنی نگاهداری شود و وجوه نقدی که محل احتیاج نیست باید در یکی از بانک‌های معتبر گذاشته شود.
رئیس - ماده ۸۴
ماده ۸۴ - ولی یا قیم می‌تواند در صورتی که مقتضی بداند به محجور اجازه اشتغال به کار یا پیشه بدهد و در این صورت اجازه مزبور شامل لوازم آن کار یا پیشه هم خواهد بود.
رئیس - ماده ۸۵
ماده ۸۵ - محجور ممیز می‌تواند به اذن ولی یا قیم اموال منافعی را که به سعی محجور حاصل شده است اداره نماید.
رئیس - آقای اوحدی
اوحدی - بنده فقط خواستم عرض کنم که این لفظ محجور دوم این ماده را از سلاست عبارتی انداخته است اگر موافقت بفرمایید لفظ محجور برداشته شود و یک ضمیری گذارده شود که برگردد به محجور ممیز اول.
مخبر - تذکر آقای اوحدی را حفظ می‌کنیم که در شور دوم در کمیسیون مذاکره کنیم.
رئیس - ماده ۸۶
ماده ۸۶ - قیم باید بعد از رفع حجر اموال محجور را به تصرف او بدهد و اگر در مدت حجر سمت قیمومت از قیم سلب و به جای او شخص دیگری معین شد اموال را به تصرف قیم بعدی بدهد.
رئیس - ماده ۸۷
ماده ۸۷ - در صورتی که پزشک ازدواج مجنون را لازم بداند قیم با اجازه دادستان می‌تواند برای مجنون ازدواج نماید و هر گاه طلاق زوجه مجنون لازم باشد به پیشنهاد دادستان و تصویب دادگاه قیم طلاق می‌دهد.
رئیس - ماده ۸۸
ماده ۸۸ - در صورت فوت قیم ورثه کبیر او اگر باشد مکلف هستند به دادستان اطلاع دهند و مادام که قیم جدید معین نشده حفظ و نظارت در اموال صغار مجانین و اشخاص غیررشید که قیم آنها فوت شده به عهده دادستان خواهد بود.
رئیس - ماده ۸۹
ماده ۸۹ - وجوه زاید از احتیاج صغیر را قیم در صورت امکان نباید بی‌منفعت بگذارد و اگر بیش از شش ماه بدون منفعت گذاشت مسئول تأدیة خسارت به میزان خسارت تأخیر تأدیه خواهد بود.
رئیس - آقای معدل
معدل - این الزام کردن قیم به این که اگر شش ماه بدون منفعت گذشت به نظر بنده اگر بعد از کلمه بیش از شش ماه یک کلمه بدون عذر موجه گذاشته شود بهتر خواهد بود برای این که بسیاری اشخاص خواهند بود که حتی پول خودشان را هم بیش از شش ماه معطل می‌کنند و نمی‌توانند که به نحو مقتضی برای آن مصرفی معین کنند که ضرری متوجه آنها نشود و این الزام کردن او به این قسمت مثل این است که هر معامله خوب یا بد که پیش می‌آید در این مدت بنماید که خسارتی متوجه صغیر نشود این است که اگر یک کلمه عذر موجه در اینجا گذارده شود هم تأمین نظری که در ماده هست می‌شود و هم اگر عذر موجهی باشد آن هم از بین نمی‌رود.
مخبر - البته قیمی که انتخاب می‌شود و قبول قیمومت می‌کند با رعایت این تکالیفی است که قانون بر عهده او مقرر کرده است و اینجا بایستی غبطه صغیر و صلاح و صرفه او را رعایت کند و اگر بنا شد اجازه مسامحه داده شود و گفته شود در صورت عذر موجه عذر زیاد است یک عذری می‌تراشند و بعد از دو سال پول صغیر معطل می‌ماند و خسارتی متوجه او خواهد شد و سرمایه‌اش راکد گذارده می‌شود ولی بالمآل می‌شود پول صغیر را در یک بانکی گذاشت یا یک وامی داد و به یک مصرف با نتیجه رساند و بالاخره این ماده روی غبطه صغیر مقرر شده است.
رئیس - ماده ۹۰
ماده ۹۰ - در صورتی که پس از تعیین قیم مورث محجور فوت نماید قیم مکلف است در ظرف ده روز تقاضای مهر و موم و تحریر ترکه متوفی را بنماید.
رئیس - ماده ۹۱
ماده ۹۱ - بعد از زوال قیمومت قیم مسئول حفظ اموال محجور است تا به تصرف شخصی که باید تصرف نماید بدهد.
رئیس - ماده ۹۲
ماده ۹۲ - تصرفات قیم در اموال محجور اگر به ضرر او باشد باطل است.
رئیس - ماده ۹۳
ماده ۹۳ - هر گاه قیم در پول محجور به نفع خود تصرف نماید از تاریخ تصرف مسئول خسارت تأخیر تأدیه می‌باشد.
رئیس - ماده ۹۴
ماده ۹۴ - در صورتی که قیم متعدد بوده و با شرکت یکدیگر در اموال محجور تعدی یا تفریط نمایند هر یک از آنها مسئولیت تضامنی دارند اگر بعضی از قیمین بدون شرکت دیگران تعدی یا تفریط در اموال محجور نماید مسئولیت متوجه به کسی خواهد بود که تعدی یا تفریط کرده است.
رئیس - ماده ۹۵
ماده ۹۵ - هزینه حفظ و اداره اموال محجور و هزینه‌ای که برای رسیدگی به امور محجور و انجام وظایف قیمومت لازم می‌شود از اموال محجور تأدیه می‌گردد.
- تصویب سه فقره مرخصی
۷- تصویب سه فقره مرخصی
رئیس - گزارش کمیسیون عرایض و مرخصی قرائت می‌شود:
گزارش کمیسیون راجع به مرخصی آقای مؤید قوامی
آقای مؤید قوامی در اثر کسالت عارضه یک ماه از تاریخ نهم آبان ماه ۱۲۱۳ از حرکت ممنوع بوده‌اند و نتوانسته‌اند در جلسات مجلس شورای ملی شرکت نمایند و درخواست اجازه این یک ماه را نموده‌اند کمیسیون عرایض و مرخصی عذر ایشان را موجه دانسته و اینک گزارش آن به عرض می‌رسد.
رئیس - آقایان موافقین با مرخصی آقای مؤید قوامی برخیزند.
(اکثر برخاستند)
رئیس - تصویب شد. گزارش مرخصی آقای حسین افشار خوانده می‌شود.
آقای حسین افشار نوزده روز از تاریخ نهم آبان ماه ۱۳۱۸ درخواست مرخصی نموده‌اند و مورد موافقت کمیسیون واقع شده اینک گزارش آن تقدیم می‌شود.
رئیس - موافقین با مرخصی آقای حسین افشار برخیزند.
(اکثر برخاستند)
رئیس - تصویب شد. گزارش مرخصی آقای جرجانی
آقای جرجانی درخواست پانزده روز مرخصی از تاریخ بیستم آبان ماه ۱۳۱۸ نموده و کمیسیون عرایض و مرخصی با درخواست ایشان موافقت نموده اینک گزارش آن به عرض می‌رسد.
رئیس - این مرخصی‌ها از همان بیست روز منظور خواهد شد و باید کمیسیون عرایض از آن بابت محسوب دارد. موافقین با مرخصی آقای جرجانی برخیزند (اکثر برخاستند) تصویب شد.
- موقع و دستور جلسه بعد - ختم جلسه
۸- موقع و دستور جلسه بعد - ختم جلسه
رئیس - تصویب می‌فرمایید جلسه را ختم کنیم. (صحیح است)
جلسه آینده روز یکشنبه ۲۵ آذر ماه سه ساعت قبل از ظهر دستور لوایح موجوده.
(مجلس نیم ساعت پیش از ظهر ختم شد)
رئیس مجلس شورای ملی - حسن اسفندیاری