مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۴ مهر ۱۳۴۳ نشست ۱۰۱

از مشروطه
پرش به ناوبری پرش به جستجو
مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و یکم تصمیم‌های مجلس

مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری بیست و یکم

قوانین انقلاب شاه و مردم
مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۴ مهر ۱۳۴۳ نشست ۱۰۱

مذاکرات مجلس شورای ملی

صورت مشروح مذاکرات مجلس روز سه‌شنبه ۱۴ مهر ۱۳۴۳ نشست ۱۰۱

مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره ‏۲۱

جلسه: ۱۰۱

فهرست مطالب:

۱- تصویب صورت جلسه

۲- بیانات آقای رئیس به مناسبت پایان تعطیلات تابستانی و آغاز کار مجلس

۳- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون فرهنگ راجع به تربیت معلم حرفه‌ای و ارسال به مجلس سنا

۴- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون کشاورزی راجع به استفاده از ده نفر کارشناس خارجی برای پروژه‌های مختلف کشاورزی و دامپروری و ارسال به مجلس سنا

۵- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون کشاورزی راجع به اجازه انجام هزینه‌های ضروری و فوری و خرید وسایل و لوازم (وسائط نقلیه) اصلاحات ارضی و ارسال به مجلس سنا

۶- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون دارایی راجع به شرکت مدیرعامل سازمان برنامه در جلسات شورای پول و اعتبار و ارسال به مجلس سنا

۷- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون کشور راجع به اصلاح قانون حقوق بازنشستگی همردیفان شهربانی و ارسال به مجلس سنا

۸- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون بودجه راجع به تحصیل مبلغ هفتاد و سه میلیون دویچ مارک از مؤسسه کردیت انشتالت دولت جمهوری آلمان غربی و ارسال به مجلس سنا

۹- قرائت دستور و تعیین موقع جلسه آینده- ختم جلسه

مجلس در ساعت یازده و چهل و پنج دقیقه صبح به ریاست آقای مهندس عبدالله ریاضی تشکیل گردید.

- تصویب صورت جلسه‏

۱- تصویب صورت جلسه‏

رئیس ـ اسامی غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود.

(بشرح زیر قرائت شد)

غائبین با اجازه

آقایان ابراهیمی ـ دکتر اسفند یاری ـ دکتر امامی خوئی ـ ایلخان ـ بختیار بختیاریها ـ بهادری ـ دکتر ناصر بهبودی ـ پزشکی ـ جاوید ـ جهانشاهی ـ دکتر حاتم ـ دکتر حکیم شوشتری ـ دکتر خطیبی ـ دکتر رهنوردی ـ باغمیشه ـ زرگرزاده ـ مهندس زنجانچی ـ سلیمانی ـ دکتر صاحبقلم ـ مهندس صدیقانی ـ مبارکی ـ متولیباشی ـ دکتر مدنی ـ مرتضوی ـ دکتر مصباح زاده ـ دکتر موثقی ـ کبیری ـ موقر ـ ناروئی ـ بانو تربیت.

رئیس ـ راجع به صورت جلسه، جلسه فوق العاده خانمها و آقایان نظر دارند؟ (اضهاری نشد) صورت جلسه تصویب می‌شود.

- بیانات آقای رئیس بمناسبت پایان تعطیلات تابستانی و آغاز کار مجلس

۲- بیانات آقای رئیس بمناسبت پایان تعطیلات تابستانی و آغاز کار مجلس.

رئیس ـ بی‌نهایت خوشوقت هستم که با پایان تعطیلات تابستانی بار دیگر مجلس شورای ملی کار خود را آغاز می‌کند تا با تصویب قوانین مفید بنفع اکثریت مردم وظایف ملی و اجتماعی خود را بیش از پیش به انجام برساند. در سالی که گذشت با اینکه نخستین سال دوره بیست و یکم قانونگذاری بود بعلت علاقه خاص نمایندگان و تشکیل جلسات علنی در شب و روز و همچنین تشکیل کمیسیونها در تمام ایام هفته توفیق حاصل شد قوانین مفیدی در راه بثمر رسیدن انقلاب مقدس ششم بهمن به تصویب برسد. (صحیح است).

تعطیل تابستان نیز فرصت بسیار خوبی بود که نمایندگان محترم بحوزه‌های انتخابی خود بروند و از نزدیک بخواسته‌های موکلین توجه کرده امکانات و مقدرات مالی و فنی مقامات مملکتی را برای آنها تشریح نماینده و خواسته‌های عمومی مردم را به اطلاع دولت و مقامات مسئول کشور رسانیده از این طریق با برقراری رابطه مستقیم بین دولت و ملت پایه‌های حکومت مردم بر مردم را در جامعه نوین ما محکمتر و استوارتر سازند. (صحیح است).

شاهنشاه عالیقدر و رهبر خردمند ملت ایران علاقه کامل دارند که نمایندگان ملت ارتباط دائم خود را با موکلین حفظ نموده همیشه از وضع مردم و مشکلات حوزه‌های انتخابی بخصوص از وضع دهقانان و کشاورزان وساکنین دهات و روستاهای کشور با خبر بوده با تفهیم اصول برنامه‌ها و روشن ساختن هدفهای انقلاب موجباتی فراهم سازند که کلیه نیروهای ملتی و دولتی در راه بثمر رسیدن انقلاب تجهیز شود تا اکثریت ملت زودتر و سریعتر از نتایج این تحولات بزرگ بهره‌مند گردند زیرا امروز کشور کهنسال ایران در وضعی قرار دارد که آثار اصلاحات عمیق اجتماعی در کلیه شئون کشور و در دورترین نقاط مملکت آشکار است و هر اندازه نیروهای ملی و دولتی هم‌آهنگتر باشند طبقات محروم اجتماع ما زودتر از نتایج آن مستفید خواهند شد.

خوشبختانه روش و طرز کار نمایندگان در سال گذشته بر همین اساس قرار داشت و شاهنشاه معظم و مفخم ما که پرچمدار این انقلاب مقدس و هادی و راهنمای ما در انجام برنامه‌های مترقی و اصلاحی هستند کراراً از طرز کار نمایندگان بیست و یکمین دوره قانونگذاری ابراز خرسندی فرموده‌اند. تردید نیست در سال جدید که بین نمایندگان دور و نزدیک کشور و وکلای طبقات مختلف مردم مناسبات دوستانه‌تری برقرار گردیده و همه به افکار و عقاید یکدیگر آشنا شده و روش سیاسی وصفوف پارلمانی مشخص‌تر گردیده و همچنین بین دو شاخه قوه مقننه مناسبات بسیار حسنه‌ای وجود دارد و ملت ایران بطرز کار نمایندگان خود بهتر آشنا شده است توفیق زیادتری نصیب خواهد شد و مسلماً وظیفه خطیری که بعهده نمایدگان این دوره محول گردیده به بهترین نحو به انجام خواهد رسید. از خداوند بزرگ خواستارم در این لحظات حساس که کشور ما در راه یک تحول اساسی و یک دگرگونی عمیق اجتماعی قرار گرفته همه ما را در راه خدمت صادقانه به شاهنشاه عالیقدر و ملت عزیز ایران موفق بدارد. (انشاء الله) (احسنت، احسنت).

- شور دوم و تصویب گزارش کیمیسیون فرهنگ راجع به تربیت معلم حرفه‌ای و ارسال بمجلس سنا

۳- شور دوم و تصویب گزارش کیمیسیون فرهنگ راجع به تربیت معلم حرفه‌ای و ارسال بمجلس سنا.

رئیس ـ شور دوم گزارش راجع به مرکز تربیت معلم حرفه‌ای مطرح است و قرائت می‌شود

(بشرح زیر قرائت شد)

گزارش شور دوم از کمیسیون فرهنگ بمجلس شورای ملی

کمیسیون فرهنگ در جلسه ۳۰ شهریور ماه ۱۳۴۳ با حضور آقای دکتر سام معاون پارلمانی وزارت فرهنگ لایحه شماره ۱۲۵۲۶ـ ۴۲/۱۰/۵ دولت راجع به مرکز تربیت معلم حرفه‌ای را که گزارش شور اول آن بشماره ۹۵۸ چاپ شده است برای شور دوم مطرح و عیناً تصویب نمود. اینک گزارش آن بشرح زیر بمجلس شورای ملی تقدیم می‌گردد.

ماده ۱- بمنظور تسریع و تسهیل در امر تعلیم و تربیت هنر جویان مرکز تربیت معلم حرفه‌ای بهبهانی و آموزشگاه حرفه‌ای بهبهانی طبق موافقتنامه خاص سه جانبه بین وزارت فرهنگ و سازمان بین المللی کار و دولت فرانسه بین وزارت فرهنگ و سازمان بین المللی کار و دولت فرانسه اداره می‌شود امور مالی این دو مؤسسه تحت نظر هئیتی بنام امناء اداره خواهد شد.

ماده ۲- هئیت امناء مرکب از سه نفر بشرح زیر خواهد بود:

۱- رئیس ایرانی مرکز تربیت معلم حرفه‌ای و آموزشگاه بهبهانی.
۲- رئیس کارشناسان خارجی مأمور در این مؤسسه.
۳- نماینده تام الاختیار وزارت دارائی.

ماده ۳- برای حسن جریان امور مؤسسات مذکور در ماده یک وزارت فرهنگ همه ساله اعتباری متناسب با احتیاجات هر یک از این دو مؤسسه تحت عنوان کمک اختصاصی در حدود اعتبار بودجه مورد عمل وزارت فرهنگ ضمن بودجه تفصیلی سالانه خود منظور نموده در اختیار هئیت امناء خواهد گذاشت.

مادام که بودجه هر سال بتصویب نرسیده کمک اختصاصی هر یک از این دو مؤسسه به اقساط سه ماهه بمیزان سال پیش و بطور علی‌الحساب پرداخت و پس از تصویب بودجه واریز خواهد شد.

ماده ۴- وجوه حاصله از درآمد اختصاصی کارگاهها ـ آزمایشگاهها ـ هدایای اشخاص و مؤسسات صنعتی در حساب مخصوصی نگهداری شده و زیر نظر هئیت امناء برای تکمیل و توسعه تهیه لوازم و مواد اولیه مورد احتیاج مؤسسات مذکور بمصرف خواهد رسید.

مخبر کمیسیون فرهنگ. دکتر پارسای.

گزارش شور دوم از کمیسیون دارائی بمجلس ملی

کمیسیون دارائی در جلسه ۳۰ شهریور ماه ۱۳۴۳ با حضور آقای دکتر سام معاون پارلمانی وزارت فرهنگ لایحه شماره ۱۲۵۲۶-۴۲/۱۰/۵ دولت راجع به بمرکز تربیت معلم حرفه‌ای را که بشماره ۳۵۸ چاپ شده است مطرح و مصوبه کمیسیون فرهنگ را عیناً تأیید نمود. اینک گزارش آن بمجلس شورای ملی تقدیم می‌گردد.

مخبر کمیسیون دارائی ـ تهرانی.

رئیس ـ ماده اول مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر قرائت شد)

ماده ۱- بمنظور تسریع و تسهیل در امر تعلیم و تربیت هنرجویان مرکز تربیت معلم حرفه‌ای بهبهانی و آموزشگاه حرفه‌ای بهبهانی طبق موافقتنامه خاص سه جانبه بین وزارت فرهنگ و سازمان بن المللی کار و دولت فرانسه اداره می‌شوند امور مالی این دو مؤسسه تحت نظر هئیتی بنام امناء اداره خواهد شد.

رئیس ـ نسبت بماده اول نظری نیست؟ آقای دکتر امامی بفرمائید.

دکتر امامی خوئی ـ بنده می‌خواستم تقاضا بکنم که نماینده وزارت فرهنگ توضیحی بدهند که به چه مناسبت فرهنگ خودش این دو هنرستان را اداره نمی‌کند و اداره این دو هنرستان را واگذار می‌کند بیک کمیسیونی مرکب از نماینده دولت فرانسه و وزارت دارائی خیلی متشکر می‌شوم.

رئیس ـ آقای دکتر سام.

دکتر سام ـ (معاون کل وزارت فرهنگ) ـ همانطوریکه در شور اول این لایحه بعرضتان رسید برای اینکه از کمکهای فنی و از وجود مشاورین استفاده بشود این طرز جدید یعنی اداره آن بوسیله هیأت امناء و نماینده‌ای از دولت که تا بحال اداره‌اش میکرده شرکت داشته باشند و تصور می‌کنم که اشکالی نداشته باشد از وجودشان هم از نظر فنی و هم از نظر تخصصی استفاده می‌کنم (صحیح است).

رئیس ـ پیشنهادی از طرف آقای پاینده که اصلاح عبارتی است رسیده است و قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی

در ماده اول قبل از طبق موافقت‌نامه حرف (که) افتاده است پیشنهاد می‌کنم اضافه شود.

پاینده.

رئیس ـ اصلاح عبارتی است نظری نیست؟ (اظهار نشد) بماده اول با اصلاحی که شده رأی می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده دوم قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۲- هیئت امناء مرکب از سه نفر به شرح زیر خواهد بود:

۱- رئیس ایرانی مرکز تربیت معلم حرفه‌ای و آموزشگاه بهبهانی.
۲- رئیس کارشناسان خارجی مأمور در این مؤسسه.
۳- نماینده تام‌الاختیار وزارت دارائی.

رئیس ـ نسبت بماده دوم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) بماده دوم رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده سوم قرائت می‌شود.

(بشرح زیر قرائت شد)

ماده ۳- برای حسن جریان امور مؤسسات مذکور در ماده یک وزارت فرهنگ همه ساله اعتباری متناسب با احتیاجات هر یک از این دو مؤسسه تحت عنوان کمک اختصاصی در حدود اعتبار بودجه مورد عمل وزارت فرهنگ ضمن بودجه تفصیلی سالانه خود منظور نموده در اختیار هئیت امناء خواهد گذاشت. مادام که بودجه هر سال بتصویب نرسیده کمک اختصاصی هر یک از این دو مؤسسه به اقساط سه ماهه بمیزان سال پیش و بطور علی‌الحساب پرداخت و پس از تصویب بودجه واریز خواهد شد.

رئیس ـ بماده سوم رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده چهارم قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۴- وجوه حاصله از درآمد اختصاصی کارگاهها آزمایشگاهها هدایای اشخاص و مؤسسات صنعتی در حساب مخصوصی نگاهداری شده و زیر نظر هئیت امناء برای تکمیل و توسعه و تهیه لوازم و مواد اولیه مورد احتیاج مؤسسات مذکور بمصرف خواهد رسید.

رئیس ـ نسبت به ماده چهارم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده چهارم رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. کلیات آخر لایحه مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به لایحه رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قسام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد برای تصویب به مجلس سنا فرستاده می‌شود.

- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون کشاورزی راجع به استفاده از ده نفر کارشناس خارجی برای پروژه‌های مختلف کشاورزی و دامپروری و ارسال به مجلس سنا

۴- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون کشاورزی راجع به استفاده از ده نفر کارشناس خارجی برای پروژه‌های مختلف کشاورزی و دامپروری و ارسال به مجلس سنا.

رئیس ـ شور دوم گزارش راجع به استفاده از ده نفر کارشناس خارجی برای پروژه‌های مختلف کشاورزی و دامپروری مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر قرائت شد)

گزارش شور دوم از کمیسیون کشاورزی به مجلس شورای ملی

کمیسیون کشاورزی در جلسه سه شنبه ۴۳/۳/۵ با حضور آقای مهندس خدیوی معاون وزارت کشاورزی لایحه شماره ۳۲۴۲۰- ۴۲/۱۰/۱۲ دولت راجع به استفاده از ده نفر کارشناس خارجی برای پروژه‌های مختلف کاشاورزی و دامپروری را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و با توجه به پیشنهاد مربوط تصویب کرد.

اینک گزارش آن بشرح ذیل به مجلس شورای ملی تقدیم می‌گردد.

مخبر کمیسیون برنامه ـ دکتر رشتی.

گزارش شور دوم از کمیسیون امور استخدام بمجلس شورای ملی

کمیسیون امور استخدام در جلسه دوشنبه ۴۳/۳/۱۸ با حضور نماینده دولت لایحه استفاده از ده نفر کارشناس خارجی برای پروژه‌های مختلف کشاورزی و دامپروری را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون کشاورزی را تأیید و تصویب کرد. اینک گزارش آن بمجلس شورای ملی تقدیم می‌گردد.

مخبر کمیسیون امور استخدام ـ مهندس آراسته.

رئیس ـ ماده واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) دو پیشنهاد اصلاح عبارتی از آقای پابنده رسیده که قرائت می‌شود.

(بشرح زیر قرائت شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌کنم در ماده واحده هزینه ایاب و ذهاب به مخارج رفت و آمد تبدیل شود و همچنین مدارک مثبته به مدارک مثبت تبدیل شود و همچنین در ماده واحده کلمه متبوعه به متبوع تبدیل شود.

پاینده.

مهندس صائبی ـ ایاب و ذهاب اصطلاح معمولی است، عرف و عادت است.

رئیس ـ نسبت بماده واحده آقای بالا خانلو نظری دارید؟

بالا خانلو ـ در ماده واحده مدت خدمت کارشناسان را معین نکرده‌اند.

رئیس ـ آقای مهندس خدیوی توضیحی میفرمائید؟

منهدس خدیوی (معاون وزارت کشاورزی)ـ خدمت خانمها و آقایان محترم عرض می‌کنم این کارشناسانی که می‌آیند این جا برای مدتهای زیادی نیستند و ما نمی‌توانیم در قانون مدت تعیین کنیم، در شور اول عرض کردم از وجود کارشناسانیکه طبق این قراردادها دول خارجی مثل فرانسویها یا آلمانیها بما می‌دهند برای این است که از آنها برای ورزیده کردن کارشناسان داخلی خودمان استفاده بکنیم و هر وقت که بوجود این کارشناسان احتیاجی نیست دیگر قبول نمی‌کنم بنابراین طول مدت بهمین جهت در متن قانون مدت را ذکر نکردیم.

رئیس ـ آقای بالاخانلو.

بالاخانلو ـ ایراد بنده از جهت مدت خیلی ایراد و اردوی است و بصرف این کارشناسان را کی می‌خواهند بما بدهند نمی‌توانیم قانونی برای الی‌الابد بگذرانیم باید بفهمیم هفت سال، شش سال یا چهار سال است و باید مدت داشته باشد قانون نمی‌تواند برای استخدام کارشناس بگذرد بدون مدت (مهندس صائبی ـ استخدام نسیت) استفاده هر چه باشد باید مدت داشته باشد این اصل کلی است هیچوقت چنین لایحه‌ای بمجلس نیامده که کارشناسی به مملکت بیاید و مدتی برایش معین نکنند.

رئیس ـ آقای مهندس آراسته.

مهندس آراسته ـ باید بعرض نمایندگان محترم برسانم که این کارشناسها برای طرحها و پروژه‌های دائمی یا مدت‌دار به ایران نمی‌آیند که از حالا مدت آن معلوم شود سک وقت یک پروژه‌ای هست فرض بفرمائید سد سازی فلان‌جا و این سد سازی مثلاً هفت یال طول دارد و یک کارشناس هم می‌آید این کار را انجام می‌دهد ولی در این مورد وزارت کشاورزی برنامه‌هائی دارد که جنبه بین المللی دارد و با مؤسسات خارجی در تماس است مثلاً فرض بفرمائید برنامه تربیت گوسفند لرستان در دست اجرا است می‌خواهم کارشناس بیاوریم آن مرکز موافقت می‌کند کارشناسی برای مدت شش ماه بیاید و کارهائی را که مربوط به آن برنامه است انجام دهید و برمیگردد. ممکن است پروژه دیگری پیش بیاید که آن مؤسسه خارجی حاضر شود کارشناسی برای مدت یکسال بدهد و همانطوری که جناب آقای مهندس خدیوی فرمودند دو نفر از آنها آمده‌اند ۸ نفر دیگر شاید دو ماه بعد و یکی چهار ماه بعد و دیگری هم ششماه بعد بیاید یکی برای یک پروژه شش ماهه و دیگری برای یک پروژه یکساله. هیچ مقدور نیست که برای این کارها مدت محدود بشود. (صحیح است).

رئیس ـ نسبت به این ماده نظر دیگری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ماده واحده و کلیات آخر آن با اصطلاحاتی که آقای پاینده بعمل آوردند (خواجه نوری ـ اصلاحات قابل تفکیک است) فقط آن دو صفت عربی «متبوعه» و «مثبته» بدون (هـ) نوشته شود (صحیح است). با این دو اصطلاح عبارتی که شده رأی می‌گیریم خانمها وآقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد برای تصویب بمجلس سنا فرستاده می‌شود.

- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون کشاورزی راجع به اجازه انجام هزینه‌های ضروری و فوری و خرید وسائل و لوازم و وسائط نقلیه اصطلاحات ارضی و ارسال بمجلس سنا

۵- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون کشاورزی راجع به اجازه انجام هزینه‌های ضروری و فوری و خرید وسائل و لوازم و وسائط نقلیه اصطلاحات ارضی و ارسال بمجلس سنا.

رئیس ـ شور دوم گزارش راجع به اجازه انجام هزینه‌های ضروری و فوری و فوتی و خرید وسائل ولوازم مربوط به اصطلاحات ارضی مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر قرائت شد)

گزارش شور دوم از کمیسیون کشاورزی بمجلس شورای ملی

کمیسیون کشاورزی در جلسه سه شنبه ۴۳/۴/۳۰ با حضور آقای مهندس خدیوی معاون وزارت کشاورزی لایحه شماره ۳۲۵۱۱۶-۴۲/۱۰/۱۵ دولت راجعه به اجازه انجام هزینه‌های ضروری و فوری و فوتی و خرید وسائل و لوازم (وسائط نقلیه) اصلاحات ارضی را که گزارش شور اول آن بشماره ۹۸۶ چاپ شده برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه شور اول را عیناً تصویب کرد. اینک گزارش آنرا بشرح زیر بمجلس شورای ملس تقدیم می‌دارد.

ماده ۱- بوزارت کشاورزی داده می‌شود هزینه‌های ضروری و وفوری و فوتی و خرید وسایل و لوازم (وسیله نقلیه حداکثر پانزده جیپ) مورد احتیاج سازمان اصلاحات ارضی در سال ۱۳۴۰ را با تصویب شورای اصلاحات ارضی از محل در آمد ۲۵% فروش خالصجات انجام می‌دهد.

ماده ۲- وزارت دارائی مکلف است اسناد هزینه انجام شده از محل دو میلیون ریال وام پرداختی بوزرات کشاورزی در سال ۱۳۴۰ را جهت هزینه‌های اجرائی اصلاحات ارضی بهزینه قطعی منظور نماید.

ماده ۳- وزارت کشاورزی و وزارت دارائی مأمور اجرای این قانون می‌باشند.

مخبر کمیسیون کشاورزی ـ مهندس حسین صبائبی.

گزارش شور دوم از کمیسیون قوانین دارائی بمجلس شورای ملی

کمیسیون قوانین دارائی در جلسه دوشنبه ۴۳/۶/۳۰ با حضور آقای قوام صدری معاون وزارت دارائی لایحه دولت راجع به اجازه انجام هزینه‌های ضروری و فوری و فوتی و خرید وسائل و لوازم (وسائط نقلیه) اصلاحات ارضی را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار دارد و مصوبه کمیسیون کشاورزی را تصویب کرد. اینک گزارش آن بملس شورای ملی تقدیم می‌گردد.

مخبر کمیسیون قوانین دارائی ـ تهرانی.

رئیس ـ ماده اول مطرح است و قرائت می‌شود.

(بشرح زیر قرائت شد)

ماده ۱- بوزارت کشاورزی اجازه داده می‌شود هزینه‌های ضروری و فوری و فوتی و خرید وسائل و لوازم (وسائط نقلیه حداکثر پانزده جیپ) مورد احتیاج سازمان اصلاحات ارضی در سال ۱۳۴۰ را با تصویب شورای اصلاحات ارضی از محل درآمد بیست و پنچ درصد فروش خالصیات انجام دهد.

رئیس ـ نسبت بماده اول نظری نیست؟ (اظهاری نشد) خانمها و آقایانی که با این ماده موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده دوم قرائت می‌شود.

(بشرح زیر قرائت شد)

ماده ۲- وزارت دارائی مکلف است اسناد هزینه انجام شده از محل دو میلیون ریال وام پرداختی بوزارت کشاورزی در سال ۱۳۴۰ را جهت هزینه‌های اجرائی اصلاحات ارضی بهزینه قطعی منظور نماید.

رئیس ـ نسبت بماده دوم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) رأی می‌گیریم بماده دوم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده سوم قرائت می‌شود.

(بشرح زیر قرائت شد)

ماده ۳- وزارت کشاورزی و وزارت دارائی مأمور اجرای این قانون می‌باشند.

رئیس ـ نسبت بماده نظری نیست؟ (اظهاری نشد) بماده سوم رأی مگیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. کلیات آخر لایحه مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به لایحه رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد برای اظهار ملاحضات بمجلس سنا فرستاده می‌شود.

- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون دارائی راجع به شرکت مدیر عامل سازمان برنامه در جلسات شورای پول و اعتبار و ارسال بمجلس سنا

۶- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون دارائی راجع به شرکت مدیر عامل سازمان برنامه در جلسات شورای پول و اعتبار و ارسال بمجلس سنا.

رئیس ـ شور دوم گزارش مربوط به شرکت مدیر عامل سازمان برنامه در جلسات شورای پول و اعتبار مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر قرائت شد)

گزارش شور دوم از کمیسیون قوانین دارائی بمجلس شورای ملی

کمیسیون قوانین دارائی در جلسه ۱۳۴۳/۳/۱۶ با حضور آقای قوام صدری معاون وزارت دارائی لایحه شماره ۳۲۴۲۱- ۱۳۴۲/۱۰/۴ دولت راجع به شرکت مدیر عامل سازمان برنامه در جلسات شورای پول و اعتبار که به موجب ماده واحده مصوب و ۲۰ آذر ماه ۱۳۴۲ بمجلس شورای ملی تقدیم و گزارش شور اول آن بشماره ۸۶۸ چاپ شده است برای شور دوم مورد رسیدگی قرار دارد و گزارش شور اول را عیناً تأیید نمود. اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

ماده واحده ـ از تاریخ ۱۳۴۲/۴/۵ مدیر عامل سازمان برنامه عضو شورای پول و اعتبار خواهد بود.

مخبر کمیسیون قوانین دارائی ـ مهدی تهرانی.

گزارش شور دوم از کمیسیون برنامه بمجلس شورای ملی

کمیسیون برنامه در جلسات ۳۰ شهریور ماه ۱۳۴۳ با حضور نمایندگان دولت لایحه شماره ۳۲۴۲۱- ۱۳۴۲/۱۰/۴ دولت راجع به شرکت مدیر عامل سازمان برنامه در جلسات شوورای پول و اعتبار را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار دارد و گزارش کمیسیون دارائی را در اینمورد تأیید و تصویب نمود. اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون برنامه ـ دکتر رشتی.

رئیس ـ ماده واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) بماده واحده و کلیات آخر آن رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد برای تصویب به مجلس سنا فرستاده می‌شود.

- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون کشور راجع به اصلاح قانون حقوق بازنشستگی همردیفان شهربانی و ارسال بمجلس سنا

۷- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون کشور راجع به اصلاح قانون حقوق بازنشستگی همردیفان شهربانی و ارسال بمجلس سنا

رئیس ـ شور دوم گزارش راجع به اصلاح قانون حقوق بازنشستگان همردیفان شهربانی مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر قرائت شد)

گزارش شور دوم از کمیسیون کشور بمجلس شورای ملی

کمیسیون کشور در جلسه ۶ تیرماه ۱۳۴۳ با حضور آقای سراج حجازی معاون وزارت کشور لایحه شماره ۸۳۶/ق۳۳-۱۳۴۲/۱۰/۱ دولت راجع به اصلاح قانون حقوق بازنشستگی همردیفان شهربانی را که طبق ماده واحده مصوب ۲۰ آذرماه ۱۳۴۲ بمجلس شورای ملی تقدیم و گزارش شور اول آن بشماره ۸۸۱ چاپ شده است برای شور دوم مورد رسیدگی قرار دارد گزارش شور اول را عیناً تأیید نمود. اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

ماده واحده ـ عبارت «شهربانی کل کشور» مذکور در تبصره ۶ ماده قانون راجع به اصلاح قانون بازنشستگی و اصلاح حقوق بازنشستگان مصوب سوم تیرماه ۱۳۳۷ حذف می‌گردد.

مخبر کمیسیون کشورـ حسام الدین رضوی.

گزارش شور دوم از کمیسیون امور استخدام بمجلس شورای ملی

کمیسیون امور استخدام در جلسه ۱۳۴۳/۶/۳۰ با حضور آقای سراج حجازی معاون وزارت کشور لایحه شماره ۸۳۶/ق۳۳ – ۱۳۴۲/۱۰/۱ دولت راجع به اصلاح قانون حقوق بازنشستگی همردیفان شهربانی را برای شور دوم کمیسیون کشور را در این مورد تأیید نمود: اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون امور استخدام ـ مهندس آراسته.

رئیس ـ ماده واحده مطرح است. آقای پاینده.

پاینده ـ بنده باید حقیقت را عرض کنم که از این لایحه هیچ چیز نفهمیدم در هر حال یک ضرورت بوده است که دولت یک لایحه‌ای را آورده و تقاضای تصویب این قانون را کرده است و در هر حال در کمیسیون هم توضیحاتی داده است و کمیسیون هم متوجه شده و فهمیده است ولی ظاهراً یک قانون باید خودش به اندازه کافی گویا باشد حالا که گویا نیست بنده تقاضا می‌کنم که معاون وزارت کشور تشریف بیاورند توضیح بدهند که حذف این عبارت معنیش چیست و چه ضرورتی هست و اصلا معنی این لایحه چیست که توضیح ایشان در صورت جلسه باشد.

رئیس ـ آقای سراج حجازی.

سراج حجازی (معاون وزارت کشور)ـ بنده این توضیح را در شور اول عرض کردم قانونی در سال ۱۳۳۷ تصویب شده است و در آنجا تکلیفی برای بازنشستگان معین کرده است، شرایطی از لحاظ مدت خدمت و سنین در آنجا مذکور است و در پرانتز اشخاصی را استثناء کرده است که آن اشخاص عبارتند از اساتید دانشگاه، قضات و افسران همردیفان شهربانی هستند. بعد دولت خواست آن صفت استثنائی را از افسران و همردیفان شهربانی بردارد این است که می‌گوید آن جمله بین پرانتز که استثناء شده است برداشته می‌شود و اینها هم مثل سایرین با شرایط عمومی بازنشستگی خواهند داشت (پاینده ـ در حقیقت از استثناء استثناء می‌شود) خبر استثنائی که شده حذف می‌شود. عرض کردم شرایطی بود برای بازنشستگان آن شرایط را شامل حال همه نکرده بودند سه دسته از این قاعده مستثنی بودند آنها قضات دادگستری، اساتید دانشگاه و افسران و همردیفان شهربانی بودند. حالا این صفت را از افسران و همردیفان شهربانی برداشتند آنها هم مثل همه مشمول مقررات عمومی هستند میفرمائید که تمام این مطالب نوشته شود اگر قرار بود تمام مطالب نوشته می‌شد می‌بایست اصل قانون را میاوردند گفتم اصل قانون را بیاورند تا معلوم شود چه بوده است تا روشن‌تر شوید بنده در شور اول هم تذکر را عرض کردم (پاینده ـ مانعی نیست که آن قانون خوانده شود تا معلوم بشود که استثناء چیست) بنده آن قسمتی که مربوط به این قانون است می‌خوانم «وزارتخانه‌ها و شرکتها و مؤسسات و سازمان‌های دولتی و سازمان برنامه و شهرداری و دستگاههای تابعه (یا تابع بقول آقا) مکلفند کارمندان و خدمتگزاران خود را که مشمول قوانین و مقررات دولتی هستند و سن آنها به ۶۵ سال تمام رسیده یا نرسیده به استثناء قضات دیوان عالی کشور و دادگاه عالی انتظامی و استادان و پزشکان دانشگاه و شهربانی کل کشور که مشمول قوانین و مقررات خاصی هستند با هر قدر مدت خدمت بازنشسته نماید و همچنین وزارتخانه‌ها و دستگاههای دولتی می‌توانند کسانی را که دارای ۶۰ سال عمر و یا ۳۰ سال سابقه خدمت هستند و یا دارا شوند به ایتثنای قضات دادگستری و استادان و پزشکان دانشگاه و کارمندان کشوری که مشمول قوانین خاصی هستند بازنشسته نماید ملاک تشخیص شناسنامه‌ای است که در تاریخ تصویب این قانون در دست دارند» حالا طبق این قانون آن استثناء مربوط به شهربانی برداشته می‌شود و مشمول مقررات عمومی می‌شوند.

رئیس ـ نظر دیگری نیست؟ (اظهاری نشد) بماده واحده و کلیات آخر آن رأی می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد برای تصویب بمجلس سنا فرستاده می‌شود.

- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون بودجه راجع به تحصیل مبلغ هفتاد و سه میلیون دویچ مارک از مؤسسه کردیت انشتالت دولت جمهوری آلمان غربی و ارسال بمجلس سنا

۸- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون بودجه راجع به تحصیل مبلغ هفتاد و سه میلیون دویچ مارک از مؤسسه کردیت انشتالت دولت جمهوری آلمان غربی و ارسال بمجلس سنا

رئیس ـ شور دوم گزارش راجع به تحصیل ۷۳ میلیون دویچ مارک از دولت جمهوری آلمان غربی مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

گزارش شور دوم از کمیسیون بودجه بمجلس شورای ملی

کمیسیون بودجه در جلسه ۲۳ خرداد ماه ۱۳۴۳ با حضور نماینده دولت لایحه ۴۳۲۱۴ـ ۴۲/۸/۲۱ راجع به تحصیل مبلغ هفتاد و سه میلیون دویچ مارک از دولت جمهوری آلمان غربی که گزارش شور اول آن بشماره ۸۵۲ چاپ شده برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داده و با اصلاحی که در بند ۲ ماده ۷ قرار دارد بعمل آمد، ماده واحده و قراردادهای ضمیمه را بشرح زیر تصویب نمود. اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌نمایند.

ماده واحده ـ بدولت اجازه داده می‌شود بمنظور تأمین هزینه طرع عمرانی و آبیاری از سد سفید رود و تأمین برق منطقه گیلان قرارداد مربوط به تحصیل هفتاد و سه میلیون دویچ مارک از مؤسسه کردیت آنشتالت فورویدر آوف باو (Kreditanstalt fur wieder auf bau) دولت جمهوری آلمان و همچنین قرارداد داوری مربوطه را که متن فارسی و آلمانی و انگلیسی آن پیوست است امضاء و مبادله نموده و بموقع اجرا بگذارد.

مخبر کمیسیون بودجه – مهندس عبدالله والا.

گزارش از کمیسیون دارائی بمجلس شورای ملی

کمیسیون دارائی در جلسه ۲۵ خرداد ماه ۱۳۴۳ با حضور آقای قوام صدری معاون وزارت دارائی لایحه شماره ۴۳۲۱۴- ۴۲/۸/۲۱ دولت راجع بتحصیل مبلغ هفتاد و سه میلیون دویچ مارک وام از دولت جمهوری آلمان غربی را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داده و گزارش کمیسیون بودجه در اینمورد را عیناً تأیید نمود. اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌نماید.

مخبر کمیسیون دارائی- تهرانی.

گزارش از کمیسیون کشاورزی بمجلس شورای ملی

کمیسیون کشاورزی در جلسه ۲۶ خرداد ماه ۱۳۴۳ با حضور آقای مهندس خدیوی معاون وزارت کشاورزی لایحه شماره ۴۳۲۱۴- ۴۲/۸/۲۱ دولت راجه به تحصیل مبلغ هفتاد و سه میلیون دویچ مارک وام از دولت جمهوری آلمان غربی را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داده و گزارش کمیسیون بودجه را در این مورد عیناً تأیید نمود. اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌نماید.

مخبر کمیسیون کشاورزی ـ مهندس حسن صائبی.

گزارش از کمیسیون دادگستری بمجلس شورای ملی

کمیسیون دادگستری در جلسه ۱۷ تیرماه ۱۳۴۳ با حضور آقای اشراف سمنانی معاون وزارت دادگستری و آقای جزنی معاون سازمان برنامه لایحه شماره ۴۳۲۱۴ – ۴۲/۸/۲۱ دولت راجع به تحصیل مبلغ هفتاد و سه میلیون دویچ مارک وام از دولت جمهوری آلمان غربی را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و گزارش کمیسیون بودجه در این مورد را عیناً تأیید نمود. اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌نماید.

از طرف رئیس کمیسیون دادگستری ـ فخر طباطبائی گزارش از کمیسیون امور خارجه بمجلس شورای ملی با حضور آقای میرفندرسکی معاون وزارت امور خارجه لایحه شماره ۴۳۲۱۴ ـ ۴۲/۸/۲۱ دولت راجع بتحصیل مبلغ هفتاد و سه میلیون دویچ مارک وام از دولت جمهوری آلمان غربی را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داده و گزارش کمیسیون بودجه رادر اینمورد عیناً تایید نمود.

مخبر کمیسیون امور خارجه ـ فتح الله مافی.

گزارش از کمیسیون برنامه بمجلس شورای ملی

کمیسیون برنامه در جلسه ۳۰ مرداد ماه ۱۳۴۲ با حضور آقای مهندس اصفیا مدیر عامل سازمان برنامه وآقای مهندس خدیوی معاون وزارت کشاورزی لایحه شماره۴۳۲۱۴-۴۲/۸/۲۱ دولت راجع به تحصیل مبلغ هفتادوسه میلیون دویچ مارک از دولت جمهوری آلمان غربی را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داده و گزارش بودجه در این مورد عیناً تایید نمود. اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌نماید.

مخبر کمیسیون برنامه ـ دکتر رشتی.

رئیس ـ ماده واحده مطرح است. آقای پاینده مخالفید بفرمائید.

پاینده ـ درباره اصل مطلب قطعاً کارشناسان نظر داده‌اند و نظر آنها هم محترم است ما هم چیزی حق نداریم بگوئیم برای اینکه نه کارشناسان هستیم و نه متخصص امور مالی ولی آقای دکتر یگانه استدعا می‌کنم توجه بفرمائید قبلاً در قراردادی که نظیر همین قرارداد در این جا مطرح بود یک اصلی رعایت شده بود که متن فارسی قرارداد هم از نظر احترام به ملتی که طرف قرارداد ضمیمه بود ولی گفته شده بود که این قرارداد در صورتیکه مورد تفسیر قرار گیرد متن آلمانی آن معتبر است در این جا مطرح شد که چرا متن آلمانی تنها معتبر باشد و یک زبان سومی هم نباشد آقای دکتر یگانه که الحمدالله خیلی خوب این هنر را دارند که با کلمات چه عرض کنم سر آدم را شیره بمالند یا چیزی نظیر این فرمودند که بله آنها بما پول می‌دهند و قراردادی است که بسته شده و ما سعی می‌کنم رعایت بکنیم آقای معاون وزارت امور خارجه هم تشریف داشتند تأیید فرمودند آقای جزنی هم که این جا ایشان را نمی‌بینیم ولی اسمشان این جا بود ایشان هم تأیید فرمودند که گذشته‌ها گذشته و یک جمله عربی هم گفتند که مضی ما مضی که برای اقناع ما کافی است حالا می‌بینم قرارداد دومی آمده است که در متن قرارداد نوشته شده است این قرارداد در چهار نسخه است بزبان آلمانی و بزبان انگلیسی، بزبان انگلیسی برای چه، تعهدات دولت که در صورت مجلس هم هست و به آن استناد کرده‌ایم اصلاً نسخه فارسی در آن ذکر نشده و خیال ما را راحت کرده است یک وقتی با چاخانه‌ای گرفتاری داشتیم گفتند چرا روزنامه می‌نویسی که گیر چاپخانه بیفتی و حالا نماینده دولت می‌گوید که ما نسخه فارسی ضمیمه نمی‌کنم و برخلاف آنچه که قبلاً گفته شد یک قدم هم به عقب رفتیم یعنی متن فارسی هم اصولا ضمیه نیست و این به نظر بنده اولاً خلاف اصولی است که در دنیا متبع است خلاف حرمت آن مردمی است که ما این جا بعنوان نماینده‌شان نشسته‌ایم و خلاف تعهد صریح وزیر مشاور دولت است اگر شما تعهداتتان را اینطور انجام بدهید ما چه خواهیم کرد.

(مهندس صائبی ـ نسخه فارسی ضمیمه است) در قرارداد نسخه فارسی اسم برده است (صحیح است).

رئیس ـ آقای دکتر مبین بفرمائید.

دکتر مبین ـ بنده در شور اول راجع به این که این قراردادی که بسته می‌شود صحیح است یا صحیح نیست و شرایطی که دارد چه هست و چه نیست مفصل صحبت کردم و راجع به این مطلب دیگر تذکر لازم نیست مطلبی که می‌خواستم عرض کنم و توقع دارد از همکاران محترم که بمناسبت مسئولیتی که ما قبول کردیم خواهش می‌کنم بعرایض بنده که خیلی مختصر است توجه بفرمایند طرح وام ۷۳ میلیون دویچ مارک و پروژه مربوطه در موقعی بود که برنامه عمرانی سوم ۱۴۵ میلیارد بوده و ۵۵ میلیارد اضافی امسال یعنی تقریباً در اول ساده اضافه شده ۱۴۵ میلیارد بودجه عمرانی سوم قبلا تصویب شده بود و این طراحی که بمناسبت آن می‌خواهند وام بگیرند در داخل ۱۴۵ میلیارد بود هزینه انجام این پروژه قبلا از محل ۱۴۵ میلیارد تأمین شده بنابراین از محل ۵۵ میلیارد دوم نمی‌توانم بپردازیم و در خود ۱۴۵ میلیارد قیده شده است یعنی در موقعی که بمجلس تقدیم شده گفته شده از محل ماده ۷ برنامه عمرانی سوم که در کمیسیونهای این قسمت حذف شده بفرض اینکه حذف بکنند یا نکنند بطور کلی سازمان برنامه وامهائی را که می‌تواند بگیرد از محل ماده ۷ است و در آنجا گفته شده است که هزینه تمام عملیات باید از دو محل تأمین شود ماده ۶ و ماده ۷ اگر ماده ۶ هزینه انجام یک طرحی را تأمین کرد از محل ماده ۷ دیگر نمی‌توانند وامی بگیرند پس ما یاید ببینیم اگر هزینه انجام این طرح در داخل ۱۴۵ میلیارد و داخل ماده ۶ تأمین شده بهیچوجه ما نمی‌توانیم بایت انجام این طرح وام بگیریم و بنده ثابت می‌کنم که هزینه این طرح از محل ماده ۶ تأمین است البته قبلاً که منایع نفتی ما در سال ۳۰۰ میلیون دلار بوده تکافو نمیکرده ولی جناب آقای وزیر دارائی در مجلس تأیید فرمودند که عایدات نفت ما امسال ۴۵۰ میلیون دلار است شما ۴ سال باقیمانده را حساب کنید و ۶۵ درصد امسال عایدات نفت به سازمان برنامه داده می‌شود و در سه سال ۷۰ و ۷۵ ،۸۰ درصد داده می‌شود و جمعاً ۱۰۸ میلیارد ریال ما داریم که در این ۴ سال از جمع ۱۴۵ میلیارد بوسیله ماده ۶ از منابع نفتی ما تأمین می‌شود و مخارج برنامه عمرانی سوم سازمان یرنامه یعنی هزینه طرحهائی که قبلاً پیش بینی کرده بود ۱۴۵ میلیارد هزینه شده است نسبت به دو سال گذشته ما صحبتی نداریم ولی نسبت به چند سالی که باقیمانده چون از محل ماده ۶ تأمین می‌شود بهیچوجه از محل ماده ۷ سازمان برنامه مجاز نیست برای طرحهای گذشته مربوط به ۱۴۵ میلیارد ریال وام بگیرد توجه بفرمائید هزینه انجام این پروژه از ماده ۶ تأمین است و بهیچوجه سازمان برنامه مجاز نیست با دریافت وام این هزینه را تأمین بکند.

رئیس ـ آقای دکتر یگانه.

دکتر یگانه (وزیر مشاور)ـ دو مطلب عنوان شد یکی از طرف دوست عزیز بنده جناب آقای پاینده که مطلبی فرمودند که شاید خارج از حدود مندرجات قانونی بود که در این جا مطرح است و اشاره به شخص خود بنده شده بود من این را در خارج به ایشان جواب عرض می‌کنم (احسنت) از پشت این تریبون من جزء یک مواد قانونی و تفسیر مواد چیزی به عرض نمی‌رسانم از اینکه استنباط درست بوده یا غلط این مانعی نداشت ولی من عادتن و کسانی که یک عمر با آنها خدمت کرده‌ام و من را می‌شناسند میدانند عادت ندارم مطلبی را غیر از آنچه در قلبم و استنباطم است از پشت این تریبون مقدس بیان کنم (احسنت) همانطوری که فرمودند آنچه مجلس شورای ملی ایران تصویب می‌کند آن از نظر قوانین اجرایی ما معتبر است متن فارسی را دولت در لایحه خودش داده این یک ترجمه ایست از قرار داد ولی آنچه مجلس شورای ملی تصویب می‌کند و در مقام اختلاف معتبر است آن قانونی است به تصویب مجلس شورای ملی می‌رسد و متن قرارداد هم به فارسی ضمیمه شده و در ۵ کمیسیون مجلس شورای ملی هم مطرح شده پنچ هیچده نفر ملاحضه کردند متن فارسی را هم که عرض می‌کنم ضمیمه است بیش از این توضیحی لازم نیست اما راجع به مطلبی که جناب آقای مبین فرمودند این را به عرض میرسانم اگر ما برنامه سوم را از صد و چهل و پنج میلیارد به دویست میلیارد ریال در همانجا قید کردیم که بقیه این در صورت امکان از طریق درآمدهای داخلی و در صورت کسر به طوری که در متن بودجه کل کشور هم است از طریق استقراض و وامهای خارجی تهیه خواهیم کرد وآنگهی درآمدهای عمرانی ما خدا کند تا حدی برسد که تکاپو بکند ولی دولت طبق برنامه سوم مجاز است ۴ هزار میلیون تومان قرض کند ماده ۷ این است ملاحضه بفرمایید می‌گوید (به منظور جبران کمبود درآمد مذکور در ماده ۶ نسبت به اعتبارات برنامه دولت مجاز است حداکثر تا میزان ۴۰ میلیارد ریال (یعنی ۴ هزار میلیون تومان) استقراض بکند اگر دولت پولی داشته باشد و درآمدهایی هست که اختصاص به سازمان برنامه داده شده بوده که قرض نمی‌کند و در خود لایحه بودجه، برنامه سوم دولت دویست میلیارد ریال است و طرق تأمینش یکی استقراض است بنابراین صدو چهل و پنچ میلیارد ریال ما برآورد برای سازمان برنامه کردیم ولی دویست میلیارد نکردیم و الا اگر برآورد درآمد برای سازمان برنامه دویست میلیارد برسد لازم بود که این ماده ۷ اصولاً حذف بشود بنابراین مسلماً در وضع فعلی بودجه که پیش بینی آینده است پیش بینی نشده که درآمد سازمان برنامه که سه سال از آن باقی است در آینده به دویست میلیارد برسد بنابراین، این از نظر ماده ۷ هیچ اشکالی ندارد ما که میزان برنامه سوم را بالا بردیم و حدود خرج دولت را کردیم دویست میلیارد و درآمد مارک دویست میلیارد نبود اگر درآمدها را می‌نوشتیم دویست میلیارد مطلب آقا صحیح بود ولی درآمدها نمودارش خیلی کمتر است و به تصویب خود مجلس رسیده است که کمبود آن از محل قرض خارجی تأمین می‌شود (صحیح است) و به نظر بنده برای مقدمات انعقاد این قرارداد که مال چندین سال پیش است چندین کمیسیون از ایران رفته و از آنجا آمده و در پنچ کمیسیون به تصویب رسیده اشکالش اگر در اساس بوده در شور اول مطرح شده راجع به یک قرارداد قرضه پیش از اینکه به بحث در موادش بپردازیم اساسش مورد تصدیق بوده البته آن اساس و کلیات در شور اول مطرح شده خیلی صحبت شد و در شور دوم بنده دیگر در کلیاتش فکر می‌کردم که بحثی پیش نیاید و آن اشکالاتی هم که می‌فرمایید موردی ندارد قانون بودجه هزار و سیصد و چهل و سه هست ملاحظه بفرمایید صراحتاً در بودجه سال ۴۳ نوشته شده این کمبود از محل استقراض خارجی تأمین می‌شود.

رئیس ـ آقای پاینده.

پاینده ـ بنده باید عرض کنم اولاً تردیدی که در اینجا نسبت به دوست عزیزم آقای دکتر یگانه به کار بردم یک تغییر اصیل فارسی است و جنبه موهنی هم ندارد و اگر اتفاقاً خاطر نازک تر از گل ایشان از این تعبیر رنجیده شده من خیلی معذرت می‌خواهم ولی لااقل باید به ما اجازه بدهید در مجلس بزبان فارسی صحبت بکنیم حالا در قرار داد اگر فارسی نمی‌‍نویسید حرف دیگری است من عنوان شیره مالیدن را در خود این قرارداد می‌بینم ملاحضه بفرمایید آقای مهندس صائبی از دور گفتن که متن فارسی ضمیمه شده است در مادهای که دولت پیشنهاد کرده است نوشته متن فارسی را گذاشته‌اند خیلی حرمت گذاشته‌اند ولی متن آلمانی و انگلیسی آن معتبر است این درست. اما در متن قرارداد ملاحضه بفرمایید در دو جا یکی در صفحه دوازده ماده‌۵ می‌نویسد این قرارداد در چهار نسخه به دو زبان آلمانی و انگلیسی است و هیچ صحبت از فارسی نیست مقیاس از قرار دادی است که میان دو دولت مبادله می‌شود قراردادی که اینجا می‌آید و یک نسخه ترجمه عادی فارسی و غیر رسمی ضمیمه می‌شود به نظر بنده تعبیر آن همان چیزی است که مورد رنجش است اگر درخواست بخواهیم بگوییم و آقای خواجه نوری هم به من کمک بکند این کار در فارسی غیر از شیره مالیدن چیز دیگری نیست.

خواجه نوری ـ شما اشتباه می‌فرمایید.

پاینده ـ ملاحظه بفرمایید در صفحه شانزده نوشته شده است این قرارداد در چهار نسخه دو نسخه به زبان آلمانی و دو نسخه دیگر به زبان انگلیسی ملاحظه بفرمایید من دیگر آن تعبیر را تکرار نمی‌کنم.

با اینکه فارسی روشن است در اول می‌گوید متن فارسی ضمیمه است کدام متن فارسی ضمیمه است یعنی امضاء مهندس اصفیاء یا امضاء طرف قرارداد یعنی پرداخت کننده قرض از این مطلب و تعهد صریح ایشان به صورت مجلس استناد می‌کند یک قرارداد میان دو دولت بسته می‌شود (خواجه نوری ـ میان دو دولت نیست) میان یک دولت و یک مؤسسه بدتر اگر دولتی با یک دولت دیگری قراردادی بست و شرایط او را پذیرفت تا حدی می‌شود قبول کرد ولی اگر یک دولتی با یک مؤسسه قراردادی بست با این ترتیب اهانتی است که نسبت به آن دولت می‌شود این دولت معتبری است اما اگر طرف قرارداد بانکی است دیگر بدتر و اصولاً آداب و رسوم اقتضاء نمی‌کند قراردادی بسته شود و زبان آن ملت ولو بعنوان قرض گیرنده ضمیمه آن بعنوان قرارداد امضاء شده نه یک قرارداد، یک متن به مجلس تقدیم بشود خیلی معذرت می‌خواهم. اگر آن کلمه خاطر شما را رنجانده ولی می‌خواهم ببینم این ترتیب یعنی اسم قرارداد فارسی در ماده واحده آوردند و آن قرارداد را نیاوردند خود شما یک تعبیر بهتری غیر از شیره مالیدن پیدا می‌کنید بفرمایید چون بنده تعبیر روشن‌تری پیدا نکردم بنده عرض کردم این خلاف حرمت است خلاف آداب است خلاف تعهد خود شما است که فرمودید در آینده این کار تکرار نخواهد شد ولی خیلی بدتر شده یک قدم به عقب رفته آنوقت قرارداد فارسی بود امضاء هم شده بود و رعایتاً گفته بودند فارسی آنوقت به حرمت گذاشته بودند بیایید اینجا معامل خود ما هستیم اصلاً قراردادی امضاء نشده بسته به نظر مجلس محترم است.

رئیس ـ آقای خواجه نوری بفرمایید.

خواجه نوری ـ همانطورری که جناب آقای دکتر یگانه توضیح دادند این لایحه در شور دوم است و مذاکرات مفصل در شور اول شد در کمیسیون‌ها هم دو مرتبه تبادل نظر شده و اصل موضوع این است که باید ببینیم که مقصود از تصویب این جور قوانین چیست مقصود از تصویب این جور قوانین این است که تسحیلاتی برای دولت مورد اعتماد مجلس شورای ملی و مورد تأیید اعلیحضرت همایونی فراهم بکنیم که برنامه‌های عمرانی که در دسترس دارند به بهترین وجهه انجام بدهند همانطوری که آقای دکتر یگانه توضیح دادند یک سرمایه گذاریهای هنگفتی دولت ایران در طی سنوات گذشته از جهت ایجاد تأسیسات مختلف انجام داده است آیا صلاح است که ما برای بحثهای لغوی و ایرادهای فرمی مانع از این بشویم که این برنامه‌ها تکمیل نشود و از نیروی برقی مه الان سد سفید رود ایجاد می‌کند مردم گیلان یا مردم قزوین و یا سایر نقاط ایران محروم باشند این سؤالی است که ما باید وجدانن از خودمان بکنمیم اول باید ببینیم که آیا صلاح است که ما هفتاد و سه میلیون دویچ مارک قرض کنیم با این شرایط برای اینکه بهره‌داری کامل از این تأسیسات بشود و یا نشود وقتی ما به این سؤال اول جواب دادیم که صلاح است برای سرمایه گذاری خودمان و برای جبرای نقص خودمان این عمل را بکنیم آن وقت می‌پردازیم به مسئله فرم که مورد اعتراض جناب آقای پاینده است. جناب آقای پاینده بنده یک توضیح می‌خواهم حضورتان عرض بکنم اگر شما شخصاً تشریف ببرید به بانک رهنی بخواهید پول قرض بکنید بانک رهنی چه رفتاری با شما می‌کند. یک فرمولری دارد چاپی که آن فرمولر مربوط به دریافت وام است بعد که کارشناس خودش را فرستاد و تأسیسات بنائی شما را دید و تأیید کرد که این ساختمان شما قابل پرداخت این وام هست یک فرمولر چاپی می‌گذارد جلویتان بعنوان قرارداد می‌گوید مربوط به دریافت وام است اگر می‌خواهید از بانک پول بگیرید باید این قرارداد را امضاء بکنید و شما مجاز نیستید که ماده از مواد این قرارداد را عوض بکنید این قرارداد که بین وام گیرنده و وام دهنده امضاء می‌شود برای کلیه وام گیرندگانی که از بانک رهنی پول می‌گیرند یکسان است مؤسسات بانکی بین المللی همینطور عمل می‌کنند آنها مؤسسات سیاسی نیستند که دچار نزاکت سیاسی و مذاکرات دیپلماسی باشد. (پاینده ـ آن دفعه متن فارسی قرارداد بود و حالا نیست) جناب آقای پاینده جناب عالی فرمایشتان را فرمودید بنده اصلاً عرضی نکردم و گوش کردم اجازه بفرمایید بنده هم توضیحاتم را عرض می‌کنم اگر فرمایشی داشتید این تریبون به اختیار شما است البته وقتی یک دولتی به بانک بین المللی یا به بانک آلمانی یا به بانک آمریکایی مراجعه می‌کند برای وام گرفتن باید متوجه مقررات داخلی بانک وام دهنده باشدو همچنین که بنده به عنوان یک شخص باید متوجه مقررات داخلی بانک رهنی باشم موقعه‌ای که وام می‌گیریم در مقابل کارهای تجارتی شئون سیاسی و کارهای دیپلماتیک جاری نیست مقاصد سایسی در کار نیست یک تاجری است یک بانکی است یا یک مؤسسه مثلاً سازمان برنامه دولت ایران ممکن است این اعتبار را آقای کورس بروند بگیرند بعنوان مدیر کارخانه‌ای، ممکن است نظیر این اعتبار را شخصی دیگری بگیرد برای ایجاد یک کارخانه یخ سازی وقتی که پروژه را مؤسسه وام دهنده درست تشخیص داد و قابل استرداد تشخیص داد و سالم تشخیص داد آنموقع حاضر است که با وام گیرنده وارد مذاکره بشود و قرارداد تنظیم بکنند و آنوقت است که همان فرمولر همیشگی خودش را می‌گذارد جلوی وام گیرنده و می‌گوید اگر میل دارید بفرمائید امضاء بکنید حالا اگر همانطور که عرض کردم یکی از خوشبختی‌های ما اینستکه وامهائی که دولت ایران می‌گیرد هیچکدام جنبه سیاسی ندارد ما افتخار می‌کنیم با اینکه وقتی که دولت ایران می‌رود ببانکهای مختلف چه بین المللی و چه مربوط به یکی از مماملک مراجعه می‌کند بعنوان یک وام گیرنده عادی پروژه خودش را در اختیار آن بانک می‌گذارد و آن بانک هم تمام مطالعات لازم را می‌کند و وقتی می‌بیند آن پروژه سالم است مطابق تشخیص خودش و مطابق مقررات خودش به ما وام می‌دهد این یکی از محسنات کار ما است وقتی که مطابق این عمل کردیم یک عمل تجارتی کرده‌ایم و قرارداد را مانند یک مؤسسه تجاری بسته‌ایم سازمان برنامه یک طرف مطالعه و بانک کردیت انشتالت طرف دیگر بوده و دولت آلمان بهیچ‌وجه در این کار مداخله ندارد در این کار مداخله ندارد و سفارتخانه‌ها به هیچ‌وجه مداخله ندارند اقدامات دیپلماسی بهیچ‌وجهه نشده بنابراین این را به این ترتیب باید تلقی کرد البته بنده عرض می‌کنم اگر یک قرارداد سیاسی یا فرهنگی اجتماعی بین دولت ایران و دولت آلمان منعقد بشود ناجار رعایت این فرمول که جنابعالی فرمودید باید بشود ولیکن در این مورد که یک قرارداد تجاری است و تأخیر در تصویب آن یک ضرری برای مردم گیلان است که باید از این برق استفاده کنند حالا اگر باز هم میل دارید با تطویل کلام و صحبت برگزار کنیم و جلسات پر قیمت مجلس شورای ملی را برای این مطالب و به این ترتیب بگذارنیم باز اختیار با جنابعالی است و بنده باز از این موقعیت استفاده می‌کنم و می‌گویم این یک قراردادی است که تکمیل می‌کند پروژه سد سفید رود را و یک قراردادی است اهالی یک استانی را برق یک سدی که الان بهدر می‌رود مستفیض می‌کند و اسندعا می‌کنم اجازه داده بشود تصویب بشود.

رئیس ـ آقای دکتر مبین بفرمائید.

دکتر مبین ـ مثل اینکه عرایض بنده را درست آقای وزیر مشاور توجه نفرمودند بنده نگفتم که بودجه عمرانی برنامه سوم یا بودجه سازمان برنامه از ۱۴۵ میلیارد به ۲۰۰ میلیارد بالا نرفته بلکه عرض کردم ۵۵ میلیارد اضافه مال طرحهای قبلی نیست این اضافه مربوط به طرحها و پروژه‌هائی است که می‌بایست دولت بعداً طرح کند و به اتمام برساند چرا؟ باری اینکه شما بودجه ۱۴۵ میلیارد را به مجلس تقدیم کرده‌اید و الان در کمیسیون هاست و در آنجا گفته شده که با این ۱۴۵ میلیارد ریال چه طرحهائی باید انجام بشود سد سفید رود هم جزو آنهاست بنابراین اینها در جزو ۱۴۵ میلیارد ریال پیش بینی شده بهیچوجه مربوط به ۵۵ میلیارد اضافی نیست اما آمدیم بسر ۱۴۵ میلیارد که خود شما ماده ۷ را قرائت کردید که بمنظور کمبود مبلغی که از محل ماده ۶ تحصیل خواهد شد می‌توانید وام بگیرید اگر ماده ۶ تمام مبلغ شما را تأمین کرد شما چطور می‌توانید از ماده ۷ استفاده کنید راجع به ۱۴۵ میلیارد برای چهار سال از سالهای ۴۳،۴۴،۴۵و۴۶ صدوهشت میلیارد از ۱۴۵ میلیارد برای شما تأمین شده است که ما بقی خرج شده قبلاً برای هزینه ۱۰۸ میلیارد که در هزینه کل و ۱۴۵ میلیارد پیش بینی شده هزینه همین طرح هم پیش بینی شده اگر این ۱۰۸ میلیارد از محل ماده ۶ یعنی از محل درآمد نفت تأمین بشود چطوری می‌توانید از ماده ۷ استفاده کنید بنده که در شور اول و در وام ۵۰ میلیونی به اندازه کافی راجع به وام گرفتن مخالفت کردم اما چون اکثریت تصمیم گرفتند که این وام گرفته شود من راجع به اینکه گرفته نشود صحبت نمی‌کنم فقط می‌گویم توجه بفرمائید که می‌توانید بگیرید یا نه؟ چون هزینه این خرج از محل ماده ۶ تأمین شده است بهیچوجه از محل ماده ۷ نمی‌توانید تأمین کنید اگر بخواهید از محل ۵۵ میلیارد اضافه تأمین کنید آنرا هم نمی‌توانید چون قبلاً هزینه آن را در لایحه‌ایکه به مجلس بمجلس داده‌اید و مربوط ببرنامه عمرانی سوم ۱۴۵ میلیارد و الان در کمیسیون است این را پیش بینی کرده‌اید دیگر نمی‌توانید جای دیگر بگذارید ممکن است تصور بفرمائید بنده عرایضم صحیح نیست و یا پایه‌ای ندارد و فرمایش جناب آقای وزیر مشاور صحیح‌تر است بنده پیشنهاد می‌کنم که این لایحه مجدداً برگردد به کمیسیون که به این مطلب رسیدگی بشود دقت بشود که ما عمل خلاف قانون نکنیم اگر از محل ماده ۶ این خرج تأمین می‌شود از محل ماده ۷ نمی‌توانیم بگیریم.

رئیس ـ آقای دکتر یگانه.

وزیر مشاور (دکتر یگانه)ـ لایحه ایست که شاید در ۴ الی ۵ ماه قبل از تشکیل دولتی که بنده افتخار عضویتش را دارم بمجلس شورای ملی تقدیم شده و از تشکیل مجلس یکسال می‌گذرد در این یکسال سد سفید رود مدتهاست ساخته شده و برای بهره‌برداری آماده است مکرر مقامات سازمان برنامه از بنده و از مقام ریاست مجلس تقاضا کرده‌اند که یکسال است این لایحه در مجلس معطل است اگر اساسش مورد قبول است درش تسریع بشود در تاریخ ۴۲/۸/۲۱ در کمیسیون مطرح شده چندین ماه قبل لایحه‌اش بمجلس داده شده بنابراین چهار ماه قبل از تشکیل این دولت بوده است من می‌خواهم عرض کنم که در آن موقع که این لایحه تقدیم شده بنده وزیر مشاور نبودم تا بیایم تعهد کنم که بعد دولت در معاهده‌هایش و قراردادهایش چطور باید بنویسد تصور می‌کنم در این مورد برای دوست عزیز بنده اشتباهی پیش آمده اما اینکه فرمودند دو مرتبه به کمیسیون ارجاع شود اگر مطلبی غلط باشد اگر ده مرتبه هم ارجاع شود به کمیسیون اشکالی ندارد و مهم نیست من شخصاً پشت این تریبون سوگند می‌خورم که هیچوقت حاضر نیستم که مطالب خدای نکرده غلط به تصویب برسد ولی آقای دکتر مبین این قانون برنامه سوم ما در موقعیکه بودجه کل کشور و اعتبارات عمرانی را از صدو چهل و پنچ میلیارد به دویست میلیارد رساندیم آن حسابهای ۱۴۵ میلیارد بسته شد یعنی برنامه سوم مبنایش بر دویست میلیارد ریال است اینجا نوشته شده کسری، طرق تأمین کسر درآمد وام‌های جدید مورد مذاکره و میلیارد و هشت میلیون ریال بود یعنی از آن روز برنامه سوم دو دوره پیدا می‌کند یکی دوره اول که ۱۴۵ میلیارد بوده دولت میزان استقراضش ۴۰ میلیارد بوده و مجلس بزرگترین یادگار ارزنده‌ای که از خود گذاشته این بود که اجازه خرج را به دویست میلیارد دادند ولی درآمد ما، درآمد بودجه دولت اینقدر نبود که بگوییم دویست میلیارد هم درآمد دولت است برای اینکه عواید نفت برای دو سه سال آینده پیش بینی نشده بود در بودجه سال ۱۳۴۲ طرق تأمین کسر درآمد اینطور پیش بینی شده و عبارتست از وامهای جدید جدید مورد مذاکره ۲ میلیارد و هشتصد میلیون، تأمین اعتبار پالایشگاه تهران بوسیله بانک مرکزی چهار میلیارد و صد میلیون ریال، استفاده از اوراق خزانه یک میلیارد ریال، استفاده از سایر منابع سه میلیارد و یکصد میلیون ریال اینجا نوشته شده و تصویب رسید. بنابراین اگر ما برنامه سوم را به دویست میلیارد اضافه کردیم ظاهراً اینطور بنظر می‌رسد که بقرضیه بیشتری احتیاج داشتیم و روزی که برنامه صد و چهل و پنچ میلیارد بود دولت مجاز بود چهل میلیارد قرض کند اگر علی‌الظاهر ما همینطور جلو برویم روزی که برنامه سوم می‌شود دویست میلیارد لازم بود بدولت شصت میلیارد قرض داده بشود ولی دولت نخواست میزان قرضه‌اش را بالا ببرد و اضافه کند و آن قرضه را بهمان چهل میلیارد نگه داشت و امیدواریش این بود که اضافه این مقدار را از محل اضافه درآمد نفت تأمین کند و این مطلبی نیست که از نظر قضائی یا حقوقی درش اشکالی باشد ما یک ماده از قانون برنامه سوم را تغییر دادیم و آن واقعاً یادگار بزرگی از مجلس بیستم و یکم است که صد و چهل و پنچ میلیارد خرج را برای عمران مملکت اجازه فرمودید دویست میلیارد خرج بشود محل این دویست میلیارد هم همین محل قرضه است و بقیه‌اش تا حدود شصت میلیارد اوراق خزانه است و بنده بیش از این تصدیع نمی‌دهم.

رئیس ـ آقای دکتر معتمد وزیری فرمایشی داشتید بفرمائید.

دکتر معتمد وزیری ـ بدون تردید در کشوری که در حال توسعه است و فعالیتهای عمرانی دارد اخذ قرضه یا وام از هر منبع یا مرجعی مشروط به این شرط که در راه اجرای برنامه‌های عمرانی و طرح‌های تولیدی بمصرف برسد جای هیچگونه نگرانی و نارضایتی نیست (صحیح است) مطلبی که جناب آقای پاینده اشاره فرمودند البته جنبه‌ای دارد که شاید خیلی از ماها را در اینجا قدری ناراحت می‌کند و یا ناراضی می‌کند مخصوصاً در موضوع یا هر مسئله‌ایکه بهر نحوی از انحاء کوچکترین تماسی با عرق و احساسات ملی ما پیدا بکند خواه و ناخواه ما را ناراحت می‌کند و در این هیچ تردیدی نیست (صحیح است) در اینجا گذشته از جنبه احساساتی موضوعی که برای بسیار مقدس است و نمی‌توانیم غیر از این را بپذیریم موضوعی است که یک قدری از جنبه حقوقی هم به نظر بنده جای ابهام است و آن اینکه در این قرارداد در صفحه ۱۲ بند ۵ می‌گوید «این قرارداد قانوناً معتبر نخواهد بود مگر اینکه مجوز لازم تحت قوانین ایران نسبت به آن تحصیل شده باشد» در حقیقت این را مجلس باید تصویب کرده باشد معنی تصویب مجلس اینستکه بتواند منشأ اثر حقوقی برای اخذ این وام قرار بگیرد اگر مجلس شورای ملی ایران این وام را تصویب نکند این وام نمی‌تواند اخذ بشود پس آنچه را که ما تصویب می‌کنیم در حقیقت منشأ و ملاک عمل است ولی یک قدری بالاتر در بند ۳ می‌گوید «این قرارداد و کلیه تعهدات ناشی از آن تابع قوانین دولت آلمان خواهد بود و محل قرارداد شهر فرانکفورت این خواهد بود و در صورت بروز هرگونه تردید و ابهام نسبت به تفسیر صحیح این قرارداد متن آلمانی آن معتبر خواهد بود» بنده نمیدانم از جهت حقوقی چطور ممکن است بین این دو قسمت تلفیقی ایجاد کرد از یکطرف می‌گوید این معتبر نیست مگر اینکه مجلس تصویب بکند و مجوز لازم طبق قوانین ایران نسبت به آن تحصیل شود مجلس چی را تصویب می‌کند این متن فارسی است که به موجب بند ۳ ملاک عمل و تفسیر در موقع اختلاف نخواهد بود عرض دیگری که دارم و در اینجا می‌خواستم توضیح داده بشود و بنظر بنده تا حدودی هم روشن است اما باز هم یک ایهامی دارد که به نظر بنده اگر توضیحی پیش بیاید برای روز مبادا انشاءالله آن روز مبادا پیش نخواهد آمد ضرر ندارد و آن اینکه در ماده دوم قرارداد و در بند ۳ می‌گوید «وام گیرنده اختیار دارد که در هر موقع از استفاده از وجوه وام پرداخت نشده انصراف حاصل نماید» اشکال در این است که این انصراف در چند قسط می‌تواند باشد قسط اول؟ قسط دوم؟ سوم هر قسمتی را که دولت ایران احتیاج ندارد می‌تواند صرفنظر کند ولی بعد در ماده سوم بند یک موقعیکه بحث راجع به کارمزدی تعهدی است می‌گوید «وام گیرنده تعهد می‌نماید که کار مزد تعهدی معادل یک چهارم یک درصد در سال بابت مانده استفاده نشده وام پرداخت نماید» توهمی که در اینجاست و توضیحی که اینقدری بد نیست داده شود و کاملاً خیال ما راحت می‌شود اینستکه این مطلب مربوط به آن قسمت بند ۳ ماده دوم برای قسمت استفاده نشده که راجع به آن صحبت شد یعنی در صورتیکه ما این کارمزد تعهدی را مکلف پرداختش باشیم که از استفاده از آن وام منصرف نشده باشیم و نصراف خودمان را اعلام نکرده باشیم در غیر اینصورت ممکن است که به قسط سوم و یا چهارم این وام دولت احتیاج نداشته باشد ولی به استناد این بند بایستی آن کارمزد تعهدی را پرداخت بکند همانطوری که عرض کردم مشکل ما حدود زیادی در سیاست در عرف بانکی چنین عملی نمی‌شود معهذا توضیح و تذکارش بنده فکر کردم که خالی از ضرر باشد این را هم توضیح بفرمائید جناب آقای دکتر یگانه متشکر می‌شوم.

رئیس ـ آقای روحانی.

روحانی ـ استنباط بنده از اختلاف نظر جناب دکتر مبین و توضیحات جناب دکتر یگانه که آقای دکتر مبین فرمودند قانع نشدم اینستکه آقای دکتر مبین اظهار داشتند چون آقای وزیر دارائی گفته‌اند درآمد نفت در آینده بالا می‌رود و زیادتر می‌شود پس ما احتیاجی به وام نداریم و مخارج برنامه از درآمد خودمان تأمین می‌شود و جنابعالی فرمودید که این قطعی نیست پیش بینی است حالا می‌رسیم به اینکه انشاءالله قطعی بشود و درآمدها اضافه بشود و پول ما ذخیره شده و بمصرف کارهائیکه خیلی لازم است خواهد رسید و این وام را طبق قانونی بمصرفی که پیش بینی کردیم می‌رسانیم پول نفتمان که اضافه شد یا سایر درآمدهای ما که اضافه شد متعلق بمملکتمان است و در اختیارمان است اشکالی از این جهت بنظر بنده پیش نمی‌آید جناب آقای دکتر مبین هم بنظر بنده اشکالشان رفع می‌شود و اختلافی در بین نیست.

رئیس ـ آقای دکتر یگانه توضیح دیگری ندارید بفرمائید.

دکتر یگانه (وزیر مشاور)ـ جناب آقای دکتر معتمد وزیری اگر در بانک کشور دیگری برای دولت ایران ۷۳ میلیون اعتبار باز می‌کنیم اگر او ملزم باشد که همیشه این پول را برای ما نگهدارد و ما مخیر می‌شویم که اگر خواستیم بگیریم و اگر نخواستیم نگیریم این از یکطرف صحیح نیست و از نظر آن طرف نمی‌تواند درست باشد که یک طرفی خودش را ملزم بکند که همیشه ۷۳ میلیون مارک بما بدهد این التزام برای او هست اگر بطور مطلق می‌گفت وام گیرنده مجاز است استفاده بکند و یا استفاده نکند در اینجا یک چهارم یک درصد که تقریباً یک بهره غیر مرئی و بسیار جزئی است در نظر گرفته شده که بهره یک درصدش را اسم بهره نمی‌شود گذاشت یک چهارم یک درصد مالی وقتی است که ما نخواهیم استفاده بکنیم از وام. اگر ده میلیون مارکش اضافه آمد.

برای یکسال یک چهارم یک درصد را برای خاطر اینکه آن طرف این پول را برای خاطر ما بلوکه کرده و نگاهاشته است کارمزد خواسته (دکتر معتمد وزیری چه فرقی است بین اینکه استفاده نکنیم و یا اعلام بکنیم که استفاده نمی‌کنم) جناب آقای صدری این توضیح را می‌دهند این مال آن وقتی که دولت استفاده نمی‌کند (روحانی ـ اگر اعلام کردند که استفاده نمی‌کنیم که این بهره را می‌پردازیم) بلی اگر اعلام کردند که استفاده نمی‌کنند آن یکچهارم یک درصد را می‌پردازند مسلماً برای یک بانکی که اعتباراتش را به روی دولت ایران مفتوح نگهداشته این بهره را باید یدهیم این یک مطلبی است که بنده نخواستم جوری تفسیر بکمن که مطابق با حقیقت نباشدیک چهارم یک درصد را دولت ایران خواهند پرداخت.

رئیس ـ آقای پاینده.

پاینده ـ دوست عزیز بنده آقای دکتر معتمد وزیری تذکراتی فرمودند چون در مذاکرات مجلس می‌ماند بنده خواستم یک توضیحی بدهم بنده قبلاً این را عرض کنم در این مذاکراتی که اینجا می‌شود مقصود توضیح مطالب است کسی با قرض مخالف نیست خدا کند شما همت داشته باشید صد برابر این قرض را بگیرید معایب کارها را از بین بردارید و نسل آینده انشاءالله این قرضه را خواهد در باره آن چیزی که فرمودید که چرا قرارداد تابع دولت آلمان است بنده خواستم عرض کنم متأسفانه این معمول هست یک سوء تفسیری از یکی از مواد قانون مدنی ما است چون در قانون مدنی ما یک ماده‌ای هست که نوشته قراردادها تابع محلی است که قرارداد در آنجا تنظیم می‌شود و از نظر حقوقی آنچه که بنده اطلاع دارم چون الفبا خوان مکتب حقوقدانهای معتبر هستند به نظرم این در موردی بوده است که خواسته‌اند در ایران سیستم قضائی واحدی به وجود بیاورند این ماده درست شده که قراردادهای تنظیم شده در یک محلی قابل طرح در جاههای دیگر نیست تابع مقررات حقوقی ایرانی است و این ماده با این صورتی که الان هست قابل تفسیر است که قرارداد بسته شده در مونییخ یا در یک پایتخت اروپایی تابع قوانین آنجا است و مادامی که آقایان حقوقدانان نیایند و تفسیر به موقع خودش به مجرای صحیح خودش نیندازند ما متأسفانه ناچاریم تسلیم این ترتیب باشیم با اینکه بر خلاف تفسیر صحیح این ماده هستیم ولی به هر حال یک طرف تفسر این ماده این است که قرارداد که در یک پایتخت اروپایی بسته شده تابع قوانین آنجا است و انشاءالله آقا حالا که وزیر مشاور دولت هستید در اینجا هم کمک می‌فرمائید که این سوء تفسیر هم از یک ماده قانون مدنی ما که با کمال حسن نیت تنظیم شده و حالا دارد به طور غیر صحیح استفاده می‌شود از تفسیر صحیحی بشود و اشکالی پیش نیاید.

رئیس ـ نسبت به این ماده واحده نظر دیگری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده واحده و کلیات آخر آن رآی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخواستند) تصویب شد برای اظهار ملاحظات بمجلس سنا فرستاده می‌شود.

- قرائت دستور و تعیین موقع جلسه آینده ختم جلسه

۹- قرائت دستور و تعیین موقع جلسه آینده ختم جلسه

رئیس ـ دستور جلسه آینده قرائت می‌شود.

(بشرح زیر قرائت شد)
۱- شور دوم مربوط به اصلاح و الحاق مواد و دو تبصره به قانون کار. شماره چاپ ۱۰۳۱
۲- شور دوم مربوط به اجازه خرید اتوموبیل جیپ برای دادگاهها و دادسراها از وجوه حاصل از فروش اتوموبیل‌های فرسوده. شماره چاپ ۱۰۰۶
۳- شور دوم مربوط به نحوه مصرف کمک سال ۱۳۳۹ آمریکا به ارتش در ژاندارمری کل کشور. شماره چاپ ۱۰۲۸.
۴- شور دوم مربوط به اجازه استخدام هفت نفر بیگانه رادیوی ایران. شماره چاپ ۱۰۲۷
۵- شور دوم مربوط به واگذاری وظایف اداره نظام وظیفه به وزرات کشور. شماره چاپ ۱۰۳۴
۶- شور دوم مربوط به بازنشستگی افسران و هم ردیف افسران. شماره چاپ ۱۰۳۳
۷- شور دوم مربوط به قرارداد وین درباره روابط سیاسی. شماره چاپ ۱۰۲۹
۸- شور اول مربوط اجازه استفاده مستشاران نظامی آمریکا در ایران از مصونیتها و معافیتهای قرارداد وین. شماره چاپ ۱۰۳۷
۹- شور اول مربوط به الحاق یک تبصره به ماده ۱۴ قانون و ورود و اقمت اتباع بیگانه. شماره چاپ ۱۰۳۳
۱۰- شور اول مربوط به اصلاح مقررات بازنشستگی قضات. شماره چاپ ۱۰۲۶
۱۱- شور اول مربوط به الحاق دولت ایران به موافقت نامه علمی و فرهنگی. شماره چاپ ۱۰۳۲

رئیس ـ چند لایحه دیگر هم از دستور امروز مانده است که به جلسه آینده موکول می‌شود. با اجازه آقایان و خانمها جلسه را ختم می‌کنیم جلسه آینده ساعت ۹ صبح روز پنجشنبه خواهد بود.

(جلسه ۵۰ دقیقه بعد از ظهر ختم شد)

رئیس مجلس شورای ملی ـ مهندس عبدالله ریاضی.