مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۷ مهر ۱۳۴۸ نشست ۱۵۱

از مشروطه
پرش به ناوبری پرش به جستجو
مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و دوم تصمیم‌های مجلس

مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری بیست و دوم

قوانین انقلاب شاه و مردم
مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۷ مهر ۱۳۴۸ نشست ۱۵۱

مذاکرات مجلس شورای ملی

صورت مشروح مذاکرات مجلس روز پنجشنبه ۱۷ مهر ۱۳۴۸ نشست ۱۵۱

مشروح مذاکرات مجلس ملی، دوره ‏۲۲

جلسه: ۱۵۱

فهرست مطالب:

۱- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل‏

۲- بیانات قبل از دستور آقای دکتر میرعلا

۳- قرائت اسامی اعضاء هیئت رئیسه شعب شش‌گانه و اعضاء ۲۷ کمیسیون پارلمانی و هیئت رئیسه ۲۶ کمیسیون‏

۴- تصویب صورت‌جلسه‏

۵- تقدیم یک فقره لایحه و استرداد لایحه شماره ۴۶۲۶۸ ۳/ ۱۰/ ۴۶ به وسیله آقای گودرزی معاون وزارت امور خارجه‏

۶- انتخاب یک نفر جهت شرکت در هیئت نظارت بیمه‌های اجتماعی کارگران‏

۷- ختم جلسه‏

صورت مشروح مذاکرات مجلس روز پنج‌شنبه (۱۷) مهر ماه ۱۳۴۸

مجلس ساعت ۹ صبح به ریاست آقای عبدالله ریاضی تشکیل گردید.

- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل

۱- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل

رئیس ـ اسامی غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

غائبین بااجازه ـ آقایان:

دکتر خطیبی ـ محمد اسدی ـ دکتر صالحی ـ دکتر طالع ـ مصطفوی نائینی ـ دکتر گاگیک ـ رضازاده ـ بهادری ـ دکتر یگانگی ـ اولیاء ـ دکتر عدل ـ دکتر خزائلی ـ مهندس عترت ـ فضائلی ـ سلیمانی کاشانی ـ خانلراچورلو ـ شاهنده ـ دکتر رهنوردی.

غائب بی‌اجازه:

آقای کریم‌بخش سعیدی.

غائبین مریض ـ آقایان:

پردلی ـ ارسنجانی ـ پاینده ـ موقر ت دکتر موثقی ـ دکتر اسفندیاری.

۲- بیانات قبل از دستور آقای دکتر میرعلاء

رئیس ـ نطق‌های قبل از دستور را شروع می‌کنیم آقای دکتر میرعلاء بفرمائید.

دکتر میرعلاء ـ با اجازه مقام ریاست و همکاران عزیز بنده مختصر عرایضی را به عرضتان می‌رسانم و بیشتر این عرایض بنده دو علت داشت یکی این‌که من هر چند وقت، یکی دو سال یکبار برای اینکه از قافله تمدن عقب نمانم و کارهای تازه علمی را بنده بتوانم پیروی کنم، مراکزی علمی در اروپا و آمریکا هست که با ما دوستی دارند و از آن‌ها ما چیز یاد می‌گیریم و چند وقت قبل در ماه گذشته اتفاقاً این توفیق برای بنده حاصل شد و یکی هم مطالبی بود که پیشوای ما هنگام افتتاح مجلسین فرمودند و بنده روی هم رفته تحت تأثیر این دو اثر قرار گرفتم که عرایضی خدمتتان به عرض می‌رسانم اصولا امروز اگر دقت بکنیم از نظر اجتماع و واقعاً بررسی کنیم علم‌الاجتماع را، می‌بینیم کلمة تمدن و متمدن بودن تغییر محسوسی کرده است امروز واقعاً مملکتی متمدن و ملتی خوشبخت است، راضی و سعادتمند است که دارای یک لیدر خردمند و یک حکومتی باشد که آنها را بتواند در راهی که باید و شاید هدایت کند تمدن تکنولوژی، پیشرفت علم همه و همه برای آسایش بشری است ما همه این‌ها را می‌خواهیم برای این‌که بتوانیم بهتر زندگی کنیم و در مدتی که زنده هستیم از امکانات طبیعت بیشتر استفاده کنیم و آسایش باشیم ولی واقعاً اگر نظری به دنیا بیفکنیم همان فرمایش پیشوای ما است که دنیا مغشوش و مشوش است همان‌طوری که فرمودند تا زمانی که چنین است باید به فکر قوای دفاعی خود باشیم و از تکنولوژی جدید غافل نمائیم این حقیقتی است ولی باید واقعاً تفسیر شود ملت ایران باید بداند که در هر یک از این کلمات پیشوای خود چه مفاهیمی وجود دارد ما اگر به آسیا نگاه کنیم به آفریقا نگاه کنیم به اروپا نگاه کنیم به آمریکا نگاه کنیم مسائل مختلفی که وجود دارد تجزیه و تحلیل کنیم می‌بینیم که امروز ۷۰۰ ـ ۸۰۰ میلیون نفر مردم دست به گریبان گرفتاری‌های ایدئولوژی فقر و گرسنگی مسائل اقتصادی و جنگ‌های مرزی هستند از طرف دیگر ۴۰۰ ـ ۵۰۰ میلیون نزدیک‌تر به ما به وضعی افتاده‌اند که باور نکردنی است شما در شهرها می‌بینید همان‌طور که ماشین‌ها صبح زباله جمع می‌کنند و شهرها را تمیز می‌کنند مردم بی‌خانمان که شب کنار خیابان‌ها بیتوته کرده و از بیماری و گرسنگی فوت کرده‌اند آن‌ها را هم با زباله جمع می‌کنند. به اطراف خودمان نگاه کنیم ما همسایه نزدیکی داریم که آن‌قدر قدرت ندارد که بتواند یک فرودگاه و یک محل ترانزیتی که تمام خارجی‌ها که از آن‌جا عبور می‌کنند به یک شکل آبرومندی درآورد که لااقل بکویند یک چنین جایی وجود دارد آن‌قدر ناتوان است و یا اولیاء امورش نمی‌توانند فکر کنند و به این موضوعات توجه بکنند موضوع اسرائیل موضوع برادران مسلمان ما و این گیر و دارها دیگر قابل بحث نیست همه می‌دانیم اوضاع از چه قرار است و چه گرفتاری‌هایی وجود دارد آفریقا بیافرا و کنگو و آفریقای جنوبی و غیره و غیره همه و همه اصولا در یک وضعی هستند که ما نمی‌توانیم اصلا مورد بحث قرار بدهیم ولی از همه بالاتر ممالک متمدن و پیشرفته اروپا و آمریکا است که پرچمداران و جلوداران تمدن هستند امروز مسائل مختلفی که در ممالک اروپائی مطرح است به حدی شدید است که انسان تا به چشم نبیند باور نمی‌کند من به خانم‌ها باید تبریک بگویم شما امروز واقعاً باید آن‌قدر به خود ببالید که شاهنشاه چه آزادی و چه نعمتی به شما عطا فرمودند (بانو بزرگ‌نیا ـ صحیح است) در متمدن‌ترین ممالک دنیا در ساکت‌ترین ممالکن دنیا یعنی سوئیس در دو هفته پیش دمونستراسیونی بود که زن‌ها حق رأی می‌خواستند هنوز در آن‌جا زنها حق رأی ندارند و شما چند سال است که این حق را گرفته‌اید و در مجلس نشسته‌اید فرانسه آن‌قدر گرفتاری دارد که قابل بحث نیست. مردم چه روزها را که پیاده به سر کار می‌رفتند و نمی‌رسیدند. مسائل اقتصادی مسائل اجتماعی آن‌قدر زیاد است که ما دعا می‌کنیم که واقعاً خدا توفیق بدهد به این دوست ما و این دوست ما پمپیدو شاید بتواند بر مشکلات فائق بشود امروز پایتخت مملکتی که روزی آفتاب در خاکش غروب نمی‌کرد به علت تغییر وضع اقتصادی مردمش در یک وضعی قرار گرفته‌اند که تقریباً صحت و سلامتشان در تهدید است اگر به آمریکا نگاه بکنیم مملکتی که کره ماه را تسخیر کرده مملکتی که در تکنولوژی بالاترین سطح را می‌پیماید این مملکت متأسفانه بنده تا موقعی‌که آن‌جا تحصیل می‌کردم در آن‌جا ۸ سال تحصیل می‌کردم زمین تا آسمان از نظر اخلاقی و وضع اجتماعی امروز فرق کرده است هر چه از نظر تکنولوژی جلو می‌رود از نظر اخلاقی و روانی و وضع اجتماعی به عقیده من به عقب برمی‌گردد و برای مثال عرض می‌کنم در شهر نیویورک، شیکاگو و سانفرانسیسکو خیابان‌های خیلی زیبا و بزرگی وجود دارد که شما وقتی در ساعت از ۶ بعدازظهر می‌گذرد و می‌خواهید از این‌طرف خیابان به آن طرف بروید پلیس می‌گوید برگردید من مسئولیت آن‌طرف را قبول نمی‌کنم یعنی امنیت ندارد این مطالبی است که روز به روز دارد شدت پیدا می‌کند. ملت ایران باید بداند در چه آسایش و در چه وضعی به سر می‌برد و چه امنیتی دارد من از مطبوعات استدعا می‌کنم که شما این مطالب را از قول من ننویسید از قول خودتان هر طور می‌دانید بنویسید که مردم بدانند که شاهنشاه چه خدمتی به این مملکت کرده و می‌کند (صحیح است، احسنت) ما واقعاً باید از دولت هویدا هم متشکر باشیم که به نوبه خود در این کار سهیم است و تمام احزاب سیاسی ما که از شاهنشاه الهام گرفته‌اند آن‌ها هم در این وضع ثابت ما شریک و سهیم هستند روی هم رفته این مطالبی که من عرض کردم می‌رساند که امروز یک مملکت متمدن و یک مملکت پیشرفته آن مملکتی است که دارای یک رهبری صحیح است آن مملکتی است که آسایش در آن وجود دارد. آن مملکتی است که می‌تواند خودش را رو به توسعه بکشاند. تکنولوژی بالا آن‌چه را که ما به ظاهر تمدن می‌نامیم امروز در حقیقت آن معنی خودش را از دست داده و تمدن آن‌چیزی است که باید در علم‌الاجتماع پیدا بکنیم و اجتماع را رو به یک اصول صحیح اخلاقی هدایت بکنیم و همیشه آن را حفظ کنیم بنده دیگر عرضی ندارم (احسنت، احسنت).

- قرائت اسامی اعضاء هیأت رئیسه شعب شش گانه و اعضاء ۲۷ کمیسیون پارلمانی و هیأت رئیسه ۲۶ کمیسیون

۳- قرائت اسامی اعضاء هیأت رئیسه شعب شش گانه و اعضاء ۲۷ کمیسیون پارلمانی و هیأت رئیسه ۲۶ کمیسیون

رئیس ـ وارد دستور می‌شویم گزارش انتخاب هیئت رئیسه ضعب و اعضاء و هیئت رئیسه کمیسیون‌ها قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

هیئت رئیسه شعبه اول

آقای سرتیپ‌پور رئیس.

آقایان دکتر میر علاء ـ دکتر غنی نواب رئیس.

آقای صدری کیوان مخبر.

آقایان ثامنی ـ دانشمند منشی.

هیئت رئیسه شعبه دوم

تیمسار سرلشگر همایونی رئیس.

خانم نیره سعیدی ـ آقای دکتر متین نواب رئیس.

آقای فیروز فروهر مخبر.

آقایان مهندس یارمحمدی ـ جوانشیر منشی.

هیئت رئیسه شعبه سوم

تیمسار سرلشگر نکوزاد رئیس.

آقایان: مهندس پرویز بهبودی ـ دکتر رضوانی نواب رئیس.

آقای دکتر قهرمان مخبر.

آقایان: صائب ـ معزی منشی.

هیئت رئیسه شعبه چهارم

آقای کورس رئیس.

خانم بزرگ‌نیا ـ آقای پروفسور مخبر فرهمند نواب رئیس.

آقای دکتر کیان مخبر.

آقایان: مهندس اردلان ـ اولیاء منشی.

هیئت رئیسه شعبه پنجم

آقای دکتر محمود ضیائی رئیس.

آقایان: ادیب سمیعی ـ توسلی نواب رئیس.

آقای مهندس اسدی سمیع مخبر.

آقایان: شهرستانی ـ دکتر درودی منشی.

هیئت رئیسه شعبه ششم

خانم جهانبانی رئیس.

آقایان: دکتر شریعت ـ ملک‌زاده آملی نواب رئیس.

آقای مرتضوی مخبر.

آقایان: مافی ـ دکتر بیت منصور منشی.

اعضاء کمیسیون آب و برق

شعبه اول ـ آقایان: اخلاقی ـ مهندس جلال نوری ـ دکتر خیراندیش ـ شاخوئی ـ مهندس عترت ـ پردلی.

شعبه دوم ـ آقایان: دکتر بقائی یزدی ـ مهندس یارمحمدی ـ مهندس افراسیاب کیا.

شعبه سوم ـ آقایان: مهندس پرویز بهبودی ـ غلام نیاکان ـ مهندس قادرپناه ـ حاج کریم‌بخش سعیدی

شعبه چهارم ـ آقایان: مهندس اردلان ـ رضازاده ـ مهندس معینی زند ـ ارسنجانی ـ دکتر صدر

شعبه پنجم ـ آقایان: توسلی ـ مهندس زرآور

شعبه ششم ـ آقایان: بدرصالحیان ـ دکتر ناصر بهبودی

هیئت رئیسه کمیسیون آب و برق

آقای مهندس جلالی نوری رئیس.

آقایان: توسلی ـ دکتر صدر نواب رئیس.

آقای دکتر بقائی یزدی مخبر.

آقایان: ارسنجانی ـ شاخوئی منشی.

اعضاء کمیسیون آبادانی و مسکن

شعبه اول ـ آقایان: ثامنی ـ روحانی ـ مجید محسنی ـ ابوذر.

شعبه دوم ـ آقای منصور صادقی.

شعبه سوم ـ آقای عجم.

شعبه چهارم ـ آقایان ارسنجانی ـ دکتر کیان ـ خانم بزرگ‌نیا.

شعبه پنجم ـ آقایان مهندس اسدی سمیع ـ دکتر برومند ـ دکتر زعفرانلو ـ شهرستانی ـ دکتر مدرسی.

شعبه ششم ـ آقایان: انشاء ـ مهندس عطائی.

هیئت رئیسه کمیسیون آبادانی و مسکن

آقای دکتر کیان رئیس.

آقای ثامنی ـ خانم بزرگ‌نیا نواب رئیس.

آقای مهندس عطائی مخبر.

آقایان: مهندس اسدی سمیع ـ صادقی منشی.

اعضاء کمیسیون آموزش و پرورش

شعبه اول ـ آقایان: ضیاء احمدی ـ صدری کیوان ـ دکتر وحیدنیا.

شعبه دوم ـ آقایان: موسوی ماکوئی ـ صادقی ـ ساگینیان.

شعبه سوم ـ خانم ابتهاج سمیعی ـ آقایان: دکتر خطیبی ـ ماهیار ـ معزی ـ امام مردوخ.

شعبه چهارم ـ آقای دکتر شفیع امین ـ خانم زاهدی.

شعبه پنجم ـ آقایان: پاینده ـ شهرستانی ـ خسروی ـ دکتر خزائلی.

شعبه ششم ـ خانم جهانبانی ـ آقای دکتر بیت منصور.

هیئت رئیسه کمیسیون آموزش و پرورش

آقای شهرستانی رئیس.

آقایان: ماهیار ـ منصور صادقی نواب رئیس.

آقای موسوی ماکوئی مخبر.

آقایان: دکتر وحیدنیا ـ ضیاء احمدی منشی.

اعضاء کمیسیون اصلاحات ارضی و تعاون روستائی

شعبه اول ـ آقایان: جوادی ـ مهندس عترت ـ مهرزاد ـ مهندس بهرام‌زاده ابراهیمی.

شعبه دوم ـ آقایان: زرگرزاده ـ مریدی ـ مهندس یارمحمدی ـ دکتر غلامرضا عدل.

شعبه سوم ـ آقایان: مهندس قادرپناه ـ مهندس سهم‌الدینی.

شعبه چهارم ـ آقایان: مهاجرانی ـ جاماسبی.

شعبه پنجم ـ آقایان: مهندس اسدی سمیع ـ پاینده

شعبه ششم ـ آقایان: دکتر نجیمی ـ ملک زاده آملی ـ دکتر حبیب‌اللهی.

هیئت رئیسه کمیسیون اصلاحات ارضی و تعاون روستائی

آقای ـ دکتر نجیمی رئیس.

آقایان: مهندس یارمحمدی ـ مهندس عترت نواب رئیس.

آقای ـ مهندس اسدی سمیع مخبر.

آقایان: مریدی ـ زرگرزاده منشی.

اعضاء کمیسیون اطلاعات

شعبه اول ـ آقایان: دتر حکیم شوشتری ـ وکتر وحیدنیا ـ سرتیپ‌پور ـ مؤید امینی.

شعبه دوم ـ خانم نیره سعیدی ـ آقای کاظم مسعودی.

شعبه سوم ـ آقای پدرامی ـ خانم ابتهاج سمیعی.

شعبه چهارم ـ آقای عباس فروتن.

شعبه پنجم ـ آقای دکتر عظیمی.

شعبه ششم ـ آقایان: شاهنده ـ موقر.

هیئت رئیسه کمیسیون اطلاعات

آقای فروتن رئیس.

آقایان: دکتر عظیمی ـ مسعودی نواب رئیس.

آقای دکتر وحیدنیا مخبر.

آقایان: پدرامی ـ شاهنده منشی.

اعضای کمیسیون اقتصاد

شعبه اول ـ آقایان: دکتر اسفندیار یگانگی ـ دکتر غنی ـ

شعبه دوم ـ آقایان: دکتر عدل طباطبائی ـ جوانشیر ـ ریگی

شعبه سوم ـ آقایان: شکیبا ـ دکتر رضوانی ـ صائب

شعبه چهارم ـ آقایان: حسام رضوی ـ دکتر رفیعی ـ حی ـ کورس ـ دکتر الموتی ـ مهندس معتمدی

شعبه پنجم ـ آقایان: شیخ بهائی ـ مهندس قاسم معینی

شعبه ششم ـ آقایان: دکتر ملکی ـ دکتر باقر شریعت

هیئت رئیسه کمیسیون اقتصاد

آقای دکتر عدل طباطبائی رئیس.

آقایان: کورس ـ دکتر رفیعی نواب رئیس.

آقای معتمدی مخبر.

آقایان: صائب ـ حی منشی.

اعضاء کمیسیون امور استخدام و سازمان‌های اداری

شعبه اول ـ آقایان: عبدالمجید موسوی ـ کریم اهری.

شعبه دوم ـ آقایان: دکتر صاحب‌قلم ـ دکتر اعتمادی.

شعبه سوم ـ آقای دکتر اسفندیاری.

شعبه چهارم ـ آقای عامری.

شعبه پنجم ـ آقایان: دکتر درودی ـ دکتر مدرسی ـ یوسفی

شعبه ششم ـ آقایان: دیهیم ـ خانلر قراچورلو ـ دکتر مهذب

هیئت رئیسه کمیسیون امور استخدام و سازمان‌های اداری

آقای عبدالمجید موسوی رئیس

آقایان: دکتر درودی ـ عامری نواب رئیس

آقای دیهیم مخبر

آقایان: خانلر قراچورلو ـ دکتر مدرسی منشی

اعضاء کمیسیون امور خارجه

شعبه اول ـ آقای کمالوند.

شعبه دوم ـ آقایان: دکتر صالحی ـ دکتر کفائی ـ دکتر متین ـ علی مرندی ـ ریگی ـ باقر بوشهری.

شعبه سوم ـ آقای فولادوند.

شعبه چهارم ـ خانم دکتر دولتشاهی ـ آقایان: دکتر فربود ـ دکتر سعید حکمت ـ پرفسور مخبر فرهمند ـ دکتر صدر.

شعبه پنجم ـ آقایان: دکتر رشتی ـ دکتر ضیائی ـ خسروی کردستانی ـ مهندس قاسم معینی ـ ملک‌شاه ظفر.

شعبه ششم ـ آقایان: دکتر ملکی ـ بهادری ـ شاهنده ـ فتح‌الله مافی ـ سلیمانی کاشانی ـ دکتر محمدحسین اسدی.

هیئت رئیسه کمیسیون امور خارجه

آقای دکتر ضیائی رئیس.

آقایان: دکتر فربود ـ دکتر ملکی نواب رئس

آقای فتح‌الله مافی مخبر

آقای دکتر کفائی منشی

آقای شاهنده منشی

اعضاء کمیسیون برنامه

شعبه اول ـ آقایان: فرهادپور ـ دکتر امامی خوئی ـ دکتر یگانگی.

شعبه دوم ـ آقایان: مهندس فروهر ـ دکتر معظمی ـ دکتر مهدوی ـ کلانتر هرمزی ـ عبدالحسین طباطبائی.

شعبه سوم ـ آقایان: معزی ـ دکتر قهرمان ـ مهندس فیروزعدل ـ محمداسدی ـ دکتر اسفندیاری.

شعبه چهارم ـ خانم دکتر دولتشاهی ـ آقایان: اولیاء ـ دکتر الموتی.

شعبه پنجم ـ آقایان: دکتر رشتی ـ دکتر زعفرانلو.

شعبه ششم ـ آقایان: مهندس اربابی ـ دکتر رهنوردی ـ فیاض فاضلی ـ دکتر طالع.

هیئت رئیسه کمیسیون برنامه

آقای دکتر الموتی رئیس.

آقایان: مهندس اربابی ـ دکتر قهرمان نواب رئیس.

آقای دکتر مهدوی مخبر.

آقایان: معزی ـ فروهر منشی.

اعضاء کمیسیون بودجه

شعبه اول ـ آقایان: مهندس پروشانی ـ دکتر حکیم شوشتری ـ دانشمند ـ محدث‌زاده ـ فخر طباطبائی ـ فرهادپور.

شعبه دوم ـ آقای مریدی.

شعبه سوم ـ آقایان: جهانشاهی ـ دکتر خطیبی.

شعبه چهارم ـ آقایان: دکتر کیان ـ پرفسور مخبر فرهمند ـ دکتر عاملی تهرانی.

شعبه پنجم ـ آقایان: دکتر یزدان‌پناه ـ دکتر بهبهانی ـ یوسفی.

شعبه ششم ـ آقایان: مرتضوی ـ مهندس ریاحی.

هیئت رئیسه کمیسیون بودجه

آقای مرتضوی رئیس.

آقای مهندس ریاحی نایب رئیس.

آقای دکتر عاملی تهرانی.

آقای دکتر بهبهانی مخبر.

آقای پروفسور مخبر فرهمند منشی.

آقای مریدی منشی.

اعضاء کمیسیون بهداری

شعبه اول ـ آقایان: دکترموثقی ـ دکتر میرعلاء.

شعبه دوم ـ آقایان: دکتر اعتمادی ـ دکتر صالحی.

شعبه سوم ـ آقای دکتر فریور.

شعبه چهارم ـ آقایان: دکتر ستوده ـ دکتر صفائی ـ دکتر سعید ـ دکتر محققی.

شعبه پنجم ـ آقایان: دکتر برومند ـ دکتر ضیائی ـ دکتر بهبهانی.

شعبه ششم ـ آقایان: دکتر رهنوردی ـ دکتر بیت منصور ـ دکتر هواگیمیان.

هیئت رئیسه کمیسیون بهداری

آقای دکتر موثقی رئیس.

آقایان: دکتر بیت منصور ـ دکتر فریور نواب رئیس.

آقای دکتر ستوده مخبر.

آقایان: دکتر برومند ـ دکتر بهبهانی منشی.

اعضاء کمیسیون پست و تلگراف

شعبه اول ـ آقایان: ضیاء احمدی ـ ملک‌افضلی.

شعبه دوم ـ آقای امیراحمدی.

شعبه سوم ـ آقایان: اسدالله سلیمانی ـ مبارکی ـ نکوزاد ـ آموزگار ـ کریم‌بخش سعیدی.

شعبه چهارم ـ آقایان: رضازاده ـ حی ـ رضوی.

شعبه ششم ـ آقای بدر صالحیان.

هیئت رئیسه کمیسیون پست و تلگراف

آقای بدر صالحیان رئیس.

آقایان: رضازاده ـ مبارکی نواب رئیس.

آقای حسام رضوی مخبر.

آقایان: سلیمانی ـ امیراحمدی منشی.

اعضاء کمیسیون تولیدات کشاورزی و مواد مصرفی

شعبه اول ـ آقای تهرانی.

شعبه دوم ـ آقای سید کاظم مسعودی.

شعبه سوم ـ آقایان: عباس میرزائی ـ دکتر مدنی ـ سیدعلی صائب ـ دکتر اسفندیاری ـ کریم‌بخش سعیدی.

شعبه چهارم ـ آقایان: مهندس معتمدی ـ صادق سمیعی.

شعبه پنجم ـ آقایان: شیخ‌الاسلامی ـ بختیاری‌پور.

شعبه ششم ـ آقای فیاض فاضلی.

هیئت رئیسه کمیسیون تولیدات کشاورزی و مواد مصرفی

آقای سید کاظم مسعودی رئیس.

آقایان: بختیاری‌پور ـ دکتر مدنی نواب رئیس.

آقای سید علی صائب مخبر.

آقایان: مهندس معتمدی ـ فیاض فاضلی منشی.

اعضاء کمیسیون دادگستری

شعبه اول ـ آقایان: مهرزاد ـ اخلاقی.

شعبه دوم ـ آقایان: تیمسار حکیمیان ـ عبدالحسین طباطبائی ـ محسن پزشک‌پور.

شعبه سوم ـ آقایان: امامی رضوی ـ پزشکی ـ محمد مانی ـ قاضی‌زاده ـ آموزگار.

شعبه چهارم ـ آقایان: بهنیا ـ مهاجرانی ـ دکتر وفا.

شعبه پنجم ـ آقایان: شیخ‌الاسلامی ـ مجد.

شعبه ششم ـ آقایان: دیهیم ـ مرتضوی ـ دکتر دادفر ـ سلیمانی کاشانی.

هئیت رئیسه کمیسیون دادگستری

آقای شیخ‌الاسلامی رئیس.

آقایان: مانی ـ مهاجرانی نواب رئیس.

آقای دکتر وفا مخبر.

آقایان: بهنیا ـ آموزگار منشی.

اعضاء کمیسیون دارائی

شعبه اول ـ آقایان: تهرانی ـ روستا ـ دانشمند ـ اهری.

شعبه دوم ـ آقایان: خواجه‌نوری ـ دکتر عدل طباطبائی.

شعبه سوم ـ آقایان: عباس میرزائی ـ قاضی‌زاده ـ دکتر رضوانی ـ کلانتری ـ دکتر فریور.

شعبه چهارم ـ آقایان: امیرحسین عامری ـ صدقیانی زاده.

شعبه پنجم ـ آقایان: مهندس صائبی ـ مهندس زنجانچی.

شعبه ششم ـ آقایان: دکتر مهذب ـ سعید وزیری.

هیئت رئیسه کمیسیون دارائی

آقای اهری رئیس.

آقایان: تهرانی ـ قاضی‌زاده نواب رئیس.

آقای دانشمند مخبر.

آقایان: روستا ـ صدقیانی زاده منشی.

اعضاء کمیسیون راه

شعبه دوم ـ آقایان: زرگرزاده ـ مهندس فروهر ـ دکتر غلامرضا عدل.

شعبه سوم ـ آقایان: پزشکی ـ منصور کلانتری ـ امام مردوخ.

شعبه چهارم ـ آقایان: مهندس اردلان ـ دکتر سعید ـ اولیاء.

شعبه پنجم ـ آقای حق‌شناس.

شعبه ششم ـ آقایان: مهندس عطائی ـ پوربابائی.

هیئت رئیسه کمیسیون راه

آقای مهندس اردلان رئیس.

آقایان: مهندس فروهر ـ دکتر غلامرضا عدل نواب رئیس.

آقای پور بابائی مخبر.

آقایان: حق‌شناس ـ زرگرزاده منشی.

اعضاء کمیسیون عرایض

شعبه اول ـ آقایان: مهندس پروشانی ـ سرتیپ‌پور.

شعبه دوم ـ آقای سواک ساگینیان.

شعبه پنجم ـ آقایان: ادیب سمیعی ـ حسین معیری.

شعبه ششم ـ آقای دکتر طالع.

هیئت رئیسه کمیسیون عرایض

آقای سرتیپ‌پور رئیس.

آقایان: حسین معیری ـ دکتر طالع نواب رئیس.

آقای سواک ساگینیان مخبر.

آقایان: مهندس پروشانی ـ نادر ادیب سمیعی منشی.

اعضاء کمیسیون علوم و آموزش عالی

شعبه اول ـ آقایان: دکتر اصولی ـ دکتر امامی خوئی ـ دکتر موثقی ـ دکتر میر علاء.

شعبه دوم ـ آقایان: موسوی ماکوئی ـ علی مرندی.

شعبه سوم ـ آقای دکتر قهرمان.

شعبه چهارم ـ آقایان: دکتر رفیعی ـ دکتر ستوده ـ دکتر شفیع امین ـ خانم بزرگ‌نیا ـ دکتر سعید حکمت ـ محمد رضا عاملی.

شعبه پنجم ـ آقایان: دکتر خزائلی ـ دکتر درودی ـ دکتر عظیمی ـ دکتر رفعت.

شعبه ششم ـ آقایان: دکتر پرتو اعظم ـ دکتر هواگیمیان ـ مهندس ریاضی.

هیئت رئیسه کمیسیون علوم و آموزش عالی

آقای دکتر عظیمی رئیس.

آقایان: دکتر میرعلاء اصولی نواب رئیس.

آقای دکتر قهرمان مخبر.

آقای دکتر درودی ـ خانم بزرگ‌نیا منشی.

اعضاء کمیسیون فرهنگ و هنر

شعبه اول ـ آقایان: مجید موسوی ـ مجید محسنی مهر

شعبه دوم ـ خانم نیره سعیدی ـ آقایان: کاسمی ـ دکتر بقائی یزدی.

شعبه سوم ـ آقای ماهیار.

شعبه چهارم ـ آقای عباس فروتن ـ خانم زاهدی ـ آقای دکتر محققی.

شعبه پنجم ـ خانم تربیت ـ آقای حیدر صائبی.

شعبه ششم ـ خانم جهانبانی ـ آقای دکتر پرتواعظم ـ آقای بهادری.

شعبه ششم ـ آقایان: فتح‌الله مافی ـ سعید وزیری ـ مهندس ناصر بهبودی.

هیئت رئیسه کمیسیون فرهنگ و هنر

آقای سعید وزیری رئیس.

بانو نیره سعیدی ـ آقای ماهیار نواب رئیس.

آقای مجید محسنی مخبر.

آقایان: بهادری ـ حیدر صائبی منشی.

اعضاء کمیسیون کار و امور اجتماعی

شعبه اول ـ آقایان: شاخوئی ـ محمدولی قراچورلو ـ محدث‌زاده ـ ملک افضلی ـ مهندس جلالی نوری.

شعبه دوم ـ آقایان: امیراحمدی ـ جوانشیر.

شعبه سوم ـ آقایان: سلیمانی ـ نیاکان ـ مبارکی ـ پدرامی.

شعبه چهارم ـ آقایان: پورساطع ـ مهندس کیا کجوری ـ کورس.

شعبه پنجم ـ آقای حیدر صائبی.

شعبه ششم ـ آقایان: موسی صالحی ـ پوربابائی.

هیئت رئیسه کمیسیون کار و امور اجتماعی

آقای جوانشیر رئیس.

آقایان: حیدر صائبی ـ مهندس کیا کجوری نواب رئیس.

آقای پدرامی مخبر.

آقایان: نیاکان ـ موسی صالحی منشی.

اعضاء کمیسیون کشاورزی

شعبه اول ـ آقای مهندس بهرام‌زاده ابراهیمی.

شعبه دوم ـ آقایان: مهندس افراسیاب کیا ـ مهندس اخوان.

شعبه سوم ـ آقایان: مهندس برومند ـ مهندس فیروزعدل ـ مهندس سهم‌الدینی.

شعبه چهارم ـ آقای صادق سمیعی.

شعبه پنجم ـ آقایان: مهندس ارفع ـ مروتی.

شعبه ششم ـ آقایان: مهندس ریاحی ـ فهیمی ـ دکتر نجیمی ـ دکتر حبیب‌اللهی.

هیئت رئیسه کمیسیون کشاورزی

آقای مهندس برومند رئیس.

آقایان: مهندس کیا ـ مهندی سهم‌الدینی نواب رئیس.

آقای مهندی ریاحی مخبر.

آقایان: دکتر حبیب‌اللهی ـ فهیمی منشی.

اعضاء کمیسیون کشور

شعبه اول ـ آقایان: ثامنی ـ روحانی ـ ابوذر ـ روستا ـ مؤید امینی.

شعبه دوم ـ آقایان: دکتر صاحب‌قلم ـ دکتر متین ـ وحدانیان ـ مصطفوی ـ کلانتر هرمزی.

شعبه سوم ـ آقایان: ایلخانی‌پور ـ شکیبا ـ عجم ـ دکتر مدنی.

شعبه چهارم ـ آقایان: دکتر صفائی ـ صدقیانی زاده.

شعبه پنجم ـ آقایان: مهندس زرآور ـ بختیاری‌پور ـ شیخ بهائی ـ مجد ـ مهندس زنجانچی.

شعبه ششم ـ آقایان دکتر دادفر ـ فهیمی ـ فضائلی.

هیئت رئیسه کمیسیون کشور

آقای دکتر دادفر رئیس.

آقایان: شکیبا ـ مهندس زرآور نواب رئیس.

آقای کلانتر هرمزی مخبر.

آقایان:ایلخانی پور ـ فهیمی منشی.

اعضاء کمیسیون محاسبات

آقای مصطفوی رئیس.

آقای اصولی نواب رئیس.

آقای مانی مخبر.

آقای دکتر مهدوی منشی.

اعضاء کمیسیون منابع طبیعی

شعبه دوم ـ آقایان: کاسمی ـ مهندس اخوان.

شعبه سوم ـ آقایان: مهندس برومند ـ مهندس پرویز بهبودی ـ امامی رضوی.

شعبه چهارم ـ آقایان: مهندس کیاکجوری ـ مهندس بریمانی ـ مهندس معینی زند.

شعبه پنجم ـ آقایان: مهندس صائبی ـ دکتر رفعت.

شعبه ششم ـ آقایان: مهندس اربابی ـ انشاء ـ خانلرقراچورلو.

هیئت رئیسه کیسیون منابع طبیعی

آقای مهندس اخوان رئیس.

آقایان: دکتر رفعت ـ خانلر قراچورلو نواب رئیس.

آقای امامی رضوی مخبر.

آقایان: مهندس بریمانی ـ انشاء منشی.

اعضاء کمیسیون نظام

شعبه اول ـ آقایان: کمالوند ـ پردلی.

شعبه دوم ـ آقایان: تیمسار سرلشگر همایونی ـ تیمسار سرتیپ وحدانیان ـ تیمسار سرتیپ حکیمیان.

شعبه سوم ـ آقایان: ایلخانی‌پور ـ تیمسار سرلشگر نکوزاد.

شعبه چهارم ـ آقای پورساطع.

شعبه پنجم ـ آقایان: ادیب سمیعی ـ حق‌شناس ملک‌شاه ظفر.

شعبه ششم ـ آقای ملک‌زاده آملی.

هیئت رئیسه کمیسیون نظام

تیمسار سرلشگر همایونی رئیس.

تیمسار سرلشگر نکوزاد ـ تیمسار سرتیپ وحدانیان نواب رئیس.

تیمسار سرتیپ حکیمیان مخبر.

آقایان: ایلخانی‌زاده ـ حق‌شناس منشی.

اعضاء کمیسیون همکاری مجلسین

شعبه اول ـ آقای صدری کیوان.

شعبه دوم ـ آقایان: بوشهری ـ دکتر معظمی ـ تیمسار سرلشگر همایونی.

شعبه سوم ـ آقای دکتر کلالی.

شعبه چهارم ـ آقای بهنیا.

شعبه پنجم ـ خانم تربیت آقایان: دکتر یزدان‌پناه ـ مهندس ارفع ـ پرویزی ـ رامبد.

شعبه ششم ـ دکتر محمدحسین اسدی.

اعضاء کمیسیون رسیدگی به سؤالات

شعبه اول ـ آقایان: جوادی ـ دکتر غنی ـ فخر طباطبائی.

شعبه دوم ـ آقایان: دکتر اعتمادی ـ دکتر کفائی ـ پزشک‌پور.

شعبه سوم ـ آقایان: جهانشاهی ـ فولادوند ـ محمدمانی.

شعبه چهارم ـ آقایان: مهندس بریمانی ـ دکتر وفا ـ بهنیا.

شعبه پنجم ـ آقایان: حسین معیری ت‌توسلی ـ رامبد.

شعبه پنجم ـ آقایان: موسی صالحی ـ دکتر نجیمی ـ فهیمی.

هیئت رئیسه کمیسیون رسیدگی به سؤالات

آقای جهانشاهی رئیس.

آقایان: مهندس بریمانی ـ حسین معیری نواب رئیس.

آقای دکتر حسین وفا مخبر.

آقایان: جوادی ـ صالحی منشی.

- تصویب صورت‌جلسه

۴- تصویب صورت‌جلسه

رئیس ـ نسبت به صورت‌جلسه دفعه گذشته نظری نیست؟ (اظهاری نشد) صورت‌جلسه قبل تصویب می‌شود.

- تقدیم یک فقره لایحه و استرداد لایحه شماره ۴۶۲۶۸ ـ ۳ /۱۰ /۴۶ به وسیله آقای گودرزی معاون وزارت امور خارجه

۵- تقدیم یک فقره لایحه و استرداد لایحه شماره ۴۶۲۶۸ ـ ۳ /۱۰ /۴۶ به وسیله آقای گودرزی معاون وزارت امور خارجه

رئیس ـ آقای گودرزی فرمایشی دارید بفرمائید.

گودرزی (معاون وزارت امور خارجه) ـ با اجازه مقام ریاست چون لایحه تقدیمی اصلاح قانون گذرنامه مصوب ۲۰ دی‌ماه ۱۳۱۱ نیاز به اصلاحاتی داشت بدین‌وسیله لایحه جدیدی که پس از انجام اصلاحات مورد نظر با همکاری وزارت کشور تهیه شده است تقدیم و لایحه قبلی مسترد می‌گردد.

رئیس ـ به کمیسیون‌های مربوط ارجاع می‌شود.

- انتخاب یک نفر جهت شرکت در هیأت نظارت بیمه‌های اجتماعی کارگران

۶- انتخاب یک نفر جهت شرکت در هیأت نظارت بیمه‌های اجتماعی کارگران

رئیس ـ انتخاب یک نفر ناظر جهت شرکت بیمه‌های اجتماعی کارگران به مدت دو سال مطرح است آقای مهندس ارفع بفرمائید.

مهندس ارفع ـ بنده خواستم به عرض همکاران عزیز برسانم که از طرف فراکسیون حزب ایران نوین آقای حسام رضوی کاندیدای این سمت هستند (مبارک است)

رئیس ـ آقای رامبد بفرمائید.

رامبد ـ تصور می‌کنم کسی تردید نداشته باشد که حضور و نمایندگی یک نماینده مجلس در یک دستگاه اجرائی به منظور اولاً نظارت آن دستگاه از طرف مجلس شورای ملی از گردش دستگاهی که این نماینده در آن‌جا نظارت دارد قسمت اولش خیلی روشن است همان‌طوری که مجلس باید از دولت تفکیک باشد تا بتواند به کار دولت نظارت واقعی بکند و تابع دولت نباشد نماینده‌ای که می‌تواند بدون پیروی از احساسات همکاری و همبستگی در یک دستگاه نظارت بکند و نظر اکثریت محترم را در نظارت تأمین بکند یقین است که اگر از دسته و گروه سیاسی غیر همکار دولت باشد با نظر نقادی و بی‌طرفی، و اگر هم فکر بکنیم سخت‌گیری چه بهتر، می‌تواند هم‌مجلس را مطلع بکند از گردش کار و هم در آن‌جا نظارت بکند من برای این عرایضی که می‌کنم شاهد مثالی دارم وظیفه نمایندگان مجلس بر این نیست که آن‌چه در مملکت می‌گذرد با یک پوزخندی خودشان را غیرمسئول بدانند آن‌چه که در سازمان‌ها گذشته و امروز سازمان بازرسی شاهنشاهی انگشت گذاشته است و گفته است که در این ۶ سال این وقایع گذشته مجلس شورای ملی و نمایندگان مجلس شورای ملی در این دستگاه‌ها چه کردند؟ (فرهادپور ـ تماشا) فرق شاگرد دکان سنگکی که مطالب راجع به سازمان بیمه‌های اجتماعی را فقط در روزنامه‌های عصر و صبح مطلع می‌شود و نمایندگان مجلس که رأی دادند و نماینده در آن‌جا داشتند چه فرقی است لذا من استدعایم بر این است که احساس مسئولیت بفرمایند و این نماینده‌ها را برای امتیازات آن از این جهت نگاه کنید که امتیازات انجام وظیفه مملکتی است اگر این چنین است چرا نباید یکی از همکرات شما که اعتبارنامه‌اش را شما تصویب کردید و به نمایندگی مجلس قبولش دارید و در طول خدمت در این‌جا دیدید که هر گاه مسائل مملکتی در سطح بالا مثل امور تدافعی مملکت با حفظ حقوق مملکت در هر مجامعی باشد با شما هم‌صدا و هم‌گام و هم‌دل بودند و ثابت کردند که در اصول اصلی مملکت با هم همکار هستند.

یکی از این نمایندگان از طرف شما در این سازمان‌ها حضور پیدا کند که اولا محظور حزبی نداشته باشد در ثانی شما که اکثریت هستید نگویند که خواسته‌اند آنچه معایب و سوء جریان است با فرستادن نماینده‌ای از طرف خودشان در آنجا سرپوش بگذارند من استدعا می‌کنم اگر عرایض بنده غیر وارد است یکی از این نمایندگان محترمی که در مدت ۶ سال در این سازمان‌ها شرکت فرموده‌اند بیایند مجلس را روشن کنند و بگویند در این دستگاه‌ها چه می‌گذرد (احسنت ـ آفرین).

رئیس ـ شروع می‌کنیم به انتخاب سه نفر جهت نظارت در اخذ و استخراج آراء که به قید قرعه انتخاب می‌شوند.

(اقتراع به عمل آمد و آقایان سرتیپ‌پور ـ محدث‌زاده ـ ریگی انتخاب شدند و آقایان مهندس صائبی و ضیاء احمدی از طرف هیئت رئیسه شرکت کردند)

اسامی خانم‌ها و آقایان نمایندگان به ترتیب آتی وسیله منشی (آقای مهندس صائبی) اعلام و در محل نطق اخذ رأی به عمل آمد.

آقایان کورس ـ بدر صالحیان ـ خانم جهانبانی ـ خانم بزرگ‌نیا ـ خواجه‌نوری ـ توسلی ـ عجم ـ بوشهری ـ دکتر کلالی ـ دکتر یزدان‌پناه ـ مجید موسوی ـ دکتر زعفرانلو ـ مهندس ارفع ـ دکتر مهدوی ـ دکتر الموتی ـ دکتر نجیمی ـ اخلاقی ـ معزی ـ پوربابائی ـ مهندس سهم‌الدینی ـ خانم سعیدی ـ فولادوند ـ ثامنی ـ دکتر متین ـ مهندس اخوان ـ شهرستانی ـ کمالوند ـ دکتر کفائی ـ دکتر کیان ـ مریدی ـ عباس میرزائی ـ صائب ـ ایلخانی‌پور ـ جوانشیر ـ مافی ـ دکتر صاحب‌قلم ـ مهندس زرآور ـ مهندس یارمحمدی ـ تیمسار نکوزاد ـ تیمسار وحدانیان ـ دکتر میرعلاء ـ دکتر امامی خوئی ـ فهیمی ـ دکتر وفا ـ خانم تربیت ـ ماهیار ـ مهاجرانی ـ مهندس اسدی سمیع ـ مهندس کیا ـ مهندس بریمانی ـ دکتر خیراندیش ـ حی ـ دکتر بیت منصور ـ فیاض فاضلی ـ شاخوئی ـ جهانشاهی ـ دکتر حبیب‌اللهی ـ مهندس معتمدی ـ ملک افضلی ـ دکتر سعید ـ دکتر رضوانی ـ عامری ـ دکتر مهذب ـ مهندس ریاضی ـ عبدالحسین طباطبائی ـ دکتر ستوده ـ حق‌شناس ـ دکتر درودی ـ صالحی ـ تهرانی ـ سلیمانی ـ تیمسار حکیمیان ـ بهنیا ـ دکتر پرتواعظم ـ مهندس فیروز عدل ـ مهندس اردلان ـ روستا ـ دکتر ملکی ـ کمالوند ـ دکتر بهبهانی ـ دکتر اصولی ـ شکیبا ـ دکتر امین ـ مهندس پروشانی ـ مهندس قادرپناه ـ تیمسار همایونی ـ معبری ـ حیدر صائبی ـ مبارکی ـ پورساطع ـ اهری ـ پدرامی ـ امیراحمدی ـ امامی رضوی ـ زرگرزاده ـ کلانتر هرمزی ـ دکتر صفائی ـ جوادی ـ دکتر خسروی ـ دکتر معظمی ـ دکتر بقائی یزدی ـ دکتر رفیعی ـ روحانی ـ سعید وزیری ـ ادیب سمیعی ـ مرتضوی ـ مهندی اربابی ـ دکتر حکیم شوشتری ـ مهندس معینی ـ بانو ابتهاج سمیعی ـ مرندی ـ دکتر دادفر ـ فخر طباطبائی ـ مهندس ابراهیمی ـ آموزگار ـ دکتر اسدی ـ فرهادپور ـ ابوذر ـ مؤید امینی ـ رامبد ـ جاماسبی ـ یوسفی ـ پروفسور مخبر فرهمند ـ دکتر برومند ـ دکتر ناصر بهبودی ـ دکتر عاملی تهرانی ـ پزشکپور ـ دکتر صدر ـ دکتر فریور ـ ریگی ـ مهندس صائبی ـ ضیاء احمدی ـ مهندس برومند ـ شیخ‌الاسلامی ـ محدث‌زاده ـ سرتیپ‌پور ـ پزشکی ـ نیاکان ـ فضل سمیعی ـ دکتر اعتمادی ـ انشاء ـ مهندس کیا کجوری ـ ملک‌زاده آملی ـ مجید محسنی مهر ـ قاضی‌زاده ـ مهندس فروهر ـ دکتر رفعت.

مهره‌های تفتیشیه و اوراق رأی شماره شد نتیجه به قرار زیر اعلام گردید.

  • مهره تفتیشیه ۱۳۰ مهره.
  • اوراق رأی ۱۳۰ رأی.
  • آقای حسام‌الدین رضوی ۱۱۸ رأی، آقای رامبد ۳ رأی و آقایان مرتضوی وحی هر کدام یک رأی.

رئیس ـ آقای حسام‌الدین رضوی با ۱۱۸ رأی به سمت ناظر مجلس شورای ملی در هئیت نظارت بیمه‌های اجتماعی کارگران برای مدت دو سال انتخاب شدند (مبارک است) آقای رضوی بفرمائید.

رضوی ـ بنده وظیفه خودم می‌دانم از عنایتی که همکاران محترم نسبت به بنده فرمودند صمیمانه سپاسگزاری و تشکر کنم و به آقایان قول بدهم هم‌چنان‌که تا به حال در وظیفه خود قصوری نکرده‌ام در آینده هم با کمال متانت و صداقت وظایف محوله را انجام بدهم (احسنت)

- ختم جلسه

۷- ختم جلسه

رئیس ـ چون فعلا کاری در دستور نداریم با اجازه خانم‌ها و آقایان محترم جلسه امروز را ختم می‌کنیم، تاریخ و دستور جلسه آینده بعداً به اطلاع همکاران محترم خواهد رسید.

(در ساعت ۱۰ صبح جلسه ختم شد)

رئیس مجلس شورای ملی ـ عبدالله ریاضی.

-عریضه جوابیه مجلسین حضور اعلی‌حضرت همایون شاهنشاه آریامهر

عریضه جوابیه مجلسین حضور اعلی‌حضرت همایون شاهنشاه آریامهر

به پیشگاه مبارک اعلی‌حضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر شاهنشاه ایران

افتتاح دورة اجلاسیه سال ۱۳۴۸ ـ ۱۳۴۹ مجلسین سنا و شورای ملی از طرف ذات اقدس شهریار دادگستر که نشانه بارز و نمودار روشنی از علاقه و توجه خاص پیشوای عالی‌قدر ملت ایران بستن پارلمانی و اصول و مبانی مشروطیت و قانون اساسی است بار دیگر موجبات افتخار و سربلندی نمایندگان دو مجلس را فراهم ساخت، و به این مناسبت هیأت رئیسه مجلسین بر خود واجب می‌دانند که قبل از عرض پاسخ به خطابه افتتاحیه شاهنشاه آریامهر با نهایت خلوص نیت سپاسگزاری خود را در قبال این بذل عنایت بشر به عرض پیشگاه مبارک برسانند.

شاهنشاه در آغاز خطابه افتتاحیه از قوانین مفیدی که در دورة اجلاسیه گذشته به تصویب مجلسین رسید با ابراز خرسندی یاد فرمودند و این باعث سرافرازی و مباهات نمایندگان دو مجلس است که توانسته‌اند در راه وصول به هدف‌های ملی وظیفه خود را به نحوی که مورد توجه خاطر خطیر ملوکانه قرار گیرد انجام دهند و امیدوارند در آینده نیز با تنقیح و تصویب طرح‌ها و لوایح مفیدی که تقدیم می‌شود بیش از پیش موجبات این رضایت و عنایت را فراهم سازند.

بیانات شاهانه در مورد اجرای برنامه‌های وسیع مملکتی در شئون مادی و معنوی و پیشرفت‌های شایان توجهی که در امور صنعتی و اجتماعی و فرهنگی و کشاورزی حاصل شده به سرای هر ایرانی افتخارآمیز است، این پیشرفت‌ها و موفقیت‌های ثمربخشی افقی تابناک‌تر و آینده‌ای درخشانتر در نظرها مجسم می‌کند چنان‌که بی‌تردید و با صراحت می‌توان گفت با پیمودن مراحل نهائی اجرای این برنامه‌ها، که شاهنشاه ایران از روی کمال درایت و دوراندیشی طرح فرموده‌اند و با ابتکاراتی که در جهت تکمیل و رفع نقائص در هر مورد به کار می‌برند، دیری نخواهد گذشت که راه‌ها از همه جانب هموار گردد و ملت ایران از ثمرات انقلاب اصیل ملی خود به طور کامل برخوردار شود.

اشاره شاهنشاه به رشد اقتصادی کشور که به ۳ /۱۰ درصد به قیمت ثابت و ۶ /۱۱ درصد به قیمت جاری رسیده و در مقایسه با شش‌ماهه اول سال گذشته رشدی معادل ۶ /۱۵ درصد به قیمت ثابت نشان می‌دهد و پیش‌بینی قطعی رشدی معادل ۱۲ درصد در سال ۱۳۴۸ برای نمایندگان مجلسین بسیار مسرت‌بخش بود زیرا چنین پیشرفتی کم‌نظیر، نموداری روشن از اقتصادی سالم و نشانه‌ای دقیق و قطعی از اجرای صحیح برنامه‌های عمرانی و صنعتی و کشاورزی است که با مطالعات عمیقی طرح‌ریزی و تنظیم و اجرا شده و به طور نمونه رشد مصرف برق در سال گذشته به میزان ۳۷ درصد و ادامه آن به همین نسبت در سال جاری نشان می‌دهد که چگونه در راه بهبود وضع و بالا بردن سطح زندگی ملی تلاش و کوشش به عمل می‌آید.

موضوع اصلاحات ارضی و تعاون روستائی و توسعه شبکه شرکت‌ها و اتحادیه‌های تعاونی و تأمین اعتبارات مورد نیاز بیش از یک میلیون و سیصد هزار خانوار زارع عضو این شرکت‌ها و آغاز برنامه تعلیم و تربیت مدیران حرفه‌ای که شاهنشاه در خطابه افتتاحیه بدان اشاره فرمودند البته اساسی‌ترین اقداماتی است که بعد از انقلاب ملی ایران به رهبری آن پیشوای بزرگ در امور کشاورزی و تأمین رفاء و تقویت بنیه مالی کشاورزان انجام پذیرفته و اگر به موازات امر اصلاحات ارضی این پیش‌بینی‌ها نمی‌شد و به موقع خود به مرحله اجرا درنمی‌آمد اصل اول انقلاب ملی آن‌طور که در نظر بود به نتیجه نمی‌رسید، لیکن تدبیر و درایت و ابتکار شاهانه این مشکلات را از بین برداشت و اینک اجرای قانون بیمه‌های اجتماعی روستائیان و تقسیم و فروش املاک مورد اجاره که بیش از ۶ میلیون کشاورز و خانواده آنها از آن بهره‌مند شده‌اند و در عین حال تأسیس خانه‌های فرهنگ روستائی موجب شده است که کار اصلاحات ارضی با تمام مزایا و نتایج سودبخش آن به تمام و کمال انجام پذیرد و این امر خطیر که هیچ‌گاه اجرای آن به این‌صورت و با این سرعت و دقت پیش‌بینی نمی‌شد بسیار زود به هدف نهائی خود برسد.

توسعه آبیاری و کشاورزی جدید و به وجود آوردن واحدهای بزرگ به صورت شرکت‌های کشت و صنعت و شرکت‌های سهامی و زراعی و ادامه ساختمان سدهای بزرگ و مژده شروع ساختمان سد عظیم رضاشاه کبیر در سال ۱۳۴۹ گام‌های بلندی است که به نیروی قدرت و اراده و همت بلند و عزم راسخ شاهنشاه ایران در راه عمران کشور و تقویت و توسعه امور کشاورزی و صنعتی برداشته شده و می‌شود و این آثار بزرگ سال‌ها بلکه قرن‌ها نمودار عظمت عصر آریامهر و یادگار دوران سلطنت شاهنشاهی که مبدء تحول و دگرگونی عظیم و بی‌نظیری در تاریخ کشور بوده‌اند، خواهند بود.

در راه بهره‌برداری از منابع طبیعی که آن نیز یکی از اصول انقلاب ملی ما است اقداماتی که تاکنون انجام پذیرفته و شاهنشاه به اختصار عنوان فرموده‌اند یکی از آرزوهای دیرین ملت ایران بو که اینک جامه عمل می‌پوشد، امروز می‌توانیم یقین داشته باشیم که از مواهب طبیعی و برکاتی که خادوند در اعماق زمین و دل کوه‌ها و دشت‌ها و جنگل‌ها و دریاها برای ما به ودیعت نهاده است برخوردار خواهیم بود و از این سرمایه‌های بی‌کران در خدمات عمرانی و تولیدی بهره‌برداری خواهیم کرد، ثروتی که قرن‌ها بی‌استفاده مانده یا تباه می‌شد و به هدر می‌رفته است.

اوامر شاهانه به دولت در زمینه تهیه لایحه قانونی برای حمایت کارمندان در برابر از کار افتادگی و پیری و فوت با پیش‌بینی حق بازنشستگی جهت کارمندان بخش‌های خصوصی این طبقه زحمت‌کش و خدمتگزار را که بار سنگینی در این دوران تحول و انقلاب بر دوش دارند و پیوسته به عنایات شهریار دادگر خود مستظهر بوده و هستند کاملا دلگرم و امیدوار خواهد کرد.

شاهنشاه در خطابه افتتاحیه از فعالیت‌های خانه‌های انصاف و شوراهای داوری و نتایجی که از آن حاصل شده و گام‌هایی که در زمینه انقلاب آموزشی، هم در سطح تعلیمات عالیه و هم در سطح عادی برداشته می‌شود و اجرای قانون خدمات اجتماعی زنان یاد فرموده و ضمن تقدیر از خدمات سپاهیان انقلاب که موجب کمال افتخار و مباهات آنان و همه ملت ایران است به ایجاز و در عین حال با کمال صراحت نتایجی را که از اجرای این طرح‌های ابتکاری در مورد انقلاب آموزشی حاصل شده و خواهد شد بیان فرموده‌اند و این نشان می‌دهد که همت بلند شاهنشاه ایران نه تنها همگام با زمان پیش‌رفته‌اند بلکه از عامل زمان پیش‌افتادن و علاج واقعه را قبل از وقوع کردن است تا (آن‌چه را که احیاناً ده سال دیگر ناگزیر به انجام آن خواهیم بود از هم‌اکنون به دلخواه خویش به صورتی‌که با مصالح و احتیاجات ملی ما کاملاً تطبیق داشته باشد انجام دهیم) نمایندگان مجلسین با درک این حقایق مسلم و وقوف کامل به مسئولیتی که در این دوران سازندگی و تحول به عهده دارند، یقیناً وظیفه خود را در تحقق این اندیشه‌های خردمندانه انجام خواهند داد و به خصوص بانوان که از مزایای تساوی کامل در حقوق اجتماعی و سیاسی برخوردار شده‌اند، نیک به وظایف خود در قبال بهره‌مندی از این مزایا خواهند اندیشید و با اغتنام فرصتی که اجرای قانون خدمات اجتماعی زنان برای آن‌ها فراهم ساخته است دین اجتماعی و اخلاقی و وظیفه ملی و انسانی خود را با فداکاری و صداقت اداء خواهند کرد.

این تدابیر خردمندانه که در مدت کوتاهی از زمان اثرات خود را نمودار ساخته به خصوص در امر مبارزه با بی‌سوادی و نتایجی که از آن به دست آمده و شاهنشاه به آن اشاره فرموده‌اند ملت ایران را در انظار جهانیان در مقام پیشتاز واقعی این پیکار مقدس جای داده و اکنون بی‌نهایت موجب افتخار و سربلندی است که ترازنامه موفقیت‌های ملی ما در این زمینه در سال ۱۹۷۰ که از طرف سازمان ملل متحد سال بین‌المللی تعلیم و تربیت اعلام شده چنان‌که شاهنشاه فرموده‌اند از درخشان‌ترین ترازنامه‌هائی خواهد بود که در جهان در مورد این کوشش بزرگ انسانی و اجتماعی می‌توان ارائه داد.

برنامه‌ای که به امر شاهنشاه در مورد تولیدات کشاورزی بر اساس زیاد تولید کردن و ارزان فروختن توأم با تنظیم و اصلاح امر کشاورزی اجراء شده است چنان‌که بتوانیم در آینده به صادرات غیر نفتی خود نیز متکی باشیم و درآمدهای نفتی به صورت محرک فوق‌العاده‌ای برای پیشرفت‌های فوق‌العاده به کار رود در آینده ما را از هر جهت مستغنی خواهد ساخت و با اتخاذ این روش خواهیم توانست نقائص خود را به خصوص در امر صنعتی شدن کشور که بدان نیازمندیم مرتفع سازیم و در همه رشته‌های کشاورزی و صنعتی نه تنها بر پای خود بایستیم و خود را از کشورهای دیگر بی‌نیاز سازیم بلکه صادرات فراوانی نیز داشته باشیم، در این مورد چنان‌که شاهنشاه فرموده‌اند، باید از تجارب دیگران استفاده کنیم و از قبول چیزی که نمی‌دانیم احساس خجالت ننمائیم بلکه از هر طریق ممکن است در صدد رفع عیب برآئیم و خود یقین است که با به کار بستن این رویه می‌توانیم به آینده‌ای اطمینان‌بخش امیدوار باشیم.

مشکلات مالی که در سال جاری احتمالاً در سال آینده با آن مواجه خواهیم بود که اساس آن محاسبات غلطی است که در مورد دو طرح بزرگ صنعتی به عمل آمده و شاهنشاه آن را در خطابه افتتاحیه عنوان فرموده‌اند، موضوعی بسیار مهم و جالب توجه است، نمایندگان مجلسین اطمینان دارند با تدابیری که شاهنشاه از لحاظ امور اقتصادی اتخاذ می‌فرمایند،

راه‌حل مناسبی نیز جهت رفع این مشکل به زودی پیدا شود.

زلزله خراسان چنان‌که شاهنشاه فرموده‌اند در عین آن‌که سخت غم‌انگیز بود مورد بسار مناسبی برای ابراز احساسات عالیه انسانی ملت ایران پیش آورد، کوششی که برای جبران این حادثه دردناک شد و فعالیت‌هایی که برای نجات آسیب‌دیدگان و مرمت خرابی‌ها در مدتی کمتر از یک‌سال انجام پذیرفت و مورد تقدیر و عنایت شاهانه قرار گرفت خوب نشان داد که ملت ایران و مؤسسات مسئول به آسانی قادر هستند تا خود بر جراحات خویش مرهم نهند و بدیهی است که در این راه کمک‌های ارزنده مؤسسات صلیب سرخ و هلال احمر جهانی و همه خیراندیشان جهان مایه تسلی و تشقی خاطر بود که باید از آن در پیشگاه مبارک با سپاسگزاری یاد کرد.

به دنبال این حادثه سیل‌های خوزستان و سیل‌های بهاری نیز خسارات زیادی به بار آورد لیکن اگر چه زبان‌های حاصله از این حوادث ناچیز نبود و ملت ایران برای جبران آن متحمل هزینه‌هایی سنگین شد. اما خدای را شکر که امروز آن ویرانی‌ها آباد شده و در ظل عنایات شاهانه مردم آسیب‌دیده از مزایای زندگانی بهتری برخوردار گشته‌اند.

بیانات شاهنشاه در مورد سیاست دفاعی کشور مورد تأیید قاطع نمایندگان مجلسین است، بدیهی است که ملت ایران به رهبری پیشوای بزرگ خود همواره در راه خلع سلاح عمومی و استقرار صلح پایدار در جهان کوشش کرده و در همه جوامع و مجامع بین‌المللی پرچم‌دار دوستی و یگانگی و صلح بوده است و در آینده نیز خواهد بود اما با کمال تأسف باید دانست که این کوشش‌ها آن‌طور که انتظار می‌رود به زودی به نتیجه مطلوب نخواهد رسید و امروز قسمت‌هایی از جهان در تب التهاب و اضطراب و ناامنی و اغتشاش می‌سوزد، هنوز خود بینان و سوداگران سیاست در پی بازار آشفته‌اند و پیداست که در چنین حالی ملت ایران چاره‌ای جز آن ندارد که بر قدرت دفاعی خود بیفزاید، چنان‌که شاهنشاه فرمودند پیرامون کشور ما وقایعی رخ می‌دهد که نباید به آن با دیدة بی‌اعتنایی نگریست، کشور ما باید با تمام قوا برای دفاع آماده باید، هر چند این آمادگی هزینه‌های گزافی را ایجاب می‌کند، مجلسین ایران هر تدبیری که به امر شاهانه در راه حفظ استقلال و عظمت کشور اتخاذ شود قویاً تأیید می‌کنند. امیدواریم روزی برسد که این نابسامانی‌ها پایان یابد و آن‌چه در راه جنگ‌جویی و خون‌ریزی و ناامنی خرج می‌شود برای سازندگی و آبادی و آسایش به کار رود و آتش‌افروزان دریابند که خود سرانجام در آتشی که افروخته‌اند خواهند سوخت، اما هنوز آن روز نرسیده است در این‌صورت ما نیز باید بیدار و هوشیار و آماده به کار باشیم.

در مورد شط‌العربی و اقداماتی که در زمینه احقاق حقوق مسلم ملت ایران انجام پذیرفته، مجلسین مکرر نظر خود را مبنی بر تأیید این اقدامات ابراز داشته‌اند.

زمامداران کشور همسایة ما با روابط معنوی دیرین و همبستگی‌های دینی و فرهنگی که دو ملت را به یکدیگر پیوند می‌دهد باید با واقع‌بینی بیشتری به حقایق بنگرند و بدانند که از ماجراجوئی طرفی نخواهند بست، برادری اسلامی ایجاب می‌کند که مسلمانان جهان، برادروار دست در دست هم بدهند و در رفع مشکلات خویش بکوشند و از نفاق و دشمنی که با معنویت و حقیقت دین مباین است بپرهیزند، شرکت شاهنشاه ایران در کنفرانس عالی سران کشورهای اسلامی و پشتیبانی که در همه موارد در دفاع از حقوق مردم فلسطین و اجرای قطعنامه‌های ملل متحد که خود از بانیان آن بوده‌اند فرموده‌اند و ابراز تأسف عمیق توأم با اقدامات جدی در مورد واقعه دلخراش حریق مسجدالاقصی نشانة کاملی از ایمان قلبی شاهنشاه ایران به اصول تعالیم اسلامی و علاقه‌مندی به پیوستگی معنوی مسلمانان جهان به شمار می‌رود، مجلسین آرزومندند که نیت بلند شاهنشاه ایران در راه این همبستگی حقیقی و تأمین مجدد و اعتلای هر چه بیشتر عالم اسلام تحقق یابد.

شاهنشاها

یک بار دیگر از عنایات شاهانه و ابراز مرحمتی که نسبت به نمایندگان مجلس فرموده‌اند سپاسگزاری قلبی آنان را به پیشگاه مبارک تقدیم می‌دارد و از خداوند مسئلت می‌کند که آن شهریار دادگستر و خیرخواه و نیک‌اندیش را در پناه حمایت خود نگاه دارد تا نهالی را به دست خود کشته و آب داده‌اند بارورتر و برومندتر سازند و ملت ایران در سایه آن شهریار بیدار دل و خردمند و جوان‌بخت مدارج ترقی و کمال را در آینده با سرعت و قاطعیت بیشتری بپیماید و اینک به کسب اجازه آمادگی مجلسین را برای شروع به کار به عرض پیشگاه مبارک شاهنشاه آریامهر می‌رساند.