مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۲ اسفند ۲۵۳۵ شاهنشاهی نشست ۷۹
مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و چهارم | تصمیمهای مجلس | قوانین برنامههای عمرانی کشور |
نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری بیست و چهارم |
مذاکرات مجلس شورای ملی
صورت مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۲ اسفند ۲۵۳۵ شاهنشاهی نشست ۷۹
مجلس ساعت ۹ صبح بریاست آقای عبدالله ریاضی تشکیل شد .
فهرست مطالب:
- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل
۱ - قرائت اسامی غائبین جلسه قبل .
رئیس ـ اسامی غائبین جلسه قبل قرائت میشود .
(بشرح زیر خوانده شد)
آقایان : آشوریان ـ جعفربای ـ اجاق ـ اردلان ـ اسحقی کاهکش ـ اسفندیاری ـ الداغی ـ اهری ـ دکتر برومند ـ بزرگ زاده ـ بهبهانی ـ پردلی ـ پیشوائی ـ تدین ـ جاف ـ چلاجور ـ حاتمی ـ دکتر خطیبی ـ رامبد ـ ساری اصلانی ـ ساگینیان ـ کریم بخش سعیدی ـ سید کلال ـ شادلو ـ صبوری ـ صدیق زاده – دکتر ضیائی ـ عطائی ـ عباسمیرزائی ـ حسین غضنفری ـ غلامرضا غضنفری ـ دکتر امیری ـ دکتر فیروزآبادی ـ قدمی ـ قراچورلو ـ قربانی نسب – کمیلی زاده ـ مافی ـ یاسینی .
بانوان : سلیلی ـ ضرابی ـ مشائی ـ داودی .
- معرفی آقای قاسم معتمدی به سمت وزیر علوم و آموزش عالی و آقای پرویز حکمت بسمت وزیر نیرو ، بوسیله آقای امیرعباس هویدا (نخست وزیر)
۲ - معرفی آقای قاسم معتمدی به سمت وزیر علوم و آموزش عالی و آقای پرویز حکمت بسمت وزیر نیرو ، بوسیله آقای امیرعباس هویدا (نخست وزیر) .
رئیس ـ وارد دستور میشویم جناب آقای نخست وزیر فرمایشی دارید بفرمائید .
امیرعباس هویدا (نخست وزیر) ـ جناب آقای رئیس ، نمایندگان محترم افتخار دارم دو همکار جدید خود را به مجلس شورای ملی معرفی کنم ، آقای قاسم معتمدی بسمت وزیر علوم و آموزش عالی و آقای پرویز حکمت بسمت وزیر نیرو (نمایندگان ـ مبارک است) .
- طرح گزارش یک شوری کمیسیون بودجه راجع به بودجه سال ۲۵۳۶ کل کشور
۳ - طرح گزارش یک شوری کمیسیون بودجه راجع به بودجه سال ۲۵۳۶ کل کشور .
رئیس ـ گزارش کمیسیون بودجه راجع به بودجه سال ۲۵۳۶ کل کشور مطرح است قرائت میشود .
(بشرح زیر خوانده شد)
گزارش از کمیسیون بودجه بمجلس شورای ملی
قسمت اول کلیات .
۱ـ مقدمه .
لایحه بودجه ۲۵۳۶ کل کشور که با رعایت کلیه موازین قانونی تنظیم شده است روز یکشنبه اول اسفندماه ۲۵۳۵ از طرف جناب آقای نخست وزیر به ساحت مقدس مجلس شورای ملی تقدیم گردید .
این لایحه ۴ پیوست تحت عناوین : گزارش نخست وزیر دربارة وضع اقتصادی کشور در سالهای ۳۶ـ۲۵۳۴ ، برنامه اجرائی دولت در سال ۲۵۳۶، عملکرد و بودجه شرکتهای دولتی و مؤسسات انتفاعی وابسته بدولت و اعتبار طرحهای عمرانی (سرمایه گذاری ثابت) در سال ۲۵۳۶ را نیز بهمراه دارد .
همانطور که نمایندگان محترم مستحضرند جناب آقای نخست وزیر هنگام تقدیم بودجه تصویر جامعی از وضع اقتصادی و سیاسی مملکت و تحولات و پیشرفتهای چشم گیری که برهبری شاهنشاه آریامهر در مملکت صورت گرفته ارائه فرمودند و یادآور شدند که بودجه سال ۲۵۳۶ برپایه استحکام بازهم بیشتر زیر بنای اقتصادی ایران استوار گردیده است .
بودجه سال ۲۵۳۶ به میمنت پنجاهمین سال سلطنت پرشکوه دودماه پهلوی و در حالیکه ملت حقشناس ایران باشکوه فراوان این جشن ملی را برگزار میکنند به مجلس شورای ملی تقدیم شده و مجلس رستاخیز بهنگامی بودجه سال ۲۵۳۶ را بررسی میکند که حزب رستاخیز ملت ایران در راه تحقق رسالت تاریخی و اجرای اصول مقدس سه گانه در سراسر این مرزو بوم با پیروزی شگرفی روبرو شده و طی مدت کوتاه عمر خود ملت ایران را در زیر لوای مقدس شاهنشاهی متحد و یکپارچه ساخته است . ببرکت این اتحاد و یکپارچگی است که انقلاب ایران موفق و سربلند در راه بوجود آوردن ایرانی مستقل و مقتدر با اقتصادی شکوفا و نیرومند به پیش میرود و مقام و منزلتی را که شایسته ملتی کهنسال با رهبری هوشمند و دلسوز میباشد تحصیل نموده است .
یکی از نتایج انقلاب شاه و ملت پیروزیهایی است که در زمینه رشد اقتصادی نصیب ما گردیده و پیش بینی میشود که در سال جاری تولید خالص ملی به قیمت ثابت در حدود ۱۳ درصد افزایش یابد این رقم که جزو بالاترین نرخ رشد در سطح بین المللی است تولید سرانه را به حدود ۲۰۰۰ دلار خواهد رساند و نتیجه آن خواهد شد که تولید ملی ایران در میان کشورهای متکی براقتصاد آزاد در مقام پانزدهم قرار گیرد . بررسی بودجه سال ۲۵۳۶ نشان دهنده آن است که نتایج نهائی اجرائی آن جلوگیری از ریخت و پاشهای بی رویه در هزینههای جاری و تقویت هرچه بیشتر تأسیسات زیربنائی جامعه خواهد بود . اقلام عمدهای که از جمله به آموزش و پرورش راهسازی و تولید و انتقال نیروی برق اختصاص داده شده گواهی است برآنکه دولت در طریق اجرای آرمانهائی که خطوط اساسی آنرا رهبر عالیقدر ملت ایران ترسیم فرمودهاند تا چه اندازه اهتمام نموده است .
علیرغم کاهشی که در درآمدهای نفتی ، حاصل شه دولت موفق گردید همانطور که شاهنشاه آریامهر همیشه برآن تأکید میفرمایند در امدهای غیرنفتی را افزایش داده به نحوی که رقم درآمدهای غیر نفتی از ۲۴ درصد کل درامدهای دولت در سال ۲۵۳۴ به ۳۰ درصد در سال ۲۵۳۶ بالغ گردیده است .
همچنین باوجود کاهش درآمدهای نفتی پرداختهای بودجه کل کشور و بودجه عمومی دولت نسبت به سال ۲۵۳۵ از رشدی معادل ۹/۹ درصد و ۱۲ درصد برخورداری است مضافا اینکه هزینههای سرمایهای و بنیادی تا ۳۹/۶ درصد افزایش یافته است و این خود تأکیدی است برژرف نگری در تنظیم و تهیه بودجه که تا چه اندازه بنیادهای زیربنائی جامعه مورد امعان نظر قرار گرفته است .
بخلاف کاهشی که در هزینههای جاری بمنظور صرفه جوئی در هزینهها و جلوگیری از ضایعات مشاهده میشود بودجه سال ۲۵۳۶ ازهدفهای رفاهی و تأمین حداکثر امکانات و تسهیلات لازم برای اکثریت افراد جامعه دور نشده و کوششهای زیادی در جهت بهبود شرایط زندگی مادی و معنوی جامعه بکار برده شده که بالابردن سطح درآمد کارمندان از طریق تغییر ضریب حقوق یکی از مظاهر آنست .
بنابراین برداشتی که از بودجه سال آینده میتوان داشت این است که این بودجه انعکاسی است از سرآغاز یک تلاش و کوش جدید در طریق رسیدن به رشد اقتصادی مطلوب که بی شک راه را برای اجرای برنامه ششم عمرانی کشور و مالا رسیدن به دروازههای تمدن بزرگ خواهد گشود . طلیعه تحقق اندیشههای بلند پایه فرمانده انقلاب که از هم اکنون بروشنی آشکار است همان است که درگیر و دار بحرانها و نارسائیهای اقتصادی که بیشتر کشورهای صنعتی در حال رشد باآن مواجهند کشور ما به برکت رهبریهای داهیانه شاهنشاه با برخورداری از رشد سریع اقتصادی نه تنها از همه منابع انسانی خود حداکثر استفاده را مینماید بلکه بسیاری از کارشناسان و تکنسینهای خارجی را بکار گرفته است و نه تنها در تأمین منابع مالی خود مضیقه و محدودیتی ندارد بلکه همانطوریکه از اقلام بودجه برمیآید رقمی حدود ۸۰ میلیارد ریال برای رفع تنگناهای مالی کشورهای دیگر اختصاص داده شده است که خود بازتابی است از رونق توفنده اقتصاد ما .
۲ـ روش و چگونگی رسیدگی در کمیسیون بودجه مجلس شورای ملی .
لایحه تقدیم شده و ضمائم آن از تاریخ سوم اسفند لغایت روز دوشنبه نهم اسفندماه طی ۲۷ جلسه بمدت ۱۰۸ ساعت با حضور وزارء و معاونان پارلمانی وزارتخانهها و معاون سازمان برنامه و بودجه ، مدیران سازمانها و شرکتهای دولتی و مؤسسات انتفاعی وابسته بدولت و سایر مؤسسات و مسئولین و کارشناسان سازمان برنامه و بودجه و سایر دستگاهها با دقت لازم مورد بررسی قرار گرفت ، در این بررسی که علاوه براعضای کمیسیون بودجه اکثر نمایندگان محترم مجلس شورای ملی نیز حضور داشتند کمیسیون بودجه تنها به مطالعه ارقام و اعداد اکتفا ننمود بلکه با دقت و امعان نظر به هدفها و عملیاتیکه برای نیل به آنها در نظر گرفته شده و همچنین چگونگی ارتباط آنها با اعتبارات مورد در خواست نیز توجه لازم و کافی مبذول گردید . نسبت به حجم و کیفیت عملیات و ارتباط آنها با وظیفه قانونی دستگاههای دولتی بحثهای جامعی بعمل آمد و در موارد مختلف پیشنهادهائی در جهت بهبود انجام کارها از طرف اعضای کمیسیون بودجه و سایر نمایندگان محترم مجلس شورای ملی به مسولان ارائه گردید و براین اساس تغییرات ضروری در تبصرههای اجرائی و ارقام اعتبارات داده شد . بنابراین در امر رسیدگی به لایحه بودجه صرفا رشد ارقام در مقایسه با سالهای گذشته ملاک عمل قرار نگرفت بلکه تحلیلی از عملیات دستگاهها و برنامههای مختلف براساس اولویتها و با در نظر گرفتن اصل «الاهم فالاهم» چنانکه شایسته عصر رستاخیز است صورت گرفت . برنامه کار رسیدگی کمیسیون بودجه بمنظور راهنمائی مسئولین دستگاههای دولتی قبلا تهیه و توزیع شد و بررسیهای لازم در مورد اجزاء هریک از قسمتها بعمل آمد . بطور کلی در این رسیدگیها علاوه بر اطلاعات منعکس شده در لایحه بودجه و پیوستهای مربوط، ازدیگر اطلاعات و گزارشهای ارائه شده توسط مسئولین دستگاههای مختلف دولتی نیز استفاده بعمل آمد .
لایحه بودجه از ده قسمت بشرح زیر تشکیل یافته است :
۱ـ مادة واحده و تبصرهها
۲ـ جداول خلاصه
۳ـ درآمدها و سایر منابع تأمین اعتبار
۴ - اعتبارات بر حسب دستگاهها و ردیفها
۵ـ اعتبارات دستگاهها و ردیفها برحسب برنامه و اعتبارات جاری دستگاهها برحسب مواد هزینه
۶ـ اعتبارات برحسب امور فصل و برنامه
۷ـ توزیع اعتبارات جاری برخی از وزارتخانهها و مؤسسات دولتی در استانها برحسب برنامه و مواد هزینه و توزیع اعتبارات جاری وزارت آموزش و پرورش در مناطق
۸ـ عتبارات طرحهای خاص ناحیهای استانها
۹ـ عملکرد بودجه شرکتهای دولتی و موسسات انتفاعی وابسته بدولت
۱۰ ـ بودجه سایر مؤسسات .
در بررسیهای کمیسیون بودجه کلیه موارد فوق با جزئیات کامل و با دقت مطمح نظر قرار گرفت و اینک خلاصه خصوصیات بودجه سال ۲۵۳۶ کل کشور را با تغییرات و اصلاحاتی که در کمیسیون بودجه از نظر متن تبصرهها و عناوین و ارقام بعمل آمده و مورد تصویب قرار گرفته است بانضمام توصیههای کمیسیون باستحضار نمایندگان محترم مجلس شورای ملی میرساند .
۳ـ ویژگیهای بودجه سال ۲۵۳۶ کل کشور .
بودجه سال ۲۵۳۶ کل کشور چهاردهمین بودجه برنامهای و آخرین بودجه برنام پنجم عمرانی کشور بشمارمیرود . همانطوریکه نمایندگان محترم استحضار دارند . در بودجه برنامهای علاوه بر تعیین مبالغ خرید کالا و خدمات بصورت مواد هزینه ، وظایف دولت به طبقات و درجات مختلف تعیین میشود و اعتبارات و هزینههای دولت میان آنها برحسب اولویت و به تناسب قدرت جذب توزیع میشود . به این ترتیب سهم و اولویت برنامههای مختلف دولت روشن و معین و قابل بررسی میگردد . در بودجه سال ۲۵۳۶ نیز مانند سایر بودجه هائی که در طول برنامه پنجم عمرانی تقدیم گردیده است کلیه وظایف دولت به چهار امور ، عمومی ، دفاع ملی ، اجتماعی و اقتصادی تقسیم شده است هریک از این امور نیز به نوبه خود به چند «فصل» و هر فصل به چند «برنامه» تقسیم شده است و دستگاههای اجرائی این برنامهها و اعتبارات مورد نیاز برای اجرای برنامهها، چه بصورت جاری و چه بصورت سرمایه گذاری ثابت مشخص شده است . هرگاه به پیوست شماره ۲ این لایحه تحت عنوان «برنامه اجرائی دولت در سال ۲۳۵۶» توجه کنیم ملاحظه خواهیم کرد که بودجه تقدیمی مورد بحث از مرحله بودجه برنامهای فراتر رفته و در آن علاوه براهداف خرج هرکجا که مقدور بوده ابعاد عملیات نیز در ارتباط با اعتبارات درخواست شده ارائه گردیده است . به این ترتیب خصوصیت آینده نگری که در این بودجه بخوبی مشهود میباشد آنرا بصورت نظام توأم و هماهنگ برنامه ریزی درآورده است . هربودجه ایکه با چنین خصوصیاتی تهیه و تنظیم شود کسب اطلاعات گوناگونان و برررسی اولویت برنامهها برای نمایندگان محترم و علاقمندان را امکان پذیر و آسان میسازد.
۱ـ۳ تحول در ارقام بودجه .
بموجب بودجه تقدیمی پرداختهای بودجه کل کشور در سال ۲۵۳۶ در مقاسیه باسال جاری ۹/۹ درصد افزایش یافته و رشد پرداختهای بودجه عمومی دولت به ۱۲ درصد بالغ میگردد . این افزایش در مورد بودجه شرکتهای دولتی و مؤسسات انتفاعی وابسته به دولت معادل ۳/۷ درصدو در مورد بودجه سایر مؤسسات ۴۳ درصد میباشد .
نکته با اهمیت آنکه رشد اعتبارات سرمایه گذاری ثابت ۳۹/۶ درصد و رشد اعتبارات جاری فقط ۵/۱ درصد است که این امر نشانه ادامه سیاست صحیح دولت در توزیع اعتبارات میان فعالیتهای جاری و عملیات عمرانی است . سایر تحولات مهم بودجه سال ۲۵۳۶ کل کشور در صفحات بعدی به استحضار خواهد رسید .
۲ـ۳ عدم تمرکز .
اگر چه سیاست عدم تمرکز را دولت از ابتدای برنامه پنجم عمرانی آغاز نموده است لیکن اقداماتی که در این زمینه در سال ۲۵۳۶ توسط دولت انجام خواهد شد در واقع ویژگی خاصی به بودجه این سال میبخشد . در این سال با تدابیری که اتخاذ شده تفویض اختیارات و نیز مشارکت مقامات محلی در تصمیم گیریها و اجرای برنامهها در استانهای مختلف کشور افزایش خواهد یافت .
۱-۲-۳ استانی کردن بودجه .
در بودجه سال ۲۵۳۶ با استانی کردن بودجه ۸ دستگاه اجرائی جدید کاراستانی کردن بودجه که بموجب قانون از ابتدای برنامه پنجم عمرانی آغاز شده بود با موفقیت دنبال گشته و جمع تعداد وزارتخانهها و مؤسسات دولتی که بودجه جاری آنها بصورت استانی در لایحه بودجه کل کشور منعکس میگردد به ۲۷ بالغ میشود .
۲ـ۲ـ۳ـ طرحهای عمرانی منطقهای و طرحهای خاص ناحیهای .
اعتبارات طرحهای عمرانی منطقهای که برای نخستین بار در سال جاری عنوان شد برای سال ۲۵۳۶ به ۸/۸ میلیارد ریال و اعتبارات قابل تعهد طرحهای خاص ناحیهای برای همان سال به ۳۰/۱ میلیارد ریال افزایش یافته است که مالا نشانهای از پیشرفت بیشتر در زمینه عدم تمرکز محسوب میشود .
۳ـ۳ اتکاء بیشتر به درآمدهای غیرنفتی .
با افزایش سهم درآمدهای غیرنفتی نسبت به کل درآمدهای دولت ، از ۲۴ درصد در سال ۲۵۳۵ به ۳۰ درصد در سال ۲۵۳۶ دولت در جهت یک سیاست صحیح دیگر گام برداشته است که جای خوشوقتی بسیار دارد و امید میرود در بودجه هائی که دولت تقدیم میکند سال به سال از وابستگی به درآمد حاصل از فروش نفت کاسته گردد .
۴ـ۳ صرفه جوئی .
در اجرای فرامین مبارک همایونی در تهیه و تنظیم بودجه سال ۲۵۳۶ کل کشور سیاست صرفه جوئی با دقت هرچه بیشتر اعمال شده است . در واقع تدابیری که در جهت تجدید نظر در تشکیلات سازمانی وزارتخانهها و مؤسسات دولتی و همچنین حذف پستهای سازمانی غیر ضروری بکار برده شد و از طرف دیگر باسیاست کنترل هزینههای تمام شده طرحهای عمرانی کوشش دولت برآن است که از هر ریال خرج بازده مناسبی را بدست آورد .
۵ـ۳ کسری بودجه .
اختلاف دریافتها و پرداختهای بودجه عمومی دولت در بودجه تقدیمی در مقایسه با بودجه سال جاری کاهش یافته و از ۱۴۵ میلیارد ریال به ۱۲۲/۶ میلیارد ریال رسیده است . با پیش بینی هائی که بعمل آمده است این مبلغ از محل افزایش درآمدها و صرفه جوئی در مصرف اعتبارات قابل جبران خواهد بود .
قسمت دوم شناخت بودجه رسیدگی شده .
۱ـ هدفها .
بودجه تقدیمی با توجه به هدفهای زیر تنظیم شده است :
- ـ تداوم رشد و توسعه اقتصادی کشور و تأکید بربخشهای تولیدی اعم از صنعت و کشاورزی و توسعه ظرفیتهای صادراتی
- ـ تسریع بیشتر در رفع تنگناها و کمبودهای زیربنائی
- ـ توجه خاص به بخشهای اجتماعی و افزایش رفاه
- ـ توسعه سریع بهبود کیفیت آموزش و پرورش در تمام سطوح و تربیت نیروی انسانی ماهر و افزایش سطح بهره وری
- ـ تأکید در تقویت بنیه دفاعی
- ـ اهتمام براستقرار قیمتهای عادله بمنظور حفظ قدرت خرید مردم
- ـ حفظ موازنه ارزی و قدرت ریال
- ـ تأکید برفرهنگ ملی و زمینههای معنوی و اخلاقی و کوشش درراه تحکیم هرچه بیشتر آنها
- ـ تقویت اصل مشارکت مردم و ادامه کوشش در جهت عدم تمرکز
- ـ افزایش سهم و نقش بخش خصوصی در جریان توسعه ملی
۲ـبودجه عمومی دولت
۱ـ۲ دریافتهای بودجع عمومی .
دولت دریافتهای خود را در سال ۲۵۳۶ به مبلغ ۲/۱۸۸/۶ میلیارد ریال پیش بینی نموده است . از این مبلغ ۲۵۰ میلیارد ریال آن بصورت وام و ۶۶/۸ میلیارد ریال آن بصورت درآمدهای اختصاصی خواهد بود . اقلام عمده دریافتهای بودجه عمومی بشرح زیر میباشد :
۱ـ۱ـ۲ نفت و گاز .
درآمد حاصل از فروش نفت و گاز حدود ۷۰ درصد درآمدهای دولت را تشکیل میدهد . در آمد حاصل از فروش نفت خام به شرکتهای بازرگانی ۰۹۹/۹ ر۱ میلیارد ریال و در آمد حاصل از فروش مستقیم نفت توسط شرکت ملی نفت ایران به ۲۶۷/۶ میلیارد ریال بالغ میشود رقم مربوط به فروش گاز ۵/۲ میلیارد ریال میباشد . به این ترتیب درآمد حاصل از فروش نفت و گاز جمعا ۱/۳۷۲/۷ میلیارد ریال پیش بینی میشود .
۲ـ۱ـ۲ درآمدهای مالیاتی .
درآمدهای مالیاتی در بودجه سال ۲۵۳۶ با ۳۴ درصد افزایش به مبلغ ۴۲۰/۸ میلیارد ریال بالغ میشود از این مبلغ ۳۸/۸ میلیارد ریال آن مربوط به مالیات برشرکتهای غیر دولتی است که در مقایسه با رقم مشابه سال ۲۵۳۵ حدود ۶۰ درصد افزایش دارد . افزایش مالیات بردرآمد حدود ۵۷ درصد و مبلغ آن ۵۳/۰ میلیارد ریال میباشد . سایر اقلام عمده درآمدهای مالیاتی عبارتند از مالیات حقوق ۲۶/۵ میلیارد ریال ، مالیات برمشاغل ۱۶/۳ میلیارد ریال مالیات برارث با ۷۰ درصد افزایش معادل ۱۵/۳ میلیارد ریال ، مالیات برواردات بارشدی حدود ۵۰ درصد معادل ۱۷۷/۷ میلیارد ریال و مالیات برمصرف و فروش با ۳۷ درصد رشد برابر ۴۵/۲ میلیارد ریال .
۳ـ۱ـ۲ سایر درآمدها .
منظور درآمدهای حاصل از انحصارات و مالکیت دولت ، درآمد حاصل از خدمات فروش کالا ،در آمدهای انتقالی و متفرقه و نیز بهره وامهای اعطائی به خارج است . رقم مربوط به این درآمدها جمعا معادل ۱/۱۴۵ میلیارد ریال بالغ میشود و اقلام عمده آن مربوط به سود سهام شرکتهای دولتی ، درآمد حاصل از خدمات ثبتی و قضائی ،حق بیمه و حق تمبر میباشد .
۴ـ۱ـ۲ سایر منابع تأمین اعتبار .
دولت در نظر دارد برای تأمین مخارج سال ۲۵۳۶ خود علاوه بر درآمدهای فوق از فروش ۱۵۰ میلیارد ریال اوراق قرضه و از ۱۰۰ میلیارد ریال وامهای خارجی استفاده کند . لازم به تذکر است که متقابلا ۸۰ میلیارد ریال برای کمک و وام بخارج از طرح دولت در نظر گرفته شده است .
۲ـ۲ پرداختهای بودجه عمومی دولت .
پرداختهای بودجه عمومی دولت در سال ۲۵۳۶ جمعا به ۳۱۱/۲ ر ۲ میلیارد ریال بالغ خواهد شد . پرداختهای مذکور برحسب امور بشرح زیر پیش بینی شده است :
۱ـ۲ـ۲ امور عمومی.
اعتبارات منظور شده برای امور عمومی در سال ۲۵۳۶ با درنظر گرفتن نیاز جامعه به گسترش خدمات دولت در این زمینه معادل ۲۰۰/۸ میلیارد ریال برآورد شده است که این رقم ۸درصد اعتبارات بودجه عمومی دولت را تشکیل میدهد . امور عمومی گروه وسیعی از اقدامات ووظایف اصلی دولت را در بر میگیرد پرداختهائی که در این زمینه انجام میشود برای تأمین هزینههای وظایفی مانند اداره روابط خارجی ، امور عمومی کشور ،امور قضائی ، ثبتی و موقوفات امور مالی ، امور نیروی کار و نیز وضع قوانین و حفظ نظم و امنیت داخل کشور ، اجرای سیاست داخلی ، اطلاعات و ارتباطات جمعی و ساختمانها و تأسیسات دولت میباشد .
۲ـ۲ـ۲ امور دفاع ملی .
در بودجه تقدیمی برای نخستین بار در سالهای اخیر هزینه هی دفاعی کاهش یافته است . درصد کاهش اعتبارات امور دفاع ملی در سال ۲۵۳۶ نسبت به اعتبارات مصوب سال ۲۵۳۵ در حدود ۲ درصد میباشد . کاهش هزینههای دفاعی خود به معنی دادن اولویت به سایر هزینهها مانند آموزش و پرورش و بهداشت میباشد . لیکن کاهش این هزینهها نباید بمنزله کم شدن ضرورت و اهمیت دفاع از مرزهای ایران و منابع ملی تلقی شود همانطوریکه رهبر عالیقدر ما اعلام فرمودهاند دفاع از ایران مافوق اصول انقلاب ایران است و بابراین آنچه جانشین کاهش اعتبارات خواهد شد کار و کوشش بیشتر است . مضافا اینکه درصورت افزایش درآمدها به تقویت بیشتر نیروهای دفاعی مبادرت خوهد شد .
۳ـ۲ـ۲ امور اجتماعی .
ضرورت هماهنگی و همگانی رفاه اجتماعی با توسعه اقتصادی موجب شده است که دولت از طریق اختصاص مبلغ ۵۴۴ میلیارد ریال به این امور که از رشدی معادل ۳۶ درصد برخوردار است اقدامات گستردهای در جهت نیل به هدفهای اصلی برنامه پنجم عمرانی انجام دهد .
در زمینه آموزش و پرورش دولت همچنان کوشش وسیع خود را با توجه به فرامین تعلیمات اجباری و آموزش و تغذیه رایگان و تصمیمات کنفرانسهای انقلاب آموزشی رامسر تعقیب خواهد کرد .
در برنامه آموزش و پرورش کودکستانی حدود ۴۳۰ هزار نفر ، دربرنامه آموزش ابتدائی ۵/۳ میلیون نفر، دردوره راهنمائی تحصیلی ۱/۶ میلیون نفر، دربرنامه آموزش فنی و تربیت حرفهای بیش از ۳۵۰ هزار نفر درمراکز مختلف آموزش تحت تعلیم خواهند بود .
با توجه باین امر دربودجه تقدیمی بالاترین سهم از اعتبارات امور اجتماعی یعنی معادل ۴۲/۵ درصد به فصل آموزش و پرورش اختصاص داده شده است خصوصا اینکه برنامه آموزش ابتدائی با افزایشی معادل ۳۰ درصد حدود ۶۲/۸ میلیارد ریال برآورد گردیده است .
در آموزش عالی نیز که حدود ۱۷۰ هزار نفر آموزش خواهند دید سطح اعتبارات ۱۷ درصد افزایش یافته و رقم آن به ۳۹/۱ میلیارد ریال بالغ شده است .
در برنامههای آموزش راهنمائی تحصیلی و آموزش متوسط عمومی و جامع نیز افزایش قابل توجه بوده و به ترتیب معادل ۱۲/۵ و ۹ درصد میباشد .
در زمینه تأمین رفاه اجتماعی دولت همچنان در سال ۲۵۳۶ برنامههای گستردهای خواهد داشت ، این اقدامات شامل گسترش بیمههای درمانی ، از کارافتادگی ، بازنشستگی و فوت و حمایت خانوادههای بی سرپرست و فراهم آوردن تسهیلات رفاهی جهت کودکان بی سرپرست ،معلولین جسمی نظیر نابینایان و ناشنوایان و معلولین روانی خواهد بود .
برای رفاه کودکان فعالیت مراکز نگهداری روزانه کودکان مادران شاغل و کودکان بی سرپرست توسعه خواهد یافت و تعداد زیادی مهدکودک ، شیرخوارگاه شبانه روزی و اردوگاههای تفریحی و مراکز رفاه برای خانوادهها و کارگران ایجاد خواهد شد .
با توجه به مسئولیتی که دولت در تعمیم خدمات درمانی و بهداشتی برعهده گرفته و با توجه به برنامه دولت دربسط و گسترش کیفی و کی این دسته از خدمات و اشاعه آنها ،در بودجه سال آینده اعتباری معادل ۷۷/۴ میلیارد ریال جهت بهداشت ،درمان و تغذیه منظور شده است که این اعتبار حدود ۱۴ درصد از کل اعتبارات امور اجتماعی را تشکیل میدهد .
همچنین برای پوشش هرچه بیشتر بیمهای و ارائه دیگر خدمات تأمینی و رفاهی درسال آینده اعتباری معادل ۸۴/۷ میلیارد ریال برای تأمین رفاه اجتماعی منظور شده است که د رمقایسه با اعتبار سال ۲۵۳۵ از افزایشی معادل ۴۲ درصد برخوردار بوده و حدود ۱۵/۵ درصد از اعتبارات امور اجتماعی را بخود اختصاص داده است .
در زمینه تأمین مسکن با توجه به نیاز روز افزون مردم بویژه در نواحی شهری ، دولت کماکان برنامه هائی در مورد احداث خانههای سازمانی کارگران و کارمندان و خانههای ارزان قیمت دردست دارد . همچنین کمکهای اعتباری برای تأمین مسکن افزایش خواهد یافت .
در بودجه سال آینده اعتباری معادل ۸۹/۴ میلیارد ریال که بیش از ۱۶ درصد از اعتبارات امور اجتماعی را تشکیل میدهد جهت تأمین مسکن منظور شده است این اعتبار از افزایشی متجاوز از ۵۶ درصد برخوردار است . افزایش روز افزون جمعیت شهری و رشد شهرگرائی که حاصل توسعه اقتصادی کشور است ایجاب نموده است که به مسائلی مانند تأمین آب آشامیدنی ، جلوگیری از آلودگی هوا ،بهبود عبور و مرور ، ایجاد و توسعه آب آشامیدنی و فاضلاب شهرها ، تأسیسات حفاظتی و سایر تسهیلات شهری توجه بیشتری بشود .
در بودجه تقدیمی اعتبارات مروبط به عمران شهرها و عمران و نوسازی روستاها در سال آینده معادل ۳۵/۹ میلیارد ریال در نظر گرفته شده است که نسبت به سال جاری حدود ۴۷ درصد افزایش خواهد داشت .
۴ـ۲ـ۲ امور اقتصادی .
در بودجه سال ۲۵۳۶ اعتبارات امور اقتصادی با ۵۱ درصد افزایش نسبت به اعتبارات مصوب سال ۲۵۳۵ با اعتباری معادل ۸۷۴/۷ میلیارد ریال بالاترین سهم را که عبارت از ۳۶ درصد اعتبارات بودجه عمومی است بخود اختصاص داده است . اعتبارات امور اقتصادی بنحو مطلوبی میان فصول مختلف از قبیل کشاورزی و منابع طبیعی ،صنایع ، منابع آب ، برق ،گاز ، نفت ، بازرگانی ، حمل و نقل ارتباطات ،معادن ، جهانگردی و پست و مخابرات توزیع شده است تا ضمن تأمین نیازهای فعلی کشور امکانات پاسخگوئی به نیازهای آینده نیز از طریق سرمایه گذاریهای زیربنائی پایه گذاری شود .
در سال ۲۵۳۶ دولت در نظر دارد ضمن گسترش و تحکیم بنیانهای صنعتی کشور از طریق تأکید برسرمایه گذاری در صنایع سنگین و اساسی اقدامات خود را در جهت توسعه تگنولوژی خودکفا و پویای ملی با قاطعیت ادامه دهد . تا بطور روز افزون صادرات کالاهای صنعتی و فرآوردههای دیگر و خدمات ،از نظر تأمین درآمد و ارز جایگزین درآمد نفت شود .
در سال ۲۵۳۶ توسعه صنایع فولاد و مس ، صنابع مهم و اساسی پتروشیمی ، صنایع الکتریکی و الکترونیکی ،پالایشگاهها، صنابع مکانیکی ،ماشین سازی ، چوب وکاغذ ،مصالح ساختمانی و مانند آن دربرنامه دولت قرار گرفته است .
اعتباری که به فصل صنایع اختصاص داده شده معادل ۱۱۵/۷ میلیارد ریال است که نسبت بسال ۲۵۳۵ بیش از ۲۹ درصد افزایش دارد و ۱۳ درصد اعتبارات امور اقتصادی را تشکیل میدهد .
برای توسعه معادن و برنامههای مربوط بآن درسال آینده حدود ۱۸ میلیارد ریال اختصاص یافته است که از رشدی معادل ۹ درصد برخوردار است .
در زمینه نفت برنامههای دولت بطور عمده مربوط ببرنامههای اکتشاف و استخراج و مخصوصا تزریق چاهها از طریق گاز برای حفظ و افزایش بهره دهی میدانهای نفتی ،احداث پالایشگاههای تبریز و اصفهان و شروع طراحی پالایشگاههای آینده و ادامه عملیات خطوط لوله بمنظور انتقال و پخش نفت و فرآوردههای آن است . در مورد گاز علاوه برادامه عملیات تکمیلی شاه لوله گاز ایران ، گاز رسانی قشم به بندر عباس و سرچشمه و گازرسانی سرخس به نکا و شروع عملیات اجرای شاه لوله دوم گاز در برنامه سال قرار دارد .
در سال ۲۵۳۶ برای اکتشاف و استخراج ، پالایش و انتقال و پخش نفت علاوه برسرمایه گذاریهائی که از محل درآمدهای شرکت ملی نفت ایران بعمل خواهد آمد معادل ۱۱۵ میلیارد ریال نیز از بودجه عمومی دولت باین منظور اختصاص داده شده که بالاترین سهم آن مربوط به اکتشاف و استخراج خواهد بود . اعتبار برنامههای مربوط به نفت در سال آینده بیش از سه برابر خواهد شد و اعتبار مربوط به برنامههای گازنیز اب ۲۸/۴ میلیارد ریال نسبت بسال جاری از ۴۲ درصد افزایش برخوردار خواهد شد .
در بودجه تقدیمی سال ۲۵۳۶ بخش کشاورزی نیز مورد تأکید خاص قرار گرفته است . اقدامات تقویتی دولت برای تشویق سرمایه گذاری بشتر در کشاورزی از قبیل وامهای کم بهره ، کمکهای بلاعوض ، تضمین حداقل قیمت خرید پارهای از محصولات کشاورزی ادامه خواهد یافت تا مقدمات حرکت در جهت یک برنامه دراز مدت خودکفائی نسبی در محصولات عمده و حیاتی کشاورزی فراهم شود . ضمنا ایجاد تعادل بیشتر در رابطه مبادله بین بخش کشاورزی و سایر بخشهای تولیدی و رابطه قیمتهای داخلی این محصولات و قیمتهای وارداتی آن مورد توجه خاص دولت خواهد بود . اعتبارات منظور شده برای فصل کشاورزی و منابع طبیعی معادل ۷۵/۷ میلیارد ریال است که ۹ درصد اعتبارات امور اقتصادی را بخود اختصاص داده است . برنامه تنظیم بازار محصولات کشاروزی با اعتباراتی معادل ۱۷/۴ میلیارد ریال بیش از ۲۳ درصد از اعتبارات کشاورزی و منابع طبیعی را بخود اختصاص داده است همچنین در این فصل معادل ۱۵ میلیارد ریال منظور شده است تا از طریق برنامه اعتبارات کشاورزی و دامپروری منابع مالی لازم در اختیار کشاورزان قرار گیرد .
برنامه توسعه شرکتهای تعاونی و سهامی زراعی نیز همچنان مورد توجه خاص دولت بوده و با تخصیص اعتباری معادل ۷ میلیارد ریال موجبات گسترش فعالیتهای شرکتهای مزبور فراهم خواهد شد .
در بودجه تقدیمی بمنابع آب توجه خاصی بعمل آمده است . علاوه بر تکمیل یا ادامه عملیات ساختمانی سدهائی چون رضاشاه کبیر، میناب ، طالقان، قشلاق سدهای مخزنی پیشین و باهوکلات ، جیرفت ، سدلار و تعداد دیگری از طرحهای تأمین آب ، ایجاد شبکههای آبیاری و آب رسانی و تولید برق آبی و برنامههای نظارت برامور آب نیز منظور شده و مطالعاتی در جریان است که حداکثر استفاده از آب موجود صورت گیرد و از طریق احیاء و استفاده مجدد از آبهای مصرف شده زیربنای لازم برای توسعه برنامههای کشاورزی ، صنعتی و مصارف شهری و روستائی بوجود آید .
در بودجه سال ۲۵۳۶ برای تأمین آب کشاورزی ، صنعتی و آشامیدنی اعتباری معادل ۵۵/۱ میلیارد ریال برای فصل منابع آب و توسعه آن در نظر گرفته شده است که بیش از ۳۷ درصد افزایش داشته و حدود ۶ درصد اعتبارات امور اقتصادی را بخود اختصاص داده است . اعتبارات مربوط به ایجاد شبکههای آبیاری با ۳۶ درصد افزایش نسبت بسال جاری معادل ۴۰ درصد از اعتبارات فصل منابع آب را تشکیل خواهد داد .
در بودجه سال ۲۵۳۶ با توجه باهمیت روز افزون برق در صنایع و کشاورزی و نیز افزایش مصارف خانگی و تجاری نیرو مبلغ ۲۱۳/۴ میلیارد ریال به فصل برق که نیروی اتمی را هم در بر میگیرد اختصاص داده دشه است که بیش از ۲۴ درصد اعتبارات امور اقتصادی را تشکیل داده و در مقایسه با سل جاری حدود ۶۷ درصد افزایش خواهد داشت. همچنین دربودجه تقدیمی برای توسعه شاهراهها،راههای اصلی و فرعی ، توسعه بنادر و ساختمان و توسعه راه آهن و فرودگاههای کشور سهم قابل ملاحظهای از اعتبارات در نظر گرفته شده است به فصل حمل و نقل و ارتباطات مبلغ ۱۲۹/۱ میلیارد ریال اختصاص داده شده که ۱۵ درصد از اعتبارات امور اقتصادی را تشکیل میدهد . رقم مذکور نسبت باعتبارات سال جاری بیش از ۶۰ درصد افزایش دارد .
اعتبار منظور شده برای فصل پست و مخابرات برای سال ۲۵۳۶ معادل ۳۹/۷ میلیارد ریال است که از ۴۲ درصد رشد برخوردار است و ۴/۵ درصد از اعتبارات امور اقتصادی را تشکیل میدهد . همچنین معادل ۸۰/۴ میلیارد ریال برای فصل بازرگانی و خصوصا برای کمک به مابه التفاوت قیمت مواد غذائی و کالاهای اساسی درنظر گرفته شده است . برای احداث هتلها و سایر تأسیسات جهانگردی و نیز اعطای وام به بخش خصوصی در این زمینه و سایر اقدامات مشابه اعتباری معادل ۴/۳ میلیارد ریال اختصاص یافته است .
۵ـ۲ـ۲ سایر پرداختها .
در بودجه سال ۲۵۳۶ اعتباری معادل ۲۴۰/۶ میلیارد ریال برای بازپرداخت وامهای داخلی و خارجی ، هزینههای متفرقه ، پرداخت بهره و کارمزد وامها و پرداخت دیون دولت و همچنین سرمایه گذاری در خارج و پرداخت وام و کمک به کشورها و مؤسسات خارجی تخصیص داده شده است .
۳ـ بودجه شرکتهای دولتی و مؤسسات انتفاعی وابسته بدولت .
این شرکتها و مؤسسات برای حفظ و حمایت گروههای مختلف تولید کننده و مصرف کننده ، اداره امور مؤسسات اعتباری و تخصصی ، ارشاد بخش خصوصی و ایجاد آن تعداد از واحدهای تولیدی بزرگ تأسیس شدهاند که بخش خصوصی توانائی یا انگیزه کافی برای سرمایه گذاری درآنها را ندارد . حجم عملیات و تعداد این شرکتها و مؤسسات دولتی با توجه به گسترش عملیات دولت و سرمایه گذاریهای عمدهای که در رشتههای مختلف صورت گرفته است روبافزایش میباشد .
تعدادی از این شرکتها و مؤسسات بدلیل وظایفی که در جهت تأمین هدفهای فوق و رفاه عمومی و اجرای طرحهای سرمایه گذاری بعهده دارند مبالغ عمدهای از بودجع عمومی دولت دریافت میکنند .
بودجه شرکتهای دولتی و مؤسسات انتفاعی وابسته بدولت در سال ۲۵۳۶ با ۳/۷ درصد رشد به ۸۷۵/۴ ر۲ ریال بالغ خواهد شد .
جمع درآمدها و سایر منابع تأمین اعتبار شرکتهای دولتی و مؤسسات انتفاعی وابسته بدولت در سال آینده ۲۲۸۰/۰ میلیارد ریال پیش بینی شده است . در سال ۲۵۳۶ مبلغ ۵۴۹/۰ میلیارد ریال جهت اجرای طرحهای
سرمایه گذاری از محل در آمد عمومی دولت به شرکتهای دولتی و موسسات انتفاعی وابسته بدولت پرداخت خواهد شد . همچنین مبلغ ۴۶/۴ میلیارد ریال برای جبران کمبود درآمدهای عملیاتی و نیز کمک باجرای برنامههای آموزشی در برخی از این دستگاها اختصاص خواهد یافت .
۴- بودجه سایر موسسات .
«سایر موسسات» غالبا" از موسسات عام الممنفعه عمومی تشکیل میشوند و شامل موسساتی هستند که خدمات آ نها بیشتر جنبه آموزشی ، درمانی ، خیریه و کمک به گروههای مختلف اجتماعی دارد. هزینه این موسسات لز محل منابع اختصاصی شامل کمکهای مردم ، کمکهای موسسات خصوصی و در آمد حاصل از خدمات آنها و کمک دولت از درآمدهای عمومی تأمین میگردد. کمک دولت باین موسسات برای جبران کمبود هزینههای جاری و نیز سرمایه گذاری بکار گرفته میشود .
در سال ۲۵۳۶ منابع اختصاصی این موسسات با ۶۵/۷ درصد افزایش به ۲۲/۷ میلیارد ریال بالغ میگردد.کمک دولت از محل درآمدهای عمومی باین موسسات به ۶۶/۱ میلیارد ریال بالغ خواهد شدکه حدود ۷۵ درصد بودجه آنها را تشکیل میدهد.
باین ترتیب جمع بودجه سایر موسسات چه از نظر درآمدها و سایر پرداختها به ۸۸/۸ میلیارد ریال بالغ میشود.
۵- تغییرات بعدی .
تغییرات بعدی که در جهت افزایش ارقام جداول لایحه تقدیمی بودجه سال ۲۵۳۶ کل کشور خاصل آمد بشرح زیر میباشد :
- - افزایش به درآمد حاصل از فروش نفت و گاز موضوع بند ۱-۱-۲این قسمت ۶۳/۳ میلیارد ریال
- –افزایش اعتبارات امور عمومی موضوع بند ۱-۲-۲ این قسمت ۰/۱ میلیارد ریال
- –افزایش به اعتبارات امور اقتصادی موضوع بند ۴-۲-۲ این قسمت مبلغ ۱۵ میلیارد ریال
- - افزایش به اعتبارات سایر پرداختها موضوع بند ۵-۲-۳ این قسمت مبلغ ۴۸/۲ میلیارد ریال .
با توجه به این امر اعتبارات سرمایه گذاری ثابت و جاری و همچنین دریافتها و پرداختهای بودجه عمومی دولت و بودجه کل کشور و نسبتهای آنها تغییراتی مییابد که جزئیات آن در قسمت سوم خواهد آمد. .
قسمت سوم –اصلاحات کمیسیون بودجه .
۱-شماره تبصرههای اصلاح شده و الحاقی
شماره تبصرههای اصلاح شده و الحاقی در کمیسیون بودجه بشدح زیر میباشد :
۱- تبصرههای اصلاحی : ۸-۱۰-۲۰-۲۳-۲۶-۲۷-۲۸-۲۹-۴۴-۴۵-۵۳-۶۵-۶۶-۶۷-۶۹-۷۰-۷۳-۷۵-۷۸-۸۰-۸۲-۸۴-۸۵-۸۶-۸۷ .
۱-۲ تبصرههای الحاقی : ۵۷-۵۸-۵۹-۶۱-۹۰-۸۹ .
۸۹لایحه قانون بودجه سال ۲۵۳۶ کل کشور .
ماده واحده –بودجه سال ۲۵۳۶ کل کشور از حیث درآمدها و سایر منابع تأمین اعتبار بالغ بر سه هزار و چهارصد و هفت میلیارد و چهارصد میلیون و یکصد و شصت و چهار هزار (۳/۴۰۷/۴۰۰/۱۶۴/۰۰۰ )ریال و از حیث هزینهها و سایر پرداختها بالغ بر سه هزار و پانصد و سی میلیارد و یکصد و شصت و چهار هزار (۳/۵۳۰/۰۰۰/۱۶۴/۰۰۰) ریال میباشد.
بودجه عمومی دولت از لحاظ در آمدها و سایر منابع تأمین اعتبار بالغ بر دو هزار و دویست و پنجاه و یک میلیارد و نهصد و بیست و هشت میلیون و چهارصد و پنجاه و هفت هزار (۲/۲۵۱/۹۲۸/۴۵۷/۰۰۰) ریال و از حیث هزینهها و سایر پرداختها بالغ بر دو هزار و سیصد و هفتادو چهار میلیارد و پانصد و بیست و هشت میلیون و چهارصد و پنجاه و هفت هزار (۲/۳۷۴/۵۲۸/۴۵۷/۰۰۰) ریال و بشرح زیر است:
- الف- درآمد عمومی و سایر منابع تأمین اعتبار بالغ بر دو هزار و یمصد و هشتاد و پنج میلیارد و یکصد و سی و دو میلیون چهل و نه هزار (۲/۱۸۵/۱۳۲/۰۴۹/۰۰۰) ریال و هزینهها و سایر پرداختها از آن محل بالغ بر دو هزار و سیصد و هفت میلیارد و هفتصد و سی و دو میلیون و چهل و نه هزار (۲/۳۰۷/۷۳۲/۰۴۹/۰۰۰)ریال.
- ب- درآمد اختصاصی وزارتخانهها و موسسات دولتی بالغ بر شصت و شش میلیارد هفتصد و نود شش میلیون و چهارسد و هشت هزار(۶۶/۹۶/۴۰۸/۰۰۰ )ریال و هزینهها و سایر پر داختها از آن محل بالغ بر شصت و شش میلیاردو هفتصدو نود شش میلیون وچهارصد و هشت هزار (۶۶/۷۹۶/۴۰۸/۰۰۰)ریال
درآمد عمومی و سایر منابع تآمین اعتبار منظور در بند الف این ماده تصویب و به دولت اجازه داده میشود که درآمدها وسایر منابع تأمین اعتبار در قسمت سوم این قانون را دو سال۲۵۳۶ وصول وهزینههای وزارتخانهها و موسسات دولتی وهمچنین کمکها واعانات وسایر اعتباراتی را که در جداول قسمتهای چهارم و پنجم این قانون منظور شده است در حدود وصولی درامدها وسایر منابع تعمیر اعتبار در سال ۲۵۳۶وبر اساس تخصیص اعتبار تعهد وبا رعایت قوانین ومقررات مربوط و تبصرههای این قانون پرداخت نماید .
بودجه شرکتهای دولتی و موسسات انتفاعی وابسته به دولت و سایر موسسات منظور در قسمتهای نهم و دهم این قانون طبق قوانین و مقررات و اساس نامههای مربوط قابل اجرا خواهد بود بودجه آن دسته از موسسات انتفاعی وابسته به دولت که در سال ۲۵۳۶ به صورت موسسات دولتی در آیند برای مدت باقی مانده مصوب در این قانون پس از تصویب کمیسیون بودجه مجلس شورای ملی قابل اجرا خوهد بود .
- تبصره ۱- میزان تنخواه گردان خزانه در سال ۲۵۳۶ هشتاد میلیارد (۰۰۰/۰۰۰/۰۰۰/۸۰)ریال است .
- تبصره ۲- مفاد تبصرههای ۲و ۳۷ قانون بودجه سال۲۵۳۵ کل کشور تا پایان سال ۲۵۳۶ تمدید و جمع تنخواه گردانهای موضوع تبصرههای مذکور به مبلغ هفتاد میلیارد (۷۰/۰۰۰/۰۰۰/۰۰۰ )ریال افزایش مییابد .
- تبصره ۳- مفاد تبصره ۳ قانون بودجه ۲۵۳۵ کل کشور تا آخر سال ۲۵۳۶ تمدید و در اجرای این تبصره اجازه داده میشود که در سال ۲۵۳۶ تا مبلغ چهار میلیارد ریال در اختیار بانک تعاون کشاورزی ایران گذارده شود و پرداختهای قطی به هزینه منظور گردد .
- تبصره ۴- به وزارت امور اقتصادی و دارایی اجازه داده میشود مبلغ دو میلیاردو یکصد وسی میلیون (۲/۱۳۰/۰۰۰/۰۰۰ )ریال موضوع ردیف ۳۱۰۱۰۰ قسمت سوم این قانون از درآمد سازمان بنادر و کشتیرانی را در سال ۲۵۳۶ به درآمد عمومی کشور منظور نماید .
- تبصره ۵-
- الف- کاهش یا افزایش اعتبار هر یک از مواد هزینه یا برنامههای اجرائی از محل اعتبارات جاری منظور در قسمت پنجم این قانون به استثناء مواد ۱و۲ تا نیزان ده درصد با تایید سازمان برنامه و بودجه و موافقت نخست وزیر و مازاد بر آن و همچنین هرگونه کاهش یا افزایش اعتبار مواد ۱و۲ فقط برای یکبار با تصویب کمیسیون بودجه مجلس شورای ملی مجاز خواهد بود مشروط بر اینکه در جمع اعتبارات جاری حاصل نشود .
- ب-کاهش یا افزایش اعتبار هر یک از مواد هزینه ویا برنامههای وزارت جنگ ومازاد برآن برای یکبار با موافقت نخست وزیر و تصویب کمیسیون بودجه مجلس شورای ملی مجاز خواهد بود مشروط بر اینکه در جمع اعتبارات جاری وزارت مزبور تغییری حاصل نشود .
- تبصره ۶-
- به سازمان برنامه وبودجه اجازه داده میشود تا آخرشهریور ماه ۲۵۳۶ بودجه جاری هریک ازوزارتخانهها وموسسات دولتی وادارات تابع آنرا که به صورت استانی تفکیک شده ودر قسمت هفتم این قانون درج گردیده مورد بررسی مجدد قرار داده وهرگونه نقل وانتقاد یا افزایش وکاهش در اعتبار مواد هزینه و برنامههای مربوط را انجام دهد مشروط بر اینکه نقل اعتبارات از استانها به ادارات مرکزی پایتخت راشامل نباشد ونیز در جمع کل اعتبارات جاری هریک از وزارتخانهها وموسسات دولتی تغییر حاصل نشود .
- تبصره۷-
- کاهش یا افزایش اعتبار مواد هزینه در هر یک از برنامههای اعتبارات جاری مصوب ادارات تابع وزارتخانهها و موسسات دولتی در استانها مندرج در قسمت هفتم این قانون ونیز کاهش یا افزایش اعتبار وبرنامههای مربوط به هریک از ادارات مزبور با موافقت دفتر برنامه وبودجه محل تا میزان ده درصد مجاز خواهد بود مشروط بر اینکه در جمع اعتبارات جاری تغییر حاصل نشود ترتیب استفاده از مفاد این تبصره براساس دستورالعملی خواهد بود که توسط وزارت امور اقتصادی ودارایی وسازمان برنامه وبودجه تهیه وابلاغ خواهد شد .
- تبصره ۸-
- الف - تفکیک اعتبار طرحهای عمرانی (سرمایه گذاری ثابت) مدرج در قسمت اول پیوست شماره ۴ این قانون به تصویب کمیسیونهای برنامه مجلسین خواهد رسید.تفکیک اعتبار طرحهایی که در این قسمت به تفکیک نشان داده نشده و تحت عنوان سایر طرحها مندرج است و همچنین تفکیک اعتبارات عمرانی مشخص توسط سازمان برنامه و بودجه انجام خواهد شد . افزایش یا کاهش اعتبار طرحهای عمرانی در داخل هر یک از برنامههای دستگاه اجرائی تا بیست درصد با موافقت سازمان برنامه و بودجه و مازاد بر آن با تصویب شورای اقتصاد مجاز میباشد مشروط بر اینکه در جمع اعتبارات طرحهای عمرانی هر برنامه در دستگاه تغییری حاصل نشود.
- افزایش یا کاهش اعتبارات عمرانی بین برنامههای هردستگاه اجرائی در داخل فصل تا میزان ده درصد با موافقت سازمان برنامه و بودجه و مازاد بر آن با تصویب شورای اقتصاد مجاز خواهد بود مشروط بر اینکه در جمع اعتبارات طرحهای عمرانی هر دستگاه اجرائی تغییری حاصل نشود.
- ب - به سازمان برنامه و بودجه اجازه داده میشود با موافقت دستگاههای اجرائی مربوط و با تصویب شورای اقتصاد، دستگاههای اجرائی طرحهای عمرانی را تغییر دهد.
- پ - موافقت نامه مربوط به طرحهای عمرانی (سرمایه گذاری ثابت)که دستگاه مسئول بهره برداری از آن غیر از دستگاه اجرائی طرح است بین دستگاه اجرائی و دستگاه مسئول بهره برداری و سازمان بزنامه و بودجه منعقد و هر تغییری در این قبیل طرحها نیز با موافقت سه دستگاه مزبور انجام خواهد شد .وزارت امور اقتصادی و دارایی اعتبارات طرح مربوط را مستقیمأ در اختیار دستگاه اجرائی قرار خواهد داد .
- ت - افزایش یا کاهش اعتبارات طرحهای عمرانی بین دو فصل ذیل یک دستگاه اجرائی فقط یک بار تا بیست و پنج درصد با تصویب کمیسیونهای برنامه مجلسین امکان پذیر است به شرط آنکه در جمع کل اعتبارات عمرانی دستگاه تغییری حاصل نگردد.
- تبصره ۹-
- اجازه داده میشود تعهدات پرداخت نشده سالهای ۲۵۳۴،۲۵۳۳،۲۵۳۲و۲۵۳۵ طرحهای عمرانی از محل اعتبار سال ۲۵۳۶ همان طرح پرداخت شود .
- تبصره ۱۰-
- مفاد تبصره ۳۱ قانون بودجه اصلاحی سال ۲۵۳۲ و بودجه سال ۲۵۳۳ کل کشور بر اساس جداول مندرج در قسمت هشتم این قانون تا پایان سال ۲۵۳۶ معتبر است .مبالغ مندرج در جداول مذکور بمیزان سی میلیارد و یکصد میلیون (۳۰/۱۰۰/۰۰۰/۰۰۰ )ریال قابل تعهد و بر اساس تخصیص اعتبار قابل پرداخت است .
- استانداران مکلفند دستگاههای اجرائی محلی طرحهای موضوع این تبصره را تعیین و اعتبارات ابلاغ شده را بر حسب هر برنامه به آنها ابلاغ نمایند.
- تبصره۱۱-
- افزایش یا کاهش اعتبارات خاص ناحیهای بین برنامههای هر فصل در هر شهرستان تا میزان ده درصد با موافقت دفتر برنامه و بودجه استان و تصویب انجمن شهرستان مجاز خواهد بود مشروط بر اینکه این اصلاح در هر سال یکبار انجام گرفته و در جمع اعتبار آن شهرستان تغییربه وجود نیاورد .
- تبصره۱۲ –
- مانده اعتبارات مصرف نشده سال ۲۵۳۵ طرحهای مصوب خاص ناحیه ایی تا آخر شهریور ماه۲۵۳۶ قابل تعهد و مصرف میباشد .
- تبصره۱۳ –
- الف - در اجرای سیاست عدم تمرکز و به منظور تکمیل سرمایه گذاریهای طرحهای خاص ناحیهای با برخورداری از ویژگیهای هر استان و هماهنگی بیشتر عملیات عمرانی اجرای طرحهای عمرانی که در پیوست شماره۴ این قانون تحت عنوان «طرحهای عمرانی منطقهای» مشخص شده به واحدهای اجرایی محلی واگذار میشود. اعتبارات مذکور به ترتیب ذیل و بر اساس برنامه،ضوابط و خط مشی اجرایی که توسط سازمان برنامه و بودجه و با جلب نظر وزارتخانهها و موسسات ذیربط تعیین و حداکثر تا آخر اردیبهشت ماه سال ۲۵۳۶ ابلاغ میشود به مصرف خواهد رسید.
۱-موافقتنامه طرحهای عمرانی منطقه ایی بین دفتر برنامه و بودجه و واحد اجرایی محل مبادله خواهد شد.
۲- وزارت امور اقتصادی و دارایی اعتبارات مصوب طرحهای عمرانی منطقهای را بر اساس موافقت نامه طرح و از طریق ذیحساب عمرانی محلی در اختیار واحد اجرایی محل قرار خواهد داد .
- ب- سازمان برنامه و بودجه آن دسته از طرحهای عمرانی را که اجرای آن به صورت منطقهای میسر باشد با جلب نظر دستگاه اجرایی وبا تصویب شورای اقتصاد به صورت طرحهای منطقهای تفکیک خواهد نمود تا با رعایت بند الف این تبصره به مصرف برسد.
- تبصره ۱۴-
- نقل و انتقال اعتبار مواد هزینه و برنامههای مربوط به سپاهیان ترویج و آبادانی بین وزارتخانهها و سازمانها و اداراتی که بودجه آنها استانی شده و از خدمات این سپاهیان استفاده مینمایند بنابر پیشنهاد مشترک وزارتخانهها و سازمانهای مربوط و تایید سازمان برنامه و بودجه و موافقت نخست وزیر مجاز خواهد بود.
- تبصره ۱۵-
- تفکیک اعتباراتی که در ردیف ۱۰۲۵۰۶ قسمت پنجم این قانون تحت عنوان تجهیز و تقویت کادر فنی و اجرایی استانها و اجرای عملیات عمرانی اضطراری منظور گردیده به عهده وزارت کشور و سازمان برنامه و بودجه و مصرف آنها براساس موافقت نامههایی خواهد بود که با تأیید استاندار بین دفتر برنامه و بودجه و دستگاههای اجرایی طرحهای خاص ناحیهای منعقد میشود .
- تبصره۱۶-
- الف - ترتیب استفاده از اعتبار ردیفهای ۵۰۲۰۱۱و۵۰۲۰۱۲ قسمت پنجم این قانون به پیشنهاد سازمان برنامه و بودجه و وزارت امور اقتصادی و دارائی به تصویب هیئت وزیران خواهد رسید .
- ب - نقل و انتقال اعتبارات ردیفهای ۵۰۲۰۰۷ و ۵۰۲۰۱۰ و ۵۰۲۰۱۱ و ۵۰۲۰۱۲ قسمت پنجم این قانون به نحو مقرر در بند الف این تبصره مجاز است .
- تبصره ۱۷-
- تعهدات تا آخر سال ۲۵۳۳ مربوط به ردیفهای ۵۱۱۰۶۰۰۰ و۵۱۱۰۷۰۰۰ و۵۱۱۰۸۰۰۰ قانون بودجه اصلاحی سال ۲۵۳۲ و بودجه سال ۲۵۳۳ کل کشور و همچنین تعهدات تا آخر سال ۲۵۳۵ مربوط به ردیفهای ۵۰۲۰۰۴و۵۰۲۰۰۵ و۵۰۲۰۰۶ و۵۰۲۰۰۸ قانون بودجه سال مذکور نیز از محل اعتبار مربوط بودجه سال ۲۵۳۶ دستگاههای ذیربط قابل پرداخت خواهد بود .
- تبصره ۱۸-
- به وزارت امور اقتصادی و دارائی اجازه داده میشود:
- الف- آن قسمت از اعتبارات ردیفهای ۵۰۲۰۰۷و۵۰۲۰۱۰ قسمت پنجم این قانون را در صورت لزوم به میزان مورد نیاز سازمانهای منطقه ا ی بهداری و بهزیستی به عنوان کمک و منحصرا برای مصارف مقرر در اختیار مناطق و سازمانهای فوق قرار دهد.
- ب- آن قسمت از اعتبارات ردیف ۵۰۲۰۰۷ قسمت پنجم این قانون را در مورد کارمندانی که در اجرای قانون واگذاری بیمارستانهای وزارت بهداری مصوب خرداد ماه ۲۵۳۰ به جمعیت شیر وخورشید سرخ ایران و جمعیت کمک به جذامیان منتقل شدهاند به عنوان اعانه و به میزانی که از طرف سازمان برنامه و بودجه تشخیص داده میشود در اختیار جمعیتهای مزبور بگذارد .
- تبصره ۱۹-
- الف- اجازه داده میشود اعتباراتی که تحت عنوان وزارت بهداری و بهزیستی –سازمانهای منطقهای بهداری و بهزیستی (کمک)در قسمت پنجم این قانون به تصویب رسیده و اعتبارات جاری و اختصاصی منظور در ردیفهای ۱۲۹۰۰۳و۱۲۹۰۰۴ و۱۲۹۰۰۵و۱۲۹۰۰۶و۱۲۹۰۱۰ این قانون با موافقت مشترک سازمان برنامه و بودجه و وزارت بهداری و بهزیستی تفکیک و بین سازمانهای منطقهای مذکور تقسیم شود و آن قسمت از اعتبارات ردیفهای مذکور که مربوط به حوزه مرکزی است بر حسب برنامه و مواد هزینه به ردیف ادارات مرکزی علاوه گردد .
- ب- سازمان برنامه و بودجه بنابه پیشنهاد وزارت بهداری و بهزیستی اعتبار هر منطقه را به تفکیک برنامه از محل اعتبار موضوع بند الف مشخص و به سازمانهای منطقهای بهداری و بهزیستی ابلاغ خواهد کرد سازمانهای منطقهای بهداری و بهزیستی از محل اعتبارات مذکور با رعایت اعتبارات ابلاغ شده برای برنامهها وبا استفاده از سایر منابع بودجه تفصیلی خود را تنظیم و پس از تصویب شوراهای منطقهای بهداری و بهزیستی به موقع اجرا خواهند گذاشت .
- پ- کاهش یا افزایش اعتبار برنامههای مربوط تا میزان ده درصد با موافقت دفتر بزنامه و بودجه استان و تصویب شورای منطقهای بهداری و بهزیستی مجاز است و مازاد برآن فقط برای یک بار با تأیید سازمان برنامه و بودجه و وزارت بهداری و بهزیستی مجاز خواهد بود .
- ت- اجازه داده میشود تا تصویب بودجه سازمانهای منطقهای با پیشنهاد وزارت بهداری بهزیستی و تأیید سازمان برنامه و بودجه مبالغ لازم از محل اعتبارات موضوع بند الف در اختیار مناطق قرار داده شود . سازمانهای منطقهای مجازند در حدود اعتبارات سال ۲۵۳۵ از وجوه مذکور برای مصارف مربوط استفاده و پس از تصویب بودجه سازمان وجوه دریافتی را واریز نمایند .
- تبصره ۲۰-
- به وزارت آموزش و پرورش اجازه داده میشود اعتبار مربوط به آموزش رایگان و بهبود تغذیه دانش آموزان موضوع ردیف ۹۹۹۸ قسمت هفتم و اعتبار مربوط به تربیت معلم سپاه دانش و توسعه برنامههای موضوع ردیف ۹۹۹۹ قسمت هفتم این قانون را در سال ۲۵۳۶ بر حسب نیازمندیهای هر یک از مناطق آموزش و پرورش به تفکیک برنامهها و فصول بین آنها بصورت کمک تو زیع کند .توزیع اعتبارات مذکور بر اساس نیازمندیهای مناطق در هر صورت در همان سال باید به اطلاع سازمان برنامه و بودجه و تأیید کمیسیون بودجه مجلس شورای ملی برسد .
- تبصره ۲۱-
- الف- تفکیک اعتبارات منظور در این قانون برای اعطای وام و کمک و سرمایه گذاری در کشورهای خارج بنا به پیشنهاد وزارت امور اقتصادی و دارایی و تأیید سازمان برنامه و بودجه با شورای اقتصاد است.
- ب- به دولت اجازه داده میشود از محل اعتبارات مصوب در بودجه کل کشور به پیشنهاد وزارت امور اقتصادی و دارایی در کشورهای خارج سرمایه گذاری کند.
- تبصره ۲۲-
- پرداختهای موضوع اعتبار ردیف۱۰۲۵۰۸ قسمت پنجم این قانون تحت عنوان خدمات مربوط به سرمایه گذاریهای ایران در خارج در سال ۲۵۳۶ از محل درامد اختصاصی موضوع ردیف ۷۱۰۱۰۰ قسمت سوم این قانون تامین و پرداخت خواهد شد.
- تبصره۲۳ -
- در صورتیکه اعتبارات منظوردر بودجه سالهای ۲۵۳۵ و ۲۵۳۶ کل کشور برای تامین تعهدات مربوط به وام بکشورهای خارجی وموئسسات بین المللی و کمک به خارج وسرمایه گذاری در خارج تکافو نکند دولت مجاز است در صورت تامین منابع مالی اضافی برای سا لهای مذکور با تصویب کمیسیون بودجه مجلس شورای ملی وجوه لازم را از محل در آمد عمومی پرداخت کند .
- تبصره ۲۴-
- الف- از اول سال ۲۵۳۶ سازمانهای توسعه استان در استانداریها ادغام میشوند و وظائف و تکالیف آنان بر عهده دستگاههای اجرائی ذیربط خواهد بود .
- ب- به سازمان برنامه و بودجه اجازه داده میشود از محل اعتبارات مربوط به سازماهای توسعه استان (ردیف۱۰۲۵۰۳ ) تا میزان لازم به اعتبارات استانداری مربوط منتقل نماید .
- تبصره ۲۵-
- مفاد تبصره ۲۸ قانون بودجه سال ۲۵۳۵ کل کشور تا آخر سال ۲۵۳۶ تمدید میشود .
- تبصره ۲۶-
- وزارت علوم وآموزش عالی میتواند از محل اعتبار ردیف ۱۱۳۵۰۴ تحت عنوان موسسات آموزش عالی غیر دولتی مصوب در بودجه سال ۲۵۳۵ کل کشور و همچنین اعتباری که در بودجه سال ۲۵۳۶ وزارت مذکور منظور شده است نسبت به باز پرداخت سرمایه قابل استرداد موسسان موسسات آموزش عالی غیر دولتی که ضوابط تشخیص آن بنا به پیشنهاد وزارت علوم و آموزش عالی به تصویب هیئت وزیران ومیزان آن به تصویب کمیسیون بودجه مجلس شورای ملی میرسد اقدام مینماید .
- تبصره ۲۷-
- مبلغ دومیلیاردوپانصد میلیون (۵۰۰/۰۰۰/۰۰۰ /۲)ریال از ااعتبار ۵۰۲۰۰۴ قانون بودجه سال ۲۵۳۵ کل کشور کسر ومبلغ یکمیلیارد و پانصد میلیون (۱/۵۰۰/۰۰۰/۰۰۰ ) ریال آن به اعتبار ردیف ۵۰۲۰۰۸ و مبلغ یک میلیارد (۱/۰۰۰/۰۰۰/۰۰۰) ریال دیگر آن به اعتبار ردیف ۱۰۴۰۰۲ قانون مذبور اضافه میشود.
- تبصره ۲۸-
- به سازمان برنامه و بودجه اجازه داده میشود سی میلیاردو چهارصد ونود وپنج (۳۰/۴۹۵/۰۰۰/۰۰۰) ریال از اعتبارات عمرانی (سرمایه گذاری ثابت ) مصوب در قانون بودجه سال ۲۵۳۵ کل کشور کسر وبر حسب برنامه و به تفکیک مواد هزینه به اعتبارات مصوب سال ۲۵۳۵ وزارت جنگ اضافه نماید .
- تبصره ۲۹-
- خرید هامصارفی که ازمحل اعتبار ماده ۱۲ بودجه وزارت جنگ برای تقویت بنیه دفاعی کشور صورت میگیرد مشمول مقررات مذکور درقانون تحصیل وام یااعتبار برای تقویت نیروهای دفاعی کشور مصوب هفتم آبان ماه ۲۵۳۲ خواهد بود.
- تبصره ۳۰-
- مانده درآمد سنوات قبل موضوع هشتاد درصد مذکور در ماده ۱۵ آئین نامه اجرائی قانون اجازه معاملات تریاک وکمک بدرمان معتادان (سهم وزارت بهداری وبهزیستی ) با رعایت مقررات بند (ج) تبصره ۷۴ قانون بودجه اصلاحی سال ۲۵۳۲ و بودجه سال ۲۵۳۳ کل کشور برای مصارف مقرر در ماده ۱۵ آئین نامه مذکور توسط وزارت بهداری و بهزیستی در سال ۲۵۳۶ قابل استفاده است.
- تبصره ۳۱ -
- به وزارت امور اقتصادی و دارائی اجازه داده میشود هر مبلغ که بیش از اعتبارات ردیف ۲۱۵۰۰۱ تحت عنوان «استرداد مالیات شرکت سهامی باطری سازی نیرو»و ردیف ۲۰۲۰۰۱ تحت عنوان «استرداد مالیات بانک توسعه کشاورزی ایران» منظور در قسمت پنجم قانون بودجه سال ۲۵۳۵ کل کشور بابت مالیات عملکرد شرکتهای مزبور دریافت کند از محل درآمد عمومی مسترد نماید .
- تبصره ۳۲-
- مفاد تبصره ۷ قانون بودجه سال ۲۵۳۵ تمدید میشود.
- تبصره ۳۳ –
- مفاد تبصره ۴۲ قانون بودجه سال ۲۵۳۵ کل کشور تا آخر سال ۲۵۳۶ تمدید میشود و در مورد سهم دولت مربوط به سال۲۵۳۶ نیز مجری خواهد بود.
- تبصره ۳۴-
- اجازه داده میشود :
- الف –تا مبلغ هفت میلیارد (۷۰۰۰۰۰۰۰۰۰)ریال که به استناد ماده ۵۵ قانون محاسبات عمومی برای پرداخت تعهدات وزارتخانهها و موسسات دولتی از محل تنخواه گردان خزانه استفاده شده است از محل درآمد عمومی واریز ودر سال۲۵۳۵ به هزینه منظور گردد .
- ب- اعتبارات مصرف شده در سال۲۵۳۵ موضوع تبصره ۷۰ قانون بودجه اصلاحی سال۲۵۳۳ و بودجه سال ۲۵۳۴ کل کشور با رعایت مقررات به حساب قطعی منظور گردد.
- تبصره ۳۵-
- اعتبارات سرمایه گذاری ثابت شرکت ملی نفت ایران از محل درآمد عمومی در سال ۲۵۳۵ از مبلغ سی و چهار میلیارد (۳۴/۰۰۰/۰۰۰/۰۰۰)ریال تا مبلغ یکصد و بیست و هشت میلیاردو نهصد میلیون(۱۲۸/۹۰۰/۰۰۰/۰۰۰)ریال افزایش داده میشود و بر اساس موافقتنامه طرحها که بین شرکت ملی نفت ایران و سازمان برنامه و بودجه مبادله میگردد از محل درآمد عمومی قابل پرداخت است .
- تبصره ۳۶-
- اجازه داده میشود مبلغ ده میلیون و چهارصد هزار (۰۰۰/۴۰۰/۱۰) دلار آمریکائی مانده اعتبار وام بانک بین المللی توسعه و ترمیم دریافت و به سطح اعتبارات عمرانی سال ۲۵۳۶ وزارت راه و ترابری اضافه شود و بر طبق مقررات مربوط به طرحهای عمرانی به مصرف برسد.
- تبصره ۳۷-
- به وزارت امور اقتصادی و دارا ئی اجازه داده میشود تا میزانی که شورای اقتصاد تعیین خواهد نمود از محل اعتبارات مصوب در بودجه سالهای ۲۵۳۳و۲۵۳۴ و ۲۵۳۵ کل کشور برای رد زیان خرید و فروش کالاهای اساسی موضوع تبصره ۶۰ قانون بودجه اصلاحی سال ۲۵۳۳ و بودجه سال ۲۵۳۴ کل کشور و همچنین مبلغ بیست و هشت میلیارد و سیصد میلیون (۲۸/۳۰۰/۰۰۰/۰۰۰) ریال پردا ختی به سازمان انرژی اتمی بابت سهم دوم وام دولت ایران بکمیساریای انرژی اتمی فرانسه را از محل دویست میلیارد (۲۰۰/۰۰۰/۰۰۰/۰۰۰) ریال ماحصل فروش اوراق قرضه که نزد بانک مرکزی ایران به صورت مسدود نگهداری میشود پرداخت و باقیمانده را بحساب درآمد عمومی کل کشور منتقل کند.
- تبصره ۳۸-
- به بانک مرکزی ایران اجازه داده میشود بنمایندگی از طرف دولت با اقدام صندوق بین المللی پول در مورد فروش یک ششم از طلای سهمیه ایران در صندوق موافقت و در مورد مابه التفاوت قیمت فروش و قیمت رسمی طلا طبق تصمیم صندوق مزبور عمل نماید.
- تبصره ۳۹-
- به دولت اجازه داده میشود مبلغ سه میلیارد و ششصد وپنجاه و چهار میلیون و چهارصد و پنجاه و چهار هزار (۳/۶۵۴/۴۵۴/۰۰۰ )ریال هزینههای مورد نیاز حزب رستاخیز ملت ایران را از درآمد عمومی کشور تامین و به صورت کمک پرداخت نماید.
- مصارف اعتبارات مزبور برابر اساسنامه حزب و بنا به پیشنهاد دبیر کل و تصویب هیئت اجرائی و طبق ضوابطی که بتصویب هیئت اجرائی میرسد خواهد بود .
- تبصره ۴۰-
- وزارت امور اقتصادی و دارائی مجاز است تا مبلغ سیصد و پنجاه میلیون(۳۵۰۰۰۰۰۰۰) ریال بابت قسمتی از مالیات بر درآمد سنوات گذشته تا پایان سال ۲۵۳۵ سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران و شرکتهای وابسته را جمعأ وخرجأ محسوب و واریز نماید .
- تبصره ۴۱-
- به وزارت امور اقتصادی و دارائی اجازه داده میشود بدهیهای مربوط به مالیات بر درآمد سالهای گذشته تا پایان سال ۲۵۳۵ شرکتهای وابسته به سازمان تعاون مصرف کادر نیروهای مسلح شاهنشاهی را که تمام سهام آن متعلق به سازمان مذکور باشد جمعأ وخرجأ محسوب و واریز نماید .
- تبصره ۴۲ -
- اجازه داده میشود بهای کارخانجات قند آبکوه و چناران و وامهای پرداختی جهت توسعه کارخانجات مذکور و بهره متعلق به آن که به آستان قدس رضوی واگذار شده و همچنین مبلغ یکصد و سی و هفت میلیون و پانصد و هفتاد هزار و هفتصد و بیست(۱۳۷۵۷۰۷۲۰)ریال وام پرداختی از محل اعتبارات طرحهای عمرانی چهارم به کارخانه قند تربت حیدریه با مطالبات استان قدس رضوی بابت اراضی واگذاری بدولت پا بپا و ما به التفاوت ان از محل اعتبار ردیف ۵۰۳۰۲۳ قسمت پنجم این قانون پرداخت گردد. نحوه اجرای این تبصره از طرف وزارت اقتصادی ودارائی و سازمان برنامه و بودجه تعیین خواهد شد.
- تبصره ۴۳-
- اعتبارات منظور درردیف ۵۰۳۰۲۰ قسمت پنجم این قانون تحت عنوان «هزینهای مربوط به طرحهای مشترک با سازمان ملل متحد و تعهدات » توسط وزارت امور خارجه و سازمان برنامه و بودجه تفکیک میشود۰مصرف وجوه فوق الذکر در مورد هر دستگاه اجرائی بنا بموافقت وزارت امور خارجه و دستگاه مربوط از طریق دستگاه اجرائی صورت خواهد گرفت۰
- تبصره ۴۴-
- الف- مفاد تبصره ۴۶ قانون بودجه سال۲۵۳۵ کل کشور ناظر بر تبصره ۲۰ قانون بودجه اصلاحی سال۲۵۳۳و بودجه سال ۲۵۳۴ کل کشور در مورد مصرف اعتبارات ردیف ۱۰۲۰۰۳ قسمت پنجم این قانون تحت عنوان « شرکت جوانان در اجرای برنامههای عمرانی» و ردیف ۱۰۲۰۰۴ قسمت پنجم این قانون تحت عنوان «هماهنگی و توسعه اجتماعی و اقتصادی خاص استان لرستان » تا پایان سال ۲۵۳۶ تمدید میشود۰
- ب- آن مبلغ که از محل اعتبار سال ۲۵۳۵ اردوهای ملی عمران جوانان که برای تعمیر مدارس سیل زده تخصیص داده شده و پرداخت گردیده است تا پایان شهریور ماه سال ۲۵۳۶ قابل تعهد و مصرف خواهد بود۰
- تبصره ۴۵-
- اعتبار منظور در ردیف ۵۰۳۰۱۸ قسمت پنجم این قانون تحت عنوان «هزینههای ضرور عمرانی و عملیات اضطراری در مناطق » طبق آیین نامه موضوع تبصره ۱۹ قانون بودجه سال ۲۵۳۵ کل کشور قابل مصرف خواهد بود مانده اعتبار سال ۲۵۳۵ منظور در ردیف مذکور تا آخر سال ۲۵۳۶ قابل پرداخت است.
- مفاد تبصره ۴۸ قانون بودجه سال ۲۵۳۵ کل کشور لازم الرعایه نیست۰
- تبصره ۴۶-
- مفاد تبصره ۳۲ قانون بودجه سال ۲۵۳۵ کل کشور ناظر بر تبصره ۱۹ قانون بودجه اصلاحی سال ۲۵۳۳ و بودجه سال ۲۵۳۴ کل کشور تا آخر سال ۲۵۳۶ تمدید میشود۰
- تبصره ۴۷-
- مهلت مذکور در تبصره ۳۶ قانون بودجه سال ۲۵۳۵ کل کشور راجع به تمدید مهلت اجرای ماده ۹۶ قانون محاسبات عمومی در مورد سازمان بنادر و کشتیرانی تا پایان سال۲۵۳۶ تمدید میگردد۰
- تبصره ۴۸-
- در عنوان اعتبار ردیف ۱۰۶۰۰۲ قانون بودجه سال ۲۵۳۵ کل کشور بعد از عبارت « حقوق و عوارض گمرکی» عبارت «و سود بازرگانی » اضافه و عنوان اعتبار ردیف ۳۰۰۱۰۱ قانون مزبور به «حقوق و عوارض گمرکی و سود بازرگانی وتعهدات مربوط به گوشت و دام وارده وسیله شرکت سهامی گوشت گشور »اصلاح میشود۰
- تبصره ۴۹-
- مجموع پرداختهای سال ۲۵۳۲ و ۲۵۳۳و ۲۵۳۴ برنامه عمرانی پنجم کشور و اعتبارات مصوب سالهای ۲۵۳۵ و ۲۵۳۶ به منزله اعتبار قانونی فصول و برنامهها تلقی میگردد۰ سازمان برنامه بودجه جدول اعتبارات تجدید نظر شده برنامه عمرانی پنجم کشور را تا پایان خرداد ماه ۲۵۳۶ برای تصویب کمیسیونهای برنامه مجلسین پیشنهاد خواهد نمود۰
- تبصره ۵۰-
- چنانچه مبالغ منظور شده در بودجه سال ۲۵۳۵و ۲۵۳۶ کل کشور برای واریز مانده بدهیهای وزارتخانها و موئسسات وشرکتهای دولتی و وابسته بهدولت که به تعهد سازمان برنامه بودجه از اجرای تبصره های۴و۴۱و۵۰و۵۷و۶۰و۶۳ قانون بودجه اصلاحی سال ۲۵۳۳ وبودجه سال ۲۵۳۴کل کشور ناشی شده کافی نباشد مانده بدهی انها در بودجه سال ۲۵۳۷ منظور خواهد شد ۰
- تبصره۵۱ -
- وزارت امور اقتصادی و دارائی میتواند مهلت مقرر در ماده ۸۳ قانون مالیتهای مستقیم وتبصرههای در مورد سازمان گسترش و نو سازی صنایع ایران را تا شش ماه تمدید نماید۰ تبصره۵۲-به وزارت جنگ اجازه داده میشود از محل بودجه جاری سالهای ۲۵۳۴ و ۲۵۳۵ خود مبلغ دو میلیارد و سیصد و شانزده میلیون و سیصد چهل هزار (۲۳۱۶۳۴۰۰۰۰) بشرح زیر:
- الف- از محل اعتبارات ماده ۱۲ بودجه سال ۲۵۳۴ تا مبلغ هم ارز یک میلیارد وشصت ونه میلیون چهارصد هشتاد هزار (۱۰۶۹۴۸۰۰۰۰)ریال۰
- ب- ازمحل اعتبارات ماده ۱۲ بودجه سال ۲۵۳۵ تا مبلغ هم ارز یک میلیارد و دویست و چهل شش میلیون هشتصد و شصت هزار (۱۲۴۶۸۶۰۰۰۰) ریال برای تامین قسمتی ازاعتبارات مورد نیاز عملیات ساختمانی کارخانجات و حوضهای خشک بندر عباس طبق مقررات طرحهای عمرانی مربوط بمصرف برساند۰
- تبصره ۵۳-
- به وزارت جنگ اجازه داده میشود :
- الف- سیصد چهل و چهار میلیون و یکصد بیست و یک هزار (۳۴۴۱۲۱۰۰۰)ریال مانده اعتبارات موضوع بند ب تبصره ۲۳ قانون بودجه اصلاحی سال ۲۵۳۳ و بودجه سال ۲۵۳۴ کل کشور را تا پایان سال ۲۵۳۶ برای هزینههای ضرور و دفاعی در مواد و برنامههای مربوط اختصاص داده و تعهد و پرداخت نماید.
- ب- تامبلغ یک میلیارد وچهارصدو پنجاه میلیون (۱/۴۵۰/۰۰۰/۰۰۰)ریال مانده اعتبار بودجه سال ۲۵۳۴ خود را جهت تامین قسمتی ازاعتبار سال ۲۵۳۵ اقلام تقویت بنیه دفاعی کشور اختصاص داده و بمصرف برساند ۰
- پ- تامبلغ هفت میلیارد (۷۰۰۰۰۰۰۰۰۰) ریال از مانده اعتبارات بودجه جاری سال ۲۵۳۴ و تا مبلغ شش میلیارد (۶۰۰۰۰۰۰۰۰۰)ریال از اعتبارات بودجه جاری سال ۲۵۳۵ خود را برای خرید و یا احداث خانههای سازمانی ارتش شاهنشاهی اختصاص داده و تا پایان سال۲۵۳۶ مصرف نماید ۰
- تبصره ۵۴ -
- اجازه داده میشود مبلغ یکهزار وپانصد میلیون (۱۵۰۰۰۰۰۰۰۰) ریال از محل اعتبارات بودجه جاری سال ۲۵۳۵ وزارت جنگ برای احداث یاخرید خانههای سازمانی ژاندارمری کشور شاهنشاهی و شهربانی کشور شاهنشاهی بترتیب مبلغ یک میلیارد (۱۰۰۰۰۰۰۰۰۰)ریال و مبلغ پانصد میلیون (۵۰۰۰۰۰۰۰۰)ریال به اعتبارات سازمانهای مذکور انتقال داده شود و مورد استفاده قرار گیرد ۰
- تبصره ۵۵-
- اجازه داده میشود مبلغ یکصد و بیست و پنج میلیون و هفتاد و پنج هزار و یکصدو سیو هشت(۱۲۵۰۷۵۱۳۸)ریال مانده اعتبارات خدمات درمانی سال ۲۵۳۳ و مبلغ دویست و بیست میلیون و هشتصد و بیست و هفت هزار و یک (۲۲۰۸۲۷۷۵۱) ریال مانده اعتبارات خدمات درمانی سال ۲۵۳۴ ژاندارمری کشور شاهنشاهی برای افزایش سرمایه سازمان تامین خدمات درمانی عائله درجه یک افسران و همافران و کارمندان ارتش شاهنشاهی و ژاندارمری کشور شاهنشاهی وشهربانی کشور شاهنشاهی به سازمان مربوط پرداخت شود۰
- تبصره ۵۶-
- اجازه داده میشود مبلغ سیصد ونود چهار میلیون و پانصد و چهل و شش هزار و پانصد و سی و سه (۳۹۴۵۴۶۵۳۳)ریال مانده اعتبارات خدمات درمانی سال ۲۵۳۴وشهربانی کشور شاهنشاهی بمنظور افزایش سرمایه سازمان تامین خدمات درمانی عائله درجه یک افسران و همافران و کارمندان ارتش شاهنشاهی و ژاندارمری کشور شاهنشاهی وشهربانی کشور شاهنشاهی پرداخت شود ۰
- تبصره ۵۷-
- اجازه داده میشود درامدهای خاصی که از طریق اجرا قراردادهای پایاپای مربوط به تقویت بنیه دفاعی کشور بدست می آیدبحساب مخصوصی در خزانه داری کل واریز گردد و بنا بدرخواست وزارت جنگ بحساب یا حسابهای جداگانه وزارت مذکور منتقل شود و طبق مقررات حاکم بر اعتبارات تقویت بنیه دفاعی کشور مورد استفاده قرارگیرد ۰
- تبصره ۵۸-
- اجازه داده میشود تعهدات مالی ناشی از قردادهای مربوط به احداث اسکلهها ,حوضچههای خشک ,مجموعه کارخانجات تعمیراتی ناوها و بندر گاه نیروی دریائی شاهنشاهی در بندر عباس و تاسیسات نیروی دریائی شاهنشاهی در چابهار از محل اعتبار مصوب در بودجه سالهای مربوط با شرایط ترتیبات خاصی که بنا به پیشنهاد وزارت جنگ بتصویب هیئت وزیران میرسد واریز و پرداخت گردد .
- شرایط و ترتیبات مذکور از شمول مقررات مغایر مستثنی خواهد بود .
- تبصره ۵۹ -
- بوزارت جنگ اجازه داده میشود باقیمانده اعتبارات بودجه جاری سال ۲۵۳۵ أن وزارت را برای تقویت بنیه دفاعی کشور اختصاص داده و تا پایان سال ۲۵۳۶ تعهد پرداخت نماید . تبصره هائی که تا ملغی نشده بقوت خود باقی است.
- تبصره ۶۰ –
- حق تمبر گواهینامههای رانندگی که از اول سال ۲۵۳۶ صادر و یا تجدید میشود برای هر سال مبلغ یکصد ریال متناسب با افزایش مدت اعتبار گواهینامهها دریافت و کماکان بحساب درامد عمومی منظور میشود نحوه اجرای این تبصره توسط وزارت امور اقتصادی و دارائی تعیین و ابلاغ میگردد .
- تبصره ۶۱-
- بدولت اجازه داده میشود از محل درآمد عمومی وسایر منابع تا سه میلیارد ریال برای عمران و نوسازی جنوب تهران اختصاص داده و و مورد استفاده قرار دهد منطقه عمل و طرحهای اجرائی مربوط به منطقه مزبور به تصویب شورای اقتصاد خواهد رسید . سازمان اجرائی لازم برای انجام این منظور به پیشنهاد شهردار پایتخت و تصویب هیئت وزیران تشکیل خواهد شد . سازمان مزبور وابسته به شهرداری پایتخت خواهد بود و وظائف خود را برای یکدوره شش ساله مستقلا و با اختیارات تام طبق مقررات شهرداری پایتخت انجام خواهد داد .
- تبصره ۶۲-
- وزارت امور اقتصادی و دارایی مجاز است از وجوه موضوع ماده ۲۹۲قانون مالیاتهای مستقیم برای هزینههای مربوط به بهبود روشها امور رفاهی و مسکن کارکنان و تکمیل تجهیزات بر اساس مقررات تبصره یک ماده مذکور استفاده نماید ۰
- تبصره ۶۳-
- بهسازمان جنگلها و مراتع کشور اجازه داده میشود که درآمدهای حاصل از ارائه خدمات علمی فنی ، تخصصی (از قبیل مالچپاشی وتثبیت شنهای روان ،تهیه طرحهای مرتعداری و بهره برداری از مراتع و جنگلها ، تهیه و اجرای طرحهای فضای سبز و پاکسازی و غیره)به موسسات و سازمانهای دولتی و بخش خصوصی اعم از داخلی و خارجی را بر اساس تعرفهای که بتصویب هیئت وزیران خواهد رسید جزو درآمدهای اختصاصی خود منظور و در حساب جداگانه در خزانه داری کل متمرکز و با رعایت بند ج تبصره ۷۴ قانون بودجه اصلاحی سال ۲۵۳۲ و بودجه سال ۲۵۳۳ کل کشور و سایر مقررات مربوط بمصرف برساند۰
- تبصره ۶۴-
- به سازمان دامپزشکی کشور اجاازه داده میشود وجوه حاصل از اجرای ماده ۱۳ قانون سازمان دامپزشکی کشور مصوب ۲۴ خرداد ماه ۲۵۳۰ را در حساب مخصوصی که در خزانه افتتاح خواهد شد جمع آوری و منحصرا بمصرف اجرای همان ماده برساند ۰
- تبصره ۶۵-
- به وزارت کار و امور اجتماعی اجازه داده میشود بعضی از کالاها و خدمات فنی مورد نیاز بازار کار کشور را در مراکز تعلیمات حرفهای خود و مراکز کار آموزی صندوق کار آموزی وابسته به وزارت کار و امور اجتماعی با مشارکت مربیان و کارآموزان این مراکز تهیه و عرضه نماید۰ مصرف وجوه حاصله با رعایت بند ب تبصره ۷۴ قانون بودجه اصلاحی سال ۲۵۳۲ و بودجه سال ۲۵۳۳ کل کشور و سایر مقررات و همچنین ضوابط تعیین قیمت کالا و خدمات مزبور بتصویب شورای عالی کارآموزی خواهد رسید۰ از تاریخ تصویب این قانون تبصره ۵۴ قانون بودجه سال ۲۵۲۴ کل کشور لغو میگردد۰
- تبصره ۶۶-
- وزارت کار و امور اجتماعی مجاز است با توجه به ماده ۱۰ قانون کار برای صدور ، تمدید و تجدید پروانه کار هر یک از اتباع بیگانه ( موضوع بندهای ۱و۲ تبصره ۴۳ قانون بودجه سال ۲۵۱۹ کل کشور) در هر مورد مبلغ ده هزار(۱۰۰۰۰) ریال دریافت کند۰
- مصرف وجوه حاصله از اول سال ۲۵۳۶ با رعایت بند ج تبصره ۷۴ قنون بودجه اصلاحی سال ۲۵۳۲ وبودجه سال ۲۵۳۳ کل کشور و سایر مقررات بتصویب کمیسیون بودجه مجلس شورای ملی خواهد رسید ۰ تبصره ۴۳ قانون بودجه سال ۲۵۱۹ کل کشور لغو میشود۰
- تبصره ۶۷-
- در تبصره ۵۷ قانون بودجه سال۲۵۳۵ کل کشور عبارت «کشف میشود »در جمله اول بعد از شهربانی کشور شاهنشاهی بعبارت «کشف شده یا میشود »تبدیل و عبارت «دولت میتواند در آخر هر سال از محل مازاد درآمد عمومی حداکثر تا میزان مبالغی که در سال قبل از این بابت » در ابتدای جمله دوم به عبارت « دولت میتواند در هر سال از محل درآمد عمومی حداکثر تا میزان آنچه که از بابت کشفیات و جرائم همان سال » اصلاح میشود۰ این اصلاحیه از اول سال ۲۵۳۵ قابل اجرا است ۰
- تبصره ۶۸-
- هزینههای سازمان سرمایه گذاری و کمکهای اقتصادی و فنی ایران با رعایت مقررات تبصره ۶۹ قانون بودجه اصلاحی سال ۲۵۳۳ و بودجه سال ۲۵۳۴ کل کشور از محل وجوه موضوع تبصره مذکور قابل پرداخت میباشد۰
- تبصره ۶۹-
- مبلغ مذکور در تبصره ۶۳ قانون بودجه اصلاحی سال ۲۵۳۲ و بودجه سال ۲۵۳۳ کل کشور ناظر بر ماده ۱۱ قانون تشکیل بانک تعاون کشاورزی ایران مصوب تیر ماه ۲۵۲۸ به دویست هزار ریال افزایش مییابد ۰ حکم موضوع ماده۱۱ قانون مزبور و مفاد تبصره فوق الذکر و این تبصره شامل معاملات شرکتها و اتحادیههای تعاونی روستائی نیز خواهد بود ۰
- تبصره ۷۰ –
- اجازه داده میشود انبارها و تاسیسات منضم به آنها که از محل اعتبارات طرح توسعه فعالیتهای بازرگانی تعاونیها در سالهای ۲۵۳۰ و۲۵۳۱و۲۵۳۲ احداث شده بصورت بلا عوض به سازمان مرکزی تعاون روستائی ایران واگذار شود تا بر طبق ضوابطی که به تصویب مجمع عمومی سازمان مذکور میرسد بلاعوض یا با دریافت تمام یا قسمتی از قیمت تمام شده آن به اتحادیه یا اتحادیههای تعاونی مربوط منتقل گردد و وجوه حاصل از آن بمصرف افزایش سهم دولت در سرمایه سازمان مرکزی تعاون روستائی ایران برسد ۰
- تبصره ۷۱-
- به وزارت امور اقتصادی و دارائی اجازه داده میشود دیون موسسات آموزش عالی را که اداره امور آنها به موجب قانون اداره امور موسسات آموزش عالی غیر دولتی مصوب تیر ماه ۲۵۳۴ به وزارتخانهها و موسسات دولتی واگذار شده و ناشی از اعتبارات موضوع تبصره ۵۲ قانون بودجه سال ۲۵۳۵ کل کشور میباشد ، پس از تنظیم مفاصا حساب قطعی بصورت جمعأ وخرجأ محسوب نماید۰
- تبصره ۷۲-
- اعتبار موضوع بند یک تبصره ۷۰ قانون بودجه اصلاحی سال ۲۵۳۳ و بودجه سال ۲۵۳۴کل کشور به مبلغ سه میلیارد و پانصد میلیون (۳/۵۰۰/۰۰۰/۰۰۰) ریال افزایش داده میشود۰ تبصره ۷۳- اعتباراتی که در این قانون و قوانین بودجه سالهای بعد تحت عنوان « هزینههای خاص دستگاههای اجرائی » منظور شده و میشود ، بترتیب مقرر در بند الف تبصره ۲۰ قانون بودجه سال ۲۵۳۵ کل کشور قابل مصرف است۰
- تبصره ۷۴ –
- عبارت زیر به آخر تبصره ۶۰ قانون بودجه اصلاحی سال ۲۵۳۳ و بودحه سال ۲۵۳۳۴ کل کشور اضافه میشود :
- « وزارت مذکور میتواند در صورت لزوم قسمتی از زیان مربوط را طبق تصمیم هیئت وزیران بصورت علی الحساب پرداخت و پس از حسابرسی واریز نماید »۰
- تبصره ۷۵ـ تبصره ۵۱ قانونبودجه سال ۲۵۳۵ کل کشور بشرح زیر اصلاح میگردد:
- الف- سازمان برنامه و بودجه مکلف است همه ساله بر اساس میزان و ترکیب جمعیت ، احتیاجات ، پیشرفت و سایر شرایط محلی سطح اعتبارات خاص ناحیهای هر استان را تعیین و ابلاغ نماید۰
- تسهیم اعتبارات بین شهرستانهای هر استان با رعایت ضوابط مذکور خط مشی کلی که از طرف سازمان برنامه و بودجه ابلاغ میگردد به پیشنهاد دفتر برنامه و بودجه و تصویب انجمن استان صورت خواهد گرفت۰
- انجمن استان با جلب نظر نمایندگان استان در مجلسین حداکثر ظرف یکماه پس از وصول پیشنهاد دفتر برنامه و بودجه مصوبات خود را بدفتر برنامه و بودجه اعلام مینماید۰ در غیر این صورت پیشنهاد دفتر برنامه و بودجه با :تایید کمیته برنامه ریزی استان قابل اجرا خواهد بود توزیع اعتبارات در داخل هر شهرستان با رعایت اولویت و ضرورتهای محلی در قالب فصول و برنامههای تعیین شده در خط مشی کلی به پیشنهاد دفتر برنامه و بودجه حداکثر ظرف مدت یکماه به تصویب انجمن شهرستان خواهد رسید ۰ انجمن شهرستان مکلف است در توزیع اعتبارات برای تکمیل و اتمام کارهای نیمه تمام اولویت قائل شود ۰ انجمن شهرستان نظرات نماینده یا نمایندگان شهرستان در مجلسین را جلب و ظرف مدت مقرر در فوق مصوبات خود را بدفتر برنامه وبودجه اعلام خواهد کرد ۰
- ب- وزارت امور اقتصادی و دارائی اعتبارات مصوب خاص ناحیهای را بر اساس تخصیص اعتبار در اختیار دستگاههای اجرائی مربوط قرار خواهد داد تا طبق موافقت نامههای که بین دفاتر برنامه و بودجه ودستگاههای اجرائی محلی منعقد میشود بمصرف برسد ۰
- پ- دستگاههای اجرائی محلی میتوانند در مواردی که مدتی اجرای طرح خاص ناحیهای بیش از یک سال است با موافقت قبلی سازمان برنامه و بودجه ودر حدود خط مشی مذکور در بند (الف)وبه ترتیب مقرر در باره تصویب طرحهای خاص ناحیهای حداکثر معادل اعتبار مصوب همان سال برای سال بعد نیز قرار داد منعقد و اعتبار لازم را در طرحهای عمرانی سال بعد مقدم بر سایر اعتبارات پیشنهاد نمایند ۰
- ت- دستگاهای اجرایی محلی مسئول اجرا طرحهای خاص ناحیهای میباشند درصورتیکه دستگاه اجرایی و محلی قادر به انجام آن نباشد به پیشنهاد دفتر برنامه و بودجه و تعیید استاندار دستگاه اجرایی محلی دیگری انتخاب خواهد شد۰
- تبصره ۷۶-
- از تاریخ تصویب این قانون هیئت مذکور در ماده ۷۱ قانون محاسبات عمومی در مورد طرحهای منطقهای با شرکت استاندار یا معاون استاندار مسئول دستگاه اجرائی وذیحساب مربوط تشکیل میشود ۰
- تبصره ۷۷-
- از اول سال ۲۵۳۶ تبصره ۶۵ قانون بودجه سال ۲۵۳۵ کل کشور و اصلاحیه آن مصوب ۲۵۳۵/۴/۱۷ لغو میگردد موافقتنامه طرحهایی که تا پایان سال ۲۵۳۵ بر اساس مقررات تبصره اصلاحی مزکور مبادله شده قابل اجرا خواهد بود ۰
- تبصره ۷۸ –
- به دولت اجازه داده میشود علاوه بر اعتبارات منظور در این قانون و اعتباراتی که در قوانین بودجه سالهای ۲۵۳۷ و ۲۵۳۸ منظور خواهد شد ونیز اعتبار و موضوع تبصره ۶۶ قانون بودجه سال ۲۵۳۵ کل کشور به پیشنهاد سازمان برنامه و بودجه و وزارت امور اقتصادی و دارایی تا مبلغ یکصد میلیارد (۱۰۰/۰۰۰/۰۰۰/۰۰۰) ریال برای طرحهای عمرانی در سالهای ۲۵۳۶و۲۵۳۷و۲۵۳۸ تصویب و منابع لازم جهت اجرا آنها را با اخذ وام یا اعتبار خارجی طبق قوانین مربوط تعمین نماید۰
- تبصره ۷۹-
- به وزارت امور اقتصادی و دارایی اجازه داده میشود در سالهای ۲۵۳۶و۲۵۳۷ مجوه لازم برای افزایش سرمایه بانک ملی ایران را از محل درآمد عمومی پرداخت کند به نحوی که جمع سرمایه پرداخت شده بانک شانزده میلیارد ریال برسد۰
- تبصره ۸۰-
- به دولت اجازه داده میشود که بر اساس قیمتها و ضوابط و دستورالعملهای مصوب کمیسیون شاهنشاهی قیمتهای پایه نرخ پیمانها را تعدیل و تجدید نظر نماید این حکم از اول سال ۲۵۳۵ مجری است ۰
- تبصره ۸۱ –
- به وزارت کشاورزی و منابع طبیعی اجازه داده میشود به منظور تقویت بنییه مالی کشاورزان و وصول اصل وامهای جنسی (کود و بذر) آن عده از کشت کاران طرف قرارداد طرحهای افزایش تولید که قرارداد اجرای طرح آنها از ابتدای برنامه چهارم تا پایان سال ۲۵۳۵ میباشد و اصل بدهی خود را تا پایان آبان ماه ۲۵۳۶ پرداخت نمایند این قبیل کشت کاران را از پرداخت بهره و زیان دیرکرد معاف نماید ۰
- تبصره ۸۲ –
- به وزارت آموزش و پرورش اجازه داده میشود عرصه و اعیان مدارسی که تا این تاریخ در اجاره دارد و همچنین مدارسی که مشمول فرمان آموزش رایگان شدهاند در هر مورد به اقساط چهار ساله و با بهره ده و نیم درصد در سال ( با معافیت مالیاتی نسبت به اصل و بهره )خریداری نماید۰ اقساط بهای مدارس خریداری از محل درآمد عمومی قابل پرداخت میباشد نحوه براورد قیمت این مدارس چگونگی انجام معامله روش پرداخت اقساط و سایر ضوابط و روشهای لازم بر طبق آیین نامهای خواهد بود که به پیشنهاد وزارت آموزش و پرورش و موافقت وزارت امور اقتصادی و دارایی و سازمان برنامه و بودجه به تصویب کمیسیون بودجه مجلس شورای ملی خواهد رسید۰
- تبصره ۷۱-
- قانون بودجه اصلاحی سال ۲۵۳۳ و بودجه سال ۲۵۳۴ کل کشور در موارد مغایر با این تبصره ملغا است ۰
- تبصره ۸۳-
- وزارت جنگ میتواند به منظور تامین نیازمندیهای خود که مدت انجام یا تحویل خدمات و کالاهای موضوع آن از یک سال مالی تجاوز میکند با تصویب هیئت وزیران برای مدت لازم قرارداد منعقد نماید و اتبارات مورد نیاز جهت پرداخت تعهدات مربوط به هر سال را مقدم بر سایر اعتبارات در بودجه همان سال خود منظور نماید ۰
- تبصره ۸۴ –
- الف – از اول مهر ماه سال ۲۵۳۶ در اجرای ماده ۳۳ قانون استخدام کشوری ضریب جدول حقوق موضوع ماده ۳۲ قانون مذکور از هفتاد به هشتاد ریال افزایش داده میشود و تفاوت حاصل از این افزایش از محل اعتبار مربوط پرداخت میگردد .
- ب- از اول مهر ماه سال ۲۵۳۶ حداقل مجموع حقوق یا اجرت و مزایای مستخدمین رسمی و پیمانی مشمول قانون استخدام کشوری بر طبق آیین نامهای که به پیشنهاد سازمان امور اداری و استخدامی کشور به تصویب هیئت وزیران میشد به میزانی معین میشود که متوسط دریافتی ماهانه آنان در هر سال از دوازده هزار ریال کمتر نباشد .
- پ- از اول سال ۲۵۳۶ حداقل حقوق بازنشستگی و وظیفه از کار افتادگی و وظیفه وراث ( مجموع دریافتی وراث) مستخدمین رسمی ککه حقوق بازنشستگی یا وظیفه آنان از صندوق بازنشستگی کشوری پرداخت میشود ده هزار (۱۰۰۰۰) ریال تعیین افزایش حاصل و از صندوق مذکور پرداخت خواهد شد۰
- ت- از اول سال ۲۵۳۶ حداقل حقوق بازنشستگی و وظیفه از کار افتادگی و وظیفه وراث ( مجموع پرداختی به وراث) و مستمری و شهریه مستخدمین دولت و شهرداریها که حقوق بازنشستگی یا وظیفه یا مستمری یا شهریه آنان به موجب قوانین یا مقررات خاص از اعتبار وزارت خانهها و موسسات و شرکتهای دولتی ویا صندوق بازنشستگی مربوط پرداخت میشود به ده هزار ریال ترمیم میگردد و تفاوت حاصل از اعتبار وزارت خانه یا موسسه یا شرکت دولتی و یا صندوق بازنشستگی مربو پرداخت خواهد شد ۰
- مشمولین قانون تامین اجتماعی تابع مقرراتخاص خود خواهند بود۰
- ث- مقررات بند ب وپ بارعایت نسبت مقرر در تبصره ۸۹ قانون بودجه اصلاحی سال ۲۵۳۳ و بودجه سال ۲۵۳۴ کل کشور در مورد مشمولین قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی و همچنین افزارمندان ارتش شاهنشاهی و ژاندارمری کشور شاهنشاهی نیز قابل اجرا میباشد ۰
- ج- از اول مهر ماه ۲۵۳۶ به حقوق بازنشستگی و وظیفه از کار افتادگی و وظیفه وراث (مجموع پرداختی بوراث) کلیه مستخدمین رسمی که حقوق بازنشستگی یا وظیفه انان از صندوق بازنشستگی کشوری پرداخت میشود و تا پایان شهریور ماه ۲۵۳۶بازنشسته یا از کار افتاده یا فوت شده یا بشوند به میزان یک هفتم اظافه میشود وتفاوت از صندوق بازنشستگی کشوری پرداخت خواهد شد ۰
- افزایش ماه اول به درامد صندوق بازنشستگی کشوری واریز میشود۰ اعضای هیئت علمی دانشگاهها و موئسسات عالی علمی و دارندگان پایههای قضائی مشمول مقررات خاص خود میباشند ۰
- تبصره ۸۵ –
- الف – در اجرای تبصره ماده ۱۴۹ قانون استخدام کشوری بمنظور متناسب ساختن حقوق مستخدمین بازنشسته و وظیفه بگیران با مستخدمین شاغل مشمول قانون استخدام کشوری ،حقوق بازنشستگی و وظیفه از کار افتادگی و وظیفه وراث مستخدمین رسمی که تا پایان سال ۲۵۳۵بازنشسته یا از کار افتاده یا فوت شده یا بشوند و حقوق بازنشستگی یا وظیفه انان از صندوق بازنشستگی کشوری پرداخت میشود .
- از اول سال ۲۵۳۶ بر اساس بالاترین شغل مورد تصدی در زمان خدمت طبق ایین نامهای که به پیشنهاد سازمان امور اداری و استخدامی کشور بتصویب کمیسیونهای استخدام مجلسین میرسد از طریق هم طرازی یا طبقه بندی و متناسب با گروههای دوازده گانه جدول حقوق قانون استخدام کشوری مصوب ۲۵۳۵/۳/۳۱ و اصلاحاتی که در ان تا کنون بعمل امده با ضریب ۷۰ ریال محاسبه و افزایش حاصل به نسبتهای که در ایین نامه مذکور تعیین میشود حداکثر تا سه سال به حقوق ماهانه بازنشستگان و وظیفه بگیران مشمول این بند اضافه واز صندوق بازنشستگی کشوری پرداخت خواهد شد ۰ در صورتیکه حقوق بازنشستگی یا وظیفه ایکه بترتیب مذکور در فوق تعیین میشود از حقوق بازنشستگی یا وظیفهای که بموجب مقررات فعلی به مستخدم یا وارث قانونی وی تعلق گرفته است کمتر باشد حقوق بازنشستگی یا وظیفه طبق مقررات فعلی کما کان قابل پرداخت خواهد بود ۰ افزایش ماه اول ناشی از اجرای این تبصره در موقع پرداخت کسر و بدرامد صندوق بازنشستگی کشوری منظور میشود۰
- اعضای رسمی هیئت علمی دانشگاهها و موئسسات عالی علمی و دارندگان پایههای قضائی ومستخدمین مجلسین مشمول مقررات خاص خود میباشند ۰
- ب-در صورتیکه حقوق بازنشستگی یا وضیفه از کار افتادگی یا وظیفه وراث مستخدمین رسمی که از اول فروردین ماه سال ۲۵۳۶ ببعد بازنشسته یا از کار افتاده یا فوت میشوند از حقوقی که بترتیب مقرر در بند فوق برای مستخدم رسمی نظیرتعیین میشود کمتر شود حقوق انان بترتیب در بند مذکور برقرار و پرداخت خواهد شد ۰
- تبصره ۸۶ -
- الف - از اول مهرماه سال ۲۵۳۶ به حقوق دارندگان پایههای قضائی به میزان یک هفتم اظافه میشود وافزایش حقوق ماه اول که به پایه قضائی مربوط تعلق میگیرد بنفع صندوق بازنشستگی کشوری کسر میشود ۰
- ب- از اول مهر ماه سال ۲۵۳۶ به حقوق بازنشتگی و وظیفه از کار افتادگی و وظیفه وراث (مجموع پرداختی به وراث )دارندگان پایههای قضائی که تا پایان شهریور ماه سال ۲۵۳۶ بازنشسته یا موضف یا فوت شده یا بشوند بمیزان یک هفتم اضافه میشود :
- تبصره ۸۷ –
- الف – اضافه حقوق مربوط به یک پایه ترفیع مستخدمین رسمی مشمول قانون استخدام کشوری که در اجرای ماده ۳۰ قانون مذکور با رعایت سایر مقررات مربوط استحقاق ترفیع دارند از اول سال ۲۵۳۶ از اعتبار دستگاه مربوط پرداخت خواهد شد ۰ در صورتیکه اعتبار ماده ۱بودجه وزارتخانها و موئسسات دولتی مشمول قانون استخدام کشوری برای پرداخت اضافه حقوق مذکور کافی نباشد کسری اعتبار طبق دستور العملی که از طرف سازمان برنامه و بودجه و وزارت امور اقتصادی ودارایی تنظیم میشود تامین و پرداخت خواهد شد ۰
- ب- از اول سال ۲۵۳۶ حقوق بازنشستگی ووظیفه از کار افتادگی و وظیفه وراث مستخدمین رسمی مشمول قانون استخدام کشوری با احتساب ترفیع استحقاقی موضوع ماده ۳۵ قانون مذکور و با رعایت سایر مقررات مربوط محاسبه و از صندوق بازنشستگی کشوری پرداخت خواهد شد ۰
- تبصره ۸۸-
- ان عده از کارکنان موضوع تبصره ۵ ماده واحده قانون واگذاری بیمارستانهای وزارت بهداری مصوب ۲۵۳۰/۳/۰۰ که به دانشگاههای دولتی مشمول قانون استخدام کشوری منتقل شدهاند تابع قانون استخدام کشوری خواهند بود و گروه و پایه انها با توجه به شغل مورد تصدی در اول اسفند ماه ۲۵۳۵ و سنوات خدمت بازا هر دو سال یک پایه به ترتیبی که در مورد مستخدمین مشمول قانون استخدام کشوری عمل شده است تعیین خواهد شد ۰سوابق خدمت انان با پرداخت کسور بازنشستگی بماخذ ۸/۵ درصد حقوق اولین گروه و پایه آنها که در اجرای این تبصره تعیین میشود از لحاظ بازنشستگی و وظیفه محسوب خواهد شد .
- تبصره ۸۹ –
- اجازه داده میشود هیئتی مرکب از نمایندگان وزارت امور اقتصادی و دارایی وزارت بازرگانی و سازمان برنامه و بودجه وجوهی را که از اول سال ۲۵۳۳ تا آخر سال ۲۵۳۵ از محل وجوه در اختیار شرکت سهامی معاملات خارجی موضوع تبصره ۴ قانون بودجه اصلاحی سال ۲۵۳۳ و بودجه سال ۲۵۳۴ کل کشوربمصرف اجرای طرحهای خا صی که به صورت نیمه تمام یا تکمیل شده رسیده است مورد رسیدگی قرار دهد تا پس از تعیین مبالغ آن بحساب قطعی منظور گردد .
- این هیئت ضمنا میزان اعتبار لازم برای تکمیل طرحهای نیمه تمام مزبور را نیز تعیین و پیشنهاد خواهد کرد تا بترتیبی که شورای اقتصاد معیین خواهد کرد از محل درآمد عمومی یا مانده وجوه مزبور با تصویب کمیسیون بودجه مجلس شورای ملی تامین شود . مبادله موافقت نامه طربحهای موضوع این تبصره مشمول احکام ناضر بر اجرای طرحهای عمرانی خواهد بود.
- رسیدگی هیئت مذکور نسبت بهزینههای انجام شده تا پایان سال ۲۵۳۵ در صورت اقتضا مانع رسیدگیهای لازم در مراجع قانونی (حسب مورد ) نسبت به نحوه اجرائی کار نخواهد بود .
- تبصره ۹۰ –
- شهرداری تهران مکلف است وجوه حاصله از جرائم راهنمائی ورانندگی تهران را منحصرا به مصرف بحبود عبورومرور در شهر تهران برساند .
مخبر کمسیون بودجه – مجتبی عالمی .
رئیس – کلیات لایحه بودجه سال ۲۵۳۹ کل کشور مطرح است ۰ آقای عالمی بفرمائید ۰
عالمی ( مخبر کمسیون بودجه ) - جناب آقای رئیس همکاران گرامی بنده یکی دو دقیقه بیشتر وقت همکاران محترم را نمیگیرم بودجه سال ۲۵۳۶ در زمانی مورد بحث و بررسی قرار میگیرد که ملت ایران سرگرم برگزاری جشنهای بزرگ داشت پنجاهمین سال سلطنت دودمان پهلوی میباشد بنابراین جا دارد دو نمونه از واقعیتهای دیروز و امروز مورد مقایسه قرار گیرد، تا به عظمت پیشرفتهایی که در این مدت کوتاه در سایه رهبریها خردمندانه شاهنشاه آریا مهر نصیب ملت ایران شده است وقوف بیشتری حاصل گردد۰
نخستین نمونه مورد مثال ،ارقام درآمد و هزینه بودجه سال ۲۴۸۶ شاهنشاهی برابر سال ( ۱۳۰۶ شمسی ) یا بعبارت دیگر بودجه پنجاه سال پیش است ۰ رقم درآمد بودجه سال ۲۴۸۶ شاهنشاهی معادل با دویست وپنجاه هشت میلیون وبیست پنج هزار وهشتصد قران ورقم هزینه آن بالغ بردویست وچهل ویک میلیون وپانصد قران وششصد دینار (شش صنار ) بود۰ مقایسه این ارقام با ارقام درآمد وهزینه بودجه مورد رسیدگی نتایجی بدست مییدهد که مانند همه تغییرات درپمجاه سال اخیر ابعاد جدیدی درزمینه مقیاس پیشرفتهای اقتصادی ما مطرح میسازد ۰ زیرادربودجه سال ۲۵۳۶ رقم درآمد بمبلغ ۳۴۰۷ میلیارد و۱۴۳ میلیون و۱۳۸ هزارریال یعنی درحدود ۱۳۲۰۵ برابروپیکرهزینه بمیزان ۳۵۲۹ میلیارد و۷۵۸ میلیون و۶۲۱ هزارریال یعنی درحدود۱۴۶۱۴ برابر بودجه نیم قرن پیش افزایش یافته است (احسنت) ۰
اینک که بودجه کل کشور مطرح است اجازه میخواهم دومین مورد را نیز به مقایسه ارقام این بودجه با بودجه نخستین سال انقلاب اختصاص دهیم که با درآمدی معادل ۵۲ میلیارد و ۷۷۲ میلیون و ۳۵۰ هزار ریال و هزینهای معادل ۵۷ میلیارد و ۸۹۶ میلیون و ۹۰۸ هزار ریال طی مدت کوتاهی به ۶۴ برابر یا بعبارت دیگر در حدود ۶ هزار و ۴۰۰ صددرصد افزایش یافته است ۰ همکاران ارجمند استحضار دارند که این ارقام ، ارقام تخیلی و تصوری نیست بلکه وا قعیتی است که عملأ بثبوت رسیده و غیر قابل انکار میباشد ۰ (صحیح است)۰
نکته دیگری که لازم است عرض کنم کمیسیون بودجه در سال جاری دو اصل سرعت و دقت را سر لوحه کار خود قرار داد و بر این مبنا در تمام مدتی که بودجه سال ۲۵۳۶ در کمیسیون مورد بحث و شور بود اکثرأ از ساعت ۹ صبح تا ساعت ۴ بامداد به کار شور و بحث اشتغال داشت ۰ علاوه بر اعضای کمیسیون در هر مورد که بودجه دستگاهی مطرح میشد عده کثیری از نمایندگان محترم مجلس در شور و بحث شرکت و پیشنهاداتی به کمیسیون و نمایندگان دولت ارائه میفرمودند۰
جناب دکتر دادفر رئیس محترم کمیسیون بودجه به اینجانب ماموریت دادند که از همکاری و همفکری و ارشادی که نمایندگان فرمودند تشکر نمایم ۰
یک اصلاحات مختصر چاپی هم در گزارش کمیسیون بودجه هست که برای استحضار همکاران محترم عرض مییکنم که اصلاح بفرمایند .
- - درصفحه ۲ سطر۲۲ ازجمله درسال جاری کلمه نا ، جلوی خالص اضافه شود۰
- - در صفحه ۲۷سطرششم شماره ۷۶ به ۷۵ اصلاح شود۰
- - در همین صفحه سطر هشتم شماره ۸۸ حذف و شماره ۹۰ اضافه شود۰
- - در صفحه ۳۵ سطر ددهم بعد از کلمه اردیبهشت کلمه ماه اضافه شود۰
- - در صفحه ۴۰ سطر دوم بعد از کلممه خارج گیومه (») بسته شود ۰
- - صفحه ۴۱ سطر سیزدهم ردیف ۵۰۰۲۰۰۸ به ۵۰۲۰۰۸ اصلاح گردد۰
- - صفحه ۵۴ سطر چهاردهم بعد از عدد ۲۵۱۹ کلمه کل کشور اضافه شود۰
- - صفحه ۵۷ سطر اول عدد ۱ و خط – حذف شود۰
- - در همین صفحه سطر سوم بعد از کلمه محلی کلمه سطح اضافه شود۰
- - باز در همین صفحه سطر ۲۲ بعد از کلمه مجلسین عبارت «را جلب و» اضافه گردد۰
- - در صفحه ۶۰ سطر ما قبل آخر کلمات کمیسیونهای مربوط مجلسین ، به کلمات کمیسیون بودجه مجلسین شورای ملی اصلاح گردد۰
- - در همین صفحه سطر پنجم داخل پرانتز بعد از جمله معافیت مالیاتی ، جمله نسبت به اصل و بهره اضافه شود۰
- - صفحه ۶۲ سطر دوم بعد از کلمه تعیین ، کلمات « افزایش حاصل » اضافه شود۰
- - در همین صفحه در سطر پنجم بعد از پرانتز کلمه جمع به مجموع اصلاح شود۰ باز در همین صفحه در سطر ششم کلمه رسمی بعد از مستخدمین حذف شود۰
- - در صفحه ۶۵ سطر پنجم بعد از پرانتز کلمه جمع به مجموع اصلاح شود ۰
رئیس – کلیات لایحه مطرح است آقای رفعتی بفرمائید ۰
رستم رفعتی – بسم الله الرحمن الرحیم ، با کسب اجازه از مقام ریاست ، همکاران ، خانمها و آقایان سخنم را با نام خدای بزرگ آغاز میکنم و از پیشگاه او میخواهم خاک ایران ، شاهنشاه ایران، ملت ایران را از شر حسودان و دشمنان و استعمارگران حفظ نماید ۰ (احسنت)
این سال که دارد سپری میشود پنجاه سال سلطنت پر افتخار دودمان پهلوی و ترقیات شگرف وعالیه مملکت و ملت را به نیم قرن دوم سال ۲۵۳۶ میرساند۰ ما شاهد احساسات پر شور و جشنها و سرورهای ملت حق شناس ایران و تجلیل از پنجاهمین سال شاهنشاهی دودمان پهلوی بودیم۰
برگردیم به دوران پنجاه سال قبل ما چه داشتیم و از سرمایه ملی چه در اختیارمان بود منابع ما در دست که بود دست رنج دهقان و نتیجه کار آنان نصیب چه اشخاصی و ملتی بود ۰این افسانه خیلی دور نیست در همین جمع شاهدانی هستند دیدند ما چه بودیم دیدند ما اختیار مملکت خودمان را نداشتیم دیدند دست رنج کارگر و کشاورز عاید بیکاران و عزیزان بی جهت بود ناظر بودند که ثروتهای ملی مارا به یغما میبردند ۰ و بساط خان خانی و خود مختاری در گوشه و کنار مملکت طبل بی بند و باری و عدم اطاعت از دولت مرکزی را مینواخت اما یک سرمایه بزرگ داشتیم و آن شرف ایرانی بود و وطن دوستی و شاه پرستی۰ کی این بساطها را یهم ریخت؟ کی با دست خالی مملکتی از هم پاشیده مقروض به دول خارجی امتیاز منابع سرمایه ملی به دیگران واگذار شده را جمع و جور کرد طرحی نو و ایرانی نوین بنا نهاد؟ کسی نبود جزء رضا شاه کبیبر پهلوی اول شاهنشاه ایران (صحیح است )۰
در همان اول یغماگران و دزدان و سرکشان متوجهو صاحب خانه باز آمد و مملکت صاحب پیدا کرد هر کس از گوشه فرار و بجای خود نشست و مترصد دوری بعد بودند که دنیا بکامشان برگردد هیهات هیهات دیگر ندیدند و نمیبینند چرا ببینند دودمان پهلوی از میان ملت برخواستهاند خود را از آن ملت و ملت را از آن خود میدانند اثبات این مطلب را احتیاجی نیست اما به چن دمطلب از فرمایشات این دودمان اشاره میکنم ۰
در سال ۲۴۹۶ پهلوی اول رضا شاه کبیر برای شرکتدر یک مراسم اسب دوانی که در گرگان در پیشگاه مبارکشان انجام میشد تشریف فرما بودند در آنموقع ساختمان راه آهن شمال در دست اقدام بود در بین راه توقف فرموده و عملیات راه آهن را بررسی میفرمودند که آقای شقاقی مدیر کل راه آهن بعرض رسانید اجازه فرمائید در فیروزکوه تراورسهای چوبی ، تبدیل به آهن شود زیرا آن منطقه و رطوبتی است و چوبها زود میپوسند شاهنشاه با سکوت به اطراف نگاهی انداختند با عصا اشاره به نقطهای فرمودند حاضرین خارکنی را دیدند فرمودند آن خارکن که جان میکند ، برزگری که گرسنگی میخورد و تو ومن همه در این راه آهن سهیم هستیم در این فرمایش به نظر من دو مطلب هست یکی شاهنشاه حق بیشتری از سایر افراد ملت برای خود قائل نبوده دوم اینکه ما از امکان مملکت برای احتیاجات خود اسستفاده کنیم و سرمایه خود به دیگران ندهیم .
در روز اول فروردین ماه ۲۵۳۵ شاهنشاهی شاهنشاه آریامهر پهلوی دوم در مراسم سلام فرمودند:
ما دودمان پهلوی از میان توده ملت برخاستهایم یعنی از میان شما کشاورزان و کارگران و در حال شریک زندگی شما ملت میباشم (احسنت) .
در جایی دیگر در شرفیابی شورای عالی موسسه پژوهشهای دهقانی و روستایی فرمودند هر گونه بهره گیری فرد از فرد باید از میان برود (احسنت).
و علیاحضرت شهبانو در شرفیابی مشاوران عالی و هیئت برنامه ریزی و دفتر مخصوص فرمودند:
قلب من ، فکر و قدرتم را برای برطرف کردن مشکلات ملت ایران میگذارم (آفرین) .
آیا اینطور نبود و نیست بنیاد ایران نوین پهلوی اول انقلاب سفید و اصول ۱۷ گانه پهلوی دوم جز به خاطر استقلال ایران و رفاه ملت ایرانو شئون برتری کشور در میان کشورهای جهان است آیا رفتن والا حضرت ولایتعهد محبوب در میان مردم و نشستن سر میز غذا با سپاهیجز مهبت خدائی و علاقه دودمان پهلوی به ملت چیز دیگری است ملت ایران نعمت وجود دودمان پهلوی را به درگاه خداوند همیشه شکر خواهند کرد جناب آ قای نخست وزیر جنابعالی با درک نیات عالیه و رهنمودهای شاهنشاه آریا مهر و اجرای آن در قلب ما جا دارید و از صمیم قلب شما را دوست داریم جلب اعتماد شاهنشاه جلب اعتماد ملت ایران است و این تا زمانی است که مورد عنایت شاهنشاه میباشید همه میدانید درآمدی که به دست میآید با تلاش شبانه روزی شاهنشاه و دولت خدمتگذار حاصل میشود که یک ریال آن بی زحمت نیست ۰ الحمدا لله ما درآمد زیاد داریم اما هزینه آن بایستی حساب داشته باشد پول داشتن آسان است اما خرج آن مشکل هزینه بایستی به موقع و به محل باشد اگر پول زیاد به دست یک نوجوان بدهید چون محل و مقدار هزینه نمیداند به موقع و به محل خرج کند و دنبال هوس و تجملات میرود شما ملاحظه میفرمائید شاهنشاه ما در تمام مصاحبههای رادیو و تلویزیون ، روزنامه از ذکر مطلب صرفه جوئی و یا کم کاری و یامسائل دیگر خودداری نفرموده همه وقت امر به رعایت این مسائل میفرمایند ۰ در کمین ما حسودان و دشمنانی هستند که شاهد توانگری و خوشبختی و از همه مهمتر هوشیاری شاهنشاه ما هستند رنج میبرند و پی فرصت نشستهاند که دست رنج ملت ایران از کشاورز و کارگر تا کارمند گرفته به یغما میبرند اما با خواست خداوند این آرزو را با خود به گور خواهند برد ۰
استعمار همیشه در نقشه شیطانی خود برای یغما گری غافل نیست روزی توطئه پانزدهم بهمن زمانی ۲۵ مرداد وقتی ۲۱ فروردین اما چون شاهنشاه جزخدمت به عالم بشریت و نجات ملت و مملکتش نظری نداشته و ندارد خداوند نگهدار و یاور اوست و او را تایید فرموده۰ ملت ایران شکر گذار این موهبت الهی است (صحیح است )۰
همکاران توجه دارند که شاهنشاه آریامهر همه وقت ملت ایران را ارشاد میفرمایند به فضیلت اخلاقی و روشهای انسانی و بر حذر میدارند از کارهای ناپسند و از کم کاری و بی تفاوتی بشدت تنفر دارند و از ضایعات وقت و مواد کشاورزی و دامی و صنعتی اظهار ناراحتی میفرمایند ۰ و این دستور کتاب آسمانی ما قران است که شما بخورید بیاشامید اما اصراف و زیاده روی نکنید۰ شما با تقوی و با فضیلت باشید .
ملت ایران از این موقعیت حسن استفاده را نموده و پیروی از نیات و فرمایشات شاهنشاه خود را به تمدن بزرگ خواهد رسانید و قرنها دوذمان پهلوی و این ملت حق شناس زندگی مرفه خود را ادامه خواهند داد اگر گمراهی یا حسودی از این موهبت استفاده نمود به قول سعدی شیرازی چاه هست و راه و دیده بینا وآفتاب – تا آدمی نگاه کند پیش پای خود – چندین چراغ دارد بیراهه میرود – بگذار تا بیافتد بیند سزای خویش ۰
با اجازه ریاست محترم و همکاران خانمها و آقایان وارد به اصل مطلب و آن موضوع بودجه کل مملکت برای سال ۲۵۳۶ میشوم و از خداوند توفیق هزینه نمودن صحیح آن برای دولت و مجریان طرحها مسئلت مینمایم من یک نوصیه به دولت میکنم وزارتخانهها و موسسات در طرح بودجه سالانه در کمیسیون بودجه مبلغ بودجه سال جاری خود را به هر مصارفی که رسید و پس انداز و صرفه جویی دارند و یا کسر این هزینه بعرض کمیسیون بودجه برسانند ۰
من بدوا از سازمان برنامه و بودجه چه رئیس آن و چه زنان و مردانی که با دلسوزی و اطلاعات وسیع خود در شهرها و روستاها حتی گاهی از روستاهای بدون راه ماشین رو با وسائل دیگر خود را به آنجا رسانده و طرح داده و برنامه ریزی نمودهاند تشکر میکنم واقعا دادن برنامه و طرحهای عمرانی و اقتصادی کاری مشکل است اما این مشکل را سازمان وسیع و کاردان بودجه و برنامه حل کرده واین خدمتگزاران صدیق شاه وملت را قدر شناسیم۰ در مسائل کلی رهنمودهای شاههانه که روان پزشک خاص و توانا ملت و کارشناس بزرگ و حقیقی مسائل مملکتی است برای دولت و کارگزاران راه حل است منتها مجریان امر در مملکت با دقت کامل با بررسی در مسائل وارد عمل شده که خدای نخواسته اشتباهی در انجام کارها رخ ندهد ۰
در اینجا لازم میدانم از دقتی که در نظم بودجه شده و توازن آن که ارشاد کننده آن خدمتگزار واقعی شاهنشاه جناب آقای هویدا نخست وزیر و مجریان و همکاران آنها تشکر کنم و از کمیسیون بودجه که با دقت کامل در ۸ شبانه روز بررسی مواد وتبصرهها و اقلام و اعداد بودجه کل کشور مطالعه و موارد ضروری را به دولت یادآوری و از تبصرهها حذف و چند تبصره نیز اضافه نموده و من خود شاهد آن وقتها در مواردی بودم تشکر مینمایم و توفیق خدمت به شاهنشاه آریامهر و ملت ایران را برایشان مسئلت نمایم۰
در زمان انقلاب و جهش همه جانبه و زمانی را که شاهنشاه آریا مهر برای رسیدن به هدفهای بزرگ که آن هم نزدیک شدن به دروازههای تمدن است وزارت بهداری و بهزیستی سهم بسزایی دارد در اینجا وظیفه خودم میدانم از توجهات جناب آقای دکتر شادمان و معاونین پارلمانی مخصوصا سرکار خانم معارفی و جناب آقای معقول تشکر کنم و اما جناب آقای وزیر بهداری ، بیمارستانهای تهران و بعضی از اطباء تاجر صفت دارند خون مرضای ایرانی را میمکند و آنها را غارت میکنند دو فقزه صورت حساب اجحاف مریضخانههای تهران وسیله سرکار خانم معارفی معاون پارلمانی برای شما فرستادم در بیمارستانی برای یک ربع ساعت عمل گوشه چشم یک پسر بچه و یک شب خوابیدن ۸۲۴۸۸ ریال پول گرفته پدر شهرستانی این پسر ناراحت شد که من نمیخواهم همه را ناراحت کنم۰ و یک مریض برای شش شب خوابیدن نه عمل جراحی داشته و نه داروئی مصرف کرده زیرا مبتلا به سرطان بود و یک کشاورز اهل دهلران ۶۶۷۰۰ ریال از او گرفتهاند شما روزنامه اطلاعات شماره ۱۵۲۰۰-۳۵/۱۰/۸ بخوانید که دختر شش ساله آبادانی به نام مهین در یکی از بیمارستانها در اثر عدم توجه متخصص بیهوشی فوت کرد و جنازه او را گروگان برای چهار هزار تومان گرفتند ۰
در بودجه سال جاری چنانکه جناب نخست وزیر گفتهاند (توجه خاصی به بخشهای اجتماعی رفاه میشود) محدودیتهای نسبی عرضه خدمات پزشکی ودرمانی در شهرستا نها در قبال تهران و فقدان تقریبی آن خدمات در روستاها این ضایعات و اجحاف بیمارستانها و پزشکان تاجر صفت است به گفته وزیر بهداری قیمت دارو در ایران چهار برابر بهای دارو در آمریکا است یعنی سهم دارو در کل هزینههای درمانی در آمریکا ۸درصد و سهم دارو در هزینههای درمانی در ایران ۳۲ درصد است بنابراین هزینه درمان در ایران بسیار گران و درآمد پزشکان از تمام کشورها بیشتر است ولی میدانیم در ایران وقتی خواستند نظام فی فور سرویس را برقرار کنند گفتند درآمد پزشکان تا پنجاه هزار تومان در ماه هر چه بیشتر کار کنند بالا میرود و از پنجاه هزار تومان که بالا رفت بطور نسبت کاهش مییابد اما پزشکان زیر بار نرفتند زیرا درآمد اکثر آنان خیلی بالاتر از این است اگر حد متوسط را بگیریم درآمد دکتر میشود پنجاه هزار تومان ۰
باز هم مطلبی را جناب وزیر بهداری و بهزیستی گفتند در المان غربی که بالاترین درامد را پزشکان دارند ماهانه چهل و پنج هزارتومان است شاید مردم المان این مبلغ را خیلی گزاف حساب کردهاند ۰ بعقیده من جناب وزیر دخالت نظام صنفی در کار داروخانهها کار بازرگانانی که تخصص داروئی ندارند اسان کرده و تضمینی ندارد ادامه استثمار فرد از فرد است باید پروانه داروخانههای نظام پزشکی یا نظام ویژهای برابر داروسازی درست کرد صادر کنند ۰
در شهرستانهای دور دست بیمه خدمات درمانی به بیمه شدگان مخصوصاکارگران درست توجه ندارند و یا اصولأدکتر و داروخانه در محل نیست و در بعضی جاها و استانهای دیگر متخصص بیشتری گماردهاند جناب وزیر روزنامه بازار ۳۵۹۲-۳۵/۸/۱۸ ملاحظه فرمایید برای یک درمانگاه ۹ متخصص اما در یک استان یک متخصص پزشک بیمه نیست در یک جلسه گفت و شنود که وزیر و استاندار ومدیران کل و ما نمایندگان ان استان حضور داشتیم از نداشتن دکتر بیمه شکایت بود واظهار داشتند یک دکتر است نمیتواند برسد شخصی پشت میکروفون قرار گرفت و اظهار داشت کارگر بیمه شده شهرداری به دکتر بیمه مراجعه کرده و ان کارگر مرد بوده و اظهار سردرد شدید و ناراحتی نموده بود دکتر بیمه نسخه قرص ضد بارداری به اومیدهد۰ این گونه مسائل جناب وزیر قابل تعمق است۰
متأسفانه بلای اعتیاد به مواد مخدر دامنگیر عده زیادی از افراد کشورهای جهان گردیده که در اثر امد و رفتها به کشور ما کشیده شده و عده از جوانان کم تجربه و مردان و زنان ناخود اگاه به ان مبتلا شدهاند ودر موارد عدیده شاهنشاه اریا مهر و شهبانوی عزیز ما دستور چاره ترک این اعتیاد را فرمودهاند جناب وزیر این عده مریض شدهاند و مبتلا گردیده و شاید از خود نفرت دارند بایستی معالجه شوند من از وزارت بهداری و بهزیستی یک بار خواستم در این مورد دقت فرموده و اعلام نمایند چند تخت خواب برای معلجه این نوع معتادین دارندو تعداد انها چند نفرند درمرکز وشهرستانها به طور تفکیک به مجلس گزارش کنید تا بحال جوابی داده نشده من تحقیق کردهام تریاک را تا مثقالی (یعنی کمتر از ۵گرم)یکهزار و دویست ریالخرید و فروش میکنند ۰
زیرا سهمیه بعضی از انها قبل از معالجه قطع شده و برای حفظ بقا ناچار به خرید هستند و قاچاق این مواد خانمانسوز بیشتر شده ۰
اینها مریضند یا باید معالجه شوند یا دارو به انها داد ۰ انتظار همه ملت ایران معالجه انها است و باصداقتی که در شمااست و همتی که در کار دارید و خدمت بدون ریا و منظور شما بطور یقین مورد محبت شاهنشاه و شهبانو و ملت ایران خواهید بود ۰ بیا و در این مورد اقدام فوری نما که این مبتلایان به کانون گرم خوانواده فکر کنند نه فراهم نمودن مواد مخدر ۰
کارمندان دولت .
جناب اقای نخست وزیر من دنبال لغتی میگشتم که با استقامت کارمندان دولت و این طبقه زحمت کش تطبیق کند پیدا نکردم ولی جناب اقای دکتر عالی مرد مشکل مراحل کرد و انها را قهرمانان گمنام خواند و واقعأ راست گفت نه تنها مورد تائید من بلکه مورد تائید عدهای از اقایان وزرا ونمایندگان محترم مجلسین که حضور داشتند واقع شد و عجیب این است همین جناب اقای دکتر عالی مرد وقتی میخواهد به یک قهرمان گمنام باز نشسته کمک کند دستش در قلم زدن هم خشک است مثلأ برای کروه ۷ پایه ۱۱ حقوق ۳۴۹۳۰ ریال است اما میخواهد کمک کند گروه ۱۵و بعدپایه ۹ مثلأ حقوقش ۳۵۰۰۰ ریال، تمام همت ایشان هفتاد ریال است به این قهرمان برای کارمندان استانهای مرزی که واقعأ صعب المعیشه و از لحاظ مسکن هم سخت در مضیقه هستند و تا اول ۲۵۳۴ یک مزایای مرزی داشتند که از انان قطع شد و هیچ کارمند مخصوصأ دبیر دبیرستان در انجا جذب نمیشود مجددأ برقرار شود ولی هنوز خبری نشده۰
من ناچار شدم اعلام کنم هر دبیر مجردی که از حوزه انتخابیهام که دبیرستان دارد زن اختیار کند هزار تومان به او شخصأکمک کنم و داماد سرخانه تازمانی که خانه پیدا کند باشد۰
حقوق و مزایا در دستگاههای دولتی و وابسته به دولت تفاوت فاحش دارد در اخرین نقطه مرزی یک دبیر لیسانس ۳۱۸۰۰ ریال حقوق دریافت میکند در همان مکان کارمند دیگر ۵۸۰۰۰ ریال حقوق و مزایا و۲۸۰۰۰ ریال اضافه کار مقطوع ماهیانه اضافه کار میگیرد و یک ماشین هم در اختیار دارد .ویا در دستگاه دیگر یک کارمند که مدرک کمتر از دیپلم دارد ۴۰۰۰۰ ریال حقوق و۲۵۰۰۰ ریال اضافه کار مقطوع درماه با ماشین و هزینه ان ۰
چگونه دبیر ویا کارمند عالی رتبه وتحصیل کرده جذب میشود و چگونه عقده ایجاد نممیشود بیائید به خاطر رضای خدا و خواست شاهنشاه این تفاوتهای بی جهت را از بین ببرید ۰
من حرفی ندارم از اینکه ان دیگر چرا حقوق زیاد میگیرد ان حق دارد با وصول ان حقوق کسر خرج دارد نظر من تعدیل و رعایت عدالت است ۰
مسکن و شهرسازی .
مشکل مسکن یک مشکل مملکتی شده و میشود گفت در اکثر شهرستانها مخصوصأدر شهرهای بزگ برای مردم مملکت پیش امده ۰
بطوریکه نمایندگان محترم استحضار دارند دو شب پیش شاهنشاه اریا مهر با عنایت خاص به مشکل مسکن نوید پیگیری تا انجام این مهم را به ملت ایران اعلام فرمودند و طبعأ دولت نیز در این خصوص طرح هائی تهیه و به موقع اجرا خواهد کرد ۰
نکتهای که مرا مر ان داشت تا در این زمینه چند کلمه صحبت کنم بدین منظور است که با توجه هر چه بیشتر دولت به مشکل مسکن کارگران و کارکنان دولت که تا بعضی موارد تمام حقوق ماهانه خود را بابت مال الاجاره پرداخت میکنند و علاوه بر ان از این بابت به ناراحتیهای روحی خاص نیز دچار شدهاند که مسلمأ اثر مستقیم بر چگونگی انجام وظیفه انان دارد جلب میکنم پیشنهاد من در این مورد این است که با ایجاد شرکتهای تعاونی مسکن درواحدهای سازمانی وابسته به دولت و واگذاری یا فروش زمینهائی که در اختیار شهر داریها – اوقاف یا وزارت کشاورزی و منابع طبیعی به این شرکتها واگذار کارگران و کارکنان دولت خواهند توانست برای خود مسکن و مأوائی درست کنند و دعا گو باشند ۰
نامهای از عدهای از کارکنان برق منطقهای شیراز داشتم گویا دو سال پیش قطعه زمینی در قصر الدشت شیراز متری ۸۰ تا۹۰ ریال به قطعات ۷۰۰تا۹۰۰ متر به کارکنان برق منطقهای شیراز از طریق شرکت تعاونی ان سازمان خریداری شده و شرکت تعاونی انان نیز نقشه ساختمانی واحدهای مسکونی را تهیه نموده و اعلام داشته که قیمت هر واحد مسکونی حدود ۷۰ هزار تومان میشود اعضای شرکت تعاونی باید ۲۰هزار تومان بصورت نقد وبقیه را بصورت اقساط ۱۵ساله بپردازند عدهای از اعضا پیش قسط را پرداخت کرده بودندکه ناگهان یکی از وزارتخانهها ان زمین را ملی اعلام نمود وکارمندان برق منطقه فارس تا این زمان یعنی ۳۵/۹/۲۷ پول خود را بابت زمین پرداختهاند نتوانستهاند وصول کنند وبطوریکه نوشتهاند پرونده امر در دادگستری شیراز مطرح است این قضیه واقعیتی است دو جنبه دارد یکی اینکه با تشکیل شرکتهای تعاونی و کمکهای که به این گونه شرکتها درنظر گرفته شد وعده زیادی از کارکنان دولت خواهند توانست صاحب مسکن شوند ۰ دیگر اینکه در ملی کردن اینگونه اراضی لا اقل رعایت حال کارمندان دولت وبه قولاقای دکتر عالی مرد قهرمانان گمنام بشود واصلدیگر که به نظرم باید وزارت مسکن وشهرسازی رعایت کنند نقشه یکنواخت خانههای سازمانی وارزان قیمت است که در تمام شهرها حتی بخشها یکنواخت است از جمله در تهران نقشه خانه ارزان قیمت دو اتاق ۳در۴ و یک سرویس کوچک بدون حصار گاهی دومتر هم حیاط دارد .
درتهران به واسطه گرانی زمین و تقاضای زیاد این خوب است ولی درشهرستانهای دور دست مثل دهلران یا بهبهان ویا بندر گز وغیره اغلب یا زمین مجانی مثل دهلران در اختیار دولت ازطرف مردم گذارده شده یا بر فرض پرداخت قیمت خیلی در سطح پایین است اینها را بایستی حیاط بیشترداد و چون به واسطه گرانی غیر از کارمندان دولت در مناطق کوچک خریدار دیگر ندارد وچند متر اتاق را بزرگتر ساخت به هرصورت این توصیه ایست به دولت من در یکی از سخنان قبل ازدستور به عرض نمایندگان محترم ودولت رساندم در فقه اسلامی وقانون مملکت ما هرچه را که مردم احتیاج داشتند ودردست عدهای بود وبرای فروش ورفع نیاز عرضه نکرد احتکار محسوب است باید قدرت قانونی او را وادار به فروش به قیمت عادله کند ۰
ملاحظه بفرمایید در تهران وشهرستانهای بزرگ میلیونها متر زمین در حبس محتکران است این از خدا بی خبران میخواهند چکار کنند وچقدر باید جمع مال کنند و دنبال اعمال غیر انسانی بروند۰ وقت ان است که دولت چارهاینکار را از طریق عدالت اجتماعی که منظور نظر شاهنشاه اریامهر است بنماید ۰
بدون هیچگونه اشنائی که با جناب دکتر تسلیمی وزیر محترم بازرگانی داشته باشم و یا او مرا بشناسد ایشان یک شخصیت علمی مملکتی است ومورد احترام است و خدمات ارزنده فرهنگی او مورد قبول شاهنشاه و دولت بوده ۰ ایشان در مدت کمیتوانست سور شارژ را از بین ببرد و در حدود یک میلیارد تومان به خزانه مملکت خدمت وصرفه جویی کند ۰ شخصأ به کارها رسیدگی کرد در یک جلسه فرمودند یکی از تجار ۱۵ هزار جعبه میوه داشته و در موقع تخلیه از کشتی داشت انها را مشمرد از ایشان سوال کرده حاجی اقا چکار میکنید ؟ میگوید محموله کشتی که مال من است میشمارم . در همان موقع به این فکر میافتند بخش خصوصی را وادارکنند که خود اجناس ضروری و مجاز را وارد کنند
واقعأیک مسایل بسیر کوچک است که میشود نتیجه بزرگ از ان گرفت از ان تاریخ بخش خصوصی میوه وارد میکنند و دولت ضرر وما به التفاوت قیمت نمیپردازد این نتایج دقت در کار است که رویه ایشان هست۰ اما مطلبی هست که باید بعرض مجلس شورای ملی و هیئت دولت مخصوصأجناب اقای وزیر بازرگانی برسانم ۰
نمایندگان ملت در دوره رستاخیز به میان مردم میروند که واقعأ مشکلات انها را بفهمند من همیشه به بازار میرم در تاکسی سوار میشوم گاهی با اتوبوس رفت وا مد میکنم و تا حدودی به کار بازار نیز اشنایی دارم .
البته کنترل دولت بر صادرات و واردات مملکت امری بدیهی ولازم است و وظیفه ارشاد و حمایت از بازرگانان ۰
اما سیاست کلی دولت حمایت از مصرف کننده است و تا جاییکه ممکن باشد باید قیمتها را در سطح متعادل نگهدارد و تلاش دائم مامورین صدیق دولت به این روال است و سالیانه میلیاردها ریال ما به التفاوت قیمت میپردازد که مصرف کننده در رفاه باشد شرکت معاملات خارجی وقتی دید کارخانجات داخلی بی رویه قیمتها را بالا بردهاند مقداری قماش نخی از خارج وارد کرد و قیمت قماش نخی تا حدودی متنزل و یا متعادل شد و دیگر ترقی نکرد .
برای نمونه چند قلم آنرا ذکر کنم چلوار ۱۳۷ سانتیمتر عرض هندی را به بنکداران تهران متری ۳۷ ریال میفروخت و آنها هم متری ۳۸/۵ ریال میفروختند و چیت هندی ۹۰ متری ۲۷ ریال و آنها هم ۲۸ ریال میفروختند .
نمی دانم چطور شد یک دفعه چلوار ۳۷ ریال بازار ۶۴ ریال و چیت ۲۷ ریالی ۳۸ ریال ترقی کرد و دنبال قضیه رفتم معلوم شد شرکت معاملات خارجی به یکی از کارخانجات چیست سازی فروخته آنهم چون فروشنده منحصر بوده قیمت را بالا برده حتی در این مورد شکایت شد که در روزنامه رستاخیز شماره ۴۹۴۲۱-۳۵/۶/۲۹ منمعکس گردیده .
و به حساب وزیر بازرگانی نیز شکایت شد که بشماره ۴۵۷۰۶ –۳۵/۶/۱۷ به دفتر حساب وزیر رسید و ثبت گردید.
پس این عمل با سیاست دولت در حمایت از مصرف کننده درست نبوده و یا اگر نحوه دیگری هم هست نمیدانم و عده زیادی را از بنکداران ناراحت نموده که این تبعیض برای چه است . مقداری هم روغن نباتی بوده که فروشگاههای شهر و روستا مداری از آن بردهاند و بقیه موجودی را بنا بوده به آنها بدهند شرکت معاملات خارجی آنها را به دو سه نفری میفروشد کیلوئی ۲۲ ریال بنام روغن نباتی فاسد و ته انباری در جاده ساوه میبرند بعد مقامات انتظامی آنها را تعقیب انبار مهر و موم شده بعد از مدتی فراموش میشود همین روغنها اکنون به نام روغن سالم از قرار کیلوئی ۶۰ ریال میفروشند .
جناب وزیر من نمیدانم روال کار بررسی قیمتها چگونه است و قیمت بر چه مبنائی تعیین میکند . من سه نمونه از اجناس را که واردات خارج هستند قیمت سال قبل و امسال عرض میکنم چرخ گوشت مو لو میکس ساخت فرانسه پارسال ۴۲۰۰ ریال بوده امسال ۲۳۰۰ ریال است چرخ گوشت لذا ساخت ایطالیا پارسال ۴۷۰۰ ریال امسال۳۸۰۰ ریال چرخ خیاطی سیگلر ساخت چین سال گذشته ۲۴۰۰ ریال امسال ۱۶۵۰ ریال عجب این است صاحب چرخها میگفتند ضرر نمیدهیم علت آن عرضه زیاد و تقاضای کم است ملاحظه میفرمائید عرضه و تقاضا خیلی در وضع قیمتها موثر است .
اما چند قلم ساخت داخل سماور برقی پلان قیمت بررسی قیمتها ۱۶۵۰ کارخانه سازنده بدون دادن صورتحساب ۲۰۵۰ ریال میفروشد و منحصرا شخصی در بازار حاجب الدوله باسم آقای تسمه کش آنرا سه هزار ریال میفروشد . نوع اغلب قماش و فاستونی همان است ولی اسم آن را عوض و قیمتها را تا چهل درصد بالا بردهاند .(صحیح است ) .
حفاظت محیط زیست ،
در روزنامه رستاخیز شماره ۵۰۶-۳۵/۱۰/۹ نوشته شورای عالی حفاظت محیط زیست در جلسه اخیر خود اعلام داشت خوک وحشی –گرگ- روباه و چند حیوان دیگر حمایت شده اعلام میگردد در روزنامه اطلاعات ۱۵۲۰۴-۳۵/۱۰/۱۲ آقای احمد احرارنویسنده داستانی مقدمتأ نوشته بود و آخرش اشاره کرد بود به نامه یکی از اهالی لاریجان شمالکه اطلاع داد بود که امسال خرس گلابیها را خورد و چون حمایت شده بود ما ممانعت نکردیم و گراز نیز سیفی کار را ضایع نمود .
تا اینجا درست اینها حیوان زبان بستهاند باید حمایت شوند شما بفرمائید تکلیف حیوانات ناطق با دنیا چیست ؟
اخیرأ در شهر دهلران حفاظت محیط زیست مقدار ۱۴۰۰ هکتار از اراضی زراعیو مراتع کشاورزان و دامداران فرق کرده و مانع از زراعت انها شده ازمامور مسئول سؤال کردم که این چه خبر است ایادستوری هست؟گفتند دستور از مقامات مرکزی داریم و در اینجا یک غار است که خفاشها (شب پره ) در ان خیلی هست مأمور که حکم دارد و حق دارد اجرا کند ممکن نیست در ان محیط که غار هست به شعاع ۱۰۰ متر ۲۰۰متر محدوده کند تا بقیه مزاحم کشاورزان و دامداران نشوند ۰
و نیز در حال حاضر زراعتها در اختیار خوکهای وحشی هستند کشتن انها ممنوع جنگ تن به تن هم ممکن نیست ۰
راه و ترابری .
یکی از کارهای اساسی وزیر بنای اقتصادی ما ارتباط وراه است و با رفتن ماشین در راهها همه گونه وسایل رفاهی و اقتصادی را با خود به شهر و روستاها میبرد۰ پیمان کاران راه ساز تا به امروز به اندازهای کم کار نمودهاند و بوقت مقرر در پیمان نامه کار را تحویل ندادهاند که بابت جریمه دیرکرد کار هر کدام مبلغی معادل کل قیمت کار مورد پیمان بدهکارند و شاید بعضی از زمان تحویل آن ۵ سال گذشته باشد و هنوز هم جریمه نشدهاند گناه از کیست اگر وزارت را مقصور کرده متصدی مربوط باید تعقیب شود اگر پیمان کار سهل انگاری کرده است باید جریمه تعهدی را از او بگیرند راههای ناتمام در تمام مملکت هست .
این طرحها و برنامهها که داده میشود و برای اجراء به وزارتخانهها یا مسؤلین امر ابلاغ میگردد اعتبار آن قبلا تأمین گردیده و یا لااقل در سال بعد پرداخت میشود .
بیائیم عریان و یا لخت با هم صحبت کنیم بیائیم حقایق را از هم پنهان نکنیم وقتی وزارت راه وارد کننده ماشین ۱۸ چرخ میشود و کار تاجر انجام میدهد پول پیمان کار میماند راه ساخته نمیشود پیاز و سیب زمینی میپوسد و محتاج واردات آنها میشویم .
من سال گذشته مسئله تخصص را مطرح کردم جواب مجلس را جناب آقای نخست وزیر فرمودند مدیریت بهتر از تخصص عرضه شد وزیر راه شخص خوبی است وتا عمر دارم به بزرگواری و خوبی او ایمان دارم اما دیدیم مدیریت را هم دیدیم مگرنه اینکه شخصی که تخصص در موسیقی داشت آمد و رئیس اداره حج شد آیا مدیریت او درست بود ؟ جناب آقای وزیر راه ما پارسال از جناب معاون پارلمانی گله داشتیم که با ما قهر کرده درخواستهای ما را جواب نمیداد جناب آقای وزیر راه اما امسال از جنابعالی متشکرم و همه همکاران شاید این عرض بنده را تأیید کنند ماشاءا لله شما با قدرت جوانی و پشت کار به میدان آمدیدهاید تا بحال هم اینقدر در کنفرانس ، مصاحبه رادیو و تلوزیونی و با خبرنگاران جراید و در مسافرتهای شهرستانها صحبت فرمودهاید که ما حتی تا ده سال دیگر به برنامه کاری جنابعالی آگاهی پیدا کردهایم و رفع گله ما از جناب آقای معاون پارلمانی نیز گردیده اما مملکت بیش از این شهرستانها است که شما تشریف بردهاید . همه به صداقت و پشتکار شما امیدواری دارند بنا بفرمایش خودتان شما از طبقه کارگر که برادر کشاورزانند هستید روستائیان مملکت چشم به راه اقدام این برادر هستند . از سایه سر شاهنشاه و زحمات جناب آقای نخست وزیر اعتبار کافی در اختیار دارید و اینجا یک حسن هم برایتان هست توقع تجملاتی ندارید و کسی هم از یک کارگر که وزیر شده توقع زیاده روی ندارد و زمانی است که شاهنشاه ما و دولت خدمتگذار ما میخواهند همه کار کنند همه صرفه جو باشند . من اسمی از راههای حوضه انتخابیهام نمیبرم اما دستور فرمائید فهرستی از راههای در دست ساختمان بشما بدهند که از چه زمانی شروع شده و چرا تابحال به انجام نرسیده و اگر موعد آن باقی است در چه مرحلهای است ؟
من معتقدم کار زیاد و ناتمام نتیجه مطلوب نیست کاری را تمام کنید و بعد کار دیگر را شروع نمائید مگر اینکه ضرورتی پیش بیاید. ماشین آلات خود رادستور فرمائید برسند چرا یک بلدوزر که بیش از یک میلیون ریال قیمت دارد خوابیده آیا تعمیر آن مگر بیش از یکصد هزار تومان است راننده در کوه و بیابان خسته شده نفر بعدی هم ندارد ده روز مرخصی برود فورا بلدوزر خراب میشود بواسطه کمی فرد و حقوق راننده ماهر کم است اغلب دست ناشی میافتد و خسارتی هنگفت به خزانه دولت وارد میشود . شما بیائید رکورد بشکنید و این نابسامانیهارا به سامان برسانید.
اساس و بنیاد اقتصاد مملکت کشاورزی بوده ودر هر عصر و زمانی کشاورزان این مملکت خود کفا وبه هیچ کشوری برای متوسل برای مواد غذایی نبوده و صادرات نیز داشتهاند . دنیای صنعتی امروز به اوجی از صنعت رسیده که در عصرهای گذشته نبوده وکشور ما به ناچار باید با ان پیش برود و از آن فاصله باز نماند .
در سال ۱۳۴۱ فرمان انقلاب شاه و ملت به تصویب رسید و کشاورز خود را در عالمی رویایی دید و ملاحظه فرمودید که احتیاج به واردات هیچگونه مواد غذایی نداشتیم و حتی بخاطر دارم در سال ۱۳۴۸ ما صادرات گندم داشتیم و همه سال مقادیری زیاد حبوبات و سیب زمینی به خارج از کشور صادر مینمودیم و احتیاج به وارد کردن گوشت از جایی نداشتیم .
بعد از سال ۱۳۴۸ سرعت صنعتی شدن مملکت زیاد شد و در نتیجه فعالیت کشاورزی با آن هماهنگی ندارد سیاست کلی دولت این است ما احتیاج به واردات مواد غذایی نداشته باشیم و باصطلاح خود کفا باشیم . این سیاست بایستی توأم به قدرت کشاورزی و کارآیی باشد و از ضایعات آب جلوگیری شود و کوه و بذر سالم و ارشاد میخواهد . ما تا زمانی که مردم را آماده برای کشاورزی ماشینی و مکانیزه مینمائیم باید کشاورزی و دامداری سنتی را حمایت کنیم که به تدریج به سوی نوع جدید از کشاورزی و دامداری سوق دهیم . ما باید آموزش صحیح کشاورزی داشته باشیم.
امروز انچه از دانشگاهها و مدارس عالی و یا ابتدائی کشاورزی فارغ التحصیل میشوند با کمال تاسف باید بگویم پشت میز نشین هستند و یا لااقل مدرس جدید از این همه فارغ التحصیل چه کار عملی میشود و بازده ان چیست هنوز احتیاج است که عده کشاورز ویا دامدار سنتی را زیر دست انها قرار دهیم که انها کار عملی را ببینند ۰
این خاطره از تحصیل کشاورزی به نظرم رسید که بی مناسبت نمیدانم بعرض برسانم در سالهای ۱۳۱۵و۱۳۱۶ در منطقه ایلام گویا در تمام مملکت مدارس کشاورزی بود در شهر ما مدرسه کشاورزی بنام شاهپور بود که شاگردان مدرسه را از سال پنجم به زمینهای کشاورزی میبرد و با دلسوزی کار به انها یاد میداد نحوه زراعت گندم –نحوه برنج کاری –نحوه درخت کاری نحوه امور دامپزشکی که به استعداد شاگرد بستگی داشت تعلیم میداد ۰ همین اقای رجائی بخارائی اهل خراسان که استاد دانشگاه هست و گاهی هم در تلویزیون درباره شاعرنامدار فردوسی صحبت میکند استاد ما در ایلام بود من در حال حاضر از مهندسین شما در امر کشاورزی با ان چند سال درس و عمل کار کشاورزی را بهتر انجام میدهم ما با بیل و کلنگ کار میکردیم و با گاو شخم میزدیم ۰با اینکه امروز الحمدالله تکنیک پیشرفت کرده و میشود بهتر اموخت ۰ شما در شیراز یک مدرسه عالی کشاورزی دارید ایا نتیجه کار انها که فارغ التحصیل شدهاند چه هست ؟چند نفر از انان کشاورز هستند و بازده کار کشاورزی کل این عده در این چند سال چه هست ؟شما امار انها را بگیرید اکثرأیا معلم یا کارمند دولت هستند که بغیر کار پرداختهاند ۰ صحبت کردن با اطلاعات علمی با تکنیک وماشینی کردن کشاورزی بازده باید داشته باشد ۰ من معتقدم که رشد کشاورزی و توجه به ان مقدم بر صنعت است ۰شاهنشاه در فرمایشات یازدهم اسفند به مناسبت سال روز رستاخیز فرمودهاند کشاورزی وصنعت باید جایگزین نفت باشد یعنی این فرمایشات شاهانه این است که با این دو درامد ،درامد سابق خود را تامین ومعادل درامد نفت را جبران کنید ۰ بنابراین باید توسعه کشاورزی و صنعت هم اهنگ باشد ایا ازسال ۱۳۴۸ تا بحال این دو با هم هماهنگ هستند هر سال تکیه ما به واردات هست حتی اقای وزیر بازرگانی در موردی فرمودند ما برای خوراک خودمان به ۲۰ الی ۳۰ درصد واردات نیاز مندیم و در جائی جناب وزیر کشاورزی اعلام فرمود ما فقط ۵ درصد نیاز داریم و خود کفا نیستیم و انهم موز و پنیر و پرتقال و غیره است ما امیدواریم تکیه ما بر واردات کشاورزی نباشد و امیدواریم در برنامه ششم توجه بیشتری بشود ۰
اگر اشتباه نکنم جناب اقای نخست وزیر زیر عنوان هدفهای بودجه در بند یکم فرمودهاند تداوم رشد و توسعه اقتصادی کشور و تاکید بر بخشهای تولیدی اعم از صنعت کشاورزی و توسعه ظرفیت صادرات ،ایا این صادرات که اشاره فرمودهاند در بخش صنعتی است یا ازکشاورزی ویا هردو امیدوارم ما صادرات مواد غذایی و کشاورزی داشته باشیم اینده روشن میکند صادرات ما چه خواهد بود انتظار ملت ایران ونمایندگان توجه بیشتر به کشاورزی است ما صنعت میخواهیم احتیاج داریم ۰ اما مسئله این است اگر ما مواد غذایی نداشته باشیم و احتیاج به کشورهای دیگر پیدا نمودیم و انها گاهی با ما قهر کردند انوقت درست نیست ۰ بنده دراینجا لازم دانستم اعلام کنم ملت ایران خدای نخواسته اگر روزی با این امر مواجه شوند عشایر با ۴ دانه بلوط و شهر نشینها با چهار دانه بادام اکتفا مینمایند و تسلیم نظر کسی نخواهند شد ۰
چند افت برای کشاورزی ما بوجود امده بر اثر زمین خواری عدهای افزایش فاصله درامد شهری و روستائی و ارزانی فراوردههای کشاورزی داخل همگام با سایر پیشرفتهای مملکتی نیست دولت باید شرایط اقلیمی برای کاشت محصولات واستعداد زمینها و تضمین خرید وتعیین قیمت عادلانه و دادن بذر وکود به موقع توجه باغداران و راه سازی در روستاها و بردن خدمات شهری به روستا یا نزدیک روستاها را سیاست توسعه کشاورزی و حمایت از او را در دستور کار وزارت کشاورزی قرار دهد ۰
من معتقد نیستم کمک بلا عوض به کشاورز بشود کمک بلا عوض کشاورز را تنبل کرده کشاورز حقیقی خریدار دسترنجش و محصولش را میخواهد این صفت گدائی را در کشاورز ایجاد نفرمایید ۰
باز یکی از فرمایشات شاهنشاه را اعلام کنم فرمودند بی غذایی یعنی مردن و فرمودند اگر ماغذای خودمان را از کشورهای خارجی و ابر قدرتها وارد کنیم بازیچه اراده انها میشویم ۰
غذا از نفت مهمتر است وما میدانیم نداشتن نفت چگونه است و بال دولتهای صنعتی غربی را در مواقع بحرانی میبندد ۰ ما نباید غذای خود را از کشور دیگر تهیه کنیم ۰
بار دیگر به دولت جناب آقای هویدا توصیه میکنم که به امر کشاورزی توجه بیش از پیش بشود .
جناب آقای وزیر محترم کشاورزی جای تردید نیست از مردان شاه دوست و وطن پرست مملکت ما میباشند و برای جلب رضایت خاطر شاهانه از هیچگونه فداکاری دریغی ندارند اما آماریکه از طرف مسؤلین تابعه به ایشان تسلیم میشود اغلب درست نیست در روزنامه شماره ۱۵۱۳۶ – ۳۵/۷/۲۲ اطلاعات آقای عبدالله تمدن معاون طرح و بررسیها تولید برنج را ۹۳۷ هزار تن برای سال ۲۵۳۴ اعلام کرده و جنابعالی برای سال ۲۵۳۵ یک میلیون و ششصد هزار تن بنابر این برنج یک رشد ۷۵% داشته است و اگر تمام ۳۴ میلیون جمعیت ایران همه شب و روز برنج مصرف کنند مقداری اضافه خواهیم داشت پس به وارد کردن آن احتیاج نیست و ایشان در همان مصاحبه فرمودند تولید گندم در سال ۲۵۳۴ هر هکتار ۹۲۱ کیلو و جناب وزیر در جلسه کشاورزی مجلس شورای ملی در هکتار ۲۵۰۰ کیلو فرمودند .
یا در روزنامه بازار رشت شماره ۳۵۷۳ – ۳۵/۷/۱۹ اداره کل کشاورزی ۱۴۳۰۲۹ هکتار زیر کشت و محصول برنج آن در هکتار چهار هزارو پانصد کیلوست آنوقت آمار رسمی برنج تولیدی در استان گیلان با آن مساحت زیر کشت ۴۴۶۶۳۵ تن داده و حال اگر گزارش و آمار صحیح باشد بهر صورت ۴۳۶۳۰۱ تن باشد آمارها و گفتارها با هم مطابقت ندارند .
در روزنامه رستاخیز شماره ۵۰۳-۲۵۳۵/۱۰/۶ یک مقام رسمی و مسئول وزارت کشاورزی اعلام نموده که هفده میلیون کشاورز آموزش سیاسی میبینند . اما اگر هفده میلیون کشاورز داریم و یا جمعیتی حدود سی و چهار میلیون در کل کشور باز هم خودکفا نیستیم آمار در هر موردی میبایست با مداقه و واقعیت تهیه شود .من در آخرین کلامی که به عرض میرسانم از خدمات ارتش شاهنشاهی در مرزهای مهران و دهلران که در مورد دامپروری مدرن و توأم با سیستمی بهتر فراوردههای گوشتی خدمات انجام داده سپاسگزارم توفیق خدمت در راه شاهنشاه و ارتش دلیر ایران را از خداوند خواهانم جامید شاه پاینده ایران (احسنت).
رئیس – آقای دکتر عاملی بفرمائید .
دکتر عاملی تهرانی – جناب آقای رئیس همکاران ارجمند یکبار دیگر برای من این توفیق حاصل شده است که بهنگام بحث در بودجه کل کشور مطالبی را بعرض برسانم آن چه را بعرض میرسانم به یک اعتبار بودجهای نیست به این اعتبار که معطوف بررسی رقمهای درآمد و هزینه نیست ، به ستونها، نسبتها ، درصدها ، فزونیها و کاهشها کاری ندارد ، به این اعتبار بودجهای نیست اما رقمهای بودجه خود به خود جان ندارد رقمهای بودجه نمایشگر برنامهها هستند و برنامهها بر پایه مفاهیم و سیایستها استوار است بنا براین سخن گفتن از برنامهها و آنچه باید بکنیم و آنچه شده است بودجهای تلقی میشود چون چند بار شنیده شد وسال گذشته متأسفانه روزنامه حزب، حزب همه ما، به این نکته اشاره کردند که نمایندگان هنگام نطقهای بودجه همه چیز گفتند جز سخن گفتن درباره بودجه (یکی از نمایندگان – بی انصافی کردند ) راجع بسال گذشته بحثی ندارم اما امسال سخن گفتن درباره خود بودجه به اعتبار رقمهای ستون درآمدها و هزینهها کار بسیار بسیار دشواری بود از جهت شخصی من این کار انجام نشده است شخصا توانائی این را ندارم که بودجهای با این حجم را در مدتی بدین کوتاهی مورد بررسی از جهت ارقام بودجه قرار بدهیم و حقیقتا اینجا باید قبل از اینکه چند نکته درباره سیاستها و مفاهیم بپردازم باین نکته توجه همکاران گرامی را جلب کنم که ما برای انجام وظائف قانونی خودمان ، بطور دقیق، لازم است شیوههای دقیق تری اتخاز کنیم این شیوهها از یک جهت محدود به آن وظیفهای است که دولت باید انجام بدهد و آن این است که بودجه زودتر به مجلس داده میشد (صحیح است) به اعتقاد من هیچ ضرورت ندارد البته این مسئله کاملا صحیح است رقمهای درآمد ممکن است دستخوش تغیراتی قرار بگیرد ولی امکان دارد که بودجه در حجمی که قبلا مورد رسیدگی دولت قرار گرفته در همان وهله قانونی به مجلس داده شود چون تمام رسیدگیهای ما درباره رقمها نیست رسیدگیهای دقیق تری که که باید بعمل آوریم درباره سیاستهاست ، درباره خط مشی هاست ،و درباره وقوف از خواستههای مردم است . اینها مسائلی است که خیلی در ارتباط با آخرین ارقام بودجه نیست این مسائل میتواند از یکی دو ماه پیش از همان وقتی که برآورد کلی دولت صورت گرفته و هنوز به دقیق ترین پیش بینیهای نهائی در مورد رقمهای درآمد دست نیافته در اختیار مجلس گذاشته شود و تحولات بعدی ، بعدا به مجلس داده شود وآن تغییرات به همان دلیل که دولت در مدت زمان کوتاهی به آن میپردازد به همان دلیل نسبت به تغییرات ، مجلس در مدت کوتاهی رسیدگی میکند و نظر خودش را اعلام میکند این است که اگر واقعأ این رویه به شکلی سنتی نسبت به ارتباط دولت و مجلس در بیاید که بودجه همیشه دیر داده بشود و با عجله رسیدگی بشود ما هم نتیجهای را که از بحث و بررسی کمیسیون وجلسات علنی مجلس در مورد رسیدگی به بودجه باید بگیریم نخواهیم گرفت ۰ در اینجا یکی از دوستان عزیز و گرامی به من تذکری دادند گرچه من میخواستم این مطلب را جای دیگری عنوان کنم ولی حالا که دامنه سخن در این باره است ناگزیرم از دوست بسیار عزیز و گرامی جناب آقای وزیری که دو شبانه روز در مجلس به سر بردند و امروز در نهایت بلند نظری ولطف جای خودشان را به من تفویض کردهاند سپاسگزاری کنم من قطعأ این سپاسگزاری را میکردم ولی آقای اسکندری مرا متوجه این مطلب کردند که از توجه ایشان و از زحمت جناب آقای وزیری شاکر و ممنون هستم ، گرچه نمیدانم این مدتی را که من وقت شما را میگیرم تا چه اندازه به شما لطف میکنم به دلیل اینکه شما به سخنان من توجه مکنید۰به هرحال این نکته را خواستم اول عرض کرده باشم که باید نسبت به رسیدگی بودجه و برنامه ترتیب دقیق تری بدهیم و در فرصت کافی تری به این مهم بپردازیم و حتی من اعتقاد دارن به اینکه باید فرصت ما آنچنان باشد که ما بتوانیم گذشته از اطلاعات و تجربیات و مطالعات شخصی خودمان استفاده کنیم ، فرصت آنرا داشته باشیم که در هر مورد گزارش کارشناسی را که چه در موسسات دولت و چه در موسسات خصوصی هستند و اطلاعات و آمار و تحقیقات ذی قیمتی دارند و میتوانند بما یاری بدهند و چشم ما را در رسیدگی مسائل ملی بازتر و بیناتر کنند استفاده کنیم به هر حال همه اینها موکول به داشتن فرصت کافی است و با فرصت کم کار بررسی با نهایت دقتی که ممکن بود در مجلس انجام گرفت و دوستان و همکاران اعضای کمیسیون بودجه و همکاران عزیز دیگر از مجلس و دوستانی که در صف مجریان امور پیوسته در جلسات بودجه تشریف داشتند تا آنجا که امکان داشت و فرصت بود رسیدگی دقیق و انشاءالله نسبتأ کافی انجام شد بهر حال من این عرض را کردم که اگر رسیدگی به مفاهیم و سیاستها که در حقیقت معنی و محتوی حقیقی بودجه است بحث بودجهای تلقی شود من هم عرایضی دارم که بعنوان بحث بودجه مطرح کنم۰ اجازه میخواهم مسائلی را که به عنوان تذکرهای کلی هست در لابلای مطالب و نظرهایی که در قسمتهای مختلف هست به عرض برسانم در آغاز اجازه میخواهم بخش آموزش و پرورش را مورد بررسی قرار بدهم درباره آموزش و پرورش قبلأ هم مطالبی بعرض دوستان گرامی در فرصتهای که داشتم رساندهام در این موقع میخواهم فقط دو موضوع ،دو مسأله و دو نگرانی بزرگ خانوادهها را که در ارتباط با مسائل پرورش ملی و آموزش ملی است مطرح کنم ودر این باره مطالبی بعرضتان برسانم نگرانی عمده بسیاری از خانوادهها مربوط و منوط به کسانی است که فرزندانی دارند ودر پشت در کنکور قرار دارند تعداد این گروه رقمی است در کشور ما که سال به سال در حال تزاید است۰رقم افزایش داوطلبان ،داوطلبانی که مایلند به دانشگاهها راه پیدا کنند و به اجبار در برابر صف کنکور قرار گیرند این مسئله را ما باید بعنوان یکی از عوارض ذاتی نظام آموزش و پرورش کشور مورد بررسی قرار بدهیم البته از یک نظر ساده اینطور مطرح میشود که ظرفیت دانشگاهها در بسیاری از کشورها دنیا باندازه داوطلبان نیست بنابراین هرگاه داوطلب بیش از تعداد ظرفیت بود ناچار باید یک رویهای اتخاذ شود که آن رویه نوعی کنکور خواهد بود حال ممکن است روش کنکور را از یک روش به روش دیگری تغییر بدهیم ولی بهرحال یک مسئلهای برای انتخاب کردن باید در نظر بگیریم این جنبه ساده مسئله است که ما بگوییم که داوطلب بیشتر است و جا کمتر است و ناگزیر باید به کنکور متوسل شویم۰تعدادداوطلبان و نسبت داوطلبان به پذیرفته شدگان سال بسال در حال افزایش است اگر سالهای پیش که من خاطرم هست که در سال ۱۳۳۸ نوشتن یک جزوهای را شروع کردم یعنی در سال ۲۵۱۸ شاهنشاهی نوشتن یک جزوهای را شروع کردم که بعدأ بشکل کتاب کوچکی انتشار پیدا کرده با یک جملهای باین ترتیب آغاز میشد که امسال خانوادههای ایرانی با یک نگرانی بزرگی روبرو هستند برای اینکه ۲۸ هزار دانشجو در پشت درهای دانشگاه هست و از این تعداد باندازه سه هزار نفر پذیرفته میشوند این مسئله هم در آن زمان یکی از نگرانیهای جامعه ما بود و امروز این نگرانی عینا بجای خود هست با این تفاوت که حجم عظیمتری پیدا کرده یعنی هم داوطلب بیشتر شده البته ظرفیت بالا رفته ولی نسبت داوطلب به ظرفیت فزونی پیدا کرده بنابراین ماده نگرانی عینأ بجای خودش هست و حتی شدت بیشتری هم دارد ، برای اینکه ما بتوانیم باین مسأله بپردازیم اولأ باید ببینیم این حسن است یا عیب یعنی همینکه یک تغییر کمی پیدا شد مسأله حل شده است و همینقدر که آمدیم تعداد دیپلمهها و تعداد داوطلبان ورود به دانشگاهها را رقمش را بالا بردیم و از طرفی ظرفیت دانشگاهها را افزودهایم کمااینکه این کار را هم کردهایم پس ما این نگرانی و مسأله اجتماعی را عظیمتر کردهایم و بابعادش افزودیم اما در راه حلش قدمی برنداشتیم .
حل این مسأله یک سلسله دگرگونی بنیادی در نظام آموزش ملی را میطلبد که ما به این مسأله تا بحال پرداختهایم ممکن است بفرمائید که خوب این دگرگونی بنیادی چی هست ، این دگرگونی عبارت است از گسیل دادن دانش آموران قبل از اینکه دیپلم متوسطه خودشان را بگیرند برشتههای فعال و خلاقی که به سبب دست یافتن به حرفه و تخصص و داشتن افقهائی برای پیشرفت آینده شان دیگر ضرورت نداشته باشد بعنوان داوطلب کنکور پشت درهای دانشگاه بمانند (احسنت) اگر ظرفیت دانشگاهها هفت هزار نفر است ما باید در سیستم متوسطه خودمان کسانی را فقط جذب کنیم و راه بدهیم که پشت کنکور بیایند ککه یک افزایش معقول چند درصدی داشته باشد فرضأ ده درصد باشد نه اینکه چندین صددرصد نسبت به نیاز اضافه داشته باشیم و باین معنی ما باید سیستم آموزشی خودمان را در مقطع دبیرستان و حتی در مقطع دبستان و راهنمائی در انشعاب جدیدی به طرف فنون و حرفه هائی که مختوم به شغل باشد هدایت کنیم و این کاری است که تا خال نکردهایم و دلیلش اینست که اعتقادات بنیادی ما نسبت به آموزش فنی و حرفهای غلط است۰ ما در مورد مدارس فنی و حرفهای ایدهای داریم که این طرز تفکر بنیادش مربوط است به ۶۰،۷۰ سال پیش و در ضمن این ۶۰-۷۰ سال پیش در این بنیادها هیچ تغییری ندادهایم و اساس و بنیاد اندیشه ما بر ایجاد مدارس فنی و حرفهای است مدرسه فنی و حرفهای در نظر ما یک بعد خاصی و نمایش خاصی دارد، مدرسه فنی و حرفهای عبارت است از آنچنان مدرسه هائی که کلاس دارد ، چند کارگاه دارد و در این کارگاهها وسایل سنگین باید خرید و در آن قرار داد فقط به این منظور که از این وسایل در هفته چند ساعت هنر آموزان بیایند و استفاده بکنند و کار آموزی بکنند و از آنجا که دگرگونی رشته تکنیک خیلی سریع است به فرض که بتوانیم یک چنین سرمایه گذاریهای سنگین بکنیم و چنین کارگاههای را مجهز بکنیم و با کار هفتهای یک ساعت و دو ساعت کارآموزی در آن کارگاههای خیالی دانش آموزان را پرورش دهیم و آماده کنیم همین که دانش آموزان به بازار کار بیاید آن وسایلی که با آن کار یاد گرفته از بازار کار خارج میشود اگر فرض کنید یک چرخ تراش است که به آن کار را یاد میگیرید تا فارغ التحصیل شود و به بازار کار بیاید در آنجا آن مدل چرخ تراش اساسأ از رده خارج شده و کنار رفته بنابراین روی این تصور کلی دو نتیجه میگیریم اول اینستکه مدارس فنی و حرفهای از این دیدگاه اگر بخواهد تشکیل شود بسیار گران است در برابر تقاضای روزافزون به گشایش مدرسه ما ناچاریم مدرسههای ارزان را زودتر از مدرسههای گران تأسیس کنیم در نتیجه مدارس عمومی که احتیاج به کارگاه ندارد و احتیاج به این نوع ماشینهای عجیب و غریب ندارد ، این مدرسهها زودتر از مدرسههای فنی و حرفهای تأسیس میشود به همین دلیل شما در طی این مدت وقتی به روال رشد مدرسههای فنی و حرفهای در قبال مدرسههای عمومی توجه بکنید میبینید مدارس عمومی با گامهای سریعتری پیش رفته و مدرسههای حرفهای با گامهای آهسته تری پیش رفته است و نتیجه نهایی این است که محصول مدرسههای عمومی بدون هیچ نوع مهارت و تخصص ویژه به پشت درهای دانشگاه کشیده میشوند و به اصطلاح تومور اجتماعی داوطلبان کنکور را بوجود میآورد ، اساس تفکر و اندیشهها را هنوز من در آن ابعادی نمیبینم که تغییر کرده است عجیب باشد که من گاهی با خودم فکر میکنم ما نوعی آدم هستیم که هر چه اسم مسائل و شرائط تغییر میکند ما هستیم ، یعنی قبلأ انقلاب نبود و ما هم انقلابی نبودیم بعد انقلاب شاه و ملت عنوان میشود ما فوری انقلابی میشویم ولی همان آدمهای قبلی هستیم و طرز تفکرهای قبلی ، بعد عصر رستاخیز میشود باز همانیم با همان طرز تفکرها و با همان میزان باهمان طرز تفکرها و با همان میزان تلاش و کوشش و با همان نوع سازمان بندی اجتماعی میشویم رستاخیز، رستاخیز در شرائطی قابل تحقق است که دگرگونیهای مناسب آن پدید آید ۰ این انقلاب آموزشی نمیشود که مدارسش ، برنامههایش و اصول فنی و حرفه اش و همه خصوصیاتش همان چیزهای قبلی باشد در عین حال هم انقلاب آموزشی باشد ، نمیشود در این بنیادها و سازمانها و در بینش آدمها باید دگرگونی ایجاد بشود ، تا انقلاب ، انقلاب شود و رستاخیز بشود، دوست داشتن و عشق ورزیدن یک مقوله است همت کردن و عوض شدن مقوله مهمتری است عمده فشار در آموزش ملی این است که بتوانیم نیروی انسانی رابتناسب نیازمندیهای کشور تربیت کنیم وهیچ اجازه ندهیم که درمهمترین سرمایه ملی یعنی خود نیروی انسانی ضایعات وجود داشته باشد ،این ضایعه است که ۷۰ هزار نفر پشت کنکور بیایند و ۷هزار نفر بروند تو و بقیه بروند سال دیگر بیایند این ضایعه است اما اینک بعنوان یک پیشنهادیا ابزار نظرمطرح میکنیم که چطور میشود آموزش فنی وحرفهای رادگرگون کرد جناب اقای نخست وزیر جنابعالی در زمره همه محاسنی که دارید یک حسنی هست که من خیلی به شما حسادت میکنم ان هم علاقه شماست به مطالعه و هم امکانی که دراین باره دارید در این دو مورد حالت غبطهای برای من است من از هیچکس اسم نمیبرم این متدی راکه عرض میکنم نه ذهن وفکرتان دنبال ایوان ایلیچ برود و نه به دنبال پابلو فرره برود من از یک بنیاد فکری ملی واگرا از این اسم که حق نداریم از ان بترسیم ،از دیدگاه یک اسم سخن میگویم و ان ناسیونالیسم است و ناسیونالیسم متعلق به یک ادم نیست و متعلق به یک گروه نیست بلکه متعلق به تجربه طولانی ملت ماست وتجربه دیرین سال همه ملتهای دنیاست ، هر ملتی که خواست راه زندگی خودش را بسوی اینده با قدرت وبا استحکام باز کند متکی به ناسیونالیسم میشود ، بنابراین بررسی من بر یک بینش ملی و ناسیونالیستی استوار است و مدرسه عبارت است از ان چهاردیواری که ما دورش خط میکشیم و توی ان تخته سیاه میگذاریم و چند ازمایشگاه وچند کارگاه یدی و حرفهای در ان میگذاریم نیست مدرسه همین اجتماع است هر مزرعهای که شما نگاه کنید این مزرعه واجد یک ارزش آموزش است که شما شبیه ان را در مدرسه کشاورزی نمیتوانید ایجاد کنید ، نمیگویم یک دانه هم نمیتوانید میتوانید بلکه به ان نسبت و بان میزانی که که لازم وکافی است نمیشود ایجاد کرد هر کارگاهی که در این کشور مشغول کار و فعالیت است واجد یک میزان ارزش آموزش است یعنی اقلا یک نفر آدم ، دو نفر ادم میتواند برود توی این کارگاه و کار کند و اموزش ببیند و در طی یک زمان مناسبی تبدیل به یک ادم فنی و کار ارائی بشود که بتواند از فکر وبازوی خودش نانش را بدست بیاورد ،همین کارگاههای که توی این شهرها وجود دارد ماشینها و رادیوها را تعمیر میکند و تراشکاری میکند و چکش کاری میکند و انواع و اقسام فعالیتها چه در بخش صنعتی و چه در بخشهای دیگر انجام میدهند و هر بنیاد تولیدی که در این کشور داریم اینها یک نمره آموزشی دارد که برایشان میشود داد و نمره آموزشی عبارتست ازاین اینکه اگر امکان این دستگاهها برای آموزش وبرای اینکه جایگاههای کار اموزی قرار بگیرند اگر بخواهیم در یک چهار دیواری مدرسه کارگاههای لازم را ایجاد کنیم برای اینکه ۵۰یا ۶۰ درصد دانش اموزان بروند توی این کارگاهها و کار یاد بگیرند هرگز با کل این بودجه و با کل اعتبارات برنامه ششم هم نمیشود ۰ اما اگر اعتقاد داشته باشیم از هر جایی که امکان آموزش دارد استفاده کنیم واین امکانات را بسیج کنیم ،این امکانات را ارگانیزه کنیم این امکانات را کنار هم بیاوریم ودر مجموعه آموزشی بکار بریم انگاه میتوانیم راه باز کنیم و آنوقت میتوانیم یک حجم قابل ملاحظه تعلیمات کشاورزی داشته باشیم ودر ان صورت تمام مزارع اعم از انکه بطور سنتی اداره میشود وانکه مکانیزه ویا بصورت کشت و صنعت یا سهامی زراعی اداره میشود همه انها را میتوانیم عرصه کارآموزی قرار بدهیم تمام اینها را میتوانیم وادار به کار آموزش کنیم یک مثال میزنم برای مدت یکسال من شدم رئیس مدرسه جهانگردی این مدرسه شعبهای داشت بنام هتلداری که در این مدرسه یک قسمت از درس دانشجویان آشپزی است فکر کردم که اگر بخواهیم توی مدرسه به دانشجویان اشپزی یاد بدهیم ، هنوز که بودجه امسال است و سه یا چهار سال از ان وقت میگذرد یک رقمی در بودجه مدرسه بود حدود چهار میلیون برای ساختن خود مدرسه این رقم ۴ میلیون نمیدانم در عرض سالها سرخورده و از این ستون رفته است من هنوز افقی را نمیبینم که بتوانیم برای اینمدرسه جا بسازیم که توی ان انچان اشپزخانهای بسازیم برای تمام مدیران صنعت جهانگردی اینده در حدود ۹تا۱۰ میلیون نفر از جهانگرد داخلی و خارجی و ما در مقایسه با کشوری مثل اسپانیا و ترکیه در این صنعت تا حدی عقب هستیم بگذریم در این مورد ، چگونه میتوانستیم برای تمام مدیران این صنایع مختلف ترتیبی بدهیم که بتوانند درس آشپزی یاد بگیرند ۰ من فورأ فکر کردم در این مملکت امکانات و سرمایه گذاریهای عظیمی هست که میتواند به مدرسه انتقال کند و رفتم دنبال این برنامه و توفیق در اینکار پیدا کردم صاحبان این صنف هم استقبال کردند و در نتیجه اشپزخانه هتل هیلتون و هتل شرایتون شد آشپزخانه مدرسه ما و بسیاری از هتلهای دیگر که کارشناسان ما آن را واجد شرایط دانستند در عمل شد آشپزخانه مدرسه ما ۰ چرا این تدبیر را نمیتوان در هر جا بکار برد ؟ چرا این بعد را نمیشود در محلهای دیگر گسترش داد ؟ تمام آژانسهایی که با میلیونها سرمایه مردم وبخش خصوصی پدید امده بود اینها را جایگاه کارآموزی کردم و صاحبان این صنایع استقبال کردند واز ماه اول حقوقی معادل هزار تومان هم بکارآموزان دادند این یعنی مشارکت وقتی اسم مشارکت بمیان می اید مگویند برویم از بچهها پول بگریم تنها مفهوم مشارکت این نیست که هزینه تحصیل را به خوانوادهها تحمیل کنیم امکانات وراههای دیگر در مشارکت است تمام امکانات آموزشی این کشور در هر بنیاد تولیدی قابل مهار کردن است قابل استفاده کردن است ۰
هر جا که بیمارستانی هست متواند جای کارآموزی قرار بگیرد کی گفته است فقط بیمارستان دانشگاهی است که باید جایگاه کارآموزی پزشکی باشد تهران کلینیک که با وامهای دولت ساخته شده هیچ اشکال ندارد که از امکان آموزشی ان استفاده شود (صحیح است) این بیمارستانها را شما اگر تمام تختهایش را تخت آموزشی تلقی کنید ،باید بدین منظور بسیج گردند باید اینها را اماده کرد باید اینها را به هم مربوط کرد بیمارستانی که در مرزبانه است حالا نمیدانیم با چه وضعی اداره میشود و امیدواریم با وضع بهتری اداره شود انجا هم بشود این کار را کرد انجا هم جای کار اموزی باشد اگر همه امکانات را بسیج کنیم دیگر نمیگوئیم ظرفیت دانشگاههای ما فلان تعداد است ۰ این رقم افزایش پیدا میکند برای اینکه هر تخت بیمارستانی را از ارزش آموزشیش استفاده میکنید از هر پزشکی واز هر پرستاری استفاده میکنید و یک بعد آموزشی بکارش میدهید پرستاری که مجبور باشد بکار آموز درس بدهد و برای آن نمونه باشد کیفیت کارش را بالا میبرد پزشکی که وظیفه استادی داشته باشد کیفیت کار خود را بالا میبرد ،واین اوردن بعد اموزشی بتمام کارگاههای تولیدی سبب میشود که کیفیت کار همه دکژگرگون شود شما بیخود عقب کارگاه میگردید به شما بگویم اگر دنبال این فکر بروید که آموزش فنی حرفهای را آموزش چهار دیواری کنید در داخل مدرسهها بانجام رسانید به نتیجه نخواهید رسید و این غده یی که در پشت در دانشگاهها درست کردید سال بسال بزرگتر خواهد شد ۰ اگر میخواهد از حجم این غده بکاهید باید ایده ئو لوژی وبینش و فلسفه خودتان را در مورد آموزش فنی وحرفهای عوض بکنید یکی ازابعاداین تغییرنکتهای بودکه عرض کردم دراین زمینه وبراین بنیاد اگربیاییم مدرسههای مادردوره متوسطه بدون اینکه ضرورت داشته باشد مردم راگیج بکنیم وازجامع وغیرجامع سخن بگوییم میتواند دارای رشتههای جدیدی بشود۰
مگر نمیگوئید معلم کم داریم هردبیرستانی که رشته طبیعی ونظری وجامع وغیره داردیک رشته تربیت معلم هم ایجاد کنند و زیاد به حرف بعضی ازمتخصصین گوش نکنید چون ما اینکار را در مملکت کردهایم البته بشکل دیگری ، مگرنه هر دیپلمه دو سه ماه آموزش میدهیم میشود سپاهی دانش میرود در روستاها کار تربیتی انجام میدهد ، خوب به جای این دو سه ماه ، بمدت ۲ سال ۳ سال و حتی فرصت دارید ۴ سال شعبهای ایجاد کند دردبیرستانها و این مدرسهها دوره مقدماتی تربیت معلم باشد از این معلمین حق امدن به پست دروازههای کنکور را هم نگیرید یعنی یک معلمی میآید کنکور میدهد اگر قبول نشد میرود معلم میشود (صحیح است) ۰ رشته دیگری که ما میتوانیم در دبیرستانها ایجاد بکنیم ،بهیاری است ۰ برای بهیاری لازم نیست مدرسه جداگانه داشته باشید مشود یک کلاس در هر مدرسه به بهیاری اختصاص داد در هر دبیرستان میشود شعبه معلمی و بهیاری ایجاد کرد ۰ بهیاری میرود در رشته خودش درس میخواند کارآموزش رانیز در یک دبیرستان نزدیک انجام میدهد بعد از اینکه به سطح دیپلم رسید برای شما یک بهیار است اولا۴سال بعنوان کارآموزکارکرده ومعمولأازسال دوم نه تنهایادمی گیرندبلکه خدمت مؤثرهم انجام میدهند بنابراین دختری که دیپلمه میشود سه سال قبلا برای شما خدمت انجام داده استعدادخودش راآزموده محیط بیمارستان رالمس کرده واحساس کرده وبطورروشن میتواند تصمیم ببگیرد که آیامیتوانددراین رشته بماندیانه بهرحال ازاین مثال هابسیارمیشودگفت همین کار را در سطح روستاها میشود کرد.
شعبههای کشاورزی را میشود در هر مدرسه روستائی ایجاد کرد مشروط باینکه محیطهای کشاورزی ودامداری راکه انشاءاله روزبروزتوسعه خواهدیافت وبهیچ وجه درآن کاهش پیدانخواهدشدهمه اینهارااختصاص بدهید بکارآموزی درمحیطهای شهری با مدد وزارت کارکه دراین قسمت وظیفه تنظیم نیروی انسانی را دارد میشود ارتباط و پیوند بر قرار کرد . بین مدرسههای که در اختیار وزارت آموزش است و محلهای کار آموزی به این ما میتوانیم یک افق جدید را در گسترش آموزش فنی و حرفهای لااقل تجربه کنیم و فقط تا آنجایی که خود ما در این زمینهها به طرق مختلف تجربه داریم و به نتایج بسیار ارزنده و گرانبهائی هم میرسیم نگرانی دیگر و مسئله دیگری که برای کشور ما هست و تا کنون با سیاست کبک وار از کنار این مسئله گذشتهایم وضع دانشجویان ما در داخل و خارج است (احسنت ) بموجب گزارشهای رسمی که هیچگاه تا مرحله نهائی مورد بررسی و تحقیق قرار نگرفته است وضع دانشجویان ما در داخل در معرض ضایعات زیادی است . کلاسهای درسشان بطور مرتب تشکیل نمیشود بچه نسبت تشکیل نمیشود کاری ندارم ولی مجموعه اینها نشانه یک درد اجتماعی است۰ دانشجویان خارج ما مسئله دیگری است۰هدف هجومهای جنگ سرد وپنهانی هستند۰واین یک واقعیتی است کشورهایی دردنیا هستند که باندها وگروههایی ازاین کشورهادرپس پرده وباتبانی بایکدیگربتحریک وتوطئه مشغولندیعنی این باندهایکی مال کشورهای بلوک غربی ودیگری شرقی است اینهادرپس پرده وپنهانی باهم یک فضای حاکمیت زیرزمینی ایجادمی کنندودراین فضای حاکمیت زیرزمینی بمبهای خودشان رابهدفهایی که دارندرهامیکنندبمبهای آنهابمب تبلیغاتی است وهدفهای آنهادانشجویان ماهستندتااینجاازابعادی صحبت میکنیم که دراختیار مانیست مانمیتوانیم کشورهای غربی وشرقی راوادارکنیم که ازکارهای خرابکارانه خودشان دست بردارندآنها سلیقههایی دارندکه سالهای سال براساس استعمار وباین روال زندگی خودراادامه دادهاند۰شما نمیتوانیدبلندگوهای خارجی راکه بزبان فارسی با لهجههای دیگرمعطوف به دانشجویان ماوبعضی ازهم میهنان ما سمپاشی میکنند جلوی آنها رانمیتوانیم بگیریم،حتی کشورهای آنها میگویند اینها به مامربوط نیست امادردمااین نیست که آنها تبلیغ میکنند واثراین تبلیغات بطوریکه میگویندناچیز است من هم قبول دارم،اگر۵۰هزاردانشجودرخارج داریم همه آنهاملعبه این تبلیغات قرارنمی گیرند،اماعده کمی هستندکه این عده کم خودش مسئله است که بایدبررسی بشودکه چرادرآن محیطی که تبلیغات ضد ایرانی هست اکر۵%دانشجویان ما را هم بفریبند و از را بدر کنند این را ما باید یک ضایعه نیروی انسانی تلقی کنیم (صحبح است) چون در سالهای بعد با صرف هزینههایی بسیار ناچاریم این عده را بگیریم و از جامعه خودمان کنار بگذاریم ویا به راه مستقیم بگشانیم که مجموعا تلاش بسیار و خرجهای بسیار دارد یعنی اول میگذاریم که یک پیکری بیمار بشود و ۵% پیکر در معرض تباهی قرار بگیرد و بعد میآئیم معالجه اش میکنیم . این که ما به فکر پیشگری نیستیم تقصیر ما است .
تقصیر ما این است که چه تدبیری کردهایم که چنین نشود و اینجاست که من حرف دارم چه در مورد دانشجوی خارجی و چه در مورد دانشجوی داخلی، شما محیط را به سم و میکروب سپردهاید و شما این بدن را آماده و تجهیز نکرده ا ید تا مقاومت طبیعی خودش را برانگیزد ، خطای ما اینجا ست و جرم ما اینجاست، مسؤلیت دولت و مسؤلیت همه ما به عنوان همه اعضای حزب اینجاست، ماچه کردیم درموردنسل جوان واینهارامیگویم بعنوان کسی که تمام زندگی سیاسی خودش راکه از نوجوانی شروع شده ودراین راه تجربه روزانه دارد۰ محال است که شمایک محیط راخواه،یک کلاس باشد یا مملکت باشد بتوانید ازخطرسمپاشی مغرضحفظ کنید یعنی ناسیونالیسم آن ملت رابرانگیزد(احسنت)تقویت روح جامعه باعث میشودتاآن جامعه خودبه خود دربرابر خطرخارجی بایستد،راهی بجز این ندارد،خیال نکنید که اگربرویدوبه عوامل خارجی وبیگانه وفریب خورده رشوه بدهید کارحل میشودنمیشودامادرمحیطی که خودآن محیط مقاومت طبیعی اش راداشته باشد درآنچنان محیطی ما میتوانیم این مسئله راحل کنیم،من مسئله دانشجویان خارجی را هرگزمسئله پنهان کاری وخرابکاری بیگانگان نمیبینم۰مسئله کم کاری وعدم توجه مادرمتشکل کردن نیروی دانشجوبه آرمانهای ملی ورسالتهاوتعهدهای ملی میدانم دراین زمینه گام برنداشتیم، مأمورین هم مرعوب تبلیغات بیگانه هستند دربسیاری ازمحیطها ممکن است باآنها هم صدابشوند،برای اینکه مدروزآن جوامع راتشکیل میدهدشمابااین عوامل نمیتوانید کاری بکنیددگرگونی ایجاد کنید،دراین زمینه است که اقدام اساسی باید بکنندبدون هیچ تردیدمادراین زمان زندگی میکنیم یعنی عصررستاخیزاحتیاج بیک گروه جدیددرخدمت بملت داریم واین گروه جدیدکسانی هستندکه کارشان در شکل دادن افکار عمومی موثر است انها که تولید را در رادیو و تلویزیون به عهده دارند ،قسمتی از این گروه جدید هستند انها ئیکه مطبوعات را اداره میکنند و بویژه در مطبوعات قلم میزنند، ارباب جراید را نمیگویم ،انهائی که در محیطهای دانشجوئی باید بعنوان راهنما ،استاد راهنما ،ارشاد کنند ، خدمت کنند ، انهائی که در محیطهای دانشجوئی ما در خارج از کشور باید وظیفه سرپرستی را به عهده بگیرند ،تمام این گروهها که جمعأ البته گروه عظیمی نخواهند شد اینها باید مجهز باشند به بینش جدید و بصیرت جدید و به روحیه جدید ، اینها باید نمونههای مشخص وبا ایمان رستاخیز باشند و با تمام قلب ووجودشان تعهدها و رسالتهائی که دارند نسبت به چند امر که در اینجا نام میبرم قبول داشته باشند ۰
دکتر شیروانی _در اینجاست که میبینیم تقوی سیاسی لازم است ۰
دکتر عاملی تهرانی _ باید یک مبشر با ایمان جهان زبان فارسی باشند ، باید این جهان بزرگ که محصولی از خدمت وکوشش پدران ما و عرصه گستردهای دارد از ان سوی شبه قاره هند ، تا اعماق اروپا ۰ این جهان زبان فارسی که در طی سالها و دهههای اخیربر اثر مطامع استعمارگران مورد تجاوز قرار گرفته است زبان فارسی در میان دلسوختگان و مشتاقان آن در هند و پاکستان این زبان را عدهای میشناختند با آن تکلم میکردند و شعر میسرودند و کتاب مینوشتند هنوز هم دلبستگان به این زبان در تمام این نقاط هستند و اینها همه موجودیت معنوی و فرهنگ ایرارن است ملت ایران در مورد این مسئله متعهد است مسئول است که باید با این کسانی که بادب پارسی آشنا هستند ارتباط معنوی داشته باشد اینها دوستانی هستند که در راه دوستی ما سعی میکنند در راه دوستی ما اعتبارات دانشگاهی اختصاص میدهند دانشگاههای در هند و یا پاکستان هستند که اعتباراتی را برای تدریس زبان فارسی اختصاص میدهند اینها عزیزترین دوستان ما هستند این پهنه گسترده اینها جلوههای حیات فرهنگی ملت ایران است البته من نمیگوییم که عدهای از خارج بیایند و به تولید کنندگان تلویزیون یا نویسندگان رئزنامهها درس فرهنگ و تاریخ بدهند این بسیج فرهنگی از میان خودشان باید آغاز شود و بدست خود آنها و همت خود آنها تعهد و رسالتهای فرهنگی شکل بگیرد کسانی که در این برنامهها کار میکنند باید خودشان را رسولان راه این نهضت فرهنگی بدانند میسییونر این راه باشند حاضر به فداکاری باشنند حاضر به مبارزه و گذشت باشند ما در برابر ایدئولوژیهای مخرب باید با سلاح ایدئولوژی بجنگیم این ایدئولوژی فرهنگ ایران زمین است تعهد دیگر نسبت به فرهنگ و هنر ایرانی است ما مرتبا میرویم مینشینیم سمینار تشکیل میدهیم و مسائلی را مطرح میکنیم که باید در راه آموزش فرهنگ ایران قدمهایی برداریم اما همه این راهها متاسفانه تا این ساعتی که در برابر شما هستم نیمه کاره مانده یک نمونه اش را عرض میکنم شورای عالی فرهنگ وهنریک رشته نشریاتی در باره فرهنگ و تاریخ و هنر ایران تهیه کرد اما تنها مسئله این نیست که ما چند کتاب داشته باشیم این کتابها باید در دست مبشران باشد که همان طور که عوامل زیر زمینی نشریات خود را بدست میگیرند و به این سوراخ و آن سوراخ مروند در مقابل باید مبشران فرهنگ ایران نیز در راه آشنا ساختن مردم به محتویات کتابها از یک محل به محل دیگر حرکت کنند کتابها و نشریات فرهنگی راه درفش خود را بدانند بجنگند اگر لازم است کتک بخورند همین طور که گوئی چنین کردهاند تا این کشور بدین صورت باقی مانده است باری تعدادی کتاب تهیه شده اما کتاب در دست مردم معتقد و با ایمان نیست و گسترش پیدا نکرده و هر جا که عدهای دور هم جمع میشوند باید این گروهی که آشنای به فرهنگ و هنر هستند و این کتابها را تهیه کردهاند خودشان ر ابه آن جمع برسانند و با آنها بحث کنند ای دریغ که ما در شرایطی قرار گرفتهایم که باید از فرهنگ ایرانی دفاع کند متاسفانه در برابر محضر ایرانی ای دریغ وافسوس ولی حالا که هست با این بیماری چه میشود کرد باید هر یک از ما مبشرین این فرهنگ باشیم باید محیط خودمان را در آثار بی فرهنگی حفظ کنیم از هر ایدئولوژی تباه و منحط پاک کنیم اما برای آن گروهی که مستقیما در تماس هستند با ساختن افکار عمومی این یک وظیفه مقدس است وظیفه غیر قابل انصرافی است نمیشود که ما در تمام سپاه عزیزمان چه آنها که در ارتباط جمعی کار میکنند چه آنها که وظیفه پرورش ئمراقبت از دانشجویان ایرانی را در خارج به عهده دارند که باید بعهده داشته باشند اگر چنین گروههای ما چنین ایمان نداشته باشند قسمت عمدهای که پول در خارج خرج میکنیم ضایع و تباه است تعهد دیگر نسبت به اندیشههای ایرانی است نسبت به معارف اسلامی است همه معارف اسلامی و بویژه جهان تشیع این یک همبسته زندگی ملت ایران است ما باید به این نکته توجه داشته باشیم که فرهنگ ایرانی از زمانی که بوجود آمده تا به امروز هرگز رشته اش منقطع نشده و این فرهنگ تا قبل از اسلام هر شکل و سیمائی که داشته پس از اسلام این فرهنگ حلول کرده است در قالب معارف اسلامی چه به دلیل دلبستهگیهایی که از جهت اعتقادات مذهبی خودمان به عالم اسلام داریم و چه به دلیل سهم عمدهای که پدزان ما در پدید آوردن این معارف داشتهاند ما ناگزریم که احساس تعهد کنیم نسبت به تمام پایگاههایی که در جهان شیبعه قرار دارد باید با آنها در پیوند باشیم این جهان زندگی ما است جهان زندگی یک ملت هم مثل آن مدرسه که گفتم منحصر به یک چهار دیواری مرزهای جغرافیائیش نیست شما آن چیزی هستید که از شما میشناسند آن حیثیتی که در دنیا دارید ابعادش این است شیعه و ایران از هم قابل جدا کردن نیست ایران و اسلام هم قابل جدا کردن نیست به همین دلیل است که بعضی از ناآشنایان خارجی بعضی از شخصیتهای ایرانی را به عربها نسبت میدهند چرا به دلیل پیوستگی ملت ایرا با معارف اسلامی۰ به دلیل آنهمه دانشمندی که از این ملت در راه معارف اسلامی قلم زدهاند و کتابهای جاودان از خود به یادگار گذاشتند چنین اشتباهاتی حادث میشود جون قابل تفکیک نیست و ما نسبت به این جهان پهناور از این ابعاد گسترده اندیشه ایرانی،معارف اسلامی جهن تشیع گران بار شده یاری گرفته که در تمام دنیا ملت ایران را با این پیوستگیها و پیوندها بعنوان یک ملت فخیم با فرهنگ میشناسند از این موجودیتها باید دفاع بکنیم باید احساس رسالت کنیم و بالاخره ملت ایران امروز در یک مرحله زستاخیز است این را باید کسانی که با نسل جوان در تماس قرار دارند تمام وجودشان پر شده باشد از فلسفه رستاخیز و از حکمت رستاخیز واقعا باید ایمان داشته باشند که در تاریخ آینده جهان ملت ایران یک بار دیگر بر پای خواهد خواست و با تمام قدرت و عظمت در عرصه جهان و فرهنگ بشری خواهد درخشید و آیینهای زندگی و نظام حکومتی خودش را بعنوان ایدئولوژی بشری و انسانی در برابر انواع دیگر حکومتها قرار خواهد داد یعنی میگوید اگر چه هستید باشید کمونیست هستید باشید کاپیتالیست هستید باشید جمهوری هستید باشید اگر هر یک از این رژیمها را دارید داشته باشید ولی ما نظامی برخواسته از خاک و خونمان داریم که در برابر نظامهای شما عرض وجود میکند و مدعی هستیم که این شیوه شیوه حکومتی جامعترین و عالیترین شکل حکومت است ما مدعی شناساندن ویژگیهای عالی رژیم خود هستیم نه اینکه تنها از خود دفاع کنیم این خبرنگارهائی که گاهی میآیند واقعأبا جوابهای قاطعی از جانب شاهنشاه ما برابر میشوند چون شاهنشاه ایران از موضع شاهنشاههی دفاع میکند ولی آنها به مفاهیم آن پی نمیبرند و نقطه نظرهای ایشان را درک نمکنند چون آنها طور دیگر فکر میکنند و توجهشان به عالم دیگری است آنها غالبا خیال میکنند دو قطب در دنیا هست سرمایه داری و کموننیستی اینها منتسب به یکی از آنها هستند و در تمام طول زندگی ابعاد ذهنی و دماغی آنها فرم گرفته روی ایدئولوژی که هیچیک مبنای ملی ندارد و اگرداشمه باشد مبنای ایرانی ندارد از حکمت شاهنشاهی باید بعنوان یک ایدئولوژی دفاع کنیم یعنی در میان این جهانی که صاحبان اندیشه تبادل نظر میکنند و متاسفانه بیگانگان و تحریک کنندگان به مدد صفهای کمونیستی مارکسیستی میایند و حتی توطئه میکنند از درون جمعیتهائی که دلبسته مذهب هستند خودشان را وارد میکنند و سرانجام هواداران ناآشنای مذهب را به سوی مارکسیسم میبرند باید در این دنیا ایدئولوژی ایرانی در برابر این ایدئولوژیها قد علم کند و پرچم برافرازد و ما در این ایدئولوژی برای اولین بار در فرهنگ بشری موجب یک سیستم حکومتی شدیم که در این حکومت معنی و ماده در کنار هم قرار گرفته در حکومت ایران شاهنشاه مظهر اقتدار قوای مملکت قوای مادی اجتماع است و در عین حال مظهر قوای معنوی و خواستار حفظ مدیریت ملت ایران است وقتی برای اولین بار در دنیا حکومت متعهد حکومتی که باید پاسداری کند از آئین ، از نظام ، از فرهنگ در ایران به غیراز ایدئولوژی ملت ایران ایدئولوژیهای دیگر این جهان از محتوای اصیل فرهنگ و معنویت تهی است آنکه کمونیست است میگوید دنیا یکروز یکسان و یکجور میشود اما ایده آل ملی و حفاظت از یک مجموعه فرهنگی نه در قطب شرق است نه در بلوک غرب این مظهر یک حکومتی است که رسالت انسانی با خود دارد پیام دارد مدل زندگی برای انسان دارد مدل زندگی برای سرزمین دارد ما سالهااست که در ابعاد بودجه صحبت میکنیم البته من پارسال سوءتفاهمی با جناب مجیدی داشتم من نمیگوییم هر کس در سازمان برنامه است تک نوکرات است اما این برنامه ریزی صرف در قالب رشد اقتصادی برنامهای است فاقد یک سیستم انسانی ( صحیح است) و ما معتقدیم که اقتصاد علم بسیج نیروهای انسانی و منابع طبیعی یک ملت در راه رسیدن به آرمانهای آن ملت است اگر آرمانهای ملی وجود نداشته باشد اصلأ اقتصاد لازم نیست جامعه، جامعه گرگها و سگهائی است که جانشان از هم جداست و بگزارید هر طور میخواهند بشود سگها هم دیگر را بخورند اینکه ما زحمت میکشیم در برنامه صحبت میکنیم برای این است که نظم اجتماعی ما مجموعه فرهنگ ملی ما باقی باشد به این دلیل سرمایه گذاری میکنیم و برنامه ریزی میکنیم این حکمتی که ما امروز به آن توجه میکنیم مایه اصلی نظام شاهنشاهی است۰نظام شاهنشاهی است. نظام شاهنشاهی یک نظام متعهد است نسبت به حفظ موجودیت و فرهنگ ملی از این دیدگاه و ایدئولوژی است که باید بطور ضربتی به بسیج گروهی بپردازیم که بتوانند مدافع موضع فرهنگ ایران زمین باشند آنهائی که در رادیو و تلوزیون و مطبوعات و در ساختن فیلمها کار میکنند باید بچنین روحیهای مجهز باشند . والا ما همیشه با این مشکلات و بدآموزیها به این شکل برابر خواهیم بود در اینجا اجازه بدهید واقعا در برابر بدآموزیها دو نکته را بگویم یکی اینکه اگر کسانی خودشان میخواهند موجبات بدآموزی خودشان را فراهم کنند خود دانند . اما جامعه نباید دستخوش آلودگی شود در همه دنیا محلهایی است که در آنجا برنامههای خاص و فیلمهای خاصی ارائه میشود هر کس با پای خودش میآید به این محل خودش میداند . اما ما حق نداریم تمام جامعه را به وسیله تبلیغات بدآموزی را به کسانیکه مایل نیستند در معرض آن قرار گیرند بسط بدهیم .
تبلیغات با کمک تصویرهای زشت و زننده به عقیده من نه پیشرفت است و نه اخلاق است و هنر ، این تصویرهائی که در نهایت هرزگی و وقاحت و زشتی بر سر در سینماها نقش میبندد خیلی خوب ، کسی که میخواهد ببیند ، میرود میبیند ، ولی کسی که نمیخواهد ببیند چه باید بکند چنین شهری چرا باید آلوده شود هیچ جای دنیا اینطور صور قبیح به این آشکاری و به این فضیحت عرصه خیابانی که معبر عمومی است یعنی همه جور آدم از آن رد میشود و همه خانوادهها از آن عبور میکنند عرضه نمیشود این خشک مقدسی نیست این آئین زندگی است شما وقتی به شهر خارجی میروید در نظر اول میفهمید که اینجا یک شهر با فرهنگ و معتقد به نظام خانوادگی و اصول خانوادگی است ویا یک شهر بندری است برای رهگذرانی که میآیند و میروند این دو نوع شهر بایک نگاه در نظر مجسم میشود که یک شهری است که تنها در اندیشه بدست آوردن پول هستند آنهم بهر قیمتی و دیگری شهری است که برای زندگی خانوادگی سامان داده شده من این تصویرها را نشانه شهری که میخواهد مدعی فرهنگ و احترام خانواده بشود نمیدانم (صحیح است)از طرفی نبودن چنین تبلیغاتی به کسی هم ضرر نمیزند چه ما چند سالن سینما داریم و عدهای که میخواهند وقت بگذارند اینها ناچار هستند بروند توی این سینماها ، کاری به تصویر آن ندارند آنقدر میزان تقاضا بالاست که احتیاج به تبلیغات ندارد این تبلیغات از عدم بینش ماست این تبلیغات مضر ، این کار نمایانگر این مطلب است که اولا خود این آدم هیچ مسئولیتی در قبال اخلاق عمومی ندارد و ار نظر قانونی هم هیچ مسئولیتی نه از شهرداری و نه از مراجع دیگر به این آدم متذکر نشدند و اگر لازم است قانونی داشته باشیم یا نداریم ، یا اگر داریم دست خوش مسامحه است و توجه میکنید نتیجه این است که شهر ما امروز مشابه یک شهر بندری پر رفت و آمدی شده که آدمهایی که در آن هستند ریشه ندارند نه یک شهری که جایگاه زندگی خانوادهها است موجودیت خانواده مورد احترام است ، این یک نکته در مورد بدآموزی نکته اساسی این است که که با قیچی سانسور از فیلم بد نمیشود فیلم خوب ساخت فیلم بد چند تکتهای دارد که شما میتوانید قیچی کنید اساسا با یک بینش بد تهیه شده از پلان اول با آن بینش تطبیق میکند تا پلان آخر این است که اگر با این اندیشه که ما بیائیم از خارج فیلم بخریم بعد چند جایش را قیچی کنیم که فیلم مناسب شود این شدنی نیست راهش این است که ما فیلم را بسازیم برای فیلم ساختن بر میگردیم به همان مبحث ، باید آنهایی که میخواهند فیلم بسازند هم متخصص فنی داشته باشند و هم مجهز باشند بیک ایدئولوژی ، بیک تعهد نسبت به حیات ملی ، نسبت به نظام ملی ، متعهد باشند همان آدمی که فیلممی سازد باید نسبت به معارف اسلامی احساس تعهد کند نسبت به شیوه شاهنشاهی احساس تعهد کند با چنین روحیهای باید بیاید فیلم بسازد آنوقت به فیلمهای خوب دست پیدا میکنیم والا تا زمانی که این چنین بسیج معنوی نکرده باشیم ناگزیر هستیم که نیم خورده دیگران را بخوریم ناگزیر هستیم فیلمهائی را که غالبا جهان زیرزمینی مجامع غربی برای آنها تهییه میکنند حتی خانوادههای خود آنها هم از دست این عده در عذاب هستند و زورشان به آنها نمیرسد در معرض تماشا قرار بدهیم ۰ آنهائی که به اجتماع ما در روزنامههای خودشان حمله میکنند و نسبت به حقوق انسانی در ایران معترضند از یاد میبرند که خودشان چه در اجتماع خودشان و چه در سراسر جهان چه تعدیاتی بحقوق انسانی کردند (احسنت) ۰
این جامعه غربی که امروز بما میتازد در مورد زنان به چنان تعدیات دست زده است هرگز در تاریخ بشریت زن این اندازه خفت که در جوامع غربی روی صحنه کابارهها کشیده است ،هرگز در طول تاریخ بشری حتی کنیزان رم اینقدر خفت نکشیدند این تعرض به حقوق انسانی نیست؟ انوقت نمونههایی از حفظ حیثیت مقام زن را در فیلمهای خودشان تصویر میکنند و برای ما میاورند شما وقتی تاریخ را میخوانید به زمانهایی بر میخورید که برده دارها زنهارا میآوردند روی سکوها برای فروش قرار میدادند ومشتری میرفت ومی خرید شما حالا لعنت میکنید به آن دوره از تاریخ که این چنین زن در معرض اهانت وبدور از هر گونه حقوق بشری بود آیا جوامع غربی سنتهای برده فروشی را رنگ و جلا ندادهاند ؟ (یکی از نمایندگان چرا )حالا اینها مدافعان حقوق بشر هستند اینهائی که درون اجتماعشان از آدمهای رنگارنگ پر شده است که هر کدام ازآن آدمها را اگر امروز لباسشان را از تنشان در آورند پشتشان هنوز جای تازیانه دیده میشود (صحیح است) اینها مدافع حقوق بشر هستند تعدی بحقوق انسانی تنها مربوط به گذشته این اجتماعات نیست امروز هم غارت کردن ثروت کشورها و خرید نفت آنها پایین تر از قیمت عادلانه نمونهای از تعدی بحقوق ملتهاست ۰ ایا این تعدی نیست ؟ تعدی بحقوق انسانها نیست؟ سالها نفت کشور ما را غارت کردند وبحقوق ملت ایران تعدی کردند وحالا نفت اعراب را غارت میکنند برای اینکه یکی از آنها ریش دارد و حاضر است تعدیات را بپذیرد ۰ ایا این تعدی نسبت بحقوق انسانها نیست ؟ گو اینکه همین تعدیات به حقوق انسانی ملتها علت اینهمه فریادهائی است که علیه ما برداشتهاند ؟ انها میخواهند باز ما غافل باشیم و نفت ما را غارت کنند ۰ حالا که ما برخاستهایم واز حقوق خود دفاع میکنیم ،حالا که میخواهیم با شیوه حکومتی خودمان زندگی کنیم ، حالا آنها شدهاند انسان دوست و ما شدهایم متعدی به حقوق بشر و !چه کسی را میخواهند گول بزنند ؟!(احسنت) باری سخن از فیلم بود ، این فیلمها غالبأ ساخته مجامعی است در کشورهای غربی که حتی خود آن اجتماعات هم از این مجامع بیزار هستند وبا فکرشان موافق نیستند، همه در راه پول، همه برای ایجاد پول _ فیلم میسازند ، تعلیم و تربیت ملعبه یک عده بازار پرست پول دوست بود که در راه بدست آوردن پول هر شیوهای را میپسندند و بکار میبرند و بعد ما هم نیم خورده آنها را در جامعه خودمان مصرف میکنیم ۰ این راه بازگشت به فرهنگ ملی نیست (صحیح است، احسنت ) ما نمیگوییم تکنولژی غرب و بویژه تکنولژی ارتباط جمعی را باید کنار بگذاریم ، این امکان ندارد ولی باید فرهنگ ایران را حلول بدهیم و وارد کنیم و بیامیزیم با مظاهر تکنولژی غرب ، و آن چیزی که در درجه اول باید دراین معرض این دگرگونی بنیادی قرار بگیرد عرضه کننده روابط جمعی است ، یعنی آن چیزهائی که روی مغز مردم اثر میگذارد و روی روح وروان جامعه تاثیر میکند ۰ ما برای این گروه ناگزیر هستیم با یک برنامه ضربتی به بسیج عدهای بپردازیم که اینها تعهداتی که نسبت به فرهنگ ایران ، و شاهنشاهی ایران دارند ، برایشان یک مسأله جدی وحیاتی باشد ودر این راه مبشر باشند دراین راه مسیونر باشند، در این راه اگر فیلم میسازند فرهنگ ایران را نشان دهند ، حقیقت اجتماع و فرهنگ و آرمانهای ایران را نشان بدهند ۰ اگر چیزی میسازند در این روال باشد و هر گونه کوششی در زمینه هنر میکنند بر همین روال باشد ۰ عرض کنم، مسایل بسیاری هست که همه انچنان در خور اهمیت است که مورد بحث قرار گیرد ۰ موضوعی که در اینجا به آن اشاره شد مسأله سیاست درمانی کشور است۰ متاسفانه کارهای مملکت انقدر زیاد است که مسئولان طراز اول فرصت نمیکنند یکی دو روزشان را بما اختصاص بدهند و دردهای مردم را از زبان ما بشنوند ۰ بهر حال مسأله سیاست درمانی ، مسأله ایست که بعد از این ، مشکلات زیادتری پیدا میکند ۰ اهمیتش بسیار است چون این سیستم بر پایه هائی قرار گرفته ونهادهائی دارد که در وضع کنونیش نه مردم از این وضع راضی هستند و چند موردش را جناب اقای رفعتی به آن اشاره کردند ، حق است یا ناحق نمیدانم ولی هر چه هست عرضه این خدمات آنچنان بسامان نیست که بتواند تمام جمعیتی که نیازمند به این خدمت هستند ، از خودش برخوردارکند ۰ پس مردم از این سیستم ناراضی میشوند ۰ از طرف دیگر طبیب هم ناراضی است چون مردم آنچه که برای گروههای پولدار طبابت میگویند ، اگر موردی داشته باشد ، مربوط به یک اقلیت ناچیز است و اکثریت طبیب کشور نسبت به سایر گروهها هیچ مزیتی نه از لحاظ مادی و نه از لحاظ احترام و شؤن اجتماعی ندارد .
پس اکثریت طبیب هم از این سیستم درمانی که تا کنون هست ناراضی هستند ، اما عیب کار تا این حد نیست ، عیب کار اینست که در آینده این وضع بدتر میشود .برای اینکه تا بحال ما یک اصل کلی را بعنوان عرف قبول کردهایم وآن عرف این بود که کسی باید برود خودش را درمان کند که پول داشته باشد اگر کسی پول ندارد جزو مستمندان است ، بی بضاعت است اگر هر نوع سرویسی به او بدهند در واقع یک خیری است که به او میکنند ، یک نوع پیشکشی است و اسب پیشکشی را هم که نباید دندانش را شمرد . این یک عرف و مسئلهای بود که بر اساس این عرف جامعه ما شکل گرفته بود . یک عده حق درمان خودشان را داشتند تا ب طبیب مراجعه کنند و یک عده حق درمان خودشان را نداشتند . اینها در سلک مستمندان بطرف بیمارستانهای شیروخورشید و مؤسسات خیریه میرفتند. متأسفانه حتی در برنامه پنجم این عبارت به قانون راه یافت که بیمارستانهای دولتی و بیمارستانهائی که دانشکدههای پزشکی دارند ، د راختیار مردم بی بضاعت قرار بگیرد . این موضوع تا چندی پیش بود اما بعد از این هر کسی که یک شناسنامه ایرانی دارد ، یک شناسنامه دیگر هم باو میدهند بنام کارت بیمه درمانی ، و این شناسنامه دوم ، ایرانی را بحق صاحب ادعا میکند . مایل است که خدمات لازم بهداشتی و درمانی به او و خانواده اش داده شود و مایل است که خدمات درمانی بموقع به او داده شود . پس مدعی و متقاضی زیاد میشود دیگر آن اشخاص که بعنوان مستمند و بی بضاعت به طرف بیمارستانهای دانشکده پزشکی میرفتند و گاهی هم به آنها یک تشری هم میزدند ، دیگر آنها بی بضاعت نیستند ، آنها هم صاحب ادعا هستند ، ادعای بحق، و حق انسانی خود را میخواهند و باید درمان بشوند و این شرایط اگر امروز یک نمونه هائی از نارضائی دارد این نارضائیها صد چندان میشود برای اینکه مردم در پرتو انقلاب بسرعت بحقوق خودشان در عصر انقلاب آشنا شدهاند پس باید به بینیم اصلی ترین مسئله ما چیست مسئله بهیچ وجه این نیست که بگوییم وزارت بهداری کارش را کرده یا نکرده ؟ بلکه مشترکا باید به بینیم چاره اصلی کار چیست چاره اول عبارت است از استقرار آنچنان نظامی که بتواند هر چه سریعتر از پرسنل لازم پر شود یک نکته هم عرض از چندین سال قبل یک طرحی مورد توجه قرار گرفت که از لحاظ منطقی هیچ جانشینی ندارد و آن این است که ما برای سرویس دادن بمردم یک انتظامی برقرار کردهایم که مردم از دورترین روستاها با این شبکه دسترسی پیدا کنند و مردم فقط مسئول مراجعه اولیه باشند وقتی رفتند به شبکه خودشان را معرفی کردند آنوقت در آن شبکه که پزشک هست و غیر پزشک هم هست آن شخص را مورد حمایت قرار دهد و او را بیاورد درمان کند این اساس فکرهست من امروز خوشوقت هستم که در برنامه وزارت بهداری و بهزیستی توجه باین شبکه هست و بتدریج بعد از اینکه اقداماتی بعنوان نمونه کردند و توفیق هائی داشتند میخواهند این شبکه را گسترش دهند بطوریکه بتوانند تمام جمعیت کشور راطی سالهای اینده بپوشانند بنا بر این تصور که ما باید تنها طبیب داشته باشیم تا امر درمان تحقق پذیرد نمیتواند مورد قبول باشد بلکه استقرار شبکه درمانی که از پزشک وگروهی غیر پزشک تشکیل میشود میتواند وافی بمقصود باشد فقط تاسف من این است که چرا مدت سیزده چهارده سال وقت مملکت را بی جهت با مشغول شدن بماجرای وام بیمارستانی در امر درمان تلف کردیم و خودمان را سرگرم کردیم و از گسترش شبکه غافل ماندیم در حالیکه این طرح را قبلأ هم داشتیم ولی توجه لازم نکردیم حالا که برگشتیم لااقل این فکر را رها نکنیم و اجتماع را برای استقرار این شبکههای درمانی یاری دهیم و بتدریج بطرف این منظور حرکت کنیم این شبکهها همانطور که در روستاها باید اسقرار پیدا کند در شهرها هم باید مستقر شود و شاید اولین نکته گفت و شنود ما اینجاست اینکه ما بدست جمعیت شهری یک کتابچه بدهیم که با اطلاعات خودش و در و همسایه به پزشکهای گوناگون مراجعه کند تا یکی از آنها دردش را تشخیص دهد این اولین اشتباه است که در معرض گرفتاریش هستیم همانطور که در روستا یک خانه بهداشت میگذارید وروستائی انتخاب دومی ندارد و الزامأ باید برود بآن خانه در شهرها هم باید سیستم بیماران ثبت شده وجود داشته باشد البته جز در مواردی اورژانس که اگر کسی وسط خیابان زمین میخورد این دیگر نمیتواند درحال اغما طبیبش را معرفی کند اما مریضی که سر پا ایستاده باید بوسیله پزشک خانوادگی خودش از سیستم درمانی کشور استفاده کند ولی در انتخاب پزشک خانوادگی آزاد است پیش هر کس میخواهد برود و اسم خودش و خانواده اش را ثبت کند و یک پرونده پزشکی داشته باشد که همه مراجعات بعدی بوسبله پزشک خانوادگی باشد که از سوابق بیماری او آگاه است و راهنمای او میباشد و او مسئول درمانش است و اگر لازم است اورا به متخصصهای مختلف رجوع میدهد پس اولین ایرادی که بنظر من میرسد که انشاءلله برسی کردهاید و مرتفع خواهید کرد و همین است و جلوگیری از هزینههای سرسام آور درمانی و داروئی است .
هیچ بیماری به شبکه رجوع نکند مگر بوسیله کارشناس مخصوص خودش ، پزشک خانوادگی مخصوص خودش و پزشکی که او و خانواده اش را میشناسد نه اینکه کسی که یک جائی از بدنش درد میکند فرض بکنید اول برود پیش طبیب گوش بعد باو بگوید این بمن مربوط نیست برود پیش متخصص چشم ، بهرحال در این سیستم مردم چرخ میزنند توی شهر هم وقت خودشان تلف میشود هم به منظورشان نمیرسند هم هزینهها بال میرود و هم مطبها شلوغ میشود . پس آغاز مراجعه باید از آنجائی باشد که خانوادة مریض و استفاده کننده خودش را اعلام کند در آنجا ثبت شود . این شبکه را با چه نوع پرسنلی باید پوشانید این اصل اول است باید تمام مقدورات درمانی خودمان را جاسازی کنیم در این شبکه که باید به تمام جمعیت سرویس بدهد این شبکه با چه عواملی پوشانیده میشود با دو نوع ۱ـ طبیبی که استخدام شده و حالا این طبیب مورد بحث ما نیست . ۲ـ یک نوع طبیبی که منشیند در بیمارستان یا مطب خودش خدمات خودش را دانه شماربشما میفروشد تمام این ماجراهایئ که در مسائله فی فور سرویس پیدا شده این را باید یک ارزیابی صحیح کرد . عرض کردم یک مدتی خودمان را سرگرم کردیم هروقت گفتیم که درمان چه میشود گفتند وام میدهم میروند بیمارستان باز میکنند حالا خودمان را دچار فی فور سرویس نکنیم و بعنوان مخالف و موافق صحبت نکنیم فی فور سرویس همان سیستم خصوصی است با این تفاوت که بجای اینکه خودش برود سرمایه گذاری کند و بیمارستان بسازد اینکار را شما میکنید بجای اینکه درمانگاه بسازد این کار را شما میکنید اما طبیعت این کار طبیعت طب خصوصی است خوشبختانه در این مرد من و جناب وزیر بهداری و بهزیستی یک وجه مشترک داریم و آن این است که هر دو طبیبیم مادر زندگی طبابت خودمان موضوع بکار بردن داروهای مختلف را داریم ، هیچ وقت یک دارو را کنار نمیگذاریم یک آسپیرین میباید باشد و داروهای مختلف و مسکنهای دیگر هم داریم و باید باشد اما در موردش یک ترکیب مناسبی از این داروها را بکار میبریم وام بیمارستات کار بدی نیست اما کار دولت هم نیست کار بانک است باید مقرراتی بگذاریم که گروههای پزشک بتوانند بروند از بانکها وام بگیرند ، ۲ ـ فیفور سرویس هیچ کار بدی نیست اما هیچکدام اینها به تنهائی چاره کار نمیباشد چاره کار یک ترکیب مناسبی است که بین بخش خصوصی که باید خدماتشان را دانه شمار بخرند و یک بخش استخدامی که باید با یک میسیون خدمتی کار کند از این دو ترکیب باید یک ترکیب مساعد و مناسبی ایجاد کند و شرایط این ترکیب مناسب را بوجود بیاورد شرط این ترکیب مناسب عدم تبعیض است یعنی اگر به پزشک استخدام شده مبلغ سه هزار تومان بدهید و این تبعیض کل سیستم را بهم میزند وقتی بهم خورد پرسنل بدست نمیآورید وقتی پرسنل بدست نیاوردید شبکه درست نخواهد شد باید تعادل برقرار کنید و این تعادل استقرار پیدا کند بین بخش استخدامی و بخش خصوص . طبیب در مؤسسات استخدامی باید در سطحی متناسب با بخش خصوصی درآمد داشته باشد شما مسؤل انتظام این کار هستید مقررات مالیاتی میخواهید برقرار کنید مقررات استخدامی میخواهید برقرار کنید ولی بهر حال شما باید به دواصل توجه داشته باشید اولا اینکه باید شما بتوانید رفاه پرسنل را فراهم کنید . رقم حقوق نماینده رفاه نیست اگر شما بگوئید رقم حقوقشان ۵۰ هزار تومان است این رقم حقوق برقیمتها اثر میگذارد و آنها را بطور سرسام آوری بالا میبرد و هزینه زندگی را بالا خواهد برد و و همه چیزها قیمتش بال میرود و بعد از مدتی قدرت خرید ۵۰ هزار تومان میشود با ۵ هزار تومان سابق باید قدرت خرید حقوق را حفظ کنید قدرت خرید رقم امروز حفاظتش خیلی آسان است از مبلغ حقوق یک پنجم آن باید صرف هزینه مسکن شود و چنین حقوقی واجد شرایط رفاهی است در شرایطی که ما داریم صحبت میکنیم پس بنابراین در این شبکه باید دید که از گوناگونی و تبعیض مقررات خبری نیست پس در شبکه شما اولا پرسنل آن نباید در معرض تبعیض و دگرگونی مقررات قرار گیرد و همچنین گرفتار گوناگونی سطح پرداختها نباشد اگر باشد شبکه استخدامی شما درست نمیشود این شبکه شما لا محاله اکثریتش استخدام شده است شما آنهائی را که برای خدمت در بخشها لازم دارید نمیتوانید بوسیله سیستم فی فور سرویس بکار گیرید فی فور سرویس گفتم یکی از داروهای ماست اما بدرد همه دردی نمیخورد شما باید متکی باشید به راه حلهائی که سبب استقرار یک نظام استخدامی باشد که اکثریت پرسنل پزشکی را در برگیرد اساسا باید اعتقاد داشته باشیم که با یک دگرگونی در آموزش پزشکی آموزش پزشکی از حالت (بیزنس) خارج آگاه است و راهنمای او میباشد و او مسئول درمانش است و اگر لازم است اورا به متخصصهای مختلف رجوع میدهد پس اولین ایرادی که بنظر من میرسد که انشاءلله برسی کردهاید و مرتفع خواهید کرد و همین است و جلوگیری از هزینههای سرسام آور درمانی و داروئی است . هیچ بیماری به شبکه رجوع نکند مگر بوسیله کارشناس مخصوص خودش ، پزشک خانوادگی مخصوص خودش و پزشکی که او و خانواده اش را میشناسد نه اینکه کسی که یک جائی از بدنش درد میکند فرض بکنید اول برود پیش طبیب گوش بعد باو بگوید این بمن مربوط نیست برود پیش متخصص چشم ، بهرحال در این سیستم مردم چرخ میزنند توی شهر هم وقت خودشان تلف میشود هم به منظورشان نمیرسند هم هزینهها بال میرود و هم مطبها شلوغ میشود .
پس آغاز مراجعه باید از آنجائی باشد که خانوادة مریض و استفاده کننده خودش را اعلام کند در آنجا ثبت شود . این شبکه را با چه نوع پرسنلی باید پوشانید این اصل اول است باید تمام مقدورات درمانی خودمان را جاسازی کنیم در این شبکه که باید به تمام جمعیت سرویس بدهد این شبکه با چه عواملی پوشانیده میشود با دو نوع ۱ـ طبیبی که استخدام شده و حالا این طبیب مورد بحث ما نیست . ۲ـ یک نوع طبیبی که منشیند در بیمارستان یا مطب خودش خدمات خودش را دانه شماربشما میفروشد تمام این ماجراهایئ که در مسائله فی فور سرویس پیدا شده این را باید یک ارزیابی صحیح کرد . عرض کردم یک مدتی خودمان را سرگرم کردیم هروقت گفتیم که درمان چه میشود گفتند وام میدهم میروند بیمارستان باز میکنند حالا خودمان را دچار فی فور سرویس نکنیم و بعنوان مخالف و موافق صحبت نکنیم فی فور سرویس همان سیستم خصوصی است با این تفاوت که بجای اینکه خودش برود سرمایه گذاری کند و بیمارستان بسازد اینکار را شما میکنید بجای اینکه درمانگاه بسازد این کار را شما میکنید اما طبیعت این کار طبیعت طب خصوصی است خوشبختانه در این مرد من و جناب وزیر بهداری و بهزیستی یک وجه مشترک داریم و آن این است که هر دو طبیبیم مادر زندگی طبابت خودمان موضوع بکار بردن داروهای مختلف را داریم ، هیچ وقت یک دارو را کنار نمیگذاریم یک آسپیرین میباید باشد و داروهای مختلف و مسکنهای دیگر هم داریم و باید باشد اما در موردش یک ترکیب مناسبی از این داروها را بکار میبریم وام بیمارستات کار بدی نیست اما کار دولت هم نیست کار بانک است باید مقرراتی بگذاریم که گروههای پزشک بتوانند بروند از بانکها وام بگیرند ، ۲ ـ فیفور سرویس هیچ کار بدی نیست اما هیچکدام اینها به تنهائی چاره کار نمیباشد چاره کار یک ترکیب مناسبی است که بین بخش خصوصی که باید خدماتشان را دانه شمار بخرند و یک بخش استخدامی که باید با یک میسیون خدمتی کار کند از این دو ترکیب باید یک ترکیب مساعد و مناسبی ایجاد کند و شرایط این ترکیب مناسب را بوجود بیاورد شرط این ترکیب مناسب عدم تبعیض است یعنی اگر به پزشک استخدام شده مبلغ سه هزار تومان بدهید و این تبعیض کل سیستم را بهم میزند وقتی بهم خورد پرسنل بدست نمیآورید وقتی پرسنل بدست نیاوردید شبکه درست نخواهد شد باید تعادل برقرار کنید و این تعادل استقرار پیدا کند بین بخش استخدامی و بخش خصوص . طبیب در مؤسسات استخدامی باید در سطحی متناسب با بخش خصوصی درآمد داشته باشد شما مسؤل انتظام این کار هستید مقررات مالیاتی میخواهید برقرار کنید مقررات استخدامی میخواهید برقرار کنید ولی بهر حال شما باید به دواصل توجه داشته باشید اولا اینکه باید شما بتوانید رفاه پرسنل را فراهم کنید . رقم حقوق نماینده رفاه نیست اگر شما بگوئید رقم حقوقشان ۵۰ هزار تومان است این رقم حقوق برقیمتها اثر میگذارد و آنها را بطور سرسام آوری بالا میبرد و هزینه زندگی را بالا خواهد برد و و همه چیزها قیمتش بال میرود و بعد از مدتی قدرت خرید ۵۰ هزار تومان میشود با ۵ هزار تومان سابق باید قدرت خرید حقوق را حفظ کنید قدرت خرید رقم امروز حفاظتش خیلی آسان است از مبلغ حقوق یک پنجم آن باید صرف هزینه مسکن شود و چنین حقوقی واجد شرایط رفاهی است در شرایطی که ما داریم صحبت میکنیم پس بنابراین در این شبکه باید دید که از گوناگونی و تبعیض مقررات خبری نیست پس در شبکه شما اولا پرسنل آن نباید در معرض تبعیض و دگرگونی مقررات قرار گیرد و همچنین گرفتار گوناگونی سطح پرداختها نباشد اگر باشد شبکه استخدامی شما درست نمیشود این شبکه شما لا محاله اکثریتش استخدام شده است شما آنهائی را که برای خدمت در بخشها لازم دارید نمیتوانید بوسیله سیستم فی فور سرویس بکار گیرید فی فور سرویس گفتم یکی از داروهای ماست اما بدرد همه دردی نمیخورد شما باید متکی باشید به راه حلهائی که سبب استقرار یک نظام استخدامی باشد که اکثریت پرسنل پزشکی را در برگیرد اساسا باید اعتقاد داشته باشیم که با یک دگرگونی در آموزش پزشکی آموزش پزشکی از حالت (بیزنس) خارج مسئله دیگری که میخواهم در اینجا به عرض برسانم ، تنگناهای سیاست مسکن است من براساس برخوردهائی که با طبقات متوسط وزیر متوسط کشورم داشتهام اینجا میتوانم به جرأت بگویم که مسکن ، مهمترین مشکل ملت است و بیشترین نارضائی و گرفتاری را بین طبقات متوسط و کم درآمد برانگیخته است .
چندی پیش در روزنامهها به نقل از آقای آزمون وزیر محترم کار و اموراجتماعی خواندم که مؤسسات بخش خصوصی به تأمین مسکن کارکنان خود ملزم میشوند . میخواهم پیشنهاد کنم که دولت بایک برنامه تازه و مترقی ، از این طرح حمایت کند و برای اجرای هرچه زودتر آن هر اقدامی را که لازم میداند معمول دارد . شخصا پیشنهادهائی برای رفع بحران مسکن دارم که بعرض میرسانم .
- اول : در موسسة بخش خصوصی یک صندوق تأمین مسکن با سرمایه گذاری دولت ، صابح مؤسسه و کارمندان و کارگران تشکیل شود .طرز کار این صندوق میتواند براین منوال باشد که از اولین ماه استخدام هر کارمند ، درصدی از حقوق او را بنفع صندوق مسکن کسر کنند معادل همان مبلغ یا کمی بیتشر کارفرما و درصدی نیز دولت به حساب کارمند یا کارگر در اختیار صندوق بگذارد و باین ترتیب ، مخؤسسه موظف شود که حداکثر پنج سال پس از استخدام کارمند با سهل ترین شرایط خانه در اختیار وی بگذارد .
- دوم : بورس بازی زمین قیمت زمین را بمیزان وحشتناکی در سراسر کشور بالا برده و همه این مسائل باعث آمده است که تعاونیهای مسکن ، درراه تأمین مسکن اعضای خود با مشکل بزرگ خرید زمین روبرو شوند این مشکلات در شرایطی ادامه دارد که مادر محدودههای شهری خود ، میلیونها متر مربع زمین بایر وقفی داریم . بعقیده من چنانچه زمینهای وقفی مناسب خانه سازی در اختیار شرتهای تعاونی مسکن گذاشته شود مشکل مسکن در زمانی کوتاه حل خواهد شد .
- سوم : در حال حاضر ،ایجاد شهرکها اغلب برهیچ اصل و ضابطه صحیحی استوار نیست و هر کس مقداری زمین در محدوده یا خارج از محدوده شهرها داشته باشد میتواند با کمی دوندگی اجازه ایجاد شهرک بگیرد . باید ضوابط نوین شهرک سازی به شدت کنترل شود و از شهرک سازان جدا بخواهیم که در مجموعه مسکونی خود ، فضای سبز ، خیابان کافی پارکینگ مناسب ، پارک و دیگر خدمات شهری را نادیده نگیرند .
- چهارم : یکی از مسائلی که شهرهای دانشگاهی به مشکل مسکن دامن میزند نقل و انتقال دانشجویانی است که خانواده هایشان در شهرهای دیگر زندگی میکنند هر کدام از این دانشجویان به یک اطاق کوچک برای اقامت و استراحت راضی هسند اما همین یک اتاق هم در اختیارشان نیست پیشنهاد من اینست با حذف اعتبارات غیر ضروری ،اعتباری خاص در اختیار مؤسسات آموزشی بزرگ گذاشته شود تا بتواند یک خوابگاه مجهز در کنار خود داشته باشد تا هنرجویان و دانشجویان در بدربدنبال مسکن نگردند .
- پنجم : در سیاست مسکن کشور اکنون بانکها بزرگترین نقش را دارند . بانکها اینطور وانمود میکنند که از طریق وام مسکن به حل این مشکل کمک کردهاند در حالیکه در عمل چنین نیست و میبینیم که تقریبا تمامی بانکه زیر لوای کمک به توسعه مسکن کسیههای بزرگ و پرنشدنی برای زحمتکشان مملکت دوختهاند اولا شرایط پرداخت وامشان بسیار نامناسب است و کمتر کسی از طبقات متوسط و کم درآمد میتواند این شرایط را تحمل کند (صحیح است) مثلا اعلام میکنند برای هر واحد مسکونی تا یک میلیون تومان وام میپردازیم . اما وقتی مردم مراجعه میکنند . میگویند هر مبلغی به حساب بگذارید بعد از ششماه یک برابر و بعد از یکسال دو برابر وام میدهیم باین ترتیب مثلا کسی که به ۴۰۰ هزار تومان وام نیاز دارد باید ۲۰۰ هزار تومان پولی را که معلوم نیست چگونه باید فراهم کند . یکسال بحساب بانکی بخواباند و پس از پایان یکسال ۴۰۰ هزار تومان وام دریافت نماید و اگر مدت وام ۲۰ سال باشد اقساط ماهانه ۳۸۸۰ تومان و جمع کل اصل و بهره پرداختی پس از ۲۰ سال ۹۳۱۲۰۰ تومان خواهد بود وقتی حساب میکنیم میبینیم سود وامهای مسکن بانکها از کل وامی که پرداختهاند بیشتر است اسم این را نمیتوان کمک به تأمین مسکن گذاشت این در واقع سوء استفاده از نیاز مردم به مسکن است یک کارمند دولت ، ناچار است برود از بانک وام بگیرد اما ۲۰ سال باید قسط وام بپردازد یعنی در واقع ۲۰ سال مستأجر بانک است و برای بانک زحمت میکشد و بعد از ۲۰ سال کوخانهای که آبادان مانده باشد؟
من مصرا از دولت میخواهم که این موضوع را پیگیری کند و برای جلوگیری از سودجوئی بانک داران کشور راهی بیابد (صحیح است) .
قسمت سوم عرایضم را به بحثی درباره سیاست کشاورزی کشور محدود میکنم : در حال حاضر میدانیم که دولت هر سال میلیونها تومان زیان خرید محصولات کشاورزی و مواد غذائی خارجی را میپردازد . این در شرایطی است که برنامههای توسعه کشاورزی آنطور که باید پیش نمیرود و هر روز شاهد هجوم مخرب تر روستائیان به شهرها هستیم آمدیم کشاورزی مملکت را مکانیزه کردیم اما کشاورزهائی که تراکتور و دیگر وسایل کشاورزی مدرن را خریدهاند بعد از مدتی کار با این وسایل معطل ماندهاند . در روستاها نه تعمیر گاهی برای لوازم کشاورزی هست و نه فروشگاه لوازم یدکی .
زمینهای کوچک کشاورزی هرروز کمتر میشود و صاحبان این زمینها هستند که سربار شهرها میشوند در شرایطی که کمکهای دولت به خرید مواد غذائی خارجی هر روز بیشتر میشود ، میبینیم که چایکار گیلانی و گندمکار آذربایجانی دم از ضرر و زیان میزند و رسما اعلام میکند که قادر به کار کشاورزی نیست . برای رفع این تنگناها فکر میکنیم بهترین راه این است که اولا دولت بجای کمک به خرید مواد خارجی به کشاورز ایرانی کمک بکند . (البته اکنون کمک میشود ،اما کمکهای بیشتر ضروری است) . ثانیا دولت باید کلیه وارد کنندگان و تولید کنندگان وسایل مدرن کشاورزی را موظف سازد که در روستاهای اقماری تعمیرگاههای مجهز و فروشگاههای لوازم یدکی بسازند .
سالهای زیادی است که مسولین امور روستائی در استانی که بیش از نیمی از برنج مورد نیاز کشور و ۸۰ درصد محصول چای و ابریشم مملکت را تأمین میکند وعده شان اینست که با بردن صنعت به روستا و ایجاد قطبهای صنعتی جلوی مهاجرت روستائیان را بشهر خواهند گرفت ولی این وعده با همه حلاوت و شیرینی اش هنوز عملی نشده است در نتیجه روستائی دائما در حال جابجائی و حرکت بشهر است نتیجه این جابجائی این است که اولا در یک شهر زراعی که عمده ترین سرمایه گذاری برای تأمین آب در ین شهر به عمل آمده یعنی فومن به شما اطمینان میدهم که در سال آینده با سیل مهاجرین جوان به شهرها دیگر دست جوانی به کار کشاورزی مشغول نخواهد بود و شالیزاها میماند برای عدهای پیرمرد و پیرزن که همه بالاتر از چهل سال خواهند داشت نتیجه این مهاجرت و جابجائی جمعیت چه خواهد بود ؟
وارد کردن برنج و چای از کشورهای دیگر و مصرف تخم مرغی که فلان مارک کشور خارجی بروی آن زده شده است .
نمیگوئیم جمعیت شاغل به کار کشاورزی نباید کم بشود . تکامل صنعتی جامعه در پرتو انقلاب شاه و ملت چنین چیزی را ایجاب میکند و عقل سلیم هم آنرا پذیراست ولی آیا مهاجر روستائی را که ترک کرد در شهر به کارسونی و مشاغل حاشیه میپردازد ! سؤال اینست و درد این است . خوشبختانه راه علاج را محققین و برنامه ریزان عالم دریافتهاند ایجاد قطبهای صنعتی و کشاندن صنعت بروستا و تقویت صنایع وابسته به کشاورزی است بنابراین بیشترین تلاش رد برنامه ششم باید متوجه مکانیزاسیون و ایجاد این قطبها باشد .
خیل مهاجرین صرفنظر از تمام دشواریهائی که برای شهر درست میکنند از ترافیک گرفته تا بزهکاریهای نوجوانان و ایجاد مشاغل حاشیه با وجود این مهاجرت بدون برنامه شالیزارهای ارزنده اطراف شهرها یکی پس از دیگری سقوط میکنند و تبدیل بواحدهای مسکونی میشوند بدون اینکه از کوچکترین خدمات شهری در انها اثر و خبری باشد و به عبارت دیگر این مهاجرت نه تنها به کشاورزی خواه از نظر نیروی انسانی و خواه بلعیدن شالیزارها لطمه وارد میسازد بلکه بحاشیه نشینی که زیبنده کشورمان در این مرحله انقلابی و سازندگی نیست دامن میزند ، در استانهای شمالی بخصوص گیلان به عقیده من کارآئی مؤسسات دست اندر کار امور کشاورزی روستائی بهر طریقی که ممکن باشد باید افزوده شود تا دشتورایهای اقتصادی و اجتماعی که میتوان در وع فعلی تصور کرد ایجاد نشود ، در ارتباط با مسائل کشاورزی استان از شاهرگ حیاتی این استان و ارزنده ترین هدیه انقلاب یعنی سد شهبانو فرح استفاده یکه به عمل آمده ناچیز است همانطوریکه روزنامهها نوشته بودند قرار براین بوده است که تا آخر برناه پنجم کار کانال کشی و آبیاری باتمام برسد ولی هنوز بیش از ۴۰ درصد این پروژه ارزنده و مهم عملی نشه است از اینکه بگذریم درهفته استان گیلان وسیله مدیر عامل برق منطقهای مطرح شده بود که تا پایان برنامه پنجم یکهزار روستا دارای برق خواهند شد این روستاها کجا هستند خدا میداند طرحهای شهرک سازی که یکی از نیازهای اساسی است و میتواند به پراکندگی واحدهای روستائی خاتمه دهد و دادند خدمات را بروستا نشینان سهل نماید در گیلان عملی نشده است همه و همه اینها گرچه در برناههای قبلی جائی بخود اختصاص داده بدند ولی در انجا آن موفق نشدیم و بامید برنامه ششم هستیم در ارتباط با همین مسائل یعنی مسائل روستائی ، اشاره به این نکته ضرورت دارد که برای کوه نشینان تا کنون برنامه ایکه مفید بحالشان باشد و بآنها فرصت بدهد که از خدمات بهداشتی و آموزشی سهمی ببرند هنوز برنامه روشنی طرح نکردهایم و از طرفی منابع طبیعی آنها را مضر بحال جنگل میداند و حق هم دارد چون جنگل طلای سبز منطقه شمال است بآنها پروانه نمیدهیم که ساختمان بکنند و راهی هم پیش پای شان نمیگداریم که البته این نیز یک عامل عمده مهاجرت است حتی تعاونیهای روستائی نیز به علت پراکندگی فوق العاده واحدهای مسکونی و شیوه زندگی دامداران نمیتوانند بآنها پوشش بدهند در نتیجه مناسبات اقتصادی این مردم شکلی ایده آل ندارد امید اینکه روشن نگری در بودجه امسال و برنامه ششم بتواند تمام سطح مملکت را از نظر رفاهی و درمانی و آموزشی بپوشاند چون سازنده ترین هدفت انقلاب شاه و ملت این اس که فاصله بین شهر و روستا را کم کند و همگاه از رفاه حاصله از تلاشهای همه جانبه سود جویند .
آخرین بخش عرایضم در واقع دنباله همین بحث است و کمی هم به سیاست قیمت گذاری کالاها مربوط میشود ما اکنون با شتاب بسوی صنعتی شدن میرویم ، اما برنامه هایمان برای توسعه کشاورزی آنطور که باید کار ساز و مؤثر نبوده است میبینیم که مردم حتی برای تهیه نخود و لوبیا با مشکل روبرو میشوند . هر روز بیشتر به مواد غذذدی خارجی متکی میشویم و این وضع اگر ادامه داشته باشد عاقبت خوشی برای ما نخواهد داشت . در واقع کشاورزی ما این روزها فقط در شرکتهای سهایم زراعی و مجتمعهای بزرگ ، بازدهی مطلوب دارد اما در این قسمتها نیز قسمت عمده فعالیتهای ما محدود است به تولید فرآوردههای صادراتی البته هیچکس مخالف توسعه صادرات نیست اما برای صادرات باید برنامه جامع داشته باشیم . ما باید ابتدا به خودکفائی برسیم و بعد بفکر صادرات باشیم چه فایده دارد که چند تن پنبه صادر کنیم و در مقابل هزاران تن گندم و برنج وارد کنیم ؟
دولت البته برنامه هائی برای تشویق کشت محصولات ضروری کشاورزی اجرا کرده است اما به گمان من ،این برنامهها باید گسترش بیشتری داشته باشد و دولت کشاورزانی را که گندم ، برنج ، چغندر قند ، حبوبات ، میوه و صیی میکارند بیشتر از همیشه تشویق کند . اگر ما توانستیم تولید کشاورزی را بالا ببریم نظام قیمت گذاری هم بخودی خود درست خاهد شد . وقتی مواد مورد نیاز بازار فراوان باشد میتوان قیمتها را نیز براساس قانون عرضه و تقاضا تنظیم کرد . تثبیت قیمتها بشکلی که امروز ما دنبال میکنمی ، نمیتواند کارگشا باشد . چطور انتظار داریم وقتی تولید کننده ، وارد کننده ،و عمده فروش گران میفروشند ، خرده فروش ارزان بفروشد .
مساله دیگری که لازم است دقیقا مورد توجه قرار گیرد موضوع خرید محصولات کشاورزی از طریق شرکتهای تعاونی است ما در شمال موارد بسیار دیدهایم که شرکتهای تعاونی با خریدهای بی منطق خود سبب رشد قیمتها شدهاند این شرکتها نمایندهای را با اختیار تام به شمال میفرستند تا بهر قیمتی که شده برنج بخرد و نماینده شرکت هم ، خواه بخاطر سود شخصی و خواه بخاطر اراضی کردن مسولان خود بهر قیمتی که از طرف واسطهها پیشنهاد شود تن میدهد مثلا برن را کیلوئی ۸۰ ، ۹۰ ریال میخرد البته بعضی از تعاونیها که از بودجه دولتی استفاده میکنند میتوانند همین برنج را بقیمت ارزانتری در اختیار اعضای خود بگذارند و زیان را تحمل کنند اما نتیجه نهائی کار اینست که خود کشاورز روستائی نیز مجبور میشود برنج کیلوئی ۱۰ تومان بخورد (صحیح است) و باین طریق است که طبقات کم درآمد زیر فشار میمانند خریدهای شرکتهای تعاونی باید تحت نظام روشن درآید و دولت نباید اجازه دهد که قیمتها بی رویه بالا بروئد ،من در اینجا با سپاس از نمایندگان محترم مجلس شورای ملی که با حوصله تمام به عرایضم توجه کردند عرایضم را تمام میکنم به این امید که آنچه را امروز به عنوان مشکل و تنگناها در پیش روی ملت قرار دارد مورد توجه بیشتری قرار دهیم (حسنت) .
- تعیین موقع و دستور جلسه آینده ـ ختم جلسه
۴ - تعیین موقع و دستور جلسه آینده ـ ختم جلسه .
رئیس ـ چون وقت تمام شده است با اجازه خانمها و آقایان این جلسه را ختم میکنیم جلسه آینده ساعت ۳ بعد از ظهر امروز خواهد بود .
(جلسه ساعت یک بعد از ظهر ختم شد)
رئیس مجلس شورای ملی ـ عبدالله ریاضی .