مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۶ اردیبهشت ۱۳۳۳ نشست ۱۰
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری هجدهم | تصمیم‌های مجلس | قوانین برنامه‌های عمرانی کشور مصوب مجلس شورای ملی |
روزنامه رسمی کشور شاهنشاهی ایران
شامل: کلیه قوانین مصوبه و مقررات - گزارش کمیسیون‌ها - صورت مشروح مذاکرات مجلس - اخبار مجلس - انتصابات - آگهی‌های رسمی و قانونی
شماره
شنبه ماه ۱۳۳۴
سال یازدهم
شماره مسلسل
دوره هجدهم مجلس شورای ملی
مذاکرات مجلس شورای ملی
مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره۱۸
جلسه: ۱۰
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز پنجشنبه شانزدهم اردیبهشت ماه ۱۳۳۳
فهرست مطالب:
۱- تصویب صورت مجلس.
۲- تقدیم شش فقره لایحه به وسیله آقای وزیر دفاع ملی
۳- طرح لایحه اضافه حقوق معلمین و سلب فوریت آن
۴- طرح لایحه تفاوت حقوق پایه‌های معلمین
۵- تقدیم و تصویب طرح سه فوری راجع به مطرح شدن لایحه اضافه حقوق معلمین و تصویب آن
۶- طرح لایحه اضافه حقوق معلمین
۷- تعیین موقع و دستور جلسه بعد، ختم جلسه
مجلس یک ساعت قبل از ظهر به ریاست آقای رضا حکمت تشکیل شد.
۱- تصویب صورت مجلس.
رئیس- صورت غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود.
(به شرح ذیل قرئت شد).
غائبین بااجازه آقایان: ثقه‌الاسلامی، حمیدیه، بهادری، اسکندری، پورسرتیپ، عبدالرحمن فرامرزی.
غائبین بی‌اجازه آقایان: سلطانی، قوامی، بوربور، تجدد، کی‌نژاد.
زود رفتگان بااجازه آقایان: موسوی ۵۰ دقیقه، افشار صادقی یک ساعت وسی دقیقه، خزیمه علم یک ساعت و سی دقیقه.
رئیس- نسبت به صورت مجلس جلسه پیش نظری نیست؟ آقای امیر احتشامی بفرمایید.
امیر احتشامی- توضیح بنده این است که به عرض آقایان نمایندگان محترم برسانم که در جلسه قبل بنده اظهاراتی کردم که متأسفانه در اطراف آن بعضی‌ها سوءتفاهمات و اغراضاتی تقریباً کرده‌اند، زیرا بنده مطلقاً نسبت به نهضت مقدس ملی ایران چیزی عرض نکردم و خدای نخواسته به نهضت نظر بدی نداشتم.
میر اشرافی- همه طرفدار نهضتند.
امیر احتشامی- و طرفدار نهضت بوده و هستم و اما راجع به ملی شدن صنعت نفت خود بنده از کسانی هستم که واقعاً منت‌ها آرزوی من این بوده است که صنعت نفت ملی بشود، و در عرایضم کوچک‌ترین اظهاری که حاکی از مخالفت باشد، نکردم و اما آقایانی که با بنده مخالفت کردند، شاید یک خورده حساب‌هایی با بنده دارند، بنده از مقام ریاست استدعا می‌کنم در مقابل ناسزایی که به بنده گفتند، ماده ۹۹ را اجرا بکنند.
شمس قنات‌آبادی- نودش مال ما، نهش مال آقا است.
بعضی از نمایندگان- ماده ۹۰ است نه ۹۹.
رئیس- دیگر کسی نسبت به صورت مجلس نظری ندارد؟ آقای حمید بختیار بفرمایید.
حمید بختیار- در دو سه جلسه قبل بنده عرایضی راجع به اصلاحات دادگستری و ژاندارمری به عرض نمایندگان محترم رسانیدم، متأسفانه از شانس بد بنده، عرایضم سوءتعبیر شده است، بنده نسبت به قضات عالی دادگستری و پاکدامن کمال احترام را دارم (صحیح است) و از آقای وزیر دادگستری که بسیار شخص پاکدامنی است و همچنین آقای گلپی را رئیس ژاندارمری متشکرم.
میراشرافی- بسیار مرد شریفی است.
حمید بختیار- و به همین مناسبت آقای سرلشگر گلپی را
میراشرافی- هنوز سرلشگر نشده است، سرتیپ است.
حمید بختیار- بنده قربان با سر صلح امروز آمده‌ام (خنده نمایندگان).
عبدالرحمن فرامرزی- خلاف شأن یک بختیاری است.
حمید بختیار- بسیار مرد شریف و پاکدامنی است و بنده راجع به افسران ژاندارمری که در خوزستان عملیاتی انجام داده‌اند، عرایضی به عرض رسانیدم و همین طور آقای عدل راجع به املاک فرمایشی فرمودند در جلسه خصوصی بنده عرض نکردم که املاک را قسمت کنند، عرض کردم که تعدیل کنند و حالا هم روی عرض خودم باقی هستم.
میراشرافی- تعدیل ثروت نه تنها تعدیل املاک تعدیل ثروت، کارخانه‌جات پول‌ها تنزیل پول‌ها (صحیح است).
حشمتی- پول‌هایی که به خارج می‌رود، مستغلات همه.
رئیس- دیگر نظری نسبت به صورت مجلس نیست؟ (گفته شد: خیر) صورت مجلس جلسه پیش تصویب شد، در جلسه پیش آقای وزیر فرهنگ لایحه‌ای دادند با قید فوریت که چاپ شده به دست آقایان رسیده است (بعضی از نمایندگان: هنوز نرسیده است) (بعضی از دیگر نمایندگان: لایحه رسیده است) دیروز توزیع کردند رسیده خوب حالا ممکن است به یک نفر نرسیده باشد آقایان توجه کنید دیروز توزیع کرده‌اند (عبدالرحمن فرامرزی: به بعضی‌ها رسیده و به بعضی‌ها نرسیده است) دو سه نفر از آقایان هم تقاضای نطق قبل از دستور کرده‌اند، با اجازه آقایان نطق قبل از دستور می‌ماند برای آخر جلسه، بعد از دستور، آقای دولتشاهی.
دولتشاهی- بنده از شمیران باید بیایم به شهر و با این حال خودم قادر نیستم هر روز بیایم و زیاد هم معمولا صحبت نکرده‌ام اگر می‌خواهید نطق قبل از دستور را به تأخیر بیندازید اجازه بفرمایید نوبت بنده برای جلسه آینده محفوظ بماند.
رئیس- برای جلسه که مجبورید به شهر بیایید مربوط به شخص جنابعالی تنها نیست، دو نفر دیگر هم اجازه خواسته‌اند، آقای نادعلی کریمی و یک نفر دیگر.
دولتشاهی- پس آخر جلسه نمی‌شود.
رئیس- چرا نمی‌شود؟
شوشتری- بنده اخطار دارم طبق ماده ۱۱۳.
رئیس- بفرمایید.
شوشتری- در ماده ۱۱۳ مطرح است این ماده ۱۱۳ می‌گوید طرح قانونی مطلبی است که از طرف نمایندگان مجلس شورای ملی لااقل با تقاضای پانزده نفر
پیشنهاد و در مجلس به رئیس داده شود و رئیس پس از اعلام وصول آن در جلسه علنی آن را به کمیسیون مربوطه ارجاع می‌نماید و طرح مزبور پس از ارجاع به کمیسیون طبع و توزیع خواهد شد، بنده قبلاً طرحی تهیه کردم راجع به کنگره که چون کلمه بلافاصله ممکن است ایهام مفهوم دیگر را داشته باشد از این جهت درخواست می‌کنم تعقیب شده طبع و توزیع بشود و به کمیسیون ارجاع گردد.
رئیس- آن طرح را به طوری که آقایان مسبوقند من اینجا مطرح نکردم تا مقدمات کارش فراهم بشود، چون گفتم مربوط به مجلس شورای ملی تنها نیست، چون با مجلس سنا توأم باید در این خصوص یک اقدامی کرد، این است که من طرح را نگه داشتم و به جریان قانونی خود خواهد افتاد.
شوشتری- بسیار خوب.
۲- تقدیم شش فقره لایحه به وسیله آقای وزیر دفاع ملی.
رئیس- آقای وزیر دفاع ملی لایحه‌ای دارند، می‌دهند بعد وارد فوریت لایحه وزارت فرهنگ می‌شویم، آقای وزیر دفاع ملی بفرمایید.
وزیر دفاع ملی (سرلشگر هدایت)- چون تا به حال برای افزارمندانی که در کارخانه‌جات ارتش کار می‌کنند، لایحه بیمه اجتماعی تقدیم نگشته بود و از نظر بازنشستگی برای رفاه خانواده آنها ذکره نکرده بودند، یک لایحه‌ای راجع به بازنشستگی و بیمه اجتماعی افزارمندان کارگاه‌های ارتش مشتمل بر ۲۷ ماده و ۱۶ تبصره تقدیم و استدعای تصویب دارد.
بعضی از نمایندگان- بسیار خوب است.
وزیر دفاع ملی- ضمناً به طوری که استحضار دارید با این که دولت فعلی موافق با داشتن حکومت نظامی نیست و نهایت جدیت را دارد که در اولین موقع فرصت در هر جا که ممکن باشد حکومت نظامی را لغو کند، به دلیل این که در چند ماه قبل در ۳۵ محل در ایران حکومت نظامی برقرار بود و در این تاریخ که خدمت آقایان هستم فقط در ۵ محل حکومت نظامی برقرار است.
فرامرزی- آن را هم جمع کنید.
میراشرافی- دکتر مصدق مردم را به حکومت نظامی عادت داد.
فرامرزی- سعی بفرمایید آن را هم جمع بفرمایید.
وزیر دفاع ملی- دولت نهایت جدیت را دارد که در این ۵ نقطه باقیمانده هم مانند آن ۳۰ نقطه دیگر که قبلاً حکومت نظامی جمع شده است حکومت نظامی را لغو بکند، ضمناً برای آن نقاط به خصوص هم ۵ لایحه مربوط به حکومت نظامی را تقدیم و استدعای تصویب آن را دارد.
میراشرافی- راجع به خلع سلاح عشایر جنوب هم آقای وزیر دفاع ملی یک اقداماتی بفرمایید، آنجا مردم را غارت می‌کنند قشقایی‌های خائن (مسعودی و موسوی: صحیح است).
محمدعلی مسعودی- در هر مورد خیانت کردند به مملکت.
(۳- طرح لایحه اضافه حقوق معلمین و سلب فوریت آن).
رئیس- به کمیسیون مربوطه ارجاع می‌شود. لایحه وزارت فرهنگ که به فوریت آن رأی دادید قرائت می‌شود:
(به شرح ذیل قرائت شد.)
ریاست محترم مجلس شورای ملی.
به طوری که خاطر نمایندگان محترم مستحضر است معلمینی که تربیت اطفال کشور به عهده آنان محول گردیده و در دورترین نقاط و با مشکل‌ترین وضعی مشغول خدمت می‌باشند و جز حقوق دریافتی از دولت درآمد دیگری ندارند از لحاظ وضع مالی بی‌اندازه در مضیقه بوده و با وضع اسف‌آوری امرار معاش می‌نمایند و اغلب از افراد این طبقه بیش از ماهی ۱۵۰۰ ریال از بایت حقوق و کمک و مابه‌التفاوت دریافت نمی‌دارند، با این ترتیب تصدیق خواهند فرمود معلمی که با دریافت ۱۵۰۰ ریال حقوق عهده‌دار امرار معاش چهار یا پنج نفر عائله خود می‌باشد و در تمام ساعات مقرره اداری به تربیت نوباوگان میهمن مشغول است تا چه اندازه در مضیقه خواهد بود.
بنابراین برای رفاه حال آنان و این که بتوانند با فکر آسوده به انجام وظیفه خطیری که به عهده آنان محول شده ادامه دهند، بهترین وسیله بالا بردن میزان حقوق دریافتی آنان می‌باشد، لذا با استظهار به نیات نمایندگان محترم که همواره رفاه حال معلمین را منظور نظر قرار داده‌اند، ماده واحده زیر را به این منظور تهیه و به ضمیمه تقدیم می‌دارد.
تمنی دارد دستور فرمایید در مجلس شورای ملی مطرح و به قید یک فوریت مورد تصویب قرار گیرد:
ماده واحده- از تاریخ اول فروردین ماه سال ۱۳۳۳ حقوق معلم (اعم از حقوق ثابت و کمک) در تمام کشور از دو هزار و پانصد ریال کمتر نخواهد بود. برای تأمین این منظور از اشخاصی که بیش از پنج هزار ریال حقوق از وجوه عمومی دولت ماهیانه استفاده می‌نمایند کماکان (طبق تبصره ۲۵ از ماده ۲ قانون بودجه سال ۳۲۸ کشور صد یک مرتباً دریافت خواهد شد و در صورتی که این محل برای پرداخت فوق کافی نباشد، بقیه از محل بودجه عمومی کل کشور پرداخت می‌شود.
نخست وزیر- سپهبد زاهدی
وزیر دارایی- دکتر امینی
به جای وزیر فرهنگ- رضا جعفری
رئیس- ماده واحده مطرح است، اشخاصی که در خارج ثبت نام کرده‌اند مقدم هستند بر آقایانی که در مجلس اجازه خواسته‌اند، آقای شوشتری مخالفید؟ بفرمایید.
شوشتری- بسم الله الرحمن الرحیم، شاید عده‌ای از ایان تعجب کنند ارادتمند خدمتگزار چه طور با این لایحه به عنوان مخالف ثبت نام کرده و می‌خواهم مخالفت کنم، در صورتی که ماهیت ارادتمند و وجود من وجهاً من الوجوه این شائبه در اطرافم نمی‌رود که با فرهنگ و آموزگار و عالم و دانشمند و تربیت کننده ابنا کشور ایران مخالفت کرده باشم، بنابر مخالفت نبود و این طور نیست، آن روز هم خواستم که در فوریت مخالفت کنم و در قسمت دوم لایحه دبیران مخالفت کردم، ولی آقای دکتر شایگان ببخشید، آقای دکتر شاهکار که قبلاً ثبت نام کرده بودند، مخالفت کردند، از این جهت این حق از بنده گرفته شد و نتوانستم در آن موقع منظورم را عرض کنم، به علاوه دیدم آن مطالب را نمی‌شود در فوریت گنجانید، زیرا بر خلاف آیین‌نامه است و امروز که جناب آقای جعفری با وضعی که دارند و مخصوصاً در خارج برخوردیم به عمل ایشان و عمل ایشان هم مورد تأیید اینجانب است (عده‌ای از نمایندگان: مورد تأیید همه است) البته اثبات شئی نفی ماعدی نمی‌کند مورد تأیید همه انشاءالله باشند و همیشه باشند و همیشه خدمتگزار باشند، این لایحه را بنده کافی و وافی نمی‌دانم و در آن یک نقیصه‌ای مشاهده می‌کنم که خدای نخواسته بین آموزگاران که بیشتر از ده هزار نفر هستند، ممکن است با دبیران اختلاف نظر پیدا بکنند، ما اینجا می‌گوییم تا پایه ۴ دو هزار و پانصد ریال حقوق می‌دهیم، در صورتی که پایه چهار قبلاً دو هزار و چهار صد ریال حقوق دریافت می‌کند و این چه کمکی است آقایان یک نفر آدم نان و پنیر یک لانه‌ای به قدر واقعاً این کلمه از بنده قبیح است که بگویم، ولی وضع ما این طور شده است یک لانه‌ای مثل حیوانات که یک کسی بخواهد توی آن سکونت کند، باید ماهی ۶۰، ۷۰ تومان، ۷۰۰ و ۸۰۰ ریال کرایه بدهد (صحیح است) ما می‌خواهیم به آموزگار کمک کنیم، بار سنگین تربیت اطفال به عقیده بنده روی دوش این طبقه بیچاره است (صحیح است) این آموزگار باید قدرت راه رفتن داشته باشد، قوت گفتگو داشته باشد، قدرت تفهیم و تفهم داشته باشد، آیا با نرسیدن غذا یا نبودن وسایل آسایش و رفاه ما باید به این قناعت کنیم؟ نه آقای وزیر فرهنگ قدمی برداشتید با تقدیس و تصدیق این را بنده باید بگویم که تا وقتی به پایه ۱۰ رسید ششصد و خورده‌ای تومان، شش هزار ریال حقوق او می‌شود، ولی با وضع پایه چهار که بگیریم با لایحه‌ای که آورده‌اید، حقوق دبیر می‌شود هزار و دویست و سیصد تومان و آن وقت اینجاست که آموزگار ناراضی می‌شود و آن وقت است که با دست مرموزی که همیشه تفتین می‌کند، ایجاد اختلاف می‌کند، خدای ناخواسته در فرهنگ ما اختلاف و ایجاد دویی خواهد شد (صحیح است) بنابراین عرایضی که عرض کردم جناب آقای وزیر فرهنگ اگر پایه یک که صد و پنجاه تومان است، یک مرتبه صد تومان اضافه داده می‌شود و می‌رسد به دویست و پنجاه تومان، خوب این تا حدی تأمین می‌کند؟ نه تأمین نمی‌کند ولی ارضا می‌کند تاحدی ولی اگر بنا باشد این را محدود کنیم به چهار تا پایه و پایه چهار که دویست و چهل تومان می‌گیرد و ما نمایندگان، و دولت خدمتگزار حاضر که می‌خواهد به این قبیل اشخاص کمک کند، این چه کمکی است که کرده، بنده از این کمک سر در نمی‌آورم و چیزی نمی‌فهمم، عجیب است که همان روز منتقل به این معنا شده بودم و اجازه خواستم که عرض کنم، ولی آقای دکتر شاهکار صحبت کردند، آن وقت دیگر نوبت به بنده نرسید، چون طبق آیین‌نامه نمی‌توانستم عرضی بکنم، جناب آقای وزیر فرهنگ عقیده‌ام این است، این موضوع فوریت را فوراً خودتان پس بگیرید، این لایحه برگردد به کمیسیون تا عده‌ای از متفکرین فرهنگی و واردین به این موضوع نظر بدهند و تعدیل بین دبیر و آموزگار بشود که بین آنها وحدت ایجاد گردد، شما و بنده و رئیس مجلس آن فرد کوچک ایرانی امروز موظفیم سعی کنیم وحدت ایران را فراهم نماییم ولی از این راه وحدت ایجاد نمی‌شود و بین آنها کدورت و حسادت و رقابت ایجاد می‌شود، یکی می‌گوید من زحمت می‌کشم و فلان آقای دبیر ماهی هزار و سیصد تومان می‌گیرد و من ماهی ۲۵۰ تومان آقا زندگانی سخت است، آموزگار را باید تربیت کرد یک دبستان کوچکی توی راه گلاب دره که بنده آنجا منزل دارم، داریم، گرچه صاحب‌خانه هم
فشار می‌آورد که ما را بیرون کند، در آنجا یک بیچاره‌ای ناظم مدرسه است، معلم مدرسه است، نمی‌دانم این آقا هفت تا بچه دارد، بچه‌ها کفش می‌خواهند، لباس می‌خواهند، نان می‌خواهند، نمی‌دانم چه طور زندگی می‌کند با این ۲۵۰ تومان.
بعضی از نمایندگان- نمی‌توانند آقا.
شوشتری- آقایان والله و بالله این روشی که ما پیش گرفته‌ایم نمی‌دانم آن لغت فورمالیته، ماست مالیته (خنده حضار) من نمی‌دانم چی هست این روشی است که از سر خود می‌خواهیم باز کنیم، باری به هر جهت، این لغت لغتی نیست که مملکت ما را به صلاح و صواب و نجات برساند، باید عمیقاً فکر کنیم، فاصله را بین دبیر و آموزگار برداریم، طوری بکنیم که معلم بتواند قدرت داشته باشد که درس بگوید، این یک موضوع و موضوع دیگر هم عرض کردم جناب آقای وزیر فرهنگ بچه ۷ ساله قادر نیست نوزده ماده درس را حاضر کند و بلد بشود برنامه فرهنگ این برنامه غلط باید دور ریخته شود (نمایندگان: احسنت) طوری بشود که بچه‌ها ملا بشوند، فاضل بشوند، وقتی لیسانسیه شود عین را با
همزه ننویسد و همزه را با عین اشتباه نکند، این وضعیت که هی بیایند سفارش کنند که فلانی معدلش بالا برود مثل این که کسی باید نسخه حکیم را در کاسه بکند آب بریزد رویش و بخورد، آیا آب نسخه شفا می‌شود، خیر آن روز هم عرض کردم جناب آقای وزیر فرهنگ، من مطیع نظر آقایان نمایندگان هستم، ولی معتقدم که این لایحه برگردد به کمیسیون با دقت بیشتری مطالعه شود و تشکر می‌کنم از شما جناب آقای جعفری که این قدم را برداشته‌اید و تشریف آورده‌اید و دست ما را باز نموده‌اید، اگر وکیل حق داشت که پیشنهاد خرج بدهد، من پیشنهاد می‌دادم، ولی ما دست‌مان بسته است و دست شما باز، متفکرین هم هستند، نظریات مفیدی اگر هست، می‌دهند، عقیده من این است مصلحت دولت و جنابعالی این است که بروید این کار را بکنید (احسنت).
رئیس- آقای وزیر فرهنگ بفرمایید.
وزیر فرهنگ (آقای جعفری)- بنده ضمن اظهار تشکر از حسن ظنی که جناب آقای شوشتری و سایر نمایندگان محترم نسبت به بنده ابراز فرمودند، می‌خواهم عرض کنم که ماده واحده‌ای برای تبدیل حقوق ۱۵۰ تومان به ۲۵۰ تومان آمده است به مجلس، اگر آقایان توجه بفرمایند ملاحظه خواهند فرمود که در آنجا نوشته شده است حقوق معلم از ۱۵۰ تومان به ۲۵۰ تومات حداقل تبدیل می‌شود، معنیش این است که طبق تبصره ۲۵ از ماده ۲ قانون بودجه سال ۱۳۲۸ مجلس شورای ملی تصویب کرده است که حداقل حقوق معلم ۱۵۰ تومان است در صورتی که قبل از تصویب این تبصره حقوق معلم ۱۰۰ تومان، ۹۰ تومان، ۸۵ توان بود، بعد خود مجلس شورای ملی تصویب کرد که از ۱۵۰ تومان حداقل نباید کمتر باشد، و حالا ماده واحده‌ای که آورده‌ایم برای این است که این حداقل را تبدیل کنیم به ۲۵۰ تومان، ما الان دبیر و آموزگاری داریم که حقوق ماهیانه آنها ۱۵۰ تومان است، بنابراین با گذاشتن این ماده واحده هم دبیران و هم آموزگاران استفاده خواهند کرد، به علاوه دبیران و آموزگارانی که رتبه چهار اداری دارند تا رتبه ۴ ادرای و تا رتبه ۳ آموزگاری و تا رتبه ۴ کمک آموزگاری از این ماده واحده استفاده خواهند کرد. به دلیل این که حقوق آنها از ۲۵۰ تومان کمتر است رتبه ۳ اداری حقوقش ۱۰۴ تومان هشتاد درصد که به آن تعلق می‌گیرد می‌شود ۱۸۶ تومان، در صورتی که مطابق این ماده واحده شاید قریب ۱۵ یا ۱۶ هزار نفر دبیران و آموزگاران استفاده خواهند کرده و این که در ماده واحده نوشته نشده است حقوق معلمین این طور بشود، برای این است که دبیر هم بتواند استفاده کند و آن کس هم که رتبه اداری دارد بتواند استفاده نماید اگر توجه بفرمایید این طور نوشته شده از تاریخ اول فروردین ماه ۱۳۳۳ حقوق معلم (اعم از حقوق ثابت و کمک) وقتی کلمه معلم درش نوشته می‌شود، مشمول آموزگار و دبیر هم خواهد بود، اما راجع به اختلاف حقوقی که بین آموزگاران و دبیران موجود است و استناد فرمودید و بسیار نظر صحیح است، می‌خواهم عرض کنم که اختلاف حقوقی را که برای دبیر و آموزگار گذاشته‌اند، بر طبق ماده ۱۲ قانون تعلیمات اجباری است که در آنجا تصریح دارد که برای مزید استحضار آقایان می‌خوانم، در اینجا نوشته شده که حقوق پایه یک آموزگاری برابر مقرری دریافتی پایه یک اداری و حقوق پایه یک آموزگاری یک برابر و نیم حقوق پایه یک دبیری دو برابر حقوق پایه یک آموزگاری یعنی حقوق یک آموزگار که نود و شش تومان است، حقوق دبیر صد و نود و شش تومان است و دو برابر آن است و نسبت به رتبه‌های بالاتر نیز رعایت شده، به طوری که حقوق رتبه ۱۰ دبیری مطابق این ماده ۱۲ قانون تعلیمات اجباری ۵۵۱ تومان است، در صورتی که حقوق رتبه ۱۰ آموزگاری قبل از تصویب نامه‌ای که در سال ۲۶ گذشت، قریب ۴۰۰ تومان بود، ولی به موجب تصویب نامه‌ای که در سال ۲۶ گذشت، رتبه ۱۰ آموزگاری می‌رسد به ۵۰۵ تومان، در نتیجه ملاحظه می‌فرمایید که یک لیسانسیه دانشسرای عالی در نتیجه ۱۵ سالی که تحصیل کرده است، حقوق آخرین رتبه‌اش می‌شود ۵۱ تومان و حقوق رتبه ۱۰ آموزگاری که در ۱۱ سال تحصیل کرده است می‌شود ۵۰۵ تومان، اختلافش ۴۵ تومان بود و همین مطلب موجب شکایت دبیران می‌شد و به همین جهت لایحه دوم تهیه شده است و آورده شده، اما اگر خاطر آقایان باشد، بنده پری روز که دو لایحه را تقدیم مجلس کردم، عرض کردم برای آموزگاران هم لایحه دیگری تهیه شده است و حقوق آنها هم به مقدار قابل توجهی اضافه خواهد شد، آن لایحه هم تهیه شده و موقعی که تشریفات اداری خود را طی کرد، شاید تا چند روز دیگر تقدیم مجلس شود.
دکتر موسی عمید- با هم بیاورید.
وزیر فرهنگ- هنوز تشریفات اداری آن تمام نشده، چون لایحه به امضا نرسیده.
میراشرافی- مانعی ندارد این لایحه را تصویب کنید، آن را هم می‌آورند.
وزیر فرهنگ- بنابراین همین اختلاف را بنده می‌خواهم از بین ببرم که تا حد امکان تعدیل بشود و به موجب آن لایحه که بعداً می‌آورم، این منظور تأمین خواهد شد، راجع به برنامه هم که آقای شوشتری اشاره فرمودند، بنده تأیید می‌کنم فرمایش جنابعالی را ما در این هشت نه ماهی که مشمول کار شده‌ایم گرفتاری زیادی داشتیم ناچار بودیم چاله‌هایی که در دولت سابق در فرهنگ ایجاد شده بود، اول آنها را پر کنیم و بعد اقدامات اساسی شروع نماییم، مع‌ذلک بیکار ننشسته‌ایم، راجع به برنامه هم اقدام شده، برای تأسیس مدارس حرفهای و روستایی اقدام شده، یک برنامه ۵ ساله تهیه شده است که هر سال یک عده‌ای از مدارس حرفهای تربیت بشوند، در سال تحصیلی که تویش هستیم، ۲۲۰ کلاس تأسیس شده است و برنامه آن هم در وزارت فرهنگ تدوین شده است و بعد از ۵ سال دیگر تا سه هزار کلاس دایر خواهد شد، هر وقت هم که آقایان بخواهند بنده آماده هستم که توضیحات بیشتری عرض کنم (احسنت) (میراشرافی: یک فکری هم برای دانشگاه بفرمایید)
رئیس- پیشنهادی از طرف آقای فرامرزی رسیده است، قرائت می‌شود
(به شرح ذیل قرائت شد).
پیشنهاد می‌کنم که لایحه مورد طرح مسکوت بماند.
عبدالرحمن فرامرزی
بعضی از نمایندگان- مخالفیم.
رئیس- آقای فرامرزی بفرمایید. (در این موقع بلندگو به صدا درآمد.)
فرامرزی- قبل از این که ما حرف بزنیم ما را هو کرد، عرض کنم علت مخالفت بنده با این لایحه که به قصد مخالفت پیشنهاد سکوت دادم برای این است که من اسم ننوشته بودم در بحث در اطراف لایحه و لایحه هم به ما نرسیده بود، یک عبارتی است که در این لایحه که یا من نمی‌فهمم و یا اگر می‌فهمم باید عوض شود، برای تأمین این منظور یعنی به آنها از ۲۵۰ تومان کمتر داده نشود و دولت چون پول ندارد برای تأمین این منظور از اشخاصی که بیش از ۵۰۰۰ ریال حقوق از وجوه عمومی دولت ماهیانه استفاده می‌کنند، کما کانش را کار ندارم، صدی یک مرتباً دریافت خواهد شد، یعنی آن کسی که ۵۰۰ تومان حقوق می‌گیرد، زیاد است، باید از او کم کرد، داد به آن کسی که لااقل می‌خواهد ۲۵۰ تومان بگیرد، می‌خواهم عرض کنم که ۲۵۰ تومان حتماً کم است و ۵۰۰ تومان هم پول زیادی نیست که از او کم بکنید، فرض کنیم که این قانون کما کان مال یک زمانی بوده است که ۵۰۰ تومان پولی بوده مال چه زمانی؟ مال زمانی که گوشت لااقل یک من سه تومان بوده است نه ۳۰ تومان، یک وقت بنده می‌خواستم بروم پس قلعه با رفقا از دربند گوشت خریدم که با رفقا برویم پس قلعه کباب کنیم، دیدم گوشت کبابی بی استخوان را یک من ۶ قران با ما حساب کرده است، من رفتم کلانتری شکایت کردم (موسوی: چند سال پیش) مال پیش است ولی شما یادتان هست همه آقایان یادشان است در این تهران قحطی گوشت افتاده بود، اصلاً گوشت نبود، فقط گوشت در بازار سیاه پیا می‌شد، یکی از رفقا آمده بود منزل من، او را نگهداشتم به نهار، بعد گفت شما گوشت دارید، گفتم بله، گفت از کجا می‌آورید؟ گفتم قصابی است که به ما می‌دهد، گفت این را ممکن است به بنده معرفی کنید آن قصاب را به او معرفی کردم، از قصاب پرسید شما گوشت را چارکی چند می‌دهید، گفت چارکی دو ریال توی این سرچشمه راه افتاد و انگشت را بلند می‌کرد و می‌گفت مسلمانان گوشت یک من یک تومان گوشت یک من یک تومان، مردم تعجب می‌کردند، چند روز پیش من خودم فرستاده‌ام یک من ۲۸ تومان گوشت خریده‌اند، یک من گوشت را ۲۸ تومان خریده‌اند (یک نفر از نمایندگان: لابد گوشت گوساله بوده است) در این صورت آیا ۵۰۰ تومان هم پولی است که شما به آن نظر داشته باشید بروید بودجه این کار را از جای دیگر تأمین کنید والله نیست بنابراین علت مخالفت من این است از کوهان شتر بیشتر ندهید از یکی نبرید به دیگری بدهید پول یکی دیگر که حق مسلم اوست روی قانون روی سابقه این را اگر از آن بگیرید که به دیگری اضافه کنید، من موافق نیستم (صحیح است) و این پیشنهاد سکوت را دادم که وزیر فرهنگ تشریف ببرند بودجه‌شان را تأمین کنند، من آن وقت به جای یک دست دو دست بلند می‌کنم.
رئیس- آقای وزیر فرهنگ بفرمایید.
وزیر فرهنگ- بنده باز آن به تبصره ۲۶ از ماده ۲ قانون بودجه سال ۲۸ را خدمت آقایان عرض می‌کنم، در همان تبصره عیناً همان طور که در ماده واحده نوشتیم در آنجا هم همین طور نوشته شده، وقتی که پیشنهاد شده که حداقل حقوق معلم از ۱۵۰ تومان کمتر نباشد، برای تأمین این اعتبار در همان تبصره در نظر گرفته شده است که از تمام کارمندان دولت که بیش از ۵۰۰ تومان حقوق می‌گیرند یک درصد کسر شود برای تأمین این اعتبار و اگر باز کسر بود دولت از اعتبارات خودش بقیه را بدهد، بنده این ماده واحده را
به استناد این تبصره نوشتم، برای این که بیشتر تحصیل به بودجه دولت نشود، این اعتبار را گفتم از اشخاصی که بیش از ۵۰۰ تومان حقوق می‌گیرند اعم از این که کارمند وزارت فرهنگ باشند یا در سایر وزارتخانه‌ها باشند و الان هم همین طور عمل می‌کنند ماه ۲۸ را (فرامرزی: جاری است؟) بلی (فرامرزی: پس من پس گرفتم).
رئیس- پیشنهاد دیگری رسیده، قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد).
مقام ریاست مجلس شورای ملی،
پیشنهاد می‌کنم ماده ۱۴۴ از لایحه تقدیمی دولت سلب فوریت شود و به کمیسیون فرهنگ ارجاع گردد و پس از یک شور به تصویب برسد. تیمورتاش
میراشرافی- صحیح نیست رأی به فوریتش داده‌ایم.
رئیس- مطابق آیین‌نامه است می‌شود درباره‌اش صحبت کرد، بفرمایید آقای تیمورتاش.
تیمورتاش- بنده قبلاً از مقام ریاست استدعا می‌کنم مقرر فرمایند که ماده ۱۴۴ قرائت شود.
رئیس- بسیار خوب برای اطلاع مجلس ماده ۱۴۴ قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد).
ماده ۱۴۴: در صورتی که مجلس فوریت لایحه یا طرحی را تصویب نکند یا پس از تصویب بر اثر تقاضای دولت یا یکی از نمانیدگان قبل از شور در مواد سلب فوریت آن را رأی دهد، مذاکره در آن به طور عادی صورت خواهد گرفت.
تیمورتاش- اجازه می‌فرمایید؟
رئیس- بفرمایید.
تیمورتاش- تصور نمی‌کنم هیچ فردی باشد و مخصوصاً نماینده مجلسی باشد که در کمک با فرهنگ کوچک‌ترین تردیدی و یا شکی داشته باشد (صحیح است) و لیکن در این کمک به طور اعم به فرهنگ باید یک قدری دقت بیشتری شود تا این که احیاناً خدای نکرده بعضی‌ها محروم نشوند (صحیح است) علت این که بنده این پیشنهاد را عرض کردم برای این بود که بسیاری از آقایان نمایندگان محترم و مخصوصاً آقایانی که با فرهنگ سر و کار دارند، اساتید معظم هستند آنجا نشسته‌اند علاقمند بودند که این لایحه بیاید به کمیسیون فرهنگ و در اطراف آن بحث بیشتری بشود و چه بسا در ضمن این بحث آن لایحه ثانوی که آقای وزیر فرهنگ به آن اشاره فرمودند و در واقع مکمل این خواهد بود آن هم برسد و توأماً با هم یک چیز حسابی و قابل قبولی از همه جهت و همه بابت باشد که به مجلس تقدیم شود و همه نمایندگان محترم در آنجا رأی قطعی بدهند (صحیح است) عرض دیگری ندارم.
رئیس- آقای امامی مخالفید؟ (نورالدین امامی: بلی) بفرمایید.
نورالدین امامی- توجه بفرمایید فرمایشات آقا همه‌اش صحیح است ولی یک قسمتش را تصور می‌کنم توجه نفرمودید، بعد از این که این موضوع در مجلس طرح شد و فوریتش تصویب شد، در هر حال باید به کمیسیون بودجه و کمیسیون فرهنگ برود.
یکی از نمایندگان- خیر این طور نیست.
نورالدین امامی- آن روز هم مقام ریاست فرمودند.
رئیس- دیگر به کمیسیون نمی‌رود، در مجلس مطرح می‌شود.
امامی- به کمیسیون بودجه هم نمی‌رود؟
رئیس- خیر.
امامی- در هر صورت باید حلاجی شود و به دو کمیسیون برود که بیشتر مورد دستور قرار گیرد. اگر این طور است بنده حرفی ندارم.
رئیس- به هر حال تعیین تکلیف این پیشنهاد محتاج به رأی مجلس است، توجه بفرمایید، آقایانی که با سلب فوریت این لایحه موافقند قیام بفرمایند.
تیمورتاش- مفهومش این است که برود به کمیسیون فرهنگ. (اکثر برخاستند).
رئیس- تصویب شد.
صادق نراقی- ما نفهمیدیم که چه جور رأی بدهیم. (خنده نمایندگان).
رئیس- این لایحه به طور عادی به کمیسیون فرهنگ خواهد رفت و همین طور به کمیسیون بودجه.
۴- طرح لایحه تفاوت حقوق پایه‌های معلمین.
رئیس- لایحه دیگر وزارت فرهنگ که فوریتش تصویب شده، قرائت می‌شود. آقایان خواهش می‌کنم وقتی می‌خواهند رأی بدهند، دفعتاً بلند شوند و تدریجی بلند نشوند. بعد هم باز ننشینند تا منشی‌ها بتوانند بشمارند که اکثریت هست یا نیست.
صادق نراقی- معلوم نشد که به چه رأی می‌گیرید. (لایحه دوم فرهنگ به شرح زیر قرائت شد).
ریاست محترم مجلس شورای ملی.
به طوری که خاطر نمایندگان مستحضر می‌باشد، ماده ۱۲ قانون تعلیمات اجباری مشاغل آموزگار و دبیر و کمک آموزگار را به ده پایه تقسیم و ارتقا آنان را با در نظر گرفتن مدت توقف مطابق مندرجات ماده مزبور از پایه‌ای به پایه بالاتر در مورد کمک آموزگاران و آموزگاران تا پایه ۵ یا اضافه کردن یک پنجم حقوق پایه مادون و از پایه شش به بالا یک هشتم و در پایه‌های دبیری به طور کلی یک هشتم حقوق پایه مادون قرار داده که با این ترتیب حقوق پایه ده آموزگاری ۳۵۴۰ ریال و حقوق پایه ده دبیری ۵۵۱۰ ریال پرداخت می‌شد، ولی در سال ۱۳۲۶ هیئت وزیران بنا به پیشنهاد وزارت فرهنگ در جلسه ۱۲/۹/۱۳۲۶ طی شماره ۳۲۴۵ تفاوت حقوق ارتقا پایه‌های آموزگاران را تا پایه پنج یک چهارم حقوق پایه مادون و از پایه پنج تا هشت، یک پنجم و پایه ۹، یک ششم و پایه ده، یک هشتم و تفاوت حقوق پایه مادون تعیین نمودند، با تصدیق به این که این کمک به آموزگاران و کمک آموزگاران از هر لحاظ واجب و ضروری بوده، ولی میزان حقوق دبیران به صورت سابق باقی مانده است و از طرفی خاطر نمایندگان محترم مستحضر است که در سال ۱۳۳۱ دولت وقت با استفاده از قانون اختیارات میزان حقوق آقایان قضات را که از لحاظ مدت تحصیل با دبیران برابر بوده و زحمت و مشقتی را که یک نفر دبیر برای انجام وظیفه متحمل می‌شود، اگر از لحاظ کار و زحمت بیشتر از زحمت آقایان قضات نباشد، کمتر از آن هم نیست، به میزان قابل توجهی که پایه آخر آن متجاوز از ۱۶۰۰۰ ریال می‌باشد، قرار داده و به این وضع حقوق دریافتی آنان بیش از دو برابر حقوق دریافتی دبیران گردیده و با توجه به این که در تمام قوانین مصوبه مجلس شورای ملی برای طبقه معلم با تساوی سنوات تحصیلی امتیازات بیشتری نسبت به سایر طبقات کارمندان دولت برای تشویق جوانان به خدمت معلمی منظور شده است، این تبعیض موجب نگرانی معلمین را که زحمتکش‌ترین طبقات مستخدمین کشور می‌باشند، فراهم نموده است.
اینک برای رفع این تبعیض و تأمین نظر آقایان نمایندگان محترم که همواره تشویق و تهیه وسایل رفاه حال معلمین کشور را که مؤثر در پیشرفت فرهنگ می‌باشند، مورد توجه خاصی قرار می‌دهند، ماده واحده ذیل با سه تبصره آن تقدیم و استدعای تصویب آن را دارد.
ماده واحده از تاریخ اول فروردین ماه ۱۳۳۳ میزان تفاوت حقوق پایه‌های کمک آموزگاری، آموزگاری، دبیری، به شرح زیر تعیین می‌گردد. حقوق پایه طبق ماده ۱۲ تعلیمات اجباری و در موقع ارتقا از پایه‌ای به پایه بالاتر تا پایه چهار یک چهارم، و در مورد کمک آموزگاران از پایه پنج به بالا یک پنجم و در مورد آموزگاران و دبیران تا پایه هشت یک پنجم و پایه نه یک ششم و پایه ده یک هفتم حقوق پایه مادون علاوه خواهد شد.
تبصره یک: مابه‌التفاوتی که به موجب این قانون حاصل می‌شود، با پیدا شدن اعتبار قابل پرداخت می‌باشد.
تبصره دو: دارندگان پایه‌های آموزگاری و اداری که به سمت مدیری یا نظامت مدارس منصوب شوند و همچنین رؤسای ادارات فرهنگ در شهرستان‌ها مشمول تبصره دو ماده دوازده قانون تعلیمات اجباری بوده و از فوق‌العاده فنی استفاده خواهند نمود.
تبصره سه: ملاک پرداخت فوق‌العاده‌های خارج از مرکز، بدی آب و هوا و فوق‌العاده فنی دبیران حقوق ثابت قبل از اجرای قانون خواهد بود.
کفیل وزارت فرهنگ: رضا جعفری، وزیر دارایی: دکتر امینی
نخست وزیر: سپهبد زاهدی
رئیس- پیشنهادی از طرف آقای دکتر جزایری رسیده که قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد).
اینجانب پیشنهاد می‌نمایم که فوریت این لایحه نیز پس گرفته شود و به کمیسیون فرهنگ فرستاده شود.
یکی از نمایندگان- مخالفم آقا، آن دفعه هم مخالف صحبت نکرد.
رئیس- قای نورالدین امامی پس چه بوده؟ ...
یکی از نمایندگان- پس گرفتند.
رئیس- آقای دکتر جزایری بفرمایید.
یکی از نمایندگان- مخالف صحبتی نکرد.
رئیس- مخالف چه صحبتی بکند آقای نورالدین امامی مخالفت کرد، آقای فرامرزی هم یک پیشنهاد دادند که بعداً استرداد کردند، خوب است آقایان وقتی بیکارند، آیین‌نامه را یک مروری بکنند.
دکتر جزایری- بنده اطمینان دارم که همه آقایان نمایندگان محترم نسبت به تصویب این دو لایحه کمال علاقه را دارند و اگر ملاحظه فرمودند آقای تیمورتاش در مورد لایحه قبلی و یا بنده در این مورد این پیشنهاد را داده‌ام، نه برای این است که در تصویب این لایحه تأخیری رخ دهد، خود جناب آقای وزیر فرهنگ، آقای جعفری می‌دانند که با تماسی که برخی از آقایان دبیران و آموزگاران گرفته شده و تذکراتی که داده‌اند، بنظر این طور می‌رسد که بهتر است با حضور خود ایشان در کمیسیون فرهنگ این مطالب تذکر داده شود و به نفع این لایحه و به نفع آقایان فرهنگیان این اشکالاتی که به نظر آقایان فرهنگیان می‌رسد، رفع شود، من باب تذکر عرض می‌کنم، حضرت آقای جعفری این لایحه را داده‌اند، بدون این که جدول کامل حقوق آقایان آموزگاران به آن لایحه و جدول حقوق آقایان دبیران به این لایحه ضمیمه شود (میراشرافی: این طور نیست، مطالعه کردند در وزارت فرهنگ) استدعا می‌کنم قربان (میراشرافی: حساب شخصی دارند تصفیه می‌کنند) اجازه بفرمایید بنده انشاءالله حساب شخصی با کسی ندارم و امیدوارم حضرتعالی هم نداشته باشید (میراشرافی: خودتان وزیر فرهنگ بوده‌اید حساب شخصی دارید) طبق این لایحه که آقایان داده‌اند البته حقوق ۱۵۰ تومان کامل به ۲۵۰ تومان تبدیل می‌شود ولی در رتبه‌های بالاتر غالباً آقایان آموزگاران از این لایحه استفاده نمی‌کنند و اگر جناب آقای وزیر فرهنگ جدول کامل این دو دسته را ضمیمه لایحه کرده بودند که آقایان نمایندگان محترم واقعاً می‌دانستند که به موجب این لایحه آموزگار پایه ۷ چقدر حقوق می‌گیرد و دبیر رتبه ۷ چقدر حقوق می‌گیرد، به طور دقیق می‌توانستیم رسیدگی کنیم و رفع این مشکل می‌شد و از طرف دیگر تذکری که آقایان دبیران و آموزگاران فرمودند این است که در این لایحه عنوان رتبه دبیری و آموزگاری وسیله ارتقا حقوق شده، در صورتی که نظر همه آقایان این است که دبیر واقعی و آموزگار واقعی یعنی آن کسی که عملاً در کلاس درس می‌دهد یا آن کسی که عملاً مدرسه را اداره می‌کند یا ناظم است، او از این استفاده بکند، بدین جهت در اول طرح این لایحه یادداشتی خدمت‌شان عرض کردم و استدعا کردم که خودشان این دو فوریت را پس بگیرند و این لایحه برود به کمیسیون فرهنگ و با حضور خودشان و آقایان اعضا محترم مطالعه بشود، تکمیل بشود و اصلاحات لازمه در این دو لایحه بشود، به نفع فرهنگیان و به نفع وزارت فرهنگ و به نفع آقای جعفری است که میل دارند یک خدمتی به آقایان همکاران بکنند (میراشرافی: این قدر سنگ نیاندازید جلوی پای دولت) این پیشنهاد نه برای تأخیر در تصویب این لایحه است، بلکه برای تکمیل این دو لایحه و اصلاح آن به نفع آقایان آموزگاران و دبیران می‌باشد و تصویبش بسته به نظر مجلس شورای ملی است.
رئیس- آقای عمیدی نوری مخالفید؟
عمیدی نوری- موافقم.
رئیس- آقای صدرزاده مخالفید؟
صدرزاده- بله.
صفایی- بنده هم مخالفم.
رئیس- شما را هم نوشته‌اند ولی بعد هستید، آقای صدرزاده بفرمایید.
صدرزاده- بنده خیلی تعجب می‌کنم از این که پری روز جناب آقای وزیر فرهنگ وقتی لایحه را تقدیم مجلس کردند، شما آقایان اصرار کردید که با قید فوریت نمایند، شما آقایان برخاستید، رأی دادید این شایسته مجلس نیست، این درست نیست که پس از ۲۴ ساعت سلب فوریت نمایید (صحیح است) ۱۵۰ تومان حقوق را ماده واحده می‌گوید ۱۰۰ تومان اضافه کنند (همهمه نمایندگان) (زنگ رئیس) این اشکالات چیست می‌کنید؟ شما آقای دکتر جزایری، فرهنگی هستید، این قانون می‌گوید ۱۵۰ تومان بشود ۲۵۰ تومان، به هر حال یک حقوق به فرهنگی‌ها اضافه می‌شود چیزی که کم نمی‌شود، اگر می‌گویید کم است، ممکن است در یک لایحه دیگری پیش‌بینی بکنند و بیشترش کنند (یکی از نمایندگان: پیشنهادها را بخوانید) ده هزار نفر آموزگار اولادهای شما را تربیت می‌کنند، این صحبت‌ها را نفرمایید، اینجا موضوع فرهنگ است و باید همه ابراز علاقه کنیم.
تیمورتاش- نخطئه نکنید آقای صدرزاده، کسی نمی‌گوید ندهید؟ یعنی چه، چرا تخطئه می‌کنید؟
رئیس- شما بیان خودتان را بکنید آقای صدرزاده.
تیمورتاش- مگر بنده گفتم ندهند، چیز عجیبی است.
صدرزاده- بعد از مدت مدیدی یک پیشنهادی آورده‌اند اینجا و باید در تصویب آن تسریع نمود.
تیمورتاش- من می‌گویم پانصد تومان اضافه کنند.
رئیس- رأی گرفته می‌شود به این پیشنهاد آقای دکتر جزایری که لایحه به کمیسیون فرهنگ برود.
وزیر فرهنگ- اجازه می‌فرمایید؟
رئیس- بفرمایید.
عبدالصاحب صفایی- پس بگیرید.
وزیر فرهنگ- همان طور که جناب آقای صدرزاده فرمودند، آقایان محترم با یک حسن‌نیتی پری روز خودشان اشاره فرمودند که این لوایح با قید فوریت تقدیم شود، بنده هم با قید فوریت تقدیم کردم، پری روز عصر آموزگاران و دبیران چون شنیده بودند که آقایان محترم این قدر حسن نیت به خرج داده‌اند و این قدر علاقه به خرج داده‌اند، جمع شده بودند، بنده به آنها عرض کردم آقایان امروز را می‌شود روز امیدواری اسمش را گذارد برای این که اولین لایحه‌ای که دولت و وزارت فرهنگ به مجلس داده است، موضوع اضافه حقوق شماست و با این حسن نیتی که آقایان محترم (تیمورتاش: حسن نیت ما سر جای خودش هست، می‌خواهیم لایحه طوری تصویب شود که بعد موجب اشکال نشود) (صفایی: اشکالی ندارد، اگر کسی درش اشکال نکند).
رئیس- آقای عبدالصاحب صفایی به شما تذکر می‌دهم و به شما هم آقای تیمورتاش تذکر می‌دهم و اگر باز هم شلوغ بکنید به آقایان اخطار می‌کنم، مجلس را چرا شلوغ می‌کنید؟
وزیر فرهنگ- عرض کردم به آنها روز امیدواری است برای این که مجلس نسبت به فرهنگ ذی علاقه هستند و حسن نیت به خرج داده‌اند که لایحه را با قید فوریت پذیرفتند، الان قریب شاید پنجاه هزار نفر دبیر و آموزگار و چشم به راه این مجلس است و منتظر است ببیند در وهله اول برای رفاه حال معلمین چه قدمی برمی‌دارند، آقایان اگر پیشنهادی داشته باشند، ممکن است بفرمایند، ولی بنده خیال می‌کنم که لایحه اول هیچ گونه ابهامی درش نیست و اشکالی نداشت، برای این که ما گفتیم حقوق معلم از ۱۵۰ تومان به ۲۵۰ تومان ترقی داده شود، در لایحه دوم با این که عرض کردم برای آموزگاران هم لوایح دیگری در نظر گرفته شده و آقایان هم می‌توانند پیشنهاداتی بدهند و اگر پیشنهادها برای وزارت فرهنگ قابل قبول باشد، بنده قبول خواهم کرد، بنابراین بنده فکر می‌کنم که پس گرفتن فوریت این لایحه با آن که به فوریت آن رأی داده‌اند با آن همه انتظاری که فرهنگیان از نمایندگان محترم دارند، صحیح نیست (عده‌ای از نمایندگان: صحیح است) (عده دیگری از نمایندگان: صحیح نیست) این امیدواری که در معلمین ایجاد شده، اجازه بدهید که با توصیب این لوایح بیشتر شود (میراشرافی: توده ایها نمی‌خواهند تصویب شود).
رئیس- رأی گرفته می‌شود به پیشنهاد آقای دکتر جزایری، آقایانی که موافقند قیام فرمایند (عده کمتری برخاستند) تصویب نشد، ۱۰۷ نفر عده حضار بود تصویب نشد، پس لایحه مطرح است مخالف آقای شوشتری هستند بفرمایید.
شوشتری- باز هم بسم الله الرحمن الرحیم، جناب آقای وزیر فرهنگ من امروز را همان طور که فرمودید فوق‌العاده روز میمونی می‌بینم، زیرا در عموم نمایندگان و قلوب آنها وحدتی می‌بینم النهایه راه‌ها فرق پیدا کرده، همه با وحدت می‌خواهند به فرهنگ، آموزگار و دبیر و دبیر عملی و دبیر و آموزگار عملی که تربیت می‌کنند مردم را کمک کنند با حشو و زواید وزارت فرهنگ همه موافقند النهایه مطالبی را تذکر می‌دهند (میراشرافی: به استثنای دسته توده‌ای‌ها که نمی‌خواهند فرهنگ داشته باشیم.) آنها را چون منحله من می‌دانم نسبت به آنها حرفی نمی‌زنم، ولی یک جمله‌ای عرض کنم جناب آقای میراشرافی به جدت رسول الله در ایران تا سنت رسول الله هست، توده‌ای وجود نخواهد داشت، دنیا هم فتح بشود، اینجا مملکت اسلامی است، دیدید در فوت مرحوم حجه‌الاسلام آقای سید ابوالحسن، توده‌ای‌ها ۲۰ اتوبوس اجاره کردند و حرکت دادند و می‌گفتند رفت ز دار فنا حجه‌الاسلام ما، محال است دروغ است، مسخره مکنید خارجی‌ها را مسخره می‌کنند، ولی ناراضی هست، ناراضی هست، ناراضی‌ها را باید از راه منطق. راه دلیل، راه دین، راه تأمین معیشت، آنها را راضی کرد، من در لایحه اول که مخالفت کردم، جناب آقای جعفری احساس فرمودند آقایان هم احساس کردند خود ایشان می‌دانند که من هیچ گونه درخواستی هیچ وقت از وزارت فرهنگ نکرده و بعد از این هم ندارم که بروم کمیسیون فرهنگ تأمین کنم، منظور این نیست. منظور این است که من حقوق آموزگار و دبیر را تغییر بدهیم و آنها را مرفه کنیم، آقایانی هم که می‌گویند به کمیسیون برود، نظرشان این است حالا جمع بین همه اینها آقای وزیر فرهنگ فرمودند که در لایحه سومی که در دست تهیه است و می‌آورند، در اینجا این معنای قابل توجهی دارد، حالا چه مانعی دارد آقایان نمایندگان فکری بفرمایند (مکرم: جناب آقای شوشتری بنده همین طور پیشنهاد کردم.) روی این فوریت بعضی از آقایان تصور می‌کنند، این می‌رود به چاه ویل (نراقی: سابقه دارد این موضوع) نه در دوره شما آقای نراقی، نه در دوره حسن ظن، نه در دوره حسن‌نیت، نه در دوره‌ای که همه به فرهنگ علاقه دارند من قطع و حتم دارم که همه به فرهنگ علاقه دارند، من قطع و حتم دارم، حالا که قرار شد مطیع اراده مجلس باشیم، امروز مجلس‌مان الحمدالله مجلس خوبی است. مجلس تحلیل و تجزیه است، وقتی این را قبول کردیم مطیع اکثریت هستیم، باید قبول کنیم، باید رأی مجلس را مقدس بدانیم و روی سر بگذاریم. بعضی از آقایان نظرشان این است و بعضی نظرشان این نیست منعه الجمع نیست، ولی جناب آقای وزیر فرهنگ شما خدمتگزارید و ما تصدیق کردیم. در این لایحه سومی که می‌خواهید بیاورید، فکری بکنید که فاصله بین دبیر و آموزگار به طوری که ناراضی کند ده ۱۲ هزار نفر آموزگار را، این طور نباشد، فکری بکنید اینها هم آسایش پیدا کنند، از آن افکار تندی که دیگران تزریق می‌کنند، دور شوند، به خدا نظر ما این است و وجهاً من الوجوه، نظر این که چوب لای چرخ لایحه شما یا وزارت فرهنگ بگذاریم نیست، همه نظرشان تأمین نظر شماست و انشاءالله امیدواریم که خداوند همه ما را موفق بکند که به فرهنگ و به مملکت بتوان نیت خدمتی بکنیم و عمر مجلس هجدهم را با افتخار و شرافت به پایان برسانیم (احسنت).
فرامرزی- آقا دستگاهی نیست که صدا را یک قدری کوچک‌تر بکند؟
شوشتری- صدای مرد بلند است.
رئیس- آقای مهندس اردبیلی موافقید؟ (مهندس اردبیلی: بله) بفرمایید.
مهندس اردبیلی- بنده خیلی متأسفم که بعضی از آقایان نمایندگان با دادن پیشنهادات موافق و مخالف اغلب وقت ما را می‌گیرند و نمی‌گذارند آن طور که بایستی ما هم برای خود نوبه‌ای قائل شویم و بتوانیم عرایض خودمان را به سمع آقایان محترم برسانیم، آقایانی که مخالفت می‌کنند، در این که بایستی این لایحه حتماً به کمیسیون برود، آیا می‌دانند چقدر از آموزگاران شبها گرسته سر به بالین می‌گذارند؟
میراشرافی- صحیح است.
مهندس اردبیلی- اجازه بفرمایید، آقایانی که اغلب اینجا هستند یا دارای آلاف و الواف هستند، یا دارای حقوق زیادی هستند و نمی‌دانند که این بدبخت‌ها با چه عسرتی سر به بالین می‌گذارند.
نقابت- صحیح است.
مهندس اردبیلی- من با این لایحه‌ای که جناب آقای وزیر فرهنگ به مجلس آورده‌اند کاملًا موافقم و اگر هم اصلاحی لازم داشته باشد، احتیاجی نیست در کمیسیون هجده نفری
حل شود، بهتر است بین این آقایانی که اینجا تشریف دارند این لایحه را ما حلاجی بکنیم و تصویب کنیم و یک عده بیچاره را راحت کنیم (صحیح است) آقایان نمایندگان محترم می‌دانند که زحمتکش‌ترین و بیچاره‌ترین افراد با سواد این مملکت، این بیچاره آموزگاران هستند (عده‌ای از نمایندگان: صحیح است) یعنی افراد باسواد جامعه هستند در پریشانی و بدبختی به سر می‌برند. اینها هستند که شالوده و بنیان معرفت را در این مملکت می‌ریزند.
درخشش- بیچاره نیستند، نفرمایید بیچاره.
مهندس اردبیلی- بیچاره کسی است که شبها سر گرسنه به بالین می‌گذارد.
درخشش- اینها مفتخرند به این که معلم هستند، بیچاره نیستند، خیلی هم افتخار می‌کنند.
مهندس اردبیلی- اختیار دارید، شما حرف خودتان را عوض کنید، ما آذربایجانی هستیم و مرد این میدان هستیم.
رئیس- شما صحبت خودتان را بکنید، آذربایجانی و غیر آذربایجانی ندارد.
مهندس اردبیلی- اینها شب و روز آرامش نداشته و دائماً در باسواد کردن فرزند آن جامعه ایرانی در تلاش و کوشش هستند، آقایان می‌دانید در مقابل این همه زحمات طاقت‌فرسا، اینها چقدر حقوق دریافت می‌کنند؟ صد و پنجاه تومان.
دکتر جزایری- این لایحه آقا نظر آنها را تأمین نمی‌کند.
عمیدی نوری- نوشته تا وقتی که اعتبار آن نباشد، قابل پرداخت نیست، چه می‌فرمایید؟
مهندس اردبیلی- یعنی حقوقی که یک نفر سپور بیشتر از آن دریافت می‌دارد، این معلمین با این وجه ناچیز که تنها عایدات آنها می‌باشد، باید عائله چند نفری را به عسرت و پریشانی اداره نماید، بنده معلمینی در آذربایجان سراغ دارم البته اگر موقع مناسب باشد که وضعیت آذربایجان را از پشت تریبون تشریح نمایم، فرهنگ آذربایجان را جزو آن شرح خواهم داد. بنده معلمینی در آذربایجان سراغ دارم که باور بفرمایید روزها سر درس هستند، در نتیجه پریشانی و بیچارگی شبها کفاشی و یا کارهای پست‌تر از آن را انجام می‌دهند (صحیح است) آقایان این مقام شایسته مقام شریف آموزگاری است که جهت حفظ آبروی خود و خانواده‌ای مشغول بوده و در ارتزاق خانواده خویش دوندگی نموده و انرژی و قدرت خود را در کمترین مدت از دست می‌دهند. آری اگر وزارت فرهنگ غیر از اضافه حقوق بتواند وسایلی فراهم آورد که با تشکیل شرکت‌های تعاونی و غیره هزینه زندگی این قسم آموزگاران را تأمین نماید، زهی سعادت و خوشبختی. اگر به وضع سایر ادارات و وزارتخانه‌ها توجه شود، ملاحظه می‌فرمایید که با تشکیل فروشگاه‌ها و شرکت‌های تعاونی و سایر وسایل راحتی کارمندان خود را که جامعه ایارنی از اغلب آنها ناراضی است، فراهم آورده، در صورتی که آموزگاران و کمک آموزگاران که امروزه یگانه خادم این آب و خاک هستند، با این وضع گرانی سرسام‌آور خواربار با سرگردانی و بدبختی به سر می‌برند، من از جناب آقای وزیر فرهنگ تقاضا دارم لوایح دیگری که بتواند وسایل راحتی و آسایش آموزگاران را بیشتر فراهم آورد به مجلس آورده و در تأمین زندگی این قسم زحمت‌کشان کوشا باشند (صحیح است) (دکتر عدل: به شرطی که پول باشد).
رئیس- پیشنهاد کفایت مذاکرات از آقای مسعودی رسید.
عمیدی نوری- پیشنهاد بنده مقدم است، پیشنهاد سکوت داده‌ام.
فرامرزی- جناب آقای رئیس، اول بنده پیشنهاد دادم.
عمیدی نوری- نوشته قابل پرداخت نیست، اعتبار ندارد، دنبال چه چیز می‌گردید؟
رئیس- آقای فرامرزی جنابعالی و آقای عمیدی نوری پیشنهاد داده‌اید، مال شما در آن یکی استرداد گردید.
عمیدی نوری- بنده اول دادم، اجازه می‌فرمایید؟
رئیس- بفرمایید.
عمیدی نوری- بنده تعجب می‌کنم که بین رفقا در یک لایحه قانونی یک بحث تعصب‌آمیزی پیش آمده، در حالی که اینجا مقام قانونگذاری است و ما می‌بایستی در قوانین با دقت ملاحظه کنیم و هر کس عقیده موافق و مخالف را بیان کند، تمام نمایندگان محترم علاقه به فرهنگ دارند، بنده خودم در فرهنگ بوده‌ام ۲۴ یا ۲۵ سال بیشتر معلم بوده‌ام، از خانواده‌ای هستم که پدرم معلم و استاد بوده، چطور ممکن است فرض این بشود که کسی با کمک به معلم مخالف باشد ولی مشکل اینجاست که این لایحه‌ای که همه رفقا تصور می‌کنند به نفع معلم تمام می‌شود، هیچ همچو چیزی نیست، ما همه تصور می‌کنیم که اگر این لایحه به سرعت و فوریت تصویب شد، فردا به معلم پول داده می‌شود، در حالی که چنین چیزی نیست. تبصره دو این ماده می‌گوید مابه‌التفاوتی که به موجب این قانون حاصل می‌شود، تا پیدا شدن اعتبار آن قابل پرداخت نیست، پس پیداست که طبق این تبصره این احساسات پاک و عالی که از طرف نمایندگان می‌خواهد به معلم تحویل داده شود، فعلاً یک حرفی بیشتر نیست، علت این که بنده پیشنهاد مسکوت گذاشتن این لایحه را دادم این است که از جناب آقای وزیر فرهنگ تقاضا کنم همان طور که در آن یکی راهش را پیدا کردند و گفتند از حقوق‌های پانصد تومان به بالا صدی یک کسر کنند، تا بآنها داده شود، یک همچو محلی هم برای این یکی پیدا بکنند والا یک قانون بلامحل مثل چک بلا محل است (فرامرزی: صحیح است) بنده تعجب می‌کنم که در مجلس شورای ملی یک چنین قانون بلامحلی تصویب شود، آن هم این طور با عجله و فوری، نکته دیگری که می‌خواستم عرض کنم این بود که سه تلگراف اعتراض از طرف معلمین و آموزگاران مازندران به این لایحه رسیده که می‌گوید حقوق ما تأمین نمی‌شود. و بنده خیال می‌کنم که یک مواد پیچیده‌ای در این کار هست که باید روشن شود. آقایانی که موافقند اگر ازشان توضیح بخواهیم چه چیز است، شاید نتوانند توضحی بدهند، پس اگر این لایحه در کمیسیون فرهنگ بحث بشود و به این شکل فوری نگذرد، بنده خیال می‌کنم که کار بیهوده‌ای نکرده‌ایم، به علاوه در اینجا علاوه بر این که در موضوع آموزگاران بحث است، برای دیگران هم حقوق قائل شده‌اند، مجلس شورای ملی نسبت به این آموزگاران و راجع به حق معلم احساسات خوب دارد و ما اینجا می‌بینیم که رؤسای ادارات فرهنگ هم در شهرستان‌ها استفاده می‌کنند، در اینجا می‌بینیم راجع به فوق‌العاده‌ها در ضمن این قانون که راجع به معلم است، صحبت است در صورتی که این احساسات پاک و عالی در نمایندگان محترم راجع به معلم است، می‌بینیم به این صورت فوری که می‌گذرد یک منافعی برای یک اشخاصی تحت عنوان معلم تأمین می‌شود، این است که بنده استدعا دارم جناب آقای وزیر فرهنگ که خودشان از اول موافق نبودند با فوریتش و تمام آقایان نمایندگان موافق بودند که این لایحه فوری باشد، مطالعه‌ای بفرمایند و این دو لایحه را نگهدارند با آن لایحه سومی که می‌خواهند بیاورند، اینها اینجا توأم بشود و محل پرداخت و اعتبار را هم تأمین بکنند تا یک قانون صحیحی از مجلس بگذرد (صحیح است) و مثل چک بی‌محل نباشد. دیشب هم بنده تلگرافی از مازندران دایر به شکایت داشتم.
رئیس- آقای نقابت مخالفید؟
نقابت- بلی.
رئیس- بفرمایید.
نقابت- حقیقت مطلب این است که اساس قضیه و مطلبی که آقای وزیر فرهنگ داشتند کاملاً تشریح نشد و روشن نشد، یعنی این لایحه دیروز طبع و توزیع شد به بعضی از آقایان نرسید، چنانچه به آقای دکتر آهی نرسیده است، به بعضی هم رسید، دقت و مطالعه رویش به عمل نیامد، امروز که مطرح شد، از لحاظی که جمعی نگرفته بودند وخیلی هم میل داشتند که صحبتی و ابراز علاقه‌ای نسبت به فرهنگیان کرده باشند، پیشنهاداتی کردند که برود به کمیسیون که با تصویب آن پیشنهاد یک قدری به هم پیچیده و ناجور شد، به این جهت یک حقی به عقیده بنده تأخیر شد، قوت نشد، اما تأخیر شد (یک نفر از نمایندگان: تأخیر هم نمی‌شود) به موجب این لایحه این ۱۵۰ تومان می‌شود ۲۵۰ تومان، به این دو ماه از اول سال هم تعلق می‌گیرد، چون از اول فروردین است، شاید آن معلمین که استحقاق دریافت دارند، نسبت به اضافه این دو ماه تا حالا تعهدات هم کرده‌اند به بستانکا را نشان گفته باشند که تأمین می‌کنند، این در دست عمل است تحمل کنید فردا یا پس فردا این پول به ما می‌رسد به این جهت که یک قدری تأخیر شد و اما این مطلبی که ذکر شده که پرداخت پس از تأمین اعتبار خواهد بود، این یک مطلب صحیح اصولی است وقتی قانون حق دارد که باید حقوق یک شخص از سی تومان به صد تومان پایه ۲۵۰ تومان برسد تأمین اعتبار آن با دولت است که طبق مقررات تأمین کند و در جز مواد لازم عمل بگذارد، این اشکال نیست که در این قانون است، حالا بالاخره یواش یواش قضیه روشن شد که موضوع حمایت از فرهنگیان است، همه هم ابراز علاقه کردند و رأی هم دادیم برد شدن پیشنهاد مبنی بر رد فوریت بنا شد که فوریتش باشد و در جریان است (میراشرافی: همه که رأی ندادند) اکثریت رأی دادند و آقایانی که رأی ندادند علاقه‌شان بیشتر از اکثریت بود در اصلاح مواد نه این که سوءنیتی بود به این جهت حالا این مطلب باز شد این پیشنهاد سکوت باز باعث می‌شود که یک قدری بیشتر قضیه را دچار تأخیر بکند، موافقت بفرمایدی که این به جریان بیفتد معلوم شود که قضیه طرفداران بسیاری دارد و اگر آقایان فکر می‌کنند موادی در این لایحه باید اصلاح بشود، پیشنهاد بدهند به این جهت بنده با پیشنهاد سکوت مخالفم.
رئیس- رأی گرفته می‌شود به این پیشنهاد سکوتی که آقای عمیدی نوری دادند، آقایانی که موافقند قیام بفرمایند (عده کمتری برخاستند) تصویب نشد، پیشنهاد کفایت مذاکرات از آقای مسعودی رسیده است. بفرمایید آقای مسعودی توضیح بدهید.
محمدعلی مسعودی- بنده می‌خواستم مقدمه یک عرضی بکنم و توجه آقایان نمایندگان را به مراعات آیین‌نامه و نظامنامه جلب بکنم و آن این است که آقایان پیشنهاداتی می‌دهند توصیه و تأکید هم می‌فرمایند که آنها را ما بخوانیم مثلاً آقای نراقی پیشنهادی دادند که وقتی که
به کفایت مذاکرات رأی گرفته شد و غور در مواد شروع شده و مواد لایحه خوانده شد بعد از آن عمل شود اصرار می‌فرمایند که بخوانم تمنا می‌کنم همان طور که جناب آقای رئیس تذکر فرمودند آیین‌نامه را بخوانید و ما را مورد فشار قرار ندهید و کدورتی هم از ما در دل نگیرید، اگر آیین‌نامه را آقایان بخوانند، خودشان قبول می‌کنند که چه موقع پیشنهادات‌شان باید خوانده بشود، اما راجع به پیشنهاد کفایت مذاکرات، عرض بنده هم تقریباً همان عرضی بود که جناب آقای صدرزاده فرمودند، خیلی متأسف شدم که پیشنهادی که خودتان در جلسه قبل کردید در فوریت این دو لایحه که خود آقای وزیر فرهنگ نظر نداشتند در این جلسه پس گرفتند یک عده از آقایان فرمودند که ما نفهمیدیم مطلب چه بود (میراشرافی: اشتباه شد) گفتند ما رأیی که قبلاً دادیم درست نفهمیدیم که اصلاً مربوط به چیست و نمی‌دانستیم که این لایحه راجع به چیست و مقصود این است که این لایحه مجدداً برود به کمیسیون بنابراین می‌خواهم عرض کنم که جناب آقای درخشش، جناب آقای دکتر جزایری آقایانی که پیشنهادات مفیدی برای این لایحه تهیه کرده‌اید، همین جا نظریات آقایان اصلاح و تأمین خوهد شد، این دیگر لزومی ندارد که برود به کمیسیون، باز دو هفته هم در کمیسیون بماند و یک مطلبی که از طرف خود مجلس عنوان شده و فوریت روی آن گذاشته شده است، پس بگیریم، بنابراین بنده تمنا می‌کنم که به کفایت مذاکرات آقایان رأی بدهند و اجازه بفرمایند که مواد خوانده بشود.
رئیس- آقای فرامرزی.
عبدالرحمن فرامرزی- البته من خودم به پیشنهاد سلب فوریت رأی ندادم ولی این جوری که مجلس مثل آب توی بشقاب از این ور و آن ور می‌شود این هم شایسته مجلس نیست (صحیح است) عرض کنم که قانون باید مطالعه بشود ما باید لایحه را بخوانیم کمیسیون‌ها را برای همین درست کرده‌اند که قانون برود در آنجا مطالعه بشود یک کلمه‌ای می‌خواهم استعمال کنم، استدعا می‌کنم که به آقایان برنخورد، یک هو در مملکت مدتی است درست شده که آدم به جای دلیل و برهان مخواهد با هو طرف را مرعوب کند، عرض کنم جناب آقای وزیر فرهنگ فرمودند که من گفتم روز امیدواری است برای این که مجلس با یک رغبتی اقبال کرد به لایحه مساعدت به فرهنگیان این رغبت در مجلس همیشه بوده شما دوره‌های گذشته را ببینید، حتی‌الامکان هر چی، هر مساعدتی به فرهنگ شده مجلس رأی داده (صحیح است) و اگر هم آقایانی مخالفت کردند روی مخالفت با آموزگار نبوده (صحیح است) بلکه خواسته‌اند مطالعه بشود که بهتر بفهمند این مساعدت می‌شود یا نمی‌شود این کار را نکنید که یا طرح فوری بیاورید یا لایحه فوری بیاورند و به زور مجلس را حول بدهند که مجلس زود تصویب بکند، بگذارید که مجلس مطالعه بکند این ایرادی است که آقای عمیدی نوری کردند، کاملاً صحیح است، ولی بنده نه به پیشنهاد سکوت رأی دادم روی همین فرمایش آقایان و نه پیشنهاد سلب فوریت رأی دادم، ولی دیگر زود نگذارید که مذاکرات تمام بشود و هیچ کس در اطرافش حرف نزند این ایرادی که آقای عمیدی نوری کرده‌اند این ایراد کاملاً صحیح است این تبصره یک، درست مثل قباله‌های قدیم است که یکی مهر زدنش را می‌کرد ۱۵۰ هزار تومان و می‌نوشت عندالقدره والاستطاعه (خنده نمایندگان) و این قدرت و استطاعه هیچ وقت حاصل نمی‌شد بنابراین هم مهر را کرده بود ۱۵۰ هزار تومان قیمت خانم را برده بود بالا و پدرش را راضی کرده بود و هم تعهدی نکرده بود، این مابه‌التفاوتی که به موجب این قانون حاصل می‌شود که با پیدا شدن اعتبار قابل پرداخت می‌باشد، یعنی عندالقدره والاستطاعه آخر مگر شما معلم را می‌خواهید گول بزنید اول بروید پولش را تهیه کنید بعد بیایید لایحه بیاورید (صحیح است) این است که من با کفایت مذاکرات مخالفم بگذارید صحبت بشود.
میراشرافی- اجازه می‌فرمایدی یک طرح سه فوریتی است که سی نفر از آقایان امضا کرده‌اند.
رئیس- اجازه بدهید که راجع به کفایت مذاکرات رأی گرفته شود، بعد شما طرح‌تان را بدهید رأی گرفته می‌شود به کفایت مذاکرات، آقایانی که موافقند قیام بفرمایند، (عده کثیری برخاستند) تصویب شد.
پیراسته- پیشنهاد را بخوانید.
۵- تقدیم و تصویب طرح سه فوری راجع به مطرح شدن لایحه اضافه حقوق معلمین
رئیس- طرح قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد).
مقام معظم ریاست مجلس شورای ملی
چون نسبت به لایحه تقدیمی وزارت فرهنگ درباره آموزگاران تبعیض شده و لایحه دبیران فوریت آن تصویب شد علی‌هذا امضاکنندگان ذیل عین لایحه شماره چهار ۴۳۴۱۳ و ۴۳۸۲۹ مورخ ۲۷/۸/۳۱ وزارت فرهنگ را درباره آموزگاران به عنوان طرح قانونی با قید سه فوریت تقدیم و طرح فی المجلس آن را تقاضا داریم، تیمورتاش، مصطفی کاشانی، پیراسته، شوشتری، سالار بهزادی، دکتر مشیر فاطمی، زنگنه، کریمی، بوربور، تجدد، بیوک اردبیلی، عماد تربتی، میراشرافی، عبدالصاحب صفایی، صارمی، پناهی، حکمت، مهندس شاهرخ شاهی و ۱۹ امضا دیگر.
تیمورتاش- قربان بنه اول امضا کرده‌ام.
رئیس- کسی که در مجلس اجازه گرفتند، مقدم است.
تیمورتاش- آقای پیراسته استدعا می‌کنم اجازه بفرمایید بنده اول صحبت کنم.
پیراسته- اگر نوبت بنده بعد می‌رسد بفرمایید.
رئیس- آقای تیمورتاش.
تیمورتاش- بنده استدعا می‌کنم که آقایان محترم این تناقضی که بین این دو جریان به هیچ وجه من الوجوه همچو منظوری نبود، خلاصه مطلب این بود که ما تصور می‌کردیم هر دو لایحه که مطرح است اگر برای مطالعه دقیق‌تر و بیشتری به کمیسیون فرهنگ برود، اصلح و اولی خواهد بود. برای این که آقایان مطالعه بیشتری می‌کنند و اگر خدای نکرده نواقصی هم در آن هست اصلاح شود، به این جهت بنده آن پیشنهاد اول را دادم و با کمال تشکر آقایان هم تصویب فرمودند.
میر اشرافی- به شخصیت شما احترام گذاشتند.
تیمورتاش- و حالا چون که سلب فوریت لایحه دوم رد شد و این دو لایحه به نظر بنده باید هر دوشان مورد مطالعه قرار بگیرد، به این ملاحظه بود که بنده این طرح ثانی را امضا کردم (احسنت) فقط نکته‌ای را که می‌خواستم عرض کنم این است که جناب آقای وزیر فرهنگ فرمودند که فرهنگیان مایه امیدواری‌شان شد که مجلس با این سرعت عمل راجع به این آقایان اظهار علاقه کرد. بنده در بیاناتم عرض کردم آقای وزیر فرهنگ. کمک به فرهنگ مورد علاقه و توجه فردفرد آقایان است. (صحیح است) و اگر احیاناً کسی گفت که برود به کمیسیون این را تخطئه نفرمایید مقصود این نیست که احیاناً نمی‌خواهند کمک به فرهنگیان بشود می‌خواهند کمک با مطالعه بیشتری بشود و اما در عین حال یک پیشنهاد دیگری به عنوان مکمل آن به مقام ریاست تقدیم می‌کنم و این پیشنهاد این است که بعد از رأی، به این طرح اجازه بفرمایید مجلس به عنوان تنفس تعطیل بشود.
عبدالرحمن فرامرزی- ما رأی به این نمی‌دهیم آبروی مجلس را می‌برد.
تیمورتاش- شما مختارید به دیگران عرض می‌کنم برای این که در خارج بشود تعاطی نظر بکنند و یک راه حل مناسب پیدا کنند.
پیراسته- اجازه بفرمایید نوبت بنده است.
رئیس- شما مخالفید یا موافق؟
پیراسته- بنده مخالفم.
رضایی- ایشان طرح را امضا کرده‌اند.
رئیس- شما خودتان پیشنهاد کننده هستید و طرح را امضا کرده‌اید، به عنوان مخالف نمی‌شود بفرمایید. آقای صدرزاده شما مخالفید یاموافق؟
صدرزاده- بنده موافقم.
رئیس- آقای نراقی شما مخالفید یا موافق؟
نراقی- مخالفم.
رئیس- بفرمایید.
نراقی- آقایان همه دم از اصلاحات می‌زنید و اصلاحات هم میسر نیست مگر با تقدیم لوایح مفید.
میراشرافی- و تصویب فوریتش.
نراقی- و تصویب فوری آن یک سابقه‌ای در این مجلس است که بنده شرم دارم که توضیح بدهم و آن این بود که ادعا می‌شد مجلس شورای ملی محل دفن لوایح است. این ادعا به نتیجه‌ای رسید که آقایان مطلع هستید کمیسیون‌ها هیچ کاری نمی‌کردند.
رضایی- راجع به مجلس حاضر صحبت کنید.
نراقی- بنده راجع به این مجلس حرفی نمی‌گویم چون در آستانه کار است و کاری شروع نشده است ولی ملاک تشخیص مردم گذشته است مردم از گذشته نسبت به آینده قضاوت می‌کنند و قضاوت این است که صدها لایحه مفید و یا غیر مفید (فرق نمی‌کند چون بنده آن لوایح را ندیده‌ام) در کمیسیون‌های مجلس مانده و دفع شده است و هیچ کدام نگذشته است.
عبدالرحمن فرامرزی- آنهایی که تصویب شده چه کاری کردند این را هم بفرمایید.
قنات‌آبادی- آنها را هم عمل نکردند.
نراقی- (اجازه بفرمایید) این لایحه‌ای که الان مطرح است مربوط است به زندگانی بسیار ساده آموزگاران و دبیران، بنده عرض می‌کنم زندگانی بسیار ساده، این دلیل دارد، زیرا در تمام دنیا برای حقوق یک یک افراد جدولی تهیه می‌کنند، اقلام مخارج آن شخص را در آن جدول می‌نویسند، حداقل زندگی او را در نظر می‌گیرند، مخارج تفریحی و مخارج تحصیل اطفال و سایر مخارج، حتی ذخیره او را برای روز مبادا می‌نویسند و در این جدول‌ها فقط ده درصد برای اجاره خانه در نظر گرفته می‌شود و آقایان بنده مطالعه کرده‌ام روی هوا عرض نمی‌کنم، امروز در مملکت ما پنجاه درصد الی شصت درصد حقوق یک آموزگار بیچاره به کرایه یک اطاقی که هیچ صحی نیست می‌رود (احسنت) امروز این لایحه‌ای که آمده چشم هزاران جگر گوشه بیچاره آموزگار در آن است، اگر این را تصویب بکنید به زندگی ساده آنها کمک کرده‌اید، به نان و گوشت آنها کمک کرده‌اید، یک همچو لایحه مفیدی آورده‌اند
همین جا تصویب بکنیم چرا بفرستیم به کمیسیون.
یک نفر از نمایندگان- باید در کمیسیون مطالعه شود.
دکتر جزایری- ایشان موافق بودند یا مخالف.
رئیس- رأی گرفته می‌شود به فوریت اول، آقایانی که موافقند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد.
میراشرافی- هر که رأی ندهد با فرهنگ مخالف است.
رئیس- فوریت دوم مطرح است.
رضایی- بنده مخالفم.
رئیس- بفرمایید.
رضایی- به نظر بنده که تازه کار هم هستم این عمل مجلس و دستگاه پارلمانی این طور می‌رسد که فلسفه تشکیل کمیسیون ما در مجلس برای این است که لوایحی که دولت‌ها به مجلس می‌دهند برود به این کمیسیون‌ها که در آنجا اهل فن آنجا جمع شده‌اند، رویش مطالعه بشود، دقت بشود، در کمیسیون‌ها اگر حک و اصلاحی لازم دارد، حک و اصلاح بکنند و مجدداً بیاید به مجلس و مجلس با توجه به نظر اهل فن که در کمیسیون‌ها رویش نظریاتی ابراز کرده‌اند عقیده‌اش را بگوید و نظرش را بدهد، به این دلیل عده‌ای از آقایان که بنده هم جزو آن بودم به پیشنهاد آقای تیمورتاش که این لایحه برود به کمیسیون فرهنگ رأی دادم، هیچ کس نظر مخالفی با کمک به طبقه آموزگار و دبیر نداشت. بلکه نظر بود که لایحه برود به کمیسیون فرهنگ که اکثر آقایان فرهنگیان آنجا تشریف دارند و حتما از بنده بیشتر واردند، در این جور مطالب آقایان رویش شور بکنند، و بررسی بکنند و نظریات‌شان را بگویند، و بعد که می‌آید اینجا ما با توجه به نظریات آقایان روی آن لایحه تصمیم بگیریم، به این دلیل هم اکثریت آقایان هم این پیشنهاد تصویب کردند متأسفانه پشت سرش آمدند رأیی که الان دادیم، رأیی را که به اکثریت قبول کردیم که لایحه برود به کمیسیون فرهنگ رویش این آقایان فرهنگیان که هستند اظهار نظر بکنند هنوز ده دقیقه نگذشته که آقایان آمدند طرح آوردند (میراشرافی: در رأی دادن اشتباه شده بود) (نقابت: درصد تومان اضافه حقوق این طور اشکال نکنید آقا) اجازه بفرمایید آقای نقابت حالا ده دقیقه نگذشته آمدید طرح آوردید که مجدداً همین را مطرح کنید، آن هم باشد فوریت، (میراشرافی: آقای رضایی استدعا می‌کنم مخالفت‌تان را پس بگیرید) بنابراین حالا که موافقت کردید با فوریت اول و طرحش، لااقل این فوریت‌ها را پس بگیرید (میراشرافی: پس با معلمین مخالفید) هر طور که میل‌تان است تصور بفرمایید.
رئیس- آقای رضایی استرداد کردید مخالفت خودتان را؟
رضایی- خیر، استرداد نکردم.
رئیس- آقای پیراسته.
پیراسته- بنده خیلی متأسفم که گاهی یک مسائل بسیار جزئی که باید با کمال حسن تفاهم و کمال حسن‌نیت در مجلس مطرح شود به صورتی در می‌آید که ایجاد تعصب می‌کند و از نظر بعضی ایجاد محظور می‌کند، با عقیده جناب آقای دکتر جزایری تصادفاً در یک موضوع کلی و مربوط به مملکت یک اختلاف سلیقه جزئی داشتم، یعنی ایشان عقیده داشتند که فوریت باید مطرح بشود و بنده عقیده داشتم که فوریت نباید مطرح بشود، این دلیل نباید بشود که خدای نخواسته بین بنده و آقای دکتر جزایری و با یک کسی که چنین نظری دارد، اختلافی هست، آقای صدرزاده می‌آیند اینجا می‌فرمایند که باید فوریت داشته باشد و آقای دکتر جزایری یا دیگری می‌آیند می‌فرمایند نداشته باشد، مجلس جای این حرف‌ها است، باید صحبت بشود، نباید یک مسئله کوچکی که مربوط به لایحه‌ای است که برای همه ما مورد قبول است، ایجاد تعصب می‌کند، اما این که آقای رضایی فرمودند که مجلس رأی داد، که فوریت مطرح نشود و تصویب شد و بعد رأی مخالف او را داد، بنده باید عرض کنم که متأسفانه اینجا جناب آقای رئیس که فاصله‌اش کمتر از ما است با تریبون، بعضی اوقات مسائل را متوجه نمی‌شوند برای این که همهمه می‌شود، و تشنج می‌شود، و ما هم درست نمی‌دانیم که چه مطرح است و به چه رأی دادیم، بنابراین بنده تقاضا می‌کنم که در موقعی که اعلام رأی می‌شود جناب آقای رئیس دستور بفرمایند همهمه نشود و یا جلسه طوری باشد که ما بفهمیم راجع به چه موضوعی اعلام رأی شده است و اما راجع به این موضوعی که آقا با فوریتش مخالفت کردند، موضوع خیلی ساده است، می‌گویند که یک عده آموزگاری که روزی چند ساعت کار می‌کنند و بچه‌های مملکت و فرزندان مملکت که مردان آتیه مملکت می‌شوند، تربیت می‌کنند، اینها لااقل شب نان خالی داشته باشند (صحیح است) چون با وضع فعلی آنها روزی ۵ تومان می‌گیرند، بنده این موضوع را به آقای وزیر فرهنگ عرض کردم بسیاری از آموزگاران با سمت مستخدم جز استخدام شده‌اند که ماهی ۱۰۰ تومان می‌گیرند، سمتش مستخدم جز است و در ولایات آموزگاری می‌کند، اگر یک مسئله آمد در مجلس مطرح شد و گفتند به یک آموزگاری که روزی ۵ تومان می‌گیرد، می‌خواهیم روزی ۳ تومان اضافه بکنیم، این دیگر مخالف و موافق ندارد، آقایان چرا توجه نمی‌کنند و در نظر نمی‌گیرند که شکم گرسنه دین و ایمان ندارد، شما می‌خواهید فرهنگ را تصفیه کنید، از اخلالگران، آنها که از خارج نیامده‌اند، همین گرسنه‌ها هستند (صحیح است) معلم وقتی که گرسنه است سر کلاس می‌رود، هر چه که از دهنش درآمد می‌گوید، و باید به او توجه داشت، بنابراین، این مطلبی که آقایان می‌فرمایند در کمیسیون‌ها مطرح بشود، کاملا صحیح است ولی نظامنامه مجلس برای همین موارد فوریت‌ها پیش‌بینی کرده است که اگر یک مواردی پیدا شد که مجلس اتفاق داشت، و یا فوریت را وکلا تقاضا کردند همان نظامنامه‌ای که گفته است به کمیسیون‌ها برود، همان نظامنامه هم گفته است که اگر فوریت داشت، در مجلس مطرح بشود (صحیح است) بنابراین بنده تقاضا می‌کنم آقایان: اولاً در هیچ کاری ایجاد تعصب نکنید و ایجاد محظور نکنید و هر کسی آزادانه عقیده‌اش را بگوید و اگر یک کسی عقیده‌اش وقتی با شخص بنده مخالف بود، این حمل بر کدورت و دشمنی نشود، اینجا جای این حرف‌ها است، در دادگستری آقایان می‌دانند که این جور صحبت‌ها زیاد می‌شود، وکلای دادگستری این موضوع را خیلی خوب می‌دانند، بنده به آقای خلعتبری خیلی ارادت دارم ولی اتفاق می‌افتند که در دو طرف دعوا قرار می‌گیریم، آنجا هم حرفهای همدیگر را تکذیب می‌کنیم، این دلیل این نیست که روی حرفی که آنجا می‌زنیم با هم دشمنی بکنیم، این که بنده تقاضا می‌کنم در همه مسائل مخصوصاً مسائلی که مربوط به طبقه فقیر و بیچاره است، اگر آقایان یک ساعت بیشتر بنشینند، البته امروزها که ماه رمضان است، آقایان همه روزه هستند و گرسنه نیستند ولی اگر روزه هم ندارند و گرسنه هم بشوند، باید اینجا نیم ساعت بیشتر بنشینند و نظریات یکدیگر را بشنوند، اما این معلمی که از ساعت بوق سگ می‌نشیند آنجا درس می‌دهد، این که گرسنه شد هیچی نمی‌فهمد، بنده تقاضا می‌کنم که آقایان با فوریت این موضوع مخالفت نکنند و رأی بدهند.
رئیس- آقایانی که با فوریت دوم درست دقت بفرمایید بعد نگویید ملتفت نشدیم، آقایانی که با فوریت دوم این طرح موافقند، قیام بفرمایند (جمع کثیری برخاستند).
رئیس- تصویب شد. حالا پیشنهاد تنفس رسیده که قرائت می‌شود. (به شرح زیر قرائت شد).
پیشنهاد می‌کنم که تنفس داده شود. مشایخی
نورالدین امامی- جناب رئیس شب جمعه هم هست.
رئیس- آقای مشایخی.
مشایخی- عرض کنم مقصود من از این پیشنهاد تنفس، برای جلب توجه جناب آقای وزیر فرهنگ است که انشاءالله نتیجه گرفته بشود دو لایحه به مجلس داده شده است به نظر من هر دو را می‌شد در یک لایحه داد، لایحه‌ای را که برای حقوق دبیران داده‌اید یک تبصره هم اضافه می‌کردید برای آموزگاران.
میراشرافی- این راجع به تنفس است یا راجع به طرح.
مشایخی- تا برای هر دو لایحه یک جا گفتگو کنیم حالا در کلیات یک مرتبه در لایحه دوم گفتگو می‌شود مخصوصاً که مجلس امروز دو سه تا رأی متضاد داده همه ما موافق هستیم که حقوق آموزگاران و دبیران و کمک آموزگاران بیشتر بشود بنابراین از آقایان تقاضا می‌کنم برای این که این اختلاف خاتمه پیدا بکند برویم بیرون ۵ دقیقه صحبت بکنیم.
میراشرافی- آقای مشایخی اختلافی نیست، بگذارید این طرح تصویب بشود.
مشایخی- اگر آقایان موافقت بفرمایند که این لایحه ضمیمه لایحه دوم بشود زودتر از تصویب مجلس خواهد گذشت.
رئیس- آقای قنات‌آبادی مخالفید.
قنات‌آبادی- بلی.
رئیس- بفرمایید.
مشایخی- پس گرفتم.
تیمورتاش- بنده پیشنهاد آقای مشایخی را قبول کردم.
رئیس- خود شما هم که پیشنهاد داده‌اید. بفرمایید.
تیمورتاش- اجازه بفرمایید بنده از همین جا خیلی مختصر صبحت می‌کنم، خلاصه نظر ما خیلی ساده است در عین حالی که همه آقایان علاقمندند که این لایحه بگذرد، علاقمندند که یک تعاطی نظری هم نسبت به این موضوع بشود، راه معقولی که به نظر بنده رسیده این است که اجازه بفرمایید جلسه به عنوان تنفس خاتمه داده شود.
میراشرافی- مخالفم.
پیراسته- مخالفم.
تیمورتاش- اجازه بفرمایید روز شنبه کمیسیون فرهنگ تشکیل شود، آقایان تشریف ببرند آنجا صحبتهای‌شان را بکنند، روز یکشنبه که جلسه خواهد بود، آن وقت این موضوع مطرح بشود.
میراشرافی- مخالفم.
رئیس- آقای قنات‌آبادی.
قنات آبادی- پس که نمی‌خواهید بگیرید؟
تیمورتاش- خیر.
قنات آبادی- حرف مرد یکی است.
مشایخی- آقا مخلص جنابعالی هم هستیم.
قنات‌آبادی- بنده با این پیشنهادی که آقای تیمورتاش فرمودند (نمایندگان: بلندتر) حوصله بفرمایید، مخالفم. علت مخالفتم
این است که دو تا لایحه از طرف وزارت فرهنگ آمده برای کمک به طبقه معلم، آقایانی که در این مجلس تشریف دارند، دو دسته‌اند، یک دسته از کسانی هستند که اطلاعات فنی دارند یعنی آقایانی که فرهنگی هستند، می‌دانند که معلم چیست و به چه احتیاج دارد، یک دسته کسانی هستند که این اطلاعات را کمتر دارند چون حرفه و فن آنها نیست بنابراین بحث کردن روی این مطلب از نظر دو دسته در یک جلسه اشکالی ندارد و احتیاجی هم به پیشنهاد تنفس نیست و معقول‌تر هم بود و احتیاجی هم که فوریت را پس بگیریم نبود برای این که آقایانی که اطلاع دارند می‌توانستند در ضمن شور پیشنهادات‌شان را بدهند برای این که آقایان علاقمند هستند از نظر همکاری هم می‌توانستند در ضمن طرح این لایحه پیشنهاداتی بدهند و در این چند روز هم آقایان فرهنگیان مراجعه کردند و آقایان نمانیدگان و به هر چه که احتیاج داشتند و به نظر آنها ضروری بود یا یک روز هم آقایان فرهنگیان مراجعه کردند و آقایان نمایندگان و به هر چه که احتیاج داشتند و به نظر آنها ضروری بود، یا یک حقی که در این لایحه از آنها سلب شده بود، تذکر دادند حتی به خود من هم دادند که من روی آن پیشنهادی داده‌ام، آقایان محترم هم می‌توانند پیشنهادات خود را در خلال طرح مرحمت کنند و مسلماً چون مجلس موافق با این است که به طبقه معلم کمک کند و مجلس می‌داند که طبقه معلم احتیاج دارد که فوری بهش کمک بشود، به پیشنهادات آقایان محترم مسلماً رأی داده می‌شود و من امیدوارم که این نظر مورد توجه آقایان واقع می‌شود و ما رأی به این پیشنهاد تنفس نمی‌دهیم و این مطلب را امروز خاتمه بدهیم و این کشمکش را تمام کنیم.
رئیس- آقایان توجه داشته باشید تا نفرمایید که ملتفت نشدید، رأی گرفته می‌شود.
به پیشنهاد تنفس آقایانی که با پیشنهاد تنفس موافقند، قیام بفرمایند (عده کمی برخاستند) تصویب نشد، فوریت سوم مطرح است، آقای دکتر پیرنیا مخالفید؟
دکتر پیرنیا- بنده با فوریت سوم موافقم.
رئیس- آقای دکتر جزایری مخالفید بفرمایید.
دکتر جزایری- حق مطلب این است که وقتی پس گرفتن فوریت لایحه اول قبول شد، از طرف مجلس شورای ملی این پس گرفتن دوم هم قبول شود، برای این که لایحه اول انصافاً خیلی روشن‌تر است و به طور صریح می‌گوید که حداقل حقوق آموزگار از ۱۵۰ تومان به ۲۵۰ تومان ترقی یابد، و بنابراین بسیار روشن است و واقعاً حق این است که وقتی آن قسمت دومش پس گرفته نشد، بنابراین این هم پس گرفته نشود. (میراشرافی: شما مخالف صحبت می‌کنید یا موافق؟) بنده خواستم این را عرض کنم اول.
میراشرافی- آقای رئیس ایشان موافقند یا مخالف؟
دکتر جزایری- اما مطلبی که اینجا باید گفته شود این است که بین خود و خدا هم آقایان با ترفیه حال آقایان آموزگاران و دبیران موافقند و یقین دارند که جناب آقای صدرزاده و آقای میراشرافی هم که ابراز احساسات می‌کنند، دل‌شان می‌خواهد که به معلمین کمک بشود. اما آقایان عزیز در این ماده واحده جدولی ضمیمه نیست و آقایان نمی‌دانند که به آموزگار چقدر داده می‌شود، من از آقای وزیر فرهنگ استدعا می‌کنم که این جدول را ضمیمه بفرمایید، ما تا غروب می‌نشینیم این دو لایحه را تصویب می‌کنیم.
رئیس- آقای دکتر پیرنیا.
دکتر پیرنیا- البته بعضی موضوع‌ها احتیاج به مطالعه زیاد دارد، ولی در بعضی موضوع‌ها به نظر بنده این قدر هم که آقایان می‌فرمایند، احتیاج به مطالعه ندارد، و یکی از موضوع‌ها حقیقتاً کمک به فرهنگ و فرهنگیان است و بنابراین بنده تقاضا دارم از آقایان که اجازه بفرمایید با آن اطلاعی که کلیه آقایان به وضع آقایان آموزگاران و دبیران دارند در همین جلسه با فکر این که یک خدمتی کردیم و یک مشکلی از مشکلات مملکت را امروز حل کنیم، و یک قدم مثبتی در راه رفاه یک طبقه از هموطنان خودمان برداریم و از اینجا خارج بشویم و تقاضای بنده این است که اگر وقتی هم باقی نماند، همه آقایان تشریف داشته باشید که اگر این لایحه اصلاحاتی هم لازم دارد، انشاءالله در ضمن طرح پیشنهادات، از لحاظ بودجه و سایر نظریات، پیشنهاد کنیم و پیشنهاد هم مبنی بر تسریع در تصویب این لایحه است، بنابراین من تقاضا می‌کنم که زود تصویب شود.
میراشرافی- آقای دکتر شما راستی موافق بودید.
رئیس- آقایانی که موافقند با فوریت سوم، قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. بنابراین اصل لایحه اضافه حقوق معلمین مطرح است در لایحه اول موافق و مخالف صحبت کردند، باید رأی بگیریم به کفایت مذاکرات و باید پبیشنهادی در کفایت مذاکرات برسد. کسی با کفایت مذاکرات مخالف نیست؟ (گفته شد: خیر) رأی گرفته می‌شود به کفایت مذاکرات آقایانی که موافقند، قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. حالا پیشنهادات مربوط به ماده واحده مطرح می‌شود. پیشنهاد آقای مکرم (به شرح ذیل خوانده شد.)
مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی.
پیشنهاد می‌کنم ماده زیر به لایحه قانونی اصلاح حقوق معلمین اضافه شود:
ماده- از تاریخ اول فروردین ۳۳ میزان تفاوت حقوق پایه‌های کمک آموزگاری و آموزگاری به شرح زیر تعیین می‌گردد، حقوق پایه یک طبق ماده ۱۲ قانون تعلیمات اجباری در موقع ارتقا تا پایه ۴ یک سوم و از پایه پنج تا هشت، یک پنجم و از پایه هشت به بالا ....
یک نفر از نمایندگان- مربوط به این لایحه نیست.
محمدعلی مسعودی- این به جای ماده واحده پیشنهاد شد.
رئیس- این پیشنهادات، پیشنهاد اشخاص است، چرا توجه نمی‌فرمایید به پیشنهادی است آقای مکرم داده‌اند.
عبدالرحمن فرامرزی- لایحه سه فوریتی مطرح است.
رئیس- طرح سه فوری مربوط به این بود که این لایحه اضافه حقوق معلمین مطرح شود، به کفایت مذاکرات آن رأی گرفته شده، تصویب شد. حالا پیشنهادات آن مطرح است.
محمدعلی مسعودی- لایحه آموزگاران است، در این لایحه پیشنهاداتی داده‌اند که داریم می‌خوانیم.
رئیس- ماده واحده لایحه دولت یک دفعه دیگر قرائت می‌شود، آقایان توجه داشته باشند.
(به شرح ذیل قرائت شد).
ماده واحده- از تاریخ اول فروردین ماه ۱۳۳۳ حقوق معلم (اعم از حقوق ثابت و کمک) در تمام کشور از ۲۵۰۰ ریال کمتر نخواهد بود، برای تأمین این منظور از اشخاصی که بیش از پنج هزار ریال حقوق از وجوه عمومی دولت ماهیانه استفاده می‌نمایند کماکان طبق تبصره ۲۵ از ماده ۲ قانون بودجه سال ۲۸ کشور صد یک مرتباً دریافت خواهد شد و در صورتی که این محل برای پرداخت فوق کافی نباشد، بقیه از محل بودجه عمومی کل کشور پرداخت می‌شود.
رئیس- پیشنهاداتی که برای این ماده رسیده به ترتیب قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد).
پیشنهاد می‌کنم ماده زیر به لایحه قانونی اصلاح حقوق معلمین اضافه شود:
ماده- از تاریخ اول فروردین ۱۳۳۳ میزان تقاوت حقوق پایه‌های کمک آموزگاری و آموزگاری به شرح زیر تعیین می‌گردد، حقوق پایه یک طبق ماده ۱۲ قانون تعلیمات اجباری ... (چند نفر از نمایندگان: مربوط به لایحه دوم است) از پایه‌ای به پایه بالاتر تا پایه پنج یک سوم و از پایه پنج تا پایه هشت ...
رئیس- اگر این تفاوت پیدا می‌کند با لایحه آقای وزیر فرهنگ که قدری علاوه می‌شود، نمی‌شود مطرح کرد، چون وکیل نمی‌تواند پیشنهاد خرج بدهد، پیشنهاد دیگری مطرح می‌شود، اگر پیشنهادی داده شود که تا حدی تفاوت نکند، می‌شود مطرح کرد و اگر اضافه شد نمی‌شود.
مکرم- این پیشنهاد خرج نیست مستلزم اصلاح است.
رئیس- مستلزم خرج است شما پایه قائل شده‌اید که از میزان لایحه تجاوز می‌کند، آقای وزیر فرهنگ توضیحی دارید بفرمایید.
وزیر فرهنگ- پیشنهادی که داده شده است البته پیشنهاد خیلی مفیدی است از نظر تغییر حقوق آموزگاران و کمک آموزگاران و با این که قسمت اول را بیشتر نخواندند بنده دیدم با منویات وزارت فرهنگ و منویات خودمان کاملاً منطبق است، این است که مورد قبول بنده است، اما می‌خواستم استدعا بکنم که این پیشنهاد را بگذارید برای لایحه دوم چون در لایحه اول فقط حداقل حقوق معلم را تغییر می‌دهد، ولی مطابق این پیشنهاد که شده حقوق آموزگاران ۹۶ تومان است، گفته‌ایم کمتر از ۲۵۰ تومان نگیرد، بنابراین وقتی تصویب شد، البته آن هم از ۲۵۰ تومان کمتر نخواهد گرفت (صحیح است) ولی از نظر خرج به نظر بنده تفاوت خرجی ایجاد خواهد کرد و علت این که بنده تقاضا می‌کنم ضمیمه لایحه دومی بشود، بنده در لایحه دوم تبصره‌ای اضافه کردم که آقایان توجه فرموده‌اید که تفاوتی که پیدا می‌شود، پس از تأمین اعتبار قابل پرداخت خواهد بود، بنابراین می‌شود که ضمیمه لایحه دوم بشود و ضمیمه لایحه اول نمی‌توان کرد.
رئیس- اگر خود آقای وزیر فرهنگ هم اینجا قبول بکنند نمی‌شود ضمیمه لایحه کرد، باید آقای وزیر دارایی هم قبول کنند و این پیشنهاد چون تفاوتی ایجاد می‌کند وارد نیست، پیشنهاد دیگری قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد).
پیشنهاد می‌نمایم تبصره ذیل به ماده واحده اضافه شود. تبصره آموزگاران پیمانی هم مشمول این قانون خواهند بود. محمود جلیلی
رئیس- آقای وزیر فرهنگ فرمایشی دارید بفرمایید.
وزیر فرهنگ- مشمول همه معلمین اعم از پیمانی و غیرپیمانی خواهد بود.
رئیس- پیشنهاد دیگری قرائت می‌شود.
(پیشنهاد آقای پیراسته به شرح زیر قرائت شد).
مقام محترم ریاست مجلس شواری ملی.
تبصره ذیل را پیشنهاد می‌نمایم ضمیمه ماده واحده شود.
تبصره: لیسانسیه‌های دانشسرای عالی که پایه اداری دارند و همچنین دبیرانی ...
رئیس- این پیشنهاد هم وارد نیست، چون مستلزم خرج اضافی است.
دکتر جزایری- بنده هم یک پیشنهادی داده‌ام، بفرمایید قرائت کنند.
محمدعلی مسعودی- یکی یکی باید بخوانیم تا آقای رئیس بفرمایند که وارد هست یا نیست.
رئیس- پیشنهاد دیگری قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد).
تبصره- پیشنهاد می‌کنم در اجرای این قانونی فرقی بین دهات وشهرستان‌ها نیست.
نقابت
وزیر فرهنگ- اختلافی نیست در ماده واحده نوشته شده در تمام کشور.
رئیس- پیشنهاد دیگری قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد).
پیشنهاد می‌کنم تبصره زیر به ماده واحده علاوه شود.
تبصره- لیسانسیه‌های دانشسرای عالی که پایه اداری دارند ...
رئیس- این مربوط به دومی است. پیشنهاد دیگری قرائت می‌شود، پیشنهاد آقای ارباب.
(به شرح زیر قرائت شد.)
پیشنهاد می‌کنم وزارت فرهنگ با ترمیم حقوق آموزگاران برای تأسیس دبستان شش کلاسه بندر عباس ...
رئیس- این پیشنهاد آقای مهدی ارباب وارد نیست، پیشنهاد دیگری قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد.)
پیشنهاد می‌کنم لایحه پیشنهادی شماره ۶۱۹۷۷- ۲۰/۱۱/۳۲ وزارت فرهنگ شامل حال کلیه دبیران و آموزگاران وزارت فرهنگ و دانشگاه بشود. جفرودی
رئیس- این پیشنهاد هم مربوط به لایحه دوم است، پیشنهاد دیگری قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد.)
پیشنهاد می‌کنم لایحه پیشنهادی وزارت فرهنگ شامل حال کلیه دبیران و آموزگاران اعم از آنهایی که در وزارت فرهنگ کار می‌کنند یا در دانشگاه بشود. جفرودی
رئیس- نظر همان پیشنهاد قبل است، پیشنهاد دیگری قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد.)
مقام محترم ریاست مجلس.
بنده پیشنهاد می‌کنم که فقط آموزگاران و دبیرانی از این قانون استفاده کنند که مستقیماً به شغل معلمی اشتغال دارند و اقلاً در هفته ۱۸ ساعت درس بدهند. صادق نراقی
رئیس- آقای نراقی.
وزیر فرهنگ- اجازه می‌فرمایید.
نراقی- اجازه می‌فرمایید بنده اول توضیح بدهم.
رئیس- وزیر می‌تواند همیشه و خارج از نوبت صحبت کند، بفرمایید.
وزیر فرهنگ- راجع به پیشنهادی که کرده‌اند، این پیشنهاد بسیار مفید است، ولی یک زحمتی برای وزارت فرهنگ ایجاد خواهد کرد، البته این پیشنهاد از این جهت مفید است که ما معلمین را تشویق کردیم که رأساً در کادر آموزش باشند و این پیشنهاد آنها را موظف خواهد کرد که بروند تدریس بکنند و بروند در دبستان‌ها و دبیرستان‌ها مشغول کار شوند اما وزارت فرهنگ یک عده از ادارات و دوایر فنی دارد که باید از وجود آموزگاران و دبیرانی که آشنایی بیشتری به امور تعلیم و تربیت دارند برای آن ادارات و دوایر فنی استفاده کند، اگر این پشنهادی که داده‌اند، تصویب بشود، وزارت فرهنگ دچار اشکال خواهد شد، بنابراین تقاضا می‌کنم که به همان کار آموزش اکتفا بفرمایند.
رئیس- آقای نراقی پیشنهادی که کرده‌اید اگر توضیحی دارید بفرمایید بدهید.
صادق نراقی- بنده منظورم از این پیشنهاد این نبود که خدای نکرده یک عده‌ای را از دیگران جدا کنم، ولی امروز چیزی را که به آن احتیاج دارم و تمام نواقص اجتماع از آن ناشی می‌شود، این است که آموزگار و معلم کم داریم، کسی هم تن باین زحمت نمی‌دهد و وقتی که ما مزایای اختصاصی برای آموزگار در نظر نگرفتیم آنها کارهای راحت‌تر یعنی رفتن و پشت میز نشستن یا بازرس شدن و بازرس خصوصی شدن را بیشتر میل دارند (صحیح است) این پیشنهاد را برای این کردم که مخصوصاً وزارت فرهنگ موظف باشد که به معلمین و آموزگاران این کمک را بکند و آنها بروند تربیت بکنند اولاً این مردم را و برای این که تشویق بشوند تقاضا می‌کنم که این پیشنهاد را قبول بفرمایید.
عبدالصاحب صفایی- هجده ساعت را حذف بفرمایید.
نراقی- آقای رئیس بنده می‌توانم اصلاح کنم؟
رئیس- می‌خواهند پیشنهادی که داده‌اند، اصلاح کنند تا شاید مورد موافقت قرار گیرد.
نراقی- برای این که اشکالی برای جناب آقای وزیر فرهنگ و وزارت فرهنگ در تصویب این پیشنهاد و اجرایش پیش نیاید، بنده یک اصلاحی می‌کنم و آن این است که نوشته بشود معلم و تمام کسانی که مستقیماً کار آموزشی می‌کنند، ساعتش را هم حذف بفرمایید.
رئیس- یک دفعه قرائت می‌شود با اصلاحی که به عمل آمده.
(به شرح زیر قرائت شد).
بنده پیشنهاد می‌کنم که فقط آموزگاران و دبیرانی از مزایای این قانون استفاده کنند که مستقیماً به شغل معلمی اشتغال دارند.
میراشرافی- کمک آموزگار را اضافه بفرمایید.
نراقی- کمک آموزگار را هم پیشنهاد می‌کنم اضافه شود.
رئیس- کمک آموزگار هم اضافه می‌شود، نظر آقای وزیر فرهنگ چیست؟
وزیر فرهنگ- اجازه بفرمایید وقتی که کلمه معلم اینجا نوشته شده است، شامل کمک آموزگار و آموزگار و دبیر هم می‌شود، بنظر بنده کلمه معلم بهتر از این است که بنویسیم آموزگار و کمک آموزگار، چون معلم کلمه اعم است، بنده موافقم که نوشته شود معلمین و آنهایی که اشتغال به کار آموزشی دارند از مزایای این قانون استفاده کنند.
دکتر جزایری- تدریس نوشته شود، نوشته شود کسانی که تدریس می‌کنند.
میراشرافی- آموزشی کافی است.
رئیس- پیشنهاد اصلاح شده، مجدداً قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد.)
بنده پیشنهاد می‌کنم که فقط معلمین و کسانی که کار آموزشی می‌کنند از این قانون استفاده کنند.
نراقی
حشمتی- کسان، صحیح نیست، یک ساعت درس می‌دهند می‌گویند کار آموزشی دارند.
رئیس- آقای صدر زاده شما مخالفید؟
دکتر افشار- تدریس نوشته شود نه آموزشی.
دکتر جزایری- تدریس.
دکتر بینا- پیشنهاد بنده را بخوانند تأمین نظر آقایان خواهد شد.
رئیس- پیشنهاد مشابهی هم هست، خوانده می‌شود که پیشنهاد اول کامل بشود قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد).
آموزگاران و دبیرانی می‌توانند از مزایای این لایحه قانونی استفاده نمایند که فقط اشتغال به تدریس داشته و حداقل در هفته ده ساعت مشغول تدریس باشند.
رئیس- آقای دکتر بینا.
دکتر بینا- منظور از این لایحه که جناب آقای وزیر فرهنگ تقدیم کرده‌اند کمک به آموزگاران و دبیرانی است که در مدارس ابتدایی و متوسطه مشغول تدریس هستند متأسفانه از امروز که این لایحه به مجلس آمده اشخاصی مراجعه کرده‌اند از لیسانسیه‌ها و آموزگاران و گفته‌اند که حقوق آموزگاران در این لایحه‌ای که جناب آقای وزیر فرهنگ پیشنهاد کرده‌اند، تأمین نشده، فقط به پایه اول آموزگاری کمک می‌شود و به پایه‌های ۳ و ۴ و ۵ کمک نخواهد شد.
وزیر فرهنگ- تا پایه ۴ کمک می‌کند.
دکتر بینا- بنده چون برای پایه‌های ۳ و ۴ و ۵ از شما پرسیدم مرقوم فرموده‌اید تا پایه ۳ و ۴ و ۵ کمک آموزگاری صدق می‌کند.
وزیر فرهنگ- تا پایه ۴ آموزگاری و تا پایه پنج کمک آموزگاری صدق می‌کند.
دکتر بینا- چرا تا پایه ۹ صدق نکند.
میراشرافی- پایه ۹ به قدر کافی حقوق می‌گیرد.
دکتر بینا- تا پایه پنج هم صدق بکند، بنده عرضی ندارم، ولی از دیروز شنیدم و اشخاصی را هم می‌شناسم که می‌خواهند دو سه ساعت بروند در مدرسه‌ها تدریس بکنند و از این ۱۰۰ و ۲۵۰ تومان استفاده بکنند و اگر ما این کمک را می‌کنیم فقط و فقط برای آموزگاران و دبیرانی است که برای تعلیم و تربیت اولاد و فرزندان این مملکت کار می‌کنند (صحیح است) متأسفانه فرع زاید بر اصل شده در وزارت فرهنگ اداراتی هست که تمام آموزگاران و دبیرانی که دولت زحمت می‌کشد ۶ سال، ۷ سال برای مدارس تربیت می‌کند، ۱۲ سال برای آنها لیسانس تهیه می‌کند آنها به مجردی که از مدرسه می‌آیند بیرون، وارد وزارت فرهنگ می‌شوند و می‌خواهند از پشت میز کنار نروند و در نتیجه در مدارس ابتدایی و مدارس متوسطه ما معلم نداریم، بنده امروز در وزارت فرهنگ نشان می‌دهم که اقلا ۲۰۰ و ۳۰۰ نفر لیسانسیه می‌باشند که در پشت میز نشسته‌اند و فقط کار اداری می‌کنند، بنده با بازرس مخصوصی یا بازرس فنی نظری ندارم، بازرس فنی و بازرس تعلیماتی باید باشد (میراشرافی: آنها را آن وقتی که آقای دکتر جزایری وزیر فرهنگ بودند، بهشان حکم دادند) شما رعایت اینها را می‌کنید، بنابراین، این لایحه‌ای که اینجا آمده باید فقط و فقط شامل اشخاصی بشود که به شغل معلمی مشغولند نه این که فوراً از امروز شروع کنند، بگویند آقا در مدرسه تدین یا مدرسه تمدن یا در مدرسه البرز، یک ساعت برای من درس پیدا بکنید تا از مزایای این قانون استفاده بکنم، پس آقایان نمایندگان اجازه بدهید که لااقل قید ده ساعت در پیشنهاد باشد، در صورتی که باید بیست ساعت آموزگار و دبیر تدریس کنند تا بتوانند از
مزایای قانونی این لایحه استفاده کنند والا بنده با دادن اضافه حقوق به اشخاصی که پشت میز می‌نشینند و کار تعلیماتی انجام نمی‌دهند، مخالفم (صحیح است).
نقابت- صد تومان چیزی نیست که این قدر صحبت می‌شود.
رئیس- آقای وزیر فرهنگ.
وزیر فرهنگ- بنده خیلی معذرت می‌خواهم، از این که می‌خواهم بیانات جناب آقای دکتر بینا را با قوانینی که از این مجلس گذشته است رد کنم.
پیراسته- از این مجلس خیر از مجلس دوره ۱۷.
وزیر فرهنگ- از مجلس‌های گذشته در دوره‌های گذشته، طبق قانون تربیت معلم اجازه داده است در ۱۳۲۶ که لیسانسیه‌های دانشسرای عالی را مکلف کرده است که پنج سال از خدمت خودشان را در دبیرستان‌ها انجام وظیفه کنند یعنی بروند در شهرستان‌ها کار دبیری کنند از فارغ التحصیلان دانشسرای مقدماتی تعهد گرفته‌اند که بعد از این که از دانشسرای مقدماتی فارغ‌التحصیل شدند، پنج سال بروند در خارج از مرکز خدمت کنند وقتی که این قوانین هست وزارت فرهنگ کسی را که از دانشسرای عالی می‌آید بیرون فوراً پشت سر نخواهد گذاشت تا این تعهدات را انجام ندهد، اما کار وزارت فرهنگ تنها کار اداری نیست، بلکه با این که در فرهنگ تشریف داشته‌اند می‌دانند اداراتی ما داریم باید متخصص فنی در آنجا برود تا آن کار را انجام بدهد مثلاً همان بازرسی فنی که اشاره فرمودند بازرس تعلیماتی کسی است که باید برود سر کلاس بنشیند و ببیند معلم چه جور درس می‌دهد و او را هدایت کند، رئیس اداره بازرس فنی باید کسی باشد که وقتی گزارش بازرس تعلیماتی در یک مورد می‌آید آن گزارش را ببیند و ببیند که کجا نقص دارد و نقص را مرتفع کند، بنابراین آنهایی هم که در کادر اداری فنی وزارت فرهنگ هستند، کار آموزشی می‌کنند، اینها کار اداری نمی‌کنند، راجع به ساعت کار بنده می‌خواهم به جناب آقای دکتر بینا عرض کنم اگر ما به آموزگار می‌گوییم که ده ساعت درس بده، این خلاف اصول آمزشی و تربیتی است، زیرا باید کلاس دبستان را یک آموزگار تمام ساعاتش را درس بدهد، اگر ما در یک کلاس چهار معلم داشته باشیم به چهار لله بسپریم که چه جور تربیت کنند و اگر ما به آموزگار ده ساعت درس بدهیم هر کلاس دبستان ما که ۳۰ ساعت درس دارد سه آموزگار باید اداره کند (دکتر بینا: حداقل ده ساعت) محصلی که با خوی سه نفر آموزگار تماس داشته باشد، خود آقایان تصدیق خواهید فرمود که این بچه خوب تربیت نمی‌شود (یک نفر از نمایندگان: حداقل گذاشته‌اند) بنابراین بنده معتقدم وقتی که در اینجا نوشته شده است معلم به تمام معلمین اطلاق می‌شود و آنها می‌توانند استفاده کنند و تمنی می‌کنم از ذکر ساعت درس صرف نظر بفرمایند.
۷- موقع و دستور جلسه بعد، ختم جلسه.
رئیس- پیشنهاد آقای دکتر بینا در دستور است ولی برای رأی عده کافی نیست در خارج هم آقایان نیستند، ساعت هم از وقت معمول یک ساعت گذشته، بنابراین صبح یکشنبه جلسه خواهد بود و به همین پیشنهاد باید رأی گرفته شود (دکتر بینا: بنده هم یک توضیحی بدهم) و دنباله این لایحه هم در دستور خواهد بود.
(مجلس یک ساعت و بیست دقیقه بعد از ظهر ختم شد).
رئیس مجلس شورای ملی- رضا حکمت