مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۴ دی ۱۳۴۶ نشست ۲۳
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و دوم | تصمیم‌های مجلس | قوانین انقلاب شاه و مردم |
مذاکرات مجلس شورای ملی
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز پنجشنبه ۱۴ دی ۱۳۴۶ نشست ۲۳
مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره۲۲
جلسه: ۲۳
| مجلس در ساعت نه صبح بریاست اقای مهندس عبدالله ریاضی تشکیل گردید. |
فهرست مطالب:
- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل
۱- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل
رئیس- اسامی غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود.
غائبین با اجازه
- آقایان مهندس ریاحی- حقشناس- دکتر عظیمی- مانی- بهادری- دکتر سعید حکمت- عجم- اهری- دانشمند.
غائبین بی‌اجازه
- آقایان مرتضوی- ساگینیان.
غائبین مریض
- آقایان پرویزی- مهرزاد- سلیمانی کاشانی- بختیار بختیارها- ادیب سمیعی- دکتر صالحی- صادقی- فولادوند- شهرستانی- دکتر حکیم شوشتری.
غائبین در رأی
- آقایان شیخ بهائی- مروتی (هر کدام یک رأی)
- بیانات آقای رئیس دائر به تشکیل کمیته روایط عمومی مجلس و اعلام اسامی اعضاء و هیئت رئیسه کمیته
۲- بیانات آقای رئیس دائر به تشکیل کمیته روایط عمومی مجلس و اعلام اسامی اعضاء و هیئت رئیسه کمیته
رئیس- از دوره بیست و یکم قانونگذاری و همچنین از اوایل دوره بیست و دوم احساس شد که نیاز بیشتری به روشن کردن نقش و وظیفه این مجالس انقلابی وجود دارد. فی‌المثل شخصیت‌ای خارجی و یا مراکز و محافل جهانی غالباً اظهار علاقه می‌کنند که نقش مهمی را که مجالس قانونگذاری ایران در تنظیم اصول و قانونی کردن نقطه نظرهای انقلاب شاه و ملت دارند بخوبی درک کنند.
همچنانکه بعلت مبادرت نکردن خود مجلس به توضیح درباره کارهای مهمی که انجام می‌گیرد متأسفانه در پاره‌ای از محافل داخلی هم اطلاع کامی در این‌باره وجود ندارد.
علیهذا همانطور که خانمها و آقایان نمایندگان محترم استحضار دارند تصمیم گرفته شد که کمیته‌ای بنام کمیته روابط عمومی مرکب از عده‌ای از نمایندگان تشکیل شود که زیر نظر آنه اطلاعات و توضیحات لازم درباره تمام مسائل و نکات مربوط به سوابق مشروطیت ایران و نقش مهم مجلس شورای ملی در دوران به ثمر رسیدن انقلاب شاه و مردم گردآوری و تهیه شود تا در اختیار صاحب‌نظران و علاقمندان داخلی و خارجی قرار گیرد. اعضای این هیئت عبارتند از آقای سرتیپ‌پور- آقای محمد فضائلی- بانو نیره سعیدی- آقای سعید وزیری- آقای دکتر عاملی تهرانی- آقای محمدولی قراچوولو و آقای دکتر معتمد وزیری که از بین خودشان آقای سرتیپ‌پور را به سمت رئیس و بانو سعیدی را به نیابت ریاست کمیته انتخاب کرده‌اند ضمناً آقای سعید وزیری را به سمت سخنگو پیشنهاد نموده‌اند که اینجانب تأیید کرده و معرفی می‌نمایم. از طرف این کمیته ترتیبات و وسائلی از قبیل نشریه‌ها، مقالات و برنامه‌هائی برای تهیه اطلاعات و توضیحات منظم درباره وظایف و تکالیف مجلس و قوانین و مباحث گوناگون تنظیم خواهد شد که در دسترس عموم قرار گیرد همچنین کلیه اطلاعات و اخبار لازم بطور متمرکز و مناسبی به‌وسیله سخنگوی مجلس در اختیار مطبوعات گذارده خواهد شد.
- بیانات قبل از دستور آقایان: صادقی- معزی- دکتر مهذب و بانو تربیت
۳- بیانات قبل از دستور آقایان: صادقی- معزی- دکتر مهذب و بانو تربیت
رئیس- نطقهای قبل از دستور را شروع می‌کنیم. آقای صادقی تشریف بیاورید.
صادقی- ضمن اظهار تشکر از مقام ریاست که اجازه فرمودند چند دقیقه‌ای وقت دوستان و همکاران را بگیرم و برای اولین بار در ساحت مقدس مجلس شورای ملی سخنانی ایراد کنم عید سعید فطر را به پیشگاه مبارک شاهنشاه آریامهر و کلیه جهان و هم‌میهنان عزیز تبریک و تهنیت عرض نموده و موفقیت بیش از پیش هم‌میهنان را در راه اجرای احکام اسلامی و خدمت به شاهنشاه آریامهر و ملت ایران از خداوند مسئلت دارم (احسنت) در این چند روزه که من به گرمسار و ورامین حوزه انتخابیه خود رفتم در جلسات دعا و نیایش بیشماری که برای سلامت شاهنشاه از طرف اهالی تربیت داده شده بود شرکت کردم در این جلسات شاهد بی‌شائبه‌ترین و پرشورترین احساسات اهالی نسبت به رهبر عالیقدر خود بودم و مأموریت یافتم که تشکرات قلبی و سپاس بی‌پایان و ادعیه خالصانه اهالی حوزه انتخابیه خود را به پیشگاه مبارکشان معروض بدارم و اعلام بدارم که اهالی گرمسار و ورامین و پیشوا و یوانکی و ارادان در راه اجرای منویات شاهنشاه و برای تحقق بخشیدن به آمال و هدفهای حزب پاسدار انقلاب که همان منویات شاهنشاه آریامهر می‌باشد اعلام جانبازی و فداکاری می‌کنند از ملتی که در طول تاریخ و در تمام مراحل و بحران‌های سیاسی وظیفه شاهدوستی و وطن‌پرستی خود را به منصه ظهور رسانیده غیر از این نمی‌توان انتظاری داشت (صحیح است) که در مقابل رهبری چون محمدرضا شاه پهلوی که دنیا در مقابل عظمت و ابتکار معظم‌له سر تعظیم و تکریم فرود آورده به پاس اینهمه مواهب و نعم که در دنیا وجود دارد که از طرف رهبر عالیقدر خود به آنها ارزانی شده ساکت بنشینند و وظیفه خدمتگزاری خود را بجای نیاورند. و بر یک یک ما است که برای اجرای منویات شاهنشاه اعلام جانبازی کنیم ضمناً از دولت جناب آقای هویدا، که دولت خدمتگزار واقعی شاه و ملت و دولت حزب پاسدار انقلاب که هر ساعت و هر دقیقه و هر آن در گوشه‌ای از مملکت برای رفاه حال و امنیت و آسایش مردم و ملت و نوسازی مملکت گام‌های مؤثری برداشته و برمی‌دارند جا دارد که سپاستگذار و متشکر باشیم و موفقیت بیش از پیش دولت حزبی خود را در اجرای وظائف بس خطیری که در برنامه چهارم بعهده مجریان انقلاب سپرده است از خداوند متعال مسئلت دارم. ضمناً اهالی پانصد و پنجاه گرمسار و ایوانکی و ورامین از بنده خواسته‌اند خواسته‌های آنها را باستحضار نمایندگان دولت و مجریان انقلاب شاه و ملت برسانم و استدعا و آرزو دارم که در انجام خواسته‌های مشروع و حقه این اهالی شاهدوست و وطن‌پرست اقدام لازم مبذول بدارند. اولاً راه تهران گرمسار آسفالت نیست، راهی است بس ناهموار و این قطع ارتباط و مشکل حمل محصولات و تولیدات برای کشاورزان وسیله‌ای برای استعمار و استثمار آنها توسط دلالان و واسطه‌ها خواهد شد، تقاضا بر این است که دستور اکید صادر شود که وزارت راه در آسفالت جاده مذکور اقدام لازم بعمل بیاورد، البته تماسی با وزارت راه گرفته شده و جناب مهندس شالچیان و جناب مهندس اربابی نهایت لطف را مبذول فرموده‌اند و در برنامه چهارم این خواسته گنجانده شده استدعای من این است که حق اولویت به این منطقه داده شود و از اول سال ۴۷ شروع به آسفالت این راه بشود، دوم اینکه کشاورزان گرمسار و ورامین با بستن سد لتیان بعدها گره‌ای از کار آنها باز خواهد شد اما فعلاً آبی به ورامین نمی‌رود اگر امکان دارد برای ورامین سد کمکی ساخته شود تا رشته آبهایی که پس از سد لتیان تشکیل یک رودخانه مجددی را می‌دهند از به هدر رفتن آنها جلوگیری شود و در موقع لزوم برای کشت و زرع استفاده شود. همچنین در گرمسار بر روی رودخانه حبله‌رود سدی بسته شود، بطوریکه بنده تماس گرفتم ممکن است فعلاً بستن سد بر رودخانه مذکور در امکان دولت نباشد اما با تأسیس یک شبکه آبیاری و کانال‌سازی (دورسوآر) می‌شود که از به هدر رفتن آبها جلوگیری بشود و چون در بهار و اوایل تابستان که سیصد سنگ آب در این روخانه در جریان است نیمی از آن بعلت نداشتن شبکه آبیاری و نگهداری نکردن آنها قسمتی تبخیر و قسمتی به زیرزمین نفوذ می‌کند و بعلت شوری و داشتن املاح معدنی این آبها را نمی‌توان به سطح زمین آورد و از آبهای تحت‌الارضی نمی‌توان استفاده کرد پس اجباراً دولت و مجریان برنامه انقلاب موظفند با تأسیس یا ایجاد یک شبکه آبیاری به این خواسته مردم پاسخ مثبت دهند و با انجام این امر خدمات مؤثری به کشاورزان شهرستان مذکور و بخشهای تابعه آن گردد البته جناب آقای مهندس ظهیری معاون محترم وزارت آب و برق در این مورد قول مساعد و تحقیقاً بذل و توجه و مساعدت خواهد شد، دیگر اینکه دهات گرمسار و ورامین و ایوانکی و پیشوا وارادان از آنجا که از نظر کشاورزی در درجه اول اهمیت می‌باشند از وزارت آبادانی و مسکن خواسته شود که در برنامه چهارم جزو مناطق عمران روستائی درجه اول قرار بگیرند تا مردم از این لحاظ در رفاه و آسایش بیشتری باشند، ضمناً لازم می‌دانم در اینجا از جناب آقای وزیر محترم آبادانی و مسکن و معاونین محترم این وزارتخانه که همیشه در انجام تقاضاهای اهالی ورامین و گرمسار نهایت مساعدت و لطف را مبذول می‌فرمایند تشکر نمایم، دیگر اینکه در گرمسار بیمارستانی داریم که این بیمارستان مجهز نیست و در ورامین که دارای ۷۰ الی ۸۰ هزار نفر جمعیت و پیشوا که سی هزار نفر و ایوانکی که ۱۵۰۰۰ نفر جمعیت دارد بیمارستانی وجود ندارد و بنده استدعا دارم که به وزارت بهداری دستور داده شود که در این مورد اقدام اساسی و فوری مبذول فرمایند چون واقعاً مردم از این نظر بی‌نهایت در ناراحتی هستند، در ضمن از وزارت آبادانی و مسکن تقاضا می‌کنم نسبت به ساختن کوی مسکونی برای کارمندان اقدام بفرمایند چون کارمندان بعلت نداشتن خانه مجبورند به تهران مسافرت کنند و به همین علت است که از وزارت آبادانی و مسکن تقاضا می‌کنم ساختمانهائی جهت زندگی این کارمندان در این نواحی ساخته شود تا این مشکل نیز حل شود، مشکلات دیگری اهالی حوزه‌های انتخابیه بنده دارند که بعداً در موقعیتهای مناسبتری بعرض خواهم رساند در خاتمه عرایضم خواستم توجه دولت را به دو نکته اساسی جلب کنم یکی آنکه ورامین با داشتن در حدود هشتاد هزار نفر جمعیت بخشداری است در صورت امکان استدعا دارم مقرر فرمایند که این بخش شهرستان تبدیل شود و دیگر آنکه ارادان که دارای ۱۵۰۰۰ نفر جمعیت و شهرداری می‌باشد تبدیل به بخشداری گردد، بیش از این مصدع نمی‌شوم و توفیق کلیه نمایندگان محترم را در اجرای منویات شاهنشاه معظم و توفیق دولت را در اجرای برنامه چهارم از خداوند منان خواستارم (احست. احسنت).
رئیس- آقای معزی تشریف بیاورید.
معزی- بنام خدای بخشنده مهربان بنام نامی شاهنشاه آریامهر بنام ملت سرافراز ایران. نخست از مقام منیع ریاست که اجازه فرمودند در این مکان مقدس راجع به یکی از اساسی‌ترین موضوعات روز و ضروری‌ترین نیازمندیهای کشور سخن گویم سپاسگزاری می‌نمایم.
از نمایندگان محترم کمال تشکر را دارم که به عرایض این جانب توجه و التفات می‌فرمایند همه می‌دانیم که یکی از پرافتخارترین اصول انقلاب شاه و مردم اصل سپاه دانش یعنی پیکار با عفریت جهل و بیسوادی است این اصل از انقلاب که از مرزهای کشور ما گذشت و صورت جهانی یافت نه تنها پاسخگوی احتیاجات و نیازمندیهای امروز اجتماع ما است بلکه با سوابق ملی و تاریخی و سنن باستانی ملت ایران هم‌آهنگی کامل دارد و زیرا به شهادت مارک انکارناپذیر و اسناد و نوشته‌های موجود قوم ایرانی هیچگاه از ادای وظیفه خود سبت به عالم انسانیت و ترقی و تعالی نوع بشر بسوی کمال کوتاهی نکرده است کیش باستانی ایران کسب دانش را وظیفه هر فرد با ایمان و خداپرست می‌داند و ویرانی- درندگی- تاریکی- و جهل را از آثار شیطان دانسته و مردم را به پیکار با این عوامل اهریمنی تشویق و راهنمائی می‌کند. به هر یک از ادوار تاریخ پیش از اسلام ایران بنگریم می‌بینیم که همه اسباب و عوامل مدنیت و دلائل انسانیت مانند علم و فلسفه و شعر و ادب و کشاورزی و بازرگانی رونق و رواج داشته است شاهنشاهان نامدار ما فلاسفه و دانشمندان را از هر دیار به دربار خود می‌خواندند علمائی که در اثر تعصب و سختگیریها از وطن خود طرد و تبعید می‌شدند در پیشگاه خسروان ما مورد محبت و پذیرائی قرار می‌گرفتند و با فراغ خاطر در دارالعلمها و دانشگاههای این سرزمین به تحقیق و تدریس اشتغال می‌ورزیدند.
آنگاه که پرتو اسلام درخشیدن گرفت ایرانی بیشتر و بهتر از هر قومی حقایق و لطایف و معنویت این آئین خدائی را درک و استنباط کرد این دین پاک که اساس و بنایش بر دانش و فضیلت و انسانیت محض بوده وقتی با روح مستعد و ذوق لطیف ایرانی برخورد چنان جلوه و فروغی به جهان داد که هنوز مایه حیرت و اعجاب است (صحیح است).
بدون تردید ایرانیان در ایجاد تمدن درخشان اسلامی سهم بزرگی داشته‌اند و نام بزرگان چون زکریای رازی و فارابی- ابوعلی سینا و هزاران فیلسوف و ادیب و فقیه و ریاضی‌دان و مفسر و پزشک عالیقدر که نامشان در تاریخ فرهنگ بشری جاویدان است در این سرزمین پرورش یافته‌اند.
مقصود از این مقدمات این است که اصل انقلاب فرهنگی و آموزشی یکی از اصلی‌ترین و ریشه‌دارتین اصولی است که اندیشه تابناک و فکر ژرف بین شاهنشاه دانا دل ما آن را با توجه و آگاهی کامل به سنن و روح ایرانی و با توجه به حقایق دین مبین اسلام و احتیاجات زمان به ملت ایران ارزانی داشته و فرمان اجرای آن را صادر فرموده‌اند (صحیح است).
تاریخ جهان شاهد انقلابات و دگرگونیها و تحولات بسیار است با توجه به نتایج انقلاب بزرگی که در جهان روی داده است مانند انقلاب کبیر فرانسه، انقلاب اکتبر روسیه و تحولاتی که در سایر کشورها روی داده است ما را به این اصل مهم متوجه می‌سازد که اگر پایه و اساس اجتماعی بر عدالت و نصفت و فهم و سواد و درایت گذاشته شده باشد تغییرات و دگرگونیها بدون هیچگونه آثار مخرب و خون‌ریزیها و خسارات بوجود می‌آید در غیر این‌صورت انقلاب چون سیلی خروشان و عنان گسیخته همه چیز را در هم می‌پیچد و چنان ویرانی و انهدامی ببار می‌آورد که یا جبران آن غیر ممکن و یا فوق‌العاده دشوار و محتاج سالها کوشش و فعالیت است با توجه به همین آثار و نتایج همین تحولات بود که شاهنشاه بزرگ ما در انجام انقلاب سفید ایران با هوشیاری و دقت کامل و توجه به همه تجربیات تاریخی اقدام نمودند انقلابی عظیم، انقلاب در کشوری با ۲۵۰۰ سال سابقه شاهنشاهی و سنن و مراسم کهن بوقوع پیوست بدون آنکه خونی ریخته شود، بدون آنکه ویرانی و خسارات مالی و جانی ببار آید.
اکنون برای اینکه انقلاب مقدس ما هر چه زودتر و کامل‌تر به ثمر برسد باید همه مردم ایران به مفهوم حقیقی انقلاب پی برند و پیشرفت و جهش بسوی زندگی بهتر که هدف اصلی انقلاب و شاه و مردم است بوسیله خود افراد انجام پذیرد زیرا تا خود مردم روح انقلاب را درک نکنند نمی‌توانند حقیقتاً برای اجرای آن آماده و مجهز گردند و درک حقیقت این انقلاب بزرگ با دانش و فهم و سواد مردم ملازمه مستقیم دارد باید هدفهای فرهنگ در راه اجرای صحیح انقلاب قرار گیرد وقتی انقلاب همه وسائل و امکانات لازم را برای ایجاد یک جامعه نیرومند و مرفه آماده ساخته است طبیعتاً حفظ این امکانات و بهره‌برداری صحیح از آن بامیزان فهم و دانش و درک بینش عمومی بستگی تام دارد در اینجا است که پای فرهنگ و آموزش و پرورش به میان می‌آید و وظیفه خطیر و بزرگ در تفهیم و حفظ انقلاب و به ثمر رساندن آن آشکار می‌شود.
شاهنشاه بزرگ ما بدین امر توجه و عنایت خاص مبذول داشته‌اند سپاه دانش و فرهنگ مشعل فروزان علم را به دورترین روستاها و مهجورترین دهکده‌های کشور برده است و محرومترین طبقات اکنون از نعمت سواد و دانش برخوردار می‌گردند بنابراین باید همه امکانات فرهنگی و علمی کشور در راه بثمر رساندن انقلاب شاه و مردم بکار افتد مجری این هدف مقدس و عالی‌شاهانه کسی جز معلم نیست معلم باید از آغاز روح انقلاب و حقیقت این جهش بزرگ تاریخی را به معلم بیاموزد و او را بدان مؤمن و برای اجرای آن تربیت و آماده کند نفوذ اخلاقی و معنوی معلم در فرزندان کشور غیر قابل انکار است کیست که روزانه مستقیم و غیر مستقیم با این طبقه شریف زحمتکش سر و کار نداشته باشد کدام یک از ماست که فرزندی از خانواده‌اش با مدرسه و معلم ارتباط نداشته باشد همه بزرگان جهان و همه رجال کشور ما روزی در محضر معلم نشسته و از او کسب فیض کرده‌اند بنابراین طبقه‌ای که تا این اندازه وجودش در پیشرفت انقلاب و در تربیت و تهذیب فرزندان کشور یعنی کسانی که باید در ساختن ایران نو در تحت رهبری پیشوای عالیقدر ملت وظیفه خطیر خود را انجام دهد مؤثر است گروهی که بهترین مجری افکار و نیات تابناک شاهنشاه است باید حقیقتاً هم از لحاظ مادی و هم از نظر معنوی مرفه و محترم و آسوده‌خاطر باشد و به قول حافظ (حیف باشد دل دانا که مشوش باشد) بخصوص که این تشویش و نگرانی در روح و جان فرزندان ما اثر مستقیم دارد. باید بی‌پرده گفت معلم تا امروز هر چه دارد از شاهنشاه دارد (صحیح است).
در سالهای گذشته تنها شخص شاهنشاه محبوب بودند که از معلمان حمایت فرموده و برای انجام تقاضاهای حقه آنان اوامر لازم را صادر فرموده‌اند و معلمان نیز در برابر این مراحم و الطاف‌شاهانه همیشه مراتب حق‌شناسی خود را ابراز داشته‌اند و صمیمی‌ترین مجری افکار عالیه شاهنشاه بوده‌اند با عرض این مراتب از آنجائی که به اینجانب نیز افتخار دارد که سالهائی از عمر خود را در راه خدمت به فرهنگ و تعلیم و تربیت کشور گذرانیده است و در کسوت پر افتخار معلمی بوده از دولت جناب آقای هویدا که هدفی جز اجرای صحیح انقلاب شاه و ملت ندارد تقاضا می‌نماید که توجه بیشتری به حال معلمان بنمایند و کاری کنند که جوانان دانش‌پژوه ما با میل و رغبت به شغل شریف معلمی روی آورند و همانطور که نیت شاهنشاه ما است و بهمان‌گونه که در دوران شاهنشاهی پر افتخار رضا شاه کبیر بهترین و فاضل‌ترین افراد برای معلمی انتخاب می‌شدند و ارزش معلم چنان بود که همه مردم بدیده احترام به او می‌نگریستند در این عصر درخشان نیز چنین گردد و بجای کمبود معلم ما بتوانیم شایسته‌ترین افراد را برای معلمی و تدریس برگزینیم باید به وضع استخدامی معلمان توجه دقیق شود و همانطور که وضع استادان و دانشیاران روشن است نسبت به وضع آموزگاران و دبیران نیز عنایت خاص مبذول گردد.
باید وزارت آموزش و پرورش برای اجرای اصل انقلاب آموزش کاملاً تجهیز گردد باید کسانی در رأس کارها قرار بگیرند که هم درک وسیع و استنباط صحیح از انقلاب داشته باشند و هم مؤمن و هم از لحاظ صلاحیت و شایستگی مورد اعتماد باشند اگر افراد کارآمد و لایق و باسواد و صالح در رأس کار نباشند محال است انقلاب آموزشی و نیات پاک شاهنشاه عالیقدر ما چنانکه باید و شاید جامه عمل بپوشد باید معلم بکار خود دلگرم و امیدوار و از آینده خود مطمئن باشد تا بتواند وظیفه دشوار و خطیر خود را به خوبی انجام دهد در راه آموزش و پرورش افراد کشور هر چه پول خرج شود بیهوده نیست وقتی ما میلیونها تومان در راه سدسازی و راهسازی و سایر احتیاجات کشور صرف می‌کنیم اگر در راه انسان‌سازی و تربیت نسل جدید نیز دهها بلکه صدها برابر خرج کنیم بجا و شایسته است زیانی نکرده‌ایم اگر ملت چنانکه خواست شاهنشاه عظیم‌الشأن ما است دانا و با تقوی و صالح و لایق بار آید تمام هزینه‌ها و خرجها جبران می‌شود بنابراین در راه تعلیم و تربیت نباید امساک کرد نباید معلم یعنی عامل اصلی تعلیم و تربیت نباید امساک کرد نباید معلم یعنی عامل اصلی تعلیم و تربیت و سازنده واقعی نسل آینده دلسرد باشد در هر حال راجع به ارزش مقام و کار معلم زیاد بحث و گفتگو شده و همه ما نیز بدین موضوع واقف و معترفیم و تصور می‌کنم جناب آقای نخست وزیر و هیئت محترم دولت خود در این امر با ما همآهنگ و موافق باشند لذا امیدوارم وسیله رفاه و آسایش ماده و معنوی و رضایت خاطر این طبقه خدمتگزار فراهم شود (صحیح است).
عرض دیگر بنده راجع به حوزه انتخابیه‌ام یعنی نی‌ریز و اصطهبانات است این دو شهرستان از نقاط خرم و سرسبز و حاصلخیز فارس می‌باشند چنانکه در سال ۱۳۲۷ از لحاظ کثرت درخت و کوشش مردم و فراوانی محصول مورد حیرت و اعجاب مؤلف کتاب مالک و زارع قرار گرفته‌اند ولی متأسفانه در چند سال اخیر بواسطه نامساعدی طبیعت و خشکسالی رو به ویرانی نهاده و مردم آن ناگزیر به مهاجرت شده‌اند و چنانکه باید و شاید بدین دو شهرستان حاصلخیز مانند سایر نقاط کشور توجه نشده است اکنون از دولت جناب آقای هویدا تقاضا دارد نسبت به تأمین احتیاجات این دو شهرستان مخصوصاً نسبت به تهیه آب اصطهبانات که به مصداق آیه شریفه (من‌الماء کل شیئی حی) حیات جدیدی به این شهر بدهند و اینجانب نسبت به عمران این دو شهرستان پیشنهاداتی بشرح زیر تقدیم می‌دارد:
- ۱- شاهراه سرتاسری شیراز تا سیرجان از طریق اصطهبانات و نی‌ریز که هر چه زودتر احداث و آسفالت گردد.
- ۲- تسریع در احداث راه داراب- اصطهبانات (از طریق ایج).
- ۳- ایجاد راههای فرعی اصطهبانات- خرامه از طریق خیر و راه فرعی نی‌ریز- یزد و همچنین راه فرعی نی‌ریز- آباده طشک.
- ۴- تکمیل شبکه تلفن کاربر اصطهبانات و نی‌ریز بطوریکه قابل استفاده همیشگی باشد.
- ۵- تأمین آب اصطهبانات براساس گزارش گروه مهندسین وزارت آب و برق که برای اصطهبانات حائز درجه اول اهمین و مسئله حیاتی است.
- ۶- استاندارد کردن انجیر و بسته‌بندی آنها به نحوی آبرومند و جالب که قابل عرضه و رقابت مثلاً با محصول انجیر ترکیه باشد زیرا این میوه از لحاظ جنس و مقدار مرغوب و قابل توجه است بطوریکه می‌تواند با بسته‌بندی شدن طبق اصول فنی یکی از ارقام مهم صادراتی را تشکیل دهد.
- ۷- کمک برای پرواربندی و دامداری و باغذاری که منع درآمد سرشار برای هر دو محل خواهد بود و نصب کارخانه علوفه‌بندی در نی‌ریز و اصطهبانات.
- ۸- احداث و تأسیس کارخانه قند در یکی از دهستانهای تابع نی‌ریز.
- ۹- مطالعه کافی روی خاک چینی اصطهبانات که از دیرباز از آن استفاده شده و اکنون رو به انحطاط و تعطیل است و استفاده از خاک مزبور به هر طریق که ممکن باشد اعم از بلورسازی یا چینی‌سازی و مقره‌سازی.
- ۱۰- کمک به صنایع دستی از قبیل قالی‌بافی در نی‌ریز و اصطهبانات که هم‌اکنون قالیهائی را به بازار عرضه می‌کنند ولی از حیث نقشه و رنگ چندان جالب نیست.
- ۱۱- امتداد خیابانهای شرقی و غربی و شمالی و جنوبی اصطهبانات و خیابانی که از جلو مهمانسای اصطهبانات می‌گذرد.
- ۱۲- احداث دو حلقه چاه در نی‌ریز برای آبیاری درختان شهر.
- ۱۳- آسفالت خیابانهای محمدرضا شاه و ثریا و پهلوی و سادات در نی‌ریز.
امور عمرانی
- ۱۴- احداث ساختمانهای دولتی در هر محل بطوریکه از اجاره کردن خانه‌های شخصی بی‌نیاز شوند چه وضع فعلی دوائر دولتی بسیار نامطلوب و زننده است.
- ۱۵- ساختمان مدارس در نی‌ریز و اصطهبانات و دبستانهای تابع آنها (ایخ- خیر- سرحد- آباده طشک- مشکان- خواجه جمالی- رودبال).
- ۱۶- احداث کشتارگاه روی اصول بهداشتی در اصطهبانات و نی‌ریز.
- ۱۷- احداث غسالخانه در نی‌ریز و اصطهبانات.
امور بهداشتی
- ۱۸- چون هر دو محل و دهستانهای تابع آنها که متجاوز از هشتاد هزار نفوس دارد فاقد وسایل کامل بهداشتی بوده در وضع ابتدائی است انجام امور زیر را استدعا دارد:
رئیس- آقای معزی وقت جنابعالی تمام شد.
معزی- یک دقیقه اجازه بفرمائید.
- ۱۸- درمانگاه جهت تمام دهات تابع هر دو محل مخصوصاً ایج- خیر- رودبال- سرحد- آباده طشک- پشتکوه- چاهک.
- ۱۹- تجهیز بیمارستانهای اصطهبانات و نی‌ریز و مخصوصاً بهداشت اصطهبانات و اعزام پزشک متخصص و جراح به اندازه کافی برای هر دو شهرستان و درمانگاههای لازم.
- ۲۰- احداث آزمایشگاههای لازم برای مراکز بهداشتی هر دو محل.
- ۲۱- ارسال دارو برای هر دو محل به اندازه‌ای که بتواند جوابگوی احتیاجات بیماران باشد.
عمران قراء و روستاهای اصطهبانات و نی‌ریز
- ۱- حفر چند حلقه چاه در ایج برای شرب اهالی و تأمین کمبود احتیاجات زراعی.
- ۲- برق ایج- خیر- آباده طشک- پشتکوه- مشکان- سرحد- چاهک.
- ۳- لوله‌کشی آب مشروب قراء فوق‌الذکر.
- ۴- احداث سد رودبال ایج که علاوه بر آنکه مقادیر زیادی از اراضی را زیر کشت قرار خواهد داد می‌تواند برق نواحی اصطهبانات- نی‌ریز و داراب و فسا و دهستانهای تابع را تأمین نماید.
- ۵- ساختمان چندین دستگاه حمام مدرن و غسالخانه بمنظور کمک به بهداشت در دهستانهای تابعه.
امور آموزش.
- ۱- تکمیل دبیرستان دخترانه و پسرانه اصطهبانات و نی‌ریز.
- ۲- ایجاد دانشسراهای پسرانه و دخترانه در هر دو محل.
- ۳- تأسیس دبیرستان سیکل اول در خیر و ایج.
در پایان استدعا دارد دستور فرمائید اصطهبانات و نی‌ریز از لحاظ عمران ناحیه‌ای مورد مطالعه دقیق از هر جهت قرار گرفته و پروژه‌هائی که در این باب داده می‌شود به مرحله اجراء و عمل درآید.
امور مالی
- ۱- استقلال دارائیهای اصطهبانات و نی‌ریز.
- ۲- گشایش بانک رهنی در اصطهبانات و نی‌ریز.
از نمایندگان محترم که حوصله بخرج دادند و عرایض بنده را شنیدند تشکر می‌کنم (احسنت).
رئیس- آقای دکتر مهذب بفرمائید.
دکتر مهذب- با اجازه مقام ریاست و همکاران محترم در این چند روزه نامه‌های بسیاری از طرف مردم شیراز رسیده و بر عوارضی که ناگهان به تمام خانه‌ها و باغات و اراضی واقع در محدوده شهر بسته‌اند اعتراض نموده‌اند که چند نمونه آن الان اینجانست و در خاتمه عرایضم تقدیم ساحت مقدس مجلس شورای ملی خواهم کرد. خلاصه کلام این است که چون این عوارض ناگهانی بوده مردم شیراز کمی ناراحت شده‌اند و خواه ناخواه به اینگونه شکایات متوسل شده‌اند (صحیح است) بنده نمیدانم واقعاً در اخذ این تصمیم چه مقامی تصمیم نهائی را اتخاذ نموده است. قدر مسلم به موجب آگهی منتشره این عوارض فعلاً وضع شده خیال می‌کنم همکاران محترم با من همصدا باشند که فارسیها و شیرازیها مردمی منیع‌الطبع و بزرگ‌منش هستند (دکتر اسفندیاری- همه ایرانیها هستند) اثبات شیئی نفی ماعدی نمی‌کند متأسفانه در اثر عوامل مختلف و از آن جمله قهر طبیعت و وضع ملوک‌الطوایفی که تا قبل از انقلاب شاه و ملت در این استان وجود داشت وضع مالی فارسیها و شیرازیها زیاد رضایت‌بخش نیست و با تمام کمکی که دولت در این چند ساله کرده و با توجه خاصی که دولت در راه زیبا کردن شهر شیراز بعمل آورده با وجود این هنوز قوه مالی مردم فارس آنطوریکه باید و شاید بالا نرفته و طبعاً بعد از جریان ملوک‌الطوایفی زمانی لازم است تا وضع مالی آنها کاملاً بهبود پیدا بکند (صحیح است) عوارضی که وضع شده متأسفانه بنظر بنده از لحاظ اخلاقی و اجتماعی غلط است از لحاظ علمی هم جنبه اساسی ندارد و از لحاظ اخلاقی هم غلط است برای اینکه دولت خدمتگزار آقای هویدا رسماً اعلام کرده که در ظرف مدت کوتاهی شاید دو ماه دیگر سه ماه چهار ماه دیگر انجمن‌های شهر تشکیل می‌شود از جمله وظایف انجمن شهر وضع عوارضی است بر عوامل مختلفی که در شهر وجود دارد پس انجمن شهر که نمایندگان مردم هستند وضع شهر و مردم شهر را می‌سنجند، بررسی می‌کنند با توجه به اوضاع و احوال یک شهر عوارضی را وضع می‌کنند و طبعاً وقتی انجمن شهر چنین عوارضی را وضع بکند مردم بهتر آن عوارض را اجراء می‌کنند (صحیح است) چرا؟ برای اینکه خواهند گفت وکلای ما نشستند و وضع ما سنجیدند، بررسی کردند و وضع عوارض کردند (صحیح است) ولی حالا جریان چیست چند ماه مانده به تشکیل انجمن یک دفعه وضع عوارض کردن بنده خیال می‌کنم یک مقدار بی‌احترامی به انجمن شهر است که هنوز تشکیل نشده (صحیح است) پس اگر ما واقعاً در این دوران انقلاب که می‌خواهیم کار را بدست مردم بدهیم و سعی می‌کنیم واقعاً مشکلات را حل کنیم باید هنوز که انجمن شهر تشکیل نشده احترام انجمن شهر را به معنای حقیقی کلمه حفظ کنیم متأسفانه عوارضی که در شیراز وضع شده توسط اشخاصی است که غیر فارسی هستند پس وضع این عوارض آنطور که باید و شاید به دل فارسی نمی‌نشیند و آنطوری که باید و شاید اجراء نمی‌شود با اینکه فارسیها اصولاً صدردرصد تابع قانون و مقررات هستند (صحیح است) ولی در دل ممکن است نپذیرند چرا؟ برای اینکه نمایندگانی که باید انتخاب کنند و بر این کار صحه بگذارند انتخاب نکرده‌اند و این کار فرصت را از دست آنها خواهد برد بنا بر این از لحاظ اخلاقی و اجتماعی همانطور که عرض کردم صحیح نیست از لحاظ علمی هم پایه و اساس معتبری ندارد مگر ما این فلسفه را قبول نکردیم که هر کس از این اجتماع بیشتر بهره ببرد بیشتر باید بار هزینه‌های اجتماع را به دوش بکشد؟ این عوارضی که بدین نحو وضع شده همه مردم را به یک چوب رانده یک فشاری است که به مردم ضعیف وارد می‌شود یک فشاری است که به طبقه کم‌بضاعت منتقل می‌شود بنده اینجا هیچ لزومی ندارد مثال بزنم ولی مثال کوچکی شاید جریان را روشن کند از یک رفتگر شهرداری که حقوقش در ماه دویست تومان است شما اگر ماهی یا سالی ده تومان بگیرید این ظلم فاحش است این ده تومان را خرج کتاب بچه‌های مدرسه‌اش می‌کند این ده تومان خرج زندگی اوست ولی از یک میلیونر اگر ده هزار تومان بگیرید زیاد به او فشار نمی‌آید ما اینجا به نمایندگان انجمن‌های شهر که طبعاً حافظ حقوق اکثریت ملت ایران هستند یادآور می‌شویم از همین لحاظ هم شده این عوارض باید مورد تجدید نظر قرار گیرد صاحبان خانه‌های ده هزار تومانی مسلماً اشخاص ضعیفی هستند که طبعاً با فروش اثاثیه و اثاث البیت خود و با قرض و با سختی لانه‌ای برای خودشان درست کرده‌اند (پوربابائی- هشتاد درصد آنها گروه است) صحیح است از اینها عوارض گرفتن صحیح نیست گرچه تا شش هزار تومان هم معاف شده باشد ولی مسلماً از این طبقه ده ریال گرفتن به مراتب مشکل‌تر است تا از یک طبقه غنی و پولدار صد تومان و هزار تومان گرفتن (صحیح است) همکاران محترم که در دورۀ ۲۱ مجلس تشریف داشتند خاطرشان هست که یکی از نمایندگان محترم مجلس در همین محضر مقدس پیشنهادی داد راجع به وضع مالیات بر اراضی بایر در محدودۀ شهرها و به‌وسیله (یک نفر از نمایندگان- خود شما بودید) در همین مجلس مورد تصویب قرار گرفت و به دولت ابلاغ شد فلسفه این مالیات چه بود؟ فلسفه آن این بود که بر اراضی بایر واقع در محدوده شهرها که مستحدثاتی متناسب با آن زمین در آنها ایجاد نشده یک مالیات تصاعدی وضع بشود و به نسبت درآمدی که دارند و به نسبت ارزشی که این زمینها دارند از آنها مالیات گرفته بشود پس هر چه که ارزش این زمینها بالاتر می‌رفت مالیات آنها بیشتر و سنگین‌تر بود و می‌رسید به چهار درصد یک حداقل معافیت مالیاتی هم داشت فلسفه این کار صرفنظر از اینکه وضع شهرها را درست بکند این بود که زمینهای بایر داخل شهرها از وضع تأسف‌انگیز آن روز نجات پیدا کند بنابراین این قانون اجرا شد منتهی فرصت داده شد به صاحبان اینگونه اراضی که ظرف مدت دو سال مستحدثاتی متناسب با وضع زمین در آن ایجاد کنند و دو سال دیگر یعنی سال ۱۳۴۸ این مالیات از سال ۱۳۴۶ یعنی امسال به اینگونه زمینها تعلق می‌گیرد طبق همان ماده صدی پنجاه این مالیات متعلق به شهرداری است یعنی دارائی وصول می‌کند و به شهرداریهای محل پرداخت می‌کند با توجه به اینکه در شهرهای بزرگ بخصوص شهر شیراز زمینهای بایر زیادی هست بنده خیال می‌کنم درآمدهای زیادی از این لحاظ به شهرداریهای مختلف من‌جمله شهرداری شیراز برسد (پوربابائی- صحیح است) شاید من اشتباه می‌کنم ولی آقای پوربابائی همکار عزیز بنده اینجا هستند و تصدیق می‌کنند خیال می‌کنم زمینهای بایر زیادی در حومه شهر شیراز هست و در هر حال همانطور که عرض کردم از لحاظ عمل هم صحیح نیست بنده در مرحله اول خیال می‌کنم آنهائی که این عوارض را وضع کردند به فلسفه این قانون مالیات بر اراضی بایر وارد نبودند و شاید از وجود این قانون اطلاع نداشتند و اگر بوجود این قانون پی ببرند مسلماً تجدید نظر خواهند کرد و موضوع دیگری که باید مورد توجه قرار بگیرد این است زمینهای شهر در اثر خدمات شهری، لوله‌کشی آب برق آسفالت قیمتش بالا می‌رود و یک عده اشخاص از بالا رفتن این قیمتها استفاده می‌کنند و اینها هستند که باید مالیات بدهند و اگر یک کسی ده هزار متر زمین داشت که ده سال پیش متری ۵ ریال بود و حالا در نتیجه خدمات شهری به متری پانصد تومان رسیده است عدالت اجتماعی ایجاب می‌کند که از این گرفت چرا؟ برای اینکه این هزینه شهر بود مردم دیگر دادند تا این قیمت زمین آمده بالا ولی اگر یک کسی آمد ۱۰۰ متر زمین ۲۰۰ متر زمین داشت، که متری ۳۰۰ تومان از آن پولدار متنفذ خریده بود اینجا زیاد عدل و عدالت و انصاف حکم نمی‌کند که ما از این طبقه فقیر هم به آن اندازه و به همان نسبت مالیات بگیریم که از آن طبقه متنفذ پولدار، طبقه‌ای که در اثر مالیات بنده و سایر افراد این مملکت قیمت زمین‌هایشان بالا رفته و متری چهارصد تومان و پانصد تومان و هزار و دو سه هزار تومان شده ممکن است ادعا بشود که شهر شیراز یک شهر توریستی است بنابراین مردم شیراز باید خرج زیبائی شیراز را بدهند مرحله اول از چند ماه قبل بود که با محبت خاص هویدای خدمتگزار و مهندس اصفیاء و جناب آقای مهندس انصاری وزیر فعلی کشور ده میلیون تومان به شهرداری شیراز از وام طویل‌المدة با بحره صدی دو داده شده این ده میلیون تومان به نظر بنده کافی است که فعلاً بار هزینه‌های شهر شیراز را بکشد و اکثر برنامه‌های عمرانی شهر شیراز به مرحله اجرا گذاشته شود (دکتر اسفندیاری- این وام را کی باید پس بدهد؟) فرمایشی که آقای دکتر اسفندیاری فرمودند (صحیح است) ممکن است سئوال بکنند کی بدهی را پس می‌دهند بنده عرض می‌کنم شهر شیراز نمایندگانشان را انتخاب می‌کنند در انجمن شهر می‌نشینند و ترتیب بازپرداخت وامها را خواهند داد این یکی- دوم شهرداری شیراز محل دیگری دارد یک محلش همین مالیات بر اراضی بایر است که بنده شنیدم شهرداری مقداری طلب دارد طلب از یک عده‌ای (پوربابائی- متنفذ) متنفذ به قول آقای پوربابائی که اینها تعدادشان کم است ولی مبلغ بدهیشان زیاد است بروند اول این مبالغ را وصول کنند بعد صبر کنند انجمن شهر تشکیل بشود مالیات اراضی بایر هم خواهد آمد و به این ترتیب انشاء‌الله مشکل مالی حل خواهد شد در هر حال با توجه به عرایضی که عرض کردم با اذعان به لیاقت شهرداری شیراز و صداقت و لیاقت شخص استاندار فارس و همچنین خدمتگزاری وزیر کشور من امیدوار هستم که در وضع این عوارض تجدید نظر بشود که نگرانی که فعلاً مردم شیراز را گرفته تمام بشود همانطوری که بنده چند دقیقه قبل شنیدم از حسن اتفاق جناب آقای استاندار و شهردار شیراز مشغول بررسی وضع عوارض فعلی هستند که شاید حداقل عوارض را ببرند بالا که به ۱۵ هزار تومان برسانند و امیدوارم که این صحیح باشد در هر حال همانطور که عرض کردم امیدوارم عجله‌ای نباشد اجازه بدهند انجمن شهر تشکیل بشود و انجمن شهر هر طور که لازم است تصمیم بگیرد این حق مردم است و وظیفه وظیفه مردم است مردمی که نمایندگان خودشان را انتخاب می‌کنند این نمایندگان هستند که بر سرنوشت مردم حکومت می‌کنند اگر عجله فوق‌العاده‌ای در این کار هست باید بررسی بشود و در مرحله اول حداقل را ببرند بالا و در مرحله دوم حکماً باید عوارض تصاعدی باشد یعنی فقیر معاف باشد یا کم بدهد ولی کسی که بیشتر از مواهب اجتماع استفاده می‌کند بیشتر عوارض یا مالیات بدهد.
رئیس- آقای دکتر مهذب وقت جنابعالی تمام شد.
دکتر مهذب- مقام محترم ریاست فرمودند که وقت بنده تمام شد بنابراین طومارهائی که رسیده تقدیم می‌کنم امیدوارم که عرایضم مورد توجه وزارت کشور قرار بگیرد، متشکرم (احسنت).
رئیس- خانم تربیت بفرمائید.
خانم تربیت- با اجازه مقام ریاست بنده عید سعید فطر را به عموم مسلمانان جهان چون مصادف با ایام تعطیل مجلس بود حالا تبریک عرض می‌کنم (احسنت) نمایندگان محترم تصدیق می‌فرمایند که یکی از افتخارات دوره بیست و یکم مجلس شورای ملی و یکی از افتخارات دولت حزبی ما تصویب لایحه حمایت خانواده بود که واقعاً این قانون باعث تحکیم بنیاد خانواده‌ها شده در ابتدا تصور می‌رفت که با گذشتن این لایحه شاید هرج و مرجی در وضع اجتماعی پدید بیاید شاید بانوان بیشتر راه محاکم را پیش بگیرند و طالب جدائی و طلاق بشوند ولی با این آماری که روز شنبه در روزنامه اطلاعات درباره طلاق درج شده بود که در شهریور امسال طلاق به ثلث تقلیل یافته یعنی در شهریور سال گذشته عده طلاق ۷۶۰ بوده و در شهریور امسال به ۲۴۰ رسیده خوشبختانه این مطلب ثابت می‌کند که واقعاً زنان ایران رشد فکری و رشد اجتماعی دارند و هرگز از حقی که به آنها داده می‌شود نه تنها در فکر سوء استفاده نمی‌افتند هرگز به خانه و کاشانه و همسر خود و بین خودشان به بهانه‌ای جدائی نمی‌اندازند و همیشه سعی می‌کنند خانواده‌ها استحکام پیدا کنند البته بعضی وقتها مواجه با موج مخالفت‌ها بودیم همانطور که عرض کردم مردم درست برعکس آن را تصور می‌کردند این مطلب در علم اجتماع یک مطلب روانی است که یک سنتی و هر عادت کهنه همیشه مواجه می‌شود با یک عده افکار مخالف بعقیدۀ من این اشخاص هم زیاد تقصیر ندارند برای اینکه هر قانونی هم باید توأم با ارشاد و راهنمائی باشد خلاصه واقعاً همینطور که عرض کردم یکی از محاسن بسیار مهم لایحه حمایت خانواده علاوه بر تحکیم مبانی خانواده رفع تبعیض در بین زن و مرد و تساوی حقوق مدنی بود که آنهم زنها را بیش از پیش به خانواده و کانون خانواده دلگرم کرده است پس از انقلاب ششم بهمن مخصوصاً پس از منشور هشتم اسفند که تحت توجهات و عنایات خاص اعلیحضرت شاهنشاه آریامهر زنان ایران به تساوی حقوق اجتماعی و مدنی و سیاسی خود رسیدند حق بر این است که در هر قانونی که هست و در هر لایحه‌ای که به مجلس می‌آید اگر باز هم تبعیضی مشاهده شود بر عهده نمایندگان روشنفکر مجلس است که حقاً سعی و اهتمام در رفع این تبعیض بفرمایند (صحیح است) همه اطلاع دارند که لایحه گذرنامه در حدود یک ماه پیش در جراید منتشر شده و تقریباً پانزده روز پیش در فراکسیون حزبی ایران نوین با کمال علاقه و دقت مورد بررسی و دقت قرار گرفته بانوان نماینده مجلس همه نظرات خود را ابراز کرده‌اند و این مطلب هم به کمیسیونی محول شده ولی متأسفانه در خارج مثل دوره گذشته که فکر می‌کردند خانمهای نماینده در احقاق خودشان اظهار سستی در حق زنان ایران می‌کنند باز هم در جراید و مجلات همین مطلب را می‌بینیم ولی حق نمایندگی بر این است که هر مطلب به دقت مورد بررسی و مطالعه قرار بگیرد و در موقع و زمان خودش نظرات لازم ابراز بشود اما از طرف دیگر ما خیلی خوشوقت هستیم از ابراز نظر جراید و مجلات هر چند اگر بر علیه ما هم بگویند در مملکت ما مطبوعات آزادند آزادی مطبوعات که رکن چهارم مشروطیت است از نعمت‌های بزرگ است علاوه بر این آقایان واقعاً به فکر ما کمک می‌کنند اگر چه از طرف دیگر چنانچه شیوه مطبوعات است زرنگی به خرج می‌دهند هر کاری که بشود می‌نویسند، قبلاً گفته‌ایم ولی مطمئن باشند که ما همه خدمتگزار جامعه هستیم فعلاً بحث در مادۀ ۱۷ لایحه گذرنامه است که همچنانکه در قانون گذرنامه سابق هم بود باز مسافرت زنها را موکول کرده به اجازه شوهرها (عده‌ای از نمایندگان- بسیار خوب است) اجازه بفرمائید بنده عرضم را تمام کنم و دلایل و استدلالم را عرض کنم هر کس ایرادی دارد این تریبون آزاد است بیاید و بگوید ما در عهدی زندگی می‌کنیم که اوراق زرینی است در صفحات تاریخ ایران و با یک جهش پیش می‌رویم که اعلیحضرت شاهنشاه آریامهر با تساوی حقوق زن و مرد اعلام بسیج عمومی کرده‌اند برای پیشرفت مملکت برای اجرای برنامه چهارم یعنی زن و مردم و خلاصه هر فردی باید حقوق مساوی داشته باشد که در مقاماتی که احراز کرده است می‌تواند از آن حق استفاده کند در این دوره ۱۵۰ نفر استاد، دانشیار، استادیار و دبیر زن در دانشگاهایمان داریم و افتخار می‌کنیم که یک ثلث کسانی که رآکتور اتمی را در مملکت اداره می‌کنند همین خانمهای دکترها و مهندس‌ها هستند خانمها در ادارات مدیر کل هستند مقام معاونت دارند فردا سفیر می‌شوند وزیر می‌شوند قانون که نوشته می‌شود خانمها و آقایان توجه بفرمائید که برای امروز نیست، قانون باید شمول داشته باشد باید سالیان دراز آینده را ناظر باشد قانون باید ترقیات مملکت را در نظر بگیرد اگر این مطلب را در نظر بگیریم آن وقت خود آقایان تصدیق خواهند فرمود که مطلقاً و مطلقاً این تبعیض هم باید از بین برود (بانو ابتهاج سمیعی- کاملاً صحیح است) حالا مطلب دیگر را بنده می‌خواهم حضور آقایان عرض کنم آیا چه کسانی به خارج مسافرت می‌کنند؟ (چند نفر از نمایندگان- همه اشخاص) خیر طبقه‌ای که از رفاه بهره‌مند هستند طبقه سوم و حتی طبقه دوم که نمی‌تواند مسافرت به خارج کنند توجه کنید اصلاً موقع مسافرت یک بانوئی که بخواهد فرزندش را ببیند یا بیماری که دارد برود رسیدگی کند این هیچ‌وقت موجب بهم خوردن خانوده نیست از هزار مسافرت ۹۹۹ مسافرت با توافق طرفین می‌شود حتی اگر یک استثنائی هم در این مورد پیدا شود نمایندگانی که واضع قوانین هستند شایسته نیست آن استثنا را بیاورند وارد کند در یک قانونی که شمول بر اکثریت دارد (ریگی- برای این است که خانمها نروند زیاد خرج کنند) اگر بانوی شما بخواهد به مسافرت برود خود جنابعالی با کمال خوشروئی ارزش را می‌گیرید و می‌بریدش فرودگاه و یک سفر بخیر هم می‌گوئید درست توجه بفرمائید اما مفاسدش را در نظر بگیرید پارسال در خانواده خود بنده مطلبی اتفاق افتاد عموی عروسم مریض بود در بیمارستان مهر بود به تجویز اطباء این شخص رفت به سوئیس دخترش تلگراف زده که پدرم در حال احتضار است مادر زود بیا به این شخص گذرنامه ندادند روز سوم که به من اطلاع دادند رفتم شهربانی تقاضا کردم برای این کار این زن آن دفعه که کار گذرنامه تمام شد تلگراف آمد که آقای اصغر صدقیانی فوت کرده این زن و شوهری که ۳۵ سال ۴۰ سال مأنوس بودند زنش حتی روزهای آخر زندگی نتوانست در بالین شوهرش باشد امثال این زن زیاد هستند مطمئن باشید همانطور که آن روز می‌گفتند اگر قانون حمایت خانواده تصویب شود خانمها از حد اعتدال خارج می‌شوند دیدید که نشد امروز زن ایرانی به رشد اجتماعی و فکری رسیده امروز زن ایرانی پابند خانواده و شوهر و به فکر فراهم کردن وسیله راحتی برای شوهر است هرگز پا از حد عفاف و اعتدال فراتر نمی‌گذارد همینطور که عرض کردم این مورد توجه و نظر حزب ایران نوین هم بوده و هست جراید و مجلات که اعتراض می‌کنند باید بدانند دولت بیدار ما، حزب بیدار ما توجه به حقوق حقه و مسلم زنان ایران دارد (احسنت).
- تصویب صورتجلسه
۴- تصویب صورتجلسه
رئیس- راجع به صورتجلسه دفعه گذشته نظری نیست؟ (اظهاری نشد) صورتجلسه قبل تصویب می‌شود. آقای روستا بفرمائید.
روستا- شکایتی است از بازار کاغذفروشی که بعضی از مغازه‌های آنجا را می‌خواهند تخلیه کنند تقدیم می‌کنم.
- معرفی آقای غلامحسین معصومی به معاونت وزارت کشاورزی بوسیله آقای وزیر کشاورزی
۵- معرفی آقای غلامحسین معصومی به معاونت وزارت کشاورزی بوسیله آقای وزیر کشاورزی
رئیس- وارد دستور می‌شویم آقای دکتر زاهدی بفرمائید.
دکتر زاهدی (وزیر کشاورزی)- با کسب اجازه از مقام محترم ریاست آقای غلامحسین معصومی را به سمت معاون پارلمانی کشاورزی معرفی می‌کنم (مبارک است).
- تقدیم یک فقره لایحه بوسیله آقای معاون وزارت کشور
۶- تقدیم یک فقره لایحه بوسیله آقای معاون وزارت کشور
رئیس- آقای ادیب محمدی بفرمائید.
ادیب محمدی (معاون وزارت کشور)- با اجازه مقام محترم ریاست نمایندگان محترم مستحضر هستند و خانم تربیت هم اشاره فرمودند قانون گذرنامه که امروز در دست اجراست قانون مصوب ۱۳۱۶ است یعنی ۳۰ سال قبل که به هیچ وجه با احتیاجات امروز مملکت مناسب نیست به همین مناسبت لایحه جدیدی برای قانون گذرنامه تهیه و تدوین گردیده که جوابگوی احتیاجات امروز مملکت باشد برای تصویب تقدیم می‌کنم.
رئیس- به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.
- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون نظام راجع به اضافه نمودن یک تبصره به مادۀ ۳۴ قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی و ارسال به مجلس سنا
۷- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون نظام راجع به اضافه نمودن یک تبصره به مادۀ ۳۴ قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی و ارسال به مجلس سنا
رئیس- گزارش شورم دوم لایحه راجع به اضافه نمودن یک تبصره به مادۀ ۳۴ قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش شور دوم از کمیسیون نظام به مجلس شورای ملی
کمیسیون نظام در جلسه ۹ دی ماه ۱۳۴۶ با حضور تیمسار سپهبد کاتوزیان معاون و وزارت جنگ لایحه شمارۀ ۴۵۶۹۸-۱۳۴۶/۹/۲۰ دولت راجع به اضافه نمودن یک تبصره به مادۀ ۳۴ قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی را که گزارش شور اول آن به شمارۀ ۱۴۰ چاپ شده برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و گزارش شور اول را عیناً تصویب نمود.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مادۀ واحده- تبصره زیر تحت شمارۀ ۳ به مادۀ ۳۴ قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی اضافه می‌شود.
- تبصرۀ ۳- افسران و همچنین کارمندان مشمول مقررات قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی مأمور به سایر وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی در صورتیکه در تخصص مربوط خدمت کرده یا بکنند خدمت آنان به منزله خدمت در شغل سازمان مذکور در این ماده تلقی می‌گردد.
مخبر کمیسیون نظام- حکیمیان.
گزارش شور دوم از کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری به مجلس شورای ملی
کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری در جلسۀ ۹ دی ماه ۱۳۴۶ با حضور نمایندۀ دولت لایحه مربوط به اضافه نمودن یک تبصره به مادۀ ۳۴ قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و گزارش کمیسیون نظام را در این مورد تأیید و تصویب نمود.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری- دیهیم.
رئیس- مادۀ واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) در کلیات آخر لایحه نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به مادۀ واحده و کلیات آخر آن رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. لایحه برای تصویب به مجلس سنا فرستاده می‌شود.
- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون نظام راجع به اصلاح مادۀ ۳۱ قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی و ارسال به مجلس سنا
۸- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون نظام راجع به اصلاح مادۀ ۳۱ قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی و ارسال به مجلس سنا
رئیس- گزارش شور دوم راجع به اصلاح مادۀ ۳۱ قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش شور دوم از کمیسیون نظام به مجلس شورای ملی
کمیسیون نظام در جلسه ۹ دی ماه ۱۳۴۶ با حضور تیمسار سپهبد کاتوزیان معاون وزارت جنگ لایحه شمارۀ ۴۵۸۵۸-۱۳۴۶/۹/۲۳ دولت راجع به اصلاح مادۀ ۳۱ قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی را که گزارش شور اول آن به شمارۀ ۱۳۹ چاپ شده برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و گزارش شور اول را عیناً تصویب نمود.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مادۀ واحده- مادۀ ۳۱ قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی بشرح زیر اصلاح می‌گردد:
مادۀ ۳۱- جمع کل تعداد افسران و درجه‌داران و همچنین نسبت درجه‌های آنان از اول سال ۱۳۴۷ برمبنای احتیاجات ارتش شاهنشاهی برابر جدول‌های سازمانی و تجهیزات تصویب شده و به نسبتی که بوسیله وزارت جنگ تعیین خواهد شد مشخص می‌گردد.
مخبر کمیسیون نظام- حکیمیان.
گزارش شور دوم از کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری به مجلس شورای ملی
کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری در جلسۀ ۹ دی ماه ۱۳۴۶ با حضور نماینده دولت لایحه مربوط به اصلاح مادۀ ۳۱ قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و گزارش کمیسیون نظام را در این مورد تأیید و تصویب نمود.
اینک گزارش آن را به مجلس و سازمانهای اداری- دیهیم.
رئیس- مادۀ واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) در کلیات آخر لایحه نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به مادۀ واحده و کلیات آخر آن رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. لایحه برای تصویب به مجلس سنا فرستاده می‌شود.
- طرح گزارش شور اول کمیسیون آموزش و پرورش در مورد تأیید عمل دولت راجع به تدریس آقایان دکتر طاهر ضیائی- دکتر خانلری- دکتر باهری
۹- طرح گزارش شور اول کمیسیون آموزش و پرورش در مورد تأیید عمل دولت راجع به تدریس آقایان دکتر طاهر ضیائی- دکتر خانلری- دکتر باهری
رئیس- گزارش شور اول لایحه راجع به تأیید عمل دولت در مورد تدریس آقایان دکتر طاهر ضیائی- دکتر خانلری- دکتر باهری مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش شور اول از کمیسیون آموزش و پرورش به مجلس شورای ملی
کمیسیون آموزش و پرورش در جلسه ۱۳۴۶/۱۰/۴ با حضور خانم دکتر پارسای معاون وزارت آموش و پرورش لایحۀ ۱۲۴۱۳-۴۲/۱۰/۴ دولت مربوط به تصویب‌نامه ۲۰۰۳۴-۴۱/۵/۲۹ ارسالی از مجلس سنا راجع به تأیید عمل دولت در مورد تدریس آقایان دکتر طاهر ضیائی- دکتر خانلری- دکتر باهری را که به شمارۀ ۱۱۳ چاپ شده مطرح و پس از مختصر اصلاحی در مادۀ واحده به تصویب رسانید.
اینک گزارش آن را بشرح زیر به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مادۀ واحده- عمل دورت در اجرای تصویب‌نامه شمارۀ ۲۰۰۳۴-۴۱/۵/۲۹ براساس مادۀ واحده مصوب ۱۳۴۲/۹/۲۰ تأیید می‌شود.
مخبر کمیسیون آموزش و پرورش- موسوی ماکوئی.
تصویب‌نامۀ شمارۀ ۲۰۰۳۴-۴۱/۵/۲۲
هیأت وزیران در جلسه مورخ ۴۱/۵/۲۲ بنابر پیشنهاد نخست وزیری تصویب نمودند: آقایان دکتر طاهر ضیائی وزیر صنایع و معادن- دکتر پرویز ناتل خانلری وزیر فرهنگ و دکتر محمد باهری معاون اداره نخست وزیر کماکان در سمتهای خود در دانشگاه تهران تکالیف و وظائف آموزشی را انجام دهند.
وضع استخدامی مشارالهم همچنان تابع قوانین و مقررات استخدامی دانشگاهیان خواهد بود. مجوز قانونی این تصویب‌نامه پس از افتتاح مجلس شورای ملی و سنا تحصیل خواهد شد.
گزارش از کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری به مجلس شورای ملی
کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری با حضور خانم دکتر پارسای معاون وزارت آموزش و پرورش لایحه ارسالی از مجلس سنا راجع به تأیید عمل دولت در مورد تدریس آقایان: دکتر طاهر ضیائی. دکتر خانلری. دکتر باهری را که به شمارۀ ۱۱۳ چاپ شده مطرح نمود و مصوبه کمیسیون آموزش و پرورش را در این مورد تأیید و تصویب کرد.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری- دیهیم.
رئیس- کلیات لایحه مطرح است خانم دکتر پارسای ممکن است توضیحی بفرمائید؟
بانو دکتر پارسای (معاون وزارت آموزش و پرورش) خانمها و آقایان نمایندگان محترم استحضار دارند که در سال ۱۳۴۰ به موجب یک تصویب‌نامه‌ای خانمها و آقایان استادان دانشگاه از امر آموزش محروم می‌شوند در صورتیکه قبول پست دولتی از قبیل وزارت، معاونت، شهرداری یا استانداری می‌کردند در سال ۱۳۴۱ باز در غیبت مجلس به موجب یک تصویب‌نامه‌ای که در اینجا اسم برده شد برای کارهای وزارت در نظر گرفته شدند ولی به این شرط که بتوانند کار آموزشی خود را محفوظ نگاه دارند بعد از آن در سال ۱۳۴۲ این تصویب‌نامه‌ها ملغی شد و آقایان می‌توانستند به موجب قانون جدیدی از این مزایا برخوردار باشند ولی در این فاصله این عملی که انجام گرفته بود در مورد سه نفر آقایانی که گفته شد باید مجوز قانونی از مجلس بدست بیاید بنابراین این تصویب‌نامه تقدیم شده تا عمل دولت را در آن موقع تأیید بفرمائید این توضیحی است برای کار آقایان که عرض کردم (احسنت).
رئیس- نظری در کلیات لایحه نیست؟ (اظهاری نشد) به ورود در شور مادۀ واحده رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. مادۀ واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادی نرسیده لایحه برای شور دوم به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.
- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون کشاورزی راجع به وظایف وزارت کشاورزی و ارسال به مجلس سنا
۱۰- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون کشاورزی راجع به وظایف وزارت کشاورزی و ارسال به مجلس سنا
رئیس- گزارش شور دوم لایحه راجع به وظایف وزارت کشاورزی مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش از کمیسیون کشاورزی به مجلس شورای ملی
کمیسیون کشاورزی در جلسه چهارشنبه ۴۶/۱۰/۶ با حضور نماینده دولت لایحه شمارۀ ۴۳۲۱۶-۴۶/۸/۲۸ راجع به وظایف وزارت کشاورزی را که گزارش شور اول آن به شمارۀ ۸۵ چاپ گردیده برای شور دوم بررسی و با توجه به پیشنهادات اصلاح و تصویب کرد.
اینک گزارش آن تقدیم مجلس شورای ملی می‌گردد.
مادۀ ۱- وظایف و اختیارات وزارت کشاورزی بشرح زیر تعیین می‌شود:
- الف- تعیین سیاست و خط مشی کشاورزی و دامپروری براساس سیاست عمومی و اقتصادی دولت.
- ب- انجام بررسیهای اقتصادی و تحقیقات علمی در رشته‌های مختلف کشاورزی و دامی به‌منظور بالا بردن کیفیت و کمیت فرآورده‌های کشاورزی و دامی.
- پ- نشر و ترویج نتایج حاصل از بررسیها و تحقیقات.
- ت- هدایت و ارشاد کشاورزان و دامپروران و مؤسسات کشاورزی و دامپروری به فنون جدید مربوط به کشاورزی و دامپروری.
- ث- ایجاد ارتباط با مراکز علمی و سازمانهای داخلی و خارجی و بین‌المللی به‌منظور تبادل اطلاعات و همکاریهای بین‌المللی و استفاده فنی و اعتباری از منابع مزبور با توجه به قوانین و مقررات مربوط.
- ج- اداره مراکز آموزش کشاورزی موجود و تأسیس مراکز آموزش کشاورزی و دامپروری به‌منظور بالا بردن سطح اطلاعات افراد با رعایت مقررات لایحه قانونی استخدام کشوری.
- چ- اتخاذ تدابیر لازم و ارشاد کشاورزان و دامپروران به‌منظور حفظ دام و محصولات زراعی در مقابل عوامی جوی و آفات و امراض نباتی و حیوانی.
- ح- انجام هر گونه عملیاتی که به نحوی از انحاء در ازدیاد بهبود محصولات کشاورزی و دامی و بالا بردن سطح درآمد کشاورزان و دامپروران و اجرای صحیح برنامه‌های کشاورزی مؤثر است.
- خ- اجرای سایر وظایفی که به موجب قوانین بعهدۀ آن وزارت محول است.
- تبصره- دامپروری شامل کلیه فعالیتهائی است که در زمینه پرورش و بهره‌برداری از دام و طیور و زنبور عسل و کرم ابریشم بعمل می‌آید.
مادۀ ۲- وزارت کشاورزی مجاز است با توجه به تبصرۀ ۳ مادۀ ۸ لایحه قانون استخدام کشوری در سازمان ادارات و مؤسسات تابعه و وابسته تجدید نظر کند و در مورد سازمانهائی که برحسب قوانین خاص تشکیل گردیده در اساسنامه و تشکیلات آنها تجدید نظر نموده و پس از تصویب کمیسیونهای مربوط مجلسین (کشاورزی- امور استخدام- دارائی) به موقع اجرا بگذارد.
مادۀ ۳- دولت مجاز است سازمانهای دیگر دولتی را که وظایف آنها با وظایف وزارت کشاورزی مربوط می‌شود پس از تصویب کمیسیونهای کشاورزی- امور استخدام و دارائی مجلسین با بودجه و دارائی و کارکنان مربوط به وزرات کشاورزی منتقل کند.
مادۀ ۴- به وزارت کشاورزی اجازه داده می‌شود اساسنامۀ سازمانهای وابسته را که صلاح می‌داند طبق اصول بازرگانی اداره شوند تهیه و پس از تصویب کمیسیونهای مربوط مجلسین (کشاورزی- امور استخدام- دارائی) به موقع اجرا بگذارد.
مادۀ ۵- وزارت کشاورزی مجاز است بمنظور تهیه بذر- نهال- کود- ماشین‌آلات- وسائل و سموم دفع آفات- علوفه و همچنین اصلاح نژاد دام و سایر عملیاتی که به نحوی از انحاء در بهبود و ازدیاد سطح تولید و درآمد کشاورزی و دامی مؤثر است برنامه‌های لازم تنظیم و رأساً و یا با انعقاد قرارداد و یا مشارکت با اشخاص حقیقی و یا حقوقی طبق اساسنامه‌ای که از طرف وزارت کشاورزی تهیه و به تصویب کمیسیونهای مربوط مجلسین (کشاورزی- امور استخدام- دارائی) خواهد رسید به موقع اجراء گذارد.
نایب رئیس کمیسیون کشاورزی- دکتر نجیمی.
گزارش از کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری به مجلس شورای ملی
کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری در جلسه شنبه ۴۶/۱۰/۹ با حضور نماینده دولت لایحه مربوط به وظایف وزارت کشاورزی را مطرح و مصوبه کمیسیون کشاورزی در شور دوم را مورد رسیدگی قرار داد و تصویب کرد.
اینک گزارش آن تقدیم مجلس شورای ملی می‌گردد.
مخبر کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری- دیهیم.
گزارش از کمیسیون دارائی به مجلس شورای ملی
کمیسیون دارائی در جلسۀ چهارشنبه ۴۶/۱۰/۶ با حضور نماینده دولت لایحه مربوط به وظایف وزارت کشاورزی را برای شور دوم بررسی و مصوبه کمیسیون کشاورزی را تصویب کرد.
اینک گزارش آن تقدیم مجلس شورای ملی می‌گردد.
رئیس کمیسیون دارائی- کریم اهری.
رئیس- ماده اول مطرح است قرائت می‌شود.
مادۀ ۱- وظایف و اختیارات وزارت کشاورزی بشرح زیر تعیین می‌شود:
- الف- تعیین سیاست و خط مشی کشاورزی و دامپروری کشور براساس سیاست عمومی و اقتصادی دولت.
- ب- انجام بررسیهای اقتصادی و تحقیقات علمی در رشته‌های مختلف کشاورزی و دامی بمنظور بالا بردن کیفیت و کمیت فرآورده‌های کشاورزی و دامی.
- پ- نشر و ترویج نتایج حاصل از بررسیها و تحقیقات.
- ت- هدایت و ارشاد کشاورزان و دامپروران و مؤسسات کشاورزی و دامپروری به فنون جدید مربوط به کشاورزی و دامپروری
- ث- ایجاد ارتباط با مراکز علمی و سازمانهای داخلی و خارجی و بین‌المللی بمنظور تبادل اطلاعات همکاریهای بین‌المللی و استفاده فنی و اعتباری از منابع مزبور با توجه به قوانین و مقررات مربوط.
- ج- اداره مراکز آموزش کشاورزی موجود و تأسیس مراکز آموزش کشاورزی و دامپروری بمنظور بالا بردن سطح اطلاعات افراد با رعایت مقررات لایحه قانونی استخدام کشوری.
- چ- اتخاذ تدابیر لازم و ارشاد کشاورزان و دامپروران بمنظور حفظ دام و محصولات زراعی در مقابل عوامل جوی و آفات و امراض نباتی و حیوانی.
- ح- انجام هر گونه عملیاتی که به نحوی از انحاء در ازدیاد بهبود محصولات کشاورزی و دامی و بالا بردن سطح درآمد کشاورزان و دامپروران و اجرای صحیح برنامه‌های کشاورزی مؤثر است.
- خ- اجرای سایر وظایفی که به موجب قوانین بعهدۀ آن وزارت محول است.
- تبصره- دامپروری شامل کلیه فعالیتهائی است که در زمینه پرورش و بهره‌برداری از دام و طیور و زنبور عسل و کرم ابریشم بعمل می‌آید.
رئیس- نسبت به مادۀ ۱ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به مادۀ ۱ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنیم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. مادۀ ۲ قرائت می‌شود.
مادۀ ۲- وزارت کشاورزی مجاز است با توجه به تبصرۀ ۳ مادۀ ۸ لایحه قانون استخدام کشوری در سازمان ادارات و مؤسسات تابعه و وابسته تجدید نظر کند و در مورد سازمانهائی که برحسب قوانین خاص تشکیل گردیده در اساسنامه و تشکیلات آنها تجدید نظر نموده و پس از تصویب کمیسیونهای مربوط مجلسین (کشاورزی- امور استخدام- دارائی) بموقع اجرا بگذارد.
رئیس- نسبت به مادۀ ۲ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به مادۀ ۲ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. مادۀ ۳ قرائت می‌شود.
مادۀ ۳- دولت مجاز است سازمانهای دیگر دولتی را که وظایف آنها با وظایف وزارت کشاورزی مربوط می‌شود پس از تصویب کمیسیونهای کشاورزی- امور استخدام و دارائی مجلسین با بودجه و دارائی و کارکنان مربوط به وزارت کشاورزی منتقل کند.
رئیس- نسبت به مادۀ ۳ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به مادۀ ۳ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. مادۀ ۴۳ قرائت می‌شود.
مادۀ ۴- به وزارت کشاورزی اجازه داده می‌شود اساسنامۀ سازمانهای وابسته را که صلاح می‌داند طبق اصول بازرگانی اداره شوند تهیه و پس از تصویب کمیسیونهای مربوط مجلسین (کشاورزی- امور استخدام- دارائی) بموقع اجرا بگذارد.
رئیس- نسبت به مادۀ ۴ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به مادۀ ۴ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد مادۀ ۵ قرائت می‌شود.
مادۀ ۵- وزارت کشاورزی مجاز است بمنظور تهیه بذر- نهال- کود- ماشین‌آلات- وسائل و سموم دفع آفات- علوفه و همچنین اصلاح نژاد دام و سایر عملیات که به نوی از انحاء در بهبود و ازدیاد سطح تولید و درآمد کشاورزی و دامی مؤثر است برنامه‌های لازم تنظیم و رأساً و یا با انعقاد قرارداد و یا مشارکت با اشخاص حقیقی و یا حقوقی طبق اساسنامه‌ای که از طرف وزارت کشاورزی تهیه و به تصویب کمیسیونهای مربوط مجلسین (کشاورزی- امور استخدام- دارائی) خواهد رسید بموقع اجراء گذارد.
رئیس- نسبت به مادۀ ۵ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به مادۀ ۵ رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. کلیات آخر لایحه مطرح است آقای ابوذر بفرمائید.
ابوذر- بنده عادت دارم که خیلی کوتاه صحبت کنم (احسنت) و مطالب اساسی و مابه‌الاحتیاج مردم را به استحضار نمایندگان محترم و اعضای کابینه که اینجا تشریف دارند برسانم وزیر کشاورزی به یاد داشته باشید که اعلیحضرت همایون شاهنشاه آریامهر در روزی که معاونین خودتان را معرفی کردید فرمودند که مهندسین کشاورزی باید کراوات و پیراهن سفید را کنار بگذارند و بروند در مزارع و روستاها کار و کوشش کنند و فعالیت بکنند کشاورزی یکی از ارکان مهم تمام کشورهای دنیا است یعنی پیشرفت کشاورزی موجب می‌شود که تأمین نان و غذای مردم میسر بشود و مردم در رفاهیت باشند پایه کشاورزی جدید ایران در زمان اعلیحضرت فقید رضاشاه کبیر گذاشته شد و در آن، موقع باغهای کشاورزی در اغلب از نقاط کشور تأسیس شد و هدف مقدسی که شاهنشاه فقید داشت این بود که به مردم روش جدید کشاورزی تعلیم داده بشود و بذر و نهال سالم در اختیار کشاورزان قرار داده بشود متأسفانه باغهای کشاورزی به تدریج تبدیل به گردشگاه شد و یا اینکه منزل بسیار باشکوه و بسیار قشنگی برای رؤسای کشاورزی بود یعنی دیگر بذر و نهال به کلی از بین رفت بخاطرم می‌آید وقتی که در خوزستان بودم چندین بار به وزیر کشاورزی مراجعه کردم که ما از طرف شهرداری خوزستان زمین و آب و کارگر می‌دهیم بیائید به ما نهال زیتون و مرکبات بدهید و وزارت کشاورزی ایران برایش میسر نشد که یک مقدار بذر و نهال زیتون بفرستد که ما در آنجا بکاریم این وضع باغات کشاورزی و مراتع شما بود در آنجا الان هم که باغهای نمونه هست اتفاقاً در چندی قبل در شمال مخصوصاً در نوشهر مراجعه کردم و پرسیدم که این نهالهای مرکبات که می‌فروشند چیست؟ نهال جدید است؟ گفتند خیر از همین نهالهای خوب خودمان است که تهیه می‌کنیم در صورتی که میدانید کشاورزی هم مثل دیگر رشته‌های دنیا روزبروز در حال توسعه و گسترش است. امروز دیگر معنی ندارد که ما این پرتقال‌ها و لیموهای کوچکی که در بازار ارائه می‌شود بفروشیم ببینید در کشورهای دیگر در فلسطین و غیره چند نوع مرکبات تهیه می‌شود باید کوشش کرد که نهالهای خوب، مفید، آسان در دسترس گذاشته بشود مخصوصاً در قسمت غرب در مناطق گرمسیری اگر بخواهند یک نهال مرکبات گیر بیاورند اولاً ورودش ممنوع است و اگر بخواهند بیاورند شرایطی هست از جهت قرنطینه و غیره نهالهائی که در شمال هست در جنوب نمی‌تواند عمل بیاید باید مطالعه کرد در مناطق که هر منطقه‌ای که احتیاج دارد به یک محصول بر طبق آب و هوای آن منطقه وسایل کار در اختیار کشاورزان گذاشته بشود باور بفرمائید الان در قصر شیرین و گیلان غرب یک نهال مرکبات ۲۰ تومان گیر کشاورز نمی‌آید آنها آماده هستند بکارند متأسفانه ندارند و نمی‌کارند. بهشان می‌گویند فرض بفرمائید از شهسورا به جنوب ایران نهال مرکبات بیاورید این ترتیب عملی نیست و تطبیق نمی‌کند مناطق گرمسیری با مناطق سردسیری تفاوت دارد. بعد مبارزه با آفات نباتی باید بصورت اجبار صورت بگیرد برای اینکه این مبارزه بی‌اثر می‌شود شما امروز اگر ملاحظه بفرمائید در کالیفرنی هکتارها درخت سیب است و یک دانه سیب برای نمونه کرم و زاید دیده نمی‌شود و هنوز مبالغ زیادی در سال از لحاظ آفت درختها به کشاورزان ما صدمه وارد می‌شود و این غیر از این است که بایستی یک قانونی آورد که مبارزۀ با آفات را برای همه اجباری کرد اگر یک منطقه‌ای شد و منطقه دیگر نشد مؤثر نیست و نتیجه گرفته نمی‌شود (مهندس ارفع- قانونش تصویب شده) پس باید اجرا بشود اجرا نشده امروز دنیای علم و دانش است و تمام مشکلات جلوگیری شده این سرمازدگی که ۳۶۰ روز یک کشاورز به یک درخت نگاه می‌کند موقعی که سر درختی سرما می‌خورد و سه یا پنج ساعت است این را در دنیا جلوگیری کرده‌اند باید این متدها را به آنها یاد داد که آن ساعاتی که ممکن است هوا سرد بشود مبارزه با دود یا وسایل جدید جلوگیری کنند که خسارت نخورد و خسارت به یک فرد خسارت به مملکت است در مورد خاک‌شناسی و تعیین نوع و استفاده از کوهای شیمیائی آقای وزیر کشاورزی یک برنامه بسیار وسیعی باید بکار برده شود کشاورزان ما هنوز کود شیمیائی را نمی‌شناسند بلد نیستند متدش را نمی‌دانند و متأسفانه بسیار گران است بایستی که در این کار هم یک برنامه بسیار درستی بکار برده شود و امکانات خاک‌شناسی در تمام نقاط ایران شناخته بشود لابراتوارهای کشاورزی در تمام مملکت گسترده بشود و آماده باشد این امکانات در دست کشاورزان باشد تا کشاورزی توسعه پیدا کند، دامپروری ما متأسفانه هنوز در مرحله اولیه است در لرستان. کرمانشاه و یا ایلام و پشتکوه می‌بینید در همان آغلهای قدیمی که ۵۰۰-۶۰۰ سال قبل گوسفندها را نگهداری می‌کردند گوسفند نگهداری می‌شود مبارزه با امراض دامها بصورت صحیح انجام نمی‌گیرد تا خبردار می‌شوند همه ساله مقدار زیادی دام تلف می‌شود و این محتاج به یک برنامه صحیح و وسیعی است که اگر این برنامه اجرا بشود دامپروری بصورت صحیحی درمی‌آید و اینقدر کشور از نظر گوشت در مضیقه نمی‌افتد و ما که خودمان یک مملکت کشاورزی هستیم دست احتیاج به ممالک دیگر دراز نمی‌کنیم (صحیح است). مسئله طبقه‌بندی غلات و حبوبات که آن روز آقای دکتر مجیدی فرمودند که گندم ما شاید الان مرغوبیتی را نداشته باشد که از ما خریداری نمی‌کنند علت این است که از لحاظ طبقه‌بندی بذر دقت نمی‌شود بایستی که راجع به بذر حبوبات و غلات دقت بشود و بذر بد کاشته نشود و مخصوصاً موضوع میوه ایران که رقم بزرگی در صادرات ایران باشد موفقیت پیدا بکند مشروط بر اینکه وزیر کشاورزی برنامه‌ای درست بکند و منطقه‌ای که نهال خوب می‌دهد، پیوند خوب می‌دهد با آفات مبارزه کند و حتی جایزه بدهد به کسانی که در کار کشاورزی کار می‌کنند و فایده می‌دهند مملکت با کار پیشرفت می‌کند. مملکت با تشویق پیشرفت می‌کند بنده آن روز مطلبی عرض کردم امروز هم عرض می‌کنم برای اطلاع مجدد نمایندگان محترم آقای دکتر زاهدی این قانون خرید مازاد محصول باید در ایران اجراء بشود و مخصوصاً در مورد سیب‌زمینی و حبوبات کشاورز باید تأمین داشته باشد دولت باید اطمینان کشاورز را جلب بکند شما می‌گوئید امسال سیلو نداریم و سال دیگر می‌گوئید جا نداریم که بخریم هیچ اشکالی ندارد که دولت گندم بخرد و ضرر هم بکند مملکت‌داری و کشورداری مستلزم ضرر است در بعضی از کشورهای خارجی مثل ایالات متحده راه‌آهن که میلیونها سرمایه دارد ضرر می‌دهد و حکومت فدرال که می‌داند که راه‌آهن در آمریکا لازم است همه ساله از بودجه‌اش این ضرر را می‌دهد چه اشکالی دارد در این مملکت امروز مالک درجۀ اول وجود ندارد امروز محصول گندم مستقیماً عاید کشاورز می‌شود کشاورزی که یک جفت و دو جفت دارد شش خروار، ده خروار، پانزده خروار دارد باید سیصد و شصت روز زندگی بکند بعد مصادف می‌شود به اینکه گندم را از هر کجا که ارزان‌تر است می‌روند می‌خرند و به این ترتیب کشاورزی گسترش پیدا نمی‌کند شما باید به کشاورزان امکان بدهید به او اعتماد و اطمینان بدهید که محصول او را می‌خرید ولو اینکه ضرر بدهید الان تمام مهمانخانه‌های شمال ضرر می‌دهند ولی بنیاد پهلوی به امر شاهنشاه این مهمانخانه‌ها را نگاه داشته برای آبروی مملکت این مهانخانه‌ها دارد ضرر می‌دهد شما اگر گندم را از کشاورز بخرید که مورد احتیاج تمام ملت ایران است کشاورزی که برای رفاهیت و آسودگی اینقدر کوش می‌کند و شاهنشاه بارها در این مورد اوامری صادر فرموده‌اند هیچ ضرری ندارد و من تقاضا دارم بار دیگر این موضوع خرید مازاد گندم که امسال روی دست کشاورزان مانده ترتیبی داده شود و فکر می‌کنم تمام نمایندگان ملت این تقاضا را دارند برنامه‌ای تنظیم و اعلام کنید که ما برای گسترش کشاورزی در ایران روی روشهای متداول در کشورهای جهان و با تطبیق اوضاع و احوال مناطق مختلف حزب مردم هم برنامه وسیعی ترتیب داده (نمایندگان- مبارک است) و اگر روزی حوصله به خرج دادید علاقه به اجرایش داشتید ما برای همکاری با شما حاضر هستیم چون علاقمند هستیم برای پیشرفت و سعادت مملکت همه ما در هر فرقه و هر دسته‌ای هستیم در اجرای منویات شاهنشاه و رفاه مردم ایران فداکاری کنیم و کوشا باشیم (احسنت- احسنت).
رئیس- آقای دکتر درودی بفرمائید.
دکتر درودی- عرایض بنده در تأیید فرمایشات همکاران عزیزم در جلسات گذشته است که دربارۀ مؤسساتی که با اصول بازرگانی اداره می‌شود بحثهائی فرمودند و در اینجا هم در مادۀ ۴ چنین اجازه‌ای داده شده و چون این موضوع بستگی به انقلاب اداری دارد که عنقریب یک کنگره بزرگی برای اتخاذ تصمیم نسبت به آن تشکیل می‌شود بجا است که بیشتر در این مورد صحبت بشود شاید راه حلی پیدا شود که این مشکل حل بشود در حقیقت باید اذعان کرد که این مؤسساتی که روی اصول بازرگانی اداره می‌شود بمنزله انگشت ششم در میان مؤسسات دولتی هستند که نمی‌شود آنها را قطع کرد و نمی‌شود به‌جای گذاشت از طرفی مؤسساتی که تأسیساتشان ناشی از اعمال تصدی دول است باید یک آزادی عمل داشته باشند که بتوانند با مؤسسات خصوصی رقابت کنند اگر این مؤسسات آزادی عمل داشته باشند راجع به این موضوع بنده نمی‌خواهم زیاد صحبت بکنم چون شاید در حدود بیست سال است که لزوم این سیستم اداره در این مؤسسات چه در مجالس مقننه و چه در مطبوعات و سایر جاها بحث شده است که حتماً این آزادی عمل باید وجود داشته باشد ولی همانطور که در جلسه قبل صحبت شد وقتی که این آزادی داده می‌شود آن وقت مشکلاتی هم ایجاد می‌نماید یعنی در تصمیمات اقتصادی و اداری دولت ایجاد اشکال می‌شود فرض بفرمائید دولت در یک موقع استخدام جدید را ممنوع می‌کند ولی این مؤسسات بنا به آزادی که دارند استخدام جدید می‌کنند و وحدت اداری در مملکت دچار تزلزل می‌شود همینطور در مورد حقوقها که غالباً مورد بحث بوده البته نمی‌شود این اختیار را از آنها گرفت زیرا گاهی این مؤسسات احتیاج دارند به خدمت متخصصینی که لازم هست حقوق زیادی به آنها داده بشود. (پزشکپور- به متخصصین حقوق زیاد نمی‌دهند) ولی به اشخاصی هم که این صلاحیت را ندارند آن حقوقها داده می‌شود این است که هر دو جنبه درش هست هم جنبه مثبت دارد و هم جنبۀ منفی و این است که در ابتدای عرایضم عرض کردم که هر دو جنبه صحیح است ضمناً بایستی گفت که این مسئله، مسئله‌ای نیست که مبتلا به ما تنها باشد تمام دنیا با این وضع روبرو هستند مسلماً همکاران محترم اطلاع دارند که سازمان عمران دره تنسی یکی از مؤسساتی است که هر ساله در کنگره آمریکا راجع به آن بحث می‌شود زیرا کارهائی می‌کنند که تصمیمات اقتصادی و وحدت اداری را در آمریکا متزلزل می‌کند ولی وقتی می‌بینند که کاری را انجام داده و برنامه‌ای را اجرا کرده باز مجبور می‌شوند که اجازۀ آن کار را بهشان بدهند رد حال حاضر دولت مأمور اجرای برنامۀ بسیار بسیار سنگینی است و آن مأموریتی است که در روز افتتاح مجلسین شاهنشاه آریامهر به دولت دادند و مقرر فرمودند که رشد اقتصادی باید تا نه درصد تثبیت بشود البته میدانید که نه درصد خیلی رقم بالائی است بنده بخاطر دارم در سال ۴۲ یک برنامه‌ای برای توسعۀ منابع آب تهیه می‌کردیم با یک عده از متخصصین خارجی در آن موقع دولت رشد اقتصادی را برای سالهای بعدش درصد اعلام کرده بود و آن متخصصین خارجی که با ما کار می‌کردند می‌گفتند که این شش درصد جاه‌طلبانه است و دولت ایران هیچ‌وقت نمی‌تواند به رشد اقتصادی شش درصد برسد پس از بحث زیاد آنها گفتند که برنامه باید ایده‌آل باشد و با واقعیات تطبیق بکند رشد اقتصادی را ما پنج درصد گرفتیم و آن مطالعاتی که شده اینجا هست و بنده می‌خواستم الان بیاورم و ارائه بدهم دیدم شاید لازم نباشد و پنج درصد در نظر گرفتیم و بر آن اساس یک برنامه ۱۶ ساله برای توسعه منابع آب تهیه دیدیم (یک نفر از نمایندگان- چند ساله؟) ۱۶ ساله آن موقع البته سال ۴۲ بود ولی بطوری که ملاحظه می‌فرمائید این شش درصدی که ایده‌آل بود و مورد قبول متخصصین خارجی نبود این رشد به یازده درصد رسید و این معجزه است و همانطور که شاهنشاه فرمودند این یک امر غیر عادی بود و در هر صورت در اوایل کار اهمیتی ندارد که یک دفعه انسان تند برود ولی نه درصد هم باز همانطور که شاهنشاه فرمودند مستلزم فداکاریهای زیادی است که ما باید به هر نحوی که هست این آزادی عمل را بدهیم برای اینکه از هدفمان دور نشویم و نباید این نکته را فراموش بکنیم که علت این که دولت توانست یازده درصد را برای بهبود وضع مملکت تأمین کند همین آزادی عملی بود که مجلس گذشته به دولت در موارد مختلف داد حتی به وزارت آب و برق و وزارت آبادانی و مسکن با اینکه به آنها وزارتخانه می‌گویند و بصورت وزارتخانه هم اداره می‌شود معهذا این آزادی عمل در بیشتر اوقات داده شده ما هم تبعیت از دوره گذشته کردیم و در اولین قانون که قانون تشکیل وزارت اصلاحات ارضی بود به وزارت اصلاحات ارضی که یک وزارتخانه است ما این اختیارات را دادیم که بتواند آن برنامه سنگینی را که دارد اجراء بکند تذکر این نکته بد نیست که تأسیس این مؤسسات در مملکت ما از چهل سال پیش شروع شده یعنی در زمان جنگ اول و دوم جهانی و بحرانهائی که در دنیا بود و باعث شد که دولت در اعمالی که ناشی از اعمال تصدی است دخالت نکند منتهی در فاصلۀ جنگ اول با جنگ دوم مؤسسات کمی بود، بانک ملی بود و شرکت بیمه بود و شرکت نفت و در سال ۱۳۱۵ در زمان مرحوم داور شرکتهای دیگری هم از قبیل شرکت پنبه و شرکتهای دیگر تأسیس شد و بعد از جنگ جهانی دوم تعداد این مؤسسات زیاد شد و بالاخره به موجب تبصرۀ ۴ قانون متمم بودجه سال ۲۱ به دولت اجازه داده شد که هر وقت لازم دانست مؤسساتی را براساس بازرگانی اداره کند که در سالهای بعد این قانون لغو گردید ولی باید توجه داشته باشیم که روزبه‌روز بر تعداد این مؤسسات افزوده خواهد شد و توقعاتی که مردم از دولت دارند ناشی از اعمال حاکمیت نیست و از اعمال تصدی است وقتی دولت مجبور شد که به این خواسته‌ها ترتیب اثر بدهد برای انجام این امور باید آزادی عمل بیشتری داشته باشد ولی در عین حال همانطور که عرض کردم ولو این مسئله مبتلی بدنیا است ولو اینکه این مؤسسات باید کارشان ادامه پیدا بکند هیچکدام از اینها باعث این نخواهد شد که وضعی که قبلاً در این قبیل مؤسسات وجود داشت ادامه پیدا بکند بلکه باید یک راه حلی برای آن در نظر گرفت گاهی این بحث پیش می‌آید که اگر این طریق اداره بهتر است و نتیجۀ بهتری گرفته می‌شود چرا این آزادی عمل را به وزارتخانه‌ها ندهیم فرض بفرمائید وزارت بهداری و فرهنگ مگر برنامه برای مملکت انجام نمی‌دهند پس این آزادی عمل را آنها هم باید داشته باشند که برنامۀ بهتری انجام بدهند امروز در دنیا همین تمایل وجود دارد و بیشتر مایلند که آزادی عمل به تمام وزارتخانه‌ها هم داده بشود ولی البته کنترل هم از بین نرود و شاید، شاید نیست وحتمی است که یکی از طرقی که برای این منظور پیدا شده و همین بودجۀ برنامه‌ای است و بطوری که اطلاع دارید بودجه سابقاً کنترل مالی می‌شد نظری به برنامه نبود ولی بودجۀ برنامه این است که کنترل مالی تقلیل یابد و کنترل برنامه‌ای بشود کمااینکه در این چند سالی که داریم بودجۀ برنامه‌ای اجراء می‌کنیم یک قسمت عمده از قانون محاسبات عمومی خودبخود لغو شده مثلاً انتقال از یک ماده به ماده دیگر با تصویب کمیسیون بودجه یا با موافقت وزارت دارائی می‌شود انجام داد در صورتیکه بموجب قانون محاسبات عمومی نمی‌شود این کار را کردی یکی دیگر از تدابیری که برای این کار در آمریکا اتخاذ شده تأسیس یک پست ناظر کل است که در نخست وزیری باشد (دکتر صدر- ارتباطی با این لایحه ندارد) ارتباط دارد در این دستگاهها راه‌حل‌هائی که در نظر گرفته شده عرض می‌کنم بعد نتیجه‌گیری می‌کنیم در حال حاضر کنترل این مؤسسات توسط افرادی بنام هیأت نظارت و یا هیأت بازرسی می‌شود و همانطور که در جلسۀ قبل گفته شد چون حقوق از آن دستگاه می‌گیرند تا حدودی کارهایشان ارتباط به مدیر عامل دارد و نمی‌توانند کاری انجام بدهند (دکتر مهندس بهبودی- کجای این فرمایشات مربوط به وزارت کشاورزی است) این راجع به مادۀ چهار است که اجازه داده شده که به طریق بازرگانی این مؤسسات را اداره بکنند بنده می‌خواستم عرض کنم که این موضوع در اساسنامه اینها که می‌آید به مجلس رعایت بشود و این کارهائی که سابقاً در مؤسسات دولتی می‌شد نشود جناب آقای دکتر زاهدی در وزارت آب و برق ما عملی کردیم که شاید تا حدودی در مورد وزارت کشاورزی هم بشود انجام داد در وزارت آب و برق آن دستگاههائی که کارهای اجرائی وزارتخانه را انجام می‌دهند آنها براساس اصول بازرگانی اداره می‌شود و واحد نظارتی در آن وزارتخانه تشکیل شد که البته اینجا چون وقت نیست در جای دیگر عرض می‌کنم اینها کارشان نظارت بر آن مؤسسات است و یک واحد حسابرسی هم هست که توضیح بیشتری نمی‌دهم ولی چیزی که خواستم عرض کنم شما در این مؤسسات مثل سازمان عمران قزوین، یک هیئت هماهنگی دارید که مرکب از سه وزیر است و این هماهنگی را اجرا می‌کنید این گرفتاری را ما الان داریم یعنی باغات قزوین الان در اثر بی‌آبی دارد خشک می‌شود نمی‌دانیم به کی مراجعه کنیم به وزارت آب و برق رفتیم آنها گفتند ما سطح آب زیرزمینی را کنترل می‌کنیم به سازمان عمران قزوین مراجعه کنند. رئیس عمران قزوین قبول کرد که در برنامه منظور کند حالا که ایشان عوض شده‌اند من خواهش می‌کنم به رئیس فعلی بفرمائید که در برنامه بگذارند. باغات قزوین جنبه آثار باستانی دارد که باید آن را حفظ کرد این باغات در حدود ۴۰۰ سال عمر کرده‌اند اینها را باید مراقب بود مسئله دیگر راجع به تأسیس دبیرستان کشاورزی در طالقان است که یکی از خواستهای اهالی طالقان می‌باشد، بنده عرایضم را خلاصه می‌کنم و یک پیشنهاد دارم و راجع به این مسئله استدعایم این است که بیشتر مطالعه کنید شاید راه حلی برای این تضادی که در این مؤسسات وجود دارد پیدا بشود همینطور از همکاران عزیزم که همه اهل فضل می‌باشند استدعا می‌کنم برای این مؤسسات راه حل ارائه بدهند شاید در انقلاب اداری این کار حل بشود و بالاتر از همه از رکن چهارم مشروطیت که مطبوعات هستند استدعا می‌کنیم این مسئله را اقتراح بگذارند و متخصصین فن نظر بدهند شاید راه حلی پیدا بشود که این تضادی که در مؤسسات انتفاعی وجود دارد برطرف شود و وحدت اداری و اجرای تصمیمات اقتصادی حفظ شود و این مشکلاتی که در عمل مواجه هستیم مرتفع بشود.
رئیس- آقای دکتر زعفرانلو تشریف بیاورید.
دکتر زعفرانلو- بطوریکه خانمها و آقایان مستحضرند بر اثر پیشرفتهائی که در تمام شئونات این مملکت در چند سال اخیر تحت توجهات و هدایت شاهنشاه آریامهر بوقوع پیوسته است و همچنین ازدیاد روزافزون جمیعت موجب گشته است که مصرف مواد پروتئینی بخصوص گوشت (پزشکپور- حالا می‌خواهند جلویش را بگیرند) بطور سرسام‌آور و غیر قابل تصوری زیاد گردد. از طرفی خشکسالی چند سال اخیر و نبودن علوفه و مرگ و میر حیوانات بر اثر نبودن مواد غذائی و بیماریهای میکروبی و انگلی موجب گشت که تعداد بیشماری دامان ما از بین برود عدم دسترسی مردم به سایر مواد پروتئینی غیر از گوشت مانند ماهی که آن هم متأسفانه در چند سال اخیر نایاب شده موجب گشته است که گوشت و فرآورده‌های دامی امروز مشکل مهمی برای مملکت ما که روزی خود صادر کننده گوشت به ممالک خارج بود فراهم نماید (صحیح است).
به‌منظور تأمین کمبود گوشت مصرفی دولت با صرف میلیونها ریال ارز گوشت گوسفند گاو و جوجه و فرآورده‌های دامی با هواپیما و از طریق زمین با مشکلات فراوان و با هزینه گزاف به مملکت وارد و در دسترس مردم قرار دهد که این اقدام از نظر تثبیت قیمتها از اقدامات مهم و درخشان دولت حزبی ما است و در خور ستایش است.
برای رفع مشکلات کشاورزی و تحرک بیشتر در دستگاههای اداری مملکت بود که شاهنشاه آریامهر فرمان تفکیک وزارت کشاورزی را به چند وزارتخانه صادر فرمودند (پرشکپور- شاهنشاه فرمانی صادر نکردند آقای دکتر، دولت لایحه داد) و وزارت کشاورزی که وظائف آن امروز به تصویب خواهد رسید در این تحوره تحول وظیفه سنگینی بعهده دارد بخصوص وظیفه خطیری که دستگاه دفع آفات نباتی و دستگاه دامپزشکی از نظر کنترل بیماریهای گیاهی و حیوانی بعهده داشته و دارد در مورد دفع آفات نباتی با پیش‌آمدی که سال گذشته از نظر شیوع کرم خاردار پیش آمد باعث گردید که سازمان دفع آفات نباتی با سازمانی مجهز و قوانین مترقی که در دوره قبل به تصویب رسید بوجود آید ولی متأسفانه تشکیلات دامپزشکی ما که وظیفه آن مبارزه با بیماریهای دامی و همچنین جلوگیری از بیماریهای مشترک بین انسان و دام مانند بیماری شاربن- سل- بروسلوز و صدها بیماری دیگر دستگاهی است که با تمام مجاهدتهائی که دکتران دامپزشک و کادر فنی موجود انجام می‌دهند بر اثر وسعت مملکت و پراکندگی مراکز پرورش دام و ایلات و عشایر بخصوص در صفحات جنوبی کشور قادر به کنترل و معالجه بیماریهای دامی نخواهند بود یکی از این مجاهدتهای دامپزشکان که اخیراً انجام گرفت و کسی از آن خبری پیدا نکرد جلوگیری اخیر دستگاه دامپزشکی از بیماری طاعون گاوی در صفحات شرقی مملکت است که با جدیت تمام، تمام گاوهای نوار مرزی را بر ضد این بیماری واکسینه نمودند و در نتیجه از شروع بیماری طاعون گاوی در داخل مملکت که در کشورهای همجوار شایع است بموقع جلوگیری بعمل آمد و هم‌اکنون عملیات مایه‌کوبی ادامه دارد.
دانشکده دامپزشکی ما طی چند سال فعالیت تاکنون در حدود ۵۰۰ دکتر دامپزشک تربیت نموده و از دانشکده فارغ‌التحصیل شده‌اند از این عده بر اثر عدم توجه دستگاه وزارت کشاورزی بوضع حقوقی در قبال کار پر زحمت و مشقتی که می‌نمایند باعث شده تعداد قلیلی در دستگاه دامپزشکی مشغول کار شوند و حدود ۳۷۰ نفر آن در دستگاههای مختلف اعم از دولتی و خصوصی و شهرداریها مشغول خدمت می‌باشند و از حقوق و مزایای بیشتری بهره‌مند هستند.
دکتران دامپزشکی که هم‌اکنون در مؤسسات خصوصی و دولتی ماهیانه پنجاه هزار ریال در تهران و مراکز استانها حقوق دریافت می‌دارند چطور حاضر خواهند شد در دستگاه دامپزشکی با مشکلات موجود و مخاطرات جانی که هر آن امکان دارد برای دامپزشکان پیش آید در نقاط دورافتاده‌ای چون مریوان- کهکیلویه سیستان و بلوچستان با ماهی ده هزار ریال حقوق و مزایا مشغول خدمت شوند اینست که دکتران دامپزشک علاقمند به خدمت در دستگاه دامپزشکی نمی‌باشند چند روز پیش در ملاقاتی که دبیر کل جامعه دامپزشکان به اتفاق اینجانب و چند نفر از همکاران مجلسی با جناب آقای دکتر زاهدی وزیر محترم کشاورزی داشتیم موضوع کمبود دام و گوشت و امور مربوط به دامپروری و دامپزشکی با ایشان در میان گذاشتیم خوشبختانه جناب آقای وزیر کشاورزی با آن قدرت مدیریت و تیزهوشی که دارند در مدت کمی که در وزارت کشاورزی خدمت می‌نمایند درد را حل نموده‌اند و احساس مسئولیت خطیر در این مورد نموده‌اند و متذکر شدند که شاهنشاه آریامهر ما که توجه خاص نسبت به تمام امور داشته و دارند برای رفع نواقص موجود و ایجاد دستگاهها که بتواند جوابگوی تحولات کنونی ما باشد دستوراتی صادر فرموده‌اند با در نظر گرفتن مراتب بالا توجه جناب آقای وزیر کشاورزی را به نکات زیر معطوف می‌دارد.
- ۱- ورود حیوانات و فرآورده‌های دامی از خارج تحت بررسی دقیق قرار گیرد.
- ۲- مبارزه با بیماریهای دامی بایستی در تمام نقاط کشور و دورترین دهات این مملکت با جدیت کامل عمل شود.
- ۳- برای نیل به این هدف یعنی کنترل بیماریهای دامی هر چه زودتر سازمان مستقل دامپزشکی تحت نظر وزیر کشاورزی با کادر و وسائل مجهز تشکیل بشود تا دامپزشکان در ولایات در کار خود استقلال بیشتر داشته باشند و در برابر کاری که بر عهده دارند و مسئولیتی که از آنها خواسته خواهد شد در ترمیم حقوق و مزایا و فوق‌العاده مأموریت دکتران دامپزشک و مأمورین فنی بموقع اقدام لازم بعمل آید.
- ۴- بمنظور مبارزه و کنترل بیماریهای دامی و جلوگیری از اشاعه آن قوانین جدید دامپزشکی تهیه و برای تصویب تقدیم مجلس گردد.
از توجهی که فرمودید متشکرم (احسنت، احسنت)
رئیس- آقای دکتر عاملی تشریف بیاورید.
دکتر عاملی تهرانی- جناب آقای رئیس نمایندگان ارجمند حضار محترم در مورد این لایحه که وظایف و اختیارات وزارت کشاورزی را تعیین می‌کند مطالبی هست که باید در کلیات آخر بعرض برسد شاید اگر این لایحه وظایف و اختیارات این وزارتخانه را تعیین نمی‌کرد بلکه بصورت تشکیل یک وزارتخانه جدید ارائه می‌شد بهترین تصمیم و بهترین چاره در برابر موجودی چنین وزارتخانه‌ای این بود که رأی کبود داده شود ولی هم‌اکنون چون تعیین وظیفه است برای دستگاههائی که وجود دارد دستگاههائی که قسمتی از موجودیت خودش را به تدریج در ضمن سه لایحه قبلی بعنوان وزارت منابع طبیعی وزارت تولیدات کشاورزی و وزارت اصلاحات ارضی از دست داده و لاجرم باید برای بقیه آن وظیفه و تکلیفی در نظر گرفته شود این است که نمی‌توان به آن حد مخالفت کرد و نسبت به موجودیت وزارتخانه‌ای که سابقه ممتد دارد و وظایف دشواری بر دوش داشته رأی مخالف داد اما لازم است نکاتی در اینجا روشن شود تا انعکاس داشته باشد در صورت مذاکرات و بدانند که مجلس به این نکات توجه کرده است اولاً ببینیم وظائفی که برای این وزارتخانه تعیین شده در چه کادر و قالبی می‌تواند قرار بگیرد اگر این وظایف را دولت دیگری ارائه می‌داد و چنین لایحه‌ای را تقدیم می‌کرد دولتی بجز این دولت شاید جای ایراد زیادی نبود ولی چون در این دولت و در برنامه این دولت دو خصوصیت هست به موجب آن دو خصوصیت ایرادهای بسیار بر تنظیم این لایحه وارد است آن د و خصوصیت این است که دولت تقدیم کننده این لایحه مدعی است که در برنامه کار خود انقلاب اداری و آموزشی را قرار داده و مدعی است که در برنامه کار خود به یک نظام برنامه‌ای اتکاء کرده (روحانی- می‌کند) فعلاً ادعا است بنابراین در اینجا لازم می‌دانم در مورد مسئله انقلاب اداری که حالا نباید بگوئیم اصل انقلاب اداری بلکه با اقداماتی که معمول شده باید از این موضوع بعنوان یک مسئله اسم ببریم، راه حل انقلاب اداری را می‌پرسید چیست خوشبختانه چند دقیقه قبل یکی از نمایندگان اکثریت در پشت همین میز اعلام داشت به ما بگوئید و راه نشان بدهید که انقلاب اداری چیست اجازه بدهید که من این راهنمائی را عرض کنم در کشورهائی که سیستم حزبی هست جزب یعنی مؤسسه‌ای که می‌خواهد راه حل مسائل اجتماعی را کشف کند (صحیح است) به آنگونه مؤسسات تحقیقاتی می‌گویند و خوشبختانه بسیار داریم در این کشور و واقعاً اگر این حزب نمی‌داند که چه باید بکند بهتر است به مؤسسات تحقیقات اجتماعی و اقتصادی رجوع کند که راه حل را بیاموزند (دکتر حبیب‌اللهی- خیلی خوب می‌دانند) (دکتر صدر- پس چرا سمینار تشکیل می‌دهید؟) وقتی یک حزب می‌آید در برابر یک موقعیت زمانی اعلام موجودیت می‌کند و به آن حد می‌رسد که می‌گوید حکومت را به ما بسپرید معنی این سخن این است که ما راه حل مسائل اجتماعی را می‌دانیم و برای اینکه این مسائل را حل کنیم قبول مسئولیت کرده‌ایم پس راه حل مسائل اجتماعی خیلی معلوم است شما باید گروهی را پیدا کنید که می‌دانند چکار می‌کنند (یک نفر از نمایندگان- احتیاج به راهنمائی نداریم خوب می‌دانیم) اجازه بدهید که من به شما بگویم نمی‌دانید که بعد از پنج ماه کنگره انقلاب اداری تشکیل دادید که در آنجا کشف بکنید که اصول انقلاب اداری و آموزشی چیست و ضمن تجزیه و تحلیل این اصول به شما نشان خواهم داد وقتی در برنامه دولت خود به آن اشاره کردید توجه و وقوف نداشتید و لایحه کنونی شما مغایر با نظام برنامه‌ریزی است (عده‌ای از نمایندگان –صحیح است).
(عده‌ای از نمایندگان- صحیح نیست، هیچ صحیح نیست).
پزشکپور- پنج سال حکومت شما نشان داد که چه می‌خواهید.
صدری کیوان- حکومت، خیلی خوب عمل کرده است (زنگ رئیس).
رئیس- اجازه بفرمائید صحبت کنند.
بدر صالحیان- این مسئله که می‌فرمائید چه ربطی به لایحه فعلی دارد؟
دکتر عاملی تهرانی- ارتباطش با لایحه خیلی روشن است شما هر چه می‌کنید باید بخاطر تحقق انقلاب اداری باشد.
مهندس صائبی- شما ایرادتان را بفرمائید.
دکتر عاملی تهرانی- شما وقتی از این پشت تذکر می‌دهید بنده خیال می‌کنم مقام ریاست تذکر می‌دهند.
دکتر مهذب- این حق هر نماینده است.
دکتر عاملی تهرانی- بنابراین اجازه بدهید به تجزیه و تحلیل خودمان برسیم (پورساطع- ما مرشد نمی‌خواهیم) اگر مرشد نمی‌خواستید کاش در اینجا همکار شما اعلام نمی‌کرد که راهنمائی بشوند (پوربابائی – نظر شخصی ایشان بود) حزب یعنی جائی که انضباط در آن وجود داشته باشد در اینجا کسانی می‌آیند صحبت می‌کنند بعد آقایان اعلام می‌کنند که نظر خودشان را اعلام کردند من نمیدانم که با حزب طرف هستم یا با افراد منفرد طرف بحث هستیم (بدر صالحیان- این حق مجلس است دعوا که نداریم) به هر حال انقلاب اداری همانطور که از طرز عمل حکومت برمی‌آید که می‌خواهد سمیناری تشکیل بدهد و اصولش را در یابد و همکارانشان در اینجا تقاضا می‌کنند و نظر می‌خواهند که این انقلاب اداری چیست هنوز آنطوری که باید و شاید برای مجریان انقلاب اداری و آموزشی روشن نیست به هر حال یکی از اصول انقلاب اداری این است که بتوانیم برای سیاستهای واحد دو دستگاه بوجود بیاوریم یکی دستگاهی که بتواند در یک مغز متمرکز تصمیم بگیرد دوم سازمانی که بتواند با دست واحد و پرقدرتی آن را اجرا بکند تشکیل این چهار وزارتخانه که سبب شده است امروز برای وزارتخانه اصلی و وزارتخانه مادر چنین وظائف حقیر و ناچیزی باقی بماند (دکتر حکیم شوشتری- ناچیز نیست خیلی هم مهم است) که در حد و شان یک دفتر است نشان می‌دهد که مدعیان اجرای انقلاب اداری و آموزشی نه تنها نمی‌خواهند تمرکز بدهند و سیاستهای واحد را با مغز واحدی برنامه‌ریزی و اجراء بکنند بلکه کوشش می‌کنند در راه خودشان مشکلات اجرائی فراوان بوجود بیاورند (صحیح است) به اعتقاد من شاید آن اصلی که آقایان برای انقلاب اداری خودشان و برای ایجاد سازمانهای وزارتخانه‌های خودشان بوجود آورند اصل پارکینسن باشد (عباس میرزائی- اصل چی؟) اسم شخص است نمی‌شود ترجمه کرد بموجب این اصل سازمانها هر چه بیشتر به شکل ظاهر توسعه پیدا کنند، آن قانون خود خوری که در هر سازمانی هست، بخاطر ایجاد مزاحمت- ایجاد اشکال و ایجاد اشکال‌تراشی دائماً در هر سازمان عمل می‌کند، بعمل می‌پردازد و در نتیجه دخالت‌ها- تداخل‌های وظایف – عدم تمرکز در برنامه‌ریزی و عدم اجراء بوسیله سازمان و دست واحد را بوجود می‌آورد و در نتیجه کارهائی که می‌تواند انجام بگیرد انجامش امکان‌پذیر نمی‌شود (روحانی- در مملکت ما آقای دکتر چنین مرکزی نیست که چنین کاری را بکند) طرز عمل این را ایجاب می‌کند من خواهش می‌کنم از آقای دکتر شریعت که خوشبختانه لطفی کرده‌اند و این کتاب کوچک قانون پارکینسن را منتشر کرده‌اند از این کتاب لااقل یک مقداری به این کنگره انقلاب اداری اهداء بکنند تا مورد رسیدگی و بررسی قرار بگیرد (دکتر شریعت- متشکرم) و فقط یک نکته از این کتاب را در اینجا متذکر می‌شوم می‌گوید: تا زمانی که وزارت مستعمرات ما در گوشه یکی از هتل‌ها تشکیل می‌شد ما مستعمرات بسیاری داشتیم ولی در زمانی که برای ما کاخ وزارت مستعمرات بنا کردند یکی پس از دیگری مستعمرات خود را از دست دادیم (خواجه نوری-دنیا سیاست استعماری را محکوم کرد) ای کاش آنها برای اجرای سیاستهای استعماری خودشان کاخهای بلندتری می‌ساختند (دکتر مهذب- افکار پارکینسن‌ها بدرد ما نمی‌خورد) حالا من به زبان ساده‌تری می‌گویم هر چقدر که در یک دستگاه بیائید قسمتهای مختلف و متعدد درست بکنید توانائی انجام کارها در این دستگاه کمتر می‌شود و این اصلی است که فکر می‌کنم که هر کس می‌تواند بفهمد متأسفانه در تقسیم این وزارتخانه‌ها و باقی گذاردن این مقدار از وظیفه برای این وزارتخانه ما از این اصل تبعیت کردیم از این اصل که سازمانهای متعدد بوجود آوردیم از این اصل که اعتقاد پیدا کردیم برای هر وظیفه مهمی باید یک وزارتخانه بوجود بیاوریم در نتیجه اشکالهای بسیاری را در این راه باقی گذاردیم حال بپردازیم به اینکه وظایف این دستگاه را تجزیه و تحلیل کنیم و ببینیم چه اشکالاتی هست که لااقل در یک برنامه دیگری که من امیدوارم به آن توجه بکنید و بصورت یک لایحه‌ای آنرا تنظیم کنید که اصلاً کار نظام کشاورزی را در این کشور سرو صورت بدهید آقایان محترم تنها به این عنوان سخنان مرا استماع نکنید که یک نفر از حزب اقلیت آمده است و صحبت می‌کند بلکه به این مشکلاتی که در این تجزیه و تحلیل خدمت شما ارائه می‌دهم توجه کنید من نمی‌گویم این وزارتخانه را می‌شود تعطیل کرد این صحیح نیست ولی می‌توان برای این وزارتخانه و سایر وزارتخانه هائی که در اجرای سیاست کشاورزی سهیم هستند لایحه‌ای را تقدیم کرد بنام نظام کشاورزی و آن را حاکم کرد بر هر چهار وزارتخانه‌ای که در کار کشاورزی سهیم و دخیل هستند من امیدوارم وقتی این وظایف را تجزیه و تحلیل می‌کنم ذهن نمایندگان محترم متوجه این باشد که تنظیم یک نظام کشاورزی نهایت ضرورت را دارد وظایفی که در اینجا تشریح شده است در چند اصل می‌شود خلاصه کرد: تعیین خط مشی، تحقیقات و ارتباط علمی، ترویج و توسعه هدایت ارشاد کشاورزان، آموزش کشاورزی و عملیات اجرائی در قسمت اول که بند الف است یعنی تعیین سیاست و خط مشی کشاورزی و دام پروری وظیفه این دستگاه قرارداده شده ولی اشاره به تمرکز و برنامه‌ریزی نشده در صورتی که امروز این را باید توجه کنیم شاید اگر آن وقت که وزارت کشاورزی یک وزارتخانه بود نوشتن این عبارت کافی بود ولی امروز این دستگاه باید سیاستی را در نظر بگیرد که نه تنها این وزارتخانه باید مجری آن باشد لااقل سه وزارتخانه دیگر باید آنرا تبعیت کنند (مهندس ریاحی- به دنباله‌اش توجه بفرمائید) در اینجا یک عبارتی است که چون شور اول گذشته از آن باید بگذریم ای کاش می‌نوشتند سیاست عمومی و اقتصادی کشور چون باید وزارتخانه توجه داشته باشد که دولت تنها یک قسمتی از عملیات سیاست کشاورزی را انجام می‌دهد و بخش عمده آن را بخش خصوصی انجام می‌دهد (دکتر حکیم شوشتری- شما وزارت کشاورزی را جدا میدانید از دولت؟)شما خوب است یک قدری حوصله بفرمائید عرض کردم در اینجا نوشته شده است تعیین سیاست و خط مشی کشاورزی بر اساس سیاست عمومی و اقتصادی دولت در صورتی که اگر کشور بود بهتر بود چون وقتیکه دولت نوشته می‌شود تنها اشاره است به بخش دولتی در صورتی که اگر کشور بود هم اشاره بود به بخش دولتی و هم اشاره بود به بخشهای خصوصی و من امیدوار هستم در توضیحاتی که آقای وزیر کشاورزی می‌فرمایند لااقل به این نکته توجه بشود که تعیین این سیاست و خط مشی کشاورزی برای کلیه عملیات و اقدامات سیاست کشاورزی است خواه آنهائی که دولت بوسیله چهار وزارتخانه خودش انجام می‌دهند خواه آنچه که مردم بعنوان بخش خصوصی انجام می‌دهند بهر حال در اینجا همانطور که توجه می‌کنید تکلیف برنامه ریزی در امر کشاورزی تعیین نشده است در صورتی که اگر واقعاً همین چند کلمه را بخواهیم تشریح کنیم که تعیین سیاست و خط مشی کشاورزی به چه چیز می‌گویند فورا به این توجه خواهیم کرد که تعیین سطح کشت تعیین نوع محصول نمی‌تواند از شمول این تعریف خارج باشد در صورتی که انجام چنین وظیفه‌ایی بعهده وزارت کشاورزی و مواد مصرفی است.
بنابراین اولین چیزی که در این لایحه نقص دارد و لازم است در جائی معلوم و مشخص باشد که بدانند نظام کشاورزی سیاست کشاورزی و برنامه‌ریزی کشاورزی بطور متمرکز از کجا تنظیم و هدایت می‌شود متأسفانه تعیین نشده انجام تحقیقات و ارتباط‌های علمی البته وظیفه بسیار مهمی است ولی کاش توجه می‌کردند که همین دولت در حال تشکیل وزارتخانه علوم و آموزش عالی است که یکی از خطوط درخشان آن را تمرکز در امر برنامه ریزی و اجرای برنامه‌های تحقیقاتی قرارداده است و اگر لااقل در سطح فعالیتهای دولتی امر تحقیقات تمرکز پیدا می‌کرد بطور قطع و مسلم نتایج بسیاری از آن می‌گرفتیم در مورد ترویج و توسعه و هدایت البته وظایف بسیار مهمی است ولی همانطور که توجه دارید در سازمان قبلی وزارت کشاورزی این یک قسمتی را تشکیل داده و به آن درجه از اهمیت نیست که بخاطر این و چند مسئله دیگر ما تشکیل یک وزارتخانه جداگانه را تجویز کنیم. اما ارشاد و نظام برنامه‌ریزی که در آغاز اشاره کردیم مثل این است که در هنگام تنظیم این لایحه توجه کامل به مقادیر نامه دولت نشده است در برنامه دولت یک نکته درخشان بود و آن تأکید بنظام برنامه‌ای بود اما متأسفانه ما غالباً در لوایح بعدی دولت کلمه ارشاد را می‌بینیم سیاست ارشادی یک سیاست کهنه‌تری است از سیاست برنامه‌ای سیاست ارشادی مربوط به آن ادواری بود که دولت‌ها نمی‌توانستند بر خودکامگی صاحبان سرمایه و صنعت فائق بیایند در آن دوره تنها فورمولی را که پیدا کرده بودند و در واقع یک تعارفی بود برای صاحبان قدرت‌های خصوصی این بود که ما می‌خواهیم ارشاد کنیم در صورتی که ما الآن اگر برنامه دولت هم تأکید نکند که ما نظام برنامه‌ای می‌خواهیم داشته باشم ما در عصر نظام‌های برنامه‌ای زندگی می‌کنیم که برای یک ملت باید یک برنامه متمرکز بوجود بیاید و این برنامه را آن مقدارش که لازم است باید دولت اجرا بکند و بخش خصوصی اگر مجری قسمتهائی از برنامه کلی می‌شود فقط در چهارچوب برنامه‌ریزی عمومی ممکن است به چنین وظیفه‌ای اقدام کند ما لااقل برای اینکه نشان بدهیم نظم برنامه‌ای را درک می‌کنیم البته این نظمی است که باید گوشه‌ای از انقلاب اداری ما باشد باید از نوشتن اینگونه کلماتی که حاکی از سیاست کهنه ارشادی است خودداری کنیم بالاخره باید دولت معلوم کند که آیا بموجب یک سرشت انقلابی می‌خواهند برنامه‌ای در چهار چوب نظام برنامه‌ای پیاده کنند یا هنوز مثل اوایل قرن نوزدهم می‌خواهیم از یک سیاست تعارف‌آمیز ارشادی پیروی کنم...
مهندس عطائی- آقای پزشکپوز شما می‌توانید پیشنهاد کنید.
دکتر عاملی- من عاملی هستم.
مهندس عطائی- چون هم صدای شما شبیه آقای پزشکپور است و هم ژست‌هایتان (زنگ رئیس).
رئیس- آقای دکتر عاملی حق این بود که این مطالب را در شور اول می‌فرمودید (صحیح است).
دکتر عاملی تهرانی- البته تذکرات جناب آقای رئیس همواره صحیح است و نکته‌ای را هم که آقای مهندس عطائی اشاره کردند بله اگر ما هم حزبی بودیم که بعد از انقلاب بوجود آمده بودیم هنوز صداهایمان بهم شبیه نشده و گاهی هم حرف یکدیگر را تکذیب می‌کردیم ولی گناه ما این است که حزب ما بیست سال قبل از انقلاب بوجود آمده است (دکتر حکیم شوشتری- منظور این است که جوش نزنید) من هر جور صلاح بدانم صحبت می‌کنم اما نکته دیگری را که من فقط توجه حضار را به آن جلب می‌کنم این است که مسئله آموزش کشاورزی همانطور که عرض کردم راجع به این لایحه بعنوان مخالف صحبت نمی‌کنم بلکه منظور طرح پیشنهادی است که هنوز مقام و فرصتش باقی است من فقط می‌خواهم با این تذکرات اشاره بکنم و توجه بدهم که این لایحه نمودار یک نظم سیاسی در امور کشاورزی نیست من امیدوارم که دولت به این تذکر توجه کند و یک لایحه جامعی که حاکی از نظام کشاورزی باشد تنظیم کند و ارائه بدهد آنچه را که عرض کردم فقط دلائلی بود که این لایحه کفایت نمی‌کند برای اینکه کشور ما دارای نظم کشاورزی باشد در مورد آموزش کشاورزی این تضادها بطور وضوح بچشم می‌خورد ما باید معلوم کنیم که آموزش کشاورزی را می‌خواهیم بیک مرکز آموزشی بسپاریم و یا بیک مرکزی که از آن آموزش استفاده می‌کند در اینجا آمده‌ایم آموزش را به دستگاهی سپرده‌ایم که نه مرکز آموزشی است (صحیح است) نه مرکزی که از آن استفاده می‌کند اگر آموزش را فرض کنید ما به اصلاحات ارضی می‌سپردیم چون او در سطح ده عمل می‌کند از کسانی که تربیت می‌کند در دستگاه اجرائی استفاده می‌کرد و اگر به دانشگاه می‌سپردیم باز یک منطقی داشت که آنرا از لحاظ تخصص آموزشی به دانشگاه سپرده‌ایم ولی امروز به جائی سپرده‌ایم که نه دست اجرائی قوی ما در روستاها تشکیل می‌دهد و نه دارای خصوصیت آموزشی است بنابراین چون فرمودند وقت من تمام است در مورد مؤسسات آموزشی بیش از این اشاره‌ای نمی‌کنم آنهائی که به مشکلات این کار و ارزش مراکز آموزش کشاورزی واقف هستند می‌دانند که من چه می‌گویم شما بسیاری از فارغ‌التحصیلان کشاورزی را پشت میزها نشانده‌اید دارند ضباطی و ثباتی می‌کنند (صحیح است) و این نشانه‌ای از آن است که ارزش با بی صحیحی از موجودیت سازمانهائی که آموزش کشاورزی ما را بعهده دارند بعمل نیاورده‌اید و منطقهائی هم که برای این کار است تطبیق نمی‌کند من فقط در آخر سخن یادآوری می‌کنم که حالا که این دستگاهها را متفرق و متلاشی کرده‌اید لااقل یک نظام کشاورزی تنظیم کنید که نظم و نسق را به این دستگاههای متضاد باز آورد (عده‌ای نمایندگان- احسنت- احسنت).
رئیس- آقای مهندس عترت بفرمائید.
مهندس عترت- بنده وقتم را به آقای خواجه نوری می‌دهم.
عباس میرزائی- این نظام حزبی بود.
پزشکپور- امیدوارم شروع شده باشد.
عباس میرزائی- از اول بود.
رئیس- آقای خواجه نوری بفرمائید.
خواجه نوری- مطالبی از طرف جناب آقای دکتر عاملی بیان شد که یک مقداری مربوط است سیاست وزارت کشاورزی که مسلماً خود آقای وزیر کشاورزی پاسخ خواهند داد و لیکن مطالب دیگری فرمودند که مربوط است به امور حزبی و سیاست مادر مجلس و سایت دولت که بنده موظف هستم پاسخ بگویم مطلب مهمی که ایشان چندین بار تکیه کردند و یکی از افتخارات ماست اینکه ایشان واقعاً نقصی می‌دانند و آن این است که ایشان اشاره کردند به دیسپلین حزبی (مهندس صائبی- وارد نبوده است) ما باید یک مطلب را بگوئیم در رژیم دموکراسی هر فردی در هر لباس حزبی که هست دارای عقیده شخصی خودش هم هست (صحیح است) ما نه تنها احترام به افکار یک یک افراد حزبمان می‌گذاریم بلکه احترام به افکار مردم این مملکت هم می‌گذاریم (احسنت) به همین دلیل هم وقتی دولت ما می‌خواهد برنامه‌هائی را بموقع اجرا بگذارد نه تنها در داخل حزب خودش مجددا این افکار و برنامه‌ها را مورد تجزیه و تحلیل قرار می‌دهد بلکه از افکار عمومی هم استمداد می‌کند (صحیح است) و این بزرگترین شان و افتخار ما است که تا این اندازه به افکار عمومی مردم احترام می‌گذاریم (احسنت) بنابراین جناب آقای دکتر عاملی باید بین دیکتاتوری و انضباط حزبی فرق گذاشت (احسنت) ما باید بدانیم که یک حزبی که می‌خواهد در یک مملکتی حکومت بکند می‌خواهد برای بهتر زیستن مردم این مملکت تلاش بکند باید به افکار و عقاید مردم این مملکت احترام بگذارد (صحیح است) باید آنها را به همکاری و کمک دعوت کند (صحیح است) مادر صورتی می‌توانیم در این راه موفق بشویم که این اعتقاد و ایمانی که خودمان به برنامه‌ها داریم این اعتقاد و ایمان را در مردم ایجاد کنیم از راه دعوت کردن آنها به همکاری با ما و تبادل نظر با ما، یک کلمه ایست که اغلب اوقات رئیس الوزراء حکومت حزبی ما می‌گوید و ما به آن کلمه او افتخار می‌کنیم او می‌گوید «ما عاشق افکار خودمان نیستیم، (احسنت) این یک حرفی است که خیلی ارزش دارد این فکر فکریست که....
دکتر صدر- فکری وجود ندارد.
دکتر متین- خیال می‌کنید که فکری وجود ندارد بگذاری صحبتشان را بکنند اگر صدای شما بلند است صدای ما بلندتر است.
دکتر صدر- شما صحبت نکنید.
پزشکپور- خیلی صدای ما بلندتر است.
دکتر متین- صدای ما هم خیلی بلندتر است.
فولادوند- اینجا که مسابقه آواز نیست. (خنده نمایندگان) (زنگ رئیس)
رئیس- آقایان اجازه بدهید صحبتشان را بکنند.
خواجه نوری- برای اینکه بنده بتوانم به صحبتم ادامه بدهم یک مطلبی را می‌خواستم عرض کنم ارزش صحبت به تنالیته و بالا و پائین بردن آن نیست و بنده میکرفون را در اختیار دارم و با اینکه فکر می‌کنم صدایم هم باندازه کافی رسا باشد سعی می‌کنم آهسته صحبت کنم و سعی می‌کنم با منطق و دلیل به فرمایشات رفقا پاسخ بگویم (احسنت) تریبون مجلس تریبون میدان عمومی نیست (آفرین) در اینجا اگر ما بخواهیم احساسات را برانگیزیم گناه مرتکب شده‌ایم ما باید از دقایق خودمان آنچنان استفاده کنیم و آنچنان منطقی حرف بزنیم و حرفهای منطقی را گوش کنیم و بموقع اجرا بگذاریم که از مجموع مذاکرات ما کار مفیدی برای مملکت انجام شود ما برای کسب وجهه پشت این تریبون نباید بیائیم برای دفاع از منطق و حقیقت باید از این تریبون استفاده کنیم بنابراین کلفتی صدا مداخله ندارد بلکه مطلب اهمیت دارد اگر اجازه بفرمائید مطلب را عرض می‌کنم (دکتر اسفندیاری – در کلیات آخر لایحه کشاورزی بحث است از مطلب خارج نشوید) بنده کاملا در متن صحبت می‌کنم آنچه که بحث شد تا بحال راجع به این بود که ما چرا راجع به انقلاب اداری سمینار تشکیل دادیم و چرا همکاران حزبی خودمان و مردم و ارباب جرائد را دعوت کردیم با ما همفکری و همقدمی داشته باشند و روی برنامه‌ای که در دست اجرا داریم اظهار نظر بکنند (مهندس عترت- برای اینکه احترام به افکار عمومی می‌گذاریم) این دلیلش همین است که می‌خواهیم همانطور که عرض شد با تشریک مساعی مردم با توجه به افکار عمومی اعمال خودمان را پیاده کنیم بنابراین آنچه که کردیم عین صواب است و گمان نمی‌کنم که دولتی باشد در دنیا که بدون توجه بافکار عمومی امروز بتواند وظیفه‌ای را انجام بدهد و در راه آن موفق باشد (صحیح است) عرض کنم ایشان اشاره‌ای بافکار پارکینسن کردند بنده می‌خواهم عرض کنم که پارکینسن یک نوع بیماری است، نه شخص! (دکتر فریور- هم شخص است و هم بیماری) ولی ایشان این مطلب را اشاره کردند باینکه چرا سیاست استعماری در پاره‌ای از موارد مواجه با شکست شد و با کمال دلسوزی رفتند دلیلش را پیدا کردند برای اینکه تشکیلات وسیع برای اداره کردن مستعمرات در آن مملکت بوجود آمده بود بنده باید عرض کنم قربان به هیچ وجه این بحث با مسائل امروزی ما تطبیق نمی‌کند (صحیح است) اولا خود سیاست استعماری در دنیا محکوم به فنا است حالا این سیاست استعماری را به هر ترتیبی که آنها اداره بکنند فنا می‌شود ولیکن سیاست امروزه مملکت ما سیاست انقلاب اقتصادی و اجتماعی است (صحیح است) سیاست سازندگی است سیاست تولید است سیاست بهتر زندگی کردن است سیاستی است که با افکار این قرن و این زمان تطبیق می‌کند و چنین سیاستی مسلماً با موفقیت توام خواهد بود ولیکن یک مطلبی را هم باید بگویم بنده در دستگاه اجرائی نیستم ولی یک وقت بوده‌ام و مسئولیت اجرائی داشته‌ام باید بگویم آن کسی که اجرا می‌کند و کار می‌کند نباید انتظار داشت خطائی مرتکب نشود آنهم نهایت بی خبری است اگر ما انتظار داشته باشیم که دولتی که سرکار است و حکومتی را در اختیار دارد و مملکتی را با این برنامه وسیع اداره می‌کند به هیچ وجه مرتکب اشتباه و خطا نمی‌شود ما با کمال انصاف و واقع‌بینی باید سعی کنیم که از افکار اقلیت و از افکار عمومی و تبادل نظر داخلی حزب خودمان نهایت استفاده را بکنیم که مجریان دستگاهها و مأمورین دولت حداقل خطا را مرتکب بشوند ولی نمی‌توانیم هیچ وقت ادعا بکنیم که هیچ زمانی دولت مرتکب خطا نخواهد شد هر قدر دولت فعالیتش زیادتر باشد تحرکش زیادتر باشد مسلماً احتمال خطا و اشتباه هم به همین تناسب زیادتر است ولیکن راجع به ایجاد همکاری بین این ۴ وزارتخانه جدیدالتأسیس که کارهای کشاورزی را عهده دار هستند و از حسن مدیریت تشخیص داده شده است که این وظایف بزرگ را بین وزارتخانه‌ها تقسیم بکنند بنده به ایشان مژده بدهم که این مطالب در داخل حزب مطرح شده است قبل از تاسیس این وزارتخانه‌ها پیش‌بینی شده است که چگونه این وزارتخانه‌ها جلسات همکاری و شورای همکاری ک بین این وزارتخانه‌ها هست و کار همه شان جنبه کشاورزی دارد در پیش برد کارها بسیار مؤثر خواهد بود بخصوص که از لحاظ وظیفه این مسئولیت تضامنی بین تمام وزراء یک اصل کلی است و مسلماً دولت ما و وزرای ما واقف به این امر هستند که در کلیه امور همکاری تضامنی داشته باشند یک موردیکه ایشان بطور بارز اشاره کردند موضوع تحقیقات علمی بود که گفتند با وجود وزارتی که وزارت کشاورزی هم اینگونه امور باشد و این مثل این است که تداخلی بین دو وزارتخانه موجود است که در صورتی که چنین چیزی نیست وزارتی که آقای دکتر رهنما وزیرش هستند وزارتخانه‌ای است که اولاً دانشگاهها را همآهنگ می‌کند و فعالیت آنها را از لحاظ توسعه فعالیت علمی در سراسر مملکت نظارت می‌کند و این همکاری را بین دانشگاهها بوجود می‌آورد و در ضمن همانطور که فرمودند این وزارتخانه باید مراقب باشد که تحقیقات را هم همآهنگ بکند که کارهای مشابه در وزارتخانه‌های مختلف انجام می‌پذیرد یعنی این وزارتخانه است که باید مراقب باشد که اگر تحقیقات راجع به امور اتمی می‌شود در کدام دانشگاه و در چه شرایطی بشود و اگر تحقیقاتی راجع بکود شیمیائی می‌شود در کدام مؤسسه و در چه شرایطی باشد و آن باید نظارت بر کلیه تحقیقات علمی داشته باشد تا این تحقیقات علمی را در سراسر مملکت پیشنهاد بکند که اگر توجه داشته باشید در قانون تشکیل آن وزارتخانه آن مطلب کاملاً ملحوظ شده است و دیده می‌شود بنابراین جای هیچگونه نگرانی نیست راجع به آموزش هم که مطلب بسیار مهمی است و ما از هر جهت به این مطلب واقف هستیم که مملکتی که در حال توسعه اقتصادی است باید افراد متخصصی برای رشته‌های مختلف متخصص در سنین مختلف تربیت کنیم ما باید توجه داشته باشیم که زارعی که به سن ۳۳- ۳۴ رسیده است و الآن در ده مشغول زراعت است و دسترسی هم بمدرسه ندارد او احتیاج به آموزش دارد ما باید توجه داشته باشیم که فرزندان آن زارع هم که در دبیرستان تحصیل می‌کند احتیاج به آموزش دارد و فرزند دیگر کوچکتر را هم که در دبستان تحصیل می‌کند احتیاج به آموزش دارد این کارهای حرفهای در رده‌های مختلف در سنین مختلف ناچار باید به وسیله دستگاههای مختلف انجام پذیرد همان ترتیبی که کارگری که در کارخانه کار می‌کند آموزش حرفهای می‌بیند باید طبعاً در محیط کار خودش بوسیله کارفرما و با کمک وزارت کار وسیله آموزش حرفه‌ایش فراهم شود. باید کشاورز هم در محیط کار خودش در سطح ده بوسیله مأمور ترویج کشاورزی آموزش عملی کشاورزی ببیند ولی فرزند همین کشاورز اگر آموزش کشاورزی باید ببیند باید در یک سطح نظری و علمی‌تری باشد که ناچار در دبیرستانها و آموزشگاههای حرفهای این کار باید انجام بگیرد و طبعاً وزارتخانه‌ای مسئولیت تربیت نسل جوان را باید بعهده بگیرد بنابراین توجه بفرمائید که آموزش حرفهای کشاورزی آنچه که مربوط به خود کشاورزان است بعهده وزارت کشاورزی است و بقیه هم مربوطست به وزارتخانه‌هائی که مسئول این کار هستند بنابراین ملاحظه بفرمائید که راجع به کلیه امور توجه شده و بحث شده و صحبت شده و دقت بعمل آمده به همین دلیل ملاحظه می‌فرمائید بنده اینطور حاضر جواب هستم که نتیجه مطالعات حزبی خودمان را به اطلاع جنابعالی می‌رسانم ولیکن یک مطلب دیگری را ایشان در آخر بیاناتشان فرمودند و آن راجع به برنامه ریزی است و تحمیل برنامه به مملکت این عمل درگذشته شده و با شکست مواجه شده حزب ایران نوین معتقد است که برنامه ریزی باید دو جنبه داشته باشد آن مقدار که بدست دولت است و در دستگاههای دولتی بموقع اجرا گذاشته می‌شود و آن قسمتی که باید بخش خصوصی در چهارچوب برنامه مملکت انجام بدهد ما وقتی که می‌خواهیم بخش خصوصی را فعالانه وارد کار بکنیم و در این مملکت و وقتی انتظار داریم ارباب صنایع در بخش خصوصی فعالیت داشته باشند و تجار صادر کننده فعالیت داشته باشند مردم در سطح شهرها در شهرسازی و ساختن خانه و مسکن فعالیت بکنند و سرمایه‌گذاری بکنند طبعاً باید به نقشه‌ها و افکار آنها احترام بگذاریم وگرنه چگونه ممکن است نقشه‌ای بریزیم برای مملکت و برای خودمان که منطقی باشد و توقع داشته باشیم که مردمی که سرمایه دارند و در راه سازندگی این برنامه می‌خواهند کمک بکنند کورکورانه از ما اطاعت بکنند ما چنین چیزی را معتقد نیستیم.
دکتر عاملی- این نظر شخصی است یا حزب؟
خواجه نوری- این نظر حزبی است (صحیح است) (دکتر عاملی- متشکرم) نظر حزبی ما این است که اگر می‌خواهیم «اگر» ندارد می‌خواهیم که بخش خصوصی را در پیش برد امور اقتصادی و اجتماعی مملکت مداخله بدهیم باید آنها را در تنظیم برنامه‌ها مداخله بدهیم و آنها را ارشاد بکنیم و همانطور که گفتید و ما را مسخره کردید سمینارهای مختلف تشکیل بدهیم تا بفهمیم آنها چه می‌خواهند و ما انجام بدهیم.
دکتر متین- هیچ مقامی نمی‌تواند حزب ایران نوین و برنامه‌اش را مسخره بکند این حرف نزنید آقای خواجه نوری.
دکتر مهذب- چون ندیدند حقیقت ره افسانه زدند.
خواجه نوری- عرض کردم اینها گفتند.
دکترمتین- واقعیت است مسخره چیست.
خواجه نوری- بهر صورت آنچه که تصور می‌فرمائید راه خطا است عین صواب است یعنی ما می‌خواهیم بخش خصوصی را فعالانه وارد میدان عمل بکنیم و کرده‌ایم در این چند سال گذشته شما دیدید که در بخش خصوصی در امور صنعت و کشاورزی چه مقدار سرمایه گذاری شده است و پیشرفت شده است به این دلیل بوده است که دولت به احتیاجات سرمایه گذاری و به احتیاجاتی که مردم در کار و امور مملکت فعالیت داشته‌اند توجه داشته است و آنها را حمایت کرده است و تقویت کرده است و ما در کلیه شئون این اقدام را خواهیم کرد نه تنها در قسمت قانونگذاری بلکه در قسمت اجرائی این کار را خواهیم کرد و در جلب سرمایه مردم و تقویت سیاست دولت قانونگذار بلکه در قسمت اجرائی هم افتخار خواهیم داشت که این عمل را انجام بدهیم و مسلماً در جلب افکار مردم برای سرمایه‌گذاری بسیار این سیاست موثر خواهد بود (احسنت) البته نباید فراموش کرد که ما هیچ وقت اسیر سرمایه‌گذاری نخواهیم بود برای اینکه فقط نفع خصوصی سرمایه‌گذاران را تأمین کنیم ما جهت اجتماعی سرمایه گذاران و پیشرفت آن را در نظر داشته‌ایم و برنامه‌ای را تقویت کرده‌ایم که در درجه اول حمایت از طبقه کارگر حمایت از طبقه کشاورز بوده است بنده فکر می‌کنم این توضیحات بنده برای رفع پاره‌ای از شبهه‌هائی که آقایان ایجاد کرده بودند لازم بود (احسنت).
رئیس- آقای مهندس یارمحمدی بفرمائید.
مهندس یارمحمدی- مطالبی را که بنده می‌خواستم عرض کنم آقای دکتر زعفرانلو آقای دکتر درودی فرمودند دیگر عرضی ندارم.
رئیس- آقای ارسنجانی بفرمائید.
ارسنجانی- گفتنیها در اطراف لایحه وزارت کشاورزی آنچه که لازم بود گفته شد و حتی بنظر من مواردی پیش آمد که خارج از حد این لایحه بود بنده هم بناچار به خلاف آن سنتی که دارم برای اینکه زیاد وقت نمایندگان محترم را نگیرم با همان زبان ساده دهقانی خودم امروز مجبور شدم مطالبی را بنویسم که بعرض مجلس شورای ملی برسانم و آقای وزیر کشاورزی را متوجه کنم. بنظر من کشاورزی صحیح عبارت است از تولید صحیح و مصرف و فروش صحیح و این نظر هم امکان ندارد مگر اینکه نظام صحیحی در امور کشاورزی بوجود بیاورید یعنی راهنمائی کشاورزان و دهقانان به صحیح کاشتن نه زیاد داشتن و بعد حفظ این کشت از آفات نباتی و بعداً بازار صحیح برای فروش و مصرف آن به طوری که تولید کننده قادر به انجام این کار باشد و مصرف کننده هم با وضع نامطلوبی گرفتار نباشد فعلاً هیچ نظم صحیحی و تعادلی بین تولید کننده و مصرف کننده نیست و دهقانان و تولید کنندگان امسال خیلی متضرر شدند دست واسطه‌ها را به هر نام و بهر عنوان چه بنام بار فروش و چه بنام مامور دولت ولی غیر دارد و مزاحم هستند کوتاه کنید تا سرمایه‌های بانکها درست به مصرف برسد و به موقع هم برگردد و مامور مطلع و صحیح برای هدایت مردم بفرستید از بچه‌های بی‌تجربه برای این کار نمی‌توانید نتیجه بگیرید اگر صحیح و دقیق این کارها انجام شود می‌توانید مطمئن باشید که منویات شاهنشاه و رهبر عالیقدر ما را انجام داده‌اید.
دهقان امروز از چند چیز ناراحت است اول از آفات دوم سرمایه می‌خواهد سوم بازار فروش و نظم صحیح لازم است (صحیح است) چون آب و زمین در دست دهقان است با تصور به اینکه پول هم بدهید ولی این دهقان چه بکارد که خریدار داشته باشد و روی بی نظمی در کشت و فروش ارزان و مفت از بین نرود بنظر بنده امروز بهترین وظیفه وزارت کشاورزی این است تا ثمر انقلاب بطور صحیح و دقیق عاید کشاورز بشود البته در دامداری هم که با کشت لازم و ملزوم هم هستند به همین طور باید دقت شود تا مصرف غله و میوه و گوشت و همه چیز در کشور تهیه شود و محتاج به خارج نشویم و اینکار امکان دارد که ما از نظر تولیدات کشاورزی محتاج خارج نشویم بلکه برای صدور هم از بعضی از آنها امکان داشته باشد و توجه به آنچه عرض شد تاکنون زیاد به طوری که لازم بود نشده و امروز شما مأمور اینکار شدید آقای دکتر زاهدی اگر غفلت بفرمائید وظیفه خودتان را درست انجام ندادید و شما می‌توانید اینگونه وزارت کشاورزی را که به شماره رسیده به قدری رشد بدهید و معروفیت پیدا کنید و بقول معروف گل بکنید و بنظر بنده لایحه برای نظام آن زیاد احتیاج نیست بلکه در عمل باید صحیح اجرا شود والا اگر لایحه تصویب شد و اجرا نشد که خیلی از این لوایح هست که ثمری ندارد. دیگر بنده عرضی ندارم بقیه مطالب هر چه بود لیدر محترم فراکسیون فرمودند.
رئیس- نظر دیگری در کلیات لایحه نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به این لایحه با ورقه اخذ رأی می‌شود. اسامی نمایندگان به ترتیب زیر وسیله منشی (آقای مهندس صائبی) اعلام و در محل نطق اخذ رای بعمل آمد)
- آقایان جاماسبی-فروتن- شیخ الاسلامی- مبارکی- ادیب سمیعی- پورساطع- سعید وزیری- صائبی- صادق سمیعی- مهاجرانی- امام مردوخ- ملکزاده آملی- مهندس اربابی- صادقی- مجد- مهندس اسدی سمیع- دکتر کلالی-مهندس فروهر- فرهادپور- مهندس عترت- دکتر اسدی- جوادی- ملک افضلی- کاسمی- خانلرقراچورلو- فولادوند- دیهیم- مهندس ریاحی- شاخوئی- دکتر رشتی- بانو ابتهاج سمیعی- دکتر زعفرانلو- فضائلی- مهندس قادرپناه- معزی- ارسنجانی- دکتریگانگی- مهندس بریمانی- محمد اسدی- فخر طباطبائی- توسلی- شکیبا- مهندس زنجانچی- مهندس یارمحمدی- عباس میرزائی- رضوی – سرتیبپور- دکترگاگیک چی- دکتر امامی خوئی- مروتی- دکتر قهرمان- صائب- دکتر معتمد وزیری- معظمی- دکتر خیراندیش- رفیعی تیمسار وحدانیان- ضیاء احمدی- عامری- شهرستانی- مانی- دکترصالحی- تیمسار حکیمیان- مهندس زرآور- مهندس کیا کجوری- محمد ولی قراچورلو- اولیاء- مهندس جلالی نوری- پرفسور مخبر فرهمند- محسنی مهر- پزشکی- دکتر مدنی- دکتر اعتمادی- دکتر شفیع امین- دکتر عدل- دکتر وفا- کمالوند- پردلی- ساکینیان- مهندس معینی زند- غلام نیاکان- مرندی- محدث زاده- دکتر بیت منصور- خواجه نوری- معیری- مهدی تهرانی- تیمسارنکوزاد- فیاض- ابوذر- وحیدنیا- عبدالحسین طباطبائی- یوسفی- موقر- بدرصالحیان- دکتربقائی یزدی- موید امینی- رامبد- دکتر رضوانی- زرگرزاده- دکتر طالع- دکتر سعید- رضازاده – جهانشاهی – دکتر حکیم شوشتری- اهری- دکتر الموتی – روحانی – دکتر صاحبقلم – بوشهری – مهندس پروشانی- مهندس پرویز بهبود- دکتر سبزواری- دکتر مهذب صدری کیوان – شیخ بهائی- دکتر ضیائی- قاضی زاده – حقشناس –دکتر میرعلاء- مهندس صائبی- ثامنی – مهندس عطائی – دکتر اسفندیاری- مهندس ارفع – مجید موسوی فهیمی – بانو زاهدی – دکتر برومند- دکتر حبیب اللهی – دکتر صفائی – جوانشیر- مهندس معینی – سلیمانی – امامی رضوی- دکتر رفعت – مهندس ریاضی- بهنیا- پدرامی – دکتر محققی- بانو دکتر دولتشاهی – دکتر شریعت – دکتر فربود- ریگی – دکتر مهدوی – دکتر غنی – اخلاقی- انشاء – دکتر رهنوردی- کورس- امیر احمدی- صدقیانی زاده – کلانتر هرمزی- دکتر متین – مافی – دکتر مهندس بهبودی – دکتر کفائی – مهندس اخوان – مهندس عدل – دکتر ملکی – مریدی- مصطفوی نائینی – دکتر درودی – دکتر صدر – مهندس کیا – بانو تربیت – روستا- بیات – دکتر نجیمی – مسعودی – دکتر عدل – طباطبائی – بانو جهانبانی – دکتر خطیبی – پوربابائی – دکتر پرتو اعظم – دکتر فریور – صالحی – اصولی – ایلخانی پور – سعیدی – مهندس بهرام زاده ابراهیمی – دکتر بهبهانی – دانشمند. تیمسار همایونی- مهندس سهم الدینی – دکتر ستوده – کلانتری – دکتر مهدوی – پزشکپور – دکتر عاملی تهرانی.
(آراء ماخوذه شماره شد نتیجه به قرار زیر اعلام گردید).
- آراء موافق ۱۸۲ رأی.
- آراء سفید به علامت امتناع ۵ رأی.
رئیس- لایحه با ۱۸۲ رأی موافق و ۵ رأی ممتنع تصویب شد برای تصویب به مجلس سنا فرستاده می‌شود..
موافقین
- آقایان جاماسبی- فروتن- شیخ الاسلامی- مبارکی- ادیب سمیعی- پورساطع –سعید وزیری- صائبی – صادق سمیعی- مهاجرانی – امام مردوخ – ملکزاده آملی- مهندس اربابی – صادقی- مجد- مهندس اسدی سمیع- دکتر کلالی- مهندس فروهر- فرهادپور- مهندس عترت- دکتر اسدی – جوادی- ملک افضلی – کاسمی- خانلرقراچورلو- فولادوند – دیهیم- مهندس ریاحی – شاخوئی – دکتر رشتی- بانو ابتهاج سمیعی - دکتر زعفرانلو- فضائلی- مهندس قادرپناه- معزی- ارسنجانی- دکتر یگانگی- مهندس بریمانی- محمد اسدی- فخر طباطبائی- توسلی- شکیبا- مهندس زنجانچی- مهندس یارمحمدی- عباس میرزائی- رضوی – سرتیبپور- دکترگاگیک چی- دکتر امامی خوئی- مروتی- دکتر قهرمان- صائب- دکتر معتمد وزیری- معظمی- تیمسار وحدانیان- ضیاء احمدی- عامری- شهرستانی- مانی- دکتر صالحی- تیمسار حکیمیان- مهندس زرآور- مهندس کیا کجوری- محمد ولی قراچورلو- اولیاء- مهندس جلالی نوری- پرفسور مخبر فرهمند- محسنی مهر- پزشکی- دکتر مدنی- دکتر اعتمادی- دکتر شفیع امین- دکتر عدل- دکتر وفا- کمالوند- پردلی- ساکینیان- مهندس معینی زند- غلام نیاکان- مرندی- محدث زاده- دکتر بیت منصور- خواجه نوری- معیری- مهدی تهرانی- تیمسار نکوزاد- فیاض- ابوذر- وحیدنیا- عبدالحسین طباطبائی- یوسفی- موقر- بدرصالحیان- دکتربقائی یزدی- موید امینی- رامبد- دکتر رضوانی- زرگرزاده- دکتر سعید- رضازاده – جهانشاهی – دکتر حکیم شوشتری- اهری- دکتر الموتی – روحانی – دکتر صاحبقلم – بوشهری – مهندس پروشانی- مهندس پرویز بهبود- دکتر سبزواری- دکتر مهذب صدری کیوان – شیخ بهائی- دکتر ضیائی- قاضی زاده – حقشناس –دکتر میرعلاء- مهندس صائبی- ثامنی – مهندس عطائی – دکتر اسفندیاری- مهندس ارفع – مجید موسوی فهیمی – بانو زاهدی – دکتر برومند- دکتر حبیب اللهی – دکتر صفائی – جوانشیر- مهندس معینی – سلیمانی – امامی رضوی- دکتر رفعت – مهندس ریاضی- بهنیا- پدرامی – دکتر محققی- بانو دکتر دولتشاهی - دکتر شریعت – دکتر فربود- ریگی – دکتر مهدوی – دکتر غنی – اخلاقی- انشاء – دکتر رهنوردی- کورس- امیر احمدی- صدقیانی زاده – کلانتر هرمزی- دکتر متین – مافی – دکتر مهندس بهبودی – دکتر کفائی – مهندس اخوان – مهندس عدل – دکتر ملکی – مریدی- مصطفوی نائینی – دکتر درودی –مهندس کیا – بانو تربیت – روستا- بیات – دکتر نجیمی – مسعودی – دکتر عدل – طباطبائی – بانو جهانبانی – دکتر خطیبی – پوربابائی – دکتر پرتو اعظم – صالحی – اصولی – ایلخانی پور – سعیدی – مهندس بهرام زاده ابراهیمی – دکتر بهبهانی – دانشمند. تیمسار همایونی- مهندس سهم الدینی – دکتر ستوده – کلانتری – دکتر مهدوی- دکتر خیر اندیش – رفیعی.
ممتنعین
- آقایان پزشکپور – دکتر صدر – دکتر طالع – دکتر عاملی تهرانی- دکتر فریور.
رئیس- آقای دکتر زاهدی بفرمائید.
دکتر زاهدی (وزیر کشاورزی)- با کسب اجازه از مقام محترم ریاست از اینکه نمایندگان محترم مجلس شورای ملی با قاطعیت تمام رأی به تصویب لایحه مرحمت فرمودند تشکر می‌کنم و این بزرگترین تشویقی است برای یک وزیر جدید که بتواند یک برنامه جدید را در قسمت کشاورزی مخصوصاً برای دوره برنامه چهارم اجرا کند ولی چون روش دولت این است که به افکار عموم مخصوصاً نظر نمایندگان محترم مجلس شورای ملی اعم از حزب اکثریت یا مخالفین احترام بگذارد (دکتر فریور- مخالف نیستند اقلیت هستند) یا اقلیت این است که بنده وظیفه خودم می‌دانم با اینکه لایحه تصویب شده است به چند نکته که نمایندگان محترم مجلس شورای ملی اشاره فرمودند توضیحاتی عرض کنم جناب آقای ابوذر اینکه فرمودند در نوشهر نهالهائی غیر از همین نهالهای معمول مرکبات ندیده‌اند باید بعرضشان برسانم که در نوشهر ما ایستگاه کشاورزی نداریم ایستگاه کشاورزی مادر شهسوار است و در آنجا بار جنگلبانی داریم و برای نهالهای جنگلی است ولی درباره نهالهای مرکبات هم باید توضیح عرض کنم که اصولاً مرکبات ایران بهترین نوع مرکبات است ما نباید سعی کنیم نهالهای خارجی بیاوریم که اغلب آلوده به امراض هستند باید عرض کنم گرفتاری بزرگی که ما در شمال پیدا کردیم روی این اصل بود که ما نهال ایتالیائی و خارجی بیاوریم در آن آب و هوا امراض بروز نمی‌کند ولی با آب و هوای ما این آفات بروز می‌کند و تمام مرکبات ما را از بین می‌برد این است که ما برای مرکبات خودمان مخصوصاً باید نژادش را حفظ کنیم و سایر ممالک هم از ما می‌برند و راجع به تذکراتی که درباره تهیه کردن نهال مناسب با آب و هوای کشور، مبارزه با آفات جلوگیری از سرمازدگی درختان و مسائل دیگری که فرمودند این را اطمینان می‌دهیم که در برنامه‌هایمان منظور کنیم مخصوصاً درباره دامپروری که اشاره فرمودند که باید ما برویم و مبارزه کنیم برای استحضارتان الان عرض می‌کنم که ۲۵ اکیپ مجهز از دامپزشکی ما امروز در سراسر سر حدات کشور مشغول واکسینه کردن دامها هستند با وسائل اولیه‌ای که شاید کمتر کسی حاضر باشد در آن کوره راهها با الاغ و اسب برود این افراد الان مشغول خدمت هستند و وظایف خود را با کمال صمیمیت انجام می‌دهند ولی تذکراتی که فرمودید سعی می‌کنیم در برنامه‌های خودمان بیشتر جنبه‌هائی که فرمودید منظور کنیم راجع به تذکرات و توضیحاتی که جناب آقای دکتر درودی فرمودند بنده اینطور استنباط کردم بحث علمی بین موسسه بازرگانی و مزایا و مضاری که تابع دولت باشد و نباشد بحث فرمودند و نتیجه‌گیری فرمودند که لازم است به این ترتیب باشد روی برنامه‌های صحیحی که دولت دارد ولی بنده نمیدانم آن نتیجه گیری که در مورد درختهای قزوین و دبیرستان طالقان فرمودند جزو همین بود یا نه بنده یادداشت کردم آن قسمت هم مورد نظر قرار بگیرد درباره تذکراتی که جناب آقای دکتر زعفرانلو فرمودند نباید گذاشت دام از خارج وارد بشود این جزو سیاست دولت است و ما هم سعی می‌کنیم که دام وارد نشود سعی می‌کنیم با امراض دامها مبارزه کنیم مخصوصاً برنامه دامپروری کشور را با کشاورزی تلفیق بکنیم تا اینکه بتوانند از طریق توسعه کشت علوفه آذوقه کافی دام موجود باشد تا مردم تشویق بشوند برای سرمایه‌گذاری دامپروری برای استحضار نمایندگان مجلس شورای ملی عرض می‌کنم که هم اکنون این برنامه‌ها شروع شده تسهیلات اعتباری برقرار شده کمک‌های فنی برقرار شده و قریباً هم این روش وزارت کشاورزی است که راهنماهایش را تهیه خواهد کرد که هر سرمایه داری بتواند اگر آن جزوه تعلیماتی را مطالعه بکند در آن رشته اگر خواست وارد بشود تمام نکات فنی را در نظر بگیرد و نوع مبارزه را در نظر بگیرد و سرویس‌ها را تأمین کند و ما فکر می‌کنیم ظرف ده روز دیگر این بروشور این جزوه بین تمام علاقمندان توزیع بشود مخصوصاً بدست کشاورزان و شرکتهای تعاونی و سرمایه‌گذاران خصوصی برسانیم که بتوانند هم دامپروری صحیح انجام بدهند و هم بتوانند از تسهیلات اعتباری استفاده کنند (دکتر رهنوری- معذرت می‌خواهم مراتع کشور هم باید مورد توجه قرار بگیرد مخصوصاً در شمال که مراتع از بین می‌رود و علوفه به اندازه کافی موجود نیست) در این باره باید بعرض نمایندگان محترم مجلس شورای ملی برسانم که این صحیح است که اگر ما مراتع را حفظ نکنیم پس فردا این ثروت ملی از بین می‌رود اینکه بنده عرض کردم دامپروری با کشت علوفه و کشاورزی تلفیق بکنیم یکی از هدفهایمان حفظ مراتع طبیعی است یعنی آنقدر کشت علوفه بالا برود که احتیاج نباشد این ثروت ملی را بدون حساب از بین ببریم راجع به فرمایشاتی که جناب آقای دکتر عاملی فرمودند البته قسمتهای مختلفش را جناب آقای خواجه نوری شاید بحث فرمودند و جواب هم فرمودند ولی یک نکاتی بود که مربوط است به وظایف وزارت کشاورزی همانطور که فرمودند انتظار دارند بنده شخصاً جواب عرض کنم آنچه که اتکاء فرمودند درباره این بود که یک نظام نوین کشاورزی در کشور بوجود بیاید و اتکاء فرمودند به اینکه این وزارتخانه‌هائی که ایجاد شد این برخلاف برنامه تمرکز است که باید در این رشته کشاورزی برای به هدف رسیدن صحیح می‌شد این برنامه‌ریزی‌ها و سیاستها تمرکز داشته باشد (دکتر طالع- چنین چیزی نگفتند) راجع به تفکیک وزارتخانه‌ها فرمودند بنده اینطور خاطرم می‌آید که تذکری فرمودند که این وزارتخانه‌ها که تفکیک شد کار برنامه ریزی کشاورزی و تمرکز سیاستش را مشکل تر کرده بنده می‌خواهم عرض کنم که این کار را بسیار آسان کرد به این علت تاکنون وزارت کشاورزی بعلت اشتغال به کارهائی که غیر از کار اساسی کشاورزی بود نمی‌توانست نه ماشینش نه افرداش وقت صرف کارهای تحقیقاتی کشاورزی یا برنامه ریزی یا تعیین خط مشی وسیاست کشاورزی بکند (صحیح است) وقتی که کارهائی که مربوط به کار کشاورزی نبود این را جدا کردند امروز وزارت کشاورزی مسئول تعیین خط مشی و سیاست کشاورزی شده آن هم برای تمام کشور این تذکری بود که جناب آقای دکتر عاملی فرمودند که باید برای کشور انجام شود در خود بند الف قید شده تعیین سیاست و خط مشی کشاورزی در دامپروری کشور و اینکه ذکر شده بر اساس سیاست عمومی و اقتصادی دولت دلیلش این است که دولت است که برنامه کلی بر اساس احتیاجات کشور می‌آورد و سیاست کشاورزی کشور را که وزارت کشاورزی اجرا می‌کند باید در قالب برنامه کلی مملکتی باشد که دولت معلوم می‌کند (صحیح است) پس از این لحاظ نگرانی نداشته باشند که این قسمت در لایحه از قلم افتاده باشد موضوع کشورش قید شده و اما برای تامین خاطر شان که این سیاست و برنامه‌ریزی شامل تمام کشور است و این همان نظم نوینی است که دارد فکر می‌کند دولت می‌دانست اینها نظم نوینی است یعنی وزارت کشاورزی تا مرحله کاشت و برداشت را خودش اداره می‌کند و موقعی که تولیداتش حاصل شد وزارت تولیدات کشاورزی و مواد مصرفی بازاریابی خواهد کرد والا در کار تولید و کشت هیچ وزارتخانه دیگری دخالت نخواهد داشت مگر اینکه از وزارت کشاورزی روی آن برنامه کلی مملکت که خود آقای دکتر عاملی هم توجه دارند که باید ریخته شود خاک و نوع کود و نوع محصول و طبقه‌بندیشان باید تعیین بشود آن وزارتخانه‌های دیگری که در کار کشاورزی دخالت خواهند کرد در قالب برنامه‌ریزی کلی خواهد بود که وزارت کشاورزی تعیین خواهد کرد درباره آموزش فرمودند، آموزش لازم است که در وزارت کشاورزی باشد برای اینکه وزارت کشاورزی امروز یکی از قسمتهای تحقیقاتش را از طریق آموزش مروج تربیت می‌کند متخصص تربیت می‌کند و اینها را در اختیار شرکتهای تعاونی خواهد گذاشت یا در اختیار سرمایه‌گذاران خصوصی، بنابراین یکی از وسایل پیشرفت کشاورزی کشور بکار بردن وسایل و طرق جدید علمی کشاورزی است که این را وزارت کشاورزی برای دستگاههای وابسته خودش از طریق آموزشی و برای بخش خصوصی هم از طریق آموزش در آموزشگاههای مخصوص خودش تربیت می‌کند و در اختیار شرکتهای خصوصی قرار خواهد داد همانطور که مروجین را از طریق سپاه ترویج و آبادانی تربیت می‌کند بعد در اختیار شرکتها تعاونی در سراسر کشور می‌گذارد و اینها وقتی آنجا رفتند کارشان تمام نشده فکر نفرمائید که شش ماه در یک آموزشگاه و تعلیم برای یک مروج کافی باشد برای اینکه علوم کشاورزی را بداند خیر اینها وقتی که تعلیم دیدند وقتی که به دستگاههای شرکت تعاونی رفتند هیئت ترویج گروهی خواهند بود از متخصصین هر رشته که اینها را مرتباً در رشته و کاری که در آن ده با در آن شهر دارند اینها را هدایت و ارشاد می‌کنند این سیستم جدیدی است که مروج در شرکت تعاونی کارها را انجام می‌دهد ولی تحت تعلیمات کارشناسان کشاورزی در مرکز درباره ارشاد نکته‌ای را فرمودند که اگر توجه به بند ح ماده داشتند بطور قطع یک چنین ایرادی نمی‌فرمودند اگر ما در بند ح موضوع ایجاد تدابیر لازم و ارشاد لازم کشاورزان را قید کردیم نوشتیم بمنظور حفظ دام خودشان اما ملاحظه فرمائید اگر یک شخص کشاورزی خودش نخواهد که دامش را زیر سقف در زمستان نگه دارد یا علوفه‌اش را محفوظ کند این را نباید بگردن دولت گذاشت اینجا است که دولت وظیفه ارشاد دارد می‌گوید چه سیستمی ارزانترین سیستم است که شما می‌توانید دام را نگهدارید علوفه‌تان را نگه دارید و ارشادشان می‌کند می‌توانند پول بگیرند ارشاد می‌کند که از کجا می‌توانند کمک بگیرند آنجا که خودش باید عمل بکند در بند ح هست که می‌گوید «انجام هر گونه عملیاتی که بنحوی از انحاء در ازدیاد بهبود محصولات کشاورزی و بالا بردن سطح درآمد کشاورزان و دامپروران و اجرای صحیح برنامه‌های کشاورزی موثر است» آنجا که عمل مفیدی است خودش انجام می‌دهد بهر حال بنده لازم دانستم به اینکه نکاتی که توجه داده بودند یک یک را به عرضشان برسانم و مخصوصاً جناب آقای ارسنجانی هم نکاتی فرمودند که محققاً بیشتر جنبه ارشاد وزارت کشاورزی را داشت که بنده آنها را یادداشت کردم در موقع عمل انجام دهم در خاتمه خیلی سپاسگزارم از توجهی که در تصویب این لایحه فرمودند یک نکته‌ای را بنده می‌خواهم بعرض نمایندگان مجلس شورای ملی برسانم اینروش دولت حزبی حزب ایران نوین است یعنی احترام گذاشتن به افکار عمومی، احترام گذاشتن به نظریات نمایندگان محترم مجلس شورای ملی (احسنت) این لایحه است که دولت به مجلس شورای ملی آورد برای تشکیل وزارت کشاورزی در سه ماده کوچک و یک تبصره و به هیچ وجه لایحه‌ای که نمایندگان محترم مجلس شورای ملی در کمیسیونها اصلاح فرمودند و نظریه دادند شباهتی با این لایحه اصلی ندارد (صحیح است) اما بنده شخصاً و دولت اعتقاد دارد که باید نظریات صحیح را قبول کرد ما تعصب نداریم (احسنت) و ما هرگز به افکار امثال پارکیسنها نمی‌خواهیم توجه بکنیم، هدف و برنامه ما روی شرع مقدس اسلام است و فرمایشات حضرت علی را در نظر می‌گیریم و اجرا می‌کنیم بنده یک بار دیگر تشکر می‌کنم و باز هم عرض می‌کنم بهترین و عالیترین مقام سیاسی و اداری مثل حضرت علی نیامده و نخواهد آمد ما به دستور حضرت امیر رفتار می‌کنیم (احسنت).
- اعلام وصول و قرائت یک فقره لایحه قانونی از مجلس سنا
۱۱- اعلام وصول و قرائت یک فقره لایحه قانونی از مجلس سنا
رئیس- لایحه‌ای از مجلس سنا رسیده است برای اطلاع همکاران محترم قرائت می‌شود.
گزارش کمیسیون شمارۀ ۸ (آبادانی و مسکن) در خصوص لایحه شمارۀ ۴۵۵۳۰-۱۳۴۶/۹/۱۸ دولت مربوط به اختصاص تعدادی از دیپلمه‌های متوسط مشمول نظام وظیفه عمومی برای خدمت در روستاها که یک فوریت آن در جلسه دوشنبه ۴ دی ماه ۱۳۴۶ به تصویب مجلس سنا رسیده بود در جلسه روز دوشنبه ۱۱ دی ماه ۱۳۴۶ مطرح و به تصویب مجلس سنا رسید. اینک لایحه قانون مزبور برای تصویب آن مجلس محترم به پیوست ارسال می‌شود.
رئیس مجلس سنا- مهندس شریف امامی.
- طرح و تصویب فوریت لایحه واصله از مجلس سنا در مورد اختصاص تعدادی از دیپلمه‌های متوسطه مشمول وظیفه عمومی برای خدمت در روستاها
۱۲- طرح و تصویب فوریت لایحه واصله از مجلس سنا در مورد اختصاص تعدادی از دیپلمه‌های متوسطه مشمول وظیفه عمومی برای خدمت در روستاها
رئیس- چون این لایحه در مجلس سنا با فوریت تلقی شده است در مجلس شورای ملی هم طبق آئین‌نامه فوریتش مطرح است اجازه بفرمائید لایحه قرائت بشود.
مادۀ واحده- به دولت اجازه داده می‌شود که علاوه بر افراد دارای تحصیلات بالاتر از دیپلم که بموجب تبصرۀ ۲ مادۀ ۲ قانون تشکیل سپاه ترویج و آبادانی در اختیار وزارت آبادانی و مسکن گذارده می‌شود هر سال تعداد مورد نیاز از دیپلمه‌های ریاضی یا فنی یا طبیعی مشمول وظیفه عمومی برای خدمت در روستاها در اختیار وزارت مزبور گذارده شود. کلیه هزینه دوره آموزش بوسیله وزارت جنگ و حقوق و مزایای این افراد پس از طی دوره آموزش از طرف وزارت آبادانی و مسکن تأمین و پرداخت خواهد گردید. لایحه قانون بالا مشتمل بر یک ماده در جلسه روز دوشنبه یازدهم دی ماه یک هزار و سیصد و چهل و شش شمسی به تصویب مجلس سنا رسید.
رئیس مجلس سنا- مهندس شریف امامی.
رئیس- فوریت لایحه مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به فوریت لایحه رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. لایحه به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.
- اعلام وصول و قرائت یک فقره لایحه قانونی از مجلس سنا
۱۳- اعلام وصول و قرائت یک فقره لایحه قانونی از مجلس سنا
رئیس- لایحه دیگری است که از مجلس سنا رسیده برای اطلاع همکاران محترم قرائت می‌شود.
گزارش کمیسیون شماره ۱۰ (کشور) در خصوص لایحه شماره ۲۴۰ مورخ ۱۳۴۶/۱/۲۲ دولت راجع به واگذاری اختیار وصول جرائم رانندگی به ژاندارمری و افسران ژاندارمری در راهها که ضمن مرقومه شماره ۱۰۶۸/۵۵۴۲۳ ل ق -۱۳۴۶/۴/۱۹ از آن مجلس محترم به مجلس سنا ارسال شده بود در جلسه روز دوشنبه ۱۱ دی ماه ۱۳۴۶ مطرح و به تصویب مجلس سنا رسید. اینک لایحه قانون مزبور که اصلاح شده به پیوست ارسال می‌گردد.
رئیس مجلس سنا- مهندس شریف امامی.
رئیس- اصلاحات مجلس سنا به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.
- ختم جلسه
۱۴- ختم جلسه
رئیس- چون مطلب دیگری در دستور نداریم با اجازه خانمها و آقایان جلسه امروز را ختم می‌کنیم تاریخ و دستور جلسه آینده بعدا به اطلاع خانمها و آقایان خواهد رسید.
رئیس مجلس شورای ملی- مهندس عبدالله ریاضی.