مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۸ آبان ۱۳۴۴ نشست ۲۱۰
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و یکم | تصمیم‌های مجلس | قوانین انقلاب شاه و مردم |
مذاکرات مجلس شورای ملی
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز شنبه ۱۸ آبان ۱۳۴۴ نشست ۲۱۰
فهرست مطالب:
مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره۲۱
جلسه: ۲۱۰
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز سهشنبه (۱۸) آبان ماه ۱۳۴۴
فهرست مطالب:
۱- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل.
۲- بیانات قبل از دستور آقای قراچورلو.
۳- تصویب صورت جلسه.
۴- بیانات آقای نخست وزیر راجع به فرا خواندن سفیر کبیر شاهنشاهی از سوریه و تقدیم لایحه تحصیل هم ارز پانزده ریال اعتبار جهت تقویت نیروی دفاعی کشور به قید دو فوریت.
۵- طرح و تصویب دو فوریت لایحه تحصیل هم ارز پانزده میلیارد ریال اعتبار جهت تقویت نیروی دفاعی کشور.
۶- طرح سئوال آقای دکتر مبین از وزارت امور خارجه راجع به رعایت صرفه‌جویی و حذف بعضی از نمایندگی‌ها و استرداد سئوال از طرف ایشان.
۷- سؤال آقای احتشامی از وزارت آموزش و پرورش راجع به دانشگاه ملی ایران و جواب آقای وزیر آموزش و پرورش و ارجاع به کمیسیون رسیدگی به سئوالات.
۸- تقدیم یک فقره لایحه راجع به شاگردان رتبه اول دانشگاهها که به خارج از کشور رفته‌اند با قید یک فوریت به وسیله آقای وزیر آموزش و پرورش و تصویب فوریت آن.
۹- تقدیم یک فقره پیشنهاد راجع به اصلاح آئین‌نامه استخدامی کارمندان فنی وزارت راه به وسیله آقای معاون وزرات راه.
۱۰- شور اول گزارش کمیسیون آموزش و پرورش راجع به تمرکز وجوه حاصله محل حق شرکت در امتحانات ورودی دانشگاههای ایران.
۱۱- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون آموزش و پرورش راجع به دانشجویانی که در خارج از کشور به تحصیل اشتغال دارند و ارسال به مجلس سنا.
۱۲- طرح گزارش کمیسیون آموزش و پرورش مربوط به اصلاحات مجلس سنا در لایحه قانونی راجع به مرکز تربیت معلم حرفه‌ای.
۱۳- تقدیم یک فقره سئوال و استرداد سئوال مربوط به تصویبنامه شماره ۴۱۳۴۰- ۱۶/ ۷ /۴۲ از وزارت آموزش و پرورش به وسیله آقای دکتر مبین.
۱۴- بقیه مذاکره و تصویب گزارش کمیسیون آموزش و پرورش مربوط به اصلاحات مجلس سنا در لایحه قانونی راجع به مرکز تربیت معلم حرفه‌ای و ارسال به مجلس سنا.
۱۵ تعیین موقع و دستور جلسه آینده- ختم جلسه.
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز سه شنبه(۱۸)آبان ماه ۱۳۴۴فهرست مطالب:
۱-قرائت اسامی غائبین جلسه قبل.
۲-بیانات قبل از دستور آقای قراچورلو.
۳-تصویب صورت جلسه.
۴-بیانات آقای نخست وزیر راجع بفراخواندن سفیر کبیر شاهنشاهی از سوریه و تقدیم لایحه تحصیل هم ارز پانزده ریال اعتبار جهت تقویت نیروی دفاعی کشور بقید دو فوریت .۵-طرح و تصویب دو فوریت لایحه تحصیل هم ارز پانزده میلیارد ریال اعتبار جهت تقویت نیروی دفاعی کشور.
۶-طرح سؤال آقای دکتر مبین از وزارت امور خارجه راجع برعایت صرفه جوئی و حذف بعضی از نمایندگی‌ها و استرداد سؤال از طرف ایشان.
۷-سؤال آقای احتشامی از وزارت آموزش و پرورش راجع بدانشگاه ملی ایران و جواب آقای وزیر آموزش و پرورش و ارجاع بکمیسیون رسیدگی بسؤالات.
۸-تقدیم یک فقره لایحه راجع بشاگردان رتبه اول دانشگاهها که بخارج از کشور رفته‌اند با قید یک فوریت بوسیله آقای وزیر آموزش و پرورش و تصویب فوریت آن.
۹-تقدیم یک فقره پیشنهاد راجع به اصلاح آئین نامه استخدامی کارمندان فنی وزارت راه بوسیله آقای معاون وزرات راه.
۱۰-شور اول گزارش کمیسیون آموزش و پرورش راجع به تمرکز وجوه حاصله محل حق شرکت در امتحانات ورودی دانشگاههای ایران.
۱۱-شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون آموزش و پرورش راجع بدانشجویانی که در خارج از کشور بتحصیل اشتغال دارند و ارسال بمجلس سنا.
۱۲-طرح گزارش کمیسیون آموزش و پرورش مربوط به اصلاحات مجلس سنا در لایحه قانونی راجع بمرکز تربیت معلم حرفه‌ای.
۱۳-تقدیم یک فقره سؤال و استرداد سؤال مربوط بتصویب نامه شماره۴۱۳۴۰-۱۶ر۷ر۴۲از وزارت آموزش و پرورش بوسیله آقای دکتر مبین.
۱۴-بقیه مذاکره و تصویب گزارش کمیسیون آموزش و پرورش مربوط به اصلاحات مجلس سنا در لایحه قانونی راجع بمرکز تربیت معلم حرفه‌ای و ارسال بمجلس سنا.
۱۵تعیین موقع و دستور جلسه آینده-ختم جلسه.
مجلس ساعت نه و پنج دقیقه صبح بریاست آقای مهندس عبدالله ریاضی تشکیل گردید
۱-قرائت اسامی غائبین جلسه قبل
رئیس-اسامی غائبین جلسه قبل قرائت میشود.(بشرح زیر قرائت شد) غائبین با اجازه-آقایان :امیر احمدی-اولیاء-اهری-پروین-مهندس جلالی-جهانشاهی-حاذقی-دکتر خطیبی، دکتر رشتی-مهندس ریاحی-مهندس زرآور-دکتر ضیائی –دکتر فربود-دکتر کیان-دکتر معتمدوزیری-مهندس معینی زند-دکتر موثقی-دکتر نجیمی-دکتر یگانگی-بانوابتهاج سمعیی-بوشهری. غائبین مریض-آقایان:بالاخلو-بختیار بختیاریها-پرویزی-مهندس جلالی نوری-دکتر عدل-فیصلی-دکتر کلالی-موقر-تیمسار سرلشکر همایونی.
۲-بیانات قبل از دستور آقای قراچورلو رئیس-نطقهای قبل از دستور را شروع می‌کنیم آقای قراچورلو بفرمائید. قراچورلو-پریروز روز یکشنبه شانزدهم آبانماه مصادف باسیزدهم ماه رجب و میلاد مسعود سرور اولیای جهان مولای متقیان علی ابن ابیطالب علیه السلام بود بنده این روز خجسته و مبارک را بعموم برادران اسلامی مخصوصاً شیعیان صمیمانه تبریک و تهنیت می‌گویم (احسنت)- (کبیری-از طرف نمایندگان هم بفرمائید) همچنین از طرف نمایندگان محترم تبریک می‌گویم در چنین روزی شخصیتی پابعرصه وجود گذاشت که عالم بشریت را دگرگون ساخت حضرت امیر المومنین علی علیه السلام بکمال مردانگی در میان جمله مردان جهان و دلیران عالم سر آمد بود (صحیح است) از غایت دلاوری سید عالم پیغمبر اسلام محمد مصطفی صلی الله علیه وآله او را اسدالله خواند آم شیر مرد را پرچمی بود که در میدان جنگ آنرا بالای سر او داشتندی و بر آن پرچم ابیانی نوشته بود که معرف روح بزرگ و توکل آن رادمرد نامی و معنی فارسی آن اینست :از مرگ حذر کردن دو روز روانیست روزیکه قضا باشد و روزی که قضا نیست (احسنت). روزیکه قضا باشد کوشش نکند سود روزیکه قضا نیست در آن مرگ روانیست (احسنت). از نظر مقام و تربیت علمی دارای چنان شخصیتی بود که پیغمبر اکرم (ص) می‌فرماید انا مدنیة العلم و علی بابها فردوسی طوسی این گفته را بقالب شعر درآورده میگوید:که من شهر علمم علیم در است درست این سخن گفت پیغمبر است گواهی دهم کاین سخن راز اوست تو گوئی دو گوشم بآواز اوست علی علیه السلام مرد مساوات و حق بود. در میدان نبرد دلاوری رشید و از جان گذشته ودر سیاست و مملکت داری متبحر، نکته سنج و درجود و کرم و فلسفه و عرفان سرآمد جهانیان بود.
علی کیست دریای پر درمعنی بتاج گوهر لامکانی (احسنت)
علی گوهر بود از بحر فطرت دم احمدش کرد بحرمعانی (احسنت)
قرانی که قران حی کرد اورا بدو داد جاوید صاحبقرانی
مقام والای پیشواشیعیان مورد احترام و ستایش کلیه ملل جهانست ولی ارادت و اخلاص ما شیعیان به علی و خاندانش روحانیت و حالت دیگری دارد (صحیح است) بفرمان شاهنشاه آریامهر سردر حرم شاه مردان آینه کاری شده و دو بیت شعر که نثار بارگاه جهان پنای مولای متقیان
علی علیه السلام فرموده‌اند مصرف روح بلند و اخلاص رهبر عالیقدر ما بمولای متقیان است و بمصداق الناس علی دین ملوکم مؤید ارادت ملت ایران بدرگاه با عظمتش می‌باشد (صحیح است) گردر حرمت آینه کاری کردم کاری نه سزای شهر یاری کردم (احسنت) تا جلوه حق به بینم اندر رخ تو در پیش رخت آینه کاری کردم (احسنت) ذیل این بیانات بنده در گاه علوی محمد رضاپهلوی رقم زده شده همین توکل بخداوند و اردت و اخلاص بخاندان نبوت و آل علی است که شاهنشاه ما را همیشه از گزند حوادث مصون و محفوظ نگاهداشته است (صحیح است) خداوند چنین شاهنشاهی را همواره موفق و کامروا و مؤید و منصور بدارد (انشاءالله) به لحاظ حسن ختام به بیانات خود در اینمورد با این شعر خاتمه می‌دهم:در کعبه شد پدید و بمحراب شد شهید نازم بحسن مطلع و حسن ختام او موضوع دیگری که می‌خواستم بعرض نمایندگان محترم برسانم ایجاد نمایشگاه بزرگ صنایع ایران است که قطعاً مورد بازدید کلیه نمایندگان قرار گرفته است زحمات متصدیان امر و زحمات صاحبان صنایع در این مورد کاملا مورد تقدیر و تحسین است (صحیح است) بخصوص در غرفه‌های شیر و خورشیدسرخ و شرکت نفت. واقعاًشیرو خورشید سرخ زحمت بسیار کشیده است که صددرصد باید مورد توجه و تحسین قرار بگیرد در آنجا در آنجا یک وسایل بسیار بسیار مدرن و جدیدی دیدیم چه از لحاظ اطاقهای عمل مجهز که در مواقع ضروری میتواند با چتر نجات در نقاط سیلزده و زلزله زده پائین بیایند چه از لحاظ آمبولانسهای مدرن و متعدد که بسهولت میتوانند ماشینهای با ظرفیت بزرگ را از جای خودش بلند کنند و در مواقیعکه حادثه‌ای اتفاق می‌افتد مجروحین را از زیر لاشه‌های ماشین بیرون بیاورند و بوسیله آمبولاس به نزدیکترین درمانگاه وواحدهای شیروخورشید برسانند واقعاًاین زحمات مفید شیروخورشید سرخ که تحت سرپرستی عالیه والاحضرت نیکوکار شمس پهلوی که در این مورد زحمت فوق العاده می‌کشند مورد تقدیر و سپاسگزاری است (صحیح است) بموازات ایجاد صنایع سنگین ذوب آهن و برنامه‌های وسیع توسعه اقتصادی و صنعت پتروشیمی و تأسیس دانشکده صنعتی آریامهر فعالیت وزارت کار و امور اجتماعی درباره تأسیس مرکز تعلیمات حرفه‌ای برق و الکتریسته قابل تقدیر و تحسین است (صحیح است) پنجشنبه گذشته در خدمت آقایان نمایندگان گروه کارگر افتخار شرکت در مراسم افتتاح این مرکز را در حضور اعلیحضرت همایونی را داشتم این مرکزی است که صددرصد خدمت به آینده این مملکت خواهد کرد کارگران متحیر در آنجا تعلیم خواهند دید و خود را برای آتیه صنعتی مملکت آماده خواهند کرد (صحیح است) همه ایت توفیقها را به دولت جناب آقای هویدا همکار و هم مسلک عزیزمان تبریک و تهنیت می‌گویم چون دولت لوایح مهمی در دستور دارد و می‌خواهد تقدیم کند بنده ببیشتر وقت مجلس محترم را نمی‌گیرم و توفیق دولت حزبی را از درگاه خداوند متعال آرزو و مسئلت دارم (احسنت)
۳-تصویب صورت جلسه
رئیس-راجع بصورتجلسه دفعه گذشته نظری نیست ؟(اضهاری نشد) صورتجلسه تصویب میشود آقای کبیری بفرمائید.
کبیری-چند فقره شکایت رسیده است تقدیم میکنم.
رئیس-آقای مهندس صائبی.
مهندس صائبی-شکایتی رسیده است که تقدیم مقام ریاست میشود.
رئیس-آقای معتمدی
معتمدی-شش برگ طومار شکایت رسیده است تقدیم میکنم.
رئیس-آقای باغمیشه.
باغمیشه-چند شکایت رسیده است تقدیم مقام ریاست میکنم
۴-بیانات آقای نخست وزیر راجع بفراخواندن سفیر کبیر شاهنشاهی از سوریه و تقدیم لایحه تحصیل هم ارزپانزده میلیارد ریال اعتبار جهت تقویت نیروی دفاعی کشور بقید دو فوریت رئیس-وارد دستور می‌شویم. جناب آقای نخست وزیر فرمایشی داشتید، بفرمائید.
نخست وزیر (امیر عباس هویدا)-خاطر نمایندگان محترم بخوبی مستحضر است که دولت شاهنشاهی ایران اساس مناسبات بین المللی خود را همواره بر پایه صلح جوئی و بسط و تعمیم مراتب مودت با کشورهای جهان و مقتضیات بشر دوستی بر مبنای منشور ملل متحد قرار داده است (صحیح است) بدیهی است که دولت شاهنشاهی ایران در عین کمال عقیده و علاقه که به لزوم حفظ صلح و رسیدن به یک خلع سلاح عمومی و مطمئن دارد حفظ حدود و ثغور این کشور باستانی و منافع ملت ایران را بزرگترین وظیفه مقدس هر فرد ایرانی میداند و این اصل اساسی را مقدم بر هر امری نصب العین خود قرار داده و در تأمین آن از هر گونه فداکاری و جانبازی دریغ ندارد (صحیح است) صفحات تاریخ پر افتخار کشور چه در قرون گذشته و چه در دوره که اکثر ما بیاد داریم بدفعات شاهد فداکاریهای مردم این سرزمین باستانی در راه حفظ و صیانت شاهنشاهی بزرگ خود بوده است که با اتحادی خلل ناپذیر همه یکدل و یک زبان در راه این هدف مقدس فداکار و وفادار بوده‌اند و مخصوصاً در این عصر که کشور با رهبری‌های خردمندانه شاهنشاه آریامهر در آستانه یک سلسله تحولات و ترقیات اقتصادی و اجتماعی است عالی ترین مظاهر این اتحاد و اتفاق و پیوستگی بیش از هر وقت در قلوب ما درخشان است (صحیح است). با این عقیده و ایمانی که به حفظ صلح و اشاعه مراتب مودت با کلیه کشورهای جهان داریم ولی در وضع امروز جهان که اختلافات بین بعضی از کشورها که ممکن است درپاره از مناطق مخل و به صلح نیز باشد با وجود تمام مجاهداتی که از طرف مقامات سازمان ملل متحد در رفع آن بعمل میآید و مساعی و وساطت کشورهای دوست هنوز کاملاً منتهی به اعاده وضع بحالت عادی و قبلی و حصول آتش بس نهائی نگردیده است و همچنین با مشاهده اقدامات نفاق انگیز بعضی از کشورها که با توسل به بهانه‌های قرون وسطائی در بین ملتهائی که از قدیم ترین ایام با داشتن سنن مشابه در کمال مودت با یکدیگر میز بسته‌اند دست به تحریکاتی که صرفاً حاکی از زیادت طلبی است می‌زنند گاه گاه جسته و گریخته از زبان بعضی از افراد مسئول یک کشور خارجی مطالبی بگوش می‌رسد که هر چند بوالهوسانه و خام باشد در خور ملاحظه است تا حدی که اخیراً رئیس یک دولت خارجی بدون توجه به مقام رسمی و مسؤلیت خود قسمتی از سرزمین چندین هزار ساله ایران را بنام و عنوان دیگری قلمداد کرده (جمعی از نمایندگان-غلط کرده)(صدری کیوان-خوزستان بمنزله قلب ایران است) و با این سخنان ناسنجیده خود وبر خلاف نزاکت بین المللی موجب گردید که دولت شاهنشاهی ایران نیز بر طبق اصول حقوق بین الملل سفیر کبیر خود را از آن کشور فراخواند (احسنت-صحیح است).(دکتر الموتی-خیلی زودتر باید این کار را می‌کردید) تمام این نابسامانی‌ها که در اینگونه کشورها مشاهده میشود مارا بر این عقیده کاملا راسخ می‌سازد که با وجود تمام علاقه و ایمان بحفظ صلح برای صیانت خود به پیروی از آن اصل اساسی که حفظ حدود و ثغور کشور است در تقویت نیروهای دفاعی خود بیش از پیش بکوشیم (صحیح است) و ارتش شاهنشاهی را که همیشه طلیعه دار فداکاری و جانبازی در راه کشور بوده به وسائل لازم دفاعی مجهز سازیم (صحیح است) و مخصوصاً تقویت نیروی هوائی کشور و مجهز بودن بوسائل دفاع ضد هوائی و همچنین تقویت نیروی دریائی شاهنشاهی در خلیج فارس را در رأس برنامه‌های دفاعی کشور قرار دهیم (صحیح است) در دنیای امروز مشاهدات و تجربیات بین المللی بخوبی نشان میدهد که ما باید کاملا بخود تکیه کنیم و یا تجهیز نیروی ملی و در دست داشتن جدید ترین
وسائل لازم دفاعی به تأمین و صیانت خود کاملا اطمینان داشته باشیم (صحیح است) ما نمی‌توانیم تعیین سرنوشت خود را به تصمیم دیگران واگذار کنیم (صحیح است). این فقط خود ما هستیم که باید در تأمین منافع ملت ایران صاحب نظر بوده و در ایران میهن عزیر خود فکر کنیم و تصمیم بگیریم (صحیح است) و سپس با کمال شجاعت و شهامت آنرا عملی سازیم. بدیهی است که بسط مناسبات بین المللی ما با سایر کشورهای جهان و پیمانهائیکه با آن کشورها داریم هر چند ما را بیک همکاری متقابلی مطمئن می‌سازد ولی در عین حال این اصل اساسی را همواره نصب العین خود قرار می‌دهیم که آن پیوند جاویدان که اساس حاکمیت ملی ما برا آن استوار بوده و خواهد بود در قلوب فردفرد ما مردم این سرزمین باستانی جای داشته و برای همیشه خواهد داشت (صحیح است) و در پرتو همین احساسات پاک ملی است که ما این آرمان بزرگ را که سرنوشت ایرانی بدست خود ایرانی است مهمترین شعار خود قرار داده‌ایم و مادام که بیک خلع سلاح عمومی و اطمینان بخشی امیدوار نگردیم باید ارتش شاهنشاهی را با آن روح سلحشوری و میهن پرستی قابل ستایشی که دارد برای حفظ منافع نلت ایران تقویت کرده و مراتب اوضاع جهانی باشیم (صحیح است) و بموازات مقتضیات مزبور از تمام امکانات و مقدورات ملی و مملکتی برای تثبیت حاکمیت ملی خود در تمام قلمرو کشور و انجام تعهدات بین المللی که با توسعه مناسبات با سایر کشورها افزایش می‌یابد در حدود منشور ملل متحد از آن مقدورات استفاده یی را که مقتضای مصالح عالیه کشور است بنمائیم (صحیح است). اینک در مقابل اوضاع و احوال خاصی که اکنون با آن مواجه هستیم و بطور خلاصه شمه‌ای از آن به استحضار نمایندگان محترم رسید دولت شاهنشاهیایران ضمن تأیید مجدد علاقه کاملی که بحفظ صلح و تعمیم مراتب مودت با کشورهای جهان دارد چون در یک چنین وضعی دولت‌ها نمی‌توانند بصورت یک کشور بسته باقی بوده و بجریانات بین المللی که خواه ناخواه ممکن است در سرنوشت آنها مؤثر باشد بینظر و بیعلاقه باشند لهذا اتخاذ یک سیاست مثبت ملی که بر اساس حفظ حدود و ثغور کشور و اتکاء کامل بنیروهای ملی و انجام تعهدات بین المللی استوار باشد نهایت ضرورت را دارد (صحیح است). و چون انجام این وظیفه بزرگ ملی علاوه بر روح فداکاری و جانبازی فردفرد ملا ایران که همه ما به آن رجاء واثق داشته و بچنین وحدت و پیوستگی مباهی هستیم مستلزم تأمین موجبات مالی و اعتباری بیشتری نیز می‌باشد لذا لایحه‌ای که بمنظور تأمین اعتبارت لازم برای این امر می‌باشد تنظیم گردیده که بقید دو فوریت تقدیم میگرددو قطع دارد که نمایندگان محترم مجلس که هر یک بسهم خود در راه پیروزی انقلاب ۶بهمن کوشا بوده و از مسائل مملکتی و ضروریات زمان کاملا مستحضر می‌باشند دولت را در اتخاذ یک چنین سیاستی که مبتنی بر مصالح عالیه کشور است کاملا تأیید خواهند فرمود (صحیح است-احسنت)
رامبد-اجازه میفرمائید؟
رئیس-آقای رامبد اجازه فرمائید فوریت مطرح شود در فوریت صحبت فرمائید.۵-طرح و تصویب دو فوریت لایحه تحصیل هم ارز پانزده میلیارد ریال اعتبار جهت تقویت نیروی دفاعی کشور
رئیس-لایحه قرائت میشود.(بشرح زیر خوانده شد) لایحه قانونی راجع به تحصیل ۱۵میلیارد ریال اعتبار جهت تقویت نیروهای دفاعی کشور ماده واحده-بمنظور تقویت نیروهای دفاعی کشور بدولت اجازه داده میشود تا هم ارز مبلغ ۱۵ میلیارد ریال یکجا یا بدفعات از هر منبع یا منابعی که مصلحت تشخیص دهد در هر مورد با بهره که از بهره متداول تجاوز نکند اعتبار تحصیل نماید. قرارداد راجع بمدت و سایر شرایط وام پس از تصویب هیئت وزیران قابل اجراءخواهد بود. مصرف اعتبار مزبور مشمول قانون محاسبات عمومی و آئین نامه معاملات دولتی نمی‌باشد.
نخست وزیر وزیر دارائی وزیر جنگ
رئیس-فوریت اول مطرح است آقای رامبد بفرمائید (رضوی-مخالف هستید یا موافق؟)صحبت می‌فرمایند معلوم میشود موافق هستند یا مخالف
رامبد-با تمام ارادت شخصی که به جناب آقای نخست وزیر دارم امروز موقعیتی بدست آمد که یک کوتاهی بسیار بزرگ در امر مملکتی را خدمت ایشان گوشزد بکنم. قریب دو سال قبل بر اساس تقاضای فراکسیون حزب مردم جلسه خصوصی مجلس راجع بسیاست خارجی مملکت تشکیل شد مطالب آن جلسه البته که در اینجا نباید تکرار شود ولی باید ملت ایران بداند به این نتیجه متفق القول رسیدیم که جنگ دوم جهانی که دنیا را به آتش کشید فقط در اثر کوتاهی ممالکی بود که خودشانرا برای دفاع آماده نکرده بودند (صحیح است) جناب آقای هویدا بجای آوردن لایحه دو فوریتی دو سال مجال بود، این مطلبی نبود که بحزب ایران نوین مربوط باشد مطلبی است که بتمام ملت ایران مربوط است (صحیح است) بنابراین لایحه‌ای که مربوط به تقویت قوای دفاعی مملکت باشد از نقطه نظر امور مملکت نه تنها در این مجلس بلکه در بین۲۳میلیون ملت ایران تصور نمی‌کنم که یکنفر مخالف داشته باشد (صحیح است) ولی بشهادت صورت مذاکرات مجلس ما بعضی وقتها دقایق و ثانیه‌ها را آنقدر مهم میشماریم و میگوئیم وقت فوت میشود که گوئی آنچنانکه شایسته پیشرفت لازم مملکت ایران با تمام شرایط لازم هست انگار کارها و چرخها دارند می‌چرخند ولی روزها و هفته‌ها و ماهها وای بسا سالها می‌گذرد که بنظر شخص بنده در بعضی امور متصدیان امور و بخصوص دولت کوتاهی میکند بنده اینجا قسمت نظامی و دولت را یک اندازه‌ای از هم مجزا میکنم برای اینکه وقتی کار دولت امر خزبی شد با توجه به اینکه هر مملکتی رژیم متعلق بخود و به مصلحت مملکت خود دارد و ما از آن ممالکی نیستیم که برای هیچوقت امر ارتشی و نظامیان را با امر حزبی بخواهیم قاطی و مخلوط بکنیم بنابراین اگر تصویب دو فوریت این لایحه انجام بشود حسن نیت فوق العاده است که تمام نمایندگان بخرج داده‌اند اما در عین حال ناشی از بی توجهی دولت بمصالح عالیه مملکت است که وقتی مجال کافی و وقت کافی یعنی دو سال تمام موجود بود دلیل نداشته که با دقت کافی و با توجه کافی با توجه بتمام نکاتی که علاوه بر امر دفاعی از لحاظ نظارت مجلس بر امور مالی لازم است مادر این فرصت کم برای یکروز و دو روز بخواهیم مطلب را حل بکنیم البته همانطور که عرض کردم ارادت من بجناب آقای هویدا از جنبه‌های مختلفی است یکی حسن تشخیص ایشان در بهره برداری از امور سیاسی به نفع حزب خودشان یعنی یک مطلبی که بهیجوجه من الوجوه اختلاف نظری در بین نمایندگان نمی‌توانست وجود داشته باشد (صحیح است) تشکیل جلسه فراکسیون برای طرح چنین مطالبی نه تنها بیمورد است ای بسا که مثل بعضی از لوایحی که مورد نداشت و سوء جریاناتی پیش آورد سوء جریاناتی پیش بیاورد ولی در هر حال جنابعالی در این امر حسن سیاستی برای حزب خودتان داشته‌اید (دکتر حکیم شوشتری-آقای رامبد یک وظیفه حزبی جه ارتباطی به این حرفها دارد؟ ایشان وظیفه اش را انجام میدهد وظیفه مملکتی اش را هم انجام میدهد)(معتمدی-نماینده در ابراز عقیده آزاد است) بنابراین در آن خیلی تأخیر شده، خیلی تأخیر شده برای اینکه قسمت ارتشی ما در جنوب بخصوص در خلیج فارس آنچنان که شایسته مملکت و ملت ایران است در این مدت تقویت نشده و باید هم تقویت بشود (دکتر حکیم شوشتری-شما کارشناس نظامی هستید؟)متأسفانه از اشخاصی مثل شما این امور را واردتر هستم (دکتر حکیم شوشتری-قبلا هم چنین لایحه‌ای داده شده است) در قسمت ثانی مناز دولت تقاضا میکنم برای اینکه با لوایح دو فوریتی در وضع کاملا عادی فعلی و با ثباتی که در ایران موجود است مواجه نباشیم دولت از جلساتی که مجلس بعلت نداشتن کار تشکیل نمی‌شود استفاده بکند و لوایحش را بیشتر دقت کند و زودتر بیاورد که بطور بسیار عادی و با توجه و تعمق زیاد مطالعه بشود و تصویب شود و هیچ احتیاجی بوجود اینگونه دو فوریتها نداشته باشد.
رئیس-آقای خواجه نوری بفرمائید.
خواجه نوری-بسیار متشکرم از اینکه جناب آقای رامبد با وجود اینکه بنظر خودشان اینطور رسید که ضرورت دارد تذکراتی به دولت بدهند با اصل موضوع که فوریت و تصویب این لایحه باشد مخالفتی بفرمودند (دکتر شفیع امین-ایشان موافق بودند)(دکتر مهندس بهبودی-همه مملکت موافقند) اینطور که جناب آقای رامبد فرمودند وطنپرستی و علاقمند بودن بحفظ و ثغور و استقلال مملکت و علاقمند بودن به رژیم مملکت و علاقمند بودن بسلطان و شاهنشاه آریامهر انحصار دسته معینی نیست (صحیح است) این افتخار تمام ملت ایران است و باید جهانیان بدانند که قلبهای ما در این مواقع حساس بیک شکل طپش پیدا میکند (صحیح است) و آثار خودش را نشان میدهد ولیکن ایشان تذکراتی دادند که از نظر روشن شدن افکار عمومی لازم است در اینجا بنده پاسخی بعرضشان برسانم. ایراد فرمودند که چرا آقای نخست وزیر قبل از اینکه بجلسه مجلس تشریف بیاورند و این لایحه را تقدیم مجلس بکنند تقاضای تشکیل فراکسیون حزبی کردند و آئین نامه داخلی حزب احترام میگذارد (صحیح است) و از این بابت بنده بعکس می‌خواهم از ایشان تشکر بکنم. که حتی در موارد فوری که آئین نامه هم پیش بینی کرده است که دولت میتواند لوایحی را بدون اطلاع قبلی تسلیم مجلس بکند خودشان توجه داشتند و تقاضا کردند که فراکسیون تشکیل بشود و خواستند هم مسلکان خودشان را در جریان امر بگذارند و این یک کار داخلی حزب بود و از لحاظ رعایت مقررات حزبی بسیار محترم است و برای ما جای تشکر دارد که ایشان این وظیفه را به بهترین وجه انجام دادند (صحیح است) مطلب دیگر که ایشان فرمودند راجع به تأخیر مطلب بود و بنده می‌خواستم حضور مبارکشان عرض کنم زیرا ممکن است فرمایشات ایشان تشویقاتی در افکار ایجاد بکند کشور ایران ارتش ایران به اوضاع مسلط است امروزه ما هیچ نوع تردیدی نداریم به اینکه هر نوع تجاوزی در هر نقطه ایران بشود ارتش شاهنشاهی به بهترین وجهی وظیفه خودش را انجام خواهد داد (صحیح است) ولیکن دستگاههای اطلاعاتی دولت بیدار است میداند که کشورهای همجوار در صدد فراهم کردن تسحیلات مدرن تر و فراهم کردن وسایل مؤثرتر هستند بهمین دلیل برای مقابله با یک چنین احتمال ناچار است که با کمال بیداری یک چنین اختیاری را از مجلس شورای ملی بخواهد (صحیح است) و این وظیفه را هم به بهترین وجه و در مناسب ترین موقع انجام داده است و بنده خدمت جناب آقای رامبد اطمینان می‌دهم و مطمئناًهم این اطمینان را باید بمردم ایران داد که بهیجوجه تشویقی در افکار عمومی از این جهت پیدا نشود و اما چرا علی الاصول ما در این مسابقه‌های تسلیحاتی با اکراه شرکت می‌کنیم این خود علامت حسن نیت ملت ایران و علامت این است که ما واقعاً مؤمن هستیم اهل مبارزه طلبی و زیادت طلبی نیستیم ما بهیجوجه درصدد نیستیم که با همسایگان خودمان به مبارزه جوئی برخیزیم و بعکس سعی داریم که نیروی ملت را صرف توسعه اقتصادی و اصلاحات اجتماعی بکنیم ولیکن همانطور که آقای نخست وزیر تذکر دادند خلیج فارس محلی است که ار لحاظ نیروی انتظامی از لحاظ وضع استراتژیکی از لحاظ منابع ثروتیکه در خلیج فارس هست برای ما ارزش واقعی دارد برای حفظ و حراست جلیج فارس و سواحلش و جزایرش ما هر قدر فداکاری کنیم هر قدر جانفشانی بکنیم جای دور نمی‌رود و بنده از طرف فراکسیون حزب ایران نوین مجدداً از آقای نخست وزیر اولا تشکر میکنم که حتی در این قبیل موارد هم احترام بفراکسیون احترام بمقررات و آئین نامه فراکسیون را ضروری میدانند و بعد هم به ایشان تبریک می‌گویم که به این ترتیب و با این قدرت آمدند و این لایحه را تقدیم مجلس کردند و اما چرا باید بقید دو فوریت تصویب شود این برای این نیست که ما صرفه جوئی در ساعت و روز کرده باشیم این برای این است که بدنیا ثابت کنیم که
ما تاچه حد علاقمند و حاضر هستیم که مملکتمان را تجهیز کنیم (صحیح است) نه برای اینکه وقت صرفه جوئی کرده باشیم ما می‌خواهیم بگوئیم که ملت ایران روی پای خودش می‌ایستد و از خود دفاع میکند (احسنت) رئیس-نظر دیگری در فوریت اول لایحه نیست؟(اظهاری نشد) به فوریت او لایحه رأی میگیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش میکنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد فوریت دوم لایحه مطرح است نظری نیست؟(اظهاری نشد) بفوریت دوم لایحه رأی میگیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش میکنم قیام بفرمایند (اکثربرخاستند) تصویب شد. لایحه طبع و توزیع میشود و در جلسه بعد هم مطرح خواهد شد. جناب آقای نخست وزیر بفرمائید.
نخست وزیر-بنده اطمینان داشتم که این لایحه همانطوریکه در عرایضم اینجا حضورتان عرض کردم در قلب فردفرد ایرانی جا داشت (صحیح است) دوست عزیزم جناب آقای رامبد که راجع به این لایحه اضهار نظر کردند مسلماً میدانم خودشان همانطور که سابقاًفرمودند از صنف نوبل ارتش بوده‌اند ایشان افسر توپخانه بودند و بنده هم این افتخار را داشتم که افسر توپخانه بودم لذا اگر در این قسمت ایشان توپخانه را آماده کردند بدولت حمله کنند ما هم با همان تاکنیک هائی که در همان مدارس یاد گرفتیم پاسخ میگوئیم و این چیزی نیست جز مصلحت کشور (صحیح است) که هم در قلب ایشان جای دارد و هم در قلب من جا دارد و هم در قلب فردفرد ایرانی جا دارد دولتی است رئیسش عضو حزب است و باید طبق مقررات آن حزب اقدام بکند و خود آقای رامبد هم طبق همان مقررات اقدام میکنند و امیدوارم اقدام کنند اما راجع به آن موضوع که ما این لایحه را دیر بمجلس آوردیم باید عرض کنم که بعد از آن جلسه‌ای که دوسال قبل تشکیل شد تصمیماتی گرفته شد در آبانماه۱۳۴۳قانونی بمجلس آمد و تصویب شد در مورد اجازه تحصیل ۲۰۰میلیون دلار اعتبار برای تقویت نیروی ذفاعی کشور که آنهم به اتفاق آراء تصویب شد و این لایحه‌ای هم که امروز بمجلس تقدیم شد مکمل آن قانون است (احسنت) خواستم اطلاع داشته باشید که مسلماًدولت هشیار است و شاهنشاه آریامهر که الهام می‌دهند همیشه برای دفاع از کشور و برای مجهز کردن کشور هشیار هستند و میدانند چه اقدامی باید بشود و بموقع خود آن اقدام انجام میشود ولی من بجنابعالی اطمینان می‌دهم که این دولت منافع کشور را همانطور که هر فرد ایرانی در نظر خواهد داشت (احسنت) و در این قسمت هم بجز اینکه تشکر کنم یعنی جای تشکر هم نیست چون ما همه سهیم هستیم در این قسمت (صحیح است) ولی روی سنن موجود تشکر میکنم از کلیه نمایندگان محترم و از رأی مجلس که مرحمت فرمودند (احسنت)
۶-طرح سؤال آقای دکتر مبین از وزارت امور خارجه راجع برعایت صرفه جوئی و حذف بعضی از نمایندگی‌ها واسترداد سؤال از طرف ایشان
رئیس-سؤال آقای دکتر مبین از وزارت امور خارجه مطرح است بفرمائید.
دکتر مبین-سؤال بنده در تاریخ۲۹مهرماه تقدیم شد به این ترتیب که با رعایت فرمایشات متین شاهنشاه آریامهر مبنی بر لزوم رعایت اصل احترام متقابل با دول و با توجه برعایت اصل صرفه جوئی، آیا از نظر وزارت خارجه ممکن بنظر می‌رسد که بعضی از نمایندگی‌های سیاسی ایران در خارج حذف شود و در قسمت دوم اگر چنین امکان موجه بنظر می‌رسد چرا اقدام نمی‌شود۲۹مهرماه مصادف بود با۲یا۳روز درست یادم نیست بعد از نطقی که آقای نخست وزیر سوریه ایراد کرد که معرض بود با منافع ملی ما (صدری کیوان-بفرمائید ژاژ خواهی کردند) و بنده فوق العاده خوشوقتم از اینکه می‌بینم دولت جناب آقای هویدا در این قسمت تصمیم گرفته یعنی علاوه بر اینکه رعایت اصل احترام متقابل را کردند بلافاصله اینکار را انجام دادند و سفیر کبیر را احضار کردند بنابرین موضوع سؤال انجام شده تلقی میشود و بنده سؤالم را پس می‌گیرم.(احسنت)
۷- طرح سئوال آقای احتشامی از وزارت آموزش و پرورش راجع بدانشگاه ملی ایران و جواب آقای وزیر آموزش و پرورش و ارجاع به کمیسیون رسیدگی بسئوالات
رئیس-سئوال آقای احتشامی از وزارت آموزش و پرورش مطرح است- آقای احتشامی بفرمائید.
احتشامی- بعد از بیانات جناب آقای وزیر آموزش و پرورش عرض خواهم کرد.
رئیس- آقای دکتر هدایتی بفرمائید. دکتر هدایتی-(وزیر آموزش وپرورش)- با کمال تواضع و فروتنی ودر نهایت احترام در مقابل مجلس مقدس شورای ملی به سئوال نماینده محترم جناب آقای ابوالحسن احتشامی که کمال احترام واردات را به ایشان دارم جواب بعرض میرسانم بطوریکه نمایندگان محترم مستحضر هستند مسئله تحصیلات عالی در ایران متعاقب انقلاب بزرگ ششم بهمن یکی از مسائل اساسی است که بدون تردید در آینده کشور ما در دهسال آینده تاثیر بسیار عمیقی دارد در حال حاضر از مدارس متوسطه ما هر سال در حدود بیست هزار نفر دیپلمه خارج میشود که برای این جوانان باید درجات تحصیل در مدارج عالی در داخل کشور فراهم گردد در نتیجه انقلاب ششم بهمن و اینکه ۱۷ میلیون مردم روستائی کشور هم اکنون از نعمت سواد بهره مند می‌شوند و بدون تردید در آینده تقاضای تحصیلات در مدارج عالی خواهند داشت و هم اکنون آثار ارزنده این انقلاب کاملاآشکار شده است و وظایف بسیار دشوارتری بعهده دستگاه آموزش از لحاظ تأمین موجبات تأمین تحصیلات عالیه جوانان کشور چه شهری وچه روستائی خواهد بود برای رفع این احتیاج بزرگ مملی است که شاهنشاه ما در ماه جاری دست به تأسیس یکی از بزرگترین دانشگاههای کشور شاید بزرگترین دانشگاه جهان یعنی دانشگاه آریامهر زدند (صحیح است) سیاست تحصیلات عالیه وزارت آمورش وپرورش بدنبال تهیه برنامه‌های جدید آموزش و پرورش که برای فرد فرد نمایندگان محترم مستفیض بشویم همانطوریکه تعدادی از نمایندگان محترم اضهار علاقه فرمودند چه در پشت تریبون چه در مطبوعات وچه بصورت جداگانهکه نظر صائب خودشان را به وزارت آموزش وپرورش دادند امیدوارم بدنبال تصویب این برنامه‌ها سیاست جدید وزارت آموزش وپرورش در مورد تحصیلات عالی که منطبق با احتیاجات مملکت است با کمال قدرت بمورداجراء گذاشته شود وزارت آموزش وپرورش در مورد مورد تحصیلات عالی نظر دارد که حتی الا مکان درجات تحصیلی جوانان را درداخل کشور فراهم بکند چه بوسیله توسعه تشکیلات آموزشی عالی دولتی وچه بوسیله تشویق مردم به تأسیس موسسات آموزشی ملی، تشکیل کنکره دانشگاههای ایران در خردادماه سال جاری برای این منظور بود وخوشبختانه بنتایجی رسیدیم درنتیجه کمک هائی که از طررف دولت ومخصوصأ جناب آقای نخست وزیر بعمل آمد در سال تحصیلی جاری دانشگاهها توانستند دو برابر تعداد سال گذشته، جوانان را در داخل دانشگاههای کشور بپذیرند پس اصل اول سیاست آموزش وپرورش ایجاد امکانات تحصیلی جوانا کشور درداخل کشور فراهم شدچه بوسیله توسعه تحصیلات دولتی وچه بوسیله سرمایه گذاری مردم دراین مورد اصل دیگر توسعه تعلیمات عالی متناسب با احتیاجات روز یعنی تأسیس دانشگده هائی که متناسب با احتیاجات روز وکشوردر حال انقلاب وتحول صنعتی ایران باشد اصل دیگر هدایت و راهنمائی جوانان را با ایجاد دوره راهنمائی تحصیلی در متوسط موجبات شکفتن استعدادهای آنها در رشته‌های نظری وقتی فراهم بشود و بر حسب تشخیصی که در آن دوره داده خواهد شد آنها به تحصیلات عالی در مراحل فوق متوسطه هدایت و راهنمائی بشوند مسئله بسیار مهمتر دیگر شرکت دادن مردم در هزینه تحصیلات در مدارج عالی است بدون تردید بار دولت از لحاظ تعلیمات و دستگاههای آموزشی آنقدر سنگین است که نباید انتظار داشت که از سایر امکانات و برنامه‌های توسعه اقتصادی کشور و مخارج عمرانی مملکت، راهسازی
سدسازی، بهداشت و سایر موجبات کسر بشود و برای رفع احتیاجات آموزشی کشور در اختیار دستگاه آموزشی قرار بگیرد وزارت آموزش و پرورش به این موضوع توجه دارد و بهمین جهت موجبات تشویق مردم را در امر تعلیمات از هر لحاظ فراهم کرده است و مخصوصاً در تعلیمات متوسط که وزارت آموزش و پرورش در نظر دارد تا سر حد امکان در اختیار مردم قرار بگیرد و مردم به تأسیس مدارس متوسط دست بزنند. همینطور در تحصیلات عالی کمال و تسهیلات را در صورتیکه دانشگاههائی منطبق با احتیاجات روز مملکت مورد تقاضا باشد فراهم میکنند و اشخاصیکه صلاحیت آنها بتصویب شورای مرکزی دانشگاهها برسد و صلاحیت آخلاقی استادانشان نیز بتصویب برسد از طرف وزارت آموزش و پرورش کمک و مساعدت نسبت به آنها میشود اصل آخر تشویق جوانان با استعداد و کمک به آنها در مدارج تحصیلی عالی و حتی الامکان معاف کردن آنها از هزینه تحصیلات عالی است با توجه به این اصل که سیاست آموزشی وزارت آموزش و پرورش را تشکیل میدهد بسؤال نماینده محترم جناب آقای احتشامی جواب عرض میکنم قبل از عرض جواب در این مورد لازم میدانم از اطلاعیه ایکه اداره انتشارات دانشگاه ملی منتشر کرده (خواجه نوری-خیلی بیجا کرده و نهایت بی نزاکتی بخرج داده است) مراتی تأثر و تأسف خودم را بعرض نمایندگان محترم برسانم (احسنت) و با کمال تواضع و فروتنی در مقابل ساحت مقدس مجلس شورای ملی از اتشار این اطلاعیه و مطالبی که در آن وذکور بوده در اینجا بعنوان وزیر آموزش و پرورش عذرخواهی بکنم (احسنت)(دکتر اسفندیاری-باید اقدامی بفرمائید که تکرار نشود) البته اطلاع دارید که امروز رئیس دانشگاه ملی نامه‌ای در همین زمینه تقدیم مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی کرده است و مراتب تأسف و تأثر خود را در این مورد بعرض ریاست محترم مجلس رسانده است (یکنفر از نمایندگان-تأسف ندارد تنبیه باید بشود) بنده خیال میکنم که احترام به مجلس شورای ملی وظیفه هر فرد وطن پرست ایرانی است مخصوصاً مجلسی که زائیده انقلاب ششم بهمن است. مجلسی که متکای دولت خئمتگزار است مجلسی که راهنما و هادی دولت بوده است مجلسی که بنده شخصاً بعنوان وزیر آموزش و پرورش از افکار فردفرد نمایندگان محترم در موارد عدیده برای پیشرفت مسائل و مصالح آموزشی مملکت بهرمند گردیده احترام چنین مجلسی وظیفه هر فردوطن پرست کشور است بنده بار دیگر مراتب تأسف و تأثر خودم را از انتشار این اطلاعیه بعرض مجلس محترم شورای ملی میرسانم دانشگاه ملی همانطور که نمایندگان محترم مستحضر هستند در سال۳۹با دو دانشکده شروع بکار کرده است دانشکده بانک داری و علوم مالی و اقتصادی و مؤسسه‌ای بوده است که طبق اساسنامه یک مؤسسه غیر انتفاعی است به این معنی که از محل شهریه وصولی دانشجویان پولی که بدست می‌آورد صرف توسعه دانشگاه میکند دانشگاه ملی یک مؤسسه غیرتجاری و غیر انتفاعی بموجب اساسنامه است البته برای تأسیس این دانشگاه کمکهای ارزنده‌ای چه از طرف شاهنشاه و چه از طرف دولت بعمل آمده است و در طی دوسه سال اخیر دانشگاه توانسته است با سرعت قابل ملاحظه‌ای در رشته‌های مختلف توسعه پیدا بکند از جمله اکنون تعداد دانشکده‌های دانشگاه ملی که در بدو تأسیس فقط دو دانشکده بوده توسعه قابل ملاحظه‌ای پیدا کرده است و علاوه بر بانک داری و علوم مالی و اقتصادی دانشکده معماری دانشکده پزشکی دانشکده زبانهای خارجی دانشکده علوم و اخیراً دانشکده دندانپزشکی در این دانشگاه تأسیس شده است و باید بعرض نمایندگان مجلس شورای ملی برسانم که امروز تعداد کثیری از شخصیت‌های برجسته مملکت و جوانان کشور که در خارج بتحصیلات عالی نائل آمده‌اند در این دانشگاه بتدریس مشغول هستندو ما نسبت بمقام شامخ استادی این جوانان و شخصیت‌های برجسته کمال احترام را داریم تعداد دانشجویان در هر رشته و میزان شهریه‌ای که وصول شده بترتیبی است که بعرض نمایندگان محترم مجلس شورای ملی میرسانم در رشته بانکداری۶۷۱نفر دانشجو بوده است شهریه هر
دانشجو۲۶۶۵تومان در سال معماری ۴۳۶نفر دانشجو بوده است و همان مقدار شهریه در رشته زبان ۳۱۴نفر دانشجو بهمان مقدار شهریه و در رشته علوم۱۲۳نفر دانشجو بوده است .۲۶۶۵تومان شهریه در سال، در رشته پزشکی ۳۳۸نفرو۴۵۰۰تومان شهریه در رشته دندانپزشکی همین مبلغ چون دانشجویان در سال گذشته ۱۸۸۲نفر و امسال ۷۹۵نفر دانشجو جدید گرفته و به این ترتیب جمعاً شده است۲۵۶۰نفر دانشجو که در این دانشگاه تحصیل میکنند در شرائط خاصی که تمام افراد ملت ایران خواهان آن هستند که ما بتوانیم موجباتی فراهم بیاوریم که جوانان ما بجای اینکه در سنین جوانی و قبل از رشد کامل و قبل از اینکه اطلاعات کاملی از لحاظ اطلاعات ملی در دست داشته باشند به تحصیلات عالی خودشان لااقل در ایران ادامه بدهد و مجبور نباشند که بخارج بروند بنده تصور میکنم که وجود یک چنین مؤسسه آموزش عالی برای مملکت از هر لحاظ مفید است و همانطور که بعرض نمایندگان محترم رساندم در حال حاضر۲۵۶۰نفر از جوانان کشور ما در این مؤسسه مشغول تحصیل هستند و توسعه مؤسسه از هر لحاظ قابل ملاحظه بوده است و در این دانشگاه شخصیت‌های برجسته علمی به تدریس مشغول هستند-محدث زاده-میزان شهریه را خلاف بعرضتان رسانده‌اند) اما در مورد جزئیات سؤالی که جناب آقای احتشامی فرموده‌اند در سه قسمت توضیحاتی بعرض نمایندگان محترم مجلس شورای ملی میرسانم در مورد افزایش شهریه همانطور که بعرض نمایندگان محترم رساندم در مورد چهار دانشکده میزان شهریه در سال جاری افزایش پیدا کرده است (محدث زاده از سالهای پیش بوده)(دکتر اسفندیازس-آقای محدث زاده اطلاع دارند میزان شهریه۳۶۰۰تومان است) بنده این نکته را بعرض مبارک نمایندگام میرسانم و آن اینست در مقدمه عرایضم عرض کردم توسع تحصیلات عالی در داخل مشور باید یا همکاری و تشریک مساعی مردم چه از لحاظ سرمایه گذاری و چه از لحاظ کمکهای معنوی برای تحصیلات عالی فراهم بشود تا هدف‌های عالی ما از لحاظ پیشرفت جوانان کشور در آینده فراهم بشود (محدث زاده-آماری که خدمت شما تقدیم کرده‌اند صحیح نیست) بنده قبلاعرض کردم که میزان شهریه را به چهار هزار تومان افزایش داده‌اند در مورد قسمت اول سؤال نماینده محترم که مربوط است به افزایش شهریه البته چون طبق اساسنامه‌ای که به تصویب شورای مرکزی دانشگاهها و شورای عالی فرهنگ رسیده است رسیدگی بمیزان شهریه دانشگاه با توجه به احتیاجات و توسعه دانشگاه در صلاحیت هیئت امنا گذاشته شده است این مطلب که رسیدگی دقیقی بعمل آید که آیا واقعاً افزایش شهریه در این حدود ضروری بوده است یا ضروری نبوده است بنده تصور میکنم اگر به نتیجه برسیم که این مقدار شهریه نباید از دانشجویان گرفته بشود باید درهای این مؤسسه را بست هیچ یک از نمایندگان محترم رضایت به این مطلب نمی‌دهند که در یک چنین مؤسسه‌ای بسته بشود و دانشجویان مجبور بشوند برای تحصیل ۲۵۶۰نفر بخارج کشور بروند البته با نهایت دقت رسیدگی خواهد شد و اگر به این نتیجه رسیدیم که شهریه زاید بر میزان احتیاجات که لازمه اداره امور و توسعه این مؤسسه علمی دانشگاهی است و برای پیشرفت و توسعه آن در آینده که از هر حیث ضروریست و این میزان شهریه زائد است مسلماً تعدیل در آن هواهد شد ولی اجازه بفرمائید که این مطلب دقیقاً مورد رسیدگی قرار بگیرد (دکتر قراگزلو-چرا در شورای مرکزی دانشگاهها مطرح نمیفرمائید) عرض کردم بموجب اساسنامه‌ای که به تصویب شورای عالی فرهنگ رسیده است این اختیار یه هیئت امنا داده شده است و هیئت امنا هم که از شخصیت‌های بسیار برجسته کشور تشکیل شد و بنده اسامی هیئت امنا را می‌خوانم:جناب اقای قدس نخعی وزیر دربار شاهنشاهی جناب آقای دکتر منوچهر اقبال، جناب آقای خوش کشی، جناب آقای تیمسار سپهبد ریاحی وزیر کشاورزی، تیمسار صفاری استاندار آذربایجان، جناب آقای خسروشاهی-رئیس اطاق بازرگانی، جناب آقای علی وکیلی سناتور محترم، جناب اقای نیرومند نماینده محترم، جناب آقای
کمال الدین نوربخش دبیر دانشگاه جناب آقای جهان آرا رئیس دانشکده معماری، سرکارخانم دکتر یاسای معاون وزارت آموزش و پرورش، اینها اعضای هیئت امنای دانشگاه ملی هستند و بموجب اساسنامه‌ای که به تصویب شورای عالی فرهنگ رسیده است اختیار تعیین شهریه به این هیئت داده شده است (یکنفر از نمایندگان-این کار صحیح نیست) میفزمایند صحیح نیست این را در شورای عالی فرهنگ مطرح می‌کنیم و رسیدگی می‌کنیم. اما راجع بقسمت دوم سؤال نماینده محترم که اخراج دانشجویان است توضیحاتیکه بنده از رئیس دانشگاه ملی در این مورد خواستم حکایت از این می‌کرد که در سال گذشته فقط ۱۲نفر بعنوان مردود اخراج شده‌اند و برای ما فرصت لازم است که به این موضوع رسیدگی کنیم ولی یک مسأله را بعرض نمایندگان محترم با نهایت قاطعیت میرسانم و آن این است که وزارت آموزش و پرورش هرگز از بی استعدادی در مدارس عالی دفاع نخواهد کرد وزارت آنوزش و پرورش هرگز اجازه نخواهد داد که جوانان بجای تحصیل احتماع بکنند و خواسته‌های خودشان اعم از اینکه مشروع باشد یا غیر مشروع از راه جنجال بدست بیاورند (صحیح است) در صورتیکه دانشجویان اعتراض داشته باشند حق این بود که به وزارت آموزش و پرورش مراجعه می‌کردند و دست بعمل ناشایسته نمی‌زدند وزارت آموزش و پرورش با کمال قدرت در ایجاد انضباط در دانشگاهها قیام خواهد کرد و بهیچ عنوان از بی استعدادی در مدارج تحصیلات عالی دفاع نمی‌کنم البته این موضوع آئین نامه رسیدگی خواهد شد (بانو نفیسی-هیئت امناء، تا بحال تشکیل شده؟)همانطور که بعرض نمایندگان محترم رساندم در مورد قسمت سوم سؤال نماینده محترم که صلاحیت علمی و اجتماعی رئیس دانشگاه ملی است اجازه می‌خواهم از نمایندگان محترم اجازه بفرمایند در این مورد هم چون انتخاب رئیس دانشگاه هم در اختیار هیأت امنائی است که اسامی آنها را حضور نمایندگان محترم فرائت کردم و بموجب اساسنامه ایکه شورایعالی فرهنگ تصویب کرده است اجازه بفرمایند این مطلب در هیأت امناء مطرح شود و حقاً هیأت امناء که از شخصیت‌های چنین برجسته‌ای تشکیل شده است به صلاحیت علمی و اجتماعی ایشان رسیدگی خواهند کرد در صورتیکه نمایندگان محترم هم مطالبی راجع به سوابق ایشان داشته باشند در اختیار ما بگذارند بسیار متشکر می‌شویم بنده تا کنون اطلاعاتی غیر از آنچه که بعرض نمایندگان محترم رساندم اطلاع ندارم یکبار دیگر نسبت به ساحت مقدس مجلی شورای ملی ادای احترام میکنم و از انتشار اطلاعیه ایکه از طرف دانشگاه ملی منتشر شد کمالتأسف و تأثر خودم را ابراز میکنم امیدورام که مورد عفو قرار بگیرد (احسنت)(مهندس معینی-تأسف کافی نیست باید مؤاخذه شود.)
رئیس-آقای احتشامی بفرمائید.
احتشامی-با ابراز تشکر از جناب آقای دکتر هدایتی وزیر محترم آموزش و پرورش که درباره سؤال این جانب توضیحاتی بیان فرمودند چون ذکر چند نکته از نظر روشن شدن موضوع ضروری است لذا با اجازه مقام معظم ریاست مجلس و نمایندگان محترم مطالبی بعرض میرسانم:قبل از بیان مطلب لازم میدانم از جناب اقای مهندس ارفع که با نطق اصولی و منطقی خود رویه اهانت آمیز رئیس دانشگاه ملی را در پاسخوگوئی در جراید حق گوی تهران از جمله پیغام امروز، خاک وخون، اتحاد ملی-پست تهران-خوشه-خواندنیها-بامشاد-روشنفکر-اراده آذربایجان-فردوسی دیپلمات-فریاد خوزستان که هر یک بطریقی مجلس شورای ملی و اینجانب را تأیید فرموده و نسبت بجواب ناروای رئیس دانشگاه ملی اظهار نظر منصفانه کرده رویه نا مطلوب ایشانرا نسبت بمجلس شورای ملی تقبیح کرده‌اند از صمیم قلب سپاسگزاری می‌نمایم (صحیح است) چون یکی از مقامات مسؤل مملکت بیکی از دوستان نزدیکم اظهار داشته‌اند که آقای دکتر شیخ السلام گزارش داده‌اند که محرک من در تقدیم آن سؤال این بوده که چون یکی از خواهر زاده‌هایم را از دانشگاه ملی اخراج
کرده‌اند من بتقدیم آن سؤال مبادرت جسته‌ام و اینک از پشت این تریبون مقدس تصریح میکنم که خواهر زاده‌های من که فرزندان آقایان دکتر پروین کاظمی سناتور و سرتیپ علی خواجه نوری می‌باشند هیچگاه در دانشگاه ملی تحصیل نمی‌کردند که اخراج شده باشند و حقیقت امر این است که در مهرماه گذشته یکی از دوستانم بنام مرحوم مصطفی امیری قائم مقامی معروف به اعتماد که در خیابان‌های ناصرخسرو و پهلوی عمده فروشی داروئی و وسائل طبی داشت غفلتاً در اثر سکته قبلی در گذشت و از خود چند بچه یتیم بیادگار گذاشت، یکی از فرزندان او را بنام میر اسعد امیری قائم مقامی که دیپلمه ریاضی است و داوطلب تحصیل در رشته معماری دانشگاه ملی بود در رشته اقتصاد قبول کرده بودند و من برای تحبیب از یک یتیم در نامه که به آقای دکتر شیخ السلام نوشتم او را از بستگان نزدیک معرفی کردم و او هم اکنون در رشته اقتصاد مشغول تحصیل است و موضوع اخراج یکی از بستگان مطلقاً حقیقت ندارد. خوشبختانه ماجرای ثبت نام همین جوان سبب شد که از حق کشی و رویه نا مطلوبی که در دانشگاه ملی حکمفرماست آگاه شوم و وظیفه مقدس نمایندگی را بوسیله سؤالی انجام دهم (احسنت) و اما راجع بقسمت اول سؤالم باید بعرض نمایندگان محترم برسانم که طبق»آماری که از کتاب راهنمای دانشگاه ملی ایران استخراج شده تعداد دانشجویانی که از بدو تأسیس دانشگاه تاکنون وارد دانشگاه شده‌اند ۲۸۸۳نفر می‌باشد که از این عده در سال تحصیلی۱۳۴۳-۱۳۴۴،۱۸۸۲نفر باقیمانده (مصطفوی-یعنی۱۰۰۰نفر اخراج شده‌اند؟)که متأسفانه نمی‌توان ادعا کرد که این عده جوان استعداد تحصیل در این دانشگاه را نداشته‌اند و اگر وضع دانشجویان این دانشگاه را با دانشگاه پهلوی که آنهم ملی است مقایسه کنیم متوجه می‌شویم که اختلاف از زمین تا آسمان است، دانشگاه پهلوی که تحت ریاست یکی از مردان شایسته و خدمتگزار و شاهدوست ایران یعنی آقای علم (صحیح است) که عمری امتحان لیاقت و کاردانی و وطن پرستی داده و در همه وقت و همه حال مجری فداکار منویات شاهنشاه آریامهر بوده‌اند (صحیح است) امروزبصورت بهترین وشایسته ترین دانشگاههای گیتی درآمدوجوانان دراین مکتب میهن پرستی بدون اینکه حقی ازحقوقشان ضایع شودباکمال متانت وآرامش مشغول تحصیل می‌باشد (صحیح است) وبهترین دلیل این ادعا توجه خاصی است که شاهنشاه در طی بیاناتی که خطاب به امنای دانشگاه صنعتی آریامهر ایراد فرمودند به این دانشگاه معطوف فرمودند ار هر چه بگذریم سخن دوست خوشتر است. بازهم بر راهنمای دانشگاه ملی ایران مراجعه بکنم. باید با کمال صراحت اعلام کنم که بموجب آمار انتشار یافته تعداد دانشجویانی که بعلت اخراج با ترک تحصیل دانشگاه ملی را بدست فراموشی می‌سپرند بی سابقه است بطوریکه رشته زبان خارجه تقریباً ۸۷درصد پزشکی۸۰درصد، علوم ۵۰درصد و معماری۹۸درصد تلفات دانشجوئی داشته است و به تعیبر دیگر از هر دو دانشجو که بدانشگاه مزبور وارد شده‌اند لااقل یکی اخراج یا خارج شده است و این امر بخودی خود حکایت از یک وضع نا مطلوب در این دانشگاه میکند و از این مسائل مهمتر اینکه هنوز دانشکده پزشکی این دانشگاه که دانشجویان آن سالها بالا را میگذدانند سالن تشریح مجهز در اختیار ندارند و بهمین علت دانشکده افسری از پذیرفتن دانشجویان این دانشکده برای تأمین احتیاجات پزشکی خود خودداری نمود. عجیب است ولی باور کنید که در سال چهارم این دانشکده که باید دانشجویان در بیمارستانها بمطالعه بالینی و تشریح کامل انسان بپردازد فقط با قورباغه سروکار دارند و شگفت انگیزتر اینکه در دانشکده پزشکی بجای تدریس مواد اساسی، فارسی، عربی و ریاضیات و تاریخ و فلسفه و حکمت می‌آموزند و من گمان میکنم این ابتکار عجیب بیسابقه است! تا پزشکان بزرگوار و استادان مسلمی که در این مجلس تشریف دارند در این باره چه قضاوت فرمایند؟!و اما درباره افزایش ماهانه دانشجویان که در شماره۱۱۷۵۴روزنامه کیهان در تاریخ۲۳مرداد گذشته اعلام داشته‌اند ناگهان حق التعلیم را از۲۶۶۵۰ریال به چهل هزار ریال
افزایش داده‌اند و تصور فرمودند چون در روزنامه اگهیکرده‌اند این گرانفروشی موجه است. من شخصاً در این باره بشخصیت‌های برجسته‌ای از مؤتمنین که اطمینان دارم مورد احترام عموم نمایندگان محترم می‌باشد مراجعه کردم و متأسفانه هیچیک از ایشان در این باره مورد مشورت قرار نگرفته‌اند (صحیح است) و من تعجب میکنم ایشان چگونه خود را محق دانسته‌اند حق التعلیم را به این میزان نامتناسب افزایش دهنده بنده با جناب آقای مهندس شریف امامی و تیمسار سپهبد ریاحی صحبت کردم فرمودندبا ما مشورت نکرده‌اند از خود آقای نیری هم سؤال کردم فرمودند مشورت نشده و هیئت امناء تشکیل نشده است. آیا از سال گذشته میزان درآمد ملی آنقدر آفزایش یافته که ایجاب می‌کرد حق التعلیم تا این اندازه ترقی کند؟(خواجه نوری-هیئت امناءتشکیل نمی‌شود) با اینکه ایشان از کثرت متقاضی که بهر خون دل شده با گرو گذاشتن فرش زیرپای خود با استفاده از وام بانک‌ها اشتیاق به ادامه تحصیل دانشگاهی دارند سوء استفاده نمود و نرخ تحصیل را بالا برده‌اند و اما اخراج دسته جمعی دانشجویان خود مسئله قابل تعمق دیگریست و من نمیدانم چگونه می‌توان دانشجوئی را پس از چند سال تحصیل که هم سرمایه مادی و هم سرمایه معنوی خود یعنی عمر عزیز را صرف کرده در سالها بالای دانشگاه اخراج کرد. آیا برای تحبیب و هدایت جوانان کشور با احساسات تندی که دارند تعقیب این رویه مصلحت است؟. من گمان میکنم که نظر شخص اول مملکت که اکنون قسمتی از آن بنظر نمایندگان محترم میرسانم جنبه دیگری دارد.
شاهنشاه فرمودند:بموضوع محصلین باید توجه بیشتری بشود. همه امیدها بطیقه جوان و تحصیل کرده کشور است. انها باید ایران آینده را با افتخاراتیکه پیدا کرده نگاه دارند و بسهم خود بر افتخارات آن بیفزایند بنابراین مساعی کامل بکار برید که غرور ملی و حسن وطنخواهی در آنها تقویت بشود. برنامه آتی در زمینه فراهم کردن کار و نمک و تشویق کسانی که دارای استعداد و لیاقت هستند و همچنین تأسیس بانک مخصوص و بالاخره تحقیق راجع به وضعیت و پیشرفت آنان ترتیب دهید و کوشش کنید که امور مربوط به محصلین روز بروز بهتر بشود و هر گونه اشکالی که در راه تحصیل و موفقیت آنها موجود است مرتفع شود بهمین جهت امید و انتظار من به این طبقه زیاد است و مایلم دولت هم نسبت به آنها از هر حیث توجه بیشتری نماید..(صحیح است) حال تا چه اندازه رئیس دانشگاه ملی این فرمان بزرگ را که به منظور تشویق و نیکو داشت جوانان کشور صادر شده بکار بسته قضاوتش با نمایندگان محترم است (دکتر قراگزلو-اصلا درک نکرده است) ولی باید اذعان کرد که این مؤسسه بر خلاف هدف مقدسی که در تأسیس آن مخلوط بوده راهی که میرود بترکستان است؟ کاش ماجری بهمین جا ختم می‌شد و فقط به اخراج دانشجویان اکتفا می‌شد ولی بطوری که شنیده‌ام تا کنون در حدود۵۰نفر از استادان عالیقدری که دارای مدرک ارزنده دانشگاهی از دانشگاههای دنیا هستند از همکاری با آقای شیخ السلام خودداری کرده‌اند آیا آقایان دکتر منوچهر مرجان دکتر هوشنگ مرجان دکتر حاتمی، دکتر اتعصام، دکتر هیربد، دکتر سردار افخمی، دکتر مؤیدعهد، دکتر خامنه‌ای، دکتر فردوس، دکتر شهبازی، دکتر شاملو، دکتر سمیعی، دکتر رجالی، دکتر کیانپور، دکتر آوانسیان، دکتر مشرف، پرفسور فاطمی، دکتر فاطمی، دکتر نبوی، دکتر قزلباش، دکتر ادیب سلطانی که همه و همه در رشته تحصیلی خود از دانشمندان ارزنده کشرند بنحوی از انحاء از همکاری با دانشگاه ملی خودداری کرده‌اند قصد کارشکنی داشته‌اند؟!
نمایندگان محترم، استادان بزرگوارم، من تردید ندارم که اگر اداره این دانشگاه با موازین منطقی منطبق می‌بود این استادان عالیقدر از صمیم به تعلیم و تربیت جوانان ادامه می‌دادند (صحیح است) و دین اخلاقی خود را ادا می‌کردند و اما در مورد قسمت دوم از سؤالم که متأسفانه آقای دکتر
شیخ السلام بر خلاف کلیه اصول یکنوع اهانت بخود تلقی کرده‌اند باید با کمال صراحت و صداقت اعلام کنم که با پای بندی بسو گندم در این ساحت مقدس وظیفه خود دانستم که با توضیحات جناب آقای وزیر آموزش و پرورش ایشان را بشناسم زیرا بموجب اطلاعاتی که تحصیل کرده‌ام ایشان در سال۱۳۱۸فراغ التحصیل دانشکده معقول منقول شده و بعد وارد خدمت وزارت دارائی شده‌اند و در طی مدتی که از بدو استخدام تا سال۱۳۳۲که نمیدانم تحت تأثیر چه شرایطی ایرانرا ترک کرده و به آمریکا رفته‌اند شغل بزرگی را در این مملکت احراز نکرده بودند تا ایشان را بشناسم و وقتیکه ایشانرا با جناب آقای علم رئیس دانشگاه پهلوی و جناب آقای دکتر اقبال جناب آقای دکتر سیاسی و جناب آقای دکتر مجتهدی و جناب آقای دکتر جهانشاه صالح رئیس دانشگاه تهران که در مراسمی که هنگام معرفی امنای دانشگاه صنعتی آریامهر بعمل آمد شاهنشاه مراتب رضایت خود را تحت جمله«دانشگاه تهران مؤسسه بسیار خوبی است»ابراز فرمودند مقایسه میکنم مات و مهبوت میشوم (مصطفوی-قیاس مع الفارق است) ایشان هم رئیس دانشگاه هستند بهمه می‌گویند من رئیس دانشگاه ملی ایران هستم با توجه باینکه ایشان نتوانستند در طی۱۴سال خدمت شغل قابل توجهی احراز فرمایند چگونه اکنون در حالیکه منتظر خدمت وزارت دارائی بوده و با اینکه شاید در حدود دویست هزار ریال حقوق دریافت می‌دارند از دریافت مبلغ ناچیزی در حدود چهار پنج هزار ریال حقوق انتظار خدمت خودداری نمی‌فرمایند (یکی از نمایندگان-جرم است) نه جرم نیست است ولی مغایر با چنین مقام بزرگی است که ترتیب معنوی و روحانی هزاران جوان کشور است بعهده گرفته‌اند؟
عجب تر اینکه وزارت دارئی در طی۱۴سال گذشته که همه ماهه مبلغی به ایشان پرداخته نخواسته از نراتب علمی و ادبی و اجتماعی ایشان که عنوان مجتهدی، پرفسوری را بیدک می‌کشند از وجودشان استفاده کند و من از پشت این تریبون مقدس به این اقدام وزارت دارائی معترضم که چرا نخواسته‌اند از وجود ایشان استفاده کنند در حل معضلات غوامض وزارت دارائی از گره گشائی این وجود ذیجود ایشان الهام بگیرد و پول مفتی بی جهت نپردازد (مهندس معینی ایشان را رئیس آموزشگاه وزارت دارائی بکنند) و اما در مورد صلاحیت اداری ایشان کافی است که بگویم در مورد شش هکتاری که بموجب تصویب مجلس شورای ملی از بنگاه خالصه خریداری کردند تقبل فرمودند که طی پنجاه سال هر سال۱۲۰۰۰۰ریال بپردازند و یا اینکه بیش از دو سال ازموعدپرداخت آن گذشته هنوزدیناری نپرداخته اندو ایشان می‌بایستی درتاریخ۴۳/۴/۱ و۴۴/۴/۱ جمعاً(۰۰۰۰ ۲۴)ریال میپرداختندکه متأسفانه این بدهی رانادیده انگاشته اندومن گمان میکنم مربی دانشگاه بایدسرمشق ونمونه صحت عمل ودرستی وایفای بعهدبرای دانشجویان باشد. این قرارداد درتاریخ۴۳/۳/۲۵ تنظیم شده است وعجیب ترازاین بی اعتقادی این است که ایشان هنگام عرض گزارش رسمی این اراضی رابه«۷۰۰۰۰»مترافزایش داده اندخدایا زین معما پرده بردار! چون سخن ازصلاحیت بعمل آمدو ایشان متأسفانه اهانت بخود تلقی کردندباید یک نکته دیگررا درتأیید سئوال خود بعرض نمایندگان محترم برسانم:ایشان درراه نمای دانشگاه ملی ایران تحت عنوان«ده سال»مرقوم داشته اندبرای نمونه بسیارکوچک ازسیل مهیب کوته نظریهاوحسادتهاو اقدامات سیاسی واجتماعی جهالتیکه درلباس اهل علم دستگاه انحصارعلمی قرون وسطی رابا کمال قدرتتحت عنوان برهبری دانشکاه گسترده بودند…الی آخر»عجبا نمیدانم ایشان چگونه بخوداجازه می‌دهند که ایشان که اینسان بمفاخرعلمی وادبی دانشگاه تهران که دارای شخصیت بین المللی است بتازد.(خواجه نوری-این مطالب قابل تکرارهم نبود) تا آنجا که من درکتب خوانده‌ام ارزش ادبی به انست که قدربزرگان علم وادب رابشناسد (احسنت) ودر بزرگداشت ایشان بکوشدو نمیدانم یک رئیس دانشگاه که ازعنوان تراشی برای خودابا ندارد چگونه چنین اهانتی رابمقام بزرگ دانشگاهی رسمی ایران روامیداند وعجب نیست که اگردر تذکاریه رسمی خوداعلام دارند که کسی نتوانسته ونخواهد توانست در امور دانشگاه ملی مداخله نماید.
من اکنون بموجب تذکاریه که ایشان برخلاف سنت
پارلمانی وبا کلمات اهانت آمیزی که درمقدمه ومتن آن بکاربسته ودر جراید اطلاعات وکیهان منتشرساخته اندو مندرجات آن تذکاریهدر جلسه اخیرمجلس شورای ملی بوسیله جنابآقای مهندس ارفع قائم مقاملیدر اکثریت وفراکسیون ایران نوین اهانت تلقی گردید ومورد تأیید عموم نمایندگان محترم قرارگرفت، اظهارات کتبی شان راکه مسئول مستقیم دانشگاه ملی هستند منطبق بامواد ۱۶۲و۱۶۳قانون مجازات عمومی میدانم (احسنت) واز مقام معظم ریاست مجلس شورای ملی که شخصیت بارز وعلمی ایشان نیز بوسیله آقای شیخ الاسلام مورد اهانت قرار گرفته تمنا کنم که مراتب را بوزارتدادگستری ابلاغ فرمایند که ایشان را به اتهام اهانتی که رسماَ به استادان عالیقدر دانشگاه تهران درکتاب راهنمای دانشگاه ملی ایران وبه این جانب درجراید کیهان واطلاعات بعمل آورده‌اند تحت تعقیب قانونی قراردهند (احسنت) ضمن تأیید مطالبی که جناب آقای وزیر آموزش وپرورش درمورد نظم وآرامش دردانشگاه ابراز فرمودندمنهم معتقدم محیط مقدس دانشگاه باید بدون هرگونه تشنجی آماده تحصیل باشد ورویه آشوبگری محکوم گردیده واخلاگرباید بشدت مجازات شود چون بیانات جناب آقای دکترهدایتی وزیرمحترم آموزش وپرورش اینجانب را قانع نساخت تمنی میکنم نمایندگان محترم که همه دراجرای منویات شاهنشاه آریامهر علاقمندبه بهبودوضع جوانان کشورمیباشند موافقت بفرمایند که سئوال اینجانب به کمیسیون تحقیق سئوالات ارجاع گردد و هیئت محترم بررسی بکار جوانان که منتخب مجلس شورای ملی می‌باشند در این مورد اعلام نظر فرمایند. از عنایت و لطفی که نمایندگان محترم مبذول فرموده‌اند سپاسگزارم.(احسنت) رئیس-خانمها و آقایانی که موافقند این سؤال به کمیسیون رسیدگی به سؤالات فرستاده شود قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد سؤال آقای احتشامی به کمیسیون رسیدگی به سؤالات ارجاع میشود.
۸-تقدیم یک فقره لایحه راجع به شاگردان رتبه اول دانشگاهها که بخارج از کشور رفته‌اند با قید یکفوریت بوسیله آقای وزیر آنوزش و پرورش تصویب فوریت آن
رئیس-آقای وزیر آموزش و پرورش دکتر هدایتی (وزیر آموزش و پرورش). بطوری که نمایندگان محترم مجلس شورای ملی مستحضر هستند بموجب لایحه قانون اعزام دانشجویان رتبه اول بخارج مصوب سال ۱۳۳۹وزارت آموزش و پرورش میتواند دانشجویان رتبه اول دانشگاههای ایران را برای ادامه تحصیلات عالی برای احراز رشته تحصیلی فقط بمدت چهار سال بخارج اعزام دارد در طی مدتی که این قانون به تصویب رسیده است در حدود ۳۰۰نفر از دانشجویان رتبه اول دانشگاههای ایران برای تحصیل به خارج اعزام شده‌اند و این عمل بسیار مؤثر برای پیشرفت تحصیل و تشویق جوانان بوده است در طی سال اخیر وزارت آموزش و پرورش با این اشکال مواجه گردید که تعدادی از این جوانانکه از برجسته ترین جوانان کشور ما بوده‌اند در طی مدت۴سال نتوانسته‌اند رشته تحصیلی خودشان را در خارج تکمیل بکنند بعلت اینکه در سال اول اعزام مدتی از وقت آنها صرف تهیه پذیرش و سایر تشریفات شده است و همچنین مدارج تخصصی که تحصیل میکنند موجب میشود یکسال دو سال، سه سال از چهار سالی که در قانون حداکثر آنرا تعیین کرده است بیشتر است ما با این امر مشکل مواجه هستیم که این بهترین جوانان ما در خارج بعد از اینکه۴سال متوالی تحصیل کرده‌اند امروز اعتبار یعنی کمک هزینه تحصیلی آنها که طبق قانون فقط بما چهار سال اجازه داده است ناگزیر قطع شده در حالیکه در سالهای آخر احراز تحصیل هستند و آنها که واقعاً نمایندگانمحترم تصدیق می‌فرمایند که وظیفه وزارت آموزش و پرورش است که این جوانان را در خارج کمک کننده بخصوص که غالب اینها از خانواده‌ای هستند که محتاج یه این کمک هستند با توجه به این استعدادی که داشته‌اند از این جهت لایحه‌ای بقید یک فوریت تقدیم میشود برای اینکه وزارت آموزش و پرورش اجازه داده بشود که این جوانهائیکه در آنجا تحصیل میکنند و دانشگاه مربوط تصدیق میکنند که یکسال یا دوسال یا سه سال برای احراز تخصص در رشته
تحصیلی که اشاره کردند باقی است، سفارت شاهنشاهی ما در کشور مورد تحصیل یا سرپرستی مربوطه گواهی بکند وزارت آموزش و پرورش اجازه داشته باشد بنحوی که سرپرستی و دانشگاه مربوط تعیین کرده است کمک هزینه تحصیلی بکند این لایحه را باقید یک فوریت تقدیم میکنم. رئیس-فوریت این لایحه مطرح است ماده واحده قرائت میشود:بشرح زیر خوانده شد) ساحت مقدس مجلس شورای ملی وزارت آموزش و پرورش طبق اجازه حاصله از قانون هشتم خرداد ماه ۱۳۳۹راجع به اصلاح ماده اول و سوم قانون اعزام محصلین ایرانی بخارجه فارغ التحصیلان حائز رتبه اول دانشکده‌های تهران و شهرستانها را بهزینه دولت برا ی تحصیل بمدت حداکثر چهار سال بخارجه اعزام داشته است، در سال تحصیلی۴۴-۱۳۴۳دوره چهار ساله عده‌ای از آنها خاتمه یافته وزارت آموزش و پرورش طبق اقدام بقطع هزینه تحصیلی دولتی آنان نموده در صورتیکه بنابگزارشهای رسیده عده زیای از این دسته محصلین با آنکه نهایت کوشش را بکار برده‌اند و هیچگونه عقب افتادگی نداشته‌اند و از شاگردان برجسته بوده‌اند برای نیل بدرجه بالاتر بتفاوت از چند ماه تا حتی دو سال دیگر مجبورند بتحصیل و تحقیق خود ادامه بدهند و قطع هزینه تحصیلی موجب وقفه جبران ناپذیر در تحصیلات آنان خواهد شد برای رفع این مشکل ماده واحده ذیل تقدیم میگردد تقاضای تصویب آنرا بقید یک فوریت دارد. ماده واحده-بند یک ماده واحده قانون راجع به اصلاح ماده اول و سوم قانون اعزام محصلین ایرانی بخارجه مصوب هشتم خرداد ماه۱۳۳۹بشرح زیر تکمیل و اصلاح میگردد:
۱-هر گاه بنابگواهی دانشگاه یا مؤسسه عالی معتبر محل تحصیل دانشجو در خارج و تأیید پرپرستی دانشجویان مدت چهار سال برای نیل بدرجه بالاتر در رشته‌ای که دانشجو برای ادامه تحصیل در آن رشته بهزینه دولت بخارج اعزام شده کافی نباشد وزارت آموزش و پرورش میتواند بنا به پیشنهاد سرپرستی دانشجویان مدت تحصیل دانشجو بهزینه دولت را از تاریخ پایان چهار سال بمیزانی که دانشگاه یا مؤسسه عالی معتبر و سرپرستی دانشجویان ضرور دانسته‌اند تمدید کند.
۲-وزارت آموزش و پرورش و وزارت دارائی مأمور اجرای این قانون می‌باشند.
رئیس-فوریت این لایحه مطرح است آقای مصطفوی بفرمائید.
مصطفوی-بنده موافقم.
رئیس-آقای دکتر امین جنابعالی موافقید؟
دکتر شفیع امین-بنده توضیحی داشتم.
شیخ السلامی-راجع به لزوم فوریت لایحه یک توضیحی بدهند. رئیس-فوریت از این نظر است که یک عده از دانشجویان چهار سالشان تمام شده است و باید به آنها کمک بشود. آقای دکتر امین بفرمائید. دکتر شفیع امین-بنظر بنده برای کارهای فرهنگی و اموزش و پرورش هر کمکی بکنیم و هر چه از بودجه مملکت صرف بکنیم بجا است (صادق احمدی-آقا شما موافقید یا مخالف؟)بنده توضیحی دارم (صادق احمدی-اخطار نظامنامه‌ای دارم پس آئین نامه را باید بوسید و گذاشت کنار؟(شیخ السلامی-آقای وزیر راجع بفوریت باید توضیح بدهند) جناب رئیس مجلس اجازه دادند توضیح بدهم بنده توضیحی دارم بنظر بنده محصلینی که یا بخرج خودشان یا بخرج دولت بخارج میروند برای آتیه مملکت بزرگترین سعادتی است که انشاءالله باز گردند این قانون که در سال۱۳۳۹تصویب شده بود آلان سیصد نفر ازآنها تحصیل میکنند برای احراز تخصص در آمریکا اقلا۵سال۶سال لازم است (دکتر رهنوردی-نه قربان اینطوری نیست چهار سال کافی است) عرض میکنم بنده توضیح بدهم برای رشته هائیکه چهارسال کافی
نیست مثلا برای جراحی قلب و جراحی ریه ولی برای احراز تخصص در جراحی عمومی چهار سال کافی است از این جهت بنده خواستم تشکر بکنم از تقئیم این لایحه.
رئیس-نظر دیگری در فوریت این لایحه نیست؟(اضهاری نشد) بفوریت لایحه رأی میگیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش میکنم قیان یفرمایند (اکثز برخاستند) تصویب شد لایحه به کمیسیونهای مربوط فرستاده میشود.
۹-تقدیم یک فقره پیشنهاد راجع به اصلاح آئین نامه استخدامی کارمندان فنی وزارت راه بوسیله آقای معاون وزارت راه
رئیس-آقای دکتر گنجی بفرمائید.
دکتر گنجی (معاون وزارت راه)- نمایندگان محترم استحضار دارند که در سال ۱۳۳۶وزارت راه تصمیم گرفت که سیستم نگهداری راهها از وضع متداول آنروز به سیستم میکانیکی تبدیل کند و بموجب قانونی که در اسفند۳۶گذشت اجازه استخدام گرفت و آئین نامه‌ای برای استخدام از طرف کمیسیونهای مشترک مجلسین تصویب شد که تا حالا مورد رعایت بوده ولی چون در این چندین سال با تجربه‌ای که وزارت راه با این سیستم جدید حاصل کرد و مشکلاتیکه پیش آمد باین فکر افتادند که بعضی از مواد آئین نامه را اصلاح کنند و حالا طرحی برای اصلاح دو ماده از آئین نامه کارمندان فنی وزارت تهیه شده که برای ارجاع به کمیسیون بودجه و تصویب تقدیم مقام ریاست میکنم.
رئیس-به کمیسیون بودجه فرستاده میشود.
۱۰-شور اول گزارش کمیسیون آموزش و پرورش راجع به تمرکز وجوه حاصله از محل حق شرکت در امتحانات ورودی دانشگاههای ایران
رئیس-گزارش شور اول لایحه تمرکز وجوه حاصله از محل حق شرکت در امتحانات ورودی دانشگاههای ایران مطرح است قرائت میشود.(بشرح زیر قرائت شد) گزارش شور اول از کمیسیون آموزش و پرورش به مجلس شورای ملی کمیسیون آموزش و پرورش هشتم ابان ۱۳۴۴با حضور خانم دکتر پارسای معاون پارلمانی وزارت آموزش و پرورش لایحه شماره۱۲۵۰۱-۴۲/۱۰/۵ دولت راجع به تمرکز وجوه حاصله از محل حق شرکت در امتحانان ورودی دانشگاههای ایران را که به شماره۳۵۷بچاپ رسیده است مطرح و بشرح زیر تصویب نمود. اینک گزارش آن به مجلس شورای ملی تقدیم میگردد. به استناد ماده واحده مصوب۲۰آذرماه۱۳۴۲ماده واحده ذیل تصویب میشود:ماده واحده-بوزارت آموزش وپرورش اجازه داده میشود برای تمرکز وجوه حاصله از محل حق شرکت در امتحانات ورودی دانشگاههای ایران در سال۱۳۴۲که بدانشگاه تهران محول شده حسابی در بانک مرکزی ایران افتتاح نموده وجوه جمع آوری شده را تحت نظر وزیر آموزش و پرورش و هیئت سه نفری منتخب از طرف دانشگاه تهران بدون رعایت مقررات مالی بمصرف مربوط برساند. مخبر کمیسیون آموزش و پرورش-صدری کیوان کمیسیون دارائی در جلسه پازدهم آبان۱۳۴۴با حضور اقای قوام صدری معاون وزارت دارائی و خانم دکتر پارسای معاون وزارت آموزش و پرورش لایحه شماره ۱۲۵۰۱-۱۳۴۲/۱۰/۵ دولت راجع به تمرکز وجوه حاصله از محل حق شرکت در امتحانات ورودی دانشگاههای ایران را مطرح و مصوبه کمیسیون آموزش و پرورش را عیناً تأیید و تصویب نمود. اینک گزارش آن به مجلس شورای ملی تقدیم میگردد.
مخبر کمیسیون دارائی-عزت الله اوزار
رئیس=کلیات این لایحه مطرح است. آقای دکتر اسفندیاری بفرمائید.
دکتر اسفندیاری-علت اینکه در پاره‌ای از موارد من مجبور میشوم اینجا توضیحی خدمت آقایان عرض کنم این است که وقتی کمیسیونها دعوت میکنند من یکروز می‌بینم که مثلا در پنج لایحه پیشنهاد داده‌ام برای۵کمیسیون هم دعوت میکنند مثلابرای۵پیشنهاد که من داده‌ام
کمیسیونها بنده را در یکساعت معین با هم دعوت میکنند مثلا فردا صبح که چهارشنبه است در مورد سه پیشنهادی که بنده داده‌ام ساعت۹سه کمیسیون مرا دعوت کرده حالا من به کدام کمیسیون بروم و چطور شرکت کنم در صورتیکه..(خواجه نوری-اگر کمتر پیشنهاد بدهید اینطور نمی‌شود) جناب آقای خواجه نوری اگر لوایح نواقصی نداشته باشند موردی پیش نمی‌آید که من پیشنهاد بدهم نواقص را انسان مجبور است تذکر بدهد و پیشنهاد بدهد لوایح موقعی که به مجلس میآید و بصورت قانون میشود اقلا صورت قانونی هم باید داشته باشد علی ای حال از این جنبه است که من کوشش میکنم که در اینجا از این ببعد یک توضیحی بدهم که همان بمنزله دفاعی باشد که موقعیکه لایحه در کمیسیون مطرح خواهد شد اگر خودم نتوانستم در آن واحده در چ=ند کمیسیون شرکت کنم این عمل شده باشد در اینجا در لایحه‌ای که مطرح است البته در هر قسمتش یک اعتراض کم دارم خواهش میکنم اگر توضیحی لازم باشد در خود مجلس بدهند برای این که من در کمیسیون آموزش و پرورش نبوده‌ام نمیدانم که این توضیحات خواسته شده و یا داده شده یا خبر اولا در اول آن تذکر داده شده که فقط در سال۴۲حالا چرا فقط سال۴۲ در اینجا قید شده من هنوز نمیدانم و اگر از سال۴۲وصول شده تا کنون در چه مرجعی و مرکزی و چه جائی نگهداری کنیم (دکتر شفیع امین-فقط سال۴۲بوده است) حضورتان عرض میکنم از سال۴۲که وصول شده تا حالا کجا نگاهداری شده که ما از آلان می‌خواهیم در بانک مرکزی نگاهداری بکنیم و اگر مصرف نشده بسیار خوب محفوظ است و اگر مصرف شده بچه کاری رسیده است موضوع دیگر اینکه اینجا نوشته بانک مرکزی در صورتیکه طبق قانون باید در بانک ملی پولی که دارند نگهداری بشود یعنی وزارتخانه‌ها و ادارات باید در بانک ملی پولی را که دارند نگاهداری کننده موضوع دیگری که لازمست تذکر بدهم در اینجا باز هم طبق لوایحی که در زمان گذشته بمجلس آمده مقررات مالی را زیر پا گذاشته‌اند این یک فرمولی شده و ینده تصور میکنم که این مقررات مالی در لوایحی که به مجلس میآید بهیجوجه مورد پیدا نکند برای اینکه هیچ لایحه‌ای نیست که به مجلس بیاید و این قسمت در آن ذکر نشده باشد بدون رعایت مقررات مالی موضوع دیگری که خواستم تذکر بدهم نوشته‌اند هیئت سه نفری منتخب از طرف دانشگاه تهران این را باید حتماً بنویسند از طرف چه مقامی از دانشگاه تهران رئیس دانشگاه یا هر کس یک مطلب دیگر که باید تذکر داده شود و یک قسمت که از نظر من باید عرض کنم یک خرده‌ای مضحک است این است که در قسمت اخر این ماده واحده نوشته شده که بمصرف مربوط برسانند مربوط یک نقطه عطف می‌خواهد کدام مصارف مربوط اصلا جائی قید نشده که ما اینها را می‌خواهیم یچه مصرفی برسانیم اگر تصویبنامه یا قانونی هست باید عطف کند به آن قانون که ما یک مرجع عطفی داشته باشیم! اینجا نوشته‌اند«بدون رعایت مقررات مالی بمصرف مربوط برساند»بسیار خوب حالا مصرف مربوط خرید جوجه تیغی است برای باغ وحش؟ اصلا یک نقطه عطفی باید داشته باشد یا اگر واقعآً یک مصرف معینی دارد روی آن باید باشد روی این اصل بنده یک پیشنهادی تهیه کرده‌ام که این نواقصی که در این ماده ذکر شده این نواقص رفع شود و بصورت ماده‌ای باشد که قابل پسند باشد از نظر فرم قانونی و این را تقدیم مقام ریاست مجلس میکنم.
رئیس-آقای صدری کیوان بفرمائید.
صدری کیوان (مخبر کمیسیون آموزش و پرورش)-چون یکی از همکاران بسیار عزیز ما قبل از فرمایشات جناب آقای دکتر توضیحاتی خواستند بنده قبل از اینکه بفرمایشات جناب آقای دکتر توضیحاتی عرض کنم حضور ایشان مطالبی در مورد این لایحه عرض میکنم در سال تحصیلی۴۲-۴۳دانشگاه تهران تصمیم گرفت که کلیه امتحانات ورودی دانشگاه در سرتاسر مملکت در دانشگاه مختلفه مملکت زیر نظر دانشگاه تهران اعمال بشود (دکترپورهاشمی-دانشگاه میتواند تصمیم بگید؟)بطور کلی هیئت مرکزی دانشگاهها میتواند (دکتر اسفندیاری-پس مرجعی لازم است نه دانشگاه)
بله روی این نظر که هیئت مرکزی دانشگاهها یک چنین تصمیمی میتواند بگیرد دو هیئت برای انجام این کار انتخاب شدند یک هیئت نظارت که مرکب بودند از جنابان آقایان مهندس ریاضی رئیس محترم مجلس شورای ملی، دکتر فرشاد، دکتر مصاحب، دکتر حفیظی و دکتر مینوئی و یک هیئت سه نفی بعنوان هیئت اجرائی انتخاب شدند که عبارت بودند از آقایان دکتر محمود صناعی و دکتر علیمحمد کاردان و دکتر مهدی جلالی. تعداد دانشجویان و داوطلبان ورودی دانشگاهها در آنسال۱۴۲۰۰نفر بوده که از هر کدام هفتاد تومان(۷۰۰ریال) گرفته شده جمعاً ده میلیون و نهصد و نودوسه هزار و پنجاه و چهار ریال پول دریافت داشته‌اند که این پول در حسابی در بانک مرکزی نگاهداری شده پس از دادن حق مصححین و حق نظار زیر نظر این دو هیأت که حضورتان عرض کردم و خریدن ۲۰۰۰صندلی و بلندگو برای امتحانات که آلان در دانشگاه تهران هست و استفاده میشود۱۶۶هزار تومان باقی مانده که این لایحه را برای این مطلب آلان اینجا مطرح کرده‌ایم پس با این ترتیب تصدیق میفرمائید که این مطلب دیگر تکرار نمی‌شود، برای یکسال بوده، و مبلغی باقیمانده که زیر نظر سه نفر از استادان عالیقدر دانشگاه باید بمصارف امتحانات صرفاً برسد بنده بعنوان مخبر کمیسیون اینجا عرض میکنم بمصرف امتحانات خواهی رسید (دکتر اسفندیاری-باید در متن لایحه قید شود که به چه مصرفی خواهد رسید ما که علم غیب نداریم باید گفته شود) اصولا تقدیم این لایحه به این علت بود که چون مقررات مالی کارها را عقب می‌اندازد یعنی چه بسا اتفاق افتاده که مثلا مبلغ صدهزار تومان آقای وزیر آموزش و پرورش مرحمت فرموده‌اند بدشت میشان این مورد گیر کرده بمقررات مالی سال مالی هم گذشته برای اینکه به آن موانع برنخورد این لایحه را تقدیم کرده‌اند.
رئیس-شور اول لایحه است پیشنهادها در کمیسیون مطرح میشود نظر دیگری نیست؟(اضهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت میشود.(بشرح زیر قرائت شد) ریاست محترم مجلس شورای ملی در مورد لایحه تمرکز وجوه حاصله از محل حق شرکت در امتحانات ورودی دانشگاه این جانب پیشنهاد می‌نماید که در سطر دوم پس از دانشگاههای ایران (بعوض سال۱۳۴۲که) نوشته شود (که از سال۱۳۴۲)و مصرف مربوط هم مشخص شود. باتقدیم احترام-مهندس صائبی ریاست محترم مجلس شورای ملی پیشنهاد میکنم ماده واحده بصورت زیر اصلاح شود. ماده واحده-بوزارت آموزش و پرورش اجازه داده میشود برای تمرکز وجوه حاصل حق شرکت در امتحانات ورودی دانشگاههای ایران در سال (یاسالهای).. که بدانشگاه تهران محول شده حسابی در بانکملی ایران افتتاح نموده وجوه جمع آوری شده را زیر نظر وزیر آموزش و پرورش و هیأت سه نفری منتخب رئیس دانشگاه تهران بدون رعایت مقررات مالی بمصرف.. برساندوفراکسیون پارلمانی حزب مردم-دکتر اسفندیاری رئیس-لایحه و پیشنهادها برای شور دوم به کمیسیونهای مربوط ارجاع میشود.
۱۱-شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون آموزش و پرورش راجع بدانشجویانی که در خارج از کشور به تحصیل اشتغال دارنده و ارسال به مجلس سنا رئیس-گزارش شور دوم لایحه راجع بدانشجویانی که خارج از کشور به تحصیل اشتغال دارند مطرح است قرائت میشود.
(بشرح زیر قرائت شد)
گزارش شور دوم از کمیسیون آموزش و پرورش بمجلس شورای ملی کمیسیون آموزش و پرورش در جلسه یازدهم آبان ماه۱۳۴۴با حضور خانم دکتر پارسای لایحه شماره۱۲۷۵۲-۴۲/۱۰/۱۴ ارسالی از مجلس سنا راجع به
دانشجویانیکه خارج از کشور بتحصیل اشتغال دارند را که گزارش شور آن بشماره۱۲۹۹چاپ شده است برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد با توجه به پیشنهادات واصله بشرح زیر تصویب نمود اینک گزارش آن به مجلس شورای ملی تقدیم میگردد.
ماده۱-فرزندان و افراد تحت تکلفل قانونی مأموران ثابت دولت در خارج از کشور برای تحصیل در خارجه میتوانند از گذرنامه تحصیلی و مزایای آن استفاده نمایند.
ماده۲-دیپلمه هائیکه با در دست داشتن گذرنامه غیر تحصیل بخارج از کشور رفته‌اند و نیز دانشجویانیکه در خارج از کشور دیپلم گرفته و بتحصیل در یکی از دانشگاهها یا مدارس عالی که اعتبار آنها مورد تأیید وزارت آموزش و پرورش باشد بتحصیل اشتغال ورزند بشرط ورود در دانشگاه یا مدرسه عالی میتوانند گذرنامه خود را بتحصیلی تبدیل کنند.
ماده۳-دانشجویانیکه بهزینه شخصی با گذرنامه تحصیلی در خارج از کشور بتحصیلات عالیه اشتغال دارند میتوانند طبق آئین نامه وزارت آموزش و پرورش، محل و رشته تحصیلی خود را تغییر دهند وزارت آموزش و پرورش موظف است ظرف دو ماه آئین نامه مزبور را تنظیم نموده بموقع اجرا بگذارد.
ماده۴-کسانیکه بموجب تعهدنامه برایتحصیلات عالیه در خارج از کشور از کمکهای مالی دولت استفاده نموده یا می‌نمایند در صورتی میتوانند گذرنامه تحصیلی خود را بعادی تبدیل کنند که وجوه دریافتی را نقداً مسترد بدارند و یا تعهد رسمی که ضمانت اجرائی داشته باشد مبتنی بر پرداخت آن به اقساطی که مورد قبول وزارت آموزش و پرورش باشد تسلیم نمایند. ماده۵-وزارت آموزش و پرورش مأمور اجرای این قانون است. مخبر کمیسیون آموزش و پرورش-صدری کیوان
رئیس-ماده اول مطرح است قرائت میشود.
ماده۱-فرزندان و افراد تحت تکفل قانونی مأموران ثابت دولت در خارج از کشور برای تحصیل در خارجه میتوانند از گذر نامه تحصیلی و مزایای آن استفاده نمایند
رئیس-آقای دکتر اسفندیاری بفرمائید.
دکتر اسفندیاری-چون شور دوم این لایحه مطرح است البته پیشنهادی نمی‌شود داد و فقط من خواستم تذکری بدهم در هر کدام از مواد که مطرح میشود تا اولیاء محترم وزارت محترم آموزش و پرورش توجه کنند و اگر امکان دارد و اگر بتوانند اشکالات را بر طرف کنند در ماده اول نوشته شده مأموران ثابت دولت در خارج فرزندانشان از مزایای گذرنامه تحصیلی میتوانند استفاده کنند در این مورد آقایانی که در خارج تشریف دارند با آقایانی هستند که در خارج مأموریتی دارند یا افرادی هستند که مأمور ثابت در خارج هستند یا از افرادی هستند که اصولا تبعه ایران نیستند و در خارج مشغول خدمت به سفارتخانه و دولت ایران هستند یا مشاورین اقتصادی و نظامی و بعلت شغلی که دارند مجبورند مدت زیادی در خارج اقامت کنند بنابراین نتیجه این میشود علاقه ایکه فرزندان این شخص باید به ایران داشته باشند کمکم نسبت به ایران کم میشود چون این شخص در فرانسه و انگلستان و روسیه زندگی میکند خواه ناخواه فرزندان او در آنجا بزرگ می‌شوند و علاقه شان نسبت به ایران کم میشود و این اختیار را به این دسته از فرزندان آقایان داده‌اند که هم از ارز تحصیلی و هم از مزایایش استفاده بکنند یعنی ارز مملکت را ببرند در خارج و بدون علاقه داشتن به این مملکت در خارج خرج کنند و وقتی که بزرگ شدند و تحصیلاتشان تمام شد به اسم اینکه در خارج زندگی کرده‌ایم نمی‌توانیم به ایران برگردیم چون مهندس یا دکتر یا تحصیلات عالیه دارند در خارج از ایران می‌مانند ما کاری که کرده‌ایم یک مقدار از ارز این مملکت را بخارج فرستاده‌ایم بدون اینکه توجه کنیم که این ارز به مملکت هر که رفته است بر نمی‌گردد و این ارز گرانبها واقعاً سرمایه مملکت است که رفته و دیگر بر نمی‌گردد اگر اینها خانم دکتر پارسای تعهدی بسپارند که فرزندانشان بعد از خاتمه تحصیلات به ایران برگردند این کار درست است ولی آگر این تعهد را نسپارند مثل خیلی از دوستان خود من که فرزندانشان را فرستاده‌اند و رفته‌اند در خارج مانده‌اند و برنمیگردند و بهر علتی در خارج کار گرفته‌اند و مانده‌اند و این صحیح نیست خواستم این قسمت را وزارت آموزش و پرورش توجه کند.
رئیس-نظر دیگری در ماده اول نیست؟(اظهاری نشد) رأی میگیریم بماده اول خانمها و آقایانی که موافقند خواهش میکنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده دوم قرائت میشود.(بشرح زیر قرائت شد)
ماده۲-دیپلمه هائی که با در دست داشتن گذرنامه غیر تحصیلی بخارج از کشور رفته‌اند و نیز دانشجویانیکه در خارج از کشور دیپلم گرفته و به تحصیل در یکی از دانشگاهها یا مدارس عالی که اعتبار آنها مورد تأیید وزارت آموزش و پرورش باشد به تحصیل اشتغال ورزند بشرط ورود در دانشگاه یا مدرسه عالی میتوانند گذر نامه خود را به تحصیل تبدیل کنند.
رئیس-آقای دکتر مبین فرمایشی داشتید بفرمائید. دکتر مبین-البته در شور دوم نمی‌شود پیشنهاد داد ولی مطلبی که بنده می‌خواستم عرض کنم یک اصلاح عبارتی است که منظور دولت و وزارت آموزش و پرورش اینست که دانشجویانی که در خارج از کشور دیپلم گرفته‌اند تا این تاریخ یا بطور کلی هر دانشجوئی که در خارج از کشور دیپلم بگیرد بنابراین بنده نظرم اینستکه چون قسمت بعدی عبارت که میگوید به تحصیل اشتغال ورزند و میتوانند مربوط به آینده است اینجا «گرفته»بایستس بشود«بگیرند»یعنی چه در گذشته گرفته باشد و چه در آینده بنده می‌خواستم استدعا کنم این گرفته را بکنند بگیرند تا این توهم حاصل نشود یا اینکه توضیح بدهند مخبر کمیسیون یا خانم دکتر پارسای که نسبت به آینده هم رعایت خواهد شد و هر که دیپلم بگیرد مشمول میشود.
رئیس-خانم دکتر پارسای بفرمائید. بانو دکتر پارسای (معاون وزارت آموزش و پرورش)-نظر جناب آقای دکتر مبین کاملاً صحیح است ولی اگر «گرفته» را الان بکنیم«بگیرند»آنوقت شامل آنهائی که در گذشته گرفته‌اند نمی‌شود و اگر موافقت بفرمائید این توضیح را که عرض میکنم و می‌گویم و در صورتجلسه هم نوشته میشود تصور میکنم کافی باشد چون حالا دیپلمه‌ها با این ترتیب که بخارج نمی‌روند با یک امتحانی که از طرف اداره اعزام دانشجو بعمل میآید اگر قبول بشوند میتوانند بروند اینستکه شامل آنها خواهد شد. میر افضل-هم برای گذشته است و هم برای آینده.
رئیس-آقای دکتر اسفندیاری بفرمائید.
دکتر اسفندیاری-همانطور که خانم دکتر پارسای و آقای دکتر مبین فرمودند این ماده شامل دو قسمت است یکی دیپلمه هائی که تا امروز رفته‌اند یعنی تا تاریخ تصویب این قانون رفته‌اند خانم دکتر پارسای توجه به این قسمت دوم بفرمائید نوشته است دانشجویانی که در خارج از کشور دیپلم گرفته فعل بر میگردد و بعد از گرفته کلمه «اند»آورده نشده یعنی حتی در آتیه اجازه داده شد که پسران و دخترانشان را بفرستند به خارج یعنی طبق این لایحه یعنی من حق دارم که بچه خودم را در سن۴سالگی ۱۰سالگی در هر سنی که دلم می‌خواهد بفرستم بخارج و تا زمانی که وارد دانشگاه نشده حق گرفتن ارز و مزایای تحصیلی ندارم و از آن ببعد می‌توان از مزایای تحصیلی چه گذرنامه چه سایر مزایا استفاده کنم یعنی عملا توجه کنید خانم دکتر پارسای شما تجویز کرده‌اید به اینکه اگر من خواستم اولادم را تا این تاریخ با پول خودم بفرستم بخارج یعنی هر کس که دستش بدهنش می‌رسد و میتواند مخارج فرزند خردسالش را که هنوز بسن۱۸سال یا بدوره دانشگاه نرسیده تأمین بکند باید به ان شخص اجازه داده شود که اولادش را بفرستد بخارج باز همان موضوع اولی پیش میآید که آن اشخاص که بخارج میروند اینها علاقه شان نسبت به ایران کم میشود اگر دنبال این گرفته «اند»بگذارید تمام اشکالاتی که آقای دکتر مبین توضیح دادند رفع میشود.
رئیس-خانم دکتر پارسای بفرمائید.
بانو دکتر پارسای (معاون وزارت آموزش و پرورش)-اگر از متن این لایحه اینطور استنباط میشود که ما اجازه می‌دهیم بچه‌های ۸-۹ساله را بفرستیم بخارج از ایران این لایحه را پاره کنید و دور بریزید ولی خانواده‌ها این کارها را میکنند بدون اینکه وزارت آموزش و پرورش اصلا اطلاع داشته باشد چنین بچه‌ای در چنین سن در
خارج وجود دارد آنچه که منظور ماست و توضیح عرض کردم اینست که ما از دانش آموزان و دانشجویان دیپلمه با شرایطی امتحان می‌کنیم و یعد می‌فرستیم حال اگر خانواده‌ای بعنوان مریض شدن یا بعنوان دیگری یا بعنوان دیدن خاله و دائی و عمه فرزند خود را بخارج می‌فرستند وزارت آموزش و پرورش دیگر نمی‌تواند جلویش را بگیردیعنی موظف نیست جلوی این کار را بگیرد ولی اگر کسی در خارج تحصیل کرده و با پدر و مادرش در آنجا بود و دیپلم گرفته باید بتواند بدانشگاه برود و گذرنامه تحصیلی از ما بگیرد قبلاَ که دانش آموزپسر لااقل حالا که میرود بدانشگاه بهش گذرنامه بدهیم و تحت کنترل ما باشد. و بنظر من این قانون فقط اینمورد را میرساند و مورد نظر وزارت آموزش و پرورش هم همین است و اگر احساسی غیر از این میفرمائید پیشنهاد بفرمائید. دکتر اسفندیاری-قبلا این احساس نیست اگر بعد از جمله«دیپلم گرفته» یک «اند»بگذارید درست خواهد شد.
رئیس-آقای صدری کیوان بفرمائید.
صدری کیوان (مخبر کمیسیون آموزش و پرورش)-عرض کنم حضورتان بنده در تأیید فرمایشات سرکار علیه خانم دکتر پارسای عرض میکنم که این ماده یکی از معضلات مردم را حل میکند قبلا دانشگاههای ما نمی‌توانستند جوابگوی متقاضیان به تحصیلات عالیه باشند یک عده که بچه هایشان استعداد داشتند و می‌خواستند درس بخوانند اعزام می‌کردند و می‌فرستادند بخارج الان در خارج جناب موسوی ماکوئی ما دو نوع دانشجو داریم یکعده‌ای داریم که گذرنامه تحصیلی دستشان هست یک عده دیگر هم داریم که هر سه ماه یک بار بایستی صف بگیرند و مورد اهانت هائی قرار بگیرند، با ایت ترتیب مشکل آنهائی که گذرنامه تحصیلی ندارند حل میشود مربوط به آینده نیست و اگر مایلید کلمه«اند» گذاشته شود بنده هیچ نظری ندارم.
دکتر مبین-همانطوریکه خانم دکتر پارسای فرمودند مقصود دولت اینستکه ماده۲مشمول دانشجویان دیپلمه خارج در آینده هم میشود علاوه بر این شور دوم است و نمی‌شود پیشنهاد داد.
رئیس-در شور دوم پیشنهاد جدید نمی‌شود داد وبا توضیحی که خانم دکتر پارسای و آقایان دادند بنده خیال میکنم روشن شده باشد (دکتر اسفندیاری-اصلاح عبارتی است پیشنهاد نیست) با توضیحاتیکه داده شده ابهام مرتفع گردیده نظر دیگری در ماده دوم نیست؟(اظهاری نشد) بماده دوم رأی میگیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش میکنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده سوم خوانده میشود (بشرح زیرخوانده شد) ماده۳-دانشجویانیکه بهزینه شخصی با گذرنامه تحصیلی در خارج از کشور بتحصیلات عالی اشتغال دارند میتوانند طبق آئین نامه وزارت آموزش و پرورش، محل و رشته تحصیلی خود را تغییر دهند وزارت آموزش و پرورش موظف است ظرف دو ماه آئین نامه مزبور را تنظیم نموده بموقع اجرا بگذارد.
رئیس-در ماده سه نظری نیست؟(اظهاری نشد) بماده سوم رأی میگیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش میکنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده چهارم قرائت میشود.(بشرح زیر خوانده شد) ماده۴-کسانیکه بموجب تعهدنامه برای تحصیلات عالیه در خارج از کشور از کمکهای مالی دولت استفاده نموده یا می‌نمایند در صورتی میتوانند گذرنامه تحصیلی خود را بعادی تبدیل کنند که وجوه دریافتی را نقداً مسترد بدارند و یا تعهد رسمی که ضمانت اجرائی داشته باشد مبتنی بر پرداخت آن به اقساطی که مورد قبول وزارت آموزش و پرورش باشد تسلیم نمایند.
رئیس-آقای فخر طباطبائی بفرمائید.
فخر طباطبائی-عرض کنم در این ماده۴بنده خواستم توضیحی بفرمائید که ضرورت تجویز این ماده چیست؟ در وضع حاضر به چه کیفیتی اقدام میشده است درباره اشخاص که تعهد سپرده‌اند بدولت و بایستی این تعهدشان را انجام بدهند و چه تسهیلی این ماده فراهم میکند و آیا آن اشخاص که بعداً نمی‌توانند بپردازند و بکیفیتی که در فراز آخر این ماده نوشته شده است که ضمانت و تعهدی بسپارند که ضمانت اجرائی داشته باشد
کیفیت این تعهد چطور است آیا ممکن است این تعهد نسبت به بعضی اجرا بشود و نسبت ببعضی اجرا نشود و این ضمانتی که می‌خواهند بگیرند از هر کسی که بگیرند و تعهد کرده و ضمانت داد اقساط را بپردازد قبول میکنند یا اینکه نسبت ببعضی مورد قبول واقع میشود و نسبت ببعضی مورد قبول واقع نمی‌شود توضیح بفرمائید که روشن بشود و اصولا وضع حاضر به چه کیفیتی است؟ رئیس-آقای دکتر اسفندیاری فرمایشی داشتید؟ دکتر اسفندیاری-بنده همین تذکر را می‌خواستم بدهم.
رئیس-خانم دکتر پارسای بفرمائید.
بانو دکتر پارسای-عده دانشجویانیکه بموجب تعهد و یا کمک دولت بخازح میروند نسبت بدانشجویان ما که در خارج هستند بسیار کم است از این عده معمولا همه بر می‌گردند بعلت اینکه خوب انتخاب می‌شوند اما دو مشکل در کار اینها وجود دارد که یکی از آن را با تصویب این لایحه ایکه در مجلس شورای ملی است رفع میفرمائید و آن اینستکه دانشجوئیکه سنوات تحصیلی که دولت بهش کمک میکند کافی برای تحصیلات عالی نباشد بتواند در آنجا بماند و تا بحال این اجازه را نداده‌ایم ولی بعد از تصویب این لایحه میتوانند گذرنامه تحصیلی خود را بعادی تبدیل کنند و ابنها میتوانند یکسال و ششماه دیگر در آنجا بمانند در مورد دوم کسانی هستند که بعد از اینکه تحصیلشان تمام شده می‌خواهند بمانند و ادامه بدهند یا رشته شان ایجاب میکند که ادامه تحصیل بدهند متأسفانه گاهی هم تعداد معدودی وجود دارد و در سؤالی که در مجلس سنا شده بود و بنده جواب داده‌ام تعدادی هستند که ترک تابعیت میکنند و در خارج می‌مانند بنابراین ما بموجب تعهدنامه پولی که باینها داده‌ایم از آنها میگیریم منتهی بعضی از اینها که ترک تابعیت میکنند و وضع مالیشان در ایران خوب است ما اصرار داریم که این پول را یکجا و نقداً بدولت ایران بپردازند ولی گاهی اوقات برای آنهائی که می‌خواهند ادامه تحصیل بدهند و میدانیم که اینها برمیگردند ولی مجوزی نداریم که پول بدهیم مجبوریم که گذرنامه اینها را تبدیل یکنیم و مخارجی که برایشان کرده‌ایم بگیریم و نسبت بوضعی که پدرومادر یا خانواده شان دارند قسطی دریافت کنیم البته این کار بسختی هر چه تمامتر انجام می‌گیرد یعنی ما سعی می‌کنیم تا آنجائیکه امکان دارد خسارت دولت ایران را نقداً بپردازند اما گاهی مواجه می‌شویم که بچه درس خوانی هست اما بموجب قانون نمی‌توانیم کمک به اینها را ادامه بدهیم و این مجبور است که یکسال دیگر آنجا بماند و در ضمن پولش را هم قسطی از پدر و مادرش میگیریم بموجب تعهدی که قبلا کرده‌اند و بموجب تضمینی که قبلا بما داده‌اند. رئیس-آقای دکتر یزدان پناه بفرمائید. دکتر یزدان پناه-شور اول این لایحه موقعی از تصویب مجلس گذشته است که لایحه‌ای را که امروز از طرف وزارت آموزش و پرورش تقدیم مجلس شده است ما اطلاعی از آن نداشتیم در این لایحه‌ای که امروز تقدیم مجلس شده است پیش بینی شده که اگر محصلی که بخرج دولت رفته است مدت چهارسال برای تکمیل تحصیلات او کافی نباشد وزارت آموزش و پرورش حق داشته باشد اجازه بدهد تا موقعی که تحصیلاتش ادامه دارد با گذرنامه تحصیلی باشد بنابراین این ماده چهار باید ناظر باشد بر گذشته چون تکلیف آینده را که ما روشن کردیم این را بنده استدعا میکنم خانم دکتر پارسای توضیح بدهند چون من آنچه که از ماده چهار استنباط میکنم هم مربوط به گذشته است هم راجع به آینده، بموجب لایحه که امروز تقدیم شده تکلیف آینده معلوم میشود دیگر اینجا چرا بیائیم اجازه بدهیم که هر کس بیش از چهارسال خواست بماند و از پول دولت استفاده کند و بعداً هم بیاید گذرنامه خودرا تبدیل کند و همانجا بماند (معتمدی-به بخشید آقای دکتر، آن لایحه مربوط بعده مخصوصی از دانشجویانی بود که اول شده بودند وبهزینه دولت بخارج اعزام شده‌اند) هر دو محصلینی هستند که از کمک دولت استفاده میکنند (بانو دکتر پارسای-شاگردان اول هستند) پس بنابراین ماده باید بصورتی تنظیم شود که آنها نتوانند استفاده بکنند ماده چهار میگوید کسانی که بموجب تعهدنامه برای تحصیلات عالیه در خارج از کشور از کمکهای دولت استفاده نموده یا می‌نمایند محصلین رتبه اول هم محصلینی هستند که کیفیت این تعهد چطور است آیا ممکن است این تعهد نسبت به بعضی اجرا بشود و نسبت به بعضی اجرا نشود و این ضمانتی که می‌خواهند بگیرند از هر کسی که بگیرند و تعهد کرده و ضمانت داد اقساط را بپردازد قبول میکنند یا این که نسبت به بعضی مورد قبول واقع میشود و نسبت به بعضی مورد قبول واقع نمی‌شود توضیح بفرمایید که روشن بشود و اصولاً وضع حاضر به چه کیفیتی است؟
رئیس- آقای دکتر اسفندیاری فرمایشی داشتید؟
دکتر اسفندیاری- بنده همین تذکر را می‌خواستم بدهم.
رئیس- خانم دکتر پارسای بفرمایید.
بانو دکتر پارسای- عده دانشجویانی که به موجب تعهد و یا کمک دولت به خارج میروند نسبت به دانشجویان ما که در خارج هستند بسیار کم است از این عده معمولاً همه برمیگردند به علت این که خوب انتخاب می‌شوند اما دو مشکل در کار اینها وجود دارد
که یکی از آن را با تصویب این لایحه‌ای که در مجلس شورای ملی است رفع میفرمایید و آن این است که دانشجویی که سنوات تحصیلی که دولت بهش کمک میکند کافی برای تحصیلات عالی نباشد بتواند در آنجا بماند و تا به حال این اجازه را نداده‌ایم ولی بعد از تصویب این لایحه میتوانند گذرنامه تحصیلی خود را به عادی تبدیل کنند و اینها میتوانند یک سال و شش ماه دیگر در آنجا بمانند در مورد دوم کسانی هستند که بعد از این که تحصیلشان تمام شده می‌خواهند بمانند و ادامه بدهند یا رشته‌شان ایجاب میکند که ادامه تحصیل بدهند متأسفانه گاهی هم تعداد محدودی وجود دارد و در سئوالی که در مجلس سنا شده بود و بنده جواب داده‌ام تعدادی هستند که ترک تابعیت میکنند و در خارج می‌مانند بنابراین ما به موجب تعهدنامه پولی که به اینها داده‌ایم از آنها میگیریم منتها بعضی از اینها که ترک تابعیت میکنند و وضع مالیشان در ایران خوب است ما اصرار داریم که این پول را یک جا و نقداً به دولت ایران بپردازند ولی گاهی اوقات برای آنهایی که می‌خواهند ادامه تحصیل بدهند و میدانیم که اینها برمیگردند ولی مجوزی نداریم که پول بدهیم مجبوریم که گذرنامه اینها را تبدیل بکنیم و مخارجی که برایشان کرده‌ایم بگیریم و نسبت به وضعی که پدر و مادر یا خانواده‌شان دارند قسطی دریافت کنیم البته این کار به سختی هر چه تمامتر انجام می‌گیرد یعنی ما سعی می‌کنیم تا آنجایی که امکان دارد خسارت دولت ایران را نقداً بپردازند اما گاهی مواجه می‌شویم که بچه درس خوانی هست اما به موجب قانون نمی‌توانیم کمک به اینها را ادامه بدهیم و این مجبور است که یک سال دیگر آنجا بماند و در ضمن پولش را هم قسطی از پدر و مادرش میگیریم به موجب تعهدی که قبلاً کرده‌اند و به موجب تضمینی که قبلاً به ما داده‌اند.
رئیس- آقای دکتر یزدان‌پناه بفرمایید.
دکتر یزدان‌پناه- شور اول این لایحه موقعی از تصویب مجلس گذشته است که لایحه‌ای را که امروز از طرف وزارت آموزش و پرورش تقدیم مجلس شده است ما اطلاعی از آن نداشتیم در این لایحه‌ای که امروز تقدیم مجلس شده است پیشبینی شده که اگر محصلی که به خرج دولت رفته است مدت چهار سال برای تکمیل تحصیلات او کافی نباشد وزارت آموزش و پرورش حق داشته باشد اجازه بدهد تا موقعی که تحصیلاتش ادامه دارد با گذرنامه تحصیلی باشد بنابراین این ماده چهار باید ناظر باشد بر گذشته چون تکلیف آینده را که ما روشن کردیم این را بنده استدعا میکنم خانم دکتر پارسای توضیح بدهند چون من آنچه که از ماده چهار استنباط میکنم هم مربوط به گذشته است هم راجع به آینده، به موجب لایحه که امروز تقدیم شده تکلیف آینده معلوم میشود دیگر اینجا چرا بیاییم اجازه بدهیم که هر کس بیش از چهار سال خواست بماند و از پول دولت استفاده کند و بعداً هم بیاید گذرنامه خود را تبدیل کند و همان جا بماند (معتمدی- ببخشید آقای دکتر، آن لایحه مربوط به عده مخصوصی از دانشجویانی بود که اول شده بودند و به هزینه دولت به خارج اعزام شده‌اند) هر دو محصلینی هستند که از کمک دولت استفاده میکنند (بانو دکتر پارسای- شاگردان اول هستند) پس بنابراین ماده باید به صورتی تنظیم شود که آنها نتوانند استفاده بکنند ماده چهار میگوید کسانی که به موجب تعهدنامه برای تحصیلات عالیه در خارج از کشور از کمکهای دولت استفاده نموده یا می‌نمایند محصلین رتبه اول هم محصلینی هستند که
به موجب تعهدنامه از کمک مالی دولت استفاده میکنند به هر حال این تعریف شامل هر دو دسته میشود به نظر بنده به موجب لایحه‌ای که امروز تقدیم شده و تصویب میشود احتمال این است که همین محصلی که از کمک دولت استفاده میکند و تعهدنامه سپرده است بعد از این که بیش از چهار سال ماند با استفاده از این ماده میتواند تقاضای تبدیل گذرنامه خود را بکند چون ماده چهار کلی است و به طورکلی در نظر گرفته شده است یا این ماده بایستی اصلاح بشود یا در آن پیشبینی لازم بشود (موسوی ماکویی- گذرنامه را نمی‌خواهند تمدید بکنند) تمدید نخیر تبدیل میکنند (موسوی ماکویی- تبدیل به عادی میکنند که برگشت وطن نکنند؟)
رئیس - نظر دیگری در ماده چهار نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده چهار رأی میگیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش میکنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده پنج قرائت میشود.
(به شرح زیر قرائت شد)
ماده ۵- وزارت آموزش و پرورش مأمور اجرای این قانون است.
رئیس - نسبت به ماده پنج نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده پنج رأی میگیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش میکنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد.
کلیات آخر لایحه مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به لایحه رأی میگیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش میکنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد برای تصویب مجدد به مجلس سنا فرستاده میشود.
۱۲- طرح گزارش کمیسیون آموزش و پرورش مربوط به اصلاحات مجلس سنا در لایحه قانونی راجع به مرکز تربیت معلم حرفه‌ای
رئیس - گزارش کمیسیون راجع به لایحه مرکز تربیت معلم حرفه‌ای مطرح است قرائت میشود.
(به شرح ذیل قرائت شد)
گزارش از کمیسیون آموزش و پرورش به مجلس شورای
کمیسیون آموزش و پرورش در جلسه پنجم آبان ماه ۱۳۴۴ با حضور خانم دکتر پارسای معاون پارلمانی وزارت آموزش و پرورش لایحه شماره ۱۲۵۲۶-۵/۱۰/۴۴ دولت راجع به مرکز تربیت معلم حرفه‌ای را که در مجلس شورای ملی به تصویب رسیده بود و در مجلس سنا اصلاحاتی در آن به عمل آمده مورد بررسی قرار داد و مصوبه مجلس سنا را با مختصر اصلاح تصویب نمود.
اینک گزارش آن به شرح زیر به مجلس شورای ملی تقدیم میگردد.
ماده ۱- برای تسریع و تسهیل در امر تعلیم و تربیت هنرجویان هنر سرای مقدماتی بهبهانی و آموزشگاه حرفه‌ای بهبهانی ضمیمه آن، امور مالی این دو مؤسسه تحت نظر هیئتی به نام امنائ اداره خواهد شد.
ماده ۲- هیئت امنا مرکب از سه نفر به شرح زیر خواهد بود:
۱ - رئیس ایرانی هنر سرای مقدماتی بهبهانی و آموزشگاه حرفه‌ای بهبهانی و ضمیمه آن.
۲ - رئیس کارشناسان خارجی مأمور در هنرسازی مقدماتی بهبهانی.
۳ - نماینده وزارت دارایی با اختیارات لازم.
تبصره- خدمت هیئت امنا افتخاری است.
ماده ۳- برای حسن جریان امور مؤسسات مذکور در ماده یک وزارت آموزش و پرورش همه ساله اعتباری متناسب با احتیاجات هر یک از این دو مؤسسه تحت عنوان کمک اختصاصی در حدود اعتبار بودجه مورد عمل وزارت آموزش و پرورش ضمن بودجه تفصیلی سالانه خود منظور نموده در اختیار هیئت امنا خواهد گذاشت.
ماده ۵- هیئت امنا موظف است در پایان هر سال ترازنامه هنر سرای مقدماتی و آموزشگاه حرفه‌ای بهبهانی ضمیمه آن را تهیه و منتشر نماید.
ماده ۶- وزارت آموزش و پرورش مأمور اجرای این قانون است.
مخبر کمیسیون آموزش و پرورش - صدری کیوان
گزارش از کمیسیون دارایی به مجلس شورای ملی
کمیسیون دارایی در جلسه ۱۱ آبان ماه ۱۳۴۴ با حضور آقای قوام صدری معاون وزارت دارایی لایحه شماره ۱۲۵۶۶ - ۵/۱۰/۴۲ راجع به مرکز تربیت معلم حرفه‌ای را که با اصلاحاتی از مجلس سنا فرستاده شده بود مطرح و اصلاحات کمیسیون آموزش و پرورش را در این مورد تأیید و تصویب نمود. اینک گزارش آن به مجلس شورای ملی تقدیم میگردد.
مخبرکمیسیون دارایی - عزتالله اوزار
رئیس - ماده اول مطرح است قرائت میشود.
(به شرح زیر قرائت شد)
ماده ۱- برای تسریع و تسهیل در امر تعلیم و تربیت هنرجویان هنر سرای مقدماتی بهبهانی و آموزشگاه حرفه‌ای بهبهانی ضمیمه آن، امور مالی این دو مؤسسه تحت نظر هیئتی به نام امنای اداره خواهد شد.
رئیس - برای اطلاع خانمها و آقایان متذکر میشوم که این لایحه یک مرتبه در مجلس شورای ملی تصویب شده است چون در مجلس سنا در آن تغییراتی داده شده و در کمیسیون هم تغییراتی در آن لازم به نظر رسیده نسبت به گزارش کمیسیون اینجا بحث میشود و مجدداً به مجلس سنا ارسال خواهد شد.
دکتر اسفندیاری- به کمیسیون برمیگردد یا خیر.
رئیس - خیر به کمیسیون برنمیگردد به مجلس سنا فرستاده میشود چون یک بار در اینجا تصویب شده است و به مجلس سنا رفته و در مجلس سنا تغییراتی در آن داده‌اند.
۱۳- تقدیم یک فقره سئوال و استرداد سئوال مربوط به تصویبنامه شماره ۴۱۳۴۰-۱۶/۷/۴۲ از وزارت آموزش و پرورش به وسیله آقای دکتر مبین
رئیس - آقای دکتر مبین فرمایشی داشتید بفرمایید.
دکتر مبین- روز سهشنبه هفته قبل برای بنده دعوتی رسیده بود از کمیسیون دارایی که حاضر شوید برای رسیدگی لایحه گزارش شماره ۹۵۸ بنده لایحه شماره ۹۵۸ را پیدا کردم دیدم مربوط است به تصویبنامه‌ای که به شماره ۴۱۳۴۰ صادر شده و به تاریخ ۱۶/۷/۴۲ و سبب شد که سئوالی تنظیم و تقدیم کردم که در صورت جلسه قبل چاپ شده است و نمایندگان محترم ملاحظه میفرمایید ولی در آخر جلسه بنده دیدم در دستور جلسه اینده طرح همین لایحه است و نمایندگان محترم ملاحظه میفرمایید ولی در آخر جلسه بنده دیدم در دستور جلسه آینده طرح همین لایحه است که از مجلس سنا برگشته است ملاحظه میفرمایید بنده سئوالی داده بودم راجع به مطلبی که در مجلس شورای ملی تصویب شده بود ورفته بود و در مجلس سنا هم تصویب شد و حالا برگشته در اینجا و کمیسیون رسیدگی کرده و گزارش تنظیم کرده و کاری است تمام شده و مطلبی است که مجلسین رویش تصمیم گرفته‌اند یعنی سئوال بنده دنبال کردن ندارد و چاره‌ای ندارم جز این که معذرت بخواهم و سئوال خودم را پس بگیرم و در مقابل خواستم این مطلب را عرض کنم که ما این وظیفه را داریم که مواظب باشیم که لایحه ی که در کادر ماده واحده مصوب بیستم آذر ماه سال ۴۲ نیست طرح نشود ولی دولت که خود میبیند که این لایحه‌ای که دارد میدهد در کادر آن ماده واحده نیست نیاید به استناد ماده واحده تقاضای تصویبش را بکند بلکه یک لایحه جداگانه رویش بگذارد و تقاضای رسیدگی بکند این را خواهش میکنم آقایان وزرا توجه بفرمایند من بعد چنینکاری پیش نیاید بنده سئوال خود را پس میگیریم و در مقابل سئوال دیگری که البته مربوط به وزارت آموزش و پرورش نیست تقدیم میکنم.
رئیس - خانم دکتر پارسای تشریف بیاورید.
بانو دکتر پارسای (معاون وزارت آموزش و پرورش)- خیلی از دقت و حسن نیت جناب آقای دکتر مبین متشکر هستم ولی یک مطلب را به عرضتان برسانم و آن این که تصویبنامه شماره ۴۱۳۴۰ مصوب ۶/۷/۴۲ است نه ۱۶/۷/۴۲ و این اشتباه
در چاپ رخ داده و جنابعالی را متوج کرده که این لایحه قبل از افتتاح مجلس بود نه بعد از افتتاح مجلس و دولت هم به موقع ماده واحده را تقدیم کرده است.
۱۴- بقیه مذاکره و تصویب گزارش کمیسیون آموزش و پرورش مربوط به اصلاحات مجلس سنا در لایحه قانونی راجع به مرکز تربیت معلم حرفه‌ای و ارسال به مجلس سنا
رئیس - نظری نسبت به ماده اول نیست؟ آقای دکتر اسفندیاری فرمایشی داشتید؟
دکتر اسفندیاری- عرضی ندارم.
رئیس - به ماده اول رأی میگیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهم میکنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده دوم قرائت میشود.
(به شرح زیر خوانده شد)
ماده ۲- هیئت امنا مرکب از سه نفر به شرح زیر خواهد بود:
۱ - رئیس ایرانی هنر سرای مقدماتی بهبهانی و آموزشگاه حرفه‌ای بهبهانی و ضمیمه آن.
۲ - رئیس کارشناسان خارجی مأمور در هنر سرای مقدماتی بهبهانی
۳ - نماینده وزارت دارایی با اختیارات لازم.
تبصره - خدمت هیئت امنا افتخاری است.
رئیس - نسبت به ماده دوم نظری نیست؟ آقای دکتر اسفندیاری بفرمایید.
دکتر اسفندیاری- اصلاحی که در این ماده دوم به وسیله مجلس سنا به عمل آمده چون یک ابهامی به جا میگذارد از نظر من یک قدری مورد تعجب واقع شد که چرا کمیسیون محترم آموزش و پرورش در مجلس شورا این اصلاح را پذیرفت وآن عبارت از این است که در قسمت اول میگوید«رئیس ایرانی هنر سرا» در قسمت دوم میگوید «رئیس کارشناسان خارجی» ما هیچ قیدی نکردیم که این رئیس ایرانی از کجا آمد و رئیس کارشناسان خارجی کی بشود و چون آنچه که در اینجا گفته میشود فقط در صورت مجلس قید میشود و در واقع جزو قانون و متن قانون نیست از نظر متن عبارتی که از موافقتنامه سه جانبه بین وزارت آموزش و پرورش و سازمان بینالمللی کار و دولت فرانسه برداشته شده یک ابهامی به وجود آورده حتماً این قسمت باید گذاشته شود یا دنباله این کارشناسان خارجی اضافه شود و جانشین آن که اگر یک روزی آن موافقتنامه از بین رفت ما در مدرسه را نبندیم و معلمین و محصلین را بیرون نریزیم جانشین هیئت امنا هر کس که هست عمل را انجام بدهد و دوباره مجبور نباشیم که یک ماده واحده برای یک جانشین در اینجا اضافه بکنیم بنابراین من پیشنهاد میکنم همانطور که بوده و در موافقتنامه در متن قانون ذکر شده و جنبه به اصطلاح رسمی به آن داده شده آن قسمت را باید برگشت بدهد و این قسمت را ذکر کند در قسمت سوم این ماده هم نوشته شده «نماینده وزارت دارایی با اختیارات لازم» آنچه که در سابق بود نماینده تامالاختیار وزارت دارایی بود و به نظر من هم تامالاختیار و هم با اختیارات لازم هر دوتایش زائد است به هر صورت نماینده از وزارت دارایی با یک اختیاراتی میآید در هیئت امنا اگر اختیارات نداشته باشد حضورش لزومی ندارد نماینده وزارت دارایی مسلماً با یک اختیاراتی میآید در اینجا این جمله با اختیارات لازم از نظر من زائد است و باید به طورکلی حذف بشود.
رئیس- آقای صدری کیوان بفرمایید.
صدری کیوان- (مخبر کمیسیون آموزش و پرورش) عرض کنم به حضورتان وجود یا عدم وجود آن قرارداد هیچ اثری در اداره مدرسه نخواهد داشت یعنی چه آن قرارداد وجود داشته باشد و چه وجود نداشته باشد این مؤسسه اداره میشود و اینها یک عده کارشناس هستند که آنجا همکاری میکنند (دکتراسفندیاری- بالاخره طبق قرارداد به ایران آمده‌اند) و بنده با تحقیقاتی که کردم ما الحمدالله یک عده‌ای داریم که میتوانند کار آنها را انجام بدهند منتهی چون اینها هر سال میروند از فارغالتحصیلان هنرسرا به خارج اعزام به شوند و برگردند جای اینها را بگیرند این است که این قرارداد الآن هست بنابراین ذکر آن یا عدم ذکرش هیچ تأثیری در اداره آن مدرسه نخواهد داشت اما در مورد قسمت سوم که فرمودید اختیارات لازم اصلاً علت وجودی این هیئت امنا این است که می‌خواهد یک تسهیلاتی
برای امور مالی مؤسسات فراهم بکند استحضار دارید همکاران گرامی که اگر این هیئت امنا نباشد و این مؤسسات بخواهند طبق مقررات مالی مملکت رفتار بکنند چه با دستوری که امروز برای خرید مصالح برای کارگاه‌ها داده میشود فرض بفرمایید ششماه یا هشت ماه دیگر اجرا بشود و این برای مصارف لازم به دست محصلین نرسد پس بایستی آن نماینده‌ای که آنجا میآید اختیاراتی از وزیر دارایی که اختیارات وزیر دارایی منبعث از قانون محاسبات عمومی است داشته باشد که وقتی برای رسیدگی به صورت جلسه هیئت امنا میرود تا آن را امضا کند جنبه قانونی داشته باشد.
رئیس - نظر دیگری در ماده دوم نیست؟(اظهاری نشد) به ماده دوم رأی میگیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش میکنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده سوم قرائت میشود.
(به شرح زیر خوانده شد)
ماده ۳- برای حسن جریان امور مؤسسات مذکور در ماده یک وزارت آموزش و پرورش همه ساله اعتباری متناسب با احتیاجات هر یک از این دو مؤسسه تحت عنوان کمک اختصاصی در حدود اعتبار بودجه مورد عمل وزارت آموزش و پرورش ضمن بودجه تفصیلی سالانه خود منظور نموده در اختیار هیئت امنا خواهد گذاشت.
تا زمانی که بودجه هر سال به تصویب نرسیده کمک اختصاصی هر یک از این دو مؤسسه به اقساط سه ماهه به میزان سال پیش و به طور علیالحساب پرداخت و پس از تصویب بودجه واریز خواهد شد.
رئیس - نسبت به ماده سوم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده سوم رأی میگیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش میکنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده چهارم قرائت میشود.
(به شرح زیر خوانده شد)
ماده ۴- وجوه حاصله از درآمد اختصاصی کارگاه‌ها - آزمایشگاهها- هدایای اشخاص و مؤسسات در حساب مخصوصی نگاهداری شده و زیر نظر هیئت امنا برای تکمیل و توسعه و تهیه لوازم و مواد اولیه مورد احتیاج مؤسسات مذکور به مصرف خواهد رسید.
رئیس - نسبت به ماده چهارم نظری نیست؟(اظهاری نشد) به ماده چهارم رأی میگیریم خانمها و آقایانی که موافقتند خواهش میکنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده پنجم قرائت میشود.
(به شرح زیر خوانده شد)
ماده ۵- هیئت امنا موظف است در پایان هر سال ترازنامه هنر سرای مقدماتی و آموزشگاه حرفه‌ای بهبهانی ضمیمه آن را تهیه و منتشر نماید.
رئیس - نسبت به ماده پنجم نظری نیست؟(اظهاری نشد) به ماده پنجم رأی میگیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش میکنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ششم قرائت میشود.
(به شرح زیر خوانده شد)
ماده ۶- وزارت آموزش و پرورش مأمور اجرای این قانون است.
رئیس - نسبت به ماده ششم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ششم رأی میگیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش میکنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد به لایحه رأی میگیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش میکنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد لایحه برای تصویب مجدد به مجلس سنا فرستاده میشود.
۱۵- قرائت دستور و تعیین موقع جلسه آینده- ختم جلسه
رئیس - دستور جلسه آینده قرائت میشود.
(به شرح زیر خوانده میشود).
دستور جلسه ۲۱۱
روز چهارشنبه ۱۹/۸/۴۴
۱ - اجازه تحصیل ۱۵ میلیارد ریال اعتبار برای
تقویت نیروهای دفاعی کشور شماره چاپ ۱۵۴۸
۲ - گزارش شور اول لایحه راجع به اداره امور مالی مرکز آموزش کشاورزی کرج. شماره چاپ ۱۵۴۵
۳ - گزارش شور اول لایحه راجع به حق فنی درجهداران کادر ثابت رسته موزیک. شماره چاپ ۱۵۴۴
رئیس - با اجازه خانمها و آقایان جلسه امروز را ختم می‌کنیم جلسه آینده ساعت ۹ صبح فردا چهارشنبه خواهد بود.
(مجلس در ساعت ۱۱ و نیم صبح ختم شد)
رئیس مجلس شورای ملی- مهندس عبدالله ریاضی
سئوال
ریاست محترم مجلس شورای ملی
خواهمشند است مقرر فرمایید به جناب آقای وزیر کشاورزی ابلاغ شود در جلسه علنی به سئوالات زیر پاسخ دهند:
۱ - مفاد تصویب نامه شماره ۴۱۳۵۴-۱۶/۷/۴۲ اجرا شده است یا خیر؟
۲ - اگر اجرا شده به موجب کدام مجور قانونی بوده است؟
به تاریخ ۱۷/۸/۴۴ دکتر مبین