مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۳ دی ۱۳۰۷ نشست ۱۸
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری هفتم | تصمیم‌های مجلس | قوانین بنیان ایران نوین |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری هفتم |
مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۳ دی ۱۳۰۷ نشست ۱۸
مذاکرات مجلس
دوره هفتم تقنینیه
صورت مشروح مجلس روز پنج شنبه ۱۳ دیماه ۱۳۰۷ مطابق ۲۱ رجب المرجب ۱۳۴۷
جلسه ۱۸
فهرست مطالب:
۱- تقدیم طرح از طرف جمعی از نمایندگان جهت مساعدت با کارخانجات مملکت
۲- تقدیم طرح از طرف جمعی از نمایندگان جهت استکشاف معادن
۳- تصویب مرخصی آقای میرزا حسنخان وثوق
۴- مذاکرات نسبت به خبر کمیسیون بوددجه راجع به استخدام راننده کشتی قرانطینه‌های بنادر جنوب و تصویب آن به اکثریت ۱۰۱ رای از ۱۱۳ نفر حاضر
۵- تقدیم لوایح بودجه مملکتی و لایحه ذبایح از طرف آقای وزیر مالیه
۶- مذاکرات نسبت به خبر کمیسیون بودجه راجع به کسر حقوق والی آذربایجان و معاون ایالت و تصویب آن به اکثریت ۹۱ رای از ۱۰۸ نفر عده حاضر
۷- قرائت خبر کمیسیون محاسبات راجع به متمم بودجه ۱۳۰۷ مجلس و تصویب آن به اکثریت ۸۹ رای از ۱۰۶ رای حاضر
۸- قرائت خبر کمیسیون امور خارجه راجع به عهدنامه ایران و بلژیک
۹- تقدیم و قرائت لایحه انحصار دخانیات از طرف آقای وزیر مالیه و تصویب یک شوری بودن آن
۱- قانون اجازه پرداخت کسر حقوق والی آذربایجان و معاون ایالت
۲- قانون متمم بودجه ۱۳۰۷ مجلس شورای ملی
۳- قانون اجازه استخدام راننده کشتی قرانطینه‌های بنادر جنوب
(مجلس یکساعت و سه ربع قبل از ظهر به ریاست آقای دادگر تشکیل گردید)
(صورت مجلس یوم یکشنبه یازدهم دیماه را آقای اورنگ قرائت نمودند)
غائبین با اجازه جلسه قبل آقایان :
افخمی – قراگوزلو- آشتیانی – فرشی – تیمورتاش
غائبین بی اجازه جلسه قبل آقایان:
میرزا حسنخان وثوق – عمادی – آقازاده
سبزواری- مرآت اسفندیاری- حاج رحیم آقا- میرزا ابوالفضل – محمدتقی خان اسعد- شیخ محمد جواد – حاج آقا حسین مهدوی – آقا شیخ علی مدرس- حاج حسن آقا ملک- حاج غلامحسین ملک- محمد آخوند
دیرآمدگان با اجازه جلسه قبل آقایان:
نوبخت – عبدالحسین خان دیبا – اکبرمیرزامسعود- عدل- مصباح فاطمی- عراقی
دیرآمدگان بی اجازه جلسه قبل آقایان :
اسدی- همراز- مصدق جهانشاهی – قوام مقدم – ایلخان .
دکتر سنگ- عرض بنده راجع به آقای عمادی است که ایشان را غائب بدون اجازه نوشته اند در صورتیکه ایشان کسالت دارند وشرحی هم بمقام ریاست عرض کرده اند
رئیس- اصلاح میشود. آقای اعتبار
اعتبار- در جلسه قبل که اینجا مذاکره راجع به غرامات پستی شد بالاخره آقای وزیر پست و تلگراف اینطور اظهار کردند که اگر اشخاصی باشند که بتوانند ثابت کنند یعنی رئیس پست تصدیق کند که آنها مطالبه کرده اند خواهند پرداخت و به این ترتیب در صورت مجلس تصریح نشده و لازم است .
رئیس- اینگونه مطالب معمولا در صورت مشروح مجلس نوشته میشود و صورت خلاصه غالباٌ التفات به این جزئیات ندارد صورت مجلس دیگر اعتراضی ندارد؟ (گفتند خیر)
رئیس- صورت مجلس تصویب شد. آقای ضیاء
ضیاء – وضعیت امروزی ایران خوشبختانه بهترین مجال را برای اشخاص علاقه مند که بتوانند برای تامین سعادت این مملکت و ترقیات اساسی این ملت یک فکرهای مهمی بکنند تهیه کرده ووقتی که علاقه مندان بسعادت این مملکت افکار خودشان را برای ملت حاضر و نسل آتیه تهیه کنند و فکر کنند فکرشان بیکی از این دو قسمت منتهی میشود یک قسمت معتقدند که بعد از قشون و بعد از تکمیل قشون و بعداز تنظیم قشون تعلیمات اجباری است که اساس سعادت این مملکت را تامین و تکمیل میکند یک قسمت دیگر هم معتقد هستند که بعد از تکمیل قشون چیزی که تکمیل سعادت این مملکت را میکند ترقیات اقتصادی است که مردم بتوانند بسهولت تهیه نان کنند پدرها بتوانند اولاد خودشان را بمدرسه بفرستند و از آنها در مدت تحصیل نگاهداری کنند بنده آنچه مذاکره کردم با اغلب از آقایان می بینم در درجه اول فکر عموم مردم متوجه این دو قسمت است بعضی میگویند تعلیمات اجباری و بعضی دیگر میگویند اول نان و کار بایستی برای مردم تهیه کرد بالطبیعه تعلیمات اجباری هم پیش می آید و گاهی هم بعضی متوجه میشوند با اساس تعلیماتی که امروز در مملکت برقرار است و عقیده شان این است که فکر تعلیمات عمومی و تعلیمات اجباری را در بین مردم باید توسعه داد بعقیده بنده امروز بهترین مجال برای اشخاصی که طرفدار این فکر هستند و جرائد که هدات افکار هستند خواهد بود که صفحات جرائد تعلیمات اجباری دردرجه اول مقدم است با تهیه کار و تاسیس کار خانجات و آشنا کردن مردم بکار و پیدا کردن نان بنده خیلی متشکرم و عموم نمایندگان هم متوجه به این قسمت هستند که از یک دو دوره به این طرف دولتهای وقت هم متوجه به قسمت تهیه کار و نان مردم بوده اند و برای تامین و توسعه اقتصادیات یک لوایح مهمه ای هم که در دوره های گذشته بمجلس داده اند برای اینکه کارخانه در مملکت دائر شود که از منابع طبیعی مملکت استفاده شود لوایحی بمجلس آمد بعضی تصویب شد
از قبیل لایحه اصل السوس و بالاخره لوایح دیگری هم بود که بواسطهؤ گرفتاری مجلس بکارهای مالی موفق نشدند که در دوره گذشته آنها را تمام کنند و آنها لوایحی است که بعقیده بنده تشویق میکند مردم را به اینکه ثروت و دارائی مختصری که دارند برای تاسیس کارخانجات و آوردن کارخانه های بزرگ و کوچک در داخله مملکت که در این کارخانجات یک عده از مردم تحصیل نان کنند و بتوانند به آسایش زندگانی کنند مصرف کنند و یک نمونهء هم در دستاست و ان کارخانه وطنی اصفهان است که هر کس رفته است دیده است که هر روز متجاوز از ششصد هفتصد نفر مردم زن و بچه های کوچک پیرمرد اینها میابند در این کارخانه کار میکنند و اجرت میگیرند و با کمال شرافت زندگانی میکنند و اولادهاشان را هم بمدرسه میفرستند دخترهاشان را تربیت میکنند پسرهاشان را تربیت میکنند و آنها را حاضر میکنند برای خدمت بمملکت دولتهای وقت متوجه بودند و مردم هم متوجه بودند که باید بیشتر ثروت خود را در این راه بیندازند پس اول باید دولت تسهیلات در این کار فراهم بیاورد خوشبختانه دولت متوجه بوده است یکی وسه لایحه که بنده حالا یکی از آن را عرض میکنم که برای تسهیلات تهیه شده وبمجلس داده اند لایحه ایست که در تاریخ هیجدهم اسفندماه ۳۰۵ تقدیم مجلس شده است برای کمک بکارخانجات داخلی و کارخانجاتی که در مملکت دائر میشود وبکمیسیون فوائد عامه هم تصویب کرده است آقای افشار هم مخبر کمیسیون بوده اند و با امضای ایشان خبر کمیسیون منتشر شده متاسفانه اواخر دوره مجلس بوده است مجلس هم بواسطه اشتغال به امور مالی موفق به تصویب آن نشده است نظامنامه داخلی مجلس اجازه میدهد که ده نفر از نمایندگان یک چنین چیزهائیکه از کمیسیون های مجلس گذشته است و طبع و توزیع شده و تصویب نشده است دو نفر از نمایندگان بوسیله مقام ریاست مجلس شورای ملی تقاضا کنند و رای بدهند که آن خبر کمیسیون برگردد و کمیسیون دولت را احضار کند و با نماینده دولت تجدید نظر کنند که باموافقت دولت مجدد آن خبر بمجلس تقدیم شود این بود که یک طرحی در این زمینه تهیه شده است و بمقام ریاست محترم تقدیم میشود که آقایان موافقت بفرمایند که بکمیسیون برود و خبرش هم زودتر برگردد که تا مجلس کار زیاد ندارد این لایحه که فوق العاده مفید است تصویب شود.
رئیس- بدوا پیشنهاد و ماده ۲۳ نظامنامه قرائت میشود ورای گرفته میشود
(به مضمون ذیل خوانده شد)
هیئت دولت از نقطه نظر بهبودی اوضاع اقتصادی در تاریخ اسفند ۱۳۰۵ لایحه دائر بمساعدت با کارخانجات مختلفه و بذل مساعی و رفع احتیاج از مصنوعات خارجی بمجلس شورای ملی تقدیم و کمیسیون فوائد عامه آن دوره لایحه مزبوره را با اصلاحاتی تصویب و خبر آن تحت نمره ۷ مورخه چهاردهم بهمن ماه ۱۳۰۶ تقدیم مجلس شورای ملی شده و اواخر دوره ششم نظر بضیق وقت بتصویب نرسیده است.
نظر باینکه نمایندگان عظام و هیئت محترم دولت کاملا متوجه بهبودی اقتصادی میباشند امضاء کنندگان بموجب ماده ۲۳ نظامنامه پیشنهاد مینمایند که راپرت مزبور بکمیسیون فوائد عامه رجوع و با مطالعات لازمه خبر آن بمجلس شورای ملی تقدیم گردد(ماده بیست و سوم نظامنامه داخلی)
ماده بیست و سوم- کمیسیونهائی که برای امور مخصوص تشکیل شده اند هرگاه طرح یا لایحه قانون جدیدی مربوط بهمان امور پیشنهاد شود مجلس میتواند طرح با لایحه جدیده را بهمان کمیسیون رجوع نماید راپرتهائی که کمیسیونهای دورهء سابق تقینیه به مجلس پیشنهاد کرده اند ممکن است بکمیسیونهای جدید رجوع شود و این یا برحسب خواهش خود کمیسیون و یابرحسب تقاضای ده نفر از نماینگان است.
درصورتیکه این خواهش از طرف کمیسیونها باشدلازم باخذ رای نیست و اگر از طرف نمایندگان باشد بدونمباحثه به قیام و قعود رای گرفته میشود هر کمیسیونی که راپرت کمیسیون دوره سابق به او رجوع شده باشد میتواند همان راپرت را بدون تغییر قبول نماید و دراین صورت کمیسیون مزبور یکی از اعضاء خودرا برای تایید و مدافعه آن معین میکند درصورتیکه کمیسیون تغییر یک یا چند ماده آنرا لازم بداند راپرتی که بمجلس میدهد فقط محدود بهمان مواد خواهد بود .
رئیس- رأی میگیریم به ارجاع این خبر بکمیسیون فوائد عامه جدید آقایان موافقین قیام فرمایند(اغلب قیام نمودند)
رئیس- تصویب شد ارجاع میشود بکمیسیون آقای فهیمی
فهیمی- خاطر آقایان نمایندگان مستحضر است که بحران اوضاع اقتصادی تا درجهء اسباب زحمت شده است و توجه عموم اهالی را بخودش جلب کرده است هروقت صحبت از اصلاح اوضاع اقتصادی میشود بالاخره نتیجه این میشود که واردات مملکت را یا محدود کنیم یا ممنوع در صورتیکه این منظور ما را بکلی از آن اصلی که در نظر داریم دور می اندازد زیرا عکس العمل محدود کردن واردات کسر صادرات خواهد بود تنها کمتر طلا و نقره بخارج دادن رفع بحران اقتصادی را نمیکند بلکه در ازدیاد جلب طلا و نقره از خارج بیشتر باید دقت کرد پس ما بازدیاد صادرات بیشتر بایدمتوجه باشیم تا بمحدود کردن واردات دولت ایران اگر از حیث مصنوعات نتواند با کارخانجات خارجه مبارزه کند از حیث مواد اولیه کاملاٌ قادر است که بتواند با واردات مقابلی کند بلکه اضافه هم داشته باشد منابع ثروت ما بهترین معادن است ولی متأسفانه ما فقط معادن را برای صحبت و حرف نگاه داشته ایم که هر وقت صحبت میشود بگوئیم ما طلا ونقره داریم ولیکن در زیر زمین و دست نخورده است یک سرمایه دست نخورده و بکار نیفتاده هیچوقت اسباب اعتبار برای صاحبش نخواهد بود از طرف دیگر این را هم باید عرض کنم در این ایام گذشته شاید غالباٌ اشخاص در صدد برآمده اند برای اینکار نهایت بقدری اشکالات در کارشان پیدا شده که از این قبیل معاملات و گرفتن امتیازات خودداری میکنند دولت هم بمناسبت حفظ عوائ یا منابع ثروت مملکت یک اشکالاتیفراهم می آورد و هر دفعه که یک امتیاز مختصری بخواهند باید مخصوصاٌ قانونی وضع کرد و از تصویب مجلس گذراند با یک شرائط خیلی سنگین بتده اینطور بنظرم رسید یک موضوعی را که در مجلس اسبق و مجلس گذشته اظهار شده بود قابل توجه هم شده بود تجدید کنم و آن مسئله استخراج معادن است بدست اهالی بطریقی که محتاج بقانون مخصوص نباشیم یعنی اشخاص بتوانند آزادانه با شرایطی که در قانون معین میشود از دولت امتیاز استخراج معدنی را بگیرند و اشکالات زیادی در کار آنها نشود بلکه یک تسهیلات و یک مساعدتهای زیادی در کار آنها بشود که بتوانند مطمئناٌ سرمایه های خودشان را بکار بیندازند و این منابع ثروت را از زیرزمین بیرون بیاورند که هم دولت و هم مردو از این ممر بتوانند یک استفاده های کلی بکنند و برای مردم هم کار پیدا شود ما باید سرمایه بیرون بیاوریم و از آن سرمایه استفاده کنیم این است طرحی که بنده عرض کرده ام وعدهء از آقایان هم موافقت فرموده اند و امضا کرده اند تقدیم مقام ریاست میکنم و استدعا میکنم زودتر بکمیسیون مبتکرات فرستاده شود بلکه انشاءالله این طرحی که در دورهء گذشته هم مذاکرات شده است بتصویب مجلس برسد.
رئیس- بکمیسیون مبتکرات فرستاده میشود خبری از کمیسیون عرایض رسیده است قرائت میشود
(به مضمون ذیل خوانده شد)
آقای میرزا حسنخان وثوق نمایندهء محترم بواسطهء مسافرت و کسالت تقاضای سه ماه مرخصی از چهاردهم آبان نوده اند ومقرری این مدت را هم به مطب های مجانی مؤسسه شیروخورشید سرخ تخصیص داده اند کمیسیون با تقدیر از این مساعدت و بخشش بموقع نماینده محترم مرخصی معزی الیه
را تصویب و اینک خبر آنرا تقدیم میدارد
رئیس- رأی میگیریم بمدلول راپورت آقایان موافقین قیام فرمایند(اغلب قیام نمودند)
رئیس- تصویب شد آقای رئیس صحیه
رئیس صحیه – عرض کنم لایحه راجع به خرید کشتی بجهت امور صحی بنادر جنوب تقدیم مجلس شده بود و خبر آن از کمیسیون بودجه رسیده است و چون خیلی لازم است و اهمیت دارد از این جهت استدعا میکنم جزو دستور و مطرح شود.
رئیس- آقای عباس میرزا تقاضا کرده بودند لایحه راجع بحقوق ایالت آذربایجان مقدم باشد .
عباس میرزا – در درجهء دوم باشد اجازه میفرمایند توضیح عرض کنم؟
بعضی از نمایندگان- لازم نیست لایحه کشتی مقدم است
رئیس- مخالفی ندارد؟
جمعی از نمایندگان- خیر.
رئیس – خبر کمیسیون قرائت میشود
(به مضمون ذیل خوانده شد)
کمیسیون بودجه لایحه نمره ۱۷۱۶۳ راج به استخدام یکنفر متخصص راننده کشتی برای انجام خدمات صحی بنادر جنوب از اتباع دولت فرانسه را تحت مطالبه قرار داده و با حضور رئیس کل صحیه مذاکرات لازمه بعمل آمد نظر باینکه خرج سفر متخصص مزبور در لایحه پیش بینی نشده بود برای تکمیل لایحه مزبور برحسب پیشنهاد رئیس صحیه مبلغ دویست و پنجاه هزار تومان برای مخارج و همین مبلغ برای مراجعت در انقضاء کنترات اضافه و تصویب شد اینک ماده واحدهء ذیل را برای تصویب مجلس شورای ملی پیشنهاد مینماید
ماده واحده- مجلس شورای ملی بوزارت داخله اجازه میدهد که برای اداره کردن و راندن یک فروند کشتی که برای انجام خدمات صحی بنادر جنوب خریداری شده است یکنفر میکانیسین رانندهء کشتی از فرانسه برای مدت سه سال با ماهی دویست تومان حقوق استخدام نماید حقوق متخصص مزبور که در سال دوهزار و چهارصد تومان است بعلاوه دویست و پنجاه تومان مخارج آمدن و دویست و پنجاه تومان مخارج مراجعت در انقضاء کنترات از محل بودجه صحیه کل تأدیه خواهد شد سایر شرایط کنترات مطابق قانون ۲۳ عقرب ۱۳۰۱ از طرف وزارت داخله تهیه خواهد شد.
رئیس- مذاکره در کلیات است آقای کازرونی
کازرونی – موافقم .
رئیس- آقای زوار
زوار- موافقم .
بعضی از نمایندگان – مخالفی ندارد.
فیروزآبادی – بنده مخالفم .
رئیس- بفرمائید.
فیروزآبادی- دراینجا- نوشته یکنفر راننده کشتی یعنی کشتیبان خوب ما در اطراف بحر محیط بوشهر یا جای دیگر یکنفر راننده کشتی هم نداریم؟...
جمعی از نمایندگان- خیر
فیروزآبادی- گمان نمیکنم اینطور باشد لابد یک نفر رفته و یاد گرفته کشتی رانی یک علم بزرگی نیست (خنده نمایندگان) فیروزآبادی خنده که جواب نیست چیز غریبی است هر چیزی را که میخواهیم باید از خارجه بیاوریم مهندس از خارج، کشتی ران از خارجه، عجب! بکلی ما بوسید آخر یک نفر ایرانی به عملگی نرفته کشتی رانی را یاد بگیرد؟ یقیناٌ رفته است بنده عقیده ام این است که دولت در آنجا اعلانی بدهد که اشخاص داوطلب این کار بیایند و آنهارا امتحان کنند اگر قابل نبودند آن وقت کشتی ران از خارجه بیاورند در صورتیکه بنده گمان میکنم در اطراف بحر خزر یا دریای بوشهر یکنفر ایرانی باشد که بعملگی رفته باشد کشتی رانی را یاد گرفته باشد. علاوه براین ما چند تا کشتی در آنجا
داشتیم (اگر چه حالا گمان میکنم آن کشتی ها از کار افتاده)رانندهء آن کشتی ها کی بوده از همان ها بیاورند سر این کار این قدر ایرانیها را دماغشان را نسوزانیم و بگذاریم خودشان داخل کار شوند.
رئیس- آقای کازرونی
کازرونی – بنده واقعاٌ خیلی متأسفم از این مذاکرات و حقیقة بنده تصدیق میکنم که عصر حاضر قابل بسی تمجید است که دولت با کمال عجله و نهایت جدیت در صدد اصلاح خرابی ها است و تهیه وسائل زندگانی مینماید خلیج فارس ما که در حقیقت بمنزلهء مجرای تنفس ماست (خندهء نمایندگان) بواسطه بی اعتنائی و عدم توجه گذشتگان یک دخالتهائی از طرف هر کس میشد و حالا ماداریم همه چیزش را خودمان اداره میکنیم ما نمیتوانیم مدعی خلیج فارس باشد مگر اینکه وسائل نگاهداری آن را فراهم کنیم که از جمله آنها تهیه وسائل قرانطینه و جلوگیری از ورود امراض است و از جمله لوازم این امر تهیه کشتی است بجهت امور صحی و این شخص را که تازه استخدام کرده اند با ماهی دویست تومان بنده خیلی تعجب میکنم که چطور حاضر شده است با این حقوق یک مشاغل عمدهء اساسی متعددی را عهده دار شود که یکی از آنها کشتی رانی است که بعقیده آقای فیروزآبادی اهمیت ندارد و حال آنکه اهمیتدارد و بنده به آقا قول قطعی میدهم که حالا ما یک همچو رانندهء کشتی نداریم لیکن امیدواریم بعدها داشته باشیم دوم ناخدائی کشتی است که اسمش کاپیتان است و حاکم کشتی است دیگر امور صحی و تبخیر را متصدی است که کشتیهائی که وارد میشود بایستی برود معاینه کند و در صورت ضرورت ضد عفونی کند و همچنین در شهرهای ساحلی اگر اتفاقی بیفتد این کشتی باید برود آنجاها را ضدعفونی کند یک همچو کار باین مهمی را نباید اینقدر کوچک و سبک کرد و بنده باز هم تشکر میکنم از آقای رئیس صحیه که باین فکر افتاده اند.
رئیس- آقای اعتبار
اعتبار – بنده یک نظری داشتم در طرز تنظیم لایحه و تصور میکنم که لایحه بر خلاف آن جریانمالی که ما داریم تنظیم شده است و بنده خواستم آن اشکالی را بعرض آقایان برسانم اگر اجازه میفرمایند عرض کنم تا یک توضیحی بدهند.
بعضی از نمایندگان – بفرمائید .
رئیس – بفرمائید.
اعتبار- عرض کنم این جا نوشته است از محل بودجه صحیه راست است که مجلس در سیصد و هفت بودجه صحیه را در بست تصویب کرد ولی صحیه الان ماه دهم است که بودجهء خود را تقسیم کرده بمرکز وولایات و معلوم نیست که این را از کدام محل خواهد پرداخت. بنده تصور میکنم اگر محل را معین میکردند که از محل صرفه جوئی یا از اعتبارات که دست نخورده است بهتر بود و نوشتن از محل کار بودجه اینرا بنده نفهمیدم .
رئیس- رأی میگیریم بکفایت مذاکرات آقایان موافقین قیام فرمایند(اغلب برخاستند)
رئیس- تصویب شد. رای گرفته میشود به ماده واحده با ورقه موافقین ورقهء سفید خواهند
(اخذ و استخراج آراء بعمل آمده صد ویک ورقه سفید تعداد شد)
اسامی رأی دهندگان- آقایان: قراگوزلو- مجد ضیائی- بیات ماکوئی- مفتی- خطیبی- طاهری- ملک مدنی- وهاب زاده- مولوی- لاریجانی- ظفری- حکمت- رهبری- شریفی- سیدمحمد تقی طباطبائی- سید ابراهیم ضیاء- جهانشاهی- خواجوی- محمد ولی میرزا- فتوحی- ذوالقدر- صادقی- فهیمی- ملک زاده – شهداد- دبستانی- سیدکاظم یزدی- اسدی- افسر- شریعت زاده- کفائی- یاسائی- شمیرانی- هراز جریبیج آیةالله شیرازی- امیر اعلم-
غلامحسین میرزا مسعود- عامری- مسعودی- دکتر لقمان- همراز- کلالی- ناصری- قوام- جلائی- اعتبار- حاج علی اکبر امین- دربانی- سید حسین آقایان- بوشهری- طباطبائی دیبا- عباس میرزا بیات- پالیزی- موقر- مصباح فاطمی- دکتر عظیما- افخمی- طالش خان- رحیم زاده- ایلخان- عراقی- جمشیدی- فولادوند- امیر دولتشاهی- میرزا یانس- ملک آرائی- کیانوری- عدل- بنکدار- حبیبی- کاشانی- ساکینیان- گنجهء- مؤید احمدی- شیخ الملک- حاج سید محمود- حسنعلی میرزا دولتشاهی- دکتر سنگ- نوبخت- سید مرتضی وثوق- حیدری- قاضی نوری- بزرگ نیا- کازورنی- مخبر فرهمند- طلوع- عبدالحسین خان دیبا- احتشام زاده- محمد علی میرزا دولتشاهی- امیر ابراهیمی- زوار-لرستانی- دیوان بیگی- افشار- علیخان اعظم- الفت- طهرانی- ایزدی. رئیس- عده حاضرین صد و سیزده با کثریت صد ویک رای تصویب شد آقای اعتبار و آقای عباس میرزا تقاضا کرده اند لایحه حقوق ایالت آذزبایجان جزو دستور شود.
جمعی از نمایندگان- صحیح است.
رئیس- آقای وزیر مالیه فرمایشی دارید؟
وزیر مالیه- چند فقره لایحه بود که میخواستم تقدیم مجلس محترم کنم و قبل از همه آنها لایحه بودجهء مملکتی است و چون این لایحه یکی از لوایح مهمی است که تقدیم میشود(والبته بودجه های جزء را هم بعد بکمیسیون خواهیم فرستاد) باین ملاحظه وقت آقایان را یک قدری صرف میکنم برای اضعاء مقدمهء این لایحه و بعد تقدیم میکنم.
ساحت محترم مجلس شورای ملی
در این موقع که لایحه بودجه ۱۳۰۸ مملکتی را تقدیم مجلس محترم می نماید با منتهای مسرت لازم میداند خاطر آقایان نمایندگان محترم را به پیشرفت های قابل ملاحظه و موقعیتهای امید بخشی که در بهبودی اوضاع مالی مملکت فراهم آمده است معطوف ساخته و همین ترقی سهل الحصول را مایه تکمیل امیدواری های آتیه قرار دهد و برای اینکه حقیقت امر بیشتر واضح و مکشوف باشد لازم میداندشمه مختصری از رؤس عملیات که حاکی موفقیت دولت اعلیحضرت شاهنشاهی بوده است بعرض مجلس محترم برساند.
اولا- در خلال اجرای بودجه عمومی ۱۳۰۶ و ۱۳۰۷ قسمتهای معتنانهی از عایدات مصوبه مثل مالیات سر شماری و دواب قبل از اینکه عواید جدیدی جایگزین آنها گردد دفعة از طرف مجلس محترم ملغی و با مثل عایدات مستغلات از جمع عایدات وجوه عمومی خارج و به بلدیه واگذار شد و انتظار میرفت در اثر نقصان حاصله از الغای همین عواید خللی در پرداخت مخارج دست دهد معذالک با صرف مساعی بحسن وصول و با بذل جدیت بتوسعه سایر منابع موجوده دولت توانست مخارج مملکتی را در حدود بودجه ها و اعتبارات مصوبه بسهولت تامین نماید.
ثانیاٌ- تا اینکه عایدات نفت جنوب از بودجه ۱۳۰۶ کسر شده و به بودجه عمومی ۱۳۰۷ انتقال داده شده ولی دولت موفق گردید که با سایر عایدات حاصله مخارج مملکتی را تامین و عواید ۱۳۰۶ و ۱۳۰۷ نفت جنوب را عیناٌ(بعد از وضع دویست هزار لیره که صرف مخارج مملکتی گردیده بود) برای ذخیره احتیاطی مملکت محفوظ و در بودجه ۱۳۰۸ در تحت همین عنوان ملحوظ بدارد.
بعضی از نمایندگان- احسنت.
وزیر مالیه- ثالثاٌ- پیش بینی عایدات سال ۱۳۰۶ و عایدات ۱۳۰۷ طوری بوده که بعد از وضع عوائد نفت جنوب(بشرح فوق) چندین میلیون تومان کسر خرج را در مقام موازنه جمع و خرج نشان میداد و ظاهراٌ تصور میرفت این کسر عمل نگرانیهائی برای پرداخت مخارج مملکتی ایجاد نماید ولی بشرح مذکور در فوق دولت نه تنها موفق گردید مخارج مملکتی را از سایر منابع تامین نماید بلکه اضافه بران دولت توانست پرداخت سایر اعتباراتی را هم که بعد از گذشتن بودجه کل بموجب قوانین جداگانه تصویب
و مبلغ آن متجاوز از دو میلیون تومان بود بسهولت تضمین و انجام دهد
اکنون برای اینکه حقایق فوق را بازبان ارقام باستحضار مجلس محترم برساند بی مورد نمیداند جدول خلاصه جمع و خرج پنج ساله بودجه عمومی اخیر مملکتی را که شاهد کافی برای اثبات ترقیات سریع الحصولاوضاع مالیه مملکت و کاشف از پیشرفتهای تدریجی است که در سال های اخیر نصیب کردیده است و ذیلا باستحضار خاطر آقایان نمایندگان محترم برسانم اینجا دوجدول است که خواندن ارقامش آن اندازه که دیدن ارقام روی کاغذ تاثیر میکند ندارد جدول عایدات است از سیصدو چهار تا سیصدو هشت جدول دوم جدول مخارج است از سیصدو چهار تا سیصدو هشت تقسیم شده است باین ترتیب که جمع هائی که در قانون مصوب بودجه است یک ستون نوشته ایم و میزان عایدات نفتی که در جزو آن بوده در یک ستون و در این سنواتی که عایدات نفت را دست نزده ایم منها کرده ایم باقی را در یک ستون دیگر نوشته ایم و بطوری که آقایان ملاحظه میفرمایند در سال سیصدو هفت بعد از وضع عایدات نفتی جمع بودجه عمومیش بموجب قانون مصوب مجلس بیست وسه میلیون بوده است در صورتیکه خرجش بیست و سه میلیون بوده و علاوه براین بیست و هشت میلیون دو میلیون هم مخارج فوق العاده تصویب شده و همه آنها پرداخت شده هم آن تفاوت بیست و سه میلیون تا بیست و هشت میلیون که پنج میلیون باشد و هم آن دو میلیون اضافهء جمع کل عایدات نفت جنوب در آخر اسفند ۱۳۰۸ که تشکیل ذخیره احتیاطی مملکت را میدهد بحساب لیره اصلا و فرعا دو میلیون و هشتصدو بیست و شش هزار وصد و چهل و شش لیره خواهد بود که از قرار تسعیر چهل وهشت قران مساوی میشود با صدوسی و پنج میلیون و ششصدو پنجاه و پنج هزار و هشت قران صرف نظر از موفقیت دولت نسبت بارقام عایدات وجوه عمومی در عواید وجوه خصوصی نیز پیشرفت های محسوس حاصل آمده که گر چه از موضوع لایحه فعلی خارج است ولی بنوبهء خود قابل توجه میباشد
مثلا عایدات انحصار قند و شکر نسبت بگذشته اضافه قابلی را نشان میدهد یا عایدات مالیات راه که بمناسبت تنزل تاکسی نفت و بنزین و الغاء تاکس تریاک قهرا کسر عمل عمده را میبایستی انتظار داشت خوشبختانه ارقام وصولی از این بابت نیز بطوری قرین امیدواری است که نه تنها تصور بروز کسری مستبعد است بلکه اضافه قابل را هم میتوان انتظار داشت.
یا عایدات راه آهن و کشتی رانی آذربایجان که بموجب قانون جداگانه بایستی بمصرف خودش برسد در بودجه ۱۳۰۴ معادل سیصدو پنجاه هزار تومان پیش بینی شده ولی در سال ۱۳۰۷ و ۱۳۰۸ در حدود هشتصد هزار تومان پیش بینی میشود که همین ازدیاد عایدات توسعه و تکمیل شایان دقتی را در مؤسسات راه آهن و کشتی رانی آذربایجان نوید میدهد
ضمناٌ باستحضار خاطر نمایندگان محترم میرسانم که یکی از قدمهای موقفانهء که دولت بمساعدت مجلس محترم برداشت وضع قانون انحصار دولتی تریاک است که علاوه بر تهیه زمینه برای اعمال کنترلهای لازمه در مصرف داخلی و بازارهای تجارتی این محصول مملکتی عایدات رو به انحطاط رفته تجدید سابق را بمبلغ معتنابهی ترقی داده و در همین چند ماهه اخیر ۱۳۰۷ با وجود آنکه ابتدای کار بوده و مشکلات زیادی برای اجرای قانون (از حیث انقضاء موقع ضبط محصول – پراکنده شدن شیره در دست اشخاص وفور قاچاق- عدم احاطه و تجربه مأمورین و غیره)فراهم بوده است معذالک عواید حاصله در همین چند ماهه اخیر ۱۳۰۷ اضافه قابلی را نسبت بعمل تجدید گذشته نشان میدهد روی همین تجربه عملی و بدون اینکه دولت اجرای قانون انحصار را از نقطه نظر ازدیاد عایدات تلقی نماید موفقیت حاصل شده است که در بودجه ۱۳۰۸ عواید انحصار را به سه میلیون تومان پیش بینی کنیم و امیدواری حاصل است که با تمهید مقدمات کاملتر و مراقبت
به اجرای تدابیر عملی که جهت حسن انجام مقصود اندیشه شده است موفقت بیشتری نصیب گردد
اصلی را که دولت برای تنظیم لایحه بودجهء ۱۳۰۸ مملکتی اتخاذ کرده و ذیلا از نظر مجلس محترم میگذرد این است که بودجه جمع و خرج سال ۱۳۰۸ بدون رعایت موازنه تدوین و مطابق عمل ذیل:
جمع مخارج ۳۴۰،۱۶۹،۷۳۴ قران
جمع عایدات ۲۹۵،۱۳۴،۰۴۰ قران
ظاهراٌ معادل ۴۵،۰۳۵،۰۴۰ قران
کسر خرج نشان میدهد
اگر چه تجربه سنوات گذشته و سعی کاملی که در بهبودی وصول و جمع آوری عایدات ملحوظ گردیده جبران کسر خرج مزبور را از ازدیاد عایدی منابع موجوده امیدواری میدهد ولی چون شایستهء دولت اعلیحضرت شاهنشاهی در تامین منافع عمومی و اداره اوضاع مالی مملکت ملاحظه حزم و احتیاط است دولت در لایحه قانونی راجع به ذبایح و دخانیات را تهیه و برای تصویب تقدیم مقام محترم مینماید و مطمئن است که پس از تصویب این دو قانون که هیچ یک تحمیل زائدی بر اهالی مملکت فراهم نمینماید نه تنها تعادل جمع و خرج ملحوظ خواهد گردید بلکه بجرأت کامل میتوان اضافه عایداتی را هم تحصیل و بمصرف حوائج ضروریه مملکتی رسانید
با مراجعهءباقلام اعتبارات مخارج و بودجه های تفصیلی که متعاقب لایحه کل جداگانه تقدیم خواهد گردید ملاحظه خواهند فرمود که حتی الامکان از بسط مشاغل اداری و زیاد کردن حقوقات غیر ضروری امساک شده و بلکه همواره توجه دولت این بوده است که اعتبارات سنه مالی ۱۳۰۸ عموماٌ در راه مصالح عمومی و توسعهء مؤسسات عام المنفعه یعنی مؤسساتی که مملکت بدان احتیاج قطعی دارد صرف شود اصل دیگری که در تدوین بودجه ۱۳۰۸ ملحوظ شده این است که آن قسمت از اقلام وجوه مخصوصه که به موجب قوانین جداگانه بمصرف معارف و صحیه میرسیده در سال ۱۳۰۸ جمعاق و خرجاٌ برای همان مصارف مربوطه بودجه عمومی انتقال داده شده و تبادر باین عمل از لحاظ مصلحت انتظام بودجه ثابت و تشکیلاتی کاملا مقرون بصحت بوده است تا بحال بودجه وزارت معارف و صحیه چندین قسمت و از چندین اعتبار مختلف تشکیل میشده است اولاٌ بودجه عمومی ثانیاٌ مالیات راه – ثالثاٌ از محل پوست بره رابعاٌ- از محل عوارض بندری(فقط برای صحیه) و همین اعتبارات مختلف متمایز سبب شده بود که یک قسمت از بودجه و تشکیلات معارف و صحیه متزلزل و تابع جزر و مد عایدات مربوطه بوده و هیچگاه نتوانند دارای یک بودجه ثابت و تشکیلات منظم باشند
با توجه همین محظورات مسلم دولت این طور صلاح دیده که معادل عایدات اختصاصی برای معارف و صحیه از وجوه خصوصی بعایدات عمومی انتقال دهد و معادل آن بر بودجه معارف و صحیه اضافه نموده و ارقام مربوطه را از ردیف وجوه خصوصی خارج و به جمع و خرج وجوه عمومی اضافه نماید
با عرض مراتب فوق اینک بودجهء ۱۳۰۸ مملکتی را بشرح دو مادهء ذیل پیشنهاد و تقاضای تصویب مینماید .
ماده اول- عایدات است جمع کل آن بیست و نه میلیون و پانصدو سیزده هزار و چهارصد و چهار تومان است .
ماده دوم – که نوشته شده ماده خرج است جمع کل آن سی و چهار میلیون و شانزده هزارو نهصدو هفتاد و سه تومان و چهارقران است.
ماده سوم- حساب ذخیرهء احتیاطی مملکتی است که سیزده میلیون و پانصدو شصت و پنج هزار و پانصد تومان است .
یکی دیگر از لوایحی که اجازه میفرمائید تقدیم کنم لایحه قانون ذبایح است.دیگر لایحه قانون دخانیات است که چونبامضای آقای رئیس الوزراء نرسیده بود فرستادم برای امضاء الانمیاورند و تقدیم خواهم کرد و درموقع تقدیمش تقاضای
یک فوریت خواهم کرد ولی این لایحه اهمیتی ندارد لایحه دیگر لایحه ایست راجع به ورود نقره و معافیت نقرهء که وارد مملکت میشود از حقوق گمرکی این هم یک لایحه دیگری است که تقدیم میشود و راجع به بعضی معافیتهائی است که بایستی در مقابل تعرفهء قانونی گمرک ملحوظ داشت سابقاٌ چون تعرفهء گمرکی قانونی نبود بموجب تصویب نامه های هیئت وزراء و نظامنامه عمل میشد ولی حالا باید در مقابل قانون عمل شود اگر چه در موقعی که لایحه دخانیات را تقدیم میکنم میبایستی این توضیح را بعرض برسانم ولیکن شاید در آن موقعی که تقدیم میکنم آخر مجلس باشد و فرصت نشود از این جهت حالا خیلی بطور اختصار میخواهم خاطر آقایان را متذکر کنم این لایحه که شاید یک میلیون و نیم دو میلیون عایدات برای ما اضافه میکند بطور قطع تخفیف بمالیات محصول توتون کاری این مملکت میدهد نسبت به قانونی که مصوب است و ما باید اجرا کنیم چون همانطوری که خاطر آقایان مسبوق است بواسطه مشکلاتی که در اجرای آن قانون بود وزارت مالیه و کمیسیون قوانین مالیه که از طرف مجلس مجاز بودند توافق کردند که از کلیه توتون همان حداقل را بگیرند ولی همان حداقل را هم که منظور کنند ما در عوارضی که در این لایحه منظور کرده ایم تخفیف خیلی عمدهء به آنها داده ایم و این تخفیف برای توسعه و ازدیاد این محصول و این تجارت خیلی مفید است .
رئیس- خبر کمیسیون بودجه راجع بتفاوت حقوق والی آذربایجان مطرح است .
(خبر مزبور به شرح ذیل خوانده شد)
خبر از کمیسیون بودجه بمجلس شورای ملی
کمیسیون بودجه لایحه نمره ۴۶۳۰ وزارت داخله راجع بتفاوت حقوق والی آذربایجان و معاون ایالت را مطرح نموده و پس از استماع توضیحات معاون وزارت داخله عین ماده واحده پیشنهادی دولت را تصویب نمود .
رئیس- آقای محمد ولی میرزا.
محمدولی میرزا- بنده موافقم.
رئیس- آقای آقا سید یعقوب
آقا سید یعقوب- بنده مخالفم از یک نقطه نظر است اگر چه آقای وزیر مالیه فعلا تشریف دارند و بعنوان مسئولیت مشترکه که دارند دفاع میکنند ولی خوب بود به آقایان وزراء تذکر میدادند که وقتی لایحه شان مطرح میشود خودشان هم تشریف بیاورند یا نماینده شان بیاید گر چه عرض کردم حالا آقای وزیر مالیه تشریف دارند و از نقطه نظر مسئولیت مشترکهء که دارند توجه میکنند ولی خوبست آقایان وزراء این نکته را رعایت کنند و یک لایحهء که منحصر بخودشان است تشریف بیاورند همچو کار فوق العاده آقای وزیر داخله ما ندارند خودشان با معاونشان تشریف بیاورند. بنده در اصلش مخالفتی ندارم فقط خواستم این نکته را تذکر بدهم.
رئیس- بطوری که خودتان فرمودید مطابق مسئولیت مشترکهء که هست هر وزیری ممکن است از وزارت خانه وزیر دیگری دفاع کند و مانعی در این باب ندارد آقای محمد ولی میرزا
محمد ولی میرزا- عرض کنم آقای آقا سیدیعقوب خودشان در کمیسیون بودجه بودند که این مسئله مطرح شد و در آنجا هم اظهار مخالفتی نفرمودند و حالا هم موضوع دیگری بود که اظهار داشتند ولی ممکن است برای بعضی از آقایان این مسئله یک قدری مستور باشد یعنی علت اینکه دولت این لایحه را در این موقع می آورد ندانند و بنده لازم میدانم مختصراٌ توضیحی عرض کنم و آن این است درسنواتی که بودجه مملکتی را تصویب کردیم مخصوصاٌ در سیصدو سه و ۳۰۴ صورت بودجه مملکتی چهار دیواری تصویب شد و در ان تاریخ بعضی از ایالات و ولایات من جمله ایالت آذربایجان یک صورت خاصی از نقطه نظر ایالت داشت یعنی یکنفر از امراء لشگر در آنجا امور کشوری را هم تکمیل میکرد و از این نقطه نظر در آن زمان یک حقوق جزئی در بودجه منظور شده بود بعنوان مساعدت و کمک
خرج ایالتی که بودجه را آوردندبه مجلس در ۱۳۰۵ هم همین عنوان و صورت باقی ماند در ۱۳۰۶ لایحه تنظیم کردند و آوردند بمجلس و در مجلس مطرح شد ولی متاسفانه چون تصادف کرد با اوقات آخر مجلس مجال نشد این است که لایحه کاملا مطرح شود و آن لایحه همینطور ماند این است که مجدداٌ دولت این لایحه را آورده است برای اینکه از نقطه نظر قانونی و بودجهء حقوقی که به ایالت آذربایجان داده میشود صورت قانونی داشته باشد و تاکنون هم که این اضافه منظور نشده تأدیه شده است منتهی از محل صرفه جوئی ها و صدی دو وزارتخانه ها از این جهت بنده گمان میکنم هیچ اشکالی نداشته باشد که با این موضوعی که دولت تقاضا کرده است مجلس شورای ملی هم موافقت بفرماید.
رئیس- آقای دکتر سنگ
دکتر سنگ- عرضی ندارم.
رئیس- آقای اعتبار
اعتبار- موافقم.
رئیس- آقای یاسائی
یاسائی- بنده با این تفاوت حقوقی که آقای منصور والی آذربایجان داده شود موافقم در کمیسیون هم رأی دادم ولی یک سؤال داشتم و حالا چون آقای وزیر مالیه تشریف دارند عرض میکنم تبعیض برای چه؟ آلن در مازندران مدتی است ارفع حاکم آنجا است و همین وضعیتی که حقوقوالی آذربایجان داشته حقوق حکومت مازندران هم دارد بنده میخواستم عرض کنم خوبست دولت برای تکمیل حقوق حکومت مازندران هم یک لایحه بیاورد بمجلس در هر صورت آن قسمتی را که آقای محمد ولی میرزا توضیح دادند کاملا صحیح است و تفاوت حقوق والی آذربایجان می بایست داده شود ولی راجع به حکومت مازندران هم چون اینطور است خوبست لایحه اش را بیاورند.
وزیر مالیه- نکتهء را که آقای یاسائی تذکر دادند اگر چه کاملا شبیه نیست چون قضیه آقای منصور والی آذربایجان یک تفاوت حقوقی است که قبل از رفتن ایشان هم بهش عمل شده است والی البته نظائر این را هم باید بیاورند و اصلاح کنند بیشتر تقدیم این قوانین برای اصلاح مسائل از نقطه نظر اجرای ان است و مانمیتوانیم اجازه بدهیم به وزارتخانه ها که بدون موجود بودن اعتبار مصوب پرداخت یا تعهدی کنند و این است که وزارتخانه ها مجبورند بوسیلهء وزارت مالیه این قبیل قوانین را بیاورند و اصلح بکنند راجع بحاکم مازندران هم آقایان نمایندگان مازندران مخصوصاٌ آقای دکتر سنگ بمن تذکر دادند بهشان عرض کردم که وزارت داخله تصور کرده بود که خودش میتواند محل حقوق یک حاکم دیگری را که بمصرف نرسیده است بردارد و انتقال بدهد بجای دیگر ولی ما بهشان تذکر دادیم که این اختیار را ندارند و مجلس این اجازه را در بودجه وزارتخانه ها مداده باین ملاحظه باید لایحه بیاورند تا اجازه داده شود حقوقی که برای حاکم فلان نقطه اعتبار داده شده بود و بمصرف نرسیده است از آنجا انتقال بدهند برای مازندران .
جمعی از نمایندگان- مذاکرات کافی است
رئیس- رأی میگیریم بماده واحده با ورقه موافقین ورقه سفید خواهند داد
(اخذ آراء بعمل آمده نتیجه بطریق ذیل حاصل گردید)
ورقه سفید علامت قبول ۹۱ ورقه کبود علامت رد ۱
اسامی موافقین
آقایان: حیدری- طهرانی- ایزدی- فتوحی- کازرونی- خانمحمدخان حبیبی- مؤید احمدی- قاضی- نوری- نوبخت- احتشام زاده- بوشهری- کیانوری- محمد علی میرزا دولتشاهی- خطیبی- دکتر سنگ- ایلخان – حاج سید محمود- سید کاظم یزدی- الفت- حسن علی میرزا دولتشاهی- اسدی- شهداد- دبستانی- افشار- امیر ابراهیمی- گنجهء- حکمت- شیخ الملک- فهیمی- ناصری- ضیاء- ذوالقدر- مصدق جهانشاهی- قوام- دکتر لقمان- طباطبائی وکیلی- دکتر طاهری
ملک مدنی- خواجوی- مجد ضیائی- مولوی- بیات – ماکوئی- موقر- شریفی- سیدمحمد تقی طباطبائی- ظفری- صادقی- محمد ولی میرزا- ملک زاده – عدل- مفتی- دربانی- کاشانی- غلامحسین میرزا مسعود- ارباب کیخسرو- وهاب زاده – ساکنیان- مقدم- مسعودی- سید مرتضی وثوق- مصباح فاطمی- رهبری- لاریجانی- قراگوزلو- پالیزی- میرزایانس- امین پورمحسن- علیخان اعظم- دهستانی- طالش خان- مرتضی قلیخان بیات- لرستانی- یاسائی- اعتبار- عبدالحسینخان دیبا- سید حسین آقایان- مخبر فرهمند- بنکدار- جمشیدی- بزرگ نیا- عباس میرزا- همراز- طباطبائی دیبا- هزار جربی- افسر- جلائی- حاج میرزا حبیب الله امین- دکتر امیر اعلم – زوار- عراقی- شمیرانی.
مخالف- فیروزآبادی.
رئیس- عده حاضرین ۱۰۸ به اکثریت ۹۱ رای تصویب شد آقای وزیر عدلیه فرمایشی دارید؟
وزیر عدلیه- بنده دو سه لایحه داشتم که میخواستم تقدیم مجلس کنم که ارجاع شود بکمیسیون عدلیه .
رئیس- خبر کمیسیون محاسبات راجع بمتمم بودجه ۱۰۷ مجلس نسبت به مادهء سه که از طرف آقای فهیمی پیشنهاد شده بود قرائت میشود
(به مضمون ذیل خوانده شد)
کمیسیون محاسبات مادهء پیشنهادی آقای فهیمی را بعنوان ماده سوم لایحه نمره ۱۰۵۴ ادراه مباشرت تحت مطالعه قرار داده و ماده ذیل را تصویب مینماید:
ماده ۳- مخارج مذکورهء در دو ماده فوق از جمع کل اعتبار مصوبه در فقره (۱) از ماده (۱) بودجهء ۱۳۰۷ مجلس پرداخته خواهدشد.
رئیس- ماده سوم مطرح است معلوم میشود مخالفی نیست رای گرفته میشود بماده سومآقایان موافقین قیام فرمایند(اغلب قیام نمودند)
رئیس- تصویب شد کلیات مطرحاست مخالفی نیست رای میگیریم بمتمم بودجه ۱۳۰۷ مجلس با ورقه موافقین ورقه سفید خواهند داد
(اخذ و شمارهء آراء بعمل آمده ۸۹ ورقهء سفید و یک ورقهء کبود تعداد شد)
رئیس- عدهء حضار ۱۰۶ با ۸۹ رای تصویب شد
اسامی موافقین
آقایان: بنکدار- عباس میرزا- قراگوزلو- طالش خان – دکتر عظیما- علیخان اعظم- رحیم زاده- آقا سید حسین آقایان- ناصری- جمشیدی- زوار- آقا امین پورمحسن- ملک ایرج میرزا دولتشاهی- قاضی نوری- شریعت زاده – فرج الله خان آصف- حسنعلی میرزا دولتشاهی- ایزدی- شمیرانی- پالیزی- میرزا یانس- کیانوری- ایلخان- عراقی- ملک آرائی- محمد علی میرزا دولتشاهی- نوبخت- سیدمرتضی وثوق- افخمی- طباطبائی دیبا- دهستانی- دیوان بیگی- احتشام زاده – ملک زاده- حاج میرزا حبیب الله امین- جلالی- بزرگ نیا- لاریجانی- مقدم- حبیبی- وهاب زاده- عدل- کاشانی- فرخی- مسعودی- فهیمی- ساکنیان- شریفی- ضیاء- سید محمد تقی طباطبائی- ظفری- طباطبائی وکیلی- دکتر سنگ- حاج سید محمود- طلوع- موقر- غلامحسین میرزا مسعود- رهبری- الفت- -ملک مدنی- مولوی- بیات ماکو- مصدق جهانشان- ذوالقدر- قوام- افسر- محمد ولی میرزا- هزارجربی- عبدالحسین خان دیبا- دکتر امیر اعلم- مرتضی قلیخان بیات- حیدری- مصباح فاطمی- بوشهری- حاج علی اکبر امین- فتوحی- مفتی- اسدی- امیر ابراهیمی- شهداد- شیخ الملک- مؤید احمدی- گنجهء- دربانی- مخبر فرهمند- دکتر لقمان- ارباب کیخسرو شاهرخ- خطیبی.
مخالف- آقای فیروزآبادی.
رئیس- قرارداد موقتی ایران و بلژیک مطرح است راپرت کمیسیون قرائت میشود.
(به مضمون ذیل خوانده شد)
خبر از کمیسیون امور خارجه بمجلس مقدس
کمیسیون امور خارجه قرارداد موقتی بین ایران و بلژیک را مطالعه اساس قرارداد را که روی اصل تساوی است تصدیق ماده ۲ پیشنهادی دولت کاملا مقصود متن فرانسه قرارداد را نمیرساند لذا با اطلاع نمایندهء دولت ماده ۲ به ترتیب ذیل تنظیم
ماده (۲) از تاریخ ۱۰ مه ۱۹۲۸ اتباع ایران در خاک اتحاد بلژیک و لوکزامبورک و همچنین اتباع بلژیک و لوکزامبورک در ایران بر طبق قواعد و رسوم حقوق عمومی بین المللی و در روی اساس معامله متقابله کامله پذیرفته شده و مطابق قواعد و رسوم مزبور با آنها رفتار خواهد شد
اتباع هر یک از دولتین راجع به شخص و اموال و حقوق و منافع خود از حمایت قوانین و مصادر امور مملکتی بنحو اکمل بهره مند کردیده و نسبت بانها از هر حیث همان رفتاری میشود که بطور کلی درباره اتباع داخله معمول میگردد و بدون اینکه اتباع مزبور بتوانند معامله را که فقط مختص اتباع داخله میباشد و کلیه اتباع خارجه از آن مستثنی هستنددربارهء خود تقاضا نمایند راجع به اخوال شخصیه اتباع هر یک از طرفین معظمین متعاهدین در خاک طرف متعاهد دیگر تابع مقررات قوانین دولت متبوعهء خود می باشند.
راجع به اموال غیر منقول و حقوق مربوطه بان موافقت حاصل است و اتباع بلژیک و لوکزامبورک در خاک ایران فقط مجاز می باشند اموال غیر منقوله که برای سکونت تصرف نمایند اتباع هر یک از طرفین معظمین متعاهدین در خاک طرف متعاهد دیگر مخصوصاٌ از هرگونه الزام شخصی یا بیگاری با تحمیلات نظامی و همچنین از ادای هر قسم هدایای ملی و قرضه های اجباری و مالیاتهای استثنائی که بواسطه احتیاجات نظامی تحمیل شده باشد معاف می باشند و مصادرات منصفانه جبران خواهد شد شرکتهای تجارتی که مرکز آنها در خاک یکی از طرفین متعاهدین بوده و در آنجا بر طبق قوانین جاریهء آن مملکت تشکیل شده باشد هویت و اهلیت حقوقی آنها در خاک طرف متعاهد دیگر شناخته خواهد شد و میتوانند در آنجا بشرط موافقت با قوانین محلی مستقر شده و بهر نوع تجارتی که بموجب این قرارداد به اتباع مملکت متبوعهء آن شرکتها اجازه داده شده اشتغال ورزند معهذا باستناد این حق شرکتهای مزبوره اجازه آن تجارتی را ندارند که حق اشتغال اتباع دولت متبوعهء آنها به تجارت مزبوره فقط به سبب منافعی است که مشار الهیم با رعایت قوانین محلی در شرکتهای داخلی دارند و همچنین آن شرکتها نمیتوانند استفاده از حقوقی را که مختص شرکتهای داخلی است و کلیه شرکتهای خارجی از آن مستثنی هستند دعوی نمایند و کمیسیون امور خارجه مادهء واحده ذیل را برای تصویب بمجلس شورای ملی تقدیم مینماید.
ماده واحده – مجلس شورای ملی قرارداد موقتی دولتین ایران و بلژیک را که در تاریخ ۲۵ اردیبهشت ۱۳۰۷ بامضاء رسیده تصویب و اجازه مبادلهء نسخ صحه شدهء آنرا بدولت میدهد.
رئیس- شور اول و مذاکره در کلیات است اعتراضی نرسیده رای گرفته میشود بورود در مواد آقایان موافقین قیام فرمایند.(اغلب قیام نمودند)
رئیس- تصویب شد. ماده اول قرائت میشود.
(به مضمون ذیل خوانده شد)
ماده اول- هیئت نمایندگی سیاسی هر یک از طرفین معظمین معاهدین در خاک طرف متعاهد دیگر بشرط معاملهء متقابله از امتیازات و معافیتهائی که بموجب حقوق عمومی بین المللی مقرر است بهره مند خواهند گردید نمایندگان قنسولی هر یک از طرفین معظمین متعاهدین در خاک طرف متعاهد دیگر که موافق ترتیب دارای (اکزکواتور) باشند میتوانند در نقاطی که تا کنون مجاز باقامت بوده اند توقف نمایند.
نمایندگان مزبور از مزایای افتخاری و معافیت های شخصی قضائی و مالیاتی که بموجب حقوق بین المللی مقرر است بشرط معامله متقابله کامله بهره مند خواهند گردید.
رئیس- در مادهء اول اعتراضی نرسیده ماده دوم هم در ضمن قرائت خبر کمیسیون قرائت شد در آن هم اعتراضی نرسیده . ماده سوم قرائت میشود.
(به مضمون ذیل خوانده شد)
ماده سوم – طرفین متعاهدین با استقرار روابط خود برروی اساس استقلال گمرکی موافقت مینمایند که محصولات ارضی با صنعتی ایران در موقع ورود بخاک اتحادبلژیک و لوکزامبورک و محصولات ارضی یا صنعتی خاک اتحاد بلژیک و لوکزامبورک در موقع ورود به ایران تابع مقررات قانون اساسی گمرکی مملکن ورود باشد نظر باینکه میتوان امیدوار بودکه یکسال برای انعقاد عهدنامه مودت و قرارداد اقامت و قنسولی و تجارت و گمرکی که فعلا مذاکرات آنها جریان دارد کافی خواهد بود
طرفین متعاهدین موافقت مینمایند که متقابلة تا دهم مه ۱۹۲۹ بیکدیگر حق استفاده از تعرفهء حداقل خودرا بدهند و نیز موافقت حاصل است که طرفین متعاهدین در عین اینکه آزادی کامل خود را محفوظ میدارند که هر موقعی خواسته باشند تعرفهء مستقل خودرا تغییر بدهند موافقت مینمایند که چنانچه در حداقل تعرفهء گمرکی آنها بهر نحو که باشد تخفیف کلی یا جزئی داده شود هر یک از طرفین متعهد باشند طرف متعاهد دیگر را از تخفیفات مزبوره در ظرف مدت این قرارداد موقتی بهره مند سازند .
رئیس- در این ماده هم اعتراضی نرسیده است مادهء چهارم قرائت میشود.
(به مضمون ذیل خوانده شد)
ماده چهارم- این قرارداد موقتی بتصویب خواهد رسید و نسخ مصوبه آن هر چه زودتر در طهران مبتدله خواهد شد و تا دهم مه ۱۹۲۹ مجرا خواهد بود بدیهی است که برای ایران نظر بمقررات قانون ۱۳ اردیبهشت ۱۳۰۷ (۳ مه ۱۹۲۸) ماده ۳ راجع بمقررات تعرفه گمرکی محتاج بتقدیم بمجلس شورای ملی برای تصویب تخواهد بود .
رئیس- در مادهء چهار هم اعتراضی نرسیده است . رای میگیریم بورود در شور ثانوی آقایان موافقین قیام فرمایند(عدهء کثیری قیام نمودند)
رئیس- تصویب شد.
وزیر مالیه – لایحه دخانیات است که تقدیم میکنم قبلا هم عرض کردم حالا هم تقاضا میکنم که بیک فوریتش رای داده شود که یک شور بیشتر در کمیسیون نشود و این نه تنها از نقطه نظر تسریع در امر است بلکه از نقطه نظر مصلحت است.
رئیس- میل دارید امروز جزو دستور شود؟
وزیر مالیه – خیر مقصود این است بیک فوریت رای گرفته شود که یک شور بشود.
رئیس- فوریت حالا مطرح شود؟
وزیر مالیه – بله بله
(لایحه مزبوره را آقای اورنگ بمضمون ذیل قرائت نمودند)
ساحت محترم مجلس شورای ملی
چنانچه خاطر نمایندگان محترم مستحضر است مأخذقانونی وصول مالیات از دخانیات قانون مصوب ۲۷ اسفند ۱۳۰۳ است که در اصلاح قانون دخانیات سابق وضع گردید ولی اشکالاتی که اجرای قانون مزبور از حیث طبقه بندی اجناس دخانیه وعدم تناسب مالیاتهای مقرره با بعضی از انواع دخانیه متضمن بوده است از بدو امر مانع اجرای کامل آن گردید بطوریکه وزارت مالیه با موافقت کمیسیون قوانین مالیه ناگزیر شد حداقل و پست ترین مأخذ مقرره در قانون را عمومیت داده و از تمام اجناس بیش از آن مطالبه ننماید با این حال باز اشکلات موجوده برای صاحبان توتون و تنباکو در بعضی موارد وزارت مالیه را ناگزیر کرده است که در پرداخت همان عوارض حداقل هم استمالهائی قابل بشود چون دوام این وضعیت هم از نظر اجرای قوانین مصوبه و هم از نظر تامین عایدات حقه دولت و مصالح زراعت و تجارت محصول دخانیه
البته مقتضی نبود از چندی باین طرف موضوع مورد مطالعه قرار داده شده و اینک در نتیجه مطالعات و تحقیقات زیاد اینطورمعلوم شده است که بهترین وسیله رفع معایب موجوده مالیات دخانیات الغای مالیات مزبور و برقراری انحصار دخانیات بجای آن میباشد زیرا اولا ازدیاد عایدات ان جز بطریق انحصار اشکالات عمده خواهد داشت و بطریق امحصار است که دولت خواهد توانست مالیاتی بر مصرف کنندگان اجناس دخانیه بمناسب قیمتی که جنس در موقع حاضر بودن برای مصرف دارد تحمیل نماید و بعایدات حقهء خود برسد در صورتیکه این تحمیل هم گزاف نیست و بلکه در زندگانی عادی بلا اثر است .
ثانیاٌ- وضعیت فعلی اجناس دخانیه از حیث زیاد بودن محصولات پست و نداشتن بازار کافی در ممالک خارجه که در دسترس صاحبان متاع باشد ایجاب مینماید که دولت مداخلاتی برای بهبودی زراعت اجناس مزبور و پیدا کردن بازارهای نافع برای تجارت آ بعمل آورد منتهی در همین حال برای آنکه عدهء از تجار و اصناف که بداد و ستد و معاملهء اجناس دخانیه اشتغال دارند بیکار نشوند و تأثیرات سوئی از این جهت در وضعیت اقتصادی عدهء از اهالی مملکت حاصل نگردد و از طرف دیگر دولت یک مرتبه دچار زحمات و مخارج گزاف برقراری انحصار کامل در تمام نقاط مملکت نسبت به تمام انواع دخانیات نشود باید تسهیلاتی در انحصار قائل شد چنانچه در مواد لایحه که تلواٌ برای تصویب تقدیم میگردد ملحوظ شده است.
ماده ۱- از تاریخ تصویب این قانون حق دارد و صادر کردن و خرید و فروش و تهیه و نگاهداری و حمل و نقل اجناس دخانیه و انواع کاغذ سیگار در کلیه مملکت منحصر بدولت است و این انحصار موسوم به (انحصار دولتی دخانیات) خواهد بود.
نگاهداری و بکار انداختن ادوات توتون بری مختص به مؤسسه انحصار است و هیچ کس بدون اجازهء مؤسسهء مزبوره حقآنرا نخواهد داشت و مؤسسه انحصار باید کلیهء ادوات موجودهء توتون بری که اجازهء نگاهداری و بکار انداختن آنرا بکسی نداده است خریداری نماید.
ماده ۲- مؤسسه انحصار دخانیات در موقع فروش اجناس دخانیه مبالغ ذیل را بقیمتی که اجناس دخانیه تمام شده بعنوان حق انحصار علاوه نموده و بفروش خواهد رسانید.
۱- برای دخانیات محصول داخلی درجه اول یکمن ۳۰ قران توتون و سیگار و سایر اجناس دخانیه که با توتون و سیگار بریده میشود درجهء دوم یکمن ۲۰ قران .
وزیر مالیه – آقا آن عناوین در ذیلش است اجازه بفرمائید خود بنده بخوانم چون مسلط تر هستم .
رئیس- لایحه بایشان غفلی داده شده است .
وزیر مالیه – البته صحیح است
(بقیه لایحه را آقای وزیر مالیه از ماده دوم بشرح ذیل قرائت نمودند)
ماده دوم- مؤسسهء انحصار دخانیات در موقع فروش اجناس دخانیه مبالغ ذیل را بقیمتی که اجناس دخانیه تمام شده بعنوان حق انحصار علاوه نموده و بفروش خواهد رسانید.
۱- برای دخانیات محصول داخلی توتون و سیگار و سایر اجناس دخانیه که با توتون سیگار بریده میشود و توتون چپق نیم کوب که در سیگار با جیقاره کشیده میشود.
درجه اول یکمن ۳۰ قران
درجه دوم یکمن ۲۰ قران
درجه سوم یکمن ۱۵ قران
وزارت مالیه مجاز است با حفظ تناسب بین حقوق انحصار مذکور و قیمت توتون حقوق انحصار را از روی قیمتی که توتون با سیگار پیچیده تمام شده مأخوذ دارد در ضمن هم اگر آقایان میل داشته باشند بنرخ های سابق هم متذکر باشند ممکن است بنده عرض کنم تا ملاحظه فرمایند که این نرخها خیلی کمتر است.
توتون چپق اشنو- سلوانه – کرمانشاه و توتونهای مشابه آن
سال اول ۵ قران
سال دوم ۶ قران
سال سوم ۷ قران
سال چهارم ۸ قران
سال پنجم ۱۰ قران
(راجع به توتونهای غیر توتون سیگار یک تصاعدی قائل شده ایم بهترین توتون چپق را از پنجقران شروع کرده ایم بجهت اینکه در قانون زیادتر از این بود)
توتون چپق سنندج و ساوجبلاغ و توتونهای مشابه آن
سال اول ۴ قران
سال دوم ۵ قران
سال سوم ۶ قران
سال چهارم ۷ قران
سال پنجم ۸ قران
توتون چپق سقز و بانه – همدان – دهخوارقان- نهاوند و تویسرکان و اطراف طهران و توتونهای مشابه آن و دمار سیگار
سال اول ۳ قران
سال دویم ۴ قران
سال سوم ۵ قران
سال چهارم ۶ قران
سال پنجم ۷ قران
کلیه اقسام تنباکو که در قلیان کشیده میشود
سال اول ۲ قران
سال دوم ۵ر۲ قران
سال سوم ۳ قران
سال چهارم ۵ر۳ قران
سال پنجم ۴ قران
(در آن قسمت قبلی که عرض کردم از سال سوم به بعد دمار سیگار اضافه نمیشود و همان پنج قران که حالا هم هست باقی میماند)
چوب قلیانی...
بعضی از نمایندگان – چوب قلیان.
وزیر- بلی یک قسم تنباکوی مخصوصی است
سال اول ۱ قران
سال دوم ۲۵ر۱ قران
سال سوم ۵ر۱ قران
سال چهارم ۷۵ر۱ قران
سال پنجم ۲ قران
۲- برای دخانیات وارده از خارجه و انواع کاغذ سیگار صدی پنجاه از قیمتی که تمام شده
ماده ۳- کلیه مالکین اجناس دخانیه مکلفند اولا در موقع برداشت محصول مقدار برداشتی خود را بوسیله اظهار نامه هائی که از طرف موسسه انحصار بین آنها توزیع میشود اطلاع دهند ثانیاٌبلافاصله پس از آنکه اجناس آنها قابل حمل و استفاده تجارتی باشد بانبارهائی که مؤسسه انحصار دخانیات معین میکند وارد نمایند و حمل آن انبارهای مؤسسه نباید بیش از ششماه از تاریخ برداشت محصول طول بکشد .
ماده ۴- در هر جا نسبت بان نوع از اجناس دخانیه که دولت حق انحصار خود را کاملا مجری داشته یعنی خرید و تهیه فروش وغیره را خود در دست گرفته و مالکین مکلفند اجناس خود را بمؤسسه انحصار دخانیات بفروشند و قیمت را مؤسسه انحصار نقداٌ پرداخت خواهد نمود.
در سال اول اجرای این قانون حداقل قیمت خرید اجناس دخانیه میزان متوسط قیمتهای معموله در پنج سال اخیر قبل از اجرای این قانون بر طبق دفاتر تجار با ملحوظ داشتن کرایه خواهد بود و از سال دوم اجرای انحصار ببعد همه ساله مؤسسه انحصار دخانیات با در نظر گرفتن وضعیت بازار نرخ سال جدید را تعیین و یکماه قبل از برداشت محصول در هر محل اعلان خواهد نمود. ماده ۵- موسسه انحصار میتواند با اخذ حقوق انحصار مذکور در ماده (۲) از صاحبان اجناس دخانیه در جاهائی که وسایل انحصار فراهم نیست و تا زمانیکه وسایل آن فراهم نشده نسبت به توتون چپق و تنباکو
خرید و فروش و تهیه و نگاهداری و حمل و نقل آن را به وسایطی بموجب جواز اجازه بدهد و نسبت به توتون سیگار و سیسکار پیچیده باندرل شده از طرف مؤسسه انحصار خرید و فروش و تهیه نگاهداری و حمل و نقل آنرا به افراد با شرکت هائی واگذار نماید که تجار و کسبه و صنعتگران سیگار در آن سهیم باشند.
ماده ۶- هرگاه جنس دخانیه بعد از پرداخت عوارض مقرره در این قانون با تضمین آن بوسیله وجه یا سند ضمانت شده معتبر با مال الضمانه برای صدور بخارجه حمل شود پس از ارائه تصدیق صدور از ادارهء مربوطه عوارض مأخوذه با وسایل تضمین مذکور در فوق مسترد خواهد شد.
ماده ۷- توتون سیگار موجود در تاریخ پیشنهاد این قانون مشمول مقررات این قانون خواهد بود و اگر مالیات معمول قبل از اجرای این قانون از ان دریافت شده باشد باید مابه التفاوت مالیات پرداخت شده و حقوق انحصاری مذکور در مادهء(۲) مأخوذ گردد این مابه التفاوت از کلیه سیگارهای پیچیده و توتون بریده حاضر برای مصرف تا ده من مطالبه نخواهد شد.
ماده ۸- مجازات متخلف از مفاد(۱و۳) و قسمت اول ماده (۴) این قانون و همچنین مجازات هر نوع قاچاق که در موضوع دخانیات ارتکاب شود همان است که برای مرتکبین قاچاق مقرر است. ماده ۹- برای سرمایه مؤسسه انحصار دخانیات مجلس شورای ملی مبلغ دو میلیون تومان اعتبار بوزارت مالیه اعطا مینماید.
ماده ۱۰- بوزارت مالیه اجازه داده میشود که برای مخارج اداری سال اول مؤسسه انحصار دخانیات مبلغی را که از صدی ده عوائد سالیانه دولت از آن منبع تجاوز ننماید مصرف نماید.
ماده ۱۱- قانون مالیات دخانیات مصوب ۶ میزان ۱۳۰۳ و قانون اصلاح مالیات دخانیات مصوب ۲۷ حوت ۱۳۳۳ ملغی است .
ماده ۱۲- وزارت مالیه مأمور اجرای این قانون و تهیه نظامنامه آنست .
رئیس- فوریت مطرح است آقاس یاسائی
یاسائی- آقای آقاسیدیعقوب
آقاسیدیعقوب- بنده مخالفم. خدا عمر بدهد که آقای وزیر مالیه ما را امروز بقدری خوشحال کرد راجع باین قدمهائی که در خصوص بودجه برداشته شده ولی نگذاشت این خوشحالی پنج دقیقه طول بکشد این در واقع همان مسئله است که در دورهء ششم و پنجم گمان میکنم بعضی از آقایان تشریف داشتند و در وزارت مالیه صحبت بود در واقع قانون انحصار دخانیات است...
وزیر مالیه – اسمش هم همین است.
آقاسیدیعقوب- این قانون در ممالک دیگر هم هست بنده در موقع مهاجرتمان در ترکیه هم این قانون را دیدم هست. درجاهای دیگر هم هست. بنده راجع باین قضیه چون خود استعمال دخانیات متناسب با حفطالصحه نیست در این باب ایراد اساسی ندارم ایرادش این است که دولت با مجلس موافقت کند مجلسی که اینطور اهتمام دارد در موافقت با دولت این لوایح باین اهمیت بطور فوریت نیاید این ده دوازده ماده است شما هم که میدانید لوایح تان به صدو ده رای و صد و پنج رای از مجلس میگذرد بعد از آنکه بحمدالله مجلس از توجهات بینی و بین الله شاه با دولت توافق دارند و متوجه هستند که حقیقة قدم های سریعی برای مملکت برداشته شود بعد از آنکه در مجلس یک روح موافقت و مساعدتی با خودتان دیدید و شما هم بینی و بین الله وزرای فعال کاری هستید بگذارید این دو شوری بشود مسلماٌ یقیناٌ بشر روز بروز ساعت بساعت افکارش نسبت به مصالح تفاوت میکند تغییر میکند افکار و اطلاعات پیدا میکند بنده از نقطه نظر اینکه وضع مالیات و گذراندن قانون انحصار بیک شور پس فردا اسباب گرفتاری میشود مثل اینکه اگر قانون انحصار تریاک را بطور یک شوری
نگذرانده بودیم گرفتار نمیشدید بابا اول مجلس است هنوز ما کاری نکرده ایم ما همه حاضر هستیم ورقه های سفید اینجا حاضر است و آقای ارباب کیخسرو هم همچنان این دفعه ورقه سفید درست کرده است که مثل آفتاب میدرخشد آقای وزیر مالیه موافقت بفرمایند دو شوری بشود بنده قول میدهم در آخر موافقت کنم ولی اجازه بدهند در تمام مواد نظریاتم را بگویم بنده اساسا موافقم چون هر چیزی که مخدر باشد و محدود بشود بنده موافقم ولی با یک شور بودنش و فوری بودن آن جداٌ مخالفم و دعوت میکنم اکثریت مجلس را که در این باب با من موافقت کنند و بگذاریم دوشوری واقع شود.
وزیر مالیه – خیلی بنده متشکرم اولا از اظهار موافقتی که نماینده محترم در اصل مطلب فرمودند و خیال میکنم بعد از توضیحاتی که بنده در کمیسیون خواهم داد و بعد از اینکه آقایان نمایندگان اطلاع پیدا بکنند که این عوارضی که ما مقرر کردیم در هزار سیگار که تناسبش را می سنجیم که ببینیم افزایش قیمتش چقدر است کی بینیم بهر پنجاه سیگار صد دینار می افتد شاید ما خودمان جلوگیری کنیم از اینکه آقایان این عوارض را بخواهند بالا ببرند زیرا از نقطه نظر حفظ الصحه عمومی و تاثیر مخدر در پنجاه سیکار صد دینار تفاوت اهمیت ندارد برای کسی که بیست و پنج سیکار در روز بکشد یکشاهی تفاوت معامله پیدا میشود حالا این مطلب باشد وقتی که در اصل مسئله بحث میشود در آن موقع مذاکره خواهیم کرد آقای آقاسید یعقوب میفرمایند که چرا ما تقاضای یک شوری میکنیم در صورتیکه آقایان با ما موافقند و کمک می کنند در اصل هم موافقند اگر بنده تقاضای دو فوریت کرده بودم که فی المجلس مذاکره شود مورد این اعتراض بودم و این اعتراض را البته بر خودم نمیگذاشتم وارد شود زیرا ما یک هیئت دولتی هستیم که با کرثیت مجلس با تمام مجلس که با ما باتفاق کار میکنند یک قیوداتی داریم که آنها را میباید حفظ کنیم اگر یک لایحه بود که دو فوریت او را دولت صلاح میدانست و بنده میخواستم دو فوریت او را تقاضا کنم هیچ وقت قبل از اینکه در فراکسیون بعرض آقایانرسانده باشم همچو لایحهء نمی آوردم ولی این لایحه یک شوری مثل دو شوری است بجهت آنکه بکمیسیون میرود و محدود به هیچ وقتی هم نیست هر چند روزی هر چند وقتی که آقایان بخواهند در کمیسیون نگاهدارند نگاه میدارند ولی یک حسنی دارد از نقطه نظر سیاست امر ان این است آقا وقتی شما بخواهید یک قانونی بگذرانید که این قانون تاثیر دارد در نفع و ضرر یک اشخاصی و این قانون امروز قبل از آنهم که اینجا بیاید تهیه میشد بالاخره محرمانه که تهیه نمیشد تا تهیه کنیم و بیاوریم بمجلس بحث کنیم و مخالف و موافق حرف بزنیم و هر چه مجلس صلاح دانست رای بدهد این منتشر میشود امروز دیگر بیشتر منتشر میشود آنوقت می نشینند و یک حسابهائی میکنند راجع به ضررها راجع به نفع ها یک مقدماتی تهیه میشود که آن مقدمات را ما هر قدر وقتش را کم کنیم و بتوانیم محدودش کنیم بصرفهء نه تنها قانون است بصرفهء همان اشخاص است چون برای آنها هم زحمت و دردسر دارد برای اینکه ما همینطوری که در لایحه ملاحظه میفرمائید در قسمت توتون چپق و تنباکو بجواز قائل هستیم ولی در آن قسمت دیگرش که میخواهیم یک قدری صورت انحصار بهش بدهیم با دست اهل صنف و کسبهء این کار را میکنیم پس درست که ملاحظه میفرمائید منافع ملحوظ شده و از آقایان تقاضائی که بنده دارم این است که با بنده موافقت بفرمایند در موضوع یک فوریت برای اینکه یک فوریت جلو آن معایب را میگیرد و من یقین دارم که آقای آقا سیدیعقوب هم بعد از شنیدن توضیحات بنده خودشان موافقت خواهند کرد برای اینکه ایشان هم مقصودشان از شور این است که مسائل مذاکره شود میرویم و مذاکره میکنیم در کمیسیون پانزده روز بیست روز یکماه شما مذاکره کنید بنده هیچ عجلهء ندارم اما بایستی این اصل رعایت شود که وقتی پانزده روز مذاکره کردیم و با هم در کمیسیون یک تصمیمی گرفتیم که آن تصمیم قطعی بنظر آمد ما بین او و اجرایش دیگر فاصله نباشد اصل مقصود
را ملتفت شدید بنده در مقدمه اش هیچ اصراری ندارم پانزده روز یکماه هر قدر طول بکشد برای من زحمتی نیست ولی وقتی در کمیسیون قوانین مالیه که البته با موافقت افکار همهء آقایان کار میکند دولت توافق کرد و خبر آمد بمجلس بنده میخواهم بین آن خبر و تصمیماخیر و اجرا فاصله نباشد اگر فاصله باشد یک معایبی ایجاد میشود که ان معایب برای من که مجری قانون هستم بد است برای قانون هم بد است بالاخره برای آن اشخاص هم که بیخود وسوسه خواهند شد و این کارها را خواهند کرد بد است یک اشارهء هم فرمودند آقا که ما البته تکمیل میشود اطلاعاتمان این صحیح است ولی تصدیق میفرمائید آن اطلاعاتی که تکمیل میشود این در چهار روز پنج روز تفاوت شور نمیشود ان در موقع عمل گذاشتن و تجربه و شش ماه بعد از عمل میشود و در ضمن فرمودید اگر قانون تریاک را یک شوری نگذرانده بودیم اینطور نمیشد چه بسرمان آمد؟ از قانون تریاک بنده خیلی ممنونم خیلی خوب عمل کرده بعد از این تجربه هم که کردیم البته یک چیزهائی یاد گرفتیم که آن چیزهائی را که یاد گرفتیم می آوریم بمجلس قانونش را اصلاح میکنیم ولی آن روز غیر از این هیچ ممکن نبود اینها یک اطلاعاتی است که در ضمن عمل و تجربه حاصل میشود.
رئیس- آقای ملک مدنی
ملک مدنی- بطوریکه آقای آقاسید یعقوب هم اظهار کردند بعقیده بنده این لایحهء خیلی مهمی است و دو جنبه دارد یک جنبه اش جنبه انحصار است و تماس دارد با منافع یک اشخاصی که از طریق دخانیات ارتزاق میکنند و البته اگر دو شور باشد بیشتر مطالعه در اطرافش میشود ممکن است با توضیحاتی که دولت بدهد خود بنده هم موافق شوم چون هنوز مطالعات زیادی ندارم که ببینم باشخاص کسبه بیچاره که از این راه ارتزاق میکنند آیا به آنها زحمت وارد نمیشود؟ اگر حقیقة بطوریکه آقای وزیر مالیه توضیح دادند یک طوری باشد که نسبت به آنها زحمت وارد نکند بعقیدهء بنده عیبی ندارد اما اگر بکسب آنها زحمت وارد کند با اطلاعاتی که از اوضاع اقتصادی و بیکاری مردم داریم بعقیده بنده آوردن این لایحه فعلاخوب نیست وهمان ترتیب سابق که یک مالیاتی تعیین شده بود و باز هم در تاکس ان کم و زیاد میکردند یک مسئله بود این است که بنده هم موافق نیستم و عقیده ام این است که دو شوری باشد که زیاد در اطرافش مطالعه شود که با جلب نظر دولت و مجلس یک قانونی بگذرد که مزاحم مردم نباشد.
رئیس- آقای یاسائی
یاسائی- آقای ملک مدنی یک مخالفتهای زیادی در فوریت ای ن لایحه نکردند فرمودند این قانون باید مطالعه شود و بطوری مواد آن تنظیم شود که به اشخاصی که اهل این کار و دارای اینگونه معاملات هستند خسارتی وارد نشود. آقای وزیر مالیه در ضمن توضیحاتشان اشاره کردند بموادی که قرائت شد و بنظر بنده آن مواد کافی بود زیرا اشاره شده بود که اصلا ادارهء انحصار و اجرای قانون مخصوصاٌ بدست خود آنها خواهد بود یعنی خود آنها عامل مؤثر خواهند شد و یک مسئله دیگری که بنده میخواستم تذکر بدهم این است که این مملکت با این عایدی اصلاحات اساسی که شمامتوقعید و مردم متوقعند در او نخواهد شد این مملکت محتاج بعواید خیلی زیادتری است و الا اصلاحاتیکه که همه متوقعیم عملی نخواهد شد و ما میخواهیم عایدی پیدا کنیم هر چه فکر کنیم جز اینکه نتیجه بگیریم که مالیات را در آتیه بر جوو گندم نمیشود بست ما باید سعی کنیم مالیات ارضی اصلاحشود و زحمتی که بدهاقین و دهاتیها وارد می آید مرتفع شود پس باید یک عایداتی پیدا کنیم تا بتوانیم آنرا اصلاح کنیم در هر صورت هر گونه اصلاحاتی فرع بر عواید است ما باید عواید را زیاد کنیم و همیشه متوجه باشیم عواید را تحمیل کنیم بر یک چیزهائی که در زندگی مردم فوق العاده مؤثر نباشد در خارجه بطوری.
که رفقا اظهار میکنند قیمت دخانیات که استعمال میشود بیش از ایران است در ایران از همه جا ارزانتر است البته برای تحمیل یک عوارضی است که اینطور شده در هر صورت بنده تصور میکنم که آقای ملک مدنی با اساسش که مخالفتی ندارند با فوریتش هم موافقت بکنند برای اینکه در کمیسیون میرود یک شور میشود و پیشنهاد هم میکنیم اگر قایل توجه شد باز بکمیسیون میرود بعلاوه در قسمت انحصار تریاک یک تجربه هائی یک اطلاعاتی پیدا کردیم در این قانون ممکن است در موقع شور بکار ببریم در هر صورت یک شوری بودنش یک طرز معتدلانه ایست که دولت اتخاذ کرده.
جمعی از نمایندگان- مذاکرات کافی است.
افشار- کافی نیست.
رئیس- آقای افشار
افشار- برای اینکه مدلل شود که هنوز مذاکرات کافی نیست خوبست آقایان اجازه بدهند که بنده عرایضی را دارم عرض کنم. قبلا لازم است عرض کنم آقایان که افتخار نمایندگی دوره پنجم را داشته اند میدانند که علت محرکه تصویب این قانون مالیات دخانیات در آن دوره این بود که چون در آن اوقات ما یک احتیاج ضروری به وجه پیدا کردیم و از یکی مؤسسات خارجی تقاضا کردیم آن مؤسسه دادن وجه را متوقف و مقید بیک شرائطی کرد که بهیچ وجه قبول آن شرائط صلاح ما نبود بنا علیه ما تصمیم گرفتیم که علی رغم آن مؤسسه خارجی یک مالیاتی وضع کنیم و ملت ایران را دعوت کنیم براینکه مالیات دخانیات را قبول کند تا بدین وسیله کارهائی که داریم انجام دهیم.
و در اثر همان قانونی که ما در تحت این عنوان در مجلس تصویب کردیم اساساٌ زراعت توتون در مملکت رفت بطوری که نقاطی که در گذشته تولید این قسمت را مال التجاره را مینودند اگر شما میزان استحصال را درست مقایسه کنید تصدیق خواهید فرمود تغییرات فاحشی حاصل شده و صدی پنجاه فرق کرده است بنظر بنده برای تولید ثروت سه عامل لازم است زمین- سرمایه- وزراء وقتی که این سه عامل موجود شد آن وقت تولید و تقسیم و مبادله و مصرف تحقق یعنی وجود خارجی پیدا میکند وزارت مالیه بایدیکی از دو اصل را در موقع وضع قانون قبول نماید با تحمیل مالیات در قوه مولده ثروت یا بعده مصرف کننده ولی وقتی که شما قوه مولده ثروت را از بین بردید و بران مالیات وضع کردید اصل مبادله هم که عبارت است از تجارت از بین میرود و وقتی هم که تجارت از بین رفت اصل تقسیم هم از بین میرود برای اینکه اگر مبادله نباشد شخص زارعی که برای مملکت مثلا توتون کشت و زرع میکند محلی ندارد مصرف و مبادله کنمد از این جهت از بین میرود پس در واقع آبادی که در تولید این ثروت مؤثر است شما با این ترتیب از بین میبرید وقتی که مبادله از بین رفت بالطبیعه میزان واردات برصادرات خواهد چربید و در این صورت قهراٌ ناچار خواهید شد مالیات عجیب و غریبی بر مردم تحمیل کنید و مملکت خودتان را بیشتر متضرر نمائید بنظر بنده این لایحه که بقیدبک فوریت بمجلس آمده حقیقتاٌ قابل تأمل است آقایان تصدیق میفرمایندکه کمیسیون قوانین مالیه یک کمیسیون بازی نیست که همه و کلاء بتوانند در آنجا بروند و در شرکت مذاکرات آزاد باشند نظامنامه این حق را بوکلاء نداده است فقط یک عده دوازده نفری در آنجا هستند تبادل نظر در قوانین مینمایند و مطالعه میکنند و باین ترتیب آن مطالعات لازمه که در لوایح و قوانین باید بشود از طرف عموم وکلاء نمیشود خاصه در این قبیل لوایح که تأثیر خارجی با زندگانی اساسی مردم دارد باید دقت بیشتری نمود ولی اگر قوانین دو شوری باشد ممکن است یک اعتراضاتی که در بادی امر بنظر آقایان نرسددر مرحله شور دوم اظهار نمایند پس بهتر این است که خود آقای وزیر مالیه هم موافقت بفرمایند که عوض اینکه این لایحه یک شوری باشد دو شوری بشود.
در این صورت ماها هم حتی الامکان سعی و موافقت میکنیم که پیشنهادات کمتر داده شود و لایحه زودتر بگذرد ولی وقتی که یک شوری باشد یک کسی ممکن است پنجاه پیشنهاد بدهد و خود این ترتیب بیشتر موجب اطاله و تعطیل وقت خواهد بود این نظر بنده است دیگر بسته است بنظر آقایان.
وزیر مالیه – بنده خیلی متشکرم که نماینده محترم در ضمن رد کفایت مذاکرات یک درس اصولی و اقتصادی هم بما دادند در کلیه این قبیل مسائل البته مناسب تر این است که ما وقتی در اصل موضوع مذاکره میکنیم آن وقت بنده جواب فرمایشات آقا را یکی یکی عرض کنم و حالا بنده جواب فرمایشات ایشان را برای بعد میگذارم یعنی برای وقتی که داخل در اصل مطلب میشویم فقط حالا برای تذکر عرض میکنم که هیچیک از این استدلالات که فرمودید مؤثر در آن استدلالی که بنده کردم نیست عرض بنده نسبت بیک شور و دو شور بان طرزی که سرکار فرمودید نبود ممکن است وقتی که این لایحه بکمیسیون آمد هر قدر میخواهید شور بکنید و هیچ مانعی ندارد مگر شما در شور اول این اختیار را ندارید ولی در شور دوم دارید؟ هر کاری که در شور دوم شما میخواهید بکنید در همان شور اول بکنید- اختیار با شما است.
ما وقتیکه این لایحه را آوردیم مطابق تجربیاتی که از ما دارید و امتحاناتی که ازخودمان داده ایم اگر شما و آقایان در کمیسیون یا در مجلس خواسته اید قانونی را تغییر بدهند یا اصلاحی در قوانین بنمایند مگر ما حاضر نبوده ایم که با شما موافقت کنیم؟ یا خواسته ایم در مقابل شما مقاومت کنیم؟ اگر هم مذاکراتی شده بحث از روی دوستی و همکاری بوده که بین ما همیشه برقرار بوده است.
اصل نکته قابل توجهی که بنده عرض کردم همین است که نمی خواهم بین تصمیم آخری مجلس و عمل فاصله پیدا شود. آقای افشار میفرمایند در لوایح یک شوری آنطوری که لازم است نمیشود شرکت در مذاکرات نمود راه این قضیه خیلی آسان است بنده شخصاٌ از نظر وزیر مالیه بودن این حق را دارم که از تمام افراد آقایان تمنا کنم در کمیسیون هم تقاضا میکنم که در این مسئله مساعدت بفرمایند و همه آقایان بکمیسیون قوانین مالیه تشریف بیاورند و در آنجا مذاکرات لازمه بشود حتی ممکن است اعضاء مربوطه باین امر را هم دعوت کنیم که بیایند و اطلاعات لازمه و مفیده بما بدهند و در کمیسیون تبادل نظر کنیم سابقه هم همینطور بوده است و به آقای افشار تذکر میدهم که در تمام قوانینی که در کمیسیون قوانین مالیه گذشته بموجب همین سابقه عمل شده و مطالعات لازمه در آن بعمل آمده است و مباحثات طولانی شده پس در این نکته که فرمودید
بنده فوراٌ تسلیم نظر سرکار میشوم برای اینکه بنده یک حالتی دارم که اگر حرف منطقی از کسی بشنوم قبول میکنم و حتماٌ اصرار ندارم که در عقیده خودم باقی باشم و امیدوارم حضرتعالی هم همین کار را بفرمائید تذکراٌ عرض میکنم که اگر در این قانون دقت بفرمایند تصدیق خواهید فرمود که ما حتی الامکان سعی کرده ایم تحمیل را بمصرف کنندگان قرار دهیم در صورتیکه قانون سابق منأسفانه عکس این مسئله بود در اینکار حسابهای جزء شده و حسابهای دقیق با کمک و موافقت و تشویق از اهل کسب و کار بعمل آمده و صورت مفصلی تهیه کرده ایم که در کمیسیون قوانین مالیه ملاحظه خواهید فرمود و اگر آقایان اعضاء کمیسیون صلاح بدانند ممکن است بعضی از آنها را طبع کنند تحمیل میکند نه به مولد و نه تنها زراعت را رها میکند بلکه تشویق هم میکند یک نکته دیگری فرمودید راجع به اینکه یک روزی ما مجبور شدیم بواسطه بی پولی واحتیاج بودجه این قانون دخانیات را بگذرانیم و در تحت تأثیر احتیاج ما این کار را کردیم زیرا با یک شرایطی بما پول میدادند که صلاح ما نبود این خوب تذکری بود که فرمودید و همه آقایان هم توجه داشتند ولی امروز همه ماها می توانیم فخر کنیمکه در یک
مدت خیلی قلیلی ما نه تنها توانسته ایم خودمان را از دیگران و بی پولی مستغنی کنیم و طوری امور مالی خودمان را مرتب کنیم که دستمان را پهلوی دیگران دراز نکنیم بلکه در بودجه عمومی مملکت خودمان سیزده میلیون پول نقد ذخیره داریم ولی این دلیل براین نیست که همانطوریکه آقای یاسائی فرمودند اگر ما بتوانیم برای مملکت خودمان یک عوائدی پیدا کنیم که تحمیل غلطی بکسی نشود و به منابع ثروت عمومی هم ضرری نرساند قبول نکنیم و از دست بدهیم برای اینکه آقایان خوب باید در نظر داشته باشند مخصوصا بنده روی سخن خودم را با آقای فیروزآبادی که همیشه به بنده تذکر میدهند که چرا قانون معادن را زودتر نمی آورید و این معادن را استخراج نمی کنید و چرا کارخانجات راه نمی افتد قرار میدهم و عرض میکنم آقا شما با این آرزوهائی که دارید و کارهائی که میخواهید بشود پول لازم دارید مملکت شما باید اقلا پنجاه شصت ملیون بودجه جمع داشته باشد نه سی و سه ملیون و اینکه حالا ما سی و سه ملیون بودجه جمع داریم برای همین است که مردم مملکت توانائی تحمیل مالیات بیشتری را ندارند و مابایستی اول سعی کنیم که ثروت برای مردم ایجاد کنیم و وضعیت اقتصادی مردم را درست بکنیم بعد از آن عایدی برای دولت مهم بگیریم (احسنت صحیح است) آقایان ملاحظه فرموده اید که سیاست دولت مخصوصاٌ در تحت اداره و اراده اعلیحضرت همایونی همیشه براین بوده است که امور بایستی بتدریج و مورد اصلاح شود ما هیچوقت یک تندروی های بیجائی نکرده ایم و امیدواریم بعد از اینهم نکنیم و بموجب دستوریکه از طرف مقام سلطنت بما میرسد در هر تحمیلی که ما می خواهیم بمردم بکنیم همیشه تناسب را در نظر گرفته و متناسب آنکاری که ما میتوانیم برای مردم بکنیم و آنها از آن استفاده کنند به آنها تحمیل میکنیم به تجربه ثابت میکنم مخصوصا به آقای افشار رفیق محترم خودم که مالیاتی که الان وضع میکنیم چیز زائدی نیست شاید خود شما اگر ارقام را ملاحظه کنید بچسبید در اینکه عوائد را زیادتر کنید ولی بنده نخواهم گذارد(خنده نمایندگان) و همین اندازه فعلا کافی است حالا از آقا تمنا دارم که در این آخر وقتی باما موافقت بفرمایند که این لایحه با یک شور بگذرد.
جمعی از نمایندگان- مذاکرات کافی است.
رئیس- پیشنهاد آقای شریعت زاده.
(به مضمون ذیل خوانده شد)
پیشنهاد میکنم مباحثه در فوریت این لایحه ار دستور خارج شود.
رئیس- آقای شریعت زاده
شریعت زاده- عرض کنم البته نکتهء را که آقای وزیر مالیه فکر کرده اند و آقای یاسائی هم در ضمن توضیحات خودشان تذکر دادند که برای اجرای اصلاحات در مملکت سرمایه لازم است یک نکته اساس است و البته در اینکه یک مالیات مفیدی باید وضع شود حرفی نیست و این قضیه هم مورد بحث و همه ماها در موقعش موافقت خواهیم کرد ولی بنده در این پیشنهاد می خواهم یک تذکری بدهم و آن این است که چون آقایوزیر مالیه فرمودند یک مصلحتی است که من فوریت را پیشنهاد کرده ام بنده در اینجا دو اشکال دارم : یکی این است که به عقیده بنده هیچ مصلحتی وجود ندارد که در مجلس گفته شود و از طرف دیگر ما یک اصولی در کارها داریم بالاخره ما یک عده زیادی هستیم فراکسیون داریم و این جور مسائل فوریه باید بدواٌ در فراکسیون مطرح شود تا مهمه ماها وارد آن مباحثات شویم بعلاوه بنده تصور میکنم کهدر فراکسیون بهتر میتوانیم بانجام و شور و مطالعه در این مسائل و مطالب موفق بشویم و اگر عللی باشد ممکن است در آنجا هم اظهار بفرمایند و لزوم فوریت موافق نیستم و معتقدم که فعلا در این قضیه بحث نشود تا آقای وزیر مالیه امشب بفراکسیون تشریف بیاورند و دلائل و مصالحی که در نظر است اظهار بفرمایند و بااین ترتیب در جلسه دیگر ممکن است ما به دو
فوریت هم رأی بدهیم.
وزیر مالیه- گمان میکنم نماینده محترم درست بعرایض بنده توجه نفرمودند زیرا اگر توجهی داشتند این فرمایش را نمیفرمودند و حالا هم تقاضا میکنم دو دقیقه بعرایض بنده توجه بفرمایند اگر عرایض بنده موافق اصول بود پیشنهادشان را مسترد کنند و اگر دلائل مصلحتی در کار بود که بنده در اینجا اظهار نکرده باشم حق با ایشان خواهد بود بنده یک دلیل مصلحتی بیشتر نداشتم که گفتم و آنهم یک چیز واضحی است عرض میکنم برای آن اشخاصی که در خارج در قضیه ذی نفعند برای خرید و فروش و نگاهداری و حمل و نقل توتون و تنباکو باید یک کاری کرد که از آن موقعی که نظر قطعی مجلس نسبت به این امر معلوم میشود تا وقتی که قانون به مرحله اجرا برسد فاصله و مدتی نباشد مذاکراتی که حالا من در این جا میکنم با مباحثاتی که در شور اول میشود هیچ نظر قطعی مجلس را معین نمیکند این لایحه فعلا نظر دولت است و بنابراین کافی نیست برای اشخاص خارج که در قضیه نظر دارند و ذی نفعند که یک کارها و تشبثاتی میفرمایند نظر قطعی وقتی معلوم میشود که اکثریت مجلس با این لایحه موافقت کنند و آنرا تمام نمایند این نظر الان معلوم نیست شایدمجلس گفت که اصلا این مالیات بوضع انحصار نباید باشد یا جور دیگر باید باشد در هر حال آن رأی آخری مجلس قطعی است و اشخاص ذینفع همانرا نظر قطعی می دانند با این ترتیب و با مذاکراتی که بین بنده و آقای افشار رد و بدل شد بهتراین است که بیش از این معطل نشویم و اگر ما بخواهیم دو شور باشد و چهار روز با ده روز هم در شور ثانی معطل شویم این نه صلاح ما است و بلکه برای خود همان اشخاص خم که در این کار ذی نفعند ضرر دارد پس چنانچه ملاحظه فرمودید دلیل مصلحتی بنده یک دلیلی محرمانه و مخفی نبود که در اینجا عرضی نکنم و بیایم در فراکسیون در فراکسیون هم بنده شرف حضور پیدا خواهم کرد و در اصل این مسئله و همینطور در یک مسائل و مطالب مهم تری هم که داریم مذاکره خواهم نمود ولی یک شوری بودن این مطلب تفاوت و تأثیری در اصل مطلب نخواهد داشت از این جهت بنده از آقای شریعت زاده تمنا دارم که با توجه بعرایض بنده پیشنهادشان را پس بگیرند.
شریعت زاده- چون نظر بنده هم این بود که مطالب در این جا تذکر داده شود و نظر خاصی در کار نیست لذا مسترد میدارم.
رئیس- رای گرفته میشود بکفایت مذاکرات آقایان موافقین قیام فرمایند(عده زیادی قیام نمودند)
رئیس- تصویب شد. رای گرفته میشود بفوریت آقایانیکه موافقند قیام فرمایند.(جمع کثیری برخاستند)
رئیس- تصویب شد. جلسه آتیه روز یکشنبه ۱۶ دیماه. دستور هم مذاکره در قرار دادها.
یکی از نمایندگان- کی؟
رئیس- روز یکشنبه ۱۶ دیماه سه ساعت قبل از ظهر
(مجلس یکساعت بعد از ظهر ختم شد)
قانون
اجازه پرداخت کسر حقوق ماهیانه ایالت آذربایجان و تفاوت حقوق ماهیانه معاونت آنجا در سال ۱۳۰۶
مصوبه ۱۳ دی ماه ۱۳۰۷ شمسی
ماده واحده – مجلس شورای ملی بوزارت مالیه اجازه میدهد که سیصد تومان کسر حقوق ماهیانه ایالت آذربایجان و یکصدو شصت و چهار تومان تفاوت حقوق ماهیانه معاونت آنجا را که در متن بودجه ۱۳۰۶ وزارت
داخله منظور بوده است از اول فروردین ۱۳۰۶ تا آخر بهمن بپردازند.
این قانون که مشتمل بر یک ماده است در جلسه سیزدهم دیماه یکهزار و سیصدو هفت شمسی بتصویب مجلس شورای ملی رسید.
رئیس مجلس شورای ملی-دادگر
قانون
متمم بودجه سنه یکهزار و سیصدو هفت شمسی مجلس شورای ملی
مصوبه ۱۳ دی ماه ۱۳۰۷ شمسی
ماده اول- برای مقرری چهار ماه و هفده روزه شانزده نفر نمایندگان محترم علاوه بر مصوبه مورخه ۲۶ فروردین ماه ۱۳۰۷مبلغ بیست و یک هزار و نهصدو بیست تومان اعتبار به اداره مباشرت مجلس شورای ملی داده میشود که از وزارت مالیه دریافت دارد.
ماده دوم – از بابت مخارج جشن دوره هفتم تقنینیه که بعمل آمده است مبلغ دویست و پنجاه تومان و پنج هزار و چهارصد دینار اعتبار باداره مباشرت مجلس میدهد که از وزارت مالیه دریافت دارد.
ماده سوم – مخارج مذکوره در دو ماده فوق از جمع کل اعتبار مصوبه در فقره ۱ از ماده ۱ بودجه۱۳۰۷ مجلس پرداخته خواهد شد.
این قانون که مشتمل بر سه ماده است در جلسه سیزدهم دیماه یکهزار و سیصدو هفت شمسی بتصویب مجلس شورای ملی رسید.
قانون
اجازه استخدام یک نفر مکانیسین راننده کشتی جهت خدمات صحی بنادر جنوب از فرانسه .
مصوبه ۱۴ دی ماه ۱۳۰۷ شمسی
ماده واحده- مجلس شورای ملی بوزارت داخله اجازه میدهد که برای اداره کردن و راندن یک فروند کشتی که برای انجام خدمات صحی بنادر جنوب خریداری شده است یک نفر میکانیسین رانندهء کشتی ار فرانسه برای مدت سه سال با ماهی دویست تومان حقوق استخدام نماید حقوق متخصص مزبور که در سال دو هزار و چهارصد تومان است بعلاوه دویست و پنجاه تومان مخارج آمدن و دویست و پنجاه تومان مخارج مراجعت در انقضاء کنترات از محل بودجه صحیه کل تأدیه خواهد شد سایر شرایط کنترات مطابق قانون ۲۳ عقرب ۱۳۰۱ از طرف وزارت داخله تهیه خواهد شد.
این قانون که مشتمل بر یک ماده است در جلسه سیزدهم دیماه یکهزار و سیصدو هفت شمسی بتصویب مجلس شورای ملی رسید.
رئیس مجلس شورای ملی- دادگر