مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۳ آذر ۲۵۳۶ شاهنشاهی نشست ۱۳۴
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و چهارم | تصمیم‌های مجلس | قوانین برنامه‌های عمرانی کشور |
مذاکرات مجلس شورای ملی
صورت مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۳ آذر ۲۵۳۶ شاهنشاهی نشست ۱۳۴
مشروح مذاكرات مجلس شورای ملی، دوره ۲۴
جلسه: ۱۳۴
صورت مشروح مذاكرات مجلس روز یكشنبه ۱۳ آذرماه ۲۵۳۶
جلسه ساعت هشت و پنجاه دقیقه صبح به ریاست آقای عبدالله ریاضی تشکیل شد.
فهرست مطالب:
- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل
۱- - قرائت اسامی غائبین جلسه قبل.
رئیس ـ اسامی غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
آقایان: آستانه‌ای ـ آشوریان - عبدالهادی آقایان - جعفربای - ابطحی - اسحقی كاهكش - اشرفی - جهانشاه افشار - الداغی - اهری - باقرزاده - باقری - دكتر برومند - بزرگ‌زاده - بنی‌احمد - بهره‌مند - بیات - پردلی - پزشكپور - تدین - پزشكی - علی‌اكبر توتونچیان - توكلی - جباری - محمدكاظم جزایری - سعید جوادی - جعفر حیدری - خزیمه - حسین خطیبی - دادفر - دانشمند - رامبد - جعفر جوادی - رئیسی اردكانی - رحیمی لاریجانی - رفعتی - ساری اصلانی - ساگینیان - كریم بخش‌سعیدی - سید كلال - شادلو - شهبازی - محمدرحیم شیخ‌الاسلامی - صفری‌پور - دكتر ضیایی - طرفی - مجتبی عالمی - عباس‌میرزایی - محمدحسین غضنفری - فرمان - قائمی - قرائی - خانلرقراچورلو - قراگزلو شجاعی - قربانی‌نسب - قریشی - قوامی - كاسمی - كبیری - صدری كیوان - مجتبایی - محمودیان - مظهری - ملكشاهی - دكتر مهر - میرلاشاری - ناظمی - نواب‌صفا - وشمگیر - هرزندی - یاسینی - منوچهر یزدی - یگانه.
بانوان: افشارجعفری - برومند - داودی - زاهدی مشایی.
- قرائت استعفانامه آقای هلاكو رامبد از سمت نمایندگی مجلس شورای ملی
۲- قرائت استعفانامه آقای هلاكو رامبد از سمت نمایندگی مجلس شورای ملی.
رئیس - نامه‌ای از آقای هلاكو رامبد رسیده است كه برای اطلاع مجلس قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
هو
تهران پنجشنبه دهم آذر ۲۵۳۶
ریاست محترم مجلس شورای ملی
احتراماً بنا به اصول سی و دو قانون اساسی و شصت و هشت متمم آن از آنجایی كه با قبول عضویت در هیئت دولت از ادامه خدمت در سمت نمایندگی مجلس شورای ملی محروم و معذور خواهم بود لذا به این وسیله استعفای خود را تقدیم می‌دارد.
با تجدید احترامات شایسته - هلاكو رامبد
- بیانات قبل از دستور آقایان: غلامرضا اخلاقپور - حسن ملكشاهی - حسین میرزالو
۳- بیانات قبل از دستور آقایان: غلامرضا اخلاقپور - حسن ملكشاهی - حسین میرزالو.
رئیس - نطق‌های قبل از دستور را شروع می‌كنیم. آقای اخلاقپور تشریف بیاورید.
اخلاقپور - ده دقیقه به ساعت ۹ مانده و هنوز جلسه رسمیت پیدا نكرده، نمی‌دانم برای چه كسی صحبت كنم چون هنوز اكثر نمایندگان به جلسه نیامده‌اند و جای بسی تأسف است و با اظهار تأسف شروع می‌كنم.
ملك‌منصور اسفندیاری - مذاكره را با هر تعداد می‌توانید شروع كنید.
اخلاقپور - بنده گفتم قبل از ساعت ۹ است و هنوز جلسه رسمیت پیدا نكرده است زیرا وقت قبلاً ساعت ۹ تعیین گردیده. به هر حال با اجازه مقام ریاست، خانم‌ها، آقایان، به استحضار همكاران ارجمند می‌رساند كه همه ساله هفته كار نیك پیشاهنگی از روز دوازدهم آذرماه شروع و تا نوزدهم همان ماه ادامه دارد و به همین مناسبت می‌خواهم راجع به این مكتب تربیتی و اثرات و خدمات مفید و ارزنده آن سخن گویم ولی قبل از ورود در این بحث مهم نكاتی است مربوط به مسائل داخلی مجلس كه باید گفته شود چه اینكه در گفتن اثری است كه در نگفتن نیست. در اولین جلسه پس از افتتاح مجلسین بود كه ضمن اخطار آئین‌نامه‌ای به عرض رسانیدم كه محققاً برای دوام و بقاء هر جامعه و تشكیلاتی وجود نظم و دیسیپلین ضروری و از بدیهیات است و مجلس شورای ملی هم باید از نظر برقراری نظم و دیسیپلین و جلوگیری از هرگونه بی‌نظمی و اعمال نظرات شخصی به آئین‌نامه‌ای كه براساس قانون اساسی تهیه و تصویب شده ارج و احترام گذارده و هرگز اجازه ندهد كه افراد به دلخواه آن‌را تفسیر و توجیه و اجرا نمایند. من فكر می‌كردم با اعلام این تذكر موجه و قانونی آئین‌نامه داخلی كماً و كیفاً به مرحله اجرا درخواهد آمد متأسفانه چنین نشد و به‌طوری كه ملاحظه فرمودید هیچ یك از شعب شش‌گانه هیئت رئیسه خود را بر طبق مواد ۵ و ۱۷ آئین‌نامه داخلی انتخاب نكردند و برای مزید استحضار عین ماده ۱۷ را قرائت می‌كنم.
ماده ۱۷ - هر شعبه دارای یك رئیس و دو نایب رئیس و یك مخبر و دو منشی خواهد بود كه با رأی مخفی با ورقه و اكثریت نسبی برای مدت یك سال انتخاب می‌شوند و در صورت تساوی آراء یكی از منتخبین به حكم قرعه معین می‌شود. اسامی كلیه صاحبان رأی با عده آراء باید در صورت مجلس نوشته شود. و در مورد انتخاب اعضاء كمیسیون‌ها هم همكاران عزیز به خوبی واقف هستند كه به هیچ وجه آئین‌نامه داخلی اجرا و رعایت نگردید و مدتی قبل از انتخاب اعضاء كمیسیون‌ها فرم‌های چاپی مخصوص با ذكر تعداد كمیسیون‌ها از طرف اداره قوانین بین همكاران توزیع گردید و در فرم مذكور قید شده بود كه هر نماینده‌ای نمی‌تواند بیش از عضویت در دو كمیسیون را بپذیرد و براساس مندرجات فرم مورد بحث و در نظر گرفتن سوابق و اطلاعات و تمایل هر یك از نمایندگان تا دو كمیسیون را انتخاب و فرم تكمیل شده را به اداره قوانین تسلیم نمودیم و جناب آقای رئیس از نظر اجرای مدلول ماده ۲۰ آئین‌نامه لازم بود كه با توجه به این فرم‌ها تعداد اعضایی را كه هر یك از شعب برای هر كمیسیونی لازم است انتخاب و تعیین نمایند تا شعب هم با توجه به فهرست اسامی كاندیداها نسبت به انتخاب اعضاء هر كمیسیون وفق مقررات اقدام كنند به‌طوری كه دیدیم علاوه بر اینكه هیئت رئیسه خود را بر طبق مقررات مندرج در مواد ۵ و ۱۷ آئین‌نامه انتخاب نكردند در شعب گفته شد هر یك از نمایندگان شعبه آزاد و مختارند كه برای هر كمیسیونی كاندید شوند براساس این نظر اثرات قانونی فرم‌های تنظیمی منتفی شد و فی‌المثل كسی كه قبلاً برای فلان كمیسیون تمایلی نداشت و در فرم توزیعی هم برای كمیسیون دیگری كاندید بود خود را كاندید برای عضویت در كمیسیون دیگری نمود.
مهندس صائبی - شما كاندید نبودید.
اخلاقپور - اگر صحبتی دارید بفرمایید پشت تریبون جواب بدهید شما از كجا می‌دانید من كاندیدا نبودم.
رئیس - اجازه بفرمایید صحبت‌شان را بكنند.
دكتر رئیسی - شما نبودید.
اخلاقپور - بنده بودم كاندیدا هم شدم.
مهندس صائبی - از طرف خودتان بگویید نه از طرف همه.
رئیس - آقای مهندس صائبی اجازه بفرمایید صحبت‌شان را بكنند.
اخلاقپور - من نمی‌دانم شما چرا نظم جلسه را رعایت نمی‌كنید و مانع صحبت من می‌شوید.
رفعتی - آقای اخلاقپور شما در همان شعبه اعتراض می‌كردید.
اخلاقپور - معلوم نبود كه از هر شعبه چند نفر باید برای هر كمیسیونی انتخاب بشود و در ثانی به كی می‌خواستم اعتراض كنم چون دستور داده بودند چهار نفر را انتخاب كنند و اصلاً ماده ۲۰ رعایت نشده اجازه بفرمایید موارد دیگر را هم كه خلاف آئین‌نامه رفتار شده بازگو خواهم كرد. در نتیجه اشخاصی برای عضویت بعضی از كمیسیون‌ها انتخاب شدند كه قبلاً تمایلی جهت آن نداشته و در فرم تنظیمی هم متعرض آن نگردیده بودند و تحت این دستورالعمل و ضابطه غیراصولی لااقل برای جلوگیری از هرگونه تبعیضی مقتضیات و عدالت اجتماعی اقتضا می‌كرد كه تعدا اعضایی كه برای هر كمیسیون لازم بود بلااستثنا بین شعب شش‌گانه به‌طور تساوی تقسیم تا شعب هم عده مورد لزوم را با اخذ رأی مخفی با رعایت اكثریت آراء انتخاب می‌نمودند در این حال شاید حقی از كسی تضییع نمی‌شد مثلاً اگر برای كمیسیون بودجه ۲۴ نفر لازم بود حق این بود كه از هر شعبه چهار نفر انتخاب شود در صورتی كه چنین نشد و دیدیم كه از شعبه چهارم سه نفر و از شعبه سوم پنج نفر و از سایر شعب هر یك چهار نفر جمعاً بیست و چهار نفر برای كمیسیون بودجه انتخاب گردیدند و معلوم نگردید كه چرا از شعبه چهارم سه نفر و از شعبه سوم پنج نفر انتخاب شدند و فلسفه این تصمیم غیرموجه و ارجح بلامرجع بر چه معیار و تحت چه شرایط و ضوابطی بوده است؟ و نظری هم به نحوه انتخاب اعضا كمیسیون عرایض بیفكنیم به‌طوری كه استحضار دارید بر طبق اصل سی و دو قانون اساسی هر كس از افراد ناس می‌تواند عرض حال یا ایرادات یا شكایات خود را كتباً به دفترخانه عرایض مجلس عرضه بدارد و در آئین‌نامه داخلی دفترخانه عرایض به كمیسیون عرایض تبدیل عنوان یافته است و این دفترخانه عرایض یا كمیسیون عرایض تنها مرجع یا كمیسیونی است كه در قانون اساسی صریحاً پیش‌بینی شده و مقتضیات ایجاب می‌كرد كه اعضا این كمیسیون به لحاظ اهمیت و فراوانی كارش بیش از شش نفری باشد كه در ماده ۲۰ آئین‌نامه داخلی بیش از شش‌نفری باشد كه در ماده ۲۰ آئین‌نامه داخلی پیش‌بینی گردیده است صرف‌نظر از عدم توجه به این مسئله حال ببینیم كه اعضا كمیسیون عرایض در شعب شش‌گانه چگونه انتخاب شدند. از شعبه اول دو نفر از شعبه سوم دو نفر از شعبه پنجم یك نفر و از شعبه ششم یك نفر جمعاً شش نفر انتخاب گردیدند و برای شعبه دوم و شعبه چهارم سهمی قائل نشده و كسی هم كه اگر كاندید بود نمی‌توانست انتخاب شود در صورتی كه حق بود از هر شعبه یك نفر انتخاب تا هم تبعیضی نشده و هم عدالت به مفهوم واقعی اجرا گردیده باشد و در خصوص كمیسیون محاسبات هم به استحضار می‌رساند كه جهت شعبه اول و شعبه دوم سهمی قائل نشدند و از شعبه سوم سه نفر و از شعبه چهارم یك نفر و از شعبه پنجم یك نفر و از شعبه ششم هم یك نفر انتخاب گردیدند و بر اساس همین رویه غیرقابل قبول و خلاف اصول در سایر كمیسیون‌ها اقدام گردید و به قول جناب آقای دكتر ملك‌منصور اسفندیاری به شرح مندرج در صفحه ۴ صورت مذاكرات شماره ۱۲۵: براساس همان ماده ۲۰ آئین‌نامه داخلی مجلس انتخابات داشتیم ولی انتصابات نداشتیم و این كار مخالف آئین‌نامه داخلی مجلس است و اینجانب نیز برطبق فرم چاپی مورد بحث در كمیسیون‌های بودجه و استخدام و دادگستری كاندید بودم و براساس همان فرم نیز در شعبه دوم كاندید كمیسیون بودجه شده و نفر پنجم گردیدم با اینكه نفر پنجم بودم و از شعبه سوم هم پنج نفر انتخاب شده بودم و اینجانب هم باید به عضویت كمیسیون بودجه درمی‌آمدم متأسفانه چنین نشد و من نمی‌دانم به این عمل غیراصولی چه باید بگویم چطور از شعبه سوم باید پنج نفر انتخاب شود ولی من كه نفر پنجم انتخاب شدم باید از عضویت در كمیسیون بودجه محروم شوم وانگهی طبق اعلام جناب آقای موسوی ماكویی رئیس محترم شعبه دوم برای عضویت در كمیسیون دادگستری سه نفر می‌بایست انتخاب می‌شدند كه انتخاب گردیدند و طبق صورت جلسه تنظیمی اینجانب نفر سوم گردیده و به عضویت كمیسیون دادگستری پذیرفته شده و به هنگام تعیین هیئت رئیسه كمیسیون دادگستری خود را به آن كمیسیون معرفی نمودم فكر می‌كردم كه لااقل به عضویت یك كمیسیون مفتخر شده‌ام ولی افسوس و صد افسوس بعداً حسب‌الامر مقام ریاست مقرر گردید كه از شعبه دوم برای عضویت كمیسیون دادگستری دو نفر كافی است و با این تصمیم و برخلاف رأی اعضا محترم شعبه مرا از عضویت كمیسیون دادگستری هم محروم نمودند و بالاخره كار به جایی كشید كه از این بی‌نظمی‌ها به شرح مندرج در صورت مذاكرات شماره ۱۲۶ و ۱۲۷ جناب آقای رئیس هم اظهار تأسف فرمودند و قسمتی از فرمایشات معظم‌له را بازگو می‌نمایم: «متأسفانه در شعب بعضی از نمایندگان برای هیچ كمیسیونی انتخاب نشده‌اند در صورتی كه ترتیبی داده شده بود كه هر نماینده حداقل در یك كمیسیون عضویت داشته باشد به هر حال هر چه فكر كردم راهی به نظرم نرسید. اگر اجازه بفرمایید خود من نمایندگان را با تمایل خودشان در كمیسیون‌هایی كه تعداد اعضاشان خیلی زیاد نیست تعیین نمایم.» و مجلس محترم پیشنهاد جناب آقای رئیس را تصویب نمودند و جناب آقای رئیس می‌بایست براساس رأی مجلس قبلاً اینجانب را احضار و تمایلم را جهت عضویت در كمیسیونی استعلام و سپس اقدام می‌فرمودند ولی این كار را نكردند و بدون اینكه تمایل مرا جلب نمایند به عضویت كمیسیون علوم و آموزش عالی معلوم نیست كه سرنوشت آنچه خواهد بود منصوب نمودند.
مهندس صائبی - با درنظرگرفتن ماده ۲۰ عمل شده و مقام ریاست تعیین می‌كنند ولیكن تعداد اعضایی را كه هر یك از شعب برای هر كمیسیون لازم است انتخاب كنند از وظایف مقام ریاست می‌باشد.
اخلاقپور - من را از عضویت هم محروم كردند.
دكتر مشیر - چیزی كه از دست نداده‌اید آقای اخلاقپور.
اخلاقپور - نخیر صاحب همه چیز شده‌ام.
یكی از نمایندگان - انشاءالله سال دیگر.
دكتر اسفندیاری - چه اشكالی دارد؟ وقتی دیگران انتخاب شدند شما راحت هستید.
اخلاقپور - به پاس احترام به موقعیت اجتماعی و مقامی معظم‌له در كمیسیون علوم و آموزش عالی شركت و به این وسیله تلویحاً تصمیم و اقدامات ایشان را تأیید نمودم (احسنت) و فكر می‌كردم كه من بعد آئین‌نامه اجرا خواهد شد ولی متأسفانه به مسئله دیگری برخورد كردم كه آن هم در حد خود حائز كمال اهمیت است. در صفحه ۴ روزنامه مورخ پنجشنبه دهم آذرماه ۲۵۳۶ شاهنشاهی اطلاعات نوشته شده: هیئت پارلمانی ایران به هند رفت، بعدازظهر امروز هیئت پارلمانی ایران به ریاست آقای مهندس جعفر شریف‌امامی رئیس مجلس سنا عازم هند شد این سفر به دعوت رئیس پارلمان هند انجام گرفت و هیئت پارلمانی ایران طی یك هفته اقامت در هندوستان از دهلی‌نو و... دیدن خواهند كرد و با نمایندگان و رؤسای دو مجلس هند و شخصیت‌های سیاسی هند ملاقات و مذاكرات دوستانه خواهند داشت. در هیئت پارلمانی ایران سناتور دكتر مژدهی و سناتور جلالی، سه تن از نمایندگان مجلس. تدین شهابی، طبا و دو تن از خبرنگاران پارلمانی عضویت دارند و در مورد گروه پارلمانی مجلس شورای ملی به استحضار می‌رساند كه طبق ماده ۱۸۴ آئین‌نامه داخلی: در هر موقعی كه مجلس صلاح بداند می‌تواند هیئتی از نمایندگان را انتخاب كند كه مأمور انجام امری بشوند یا در محلی حضور به هم رسانند. عده اعضا و طرز انتخاب آن هیئت منوط به تعیین مجلس است. از صراحت این ماده معلوم می‌گردد هر گروه پارلمانی كه مأمور انجام امری می‌شوند و یا در محلی حضور به هم خواهند رسانید باید قبلاً از طرف مجلس تعیین و انتخاب گردند و انتخاب این گروه با توجه به آئین‌نامه داخلی به هیچ وجه جزء اختیارات هیئت رئیسه مجلس نیست گرچه اینجانب هم مانند سایر همكاران ارجمند دوست دارم كه همه نمایندگان محترم از این فرصت‌ها استفاده نمایند ولی ایراد من این است كه مسئولین امور و اجراكنندگان آئین‌نامه داخلی نباید به خود حق و اجازه دهند با قائل شدن رویه ارجح بلامرجح گروه پارلمانی را بدون تصویب مجلس و به دلخواه خود تعیین و انتخاب نمایند و این تصمیم‌گیری از وظایف خاص مجلس است لاغیر چون عمل خلاف آئین‌نامه رخ داده و برخلاف ماده ۱۸۴ آئین‌نامه موصوف می‌باشد...
رئیس - آقای اخلاقپور وقت شما تمام شده است بقیه مطالبتان را در جلسات بعد بفرمایید.
اخلاقپور - من بیش از ده دقیقه صحبت نكرده‌ام حال آنكه یك ربع ساعت وقت قانونی می‌توانم صحبت كنم لااقل اجازه بفرمایید مطالبم در صورت‌جلسه درج بشود راجع به پیشاهنگی هم بعداً صحبت می‌كنم.
رئیس - مطالبی كه در جلسه گفته نشده در صورت‌جلسه نوشته نمی‌شود.
اخلاقپور - بنده اخطار نظامنامه‌ای هم داشتم كه بعداً می‌گویم.
رئیس - آقای ملكشاهی بفرمایید.
حسن ملكشاهی - بسم‌الله الرحمن الرحیم نخست فرا رسیدن سالروز ۲۱ آذر روز نجات آذربایجان عزیز را به پیشگاه بافر و جاه شاهنشاه آریامهر و ارتش دلیر ایران و هم‌میهنان گرامی به‌ویژه مردم غیور آذربایجان تبریك و تهنیت عرض می‌نمایم (احسنت) جناب آقای رئیس - خانم‌ها و آقایان، همكاران عزیز و ارجمند، خود را بی‌نهایت مفتخر می‌دانم كه بار دیگر فرصت یافتم در این ساحت مقدس و پشت این تریبون ترجمان احساسات مرزدارانی باشم كه هر آن آماده اجرا فرمین شاهنشاه و خدمت به وطن هستند (احسنت) همكاران ارجمند به تجربه ثابت شده مملكتی می‌تواند در راه ترقی و تكامل گام بردارد كه یا از رهبری اندیشمند برخوردار بوده و یا اینكه پیوسته در آن انقلاب حالت تداوم و همیشگی داشته باشد كه خوشبختانه مملكت ما از هر دو شرط برخوردار است و این خود سبب خواهد شد تا موانع را یكی پس از دیگری در راه رسیدن به هدف نهایی كه همانا دروازه تمدن بزرگ و طلایی است برداشته شود. نظری به ایران قبل از انقلاب بیاندازیم و ایران حال را به نظر بیاوریم پیشگام مبارز در این مسیر پرخطر فرمانده عالیقدر ما بوده كه با كاردانی و بهره‌مندی از فكری دنیاپسندانه توانست بر این مشكل عظیم فائق آید (صحیح است) درباره انقلاب ایران به رهبری شاهنشاه آریامهر تاكنون مطالب زیاد بازگو شده و نقش آن در پیشبرد همه جانبه ایران توسط كارشناسان و سیاستمداران بررسی گردیده خوشبختانه تاكنون هیچ نكته ابهامی كه مغایرت با قانون و اساسی نظام شاهنشاهی داشته باشد ملاحظه نگردیده است این انقلاب ثمره تلاش پیگیر شاهنشاه در طول دوران سلطنت خاندان جلیل پهلوی بوده است از طرفی منطبق بودن آن با زندگی امروزی و راهنمایی آن برای مملكت ایران در جهان پرتلاطم فعلی بر همگان آشكار است این جهش عظیم چه عاملی غیر از انقلاب شاه و ملت می‌توانست باعث آن گردد: چه كسی توانست نقش مهمانداری اجباری كنفرانس تهران را به نقش حساس و معتبر بین‌المللی امروز ایران كه حتی ابرقدرت‌ها دست دوستی و نیاز به سویش دراز می‌كنند تبدیل نماید آیا خودفروشان و دست‌اندركاران آن زمان كه سنگ ایرانی بودن را به سینه می‌زدند اگر در آن موقع به حال خودشان رهایشان می‌كردند می‌توانستند ایران كنونی را بسازند مسلماً خیر و اگر چنین بود اكنون مگر در صفحات كهنه تاریخ فقط نامی از ایران به چشم می‌خورد پس چگونه توانستیم به كمال مطلوب برسیم و چه عاملی در این امر به حفظ نام و خاك ایران و شاه ایران و ملت ایران كمك كرد البته دو عامل را می‌توان نام برد: ۱- اراده شاه ۲- خواست ملت (احسنت).
غرض از ذكر این مطالب می‌خواستم اشاره‌ای به آن گروه افرادی نمایم كه در لباس ایرانی و به نام ایرانی دست به اعمال شرم‌آوری می‌زنند كه ایرانی حتی از بازگو كردن آن ابا دارد غافل از آنكه اینگونه اعمال ناپسند مشت آنان و عاملین آنان را در پیش جهانیان باز خواهد نمود زیرا ایران را جهانیان آن‌طوری كه باید شناخته‌اند. همكاران ارجمند هفته قبل بود یكی از اعضا كنگره آمریكا رسماً اعلام نمود كه عده‌ای نقابدار و ماسكدار به نام ایرانی در محوطه جلو كاخ سفید واشنگتن با در دست داشتن چوب و چماق علیه آرمان‌های مقدس ملی ایران كه شامل ۳ اصل قانون اساسی، نظام شاهنشاهی و انقلاب شاه و ملت است تظاهراتی نمودند و در شناسایی بیشتر این گروه اظهار نموده‌اند كه ملبس به ماسك و نقاب بوده‌اند. دلیل ایرانی بودن این افراد نقابدار كه اظهار شده است ایرانی بوده‌اند چیست؟ آیا به صرف تظاهر علیه ایران كافی است كه ایرانی باشند. من اعلام می‌دارم كه نه تنها در ایرانی بودن این گروه تردید هست بلكه می‌گویم این گروه ایرانی اصیل آریایی نیستند و نخواهند بود بلكه كسانی بودند كه به گفته نماینده محترم كنگره از ایالات مختلف آمریكا و شاید از سایر كشورهای جهان به پیروی از مرام تروریستی گرد آمده‌اند تا شاید با این گونه اعمال بی‌اساس خللی به اتحاد بین شاه و ملت پیش آورند ولی باید بدانند جز اتلاف وقت و آبروریزی خود آنها نتیجه‌ای عایدشان نخواهد شد امروزه شاه و ملت ایران در یك جبهه به منظور یك هدف چنان با هم متحدند كه هیچ عامل خارجی نخواهند توانست در بین آنان خلل وارد آورند تا چه رسد به یك مشت افراد بی‌هویت و بی‌شخصیت. اعتماد متقابل شاه و ملت به یكدیگر ما را به آن وامی‌دارد كه جواب این عاملین ارتجاع را با مشت دهیم و مانع از آن شویم كه كلمه ایران بازیچه دست دیگران گردد (احسنت).
البته ناگفته نماند نظیر اینگونه اعمال وحشیانه گاه به گاهی توست دست‌نشاندگان گروه‌های تروریستی تحت عنوان دانشجو در ایران نیز مشاهده می‌شود اولاً باید عرص كنم كه شرف و حیثیت نام دانشجو بالاتر از آن است كه مرتكب اینگونه اعمال شوند محیط مقدس دانشگاهی در ایران پرورش‌دهنده دانشجو به تمام معنی است. افراد شیشه‌شكن مطمئناً آن كس كه معنی دانشجو و دانشگاه را درك نماید هرگز نه تنها خود مرتكب این اعمال نمی‌شود بلكه مانع از آن می‌گردد كه میراث‌خواران استعمار در محیط آنان و به نام آنان چنین كارهایی را انجام دهند از طرفی همین گروه اگر شهامت دارند و اگر نظام خاصی دارند چرا از ابراز آن خودداری می‌نمایند و از بحث و گفتگو كه در پناه و پرتو حزب رستاخیز ملت ایران انجام می‌گیرد و برای تمام طبقات مختلف این امكان بحث وجود دارد چرا فرار می‌كنند آیا این دلیل جز تحت تأثیر قرار گرفتن هرج و مرج‌طلبان دارند. مسلماً خیر، اینگونه افراد شیشه‌شكن چرا و چگونه اغفال می‌شوند، مسلماً عدم آگاهی به هویت ملی خود آنان نتوانسته‌اند سیر تاریخی ایران را از اعصار گذشته تا به حال مطالعه و درك نمایند آنان فقط به تقلید كوركورانه مرتكب چنین خطاهایی می‌شوند آیا تاكنون توانسته‌اند نقش خاندان پهلوی را در هدایت و رهبری یك ملت بررسی نمایند آیا با فداكاری و از خود گذشتگی شاهنشاه ایران و خاندان جلیل سلطنت آشنایی دارند مسلماً اگر اندك آشنایی داشتند علاوه بر اینكه مرتكب چنین اعمالی نمی‌شدند حاضر بودند در راه اعتلای نام ایران از جان خود مایه بگذارند، پس بر ما و دانشگاهیان و دانشجویان عزیز است كه در راه بهتر شناخت ایران و رهبر ایران به این گروه كمك نماییم و چشم‌شان را به پیشرفت‌های ایران در سایه رهبری دودمان پهلوی روشن كنیم تا از مسیر منحرف خود بازگردند و همانند قاطبه دانشجویان عزیز ایرانی همگام و یك‌صدا پشتیبانی خود را از انقلاب سفید اعلام دارند. همكاران گرامی روز ۲۶/۸/۲۵۳۶ جناب آقای دكتر نصر اصفهانی وزیر محترم كشور به اتفاق چند نفر از معاونین وزارتخانه‌ها به منظور رسیدگی به نیازهای فوری منطقه‌ای و بازدید از برنامه‌های عمرانی استان ایلام وارد شدند و در جلسه‌ای كه در عمارت استانداری با حضور آقای استاندار مجریان برنامه‌ها انجمن‌های ملی تشكیل شده بود شركت فرمودند در این جلسه كه حدود ۵ ساعت به طور انجامید نیازمندی‌های كلی منطقه تأمین آب آشامیدنی شهر ایلام مسكن جهت كارمندان دولت و كارگران در شهر ایلام قرار دادن وام از طریق بانك تعاون كشاورزی به روستاییانی كه قصد شهرك‌سازی داشته باشند و ایجاد سرویس هوایی بین تهران ایلام مورد بحث و بررسی قرار گرفت جناب آقای وزیر كشور با علاقمندی و دلسوزی كامل موضوع را مورد توجه قرار دادند آن قسمت از نیازها كه در منطقه می‌شد تصمیم گرفت دستور انجام آنها را صادر فرمودند و بقیه نیز قول مساعد دادند كه با طرح در جلسه هیئت محترم دولت و كسب موافقت به خواست واقعی مردم این منطقه جواب مثبت داده شود پس از آن آقای وزیر كشور شب را در ایلام استراحت فرمودند و صبح روز بعد به قصد بازدید از برنامه‌های عمرانی عازم مهران و دهلران گردیدند پس از ورود به این دو شهرستان و شركت در جلسات انجمن‌های ملی و مسئولین مجری طرح‌ها نیازمندی‌های مردم این دو شهرستان را مورد بررسی قرار دادند سپس به تهران بازگشتند از فرصت استفاده نموده خلاصه‌ای از نیازهای حوزه انتخابیه‌ام را به استحضار می‌رساند.
در جریان سیل كه اخیراً در حوزه انتخابیه‌ام در روستاهای باباگیر و چهل زرعی در بخش ایوان و نثارمله‌ماران در بخش شیروان چرداول جاری شد متأسفانه در روستای باباگیر سه نفر جان خود را از دست دادند و تمام اغنام احشام آنان طعمه سیل قرار گرفت كه ضمن نامه و تلگرام تقاضای كمك و مساعدت لازم نموده كه فتوكپی تقاضای آنها را تقدیم و از دولت تمنا دارم به وضع این روستاها برسد و تا فصل برف و یخبندان شروع نشده مساعدت لازم درباره آنان به عمل آورند از وزارت راه و ترابری خواهش دارم نسبت به انجام عملیات شاهراه ایلام به محور حمیل از مسیر كوه معروف به قوچعلی كه مورد خواست همیشگی مردم است و استان ایلام را با استان‌های همجوار مرتبط خواهد كرد اقدام لازم معمول دارد توضیحاً به استحضار می‌رساند كه بررسی و نقشه‌برداری مرحله اول این راه انجام شده و مرحله دوم آن در دست انجام است همچنین تسریع در انجام عملیات راه محمدقلی به پل صمیره كه ارتباط اهالی چرداول با داشتن جمعیتی در حدود سی‌هزار نفر به وسیله این راه تأمین خواهد شد دیگر اسفالت سرد راه محمدصادق به ورگچ است كه اهالی منطقه شیروان را با انجام این برنامه از گرفتاری و دردسر قطع ارتباط در فصل بارندگی نجات خواهد داد - شهر ایلام كه مركز استان ایلام است متأسفانه هنوز دارای فرودگاه مجهزی نیست كه هواپیما بتواند به آسانی در آن فرود آید از وزارت راه و ترابری در این مورد هم انتظار دارد با ایجاد فرودگاه در مركز این استان مردم را از نگرانی به‌درآورد.
جا دارد از وزارت نیرو به خاطر تأمین برق شهر ایلام كه به وسیله دیزل‌های ۱۵۰۰ كیلوواتی تأمین نموده تشكر نمود ولی مردم ایلام از لحاظ آب آشامیدنی نهایت در تنگنا هستند آب شهر به وسیله چند حلقه چاه كه توسط شهرداری حفر و اداره می‌شوند تأمین می‌گردد كه با توجه به نقص شبكه لوله‌كشی فعلی كه مربوط به چندین سال قبل است و برای جمعیتی در حدود ۱۵ هزارنفر در نظر گرفته شده نمی‌توان آن‌را تصفیه نمود و مردم اكثراً از آب آلوده استفاده می‌نمایند از وزارت نیرو خواهشمندم همانند سایر مراكز استان‌ها نسبت به تحویل تأسیسات لوله‌كشی آب شهر ایلام و همچنین تأمین آب شهر از آب‌های گل گل و یا سراب میش خاص اقدام لازم معمول فرمایند كه در این مورد مردم شهر ایلام در آسایش قرار گیرند و همچنین تأمین برق روستاهای حوزه انتخابیه‌ام كه در حدود ۳۷۰ روستا هستند تقریباً كمتر از ۱۰ روستای آن فعلاً از مزایای برق استفاده می‌نمایند عرض دیگری ندارم، متشكرم (احسنت).
رئیس - آقای میرزالو بفرمایید.
میرزالو - با كسب اجازه از مقام ریاست به‌طوری كه نمایندگان محترم استحضار دارند ایام حج سال جاری تحت توجهات خداوندی و عنایات شاهنشاه مفخم به پایان رسید زائران خانه خدا با حج مقبول و برخورداری از سلامت و سعادت به میهن عزیز بازگشتند كه چنین نعمتی در خور سپاس و شكرگزاری است (صحیح است).
ثانیاً آنچه كه از این اجتماع عظیم اسلامی و مراسم پرشكوه قابل تجزیه و تحلیل می‌باشد نخست تشكر سپس تذكر، تشكر از این بابت است كه سازمان هواپیمایی ملی ایران (هما) پس از سال‌ها انتظار بالاخره خواسته نمایندگان مردم آذربایجان و چند استان دیگر را مورد توجه قرار داده و با تأیید ضرورت انجام پروازهای مستقیم از مراكز استان‌ها به مقصد جده كه متضمن رفاه حال و آسایش حجاج و آرامش نسبی در جلوگیری از شلوغی تهران بزرگ در ایام حج بود به این مشكل خاتمه دادند كه من وظیفه دارم به نام مردم حق‌شناس آذربایجان از این اقدام چشمگیر از پشت تریبون مجلس مقدس شورای ملی تشكراتم را به این سازمان پرتوان خدمتگزار شاه و مردم تقدیم داشته و موفقیت‌های بیشتری در پیشبرد اهداف و برنامه‌های عظیم‌شان در صحنه پهناور جهانی آرزو نمایم (احسنت) و در ضمن خوشوقتم با نتیجه‌گیری مطلوبی كه از عزیمت و مراجعت مسافران حج به عمل آمد انجام این برنامه را درباره زائران عتبات عالیات تحت عنایات و راهنمایی‌های مدبرانه فرماندهی والامقام ایران عزیز كه از نظر سهمیه در فصول و مواقع معینی از سال انجام می‌گیرند تسری داده و با پروازهای مستقیم تبریز - بغداد و بالعكس آسایش آنان را نیز فراهم آورند انشاءالله با این مقدمه و مرتبط ساختن كمی پروازهای روزانه تبریز كه به‌هیچ‌وجه تكافوی نیازها را نمی‌نماید و چندی قبل نیز در این‌باره صحبت شده از سازمان (هما) بخواهم در افزایش تعداد پروازهای تبریز - تهران تجدید نظر نموده و در خلال این جریان موجبات اختصاص پرواز مستقیم از آذربایجان مركز تبریز به خراسان را نیز وجهه همت قرار دهند. (صحیح است)
ثالثاً تذكر سازمان اوقاف در عمل با اجرای عدم تمركز موردنظر دولت موافقت نشان نداد زیرا حقوق حقه چند نفر از مدیران گروه با سابقه تبریز را كه در استان رسیدگی و تصویب شده بود ضایع نموده نامبردگان در مقام شكایت به مراجع ذیصلاح نمایندگانشان را نیز در جریان امر قرار دادند كه ماها نیز حسب وظیفه در مقام استفسار ماوقع برآمدیم با دعوت به اداره امور حج و زیارت سازمان اوقاف و انجام گفت و شنودهای لازم و توضیح پیرامون نظرات غیرموجه چند مأمور غیراوقافی آخر سر قبول نكردید و این وضع قایل نشدن سازمان اوقاف را به اصل عدم تمركز آشكار ساخت چه رد نظرات استان خود دلیل بارزی بر مدعا می‌باشد لاغیر.
و اما جنبه دیگر تذكر چنانچه به خاطر دارند در آستان آغاز برنامه مراسم حج درباره آن عده از هم‌میهنانی كه روی ناامیدی به موفقیت در تحصیل اجازه مسافرت با توجه به محدودیت تعداد زائران كه به قول مقامات اوقافی در بیست‌هزار نفر برآورد می‌شدند صرفاً به منظور اجرای فریضه دینی با گرفتن گذرنامه بین‌المللی از طریق سایر كشورها درصدد عزیمت به مكه مكرمه بودند كه با پخش اعلامیه‌هایی در جراید و یا گفتارهایی از رادیو - تلویزیون عدم توفیق‌شان را در این مسافرت متذكر و گاه و بی‌گاه با اشاره به تمام شدن پول و سرگردانی آنان در كشور بیگانه و یا اینكه به فرض ورود به كشور عربستان به لحاظ فراهم نبودن موجبات پیوستگی‌شان به گروه‌های ایرانی یا دسترسی نداشتن به زندگی انفرادی از نظر جا و غیره دچار ناراحتی می‌شوند نگرانی و تشویش و دلهره‌های بی‌حد هزاران خانواده‌های ایرانی را فراهم آوردند با گذشت زمان روشن شد كه كلیه آنان به كشور سعودی راه یافته‌اند و موفق به انجام فرایض هم شده‌اند و درصدد مراجعت به كشور با این تفصیل در مقام مقایسه این جریان نتیجه‌گیری این می‌شود كه اولاً چگونه بیست‌هزار نفر برآوردی در ۳۶ هزار نفر و بالاتر خلاصه می‌شود؟ و بعد اگر از اول به این تعداد اجازه داده می‌شد مسلماً كسی هوس استفاده از گذرنامه بین‌المللی را نمی‌كرد مگر آنهایی كه در كشورهای دیگری ساكن بودند ثانیاً با احتساب میزان عوارض متعلقه به انجمن‌ها، شیروخورشید سرخ، و سایر مؤسسات مشابه آنها از این عده چه ضررهایی كه عاید نشده؟ و خیلی تفسیرهای در بحث بیشتر در این‌باره را جایز ندانسته و به نظرات سطوح عالیه مملكتی واگذار و امیدوارم مسئولین امر ملهم از نظرات شاهنشاه پشتیبان اسلام با تقویت مبانی دینی و مذهبی در آینده ترتیبی دهند كه واقعاً در حد و مرز تعداد مورد پذیرش كشور میزبان اجازه تشرف به خانه خدا داده شود تا محلی برای تعبیر و تفسیرهای ناموجه ایجاد نشود من اطمینان می‌دهم به مصداق مثل معروف:
- پند معلم ار بود زمزمه محبتی
- جمعه به مکتب آورد طفل گریز پای را
چنانچه اقدامات سازمان مسئول بر اصل واقعیات باشد هرگز احدی به خود اجازه تحمل این همه رنج و ناراحتی توأم با نگرانی را در یك مسافرت آمیخته به صفا و ایمان نداده و صرفاً از كانال مربوطه اقدام می‌نماید لاغیر و ضمن این عمل راه كلاشی متصوره نیز برای آن عده دست‌اندركاران اغفال اشخاص ساده‌لوح به كلی مسدود و اقدامات‌شان نقش بر آب می‌گردد (صحیح است) حال به چند موضوع مبتلا به عموم اشاره تا به رفع آنها بپردازند نخست بی‌توجهی مسئولین شركت‌های گازرسانی به مشتركین كه واقعاً صورت بسیار نامطلوبی دارند و اكثریت مردم چه در تهران یا شهرستان‌ها از این حیث در زحمت‌اند و معلوم نیست حل موضوع با كدام مرجعی است؟ دوم نحوه انجام كار در جایگاه‌های فروش بنزین در سال‌های اخیر به علت افزایش وسایط نقلیه و نیز قلت پرسنل در پمپ بنزین‌ها روحیه ایجاد شده كه صاحبان ماشین‌ها اضطراراً و اجباراً خودشان مبادرت به بنزین‌گیری می‌نمایند غالباً به واسطه وارد نبودن در این كار در یك لحظه مقادیر زیادی بنزین به بیرون ریخته شده ضمن آلوده نمودن سطح خارجی ماشین و جایگاه و لباس شخص موردنظر طبعاً نوعی خطرات پیش‌بینی نشده را به وجود می‌آورند كه ادامه چنین وضعی به‌هیچ‌وجه صحیح به نظر نمی‌رسد امید است اتاق اصناف كه باید بیش از هر سازمانی در این كار صاحب‌نظر باشد با تحقیق پیرامون مطالب رفع رجوع نماید.
در قسمت سوم تأخیر بیش از حد و یا اصولاً بی‌جواب گذاردن مكاتبات نمایندگان است در پاره‌ای از سازمان‌ها كه غالباً روی یك امر ساده پیگیری‌های مكرر و تضییع وقت پرسنل را موجب می‌گردند توقع دارم در این باره تذكر لازمه داده شود تا حتی‌الامكان در اصدار جواب مراجعات مبعوثان ملت به موقع اقدام نمایند در قسمت چهارم ماه گذشته در معیت جناب دكتر گنجی وزیر محترم آموزش و پرورش و سرپرست علوم عالی از مدارس و كودكستان‌های شهر تبریز بازدید شد در مورد تغذیه رایگان آقای وزیر با ارائه نمونه‌هایی از اقلام تغذیه به بچه‌ها در مقام نظرخواهی برآمدند معلوم شد كه به یك قلم بیش از سایرین مایل‌اند بر اثر این روش سایر اجناسی كه به آنان داده می‌شود غالباً بلااستفاده و ضایع می‌شوند جا دارد جهت جلوگیری از هزینه موردنظر با بررسی‌های كافیه در اطراف موضوع چنانچه صلاح باشد با اصلاح موارد یا موارد جاریه با تخصیص دادن این اعتبارات به احداث مدارسی پردازند تا با رفع نیاز دستگاه آموزشی كشور دانش‌آموزان از اشتغال به تدریس دو یا سه شیفته فارغ گردند در قسمت پنجم با یادآوری كوتاهی هر چه بیشتر روزها به علت تغیر فصل كه صبح‌ها از نظر رسیدن به موقع مدرسه دانش‌آموزان ناگزیر به ترك خانه‌ها هستند با عقب كشیدن نیم‌ساعت مورد طلب‌مان فرجه زمانی برای آنان قایل شوند تا با داشتن فرصت مناسب عازم مدارس گردند و خاطر اولیای‌شان نیز از نگرانی‌ها رهایی یابند حال با اغتنام فرصت نیازمندی‌های حوزه انتخابی‌ام را كه خلاصه می‌شوند:
- ۱ - در اعمال كمك‌های مالی لازم به شهرداری تبریز جهت انجام پروژه‌های مصوبه انجمن‌های شهر كه روی نداشتن اعتبارات تا حال موفق به اجرای آنها نشده‌اند و در نتیجه شهر تاریخی تبریز در مقام مقایسه با شهرهای مشابه عمران و آبادانی چشمگیری را پیدا نكرده است و روی این اصل هر تازه‌واردی از وضع موجود مشمئز و خاطره خوشی را با خود نمی‌برد.
- ۲ - عدم تعدیل اعتبار واگذاری بابت عوارض دروازه‌ای از طرف وزارت كشور همه ساله استحقاق این شهر را از بین برده نتیجتاً توفیقی در گسترش آبادانی حاصل نمی‌گردد علیرغم بحث‌های مفصل در این باره ضمن یادآوری مطلب نظر جناب آقای وزیر كشور را به بررسی سابقه امر جلب تا حق تبریز را در نظر گرفتن خصوصیات لازم از حیث نفوس - موقعیت شهر - میزان كالاهای محموله عرض سال و سایر جهات برآورده و واگذار نمایند كه گشایشی در وضع مالی شهرداری حاصل شود.
- ۳ - نارسایی اقدامات سازمان سرجنگلداری و منابع طبیعی كه غالباً منجر به شكایات اشخاص شده به لحاظ قطعی بودن آرا كمیسیون‌های ماده ۵۶ قانون حفاظت و بهره‌برداری از جنگل‌ها و مراتع به نتایج مطلوب نمی‌رسند قائل شدن حق استیناف از این آرا در دیوان عالی كشور موجب رفع رجوع از شكات خواهند بود كه امید است مراتب مورد توجه قرار گرفته و با اقدام در این باره جلو اعتراضات و شكایات نیز گرفته شود.
- ۴ - افزایش تعرفه آب مشروب شهر و حق انشعاب و لوله‌كشی یكی از موارد ناراحت‌كننده مردم شهر است كه دامنه بحث در جلسات انجمن‌های ملی و عنوان‌نمودنش در جلسه‌ای كه با حضور جناب وزیر محترم نیرو در تبریز تشكیل شد ایجاب می‌نماید وزارت نیرو در اتخاذ تصمیم قاطع فوری در این باره به خواست مردم شهر ترتیب اثر داده و رفع رجوع نماید.
- ۵ - اقدامات مسئولین بیمه نیز در حد خود خالی از اشكال نبوده به‌ویژه در كارگاه‌های كوچك و حرفه‌های جز مانند نانوایان نارسایی‌هایی به وجود آمده كه منجر به تعطیل دكاكین شده رسیدگی در این مورد كه بستگی با رفاه مردم شهر دارد حائز كمال توجه است.
- ۶ - حواله نشدن به موقع اعتبارات با توجه به سردسیری منطقه و كوتاهی فصل ساختمانی در عدم پیشرفت كارها مزید بر علت شده مستفاد از اظهارات مدیر كل تربیت بدنی استان در جلسه انجمن شهرستان این است كه هنوز مبلغ شش میلیون تومان باقیمانده از اعتبارات خاص ناحیه‌ای سال گذشته واگذار نگردیده نتیجتاً پیمانكاران با انجام ۲۰٪ یا ۵۰٪ از پیمان‌ها روی لاوصولی مطالبات كارها را ترك نموده‌اند كه چنین اقداماتی را مسئولین امر در عرف برنامه‌ریزی جذب نكردن اعتبارات تلقی می‌نمایند انتظار دارد به اهمیت فلسفه تصویب و ابلاغ بودجه مملكتی قبل از پایان سال كه هدفی جز حواله به موقع استحقاقی سازمان‌ها ندارد توجه بیشتری مبذول افتد تا از ركود بی‌جهت كارها جلوگیری شود.
- ۷ - آخرین مطلب را باید در مورد پست آذربایجان بگویم وصول نامه‌های ارسالی از تبریز به تهران یا بالعكس تقریباً سه چهار روز یا بیشتر طول می‌كشد عامل این امر را باید روی قلت نامه‌رسان‌ها دانست چه برای انجام امور پستی چهار میلیون نفر افراد استان تعداد ۱۶۶ نفر نامه‌رسان وجود دارند آنها نیز در چه وضعی و حالی؟ با مقایسه كل جمعیت استان در واقع برای هر ۲۴ هزار نفر یك نامه‌رسان وجود دارد كه با افزایش حجم امور پستی پرسنل موجود كافی و وافی بر انجام مقصود نبوده و نخواهند بود جا دارد وزارت محترم پست و تلگراف و تلفن در این مورد اقدام سریع معمول تا نارسایی‌های موجود مرتفع گردند با عرض مراتب و تشكر از حوصله نمایندگان عالیقدر در استماع مطالب موفقیت روزافزون مجلس و مجلسیان را خواستارم به امید انعكاس مراتب به وزارتخانه‌های ذیربط و اقدام و رسیدگی‌های فوری آنان (احسنت).
- بیانات آقای دكتر جمشید آموزگار (نخست‌وزیر) و معرفی آقای محمد یگانه به سمت وزیر امور اقتصادی و دارایی آقای محمود كاشفی به سمت وزیر مشاور در امور اجرایی آقای منوچهر آگاه به سمت وزیر مشاور و رئیس سازمان برنامه و بودجه و آقای هلاكو رامبد به سمت وزیر مشاور در امور پارلمانی و تقدیم لایحه مربوط به سال مالی شركت‌ها
۴- بیانات آقای دكتر جمشید آموزگار (نخست‌وزیر) و معرفی آقای محمد یگانه به سمت وزیر امور اقتصادی و دارایی آقای محمود كاشفی به سمت وزیر مشاور در امور اجرایی آقای منوچهر آگاه به سمت وزیر مشاور و رئیس سازمان برنامه و بودجه و آقای هلاكو رامبد به سمت وزیر مشاور در امور پارلمانی و تقدیم لایحه مربوط به سال مالی شركت‌ها.
رئیس - وارد دستور می‌شویم جناب آقای نخست‌وزیر فرمایشی دارید بفرمایید.
دكتر جمشید آموزگار (نخست‌وزیر) - با اجازه مقام ریاست، جناب آقای محمد یگانه مرد فاضل و وارسته كشور را كه در سمت‌های مختلف معاونت وزارت اقتصاد وزیر آبادانی و مسكن، مدیر كل بانك مركزی ایران و وزیر مشاور منشا اثراتی بوده‌اند و با شركت مؤثر در مجامع بین‌المللی نام ایران را بلندآوازه كرده‌اند به سمت وزیر امور اقتصادی و دارایی معرفی می‌كنم (مبارك است) جناب آقای محمود كاشفی كه از مردان باكفایت و لایق كشوری هستند در پایبند بودن به اصول و مقررات نمونه و سرمشق می‌باشد به عنوان وزیر مشاور در امور اجرایی معرفی می‌كنم (مبارك است) جناب آقای منوچهر آگاه را كه از اقتصاددانان طراز اول این كشور بوده و چه در سمت‌های علمی نظیر ریاست دانشكده اقتصاد دانشگاه تهران و چه در مقام‌های اجرایی مانند معاونت وزارت كشور و معاونت وزارت امور اقتصادی و دارایی منشا خدماتی بوده‌اند به عنوان وزیر مشاور و سرپرست سازمان برنامه و بودجه معرفی می‌نمایم (مبارك است) و جناب آقای هلاكو رامبد نمایندگان مبارك است - مبارك است سخنران و سخنور نامی مجلس شورای ملی را كه سخن او صاحبدلان را همیشه به ذوق و وجد درمی‌آورد به سمت وزیر مشاور در امور پارلمانی معرفی می‌كنم و با اجازه جناب آقای رئیس مجلس شورای ملی لایحه‌ای كه یقین دارم مدت‌ها است خواسته غالب و بلكه همه نمایندگان مجلس شورای ملی بوده و آن مبنی بر تغییر سال ملی شركت‌های ملی نفت ایران و شركت گاز و شركت شیلات ایران از سال مسیحی به سال ایرانی است تقدیم می‌كنم (احسنت - احسنت).
رئیس - لایحه به كمیسیون‌های مربوط ارجاع می‌شود.
- تصویب صورت‌جلسه روز پنجشنبه سوم آذرماه ۲۵۳۶
۵- تصویب صورت‌جلسه روز پنجشنبه سوم آذرماه ۲۵۳۶.
رئیس - نسبت به صورت‌جلسه روز سوم آذرماه نظری نیست؟ (اظهاری نشد) صورت‌جلسه تصویب می‌شود.
- طرح گزارش شور اول كمیسیون امور خارجه راجع به موافقتنامه همكاری در زمینه جهانگردی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری سوسیالیستی رومانی
۶- طرح گزارش شور اول كمیسیون امور خارجه راجع به موافقتنامه همكاری در زمینه جهانگردی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری سوسیالیستی رومانی.
رئیس - گزارش شور اول موافقتنامه همكاری در زمینه جهانگردی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری سوسیالیستی رومانی مطرح است قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
گزارش شور اول از كمیسیون امور خارجه به مجلس شورای ملی
كمیسیون امور خارجه در جلسه روز سه‌شنبه ۱۷/۸/۲۵۳۶ با حضور آقای فتح‌الله سعادت معاون وزارت اطلاعات و جهانگردی لایحه شماره ۵۹۰۶۸ مورخ ۳۰/۷/۲۵۳۶ دولت راجع به موافقتنامه همكاری در زمینه جهانگردی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری سوسیالیستی رومانی را كه در جلسه روز یكشنبه ۱/۸/۲۵۳۶ تقدیم و به شماره ۷۷۴ چاپ گردیده است مورد رسیدگی قرار داد و تصویب كرد.
اینك گزارش آن‌را به شرح زیر تقدیم مجلس شورای ملی می‌دارد.
لایحه قانون موافقتنامه همكاری در زمینه جهانگردی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری سوسیالیستی رومانی. ماده واحده - موافقتنامه همكاری در زمینه جهانگردی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوی سوسیالیستی رومانی مشتمل بر یك مقدمه و هفت ماده كه در تاریخ ۱۰ آذرماه ۲۵۳۴ (اول دسامبر ۱۹۷۵) در تهران به امضا رسیده است - تصویب و اجازه مبادله آن داده می‌شود.
مخبر كمیسیون امورخارجه - نیره ابتهاج سمیعی.
گزارش شور اول از كمیسیون اطلاعات و جهانگردی به مجلس شورای ملی
كمیسیون اطلاعات و جهانگردی در جلسه روز شنبه ۲۱/۸/۲۵۳۶ با حضور نمایندگان دولت لایحه مربوط به موافقتنامه همكاری در زمینه جهانگردی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری سوسیالیستی رومانی را مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه كمیسیون امور خارجه عیناً تأیید و تصویب كرد.
اینك گزارش آن‌را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر كمیسیون اطلاعات و جهانگردی - ایرج قادری.
رئیس - كلیات لایحه مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ورود در شور ماده واحده رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی كه موافقند خواهش می‌كنم قیام فرمایند. (اكثر برخاستند) تصویب شد. در ماده واحده نظری نیست؟ (اظهاری نشد) لایحه برای شور دوم به كمیسیون‌های مربوط ارجاع می‌شود.
- تقدیم سؤال به وسیله آقای دكتر مشیر از وزارتخانه‌های بهداری و بهزیستی و آموزش و پرورش
۷- تقدیم سؤال به وسیله آقای دكتر مشیر از وزارتخانه‌های بهداری و بهزیستی و آموزش و پرورش.
رئیس - آقای دكتر مشیر فرمایشی دارید بفرمایید.
دكتر مرتضی مشیر - سؤالی است راجع به كودكان عقب‌افتاده و استثنایی كه تقدیم می‌شود.
رئیس - سؤال به دولت ابلاغ می‌شود.
- طرح گزارش شور اول كمیسیون امور خارجه راجع به موافقتنامه همكاری در زمینه جهانگردی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری فدرال سوسیالیستی یوگسلاوی
۸- طرح گزارش شور اول كمیسیون امور خارجه راجع به موافقتنامه همكاری در زمینه جهانگردی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری فدرال سوسیالیستی یوگسلاوی.
رئیس - گزارش شور اول موافقتنامه همكاری در زمینه جهانگردی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری فدرال سوسیالیستی یوگسلاوی مطرح است قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
گزارش شور اول از كمیسیون امور خارجه به مجلس شورای ملی
كمیسیون امور خارجه در جلسه روز سه‌شنبه ۱۷/۸/۲۵۳۶ با حضور آقای فتح‌الله سعادت معاون وزارت اطلاعات و جهانگردی لایحه شماره ۵۹۰۷۲ مورخ ۳۰/۷/۲۵۳۶ دولت راجع به موافقتنامه همكاری در زمینه جهانگردی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری فدرال سوسیالیستی یوگسلاوی را كه در جلسه روز یكشنبه ۱/۸/۲۵۳۶ تقدیم و به شماره ۷۷۵ چاپ گردیده است مورد رسیدگی قرار داد و تصویب كرد.
اینك گزارش آن‌را به شرح زیر تقدیم مجلس شورای ملی می‌دارد.
لایحه قانون موافقتنامه همكاری در زمینه جهانگردی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری فدرال سوسیالیستی یوگسلاوی. ماده واحده - موافقتنامه همكاری در زمینه جهانگردی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری فدرال سوسیالیستی یوگسلاوی مشتمل بر یك مقدمه و هفت ماده كه در تاریخ اول مردادماه ۲۵۳۵ (۲۳ ژوئیه ۱۹۷۶) بین نمایندگان مختار دو دولت در بلگراد به امضا رسیده است با اصلاحیه متن فارسی ماده ۶ آنكه از طریق مبادله یادداشت بین سفارت شاهنشاهی ایران در بلگراد و وزارت امور خارجه دولت یوگسلاوی به عمل آمده و جز لاینفك موافقتنامه می‌باشد تصویب و اجازه مبادله آن داده می‌شود.
مخبر كمیسیون امور خارجه - نیره ابتهاج سمیعی.
گزارش شور اول از كمیسیون اطلاعات و جهانگردی به مجلس شورای ملی
كمیسیون اطلاعات و جهانگردی در جلسه روز شنبه ۲۱/۸/۲۵۳۶ با حضور نمایندگان دولت لایحه مربوط به موافقتنامه همكاری در زمینه جهانگردی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری فدرال سوسیالیستی یوگسلاوی را مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه كمیسیون امور خارجه را تأیید و تصویب كرد.
اینك گزارش آن‌را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر كمیسیون اطلاعات و جهانگردی - ایرج قادری.
رئیس - كلیات لایحه مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ورود در شور ماده واحده رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی كه موافقند خواهش می‌كنم قیام فرمایند (اكثر برخاستند) تصویب شد. در ماده واحده نظری نیست؟ (اظهاری نشد) لایحه برای شور دوم به كمیسیون‌های مربوط ارجاع می‌شود.
- طرح گزارش شور اول كمیسیون امور خارجه راجع به موافقتنامه همكاری‌های جهانگردی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری فرانسه
۹- طرح گزارش شور اول كمیسیون امور خارجه راجع به موافقتنامه همكاری‌های جهانگردی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری فرانسه.
رئیس - گزارش شور اول موافقتنامه همكاری‌های جهانگردی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری فرانسه مطرح است قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
گزارش شور اول از كمیسیون امور خارجه به مجلس شورای ملی
كمیسیون امور خارجه در جلسه روز سه‌شنبه ۱۷/۸/۲۵۳۶ با حضور آقای فتح‌الله سعادت معاون وزارت اطلاعات و جهانگردی لایحه شماره ۵۹۰۷۴ مورخ ۳۰/۷/۲۵۳۶ دولت راجع به موافقتنامه همكاری‌های جهانگردی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری فرانسه را كه در جلسه روز یكشنبه ۱/۸/۲۵۳۶ تقدیم و به شماره ۷۷۷ چاپ گردیده است مورد رسیدگی قرار داد و تصویب كرد.
اینك گزارش آن‌را به شرح زیر تقدیم مجلس شورای ملی می‌دارد.
لایحه موافقتنامه همكاری‌های جهانگردی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری فرانسه.
ماده واحده - موافقتنامه همكاری‌های جهانگردی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری فرانسه مشتمل بر یك مقدمه و هفت ماده كه در تاریخ ۸ خردادماه ۲۵۳۶ (۲۹ مه ۱۹۷۷) در تهران به امضا رسیده است تصویب و اجازه مبادله آن داده می‌شود.
مخبر كمیسیون امور خارجه - نیره ابتهاج سمیعی.
گزارش شور اول از كمیسیون اطلاعات و جهانگردی به مجلس شورای ملی
كمیسیون اطلاعات و جهانگردی در جلسه روز شنبه ۲۱/۸/۲۵۳۶ با حضور نمایندگان دولت لایحه مربوط به موافقتنامه همكاری‌های جهانگردی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری فرانسه را مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه كمیسیون امور خارجه را عیناً تأیید و تصویب كرد.
اینك گزارش آن‌را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر كمیسیون اطلاعات و جهانگردی - ایرج قادری.
رئیس - كلیات لایحه مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ورود در شور ماده واحده رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی كه موافقند خواهش می‌كنم قیام فرمایند (اكثر برخاستند) تصویب شد در ماده واحده نظری نیست؟ (اظهاری نشد) لایحه برای شور دوم به كمیسیون‌های مربوط ارجاع می‌شود.
- طرح گزارش شور اول كمیسیون امور خارجه راجع به موافقتنامه همكاری جهانگردی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری عراق
۱۰- طرح گزارش شور اول كمیسیون امور خارجه راجع به موافقتنامه همكاری جهانگردی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری عراق.
رئیس - گزارش شور اول موافقتنامه همكاری جهانگردی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری عراق مطرح است قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
گزارش شور اول از كمیسیون امور خارجه به مجلس شورای ملی
كمیسیون امور خارجه در جلسه روز سه‌شنبه ۱۷/۸/۲۵۳۶ با حضور آقای فتح‌الله سعادت معاون وزارت اطلاعات و جهانگردی لایحه شماره ۵۹۰۶۶ مورخ ۳۰/۷/۲۵۳۶ دولت راجع به موافقتنامه همكاری جهانگردی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری عراق را كه در جلسه روز یكشنبه ۱/۸/۲۵۳۶ تقدیم و به شماره ۷۷۶ چاپ گردیده است مورد رسیدگی قرار داد و تصویب كرد.
اینك گزارش آن‌را به شرح زیر تقدیم مجلس شورای ملی می‌دارد.
لایحه قانون موافقتنامه همكاری جهانگردی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری عراق.
ماده واحده - موافقتنامه همكاری جهانگردی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری عراق مشتمل بر یك مقدمه و یازده ماده كه در تاریخ ۱۸ تیرماه ۲۵۳۶ (۹ ژوئیه ۱۹۷۷) در تهران به امضا رسیده است - تصویب و اجازه مبادله اسناد آن داده می‌شود.
مخبر كمیسیون امور خارجه - نیره ابتهاج سمیعی.
گزارش شور اول از كمیسیون اطلاعات و جهانگردی به مجلس شورای ملی
كمیسیون اطلاعات و جهانگردی در جلسه روز شنبه ۲۱/۸/۲۵۳۶ با حضور نمایندگان دولت لایحه مربوط به موافقتنامه همكاری جهانگردی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری عراق را مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه كمیسیون امور خارجه را عیناً تأیید و تصویب كرد.
اینك گزارش آن‌را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر كمیسیون اطلاعات و جهانگردی - ایرج قادری.
گزارش شور اول از كمیسیون امور اقتصادی و دارایی به مجلس شورای ملی
كمیسیون امور اقتصادی و دارایی در جلسه روز دوشنبه ۲۳/۸/۲۵۳۶ با حضور نمایندگان دولت لایحه مربوط به موافقتنامه همكاری جهانگردی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری عراق را مورد رسیدگی قرار داد و تصویب كرد.
اینك گزارش آن‌را در تأیید گزارش كمیسیون امور خارجه به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر كمیسیون امور اقتصادی و دارایی - محمدعلی ادیب‌مجلسی.
رئیس - كلیات لایحه مطرح است نظری نیست؟ آقای قائمی بفرمایید.
قائمی - با اجازه جناب آقای رئیس و همكاران عزیز لایحه‌ای كه كلیاتش مطرح است موافقتنامه همكاری در زمینه رفت‌وآمد و به اصلاح جهانگردی بین ایران و همسایه ما دولت جمهوری عراق است اصولاً حسن روابط بین دولت ایران، با كلیه دولت‌ها همیشه مورد كمال توجه نظام شاهنشاهی و مشی دیپلماسی دولت ایران بوده است. (صحیح است) چرا كه همیشه ملت ایران می‌خواسته با خیر و صلاح و خوبی با همسایگان و هم‌جواران و ملل مختلف رابطه نزدیك و صمیمانه و توأم با صفا داشته باشد. حسن‌نیت دولت و ملت ایران در این زمینه به عقیده بنده آنقدر روشن است كه نیازی به اثبات و اقامه ادله به اصطلاح ندارد به‌خصوص ایران همیشه مایل بوده است كه با همسایگان خویش بیش از پیش با صفا و دوستی زندگی كند اما در مورد رابطه ما با همسایگان برادر و مسلمان، انگیزه و ارتباط خاص دیگری هم وجود دارد. ملت شیعه مذهب ایران به جهت اینكه دل و جانش با مراكز مقدسی كه در كشور عراق وجود دارد پیوسته ناگسستنی دارد در این رابطه علاقه بیشتری داشته و دارد و جای بسی خوشوقتی است كه در اثر سیاست ثابت و روشن و مدبرانه رهبر ملت ایران زمین، وضعی ایجاد شده است كه رابطه ما با ملت عراق كه پیوندی از درون و پیوندی عاطفی و در واقع پیوندی است با تربت مقدس شهدای اسلام، در این زمینه، این چنین قدم برداشته می‌شود. بنده از دولت سپاسگزاری می‌كنم كه در این امر تلاش داشته است و دارد كه هر چه بیشتر رابطه ایران با عراق حسنه باشد تا عاطفتی كه مردم ایران با تربت‌های مقدس موجود در عراق دارند برقرار باشد. ماده یازده این موافقتنامه حاكی است كه هر یك از طرفین می‌تواند هر موقع كه بخواهد این قرارداد منتفی باشد بدیهی است كه هر قراردادی ضرورت دارد كه چنین پیش‌بینی‌هایی در آن بشود اما در اینجا و از صمیم دل به خاطر عشق كه به خاطر تربت‌های مقدسی كه در عراق است دارم آرزو می‌كنم كه هیچ‌گاه ماده یازده این قرارداد اجرا نشود و همیشه حسن همجواری و روابط صمیمانه بین ما و برادران ما در عراق برقرار باشد متشكرم (احسنت).
رئیس - آقای دكتر الموتی بفرمایید.
دكتر الموتی - در تأیید فرمایشات جناب آقای قائمی خواستم به عرض مجلس شورای ملی برسانم كه طرح این لایحه بسیار به موقع است چون در چنین روزی معاون رئیس جمهوری عراق به دعوت جناب آقای دكتر آموزگار نخست‌وزیر ایران در كشور ما هستند و در ضیافت دیشب نخست‌وزیر ایران و معاون رئیس‌جمهور عراق شرح مفصلی از حسن رابطه ایران و عراق بیان كردند كه این مطلب از نظر ما كه می‌دانیم سیاست مستقل ملی شاهنشاه ما موجب شده است كه روابط ایران با همه كشورهای دنیا به ویژه همسایگان حسنه باشند از هر نظر افتخارآمیز است (صحیح است) ایران و عراق و همچنین ایران با همه كشورهای همسایه و ساكنین اطراف خلیج‌فارس رابطه بسیار صمیمانه و دوستانه داشته است و سعی و كوشش شده است كه این حسن رابطه برقرار و روز به روز بهتر بشود تا همه ساكنان این منطقه از این حسن مناسبات بیشتر و بهتر بهره‌مند شوند. ما در عین حال كه چنین لایحه‌ای را از صمیم قلب تأیید می‌كنیم آرزو داریم روز به روز روابط ایران و عراق دوستانه‌تر و صمیمانه‌تر بشود و این وضع را به هر دو ملت و دولت تبریك می‌گویم كه توانسته‌اند با این‌چنین موافقت‌نامه‌هایی حسن مودت و به‌خصوص رفت‌وآمد بین ایران و عراق را تسهیل كنند. ملت ایران علاقه زیادی به زیارت اعتاب مقدسه دارد و همه ساله عده زیادی از هموطنان ما به كشور عراق سفر می‌كنند برای زیارت اماكن مقدسه من تصور می‌كنم كه این‌چنین قراردادهایی باعث می‌شود كه ملت ایران به سهولت و وضع بهتری به زیارت اعتاب مقدسه نائل شوند و از دولت می‌خواهم و از شما جناب آقای رامبد كه سفیر خوبی بین دولت و مجلس ایران باشید. مورد خطاب من، آقای رامبد شما هستید برای اینكه از امروز شما وزیر مشاور و معاون پارلمانی نخست‌وزیر هستید و ما خیلی خوش‌وقت هستیم كه جنابعالی به این سمت انتخاب شدید به نظر من این یك انتصاب به‌جا و به‌حق و مناسبی است (صحیح است) و امروز كه در این مقام جلوس كرده‌اید آرزومندم بتوانید سفیر بسیار خوبی بین دولت و مجلس ایران و نمایندگان مجلس باشید و بتوانید گام‌های اساسی بردارید تا روابط بین مجلس و دولت آنچنان كه رهبر ملت ایران آرزو دارند باشد و، شما نقش مؤثر و حساسی داشته باشید. علت اینكه بنده به شما خطاب كردم این است كه شما خوب می‌دانید كه اگر روی آن صندلی بودید (اشاره به صندلی نمایندگان) این مطالب را كه من می‌گویم شما می‌گفتید: كه دولت به این مطلب توجه داشته باش، ایرانیانی كه به این اماكن مقدسه می‌روند، اینها كسانی هستند كه آرزومندم كه از سهولت بیشتر بهره‌مند بشوند هر خانواده ایرانی و هر فرد ایرانی علاقمند است به عراق سفر كند، باید كوشید اگر مشكلاتی در این بین است كه در گذشته كراراً بعضی از مسافرین به این مشكلات اشاره كردند این مشكلات از بین برود تا این حسن روابط و مناسباتی كه بین ایران و عراق است روز به روز بیشتر شود این آرزوی ملت ایران است (صحیح است) و علاقه شاهنشاه ایران است چون شاهنشاه ایران منادی و حافظ صلح در دنیا هستند و همیشه منادی صلح در جهان بوده‌اند طبیعتاً چنین رهبری می‌كوشند كه رابطه ایران با همه كشورهای همجوار بهتر شود (احسنت).
رئیس - نظر دیگری در كلیات لایحه نیست؟ (اظهاری نیست) به ورود در شور ماده واحده رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی كه موافقند خواهش می‌كنم قیام فرمایند (اكثر برخاستند) تصویب شد در ماده واحده نظری نیست؟
(اظهاری نشد) لایحه برای شور دوم به كمیسیون‌های مربوط ارجاع می‌شود.
- طرح گزارش شور اول كمیسیون امور خارجه راجع به موافقتنامه همكاری در زمینه كشاورزی و ماهیگیری بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری عراق
۱۱- طرح گزارش شور اول كمیسیون امور خارجه راجع به موافقتنامه همكاری در زمینه كشاورزی و ماهیگیری بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری عراق.
رئیس - گزارش شور اول موافقتنامه همكاری در زمینه كشاورزی و ماهیگیری بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری عراق مطرح است قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
گزارش شور اول از كمیسیون امور خارجه به مجلس شورای ملی
كمیسیون امور خارجه در جلسه روز یكشنبه ۲۲/۸/۲۵۳۶ با حضور آقای عبدالله منصور معاون وزارت كشاورزی و عمران روستایی و تیمسار سپهبد باقر كاتوزیان معاون وزارت جنگ لایحه شماره ۵۹۰۷۰ مورخ ۳۰/۷/۲۵۳۶ دولت راجع به موافقتنامه همكاری در زمینه كشاورزی و ماهیگیری بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری عراق را كه در جلسه روز یكشنبه ۱/۸/۲۵۳۶ تقدیم و به شماره ۷۷۲ چاپ گردیده است مورد رسیدگی قرار داد و تصویب كرد.
اینك گزارش آن‌را به شرح زیر تقدیم مجلس شورای ملی می‌دارد.
لایحه قانون موافقتنامه همكاری در زمینه كشاورزی و ماهیگیری بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری عراق.
ماده واحده - موافقتنامه همكاری در زمینه كشاورزی و ماهیگیری بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری عراق مشتمل بر یك مقدمه و هفت ماده كه در تاریخ ۹ ژوئیه ۱۹۷۷ برابر با هجدهم تیرماه ۲۵۳۶ بین نمایندگان مختار دو دولت در تهران به امضا رسیده است تصویب و اجازه مبادله اسناد تصویب آن داده می‌شود.
مخبر كمیسیون امور خارجه - نیره ابتهاج سمیعی.
گزارش شور اول از كمیسیون كشاورزی و عمران روستایی به مجلس شورای ملی
كمیسیون كشاورزی و عمران روستایی در جلسه روز دوشنبه ۳۰/۸/۲۵۳۶ با حضور نمایندگان دولت لایحه مربوط به موافقتنامه همكاری در زمینه كشاورزی و ماهیگیری بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری عراق را مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه كمیسیون امور خارجه را تأیید و تصویب كرد.
اینك گزارش آن‌را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر كمیسیون كشاورزی و عمران روستایی - عزیزالله قوامی.
رئیس - كلیات لایحه مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ورود در شور ماده واحده رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی كه موافقند خواهش می‌كنم قیام فرمایند (اكثر برخاستند) تصویب شد در ماده واحده نظری نیست؟ (اظهاری نشد) لایحه برای شور دوم كمیسیون‌های مربوط ارجاع می‌شود.
- طرح گزارش شور اول كمیسیون امور خارجه راجع به موافقتنامه همكاری در امر ماهیگیری بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری كره
۱۲- طرح گزارش شور اول كمیسیون امور خارجه راجع به موافقتنامه همكاری در امر ماهیگیری بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری كره.
رئیس - گزارش شور اول موافقتنامه همكاری در امر ماهیگیری بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری كره مطرح است قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
گزارش شور اول از كمیسیون امور خارجه به مجلس شورای ملی
كمیسیون امور خارجه در جلسه روز یكشنبه ۲۲/۸/۲۵۳۶ با حضور آقای عبدالله منصور معاون وزارت كشاورزی و عمران و روستایی و تیمسار سپهبد باقر كاتوزیان معاون وزارت جنگ لایحه شماره ۵۹۰۵۶ مورخ ۳۰/۷/۲۵۳۶ دولت راجع به موافقتنامه همكاری در امر ماهیگیری بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری كره را كه در جلسه روز یكشنبه ۱/۸/۲۵۳۶ تقدیم و به شماره ۷۷۸ چاپ گردیده است مورد رسیدگی قرار داد تصویب كرد.
اینك گزارش آن‌را به شرح زیر تقدیم مجلس شورای ملی می‌دارد.
لایحه قانون موافقتنامه همكاری در امر ماهیگیری بین دولت شاهنشاهی و دولت جمهوری كره.
ماده واحده - موافقتنامه مربوط به همكاری در امر ماهیگیری بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری كره مشتمل بر هشت ماده كه در تاریخ بیست‌ویكم اردیبهشت ماده ۲۵۳۶ شاهنشاهی برابر با ۱۱ مه ۱۹۷۷ بین نمایندگان مختار دو كشور در تهران به امضا رسیده است تصویب و اجازه مبادله اسناد تصویب آن داده می‌شود.
مخبر كمیسیون امور خارجه - نیره ابتهاج سمیعی.
گزارش شور اول از كمیسیون كشاورزی و عمران روستایی به مجلس شورای ملی
كمیسیون كشاورزی و عمران روستایی در جلسه روز دوشنبه ۳۰/۸/۲۵۳۶ با حضور نمایندگان دولت لایحه مربوط به موافقتنامه همكاری در امر ماهیگیری بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری كره را مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه كمیسیون امور خارجه را تأیید و تصویب كرد.
اینك گزارش آن‌را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر كمیسیون كشاورزی و عمران روستایی - عزیزالله قوامی.
رئیس - كلیات لایحه مطرح است آقای دكتر طبیب بفرمایید.
دكتر حسین طبیب - جناب آقای رئیس همكاران ارجمند طرح لایحه قانون موافقتنامه همكاری در امر ماهیگیری بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری كره فرصت مناسبی است كه در این ماده مطالبی گفته شود میزان موفقیت هر مملكت وابسته به آن است كه چگونه از امكانات بالقوه استعدادهای موجود می‌تواند بهره‌برداری بنماید و آن استعدادها را از قوه به فعل در بیاورد یكی از امكانات بالقوه و ثروت‌های طبیعی قابل تجدید مملكت ما منابع ماهی و آبزیان خلیج‌فارس می‌باشد در تمامی كرانه‌های خلیج‌فارس یكی از مشاغل پراهمیت اهالی ماهیگیری است كه به طریق سنتی و قبول مخاطرات عظیم با وسایل غیرمجهز صورت می‌گیرد و مدتی است تشكیلات شیلات با وسایل مدرن و جدید و مجهز مسئولیت این كار را برعهده گرفتند كه البته باید حتی‌المقدور از همان افراد و اشخاص با تعلیم و آموزش‌های جدید بهره‌برداری بشود و صنعت ماهیگیری به‌صورت علمی و تكامل یافته به وسیله عناصر ایرانی پیشرفت نماید (صحیح است) اطلاعاتی كه به اینجانب رسیده متأسفانه حاكی از آن است كه اكثر كارشناسان خارجی كه با شركت شیلات همكاری دارند بدون احساس مسئولیت و توجه به حفاظت نسل ماهی و آبزیان در سال‌های آینده اقدام به صید ماهی می‌نمایند به‌طوری كه ممكن است به ازدیاد نسل ماهی در سال‌های آتی لطمه وارد بنماید و طبیعی است كه دیدگاه مورد عمل كارشناسان خارجی تنها ناظر به مسائل محدود و اندك و كوتاه مدت می‌باشد و درباره سیاست مستقل ملی ایران هم طبعاً احساس مسئولیت و تعهدی ندارند بالعكس با تبدیل كارگاه‌های شیلات به مؤسسات عالی آموزشی و تربیت صیادان محلی ما نه تنها خواهیم توانست این مسائل را حل نماییم بلكه با اعزام كارشناسان ایرانی در امر صید ماهی به نقاط مختلف دنیا به كشورهای جهان به سهم خود كمك نماییم و حضور سیاست مستقل ملی را در عرصه جهان ملت‌ها به این طریق هم تحقق بخشیم موضوع دیگر كه باید عرض نمایم آنكه شیلات در اجرای سیاست‌های عمومی مملكت و متعادل ساختن بهای عرضه كالا و مبارزه با تجاوز سودجویان و ایجاد بازارهای سیاه به عناوین گوناگون مسئولیت خاص برعهده دارد، متأسفانه وضعیت طوری است كه ماهی‌های خوب و مرغوب كه به وسیله شیلات جنوب صید می‌شود در فروشگاه‌های رسمی شیلات جنوب به اندازه كافی عرضه نمی‌شود اما همیشه در بازارهای سیاه با قیمت‌های خیلی گران‌تر عرضه می‌شود من كه از نزدیك تأسیسات مجهز و قابل ستایش شیلات را بازدید نموده‌ام انتظار دارم كه نسبت به عرضه ماهی در فروشگاه‌های شیلات با نرخ‌های رسمی و مورد قبول شیلات كه خودشان آن‌را اعلام نموده‌اند اقدام جدی‌تر بنمایند و اجازه ندهند كه به وسیله عوامل سودجوی واسطه كه نقشی در تولید نداشته‌اند با قیمت‌های زیادتر و عدم رعایت در بهداشت و كنترل‌های ایمنی كه از بابت نگاهداری مواد پروتئینی فسادپذیر مثل ماهی حائز اهمیت است مصرف‌كننده واقعی مورد تجاوز و فشار قرار بگیرد.
از توجه همكاران عزیز سپاسگزارم. (احسنت)
رئیس - آقای آموزگار بفرمایید.
محمدعلی آموزگار - قبلاً با استفاده از فرصت انتصاب جناب آقای رامبد همكار گرامی ما را به سمت وزیر مشاور در امور پارلمانی تبریك می‌گویم اطمینان دارم از این به بعد مطالب و عرایض و خواسته‌های نمایندگان در دستگاه دولت بیشتر و بهتر منعكس می‌گردد و به نتیجه خواهد رسید.
در این لایحه همكار محترم جناب آقای دكتر طبیب مطالبی به عرض مجلس رسانیدند بنده هم لازم دانستم كه راجع به نحوه صید ماهی در خلیج‌فارس و بحر عمان توضیحاتی بدهم تا در عمل مورد توجه قرار گیرد.
از هزاران سال مردم ساحل‌نشین خلیج‌فارس و بحر عمان با صید ماهی ارتزاق می‌كردند و غذای خود را از دریا به دست می‌آوردند آنها برای اینكه نسل ماهی از بین نرود و همیشه این نعمت خدادادی در دسترس داشته باشند به فكر افتاده‌اند كه در دریا از گرگور (نوعی طور سیمی ماهیگیری به صورت قفس می‌باشد) كه ماهی‌های ریز و درشت وارد آن می‌شوند ولی ماهی‌های ریز می‌توانند از دریچه‌های آن خارج شوند و فقط ماهی‌های درشت و قابل استفاده از آن باقی می‌مانند كه قابل صید و عرضه و مصرف است ولی از چند سال به این طرف گهگاهی طبق قراردادهای منعقده با خارجیان صید ماهی در خلیج‌فارس و بحر عمان انجام می‌گیرد و یا حالا كه به وسیله كره‌ای‌ها انجام می‌شود به وسیله تور نخی در وسط دریا به صید می‌پردازند خواص تور نایلونی یا نخی این است كه هر نوع ماهی كه به آن وارد می‌شود در آن گیر می‌افتد و به علت تنگی چشمه‌های تور ماهی‌های بزرگ و كوچی در آن باقی می‌مانند وقتی تورها از دریا بالا می‌كشند ماهی‌های درشت و قابل استفاده آن‌را برمی‌دارند و بچه‌ماهی‌ها به دریا می‌ریزند كه قطعاً آنچه به دریا برگردانیده می‌شوند ماهی‌های مرده هستند و با این ترتیب تصدیق خواهید فرمود كه وقتی ماهی‌های ریز و كم‌سن به این صورت از بین بروند تدریجاً زاد ولد هم كمتر می‌شود و دریا خالی از ماهی می‌شود و نسل ماهی در دو دریای بزرگ ما منقرض می‌گردد و حال آنكه وظیفه ما است كه در دریاهای جنوب هم مانند دریای شمال به تكثیر ماهی و افزایش تولید بپردازیم و این كار باید در برنامه شیلات جنوب و در اجرای این موافقتنامه مورد توجه و عمل قرار گیرد تقاضای بنده و سایر همكاران ساحلی و صیادان محلی این است كه به فكر حفظ ذخایر دریایی خود باشیم و این منابع عظیم مواد غذایی را برای همیشه نگهداری نماییم. (احسنت)
رئیس - نظر دیگری در كلیات لایحه نیست؟ (اظهاری نشد) به ورود در شور ماده واحده رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی كه موافقند خواهش می‌كنم قیام فرمایند (اكثر برخاستند) تصویب شد در ماده واحده نظری نیست؟ (اظهاری نشد) لایحه برای شور دوم به كمیسیون‌های مربوط ارجاع می‌شود.
- طرح گزارش شور اول كمیسیون امور خارجه راجع به موافقتنامه همكاری ماهیگیری بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری مالدیو
۱۳- طرح گزارش شور اول كمیسیون امور خارجه راجع به موافقتنامه همكاری ماهیگیری بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری مالدیو.
رئیس - گزارش شور اول موافقتنامه همكاری ماهیگیری بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری مالدیو، مطرح است قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
گزارش شور اول از كمیسیون امور خارجه به مجلس شورای ملی
كمیسیون امور خارجه در جلسه روز یكشنبه ۲۲/۸/۲۵۳۶ با حضور آقای عبدالله منصور معاون وزارت كشاورزی و عمران روستایی و تیمسار سپهبد باقر كاتوزیان معاون وزارت جنگ لایحه شماره ۵۹۰۴۸ مورخ ۳۰/۷/۲۵۳۶ دولت راجع به موافقتنامه همكاری ماهیگیری بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری مالدیو را مورد رسیدگی قرار داد و تصویب كرد.
اینك گزارش آن‌را به شرح زیر تقدیم مجلس شورای ملی می‌دارد.
لایحه قانون موافقتنامه همكاری ماهیگیری یبن دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری مالدیو.
ماده واحده - موافقتنامه همكاری ماهیگیری بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری مالدیو مشتمل بر یك مقدمه و هفت ماده كه در تاریخ ۲۱ تیرماه ۲۵۳۶ (۱۲ ژوئیه ۱۹۷۷) بین نمایندگان مختار دو دولت در تهران به امضا رسیده است تصویب و اجازه مبادله اسناد تصویب آن داده می‌شود.
مخبر كمیسیون امور خارجه - نیره ابتهاج سمیعی.
گزارش شور اول از كمیسیون كشاورزی و عمران روستایی به مجلس شورای ملی
كمیسیون كشاورزی و عمران روستایی در جلسه روز دوشنبه ۳۰/۸/۲۵۳۶ با حضور نمایندگان دولت لایحه مربوط به موافقتنامه همكاری ماهیگیری بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری مالدیو را مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه كمیسیون امور خارجه را تأیید و تصویب كرد.
اینك گزارش آن‌را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر كمیسیون كشاورزی و عمران روستایی - عزیزالله قوامی.
رئیس - كلیات لایحه مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ورود در شور ماده واحده رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی كه موافقند خواهش می‌كنم قیام فرمایند (اكثر برخاستند) تصویب شد در ماده واحده نظری نیست؟ (اظهاری نشد) لایحه برای شور دوم به كمیسیون‌های مربوط ارجاع می‌شود.
- طرح گزارش شور اول كمیسیون آموزش و پرورش راجع به حفظ مدیریت بانك فرهنگیان
۱۴- طرح گزارش شور اول كمیسیون آموزش و پرورش راجع به حفظ مدیریت بانك فرهنگیان.
رئیس - گزارش شور اول حفظ مدیریت بانك فرهنگیان، مطرح است قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
گزارش شور اول از كمیسیون آموزش و پرورش به مجلس شورای ملی
كمیسیون آموزش و پرورش در جلسه روز شنبه ۲۱/۸/۲۵۳۶ با حضور آقای غلامعلی توسلی معاون وزارت آموزش و پرورش و آقای علی‌اصغر طباطبایی معاون وزارت امور اقتصادی و دارایی لایحه شماره ۴۴۷۸۰ مورخ ۹/۴/۲۵۳۶ دولت راجع به حفظ مدیریت بانك فرهنگیان را كه در جلسه روز پنجشنبه ۹/۴/۲۵۳۶ تقدیم و به شماره ۷۳۶ چاپ گردیده است مورد رسیدگی قرار داد و با اصلاحاتی تصویب كرد.
اینك گزارش آن به شرح زیر تقدیم مجلس شورای ملی می‌گردد.
لایحه قانون حفظ مدیریت بانك فرهنگیان.
ماده واحده - به وزارت آموزش و پرورش اجازه داده می‌شود سهام خود را در بانك فرهنگیان ایران به تدریج ظرف سه سال به كاركنان آن وزارت و كاركنان واحدهای وابسته به فروش برسانند و میزان مالكیت خود را نسبت به سرمایه بانك تا یك‌درصد مجموع سهام تقلیل دهد.
وزارت آموزش و پرورش با دارابودن یك‌درصد سهام بانك فرهنگیان، مدیریت این بانك را به عهده خواهد داشت و انتخاب اكثریت اعضا هیئت مدیره بانك و عزل آنان با وزارت آموزش و پرورش می‌باشد.
حدود و اختیارات وظایف آنها و نحوه اعمال مدیریت طبق آئین‌نامه‌ای خواهد بود كه به تصویب شورای پول و اعتبار خواهد رسید.
- تبصره ۱ - در اجرای این قانون قسمت اخیر ماده ۸۸ لایحه اصلاح قسمتی از قانون تجارت مصوب اسفندماه ۱۳۴۷ و آن قسمت از مقررات قانون مزبور و سایر قوانین كه با مفاد این قانون مغایر تدارد لازم‌الرعایه نخواهد بود.
- تبصره ۲ - ضوابط فروش سهام و نحوه مصرف وجوه حاصل از فروش سهام این بانك طبق آئین‌نامه‌ای خواهد بود كه به پیشنهاد وزارت آموزش و پرورش به تصویب هیئت وزیران می‌رسد.
مخبر كمیسیون آموزش و پرورش - منصور صادقی.
گزارش شور اول از كمیسیون امور اقتصادی و دارایی به مجلس شورای ملی
كمیسیون امور اقتصادی و دارایی در جلسه روز دوشنبه ۲۳/۸/۲۵۳۶ با حضور نمایندگان دولت لایحه مربوط به حفظ مدیریت بانك فرهنگیان را مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه كمیسیون آموزش و پرورش را با اصلاحاتی تصویب كرد.
اصلاحات مذكور در جلسه روز پنجشنبه ۳/۹/۲۵۳۶ مورد تأیید كمیسیون آموزش و پرورش قرار گرفت.
اینك گزارش آن‌را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر كمیسیون امور اقتصادی و دارایی - محمدعلی ادیب مجلسی.
گزارش شور اول از كمیسیون دادگستری به مجلس شورای ملی
كمیسیون دادگستری در جلسه روز شنبه ۲۸/۸/۲۵۳۶ با حضور نمایندگان دولت لایحه مربوط به حفظ مدیریت بانك فرهنگیان را مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه كمیسیون آموزش و پرورش را با اصلاحاتی تصویب كرد.
اصلاحات مذكور در جلسه روز پنجشنبه ۳/۹/۲۵۳۶ كمیسیون آموزش و پرورش مورد تأیید قرار گرفت.
اینك گزارش آن‌را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر كمیسیون دادگستری - حسین اسكندری.
رئیس - كلیات لایحه مطرح است، نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ورود در شور ماده واحده رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی كه موافقند خواهش می‌كنم قیام فرمایند (اكثر برخاستند) تصویب شد. در ماده واحده نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهاد رسیده قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
ریاست محترم شورای ملی
پیشنهاد می‌كنم ماده واحده به صورت زیر اصلاح گردد:
ماده واحده - به وزارت آموزش و پرورش اجازه داده می‌شود سهام خود را در بانك فرهنگیان ایران ظرف سه سال به كاركنان آن وزارت و كاركنان واحدهای وابسته بفروشد.
دكتر ملك‌منصور اسفندیاری.
رئیس - لایحه و پیشنهاد برای شور دوم به كمیسیون‌های مربوط ارجاع می‌شود.
- طرح گزارش شور اول كمیسیون امور اقتصادی و دارایی راجع به معافیت انجمن سلطنتی اسب از پرداخت مالیات بر درآمد
۱۵- طرح گزارش شور اول كمیسیون امور اقتصادی و دارایی راجع به معافیت انجمن سلطنتی اسب از پرداخت مالیات بر درآمد.
رئیس - گزارش شور اول معافیت انجمن سلطنتی اسب از پرداخت مالیات بر درآمد مطرح است، قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
گزارش شور اول از كمیسیون امور اقتصادی و دارایی به مجلس شورای ملی
كمیسیون امور اقتصادی و دارایی در جلسه روز شنبه ۵/۹/۲۵۳۶ با حضور نماینده دولت لایحه شماره ۹۰۳۷۴ مورخ ۱۴/۸/۲۵۳۶ راجع به معافیت انجمن سلطنتی اسب از پرداخت مالیات بر درآمد را كه در جلسه روز یكشنبه ۱۵/۸/۲۵۳۶ مجلس شورای ملی تقدیم و به شماره ۸۰۲ چاپ گردیده است مورد رسیدگی قرار داد و تصویب كرد. اینك گزارش آن‌را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
لایحه معافیت انجمن سلطنتی اسب از پرداخت مالیات بر درآمد.
ماده واحده - از اول سال ۲۵۳۶ درآمدهای انجمن سلطنتی اسب و سود سهام یا سود سهم‌الشركه حاصل از مشاركت انجمن مزبور در شركت‌های دیگر از پرداخت مالیات بر درآمد معاف می‌باشد و آن قسمت از درآمد مشمول مالیات شركت‌های اخیرالذكر كه به عنوان سود سهام یا سود سهم‌الشركه كه به انجمن سلطنتی اسب پرداخت یا تخصیص داده می‌شود از مالیات بر درآمد موضوع بند ت اصلاحی ماده ۸۰ قانون مالیات‌های مستقیم نیز معاف خواهد بود.
مخبر كمیسیون امور اقتصادی و دارایی - محمدعلی ادیب مجلسی.
رئیس - كلیات لایحه مطرح است، نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ورود در شور ماده واحده رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی كه موافقند خواهش می‌كنم قیام فرمایند (اكثر برخاستند) تصویب شد. در ماده واحده نظری نیست؟ (اظهاری نشد) لایحه برای شور دوم به كمیسیون‌های مربوط ارجاع می‌شود.
- گزارش شور اول كمیسیون امور اقتصادی و دارایی راجع به اصلاح تبصره یك ماده ۵ قانون معاملات زمین مصوب ۲۸/۲/۱۳۵۴ شمسی (۲۵۳۴ شاهنشاهی)
۱۶- گزارش شور اول كمیسیون امور اقتصادی و دارایی راجع به اصلاح تبصره یك ماده ۵ قانون معاملات زمین مصوب ۲۸/۲/۱۳۵۴ شمسی (۲۵۳۴ شاهنشاهی).
رئیس - گزارش شور اول اصلاح تبصره یك ماده ۵ قانون معاملات زمین مصوب ۲۸/۲/۱۳۵۴ شمسی (۲۵۳۴ شاهنشاهی) مطرح است، قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
گزارش شور اول از كمیسیون امور اقتصادی و دارایی به مجلس شورای ملی
كمیسیون امور اقتصادی و دارایی در جلسه روز سه‌شنبه ۱۷/۸/۲۵۳۶ با حضور آقای علی‌اصغر طباطبایی معاون وزارت امور اقتصادی و دارایی و آقای منوچهر بهرون معاون وزارت مسكن و شهرسازی لایحه اصلاح تبصره یك ماده قانون معاملات زمین مصوب ۲۸/۲/۱۳۵۴ شمسی (۲۵۳۴ شاهنشاهی) را مورد رسیدگی قرار داد و با اصلاحاتی به شرح زیر تصویب كرد.
اینك گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
لایحه قانون اصلاح تبصره یك ماده ۵ قانون معاملات زمین مصوب ۲۸/۲/۱۳۵۴ شمسی (۲۵۳۴ شاهنشاهی).
ماده واحده - تبصره یك ماده ۵ قانون معاملات زمین مصوب ۲۸ اردیبهشت‌ماه ۱۳۵۴ شمسی (۲۵۳۴ شاهنشاهی) به شرح زیر اصلاح می‌شود:
- تبصره ۱ - اراضی واقع در خارج از محدوده خدمات شهری كه اجازه ساختمان در آن برای ایجاد مراكز آموزشی و درمانی و سایر مراكز عام‌المنفعه صادر می‌گردد به تشخیص وزارت مسكن و شهرسازی و همچنین اراضی متصرفی ارتش شاهنشاهی از پرداخت درصدهای ارزش اضافی موضوع این ماده معاف می‌باشند.
مخبر كمیسیون امور اقتصادی و دارایی - محمدعلی ادیب مجلسی.
گزارش شور اول از كمیسیون مسكن و شهرسازی به مجلس شورای ملی
كمیسیون مسكن و شهرسازی در جلسه روز چهارشنبه ۲/۹/۲۵۳۶ با حضور آقای منوچهر بهرون معاون پارلمانی وزارت مسكن و شهرسازی لایحه اصلاح تبصره یك ماده ۵ قانون معاملات زمین را مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه كمیسیون امور اقتصادی و دارایی را در این مورد تأیید و تصویب كرد.
اینك گزارش آن‌را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر كمیسیون مسكن و شهرسازی - نورالله قدمی.
رئیس - كلیات لایحه مطرح است، آقای محمد پارسا بفرمایید.
پارسا - با اجازه جناب آقای رئیس و همكاران ارجمند جناب آقای رامبد نماینده معمر و محترم مجلس شورای ملی به وزارت مشاور در امور پارلمانی منصوب شده‌اند تقدیم می‌دارم (احسنت) امیدوارم همان‌طوری كه در سنگر مقدس مجلس شورای ملی منشا خدمات شایسته‌ای بوده‌اند در این مقام عالی هم منشا خدمات شایانی بوده و در خدمت به شاهنشاه محبوب آریامهر و مملكت عزیز توفیق كامل حاصل فرمایند در مورد لایحه، در این موقع كه شور اول اصلاح تبصره ۱ ماده ۵ قانون معاملات زمین مطرح است چون ارتباط مستقیم با مسئله زمین دارد و مشكلاتی كه از این لحاظ دامنگیر مردم گردیده لازم می‌دانم در تعقیب بیانات خود در دی‌ماه سال گذشته به شرح منعكس در مذاكرات مربوط ضمن اینكه با این لایحه كاملاً موافقم به استحضار همكاران ارجمند برسانم بدون تردید زمین یكی از جمله مشكلاتی است كه هنوز به‌طور قطعی حل نگردیده و افراد فاقد مسكن نیز جهت به دست آوردن چند متر زمین مرتب فعالیت می‌نماید.
رئیس - آقای پارسا لایحه زمین مطرح نیست اگر راجع به این لایحه كه مربوط به فعالیت از پرداخت درصدهای ارزش اضافی است مطلبی دارید بفرمایید چون لایحه زمین در كمیسیون‌های مربوط در دست بررسی است.
پارسا - خیر، من راجع به معافیت از عوارض عرضی ندارم.
رئیس - نظر دیگری در كلیات لایحه نیست؟ (اظهاری نشد) به ورود در شور ماده واحده رأی می‌گیریم، خانم‌ها و آقایانی كه موافقند خواهش می‌كنم قیام فرمایند (اكثر برخاستند) تصویب شد در ماده واحده نظری نیست؟
(اظهاری نشد) لایحه برای شور دوم به كمیسیون‌های مربوط ارجاع می‌شود.
- بیانات بعد از دستور بانو فریده هاشمی و آقایان: دكتر دادفر - پزشكپور
۱۷- بیانات بعد از دستور بانو فریده هاشمی و آقایان: دكتر دادفر - پزشكپور.
رئیس - بانو هاشمی به عنوان بعد از دستور صحبت می‌كنند تشریف بیاورید.
بانو فریده هاشمی - به نام خدا، با اجازه ریاست محترم، همكاران ارجمند، خانم‌ها و آقایان، در آغاز سخنم میلاد با سعادت امام علی‌النقی و عید غدیر خم و سالروز خجسته ۲۱ آذر یعنی خاطره عزیز و گرامی نجات آذربایجان و ۲۵ آذر روز مادر و ۲۹ آذر سالروز ازدواج میمنت بار اعلیحضرت همایون شاهنشاه آریامهر و علیاحضرت فرح پهلوی شهبانوی محبوب ایران. كه روزهای خاطره‌انگیز برای ملت ایران در ماه آذر است. حضور همه همكاران عزیز و ملت نجیب ایران تبریك عرض می‌كنم (احسنت) و اما خوشوقتم به عرض برسانم كه روز هشتم آذرماه شب عید غدیر خم برای مردم غیور و میهن‌پرست شهرستان سراب سرشار از سرور و شادمانی و ابراز سپاس بود چه مردم سراب در آن روز افتخار مهمانداری والاگهر شهرآزاد و والاگهر شهیار فرزندان گرامی والاحضرت نیكوكار شاهدخت شمس پهلوی را داشتند كه جهت افتتاح بیمارستان ۵۰ تختخوابی شیروخورشید سرخ سراب مردم این شهرستان را سرافراز فرموده بودند.
مردم شهرستان سراب با گرم‌ترین و صمیمانه‌ترین احساسات نسبت به خاندان جلیل سلطنت مقدم میهمانان عالیقدر خود را گرامی داشتند و با نثار گل‌های سرخ میخك به پای والاگهرها مراتب سپاس و حق‌شناسی خود را به حضور اعلیحضرت همایون شاهنشاه آریامهر و والاحضرت شاهدخت شمس پهلوی تقدیم داشتند. (احسنت).
والاگهر شهرآزاد در میان پرشورترین احساسات طبقات مختلف مردم شهرستان سراب بیمارستان شیروخورشید سرخ ایران شهر را به نام نامی شاهنشاه آریامهر افتتاح فرمودند.
این بیمارستان كه مجهز به بخش‌های اورژانس - جراحی - زنان و زایمان - داخلی - بیهوشی - رادیولوژی - آزمایشگاه - درمانگاه و خانه‌های سازمانی برای پزشكان و پرستاران با كادر لازم است. در زمینی به مساحت ۳۰ هزار متر مربع و با هزینه كل ۹۰ میلیون ریال تأسیس گردیده و قابل توسعه تا ۱۰۰ تختخواب می‌باشد.
برای مردم شهرستان سراب نعمتی است بزرگ كه امیدوارم با توجه خاص جناب آقای دكتر خطیبی مدیرعامل محترم شیروخورشید سرخ ایران و با تقویت مداوم كادر پزشكی و درمانی آن مردم شهرستان سراب بتوانند به نحو شایسته از خدمات درمانی و امدادی آن استفاده ببرند. در جریان برگزاری این مراسم جوانان شهرستان سراب استدعای ایجاد خانه جوانان را كه از مكاتب پرورش شیروخورشید سرخ ایران است كردند. كه به عرض والاگهرها رسید. و آقای دكتر خطیبی اعلام كردند كه موضوع مورد تأیید والاگهرها است و اقدامات لازم در این مورد انجام خواهد شد. اینك جناب دكتر خطیبی با آرزوی توفیق روزافزون جنابعالی یادآور می‌شوم كه جوانان سراب مشتاقانه در انتظار اقدامات لازم برای ایجاد خانه جوانان هستند. تا بتوانند با شركت در انواع فعالیت‌های ورزشی و هنری و همچنین با فراگیری آموزش‌های سیاسی و اجتماعی و فرهنگی و یادگیری اصول خدمات داوطلبانه بتوانند اعضای مفید و مؤثر برای جامعه متحول و مترقی امروزی و آینده ایران باشند و وظایف خود را در سطح ملی و جهانی با شایستگی انجام دهند. بنابراین امیدوارم این آرزوی جوانان هرچه زودتر صورت تحقق بگیرد. تا بیشتر سپاسگزار و ممنون باشند.
اما نغمه‌ها و زمزمه‌هایی از دشمنان ایران كه پیرامون نهضت آزادی زنان ایران‌ساز كرده‌اند شنیده می‌شود من می‌خواهم به نام یك زن ایرانی و از طرف همه زنان ایران كه با یك اقدام انقلابی شاهنشاه خود در جامعه عرصه وجود و فعالیت پیدا نموده‌اند. بگویم كه زنان ایرانی از صمیم قلب به این آزادی ارج می‌نهد و از آن پاسداری می‌كنند و به اهمیت و عظمت آزادی خود واقفند به همان وسعت دامنه آزادی احساس مسئولیت می‌كنند و به پیش می‌روند (صحیح است). و نه تنها با اعتقاد و ایمان كامل به سنت‌ها و آداب و رسوم مذهبی و ملی وظایف خود را در مقام مادری به نحو شایسته انجام می‌دهند. در انجام وظایف محوله در شئون مختلف مملكتی نیز با دلسوزی و صداقت كوشش می‌كنند و با موفقیت پیش می‌روند. و با آگاهی و واقع‌بینی به همه شئون دست یافته‌اند. به‌طوری كه به مقام وزارت رسیده به مراكز قانونگذاری راه یافته. در دانشگاه تدریس می‌كنند. بر مسند قضاوت نشسته و در بازار كار و تولید فعالیت چشمگیر دارند. و همه مسلمانند و پویندگان راه حق ولی هرگز و هرگز زیر بار سیاست‌های بیگانه‌ای كه می‌خواهند با یاوه‌سرایی به نفع خود بهره‌برداری كنند نخواهند رفت. چه عقربه زمان به عقب برنمی‌گردد فرصت را مغتنم شمرده از مسافرت اخیر جناب آقای تقی توكلی وزیر محترم نیرو به استان آذربایجان شرقی یادآور می‌شوم. و به ذكر چند مورد از نیازمندی‌های حوزه انتخابیه خود می‌پردازم. وزیر نیرو كه از یكشنبه ۲۲ آبان‌ماه تا جمعه ۲۷ آبان‌ماه به مدت ۵ روز در آذربایجان شرقی با دقت و باریك‌بینی خاصی مسائل مربوطه به برق و آب موردنیاز استان را در تبریز و سد ارس و مغان و دیگر شهرهای آذربایجان شرقی مورد بازدید و بررسی قرار می‌دادند. روز پنجشنبه ۲۶ آبان‌ماه نیز از نیروگاه شهرستان سراب بازدید نموده و در مورد نیازمندی‌های این شهرستان با مردم به گفتگو نشستند. و وعده ایجاد سد بر روی رودخانه تاجیار سراب را كه از كوه‌های سبلان سرچشمه می‌گیرد و از فراز یك تنگه كوهستانی به نام بركوه كه اصطلاحاً دربند نامیده می‌شود به سوی دشت سراب سرازیر می‌گردد. دادند با توجه به اینكه ایجاد سد بر روی این رودخانه یكی از آرزوهای دیرین مردم این شهرستان است و به این منظور در سال‌های قبل هم مطالعه و بررسی‌های هم انجام گرفته كه ناتمام باقیمانده است. مردم شهرستان سراب با آغوش با این وعده را پذیرفته و با امید فراوان چشم به انتظار احداث سد مذكور كه اثرات به سزایی در پیشرفت اقتصادی این منطقه دارد نشسته‌اند.
نكته دیگری كه از وزارت نیرو درخواست دارم، تأمین اعتبار مهار و تصفیه اگوی شهر سراب در قالب اعتبارات سال ۲۵۳۷ است. كه واقعاً این مسئله شدیداً بهداشت مردم را تهدید می‌كند و امید دارم كه در این مورد هرچه زودتر توجه بفرمایید ضمناً از اینكه وزارت آموزش و پرورش در اجرای سیاست تأمین آموزش موردنیاز كشور در سطح شهر و روستا اقدام به توسعه و تأسیس دانشسراهای مقدماتی و مراكز تربیت روستا معلم نموده و در این مورد و به تقاضاهای مردم شهرستان سراب نیز توجه فرموده‌اند. به‌طوری كه در سال تحصیلی جاری هم دانشسرای مقدماتی پسران و هم دانشسرای تربیت روستا معلم در سراب تأسیس گردیده از مسئولین آموزش و پرورش تشكر و سپاسگزاری نموده و از اولیا محترم آموزش و پرورش می‌خواهم كه با ایجاد دانشسرای مقدماتی دختران در سال تحصیلی ۳۸ و ۳۷ این مجموعه را تكمیل و بر سپاس قلبی مردم منطقه بیفزایند.
ضمناً ایجاد شعبه دانشگاه آزاد در شهرستان سراب هم مورد تقاضای مردم است.
در خاتمه برای همه خدمتگزاران شاه و ملت به خصوص دولت جناب آموزگار و تیمسار سپهبد آزموده استاندار دلسوز استان آذربایجان شرقی در این دوران شكوهمند هم‌زمان با پیشرفت‌های جامعه امروزی ایران در پرتو هدف‌های انقلاب شاه و ملت و اصول جاویدان حزب رستاخیز ملت ایران توفیق روز افزون از درگاه خداوند متعال مسئلت دارم (احسنت).
رئیس - آقای دكتر دادفر بفرمایید.
دكتر حبیب دادفر - بنده انتصاب جناب رامبد را به فال نیك می‌گیرم و تصور می‌كنم یك همكار ارزنده و صاحب نام مجلس شورای ملی وقتی كه در سنگر دولت و به خصوص در سمت وزیر مشاور در امور پارلمانی قرار گرفت لذا حق مطلب این است كه وضع مجلس كما هو حقه، در موقع و در موضع خودش، در مراجع مخصوص دولت منعكس بشود بنده سه چهار ماه قبل، پیش از دولت جدید تذكری داده بودم در لایحه مالك و مستأجر و همین‌طور در كمیسیون بودجه، متأسفانه وزرا دولت سابقه به این عرض بنده توجهی نكردند و در جلسه‌ای كه جناب آقای بهرون هم تشریف داشتند این مطلب را در نطق قبل از دستور هم گفتم و گرفتارش را امروز برخورد می‌كنیم و اگر باز امروز در مسئله‌ای كه عرض می‌كنم توجه كافی نشود گرفتاری زیادی خواهیم داشت: بنده عرض كردم مسئله آپارتمان‌سازی در عرف مملكت ما چیز تازه‌ای است. سابق بر این یك بساز و بفروش چیزی را می‌ساخت و آماده می‌كرد، مشتری می‌دیدید، ارزان یا گران می‌خرید یا نمی‌خرید، حالا این مسئله شهرك‌سازی مكافاتی شده است. یكی پیدا می‌شود عنوان می‌كند كه من می‌خواهم شهرك بسازم و آپارتمان خواهم ساخت و چنین و چنان خواهم كرد چون این مسئله آپارتمان‌سازی مطلب تازه‌ای است در مملكت ما دو سه سال بیشتر سابقه ندارد و هنوز به بهره‌گیری از آن نرسیده‌ایم و عرف و عادت قضایی و حقوقی و مالی و فنی در آن پیدا نشده است. بنده عرض كردم باید یك دستگاه مسئولی مراقب این شركت‌ها باشد ببیند كسی كه آمده ادعای شهرك‌سازی می‌كند آیا واقعاً صلاحیت فنی دارد و پروانه شهرك‌سازی گرفته است یا نه؟ صرفاً همین كه چند نوبت آگهی چاپ كرد آیا می‌تواند از مردم پول بابت پیش‌قسط بگیرد؟ مثل همین شركتی كه با همین عنوان چندین میلیون تومان پول مردم را به هدر داده است. مسئول این كار كیست؟ اگر از من بپرسید می‌گویم به موجب ماده ۱ قانون مدنی همه این ده، چهارده وزیر كابینه و معاونین آنها مسئولند، آیا كسی در وزارت آبادانی و مسكن هست كه از این بساز و بفروش بپرسد آیا این ساختمانی كه پروانه‌اش را از شهرداری گرفته‌ای همان‌گونه می‌سازی؟
یا هر كار دلش خواست می‌كند خوشبختانه این شركتی كه تقش درآمده ایرانی است و دادستان تهران توانست آنها را گیر بیاورد و پول مردم را پس بگیرد حالا اگر یك شركت خارجی بیاید و بگوید فلان میلیارد، فلان قدر، سرمایه ثبت‌شده دارم و این‌قدر پرسنل و ماشین‌آلات می‌خواهم شهرك بسازم، یك اتاقه این‌قدر، دو اتاقه آنقدر و مقداری به عنوان پیش‌قسط از مردم بگیرد و فرار كند به یونان یا كشورهای دیگر. كی مسئول پس گرفتن پول مردم از این شركت می‌باشد؟ این یك مسئله، مسئله دیگر این است اگر چنان‌كه فردا آپارتمان‌های ۲۴ طبقه را ساختند و معلوم شد محاسباتشان غلط بوده است و مثلاً به جای آهن نمره ۱۴ از نمره ۱۲ استفاده كرده‌اند و یا آسانسورش خراب است و یا عیوب دیگری دارد شركت هم پولش را گرفته و رفته است ضامن اجرای این قراردادی كه با مردم بسته‌اند چه مقامی است؟ موضوع سوم این است كه چون متقاضیان وارد به عقد قرارداد و این مسائل نیستند فروشندگان هر مطلبی را در قرارداد می‌گنجانند و هر مبلغ خواستند می‌گیرند اول می‌گویند دویست، ۳۰۰ هزار تومان، بعد كه متقاضی ریشش‌گیر افتاد می‌گویند طبق شاخص‌ها قیمت‌ها و هزینه زندگی این‌قدر دیگر اضافه باید بپردازید، هر شركتی هم خودش را ظاهراً به جایی بسته و دفتری و دكانی باز كرده و به هر كیفیتی هر مبلغ بخواهند می‌توانند از متقاضی بگیرند قرارداد بسته، آپارتمان‌های متری سه هزار تومان، حالا می‌گویند ده‌هزار تومان اگر كسی بود كه از ابتدا به عقد این قراردادها نظارت می‌كرد كار به اینجا نمی‌كشید حالا می‌گویید چشمش كور، بخش خصوصی است بروید بقیه‌اش را بپردازد، این آپارتمان‌های ۲۴ طبقه اگر فردا با یك زلزله فرو ریخت تقصیر با كیست؟ من خریدار، اگر یك سانتی‌متر از كنار جاده جلوتر آمدم شهرداری فوراً با بولدوزر خرابش می‌كند ولی یك مرجعی و یك مقامی نیست كه این نقشه‌ها را از ابتدا نظارت بكند. خواهید گفت كه شهرداری به آنها پروانه ساختمان می‌دهد ولی پروانه ساختمان یك امر است، ساختن مطابق پروانه، امر دیگری است. اما شهرداری نظارت ندارد كه اگر به جای سیمان خاك سنگ به كار برد یا به جای آهن، قراضه آهن گذاشتند تأمین امنیت جانی مردم با كیست؟ اگر مثل ساختمان ۲۸ طبقه تجریش خراب شد یا ساختمان ذوب آهن كه تخلیه كرد و رفت ضامن اینها كیست؟ اینها را یك مرتبه در كمیسیون بودجه گفته‌ام یك مرتبه هم موقع طرح لایحه زمین و مرتبه دیگر در نطق قبل از دستور به جنابعالی عرض كردم اگر عرایض من مورد توجه دولت و مسئولین قرار نگیرد ناچارم از موجبات و امكانات كه در دست دارم استفاده كنم، ولی حتم دارم با دقت و مراقبتی كه جناب آقای رامبد دارند این مسئله پیش نخواهد آمد (احسنت).
رئیس - آقای پزشكپور بفرمایید.
پزشكپور - هرچند با محبت بسیاری كه مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی نسبت به من دارند و توصیه فرمودند كه به علت حزبی كسالتی كه دارم و به همین مناسبت هم چندی از حضور همكاران محترم مرخص می‌شوم، و شاید كه كمتر به نطق و خطابه بپردازم اما به هر حال آنچه را كه می‌خواهم عرض كنم اگر بیان نمی‌كردم ترك اولی بود بنابراین مجدداً با اجازه مقام ریاست محترم و همكاران گرامی پشت تریبون آمدم ولی قبل از بیان مطالبم می‌خواستم نه به جناب رامبد عزیز بلكه دولت تبریك بگویم از این حسن تدبیر كه به كار رفته است به هر حال امیدوارم برای ایشان كه سال‌ها در هر حال در دو دوره من شاهد بوده‌ام با نهایت اعتقاد و صداقت وظایفی را كه ملت به عهده ایشان گذاشته بود به خوبی انجام داده‌اند این موهبتی بود برای ایشان برای هر نماینده ملت بنابراین من واقعاً این تبریك را به دولت می‌گویم (آفرین) البته امیدوارم وجود ایشان بتواند در سمت جدید و صندلی جدید برای مشكل‌گشایی‌های بسیار در مسیر برنامه‌های مملكتی موفق و مؤثر باشد (یكی از نمایندگان - صندلی اثر ندارد) منظورم در این سمت است و اما نكته‌ای كه می‌خواستم عرض كنم و به خصوص به نظر من شأن مجلس است كه نسبت با این چنین مسئله بسیار اساسی بررسی كند و بار دیگر اظهارنظر بكند و من در دو جلسه گذشته كه تشكیل نشد قصد صحبت داشتیم به همین سبب حالا مصدع می‌شوم، مسئله نظرات یا اختلاف‌نظرهایی است كه پیرامون یكی از مهمترین حوادث مربوط به تاریخ مبارزات ضداستعماری مملكت ایران مطرح شد و آن عبارت است از نظراتی كه پیرامون قرار عدم صلاحیت دیوان داوری لاهه در مورد شكایت دولت انگلیس و شركت سابق نفت ایران و انگلیس صادر شده است. البته همان‌طور كه همكاران گرامی آگاهی دارند این بحث و گفتگو از آنجا آغاز شد كه آقای دكتر فلاح قائم‌مقام مدیرعامل شركت ملی نفت ایران در یكی از باشگاه‌های تهران و بعد هم مجدداً در مقاله‌ای كه در دوم آذرماه در روزنامه‌های كیهان و اطلاعات منعكس كردند و نظراتی را ابراز داشته‌اند.
این نظرات به این كیفیت بود كه نخست اظهار كردند با توجه به شكایت دولت ایران به شورای امنیت این شورا شكایت ایران را از انگلستان به دیوان داوری لاهه ارجاع كرد. و اظهارنظر دیگر ایشان این بود كه رأی دیوان داوری لاهه مبنی بر عدم صلاحیت نسبت به رسیدگی به این موضوع به زیان ایران بود و حتی من در یكی از دیدم كه به عنوان یك زیان توأم با خیانت تلقی شده بود! كه نظر صحیحی نیست (دكتر دادفر - نظر سخیفی است) كه ایشان ابراز كردند (صحیح است) به خصوص اینكه من دیدم در مورد اظهارنظر بسیار صریحی كه یكی از همكاران جناب آقای بنی‌احمد نموده بودند، ایشان به این كیفیت اظهارنظر كرده بودند: «من نمی‌دانم كه جناب بنی‌احمد در چه رشته‌ای تبحر و تخصص دارند ولی می‌دانم كه اصل بحث را درك نكرده‌اند، دیوان داوری لاهه به مسئله نفت ایران رسیدگی نمی‌كرد بلكه قرار بود در مورد اختلاف ایران و انگلیس رسیدگی كند» من با توضیحات مختصری كه در مجلس شورای ملی عرض خواهم كرد به این نتیجه خواهیم رسید كه اینجانب آقای دكتر فلاح هستند كه این موضوع را درك نكرده‌اند (صحیح است) سابقه امر به این كیفیت است كه دولت انگلیس به استناد مداخله‌ای كه در تنظیم قرارداد ۱۹۳۳ داشت و خود را قیم شركت نفت انگلیس می‌دانست به استناد آن قرارداد ابتدا به شورای امنیت و بعد به دیوان داوری لاهه مراجعه می‌كند و تقاضای رسیدگی و صدور حكم و بدواً تقاضای صدور قرار موقت كرد، خوب این قرارداد چه بود؟ قراردادی كه از نظر ملت ایران یك قرارداد تحمیلی بود. این قرارداد آنقدر نافذ نبود كه بر روی كرسی قرار داد با مبانی صحیح حقوقی قرار گیرد و اصولاً مسئله ملی شدن و مبارزه عظیم و غرورانگیزی كه در سراسر ایران آغاز شد كه از شاهنشاه گرفته تا كارگران و كشاورزان و دانشجویان هم‌صدا در این مبارزه بزرگ و غرورانگیز شركت داشتند این بود كه این قرارداد تحمیلی است و دارای یك مبنای حقوقی صحیح و نافذ نیست. دولت انگلیس به استناد ماده ۲۲ این قرارداد به دیوان داوری لاهه رفت، ماده ۲۲ قرارداد چه هست؟ البته من ضرور می‌دانستم كه بعد از سال‌ها و با یك چنین اظهارنظری موضوع در مجلس شورای ملی مطرح شود و در واقع مجلس شورای ملی ایران كه این افتخار را دارد كه نه تنها در پهنه مبارزات ملی ایران كه این افتخار را دارد كه نه تنها در پهنه مبارزات ملی ایران اصل حاكمیت ملی را بر منابع طبیعی ملت‌ها تضمین كرد. و این افتخاری است جاودانی برای ملت ایران و برای مجلس شورای ملی ایران، مجدداً اینجا در این باره در واقع بررسی شود.
- «ماده ۲۲ - بند دال ماده ۲۲ قرارداد می‌گوید: اگر یكی از طرفین شصت روز بعد از وصول تقاضای حكمیت طرف مقابل حكم خود را معین نكرد و با تعیین آن‌را به طرف دیگر ابلاغ ننماید طرف مزبور حق خواهد داشت كه از رئیس دیوان داوری دائمی بین‌المللی و یا نایب رئیس در موردی كه مطابق قسمت اخیر جز (ب) پیش‌بینی گردیده تقاضا نماید كه یك حكم منفرد و ذیصلاحیت مطابق مقررات مذكور در فوق تعیین كند. در این صورت اختلاف موجود به وسیله حكم منفرد مزبور قطع و فصل خواهد شد. و نیز به موجب ماده ۲۱ همان امتیاز نامه مقرر شده بود كه، طرفین اعلام می‌دارد اجرای این قرارداد مبنی بر اصول متقابل حسن‌نیت و صداقت و تفسیر معقول و متناسب این قرارداد باشد و دولت ایران این امتیاز را لغو نخواهد كرد و مفاد مقررات آن در آتیه به وسیله هیچ قانون عمومی و خصوصی و یا هیچ‌یك از دستورات و نظامات اداری و یا عملیات مقامات اجرایی قابل تغییر نخواهد بود.»
قرارداد برای چند سال بود، ۶۰ سال، خوب جناب دكتر فلاح اگر قرار بود دولت و ملت ایران این قرارداد را معتبر بشناسند و به دلیل معتبر شناختن این قرارداد به دیوان داوری لاهه بروند آن وقت ما حق تغییر این قرارداد را معتبر بشناسند و به دلیل معتبر شناختن این قرارداد به دیوان داوری لاهه بروند آن وقت ما حق تغییر این قرارداد را نداشتیم و تا ۱۳ سال دیگر می‌بایست همان قرارداد منحوس و استعماری بر ملت ایران تحمیل می‌شد، بنابراین دولت ایران و ملت ایران كه بی‌گمان تمامی این اقدامات از آن زمانی كه مبارزه عظیم و غرورانگیز نهضت ملی شدن نفت در سراسر ایران آغاز شد تا آن زمان كه به خلع ید از شركت سابق انجامید، همه با رهنمود شاهنشاه ایران زمین بوده است و معطوف به این نكته بوده است كه اصولاً قرارداد سال ۱۹۳۳ فاقد مبانی یك قرارداد متعارف براساس اصول حقوق داخلی و بین‌المللی هست، (احسنت) بنابراین ما اگر قرار بود جنبه دیگر را بپذیریم و بگوییم كه قرارداد نافذ است و براساس همین قرارداد بود كه دولت انگلیس به عنوان قیمومیت از شركت نفت انگلیس در دیوان داوری لاهه طرح دعوی كرده و تقاضای رسیدگی نموده بود، پس می‌بایست تمام مفاد و قرارداد را بپذیریم و اصولاً همین نكته مهم بود میان مبارزات همه میهن‌پرستان ایران و ملت ایران با جناح‌ها و گروه‌هایی كه در آن زمان به نام گروه‌های توده نفتی معروف بود در آن زمان میلیون ایران و وطن‌پرستان ایران خواستار ملی شدن نفت در سراسر ایران بودند ولی ماركسیست‌ها و كمونیست‌ها چه شعاری می‌دادند؟
الغای قرارداد، حرف ایران پرستان چی بود، اینكه قراردادی وجود ندارد كه الغا شود بلكه این قرارداد تحمیلی است و از مبانی صحیح حقوقی برخوردار نیست، و گذشته از این مسئله ملی شدن و اقدام ملی كردن منابع و صنایع نفتی ایران منبعث از اصل حاكمیت ملی ما است (آفرین) و اصل حاكمیت ملی را هم هیچ نوع قراردادهایی به خصوص از این نوع، نمی‌تواند مخدوش بكند و این مسئله، یك مسئله‌ای نبود كه تنها در مسیر مبارزات ملی ما مطرح بشود بلكه یك نوع مبارزه عظیم ضد استعماری در جهان بود، مبارزات ملت ایران و پیروزی ملت ایران در مبارزات ملی ایران در صنعت نفت ایران سبب شد كه كشورهای بسیار درصدد برآیند با استفاده از این مبارزات و دستاوردهای این مبارزات منابع طبیعی خود را ملی كنند، دستاورد همین مبارزات بود كه ملت مصر را یاری كرد كه كانال سوئز را ملی كند دستاورد این مبارزات بود كه دیگر كشورهای صاحب منابع نفت را یاری كرد كه منابع نفتی خود را ملی كنند و دستاورد این مبارزات بود كه در شرایطی بعد از قرارداد اضطراری سال ۱۹۵۴ ملت ایران و رهبری ایران را در یك موضع اساسی‌تر ضداستعمار قرارداد تا اعمال دقیق شود نسبت به حاكمیت ملی ایران در منابع ملی و صنایع نفت ایران، بنابراین این مسئله در واقع مسئله‌ای بود كه از حدود حتی حوزه قضایی ایران خارج شد و به صورت اصلی در حقوق بین‌الملل وارد شد. امروز مسئله حاكمیت ملت‌ها بر منابع طبیعی به عنوان یك اصلی از حقوق بین‌الملل شناخته شده و جایگزین این اصل در حقوق و روابط بین‌الملل مرهون كدام مبارزات است؟ مرهون مبارزات ملت ایران است و دیوان داوری لاهه در رسیدگی به این موضوع نه تنها در برابر منافع و مصالح ملت ایران قرار داشت بلكه در برابر یك اصل، اصل بین‌المللی یعنی اصل حاكمیت ملت‌ها قرار داشت. من وارد دقایق و جزئیات امر نمی‌شوم ولی بی‌گمان همكاران گرامی كه رأی داوری دیوان لاهه را دیده‌اند مبنی بر عدم صلاحیت این دیوان نسبت به رسیدگی به این موضوع كاملاً آگاهی دارند و منعكس است كه اصولاً دیوان داوری لاهه به این دلیل كه اعلام ملی شدن منابع و صنایع نفت ایران ناشی از اصل حاكمیت ملت ایران است خود را ذیصلاح ندانست كه به این موضوع رسیدگی كند. من تعجب می‌كنم، آن‌وقت مردی را، پروفسور رولن را كه در یك موضع مبارزاتی ایستاد و نه تنها از حقوق ملت ایران و از حاكمیت ملی ما دفاع كرد كسی او را مورد اهانت قرار دهد. بنابریان من اینجا پس از سال‌های بسیار از پشت تریبون مجلس شورای ملی و به نام یكی از نمایندگان مجلس شورای ملی تمام آن مبارزات غرورانگیز و افتخارآمیزی را كه برای ملی شدن نفت آغاز شد و تا زمان خلع ید ادامه داشت تحسین می‌كنم و به همه آن مبارزان كه بودند و هستند درود می‌فرستم. من به تمامی آن قضات با شرف دیوان داوری لاهه كه در یك مرجع بین‌المللی نشستند و اصل حاكمیت ملی را برای ملت‌ها بر قراردادهای تحمیلی مرجح شناختند درود می‌فرستم به‌خصوص به پروفسور رولن آن وكیل مدافع بسیار جسور و با شهامت و با فضیلت كه در یك چنان سنگری از حقوق ملت ایران و از اصل حاكمیت ملت‌ها در پهنه سیاست جهانی دفاع كرد درود می‌فرستم و من اطمینان دارم آنچه را كه عرض كردم منویات و نظریات نمایندگان محترم مجلس شورای ملی است كه نمایندگان ملت ایران هستند (آفرین - احسنت).
رئیس - آقای رامبد بفرمایید.
رامبد (وزیر مشاور در امور پارلمانی) - با سپاسگزاری فراوان از آن همه عنایات به مناسبت اهمیت بحثی كه جناب پزشكپور فرمودند. فقط یادآوری می‌كنم آنچه را كه در نهضت ملی كردن نفت به فرمان مبارك شاهنشاه آریامهر و به همت و حمیت ملت ایران انجام گرفت، گفته افراد در ماهیت آن تغییری نخواهد داد. (احسنت) و آنچه را كه جناب پزشكپور فرمودند حفظ استقلال همه جانبه ایران از هر جهت همیشه وجهه همت شاهنشاه ایران بوده و ملت ایران آنچه را كه به پیروی از شاهنشاه انجام داده‌اند همیشه سرافراز خواهند بود و مقاماتی هم كه صلاحیت اظهارنظر در مواردی را دارند تا ارزش آن‌را داشته باشد كه نمایندگان مجلس در مورد آن صحبت كنند مقامات رسمی معینی هستند. كه مثلاً در این مورد وقتی وزیر دارایی مطلبی گفت آن، مطلبی خواهد بود كه می‌تواند به صحنه مجلس كشیده شود. (احسنت).
- ختم جلسه
۱۸- ختم جلسه.
رئیس - با اجازه خانم‌ها و آقایان این جلسه را ختم می‌كنیم تاریخ و دستور جلسه آینده بعداً به اطلاع همكاران محترم خواهد رسید.
(جلسه ساعت یازده و پنج دقیقه پایان یافت)
رئیس مجلس شورای ملی - عبدالله ریاضی.
- پرسش نمایندگان
۱۹- پرسش نمایندگان.
سؤال آقای دكتر مرتضی مشیر از وزارتخانه‌های بهداری و بهزیستی و آموزش و پرورش
- ریاست محترم مجلس شورای ملی
- خواهشمند است دستور فرمایند وزرای محترم بهداری و بهزیستی و آموزش و پرورش در مجلس شورای ملی حضور به هم رسانیده و به سؤالات زیر پاسخ دهند:
- ۱- آیا از كودكان عقب افتاده و استثنایی آماری در دست دارند؟ و چنانچه جواب مثبت باشد عده آنها بالغ بر چند نفر بوده و از لحاظ درجات هوشی در چه شرایطی به سر می‌برند؟
- ۲- با توجه به اینكه در امریكا پیشرفته‌ترین كشور دنیا قریب شش میلیون نفر كودكان عقب افتاده و استثنایی وجود دارد و مسلماً تعداد كودكان استثنایی كشور ما رقم بسیار چشمگیری را تشكیل می‌دهد مشخص فرمایند دولت برای تعلیم و تربیت و حفظ تندرستی این گروه كثیر چه اقدامی تاكنون انجام داده و برای آینده چه برنامه‌ای در پیش دارند؟
- با تقدیم احترام - دكتر مشیر.