مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۵ اسفند ۱۳۰۷ نشست ۳۰
مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری هفتم | تصمیمهای مجلس | قوانین بنیان ایران نوین |
نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری هفتم |
مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۵ اسفند ۱۳۰۷ نشست ۳۰
مذاکرات مجلس
دوره هفتم تقنینیه
صورت مشروح مجلس لیله چهارشنبه ۱۵ اسفند ماه ۱۳۰۷ مطابق ۲۴ رمضان المبارک ۱۳۴۷
جلسه: ۳۰
صورتمجلس لیله چهارشنبه ۱۵ اسفندماه ۱۳۰۷ مطابق ۲۴ رمضانالمبارک ۱۳۴۷
فهرست مطالب:
۱- مذاکره و تصویب حقوق پایان خدمت آمریکاییها
۲- شور در بودجه مجلس شورای ملی
۳- قانون شصت و چهار هزار تومان اعتبار اضافی برای پرداخت مخارج پایان خدمت مستخدمین امریکایی
مجلس سه ساعت از شب گذشته
به ریاست آقای شریعت زاده نائب رئیس تشکیل گردید
صورت مجلس لیله چهار شنبه هفتم اسفند را آقای موید احمدی قرائت نمودند
نائب رئیس – در دستور مقرر بود که بقیه دستور همان جلسه در این جلسه مطرح شود ولی چون قانون معافیت نقره از حقوق گمرکی از کمیسیون برگشته است مواد دیگری هست که به اطلاع آقایان می رسانم با هر یک که
موافقت بفرمائید مطرح شود یکی خر کمیسیون مالیه است راجع به اراضی خوار دیگر خبر کمیسیون تجدید نظر در نظامنامه داخلی است سئم خبر کمیسیون بودجه راجع به اضافه اعتبار جهت میسیون امریکائی چهارم خبر کمیسیون محاسبان راجع به بودجه ۱۳۰۸ مجلس شورای ملی آقای زورا
وزرا – موافقم
(خنده نمایندگان)
نائیب رئیس – با چه موافقید؟
وزرا – بنده بیرون بودم تصور کردم خبر کمیسیون محاسبات پیشنهاد خواهد شد و در ورقه هم نوشته بودم موافقم این بود که عرض کردم موافقم این دیگر خنده لازم نداشت.
نائب رئیس – یش نهادی رسیده است قرائت میشود.
(بشرح اتی خوانده شد)
بنده پیشنهاد میکنم در درجه اول خبر کمیسیون بودجه راجع به تفلوت حقوق انتهای خدمت امریکائیها و در درجه ثانی راپرت کمیسیون محاسبات راجع به بودجه ۳۰۸ مجلس مطرح شود فهیمی.
فهیمی – چند موضوعی که دردستور ذکر شد هر کدام شور اول و دومش مدتی وقت لازم دارد به علاوه بیش از پانزده روز به انتهای سال نداریم و باید هیئت رئیسه و کمیسیونها تجدید شود خبر کمیسیون قوانین مالیه راجع به نقره هم هنوز طبع و توزیع نشده و میبایستی مطابق نظامنامه بیست و چهار ساعت قبل طبع و توزیع شود این دو مطلبی را که بنده پیشنهاد کردم از بین این مسائل مذکوره یکی راجع به اعتباری است که باید در سیصد و هفت تصویب شود برای مصارف خرج انتها مدت استخدام آمریکائیها را پورتش هم داده شده است مذاکره زیادی هم لازم ندارد و ممکن است مذاکره زیادی هم لازم ندارد و ممکن است مطرح شود یکی هم بودجه مجلس است که باید قبل از ۳۰۸ تصویب شود چون سایر بودجهها هم متدرجا حاضر شده وبه عرض مجلس خواهد رسید و آقایان باید سعی کنند قبل از همه چیز بودجههای سیصد و هشت را تصویب کنیم و به دولت داده شود که بتوانند از اول سیصد و هشت مطابق بودجه تصویب شده شروع به کار کنید که تکلیفش معلوم باشد و محتاج به تصویب یک دوازدهم هاس سنواتی نشوم.
نائب رئیس – آقای بیات
مرتضی قلی خان بیات – بنده عقیده دارم که این پیشنهاد آقای فهیمی را تجزیه بفرمائید تا در موقع رای اسباب اشکال نباشد چون در این دو قسمت آرا مختلف است. در قسمت اول بنده هم موافقم که مطرح شود چون چیز دیگری حاضر نیست ولی در قسمت بودجه مجلس بنده معتقدم باید یک طوری تدوین شود که در مجلس صحبتی در اطراف آن نشود ولی به طوری که بنده اطلاع حاصل کردهام این بودجه نسیت که بطورسکوت ازمجلس بگذرد این است که بنده معتقدم ارجاع شودبه کمیسیون و مجددا راپورت داده شود تا زیاد در اطراف آن مذاکره نشود.
فهیمی – بنده پیشنهاد خودم را تجزیه میکنم قسمت اول راحالا مطرح کنید قسمت دوم بماند برای جلسه آتیه
نایب رئیس- درقسمت اول مخالفی نیست که دردرجه اول باشد؟
جمعی ازنمایندگان – خیر
(پیشنهاد آقای فهیمی مجددا خوانده شد)
نایب رئیس – رای میگیریم بقسمت اول این پیشنهادآقایان موافقین قیام فرمایند
(اغلب قیام نمودند)
نایب رئیس – تصویب شد.
(خبرکمیسیون بودجه بمضمون ذیل قرائت شد)
کمیسیون بودجه لایحه نمره ۴۷۶۶۱راجع بپرداخت حقوق و مخارج پایان خدمت میسیون امریکائی رامطرح نموده وپس ازاصغای توضیحات نماینده مالیه بالایحه موافقت نموده وماده واحده ذیل رابعرض مجلس میرساند
ماده واحده – مجلس شورای ملی علاوه بر اعتباری که دربودجه سنه ۱۳۰۶ برای مستخدمین امریکائی
مالیه منظوره بوده مبلغ شصت وچهار هزار تومان اعتباربرای تادیه حقوق پایان خدمت وخرج سفر و سایر مخارج آنها که بموجب قانون استخدام بمشارالیهم پرداخت شده ویا باید تادیه گردداعطا مینماید.
مبلغ سی و سه هزار و دویست و هفتاد تومان و دو قران و یکصد دینار از اعتبار مزبور بابت عایدات سنه ۱۳۰۶ و بقیه از بابت عایدات ۱۳۰۷ محسوب خواهد شد.
نائب رئیس – آقای عرقی
عراقی – موافقم
نائب رئیس – آقای فیروز آبادی
فیروز آبادی – مخالفم: بنده بارها عرض کردهام عقیده ندارم ابدا ما از خارج مستشار بیاوریم به جهت هیچ کاریمان نه مالیه و نه غیر مالیه اما متاسفانه در بعضی چیزها اگر چه عقیده ندارم ولی چاره نداریم فرضا در قسمت صنایعمان اگر ما متخصص نیاوریم یقیننا ما نه میتوانیم یک ورق کاغذ بسازیم این کارهای معموله امروز را ما نمیتوانیم خودمان بکنیم پس به جهت این قسمتها لابدیم مستخدم و مستشار و متخصص بیاوریم. اما به جهت سایر چیزها از قبیل نفت یا کاغذ یا به عقیده بعضیها سایر چیزها یک پیش بینی هائی میشود و با یک زحماتی لایحه تنظیم میشود و به مجلس میآید و از مجلس هم به قول آقای وثوق با سلام و صلوات بالاخره میگذرد و بعد از یک ماه شش ماه یکسال یک مرتبه میبینیم این متخصص رفت.
نائب رئیس – آقای فیروزآبادی راجع به موضوعی که مورد بحث است بفرمائید.
فیروزآبادی – غرضم این است که چون آقای وزیر مالیه اینجا تشریف دارند عرض کنیم که یک توضیحی داده شود. ما اینها را اگر میخواستیم چه شد که پایان خدمتشان نرسیده اینها را جواب میکنیم اگر وجودشان لازم نبود چرا آنها را آوردیم؟
نائب رئیس – آقای عراقی
عراقی – بنده اولا از نماینده محترم استدعا میکنم همیشه در قضایا آراء مجلس را محترم بشمرند. از مجلس اول و دوم و سوم و چهارم و پنجم و ششم و هفتم و هشتم همینطور به بعد هر مجلسی رائی داد رایش را محترم بشمارند. شما اگر می فرمائید که من همیشه مخالف با آوردن مستشار هستم این مربوط به این رائی نیست که مجلس داده است و قانون گذارنده است و یک مستشاری آورده است و البته تصدیق می فرمائید وقتی که مجلس یک قانونی تصویب کرد و داد به دست دولت او ناچار است آن را اجرا کنید و آن مستشار را بیاورد و حالا هم آورده است و البته باید حقوق آنها را هم که باقی مانده است باید داد و حقوق هم برای من بعد به آنها ندادهاند این حقوق راجع به همان مدتی است که دران قانونی که برای اوردن انها تصویب شده و انها را کنترات کردهاند معین شده است و دولت هم نخواسته است یکشاهی به آنها اضافه بدهد وبسرکار خاطر جمعی میدهم که مجلس هیچ وقت حاضر و راضی نمیشود که یک شاهی پول مملکت بدون جهت به یکنفر داخلی داده شود چه رسد به خارجی. سرکار مطمئن باشید.
نائب رئیس – آقای کازرونی
کازرونی – موافقم
نائب رئیس – آقای محمد ولی میرزا
محمد ولی میرزا- موافقم.
جمعی از نمایندگان – رای میگیریم نسبت به ماده واحده با ورقه
فهیمی – اجازه می فرمائید این جا یک اصلاحی لازم دارد؟
نائب رئیس – بفرمائید
فهیمی – (مخبر کمیسیون بودجه) – این یک غلطی در چاپ شده است باید اصلاح شود در سطر آخر نوشته است: (به موجب قانون استخدام به مشار الهیم پرداخت شده)
حرف (تا) بعد از کلمه استخدام زائد است.
نائب رئیس – رای گرفته میشود به این خبر یا حذف حرف (تا) آقایان موافقین ورقه سفید خواهند داد.
(اخذ و استخراج آراء به عمل امده نتیجه به شرح ذیل حاصل گردید ،)
ورقه سفید علامت قبول ۸۳
ورقه نبود علامت رد ۱
نائب رئیس – عده حضار صد و یک ۸۳ رای تصویب شد.
اسامی موافقین – آقایان – سید حسین آقایان – مصباح فاطمی – قاضی نوری – فتوحی – دکتر سنگ – شمیرانی – موید احمدی – عراقی – اسفندیاری – شیخ الملک – اسدی – احتشام زاده – ملک آرائی – ایزدی – محجوبی – زوار – رحیم زاده – نوبخت – طالش خان – میرزا بانس – دکتر عظیما – دیوان بیگی – علیخان اعظم – امیر دولتشاهی – محمدعلی میرزا دولتشاهی – افخمی – ایلخان – کازرونی – عمادی – بزرگ نیا – فهیمی – جهانشاهی – حسنعلی میرزا دولتشاهی – قوام – طباطبائی دیبا – ناصری – کیانوری – طلوع – دبستانی – شهداد – قراگوزلو – امین – پور محسن – پالیزی – بیات – هزار جربی – سید مرتضی وثوق – مسعودی – ابراهیمی – کیخسور شاهرخ – دکتر لقمان – صادقی – سید کاظم – ذولبقدر – خواجوی – نکائی – حکمت – فرخی – ایه الله زاده شیرازی – روحی – ملک مدنی – اسکندری- ملک زاده – مقدم – محمد ولیمیزاده – بیات ماکوئی – فرهمند – وهاب زاده – یاسائی – فولاد وند – دربانی – اعتبار – دهستانی – مولوی – فرشی – لاریجانی – کاشانی – شریفی – ضیا – ظفری – عدل – ساکنیان
مخالف – آقای فیروز آبادی
وزیر پست و تلگراف – لایحه ایست راجع به برقراری پست هوائی بین طهران و مشهد تقدیم میکنم.
نائب رئیس – آقای روحی یش نهادی کردهاند قرائت میشود.
(به مضمون ذیل خوانده شد)
پیشنهاد میکنم خبر کمیسیون محاسبات راجع به بودجه ۱۳۰۸ مجلس شورای ملی مطرح شود
روحی – اجازه می فرمائید توضیح عرض کنم
نائب رئیس – بفرمائید.
روحی – عرض کنم آقای فهیمی دو قسمت را پیشنهاد کرده بودند یکی اینکه گذشت و یکی هم بودجه ۳۰۸ مجلس است آقای بیلت مختصر مخالفتی کردند که بنده را وادار کرد تقاضا کنم مطرح شود البته اگر آقایان مخالفتی دارند و نظری دارند اظهار میکنند مخبر دارد مدافع دارد سایر آقایان هم هستند آقای ارباب هستند جواب میدهند بالاخره باید بودجه مجلس بگذرد آقایان از نظر خودتان خیال نکنید پس فردا اجزا مجلس حقوق میخواهند این طور نمیشود که هر وقت مجلس دلش خواست رای بدهد بنده از نقطه نظر خودم و سایر همکارانم نیست بنده از نقطه نظر یک عده مستخدمین جز است که اول فروردین اینها حقوق ندارند اجازه بفرمائید مطرح شود آقایان مخالفین مخالفتشان را میکنند موافقین هم جواب میدهند نمی شود گفت این بودجه باید برود در خارج مذاکره شود همین جا آقایان هر نظری دارند اعتراض دارند بفرمائید بنده هم با برهان جواب میدهم.
نائب رئیس – آقای ملک مدنی
ملک مدنی – بنده اساسا با یودجه مجلس موافقم و مخالفتی ندارم و با آقای روحی همعقیده هستم که باید بگذرد ولی یش نهادی کردهام و گمان میکنم بهتر این است این بماند تا در خارج مذاکره شود و توافق نظر حاصل شود بعد بیاید به سرعت از مجلس بگذرد یعنی برای جلسه اتیه جزو دستور شود یش نهادی بنده کردهام راجع به لایحه کویر خوار چون لایحه ایست مفید بهتر این است جزو دستور شود و بگذرد.
نائب رئیس – رای میگیریم به پیشنهاد آقای روحی راجع به مطرح شدن خبر کمیسیون محاسبات راجع به بودجه ۱۳۰۸ مجلس آقایان موافقین فرمایند.
(اغلب قیام نمودند)
نائب رئیس – تصویب شد آقای ارباب
ارباب کیخسرو – بند هاجازه نخواستهام.
نائب رئیس – آقای فیروز آبادی
فیروز آبادی – بنده اصلا مخالف بودم که امشب در این لایحه مذاکره شود ولی حالا که اجازه داده شد عرض میکنم اصلا خود بنده دادند نگاه میکنم در خیلی از چیزهایش میبینم موافق عقیدهام نیست در خیلی از چیزهایش میبینم موافق عقیدهام نیست و مجبورم یعضی عرایضی بکنم حلا هم به این فوریت گمان نمیکنم بنده و سایر آقایان بوانیم درست نظریه که بعد به واسطه مطالعه پیدا میکنم و ملتفت میشویم عرض کنیم برای اینکه تصور نمیکنم مطالعه درستی شده باشد مثلا مثلا اینجا یک جزئش دارد یک قانون بزرگی را لغو میکند اینجا نوشته است مطابق تشخیص با اجزا مجلس رتبه داده میشود این معنایش این است که قانون گذشته لغو است و قانون جدیدی است که میآید جای ان قانون گذشته. بنده با این فوریت نمیتوانم رای بدهم به لغو شدن یک قانون بزرگی که در مجلس گذشته.
عمادی – نسخ آن نیست این یک قیدی است.
فیروز آبادی – درست دقت نفرمودهاید دقت بفرمائید لغو آن است و بنده گمان نمیکنم باین زودی بشود مذاکره کرد و امشب تمام کرد خوبست اجازه داده شود تا در این کار بصیرت پیدا کنند تا عین بصیره مذاکره شود و عقیده خودشان را اظهار کنند.
نائب رئیس- آقای یاسائی
یاسائی – بنده مخالفم
نائب رئیس – آقای عرقی
پورمحسن- بنده مخبرم اجازه می فرمائید؟
نائب رئیس – بفرمائید
مخبر کمیسیون محاسبات – آٌقا فرمودند این لایحه هنوز مطرح نشده ؟آقا معلوم میشود طهران تشریف نداشتید این لایحه بیست و چهار ساعت طبع و توزیع شده است و در قسمت کلیات هم اگر اکثریت مجلس عقیده نداشتند رای نمی داند به مطرح شدنش و یک مسئله خلاف قانونی هم در اینجا دیده نمیشود.
فیروزآبادی – ماده دوم
مخبر – آن را هم در موقع طرح مواد بفرمائید بنده جواب عرض میکنم.
نائب رئیس ـ آقای یاسائی
یاسائی – بنده مخالفتم دربودجه مجلس شورای ملی نقطه نظر است که خورده خورده اعتبار مجلس شورای ملی به جائی رسیده است که از میزان متعارفی و معمولی دارد خارج میشود بودجه مجلس رسیده است هفتصد هزار تومان و این رقم به عقیده بنده خیلی سنگین است خیلی زیاد است ما چند روز قبل در کمیسیون بودجه اعتبار سنه گذشته مجلس شورای ملی را در ششصد و هزار تومان تصویب کردیم روی میزان اعتباری که دولت تنظیم کرده بود مطابق اعتبار سیصد و هفت الان و حالا بنده دقت کردم به طور اجمال نود و سه هزار تومان اضافه شده است البته جلب رضایت دولت هم نشده است در اینکه این اعتبار اضافی محلی دارد یا نه اضافاتی که شده است چند رقم است یک رقم راجع است به یک قسمت از حقوق نمایندگان که در ادوار گذشته کمتر ار ماخذ سی و شش نفر بوده چون غالبا انتخابات تمام نمیشد لذا کمتر منظور میکردند و این دوه ۱۳۲ یا ۱۳۴ نفر انتخاب شدهاند که دو نفر فقط باقی است به این جهت اعتبار حقوق بقیه هم منظور شده است و تفاوت حقوق آقایان در حدود پنجاه الی هفتاد هزار تومان است ولی سی هزار تومان دیگرش یک اعتباراتی است که به سلیقه بنده درست نیست اعتبار مخصوصی اعتبار برای مصارف چیزهای زیادی دارد و مجلس خلاصه جنبه به جملیش زیاد میشود و مجلس شورای ملی نباید این قدر جنبه لوکسی پیدا کند و بنده عقیدهام این است این لایحه برگردد به کمیسیون محاسبات آقایان مباشرین و اعضا کمیسیون محاسبات یک مطالعه بیشتری بکنند و آن مقداریش که ممکن است کسر بکنند از ان اعتبارات زیادی و مجددا لایحه را تنظیم بکنند و
بیاورند. این از نقطه نظر اصل مبلغ که به نظر خیلی زیاد میآید. دوم از نقطه نظر نقص قانون استخدامی است که پارسال گذراندیم ما پارسال قانون استخدام گذراندیم گفتیم مستخدمین مجلس حق ندارند بیش از هفت مرتبه را دارا باشند چرا این را گفتیم برای این که گفتیم مدیر کل قسمت مباشرات مجلس آقای ارباب کیخسرو است بالاخره در قسمت تشکیلاتی هم وقتی مقایسه کنیم با سایر وزارتخانهها مباشر همان رئیس اداره است و مستخدم اداری را نباید رسانید به رتبه هشت و مدیر کلی و کسی را که بنده خودم خاطرم است در دوره پنجم شصت تومان حقوق داشت چطور میشود که اینجا دویست و دوزاده تومان حقوق پیدا میکند مطابق چه قوانینی این ارتفاع صحیح میشود به نظر بنده این رویه مطلوبی نیست ماکه میخواهیم ناظر و مراقب سایر وزارتخانهها باشیم و این قدر اشکال تراشی نسبت به مامورین دولت در کمیسیون بودجه میکنیم باید در خود مجلس بیشتر رعایت کنیم اینجا یک ماده دو پیشنهاد کردهاند که مستقیما نقض کنیم اگر در قانون بودجه مملکتی گاهی بعضی از مواد گنجانده میشود از نقطه نظر طرز پرداخت حقوقها است و هیچ وقت یکماده در قانون بودجه نگذشته است که ناقض قانون استخدام کشوری باشد در هر حال خیال میکنم ماده دومی که در این قانون گذاشته شده با این ابهاماتی که در این قانون است که تعرفهها مطابق تشخیص است و بعد این تعرفهها میگذرد و بالاخره ما حقوق ذیل را تصویب میکنیم بدون اینکه بفهمیم که آیا این ترتیب مطابق قانون استخدام اداری مجلس است یا نه؟ در هر صورت بنده اطلاع پیدا کردم که برای مستخدمین مجلس یک اضافاتی خارج از حد امسال در بودجه منظور شده است و اگر مقایسه کنیم با سنوات گذشته تصور میکنم آن نظریه که آٌای وثوق الان فرمودند راجع به مستخدمین دولت منظ. ر باشد زیرا ما راجع به مستخدمین مجلس که سه سال خدمت میکنند یک اضافات هنگفتی قائل میشویم ولی به فلان مستخدم بیچاره که سی وپنج سال خدمت کرده است سه تومان اضافه میدهم چنان چه ما در دوره شش این کار را کردیم میگفتیم فلان مستخدم پست سی و پنجسال خدمت کرده است حالا رسیده به حد اعلای رتبه ۲ که چهل و نه تومان است ان وقت سه تومان اضافه میدادیم میشد پنجاه و دو تومان زیرا غیر از این نمیتوانستیم بکنیم برایاینکه میگفتیم چون حداقل رتبه مافوق را نگرفته نمیشود این اصل مسلم در مالیه از نقطه نظر صرفه و صلاح است در هر صورت با رعایت این نظریه هم که باشد باید یک تجدید نظری در این بودجه بودجه بشود دیگر اینکه مستخدمین مجلس سابق خیلی خوب کار میکردند ولی از وقتی که قانون استخدام برای آنها گذراندیم آن طوری که قبلا کار میکردند حالا دگیر نمیکنند و در این مسئله هیچ شبه نیست وقتی که قانون استخدام نبود ما در مجلس بودیم مستخدمین خیلی بهتر از حالا مراقبت میکردند این قانون استخدام که گذشت نقطه اتکا انها شد لوایح دیر از موقع چاپ میشود و به آقایان نمایندگان دیر تر میرسد جریان امور اداری را بنده حس میکنم بطی تر شده در صورتی که قبلا خیلی سریعتر بود و در واقع یک ماشین سریع العملی بود که ما همیشه به وزرا میگفتیم که شما سعی کنید که ادارات شما طرز عملشان مثل ادارات مجلس بشود در هر صورت در حینی که بنده باز هم اززحمات آنها اظهار تشکر میکنم که باز مستخدمین وزارتخانهها بهتر و بیشتر کار میکنند معذلک ما میخواهیم طرز عمل مستخدمین مجلس نمونه ومدل طرز کار در وزارتخانهها باشد.
نائب رئیس – آٌقای ارباب کیخسرو
ارباب کیخسرو – بنده خیلی متاسفم که به واسطه کسالتم هم دوا زیاد استعمال کردهام گوشم خوب نمیشود و هم کمتر میتوانم حرف بزنم ولی نسبت به این قسمتی که ملتفت شدم لازم است برای توضیح اینجا جوابهائی عرض کنم اولا آقایان تصدیق میفرمایند بودجه که اداره
مباشرات تنظیم میکند و تقدیم مینماید بودجه خود مجلس است بعد از انکه آقایان نمایندگان دقت فرمودند هر قسمتش را که صلاح می دانند قبول میکنند هر قسمتش را که صلاح نمی دانند مال خودشان است رای نمیدهند مباشرین که مسئول در این عمل هستند البته مجبور هستند نظریه و مطالعاتی که دارند تقدیم بکنند که مسئولیتی متوجه به خودشان نباشد بعد هر طور مصلحت باشد عمل خواهد شد در آن قسمتی که آقای یاسائی فرمودند راجع به اضافه بودجه بنده اینجا توضیحا خدمتشان عرض میکنم که اضافه نشده است و وقتی که دقت بفرمایند ملاحظه خواهند فرمود که بودجه مبلغی کم شده است در ۱۳۰۷ که بودجه را ماخذ قرار دادند (در کمیسیون بودجه اگر غفلتی شده باشد دلیل نمیشود که ما بودجه ناقص پیشنهاد کنیم) در ۱۳۰۸ آقایان تصدیق میفرمایند که یازده ماه بیشتر برای نماسندگان حقوق منظور نشده بود آیا برای ۱۳۰۸ هم دوازده ماه است ما باید همان یازده ماه را پیش بینی کنیم؟ این که مقتضی نیست بودجه ۱۳۰۷ مبلغش بوده است ۶۰۳۷۵۶ تومان. بودجه ۱۳۰۸ که پیشنهاد شده مبلغش ۶۹۶۳۹۲ تومان است. حالا این اختلاف از کجا تولید شده است؟ اولا ۱۱۳۲۰۰ تومان تفاوت حاصل شده است؟ در سال ۱۳۰۷ به ملاحظه اینکه دوره اختتامی مجلس دوره ششم و افتتاح دوره هفتم بود ما مجبور بودیم ماخذ حقوق نمایندگان را یازده ماه بگیریم از نقطه نظر آن یک ماهی که برای اعتبار نامه حقوق داده نمیشود ۳۶۳۰۰ تومان تفاوت این قسمت است باز هم برای اینکه بودجه را برابر بگذاریم در سال گذشته با امسال که ۳۰۷ باشد تصور میکردیم بغضی از نمایندگان پیش و پس میآیند در ابتدای مجلس ۱۹۳۰۰ تومان هم ازان بابت ضمیمه کردیم در دورههای پیش به طوری که اقایان مستحضرند آقایان نمایندگان نهایت خیلی زیاد تشریف میآورند این جا در حدود ۱۲۰ نفر اما امسال تا حالا ۱۳۴ نفر انتخاب شدهاند ما چه بکنیم؟ جزو بودجه نیاوریم؟ بالاخره ما مکلف هستیم حقوق این ۱۳۴ نفر را در حدودی که قانون می گوئد پیش بینی کنیم آقایان هر کدام که تشریف آوردند از مالیه گرفته میشود و داده میشود هر کدام نیامدند گرفته نمیشود و داده نمیشود ولی اگر در بودجه نباشد ما حقوق کدام نماینده را از میان نمایندگان بدهیم کدام را ندهیم؟ ما مجبور هستیم اعتبار بگیریم پس تفاوت ۱۶ نفر هم میشود ۵۷۶۰۰ تومان این جمعا میشود ۱۱۳۲۰۰ تومان تفاوت حقوق آقایان نمایندگان در ۱۳۰۸ نسبت به ۱۳۰۷ اضافات حقوقی که مطابق قانون دراینجا زیاد شده است برای اعضا و مستخدمین مجلس ۹۹۷۲ تومان است در این قسمت هم عرض کنم از طرف هیئت رئیسه مخصوصا یک هیئتی معین شدند مراجعه کردند در چند جلسه به سابقه و قانون و همه اینها و بر طبق ان این اضافات را تصویب کردهاند اضافاتی اسن که ان هیبئت تصویب کردند و به دست اداره مباشرات دادهاند و اداره مباشرات بر طبق آن جزو بودجه آورده است ۸۳۰ تومان هم ما اضافه اینجا گذاشتیم برای خرج مطبوعات یعنی در سنه ۳۰۷ به واسطه اینکه مجلس یازده ماه بیش نبود ما مخارج مطبوعات را مجبور بودیم کمتر بگیریم ولی امسال که دوازده ماه است این مقدار تفاوت حاصل میکند ۷۳۴ تومان هم اضافه حقوق مطبعه است این مقدار تفاوت حاصل میکند جمع کل اینها میشود ۱۲۴۷۳۶ تومان. حالا ما اینها را ناگزیر بودیم جز حساب بیاوریم اما در مقابل ۳۲۱۰۰ تومان از بودجه ۱۳۰۸ نسبت به ۱۳۰۷ کم کردهایم از چه؟ از مصارف مجلس از مصارف متفاوته مجلس که در جزو بودجه ۱۳۰۷ بوده و امسال از روی عمل دیدیم ضرورت ندارد یک قسمت از اینها را جزو بودجه نیاوردیم این یک قسمت ۱۵۸۰۰ تومان نسبت به مطبعه ۱۶۳۰۰ تومان از مصارف و اثاثیه اش کم کردیم ۳۲۱۰۰ تومان نسبت به بودجه سال ۳۰۷ در ۳۰۸ کم کردهایم که تتمه ۹۲۶۳۶
تومان میماند که اضافات این بودجه ۳۰۸ است حالا با توضیحی که عرض کردم هز قسمتی را که می فرمائید زیاد است حذف کنند به طوری که ملاحظه فرمودید عمده ۱۱۳۲۰۰ تومان راجع به نمایندگان ایت که ناگزیر بودیم در قسمت ماده ۲ که فرمودید عرض میشود اینجا اولا دو سه قسمت دارد یک قسمتش بر طبق قانونی است که خود مجلس تصویب فرموده که عین ماده قانون الان این جاست که عرض میکنم ورود به خدمت و ترفیع رتبه و تعیین اضافه حقوق اعضا و اجزای اداری مجلس شورای ملی و تشخیص و انتخابات و اجزا و مستخدمین اداری مجلس و تمام ترتیبات و تشخیصات راجعه به استخدام اداری مجلس و کلیه اجرای مواد قانون اداری مصوبه ۲۱ بهمن ماه ۳۰۴ با خود مجلس است به علاوه در استخدام مستخدمین الزامی به انتخاب از منتظرین خدمت ادارات دولتی نیست و این حقوق و اختیارات راجع به گذشته و آینده محفوظ و واجب الاجر است این ماده قانونی است که در ۱۴ بهمن ۱۳۰۶ گذشته مطابق این ماده قانون البته ادارات اگر اجزائی فوق العاده لازم داشتهاند آوردهاند بعضی فنی بعضی غیر فنی. بعضی ازانها هستند در حدود سه چهار نفر که اینها آمدهاند و رتبه انها تشخیص داده شده و احکامش هم از مقام منیع ریاست صادر شده است ولی اداره استخدام مالیه در اینجا اعتراض کرده میگوید این ماده قانون صحیح است ولی اصطکاک دارد با ماده ۲۲ قانون استخدام کشوری درآنجا باید تصریح شده باشد که آن ماده راجع به این قسمت دارای اعتبار نیست ازان طرف هم ملاحظه می فرمائید مطابق این ماده حق داده شده است به مجلس یعنی به ادارات مجلس که برای استخدام مستخدمین خودش دارای همه گونه اختیارات باشد حالا امدهایم در اینجا تنزل کردهایم نه اینکه ترقی کرده باشیم این ماده که دائمی است ما آمدیم محدود کردیم می گوئیم تا این تاریخ که بودجه میگذرد این ماده اعتبار دارد بعد از این دیگر اعتبار ندارد ما کار بدب نکردهایم اختیار را کم کردهایم زیاد نکردهایم در قسمت دیگرش که راجع به ترفیع رتبه مستخدمین است اینجا آقای یاسائی فرمودند اعضا و اجزا اداری کار میکنند یا نمیکنند البته خوب بود که ایشان اگر چنان چه راجع به قسمت مباشرت بود میفرمودند که مباشرین مستحضر شوند اگر راجع به تفتیشیه بود میفرمودید که مقام منیع ریاست مستحضر میشدند آنچه که تشخیص خودمان است هیچ فرقی در خدمت مستخدمین پیدا نشده مستخدمین به قدری که کار دارند کار خودشان را میکنند ما که در جریان عمل بودهایم و از جریان عمل دیدیم مستخدم مجلس در اینجا تابستان تعطیل نداشته مراجعه بفرمائید به صورت حاضر و غایب به بینید اعضا دفتری در تمام سال مشغول کار بوده آقایان وکلا تعطیل داشهاند یا داشتهاند مستخدمین تعطیل نداشتهاند اجازه هم نگرفتهاند ممکن است یکی دو نفر یا پنج نفر اجازه گرفته باشند بقیه اجازه نگرفتهاند در ایام دیگر رمضان و شوال و محرم و اینها آنچه که پیش میآید که مواقع تعطیل عمومی باشد غالبا کار بوده و اینها مشغول بودهاند در سابق که اینجا مذاکره شد در مجلس گفتند ترفیع رتبه نمیشود داد برای اینکه ممکن است خیلیها بروند بالا و بودجه تفاوتی پیدا کند و کنجایش ندارد عوضش خوب است فوق العاده بدهند به هر کس زیادی کار میکند ما در سابق امتحانی که کردهایم فوق العاده مصلحت نیست زیرا اگر بنا باشد ما فوق العاده قرار دهیم این دو نتیجه بد دارد اولا در اثر تجربه و عمل دیده شد کسانی که میخواهند به عنوان فوق العاده کار بکنند ثانیا اگر ما میخواستیم حساب کنیم فوق العاده را تقریبا اگر فوق العاده مطابق با تمام میزان حقوق نکند نصف یا دو ثلث مجلس نیست از این جهت ما فوق العاده به کسی ندادیم تا به حال نشده است از ان طرف اعضا و مستخدمین اینجا کار میکنند و همان طوری که می فرمائید فوق العاده در هر قسمتی که کار پیش بیاید مضایقه
نمیکنند و مشغول کارشان هستند و در واقع ما هم که ناظر در کار انها هستیم باید وظیفه خودمان را عمل کنیم و به عرض مجلس برسانیم که اینها زحمت میکشند و باید از زحمتشان نتیجه بردارند باقی موکول به رای خود آقایان است.
نائب رئیس – آقای دکتر حسن خان
دکتر حسن خان عظیما – جوابهائی که آقای ارباب دادند در بعضی قسمتهایش صحیح بود ولی در بعضی قسمتهاش.
بعضی از نمایندگان – بلندتر
دکتر حسن خان – سینه من هم مثل سینه آقای آقایی ارباب امشب گرفته ولی دربعضی قسمتهاش یک معایبی دارد. آن معایب این است که امضاء و اجراء مجلس با سایر اجزاء و اعضاء دولت که فرقی نباید داشته باشند. این هاهم مثل آنها میمانند ولی حالا ما میبینیم فرق دارند پنجسال یا هشت سال و یا سابقه نود ونه در حسین اجراء قانون و اینها را عمل نمیکنند ولی مثل آنها میخواهند جلو بروند. اگر بخواهند از مزایائی که آنها بهره مند شوند باید اقلا نصف آن شرائطی را که آنها دارند اینها قبول کنند یعنی چه؟ یعنی انها که سه سال یا دو سال باید خدمت کنند تا یک رنبه بالا بروند اینها هم دو سال یا سه خدمت کنند و بروند بالا. حالا ما نمیگوئیم پنجسال یا هشت سال قبل. خیر. بموجب آ ن قانون که اجزایش از ۱۳۰۴ است تا آ ن تاریخ هر چه اجزا در مجلس آمده صحیح است و مستخدم است اما از تاریخ۳۰۴ باید دو سال یا سه سال بماند بعد ترقی کند ولی اینجا طور دیگر نوشتهاند مینویسند ماده ۲۳(که این دو سال و سه سال است) از این ببعد معتبر است از پیش معتبر نیست. یعنی آنچه تا حالا رتبه و اینها داده شده صحیح است ولی از این ببعد باید دو سال و سه سال را طی بکنند تا برسند برتبه بالاتر. من میخواهم بگویم چرا؟ باید پیش را هم دو سال و سه سال طی کنند برای اینکه اجرای قانونشان از سیصد و چهار است. چون مستخدمی که در سیصد و چها ربوده اگر از چهار ببعد این مستخدم سه سال در یک رتبه بوده و مستحق است ولی آنکه در پنج آمده در در شش آمده این هم باید ترفیع پیدا کند این خوب نیست
یکنفر از نمایندگان – بموجب قانون مصوب مجلس است
دکتر حسن خان – صحبت ترفیع را داریم میکنیم نه آوردنشان را یک مستخدم را در چهار آوردهاند در پنج یا شش آوردهاند ما هیچ نمیگویم اما کسی که در شش آمده در هفت ترفیع پیدا کند نه اینکه میآورید باید دو سال و سه سال مطابق قانون استخدام زحمت بکشد و ترقی بکند ولی اینجا مراعات این قسمت نمیشود این یکی یکی دیگر هم اینجا مینویسد تبصره که میگوید مستخدمین مجلس از رتبه هفت به بالا نمیتواند ترقی کند این لغو است در صورتی که لغو یک قانون باید به غیر قانون بورجه باشد بودجه برای خرج است نه برای استخدام این جایش اینجا نبوده است که انرا لغو کنند بعد هم یک چیزی مینویسد که این خیلی به نظر بنده صحیح نیست یا خوب تدوین نشده یا چه جور من نمیدانم مینویسد تبصره لغو ودر جای او ماده دو قانون ملبوس وطنی شامل مستخدمین مجلس میشود این چه ربطی به این دارد؟ تبصره قانون که از رتبه هفت به بالا نمیتوانند بروند لغو بشود واین جای او باشد این چه ربطی به هم دارد البته البسه وطنی راباید تمام مستخدمین بپوشند مستخدمین کشوری یا اجزای مجلس یا وکلا فرق ندارد اما امدهاند این را دنبال او نوشتهاند که تبصره لغو و در عوض اینها باید لباس وطنی بپوشند باین جهت این به نظر بنده با خوب تدوین نشده یا نتوانستهاند بنویسند وشده مخالفم که تبصره که از رن=تبه هفت به بالا است لغو شود اولا اینجا بالا تر از هفت رتبه ببالا است لغو شود اولا اینجا بالا تر از هفت رتبه میخواهد چکند؟ حالا میخواهند باشد اما باید ترفیعات مطابق قانون سه سال ودو سال باشد اگر اینطور باشد بنده موافقم والا مخالفم.
رئیس – آقای زوار
زوار – دو نفر از مخالفین محترم که آقای یاسائی وآقای دکتر حسن خان باشد به نظر بنره به کرات در پشت این کرسی نطق اظهار کردهاند که بایستی خادم را سزا داد و خائن را اجزا و حالا بر روی همین اصل بنده میخواهم عرض کنم که با اینکه شما قائل به این مسئله هستید بواسطه قانون یک حقی از مستخدمین مجلس شورای ملی فوت شده است در صورتیکه از مدیر گرفته تا آن مستخدمین جزء و حروف چین مطبعه خدمتشان بقدری بر جسته است که انصافا و وجدانا بر خود مخالفین هم جای انکار نیست اعضاء مجلس شورای ملی در کارشان سایر مستخدمین نیستند چنانچه الان که ساعت دوازده شب است مشغول خدمتند در صورتیکه سایر اجزا ادارات در خواب شیرین هستند ما نباید در موقع حقوق گرفتند عدل وانصاف را زیر پا بگذاریم که از رتبه هفت تجاوز کنند من معتقدم که اینجا مرکز نقل مملکت است اگر اینجا خدمت مستخدمین صدیق مراعات نشود بالاخره رفته رفته به دیگران سرایت میکند و اصول خدمتگذاری از بین میرود بنده به نوبه خودم به نام تمام موکلین خودم تشکرات خیلی صمیمی خودم را از روی عدلو انصاف بتمام اعضا و مستخدمین مجلس شورای ملی اظهار و تقدیم میکنم و افتخار میکنم که امروز اعضا و اجزا مجلس همانطوری که مایل هستیم خدمتشان سر مشق تمام اجزاء ادارات است اساسا یک جزئیاتی است که اگر بنده آنها را عرض کنم خارج از نزاکت است و مخصوصا از این موضو. ع میگذرم و به مخالفین محترم در خارج توضیح میدهم که ان طوری که نظم و ایفای وظیفه در کارکنان مجلس شواری ملی حکم فرماست در هیچ یک از کارکنان ادارات دولتی وجود ندارد و نسبت به قانونی هم که اشاره فرمودند عرض میکنم که یک قانونی از مجلس گذشته و اینها و ننوشتهاند که ما آن قانون را لغو کردهایم فقط یک بودجه آوردهاند.
فیروز آبادی – لغوش را نوشتهاند.
زوار – بر فرض هم که لغو شده باشد قضایا بسته به نظر مجلس شورای ملی است اگر نمایندگان محترم صلاح دیدند تصویب میکنند و اگر هم صلاح ندیدند تصویب نمیکنند یکی از نمایندگان (گویا آقای یاسائی بودند) که فرمودند که مجلس اضافات دارد بنده هر چه در این نگاه کردم در این لایحه اضافه ندیدهام مگر اضافه حقوق خود آقایان نمایندگان که آقای یاسائی یکی از موافقین جدی آن بودند و حالا هم از مخالفین هستند در هر حال بنده آن طوری که باید باز مراعات حال اشخاص بشود نشده و هنوز اشخاص عدلا و حقا به حقوق خودشان رسیدند گفته شد در سنه
۱۳۰۵ یک کسی بوده است که شصت تومان حقوق داشته است و حالا صد و دوازده تومان مب گیرد بنده عقیدهام این است کهاگر فلان آدم فرضا بد است به طور کلی نباید گفت همه بدند باید گفت آن بد کیست و اسم برد بنده بالاخره میل دارم که مجلس شورای ملی به کشف حقایق مموفق شود ان ۱۱۲ تومان را سریعا بفرمایند کیست که در سه چهار سال قبل شصت تومان حقوق داشت و حالا صد و دوازده تومان حقوق دارد اگر به اسم بفرمایند بنده هم با ایشان موافق خواهم شد ولی چون تصور میکنم که فقط در مخیله نماینده محترم این مسئله خطور کرده از این جهت بنده عرض نمب کنم در هر حال این بودجه باید امشب بگذرد برای اینکه بیشتراز پانزده روز به اول فروردین باقی نمانده و حالا اگر اسفند است باید بگذردند و الا حقوق به اعضا در سال جدید داده نخواهد شد و وضعیت آنها خیلی بد خواهد بود و در هر صورت چون این بودجه برای اول فروردین تصویب شود والا اعضا مجلس هم مستاصل مانده و بر عده فقرای مملکت افزوده خواهد شد و از این جهت از رفقای محترم استدعا دارم به نام قدرانی از حقوق این بیچارگان در این موقع جدیت بفرمایند که این قانون امشب بگذرد.
نائب رئیس – آقای اعتبار
اعتبار – عرضی ندارم
(بعضی از نمایندگان اظهار کردند مذاکرات کافی است و برخی گفتند کافی نیست)
نائب رئیس – رای میگیریم به شور در موارد آقایان موافقین قیام فرمایند.
(جمعی برخاستند)
نائب رئیس – تصویب شد.
نائب رئیس – ماده اول قرائت میشود.
(بشرح زیر خوانده است)
ماده اول – برای مخارج دوازده ماهه ۱۳۰۸ مجلس شورای ملی مبلغ ششصد و بقسیت سه هزار و یکصد و چهل تومان موافق فقرات یک الی چهار ضمیمه اعتبار به مباشرات مجلس شورای ملی داهد میشود.
نائب رئیس - آقای فیروز آبادی
فیروزآبادی – بنده اولا عذر میخواهم از اینکهپشت تریبون آمدم و میخواهم اینجا صحبت کنم در اینجا مذاکراتی شد که چون آقایان وکلا زیاد شدهاند و امسال به اندازه ۳۶ نفرزیاد ترند ازاین جهت بودجه مجلس اضافه شده و یک جزئی هم برای اعضا اضافه شده بنده عقیده دارم که امورات مجلس شورای ملی باید برای سایر وزارت خانها و کارکنان دولتی سرمشق دنیا شود اما متاسفانه میبینم این طریق در مملکت ما اجرا نمیشود به عقیده بنده آقایان وکلا باسد خیلی فداکاری بکنند اولا از یک قسمت از آسایش خودشان صرف نظر کنند و حاضر شوند که زندگانی خودشان را شبیه به زندگی موکلینشان بکنند تا از حال انها مطلع باشند والا اگر بنا باشد بنده همیشه سوار اتومبیل بشوم و به مجلس بیایم و از حال موکلین خودم که همیشه پیاده حرکت میکنند خبر نداسته باشم من که خانه خوب غذای خوب ملبوس خوب دارم نمیتوانم ملتفت حال موکلین خودم که نه خانه دارند و نه زندگانی بشوم پس اول شرط برای وکیلی که میخواهد با موکلین کار کند این است که زندگی خودش را شبیه به زندگی آنهائی که بعضی از آقایان میفرمایند ماها نمیتوانیم مثل تو به ماهی ده تومان زندگی کنیم بنده عرض میکنم زندگی خوب را همه کس دوست دارد بنده هم خدا شاهد است خیلی میل دارم اتومبیل داشته باشم اما از مال خودم نه از مال ملت این است که تمام صرفه جویی در بودجه مجلس بشود بودجه مجلس نباید به بودجه دولت نظر بکند بلکه بودجه مجلس باید سرمشق بودجه دولت باشد و باید طوری بشود که دولت بودجه خودش را ازروی بودجه مجلس تنظیمز بکند اما ما امدیم در دوره گذشته حقوق خودمان را سیصد تومان قرار دادیم یک مرتبه بودجه مجلس بالارفت و ههمین طور هم دولت بودجه خودش را بالا برد حالا اگر باز بخواهیم بودجه خودمان را بالا ببریم دولت هم بودجه اش اضافه میکند عقیده بنده که یک نفر وکیل دولت یا ملت هستم (نمی دانم چه عرض کنم) این است که نهایت صرفه جویی در باید در بودجه مجلس به کار برد عقیدهام این است که آقایان وکلا باید حقوق خودشان را شبیه به حقوق وکلای فرانسه بنمایند بنده که شخصا ان شاالله امیدوارم یک پول نگیرم ولی از آقایان وکلا هم استدعا دارم از یک قسمت حقوق خودشان را صرف نظر بفرمایند تا حقوق پارلمان ایران هم شبیه به حقوق وکلای سایر پارلمانهعای دنیا شود …..
بعضی از نمایندگان – حقوق وکلای سایر ممالک زیادتر از این مبلغ است.
فیروزآبادی – زیاد تر نیست. حالا می فرمائید زیادتر است حساب فرانک را هم بفرمائید اولا که زیادتر نیست فرضا هم که زیادتر نباشد نباید فراموش کنیم که انها سه هزاز تومان هم عایدی دارند و ما هیچ نداریم در این صورت نباید خودمان را با آنها مقایسه کنیم و نباید حقوق خودمان را از روی عایدی خودمان بودجه خودمان تنظیم بکنیم عقیده بنده این است که غیر از این باشد به وظیفه
وکالتی خودمان عمل نکردایم وحتی بنده معتقدم اگر این عرضی را هم در اینجا اضهار نکنم به وظیفه وکالتی خودم عمل نکردهام از این جهت امیدوارم اقایان به بنده خوره گیری نفرمایند بنده با کمال شرمندگی از اقیان وکلا خواهش میکنم از بنده نرنجند زیرا بنده نمیخواهم کسی را از خودم برنجانم ولی اگر رضای مخلوق را نخواهم به قضب خالق گرفتار خواهم شد بنهده هر چه عقیده خودم است در اینجا اظهار میکنم و مکرر هم عرض کردهام باز هم عرض خواهم کرد بودجه مجلس باید اصلاح شود این عرض بنده در این دوره اثر خودش را نکند امیدوام بعدها اثر کند
نائب رئیس – اقای روحی
روحی – نماینده محترم یک قسمت فرمایشاتی فرمودند که بنده در دوره ششم که شرف فیض خدمتشان را داشتهام میدانم دو دفعه عین این فرمایشات را را فرمودم و جواب هم خدمتشان عرض شد
فیروز آبادی – حرف حق را همیشه باید گفت
روحی – شاید خو بنده هم در اساس مطلب ایشان کمال موافقت را دارم ولی یک قسمت دیگری فرمودند که باید دفاع کنم وآن این است که فرمودند وکلا باید فداکاری کنند بنده تصور نمیکنم در زمینه پیشرفت کار وترقی را طی کنم مملکت کوتاهی شده باشد بلکه بر عکس ان چه از دشمنان بر امده خدا شاهد است برای سعادت جامعه ومملکت به عمل اوردهایم واگر نکردهایم نتوانستهایم و تقسیر از طرف ما نیست دیگر باید به اقا عرض کنم که تصور نفرمایند هر کس هر کار میکند برای پول است
شما تصور میکنید اینجا یک دسته نشستهاند و فقط میخواهند ماهی دویست سیصد تومان بگیرند وهیچ مار هم نمیکنند خیر اینطور نیست اشخاصی ما در اینجا داریم که از کسب ازاد وکار سابق خودشان پنج برابر حقوق مجلس میتوانند استفاده کنند ولی فقط برای خدمت به ملت و مملکت افتخار نمایندگی را پیدا کردهاند مثلا همین اقای نائب رئیس که فعلا مجلس را اداره میکند شش برابر این حقوق مجلس میتواند از کار بر خودشان استفاده کنند ولی برای اینکه افتخاری داشته باشند امدهاند وکالت را قبول کردهاند همین طور سایر اقایان همه شان که به مجلس امدهاند برای این است که برای مردم کار بکنند برای پول نیست به زائقه شما همچو رفته که هر کس به مجلس امده برای ماهی سیصد تومان است در صورتی که اینطور نیست و اقایان هم به اصلاحات مملکت و وطن خودشان علاقه دارند و دوست دارند خدمت هائی به مملکت خودشان کرده باشند اما در موضوع اینکه حقوق کم است یا زیاد است اگر مکرر در اینجا صحبت شده بنده عرض میکنم این مذاکرات دیگر مبتذل شده و فایده ندارد خود بنده هم در دوره ششم میگفتم که در مملکت باید همه کار متناسب باشد ولی امروز میبینم که این حقوق زیاد نیست یک معاون وزارت خانه ماهی سیصدو دوازده تومان حقوق میگیرد ان وقت اگر یک نفر وکیل ماهی سیصد تومان میکیرد زیاد نیست حقوق وکیل به قدر یک مدیر کل باید باشد رتبه و کار بر یک نفر وکیل که از مدیر یک وزارت خانه کمتر نباید باشد اقای فیروز ابادی شما خودتان نمیتوانید با جامعه مقایسه کنید زیرا شما از اول به قناعت زندگانی کردهاید وبا همین روال از پیش بردهاید ولی فرض بفرمائید یک نفر نماینده که از خراسان به تهران بیاید خانه میخواهد وشصت تومان باید کرایه یک خانه که اقلا چند اتاق بیرون داشته باشد و اندرون داشته باشد بدهد زندگانی و اساسیه میخواهد اینها همه یک مخارجی است که متناسب است با حقوقی که امروزه ما میگیریم سایر مخارج از قبیل کلفت و نوکر وغیره را حساب بفر مائید معلوم خواهد شد چقدر مخارج زیاد کردنی است اینها غیر از شما هستند شما در فیروز اباد چهار من گندم می اورید و در اینجا با عائله تان زندگانی میکنید یک نفری که از خارج می اید خرج دارد باید ارطراف برود کرایه
اتومبیل و درشکه دارد اگر تمام این مخارج را حساب کنیر خواهید دید که باز وکلا کم حقوق میگیرند اگر بنا باشد وکیل ددویست تومان حقوق بگیرد مدیر کل هم باید صدو هشتاد تومان بگیرد وزیر هم پانصد تومان ولی وقتی مه مدیر کل سیصدو دوازده تومان بگیرد وکیل اگر سیصد تومان بگیرد زیاد نیست اشاره حقوق به سایر پارلمانهای دنیا فرمودید اشتباه نشود اگر حقوق وکلای سایر ممالک و پارلمانها را هم درست حساب بفرمائید ملاحظه میفرمایند خیلی زیادتر است در شامپر فرانسه دولت پوانکاره نزدیک بود از بین برود و کابینه در تزلزل افتاده بود برای اضافه حقوق بالاخره هم تصویب شد حق هم داشتند شما توجه بفرمائید کسی که از روی فداکاری و لیاقت حاضر میشود خدمت بکند البته خیالش باید راحت باشد تا بتواند با اسایش خاطر کار کند و ایفا وظیفه نماید چون در سایر قسمتها آقای فیروز آبادی مخالفتی نفرمودند بنده دیگر چه عرض کنم.
جمعی از نمایندگان – مذاکرات کافی است.
نائب رئیس – رای میگیریم به فقرات ماده اول جدا جدا بعد نیست به مجموع ماده. آقای فیروز آبادی پیشنهاد کردهاند قرائت میشود.
(بشرح ذیل قرائت شد)
بنده پیشنهاد میکنم در فقره اول از ماده اول که مقرری آقایان نمایندگان بوده باشد هشتاد و دو هزار تومان کسر شود از سنه ۱۳۰۸.
نائب رئیس – آقای فیروز آبادی
فیروز آبادی – عرض کردم چون عقیده بنده این است که اصلاحات باید از اینجا شروع شده و به تمام مملکت جریان پیدا کند لذا این پیشنهاد را تقدیم کردم و چیز گرانی نیست و امیدوارم آقایان وکلا هم قبول بفرمایند که حقوق از سیصد تومان برسد تا ان اضافاتی که برای امسال پیشنهاد کردهاند صلاح شود و این نود هزار تومانی که امسال بر بودجه اضافه شده است جبران شود چون بنده نمیخواهم در جراید داخله و خارجه بگویند مجلس ایران نود هزار تومان بر بودجه خودش اضافه کرده است از این جهت این پیشنهاد را بنده تقدیم میکنم که از سیصد تومان آقایان وکلا پنجاه تومان در ماه کسر شود و آن اضافه هم از بین برود و هر چند که این پیشنهاد تا درجه بر ضرر آقایان وکلا است ولی چون آقایان بر خیر و صلاح مملکت کار میکنند از این جهت امیدواریم که قبول بفرمایند و این ضرر را بر خودشان هموار کنند.
نائب رئیس – آقای عراقی
عراقی – بنده خیلی متاسفم از پیشنهاد آقای فیروز آبادی که در پیشنهادشان ذکر فرمودند از ۳۰۷ کسر شود و حال آنکه ۳۰۷ تصویب شده و تمام شده و گذشته است و بنده یقین دارم که اکنون خاطرشان ۳۰۸ بوده است و بنده یقین دارم که اکنون خاطرشان ۳۰۸ باشد باز هم موردی برای قبول آن نیست و اشتباه فرمودهاند دران موقعی که آقای یاسائی اظهار داشتند بر بودجه مجلس نسبت به بنه ۳۰۷ نود هزار تومان اضافه شده نمی دانم نسبت به سنه ۳۰۷ نود هزار تومان اضافه شده نمی دانم جنابعالی تشریف داشتید یا نه؟ و گویا توجه نفرمودهاند یکی از مباشرین گویا آقای ارباب بود که جواب کافی دادند و گفتند که ما در بودجه پارسال صد و بیست نفر وکیل حساب کردیم و حقو. قشان را هم یازده ماهه به قلم آوردیم ولی امساله شانزده نفر بر عده وکلا افزوده شده و به علاوه دوازده ماهه حساب کردیم از این جهت این اضافه حاصل شده و گمان میکنم این حرف ارباب کیخسرو را هم تصدیق بفرمایند اگر فرضا بودجه را در حدود پنجاه هزار تومان مینوشتند باز سر کار میفرمودید زیاد است و ده هزار تومان بشود زیرا من پیاده میروم و برای مملکت خودم میخواهم کار کنم و اشخاصی که برای خودشان و مملکتشان کار میکنند نباید حقوق بگیرند من تصور میکنم در اینجا اشتباهی فرمودهاید اینکه معتقدید وکلا باید از زندگانی موکلین خودشان
مسبوق و مستحضر باشند بنده گمان میکنم به همان درجه هم باید وکلا از جنس موکلینشان باشند و باید دید چه چیز وسیله ترقی انها است همان را اختیار کنند نه این که منحصرا بودجه مجلس را کسر کنند آن آدمی که فعله است هیچ غصه ندارد جز اینکه صبح برود پی فعلگی اما وکلا بایستی یک زحمت هائی بکشند و بیشتر از این قطعه زحمت میکشند علاوه براین یک پولی است که مال مملکت است و آنها هم وکیل ممکت اند حقوق زیاد هم میگیرند سر کار هم این دویست و پنجاه تومان را از روی هیچ ماخذی پیشنهاد نکردند و در این شهر کایه خانه گران است بنده چرا ماهی صد تومان کرایه خانه بدهم شما بفرمائید یک خانه دم مروی هفت تومان اجاره کنم در صورتی که چهل نفر جمعیت دارند و نمیتوانم آنها را در یک خانه ماهی هفت تومانی جا دهم.
فیروز آبادی – بنده یک توضیحی دارم اجازه بفرمایئد عرض کنم چون در عرض بنده اشتباه شده است.
نائب رئیس – مطابق نظامنامه نمیتوانید دو دفعه توضیح بدهید رای میگیریم به قابل توجه بودن پیشنهاد آقای فیروزآبادی آقایانیکه قابل توجه می دانند قیام فرمایند
(دو سه نفر قیام نمودند)
نائب رئیس – رد شد. رای میگیریم به اصل ماده.
یک نفر از نمایندگان – پیشنهاد ختم جلسه شده است.
نائب رئیس – پیشنهاد رسبده قرائت میشود.
(بشرح ذیل قرائت شد)
پیشنهاد میکنم جلسه ختم شود اورنگ – ناصری روحی – گنجه – فرهمند
روحی – اجازه می فرمائید توضیح عرض کنم.
نائب رئیس – بفرمائید
روحی – بنده چون یکی از امضا کنندگان هستم استدعا دارم به این ماده رای گرفته شود بعد جلسه ختم شود. به علاوه چون این لایحه دارای چندین مواد است و در هر حال امشب نمیگذرد از این جهت پیشنهاد کردم جلسه ختم شود ولی حالا به این ماده رای بگیرید بعد مجلس تعطیل شود
نائب رئیس – پس فعلا پیشنهادتان را مسترد میدارید.
روحی – بلی بعد از اینکه رای گرفتید ان وقت قبول میکنم.
نائب رئیس – آقای ملک مدنی شما مخالفید؟
ملک مدنی – بلی ولی چون خودشان موافقت کردند که نسبت به این ماده رای گرفته شود بند هدیگر عرض ندارم
نائب رئیس – نسبت به فقرات ماده اول جدا جدا رای گرفته میشود اول مقرری آقایان نمایندگان به اضافه تفاوت مقرری ریاست مجلس دوازده ماهه چهار میلیون و نهصد و سه هزار قران آقایان موافقین نسبت به این قلم قیام فرمایند.
(اغلب قیام نمودند .)
نائب رئیس – تصویب شد. دوم حقوق چهل و نه نفر اعضا و اجزا تقنینیه و اعتبار خصوصی چهار صد و هفتاد و شش هزار و فهتصد و بیست قران رای گرفته میشود به این قسمت.
دکتر طاهری – اجازه بفرمائید.
نائب رئیس – در ضمن رای نمیشود اجازه گرفت.
رای گزفته میشود به فقره دوم از ماده اول آقایان موافقین با این قسمت قیام فرمایند.
(اغلب قیام نمودند)
نائب رئیس – تصویب شد سوم حقوق صد و هفده نفر اعضا و اجزا مباشرت مجلس پانصد و شصت و شش هزار و دویست و هشتاد قران آقایانیکه با این قسمت موافقند قیام فرمایند.
(اکثر برخاستند)
نائب رئیس – تصویب شد چهارم مصارف ماهانه و سالیانه یازده فقره دویست و پنجاه و شش هزار و چهار صد قران رای میگیریم به این قسمت آقایان موافقین قیام فرمایند.
(جمعی قیام نمودند)
نائب رئیس – تصویب شد. رای میگیریم نسبت به مجموع ماده ششصد و بیست و سه هزار و یکصد و چهل تومان آقایانیکه نسبت به مجموع موافقند قیام فرمایند
(اغلب قیام نمودند)
نائب رئیس – تصویب شد (خطاب به آقای روحی)
حالا پیشنهادتان را تعقیب می فرمائید.
روحی – بلی توضیح هم عرض کردم دیگر بسته به رای مجلس است.
زوار – بنده مخالفم
نائب رئیس – بفرمائید.
زوار – تقریبا جلسات مجلس هفته بهفته شده است خاط نمایندگان محترم را مستحضر میدارم که هنوز یک ساعت به نصف شب مانده اجازه بفرمائید بودجه مجلس امشب تصویب شود و تصور کنم سه ساعت بیشتر نیست که مجلس تشکیل شده و در ظرف این سه ماه هم کاری نکردهایم.
و آقای فیروزابادی هم میتوانند اعتراض کنند که چون کم کتر میکنم حقوق را زیاد نکنند به نام این هم که باشد بنده استدعا دارم جلسه را ادامه بدهیم.
نائب رئیس – رای گرفته میشود به ختم جلسه. آقایانیکه تصویب میکنند قیام فرمایند.
(اغلب قیام نمودند)
نائب رئیس – تصویب شد. اگر آقایان مایل باشند جلسه شب یکشنبه آتیه منعقد نشود باید استقراع به عمل آید و اگر هم نظری هست راجع به اینکه شب یکشنبه باشد ممکن است بفرمایند تا تکلیف معین شود.
بعضی از نمایندگان – همان شب یکشنبه باشد
نائب رئیس – پس جلسه شب یکشنبه دستور هم بقیه دستور همین جلسه
بعضی از نمایدگان – صحیح است
(مجلس پنج ساعت و نیم از شب گذشته ختم شد)
قانون
شصت و چهار هزار تومان اعتبار اضافی برای پرداخت مخارج
پایان خدمت مستخدمین امریکائی
مصوب ۱۵ اسفند ماه ۱۳۰۷ شمسی
ماده واحده – مجلس شورای ملی علاوه بر اعتبارتیکه در بودجه سنه ۱۳۰۶ برای مستخدمین آمریکائی مالیه منظور بوده مبلغ شصت و چهار هزار تومان اعتبار برای تادیه حقوق پایان خدمت و خرج سفر و سایر مخارج آنها که به موجب قانون استخدام مشارالهیم پرداخت شده و باید تادیه گردد اعطا مینماید.
مبلغ سی و سه هزار و دیست و هفتاد تومان و دو قران و یکصد دینار از اعتبار مزبور بابت عایدات سنه ۱۳۰۶ و بقیه از بابت عایدات ۱۳۰۷ محسوب خواهد شد.
این قانون که مشتمل بر یک ماده است در جلسه لیله پانزدهم اسفند یکهزار و سیصد و هفت شمسی به تصویب مجلس شورای ملی رسید.
رئیس مجلس شورای ملی دادگر