مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۲ آذر ۱۳۱۲ نشست ۵۲

از مشروطه
پرش به ناوبری پرش به جستجو
مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری نهم تصمیم‌های مجلس

مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری نهم

قوانین بنیان ایران نوین مصوب مجلس شورای ملی
نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری نهم
مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۲ آذر ۱۳۱۲ نشست ۵۲

دوره نهم تقنینیه

مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۲ آذر ۱۳۱۲ نشست ۵۲

مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره ‏۹

جلسه: ۵۲

صورت مشروح مجلس روز یکشنبه ۱۲ آذرماه ۱۳۱۲ (۱۴ شعبان ۱۳۵۲)

(مجلس یک ساعت و سه ربع قبل از ظهر به ریاست آقای دادگر تشکیل گردید)

فهرست مذاکرات:

صورت‌مجلس روز چهارشنبه اول آذرماه را آقای مؤید احمدی (منشی) قرائت نمودند

اسامی غائبین جلسه گذشته که ضمن صورت مجلس خوانده شده:

غائبین بی‌اجازه- آقایان: رهنما. دکتر امیراعلم. محلوجی. امیرابراهیمی. نواب یزدی. لیقوانی. حمزه‌تاش. طهرانچی. اقبال. یونس آقا. قوام. چایچی. کورس. محسن آقا مهدوی. دکتر شیخ

ـ تصویب صورت مجلس

{۱ ـ تصویب صورت مجلس}

رئیس ـ در صورت مجلس نظری نیست؟

(نمایندگان ـ خیر)

صورت مجلس تصویب شد.

ـ تجدید کنترات دو نفر معلم ریاضیات مدرسه صنعتی دولتی

{۲ ـ تجدید کنترات دو نفر معلم ریاضیات مدرسه صنعتی دولتی}

رئیس ـ خبر کمیسیون بودجه راجع به تجدید کنترات دو نفر معلم ریاضیات مدرسه صنعتی دولتی قرائت می‌شود:

خبر کمیسیون

کمیسیون بودجه لایحه نمره ۱۴۴۲۰ دولت راجع به استخدام دو نفر معلم برای مدرسه صنعتی دولتی را مطرح و با حضور آقای کفیل وزارت معارف مورد دقت قرار داده بالاخره با اصلاحی با مواد پیشنهادی موافقت و اینک خبر آن را تقدیم می‌دارد.

ماده اول ـ وزارت معارف مجاز است کنترات آقای فردریکسن و تئودر هنل معلمین ریاضیات و فنون فلز کاری مدرسه صنعتی دولتی را از اول تیرماه ۱۳۱۲ تا آخر خرداد ۱۳۱۵ برای معلمی مدرسه صنعتی دولتی تمدید نماید.

ماده دوم ـ حقوق مسیو فردریکسن معلم ریاضیات در سال مبلغ ۲۰۰۰۰ ریال به علاوه ۳ـ۳۳۳ پهلوی و حقوق مسیو تئودرهنل معلم فنون فلزکاری در سال ۱۰۸۰۰ ریال به علاوه ۱۸۰ پهلوی خواهد بود که به اقساط ماهیانه پرداخت خواهد شد.

ماده سوم ـ در موقع ختم قرارداد چنانچه کنترات معلمین فوق تجدید نشود مبلغ ۵۰ پهلوی به عنوان خرج سفر برای معاودت به آلمان به هر یک از آنها پرداخت خواهد شد.

ماده چهارم ـ هر یک از مشارالیهما که شخصاً کنترات خود را فسخ نماید حق اخذ مخارج سفر برای معاودت به آلمان را نخواهد داشت.

ماده پنجم ـ وزارت معارف اختیار دارد سایر شرایط استخدام معلمین مذکوره را طبق مقررات ماده ۲ قانون مصوب ۲۳ عقرب ۱۳۰۱ تعیین و قرارداد مشارالیهما را امضا نماید.

رئیس ـ خبر کمیسیون معارف در این خصوص قرائت می‌شود:

خبر کمیسیون

کمیسیون معارف با حضور آقای کفیل وزارت معارف لایحه دولت راجع به استخدام دو نفر معلم برای مدرسه صنعتی دولتی را مطرح نموده و با توضیحاتی که آقای کفیل دادند کمیسیون با استخدام آنها موافقت نموده و اینک خبر آن را تقدیم می‌نماید.

رئیس ـ خبر کمیسیون امور خارجه در این خصوص: در جلسه دوازدهم آذر ۱۳۱۲ کمیسیون امور خارجه تشکیل و لایحه دولت راجع به استخدام دو نفر معلم مدرسه صنعتی دولتی را از تبعه دولت آلمان مطرح و کمیسیون از نقطه نظر ملیت با استخدام آنها موافقت نمود.

رئیس ـ مذاکره در کلیات است آقای دکتر ملک زاده.

دکتر ملک زاده ـ البته اشخاصی که از مراتب علمی و حسن کفایت آقای حکمت اطلاع دارند انتظار همه گونه اصلاحات و رفع نواقص را از اقدامات ایشان که در رأس معارف ایران قرار گرفته‌اند دارند چون ایشان سالهای دراز قطع نظر از معلومات خودشان در رأس ادارة کل معارف قرار گرفته بودند و بعد هم چندین سال در فرنگ مشغول تکمیل تحصیلات و معلومات خودشان بودند مخصوصاً از پرگرامهای جدید معارفی دنیا اطلاع دارند بنده در این موقع که کنترات دو نفر از معلمین مطرح است خواستم به عقیدة خودم یک نکته خیلی مهمی را تذکر بدهم و آن توجه مخصوص وزارت معارف است راجع به پرگرام مدارس چند دفعه هم اینجا تذکر داده شده و مخصوصاً وکلای محترم ولایات که بیشتر تماس داشته‌اند با مدارس ابتدایی و متوسطه درک کرده‌اند که پرگرام فعلی نواقص زیادی دارد و خیلی متناسب نیست البته در این موقع وارد در جزئیات نمی‌شوم فقط بطور مثال عرض می‌کنم چون در اینجا معلم ریاضیات مطرح است راجع به ریاضیات البته تمام شغب در مدارس ابتدایی و متوسطه باید با یک تناسب مخصوصی تدریس بشود که اگر آن تناسب مربوط و منظور نشود قطعاً نتیجة مطلوبه حاصل نشده و یک نقصی در تحصیل و تدریس پیدا می‌شود اگر مثلاً ما بخواهیم طبیعیات را که امروز پایة اغلب علوم جدیده فیزیک شیمی طب و بالاخره بسیاری از علوم جدیده پایه اش روی علوم طبیعی گذاشته شده با تدریس ریاضیات در مدارس خودمان مقایسه می‌کنیم هیچ آن نسبت مطلوبعه منظور نشده است ریاضیات در مدارس ما به درجه‌ای سنگین و ثقیل است آنهم تئوری محض یعنی خواندن و مسئله حل کردن که مخصوصاً بنده از نظر طبی می‌خواهم عرض کنم که برای اعصاب و دماغ محصلین مضر واقع می‌شود مخصوصاً از کفیل محترم وزارت معارف خواهش می‌کنم که این موضوع یعنی پرگرام مدارس متوسط و ابتدایی را مورد مطالعه و دقت مخصوص قرار بدهند و توجه کنند که اگر نواقص دارد آن نواقص را رفع کنند موضوع دوم چون این معلمین راجه به مدرسه صنعتی هستند می‌خواهم تذکر بدهم که متأسفانه آن نتیجه‌ای را که از روز بدو تأسیس این مدرسه برای مملکت در نظر بود تا حال آن نتیجه حاصل نشده است روزی که این مدرسه افتتاح شده بود آرزوها داشتند که این مدرسه شعباتی در تمام نقاط مملکت پیدا کند و خدمات خیلی زیادی از نقطه نظر فنی به صنایع مملکت بکند مخصوصاً صنایع جدید و متأسفانه هنوز یک قدم هم در این مقصود پیش نرفته‌ایم و علت هم از طرف مدرسه نبوده است بلکه به عقیده بنده مدرسه یک نواقصی دارد و آن توجه مخصوصی که باید مبذول بشود نشده است و آن نتیجه را وقتی می‌توان گرفت که وزارت معارف بیشتر وضعیت و موقعیت این مدرسه را مورد توجه قرار بدهد حقیقتاً یا یک مدرسه علمی بکنند آنجا را یا یک مدرسه صنعتی عجالتاً نه این است و نه آن است و یک چیز ناقصی است که بالاخره خیلی زیاد مفید نیست برای مملکت و مخصوصاً خواهشمندم که البته آنجا تشریف آورده‌اند و خواهند برد و شعبات مختلفه در تحت دقت و مطالعه قرار بدهند و نواقصی که دارد رفع کنند این قسمتی بود که بنده می‌خواستم بعه عرض برسانم.

کفیل وزارت معارف (آقای حکمت) ـ در قسمت پرگرام مدارس متوسطه و ابتدایی که فرمودند بنده خودم هم با ایشان موافقم و تصدیق می‌کنم که پرگرام مدارس متوسطه بخصوص خیلی سنگین است و تناسب با تحصیلات عالیه که بعد از آن باید محصلین بکنند ندارد یک عیب دیگری هم که در آنجا هست این است که بیشتر متوجه به مسائل علمی شده است و کمتر به کارهای عملی که بتواند زندگانی آنها را اداره کند متوجه شده است و فعلاً وزارت معارف مشغول است یک مطالعة در این باب می‌کند که هم از سنگینی پرگرام مدارس یعنی سنگینی صوریش بکاهد و بر سنگینی معنوی آن بیفزاید و هم در عین حال متناسب بکند تحصیلات متوسطه را با تحصیلات بعد و طوری بکند که اگر کسی هم بخواهد بعد از تحصیلات متوسطه مشغول کسب بشود بتواند و فقط چشمش به خدمت دولت نباشد و بتواند از روی معلوماتی که حاصل کرده است کسب معیشت بکند

(صحیح است)

مخصوصاً در قسمت ریاضیات که خیلی سنگین است آن را هم مشغولیم متناسب بکنیم با تحصیلات بعدی به این معنی که اگر کسی بخواهد وارد فاکولته ریاضیات بشود البته این مقدار خوب است ولی اگر کسی بخواهد حقوق یا طب بخواند یا این که تحصیل ادبیات بکند البته این مقدار ریاضیات زیاد است مخصوصاً در قسمت ادبیات یک توجه مخصوصی شده است و خود بنده یک ئقتی هم در مدرسه دارالفنون در قسمت سیکل دوم مخصوصاً در رشته ادبیات دقت کردم و تشویق کردم که توجه مخصوصی بشود اما راجع به موضوع مدرسه صنعتی بنده گمان می‌کنم که این مطلب ثانی هم مربوط است به مطلب اول زیرا که این مدرسه صنعتی درست شده است و موجود است تنها مدرسه ایست که به محصلین صنعت می‌آموزد و اشخاصی را تربیت می‌کند که بتوانند کسب معیشت بکنند و محتاج به خدمت دولت نباشند و این مدرسه هم آنطوری که فرمودید به آن اندازه نیست که ترقی نکرده باشد ولی در مرحله اول پیدایش و تکامل است در ۱۳۰۳ تأسیس شده هیچ نبوده و الآن در ظرف این مدت دوره‌های متوسطه اش تکمیل شده است و دو سال عالی دارد و اینجا بنده یک احصائیه مختصری دارم که بد نیست عرض کنم موقع افتتاح صد و ده نفر شاگرد بوده است فعلاً رسیده است به ۳۱۱ نفر و عده فنی یعنی آنهایی که حرفه می‌آموزند پنجاه و دو نفر بودند الآن صد و چهل و شش نفرند و از این قسمت الآن ده نفر در قسمت مهندسی عالی و شیمی دواسازی کار می‌کنند که می‌توانند مهندس خوب شده و از وجودشان استفادة کامل بشود دلیل به اینهم این است که چهل و نه نفر که دورة فنی را طی کرده‌اند بنده الآن عرض می‌کنم که آنها چه می‌کنند خود عمل آنها بهترین دلیل کار مدرسه است ۲۵ نفر آنها در قسمتهای مختلفة راه آهن مشغول خدمتند چهار نفرشان در قسمتهای ماشین آلات کار می‌کنند پنج نفر در کارخانه‌های قندسازی کار می‌کنند دو نفر در کارخانه تعمیرات اتومبیل و نقشه کشی قورخانه مشغول کار هستند مابقی آنها خودشان آتلیة شخصی دارند و مشغول کار هستند که محتاج به خدمت در هیچ ادارة نیستند و خودش این بهترین نمونه است برای ترقی این مدرسه و مخصوصاً بنده دستور دادم که از محصولات مدرسه یعنی کارهای خود محصلین هم در قسمت نجاری و هم در قسمت آهنگری جمع آوری کنند و یک اکسپوزیسیونی تهیه کنند یک نمایشگاهی و آن وقت خیلی مسرور می‌شوم که آقایان نمایندگان هم تشریف بیاورند ملاحظه کنند و حاصل زحمت و عمل معلمین و متعلمین هر دو را مطالبه کنند بنده که به سهم خودم راضی هستم از زحماتی که معلمین این مدرسه می‌کشند و یک معنای دیگر این است که بخصوص این مدرسه چون روی سیستم آلمانی است و سیستم صنعتی آلمانی مخصوصاً در قسمت عمل خیلی قابل تمجید است لازم است از بعضی جهات معلمین آلمانی را در این مورد ترجیح داد و بالاخره بایستی از هر مملکتی آنچه خوب است استفاده کنیم و یاد بگیریم.

رئیس ـ آقای روحی.

روحی ـ عرض کنم که چندین دوره است با تعقیب و اهتمام چه از طرف بنده و چه توجهی که از طرف سایر نمایندگان محترم کرمان مبذول شده یک مدرسة صنعتی در کرمان از طرف وزارت معارف تأسیس شده است کرمان از سالیان دراز شهر صنعتی است و از همه جا بیشتر احتیاج دارد که یک مدرسة صنعتی کامل از نظر تشویق و تکمیل صنعت در این شهر باشد به این مدرسه هیچ توجهی از بدو تأسیس نشده است و به همان صورتی است که فرمودند مدرسة صنعتی طهران در ۱۳۰۳ بوده است این هم نواقصی دارد و بنده می‌توانم بگویم که اگر از این مقداری که بودجة معارف اضافه داشته است یک مقداری از آن را برای تکمیل مدرسة صنعتی کرمان تخصیص می‌دادند خدمتی بهش کرده بودند. یک ایالتی که احتیاج کامل دارد که صنایعش تکمیل بشود و خدمت به مملکت بکند می‌خواستم ببینم که توجهی نسبت به این مدرسة کرمان شده است یا نشده است و آن را از صورت فعلی در نظر دارند تغییری بدهند یا خیر. عرض دوم بنده راجع به مدرسه صنعتی شیراز است چندین سال است که در شیراز یک مدرسه صنعتی دایر است و ما از وجود آن استفاده‌ای را که بایستی بکنیم نکرده‌ایم می‌خواستم ببینم مدرسه صنعتی شیراز هم توانسته است شاگرد صنعتگر تربیت کند و تهیه بکند با آن مخارجی که شده است و با آن معلمینی که از آلمان آمده‌اند و تعلیم می‌دهند آیا این مدرسه صنعتی توانسته است یک گام بزرگی در صنعت بردارد یا آن که آن هم به حال وقفه مثل مدرسه صنعتی کرمان مانده است.

کفیل وزارت معارف ـ اینجا باید تشخیص داد بین مدارس صنعتی و به اصطلاح اندوستری که در آتلیه با ماشین کار می‌کنند و صنایع یدی که با دست انجام می‌شود در مملکت ما از قدیم الایام یک مدارس و حرفه‌های صنعتی بوده است در اصفهان و یزد و کرمان و فارس که از آنها یک حرفه‌های ملی و یک آثار خیلی خوب مانده است که جزء افتخارات ملی ما است و وزارت معارف همیشه در نظر داشته است که این قسمتها را یک شعبه از صنایع مستظرفه ملی ایران است نگاه دارد و حالا هم همین نظر را دارد و امیدوار هستیم که هم در کرمان و هم در فارس و هم اصفهان مدارس صنعتی از نظر ترویج صنایع ملی ایران تشویق بشوند و البته وزارت معارف و اداره صناعت این نظری را که نماینده محترم فرمودند در نظر گرفته و امیدواریم که منظور آقایان به نحو اکمل انجام شود.

بعضی از نمایندگان ـ مذاکرات کافی است.

رئیس ـ آقایانی که با ورود در شور مواد موافقت دارند قیام فرمایند.

(اکثر قیام نمودند)

رئیس ـ تصویب شد. مادة اول قرائت می‌شود:

ماده اول ـ وزارت معارف مجاز است کنترات آقای فردریکسن و تئودر هنل معلمین ریاضیات و فنون فلزکاری مدرسه صنعتی دولتی را از اول تیرماه ۱۳۱۲ تا آخر خرداد ۱۳۱۵ برای معلمی مدرسه صنعتی دولتی تمدید نماید.

رئیس ـ اشکالی ندارد؟

(گفته شد ـ خیر)

قیام فرمایند.

(اغلب برخاستند)

رئیس ـ تصویب شد. مادة دوم قرائت می‌شود:

ماده دوم ـ حقوق مسیو فردریکسن معلم ریاضیات در سال ۲۰۰۰۰ ریال بعلاوه ۳ـ۳۳۳ پهلوی و حقوق مسیو تئودر هنل معلم فلزکاری در سال ۱۰۸۰۰ ریال بعلاوه ۱۸۰ پهلوی خواهد بود که به اقساط ماهیانه پرداخت خواهد شد.

رئیس ـ آقای طباطبایی دیبا.

طباطبایی دیبا ـ چون کنترات این دو نفر معلمین تجدید می‌شود بنده خواستم آقای کفیل توضیح بدهند که حقوق اینها علاوه شده یا همان حقوق سابق است یک توضیح دیگری هم می‌خواستم از ایشان راجع به مدرسه صنعتی تبریز در تبریز یک مدرسه صنعتی است که مدتها است تشکیل شده است و فعلاً وضعیت آنجا معلوم نیست چه ترتیبی است و البته وزارت معارف ابید یک مراقبتهای بیشتری داشته باشد که آن مدرسه صنعتی تبریز هم تکمیل شود.

مخبر کمیسیون بودجه (دکتر طاهری) ـ موضوع حقوق معلمین بطوری که در کمیسیون هم تشریف داشتید و مذاکره شد با حقوق سابق فرق ندارد و فقط در قسمت آنچه که به پهلوی تأدیه می‌شود برای کلیة مستخدمین خارجی اینطور قرار شده که نصف حقوقشان را به پهلوی بدهند و موضوع مدرسه صنعتی تبریز و همچنین مدرسه صنعتی کرمان که آقای روحی اظهار کردند این مدارس صنعتی ولایات مربوط به وزارت معارف نیست و مربوط به ادارة صناعت است فقط مدرسة صنعتی طهران که همین مدرسه است که حالا کنترات معلمینش مورد بحث است و تجدید می‌شود مربوط به وزارت معارف است آن مدارس مربوط به ادراة صناعت است و در موقع خودش راجع به آنها هم مذاکره می‌کنیم.

رئیس ـ آقایانی که با ماده دوم موافقت دارند قیام فرمایند.

(عده زیادی قیام نمودند)

رئیس ـ تصویب شد. مادة سوم قرائت می‌شود:

ماده سوم ـ در موقع ختم قرارداد چنانچه کنترات معلمین فوق تجدید نشود مبلغ پنجاه پهلوی به عنوان خرج سفر برای معاودت به آلمان به هر یک از آنها پرداخت خواهد شد.

رئیس ـ اشکالی ندارد. رأی می‌گیریم موافقین با ماده سوم قیام فرمایند

(اکثر قیام نمودند)

تصویب شد.

مادة چهارم قرائت می‌شود:

ماده چهارم ـ هر یک از مشارالیهما که شخصاً کنترات خود را فسخ نماید حق اخذ مخارج سفر برای معاودت به آلمان را نخواهد داشت.

رئیس ـ اشکالی ندارد؟

(خیر)

آقایانی که با مادة چهارم موافقت دارند قیام فرمایند.

(اکثر قیام نمودند)

رئیس ـ تصویب شد. مادة پنجم قرائت می‌شود:

ماده پنجم ـ وزارت معارف اختیار دارد سایر شرایط استخدام معلمین مذکوره را طبق مقررات ماده ۲ قانون مصوب ۲۳ عقرب ۱۳۰۱ تعیین و قرارداد مشارالیهما را امضاء نماید.

رئیس ـ اشکالی نیست. آقایانی که با ماده پنجم موافقت دارند قیام فرمایند.

(اغلب برخاستند)

رئیس ـ تصویب شد. مذاکره در کلیات ثانی است مخالفی نیست. موافقین ورقه سفید خواهند داد.

(اخذ و شماره آراء به عمل آمده ۹۳ ورقة سفید تعداد شد)

رئیس ـ عدة حاضر در موقع اعلام رأی ۹۹ نفر به اکثریت ۹۳ رأی تصویب شد *

ـ تجدید استخدام مدیر عتیقات و موزه

{۳ ـ تجدید استخدام مدیر عتیقات و موزه}

رئیس ـ خبر کمیسیون بودجه راجع به کنترات مسیو گدار رئیس عتیقات:

خبر کمیسیون بودجه

لایحه نمره ۱۴۳۸۰ وزارت معارف راجع به تجدید استخدام و کنترات مسیو آندر گدار به سمت مدیری عتیقات و موزه و کتابخانه در کمیسیون بودجه مطرح نظر به توضیحاتی که آقای کفیل وزارت معارف دادند لایحه مزبور عیناً تصویب و اینک راپورت آن را برای تصویب مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

رئیس ـ عین لایحه پیشنهادی دولت قرائت می‌شود:

بطوری که خاطر نمایندگان محترم مستحضر است قرارداد مسیو آندر گدار مدیر عتیقات و موزه و کتابخانه طبق مقررات قانون مصوب نهم اردیبهشت ماه ۱۳۰۷ در تاریخ ۲۷ آبان ماه هذه السنه خاتمه خواهد یافت چون مسیو گدار در مدت قرارداد مذکوره نسبت به انجام وظایف مربوطه کاملاً بذل جهد نموده و از طرفی عجالتاً وجود ایشان مورد احتیاج است علیهذا با در نظر گرفتن مراتب فوق وزارت معارف تمدید کنترات مشارالیه را برای مدت پنج سال دیگر از تاریخ اول فروردین ماه ۱۳۱۳ تا آخر اسفند ۱۳۱۷ تقاضا و مواد ذیل را برای تصویب پیشنهاد می‌نماید.

ماده اول ـ وزارت معارف مجاز است که قرارداد مسیو آندر گدار را از تاریخ اول فروردین ماه ۱۳۱۳ برای مدت پنج سال دیگر به سمت مدیری عتیقات و موزه و کتابخانه تمدید نماید.

ماده دوم ـ حقوق مسیو گدار در سال ۶۰۰۰۰ ریال بعلاوه ۱۰۰۰ پهلوی خواهد بود که به اقساط ماهیانه دریافت خواهد داشت.

ماده سوم ـ در موقع ختم قرارداد چنانچه کنترات مسیو آندر گدار تجدید نشود مبلغ ۴۰۰۰ ریال به عنوان مخارج مسافرت برای معاودت به فرانسه به مشارالیه تأدیه خواهد شد.

ماده چهارم ـ چنانچه مسیو گدار شخصاً کنترات خود را فسخ نماید حق اخذ مخارج مسافرت مصرح در ماده ۳ را نخواهد داشت.

ماده پنجم ـ مسیو گدار سالی یک ماه حق مرخصی با استفاده از حقوق خواهد داشت لیکن ترتیب اعطاء آن با وزارت معارف خواهد بود.

ماده ششم ـ وزارت معارف مجاز است سایر شرایط استخدام مسیو گدار را طبق ماده ۲ قانون مصوب ۲۳ عقرب ۱۳۰۱ تعیین و قرارداد مشارالیه را امضاء نماید.

رئیس ـ کمیسیون خارجه و معارف هم هر دو تأیید کرده‌اند. خبر کمیسیون امور خارجه قرائت می‌شود.

خبر کمیسیون

کمیسیون خارجه در ۱۲ آذر ۱۳۱۲ تشکیل و لایحه دولت را راجع به استخدام مسیو آندره گدار تبعة دولت فرانسه را مطرح و از نقطة نظر ملیت با استخدام مشارالیه موافقت نمود.

رئیس ـ خبر کمیسیون معارف در این خصوص:

خبر کمیسیون

کمیسیون معارف با حضور آقای کفیل وزارت معارف تشکیل و لایحه دولت راجع به تجدید استخدام مسیو آندر گدار برای مدیریت عتیقات و موزه و کتابخانه مطرح شده و با لایحه دولت موافقت حاصل شد و اینک خبر آن را تقدیم می‌دارد.

رئیس ـ آقای دکتر ملک زاده.

دکتر ملک زاده ـ موافقم.

رئیس ـ آقای کاشف.

کاشف ـ موافقم.

رئیس ـ آقای مهدوی.

آقارضا مهدوی ـ بنده از حضور آقای رئیس الوزراء استفاده می‌کنم راجع به این قراردادها و کنتراتهای خارجی که بسته می‌شود معمول شده است که یک مقداری با پهلوی نوشته شود و یک مقداری با پول معمولی ایران این پهلوی البته عین پول طلا است یعنی به قیمت پول طلا حساب می‌شود در حالتی که در ممالک دیگر موضوع پول طلا از میان رفته است و در مصارف و مخارج مملکت ما هم این پول معمول نیست و همان پول سابق تغییری نکرده است و این عنوان پول طلا در داخلة مملکت معمول نیست به عقیده بنده یا باید کنترات این مستخدمین را با پول مملکتی که از آن مملکت استخدام می‌کنیم باشد یا با پول خودمان علی ایحال به عقیدة بنده اگر دولت موافقت کند که این عنوان پول طلا که فقط معمول خارج مملکت است بردارد و به یک صورت دربیاورد بهتر است و در حساب مالیه هم زحمتش کمتر خواهد بود و وقتی که به پهلوی نوشته شود زحمتش زیادتر می‌شود مثلاً ملاحظه بفرمایید اینجا نوشته است در سال شش هزار تومان به ریال و از آن طرف دیگر که حساب کنید دوازده هزار تومان به عنوان یک حساب کوچکی به پهلوی داده می‌شود حالا بنده در مورد مسیو گدار عرض نمی‌کنم و همان طور که عرض کردم از حضور آقای رئیس الوزراء استفاده می‌کنم که این ترتیب بنظر بنده لازم است رعایت شود و یک نظر دیگری اتخاذ شود.

رئیس الوزراء (آقای فروغی) ـ عرض کنم که این مسئله که آقا تذکر دادند البته مورد توجه هیئت دولت بوده و هست و اساساً که البته آقایان محترم اطمینان کامل دارند به این که دولت نسبت به همة امور و من جمله نسبت به استخدام مستخدمین خارجی چند اصل را در نظر دارد که عبارت باشد از دقت کامل در وجود آنها و نسبت به اشخاصی که کنتراتشان تجدید می‌شود مخصوصاً این نکته را در نظر داریم که همیشه کسانی استخدام شوند که از عهده انجام وظایف خودشان به خوبی بر آمده باشند و از روی حقیقت و صمیمیت انجام وظیفه کرده باشند و همچنین این نکته را در نظر داریم که که حقوقها و اضافه حقوقها بی ربط یا بی مأخذ داده نشود و حتی الامکان هم استحقاق آنها را می‌بینیم و هم صرفه دولت را این اساس نظریات دولت است در استخدام و تجدید استخدام مستخدمین خارجی اما در قسمت مسئله پول که پول داخله باشد یا پول خارجه و این که در خارجه هم پولها تغییر و تبدیل کده است اساساً نظر آقای نماینده محترم صحیح است و بهتر این است که پول واحدی باشد از آن بهتر این است که پول داخله باشد ولیکن این مسئله را باید در نظر داشت که اشخاص هم در زندگی خودشان باید یک تأمین و امنیت و اطمینانی داسته باشند مخصوصاً کسانی که از وطن خودشان مهاجرت می‌کنند و به خارج می‌روند که آنها البته یک جهاتی در این امر هست که باید رعایت کنند حالا اگر پولهای ممالک اروپا هم متزلزل شده است و ترقی و تنزل پیدا کرده است این دلیل نمی‌شود که ما توجه نداشته باشیم و شخصی را که می‌خواهیم استخدام کنیم به حال تزلزل باقی باشد ملاحظه بفرمایید ما این کار را تنها برای مستخدمین خارجی نکردیم اگر توجه به بودجه وزارت خارجه بفرمایید چه در سال گذشته و چه در سال حاضر و البته در سال آتیه هم اینطور خواهد بود نسبت به مستخدمینی که ما داریم در خارجه مجبور بوده‌ایم و مناسب دانسته‌ایم به این که مقداری از حقوق آنها را یعنی آن اندازة را که مجبوراً بایستی در آنجا مصرف کنند به پهلوی بدهیم به پول طلا بدهیم این هم به همان ملاحظه است که مأمورین خودمان که در خارجه زندگانی می‌کنند و چنان که برای مستخدمین خارجی خودمان هم اینطور است بایستی برای مستخدمین خارجی هم اینطور باشد که زندگانی آنها هم دستخوش حوادث و ترقی و تنزل و اینها نباشد ملاحظه بفرمایید اگر یک مأموری شارژدافری وزیر مختاری ما در خارجه داشته باشیم به او یک حقوقی بدهیم که فردا یک ثلث از آن کسر شود این چه حالی خواهد داشت؟ و این که با ترقی و تنزل پولهای اروپایی چندان در زندگانی اروپایی تفاوتی نکرده است این اولاً خیلی صحیح نیست و ثانیاً به فرض این که صحیح باشد اسباب سلب اطمینان شده که فلان پولی که تنزل کرده در فلان مملکت اجناس آن مملکت ترقی نکرده است آیا فردا هم اینطور باقی خواهد بود؟ کنترات خارجیها یا مأموریت فلان مأمور که البته برای یک مدت متمادی است برای یک مدت سه سال، چهار سال، پنج سال است آیا اطمینان هست که این قیمتها همینطور بماند؟ معلوم نیست این مسئله را باید ملاحظه کرد که اطمینان خاطر مهمترین چیزها است برای مستخدم و با تزلزل خاطر کسی آن شوق و رغبتی که برای خدمت باید داشته باشد ندارد پس در مقابل این فایده باید تحمل آن قسمت را هم کرد که آن هم یک چیز جزئی است و الحمدالله پهلوی هم پول خودمان است حالا اگر یک پولی است که در میان مردم نیست و رواج نیست ولی پول رسمی ما است و پول رسمی مملکت خودمان را بکار می‌بریم. ضمناً برای صرفة مملکت خودمان تمامش را به پهلوی معین نمی‌کنیم آن مقداری را که می دانیم در داخله باید مصرف کند به پول رایج داخلی فعلی معین می‌کنیم که ریال باشد و از این جهت نباید آقایان نگرانی داشته باشند و مطمئن باشند که دولت جمیع جهات را در نظر می‌گیرد.

جمعی از نمایندگان ـ کافی است.

رئیس ـ آقایانی که با ورود در موارد موافقت دارند قیام فرمایند.

(اغلب نمایندگان برخاستند)

رئیس ـ تصویب شد. آقای وزیر عدلیه کاری دارند.

ـ تقدیم یک فقره لایحه از طرف آقای وزیر عدلیه

{۴ ـ تقدیم یک فقره لایحه از طرف آقای وزیر عدلیه}

وزیر عدلیه (آقای صدر) ـ بنده یک لایحة قانونی تقدیم می‌کنم راجع به اشخاصی که محکوم می‌شوند در مورد تصرف عدوانی یا مزاحمت در ملک دیگری و پس از آن که مدتی گذشته و محکوم شده‌اند باز همان تصرف عدوانی و مزاحمت را اعاده می‌کنند و این خیلی اسباب زحمت خواهد بود یک مجازاتی برای این اشخاص در نظر گرفته شده است.

ـ بقیه شور لایحه استخدام مدیر عتیقات

{۵ ـ بقیه شور لایحه استخدام مدیر عتیقات}

رئیس ـ مادة اول قرائت می‌شود:

ماده اول ـ وزارت معارف مجاز است که قرارداد مسیو آندر گدار را از تاریخ اول فروردین ماه ۱۳۱۳ برای مدت پنج سال دیگر به سمت مدیری عتیقات و موزه و کتابخانه تمدید نماید.

رئیس ـ آقای طهرانچی.

طهرانچی ـ در مقدمة لایحه این بود که در بیست و هفتم آبان استخدام این شخص تمام می‌شود و اول این لایحه این است که از اول فروردین ۱۳۱۳ استخدام می‌کنند این مدت تا آخر سال ۱۳۱۲ چه حالی خواهد داشت در این مدت مستخدم دولت نخواهد بود؟ یک توضیحی بفرمایند که روشن بشود.

کفیل وزارت معارف ـ در این قسمت با وجودی که حق استفاده با حقوق از مرخصی دارد معذلک بدون استقاده از حقوق در مرخصی است مشغول خدمت هم آنجا هست بعضی خدمات هم به او ارجاع شده است و خواهد کرد.

رئیس ـ آقای کاشف.

کاشف ـ بنده استفاده می‌کنم از این موقع و یک تذکری به آقای کفیل محترم معارف بدهم موضوع حفریات البته استخدام مسیو گدار از لحاظ حفریات خیلی خوب است و قانونی که راجع به حفریات وضع شده است بهترین قانون است و به همت آقای رئیس الوزراء در کابینة سابق وضع شده و بنده یک تذکر جزیی داشتم راجع به تفتیش در مواقعی که حفریات می‌شود البته تصدیق می‌فرمایید که یک وقتی حفریاتی نداشتیم و حالا وارد این مرحله می‌شویم و باید حفاری علمی بشود و از نظر حفاری این قسمت خیلی مهم است از منابع مهم این مملکت است و بایستی بالاخره این منابع آشکار بشود و هر قدر ما حفاری علمی بکنیم و حفار عالم داشته باشیم بهتر است دیگر موضوع تفتیش است که بنده نظر داشتم اگر در تفتیش یک توجه بیشتری بشود و یک مفتش عالی مقامی را بگمارند که در تمام مواقع حفریات تفتیش کند و متوجه باشند که چیزی از بین نرود البته چیزی از بین نرفته است و نمی‌رود ولی بیشتر اگر توجه داشته باشند خیلی بهتر است و هر قدر هم وزارت معارف در این قسمت خرج کند کم نکرده است موضوع دیگر این بود که در موقع اعزام محصلین به اروپا البته تصدیق می‌فرمایید قسمت آرکئولوژی برای مملکت ما خیلی مهم و مفید است و بایستی یک بودجة در نظر بگیرند برای تعلیم و تعلم خطوط و السنة قدیمه و علم حفریات که واقعاً خیلی اسباب تأسف است که در مملکت ما یک نفر نیست که از خطوط قدیمه مطلع باشد و بتواند بخواند و ما محتاج هستیم که در هر موقع به خارجیها رجوع کنیم برای خواندن خطوط قدیمة خودمان این است که بنده خواستم استفاده کنم از این فرصت و تقاضا کنم که در موقع اعزام محصلین چند نفر برای فراگرفتن السنة قدیمی و خطوط قدیمة ایران و یک عده را هم برای حفریات اعزام بدارند قسمت دیگر هم موضوع تفتیش بود که عرض کردم برای حفریات خیلی مهم است.

کفیل وزارت معارف ـ یکی از قوانین بسیار نافع و مفیدی که از مجلس شورای ملی گذشته است قانون عتیقات و حفریات است که چند سال قبل گذشته است و حقیقتاً این موضوع حائز نهایت اهمیت است زیرا مملکت ایران در طول مدت تاریخ همیشه مرکز مدنیتهای خیلی مهم بوده و شهرهای بزرگ در هر گوشه از مملکت و هر دوره از ادوار ایجاد شده و از میان رفته است خرابه‌هایش مانده است زیر خاک و یک ثروت مهمی از برای این مملکت باقی گذاشته است و حفاری در اینها نه تنها از نقطة نظر آثار علمی مفید است بلکه از نقطة نظر علم و تاریخ عمومی عالم مؤثر و مفید است و این قانون این مطلب را در کمال صراحت پیش بینی کرده است و بعد از تصویب آن قانون هم شروع شده است به یک سلسله حفاری میسیونهای علمی در نقاط مختلفة مملکت مشغول عمل شده‌اند اما این میسیونهایی که شروع به حفاری کرده‌اند همیشه در تحت نظارت وزارت معارف بوده‌اند و هیچکدام از اینها نیست که مفتشین نسبه مطلعی بر سر آنها نباشد و تفتیش می‌کند و این نظری که آقای کاشف فرمودند با نهایت دقت در وزارت معارف انجام شده است و بخصوص در قسمت ثانی مطلبی که فرمودند مابین محصلین که ما الآن به اروپا فرستاده‌ایم پنج نفر هشتند که مشغول تحصیل علوم حفاری و خطوط و السنة قدیمی هستند که بعضی از آنها در مدرسة لوور در پاریس که یکی از مدارس مهم این فن است مشغول تحصیل در این رشتة تخصصی هستند و بعضی از آنها در انگلستان کار می‌کنند و بعضی از آنها در قسمت حفاری که در انگلستان هست و از زمان رمن باقی مانده است مشغولند و دستور داده شده است که آنها را بفرستند آنجا که رشتة حفاری را بیاموزند و رشتة تحصیل السنة قدیمی هم جزو پرگرام این مدارس است که در خود این مدارس تحصیل می‌کنند بعلاوه در نظر است که در قسمت ادبیات در فاکولته ادبیات هم یک رشته السنة قدیمی بخصوص زبان فرس قدیم منظور بشود و از برای کسانی که بخواهند در این رشته تخصص پیدا کنند در داخلة مملکت هم وسایل فراهم شود.

جمعی از نمایندگان - کافی است.

رئیس ـ تبصرة آقای دکتر ملک زاده پیشنهاد کرده‌اند قرائت می‌شود:

پیشنهاد می‌کنم تبصرة ذیل به ماده اول اضافه شود

تبصره ـ مسیو گدار مکلف است در کلاس مخصوصی که از طرف وزارت معارف معین می‌شود زبان پهلوی تدریس نماید.

دکتر ملک زاده ـ اهمیت تمدن گذشتة این مملکت و آثار ملی در مقدرات و آتیة این مملکت برای همه بقدری روشن است که محتاج به ذکر نیست و آقایان می دانند از موقعی که شروع به عمل حفریات و کشف آثار عتیقه شده است بکلی صورت تاریخ و تاریخ نویسی عوض شده است سابقاً البته تاریخ عبارت بود از کتبی که گذشتگان و مورخین نوشته بودند و همینطور به ما رسیده بود و اسناد و مدارکی نداشت ولی فعلاً اغلب اسناد و مدارک مهم و تغییر ناپذیر عبارت از کتیبه‌ها و آثاری است که از ابنیة قدیمی و آثار ملی بوسیلة حفریات استخراج می‌کنند و به السنه مختلفه ترجمه می‌کنند و بسیاری از مسائل مهم تاریخی که تا قبل از این اکتشافات برای ما مجهول بود هر روز روشن می‌شود بهترین مثلی که می‌توانیم بیاورم برای آقایان این پلاکهایی است که اخیراً در تخت جمشید کشف شده است و حقیقتاً یک سند تاریخی بلکه یک قبالة تاریخی از مملکت ایران است و جزو افتخارات بزرگ و مهم این مملکت شناخته می‌شود و نظایر هم در هیچ جای دنیا ندارد با اهمیتی که آثار ملی و تاریخی ما در آتیه و در افتخارات و تقدیرات مملکت دارد و ارتباطی که با تمدن گذشتة دنیا دارد بنده البته خیلی متأسف می‌شوم که در مملکت ما یک اشخاص زیادی یافت نشوند که زبان قدیمی خودمان را یا السنة اجدادمان را بدانند و ما محتاج باشیم که در هر موقع و موردی که یک کتیبه یا چیزی کشف می‌شود یا یک خطوطی پیدا می‌شود به متخصصین خارجی رجوع کنیم و خیلی مسرور شدم بطوری که آقای کفیل توضیح دادند که یک چند نفری از محصلین ما حقیقتاً در اروپا مشغول تحصیل این علوم و این السنه هستند و البته امیدواریم که بیایند و اینها سرمشق شوند برای دیگران و عده زیادی از افراد مملکت ما زبان اجداد را یاد بگیرند و همینطور که فرمودند کلاسی داشته باشیم که یک شعبة مخصوصی در مدرسه عالیه یا دارالفنون داشته باشیم این بود که این شخص مسیو گدار که کنتراتش تجدید می‌شود یک شخص متخصص و مطلع و حقیقتاً عالی مقامی است این مرد علاوه بر مراتب علمی که داراست در ایران فوق العاده زحمت کشیده است و بنده می‌توانم عرض کنم که امیدوارم عنقریب ایران دارای یک موزة ملی مهمی بشود که از بهترین و بزرگترین موزه‌های دنیا محسوب شود این بود که پیشنهاد کردم چون زبان پهلوی و السنة قدیم ایران را خوب می داند ضرری ندارد در یک کلاس که فرمودند یا دارالمعلمین یا در محل دیگری که تأسیس می‌شود این شخص چند ساعتی از وقت خودش را به تدریس السنة قدیمه ایران صرف کند و آن را تدریس بکند.

رئیس الوزراء ـ فرمایشات آقای دکتر خیلی صحیح است و منجمله از تشکراتی که ما باید داشته باشیم حقیقتاً این است که در یک مملکتی هستیم که در هر گوشه اش یک یادگار باستانی است و شاید در دنیا کمتر مملکتی باشد با توجه به وسعت و عرض و طول که به قدر ایران آثار عتیقه بطور ظاهر یا باطن داشته باشد. این که عرض کردم با توجه به وسعت مملکت برای این بود که بنده هیچ وقت در مطالب اغراق و گزاف گویی نمی‌خواهم بکنم. هستند ممالک کوچکی که مثلاً به قدر عشر مملکت ایران یا خمس مملکت ایران وسعت دارند و در همه نقاط آنها آثار عتیقه هست ولی یک همچو مملکت وسیعی مثل ایران که دویست فرسخ سیصد فرسخ عرض و طول دارد در دنیا شاید نباشد مملکتی (آن اندازه که بنده اطلاع دارم) که در تمام نقاط آن یک آثار تاریخی داشته باشد. السنه قدیمی ایران هم در منتهی درجه اهمیت است و بهترین دلیلش این است که در ممالک خارجه، در این دوره‌های اخیر که توجه مخصوصی به همه شعب و شقوق معارفی داشته‌اند منجمله به السنه ایرانی هم توجهی داشته‌اند و یک اشخاصی هم در این باب زحماتی کشیده‌اند و تخصص پیدا کرده‌اند و معلوماتی بدست آورده‌اند. ولی متأسفانه ایرانی‌ها خودشان غافل بوده‌اند بواسطه این که در یکی دو قرن گذشته آن اهتمامی که باید داشته باشند در حفاظت آثار ملی خودشان نداشته‌اند ولیکن تقاضا می‌کنم که آقای دکتر این پیشنهاد را استرداد کنند به جهت این که صورت عمل دادن به او ممکن نیست اولاً مسیو گدار اگر متخصص است در السنه قدیمی ایران نیست متخصص در فنونی است از قبیل معماری و حفاری و اداره کردن موزه و کتابخانه و اینها که استخدام کرده‌ایم او را برای این مقصود بنابراین اگر بخواهیم او را مکلف کنیم که السنه قدیمی درس بدهد عرض نمی‌کنم بکلی بی بصیرت است ولی مقام معلمی در این فن را ندارد ثانیاً این که فرضاً ما اشخاصی را داشته باشیم اگر مسیو گدار متخصص نیست سایرین را داریم اگر در طهران نیست در نقاط دیگر مملکت هستند مثلاً مسیو هرتسفلد که السنه قدیمی ایران را می داند او هم مدتی مستخدم دولت ایران بوده است خیلی هم قدیمی نیست همین چهار پنج ساله اخیر بوده معذلک ما نمی‌توانیم کلاس برای این کار منعقد کنیم چرا؟ با وجودی که هم دولت این توجه را داشت و هم بعضی از مردم اشتیاق این را داشتند ولی کسب هر علمی یک مقدماتی می‌خواهد و یک استعدادی لازم دارد نباید تصور کرد که چون ما ایرانی هستیم و فارسی زبان هستیم پس هر ایرانی می‌تواند السنه قدیمه ایران را تحصیل کند برای بنده که شاید الآن جزو عوام این مملکت نیستم معذلک اگر بخواهم زبان پهلوی بلکه زبان قبل از پهلوی که فرس قدیم معروف و زبان هخامنشیها بوده است تحصیل کنم شاید مقدور نباشد و حاضر نباشم. زیرا یکی دو سال یک مقدمات دیگری لازم دارد که باید آنها را تحصیل کنم تا مستعد شوم زبان فارسی قدیم را تحصیل کنم با وجودی که در این رشته بوده‌ام و این هم که عرض می‌کنم برای این است که وارد در این فن شده و به تجربه فهمیده‌ام زبان فارسی قدیم یک زبانی است که امروز مثل زبانهای زنده نیست. اصطلاحی فرنگیها دارند که می‌گویند زبان زنده و زبان مرده. زبان مرده آن زبانی است که امروزه بدان تکلم نمی‌کنند فرس قدیم هم امروزه جزو زبان مرده است اگر چه اصل زبان فارسی است ولی از زبان فارسی حالیه هم خیلی دور است تحصیل السنه مرده مثل تحصیل السنه زنده نیست. امروز اگر شما بخواهید زبان فرانسه تحصیل کنید کافی است که یک گرامر یا صرف و نحو فرانسه را با یک دیکسیونر بگیرید اگر استعداد داشته باشید می‌توانید خودتان به تنهایی تحصیل کنید و الا معلم می‌گیرید. اشکالی هم ندارد مقدماتی هم لازم ندارد اما تحصیل کردن زبان فرس قدیم اگر مقصود یاد گرفتن الف و ب خط میخی یا حروف پهلوی باشد این اشکال زیادی ندارد اما به این طریق انسان به زبان فرس قدیم یا زبان پهلوی دانا نمی‌شود. باید ریشه زبانهای آرین را آموخت. زبان فرس قدیم زبان آرین است برای این که ریشه زبان آرین را در دست داشته باشند باید چند تا از آن السنه قدیم اقوام آرین و اصول آن را نیز بدانند. مثلاً سانسکریت را باید بدانیم که زبان قدیم هندوستان است زبان قدیم یونان و زبان رومی قدیم و لاتین را باید بدانیم. از بعضی از السنه اروپایی حالیه هم باید اطلاع داشت. یک اطلاعات تاریخی هم باید داشت آن هم با این مقدمات می‌توان وارد شد در زبان فرس قدیم و برای ایرانیها هم البته آسانتر است. امروز ما در مملکتمان نداریم اشخاصی و اگر داشته باشیم یکی دو نفر بیشتر نیستند که می‌توانند این مقدمات را داشته باشند. و از برای یکی دو نفرکه می‌توانند زبان پهلوی یا هخامنشی را تحصیل کنند یک کلاسی دایر کردن تصدیق می‌فرمایند مقدور نیست. باید این را همان طرزی که آقای کفیل وزارت معارف اظهار داشتند در خارجه متعددند و بسیارند اشخاصی که داخل این رشته هستند ما هم چهار پنج تا آدم لازم داریم آنجا می‌گذاریم تحصیل کنند و الا در ایران اگر بخواهیم کلاسی دایر کنیم نمی‌شود زیرا کلاس اقلاً پنجاه شاگرد می‌خواهد و ما نداریم. و بعلاوه به مسیو گدار هم حاجتهای زیادتری داریم و او را برای مأموریتها و استفاده‌های دیگری استخدام کرده‌ایم. و اگر بخواهیم به این کارها واداریم از آن کارها باز می‌ماند بنابراین تصور می‌کنم اگر تبصره را استرداد بفرمایید بهتر است.

رئیس ـ استرداد فرمودید؟

(دکتر ملک زاده ـ بلی)

رأی می‌گیریم به ماده اول آیاقانی که با ماده اول موافقت دارند قیام فرمایند

(اغلب قیام نمودند)

تصویب شد.

ماده دوم قرائت می‌شود:

ماده دوم ـ حقوق مسیو گدار در سال ۶۰۰۰۰ ریال بعلاوه ۱۰۰۰ پهلوی خواهد بود که به اقساط ماهیانه دریافت خواهد داشت.

رئیس ـ اشکالی ندارد. آقایانی که موافقت دارند قیام فرمایند

(اکثر قیام نمودند)

تصویب شد.

ماده سوم.

ماده سوم ـ در موقع ختم قرارداد چنانچه کنترات مسیو آندر گدار تجدید نشود مبلغ چهار هزار ریال به عنوان مخارج مسافرت برای بمعاودت به فرانسه به مشارالیه تأدیه خواهد شد.

رئیس ـ اشکالی نیست؟ آقای مؤید احمدی.

مؤید احمدی ـ یک ‹‹ ب›› زائدی دارد. ‹‹ بمعاودت›› البته این را اصلاح می‌فرمایید.

دکتر طاهری (مخبر کمیسیون بودجه) ـ در چاپ اشتباه شده است.

رئیس ـ آقایانی که با ماده سوم موافقت دارند قیام فرمایند.

(اکثر قیام نمودند)

تصویب شد.

ماده چهارم

ماده چهارم ـ چنانچه مسیو گدار شخصاً کنترات خود را فسخ نماید حق اخذ مخارج مسافرت مصرح در ماده ۳ را نخواهد داشت.

رئیس ـ اشکالی نیست آقایانی که با ماده چهارم موافقت دارند قیام فرمایند

(اکثر قیام نمودند)

تصویب شد.

ماده پنجم

ماده پنجم ـ مسیو گدار سالی یک ماه حق مرخصی با استفاده از حقوق خواهد داشت لیکن ترتیب اعطاء آن با وزارت معارف خواهد بود.

رئیس ـ اشکالی نیست آقایانی که تصویب می‌فرمایند قیام فرمایند

(اکثر قیام نمودند)

تصویب شد.

ماده ششم.

ماده ششم ـ وزارت معارف مجاز است سایر شرایط استخدام مسیو گدار را طبق ماده ۲ قانون مصوب ۲۳ عقرب ۱۳۰۱ تعیین و قرارداد مشارالیه را امضاء نماید.

رئیس ـ آقایانی که ماده ششم را تصویب می‌فرمایند قیام فرمایند

(اغلب برخاستند)

تصویب شد.

مذاکره در کلیات ثانی است. مخالفی نیست. آقایانی که مجموع قانون را تصویب می‌فرمایند قیام فرمایند.

جمعی از نمایندگان ـ رأی با ورقه است. لایحه بودجه است.

رئیس ـ عرض کنم یک اشکالی بنده دارم و غالب این اشتباهات از اینجا ناشی می‌شود که غالباً رفقا به بنده یادداشتهایی در حین انجام وظایف مرقوم می‌فرمایند و بنده هم احتراماً جواب می‌نویسم این است که اشتباه می‌شود. رأی می‌گیریم با ورقه.

(اخذ و استخراج آراء به عمل آمده ۸۴ ورقه سفید تعداد شد)

رئیس ـ عده حاضر در موقع اعلام رأی ۹۲ نفر به اکثریت ۸۴ رأی تصویب شد *

ـ تقدیم یک فقره لایحه از طرف آقای وزیر امور خارجه

{۶ ـ تقدیم یک فقره لایحه از طرف آقای وزیر امور خارجه}

رئیس ـ آقای وزیر امور خارجه

وزیر امور خارجه (آقای کاظمی) ـ راجع به یک قسمتی از بودجه وزارت امور خارجه بعضی اصلاحات ضرورت پیدا کرده بود درین چند ماده چند ماهه آخر سال. در این خصوص لایحة تقدیم شده است.

ـ شور و تصویب لایحه استخدام یک نفر معلم آهنگری مدرسه صنعتی

{۷ ـ شور و تصویب لایحه استخدام یک نفر معلم آهنگری مدرسه صنعتی}

رئیس ـ لایحه استخدام یک نفر معلم آهنگری برای مدرسه صنعتی مطرح است.

خبر کمیسیون بودجه

کمیسیون بودجه لایحة نمره ۷۲۳۴ وزارت معارف راجع به استخدام یک نفر معلم آهنگری از اطباع دولت آلمان برای مدرسه صنعتی دولتی را با حضور آقای کفیل وزارت معارف مطرح نموده بالاخره با لایحه مزبور عیناً موافقت و اینک خبر آن را برای تصویب مجلس مقدس تقدیم می‌دارد.

رئیس ـ عین لایحه که مورد تصویب کمیسیون واقع شده است.

ساحت محترم مجلس شورای ملی

بطوری که خاطر نمایندگان محترم مستحضر است مطابق قانون مصوب ۳۱ مرداد ۱۳۱۰ استخدام یک نفر معلم آهنگری تبعه دولت آلمان به جهت مدرسه صنعتی دولتی برای مدت سه سال از تاریخ۱۳۱۰/۶/۱۶ با حقوق سالیانه ۱۳۸۰۰ ریال بعلاوه ۲۳۰ پهلوی به تصویب رسیده چون معلم مزبور در تاریخ نهم مرداد ماه هذه السنه فوت نموده و مدرسه مذکور هم احتیاج مبرمی به وجود معلم آهنگری دارد و از طرفی مطابق قانون فوق الذکر بیش از ۱۰ ماه و نیم از مدت استخدام متوفی مذکور باقی نمانده بود علیهذا وزارت معارف در نظر دارد مجدداً یک نفر معلم آهنگری تبعه دولت آلمان با حقوق کمتری برای مدت سه سال استخدام و مواد ذیل را برای تصویب پیشنهاد می‌نماید:

ماده ۱ ـ وزارت معارف مجاز است یک نفر معلم آهنگری تبعه دولت آلمان برای مدرسه صنعتی دولتی از تاریخ اشتغال به خدمت لغایت مدت سه سال استخدام نماید.

ماده ۲ ـ حقوق معلم مذکور سالیانه مبلغ ۱۲۹۰۰ ریال بعلاوه ۲۱۵ پهلوی خواهد بود که به اقساط ماهیانه به مشارالیه تأدیه خواهد شد.

ماده ۳ ـ در موقع عزیمت به ایران مبلغ ۵۰ پهلوی برای مخارج مسافرت به مشارالیه تأدیه خواهد شد و در موقع ختم این قرارداد چنانکه کنترات ایشان تجدید نشود معادل مبلغ مذکور برای مخارج معاودت به آلمان تأدیه خواهد شد.

ماده ۴ ـ وزارت معارف مجاز است سایر شرایط استخدام معلم مزبور را مطابق قانون استخدام اتباع خارجه مصوب ۲۳ عقرب ۱۳۰۱ تعیین قرارداد مشارالیه را امضاء نماید.

رئیس ـ خبر کمیسیون معارف در این خصوص قرائت می‌شود.

خبر کمیسیون

کمیسیون معارف لایحه دولت راجع به استخدام یک نفر معلم آهنگری برای مدرسه صنعتی دولتی را با حضور آقای کفیل وزارت معارف مطرح نموده و با توضیحاتی که آقای کفیل دادند کمیسیون با استخدام یک نفر معلم آهنگری موافقت نموده و اینک خبر آن را تقدیم می‌نماید.

رئیس ـ خبر کمیسیون امور خارجه در این خصوص قرائت می‌شود.

خبر کمیسیون

کمیسیون امور خارجه در دوازدهم آذر ۱۳۱۲ تشکیل و لایحه دولت را راجع به استخدام یک نفر معلم آهنگری تبعه دولت آلمان را مطرح و از نقطه نظر ملیت با استخدام مشارالیه موافقت نموده.

رئیس ـ مذاکره در کلیات است

(مخالفی نیست)

ولی برای رأی اشکالی هست. آقایانی که به ورود در شور اول موافقت دارند قیام فرمایند.

(اکثر قیام نمودند)

تصویب شد.

ماده اول قرائت می‌شود.

ماده اول ـ ماده ۱ ـ وزارت معارف مجاز است یک نفر معلم آهنگری تبعه دولت آلمان برای مدرسه صنعتی دولتی از تاریخ اشتغال به خدمت لغایت مدت سه سال استخدام نماید.

مخبر ـ ابتدای استخدام این مستخدم که نوشته شده است تاریخ اشتغال به خدمت این را پیشنهاد می‌کنم نوشته شود تبدیل شود به ۲۰ آبان ۱۳۱۲ که همان موقع است چون در کمیسیون که مطرح بود معلوم نبود حالا تعیین کرده‌اند به این جهت پیشنهاد می‌کنم که نوشته شود از تاریخ ۲۰ آبان ۱۳۱۲.

رئیس ـ نظر آقای کفیل معارف؟

کفیل وزارت معارف (آقای حکمت) ـ موافقم.

رئیس ـ آقایانی که با ماده اول موافقت دارند قیام فرمایند

(اکثر قیام نمودند) تصویب شد.

رئیس ـ ماده دوم قرائت می‌شود.

ماده ۲ ـ حقوق معلم مذکور سالیانه مبلغ ۱۲۹۰۰ ریال بعلاوه ۲۱۵ پهلوی خواهد بود که به اقساط ماهیانه به مشارالیه تأدیه خواهد شد.

رئیس ـ اشکالی نیست آقایانی که با ماده دوم موافقت دارند قیام فرمایند (اغغلب قیام کردند) تصویب شد. ماده سوم.

ماده ۳ ـ در موقع عزیمت به ایران مبلغ ۵۰ پهلوی برای مخارج مسافرت به مشارالیه تأدیه خواهد شد و در موقع ختم این قرارداد چنانکه کنترات ایشان تجدید شود معادل مبلغ مذکور برای مخارج معاودت به آلمان تأدیه خواهد شد.

رئیس ـ آقای طهرانچی.

طهرانچی ـ مخارج مراجعت مسیو گدار خاطرم است چهار هزار ریال بود چهار هزار ریال کمتر از ۵۰ پهلوی است به حساب اگر طلا حساب کنیم وقتی به یک متخصص عالی مقامی مثل مسیو گدار چهار هزار ریال داده می‌شود به این معلم چرا زیادتر می‌دهید. اساساً می‌خواستم استدعا کنم که مخارج مسافرت آمدن و معاودت از برای تمام مستخدمین خارجی باید یکسان باشد یا نسبت به شئوناتش باشد. از یک طرف مسیو گدار چهار هزار ریال می‌گیرد و این ششصد تومان در صورتی که مسیو گدار مقامش عالیتر است تا یک نفر متخصص آهنگری.

کفیل معارف ـ در قسمت مستخدمین خارجی اساساً تصور می‌کنم از طرف وزارت معارف مادامی که احتیاج مبرمی نباشد یک معلمی یا یک متخصص استخدام نمی‌شود و در قسمت این معلمین که استخدام می‌شوند احتیاج داریم و از این جهت وزارت معارف در نظر داشت که هیچ چیز به حقوق سابقشان اضافه نشود و کنترات او مطابق همان کنترات و قانون سابق عیناً تجدید می‌شود. و خرج سفر گدار هم مطابق قانون سابق است و در موقعی بوده است که چهار هزار ریال بواسطة تفاوت قیمت اسعار خیلی زیاد بوده و اینطور که تنظیم شده عین همان سابق است ولی در آن موقع پنجاه پهلوی مطابق همان مقداری است که برای سلف این شخص معین شده است و هیچ چیز علاوه نشده است. ملاحظه کسی که سابق بود سیزده هزار و هشتصد ریال و صد و سی پهلوی می گرفته است و حالا اینطور معین شده و مراعات همه اینها شده است.

رئیس ـ آقایانی که با ماده سوم موافقت دارند قیام فرمایند

(اکثر قیام نمودند)

تصویب شد.

ماده چهارم.

ماده ۴ ـ وزارت معارف مجاز است سایر شرایط استخدام معلم مزبور را مطابق قانون استخدام اتباع خارجه مصوب ۲۳ عقرب ۱۳۰۱ تعیین و قرارداد مشارالیه را امضاء نماید.

رئیس ـ اشکالی ندارد آقایان موافقین قیام فرمایند

(اغلب قیام نمودند)

تصویب شد.

مذاکره در کلیات ثانی است. مخالفی نیست آقایانی که موافقت دارند ورقه سفید خواهند داد.

(اخذ و استخراج آراء به عمل آمده ۸۸ ورقه سفید تعداد شد)

رئیس ـ عده حاضر در موقع اعلام رأی ۹۶ نفر به اکثریت ۸۸ رأی تصویب شد *

ـ موقع و دستور جلسه بعد ـ ختم جلسه

{۸ ـ موقع و دستور جلسه بعد ـ ختم جلسه}

رئیس ـ اجازه می‌فرمایید جلسه را ختم کنیم (صحیح است).

جلسه آینده یکشنبه ۱۹ آذر سه ساعت قبل از ظهر دستور لوایح موجوده

(مجلس مقارن ظهر ختم شد)

رئیس مجلس شورای ملی ـ دادگر

قانون‌های تصویب شده

قانون

اجازه تمدید کنترات معلمین ریاضیات و فلزکاری مدرسه صنعتی دولتی

ماده اول ـ وزارت معارف مجاز است کنترات آقای فردریکسن و تئودر هنل معلمین ریاضیات و فنون فلز کاری مدرسه صنعتی دولتی را از اول تیرماه ۱۳۱۲ تا آخر خرداد ۱۳۱۵ برای معلمی مدرسه صنعتی دولتی تمدید نماید.

ماده دوم ـ حقوق مسیو فردریکسن معلم ریاضیات در سال مبلغ ۲۰۰۰۰ ریال به علاوه ۳ـ۳۳۳ پهلوی و حقوق مسیو تئودرهنل معلم فنون فلزکاری در سال ۱۰۸۰۰ ریال به علاوه ۱۸۰ پهلوی خواهد بود که به اقساط ماهیانه پرداخت خواهد شد.

ماده سوم ـ در موقع ختم قرارداد چنانچه کنترات معلمین فوق تجدید نشود مبلغ ۵۰ پهلوی به عنوان خرج سفر برای معاودت به آلمان به هر یک از آنها پرداخت خواهد شد.

ماده چهارم ـ هر یک از مشارالیهما که شخصاً کنترات خود را فسخ نماید حق اخذ مخارج سفر برای معاودت به آلمان را نخواهد داشت.

ماده پنجم ـ وزارت معارف اختیار دارد سایر شرایط استخدام معلمین مذکوره را طبق مقررات ماده ۲ قانون مصوب ۲۳ عقرب ۱۳۰۱ تعیین و قرارداد مشارالیهما را امضا نماید.

این قانون که مشتمل بر پنج ماده است در جلسه دوازدهم آذرماه یکهزار و سیصد و دوازده شمسی به تصویب مجلس شورای ملی رسید.

رئیس مجلس شورای ملی ـ دادگر

قانون

اجازه تمدید قراداد استخدام مسیو آندر گدار مدیر عتیقات و موزه و کتابخانه

ماده اول ـ وزارت معارف مجاز است که قرارداد مسیو آندر گدار را از تاریخ اول فروردین ماه ۱۳۱۳ برای مدت پنج سال دیگر به سمت مدیری عتیقات و موزه و کتابخانه تمدید نماید.

ماده دوم ـ حقوق مسیو گدار در سال ۶۰۰۰۰ ریال بعلاوه ۱۰۰۰ پهلوی خواهد بود که به اقساط ماهیانه دریافت خواهد داشت.

ماده سوم ـ در موقع ختم قرارداد چنانچه کنترات مسیو آندر گدار تجدید نشود مبلغ ۴۰۰۰ ریال به عنوان مخارج مسافرت برای معاودت به فرانسه به مشارالیه تأدیه خواهد شد.

ماده چهارم ـ چنانچه مسیو گدار شخصاً کنترات خود را فسخ نماید حق اخذ مخارج مسافرت مصرح در ماده ۳ را نخواهد داشت.

ماده پنجم ـ مسیو گدار سالی یک ماه حق مرخصی با استفاده از حقوق خواهد داشت لیکن ترتیب اعطاء آن با وزارت معارف خواهد بود.

ماده ششم ـ وزارت معارف مجاز است سایر شرایط استخدام مسیو گدار را طبق ماده ۲ قانون مصوب ۲۳ عقرب ۱۳۰۱ تعیین و قرارداد مشارالیه را امضاء نماید.

این قانون که مشتمل بر شش ماده است در جلسة دوازدهم آذرماه یکهزار و سیصد و دوازده شمسی به تصویب مجلس شورای ملی رسید.

رئیس مجلس شورای ملی ـ دادگر

قانون

اجازه استخدام یک نفر معلم آهنگری از اتباع دولت آلمان برای مدرسه صنعتی دولتی

ماده اول ـ وزارت معارف مجاز است یک نفر معلم آهنگری تبعه دولت آلمان برای مدرسه صنعتی دولتی از تاریخ ۲۰ آبان ماه ۱۳۱۲ لغایت مدت سه سال استخدام نماید.

ماده دوم ـ حقوق معلم مذکور سالیانه مبلغ ۱۲۹۰۰ ریال بعلاوه ۲۱۵ پهلوی خواهد بود که به اقساط ماهیانه به مشارالیه تأدیه خواهد شد.

ماده سوم ـ در موقع عزیمت به ایران مبلغ ۵۰ پهلوی برای مخارج مسافرت به مشارالیه تأدیه خواهد شد و در موقع ختم این قرارداد چنانکه کنترات ایشان تجدید نشود معادل مبلغ مذکور برای مخارج معاودت به آلمان تأدیه خواهد شد.

ماده چهارم ـ وزارت معارف مجاز است سایر شرایط استخدام معلم مزبور را مطابق قانون استخدام اتباع خارجه مصوب ۲۳ عقرب ۱۳۰۱ تعیین قرارداد مشارالیه را امضاء نماید.

این قانون که مشتمل بر چهار ماده است در جلسه دوازدهم آذرماه یکهزار و سیصد و دوازده شمسی به تصویب مجلس شورای ملی رسید.

رئیس مجلس شورای ملی ـ دادگر