مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۲ بهمن ۱۳۴۴ نشست ۲۳۵

از مشروطه
پرش به ناوبری پرش به جستجو
مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و یکم تصمیم‌های مجلس

مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری بیست و یکم

قوانین انقلاب شاه و مردم
مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۲ بهمن ۱۳۴۴ نشست ۲۳۵

مذاکرات مجلس شورای ملی

صورت مشروح مذاکرات مجلس روز شنبه ۱۲ بهمن ۱۳۴۴ نشست ۲۳۵

فهرست مطالب:

مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره ‏۲۱

جلسه: ۲۳۵

صورت مشروح مذاکرات مجلس روز سه‌شنبه (۱۲) بهمن ماه ۱۳۴۴

فهرست مطالب:

۱- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل

۲- بیانات قبل از دستور آقایان: دکتر امین- دکتر صاحب‌قلم- فولادوند

۳- تصویب صورت‌جلسه

۴- تقدیم یک فقره لایحه به وسیله آقای وزیر کشاورزی

۵- بقیه مذاکره در گزارش شور اول کمیسیون کشاورزی راجع به شکار و صید

۶- شور اول گزارش کمیسیون راه راجع به تشکیل شرکت هواپیمایی ملی ایران

۷- تقدیم لایحه بودجه سال ۱۳۴۵ مجلس شورای ملی به وسیله آقای مهندس معینی زند کارپرداز

۸- شور اول گزارش کمیسیون کشور راجع به اجازه قبول عضویت سازمان دفاع غیر نظامی ایران در سازمان بیت‌المللی دفاع غیر نظامی جهانی

۹- شور اول گزارش کمیسیون دادگستری راجع به تغییر و تعویض پلاک و سائط نقلیه موتوری

۱۰- طرح و تصویب گزارش کمیسیون کشور مبنی بر رد لایحه اساسنامه اتحادیه شهرداری‌های ایران و ابلاغ به دولت

۱۱- اعلام وصول گزارش کمیسیون عرایض برای چاپ در صورت‌جلسه

۱۲- قرائت دستور و تعیین موقع جلسه بعد - ختم جلسه‏

مجلس در ساعت نه و پنج دقیقه صبح به ریاست آقای مهندس عبدالله ریاضی تشکیل گردید

۱- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل

رئیس- اسامی غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

غائبین با اجازه- آقایان:

البرزی- امینی خراجی- اولیاء- دکتر حکیم شوشتری- خواجه نوری- باغمیشه- شاخوئی- فیصلی- کورس- مرتضوی- دکتر معتمد وزیری- معتمدی- طهماسبی- دکتر عدل طباطبایی- تیمسار حکیمیان.

غائبین بی‌اجازه- آقایان:

آقایان- ناروئی‏

غائبین مریض- آقایان:

مهندس آصفی- دکتر اسفندیاری- دکتر بقایی یزدی-

بوشهری- دکتر خطیبی- مهندس زنجانچی- طباطبایی- دکتر فربود- مهندس کمانگر- مهندس مجتهدی- موسوی کبیری- موقر- دکتر مهذب- میرهادی- سرلشگر نکوزاد- سرلشگر همایونی- بانو دکتر دولتشاهی.

۲- بیانات قبل از دستور آقایان: دکتر امین- دکتر صاحب قلم- فولادوند

رئیس- نطق‌های قبل از دستور را شروع می‌کنیم آقای دکتر شفیع امین بفرمایید.

دکتر شفیع امین- ملت شریف و قدردان و حق‌شناس ایران هفته قبل شروع چهارمین سال انقلاب سفید شاه و ملت را با یک شور و شعف فوق‌العاده جشن گرفت و در تهران و شهرستان‌هایی که بنده تماس مستقیم داشتم در شهرستان‌های آذربایجان و تبریز و حتم دارم به طوری که روزنامه‌ها نوشته‌اند و همکاران محترم فرمودند در تمام استان‌ها و شهرستان‌ها و بخش‌ها با یک علاقه زیادی این جشن ملی و تاریخی را با غرور و شادمانی و خوشحال جشن گرفتند و همیشه نسبت به این روز احترامی قایل هستند (صحیح است) در سه سال قبل ساکنین سرزمین مقدس و باستانی ایران به ندای سعادت‌بخش رهبری عالیقدر و پیشوای بزرگ خود لبیک گفتند و خود را برای اجرای نظرات و فرامین شاهنشاه بزرگ آریامهر که عین سعادت و خواسته‌های ملی و اجتماعی ملت ایران بود با علاقه رأی دادند (صحیح است) روز ششم بهمن ۱۳۴۱ طبقات مختلف و ملت ما به پیشنهاد رهبر عالی‌قدر با اکثریت قاطع رأی مثبت دادند و عموم جهانیان دیدند و شنیدند که ملت ایران پاسدار حقیقی یکی از معظم‌ترین شاهنشاهی‌های جهان می‌باشد و برای حفظ حق و حقیقت و صلح و صفا در دنیای متمدن امروز با جان و دل کوشش می‌کنند و برای حفظ تاج و تخت کیان و مقام شامخ سلطنت ایران با جان و دل فداکار و کوشا می‌باشند (صحیح است) ملت ایران روز ششم بهمن نشان داد که همیشه نسبت به رهبر عالیقدرشان و برای جانبازی در راه منویات عالیه معظم‌له با تمام قوا سینه سپر خواهند کرد. روز ششم بهمن یکی از روزهای بزرگ و آزادی بخش تاریخ ایران بوده و خواهد بود (صحیح است) در این روز ملت ایران به منشورهای مقدس شاهانه که برای پیشرفت و عظمت طبقات مختلف ملت انشا شده بود به راحتی و آزادی کامل رأی دادند و رشد ملی و اجتماعی خود را به جهانیان نشان داد تاریخ پرارج و درخشان ایران پر از صفحات روشن می‌باشد ولی روز ششم بهمن صفحات تاریخی ما را نورانی‌تر و درخشان‌تر کرده است و این روز بزرگ برای همیشه با خطوط زرین در تاریخ ملت ما و مملکت ما ثبت و ضبط خواهد شد منشورهای مقدس شاهانه بعد از ششم بهمن با ستارگان مقدس دیگر یعنی سپاهیان بهداشت، سپاه ترویج و آبادانی پرنورتر و درخشان‌تر شده است نور و درخشانی این منشورهای آسمانی بهتر و منورتر گردید و سعادتی که این منشورها برای ملت ایران تعیین نمودند روزبه‌روز درخشان‌تر خواهد بود در این سه سال هر روز که می‌گذرد عملاً نتایج عالی و پرثمر این انقلاب را قوی‌تر و بهتر می‌بینیم و ملت ایران بهتر اثرات آن را درک و حس می‌کنند و با موفقیت پیش می‌روند و روزبه‌روز ملت ایران به عظمت فکر و بلندی اندیشه و الهام آسمانی و مقدس این انقلاب عظیم اجتماعی و بهداشتی پی می‌برد و در مقابل رهبر دانشمند خود که همیشه در فکر سعادت و راحتی و ترقی و پیشرفت افراد میهنش فداکاری مبذول می‌فرمایند تعظیم و ستایش تقدیم می‌دارد و محبت و قدردانی این موهبت عظمی را بر اعماق قلب خود حفظ خواهد نمود طبقات مختلف و صنوف محکم اجتماع عظمت و بزرگی انقلاب و سعادت بزرگی که راحتی فکری و اجتماعی نسل فعلی و آتیه ایران را تأمین می‌کند درک نموده و خود را مهیای خدمت بیشتر و فعالیت بیشتر و کوشش زیادتری می‌کند و با گام‌های محکم و آهنین در شاهراه ترقی و تمدن قدم برمی‌دارد. بنده آنچه که در این مدت عملاً می‌بینم نمایندگان دولت برای تحقق بخشیدن و پیشرفت منشورهای مقدس شبانه‌روز تلاش می‌کنند برای ما نمایندگان ملت ایران که مجاهدین و سربازان پاسدار انقلاب هستیم منظوری جز پیشرفت و ترقی ملت باستانی نیست و می‌خواهیم عملاً به رهبر معظم و عالیقدر خودمان نشان بدهیم که خدمتگزار صمیمی و پاسدار صمیمی ملک و ملت و منشورهای انقلاب

سفید هستیم دولت ما با کمال قوا کوشش دارند که وسایل کار و فعالیت ملت را بیشتر فراهم نمایند تا طبقات مختلف اجتماع مخصوصاً طبقات مختلف آزاد شده و محروم بیش از پیش در رفاه و آسایش باشند عموم طبقات در حدود قانون اساسی در راحتی و خوشی و رفاه باشند. امروز ملت ایران درک نموده است که زندگی و راحتی سعادت و کارمندان دولت و کارگران و کشاورزان و تجار و اصناف و روشنفکران در حدود قانون محفوظ بوده و همه با هم متحداً برای سعادت ایران و اعتلای این مملکت و حفظ مقدسات و حفظ سلطنت و حفظ رژیم سلطنتی مشروطه فعالیت و کوشش می‌کنند و پیش می‌روند بنده حتم دارم که موفق خواهیم شد (انشاءالله) همکاران محترم بهتر از همه مطلع هستند که انقلاب سفید چهره اجتماعی دهات و ده‌نشینان را روشن‌تر و گشاده‌تر نموده است و همه با روی گشاده و چهره بشاش ستایشگر منشورهای مقدس و الهام‌دهنده آنها هستند کارگران عزیز ما بعد از این انقلاب ششم بهمن با رفاه کامل در کارخانه‌جات فعالیت می‌کنند (صحیح است) و دارای حقوق و حق کامل هستند و با علاقه وزارت کار درمانگاه‌هایشان و بیمارستان‌های‌شان مرتب بوده و روزبه‌روز انشاءالله کامل‌تر هم خواهد شد. در دهات ما ده‌نشینان با علاقه کامل‌تر به زمین و به این موهبت عظیمی که به آنها واگذار شده و منشورهای مقدس ما الهام‌دهنده آنها است نگاه می‌کنید اصلاحات ارضی با علاقه و فداکاری مهندسین فعال و جوان و کارمندان علاقه‌مند ما پیش می‌روند و انشاءالله مرحله سوم که مرحله مهم‌تر و دقیق‌تری می‌باشد و حقاً باید بگوییم دوره سازندگی این نظرات بزرگ خواهد بود در پیش داریم تا آخر سال ۱۳۴۵ تمام خواهد شد و انشاءالله موفق خواهیم شد. سپاه دانش نور پرفروغ علم و دانش را در اقصی نقاط کشور و در دهات ما با علاقه و فداکاری پیش می‌برند. سپاه بهداشت تن و جسم و روان و اعصاب اعصاب فرزندان این آب و خاک را راحتی می‌بخشد سپاهیان آبادانی و ترویج راهنمای کشاورزان در دهات و بخش‌ها می‌باشند و بنده حتم دارم و ایمان دارم که اینها با علاقه‌ای که دارند موفق خواهند شد بنده نکته‌ای که می‌خواستم عرض بکنم و یک نکته مهم و اساسی است که باید از نظر دور کنیم این است که برای پیش بردن این جهش عظیم تاریخی باید فعالیت و فداکاری بیشتری داشته باشیم که با کار و کوشش و فداکاری عم... لی از الهام‌دهنده بزرگ شاهنشاه آریامهر عملاً یاد بگیریم. چرخ‌های اجتماع ما اکثراً به وسیله دستگاه‌های دولت و کارمندان دولت می‌چرخد و پیش می‌رود باید آنها با هم همکاری و هماهنگی خیلی زیادی داشته باشند باید برای أخذ نتیجه و ثمرات بیشتر و کامل‌تر بیش از پیش مراقب کارگر و کشاورز، تاجر و اصناف و فرهنگی و دانشگاهی باشند مخصوصاً در امر کشاورزی در دهات توجه بیشتر باید شود که این زندگی نوین و تازه آنها مرتب‌تر و منظم‌تر شود در سال‌های اخیر مخصوصاً در این سه سال دستگاه‌های دولتی، بانک‌ها مخصوصاً بانک کشاورزی در بخش‌ها و دهات اقدام به کارهای بزرگی کرده‌اند که جای تشکر است بنده در اینجا از همه دستگاه‌های دولتی مخصوصاً بانک کشاورزی تشکر می‌کنم که با دادن به کشاورزان وضعیت کشاورزی ما را تغییر داده است (صحیح است) اما در بخش‌ها کشاورزان آنهایی که به وسیله همین دولت رهایی پیدا کرده‌اند و وام‌هایی گرفته‌اند ناراحتی‌هایی دارند بنده به عرض می‌رسانم که باید زودتر به درد آنها برسیم میزان کشت مخصوصاً کشت بعضی محصولات زیاد شده ولی متأسفانه کشت گندم کم شده ولی بعضی از حبوبات زیاد شده (یک نفر از نمایندگان- سطح کشت که آقا بالا رفته است) بله سطح کشت بالا رفته است ولی باید کشاورزان را دستگاه‌های دولتی، وزارت کشاورزی و وزارت اقتصاد هدایت کنند کشت گندم کم شده است باید ارائه طریق بکنند که زیاد شود در اطراف تبریز در شهرستان‌های آذربایجان به طوری که بنده اطلاع دارم در اصفهان و سمنان و شاهرود و همدان کشت بعضی اجناس خیلی زیاد شده است و متأسفانه محصول در دست کشاورزان مانده است در بخش‌های آذرشهر و خسروشاه و گاوگان مخصوصاً سیب‌زمینی و پیاز زیاد کاشتند و آنچه تلاش کرده‌اند برای فروش محصول‌شان بازاری پیدا نکرده‌اند.

رئیس- آقای دکتر شفیع امین وقت شما تمام است.

دکتر شفیع امین- بنده از وقت ناطق بعدی آقای حق‌شناس استفاده می‌کنم ایشان وقت‌شان را به بنده عنایت کرده‌اند.

رئیس- بفرمایید.

دکتر امین- از همکار محترم آقای حق‌شناس تشکر می‌کنم همکاران محترم تصدیق می‌فرمایند که در دنیای متمدن امروز و با اقتصاد پیشرفته دنیای امروز بازاریابی یکی از عوامل بزرگ اقتصاد است اگر بازاریابی فراهم نشود موجب ناراحتی و خسارات زیاد خواهد بود بنده باز حتم دارم که دستگاه‌های دولتی در این راه هم کوشش می‌کنند و علاقه دارند ولی علاقه و توجه و امید باید محکم و منظم باشد که در تمام مملکت گسترش یابد برای بازاریابی اولاً باید احتیاجات داخله مملکت را تأمین بکنند و بعد برای صادرات که یکی از قسمت‌های مختلفه اقتصاد است بازاریابی در خارج را توجه بکند و با دقت کامل و روشن‌بینی کشاورزان را هدایت بکند والا اگر کشاورزان هدایت نشوند موجب ضرر و زیان و خسارت زیادی خواهد بود تقریباً دو ماه قبل عده زیادی از کشاورزان اطراف تبریز به تهران آمدند بنده با همکاری آقایان نمایندگان محترم آذربایجان با وزارت اقتصاد تماس گرفتم اینها در سه چهار ماه پیش نامه نوشتند تلگراف کردند که به وضعیت آنها رسیدگی شود مخصوصاً از این جهت که محصول سیب‌زمینی و پیاز آنها مانده است، از وزارت اقتصاد تشکر می‌کنم که با علاقه و ایمان راهنمایی می‌کنند و مشغول بازاریابی هستند ولی اگر خود کشاورزان به تهران نمی‌آمدند و خودشان تلگراف نمی‌کردند توجهی به حال آنها نمی‌شد و اطلاعی در دست نبود که محصول آنها چقدر است و چقدر مانده نمونه‌اش را بنده خودم بردم دادم به وزارت اقتصاد یعنی دستگاه‌های ما تا دو ماه پیش نمونه‌برداری نکرده بودند دستگاه‌های محلی و کشاورزان خودشان آوردند و گفتند محصول ما خیلی خوب است و تماس گرفتند و تاکنون نتیجه گرفته نشده امیدواریم که وزارت اقتصاد توجه بیشتری بکند که اینها جنس‌شان به خارج صادر شود و این کار هم وقت زیادی می‌خواهد تصدیق بفرمایید اگر از سال قبل اینها راهنمایی می‌شدند این قدر موجبات ناراحتی فراهم نمی‌گردید بنده از دولت تقاضا دارم توجه عاجل و فوری به عمل آورد و اگر بازار نیست خود دولت بخرد و در سایر جاهای کشور که احتیاج دارد بدهد و در تمام دنیا که اقتصاد پیشرفته دارند این طور عمل می‌کنند اگر محصول یک کشاورزی زیاد شد دستگاه‌ها و دولت کمک می‌کنند که اینها متضرر نشوند (صحیح است) موضوع دیگری که می‌خواستم تذکر بدهم وضعیت کارمندان دولت است بنده به آنها عرض کردم که دستگاه‌های ما به وسیله کارمندان می‌گردد کارمندان ناراحتی‌هایی دارند البته تلاش برای ایشان می‌شود قانون استخدام را دو سال پیش به مجلس دادند کمیسیون مشترک و همکاران ما در مجلس شورای ملی و مجلس سنا مشترک و همکاران ما در مجلس شورای ملی و مجلس سنا خدمت می‌کنند که امیدواریم هر چه زودتر این کار تمام شود و تصویب و اجرا گردد اگر به وضعیت کارمندان دولت مخصوصاً فرهنگیان توجه کنید می‌بینید همه اشخاصی هستند که پایه‌های خودشان را دو سه سال است نگرفته‌اند عقده‌هایی در دل دارند زندگی‌شان نمی‌چرخد اگر کمک و راهنمایی به این طبقه شود و اگر کارمند دولت در پشت میزش راحت باشد بالطبع به مراجعه کننده جواب سریع‌تر و روشن‌تر خواهد داد و کارمندان دولت یکی از عواملی هستند که کار این انقلاب عظیم و هدایت آن را باید انجام دهند باید توجه شود که آنها ناراحت نشوند تا هادی و راهنمای خوبی برای ما باشند قسمت دیگر که بنده می‌خواهم تذکر بدهم از نظر راهسازی و از نظر ساختمان‌های مختلف است وزارت راه حقاً زحمت می‌کشد وزارت آبادانی و مسکن در شهرستان‌ها فعالیت می‌کند از سازمان برنامه بنده تشکر می‌کنم آنچه که شده و در تبریز بنده دیدم این است که نسبت به ساختمان دانشگاه تبریز توجه می‌شود ولی به اصل کار و اساس کار متأسفانه اهمیت داده نمی‌شود، بودجه دانشگاه ما همان بودجه پنج سال پیش است و به اساس کار که همان وضع بیمارستان‌ها و دارو برای مریض است باید توجه بکنید و فعلاً چون موقع بودجه‌نویسی است بنده از دولت تقاضا دارم چون دوسه مرتبه هم تذکر داده شده و وعده هم داده‌اند که عمل بکنند برای دانشگاه‌های تبریز، مشهد، اصفهان

اهواز که احتیاج به تکمیل بودجه برای خرید دارو و اثاث دارند بودجه اضافی در نظر بگیرند در این تعطیلات زمستانی بنده یقین دارم که همکاران محترم با موکلین و طبقات مختلف تماس داشته‌اند بنده هم آنچه امکان داشت تماس گرفتم و دردل‌های آنها را یادداشت کرده‌ام الزاماً خودم را موظف‏ می‌دانم که به سمع مسئولین امور برسانم بنده همیشه از پشت این تریبون گفته‌ام عمده کار مأمورین جلب اطمینان ملت است بنده باز هم می‌گویم دولت شب و روز زحمت می‌کشد ولی باید توجه بکند که عوامل عمده اداری و رؤسای ادارات استانداران و فرمانداران و مدیر کل‌ها باید اساس کارشان را حمایت و جلب ایمان و اطمینان مردم قرار بدهند بنده حتم دارم که همه می‌خواهند ملت ایران مملکت ایران در کمال ترقی باشد و تصدیق می‌فرمایید اگر همان برخورد اگر به همان راهنمایی توجه بکند ملت را راضی و ایمان‌شان را به دستگاه‌های بیشتر جلب کرده است مطالب دیگری است که بنده یادداشت کرده‌ام و در این تعطیلات زمستانی دیدم در بعضی جهان در قسمت‌های کوچکی ناراحتی دیده می‌شد نسبت به مأمورین دولت امیدوارم توجه شود اگر مأمورین خوب و مجرب در اجرای قوانین باشد بنده حتم درام که نظر عموم ملت و نظر رهبر عالیقدرمان بهتر و کامل‌تر اجرا خواهد شد بنده مخصوصاً چون آقای معاون وزارت کشاورزی تشریف آوردند تقاضا می‌کنم توجه بفرمایید مقدار هزارها تن از محصولات کشاورزان آذربایجان بدون بازار مانده البته خودشان این مقدار را می‌گویند خودشان تقاضا دارند اقدامی شود که محصول‌شان از بین نرود چون بازار دیروز تلگراف رسیده مخصوصاً خواهش می‌کنم که جداً از دستگاه‌ها بخواهید که اینها را توجه بکنند که می‌گویند بیش از هزارها تن است و اگر این مقدار نباشد نزدیک به صدها هزار تن سیب‌زمینی و پیاز دارند که روی دست‌شان مانده و از بین می‌رود این افرادی که امروز با توجه شاهنشاه و با این انقلاب به آزادی رسیده‌اند البته اینها نباید ناراحت باشند و جنس روی دست‌شان بماند و این ضرری که به آنها می‌خورد ضرر مستقیم به مملکت و اجتماع ما خواهد بود امیدوارم توجه بکنید که این کشاورزان ما که حقاً زحمت می‌کشند و فعالیت می‌کنند آسوده خاطر شوند وجداناً تا آن اندازه‌ای که تماس دارم می‌بینم که دستگاه‌های دولتی تلاش می‌کنند زحمت می‌کشند (دکتر رهنوردی- وظیفه‌شان است) البته وظیفه‌شان است که زحمت بکشند (دکتر رهنوردی- از زحمت می‌کشند منظورتان چیست) بنده تماس دارم می‌بینم که دستگاه‌های دولتی زحمت می‌کشند بنده از انجام وظیفه‌ای که می‌کنند تشکر می‌کنم منتهی یادآوری می‌کنم به طبقات مختلف کمک کنند وزارت کشاورزی و وزارت اقتصاد باید بیشتر با کشاورزان تماس داشته باشند و همکاری بکنند و ببینند این کشاورزی که محصولی به دست می‌آورد چقدر از آن را می‌تواند صادر کند و چقدر می‌توانیم در داخله مصرف کنیم باید بازاریابی داشته باشیم بنده خیلی تشکر می‌کنم از همکاران محترم که به این بیانات مفصل توجه فرمودند.

رئیس- آقای دکتر صاحب قلم بفرمایید.

دکتر صاحب‌قلم- سه شب پیش در روزنامه‌ها خبر مسرت بخشی بود دایر بر این که در معاینات طبی که در اطریش از شاهنشاه آریامهر به عمل آوردند معظم‌له از سلامتی کامل برخوردار بودند (الحمدالله) این مژده بسیار بزرگی بود برای ملت ایران (صحیح است) ملتی که دعای خیرش در این سفر بدرقه شاهنشاه آریامهر است (صحیح است) و نمونه‌ای از این دعاهای خیر و احساسات بی‌شائبه را بنده در سفر به آذربایجان غربی دیدم که شمه‌ای به عرض نمایندگان محترم مجلس می‌رسانم. جناب آقای رئیس مجلس افتخاری به نمایندگان آذربایجان غربی دادند و برای افتتاح دانشکده کشاورزی به اتفاق جناب آقای دکتر هدایتی وزیر آموزش و پرورش سفری به آذربایجان غربی فرمودند به هر کجا رسیدیم با وصف این که گاهی خیلی دیروقت بود مثلاً چهار و نیم بعد از نصفه شب که به مراغه رسیدیم مع‌ذلک در راه همه عشایر و سایر اهالی از خرد و کلان بودند و همه نسبت به شاهنشاه آریامهر ابراز احساسات می‌نمودند و شعار جاوید شاه این احساسات همین‌طور ادامه داشت خواه در میاندوآب خواه در نقده، خواه در مهاباد، خواه رضائیه، شاهپور، خوی و البته اگر آقایان وقت داشتند به ماکو می‌رفتند همین

احساسات هم در آنجا بود این احساسات در دانشکده کشاورزی رضائیه وقتی به دست جناب آقای مهندس ریاضی رئیس معظم مجلس شورای ملی افتتاح می‌شد به حد اعلی رسید چرا؟ برای این که یکی از منویات شاهنشاه آریامهر دایر به تأمین تعلیمات عالیه در استان به مرحله اجرا درمی‌آمد البته تشریک مساعی و مساعدت جناب آقای صالح رئیس محترم دانشگاه تهران که این دانشکده وابسته به آنجاست قابل تشکر و تقدیر است البته با دادن استاد و سایر اقدامات ما را ممنون و متشکر کردند و امیدوارم این مساعدت همیشه ادامه پیدا کند همچنین جناب آقای دکتر هدایتی وزیر آموزش و پرورش که با نداشتن بودجه و نداشتن جا اقدامات مثبتی در این کار به عمل آوردند بودجه تأمین کردند محل تعیین کردند که موجب امتنان استان آذربایجان غربی و ما نمایندگان آذربایجان غربی است اقدامات جناب آقای همایونفر استاندار فعال آذربایجان غربی که در بدو ورود وقتی که ما احتیاجات استان را با ایشان در میان گذاشتیم ایشان در این کار پیش‌قدم شدند و لزوم تشکیل این دانشکده را بدون گزارش دادند و موجب تشکر ما است و همچنین در کارهای عمرانی اقدامات مؤثری انجام دادند امیدوارم مورد توجه دولت و شخص جناب آقای هویدا نخست‌وزیر محترم واقع گردد که خود جناب آقای نخست‌وزیر هم در تشکیل این دانشکده کمال مساعدت و همراهی را نموده و دستورات اکید صادر کرده‌اند که کمال تشکر حاصل است به هرحال هر کسی اعم از وزیر، اعم از رئیس دانشگاه و استاندار و هر فردی در اجرای منویات شاهنشاه آریامهر قدم بردارد ملت ایران به او با دیده احترام می‌نگرد و هر کسی که در به ثمر رسیدن انقلاب که پرچم آن به دوش شاهنشاه است قدم بردارد ملت ایران به دیده احترام به او می‌نگرد (صحیح است) مطلب دیگر که خواستم عرض کنم قبل از تعطیلات زمستانی مجلس مطلبی در روزنامه خواندم راجع به تأسیس بانک وام مسکن بنده تعجب کردم اگر واقعاً دولت سرمایه‌ای دارد چرا این را به بانک رهنی نمی‌دهد که کادر فنیش مجهز است چرا بیاید یک بانک دیگری تأسیس کند و یک جایی درست کند با یک مدیرعامل و هیئت مدیره غیره چه بهتر این که صرفه‌جوئی بکند و این سرمایه را در اختیار بانک رهنی بگذارد در وضع حاضر بانک رهنی با سرمایه‌ای که دارد این طور از رادیو شنیدم به سی و هشت نفر توانسته است وام بدهد البته متقاضی خیلی بیشتر است و اغلب به امید این که از بانک‌ها وام بگیرند رفته‌اند و خانه خریده‌اند و حالا بانک به اینها نمی‌تواند وام بدهد و ناچارند خانه‌های‌شان را بفروشند و باز بروند به دنبال کرایه‌نشینی اخیراً بانک مرکزی شنیدم بخشنامه‌ای کرده که برای خرید خانه وام ندهد این وقتی صحیح می‌تواند باشد که سرمایه بانک رهنی آن‌قدر کافی باشد که بتواند به تمام متقاضیان وام بدهد (مصطفوی نائینی- بانک رهنی وام نمی‌دهد بانک مرکزی و تمام بانک‌ها وام خرید خانه را قطع کردند) همین را عرض می‌کنم و تشکر می‌کنم که جناب آقای مصطفوی هم تأیید فرمودند تقاضا دارم لااقل از این دستورات خلق‌الساعه جلوگیری کنند و اگر نمی‌خواهند به کسانی که خانه خریدند و بفروشنده بدهکار هستند وام بدهند لااقل‏ قبل اطلاع دهند و مدت قایل شوند در هر صورت توجه دولت را به این مطلب جلب می‌کنم در خاتمه عرایضم توجه دولت را به وضع کشاورزان آذربایجان غربی هم جلب می‌کنم به طوری که چندی قبل به عرض رساندم باغات انگور رضائیه را پارسال سرما زد و از این بابت کشاورزان عایدی ندارند و حتی ضرر هم کرده‌اند و همه مخارج را از جیب خودشان داده‌اند و تعجب از این است که از این کشاورزان ۲% عمران هم می‌خواهند بنده مخصوصاً از اعضا کمیسیون محترم کشور خواهش می‌کنم که لایحه انجمن دهات را زودتر تصویب بکنند چون بنیان واگذاری کار مردم به مردم همین لایحه تشکیل انجمن دهات است که تا اندازه‌ای می‌تواند رفع مشکلات را بکنند متأسفانه امسال توتون کشاورزان را هم باران زده و دخانیات ناچار توتون را نمی‌خرند البته کشاورزان بیچاره تقصیر ندارند و حق این است دولت ضرر این کار را بدهد و نگذارد کشاورز از بین برود این کار در تمام ممالک دنیا معمول است البته دخانیات رضائیه تقصیری ندارد به قول معروف المأمور معذور و حسن نیت هم دارد و تا حالا هم رئیسش خوب کار کرده و نظم و انضباطی در اداره‌اش هست و از این نظر ایرادی نیست ولی اصولاً بایستی دولت به فکر کشاورزان باشد و توتون اینها را به قیمت عادلانه بخرد و لو این که در مقابل چشم کشاورزان

بسوزاند و بنده شنیده‌ام اصولاً سطح کشت توتون بالا رفته و بیشتر از قدرت کارخانه دخانیات است و روی این اصل هم مقداری از توتون رضائیه را آگهی دادند که به خارج صادر کنند اگر این طور است پیمان کمتری ببندند در مورد سیب‌زمینی و پیاز که جناب آقای دکتر شفیع امین هم اشاره فرمودند بسیار صحیح است در آذربایجان غربی بنده یک تذکری به دولت دارم و آن این است که رضائیه و ماکو هم مرز است با ترکیه هم ترک‌ها حاضرند و هم اهالی حاضرند مبادله مرزی بکنند سیب‌زمینی و پیاز ببرند و در عوض پرتقال و انجیر بیاورند انجیر ترکیه خیلی خوب است و این مبادله مرزی را اگر دولت اجازه بدهد تا حدودی رفع اشکالات کشاورزان این منطقه خواهد شد و اگر همین‌طور بماند و با کمیسیون و امروز و فردا کار درست نمی‌شود و دو محصول از بین می‌رود و دو کشاورز هم از بین می‌رود الان ما در رضائیه کشاورزانی داریم که توتونش را باران‌زده سیب‌زمینی و پیاز هم مانده است روی دستش و به بانک کشاورزی هم بدهکار است و باید سر وقت قسط خودش را بدهد امیدوارم این عرایض بنده مورد توجه دولت واقع شود و به انتظار آن روز عرایضم را خاتمه می‌دهم (احسنت).

رئیس- آقای فولادوند تشریف بیاورید.

فولادوند- با اجازه مقام معظم ریاست مجلس شورای ملی و نمایندگان محترم بنده همیشه یک یاداشت‌هایی می‌کنم ولی وقتی می‌آیم پشت تریبون نمی‌توانم تبعیت از آنها بکنم.

گفت:

صد نقش برانگیزم با عشق برآمیزم‏ چون نقش تو را بینم در آتشش اندازم‏

همان اندازه که احساست بدون تهیه و تدارک گفته شود صمیمانه‌تر است (صحیح است) مطلبی که امروز بنده می‌خواستم عرض کنم البته هر چه باشد متفرع بر دعایی است که می‌دانم نمایندگان محترم و ملت عزیز ایران در آن با بنده شریک هستند که به جان پاک و ذات مقدس شاهنشاه که در مسافرت تشریف دارند (صحیح است) و امیدوارم که انشاءالله این سفر مثل همیشه منشأ و مأخذ خیر و برکت بیشتری برای وجود عزیز معظم‌له و ملت شریف ایران باشد (انشاءالله) از جهتی باز هم وظیفه دارم به سهم خود اظهار شادی و خوشبختی بکنم از این که امسال هم به سلامتی جشن‌های یادبود و سالگرد شش بهمن و انقلاب شاه و مردم به خوبی و زیبایی و شکوه برگزار شد و انشاءالله امیدوارم سال‌های سال این سالگرد با شکوه بیشتری و فر بیشتری برای ملت ایران و در زیر سایه شاهنشاه برگزار گردد. مطلب دومی که واجب است به عرض نمایندگان محترم مجلس شورای ملی برسانم این است که بنده برحسب سابقه و وجدان سیاسی خودم چند کلامی را امروز واجب دانستم که حتماً به عرض مجلس محترم و ملت ایران برسانم و فی‌الواقع سکوت هم درباره این مطلب به عقیده بنده ترک اولی است و آن راجع به مطلبی است که پریروز دیدم همکار عزیزم جناب آقای صفی‌پور درباره آن صحبت فرمودند و چندی قبل همکار عزیز ما جناب آقای مجید محسنی فرمودند در این زمینه باید عرض کنم که هم نمایندگان ایران هم مجلس ایران حتماً آن وظیفه‌ای که منطبق هست با روح انقلاب شاهنشاه و مردم و ششم بهمن باید درک کنند و انجام بدهند دیگران هم در خارج شنیده‌اند گفته‌اند این انقلاب یک انقلابی است که موافق و متناسب با روح ایرانیان بوده است و با موفقیت سیاسی ایران وزیر لوای شاهنشاه‌ایران به خوبی و قدرت و موفقیت انجام شده و می‌شود و خواهد شد (مهندس کمانگر- بله این جریان منعکس شده است) چیزی را که دیگران دیده‌اند آقایان نمایندگان محترم خود ما هم باید قبل از دیگران تشخیص بدهیم و نباید در این راه فقط شاهنشاه آریامهر و مأموران عالی‌رتبه که دسترسی روزانه به شاهنشاه دارند و از فیضیات ایشان الهام می‌گیرند داشته باشند ما هم باید توجه داشته باشیم و برحسب وظیفه نمایندگی مسئولیت سنگسنی به عهده داریم در مجلس مسئولیت سنگین یک مسئولیت فیزیکی و جسمانی نیست مسئولیتی که نماینده در مجلس دارد یک مسئولین روحانی و کلامی است یعنی ما می‌بایستی به وسیله عقلی که خداوند به ما داده است کلام خودمان را کنترل کنیم و منطبق کنیم با جریانات سیاسی کشورمان با حد اعلی و اهم منافع کشور و می‌بایستی خودمان را با زمان و مکان ایران در دنیا و دنیا در ایران هماهنگ بکنیم این است که بنده که به شهادت نمایندگان محترم و به شهادت صورت جلسات همیشه سعی کرده‌ام که در انجام وظیفه نمایندگی هیچ وقت تابع احساسات یا خدای نکرده

منافع شخصی خودم نباشم به عهده خودم می‌بینم که امروز هم بحثی پیش آمده است که ممکن است خدای نخواسته موجب تعبیراتی در داخل و خارج شده باشد یا بدبختانه می‌دانم که شده است حتماً بر وظیفه این چاکر است از لحاظ وظیفه نمایندگی و فردی خودم که حتماً سکوت نکنم والا حتماً از نظر وظیفه نمایندگی بنده ترک اولی کرده‌ام بنده شاید گاهی مطالبی که عرض می‌کنم گزارشاتی که به سمع مجلس محترم می‌رسانم شاید مطلوب طبع همگی نبوده باشد ولی به قول سعدی یا غم عشق خودم یا غم رسوایی را، یا غم وظیفه و حد اعتدال و حد نصف و حد مراعات کشورم را باید بکنم و آن وقت محبوب‌القلوب باشم و خدای نخواسته دماگوژی بکنم و یا آنکه وجدان خود را نصب‌العین قرار بدهم و مطالب را جناب آقای نادرخان عزیزم به سمع مبارک مجلس شورای ملی برسانم بنده آقایان استدعای توجه دارم این را اگر گوش نکنید متأسفانه از خود مجلس هتک حرمت فرموده‌اید مجلس وقتی مطلب مهم است باید مطالب کوچک را کنار بگذارد و حتماً به مطلب ناطق گوش بدهند و دقت بکنند این است که بنده استدعا می‌کنم حرمت مجلس را مواقع جدی با یک سکوت ملاطفت‌آمیز و استماع به عرایض ناطق آقایان التفات و مراعات بفرمایند این که عرض کردم گفتند گفتن یکی و عمل کردن دوتا بنده خیلی خوشوقت شدم که آن روز آقای محسنس تشریف آوردند پشت تریبون و اظهار ندامت فرمودند از این که به پرونده امر رسیدگی بکنند در اثر تحریک احساسات یک مطالبی که گفته‌اند جای بسیار عالی است و بسیار خطرناک است، چون این تریبون با زبان اداره می‌شود و زبان هم همان است که ازوپ گفت: می‌تواند که بدترین و بهترین چیز از موجودات عالم باشد، این است که گفت:

زبان در دهان ای هنرمند چیست؟

کلید در گنج صاحب هنر.

اینجا بنده خودم باید بگویم و استدعا می‌کنم، آن روز هم بنده توقع خضوع بیشتری از شما داشتم ملاحظه بفرمایید.

مجید محسنی- ماده ۷۴، اجازه می‌خواهم.

فولادوند- امیدوارم آن دستی که بلند می‌کنید می‌آیید اینجا برای اظهار خضوع و ندامت باشد عرض می‌شود حضور نمایندگان محترم که هیچ‌کس از بنده به تصدیق دوست و دشمن عملش انقلابی‌تر نبوده یعنی بنده مفتخرم عرض کنم که به سبب انجام وظیفه با تمام فامیلم قطع رابطه کرده‌ام چون که به تشخیص من، صحیح یا غلط، آنها مرمفاد و روحیه انقلاب ۶ بهمن و دستوراتش را در حوزه انتخابی من و محل من انجام نمی‌دهند و بنده یک تنه ایستاده‌ام و فکر می‌کنم نظر بنده مؤید مجریان قانون بوده است (احسنت) تشکر می‌کنم مع‌ذلک وقتی می‌آیم اینجا و می‌بینم که بنده حسن نیت دارم مادام که یک چنین سربازی که خوشوقتم که تشریف آوردند مثل تیمسار سپهبد ریاحی سرباز شاه در رأس این کار با زحمت و با فداکاری شبانه‌روزی با صرف تمام انرژی مادی و معنوی کار می‌کند ما وظیفه‌مان این است که ایشان را تشویق بکنیم ما اگر بنشینیم آنجا و یک عضو درجه پنجم آن هم باشیم نتوانیم کار کنیم و فرار کنیم آقایان نمایندگان ما از ضجه یک زراعی ناراحت می‌شویم، ضجه شفاهی است ملاحظه بفرمایید یک چیزی که می‌گویند این قدر ناراحت می‌شویم ولی بایستی ببینیم آقایانی که عملاً با زارعین سروکار دارند، عملاً، شفاهاً، شبانه‌روز، با تمام ایران در مقابل کارشکنی‌های خارجی اگر مدرک به دست خارجی‌های بدبین و بدخواه بدهیم، آنها چه می‌کنند عرض کردم ما نه تنها تشویق را به بالادست هم باید بکنیم اینها برای ما زحمت می‌کشند، کار می‌کنند و می‌توانم بگویم که استخوان‌های‌شان خرد می‌شود اینها باید بدانند که ما متوجهیم اگر ما هم متوجه نباشیم اینها به چه عشقی کار بکنند؟ (صحیح است) این است که بنده عرض می‌کنم بایستی حتماً مراقب باشیم که هیچ وقت اجر سربازان انقلاب را که در صف مقدم، در صف عملی شبانه‌روزی کار می‌کنند مبادا خدای نخواسته ضایع بکنیم و آن روزی که پیش آمد کرد بنده شنیدم چون در مجلس نبودم آقای مجید محسنی یک مطلبی گفته‌اند، گفتند بودی؟ شنیدی؟ گفتم نه، گفتند این را گفته‌اند، گفتم اینها را امشب رادیوی بدخواه بیگانه تکرار خواهد کرد تصادفاً همان طور هم شد چون می‌دانم آنها متأسفانه اشخاصی دارند.

خائنینی که فوراً عمل خوب ما را تضییع می‌کنند وآنچه می‌شوند بدون مطالعه و بدون رسیدگی آنها را مدرک در دست خارجی می‌دهند و من انتظار دارم از مطبوعات، از رادیو همانطور که متأسفانه هر تنقیدی از دولت می‌شود به سرعت تبلیغش می‌کنند، تشویق از دولت، تشویق از خادمان شاهنشاه را، تشویق از خادمین مملکت را، تشویق از خادمین اصلاحات ارضی را حتماً منعکس بفرمایند اگر وظیفه وجدانیتان را ادا می‌کنید، این است که ما به هیچ وجه به هیچ خارجی اجازه نمی‌دهیم در امور داخلی ما فضولی بکند و اگر هم مطلبی اینجا گفته شده بنده هم رفتم تحقیق کردم دیدم اصلاً موضوعی نبوده است و سوء‌تفاهم بوده است و این کلمه نفهمیده و نسنجیده را معذرت می‌خواهم بدون مطالعه، یک همکار ما آمده است اینجا گفته است پشت این تریبون، این تریبون اگر اشتباهی بشود شکرالله الحمدلله اشتباه هم از پشت این تریبون جبران خواهد شد بنده باز تکرار می‌کنم، بنده هر روز نه، یک روز در میان در یک سال اخیر در سازمان اصلاحات ارضی بودهام هر چه به جا و گاهی با زور گفتهام به اصلاحات ارضی، آقای سپهبد ریاحی و آقای سرهنگ دکتر ولیان با کمال رغبت و با کمال دقت اجرا کردهاند حتی غمزات بنده را که گفتهام که این باید این جور بشود تحمل کردهاند بنده احتیاجی ندیدم اینجا بیایم مطلبی که با دستگاه اصلاحات ارضی و دستگاه دیگری داشتهام در پشت تریبون بگویم ما باید مخبر دستگاه دولتی باشیم و قوه مقننه هم در قوه اجرائیه نباید دخالت داشته باشد بفرمائید مقننه هم در قوه اجرائیه نباید دخالت داشته باشد بفرمائید کدامیک از آقایان به دستگاههای دولتی تذکر می‌دهید؟ و نمی‌کنند، بفرمائید کدامیک از آقایان به دستگاه دولتی تذکر دادهاند؟

حبیبی- من، شما این قدر عصبای نشوید؛ شما به یک نماینده مجلس این قدر نتازید (زنگ رئیس) اصلاحات ارضی به هیچ‌وجه بد نیست ولی بعضی از مأمورین وظیفهشان را خوب انجام نمی‌دهند و آقای مجید محسنی به عنوان یک نماینده مجلس بعضی از اقدامات را که انجام گفته است ولی چیزی را که انجام شده نگفته که انجام نشده.

فولادوند- آقای حبیبی اینجا محل کشتی نیست (زنگ ممتد رئیس) اینجا پارلمان است بنشینید من از شما خیلی تعریف کردهام ... (زنگ رئیس- همهمه نمایندگان).

حبیبی- من بسیار سربلندم که از راه کشتی برای وطن خودم افتخار کسب کردهام.

دکتررهنوردی- آقای فولادوند شما حق ندارید به یک نماینده توهین کنید، حبیبی قهرمان است، شما را هم همه می‌شناسند.

حبیبی-من در اینجا چیزی عرض نمی‌کنم (همهمه نمایندگان).

دکترمهذب- آقای فولادوند شما حق ندارید به نماینده اعتراض کنید.

فولادوند- اجازه بدهید آقا این چه حرفی است می‌زنید (همهمه نمایندگان).

رئیس- آقای فولادند توجه بفرمائید بینالاثنین صحبت نکنید.

کبیری- شما نمی‌بایستی به نماینده توهین بکنید، حق این کار را نداشتید.

معتمدی - چرا به نماینده اعتراض می‌کنید (همهمه نمایندگان - زنگ رئیس)

کبیری - آقای فولادوند چرا به صحبت خود ادامه می‌دهید شما حق توهین به نماینده را ندارید.

دکتر رهنوردی - شما حق ندارید به حبیبی توهین کنید من و حبیبی را همه می‌شناسند ما چیزی نداریم که از دست بدهیم و شما را هم همه می‌شناسند.

چند نفر از نمایندگان - شما حق ندارید آقای فولادوند به نماینده اعتراض کنید (زنگ رئیس).

رئیس- بنده خیال می‌کنم با این عصبانیتی که در همه آقایان هست ادامه کار ممکن نباشد با اجازه خانم‌ها و آقایان چند دقیقه تنفس اعلام می‌کنم.

(در ساعت ده جلسه به عنوان تنفس تعطیل و مجدداً در ساعت ده و پانزده دقیقه مجدداً تشکیل گردید).

رئیس- بنده لازم میدانم از کلمات شاید تندی که به وسیله یکی از همکاران ما اینجا گفته شد اظهار تأسف بکنم البته همانطور که خانمها و آقایان اطلاع دارند

نمایندگان در اظهار مطالب خود در پشت این تریبون کاملاً آزادند (احسنت) هرکسی می‌تواند مطلبی را که به نظرش می‌رسد و به ترتیبی که خودش تصور می‌کند اینجا بیان کند آقای مجید محسنی هم البته از آن کلمات شاید نامناسب گله داشتند و می‌خواستند از ماده مربوط به آیین‌نامه استفاده کنند و مطالب در این بفرمایند بنده از ایشان خواهش کردم این موضوع را به یک وقت مناسب‌تر موکول نمایند با اجازه خانم‌ها و آقایان دنباله کارمان را ادامه می‌دهیم.

۳- تصویب صورت جلسه‏

رئیس- راجع به صورت جلسه گذشته نظری نیست؟ آقای مصطفوی‏

مصطفوی نائینی- در عرایض روز گذشته بنده اشتباهاتی است که به تندنویس می‌دهم.

رئیس- اصلاح می‌شود. آقای سیفی.

سیفی- در عرایض بنده هم چند اشتباه چاپی هست که به تندنویسی می‌دهم.

رئیس- اصلاح می‌شود. دیگر نظری نیست؟ (اظهاری نشد) صورت جلسه تصویب می‌شود. آقای روستا

روستا- چند فقره شکایت است که تقدیم می‌کنم مخصوصاً شکایتی است راجع به هفتاد دکان روبه‌روی مجلس که جهت پارکینگ سازمان برنامه خراب خواهد شد.

رئیس- آقای کبیری.

کبیری- چند فقره نامه و تلگراف رسیده است که تقدیم می‌کنم.

رئیس- آقای کلانتر هرمزی.

کلانتر هرمزی- تلگرافی از اهالی هفت گل رسیده است که تقدیم مقام ریاست می‌کنم.

۴- تقدیم یک فقره لایحه به وسیله آقای وزیر کشاورزی‏

رئیس- وارد دستور می‌شویم جناب آقای وزیر کشاورزی بفرمایید.

وزیر کشاورزی (سپهبد ریاحی)- با کسب اجازه از مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی و خانم‌ها و آقایان لایحه‌ای است مربوط به اراضی خالصه‌ای که در سال ۱۳۲۷ به شهرداری زاهدان واگذار شده است یعنی اراضی خالصه در اختیار شهرداری قرار گرفته است که شهرداری آن اراضی را بفروشد به طور مزایده و برای توسعه و عمران شهر به کار اندازد متأسفانه همین موضوع مزایده باعث شده است که قانون متوقف شود و عمران شهر را هم به تأخیر انداخته است یعنی عمران شهر زاهدان هم آن‌طور که باید پیشرفت نکرده است یعنی وقتی یک زمینی را که یک صاحب اعیانی درش خانه ایجاد کرده است این را در مزایده این می‌گذارند ده نفر در آن مزایده شرکت می‌کنند و نتیجه این می‌شود که هیچ وقت نمی‌توانیم این قانون را اجرا و عملی بکنیم (صحیح است) بنده این قانون را تقدیم مقام ریاست مجلس شورای ملی می‌کنم.

رئیس- به کمیسیون‌های مربوط ارجاع می‌شود.

۵- بقیه مذاکره در گزارش شور اول کمیسیون کشاورزی راجع به شکار و صید

رئیس- دنباله بحث درباره لایحه صید و شکار مطرح است ماده اول قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

ماده ۱- به منظور حفظ و حمایت و تکثیر نسل حیوانات قابل شکار و صید اعم از پستاندار و پرنده و خزنده و آبزی که از جمله منابع طبیعی و از ثروت‌های ملی است و همچنین تنظیم و اجرای مقررات شکار و صید شورایی به نام شورای‌عالی شکاربانی و نظارت بر صید تشکیل می‌گردد که ریاست آن به فرمان همایونی به یکی از شخصیت‌های بارز و مطلع محول گردیده اعضای آن را وزیر کشاورزی- وزیر کشور- رئیس ستاد بزرگ ارتشتاران و شش نفر از کارشناسان امور مربوط تشکیل می‌دهند که به پیشنهاد ریاست شورای عالی با فرمان همایونی برای مدت چهار سال منصوب می‌شوند.

رئیس- در ماده اول نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

ریاست معظم مجلس شورای ملی‏

پیشنهاد می‌کنم در ماده ۱ قانون شکار و صید در سطر دوم بعد از کلمه (خزنده) اضافه شود (از نوع سوسمار)

دکتر اعتمادی

ریاست محترم مجلس شورای ملی‏

پیشنهاد می‌نمایم مواد لایحه شماره ۴۹۶۲- ۲۹/۴/۴۴ دولت راجع به شکار به شرح زیر اصلاح گردد:

ماده ۱- به منظور حفظ و تکثیر نسل حیوانات و تنظیم و اجرای مقررات شکار شورایی به نام شورای‌عالی شکاربانی تشکیل می‌گردد که ریاست آن به فرمان همایونی به یکی از شخصیت‌های بارز و مطلع محول و اعضای آن را وزیر کشاورزی- وزیر کشور- وزیر دارایی- رئیس ستاد بزرگ ارتشتاران و شش نفر از کارشناسان امور تشکیل می‌دهند که به پیشنهاد ریاست شورای‌عالی با فرمان همایونی برای مدت چهار سال منصوب می‌شوند.

تبصره- عضویت در شورای‌عالی شکار افتخاری خواهد بود. دکتر مبین‏

رئیس- ماده دوم قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

ماده ۲- به منظور اجرای مفاد این قانون و انجام وظایف محوله سازمانی به نام سازمان شکاربانی و نظارت بر صید زیر نظر شورای‌عالی مذکور در ماده ۱ تشکیل می‌گردد که مسئول کلیه امور اداری و اجرایی و مالی مربوطه بوده و دارای شخصیت حقوقی و استقلال مالی است.

رئیس- در ماده دوم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهاد رسیده قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

ماده ۲- اجرای مفاد این قانون به عهده سازمان شکاربانی خواهد بود که زیر نظر شورای‌عالی شکاربانی تشکیل می‌گردد این سازمان دارای شخصیت حقوقی و استقلال مالی است.

دکتر مبین‏

رئیس- ماده ۳ قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

ماده ۳- بودجه سازمان شکاربانی و نظارت بر صید از محل کمک دولت و درآمدهای اختصاصی بهای پروانه شکار و صید و جرایم و درآمدهای اتفاقی تأمین می‌گردد بودجه سازمان شکاربانی و نظارت بر صید پس از تصویب شورای‌عالی قابل اجرا بوده و صورت هزینه و درآمد سازمان هر سال در روزنامه رسمی کشور درج می‌گردد.

رئیس- در ماده ۳ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت می‌شود)

ماده ۳- ۵۰% بودجه سازمان شکاربانی از محل درآمدهای اختصاصی بهای پروانه شکار و جرایم و درآمدهای اتفاقی تأمین و ۵۰% دیگر را کمک خواهد نمود بودجه سازمان شکاربانی پس از تصویب شورای‌عالی قابل اجرا بوده و صورت هزینه و در آمد هر سال در روزنامه رسمی کشور درج خواهد شد.

دکتر مبین‏

رئیس- ماده ۴ قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

ماده ۴- مبادرت به خرید و فروش حیوانات قابل شکار و صید و یا شکار صید شده و اجزای آن به قصد تجارت و همچنین مبادرت به هرگونه شکار و صید و پرورش و تکثیر و نگاهداری آن در تمام کشور مستلزم تحصیل پروانه از سازمان شکاربانی و نظارت بر صید است.

تبصره ۱- کشاورزان و گله‌داران می‌توانند برای دفع جانوران زیانکار طبق مفاد آیین‌نامه این قانون از پروانه رایگان شکار استفاده نمایند.

تبصره ۲- پروانه‌های مربوط به تکثیر و پرورش و نگاهداری حیوانات قابل شکار و صید به منظور نگاهداری و عرضه و فروش طبق مقرراتی که به تصویب شورای‌عالی شکاربانی می‌رسد مجانی خواهد بود.

تبصره ۳- سازمان شکاربانی و نظارت بر صید می‌تواند به منظور بررسی‌های علمی یا بنا به مقتضیات حفظ نسل و یا جهت باغات وحش و موزه‌های حیوان‌شناسی برای

شکار و صید و خرید و فروش و نگهداری حیوانات قابل شکار زنده و کشته به هر کمیت و کیفیت پروانه یا دستور اداری صادر نمایند.

رئیس- آقای آموزگار بفرمایید.

آموزگار- در این که قانون و مقرراتی برای صید و شکار باید در مملکت باشد حرفی نیست نسبت به این لایحه اظهار عقیده‌های زیادی در کلیات شد بنده در این ماده به خصوص و پیشنهادی که دارم عرض می‌کنم در سواحل جنوب ایران سواحل خلیج فارس و بحر عمان مردمی مردمی زندگی می‌کنند که ارتزاق آنها از ماهی است یعنی غذاشان ماهی است اینها بایستی ماهی صید بکنند و بخورند تا بتوانند به حیات خودشان ادامه بدهند اگر بنابراین باشد که هرمزنشین با اهل جزیره و ساحل‌نشینی بخواهد مراجعه کند به کانون شکار و پروانه برای گرفتن یک ماهی که می‌خواهد ارتزاق بکند بگیرد و پولی بدهد نه منطقی است و نه عملی به این جهت بنده در این ماده تبصره‌ای پیشنهاد کردم و اضافه کردم که به مردم سواحل جنوب و جزایر خلیج‌فارس و بحر عمان پروانه مجانی از این بابت بدهند یا این که بدون پروانه بتوانند برای مصرف شخصی و محلی خودشان ماهی صید بکنند و بخورند عرض دیگری از این بابت ندارم اشکالات دیگری هست که در کمیسیون به عرض آقایان نمایندگان محترم و دولت خواهد رسید.

رئیس- نظر دیری در ماده ۴ نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادات رسیده قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

ریاست محترم مجلس شورای ملی‏

در مورد لایحه شکار و صید این‌جانب پیشنهادات زیر را تقدیم می‌نمایم.

۱- اضافه نمودن تبصره زیر به ماده ۴

تبصره- پروانه شکار و صید به اشخاصی داده شود که عضو کانون شکار محل باشند آیین‌نامه تشکیل کانون شکار در نقاط مختلف کشور و شرایط عضویت آن از طرف سازمان شکاربانی تهیه و به تصویب شورای‌عالی شکاربانی می‌رسد.

۲- کلیه جملات ذغال‌سوزی در این لایحه به جمله تهیه ذغال یا ذغال‌گیری تغییر داده شود.

با تقدیم احترام- مهندس صائبی‏

ریاست معظم مجلس شورای ملی‏

پیشنهاد می‌کنم ماده ۴ قانون شکار و صید به شرح زیر اصلاح شود:

ماده ۴- مبادرت به خرید و فروش حیوانات قابل شکار و صید شده و اجزای آن به قصد تجارت و همچنین مبادرت به هرگونه شکار و صید در تمام کشور مستلزم تحصیل پروانه از سازمان شکاربانی و نظارت بر صید است. دکتر اعتمادی‏

ریاست معظم مجلس شورای ملی‏

پیشنهاد می‌کنم تبصره ۱ ماده ۴ قانون شکار و صید به شرح زیر اصلاح شود:

تبصره ۱- کشاورزان و پرورش دهندگان حیوانات اهلی برای دفع جانوران زیانکار احتیاج به پروانه ندارند. دکتر اعتمادی‏

ریاست معظم مجلس شورای ملی‏

پیشنهاد می‌کنم تبصره ۲ ماده ۴ به شرح زیر اصلاح شود:

تبصره ۲- شورای عالی شکاربانی می‌تواند در مواد لازم اجازه دهد پروانه رایگان صادر شود.

دکتر اعتمادی‏

ماده ۴- خرید و فروش زنده یا کشته حیوانات قابل شکار به قصد تجارت و همچنین مبادرت به هرگونه شکار در تمام کشور مستلزم تحصیل پروانه از سازمان شکاربانی است صدور پروانه شکار به نام مأمورین و کارکنان سازمان شکاربانی ممنوع است.

تبصره ۱- به کشاورزان و گله‌داران برای رفع جانوران زیانکار پروانه رایگان شکار داده می‌شود.

تبصره ۲- سازمان شکاربانی به منظور بررسی‌های

علمی یا بنا به مقتضیات حفظ نسل حیوانات و یا جهت باغات وحش و موزه‌های حیوان‌شناسی می‌تواند برای شکار یا خرید حیوانات قابل شکار زنده یا کشته پروانه صادر نماید. دکتر مبین‏

پیشنهاد می‌کنم در ماده ۴ حیوانات قابل شکار دقیقاً تعریف شود.

پاینده‏

پیشنهاد می‌کنم در ماده ۴ تبصره ۳ توضیح و تجدید انشا شود چون به هیچ‌وجه قابل فهم نیست و دارای تعقید و تابع اضافات است و در کار اجرای آن مشکل پیدا خواهد شد. پاینده‏

مقام معظم مجلس شورای ملی‏

با کمال احترام پیشنهاد می‌نماید که تبصره زیر به ماده ۴ اضافه شود.

تبصره- ساکنان بنادر و جزایر و سواحل خلیج‌فارس و بحر عمان که برای مصرف شخصی و محلی مبادرت به صید ماهی می‌نمایند از داشتن پروانه صید معاف بوده و یا به آنها پروانه رایگان داده شود. محمد علی آموزگار

مقام محترم ریاست عظمای مجلس شورای ملی‏

با احترام پیشنهاد می‌نماید کلمه «نگاهداری» از سطر دوم تبصره ۲ از ماده ۴ حذف شود و همچنین در سطر آخر پس از کلمات «دستور اداری» اضلفه شود «با ذکر منظور مشخص» و در آخر تبصره ۳ از ماده ۴ افزوده شود «گزارش امر را پس از صدور پروانه یا دستور کتبی اداری در مدتی که بیش از ده روز نباشد به وازرتخانه‌های اقتصاد و بهداری و کشور تسلیم دارد»- سرتیپ‌پور

مقام محترم ریاست عظمای مجلس شورای ملی‏

با احترام پیشنهاد می‌نماید جمله بندی ماده ۴ به این‌صورت درآید.

«خرید و فروش حیوانات قابل شکار و صید لعن از زنده و کشته و اجزای شکار به قصد (تجارت) و هرگونه عملیات پرورش و تکثیر و نگاهداری آن در تمام کشور مستلزم تحصیل پروانه از سازمان شکاربانی و نظارت بر صید است» و پس از پایان جمله اضافه شود. «و سازمان موظف است هر سال فهرست تعداد پروانه صادره مربوط به پرورش و تکثیر و خرید و فروش شکار و اجزا آن را به قصد تجارت و همچنین مقدار مشخصه در پروانه را به اطلاع وزارت اقتصاد از نظر توجه به سهمیه‌بندی برساند»- سرتیپ‌پور.

رئیس- ماده پنجم قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

ماده ۵- شورای عالی شکاربانی و نظارت بر صید دارای اختیارات زیر است:

الف- تعیین بهای پروانه‌های شکار و صید که در مورد پروانه‌های عادی سالانه از مبلغ ۵۰۰ تا ۱۰ هزار ریال خواهد بود و در مورد پروانه‌های ویژه از ۳۰ هزار ریال تجاوز نخواهد نمود.

ب- تعیین محدودیت‌ها و ممنوعیت‌های زمانی و مکانی شکار و صید.

ج- تعیین انواع اسلحه و مهمات و طرق و وسایل ممنوع شکار و صید.

د- تعیین انواع حیوانات قابل شکار و صید و حیوانات حمایت شده و جانوران زیان کار.

تبصره- تصمیمات شورای عالی شکاربانی و نظارت بر صید در حدود اختیارات مذکور در این ماده به نام مصوبات شورای عالی شکاربانی و نظارت بر صید بیست روز پس از درج در روزنامه رسمی کشور و یکی از جراید کثیر الان تشار تهران در تمام کشور لازم‌الاجراست.

رئیس- در ماده ۵ نظری نیست؟(اظهاری نشد) پیشنهادات رسیده قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

ماده ۵- شورای عالی شکاربانی دارای اختیارات زیر است:

الف- تعیین انواع و مدت اعتبار پروانه‌های شکار.

ب- تعیین بهای پروانه‌های شکار که در مورد پروانه‌های سالانه حداکثر دو هزار ریال و برای پروانه‌های طویل‌المدت حداکثر ده هزار ریال خواهد بود.

ج- تعیین محدودیت‌ها و ممنوعیت‌های زمانی و مکانی شکار و مقررات مربوطه.

د- تعیین طرق و وسایل ممنوع برای شکار.

ه- تعیین انواع حیوانات قابل شکار و حیوانات حمایت شده و جانوران زیانکار.

و- تعیین مقررات مربوط به مناطق حفاظت شده و قرق آنها از لحاظ شکار.

ز- تعیین مقررات مربوط به پارک‌های وحش.

ح- تعیین بهای حیوانات قابل شکار از لحاظ مطالبه ضرر و زیان.

ط- تعیین مقررات منع یا محدودیت ورود و صدور و خرید و فروش و حمل حیوانات قابل شکار.

ی- تعیین تکلیف حیوانات و اجزا حیواناتی که بدون پروانه شکار شده باشند.

تبصره- مقررات فوق و آیین‌نامه اجرایی مربوط پس از تصویب هیئت‌وزیران و درج دو نوبت (به فاصله یک هفته) در روزنامه رسمی کشور و یکی از جرائد کثیرالانتشار تهران و انقضا مدت بیست روز از تاریخ انتشار تهران و انقضا مدت بیست روز از تاریخ انتشار نوبت دوم لازم‌الاجرا است. دکتر مبین‏

پیشنهاد می‌کنم در ماده ۵ بعد از مبلغ پانصد کلمه ریال علاوه شود. پاینده‏

پیشنهاد می‌کنم در تبصره ماده ۵ فرصت بیشتری برای اجرای مصوبات در نظر گرفته شود چون این قانون برای جنگل و کوه و صحرا است و صحیح نیست که اجرای آن زودتر از قوانین عادی باشد و بلکه باید قطعاً فرصت بیشتری برای شروع اجرای آن باشد. پاینده‏

در ماده ۵ اختیار تعیین نرخ پروانه که در حقیقت تعیین عوارض است با شورای عالی شکار باشد صحیح نیست پیشنهاد می‌کنم مرجع دیگری تعیین شود. پاینده‏

مقام معظم ریاست محترم مجلس شورای ملی‏

پیشنهاد می‌شود بند الف ماده ۵ به شرح زیر اصلاح شود:

الف- تعیین بهای پروانه‌های شکار و صید که در مورد پروانه‌های عادی سالیانه از مبلغ سیصد ریال تا سه هزار ریال و در مورد پروانه‌های ویژه از مبلغ پنج هزار ریال تا سی هزار ریال خواهد بود.

با تقدیم احترام- آموزگار

مقام محترم ریاست عظمای مجلس شورای ملی‏

در پایان بند ب از ماده ۵ اضافه شود «در شکارگاه‌ها با ذکر حدود و زمان و محدودیت و ممنوعیت شکار». سرتیپ‌پور

مقام محترم ریاست عظمای مجلس شورای ملی‏

در تبصره ماده ۵ سطر اول به جای اختیارات نوشته شود «تکالیف» و در سطر دوم تبصره مذکور پس از کلمات نظارت بر صید اضافه شود «پس از تأیید هیئت دولت». سرتیپ‌پور

رئیس- ماده ۶ قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

ماده ۶- آئین‌نامه اجرایی این قانون توسط شورای عالی شکاربانی و نظارت بر صید تهیه شده با کسب نظر وزارتخانه‌های مربوط از طریق وزارت کشاورزی به تصویب هیئت‌وزیران می‌رسد و ناظر به موارد زیر است:

الف- تعاریف شکار و صید و حیوانات حمایت شده و جانوران زیانکار و پارک وحش و منطقه حفاظت شده و قرق اختصاصی.

ب- تعیین انواع و مدت اعتبار پروانه‌های مذکور در این قانون.

ج- تعیین مقررات مربوط به پارک‌های وحش.

د- تعیین مقررات مربوط به مناطق حفاظت شده و قرق‌ها از لحاظ شکار و صید و تعلیف و قطع اشجار و خارکنی و ذغال‌سوزی.

ه- تعیین بهای حیوانات قابل شکار و صید از لحاظ مطالبه ضرر و زیان.

و- تعیین مقررات منع یا محدودیت خرید و فروش و عرضه و حمل و نگاهداری حیوانات قابل شکار و صید و همچنین تکثیر و پرورش و واردات و صادرات آن.

ز- تعیین تکلیف حیوانات و اجزا حیوانات شکار

و صید شده حاصل از جرم.

ح- ترتیب همکاری وزارتخانه‌ها و سایر سازمان‌های وابسته به دولت یا سازمان شکاربانی و نظارت بر صید بالاخص به منظور ایجاد هماهنگی در حفظ منابع طبیعی کشور.

تبصره- رعایت مقررات بند (د) این ماده برای مالکین قرق‌های اختصاصی و مناطق حفاظت شده الزامی است.

رئیس- آقای دکتر مبین تشریف بیاورید.

دکتر مبین- علت این که بنده راجع به این ماده به خصوص صحبت می‌کنم این است که راجع به این ماده پیشنهاد ندارم یعنی ضمن پیشنهاداتی که راجع به ماده ۵ تقدیم کردم ماده ۶ هم هرچه لازم بود ضمن ماده ۵ بنده پیشنهاد کردم این ماده ۶ به این وضع به طور کلی فوق‌العاده ناجور تنظیم شده مطلب اول این است که در بند الف گفته است که هیئت‌وزیران بیایند بنشینند و تعریف کنند و بگویند که شکار چیست و صید چیست و حیوانات حمایت شده چیست ببینید هیئت‌وزیران ببینند کارش به کجا رسیده و چقدر کارش کم است که باید بیاید بنشیند و بگوید که شکار چیست و چه کاری را باید بکنند و بعد شورای عالی شکاربانی طبق ماده ۵ بیاید و آن تعریف را تأیید بکند یعنی بگوید بله آنکه گفته‌اند که شکار این است همین‌طور است به طور کلی این کار صحیح نیست و بند (د) این ماده هم از صلاحیت سازمان جنگلبانی ایران از نظر تعلیف و قطع اشجار و خارکنی و تهیه ذغال است بنابراین بند (د) این ماده باید به طور کلی برداشته شود بند (و) گفته است که تعیین مقررات منع یا محدودیت خرید و فروش و در آخر بند (و) اضافه کرده و واردات و صادرات آن قسمت راجع به واردات و صادرات حیوانات قابل شکار و تکثیر و پرورش آن هم در صلاحیت وزارت اقتصاد است سازمان شکار نباید اظهار نظر بکند پس از تصویب هیئت‌وزیران این را گفته بنده به ترتیبی پیش‌بینی کردم که در ماده ۵ اشاره خوهد شد بند (ه) تعیین تکلیف کرده است برای سازمان شکاربانی از نظر این که ایجاد هماهنگی بکند در حفظ منابع طبیعی کشور بنده در جلسه قبل هم عرض کردم وظیفه سازمان شکاربانی باید در حدود کار خودش باشد در حدود این که اگر اشکالاتی تماسی با سایر دستگاه‌های دولتی داشته باشد راجع به آنها می‌تواند اظهار نظر بکند والا راجع به حفظ منابع طبیعی کشور که از جمله معادن یا منابع طبیعی دیگر هست این ربطی به قسمت شکار و سازمان شکاربانی ندارد بنده بیش از این مزاحم آقایان نمی‌شوم پیشنهادی که راجع به ماده ۶ به نظرم رسیده بود ضمن ماده ۵ تلفیق و تقدیم کردم.

رئیس- آقای پروین بفرمایید.

پروین- بنده قسمت عمده پیشنهاداتم همین بود که آقای دکتر مبین فرمودند فقط اینجا در قسمت (ز) نوشته شده تکلیف حیوانات، در صورتی که حیوانات نمی‌توانند ادای تکلیف کنند (خنده نمایندگان) و نمی‌شود برای آنها تکلیف معین کرد تکلیف را باید برای صاحب حیوان معین کرد بنده پیشنهادم را تهیه و تقدیم کردم.

رئیس- نظر دیگری در ماده ۶ نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادات رسیده قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

ریاست محترم مجلس شورای ملی‏

پیشنهاد می‌کنم بند (د) از ماده ۶ قانون شکار و صید به شرح زیر اصلاح شود:

د- تعیین مقررات مربوط به مناطق حفاظت شده و قرق‌ها از لحاظ شکار و صید.

دکتر اعتمادی‏

ریاست معظم مجلس شورای ملی‏

پیشنهاد می‌کنم بند (و) از ماده ۶ قانون کار و صید به شرح زیر اصلاح شود:

و- تعیین مقررات منع یا محدودیت خرید و فروش و واردات و صادرات حیوانات قابل شکار و صید. دکتر اعتمادی‏

ریاست محترم مجلس شورای ملی‏

پیشنهاد می‌کنم بند (د) از ماده ۶ قانون شکار و صید به شرح زیر اصلاح شود:

د- تعیین مقررات مربوط به مناطق حفاظت شده و قرق‌ها از لحاظ شکار و صید. مهندس معینی زند

مقام معظم ریاست مجلس شورای ملی‏

پیشنهاد می‌نماید ماده ۶ به شرح زیر اصلاح شود:

آیین‌نامه اجرایی این قانون توسط شورای عالی شکاربانی و نظارت بر صید تهیه شده و با کسب نظر وزارتخانه‌های مربوطه از طریق وزارت کشاورزی به تصویب کمیسیون مشترک کشاورزی و دادگستری مجلسین می‌رسد. دکتر کیان‏

ریاست محترم مجلس شورای ملی‏

با احترام پیشنهاد می‌نماید در سطر اول ماده ۶ پس از کلمه «صید اداری» نوشته شود «تکالیف زیر است که مکلف به اجرای آن است» و همچنین در بدو جمله بند الف نوشته شود «تعیین شکارگاه‌ها و مراکز صید در هر استان با تشخیص حدود هر یک از شکارگاه‌ها روی نقشه استان یا نقشه کشور». سرتیپ‌پور

ریاست محترم مجلس شورای ملی‏

در بند الف ماده ۶ پس از کلمات (تعاریف شکار و صید) نوشته شود «دستگاه‌ها و مراکز صید و همچنین تعریف فضای حیاتی انواع شکار» سرتیپ‌پور

ریاست محترم مجلس شورای ملی‏

با احترام پیشنهاد می‌نماید در بند (د) ماده ۶ در اول به جای مناطق «شکارگاه‌ها» و در پایان جمله به جای (ذغال‌سوزی) نوشته شود «ذغال‌گیری» و پس از آن افزوده شود «اهتمام در دفع و جلوگیری هر گونه عواملی که منافی یا اصل حفظ و پرورش و تکثیر و بهره‌برداری از منبع ملی مزبور و حیوانات قابل شکار باشد». سرتیپ‌پور

مقام محترم ریاست عظمای مجلس شورای ملی‏

با احترام پیشنهاد می‌نماید در بند (ح) از ماده ۶ سطر بعد از پایان جمله نوشته شود «و استفاده صحیح و منظم از آن». سرتیپ‌پور

مقام محترم ریاست عظمای مجلس شورای ملی‏

با احترام پیشنهاد می‌نماید در بند (و) از ماده ۶ بدواً نوشته شود «تعیین تکالیف سازمان شکاربانی و مأمورین مناطق مختلفه در مورد حفظ محیط مساعد و فضای حیاتی حیوانات قابل شکار و مراقبت از آنها در اوقاتی که حیوانات قابل شکار به جهتی از جهات در خطر نابودی قرار می‌گیرند به خصوص در منابع حفاظت شده و قرق‌ها» سرتیپ‌پور

مقام محترم ریاست عظمای مجلس شورای ملی‏

با احترام پیشنهاد می‌نماید در بند (ه) از ماده ۶ پس از جمله «قابل شکار و صید» اضافه شود «ارزش اقتصادی شکارگاه‌های هر منطقه از لحاظ مطالبه ضرر و زیان حاصله از تخلف و سهل انگاری». سرتیپ‌پور ریاست محترم مجلس شورای ملی‏

ماده ۶- قسمت (ز) برای حیوانات تکلیف را به عهده صاحبان آنها بگذارند. ف- پروین‏

رئیس- ماده ۷ قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

ماده ۷- کسانی که برخلاف مقررات شکار و صید مرتکب اعمال زیر گردند به حبس تأدیبی از ۱۱ روز تا دو ماه یا جزای نقدی از یک هزار تا ده هزار ریال و یا به هر دو مجازات محکوم می‌شوند:

الف- شکار و صید در فصول و ساعات ممنوعه.

ب- شکار و صید با طرق و وسایل ممنوعه.

ج ـآلوده نمودن آب رودخانه‌ها به موادی که موجبات از بین بردن آبزیان را فراهم نماید.

د- تعلیف احشام و همچنین قطع اشجار و ذغال‌سوزی و خارکنی در مناطق حفاظت شده و قرق‌ها یا حمل اشجار و ذغال و خار از مناطق مزبور.

ه- عرضه یا فروش یا نگاهداری یا حمل و یا صدور کلیه حیوانات قابل شکار و زنده.

و- عرضه یا فروش یا صدور حیوانات قابل شکار کشته و اجزای آن و همچنین نگاهداری آنها در اماکن عمومی به استثنای آنچه از طرف شورای‌عالی شکاربانی و نظارت بر صید مجاز اعلام گردد.

ز- شکار و صید بدون پروانه.

تبصره- کسانی که بدون تحصیل پروانه شکار

مبادرت به شکار نمایند در صورت تکرار علاوه بر مجازات مقرر در این قانون پروانه حمل سلاح آنها نیز به تقاضای سازمان شکاربانی و نظارت بر صید از طرف مقامات صلاحیت‌دار لغو می‌گردد.

رئیس- در ماده ۷ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

ریاست معظم مجلس شورای ملی‏

پیشنهاد می‌کنم در آخر بند (ج) ماده ۷ اضافه شود: (جز در مواردی که ضرورت بهداشتی داشته باشد). دکتر اعتمادی‏

مقام معظم ریاست مجلس شورای ملی‏

پیشنهاد می‌کنم بند (د) از ماده ۷ چون دخالت در کار سازمان جنگلبانی است حذف شود.

دکتر اعتمادی‏

ریاست معظم مجلس شورای ملی‏

پیشنهاد می‌کنم بند (ه) از ماده ۷ قانون شکار و صید به شرح زیر اصلاح شود.

ه- عرضه، فروش یا صید کلیه حیوانات قابل شکار و زنده دکتر اعتمادی‏

ریاست محترم مجلس شورای ملی‏

پیشنهاد می‌کنم بند (د) از ماده ۷ حذف شود. مهندس معینی زند

مقام معظم ریاست محترم مجلس شورای ملی‏

احتراماً پیشنهاد می‌نماید جمله بیش از سه مرتبه، ما قبل تکرار در تبصره ماده ۷ لایحه شکار و صید اضافه شود. با تقدیم احترامات- فهیمی‏

مقام معظم ریاست محترم مجلس شورای ملی‏

احتراماً پیشنهاد می‌نماید تبصره ماده ۷ از لایحه شکار و صید حذف گردد.

با تقدیم احترامات- فهیمی‏

مقام معظم ریاست محترم مجلس شورای ملی‏

احتراماً پیشنهاد می‌نماید جمله «و یا به هر دو» از اواخر ماده ۷ حذف شود و به جای آن یکی از دو مجازات نوشته شود. با تقدیم احترامات- فهیمی‏

مقام محترم ریاست عظمای مجلس شورای ملی‏

با احترام پیشنهاد می‌نماید، در آخر ماده ۷ و پیش از بند الف جمله زیر اضافه شود:

«چنانچه از موظفین دستگاه‌های دولتی یا مسئولین شکاربانی و نظارت بر صید باشند در صورت ارتکاب به دو برابر حبس و جزای نقدی محکوم می‌شوند. سرتیپ‌پور

مقام محترم ریاست عظمای مجلس شورای ملی‏

با احترام پیشنهاد می‌کند، مضامین بند (ج) از ماده ۷ به شرح زیر تنظیم شود:

«آلوده کردن شکارگاه و مراکز صید به موادی که موجب اتلاف حیوانات قابل شکار شود»- سرتیپ‌پور

مقام محترم ریاست عظمای مجلس شورای ملی‏

با احترام پیشنهاد می‌نماید: بند (د) از ماده ۷ به شرح زیر اصلاح شود:

«تعلیف احشام، قطع اشجار و بوته و خارکنی و ذغال‌گیری و حمل اشجار و بوته‌ها و خارها و ذغال و از بین بردن چشمه‌سار و تمرین تیراندازی در شکارگاه‌های حفاظت شده و قرق‌ها در محدوده و مدت ممنوعیت اعلام شده» سرتیپ‌پور

مقام محترم ریاست عظمای مجلس شورای ملی‏

با احترام پیشنهاد می‌نماید: بند (ه) از ماده هفتم حذف شود. سرتیپ‌پور

مقام محترم ریاست عظمای مجلس شورای ملی‏

با احترام پیشنهاد می‌نماید: بند (و) از ماده ۷ چنین اصلاح شود.

«عرضه یا فروش یا صدور یا نگاهداری حیوانات قابل شکاری که صید و شکار آنها مجاز نبوده است» سرتیپ‌پور

رئیس- ماده ۸ قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

ماده ۸- کسانی که برخلاف مقررات شکار و صید مرتکب اعمال زیر گردند به حبس تأدیبی از (۶۱) روز تا ۶

ماه یا جزای نقدی از پنج هزار تا پنجاه هزار ریال و یا به هر دو مجازات محکوم می‌شوند.

الف- شکار و صید حیوانات حمایت شده.

ب- شکار و صید در مناطق حفاظت شده و قرق‌ها و پارک‌های وحش.

د- صید غیر مجاز به وسیله بستن سد و کلهم در مسیر رودخانه‌ها.

رئیس- در ماده ۸ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

ریاست محترم مجلس شورای ملی‏

اینجانب پیشنهاد می‌کنم در مورد لایحه شکار و صید در ماده ۸ از قسمت اول بند (و) جمله غیر مجاز حذف شود. با تقدیم احترام- مهندس صائبی‏

پیشنهاد می‌کنم در بند (ح) ماده ۸ تعیین تعلیف و قطع اشجار و حمل اشجار و ذغال و خارکنی معلوم شود، تا معلوم شود که شروع به این اعمال در چه حدودی باید باشد مثلاً شروع خارکنی یعنی چه؟ و معنی شروع تعلیف چیست؟ و شروع ذغال‌سوزی چه وقت است و آیا قصد هم معنی شروع می‌دهد. پاینده‏

مقام محترم ریاست عظمای مجلس شورای ملی‏

با احترام پیشنهاد می‌نماید. موضوع بند (ح) از ماده ۸ به شرحی نوشته شود که در بند ۷ پیشنهاد شده است. سرتیپ‌پور

مقام محترم ریاست عظمای مجلس شورای ملی‏

با احترام پیشنهاد می‌نماید در بند (ب) از ماده ۸ به جای مناطق حفاظت شده که درباره آن اعلام قرق شده باشد» سرتیپ‌پور

رئیس- ماده ۹ قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

ماده ۹- کسانی که برخلاف مقررات شکار و صید مرتکب اعمال زیر گردند به حبس تأدیبی از ۶ ماه تا دو سال یا جزای نقدی از بیست هزار تا دویست هزار ریال و یا به هر دو مجازات محکوم می‌شوند:

الف- صید یا از بین بردن آبزیان از طریق استفاده از سموم یا مواد منفجره مانند دینامیت و امثال آن.

ب- شکار آهو- جیبیر- گورخر- گوزن زرد

ج- شکار و صید حیوانات حمایت شده در پارک‌های وحش.

رئیس- در ماده ۹ نظری نیست؟(اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

مقام محترم ریاست عظمای مجلس شورای ملی‏

با احترام پیشنهاد می‌نماید در بند (الف) ماده ۹ پس از کلمه آبزیان اضافه شود «قابل شکار»

سرتیپ‌پور

مقام محترم ریاست عظمای مجلس شورای ملی‏

با احترام پیشنهاد می‌نماید در پایان ماده ۹ اضافه شود. «موظفین دستگاه‌های دولتی و مأمورین شورای‌عالی و سازمان شکاربانی» «نظارت بر صید در صورت ارتکاب اعمال زیر به حداکثر مجازات» «مقرر در این ماده محکوم می‌شود» سرتیپ‌پور

مقام محترم ریاست عظمای مجلس شورای ملی‏

با احترام پیشنهاد می‌نماید. به ماده نهم بند (د) به شرح زیر اضافه شود.

«شکار آبزیان قابل شکار در حالت نارسی» سرتیپ‌پور

رئیس- ماده ۱۰ قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

ماده ۱۰- مأمورین مکلفند وسایل شکار و صید و متهمین را از قبیل تفنگ و فشنگ و نورافکن و تور

ماهیگیری و امثال آن که همراه دارند ضبط نموده و با گزارش امر تحویل مقامات صالحه بنمایند.

این وسایل تا خاتمه رسیدگی و صدور دادنامه قطعی و اجرای آن ضبط خواهد شد و دادگاه ضمن صدور حکم نسبت به اموال مزبور تعیین تکلیف می‌نماید ترتیب نگاهداری اموال ضبط شده به موجب آیین‌نامه‌های این قانون داده خواهد شد.

رئیس- در ماده ۱۰ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

مأمورین مکلفند مرتکبین جرایم مذکور در ماده قبل را فوراً با وسایل شکار که همراه دارند ضمن گزارش به نزدیک‌ترین پاسگاه ژاندارمری تحویل نمایند ژاندارمری این وسایل را (تا خاتمه رسیدگی و صدور دادنامه قطعی و اجرا آن) ضبط و پرونده امر را با متهم به مقامات صالحه تحویل خواهد داد، دادگاه ضمن صدور حکم نسبت به استرداد اموال ضبط شده اظهار نظر می‌نماید.

دکتر مبین‏

مقام معظم ریاست محترم مجلس شورای ملی‏

احتراماً پیشنهاد می‌نماید ماده ۱۰ لایحه شکار و صید به شرح زیر اصلاح گردد: مأمورین مکلفند وسایل شکار و صید متهمین را به استثنای تفنگ از قبیل فشنگ الی آخر نوشته شود.

با تقدیم احترامات- فهیمی‏

مقام معظم ریاست محترم مجلس شورای ملی‏

پیشنهاد می‌شود: در ماده ۱۰ به جای (مأمورین مکلفند) نوشته شود (مأمورین می‌توانند) نوشته شود. با تقدیم احترامات- آموزگار

رئیس- ماده ۱۱ قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

ماده ۱۱- شروع به جرایم مذکور در موارد ۸ و ۹ این قانون در صورت اثبات در محاکم صالحه قابل تعقیب و مجازات می‌باشد و مرتکب به حداقل مجازات مقرر محکوم خواهد شد.

رئیس- در ماده ۱۱ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

پیشنهاد می‌کنم ماده ۱۱ بطریق ذیل اصلاح شود شروع به جرایم مذکور در موارد ۸ و ۹ قابل تعقیب است ولی برای نوبت اول پس از اثبات در محاکم صالحه مجازات معلق می‌ماند و فقط در نوبت دوم مجازات همان نوبت دوم محکمه اجرا خواهد شد. پاینده‏

مقام محترم ریاست عظمای مجلس شورای ملی‏

با احترام پیشنهاد می‌نماید ماده ۱۱ حذف شود. سرتیپ‌پور

رئیس- ماده ۱۲ قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

ماده ۱۲- در مورد جرایم مذکور در این قانون سازمان شکاربانی و نظارت بر صید از حیث مطالبه ضرر و زیان ناشی از جرم مدعی خصوصی شناخته می‌شود.

رئیس- در ماده ۱۲ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

سازمان شکاربانی از حیث مطالبه ضرر و زیان ناشی از جرایم مذکور در ماده ۶ مدعی خصوصی شناخته می‌شود. دکتر مبین‏

مقام محترم ریاست عظمای مجلس شورای ملی‏

با احترام پیشنهاد می‌نماید: به آخر ماده ۱۲ شرح زیر افزوده شود.

«چنانچه ارتکاب جرایم مذکور در ماده ۷ و ۸ و ۹ این در نتیجه عمل مسئولین یا نتیجه سهل انگاری سازمان شکاربانی صورت پذیرد مرتکب یا مرتکبین علاوه برتأدیه

غرامت به خزانه دولت به مجازات مقرر در ماده ۲۴۱ قانون مجازات عمومی محکوم می‌شوند، در مورد مذکور اعلام جرم از جانب هر واحد حقوقی مجوز تعقیب امر خواهد بود. سرتیپ‌پور

رئیس- ماده ۱۳ قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

ماده ۱۳- وجوه حاصله از جرایم مذکور در این قانون پس از وصول از طریق خزانه‌داری کل به سازمان شماربانی و نظارت بر صید پرداخت می‌گردد.

رئیس- در ماده ۱۳ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

وجوه حاصله از جرایم مذکور در این قانون از طریق خزانه‌داری کل به سازمان شکاربانی پرداخت خواهد شد- دکتر مبین‏

پیشنهاد می‌کنم در ماده ۱۳ وجوه حاصله از جرایم به حساب درآمد عمومی منظور شود- پاینده‏

مقام محترم ریاست عظمای مجلس شورای ملی‏

با احترام پیشنهاد می‌نماید- شرح زیر به آخر ماده ۱۳ اضافه شود «که منحصراً به مصرف تدارک موجبات و عوامل و اجرای تکالیفی برسد که در ماده ۱ ول این قانون توضیح داده شده است» سرتیپ‌پور

رئیس- ماده ۱۴ قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

ماده ۱۴- گزارش مأمورین سازمان شکاربانی و نظارت بر صید در مورد جرایم مذکور در این قانون مشمول مادتین ۳۲۳ و ۳۲۴ قانون آئین دادرسی کیفری است. مأمورین مزبور دوره تعلیمات لازمه را طبق برنامه‌ای که با همکاری ژاندارمری کل کشور تنظیم می‌گردد طی خواهند نمود.

رئیس- در ماده ۱۴ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت شد.

(به شرح زیر قرائت شد)

گزارش مأمورین سازمان شکاربانی در مورد جرایم مذکور در این قانون مشمول مادتین ۳۲۳ و ۳۲۴ قانون آئین دادرسی کیفری است- دکتر مبین‏

رئیس- ماده ۱۵ قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

ماده ۱۵- هرگاه مأمورین سازمان شکاربانی و نظارت بر صید به منظور نفع شخصی یا اعمال غرض نسبت به اشخاص گزارش خلاف واقع بدهند به مجازات مقرر در ماده ۱۱۲ قانون مجازات عمومی محکوم می‌شوند.

همچنین در مواردی که مأمورین مزبور با اطلاع بر وقوع جرایم مذکور در مواد ۷ و ۸ و ۹ این قانون از تسلیم گزارش خودداری نمایند برحسب مورد به مجازات‌های مذکور در آن مواد محکوم خواهند گردید.

رئیس- در ماده ۱۵ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

هرگاه مأمورین سازمان شکاربانی به منظور نفع شخصی یا اعمال غرض نسبت به اشخاص گزارش خلاف واقع بدهند به مجازات مقرر در ماده ۱۱۲ قانون مجازات عمومی محکوم می‌شوند.

دکتر مبین‏

مقام محترم ریاست عظمای مجلس شورای ملی‏

با احترام پیشنهاد می‌نماید: ماده ۱۵ به طریق زیر اصلاح شود «هرگاه مأمورین سازمان شکاربانی و نظارت بر صید منفرداً و مجتمعاً گزارش خلاف واقعی نسبت به شخص یا اشخاصی بدهند به مجازات مقرر در ماده ۱۱۲ قانون مجازات عمومی محکوم می‌شوند و متعهد پرداخت خسارت نیز خواهند بود. سرتیپ‌پور

رئیس- ماده ۱۶ قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

ماده ۱۶- هرگاه مأمورین سازمان شکاربانی و نظارت

بر صید مرتکب جرایم مندرج در مواد ۷ و ۸ و ۹ این قانون شوند برحسب مورد به حداکثر مجازات مقرر در آن مواد محکوم خواهند شد.

رئیس- در ماده ۱۶ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

مجازات مقرر در ماده ۱۱۲ قانون مجازات عمومی در مورد مأمورین سازمان شکاربانی که با اطلاع بر وقوع جرایم مذکور در ماده ۶ این قانون از تسلیم گزارش خودداری نمایند یا این که شخصاً مرتکب جرایم مذکور در ماده ۶ شوند نیز مجری است. دکتر مبین‏

رئیس- ماده ۱۷ قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

ماده ۱۷- در مورد جرایم مذکور در این قانون هرگاه عمل ارتکابی طبق سایر قوانین مستلزم مجازات شدیدتری باشد مرتکب به مجازات اشد محکوم خواهد شد.

رئیس- در ماده ۱۷ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادی هم نرسیده است ماده ۱۸ قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

ماده ۱۸- این قانون بیست روز پس از انتشار آیین‌نامه اجرایی آن در روزنامه رسمی کشور و یکی از جراید کثیر الان تشار مرکز قابل اجرا است و تا زمانی که آیین‌نامه اجرایی آن به تصویب نرسیده قانون شکار و صید مصوب اسفند ۱۳۳۵ و آیین‌نامه آن به قوت خود باقی است و پس از آن ملغی است.

رئیس- در ماده ۱۸ نظری نیست؟(اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

در ماده ۱۸ پیشنهاد می‌کنم شروع اجرای قانون لااقل سه ماه پس از انتشار آیین‌نامه اجرایی باشد. پاینده‏

مقام معظم ریاست عظمای مجلس شورای ملی‏

با احترام چون هنوز تکالیفی که بر شورای عالی و سازمان شکاربانی و نظارت بر شکارگاه‌ها باید مترتب باشد مشخص و روشن نشده است لذا پیشنهاد می‌نماید در کمیسیون‌های مربوط اساسنامه و تکالیف شورای‌عالی و سازمان و حدود و تکالیف آنها عرضه شود تا متناسب با تکالیف مقرره برای آنها اختیارات لازم در نظر گرفته شود و در کمیسون‌ها مورد بحث قرار گیرد.

با احترام مجدد- سرتیپ‌پور

مقام معظم ریاست عظمای مجلس شورای ملی‏

با احترام پیشنهاد می‌نماید ماده ۱۸ به شرح زیر تنظیم شود. «دولت مکلف است در ظرف مدت ۶ ماه آیین‌نامه اجرایی این قانون را پس از تصویب همراه با اساسنامه شورای‌عالی شکار و سازمان شکاربانی و نظارت بر صید به اطلاع مجلس برساند و اجرای این قانون بیست روز پس از انتشار آیین‌نامه مذکور در روزنامه رسمی کشور و جراید کثیرالانتشار شهرستان‌های مورد عمل قابل اجرا است، قانون شکار مصوب ۱۳۳۵ پس از ۶ ماه ملغی است. سرتیپ‌پور

رئیس- ماده ۱۹ قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

ماده ۱۹- وزارت کشاورزی- وزارت دادگستری و وزارت کشور مأمور اجرای این قانون خواهند بود.

رئیس- در ماده ۱۹ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

وزارت کشاورزی- وزارت دادگستری و وزارت کشور و وزارت دارایی مسئول و مأمور اجرای این قانون خواهند بود. دکتر مبین‏

رئیس- پیشنهادهای دیگری به عنوان موادالحاقی رسیده قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

اجرای وظایف سازمان جنگلبانی ایران در مناطق حفاظت شده و قرق‌های دولتی و پارک‌های وحش به عهده سازمان جنگلبانی است. دکتر مبین‏

اجرای وظایف شرکت ملی شیلات ایران در رودخانه‌ها و دریاچه‌های کشور به عهده سازمان شکاربانی است. دکتر مبین‏

رئیس- لایحه و پیشنهادهای برای شور دوم به کمیسیون‌های مربوط ارجاع می‌شود.

۶- شور اول گزارش کمیسیون راه راجع به تشکیل هواپیمایی ملی ایران‏

رئیس- گزارش شور اول لایحه مربوط به تشکیل شرکت هواپیمایی ملی ایران مطرح است قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

گزارش کمیسیون راه به مجلس شورای ملی‏

لوایح شماره ۱۰۴۰۷ر۲۵۰۱۳ در تاریخ ۳۰/۹۰/۱۳۴۲ و ۱۸۴۴۳ در تاریخ ۴/۱۰/۱۳۴۲ و ۱۸۶۴۳ در تاریخ ۴/۱۰/۱۳۴۲ و ۱۸۴۹۱ در تاریخ ۴/۱۰/۱۳۴۲ و ۲۳۷۲ در تاریخ ۴/۱۰/۱۳۴۲ دولت مربوط به تشکیل شرکت هواپیمایی ملی ایران که به شماره‌های ۸۲- ۲۸۴- ۲۸۵- ۲۸۶- ۲۸۷ چاپ و در کمیسیون راه با یکدیگر تلفیق گردیده و گزارش شور اول آن به شماره ۱۶۰۰ چاپ شده بود در جلسه علنی مجلس شورای ملی مطرح و به موجب پیشنهاد ۱۵ نفر از آقایان نمایندگان و تصویب مجلس شورای ملی برای شور اول مجدداً به کمیسیون برگشت داده شد. کمیسیون راه در جلسه ۴ دی ماه ۱۳۴۴ با حضور آقای مهندس شالچیان وزیر راه لایحه مزبور را بررسی و گزارش قبلی خود را تأیید نمود.

اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

تأسیس شرکت هواپیمایی ملی ایران‏

ماده ۱- به منظور حمل و نقل مسافر و بار و محمولات پستی در داخل و خارج کشور و انجام هرگونه امور مربوط به هواپیمایی بازرگانی شرکتی سهامی به نام (شرکت هواپیمایی ملی ایران) تأسیس و تشکیل می‌گردد.

ماده ۲- سرمایه شرکت هواپیمایی ملی ایران پانصد میلیون ریال است. تمام سرمایه شرکت توسط دولت تعهد و پنجاه درصد آن به شرح زیر پرداخت گردیده است:

الف- پنجاه میلیون ریال نقداً پرداخت شده است.

ب- سه فروند هواپیمای وایکانت به ارزش یکصد میلیون ریال.

ج- بیست میلیون ریال از محل بهای یک فروند هواپیمای وایکانت اختصاصی (که ارزش آن معادل مبلغ هفتاد میلیون ریال تعیین گردیده) تأمین و پنجاه میلیون ریال تتمه بهای هواپیمای مزبور که متعلق به شرکت هواپیمایی ملی ایران می‌باشد دین شرکت مزبور است که ظرف پنج سال از آخر سال ۱۳۴۱ از قرار سالی ده میلیون ریال در وجه دولت کارسازی دارد.

د- ۱۱۵۰۰۰۰۰ ریال طبق قانون بودجه سال ۱۳۴۲ کل کشور تصویب و پرداخت شده است.

ه- ۶۸۵۰۰۰۰۰ ریال طبق قانون بودجه سال ۱۳۴۳ کل کشور تصویب و پرداخت شده است.

ماده ۳- سهام شرکت سهامی هواپیمایی ملی ایران متعلق به دولت و با نام و غیرقابل انتقال می‌باشد.

تبصره- اداره کل هواپیمایی کشوری مکلف است وجوهی را که اشخاص و مؤسسات برای خرید سهام شرکت سهامی هواپیمایی ملی ایران پرداخته‌اند از حساب مربوط برداشت و مسترد دارد.

ماده ۴- نظر به این که شرکت هواپیمایی ملی ایران تمام سهام شرکت سهامی هواپیمایی ایران را خریداری نموده و صاحب تمام سهام شرکت مزبور می‌باشد لذا شرکت سهامی هواپیمایی ایران با تمام تشکیلات و دارایی و اعتبارات و دیون و اختیارات و امتیازات و تعهدات و حقوق مکتسبه داخلی و بین‌المللی ضمیمه شرکت هواپیمایی ملی ایران گردیده و شرکت هواپیمایی ملی ایران از هر حیث قائم مقام قانونی شرکت هواپیمایی ایران شناخته می‌شود.

تبصره- شرکت هواپیمایی ملی ایران مجاز است کارمندان و کارگران شرکت سابق هواپیمایی ایران را که مورد نیاز باشند براساس مقررات قانونی به خدمت ابقا و آنها را از حقوق و مزایا و مقررات استخدامی مخصوص شرکت هواپیمایی ملی ایران برخوردار نماید.

ماده ۵- از تاریخ تأسیس شرکت هواپیمایی ملی ایران حق بهره‌برداری هوایی در داخل و خارج کشور به منظور حمل و نقل هوایی اشخاص و اشیا به وسیله هواپیماهای سنگین وزن منحصراً به شرکت هواپیمایی ملی ایران تفویض می‌گردد و شرکت مذکور به عنوان تنها شرکت هواپیمایی ایرانی برای استفاده از حقوق مندرج در قراردادها و موافقت نامه‌ها و اجازه‌نامه‌های مربوط برقراری سرویس‌های هوایی منعقده بین دولت شاهنشاهی و سایر کشورها شناخته می‌شود.

تبصره ۱- منظور از هواپیماهای سنگین وزن در این ماده هواپیمایی است که وزن کل آنها اعم از هواپیما و تجهیزات و بنزین و روغن و سرنشین و بار و مسافر از یازده هزار و هشتصد و هشتاد و پنج کیلوگرم بالاتر باشد.

تبصره ۲- مؤسسات هواپیمایی ایرانی به استثنا شرکت هواپیمایی ملی ایران که طبق مقررات مربوط مشغول فعالیت بوده و عملیات پروازی انجام می‌دهند و همچنین مؤسسات هواپیمایی ایرانی دیگر که در آینده با رعایت قانون پروانه یا اجازه‌نامه لازم تحصیل نمایند فقط می‌توانند با هواپیماهایی که وزن کل آنها یازده هزار و هشتصد و هشتاد و پنج کیلوگرم یا کمتر باشد به حمل ونقل هوایی مسافر و بار یا هر نوع پرواز بازرگانی مبادرت نمایند.

تبصره ۳- صدور پروانه یا اجازه‌نامه بهره‌برداری هوایی برای مؤسسات مذکور در تبصره ۲ این ماده به منظور حمل و نقل هوایی مسافر و بار به طور منظم و مشروط به آن است که شرکت هواپیمایی ملی ایران ظرف سه ماه از تاریخ ابلاغ کتبی اداره کل هواپیمایی کشوری سرویس منظم مورد درخواست را دایر نماید یا پس از دایر شدن سرویس منظم مزبور را برای مدتی بیش از سه ماه تعطیل کند.

ماده ۶- حمل و نقل هوایی مسافرینی که هزینه سفر آنها از طرف دولت یا مؤسسات وابسته به آن پرداخت می‌شود و همچنین حمل و نقل هوایی بارهای دولتی و مؤسسات وابسته به آن (به استثنا پست) باید به مباشرت شرکت هواپیمایی ملی ایران یا به توسط شرکت مزبور انجام گردد.

تبصره- منظور از مؤسسات وابسته به دولت هر سازمان یا بنگاه یا شرکت یا بانک یا شهرداری یا هر مؤسسه دیگری است که تمام یا قسمتی از سهام یا سرمایه آن متعلق به دولت یا اداره امور یا نظارت آن به عهده دولت باشد.

ماده ۷- از تاریخ تصویب این قانون نمایندگی کل (آژانس ژنرال) شرکت‌ها و مؤسسات هواپیمایی خارجی در ایران و انجام خدمات فنی هواپیما (هندلینگ) منحصر به شرکت هواپیمایی ملی ایران می‌باشد.

تبصره ۱- شرکت مزبور مجاز است نمایندگی کل شرکت‌ها و مؤسسات هواپیمایی خارجی را رأساً اداره نماید و یا به مؤسسات و اشخاص ذی‌صلاحیت واگذار کند.

تبصره ۲- نمایندگی‌های کل که تاریخ تصویب این قانون تأسیس شده‌اند مشمول مقررات این ماده نمی‌باشند و می‌توانند با رعایت مقررات مربوط به کار خود ادامه دهند.

ماده ۸- شرکت هواپیمایی ایران دارای استقلال مالی و سازمانی و طبق اصول بازرگانی اداره می‌شود و نظر به وضع خاص خود مشمول قوانین و مقررات آیین‌نامه‌های معاملاتی و استخدامی و مالی مربوط به مؤسسات دولتی و وابسته به دولت و بنگاه‌هایی که با سرمایه دولت تأسیس شده‌اند نبوده و تابع اساسنامه و آیین‌نامه‌ها و مقررات خود که به تصویب کمیسیون‌های مشترک راه و اقتصاد و استخدام مجلسین برسد خواهد بود.

تبصره ۱- شرکت هواپیمایی ملی ایران مجاز است متخصصین و مشاورین خارجی را با تحصیل پروانه کار از وزارت کار برای استفاده در انجام امور مربوط استخدام نماید در صورت وجود متخصصین و مشاورین همطراز

ایرانی حق تقدم با ایرانی خواهد بود.

تبصره ۲- دولت مکلف است اساسنامه و آیین‌نامه‌ها و مقررات مذکور در این ماده را ظرف شش ماه از تارخ تصویب قانون به کمیسیون‌های مربوط مجلسین تقدیم دارد.

ماده ۹- شرکت هواپیمایی ملی ایران و مؤسسات مذکور در تبصره ۲ ماده ۵ این قانون از پرداخت مالیات بر درآمد و هرگونه مالیات و عوارض و حق‌الثبت مربوط به هواپیما و وسایل فنی و مسافرتی آن معاف می‌باشند.

ماده ۱۰- شرکت هواپیمایی ملی ایران و مؤسسات مذکور در تبصره ۲ ماده ۵ این قانون از پرداخت حقوق و هزینه گمرکی (به استثنا باربری و انبارداری) و سود بازرگانی که به اشیا مندرج در مواد ۱۱ و ۱۲ این قانون تعلق می‌گیرد معاف می‌باشند.

ماده ۱۱- به شرکت هواپیمایی ملی ایران اجازه داده می‌شود اشیا مشروحه زیر را ولو مصرف مشابه داشته و یا در تعرفه گمرکی ممنوع‌الورود باشد با رعایت ماده ۱۰ این قانون و سایر مقررات مربوط از خارج کشور وارد نماید:

اول- هواپیما و موتور و قطعات منفصله و متصله هر یک.

دوم- وسایل و آلات و ادوات و تجهیزات و دستگاه‌های مربوط به هواپیما و موتور هواپیما.

سوم- وسایل مخابراتی و رادیویی (اعم از فرستنده و گیرنده) و رادار و قطعات منفصله آنها که در هواپیما و یا امور مربوط به هواپیمایی به کار می‌رود.

چهارم- دستگاه‌ها و وسایلی که برای آماده کردن هواپیما به کار رود و همچنین وسایلی که برای تعمیر و یا تعویض قطعات هواپیما و موتور هواپیما به کار می‌رود.

پنجم- مواد نفتی و روغنی و گریس و متانول که برای سوخت و روغن کاری و تمیز کردن موتور و سایر مصارف هواپیمایی به کار می‌رود به استثنا مواد سوختنی که در داخل کشور تهیه می‌شود.

ششم- دستگاه‌ها و وسایلی که برای ساختن قطعات هواپیما و موتور هواپیما به کار می‌رود.

هفتم- وسایط نقلیه موتوری و غیر موتوری (به استثنای اتومبیل سواری و جیپ و جیپ استیشن و کامیون و اتوبوس معمولی) و تجهیزات و اثاثیه و وسایل و متفرعات مربوط و قطعات منفصله آنها که انحصاراً برای حمل یا پیاده و سوار کردن مسافر و یا حمل بار و تخلیه و بارگیری هواپیما به کار رود اعم از این که در داخل و یا خارج هواپیما مورد استفاده قرار گیرد مشروط بر این که وسایط نقلیه مزبور در داخل کشور ساخته نشود.

هشتم- وسایلی که در داخل هواپیما برای خدمات و پذیرایی و یا استفاده مسافرین و سرنشینان هواپیما به کار می‌رود با علامت ثابت هواپیمایی ملی ایران مشخص باشد.

تبصره ۱- مؤسسات مذکور در تبصره ۲ ماده ۵ این قانون از اجازه و معافیت‌های مصرحه در بندهای اول لغایت پنجم این ماده در حدود احتیاجات خود برخوردار می‌گردند.

تبصره ۲- باشگاه خلبانی هواپیمایی کشوری علاوه بر استفاده از مفاد تبصره ۱ فوق از اجازه و معافیت بند ششم این ماده نیز برخوردار می‌گردد و همچنین مجاز است هواپیمای بی‌موتور و دستگاه کشنده و هواپیمای مدل و وسایل و قطعات یدکی آنها را با رعایت ماده ۱۰ این قانون از خارج کشور وارد نماید.

ماده ۱۲- شرکت ملی نفت ایران مکلف است از تاریخ اول فروردین ماه ۱۳۴۴ هر نوع مواد سوختنی و متانول مورد نیاز هواپیماهای شرکت هواپیمایی ملی ایران را به شرح فروش داخلی قبل از تاریخ ۲۶ آذرماه ۱۳۳۶ و در صورت عدم وجود نرخ و یا پیدایش فرآورده‌های جدید به نرخی متناسب با نرخ‌های قبل از تاریخ مذکور با رعایت مفاد ماده ۱۰ این قانون و معافیت از هر گونه اضافه بها با شرکت مزبور محاسبه نماید.

تبصره ۱- شرکت ملی ایران مکلف است از دریافت تفاوت گذشته مصارف شرکت هواپیمایی ایران و سرویس فرودگاه مهرآباد به نفع شرکت هواپیمایی ملی ایران صرف نظر نماید.

تبصره ۲- مؤسسات مذکور در تبصره ۲ ماده ۵ از تاریخ تصویب این قانون از نرخ هر نوع مواد سوختنی و متانول مذکور در این ماده استفاده خواهند نمود مشروط بر این که عملیات آنها به تشخیص اداره کل هواپیمایی کشوری عام‌المنفعه یا تجاری باشد.

ماده ۱۳- دولت مأمور اجرای این قانون می‌باشد.

مخبر کمیسیون راه- توسلی‏

گزارش از کمیسیون اقتصاد به مجلس شورای ملی‏

کمیسیون اقتصاد در جلسه ۷ دی ماه ۱۳۴۴ با حضور نماینده دولت لوایح مربوط به تشکیل شرکت هواپیمایی ملی ایران را که در کمیسیون راه با یکدیگر تلفیق گردیده بود مجدداً مورد رسیدگی قرار داد و گزارش کمیسیون راه را در این مورد تأیید و تصویب نمود. اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون اقتصاد- مهندس عدلی‏

گزارش از کمیسیون دارایی به مجلس شورای ملی‏

کمیسیون دارایی در جلسه ۷ بهمن ماه ۱۳۴۴ با حضور آقای قوام صدری معاون پارلمانی و وزارت دارایی و آقای دکتر گنجی معاون پارلمانی وزارت راه لوایح مربوط به تشکیل شرکت هواپیمایی ملی ایران را که در کمیسیون راه با یکدیگر تلفیق گردیده بود مجدداً مورد رسیدگی قرارداد و گزارش کمیسیون راه را در این مورد تأیید و تصویب نمود.

اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون دارایی- عزت‌الله اوزار

گزارش از کمیسیون کشور به مجلس شورای ملی‏

کمیسیون کشور در جلسه ۶ دی ماه ۱۳۴۴ با حضور آقای سراج حجازی معاون پارلمانی وزارت کشور لوایح مربوط به تشکیل شرکت هواپیمایی ملی ایران را که در کمیسیون راه با یکدیگر تلفیق گردیده بود مجدداً مورد رسیدگی قرار داد و مواد ارجاعی به کمیسیون کشور را تصویب نمود. اینک گزارش آن را در تأیید گزارش کمیسیون راه به مجلس شورای ملی تقدیم می‌نماید.

مخبر کمیسیون کشور- مصطفوی‏

گزارش از کمیسیون نظام به مجلس شورای ملی‏

کمیسیون نظام در جلسه شنبه ۹ بهمن ماه ۱۳۴۴ با حضور آقای دکتر گنجی معاون وزارت راه لوایح مربوط به تشکیل شرکت هواپیمایی ملی ایران را که در کمیسیون راه با یکدیگر تلفیق گردیده بود مجدداً مورد رسیدگی قرار داد و گزارش کمیسیون راه را در این مورد تأیید و تصویب نمود. اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد. مخبر کمیسیون نظام- حکیمیان‏

گزارش از کمیسیون امور استخدام به مجلس شورای ملی‏

کمیسیون امور استخدام و سازمان‌های اداری در جلسه ۱۰ بهمن ماه ۱۳۴۴ با حضور نماینده دولت لوایح مربوط به تشکیل شرکت هواپیمایی ملی ایران را که در کمیسیون راه با یکدیگر تلفیق گردیده بود مجدداً مورد رسیدگی قرار داد و گزارش کمیسیون راه را در این مورد تأیید و تصویب نمود. اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون امور استخدام و سازمان‌های اداری- صائب‏

رئیس- کلیات این لایحه مطرح است. آقای دکتر مبین تشریف بیاورید.

دکتر مبین- در اولین جلسه‌ای که این لایحه مطرح بود بنده به عنوان مخالف صحبت کردم بحث از این جهت بود که کمیسیون راه پنج تصویب‌نامه زمان فترت را تلفیق کرده بود و به صورت یک گزارش واحد درآورده بود ولی وقتی که گزارش در کمیسیون‌های دیگر مطرح شد به صورت پلی کپی بود و ما از سوابق اطلاعی نداشتیم و نمی‌دانستیم این گزارش که آمده از تلفیق پنج تصویب نامه‌ای است که در زمان فترت صادر شده بنابراین در جلسه

علنی بنده این توجه را دادم به همکاران محترم که در اثر این تلفیق و متوجه نشدن ما نکاتی را که در ضمن همان تصویب‌نامه‌های زمان فترت اجرایش را موکول کرده بود تا آخر سال ۴۳ یعنی فقط تا پایان سال ۱۳۴۳ اجازه اجرا داده شده بود و نظر بنده این بود که برخلاف ماده ۱۲۱ آیین‌نامه عمل شده و دولت چنین تقاضایی نداشته و چنین لایحه‌ای نداده است ولی وقتی که در مجلس اجازه داده شد و گزارش برگشت به کمیسیون از طرف نماینده محترم دولت در مورد ادامه معافیت‌های مالیاتی و گمرکی و غیرگمرکی و قیمت مواد سوختنی توضیحاتی داده شده و معلوم شد که نظر دولت هم همین است که بعد از سال ۴۳ هم ادامه داده شود و بنده فکر می‌کنم که بعداً نماینده دولت هم یک توضیحی در جلسه علنی راجع به این مطلب بدهند که ادامه ماده ۹ و ۱۰ و ۱۱ و ۱۲ را دولت از اول سال ۴۴ به بعد هم لازم می‌داند از این جهت چون برگشت این گزارش به کمیسیون‌ها برای توجه به ماده ۱۲۱ آیین‌نامه داخلی بود بنده در کمیسیون نسبت به تغییر موادش فکر کردم که بهتر این باشد در جلسه علنی موقعی که شور اول مطرح می‌شود اشکالاتی که در مواد هست گفته شود اشکالاتی که می‌خواستم عرض کنم خدمت همکاران به صورت پیشنهاد تقدیم خواهد شد که در شور دوم در کمیسیون‌ها مورد رسیدگی قرار بگیرد ولی یک مطلب را خواستم به همکاران عزیز توضیح بدهم که بایستی به قانون احترام گذاشته شود دولت نمی‌بایست موقعی که در مقام قوه مقننه قرار گرفت یعنی در زمان فترت یک قانونی را که تصویب کرد یعنی تصویب‌نامه جایگزین قانون صادر کرد بعد که جایش را عوض کرد و رفت در مقام قوه مجریه قرار گرفت قانون مصوبه خودش را اجرا نکند این صحیح نیست بنده یک مثال می‌آورم و در حوزه استان خراسان استانداری داشتیم که ضمن تصدی سمت استانداری نائب‌التولیه هم بود در آنجا قراردادی هست بین آستانه و شهرداری که اگر قسمتی از اراضی آستانه برای کشیدن خیابان از بین رفت یا با اخطار شهرداری به موجب قانون توسعه معابر مستأجر مجبور شد که قسمتی از زمین‌های اجاره‌ای را از دست بدهد از اجاره‌اش در آستانه باید کسر شود این قراری است بین آستانه و شهرداری استاندار سابق ما موقعی که در مقام استانداری در شهرداری نشسته بود صورت‌جلسه قائم مقامی شهرداری تکلیف می‌کردند به اشخاص که باید این مقدار زمین عقب بنشیند و پروانه ساختمان داده نمی‌شود و جای دیگر می‌گفت که بایستی یک مقدار زمین را بدهید که خیابان از آنجا عبور بکند و مستأجر قبول می‌کرد فردایش در مقام نائب‌التولیه وقتی مستأجر مراجعه می‌کرد که آقا این زمین را من باید از دست بدهم از اجاره‌ای که من داده‌ام باید طبق قراردادی که با شهرداری دارید کسر کنید می‌گفت نباید عقب بنشینی و نباید بگذاری جزء خیابان شود یک نفر در مقام استانداری این جور دستور می‌دهد و در مقام مقدس آستانه آن‌طور (روحانی- پرونده‌هایش از هم جداست) بنده مثال عرض کردم حالا بایستی ببینیم در مورد مطلبی که اینجا بحث هست چه شده تا جواب جناب آقای روحانی هم داده شود دولت در تصویب‌نامه ۴۰۴۴۰- ۶/ ۳/ ۴۲ در مقام قوه مقننه تصویب کرده است که معافیت مالیاتی شرکت سهامی سرویس فرودگاه مهرآباد تا سال ۴۳ باشد دولت در مقام قوه مقننه در همان تاریخ تصویب کرده است که شرکت هواپیمایی ملی ایران و شرکت سهامی سرویس فرودگاه مهرآباد از معافیت گمرکی و غیرگمرکی و سود بازرگانی تا آخر سال ۴۳ برخوردار باشد دولت در مقام قوه مقننه در همان تاریخ تصویب کرده است که نرخ مواد سوختنی مورد احتیاج این دو شرکت براساس نرخ آذر سال۱۳۶۶ تا آخر سال ۴۳ باشد دولت در همان تاریخ در مقام قوه مقننه تصویب کرده است این معافیت‌ها و این نرخ مخصوص مواد سوختنی فقط مختص دو شرکت باشد اول شرکت هواپیمایی ملی ایران دوم شرکت سهامی سرویس‏ فرودگاه مهرآباد بعد که مجلسین افتتاح شد و دولت در مقام قوه مقننه قانون‌گذاریش تمام شد و آمد در مقام قوه

مجریه این نکات را لازم‌الرعایه نمی‌داند و می‌گوید از آخر سال ۴۳ به بعد هم ادامه می‌دهم الان ما نزدیک آخر سال ۴۴ هستیم یعنی از اول سال ۴۴ تا حالا هر یک از این نکات چهارگانه که عرض کردم در نظر گرفته نشده باشد نتیجه‌اش چیست؟ نتیجه‌اش این است که دولت مصوبه خودش را در زمانی که جانشین قوه مقننه بوده است حالا که در مقام قوه مجریه است قبول ندارد البته اشکالی نیست که دولت می‌گوید که من معافیت‌ها را آن موقع برای این که این مؤسسات جان بگیرند و بنیه مالی‌شان بیشتر شود برقرار کردم و حالا می‌بینم این مؤسسات هنوز بنیه کافی ندارند و باید به آنها کمک بیشتری شود اجازه بدهد مجلس که این معافیت‌ها و این کمک‌ها را حالا هم در مورد این شرکت‌ها ادامه بدهم ولی از چه تاریخی؟ از تاریخ تصویب این قانون یعنی دولت باید بگوید من این معافیت‌ها را لازم می‌دانم و مجلسین اجازه بدهند چون اجازه قبلیش تا پایان سال ۴۳ تمام شده باید از تاریخ تصویب این قانون اگر مجلسین موافق باشند شرکت هواپیمایی ملی ایران و شرکت سهامی سرویس فرودگاه مهرآباد این اجازه را داشته باشند که از معافیت‌های مالیاتی و گمرکی و غیرگمرکی استفاده بکنند از تاریخ تصویب این قانون نه از اول ۴۴ (سراج حجازی- عطف به ماسبق بکند) عطف به ما سبق شدن مورد دارد و می‌توانیم بگوییم عطف به ما سبق شود ولی عطف به ما سبق به عنوان مجوز تخلف نباید باشد (صحیح است) دولت اگر از اول سال ۴۴ این نکاتی را که عرض کردم در نظر گرفته باشد و به مصوبه خودش که در مقام قوه مقننه تصویب کرده احترام نگذاشته باشد و آن نکات چهارگانه را از اول سال ۴۴ تا به حال ادامه داده باشد همان‌طوری که در جلسه قبل عرض کردم خلاف است وقتی که مجلس اجازه بدهد از اول سال ۴۴ این نکات رعایت شود یعنی اجازه داده شده که آن خلاف اجرا شود در صورتی که مجلس باید این را متوجه باشد بنده در پیشنهاد خودم چون مسلماً فکر می‌کنم دولت اگر تقاضایی دارد از نظر حمایت دو مؤسسه‌ای که سهام‌شان متعلق به دولت ایران است مثلاً حسن نیت دارد و منظورش تقویت این دو مؤسسه است بنابراین بنده در پیشنهاد خودم برای این که اشتباهی نکرده باشم پیشنهاد کردم این معافیت‌ها و قیمت سوخت براساسی که دولت تقاضا دارد باشد ولی به شرط این که از تاریخ تصویب این قانون باشد تقاضا دارم همکاران محترم در مورد طرح این پیشنهادها در کمیسیون این مطالب را توجه بفرمایند که نسنجیده، خدای نکرده مجوز تخلف ندهیم.

رئیس- نظر دیگری در کلیات لایحه نیست؟ (حاذقی- بنده عرایضی دارم) بفرمایید.

حاذقی- آنچه که موجب شد که در ستون موافق بدون قید و شرط برای دفاع این لایحه اسم بنویسیم دو امر بود امر اول این است که این لایحه از طرف وزارت راه به مجلس داده شده و حال هم مدافعش وزارت راه است و من فکر می‌کنم که تمام نمایندگان محترم مجلس شورای ملی هم فکر هستند که شخص وزیر محترم راه آقای مهندس شالچیان در عین این که یک مرد به تمام معنی شریف هستند (صحیح است) وظیفه شناس و باایمان هستند در کار خودشان و به تمام معنی به قوه مقننه احترام دارند و هیچ وقت سخنی و حرفی نمی‌زنند و تقاضایی از مجلس شورای ملی نمی‌کنند که با اصول و موازین قانونی تطبیق نکند دلیل دیگر این است که شرکت هواپیمایی ملی ایران واقعاً یکی از مفاخر عصر حاضر ما حساب می‌شود یک مؤسسه نوزاد در طول یک مدت کوتاهی چنان امتحان لیاقت و شخصیت مستقل حقوقی خودش را داده که برای هر ایرانی اسباب سربلندی است (صحیح است) که مؤسساتی به دست افراد ایرانی این‌گونه منظم و صحیح روی اصول همه جای دنیا رو به تکامل می‌رود و روزبه‌روز قدرتش، توسعه کارش قلمرو کارش پیش می‌رود و منافعی برای مملکت تحصیل می‌کند و سعی می‌کند که تمام کارهای فنی و اداری آن به دست افراد تحصیلکرده و اشخاص فنی ایرانی اداره شود نکته‌ای که همکار محترم آقای دکتر مبین در جلسه اسبق مجلس شورای ملی فرمودند که منتهی شد به این که لایحه بدون ضرورت با این که در شور اول بود و امکان همه گونه مذاکرات و پیشنهادها بود برود به کمیسیون خوشبختانه با

توضیحاتی که الان خودشان فرمودند رفع آن موضوع که در خاطر ایشان ایجاد ناراحتی کرده بود شده است اینجا جا دارد که بنده یک توضیح اضافه بکنم که ایشان اطمینان داشته باشند که هیچ کار خلافی در دست انجام نیست زیرا این لایحه همان طور که فرمودند از تصویب‌نامه‌های دولت بوده است در موقع فترت مجلس شورای ملی قدرت قانونی پیدا کرده است که بعد هم به مجلس شورای ملی تقدیم شده و تقاضای تصویب شده، نکته‌ای که فرمودند که معافیت‌های مالیاتی و تخفیف در بهای بنزین و بهای مواد سوختی و همچنین معاف بودنش از مالیات و وارد شدن آن.

رئیس- آقای حاذقی موردی را که می‌فرماید پیشنهادی است که به کمیسیون فرستاده می‌شود.

حاذقی- این مطلقاً یک امر تازه نیست برای این که خود دولت که قبلاً تا آخر اسفند ۱۳۴۳ منظور داشته بود در کمیسیون‌ها نظر دادند که چون این شرکت دولتی است و منافعش هم مال دولت است و هرگونه تسهیلاتی شود مال دولت است ما موافقیم ادامه داشته باشد.

رئیس- آقای حاذقی این مطلب فعلاً مطرح نیست کلیات لایحه مطرح است.

حاذقی- در کلیات لایحه می‌خواستم همین را عرض کنم که من فکر نمی‌کنم بین نمایندگان محترم نماینده‌ای باشد که فکر کند شرکت هواپیمایی ملی ایران در حال حاضر نباید مورد تقویت دستگاه مقننه و مجریه باشد زیرا که هر چقدر تقویت شود و از دادن عوارض و مالیات و هرگونه عوارض گمرکی معاف شود و سرمایه او بیشتر باشد مال دولت است و برای منفعت ایران و حفظ حیثیت و پرستیژ ایران مفید است بنابراین بنده فکر می‌کنم هرگونه پیشنهادی هم که جناب آقای دکتر مبین داشته باشند در شور دوم لایحه مورد توجه قرار می‌گیرد و مجلس با کمال حسن نیت و صفا و تفاهم به ضروریت این لایحه رأی می‌دهد و اختیار می‌دهند این شرکت پیش از پیش گسترش کارش را از شرق و غرب دنیا ادامه بدهد و اسباب مزید افتخار ملت ایران شود.

رئیس- نظر دیگری در کلیات لایحه نیست؟ (اظهاری نشد) به ورود در شور مواد رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثراً برخاستند) تصویب شد. ماده اول قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

ماده ۱- به منظور حمل و نقل مسافر و با محمولات پستی در داخل و خارج کشور و انجام هرگونه امور مربوط به هواپیمایی بازرگانی شرکتی سهامی به نام (شرکت هواپیمایی ملی ایران) تأسیس و تشکیل می‌گردد.

رئیس- در ماده اول نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

ریاست محترم مجلس شورای ملی‏

پیشنهاد می‌نماییم در ماده ۱ لایحه تأسیس شرکت هواپیمایی ملی ایران جمله هر گونه حذف شود. دکتر مبین‏

ریاست محترم مجلس شورای ملی‏

پیشنهاد می‌کنم در ماده ۱ قانون تأسیس شرکت هواپیمایی ملی ایران در سطر سوم پس از جمله داخل پرانتز (شرکت هواپیمایی ملی ایران) جمله (وابسته به وزارت راه) اضافه شود.

دکتر اعتمادی‏

رئیس- ماده دوم قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

ماده ۲- سرمایه شرکت هواپیمایی ملی ایران پانصد میلیون ریال است تمام سرمایه شرکت توسط دولت تعهد و پنجاه درصد آن به شرح زیر پرداخت گردیده است:

الف- پنجاه میلیون ریال نقداً پرداخت شده است.

ب- سه فروند هواپیمای وایکانت به ارزش یکصد میلیون ریال.

د- ۱۱۵۰۰۰۰۰ ریال طبق قانون بودجه سال ۱۳۴۲ کل کشور تصویب و پرداخت شده است.

ه- ۶۸۵۰۰۰۰۰۰ ریال طبق قانون بودجه سال ۱۳۴۳ کل کشور تصویب و پرداخت شده است.

رئیس- در ماده دوم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

ریاست محترم مجلس شورای ملی‏

پیشنهاد می‌نمایم در سطر اول ماده ۲ قانون تشکیل شرکت هواپیمایی ملی پس از جمله (پانصد میلیون ریال است) قید شود: (و سهام آن متعلق به وزارت راه می‌باشد).

دکتر اعتمادی‏

ریاست محترم مجلس شورای ملی‏

پیشنهاد می‌نمایم سطر چهارم و پنجم بند (ج) از ماده ۲ لایحه تأسیس شرکت هواپیمایی ملی ایران این‌طور اصلاح شود:

دین شرکت مزبور است که باید تا آخر سال ۱۳۴۶ به دولت مسترد نماید. دکتر مبین‏

رئیس- ماده سوم قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

ماده ۳- سهام شرکت سهامی هواپیمایی ملی ایران متعلق به دولت و با نام و غیرقابل انتقال می‌باشد.

تبصره- اداره کل هواپیمایی کشوری مکلف است وجوهی را که اشخاص و مؤسسات برای خرید سهام شرکت سهامی هواپیمایی ملی پرداخته‌اند از حساب مربوط برداشت و مسترد دارد.

رئیس- در ماده سوم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

ریاست محترم مجلس شورای ملی‏

در مورد ماده ۳ لایحه تأسیس شرکت هواپیمایی ملی ایران پیشنهاد می‌نمایم: چون تبصره ماده ۳ در تصویب‌نامه ۴۰۴۴۰- ۳۰/۶/۴۲ ملحوظ و مسلماً مفاد آن تا امروز اجرا شده است حذف گردد.

دکتر مبین‏

رئیس- ماده چهارم قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

ماده ۴- نظر به این که شرکت هواپیمایی ملی ایران تمام سهام شرکت سهامی هواپیمایی ایران را خریداری نموده و صاحب تمام شرکت مزبور می‌باشد لذا شرکت سهامی هواپیمایی ایران با تمام تشکیلات و دارایی و اعتبارات و دیون و اختیارات و امتیازات و تعهدات و حقوق مکتسبه داخلی و بین‌المللی ضمیمه شرکت هواپیمایی ملی ایران گردیده و شرکت هواپیمایی ملی ایران از هر حیث قائم مقام قانونی شرکت هواپیمایی ایران شناخته می‌شود.

تبصره- شرکت هواپیمایی ملی ایران مجاز است کارمندان و کارگران شرکت سابق هواپیمایی ایران را که مورد نیاز باشند براساس مقررات قانونی به خدمت ابقا و آنها را از حقوق و مزایا و مقررات استخدامی مخصوص شرکت هواپیمایی ملی ایران برخوردار نماید.

رئیس- در ماده چهارم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

ریاست محترم مجلس شورای ملی‏

پیشنهاد می‌کنم ماده ۴ قانون تشکیل شرکت هواپیمایی ملی به شرح زیر اصلاح شود:

ماده ۴- شرکت سهامی هواپیمایی ایران با تمام تشکیلات و دارایی و اعتبارات و دیون و تعهدات و اختیارات و امتیازات و حقوق مکتسبه داخلی و بین‌المللی ضمیمه شرکت هواپیمایی ملی ایران می‌گردد و از تاریخ تصویب این قانون شرکت هواپیمایی ملی ایران از هر حیث قائم مقام قانونی شرکت هواپیمایی ایران شناخته می‌شود.

دکتر اعتمادی‏

ریاست معظم مجلس شورای ملی‏

پیشنهاد می‌نمایم تبصره ماده ۴ قانون تشکیل شرکت هواپیمایی ایران به شرح زیر اصلاح شود.

تبصره- شرکت هواپیمایی ملی ایران مجاز است آن عده از کارمندان و کارگران شرکت سابق هواپیمایی ایران را که مورد نیاز باشند در خدمت ابقا و با آنان طبق مقررات استخدامی مخصوص شرکت هواپیمایی ملی ایران رفتار نماید. دکتر اعتمادی‏

ریاست محترم مجلس شورای ملی‏

در ماده ۴ لایحه تأسیس شرکت هواپیمایی ملی ایران چون مفاد تبصره آن ضمن تصویب نامه ۴۰۴۴۰- ۳۰/۶/۴۲ محلوظ و تاکنون اجرا شده است پیشنهاد می‌نمایم تبصره مذکور حذف شود.

دکتر مبین‏

رئیس- ماده پنجم قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

ماده ۵- از تاریخ تأسیس شرکت هواپیمایی ملی ایران حق بهره‌برداری هوایی در داخل و خارج کشور به منظور حمل و نقل هوایی اشخاص و اشیا به وسیله هواپیماهای سنگین وزن منحصراً به شرکت هواپیمایی ملی ایران تفویض می‌گردد و شرکت مذکور به عنوان تنها شرکت هواپیمایی ایرانی برای استفاده از حقوق مندرج در قراردادها و موافقت‌نامه‌ها و اجازه‌نامه‌های مربوط به برقراری سرویس‌های هوایی منعقده بین دولت شاهنشاهی و سایر کشورها شناخته می‌شود.

تبصره ۱- منظور از هواپیماهای سنگین وزن در این ماده هواپیمایی است که وزن کل آنها اعم از هواپیما و تجهیزات و بنزین و روغن و سرنشین و بار و مسافر از یازده هزار و هشتصد و هشتاد و پنج کیلوگرم بالاتر باشد.

تبصره ۲- مؤسسات هواپیمایی ایرانی به استثنا شرکت هواپیمایی ملی ایران که طبق مقررات مربوط مشغول به فعالیت بوده و عملیات پروازی انجام می‌دهند و همچنین مؤسسات هواپیمایی ایرانی دیگر که در آینده با رعایت قانون پروانه یا اجازه‌نامه لازم تحصیل نمایند فقط می‌توانند با هواپیماهایی که وزن کل آنها یازده هزارو هشتصد و هشتاد و پنج کیلوگرم یا کمتر باشد به حمل و نقل هوایی مسافر و بار یا هر نوع پرواز بازرگانی مبادرت نمایند.

تبصره ۳- صدور پروانه یا اجازه‌نامه بهره‌برداری هوایی برای مؤسسات مذکور در تبصره ۲ این ماده به منظور حمل و نقل هوایی مسافر و بار به طور منظم مشروط به آن است که شرکت هواپیمایی ملی ایران ظرف سه ماه از تاریخ ابلاغ کتبی اداره کل هواپیمایی کشوری سرویس منظم مورد درخواست را دایر ننماید یا پس از دایر شدن سرویس منظم مزبور را برای مدتی بیش از سه ماه تعطیل کند.

رئیس- نظری در ماده پنجم نیست؟(اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

ریاست معظم مجلس شورای ملی‏

پیشنهاد می‌نمایم تبصره ۱ ماده ۵ قانون تشکیل شرکت هواپیمایی ملی به شرح زیر اصلاح شود:

تبصره ۱- منظور از هواپیماهای سنگین وزن در این ماده هواپیمایی است که وزن آنها شامل: هواپیما- تجهیزات- سوخت- روغن- سرنشین- بار و مسافر از یازده هزار و هشتصد و هشتادو پنج کیلوگرم بیشتر باشد- دکتر اعتمادی‏

ریاست محترم مجلس شورای ملی‏

پیشنهاد می‌نمایم به آخر سطر اول ماده ۵ لایحه تأسیس شرکت هواپیمایی ملی ایران عبارت از خطوط

اضافه و عبارت در داخل و خارج کشور از سطر دوم حذف شود. دکتر مبین‏

رئیس- ماده ششم قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

ماده ۶- حمل و نقل هوایی مسافرینی که هزینه سفر آنها از طرف دولت یا مؤسسات وابسته به آن پرداخت می‌گردد و همچنین حمل و نقل هوایی بارهای دولتی و مؤسسات وابسته به آن (به استثنا پست) باید به مباشرت شرکت هواپیمایی ملی ایران یا توسط شرکت مزبور انجام گیرد.

تبصره- منظور از مؤسسات وابسته به دولت هر سازمان یا بنگاه یا شرکت یا بانک یا شهرداری یا هر مؤسسه دیگری است که تمام یا قسمتی از سهام یا سرمایه آن متعلق به دولت یا اداره امور یا نظارت آن به عهده دولت باشد.

رئیس- در ماده ششم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

ریاست معظم مجلس شورای ملی‏

پیشنهاد می‌نمایم ماده ۶ قانون تشکیل شرکت هواپیمایی ملی ایران به شرح زیر اصلاح شود:

ماده ۶- وزارتخانه‌ها یا مؤسسات دولتی و وابسته به دولت مکلفند حمل و نقل هوایی مسافرینی که تهیه بلیط مسافرت هوایی آنان به عهده یکی از مؤسسات مذکور است و همچنین حمل و نقل هوایی بارهای دولتی و مؤسسات وابسته به دولت (به استثنای پست) را رأساً یا به مباشرت شرکت هواپیمایی ملی ایران انجام دهند. دکتر اعتمادی‏

ریاست معظم مجلس شورای ملی‏

پیشنهاد می‌نمایم تبصره ماده ۶ قانون تشکیل شرکت هواپیمایی ملی ایران به شرح زیر اصلاح شود.

تبصره- منظور از مؤسسات دولتی و وابسته به دولت مذکور در این ماده هر سازمان. بنگاه. شرکت بانک و هر مؤسسه دیگری است که تمام یا قسمتی از سرمایه آن متعلق به دولت بوده و اداره امور آن مستقیماً زیر نظر دستگاه‌های دولتی باشد. دکتر اعتمادی‏

رئیس- ماده هفتم قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

ماده ۷- از تاریخ تصویب این قانون نمایندگی کل (آژانس ژنرال) شرکت‌ها و مؤسسات هواپیمایی خارجی در ایران و انجام خدمات فنی هواپیما (هندلینگ) منحصر به شرکت هواپیمایی ملی ایران می‌باشد.

تبصره ۱- شرکت مزبور مجاز است نمایندگی کل شرکت‌ها و مؤسسات هواپیمایی خارجی را رأساً اداره نماید و یا به مؤسسات و اشخاص ذی‌صلاحیت واگذار کند.

تبصره ۲- نمایندگی‌های کل که تاریخ تصویب این قانون تأسیس شده‌اند مشمول مقررات این ماده نمی‌باشند و می‌توانند با رعایت مقررات مربوط به کار خود ادامه دهند.

رئیس- در ماده هفتم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

ریاست معظم مجلس شورای ملی‏

پیشنهاد می‌نمایم تبصره ۱ ماده ۷ به شرح زیر اصلاح شود:

تبصره ۱- شرکت مزبور مجاز است نمایندگی کل شرکت‌ها و مؤسسات هواپیمایی خارجی را رأساً اداره نماید و یا به مسئولیت خود به مؤسسات و اشخاص ذی‌صلاحیت واگذار کند.

دکتر اعتمادی‏

ریاست محترم مجلس شورای ملی‏

محترماً پیشنهاد می‌نماید ماده ۷ و تبصره پیشنهادی

کمیسیون دارایی در قانون تأسیس شرکت هواپیمایی ملی ایران حذف گردد.

با تقدیم احترامات- امان‌الله ریگی‏

ریاست محترم مجلس شورای ملی‏

پیشنهاد می‌نمایم تبصره‌های ۱ و ۲ ماده ۷ لایحه تأسیس شرکت هواپیمایی ملی ایران به صورت زیر اصلاح شوند:

تبصره ۱- شرکت مزبور مجاز است نمایندگی کل شرکت‌ها و مؤسسات هواپیمایی خارجی را رأساً اداره نماید و یا به مسئولیت خود و با حفظ اختیار نظارت به مؤسسات و اشخاص ذی‌صلاحیت واگذار کند.

تبصره ۲- نمایندگی‌های کل که تا تاریخ تأسیس شرکت هواپیمایی ملی ایران تشکیل شده‌اند مشمول مقررات این ماده نمی‌باشند و می‌توانند با رعایت مقررات مربوط که مورد قبول هواپیمایی ملی ایران باشد به کار خود ادامه دهند. دکتر مبین‏

ریاست محترم مجلس‏

راجع به لایحه تأسیس شرکت هواپیمایی ملی ایران و گزارش کمیسیون راه از طریق بین‌الشورین تقاضای ارجاع پیشنهادهای ذیل را به کمیسیون‌های مربوطه دارد:

۱- پیشنهاد می‌شود تبصره دوم ماده ۷ لایحه مزبور حذف شده و مسکوت بماند.

عبدالحسین طباطبایی‏

رئیس- ماده هشتم قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

ماده ۸- شرکت هواپیمایی ایران دارای استقلال مالی و سازمانی بوده و طبق اصول بازرگانی اداره می‌شود و نظر به وضع خاص خود مشمول قوانین و مقررات آیین‌نامه‌های معاملاتی و استخدامی و مالی مربوط به مؤسسات دولتی و وابسته به دولت و بنگاه‌هایی که با سرمایه دولت تأسیس شده‌اند نبوده و تابع اساسنامه و آیین‌نامه‌ها و مقررات خود که به تصویب کمیسیون‌های مشترک راه و اقتصاد و استخدام مجلسین برسد خواهد بود.

تبصره ۱- شرکت هواپیمایی ملی ایران مجاز است متخصصین و مشاورین خارجی را با تحصیل پروانه کار از وزرات کار برای استفاده در انجام امور مربوط استخدام نماید در صورت وجود متخصصین و مشاورین هم‌طراز ایرانی حق تقدم با ایرانی خواهد بود.

تبصره ۲- دولت مکلف است اساسنامه و آیین‌نامه‌ها و مقررات مذکور در این ماده را ظرف شش ماه از تاریخ تصویب قانون به کمیسیون‌های مربوط مجلسین تقدیم دارد.

رئیس- در ماده هشتم نظری نیست؟ آقای شیخ‌الاسلامی بفرمایید.

شیخ‌الاسلامی- در ماده ۸ این لایحه شرکت هواپیمایی ملی را نظر به وضع خاصی که دارد از شمول مقررات قوانین عمومی و دولتی معاف کرده‌اند و اینجا نوشته شده که این شرکت از نظر استخدامی تابع مقررات مخصوص به خودش خواهد بود در تبصره ۲ دولت مکلف شده که اساسنامه‌ها و آیین‌نامه‌ها و مقررات مذکور در این ماده را که همین مقررات استخدامی و اداری و مالی شرکت باشد ظرف ۶ ماه از تاریخ تصویب این قانون به کمیسیون‌های مجلسین تقدیم بکند برای بنده این ابهام پیش آمده که تصور می‌کنم این ابهام هم موجود هست که از تاریخ تصویب این قانون تا تاریخی که این مقررات در کمیسیون‌های مجلس به تصویب خواهد رسید شرکت هواپیمایی ملی با چه مقرراتی اداره خواهد شد در این فاصله تکلیف مقررات مالی و استخدامی و اداری شرکت به هیچ‌وجه معلوم نیست یعنی یک خلائی این بین به وجود می‌آید چون اگر مقرراتی فعلاً هست برای امور استخدامی و اداری شرکت با تصویب این قانون لغو می‌شود و در این قانون هیچ اشاره‌ای نشده که به چه نحو این شرکت در این فاصله اداره شود اگر در زمان گذشته مقرراتی بوده که مجوز قانونی هم به فرض داشته چون این لایحه به این صورت تنظیم شده و اشاره‌ای به آن مقررات درش نشده این مقررات خودبه‌خود با تصویب این قانون ملغی است در فاصله بین تصویب این قانون و ۶ ماه فاصله‌ای که دولت مکلف است مقررات را به مجلسین بدهد و زمانی که برای تصویب این مقررات در

کمیسیون‌ها طول خواهد کشید که مسلماً از ۶ ماه بیشتر خواهد بود تکلیف شرکت هواپیمایی ملی ایران از نظر مقررات مالی، استخدامی و اداری به هیچ‌وجه روشن نیست بنده استدعا می‌کنم توضیحی در این مورد بفرمایید و در شور دوم هم یک راه حلی برای این موضوع پیش‌بینی بکنید که خود شرکت در عمل گرفتار خواهد شد یعنی دچار بی‌قانونی می‌شود.

رئیس- پیشنهاد بفرمایید رسیدگی می‌شود. نظر دیگری در ماده هشتم نیست؟(اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

ریاست معظم مجلس شورای ملی‏

پیشنهاد می‌نمایم ماده ۸ قانون تشکیل شرکت هواپیمایی ملی به شرح زیر اصلاح شود:

ماده ۸- شرکت هواپیمایی ملی ایران مشمول قانون محاسبات عمومی و آیین‌نامه معاملات دولتی نبوده طبق اصول بازرگانی و به موجب اساسنامه و آئین‌نامه‌ها و مقررات خاص خود که به تصویب کمیسیون‌های مشترک راه- اقتصاد و استخدام مجلسین برسد اداره خواهد گردید و تا زمانی که اساسنامه و آیین‌نامه‌های مقرر در این ماده به تصویب نهایی نرسیده است مقررات فعلی قابل اجرا خواهد بود.

دکتر اعتمادی‏

ریاست معظم مجلس شورای ملی‏

پیشنهاد می‌نمایم در ابتدای تبصره ۲ ماده ۸ قانون تشکیل شرکت هواپیمایی ملی ایران به جای (دولت مکلف است) نوشته شود: (وزارت راه مکلف است). دکتر اعتمادی‏

ریاست محترم مجلس شورای ملی‏

پیشنهاد می‌نمایم ماده ۸ لایحه تأسیس شرکت هواپیمایی ملی ایران به شرح زیر اصلاح شود:

ماده ۸- شرکت هواپیمایی ملی ایران دارای استقلال مالی و سازمانی بوده و طبق اصول بازرگانی اداره می‌شود و مشمول قوانین و مقررات معاملاتی و استخدامی و مالی مربوط به مؤسسات دولتی و وابسته به دولت نبوده و تابع اساسنامه و آیین‌نامه‌ها و مقررات خود خواهد بود.

تبصره ۱- شرکت هواپیمایی ملی ایران مجاز است در صورت احتیاج متخصصین و مشاورین خارجی را که پروانه اشتغال کار از وزارت کار داشته باشند برای استفاده در انجام امور هواپیمایی استخدام نماید در صورت وجود متخصصین و مشاور هم‌طراز ایرانی استخدام خارجی ممنوع است.

تبصره ۲- دولت مکلف است اساسنامه و آیین‌نامه‌ها و مقررات مذکور در این ماده را ظرف سه ماه از تاریخ تصویب این قانون تهیه و برای تصویب به کمیسیون‌های مشترک راه- اقتصاد- دارایی مجلسین تقدیم نماید مقررات فعلی تا تصویب اساسنامه و آیین‌نامه‌ها اجرا می‌شود.

دکتر مبین‏

در ماده ۸ پیشنهاد می‌شود کلیه کارمندان غیر فنی شرکت و میزان حقوق و ترفیعات و بازنشستگی و نوع استخدام از همه جهت مشمول قوانین استخدامی کشور باشند و کارمند فنی منحصراً به کسانی اطلاق شود که به کار راندن و تعمیر هواپیما اشتغال داشته و یا وسایل ارتباطی را اداره می‌نمایند.

با تقدیم احترام- عبدالحسین طباطبایی‏

رئیس- ماده نهم قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

ماده ۹- شرکت هواپیمایی ملی ایران و مؤسسات مذکور در تبصره ۲ ماده ۵ این قانون از پرداخت مالیات بردرآمد و هرگونه مالیات و عوارض و حق‌الثبت مربوط به هواپیما و وسایل فنی و مسافرتی آن معاف می‌باشند.

رئیس- در ماده نهم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

ریاست محترم مجلس شورای ملی‏

پیشنهاد می‌نمایم ماده ۹ لایحه تأسیس شرکت هواپیمایی ملی ایران به صورت زیر اصلاح شود:

ماده ۹- شرکت هواپیمایی ملی ایران و شرکت سهامی سرویس فرودگاه مهرآباد که سهام آن متعلق به دولت است از پرداخت عوارض شهرداری معاف می‌باشند. دکتر مبین‏

رئیس- ماده دهم قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

ماده ۱۰- شرکت هواپیمایی ملی ایران و مؤسسات مذکور در تبصره ۲ ماده ۵ این قانون از پرداخت حقوق و هزینه گمرکی (به استثنا باربری و انبارداری) و سود بازرگانی که به اشیا مندرج در مواد ۱۱ و ۱۲ این قانون تعلق می‌گیرد معاف می‌باشند.

رئیس- نظری در ماده ۱۰ نیست؟(اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

ریاست محترم مجلس شورای ملی‏

پیشنهاد می‌نمایم در ماده ۱۰ لایحه تأسیس شرکت هواپیمایی ملی ایران به جای عبارت (مؤسسات مذکور در تبصره ۲ ماده ۵ این قانون) نوشته شود: (شرکت سهامی سرویس فرودگاه مهرآباد)

دکتر مبین‏

رئیس- ماده یازدهم قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

ماده ۱۱- به شرکت هواپیمایی ملی ایران اجازه داده می‌شود اشیا مشروجه زیر را ولو مصرف مشابه داشته و یا در تعرفه گمرکی ممنوع‌الورود باشد با رعایت ماده ۱۰ این قانون و سایر مقررات مربوط از خارج کشور وارد نماید:

اول- هواپیما و موتور و قطعات منفصله و متصله هر یک.

دوم- وسایل والات و ادوات و تجهیزات و دستگاه‌های مربوط به هواپیما و موتور هواپیما.

سوم- وسایل مخابراتی و رادیویی (اعم از فرستنده و گیرنده) و رادار و قطعات منفصله آنها که در هواپیما یا امور مربوط به هواپیمایی به کار می‌رود.

چهارم- دستگاه‌ها و وسایلی که برای آماده کردن هواپیما به کار رود و همچنین وسایلی که برای تعمیر و یا تعویض قطعات هواپیما و موتور هواپیما به کار می‌رود.

پنجم- مواد نفتی و روغنی و گریس و متانول که برای سوخت و روغن کاری و تمیز کردن موتور و سایر مصارف هواپیمایی به کار می‌رود به استثنا مواد سوختی که در داخل کشور تهیه می‌شود.

ششم- دستگاه‌ها و سائلی که برای ساختن قطعات هواپیما و موتور هواپیما به کار می‌رود.

هفتم- وسایط نقلیه موتوری و غیر موتوری (به استثنا اتومبیل سواری و جیپ و جیپ استیشن و کامیون و اتوبوس معمولی) و تجهیزات و اثاثیه و وسایل و متفرعات مربوط و قطعات منفصله آنها که انحصاراً برای حمل یا پیاده و سوار کردن مسافر و یا حمل بار و تخلیه و بارگیری هواپیما به کار رود اعم از این که در داخل و یا خارج هواپیما مورد استفاده قرار گیرد مشروط بر این که وسایط نقلیه مزبور در داخل کشور ساخته نشود.

هشتم- وسایلی که در داخل هواپیما برای خدمات و پذیرایی و یا استفاده مسافرین و سرنشینان هواپیما به کار می‌رود با علامت ثابت هواپیمایی ملی ایران مشخص باشد.

تبصره ۱- مؤسسات مذکور در تبصره ۲ ماده ۵ این قانون از اجازه و معافیت‌های مصرحه در بندهای اول لغایت پنجم این ماده در حدود احتیاجات خود برخوردار می‌گردند.

تبصره ۲- باشگاه خلبانی هواپیمایی کشوری علاوه بر استفاده مفاد تبصره ۱۰ فوق از اجازه و معافیت بند ششم این ماده نیز برخوردار می‌گردد و همچنین مجاز است هواپیمای بی‌موتور و دستگاه کشنده و هواپیمای مدل و وسایل و قطعات یدکی آنها را با رعایت ماده ۱۰ این قانون از خارج کشور وارد نماید.

رئیس- در ماده یازدهم نظری نیست؟(اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

ریاست محترم مجلس شورای ملی‏

پیشنهاد می‌نمایم در ماده ۱۱ لایحه تأسیس شرکت هواپیمایی ملی ایران تغییرات زیر معمول گردد:

الف- از سطر دوم ماده ۱۱ عبارت ولو مصرف مشابه داشته و یا در تعرفه گمرکی ممنوع‌الورود باشد حذف شود.

ب- در بند اول از ماده عبارت منفصله و متصله حذف شود.

ج- در بند سوم از ماده به جای امور مربوط به هواپیمایی نوشته شود فرودگاه‌ها.

د- در بند پنجم ماده عبارت و گریس و متانول حذف شود.

ه- در بند هفتم ماده کلمه و اثاثیه و متفرعات از سطر دوم و سوم حذف شود.

و- بند هشتم به صورت زیر درآید:

وسایل داخل متصل به هواپیما که برای خدمات و پذیرایی و یا استفاده مسافرین و سرنشینان هواپیما به کار می‌رود به شرط آن که این وسایل در داخل کشور ساخته نشود.

ز- تبصره ۱ از ماده ۱۱ حذف شود.

ح- تبصره ۲ ماده ۱۱ به این صورت درآید:

تبصره- باشگاه خلبانی هواپیمایی کشوری مجاز است هواپیمای بی‌موتور و دستگاه کشنده و هواپیمای مدل و وسایل و قطعات یدکی آنها را با رعایت ماده ۱۰ این قانون از خارج کشور وارد نماید. دکتر مبین‏

رئیس- ماده دوازدهم قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

ماده ۱۲- شرکت ملی نفت ایران مکلف است از تاریخ اول فروردین ماه ۱۳۴۴ هر نوع مواد سوختنی و متانول مورد نیاز هواپیماهای شرکت هواپیمایی ملی ایران را به شرح فروش داخلی قبل از تاریخ ۲۶ آذرماه ۱۳۳۶ و در صورت عدم وجود نرخ و یا پیدایش فرآورده‌های جدید به نرخی متناسب با نرخ‌های قبل از تاریخ مذکور با رعایت مفاد ماده ۱۰ این قانون و معافیت از هر گونه اضافه بها با شرکت مزبور محاسبه نماید.

تبصره ۱- شرکت ملی نفت ایران مکلف است از دریافت تفاوت گذشته مصارف شرکت هواپیمایی ایران و سرویس فرودگاه مهرآباد به نفع شرکت هواپیمایی ملی ایران صرف‌نظر نماید.

تبصره ۲- مؤسسات مذکور در تبصره ۲ ماده ۵ از تاریخ تصویب این قانون از نرخ هر نوع مواد سوختنی و متانول مذکور در این ماده استفاده خواهند نمود مشروط بر این که عملیات آنها به تشخیص اداره کل هواپیمایی کشوری عام‌المنفعه یا تجاری باشد.

رئیس- در ماده دوازدهم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

ریاست محترم مجلس شورای ملی‏

پیشنهاد می‌نمایم ماده ۱۲ لایحه تأسیس شرکت هواپیمایی ملی ایران به این صورت اصلاح شود:

ماده ۱۲- شرکت ملی نفت ایران مکلف است از تاریخ تصویب این قانون هر نوع مواد سوختنی و متانول مورد نیاز هواپیمای شرکت هواپیمایی ملی ایران را به نرخ فروش داخلی آذرماه ۱۳۲۶ محاسبه نماید.

تبصره- شرکت سهامی سرویس فرودگاه مهرآباد از تاریخ تصویب این قانون در مورد هر نوع مواد سوختنی و متانول مصرف فرودگاه از نرخ مذکور در این ماده استفاده خواهند نمود. دکتر مبین‏

رئیس- ماده سیزدهم قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

ماده ۱۳- دولت مأمور اجرای این قانون می‌باشد.

رئیس- در ماده سیزدهم نظری نیست؟(اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

ریاست محترم مجلس شورای ملی‏

پیشنهاد می‌نمایم ماده ۱۳ لایحه تأسیس شرکت هواپیمایی ملی ایران به شرح زیر اصلاح شود:

ماده ۱۳- وزارت دارایی- اقتصاد- راه مسئول و مأمور اجرای این قانون می‌باشد.

دکتر مبین‏

رئیس- لایحه و پیشنهادها برای شور دوم به کمیسیون‌های مربوط فرستاده می‌شود.

۷- تقدیم لایحه بودجه سال ۱۳۴۵ مجلس شورای ملی به وسیله آقای مهندس معینی زند کارپرداز

رئیس- آقای مهندس معینی زند بفرمایید.

مهندس معینی زند- با اجازه مقام معظم ریاست و نمایندگان محترم بودجه سال ۱۳۴۵ مجلس شورای ملی را تقدیم می‌کنم (احسنت- مبارک است).

رئیس- به کمیسیون محاسبات فرستاده می‌شود.

۸- شور اول گزارش کمیسیون کشور راجع به اجازه قبول عضویت سازمان دفاع غیرنظامی ایران در سازمان بین‌المللی دفاع غیر نظامی جهانی‏

رئیس- گزارش شور اول لایحه راجع به اجازه قبول عضویت سازمان دفاع غیر نظامی ایران در سازمان بین‌المللی دفاع غیر نظامی جهانی مطرح است قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

گزارش شور اول از کمیسیون کشور به مجلس شورای ملی‏

کمیسیون کشور در جلسه ۴ بهمن ماه ۱۳۴۴ با حضور آقای سراج حجازی معاون پارلمانی وزارت کشور لایحه شماره ۷۸۰۴- ۲۶/۸/۱۳۴۴ دولت راجع به اجازه قبول عضویت سازمان دفاع غیر نظامی جهانی را که به شماره ۱۶۵۵ چاپ گردیده مورد رسیدگی قرار داد و تصویب نمود. اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌نماید.

قانون اجازه قبول عضویت سازمان دفاع غیر نظامی ایران در سازمان بین‌المللی دفاع غیر نظامی جهانی‏

ماده واحده- به سازمان دفاع غیر نظامی کشور وابسته به وزارت کشور اجازه داده می‌شود عضویت سازمان بین‌المللی دفاع غیر نظامی جهانی را قبول نماید و حق عضویت سالانه را از محل بودجه خود بپردازد.

نائب رئیس کمیسیون کشور- دکتر مدنی‏

گزارش شور اول از کمیسیون دارایی به مجلس شورای ملی‏

کمیسیون دارایی در جلسه ۵ بهمن ماه ۱۳۴۴ با حضور آقای قوام صدری معاون پارلمانی وزارت دارایی لایحه دولت راجع به اجازه قبول عضویت سازمان دفاع غیرنظامی ایران در سازمان بین‌المللی دفاع غیر نظامی جهانی را مورد رسیدگی قرار داد و گزارش کمیسیون کشور را در این مورد عیناً تأیید و تصویب نمود.

اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌نماید.

مخبر کمیسیون دارایی- عزت‌الله اوزار

رئیس- کلیات این لایحه مطرح است. آقای دکتر شفیع امین بفرمایید.

دکتر شفیع امین- به نظر بنده یکی از سازمان‌هایی که اخیراً با اوامر عالیه شاهنشاه تشکیل شده سازمان دفاع غیر نظامی می‌باشد این سازمان جزء وزارت کشور است ولی وظیفه خیلی بزرگی را عهده‌دار شده و انشاءالله لنجام خواهد داد مجلاتی که می‌رسد و اقدامات این سازمان را که بنده تصور می‌کنم خدمت همکاران محترم هم رسیده مطالعه می‌کنند (صحیح است) بسیار خوب کار می‌کنند بنده از وزارت کشور و رئیس سازمان دفاع غیر نظامی ایران که یکی از افسران بسیار شرافتمند و فداکار و شاه‌دوست و دانشمند هستند تشکر می‌کنم که حقاً خوب اداره می‌کنند (مهندس والا- سپهبد کوششی مرد بسیار شایسته‌ای است) (صحیح است) بنده فقط می‌خواستم که توجه شود همکاران محترم که ما باید یا سازمانی نداشته باشیم یا اگر سازمانی داریم

کمک کنیم این سازمان بودجه‌اش کافی نیست باید کمک کنیم حقاً بودجه این سازمان ضعیف است (دکتر رهنوردی- بودجه‌اش چقدر است؟) بودجه‌اش در حدود هفتصد هشتصد هزارتومان است و وظیفه خیلی بزرگ و سنگینی را به عهده این سازمان گذاشته‌اند و امیدوارم و حتم دارم که انشاءالله موفق خواهند شد و بنده از معاون محترم وزارت کشور که خودشان حقاً علاقه به خصوصی دارند خواهش می‌کنم توجه بفرمایند که این سازمان تقویت شود و بودجه‌اش را بیشتر کنند تا وظیفه و خدمتی را که شروع کرده است انجام بدهند (صحیح است).

رئیس- نظر دیگری در کلیات این لایحه نیست؟ (اظهاری نشد) به ورود در شور ماده واحده رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده واحده مطرح است نظری نیست؟(اظهاری نشد) لایحه برای شور دوم به کمیسیون‌های مربوط فرستاده می‌شود.

۹- شور اول گزارش کمیسیون دادگستری راجع به تغییر و وتعویض پلاک وسایط نقلیه موتوری

رئیس- گزارش شور اول لایحه دولت راجع به تغییر و تعویض پلاک وسایط نقلیه موتوری مطرح است قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

گزارش شور اول کمیسیون دادگستری به مجلس شورای ملی‏

کمیسیون دادگستری در جلسه روز شنبه ۱۱ دی ماه ۱۳۴۴ با حضور آقای سراج حجازی معاون وزارت کشور لایحه شماره ۱۲۲۸- ۲۰/ ۸/ ۱۳۴۴ دولت راجع به تغییر و تعویض پلاک وسایط نقلیه موتوری که به شماره ۱۶۰۲ چاپ شده است مطرح و با اصلاحاتی تصویب نمود. اینک گزارش آن به شرح زیر به مجلس شورای ملی تقدیم می‌گردد.

قانون مجازات استفاده از پلاک‌های تقلبی وسایط نقلیه موتوری‏

ماده ۱- هر کس در ارقام و مشخصات پلاک وسایط نقلیه موتوری زمینی آبی و یا کشاورزی به نحوی از انحا تغییری بدهد یا پلاک وسیله نقلیه موتوری دیگری را به آن الصاق کند یا برای آن پلاک ساختگی به کار برد یا چنین وسایطی را با علم به تغییر یا تعویض پلاک یا داشتن پلاک ساختگی مورد استفاده قرار دهد به حبس تأدیبی از سه ماه تا یک سال محکوم می‌شود.

ماده ۲- هر کس به نحوی از انحا در شماره شاسی یا پلاک وسیله نقلیه موتوری که از طرف کارخانه سازنده حک یا نصب شده تغییری بدهد و آن را از صورت کارخانه‌ای (فابریکی) خارج کند به حبس تأدیبی از سه ماه تا یک سال محکوم خواهد شد.

ماده ۳- هر کس وسیله نقلیه موتوری را بدون اجازه از شهربانی اوراق کند به حبس تأدیبی از یازده روزالی دو ماه محکوم می‌شود.

ماده ۴- چنانچه وسیله نقلیه موتوری یا پلاک آن سرقت یا مفقود شود شخصی که وسیله در اختیار و تصرف اوست یا مالک آن پس از اطلاع مکلف است بلافاصله مراتب را کتباً به نزدیک‌ترین مرکز پلیس یا پاسگاه ژاندارمری اعلام نماید و در صورت تخلف به یازده روز تا دو ماه حبس تأدیبی یا به تأدیه پانصد تا دو هزار ریال جریمه محکوم خواهد شد.

ماده ۵- وزارتین دادگستری و کشور مأمور اجرای این قانون هستند.

نائب رئیس کمیسیون دادگستری- هاجر تربیت‏

گزارش شور اول از کمیسیون کشور به مجلس شورای ملی‏

کمیسیون کشور در جلسه ۴ بهمن ماه ۱۳۴۴ با حضور آقای سراج حجازی معاون وزارت کشور لایحه دولت راجع به تغییر و تعویض پلاک وسایط نقلیه موتوری را که به شماره ۱۶۰۲ چاپ شده است مطرح و اصلاحات کمیسیون دادگستری را عیناً تأیید و تصویب نمود. اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

نائب رئیس کمیسیون کشور- دکتر مدنی

رئیس- کلیات لایحه مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) بورود در شور مواد رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده اول قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

ماده ۱- هر کس در ارقام و مشخصات پلاک وسایط نقلیه موتوری زمینی آبی و یا کشاورزی به نحوی از انحا تغییری بدهد یا پلاک وسیله نقلیه موتوری دیگری را به آن الصاق کند یا برای آن پلاک ساختگی به کار برد یا چنین وسایطی را با علم به تغییر یا تعویض پلاک یا داشتن پلاک ساختگی مورد استفاده قرار دهد به حبس تأدیبی از سه ماه تا یک سال محکوم می‌شود.

رئیس- در ماده اول نظری نیست؟(اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

ریاست محترم مجلس شورای ملی‏

در مورد لایحه قانونی مجازات استفاده از پلاک‌های تقلبی اینجانب پیشنهاد می‌نمایم:

۱- در ماده ۱ سطر اول بعد از هر کس نوشته شود «غیر از مأمورین رسمی مربوط»

مهندس صائبی‏

ریاست معظم مجلس شورای ملی‏

احتراماً پیشنهاد می‌نمایم که در قانون مجازات استفاده از پلاک‌های تقلبی وسایط نقلیه در سطر اول و دوم ماده اول و در سطر اول ماده دوم و در سطر اول ماده سوم کلمه موتوری حذف شود.

با تقدیم احترامات- محدث‌زاده‏

مقام ریاست معظم مجلس شورای ملی‏

احتراماً پیشنهاد می‌نمایم تغییرات اصلاحی در مواد قانون مجازات استفاده از پلاک‌های تقلبی به عمل آید و تبصره زیر اضافه شود:

۱- در ماده ۱ سطر دوم عبارت «به نحوی از انحاء» حذف و به جای آن «با سوءنیت» اضافه شود مهندس والا

رئیس- ماده دوم قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

ماده ۲- هر کس به نحوی از انحا در شماره شاسی یا پلاک وسیله نقلیه موتوری که از طرف کارخانه سازنده حک یا نصب شده تغییری بدهد و آن را از صورت کارخانه‌ای (فابریکی) خارج کند به حبس تأدیبی از سه ماه تا یک سال محکوم خواهد شد.

رئیس- در ماده دوم نظری نیست؟(اظهاری نشد) ماده سوم قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

ماده ۳- هر کس وسیله نقلیه موتوری را بدون اجازه از شهربانی اوراق کند به حبس تأدیبی از یازده روزالی دو ماه محکوم می‌شود.

رئیس- در ماده سه نظری نیست؟ آقای دکتر رهنوردی فرمایشی دارید بفرمایید.

دکتر رهنوردی- بنده فکر می‌کنم در ماده ۳ که نوشته شده است هر کس وسیله نقلیه موتوری را بدون اجازه از شهربانی اوراق کند به حبس تأدیبی از یازده روزالی دو ماه محکوم می‌شود اصولاً عملی نیست برای این که موتورها یا اتومبیل‌هایی که اوراق می‌شوند اتومبیل‌های اسقاطی هستند که معمولاً به درد نمی‌خورد و معمولاً اگر اتومبیلی وسط راهی خراب شود و تعمیرش اشکالی نداشته باشد و اصولاً اگر شود از آن استفاده بکنند این را اوراق نمی‌کنند حالا، اگر اینها را موظف بکنیم که اینجا بیایند کسب اجازه بکنند مثلاً یک ماشینی است خریده است چهار الی پنج هزارتومان یکی دو سال استفاده کرده بعداً اگر اتفاقاً احتیاج داشته باشد که برف پاک‌کن آن را بردارد برمی‌دارد و می‌گذارد روی ماشین جدیدش حالا اگر او را حبس کنیم برای این که از شهربانی اجازه نگرفته و این را اوراق کرده به عقیده بنده عملی نیست از این لحاظ بنده پیشنهاد دادم که چون این ماده عملی نیست حذف شود (فخر طباطبایی- جرم نیست مال خودش را اوراق کرده) اصلاً جرم نیست همان طور که آقای فخر طباطبایی می‌فرمایند اصلاً جرم نیست و مال خودش است

می‌خواهد اوراق کند استفاده کند برای خودش.

رئیس- نظر دیگری در ماده ۳ نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

در ماده ۳ کلمه «اجازه» به «اطلاع» تبدیل گردد.

تبصره- چون در حال حاضر از اتومبیل‌های سواری و وسایط نقلیه موتوری مالیات مستقیم و عوارض دریافت نمی‌شود کلیه اتومبیل‌هایی که ۵ سال از تاریخ مدل آنها گذشته باشد از پرداخت مالیات و عوارض معاف می‌باشند. مهندس والا

ریاست محترم مجلس شورای ملی‏

پیشنهاد می‌نمایم ماده ۳ چون عملی نیست حذف شود. دکتر رهنوردی‏

رئیس- ماده چهارم قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

ماده ۴- چنانچه وسیله نقلیه موتوری یا پلاک آن سرقت یا مفقود شود شخصی که وسیله در اختیار و تصرف اوست یا مالک آن پس از اطلاع مکلف است بلافاصله مراتب را کتباً به نزدیک‌ترین مرکز پلیس یا پاسگاه ژاندارمری اعلام نماید و در صورت تخلف به یازده روز تا دو ماه حبس تأدیبی یا به تأدیه پانصد تا دو هزار ریال جریمه محکوم خواهد شد.

رئیس- در ماده چهارم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

در ماده ۴ سطر دوم بعد از کلمه شخصی نوشته شود که مالک یا وسیله در اختیار و تصرف او بوده است پس از اطلاع مکلف است. مهندس صائبی‏

ریاست محترم مجلس شورای ملی‏

در سطر اول ماده چهارم کلمه موتوری حذف شود. محدث‌زاده‏

ریاست محترم مجلس شورای ملی‏

پیشنهاد می‌کنم تبصره ذیل به ماده چهار قانون تعویض پلاک‌ها اضافه شود:

تبصره- به شهربانی کل کشور اجازه داده می‌شود اتومبیل‌هایی که در سال ۱۳۳۷ به فرمانداران و صاحب منصبان وزارت کشور برای انجام کار اداری واگذار شده بود بدون مالیات و عوارض ماهیانه با پلاک مخصوص مورد استفاده قرار گرفته پلاک آن تغییر داده شود. مهندس والا

رئیس- ماده پنجم قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

ماده ۵- وزارتین دادگستری و کشور مأمور اجرای این قانون هستند.

رئیس- در ماده ۵ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) لایحه و پیشنهادها برای شور دوم به کمیسیون‌های مربوط فرستاده می‌شود.

۱۰- طرح و تصویب گزارش کمیسیون کشور مبنی بر رد لایحه اساسنامه اتحادیه شهرداری‌های ایران و ابلاغ به دولت‏

رئیس- گزارش کمیسیون در مورد اساسنامه اتحادیه شهرداری‌های ایران که در مجلس سنا رد شده قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

گزارش از کمیسیون کشور به مجلس شورای ملی‏

کمیسیون کشور در جلسه ۴ بهمن ماه با حضور آقای سراج حجازی معاون پارلمانی وزارت کشور لایحه شماره ۷۹۹/ ق ۱۳- ۱/ ۱۰/ ۱۳۴۲ دولت ارسالی از مجلس سنا در خصوص تصویب‌نامه شماره ۱۵۳۴۰- ۲۰/ ۶/ ۱۳۴۰ راجع به اساسنامه اتحادیه شهرداری‌های ایران را که در مجلس سنا رد شده و به شماره ۱۶۱۹ چاپ گردیده است مورد رسیدگی قرار داد و پس از توضیحات آقای سراج حجازی معاون پارلمانی وزارت کشور، کمیسیون کشور نظر مجلس سنا را مبنی بر رد لایحه مذکور تأیید و تصویب نمود. اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌نماید.

نائب رئیس کمیسیون کشور- دکتر مدنی

رئیس- گزارش کمیسیون مطرح است. آقای حاذقی فرمایشی داشتید بفرمایید.

حاذقی- وقتی فکر تشکیل اتحادیه در دماغ اولیا امور شهرداری تهران و وزارت کشور پیش آمد برای این بود که وسیله‌ای فراهم شود بین تمام شهرداری‌های ایران از یک طرف و بین شهرداری تهران و شهرداری‌های پایتخت‌های دیگر که یک هماهنگی و همبستگی و مبادله فکر باشد که از آن استفاده شود البته تجربه‌هایی شد که وزارت کشور متوجه شد که احتیاج به تصویب این تصویب‌نامه قانونی که مورد اجرا قرار داده و نتوانسته‌اند اجرا بکنند نیست اینک همه همکاران محترم با رد این لایحه موافق هستند منتهی بنده از این فرصت استفاده کردم که تذکر بدهم وزارت کشور باید هر چه زودتر تکلیف انجمن‌های شهر را فراهم کند که هر کجا ناراحتی هست و به خصوص آنجا که شهرداری‌ها خوب کار کرده‌اند و انجمن‌ها دوره‌شان تمام شده است تجدید انتخاب شود من استدعا می‌کنم که معاون وزارت کشور این لطف را بفرمایند و پیام مجلس را به آقای وزیر کشور برسانند که زودتر ترتیبی برای انتخاب انجمن‌های شهر بدهند.

رئیس- آقای مصطفوی فرمایشی دارید بفرمایید.

مصطفوی نائینی- بنده چون عرضم خیلی مختصر بود از همان جا عرض کنم و به عنوان مخبر کمیسیون کشور به عرض آقایان برسانم که در قسمت اخیر فرمایش جناب آقای حاذقی نماینده محترم لایحه تشکیل انجمن‌های شهر با سرعت در کمیسیون کشور مورد بررسی است و ما هفته‌ای دو روز به این لایحه رسیدگی می‌کنیم حتی صبح و عصر به این کار رسیدگی می‌شود بنده تصور می‌کنم شور اول تا ۱۵ روز دیگر آماده برای رسیدگی در مجلس شورای ملی باشد.

حاذقی- ولی تا قانون جدید تصویب نشود قانون سابق به قوت خودش باقی است و باید اجرا شود.

مصطفوی- در این مورد آقای وزیر کشور توضیح می‌فرمایند.

سراج حجازی (معاون وزارت کشور)ـ آقای دکتر الموتی در این مورد سؤالی فرموده‌اند جواب عرض خواهم کرد.

رامبد- این نکته‌ای که آقای مخبر فرمودند که آقای معاون وزارت کشور توضیح بفرمایند خیال می‌کنم که خیلی ارتیاط با این لایحه پیدا می‌کند و لازم باشد.

رئیس- گفتند بسؤالی که روز ۵ شنبه جواب خواهند داد به این مطلب هم پاسخ خواهند گفت نسبت به گزارش کمیسیون نظر دیگری نیست؟ (اظهاری نشد) به گزارش کمیسیون رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد به دولت ابلاغ می‌شود.

۱۱- اعلام وصول گزارش کمیسیون عرایض برای چاپ در صورت جلسه‏

رئیس- گزارش کمیسیون عرایض رسیده با اجازه خانم‌ها و آقایان در آخر صورت جلسه امروز چاپ می‌شود.

۱۲- قرائت دستور و تعیین موقع جلسه بعد- ختم جلسه

رئیس- دستور جلسه آینده قرائت می‌شود.

(به شرح زیر خوانده شد)

دستور جلسه ۲۳۶

روز پنجشنبه ۱۴/ ۱۱/ ۱۳۴۴

۱- سؤال آقای دکتر الموتی از وزارت کشور.

۲- گزارش شور دوم راجع به اجازه قبول عضویت و پرداخت حق عضویت کنگره بین‌المللی راه. شماره چاپ ۱۶۷۸

۳- گزارش شور اول راجع به اداره دانشکده صنعتی زیر نظر هیئت امناء. شماره چاپ ۱۶۷۹

رئیس- با اجازه خانم‌ها و آقایان جلسه امروز را ختم می‌کنیم جلسه آینده ساعت ۹ صبح روز پنجشنبه خواهد بود.

(نیم ساعت بعد از ظهر جلسه ختم شد)

رئیس مجلس شورای ملی- مهندس عبدالله ریاضی

گزارش از کمیسیون عرایض به مجلس شورای ملی‏

کمیسیون عرایض در دومین دوره اجلاسیه پارلمانی در مدتی که از ۲۵/ ۹/ ۴۳ شروع و به ۲۵/ ۹/ ۴۴ منتهی می‌شد توفیق یافته ۵۹۷۳ برگ شکوائیه واصله و وسایل مورد نظر ۱۵۹۴ نفر شاکیان را که منفرداً و یا مجتمعاً به تقدیم عرض حال مبادرت نموده بودند با دستگاه‌های دولتی به میان گذارد که در قسمت‌هایی با جلب توجه دولت چه با تنظیم لوایح و تقدیم آن به مجلسین و تصویب لوایح مذکور حل مشکل گردید و چه با صدور دستورهای اداری رفع شکایت شد.

اهم موضوعات فیصله یافته به قرار زیر است:

۱- مشکل چند صد هزار مشمول عادی و دیپلمه و لیسانسیه و نحوه احضار آنان به خدمت که با تقدیم لایحه و تصویب آن رفع شکایت شد.

۲- مشکل زندانیان مواد مخدره که با تنظیم لایحه‌ای از طرف دولت و تصویب آن تقاضای عده‌ای از آنان قابل قبول تشخیص و تا حدی حل مشکل شد.

۳- شکایات حاصله از سرمای شدید و خشکسالی بی‌سابقه که موجب از بین رفتن زراعت و اشجار و از جمله درختان مرکبات شده بود که با جلب نظر دولت موجباتی فراهم گردید که به زارعین و باغداران کمک‌هایی در حدود امکان شود.

۴- تقاضای توتون‌کاران گیلان درباره بالا بردن میزان مساعده و جبران زیان حاصله از آفت عظیم سفیدک دروغی که منتهی به اقدام جدی دولت در مبارزه با آفت و ریشه‌کن کردن آن و استفاده از بذرهای جدید و مقاوم و رفع نگرانی توتون کاران شد.

۵- شکایت از خطرناک بودن راه آستارا و اردبیل «گردنه حیران» که با جلب نظر دولت ساختمان راه جدیدی آغاز شد.

۶- شکایات خریداران و مدعیان اراضی چهارصد دستگاه و بانک ساختمانی و شرکت شین و مفت آباد فیصله یافت که در موارد دیگر نیز می‌باید به رفع شکایت مبادرت شود.

۷- مشکل بیکاری که قسمت قابل ملاحظه‌ای با تشکیل سپاهیان دانش و بهداشت و ترویج و به کار گماردن عده زیادی از دیپلمه‌ها و لیسانسیه‌ها پس از فراغ از نظام وظیفه به کار تعلیم و تربیت فیصله یافته و با اقدام اساسی و مهم دیگری که در زمینه ایجاد صنایع سنگین و کارخانجات آهن و فولاد و ماشین‌سازی و پتروشیمی و آلومینیوم آغاز گردیده است امید برطرف شدن مشکل مزبور به طور قطع و یقین افزایش یافته است.

۸- شکایت صیادان آزاد و مستأجرین شیلات شمال از جلوگیری صید و خسارات وارده بوده که نظر دولت جلب گردید و دستوراتی جهت تأمین نظر آنان صادر شده است.

۹- شکایت دسته‌جات مختلفه کارمندان از تبعیض در میزان حقوق و مزایا و همچنین تبعیض در اجرای مقررات قانون بازنشستگی و استفاده از مزایای قانونی و غیره که نظر کمیسیون‌های ذیربط که مشغول بررسی به لایحه جدید استخدام می‌باشند جلب گردید و به نظر می‌رسد طی تصویب لایحه مزبور رفع مشکل شود.

۱۰ـ شکایات متوالی مردم درباره نقص قانون تقسیمات کشور و ابتلا مردم شهرستان‌هایی که ادارات آنها تابع استان‌های مختلفه است و تقاضای اصلاح قانون به صورتی که سر و کار کلیه ادارات هر شهرستان با نزدیک‌ترین مرکز استانی باشد که با دولت در میان گذاشته شد و وعده شده است در لایحه‌ای که تقدیم مجلس خواهد شد مسایل مزبور مورد توجه قرار گرفته و رفع نقص به عمل آید.

علاوه بر موضوعات بالا مسایل مبتلا به دیگری است

که هنوز موجبات رفع ابتلا فراهم نشده است و براساس مشکلات مزبور در سومین دوره عمل کمیسیون عرایض که از ۲۵/ ۹/ ۴۴ شروع گردیده است شکایاتی واصل شده و می‌شود که تعداد نامه‌های واصله که طی یک ماه اخیر رسیده ۱۸۵۶ برگ و تعداد شاکیانی که منفرداً یا مجتمعاً عرض حال داده‌اند ۳۷۹۲ نفر می‌باشد.

سایر مواد که تاکنون فیصله نیافته‏

۱- موضوعات تازه‌ای که مربوط به اختلافات مالک و زارع موضوع قانون اصلاحات ارضی است.

۲- جلوگیری از عمران اراضی به بهانه جنگلی بودن و تقاضای حق تقدم خرده مالکین و دهقانان و سکنه محلی در استفاده از اراضی قابل تبدیل.

۳- شکایات از دستگاه‌های دولت در اقدام یک جانبه.

۴- عدم تشکیل انجمن‌ها و نارسایی شهرداری‌ها در انجام وظایف و غیره.

۵- تقاضای خسارت دیدگان غائله آذربایجان.

۶- شکایت واردکنندگان گالش از زیان‌هایی که بر اثر تصمیم دولت متوجه آنان گردیده.

۷- شکایت جوانان از این که به نام صندوق تعاون از آنها وجوهی أخذ شده است که نه مسترد می‌شود و نه به اعتبار آن وام داده می‌شود.

۸- شکایت خرده مالکین و دهقانان از تجاوز هر دسته‌ای به دسته دیگر و تقاضای اعلام ضوابط لازم‌الرعایه.

۹- شکایت مؤدیان مالیاتی از نحوه اعلام و تشخیص و وصول مالیات که مصوبه اخیر تا حدی رفع نگرانی نموده ولی چاره اساسی نکرده است که می‌باید در لایحه تقدیمی جدید پیش‌بینی لازم شود.

۱۰- شکایت کارخانه داران چای از آنکه دولت به تعهد خود در مورد استفاده کارخانه داران از سهمیه چای خارجی به تناسب مقدار چای داخلی که تهیه می‌کند وفا نکرده و با این که نفس عمل در دادگستری محکوم شده است مع‌ذلک نسبت به تقاضای عده‌ای از کارخانه داران توجه ننموده که موضوع با وزارت دارایی به میان گذاشته شد که بروفق قانون و عدالت با صاحبان حق عمل نماید که کار استیفای حق به محاکم نکشد.

۱۱- شکایات مکرر کارگران کارخانجات رشت و اصفهان از تعطیل کارخانه‌ها و نگرانی از بیکاری و سرگردانی و همچنین از سازمان بیمه‌های اجتماعی در مورد بیمه‌شدن کارگران و معالجه شدن آنان که با اقدامات مقتضی در قسمتی رفع شکایت شد و در مورد تعطیل کارخانجات نیز قانون مربوطه به تصویب رسید ولی هنوز عده‌ای از کارخانجات اصفهان و گونی‌بافی رشت در حال تعطیل باقی می‌باشد و از مجلس تقاضا می‌شود توصیه لازم فرمایند به تقاضاها و شکایات مزبور که بعضاً با صدور دستور اداری یا تأمین اعتبار می‌توان رفع شکایت نمود توجه خاص و سریع معمول دارند و ضمناً برای آنکه بین مردم و دستگاه‌ها مرجعی جهت رسیدگی باشد قانون مربوط به تشکیل شورای دولتی را به مرحله اجرا گذارند و شورای مزبور را تشکیل دهند.

۱۲- لوایح مربوط به تقسیمات کشور و انجمن‌های شهر را نیز تقدیم کند خاتمتاً به عرض می‌رساند که موضوع اعلام تخلف از مواد مورد استناد جناب آقای دکتر مبین که اخیراً اعلام شده است در برنامه کار کمیسیون قرار گرفته است که با انقضا تعطیلات زمستانی بررسی آن ادامه خواهد یافت مضافاً از فعالیت‌های مفیده بعضی نمایندگان محترم مانند آقایان نیری- مهندس قاسم معینی- ثامنی- دکتر صالحی- هیراد- رضا مجد- مجید موسوی از طرف جمعی از موکلین ایشان اظهار رضایت شده است که ضرورتاً به استحضار مجلس محترم می‌رسد. با تقدیم احترامات فائقه‏

رئیس کمیسیون عرایض مجلس شورای ملی- سرتیپ‌پور

سؤال:

مقام معظم ریاست محترم مجلس شورای ملی‏

مستدعی است مقرر فرمایید وزیر مسئول در مجلس شورای ملی حاضر شده و به سؤال زیر پاسخ دهند.

سؤال- در روزنامه اطلاعات شماره ۱۱۸۹۴ نوشته شده در نتیجه بی‌مبالاتی مسئولین امور اداره بهداری شهرداری جنایتی اتفاق افتاده و عدم توجه به زندگی یک انسان باعث شده است که مردی مریض در حالی که زنده بوده در ردیف مردگان به پزشکی قانونی منتقل گردیده موقعی که پزشکی قانونی تصمیم به تشریح او می‌گیرد متوجه می‌شود که آن مرد زنده است بیماری که ممکن بود زنده به‌گور شود همان شب به بیمارستان منتقل می‌شود و در اثر سهل‌انگاری قبلی بهداری شهرداری پس از ۲۴ ساعت می‌میرد.

مسئول این اقدام غیر انسانی کیست و دولت برای تنبیه عامل این جنایت چه اقدامی کرده است؟

علی‌اکبر صفی‌پور