مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۶ دی ۱۳۱۸ نشست ۱۴
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری دوازدهم | تصمیم‌های مجلس | قوانین بنیان ایران نوین مصوب مجلس شورای ملی |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری دوازدهم |
دوره دوازدهم قانونگذاری
مشروح مذاکرات مجلس ملی، دوره ۱۲
جلسه: ۱۴
صورت مشروح مجلس روز یکشنبه ۱۶ دی ماه ۱۳۱۸
فهرست مطالب:
۱. تصویب صورت مجلس
۲. قرائت تلگراف رئیس مجلس کبیر ملی ترکیه
۳. شور اول لایحه تأسیس آموزشگاههای فنی پست و تلگراف
۴. بقیه شور اول لایحه امور حسبی از ماده ۲۰۶ تا ماده ۲۲۴
۵. تصویب چهار فقره مرخصی
۶. موقع و دستور جلسه بعد - ختم جلسه
مجلس یک ساعت پیش از ظهر به ریاست آقای اسفندیاری تشکیل گردید.
صورت مجلس یکشنبه نهم دی ماه را آقای مؤید احمدی (منشی) قرائت نمودند
اسامی غایبین جلسه گذشته که ضمن صورت مجلس خوانده شده:
غایبین بااجازه - آقایان: اعتبار - دکتر قزل ایاغ - بوداغیان - اقبال - موقر - رفیع - لاریجانی - هدایت‌الله پالیزی - سلطانی.
غایبین بی‌اجازه - آقایان: رضوی - صادق وزیری - ثقةالاسلامی - شهدوست - تولیت - محیط - صدر - اعظم زنگنه.
دیر آمده بااجازه - آقای دکتر ادهم.
دیر آمدگان بی‌اجازه - آقایان: شیرازی - افخمی - وکیلی
- تصویب صورت مجلس
۱- تصویب صورت مجلس
رئس آقای عطاالله پالیزی
هدایت الله پالیزی – جلسه گذشته بنده چون کسالت داشتم بعرض مقام ریاست هم رساندم معذلک را این جا غائب بی اجازه نوشته‌اند.
موید – احمدی – خیر جزو غائبین با اجازه نوشته‌اند
هدایت الله پالیزی – به بخشید معذرت می‌خواهم
رئیس – در صورت مجلس نظری نیست (گفته شد خیر) تصویب شد
- قرائت تلگراف رئیس مجلس کبیر ملی ترکیه
۲- قرائت تلگراف رئیس مجلس کبیر ملی ترکیه
رئیس– تلگرافی که از طرف مجلس بریاست مجلس شورای عالی ترکیه شده بود جوانی رسیده است که باطلاع آقایان می‌رسد.
بشرح زیر خوانده شد
آنقره – تهران
جناب آقای اسفندیاری رئیسمجلس شورای ملی برای تسلیت‌های صمیمانه عالی آقای رئیستشکر حقیقی خود را اظهار داشته ملت ترک کلیه از احساسات با محبت و تاثر آمیز که از طرف ملت ایران برادر در موقع زلزله ناحیه شرقی آناتولی اظهار شده متشکر است. عبدالخالق رندا
- شور اول لایحه تاسیس آموزشگاههای فنی پست و تلگراف
۳- شور اول لایحه تاسیس آموزشگاههای فنی پست و تلگراف
رئیس– شور اول گزارش کمیسیون پست و تلگراف راجع بکلاسهای فنی مطرح است.
گزارش کمیسیون پست و تلگراف با حضور آقای معاون پست و تلگراف لایحه دولت راجع باجازه تاسیس آموزشگاههای فنی بوزارت پست و تلگراف را تحت شور قرار داده با توضیحاتی که در اطراف مواد آن و لزوم تاسیس آموزشگاههای نامبرده داده شد اینک گزارش آن برای شور اول تقدیم می‌شود
رئیس– لایحه طبع و باطلاع آقایان رسیده است مذاکره در کلیات است. آقای معدل
معدل – بنده یک توضیح مختصری می‌خواستم و یک نظری هم داشتم که می‌خواستم عرض کنم توضیحی که می‌خواستم این است که آیا دوره این آموزشگاهها یک مرتبه خواهد بود یا تکرار خواهد شد فرض بفرمائید این محصلی که بابد یک سال تحصیل کند فقط برای یک مرتیه است که ان شخص وارد می‌شود یا برای سالهای دیگر هم هست و باز داوطلب قبول می‌شود یا برای سالهای دیگر هم هست و باز داوطلب قبول می‌شود این را خواستم سوال کنم. اما نظریه که داشتم این بود که البته چون داوطلب بطور مسابقه خواهد بود اگر لازم باشد در آئین نامه‌ها هم قید شود که یکی از شرایط ورودی هم صحت مزاج باشد چون دولت یک زحمتی می‌کشد یک آموزشگاهی تهیه می‌کند و یک اشخاصی را مپذیرد البته اینها یک شخص سالم و قوی باشند بهتر می‌توانند استفاده از وجود آنها بکند.
معاون وزارت پست و تلگراف – راجع به قسمت اول که نماینده محترم سوال کردند فعلا تاسیس این آموزشگاهها برای یک مرتبه است اگر احتیاجات وزارت پست و تلگراف در همین یک مرتبه رفع شود که هیچ والا ممکن است باز هم دائر شده و محصل قبول کند. راجع به قسمت دوم که مربوط به تصدیق صحت مزاج بود البته شرط ورود به خدمت داشتن معلوماتی است که در لایحه ذکر شده است راجه به صحت مزاج این قسمت را هم ممکن است در آئین نامه مربوطه پیش بینی نمود.
رئیس– رای گرفته می‌شود بورود در شور مواد آقایان موافقین برخیزند (اکثر بخاستند) تصویب شد. ماده اول
ماده اول آموزشگاههائی در مرکز و شهرستانها یشرح ذیل تاسیس نماید:
الف- آموزشگاههای مرکزی اداری سه شعبه خواهد بود.
شعبه اول – برای کارهای عمومی پستی و تلگرافی که شرط ورود آن دارا بودن تحصیلات سه سال اول دبیرستان بوده و دوره تحصیلی آن دو سال می‌باشد.
شعبه دوم – کسانیکه دارای معلومات دوره کامل علمی دبیرستان باشند برای کارهای الکتریکی و مکانیکی مربوط به تلگراف تلفن بیسیم پخش صداو غیره در این شعبه پذیرفته شده و دوره تحصیلی آن نیز دو سال می‌باشد.
شعبه سوم – شرط ورود این شعبه داشتن دانشنامه‌های دانشکده فنی و هنرسرای عالی صنعتی می‌باشد دوره تحصیلی این طبقه مدت یک سال خواهد بود که به تکمیل اطلاعات و معلومات فنی اختصاصی وزارت پست و تلگراف اشتغال خواهند داشت.
ب- آمورشگاه شهرستانها که عنوان کلاس را داشته و معلومات پستی و تلگرافی را در مدت یکسال فرا خواهند گرفت و در نقاط لازمه کشور مخصوصا در نقاط گرمسیر متدرجا دایر می‌گردد شرط ورود به این آموزشگاه حداقل داشتن گواهینامه ابتدائی است.
تبصره – برنامه تحصیلی کلاس مخصوص شهرستانها و آموزشگاههای سه گانه مرکز و آئین نام امتحانی داخلی و نهائی آنها را وزارت پست و تلگراف و تلفن بر طبق احتیاجات خود تنظیم نموده و برای تصویب شورلی عالی فرهنگ خواهد فرستاد.
رئیس– آقای مخبر فرهمند
مخبر فرهمند (مخبر کمیسیون و تلگراف) اینجا در قسمت شعبع سوم سطر اول بعد از کلمه دانشکده فنی بجای (واو) باید (یا) گذاشته شود: دانشنامه‌های دانشکده فنی یا هنر سرای عالی صنعتی.
رئیس– ماده دوم
ماده دوم – فارغ التحصیلهای آموزشگاهای شهرستانها در صورت داشتن گواهینامه سه سال اول متوسطه (و یا دادن امتحان آن در مرکز) می‌توانند به شعبه اول آموزشگاه مرکز وارد شده پس از طی دوره و گرفتن گواهینامه از مزایای قانونی آن بهره مند شوند.
رئس – آقای اعتبار
اعتبار – بنده خواستم در این ماده دوم در قسمت شهرستانها تذکری عرض کنم در این جا دوره اول متوسطه را رعایت نموده‌اند که اگر گواهینامه دوره اول متوسطه را دارا باشند می‌توانند در مرکز در آموزشگاههای شعبه اول وارد شوند ولی اگر دوره کامل متوسطه را داشتند این جا را مسکوت گذاشته‌اند که اگر یکی از محصلین شهرستانها گواهینامه دوره دوم متوسطه را داشتند در ابن جا متذکر می‌شدند که آنها هم بتوانند به همان آموزشگاههای مرکزی با همان مزایایی که قانون برای آنها معین کرده است وارد شوند و یک قسمت دیگر هم بنده دیدم در اینجا وان دادن امتحان است در مرکز و به نظر بنده باین ترتیب از آن اصلی که دولت در نظر گرفته است منحرف می‌شود و لزومی ندارد.
معاون وزارت پست و تلگراف – در ماده تصریح شده اسیت که شرط ورود به شعبه اول آموزشگاه مرکزی برای فارغ التحصیلهای آموزشگاههای شهرستانها داشتن گواهینانه سه سال اول متوسطه یا دادن امتحان آن در مرکز می‌باشد و این موضوع از نظر مساعدت با محصلین شهرستانها می‌باشد و چون هنوز در اغلب نقاط شش ساله متوسطه دایر نشده است از این نظر سه ساله متوسطه منظور شده است.
رئیبس – ماده سوم
ماده سوم – کارمندان وزارت پست و تلگراف و تلفن که حائز اهمیت شرایط مربوطه باشند می‌توانند دورس هر یک از شعب را تهیه کرده و در امتحانات نهائی شرکت نمده پس از موفقیت و اخذ گواهینامه مربوط از مزایای قانونی آن بهره مند شوند.
رئیس– ماده چهارم
ماده چهارم – فارغ التحصیلهای آموزشگاههای شهرستانها با پایه یک و شعبه اول مرکز با پایه دو و شعبه دوم با پایه سه و شعبعه سوم با پایه چهار اداری استخدام می‌شوند ولی فارغ التحصیلهای آموزشگاههای شهرستانها فقط تا پایه پنج می‌توانند ارتقا حاصل نمایند ترفیع از این پایه به پایه بالا برای فارغ التحصیلهای شهرستانها موکول به ورود به یکی از شعب آموزشگاههای مرکز و اخذ گواهینامه آن می‌باشد
رئیس– آقای ملک مدنی
ملک مدنی – بنده این لایحه را که تهیه شده است یکی از لوایح خوب می دانم زیرا تلگراف کارمندان فنی دارد و حقیقه هم اشخاص کاری و زحمتکش هستند و حقوق آنها هم از ابتدا که وارد خدمت شدند پایه اش طوری گذاشته شد که متاسفانه خیلی کم معین شده که اکثرا حالا رتبه‌های کمی دارند و عقیده بنده این است حالا که وزارت پست و تلگراف متوجه شده است که اشخاص فنی و با معلومات تهیه کند باید حقوق آنها را هم طوری که لازم است تعیین کند که کافی برای زحمتهای آنها باشد که بتوانند با امیدواری کامل متحمل زحمات و خدمات انها باشد که بتوانند با امیدواری کامل متحمل زحمات و خدمات اداری بشوند
معاون وزارت پست و تلگراف – راجه بحسن ظن آقای ملک مدنی در خصوص پایه خدمت کارمندان وزارت پست و تلگراف تشکر می‌کنم و همان طور که فرمودند با وجود زحمات زیادی که مخصوصا کارمندان فنی وزارت پست و تلگراف دارند این پایه‌ها کم است ولی چون این پایه‌ها که در لایحه پیش بینی شده پایه حقوق و علاوه بر آن یک قسمت کارهای اضافی دارند که برای‌ان کارهای اضافی هم فوق العاده با آن کارمندان داده می‌شود این است که با فوق العاده اضافه کار و حقوق پایه‌ها و حقوق پایه‌ها تقریبا می‌توان گفت حقوق آنها مکفی خواهد بود.
رئیس– آقای معدل
معدل – این قسمت را که آقای ملک مدنی تذکر دادند البته هم می دانیم که اعضا وزارت پست و تلگراف مطابق زحمتی که می شکد حقوق آنها منظور نشده است و هم چنین اگر حالا بخواهند این رتبه‌ها بیشتر قرار دهند شاید برخورد کند به مشکلات اداری ولی به طور کلی (اغتنام فرصت می‌کنم) تصور می‌کنم که اساسا بایستی برای این گونه وزارا خانه‌ها که اشخاص زحمتکش هستند و ساعت کاری زیاد تری دارند و زحمتشان هم زیاد است مثلا یک نفر تلگرافچبی طوری است که نمی‌شود او را برد به رتبه مدیر کلی رساند و بالاخره او یک کار دائم و مستمری دارد که نشسته است و کارش را می‌کند باید یک قانون خاصی بری استخدام آنها آورد که اگر از ترفیعات زیاد استفاده نمی‌کند حقوق کافی بگیرند که قادر باشند بتامین معاششان. بنده تصور می‌کنم که اگر این وارد ذهن آقای معاون وزیر محترم پست و تلگراف باشد که در آتیه بتوانند یک فکر اساسی بکنند که اینها از این نکس مالی و از این زحمت پر کاری راحت بشوند بسیار به جاخواهد بود
رئیس– آقای جهانشاهی
جهانشاهی – چند نفر آقایان راجه بااین لایحه اظهار نظر فرمودند و آقای معاون هم جواب دادند ولی بنده جوابهای ایشان را نفهمیدم اولا پشتشان بما بود و ثانیا خیلی هم یواش حرف می‌زدند بنده فرمایشات قایان را شنیدم ولی جواب آقا را هیچ نفهمیدم. بدین نظر در قسمت اداری که عبارت از اداره پست باشد عقیده بنده این است که مادامی که ما منتظر خدمت داریم در هر وزارتخانه خوب است اینها را بیاورند استخدام کنند لازم نیست یک اشخاصی که زحمتها کشیده‌اند و تجربه آموخته‌اند امروز بیکار در وسط خیابان راه بروند و معیشت نداشته باشند و ما برویم یک اشخاصی را از خارج بیاوریم. اگر اینها باین اندازه نالایق هستند و هیچ نباید با آنها خدمت رجوع کرد بالاخره بیرونشان کنند منتظر خدمت هستند و در روزنامه می‌خوانیم یک ردیف منتظر خدمت خوب اینها را ببرند آنجا کار بدهند. این قسمت اداری پست اما قسمت تلگراف این یک کار نخصصی است امروز اگر بنده را ببرند به وزارت پست و تلگراف بنده نمی‌توانم تلگراف بزنم این کار تخصصی است این را هم با این حقوق و این پایه و این ترفیع نمی‌شود استخدام کرد برای اینکه یک نفر مختص نمی‌آید با ماهی شصت هفتاد تومان حداکثر در یک چنین شهری و یک چنین دنیایی استخدام شود و زندگی کند پس باید به اندازه معیشتشان با اینها حقوق داد بدیهی است یک آدم برانی را نممی‌توانند امروز ببرند به وزارت تلگراف که فوری تلگرافچی شود این را بابد حقوق مکفی بدهند والا اینها دلخوش کنک است به اصطلاح که ما یک لاسحه بیاوریم ما منتظر خدمت زیاد داریم ببرند به پست مانعی ندارد آقای ملک اظهار موافقت کردند بنده عرض می‌کنم اینها را بیاورند به پست برای قسمت تلگراف هم یک تصمیم عملی بگیرند به شرط این که حقوق مکفی به آنها بدهند که بتوانند زندگانی کنند.
مخبر فرهمند (مخبر کمیسیون پست و تلگراف) – راجع به منتظرین خدمت ادارات که آقا اشاره فرمودند که تا وقتی که منتظر خدمت هست نباید اشخاص جدید آورد البته آنچه را که وزارتخانه‌ها می‌توانند از منتظرین خدمت استفاده کنند می‌کنند و دیگر احتیاجی نیست که آموزشگاهی درست کنند و یک اشخاصی را بیاورند تربیت کنند و از آنهائی که هستند استفاده نکنند. این لایحه که آمده است از نقطه نظر احتیاج بوده است که یک اشخاصی را بیاورند تربیت کنند و از آنهائیکه هستند استفاده نکنند. این لایحه که آمده است از نقطه نظر احتیاج بوده است که یک اشخاصی را بیاورند تربیت کنند و متخص شوند و مشغول کار شوند در قسمت تلگراف هم که فرمودید حقوق بیشتری بدهند که یک رشته‌های علمی را بیاموزند اگر مقایسه کنیم این پایه که برای اینها قرار داده شده با دکترها و لیسانسه هائی که از خارج می‌آیند و باید با رتبه سه وارد شوند بوزارتخانه‌ها و از این آموزشگاهها که بیرون بیایند با پایه چهار وارد خدمت خواهند شد تصور می‌کنم تصدیق خواهید فرمود که این یک ارفاقی بوده است که وزارت پست و تلگراف نسبت به اشخاصی که بعد از این وارد خدمت می‌شوند کرده است
رئیس– یش نهادی است در ماده چهار خوانده می‌شود: (این طور قرائت شد)
پیشنهاد می‌شود ماده ۴ این طور اصلاح شد:
فارغ التحصیلهای آموزشگاه شهرستان با پایه دو شعبه اول مرکز با پایه ۳ شعبه دوم با پایه چهار شعبه سوم با پایه پنج استخدام می‌شوند تا آخر ماده – دکتر طاهری
رئیس– به کمیسیون رجوع می‌شود چند پیشنهاد دیگر هم از آقایان راجع به ماده ۱ و ۲ رسیده عینا فرستاده می‌شود به کمسیون ماده پنجم خوانده می‌شود:
ماده ۵ – کلیه دانش آموزان مرکز و شهرستانها باید در موقع ورود تعهد کتبی بسپارند که پس از فراغ از تحصیل مدت پنج سال با دریافت مقرری به خدمات مختلفه وزارت پست و تلگراف و تلفن اشتغال ورزند کسانی که مطابق تعهد خود عمل ننمایند علاوه بر اینکه باید از عهده هزینه که دولت درباره آنها نموده برایند از مزایای این قانون نیز محروم خواهند شد.
رئیس– آقای طباطبائی:
محمد طباطبائی – عبارت آخر این ماده به نظر بنده زائد است خواستم نظر آقا را متوجه کنم که در کمیسیون که شور شد نظری بفرمائید اگر صلاح می دانید این عبارت حذف شود. اشخاصی که وارد آموزشگاه می‌شوند بعد از این که دوره را طی کردند البته مشمول این مواد هستند اگر اینها خواستند نسبت به انجام خدمتی که تعهد کرده‌اند در وزارت پست و تلگراف بکنند سرپیچی کنند البته بایستی هزینه که درباره آنها شده است بپردازند ولی از مزایای این قانون چرا بهره مند نشوند چه دلیل دارد؟ در صورتی که مشمول این مواد هستند دوره طی کرده‌اند هزینه دولت را هم مسترد کرده‌اند و دارای این مزایا هستند چرا محروم باشند.
مخبر – مقصود ازاین ماده این بوده است که یک اشخاص را وزارت پست و تلگراف تربیت می‌کند برای استفاده خودش ممکن است یک شخصی بیاید و مخارج تحصیلش را هم بدهد فقط برای اینکه از مزایای این قانون استفاده کند که وارد شود و این رتبه را بگیرد بعد خارج شود این است که ایتجا شرط شده است که از مزایای این قانون نمی‌توانند استفاده کند.
رئیس– آقای اعتبار
اعتبار – بنده هم همین نظر را داشتم البته فرمایش آقای مخبر فرهمند صحیح است ولی بایستس نسبت به این قسمت در آئین نامه هائی که روی این قانون تهیه می‌شود یک پیش بینی هائی بشود مثلا یک نفر آمد این دوره را طی کرد و مدرسه را هم دبد چهار سال هم در خدمت وزارت پست و تلگراف زحمت کشید تمام نقاط بد آب و هوا را هم که آقای معاون اشاره فرمودند رفت و بعد از چهار سال طوری شد که نتوانست ادامه به خدمت بدهد این چهار سال خدمت کرده و یک سال کسر دارد آن وقت اگر ناچار شد که خدمت خودش را ترک بکند آیا باید تمام این مدتی که زحمت کشیده هدر برود؟ البته منظور وزارت پست و تلگراف همین هست که آقای مخبر فرهمند فرمدند ولی بایستی قانون را هم که ما اینجا می‌آوریم یک اصولی را هم رعایت کنیم. بنده خیال می‌کنم اگر چنانچه نسبت به مدت در این قانون یک عبارتی اضافه شود و ماده را طوری تنظیم بفرمایند که مدت رعایت شود رفع این نقص را می‌کند و منظور وزارت پست و تلگراف هم به عمل می‌آید.
مخبر – فرق نمی‌کند اگر به جای پنج سال هم بنویسیم چهار سال آن وقت سه سال و پنچ ماه یا سه سال و شش ماه خدمت کرد و یک وضعی برایش پیش آمد که نتوانست به خدمت خودش ادامه دهد باز همین ترتیب پیش می‌آید (اعتبار – خوب این وضعیت باید در آئین نامه رعایت شود) البته در موقعش اینها را در آئین نامه ذکر می‌کند.
رئیس– ماده ششم
ماده ۶ – کلیه مقررات قانون استخدام کشوری و مواد اصلاحیه آن به استثنای موادی که در این قانون تصریح شده شامل کسانی که به موجب این قانون استخدام و صاحب پایه می‌شوند نیز خواهد بود.
رئیسماده هفتم
ماده ۷- وزارت پست و تلگراف و تلفن موظف است اسخدام و پایه دانش آموزان مرکز و شهرستانها که در امتحانات مربوطه موفقیت حاصل نمایند از تاریخ صدور ابلاغ قبولی آنان تا مدت یکسال عملی نماید.
رئیس– آقای اعتبار
اعتبار – در ماده دوم که بنده عرض کردم خیال می‌کنم نتوانستم منظورم را عرض کرده باشم این بود که خواستم در کلیات عرض کرده باشم کاده دوم شرط کرده است برای ورود فارغ التحصیلهای آموزشگاههای شهرستانها سه سال اول متوسطه را یعنی اگر کسی دارای گواهینامه دوره کامل متوسطه شد می‌توانند بر طبق این قانون به آموزشگاههای فنی وزارت پست و تلگراف وارد شود اینجا بنده یک یش نهادی هم تهیه و تقدیم کرده‌ام که دراینجا بنویسم (در صورت داشتن گواهینامه کامل متوسطه یا سه ساله متوسطه) که این هر دو را داشته باشد الان هم در غالب شهرستانهای ما دوره کامل متوسطه هست و به طوری که بنده در نظر دارم اگر دوره کامل متوسطه را در اینجا ذکر نکنیم نظر بنده اساسا یک تبعیضی است وقتی که دارای آن گواهینامه باشد چه شهرستان و چه مرکز هر دو می‌توانند داخل شوند.
معاون وزارت پست و تلگراف – به طوری که در لایحه ملاحظه می فرمائید شرط ورود در آموزشگاههای شهرستانها شش ساله ابتدائی قرار داده شده است و این جا برای ارفاق و مساعدت پیش بینی کرده‌ایم که در صورت فارغ التحصیل شدن از آموزشگاههای شهرستان و داشتن معلومات سه ساله متوسطه می‌تواننند در آموزشگاه مرکز وارد شود بدیهی است در صورت داشتن معلومات بیشتر می‌توانند از مزایای سایر قسمت‌ها هم بهره مند گردند.
رئیس– موافقین با ورود در شور دوم قیام فرمایند (اغلب قیام نمودند) تصویب شد.
- بقیه شور اول لایحه امور حسبی از ماده ۲۰۶ تا ماده ۲۲۴
۴- بقیه شور اول لایحه امور حسبی از ماده ۲۰۶ تا ماده ۲۲۴
رئیس– بقیه شور اول گزارش کمیسیون دادگستری راجع به امور حسبی از ماده ۲۰۶ قرائت می‌شود
فصل چهارم – در تحریر ترکه
ماده ۲۰۶ – مقصود از تحریر ترکه تعیین مقدار ترکه تعیین مقدار ترکه و دیون متوفی است.
رئیس– ماده ۲۰۷
ماده ۲۰۷ – در خواست تحریر ترکه از ورثه یا نماینده قانونی آنها و وصی برای اداره اموال پذیرفته می‌شود.
رئیس– ماده ۲۰۸
ماده ۲۰۸ – امین غائب و قیم محجور باید در ظرف ده روز از تاریخ تعیین و ابلغ سمت مزبور به آنها در صورتی که ترکه تحریر نشده باشد درخواست تحریر ترکه نماید.
رئیس– ماده ۲۰۹
ماده ۲۰۹ – در صورتی که سهم محجور از ترکه متوفائی قبل از تعیین قیم معین نشده باشد قیم باید به محض انتصاب خود درخواست تحریر ترکه نماید و همچنین است در صورتی که پس از تعیین قیم سهمی از ترکه متوفائی بمحجور برسد
رئیس- آقای اوحدی
اوحدی – به عقیده بنده این ماده با وضع این قانون و نظری که متوجه مواد این لایحه است وفق نمی‌دهد این قانون به نام امور حسببی طرح و باید از نظر مجلس بگذرد مقصود عمده دولت از این قانون حظ صغار و اموال صغار است والا به کبار کاری ندارد پس لازم است منتها درجه تسریع در امور مربوطه به محجورین به عمل آمده باشد تا منظور بدست بیاید این جا در این ماده اقل یک ماه و اکثر سه ماه برلی تحریر ترکه معین می‌کنند اولا از وقتی که که مهر و موم می‌شود تا وقتی که آگهی داده بشود کمتر از ده روز نمی‌شود این تقریبا می‌رود روی چهار ماه تکلیف ورثه صغیر و محجور چیست؟ از یک طرف مهر و موم شده ازیک طرف تحریر ترکه نشه است ممکن است یک مفاسدی از جهات متعدده متوجه این صغیر بشود یکی بی آذوقه ماندن آنها و یکی اشیائی که جزئ ماترک است طول مدت موجب فساد آنها بشود یکی بودن اسنادی که بایستی در ظرف ده روز یا پانزده روز تکلیفش معلوم شود میوه فروشی که میوه باغ متوفی را برده است باید وجهش را بپردازد از این قبیل امور متصور است که به واسطه این تاخیر اسبا زحمت بشود این است که بنده پیشنهاد می‌کنم که این ماده اصلاح شود به این طریق که اگر تحریر ترکه متوفی راجع به متوفائیست که محجور دارد این عمل پس از مهر و موم شدن و توقیف شدن فوری به عمل آید بدون اگهی و انتظار و بدون فوت وقت و اگر محجودی در کار نیست یک ماه که سهل است چهار ماه هم وقت بدهند برای تحریر ترکه اهمیتی ندارد لهذا بنده این ماده را بعقیده خودم اصلاح کرده و پیشنهاد می‌کنم مورد قبول واقع می‌شود و الان این عیوب را که عرض کردم این ماده دربر خواهد داشت.
کفیل وزارت دادگستری – مدتی که در این ماده ذکر شده حفظش و بقایش ضرورت دارد برای این که ممکن است کسانی که صاحب حق هستند در حوزه دادگاه مقیم نباشند و در ایالات و لایات دور دست باشند و یا در خارج از کشور باشند و برای اینکه آنها بتوانند از حق خودشان استفاده کنند و حاضر بشوند برای تحریر ترکه بایستی آنها را اخبار و اعلان کرد چون ممکن است که دسترس به فرد فرد نباشد قانون آمده است پیش بینی کرده است به وسیله اعلان در جرائد آنها را اخبار می‌کند و اگر در محل حوزه دادگاه مقیم باشند باز آنها را به وسیله احضاریه اخبار می‌کنند و این یک ماه و سه ماه برای رعایت فاصله است که بین محل اقامت آنهاست اگر آنها در این حوزه مقیم باشند البته مدت را کمتر از یک ماه معین می‌کنند و اگر در خارج کشور یا جاهای دوردست باشند سه ماه معین کرده‌اند بنابراین حفظ مدت به نظر بنده ضرورت دارد اما معایبی که آقای اوحدی فرمودند که ممکن است مترتب شود در عرض این مدت عیبی نخواهد بود زیرا در همین قانون پیش بینی شده است که اگر اموالی که توقیف می‌کنند اموال فاسد شدنی و ضایع شدنی باشد نبایستی آنها را توقیف بکنند و به علاوه برای هزینه ضروری و فوتی صغر پیش بینی شده است که آن حاکم دادگاه که می‌رود مهر و موم می‌کند یا دادستان باید هزینه‌های فوری و ضروری آنها را پیش بینی کند این است که به عقیده بنده آن معایبی را که آقای اوحدی تصور می‌کنند خود این قانون این مسائل را پیش بینی و تامین کرده است.
رئیس– آقای موید احمدی
موید احمدی –بنده فقط یک نکته را لازم دانستم تذکر بدهم و آن این است چون اقای اوحدی فرمودند که تحریری که فقط برای حفظ اموال صغار و محجورین است بنده خواستم عرض کنم که این تنها نیست یک جهتش برای حفظ حقوق محجورین و صغار است اما عمده تحریر ترکه که برای یک موضوع دیگری است فلان ادم می‌میرد ده هزار تومان قرض داشت مطابق اصل کلی قرض بر ورثه تعلق نمی‌گیرد به ترکه تعلق می‌گیرد ممکن بود یک شخصی ترکه را نفله بکنند و از بین ببرند و فردا که طلبکار می‌آید بگویند هیچ هیست ادعای بر میت است برو قسم بخور و ثابت کن که این میت ترکه داشته و چقدربوده است پس طلبکار سه کار باید بکند اولا اثبات کند طلب خودش را ثانیا قسم استهظاری بر بقای دین یاد کند ثالثا بعد از اینکه این کارها را رد کرد ثابت کند که این میت ترکه هم دارد پس در تحریر ترکه عمده نظر این است که طلب مردم از بین نرود حتی در یکی از مواد بود که هر گاه یک ورثه باشد و همه کبار باشند و بگویند مادین پدرمان را خودمان می‌دهیم ابدا کسی تحریر ترکه نمی‌کند ولو ترکه به قدر دین نباشد اما مادین پدرمان را می‌دهیم پس یک جهت عمده این است و همان طور که آقای کفیل دادگستری فرمودند ممکن است طلبکاری این جا نباشد آن طلبکار در مرکز یا آن جائی که تحریر ترکه می‌شود حضور نداشته باشد باید در روزنامه‌ها بخواند که این شخص مرده تحریر ترکه اش می‌شود نماینده اش را بفرستد یا خودش بیاید و آن دو قسمتی هم که ایشان اشاره فرمودند کاملا در قانون پیش بینی شده است یکی راجه به اشیا ضایع شدنی که دراین قانون پیش بینی شده است که فورا آنها را تحت نظر مدعی العموم اشخاصی آنها را حفظ کنند پس این اشکال هم وارد نمی‌آید اشکال دوم هم که ممکن است صغیر گرسنه بماند ان هم پیش بینی شده که اولین خرجی که ممکن است دربین باشد خرج کفن و دفن میت است و مخارج اشخاص واجب النفقه اش پس این هم هیچ اشکال ندارد.
رئیس– آقای اوحدی
اوحدی – فرمایشات آقای موید اوحدی همکار محترم بنده را متقاعد نکرد بنده فلسفه تحریر ترکه را که می دانم آنقدر‌ها هم مستحضر هستم ولی مدعی العموم و دادستان را وکیل طلبکار نمی‌شناسم باید هر کس طلب دارد خودش عرض حال بدهد تامین می‌کند دادگاه بخش و دادستان در امور متوفی وکیل حاضر و غایب نیست (موید احمدی – غائب مفقود الاثر) اگر آن شکل شد بله پس این جا پای محجور در کار است بنده برای حفظ محجور عرض کردم که این ماده با مقصود موافقت نمی‌کند مقصود از این قانون که اسمش امور حسبی است بیشتر متوجه قضایای محجور است حالا محجور هم غائب باشد آن غائبی را که ما می‌گوییم غیر از غائبی است که سایرین می‌گویند یک وقت غائب طلبکار است یک وقت غائب ورثه است البته اگر وارث باشد و غائب شد مدعی العموم نماینده اوست اما برای طلبکار غائب نماینده نیست بهر جهت ما خواستیم از این عرایضی که کردیم این نتیجه را بگیریم که اگر فرضا پای ورثه در میان آید که محجور اسا تسریع شود بدون آگهی اگر نیست اگهی بشود چه ضرر دارد بنده در آن قسمت که عرضی نکردم آن ماده که بنده پیشنهاد کردم ملاحضه بفرمائید بنده نگفته‌ام که طلبکاررا نخواهند گفته‌ام دین را ندهند نگفته‌ام آنها را حاضر نکنند اینها را هیچ کدام نگفته‌ام فقط عرض کردم و پیشنهاد کردم که هر جا پای صغیر در بین آمد آنجا دیگر آگهی لازم ندارد تاخیر وقت هم لازم ندارد این که فرمودند قانون پیش بینی کرده است برای حفظ اشیا فاسد شدنی بلی صحیح است بنده هم دیده‌ام و ملتفت هم هستم البته آن موقعی که از طرف دادگاه بخش بیایند برای توقیف و مهر و موم کردن اموالی نگاه می‌کنند که اگر چهار تا خربوزه یا چهار تا هندوانه یا یک اشیا ضایع شدنی است آن را البته حراج می‌کند ولی اگر جزو کاغذهای متوفی یک کاغذی است که به موجب آن چهار صندوق مرکبات برای او از فلان جا حمل شده است و آمده است این را که دیگر آقای دادرس نمی‌بیند که الان در فلان کاروانسرا برای متوفی بیست بار مرکبات آمده است کاغذ هم جزو کاغذ این آدم است ولی این را که نمی‌بیند و آنها آنجا ضایع می‌شود و از بین می‌رود بنابراین بایستی همه مطالب را در نظر گرفت نه یک قسمتش را و این ماده هیچ کدام از اینها را پیش بینی نکرده است اگر پیش بینی کرده است آقای موید احمدی زحمت بکشند به بنده نشان بدهند.
مخبر – عرض کنم وقتی یک لایحه قانونی مفصل می‌شود وارد صد ماده و دویست ماده تجاوز می‌کند غالبا مذاکرات در اطراف یک ماده بخصوصی دور می‌زند و حال آنکه باید تمام لایحه را در نظر گرفت هم آنهائی را که گذشته و هم موادی که در آینده خواهد بود و به همین جهت فلسفه دو شوری بودن قوانین برای این است که در شور اول یک تذکراتی که به نظر می‌رسد گفته شود و بعد در کمیسیون مذاکره شود و در شور دوم که خواهد شد به بینم اگر آن فکر تامین نشده تجدید کنیم مثلا آقای نماینده محترم تذکر دادند که آقای موید زحمت بکشند و نشان بدهند که آن ماده که این موارد در آنجا تامیبن شده کجا است (اوحدی – موارد نیست یک مورد است که خودم گفتم) حالا آن موارد را بنده ارائه می‌کنم یکی از آنها ماده ۱۹۳ است که فراموش فرموده‌اند و بنده می‌خوانم ماده ۱۹۳ که در جلسه گذشته تصویب شده است (اشیا ضایع شدنی یا اشیایئ که نگاهداری آنها مستلزم هزینه بی تناسب است یا اموال کم قیمتی که حمل و نقل و نگاهداری آنها مستلزم زحمت و اشغال مکان وسیعی است ممکن است مهر و موم نشود در این صورت اگر اشیا نامبرده در مورد احتیاج اشخاص واجب النفقه نباشد فروخته شده و پول آن در صندوق دادگستری یا یکی از بانکهای معتبر تودیع می‌شود) یک مورد دیگر در قسمت هائی است که نوز نرسیده‌ایم در فصل پنجم راجع به استیفا دین از ترکه که از ماده ۲۲۵ شروع می‌شود تا ماده ۲۷۶ تمام این جهاتی است که راجع به تامین حقوق اشخاص است برای این که اشخاصی که طلبکار از متوفی هستند به محض فوت متوفی دیون موجل آنها حال می‌شود و بلافاصله حق مطالبه دارند برای این که یک اموالی از بین می‌رود و ممکن است دیگر در دسترس نباشد البته هم مقنن و هم دولت در مقام حفظ حفظ انتظامات در نظر دارند که در ضمن این که حفظ حق محجور را بکند حفظ حق همه مردم را بکنند و حق کسی از بین نرود و اگر با این مواد توجه بفرمایند البته این مشکلاتی که بیان فرمودند رفع می‌شود و به علاوه چون شور اول است پیشنهاد آقای اوحدی هم در کمیسیون مطرح می‌شود و خودشان هم تشریف دارند و ان شا الله رفع نگرانی ایشان هم در شور دوم خواهد بود.
رئیس– پیشنهاد آقای اوحدی خوانده می‌شود:
پیشنهاد بنده – ماده ۲۱۰ – دادگاه بخش برای تحریر ترکه در صورتی که بین ورثه محجوری باشد که ولی و قیم و یا وصی نداشته باشد پس از مهر و موم و بدون آگهی اقدام به صورت برداری می‌نماید والا وقتی را که کمتر از یک ماه و بیش از سه ماه از تاریخ نشر آگهی نباشد معین نموده که ورثه و یا نماینده قانونی آنها در دادگاه برای تحریر ترکه حاضر شوند.
پیشنهاد آقای صفوی
در ماده ۲۱۰ پیشنهاد می‌کنم به جای جمله یکی از روزنامه‌های کثیر الانتشار نوشته شود در یکی از روزنامه‌های یومیه.
رئیس– آقای روحی
روحی – عرضی ندارم.
رئیس– ماده ۲۱۱:
ماده ۲۱۱ – هرگاه میزان ترکه کمتر از یک هزار ریال باشد آگهی مذکور در ماده فوق لازم نیست و دادگاه وقتی را برای تحریر ترکه معین کرده و به اشخاص ذینفع که معلوم و در حوزه دادگاه مقیم باشند اطلاع می‌دهد
رئیس– ماده ۲۱۲:
ماده ۲۱۲ – غیبت اشخاصی که احضار شده‌اند مانع از تحریر ترکه نخواهد بود.
رئیس– ماده ۲۱۳:
ماده ۲۱۳ – برای تحریر ترکه صورتی از ترکه برداشته می‌شود و این صورت باید مشتمل بر امور زیر باشد:
۱- توصیف اموال منقول با تعیین بهای آن
۲- تعیین اوصاف و وزن و عیار نقره و طلا الات
۳- مبلغ و نوع نقدینه
۴- بها و نوع برگهای بهادار
۵- اسناد با ذکر خصوصیات انها
۶- نام رقبات غیر منقول
رئیسماده ۲۱۴:
ماده ۲۱۴ – ارزیابی اموال منقول به توسط ارزیابی که مورد تراضی ورثه یا مورد اعتماد دادرس باشد به عمل می‌آید.
رئیس– ماده ۲۱۵:
ماده ۲۱۵ –مطالبات و بدهی متوفی که به موجب احکام نهایی و اسناد رسمی یا دفاتر و برگهای مربوط به متوفی یا اقرار مدیونین ورثه مسلم است نیز در صورت ترکه نوشته می‌شود.
رئیس– ماده ۲۱۶:
ماده ۲۱۶ – در موقع تحریر ترکه صورت مجلسی برداشته می‌شود که مشتمل بر امور زیر باشد:
۱- نام و سمت متصدی تحریر ترکه
۲- نام و مشخصات کسانی که احضار شده و کسانیکه حاضر شده‌اند.
۳- محلی که تحریر ترکه در آن جا صورت می‌گیرد
۴- اظهارات اشخاص راجع به دارائی و بدهی و ترکه متوفی
۵- نام و مشخات کسی که اسناد و اموال به او داده می‌شود
رئیس– ماده ۲۱۷:
ماده ۲۱۷ – اگر در ضمن ترکه دفاتر بازرگانی باشد جاهای سفید آن با دو خط متقاطع پر می‌شود و اگر دفاتر مطابق پلمپ نشده باشد متصدی تحریر ترکه صفحات دفتر را امضا می‌نماید.
رئیس– ماده ۲۱۸:
ماده ۲۱۸: در مدتی که ترکه تحریر می‌شود تصرف در ترکه ممنوع است مگر تصرفاتی که برای اداره و حفظ ترکه لازم است.
رئیس– ماده ۲۱۹:
ماده ۲۱۹ – عملیات اجرائی راجع به بدهی متوفی در مدت تحریر ترکه معلق می‌نماید.
رئیس– ماده ۲۲۰:
ماده ۲۲۰ – مرور زمان نسبت به مطالبات متوفی در مدت تحریر ترکه جاری نمی‌شود.
رئیس– ماده ۲۲۱:
ماده ۲۲۱ – دعاوی راجع به ترکه یا بدهی متوفی در مدت تحریر ترکه توقیف می‌شود ولی به درخواست مدعی ممکن است خواسته تامین شود.
رئیس– ماده ۲۲۲:
ماده ۲۲۲ – صورت ترکه و هم چنین صورت مجلس تحریر ترکه در دفتر دادگاه بایگانی می‌شود و اشخاص ذینفع می‌توانند به آن ماجعه نموده و رونوشت بگیرند.
رئیس– ماده ۲۲۳:
ماده ۲۲۳ ـ هرگاه در موقع تحریر ترکه اختلافی بین ورثه راجع باداره ترکه باشد دادگاه سعی می‌کند که اختلاف آنها به طریق مسالمت مرتفع شود و الا به درخواست یکی از ورثه کسی را از ورثه یا غیر انها برای حفظ ترکه موقتا معین می‌نماید.
رئیسماده ۲۲۴:
ماده ۲۲۴ – خاتمه تحریر ترکه که به ورثه اطلاع داده می‌شود و هرگاه ورثه یا اقامت گاه انها معین نباشد اطلاع مزبور بوسیله آگهی در روزنامه خواهد شد.
- تصویب چهار فقره مرخصی
۵- تصویب چهار فقره مرخصی
رییس - چند فقره گزارش از کمیسیون عرایض و مرخصی رسیده است خوانده می‌شود. گزارش مرخصی آقای لاریجانی.
آقای لاریجانی درخواست هفت روز مرخصی از هشتم دی ماه ۱۳۱۸ نموده‌اند و کمیسیون با درخواست ایشان موافقت نموده اینگ گزارش آن تقدیم می‌شود.
رئیس– موافقین با مرخصی آقای لاریجانی بخیزند (اغلب برخواستند) تصویب شد. گزارش مرخصی آقای منصف آقای منصف از تاریخ ۲۰ آبان لغایت یازدهم اذرماه ۱۳۱۸ غایب بوده‌اید و درخواست کرده‌اند که از بابت مرخصی مقرر سالیانه ایشان محسوب شود کمیسیون عرایض با این درخواست موافقت نموده اینک گزارش آن به عرض می‌رسد.
رئیس– موافقین با مرخصی آقای منصف قیام فرمایند (اکثر قیام نمودند) تصویب شد. گزارش مرخصی آقای مرات اسفندیاری
آقای مرات اسفندیاری درخواست نه روز مرخصی از تاریخ ۱۸ آذر ۱۳۱۸ نموده‌اند. و کمیسیون با درخواست ایشان موافقت نموده اینک گزارش ان به عرض می‌رسد
رئیس– موافقین با مرخصی آقای مرات اسفندیاری قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. گزارش مرخصی آقای ماکوئی
آقای کامل ماکوئی درخواست بیست روز مرخصی تاریخ ۹ آبان ماه ۱۳۱۸ نموده‌اند و مورد موافقت کمیسیون واقع شده اینک گزارش آن به عرض می‌رسد.
رئیس– موافقین با مرخصی آقای کاکل ماکوئی برخیزند (اغلب قیام نمودند) تصویب شد.
- موقع و دستور جلسه بعد – ختم جلسه
۶- موقع و دستور جلسه بعد – ختم جلسه
رئیس– اگر تصویب می فرمائید جلسه را ختم کنیم. (صحیح است)
جلسه آینده روز یکشنبه ۲۳ دی ماه سه ساعت پیش از ظهر دستور لوایح موجوده.
مجلس بیست دقیقه بعد از ظهر ختم شد
رئیسمجلس شورای ملی – حسن اسفندیاری