مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۵ اردیبهشت ۱۲۹۴ نشست ۳۳
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری سوم | تصمیم‌های مجلس | درگاه انقلاب مشروطه |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری سوم |
مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۵ اردیبهشت ۱۲۹۴ نشست ۳۳
جلسه ۳۳
صورت مشروح مجلس روز پنج شنبه
بیست ویکم شهر جمادی الثانیه ۱۳۳۳
مجلس تقریبا دوساعت ونیم قبل از غروب در تحت ریاست آقای موتمن الملک تشکیل وصورت مجلس روز یکشنبه ۱۷ قرائت شد
غائبین بدون اجازه – آقایان طباطبائی –مرآت السلطان
غائبین بااجازه –آقای حاج میرزا اسدالله خان
رئیس – درصورت مجلس مخالفی هست یا نیست (اظهاری نشد) مخالفی نیست – صورت مجلس تصویب شد درجلسه گذشته برای امروزدستوری معین نکرده بودیم بعلت اینکه قانون تشکیلات مالیه آنچه راجع بمرکز بود شور اولش تمام شده بود وآنچه راجع بولایات بود هنوز شور آن درکمیسیون تمام نشده بود ویکی دوفقره قانون مهم هم که کابینه سابق پیشنهاد کرده بود مدتی است بکمیسیون فرستاده ایم از جمله قانون راجع بدخانیات است که هنوز راپورتش بمجلس داده نشده است لذا قانون پستی که از کمیسیون گذشته بود دیروز طبع وتوزیع شده است اگر آقایان ایرادی نداشته باشند جزء دستور امروز بشود .
سردار معظم – جهت حاضر نشدن قانون تشکیلات مالیه ولایات این بود که کمیسیون درنظر داشت که هیئت دولت درآن خصوص تجدید نظری بکند وتصمیم خودش را بمجلس پیشنهاد نماید .
اما علت اینکه موافق نشد لایحه دخانیات یا مستقلات رابمجلس تقدیم کند هیئت که متاسفانه یکی دو جلسه است تمام اعضاءکمیسیون قوانین مالیه حاضر نمیشود وباین واسطه میخواستم در جلسه رسمی از آقایان تمنا کنم که تمامشان درمواقع مقرره حاضر شده وطوری کنند که آن لوایح زودتر از کمیسیون بگذرد دو یکنفر هم کمیسیون قوانین مالیه کسر دارد خوب است مقرر فرمایند آن یک نفر راانتخاب کنند
رئیس – بسیار خوب اعلام میشود وامروز انتخاب خواهدشد ولی ازقراریکه بنده شنیده ام گفته شده بود که تا قانون تشکیلات مالیه از کمیسیون نگذرد درسایر قوانین که فرستاده اند شور نمیکنند اما بنده به آقایان اعضاء کمیسیون عرض میکنم که حق تقدم وتاخر قانون راجع بخود مجلس است کمیسیون باید از تمام قوانین که بآنها رجوع شده است نظریات خود را نموده وراپورت بدهد آن وقت مجلس هریک را بخواهد جزء دستور قرار می دهد حالا دراینکه امروز درقانون پستی شور بشود ایرادی هست یا نیست گفته شد خیر پس مذاکرات درکلیات قانون است
حلج شیخ اسدالله – قوانینی که درهر مملکت وضع میشود بایدتمام مناسبات آن مملکت راباآن قانون بسنجد وآنوقت آن قانون را از برای آن مملکت وضع کنند این قانون پستی دیشب به بنده رسید ویک نظر اجمالی درآن کردم اگر چه نتوانستم کامل دراین قانون دقت نظر بکنم ولی آنچه راکه بطور اجمال بنظرم رسید چند مطلب است که درنظر گرفته عرض میکنم این قانون گویا یک ترجمه است از قوانین خارجه ودرست مناسباتش رابا مقتضیات مملکتی نسنجیده اند مثلا دراین قانون حمل ونقل مسافرین وبنه آنها را باداره پست انحصار میدهد بعد در آخرآن مینویسد این انحصار درصورتی است که اداره پست خانه در طریق وشوارع لوازم حمل ونقل مسافرین رابطور سهولت کاملا فراهم کرده باشد بدون اینکه این انحصار راکه در این قانون مینویسد درضمن آن یک حقوقی هم ازبرای این مسافرین وحمل ونقل معین بکند فقط مینویسد حمل ونقل مسافرین وبنه آنها منحصر است باداره پستخانه اولا آقایان خوب میدانند که اداره پستخانه تا بحال موفق نشده است که یک خطی راولو از اینجا تا قزوین یاقم هم باشد خودش مستقیما مال بیند دو حمل ونقل مسافرین را خودش اداره بکند بلکه یک کمپانی رامبیند وبا او کنتراتی می بندد که امانات وآن اشیائی که از پستخانه حمل ونقل میشود برحسب کنتراتی که بااو بسته است آن کمپانی آنها را حمل ونقل می نماید وبا وجود اینکه خود پست خانه تا کنون یک همچه تاسیسی درهیچ خطی از خطوط ایران نکرده وبرای حمل ونقل اشیاء پستخانه محتاج است که با کمپانی دیگری کنترات ببندد ومعذالک یک همچه قانونی بمجلس میاید ومیخواهند انحصار حمل ونقل مسافرین را بآن اداره بدهند بدون اینکه ازبرای آن درقانون میزانی معین کرده وحقی منظور شده باشد که این حمل ونقل ازروی چه زمینه وازروی چه ماخذی باشد وفرسخی چند از مسافرین ویا ازهر منی چند بگیرد این یک چیزی غریبی است که شاید بعدها حساب زحمت مردم بشود بنده عرض میکنم قانونی که نوشته میشود باید طوری نوشته شود که اسباب آسایش ورفاهیت عامه باشد بطوری که وقتی از مجلس گذشت تمام افراد مردم وظایف خودشان رابدانند وتکلیفشان معین باشد که اگر کسی بخواهد ازاین جابقم حرکت ومسافرت نماید خودرابا درشکه یا کالسکه یاگاری یاد دلیجان بداند که باید برود در اداره پستخانه واداره پست خانه هم لوازم مسافرت حمل ونقل او راکاملا مهیا کرده ومیزان قیمت کرایه هم در دستش ومیداند ازروی چه میزان کرایه بدهد اگر بنا باشد این قانون بطور اجمال از مجلس به بگذرد وامتیاز حمل ونقل مسافرین رامجلس به اداره پست خانه بدهد بدون اینکه دراین جا قانون معین کند که اجرت حمل چقدر واز روی چه ماخذ است مثلا با درشکه از قرار فرسخی چقدر وبا دلیجان یاگاری چقدر وکرایه محمولات از روی چه ماخذی باشد آنوقت ممکن است یک اختلافی مابین اداره پست خانه وسایر مردم تولید شود مثلا مسافرین می بینند اگر بخواهند یک درشکه ازاینجا تا قزوین ازغیر اداره پستخانه کرایه کنند ممکن است به چهل یا پنجاه تومان کرایه کنند وازاینجا بقزوین مسافرت کنند درصورتیکه انحصارش بااداره پستخانه باشد ممکن است بگوید من صد تومان یا صدوپنجاه تومان می گیریم ویکمقدار بی ماخذ وبی اندازه بگیرد آنوقت تکلیف این مسافرین وعامه مردم چیست وناچار آن بیچارها مجبور هستند که هرچه اداره پست خانه بآنها تحمیل کند اطاعت نمایند واین خلاف رویه ایست که باید مجلس شورای ملی اتخاذ کند ومجلس باید طوری قانون وضع کند که اسباب آسایش عامه رافراهم نمایند اما راجع بمراسلات و مکتوبات هم یک چیزهائی دراین قانون نوشته شده است که تصور میکنم مردم بواسطه آنها خیلی دچار زحمت خواهند شد زیرا وقتی که ارسال پاکت مکتوبات باداره پست خانه منحصر شد اگر یک کسی بخواهد ازاینجایک کاغذ معمولی بیک نفری درقم ویا یک تجارتخانه بنویسد چه راجع به کارهای شخصی باشد یاکارهای نوعی نمیتواند ودراین قانون برای مخالفت کننده بعضی جریمه ها هم معین شده این هم درواقع بنظربنده خیلی غریب میآید وابدا مناسبت باوضع ومقتضیات مملکت ما ندارد حالا دیگر داخل درآن ماده نمیشویم ووقتی که داخل درمواد شویم نظریات خودم را عرض میکنم وحالا همین قدر عرض میکنم که بنده قانون راازاین نقطه نظر که از برای مسافرین وبنه آنها یک میزانی معین نکرده ناقص میدانم خوب است که در اینجا یک زمینه معین نمایند و در قانون مطرح شود که ازقرار فرسخی چند وهر متر چقدر کرایه بایدداده شود تامردم تکلیف خود را با اداره پست بدانند واسباب زحمت آنها فراهم نشود
مبصر الملک- مخبر کمیسیون –اولا اینکه آقای حاج شیخ اسدالله ایراد کردند که این قانون ترجمه ازقانون خارجه وبی ربط است بنده عرض میکنم این قانون ترجمه خارجه نیست بلکه این همان قانونی است که دوره دوم تقنینیه مجلس شور اولش شده واز آنوقت تابحال معمول است ونمیتوان گفت که این قانون ترجمه ازقوانین خارجه است شاید بعضی مواد آن از قانون خارجه ترجمه شده باشد ولی عموما بمقتضای اوضاع مملکتی نوشته شده است
ثانیا – راجع بانحصار که فرمودند درصورتی که حمل ونقل منحصر به پستخانه باشد باید میزان کرایه کاملا معلوم باشد بنده عرض میکنم امروزه ما نمیتوانیم ازبرای حمل ونقل یک میزانی معین نمائیم زیرا یکوقتی باید ازبرای کرایه میزانی معین نمود که اداره پست درتمام طرق وشوارع ترتیبی اتخاذ کرده واز ترتیب کارهای خودش یک میزانی بدستش آمده باشد که چه مبلغ ازبرای کرایه حمل ونقل می تواند معین نماید وتا اداره پست یک اداره دائر نکند و لوازم حمل ونقلی تهیه ننماید ومیزانی دردستش نباید نمی تواند این کار رابکند وتا آنوقت این قبیل مطالب در نظامنامه ها معین می شود که از هرکس چه میزان حقوق دریافت کند وبعلاوه تمام نقاط مملکت هم یک شکل نیست که بتوان امروز میزان کرایه رامعین کرد که از دلیجان چقدر واز کالسکه یااسب چه مبلغ باید گرفت درهر نقطه از مملکت کرایه تفاوت دارد میزان علیق تفاوت دارد خرابی وآبادی راهها تفاوت دارد ونمی توان از روی یک میزان کرایه رامعین نمود واداره پست درهرخطی که اسب ودستگاه حرکت میکند میزان بدستش میاید وبهمان ترتیب وازروی آن میزان کرایه حمل ونقل رامعین میکند واما درخصوص اینکه فرمودند اگرکسی غیر از پستخانه بخواهد درشکه بچهل یا پنجاه تومان کرایه کند درصورتی که اداره پست دو برابر کرایه خواهد گرفت اداره پست مانع خواهد شد عرض میکنم اینطور نیست و این انحصار که اداره پست می خواهد فقط راجع به اشخاص است که بتوسط پست یعنی بطور چاپاری میخواهند حرکت کنند واز برای عموم نیست بلکه همه مردم مجاز ومختار هستند که بهر وسیله بخواهند حرکت نمایند واداره پست فقط ازاشخاص مانع خواهد شد که بخواهند بترتیب پستی درتمام طرق وشوارع مال به بندند وبترتیب چاپاری مسافرین را حرکت بدهند این ترتیب رااداره پست انحصار بخودش میدهد واگر کسی بخواهد برخلاف آن رفتار کندمانع خواهد شد والبته اداره پست ازبرای پیشرفت کارخودش وآسایش مردم هیچوقت قانونی وضع نمیکند که مردم مجبور شوندبایست مسافرت ننماید وسکته باداره پست وارد شود بلکه برعکس همه قسم اسباب تسهیل امور رافراهم خواهد کرد و اینکه تاامروز اداره پست نتوانسته است این کار را بکند بواسطه این بود که دخل پستی وبودجه مملکتی اجازه نداده امروز که این قانون نوشته می شود و این انحصار را باداره پست میدهند موافق قوانین مملکتی ومطابق نظامنامه بتصویب دولت میرسد ترتیب حمل ونقل رامعین خواهد کرد .
حاج شیخ اسدالله – اینکه آقای مخبر درجواب بنده فرمودند که این قانون شور اولش در مجلس دوم شده است بنابراین ترجمه قوانین خارجه نیست اولا بنده عرض نکردم که حکما ترجمه است عرض کردم گویا ترجمه باشد علاوه براینکه برای اثبات اینکه ترجمه نیست دلیل آوردند باینکه این قانون درمجلس دوم شور اولش شده این چیز غریبی است واما راجع باینکه فرمودندد قیمت علیق نسبت بمحلها فرق میکند وباین واسطه نمی توان میزان کرایه رامعین کردبنده تصدیق دارم که علیق و واجناس مختلف است ولی عرض میکنم قانون گزار وقتیکه میخواهد قانونی راوضع بکند تمام محلها رانسبت بهم دیگر می سنجد ویک حد عادلانه ازبرای آن تصور میکند وآنوقت یک میزانی برای قیمت آن معین مینماید ممکن است اداره پست درمسافرت ازیک نقطه بنقطه دیگر ضرر بکند واز محلی دیگر نفع زیادی بکند که جبران آن خسارت رابنماید بنده عرض میکنم درموقع وضع قوانین مقتن هیچوقت نباید نظر داشته باشد که درفلان محل قیمت جنس یک قدری ترقی دارد پس نمیتوان میزان معین کرد بلکه باید ضرر ونفع روی هم ریخته ویک حد اعتدالی برای آن معین نمود که ثابت باشد وهمه روز اختیار کرایه بدست اداره پست نباشد که هر چه میل و اراده اواست ازبرای مسافرین معین کند ولازم است که یک قیمت قطعی داشته باشد نا اختیاری که اداره پست برای هرمحلی یک میزانی قیمت معین کند وهر سال قیمتش راتغییر بدهد باید بطور کلی قیمت مقطوع باشد تامردم تکلیف خودشان را بدانند این دوفقره نظریاتی که بنده در کلیات دارم ودرضمن مواد نیز نظریات خودم راعرض خواهم کرد.
محمد هاشم میرزا- بعقیده بنده یک قسمت ازاین مذاکره راجع بجزئیات است واین مطالب که گفته میشود راجع باین است که به بینیم آیا این قانون قابل اجراء هست وموقع اجرای آن رسیده یاخیر وقتی که نگاه کنیم می بینیم ۵۰ ماده ازاین قانون بموجب نظامنامه های پستی امروز معمول ومجری است فرضا بعضی ازموادش مجری نیست واعتراضی دارند خوب است درهرماده که اشکال دارند درمورد خودش بفرمایند زیرا حالا مذاکرات راجع بکلیات است وهنوز درمواد مذاکره نشده بلی اگر فرض کنیم که آنها ماده بماده ازمجلس گذشت آنوقت حق دارند این اعتراضات رابکنند ولی هنوز که ازمجلس نگذشته وممکن است که اشکالاتی که دارند درموقعی که مواد مذاکره می شود بفرمایند امااین که میفرمایند این قانون ترجمه است بنده عرض میکنم وقتی که بنا شد موافق احتیاجات مناسب با وضع مملکتی باشد چه ضرر دارد که ترجمه باشد وموافق احتیاجات ومقتضیات مملکتی باشد هتر آن است ازاین که ترجمه نباشد وموافق با مقتضیات نباشد
رئیس – عرض میکنم ایراداتی که کرده اند راجع بکلیات بوده راست است که راجع به بعضی مواد هم مذاکره شد ولی اگر در بعضی مواد اساسی ایرادی داشته باشند میتوانند اظهار کنند زیرا ممکن است یک قانون محل احتیاج باشد ودربعضی مواد اساسی آن ایراد داشته وغلط بدانند دراینصورت بتمام آن لایحه یاقانون ایراد خواهند داشت پس این ایرادات راجع بکلیات است آقای ناصر الاسلام ونظام السلطان موافقند (گفتند بلی)
حاج شیخ اسدالله – بنده هم عجالتا در کلیات دیگر عرض نمیکنم ونظریات خودم رادر مواد عرض خواهم کرد .
رئیس – رای میگیریم که داخل مواد بشویم یا نه آقایانی که تصویب میکنند داخل درمواد بشویم قیام نمایند(عده کثیری قیام نمودند )
وزیر پست وتلگراف- آقای محاسب الممالک رابسمت معاونت پست وتلگراف وفوائد عامه بمجلس مقدس شورای ملی معرفی مینمایم
رئیس - امیدوارم برای دفاع ازقانون هم حاضر باشند .
(فصل اول ازراپورت کمیسیون پست و تلگراف راجع بقانون پستی بمضمون ذیل قرائت شد )
فصل اول – اداره پست مکلف است که اولا مسافرین وبنه آنها رابا پستهای مقرری وپست های فوق العاده حمل نماید
ثانیا – اشتباه مفصله ذیل رادرتمام مملکت قبول وحمل وتوزیع نمایند .
پاکات معمولی - پاکات وسایر اشیاء سفارشی وپاکاتی که حاوی وجوه بیمه شده هستند
امانات پستی سریع السیر –امانات پستی بطی السیر کارتهای پستی –جرائد ومطبوعات – مستوره های مال التجاره – اوراق کار - مراسلات راجعه بادارات دولتی که مجانا حمل ونقل میشود
ثالثا برواتی (مانداپست )بدهد که دردفاتر پستی داخله مملکت تادیه شود .
رئیس - راجع باینجا نبود مذاکره درفقره اول است .
حاج شیخ اسدالله – دراین فقره مینویسد اداره پست مکلف است که اولا مسافرین وبنه آنها رابا پستهای مقرری وفوق العاده حمل نماید بنده عرض میکنم قانون که وضع میشود برای اینست که اجراء شود وبرای اسم نیست که مجلس شورای ملی قانون وضع کرده است الان خود اداره پستخانه تصدیق دارد که درهیچ خطی مسافرین وعابرین را بابنه آنها نمیتواند کاملا حمل ونقل نماید ویک همچه اداره هنوز تاسیس نشده ولوازم آنها مهیا نیست باین حال دراینجا مینویسد اداره پست مکلف است یعنی باید حمل بکند چه وقت باید حمل بکند بعدازاینکه این قانون ازمجلس شورای ملی میگذرد البته باید قابل اجرا باشد تا بتوان اداره پست را مکلف نمود وحال اینکه قابل اجرا نیست وشاید چند سال دیگرهم نتواند این قانون را بموقع اجرا بگذارد بنده نمیدانم این چه تکلیفی است میکنند درحالتی که خودشان تصدیق دارند که نمی توانند .
معاون وزارت پست وتلگراف – چون گمان میکنم که بعداز این درمواد این قانون به مشکلاتی برخوریم محفوظ بمانیم این قانون قسمت هائی دارد دریک قسمت اداره پست رامکلف میکند ودر قسمت دیگرش مخبر میکند اگر باین قانون رجوع فرمایند مینویسد اداره پست درموقعی که بخواهد ترتیب حمل ونقل رادریک خطی مرتب کند قبلا نظامنامه راجع بکرایه حمل ونقل وترتیبات آن نگاشته منتشر میکند وبعد از وضع این قانون اداره پست مکلف خواهدبود ولی درراههائیکه اداره پست نتوانسته است لوازم حمل ونقل رامرتبا تهیه نماید البته بطوریکه امروزه معمول است رفتار میشود واین قانون ازبرای این وضع میشود که اداره پست بتواند مرتبا اسباب حمل ونقل را فراهم نماید و پستها رابا راههای صحیح بمقصد برساند .
رئیس – درنمره اول فقره ثانی ایرادی نیست
محمد هاشم میرزا- عرض کردم یک اصلاح عبارتی لازم است چون پاکات جمع غلطی است باید پاکت ها نوشته شود .
رئیس – اصلاح عبارت درکمیسون می شود فعلا باید دراصل مطلب مذاکره کرد درجزء سوم وچهارم وپنجم وششم وهفتم وهشتم ونهم فقره دوم مخالفی نیست (مخالفتی نشد فقره سوم مجددا قرائت شد)
رئیس – دراین نظر مخالفی هست
ناصر الاسلام – چون بنده ملتفت نمیشوم خوب است توضیح بدهند که مقصود ازبروات چه چیز است وچه خواهد بود
مخبر – این تقریبا بانگی است که دراداره پست دائر میشود مثل صرافخانه ایست که هر کس هرچه احتیاج داشته باشد میرود از اداره پست برات میگیرد والبته ترتیبی خواهد داد که نسبت بصرافها وبانکها اسباب سهولت کار مردم بیشتر فراهم شود وصرفه مردم هم درآن باشد واین بروات درپست خانه تادیه خواهد شد
رئیس – فصل دوم خوانده میشود
(بمضمون ذیل قرائت شد)
فصل دوم – اداره پست امتیاز ذیل رابطریق انحصار دار است
اولا – حمل ونقل منظم ومقرر مسافرین وبنه مسافرین وحمل ونقل آنها بتوسط دستگاههای پستی فوق العاده در شوارع مملکت بوسیله دستگاهها یا گاریهائی که بقوه حیوان حرکت میکنند ومنزل بمنزل ماهلیشان عوض میشود
رئیس – دراینجا ایرادی هست یانیست
محمد هاشم میرزا- فقط منحصر بدستگاه است یا اسبهای چاپاریهم هست که خیلی از جاها معمول است دراینجا منحصر بکالسکه ودرشکه کرده است میخواهم ببینم منحصر به همین دستگاهها است که باید منزل بمنزل مال عوض کند یابوسائل دیگر هم حمل ونقل خواهدکرد
مخبر – البته آقا میدانند که امروز فقط درطرفیکه حمل مسافرین میشود بقوه دستگاه ها و گاری است واسبهای چاپاری امروز معمول نیست که مسافرین راحرکت بدهد ودر کمتر جائی هست که مسافرین را بااسب حرکت دهند وهمه بتوسط دستگاه است باین جهت دستگاههای پستی نوشته شده است
حاج شیخ اسدالله – این امتیاز وانحصاری راکه در این ماده باداره پست میدهند دراینجا ظاهر عبارت اینست که حمل ونقل مسافرین را بطریق پستی باین قسم که منزل بمنزل مال عوض کند انحصار میدهد وبعد درماده دیگر میگوید موادی که ازاین قانون واز این امتیاز خارج است اشخاصی هستند که با درشکه وکالسکه ولوازم شخصی خودشان یا بواسطه مالهای مکاری حرکت میکنند دیگر بدون استثناء هرقبیل مسافرت را باداره پست منحصر میکند واین ماده بحسب ظاهر باآن ماده دارد زیرا که اگر هرآینه امتیاز اداره پس باین قسم باشد که منزل بمنزل مال عوض بکند وباین ترتیب کسی حق مسافرت نداشته باشد مگر بتوسط اداره پستخانه بایدآن ماده بعد را اصلاح کنند بجهه اینکه اگر یکنفر بخواهد یک درشکه کرایه کند ومنزل بمنزل برود مطابق این ماده نمیتواند یاآن ماده باید اصلاح شود یااین ماده اگرچه بنده بکلی باانحصار وامتیاز دادن باداره پستخانه مخالفم .
ناصرالاسلام –این ماده میگوید حمل ونقل مسافرین بتوسط دستگاه پستی فوق العاده بعدشرح میدهد دستگاههائی راکه برای حرکت مسافرین واسباب آنها فراهم میکند همین طور که یکی ازآقایان اظهار کردند این عبارت بکلی غلط است برای این که درقسمتهای عمده مملکت ماهیچ طریق حرکت گاری یا کالسکه ممکن نیست باید آنرا درنظر بگیریم وانحصار بدهیم وازاین ماده همچه مفهوم می شود کسانی که بااسب چاپاری حرکت میکنند ممنوع الحرکت هستند واگر یک پستی بامال حرکت بکند گویا حرکت پستی محسوب نمیشود پس این انحصار بکلی غلط است
مخبر – این انحصار درموقعی خواهد بود که اداره پست تمام وسائلش رافراهم نکرده باشد بکلی از انحصار خارج است وهرکس می تواند بطور پستی یاغیر پستی حرکت کند اینجا ننوشته اند کسی نمیتواندحرکت کند
حاج شیخ اسدالله – بنده تصور میکنم آقای معاون عرض بنده راملتفت نشدند وجواب مطابق سؤال ندادند بنده عرض نکردم در خصوص مسافرینی که خودشان مال دارند وازخودشان شخصا دستگاه دارند وبخواهند مسافرت کنند این ماده باماده بعد باهم مخالفت دارد بنده اینطور عرض نکردم بنده عرض میکنم این ماده باماده بعد باهم مخالفت دارد باین قسم که دراینجا امتیاز میدهد به اداره پست به اینطور که دراینجا مینویسد که هرگاه مسافری بخواهد مسافرت بکند بطور پستی منزل بمنزل مال عوض کند یعنی شبانه روز حرکت کند نمیتواند واین قسم حرکت منحصر باداره پستخانه است ظاهر این ماده این است که اگر بخواهد یک درشکه ازغیر اداره پست کرایه بکند بموجب این ماده میتواند زیرا پستی نیست که منزل بمنزل مال عوض کند وروز بروز حرکت میکند ولی ماده بعد چند مورد راخارج میکند وانحصار باقی دیگر راباداره پست واگذار میکند اگر میخواهید ماده رابخوانم دراینجا مینویسد (فصل سوم فقرات ذیل ازامتیاز انحصاری پست خارج است اولا حمل ونقل مسافرین وبنه آنها درصورتی که با وسایل شخصی یا با کاروان یابا راه آهن یابا وسائلی که امتیاز آنهاقبل ازوضع این قانون داده شود مسافرت مینمایند ومحل مسافرین وبنه آنها در طرقیکه حالیه عرابه رو نیستند وهمچنین حمل مسافرین وبنه آنها بوسیله دستگاههای کرایه که بقوه حیوانی درشهرها ونقاط پرجمعیت واطراف آنها حرکت وحمل مسافرمینماید) اینطور که دراینجا نوشته شده ظاهرش اینست که هیچ قسم نمیتواند یک کالسکه یا درشکه ازغیر اداره پست کرایه کند ظاهر آن فصل اینست که میتواند این دوفقره راعوض کردم باهم ضدیت ومخالفت دارند دراینجا باید توضیح بدهند که مرادشان کدام یک از این دو فقره است آیا بغیر دستگاه شخصی خودش وغیر ازدستگاهی که از پست خانه اجاره کرده نمیتواند حرکت کند یادر صورتی که منزل بمنزل بخواهد برود میتواند ازکسی دیگر کالسکه یادرشکه کرایه کند
معاون – در این فصل که نوشته شده (حمل ونقل منظم ومرتب توضیحش اینست که منزل بمنزل مال عوض کند بعد آن فصل که میفرمائید مخالف است مینویسد (حمل ونقل مسافرین وبنه آنها درصورتی که باوسائل شخصی حرکت کنند) پس وسایل شخص آن چیزی است که بتواند منزل بمنزل مال تهیه کند وحرکت کند تهیه مال در هرمنزل انحصار است ودر فصل سوم بعضی چیزها راز انحصار مجزی میکند مینویسد که هر کس بامال شخصی ودرشکه یاکرایه بطوریکه منزل بمنزل نگذاشته باشد بتواند حرکت نماید
رئیس – گویا مذاکرات کافی باشد فقره دوم قرائت میشود
(بمضمون ذیل قرائت شد)
ثانیا – حمل ونقل منظم ومقرر مسافرین وبنه مسافرین بوسایل مکانیکی درطرق بری بحری مملکت که این وسایل وجود نداشته باشد و اداره پست آنها راتاسیس نماید
تبصره – انحصار حمل ونقل مسافرین واشیاء آنها موقوف براین خواهد بود که اداره پست تمام لوازم حمل ونقل رابقدر احتیاج وراحت مسافرین کاملا تهیه نموده باشد
رئیس – درفقره ثانیه با تبصره ایرادی هست یانیست
حاج شیخ اسدالله – مکانیکی رابنده نمی فهمم خوبست معین کنند وهمان معنی راکه میفرمایند بنویسند
مخبر – مکانیکی یعنی ازقبیل اتومبیل جراثقال ازاین قبیل چیزها است
حاج شیخ اسدالله – بهر جهت فارسی بنویسید بنده نمی فهمم
مخبر – خیلی خوب درکمیسیون یک معنی فارسی از برای این لفظ فکر میکنیم ومینویسیم
رئیس- درشور ثانی اصلاح میشود (فقره ثالثه بمضمون ذیل قرائت شد)
ثالثا- حمل ونقل مراسلات اعم ازاینکه سرباز باشد یاسربسته
رئیس – دراینجا مخالفی هست یانیست
حاج شیخ اسدالله – حمل ونقل مراسلات کلیه مراسلات اجباری است ومجبور هستند بتوسط پستخانه بفرستند یااینکه بنده که آدمم ازاین جا بقم میرود حق دارم بتوسط اویک کاغذی به یکنفر دوست خود بنویسم وبفرستم وآیا این حق را دارم یانه .
مخبر - عرض میکنم اگر این حق بمردم داده شود بکلی اداره پست باید تعطیل کند زیرا عموم مسافرین که حرکت میکنند هرکدام پنجاه یا صد عدد کاغذ درجیب خودشان میگذارند وحرکت میکنن آنوقت اداره پست باید درش راببندد ومسلم است این مطالب ممنوع خواهد بود
حاج شیخ اسدالله - بنده منتظر همین فرمایش آقای مخبر بودم بنابراین میخواهند بکلی تمام اختیارات مردم را سلب نمایند می فرمایند اگر چنانچه این کار را نکند آنوقت اداره پست خانه کار نمیکند درهیچ کجای این مملکت معلوم نیست که بروند واشخاص رادربین راه تفتیش کنند که ببینند آیا کاغذ همراهش است یانیست آنوقت آدم بنده که ازاینجا مسلفرت به قم کرده باید اورا تفتیش کنند ودرتحت محاکمه واستنطاق بیاورند ملاحظه بفرمائید این مسئله چقدراسباب زحمت برای مردم خواهد شد عرض کردم قانونی که وضع میشود باید مناسبات اورا با وضع مملکت سنجید این قسم فشارآوردن واین نوع سختی کردن برمردم صلاح نیست مردم باید درارسال ومراسلات شخص خود آزاد باشند بنده بایدآزاد باشم که کاغذ خود رابدهم اوهم ببرد مجبور نباشم که مخصوصا به پست خانه بدهم که اگر غیر ازآن باشد مجازات بشود این را بنده هیچ صحیح نمیدانم وتصور میکنم سلب اختیاروآزادی مردم شده است
معاون – اینجا بازگمان میکنم یک مطلبی اشتباه شده است زیرامطلب این طور نیست که آقای شیخ اسدالله میفرمایند اگر آن طور باشد حق باایشان است ولی درفصل اول که حمل مراسلات بااداره پست انحصار داده میشود مقصود مراسلات پستی است یعنی بترتیبی که اداره پست برای حمل ونقل کاغذهای پستی اتخاذ نموده مراسلات راحمل ونقل خواهد نمود والبته آقای حاج شیخ اسدالله هم تصدیق میفرمایند که این مسئله الان هم معلوم است واداره پست نمیخواهد حمل ونقل کلیه پاکات را در هرنقطه انحصاربه خودش بدهد وهمانطور که فرمودند اگر مثلابخواهند پاکتی به آدم خودشان بدهند ودوروز یاسه روز بقم میرود کسی ممانعت نمیکند اینجا مقصود حمل ونقل پاکات است بطور پستی البته حمل ونقل پاکات باید انحصارش بااداره پست باشد چنانچه الان هم هست گمان میکنم باین توضیح رفع اشتباه آقای حاج شیخ اسدالله بشود
رئیس – آقای حاج شیخ اسدالله رفع اشتباه شد
حاج شیخ اسدالله – خیر بدبختانه مخالفت منحصر به شخص بنده شد ولی چاره ندارم باید نظریات خودم را دراینجا عرض کنم که بعد ازاینکه این قانون وضع شد واز مجلس شورای ملی گذشت معلوم شود که یک نفراین عقیده راداشت میفرمایند بطور پستس بطورپستی یعنی که یک نشانه دارد یک علامتی برآن نصب میشود خصوصیتی که ندارد بنده یک جزءمطلبی که نشانه این مطلب باشد تصورنمیکنم مثلابنده آدمم را ازاینجا باکمال عجله روانه قم میکنم برای یک مطلب فوری فوتی ازاینجا حرکت میکند درظرف یک شبانه روز بقم میرسد زودتر ازپست هم میرود آیا این پستی هست یانیست اگر مطلب فوری فوتی خودم را باداره پست بدهم شاید بآن زودی نرسد پس دراینصورت تمام مجلس اتفاق کنند که این ماده صحیح است بنده عرض میکنم که قانون بایستی مناسب بامقتضیات مملکت ماباشد واین ماده مناسب بامقتضیات ملکت مانیست ویک اسباب زحمتی برای مردم تولید خواهد شد وتصور میکنم دراین باب شکایت زیادی ازاهالی میشود که خود اداره پست خانه ازاین کار پشیمان شود
حاج عزالممالک – گمان میکنم که آقای حاج شیخ اسدالله فصل سوم راملاحظه نفرمودند والا چنانچه مطالعه کرده بودند بااین قسمت این ماده اینطور ضدیت نمیکردند درفقره سوم تصریح میکند که مراسلانی که اشخاص متخلفه بتوسط گماشتگان خود برای یکدیگر میفرستند آزاد است فقره چهارم میگوید مراسلانی که اشخاص متخلفه حامل آنها هستند وراجع باامورشخص خود آنها است ازاین انحصار خارج است این دو قسمت رااگر ملاحظه فرمایند میبینند که صریحا اجازه میدهد که عموم مردم بتوسط گماشتگان خود برای دولت خودشان کاغذ نوشته ارسال نماسند ودراین موارد هیچ کس تفنیش نخواهد کرد وگکان میکنم ازاین واضح تر قانون نوشت گویا آقای حاج شیخ اسدالله هنوز فصل سوم رامطالعه نکرده ایراد مینمایند
حاج شیخ اسدالله – بدبختانه این فقراتی که آقای حاج عزالممالک خواندند بنده مکرر خوانده ام مطالب شخصی رابکنار میگذارم راجع به مکاتبات شخصی همین طور ایت که میفرمائید درمطالب نوعی بچه دلیل شما سلب اختیار است عامه مردم میکنند که نتوانند بواسطه غیرپست یک مراسله بجایی بفرستند بنده دراینجا یک نظری دارم وعرض میکنم صلاح نیست یک همچه قانونی وضع شود وقانون باین سختی ازمجلس بگذرد
معدل الدوله – بنده تصور میکنم حالا که آقای حاج شیخ اسدالله تنها ومنحصربه فرد به این ماده مخالف هستند مجلس میتواند تصدیق کند که این ماده صحیح است وبگذرد چه بسا اتفاق می افتد که برای اشخاص واحدی یک اشتباهی روی می دهد که هرقدر هم توضیح بدهند رفع آن اشتباه نمی شود وقبول نخواهد کرد والا اگر این ماده درست دقت شود هیچ اشکالی ندارد به جهت اینکه ماداریم قانون پستی رامیگذرانیم وبرای سهولت وصرفه اصلاح امور مردم این قانون وضع میشود وبرای اینکه امورمردم درجریان بیفتند واشخاصی که نوکرهای تند روندارند بتوانند کاغذهای آنهارا از شهری بشهری ببرند یک اداره مرتب ومنظمی برای حمل ونقل مراسلات ومحمولات مردم تشکیل شده ومتداول اینکه قابل انکار نیست پست حمل ونقل کاغذهای عامه مردم انحصارش بااین اداره خواهد بود واشتباه میکنند که میگویند کاغذهایی که دربغل اشخاص باشد تفحص میشود اما کلمه انحصار چرا نوشته ا ند برای اینکه نوشته اند برای اینکه ممکن است اگر لفظ انحصار نداشه باشد یک شخص دریک بلایی قاصدی رابیندازد که کاغذهای عمروزید رابگیرد ویک ترتیب پستی برای خودش تهیه کند وهمین معامله راکه پست میکند اوبکند به همین ترتیب ازمردم حقوق بگیرد البته اورا منع میکنند یکی ازجهت صرفه دولت ویکی اینکه این کار درتحت نظر دولتباشد ودولت درنظامات آن اداره نظر داشته باشد چون ممکن است بعضی ازاشخاص پیدا شوند ومراسلات وامانات مردم را قبول کنند بعد اسباب زحمت وخصارت مردم شود پس گمان میکنم آقای شیخ اسدالله اگر درست دقت بفرمایند که باداره پست انحصارمیدهند برای این است مشابه بعمل پست دیگران حق نداشته باشند اقدامی بکنند واسباب زحمت فراهم کنند
رئیس – گویا مذاکرات کافی است
حاج شیخ اسدالله – یک عرض دیگری هم دارم
رئیس - شما پنج شش دفعه نطق فرمودید – جزءچهارم قرائت میشود ( بمضمون ذیل قرائت میشود)
رابعا حمل ونقل کارتهایی که عنوان مطالب پستی روی آنها نوشته باشد ( کارتهای پستی )
رئیس – دراینجا گویا مخالفی نیست – ( مخالفتی نشد) (وفقره پنجم بمضمون ذیل قرائت شد)
خامسا – حمل ونقل جراید واعلانات واوراق اخطاریه وتعرفه نامه وصورت قیمت اشیاءواوراق ازهرقبیل درصورتی که اسم گیرنده درروی آن نوشته شده باشد
رئیس - دراین قسمت هم ایرادی نیست
(جزء ششم بمضمون ذیل قرائت شد)
سادسا – حمل ونقل ومنظم ومرتب مرسوله های سربسته ازهر قبیل که وزنشان از۲ من تبریز تجاوز ننماید .
(این قبیل بسته ها امانات پستی نامیده میشود )
(دراین فقره هم مخالفی نبود – جزء اول فصل سوم بمضمون ذیل قرائت شد)
فصل سوم – فقرات ذیل ازامتیاز انحصاری اداره پست خارج است .
اولا – حمل ونقل مسافرین واثاثیه آنها درصورتی که باوسائل شخصی یا باکاروان ویا با راه آهن ویا با وسائلی که امتیاز آنها قبل ازوضع این قانون داده شده مسافرت می نمایند وحمل مسافرین وبنه آنهادر طرقی که حالیه عرابه رو هستند همچنین حمل مسافرین وبنه آنها بوسیله دستگاههای کرایه که بقوه حیوانی یا مکانیکی درشهرها ونقاط پر جمعیت واطراف آنها حرکت وحمل مسافرمینمایند ومالیات رانیز می پردازند
رئیس – مخالفی نیست
ارباب کیخسرو – بنده اینجا یک توضیحی ازآقای مخبر میخواهم دراین قسمت که نوشته شده (درطرقی که حالیه عرابه رونیستند ) عرابه رو دوقسم است یکی طبیعی ویکی دیگر اینکه شوسه کرده باشند اگر طبیعی است مخالف با منافع عمومی است اگر غیر طبیعی است ومقصودشان راههای است که ازطرف دولت خرج شدده واصلاح شده است توضیح بدهند
مخبر – مقصود ازراههایی است که اداره پست لازم میداند دستگاه بگذارد حالا اعم ازاینکه طبیعی باشد آنوقت دراینجا انحصار اداره پست میشود وقتی که درراهی اداره پست خودش دستگاه نداشته ا لبته امتیاز اداره پست خارج است
محمد هاشم میرزا- بنده عرضی که آنوقت کردم حالا تکرار میکنم میفرمایند قبل ازآنکه اداره پست خانه دستگاه تاسیس کند آن راهها ازانحصار خارج است درصورتی که بعضی جاها پست را با اسباب های معمولی حمل ونقل میکنند مثلا راه مازندران وخیلی راههای دیگر است که ممکن نیست به این زودیها عرابه رو بشود ودستگاههای عصبی ببندد ومسافرین را حمل نقل کنند چرا باید آنجا ها ازانحصار خارج باشد بنده معنیش را نمی دانم خوبست این راهها هم داخل این امتیاز باشد وبنویسند راههایی که پست را حرکت میدهد چه عرابه رو ودرشکه رو وکالسکه روباشد با اسب وسایر وسایل نقلیه جزءانحصاراست حالا آنجا هایی که قبلاز وضع این قانون امتیاز داده شده است وسالها معلوم بوده است عرض نمیکنم ولی جاهائی که بااسب پست راحرکت میدهند یااینکه حالا عرابه رو نیست وبعد ممکن است آن وسایل رافراهم کرد وهیچ مضرتی هم ندارد جهتش چیست که باید از انحصار خارج باشد
مخبر – گمان میکنم این قسم راهها خارج ازانحصارباشد ولی بااینکه وصف بسته بنظر اداره پست است که اگر توانست درطرقی که حالیه عرابه رو نیستند بقدر لزوم مال حاضر کند ومسافرین راحمل ونقل کند می کند ولی اگر نتوانست وصره دولت نباشد نمیتواند این مسائل رابعهده بگیرد
حاج شیخ اسدالله – اینجا کرایه کردن غیر پستی رادرشهرهای پراز جمعیت باطراف آن است این انحصار خارج مینماید مثلا میگوید هروقت کسی بخواهد دستگاهی ازقبیل درشکه وکالسکه ودلیجان برای مسافرت ازغر اداره پست درشهرهای پرجمعیت مثل طهران واطراف آن کرایه کند میتواند مثل اینکه ازآنجا درشکه بحضرت عبدالعظیم یا شمیران کرایه میدهد کرایه کند وغیرازاین موقع را عموما داخل دراین امتیاز وانحصار مینویسد واین ماده اینطور میرساند وآن ماده پیش مفادش غیرازاین است اگر این است که اینجا نوشته شده باید آن ماده رادرست توضیح کند واگرآن است که اینجا نوشته شده ومطبع نظر همان است اینجا باید یکقدری توسعه بدهند چون محل نظر بنده همین ماده بود که الان مطرح مذاکره است کرایه کردن دستگاه غیر پستی منحصر به شهرهای پرجمعیت واطراف آن می نمایند و غیر از شهرهای پرجمعیت اجازه نمیدهند وداخل درامتیاز میشمارد مثل این است اگر یک کسی بخواهد ازاینجا یک درشکه برای قم ازغیر اداره پست خانه کرایه کند ومنزل بمنزل برود ومطابق این ماده نمی تواند
مخبر – بنده گمان میکننم همین لفظ کاروانی که اینجا نوشته شده است ازبرای وسایل غیر پستی که منزل بمنزل حرکت میکند کافی است که در صورتی که متقاعد نشوند ممکن است این جمله اضافه شود ونوشته شود یا وسایل شخصی یا دستگاههای غیر پستی که بطور منزل بمنزل حرکت میکند دراین صورت رفع اشکال خواهد شد
ارباب کیخسرو- بنده خیلی تعجب کردم آقای مخب فرمودند که درراههای طبیعی اگر اداره پست بتواند دستگاه حرکت بدهد آن راهها هم منحصر باداره پست خواهد بود بندهد هیچ حکمت این مسئله را نمیفهمم راهی که دولت هیچ خرج نکرده ونخواسته یااینکه دراینجا مخصوصا قید میکند که اشخاص که بادستگاه شخصی وغیره بخواهند حرکت کنند می توانند دراین صورت چه طور این قبیل راهها رااداره پست منحصر بخود میکند واگر دولت خرج نکرده چه نوع تحمیل براشخاص میکند
معاون وزارت پست وتلگراف – این مطلب راتصدیق میکنم حق با جنابعالی است درراههایی که خرج میکرده است نباید انحصار بخودش بدهد ولی مقصود ازحمل ونقل دراین ماده راههایی است که با عرابه می توانند حرکت کنند یعنی دراینجا مخارجی کرده باشند وتوضیحا عرض میکنم که مقصود اداره پست وانحصارگرفتن این است که بتوانند با نواب راه قراری بدهد وبعد ازآن قراداد وقتی که این قانون ازمجلس بگذرد وتصویب شود واغلب این راهها را با یک مخارج خیلی جزیی شوسه گردید مردم با کمال سهولت بتوانند حرکت کنند ومقصود ازاین ماده این است والبته مسلم است مادامیکه این قانون گشته است وآن قرارداد بسته نشده است نمی توان آن راها رابطوری که لازم است اداره کرد مسلم است ان راهها ازبرای تمام مردم مثل حالت حالیه خواهد بود
حاج مهذب الدوله – درانحصار اداره پست خانه دراین فقره اول از فصل سوم صحبت شد که اشخاصی که میخواهند بتوسط کالسکه یا درشکه کرایه مسافرت کنند آیا باید مجبور باشند که ازپست خانه کرایه کنند بعد توضیح دادند که مراد از انحصار مسافرت بعنوان پست است بااین معنی که اگر چنانچه شخصی بخواهد بادرشکه شخصی یا بادرشکه کرایه مسافرت بکند ممکن است باز درمقام توضیح گفتند کاروان شامل درشکه کرایه هم هست این سفر که ما درخدمت آقایان وکلاءاز شیراز می آمدیم دراصفهان اداره پست خانه میگفت امتیاز کرایه درشکه باپست خانه است واگر بخواهید ازغیر پست خانه درشکه کرایه کنید باید هر درشکه یک مبلغی بااداره پست خانه بدهید دراین صورت اگر امتیاز وانحصار باپست خانه است ودولت ومجلس هم چو صلاح می دانند یک قسم از تجارت یعنی درشکه وکالسکه کرایه دادن با دولت باشد یک مطلبی هست واگر چنانچه مراد از مسافرت بطریق پستی است یعنی با آن طریق که درماده اول ذکر شده است که بتوسط دستگاهها ی پستی باشد باید دراینجا یک توضیحی بدهند یااینکه این قسم از مسافرت که بتوسط درشکه کرایه است ازاین انحصار خارج کنند
مخبر – چنانچه سابقا عرض کردم ممکن است دراینجا گنجانیده که مقصود دستگاههای شخصی وکرایه است پست اگر میخواهد برگردد بکمیسیون دراینجا اصلاح میشود
رئیس – آقای حاج اسدالله پیشنهادی داده اند فرستاده میشود بکمیسیون ( فقره ثانی بمضمون ذیل قرائت شد)
ثانیا - پاکتها یا مرسولاتی که توسط بعضی از ادارات عمومی حمل میشود تعیین شرایط وحدودش با دولت است
رئیس – درفقره ثانی مخالفی نیست ( مخالفی نبود ( فقره ثالثه بمضمون ذیل قرائت شد)
ثالثا – مراسلاتی که اشخاص متخلفه توسط گماشتگان خود برای یکدیگر میفرستند ومراسلاتی که مردم برای پست خانه میبرند یا از پست خانه میگیرند
رئیس – درفقره ثالثه ایرادی هست
ارباب کیخسرو- میخواستم توضیح بدهم اینکه نوشته مراسلاتی که اشخاص متخلفه بتوسط گماشتگان خود برای یکدیگر میفرستند غیراز گماشتگان خود آیا غیر از گماشتگان ممکن نیست یک کسی اگر گماشته نداشته باشد توسط غیر بفرستد ودیگر آنکا آیا ازشهری بشهری می توانند بفرستند یا مقصود داخله شهر از عبارت بد چنین می رساند که مقصود داخله یک شهری است چون اینجا می نویسد مراسلاتی راکه به پست خانه میگیرند خوب است آقای مخبر توضیح میدهند که مقصود چیست
مخبر – اینجا مراد اشخاصی است که توسط گماشته خودشان میفرستند والان بتوسط غیر همان پست است واین ماده هم راجع به شهر وهم راجع به اطراف خواهد بود که بتوسط نوکرانشان می توانند نوشته جات خود رابفرستند واداره پست مانع نخواهد بود
محمد هاشم میرزا- دربعضی از نقاط هست که اداره پست است ولی اگربخواهند بتوسط اداره پست بفرستند خیلی معطل میشود ۶و۷ روز میرسد درصورتیکه اشخاص معمولی بنصف آن مدت میروند مردم ازآن مقصودیکه دارند باز میمایند زیرا خیلی از نقاط است که خود آقای مخبر مسبوق هستند که تا ازهر طرف کاغذها در پست خانه جمع شود چندین روز طول می کشد و حال این که اگر بتوسط اشخاص معمولی بفرستند درنصف آن مدت خواهد رسید بهتراین است که بی اندازه این مسئله رابپستخانه منحصر نکنیم وبنده پیشنهاد میکنم در نقاطی که بتوسط اشخاص معمولی زودتر میرسد امتیازش باپست نباشد که مردم بتوانند مراسلات خود رازودتر برسانند
معدل الدوله – عرض میکنم که در دراین ماده اگر یک وقتی بشود می بینید که یک فائده ازاین ماده د نظر داشته اند واین مطلب راپیشنهاد کردیم پاکتهائی که بتوسط گماشتگان فرستاده میشود اعم است ازهر شهری بشهری یا داخله هرشهر ومقصود از گماشته هم منحصر بنوکر شخصی نیست کسی است که از طرف یک نفر دیگر قاصد است وکاغذهای خصوصی اورا می برد وآنجا را که اشتباه کرده است چون اداره پست منظورش تعمیم است زیرا غالبا پستخانه ها مرکزشان دریک شهر یا یک قصبه واقع است از دهات اطراف کاغذهایی می آورند که باداره پست خانه بدهند ازآن مرکز فرستاده شود وممکن است ازیک قریه بزرگی صد یا دویست پاکت جمع کنند وبدهند که بمرکز پست برساند البته ازاین شخص که حامل این پاکت ها است جلوگیری نمی شود زیرا این شخص یک عملی کرده است که باداره پست کمک بوده پس دراین صورت اگر درست دقت کنیم می بینیم که این یک چیزی است که از برای عامه مردم اسباب راحت است وگمان نمی کنم تاملی درآن باشد
رئیس- گویا مذاکرات کافی است –فقره چهارم قرائت میشود – (بمضمون ذیل قرائت شد)
رابعا مراسلاتی که اشخاص مختلفه حامل آنهستند وراجع بامور شخصی آنها است
ارباب کیخسرو – اینجا هم باز از آقای مخبر یک توضیحی میخواهم اینکه نوشته شده است (راجع بامور شخصی خود آنها )آیا مامورین دولت چطور میتوانند بفهمند راجع بامورشخصی است یعنی پاکت را درجیب هرکس ببینند میگشایند ومی بینند راجع شخصی است یانوعی است دراینجا چه ملاحظه کرده اند که این عبارت را نوشته اند
معاون وزیر پست وتلگراف – البته اداره پست بعد ازآنکه مطابق این ماده خواست در یک پاکتی تفتیش بکند بعد از آن خواهد بود که از مقامات رسمی دارای یک راپورتی باشد وبعد از آنکه ازیک مقام رسمی آن راپورت رسید آنوقت تفتیش میکنند وبعد ازآنکه تفتیش کرد دید آن پاکت راجع بامور شخصی است وراپورت دهنده اشتباه کرده است البته ایرادی نخواهد داشت اینطور نیست که اداره پست همه روزه جیب وبغل اشخاص را تفتیش کند که ببیند کی کاغذ دارد ومطلب کاغذچیست هیچ همچه مقصودی دراینجا نیست
نظام السلطان – توضیحی که آقای معاون فرمودند خوداین یک عیب بزرگی است میفرمائید بعد ازآنکه از یک مقام رسمی راپورتی رسید آن شخص راتفتیش میکنند بعد ازآنکه معلوم شد بامور شخصی است آنوقت مذاکراتی نخواهد شد درصورتیکه همانطور که آقای ارباب کیخسرو فرمودند اگر اداره پست بخواهد پاکت مردم راباز کند و تفتیش نماید این حق را دارا نخواهد بود واگر بخواهند تفتیش نکنند ازکجا خواهند فهمید که راجع بامور شخصی است یانه بخیال که نمیشود فهمید بنده گمانم اینست اگر این کلمه امور شخصی را بکلی ازاینجا بردارند بهتر است واین ماده سلیس تر میشود .
مخبر – این ماده که دراینجا چون بعضی نوشتجات هست که حامل آنها بعضی اشخاص مختلفه هستند واین نوشتجات سرباز هستند ولی عنوان دارد وچنانچه ملاحظه میفرمائید کاغذهای سرباز یا سربسته ازانحصار اداره پست خارج کرده اند ممکن است که یک شخص یک پاکتی راجع به شخص خودش باشد وسرش هم باز باشد ودرجیبش باشد دراداره مامورین پست ببینند وبگیرند اینجا این مسئله را مستثنی کرده که اگر یک کسی یک کاغذی داشته باشد وسراو باز باشد وراجع بامور شخصی او باشد متعرض اونخواهد شد
رئیس – مذاکرات کافی است (فقره پنجم بمضمون ذیل قرائت گردید )
خامسا – بارنامه وصورت حسابهای سربازی که تجار بهمراهی مال التجاره خود میفرستند وشامل مطلب دیگری جز اطلاعات راجعه بتحویل مال التجاره نیست
رئیس – دراینجا ایرادی هست یا نیست
سردار سعید – بنده گمان میکنم که باین ترتیب این انحصار خیلی اسباب زحمت مردم بشود مثلا اینجا ذکر میکند که جز مطلب راجع بمال التجاره نباشد ممکن است یک کسی مال التجاره بتوسط مال شخصی بامکاری بنقطه میفرستد چهار کاغذ با آنها میفرستد که اداره مطالب شخص است چطور اداره پست میتواند این مسئله راتفتیش بکند ومعلوم نماید
منتصر السلطان – درقانون راجع به پست اگر دقت نشود وانحصار آن محفوظ باشد ازبرای دولت تولید اشکال خواهد نمود وخیلی خسارت به دولت وارد خواهد شد ودولت که یک اداره تاسیس میکند اگر قانون آن دقت نشود موفق باصلاحات وجریان امور نمیشود باین معنی که اگر ما بخواهیم هرکسی راآزاد کنیم که بعنوان صورت حساب مال التجاره مکاتیب شخصی راپنجاه یاشصت عدد همراه خودش بردارد ببرد وبگوید راجع بمال التجاره است وفقط باظهار یک چنین بیانی آزاد باشد واگر ازقبیل امور جلوگیری نشود ابدا انتظاماتی درامور پست پیدا نخواهد شد وما فقط بعضی چیزهائی رامیتوانیم از این قانون اشتباه کنیم مثل اینکه فلان تاجر صورت حساب یابارنامه خودش رااگر بتوسط مکاری بخواهد بفرستد آزاد باشد واینکه آقای سردار سعید فرمودند چند پاکت اگر داشته باشد ممنوع است بله ممنوع است باید اورابگیرند ویک جریمه هم ازحامل بکند که چرا مرتکب خلاف قانون شده است فقط او حق دارد که صورت محاسبه مال التجاره راعمل کرده ومتعلق بفلان تاجر است همراه خودش ببرد وسرش هم باز باشد آنهم یک توصیه راجع به تسهیل امور شخصی خودش است که اگر درراهی اتفاقی از برای او بیفتد فلان تاجر یا فلان عامل بااو همراهی کند ومال التجاره او راعبور بدهد این قبیل توصیه ها رامیتواند حمل کند آنهم درپاکت های سرباز واگر ما بخواهیم حق بدهیم که هرکس بعضی نوشتجات یاپاکات سربسته با خودش ببرد آن وقت هر مسافری که حرکت می کند دوبار پاکت توی خورجین همراه خودش حمل میکند مثل ایام قدیم که یک قاصدی ازفلان شهر میآمد وبیست روز درکوچه ها میدوید که من قاصد فلان شهرم هرچه کاغذ دارید بدهید که من بدهم وکاغذهای مردم را میگرفت وبعد از۲ ماه میرفت بفلان شهر وقسمت میکرد اگر ما بخواهیم همان ترتیبات سی سال پیش ازاین را اجرا کنیم یک چیز خیلی بدی است والا پستخانه مجبور است که ازاین ترتیبات جلوگیری کند وچون انحصار با دولت است ازاین قبیل امورات بایدمانع باشد وهیچ هرج ومرج وعدم انتظامی روی نمیدهد
رئیس –گویا مذاکرات دراین باب کافی است فقره ششم خوانده میشود
(بمضمون ذیل قرائت شد)
سادسا – اوراق راجعه بسایر ادارات حمل ونقل عمومی که باوسایل حمل ونقل خودشان فرستاده می شود
رئیس – درفقره ششم مخالفی نیست (مخالفی نبود )(فقره هفتم بمضمون ذیل قرائت شد
سابعا – مراسلات متبادله فیمابین دول خارجه ونمایندگان آنها (ازقبیل سفراء) و وزراء وقونسولها که در مملکت ایران بسمت رسمیت متمکنند ودر خورجین های سفارتی بموجب قرارداد دولت حمل ونقل میشود
رئیس- درفقره هفتم مخالفی نیست (اظهاری نشد) (فقره هشتم بدین مضمون قرائت گردید )
ثامنا – مراسلاتی که ازنقطه بنقطه ارسال می شود که درآنجا پستخانه نباشد
رئیس – پیشنهادی آقای محمد هاشم میرزا نموده اند که یک جزء براین ماده الحاق شود (بمضمون ذیل قرائت شد)
پیشنهاد میکنم یک ماده جزء این فصل سیم اضافه شود (درفاصله نقاطیکه مسافرین معمولی غیر پستی زودتر ازپست میرسانند )
محمد هاشم میرزا - عرض می کنم کلیه مقصود ازانحصار پستخانه آنست که کاغذ ها رازودتر از اشخاص معمولی برسانند وغالبا دربعضی نقاط اتفاق افتاده است که یک مطلبی که بتوسط پست بیک محل دیگری میرسد دوبرابر آنقدریکه یک مسافر معمولی طول میدهد طول میکشد مثلا ازسبزوار به بجنورد ۲۰ فرسخ است مسافرین سه روزه میروند کاغذ باید بمشهد برود روز هشتم برود به بجنورد یا از نیشابور تا ترشیز ۷ فرسخ بتوسط پست پنج روزه کاغذ میرسد لهذا این نقاط مثل همان نقاطی است که واقعا پست ندارد زیرا که مقصود ازپست زود رساندن کاغذ است اگر بنا باشد بیشتر معطل کند بنده انحصار راغلط میدانم وعقیدام اینست فقره نهم راکه بنده پیشنهاد کردم اضافه شود .
معاون وزارت پست وتلگراف- فرمایشی که میفرمایند احتمال دارد وممکن است یک همچه جائی باشد ولی نمیتوان باین جهت یک قانونی وضعکرد گمان میکنم اگر یک همچه محلی باشد میتوانند ازاداره پست تقاضا کنند پستی برقرار کند زیرا دراداره پست یک همچه قانونی هست که اگر یک محل بتواند مخارج یکنفر مامور وخرج آن آدمی که کاغذ جات ومحمولات رابآنجا میبرد بدهد فوری پست درآنجا دائر میکند دراین صورت بهتر این است ازاداره پست تقاضا بکنند ودراین قانون استثناء نکنند .
محمد هاشم میرزا – آقای معاون عجب دلیلی فرمودند ممکن است دربعضی نقاط درتمام ماه پنج کاغذ یاده کاغذ یا صد کاغذ حمل شود وپستخانه نگذارده باشند ودخل کفایت مخارج رابکند البته هروقت پستخانه گذارده شد انحصار هم همراه او خواهد بود بنده راجع باین مطلب عرض نمیکنم عرض میکنم بعضی جاها است که مسافرین منزل بمنزل زودتر از پست میروند مقصود بنده اینست که درهمچه نقطه که پست دیرتر از مسافرین معمولی میرسد مردم مجبور نباشند کاغذ خودشان رابپستخانه بدهند درصورتی که مسافرین معمولی بدون هیچ زحمتی بنصف آن مدت بنده ازاین جوابها قانع نمی شوم وپیشنهاد خودم عقیده دارم وتقاضا میکنم رای گرفته شود .
منتصرالسلطان – این فرمایشی که شاهزاده محمد هاشم میرزا فرمودند وقتی ما میتوانیم قائل شویم که از نقطه نظر تجارتی اهمیتی داشته باشد ازنقطه نظر خصوصی وشخصی نمیشود قبول کرد درشهری که اهمیت تجارتی آن باندازه باشد که پستخانه بتواند ماهی سی تومان تمبر برای حمل امانت وغیره بفروشد که یک قاصد ماموری آنجا نگاه بدارد البته فورا درآنجا پست دائر خواهد شد واگر هرمحلی درهر ماه معادل سی تومان عمل تجارتی نداشته باشد آن اهمیت راندارد که ما یک ماده قانونی دراینجا بگذاریم ویک هرج ومرجی درقانون پستی تولید کنیم که هرکس بگوید من باین نظر پاکت رافرستاده ام واداره پست نتواند جلوگیری وتفتیشات خودش را بکند این محلی راکه اسم آوردند اگر اهمیت تجارتی دارد ومعادل ماهی سی تومان تمبر فروخته میشود اداره پست مکلف بلکه مجبور است فورا پست در آنجا دائر کند واگر اینطور نیست برای پنج یا ده پاکت نمیشود قانون طوری نوشت که اسباب هرج ومرج فراهم شود چه عیب دارد پاکت احوال پرسی دو روز دیرتر برسد .
رئیس – باید رای بگیریم بقابل توجه بودن این پیشنهادی که درواقع فقره نهم میشود –آقایانی که قابل توجه میدانند قیام نمایند (عده قلیلی قیام نمودند)
رئیس – قابل توجه نشد- فصل چهارم قرائت میشود.
(بمضمون ذیل قرائت شد)
فصل چهارم – فرمانده هرجهازی که وارد یکی از بنادر میشود یادرحین عبور درآنجا لنگر میاندازد باید مراسلات وسایر اشیاءراجعه بامتیاز انحصاری پست راکه در کشتی موجود است بتزدیک ترین دفتر پست تحویل بدهد ولی اشیاء ذیل ازاین قانون مستثنی است .
رئیس – درآنچه که قرائت شد مخالفی هست یانیست (اظهاری نشد) مستثنیات قرائت میشود .
(بمضمون ذیل قرائت شد )
اولا – مرسولاتی که بعنوان پستخانه دیگری غیر از پستخانه مذکور است ویابعنوان یکی ازدفاتر پست خارجه است که باید همان کشتی بمقصد برساند
رئیس – در فقره اول ملاحظاتی هست یانیست (اظهاری نشد) ملاحظاتی نیست فقره دوم قرائت می شود .
(بمضمون ذیل قرائت شد)
ثانیا – اوراق راجعه ببارهای کشتی که در پاکات سرباز باشند .
رئیس – دراینجا هم ایرادی نیست .
حاج شیخ یوسف – بنده پیشنهاد میکنم عباراتی راکه آقای محمد هاشم میرزا گفتند اصلاح شود وعقیده ام اینست که عوض پاکات پاکتها نوشته شود .
رئیس – عرض کردم این قبیل اصلاحات را پیشنهاد کنید بکمیسیون میرود اصلاح میشود متمم ماده خوانده میشود
(بمضمون ذیل قرائت شد)
مخارجی که بفرماندهان کشتی های اتفاقی بجهت حمل پاکات وسایر اشیاء که از ممالک ماوراء البحر یابدان ممالک ارسال میشوند باید تادیه شوند ازطرف دولت معین خواهد گردید .
ارباب کیخسرو - بنده دراینجا توضیحی می خواهم که آیا تابحال ترتیبی دراین باب درپست خانه بوده است یاخیر وبعلاوه اینجا که میگوید مخارج ازطرف دولت معین میشود آیا ین مخارجی است که درضمن بودجه هابمجلس میآید ونظریات مجلس درانها خواهد بود یایک مخارجی است که بمجلس نمآید .
مخبر - این مخارج البته جزء مخارج اعتباری خواهد بود بجهت اینکه شاید این مخارج پیش نباید باین دلیل جزء مخارج اعتباری نوشته میشود .
سردارمعظم – ممکن است آقای مخبر توضیح بدهند که مقصود ازاین مخارج چه مخارجی است
مخبر – عرض میکنم که مثلا ازآستارا بانزلی مرسوم است پست بتوسط قاصد یااسب ازطرف خشکی میآید ولی اتفاقا یک کشتی آنجا پیدا میشود وممکن است نوشتجات پستی رابتوسط همان کشتی بانزلی که شاید بفاصله ۶ ساعت میرسد فرستاد در صورتیکه یاقاصد ازخشکی چند روزه میرسد مقصوداین نیست که وقتی این قسم کشتی ها رسید اداره پست مجاز باشد که یک مخارجی بفرمانده کشتی بدهد و نوشتجاتش رابه بنده دو بتوسط او بفرستد که زودتر برسد
سردار معظم – عبارت ناقص است باید اصلاح شود .
رئیس –اگر پیشنهادی راجع باصلاح عبارت دارید بنویسید بکمیسیون فصل ۵قرائت میشود .
(باین مضمون خوانده شد)
فصل پنجم- آنچه اکیدا ممنوع است
اولا – جادادن پاکات ولو اینکه سرباز باشد ویادداشتهائی که درحکم مکاتبات شمرده میشوند درامانات پستی سریع السیر وامانات پستی بطی السیر وبسته های روز نامجات ومطبوعات ومستوره های تجارتی واوراق کارکه حقوق مخففه پستی بآنها تعلق میگیرد .
رئیس – دراینجا ایرادی هست
آصف الممالک – خوب است آقای مخبر توضیح بدهند که مقصود ازاین قسمت چیست
مخبر – البته آقایان میدانند که امانات پستی کرایه اش نسبت بسایر مرسولات پستی کمتر است واگر بنا بشود اشخاصی که امانات میدهند کاغذ بنویسند بگذارند جوف این البته ضرر دولت است وباید جلوگیری شود باین جهت این ترتیب ممنوع است
رئیس – دیگر ایرادی نیست (مخالفتی نشد)(فقره دوم بمضمون ذیل قرائت شد)
ثانیا مکاتبات شخصی ومرقومات وعلاماتی که شبیه به آن است درروی لفافه مرسولاتی که حقوق مخففه پست به آنها تعلق میگیرد باستثناء مکاتبه که فصل بیستم این قانون درروی کارت ویزیت اجازه میدهد .
رئیس – راجع بلفظ کارت ویزیت اگر ایرادی هست بکمیسیون اظهار شود
ارباب کیخسرو – بنده مقصودم همین بود نه فقط راجع بکارت ویزیت بلکه راجع بکلیه الفاظی که بزبان خارجه نوشته شده است چون خیلی الفاظ خارجه دراین قانون ذکرشد خواهش دارم کمیسیون یک نظری درکلیه الفاظ خارجه بنماید
رئیس – غیرازاین دیگر مخالفی نیست – فقره سوم خوانده میشود (بمضمون ذیل قرائت شد )
ثالثا – جادادن اسکناس وحوالجات باسم حامل وقطعات پول درمراسلات بیمه نشده و غیر سفارش
رئیس – درفقره ثالثه ملاحظه نیست (اظهاری نشد)(وفقره چهارم بمضمون ذیل قرائت شد)
رابعا – جادادن اسباب طلا ونقره وجواهرات وسایر اشیاء قیمتی وقطعات پول درپاکات ولو این که بیمه یا سفارشی شده باشد ودرسایر مرسولات پستی غیر امانات پستی بیمه شده
رئیس – آقای ارباب کیخسرو فرمایشی دارید .
ارباب کیخسرو – بنده درآن قسمتی که گذشت اجازه خواستم
رئیس – دراینجا مخالفی نیست
سردار معظم –یک اصلاح عبارتی لازم است خوب است عوض قطعات پول بنویسید مسکوکات
رئیس – دیگر مخالفی نیست (اظهاری نشد وفصل ششم بمضمون ذیل قرائت شد)
فصل ششم – اداره پست از حمل اشیاء ذیل امتناع دارد
اولا – مستوره جات تجارتی وسایر اشیائی که محل ایراث خطر برای اجزا باشد یااینکه مراسلات پستی راکیف وضایع کند
رئیس- درفقره اولی ازفصل ششم ملاحظاتی هست یانیست
حاج شیخ اسدالله – درفقره اول که مستوره جات تجارتی راداره پست قبول نمی کند که آیا مقصود چه چیز است
مخبر – مستوره جات راالبته اداره پست قبول خواهد کرد ولی این نوع مستوره جات تجارتی که از برای اداره پست یا محمول پستی مضر است اورا قبول نمیکند ازقبیل فشنگ وباروت وبعضی مایعاتی که محتمل است اسباب خطر باشد
محمد هاشم میرزا – بله مقصود آقای مخبر رافهمیدم مقصود مقصود صحیحی است ولی ایراد آقای حاج شیخ اسدالله وارد است ظاهر عبارت اینطور مینماید که مستوره جات تجارتی وسایر اشیائی که مورث خطر است ممنوع است چون مقصود آن اشیائی است کهمورث خطر است لازم نیست که مستوره جات تجارتی هیچ نوشته شود باید نوشت اشیائی که متحمل است اسباب خطر باشد
رئیس – لفظ سایر که اینجا نوشته شده این مطلب رامیفهماند
مخبر – اگر لازم باشد درکمیسیون اصلاح می شود .
رئیس – فقره ثانیه قرائت میشود .
(بمضمون ذیل قرائت شد)
ثانیا – مراسلاتی که حقوق پاکتی بآنها تعلق میگیرد ووزنشان ازدویست مثقال بیشتر است درصورتی که کاملا تمبر زده نشده باشد
رئیس – درفقره ثانیه ایرادی هست یانیست (مخالفتی نشد وفقره سوم بمضمون ذیل قرائت شد )
ثالثا – مستوره جات مال التجاره که بیش از۷۵ مثقال وزن داشته باشد
رئیس – دراینجا مخالفی هست
سردار سعید - توضیح میخواستم ازآقای مخبر که چرا ۷۵ مثقال نوشته اند
مخبر – اولا برای اینکه باید هرچیزی حدی معین کرد آنحدود را عجالتا اداره پست ۷۵ مثقال معین کرده علاوه چون درخارجه میزان اکثرش ۷۵ مثقال است اگر ترتیب دیگری برای داخله قرار بدهند همیشه اسباب زحمت اداره پست خواهدشد وشخصی که آن مستوره را میآورد باداره پست میدهد نمیداند وزنش چقدر باید باشد لهذا اینجا باترتیب بین المللی موافقت کرده اند و۷۵ مثقال نوشته اند که اسباب اشکالی فراهم نشود .
حاج شیخ اسدالله – نسبت بخارجه همینطور است که میفرمایند اما درداخله گمان نمیکنم اینطور باشد ممکن است بین خارجه وداخله فرق بگذارند .
ارباب کیخسرو – این اشکالی که آقای حاج شیخ اسدالله فرمودند هیچ موقع ندارد برای اینکه ممکن است کسانی که بیش از۷۵ مثقال مستوره دارند دو قسمت سه قسمت کنند که هم درداخله وهم درخارجه جاری باشد .
رئیس - جزء چهارم قرائت میشود .
(بمضمون ذیل قرائت شد)
رابعا – جوهر خشک یا محلول ورنگهای ملونه خشک یا مایعیکه جوهر درآنها داخل باشد
رئیس - دراین جزء مخالفی هست (مخالفتی نشد)
(فقره پنجم بمضمون ذیل قرائت شد)
خامسا – کارتهای پستی وکتابها وجراید ومطبوعات وتصاویر واشکالی که مورث شورش و فتنه یا مخالف مذهبی یااختلافی باشد
رئیس - ملاحظاتی دراین قسمت هست یانیست .
محمد هاشم میرزا – اینکه نوشته اند مورث شورش وفتنه یا مخالف قوانین مذهبی باشد شورش یک عنوان معینی ندارد وممکن است این عبارترا وسیله کنند ودریک مواقعی اشیاء مردم را توقیف نمایند چه ضرری دارد که لفظ شورش رابردارند .
رئیس – اگر این مطلب رامخبر درکمیسیون توضیح بدهند بهتر است چون امشب چراغ برق نداریم اگر مخالفی نیست خوب است جلسه راختم ولی قبلا یک پیشنهادی شده است قرائت میشود بعد جلسه راختم میکنیم ( بمضمون ذیل قرائت شد)
نظر باینکه ازطرف دولت ببانک شاهنشاهی اجازه داده شده است که درظرف دو ماه تبدیل اسکناس رابمسکوک نقره محدود قانون مصوبه مجلس شورای ملی بنماید واین اقدام بواسطه کمی نقره درمعاملات محل ضرورت شده است لهذا این بنده پیشنهاد میکنم که از طرف مجلس شورای ملی بهیئت دولت اخطار شود که قدغن نمائید تا اول اسد ۱۳۳۳ اداره گمرک ازخارج شدن مسکوکات نقره وطلا که بطریق مال التجاره ویا کلی پستال بخارج ازایران حمل میشود جلوگیری نمایند
امضاء(سلیمان میرزا وچند نفراز نمایندگان )
رئیس - راجع به همین مطلب جمعی ازتجار هم عریضه نوشته اند ولی این مطلب یک چیزی نیست که باپیشنهاد ازمجلس بگذرد قانون لازم دارد یاباید ازطرف دولت قانونی دراین خصوص پیشنهاد شود یا اگر از طرف آقایان پیشنهاد میشود باید بکمیسیون برود واز آنجا بترتیب قانونی بمجلس بیاید
سردار معظم - یک راهی است که بوسیله یک قانونی میشود جلوگیری کرد یک وقت هست که خود دولت بعنوان یک حکم اداری میتواند ازخارج شدن طلا ونقره موقتا جلوگیری نماید البته جلوگیری ازاین مسئله لازم است وچون فوریت دارد وگذرندان قانون مدتی وقت لازم دارد مجلس شورای ملی میتواند هیئت دولت رادعوت کند که یک همچه حکمی بگمرک بکند واز اینکار جلوگیری نماید
رئیس - برضد آزادی تجارت است قانون لازم دارد
سلیمان میرزا - نظر باین که گذارندن قانون یک چیزی است که یک مدتی وقت لازم دارد همانطور که مجلس قانونی میگذراند که مردم اسکناس های خودشان را تمام پولش را بگیرند درحالتی که مردم آزاد بودند پولهائی که در حساب جاری بود فورا بگیرند ومجلس شورای ملی حدی برای مردم معین کرد همین طورهم شده تصور میکنم که مجلس میتواند یک قانونی بگذارد که مسکوکات طلا ونقره مملکت را حفظ کنند که پس از ۲ماه اگر مردم خواستند عوض بلیطهای بانک مسکوکات طلا ونقره بگیرند لااقل آنچه که امروز درداخله مملکت موجود است دردستشان باشد والا ممکن است در ظرفاین مدت هرچه طلا ونقره هست ازمملکت خارج شود واز میان برود وما آنوقت درمقابل اسکناسها فقط ضمانت داشته باشیم هرچند این خودش خیلی کافی است وبواسطه این ضمانت امروز تازه اسکناس ها معتبر شده اند واطمینان کامل پیداشده است ولی رپیشنهاد میکنم که همین امروز رای گرفته شود واگر مجلس تصویب نمود بدولت اخطار کند واعلانی بکنند که مسکوکات طلا ونقره بعنوان مال التجاره وکلی پستال از سر حدات مملکت خارج نشود وهمانطور که آقای سردار معظم اظهار فرمودند اگر بخواهیم این را از مجرای قانونی بکمیسیون مبتکرات بفرستیم بعد بیاید این جا وبه ترتیبات قانونی سیر بکند دو ماه بیشتر طول میکشد ومقصود ما حاصل نمی شود .
رئیس - بنده مامورم حفظ نظامنامه داخلی مجلس رابنمایم وباید رعایت نظامنامه بشود
ماده ۳۴و۳۵ برای اطلاع آقایان قرائت میشود (بمضمون ذیل قرائت شد)
ماده۳۴ همچنین هر نماینده میتواند طرحی را ولو اینکه مذاکره آن را۱۵نفر تصویب نکرده باشند بتوسط رئیس بکمیسیون مبتکرات بفرستند ولی راپورت کمیسیون درباب آن طرح وقتی مطرح مذاکره درمجلس خواهد شد که اقلا ۱۵ نفر ازنمایندگان مذاکره آن راتصویب کرده باشند .
ماده ۳۵- پس ازآنکه پانزده نفر مذاکره طرحی راتصویب نمودند اگر طرح مزبور بکمیسیون مبتکرات رجوع شده راپورت آن کمیسیون باید اقلا بیست وچهار ساعت قبل ازمذاکره طبع وتوزیع شود وهرگاه بکمیسیون مبتکرات رجوع نشده باشد روز مباحثه منوط بقرار داد مجلس است وباید اقلا بیست وچهار ساعت قبل ازآن طرح طبع وتوزیع شده باشد
رئیس - این پیشنهادی که کرده اید طرح قانونی است وباید به ترتیب قانونی بگذرد موافق نظامنامه بنده مجاز هستم که بکمیسیون مبتکرات نفر ستم ولی امروز هم نمیشود دراین باب رای گرفت موافق ماده ۳۵ روزش راباید مجلس معین کند حالا اگر آقایان صلاح میدانند روز شنبه دراین باب مذاکره شود وجزء دستور روز شنبه معین شود ولی باید الان کمیسیون قوانین مالیه منعقد شود وفردا که روز جمعه است راپورتش طبع وتوزیع شود که پس فردا بتوانیم رای بگیریم مخالفی هست
سلیمان میرزا - بنده کاملا موافقم همین قدر بفرمائید کمیسیون قوانین مالیه منعقد شود و راپورت راحاضر کند
رئیس - کمیسیون قوانین مالیه بعد از جلسه باید منعقد شود و باین کار رسیدگی کند
حاج ملا شمس الدین تلگرافی از عراق مخابره نموده اند واز نمایندگی استعفا داده اند قرائت می شود
(بمضمون ذیل قرائت شد )
توسط جناب اجل آقای حاج سهم الملک نماینده محترم عراق مقام منبع مجلس مقدس شورای ملی شیدالله ارکانه .
بواسطه اصرار اهالی دراقامت وبعضی امورات شخصی از نمایندگی مجلس مقدس استعفا مینمایم و از خداوند متعال مسئلت مینمایم که آنچه از قدرت خود میدانم از خدمت باساس مقدس وحفظ آسایش عامه آنی غفلت نکنم – شمس الدین الحسینی
رئیس – آقایانی قبل ازاینکه تشریف ببرند یکنفر بجای آقای سردار منصور بعضویت کمیسیون قوانین مالیه ویکنفر بجای آقای حاج امیر نظام برای کمیسیون نظام معین خواهند فرمود دو نفر ناظر هم الان بقرعه معین میشود
(آقایان سلیمان میرزا وحاج شیخ محمد حسین استر آبادی بحکم قرعه معین شدند)
رئیس – دستور روز شنبه مذاکره درطرح قانونی راجع بمنع خروج مسکوکات طلا ونقره و بقیه قانون راجع به پست مخالفی نیست
معتصم السلطنه - بنده عقیده ام اینست که اگر تصویب بفرمایند قانون تشکیلات وزارت مالیه هم برای شور دوم بمجلس بیاید چونکه وضع مالیه خیلی بی ترتیب است واگر این قانون زودتر از مجلس بگذرد بهتر خواهد بود
سردار معظم مخبر - کمیسیون قوانین مالیه برای روز شنبه نخواهد رسید
رئیس - چون میدانستم حاضر نیست ازاین جهت جزء دستور عرض نکردم ازآقایان خواهش دارم درموقع افتتاح جلسه سروقت حاضر شوند
(مجلس تقریبا نیم ساعت ازشب گذشته ختم شد)