مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۴ مهر ۱۳۲۰ نشست ۱۲۲
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری دوازدهم | تصمیم‌های مجلس | اساسنامه‌های مصوب مجلس شورای ملی |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری دوازدهم |
دوره دوازدهم قانونگذاری
مذاکرات مجلس جلسه ۱۲۲
صورت مشروح مجلس روز دوشنبه ۱۴ مهر ماه ۱۳۲۰
فهرست مطالب:
۱- تصویب صورت مجلس
۲- انتخاب هیئت رئیسه
۳- مذاکره راجع به تعیین تکلیف امضاء کمیسیونها
۴- موقع و دستور جلسه بعد- ختم جلسه
مجلس چهار ساعت بعد از ظهر بر پاست آقای اسفندیاری تشکیل گردید
صورت مجلس روز یکشنبه ۱۳ مهر ماه را آقای (طوسی) منشی خواندند
- تصویب صورت مجلس
۱ـ تصویب صورت مجلس
رئیس ـ در صورت مجلس نظری نیست؟(اظهاری نشد) صورت مجلس تصویب شد
انتخاب هیئت رئیسه
- انتخاب هیئت رئیسه
۲ - انتخاب هیئت رئیسه
رئیس ـ شروع می‌شود بانتخاب هیئت رئیسه سه نفر بقرعه برای نظارت در استخراج آراء تعیین می‌شود.
اقتراع بعمل آمد وآقایان طباطبائی نائینی، دکتر اهری، تولیت معین شد
رئیس ـ شروع می‌شود بانتخاب رئیس آقایان نظار تشریف بیاورند (اخذ آراء بعمل نتیجه بطریق ذیل شد)
- - مهره تفتیشیه ۱۰۶
- ـ اوراق رای ۱۰۶
- ـ آقای اسفندیاری ۷۶
- ـ آقای صدر ۲۰
- ـ آقای اقبال ۱
- ـ ورقه سفید ۹
بنده رئیس دلم نمی‌خواهد عرض کنم ولی متاسفانه عرض می‌کنم اسفندیاری با کثرت انتخاب شد شروع می‌شود بانتخاب یکنفر نائب
رئیس ـ آقای نظار تشریف بیاورند
(اخذ و قرائت آراء بعمل آمده نتیجه بقرار ذیل شد)
- مهره تفتیشیه ۱۰۵
- اوراق رای ۱۰۵
- ـ آقای بیات ۸۷ رای
- ـ آقای صدر ۲ رای
- ـ آقای دادور ۲
- ـ آقای تولیت ۲
- ـ آقای طالش ـ حسین افشار ـ دبستانی هر کدام یک رای
- - ورقه سفید ۹
رییس ـ عده حاضر در موقع رای ۱۰۵
- - آقای بیات ۸۷ رای
- - آقای صدر ۲
- - آقای تولیت ۲
- - آقای دادور ۲
- - ورقه سفید ۹
- - آقای طالش ـ حسین افشار ـ دبستانی هر کدام یک رای
آقای بیات با اکثرت ۸۷ رای به نیابت ریاست مجلس شورای ملی انتخاب شدند. شروع می‌شود بانتخاب یکنفر نایب رئیس دیگر آقایان تشریف بیاورند.
(اخذ وشماره آراء بعمل آمده نتیجه بقرار ذیل شد)
- مهره تفتیشیه ۹۸
- اوراق رای ۹۸
- ـ آقای دکتر طاهری ۵۶
- ـ آقای دادور ۳۷
- ـ آقای انوار ۱
- ـ آقای فیاض ۱
- - ورقه سفید ۳
رئیس ـ عده آراء ۹۸
- ـ آقای دکتر طاهری ۵۶
- ـ آقای دادور ۳۷
- ـ آقای انوار و آقای فیاض ۱
- - ورقه سفید ۳
آقای دکتر طاهری با کثرت ۵۶ رای به نیابت ریاست مجلس شورای ملی انتخاب شدند شروع می‌شود بانتخاب چهار نفر منشی بانتخاب جمعی آقایان نظار تشریف بیاورند
(اخذ وشماره آراء بعمل آمده نتیجه بقرار ذیل شد)
- مهره تفتیشیه ۱۰۱
- اوراق رای۱۰۰
- ـ آقای طوسی ۸۲ رای
- ـ آقای پالیزی ۷۵ رای
- - آقای سمیعی ۶۸
- ـ آقای آزادی ۶۸
- - آقای موید احمدی ۱۵
- ـ آقای دادور ۳
- ـ آقای نوبخت ۳
- ـ آقای تولیت ۲
- ـ آقای ریگی ۲
- ـ آقای محمد آخوند ۲
- - آقایان بوداغیان، صفاری، انوار، مسعودی، دبستانی، لیقوانی، بیات، طالش، تاج بخش، دکتر جوان، شهدوست، ناهید، اعظم زنگنه، دشتی، ملایری، نراقی، شهدوست، ناهید، اعظم زنگنه، دشتی، ملایری، نراقی هاشمی هر کدام ۱ رای
- ـ ۶ ورقه سفید.
رئیس ـ عده آراء ۱۰۰
- ـ آقای طوسی ۸۲ رای
- ـ آقای پالیزی ۷۵ رای
- - آقای سمیعی ۶۸ رای
- ـ آقای آزادی ۶۸ رای
- - آقای موید احمدی ۱۵ رای
- ـ ۶ ورقه سفید
آقایان طوسی، پالیزی سمیعی، آزادی با کثرت برای منشی گری انتخاب شدند
شروع می‌شود بانتخاب سه نفر کار پرداز بانتخاب جمعی از آقایان نظار تشریف بیاورند آقای مخبر فرهمند
مخبر فرهمند ـ بنده خواستم استدعا کنم از آقایان که بنده را از این نوبت کارپردازی معاف کنند.
رئیس ـ آقای طالش
طالش ـ ما کس دیگر را در نظر نگرفته‌ایم لذا باید ایشان قبول کنند
رئیس ـ آقای فرهمند مجلس از شما رضایت دارد وقبول نمی‌کند.
(اخذ وشماره آراء بعمل آمده نتیجه بقرار ذیل شد)
- مهره تفتیشیه ۹۳
- اوراق رای ۹۳
- ـ آقای مرات اسفندیاری ۷۳ رای
- ـ آقای مخبر فرهمند ۷۲ رای
- ـ آقای هدایت ۷۱ رای
- - آقای مشار ۳ رای
- ـ آقای روحی ۳ رای
- ـ آقای ثقه اسلامی ۳ رای
- ـ آقای شهدوست ۲ رای
- ـ آقای دشتی ۲ رای
- ـ آقای اقبال ۲ رای
- ـ آقای تولیت ۲ رای
- ـ آقایان حیدری، صفاری، دکتر غنی، ذوالقدر، امیر تیمور محمد آخوند ریگی، دبستانی، هر کدام ۱ رای
- ـ ۶ ورقه سفید.
رئیس ـ عده آراء ۹۳
- ـ آقای مرات اسفندیاری ۷۳ رای
- ـ آقای مخبر فرهمند ۷۲ رای
- ـ آقای هدایت ۷۱ رای
- ـ ورقه سفید ۶ رای
آقایان مرات ـ مخبر فرهمند ـ هدایت با کثرت برای کارپردازی مجلس انتخاب شدند.
- مذاکرات راجع به تعین تکلیف اعضای کمیسیونها
۳ـ مذاکرات راجع به تعیین تکلیف اعضاء کمیسیونها
رئیس ـ آقای موید احمدی
موید احمدی ـ عرض کنم چون از مدت مجلس دوره دوازدهم هم بیست روز باقی نمانده واوقات مجلس هم در اینموقع گرانبهاست واگر بخواهم داخل انتخاب کمیسیونها باشیم باید مطابق ترتیبی که داریم از هر شعبه سه نفر انتخاب شود وبعد کمیسیون هجده نفری تقسیم شود واین ترتیباتی که تا حالا معمول بوده مدتی وقت را می‌گیرد اگر مجلس موافقت کند بنده پیشنهاد می‌کنم که همان کمیسیونها که بودند. همان اشخاصی که بودند برای این مدت کمی که باقی مانده همان ترتیب باقی می‌ماند
(عده از نمایندگان ـ صحیح است)
رئیس ـ آقای طباطبائی
محمد طباطبائی ـ عرض کنم که انتخاب کمیسیونها یکروز بیشتر نمی‌خواهند این خلاف اصل است وخلاف سابقه بر خلاف نظامنامه یک روز یک روز اینکار می‌شود چه اشکالی دارد.
رئیس ـ آقای لیقوانی
لیقوانی ـ بنده تصور می‌کنم که تمام اصول از رای مجلس حاصل می‌شود وقتیکه مجلس رای بدهد قاطع است
رئیس ـ آقای روحی
روحی ـ مجلس حاکم است نظامنامه مجلس وضع کرده‌است ودر تمام مقررات اگر ما بخواهیم آن مقررات خشک را بچشیم وجامد بمانیم اصل غلطی است مجلس رای می‌دهد که کمیسیونها به همان ترتیب سابق در این مدت کم باقی بماند و با یک قیام و قعود رأی داده می‌شود و چندان هم فرق نمی‌کند و خلافی هم واقع نشده حق کسی هم پایمال نشده است.
رئیس ـ آقای نقابت
نقابت ـ بنده موافقت دارم با این که در انتخاباتی که از طریق نظامات به عمل می‌آید تمام آقایانی که هستند باشند ولی وقتی که مجلس شورای ملی انتظامات خودش را رعایت نکند چه انتظاراتی می‌شود از سایر جاها داشت. البته مجلس شورای ملی می‌تواند رأی بدهد هر مقرره‌ای را تغییر بدهد ولی از لحاظ رعایت اصول از لحاظ رعایت نظامات تمام در یک روز می‌شود فردا تشریف بیاروند تمام می‌شود با اصل تنبلی که نباید موافقت کرد.
رئیس ـ آقای اعتبار
اعتبار ـ ما البته شخصاً با این نظر موافقیم ولی در مقابل یک ماده نظامنامه واقع شده‌ایم که نمی‌توانیم آن را نقض کنیم یک مقرره‌ای هست و یک نظامنامه‌ای هست ما نمی‌توانیم مخالف آن عمل کنیم و به نظر بنده برای مجلس خوب نیست مگر این که یک کار بکنیم که یک ماده قانونی برای این امر بخصوص وضع کنیم و الّا ممکن است فردا بگویند سابقه شد و بالاخره این مجلس اکثریتی پیدا خواهد کرد و اقلیتی فردا موقع تجدید کمیسیونها پیدا خواهد کرد و اقلیتی فردا موقع تجدید کمیسیونها ممکن است این عمل سابقه شود و آن وقت بگویند که به اعتبار آن سابقه رأی بدهید که اینها سرجای خود باشند و این اقلیت کشی می‌شود در حقیقت از این نظر بنده عقیده‌ام این است که اگر می‌خواهند این کار را بکند یک ماده بخصوصی بنویسند که این را مجلس استثنائاً رأی بدهد و الّا همین طوری بخواهند اینها باشند به نظر بنده بر خلاف ترتیب و نظامناه است.
رئیس ـ آقای طباطبایی.
محمد طباطبایی ـ هیچ معنی ندارد که یک نظامنامه‌ای را که ما خودمان نوشته‌ایم حالا برخلاف آن عمل کنیم چه لزومی دارد؟ البته بنده نگفتم که نظامناه قانون است و قانون را مجلس نمی‌تواند لغو کند یا تغییر و تبدیل بدهد البته مجس ممکن است یک قانونی را لغو کند یا تغییر بدهد ولی این نظامنامه برای خودمان است.
رئیس ـ آقای ملک‌مدنی.
ملک‌مدنی ـ بنده خیال می‌کنم که اختلاف نظری بین آقایان نیست مقصود این است که زودتر مجلس آماده باشد که کار کند و این که آقایان در نظر گرفته‌اند که همین کمیسیونها تا آخر دوره باقی باشد بنده خیال می‌کنم با یک پیشنهاد ماده واحده نظر آقایان تأمین می‌شود زیرا وقتی که همان نظامنامه که در واقع ملاک عمل برای مجلس است ما با یک ماده واحده اصلاح کنیم که تا آخر دوره دوازدهم کمیسیونها موجوده باقی بماند اشکالی ندارد معهذا بنده اصراری ندارم اگر آقایان اجازه بفرمایند این ماده واحده را بگذرانیم.
(آقای طوسی ماده واحده پیشنهادی را به شرح زیر قرائت نمودند)
ماده واحده را پیشنهاد می‌نمایم.
کمیسیون‌های مجلس که فعلاً در چهاردهم مهر ماه موجود است و تشکیل می‌باشد تا آخر دوره دوازدهم تقنینیه باقی خواهد بود. ملک‌مدنی
رئیس ـ آقای دکتر طاهری
دکتر طاهری ـ بنده موافقم با این پیشنهاد و نظر به این که چند روز بیشتر وقت باقی نمانده و وقت هم مثل سابق نیست که مدت‌ها طول بکشد و اهمیت نداشته باشد و دولت هم کار دارد و ملت هم انتظاراتی دارد برای این که این تشریفات به عمل نیاید بنده با این پیشنهاد موافقم.
رئیسـ آقای نقابت.
نقابت ـ آقایانی که پیشنهاد داده‌اند خوب است یک قدری به نطق مخالف هم توجه کنند. بنده عرض کردم که هیچ بحثی ندارم که در انتخابات از طریق نظامنامه همان آقایانی که بودند باشند و این که گفته شد استثناء برای این بیست روزه باشد بنده عرض می‌کنم هیچ کاری در دستور نداریم مگر لایحه اجرای قوانین دادگستری و نمی‌دانم چه لایحه دولت خواهد آورد هنوز هیچ چیز در دستور نیست و تمام این تشریفات هم در ظرف فردا انجام می‌شود یک سابقه گذاشتنش و برای این که حالا گفته می‌شود که بعد از این مجلس بتواند به وظایف خودش عمل کند اجازه فرمانید سوابق حفظ شود ما یک روز وقت صرف کنیم و از اطریق نظامنامه عمل کنیم این اولی است استدعا می‌کنم آقایان هم موافقت کنند یک اصلی رعایت شود منتهی بین خودمان معمول باشد که همان آقایان باشند.
رئیس ـ آقای ملک‌مدنی
ملک‌مدنی ـ بنده مخالف نیستم که بماند برای جلسه دیگر نظرم این است که اگر بنا باشد رأی داده شود باید در ضمن ماده واحده باشد به این جهت بنده پیشنهاد کردم حالا بسته است به نظر آقایان.
رئیس ـ این که آقای نقابت گفتند لایحه نیست لایحه هست و دو لایحه معجلی دولت دارد که می‌خواستند دیشب بدهند وزارت دارایی و وزارت دادگستری هر دو لایحه داشتند و چون وقت نبود ندادند گفته شد باشد برای فردا یا پس فردا و البته می‌دانید که این نظری که پیش آمده برای این است که زودتر این کار شروع شده باشد حالا هر طور نظر مجلس است همانطور باشد. آقای اعتبار
اعتبار ـ به نظر بنده بودن لایحه مانع این نیست که کمیسیونها انتخاب شود و البته رأی مجلس هم بالاخره قانون است ولی بنده موافق نیستم که یک رخنه در اصول پیدا شود فردا ممکن است یک موجبات دیگری به دست یک عده دیگری بیفتد بگویند چون دولت لوایح فوری زیادی دارد ممکن است هیئت رئیسه یا کمیسیونها اصلاً تجدید نشود و این کار ممکن است رخنه به اصول مسلمه که بر قرار است وارد کند بنده عقیده‌ام این است آقایان هم موافقت بفرمایند که نظامنامه مجلس را محترم بشماریم و این کا را در ظرف فردا انجام دهیم.
ملک‌مدنی ـ بنده ماده واحده را پس می‌گیرم.
رئیس ـ آقای طوسی.
طوسی ـ انجام این کار تشریفات زیادی دارد اولاً باید شعبه‌ها تشکیل شود و بعد اعضاء کمیسیونها را انتخاب کنند و آراء تهیه شود و بر خاطر همه آقایان واضح و روشن است که غالباً آقایان اعضا شعب حاضر نمی‌شوند که انتخابات آقایان فوری به عمل آید و بالاخره ممکن است که مدتی طول بکشد و کار فوری هم داریم.
رئیس ـ آقای اعتبار.
اعتبار ـ به نظر بنده یک مطالب کوچکی را داریم طولانی می‌کنیم این قدر مباحثه ندارد شعبه لازم ندارد ما همان عمل سابق را می‌کنیم و رأی می‌دهیم یک تنفس مرحمت بفرمائید می‌رویم بیرون و می‌نویسیم و می‌آییم رأی می‌دهیم.
رئیس ـ آقای دکتر ملک‌زاده
دکتر ملک‌زاده ـ بنده عقیده‌ام این است وقتی را که صرف این صحبت‌ها می‌کنیم می‌توانیم صرف انتخاب کمیسیونها کنیم محتاج شعبه نیست همان اشخاصی که در کمیسیونها هستند. چون نظر آقایان این است که همان اشخاص سابق تغییری نکنند بنابراین این کاری ندارد و در ظرف یکی دو ساعت تمام می‌شود.
رئیس ـ آقای دکتر سنگ. دکتر سنگ ـ این کاری ندارد و پنج دقیقه تنفس می‌خواهد که آقایان بروند بنشینند و بنویسند و همه هم این طور در نظر دارند که همان سابقین را انتخاب کنند این بیش از پانزده دقیقه تنفس کار دیگری ندارد.
رئیس ـ آقای طباطبایی.
طباطبایی ـ یک ساعت است که برای این کار ما معطل هستیم خوب دو لایحه دولت دارد هنوز که لایحه دولت به مجلس نیامده فرضاً هم دولت دو لایحه دارد داشته باشد ما باید کار خودمان را مطابق نظامنامه داخلی انجام بدهیم دولت هم لوایح خودش را فردا یا پس فردا می‌آورد به مجلس و تقدیم می‌کند بنابراین این بهتر این است که زودتر انتخابات را تمام کنیم.
رئیس ـ این دلیل نمی‌شود که شما به دولت تغییر بکنید. آقای اورنگ.
طباطبایی ـ بنده تغییری نکردم منظورم این است یک اصلی را به هم نزنیم.
اورنگ ـ موضوع مختصری را مطولش کردیم به طوری که آقای اعتبار فرمودند اگر این مقدار وقت صرف انجام اصل موضوع شده بود تا به حال تمام شده بود. عرض کنم که یک قسمتی از ماها معتقدیم به این که مراعات اصل نظامنامه را بکنیم. عرض می‌کنم خود این عملی را که آقا فردا می‌فرمائید همین مخالف اصل است به جهت اینکه کدام اصل است که یک پاکت نوشته را دست من بدهند و من آن پاکت را نخوانده بیندازم توی صندوق (بعضی از نمایندگان ـ (یا همهمه) این طور نیست) بله همه می‌خوانند به استثنای شاهزاده مهدی‌قلی‌میرزا (اشاره به خودشان) حالا مقصود بر این نیست که این بد است یا خوب است مقصود این است که له و علیه این قدر صحبت نشود مجلس را ختم می‌کنیم فردا تشریف می‌آورید و این کار تمام می‌شود زیرا طرفینش لیاقت صحبت زیاد ندارد.
رئیس ـ آقای بیات
بیات ـ عرض کنم آراء را هر وقت هم به اشخاص داده می‌شد همچون نبود که همین‌طور بدون مطالعه باشد خیر آراء را همه آقایان نگاه می‌کردند جرح و تعدیل می‌کردند بالاخره بعد از این که موافقت نام حاصل می‌شد آن وقت پاکت‌ها را می‌دادند بنابراین هیچ وقت این طور بوده که آقا فرمودند به هر حال بهتر این است که جلسه را ختم کنیم فردا این کار را تمام می‌کنیم بنده پیشنهاد می‌کنم فردا بعدازظهر جلسه تشکیل شود و انتخاب کمیسیونها به عمل آید بیش از این هم مذاکره لازم ندارد.
رئیس ـ آقای مخبر فرهمند پیشنهاد کرده‌اند که تعیین کمیسیونها به جلسه فردا موکول شود.
بعضی از نمایندگان موافقیم ـ بعضی از نمایندگان تنفس بدهید.
رئیس ـ اگر اجازه می‌فرمائید چند دقیقه تنفس داده شود (صحیح است)
- موقع و دستور جلسه بعد- ختم جلسه
۴- موقع و دستور جلسه بعد- ختم جلسه
[در این موقع (ساعت شش و ربع) بعدازظهر جلسه برای تنفس تعطیل و پس از سه ربع ساعت مجدداً تشکیل گردید]
رئیس ـ چون حاضر کردن اوراق رأی مستلزم وقت زیادی بود آقایان اگر صلاح بدانند جلسه را ختم کنیم جلسه آینده روز چهارشنبه دو ساعت و نیم بعد از ظهر اما به شرط این که آقایان سر وقت حاضر باشند (صحیح است) دستور هم انتخاب اعضاء کمیسیونها و لوایح موجوده.
(مجلس ساعت هفت و ربع بعدازظهر ختم شد)
رئیس مجلس شورای ملی - حسن اسفندیاری