مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۴ آبان ۱۳۴۲ نشست ۸
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و یکم | تصمیم‌های مجلس | قوانین انقلاب شاه و مردم |
مذاکرات مجلس شورای ملی
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز سه‌شنبه ۱۴ آبان ۱۳۴۲ نشست ۸
مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره ۲۱
جلسه: ۸
فهرست مطالب:
۱- تصویب صورت مجلس
۲- قرائت تلگرام جوابیه و اصل تلگرام مجلس شورای ملی به مناسبت روز تولد والاحضرت همایون ولایتعهد
۳- بیانات قبل از دستور آقایان: صدری کیوان- ریگی
۴- تقدیم لایحه مستمری درباره تیمور عابدی به قید فوریت به وسیله آقای نخست‌وزیر
۵- معرفی آقای برزگر به معاونت وزارت دارایی به وسیله آقای نخست‌وزیر
۶- تقدیم لایحه اصلاحی بودجه ۱۳۴۲ به وسیله آقای نخست‌وزیر به قید فوریت
۷- طرح و تصویب یک فوریت لایحه برقراری مستمری درباره تیمور عابدی
۸- طرح و تصویب یک فوریت لایحه اصلاحی بودجه ۱۳۴۲
۹- بیانات بعد از دستور آقایان: یغمایی‌کیهان- منصور- روستا- بالاخانلو
۱۰- تقدیم یک فقره سؤال به وسیله آقای بالاخانلو
۱۱- بیایات بعد از دستور آقای مهندس والا
۱۲- اخطار آیین‌نامه به وسیله آقای پاینده
۱۳- بیانات قبل از دستور آقایان: دکتر صالحی - حاذقی - رامبد
۱۴- تعیین موقع و دستور جلسه بعد- ختم جلسه
| مجلس یکساعت و سه ربع پیش از ظهر برپاست آقای مهندس عبدالله ریاضی تشکیل گردید. |
- تصویب صورت مجلس
۱- تصویب صورت مجلس
رئیس- صورت غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود.
غائبین با اجازه –
- آقایان مهندس عطائی – موسوی کبیری – باغمیشه – دکتر حکیم شوشتری- امام مردوخ – مهرزاد – ایلخان – دکتر غنی – رام بد –دکتر شفیع امین – شکیبا نوری – دکتر سامی راد – مصطفوی نائینی – دکتر هدایتی – فولادوند – دکتر مدنی – سعید وزیری – سیفی بالاخانلو- دکتر مهندس بهبودی.
غائب بی اجازه –
- آقای ساگینیان.
رئیس – راجع بصورت جلسه قبل اگر نظری هست بفرمائید.
سرلشگر نکوزاد – درجلسه قبل عرایضی که بنده بعرض نمایندگان محترم رسانیدم چند کلمه اشتباهات و افتادگی هائی داشت که بنده صبح با آقای معنوی تماس گرفتم و قرار شد اصلاح کنند چون فقره بود اجازه بفرمائید عرض نکنم.
رئیس – بسیار خوب اصلاح می‌شود. آقای مجید محسنی بفرمائید.
مجید محسنی – چند نکته کوچک است در صورت جلسه که چون این جا نمی‌شود گفت می‌نویسم و تقدیم می‌کنم و ضمنا چند فقره شکایت هست راجع به همند آب سرد که تقدیم مجلس شورای ملی شود.
رئیس – اصلاح می‌شود، دیگر نظری نسبت بصورت جلسه قبل نیست ؟(اظهاری نشد) صورت مجلس قبل تصویب می‌شود.
- قرائت تلگرام جوابیه واصل تلگرام مجلس شورای ملی بمناسبت روز تولد والا حضرت همایون ولایتعهد
۲- قرائت تلگرام جوابیه واصل تلگرام مجلس شورای ملی بمناسبت روز تولد والا حضرت همایون ولایتعهد
رئیس – تلگرافی است که در جواب تلگراف مجلس شورای ملی بمناسبت تبریک روز تولد والاحضرت همایون ولایتعهد رسیده است که برای آقایان قرائت می‌شود.
جناب مهندس عبدالله ریاضی رئیس مجلس شورای ملی
شادباش صمیمانه و ابراز احساسات خالصانه شما بمناسبت نهم آبان ماه روز ولایت والا حضرت همایون ولیعهد موجب خورسندی و رضامندی خاطر ما وعلیا حضرت شهبانوی ایران گردید. عواطف و عنایات خاص ما را بعموم نمایندگان مجلس شورای ملی ابلاغ نمائید.
نهم آبان ۱۳۴۲. شاه.
این هم تلگرافی است که از طرف مجلس شواری ملی مخابره شده است:
پیشگاه مبارک اعلیحضرت همایون شاهنشاه محمد رضا شاه پهلوی، بمناسبت روز فرخنده و باشکوه نهم آبان که مصادف با آغاز چهارمین سال میلاد مسعود والا حضرت همایون رضا پهلوی ولیعهد محبوب ایران است احساسات شاه دوستی و وطن پرستی عموم نمایندگان مجلس شواری ملی را که در جلسه علنی امروز ابراز نمودند بعرض پیشگاه مبارک شاهنشاه معظم و علیاحضرت شهبانوی ایران رسانیده با عرض تبریک و تهنیت از طرف ملت ایران و عموم نمایندگان مجلس شواری ملی دوام سلطنت شاهنشاه معظم و بقاء عمر وسلامت علیا حضرت شهبانوی ایران و والاحضرت همایون ولایتعهد را از درگاه خدواند متعال مسئلت می‌نماید.
جان نثار. مهندس عبدالله ریاضی.
- بیانات قبل از دستور آقایان: صدری کیوان – ریگی
۳- بیانات قبل از دستور آقایان: صدری کیوان – ریگی
رئیس – حالا نطقهای قبل از دستور شروع می‌شود آقای صدری کیوان بفرمائید.
صدری کیوان – بنام خداوند توانا، ریاست معظم مجلس شواری ملی بنده با اجازه وموافقیت نهضت ائتلافی ششم بهمن قبل از بیان عرایضم لازم میدانم یک مطلب بسیار اساسی و مهم را تذکر بدهم، این مطلب اساسی این است که همه ما خداوند علی اعلی را سپاسگزاریم که از آغاز گشایش مجلس ملاحظه می‌کنیم عالی ترین احساسات شاهدوستی و وطن پرستی از طرف آقایان نمایندگان محترم درخانه ملت تجلی دارد (صحیح است) (چند نفر از نمایندگان – و بانوان) مسلما این احساسات مقدسی که از روی کمال وصفا و صمیمیت و خالی از هر گونه شائبه مجلس است بهترین ضامن بثمر رسانیدن انقلاب مقدس و سفید شاه و ملت، انقلاب عظیم دنیا پسندی که بدست توانای منجی کبیر ایران بندگان اعلیحضرت همایونی بنیانگذاری شده است خواهد بود (صحیح است) بنده امروز از پشت این تریبون مقدس مجلس شواری ملی بملت ایران بملت حق شناس و حق پرست ایران که بارها رشد ملی خود را بمضه ظهور و بروز رسانیده و درصفوف فشرده پشت سر شهریار معدلت پرور خود ایستاده است اعلام می‌کنم که ما نمایندگان شما بلکه بهتر عرض کنم ما خدمتگزاران شما از پای نخواهیم نشست تا انقلاب سفید و مقدس شما به نتیجه عالی و نهائی خود برسد (صحیح است، احسنت) ما مطالبی را که لازم دانستم امروز بعرض همکاران عزیزم آقایان نمایندگان محترم مجلس شورایملی برسانم مشروحه‌ای است از طرف سران محترم عشایر دشت میشان بنمایندگی از طرف ۱۲۰ هزار نفر عشایر مرزی که بنده خدمتگزار خودشان را مأمور کرده‌اند که مبین و مترجم احساسات شاهدوستی و وطن پرستی آنان باشم. بنده برای این که ذهن آقایان نمایندگان محترم روشن شود و استحضار بیشتری داشته باشند قبل از اینکه این وظیفه خطیر و افتخار آمیز را انجام بدهم لازم میدانم چند کلمه‌ای درباره اوضاع جغرافیائی و خصوصیات مردم آن محل عرض کنم بعد وظیفه خطیر را انجام بدهم، شهرستان دشت میشان درقسمت غربی استان خوزستان و درمجاورت مرزایران و عراق قراردارد در این سرزمین پهناور مرزی بیش از یکصدو بیست هزار نفر از هموطنان ایرانی الاصل ما که باقتضای یک سنت دیرینه وروی پیروی از سنن و عادات محلی خود درکپرهای حصیری ونئی و درکنار شعب مختلف کنند زندگی می‌کنند این عشایر مردمانی شاهدوست و وطن پرست هستند و نسبت به مقدسات ملی و مملکتی تعصبی عجیب دارند، شاهنشاه عظیم را ظل الله میدانند و مانند تمام عشایر این مملکت خود را فدائی شاه وضامن مجد وعظمت ایران میدانند (بعضی از نمایندگان – همه مردم ایران اینطورند) بنده راجع به عشایر صحبت می‌کنم مسلما همه مردم ایران این اینطور هستند، در دشت میشان مانند سایر نقاط ممکلت همیشه عالی ترین احساسات وطن پرستی تجلی دارد اکنون این عشایر شریف با این خصوصیات بنده را موظف کرده‌اند که مترجم احساساتشان درمجلس شورایملی باشم در این جا بنده اکتفا می‌کنم بخواندن یک سطر و یک شعر از آن مشروحه‌ای که تقدیم کرده‌اند که بعرض مجلس شورای ملی برسد، در مشروحه شان نوشته شده است هموطنان عزیز ما آگاه باشند که قطرات خونی که در عروق و شرائین ما ۱۲۰ هزار نفر از عشایر مرزی دشت میشان جریان دارد ضامن اجرای شش اصل مقدس همایونی که چون شش ستاره درخشان بر تارک انقلاب مقدس ملی ما می‌درخشد خواهد بود و در ذیل آن مشروحه هم این شعر نوشته شده که بنده این جا قرائت می‌کنم شاها: نیست یک ذره بجز مهر تو اندر دل ما – گوئی آمیخته با مهر تو آب وگل ما. بنده از مقام محترم ریاست مجلس شورایملی تقاضا می‌کنم احساسات این عشایر را بهر نحوی که مقتضی میدانند بعرض خاکپای مقدس همایونی برسانند، مطلب دوم بنده نامه‌ای است که از طرف ساکنان بستان رسیده تقدیم می‌کنم، بستان یکی از بخش‌های دشت میشان است در انجا نوشته‌اند که امسال بحمدالله محصول شلتوک ما بهتر شده است (نمایندگان – الحمدلله) و اگر دولت اجازه بفرمایند مانند سال گذشته و کمافی السابق امسال هم مبادلات مرزی انجام بگیرد بسیار بجا است، در بستان اگر مبادلات مرزی انجام بگیرد زندگی ما خیلی بهتر خواهد شد، بنده توجه جناب آقای علم نخست وزیر را باین مطلب جلب می‌کنم و استدعا می‌کنم اجازه بفرمایند که کمافی السابق مبادلات مرزی در بخش بستان انجام گیرد و عریضه شان را هم تقدیم مقام ریاست می‌کنم و استدعا می‌نمایم که خودشان از طریق مجلس اقدام مقتضی را معمول بفرمایند، درخاتمه عرایضم بمصداق من لم یشکر المخلوق لم یشکر الخالق لازم میدانم که از زحمات و خدمات شبانه روزی تیمسار صفاری استاندار خوزستان که برای آبادانی خوزستان ازهیچگونه کوششی فرو گذار نمی‌کنند (صحیح است) مخصوصا برای بهبود وضع عشایر خوزستان صمیمانه تشکر کنم ونظر جناب آقای علم نخست وزیر محترم را نسبت به خدمات ارزنده این استاندار جلب کنم نامه‌ای ازطرف خانم دکتر پارسا به بنده رسیده است راجع به اراضی مفت آباد که از بنده خواسته‌اند تقدیم مقام ریاست بکنم که اقدام مقتضی معمول دارند چون بنده هنوز ۱۵ دقیقه وقتم تمام نیست اگر مقام معظم ریاست موافقت بفرمایند بنده ۵ دقیقه از بقیه وقتم را از دوستان خوب جناب آقای ریگی تقدیم نمایم اگر مانعی نداشته باشد دیگر هم عرضی ندارم.
رئیس- مانعی ندارد. آقای ریگی بفرمائید.
امان الله ریگی – بنده اولا تشکر می‌کنم از همکار ارجمندم جناب آقای سدری کیوان که ۵ دقیقه از وقتشان را به بنده لطف کردند ضمنا از کمیته مرکزی هیأت عامله نهضت ائتلافی ششم بهمن تشکر می‌کنم که به بنده اجازه دادند که چند دقیقه‌ای از وقت آقایان را بگیرم، عرض کنم در بلوچستان که بنده افتخار نمایندگی آنجا را دارم در نتیجه خشکسالی که چهار سال متوالی پیش آمد و جناب آقای نخست وزیر هم در گزارش خودشان اشاره فرموده‌اند وضعی پیش آمده و خساراتی بمردم وارد شده از لحاظ تلف شدن دامها و خشگی قنوات که واقعا اگر توجه نشود در این زمستان سخت وضع رقت باری بوجود خواهد آمد، در سال گذشته دولت جناب آقای علم که خودشان حقیقه توجه خاصی باین منطقه دارند و مخصوصا با تذکرات و دستورات اکیدی که از طرف شاهنشاه بایشان داده شده بود کمک‌های ذیقیمتی کردند و شیر وخورشید سرخ و خود دولت مقداری گندم و آرد بین اهالی آنجا توزیع کردند ولی بنظر بنده آن مقدار کافی نبود و استدعا دارم از جناب آقای علم که مجددا یک کمک هائی از همین قبیل باین مردم بکنند و مخصوصا ازبانک کشاورزی تقاضا دارم که کمک‌های خودشان را برای تنقیه قنوات ادامه بدهند که واقعا این وضع رقت بار در انجا از بین برود، خساراتی که بمردم بلوچستان درنتیجه این چهار سال خشگسالی وارد شده حقیقه از خسارت سیل کرمانشاه یا زلزله قزوین خیلی بیشتر است ولی چون این خسارت بتدریج در طی چهار سال وارد شده سر وصدائی نکرده بنده از جناب آقای علم نخست وزیر و مخصوصا از همکار ارجمندم آقای دکتر خطیبی که اینجا تشریف دارند استدعا دارم که این موضوع را از لحاظ اهمیت در ردیف همان سیل کرمانشاه و زلزله قزوین قرار بدهند و هر چند زودتر یک هیئتی برود آنجا بکار مردم رسیدگی کند وچون وقت کافی ندارم و بیش از این عرض نمی‌کنم و اطمینان دارم که جناب آقای علم توجه مخصوص باین موضوع خواهند فرمود (احسنت).
- تقدیم لایحه مستمری درباره تیمورعابدی بقید فوریت بوسیله آقای نخست وزیر
۴- تقدیم لایحه مستمری درباره تیمورعابدی بقید فوریت بوسیله آقای نخست وزیر
رئیس – وارد دستور می‌شویم، آقایانی که اجازه نطق قبل از دستور خواسته بودند بعد از دستور ممکن است صحبت کنند. جناب آقای نخست وزیر بفرمائید.
نخست وزیر – با اجازه مقام ریاست دو سه لایحه هست که بعرض مجلس میرسانم یکی چنانکه خاطر نمایندگان محترم مسبوق است مرحوم مهندس ملک عابدی در فارس شهید شد واز آن تاریخی که شهید شد اعلیحضرت همایونی از فرزند آن مرحوم شخصا سرپرستی می‌فرمایند ولی مرحوم ملک عابدی برادری هم دارد که در اطرایش تحصیل می‌کند و بعد از فوت ملک عابدی زندگی برادرش هم در اطرایش مختل شده بنا براین لایحه‌ای است تهیه شده که تقدیم مجلس شورایملی می‌کنم (یکی از نمایندگان بقید فوریت باشد) با کمال میل، تقدیم می‌کنم بمجلس برای تامین مقرری جهت برادر آن مرحوم که در اطرایش تحصیل می‌کنند و همانطوریکه فرمودند بقید فوریت تقدیم می‌کنم.
- معرفی آقای برزگر بمعاونت وزارت دارائی بوسیله اقای نخست وزیر
۵- معرفی آقای برزگر بمعاونت وزارت دارائی بوسیله اقای نخست وزیر
نخست وزیر- عرض دیگر بنده معرفی جناب آقای برزگر است بعنوان معاون مسئول وزارت دارائی (نمایندگان – مبارک است، بسیار انتصاب بجائی است).
- تقدیم لایحه اصلاحی بودجه ۱۳۴۲ بوسیله آقای نخست وزیر
۶- تقدیم لایحه اصلاحی بودجه ۱۳۴۲ بوسیله آقای نخست وزیر
نخست وزیر- لایحه دیگر دلایحه اصلاحی بودجه است که این را هم بقید فوریت تقدیم می‌کنم بمقام ریاست. دیگر عرضی ندارم تشکر می‌کنم.
- طرح و تصویب یک فوریت لایحه برقراری مستمری درباره تیمور عابدی
۷- طرح و تصویب یک فوریت لایحه برقراری مستمری درباره تیمور عابدی
رئیس- فوریت لایحه اول مطرح است قرائت می‌شود.
بطوریکه استحضاردارند مرحوم مهندس ملک عابدی رئیس اصلاحات ارضی منطقه فیروز آباد فارس حین انجام وظیفه شهید گردید و بلافاصله تامین مخارج برادر کوچک آنمرحوم آقای تیمور عابدی که در اطرایش شغول تحصیل بوده و می‌باشد مختل شد وزارت کشاورزی بپاس خدمات مرحوم نامبرده پیشنهاد نمودند برای ادامه تحصیل از لحاظ ارزی کمکی به آقای تیمور عابدی بشود که وزارت فرهنگ با این درخواست موافقت داشته و ماده واحده پیوست را تهیه و بضمیمه تقدیم و متمنی است و مقرر فرمایند نسبت بتصویب و ابلاغ آن اقدام لازم معمول گردد.
از طرف وزیر دارائی – برزگر.
ماده واحده – بوزارت فرهنگ اجازه داده می‌شود بپاس خدمات صادقانه مرحوم مهندس شهید ملک عابدی مادامیکه آقای تیمور عابدی برادر نامبرده که فعلا در اطریش مشغول تحصیل است بتحصیل خود ادامه می‌دهد ماهیانه مبلغ ۷۵۰۰ ریال قابل تبدیل به ارز از اعتبار بودجه مربوطه بمشارالیه پرداخت نمایند.
رئیس – مخالفی نیست؟
(یک نفر از نمایندگان – تا چه مدت ؟)
رئیس – آقای ملک منصور اسفندیاری فرمایشی دارید بفرمائید.
ملک منصور اسفندیاری – من معذرت می‌خواهم که لایحه بقید یک فوریت است که آقایان باید فوریت آن را تصویب کنند یا رد بکنند فقط توضیحی است که خواستم خدمت آقایان عرض کنم و آن این است که ما همه شکایت داریم که چرا محصلین و یا فرزندان ما برای تحصیل بخارج از کشور می‌روند در صوریتکه وسائل تحصیل در خود کشور موجود است. این مبلغی که تعیین کرده ند برای تحصیل برادر مرحوم مهندس ملک عابدی، البته ۷۵۰۰ ریال زیاد نیست وکم است ولی استدعا می‌کنم که آقایان موافقت فرمایند که اخوای آقای مهندس در خود ایران در مدارس ایران تحصیل کند و این مقرری بایشان خواهد بود و ایشان زندگی بهتری خواهند داشت تا اینکه دراتریش تحصیل بکنند.
رئیس –فرویت لایحه مطرح است فعلا اصلا لایحه مطرح نیست. آقایانی که راجع بفوریت لایحه نظری دارند بفرمایند (اظهاری نشد) اگر در فوریت نظری نیست رأی می‌گیریم، آقایانی که با فوریت این لایحه موافقند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. طبع وتوزیع می‌شود و در جلسه بعد مطرح می‌شود.
- طرح و تصویب یک فوریت لایحه اصلاحی بودجه ۱۳۴۲
۸- طرح و تصویب یک فوریت لایحه اصلاحی بودجه ۱۳۴۲
رئیس – فوریت لایحه متمم بودجه مطرح است قرائت می‌شود.
برای پرداخت تعهدات گذشته دولت ایران بابت تفاوت تسعیر دلار در سال ۱۳۴۰ از طرف نمایندگان دولت شاهنشاهی با هیئت عمران بین المللی امریکا در ایران قرار تقسیطی گذارده شده است که بهمین منظور در سال گذشته مبلغ چهارصد و دو میلیون ریال اعتبار ضمن ردیف (۱۳۳) بودجه سال ۱۳۴۱ کل کشور پیش بینی و تا حد امکانات مالی قسمتی از اقساط مزبور پرداخت و چون برای پرداخت مبلغ ۱۱۲،۵۰۰،۰۰۰ ریال که در سال جاری باید تأدیه شود در بودجه سال ۱۳۴۲ کل کشور اعتباری از این بابت پیش بینی نشده ماده واحده زیر تقدیم می‌شود متمنی است تصویب آنرا بدولت ابلاغ فرمایند تا در پرداخت تعهدات مذکور اقدام شود.
ماده واحده – بوزارت دارائی اجازه داده می‌شود تا حدود مبلغ یکصدو دوازده میلیون و پانصدهزار ریال (۱۱۲،۵۰۰،۰۰۰) اقساط مطالبات هیئت عمران بین المللی امریکا در ایران را بابت تفاوت تسعیر وحق الشر که ایران در صندوق از محل درآمد عمومی سال جاری کشور پرداخت نمایند.
نخست وزیر – اسدالله علم از طرف وزیر دارائی – برزگر.
رئیس – راجع بفوریت این ماده اگر نظری هست بفرمایند. (اظهاری نشد) چون نظری نیست به فوریت لایحه رأی می‌گیریم. آقایانی که موافقند بافوریت قیام کنند (اغلب قیام کردند) تصویب شد. طبع و توزیع می‌شود در جلسه بعد مطرح می‌شود.
- بیانات بعد از دستور آقایان: یغمائی کیهان – منصور – روستا – بالاخانلو
۹- بیانات بعد از دستور آقایان: یغمائی کیهان – منصور – روستا – بالاخانلو
رئیس – چون فعلا مطلب دیگری در دستور نداریم با اجازه آقایان نطقهای بعد از دستور را شروع می‌کنیم.
پاینده – بنده یک تذکر نظامنامه‌ای دارم.
رئیس – بفرمائید.
پاینده – لایحه ۷۵۰۰ ریال کومک ببرادر مرحوم ملک عابدی مطابق ماده ۱۰۱ آئین نامه داخلی مجلس باید امضای وزیر دارائی را هم داشته باشد.
رئیس – دارد. آقای یغمائی کیهان بفرمائید.
یغمائی کیهان – با اجازه از مقام ریاست بنده هم بسهم خود از پیشگاه قادر متعال استعانت می‌جویم مثل سایر همکاران عزیز که در گفتارم، در کردارم در پندارم تا آخر دوره ایکه افتخار خدمتگزاری دارم از راه حق و امانت و درستکاری و صداقت منحرف نشوم (احسنت) تشریف فرمائی جناب آقای نخست وزیر در اولین جلسه بعد از رأی اعتماد را هم تبریک عرض می‌کنم بخصوص که مژرده انتخاب عنصر بسیار شایسته ولایقی بنام اقای برزگر را بسمت معاون مسئول وزارت دارائی فرمودند (صحیح است) و از خداوند می‌خواهم که دولت ایشان از هر جهت و بابت مجری منویات ذات اقدس شهریاری باشد. سخنی با مقام ریاست دارم که بصلاحدید عده‌ای از همکارانم با کسب اجازه از حضورشان در اطاق مقام ریاست بعرضشان خواهم رسانید و انشاء الله مورد عنایت قرار خواهد گرفت (نمایندگان – انشاء الله) آقایان قطعا کلمات قصار مولای متقیان را مطالعه فرموده‌اند. ادب. نزاکت، فروتنی، تواضع بزرگترین سرمایه یک بشر است (صحیح است) وقتی تکامل پیدا می‌کند که اگر شخص به سمت نماینده مجلس بمحفل مقدسی راه پیدا کند و صبر و بردباری و متانت و حوصله را هم شعار خودش قرار بدهد (صحیح است) درچند جلسه قبل بنده ناظر بودم وقتی که یکی ازهمکاران محترم صحبتی می‌فرمودند یکی از همکاران محترم دیگر ناراحت شدند.
در شأن یک نماینده است که اجازه بدهند سخنگوئی، عرایضش ر ابسمع آقایان نمایندگان محترم برساند و اگر خلافی در گفتارش بود این تریبون مال همه است وقت بگیرند تشریف بیاورند این جا جواب ایشان را مرحمت بفرمایند (احسنت) بنابراین اگر بنده یا امثال بنه در عرایضم مطلبی مطابق میل آقایان گفته نشد استدعا دارم مورد شماتت و حمله قرار نگیرم البته تشریف می‌آورند پشت این تریبون مقدس و بنده و سایرین را ارشاد می‌فرمایند انگیزه‌ای که خدمتگذار را بر آن داشته که این مطلب خودم را بعرض برسانم این است که این روزها نامه‌ها و تلگرافهائی است که ازمشهد مقدس از موکلین و دوستان بنده در همچنین عده‌ای از دوستان تهرانی به بنده رسیده است و اینطور سوء تعبیر شده است که خدای نخواسته ما افتخار و لیافت همکاری با انقلاب سفید و نهضت مقدس ششم را نداریم (جمعی از نمایندگان – اینطور نیست) و حال آنکه مطلب غیر از این است اگر این افتخار زودتر بفراکسیون مترقی و جبهه ائتلافی داده شده است شانس است ما هم افتخار می‌کنیم و تبریک عرض می‌کنیم و من بخاطر دارم روزی جناب آقای منصور سرافراز فرمودند درجمعی از دوستان حضورشان پیشنهاد شد که اگر این نام مقدس روی فراکسیون یا عده‌ای گذاشته شود مصلحت هست یا خیر، بابیانات بسیار پرمغز، بسیار متینی (که بنده حضورشان تبریک عرض کردم) و واقعا بسیار بسیار مفید بود بنده استفاده کردم ارشاد کردند که چون این نام مقدس مربوط به تمام ملت ایران است و این مطلب حائز کمال اهمیت است بهتر است که روی فرد یا دسته‌ای نباشد (منصور – عرض کردم خوشبختانه روی فراکسیون نباشد) بنده که قبلا تبریک عرض کردم خوشبختانه روی جبهه ائتلافی گذاشته شده و ما هم جزء آقایان هستیم درهمان ردیف قرارداریم هیچ فرقی نمی‌کند این اسباب افتخار ماست (صحیح است) شاید حق هم همین بود برای اینکه سربازان رشیدی مثل آقایان مهندسین اصلاحات ارضی در صف اول جبهه قرار داشتند شهید دادند بشهادتی که امروز ملاحظه فرمودید رئیس دولت فرمودند و باز هم این افتخار داده شده ما هم متشکریم ما هم سرافرازیم، ما هم سپاسگزاریم اما این مطلب دلیل بر این نیست که خدای نکرده ما در این هدف مقدس آماده خدمتگذاری و فداکاری نیستیم و سهمی نداریم (منصور- هیچ کس این حرف را نمی‌زند) همه ما با این تزباین خانه مقدس راه یافته‌ایم (صحیح است) همه ما بیک صورت آمده‌ایم دراینجا تا این انقلاب مقدس و این طرح شش ماده‌ای که در روز ششم بهمن تصویب اکثریت قریب باتفاق ملت شریف ایران رسیده است بثمر برساینم (صحیح است) (احسنت) قسم یاد می‌کنم همانطوریکه سوگند یاد کرده‌ایم قول شرف می‌دهیم که باصف متشکل ائتلافی در این اصل مقدس و این هدف عالی تاپای جان ایستادگی بکنیم (احسنت) و امیدواریم که موکلین ما، دوستان ما این مطلب را بما خورده نگیرند، آقایان هدف خیلی مقدس است، خیلی عالی است اگر بنده بجای عقلای قوم بودم از جناب آقای منصور استدعا دارم بعرایضم توجه فرمائید شاید باز از ارشاد جنابعالی استفاده کنم (منصور- بنده در خدمتتان هستم) بنده اگر بجای عقلای قم بودم شاید از نظر تجلیل و اهمیت این جبهه مقدس انقلاب سفید و نهضت ششم بهمن همانطوریکه گذشتگان ما در ابتدای استبداد و مشروطیت نام مقدسی بنام (عدل مظفر) پیدا کردند و سر درمجلس را زینت بخش کردند این نام مقدس را هم بعدل مظفر اضافه می‌کردند (احسنت) وبنام دوره بیست ویکم قانونگذاری مجلس شواری ملی نام گذاری می‌کردند (احسنت – آفرین) ای کاش درخور اهمیت مطلب ادا می‌شد، ای کاش معنی کلمه بمعنای واقعی ادا می‌شد. حالا که باین شکل شده است باز هم مقدس است باز هم اسباب افتخارماست، هیچ دلتنگی از این کار نیست ولی شأن مطلب و حساسیت موضوع از نظر تاریخ مملکت آنقدر قابل اهمیت بود که تا اینجا جا داشت که روی دوره قانونگذاری این مجلس بیست ویکم نام گذاری می‌شد و جمله زیبائی برسر درمجلس باین عدل مظفر باین نام مقدس اضافه می‌شد حالا کی انجام بشود این پیشنهاد را آقایان مطالعه بفرمائید از حضور مقام ریاست ولیدر محترم فراکسیون مترقی و سایر همکاران عزیز استدعا می‌کنم در این مطلب مشورت بشود اگر مصلحت بود تقاضا بشود پیشنهاد بشود پخته بشود با یک جمله‌ای که زیبنده این نهضت مقدس و انقلاب سفید باشد این عمل اگر شایسته بود انجام بشود تا نیاکان ما، فرزندان ما بدانندکه چه تحویل بزرگی بعد از ۲۵۰۰ سال در این مملکت انجام یافته است وقتی هدف یکی شد، وقتی راه یکی شد، دستجاتی بنامهای مختلف در این راه مقدس خدمتگزاری کردند ایرادی نیست. فرهنگ معنی واقعیش یعنی تعلیم وتربیت گاهی بنام دبیرستان هدف ولی راه یکی است مقصود یکی است غیر از این هم راه دیگری نیست، انشاءالله امیدوارم از پیشگاه قادر متعال مسئلت دارم، با هم آهنگی، با وحدت همه این دویست نفر یا ۱۹۸ نفری که الان تشریف دارند دراجرای منویات شاهانه برای رسیدن و بثمر رسانیدن این هدف عالی کوشش کنیم وفداکاری نمائیم و جز این چیزی نخواهیم خواست مطلب دیگر بنده راجع بنامه هائی است که ببنده رسیده است درمورد کارمندان غیر رسمی دولت. با کمال تأسف جناب آقای علم رئیس محترم دولت تشریف بردند گرفتاری داشتند بنده هم اطلاع داشتم، در دوره‌ای در قرنی درزمانی که به پیروی ازنیات عالیه شاهنشاه قرار است تمام طبقات بآینده خودشان امیدوارم باشند و در طرح شش ماده‌ای هم این قضیه پیش بینی شده است و عملا هم می‌بینیم که درباره کشاورز، دهقان آزاد وکارگر این موضوع یکی بعد از دیگری صورت تحقق بخودش گرفته است مصلحت نیست که درکشور یک مردمی بنام کارمند روزمزد، پیمانی، دون پایه، موقت بآینده خودشان امیدوار نباشند (صحیح است) (حاذقی – قانون استخدام می‌آید و تکلیف تمام مستخدمین رایکجا تعیین می‌کند) انشاءالله. بنده معذرت می‌خواهم بازبر می‌گردم بعرض اولم که برای جناب آقای حاذقی سرورخودم مقدور هست تشریف بیاورند اینجا و مطالبشان را بیان فرمایند، با کمال ارادتی که بایشان دارم (حاذقی – لطف دارید) این آقایان کارمندان ابراز و آلات و ادواتی هستند که باید این برنامه هائی را که دولت بارشاد اعلیحضرت همایون شاهنشاهی می‌آورند بمجلس وتصویب می‌شود انجام دهند در مورد این کارمندان تحت عنوان غیر رسمی ابراز و آلات آقایان زنگ زده است خوب کار نمی‌کند بایستی باجلای امید باین ابراز صیقل زد تا بمقصود برسیم والا مشکل است یک کسی که آمده است بیست سال تحت عنوان کارمند پیمانی یا روزمزد یا موقتی کار مکند و امیدی بآینده خود ندارد نمی‌شود از او انتظار داشت که آنطوریکه باید وشاید در این راه فداکاری بکند و خدمت گزاری بکند بنده از پیشگاه مقام ریاست، از حضور آقایان نمایندگان محترم ستدعا دارم که ترتیبی اتخاذ فرمایند بخصوص از آقایانی که درکمیسیون استخدام تشریف دارند ترتیبی اتخاذ فرمایند که کلمه (غیر رسمی) از روی کارمندان دولت برداشته بشود همه بشوند رسمی. معنی ندارد یک مشت کارمند بنام غیر رسمی در مملکت باشند اینها آتیه دارند بچه دارند، بیمه نیستند از مزایای کارمندی رسمی استفاده نمکنند بنده مصرا ازمقام ریاست استدعا می‌کنم و انشاءالله جناب آقای منصور لیدرفراکسیون مترقی و جبهه ائتلافی هم کومک خواهند فرمود و بذل عنایتی خواهند فرمود و آقایان همکاران بنده هم بهمین ترتیب تا اینکه صورت تحقق بخودش بگیرد و این عنوان (غیر) ازقاموس کارمندان دولت برداشته بشود خانواده‌های زیادی به انتظار هستند ناامیدند و نابسانانند از پریشانی وضع خودشان ناراحت هستند استدعای بذل عنایت و توجه دارند بنده باز درخاتمه عرایضم عرض می‌کنم ما همه با هم یکدلیم، پاکدلیم متفقیم وفا داریم بیک صورت باینجا آمده‌ایم هیچگونه سوء تعبیری نشود در راه رسیدن بهدف اصلی و غائی که همان انقلاب سفیدو نهضت ششم بهمن باشد و طرح شش ماده‌ای که با کمال فداکاری و جانبازی آماده خدمت هستیم. منتهی اگر از نظر سلیقه از نظر ترتیب کار تفاوتی داریم ارتباطی باصل موضوع ندارد و امید داریم این مطلب درهیچ کجای دیگر تکرارنشود (احسنت).
رئیس – آقای منصور.
منصور – بنده می‌خواستم امروز موقعیت استفاده بکنم و همانطوریکه که همیشه خانمها وآقایان محترم دراینجا شاهد هستند از روز اول شروع مجلس هرکلمه‌ای که از دهان ما خارج شد و یا از طرف فراکسیون ائتلافی ششم بهمن ادا شد یا در کمیسیونها و جلسات متعددی که درحضور همه آقایان محترم عرض شد جز توجه بفرمایشات جناب آقای کیهان یغمائی تا بحال تصور نمی‌کنم هیچگونه سوئ تفاهمی بوجود آمده باشد (صحیح است) بنده امروز می‌خواستم ازموقعیت استفاده کنم چون در جراید خواندم عده‌ای از آقایان همانطوری که اشاره فرمودند با توجه باینکه ما متفقا روی ایمان و عقیده پیرو یک اصول و یک هدف و یک برنامه عالی ممکلتی هستیم ولی شاید در ابتدای مجلس قبل از شروع مجلس درموقع انتخابات و درموقع تشکیل نهضت آزاد زنان وآزاد مردان و کنگره‌ای که درتهران تشکیل شد دستجات مختلف نیروهای مختلف ملی و روشنکران ممکلت در آنجا یک اتحاد و اتفاق و هم بستگی را اعلام کردند و در ابتدای مجلس دراینجا تجلی داشت و بنده فکر می‌کنم درشأن این مجلس بود که در ابتدای مجلس یک گروه متشکلی عنوان بشود منتهی در ابتدا صحبت بر این بود که این وحدت و اتفاق درتمام خانمها واقایان نمایندگان محترم موجود است و هیچگونه اختلاف عقیده‌ای در بین نیست ولی آزادی عمل وآزادی فکر وآزادی بیان از کسی سلب نمی‌شود و سلیقه افراد نسبت بهم بستگی یک دیسیپلین فراکسیونی یا جزئی ممکن است مختلف باشد بنده کاملا تایید می‌کنم فرمایش جناب آقای کیهان یغمائی را و خیلی خوشوقتم از اینکه در روزنامه خواندم عده‌ای از اقایان منفردین که اسما منفرد بودند و بعد از تشکیل مجلس چون وابستگی بیک فراکسیون متشکلی را نداشتند ولی عملا همفکروهم عقیده با همه آقایان بودند تشکیل فراکسیون دیگری را بنام فراکسیون مستقل اعلام کرده‌اند بنده از تشکیل این فراکسیون بسیار خوشحال هستم و ازپشت این تریبون ازطرف نهضت ائتلافی ششم بهمن تبریک عرض می‌کنم بنده عقیده دارم که اسم یا شکل با تعداد عملا اهمیتی ندارد ما می‌خواهیم در مسائل عمومی ممکلت واقعا فعالیتی بکنیم و برای پیشرفت و رفاه حال مردم و ملت ایران و رضایت خاطر رهبر عالیقدر خودمان کارهائی انجام بدهیم (صحیح است) دراینجا نکته ایراکه فرمودند راجع باسم شش بهمن بنده باید عرض کنم این موضوع همانطوریکه فرموده‌اند متعلق بعموم مردم ایران است بک روز تاریخی است و یک روز مقدسی است که ما همه بدان احترام می‌گذاریم و اقداماتی را که در ان روز صورت گرفته است یک برنامه خوب، برنامه مترقی برای آینده مملکت است (صحیح است) قبل از تشکیل مجلس موقعیکه کنگره تشکیل شد هسته مرکزی این ائتلاف ششم بهمن قبل از تشکیل مجلس ریخته شد و این موضوع مسبوق بسابقه بود عده‌ای از آقایان دراین مورد اطلاع دارند و در این مورد هم اشاره‌ای شده بود اگر چنانچه فرمودند جبهه ششم بهمن بنده صراحتا عرض کردم که ذکر نام ششم بهمن روی یک فراکسیون صحیح نیست برای اینکه مسبوق بسابقه‌ای که بنده از آن اطلاع داشتم و مربوط می‌شد بیک نهضت ائتلافی که آقایان نمایندگان طبقه بانوان، کارگران، دهقانان، روشنفکران و مهندسین کشاورزی قبل از شروع مجلس پایه گذاری کرده بودند این اسم را برای نهضت انتخاب کردند چنانکه اگر ملاحظه بفرمایئد عنوان این بود نهضت ائتلافی ششم بهمن مرکب ازفرکسیون مترقی، گروه دهقانان و گروه کارگران پس بدینجهت نه در اینجا خلافی شده و نه قبل از آن خلافی شده بلکه یک عملی بود انجام شده و یک سابقه‌ای بود تمام شده باین جهت بنده این مساله رابرای تذکار و توجه همکار محترم جناب آقای کیهان یغمائی در همان موقع عرض کردم باز مجددا عرض می‌کنم امیدوارم که فراکسیون مستقل موجودیت خودش را اعلم کرده به بهترین وجهی از طرف بزرگان که در ان فراکسیون عضویت دارند رهبری بشود آرزو دارم که این اتفاق و اتحاد و یگانگی از ابتدای مجلس از طرف یک فراکسیون متشکل نسبت بآقایان و خانمهای مفنرد که اسما منفرد بودند ولی چون تشکیل نشده بود حالا عملا دو فراکسیون عملی بشود و اتفاق ویگا نگی مجلس حفظ شود مطلب دیگری که خواستم عرض کنم عده زیادی از آقایان امروز به بنده مراجعه کردند و دیروز هم تلفن کردندو اظهار نمودند که در لیست منفردین دین و این ۶۰ نفر آقایان و خانم هائی که دعوت شده‌اند عده‌ای از کسانی که جزو لیست ائتلافی ششم بهمن هستند اشتباها از آنها اسم برده شده و دعوت بعمل آمده است و از بنده کسب تلکیف کردند بنده با وجود اینکه آزاد گذاشته‌ام که برای آقایان حضور هیچ جلسه‌ای در مجلس منعی ندارد با این وصف آقایان خواسته‌اند که اسامی اصلاح بشود آقایان تذکر دادند و بنده هم خواهش کردم که بارزسی مجلس که آقایان هر کدام مایل هستند اسمشان را بدهند که این اسامی بطور کامل منتشر بشود ضمنا اگر اشتباهی باشد این اشتباه رفع بشود که بعداد در دعوت‌ها سوء تفاهمی رخ ندهد و از دبیر هیئت مرکزی نهضت ائتلافی آقای مهندس صائبی خواهش کردم که این صورت را الصاق کنند که اگر آقایان و خانمها مراجعه کردند جوابشان رسما داده بشود و در هر صورت اگر دعوتی هم رسیده باشد بنظر من هیچ منعی ندارد و ممکن است اشتباهی رخ داده باشد بنده از هم از تشکیل این فراکسیون خیلی اظهار خوشوقتی می‌کنم و امیدوارم که این همکاری و اتحاد و اتفاق و یگانگی ما یک اثرات بسیار مطلوبی در داخل مجلس و درخارج از مجلس و پیش ملت ایران که واقعا چشم باین مجلس دوخته‌اند داشته باشد (احسنت).
رئیس – آقای روستا بفرمائید.
روستا – برای بنده جای کمال افتخار و مباهات است که بعد از گذشته ۵۸ سال از دوره مشروطیت بعنوان نماینده اصناف و پیشه وران کشور دراین مکان مقدس و از پشت این تریبون با همکاران عزیزم و بخصوص با کلیه هموطنانم صحبت می‌کنم. آنچه مسلم است همه ما آزادی را خوب درک می‌کنم ولی باید آقایان بدانند که اصناف و پیشه وران چون دائما از صبح تا غروب با مردم و با طبقات مختلف با گروههای مختلف سروکار دارند بخصوص با دستگاههای دولتی پیش از سایر طبقات تماس دادند از این ازادی بیشتر لذت می‌برند، بنده خوب بخاطر دارم دو سه سال پیش از طرف شورای عالی اصناف طرحی تهیه شد که تا اندازه‌ای بین مالک و مستاجر وضعی بوجود بیاید که هر روز اختلاف ایجاد نشود این طرح به مجلس آمد مدتی در توی کمیسیونها کرد وخاک خورد و در مجلس هم مطرح شد ولی با پس و پیش کردن یک واو و بالا پائین گذاشتن یک نقطه یعنی بشود و نشود درمجلس بصورت ظاهر تصویب شد ولی ای کاش تصویب نمی‌شد زیرا طرح خاصیت اصلی خودش را از دست داد و الان مدتها است که اصناف و پیشه وران این کشور گرقتارند و روزی نیست که در یک گوشه‌ای از این شهر بخصوص نقاط شلوغ این شهرمثل خیابان‌های اسلامبول و لاله زار و نادری مغازه‌ای ویا محل کسبی تخلیه نشود و عجب اینجا است مأموریتی که برای این کار مأمور می‌شود بقدری در این کارشان ساعی و جدی هستند که تعطیل وگرما وسرما برایشان علی السویه است، اغلب اتفاق می‌افتد که یک ساعت بعد از ظهر بخصوص در همین تابستان گذشته که همه می‌روند بخانه‌های خودشان برای صرف غذا مأمورین آمده‌اند یک محلی را تخلیه کرده‌اند و اثاثیه اش را ریخته‌اند بگوشه خیابان وقتی صاحب آن مغازه از خانه برگشته مشاهده کرده که مأمورین و جناب مالک دستها بکمر فاتحانه ایستاده‌اند وهمینطور نگاه می‌کنند همین دوسه سال پیش همه آقایان در روزنامه‌ها خوانده‌اند و من روز نامه اش را می‌آورم این جا ارائه می‌دهم در یکی ازخیابانهای فرعی خیابان کاخ زن مسنی که سرپرست دو تا بچه صغیر بود و برادری داشت، خواهر کوری داشت مادر پیری داشت توی یک خانه کوچکی که دو سه پله می‌خورد و می‌رود پائین و اطاقهای نمناک یکی از این اطاقها را آماده کرده بود که آرایشگاه درست کند و از این موهای مصنوعی درست می‌کرد، یک مدتی بود که صاحبخانه پاپیچش شده بود که یا باید آنجا را تخلیه کنی یا باید سه برابر کرایه بدهی بعد از اینکه یک عده‌ای واسطه شدند و خواهش کردند از صاحب ملک که یک قدری نرم تر، چون بیچاره است و باید یک عده‌ای را اداره کند وحتی حاضر شدند که یک برابر کرایه را اضافه کنند معذلک اثر نکرد و صاحب ملک رفت حکم تخلیه گرفت یکی از آن روزهائی که این زن بیچاره مریض بود صاحب ملک با مأمورین آمدند توی خانه، بمحض اینکه این زن مریض چشمش باین مأمورین و حکم تخلیه افتاد، افتاد و سنکوب کرد و مرد، سابقه اش هست و شکایتی که شده الان در دادگستری موجود است (عده‌ای از نمایندگان – خدا رحمتش کند) و حالا آقایان شوخی تصور میفرمائید ولی باید بدانید که انیها حقایقی است (صحیح است) آقایان نمایندگان محترم فراموش نکرده‌اند که چندی پیش در بوئین زهرا موقعی که اعلیحضرت همایونی فرمایشاتی می‌فرمودند درضمن فرمایشاتشان مخصوصا فرمودند که قانون اصلاحات ارضی گذشته وقتی به مجلس آمد مثل یک شیر زنده داخل شد و بعد چون با منافع یک عده‌ای اصطکاک پیدا کرد این شیر یال و گوش وسرش زده شد و حتی پاهایش و از آن درب مجلس مثل یک روباه مرده بیرون رفت این حقایق هست وخیال نمی‌کنم که یک چیزی باشد مه ما بخواهیم صورت افسانه بهش بدهیم ولی خوشبختانه غرض از عرایض این نبود که نسبت بکار گذشته مجلسین انتقادی بشود ولی تصدیق میفرمائید که اکثر لوایح بآن صورت به مجلس می‌آید و باینصورت از درخارج می‌شد، خوشبختانه این دفعه این آقایان که این جا تشریف آورده‌اند و این کرسی‌ها را اشغال کرده‌اند همه نمایندگان واقعی این مردم هستند چرا؟
بدلیل این که از بین مردم برخاسته‌اند و با اکثریت قاطع آمده‌اند اینجا و درد مردم را میدانند ومی‌توانند این دردها را بیان کنند، بنده که نماینده اصناف هستم و تصدیق میفرمائید که یک چهارم جعیت این کشور را اصناف و پیشه وران تشکیل می‌دهند اینها مشکلات فراوانی دارند متاسفانه جناب آقای برزگر تشریف بردند نمیتواتم بعرضشان برسانم ولی خوب عرض می‌کنم و از مقام ریاست و از همکاران عزیزم می‌خواهم که با ما همصدا باشند و از مقامات مسئول بخواهند که گرفتاری پیشه وران و کسبه برطرف شود راجع به مالک و مستاجر مختصری بعرض رساندم موضوع دیگر وضع مالیات است که همه آقایان بهتر از بنده میدانند که وضع کار وکسب و تجارت در این چند سال اخیر بصورتی بوده که واقعا تجارو کسبه و پیشه وران بزحمت می‌توانند خودشان را داره کنند وای بسا اغلب اینها چون وضع کسب آنطوری که باید نبوده از هستی ساقط شده‌اند و عده‌ای هستند که نتوانسته‌اند تعهدات خودشان را بپردازند اکنون گوشه زندان خوابیده‌اند بنابراین با تمام این گرفتاریها متاسفاه وزارت دارائی و بخصوص این کمیسیونهائی که تشکیل شده است و بنام کمیسیون حل اختلاف وکمیسیون توافق که بنظرم اشتباها این اسم‌ها را روی اینها گذاشته‌اند باید گذاشته شود کمیسیون تحمیل وکمیسیونه ایجاد اختلاف این آقایان بدون درنظر گرفتن وضع و موقعیت و کار و کاسبی رأی هائی صادر می‌کنند که طاقت فرسا است و حالا صر فنظر از ین آقایانی که در این کمسیون‌ها هستند و کی هستند و چی هستند و طر زرفتا رشان با مردوم چطور است حالانمیخواهم عرض کند در موقع مقتضی بعرض میرسانم ولی آنچه مسلم است اینست که هر روز دراین بخش هی ده گانه وزارت دارائی با عده‌ای می‌آیند و باور کنید در موقع برگشتن با چشم گریان می‌روند تنها چیزی که در این کمیسیونها رعایت نمی‌شود مدارک و گفته‌های مؤدی است بهیچوجه مدارک و گفته مؤدی مالیات هیچ تاثیری ندارد آقایانی که آنجا تشریف دارند خیال می‌کنند واقعا خدمت همین است که هر چه بیشتر می‌توانند تحمل کنند و سطح مالیات را ببرند بالا و این را یک خدمت بزرگی برای خودشان میدانند موضوع سوم قضیه روابط بین کارگر وکارفرما است که خوشبختانه واقعا باید گفت که چون در وزارت کار عده‌ای از مقامات وزارت کارحسن نیت دارند و بخصوص شخص جناب آقای وزیر کار آقای خسروانی که واقعا با کمال انصاف و حسن نیت با اصناف رفتار می‌کنند و هر خواسته‌ای که واقعا منطقی و قانونی بوده ایشان موفقت کرده‌اند و اگر نقاط ضعفی هم در قانون هست بنده چون افتخار همکاری با کمیسیون کار و خدمات اجتماعی را دارم این است که از نمایندگام محترم کارگر که در این جا تشریف دارند بخصوص از جناب آقای دکتر کلالی که این جا تشریف ندارند خواهش می‌کنم هر چه رودتر این کمیسیون تشکیل بشود که ما دور یک میز با حسن نیت بنشینیم این مختصر اختلافاتی که بین کارگر و کارفرما وجود دارد هر چه زودتر برطرف کنیم که واقعا بین کارگر و کارفرما یک احترام متقابل وحسن نیت بوجود و بقول معروف حق بدهند و حق بگیرند.
رئیس – آقای روستا وقت جنابعالی تمام شد.
روستا – چون آقای اوزار هم اسم نوشته‌اند و ایشان هم تشریف ندارند دوسه دقیقه از وقت ایشان اجازه بفرمائید استفاده کنم.
رئیس- نمی‌شود، آقای بالاخانلو بفرمائید.
بالاخانلو – چنانچه نمایندگان محترم استحضار دارند کوششی که ملت ایران تحت رهبری شاهنشاه معظم درسایه آزادی برای تشکیل مجلس کنونی بکار برد باین منظور بوده که انقلاب شاه و ملت بانظارت کامل نمایندگان واقعی طبقات مختلف که در این مجلس گرد آمده‌اند به ثمر برسد و برای حفظ حقوق و بهبود معیشت اکثریت ملت ایران یعنی دهقاتان و کارگران و سایر زحمتکشان که قبل از انقلاب مقدس، حاصل دسترنج آنها به یغما می‌رفت و اصلا بحساب نمی‌آمدند قدمهای اساسی برداشته شود وبا برقرای نظم نوین در اوضاع اجتماع و اقتصاد کشور جامعه ما با اصول صحیح سیر تکامل خود را بپیماید و هر یک از افراد ملت بر حسب استعداد و لیاقت و میزان فعالیت از نعمت وسعادت برخوردار گردد. این نکته نیز مسلم است که اگر هم آهنگ اصلاحات ارضی در سایر شئون کشور اصلاحات لازم صورت نگیرد نتیجه مطلوب بدست نخواهد آمد بلکه در بعضی موارد مشکلاتی نیز ایجاد خواهد گردید پس وظیفه ما است که با اغتنام فرصت راجع بمسائل مملکتی برخلاف گذشته که با بحثهای طولانی و بی نتیجه و تشتت و تفرقه وقت مجلس تلف می‌شد قاطع و سریع تصمیم بگیریم و همانطورکه شخص اول مملکت در راه تحقق انقلاب سفید با وجود موانع ومشکلات عظیم با نهایت شجاعت قیام واقدام فرمودند ما هم بنوبه خود با وظیفه خطیری که ملت بما محول نموده کوشش و مجاهدت کنیم و بدون حب و بغض معایب را صریحا بگوئیم و محسنات را یادآور شویم وبرای اولین بار جدا از دولت بخواهیم دردرجه اول سریعا راجع بمأمورین خود و تشخیث صالح و طالح رویه روشنی پیش گیرد وبا اتخاذ تصمیم قاطع نظاماتی را برقرار و کلیه متصدیان امر را موظف سازد نسبت بطرز خدمت مرئوسین خود ونحوه رفتا آنها با مردم دقیقا نظارت نمایند و از انها مسئولیت بخواهند. خادم را تشویق و حتی نشان افتخار بسینه اش رنند و خاطی را شدیدا تنبیه و بجامعه معرفی کنند. ارتقاء مقام و دادن اضافه حقوق و رتبه را موکول به حسن انجام وظیفه نمایندگان وبکلیه مأمورین دولت بفهمانند که آنها خادم مردم هستند و هنگام مراجعه اشخاص به ادارات ومؤسسات دولتی بایستی با خوشروئی ومحبت تقاضاهای حقه مردم را هر چه زودترانجام دهند و از اشکال تراشی و سرگردانی مردم که موجب عدم رضایت ویأس و نومیدی گردیده جدا جلوگیری کرده و عاملین این جریان را از دستگاههای دولتی برانند. اما مطلبی که حائز کمال اهمیت است و مسلما نمایندگان محترم نسبت بآن توجه کامل دارند امور عمرانی و تولیدی کشوراست چنانچه بعقب برگردیم و در این خصوص مسائلی مطرح سازیم از آنجائیکه مواردی پیش می‌آید که جز تأثر و ملال خاطر نتیجه نخواهد داشت بهتر است درباره افراط و تقریط‌ها و آنچه شده و گذشته کمتر سخن گوئیم و برای حال وآینده فکری کنیم و قدمهای اساسی برداریم تا انشاء الله عواید مملکت فقط برای تامین نیازمندیهای ضروری مردم خصوصا طبقه محروم صرف شود.
نمایندگان محترم بخاطر دارند که دولت حاضر با توجه به بحران شدید اقتصادی کشور و رکود کارها و معاملات بیکاری مردم در اسفند ماه ۱۳۴۱ کنفرانس اقتصادی تشکیل داد و جناب آقای نخست وزیر وزیر دارائی وقت درمورد کارهای تولیدی و ایجاد کاربران بیکاری با شروع کارهای عمرانی تصمیمات و برنامه اقتصادی دولت را مشروحا اعلام نمودند که قسمتی از ان بمنظور یادآوری و مقدمه مطالبی که بعدا عرض خواهدشد باطلاع نمایندگان محترم می‌رسد، و نمایندگان محترم استحضار دارند بنده قسمتی از آن گزارش اقتصادی را یادداشت کرده‌ام که مطالبی که بصورت توصیه یادداشت شده با عمل تطبیق بکنیم و به بینیم آیا آن مطالب با عمل وفق می‌دهد یا خبراین دیرهم نیست تازه است جناب آقای نخست وزیر فرمودند.
سرمایه‌های راکد مردم که بعلت قرضهای سنگین و نامتناسب بحال رکود افتاده است باید از طریق سرمایه گذاری دولت بکار بیفتد اگر فکر کنیم هر صد ریال پول معادل کار یکنفر کارگر دریکروز است آنوقت پی می‌بریم که چه انرژی بزرگی در مملکت بابیکار ماندن میلیونها پول که فی المثل درکارخانه قند همدان یا گونی بافی رشت یا ماشین آلات راهسازی درگوشه و کنار مملکت بحال رکود است نهفته و بهدر رفته است .(صحیح است)
حد اعلای کمک مخصوصا از لحاظ اعطاء اعتبارات طویل المدت از طریق بانکهای دولتی و چه از طریق مشارکت دولت با اشخاص ویا شرکتهائیکه بخواهند در خارج از تهران بامور عمرانی ویا صنعتی بپردازند بعمل خواهد آمد. این مطالبی بوده است که جناب آقای وزیر دارائی کنفرانس اقتصادی عنوان فرموده‌اند:
‹‹ ……. برای اینکه در دایره حرف و صحبت باقی نمانیم و تصور نرود که منظور از این اجتماع فقط گله از گذشته و ابراز نگرانی بآنیده است برحسب وظیفه‌ای که در دولت دارم و تمرکزی که رشته‌های مالی در دست وزیر دارائی پیدا می‌کند طبق منویات و اوامر اعلیحضرت همایون شاهنشاهی رؤس تدابیر مالی که در بهبود وضع مردم بتصویب رسیده باطلاع این هیئت محترم میرسانم درانجام این برنامه تصمیم قطعی دولت را اعلام و متذکر میشودم دولت مصمم است که درسال ۱۳۴۲ کلیه کارخانجاتی که در نتیجه سنگین بودن قروض ویا ناقص بودن وسایل و کافی نبودن سرمایه بحال رکود و یابحال بهره برداری ناقص اقتاده و درمقابل مطالباتی که دولت و مؤسسات دولتی دارند بامشارکت صاحبان سرمایه فعلی و یا با پرداخت سهم آنها از سرمایه باقیمانده در اختیار گرفته و اداره نماید و ارقام اعتباراتی که بصورت مرهوم درآمده تبدیل بسهام نموده وبا بهره برداری صحیح در این مؤسسات این واحدهای اقتصادی از دست رفته را زنده و دائر نماید و این اقدامات بارعایت کلیه قوانین و حقوق صاحبان سهام باشد.
و نیز قسمت مختصری از بیانات مشروح آقای مهندس اصفیاء مدیر سازمان برنامه که در مصاحبه مطبوعاتی روز دوشنبه هشتم مهرماه ۴۲ اظهار فرموده‌اند و در صفحه ۸ نشریه سازمان برنامه درج گردیده قرائت و انگاه باصل مطلب می‌پردازم:
‹‹ …… در برنامه سوم درهدایت و تشویق و اعتبار دادن به سرمایه گذاران خصوصی دررشته‌های سالم اقتصادی از طریق اعطای وامهای طویل المدت با بهره کم نقش مؤثری ایفاء می‌کند و مردم می‌توانند اطمینان داشته باشند که سیاست تقویت مؤسسات خصوصی از طرف دولت با قدرت هرچه تمام تر پشتیبانی می‌شود و در دوره اجرای برنامه سوم از اصولی که درکنفرانس اقتصادی سال گذشته بررسی و مورد قبول قرار گرفت پیروی خواهد شد.
ضمنا برای اینکه کمک به مؤسسات خصوصی شکل قاطع تری بخود بگیرد سازمان برنامه تصمیم گرفته است که در موارد لازم و ضروری بمنظور جبران کمبود سرمایه و تقویت کادر فنی از طریق بانک اعتبارات صنعتی یا مؤسسات خصوصی موجود و اتی شریک شود ازنظرمالی و مدیریت آنها را تقویت کرده و ادامه کار وتوسعه و رشد آنها رامیسر گرداند ›› این مقدمه‌ای که عرض کردم برای این نتیجه است که یک واحد اقتصادی که مربوط باقتصاد و کشاورزی عمومی مملکت است و مربوط بحوزه انتخابیه بنده است آنرا وضعش را تشریح کنم برای نمایندگان محترم و ملاحظه بفرمائید که بین حرف و عمل چقدر تفاوت است و این ارقامی که بعرضتان میرسانم که ملاحظه بفرمائید که بین حرف و عمل چقدر تفاوت است و این ارقامی که بعرضتان میرسانم ملاحظه میفرمائید که این ارقام بسیار ارقام جالب توجهی است که خیلی از مشکلات مالی دولت را حل خواهد کرد.
حال با توجه باین برنامه‌ها وتصمیمات دولت که ذکر شد راجع به یک مورد ازامور صنعتی وتولیدی حوزه انتخابیه خود یعنی شهرستان همدان توضیح می‌دهم تا نحوه کار مسئولین امور روشن شده وبتوانیم برنامه و تصمیمات دولت را بانتایج آن بسنجیم و برای تشخیص تفاوت بین برنامه و عمل مقیاسی بدست آوریم و برای رفع علتی که متاسفانه اکثر دستگاههای مملکتی را مهمل و مردم را بهمین جهت مأیوس ساخته چاره اندیشی کنیم.
درسال ۱۳۳۸ بهمت شادروان سپهد زاهدی مقدمات تأسیس کارخانه قند همدان فراهم شد و طبق معمول از طرف وزارت صنایع (وزارت اقتصادفعلی) و وزارت کشاورزی مطالعات لازم در این مورد صورت گرفت و پس از تصویب طرح آن و تأسیس شرکتی بنام شرکت سهامی کارخانه‌های تولیدی وصنعتی هکمتان بانک ملی ایران از محل پشتوانه اسکناس شروع بپرداخت وام نمود. در آبانماه ۱۳۳۹ ساختمان و نصب ماشین آلات کارخانه آغاز شد و در دیماه ۱۳۴۰ درحالیکه با صرف حدود پنجاه میلیون تومان بیش از نود درصد کلیه عملیات ساختمانی و نصب ماشین آلات آن خاتمه وسیلوهای کارخانه مملو از چغندر بود و کارخانه در آستانه بهره برداری قرارداشت بعلت عدم تامین حدود سه میلیون تومان اعتباریکه برای اتمام بقیه کار کارخانه مورد نیاز بود کلیه عملیات تعطیل شد وتا آن تارخی مبالغ گزافی از سرمایه بانک ملی ایران بصورت وام برای هزینه و بهای کارخانه پرداخت شده و در این مدت هیچگونه ایراد واعتراضی راجع به کارخانه و موقعیت محل و مقدارچغندر در بین نبود ولی از این پس ورق برگشت و گفتند کارخانه آب وچغندر کافی ندارد و بدرد نمی‌خورد. در سال ۱۳۴۱ هم مانند دو ماهه آخر سال ۴۰ هیئتهای متعدد از طرف دولت و بانکها بمحل عزیمت و بررسیهای مکرری صورت گرفت و با وجودیکه گزارشهای هیئتهای اعزامی مبنی بر امکان تامین آب و چغندر کافی و بهره برداری صحیح از کارخانه بود لیکن کوچکترین اقدامی برای براه انداختن کارخانه بعمل نیامد و این واحد عظیم صنعتی و تولیدی ناتمام و بلاتکلیف باقی ماند و هزاران تن چغندر که کشاورزان بینوا بامید درآمد بیشتر باانعقاد قرارداد با شرکت هکمتان برای مصرف کارخانه درسال ۴۱ تهیه کرده بودند مقداری در مزارع ازبین رفت و بهای بقیه محصول آنها نیز که توسط شرکت هکمتان بکارخانه‌های دیگر تحویل شده بود تا امروز بدست آنها نرسیده و بناله و استغاثه آنها هیچ مرجعی ترتیب اثر نداده است.
رئیس – آقای بالاخانلو وقت شما تمام شده است.
بالاخانلو – اجازه بفرمائید تا نتیجه عرایضم را عرض کنم چون آنها مقدمه بود.
رئیس – ممکن است از وقت آقای رامبد استفاده شود.
رامبد – بنده وقتم ر اتقدیم می‌کنم.
بالاخانلو – در ۱۸ خرداد سال جاری هنگام تشریف فرمائی اعلیحضرت همایون شاهنشاهی بشهرهمدان که از آن موقع بنده برای سومین بار از طرف انجمن شهر بسمت شهردارانتخاب شده بودم درشرفیابی موقع را مغتنم شمرده استدعای اهالی را در مورد براه اندختن کارخانه قند همدان بعرض رسانیدم از آنجائیکه اعلیحضرت همایون شاهنشاه نسبت بتوسعه صنایع ضروری کشور همواره توجه خاص مبذول می‌فرمایند بدولت اوامر مؤکد صادر فرمودند که کارخانه براه اندازند که درنیتجه آقای نخست وزیر دراجرای اوامر شاهانه بوزارت دارائی دستورات اکید و مکرر صادر نمودند ولی باید صریح عرض کنم که با وجود اینکه پس از ماهها بررسی در کمیسیونهای متشکله در وزارت دارائی تصمیم اتخاذ شد که کارخانه را دولت در اختیار گرفته و در سال جاری آنرا تکمیل و بهره برداری نماید و سهامداران سهام خود را بدون اینکه فعلا دولت بآنها وجهی بپردازد بدولت واگذار کنند و اکثریت صاحبان سهام به تبعیت از شادروان سپهبدزاهدی با واگذاری کاخانه و سهام خود بدولت کتبا موافقت نمودند و با وجودیکه دولت مکرر اعلام کرد که بر اثر گرانی قند وشکر در بازارهای بین المللی بمنظور افزایش محصول داخلی و جلوگیری از خروجی ارز در مقابل ورود قند و شکر تاسیس کارخانجات جدید قند و همچنین توسعه ظرفیت کارخانجات فعلی دولت از اهم مسائل ضروری و جزو برنامه اقتصادی دولت قرار دارد و دستگاههای مربوطه در این خصوص مشغول اقدامات سریع میباشندو بعلاوه درصورت براه افتادن کارخانه قند همدان حدود ششهزار هکتار زمین زیرکشت چغندر رفته محصول قند و شکر قابل ملاحظه‌ای تولید و از طرفی هزاران نفر دهقان درآمد بیشتری بدست آورده زندگی مرفه پیدا می‌کردند که یکی از هدفهای اصلاحات ارضی همین بوده است معهذا هنوز اقدامی برای براه انداختن این کارخانه بعمل نیامده وعجب تر آنکه بانک توسعه صنعتی و معدنی ایران که یک مؤسسه نوبنیاد خصوصی است و با وجود مبالغ گزافی که دولت بعنوان مساعده برای کمک به صنایع داخلی باختیار این بانک گذارده بانک مزبور بعلت عدم تجربه تا کنون نتوانسته در ورود کمک بصنایع راه موفقیت آمیزی انتخاب نماید کما اینکه صرفنظر از چند واحد صنعتی دیگر که فعلا مورد بحث نیست یکسال قبل درمورد کارخانه قند همدان پس از ماهها بررسی و اتلاف وقت کمترین کمکی ننمود مجددا مدتی است بعنوان تنظیم سازمان مدیریت و اداره کارخانه قند همدان وارد میدان شده مشغول مطالعه یا بعبارت ساده تر مشغول اتلاف وقت است در صورتیکه همانگونه که ضمن مطالب پیشین اشاره نمودم قبلا بوسیله کلیه مراجع زسمی و ذیصلاحیت مملکت بررسیهای مکرر درخصوص کارخانه و دهستانها و آب هوای شهرستان همدان و استعداد ارضی دائر وباثر آن بعمل آمده و نظریات قطعی و مثبت اعلام گردیده و بعلاوه دستگاههای دیگری ازجمله دستگاه اداره کننده ۱۴ کارخانه قند دولتی که دارای ۳۲ سال سابقه عمل و مهندسین و کادر فنی مجرب و مجهز می‌باشد وجود دارد که اینکار خانه را به بهترین وجهی براه انداخته و از آن بهره برداری نمایند و حتی عده‌ای از مهندسینی که پایه گذار صنعت قند در کشور بوده‌اند با ملاحظه وضع حزن انگیز کارخانه قند همدان بدولت پیشنهاد تسلیم نموده‌اند که حاضرند با سپردن یک میلیون تومان تضمین کارخانه مزبور را براه انداخته و حداقل یکصد هزار تن چغندر برای مصرف کارخانه تهیه نمایند ولی به همه این تفصیل نه جوابی باین مهندسین داده شده و نه از دایره مطالعه قدمی فراتر نهاده‌اند و بالاخره برای سال سوم هم این کارخانه از بهره برداری محروم و ماشین الات آن در حال زنگ زدن و خرابی است درحالیکه بانک ملی ایران مرتبا بقیه اقساط بهای کارخانه ر ابه کمپانیهای فروشنده می‌پردازد و تاکنون ۳۶ میلیون تومان مجموعا بابت این کارخانه بانک مزبور پرداخته و ۱۳ میلیون تومان باقیمانده بهای آنرا نیزطبق ضمانت نامه باید بپردازد.
این نکته شایان توجه است که در صورت تامین سه میلیون تومان اعتبار برای اتمام کارخانه در سال ۱۳۴۰ علاوه براشتغال عده‌ای مهندس و کارمند و کارگر در کارخانه چنانچه مجموع چغندر مورد مصرف کارخانه ر ابرای سه دوره بهره برداری فقط ۱۵۵ هزارتن در نظر بگیریم بابت بهای چغندر مبلغ ۱۵،۵۰۰،۰۰۰ تومان عاید کشاورزان و بابت عوارض ۲۱۷۰۰ تن محصول قند و شکر کارخانه و ۷۳۶۰،۰۰۰، ۱ تومان عاید دولت و بابت سود حاصله از فروش محصول قند و شکر - ۸،۶۸۰،۰۰۰ تومان عاید سهامداران می‌گردید این ارقام حداقل زیانهائی است که در نتیجه عدم توجه و احساس مسئولیت متوجه دولت و ملت گردیده و از این دو لطمه بزرگی باقتصاد کشور وارد شده است.
آیا با این صحنه‌های غم انگیز و حیرت آور ممکن است مردم را بسرمایه گذاری در امور صنعتی و تولیدی تشویق نمود و اطمینان و اعتماد آنها را جلب کرد؟ البته پاسخ منفی است.
بنده نمیدانم جناب آقای نخست وزیر ازبیانات صریح بنده مکدر خواهند شد ویا بلحاظ خدمتگزاری صادقانه بشاهنشاه و مملکت که تا کنون عملا انرا نشان داده‌اند و هیچکس در اینمورد شک و تردید ندارد باین حقایق توجه عاجل خواهند فرمود؟
بنده برای اینکه وقت مجلس بیش از این گرفته نشود بسخنان خود خاتمه داده و سؤالی را که در اینمورد از دولت نموده‌ام بمقام معظم ریاست مجلس شورایملی تقدیم و درباره لوله کشی شهر همدان، سدشهناز و کیفیت عمل مهندسین مشاور سازمان برنامه در جلسات آینده به تفصیل مطالبی بعرض مجلس خواهم رساند.
- تقدیم یک فقره سؤال بوسیله آقای بالاخانلو
۱۰- تقدیم یک فقره سؤال بوسیله آقای بالاخانلو
بالاخانلو – سؤالی که بنده از دولت درباره کارخانه قند کرده‌ام تقدیم می‌کنم خدمت جناب آقای رئیس که دستور فرمایند برای پاسخ تشریف فرما شوند.
- بیایات بعد از دستور آقای مهندس والا
۱۱- بیایات بعد از دستور آقای مهندس والا
رئیس- آقای مهندس والا بفرمائید نوبت شماست.
مهندس والا –بنده اخطار نظامنامه‌ای هم دارم این تذکری که بنده عرض می‌کنم جزء وقتم حساب نشود در چند دقیقه قبل که جناب آقای نخست وزیر دو لایحه بمجلس تقدیم داشتند صحبتی از طرف مقام ریاست شد که لایحه طبع و توزیع می‌شود و در جلسه آینده مطرح خواهد شد بنده باستناد مواد ۱۳۸ و ۱۳۹ آئین نامه داخلی مجلس خواستم توضیحی عرض کنم چون لوایح یک فوری اعلام شده بنابراین عین ماده ۱۳۴ که ناظر برلوایح یک فوری است بعرض آقایان نمایندگان محترم میرسانم. ماده ۱۳۴ می‌گوید ‹‹ درمورد لوایح یا طرحهائیکه یک فوریت آن تصویب شده باشد موضوع بکمیسیون مربوطه ارجاع می‌شود و پس از وصول گزارش کمیسیون یکنوبت درباره آن شوربعمل می‌آید بدین ترتیب که بدوا در کلیات و پس از آن درباب ماده واحده یا مواد فردا فرد مذاکره و اخذ رأی بعمل می‌آید. هرگاه ورود در شور ماده واحده یا مواد تصویب نشد آن طرح یا لایحه رد شده محسوب خواهد گردید. ››
بموجب این ماده این طوری بنظر می‌رسد که اول باید لایحه بکمیسیون مربوطه ارجاع شود و پس از رسیدگی کمیسیون در مجلس طرح گردد در حالیکه این جا عنوان شد که طبع و توزیع می‌گردد و درجلسه بعد مطرح می‌شود.
رئیس – چون لوایح هر دو از لوایح مالی است ماده ۱۲۷ می‌گوید نسبت بلایحه بودجه و لوایح مربوط بمخارج و اعتبارات مملکتی فقط یک شور کافی است (صحیح است) و یک فوریتش که تصویب شد هما یک شورش است وفی المجلس مطرح می‌شود یعنی مطابق آئین نامه طبع و توزیع می‌شود و درجلسه بعد مطرح می‌شود. حالا فرمایشتان را بفرمائید.
مهندس والا- چون فوری اعلام شده و یک فوریتی است باید برود بکمیسیون.
رئیس – حالا مطلب را بفرمائید.
مهندس والا – صحبت این بود که باید برود به کمیسیون بنده این طور استباط کردم. اما اجازه‌ای که بنده خواسته بودم برای نطق قبل از دستور به بعد از دستور محول شد مربوط بمسائل و مشکلاتی است که مبتلی به عموم آقایان نمایندگان محترم می‌باشد و آن گرفتارها ونواقص است که در حوزه‌های انتخابی خودشان دارند و بنده تصویب می‌کنم یکی از وظایف نمایندگان یعین اهم وظایف نمایندگی چاره جوئی و رسیدگی بتقاضا‌های مشروع موکلین خودشان می‌باشد (صحیح است) وظیفه‌ای نمایندگانی که از شهرستانها بخصوص از شهرستانهای دور افتاده در این مکان مقدس بعهده دارند وظیفه اصلیشان این است که گاه وبیگاه تا جائیکه برای دستگاههای دولتی امکان داشته باشد برای بهبود وضع آن حوزه‌های مذاکراتی بفرمایند و سعی کنند که این گرفتاریها مرتفع شود بنده متاسفانه باید بعرض مجلس محترم و شورایملی برسانم که حوزه انتخابیه بنده شهرستان خلخال، یکی از محروم ترین شهرستانها و نقاط ایران است که متاسفانه بطول مدت پنجاه و چند سال که از مشروطیت می‌گذرد و با اینکه رفرم‌های اساسی و اقدامات اصولی در سایر استانها و شهرستانها شده متاسفانه این منطقه از هر حیث محروم مانده منطقه‌ای است فوق العاده با استعداد منطقه‌ای است که چون در آذربایجان قرار گرفته خداوند نعمتهائی بآنجا عنایت فرموده ولی متاسفانه بعلت بی توجهی امنای دولتی بکلی از بسیاری پیشرفتهائی که نصیب سایر شهرستانها شده محروم مانده این شهرستان متاسفانه راه ندارد و از دو روز قبل که بارندگی و ریزش برف شروع شده این منطقه محصور خواهدشد تا اواخر خرداد بنابراین ملاحظه میفرمائید اگراحتیاجاتی بایستی از مرکز بآنجا برسد بعلت نداشتن راه باید مثل عهد عتیق خیلی معذرت می‌خواهم باچاروادار و قاطر واستر ویابو بآن منطقه حمل شود و اختلاف قیمتی که در آنجا برای یک جنسی که شما در تهران عرضه می‌کنید شاید از بعضی مواقع به سه یا چهار برابر برسد، از تهران تامیانه بعلت بودن راه آهن شاید بارکیلوئی ۳۰ یا ۴۰ تومان باشد (یکی از نمایندگان – کیلوئی ؟) ببخشید تنی سی وچهل تومان باشد ولی از میانه تا هروآباد که مرکز خلخال است بیش از تنی هفتاد وهشتاد تومان کرایه می‌برد. بنده در دوره بیستم افتخار داشتم که از پشت همین تریبون راجع براه خلخال مطالبی عرض کنم ولی متاسفانه این عرایض مثل من فرمایشات نماینده اردبیل در دوره دوم قانون گذاری (چون در آن دوره اردبیل وخلخال یک نماینده داشت) راجع براه خلخال دربوته اجمال قرارگرفت بنابراین ملاحظه بفرمائید از دوره دوم مشروطیت مردم خلخال راجع براه خودشان که یک حق طبیعی است از مسئولین امور خواسته بودند که توجه بکنند و متاسفانه تابحال توجهی نشده باتکرار مطلب و مزاحمتی که بنده در دستگاههای دولتی ایجاد کردم بنده زورم نرسید ولی اگر جناب آقای منصور این قول را مرحمت کنند (منصور – بنده قول می‌دهم انجام می‌شود) التبه این را از ایشان داریم و بنده صریحا عرض می‌کنم که اگر این خوسته مشروع اهالی خلخالی را برآورده کنید نه تنها شما بمردم محرومی کومکی کرده‌اید بلکه ازنظر اصول تجارتی و از نظر اصول اقتصادی کمک به مملکت کرده‌اید ملاحظه بفرمائید این راه بین دو استان مخم مملکت است یکی آذربایجان و دیگری گیلان بیشتر فرآورد‌های آذربایجان درگیلان مورد استفاده است و بیشتر محصولات گیلان در آذربایجان مورد استفاده قرار می‌گیرد (صحیح است) و بعلت نبودن راه بین این دو استان ارتباط برقرار نیست این تقاضا تصور می‌کنم که هم مورد عنایت آقایان نمایندگان آذربایجان وهم مورد توجه مخصوص آقایان نمایندگان گیلان باشد (صحیح است) بطوریکه نامه‌های مکرر و متعددی به من رسیده از آقایانی که در طوالش و آستارا و ان نقاط تشریف دارند و بنده را ترغیب می‌کنند و امیدوارم که جناب آقای رامبد و نمایندگان فومنات اظهار عنایتی بفرمایند که ساختمان این راه عملی شود از این گذشته اگر این راه احداث بشود فاصله بین این دو استان بیش از چهل فرهنگ کم خواهد شد و این از نظر تجاری و از نظر اقتصادی صرفه زیادی خواهد داشت چه از مصرف بنزین و میزان وقت و فاصله‌ای که یک کامیون می‌تواند محصولات تجاریخودش را باین منطقه ببرد اگر حساب کنیم ملاحظه خواهید فرمود حقیقتا این یک راهی است با صرفه و راهی است که می‌تواند خرج خودش را با عوارضی که بآن بسته می‌شود در بیاورد، مطلب دیگر که باز مبتلی به اهالی حوزه انتخابیه بنده است موضوع بهداشت است در این منطقه که درحدود یکصد و چهل هزار نفر ساکن هستند یک طبیب بیشتر وجود ندارد این منطقه راه ندارد آب ندارد در بسیاری از نقاطش برق ندارد و طبیب هم ندارد در بیمارستانی که در انجا هست شاید بیشتر از پنج شش تختخواب وجود نداشته باشد هر چقدر بنده خواسته‌ام وحتی جناب آقای دکتر اعتمادی اگر تشریف داشته باشند شاید بدانند هر چه من اصرار و ابرام کردم که برای آنجا یک جراح بخ فرستید متاسفانه تاکنون عملی نشده است، در انجا دل درد گرفتن و مردن چیزی عادی است صبح که می‌شود میگویند دیشب فلانی دلش درد گرفته است و مرده است چه بوده؟ آپاندیسیت عادی است چون دکتر نداشته جراح نداشته دوا نداشته مرده است بنده تابستان که آنجا بودم اگر این را بگویم شاید مورد تعجب قرارگیرد بنده آنجا صبح وبعد از ظهر مجبور بودم درمجالس ختم شرکت کنم می‌پرسیدم این آقا چطور شده فوت کرده میفگتند دلش درد گرفته و مرده است آن یکی بمرض دیگری الان یکی از مردم خلخال در بیمارستان بارزگانی بستری است، در انجا دکتر نبوده وسیله نبوده بلند شده آمده اردبیل، دکتری که آنجا بوده دوای عوضی داده و این دوا در او یک مسمومیتی ایجاد کرده وقتی که داشته کاراز کارمی گذشته او را آورده‌اند اینجا دارد می‌میرد. پس بنابراین راه و بهداشت ازاقدامات اساسی است و ازخواسته‌های اساسی برای این منطقه است و من تصور می‌کنم که بسیاری از رفقای بنده نیز با بنده هم صدا باشند. مطلب سوم که باید بعرض حضار محترم برسانم این است که درحدود یک ماه و خورده‌ای است که از افتتاح مدارس می‌گذرد با اینکه دو سه بار من حضور جناب آقای وزیر فرهنگ عرض کردم و حتی امروز تلگرافی رسیده بود متنش را بعرضشان رساندم در دبیرستان آنجا دبیر ریاضی و دبیر فیزیک و دبیر زبان ندارد (یکی از نمایندگام – تهران هم ندارد) با این ترتیب چه توفعی می‌توانید داشته باشید از این منطقه که فرهنگش پیشرفت بکند بدون اینکه امکاناتش را فراهم بکنید من منکر این نیستم که ما در حال حاضر نمی‌توانید اعجاز کنیم و من بمشکلات وزارت فرهنگ از حیث بودجه و از نظر حقوق بسیار وارد هستم اما اگر ما واقع بین هستیم و معتقدیم که شهرستانهای دور افتاده هم از همین مملکت هستند چرا ما بیائیم در طهرا چندین صد دبیرستان چندین هزار دبستان بوجود بیاوریم آنوقت امکانات را برای افراد شهرستان دور افتاده تامین نکنیم (صحیح است) متاسفانه باید عرض کنم وضعی بوجود آمده که مملکت ما صورت یک کاریکاتور را پیدا کرده باین معنی که اگر بخواهیم ایران را ترسیم کنیم درست مثل یک آدمی است که استسقاء آورده وشکمش باد کرده یعنی تهران بآن صورت درآمده و سایر شهرستانها بصورت دست و پاهای بسیار لاغر وشاید باندازه نی قلیان باشد.
رئیس – آقای مهندس والا وقت شما تمام شد.
مهندس والا – یکی دو دقیقه دیگر اجازه بفرمائید بنده معذرت می‌خواهم که بیشتر از حق خودم صحبت کردم ولی تصور می‌کنم که این ابتلائات درسایر شهرستانها هم باشد و امیدوارم دولت جنابآقای علم ومسئولین امور واقعا توجه بفرمایند باین حقایقی که مورد تقاضا و مورد استدعای اهالی شهرستانهاست و ما هم وظیفه داریم که از طرف موکلین خودمان تقاضاهای مردم آنجا را عنوان کنیم و از دولتها بخواهیم که در این باره توجه کنند عرض بنده ناتمم مانده جناب آقای دکتر اسفندیاری فرموده‌اند وضع عمومی خلخال مثل کرمان است ولی باید عرض کنم که درکرمان کارخانه قالی بافی وجود دارد که آنهم در خلخال نیست.
- اخطار آئین نامه بوسیله آقای پاینده
۱۲- اخطار آئین نامه بوسیله آقای پاینده
رئیس – آقای پاینده.
پاینده – بنده با اجازه مقام ریاست می‌خواستم باخطار نظامنامه‌ای جناب آقای مهندس والا یک توضیحی بدهم البته ایشان پیش ینده خیلی عزیزند ولی حق عزیزتر است وحق هم اینجا نظامنامه است با ترتیبی که داریم و تا اندازه‌ای کهب بنده از این دستور العمل داخلی مجلس فهمیده‌ام لوایح دو قسم است لوایح یک شوری لوایح دو شوری ویک موردی هم هست لوایح سه شوری که مورد بحث نیست (یکی از نمایندگان – سه شوری نداریم) بعد عرض می‌کنم یعنی لوایح به سه شور می‌آید یعنی دفعه سوم به مجلس خواهد آمد برای شور تکلیف لوایح یک شوری و دوشوری را آئین نامه تعیین کرده کلیه لوایح مالی و لوایح مربوط به بودجه یک شوری است یک ترتیبی در آئین نامه هست که اگر لازم بود موادش را می‌خوانم که وقتی که یک فوریت تقاضا شد یک شور این از دست می‌رود یعنی یعنی اگر دو شوری است می‌شود یک شوری واگر یک شوری است می‌شود هیچ شوری و این آئین نامه صریح است و برای اطلاع جناب دکر یگانه که استاد بنده هستند توضیح عرض می‌کنم یعنی با این توضیح لایحه‌ای که تقدیم می‌شود اگر لایحه دو شوری بود و نسبت بآن تقاضای دو فوریت شد و فوریت‌های آن تصویل شد بلافاصله همان جور که ترتیب هست باید طبع و توزیع شود و درجلسه بعد مطرح شود اگر یک شوری است و تقاضای یک فوریت شد آنهم باید طبع و توزیع شود و مطرح شود و به کمیسیون رفتن ندارد و ازخلال این مواد مطلب خیلی روشن است ولی خوشبختانه ماده ۱۳۳ دیگر اصلا جای استنباط و اجتهاد را نگذاشته و خیلی روشن است یعنی نص صریح است ماده ۱۳۳ می‌گوید درجریان کار لوایح و طرحهای یک شوری درصوریتکه تقاضای یک فوریت درباب آنها بعمل آمده باش مثل لوایح و طرحهای دو فوری است حالا اگر لازم باشد ماده مربوطه به طرحهای دوفوری خوانده شود آئین نامه بطور صریح می‌گوید که بدون طرح در کمیسیون طبع و توزیع می‌شود بنابراین بنظر بنده ترتیبی که مقام ریاست فرمودند صحیح است و اشکالی ندارد و بنده می‌خواستم در اینجا سوء استفاده کنم وعرض کنم که انچه جناب آقای مهندس والا در مورد خلخال فرمودند کاشیک نجف آباد هم بان اضافه می‌کردند.
- بیانات قبل از دستور آقایان: دکتر صالحی - حاذق - رامبد
۱۳ - بیانات قبل از دستور آقایان: دکتر صالحی - حاذق - رامبد
رئیس – آقای دکتر صالحی.
دکتر صالحی – بنده فکر می‌کنم آقایان خسته هستند (صحیح است) اگر نوبت بنده محفوظ بماند در جلسه بعد مطالبم را عرض می‌کنم زیرا نمی‌خواهم در خستگی عرایضی کرده باشم.
رئیس – ده دقیقه وقت صحبت دارید.
دکتر صالحی – پس بنده با اجازه مقام ریاست و نهضت ائتلافی ششم بهمن یک عرایض کوچکی عرض کنم وسعی می‌کنم زیاد مصدع نشوم بطوریکه آقایان اطلاع دارند دریکی از دهات فریدن بنام خمسلو برای اولین مرتبه زنی بسمت کدخدائی منصوب شده (مبارک است) و روزنامه کیهان خانواده بابتکار جناب آقای دکتر مصباح زاده دعوتی از او بعمل آوردند و در تهران تشویقی از ایشان بعمل امد بنده مفتخرم که این عرض را می‌کنم برای اولین دفعه در حوزه انتخابیه بنده یک خانمی باین سمت منصوب شده است و بحضور بانوان کشور تبریک عرض می‌کنم باید اذعان کرد که انتخاب گلنار و گلناها که در مملکت ما در حال حاضر شده نتیجه انقلاب ششم بهمن است و ما بایستی ازشخص اول مملکت شاکرو ممنون باشیم که چنین امکاناتی را برای ملت ایارن بویژه بانوان بوجود آورده‌اند تا بانوان محترم و خواهران عزیز ما از این امکانات استفاده کنند نبوغ و استعداد خودشان را بمنصه ظهور رسانند انقلاب ششم بهمن مبدا یک تحول ومبدا یک تاریخ است و مورخین مسلما بعد از این ثبت خواهند کرد که ایران قبل از ششم بهمن و ایران بعد از ششم بهمن چه وضعی داشته درتمامی که بنده با این خانم که کدخدا گلنار گرفته‌ام ایشان خواسته‌هایش را اینطور بیان کرد که من در دهم تراکتور لازم دارم لااقل یک چاه نیمه عمیق می‌خواهم، فرهنگ و بهداشت ما خوب نیست در حقیقت باید عرض کنم که این خواسته‌های تمام مردم ایران است ولی باید عرض کنم که فریدن حوزه انتخابیه بنده محروم ترین نقاط ایارن است گرچه آقای مهندس والا فرموده‌اند خلخال هم محروم است ولی باید واقعا عرض کنم این جا محروم ترین نقاط است اگر این منطقه در کرانه‌های خلیج فارس بو دیا در کرانه‌های کویر لوت بود می‌گفتم امکانات طبیعی در آنجا بد است وحق با آقایان بود که بفرمایند همه جا اینطور است ولی فریدن دریک منطقه‌ای واقع شده تقریبا وسط ایران ییلاقی و دارای جویبارها و رودخانه‌ها و ذخایر زیرزمینی گرچه متاسفانه دراثر کمی بارندگی در انجا هم آثار کمی آب مشاهده شده است بقول مرحوم وحید دستگردی که یک سفری بفریدن کرده بودند در مجله ارمغان نوشته بودندکه فریدن ر ااز نظر آب وهوا ومناظر طبیعی باید سوئیس ایران نامید (یکی ازنمایندگان – سویس را ندیده است) ولی متاسفانه فعلا در وضع اسفناکی بسر می‌برد بهداشت و فرهنگ ندارد و راههای آن خیلی بد است یعنی عقب افتاده ترین جاها است یک منطقه یی آنجا هست بنام پشکوه که در جوارفریدن است که درحدود ۲۰ هزار نفر جمعیت دارد از حالا که بارندگی شروع شد ارتباط آنجا با دنیای خارج قطع می‌شود بنده مکرر چه از رادیو شنیدم و چه در روزنامه‌ها خواندم اعلیحضرت همایونی فرمودند اصلاحات را باید ازدهات شروع کرد بنده معقتدم بموازات انقلاب ششم بهمن بموزات اصول ششگانه باید یک انقلاب فرهنگ و بهداشت و راه سازی از دهات شروع شود بدین معنی وزارت بهداری اگر بخواهد مؤسسه بهداری یا درمانی بسازد از دهات شروع کنند یا وزارت فرهنگ اگر می‌خواهد دبستان در دهات را مقدم بدارد و اگر آموزگار می‌خواهد اعزام کند اختصاص بدهات ویا لااقل به شهرستانهای درجه ۴ بدهد.
راههای مملکت مثل شرایین ممکلت هستند در بدن اگر شریانهای عضوی گرفته شود و خون بآن نرسد این عضو فاسد می‌شود و چه بسا اتفاق می‌افتد که ما انرا قطع می‌کنیم در مملکت هم اگر راهی مسدود شود یعنی فرهنگ و بهداشت و تمدن بآنجا رسوخ پیدا نکند مثل عضو فاسد می‌ماند و آنرا قطع می‌کنند (دکتر امین – ولی قطع نمی‌کنند) البته قطع نمی‌شود ولی درحکم مرگ است البته این پیشنهادی که بنده تقدیم کردم مزایای زیادی دارد وقت مجلس بمن اجازه نیمدهد که بیش از این مصدع شوم و در اطراف مزایای آنها صحبت کنم ولی همینقدر عرض می‌کنم که این ازدیاد جمعیتی که در مراکز استانها می‌بینم معلول این مسائل است (صحیح است) که بهداشت و فرهنگ و راهسازی دردهات نیست اهالی دهات بطرف مراکز استانها هجوم هجوم میاورند ومسلما در بحران بیکاری هم مؤثر خواهد بود دیگر بیش از این بنده عرضی ندارم یک نامه‌ای امروز از طرف لیسانسه‌های ادبی و دانشکده معقول و منقول برای بنده رسیده که بنده تقدیم مقام ریاست مجلس می‌کنم و تقاضای رسیدگی دارم آقای مجید محسنی هم مرقوم فرموده‌اند …… حقیقت امراینستکه تمام دهات ایران محروم هستند امیدوارم دولت جناب علم توجهی بفرمایند متشکرم.
رئیس – آقای حاذقی.
حاذقی – مطلبی که موجب شد که من خدمت خانمها وآقایان نمایندگام نکته‌ای عرض کنم دربیان دوست و همکار عزیزمان آقای کیهان یغمائی بود که اینجا اشاره یی فرمودند و همچنین نسبت به تقاضاهای بعضی صنوف مستخدمین دولت می‌خواهم عرض کنم روی تجربه‌ها وسوابقی که ما در دوره‌های مختلف پارلمانی دارمی یک مشکل بزرگی ازنظر استخدامی پیش آمده برای مجلس که بعدها متوجه شدیم که ایکاش در انموقع این مطلب را کسی تذکر می‌داد تا یک کاراساسی و اصولی می‌شد ملاحظه میفرمائید که الان درکشورما یک قوانین متعددی برای یکدسته که اسم آنها کارمندان دولت است وجود دارد قانون خاصی برای دبیران قانون خاصی برای صاحبان رتبه‌های رسمی و غیره و غیره حالا خوشبختانه دولت در ظرف یکسال یک مطالعات دقیق جامع الاطرافی کرده که یک قانون استخدامی به مجلس شورایملی بدهد که تمام دسته‌ها وطبقه‌های کارمندان دولت حقوقشان به نسبت معلومات و سوابق و استحقاقی که دارند ملحوظ شده باشد و این مشکل برای همه یکبار حل بشود بنابراین امیدوار هستم که امسال و این دوره تحویل و انقلاب مواجه با درخواستهای مختلف از طرف دسته‌های مختلف نشویم و وقت مجلس شورایملی که باید صرف حل وفصل مسائل کلی واصولی بشود هر روز صرف رسیدگی بیک قسمت از دسته‌ها کارمندان دولت نشود و در نتیجه دچار اشتباه نشویم درنظر شریف همه اقایان نمایندگان محترم هست که دردوران جنگ دوم با یک مشکلاتی مواجه شدیم که یک سازمانهای بخصوص بطور موقت در مملکت بوجود آمد مثل اداره سیلو بوجود آمد که نان را عادلانه بفروشد اداره قند وشکر بوجود آمد که قند وشکر توزیع کند اداره حمل و نقل بوجود آمد که کالاهای انحصاری را برساند اداره قماش بوجود آمد که پارچه را به صورت عادلانه بین مردم دهات تقسیم کند دولت مجبور شد بفاصله کمی عده بسیار بعنوان کارمند روز مزد کارمند رسمی بخدمت دعوت کند طولی نکشید که اوضاع عادلی شد درنتیجه تا نگاه کردیم دیدیم یکعده بی درحدود ۵۰- ۶۰ هزار نفر یکدفعه دراین دستگاههای مختلف بکار دعوت شده بودند جناب آقای منصور وارد هستند ما نمی‌خواهیم استفاده از یک گروه و یک طبقه از مردم بکنیم و خدای نکرده استفاده‌ای از یک گروه یا یک دسته بکنیم و می‌خواهم بگویم مجلس شورایملی از این پس با مطالعات خیلی دقیق نسبت به مسائل واقع بین باشد که کاری بکنیم که بعد ایجاد اشکال نشود اجازه فرمائید چون این مطلب مطرح شد عرض کنم که مجلس شورای ملی آمادگی ندارد که برای دسته‌های مختلف این جا قانون وضع کند و بعد معلوم شود که اشتباه است و تبعیض شده و غیره یک دفعه بنده یادم هست که عده یی آمدند درمجلس و گفتند حق ما از بین رفته و گفتند ما دندانسازهای پراتیکی هستیم یک قانونی را که دولت بامطالعه تهیه کرده است تقدیم کند و برای بک بار ما اینجا رسیدگی کنیم وتصویب کنیم که حقوق همه محفوظ باشد از طرفی ما تنها نماینده کارمندان نیستیم بلکه نماینده همه ملت ایران هستیم که کارمندان نیستیم بلکه نماینده همه ملت ایران هستیم که کارمندان دولت جزو آن هستند منتهی یک روشی در ایران است که همه حاضرها حق غائب‌ها را رعایت نمی‌کنند و آنهائیکه قلم دارند، زبان دارند، اطلاعات دارند حق آنهائیکه از ان مزایا ندارند و محروم هستند رعایت نمی‌کنند ما باید در نظر بگیریم که امروز باید اینکار درمملکت تشویق شود و آنهائیکه امروز کارمندان باصطلاح روزمزدی، حکمی و غیر رسمی هستند اگر ملاحظه بفرمائید دولت نرفته است سراغ آنها اگر اکثر آنها با مراجعه‌ها و خواهش‌ها و توقع‌ها کار موقت یک هفته‌ای و یکسالی خواسته‌اند عرض کردم اینها همه برادر ما هستند خواهر ما هستند حق آنها هم محفوظ است ولی همانطور که آقای سعید وزیری فرمودند ما باید ملاک ابتکار نظرمان فقط مصلحت اندیشی باشد نه روی احساسات وروی ارضی کردن یک دسته و حرفی نزینم که عمل ما تبیض آمیز باشد بنابراین حقوق تمام این دسته‌ها باید محفوظ باشد ولی باید سعی کنیم که کار آزاد تشویق شود ملاحظه بفرمائید در تمام ملل دنیا امروز کارها بدست مردمانی است که کار آزاد می‌کنند. چون کار آزاد و محترم است چون کار ازاد منافع دارد چون کار آزاد هم خدمت به اجتماع است و هم بخانواده درکشور ما تمام توجهمان فقط بکارمندان دولت معطوف شده است فقط بکارمندان دولت توجه شده است پس در نتیجه هر کسی درسی خواند سوادی یادگرفت تحصیلاتی کرد می‌خواهد تحمیل به بودجه دولت شود و مرتبا آمار تعداد کارمندان دولت بصورت فاحشی بالا می‌رود بنابراین ما باید قانون استخدام را یک جا یک کاسه برای همه طبقات از استاد دانشگاه تا مستخدم جزء رسیدگی بکنیم و بیک صورت تصویب بکنیم و امیدواریم دستگاهای مختلف کارمندان دولت از این مجلس انقلابی که کارهای برزگتری برای مملکت باید بکند انتظار نداشته باشند که برای هر دسته کارمندان دولت علیحده کار کنیم و یک خصوصیات تازه‌ای قایل شویم ما باید سعی کنیم درمملکت کار آزاد رسوخ پیدا کند و تعلیمات حرفه‌ای زیاد بشود و خلاصه جریان تولید ثروت در نواحی کشاورزی درهر فرصت توسعه پیدا کند. نکته دیگری که خواستم دراینجا عرض کنم مسئله کتابهای درسی است چون چندین بار وزارت فرهنگ کوشش کرد که قیمت کتابهای درسی پائین تر بیاورد و امسال موفق شد اما الان کتاب نیست. و اولیاء و فرزندان مراجعه می‌کنند که تکلیف ما چیست استدعا می‌کنم وزارت فرهنگ ترتیبی برای این کار اتخاذ فرمایند (یک نفر از نمایندگان – دلالها کتابها را جمع کرده‌اند).
رئیس – آقای رامبد دو دقیقه وقت دارید بفرمائید.
رامبد – بنده چند کلمه یی بیشتر عرض ندارم بنده تصور می‌کنم بنا به اهمیت موضوع با اشاره مختصری درجلسه علنی اکتفا بشود و مطالب پیرامون موضوع را بجلسه خصوصی برگزار کنیم با کمال تأسف و با نهایت احترام که به مقام ریاست قائل هستم بی ترتیبی‌هایی که درامور داخلی مجلس مشاهده می‌شود، مسائل داخلی فراکسیون و امثال اینگونه مطالب ارتباطی به جلسه علنی مجلس ندارد (صحیح است) مسائل مهم مملکتی مصالح عالیه مملکتی مهمتر از این هستند که به نظریات خصوصی عمر وزید کشیده شود (صحیح است) درقانون اساسی آئین نامه داخلی مجلس و تمام قوانین مربوطه وکیل تر، مبرزتر، سوگلی تر وجود ندارد تمام افرادی که در اینجا بنام نماینده مجلس جمع شده‌اند اعم از آن شخص برزگر زاده‌ای که بنمایندگی دهاقین آزاد شرکت می‌کند یا آن پروفسور دانشگاه دارای یک حقوق و یک امتیاز هستند (احسنت) من بسهم خودم خیلی معذرت می‌خواهم و اگر اساثه ادبی به کسی تعبیر می‌شود امیدوارم مراببخشند ولی وکیل مجلس تا بحال حق وکالت در توکیل نداشته بنابراین بنده عرضم را بهمین جا خاتمه می‌دهم و استدعا می‌کنم در جلسه خصوصی که مسائل زیادی است وباید صحبت بشود مقام معظم ریاست مجلس حقوق کلیه نمایندگان را در ادره جلسات علنی بالسویه حفظ بفرمایند (منصور- منقصود را بفرمائید) اگر اجازه می فرمائید توضیح عرض کنم.
رئیس – درجلسه خصوصی بفرمائید. آقای سیفی مطلبی داشتید؟
سیفی – موافقت میفرمائید بماند برای جلسه بعد.
– تعیین موقع و دستور جلسه بعد – ختم جلسه
۱۴ – تعیین موقع و دستور جلسه بعد – ختم جلسه
رئیس – جلسه را ختم می‌کنیم جلسه آینده روز ۵ شنبه ساعت ۹ صبح خواهد بود. دستور لوایح دولت.
رئیس مجلس شورای ملی - مهندس عبدالله ریاضی