مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۴ بهمن ۱۳۳۷ نشست ۲۶۷

از مشروطه
پرش به ناوبری پرش به جستجو
مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری نوزدهم تصمیم‌های مجلس

مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری نوزدهم

قوانین برنامه‌های عمرانی کشور مصوب مجلس شورای ملی
نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری نوزدهم
مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۴ بهمن ۱۳۳۷ نشست ۲۶۷

روزنامه رسمی کشور شاهنشاهی ایران

شامل: کلیه قوانین مصوبه و مقررات - گزارش کمیسیون‌ها - صورت مشروح مذاکرات مجلس - اخبار مجلس - انتصابات - آگهی‌های رسمی و قانونی

شماره

شنبه ماه ۱۳۳۷

سال چهاردهم

شماره مسلسل

دوره نوزدهم مجلس شورای ملی

مذاکرات مجلس شورای ملی

مشروح مذاکرات مجلس شورایملی، دوره‏۱۹

جلسه: ۲۶۷

صورت مشروح مذاکرات مجلس روز سه‏شنبه ۱۴ بهمن‏ماه ۱۳۳۷

فهرست مطالب:

۱ -طرح صورت مجلس‏

۲ - اعلام قطعیت استعفای آقای کیقباد ظفر

۳ - اعلام وصول لایحه اصلاحی آزادی مشروط زندانیان از مجلس سنا

۴ - اخذ رأی نهایی و تصویب لایحه تحصیل اعتبار اتصال آب سد کرج به تهران

۵- اعلام تصویب صورت مجلس‏

۶- طرح و تصویب گزارش کمیسیون دادگستری راجع به الغاء ماده ۱۴ قانون متمم سازمان دادگستری

۷- طرح گزارش شور اول کمیسیون فرهنگ راجع به امور مالی دانشگاه

۸ - تعیین موقع و دستور جلسه بعد - ختم جلسه‏

مجلس یک ساعت و پنجاه و پنج دقیقه پیش‏ازظهر به ریاست آقای دکتر موسی‌عمید (نایب‌رئیس) تشکیل گردید.

۱ -طرح صورت مجلس‏

نایب‌رئیس - صورت غائبین جلسه قبل قرائت می‏شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

غائبین بااجازه- آقایان: فرود - مسعودی- امیدسالار - مرتضی حکمت- بهادری - مهندس ظفر - باقر بوشهری - صراف‏زاده- دکتر پیرنیا - مهندس فروغی - صدرزاده - اورنگ - دیهیم - دکتر دادفر -کاظم شیبانی - پردلی - دکتر سعید حکمت - بوربور - جلیلی - اخوان - سنندجی - دکتر شاهکار - قراگزلو.

غایبین بی‌اجازه - آقایان: دکتر طاهری -کورس - اریه - فرشی - دکتر اصلان افشار - دکتر فریدون افشار.

نایب‌رئیس - نسبت به صورت مجلس نظری نیست؟ آقایان نظری ندارند؟ (اظهاری نشد) تصویب آن بعداً اعلام می‏شود چون سؤالات مطرح نیست وارد دستور می‏شویم.

۲ - اعلام قطعیت استعفای آقای کیقباد ظفر

نایب‌رئیس - روز یکشنبه ۲۸/ ۱۰/ ۳۷ آقای مهندس قباد ظفر از نمایندگی خودشان استعفا دادند (نمایندگان - بسیار مایه تأسف است) و چون متأسفانه امروز روز انقضای مدت است با کمال تأسف از امروز از همکاری مغتنم ایشان ما محرومیم (نمایندگان - متأسفیم)

۳ - اعلام وصول لایحه اصلاحی آزادی مشروط زندانیان از مجلس سنا

نایب‌رئیس - لایحه مربوط به آزادی زندانیان که پس از تصویب مجلس شورای ملی به مجلس سنا فرستاده شده بود با اصلاحاتی رسیده اگر آقایان موافقت بفرمایند به کمیسیون می‏رود.

۴ - اخذ رأی نهایی و تصویب لایحه تحصیل اعتبار اتصال آب سد کرج به تهران

نایب‌رئیس - لایحه تحصیل اعتبار به جهت انتقال آب سد کرج به تهران که برای اظهار ملاحظات به مجلس سنا فرستاده شده بود رسیده حالا باید رأی نهایی با ورقه گرفته شود قرائت می‏شود و رأی می‏گیریم.

(به شرح زیر قرائت شد)

ریاست محترم مجلس شورای ملی.

لایحه شماره ۳۳۵۳۶ - ۱۴/۱۰/۳۷دولت راجع به تحصیل اعتبار جهت احداث تأسیسات انتقال آب کرج به تهران که طی مرقومه شماره ۲۴۲۴۵ مورخه ۲۲/۱۰/۱۳۳۷از مجلس شورای ملی به مجلس سنا ارسال شده بود در جلسه روز شنبه یازدهم بهمن‏ماه ۱۳۳۷ در مجلس سنا مطرح و پس از شور از جمله لوایح تصویبی شناخته شد و عیناً به تصویب رسید.

مراتب برای استحضار عالی اعلام می‏شود.

نایب‌رئیس مجلس سنا.

نایب‌رئیس - اخذ رأی با ورقه می‏شود.

(اسامی آقایان نمایندگان توسط آقای جلیلوند (منشی) به ترتیب زیر اعلام و اخذ رأی در محل نطق به عمل آمد)

آقایان: قنات‏آبادی - قوام - دکتر عدل - صفاری - عماد تربتی - خرازی - ابتهاج - صادق بوشهری - شادمان - سراج - حجازی - حشمتی - مشار - زنگنه - اکبر عباسی - دکتر اسدی - هدی - دکتر امین بزرگ‏نیا - بیات ماکو - پناهی - آقایان - رستم امیر بختیار - فضایلی - بوربور - دولت‏آبادی - دکتر مشیر فاطمی - استخر - دولتشاهی - دکتر رضایی - فخر طباطبایی - دکتر دیباج - دکتر جهانشاهی -یارافشار - توماج - برومند - شیبانی - دکتر نفیسی - قبادیان - مهندس فیروز - شادلو -کدیور - مهران - بهبهانی - اسکندری - حکیمی - عمیدی‏نوری - مجید ابراهیمی - عامری - نصیری - دشتی - علامه وحیدی - گیو - ذوالفقاری - دکتر پیرنیا - سعیدی - جلیلوند - دکتر حسن افشار - مهندس هدایت - دکتر بینا - رامبد - مشایخی - دکتر امیر برومند - پردلی - دکتر وکیل - پروفسور اعلم.

(آرا مأخوذه شماره شده و ۶۳ ورقه سفید موافق شمرده شد)

نایب‌رئیس - لایحه اعتبار انتقال آب سد کرج با ۶۳ رأی موافق تصویب شد.

اسامی موافقین - آقایان: عبدالله دشتی - حشمتی - سراج حجازی - خرازی - عماد تربتی - گیو - دکتر اسدی - فخر طباطبایی - دولت‏‏آبادی - بوربور - پناهی - بیات ماکو - عباسی - دولتشاهی - فضایلی - دکتر امین - هدی - مشار - امیر بختیار - ذوالفقاری - دکتر رضایی - اسکندری - قوام - دکتر نفیسی - بزرگ‏نیا - برومند - دکتر عدل -کدیور - مهندس فیروز - صفاری - صادق بوشهری - نصیری - عمیدی‏نوری - استخر - توماج - حکیمی - عامری - مجید ابراهیمی قبادیان - دکتر وکیل -یار افشار - دکتر مشیر فاطمی - شادمان - جلیلوند - دکتر بینا - پروفسور اعلم - شادلو -کاظم شیبانی - دکتر حسن افشار - مهندس هدایت - دکتر جهانشاهی - رامبد - قنات‏آبادی - مشایخی - دکتر بینا - دکتر امیر نیرومند - علامه - زنگنه - اکبر - سعیدی - آقایان - مهران - ابتهاج - پردلی.

۵ - اعلام تصویب صورت مجلس‏

نایب‌رئیس - چون عده کافی است تصویب صورت مجلس اعلام می‏شود.

۶ - طرح و تصویب گزارش کمیسیون دادگستری راجع به الغاء ماده ۱۴ قانون متمم سازمان دادگستری

نایب‌رئیس - الغاء ماده ۱۴ قانون متمم سازمان وزارت دادگستری و استخدام قضات که فوریت اول آن تصویب شده بود مطرح است. گزارش کمیسیون قرائت می‏شود. (به شرح زیر قرائت شد)

گزارش از کمیسیون دادگستری به مجلس شورای ملی.

کمیسیون دادگستری در جلسه ۲۴ دی ماه ۱۳۳۷ با حضور آقای معاون وزارت دادگستری لایحه دولت راجع با الغاء ماده ۱۴ قانون متمم سازمان وزارت دادگستری و استخدام قضات را مورد رسیدگی قرارداده و پس از مذاکرات لازم با اصلاحاتی که در آن به عمل آورد تصویب نمود اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‏دارد.

ماده واحده - ماده ۱۴ لایحه قانونی متمم سازمان دادگستری و استخدام قضات مصوب هفدهم شهریور ۱۳۳۵ کمیسیون مشترک دادگستری مجلسین ملغی است و احکام ترفیع کارمندان قضایی که ترفیع آنها مورد تصویب دادگاه عالی انتظامی قضات واقع گردیده از طرف وزارت دادگستری صادر و ابلاغ خواهد شد.

تبصره - وزارت دادگستری مکلف است احکام ترفیع قضاتی را هم که قبل از تاریخ تصویب این قانون ترفیع و یا استحقاق ترفیع آنها در دادگاه عالی انتظامی به تصویب رسیده بدون رعایت ماده ۱۴ لایحه قانونی متمم سازمان دادگستری و استخدام قضات مصوب هفدهم شهریور ۱۳۳۵ از تاریخ تصویب استحقاق در دادگاه انتظامی صادر و ابلاغ نماید.

وزارت دادگستری مأمور اجرا این قانون است.

گزارش از کمیسیون امور استخدام به مجلس شورای ملی.

کمیسیون امور استخدام در جلسه پنجم بهمن‏ماه ۱۳۳۷ با حضور نماینده دولت به لایحه الغاء ۱۴ قانون متمم سازمان وزارت دادگستری و استخدام قضات رسیدگی و پس از مذاکرات مفصل خبر کمیسیون دادگستری را تأیید و مورد تصویب قرارداد و اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‏دارد.

مخبر کمیسیون دادگستری - عمیدی‏نوری.

مخبر کمیسیون امور استخدام - احمد مهران.

نایب‌رئیس - در کلیات نظری نیست؟ (اظهاری نشد) کلیات مطرح است اگر آقایان نظری دارند بفرمایند (گفته شد نظری نیست) پس رأی گرفته می‏شود برای ورود در موارد آقایانی که موافقند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد حالا ماده واحده قرائت می‏شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

ماده واحده - ماده ۱۴ لایحه قانونی متمم سازمان دادگستری و استخدام قضات مصوب هفدهم شهریور ۱۳۳۵ کمیسیون قضایی که ترفیع آنها مورد تصویب دادگاه عالی انتظامی قضات واقع گردیده از طرف وزارت دادگستری صادر و ابلاغ خواهد شد.

تبصره - وزارت دادگستری مکلف است احکام ترفیع قضاتی را هم که قبل از تاریخ تصویب این قانون ترفیع و یا استحقاق ترفیع آنها در دادگاه عالی انتظامی به تصویب رسیده بدون رعایت ماده ۱۴ لایحه قانونی متمم سازمان دادگستری و استخدام قضات مصوب ۲۷ شهریور ۱۳۳۵ از تاریخ تصویب استحقاق در دادگاه انتظامی صادر و ابلاغ نماید.

وزارت دادگستری مأمور اجرای این قانون است.

نایب‌رئیس - در ماده واحده هم کسی ثبت نام نکرده و آقایان نظری ندارند. رأی گرفته می‏شود به ماده واحده با تبصره آن، آقایانی ‏که موافقند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد کلیات آخر مطرح است. نظری نیست؟ (اظهاری نشد) رأی نهایی گرفته می‏شود آقایانی ‏که موافقند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. فرستاده می‏شود به مجلس سنا. لایحه ارسالی از مجلس سنا راجع به اصلاح قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی برای شور اول در دستور بود و قرار بود مطرح شود ولی چون از وزارت جنگ کسی نماینده دولت نیست لایحه دیگری مطرح می‏شود.

۷ - طرح گزارش شور اول کمیسیون فرهنگ راجع به امور مالی دانشگاه

نایب‌رئیس - لایحه راجع به امور مالی دانشگاه مطرح است گزارش کمیسیون قرائت می‏شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

گزارش از کمیسیون فرهنگ به مجلس شورای ملی. کمیسیون فرهنگ لایحه شماره ۲۵۹۰۷ دولت راجع به امور مالی دانشگاه را با حضور نمایندگان دولت مورد رسیدگی قرارداده و با اصلاحاتی تصویب نمود اینک گزارش آن را به مجلس شورا تقدیم می‏دارد.

قانون امور مالی دانشگاه.

ماده ۱ - دانشگاه تهران تا آخر مهرماه هر سال بودجه سال بعد را در دو قسمت زیر تهیه و پس از تصویب کمیسیون مالی مطرح در ماده ۱۴ به وزارت فرهنگ ارسال می‏دارد وزیر فرهنگ به ضمیمه نظریات خود برای منظور شدن در بودجه کل کشور به وزارت دارایی ارسال می‏دارد.

الف - بودجه دانشگاه متضمن بودجه دانشکده‏ها و دانشسرای عالی و سایر مؤسسات ضمیمه به استثنا بودجه دانشکده‏های پزشکی و داروسازی و دندانپزشکی و بیمارستان‏ها و سایر مؤسسات تابعه آن خواهد بود.

ب - بودجه دانشکده‏های پزشکی و داروسازی و دندانپزشکی و بیمارستان‏ها و سایر مؤسسات تابعهآن.

ماده ۲ - هر یک از دانشکده‏ها و مؤسسات تابعه آن بودجه جداگانه‏ای خواهد داشت که به وسیله دانشکده مربوط و با تصویب رئیس دانشگاه به مصرف خواهد رسید.

ماده ۳ - در مورد اشخاصی که صلاحیت دانشیاری آنان به تصویب شورای دانشگاه یا کمیسیون مقرر در ماده پنجم آیین‏نامه اجرای ماده شانزدهم قانون تأسیس دانشگاه رسیده باشد مدتی که پس از تصویب صلاحیت دانشیاری در دانشگاه تدریس کرده باشند در موقع اعطای رتبه دانشیاری جزء سابقه خدمت رسمی آنان محسوب خواهد شد و با احتساب مدت مذکور بر طبق مقررات ماده ۱۲ قانون تعلیمات اجباری ملاک رتبه دانشیاری آنان خواهد بود.

ماده ۴ -کسانیکه با رتبه پزشک یکمی وظایف تعلیماتی و یا تدریسی را در دانشگاه انجام می‏دهند در صورتی که در مسابقه دانشیاری طبق مقررات دانشگاه توفیق یابند با پایه یک دانشیاری در خدمت ابقا می‏گردند حقوق پایه دانشیاری آنان از محل حقوق پزشکیکمی که دریافت می‏داشتند قابل پرداخت است و مابه‏‏التفات حقوق خود را از حقوق پایه پزشکیکمی دریافت خواهند داشت تا به تدریج در اثر ارتقای حقوق رتبه دانشگاهی آنان با حقوقیکه دریافت می‏داشتند تطبیق کند.

تبصره -کسانیکه در مسابقه انتخاب رئیس درمانگاه توفیق می‏یابند و با پایه یک پزشک بیمارستانی در خدمت ابقاء می‏شوند از لحاظ حقوق مشمول مقررات این ماده خواهند بود.

ماده ۵ - رتبه اشخاصی‏که دانشگاه به موجب اختیار ۵ مصوبه کمیسیون مشترک مجلسین مورخه ۱۴/۱۲/۳۲ رتبه استادی به آنان اعطا نموده به قوت خود باقی است.

ماده ۶ - دانشگاه تهران می‏تواند کسانیکه را که تحصیلات فوق‏لیسانس دارند برطبق آیین‏نامه‏ای که شورای دانشگاه تدوین خواهد کرد برای تدریس نظری و عملی به عنوان معلم دستیار استخدام کند معلمین دستیار با رتبه سه دبیری استخدام خواهند شد و از هر حیث تابع مقررات مربوط به دبیران خواهند بود.

ماده۷- دانشکده‏های پزشکی می‏توانند برای بخش‏های بیمارستان‏ها و آزمایشگاه‏ها از پزشکان و دامپزشکانی که در دانشکده‏های پزشکی و دامپزشکی داخلی و یا خارجی فارغ‏التحصیل می‏شوند پس از فراغت از تحصیل برای دستیاری با مسابقه استخدام نمایند و پس از چهار سال آنها را به وزارت بهداری و کشاورزی انتقال بدهد که به شهرستان‏ها برای انجام خدمت خارج از مرکز طبق قانون اصلاح ماده ۳ قانون استخدام پزشکان مصوبه شانزدهم بهمن ۱۳۳۵ اعزام دارد مگر این که در مسابقه ریاست درمانگاهی و دانشیاری توفیق حاصل نمایند که در این صورت از انجام خدمت خارج از مرکز معاف خواهند بود.

ماده ۸ - دانشگاه می‏تواند از تاریخ تصویب این قانون در مدت پنج سال تحصیلی هر سال از هر یک از رشته‏های علوم دانشسرای عالی دو نفر فارغ‏التحصیل را برای رفع احتیاجات تعلیماتی خود با مسابقه استخدام نماید.

ماده ۹ - وزارت دارایی مکلف است در اول هر سه ماه اعتبار سه ماهه دانشگاه تهران را به مأخذ سه دوازدهم بودجه مصوبه آن سال و در صورتی که بودجه آن سال به تصویب مجلس شورای عالی نرسیده باشد به مأخذ سه دوازدهم بودجه سال قبل در اختیار دانشگاه بگذارد.

ماده۱۰ - دانشگاه حساب یا حساب‏های مخصوص به نام دانشگاه و دانشکده‏ها با اطلاع خزانه‏‏داری کل و بانک ملی ایران باز نموده و اعتبارات دریافتی را به حساب‏های مزبور منتقل و هزینه‏های مربوطه را از آن حساب‏ها پرداخت خواهد نمود.

ماده۱۱ - رئیس حسابداری دانشگاه و رئیس حسابداری دانشکده‏های پزشکی و داروسازی و دندانپزشکی و بیمارستان‏ها و مؤسسات تابعه آن از طرف وزارت دارایی با موافقت رئیس دانشگاه تعیین و سمت ذی‏حسابی دانشگاه و دانشکده پزشکی را دارا می‏باشند.

ماده۱۲ - حساب‏های دانشگاه در آخر هر ماه با امضای رئیس دانشگاه و رئیس حسابداری دانشگاه تهیه و پس از گواهی ممیز حساب به وزارت دارایی فرستاده خواهد شد.

تبصره - حساب‏های دانشکده پزشکی و داروسازی و دندانپزشکی و بیمارستان‏ها و مؤسسات تابعه آن به امضای رئیس دانشگاه و رئیس دانشکده پزشکی و ذی‏حساب آن دانشکده خواهد بود.

ماده۱۳ - دانشکده پزشکی و داروسازی و دندانپزشکی و بیمارستان‏ها و مؤسسات تابعه آن مجازند درآمد حاصله از آزمایشگاه‏ها و بیمارستان‏ها و قراردادهای منعقد شده با شرکت‏های بیمه و نظایر آن را که برای معالجه بیماران به دست می‏آورند با تصویب کمیسیون مالی مذکور در ماده ۱۴ به مصرف توسعه و تکمیل مؤسسات خود برسانند. سایر درآمدهای اختصاصی دانشگاه با تصویب شورای دانشگاه به مصرف توسعه و تکمیل دانشکده‏ها و مؤسسات دانشگاه خواهد رسید.

ماده۱۴ - دانشگاه می‏تواند احتیاجات خود را بدون رعایت مناقصه و تحت نظارت کمیسیون مالی به بهای عادله تهیه نماید کمیسیون مالی مرکب است از رئیس دانشگاه یا معاون او که نمایندگی وزیر فرهنگ را هم خواهد داشت و معاون وزارت دارایی و رؤسای دانشکده‏ها و یا معاونین آنها و یک نفر از استادان دانشکده پزشکی که برای مدت یک سال از طرف شورای آن دانشکده انتخاب می‏شود و رئیس حسابداری دانشگاه و رئیس حسابداری دانشکده پزشکی و دندانپزشکی و داروسازی.

تبصره - آیین‏نامه‏های اجرایی مربوط به این ماده را کمیسیون مالی تنظیم و پس از تصویب شورای دانشگاه به موقع اجرا خواهد گذاشت.

ماده۱۵ - نظر به وضع خاصی که دانشگاه و مؤسسات تابعه و مخصوصاً دانشکده پزشکی و بیمارستان‏ها و مؤسسات تابعه آن دارد و نوع کار آنها با ساعات اداری مطابقت نمی‏کند کمیسیون مالی آیین‏نامه مخصوصی که به تصویب شورای دانشگاه خواهد رسید جهت هزینه‏های عمومی و پرداخت فوق‏العاده مخصوصی که برای هر طبقه از کارکنان که تمام وقت آنها صرف امور مربوط به دانشگاه و بیمارستان‏ها می‏شود وضع و تصویب خواهد نمود و این فوق‏العاده از محل بودجه دانشگاه و دانشکده پزشکی و دندانپزشکی و داروسازی قابل پرداخت می‏باشد.

ماده۱۶ - دانشگاه و دانشکده پزشکی و داروسازی می‏توانند مانده اعتبارات بودجه و ساختمانی هر سال و همچنین سایر کمک‏هایی را که ممکن است در بودجه کل کشور از صرفه‏جویی و یا از محل‏های دیگری برای دانشگاه منظور گردد به حساب سال بعد منتقل و به مصرف برساند و نیز در مورد ضروری یا تصویب کمیسیون مالی اصلاح بودجه صادر نموده و به موقع اجرا بگذارد نقل اعتبار از ماده‏ای به موارد دیگر با تصویب کمیسیون مالی مجاز خواهد بود.

ماده۱۷ - پزشکیاران و پرستاران بیمارستان‏های تابعه دانشکده پزشکی که بدون عذر موجه از انجام خدمت نگهبانی استنکاف ورزند پس از محاکمه اداری و ثبوت تخلف به خدمت آنان خاتمه داده می‏شود، آیین‏نامه این ماده را شورای دانشگاه تصویب و به موقع اجراء خواهد گذارد.

ماده ۱۸ - نظر به تبصره ۲ ماده واحده مصوب سوم خرداد ۱۳۲۸ قانون تأسیس دانشگاه‏های شهرستان‏ها وزارت فرهنگ می‏تواند از مقررات مالی منظور در این قانون در دانشگاه‏ها و دانشکده‏های شهرستان‏ها استفاده کند در این صورت رؤسای دارایی استان مربوط در کمیسیون مالی مندرج در ماده ۱۴ به سمت نمایندگی وزیر دارایی شرکت خواهد نمود.

ماده ۱۹ - وزارت فرهنگ و وزارت دارایی مأمور اجرای این قانون می‌باشند. به جای مخبر کمیسیون فرهنگ پرفسور اعلم گزارش از کمیسیون بودجه به مجلس شورای ملی کمیسیون بودجه لایحه شماره ۲۵۹۰۷ دولت راجع به امور مالی دانشگاه را با حضور نماینده دولت مورد بحث و رسیدگی قرارداده خبر کمیسیون فرهنگ را تأیید و تصویب نمود و اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‏دارد.

مخبر کمیسیون بودجه - جلیلی‏

نایب‌رئیس -کلیات مطرح است آقای عمیدی‏نوری بفرمایید.

عمیدی‏نوری - لایحه‏ای که فعلاً در محضر نمایندگان محترم مجلس شورای ملی مطرح است یکی از لوایح مهمی است که باز هم عقیده بنده است که مورد کمال توجه مجلس شورای ملی واقع خواهد شد. زیرا مربوط به حق اختصاصی مجلی شورای ملی است یعنی حق نظارت در دخل و خرج مملکت که طبق قانون اساسی با مجلس شورای ملی است و از وظایف خاصه نمایندگان ملت است، البته دانشگاه خوشبختانه در شهرستان‏ها هم در توسعه است و یکی از افتخارات مملکت باید باشد از نظر علمی و معنوی و ما باید سعی کنیم از وجود دانشگاه استفاده کنیم برای بالا بردن سطح علم و دانش و به وجود آوردن کارشناس و متخصص در مملکت و هرقدر در این راه کوشش بکنیم تصور می‏کنم کم باشد، ولی در مقابل یک چنین اصل بزرگ و مهم اصل دیگری داریم و آن نظارت در وضع و خرج مملکت است که وظیفه اختصاصی مجلس شورای ملی است و در این مورد همان‏طوری که آن اصل را رعایت می‏کنیم نباید از رعایت این اصل هم منصرف بشویم، بنده معتقدم که تمام قوا را باید در دانشگاه صرف قسمت اول بکنیم و اما در قسمت مالی بیابیم و دانشگاه را مختار کنیم که خودش به امر مالی خودش به کیفیتی که خودش درنظر می‏گیرد عمل بکند به نظر بنده این داخل در اختیارات قوه‏مقننه مخصوصاً مجلس شورای ملی است و می‏بایستی سعی کرد تمام اصول محفوظ باشد ما نمی‏بایستی برای رعایت یک اصل و یک امر مهم به امر مهم دیگری تجاوز کنیم، چون کشورهایی می‏توانند به خوبی به سوی پیشرفت و هدف تکامل بروند که در تمام شئون به موازات هم جلو بروند والا اگر یک اصلی را تقویت کنیم همان اصل افراط و تفریط که متأسفانه در مملکت ما هست و یا اصل اعتماد کامل به یک موضوعی و انصراف از کنترل موضوع دیگر ما را گرفتار مشکلات می‏کند بنده از این مطالعه کلی در این لایحه که قرائت کردند و بنده توجه کردم، دیدم امر مالی دانشگاه فقط در ماده اولش به این شکل است که بودجه‏ای پس از تصویب کمیسیون مالی دانشگاه مطرح در ماده ۱۴ به وزارت فرهنگ ارسال می‏دارد وزیر فرهنگ نیز نظریات خود را ضمیمه می‏کند و به وزارت دارایی ارسال می‏دارد یعنی بودجه‏ای که تهیه می‏شود از دانشگاه برای دانشگاه می‏رود وزارت فرهنگ وزارت فرهنگ هم ضمن بودجه کل مملکتی از تصویب می‏گذراند، البته آقایان بهتر توجه دارند با این که خوشبختانه کار بودجه‏نویسی ما به تدریج دارد بهتر می‏شود، ولی هنوز بودجه‏های ما از بودجه‏های چهار دیواری بیشتر نیست و هیچ‏وقت بودجه‏های تفصیلی از نظر نمایندگان معظم مجلس شورای ملی که وظیفه اختصاصی‏شان هست نمی‏گذرد و یک ماده هم در بودجه کل می‌گذارند که بودجه تفصیلی را در کمیسیون بیاوریم که این بنده خلاف اصل است، اصل نظارت در دخل و خرج مملکت این است که مجلس شورای ملی طبق قانون اساسی با اقلام دخل و خرج مملکت رسیدگی کند (صحیح است) حالا این اصل هم که رعایت نمی‏شود آن وقت این اصل هم که رعایت نشد به طور کلی وقتی که بودجه دانشگاه در ضمن بودجه وزارت فرهنگ از تصویب کلی گذشت طرز عمل را وقتی در این مواد ملاحظه بفرمایید در اختیار خود دانشگاه است، حتی اقلامش را می‏تواند از جایی به جای دیگر ببرند، در یکی از موادش هست حتی مأمور ذی‏حساب با اختیار دانشگاه است با موافقت خود دانشگاه است در مواردی که ملاحظه می‏کنید حتی اصلاح بودجه را هم می‏تواند خودش صادر کند - اینجا در ماده ۱۴ می‏گوید که دانشگاه و دانشکده پزشکی و دندانپزشکی و داروسازی می‏توانند مانده اعتبار مواد بودجه و ساختمانی هر سال و همچنین سایر کمک‏هایی را که ممکن است در بودجه کل کشور از صرفه‏جویی و یا از محل‏های دیگر برای دانشگاه منظور گردد به حساب سال بعد منتقل و به مصرف برساند و نیز در مورد ضروری با تصویب کمیسیون مالی اصلاح بودجه صادر نموده و به موقع اجرا بگذارد یعنی شما یک اختیار کلی می‏دهید به دانشگاه که بتواند این بودجه مصوب را که ضمن بودجه کل وزارت فرهنگ تصویب فرمودید هرچه ماند هرچه خرج نشد هرچه صرفه‏جویی شد اینها را هم کمیسیون مالی خود دانشگاه به صورت اصلاح بودجه خودش به هر طریقی که خواست خرج کند و به هر قسمتی که خواست ببرد بنده نمی‏دانم این طرز عمل تطبیق با قانون اساسی و تطبیق با اصل نظارت که وظیفه مجلس شورای ملی در دخل و خرج کشور هست می‏کند یا نمی‏کند مخصوصاً که طبق اصل کلی ما متأسفانه یک جا قانون دیوان محاسبات عمومی را با یک قدرت و احترامی سرجای خودش گذاشتیم و یک جاهم هر قانونی که می‏آید می‏گوییم این قسمت از مقررات مزایده و مناقصه خارج باشد ما می‏دانیم دانشگاه ما یک بودجه بزرگی دارد و این بودجه به مصارف زیادی می‏رسد آن وقت این ماده ۱۶ است که می‏گوید دانشگاه می‏تواند احتیاجات خودش را بدون رعایت مناقصه و تحت نظارت کمیسیون مالی به بهای عادلی تهیه نماید بنده می‏خواهم بگویم ممکن است این کار مناقصه یا مزایده خیلی غلط باشد ولی من معتقدم تا وقتی که یک قانونی به جای خود هست و وجود دارد و این قانون هم مبنای محاسبات ما هست باید رعایت شود ولی هر قانونی که برای هر دستگاه کوچک و بزرگی می‏آوریم این ماده را می‏گذاریم که از مقررات مزایده و مناقصه برکنار باشد که خود این قابل توجه است ما بایستی به این اصل باشیم اگر معتقدیم که احترامش باید محفوظ باشد اگر معتقد نیستیم که یک فکری برای این کار بکنید نه این کهبه این شکل آن سرجای خودش باشد و این هم با این کیفیت و بعد هم با یک بودجه‏های بزرگی بخواهیم این کار را بکنیم آن وقت نکته قابل توجه این است که تنها دانشگاه تهران نیست به این شکل در ماده ۱۸ وزارت فرهنگ هم می‏تواند که برای دانشگاه‏های شهرستان‏ها هم که بخواهد (دکتر امین - حسنش همین است) بله البته آقا عقیده‏تان این است ولی عقیده بنده این است که اینجا تشریف دارید سمت نمایندگی شما می‏چربد بر سمت استادی دانشگاه شما بایستی اینجا وظیفه قانون اساسی را اجرا کنید و دخل و خرج مملکت را نظارت کنید نه این که اختیار بگیرید به عنوان رئیس دانشکده

تبریز آن وقت رعایت قانون اساسی را نکنید این را بنده معتقد نیستم بنده معتقد هستم مادام که ما قسم خورده‏ایم به قرآن قسم خورده‏ایم که قانون اساسی را حفظ کنیم و نماینده ملت هستیم و همه چیز را بایستی در مقابل وظیفه نمایندگی مجلس شورای ملی فراموش کنیم (احسنت) (دکتر عدل - ایشان از استادی استعفا داده‏اند) استعفا هم داده باشند ولی آن مقام استادی را دارند و ما هم از نظر علم و ادب به ایشان احترام می‏گذاریم ولی معتقدیم که ما می‏بایستی همیشه بیش از همه چیز احترام قانون اساسی را رعایت کنیم ما بایستی اصل نظارت در دخل و خرج مملکت را بر سایر کارها رجحان بدهیم چون این وظیفه اختصاصی مجلس شورای ملی است این اعمال وظیفه‎ای است که مجلس سنا هم نمی‏تواند در آن دخالت کند و وظیفه خاص مجلس شورای ملی است به طور کلی از مطالعه این لوایح که اسمش «قانون امور مالی دانشگاه» است استنباط بنده‏ از مجموع این مواد این است که این رقم کلی بودجه‏ای که به عنوان دانشگاه تهران و یا دانشگاه‏های شهرستان‏ها در بودجه خواهد آمد مجلس شورای ملی ضمن بودجه تصویب می‏کند اما از نظر طرز خرج و از نظر رسیدگی به حساب تحت نظارت مجلس شورای ملی نیست امروز جنابعالی می‏خواهید یک راهی بسازید به هزار زحمت وزارت راه یک اعتباری برای شما قایل می‏شود یک میلیون دو میلیون قرض کنید که در راه بوشهر ساختمان می‏کنید، همچو که سال گذشت جلویش را می‏گیرند و می‏گویند نمی‏توانید استفاده کنید اما در مورد دانشگاه این‏طور نیست اگر بقیه ماند تمام در اختیار خودش است و خودش می‏تواند با اصلاح بودجه خودش به مصرف دیگری برساند، اینها است که بنده را معتقد می‏کند که تا این حد توسعه اختیارات به دستگاه خودمان قابل احترام‏مان از نظر علم صحیح نیست که از نظر مالی این‏طور اختیارات بدهیم، چون این دخالت در قوه‏مقننه از نظر وظیفه دخل و خرج مملکتی است و من در کلیات توجه نمایندگان معظم را جلب می‏کنم به این که در مواد توجه کنند که این تماس و این دخالت و این سلب و یا محدودیت نظارت مجلس شورای ملی یا دیوان محاسبات از بین نرود چون اینجا معلوم نیست که بالاخره به دیوان محاسبات باید برود یا نرود (فضایلی - ممیز دارد) ممیز از خودش یعنی خود دانشگاه. اما از آن نظر هم بنده می‏خواهم عرض کنم که نماینده دولت توضیح بدهند که دیگر مخارج دانشگاه از نظارت دیوان محاسبات خارج نشود که این نظارت روشن باشد که ما در عین حال که می‏خواهیم دانشگاه‏های ما توسعه پیدا کنند و از نظر علمی بروند جلو از نظر مالی هم رعایت اصل قانون اساسی و آن نکاتی که ما در قوانین برای رعایت بودجه‏ها داریم مراعات کنند و از نظر این که این امر با وظیفه نمایندگی تماس داشت بنده این تذکرات را به عوض نمایندگاه محترم رساندم. (احسنت)

نایب‌رئیس - آقای دکتر شفیع امین‏

دکتر شفیع امین - استدلالات و عقاید همکار محترم جناب آقای عمیدی‏نوری همیشه برای بنده محترم است می‏خواستم برای روشن شدن ذهن‏شان قوانین دانشگاه را یک قدری بیشتر توضیح بدهم. به طور کلی همه آقایان نمایندگان به فرهنگ و پیشرفت فرهنگ کشور علاقه‏مند و همه می‏خواهند از صمیم قلب که فرهنگ کشور توسعه پیدا کند و تمام شهرستان‏ها و شهرها و دهات ما مدارس کامل باشند و تمام ملت ایران از نعمت خواندن و نوشتن برخوردار باشند، دانشگاه‏ها در درجه اول دانشگاه تهران که همه افتخار می‏کنیم و بعد هم دانشگاه‏های شهرستان‏ها که با توجهات عالیه شاهنشاه با کمک‏های خود و تصویب بودجه‏های آن به وسیله آقایان نمایندگان دوره‏های مختلفه در وزارت فرهنگ تا این درجه رسیده که می‏توانند پزشکان و لیسانسه‏ها و متخصصین عالی مقامی به مملکت بدهند، اشکالاتی در قسمت حسابداری و قسمت مالی داشتند و همیشه ناراحت بودند در چند سال پیش کمیسیون‏های مشترک مجلسین یک قانونی را برای استقلال مالی دانشگاه تصویب کردند که تا به‏حال عمل می‏شود، یعنی قانون استقلال دانشگاه برای این که معاف باشند از این مقررات خشک و خالی که خود آقایان نمایندگان و مخصوصاً خود جناب آقای عمیدی‏نوری تأیید می‏فرمایند که اغلب این مزایده‏ها و مناقصه‏ها موجب اشکال و موجب زحمت و حتی حیف و میل شدن اموال دولت است، در مزایده‏ها و مناقصه‏ها زیاد اشخص حاضر نمی‏شوند شرکت نمی‏کنند یک عده‏ای همیشه حاضرند و برای همه کارها در مزایده‏ها و مناقصه‏ها شرکت می‏کنند و استفاده می‏کنند در بعضی از مؤسسات و مخصوصاً مؤسسات علمی نمی‏شود که این را سه ماه شش ماه نگاهداشت که اعلامیه صادر شود و یا وزارت دارایی نماینده بفرستید تشریفات را طی بکند تا آن چیز خریده شود از این قانون آنچه که تا به حال عمل شده نتیجه بسیار خوبی گرفته‏اند این است که یک ذی‏حساب یک شخص واردی به سمت ذی‏حساب یک شخص واردی به سمت رئیس حسابداری از طرف وزارت دارایی که مشمول خرج مملکت است و خود آقایان نمایندگان محترم انتخاب کرده‏اند می‏رود آنجا و نظارت می‏کند و در شهرستان‏ها و استان‏ها رئیس دارایی در مرکز وزیر دارایی یا معاونش در آن کمیسیون حاضر است و نظارت دارد برای خرج این بودجه. خود بودجه هم نه این که چهار دیواری باشد صورت ریز بودجه هم به کمیسیون محترم بودجه مجلس شورای ملی داده می‏شود و بعد از تصویب کمیسیون بودجه به آنها ابلاغ می‏شود بعداً عمل می‏کنند بنده معتقدم آقایان توجه بفرمایند که این قانون تا به‏حال عمل شده منتهی حالا یک قدری کامل‏تر شده آمده به محضر آقایان برای این کهکمکی بشود به مؤسسات فرهنگی اما خود بنده یک اشکالی در ماده ۱۸ داشتم آنجا نوشته است که وزارت فرهنگ می‏تواند این کلمه یعنی چه یا باید گفت مکلف است یا هیچ نگوییم می‏تواند کشدار است بنده نفهمیدم یا باید قبول کنیم و یا باید گفت مکلف است بنده پیشنهادی دادم که در ماده ۱۸ مطرح خواهد شد آقایان توجه خواهند فرمود امیدوارم که با تصویب و تغییر این قانون که تا به‏حال هم اجرا شده کمکی به دستگاه‏های فرهنگی و علمی و مملکت بشود چون تا به حال عمل کرده‏اند و نتیجه خوب گرفته‏اند بنده اطمینان می‏دهم به آقای عمیدی‏نوری که حداکثر دقت در کمیسیون‏های مالی به عمل آید کمیسیون‏ها از رئیس دانشگاه یا رئیس دانشکده و نماینده وزارت دارایی آقای وزیر دارایی یا معاون‏شان تشکیل خواهد شد و مانع خواهند شد که دیناری حیف و میل بشود و بنده افتخار می‏کنم که استاد هستم و در ضمن نماینده هم هستم و همان‏طور که فرمودید قانون اساسی در حقیقت مثل کتاب مقدس ما مورد احترام است که باید عمل بکنیم و اگر بنده حس بکنم که ذره‏ای این قانون اشکال دارد هیچ وقت از آن دفاع نمی‏کنم و امیدوارم با تصویب این قانون کمکی به دانشگاه بشود که بتوانند کارهای‏شان را مرتب و منظم پیش ببرند.

نایب‌رئیس - آقای ساگیان موافقید یا مخالف. ‏

ساگینیان - بنده عرضی ندارم.

نایب‌رئیس - آقای فخر طباطبایی.

عمیدی‏نوری - بنده اخطار نظامنامه‏ای دارم مواد ۳ و ۴ و ۵ و این لایحه استخدامی است و بعضی از مواد دیگرش هم همین‏طور است راجع به رتبه‏ها راجع به تثبیت رتبه‏ها و حقوق‏ها است و اصولاً باید این گونه لوایح که دارای چنین موادی است برای رسیدگی به کمیسیون استخدام هم داده شده باشد و این لایحه منحصراً به کمیسیون فرهنگ و دارایی رفته است در حالی که مواد زیادی که مربوط به استخدام است خیلی از موارد است یکی این که رتبه اشخاصی که دانشگاه به موجب اختیار ماده ۵ مصوب کمیسیون مشترک مجلسین به آنها اعطا نموده و ماده ۶ می‏گوید دانشگاه می‏تواند کسانی را که تحصیلات فوق‏لیسانس دارند برطبق آیین‏نامه‏ای که شورای دانشگاه تنظیم خواهد کرد برای تدریس نظری و عملی به عنوان معلم دستیار استخدام کند و چون به کمیسیون استخدام نرفته است به نظر بنده فعلاً قابل طرح نیست.

نایب‌رئیس - آقای دکتر شاهکار.

دکتر شاهکار - عرض کنم با نهایت سعی که بنده داشتم مزاحم آقایان محترم نشوم ولی دیدم لایحه دانشگاه مطرح شد بنده دیدم سکوت برخلاف وظیفه نمایندگی و برخلاف شأن مجلس شورای ملی است من هم مطمئنم اگر همکاران محترم بنده که در خارج از جلسه تشریف دارند بدانند که لایحه‏ای راجع به دانشگاه مطرح است همه آقایان محترم کارهای لازمی را که در خارج دارند می‏گذارند و تشریف می‏آورند توی جلسه در این پنج شش سال اخیر اگر آقایان آمار را ملاحظه بفرمایند می‏بینید که عده سینماهای تهران ده برابر شده عده کاباره‏های تهران همین اندازه رفته بالا و مؤسساتی که از مقررات مالی مملکت و مقررات قانون محاسبات مستثنی شده‏اند از مؤسسه دامپزشکی حصارک گرفته تا دستگاه تلویزیون اینقدر زیاد است که وقتی به یک مؤسسه‏ای مثل دانشگاه می‏خواهیم استقلال مالی بدهیم نظریات کلی آقای عمیدی‏نوری که در اصل صحیح است نباید در مورد دانشگاه مورد این سخت‏گیری‏ها واقع شود عرض کنم بنده سعادتم در این است که منزلم در خط عبور دانشگاه است این است که نیم بعدازظهر یا یک بعدازظهر که از آنجا رد می‏شوم و اغلب می‏بینم که سیل دانشجویان از دانشگاه می‏آیند بیرون و باور بفرمایید که یک حالت شفعی به من دست می‏دهد که البته این مملکت را باید این افراد و این دانشجویان رو به ترقی و تعالی ببرند و شأن مجلس شورای ملی هم این است که در امر دانشگاهی حداکثر کمک و مساعدت را بکنند و از اشکالات کوچکی که واقعاً ممکن است باشد صرف‏نظر کنند در تمام دنیا دانشگاه‏ها یک مؤسسه مستقل هستند مستقل به تمام معنی آن رئیس اونیورسیته رئیس دانشگاه یک مقامی است که در ممالک جمهوری در دست راست رئیس‏جمهور می‏نشیند و در ممالک سلطنتی هم همین‏طور یعنی این شأن دانش و فرهنگ یککشوری است در دانشگاه تهران چه رئیس سابق و چه رئیس فعلی دانشگاه سعی می‏کنند که خدماتی به دانشگاه بکنند تا دانشگاه جلو برود ولی این وظیفه هر فرد و هر قوه‏ای است به خصوص مجلس شورای ملی وظیفه دارد در امور دانشگاهی حداکثر کمک و مساعدت بکند نسبت به بودجه دانشگاه در این قسمت اولاً نظر جناب آقای عمیدی‏نوری تأمین است و مجلس شورای ملی این‏طور که من از این مواد می‏فهمم نظارت خواهد کرد به دلیل این که رئیس دانشگاه می‏فرستد پیش وزیر فرهنگ و وزیر فرهنگ می‏فرستد پیش وزیر دارایی که در بودجه کل کشور منظور بشود و بودجه کل کشور وقتی قابل اجرا است که به تصویب مجلس شورای ملی برسد و در آن موقع رسیدگی و نظارت از طرف مجلس شورای ملی می‏شود و این کارمندان از وظایف

خاصه مجلس است تأمین خواهد شد بنابراین بدون نظارت مجلس علنی صورت نخواهد گرفت اما این که ایراد شده‏است که مقررات مزایده و مناقصه از بین می‏رود من امیدوارم که یک روزی در تمام مملکت مقررات مزایده و مناقصه از بین برود به علت آن که به نفع دولت است بعضی از اصطلاح هست جناب آقای عمیدی‏نوری (عمیدی‏نوری - جنابعالی موافق لایحه هستید یا مخالف صحبت می‏کنید؟) من موافق لایحه هستم.

نایب‌رئیس - اجازه بفرمایید من تصور کردم جواب اخطار آقای عمیدی‏نوری را می‏خواهید بدهید والا آقای فخر طباطبایی مقدم هستند.

دکتر شاهکار - بنده جواب اخطار آقای عمیدی‏نوری را می‏دهم که این اخطار وارد نیست حالا عرض می‏کنم ما یک سوابقی داریم در انصراف از مزایده و مناقصه همین‏طور لایحه‏ای که پریروز از سنا گذشت راجع به وزارت کشاورزی که عن‏قریب به نظر آقایان محترم خواهد رسید که ببینید چه دستگاهی خودشان را فارغ می دانند از نظارت مالی مجلس شورای ملی که آقای عمیدی‏نوری درباره این قسمت اینقدر سخت‏گیری می‏فرمایند.

اما برگشت این لایحه به کمیسیون و ارجاع آن به کمیسیون استخدام آن که آقا فرمودند درصورتی است که یک مؤسسه غیرمجازی بخواهد استخدام جدید بکند که استخدام جدید هم طبق قوانینی که گذشته است برخلاف دستور قوه‏مقننه است در ماده ۳ مواد دیگری می‏گوید آقایانی که به عنوان دانشیار کار کرده‏اند و یا دارای سوابق بودند این سوابق برای تبدیل آتیه آنها محسوب خواهد شد و چون قانونی اگر از تصویب قوه‏مقننه بگذرد قابل اجرا است بنابراین اجباری برای رفتن به کمیسیون استخدام نیست ملاحظه بفرمایید ماده‏ای که اشاره فرمودید این است: «در مورد اشخاصی که صلاحیت دانشیاری آنان به تصویب شورای دانشگاه یا کمیسیون مقرر در ماده ۵ آیین‏نامه اجرای ماده ۱۶ قانون تأسیس دانشگاه رسیده باشد مدتی که پس از تصویب صلاحیت دانشیاری در دانشگاه تدریس کرده باشند در موقع اعطای رتبه دانشیاری در دانشگاه تدریس کرده باشند در موقع اعطای رتبه دانشیاری جزء سابقه رسمی آنان محسوب می‏شود»

آن موقعی که تصویب فرمودید که ایام خدمت آقایان نمایندگاه در مجلس شورای ملی جزء سوابق خدمت محسوب می‏شود مگر به کمیسیون استخدام رفت (سراج حجازی - اشتباه شده دلیل نمی‏شود) اشتباه نشده‏است و نباید برود مجلس شورای ملی تصویب کرد این چند سال جزء سابقه خدمت آنان منظور می‏شود و حتی آمدید این کار را برای آموزگاران کردید و قبول فرمودید حالا یک لایحه‏ای از طرف دولت آمده است و می‏گوید سوابق خدمت این آقایان در موقع اعطای رتبه منظور می‏شود اگر اکثریت نمایندگان مجلس شورای ملی فرمودند بکنند منظور خواهد شد اگر موافقت نشد رد خواهد شد مواد آیین‏نامه کمیسیون استخدام را مطالعه بفرمایید در صورتی که مجوز قانونی داشته باشد از طرف مقام ریاست آن لایحه به کمیسیون استخدام می‏رود در لایحه تنظیم بودجه دانشگاه و چون باز مربوط است به بودجه دوسه تا مواد داریم که مربوط به برنامه‏هایی است که داده‏اند می‏گویند این می‏توانند رتبه دبیری بدهند اینجا منظور اختلاف بودجه‏ای است بودجه دانشگاه در اینجا مطرح است نظر آقایان نظر تصویبی خواهد بود اگر تصویب فرمودید اجرا خواهدش اگر تصویب نفرمایید رد خواهد شد و به نظر بنده مجوزی برای برگشت به کمیسیون استخدام ندارد و گمان می‏کنم که بهتر است چون این لایحه مربوط به دانشگاه است و یک مؤسسه مستقل است با کمال دقت از طرف نمایندگان محترم مورد توجه قرار گیرد. (احسنت)

نایب‌رئیس - عرض شود طبق ماده ۲۷ آیین‏نامه داخلی تشخیص صلاحیت و ارجاع به کمیسیون بسته برای و نظر رئیس‏ مجلس است اما برای این که منظور آقایان هم تأمین شود موافقت بفرمایید در شور دوم به کمیسیون استخدام هم برود. آقای فخر طباطبایی بفرمایید.

فخر طباطبایی - عرض کنم این لایحه از آن جهت که مربوط به دانشگاه است مورد کمال اهمیت و توجه بود و به همین جهت وقتی در همین جا لایحه به دست من رسید اجمالاً تمام مواد را مطالعه کردم و این که اجازه گرفتم به عنوان مخالف تذکراتی بدهم تذکرات من یک قسمت این بود که جناب آقای عمیدی‏نوری به عنوان اخطار نظامنامه فرمودند بنده می‏خواستم ضمن بحث در کلیات این را عرض کنم و توجه آقایان را جلب نمایم یک قسمت دیگر راجع به تنظیم این مواد است تنظیم این مواد به نظر من از نظر قانون‏گذاری خیلی با هم نمی‏خواند اولاً یک موضوعی که می‏خواستم توجه آقایان را جلب کنم این است که در مواردی که یک لایحه‏ای می‏آید باید مقدمه با مواد دیگر لایحه تناسب داشته باشد ولی اینجا مقدمه با لایحه نمی‏خواند در مقدمه نوشته که این لایحه مربوط به امور مالی دانشگاه است ولی در مؤخره راجع به استخدام و آنچه که مربوط به امور مالی نیست آمده و به این صورت وقتی تصویب شد و چاپ شد در ستون قوانین چاپ شد در عمل مراجعه به آن کار آسانی نیست یک قانونی که راجع به استخدام است باید بگردیم از لابه‏لای قوانین مالی دانشگاه پیدا کنیم ببینید چقدر در عمل دچار اشکال می‏شویم در ماده یک بنده توجه جناب آقای معاون وزارت فرهنگ را جلب می‏کنم نوشته دانشگاه بودجه خود را با ابن کیفیت تنظیم می‏کند.

«الف - بودجه دانشگاه متضمن بودجه دانشکده‏ها و دانشسرای عالی و سایر مؤسسات ضمیمه به استثنای بودجه دانشکده‏های پزشکی و داروسازی و دندانپزشکی و بیمارستان‏ها و سایر مؤسسات تابعه آن خواهد بود»

ب - بودجه دانشکده‏های پزشکی و داروسازی و دندانپزشکی و بیمارستان‏ها و سایر مؤسسات تابعه آن.

من نفهمیدم استثناکردن این قسمت بند (ب) و قسمت (الف) چه کیفیتی است و این را تقاضا دارم جناب آقای مخبر یا آقای معاون وزارت فرهنگ توضیح بدهند مطلب دیگر که راجع به قسمت استخدامی لایحه بود جناب آقای دکتر شاهکار توضیح فرمودند بنده نمی‏دانم جناب آقای دکتر شاهکار تشریف داشتند حالا یک لایحه دیگری مطرح بود راجع به الغای ماده ۱۴ سازمان دادگستری که قضاتی که سابقاً طبق ماده ۱۴ بایستی اشغال آن مقام را داشته باشند تا این که رتبه‏شان را محکمه انتظامی بدهد این رفت به کمیسیون استخدام چرا؟ چون مربوط به امر استخدامی بود به کمیسیون استخدام برود و این لایحه که مربوط به استادی و دانشیاران ۵ - ۶ ماده راجع به طرز استخدام و طرز رتبه استادان است به کمیسیون استخدام برود. البته این نظری را که رئیس محترم اتخاذ فرمودند که به کمیسیون استخدام هم برود فکر پسندیده‏ای است که در شور دوم برود به کمیسیون استخدامی و این جهات هم رعایت بشود تا یک لایحه جامع و کاملی باشد و ما کمال علاقه را به دانشگاه داریم و خیلی میل داریم روزبه‏روز این مؤسسه پیشرفت علمی بکند و آنچه که شایسته مقامش هست در دنیا احراز بکند و البته تا حال هم احراز کرده دانشگاه ما جوان است و خیلی از عمرش نمی‏گذرد و امیدواریم که در آتیه قدم‏های بزرگ‏تری بردارد. (احسنت)

نایب‌رئیس - آقای مخبر

مهندس جفرودی (مخبر کمیسیون فرهنگ) - تذکراتی که جناب آقای عمیدی‏نوری و جناب آقای فخر طباطبایی دادند تذکر جناب آقای عمیدی‏نوری به این ترتیب حل شد که مقام معظم ریاست برای شور دوم لایحه را به کمیسیون استخدام بفرستند و این‏طور به نظر رسید که این مورد قبول مجلس شورای ملی هم هست و اما در مورد تذکری که جنابعالی فرمودید برای تفکیک بودجه دانشکده‏های پزشکی و مؤسسات تابعه بین مؤسسه با سایر دانشکده‏ها مطلب این است که دانشکده پزشکی تهران دارای بیمارستان‏ها مخارجی پیش می‏آید که با مخارج عادی سایر دانشکده‏ها فرق اساسی دارد و به این جهت است که از ابتدای تأسیس دانشکده پزشکی از موقعی که اداره بیمارستان‏ها به دانشکده پزشکی واگذار شد بودجه این مؤسسه را به صورت تفکیک دادند علت این تفکیک این است که بودجه‏های سایر دانشکده‏ها در وهله اول بودجه‏های تعلیماتی است و اگر آزمایشگاهی داشته باشد این آزمایشگاه برای تعلیمات دانشکده‏ها است و حال آن کهمؤسسات وابسته به دانشکده پزشکی بیمارستان‏ها هستند که در آنجا بیماران بستری و معالجه می‏شوند و وضع خرج بیمارستان‏ها با آزمایشگاه‏ها و مؤسسات تابعه دانشکده‏های دیگر فرق دارد این است که بودجه و هزینه آنها علیحده باید به تصویب مجلس شورای ملی برسد. (صحیح است)

نایب‌رئیس - آقای آقایان‏

آقایان - با استقلال مالی دانشگاه‏ها باید استقلال مالی داشته باشند ولی این کار چند شرط دارد و شرطش این است که از آن رویه‎ای که در آنجاها معمول است پیروی کنیم و هیچ اشکال ندارد که دانشگاه با داشتن استقلال مالی قانون مالیات عمومی را مراعات کند من معتقدم اگر این استقلال را می‏دهد تمام خرج و بودجه دانشگاه نباید تحمیل دولت بشود یعنی دانشگاه تهران با پول دولت تنها با آن ایده‏آلی که آقایان معتقدند نخواهد رسید چون کمکی که دولت خواهد کرد کفاف آن مخارج را نخواهد داد من پیشنهاد می‏کنم خود دولت و دانشگاه یک مطالعه‏ای بکنند که واقعاً دانشگاه تهران پولی شود البته اگر می‏ترسید که ممکن است یک عده‏ای از جوانان علاقه‌مند و بی‌بضاعت محروم از تحصیل شوند ممکن است یک هزار، دو هزار سه هزار بورس تحصیل مجانی در اختیار آنها بگذراند ولی من شخصاً دلیلی نمی‏بینم که از پول ملت مخارج و هزینه تحصیلی یک عده محصل متمکن و سرمایه‏دار پرداخت بشود از این محل ممکن است یک صرفه‏جویی‏هایی بشود و بودجه دانشگاه اضافه بشود ما چرا از این رویه‎ای که ممالکی که هزار سال است دانشگاه دارند پیروی نکنیم؟ (مهندس فروهر - در هیچ جای دنیا دانشگاه مجانی نیست) مخصوصاً که ما الآن فاقد مدارس حرفه‏ای هستیم در خارجه اگر یک مهندس از اونیورسیته بیرون می‏آید اقلاً ده نفر تکنسین هست اما ما در ایران برای ده مهندس یک تکنسین نداریم این تکنسین‏ها و متخصصین آلت کار مهندسین هستند مهندس اگر فاقد این تکنسین‏ها باشد نخواهد توانست آن‏طور که باید و شاید انجام وظیفه کند این است که از این موقعیت استفاده کردم که این تذکرات را بدهم امیدوارم دولت و دانشگاه این مطالب را مورد دقت قرار دهند و سعی شود که این مدارس حرفه‏ای هرچه زودتر توسعه پیدا کند و اقلاً با هر یک نفر مهندس

که از دانشگاه بیرون می‌آید ده نفر تکنسین داشته باشیم الآن ما یکصدم آنچه را که لازم داریم نداریم (صحیح است ـ احسنت)

نایب‌رئیس ـ دیگر کسی اجازه صحبت نخواسته رأی گرفته می‌شود برای ورود در مواد آقایانی که موافق هستند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده اول قرائت می‌شود.

(به شرح ذیل خوانده شد)

ماده ۱ ـ دانشگاه تهران تا آخر مهرماه هر سال بودجه سال بعد را در دو قسمت زیر تهیه و پس از تصویب کمیسیون مالی مصرح در ماده ۱۴ به وزارت فرهنگ ارسال می‌دارد وزیر فرهنگ به ضمیمه نظریات خود برای منظور شدن در بودجه کل کشور به وزارت دارایی ارسال می‌دارد.

الف ـ بودجه دانشگاه متضمن بودجه دانشکده‌ها و دانشسرای عالی و سایر مؤسسات ضمیمه به استثنا بودجه دانشکده‌های پزشکی و داروسازی و دندانپزشکی و بیمارستان‌ها و سایر مؤسسات تابعه آن خواهد بود.

ب ـ بودجه دانشکده‌های پزشکی و داروسازی و دندانپزشکی وبیمارستان‌ها و سایر مؤسسات تابعه آن.

نایب‌رئیس ـ نظری نیست پیشنهادی هم نرسیده ماده قرائت می‌شود.

(شرح زیر قرائت شد)

ماده ۲ ـ هر یک از دانشکده‌ها و مؤسسات تابعه آن بودجه جداگانه‌ای خواهد داشت که به وسیله دانشکده مربوطه و با تصویب رئیس دانشگاه به مصرف خواهد رسید.

نایب‌رئیس ـ آقای عمیدی‌نوری

عمیدی‌نوری ـ در ماده یک مطلب روشن شد و آن این است که دانشگاه می‌بایستی بودجه خودش را به این طرز که یکی الف و یکی ب است تنظیم کند در قسمت الف بودجه دانشکده‌ها و در قسمت ب بودجه دانشکده‌های پزشکی و دندانپزشکی و داروسازی و بیمارستان‌ها یعنی دو جور بودجه تهیه کند یکی برای همه دانشگاه منهای دانشکده پزشکی و دندانپزشکی و داروسازی و اینها را بفرستند بعد از تصویب کمیسیون مالی به وزارت فرهنگ وزارت فرهنگ هم نظریاتش را ضمیمه کند وقتی این نظریات را ضمیمه کرد بفرستند ضمن بودجه مملکتی از تصویب مجلس شورای ملی بگذرد اما در ماده ۲ برای بنده یک ابهام و تناقض پیش آمده است که در ماده دوم می‌گوید (هر یک از دانشکده‌ها و مؤسسات تابعه آن بودجه جداگانه‌ای خواهد داشت که به وسیله دانشکده مربوطه و یا تصویب رئیس دانشگاه به مصرف خواهد رسید) من نفهمیدم منظور چیست ما که در ماده یک تعیین کردیم که بودجه دانشگاه شامل این مواد باشد شامل این دو قسمت باشد یکی بودجه‌های الف یعنی بودجه دانشکده‌ها و دانشسرای عالی و سایر مؤسسات ضمیمه پس ماده اول در بند الف راجع‌به هر یک از این مؤسسات و بودجه‌اش علیحده معلوم است در بند (ب) هم معلوم کردیم جناب آقای مهندس جفرودی بودجه دانشکده‌های پزشکی و داروسازی و دندانپزشکی و بیمارستان‌ها و سایر مؤسسات تابعه آن خوب وقتی این بودجه‌ها معلوم شد از نظر رقم و میزان و تصویب شد همان طور عمل می‌شود و اجرا می‌شود دیگر نفهمیدم از این ماده ۲ مقصود چیست؟ یعنی دومرتبه یک بودجه‌های خاصی باید تعیین شود و با تصویب رئیس دانشگاه باید خرج شود؟ اگر این است که مخالف بودجه است برای این که در بودجه وقتی یک رقمی نوشته شد در حدود همان اقلام خرج می‌شود و مسئولین امور خرج می‌کنند اما منظور از این چیست؟ که گفته شده هر یک از دانشکده‌ها و مؤسسات تابعه بودجه جداگانه خواهد داشت اگر منظور همان ماده یک است و تکرار شده که توضیح واضحات است و لازم نیست و احتیاج نیست که در قانون یک مطلبی دو مرتبه تکرار شود و ممکن است از این تکرار مسائل دیگری از این قانون استنباط بشود که بعد بگویید بودجه دانشکده‌ها به وسیله دانشکده مربوطه تنظیم و یا تصویب رئیس دانشگاه به مصرف خواهد رسید در صورتی که تصویب بودجه از وظایف مجلس شورای ملی است تصویب بودجه که با تصویب رئیس دانشگاه نیست از ظاهر این ماده این طور برمی‌آید که بعد از این که این بودجه کل دانشگاه که ضمن بودجه کل کشور تصویب شد آن وقت می‌آیند برای هر دانشکده و مؤسسه وابسته به آنها یک بودجه خاصی با تصویب رئیس دانشگاه می‌نویسند و آن را اجرا می‌کنند اگر مقصود این است که متناقض است با اصل مسئولیت مجلس شورای ملی که او باید این بودجه را تصویب بکند اگر مقصود این نیست پس این ماده یعنی چه و این ماده زائدی است که به نظر بنده معنی ندارد مگر این که توضیح جناب آقای مخبر طوری باشد که این ابهام بنده رفع شود.

نایب‌رئیس ـ آقای مخبر.

مخبر کمیسیون فرهنگ ـ جناب آقای عمیدی‌نوری ملاحظه فرمودند که بودجه دانشگاه طبق بند الف یک تعریفی پیدا کرده که عبارت است از بودجه دانشکده‌ها و دانشسرای عالی و غیره بنابراین بودجه دانشگاه تشکیل می‌شود از بودجه یک عده مؤسسات تابعه که دانشکده در شمار این مؤسسات است درست شد؟ اما ماده ۲ که می‌گوید «هر یک از دانشکده‌ها و مؤسسات تابعه آن بودجه جداگانه خواهد داشت» یعنی وقتی که ضمن بند الف و بند ب بودجه دانشگاهی که متضمن بودجه‌های دانشکده‌ها است تصویب شد هر دانشکده‌ای بودجه خودش را با اجازه رئیس دانشگاه خرج خواهد کرد این یک استقلال داخلی هست که به دانشگاه‌ها و مؤسسات تابعه دانشگاه به موجب قانون می‌دهد برای این که برای خریدن یک قلم یک ورق کاغذ یا فرض بفرمایید لوازم ضروری آزمایشگاه‌ها که به طور روزمره باید در دسترس دانشجویان باشد دانشکده به وسیله کارپردازیش مدتی وقت صرف بکند تا در اختیار دانشکده بگذارد تمام این اختیاری که به دانشگاه به موجب این قانون می‌دهد از نظر آن است که امور تعلیماتی به موقع انجام بشود و برای رفع ضروریات و حوائج‌شان مدت‌ها امر تعلیمات تعطیل و متوقف نماند این یک استقلالی است که به موجب قانون به دانشکده‌ها می‌دهد که در حدود بودجه مصوبه می‌توانند مخارج خودشان را خودشان بکنند فقط در این مورد با تصویب رئیس دانشگاه است یعنی فقط یک مقام تصویب می‌کند دیگر کارپردازی یا اداره حسابداری دبیرخانه در این امر دخالت نخواهد داشت.

عمیدی‌نوری ـ بنده پیشنهاد اصلاحی اینها را دارم وقتی نظر این باشد چرا ماده ابهام داشته باشد.

نایب‌رئیس ـ پیشنهاد قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

پیشنهاد می‌نمایم ماده ۲ این طور اصلاح شود.

ماده ۲ ـ هر یک از دانشکده‌ها و مؤسسات تابعه آن بودجه خود را که طبق ماده یک به تصویب رسیده با تصویب رئیس دانشگاه به مصرف خواهد رسانید. عمیدی‌نوری.

نایب‌رئیسـ ماده ۳ قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

ماده ۳ ـ در مورد اشحاصی که صلاحیت دانشیاری آنان به تصویب شورای دانشگاه یا کمیسیون مقرر در ماده پنجم آیین‌نامه اجرای ماده ۱۶ قانون تأسیس دانشگاه رسیده باشد مدتی که پس از تصویب صلاحیت دانشیاری در دانشگاه تدریس کرده باشند در موقع اعطای رتبه دانشیاری جزء سابقه خدمت رسمی آنان محسوب خواهد شد و با احتساب مدت مذکور بر طبق مقررات ماده ۱۲ قانون تعلیمات اجباری ملاک رتبه دانشیاری آنان خواهد بود.

نایب‌رئیس ـ چون کسی اجازه صحبت نخواسته ماده ۴ قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

ماده ۴ ـ کسانی که با رتبه پزشک یکمی وظایف تعلیماتی و یا تدریسی را در دانشگاه انجام می‌دهند در صورتی که در مسابقه دانشیاری طبق مقررات دانشگاه توفیق یابند با پایه یک دانشیاری در خدمت ابقا می‌گردند حقوق پایه دانشیاری آنان از محل حقوق پزشکی یکمی که دریافت می‌داشتند قابل پرداخت است و مابه‌التفاوت حقوق خود را از حقوق پایه پزشک یکمی دریافت خواهند داشت تا به تدریج در اثر ارتقای حقوق رتبه دانشگاهی آنان با حقوقی که دریافت می‌داشتند تطبیق کند.

تبصره ـ کسانی که در مسابقه انتخاب رئیس درمانگاه توفیق می‌یابند و با پایه یک پزشک بیمارستانی در خدمت ابقا می‌شوند از لحاظ حقوق مشمول مقررات این ماده خواهند بود.

نایب‌رئیس ـ چون کسی اجازه صحبت نخواسته و پیشنهادی نرسیده ماده بعد قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

ماده ۵ ـ رتبه اشخاصی که دانشگاه به موجب اختیار ماده ۵ مصوبه کمیسیون مشترک مجلسین مورخه ۱۴/۱۲/۳۲ رتبه استادی به آنان اعطا نموده به قوت خود باقی است.

نایب‌رئیس ـ آقای عمیدی‌نوری.

عمیدی‌نوری ـ اولاً این سه ماده که خوانده شد ماده ۳ و ۴ و ۵ مجلس شورای ملی کاملاً توجه کرد که همه‌اش استخدامی است و همان طور که عرض کردم بایستی به کمیسیون استخدام رفته باشد و مقام محترم ریاست هم قبول فرمودند که در شور دوم برود و همین دلیل وارد بودن اخطار بنده است که این ایراد وارد بوده است والا اگر در شأن کمیسیون استخدام نبود معنی نداشت که معتقد شویم در شور دوم باید به کمیسیون استخدام برود پس معنیش این است که بایستی در شور اول هم به کمیسیون استخدام رفته باشد به این جهت است که بنده به عقیده خودم باقی هستم که اخطار وارد بود منتهی این راه‌حل پیدا کردند و قبول فرمودند که در شور دوم به کمیسیون استخدام هم برود اما راجع‌به خود ماده ۵ اگر نمایندگان محترم توجه داشته باشند ما قرار گذاشتیم که مقرراتی را کمیسیون‌های مشترک تصویب کردند مادام که الغای آن به موجب قانون جدید لایحه جدیدی که از طرف دولت‌ها به مجلس داده می‌شود ملغی نشده مجری است الآن مقررات زیادی از کمیسیون‌های مشترک دادگستری و کار و دارایی داریم که مادام که لایحه نهایی از طرف دولت نیامده قابل اجرا هست در این صورت بنده نفهمیدم منظور چیست اینجا می‌گوید رتبه اشخاصی که دانشگاه به موجب اختیار ماده ۵ مصوب کمیسیون مشترک مجلسین مورخه ۱۴/۱۲/۳۲ رتبه استادی به آنان اعطا نموده به قوت خود باقی است یعنی چه؟ سایر موادی در آن کمیسیون مشترک مورخ ۱۴/۱۲/۳۲ تصویب شده به قوت خود باقی نیست؟ اگر این باشد که مخالف آن قانونی است که مجلس شورای ملی وضع کرده و گفته است که مصوبات کمیسیون‌های مشترک موقتاً قابل اجرا است

و دولت مکلف است در ظرف یک سال آزمایشی در این مقررات بکند و بعد به صورت یک لایحه جدیدی بیاورد و مادام که آن لایحه جدید از تصویب نهایی نگذشته آن مقررات کمیسیون‏های مشترک به قوت خودش باقی است با این ترتیب نفهمیدم معنی این ماده چیست؟ اگر منظور‏مان این است که آن مواد دیگری که در غیر ماده ۵ در مان لایحه مورخ ۱۴/۱۲/۳۲ هست آنها به قوت خودش باقی نیست این مخالف آن قانون است بنابراین ممکن است جناب آقای مخبر کمیسیون و یا جناب آقای معاون وزارت فرهنگ توضیح بدهند ببینیم این مقررات اختیارات ماده ۵ مصوب کمیسیون مشترک مجلسین مورخ ۱۴/۱۲/۳۲ چیست و چرا این یکی را می‏فرمایند به قوت خودش باقی است که مفهوم و معنی آن این است که آنها باقی نیست ما که تمام آن مقررات را به قوت خود باقی می‏دانیم مادام که لغو نشده بنابراین با توضیحی که عرض کردم به نظر بنده ماده ۵ اساساً زائد است و آن مقررات به قوت خودش باقی است مادام که شما لغو نکرده‏اید و به نظر بنده این ماده ۵ زائد است.

نایب‌رئیس - تا آن قانون را بیاورند و آقای مخبر توضیح بدهند ماده بعد قرائت می‏شود.

عمیدی‏نوری - پس بنده پیشنهاد حذف می‏دهم. (به شرح زیر خوانده شد)

ماده۶ - دانشگاه تهران می‏تواند کسانی را که تحصیلات حقوق لیسانس دارند بر طبق آیین‏نامه‏ای که شورای دانشگاه تدوین خواهد کرد برای تدریس نظری و عملی به عنوان‏ معلم دستیار استخدام کند معلمین دستیار با رتبه ۳ دبیری استخدام خواهند شد و از هر حیث تابع مقررات مربوط به دبیران خواهند بود.

نایب‌رئیس - پیشنهادی راجع به ماده از طرف آقای عمیدی‏نوری رسیده است که قرائت می‏شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

پیشنهاد می‏نمایم ‏ماده ۵ حذف شود.

عمیدی‏نوری‏

نایب‌رئیس - چون در ماده ششم کسی اجازه صحبت نخواسته و پیشنهادی هم نرسیده ماده بعد قرائت می‏شود. (به شرح زیر خوانده شد)

ماده۷ - دانشکده‏های پزشکی و دامپزشکی می‏توانند برای بخش‏های بیمارستان‏ها و آزمایشگاه‏ها از پزشکان و دامپزشکانی که در دانشکده‏های پزشکی و دامپزشکی داخلی و یا خارجی فارغ‌التحصیل می‏شوند پس از فراعت از تحصیل برای دستیاری با سابقه استخدام نماید و پس از ۴ سال آنها را به وزارت بهداری و کشاورزی انتقال بدهد که به شهرستان‏ها برای انجام خدمت خارج از مرکز طبق قانون اصلاح ماده ۳ قانون استخدام پزشکان مصوبه شانزدهم بهمن ۱۳۳۵ اعزام دارد مگر این که در مسابقه ریاست درمانگاهی و یا دانشیاری توفیق حاصل نمایند که در این صورت از انجام خدمت خارج از مرکز معاف خواهند بود.

نایب‌رئیس - آقای عمیدی‏نوری.

عمیدی‏نوری - اگر خاطر نمایندگان محترم باشد موقعی که قانون مربوط به وزارت بهداری مطرح بود تمام مجلس معتقد بود که ما سعی بکنیم آقایان پزشکانی که تازه استخدام می‏شوند حتماً چند سالی بروند به خارج و در شهرستان‏ها انجام وظیفه طبی خودشان را بکنند که مردم بدبخت شهرستان‏ها هم از داشتن پزشک استفاده بکنند و در این ماده مبارزه‏ای هم شد بعضی از آقایانی که علاقه داشتند در تهران بمانند از اطبای وزارت بهداری مخالفت کردند ولی مخالفت آنها بعد از این که در مجلس شورای ملی تصویب شد و رفت به مجلس سنا منحصر شد به کسانی که قبلاً استخدام شده بودند و عضو وزارت بهداری بودند ولی برای کسانی که تازه استخدام می‏شوند این اصل مورد قبول مجلس شورای ملی و مجلس سنا واقع شد که این آقایان وقتی به خدمت پزشکی در دستگاه بهداشتی ما انتخاب می‏شوند باید چهار سال بروند خارج از مرکز و در شهرستان‏ها خدمت بکنند فلسفه‏اش این بود که شهرستان‏ها استفاده از طبیب بکنند حالا این ماده ۷ معارض این نظر است و آمده است جلوی این را گرفته و در این ماده گفته است که دانشکده‏های پزشکی و دامپزشکی می‏تواند فارغ‏التحصیل‏ها را به عنوان دستیار با مسابقه استخدام بکنند و یک مدتی در مرکز نگه دارند و بعدها آنها را بفرستند به خارج از مرکز اولاً این متناقض است با آن فکری که در آن قانون مجلس شورای ملی داشت ثانیاً وقتی که یک عده‏ای را شما استخدام کردید و در مرکز نگه داشتید به عنوان‏ دانشگاه دیگر نمی‏شود که اینها را بعد از چهار سال پنج سال بفرستید به شهرستان‏ها پس چه نظری در این کار است اگر منظور این است که استخدام این آقایان برای خارج از مرکز و در شهرستان‏ها به قوت خودش باقی باشد مردم شهرستان‏ها را هم معالجه بکنند همان اصلی که تا به حال رعایت کرده‏اند حالا هم رعایت بکنید اگر منظور این نیست می‏خواهند این اصل را به هم بزنند و بگویند این آقایان هم چون مرغ‏های بهشتی باشند چون برای دانشگاه‏ها استخدام می‏شوند در تهران بمانند اما اگر وزارت بهداری استخدام بکند بروند به خارج این یک تبعیض‏هایی است که به نظر بنده درباره عده‏ای می‏شود و من معتقدم هر وقت قوانین ما جنبه تبعیض پیدا کرد مخالف عدالت و مضر برای اجتماع است شما با این شخص کار دارید تبعیض قایل می‌شوید می‏گویید اگر یک فارغ‏التحصیل را خواستید تازه استخدامش بکنید برای دانشگاه حق داشته باشد به خارج نرود و در مرکز باشد ولی اگر وزارت بهداری خواست استخدام بکند مکلف است چهار سال برود بیرون این تناقض این تبعیض در قانون‏گذاری مخالف با عدالت و مخالف اصل نصفت و مخالف سیاست مملکتی است این است که بنده معتقدم که این ماده با این کیفیت منافی با اصلی است که مجلس شورای ملی برای حفظ بهداشت و سیاست بهداشتی مملکت در نظر گرفته و صحیح نیست ما یک همچو امتیازی را قایل بشویم.

نایب‌رئیس - آقای مخبر

مهندس جفرودی - با اجازه مقام ریاست راجع به ماده ۵ که اینجا صحبت شد توضیحاتی می‏دهم‏.

نایب‌رئیس - ماده ۷ مطرح است‏.

مهندس جفرودی - توضیحات بنده مربوط به هر دو ماده است چون جناب آقای عمیدی‏نوری در ماده ۵ تذکراتی دادند که موکل شد به آوردن قانون یکی هم در ماده ۷ تذکراتی دادند بنده از ماده ۵ شروع می‏کنم این قانون الآن اینجاست همین قانون امور مالی دانشگاه که با یک تغییراتی امروز برای شور اول مطرح است همان قانونی است که در ۱۴ - ۱۲ - ۳۲ به تصویب رسیده تغییراتی داده شده ولی ماده ۵ آن عیناً به موجب قانون به قوت خودش باقی است مواد دیگر به موجب این قانون اصلاح شده‏است (عمیدی‏نوری - مصوبات کمیسیون مشترککه قانونی بود) این عمل عین عمل جنابعالی است یعنی دولت لایحه آورده برای این که مصوب کمیسیون مشترک به صورت قانون دربیاورد و درست سه ماده اول و دوم و سوم به این صورت درآمده که امروزه مطرح است برای شور اول و می‏خواهند ماده ۵ حذف نشود ملاحظه می‏کنید؟ (عمیدی‏نوری - خود آن را عیناً بنویسید) ماده ۵ که عیناً در قانون سابق بود این است: «دانشگاه می‏تواند به دانشمندانی که دارای تأسیساتی هستند در صورتی که به تصویب شورای دانشگاه دارای مقام علمی و ادبی بود و در تاریخ تصویب این قانون تدریس می‏کنند رتبه استادی اعطاء نمایند» عین این به قوت خودش باقی است (عمیدی‏نوری - همین را می‏گذاشتید) بسیار خوب اگر مایل هستید می‏توانید تکرار بکنید سایر موادش به این صورت اصلاح شده ماده ۵ به همان صورت باقی مانده و بقیه به این صورت درآمده (عمیدی‏نوری - پس بقیه‏اش ملغی؟ این نظر درست نیست) اما راجع به ماده ۷ تذکری که جناب آقای عمیدی‏نوری در مورد مکلف کردن فارغ‏التحصیلان دانشکده‏های پزشکی تهران اشاره فرمودند به این که به شهرستان‏ها بروند خدمت کنند بعد بیایند تهران و به تصویب مجلس شورای ملی رسیده بسیار صحیح است و بنده هم که نماینده شهرستان هستم نمی‏توانم با حذف این تصویب موافقت کنم ولی در اینجا یک اشکالی برای دانشگاه تهران به طور استثنا در مورد یک عده بسیار محدود پیدا شده‏است که این به نفع شهرستان‏ها هم است دانشگاه احتیاج دارد که عده‏ای از فارغ‏التحصیل‏های دانشکده‏های پزشکی و کشاورزی را برای اداره امور آزمایشگاه‏ها و درمانگاه‏ها استخدام کنند این عده محدود است از ده نفر ۱۲ نفر تجاوز نخواهد کرد و دانشگاه فعلاً این اختیار را ندارد برای این که فارغ‏التحصیل‏ها به موجب آن قانون باید بروند به شهرستان‏ها پس هیچ وقت نمی‏تواند این کار را بکنند حالا کسب اجازه می‏کند از مجلس که بتواند این چند آزمایشگاه را به وسیله فارغ‏التحصیل‏ها اداره کنند و مجبور نباشند از کسانی که از خارج می‏آیند حتماً استخدام کنند یا خارجی استخدام کنند بعد خودش را مکلف کرده است که اینها را ۴ سال در اختیار وزارت بهداری بگذارد که باز بروند به شهرستان‏ها مزیتی که این کار دارد این است که اینها تجربه بیشتری پیدا می‏کنند مثل این که دوره دانشکده پزشکی را بگوییم که هفت سال بود حالا یازده سال بعد از یازده سال یک فارغ‏التحصیل تازه مکلف است که برود شهرستان‏ها خدمت بکند بنابراین این تکلیف قانونی از بین می‏رود مضافاً با این که مزیتی برایش پیدا می‏شود که یک فارغ‏التحصیل تجربه پیدا می‏کند بعد می‏رود به شهرستان اگر این تصویب نشود دانشگاه تهران نمی‏تواند از فارغ‏التحصیل‏ها برای اداره امور چند آزمایشگاهش عده‏ای را استخدام کند.

نایب‌رئیس - آقای دکتر امین.

دکتر امین - بنده خواستم یک توضیحی عرض کنم مقداری از عرایض بنده را جناب آقای مهندس جفرودی فرمودند می‏خواستم برای روشن شدن ذهن جناب آقای عمیدی‏نوری عرض کنم که این مدت ۴ سال که برای دستیاری گذاشته‏اید دوره تعلیماتی است یعنی برای تربیت متخصصین برای مملکت است که برای وزارت بهداری و بهداشت مملکت در دانشکده‏ها یک دوره‏ای گذاشته‏اند به عنوان‏ دستیار یا آسیستان در همه جای دنیا معمول است این برای تهیه متخصصین است که یا در آزمایشگاه‏ها آنجا به اصطلاح در میکروب‏شناسی کار می‏کند و یا در بیمارستان‏ها قسمت‏های مختلفه که در چهار سال متخصص می‏شوند و در این چهار سال حق مطب داشتن در تهران را ندارند یک دوره تعلیماتی است که بعد از آن اگر در انتخابی که برای دانشیاری

هست معرفی شدند در تهران می‏مانند والا می‏روند به شهرستان‏ها (عمیدی‏نوری - دکتر در طب هستند یا نه؟) دکتر در طب هستند اگر دکتر طبی در تهران یا شهرستان‏ها به محض این که تحصیلش را کرد چون هنوز ذهنش روشن است هنوز جزئیات معلوماتی را که تحصیل کرده است فراموش نکرده و اتوماتیک‏مان بهتر خواهد توانست در رشته مربوطه‏اش متخصص بشود ولی او برود به شهرستان‏ها تصدیق بفرمایید که در شهرستان‏ها وسیله تخصص فراهم نیست بنده خودم مدافع هستم جناب آقای دکتر امیر حکمت ما تبصره‏ای پیشنهاد کردیم که اطبا بیشتر بروند به شهرستان‏ها ما دو جور طبیب داریم یکی اطبایی که وزارت بهداری هستند که هر کسی که دیپلمه طب شد می‏تواند برود طبیب بشود ولی برای تهیه متخصصین آنهایی که حاضرالذهن هستند فکرشان روشن هست و تحصیلات‏شان را تازه تمام کرده‏اند انرژی دارند و می‏توانند بیایند تحصیلات خودشان را تکمیل بکنند به‏طوری که آقای مهندس جفرودی فرمودند در حقیقت دوره دانشکده ۷ ساله برای اینها این دوره ۱۱ سال می‏شود و این دوره ۱۱ ساله را که تمام بکنند می‏شوند متخصص یا دوباره به عنوان‏ دانشیار در دانشکده وارد می‏شوند یا رئیس درمانگاه می‏شوند یا به عنوان‏ متخصص می‏روند بیمارستان‏های وزارت بهداری یا خودش متخصص است که می‏تواند مستقلاً در مملکت کار کند به عقیده بنده جناب آقای عمیدی‏نوری توجه بفرمایید برای تهیه متخصص این قسمت لازم است بنده چون عملاً یک قدری تجربه دارم با تصدیق این که لازم است اطباء به شهرستان‏ها بروند تصدیق می‏کنم که این احتیاج بود و برای روشن شدن ذهن جنابعالی عرض می‏کنم که این قسمت لازم است و جوان‏ها که تازه کار هستند می‏توانند دوره تحصیل را بعد از ۷ سال که درس‏شان تمام می‏شود ادامه بدهند و بشود ۱۱ سال و متخصصین خوبی از کار دربیایند و مملکت از اطلاعات انها استفاده بکند و بعد به عنوان‏ متخصص می‏توانند بروند در شهرستان‏ها کار بکنند.

نایب‌رئیس - آقای مهندس فروهر شما مخالف هستید؟

مهندس فروهر - بنده مخالف مشروط هستم. ‏

نایب‌رئیس - آقای یزدانفر

معاون وزارت فرهنگ (یزدانفر) - برای استحضار خاطر جناب آقای عمیدی‏نوری عرض می‏کنم که ماده ۵ را نمی‏شود حذف کرد و نه می‏شود عینش را گذاشت به جهت این که دو ماده ۵ سابق در قانون اختیار داده است به دانشگاه که به مدت یک ماه یک عده را انتخاب بکند و درجه استادی به آنها بدهد حالا اگر عین آن را بگذارید برای این لایحه اینجا رتبه آن مشخص نیست در صورتی که در آن ماده می‏نویسید به دانشگاه اختیار داده شده بنابراین رتبه‏هایی که به موجب آن قانون داده شده‏است رسمی است‏.

نایب‌رئیس - آقای مهندس فروهر.

مهندس فروهر - بنده از این جهت مخالف مشروط این ماده هستم که به اندازه کافی شدید نیست بنده خدمت آقایان توضیح عرض می‏کنم دولت اگر می‏خواهد کارمندانش را چهار سال بفرستد به خارج مرکز اختیار دارد دستگاهی دارد استخدام می‏کند به این شرط ولی آقایان کجای دنیا می‏آیند حقوق مردم را سلب بکنند الآن دکترهای ایرانی دیپلمه خارجه به این کشور بر‏نمی‏گردند آقایان مملکت ما از حیث دکتر طب فقیر است چرا؟ برای این که هنوز در خارج از دانشگاه دیپلمه نشسته پشت در هر دانشگاهی در هر کشوری ایستاده‌اند با حقوق خوب استخدامش می‏کنند آن وقت این شخص که برمی‏گردد به او می‏گویند باید چهار سال بروی به شهرستان ما دکتری که اینجا داریم با او بتوانیم حکم بکنیم و ملزمش بکنیم برود به شهرستان ولی کسی که خارج تحصیل‏کرده به این کشور برنمی‏گردد تمام دیپلمه‏های ایرانی در آمریکا برای این که از مزایای بیشتری استفاده بکنند نود درصد پزشکان متأهل می‏شوند زن آمریکایی می‏گیرند از تمام مزایای آنجا استفاده می‏کنند و به ایران بر‏نمی‏گردند چند سال هم ارز داده‏ایم کمککرده‏ایم لیره و دلار به نصف قیمت به آنها فروخته‏ایم وقتی که به این کشور برگردند ما دل‏مان را خوش بکنیم که آنها را به نظام وظیفه بفرستیم و تسلیحاتی فراهم کنیم. نظام وظیفه هم برای اطبا هیچ‏گونه معافیتی درنظر نگرفته ولی برای تمام طبقات دیگر هست بنده خودم طبیب نیستم اگر طبیب بودم آقایان می‌گفتید که تعصب صنفی دارم مهندسین لیسانسیه‏ها حقوق آنها تمام مشمول عدم اصابت قرعه می‏شوند از چهارهزار نفر یکصدوپنجاه نفر را قبول می‏کنند و بقیه را آزاد می‏کنند مگر اینها گناه کرده‏اند رفته‏اند ۱۲ سال طب خوانده‏اند برمی‏گردند اینجا و بلااستثنا باید بروند نظام وظیفه این یک امر تنبیهی است که نسبت به این دکترها می‏شود (بعضی از نمایندگان - نظام وظیفه که تنبیه نیست) البته نظام وظیفه تنبیه نیست ولی تبعیض تنبیه است آقایان ظلم است ظلم بالسویه عدل است بنده نمی‏توانم بگویم که دکتر حقوق مهندس نرود قرعه معین است و هر کسی یک شانسی دارد و آنهایی که قرعه به نام‏شان اصابت نمی‏کند نمی‏روند خدمت سربازی را انجام بدهند و بنده خدمت سربازی را افتخار می‏کنم اما باید شرایط برای همه مساوی باشد طبیب می‏رود به خارجه و ۱۲ سال با تمام اشکالات و پیشرفت علم و ترقیات درجات علمی کار می‏کند زحمت می‌کشد تا بشود طبیب البته منظور بنده یک چنین طبیبی است نه آن کسی که یک ورق کاغذ می‏آید اینجا با جان مردم بازی می‏کند وقتی یک طبیب حسابی بیاید اینجا نظام وظیفه برایش الزامی است بعداً هم چهار سال برود خارج از مرکز کار کند ولو این که دولت هم استخدامش نکند اگر برای دولت می‏گوید که این شرایط استخدامی من است قبول نداری در استخدام دولت نیا ولی برای یک نفر که تخصصی در کار طبابت دارد حرفه با شرافت و با افتخار دارد نمی‏شود این قیود را گذاشت و اگر این قیود و شرایط باشد به مملکت برنمی‏گردد الآن سرمایه ملی ما در کشورهای خارج خوابیده بنده سه ماه پیش در اروپا بودم اکثر متخصصین ما ناراضی بودند بالاخص محصلین طب می‏گفتند به چه امیدی برگردیم به کشور خودمان بنده این حقایق را آنجا عریان می‏گویم اعلیحضرت همایون شاهنشایی که مشوق طبقه تحصیلکرده هستند جوایز معین کرده برای محصلینی که در خارج از مملکت امتحانات خوب می‏دهند و شاگرد اول می‏شوند این نظریات به هیچ‏وجه با روح این محدود کردن حقوق به ‏رویه اشخاص وفق نمی‏دهند و به این جهت که راضی نیستند بیایند اینجا نظام وظیفه اجباری بکنند و برای دیگران اختیاری یا به حکم قرعه باشد و بعد هم چهار سال بروند در خارج از مرکز خدمت کنند این صحیح نیست این ظالمانه است و اینها بر‏نمی‏گردند که ما دل‏مان را خوش بکنیم. بنده پیشنهادی هم در این زمینه تقدیم کرده‏ام و استدعا می‏کنم کمیسیون بهداری به این مطلب توجه کند ما باید محصلین خودمان را که در خارجه هستند و به این مملکت برمی‏گردند کار بدهیم جلبشان کنیم تا مملکت ما پیشرفت کنند نه این که شرایط را روزبه‏روز سنگین‌تر بکنیم خوب‌ها آنجا بمانند و چند نفری برگردند به این مملکت آقایان به این موضوعات توجه کنید. (احسنت)

نایب‌رئیس - آقای بزرگ ابراهیمی بفرمایید.

بزرگ ابراهیمی - قربان یک احتیاجاتی در این مملکت هست که اگر نخواهیم برایش فداکاری کنیم گناه کرده‏ایم این اشتباه بزرگی است که فکر کنیم دکتر نباید خدمت وظیفه بکند یکی از کسانی که در خارجه در اروپا تحصیل طب کرده است و دارد دوره اگزراسیون را طی می‏کند و پرفسور می‏شود و به ایران می‏آید حالا هم می‏آید بنده‌زاده است بحمدالله همه خرج او را از جیب خودم داده‌ام از فرهنگ هم چیزی نگرفته‌ام اگر نظام وظیفه هم او را بخواهد باید برود. (احسنت) او اگر فکر کند به نظام وظیفه نرود پسر من هست باید چشمش کور بشود و بعد هم برود در مهاباد در رامهرمز خدمت بکند (مهندس فروهر - انسان باید واقع‌بین باشد) در این مملکت ما یک عفت یک شخصیت ملی داریم مافوق این حرف‏ها بنده‌زاده فریدون دکتر البته اگر گفت من نمی‌رم به مهاباد یا به شهرستان‏ها دیگر به کله پدرش (احسنت) اما موضوع نظام وظیفه بنده افتخار می‏کنم که بگویم پسر من اگر خدای نخواسته گفت من نمی‏آیم به نظام وظیفه و به خارج هم نمی‌روم اصلاً مرده شوی او را ببرد اصلاً نباشد (فروهر - همه باید برون تبعیض نکنند) اما از نظر احتیاجات مملکت یک دکتر در حقوق و یک دکتر در فلسفه برای سربازی فقط افسر وظیفه‎ای خواهد بود که کار عادی می‏کند اما یک افسر مهندس یک طبیب مورد احتیاج است به نام سربازی به سربازخانه می‏رود برای دفاع از بنده و آقایان و سربازان را معالجه بکند این را از آسمان که نمی‏شود آورد بایستی برادر آن سربازی که رفته تحصیل طب کرده بیاید بغلش کند معالجه کند بنده نمی‏گویم که نظام وظیفه ظلم است چه ظلمی از این افتخار بهتر چیست که من سالم باشم دارای قدرت باشم بروم برای مملکتم خدمت سربازی بکنم (صحیح است) اگر نکردم پس کی باید بکند. (مهندس فروهر - این قسمت را تکذیب می‏کنم) بنده گفتم افتخار می‏کنم به خدمت سربازی ولی گفتم تبعیض نشود بنده هم چیز دیگری عرض نکردم. عرض می‏کنم که سرباز شدن برای او اسباب زحمت است (مهندس فروهر - چنین فکری کسی نمی‏کند) پس این را بفرمایید نسبت به آقا جسارت نکردم معذرت می‏خواهم بفرمایید وقتی که آمد باید به سربازخانه برود به ولایات برود جناب آقای مهندس فروهر قربانت شوم آنجایی که شما وکیلش هستید طبیب نیست ایران همش تهران نیست مردم رامهرمز و ماکو و گرگان همه محتاج طبیب هستند تصدقت بروم (یک نفر از نمایندگان - دانشگاه می‏خواهند) تأسیس دانشگاه هم در حدود مقدور است شما خیال می‏کنید چقدر استاد دارید آمدیم یک بنای عظیمی هم ساختیم پر کردیم از شاگرد اما استاد نداشتیم حالا هم که ماشاءالله استادان هم خودشان پی کار نمی‏روند و دانشیاران‏شان می‏روند فایده‌اش چیست (مهندس فروهر - مانعةالجمع نیست قانون داریم که اطبا شهرستان‏ها خواهند رفت) بنده همین را عرض می‏کنم مقصودم این است که این را عرض کنم بچه‏های‏ برادرهایمان بیایند حتماً به شهرستان‏ها خواهند رفت مگر تهران چه گل سرسبدی است کجای تهران از اهواز بهتر است (یکی از نمایندگان - خراب کن شهرستان‏ها) یکی خراب کن شهرستان‏ها است به عقیده بنده آقایانی که در اروپا یا آمریکا هستند اگر ایرانی هستند و به این مملکت علاقه دارند و به ملیت ایران افتخار دارند قدم‏شان بالای چشم ولی اگر به یککلمه سعدیا حب‏وطن گر چه حدیتی

است صحیح به عقیده بنده چیز مهمی نیست اینها اصلاً اگر نیایند بهتر است. (احسنت)

نایب‌رئیس - پیشنهادی رسیده است قرائت می‏شود.

(به شرح ذیل قرائت شد)

مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی بنده در مورد ماده ۷ لایحه شماره ۲۵۹۰۷ دولت راجع به امور مالی دانشگاه اصطلاحاتی به شرح زیر پیشنهاد می‏نماییم. ‏

ماده۷ - دانشکده‏های پزشکی و دامپزشکی می‏توانند برای بخش‏های بیمارستان‏ها و آزمایشگاه‏ها به قدر حاجت و وسعت کار و بودجه مصوب از پزشکان و دامپزشکان که از دانشکده‏های پزشکی و دامپزشکی داخلی یا خارجی فارغ‏التحصیل می‏شوند پس از فراغت در تحصیل برای دستیاری برای مسابقه استخدام نمایند و پس از چهار سال آنهایی را که برای ریاست درمانگاه و دانشیاری لازم دارد به حکم مسابقه انتخاب و بقیه را به وزارت فرهنگ برای خدمت در دانشکده‏های استان‏ها و یا وزارت بهداری و وزارت کشاورزی برای انجام خدمت خارج از مرکز الی آخر.

دکتر امیر حکمت‏ نایب‌رئیس - ماده بعد قرائت می‏شود. (به شرح ذیل قرائت شد)

ماده۸ - دانشگاه می‏تواند از تاریخ تصویب این قانون در مدت پنج سال تحصیلی هر سال از هریک از رشته‏های علوم دانشسرای عالی دو نفر فارغ‏التحصیل را برای رفع احتیاجات تعلیماتی خود با مسابقه استخدام نماید.

نایب‌رئیس - آقای مهران بفرمایید.

مهران - بنده فکر می‏کنم که آقایان با تصویب این قانون برای دانشگاه تسهیلاتی به وجود می‏آورند و اگر قایل باشیم که اصلاً قانون گاهی برای شرایط زمانی و مکانی وضع می‏شود این تسهیلات برای دانشگاه که در حال حاضر روبه توسعه است بسیار لازم است ولی بنده با این ماده ۸ مخالف هستیم در این قانون اگر قایل باشیم که دانشسرای عالی به چه هدف مقصودی تأسیس شده و با وجود ماده ۶ که اینجا دیده می‏شود این ماده اصلاً ضرورت پیدا نمی‏کند و بنده به همین جهت پیشنهاد حذف داده‌ام هدف دانشسرای عالی تربیت دبیر است یعنی در کادر آموزشی متوسطه مقامات تعلیماتی تربیت می‏کند این ماده ۸ می‏گوید:

سالی دو نفر در دانشگاه عالی در رشته‏های علوم با مسابقه برای دانشگاه انتخاب کند نتیجه این ماده این می‏شود که اگر چهار نفر زبده در دانشسرای عالی تربیت بشود اینها می‏روند به دانشگاه و مدارس متوسطه که همیشه مورد توجه آقایان است از وجود این اشخاص بی‌بهره می‏شود دیگر این که در ماده ۶ نوشته‏اند دانشگاه تهران می‏تواند کسانی را که تحصیلات فوق‏لیسانس دارند بر طبق آیین‏نامه‏ای که شورای دانشگاه تدوین خواهد کرد برای تدریس نظری و عملی به عنوان‏ معلم دستیار استخدام کند معلمین دستیار با رتبه سه دبیری استخدام خواهند شد و از هر حیث تابع مقررات مربوط به دبیران خواهند بود وقتی یک همچو ماده‏ای را قایل بشویم که اینجا به صورت قانون درآمده و تحصیلات را هم فوق‏لیسانس قرارداده در صورتی که لیسانسیه‏های دانشسرای عالی تحصیلات‏شان خود لیسانس است بنابراین خوب است این عده‏ای را که می‏بایست از دانشسرای عالی در رشته علوم ببرند به دانشگاه بین اشخاصی که آزاد هستند و تحصیلات‏شان فوق‏لیسانس است به جای این که ۳۰ نفر استخدام کنند ۴۰ نفر استخدام نمایند ولی از دانشسرای عالی بردن به دانشگاه به هیچ‏وچه مصلحت نیست خاصه اگر نظر آقایان باشد آقای رئیس دانشگاه چندی پیش در مصاحبه‏ای فرمودند گفتند دانش‏آموزانی که از دبیرستان می‏آیند به دانشگاه از حیث اطلاعات عمومی ضعیف هستند و ضعف نشان می‏دهند پس چطور من رأی بدهم که یک عده زبده‏ای که در دانشسرای عالی تربیت می‏شوند به دانشگاه بروند چون نوشته‏اند با مسابقه در مسابقه خود به خود از زبده‌ترین افراد انتخاب می‏شوند اگر اینها را بردارند از دانشسرای عالی ببرند و بعد از سوی دیگر هم بگوییم کسانی که از مدارس متوسطه می‏روند به دانشگاه ضعیفند پس بنده معتقدم که دانشگاه بایستی از گرفتن لیسانسیه‏های خوب دانشسرای عالی به کلی صرف‏نظر کند و بگذارد در کادر دبیری انجام وظیفه کنند به خصوص آنهایی که تازه لیسانسه می‏شوند و هنوز تجربه‏ای ندارند و بروند در دانشگاه اگر می‏خواهد که کادر آموزشی را تقویت کند باید خودش یک انستیتوی خیلی عالی و بلند‏پایه برای تربیت این گونه اشخاص در خود دانشگاه به وجود بیاورد و اگر بخواهد از لیسانسیه‏های دانشسرای عالی انتخاب کند باید از وجود کسانی که تجاربی دارند و آنهای که توانسته‏اند بعد از اخذ لیسانس به مدارج بالاتر علمی در وزارت فرهنگ برسند از وجود آنها استفاده کند نه لیسانسیه کم تجربه این که امسال لیسانسیه شده و هنوز کوچک‏ترین تجربه‏ای در کارهای آموزشی ندارد بنده معتقدم که با وجود ماده ۶ کوچک‏ترین احتیاجی به ماده ۸ نخواهد بود و اسباب تضعیف تعلیمات دبیرستانی را فراهم خواهد کرد.

نایب‌رئیس - آقای مخبر بفرمایید.

مخبر کمیسیون فرهنگ - جناب آقای مهران سوابق ممتدی در وزارت فرهنگ دارند و صلاحیت کافی هم برای اظهارنظر در امور تعلیماتی دارند و بنده نمی‏توانم عرض کنم چه‏جور اشتباه در مورد ماده ۶ و ماده ۸ برای ایشان پیش آمده است ماده ۶ فوق‏لیسانس است که دانشسرای عالی ندیده، دانشسرای عالی محلی است که معلم تربیت می‏کند یعنی کسی که در آنجا تدریس می‏کند نباید تنها دارای یک دیپلم باشد باید تعلیمات علمی پیدا گوژی دیده باشد از یک طرف و از طرف دیگر فقط ۵ سال اجازه می‏خواهند که هر سال دو نفر از فارغ‏التحصیل‏های خود را برای چه کاری برای تربیت معلم معلمی که برود در دبیرستان‌ها تدریس کند به دانشکده بفرستد برای این که نقایص دبیرستان‏ها را رفع کند مان نقایصی که مورد استناد جناب آقای مهران قرار گرفته این اجازه به این علت است خوشبختانه در مملکت ما از چند سال پیش به این طرف بر اثر توجه‏ای که شخص اول مملکت و همچنین مجلسین به امر حرفه‏ای کرده‏اند بیشتر فارغ‏التحصیل‏ها متوجه قسمت حرفه شده‏اند و این خطر پیش آمده که در دانشکده‏های نظری در آتیه بدون محصل بمانند الآن دانشکده علوم تهران این خطر را احساس می‏کند کسانی که به دانشکده علوم می‏روند تعدادشان امروز فوق‏العاده کم است و وزارت فرهنگ در آتیه دچار این مضیقه خواهد شد برای این که برنامه‏های عمرانی ایجاب کرده که بیشتر فارغ‏التحصیل‏ها به طرف هنر و حرفه بروند و این مضیقه را در دانشسرای عالی تهران که مأمور تربیت معلم برای وزارت فرهنگ است احساس کرده و اجازه خواسته است برای ۵ سال هر سال دو نفر را بگیرد بنده خیال نمی‏کنم از تعداد ۲۰۰ نفر که در دانشسرای عالی خواهند داد دو نفر را که با مسابقه برای تربیت معلم انتخاب می‏کند مجلس شورای ملی مضایقه کند.

نایب‌رئیس - در این ماده پیشنهادی رسیده که قرائت می‏شود.

(به شرح ذیل قرائت شد)

ماده ۹ - وزارت دارایی مکلف است در اول هر سه ماه اعتبار سه ماه دانشگاه تهران به مأخذ سه دوازدهم بود به مصوبه آن سال و در صورتی که بودجه انسال به تصویب مجلس شورای ملی نرسیده باشد به مأخذ سه دوازدهم بودجه سال قبل در اختیار دانشگاه بگذارد.

نایب‌رئیس - آقای مهران بفرمایید.

مهران - بنده بیانات ناطقین محترم را که شنیده‏ام که مخصوصاً جناب آقای عمیدی‏نوری این ماده ۹ را مورد قراردادم برای این که مطالبی که ایشان فرمودند در این ماده باطنش شکافته شود و توضیحاتی خدمت همکاران محترم عرضه بدارم، این قانون اگر عیوبی هم داشته باشد اصولاً عکس‏العمل صدماتی است که روش وزارت دارایی مملکت به تمام دستگاه‏های کشور وارد می‏کند بنده از آقای عمیدی‏نوری خواهش می‏کنم یک توجهی بفرمایند که به چه شکل عکس‏العمل فعالیت‏های وزارت دارایی در مؤسسات مفید این مملکت منعکس می‏شود و بنده می‏خواهم به وسیله ماده وزارت دارایی را انتقاد کنم در ماده می‏گوید وزارت دارایی مکلف است در اول هر سه ماه اعتبار سه ماه دانشگاه تهران را به مأخذ سه دوازدهم به اختیارش بگذارد و حتی نویسندگان این قانون گفته‏اند که شاید وزارت دارایی بگوید بودجه تعیین نشده در ماده گفته است اگر بودجه به تصویب نرسیده بود به مأخذ بودجه سال قبل بگذرد برای این که رخنه ایراد وزارت دارایی هم ببندد این قسمت را در پایان ماده نوشته جناب آقای عمیدی‏نوری به جنابعالی اطمینان می‏دهم که دانشگاه ما یکی از بهترین مراجع این مملکت است که بقای اساسی و به تمام قوانین موضوعه و به تمام مقررات که باید اجرا کند نهایت احترام را گذارد (صحیح است) اما چه کنم که باید جنابعالی با کمال تأسف بگویم که حافظ: عاشقی گفت که ما را تو بر آن می‌داری به وزارت دارایی می‏خواهم عرض کنم آنچه را که شما در قوانین می‏بینیدکه فکرتان را متوجه آن می‏کند اینها عکس‏العمل‏هایی است که مؤسسات در مقابل وزارت دارایی ابراز می‏کند این ماده ۹ به نظر من کافی است برای اثبات نظریات بنده نوشته سه دوازدهم بودجه ما را بدهید و خلاصه این حرف را خواهد بزند که دست از جان ما بردارید و بگذارید کارمان را بکنیم مهم‏تر این است ضمناً فکر کرده که اگر بودجه تصویب نشده چه خاکی بر سرش ریخت، گفته است که اگر بودجه به تصویب مجلس نرسیده سه دوازدهم گذشته را التفات کند و شرشان را کم کند برای این که مردم می‏خواهند کار کنند این است که خدمت‏تان عرض می‏کنم دانشگاهیان کسانی نیستند که بخواهند ذمه‏شان را از حساب و کتاب و یا مزایده بری می‏کنند باور کنید اینها است ولی وضع کنونی تأمین اعتبار پرداخت پول به دانشگاه نسبت به سایر مؤسسات از طرف وزارت دارایی مملکت طوری است که تمام این مؤسسات را ناراضی کند و بعد از سال‏ها ممارست و تجربه به نتیجه می‏رسند که این افکار را در قوانین به صورت مخالف مثل همین ماده ۹ منعکس کنیم و اگر باید اصلاحی کرد به طور جنابعالی و هم بنده به کرات از پشت تریبون گفته‏ایم باید فکری به کار وزارت

دارایی کرد و فکری به کار بودجه مملکت کرد فکری به کار مطلب کرد که بالاخره وزارت دارایی که می‏خواهد از غلاف کهنه قدیمی بی‌پایه که تمام مؤسسات فعاله این مملکت را به نوعی در هر موردی ناراحت می‏کند بیرون بیاید. (احسنت)

۸ - تعیین موقع و دستور جلسه بعد - ختم جلسه‏

نایب‌رئیس - فعلاً جلسه را ختم می‏کنیم‏

جلسه آینده روز پنجشنبه شانزدهم بهمن خواهد بود دستور هم بقیه این لایحه است. ‏

(مجلس مقارن ظهر ختم شد)

نایب‌رئیسمجلس شورای ملی -دکتر موسی عمید