مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۲ آذر ۱۳۴۵ نشست ۳۰۸
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و یکم | تصمیم‌های مجلس | قوانین انقلاب شاه و مردم |
مذاکرات مجلس شورای ملی
صورت مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۲ آذر ۱۳۴۵ نشست ۳۰۸
فهرست مطالب:
مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره۲۱
جلسه: ۳۰۸
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز شنبه (۱۲) آذر ۱۳۴۵
فهرست مطالب:
۱- قرائت اسامی غایبین جلسه قبل
۲- بقیه مذاکره در گزارش کمیسیون بودجه راجع به متمم بودجه ۱۳۴۵ کل کشور و ارسال به مجلس سنا
۳- تعیین موقع جلسه بعد- ختم جلسه
مجلس در ساعت نه صبح به ریاست آقای مهندس عبد الله ریاضی تشکیل گردید
۱. قرائت اسامی غائبین جلسه قبل
رئیس – اسامی غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود .(به شرح زیر قرائت شد)
غائبین با اجازه – آقایان:
بختیار بختیاریها – بهادری – ناروئی- مهندس عطائی- دکتر غنی- دکتر عدل - حاذقی - کیوان – مهندس اخوان – ریگی - رهبر – دکتر صالحی – اقبالی – دکتر حاتم – مبارکی – علی مرادی – بالاخانلو – پزشکی – فهیمی
غائبین بی اجازه -– آقایان:
دکتر مصباح زاده - طهماسبی.
غائبین مریض – آقایان
کمالوند – فیصلی – سلیمانی کاشانی – امام مردوخ- رضوی – دکتر مدنی – پرویزی – توسلی – مهندس جلالی – نوری – مهندس صدقیانی – طالب زاده – دکتر قراگزلو – دکتر جعفری – محسنی – بانو دکتر دولتشاهی – بانو نفیسی
دیر آمدگان با اجازه – آقایان:
تبریزی دو ساعت – زرگر زاده دو ساعت – ذبیحی دو ساعت
۲- بقیه مذاکره در گزارش کمیسیون بودجه راجع به متمم بودجه ۱۳۴۵ کل کشور و ارسال بمجلس سنا
رئیس – وارد دستور می‌شویم در دنباله بحث لایحه
متمم بودجه ۱۳۴۵ کل کشور ماده واحده مطرح است آقای سرتیپ پور فرمایشی دارید بفرمائید.
سرتیپ پور ـ بنده با تصدیق براینکه تا ضرورت ایجاب نکند، موضوعی در مجلس مطرح نمی‌شود و یا لایحه‌ای در دولت تهیه نمی‌شود با اینهمه با علم ضرورت پاره‌ای از مواد این لایحه، چون بید به موضوعی که مجلس می‌آید رأی داده بشود، لاجرم باید دانسته شود که موضوع چیست واز چه قرار است و برای چه منظوری است تا انسان با عقل و شعور به آن موضوع رأی بدهد، در این لایحه پاره‌ای از مواد و تبصره هائی به نظرم رسید که هر قدر که خودم خواستم دلایلی برای آنها پیدا کنم نتوانستم اتفاقاً دیدم که برای بعضی از دوستانم نیز در آن موارد ابهامی هست از جمله موضوع صدور اسناد خزانه است که از مبلغ ده میلیارد ریال به بیست میلیارد ریال افزایش داده شود، خوب دانستن این که ده میلیارد ریال چرا باید به بیست میلیارد افزایش داده شود از چیزهائی است که توضیح لازم دارد که اولا برای چه افزایش داده می‌شود و به چه مصرفی می‌رسد و آیا استطاعت اقتصادی مملکت یا بانکها می‌تواند جوابگوی این مقدار افزایش باشد یا خیر، با اینکه می‌شود فکر کرد تا این جوابها در دولت مطرح نمی‌شد به صورت پیشنهاد به مجلس نمی‌آید ولی مجلس باید رأی بدهند لاجرم باید بداند برای چه رأی می‌دهد و چه نتیجه‌ای از این رأی عاید مملکت خواهد شد اینست که بنده در این قسمت از دولت خواهش می‌کنم توضیحی بدهند، مواد دیگری در اینجا بنظر رسید که خیال می‌کنم موافق با نیت استقلال طلبانه و امنیت گسترانه ملت ایران باشد برای اینکه هر قدر ما قدرت خودمان را مضاعف بکنیم به همان نسبت می‌توانیم امیدوار و مطمئن و به امنیت خودمان باشیم و به هر نسبتی که معتمد به امنیت خودمان باشیم می‌توانیم قائل بشویم که فرصت اتصال تمدن گذشته به آینده برای ملت ایران در محیط امن میسر خواهد بود بنابراین خیلی خوشوقت می‌شویم که دولت در اینگونه موارد همت گماشته است و اگر بنا باشد در این قسمت تا جائیکه منطبق با قوانین باشد ما را روشن بکند باز هم متشکر خوهیم بود.
رئیس ـ جناب آقای نخست وزیر بفرمائید.
نخست وزیر (امیر عباس هویدا) ـ جناب آقای سرتیپور با دو سؤال به این جانب اجازه می‌دهند که در این باب توضیحاتی عرض کنم که مسلماً اذهان را روشن خواهد کرد راجع به اسناد خزانه همانطور که ملاحظه میفرمائید در تبصرة ۷ تنها استدعائی که دولت کرده این است که مبلغ ده میلیارد ریال سابق به بیست میلیارد ریال افزایش داده شود مسلماً برای اجرای صحیح برنامه عمرانی کشور، دولت سه منبع دارد، منبع اول درآمدهای کشور است اگر احیاناً اکتفا می‌کردیم؛ درآمدهای کشور برای توسعه برنامه هایمان خیال می‌کنم خانمها وآقایان راضی نبودند چون برنامه‌های ما با آن سرعت پیشرفت نمی‌کرد و پیش نمی‌رفت دو منبع دیگر را باید در نظر داشت یکی اعتبارات داخلی ویکی اعتبارات خارجی همانطوری که در جلسه گذشته هم به عرض رسید ما از لحاظ بدست آوردن وام و اعتبار خارجی تا حدودی که برای سرمایه گذاریهای مهم برنامه سوم لازم بود مذاکره کردیم و با موافقت مجلسین اجازه‌های لازم گرفته می‌شود و اعتبارات لازم گرفته می‌شود و اعتبارات لازم از بانکهای بین المللی و اعتبار خرید از بعضی کشورها که قراداد برای خرید ازآن کشورها داریم قسمتی از برنامهایمان را عملی می‌کنیم منبع سوم اعتباری است که از داخل کشور می‌توانیم بدست بیاوریم مسلماً اگر تابه حال دولت در حدود یک میلیارد تومان یعنی ۱۰ میلیارد ریال اسناد خزانه فروخته وجوهی که از این اسناد خزانه به دست آمده برای تأمین سرمایه گذاریهای لازم برای برنامه سوم به مصرف رسیده همانطوریکه اطلاع دارید از لحاظ گردش پول و جلوگیری از امکان تورم صلاح بر این است که همیشه دولت اقدامی بکند که مردم هم با خرید اوراق قرضه و اسناد خزانه در توسعه برنامه‌های اقتصادی کشور شریک باشند چون تا به حال استقبال از اسناد خزانه بسیار خوب بوده این اجازه را می‌خواهیم که مردم بیشتر شریک باشند و از مصرف کردن این وجوه در قسمتهای دیگر اقتصاد ما جلوگیری بشود و مردم
بتوانند در توسعه برنامه‌های اقتصادی و عمرانی کشور شرکت کنند مسلماً همانطور که خود جناب آقای سرتیپ پور اطلاع دارند در کشورهای دیگر دولتها در مواقعیکه لازم باشد اوراق قرضه‌ای انتشار می‌دهند و این اوراق قرضه منبعی است برای توسعه کارهای اقتصادی ولی در این جا هنوز هرچند که ما در این فکر هستیم و بررسی هم می‌کنیم برای ایجاد اوراق قرضه، برای اموریکه در نظر داشته باشیم از لحاظ توسعه اقتصادی ولی هنوز بآن نتیجه نرسیده‌ایم که لایحه‌ای خدمتتان تقدیم کنیم که دولت اجازه داشته باشد در مواقعیکه احتیاج داشته باشد اوراق قرضه‌ای چاپ و منتشر کند الآن همین اوراق اسناد خزانه که مورد علاقه مردم است و بنده باید اینجا خدمتتان عرض کنم که واقعاً تا حدودی با آن علاقه‌ای که پیدا شده برای ما منبعی است جهت توسعه سریع برنامه‌های عمرانی و طرف دیگر در راهی است که جلوگیری می‌کند از افزایش پول برای مصرف در قسمتهاییکه ممکن است تورم ایجاد بکند. نباید فراموش کرد که ما در سال گذشته رشد اقتصادی ۱۲/۵ درصد داشتیم ولی قیمت‌های ما ثابت ماند و این خودش نشانه‌ای است که دولت و مقامات اقتصادی توانسته‌اند از تورم جلوگیری بکنند و یکی از عواملی که ممکن است از تورم جلوگیری کند همین گذاشتن اوراق خزانه در اختیار مردم است که با دریافت سود بسیار خوبی از مصرف این وجوهیکه در دستشان هست در قسمتهای دیگر که ممکن است ایجاد تورم واختلال در گردش پول مملکت کند جلوگیری نماید راجع بقسمت دوم که فرمودند و مربوط به تبصره ۸ است همانطور که اطلاع دارند چندی پیش مجلسین باتفاق آراء لایحه‌ای که از طرف دولت تقدیم شده بود در ۲۰ ابانماه ۴۴ مبلغ ۱۵ میلیارد ریال برای تصویب نیروی دفاعی کشور تصویب فرمودند در اینجا خواسته شده که آن ۱۵ میلیارد ریال را به ۳۰ میلیارد ریال افزایش بدهیم تا این که تجهیزات نیروی دفاعی ایران آنطور که امروز اوضاع بین المللی ایجاب می‌کند تقویت بشود (صحیح است).
رئیس ـ نظر دیگری در ماده واحده نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.
(بشرح زیر قرائت شد)
ریاست معظم مجلس شورای ملی
احتراماً پیشنهاد می‌نماید. در سطر سوم از تبصرة ۳ متمم بودجه سال ۴۵ کل کشور کلمه (خود) به وزارت آموزش و پرورش تبدیل گردد. مهندس ریاحی
دکتر کیان (مخبر کمیسیون بودجه) ـ این اصلاح قبلاً به عمل آمده است.
مهندس ریاحی ـ وزارت مزبور نوشته‌اند و این تولید اشکال می‌کند.
رئیس ـ اگر اصلاح شده اشکالی ندارد پیشنهاد بعدی قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی
احتراماً: اصلاح عبارتی زیر را در تبصرة ۴ متمم بودجه سال ۱۳۴۵ کل کشور پیشنهاد می‌نماید.
تبصرة ۴ ـ از ردیف ۵۱۱۴ قسمت هزینه بودجه سال ۱۳۴۵ کل کشور مبلغ یکصد و شصت میلیون ریال کسر و تحت عنوان بهره وامهای داخلی در ردیف ۵۲۰۲ بودجه همان سال منظور می‌گردد. با تقدیم احترام ـ مهندس ریاحی
خواجه نوری ـ این نظر اشکالی ندارد اصلاح شده است.
دکتر کیان ـ این نظر اشکالی ندارد اصلاح عبارتی است.
رئیس ـ پیشنهاد دیگر آقای مهندس ریاحی قرائت می‌شود.
(به شرح ذیل خوانده شد)
ریاست معظم مجلس شورای ملی
احتراماً پیشنهاد می‌نماید تبصرة ۵ متمم بودجه کل کشور به شرح زیراصلاح شود.
تبصره ـ پرداخت تعهدات سالهای قبل آب و برق شهرستانها و سازمانهای آب وبرق از بابت حقوق و عوارض گمرکی و سود بازرگانی کالاهای مربوط به آن مؤسسات از محل ردیف ۵۹۱۹ و ۵۹۲۰ هزینه سال ۱۳۴۵ کل کشور و با رعایت تبصره ۴ بودجه همان سال مجاز است. با تقدیم احترام ـ مهندس ریاحی
رئیس ـ آقای مهندس ریاحی بفرمائید.
مهندس ریاحی ـ به طوریکه ملاحظه می‌فرمایید در اینجا پرداخت تعهداتی را از محل ردیف ۵۹۱۹ و ۵۹۲۰ مقرر داشته است این تبصره ابهام دارد و معلوم نیست که چه نوع پرداختی است و بابت چیست؟ بنده پیشنهادم در واقع اصلاح عبارتی است که رفع این ابهام را کرده چون با توضیحاتی که بنده در کمیسیون بودجه دادم البته موقع تصویب این تبصره نبودم منظور این است که وزرت آب و برق از بابت عوراض گمرکی و سود بازرگانی که مربوط به آب و برق شهرستانها و سازمان آب و برق در سال ۴۴ می‌شود این پرداختها را از محل این دو ردیف در سال ۴۵ باید پرداخت بکند به این جهت مجدداً بنده پیشنهاد را قرائت می‌کنم که ملاحظه بفرمایید رفع ابهام تبصره را کرده است بنده پیشنهادم این است که «پرداخت تعهدات سالهای قبل آب و برق شهرستانها و سازمانهای آب و برق ...» پس اینجا اول مشخص شده که تعهدات مربوط به کدام دستگاهها است در ثانی از بابت چیست «از بابت حقوق و عوارض گمرکی و سود بازرگانی کالاهای مربوط به آن م. وسسات از محل ردیف ۵۹۱۹ و۵۹۲۰ هزینه سال ۱۳۴۵ کل کشور با رعایت تبصرة ۴ بودجه همانسال مجاز است» پس تا اینجا مطلب کاملاً روشن است که تعهداتی که از بابت حقوق و عوارض گمرکی مربوط به کالاهای این مؤسسات است پرداخت شود اما بنده با رعایت تبصره ۴ آنرا مجاز دانسته‌ام برای اینکه این یک نوع دین بلامحلاست که به موجب تبصره ۴ محلی برای آن تعیین می‌شود چون تبصره ۴ بودجه هست پرداخت دیون بلامحل با تصویب کمیسیون بودجه مجلس است بنده این دین بلامحل وزارت آب و برق مربوط به سال ۴۴ را که محلش را در سال ۴۵ تعیین کرده است پیشنهاد کرده‌ام که به آن صورت اصلاح بشود و با رعایت تبصره ۴ بودجه ۱۳۴۵ که مربوط به دین بلا محل است با تصویب کمیسیون بودجه پرداخت بشود.
رئیس ـ آقای خواجه نوری بفرمائید.
خواجه نوری ـ تذکراتی که جناب آقای مهندس ریاحی به تبصره‌های ۳ و۴ دادند همانطور که به عرض مقاکم ریاست رسید چون اصلاح عبارتی بود و وارد هم بود بنده هم موافقت می‌کنم و هیچ اشکالی هم ندارد ولی راجع به تبصره ۵ توضیحاتی که دادند بنده ناچار هستم به عرضشان برسانم که اولا این عبارت برق شهرستانها که ایشان فرمودند و سازمان و آب و برق برای آب و برق شهرستانها سازمان معینی نیست.
مهندس ریاحی ـ ممکن است مجدداً مرقوم بفرمائید آب و برق به هر حال بنده پیشنهادم هیچگونه تغییری در مفاد تبصره نیست فقط بخاطر روشن شدن مفاد تبصره است.
خواجه نوری ـ منظور حقیقی از این تبصرة ۵ این است که از این معلفیت گمرکی وعدم پرداخت سود بازرگانی کلیه مؤسسات آب و برق استفاده کنند و این کار یک عمل حسابداری است یعنی از یک طرف مبلغی را به حساب بستانکار گمرکات می‌گذارند و از یک طرف به حساب بدهکار این مؤسسات و هیچ نوع پولی دادو ستد نمی‌شود و این فقط از نظر روشن شدن اقلام و آمار مملکتی از نظر حسابداری انجام می‌شود و از نظر علمی هیچ نوع دادوستدی نمی‌شود نه وزارت آب و برق پولی می‌پردازد نه سازمان آب و برق شهرستانها نه سازمان آب و برق مملکتی این فقط از لحاظ روشن شدن محاسبات است جناب آقای مهندس ریاحی توجه بفرمائید اگر ما این را طبق نظر شما تغییر بدهیم اولا آب و برق شهرستانها سازمان معینی نیست و در بعضی جاها این کار دست شهرداریها است و بعضی جاها دست انجمن ده ممکن است باشد و انجمن ده کار را انجام بدهد بعضی جاها وزارت آب و برق منطقه‌ای به وجود بیاورد مثل اینکه در فارس و آذربایجان به وجود آورده این است که سازمانها اساسی مختلف و
فرمهای مختلف دارند به طور خلاصه به همین ترتیب که گفته شد آنچه که مربوط به به این طرحها است یعنی طرحها باید از این معافیتها استفاده بکنند نه سازمان، ملاحظه بفرمایید فکر این است که هر کجا وسائل آب و برق برای این نوع طرحها فراهم می‌شود وسایل آن از خارج وارد می‌شود از پرداخت حقوق گمرکی و سود بازرگانی معاف باشد اگر ما بخواهیم یک صراحتی طبق نظر شما بکار ببریم ممکن است بعضی از شهرستانها و مؤسسات نتوانند استفاده کنند مثلا انجمنهای ده را از قلم بیندازند در پاره‌ای از جاها انجمن ده ممکن است یک طرح آب و برق داشته باشند (مهندس ریاحی ـ تغییر نیست انجمنهای ده در آن نیست حالا اجازه بفرمائید بنده توضیحی عرض کنم خود دولت هم این پیشنهاد را قبول دارد). توجه بفرمائید شما نگذاشته‌اید عرض من تمام بشود به طور مثال می‌خواستم عرض کنم که الآن ممکن است یک ده یا چند ده با هم شرکت بکنند و یک طرحی را راجع به آب و برق به موقع اجرا بگذارند و ناچار باشند که این لوازم را از خارج بیاورند اگر عبارت به این ترتیب که در تبصرة ۵ نوشته شده باشد این مؤسسات هم استفاده می‌کنند و اگر به آن صورت که جنابعالی میفرمائید چون صراحت دارد که سازمان مقصود همان سازمانی است که اسم برده شده آنوقت از این طرحها پیش بینی شده استفاده نخواهند کرد این است که ما گفتیم طرح استفاده بکند و این طرح به هر عنوانی باشد به دست هر مؤسسه‌ای باشد از این معافیت بتواند استفاده کند به طور مثال یک موردی است که خودم در حوزه انتخابیه‌ام دچارش هستم یعنی الآن انجمن ده شمشک و بندسر و دورود سع تائی شرکت کردند یک توربین ژنراتور از آلمان وارد کردند این توربین ژنراتور وقتی وارد شود به موجب تبصرة ۵ می‌تواند از این معافیت استفاده کند ولو اینکه انجمن ده وارد کرده باشد ولی اگر شما بگذارید سازمانهائی بع نام معینی، فردا که یک انجمن ده بخواهد از این معافیت استفاده کند نمی‌تواند استفاده کند مطلب دیگر که جنابعالی فرمودید راجع به تبصره ۴ بودجه بود راجع به تبصره ۴ بودجه عرض کنم دیون بلامحل دولت این اصلا ارتباطی با آن ندارد این اصلا دینی نیست که دولت داشته باشد و بلامحل باشد این اصلا یک عمل حسابداری است یعنی اینجا فقط از لحاظ عمل حسابداری در یک جا یک درآمد فرضی را به ستون درآمد کل گمرکات در بودجه مملکتی می‌گذارند یکی هم یک هزینه فرضی را که باید احیاناً از لحاظ آب و برق دولت بید بپردازد می‌گذارند به حساب بدهکار و این توازن را برقرار می‌کنند و آمار گمرکی ما را صحیح جلوه می‌دهد والا هیچ نظر و مقصودی نیست و هیچ تأثیری ندارد و ارتباطی به این دیون بلامحل دیونی است که واقعاً دولت بدهکار است و باید به کسی بپردازد و محل ندارد بپردازد این دینی نیست و فقط یک عمل حسابداری است استدعا می‌کنم از این پیشنهاد صرفنظر بفرمائید.
مهندس ریاحی ـ اجازه بفرمائید توضیحی عرض کنم؟
رئیس ـ بفرمائید.
مهندس ریاحی ـ این ردیف ۵۹۱۹ و۵۹۲۰ صراحت دارد و تمام مطالبی که آقای خواجه نوری فرمودند قبول دارم اگر ممکن است آقای دکتر مجیدی توضیح بفرمایند مطالبی که راجع به تبصرة ۴ فرمودند بنده هم قبول دارم ولی متأسفانه مطالب ایشان در این باره که انجمنهای دهات استفاده می‌کنند صحیح نیست برای اینکه ردیف ۵۹۱۹ و۵۹۲۰ که در بودجه سال ۴۵ تصویب شده صراحت دارد و این آقای دکتر مجیدی بهتر می‌توانند توضیح بدهند چون این را با هم صحبت کردیم مطلب یک مطلب بسیار ساده و اصولی است البته به فرمایشات جناب آقای خواجه نوری هم بنده احترام قائل هستم و در جای خود یک مطلب تازه‌ای است و صحیح است ولی مربوط به این نبود.
رئیس ـ آقای دکتر کیان بفرمائید.
دکتر کیان ـ قسمت اول این تبصره همانطوریکه جناب آقای مهندس ریاحی اطلاع دارند در کمیسیون بودجه مطرح شد مربوط است به برق شهرستانها مجوز این را در جریان قانونی بود که اخذ بشود
وزارت آبادانی و مسکن برای ترخیص ماشین آلات برق شهرستانها به مقاطعه کاران خودش دستور می‌دهد که این مبلغی را که گمرک مطالبه می‌کند بپپردازد و کل این مبلغ در حدود سیصد هزار تومان است که به دستور وزیر پرداخت می‌شود تا وقتی که مجوز گرفته بشود و این همان مجوزی است که خواسته شده (مهندس ریاحی ـ اصلا بحثی نیست) چون مربوط به شهرستانها است.
مهندس ریاحی ـ این جواب بنده نشد من نمیدانم حرف به این سادگی را چرا قبول ندارید (بعضی از نمایندگان ـ رأی ـ رأی).
رئیس ـ آقای دکتر مجیدی یک توضیح بیشتری بدهید.
دکتر مجیدی (معاون نخست وزیر) ـ همانطوری که جناب آقای خواجه نوری توضیح فرمودند این فقط به خاطر این است که ما بتوانیم از لحاظ محاسبات این حقوق و عوارض گمرکی را به حسابهای مربوطه اش منظور کنیم چون عملی که در گذشته شده به حساب مربوطه اش درست نرفته و برای اداره کل گمرک اشکالی وجود دارد از لحاظ به حساب گرفتن این تعهداتی که مربوط به گذشته است این مجوز از حضورتان خواسته شده با این حذفی که جناب آقای مهندس ریاحی فرمودند تصور می‌کنم موضوع و مشکل مرتفع است تنها مطلبی که یک قدری ابهام دارد همین مسأله سازمانها است، چون آب و برق شهرستانها همان مربوط به شهرستانهاست اگر کلمه سازمان تغییر داده بشود و آب و برق شهرستانها اضافه بشود هیچ اشکالی ندارد و ایرادی نیست و پیشنهادی که آقای مهندس ریاحی فرمودند قابل قبول است.
رئیس ـ پیشنهادات آقای مهندس ریاحی دو مرتبه خوانده می‌شود و رأی گرفته خواهد شد.
خواجه نوری ـ با اصلاحی که می‌فرمایند بنده قبول دارم.
رئیس ـ پیشنهاد آقای مهندس ریاحی قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
ریاست معظم مجلس شورای ملی
احتراماً پیشنهاد می‌نماید در سطر سوم از تبصره ۳ متمم بودجه سال ۴۵ کل کشور کلمه خود به وزارت آموزش و پرورش تبدیل گردد. مهندس ریاحی
رئیس ـ خانمها و آقایانیکه با این پیشنهاد موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد پیشنهاد بعدی قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
ریاست معظم مجلس شورای ملی
احتراماً اصلاح عبارتی زیر را در تبصره ۴ متمم بودجه ۱۳۴۵ کل کشور پیشنهاد می‌نماید.
تبصرة ۴ ـ از ردیف ۵۱۱۴ قسمت هزینه بودجه سال ۱۳۴۵ کل کشور مبلغ یکصد و شصت میلیون ریال کسر و تحت عنوان بهره وامهای داخلی در ردیف ۵۲۰۲ بودجه همانسال منظور می‌گردد. با تقدیم احترام ـ مهندس ریاحی
رئیس ـ خانمها و آقایانیکه با این پیشنهاد موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد پیشنهاد بعدی قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
ریاست معظم مجلس شورای ملی
احتراماً پیشنهاد می‌نماید تبصره ۵ متمم بودجه کل کشور به شرح زیر اصلاح شود:
تبصره ـ پرداخت تعهدات سالهای قبل آب و برق شهرستانها و سازمانهای آب و برق از بابت حقوق و عوارض گمرکی و سود بازرگانی کالاهای مربوط به آن مؤسسات از محل ردیف ۵۹۱۹ و ۵۹۲۰ هزینه سال ۱۳۴۵ کل کشور و با رعایت تبصره ۴ بودجه همان سال مجاز است.
با تقدیم احترام ـ مهندس ریاحی
خواجه نوری ـ حالا که اصرار دارید پس اصلاح بفرمایید.
رئیس ـ پس از اصلاح رأی گرفته می‌شود پیشنهاد بعدی آقای مهندس ریاحی قرائت می‌شود.
(بشرح زیر قرائت شد)
ریاست معظم مجلس شورای ملی
احتراماً پیشنهاد می‌نماید تبصره ۶ متمم بودجه سال ۱۳۴۵کل کشور بشرح زیر اصلاح گردد:
تبصرة۶ـ اعتبارات بودجه سال ۱۳۴۴ سازمان برق ایران کد ۱۷۲ و بنگاه مستقل آبیاری کد ۱۷۳ که طبق تبصرة ۵۰ قانون بودجه سال ۴۴ کل کشور منحل گردیده‌اند در بودجه همان سال وزارت آب و برق ادغام و به اعتبار کد ۱۷۱ اضافه می‌گردد وزارت داائی مجاز اسناد پرداختی بابت هزینه‌های مواد هر فصل را تا میزان اعتبار مواد مربوط به هزینه قطعی منظور نماید.
با تقدیم احترام ـ مهندس ریاحی
رئیس ـ آقای مهندس ریاحی بفرمائید.
مهندس ریاحی ـ بنده مخصوصاً از جناب آقای نخست وزیر و آقای دکتر مجیدی این استدعا را دارم که دقیقاً توجه بفرمایند و از همکاران محترم هم تقاضا دارم که مطلب را عنایت فرمایند چون بنده بیایم الکن است ممکن است نتوانم موضوع را روشن بکنم این حدت ذهنی آقایان است که بمن کمک می‌کند بلکه مطلب یک کمی روشن تر بشود. پیشنهادی که بنده در این تبصره دارم به اصطلاح با توجه به روش بسیار متین و اصولی است که دولت طی ۳ بودجه‌ای که به مجلس داده است نشان داده است این مواردی که دیده می‌شود در حقیقت تخطی و تخلف از آن روشی است که خود دولت اناخذ کرده بود بنده به عنوان عضو فراکسیون حزب ایران نوین یعنی نماینده‌ای که مؤید بودجه دولت است می‌خواستم این توضیح را خدمت جناب آقای نخست وزیر بدهم که از راه و روش صحیحی که اتخاذ فرموده‌اند عدول نکنند ولو اینکه این عدول کردن موجبات مشکلاتی را برای شما فراهم بکند بلکه بهتر این است که راه صحیح و اصولیتان را دنبال بکنید البته به این مجلس متکی هستید که اکثریت آن هعمیشه اماده است که نظرات اصولی دولت را بپذیرد ملاحظه می‌فرمایید بنگاه آبیاری و سازمان آب و برق در سال ۱۳۴۴ بموجب بودجه ۱۳۴۴ منحل شد درر ردیف بودجه فصل‌ها و مواد مختلفی هست با پیش بینی که در آن سال شده است هر ماده‌ای اعتباری دارد که بتوانند خرج کنند اولین مسأله‌ای که دولتمیخواهد امن است که می‌گوید چون ان دستگاهها منحل شده‌اند ما بودجه اینها را می‌خواهیم ادغام کنیم در بودجه وزارت آب و برق این بسیار اصولی و صحیح است ولی قسمت اخیر تبصره که می‌گوید مجاز می‌باشد وزارت آب و برق که تا حد اعتبار فصول خرج بکند یعنی از ماده ایبماده دیگر برود این یک عملی است کاملاً بر خلاف آن خط مشی و اصولی که دولت تا بحال ضابطه عملش بوده و بودجه هایشرا تقدیم کرده بنابر این پیشنهاد بنده چه اشکالی دارد در پیشنهاد بنده خوب دقت بفرمائید قسمت اولش عین کار دولت است یعنی رفع مشکل دولت را میکن بنده عرض می‌کنم بودجه اعتبار کد ۱۷۲ و کد ۱۷۳ مربوط باین دو تا سازمان در اعتبار کد ۱۷۱که مربوط به وزارت اب و برق است ادغام بشود و بعد هم طبق اعتبار مواد خرج بشود برایاینکه طبق اعتبار این موارد که خرج بشودتأمین کرده و تصویب کرده و تا همان حد باید خرج بشود اگراین خرج شده خلاف است که مجلس شورای ملی صهح بر رویعملیاتی بگذارد که احیاناً کسانی ممکن است با منتهای حسن نیت و برای اجرای کار انجام بدهند اما توجه مسئولین مخصوصاً شخص جناب آقای نخست وزیر که بندهنه از لحاظ تعارف عرض می‌کنم همیشه نشان داده‌اند که مردی منطقی و اصولی هستندهمینطور آقای دکترمجیدی در تنظیم بودجه همواره این اصول صحیح را اعمال کردندو توجه داشته اندحالا اگراحیاناً در یک دستگاهی بر اث علاقمندیاز فرطحسن نیت واقعاً آنقدر جلو افتاده ند که حال محتاج کسب مجوز هستنددر عین حال این عمل عملی است خلاف صحه گذاشتن بر روی این کار بنابر این صحیح نیست
بهمین جهت بنده پیشنهادم بدولت این است و در تأیید عمل دولت است اگر باینصورت تصویب بشود جناب آقای نخست وزیر همه وزرای شما متوقع هستند و این انتظار را دارند بنده می‌خواهم در تأیید اقدامات شما عرض کنم راه را یک جا ببندید کار اصولیو منطقی بکنید و دستگاهها را وادار بکنید که همه متابعت از قنون بکنند و متابعت از همان خطمشی وروشی بکنید که بنده بعنوان یک عضو اکثری ذیید می‌کنم اما اگر بنا بشود باین صورت باشد عدول است یا درک بنده کافی نیست بنده را ارشاد بفرمایید که بدانم اگر غیر از این است بنده باز هم موافقت دارم اما گر این چنین باشد که عرض می‌کنم ایسن کار صحیح نیست بنده فک می‌کنم بینم را عرض کردم انشاءالله توانسته باشم با بیانم الکن آنچه را که مقصود قلبی ام بود عرض کنم.
رئیس ـ آقای دکتر مجیدی بفرمائید.
معاون نخست وزیر (دکترمجیدی) ـ در سال ۱۳۴۴ طبق مجوزی که از حضورتان کسب شد سه سازمان، سازمان برق ایران، بنگاه مستقل آبیاری وزارت آب و برق در هم ادغام شدند و تشکیل یک سازمان واحدی را دادند وقتی که یک سازمان آبیاری جداگانه و یکسازمان برق جداگانه که در سال ۱۳۴۴ وجود داشت و اینها نر کدام بطور مستقل عمل می‌کردند و از نظر تشکیلات و طرز کار طور دیگری بودند در همادغام شدند بعضی از دستگاههای اینها بکلی منحل شد و بعضی موارد بکلی حذفشد در بعضی هزینه‌ها صرفه جویی شد درز مقابل بودجه جدیدی را شروع کردند که لازم بود در آن بودجه ا اعتبارات بیشتری مصرف شود و چون اولین باری بود که اینکار میشددر موقعی که ما این بودجه را تنظیم می‌کردیم در بودجه اعتبارات را جدا گذاشتیم و نمی‌دانستیم که بعد از ادغام این چه صورت پیدا می‌کند طی سال وقتیکه این تلفیق صورت گرفت لازم شد یک تغییری در مواد هزینه داده بشود منتهی چون سال مالی۴۴ در جریان بود و هنوز تمام نشده بود وزارت آب و برق هنوز آن قدرت را پیدا نکرده بود که تغییرات و تلفیقی که حاصل شده بود بگوید و موقعی که این صورت را داد اواخر اسفند ۱۳۴۴ بودکه دیگر فرصت نبود بیائیم خدمتتان و کسب مجوزبکنیم به این جهت که سال ۴۴ مقتضی شده بودو تعهدات انجام شده بود و الآن که وضع کاملاً روشن شده است می‌بینیم که احتیاج هست کسب مجوزی از حضورتان بشود و این مطلبی است که فقط یکبار یعنیموقعی که موضوع تلفیق سازمانها پیش آمد بوجود آمده و الآن وزارت آب وبرق طبق مواد هزنه و طبق محدودیت هائی که در مجلس شورای ملی به تصویب رسیده دارد عمل میکندو بهیچ وجه نظری را که جناب آقای مهندس ریاحی دارند در سال ۴۵ پیش نیامده در هیچ موردی پیش نیامده و همانطور که عرض کردم تنها در موردی این عمل شده که این سه دستگاه قبل از شروع سال از نظر بودجهمجزا بودند وبعد از اینکه سال مالی شروع شد اینها ادغام شدند و این اشکال پیش آمد و باین جهت از حضورتان کسب اجازه می‌کنم که تصویب بفرمائید.
رئیس ـ آقای نخست وزیر بفرمائید.
نخست وزیر ـ بنده ناگزیرم یک نکته‌ای را اینجا توضیح بدهم و هر چند که این تبصره را ما اینجا آوردیم و از آن من دفاع می‌کنم ولی باید عرض کنم که فرمایشات ایشان ملاک کارها دربودجه است اما استدعائی که از ایشان دارم که این پیشنهاد را پس بگیرند برای این ک همانطوریکه آقای دکتر مجیدی اینجا تویح دادند و بعرضتان رسید این یک وزارتخانه جدیدی بود هنوز گسترشش معلوم نبود دستگاههای جدیدی را در آن ادغام کردند و اجباراً در مقابل این اشکالات پیش آمد که از ستونی به ستون دیگر این حسابها لبرده بشود در ماه اسفند که ما به حسابها رسیدگی کردیم و ما خودمان می‌دانستیم که در ماه اسفند می‌بایستی باینکار رسیدگی می‌کردیم خودتان تصدیق دارید کار طوری هست که حتماً با آن سرعت پیش نمی‌رود البته در اصول ما با جنابعالیموافق هستیم وسعی خواهیم کرد که امسال و سالهای بعد این دولتاز اینگونه کارها تقدیم مجلس نکند
و با آن اصولی که خودتان گفتید ما کارمان را دنبال می‌کنیم (خواجه نوری ـ بر خلاف اصول هم نیست) اصولی که دولت برای خودش گذاشته که در حدود بودجه و در حدود ردیف بودجه با اختیاراتی که گرفته می‌شود باشد و این روش ما شاید همانطوریکه آقای خواجه نوری تذکر دادند از نظر عنوان کردن اصول درست باشد البته روش همیشگی را در سالهای بعد در مد نظر خواهیم داشت این است که استدعا می‌کنم اجازه بدهد این دفعه اینکار عملی بشود که وزارتخانه کارش عملی بشود خودتان اطلاع دارید که وزارت آب و برق خیلی خوب کارش پیش می‌رود و خوب هم کارمیکند.
رئیس ـ آقای مهندس ریاحی.
مهندس ریاحی ـ ضمن اظهار تشکر از اظهار لطف جناب آقای نخست وزیر بنده با نظر دولت موافقت دارم و پیشنهاد را پس می‌گیرم.
رئیس ـ پیشنهاد تبصره پنج که اصلاح شده قرائت می‌شود.
(بشرح زیر خوانده شد)
ریاست معظم مجلس شورای ملی
احتراماً پیشنهاد می‌نماید تبصره ۵ متمم بودجه ۱۳۴۵ کل کشور بشرح زیر اصلاح گردد.
تبصره ـ پرداخت تعهدات سالهای قبل کالاهای مربوط آب وبرق شهرستانها و سازمانهای آب و برق از پرداخت حقوق و عوارضگمذکی و سود بازرگانی کالاهای مربوط از محل ردیف ۵۹۱۹ و ۵۹۲۰ هزینه بودجه سال ۱۳۴۵ کل کشور مجاز است.
با تقدیم احترام ـ مهندس ریاحی
رئیس ـ اشکالیکه آقای خواجه نوری توضیح دادند هنوز اینجا هست برای اینکه شهرستانها گفته شده.
مهندس ریاحی ـ بنده با این اصلاحی که شده است به اینصورت فکر میکنمکه نظر جناب اقای خواجه نوری هم تأمین است (خواجه نوری ـ تأمین نیست باز در شهرستانهاو انجمانهای ده دچار اشمال می‌شویم خدا شاهد است که این نظر تأمین نیست) آقای دکتر مجیدی هم توضیح دادند ۵۹۱۹و۵۹۲۰ این بودجه است و ما تصویب کرده‌ایم این عین عبارت لایحه است بنده نمیدانم این حرف اصولی را چرا نمی‌خواهند بپذیرند آقای نخست وزیر تشریفدارند آقای معاون نخست وزیر رئیس دفتر بودجهبفرمایند اگر برق انجمن دهات جزوش باشد بنده با کمالنیل پیشنهادم را پس یگیرم آقای دکتر مجیدی اگر بفرمایند برق برق انجمن دهات تویش هست بنده با کمال منت پس می‌گیرم ایشان توضیح بدهند (عده‌ای از نمایندگان ـ رأی بگیرید) این اشکالی که می‌فرمایند وارد نیست آب و برق شهرستانها وزیر تأیید بفرمایند که آب و برق انجمانهای ده تویش خست بنده پس می‌گیرم و الا پیشنهاد بنده پیشنهاد صحیحی است.
رئیس ـ اگر پس نگیرید ناچاریم که رأی بگیریم چون با این پیشنهاد مخالف صحبت کرده و توضیح کافی هم دادهشده بنابر این خانمها و آقایانیکه با این پیشنهاد موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (عده کمی بر خاستند) تصویب نشد (رامبد ـ اصولاً پیشنهادات اصولی تصویب نمی‌شود) پیشنهاد بعدی قرائت می‌شود.
(بشرح زیر قرائت شد)
ریاست مجلس شورای ملی
احتراماً پیشنهاد می‌نماید در ماده واحده قسمت مربوط به جداول پیوستمتتم بودجه سال ۴۵ صفحات ۱۰و۱۱ اصلاحات زیر بعمل آید.
۱ـ اعتبار کد ۱۰۳/۱ تحت عنوان اعتبار دولت بمبلغ ۱۳۶۷/۵۰۰/۰۰۰ ریال به کد ۱۱۴۰۰ برنامه رهبری قوه مجریه اضافه گردد.
۲ـ اعتبار کد ۱۱۳/۱ تحت عنوان کمک به صندوق بازنشستگی بمبلغ ۸۰۰/۰۰۰/۰۰۰ ریال به کد ۱۷۵۰۰ برنامه مربوط اضافه گردد.
۳ـ اعتبار کد ۴۰۱ تحت عنوانآموزشگاه خدمات اجتماعی به مبلغ۱۰۰/۰۰۰ ریال بکد ۳۱۲۰۰ برنامه مربوط اضافه گردد.
۴ـ اعتبار کد ۴۰۹/۱ تحت عنوان کمیته کلی المپیک ایرانبمبلغ ۷۰۰۰/۰۰۰ ریال بکد ۳۳۳۰۰ برامه مربوط اضافه گردد.
با تقدیم احترام ـ مهندس ریاحی
رئیس ـ آقای مهندس ریاحی بفرمائید.
مهندس ریاحی ـ بنده بسیار متأسف هستم که مطلب فارسی بنده و بسیار اصولی را با اینکه دولت خودش موافقت داشت دوستان خودشان موافق نکردندبنده ناچارم از این ببعد بروم فارسی یاد بگیرم تا آنکه بتوانم این مطالب راآنچنان بگویم که دوستان توجه بکنند (رامبد ـ پیشنهادتان اصولی است) در ماده واحده اشاره شده است که اینقدر ریال اضافه اعتبار مورد نیاز وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی را طبق جداول پیوست با رعایت مقررات و قوانین مربوطه و تبصره‌های زیر پرداخت نماید ملاحظه بفرمایید بر اساس روشی که دولت اتخاذ کرده است بودجه تابع برنامه است و برنامه تابع مواد است در اینجا اقلامی که اضافه شده است خواه و ناخواه یک برنامه‌ای اضافه مشود و بنده چند رقم را که مطالعه کردم البته پیش خودم غبن دارم زیرایک وقتی را از خودم بهدردادم که انشاءالله دوستان خواهند بخشید که با علاقه رفتم و مطالعه کردم و دوستان نتیجه مطالعه بنده را اینطور جواب دادند البته از همه آقایان بنده سپاسگذارهستم مخصوصاً از اکثریت بنده فکر می‌کردم که یک مطلب اصولی را قبول خواهند کرد مطلبی که مثل روز روشن بودگفتند شب است و حالا راجع به پیشنهادم بحث می‌کنم (رامبد ـ آقای مهندس ریاحی حالا ببینید که سه سال ما چه می‌کشیم) آنجوری که شما میگوئید بنده نمی‌کشم بنده اول عرض کردم تأیید می‌کنم روشی را که دولت انتخاب کرده و افتخار می‌کنم که سه سال است دولتی را تایید کرده‌ام که روش و خط مشی که داشته صحیح بود و تا این روش و این خط مشی را داشته باشد تأییدش خواهم کرد توجه فرمودید که جناب آقای نخست وزیر هم فرمودند مطلب اصولی است و اظهار داشتند این کار امیدوار هستم دیگر تکرار نشود.
رئیس- آقای مهندس ریاحی جنابعالی پنج دقیقه بیشتر وقت ندارید
مهندس ریاحی - این بار هم پیشنهاد بنده ساده و روشن است عرض کردم که این اعتبار مخصوص باز نشستگی به برنامه‌ای اضافه شود برنامه‌ای ۱۷۵۰۰ و کمیته ملی المپیک هم به ۳۳۳۰۰ اضافه می‌شود همین طور امور اجتماعی هم به ۳۱۲۰۰ چون ما اشاره می‌کنیم به جداول اما چند رقم دیگر هم باقی می‌ماند که بنده فکر می‌کنم برای روشن شدن مطلب و اینکه دولت عنوان خواهد فرمود که چرا اینها را جزء برنامه نیاوردید شاید توضیحش در این مجلس ضروری باشد در جهت تکمیل کارشان است که چیزی را که از مجلس می‌برند شسته و رفته و کامل باشد و آن یکی رقم کد ۵۲۰۱ درباره اسناد خزانه است و هزینه‌های انتظامی کشور و همچنین تفاوت دلاری این سه ردیف هم در غالب برنامه‌ها نمی‌گنجد البته در یک فصلی از بودجه رعایت این مطالب شده است مطلب دیگری که بایستی عرض کنم با همه حسن نیتی که تمام نمایندگان برای تأمین و بهبود وضع آموزش و پرورش دارند این تبصره در کمیسیون جوری تغییری داده شده است که تأمین نظر وزارت آموزش و پرورش را بنده فکر می‌کنم نمی‌کند و دچار اشکال خواهد شد و ما که با حسن نیت اینجا می‌نشینیم و برای بهبود وضع وزارت و آموزش و پرورش می‌خواهیم عملی انجام بشود این اشکال هست که چون قبلاً این طور بود که وزارت آموزش و پرورش می‌تواند در حد صرفه جویی عمل بکند و ما اینجا گفته‌ایم که وزارت دارائی می‌تواند در حد صرفه جوئی اسناد را به هزینه منظور نباید و در این صورت میزان صرفه جویی باید اعلام بشود بنده خواستم این مطلب را یاد آور شوم که اگر ممکن است چون نظر صحیح و اصولی است از نظر آن دستگاه مبلغ کل را در اینجا عنوان بفرماید و به ردیف هزینه اضافه بفرماید که وزرت دارائی بتواند بر اساس این مطلب اسناد پرداختیم را قبول بکنند والا اگر غیر از این باشد چون بی نظری است بنده الآن از
وزارت دارائی خواهش می‌کنم که فردا این را برای وزارت آموزش و پرورش اشکال نگیرد و نگوید که اول شما معلوم کنید که صرفه جوئیتان در سال ۴۴ چقدر است البته با حسن نیتی که در دولت است این اشکال پ۱یش نخواهد آمد اما این ابهام است که اول باید وزارت آموزش و پرورش بگوید که من چقدر چقدر صرفه جوئی دارم که تا وزارت دارائی اسنادش را بپذیرد و قبل از اعلامش نیز ممکن نیست مگر رقمش مشخص شود که فعلاً در بودجه گفته بشود تا صراحتاً روشن بشود و به رقم هزینه اضافه بفرمائید و این رفع نقصی است که از این بودجه می‌شود و در جهت بهبود کار آموزش و پرورش
رئیس – آقای دکتر مجیدی بفرمائید
دکتر مجیدی (معاون نخست وزیر)- بنده وظیفه دارم از دقت و توجه جناب آقای مهندس ریاحی تشکر کنم برای اینکه واقعاً به جزئیاتی توجه فرمودند که مشکل است برای کسی که خودش بودجه را نمی‌نویسد و با آن بطور روزمره سر و کار ندارد پیدا کردن یک چنین نکات دقت و توجه می‌خواهد علت اینکه ما این اقلام هزینه را در برنامه مان منعکس نکردیم این بود که این قبیل موارد در برنامه مربوط قرار می‌گیرد ولی از نظر اینکه شکل جداول کامل باشد بنده تصور می‌کنم پیشنهاد بسیار مفیدی است و از نظر دولت ایرادی ندارد قبول این پیشنهاد. خیلی تشکر می‌کنم.
رئیس – نسبت به این پیشنهاد مخالفی نیست؟ (اظهاری نشد) باین پیشنهاد رای می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. پیشنهاد بعدی قرائت می‌شود.
(بشرح زیر قرائت شد)
ریاست محترم مجلس شورای اسلامی
پیشنهاد می‌نمایم تبصره ۷ و ۸ ماده واحده لایحه متمم بودجه بشرح زیر اصلاح شود:
تبصره ۷- دولت مکلف است برای افزایش ده میلیارد ریال بمیزان صدور اسناد خزانه و پانزده میلیارد ریال باعتبار تقویت نیروهای دفاعی کشور لایحه لازم راتا پایان آذر ماه ۴۵ با قید دو فوریت تهیه وبرای تصویب تقدیم مجلس بنماید. دکتر مبین
رئیس ـ آقای دکتر مبین بفرمائید.
دکتر مبین ـ بنده با اینکه اسم نوشته بودم که درباره ماده واحده صحبت کنم فراموش شد البته در مورد پیشنهاد پنج دقیقه بیشتر نمی شودصحبت کردولی باتکای اینکه تبصره ۷ و۸ برخلاف تبصره دو ماده ۲۶ آئین نامه وماده ۹۱ آئین نامه وتبصره ماده۴۵ آئین نامه وماده۲۹ آئین نامه تنظیم شده بنده چهار دفعه اخطار نظانامه‌ای می‌کنم که مجموعاً بیست و پنج دقیقه می‌توانم طبق آئین نامه صحبت کنم ولی ده دقیقه بیشتر صحبت نمی‌کنم فرمایشاتی که در جلسه پیش جناب آقای نخست وزیر در پاسخ مطالب بنده فرمودند چهار حالت مختلف در بنده ایجاد کرد اول فوق العاده حیرت کردم و بعد صمیمانه تحسین کردم و بعد خدا را شکرکردم و بعد مختصری هم متأسف شدم اول حیرت کردم از این که با توجه به روحیه جناب آقای هویدا که فوق العاده حاضر جواب هستند و مسلط هستند به بیان خودشان بنده رفته بودم دنبال رقم که مطلبی رادراین جا عنوان بکنم که جواب نداشته باشدوآن مطلب رقم بودوفکرمیکردم چطوری جواب خواهند دادوقتی آنطورجواب دادندکه بطور کلی اساس ارقام رامتزلزل کردند بنده واقعاً حیرت کردم ازاین همه استعدادی که درشخص ایشان است وبعدصمیمانه تحسین کردم ازاین جهت که نخست وزیری درهرمملکت بخصوص مملکت ماکارساده‌ای نیست گواین که قسمت اعظم کارها وفشارکارهابرروی دوش‌های توانای شاهنشاه ماهست معهذا نخست وزیری کارساده‌ای نیست وتحسین کردم که ایشان واقعاً دراین مقام به بهترین وجهی انجام وظیفه میکنندوبعدخداراشکرکردم ازاین جهت که مملکت مادروضعی قرارگرفته که استعدادها بوجود بیاید وازهرمقام کوچکی می‌توان ترقی کردوبه بالاترین مقام رسیدودراین مملکت اوضاعی پیش آمده است که
بر خلاف رویه‌های سابق اجازه پیشرفت استعدادها در این مملکت به جوانها و به غیر جوانها داده می‌شود (مرتضوی ـ مثلاً بخود جنابعالی) متشکرم ولی مختصری متاسف شدم از این جهت که بالاخره حکیم باشی را دراز کردند و کاسه کوزه را سر حروفچین شکستند (خنده نمایندگان) و برای اینکه در این میان حروفچین بنظر بنده شاید تقصیر زیادی نداشته باشد بنده خواستم که حکیم باشی اصلی را معرفی کنم و آن ماشین چاپ است (خنده نمایندگان) مسلماً حروفچین کار خودش را کرده ولی این ماشین چاپ زبان بسته است و این ماشین بوده که مسلماً ارقام را زیر و رو کرده و له کرده و ارقام اشتباهی چاپ شده است بنده بعد از ذکر این مقدمه می‌خواستم نتیجه بگیرم که بفرض اینکه این نوع توجیه صحیح باشد روی اساس مطالبی که عرض شد و این رویه که شما خودتان دارید روی اساس مطالب مسلماً توجه خواهید فرمود و بفرض اینکه این ارقام صحیح نباشد شبیه به این ارقام رقمهای دیگری است که آنها انشاالله مورد توجهتان قرار خواهد گرفت راجع به تبصره ۷ و ۸ از اینکه ده میلیارد به اسناد خزانه اضافه شده و ۱۵ میلیارد ریال به اعتبار تقویت نیروهای دفاعی اضافه شود ما مخالف نیستیم بنده به هیچ وجه مخالفت نمی‌کنم ولی روش تهیه لایحه صحیح نیست بنده بمناسبت اینکه بر خلاف تبصره دو ماده ۲۶ این تبصره ۷ و ۸ جزو لایحه متمم بودجه آورده شده نمی‌توانم موافقت بکنم از نظر شخص خودم بمناسبت اینکه تبصره ۷ و۸ بر خلاف ماده ۹۱ آئین نامه ضمن این لایحه آمده در صورتیکه مربوط به بودجه نیست نمی‌توانم موافقت کنم بمناسبت اینکه تبصره ۷ و۸ بر خلاف تبصره ماده ۴۵ به کمیسیون مربوط که بوام رسیدگی می‌کند ارجاع نشده نمی‌توانم موافق کنم بمناسبت اینکه تبصره ۷ و۸ لایحه متمم بودجه بر خلاف ماده ۲۸ آئین نامه حتی ضمن لایحه بودجه باز به کمیسیون دارائی ارجاع نشده باز هم نمی‌توانم موافقت بکنم بنابراین بنده با کمال تاسف ضمن اینکه با اصل مطلب موافق هستم از نظر اینکه دست دولت باز باشد در کارها چون روش و فرم صحیح انتخاب نشده بنده با کمال تاسف رای کبود خواهم داد.
مرتضوی ـ بنده با پیشنهاد ایشان مخالفم.
رئیس ـ آقای خواجه نوری هم مخالف هستند و قبلاً اجازه خواسته‌اند، بفرمایید آقای خواجه نوری.
خواجه نوری ـ راجع به این مطلب جناب دکتر مبین در جلسه قبل مفصل صحبت کذردند و پاسخ هم وسیله این جانب مفصل داده شد وقتی که رأی مجلس باین بحث حکومت کرد و رأی داده شد که ما وارد شور بشویم.
رامبد ـ آقای خواجه نوری متأسفانه بدعتهایی می‌گذارند که امیدوارم روزی پشیمان نباشید مجلس نمی‌تواند با رأی دادن، قانون اساسی و آئین نامه را در نظر نگیرد.
خواجه نوری ـ بنده راجع به این موضوع در جلسه قبل صحبت کردم.
رامبد ـ باید فرم ره=عایت بشود مگر نماینده می‌تواند در خانه اش بنشیند رأی بدهد؟ مطابق آئین نامه باید در مجلس رأی داد.
خواجه نوری ـ آقای رامبد این مطابق آئین نامه است که شما اجازه نمی‌دهید بنده صحبت بکنم ؟بنده با اجازه نمایندگان محترم قانون انتشار اسناد خزانه را که مصوب ۴۳/۱۱/۱ است برای اطلاع می‌خوانم.
مادة ۱ ـ به وزارت دارائی اجازه داده می‌شود اوراق بهاداری بنام اسناد خزانه بر طبق شرائط مندرج و برای تأمین هدفهای مقرر در این قانون بمدتهای سه ماه شش ماه و یک سال صادر نماید.
مادة ۲ ـ صدور اسناد خزانه تدریجی و بر حسب احتیاج به پیشنهاد وزارت دارائی و با تصویب هیئت وزیران تا مبلغ ده میلیارد ریال میسر خواهد بود و افزایش ان مستلزم مجوز قانونی است.
مادة ۳ ـ اسناد خزانه کاملاً بی نام و در وجه حامل قابل پرداخت می‌باشد.
مادة ۴ ـ اسناد خزانه بامضای وزیر دارائی و خزانه دار کل صادر می‌شود.
مادة ۵ ـ به اسناد خزانه شش درصد بهره در سال تعلق می‌گیرد.
مادة ۶ ـ اسناد خزانه به قطعات ده هزار ریالی خواهد بود.
مادة ۷ ـ پرداخت بها و بهره اسناد خزانه مشمول مرور زمان نیست صاحب سند می‌تواند بعد از سر رسید هر موقع مایل باشد به بانکها مراجعه و دریافت نماید.
مادة ۸ ـ بمدت بعد از سر رسید به اسناد خزانه بهره تعلق نمی‌گیرد مگر اینکه سند مدتی معادل مدت مندرج در ان دست صاحب سند باقیمانده باشد.
ماده ۹ ـ بهره اسناد خزانه موضوع این قانون از پرداخت هر گونه مالیات معاف است اعم از اینکه بهره متعلق باشخاص حقیقی یا حقوقی باشد.
رئیس ـ آقای خواجه نوری پنج دقیقه بیشتر وقت ندارید.
خواجه نوری ـ متأسفانه وقت بنده اجازه نمی‌دهد تذکر جناب آقای رئیس را مستند قرار می‌دهم و از خواندن تمام موارد خودداری می‌کنم ولی یک مطلب کلی در این قانون هست و ان این است که اولاً اسناد خزانه را تعریف کرده مصارفش را تعیین کرده بهره را تعیین کرده و طرز به مصرف رساندنش را برای امور عمران و اقتصادی مملکت معین کرده است تما نکاتی که لازم بوده در اسناد خزانه پیش بینی شود بموجب این قانونی که ما خودمان تصویب کردیم مشخص و معین شده است و این قانون را هم همین مجلس به تصویب رسانده و الآن اگر بموجب تبصره ۷ دولت تقاضای انتشار اسناد خزانه بیشتری را می‌کند اولاص از لحاظ مصلحت بخصوص مملکت است که توضیح داده شد و خوشبختانه جناب آقای دکتر مبین فرمودند که با اصل موضوع مخالف نیستند ولی راجع به اینکه چرا در متمم بودجه یا بودجه می‌شود با یک ماده، چنین عملی را تصویب بکنیم اولاً در واقع ازدیاد اعتباری است که برای دولت به وجود می‌آوریم نه نوع وام جدیدی است و نه مؤسسه جدیدی که بخواهیم به وجود بیاوریم که لزومی داشته باشد دولت لایحه جداگانه و مجزائی به مجلس تقدیم بکند این است که بنده خواستم با توجه به این مطلب جناب آقای دکتر مبین پیشنهاد خودشان را پس بگیرند برای اینکه اینطور که ایشان پیشنهاد می‌کنند که دولت ملزم است با قید دو فوریت چنین لایحه‌ای بیاورد لزومی ندارد که چنین الزامی را به چنین ترتیبی برای دولت قائل بشویم اما آنچه که ما می‌توانیم بکنیم آن است که ازدیاد اعتباری را تصویب کنیم تا دولت بتواند وظایف عمرانی خودش را تا انتهای سال به موقع اجرا بگذارد راجع به تبصره ۹ هم عین همین مطلب است ما قانونی داریم خوشبختانه ماده واحده است و اجازه داده‌ایم به دولت مطابق یک شرایط و مشخصاتی برای تقویت نیروهای دفاعی مملکت اعتباراتی کسب بکند و به موجب آن خریدهائی بکند آن هم باز ازدیاد اعتبار است به دولت اجاز می‌دهیم در این موقع که مشکلاتی از لحاظ تسلیحات و نیروی دفاعی دولت مواجه است با این ازدیاد اعتبار دولت عمل بکند اگر با اصل این دو موضوع مجلس موافق است با لحاظ فرم مانعی ندارد که در متمم بودجه چنین چیزی را تصویب کنیم البته بنده هر دو قانون را آوردم که اگر لازم باشد به عرض برسانم ولی متأسفانه بیش از ۵ دقیقه وقت نبود و نتوانستم هر دو قانون را به عرض مجلس برسانم.
دکتر اسفندیاری ـ صحبت از اصلش نیست اینجا صحبت از فرم است.
رئیس ـ آقای دکتر مبین بفرمائید.
دکتر مبین ـ بنده البته توضیح زیادی نمی‌خواهم بدهم خواستم عرض کنم جناب آقای خواجه نوری فرمودند که چون اصل مطلب در مجلس تصویب شده با رأی گرفتن به ورود در شور پس مطلب تمام است اگر مطلب تمام بود آن تبصره‌ها که امروز موافقت کردید با تصویبش پس بیخود بوده است اگر مطلب تمام بوده است اگر مطلب تمام بود به اصلاح تبصره‌ها چطور رأی دادید؟ پس مطلب تمام نیست وانگهی این پیشنهاد حذف نیست دولت افزایش /۱۰ میلیارد/۱۵ میلیاردرا لازم دارد یا ندارد اگر لازم دارد که قانون اساسی ما راه گذشته برای پیشنهاد و باید جداگانه لایحه
بیاورند لایحه دادن هم راهش روشن است لایحه مالی به مجلس تقدیم کردن راهش روشن است رسیدگی به لایحه مالی به وام هم راهش روشن است عرض کردم شما چهار دفعه رسیدگی را یعنی در شوردر مجلس شورا در و دو شور در سنا را تبدیل می‌کنید به یکدفعه رسیدگی و نظر تصویبی سنا را تبدیل می‌کنید به مشورتی و این بنظر بنده صحیح نیست و نظر مشورتی در مورد لایحه وام صحیح نیست فقط مربوط است به بودجه بنده نظرم را عرض کردم بهیچ وجه هم ناراحت نمی‌شوم که مخالفتی باشد یا عده زیادی مخالف باشند بنده نظرم این بود رأی هم که خواهند داد بجاست عدم رعایت آئین نامه آنرا هم اعلام کردم بنده کاریندارم خودتان میدانید.
رئیس ـ آقای دکترکیان بفرمایید.
دکتر کیان ـ بنده بر خلاف فرمایشات جناب آقای دکتر مبین تبصره‌ای که ایشان پیشنهاد می‌کنند غیر بودجه میدانم برای اینکه طبق آئین نامه در بودجه تبصره‌ها باید بودجه‌ای باشند و پیشنهاد ایشان همانطور که آقای خواجه نوری فرمودند و همانطوری که قبلاً هم جناب آقای نخست وزیر فرمودند و بنده در انتهای صحبتشان رسیدم که اصولاً تبصره ۷تبصره بودجه‌ای و اعتباری است برای اینکه یکی از منابع در آمد برنامه سوم مجهز بمنابع داخلی است که از اهم منابع داخلی صدور اسناد خزانه است که این صدور اسناد خزانه در این لایحه فقط به منظور تأمین اعتبار است ضروری برنامه سوم است که ماه‌های آخر برنامه را می‌گذاریم ضرورت دارد که هر چه زودتر به تصویب برسد تا اینکه امور برنامه سوم به تأخیر نیفتد و یکی هم تبصره ۸ است که مربوط است به تقویت نیروهای دفاعی مملکت که خود جناب آقای دکتر مبین هم تأیید می‌فرمایند که با توجه به اوضاع و احوال فعلی دنیا و با توجه به اوضاع و احوال فعلی خاورمیانه ضرورت دارد که هر چه زودتر دست ارتش را باز بگذاریم که احتیاجات ضروری خودشان را تهیه بکنند و همانطور که باز آقای خواجه نوری توضیح فرمودند این تبصره هم بودجه‌ای است اعتباراتی است برای اینکه متکی است به اعتبارات گذشته واینهم که به اصطلاح متمم بودجه است برای تأمین این اعتبارات یک رقم افزایش است مثل افزایشی که برای وزارت آموزش و پرورش منظور گردیده تصور می‌کنم خلاف آئین نامه نباشد و از دوست عزیزم تقاضا می‌کنم پیشنهاد یا هر دو تقاضایشان را مسترد بفرمایید (دکتر یزدان پناه ـ اصلا وارد نیست).
رئیس ـ دو پیشنهاد دیگر هم رسیده یکی از آقای رامبد و یکی از آقای دکتر اسفندیاری که قرائت می‌شود.
(بشرح زیر خوانده شد)
پیشنهاد می‌نماید:در لایحه متمم بودجه سال ۴۵ تبصره ۷و۸ طبق قانون اساسی و آئین نامه داخلی مجلس شوراضمن لوایح جراگانه‌ای تقدیم گردد.
فراکسیون پارلمانی حزب مردم ـ رامبد
ریاست محترم مجلس شورای ملی
پیشنهاد می‌کنم تبصره‌های ۷و۸ بعلت مخالفت با قانون اساسی و آئین نامه داخلی مجلس از نظر روش از این لایحه تفکیک و ضمن لوایح دیگری به مجلس تقدیم یا بصورت جداگانه مطرح و مورد شور قرار گیرد.
دکتر اسفندیاری
رئیس ـ آقایان توجه دارند که در لایحه متمم بودجه چنین پیشنهادی قابل طرح نیست اگر منظور این است که تبصره ۷و۸ در این لایحه نباشد پیشنهاد حذف است اگر هر کدام از آقایان قبول دارند بشکل پیشنهاد حذف مطرح بشود بفرمایند. آقای دکتر مبین بفرمایید.
دکتر مبین ـ بنده تعجب می‌کنم پیشنهاد در جهت تصویب بودجه‌ای تلقی می‌شود و در جهت حذف غغیر بودجه‌ای.
رئیس ـ بهر صورت این پیشنهاد بودجه‌ای نیست اگر هر کدام از آقایان موافق باشند پیشنهادشان حذف باشد بشکل پیشنهاد حذف رأی می‌گیریم (رامبدـ
اجازه می‌فرمایید ؟) آقای رامبد چون پیشنهاد حذف است صحبت ندارد.
رامبد ـ بنده پس با دست باید اشاره کنم چون می‌فرمایید صحبت ندارد.
دکتر اسفندیاری ـ باید تفکیک شود و جداگانه مورد شور قرار گیرد به کمیسیونها برود برای رسیدگی و روش پارلمانی رعایت بشود مطابق قانون اساسی.
رامبد ـ بنده اخطار نظامنامه‌ای دارم.
رئیس ـ بفرمایید.
دکتر آقایان ـ مطابق چه ماده‌ای؟
رامبدـ اصولا اشخاصیکه به اصل آئین نامه رأی داده‌اند نباید به اجرای مواد آن بی توجه باشند (دکتر رشتی ـ مثل خود شما) قطعا روی این صورت جلسه‌ها بعد از مرگ هر دوی ما قضاوت خواهد شد (نمایندگان ـ خدا نکند) یکی ار بدعتهایی که شاید بنظر بعضی آقایان شیرین باشد ولی بنظر من تلخ شده است برخی اوقات مطلب هر چه صحبت بشود آقایان دولتها پاسخی می‌دهند که ربطی بآن ندارد و اینجا صحبت از این می‌شود که این دو تبصره طبق موادی که اشاره شد و بنده احتیاج بتکرار مجدد ندارم خلاف اسای سی و خلاف آئین نامه داخلی مجلس است که در این متمم بودجه طرح شود. یکی از دولتیان یا نمایندگان اکثریت در جواب می‌آیند در باره فواید تبصره صحبت می‌کنند که مفید است، دیگری می‌آید و می‌گوید که هر خرجی مربوط به بودجه است درست شبیه آن است که کسی نصف شب از دیوار منزل شما بالا بیاید در اطاقخواب شما مشغول نماز خواندن بشود باو بگویید این عمل بالای امدن از دیوار و داخل شدن در خانه غیر در نیمه شب عمل خلافی است ولی او راجع به اصل محاسن نماز جواب شنا را بدهد که نامز جزء وظایف هر مسالمانی است این دو تبصره طبق قانون اساسی و آئین نامه مجلس نمی‌تواند جزء متمم بودجه باشد مطالبی است بکلی بی ارتباط با بودجه از طرف دیگر نمایندگانی که به اصل بودجه رأی مخالف داده‌اند و هیچ بعید نیست که نسبت به این دو تبصره اگر بحث می‌شد رأی موافق هم می‌دادند قطعاً به متمم آن بودجه نمی‌توانند رأی موافق بدهند از این لحاظ است که آقایان اگر یکبار دیگر آئین نامه را خوانده باشند و اگر یکبار قانون اساسی را خوانده باشند توجه دارند که بنده چه می‌گویم این وظیفه بنده بود که عرض کنم.
رئیس ـ بنابر این آقایان پیشنهاد حذف ندارید؟
دکتر اسفندیاری ـ پیشنهاد تفکیک داریم.
رئیس ـ نسبت به چه موردی پیشنهاد تفکیک دارید می‌خواهید پیشنهادتان جزء متمم بودجه شود اینکه عملی نیست و خلاف آئین نامه است. پیشنهاد دیگری هم نرسیده است.
دکتر مبین ـ تکلیف پیشنهاد بنده چه می‌شود؟
رئیس ـ پیشنهاد شما قابل طرح نیست.
دکتر مبین ـ پس بنده یقه پاره کردم برای چه بود بی مورد بود؟
رئیس ـ در کلیات آخر لایحه نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت بلایحه با اصلاحاتی که بعمل آمده رأی می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. لایحه برای اظهار ملاحظات بمجلس سنا فرستاده می‌شود. آقای نخست وزیر بفرمایید.
نخست وزیرـ بنده می‌خواستم از این موقعیت استفاده کنم از خانمها و آقایانیکه رأی موافق به متمم بودجه داده‌اند تشکر کنم جناب آقای دکتر مبین راجع به حیرت و تحسین و شکر خدا و تأسف صحبتهائی کردند بنده خواستم عرض کنم در موقع حیرت شکر خدا می‌کنم در موقع تأسف هم شکر خدا می‌کنم (احسنت) مسلماً هر کس آزاد است نظری داشته باشد و هر نظری محترم است دولت
هم هر نظر محترم قبولدارد بموضوع دو تبصره صحبت اینجا بنده تشکر می‌کنم یکی برای توسعه برنامه‌های عمرانی است دومی هم برای تقویت نیروهای دفاعی کشور که بنده خیال می‌کنم اگر راجع به فرمش نظریاتی باشد ولی در هر صورتراجع به اصلش هیچ مخالفتی نباشد (صحیح است)
۳ـ تعیین موقع جلسه آینده ـ ختم جلسه.
رئیس ـ با اجازه خانمها و آقایان جلسه امروز را ختم می‌کنم جلسه آینده ساعت ۹ صبح فردا خواهد بود.
(ساعت ده و بیست دقیقه صبح جلسه ختم شد)
رئیس مجلس شورای ملی ـ مهندس عبدالله ریاضی