مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۷ آذر ۱۳۴۹ نشست ۲۱۶

از مشروطه
پرش به ناوبری پرش به جستجو
مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و دوم تصمیم‌های مجلس

مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری بیست و دوم

قوانین انقلاب شاه و مردم
مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۷ آذر ۱۳۴۹ نشست ۲۱۶

مذاکرات مجلس شورای ملی

صورت مشروح مذاکرات مجلس روز سه‌شنبه ۱۷ آذر ۱۳۴۹ نشست ۲۱۶

فهرست مطالب:

مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره ‏۲۲

جلسه: ۲۱۶

فهرست مطالب:

۱- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل‏

۲- بیانات آقای رئیس به مناسبت سال روز تصویب اعلامیه حقوق بشر

۳- بیانات قبل از دستور آقایان: اخلاقی- دکتر دادفر- دکتر گاگیک- خانم جهانبانی و آقای دکترالموتی‏

۴- تصویب صورتجلسه‏

۵- بیانات آقای نخست‌وزیر و تقدیم دو لایحه قراردادالحاقی سوم و اصلاح ماده ۱۷۳ قانون مالیات‌های مستقیم مصوب ۲۸ اسفند ۱۳۴۵

۶- تقدیم یک فقره لایحه به وسیله آقای صادق احمدی معاون وزارت دادگستری‏

۷- تقدیم یک فقره لایحه به وسیله آقای مهندس اسدی معاون وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستایی‏

۸- تقدیم دو فقره صورت دیون به وسیله آقای قوام صدری معاون وزارت دارایی‏

۹- قرائت نامه آقای دکتر کلالی دبیرکل حزب ایران نوین مبنی بر انتخابات هیئت رئیسه فراکسیون پارلمانی حزب ایران نوین‏

۱۰- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون تولیدات کشاورزی و مواد مصرفی راجع به لایحه بخشودگی بقیه بدهی عشایر فارس بابت بهای شکر و بهره و خسارت و ارسال به مجلس سنا

۱۱- طرح گزارش شور اول کمیسیون دارایی راجع به استفاده مؤسسات آموزش عالی و تحقیقات از معافیت‌های گمرکی دانشگاه‌ها

۱۲- طرح گزارش شور اول کمیسیون دارایی راجع به لایحه اجازه عضویت وزارت آب و برق در کنفرانس جهانی شبکه‌های وسیع فشار قوی (سیگره)

۱۳- اعلام وصول و قرائت دو نامه رسیده از دولت در اجرای قانون نحوه خرید ماشین‌آلات‏

۱۴- ختم جلسه‏

صورت مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی روز سه‌شنبه (۱۷) آذر ماده ۱۳۴۹

مجلس در ساعت نه و چهل و پنج دقیقه صبح به ریاست آقای عبدالله ریاضی تشکیل گردید.

- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل

۱- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل

رئیس- اسامی غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

غائبین با اجازه

آقایان دکتر طالع- شاهنده- دکتر خسروی کردستانی- مهندس معینی- دکتر رهنوردی- مرندی- دکتر ستوده- ایلخانی پور- اخلاقی- آموزگار- رامبد- دکتر شریعت- عجم- دکتر غنی- فهیمی- موقر.

غائبین مریض

آقایان فولادوند- ضیائی احمدی- دکتر فربود- مهندس فروهر- دکتر اسدی- دکتر بهبهانی- پرویزی- دکتر حکیم شوشتری- دکتر ضیائی- طباطبائی- فتح الله مافی- مروتی- تیمسار همایونی.

- بیانات آقای رئیس به مناسبت سال روز تصویب اعلامیه حقوق بشر

۲- بیانات آقای رئیس به مناسبت سال روز تصویب اعلامیه حقوق بشر

رئیس- همکاران عزیز- نمایندگان محترم.

بیست و دو سال از تاریخ تصویب اعلامیه حقوق بشر در مجمع عمومی‌سازمان ملل متحد می‌گذرد این اعلامیه از آن جهت طرح و تصویب شد که در جنگ جهانی دوم اعمال ناروائی رخ داد که با اصول انسانیت و حقوق بشری به کلی مغایر بود و همه کمابیش از آن آگاهی دارید و به خوبی می‌دانید که در این چند سال شوم چگونه بدیهی‌ترین اصول انسانی و اخلاقی پایمال حس جاه طلبی و خودخواهی گروهی معدود شد و وجدان و شرافت انسانیت را جریحه دار ساخت این اعمال و رفتار شرم آور موجب گشت که فکر تصویب چنین اعلامیه‌ای از آغاز کار جزو برنامه‌های سازمان ملل متحد قرار گیرد و تصویب آن با حسن استقبال عموم ملل جهان مواجه گردد و به توصیه سازمان ملل مفاد آن در قانون اساسی بیشتر کشورهائی که پس از صدور این اعلامیه استقلال یافتند گنجانیده شود و بدین گونه یک طرح جامع بشری و انسانی برای حمایت از حقوق حقه مردم جهان تدوین گشت که اینک به موقع اجرا درآمده و احترام به این اصول همیشه مورد توجه و نظر سازمان ملل و مردم سراسر جهان بوده است.

اما آن چه مربوط به کشور ماست به گواهی تاریخ کهن سال خود ایران از دورترین زمان تا کنون به آزادی مذهب و عقیده و حرمت به معانی اخلاقی در حفظ حقوق بشری ایمان داشته و بدان عمل کرده است (صحیح است) منشور کورش کبیر که بیست و پنج قرن پیش از این پس از فتح بابل صادر شد قدیمی‌ترین سند این افتخار تاریخی است (صحیح است) زیرا شاهنشاه هخامنشی در این منشور که باید آن را فی‌الواقع نخستین اعلامیه حقوق بشر خواند آزادی مذهب و عقیده را برای همه مردم بابل محترم شمرد و تضمین نمود (احسنت).

در قانون اساسی ما نیز ضمن چند اصل از اصول شصت و پنج سال پیش مفاد این اعلامیه گنجانیده و بدان عمل شده است در این دوران پر افتخار نیز که منشورهای انقلابی ایران به رهبری پیشوای بزرگ ملت اعلیحضرت همایون شاهنشاه آریامهر به موقع اجرا درآمده مبانی حقیقی بشر با لغو امتیازات طبقاتی و تساوی حقوق و تأمین منافع اکثریت مردم و توأم با مبارزه با جهل و فقر و بی سوادی و تأمین درمان و بهداشت در سراسر کشور از هر جهت مورد توجه قرار گرفته و به مرحله اجرا و عمل درآمده است (صحیح است).

برای ما موجب کمال و خرسندی است که نخستین کنفرانس بین‌المللی حقوق بشر دو سال پیش در تهران و در مجلس شورای ملی گشایش یافت و شاهنشاه ایران ضمن خطابه افتتاحیه به ارزش معنوی و الهام بخش این اعلامیه و به نیروی عملی بی انتها و نفوذ همه جانبه و وسیع آن اشاره فرمودند و به خصوص یادآور شدند که «ارزش انکارناپذیر این اعلامیه در بیان اصولی است که خواسته‌های همه را برای زندگانی بهتر و آزادی بیشتر و شایستگی واقعی‌تر منعکس می‌سازد». (صحیح است).

این سخنان نغز بهترین سرمشق همه جهانیان در اجرای هدف‌های عالی اعلامیه حقوق بشر است و ما ایرانیان افتخار می‌کنیم که به رهبری شاهنشاه بزرگ خود در تحقق بخشیدن به این آمال مقدس با برنامه‌های منظم و جامع سال‌هاست شروع به کار کرده و پیش می‌رویم. (صحیح است).

اینک به مناسبت بیست و دومین سال تصویب این اعلامیه تهنیت‌های قلبی و صمیمانه خود و نمایندگان محترم مجلس شواری ملی را به عموم جهانیان تقدیم داشته از خداوند که همه ملل عالم را در بزرگداشت و اجرای این موازین و اصول انسانی و برقراری صلح و مساوات و عدالت اجتماعی توفیق عنایت فرماید. (احسنت- احسنت).

- بیانات قبل از دستور آقایان: اخلاقی- دکتر دادفر- دکتر گاگیک- خانم جهانبانی و آقای دکتر الموتی

۳- بیانات قبل از دستور آقایان: اخلاقی- دکتر دادفر- دکتر گاگیک- خانم جهانبانی و آقای دکتر الموتی

رئیس- نطق‌های قبل از دستور را شروع می‌کنیم آقای اخلاقی بفرمائید.

اخلاقی - با اجازه مقام محترم ریاست روز یک‌شنبه گذشته در تاریخ ۱۵ آذر ماه یکی از پدیده‌های صنعت به دست توانای شاهنشاه در ۴۵ کیلومتری شهر دزفول حوزه انتخابیه بنده گشایش یافت این صنعت بدان نظر گرامی گفته می‌شود که می‌توانید پایه‌های صنایع بی‌شماری در امر کاغذسازی باشد کارخانه کاغذسازی در نزدیکی هفت تپه در چهل و پنج کیلومتری جنوب شهر دزفول در زمینی به مساحت ۸۵۰۰۰۰ متر مربع ساخته شده که ۱۸۱۰۰ متر آن زیربنای ماشین‌آلات خمیرسازی و کاغذسازی می‌باشد علت انتخاب این محل دسترسی آسان به گاس (تفاله) نیشکر که مواد اولیه تبدیل خمیر کاغذ است می‌باشد هشتاد درصد مواد اولیه محصولات کارخانه کاغذ سازی از کارخانه نیشکر هفت تپه تأمین می‌شود و فقط بیست درصد از کشورهای خارج وارد می‌شود ظرفیت روزانه این کارخانه در حدود صد تن و سالیانه حدود ۳۵ هزار تن می‌باشد که قابل افزایش می‌باشد و تقریباً مصرف کاغذ تحریر و چاپ کتب کشور را تأمین می‌نماید، با توجه به پیشرفت سریع اقتصادی کشور و مصرف بیشتر کاغذ و با توجه به تعلیمات اجباری و پیکار با بی سوادی که به رهبری شاهنشاه آریامهر در این مملکت در دست اجراء است اهمیت صنعت کاغذسازی بر ما روشن می‌گردد و کسانی که در ده دوازده سال گذشته به خطه خوزستان رفته‌اند و این روزها هم به آن خطه قدم می‌گذارند و از این استان دیدن می‌کنند متوجه خواهند شد که برنامه‌های عمرانی چه تحولات شگرفی در وضع زندگی آن سامان به‌وجود آورده است بنده ناچار به ذکر یکی دو آمار می‌پردازم و توجه همکاران محترم را به برنامه‌های عمرانی که در عصر خجسته شاهنشاه آریامهر بالاخص در حوزه انتخابیه این جانب شده است جلب می‌کنم که توجه بیشتری بفرمائید در شهر دزفول تعداد نان آور کارگری که روزانه به کار می‌پردازند و مطابق آخرین آماری که بنده دارم ده هزار نفر است یعنی ده سال پیش در دزفول بیش از پانصد و شش صد نفر به کار مشغول نبودند ولی الان تعداد آن‌ها ده هزار نفر است که یکی از اساسی‌ترین منابع برنامه عمرانی بالا بردن سطح زندگی مردم است بالنتیجه مردم خطه خوزستان از رفاه بیشتری بهره‌مند می‌گردند و این هدف عالی حزب ماست که از زندگی بهتر برای همه بنده توقعم از ارباب جراید به خصوص روزنامه‌های اطلاعات هوائی و کیهان هوائی که به خارج از کشور می‌رود این است که به جای نوشتن واژگون شدن فلان کامیون یا نوشتن ساموئل خاچیکیان دیگر فیلم جنوب شهری نمی‌سازد این نوع آمارها را به نام و نشان و شهرستان چاپ کنند و بنویسند که از هشت سال گذشته تعداد دانش‌آموزان شهر دزفول از شش هزار نفر به چهل هزار افزایش یافته این افسانه نیست آقای دکتر بطحائی معاون وزارت آموزش و پرورش این آمار رسمی‌را می‌دانند که از سال ۳۹ تا سال جاری تعداد دانش‌آموزان از شش هزار نفر به چهل هزار نفر افزایش پیدا کرده و نیست مگر نتایج برنامه‌های عمرانی که به رهبری خردمندانه شاهنشاه در خطه زرخیز خوزستان اجرا شده است (احسنت) بنده خواستم از خداوند متعال برای ذات شاهانه که هم اکنون در شهر دزفول افتخار پذیرائی را از شاهنشاه عظیم‌الشأن دارد دعای خیر و بقا و سلامت برای معظم له بنمایم و برای جناب آقای هویدا نخست وزیر حزبی و خدمتگزار موفقیت‌های بیشتری آرزو کنم (احسنت) نکته‌ای که به خاطرم رسید این است که بنده در دو هفته پیش برای معالجه به انگلستان رفته بودم در آن جا چندین نفر از انگلیسی‌ها اقدام شاهانه در استیفای حقوق بیشتر ملت ایران از نفت را به دیده تحسین جهانی نگاه می‌کردند و بنده این مطلب را بدون هیچ تعارف به آقای هویدا تبریک عرض می‌کنم و آرزوی موفقیت‌های بیشتری را برای دولت ایشان خواهانم (احسنت- احسنت).

رئیس- آقای دکتر دادفر بفرمائید.

دکتر دادفر- هفته گذشته بنده افتخار داشتم به دعوت وزارت کشور در کنفرانس استانداران که در اصفهان تشکیل شده و کم و بیش نمایندگان محترم از برنامه‌های این کنفرانس استحضار دارند شرکت کنم چون جناب آقای نخست وزیر در این کنفرانس چه در جلسه افتتاحیه و چه در جلسات مخصوص خود شرکت کنندگان در کنفرانس مطالب بسیار حساس و آموزنده‌ای ایراد فرمودند به خصوص در مورد انجمن‌های شهرستان و استان مطالبی ایراد فرمودند بنده خواستم اهمیت این کنفرانسرا حضور نمایندگان محترم عرض کرده باشم و واقعاً ابتکار وزارت کشور را در تشکیل کنفرانس استانداران و فرمانداران کل که هدف آن تعالی نظر و هم فکری و همکاری در راه رفع کردن مشکلات مملکتی در قسمت‌های عمومی‌و منطقه‌ای از جهات خصوصی است یادآور بشوم و عرض کنم که آقایان استانداران و فرمانداران کل که در اصفهان تشریف دارند تمام مسائل مملکتی را به وزرای مربوطه با آخرین تحولاتی که در تئوری‌ها و برنامه‌ها و کارهای هر وزارتخانه در سال جاری و سال‌های آینده پیش آمده بررسی می‌کنند و بهترین راه را و بهترین طریق را برای اجرای این هدف‌ها و اجرای منویات در مناطق خودشان پیدا می‌کنند جناب آقای نخست وزیر بالصراحه فرمودند که من هم عین عبارت ایشان را می‌خوانم که به این مطلب توجه داشته باشید. باید با صراحت عرض کنم انجمن‌های شهرستان و استان یک دستگاه تشریفاتی نیستند این باید برای همه ما روشن باشد که این دستگاه‌ها یک دستگاه اجتماعی هستند که با وظائف و مقررات معینی باید کار کنند چون از انتخابات انجمن‌های شهرستان و استان مدتی گذشته و ظاهراً هنوز به وظائف اصلی و اساسی خود اقدام و قیام نکرده‌اند شاید این توهم حاصل شده باشد که احیاناً انجمن‌های شهرستان و استان کاری نخواهند داشت و کاری ندارند بنده خواستم عرض کنم که با بحثی که در این کنفرانس پیش آمد و با تدابیری که در همین کنفرانس اتخاذ شد قریباً این انجمن‌ها وظائف مهم و وظیفه اصلی خودشان را چه از جهت اجتماعی و چه از لحاظ عمرانی و چه از نظر اظهار نظر در طرح‌ها و برنامه‌ها به عهده خواهند گرفت از جهت اجرای برنامه‌های این انجمن‌ها آئین‌نامه‌هائی که باید تدوین بشود و این آئین نامه‌ها تدوین شده بود و در این کنفرانس در معرض بررسی و اظهار نظر استانداران گذاشته بودند که قریباً به استانداران ابلاغ خواهد شد و نقایصی از نظر اجرای قانون مشاهده شد که ماده لازم تهیه شده که قریباً تا جائی که من در کنفرانس احساس کردم به مجلس تقدیم خواهد شد به هر صورت انجمن‌های شهرستان و استان عنقریب وظائف اصلی خودشان و اساسی خودشان را که به موجب قوانین مربوطه بر عهده گرفته‌اند اجراء خواهند کرد از این نظر مملکت ما همان طور که با این انتخابات واقعاً نشان داد که اصل عدم تمرکز مورد توجه و نظر خاص دولت است که مخصوصاً از منویات بارز رهبر عالی قدر مملکت ما است که هر چه بیشتر کارها به مردم سپرده شده و در مناطق تقسیم بشود و از تمرکز در تهران جلوگیری بشود این انجمن‌ها کمک بسیار بزرگی برای اجرای این اصل بزرگ خواهد بود بنده از فرصت استفاده می‌کنم توفیق کنفرانس استانداران و فرمانداران را که از مأمورین دولت در سطح عالی مملکت هستند و نمایندگان شاهنشاه آریامهر در استان‌ها هستند در این کنفرانس و همین طور توفیق دولت را در پیدا کردن راه‌های علمی‌و واگذار کردن هر چه بیشتر کار مردم به مردم آرزومندم و این نوید را می‌دهم که برنامه پنجم همان طور که آقای نخست وزیر در همان کنفرانس ایراد فرمودند باید از مجرای انجمن‌های شهرستان و استان در مناطقی که مربوط به استان و شهرستان است بگذرد یعنی با نظر نمایندگان مردم تهیه و تدوین خواهد شد و این کمک بسیار بزرگی برای رفع و حل مشکلات استان‌ها و اولویت احتیاجات در طرح‌ها خواهد بود مسلماً مملکت ما هر روز با قدم‌های بسیار بلندی به سوی آبادی و پیشرفت گام بر می‌دارد (صحیح است) پیش می‌رود و از نظر اجتماعی هم پیشرفت کشور ما از نظر دموکراسی، گسترش اصول تحزب، علاقه‌مندی مردم به سرنوشت خودشان با تشکیل انجمن‌های شهرستان تکامل بیشتری پیدا کرد و من در این جا توجه هر چه بیشتر مقاماتی را که باید اختیارات خودشان را به انجمن‌ها واگذار کنند و از انجمن‌های صادقانه اظهار نظر بخواهند و از مطالبی که مربوط به انجمن‌ها و مردم است در حقیقت و نه از روی کاغذ احتیاجات آن‌ها را بشناسند و تقاضا می‌کنم که در این راه توجه و جدیت بیشتری بکنند توجه دولت ایران را به این نکته جلب می‌کنم. در بودجه سال جاری همان طور که یکی از منابع درآمد انجمن‌ها وجوهی است که در بودجه هر سال اختصاص داده خواهد شد به این مطلب توجه بفرمایند چون آن مقدار از اعتباراتی که در بودجه کل برای امور عمرانی استان‌ها و شهرستان‌ها در نظر گرفته می‌شود با توجه به قانون انجمن شهرستان و استان در نظر گرفته بشود که از حالا بشود که این اعتبارات در اختیار انجمن‌های استان و شهرستان قرار بگیرد (احسنت- احسنت).

رئیس- آقای دکتر هواکیمیان بفرمائید.

دکتر گاگیک هواکیمیان- با اجازه مقام ریاست خانم‌ها، آقایان، به طوری که نمایندگان محترم استحضار دارند ۲۲ سال پیش در ۱۹ آذر اعلامیه حقوق بشر در مجمع عمومی سازمان ملل متحد تصویب شد و تصویب این اعلامیه با استقبال پرشور ملل جهان مواجه گشت، اجازه بفرمائید به مناسبت سال روز تصویب اعلامیه حقوق بشر تبریک بگویم، ضمناً لازم است اضافه کنم که تأمین واقعی عدالت اجتماعی و تأمین حقوق مدنی پربهاترین هدیه است که هر حکومتی می‌تواند به جامعه بشری و صلمح بین‌المللی بدهد (صحیح است). این مورد را در دو مسافرتی که در سال جاری یک بار با هیئت پارلمانی به مسکو و بار دیگر برای شرکت در جشن پنجاهمین سال تشکیل جمهوری ارمنستان شوروی در معیت جناب آقای دکتر شفق سناتور محترم به کشور اتحاد جماهیر شوروی نمودم بیان کردم که کشور ایران شاید تنها کشوری باشد که صدها سال است ملت‌های مختلف در نهایت هم بستگی و با استفاده از تمام مزایای عدالت اجتماعی و قضائی در کشور ایران زندگی می‌کنند و این نکته را باید اضافه کنم که در دوران سلطنت شاهنشاه آریامهر که آوازه بشر دوستی معظم له در سراسر جهان انعکاس یافته، ملل مختلف با داشتن هر نوع مذهب و نژاد در ایران از کلیه آزادی‌های بشری برخوردارند به عنوان یک ایرانی سر تعظیم به پیشگاه رهبر خردمند ملت ایران فرود آورده و دوام عمر بقای سلطنت معظم له را از خداوند آرزو دارم (احسنت- احسنت).

رئیس- خانم جهانبانی بفرمائید.

بانو جهانبانی- با اجازه مقام ریاست معظم و نمایندگان محترم، همیشه هنگامی که دی ماه و اسفند ماه نزدیک می‌شود اشخاصی امثال بنده فکر می‌یافتیم زیرا ما از نسلی هستیم که همه چیز را در مقابل خودمان دیده‌ایم و قدم به قدم با ترقیات و تحولات مملکت شریک بوده و هستیم هفده دی یعنی روز آزادی زنان و هشت اسفند روز اعطای تساوی حقوق به زنان که هر دو از طرف دو پادشاه عظیم‌الشأن ایران به زنان مرحمت شد روزی که کشور ایران را حرکت دادند و نیمی‌از مردم ایران زنده شدند و حیات سیاسی و اجتماعی را از سر گرفتند در این جا روی سخن من با جوانان است زیرا همان طور که عرض شد ما همه این ترقیات را می‌شناسیم و دیدیم و زمان را درک کردیم ولی جوانانی که در عصر سیاست مستقل ملی ایران و در عصر درخشان آریامهر زندگی کرده‌اند شاید این مطالب را در کتاب خوانده‌اند و قدر این موهبت را نمی‌دانند بنده خواستم عرض کنم نگاهی بیندازیم و ببینیم که در حقیقت اسم ببریم یک نمونه عالی بارز از زنان ایران و نگاهی به زنی که هیچ حق نداشت و در هیچ کجا نقطه عطفی نبود و ببینیم که امروز بر این زنان چه می‌گذرد در هر پیشرفتی و تکاملی نگاهی به یک نمونه عالی به یک آفتاب درخشان می‌تواند مبین پیشرفت‌ها باشد و بیشتر سعادت‌های آینده البته وقتی چند سال گذشت نگاهی بکنیم بسیار بسیار برای ما لازم است و ذکر آن برای ما مفید به نظر می‌رسد این نمونه بارز امروز علیاحضرت شهبانو هستند بای کشور ایران که زنان آن دارای آزادی نبودند دارای حقوق متساوی نبودند امروز بانوی بانوان ایران علیاحضرت شهبانو در مسافرت‌هائی که به هر نقطه از کشورهای دنیا می‌فرمایند آن چنان پخته و سنجیده و فهمیده ابراز عقیده می‌فرمایند که مورد تعجب و حیرت و تحسین کشورهای بزرگ دنیا قرار گرفته‌اند (صحیح است) شهبانو در این مسافرت‌هائی که به روسیه فرموده‌اند در این کشور پهناور همه زعمای قوم همه بزرگان آن جا سر تعظیم در مقابل این همه فهم و درایت و ارزندگی شهبانوی ما فرود آوردند (صحیح است) و این نیست مگر در اثر این دو انقلاب بزرگ برای زنان ما یکی در نتیجه ۱۷ دی و یکی هم در نتیجه ۸ اسفند. علیاحضرت شهبانو در لنینگراد مورد استقبال شایانی قرار گرفتند و در ضیافت بزرگی که برپا بود فرمودند امیدوارم روابط ایران و شوروی در آینده نیز رو به توسعه و تحکیم برود این ضیافت از طرف رئیس کمیته اجرائی شورای شهر لنینگراد ترتیب یافته بود علیاحضرت شهبانو از نقاط مختلف دیدن فرمودند از شهر دو هزار نفری کودکان در چهل کیلومتری لنینگراد دیدن فرمودند جائی که معروف است یه شهر آفتاب علیاحضرت شهبانو روی ذوق و عشقی که به فرزندان و کودکان دارند فرمودند امیدوارم این شهر همیشه پر آفتاب باشد و این یک کنایه بسیار ظریف و لطیف است پس از بازدید از موزه‌ها تأترها و کاخ‌های پیشاهنگان در آن جا مورد استقبال بی نظیر قرار گرفتند و علیاحضرت هم اکنون به این مسافرت ادامه می‌دهند و همه جا مورد استقبال هستند بنده خواستم امروز از خدای بزرگ پیشرفت و ترقی روز افزون خاندان جلیل سلطنت را درخواست کنم امیدوارم روز به روز زنان این مملکت بتوانند به ترقیات و مقامات ارزنده‌ای که لایق آن هستند برسند (احسنت).

رئیس- آقای دکتر الموتی بفرمائید.

دکتر الموتی- جناب آقای رئیس همکاران محترم به طوری که استحضار دارید دیروز شاهنشاه بزرگ ما رهبر خردمند ملت ایران به یکی از دورترین نقاط مملکت مسافرت فرمودند و در دهستان جم و دهستان ریز که دو نقطه دور افتاده این مملکت است از اولین گروه لژیون خدمتگزاران بشر که با اراده و اندیشه شاهنشاه بزرگ ما به وجود آمده است بازدید فرمودند چند سال قبل شاهنشاه ما هنگام مسافرت به امریکا در دانشگاه هاروارد پیشنهاد فرمودند که برای نجات بشریت لازم است چنین لژیونی تشکیل شود به دنبال آن سازمان ملل متحد این برنامه بسیار بسیار ارزنده رهبر خردمند ما را تصویب کرد و برای اولین بار در کشور ما چنین لژیونی به وجود آمد و برای اولین بار یک اکیپ ۲۴ نفره الان در یکی از دور افتاده‌ترین نقاط مملکت به یاری هم وطنان عزیز ما شتافته‌اند به طوری که انتشار دارد و در روزنامه‌ها خواندیم تا کنون ۴۶ هزار نفر ایرانی داوطلب خدمت مجانی در این لژیون شده‌اند که این‌ها از پزشکان و اساتید دانشگاه و طبقات مختلف هستند که قبول کرده‌اند که برای مدت طولانی بروند به نقاط دور افتاده مملکت که مردم احتیاجات بیشتری دارند و به مردم کمک بکنند همه ما در برابر اندیشه گران بهای شاهنشاه سر تعظیم فرود می‌آوریم (صحیح است) امروز دنیا به ما احترام می‌گذارد برای این که شاهنشاه ما به عنوان پیامبر صلح به هر کجا که می‌روند پرچم صلح و دوستی را به دست دارند تشکیل لژیون خدمتگزاران بشر یکی از جلوه‌های درخشان اندیشه‌های شاهنشاه ما است امروز همه مردم دنیا، همه رهبران جهان اندیشه‌های شاهنشاه ما را تجلیل و تعظیم می‌کنند از خداوند بزرگ برای شاهنشاه عظیم‌الشأن خود دوام عمر و بقای سلطنت آرزومندیم (صحیح است) شاهنشاه در نطق دیروز خود هنگام بازدید از این لژیون فرمودند سپاهیان انقلاب ما که ناشی از فکر ایرانی و ناشی از اندیشه جامعه ایرانی بود به وجود آمد و الان ما می‌بینیم و در روزنامه‌های خارجی می‌خوانیم که خیلی از کشورهای دیگر از این نمونه استفاده می‌کنند و اشاره فرمودند در دنیای آینده دیگر موضوع لشگر کشی و کشور گشائی منتفی است در عین حال که ما در مملکت خود از امنیت کامل برخورداریم از ثبات و آسایش و امنیت برخوردار هستیم خوشبختانه می‌بینیم چه گام‌های اساسی برای رفاه و پیشرفت مملکت برداشته می‌شود در حالی که کشور ما از یک رشد دوازده درصد اقتصادی به همت دولت خدمتگزار هویدا و دولت‌های حزبی ما برخوردار است از سوی دیگر می‌بینیم نیروهای امنیتی ما به حد کافی تقویت می‌شود و باز از سوی دیگر می‌بینیم لژیون خدمتگزاران بشر با این سرعت و به این خوبی به کار می‌افتد در سراسر مملکت به داد طبقه محروم که خوشبختانه امروز قسمت اعظم آن‌ها دارای زندگی مرفه هستند می‌رسد خواستم از این مکان مقدس بار دیگر به پیشگاه شاهنشاه بزرگ خودمان سر تعظیم فرود بیاوریم و تبریک بگوئیم به کسانی که در این لژیون با این صمیمت و فداکاری خدمت می‌کنند و به اقصی نقاط مملکت می‌روند. (احسنت- احسنت).

- تصویب صورت جلسه

۴- تصویب صورت جلسه

رئیس- راجع به صورت جلسه دفعه گذشته نظری نیست؟ (اظهاری نشد) صورت جلسه تصویب می‌شود.

- بیانات آقای نخست وزیر و تقدیم دو لایحه قرارداد الحاقی سوم و اصلاح مادۀ ۱۷۳ قانون مالیات‌های مستقیم مصوب ۲۸ اسفند ۱۳۴۵

۵- بیانات آقای نخست وزیر و تقدیم دو لایحه قرارداد الحاقی سوم و اصلاح مادۀ ۱۷۳ قانون مالیات‌های مستقیم مصوب ۲۸ اسفند ۱۳۴۵

نخست وزیر (امیر عباس هویدا)- ریاست محترم مجلس شورای ملی.

به طوری که نمایندگان محترم استحضار دارند در تلاش‌هائی که به منظور حفظ حقوق و منافع ایران از درآمد نفت به طور دائم و مستمر جریان دارد اهتمام کامل در تأمین منافع حقه ایران مجدانه معمول می‌گردد که بر اثر آن مجاهدت موفقیت‌های روز افزونی نصیب ایران گردیده است. در تمام این تلاش‌ها اصول سیاست و خط مشی دولت راهنمائی‌های گران بهای اعلیحضرت همایون شاهنشاه آریامهر می‌باشد که یگانه عامل تمام موفقیت‌های ما، در استیفاء حقوق ملت ایران بوده است (صحیح است- احسنت).

به طوری که نمایندگان محترم استحضار دارند شاهنشاه در موقع افتتاح مجلسین در سال جاری ضمن سخنان تاریخی، به قطعنامه‌های سازمان ملل متحد مبنی بر حق مسلم استفاده کشورها از منابع طبیعی خود اشاره فرموده و چنین اعلام فرمودند:

«ما هر اقدامی که برای تأمین منافع ایران در این زمینه لازم باشد عملاً انجام خواهیم داد»

پس از این فرمایشات ملوکانه در موقع مذاکراتی که اخیراً بین نمایندگان ایران و شرکت‌های عضو کنسرسیوم در لندن و سپس در تهران به عمل آمد اصول سیاست ایران کاملاً مشخص بود و شرکت‌های عضو کنسرسیوم به خوبی درک کرده بودند که ایران در استیفاء حقوق خود با قاطعیت تمام اقدام خواهد کرد و چاره‌ای جز تأمین منافع حقه ایران نداشتند و این بود که در مذاکرات اخیر که به عنوان مذاکرات سرنوشت معروف گشت نظریات و پیشنهادهای حقه ایران جامعه عمل پوشید و اکنون موفقیت‌هائی را که بر اثر این تلاش‌ها نصیب ایران گردیده است به استحضار شما و عموم ملت ایران می‌رسانم (احسنت) که عبارتند از:

۱- بالابردن نرخ مالیات بر درآمد شرکت‌های عضو کنسرسیوم و سایر شرکت‌های نفتی فعال در ایران ازپنجاه درصد به پنجاه و پنج درصد که از تاریخ ۲۳ آبان ماه جاری اجراء آن پیش بینی شده است (احسنت).

۲- بالابردن بهاء اعلان شده نفت خام سنگین ایران به میزان ۹ سنت در هر بشکه، در نتیجه موفقیت‌هائی که به شرح مزبور نصیب ایران گردید یعنی بالا بردن نرخ مالیات بر درآمد و افزایش بهاء اعلام شده نفت خام سنگین عوائد حاصل از صادرات نفت سنگین ایران در وضع حاضر به میزان پانزده درصد و عوائد حاصل از نفت سبک به بیش از ۸ درصد افزایش می‌یابد. به طوری که بر اساس صادرات نفت به میزان فعلی، به میزان فعلی برای این که بخواهم رقمی‌خدمت خانم‌ها و آقایان عرض کنم در سال بعد به میزان فعلی نخواهد بود این میزان فعلی را در این جا تذکر می‌دهم که رقمی‌را بتوانم با رقم‌های دیگر مقایسه بکنم به میزان فعلی سالانه بیش از ۱۲۵ میلیون دلار به عوائد خالصی که از محل صادرات حوزه قرارداد کنسرسیوم برای کشور حاصل می‌شد اضافه خواهد شد (احسنت). ضمناً علاوه بر دو عامل مزبور که به منظور تأمین منافع حقه ایران از نفت عملی گردیده است نمایندگان ایران راجع به میزان سطح تولید و صادرات و ایجاد ظرفیت‌های صادراتی متناسب نظریات دولت ایران را به طور قاطع به نمایندگان شرکت‌های عضو کنسرسیوم ابلاغ نموده‌اند که برای تحقق آن پی گیری مجدانه به عمل خواهد آمد و این نکته قویاً و قاطعاً از طرف دولت به شرکت‌های عضو کنسرسیوم گوشزد گردیده که ایران باید از لحاظ صدور نفت خام از حوزه قرارداد کنسرسیوم مقام تاریخی خود را به عنوان کشور درجه اول صادر کننده نفت در خاور میانه مستمراً حفظ نماید (صحیح است). این هدف صرف نظر از حقوق تاریخی ایران با توجه به تعداد جمعیت و وسعت کشور و احتیاجات برنامه‌های عمرانی و تعهدات منطقه ایران که عامل صلح و ثبات در این قسمت از جهان می‌باشد برای دولت ایران به عنوان اصلی مناقشه ناپذیر و قطعی تلقی می‌شود (صحیح است) که در سر لوحه سیاست نفتی ما قرار دارد و شرکت‌های عضو کنسرسیوم نیز این واقعیات را مورد تأیید و تصدیق قرار داده‌اند که اثرات آن درآمدهای ایران نمایان خواهد شد (انشاءالله). اگر روزی خاطرات خود را در تلاش‌هائی که برای تأمین منافع حقه ایران از نفت به عمل آمده به رشته تحریر درآورم از آن زمانی که خودم کارمند شرکت ملی نفت بودم یا مستقیماً در این امور به سمت وزیر دارائی و بعداً به سمت نخست وزیر آشنائی کامل دارم آن وقت ملت ایران به خوبی از آن همه ابتکارات و پافشاری‌ها و ثبات قدم و قاطعیت‌هائی را که شاهنشاه در محیطی آرام و سازنده برای تأمین منافع ملت ایران و حفظ و صیانت این منبع عظیم ملی مبذول فرموده‌اند اطلاع و حاصل خواهند کرد.

بدیهی است تمام این موفقیت‌ها که به دست آمده آینده درخشان تری را نیز در پی خواهد داشت.

مطالبی که فوتاً به استحضار رسید شرح موفقیت‌هائی بود که تا کنون نصیب ایران گردیده و مربوط به مسائلی است که مستقیماً با منافع ایران ارتباط داشت آن چه اکنون مطرح است و برای نیل به آن اقدام می‌کنیم مسئله قیمت اعلان شده نفت در حوزه خلیج فارس می‌باشد که نمایندگان ایران نظریات صریح خود را در این باره به اطلاع شرکت‌های عضو کنسرسیوم رسانیده است: که مبانی مورد عمل در قیمت گذاری و سطح قیمت‌های نفت در خلیج فارس را صحیح و عادلانه نمی‌داند (صحیح است) و معتقد به یک تجدید نظر اساسی و منطقی در آن می‌باشد و به همین منظور دولت تماس‌هائی را با سایر دول تولید کننده نفت در خلیج فارس برقرار نموده است و مشورت‌های لازم را در چهار چوب سازمان کشورهای تولید کننده نفت ادامه می‌دهد.

دولت ایران در عین این که مصمم می‌باشد منافع حقه ایران را به طور کامل از منابع نفتی کشور تأمین نماید این نکته را نیز همواره مورد نظر داشته است که اولاً ذخائر نفتی ایران به عنوان یک منبع عظیم و مطمئن مورد استفاده ممالک مصرف کننده قرار گیرد و ثانیاً بهائی را که کشورهای مصرف کننده از بابت نفت می‌پردازند معقول و عادلانه باشد. ولی ارقام موجود در مورد بهاء نفتی که به دست مصرف کننده در کشورهای توسعه یافته می‌رسد مبین این حقیقت می‌باشد که دولت‌های ممالک مصرف کننده توسعه یافته از طریق وضع مالیات و عوارض و غیره و هم چنین شرکت‌های نفتی سهم عمده از این درآمد را دریافت می‌دارند. در صورتی که سهم کشورهای تولید کننده در مقابل آن رقم قلیلی می‌باشد (صحیح است). از طرف دیگر آن چه مسلم است اینست که در عرض ده سال اخیر بهای کالاهای صنعتی که ما برای عمران و آبادی مملکت خود از کشورهای توسعه یافته از محل عوائد نفتی وارد می‌کنیم در حدود بیست درصد افزایش یافته این‌ها تنها مربوط به ایران نیست مربوط به تمام کشورهای در حال توسعه است در صورتی که در این مدت اولاً بهای اکثر کالاهای خام صادراتی کشورهای در حال توسعه نه تنها افزایشی نداشته بلکه در برخی از موارد کاهش نیز داشته است و در مورد نفت خام نیز روند قیمت‌ها به همین نحو پائین بوده است و این جا است که مسئله قیمت نفت برای ما و سایر دول تولید کننده نفت به عنوان یک مسئله اساسی مطرح می‌گردد که ما نمی‌توانیم دقیقه اهمیت آن را از نظر دور داریم و به همین علت اساسی است که تمام مساعی خود را در بالا بردن قیمت نفت که نقش به سزائی را در اقتصاد ما دارد به کار خواهیم برد (صحیح است- احسنت).

ذکر این نکته برای ما بسیار ضروری است که بگوئیم نمی‌توان بر خلاف انتظار مردم کشورهای در حال توسعه و توصیه سازمان ملل متحد، یک حالت عدم تعادل غیر معقول در مبادلات بازرگانی بین المللی ملاحظه گردد، که عموماً به زیان کشورهای در حال توسعه می‌باشد هر چند ادعا و شکایت می‌شود که بالا رفتن قیمت نفت در کشورهای مصرف کننده توسعه یافته موجب تحمیل بر مصرف کنندگان آن کشورها می‌گردد ولی به حقیقت باید گفت که چنین تحمیلی مطلقاً وجود خارجی ندارد زیرا همان طوری که قبلاً اشاره شد این خود کشورهای مصرف کننده توسعه یافته هستند که با وضع عوارض سنگین، فرآورده‌های نفتی را به قیمت‌هائی به مراتب بیش از آن چه به کشورهای تولید کننده پرداخت می‌شود به مصرف کنندگان کشورهای خود عرضه می‌کنند (صحیح است).

این بود شرح مطالبی که می‌خواستم درباره موفقیت‌های ایران در مورد نفت به استحضار شما نمایندگان محترم و عموم ملت ایران برسانم (احسنت) و در این جا لازم می‌دانم مخصوصاً از مساعی جناب آقای دکتر اقبال رئیس هیئت مدیره و مدیر عامل شرکت ملی نفت تشکر کنم (احسنت) (معیری- آفرین بر شما) هم چنین از همکاران ایشان که در این اقدامات شرکت داشته‌اند از طرف دولت قدردانی نمایم.

بدیهی است اگر دولت درباره این پیروزی‌ها در محیطی آرام و بی سر و صدا اقدام می‌کند و با بیانیه‌های بسیار محکم و پر سر و صدا رو به رو نمی‌شویم برای این است که در برابر پیروزی‌های گذشته و در آینده مسلماً در تحت رهبری شاهنشاه پیروزی‌های درخشان تری به دست خواهیم آورد این وظیفه‌ای است که انجام داده‌ایم این پیروزی در برابر پیروزی‌های دیگری که در پیش داریم و در برابر پیشرفت‌های ما قدم‌های ثابتی است که برداشته‌ایم و باز هم بر خواهیم داشت و بنده این جا از همکاری نمایندگان محترم تشکر می‌کنم (احسنت) که در لوایح دولت و برای تسریع در پیشرفت‌ها نه تنها با تصویب لوایح ما را یاری کردند بلکه با امعان نظر و تغییر و بهتر کردن لوایح همیشه به دولت کمک کرده‌اند که باید من این جا به سمت رئیس دولت این مطلب را اعلام کنم. با اجازه خانم‌ها و آقایان یک ماده واحده مربوط به قانون مالیات و همین قرارداد الحاقی سوم مربوط به قانون نفت را تقدیم مجلس شورای ملی می‌کنم (احسنت- احسنت).

رئیس- لوایح به کمیسیون‌های مربوط ارجاع می‌شود آقای رامبد بفرمائید.

رامبد- جناب آقای نخست وزیر نتیجه اقدامات دولت و توفیق نسبی که در برابر خواسته‌های نهائی خودشان داشتند به عرض مجلس شورای ملی رساندند و در این تردیدی نیست که اکثریت محترم در این باب نیز مانند همیشه مؤید و موافق دولت خودشان هستند (صحیح است) ولی جا دارد که به مناسبت لزوم و وجود اقلیت و حزب یا احزاب دیگر در مجلس چند کلمه‌ای عنوان بشود تا هم چنان که همه دنیا می‌دانند اگر درباره پاره‌ای از مطالب اختلافات نظری در نحوه اجرا و بعضی از برنامه‌ها در بین احزاب ایران ممکن است و به یقین وجود دارد درباره اصول منافع درباره موردی که مملکت ایران بدان اهمیت می‌دهد ما هم فکر و هم عقیده هستیم و عموم ملت به دنبال شخص شاهنشاه برای تأمین هر چه بیشتر منافع ملت ایران هم دل و هم زبان هستند (صحیح است) به همین مناسبت اجازه می‌خواهم چند کلمه‌ای اضافه کنم ما خوشحالیم ولی به آرزوی خود نرسیده‌ایم ما توقع داریم ولی نه از کسی گدائی می‌کنیم و نه حرف بی اساس و غیر منطقی می‌زنیم ما برای احقاق حق تا آخرین درجه ایستادگی می‌کنیم ولی طرف دار خیال بافی و منفی بافی و جنجال نیستیم به همین جهت استدعای حوصله داریم تا احسنتی که از مجلس بر می‌آید و توقعی که ما هم اکنون داریم و در آینده هم خواهیم داشت معلوم شود که چراست شاید در گذشته موضوع نفت برای ممالکی مثل ایران که تهیه کننده یا تولید کننده آن بودند و به اصطلاح ممالک نفت خیز بسیار مهم بود ولی برای اهمیت مطلب که امروز این جلسه برای چیست نطق عمیق و مستدل جناب آقای نخست وزیر چرا توأم با حضور هیئت دولتی است که حتی وقتی لایحه دفاعی مملکت مطرح است کسی از وزراء در این جا به چشم نمی‌خورد و برای این لایحه امروز همه در این جا جمع شده‌اند لازم است قدری بحث بشود سی سال قبل روزی که انعکاس انفجار اتم در دنیا منعکس شد گفتند موضوع نفت خاتمه پیدا کرد و به زودی انرژی اتم جانشین نفت خواهد شد سی سال گذشت نه تنها هیچ انرژی جانشین نفت نشد بلکه مصرف نفت که در حدود ۲۵۰ الی ۳۰۰ میلیون تن در دنیا بود امروز نزدیک به دو هزار میلیون تن شده (صحیح است) جناب کمالوند یعنی چند برابر؟ یعنی قریب هفت الی ۸ برابر، مصرف نفت در سرزمین ایران که همه از یک دیگر سئوال می‌کنند این همان شرکت نفتی بود که در خیابان سپه انگلیس‌ها با چند اطاق اداره می‌کردند ولی این کاخ نفت، شهر نفت برای چیست؟ و کوتاهی دولت در تبلیغات آن چنان که لازم است بیان نکرده است (قراچورلو- دولت عمل می‌کند لازم به تبلیغ نیست) باید دانست روزی که در ۱۳۲۹ ما نفت را ملی اعلام کردیم در داخل قریب ۶۰۰ هزار تن مصرف داشتیم ولی شما امروز می‌دانید که مصرف داخل کشور چقدر است؟ (یک نفر از نمایندگان- ۸ میلیون تن) خیر، ده میلیون تن و ازدیاد چهارده درصد مصرف سالیانه، آن وقت نشان می‌دهد توسعه تشکیلات نفتی ایران نه تنها زیاد نیست بلکه بنا به احتیاجات آتی ما کم هم خواهد بود پس امروز برای مس و کرم و چوب و برنج صحبت نمی‌کنم امروز برای چیزی صحبت می‌کنم که فقط مجسم بفرمائید اگر یک لحظه در دنیا متوقف بشود از سرزمین‌های غله خیز و منابع اولیه تغذیه بشری و تراکتورهای مزارع که متوقف می‌شود و تمام چرخ‌های صنعت بشری که متوقف می‌شود و حتی آن چیزی که به آموزش و پرورش دنیا هم مربوط است متوقف خواهد شد من امروز راجع به آن مطلب صحبت می‌کنم اما تنها اهمیت این موضوع در تمام دنیا یکسان نیست برای ملتی که شما سروران عزیز من به نمایندگی آن‌ها در این جا جمع شده‌اید فقط یادآوری چند رقم کافی است که اهمیت حیاتی و نتیجه درخشان بیانات آقای نخست وزیر ارزیابی بشود، صنعت ما عمران ما، مصرف ما، امور اقتصادی و اجتماعی ما مثل همه دنیا مبتنی است بر امکانات ارزی ما و نفت با این چند رقم مجسم می‌شود که برای ما یعنی چه، شاید امروز به عقیده من از روز طرح بودجه مهم‌تر است، چون بودجه برای گردش یک سال است ولی نفت حداقل آن چه من می‌دانم هنوز پنج سال از آن ۲۵ سال قرارداد اولیه و سال‌های آتی برای ملت ایران مطرح است،

در حدود ۷۵ الی ۸۰ درصد منابع ارزی ایران از نفت تأمین می‌شود، در برنامه پنج ساله‌ای که مطرح است از چهار هزار و چند صد میلیون دلاری که باید خرج کنیم قریب هشتاد درصد آن از نفت است و اگر می‌گوئیم پانصد دلار از پتروشیمی‌و آلومینیوم تأمین می‌کنیم فراموش نکنیم که پتروشیمی‌هم باز به نفت برمی‌گردد و اگر می‌گوئیم ۱۸۰ میلیون دلار از گاز تأمین می‌کنیم باز فراموش نکنید که گاز باز نفت است و سرمایه‌گذاری که ما را به این نتیجه رسانده از منبع نفت است، اما اهمیت این مطلب در گذشته و آینده یکسان نخواهد بود، چند رقم به عرضتان می‌رسانم و توجه بفرمائید که گزارشات نخست وزیر و نخست وزیران در پشت این تریبون و بحث نمایندگان در پشت این تریبون هر چه قدر جلوتر خواهیم رفت در امر نفت حساس تر خواهد شد و آن این است که با کمال تأسف ذخایر نفتی شناخته شد و در دنیا به طور متوسط در حدود پنجاه و شش هزار میلیون تن بیشتر نیست و با توجه به مصرفی که تقریباً اگر سال گذشته ۱۹۰۰ میلیون تن بوده و امسال مسلماً به دو هزار میلیون تن در دنیا خواهد رسید در دنیا بیش از سی سال یا چیزی کمتر نفت باقی نمانده است پس اگر برنامه دولت ایران در عامل بدون مطالعات دقیق نمی‌تواند سیاست نفتی ایران و سایر ممالک نفت خیز را تشکیل بدهد و چیزی نیست به آن چه که علم و تحقیق و اطلاع و اسناد امروز حکایت می‌کند ابدیت داشته باشد اما این ۵۰ سال هم یک نواخت جلو نمی‌رود بنده چند رقم یادداشت کرده‌ام به عرضتان می‌رسانم.

کاظم مسعودی- جناب رامبد بفرمائید که این قرارداد که بسته شده خوب است یا نه؟

رامبد- به تشخیص خودتان مراجعه کنید.

عباس میرزائی- بسیار قرارداد خوبی است و جناب آقای نخست وزیر بسیار خوب عمل کرده است.

اخلاقی-رقم‌ها همه اش تخمینی است.

رامبد- به عرض جناب آقای اخلاقی و سایر دوستان می‌رسانم که توجه بفرمایند و آن دقت می‌دانند که ما به یک باره نمی‌توانیم بگوئیم که این قرارداد خوب است یا بد است، این احتیاج به ارزیابی و اطلاعات و توضیحات لازمی که در کمیسیون به اطلاع شما خواهد رسید دارد، در ایران ما در حدود دوازده درصد منابع کل دنیا را داریم ولی میزان استفاده سالیانه ما از این منابع جناب آقای نخست وزیر با سوابق ممتد نفتی بهتر از من می‌دانند، که تقریباً در حدود ۱۵۰ تا ۱۶۰ میلیون تن در سال است اگر ما چنین رفتار بکنیم ۵۰ سال دیگر فقط نفت خواهیم داشت ولی با اشاره‌ای که در ابتدای عرایضم کردم مصرف نفت این چنین نخواهد بود، در خود ایران که سالیانه چهارده درصد اضافه بشود، در دنیا که مرتب سالی چند درصد اضافه بشود خواهیم دید که آن سی سال منافع دنیا و ۵۰ سال منافع ایران هم خیلی کوتاه تر خواهد شد پس اهمیت نطق‌های آقای نخست وزیر را از این جا مجسم کنید. خریداران نفت مصرف کنندگان نفت بیشتر کی هستند بلوک شرق است؟ بلوک غرب است؟ ممالک هم کیش هستند؟ خیر تمام قدرت‌های صنعتی دنیا در جبهه مصرف کننده در مقابل ممالک تهیه کننده و نفت خیز دنیا قرار دارند (صحیح است) این ممالک کدام ممالکند؟ امریکاست که نفت دارد و شاید بگوئید بلی بنده می‌گویم خیر شوروی است که نفت دارد تا سال قبل یا دو سال قبل در حدود ۳۰۰ میلیون تن یا ۲۰۰ میلیون تن یا چیزی بیشتر مصرف می‌کرد نتیجه درصد میلیون تن صدور نفت در جبهه ممالک ما فروشنده نفت بود اما خوشبختانه یا با کمال تأسف در سال‌های بسیار بسیار نزدیک دولت شوروی هم جزو ممالکی خواهد بود که میزان مصرف نفتش بیش از تولیدش خواهد بود، امریکائی که بیش از نزدیک به ۷۰۰ میلیون تن نفت مصرف می‌کند با وجود این که یکی از بزرگترین ممالک صاحب نفت است سالی ۱۵۰ میلیون تن و در سال‌های آینده به مراتب بیشتر خریدار نفت است پس اهمیت نطق نخست وزیر ایران در پشت این تریبون را مجسم بفرمائید جبهه‌ای هست به اسم ممالک صاحب نفت و تقدیر ساختمان این کره ارض این چنین مقدر بوده که این ممالک به عنوان ممالک خاور میانه قسمت اعظم معادن نفت دنیا را دارند وقتی این رقم را حضور مبارکتان یادآوری می‌کنم که نود و نه درصد نفت خاور میانه در حوالی و اطراف و داخل خلیج فارس است، آن روز که برای لایحه تدافعی مملکت و تقویت بنیه دفاعی مملکت لایحه می‌آورید لازم است مسئله روشن بشود.

کاظم مسعودی- عوام فریبی گذشت این حرف‌ها را نزنید.

عباس میرزائی- چرا عوام فریبی می‌کنید.

قراچورلو- چرا جنجال به وجود می‌آورید؟

رامبد- و بدانیم که آن چه کردیم لازم بوده و آن چه که در آینده توسعه بدهیم باز کم کردیم، (در این هنگام ناطق کلام الله مجید را از جیب خود درآورده بوسیدند و به نمایندگان نشان دادند) به این قرآن مجید آقای قراچورلو تأسف می‌خورم.

عباس میرزائی- شما یک بار این جا به قرآن قسم خورده‌اید دیگر لازم نیست.

رامبد- تأسف می‌خورم و حتی مطالب آن چنان اساسی برای سرنوشت ملت و برای اطلاع صاحبان اصلی این منابعی که آقای نخست وزیر امروز اعلام کرد عنوان می‌شود باشند افرادی به آینده وکالت خودشان فکر می‌کنند و یا روی تعصب حزبی فکر می‌کنند که اقلیت در مقابل نخست وزیرشان بلند صحبت کرد (همهمه شدید نمایندگان).

کاظم مسعودی- گفتم عوام فریبی نکنید، که دوره عوام فریبی گذشت.

رامبد- روزی که لایحه دفاعی مملکت این جا مطرح بود باید نماینده دولت و تمامی اکثریت ملت پرداخت مالیات کننده و دهنده این عوارض را روشن می‌کردید که این تقویت به این اساس کاملاً لازم است و اگر امروز پنج تومان می‌دهیم برای حفظ ۵۰۰ تومان است نه آن که از خالی بودن زمینه شعارهای ملی و احساسات میهنی تیمسار عزیز سر لشکر همایونی همان طور که فقط افراد را به خط اول جبهه می‌فرستند از این لایحه دفاع بکنند و مدافع چنین لایحه لازم و صحیحی باشند.

قرچورلو- جناب عالی مطمئن باشید ما در هر لباسی باشیم خدمتگزاریم.

رامبد- انشاءالله دوستان من ناراحت نشوند شما به یقین همان احساساتی را که جناب آقای نخست وزیر و تمام ملت ایران دارند و من هم با شما هم صدا هستم عرایضم مغایر نیست، ما می‌گوئیم شرکت‌های نفت باید بدانند از توفیقی که از برکت وجود شاهنشاه عزیزمان به دست آوردیم همچنان که در گذشته این درآمدها را به مصرف عمران و اصلاح کشور و به نحوی مستقیم و غیر مستقیم کمک به صلح جهانی و امنیت منطقه‌ای کرده‌ایم خوشحالیم ولی آن چنان نیست که پولی از آسمان افتاده باشد و ما امروز جشن می‌گیریم، خیر.

کاظم مسعودی- کسی چنین چیزی گفته جناب آقای رامبد؟ آن روزی که بودجه دفاعی مطرح بود ۱۸۰ نفر نماینده در مجلس حضور داشت عوام فریبی تمام شد صورت جلسه‌ها است.

عباس میرزائی- ملت ایران خادم را می‌شناسد، این حرف‌ها را نگوئید، دوره عوام فریبی سپری شده نخست وزیر خدمت کرده همه ما در مقابل خدمت ایشان سر تعظیم فرود می‌آوریم.

رامبد- مطالب ما مغایر هم نیست مطالبی که بنده عرض می‌کنم مخالفت با آقای نخست وزیر و هیچ کس دیگر نیست بلکه ضمن تشکر از توفیق مطالب شما...

عباس میرزائی- این قسمت از فرمایشات شما مورد تأیید ماست.

اخلاقی- ما به دولت اعتماد داریم و آن چه که کرده است صحیح است.

رامبد- بهتر است بیشتر از تعصب یک فرد حزبی فکر کنیم و احساسات یک فرد ایرانی را داشته باشیم از این جهت بر خلاف چیزی که جناب آقای نخست وزیر فرمودند که ما در نفت توفیقی به دست آوردیم و نخواستیم تبلیغی بکنیم بنده معتقدم که سیاست غلطی بوده است چون این توفیق به من و شما مربوط نیست، شما آن چه کردید برای ملت ایران بوده و ملت ایران باید بداند که جزئیات امر چیست و توفیقی که به دست آمده چیست، اگر همکاران عزیز من قدری توجه بیشتر می‌فرمودند ملاحظه می‌فرمودند.

قراچورلو- فداکاری و عملش را دولت کرده شما هم در حزبتان تبلیغ بفرمائید.

رامبد- تا موقعی که جناب آقای رئیس مجلس نظم جلسه را اداره نفرمایند بنده به طرفداران دولت یک حزبی اطلاع می‌دهم که دیگر پشت تریبون نخواهم آمد.

عباس میرزائی- آقای رئیس بهترین رئیس مجلس ایران بوده در تمام دوران مشروطیت.

مهندس صائبی- نظمی‌از این بهتر دیگر چه می‌خواهید؟

رامبد- و لذا با دنیائی تأسف از این که در یک روز توفیق که بایستی همه مجلسیان یک صدا در امور مهم مملکتی مسائل موفق شده را تشکر کنند و مسائل آتی را به دولت توجه دهند همان طور که عرض کردم یا تعصب یک تاکتیک حزبی مانع از آن شد که مجلس شورای ملی به صورت واقع انجام وظیفه کند. دیگر عرضی ندارم.

رئیس- آقای نخست وزیر بفرمائید.

امیر عباس هویدا (نخست وزیر) - من امروز خیال کردم موقعی که جناب آقای رامبد پشت تریبون تشریف آوردند چون قدری در زدن کراوات با من هم آهنگی پیدا کرده‌اند در فرمایشاتشان هم هم آهنگی پیدا کنیم، (خنده نمایندگان) هر فردی از لحاظ دولت آزاد است که نظریات انتقادی و نظریات حتی بیش از انتقادی در مورد دولت داشته باشد و دولت همیشه این جا مستمع است و اگر این نظریات صحیح باشد نهایت موافقت را می‌کند و اگر احیاناً صحیح نباشد دولت پاسخ لازم را می‌دهد، شک و تردیدی نیست که جای تأسف است اگر دوست عزیز من جناب آقای رامبد دیگر پشت تریبون تشریف نیاورند (احسنت) چون یکی از علاقه‌های من این است همیشه در پاسخ ایشان امکان داشته باشم که جواب بدهم و این دوئل دوستانه در صحبت، در عرض این شش سال ادامه داشته و امیدوارم که در سال‌هائی که در پیش داریم تا این که سن بنده و ایشان به کهولت برسد ادامه پیدا بکند لذا خواهش می‌کنم اگر این جا عرایضی می‌کنیم و نکاتی گفته می‌شود به هیچ وجه دال بر این نیست که علاقه به یک کار نداشته باشیم ولی گاهی ممکن است که اطلاعات ما از منابعی باشد که آن منابع احیاناً اطلاعاتشان به ضرس قاطع نباشد در این جا جناب آقای رامبد راجع به ذخایر نفت صحبت کردند، این تخمین است، ذخایر نفتی در همه جای دنیا تخمین است و آن تخمین هم دست شرکت‌هائی است که از این نفت استفاده می‌کنند و چه بسا تخمین بعضی اوقات برای نفع خودشان زده باشند و چه بسا برای این که نفت کمتری از یک منطقه صادر بکنند کمتر و شاید نا صحیح باشد و بالمال هم از لحاظ یک شخصی که سال‌های دراز در شرکت ملی نفت خدمت کرده‌ام اگر امروز از من بپرسید ذخایر نفتی ایران چه مقدار است من به خودم اجازه نخواهم داد که به شما اطلاعاتی بدهم برای خاطر این که آن اطلاعاتی که داشتم و دارم و فردا خواهم داشت این ذخایر تغییر پیدا می‌کند همین که ما امکانات را توسعه بدهیم مقدار ذخایرمان هم بیشتر می‌شود به عنوان مثال یک نمونه برای دوستان نمایندگان خوزستان عرض می‌کنم که ۵ سال پیش اگر راجع به نفت خوزستان صحبت می‌کردیم نه منبع اهواز ذخیره بود نه مارون که مارون امروز یکی از غنی‌ترین ذخایر ایران است (صحیح است) پس ملاحظه می‌فرمائید از لحاظ کلی ذخایر همیشه با اکتشافات جدید توأم است و مسلماً در همه کشورهای دنیا این ذخایر با صادراتش باید یک تناسب معقول داشته باشد به هیچ وجه سیاست دولت ایران این نبوده که از ذخایرش طوری برای صادرات استفاده بکند که لطمه‌ای به ذخایر نفتی برسد به هیچ وجه چنین سیاستی را نداشته و نداریم و نخواهیم داشت به خصوص ما منظورمان از صادرات نفت چیست؟ درآمد است. پس چه بسا بتوانیم درآمد بیشتری به صادرات کمتری به دست آوریم این لایحه که امروز تقدیم ساحت مقدس مجلس شد بر همین مبنا اقدام شده به این معنی که شاهنشاه ما امر و مقرر فرمودند که باید وضع سیستم عوض شود و شد و ما روی درآمد از مالیاتمان از آن خط ۵۰-۵۰ رفتیم به ۵۵-۴۵ یعنی ۵% این بیشتر روی همان مقدار نفتی که صادر می‌شد گیرمان می‌آید و چون معتقد بودیم که نفت سنگین مان زیر قیمت بود یک رقم ۹ سنت به این رقم اضافه شد این جناب آقای رامبد توفیق نسبی نبود (آفرین) من هم خیال می‌کنم نمی‌خواستم صحبت کنم ولی چون جناب عالی ناراحت شدید و چون می‌دانم عرایض من همیشه یک آرامشی برای شما به وجود می‌آورد عرض کردم بعد از جلسه معمولاً من صحبت نمی‌کنم و آقایان نمایندگان باید صحبت کنند (رامبد- عرایض من مربوط به کنسرسیوم بود نمی‌دانم چرا نمایندگان اکثریت ناراحت شدند) عرض می‌کنم که این موضوع روشن است ما معتقدیم که این مذاکرات سرنوشت بود مسلماً بقیه هم از این مذاکرات سرنوشت ایران یک نفعی خواهند برد چون ما یک اصلی را تغییر دادیم با تغییر این اصل بقیه هم از این اصل استفاده خواهند کرد همین که نفت ملی شد و قرارداد امضاء شد موضوع ۵۰-۵۰ را ایران پیشقدم بود در دنیا و ایران اصل جدید را ایجاد کرد و ما دنبال این مطلب رفتیم که در این منبع خلج فارس یک اصل جدیدی پیش آمد عرض کردم که معذرت می‌خواهم من عادت ندارم با حرارت به جز در بودجه که جناب عالی صحبت می‌کنید بنده هم سعی می‌کنم با حرارت صحبت کنم و عادت ندارم با حرارت یک کاری را که ما انجام داده‌ایم صحبت کنم ولی از حرارت جناب عالی و رفقای حزبی بسیار متشکرم که آن‌ها آن حرارت را جای ما داشته باشند که بفرمایند اقدامات بسیار مهمی که انجام گرفته و توفیق‌های بسیار عظیمی که به دست آمده و دنباله اش توفیق‌های دیگری خواهیم داشت و در مسئله نفت به طور کلی قیمت نفت در خلیج فارس مطرح است یعنی باید ما فکر کنیم که قیمت اعلام شده نفت در خلیج فارس چه باشد تنها مربوط به ایران نیست مربوط به کشورهای صادر کننده نفت است که در این منطقه با ما زندگی می‌کنند و منافع آن‌ها در این باب است پس امروز وزیر دارائی ایران در شهر کاراکاس در جلسات کشورهای عضو اوپک این موضوع را مطرح می‌کند و درباره آن صحبت می‌کنیم و نتیجه می‌گیریم و اطمینان داریم که به نتایجی خواهیم رسید نکته‌ای که راجع به ذخایر عرض کردم آن جا می‌فرمایند کشورها را تقسیم بندی کردند بلوک‌ها و غیر بلوک بنده عرض کردم و ممکن است بیانم رسا نبود ممکن است کلماتم رسا نبود عرض کردم کشورهای توسعه یافته از یک طرف دیگر کشورهای توسعه یافته مصرف کننده نفت که آن‌ها تمام کشورهای بلوک‌های مختلف ممکن است باشند و از طرف دیگر کشورهائی هستند که این ثروت عظیم خدائی را برای پیشرفت مملکت استفاده می‌کنند آن‌هائی که با استفاده از این ثروت به کشورشان خدمت می‌کنند یکی از آن کشورها ایران است که خودتان می‌دانید قسمت مهم انجام برنامه‌های عمرانی ما از درآمد نفت تأمین می‌شود ولی شک و تردیدی نیست که سیاست دولت در این است که ما هر چه بیشتر از درآمد نفت برای پیشرفتمان و برای توسعه مان روز به روز کمتر استفاده کنیم و از منابع دیگری استفاده کنیم به زودی از موضوع مس و قراردادهائی که امضاء خواهد شد و به زودی از قراردادهای دیگر هم مطلع خواهید شد، خوب ایراد می‌گیرید حق دارید که چرا در این باره تبلیغات بیشتری نمی‌کنیم این قدر این توفیق‌ها پشت سر هم هست که واقعاً ممکن است وقت کافی نباشد و اگر رادیوی ما ۲۴ ساعته از توفیق‌های ما صحبت کند خود شما ایراد می‌گیرید که این رادیو به جز تعریف از دولت کار دیگری نمی‌کند حرف شما را می‌کنیم از طرف دیگر می‌گوئید آقا چرا تعریف نمی‌کنید از این دولت والله بنده نمی‌دانم ما سعی می‌کنیم خیر الامور اوسط‌ها باشد گاهی یک خرده آن طرف‌تر می‌رویم باید این جا به آقای وزیر اطلاعات تذکر بدهم به شرطی که از من ایراد نگیرید که آقا ما رادیو را هر وقت می‌گیریم می‌گوئید که پل آن جا ساخته شد فلان راه ساخته شد درباره آلومینیوم این کار را کردند کارخانه کاغذ سازی کارخانه پتروشیمی‌کارخانه صدور گاز این کارها را اگر بخواهیم تبلیغ بکنیم ۲۴ ساعت رادیو کافی نخواهد بود و یا آن وقت در روزنامه‌ها اگر نوشته بشود فوراً می‌گویند به روزنامه‌ها رپرتاژ داده‌اند مگر روزنامه رپرتاژ می‌گیرد؟ روزنامه این کارها را انجام می‌دهد ولی تا حدودی که صفحاتش اجازه بدهد می‌نویسد پس اگر واقعاً لیدر محترم فراکسیون اقلیت معتقد است که بیشتر باید بکنیم آماده هستیم در خدمتشان باشیم من همیشه عرض کرده‌ام ما عقل کل نیستیم ما معتقد نیستیم که فقط ما وطن پرست هستیم وطن پرستی انحصاری نیست همان قدری که ما وطن پرست هستیم شما هم هستید به هیچ وجه شک و تردید نداریم اگر چیزی به نظرتان می‌آید بفرمائید در برنامه‌ها آماده‌ایم همین طور که در این شش سال استفاده کرده‌ایم در سال‌های بعد هم استفاده می‌کنیم از نظریات جناب عالی ولی این موضوع ارقام ذخایر را من عرض می‌کنم به هیچ وجه فکر نکنید که رقم قاطعی است این ارقام با اکتشافات تغییر پیدا می‌کند راجع به امریکا فرمودند امریکا هم نفت وارد می‌کند او هم از ونزوئلا وارد می‌کند خلیج فارس ۴۵% نفتش می‌رود در اطراف خاور دور ۴۵% می‌رود اطراف اروپا ۱۰% نفتش می‌رود به طرف قاره افریقا و جاهای دیگر پس ملاحظه می‌فرمائید که نفت یک ماده تجارتی است و در حرکت است در برابر بازارها ما همیشه معتقدیم که ذخایر نفت بدون بازار مهم نیست دولت ایران اقداماتی کرده است شرکت ملی نفت که با عرض تشکر از طرف شرکت ملی که تأیید کردید و رقم جناب عالی هم صحیح بود در سال ۱۹۶۹ چون رقمی‌را که ما در صادرات و استفاده‌ها روی اصل سال فرهنگی گرفته شده در حدود ۹ میلیون بود اگر در سال ۴۹ ایرانی حساب کنیم در حدود ده میلیون است که رقم جناب عالی صحیح است پس ملاحظه می‌فرمائید ما خودمان هم از یک طرف یک مصرف کننده عمده شده‌ایم و مصرف داخلی در حدود سالی دوازده درصد بیشتر می‌شود ولی الان از گازمان استفاده می‌کنیم نمی‌دانم خود جناب عالی هم در آستارا تشریف داشتید، بله مثل این که بودید آن جا که این خط لوله گاز عظیمی را که بین دو کشور ایران و شوروی افتتاح شد از ثروت و درآمد ایران برای پیشرفت مملکت هم جوار استفاده خواهد شد مسلماً ما هم در ازاء آن استفاده می‌کنیم این‌ها همه نشان می‌دهد که این مسائل مسائل تجارتی است و برای ما نفت هم یک مسئله تجارتی است که مسلماً باید حقوق مملکت خودمان را حفظ کنیم شک و تردیدی نیست که شما و تمام مجلس شورای ملی هم صدا خواهند بود برای این که ما همیشه بتوانیم از این درآمدها هم استفاده کنیم حفظ و صیانت مملکت ما جناب آقای رامبد موضوعی طبیعی است (صحیح است) هیچ چیزی در این باب چیز عجیب و غریبی نیست من فکر می‌کنم حفظ و صیانت مملکت ایران برای هر فرد ایرانی واجب است و احتیاجی به تبلیغ ندارد (صحیح است) مملکت ما باید آن طوری قوی باشد که دوست و دشمن در دنیا بدانند که با مملکت ما شوخی نمی‌شود کرد (صحیح است - احسنت) سیاست دفاعی کشور سیاستی است که هم حزب اکثریت و هم حزب اقلیت با هم هم‌صدا هستند و مسلماً اگر در موقع تقدیم لایحه یک وزیری در پشت این صندلی‌ها نشسته بود اطمینان داشته باشید برای این است که او داشت وظیفه‌اش را در وزارتخانه اش انجام می‌داد یک وظیفه‌ای که وقتش هم از بین نرود و بتواند در خدمتگزاری همان خدمتگزاری که شما هم علاقه دارید دولت داشته باشد در آن خدمتگزاری وظیفه دارد وظایفش را انجام دهد مسلماً از لحاظ دیگر هم عرض کردم امیدوارم درآمدهای ما طوری بالا برود از صادرات سایر منابع طبیعی دیگرمان ولی نه به نوع جنس خام مواد خام مواد کار شده حتی نفت امروز علاقه داریم بیشتر یا مواد پتروشیمی‌مواد L.M.G به زودی ان شا الله مواد L.M.G را صادر می‌کنیم برای اینکه فراموش نکنید قیمت افزوده هر بشکه نفت که پتروشیمی یا L.M.G خواهد بود درآمدش برای مملکت ایران بیشتر است و کار بیشتری برای مملکت ما ایجاد خواهد کرد و آن هم برای یکی از مسائل مهم خواهد بود این نکاتی بود که خواستم این جا عرض کنم و مسلماً در این قسمت در مجلس شورای ملی من همیشه هم آهنگی لازم را دیده‌ام ما سیاست نفتی خودمان را ادامه می‌دهیم اطمینان داشته باشید که در همان مقام عالی شاهنشاهمان مواظب جزئیات کار هستند و دولت خدمتگزار شما تا آن جائی که قادر است و در این شش سال هم نشان داد که خیلی قدرت دارد خدمتگزار خوبی برای تمام ملت ایران و شاهنشاه ایران خواهد بود (احسنت، احسنت).

رئیس- برای بعضی از همکاران ممکن است سوء تفاهم شده باشد که آقای رامبد از نتیجه اقدامات دولت و این موفقیتی که برای کشور به دست آمده است نظر مخالف داشته‌اند، بنده که این جا گوش می‌کردم ایشان منظورشان این بود روی این موضوع تکیه کنند که این موفقیت طوری بوده است که حتی با میزان صادرات سابق توانسته‌اند رقم درآمد بیشتری برای مملکت تحصیل کنند. آقای دکتر الموتی بفرمائید.

دکتر الموتی- جناب آقای رئیس، همکاران محترم، بنده فکر می‌کنم امروز یکی از روزهای تاریخی کشور ما است که بار دیگر مسئله نفت در این ساحت مقدس مطرح شده است گرچه جناب آقای نخست وزیر آقای هویدا با بیانات متین و آموزنده خودشان به خیلی از مسائل پاسخ دادند ولی شأن مجلس شورای ملی و نمایندگان ملت این است که عقاید خودشان را آزادانه در این جا بیان کنند نه خدای نکرده بر اساس عوام فریبی. روزگاری در این مملکت کسانی بودند که دکان نفت باز کرده بودند روزی که شاهنشاه بزرگ ما اراده فرمودند که صنعت نفت ملی شود متأسفانه دولت وقت شروع کرد به باز کردن دکان عوام فریبی (و تز اقتصاد بدون نفت) را عنوان کردند یعنی چه؟ یعنی درآمد ارزی مملکت ما خشک شود و سیل درآمد به کشورهای دیگر برود تا در بانک‌های دیگر بلوکه شود و از طریق دیگر به جیب خود خاندان نفت برگردد ولی امروز به همت شاهنشاه ما این دکان بسته شد. مسئله نفت یک مسئله اقتصادی مالی است، پیش آهنگ و پیش قراول کشورهای نفتی کشورهای شاهنشاهی ایران است. به دنبال ملی کردن صنعت نفت و به مناسبت وضع بد مالی و اقتصادی آن روز که در اثر کج روی و روش غلط دولت وقت به‌وجود آمده بود دولت بعدی ناچار شد قراردادی منعقد کند که خیلی مطلوب نبود بعد از آن به ابتکار شاهنشاه ایران قراردادهای ۷۵ درصد منعقد شد که در دنیا معروف است به قراردادهای شاه ایران (صحیح است) یعنی تا آن روز اگر بر اساس ۵۰-۵۰ قراردادها بسته می‌شد از آن روز ممالک صاحب ۷۵ درصد درآمد شدند این ندا از ایران توسط شاهنشاه بزرگ ما اعلام شده (صحیح است) در ایران از روزی که ثبات امنیت و آسایش وجود دارد رهبر خردمند ما در این اندیشه هستند که درآمد ملی ایران از منابع طبیعی به حد اکثر افزایش پیدا کند ما نمی‌توانستیم در چاه‌های نفتمان را ببندیم و از این درآمد عظیم نفت صرفنظر کنیم و برویم دنبال کالاهائی که نمی‌شود با آن درآمد ۱۰۰۰ میلیون ۲۰۰۰ میلیون به دست آورد. سرمایه اصلی ما نفت و گاز است این گازی که هدر می‌رفت و ۵۰ سال می‌سوخت این افتخار نصیب دولت هویدا شد و در زمان این دولت لوله‌کشی گاز هزار و صد کیلومتری به وجود آمد و گاز به شوروی صادر شد و این توفیق بسیار ارزنده ایست که نصیب دولت هویدا شده است و اگر امروز چنین قراردادی این جا آورده شده جناب آقای رامبد خودتان بهتر از بنده می‌دانید به سهولت این کار نشده است. رفت و آمدها و بحث‌های زیادی شده است و از همه مهمتر اراده رهبر خردمند ملت ایران، شاهنشاهی که امروز پرچم دار صلح و آزادی هستند وقتی که شاهنشاه فرمودند، دولت و ملت و مجلسین و همه طبقات دنبال شاه خود قدم برمی‌دارند و خلاصه همه فرد فرد ملت ایران خواستار تأمین حقوق بیشتر ایران در نفت شدند (صحیح است) روزی که اعلام شد توافقی به وجود آمده و ملت ایران در انجام خواسته‌های خودش به دست دولت توفیق حاصل کرده است واقعاً در همه محافل و مجالس جشن و سرور بود (صحیح است) در خیلی از خانواده‌ها وقتی بنده می‌رفتم می‌دیدم مردم بهم تبریک می‌گویند و تردید ندارم که جناب عالی هم به قصد بتریک آمده بودید صحبت کنید چون در میان کلامتان کلمه تبریک و تهنیت و تأیید بود. درباره ذخایر نفت دنیا و خاور دور و امریکا الان کتابی منتشر شده است و یکی از دوستان مشترکمان تهیه کرده است و برای بنده و جناب عالی فرستاده که بنده دقیقاً خواندم (فولادوند- پس ارقام همه از روی کتاب بود؟) بله کتاب را برای شما هم خواهند فرستاد خوب ببینیم چه لایحه‌ای مطرح است لایحه مربوط به درآمد نفت است که دولت ایران تا سال قبل تا چند ماه قبل از این موافقت نامه ۵۰-۵۰ این شرکت نفتی مالیات می‌داد دولت رفته اقدام کرده این را به ۵۵ درصد افزایش داده یک اصلی که در همه کشورهای صاحب نفت اجرا می‌شد دولت ایران این اصل را شکسته و درآمد ایران اضافه شده و قیمت نفت سنگین هم ۹ سنت در هر بشکه اضافه شده نه این که شما فکر کنید دولت و دستگاه نفت و شرکت ملی نفت ایران در این فکر نیستید که زیادتر بگیرند چرا شب روز در فکر هستند که حتی یک دلار هم زیادتر به ذخایر ارزی مملکت اضافه کنند به عکس خیلی کشورها که پولشان در کشورهای خارج بلوکه می‌شود پول نفت ملت ایران تا دینار آخر صرف کارهای عمرانی و رفاه ملت ایران می‌شود. این قرارداد نفت و قراردادهای دیگر و قرارداد با شرکت نفتی اراپ بر اساس ۹۱ درصد انجام می‌شود این‌ها یک تحولات عمیق است تنها نه در سطح مملکت در سطح جهانی اگر امروز در اوپک فعالیت می‌شود ایران پرچم دار این نهضت است ایران خواستار آن است که حقوق اصلی و واقعی‌اش از هر گونه منابع طبیعی و به خصوص نفت تأمین شود و سایر ممالک هم از ایران تبعیت می‌کنند اگر ما از پول نفت استفاده می‌کنیم برای عمران و برای دفاع از مملکت کار بسیار صحیحی است اگر آن روز تیمسار همایونی مطلبی فرمودند آن صدای فرد فرد افراد فراکسیون حزب ایران نوین بود چون فراکسیون ما فراکسیون منظمی‌است و در هر رشته‌ای متخصص دارد تیمسار سر لشگر همایونی عمری در ارتش این مملکت خدمت کرده‌اند و در این امور خیلی صلاحیتشان از بنده بیشتر است در رشته نفت و برنامه‌ریزی باشد بنده صحبت می‌کنم در رشته دیگر باشد آقایان دکتر یزدان پناه، مهندس ارفع و خواجه نوری می‌آیند صحبت می‌کنند در یک فراکسیون ۱۷۴ نفری تعداد زیادی متخصص داریم و متکلم وحده هم نیستیم و هر موضوعی را یکی از افراد فراکسیون که همه نماینده واقعی ملت ایران هستند صحبت می‌کنند به همان کلام اللهی که شما سوگند می‌خوردید ما هم سوگند می‌خوریم که به این فکر نیستیم که برای وکالت رأی بدهیم این حرف‌ها چیست آقای رامبد در این مملکت هر سنگری به دست ما بسپارند در آن جا خدمتگزار صدیق شاهنشاه و ملت هستیم ما می‌خواهیم خدمت کنیم این شخصیت‌های ارزنده که این جا هستند در دستگاه‌های دولت هم که بودند خدمت می‌کردند (عباس میرزائی- وکالت را ملت ایران رأی می‌دهد) همین آقای عباس میرزائی اگر دیروز در سنگر کارگری بوده امروز در سایه انقلاب اجتماعی ایران در کرسی نمایندگی ملت است به سهم خود خدمت می‌کند می‌خواستم عرض کنم این توفیق عظیمی‌که در اثر اراده شاهنشاه بزرگ ما نصیب ملت ایران شده است نه تنها نصیب ملت ایران بلکه نصیب کشورهای صاحب نفت دنیا شده است چون این قراردادها دنباله رو دارد چنان چه سایر کشورهای نفتی هم دنبال ۷۵ درصد و شرکت اراپ رفتند امروز چه می‌فرمائید یک عده‌ای روزگاری می‌گفتند نفت را صرف نظر کنید بروید دنبال صدور زیره البته زیره صادر می‌شد اما هیچ منطقی اجازه نمی‌دهد یک کشور از سالی ۱۳۰۰-۱۴۰۰ میلیون تا ۲۰۰۰ میلیون دلار صرف نظر بکند برود دنبال درآمد صادرات زیره؟ این‌ها عوام فریبی بود ولی امروز فرد فرد ملت ایران اعلام می‌کنند که ما از این منابع طبیعی باید به حد اکثر استفاده بکنیم برای آسایش و رفاه ملت ایران (احسنت) چه طور ما امروز می‌آییم برنامه ۸۱۰ میلیاردی در این مملکت پیاده می‌کنیم برنامه عمرانی اول این مملکت ۲۱ میلیارد بود که از آن فقط ۷ میلیارد به علت نبودن پول اجرا شد امروز ما مفتخریم در این مملکت ۱۲ درصد رشد اقتصادی داریم. برنامه عمرانی ۸۱۰ میلیارد ریالی اجرا می‌کنیم انشاءالله برنامه بعدی هم با رقم زیادتر خواهد بود این ناشی از تلاش و کوشش همه ملت ایران و در سایه توجهات اعلیحضرت همایون شاهنشاه آریامهر و رهبری خردمندانه ایشان است که این موفقیت نصیب ما شده است ما باید سر تعظیم به پیشگاه شاهنشاه فرود بیاوریم که با هدایت چنین رهبری توفیقی نصیب ملت ایران شده است (احسنت) تردید نیست دولتی که افتخار خدمتگزاری شاه و ملت را دارد و همه ما می‌بینیم شب و روز مشغول کوشش است که کارها پیش برود در این راه سهم بزرگی داشته است. و از اقدامات دولت همه ما رفاه و آسایش را احساس می‌کنیم. شاید در بیانات آقای رامبد تندی بود ولی نخست وزیر ما با متانت به شما پاسخ گفتند حق بود شما هم با متانت بیشتر با ما صحبت می‌کردید و از جیب خود قرآن در نمی‌آوردید تا قسم بخورید ما همه مان روز اول این جا به قرآن قسم یاد کرده‌ایم ما به همان سوگند تا آخرین لحظه عمر وفاداریم برای این که ما همه خدمتگزار ملت هستیم. شما هم هستید این جا بحث ذخیره نفت نیست که اگر می‌توانیم تلاش کنیم کوشش کنیم حتی یک دلار درآمد نفتی را زیادتر کنیم، کارشناسان نفتی ما امروز در سراسر مملکت، شمال و جنوب و سرخس همه جا مشغول اکتشاف هستند. در آن کتابی که بنده و جناب آقای رامبد خواندیم این بشارت را داده است که ذخایر خلیج فارس از همه جا غنی تر است (یکی از نمایندگان- چه کتابی است؟) کتاب نفت خدمتتان می‌رسد بخوانید، بسیار خوب است ولی ملاحظه بفرمائید در همان کتاب قیمت نفت را در خلیج مکزیکو و خلیج فارس چه قیمتی گذاشته‌اند این یکی از نکاتی است که نخست وزیر با شهامت ما تذکر داد که ما در صدد این هستیم که قیمت نفت خلیج فارس را بالاتر ببریم تا باز هم بتوانیم حقوق حقه ملت ایران را افزایش بدهیم. جناب آقای هویدا به شما و دولت شما از صمیم قلب تبریک می‌گویم که چنین دولتی مجری نیات شخص شاهنشاه است به همه کارکنان نفت و به شخص آقای دکتر اقبال و به همه متخصصین تبریک می‌گویم که آن‌ها هم زحمت کشیدند تا این موفقیت نصیب ملت ایران شده است بیائید هم آهنگی بیشتر و دوستی زیادتر و برادری بیشتری داشته باشیم و دست به دست هم بدهیم تا بتوانیم ایرانی آبادتر و سریع تر و زود تر بسازیم (احسنت).

- تقدیم یک فقره لایحه به وسیله آقای صادق احمدی معاون وزارت دادگستری

۶- تقدیم یک فقره لایحه به وسیله آقای صادق احمدی معاون وزارت دادگستری

رئیس- آقای صادق احمدی بفرمائید.

صادق احمدی (معاون وزارت دادگستری)- با اجازه مقام معظم ریاست لایحه‌ای است در مورد اصلاح مادۀ ۱۲۶ قانون مجازات عمومی که برای تصویب تقدیم می‌کنم.

رئیس- لایحه به کمیسیون‌های مربوط ارجاع می‌شود.

- تقدیم یک فقره لایحه به وسیله آقای مهندس اسدی معاون وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستائی

۷- تقدیم یک فقره لایحه به وسیله آقای مهندس اسدی معاون وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستائی

رئیس- آقای مهندس اسدی بفرمائید.

مهندس اسدی (معاون وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستائی)- نظر به این که اجرای قوانین و مقررات اصلاحات ارضی در مورد اجازه امضای اسناد انتقال املاک به قائم مقامی زارعین مستنکف و نحوه پرداخت حق‌التحریر دفاتر اسناد رسمی‌در این قبیل موارد و تعیین تکلیف تشریفات ثبتی املاک مجهول‌المالک و به ثبت نرسیده‌ای که قانوناً به زارعین منتقل شده است، هم چنین در مورد اسناد رسمی‌انتقال حقوق زارعانه از طرف زارعین به اشخاص دیگر عملاً با مشکلاتی مواجه شده که راه حل رفع آن‌ها در قوانین مورد عمل پیش بینی نگردیده است، لذا به استناد تبصره (۱) قانون تمدید مهلت و مواعد مختلف مقرر در قانون تقسیم و فروش املاک مورد اجاره به زارعین مستأجر در موارد خاص مصوب ۲۸ /۲ /۱۳۴۹ لایحه تعیین تکلیف مشکلاتی که طریق رفع آن‌ها در قوانین و مقررات اصلاحات ارضی پیش بینی نشده مشتمل بر چهار ماده تقدیم ساحت مقدس مجلس شورای ملی می‌شود که جهت طرح و بررسی به کمیسیون اصلاحات ارضی و تعاون روستائی ارجاع گردد.

رئیس- لایحه به کمیسیون‌های مربوط ارجاع می‌شود.

- تقدیم دو فقره صورت دیون به وسیله آقای قوام صدری معاون وزارت دارائی

۸- تقدیم دو فقره صورت دیون به وسیله آقای قوام صدری معاون وزارت دارائی

رئیس- آقای قوام صدری بفرمائید.

قوام صدری (معاون وزارت دارائی)- با اجازه مقام محترم ریاست صورتی است از دیون هواپیمائی کل کشور و سازمان حفظ نباتات مربوط به سال ۱۳۴۹ برای رسیدگی و اجازه پرداخت در کمیسیون محترم بودجه تقدیم می‌شود.

رئیس- به کمیسیون بودجه فرستاده می‌شود.

- قرائت نامه آقای دکتر کلالی دبیر کل حزب ایران نوین مبنی بر انتخابات هیئت رئیسه فراکسیون پارلمانی حزب ایران نوین

۹- قرائت نامه آقای دکتر کلالی دبیر کل حزب ایران نوین مبنی بر انتخابات هیئت رئیسه فراکسیون پارلمانی حزب ایران نوین

رئیس- نامه‌ای از آقای دکتر کلالی رسیده است، برای اطلاع مجلس قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی

با کمال احترام به استحضار عالی می‌رساند:

در جلسه اخیر فراکسیون پارلمانی حزب ایران نوین در مجلس شورای ملی هیئت رئیسه فراکسیون بشرح زیر انتخاب گردیدند:
۱- آقای مصطفی الموتی- رئیس
۲- آقای حبیب دادفر- قائم مقام رئیس
۳- آقای علی برومند- قائم مقام رئیس

با تقدیم احترام دبیر کل حزب ایران نوین- منوچهر کلالی.

رئیس- بنده لازم می‌دانم ضمن تقدیر از همکاری‌های بسیار ارزنده و صمیمانه آقای مهندس ارفع و آقای دکتر یزدان پناه به آقایان جدید هم تبریک بگویم امیدوارم همکاری آقایان در بقیه این دوره قانون گذاری برای پیشرفت امور مجلس ادامه داشته باشد.

- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون تولیدات کشاورزی و مواد مصرفی راجع به لایحه بخشودگی بقیه بدهی عشایر فارس بابت بهای شکر و بهره و خسارت و ارسال به مجلس سنا

۱۰- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون تولیدات کشاورزی و مواد مصرفی راجع به لایحه بخشودگی بقیه بدهی عشایر فارس بابت بهای شکر و بهره و خسارت و ارسال به مجلس سنا.

رئیس- گزاش شور دوم لایحه بخشودگی بقیه بدهی عشایر فارس بابت بهای شکر و بهره و خسارت مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

گزارش شور دوم از کمیسیون تولیدات کشاورزی و مواد مصرفی به مجلس شورای ملی

کمیسیون تولیدات کشاورزی و مواد مصرفی در جلسه ۷ آذر ماه ۱۳۴۹ با حضور آقای رهبری معاون وزارت تولیدات کشاورزی و مواد مصرفی لایحه شماره ۸۷۶۰- ۱۳ /۵ /۱۳۴۹ راجع به بخشودگی بقیه بدهی عشایر فارس بابت بهای شکر و بهره و خسارت را که گزارش شور اول آن به شماره ۱۴۲۳ چاپ گردیده است برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد مصوبه شور اول را عیناً تصویب کرد. اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

لایحه قانون بخشودگی بقیه بدهی عشایر فارس بابت بهای شکر و بهره و خسارت

ماده واحده- به سازمان قند و شکر اجازه داده می‌شود بقیه بدهی عشایر فارس را بابت بهای شکر و بهره و خسارت طبق نظر کمیسیونی مرکب از سه نفر از صاحب منصبان عالی رتبه دولت به انتخاب هیئت وزیران جزئاً یا کلاً مورد بخشودگی قرار دهد یا با اقساط وصول کند. در موارد بخشودگی، بدهی، حق‌الاجرا و هزینه‌های ثبتی نیز به مأخذ و نسبت بخشودگی بدهی ساقط و غیر قابل مطالبه خواهد بود. ضوابط تشخیص کیمسیون مزبور را هیئت وزیران تعیین خواهد کرد.

مخبر کمیسییون تولیدات کشاورزی و مواد مصرفی- سید علی صائب.

گزارش شور دوم از کمیسیون دارائی به مجلس شورای ملی

کمیسیون دارائی در جلسه ۹ آذر ماه ۱۳۴۹ با حضور نمایندگان دولت لایحه مربوط به بخشودگی بقیه بدهی عشایر فارس بابت بهای شکر و بهره و خسارت را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار دادو مصوبه کمیسیون تولیدات کشاورزی و مواد مصرفی را تأیید و تصویب کرد. اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون دارائی- علی اکبر دانشمند.

رئیس- ماده واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) در کلیات آخر لایحه نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده واحده و کلیات آخر آن رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. لایحه برای اظهار ملاحظات به مجلس سنا فرستاده می‌شود.

- طرح گزارش شور اول کمیسیون دارائی راجع به استفاده مؤسسات آموزش عالی و تحقیقات از معافیت‌های گمرکی دانشگاه‌ها

۱۱- طرح گزارش شور اول کمیسیون دارائی راجع به استفاده مؤسسات آموزش عالی و تحقیقات از معافیت‌های گمرکی دانشگاه‌ها

رئیس- گزارش شور اول لایحه استفاده مؤسسات آموزش عالی و تحقیقاتی از معافیت‌های گمرکی دانشگاه‌ها مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

گزارش شور اول از کمیسیون دارائی به مجلس شورای ملی

کمیسیون دارائی با حضور نمایندگان دولت لایحه شماره ۳۴۳۱۴- ۶ /۸ /۱۳۴۹ راجع به استفاده مؤسسات آموزش عالی و تحقیقاتی از معافیت‌های گمرکی دانشگاه‌ها را که به شماره ۱۴۰۳ چاپ گردیده است مورد رسیدگی قرار داد و با اصلاحاتی بشرح زیر تصویب کرد.

اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

لایحه قانون استفاده مؤسسات آموزش عالی و تحقیقاتی از معافیت‌های گمرکی دانشگاه‌ها

ماده واحده- کلیه مؤسسات آموزش عالی و تحقیقاتی که با اجازه وزارت علوم و آموزش عالی تأسیس شده یا می‌شوند و هم چنین مؤسسات آموزش عالی و تحقیقاتی که قبلاً به موجب اجازه‌های قانونی دیگر تأسیس شده‌اند در صورتی که به تشخیص وزارت علوم و آموزش عالی غیر انتفاعی باشد از معافیت‌های گمرکی کالاها و وسائل و ابزار و ماشین‌آلات مذکور در قانون معافیت گمرکی کالاهای دانشگاه‌های کشور مصوب نهم آبان ماه ۱۳۴۴ استفاده خواهند نمود.

  • تبصره- مؤسسات مذکور در این ماده باید قبلاً نیازمندی‌های خود را جهت تحصیل معافیت گمرکی به تأیید و تصویب وزارت علوم و آموزش عالی برساند.

مخبر کمیسیون دارائی- علی اکبر دانشمند.

گزارش شور اول از کمیسیون اقتصاد به مجلس شورای ملی

کمیسیون اقتصاد در جلسه ۲۶ آبان ماه ۱۳۴۹ با حضور نمایندگان دولت لایحه استفاده از مؤسسات عالی و تحقیقاتی از معافیت‌های گمرکی دانشگاه‌ها را مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون دارائی را در این مورد تأیید و تصویب کرد.

اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسون اقتصاد مهندس معتمدی.

گزارش شور اول از کمیسیون علوم و آموزش عالی به مجلس شورای ملی

کمیسیون علوم و آموزش عالی در جلسه ۹ آذر ماه ۱۳۴۹ با حضور آقای دکتر زاهدی معاون وزارت علوم و آموزش عالی لایحه استفاده مؤسسات آموزش عالی و تحقیقاتی از معافیت‌های گمرکی دانشگاه‌ها را مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون دارائی را در این مورد تأیید و تصویب کرد.

اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون علوم و آموزش عالی- دکتر امامی خوئی.

رئیس- کلیات لایحه مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ورود در شور ماده واحده رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیان فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی

احتراماً پیشنهاد می‌نماید ماده واحده و تبصره لایحه قانونی استفاده از مؤسسات آموزش عالی و تحقیقاتی از معافیت‌های گمرکی بشرح زیر اصلاح شود.

ماده واحده- در سطر چهارم ماده واحده قبل از وزارت علوم و آموزش عالی وزارت دارائی اضافه شود.

در سطر دوم تبصره بعد از وزارت علوم و آموزش عالی وزارت دارائی اضافه گردد.

با تقدیم احترام- دکتر کیان.

ریاست محترم مجلس شورای ملی

در مورد لایحه معافیت گمرکی دانشگاه‌ها نظر به این که در تبصره ذیل ماده واحده کلمه تأیید و تصویب توأماً نوشته شده و سیاق عبارت تبصره ممکن است در اجرا تولید اشکال کند پیشنهاد می‌نماید تبصره ماده واحده به شرح زیر اصلاح شود.

  • تبصره- استفاده از این معافیت از طرف مؤسسات مذکور در این ماده در هر مورد منوط به تصویب وزارت علوم و آموزش عالی است.

یزدان پناه.

ریاست محترم مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌کنم ماده واحده به صورت زیر اصلاح گردد:

ماده واحده- مؤسسات تحقیقاتی و آموزش عالی که غیر انتفاعی بوده و با اجازه وزارت آموزش و پرورش یا قوانین خاص یا وزارت علوم و آموزش عالی به همین منظور تأسیس شده یا می‌شوند از معافیت‌های گمرکی کالاها و وسائل و ابزار و ماشین‌آلات مذکور در قانون معافیت گمرکی کالاهای دانشگاه‌های کشور مصوب نهم آبان ماه ۱۳۴۴ استفاده خواهند کرد. مؤسسات مذکور در صورت تمایل استفاده از موارد فوق باید قبلاً نیازمندی‌های خود را جهت تحصیل معافیت گمرکی به تأیید وزارت علوم و آموزش عالی برسانند.

دکتر اسفندیاری.

رئیس- لایحه و پیشنهادها برای شور دوم به کمیسیون‌های مربوط ارجاع می‌شود.

- طرح گزارش شور اول کمیسیون دارائی راجع به لایحه اجازه عضویت وزارت آب و برق در کنفرانس جهانی شبکه‌های وسیع فشار قوی (سیگره)

۱۲- طرح گزارش شور اول کمیسیون دارائی راجع به لایحه اجازه عضویت وزارت آب و برق در کنفرانس جهانی شبکه‌های وسیع فشار قوی (سیگره)

رئیس- گزارش شور اول لایحه اجازه عضویت وزارت آب و برق در کنفرانس جهانی شبکه‌های وسیع فشار قوی مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

گزارش شور اول از کمیسیون دارائی به مجلس شورای ملی

کمیسیون دارائی در جلسه ۲۸ آبان ماه ۱۳۴۹ با حضور نمایندگان دولت لایحه شماره ۳۴۶۴۴- ۱۰ /۸ /۱۳۴۹ راجع به اجازه عضویت وزارت آب و برق در کنفرانس جهانی شبکه‌های وسیع فشار قوی را که به شماره ۱۴۱۰ چاپ گردیده است مورد رسیدگی قرار داد و عیناً تصویب کرد.

اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

لایحه قانون اجازه عضویت وزارت آب و برق در کنفرانس جهانی شبکه‌های وسیع فشار قوی (سیگره)

ماده واحده- به وزارت آب و برق اجازه داده می‌شود عضویت کنفرانس جهانی شبکه‌های وسیع فشار قوی (سیگره) را که مرکز اصلی آن در پاریس است پذیرفته و حق عضویت و بهای نشریات مورد نیاز را طبق مقررات مجمع عمومی‌مؤسسه مزبور پرداخت نماید.

مخبر کمیسیون دارائی- علی اکبر دانشمند.

گزارش شور اول از کمیسیون آب و برق به مجلس شورای ملی

کمیسیون آب و برق در جلسه ۳ آذر ماه ۱۳۴۹ با حضور نماینده دولت لایحه اجازه عضویت وزارت آب و برق در کنفرانس جهانی شبکه‌های وسیع فشار قوی را مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون دارائی را در این مورد تأیید و تصویب کرد. اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون آب و برق- اخلاقی.

رئیس- کلیات لایحه مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ورود در شور ماده واحده رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیان فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده واحده مطرح است آقای دکتر اسفندیاری بفرمائید.

دکتر اسفندیاری- قبل از آن که هیچ گونه پیشنهادی برای این لایحه تنظیم بکنم به این نتیجه رسیدم که در چند مورد من اطلاعاتی از آن چه که در این لایحه ذکر شده ندارم و از این جهت از آقای دانشمند یا از آقای معاون وزارت دارائی خواهش می‌کنم تشریف بیاورند این جا بفرمایند که کلمه سیگره که به کار برده شده مخفف کدام کلمات است و در جمله شبکه فشار قوی من هر چه فکر کردم چنین چیزی درنیامد باید مفهوم خاصی باشد در ثانی درباره حق عضویت که در ماده واحده ذکر شده که علاوه بر حق عضویتی که ما می‌دهیم یک پولی هم برای نشریات مورد نیاز طبق مقرراتی که در آن مجمع عمومی‌مؤسسه ذکر شده یا برای هر دولتی تعیین می‌شود پرداخت کنیم این‌ها سال به سال تغییر می‌کند در زمان‌های مختلف یک تغییرات مختلف درش به‌وجود می‌آید این است که خواهش می‌کنم آقای دانشمند یا معاون محترم وزارت دارائی تشریف بیاورند این جا و بفرمایند که این حق عضویت و بهای نشریات چه مبلغ است و به چه ترتیب پرداخت می‌کنند در داخل ایران به ریال پرداخت می‌کنند یا در خارج به دلار پرداخت می‌شود.

رئیس- آقای دانشمند بفرمائید.

دانشمند (مخبر کمیسیون دارائی)- دو سئوالی که همکار عزیز بنده جناب آقای دکتر اسفندیاری فرمودند یکی در مورد کلمه سیگره بود که حرف اول جمله

Center international des resaux elektriques

است یعنی فشار قوی بین المللی جهانی. در مورد حق عضویت که آقای دکتر اسفندیاری فرمودند این حق عضویت اگر متغیر باشد طبق آن قراردادی که خواهیم داشت به آن ترتیبی که تغییر پیدا می‌کند ناگریز عضو یک جمعیت یا یک سازمان باید بپردازد (دکتر اسفندیاری- رقم دقیقش را بفرمائید) رقم دقیقش را الان بنده ندارم ولی رقمی‌است که مورد تصویب همه اعضاء قرار گرفته و رقم قابل ملاحظه‌ای نیست (پوربابائی- در حدود ۲۰۰۰ دلار است).

رئیس- نظر دیگری در ماده واحده نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادی نرسیده لایحه برای شور دوم به کمیسیون‌های مربوط ارجاع می‌شود.

- اعلام وصول و قرائت دو نامه رسیده از دولت در اجرای قانون نحوه خرید ماشین آلات

۱۳- اعلام وصول و قرائت دو نامه رسیده از دولت در اجرای قانون نحوه خرید ماشین آلات

رئیس- نامه‌هائی از دولت رسیده برای اطلاع نمایندگان محترم قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)
ساحت مقدس مجلس شورای ملی

با رعایت ماده واحده «قانون نحوه خرید ماشین آلات و سایر لوازم برای اجرای طرح‌های مصوب برنامه‌های عمرانی کشور» مصوب ۲۴ خرداد ماه ۱۳۴۵ موافقت‌نامه الحاقی به منظور افزایش مبلغ موافقت نامه مورخ ۲۸ ژوئن ۱۹۶۷ منعقده با میدلند بانک انگلستان از ۴۳۰۰۱۷۸ لیره استرلینگ به ۴۷۸۰۱۷۸ لیره استرلینگ در تاریخ ۲۸ نوامبر ۱۹۷۰ منعقد گردیده است.

این گزارش در اجرای تبصرۀ (۲) ماده واحده فوق‌الذکر تقدیم می‌گردد.

امیر عباس هویدا.

ساحت مقدس مجلس شورای ملی

با رعایت ماده واحده «قانون نحوه خرید ماشین‌آلات و سایر لوازم برای اجرای طرح‌های مصوب برنامه‌های عمرانی کشور» مصوب ۲۴ خرداد ماه ۱۳۴۵ موافقت نامه اعتباری به منظور تأمین نود درصد هزینه ارزی قرارداد خرید شش دستگاه واگن آمبولانس که جمع کل هزینه ارزی آن بالغ بر نهصد و نود و شش هزار و هشت صد و شصت و چهار دلار امریکا است با شرکت زیمرینگ گراتس پو کراطریش در تاریخ هفتم آذر ماه ۱۳۴۹ منعقد گردیده است. اعتبار مذکور در ده قسط شش ماهه متساوی و متوالی به صورت سفته بازپرداخت می‌گردد و به مانده اقساط بازپرداخت نشده بهره‌ای از قرار پنج درصد در سال پس از تاریخ ۱۵ اوت ۱۹۷۲ تعلق خواهد گرفت و سررسید اولین قسط اصل ۱۵ فوریه ۱۹۷۳ می‌باشد.

این گزارش در اجرای تبصرۀ (۲) ماده واحده فوق‌الذکر تقدیم می‌گردد.

امیر عباس هویدا.

- ختم جلسه

۱۴- ختم جلسه

رئیس- چون فعلاً مطلب دیگری در دستور نداریم با اجازه خانم‌ها و آقایان جلسه امروز را ختم می‌کنیم تاریخ و دستور جلسه آینده بعداً به اطلاع همکاران محترم خواهد رسید.

(۱۰ دقیقه به ظهر جلسه ختم شد)

رئیس مجلس شورای ملی- عبدالله ریاضی.