مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۴ آذر ۱۳۴۷ نشست ۸۹
مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و دوم | تصمیمهای مجلس | قوانین انقلاب شاه و مردم |
مذاکرات مجلس شورای ملی
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز پنج شنبه ۱۴ آذر ۱۳۴۷ نشست ۸۹
مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره۲۲
جلسه: ۸۹
مجلس در ساعت ده صبح بریاست آقای عبدالله ریاضی تشکیل گردید. |
فهرست مطالب:
- قرائت غائبین جلسه قبل
۱- قرائت غائبین جلسه قبل
رئیس- اسامی غائبین جلسه قبل قرائت میشود.
غائبین با اجازه
- آقایان زرگرزاده- دکتر ضیائی- جوانشیر- دکتر شریعت- مسعودی- دکتر حکیم شوشتری- دکتر صدر- بهادری- تهرانی- مهندس بریمانی- حقشناس- فیاض- دکتر فریور- صائب- مانی- مرندی- بیات- دکتر زعفرانلو- صدقیانی زاده- دکتر مدنی- مرتضوی- دکتر موثقی- بانو زاهدی.
دیرآمدگان و زود رفتگان با اجازه
- آقایان ارسنجانی- اهری- پردلی- طباطبائی- بانو تربیت- دکتر امامی خوئی- دکتر صالحی (هرکدام یکساعت)
غائبین مریض
- آقایان مهندس فروهر- بوشهری- پرویزی- پوربابائی- دکتر عدل طباطبائی- ماهیار- موسوی ماکوئی.
غائب در رأی
- آقای کریم بخش سعیدی (یک رأی).
- بیانات قبل از دستور آقایان: مهندس پروشانی- پروفسور مخبر فرهمند- قاضی زاره- دکتر کفائی- دکتر درودی
۲- بیانات قبل از دستور آقایان: مهندس پروشانی- پروفسور مخبر فرهمند- قاضی زاره- دکتر کفائی- دکتر درودی
رئیس- نطقهای قبل از دستور را شروع میکنیم آقای مهندس پروشانی تشریف بیاورید.
مهندس پروشانی- با اجازه مقام ریاست و نمایندگان محترم، برای اینجانب موجب کمال خوشوقتی است که مطالبی دربارۀ یک برنامه مؤثر و سودمند ملی باستحضار نمایندگان محترم برسانم:
به طوری که در اخبار رادیو و مطبوعات ملاحظه فرمودند به مناسبت هفته کار نیک پیشآهنگی اعضای شورای عالی و هیأت مدیره همچنین هیأت مدیره انجمن طرفداران تربیت پیشاهنگی ایران یکشنبه گذشته به پیشگاه شاهنشاه آریامهر شرفیات شدند. این شرفیابی از دو جهت ممتاز بود یکی اینکه افتخاری بزرگ نصیب مسئولان پیشاهنگی ایران ساخت و کسانی را که در راه پیشرفت این مکتب مقدس تربیتی بدون هیچگونه امتیاز مالی یا اداری صمیمانه خدمت میکنند بیش از پیش دلگرم و امیدوار ساخت و عملاً نشان داد که اجرهای معنوی به مراتب از پاداش مادی باارزش تر است (صحیح است). دوم اینکه در این موقعیت کاملاً آشکار شد که شاهنشاه بزرگ ما علاوه بر پیشرفتهای اقتصادی و صنعتی نسبت به شئون اجتماعی و هدایت نسل جوان که برنامه پیشآهنگی نیز قسمتی از آن است کمال توجه را مبذول و همواره با روشن بینی و علاقه مخصوص اوامر لازم برای توسعه برنامههای تربیتی و پیشآهنگی صادر میفرمایند (صحیح است) همچنانکه در این شرفیابی اشاره فرمودند "مفهوم پیشاهنگی فقط پوشیدن لباس آن و رعایت مقررات ظاهری آن نیست، بلکه باید افراد مملکت روحاً به صفات و خصائل پیشاهنگی مجهز باشند. اضافه بر جنبههای نیکوی این نهضت منجمله همین هفته کار نیک که اکنون در جریان است، اصولاً پیشاهنگی مکتب زندگی است برای اینکه بهمه بیاموزد که چگونه هر فردی در جامعه میتواند کار خودش را خوب انجام بدهد و مشکلات خودش را حل کند" (صحیح است).
وقتی اصول و منشهای پیشاهنگی بطور کامل و در سراسر کشور تعمیم یابد بدون تردید ظرفیت اجتماعی و قدرت ملی ما بنحو آشکاری افزایش خواهد یافت زیرا این اصول و تعلیمات موجب میشوند که هر فرد در سطح وسیعتری به همنوعان و جامعه خویش خدمت نمایند و باین طریق رشد ملی ما با سرعت بیشتری بسوی کمال هدایت شود امتیاز دیگری که این نهضت دربر دارد آنست که برنامههای آن با مطالعه کافی و اظهار نظر کارشناسان فن تعلیم و تربیت تنظیم میشود و پرورش کودک را با توجه بعوامل روانی و امکانات هر جامعه و بخصوص نیازمندیهای تربیتی اجتماع به مرحله اجرا میگذارد و همواره بین رشد سنی و پیشرفت قوای عقلی نوجوانان و جوانان با برنامه هائیکه تنظیم میکند همآهنگی لازم ایجاد مینماید (صحیح است) باید توجه داشت که اصول تربیت کودک از قرنها قبل توسط پیامبران و بزرگان بارها یادآوری شده و پیشاهنگی در حقیقت روشی است که این اصول را در قالب فکر و روح جوان رسوخ میدهد و او را عملاً عادت میدهد که از قوای روحی و جسمی خود به نفع دیگران و به سود جامعه استفاده بیشتری بعمل آورد.
اجازه میخواهم از این موقعیت استفاده کنم و ضمن ابراز تبریک به مسئولان پیشآهنگی ایران و مربیان عزیز و پیشآهنگانی که در سراسر کشور برای پیشرفت این برنامه فعالیت میکنند و بحکم اصول پیشآهنگی خواهران و برادران من هستند اطمینان دهم که خدمت اجتماعی آنان دارای ارزش و اثر بسیار است و فرمایشات تقدیر آمیز شاهنشاه آریامهر بخوبی نشان میدهد که نظر صائب و متین ملوکانه بزرگترین پشتیبان و حامی این نهضت است و من امید دارم برای ما نمایندگان ملت نیز این توفیق فراهم شود که در کار نیک پیشآهنگان بسهم خود خدمت بیشتری انجام دهیم (انشاءالله) و به متجاوز از یکصد هزار نفر خواهر و برادر خود که برای کمک بدیگران فعالیت دارند ملحق شویم همچنین در آینده قدمهای مؤثرتری برای پرورش روحی کودکان و جوانان عزیز برداریم. (مهندس صائبی- مخصوصاً در شهرستانها) در اینجا باستحضار حضار گرام میرسانم که پنجشنبه گذشته انجمن طرفداران تربیت پیش آهنگان ایران در اصفهان با حضور هیئت مدیره و مدیر کل پیشآهنگی ایران بنام نامی شاهنشاه آریامهر بوسیله استاندار اصفهان تشکیل یافت و یک قدم دیگر در راه تربیت اساسی فرزندان و جوانان استان اصفهان برداشته شد. امید است این اقدام به نتایج ثمر بخشی در راه آماده نمودن این جوانان برای یک زندگانی شرافتمند و سعادتمند منتج گردد.
موقع را مغتنم شمرده تشکرات خود را از اقدام دولت درباره پیشنهاد ترمیم حقوق بازنشستگان به مجلس شورای ملی تقدیم و تأیید مینمایم، اینکار یکی از مفیدترین اقداماتی است که انجام شده و حق هم همین است دولتی که سعادت افراد کشور را در نظر بگیرد و تحت هدایت شاهنشاه آریا مهر بخواهد عدالت اجتماعی را در کشور تأمین نماید باید در فکر رفاه این دسته از کارمندان صدیق و وفادار دولت باشد.
یقین است مجلس شورای ملی نیز با رفع نواقص و توجه به پیشنهاد و نظریات صالحهای که ابراز میشود وسایل آسایش بیشتر بازنشستگان کشور را تأمین و فراهم خواهد آورد (احسنت-احسنت).
رئیس- آقای پرفسور مخبر فرهمند تشریف بیاورید.
پرفسور مخبر فرهمند- با اجازه مقام ریاست و همکاران عزیزم چون ماه مبارک رمضان است و قدردانی و تشکر از فرد فرد اشخاصی که نیرو و زندگی خودشان رابرای بهبود وضع وطن عزیز ما صرف میکنند از فرایض دینی است به یکی دو مطلب اجازه میخواهم در اینجا اشاره کنم همکاران عزیزم مسبوق هستند که در هفته گذشته در کشور ما یکی از مسابقات بزرگ اتومبیل رانی بین المللی انجام شد اولاً جای نهایت خوشوقتی است که وضع راهها و موقعیت مملکت ما طوری است که افرادی که اینطور مسابقات را تشکیل میدهند تشخیص دادهاند که یک قسمت از مسیر میتواند در کمال خوبی در مملکت ما انجام بشود بنده چون قبلاً خودم در جریان این امر بودم پیش خودم فکر کردم که وظیفه دار هستم در قسمتی از این مسابقه که در مملکت ما انجام میشود نهایت کمک را به این افراد برجسته بکنیم بطوریکه از یکطرف باز هم اسباب سربلندی مملکت ما پیش خارجیان باشد مثلاً فکر کرده بودیم که از بدو دقایق ورود وسایل آسایش و رسیدگی به اینها طوری پیش بینی شود که اسباب سربلندی باشد و همینطور هم شد ولی یک نکتهای را که از یکی دو نفر از این اشخاص که در این مسابقه شرکت کردند شنیدم و بمن تذکر دادند واقعاً اسباب سربلندی من بود که آنها گفتند در مملکت شما با هر شخصی ما برخورد میکنیم احساس میکنیم که یک مقدار از گرفتاریها و کارهای ما را این اشخاص اطلاع دارند در روزنامهها ملاحظه فرمودید که هر کدام از این اتومبیلها که به سر حد رسید در ظرف یک و حداکثر دو دقیقه تشریفات گمرکی انجام میشد و آنها را مرخص کردند، نکته اینجاست که برای اینطور اشخاص یک دهم و دو دهم ثانیه هم، برای اینکه به هدفی که دارند برسند مطرح هست و اینها که در سایر کشورها از پنج دقیقه تا ۱۵ دقیقه وقت صرف میکردند در اینجا یک و حداکثر دو دقیقه برای آنها صرف وقت شد و در اینجا است که باید از مأمورین گمرک خودمان تشکر بکنیم مسئله دیگری که خواستم بعرض برسانم همینطور که همکار محترم آقای مهندس پروشانی فرمودند خوشبختانه در هفته گذشته جناب وزیر دارائی تذکر دادند که گشایشی در خزانه مملکت ایجاد شده و به آنها اجازه میدهد که مقداری از حقوق بازنشستگان را ترمیم کنند، البته این نهایت خوشوقتی است بنده خواستم حالا که کمیسیون برای متمم بودجه تشکیل است و سال گذشته هم تذکری راجع به اشتباه محاسبه داده بودم خواهش میکنم در این امر هم یک شوری بشود و پیش بینیهای لازم بشود که اگر امسال در این متمم بودجه میسر نیست در بودجه سال آینده این یک قلم را منظور کنند. متشکرم (احسنت).
رئیس- آقای قاضی زاده تشریف بیاورید.
قاضی زاده- با اجازه مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی و همکاران محترم، بطوریکه آقایان همکاران متذکر شدند، یکی از لوایح بسیار مفید از لحاظ اینکه متضمن ترمیم حقوق یک عده از کارمندان دولت است.
از طرف دولت در هفته گذشته بوسیله وزیر هوشمند وزارت دارائی تسلیم مجلس مقدس شورای ملی گردید و این لایحه از لحاظ اینکه مزین شده به حقوق کارمندان بازنشسته و وظیفهبگیران تمام محافل و بین کلیه کارمندان شاغل و بازنشسته و حتی در مجلس سنا با حسن استقبال زیاد مواجه شده است و ملاحظه فرمودید در مجلس مقدس شورای ملی هم بهمین نحو و رئیس محترم مجلس شورای ملی بسیار مسرت خاطر داشتند که حقوق بازنشستگان بحق ترمیم میشود و متوجه شدیم که تمام نمایندگان محترم مجلس اعم از اکثریت و اقلیت همه در این خصوص هم صدا هستند و این باعث کمال خوشوقتی است (ارسنجانی- برای اینکه همه در حال بازنشستگی هستند) هم مسلک محترم: همه بازنشسته میشوند همه هم میمیرند حتی جنابعالی تردیدی نیست در برابر بازنشستگی و مرگ نمیتوانیم شک کنیم پس در این صورت باید از دولت حزبی کمال تشکر و امتنان را داشت بنده بخاطر دارم در سال گذشته راجع به اشتباه محاسبه حقوق کارمندان در همین مجلس مقدس صحبت کردم و جناب آقای دکتر یگانه که نمیدانم تشریف دارند یا ندارند توجه فرمودند و آقای نخست وزیر هم شرحی مرقوم فرمودند که در مورد حقوق بازنشستگان دولت و دربارۀ اشتباه محاسبه حقوق کارمندان دولت هم کمال توجه میشود و دستور رسیدگی داده شده است و این حقیقت را خدمت آقایان عرض میکنم و بعداً شخصاً حضور آقای نخست وزیر از طرف کارمندان و بازنشستگان شرفیاب شدم و هر جا هست خدا سلامتش بدارد بدون اینکه کوچکترین بی لطفی بکند با کمال محبت و عنایت گفتند قاضی زاده ذمۀ ما نسبت به اشتباه محاسبه مشغول است و باید بری شود و در مورد بازنشستگان هم این کار را میکنیم البته فلسفه اش این است که بعد از انقلاب آقایان اطلاع دارند که کلیه طبقات کارگران، کشاورزان، و سایر طبقات از مواهب انقلاب بهره مند شدند و از عنایات شاهنشاه معظم که شامل حال کلیه مردم، آحاد و افراد طبقات مملکت است برخوردار گردیدند و حتی بخاطر داریم که نسبت به ترمیم حقوق و رفاه و آسایش عموم کارمندان دولت مکرر از طرف شخص اول مملکت ابراز عنایت گردیده است در این موقع که این لایحه تقدیم مجلس شورای ملی شده کمال سپاسگزاری و امتنان عموم کارمندان دولت را بحضور شاهنشاه معروض میدارم (احسنت) مخصوصاً طبقه بازنشسته کشور این مطلب را هم میخواهم عرض کنم آقایان توجه داشته باشید اینها خدمتگزاران صدیق شاه و ملت بوده و هستند و در مواقع حساس مملکت بخاطر دارم خدمات برجستهای انجام دادند اهل فضیلت و تقوی و اهل علم و دانش هستند (صحیح است) بخاطر دارم که وقتی مرحوم بدر در کانون بازنشستگان بود با ایشان صحبت کردم که بین کارمندان بازنشسته و کارمندان شاغل برای رسیدن به مقاصد مهم مملکتی از جمله جلب رضایت افکار عمومی نسبت به سازمانهای دولتی بایستی همکاری بشود و ایشان حسن استقبال کردند ما مدتها در کانون بازنشستگان جلسه داشتیم و جلسه جامعه لیسانسیهها در کانون بازنشستگان تشکیل میشد بنده شاهد و ناظر خدمات بازنشستگان کشوری در تمام شئون بوده و هستم و تقدیس میکنم این لایحه را، حالا که در دورۀ گذشته دولت یک کار بسیار خوبی کرد و حقوق بازنشستگان و وظیفه بگیران را که کمتر از سیصد تومان بوده ده تومان و بیست تومان بود به سیصد تومان ترمیم داده شد و این وظیفه بگیران واقعاً دعاگو شدند خدای من شاهد است چنان در وضع معیشت اینها این رقم جزئی مؤثر واقع شد و چنان اظهار تشکر میکردند در هر موقع من متوجه میشدم و میدیدیم چون با کارمندان دولت تماسی دارم و آنها بمن لطف دارند و نمایندگی آنها و نمایندگی کارمندان لیسانسیه را بعهده داشته و دارم ولی خدا شاهد است این یتیمها و صغیرهای وظیفه بگیر چنان به ذات اقدس شاهنشاه دعا میکردند و مخصوصاً چون این ترمیم وظیفه در ایام عید اتفاق افتاده بود و مبلغی یک دفعه داده شده بود برای زندگی آنها خیلی مؤثر بود و این از قدمهای مؤثر است و نباید تصور شود که چون رقم سیصد تومان برای اینها مهم نبود، بلکه بمصداق در خانۀ مور شبنمی طوفان است بقدری راضی و دعاگو شدند که اسباب کمال امتنان و تشکر و مباهات است حالا که این لایحه بمجلس شورای ملی آمده و افکار عمومی متوجه این شده ارزش معنوی این لایحه بیشتر از ارزش مادی آن است در هر کجا شما مینشینید بین کارمندان دولت بین بازنشستگان بین وظیفه بگیران در تمام محافل و مجالس صحبت از این امر مقدس است و حسن استقبال شده است بنده استدعا دارم که همکاران ما در کمیسیون بودجه از این موقعیت و از این فرصت متناسب و توجه دولت و پشتیبانی همه همکاران ما که در این مورد هست و مجلس سنا هم عنایت دارد حقوق بازنشستگانی که قبل از قانون استخدام بازنشسته شدهاند و تجربیات فراوان دارند من جمیع جهات در کمیسیون بودجه از هر جهت و از هر لحاظ با در نظر گرفتن معلومات و تحصیلات و جهات دیگر و تجربیات دقت کامل بشود تا باعث مزید دعاگوئی اینها بشود بنده بیش از این عرضی ندارم و سلامتی همه آقایان و موفقیت شما را از خداوند میخواهم که همه پشتیبانی بکنیم که این امر مقدس و این پیشنهاد صحیح به نحو احسن بسامان برسد. در ضمن میلاد مسعود حضرت امام حسن مجتبی (ع) را به پیشگاه مقدس مجلس شورای ملی تبزیک عرض میکنم و همینطور به عموم ملت ایران تبریک میگویم و به شاهنشاه اسلام پناه، شاهنشاهی که همواره طرفدار شیعۀ اثنی عشری و مذهب جعفری است مخصوصاً تبریک میگویم از خانمها و آقایان که عرایضم را استماع فرمودند کمال تشکر را دارم (احسنت).
رئیس- آقای دکتر کفائی تشریف بیاورید.
دکتر کفائی- جناب آقای رئیس، همکاران گرامی.
مدتی است که بطور شایعه و در دو روز اخیر بطور رسمی در جراید، مطالبی پیرامون فرار سرمایههای داخلی توسط چند شرکت به خارج از مملکت شنیده و خوانده میشود. در اینجا لازم است از اقدامات دولت در مورد جلوگیری از فعالیت دلالان خارجی و فرار سرمایههای ملی تشکر بشود و بخصوص از اظهارنظر رئیس بانک مرکزی بمانند طبیبی حاذق که بموقع بیماری را تشخیص و نسخه لازم را تجویز نمود سپاسگزاری کرد.
همه اطلاع دارند که از چند سال پیش با شروع برنامههای عمرانی عدهای از سوداگران و سودجویان بینالمللی بخش قابل ملاحظهای از درآمد ملی ما را بطرق مختلف خارج کردهاند.
همراه با افزایش درآمد نفت و بالا رفتن درآمد عمومی بر فعالیت مشکوک این محافل زدوبندچی برای بردن سرمایه ملی ایران افزوده میشود. اگر بخواهیم نقشهها و نیرنگهائی از طرف این محافل سودجو برای بردن سرمایههای ایرانی در ظرف سالهای اخیر ذکر کنیم، کمدی غم انگیز را در مجموعه داستان فعالیتهای سالهای اخیر تشکیل میدهد (صحیح است). و بعبارت دیگر شرح این اقدامات، قوی ترین ادعا نامهای علیه این سازمانهای باصطلاح اقتصادی و بازرگانی میباشد و براساس همین ادعا نامه و کیفر خواست اقتصادی است که امروز دولت و مقامات بانکی ایران تصمیم به جلوگیری از فعالیتهای مشکوک این محافل گرفتهاند.
امروزه همگان اذعان دارند که مملکت ما از یک ثبات سیاسی و اقتصادی بینظیری برخوردار است (صحیح است) و در این دوره که عصر سازندگی است نه تنها به فداکاری احتیاج داریم بلکه حداقل آن وظیفهشناسی هر فرد به مملکت و اجتماع خود میباشد.
حال اگر فردی بخاطر تصورات واهی اختیار سرمایۀ خود را بدست چند دلال مشکوک بدهد و پول خود را از مملکت خارج نماید آیا مطمئن است که توانسته است به وظیفه ملی خود عمل نماید؟ در صورتی که در این دوره بنا بار شاد شاهنشاه مفخم و طرز عمل یک دولت خدمتگزار توانستهایم دارای موقعیتی شویم که سرمایههای مفید خارجی را به مملکت خود جلب نمائیم. و میتوان به جرأت گفت که در این مورد مسابقهای بین چنین شرکتهای خارجی که صلاحیت آنها مورد تأیید قرار گرفته، برای سرمایه گذاری در ایران بوجود آمده است. این دلیل چیست؟
آیا نه اینست که ما از یک امنیت بیسابقه در تمام شئونات اجتماعی برخور داریم. حال نباید از این موقعیت به بهترین وجهی استفاده کنیم؟ و با بکار انداختن سرمایههای داخلی سرمایههای مفید خارجی را بمملکت خود جلب کنیم؟ و یا بالعکس با فرار دادن سرمایههای ملی بخارج، بعنوان خرید اوراقی مجهول از چند شرکت مشکوک سرمایۀ مملکت را بخارج بفرستیم.
تصمیم اخیر دولت و محافل بانکی ایران در حقیقت جوابگوی تقاضای عمومی و جراید ایران بود، که از مدتها قبل در مورد فعالیت این قبیل شرکتهای مشکوک و جلوگیری از خروج سرمایههای ملی تذکراتی داده میشد. و این تصمیم از این نظر بیشتر شایان اهمیت است که حفظ و حمایت از سرمایههای ملی ایران یکی از اساسی رین اقدامات در راه تأمین استقلال اقتصادی میباشد.
ضمن تأیید این روش دولت نظر مقامات مربوط و مسئولین بانکی و مالی ایران باید به این مطلب معطوف شود که در اجرای این تصمیم نهایت دقت و مراقبت را بعمل آورند. زیرا این سازمانهای ظاهراً بازرگانی هر لحظه و براههای مختلف و در بسیاری از موارد با کمک و روکش عناصر داخلی ممکن است دوباره وارد عمل گردند و فعالیت نامشروع خود را از سر گیرند (صحیح است).
مطلب دیگر آن است که پابپای کوتاه کردن دست دلالان خارجی و از بین بردن فعالیت سوداگران مشکوک باید وسائل بکار افتادن و رشد بیش از پیش سرمایههای ملی را فراهم کرد. منظور آنست که همگام با تجهیز نیروی انسانی که نیرومندترین عامل تولید اقتصادی است باید سرمایههای ملی ایران را تا سر حد امکان بسیج و وارد کار کرد (صحیح است) و از تلفیق این دو عنصر انسانی و مالی با عامل بیکران طبیعی ایران یک اقتصاد نیرومند ملی بوجود آورد.
برای بکار انداختن، و حداکثر استفاده از سرمایه داخلی اقدامات زیر ضروری بنظر میرسد.
- اول- فراهم کردن تسهیلات و امنیت سرمایهای: برای جلب و بکار انداختن سرمایههای داخلی باید تسهیلات لازم را فراهم کرد، مخصوصاً لازم است که با اتخاذ سیاست ثابت از تشتت و عدم اعتماد صاحبان سرمایه جلوگری کرد لازم بتذکر است که امروز مقدار زیادی از سرمایههای داخلی بعلت نداشتن میدان مساعد فعالیت و برخوردار نبودن از امکانات لازم در حال رود ماندهاند و یا در خارج از ایران بکار افتادهاند.
- دوم- اجرای عدالت اقتصادی و سرمایه گذاری:
- باید برای صاحبان سرمایههای ملی و اندوختهها، امکان سرمایه گذاری را در شرایط مساوی بوجود آورد.
- وابستگیها و ارتباطات خاص نباید نقشی در این زمینه ایفا کنند.
- برای بکار انداختن و حداکثر استفاده از سرمایههای داخلی باید امکانات مساوی و عادلانه برای تمام صاحبان سرمایه فراهم کرد.
- سوم- هدایت و ارشاد در سرمایه گذاری:
- امروز سرمایههای کوچک و بزرگ بسیار در ایران وجود دارد که بعلت عدم آگاهی کافی از فعالیت اقتصادی، در حال رکود ماندهاند، و یا در راههای غیر اقتصادی بکار میافتند و از بین میروند.
- برای بارور شدن کامل این سرمایههای داخلی باید یک مرکز راهنمائی و ارشاد سرمایه گذاری ایجاد گردد.
- که صاحبان سرمایه مخصوصاً سرمایههای کوچک را در فعالیتهای خود راهنمائی کند. البته هم اکنون در بعضی از سازمانهای دولتی مثل وزارت اقتصاد و سازمان برنامه مراکز راهنمائی وجود دارد ولی باید یک سازمان کاملاً مجهز و متمرکز با اطلاعات دقیق و حتی نشریه منظم مربوط بشعبههای مختلف تولیدی، صنعتی، کشاورزی و بازرگانی بطور مرتب در اختیار علاقمندان بسرمایه گذاری بگذارد حتی این چنین سازمانی باید نقش نزدیک کننده و هم آهنگ سازنده سرمایههای کوچک را داشته باشد.
- چهارم- کنترل و نظارت سوداگران خارجی:
- برای جلوگیری از فرار سرمایههای داخلی باید بطور مداوم فعالیت شرکتها و سرمایه گذاران خارجی تحت نظارت کامل دولت قرار گیرد.
- در هر حال امیدوار است که با توجه بیشتر مقامات مسئول، کشور ما در راه توسعه و تعالی اقتصادی بیش از پیش بر بازوی انسانی و سرمایههای داخلی خود تکیه کند. این اساسی ترین شرط استقلال اقتصادی است و همین استقلال اقتصادی است که ضامن اجرای کامل سیاست مستقل ملی امروز براهنمائی شاهنشاه بزرگ ما میباشد (احسنت).
رئیس- آقای دکتر درودی بفرمائید.
دکتر درودی- با اجازه مقام محترم ریاست و همکاران محترم عرض امروز بنده راجع به کمیسیون حج است که در آتیه نزدیکی شروع بکار خواهد کرد و چون این مسأله دامنگیر همه همکاران بخصوص نمایندگان شهرستانها میباشد و از طرف دیگر با یکی از ارکان اصل انقلاب اداری ارتباط دارد اینست که بنده استدعا میکنم توجه بیشتری باین مطلب بفرمائید در اینمورد رهبر عالیقدر ما در روز افتتاح مجلسین درباره اصل ۱۲ انقلاب چنین فرمودند "از طرف دیگر میباید تمرکز بیدلیل و زیاده از حد امور در پایتخت مملکت از میان برود و باستانها و شهرستانهای کشود امکان ابتکار و مسئولیت بیشتری در کارهای مربوط به خودشان داده شود".
بنده بعنوان یکی از طلاب این فن معتقدم که اگر آنچه محققان و دانشمندان و متخصصان در این فن نوشته و گفتهاند جمع آوری کنیم و خلاصه کنیم و با اوضاع و احوال فعلی مملکتمان تطبیق کنیم و به عبارتی ساده در بیاوریم هیچ عبارتی جامعتر و سلیس تر و ساده تر از این عبارت شاهنشاه آریامهر نخواهد بود (صحیح است) البته باید تصدیق کرد که مسأله تمرکز و عدم تمرکز تشخیص حدفاصل بین این دو کاری است بسیار بسیار مشکل و بهمین دلیل است که با اینکه یکسال و خوردهای از تاریخ اجرای این فرمان گذشته هنوز آنطور که باید به نتیجه نرسیده هنوز کارها در تهران متمرکز است اینطور گفته میشود برای اینکه فاصلهای بین تمرکز و عدم تمرکز بتوانیم پیدا کنیم باید خط مشی و سیاست و برنامه کار متمرکز باشد ولی اجرای آن غیر متمرکز باشد راجع به تمرکز و عدم مرکز چون وقت تنگ است بنده نمیخواهم چیزی عرض کنم ولی فقط راجع بکمیسیون حج میخواستم صحبت بکنم در مورد کمیسیون حج این مسأله که آیا اصولاً کسی باید امسال به حج برود یا نرود آیا چه نوع اشخاصی باید بروند و از هر حال باید چند نفر بروند و بعبارتی دیگر همشهریان ما اسمش را گذاشتهاند سهمیه یعنی بهر شهر چقدر سهمیه باید داده شود و این مسائلی است که در تهران راجع به آن اتخاذ تصمیم میشود ولی پس از اینکه این مسائل معلوم شد و معلوم شد که مثلاً از قزوین ۱۰ نفر یا ۵ نفر یا بیشتر یا کمتر باید برود و چه اشخاصی باید بروند و دارای چه شرایطی باید باشند آیا اجراء این تصمیمات هم باز در تهران باید حل بشود یا همانطور یه شاهنشاه فرمودند در محل راجع به این مسائل بهتر میشود رسیدگی کرد و بهتر میشود اتخاذ تصمیم کرد سال گذشته جناب آقای خواجه نوری بخاطر دارند در فراکسیون پارلمانی پیشنهادی مطرح شد که این اختیارات از مرکز بشهرستانها داده بشود خوشبختانه دولت توجه کرد و یک درجه تفویض اختیار کرد یعنی وزارت کشور این اختیار را به استاندارها داد که کمیسیون حج در مراکز استانها تشکیل بشود شاید در سایر استانها این دستور عکس العملی نمایانی داشت ولی در تهران متأسفانه چون مرکز استان تهران در تهران است این تفویض اختیار بهیچوجه نمایان نبود ساکنین شهرستانهای استان تهران کماکان مجبور شدند بلند شوند بیایند تهران برای کمیسیون حج با آن تراژدی که پارسال همه مشاهده کردیم که در استانداری بوجود آمد و این کار باعث ناراحتی تمام نمایندگان شهرستانها شد که مرتب موکلین مراجعه میکردند و میخواستند بوسیلهای جواز از مسافرت بگیرند بنظر بنده بیشتر مشکل متوجه نمایندگان تهران بود. خانمها و آقایان نمایندگان تهران شما مینشینید میخواهید برای مشکل لاینحل تاکسی و مشکل اتوبوس راه حلی پیدا کنید (دکتر اسفندیاری- هنوز راه حل پیدا نشده) توجه کنید انجمن شهر تهران که برای رفع مشکلات تهران میخواهد راه حل اساسی پیدا کند ریشه اصلی را پیدا کنید این مشکل تاکسی با این تدابیر حل نمیشود شما اگر روزی ۵۰۰ تاکسی به تاکسیهای تهران اضافه کنید ولی تعداد ۱۰۰۰ نفر تاکسی سوار از شهرستانها به تهران بیایند آیا مشکل حل میشود؟ این ترافیک تهران که اینهمه رویش بحث میشود راه حلش همان فرمایشی است که شاهنشاه درباره انقلاب اداری فرمودند شما باید کاری کنید که کارها در تهران متمرکز نشود و مردم شهرستانها بدون جهت بلند نشود بیایند تهران وقتی یکنفر موکل بنده از قزوین صبح بلند نشوند بیایند تهران وقتی یکنفر موکل بنده از قزوین صبح بلند میشود بیاید اینجا و عصر میخواهد برگردد بشهر خودش هر قدر پول تاکسی باشد میدهد جلوی اتوبوس را میگیرد و این است که تهران بدون تاکسی میماند استدعا میکنم نسبت باین مسأله توجه بیشتری بکنید در برنامۀ چهارم به این نکته توجه نشده باز بیشتر مزایا بتهران اختصاص یافت و شهرستانها محروم بودند در لایحه نوسازی باز گفتیم که نوسازی از تهران باید شروع بشود در بودجه پارسال همینطور بود حالا گذشتهها گذشت لایحه متمم بودجه داریم میبینیم که باز امتیازات مال تهران است فردا لایحه بودجه میآید باز امتیازات مال تهران است بنده در درجه اول استدعا میکنم از این ببعد در لوایحیکه میآید ازین تمرکز بدون دلیل کارها در تهران جلوگیری کنید (صحیح است) اینقدر امتیاز برای تهران قائل نشوید ما باید تا آنقدر اینکار را ادامه بدهیم که فرمان شاهنشاه اجرا بشود بنابراین استدعا میکنم اگر موافق باشید یک فراکسیون موقت برای مبارزه با تمرکز بیدلیل کار را در تهران تشکیل بدهیم این فراکسیون اینقدر بکار خودش ادامه بدهد تا این مسأله تمرکز حل بشود و این فرمان اجرا بشود پس از اینکه این فرمان اجرا شد این فراکسیون منحل بشود بهر جهت نمایندۀ وزارت کشور که نیست از سایر نمایندگان دولت که تشریف دارند استدعا میکنم که به این مسأله تفویض اختیارات برای کمیسیون حج امسال یک درجه اضافه کنید پارسال وزارت کشور این اختیار را به استاندارها و فرمانداریهای محل داد بسیار خوب بود البته نمیتوانیم یکمرتبه اختیارات را بیاوریم پائین ولی امسال استدعا میکنم استاندارها هم این اختیار خودشان را به فرماندارها بدهند تا مردم شهرستانها بی جهت نیایند اینجا باز تأکید میکنم اشخاصیکه میخواهند بروند نباید غیر مشخص باشند تعداد در تهران معین بشود که از هر شهرستان چند نفر باید بروند و با چه شرایطی باید بروند ولی دیگر مردم بدون جهت بلند نشوند بیایند تهران.
- تصویب صورتجلسه
۳- تصویب صورتجلسه
رئیس- راجع به صورتجلسه دفعه قبل نظری نیست؟ (اظهاری نشد) صورت جلسه قبل تصویب میشود.
- طرح سؤال آقای دکتر عاملی تهرانی راجع به ساختمان راه سقز- اواوغلی و توضیحات آقای معاون وزارت راه و ارجاع بکمیسیون رسیدگی بسؤالات
۴- طرح سؤال آقای دکتر عاملی تهرانی راجع به ساختمان راه سقز- اواوغلی و توضیحات آقای معاون وزارت راه و ارجاع بکمیسیون رسیدگی بسؤالات
رئیس- وارد دستور میشویم سؤال آقای دکتر عاملی از وزارت راه مطرح است آقای دکتر عاملی بفرمائید.
دکتر عاملی- توضیحاتم را بعداً عرض میکنم.
رئیس- آقای معاون وزارت راه بفرمائید.
مهندس وثیق (معاون وزارت راه)- با کسب اجازه از مقام ریاست و خانها و آقایان نمایندگان محترم در پاسخ سؤال جنابان آقایان دکتر عاملی و دکتر فریور راجع به ساختمان راه سقز- اواوغلی بعرض میرساند بطوری که خانها و آقایان استحضار دارند تنظیم برنامههای عمرانی باسازمان برنامه است و با اولویتی که سازمان برنامه برای اجرای این برنامهها قائل است اعتبار آنرا در طول مدت برنامه بدستگاههای اجرائی ابلاغ میکند در مورد راه سقز به اواوغلی مورد سؤال جنابان آقایان در دوران برنامه سوم دستوری بوزارت راه نرسیده و اعتباری باختیار گذاشته نشده است و تا آنجائیکه وزارت راه اطلاع دارد در برنامه سوم عمرانی کشور فقط مطالعه این راه مورد نظر بود که بوسیله سه مهندس مشاور انجام شده و اینک آماده اجرا میباشد ولی وزارت راه با ماشین آلاتیکه در اختیار داشته است حدود ۹۳ کیلومتر از این راه را آسفالت کرد که ۱۰ کیلومتر بین رضائیه بسمت مهاباد ۵۰ کیلومتر رضائیه بسمت خوی و ۳۳ کیلومتر خوی به رواندوز و راه خوی به اواوغلی و راه سقز به مهاباد را هم بصورتی آماده کرده است که با قشر سوم زیر سازی میتوان آسفالت نمود ساختمان این شاهراه طبق صورتیکه از طرف سازمان برنامه بوزارت راه ابلاغ شده با اولویت اول در برنامه چهارم عمرانی کشور تأمین شده منتها چون در برنامه سوم باتعهداتی که بوده است تکافو نمیکرد اجرای برنامه را بسال ۸۴ ببعد موکول کردهایم البته بمحض اینکه اعتباری بوزارت راه داد بشود وزارت راه برای ساختمان راه اقدام خواهند نمود که در حد اعتبار واگذاری با سرعت هرچه بیشتر ساختمان این راه انجام بشود (احسنت).
رئیس- آقای دکتر عاملی بفرمائید.
دکتر عاملی تهرانی- جناب آقای رئیس همکاران ارجمند، من با کمال تأسف باید بعرض برسانم که علیرغم انتظار مردم آذربایجان غربی پاسخی را که جناب آقای معاون وزارت راه در اختیار مجلس شورای ملی گذاردند بهیچ وجه قانع کننده نبود (عدهای از نمایندگان- صحیح است) اولاً بهمین دلیل میخواهم اجازه داشته باشم که از همکاران ارجمند تقاضا بکنم اجازه بفرمایند این سؤال به کمیسیون رسیدگی بسؤالات فرستاده بشود تا در آنجا فرصتی باشد که مسئولین سازمان برنامه حضور پیدا کنند و توضیح بدهند که بچه علت با اینکه ساختمان این شاهراه در برنامه سوم منظور شده بوده است اعتبارات آنرا بوزارت راه تقویض نکردند برای اینکه خاطر دوستان گرامی دیگری هم که بعضاً معترض هم هستند باین مسأله معطوف بدارم باید توجه شما را جلب کنم که شاهراه سقز - اواوغلی قسمتی از شاهراهی بوده است که در آذربایجان غربی و کردستان مورد توجه قرار گرفت ساختنش اعتباراتش بتصویب رسید از این شاهراه آنچه در آذربایجان شرقی بود ساختمانش بپایان رسید آنچه در استان کردستان بود ساختمانش بپایان رسید و معلوم نیست بچه مناسبت آنچه در آذربایجان غربی بود ساختمانش ضمن برنامه سوم و سال اول از برنامه چهارم باید متوقف بماند (صحیح است) بعقیده من علت اینکه این راه ساخته نشده است اینست که در اجرای برنامهها تحرک کافی نبوده (صحیح است) در اجرای برنامهها توجه از لحاظ ضرورت و اولویت آنطوریکه باید منظور نبوده همزمان با آن زمانیکه قرار بوده است شاهراهیکه شهرهای اصلی آذربایجان غربی را بهم متصل میکند یعنی انبار غله بوکان، انبار غله مهاباد، انبار غله و توتون و سبزه رضائیه، انبار غله شاهپور و خوی، انبار دانههای روغنی و صنعتی که در این مناطق بدست میآید تمام اینها را به بازارهای ایران و به بازارهای دنیا متصل میکند شاهراهی که باید چنین نقش عمدهای انجام بدهد معلوم نیست بچه دلیلی اولویتش در برنامه سوم حذف شد تا آنجائیکه اساساً در آن برنامه هیچ نوع فعالیتی باین منظور صورت نگرفت من گمان میکردم مسئولین در اینجا توضیح خواهند داد که چرا این اعتبارات را حذف کردند و بمنظور دیگری منظور فرمودند ولی در اینجا فقط توضیح دادند که سازمان برنامه نخواسته است این راه ساخته بشود باید معلوم شود چرا سازمان برنامه ضمن برنامه سوم نخواسته؟ شما باهمیت این منطقه مثل اینکه خوب توجه و وقوف ندارید بعد از سالهای جنگ در ایران بسیاری از مصائب و مشکلات برای مردم پیش آمد ولی بیائید برسید و بررسی کنید به بینید کدام استان بیشتر صدمه دید کدام استان بود که شهرهایش غارت شد کدام استان بود که شهرهایش بویرانی کشیده شد این مردمیکه چنین مصائب و مشکلات را دیدند آیا نباید خسارتشان جبران بشود اقتصادشان احیاء بشود و مشکل درجه اول زندگی برای اجتماعی و اقتصادی در این منطقه فقط و فقط راه است (صحیح است) بنابراین اگر این برنامه مهم حیاتی و اساسی در ضمن مدت برنامه عمرانی سوم بموقع اجرا در نیامده و به برنامه چهارم موکول شده صرفاً صرفاً باین دلیل است که توجه دقیق به مصائب و مشکلات این منطقه بعمل نیامده نسبت به احیای اقتصادی این منطقه فکر اساسی نشده و اگر هم قدمی در اجرای این هدف میخواستیم برداریم شرط اولش این بود که راه را میاساختیم البته آقای بدر صالحیان حق دارند راضی باشند از اینکه در استان مربوطه خودشان شاهراه ساخته شده همان شاهراهی که قسمتی از آن شاهراه اواوغلی تا سقز است ولی این شاهراه به سقز ختم میشود راه بین المللی که از تبریز به بارگان میرود ساخته شده این جزو همان برنامه و همان شبکه راهها بوده است ولی آن قسمتی که میبایستی اواوغلی را به سقز متصل کند در بوته اجمال باقیمانده این بارهم میفرمایند که در سال ۴۷ اعتباری برای این راه منظور نشده بسیار جای تأسف است باین دلیل که بمناسبت خصوصیات جغرافیائی و فصلی در آذربایجان غربی در هر زمانی نمیشود ساختمان راهها را برعهده گرفت فصل ساختمان محدود است که از اواخر بهار شروع میشود تا اواسط پائیز امتداد پیدا میکند بنابراین اگر در سال آینده هم همین اعتبار را در اختیار وزارت راه بگذارند تا مقدمات مناقصه و مزایده و کارهای تشریفاتی انجام بشود خواهیم رسید به اول فصلی که دیگر ساختمان امکان ندارد و اجباراً بفرض اینکه در اول فروردین ۴۸ این اعتبارات به وزارت راه ابلاغ بشود ما در سال ۴۸ نمیتوانیم این برنامه را شروع بکنیم اگر این کارها مثل کارهای مقدماتی و کارهای تشریفاتی، انجام مناقصه در این موقع شروع میشد و تا پایان امسال به پایان میرسید از اول فصل ساختمانی آینده انجام اینکار امکان پذیر بود ولی متأسفانه فرمودند در سال ۴۷ هم این اعتبار ابلاغ نشده و چون ابلاغ نشده بدیهی است مقدمات و تشریفات کار هم انجام نخواهد گرفت و در سال ۴۸ بودجه ابلاغ خواهد شد و در این سال فقط انجام تشریفات صورت خواهد گرفت و بمحض اینکه یک مطلب جدیدی در کار مملکت یا در یک برنامۀ مترقی دیگر پیش بیاید باز میگویند کجا اعتبار بلو که شده هست، خواهند گفت اعتبار راه آذربایجان غربی دو مرتبه از اعتبارات آنجا میکاهند یا تمامش را برمیدارند و به برنامههای دیگر اختصاص میدهند بعقیده نا این پاسخی نیست که بانتظارات روزمره یکایک مردم آذربایجان غربی داده شود بهیچ وجه و استدعا میکنم برخلاف بار گذشته که اینجا نسبت به موضوع بیمارستان مهاباد توضیح دادم و عرض کردم زندگی و حیات و آسایش سیصد هزار نفر از افراد مردم آن منطقه و شهرستانهای اطراف موکول است که این شهر بیمارستان داشته باشد خواهش کردم که در کمیسیون بررسی شود علل توقفش، علل وقفه، به اینکار رسیدگی شود متأسفانه عنایت نفرمودید و مردم آن سامان را با یک قیام خودتان خشنود نکردید، این بار استدعا میکنم اینها مشکلات واقعی است مسائل زیاد دیگری در این مورد هست که از حوصله و از مصلحت اینکه در جلسه علنی مطرح شود شاید بدور باشد ولی لازمست که بآن منطقه توجه کرد، من تنها اینجا میگویم در این مناطق در مناطق جنوب آذربایجان غربی در مناطق کردنشین آذربایجان غربی هنوز بسیاری از ایستگاههای رادیوئی سیاستهای مخرب امواجشان طوری تنظیم شده که صدا مستقیماً باین مناطق منعکس بشود تنها به این اشاره کفایت میکنم در اینجا مشکل و خطر هنوز بجای خود باقی است و باید توجه کرد و بنده استدعا میکنم اجازه بدهید این سؤال در کمیسیون مورد دقت کافی قرار بگیرد و صرفاً از اینجهت که تمام مسئولین امر گرد هم بیایند و بمسائل توجه دقیق بکنند شاید موجبات آن فراهم بشود که از اول فصل ساختمانی آینده این کار به منصه اجرا گذارده بشود، عرض دیگری ندارم.
(صحیح است، احسنت).
رئیس- خانها و آقایانی که موافقند این سؤال به کمیسیون رسیدگی به سؤالات برود خواهش میکنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. سؤال به کمیسیون رسیدگی به سؤالات ارجاع میشود.
- قرائت نامه کمیسیون رسیدگی به سؤالات راجع به خاتمه یافتن موضوع سؤال آقای دکتد صدر از وزارت آب و برق در مورد خاموشی برق تهران
۵- قرائت نامه کمیسیون رسیدگی به سؤالات راجع به خاتمه یافتن موضوع سؤال آقای دکتد صدر از وزارت آب و برق در مورد خاموشی برق تهران
رئیس- نامهای است از کمیسیون رسیدگی به سؤالات رسیده است جهت اطلاع مجلس شورای ملی قرائت میشود.
سؤال آقای دکتر صدر نمایندۀ محترم از وزارت آب و برق دربارۀ خاموشی مکرر برق تهران که طبق تصمیم متخذه جلسه پنجشنبه ۲۷ /۴ /۱۳۴۷ مجلس شورای ملی به کمیسیون رسیدگی به سؤالات ارجاع شده بود در جلسه پنجشنبه ۳۰ آبا نماه ۱۳۴۷ کمیسیون رسیدگی به سؤالات با حضور آقای مهندس ظهیری معاون وزارت آب و برق مورد رسیدگی قرار گرفت پس از توضیحات نمایندگان دولت که با نصب دستگاه ترانسفور موتورهای جدیر رفع نقص شده و دیگر برق تهران خاموشی نخواهد داشت آقای صدر قانع شدند و بدین نحو سؤال آقای دکتر صدر خاتمه یافته تلقی گردید. مراتب جهت استحضار مقام ریاست گزارش میگردد.
رئیس کمیسیون رسیدگی به سؤالات- جهانشاهی.
- تقدیم یک فقره سؤال بوسیله آقای پردلی از وزارت آموزش و پرورش
۶- تقدیم یک فقره سؤال بوسیله آقای پردلی از وزارت آموزش و پرورش
رئیس- آقای پردلی بفرمائید.
پردلی- سؤالی است از وزارت آموزش و پرورش تقدیم میکنم.
- قرائت اعضاء هیئت کمیسیون عرایض
۷- قرائت اعضاء هیئت کمیسیون عرایض
رئیس- اسامی هیئت رئیسه کمیسیون عرایض به اطلاع مجلس میرسد.
هیئت کمیسیون عرایض منتخب ۱۳ /۹ /۱۳۴۷
- رئیس- آقای سرتیپ پور (نمایندگان- مبارک است، مبارک است)
- نواب رئیس- آقایان مهندس پروشانی- ادیب سمیعی.
- مخبر: آقای معیری.
- منشی- آقایان دکتر طالع- ساگینیان.
رئیس- سؤال آقای پزشکپور در دستور است ولی چون آقای پزشکپور در کمیسیون دادگستری هستند سؤال ایشان را بجلسه بعد موکول میکنیم.
- اعلام وصول گزارش ماهیانه کمیسیونهای پارلمانی برای چاپ در صورت جلسه
۸- اعلام وصول گزارش ماهیانه کمیسیونهای پارلمانی برای چاپ در صورت جلسه
رئیس- گزارش ماهیانه کمیسیونها رسیده است با اجازۀ خانمها و آقایان در صورتجلسه امروز چاپ میشود.
- قرائت دستور و تعیین موقع جلسه بعد- ختم جلسه
۹- قرائت دستور و تعیین موقع جلسه بعد- ختم جلسه
رئیس- دستور جلسه آینده قرائت میشود.
- ۱- گزارش یک شوری اضافه اعتبارات سال ۴۷ کل کشور. شمارۀ چاپ ۵۹۷
- ۲- گزارش یک فوریتی مواد الحاقی به قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی مربوط به ایجاد طبقه همافران. شمارۀ چاپ ۵۹۸
- ۳- سؤال آقای کریم بخش سعیدی از وزارت آب و برق.
رئیس- سؤال آقای پزشکپور را هم در جلسه آینده مطرح خواهیم کرد. چون فعلاً مطلب دیگری نداریم با اجازۀ خانمها و آقایان جلسه امروز را ختم میکنیم جلسه آینده ساعت ۱۰ صبح روز یکشنبه خواهد بود.
رئیس مجلس شورای ملی- عبدالله ریاضی.
- پرسش نمایندگان
۱۰- پرسش نمایندگان.
سؤال
استدعا دارد امر فرمایند جناب وزیر آموزش و پرورش به موعد مقرر در مجلس شورای ملی حضور به هم رسانیده و به سؤالات زیر پاسخ گویند:
- ۱- چرا دو سال قبل در حدود هفده نفر لیسانسیه را از سیستان انتقال دادند و تقریباً سیکلهای دوم دبیرستانهای زابل را به علت نداشتن دبیر لیسانسیه ریاضی و فیزیک و شیمی تعمداً منحل کردند.
- ۲- اگر تعمد نبود چرا به تلگرافات مردم زابل توجهی نشد و بعد از این همه تذکرات و سؤال بنده جبران این ظلم دردناک نگردید.
- ۳- به نظر مقام وزارت مزبور حل فوری و عملی چیست که جوابگوی خواستههای مردم طبق مبانی انقلاب شاه و مردم میباشد.
- ۴- آمار دقیق لیسانسیههای ریاضی و فیزیک و شیمی را که در خدمت وزارت آموزش و پرورش هستند اعم از کادر اداری و آموزشی به طور تفکیک که در هر شهری چند نفر مشغول کار هستند کتباً اعلام فرمایند.
با تقدیم احترام - ابراهیم پردلی.
-گزارش ماهیانه کمیسیونهای پارلمانی (مهر - آبان ۱۳۴۷)
۱۱- گزارش ماهیانه کمیسیونهای پارلمانی (مهر - آبان ۱۳۴۷)
گزارش یک ماهه مهر سال ۱۳۴۷ کمیسیون برنامه
تاریخ تشکیل یکشنبه ۲۱/۷/۴۷ - سهشنبه ۲۳/۷/۴۷ سهشنبه ۳۰/۷/۴۷
لوایح و کارهای خاتمه یافته:
۱- انتخاب هیئت رئیسه کمیسیون.
۲- تصویب قسمتی از لایحه سازمان دائمی برنامهریزی کشور.
رئیس کمیسیون - دکتر الموتی.
گزارش یک ماهه مهر سال ۱۳۴۷ کمیسیون علوم و آموزش عالی
تاریخ تشکیل روز ۸/۷/۱۳۴۷
لوایح و کارهای خاتمه یافته:
۱- لایحه راجع به تشکیل هیئت امنای دانشکده کشاورزی رضاییه
۲- لایحه راجع به تشکیل مدرسه عالی بازرگانی
لوایح و کارهایی که در دستور است:
۱- لایحه راجع به تأسیس سازمان اسناد ملی ایران برای شور اول.
۲- شور دوم موافقتنامه فرهنگی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری عراق.
رئیس کمیسیون علوم و آموزش عالی - دکتر عظیمی.
گزارش یک ماهه مهر سال ۱۳۴۷ کمیسیون فرهنگ و هنر
تاریخ تشکیل روزهای ۲۴/۷/ و ۲۰/۷/۴۷
لوایح و کارهای خاتمه یافته:
لایحه راجع به موافقتنامه فرهنگی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری عراق.
لوایح و کارهایی که در دستور است:
۱- لایحه راجع به حمایت از حقوق مؤلفین و مصنفین و هنرمندان.
۲- شور دوم لایحه راجع به موافقتنامه فرهنگی بین دولت ایران و عراق.
رئیس کمیسیون فرهنگ و هنر - سعید وزیری.
گزارش یک ماهه مهر سال ۱۳۴۷ کمیسیون دادگستری
تاریخ تشکیل سهشنبه ۳۰/۷/۱۳۴۷
لوایح و کارهای خاتمه یافته:
۱- شور اول لایحه راجع به اصلاح بعضی از مواد مربوط به قانون تشکیل شورای داوری.
لوایح و کارهایی که در دستور است:
۱- اصلاحات مجلس سنا راجع به اصلاح ماده ۲ قانون مواد خوردنی و آشامیدنی.
۲- لایحه راجع به تأسیس سازمان اسناد ملی ایران.
۳- لایحه راجع به فروش املاک مورد اجاره به زارعین مستأجر.
۴- شور اول لایحه دولت راجع به مجازات به کار گماردن اطفال کمتر از دوازده سال در کارگاههای فرشبافی.
۵- منع کشت خشخاش و استعمال تریاک برای شور دوم.
۶- اصلاحات سنا بیمه شخص ثالث وسایل رانندگی موتوری زمینی.
۷- لایحه راجع به استرداد اراضی واگذاری از زارعین مستأجر.
۸- قانون اصلاح قانون دعاوی اشخاص علیه دولت.
۹- قانون اصلاح ماده ۱۹ قانون طرز جلوگیری از بیماریهای آمیزشی و بیماریهای واگیر.
۱۰- لایحه راجع به اجازه واگذاری اراضی و ساختمانهای دولتی.
۱۱- اصلاحات مجلس سنا راجع به لایحه نوسازی و عمران شهری.
۱۲- لایحه راجع به اصلاح بند الف ماده ۲۴ قانون دریایی.
۱۳- بازرگانی شدن سازمان بنادر و کشتیرانی.
نایب رئیس کمیسیون دادگستری - مهاجرانی.
گزارش یک ماهه مهر سال ۱۳۴۷ کمیسیون دارایی
تاریخ تشکیل ۲۰ مهر ۱۳۴۷ - ۲۲ مهر ۱۳۴۷ - ۳۰ مهر ۱۳۴۷
لوایح و کارهای خاتمه یافته:
۱- لایحه اصلاح بند الف ماده ۲۴ قانون دریایی ایران.
۲- لایحه افزایش وام دریافتی از دولت فرانسه.
۳- لایحه فروش اراضی جلالیه.
۴- لایحه اصلاح تبصره ۳۳ قانون بودجه سال ۱۳۴۶ کل کشور (در مورد اوراق قرضه).
رئیس کمیسیون - کریم اهری.
گزارش یک ماهه مهر سال ۱۳۴۷ کمیسیون کشور
تاریخ تشکیل ۳۰/۷/۱۳۴۷
لوایح و کارهای خاتمه یافته:
لایحه قانونی مربوط به انتقال افسران و درجهداران ارتش شاهنشاهی به ژاندارمری کل کشور.
رئیس کمیسیون - دکتر دادفر.
گزارش یک ماهه مهر ماه سال ۱۳۴۷ کمیسیون امور خارجه
تاریخ تشکیل ۳/۷/۱۳۴۷
لوایح و کارهای خاتمه یافته:
۱- موافقتنامه فرهنگی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری عراق.
۲- لایحه استخدام سه نفر گوینده زبان عربی.
لوایح و کارهایی که در دستور است:
۱- لایحه گذرنامه
۲- لایحه عهدنامه بازرگانی و اقامت و دریانوردی با دولت انگلستان.
نایب رئیس کمیسیون - هما زاهدی.
گزارش یک ماهه آبان سال ۱۳۴۷ کمیسیون برنامه
تاریخ تشکیل سهشنبه ۷/۸/۴۷ - سهشنبه ۱۴/۸/۴۷ سهشنبه ۲۱/۸/۴۷ - سهشنبه ۲۸/۸/۴۷
لوایح و کارهای خاتمه یافته:
تصویب قسمتی از لایحه سازمان دایمی برنامهریزی کشور.
رئیس کمیسیون - دکتر الموتی.
گزارش یک ماهه آبان سال ۱۳۴۷ کمیسیون اصلاحات ارضی
تاریخ تشکیل شنبه ۱۱/۸/۴۷ شنبه ۱۸/۸/۴۷ - سهشنبه ۲۱/۸/۴۷ - پنجشنبه ۲۳/۸/۴۷ - چهارشنبه ۲۹/۸/۴۷
لوایح و کارهای خاتمه یافته:
۱- لایحه الحاق هشت ماده به قانون تشکیل شرکتهای سهامی زراعی (ارسالی از مجلس سنا).
۲- لایحه فروش اراضی مورد اجاره به زارعین مستأجر (شور اول).
۳- لایحه استرداد اراضی واگذاری از زارعین معتاد به مواد مخدره.
رئیس کمیسیون - دکتر سبزواری.
گزارش یک ماهه آبان سال ۱۳۴۷ کمیسیون فرهنگ و هنر
تاریخ تشکیل روزهای دوشنبه ۶/۸ و پنجشنبه ۲۳/۸/۴۷
لوایح و کارهای خاتمه یافته:
۱- لایحه راجع حمایت از حقوق مؤلفین و مصنفین برای شور اول.
۲-شور دوم لایحه راجع به موافقتنامه فرهنگی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری عراق.
لوایح و کارهایی که در دستور است:
۱- شور اول لایحه راجع به حمایت از حقوق مؤلفین و مصنفین و هنرمندان.
۲- لایحه راجع به تأسیس سازمان اسناد ملی ایران.
رئیس کمیسیون فرهنگ و هنر - سعید وزیری.
گزارش یک ماهه آبان سال ۱۳۴۷ کمیسیون علوم و آموزش عالی
تاریخ تشکیل روز ۹/۸/۱۳۴۷
لوایح و کارهای خاتمه یافته:
۱- شور اول لایحه راجع به تأسیس سازمان اسناد ملی ایران.
۲- موافقتنامه فرهنگی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری عراق.
رئیس کمیسیون علوم و آموزش عالی - دکتر عظیمی.
گزارش یک ماهه آبان سال ۱۳۴۷ کمیسیون دادگستری
تاریخ تشکیل روزهای یکشنبه ۵/۸/ و ۱۱/۸ و ۱۳/۸ و ۱۴/۸ و ۱۵/۸ و ۲۰/۸ و ۲۳/۸ و ۲۷/۸ و ۳۰/۸/ ۴۷
لوایح و کارهای خاتمه یافته:
۱- اصلاحات مجلس سنا راجع به اصلاح ماده ۲ قانون مواد خوردنی و آشامیدنی.
۲- لایحه راجع به تأسیس سازمان اسناد ملی ایران.
۳- لایحه راجع به فروش املاک مورد اجازه به زارعین مستأجر.
۴- شور اول لایحه دولت راجع به مجازات به کار گماردن اطفال کمتر از دوازده سال در کارگاههای فرشبافی.
۵-منع کشت خشخاش و استعمال تریاک برای شور دوم.
۶-اصلاحات مجلس سنا راجع به بیمه شخص ثالث وسایل رانندگی موتوری زمینی.
۷- لایحه راجع به استرداد اراضی واگذاری از زارعین مستأجر.
۸- قانون اصلاح قانون دعاوی اشخاص علیه دولت
۹- قانون اصلاح ماده ۱۹ قانون طرز جلوگیری از بیماریهای آمیزشی و بیماریهای واگیر.
۱۰- لایحه راجع به اجازه واگذاری اراضی و ساختمانهای دولتی.
۱۱- اصلاحات مجلس سنا راجع به لایحه نوسازی و عمران شهری.
لوایح و کارهایی که در دستور است:
۱- لایحه راجع به اصلاح بند الف ماده ۲۴ قانون دریایی.
۲- بازرگانی شدن سازمان بنادر و کشتیرانی.
۳- فروش اراضی جلالیه.
۴- افتتاح حساب پس انداز برای اطفال سیزده سال به بالا.
نایب رئیس کمیسیون دادگستری - مهاجرانی.
گزارش یک ماهه آبان سال ۱۳۴۷ کمیسیون بهداری
تاریخ تشکیل ۷ آبان ۱۳۴۷ - ۲۶ آبان ۱۳۴۷.
لوایح و کارهای خاتمه یافته:
۱- شور دوم لایحه ارسالی از مجلس سنا راجع به اصلاح ماده ۲ قانون مواد خوردنی و آشامیدنی و آرایشی و بهداشتی.
۲- لایحه اصلاح ماده ۱۹ قانون طرز جلوگیری از بیماریهای آمیزشی و بیماریهای واگیر.
رئیس کمیسیون - دکتر اعتمادی.
گزارش یک ماهه آبان سال ۱۳۴۷ کمیسیون دارایی
تاریخ تشکیل ۵ آبان ۱۳۴۷- ۸ آبان ۱۳۴۷ - ۱۲ آبان ۱۳۴۷ - ۱۳ آبان ۱۳۴۷ - ۲۲ آبان ۱۳۴۷- ۲۷ آبان ۱۳۴۷.
لوایح و کارهای خاتمه یافته:
۱- اساسنامه شرکت سهامی صنایع شیر ایران.
۲- لایحه بیمه اجباری مسئولیت مدنی دارندگان وسایل نقلیه موتوری زمینی در مقابل شخص ثالث.
۳- لایحه مربوط به موافقتنامه بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی راجع به همکاری اقتصادی و فنی.
۴- اساسنامه شرکت سهامی چای ایران.
۵- لایحه تأسیس آموزشگاه اختصاصی مالی وزارت دارایی.
۶- لایحه مربوط به ساختمانهای محل مأموریتهای شاهنشاهی در خارج از کشور.
۷- لایحه اجازه واگذاری اراضی و ساختمانهای دولتی.
۸- لایحه ارسالی از مجلس سنا راجع به موافقتنامه مربوط به حاکمیت بر جزایر فارسی و العربی و تحدید حدود قاره بین ایران و عربستان سعودی.
۹- لایحه الحاق بند ۷ ماده الحاقی به آییننامه اجرایی قسمت اول تبصره ۲۹ قانون بودجه سال ۱۳۴۴ کل کشور.
۱۰- لایحه تشکیل هیأت امنا دانشکده صنعتی (پلی تکنیک) ایران.
۱۱- لایحه مربوط به فروش املاک مورد اجاره به زارعین مستأجر.
۱۲- شور دوم لایحه مربوط به ساختمانهای محل مأموریتهای شاهنشاهی در خارج از کشور.
۱۳- لایحه راجع به بازرگانی شدن سازمان بنادر و کشتیرانی.
رئیس کمیسیون.
گزارش یک ماهه آبان سال ۱۳۴۷ کمیسیون تولیدات کشاورزی و مواد مصرفی.
تاریخ تشکیل -۱ آبان ۱۳۴۷ - ۲۳ آبان ۱۳۴۷
لوایح و کارهای خاتمه یافته:
۱- اساسنامه شرکت سهامی چای ایران.
۲- اساسنامه شرکت سهامی صنایع شیر ایران.
از طرف رئیس کمیسیون - بختیاریپور.
گزارش یک ماهه آبان ۱۳۴۷ کمیسیون نظام
تاریخ تشکیل -۱ آبان ۱۳۴۷ - ۱۲ آبان ۱۳۴۷، ۱۴ آبان ۱۳۴۷.
لوایح و کارهای خاتمه یافته:
۱- لایحه انتقال افسران و درجهداران ارتش شاهنشاهی به ژاندارمری کل کشور.
۲- شور دوم لایحه دولت راجع به انتقال افسران و درجهداران ارتش شاهنشاهی به ژاندارمری کل کشور.
۳- لایحه تأسیس سازمان اسناد ملی ایران.
۴- آییننامه حق فنی درجهداران کادر ثابت رسته موزیک.
۵- لایحه اصلاح قانون دعاوی اشخاص علیه دولت راجع به املاک.
رئیس کمیسیون.
گزارش یک ماهه آبان سال ۱۳۴۷ کمیسیون کشور
تاریخ تشکیل ۶/۸/۱۳۴۷ و ۱۱/۸/۱۳۴۷ و ۲۰/۸/۱۳۴۷ و ۲۷/۸/۱۳۴۷.
لوایح و کارهای خاتمه یافته:
۱- لایحه انتقال افسران و درجهداران ارتش شاهنشاهی به ژاندارمری کل کشور (برای شور دوم).
۲- طرح پیشنهادی جمعی از آقایان نمایندگان راجع به بیمه حوادث شخص ثالث وسایل نقلیه موتوری زمینی (برگشتی از مجلس سنا).
لوایح و کارهایی که در دستور است:
۱- لایحه انجمنهای استان و شهرستان.
۲- لایحه وسایل نقلیهای که در محل ممنوع توقف میکنند.
۳- لایحه تفسیر تبصره افزایش تعداد نمایندگان مجلس شورای ملی.
رئیس کمیسیون - دکتر دادفر.
گزارش یک ماهه آبان سال ۱۳۴۷ کمیسیون آب و برق
تاریخ تشکیل دوشنبه ۱۳- سهشنبه ۱۴- یکشنبه ۱۹- سهشنبه ۲۸.
لوایح و کارهای خاتمه یافته:
۱- اساسنامه شرکت سهامی سازمان آب منطقهای تهران.
۲- اساسنامه شرکت سهامی سازمان آب منطقهای خوزستان.
۳- اساسنامه شرکت سهامی سازمان آب منطقهای آذربایجان.
۴- اساسنامه شرکت سهامی سازمان آب منطقهای فارس.
۵- اساسنامه شرکت سهامی سازمان آب منطقهای اصفهان.
۶- اساسنامه شرکت سهامی سازمان آب منطقهای شمال البرز.
۷- اساسنامه شرکت سهامی سازمان آب منطقهای سیستان و بلوچستان.
۸- لایحه دولت راجع به فروش املاک مورد اجاره به زارعین مستأجر.
لوایح و کارهایی که در دستور است:
۱- اساسنامه شرکت سهامی سازمان عمران منطقه غرب.
۲- اساس نامه شرکت سهامی کشت و صنعت جیرفت.
رئیس کمیسیون آب و برق - مهندس جلالی نوری.
گزارش یک ماهه آبان سال ۱۳۴۷ کمیسیون کار و امور اجتماعی
تاریخ تشکیل ۱۲/۸/۱۳۴۷ و ۱۵/۸/۱۳۴۷.
لوایح و کارهای خاتمه یافته:
۱- طرح قانونی بیمه اجباری مسئولیت مدنی دارندگان وسایل نقلیه موتوری زمینی در مقابل شخص ثالث (برگشتی از مجلس سنا).
۲- لایحه مجازات به کار گماردن اطفال کمتر از دوازده سال در کارگاههای فرشبافی.
لوایح و کارهایی که در دستور است:
لایحه اصلاح قانون کار.
نایب رئیس کمیسیون - عبدالوهاب کیا.
گزارش یک ماهه آبان سال ۱۳۴۷ کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری
تاریخ تشکیل یکشنبه ۵- یکشنبه ۱۲- دوشنبه ۲۰ آبان ماه.
لوایح و کارهای خاتمه یافته:
۱- لایحه دولت راجع به انتقال افسران و درجهداران ارتش شاهنشاهی به ژاندارمری کل کشور.
۲- لایحه دولت راجع به تأسیس آموزشگاه اختصاصی مالی وزارت دارایی.
۳- لایحه دولت راجع به تأسیس سازمان اسناد ملی ایران.
۴- شور دوم لایحه دولت راجع به انتقال افسران و درجهداران ارتش شاهنشاهی به ژاندارمری کل کشور.
۵- اساسنامه شرکت سهامی صنایع شیر ایران.
۶- لایحه دولت راجع به تشکیل هیئت امنا دانشکده صنعتی (پلی تکنیک).
لوایح و کارهایی که در دستور است:
۱- آییننامه استخدامی سازمان بیمههای اجتماعی.
۲- لایحه دولت راجع به بیمه مستخدمین کشوری و خانواده آنها.
۳- لایحه دولت راجع به تبدیل پایههای فارغالتحصیلان رشته نقشهکشی و نقشهبرداری و مباشرین آموزشگاه فنی وزارت راه به فنی و همچنین فارغالتحصیلان فنی کشاورزی و دامپزشکی.
رئیس کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری - مجید موسوی.
گزارش یک ماهه آبان سال ۱۳۴۷ کمیسیون پست و تلگراف و تلفن
تاریخ تشکیل شنبه ۱۱- یکشنبه ۲۶ آبان ماه.
لوایح و کارهای خاتمه یافته:
۱- لایحه دولت راجع به قرارداد بینالمللی مخابرات منعقده در مونترو.
۲- شور دوم لایحه دولت راجع به قرارداد بینالمللی مخابرات منعقده در مونترو.
نایب رئیس کمیسیون پست و تلگراف و تلفن - دکتر کفایی.
گزارش یک ماهه آبان سال ۱۳۴۷ کمیسیون بودجه
تاریخ تشکیل دوشنبه ۶ آبان - چهارشنبه ۱۵ آبان چهارشنبه ۲۲ آبان - دوشنبه ۲۷ آبان - چهارشنبه ۲۹ آبان.
لوایح و کارهای خاتمه یافته:
۱- لایحه دولت راجع به اجازه پرداخت حقالسهم دولت ایران و برنامه غذایی جهانی.
۲- نامه شماره ۲۳۹۵۲ - ۲۵/۷/۱۳۴۷ وزارت دارایی در مورد اجازه استفاده از مبلغ دو میلیون ریال از محل هزینههای پیشبینی نشده منظور در ردیف ۵۹۰۱ قانون بودجه سال ۱۳۴۷ کل کشور برای سازمان بازرسی شاهنشاهی.
۳- آئیننامه حق فنی درجهداران کادر ثابت رسته موزیک.
۴- نامه شماره ۱۶۰۰۷- ۱۷/۶/۱۳۴۷ وزارت دارایی در مورد قسمتی از دیون بلامحل سال ۱۳۴۷ وزارت جنگ.
۵- لایحه دولت راجع به تصویبنامه تأسیس آموزشگاه اختصاصی مالی وزارت دارایی.
۶- نامه شماره ۷۶۳۴-۲۵/۴/۱۳۴۷ نخستوزیری در مورد اصلاح بودجه سال ۱۳۴۷ وزارتخانههای کشور و آبادانی و مسکن.
۷- نامه شماره ۱۰۰۴۵ - ۱۲/۴/۱۳۴۷ وزارت دارایی در مورد صورت ریز دیون بلامحل سال ۱۳۴۷ دانشگاه مشهد.
۸- نامه شماره ۲۰۱۶۷ - ۱/۸/۱۳۴۷ وزارت دارایی در مورد صورت ریز دیون بلامحل سال ۱۳۴۷ ژاندارمری کل کشور.
۹- نامه شماره ۱۰۲۰۷ - ۱۹/۴/۱۳۴۷ وزارت دارایی در مورد صورت ریز دیون بلامحل سال ۱۳۴۷ سازمان جلب سیاحان.
۱۰- نامه شماره ۱۰۰۴۳- ۱۷/۴/۱۳۴۷ وزارت دارایی در مورد صورت ریز دیون بلامحل سال ۱۳۴۷ دیوان محاسبات.
رئیس کمیسیون بودجه - مرتضوی.
گزارش یک ماهه آبان سال ۱۳۴۷ کمیسیون آبادانی و مسکن
تاریخ تشکیل چهارشنبه ۸ آبان - چهارشنبه ۲۲ آبان - چهارشنبه ۲۹ آبان
لوایح و کارهای خاتمه یافته:
۱- (شور اول) لایحه مربوط به ساختمانهای محل مأموریت شاهنشاهی در کشورهای خارجی.
۲- لایحه راجع به اجازه واگذاری اراضی و ساختمانهای دولتی.
۳- (شور دوم) لایحه مربوط به ساختمانهای محل مأموریتهای شاهنشاهی در کشورهای خارجی.
رئیس کمیسیون آبادانی و مسکن - دکتر کیان
گزارش یک ماهه آبان ماه سال ۱۳۴۷ کمیسیون امور خارجه
تاریخ تشکیل ۹/۸/۱۳۴۷ - ۱۳/۸/۱۳۴۷ - ۱۴/۸/۱۳۴۷
لوایح و کارهای خاتمه یافته:
۱- لایحه حمایت از حقوق مؤلفین و منصفین و هنرمندان.
۲- موافقتنامه فرهنگی و همکاری فنی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری فرانسه.
۳- (شور دوم) لایحه مربوط به ساختمانهای محل مأموریتهای شاهنشاهی در خارج از کشور.
۴- شور دوم موافقتنامه فرهنگی با دولت عراق.
۵- شور دوم لایحه حمایت از هنرمندان.
۶- شور دوم موافقتنامه فرهنگی و همکاری فنی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت فرانسه.
۷- لایحه موافقتنامه فرهنگی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت مجارستان.
۸- لایحه موافقتنامه حاکمیت و تحدید حدود فلات قاره (بر جزایر فارسی و العربی) بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت عربستان سعودی.
۹- لایحه موافقتنامه مخابرات.
لوایح و کارهایی که در دستور است:
۱- لایحه گذرنامه.
۲- لایحه عهدنامه بازرگانی و اقامت و دریانوردی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت انگلستان.
نایب رئیس کمیسیون امور خارجه.