مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۱ بهمن ۱۳۵۱ نشست ۸۹
مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و سوم | تصمیمهای مجلس | قوانین برنامههای عمرانی کشور |
مذاکرات مجلس شورای ملی
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز ۱۱ بهمن ۱۳۵۱ نشست ۸۹
فهرست مطالب:
- ۱- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل
- ۲- ادامه مذاکره در گزارش شور اول کمیسیون برنامه به لایحه برنامه عمرانی پنجساله پنجم
- ۳- تعیین موقع و دستور جلسه آینده- ختم جلسه
جلسه فوق العاده مجلس ساعت پنج بعدازظهربه ریاست آقای عبدالله ریاضی تشکیل گردید. |
- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل
۱- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل.
رئیس – اسامی غائبین جلسه قبل قرائت میشود.
غائبین با اجازه
- آقایان امام مردوخ-عبدالحسین آموزگار- مهندس احتشام شهیدی- غلامرضا بهادری- پیرزاده- دکترجزایری- مهندس جلالی نوری- جندقی- امیرعلم خزیمه- دشتی- دیهیم- رشیدی- دکتر هنوردی- سجادی- شاخوئی- شاهنده- شیخ رضائی- دکتر فضل الله صدر- دکتر ضیائی- عبدالحسین طباطبایی- فهیمی- کیوان- دکتر لقمان ادهم- ناصرزاده- نیک پور- دکتر وحیدنیا- دکتروفا- دکتر گاگیک- اخوی- کاسمی- خانم زاهدی.
غائب بی اجازه
- آقای مهندس عطائی.
غائبین مریض
- آقایان بختیاریها- بختیاری پور- پرویز- پروین- پیمان- دکتر صالحی- مهندس عدل- فرنود- فروتن- دکتر کفائی- مصطفوی نائینی- معیری- موقر- مهرزاد- خانم اسدی- خانم ضرابی- خانم اقبال.
- ادامه مذاکره در گزارش شور اول کمیسیون برنامه به لایحه برنامه عمرانی پنجساله پنجم
۲- ادامه مذاکره در گزارش شور اول کمیسیون برنامه به لایحه برنامه عمرانی پنجساله پنجم.
رئیس- وارد دستور میشویم کلیات لایحه برنامه عمرانی پنجساله پنجم مطرح است آقای دکتر الموتی بفرمائید.
دکتر الموتی- بااجازه مقام معظم ریاست باید ازهمکاران عزیز معذرت بخواهم که مطالب قدری منفصل شده ولی بنده سعی میکنم خلاصه تر صحبت بشود چون معتقدم همه نمایندگان مردم با دقت و موشکافی این برنامههای مدون را مطالعه کردهاند و احتیاج به طول کلام نییست ولی به هر صورت چون برنامه عمرانی پنجم مملکت است و در مورد برنامه پنجم بایستی مطالبی که لازم است به استحضار ملت شریف ایران برسد من فکر میکنم بجای وارد شدن در جزئیات که جای بحث آن در کمیسیون برنامه است ما اگر مقایسههای کلی بکنیم وضع برنامه ریزی بهتر روشن میشود وقتیکه برنامههای عمرانی مملکت را مطالعه میکردم تابلوی درخشانی در مقابل چشمم میدیدم وقتی مراجعه کردم دیدم اولین برنامه عمرانی ایران برنامه هفت ساله که در سال ۲۶ تصویب شده بود با ۲۶ میلیارد برای هفت سال تصویب شد که آن هم دولتهای وقت موفق نشدند آن ۲۶ میلیارد اعتبار را تأمین کنند در آخر برنامه هفت ساله وقتی مطالعه میکنیم می بینیم در هفت سال فقط ۶ میلبیارد پول صرف کارهای عمرانی شده است یعنی در سال رقمی کمتر از یک میلیارد در حالیکه در سال ۱۳۵۱ اعتباری که به مصرف کارهای عمرانی میرسد ۱۸۸ میلیارد ریال است یعنی ۱۸۸ برابر سال ۲۶ در این کتاب مفصلی که اقلام برنامه پنجم هست دیدم برای سال ۵۶ سال آخر برنامه رقمی معادل ۴۳۵ میلیارد صرف کارهای عمرانی مملکت میشود ۴۳۵ میلیارد در سال ۵۶ در مقابل رقمی کمتر از یک میلیارد در سال ۲۶، این بهترین دلیل است که هر فرد ایرانی سرتعظیم برآستانه شاهنشاهی فرود میآورد که موجب شدند مملکت ما با این مرحله از جهش و رشد و ترقی برسد (احسنت) اینجاست که وقتی ما میبینیم شاهنشاه بزرگ ما در کنگره مطالب خودشان را درباره مسائل مختلف از جمله سیاست نفتی اعلام میفرمایند ملت ایران یک صدا با شور و شعف این ندای شاهنشاه را مثل همیشه تأیید میکند (صحیح است) و از دنیا میخواهد که در اجرای اندیشه تابناک شاهنشاه ما و در استیفای حقوق حقه ملت ایران که با کمال رشادت دفاع و اقدام فرمودند ما را تأیید کنند که مسلما همه انسانهای آزاده دنیا این ندای ضد استثماری شاهنشاه ما را تأیید خواهند کرد برای اینکه علاوه براینکه درآمد نفتی ملتی که صاحب نفت هست باید به حداکثر تأمین بشود این ندای ضد استعماری و ضد استثماری رهبر انقلاب ایران مورد تأیید همگان میباشد (صحیح است) این ندایی است اصیل و با پشتوانه که کمپانیها، شرکتها و این صاحبان منافع باید بدانند امروز در مقابل رهبری بزرگ و ملتی زنده قرار دارند (صحیح است) و مواجه هستند با صدای حقه شاهنشاهی بزرگ و ملتی رشید و ناچار هستند از منافع و زیاده طلبی خود دست بردارند و تسلیم حقوق حقه ملت ایران بشوند (صحیح است- احسنت) اینجاست که وقتی ارقام پیشرفتهای دهه انقلاب را مطالعه میکنیم درامد نفتی ایران از زمان دارسی تا سال قبل از انقلاب کلا در حدود ۲۳۰۰ میلیون دلار بوده در حالیکه تنها در سال جاری درآمد نفتی ایران ۲۴۰۰ میلیون دلار میباشد یعنی درآمد نفتی ایران در یک سال دهه انقلاب بیش از ۵۰ سال قبل از انقلاب است. این ارقامی است که وقتی ملت ایران آن را میخواند میبیند تابلوی بسیار درخشانی میباشد و به شاهنشاهی درود میفرستد که ملت خود را به این مرحله از ترقی و رشد رسانده و طبیعی است برای دولت خدمتگزاری که افتخار اجرای این برنامه را دارد کسانی که در راه نیت شاهنشاه اقدام میکنند کارنامه افتخارآمیز است زیرا امروز دولت میآید برنامهای میدهد که من میخواهم در سال ۵۶ رقمی معادل ۴۳۵ میلیارد ریال صرف کارهای عمرانی مملکت بکنم البته با توجه به آرامش و امنیت و ثبات سیاسی و هم بستگی تمام افراد ملت ایران از کارگر و کارفرما و سرمایه گذار و استاد دانشگاه و روزنامه نگار و فرهنگی همه و همه سرمایه گذاری بخش خصوصی هم به طرز فوق العاده بالا رفته که ما وقتی میبینیم دولت برنامه عمرانی خود را میدهد رقم ۱۵۶۰ میلیارد سرمایه گذاری بخش دولتی است و سرمایه گذاری بخش خصوصی هم رقمی معادل ۹۰۰ میلیارد است که این دو رقم طی مدت ۵ سال ۲۴۶۰ میلیارد سرمایه گذاری بخش دولتی و بخش خصوصی در برنامه پنجم عمرانی خواهد بود اینجاست که ما وقتی به عنوان نماینده ملت به میان مردم میرویم و خواسته آنها را میبینیم خواسته موکلین آقای رامبد هم که امروز صبح به آن اشاره فرمودند طبیعتا در برنامه عمرانی مملکت در طالش اگر اقتصادی بود پیاده میشود البته خواسته هائی که منطبق با احتیاجات مردم باشد (صحیح است) باید به دولتی که افتخار انجام چنین خدمتی را داشته و دارد، یعنی دولت حزبی هویدا که طی مدت ۸ سال از دهسال دوره انقلاب در اجرای نیات شاهنشاه بزرگ ایران کوشش کرده و توفیق تقدیم چنین کارنامه ارزندهای را به مجلس شورای ملی ایران داشته است به چنین دولتی تبریک گفت و چنین دولتی را باید یاری کرد و به چنین دولتی اگر در نقطهای یا در دستگاهی اشکالاتی دارد یادآوری کرد که کارنامه بعدی درخشانتر از این کارنامه فعلی باشد که امروز در ساحت مقدس مجلس شورای ملی مطرح است. در همین برنامه اشاره به رشته کشاورزی نیست در رشتههای مختلف دیگر هم برنامه هست چون یک مملکت در حال پیشرفت نمیتواند تمام عوامل انسانی و سرمایهای را در ی رشته و در یک کار متمرکز کند این کار صحیح نیست صنعت و کشاورزی دو کاری است که باید به موازات هم پیش بروند اگر تولید چغندر داریم باید کارخانه قند هم در کنارش داشته باشیم و الا از نظر اقتصادی کار غلطی است که استعمارگران غرب در گذشته به ملتهای در حال توسعه یا عقب مانده تحمیل میکردند و آنها را می دیدیم که مثلا در یک رشته مثلا کشاورزی نگه میداشتند در حالیکه درآمد سرانه در کشورهای کشاورزی پائین است و در کشورهای صنعتی بالاست آن مملکتی موفق است که وقتی مواد اولیه کشاورزی را دارد صنعت را هم داشته باشد یکی از اقتصاد دانهای خارجی معتقد بود که در عصر حاضر ملتها را نمیشود مثل گذشته تحت سیستم استعماری نگهداشت استثمار علمی و اقتصادی لازم است یعنی یک ملت کشاورزی فرضا پنبه تولید کند به قیمت ارزان بفروشد به کشور صنعتی و ممالک صنعتی نیز آن را به پارچه تبدیل کند و بده برابر قیمت به آن مملکت کشاورزی بفروشد یعنی زحمت ده کارگر کشور پیشرفته را بدهد و آن ۹ کارگر اضافی به اصطلاح بردگی اقتصادی قرن بیستم است که ملتهایی مثل ملت ایران زیربار هیچ نوع بردگی چه سیاسی و چه اقتصادی و چه نفتی نرفته و نمیرود و نخواهد رفت (احسنت) این جاست که میبینیم آن عدهای که برای ما دلسوزی میکردند و میگفتند ذوب آهن مقرون به صرفه نیست میخواستند ما را از صنعت مادر محروم بکنند ولی ما خوشوقتیم که امسال محصول ذوب آهن آریامهر به بازار آمد یعنی ین سدها در دوره انقلاب شکسته شده است که وقتی در لایحه برنامه میبینیم که دولت برای هرفصلی براساس آن ۱۵۶۰ میلیارد ریال برنامه دارد و اعتبار دوره ۵ سال و سرمایه گذاری متناسبی که چند برابر سرمایه گذاری برنامه چهارم است مشخص میباشد و در هر رشتهای روشن میباشد البته ممکن است آخر برنامه دوستان اقلیت هم بگویند براساس آمارهائی که بانک مرکزی و دستگاههای رسمی دولتی میدهند وضع به چه صورت درآمده است.
مثلا اگر گفتهاند کشاورزی ۵/۵ درصد رشددارد این ۵/۵% مثلا ۵% شد یا ۶% البته جای بحث است ولی برنامه همین میباشد و قابل انعطاف است بستگی دارد به عوامل مختلف از جمله عوامل جوی در نفت بیش از ۸%در صنایع و معادن ۱۵%ساختمان ۱۳% آب ۱۲% برق ۲۲% خدمات ۱۱/۵% رشد متوسط سالانه تولید ناخالص داخلی ۱۱/۴% است این یک رقم۱۱/۴ درصد رشد را نمیشود به آسانی از آن گذشت این موضوعی نیست که با حرف و سخن و تعاریف از روی ان بگذریم. این یک مطلب علمی است که رویش زحمت کشیده میشود کمتر مملکتی در دنیا است که چنین وضعی میتواند داشته باشد ما خیلی خوشوقتیم که دولت ایران میتواند این تابلوی درخشان را به ملت عرضه کند و این برای مملکت ما افتخار آمیز است که یک رشد ۱۱/۴% را اعلام میکند تنها ما نیستیم که تایید میکنیم این رشد را کرارا در نطق مقامات بین المللی و شورای اقتصادی سازمان ملل و سایر مقامات دیدهایم که رشد سریع اقتصاد ایران را به صورت یک معجزه اقتصادی دانستهاند این برای ما واقعا افتخار آمیز است باید به آن کسانی که ترقه بازی میکنند و خیال میکنند با چند ترقه میتوانند جلو این پیشرفتهای عظیم را بگیرند باید گفت که سخت در اشتباه هستند (صحیح است) این غافله و این کاروان به سرعت دارد به پیش میرود و این ترقه بازیها ذرهای نمیتواند جلوی پیشرفتها را بگیرد (احسنت) در همین کتاب برنامه دیدم که دریافت ارزی کشور در برنامه پنجم به ۲۷/۷ میلیارد دلار افزایش پیدا میکند رقم را توجه بفرمائید ۲۷ میلیارد دلار که ۲۲ میلیارد دلار ان از نفت است بقیه اش از گاز و صدور کالاهای صنعتی و سنتی است این رقم ۲۷ میلیارد دلار که طی مدت ۵ سال ملت ایران میتواند درآمد ارزی داشته باشد خیلی مهم است این هم یکی دیگر از اقلام مهمی است که عرضه میشود البته فراموش نکنیم که گاهی کسانی وقتی این پیشرفتها و ترقیات و حیرت آور را میبینند می گویند این جبر تاریخ است یادشان رفته که در همین مملکت در سال ۳۱-۳۲ در آن روزهایی که عدهای آنارشیست براین مملکت حکومت میکردند درآمد ارزی مملکت به صفر رسیده بود حتی بیمارستانهای ما پنبه و مرکور کرم نداشتند (صحیح است) حقوق کارمندان را نداشتند بدهند مدعیان اصلاح آمده بودند و به قول دوست عزیز آقای دولو لایحه یک دوازدهم میآورند این همان مملکت است که در سایه رهبری و ارشاد شاهنشاه بزرگ خود امروز میتواند طی مدت ۵ سال ۲۷ میلیارد دلار درآمد ارزی داشته باشد ما امروز میبینیم سایر مملکت برای کسب ارز به مقدار کم چه تلاشهایی میکنند درحالیکه خزانه مملکت پراز ارزض است در برنامه دولت در بیلان دولت مهم منعکس است گزارش دولت است که ما طی ۵ سال ۲۷ میلیارد دلار ارز داریم البته صرف کارهای تجملی و تزئینی نمیشود بلکه صرف کارهای سرمایهای میشود اگر کارخانه قند و نساجی و سیمان خریده میشود اینها برای مملکت درآمد و سرمایه و اشتغال ایجاد میکند راجع به ارز کرارا گفتهام یک روزی در این مملکت یک عدهای آمدند و گفتند (اقتصاد بدون نفت) البته به نظر من آنها یک برنامه دیگری داشتند میگفتند درآمد ارزی ما خشک بشود و این ۲۷ میلیارد دلار را نگیریم و برود توی جیب یک کشورهایی که خیلی سریعتر و زودتر میتوانند توی بانکهای آنها بلوکه کنند خوب آنها از نظر خودشان بد عمل نمیکردند می گفتند ملتی که میتواند از پول خودش برای رفاه ملتش استفاده کند نباید این ارزها به او داده شود منابع تحت الارضش حبس بماند و پول برود در بانکهای آنها بلوکه بشود اما در ایران نه تنها آن برنامه به هم خورد بلکه ملت ایران به رهبری شاهنشاه بزرگش آن برنامه را به هم زد و امروز رقم درآمد ارزی به ۲۷ میلیارد دلار در برنامه پنجم رسیده است امروز علاوه بر نفت سایر کالاهای ما در بازارهای دنیا به مقدار زیاد صادر میگردد مخصوصا کالاهای صنعتی ما، این همان مملکتی است که یک روز در همین مجلس نمیخواهم تکرار کنم گفتند مثلا لولهنگ هم نمیتوانند بسازند این مملکت اتومبیلش و تلویزیونش و یخچالش و خیلی از کالاهای صنعتی اش به بازارهای دنیا صادر میشود و رقمی که در این برنامه دیدم ۱۴۰۰ میلیون دلار درآمد ارزی ایران از کالاهای صنعتی و ۱۷۶۰ میلیون دلار از طریق صدور کالاهای سنتی است اینجا یک نکته دیگر راجع به درآمد اشاره شد من باید راجع به درآمدهای دولت اشاره کنم یک مملکت در حال توسعه و پیشرفت باید سعی کند همه منابع درامدش افزایش یابد.
جناب آقای رامبد اشاره به مالیات کردند خواستم توجهشان را جلب کنم امروز مالیات از نظر علمی و اقتصادی تنها یک وسیله درآمد دولت نیست البته دولتها خیلی خوشحال میشوند که بیشتر مالیات بگیرند، تردید نیست امروز مالیات یکی از وسایل مهم تعیین عدالت اجتمای است یعنی سعی میشود از طبقه پردرآمد و مرفه و آنهایی که از امتیازات بیشتر و موقعیتهای مملکت استفاده بیشتری میکنند مالیات بیشتری بگیرد آنها که درآمد کمتری دارند یعنی طبقه کم درآمد حتی المقدور پرداختی نکنند برای اینکه آن طبقه پردرآمد هستند که باید مالیات بدهند من هم با شما هم عقیده هستند که این طبقات پردرآمد هستند که حتی گاهی مشکلاتی به وجود میآورند البته در این مملکت سرمایه گذاری مشروع آزاد است و اگر کسی مالیاتش را داد نمیتوان به او ایراد داشت ما حتی در برنامه عمرانی مملکت این اصل را قبول کردیم برای اینکه برای سرمایه گذاری خصوصی هم ما ۹۰۰ میلیارد ریال پیش بینی سرمایه گذاری کردیم ولی به شرطی که مالیات یعنی حق حقوق دولت را پرداخت کنند بنا بر این اگر امروز دیده میشود رقم مالیات مستقیم ما در طی برنامه ۳۵۰ میلیارد دلار خواهد بود یعنی با رشد سالیانه ۲۱ درصد این نمودار این است که دولت سعی دارد از طبقه پردرآمد که مستقیم مشمول مالیات میشوند مالیات بیشتری وصول کند نمونه اش همان لایحهای است که شما و ما به آن رأی دادیم یعنی شما در وصول این قبیل مالیاتها صد درصد با ما همکاری کردید ما به عنوان یک ایرانی می گوئیم از کمک اقلیت متشکریم (فرهاد پور- به تخفیف مقاطعه کاران رأی ندادیم) موضوع مقاطعه کاران را نمی دانم اجازه بدهید وارد کار مقاطعه کارها نشویم چه کار داریم بشکافیم مسئله را… در این ۲۱ درصد رشد مالیاتی شما هم با ما سهیم هستید چون واقعا کمک کردید اما مالیات غیرمستقیم ۴۳۸ میلیارد است در برنامه با رشد ۱۵% چون می دانیم مالیات غیرمستقیم یک مقدارش تحمیل به طبقه کم درآمد است و باید بکوشیم که از مالیات غیرمستقیم کم بشود هرچه امکان دارد مالیات مستقیم زیاد شود. دربرنامه دولت دیدیم در مورد توطیع اعتبارات ۱۵۶۰ میلیارد ریال برنامه پنجم طی پنج سال مسئله تقسیم بین فصلهای مختلف شده که کار مهمی است ممکن است آقایان در تقسیمش با ما هم عقیده نباشند و معتقد باشند که به کشاورزی باید بیشتر داد و به صنعت کمتر ولی وقتی من این رقم را میبینم می بینم که به کشاورزی ۲۰۸ میلیارد میدهند با آب ۱۰۸ میلیارد همانطوری که خودتان اشاره کردید آب هم از کشاورزی جدا نیست و کمک به امر کشاورزی است صنایع ۱۸۴ میلیارد معادن ۴۶ میلیارد نفت ۱۳۰ میلیارد گاز ۲۹ میلیارد برق ۵۳ میلیارد ارتباطات ۱۷۱ میلیارد مخابرات ۳۱ میلیارد عمران روستایی ۳۶ میلیارد عمران شهری ۳۳ میلیارد ساختمانهای دولتی ۹۰ میلیارد آموزش و پرورش ۲۳۰ میلیارد فرهنگ و هنر ۹/۴ جهانگردی ۷/۷ بهداشت ۵۲ رفاه اجتماعی ۱۶ تربیت بدنی ۱۰ آمار ۶/۲ و خدمات ۵/۳ میلیارد و جمع ۱۵۶۰ میلیارد ریال تقسیم این اعتبارات بین بخشهای مختلف براساس احتیاجات مملکت است و برای به ثمر رسیدن انقلاب مملکت و منشور ۱۲ گانه که براین اساس این اعتبارات به بخشهای مختلف اختصاص داده شده بنده جناب آقای رامبد یک مطلب را توجه نکردم و خیال میکنم جنابعالی اینجا فرمودید یک جملهای که شاید هم من اشتباه شنیده باشم اینطور است؟ (رامبد- توضیح میدهم) در لایحه برنامه سلب حقوق زارعین خیال میکنم اشتباه شنیدم (رامبد- این طور است توضیح عرض میکنم) خیلی دیشب مطالعه کردم ببینم کجا سلب حقوق زارعین شده که خدای نکرده ما مرتکب چنین اشتباهی نشویم شما و ما سعی کردیم در دوران انقلاب زارعین ایران را برهبری شاهنشاهی آزاد منش از برکت انقلاب بهره مند کنیم خدای نکرده بلایحهای که کوچکترین لطمهای بحقوق زارعین و روستائیان برسد نه شما نه ما و مسلما هیچ فرد ملت ایران موافق نیست (صحیح است) من چنین چیزی ندیدم شاید در بیان شما توجح نکردم یک مطلب دیگر را باید عرض کنم در مورد اشتغال شما اشاره کردید که ۳۶۰ هزار شغل شاید روزی هزار شغل رقمی جور امده دولت در برنامه گذاشته است میخواهم خدمتتان عرض بکنم این درست نیست که اگر آقای دکتر مجیدی وهمکارانشان از یک رقمی خوششان بیاید بگذارند در برنامه اگر بخواهند بگذارند دستگاه رهبری مملکت بکسی چنین اجازهای نمیدهد که کار غیر علمی و منطقی بشود طبق مطالبی که در برنامه هست معتقدند در برنامه پنجم میتوانند ۱۸۰۰۰ شغل ایجاد بکنند شغل برای همه طبقات برای مهندس – دکتر-کارمند- کارگر و کشاورز واین رقمی نیست که شوخی باشد ایجاد ۱۸۰۰۰۰۰ شغل طی مدت ۵ سال یک رقم فوق العاده است من با شما هم عقیده هستم اگر واقعا بشود برنامه اشتغال مملکت از یک میلیون هشتصد هزار زیادتر بشود مثلا سه میلیون چون با حرف که نمیشود در بعضی از بخشها برای ایجاد یک شغل وقتی علمای اقتصاد حساب میکنند معتقدند باید سی هزار دلار سرمایه گذاریش و در قمش دقیقا یادم نیست جناب جوانشیر چقدر است؟ (جوانشیر- بیست هزار دلار) فرضا برای یک شغل برای یک مهندس بیست هزار دلار سرمایه گذاری لازم است (جوانشیر) بیست هزار دلار در کشورهای کاملا پیشرفته) طبق اطلاعیهای که دوست عزیز بنده آقای جوانشیر دارند برای ایجاد یک شغل بیست هزار دلار سرمایه گذاری لازم است پس به این صورت نیست که آقای دکتر مجیدی یک رقم بگذارند چون سال ۳۶۰ روز است روزی ۱۰۰۰ تا شغل تهیه میشود و ۳۶۰۰۰۰ شضغل به نظر من قطعا شما شوخی کردید (دکتر ناوی- خیر مطایبه بوده) حتما مطایبه بوده است چون این امر با ضوابط علمی منطبق نخواهد بود و خیال میکنم هیچ کس امروز نمیتواند چنین کاری بکند ولی برای همین اشتغال که مسئله بسیار مهمی است و شما اشاره کردید ما امروز در مملکت عده زیادی افراد داریم که اینها دیپلم و لیسانس گرفتهاند خوب رشتههایی است که شاید امروز با توسعه مملکت متناسب نباشد ما تکنسین میخواهیم ممکن است واقعا دیپلم ادبی نخواهیم ما مهندس کشاورزی میخواهیم مهندس نساجی می خوهیم اما ممکن است واقعا یک لیسانسه ادبی که اتفاقا شعر هم خوب میگوید نخواهیم بایستی دستگاههای آموزشی مملکت که خوشبختانه در این برنامه این کار را کردهاند برای آینده مملکت افرادی تربیت کنند که در پنج سال آینده صنایع مملکت و کشاورزی مملکت احتیاج دارد ما با شما هم صدا هستیم که ایجاد این هماهنگی کاری است بسیار مشکل و دولت باید بکند اگر امروز یک قران صرف یک فرزند ایرانی در دانشگاه در یک رشته حرفهای میشود این وجودش باید آنچنان مورد استفاده باشد که روزی که از مدرسه بیاید بیرون بعد از خدمت وظیفه اش برود سرکار نه اینکه پول خرج بکنیم سرمایه گذاری بکنیم و بعد که از دانشگاه یا دبیرستان میآید بیرون جایی برای کار نداشته باشد دیدم اینجا مقدار مطالعه شده و یک مقدار بررسی دقیق شده خیال میکنم خیلی مارا به این مطلب نزدیک بکند یک نکتهای که اشاره کردند آقای رامبد به مأمورین خوب دادگستری البته شما در طوالش میبینید مسلما در نقاط دیگر هم هستند باید قبول کنیم که امروز در سطح مملکت خیلی از کسانی که در دستگه دولتی انجام خدمت میکنند مردمان درستی هستند و عده شان زیاد است شاید مثل همان مأموری که شما در طوالش دیدید بنده هم در الموت میبینم و بقیه دوستان در سایر نقاط مملکت اگر آدمهای نابابی هم در بعضی جاها باشند باید شما و ما کمک کنیم تا تسویه بشوند برای اینکه در عصر انقلاب نبایند اجازه بدهند که افراد ناباب بروند در دستگاه مختلف و آنجا سنگر بگیرند یکی از نکاتی که من میخواهم به آن اشاره بکنم و مورد علاقه همه دوستان ماست و از آقای دکتر مجیدی وزیر مشاور و سرپرست سازمان برنامه تشکر میکنم این توجه خاص دولت به برنامه عمران روستایی است بنده که اینجا خدمتتان هستم افتخار دارم که از سومین برنامه عمرانی دولت دفاع میکنم برنامه سوم و چهارم و پنجم یادم میآید در برنامه سوم که اوایل انقلاب بود آقای رامبد و ما بودیم (یکی از نمایندگان- ان شاء الله برنامه ششم هم خواهید بود) در برنامه سوم اگر خاطرتان باشد فصلی به عنوان عمران روستایی در مملکت در برنامه نبود برای اینکه می دانید در روزهای قبل از انقلاب نمیگذاشتند که در روستاهای ایران کمک بشود در کنگره خودتان شاهد بودید که دهقانان آزاد ما آنجا چه میگفتند که ما قبل از انقلاب راه نداشتیم مدرسه و درمانگاه و تلفن و تلگراف هم نداشتیم ولی از برنامه سوم دولت حزبی ما براثر تذکرات نمایندگان انقلاب فصلی به نام برنامه عمران روستایی در لایحه برنامه گذاشت و اگر خاطرتان باشد در برنامه چهارم اول ۹ میلیارد گذاشت که این رقم به ۱۱/۷ میلیارد افزایش یافت و در برنامه پنجم رقم ۳۷ میلیارد رسید یعنی در طی برنامه پنج سال آینده ۳۷ میلیارد صرف رفاه و آسایش خواهران و برادران عزیز روستایی ما خواهد شد که همه ما به نمایندگی آنها افتخار میکنیم (صحیح است) و وظیفه دار هستیم که در این ساحت مقدس از طرف دهقانان از بند رسته مملکت از شما و دولت حزبی خود بخواهیم در اجرای این برنامه عمرانی برای آسایش و رفاه روستاییان ما کمک بیشتری بکنند باز هم از شما متشکر خواهیم بود این ۳۷ میلیارد ریال آقای رهبری باید در مصرف آن خیلی دقت بشود وزارت تعاون و امور روستاها در این مورد وظیفه بسیار سنگینی دارند برای اینکه در این کتاب برنامهای برای ادغام دهات کمتر از ۲۵۰ نفر برنامهای وجود دارد دو دهات ایران از برنامههای مترقی و جدیدی بهره مند میشوند در مورد مسکن صحبتهایی شد البته جناب رامبد اشارهای به ساختمان وزارت کشاورزی و این ساختمان مجلس کردند و نمی دانم چرا به ماحمله کردند روزی که ساختمان مجلس ساخته میشد بنده در مجلس نبود و این دولت هم نبود فکر میکنم مسئولین آن روز باید جلوی این کار را میگرفتند و یک چنین ساختمان عظیمی را که واقعا حالا من میبینم مقام ریاست چقدر تلاش میکند که برنامه گذشته را جمع و جور کند خیلی صاف و پوست کنده بگویم شأن مجلس انقلاب نیست که بیاییم ۱۰۰ میلیون تومان صرف تکمیل این ساختمان بکنیم آیا زندگی آن دهقانی که در طوالش زندگی میکند و احتیاج به یک خانه جدید دارد برای ما اهمیتش زیادتر است یا یک ساختمان عظیمی را تکمیل بکنیم که اینجا مصرف زیادی هم نداشته باشد اگر چنین کاری بکنیم مورد ایراد شما خواهیم بود بنابراین ملاحظه میفرمایید که امروز راین مجلس انقلاب اجازه نمیدهند که دولت انقلاب برود و خدای ناکرده اعتبارات مملکت را صرف کارهای لوکس بکنند اعتبارات مملکت باید صرف برنامههای انقلابی مملکت بشود البته ساختمان وزارت کشاورزی را اشاره کردید که آن همه مال این دولت نبود ولی به هر صورت مال این مملکت است و باید فکری کرد به هر صورت مشغول هستند تکمیل بشود تا آنجا که اطلاع داریم درصدد هستند که آن ساختمان راآماده بکنند (فرهادپور- این ساختمانها که خریدهاند چندین میلیون جلوی سازمان برنامه را آماده کردند و مال همین دولت است و کار تولیدی هم نیست) این عیبی نداشت به نظر من، زیرا برای ساختمان سازمان برنامه میلیونها سرمایه گذاری شده توی کوچهها آن روزی که ساختنهاند به نظر من سرمایه گذاری در توی یک کوچه که جلوش یک مقداری خانههای کوچک گلی خراب بود و جلو مجلس ایران هم بود با منظره ساختمان سازمان برنامه غلط بود در صورتیکه حالا از توی کوچه و از آن بن بست درآمده است (دکتر متین- آن ساختمانها هم مال چند سال پیش بود و فضای سبز درست کردهاند) برنامه شهرداری بوده که انجمن شهر تصویب کرده است آقای فرهادپور و بنده دراین مورد اختلاف سلیفه داریم اما ملاحظه کنید ما معتقدیم که به جای اینکه پول داده بشود و این ساختمان ساخته بشود البته گناه ما و شما نبوده و دولت سرمایه گذاری در امر مسکن میکند و دارد میکند و کار مسکن در این برنامه یکی از مسائل بسیار مهم است و دولت برنامه وسیعی برای مسکن دارد و حسابی که کردهاند که اگر ما بخواهیم برای هرخانواده ایرانی یک مسکن تهیه بکنیم دومیلیون مسکن کم داریم و این دومیلیون مسکن را باید تأمین کرد فکر میکنید فقط ایران مشکل کمی مسکن را دارد در خیلی از نقاط دنیا وقتی انسان میرود و با مقامات آن مملکت صحبت میکند میبیند یکی از مهمترین مسائلشان کمی مسکن است خودتان اطلاع دارید برنامه دولت طی پنج سال این است که ۷۴۰ هزار واحد مسکونی به وجود بیاورد در شهرها که ۵۷۵ هزارش را البته بخش خصوصی تأمین خواهد کرد و ۱۶۵ هزارش را بخش عمومی مطلب بسیار مهم تأمین مسکن در روستاها است که ۲۰۰ هزار مسکن بخش خصوصی ۲۴ هزار مسکن بخش عمومی در روستاها ایجاد خواهد کرد واقعا جناب رامبد شأن انقلاب ایران هست حال که روستائیان ما از قیدوبند قرون وسطائی رهایی پیدا کردهاند این آثار دوران فئودالیسم که بر دهات ایران از گذشته سایه افکنده و به صورت آن منازلی است که میبینیم دردوره انقلاب باید به همت شما و ما از بین برود و طبقه روستایی مملکت از مسکن خوب استفاده کند (احسنت) چه بهتر که ما و شما از ساختمان مجلس با صدمیلیون تومان هزینه صرفنظر کنیم و با این پول برای آن دهقان دردورترین نطه روستای ایران خانه ساخته بشود چراغی که در آنجا روشن خواهد شد این چراغ امید شما و ما و هر فرد ایرانی است. نکتهای را که دوستان عزیز ما دردولت صحبت میکردند در برنامه پنجم سازمان برنامه تا ۸۰ درصد قیمت خانه وام میدهد یعنی اگر کسی داوطلب خانه سازی بشود و بتوانند ۲۰% آن را تأمین کند بقیه را سازمان برنامه وام خواهد داد که ۱۵ تا ۲۰ سال مستهلک شود یک چنین برنامه را اگر دولت موفق به اجرایش بشود به عقیده من باید به او جایزه داد برنامه بسیار بسیار مهم و مفصلی است باز دیدم برای اعتبار مسکن پیش بینی کردهاند که هشتادوسه میلیارد در برنامه پنجم اعتبار خانه سازی تأمین بشود در حالیکه در برنامه چهارم نه میلیارد بوده است این مطلب واقعا مهم است ولی خوشبختانه آنقدر سرعت و پیشرفت در مملکت هست که کارهائیکه دهسال پیش فکر میکردند به علت سرعت زیاد متناسب با ترقیات امروز هست اکنون نیست فرضا کارخانه سیمان اگر یک روز فکر میکردند که ایران امروز دهمیلیون تن سیمان لازم دارد الان میبینند کافی نیست پیش بینی کردند برای آخر برنامه ۱۴ میلیون تن لازم است ولی بازهم کافی نیست برای اینکه اینقدر سرعت زیاد است و ساختمان زیاد که مصالح ساختمانی کافی نیست جناب آقای رامبد مشکل مملکت مشکل اعتبار نیست مشکل امکانات و وسایل نیروی انسانی است که اینها را دولت باید بکوشد تأمین بکند (احسنت) در اجرای این برنامه طبیعتا دولت باید این عوامل لازم برای توسعه را فراهم بکند منابع سرمایه است که ملاحظه فرمودید درآمد نفت ۲۴۰۰ میلیون دلار شده صادرات رقمش آن و مالیات مستقیم و غیرمستقیم بالا رفته و در مواردیکه لازم است از منابع اعتباری خارج گرفته میشود از منابع داخلی بانکها و اوراق قرضه برای اینکه بشود این رشد ۱۱% درصد را تأمین کرد حال ببینیم برای تأمین نیروی انسانی دولت برنامه اش چیست برنامه دولت این است که تا پایان برنامه پنجم کلیه کودکان شهری و ۸۰% درصد کودکان روستایی که در سنین تحصیل هستند به مدرسه بروند در این کتاب هست و سندی است که دولت به مجلس شورای ملی داده واقعا اگر یک روزی دولت خدمتگزاری آمد و به مجلس گزارش داد که من توفیق پیدا کردم تمام افراد لازم التعلیم شهرها و ۸۰% اطفال روستایی را به مدرسه میفرستیم این برای مملکت ما افتخارآمیز است من و شما آرزو داریم صددرصد در روستاها هم بچهها به مدرسه بروند و برای این کار فشار داریم و از دولت میخواهیم که این تبعیض بین شهروروستا هم از بین برود و حتما دولت باید در این کار تلاش و کوشش ند و باز به نظر من این یک رقمی ست که باید آنطور که فکر میکنیم صددرصد اطفال شهری و روستایی پا به پای هم پیش بروند ممکن است بگویند در امکانات نیست ولی ما از دولت انقلابی میخواهیم آن بچه ذروستایی با بچه شهری فرقی نداشته باشد و اگر آن ۲۰% بی سواد در روستاها بمانند ما گناهکاریم و باید کوشش کنیم به آنها وسایل لازم داده بشود برهمین اساس میبینیم درآخر برنامه پنجم اطفالی که در دبستان خواهند بود به ۵ میلیون نفر میرسد این رقم رقم خیلی مهمی است این ۵ میلیون نفر مدرسه میخواهند معلم میخواهند وسیله میخواهند فراهم کردن موجبات تحصیل ۵ میلیون کودک دبستانی در شهر و روستا مهم است به همین صورت سایر ارقام، دوره راهنمایی ۱۵۴۴۰۰۰ نفر متوسطه ۹۵۳ هزار نفر فنی ۱۸۴ هزار نفر حرفهای ۱۷۹ هزار نفر، عالی ۱۹۰ هزار نفر که نسبت به برنامه چهارم ۲۷۷% رشد دارد. یکی از مسائل مهم این است که در دوره برنامه پنجم ۱۲۸ هزار سپاهی به روستاها فرستاده میشوند و همه ما می دانیم که اعزام یک سپاهی به روستا جقدر در زندگی مردم تأثیر دارد در دوران برنامه دولت توفیق پیدا میکند ۱۲۸ هزار سپاهی به این روستاها بفرستد این امر در بالا بردن سطح تحصیل روستائیان بسیار مؤثر خواهد بود (صحیح است) در این برنامه اشاره کردند به اهمیت دادن تعلیمات حرفهای و حتی من ارقام را دیدم مشاهده کردم فوق العداه توجه شده است شاید ما و شما معتقد باشیم که کافی نیست ولی فراموش نفرمائید تأسیس یک مدرسه حرفهای با یک مدرسه عادی فرق دارد و ان خیلی وسایل لازم دارد تا وسیله تعلیم بچه آماده شود برنامه دولت این است که ۵۰۰ واحد فنی و حرفهای تأسیس بکند و ۷۲ هزار تکنسین درجه یک و ۱۳۳ هزار درجه دو و ۶۰۰ هزار کارگر ماهر و نیمه ماهر تربیت کند از جمله مسائلی که قبلا اشاره شد این دانشجویان آموزش عالی است که از ۱۰۸ هزار نفر درآخر برنامه چهارم به ۱۹۰ هزار نفر در آخر برنامه پنجم خواهد رسید شما اشاره کردید که باید از نظر کمی و کیفی آماده باشند باز هم اینجا مسئله نیروی انسانی مطرح است آقای رامبد مسئله استادش هست الان دولت یک سیاست خوبی اتخاذ کرده و آن این است که تأسیس این مدارس عالی را در تهران نمیدهد و در شهرستانها میدهد خیلی از مدارس عالی در شهرستانها دایر شده و یا دارد میشود اما مسئله مهم نبودن استاد است و ما و شما باید کمک کنیم تا نیروی انسانی را مجهز کنیم بصورتی که پشت در دانشگاهها نمانند و روزی که آگهی کنکور منتشر میشود شما و ما ناراحت نشویم اعتبارات این بخش آموزش از ۱۳۴ میلیارد در برنامه چهارم به ۴۰۵ میلیارد ریال در برنامه پنجم افزایش پیدا میکند که ۱۲۵ میلیارد ریال آن در روستاها به مصرف میرسد این ۱۲۵ میلیارد رقم فوق العادهای است با توجه به اینکه جمع اعتبارات برنامه سوم ما ۲۳۰ میلیارد بوده در دوره برنامه پنجم ۱۲۵ میلیارد در دهات و روستاها صرف کار تعلیم و تربیت میشود. راجع به اشتغال چون خیلی صحبت کردید البته من هم مثل شما زیاد به تزهای اقتصادی پابند نیستم اگر هم یک روزی یک عالم اقتصاد مثل کنیز آمد که یک حرفی راجع به اشتغال کامل زده است باید مطالعه کرد ولی برای ایران باید راه حلهای ایرانی پیدا کرد.
امروز در همه کشورهای دنیا سعی میکنند برای تمام افراد شغل مناسب و مولدی بوجود بیاورند آن مملکتی مترقی و پیشرفته است که در آن مملکت بیکاری به صفر برسد ولی هنوز مملکتی شاید نباشد که بتواند بیکاری را به صفر رسانده باشد در یک مملکت پیشرفتهای مثل امریکا که درآمد سرانه اش خیلی بالاست ۱۰ میلیون بیکار وجود دارد ما میبینیم دراین برنامه یک میلیون و هشتصد هزار شغل که براساس امکانات مملکت بوده بوجود میآید در صنعت و معدن ۷۶۰ هزار نفر در ساختمان ۱۲۰ هزار نفر در خدمات ۴۰۰ هزار نفر و در سایر رشته ها… یک مطلبی را اشاره کردید که افراد کم کار و بیکار اتفاقا در برنامه هست که ۴۰۰۰۰۰ نفر افراد کم کار را فعالتر بکنند من نمی دانم چطور افراد کم کار را می وان پرکارتر کرد لابد دولت فکری کرده است.
راجع به محیط زیست میبینیم که اخیرا یک چیز تازهای مد شده البته مجلس سنا بیشتر از ما در این مورد حساسیت دارد و حتی در نطقهای قبل از دستور هم در این مورد صحبت میکنند دیدم دولت هم توجه کرده و ۲۲ میلیارد اعتبار گذاشته و یک فصل هم اختصاص داده به محیط زیست که آن را بهتر بکند البته میبینیم در استکهلم هم کنفرانس تشکیل دادند و راجع به این موضوع صحبت میکنند و مطالعه میکنند مثل این است که بعضی مواقع ما میخواهیم از همه جای دنیا جلوتر برویم نه شهر تهران و نه سایر شهرهای ایران آنقدر صنعتی است که ازنظر تنفسی خیلی در زحمت باشیم و به هر حال دولت اعتباری داده و امیدوارم کار دولت طوری باشد که بعدا آقای رامبد بیایند و تأیید کنند (خانم دولتشاهی- این میدان جلوی سازمان برنامه را هم برای بهتر شدن محیط زیست درست کردند) خانم دولتشاهی هم معتقدند که این میدان را هم به این منظور درست کردند راجع به بهداشت و درمان خیلی صحبت شد آقای دکتر شاهقلی هم تشریف دارند آقای رامبد شما می دانید ما هم می دانیم امروز مسئله تأمین پزشک در مملکت کار سادهای نیست خیال میکنم کافی نیست در سراسر مملکت درمانگاه و بیمارستان بسازیم، ساختیم، پزشک و نرس که نیروی انسانی است کم داریم، مملکتی که ۸ هزار پزشک دارد و حداقل ۳۰ هزار پزشک احتیاج دارد و تعداد زیادی از این پزشکان هم در تهران هستند چطور میشود توقع داشت ولی ببینیم برای دولت امکان دارد که در سراسر این مملکت با ۶۶ هزار ده پراکنده به همه سرویس درمانی بدهد باید بدهند راههایی پیدا شده و همان راههای انقلابی است آن سپاهی بهداشت که میرود به ده به ۱۵-۲۰ سرویس میدهد این برای این است که این روستائیانی که قبل از انقلاب هیچ گونه مزایای درمانی و بهداشتی بهره مند نبودند امروز از وجود این سپاهیان بهداشت استفاده میکنند دوست خودتان آقای دکتر رئیسی در کنگره ارقام بسیار بسیار عالی راجع به پیشرفت کار سپاهیان بهداشت دادند و آن گزارش سند بسیار جالبی است که نشان میدهد مملکت ایران در این قسمت هم در دوره انقلاب گاهای بسیاری برداشته است آقای دکتر فروزین یادداشتی به من دادند ببینید چقدر جالب است سابقا فقط ۳% پزشکان در روستاها بودند و حالا ۲۲% در روستاها هستند از این ۸ هزار پزشک ۲۲% در روستاها هستند راه حلهایی از این قبیل باید پیدا کرد همین درمانگاههای سیار که آقای دکتر فروزین و خانم صفی نیا در حوزه انتخابیه شان شمیرانات با کمک سازمان شاهنشاهی عمل کردند و خیلی مفید است که درمانگاه حرکت کند و سرویس میدهد بسیار خوب است (اخوی- راه ندارند) در مازندران حوزه انتخابیه شما که راه زیاد است (دکتر متین- آمارش هست بیش از حد تصور) دولت درباره بهداشت برنامههایی دارد که ان شاءالله اجرا خواهد کرد یکی از مطالبی که آقای رامبد اشاره کردند راجع به بهداشت تنظیم خانواده بود من از آقای رامبد تعجب میکنم که در مورد بهداشت تنظیم خانواده انتظار دارند این کار را همه اش دولت بکند این مسئله دو طرف دارد دولت وسائل را فراهم میکند حرف میزند تبلیغ میکند قرص میفرستد ولی مردم هم باید توجه کنند حتی در بعضی کشورها رادیوترانزیستوری جایزه میدهند ولی باز با این مشکل مواجه هستند خود ما یک مقدار باید در حوزههای انتخابیه مان موکلین را ارشاد کنیم ظرف ۵ سال گذشته اینجا آمار رشد جمعیت از ۳/۶ درصد به ۰/۰۳/۱ تقلیل پیدا کرده و در پایان برنامه به ۲/۶درصد خواهد رسید البته زیاد است چون در ممالکی مثل هلند و ژاپن یا سایر جاها از یک درصد هم کمتر است ولی در جاهائی مثل کشورهای آسیائی و امریکای جنوبی افزایش و انفجار جمعیت هست و این از مسائلی است که دولت باید برنامه داشته باشد و مردم همه باید آمادگی داشته باشند راجع به همین مسائل درمانی باید در خیلی از نقاط ایران بیمارستان ساخته شود ولی طبیب به آنجاها نمیرود بنده دیدم وزارت بهداری به یک طبیب در جاسک ۹ هزار تومان حقوق میدهد و باز نمیرود وزارت بهداری بیمارستان و درمانگاه ساخت وسایل فرستاد، این مشکل نیست با این امکانات وسیع مملکت درمانگاه را میشود ساخت و وسائل را میشود خرید ولی نیروی انسانی را چه باید کرد به یک پزشک در جاسک ۹ هزار تومان میدهند و نمیرود امروز آن استعمار غربی به صورت بردن مغزها درآمده وقتی پزشک ایرانی را که دینار دینار پول ملت ایران خرجش میشود و به مرحله دکتری میرسد می رود در ممالک دیگر کار میکند آنجایی است که واقعا انسان متأثر میشود من آمار دیدم که یک بچه تا به مرحله طبابت برسد برای دولت ۵۰۰ هزار تومان خرج برمی دارد آیا این درست است که دولت از قند و شکر آن زارع ماه نشانی صنار صنار مالیات و عوارض بگیرد و صرف تعلیم و تربیت پزشک بکند و ۵۰۰ هزار تومان برای یک ایرانی مجبور باشد از سایر ممالک پزشک استخدام کند که دولت اجبارا برنامهای را در این مورد دارد چه بکند وسایل فراهم است اینجاست که همه باید کمک کنیم و از این امکانات به نفع مملکت استفاده کنیم ما یادمان رفته که یک روزی در این مملکت مالاریا در شمال یک مشکل مهمی بود دوستان ما یادشان هست که اشخاصی در ساعات معینی میگفتند بیا برویم تب کنیم و برگردیم الان بیماری مالاریا در اثر همین مبارزه خیلی خیلی کم شده و ۶۷% نقصان پیدا کرده البته هنوز ۳۳% هست دولت سابقا آمار داده که در سال ۵۰ هزار نفر کودک از سرخک از بین میرفتند ولی امروز دیگر از بین نمیروند راجع به همین سپاهیان بهداشت که عرض کردم آماری که وزارت بهداری در مورد سپاهیان بهداشت داده این است که تاکنون آنها از ۲۵ میلیون بیمار ویزیت کردهاند.
دکتر موسوی- ین از اصول انقلاب است و همه ما تأیید میکنیم بحثی ندارد.
دکتر الموتی- مابحث داریم برای اطلاع شما میگویم می خواهیم این اطلاعات گفته شود و در صورت جلسات ثبت بشود، بله از ۲۵ میلیون بیمار ویزیت کردهاند و ۱۸ میلیون واکسن زدهاند و این هم جزء کار مردم و جزء کار مملکت است و جدا از کار دولت نیست.
دکتر موسوی- مسئله کار دولت نیست مسئله انقلاب است و تمام ملت ما در این کار سهیم هستند و همه به دنبال این تز و این برنامه هستند.
دکتر الموتی- آماری که وزارت بهداری داده بطور کلی در اثر اقدامات سپاهیان انقلاب و غیره از مرگ ومیر کودکان ۴۵ درصد کاسته شده (دکتر فروزین- ۴۹%) چه بهتر باز آماری که بنده دارم ۶ میلیون نفر از روستائیان از خدمات بهداشتی الان استفاده میکنند مطلبی راجع به دارو گفته شد باید گفته شود مسئله دارو یکی از مسائل بسیار مهم است هرچه در این مورد کنترل بشود به نظر من لازم است خوشبختانه وزارت بهداری این کار را میکند در آماری که خود وزارت بهداری منتشر کرده است گفته شده دارو نسبت به ۶ سال قبل ۱۴ درصد ارزانتر وارد میشود قیمت دارو از ۶ سال قبل ارزان تر شده.
فرهادپور- در مبداء تنزل کرده.
دکتر الموتی- خیر.
فرهاد پور- پس این پولها را کی می خورده.
دکتر الموتی- بررسی کنید متوجه میشوید. امروز مصرف کننده دارو آن را ۲۰ درصد ارزان تر از کشور سازنده در ایران بدست میآورد من خودم از سویس دارو خریدم اینجا از سویس ارزانتر بود داروئی که ساخت خود سویس بود، در انگلستان خریدم همینطور بود (فرهادپور- آنها یک قیمت صادراتی دارند نسبت به مصرف داخل فرق میکند) بهر صورت بنده یادداشتهای زیادی دارم ولی چون معتقدم همه نمایندگان ملت با دقت مطالبی را که از طرف دولت در این کتاب برنامه بسیار صریح و روشن تهیه و به مجلس داده شده مطالعه فرمودهاند بیشتر از این وقت نمایندگان ملت را نمیگیریم معتقدم دولت حزبی ما دولت خذکتگزار هویدا دراین ۸ سال از دهسال دوره انقلاب توانسته است در اجرای نیات شاهنشاه بزرگ ما در پیاده کردن برنامههای انقلابی نقش سازنده و ارزندهای داشته باشد (صحیح است) به همین دلیل هم از عنایت شاهنشاه و حمایت مردم ایران بخصوص حمایت اعضای حزب ایران نوین در حزب پاسدار انقلاب صمیمانه برخوردار است (صحیح است) و ما معتقدیم حال که در ۸ سال دوره انقلاب گامهای اساسی و بلندی در راه ترقی و تعالی مملکت برداشته شده است که امروز وضع مملکت از هرنظر برای خدمتگزاری فراهم تر است دولت حزبی ما با تجربه بیشتر و فعالیت زیادتر و امکانات بیشتر و مساعدتر میتواند منشاء خدمات ارزنده تری به شاهنشاه و ملت ایران باشد (صحیح است) آقای دکتر مجیدی شما با اطلاعات وسیعی که در کار برنامه مملکت دارید با این حمایت که پاسداران انقلاب از شما و دولت حزبی و طراحان برنامه میکنند برای شما آرزوی موفقیت زیادتری داریم (صحیح است) شما به حمایت پارلمان و مجلس انقلابی ایران مسهظر و متکی باشید ولی برای ما هرروز بیلان بهتر و درخشانتر بیاورید تا ما بتوانیم همه دسته جمعی در پیشگاه شاهنشاه و ملت ایران روسفیدتر باشیم (احسنت).
رئیس- آقای دکتر موسوی بفرمائید.
دکتر موسوی- امروز با یکی از همکاران مجلسی گفتگوئی درباره برنامه پنجم و برنامه گروه پارلمانی داشتیم میگفت در مقابل عظمت برنامهای که معادل است با سه برامه ۵ ساله گذشته و بعد از آن همه جشن پرشکوه و آن همه شور و هیجان که ضمن آن همه اعم از اعضای حزب و کشاورزان، کارگران و اصناف و روشنفکران فعالیتهای دهساله گذشته را تأیید کردند سخنی به عنوان انتقاد آغاز کردن، به قول سعدی خلاف راه صواب است گفتم: آیا شما اعتقاد دارید که این جشن پرشکوه و با عظمت که به عنوان جشن دهه انقلاب گرفته شد بجا و بحق بود؟ آیا اعتقاد دارید این همه ترقیاتی که واقعا اسم بردند دراین مملکت به مرحله عمل و تحقق رسیده است؟ گفت مسلم است قبل از همه پیشوای بزرگ ما و بعد هریک از سازمانها بجای خود هرکدام از گروهها و افراد چون انقلاب را مطابق نیازهای خود می دیدند استقبال کردند از فرمان و الهام شاهنشاه و ما به این نتیجه رسیدیم. گفتم پس تصدیق میکنی هر فرد بجای خود و هرگروهی بجای خود از این الهام این نتیجه را گرفتند که به این انقلاب کمک کنند، گفت چنین است گفتم اگر چنین است آیا سزاوار است که ما را که به عنوان یک فرد یا گروه میشناسید درآغاز یک چنین برنامه بزرگ سکوت کنیم و خاموشی گزینیم؟ آنجا بود که تصئیق کرد و گفت نه «ذوالفقار علی در نیام نشاید و زبان سعدی در کام» (احسنت) ما و شما و همه ملت ایران در موقع و مقامی که داریم رسالتی داریم که آن رسالت را به موقع خود باید انجام بدهیم (صحیح است) والا در پیشگاه ملت و رهبر ملت گناهکار و خاطی و مقصر خواهیم بود از این رو من و همه ما اگر خوشبختانه در مقابل برنامهای به این عظمت که اصول آن در پیشگاه رهبر دوراندیش مملکت طرح و تصویب شده نخواهیم در فروع و جزئیات آن نظرات خود را بگوئیم و شما دولتیان را راهنما باشیم در کار خود کوتاهی کردهای از این رو به من اجازه میدهید که در تعقیب بیانات استاد و لیدر و سخنگوی دانشمند خودمان من هم چند کلمهای بگویم و چند دقیقهای وقت دوستان عزیز را از این جهت بگیرم یفین بدانید در این عرایض رعایت انصاف را به حد اعلی خواهم کرد (احسنت) اگر جایی ببینیم که اعمال گذشته چه در کلیات چه حزئیات جای آن را دارد که مورد تقدیر و تحسین و تکریم و تجلیل قرار گیرد من هم به سهم خود همین تجلیل و تکریم را خواهم کرد همچنانکه قبل از اینکه پشت رتیبون قرار بگیرم در مقابل بیانات آقای دکتر الموتی یادآور شدم که اصول انقلاب بطور کل و چون بحث راجع به سپاهیان انقلاب بود سپاهیان انقلاب بطور اخص از نقاط برجسته انقلاب ما هستند تردید نیست سپاهیان انقلاب، چهره دهات را تغییر داده و خواهند داد همه با این امر موافق هستیم و تأیید کردیم و تأیید هم خواهیم کرد (احسنت) حتی در تنظیم این لایحه که ملاحظه می فرمائید فرم آن با لایحهای که دولت داده بود در کمیسیون تغییر پیدا کرد جدولهای ضمیمه عوض شد من وظیفه دارم از اینکه اعضای کمیسیون و همین دولت به تذکرات ما از این جهت توجه کردند سپاسگزاری کنم ولی در عین حال اجازه خواهید داد که اکر جای انتقادی هم باشد بطور عریان و با نهایت ادب و نزاکت به عرض نمایندگان ملت برسانم. جناب آقای دکتر مجیدی اگر خاطرتان باشد ممکن است چند دقیقهای خدمتتان برسم با هم ملاقات کنیم توضیحاتی میخواستم تا نسبت به بعضی از مواد برنامه روشن بشوم متأسفانه مثل اینکه گرفتاری داشتید و سکرترتان هم به تلفنهای مکرر من جوابی که بتوانم آن موارد ابهام را با ملاقات جنابعالی رفع کنم نداد از این رو مسألهای را که عنوان میکنم نمی گویم در نظری که دارم صائب هستم نظری است برای من مبهم است و میل دارم راستی بشنوم توضیح بفرمائید شاید به مقتضای آن پیشنهادی تقدیم کنم اعتباری که برای برنامه پنجم درنظر گرفته شده است ۱۵۶۰ میلیارد ریال است منابع مالی این اعتبار مبلغی از منابع داخلی است و طبق یکی از مواد این لایحه از مجلس اجازه میخواهید مبلغ دیگر را از منبع اعتبار خارجی تأمین بفرمائید همینطور که جناب رامبد از لحاظ علمی توجیه فرمودند ما به هیچ وجه امروز از لحاظ علمی با تأمین اعتبار از خارج مخالفت نداریم و باید هم به جهات متعددی که عنوان شد خاصه در مملکت ما از این اعتبارات استفاده شود البته روزی گفته میشد اعتبار به شما میدهیم به شرط آنکه گمرکات خودتان را وثیقه قرار بدهید امروز خوشبختانه در اثر یک سیاست مدبرانه مستقل ملی این اندیشه در مغز هیچ خارجی نمیتواند رسوخ کند با شرایط بسیار سهل و آبرومندانه و با سربلندی اعتبار میگیریم. ما می دانیم کشورهای فراوانی هستند که اعتبار میخواهند به دریوزگی میروند و میخواهند از این اعتبارات بدست بیاورند ما این افتخار را داریم که بخاطر ثباتمان، ذخایرمان، رهبرمان که این چنین رهبری دوراندیش هستند و در چنان استحکامی هستیم در این دریای طوفانی که از هر طرف که بخواهیم میتوانیم اعتبار تأمین کنیم ولی چقدر؟ به میزان مازاد احتیاجات منابع مالی داخلی مان، یعنی اگر چنانچه منابع داخلی همانطور که شاهنشاه در کنگره فرمودند به عنوان رقم عرض بکنم اگر هزار تومان پول لازم داریم ۹۰۰ تومانش را داریم برای ۱۰۰ تومان باقیمانده باید از منابع خارجی تأمین اعتبار کنی. در صفحه ۱۷ یا ۱۹ یکی از این مجلدات در بعضی ۱۷ است در بعضی ۱۹ گفته شده است که اگر این اعتباراتی را که تقاضا شده است از منابع خارجی دریافت کنیم ۷۷۵ میلیون دلار اضافه خواهیم داشت این برای من مبهم بود نتوانستم متوجه بشوم که چه نیازی هست که ۷۷۵ میلیون دلار که معادل ۶۰ میلیارد ریال تقریبی میشود اضافه برآن مقدار اعتباری که مورد نیازمان هست و الان مورد نظرتان هست تحصیل اجازه کنیم و اعتبار تحصیل کنیم این مسألهای بود که خواستم به عرضتان برسانم و از آقای وزیر مشاور مسئول آینده سازمان برنامه بخواهم در موقعیکه پاسخ میفرمایند توضیح بفرمایند که روشن بشویم که این مسأله اضافه است یا اشتباه است (پوربابائی- ایشان مسئول فعلی سازمان برنامه هستند) آقای رامبد فرمودند عقدنامه در شور دوم است. اما در اساس و هدف، برنامهها را که میخوانم هم عباراتش بسیار زیباست و هم هدفها و هم سیاست. از یک برنامه که در پیشگاه همایون مطرح بشود همین انتظار میرود بهتر از این نمیتوانست باشد وقتی این همه کوشش بشود و شاهنشاه ما مسافرتی بفرمایند و چندروز وقتشان صرف بشود اساس برنامهها و هدفها در پیشگاه ایشان مطرح و مورد تجزیه و تحلیل قرار بگیرد به این ترتیب باید تنظیم بشود جای تبریک هست تبریک بیشتر از این است که در تمام برنامه و فصول میبینیم که دفها و روشها طوری تنظیم شده که گرایش فعالیتهای عمرانی ۵ ساله آینده فصول این مسأله به چشم میخورد بسیار بسیار خوب است مثلا گفته میشود ما میخواهیم شهرکهایی درست کنیم از آباد کردن دهات این بسیار خوب است گفته میشود در باره ایجاد حوزههای عمرانی روستائی فعالیتهای وسیعی باید انجام شود صنایع روستائی کاملا تقویت شود اینها در اصول و هدفها دیده میشود جای خوشوقتی است گفته میشود توجه خاصی به کشاورزی خواهد شد اما جائی که ما باید انگشت بگذاریم و مسأله را بررسی کنیم اینجاست که آیا برای پیاده کردن این اصول و برنامهها که در تمام سرفصلها عنوان میشود که گرایش به روستاها است و تقویت کشاورزی و بهداشت و عنوان صنایع روستایی جزء آن است در تقسیم اعتبارات چه کردهاید؟ من سخنم در برنامه پنجم مقایسه چند رقم از این جهت است و این مقایسهها را میکنم و به عرایض خودم خاتمه میدهم که ببینید این هدفها و اصول که در پیشگاه همایونی پیاده شده است در تقسیم اعتبارات برای تحقق بخشیدن به این هدفها رعایت این اصول و هدفها شده است یا نشده است به اولین مسألهای که برخوردم اعتبارات مربوط به عمران روستائی و عمران شهری بود همکاران عزیز در این برنامه که در تمام هدفهای ان در تمام اصول آن گفته شده است که فعالیتهای ما دامنه اش به کوره دهات هم برده میشود اعتباری که برای ۱۸ میلیون روستا نشین ما در برنامه آینده درنظر گرفته شده ۳۱ میلیارد ریال و برای عنوان شهری ۶۱ میلیارد ریال است یعنی اگر از لحاظ رقم بگیریم در حدود دو برابر اگر از لحاظ تعداد سکنه بگیریم سه برابر و اگر از حیث نیازهای فوری آنها محرومیتهای فراوان و اشباع شدن شهرهای بزرگ درنظر بگیریم صد برابر است آیا این با آن هدفها و اصول منطبق است؟
- گوئیا باور نمیدارند روز داوری
- کاینهمه قلب و دغل در کار داور میکنند.
مهندس صائبی- دغلی درکار نیست.
عدهای از نمایندگان- شعر و غزل است شعرتان را پس بگیرید.
موسوی- بلی غزل است و اولش اینطور است.
- واعظان کاین جلوه در محراب و منبر میکنند
- چون به خلوت میروند آن کار دیگر میکنند.
(عدهای از نمایندگان- پس گرفتند) آنها و اینها، عبارتند از یک مشت مردمی که اصل اول انقلاب بخاطر آنهاست شاه بیت انقلاب برای آنهاست و اینها مردمانی هستند که در شهر در اثر اینکه درنهایت رفاه هستند در نهایت سایش هستند متأسفانه به تنبلی و بیکاری و همانطور که باز هم جناب رامبد اشاره کردد گاهی به بیعاری کار را می کشانند این سزاوار است که چنین انقلابی برای روستاها بکنیم و بعد در موقع تقسیم اعتبارات آنهایی که هیچ چیز ندارند برایشان ۳۱ میلیارد و برای عمران شهری ۶۱ میلیارد اختصاص بدهیم؟ یادم نمیرود روزی اینجا بحث درباره تلفن میکردم و متذکر شدم که همین اشکالی که ما وقتی شماره اول را میخواهیم بگیریم بوق اشغال میزند چقدر وقت مملکت را تلف میکند محاسبه کردم که چندین سال همین عمل وقت مملکت را تلف میکند آقای دکتر دادفر تشریف ندارند در پاسخ من با یک حرارتی گفتند فلانی تو انتظار داری که ما به جای اینکه تلفنی در ابهر بگذاریم و درداراب بگذاریم. در شهرهای بزرگ تلفن دایر کنیم؟ آقای دکتر دادفر کجا هستید که بیائید بفرمائید چرا این گونه تقسیم شده است برای روستانشینان ۳۱ میلیارد برای شهرنشینان ۶۶ میلیارد با این ترتیب من فکر نمیکنم که بتوانیم دهات کوچک را به هم وصل کنیم شهرک درست کنیم باور بفرمائید فراوان هستند از این دهات من خودم در حوزه انتخابیهام دو تا ده هست یکی بنام ذوالبین و دیگری باباکندی یک رودخانه کوچک وسطشان هست که این دوتا را جدا کرده و پل ندارد نتیجتا اینطرف قبرستان دارد آن طرف غسالخانه در یک طرف حمام دارد طرف دیگر ندارد به هر حال میخواهم عرض کنم که این برنامه درست ولی اگر بتوانید اعتباراتی متناسب آن تخصیص بفرمائید اگر وضع به این منوال باشد آقای دکتر الموتی چه بکنم اگر این اعتبارات تا این حد محدود باشد، راه نباشد بهداشت نباشد، حمام نباشد، البته پزشک و معلم نمیرود ولی اگر بیائید در تقسیم اعتبارات رعایت عدالت را بکنیم البته میروند آن وقت است که دیگر اینکه می فرمائید که پزشکان نسبتشان در روستا کم بود و امروز اضافه شده البته در حوزه انتخابیه جناب آقای دکتر فروزین همینطور است اضافه شده بلی ولی جناب دکتر در حوزه انتخابیه بنده از روز اول تا امروز که فریاد میکشم یک نفر به تعداد پزشکان آن منطقه اضافه نشده است آن همه که می فرمائید ۲۲ درصد شده است در مناطقی شده است که اقمار شهرهای بزرگ مانند همین شمیرانات، اوشان، دربندسر و مانند اینها هستند و الا در مناطق عقب افتاده خبری نیست امیدورام با این اصولی که در اینجا منعکس شده است روزی برسد که به جاهای دیگر برسد و کمبود پزشک آنها هم مرتفع بشود اگر بنا شود در بحث مربوط به برنامه ۵ ساله هم این مطلب را عنوان کنیم که مقدار کافی پزشک نیست دیگر برنامه داشتن با بی برنامگی چه فرق دارد ما باید کاری کنیم که پزشک بقدر کافی باشد و بروند در روستاها، اینجا آمارهائی گفته شد و افتخار آمیز بود ولی اجازه بدهید اگرچنانچه آماری هم تلخ است بگویم آمار مرگ و میر ما در همین آمار منتخبی که اداره آمار منتشر کرده است متأسفانه نمیگویم با مقایسه با امریکا و شوروی و فرانسه با مقایسه با کشورهائی که واقعا از خیلی جهات عقب هستند مثل یونان و مکزیک، دو برابر تلفات یونان و مکزیک است این از کجاست این از این است که در شهر تهران وسایل بهداشتی و درمانی نیست؟ نه اینطور نیست در شهر تهران بیشتر از آنچه در برنامه چهارم درنظر گرفته شده بود برای هر ۱۰۰ نفر ۱۵۰ تختخواب درنظر گرفته شده الان ۴۰۰ تختخواب است این رقمی که ما را در میان کشورهای دیگر انحصارا از این حیث سرافکنده میکند ناشی از چیست؟ ناشی از این است که هنوز بهداشت و درمان نتوانسته است به روستاها راه یابد ببینیم با این ترتیب درمورد درمان روستاها برنامهای که تنظیم کردهایم چیست (اسلامینیا- جمعیت یونان و نسبت آن چیست؟) مسئله نسبی است که در مورد بهداشت ودرمان متسفانه آمار همین امر را نشان میدهد یعنی در مقدمه فصول میبینیم که باید به بهداشت روستا توجه کافی شود اما موقعی که میخواهیم تقسیم کنیم اعتبارات برنامه پنجم را در این مورد بنظر من تأسف آور است. آری آقای دکتر مجیدی تأسف آور است در این دفترچه آوردهاید برای درمان و بهداشت روستاها یک رقم فقط قید کردهاید نوشتهاید بهداشت و درمان ۲۱ میلیارد برای روستا اما برای شهر چون دیدهاید اگر بهداشت و درمان هر دو یک رقم قید شود ممکن است خیلی به چشم بخورد آمدهاید اینها را جدا کردهاید بهداشت یکجا، درمان یکجا مجموعا ۷۳ میلیارد در کشوری که امروز تمام برنامههای آینده را برای روستاها میخواهیم سوق بدهیم و امر شاهنشاه مدبر و دوراندیش ما در این زمینه هست برای درمان و بهداشت کسانی که در نهایت حرمان از این حیث هستند و از لحاظ تعدادشان به مراتب بیشتر از شهرنشینان ۷۳ میلیارد در نظر گرفته شده (دکتر ناوی- تنوع بیماری در شهرها ده برابر است) اگر چنانچه در تنظیم همین برنامه همانطوری که مال بهداشت و درمان را یکی قید کردهاند در مورد روستا در مورد شهر هم همین عمل را میکردند می گفتیم شاید جهت همین هست که میفرمایید ولی چه علتی دارد اینها را در موقعی که تنظیم میشود ازهم جدا میکند جز این که به چشم نخورد جز اینکه بشوددر مقابل نماینده اقلیت وقتی انتقاد می میکنند پاسخ قانع کننده داد. مقایسه وقتی بکنیم این ارقام را، رقمی که برای بهداشت و درمان در دهات درنظر گرفته شده و رقمی که برای شهرها در نظر گرفته شده اعتبار شهری سه برابر و نیم اعتبار دهات است روستاهائی که جمعیت آن در حدود ۵ میلیون نفر بیشتر از شهرنشینان است شاید برای همین است که وقتی کنگره بزرگ تشکیل میشود و گروههای مختلف جمع میشوند روستائیان آنهائیکه زنشان، فرزندشان یا پدرشان علیل و مریض است با این همه آنها را گذاشتند و به شوق شرکت در کنگره آمدهاند نمیتواند از فکر آنها خارج بشوند و در اعلامیهای که صادر میکنند افزایش اعتبار بهداشتی و درمانی ورستائیان را تقاضا میکنند که امیدوارم اگر به عرض من نماینده گروه پارلمانی اقلیت توجه نمیشود به استدعای کشاورزان که پیش قراولان انقلاب شاه و ملت هستند توجه شود به این مسئله توجه بفرمائید (یکنفر از نمایندگان- دولت توجه کرده و جای نگرانی نیست چون به هر حال در هر روستا که نمیشود یک بیمارستان تأسیس کرد) آقای دکتر بهزادی آنجا هستند و تصورات ذهنی و مشاهدات عینی شان معلوم است. دوستان عزیز این مطالب در نهایت صفا و اخلاص در حدود فهم و تشخیص و مطالعات ماست امیدورام اگر چنانچه در میان این گفتهها مطلبی باشد که بروفق واقعیت باشد ولو یکی از هزاران بپذیرید و ۹۹۹ تایش را بگذارید کنار برای من قناعت وجدان حاصل خواهد کرد که من یکنفر توانستم ۱/۱۰۰۰ آنچه که به نظرم رسیده بود در ارائه طریق به عرض نمایندگان برسانم و مورد قبول قرار گیرد اثرش دوستان عزیز اگر چنانچه این مسئله یعنی توجه به اعتبارات روستائی آن چنان که باید مورد نظر قرار نگیرد تنها در مسئله عمران روستا و بهداشت نیست یقین بدانید در تمام برنامهها مواجه با مشکلات خواهید شد یکی از برنامهها برنامه تنظیم خانواده است برنامه تنظیم خانواده در این مملکت در درجه اول باید در شهرها پیاده شود یا روستاها؟ در شهرها عملا میبینیم تمام خانوادهها متوجه تربیت اولادشان هستند و تعداد اولاد تقریبا در همان نرمی است که مورد نظر است این که میبینیم که ما در اجرای این برنامه شکست میخوریم علت این در روستاها است روستائیان هستند که هرکدامشان پنج تا شش تا حتی ده تا بچه دارند و ما هنوز نتوانستهایم این برنامه را آنجا پیاده کنیم برای پیاده کردن این برنامه پزشک باید باشد می دانید تعداد بانوانی که قبلیت بچه دار شدن از لحاظ سنی دارند چقدر است چند نفر در دهات و چند نفر در شهرها هستند در حدود تقریبا شش میلیون نفرند در سنینی که باردار میشوند از اینها در حدود چهارمیلیون و کسری در دهات هستند یک میلیون و خردهای نزدیک به دو میلیون در شهرها هستند این برنامه تنظیم خانواده باید در دهات پیاده شود و برای این کار پزشک لازم است قابله لازم است و متأسفانه با این اعتباراتی که درنظر گرفته شده با این ترتیب عملی نخواهد شد و بنظر میرسد دولت با مشکلاتی مواجه خواهد شد. (دکتر قهرمان- تنظیم خانواده قابله نمیخواهد) سرکار طبیب هستید؟ (دکتر قهرمان- نخیر) پزشک لازم است و در عین حال قابله هم لازم است امروز در مجلس بحث راجع به این نبود که باید سقط جنین آزاد بشود اگر این امر بخواهد انجام گیرد مربوط به تنظیم خانواده است و قابله هم لازم است (دکتر فروزین- قابله نمیتواند سقط جنین بکند) اگر چنانچه وطلبی را عرض میکنم بی مطالعه نیست اگر برنامههای عمرانی ما که از لحاظ هدف و سیاست بسیار خوب است از لحاظ تنظیم اعتبارات به همین نحو باشد در تمام شئون مواجه با مشکلات خواهیم شد شاید برای همین هم هست که در موقعی که برای آخر برنامه پنجم راجع به تعلیم و تربیت و تعداد با سوادها بحث میشود می گویند که در شهرها در آخر برنامه پنجم همه باسوادند ولی در مورد روستاها این طور نمیتواند باشد چرا البته مشکلات زیاد است اما معنی برنامه این است که مشکلات را برطرف بکنیم وقتی که اعتبارات کافی نباشد در تمام برنامهها مواجه با اشکالات خواهیم شد یکی از مسائلی که مخصوصا در برنامه هم هست و در بیانات شاهنشاه هم هست رفاه اجتماعی است در مورد رفاه اجتماعی بازهم از جهت روستاها و شهرها متأسفانه این تقسیم بنظر میرسد که نامتناسب بوده است بیمههای اجتماعی از آن مسائلی هست که شاهنشاه ما و دولت هم به پیروی از نیاتشان توجه کامل دارد و هر لحظه کوشش میشود که این بیمهها را توسعه بدهد ببینیم در اعتباراتی که تقسیم شده است برای بیمههای روستائی نمیگویم با مقایسه با بیمههای کارگران و شهرنشینان فقط اگر با اعتبار کارمندان دولت مقایسه کنید اعتبارات بیمههای اجتماعی روستائیان فقط سه میلیارد و کارمندان دولت ۳۸ میلیارد است اینها واقعا برای من حیرت آور است متأسفانه در هرکدام از این مسائل که بررسی کنیم به این مسئله برمی خوریم و من مصرا میخواهم که اعضای کمیسیون برنامه که این اقلام را پس از تصویب این قانون باید بررسی کنند به این مسائل دقت کنند که تعدیلی به عمل آید. امر مسکن از آن مسائلی است که دولت خودش هم معتقد است که موفقیتی حاصل نکرده است و برای اینکه در برنامه پنجم امر مسکن و مشکلان آن برطرف بشود مطالبی عنوان شده است در تقسیم اعتبارات مربوط بشود مطالبی عنوان شده است درتقسیم اعتبارات مربوط به مسکن متأسفانه بازهم این نکته به چشممی خورد همکاران عزیزم شما هرکدامتان از هرشهری آمده باشید روستاهایی در کنار آن شهر هست و به خصوصیات آنها آگاهی کامل دارید اعتبار امر مسکن برای روستاها فقط پنج میلیارد و برای شهر ۸۷ میلیارد است آخر دهقان و روستائیکه مطلقا خانه ندارد و زندگی افراد آنجا در یک ساختمان که نمیشود گفت ساختمان لانه کوچک کاهگلی است او باید آنقدر زندگیش را تغییر بدهد که بتواند در یک خانهای متناسب روز زندگی کند این چطور شده است که برای مسکن شهرنشینان ۸۷ میلیارد و برای مسکن ۱۸ میلیون دهاتی فقط پنج میلیارد این عدم تناسب از حد گذشته پانزده برابر و نیم از لحاظ رقم است و اگر تعداد را درنظر بگیریم اعتبار شهر بیست برابر اعتبار دهات است اگر از این روش عدول میکردیم امروز با این همه هجوم و سیل جمعیت به شهر مواجه نبودیم امروز میبینیم همین اعتبارات فراوان سبب میشود که همه از دهات میآیند به شهر و از شهرهای کوچک برای رفع نیازهایشان میروند در شهرهای بزرگ نتیجه این میشود که در شهرهای بزرگ از تراکم و در روستاها هم از لحاظ نداشتن مسکن در زحمت هستند دولت میگوید حق این است که در امر مسکن بخش خصوصی بیاری بخش عمومی و دولت بیاید و این حقیقت است اما تعجب میکنم بااینکه ما می آئیم لایحه مالیات بردرآمدی میآوریم و برای ساختمانهای جدید برای پنج سال معافیت مالیاتی قائل میشویم و با همه گونه تسهیلات چه امری سبب میشود که باز هم در امر مسکن مواجه با مشکلاتی میشویم علت این کار را باید در خود دستگاههای دولتی جستجو کنیم من نمی دانم علت چیست که ما امروز آمدهایم مراکز تمام اداراتمان را در تهران قرار دادهایم شاید برای خیلی از همکاران این مسئله قابل توجیه نباشد ولی فراوانند کشورهائیکه مرکزشان فقط مرکز رئیس مملکت است قوه مقننه است و دولت و آن قسمت کارکنان دولت که در سطح دولت به وجودشان نیاز است شما در آلمان پایتخت این مملکت را مقایسه کنید با شهرهای دیگرش خواهید دید فقط در مرکز این کشورها رئیس دولت قوه مقننه و هیأت دولت است و آن مقدار کارمندانیکه در سطح دولت باید کار بکنند بقیه مؤسسات در شهرستانها هستند من نمی دانم چه سبب است که حتما باید مرکز دخانیات در تهران باشد چرا در لاهیجان نباشد همینطور شیلات و غیره البته بعد از آنکه این مسائل مطرح شد آمدهاند سازمانهایی که برای مناطق خاصی است در آن منطقه قرار دادهاند مثلا سازمان آب و برق خوزستان در خوزستان هست آب و برق تبریز در تبریز است و آمدهاند آنجا یک کاخ بزرگی از سازمان آب و برق آذربایجان درست کردهاند یک تشکیلاتی هم برای سازمان آب و برق آذربایجان در تهران برای سازمان مرکزی آن درست کردهاند ای کاش ما این پیشنهادها را نمیکردیم و همان میشد که از اول بود یعنی دوباره کاری نمیشود (انوشیروانی- در تهران چهارتا اطاق دارد) من نظری به جای خاصی ندارم آقای انوشیروانی آنچه مسلم است درمناطق مربوط میبینم که مسئولین هم در تهران هستند هم در محل برای این کار دوباره کاری میشود هم از لحاظ ساختمان و هم از لحاظ پرسنل و هم از لحاظ هزینههای سفر این واقعیاتی است اگر این مسائل را توجه کنیم ز این مشکل مسکن در تهران داریم کاسته خواهد شد و همین سبب شده است که امروز با این کریز (Crise) و بحران مواجه هستیم و از طرفی هم بخش خصوصی به کمکتان نمیآید چرا نمیآید برای آنکه آنچنان مشکلات اداری در کار ایجاد کردهاید و آنچنان عدم توفیق انقلاب اداری تأثیر در شئون دیگر گذاشته است که در تمام قسمتها نتیجه اش مشهود و متأسفانه منفی است در امر مسکن به عنوان نمونه اشاره کردم باز هم اشاره خواهم کرد (اخلاقی- سازمان آب و برق ساختمان دولتی دارد) معذرت میخواهم دولت پولش از جیب ملت است از خارج که نیاورده دولت بجای اینکه در روستاها برای تأمین زندگی و مسکن روستاها خرج کند آمده است در تهران کاخ درست کرده است این پول ملت است و از هر منبعی هم که تأمین بشود مثلا پول نفت است که مال این ملت است در امر مسکن متأسفانه با همه تلاشی که دولت کرد در گذشته هم مواجه بودهایم با ناکامیهایی و همینطور که عرض کردم این ناکامیها ناشی از نارسائی دستگاههای اداریمان است در همین شهر تهران همین آمار کوچکی که منتشر شده است و از انتشار دهنده خیلی متشکرم که مستند و documant بدست ما داده است که بتوانیم صحبت کنیم نشان میدهد که در سال ۱۳۴۹ در این شهر تهران ده هزار ساختمان جدید شده ولی در سال ۱۳۵۰ دراین شهر هزار رقم آمده است پائین مسئولین دستگاه باید روی این مطالعه کنند که چه شده است که درعرض یکسال در یک شهری که بخش خصوصی آنچنان یه کمک می آمده است که سال ۴۹ ده هزار ساختمان درست شده در سال ۵۰ یک مرتبه آمده نهزار تا شده است (مظهری- در روستاها بسازند) بخش خصوصی را عرض میکنم و در مورد روستاها که میفرمایند آقای مظهری در همین برنامه در طول برنامه پنجم فقط ۲۴ هزار مسکن درنظر گرفته است آیا میخواهید ادامه بدهم این بحث را اولی در مورد شهرها ۱۶۵ هزار واحد درنظر گرفتهاند برای روستاها که در نهایت حرمان ۱۸ میلیون نفر در عرض پنج سال برنامه ریزی شما این است که فقط برای اینها ۲۴ هزار واحد ساختمان درست کنید واحد عرض میکنیم ساختمان شهری هم هرکدام پنجاه برابر ساختمانهای روستائی است (عباس میرزائی- شما حرفهای آقای رامبد را مگر گوش نکردید) بله فرمودند در عین حال که باید کشاورزی را مکانیزه کنیم درعین حال که باید تشویق کنیم که روستائیان بطرف کارخانجات جذب شوند ولی این امر باید آنچنان باشد که متعادل باشد با قدرت جذب کارخانجات نه اینکه بیایند به این ترتیب که ملاحظه می فرمائید بیایند در اطراف شهرها سرگردان باشند. اعتباری که برای اینکار تخصیص داده شده به هیچ وجه متناسب با جمعین روستاها و نیاز آنها نیست. بالاخره در خود شهرها هر روز متأسفانه برمشکلات افزوده میشود باید دنبال علل این وضع برویم که چرا با اینکه دولت تشویق میکند و مالیات ساختمانهای جدید راتا مدتی معاف میدارد چرا بخش خصوصی در اینکار اقبال نمیکند این یکی از مسائلی است که اگر به دقت بررسی کنیم نتیجه اش را در خود دستگاههای اداری خواهیم دید من به عنوان نمونه فعالیتی را که یک نفر بخواهد بنائی ایجاد کند با اینکه همه دوستان تا حدی آشنایی دارند مختصری عرض میکنم تا ببینید باچه مشکلاتی مواجه میشود و نتیجه این میشود با اینکه هر روز مستأجرین از گرانی اجاره شکایت دارند بازهم ساختمان جدید آنچنانکه نیاز را رفع کند نمیشود انجام این کار ملازمه دارد که با سازمانهای مربوطه برخوردی حاصل شود و مشکلات اداری و عدم توجه مأمورین و نارسائی کار سازمانهای دولتی آنچنان است که هرکسی هرقدر هم نفعی در این کار داشته باشد از وسط کار برمی گردد چندی پیش در یکی از روزنامههای فکاهی مطلبی خواندم که عسل فروشی از صبح تا غروب طبق عسلی را برمیداشت و مربت عسل عسل میکرد و شب بی انکه چندگرمی فروخته باشد به خانه برمی گشت و هرروز توی خانه از این جهت دعوا داشت یک روز زنش رفت ببیند که این مرد چه میکند دید طبق عسل را گذاشته و خودش اخمو نشسته با بی که از چشم و دهانش و دماغش میریزد هی میگوید آی عسل آن عسل زنش گفت مرد با این قیافه ترشی که تو داری عسلت هرقدر هم شیرین باشد کسی نمیخرد در مورد مسکن سازمانهای مربوطه آنچنان ترشروئی نشان میدهند که هرقدر منافع این کار شیرین باشد و زیاد باشد و معافیتهای مالیاتی هرقدر فراوان باشد مردم استقبال نمیکنند.
اخلاقی- پس این ساختمانهایی که هست کی میسازد؟
دکتر موسوی- تفاوت ما و شما همین جاست یکی از دوستان میگفت تو موبینی و من پیچش مو شما عظمت آن کاخی را میبینید نه دنبال آن کاخ بلکه دنبال دو تا اطاق که زن و بچه شان را بتوانند مستقر کنند و شما آنها را نمیبینید آن ساختمانها را کسانی میسازند که دستگاههای اداری برای آنها خوب کار میکنند و چون برای آنها خوب کار میکنند برای آن کاگری که میخواهد دوتا اطاق بسازد امکان رد شدن از هفت خوان رستم نیست اعتباراتی که در این سالهای گذشته از طرف بخش خصوصی برای امر مسکن گذاشته شده در سال ۴۹ ده بربر و در سال ۵۰ نه برابر بوده (یک نفر از نمایندگان- سال ۵۱ را هم بفرمائید) متأسفانه سال ۵۱ آمارش منتشر نشده اگر بعدا بنده و شما انتخاب شدیم و اینجا بودیم خدمتتان عرض خواهم کرد متأسفانه همین دفترچه آمار منتخب نشان میدهد اعتبار مصرف شده در امر ساختمان در سال ۴۷ سی و دو میلیارد بوده و در سال ۴۸ و ۴۹ سی میلیارد و همینطور میآید پائین میخواهیم ببینیم علت این کار چیست حالا که برنامه مملکت را بررسی میکنیم می خواهیم راه حلی برای این کار پیدا کنیم ۳۷ نفر همکاران من و دویست و شصت و چند نفر نمایندگانی که اینجا تشریف دارند همه حسن نیت دارندو همه مطالعه میکنند ما که نمیتوانیم خللی با این بیانات در برنامه وارد کنیم اینها فقط و فقط برای توجیه وضع برنامه است که هم کمیسیون برنامه و هم دولت توجه بفرمایند. عرض کردم علت کاهش اعتبار بخش خصوصی در امر مسکن را فقط و فقط باید در نارسائی سازمانهای اداری جستجو کرد و من و تمام دوستان من هرگز قصد نداریم تمام سازمانهای اداری را تخطئه کنیم همانطور که آقای رامبد متذکر شدند فراوان هستند سازمان هائیکه تحولی در آنها شده یک مورد ارتش شاهنشاهی ما است همانطور که شاهنشاه ما فرمودند و حرفی بالاتر از آن نیست نمرتشان از عالی هم بالاتر رفته (صحیح است) و ژاندارمری که باز همانطور که آقای رامبد فرمودند از مدتها به این طرف تحولات عمیق در آن ایجاد شده و این تنها دستگاه انتظامی ما هم نیستند بعضی ادارات منصفانه بگویم مثل اداره آمار و ثبت احوال امروز که با اداره احصائیه ده پانزده سال پیش فرق کرده است (احسنت) و خود سازمان برنامه که از لحاظ تشکیلات اداری تاحدی میشود گفت منظم بوده است و امیدوارم منظم تر بشود ولی بیائید ببینید ثبت اسناد چطور است شهرداری که امر مسکن با او است چطور است سازمان مسکن که کار مسکن با آن است چطور است این سه دستگاه که تصادفا دستگاههایی هستند که با وضع مسکن ارتباط دارند وضعشان طوری است که در تقلیل تعداد ساختمانها و اعتبار ساختمانهای بخش خصوصی عدم انتظام و نارسائی این سه دستگاه بدون تردید مؤثر بوده است شما الان اگر بخواهید زمینی را در شهر تهران بخرید (مظهری- همه اش که از تهران حرف میزنید) شهرستان را بگویم شهرستانها هم که تابع ثبت اسناد و تابع سازمان مسکن هستند فرق نمیکند همه یکی هستند من وقتی شنیدم در سازمان مسکن آنچنان مشکلاتی در کار است رفتم از نزدیک ببینم و آنچه میگویم عین حقیقت است صبح زود رفتم دیدم اقلا چهل نفر ردیف ایستادهاند البته قصدم این بود که مراجعهام بدون ارتباط از بالا باشد تا ببینم با چه سرنوشتی مواجه هستم آقای دکتر مجیدی جنابعالی که در کار سزمان برنامه نظارت و مخصوصا در کارهای اداری هم باتوجه به امر شاهنشاه نظارت دارید واقعا پیشنهاد میکنم به این ترتیب بعضی مواقع عمل بفرمائید و یک نفر را با لباس معمولی و بدون هیچ گونه ارتباط خارجی و تلفن بفرستید که یکی امری را در یکی از ادارات انجام بدهد تا بدانید با چه مشکلاتی مواجه خواهد شد به هر حال من در ردیف ایستادم تا رسیدم به شخصی گفت کی هستی من اسمم را گفتم و اسمم را نگفتم گفت با چه کسی کار داری خلاصه گفتم حسن هستم و با حسین کار دارم گفتند تشریف ندارند به آخر که رسیدم دیدم به کسی که قبل از من بود یک کاغذی به دستش دادند و رفت تو من هم آمدم باز گفتم با فلانی کار دارم یادداشتی به من داد و گفت بفرمائید هستند، به هر حال بعد از آنکه سه ربع وقت من تلف شد رفتم توولی چخ کسی رفت تو موسوی رفت ولی اسمش حسن نوشته شد برای دیدن حسین رفته بود ولی آنجا نوشته شده کاظم به هر حال از این کنترل هیچ نتیجهای مترتب نیست یعنی اگر بری کنترل است باید از من کارت شناسائی بخواهند و این تشریفات جز اینکه نارضائی ایجاد کند و وقت تلف کند چه فایدهای دارد هرکاری لازم است برمبنای منطقی و هدفی باشد والا بدون اینکه اسم مرا بدانند بروم تو این واقعا مردی هستی که صلاحیت داری بروی مثلا با وزیر کار ملاقات کنی؟ اگر اینطور بود بسیار خوب اشکالی نداشت ولی اینکه به صرف گفته من باشد چه ثمری دارد.
مظهری- آقای موسوی هرکس صلاحیت دارد برود با وزیر ملاقات کند این حرفها چی است.
دکتر موسوی- پس این نظام که کوچکترین ثمری برای ان نیست برای چیست؟
آقا این سزمانهای اداری و این نظم برای چیست این نظامی که کوچکترین نفعی برای کارش نیست مگر اینکه مردم را به درد سر بیندازد، یا اینکه آن آقائی که بالا نشسته است و نمیخواهد کسی مزاحمش بشود یا کسی مثل بنده برود پیش ایشان چرا این نظام باید باشد. مشکل اداری ما تنها در سازمان مسکن نیست متأسفانه اگر به ثبت مراجعه کنیم نیز عینا همین است آقای هنرمندی اینجا تشریف دارند بعدا نشانتان میدهم نامهای را که در سال ۱۳۴۶ به ثبت اسناد نوشتهام راجع به فلان موضوع در همان سال ۴۶ جواب دادهاند بعد از ثبت کل کسب تکلیف خواهیم کرد و جواب میدهیم در سال ۵۱ بازهم نامه نوشتهام البته بدون عنوان نمایندگی مجلس. این عناوین در کار نبوده با نام محمدحسین موسوی تنها از آنها پرسیدهام کسب تکلیف از ثبت کل کردید یا نه در حالیکه ۵ سال گذشته است نوشتهاند آقای فلان در پاسخ نامه فلان همانطوریکه در جواب قبلی هم گفته شده است از ثبت کل کسب تکلیف شده ولی هنوز جواب به ما نرسیده است. این سازمانهای اداری ماست اینها واقعیت است من میخواهم ساختمان بکنم میخواهم از ثبت کل از ثبت اسناد تکلیف زمین ۲۰۰ متریم روشن شود نمایندگی مجلس هم نیست ارتباطات دوستانه و آشنایی به قوانین داشته باشم این جواب برای من میرسد من چطور میتوانم در این شهر برای خودم ساختمانی بکنم تازه وقتی سند هم گرفتم و اویلاست تازه بعد از آنکه جوابی دادند و سندی هم گرفتیم وکار سازمان مسکنش را هم درست کردیم و به شهرداری مراجعه کردیم که پروانه ساختمان بگیریم بزرگترین مشکلات شروع میشود و نتیجه اش این است در یکی از کمیسیونها بود مثل اینکه گفتم شما الان مراجعه کنید در یکی از این خیابانها بخواهید دویست متر زمین بخرید میگویند با پروانه میخواهید یا بی پروانه اگر با پروانه بخواهید متری ۱۰۰ تومان و بی پروانه متری ۴۰ تومان این یک واقعیت است به هر بنگاه معاملاتی میخواهید مراجعه کنید اینها معاینات عینی است و مشاهدات عینی و محسوس است این تفاوت در هرمتر برای چیست؟ (عباس میرزائی- این به برنامه مربوط است؟) برنامه دولت برای آینده مملکت مطرح است برای اینکه بتواند سازمانهای اداریش را برمبنائی درست کند که این چنین برنامه ۱۵۶۰ میلیاردی اش را درست پیاده کند باید این مسائل مطرح شود تا این برنامه را به وسیله یک موتور و سازمانی پیاده کند که به هدف برسد ولی با این جریانات اداری به نتیجه نمیرسد…
عباس میرزائی- پس برنامه چهارم چطور به هدف رسید؟
دکتر موسوی- انشاء الله درست میشود شماها هم کمک میکنید خود دولت حسن نیت دارد بالاتر از ما هم یک ناظر بزرگ مدبری هست و اینها درست خواهد شد همکاران عزیزما در دنیایی با این سازمانهای اداری هستیم که در آن دنیا یک ساعت نه یک دقیقه نه یک ثانیه نه یک دهم ثانیه بلکه یکهزارم ثانیه به حساب میآید نه در مسائل علمی تنها در مسائل تفریحی هم در کارهای اداریشان در تمام مسائل این یکهزارم ثانیه بحساب میآید شما با چنین سازمانهایی که برای یک نامه ۵ سال طول میدهند و تازه بعد از ۵ سال جواب میدهند که هنوز از پنجاه متری به این طرف پاسخی از آن اداره به ما نرسیده است میخواهید برنامهای به این عظمت را پیاده کنید؟ میخواهید با این موتور زنگ زده یک موشکی را از این سکوی جهشی که آقای نخست وزیر فرمودند به ماه پرتاب کنید.
عباس میرزائی- این از چشم شما زنگ زده است از چشم ما کاملا خوب وظیفه اش انجام میشود همین کارمندان دولت و کارمندان ثبت هستند که اسناد را درست کردهاند.
دکتر موسوی- دلم میخواست (نمیگویم از لحاظ تعادل وحشت که گفته شد و نمیگویم از لحاظ علمی) دلم میخواست حداقل در آن موقعی که ورزشهای مونیخ در تلویزیون ما هم نشان داده میشد نگاه میکردید من خوشبختانه در آن موقع به مناسبتی فراغتی داشتم خوب دقت میکردم یادم میآید در یک مسابقه شنا بین یک امریکایی و یک سوئدی هردوشان اول و دوم و مساوی بودند وقتی که به آخر مسابقه رسیدنددر کنار هم قرار گرفته بودند در همه هیجانی ایجاد شده بود که آیا کدامشان برنده خواهند شد و ظاهرا با هم مساوی بودند ۱ دقیقه، ۷ثانیه، سه دهم ثانیه می دانید چه شد؟ به فاصله کمی نشان داد که آن سوئدی ۳ هزارم ثانیه زودتر رسیده است این به حساب آمدن زمان و ثانیه و یکهزارم ثانیه در دنیای امروز در زندگی بشر آنچنان تأثیر دارد که این تیمسار کاتوزیان بهتر از همه واردهستند که وقتی نیروی نظامیشان را کشورها حساب میکنند می گویند آن چند ثانبه یا چند صدم ثانیه جهشش بیشتر است در چنین شرایطی ما باید با این برنامهای که به حرکت در میآوریم آنچنان با سرعت برویم که بتوانیم به کاروان تمدن بزرگ برسیم آیا فکر میکنید با این دستگاه اداری و با این چرخش کار به این کندی که ۵ سال برای پاسخ دادن به یک نامه طول کشیده و تازه جواب منفی دادهاند ما به این هدف میرسیم؟ فکر میکنم جوب این سؤال منفی است. برای اینکه آقای عباس میرزائی و دوستان دیگر از این صحبتها نتیجه گیری کنیم، بجای اینکه شما کوشش کنید که قیافه مخالف بگیرید در مقابل کسی که ازدل سخن میگوید و با مطالعه و فقط برای اینکه در آغاز چنین برنامهای راهنماییهایی اگر میتواند به دولت، به دولتی که در ده سال گذشته توفیق پیدا کرده است در اثر راهنماییها و ارشاد و تدابیر و الهامات و اوامر رهبر بزرگ مملکت این انقلاب را به اینجا برساند، اگر در سهم خودش راهنمایی به نظرش میرسد عنوان کند تا مگر مشکلاتی که در کار است برطرف شود روانیست وقتیکه من به شما به عنوان مثال از یک واقعیتهای خارجی از نظاماتی که در دستگاههای کشورهای دیگر که میخواهیم به آنجا برسیم و خواهیم رسید الحمدالله و انشاء الله مثالی میآورم بجای اینکه شما را به تفکر وادارد و در این اندیشه باشید که برای اینکه به این مشکلات پایان دهید چه باید بکنیم، با گفتن اینکه موتور حرکت دهنده سازمانها زندگ نزده است (۵ سال تمام هم طول کشیده است یک نامه از این اداره برود و تازه هنوز هم نرفته است) به نتیجه نمیرسد. برادر من، من فقط و فقط در این کار هدفم این بود که یادآوریهایی بکنم تا مگر مسئولین امر و دستگاههای مملکتی که متأسفانه فقط از هیئت دولت جناب دکتر مجیدی اینجا تشریف دارند اشکالی ندارد عرایضی میکنم آقایان معاونین هستند در حکم هیئت دولت هستند و به جانشینی وزراء هستند اگر مطلبی مفید بود یادداشت بفرمایند و در فکر چاره باشند به هر حال مشکل این است که اگر بخواهیم این برنامهای را با این عظمت که همه در درستی هدفهایش و در صحیح برودن سیاستهایش متفق هستیم (احسنت) ولی در تقسیم اعتباراتش گفتگو داریم و از جهت امکان پیاده کردن برای ما محل مطالعه است اگر بخواهیم توفیق حاصل کنیم حتما باید در سازمانهای اداری مان از جهت پیاده کردن انقلاب اداری تجدیدنظر کنیم والا وحشت این است که چند روز دیگر یا چندسال دیگر باز هم برسیم به این نتیجه که متأسفانه در بعضی موارد با ناکامیهایی روبرو شدهایم ما نمیخواهیم در کشوری که انقلابی به این عظمت رهبری با آن تدبیر و ثباتی با این استحکام است (احسنت) بگوئیم که در فلان امر موفق شدیم ولی در فلان امر متأسفانه کامیابی نداشتهایم ما برای احتراز از این پیش آمد این یادآوریها را کردیم و امیدوارم با نهایت اختصاری که همه اینها از روی صداقت عنوان شد به سمع قبول افتد و نتیجه مطلوبی که مورد نظر همه ماست عاید آید (احسنت- احسنت).
رئیس- خانم دکتر آصف زاده بفرمائید.
دکتر مهر آفاق آصف زاده- جناب آقای رئیس- همکاران ارجمند.
لازم است بدوا صمیمانه ذاعان نمایم که من از مدتها پیش یعنی از ماهها پیش خود را روحا و ذهنا برای دفاع از برنامه پنجم آماده کرده بودم و چه بسیار در این مدتی که به تفحص و تفکر در پیرامون این برنامه عظیم ملی میپرداختم بارها ازخود سؤال میکردم که آیا هرگز خداهم توانست به درک محتوای عمیق و ریشههای فلسفی و اجتماعی آن نایل گردم؟
اینها گفتگوها و سؤال و جوابهایی بود که من اطمینان دارم هرفرد مؤمن ایرانی نیز در این مرحله انجام داده و تفحصاتی که از دیدگاه هرایرانی وطن پرست صورت گرفته است تا این برنامه عظیم از دل و جان و با روح و منطق پذیرا باشد.
بعدها که لایحه برنامه پنجم آماده گردید و تقریبا ۲۰ روز پیش وسیله نخست وزیر خدمتگزار و کاردان مملکت تقدیم مجلس شورای ملی گردید همگی دیدیم که ارقام و اعداد و حجم و عظمتش از انتظار و تصور هر فردی پافراتر نهاده است (صحیح است).
همچنین اهداف روشن بوده و محتوی آشکار، ولی من هنوز در بحر معانی و حجم آن غرق بودم وره بجائی نمیبردم.
تا آنکه در جلسه پرشور و شکوهمند کنگره بزرگداشت دهه اول انقلاب- در آن روز و لحظه شکوهمند که شاهنشاه ایران تاریخ را ورق میزدند و ملت ایران اشک شوق از دیده جاری میساخت و جلوههای شکوهمند و تابناکی از افق فردای ایران و از برنامههای درخشان کشور در برابر دیدگان ملت ایران و جهانیان آغاز کرد (احسنت).
فرمایشاتی که در آن جلسه پرشور و تاریخی ایراد گردید به حدی جامع- گویا… گرانقدر و تعیین کننده بود که خط مشی هرفرد ایرانی در قبال آینده درخشان میهن و نیل به دروازههای تمدن بزرگ روشن گردید، لیکن من یکی از فرمایشات گهربار شاهنشاه عالیقدر ایران را به عنوان تعیین کننده قطعی اهداف برنامه پنجم برمی گزینم و اینجا نقل میکنم و روی این شاه کلام ادراکات خود را بنا مینهم.
شاهنشاه فرمودند:
«تمام ترقیات مادی که ما را به مرز تمدن بزرگ خواهد رساند بدون یک زندگی روحانی و روحی فایدهای ندارد».
من پاسخم را یافته بودم و اهداف و ارقام و اعداد در برابر من جان گرفته و به سخن آمده بودند، و همگی از یک پیروزی بزرگ بشریت در برنامه پنجم سخن میگفتند همین جنبه روحانی و توجه به مقام والای انسانها است که برنامه پنجم را شایسته دقیق ترین و عمیق ترین تفحصات و بررسیهای فلسفی و اجتماعی قرار داده است و امروز که شما نمایندگان ملت بار دیگر بریک منشور درخشان و افتخارانگیز ملتی صحه خواهید گذارد افقی درخشان تر و تابناک تر از ایران عزیز پیش روی خود میبینید و دهه اول انقلاب را پشت سر گذاشتهاید (صحیح است).
دهه ایکه مشحون از رشد و عظمت- سعادت و بهروزی و غرور و افتخارات ملی بوده است و دهه ایکه به قول یکی از دانشمندان معاصر ایران بدان می مانست که ایران را در ماهوارهای قرار داده و آن را با سرعتی مافوق صوت در مدار ترقی و تعالی به حرکت درآوردهاند (صحیح است) نظری اجمالی به برنامههای عمرانی گذشته و سیر تکامل و جهش حیرت انگیز این برنامهها ما را روشنتر با آهنگ سریع رشد و پیشرفت در دهه اول انقلاب آشنا خواهد ساخت:
یکی از رشتههای جدید که علم اقتصاد و سیاستهای اقتصادی ممالک پیشرفته جهان در سالهای قرن اخیر به منظور پیشرفتهای جامع اجتماعی از آن استفاده شایانی بردهاند علم برنامه ریزی و انطباق این برنامهها با خط مشیها و هدفهای توسعه جویانه اقتصادی بوده است و همانطوریکه می دانیم در مدت کوتاهی که از عمر چنین برنامه ریزی در جهان میگذرد این رشته جدید از پیشرفتهای چشم گیری برخوردار بوده است بخصوص اینکه در طرح و تنظیم و حجم یک برنامه عمرانی پیوسته میزان رشد و پیشرفت آن جامعه و طراحان و بهره گیر آن برنامه به بهترین وجهی نمایان بوده است (صحیح است).
کشور ما نیز که در سال ۱۳۱۶ اولین شورای اقتصادی را برای تمرکز دادن به مطالعات اقتصادی و طرح برنامههای عمرانی تشکیل داده بود برای اولین بار به فکر استفاده از این رشته جدید افتاد ولی در آن زمان زمینههای علمی و اقتصادی برای چنین اقدامی هنوز آماده نبود- تا اینکه در سال ۱۳۲۷ براثر مطالعات و تهیه مقدمات لازم اولین برنامه عمرانی کشور مورد تصویب هیئت مقننه قرار گرفت.
برنامه ایکه با ۲۱ میلیارد ریال جمع اعتبار در واقع فقط یک درثد حجم اعتبارات برنامه عمرانی پنجم را تشکیل میداد. معذلک هنوز مدت کوتاهی از عمر هفت ساله این برنامه نگذشته بود که بحران نفت ۱۳۳۰ اجرای اولین برنامه عمرانی کشور را دچار رکود و اخلال کرده و فعالیت عمده آن محدود به ایجاد تشکیلات سازمان برنامه و سایر تشکیلات صنعتی گردید. لیکن از آنجائیکه کشور به سوی ترقی و تعالی گام برمی داشت برنامه ریزان کشور ما نیز از این مشکلات نهراسیده بلکه با عزمی راسخ در سال ۱۳۳۴ برطرح و اجرای برنامه هفت ساله دوم با تخصیص ۵۲۸۰۰ میلیارد ریال اعتبار پرداختند. از فصول همین برنامه توجه خاص شاهنشاه عظیم الشأن ایران به طبقه کارگران و روستائیان بخوبی مشهود میباشد. به این معنی که برای نخستین بار در تاریخ برنامههای اقتصادی اعتباراتی به عنوان عمران دهات – کمک به سازمانهای کارگری، کمک به شرکتهای تعاونی و تولیدی و صندوقهای روستائی تخصیص داده شد (احسنت).
معذلک این دو برنامه فقط تجربهای بود برای برنامههای بعدی، از این لحاظ که اولا هم آهنگی لازم بین هدفهای کمی و کیفی این برنامهها مشاهده نمیشد و ثانیا کشور ایران هنوز فاقد آن زیربنای سالم اجتماعی و اقتصادی لازم بود، علی الخصوص که نظام پوسیده خود فئودالیسم بزرگترین سد راه اجرای طرحهای مثبت و مفید اجتماعی و اقتصادی ایران گشته بود.
لکن با طلوع انوار حیات بخش انقلاب سفید ایران در سال ۱۳۴۱ که سرآغاز اجرای برنامه ۵ ساله سوم بود هدفها و روشها در برنامهها به کلی دگرگون گشته و ثمرات گرانقدری برای ملت ایران به بار آورد. برنامه سوم با ۲۳۰ میلیارد ریال اعتبار به موازات انقلاب عظیمی که در شرف تکوین بود پایه گذاری گشته و مقدمات رشد و صنعت و اقتصاد و رفاه اجتماعی را فراهم ساخت (صحیح است) بطوریکه در طی همین برنامه سوم کهدر واقع اولین برنامه دوران انقلاب به شمار میرود رشد اقتصاد ایران در شرایط ثبات قیمتها به رکوردی رسید که سابقه نداشت و تولید ناخالص ملی کشورما به قیمتهای ثابت هرسال بطور متوسط از ۹/۸ درصد رشد برخوردار گردید و بالاخره طی این برنامه آنچنان پایههای اقتصادی و اجتماعی کشور مستحکم گردید که در سال ۱۳۴۷ بنای عظیم برنامه چهارم اعتبار اولیه ۴۸۰ میلیارد ریال پایه گذاری گردید و آنگاه تا ۵۷۷/۴۰۰ میلیارد ریال افزایش یافت و رشد قتصادی ایران را بطور متوسط به بیش از ۱۱ درصد در سال رسانید که در کمتر نقطهای از جهان سابقه داشت.
و بالاخره این آهنگ عظیم رشد و پیشرفت به مسؤلان کشور و طراحان برنامه ما آنچنان شهامت و اعتماد به نفسی را اعطاء نمود که نخست وزیر صدیق و کاردان مملکت که افتخار طرح و تنظیم قسمتی از برنامه سوم و برنامه چهارم را نیز داشته است در روزهای پایان هفته اول انقلاب برنامه عظیم عمرانی پنجم را با رقم درخشان ۱۵۶۰ میلیارد ریال تقدیم مجلس شورای ملی نمود. رقمی که به قول یکی از سناتورهای محترم واقعا آسترولونیک و غیرقابل باور و حتی بقول خیلیها جاه طلبانه ولی به عقیده هویدای روشن بین واقع بینانه و منطبق با شئون انقلاب اجتماعی ایران تنظیم گشته است (صحیح است) زیرا همانطوریکه شاهنشاه آریامهر در کنگره تاریخی سوم بهمن ماه اشاره فرمودند مملکت ما در سالهای اخیر بیش از ظرفیت خود رشد و توسعه پیدا کرده است.
فلاسفه مکتبهای قدیم یونان که به حق بایستی آنان را بنیان گذاران فلسفه دموکراسی جهان نامید میگفتند:
«چه خوبست همه پادشاهان فیلسوف باشند» فلاسفهای که فلسفه حیات و روند سیاستهای دموکراسی را درک کرده بودند و اینک میبایستی با نهایت غرور و افخار اعلام نمایم که این تصور ایده آل در مملکت ما جامه عمل به خود پوشیده است زیرا که شاهنشاه عظیم الشأن ایران فیلسوفی هستند خردمند و فرزانه در کسوت رهبری رشید و فداکار- رهبری که بخاطر ملت خویش قیام نموده و در راه بهروزی و پیروزی این ملت کهنسال همانطوریکه ذات معظم له اشاره فرمودند از انفاس ائمه اطهار- از اصول مقدس دین مبین اسلام و از فلسفهای بکرو بدیع و خلاق که برنهادهای بشری استوار گشته است الهام گرفتهاند- فلسفه و رژیمی که همانطوریکه شاهنشاه در جلسه تاریخی تخت جمشید فرمودند: «نه دیکتاتوری است و نه رژیم تعیین کننده زندگی خصوصی افراد».
بلکه متکی براصل تأمین رفاه و اعتلای اجتماعی و احترام به آزادی انسانهایی که در این جامعه زیست مینمایند- در فلسفه رژیم اجتماعی شاهنشاه عظیم الشأن ایران که حقیقتا شایسه دقیق ترین و عمیق ترین بررسیهای فلسفی و اجتماعی میباشد ناسیونالیسم مثبت و واقعی را با تمام مظاهر و جلوههای تابناک آن مشاهده مینماییم ناسیونالیسمی که ملت و آحد و افراد آزاد این ملت را بالاتر از هرنوع مکانیسم و رژیم جمعی قرارداده و روح فکر و احساس آزاد این انسانها را هرگز در حریم استثمار غول ماشینیسم و مصرف سیستمهای خشک اجتماعی به بند نکشیده است.
و از برکات همین نیات بلند و فلسفه عمیق شاهانه میباشد که برنامه عمرنی پنجم رنگ و شکل و عظمت بخود گرفت.
بیاد میآورم که شاهنشاه آریامهر در جلسه تاریخی دی ماه ۴۹ سازمان برنامه هنگام تعیین اهداف اصلی برنامه پنجم عمرانی کشور فرمودند:
«ما دنبال طیقی میگردیم که بیشتر و بهتر بتواند به مملکت ایران و به ملت ایران خدمت بکند و مفید باشد».
و اینک برنامه پنجم با الهام از این رهنمود عالی و افکار بلند شاهنشاه به نحوی تنظیم گشته است که بقول نخست وزیر محبوب ایران تابع هیچ مکتب فکری یا الگوی بیگانهای که سرانجام آنها غالبا بن بست کامل بوده و انسان را در برابر تسلط اشین و غلبه مصرف خوار و ناتوان کرده است نبوده بلکه با الهام از منشور انقلاب ایران و افکار بلند شاهنشاه ایران و مایههای ارزنده تمدن و فرهنگ انسانی این مرز و بوم پی ریزی گشته و هدف اصلی و اول این برنامه را باید در سرمایه گذاری در انسان، سرمایه گذاری در فرهنگ و اعتلای ملی جستجو نماییم.
باتوجه به مقدمه اییکه ذکر شد پی میبریم که برنامه پنجم عمرانی کشور از چه محتوای عمیق انسانی و ملی برخوردار میباشد زیرا که خطوط اصلی هدفهای برنامه عمرانی پنجم را رهبر عالیقدر ایران در دو قطب اساسی یعنی تأمین رفاه اجتماعی و توزیع عادلانه درآمد ترسیم فرمودهاند. همچنین توجه به توسعه هرجه بیشتر کشاورزی از نکات روشن و از ویژگیهای برجسته این برنامه میباشد تا از یک سو خدمات اجتماعی بیشتر به روستاها کشانده شود و ضمن ایجاد مشاغل بیشتر تعداد بیشتری از هموطنان روستائی ما را پوشش دهد و از سوی دیگر به موازات رشد سریع صنعت کشور کشاورزی ما نیز از شیوههای تازه و رشد بیشتری برخوردار باشد (صحیح است)،
بنابراین ملاحظه می فرمائید که برنامههای پنج گانه عمرانی کشور در طول حیات رشد و تکامل خود از چه نیروی رهبری داهیانه، فلسفهای عمیق و رهنمودی عالی برخوردار بوده است- برنامههای اول تا چهارم طوری تنظیم و تدوین گشته بود که جبران عقب ماندگیهای صنعتی و اقتصادی را در مدت زمان کوتاهی نموده و زمینههای رشد و پیشرفت اجتماعی ما را بریک زیربنای سالم، مستقل و بی نیاز اقتصادی استوار نماید و ما به خوبی می دانیم که توفیق ما در نیل به این اهداف عالی مافوق انتظار و حتی بالاتر از حد پیش بینی شده نیز بوده است. اینجا ارقام و اعداد سخن میگویند:
نگاه کوتاهی به آمار اقتصادی نشان میدهد که تولید ناخالص ملی ما از ۳۳۸ میلیارد ریال در سال ۱۳۴۱ به حدود ۱۲۱۶ میلیارد ریال در سال ۱۳۵۱ افزایش یافته و از رشد سالانه ۱۲/۶ درصد برخوردار گشته است و با توجه به اینکه جمعیت کشور طی همین دهه اول انقلاب از حدود ۲۳ میلیون نفر به ۳۱/۲ میلیون نفر رسیده است تولید ناخالص سرانه از حدود ۱۹۷ بالغ گشته است همچنین در این مدت درخشان ایران توانسته است از رشد صنعتی سالانه ۱۲/۸ درصد که در کمتر کشوری نظیر داشته است برخوردار گردد (صحیح است).
و اما در برنامه پنجم که دهه دوم انقلاب آغاز میگردد توجه رهبر عالیقدر ما بیش از پیش به سهیم ساختن هرچه بیشتر فرد فرد طبقات ملت ایران در این بره عظیم اقتصادی و رشد بی سابقه ملی گردیده است- در این برنامه ایجاد توازن کامل بین هدفهای کمی و کیفی- بین ماشین و انسان- بین صنعت و معنویت و بالاخره ایجاد توازن کامل بین طبقات مختلف اجتماع بیش از پیش درمد نظر قرار گرفته است (صحیح است).
در برنامه پنجم که زیربنای عظیمی برای حرکت بسوی دروازههای تمدن بزرگ فراهم شده است فرد فرد ملت ایران در این جنب و جوش ملی، اجتماعی و اقتصادی سهیم گشته و از فکر و ذهن مرفه و تعلیم یافته خود در این جنبش عظیم ملی سرمایه گذاری خواهند نمود. برنامه پنجم با الهام از نیات ملوکناه میگوید: همه چیز برای همه کس. روی این اصل مهم و رکن اساسی میباشد که در برنامه پنجم رشد و توسعهای هماهنگ در مناطق مختلف مملکت پی ریزی گشته و توزیع عادلانه تر اشتغال، عمران و آبادانی و وسایل رفاه و تأمین اجتماعی یکسان در کشور طرح ریزی گشته است.
و اما از برجسته ترین خصوصیات و ویژگیهای این برنامه وسعت و عظمت حجم سرمایه گذاری آن میباشد که نه تنها در محافل اجتماعی و اقتصادی کشور ما بلکه در ممالک پیشرفته جهان نیز منشأ تفسیرهای دامنه دار و تحسین و اعجاب متخصصین امر گشته است در این سرمایه گذاری عظیم که فقط برای امور عمرانی ۱۵۶۰ میلیارد ریال سرمایه گذاری گردیده است (صرفنظر از کل بر ۳/۳۴۴ میلیارد ریال میگردد) و نسبت به برنامه چهارم ۲/۸درصد افزایش یافته و تقریبا معادل کل اعتبارات برنامههای گذشته میباشد سهم اعتبارات کشاورزی متجاوز از چهار برابر اعتبارات کشاورزی در برنامه چهارم و سهم بخشهای اجتماعی نزدیک به پنج برابر رقم مشابه در برنامه چهارم افزایش یافته است و سرمایه گذاریهای درخشان دیگر در صنعت ما را در حفظ آهنگ رشد صنعتی و پیشرفتهای متوازن اجتماعی یاری خواهد کرد (صحیح است).
در اینجا ضروری می دانم چون صحبت از سرمایه گذاری گردید بطور جامع و کوتاه از ویژگیهای بسیار مهم هدفهای کمی و تأمین منابع مالی برنامه پنجم ذکری به میان آورم نکته بسیار مهمی که در جداول منابع مالی برنامه پنجم به چشم میخورد حجم سرمایه گذاری بخش خصوصی و تأمین اعتبار این واحدهای حساس اقتصادی در امر عمران و آبادانی مملکت میباشد وقتیکه ما برنامههای اول تا چهارم را بررسی مینماییم در جداول منابع مالی برنامهها فقط بودجه سرمایه گذاریهای دولتی به چشم میخورد. البته در برنامه چهارم بخش خصوصی فعالیت خود را تشدید کرده است ولی در برنامه پنجم یکی از منابع سرشار درآمد ملی از همین شرکتها و مؤسسات خصوصی میباشد بطوریکه از جمع ۲۴۶۰ میلیارد ریال سرمایه گذاری کل ۴/۹۱۲ میلیارد ریال به بخش خصوصی تعلق دارد. این امر مبین جه حقیقتی است؟ مبین این واقعیت است که در دهه اول انقلاب رشد اجتماعی افراد و آحاد و مؤسسات این مملکت در زمینه سپردن کار مردم به مردم و ثانیا از لحاظ رفاه و رشد اقتصادی به آن پایه از پیشرفت و ترقی نایل گشته است که بار اقتصاد کشور را همگام و همراه با دولت بدوش میکشد، اینجا است که میبینیم فلسفه عمیق و انقلابی شاهنشاه آریامهر که میفرمایند اقتصاد و دموکراتیک باید پایه دموکراسی سیاسی باشد تاچه اندازهای جامه عمل بخود پوشیده است و پس اندازهای ملی که شما اینقدر ابراز نگرانی میکردید آقای رامبد بکار افتاده است.
نکته دیگری که در برنامه پنجم از لحاظ تأمین منابع مالی دولت به چشم میخورد رقم قابل توجه مالیاتهای مستقیم و غیرمستقیم میباشد که نسبت به برنامههای قبل بطور چشم گیری افزایش پیدا کرده است. این امر مبین اعمال یک سیستم پیشرفته حساب شده و مترقیانه مالیاتی میباشد که ملت را به احساس مسئولیت و مشارکت در قبال هزینههای مملکتی عادت داده و بخصوص که با لایحه جدیدی که تقدیم و تصویب شد اصلاحات چشم گیر و مترقیانهای در سیستم مالیاتی ملحوظ گردیده است. در اینجا لازم است از اقدامات دولت حزبی هویدا که رهنمودهای عالی از شاهنشاه حداکثر بهره گیری را نموده و این سیستم را پیاده نمودهاند تشکر نمایم (احسنت).
در این زمینه پیش بینی میشود که دریافتیهای دولت از محل مالیاتهای مستقیم به ۳۵۰/۵ میلیارد ریال و از محل مالیاتهای غیرمستقیم به ۱/۴۳۸میلیارد ریال بالغ گردد.
صرفنظر از این دو عامل که نسبت به برنامههای گذشته جی مخصوصی برای خود در محل درآمد عمومی باز کردهاند بزرگترین رقم درآمد کشور ما در برنامه پنجم مانند برنامههای گذشته از صنعت نفت میباشد که با رقم پیش بینی شدهای در حدود ۱/۵۷۷ میلیارد ریال تقریبا نصف مبلغ کل دریافتیهای دولت و یا به اصطلاح دیگر جمع بودجه عمرانی برنامه پنجم را تشکیل میدهد- صنعتی که با فرمایشات اخیر شاهنشاه در کنگره نقطه عطف تازهای در تاریخ خود پیدا کرده و برغرور و افتخارات ملی ما و حیثیت و اعتبار شرکت ملی نفت ایران افزود، صنعتی که در عصر درخشان آریامهر از چنان عظمت و قدرتی برخوردار گردیده است که اینک بدون کوچکترین احساسی نیاز به شرکتهای خارجی آنها را در صف طویل مشتریان نفت خود قرار داده است- به هر حال پیش بینی میشود که میزان تولید نفت در اواخر برنامه پنجم از ۵/۲ میلیون بشکه در روز بع ۸/۳ میلیون بشکه برسد.
همچنین رقم صادرات در برنامه پنجم یکی از منابع قابل توجهی مالی دولت را تشکیل میدهد. به این معنی که غیر از صادرات نفت و مشتقات آن در برنامه پنجم در حدود ۵/۶۵میلیون دلار صادرات کالا و خدمات خواهیم داشت. این نشان میدهد که اقتصاد ما از یک مدار بستهای که سالهای قبل از انقلاب اسیر آن بوده است رها گشته و اینک با نهایت قدرت وارد عرصه رقابت و مبادلات بین المللی گردیده است.
به این ترتیب همانطور که قبلا نیز اشاره گردید برنامه پنجم با دید بسیار دوراندشانهای، در افقی روشن و تابناک و برسیاست حفظ توازن کامل در نهادهای اجتماعی پی ریزی گشته است و روی این اصل نیز ملاحظه فرمودید که در عین توجه کامل به رشد اقتصادی و حفظ آهنگ رشد موجود از طریق استفاده کامل از ظرفیتهای تولیدی و افزایش کارایی در تولید و عرضه کالاها و خدمات در بخش دولتی و خصوصی توسعه امور رفاه اجتماعی و رونق کشاورزی از خطوط اصلی و اهداف روشن برنامه پنجم میباشد (صحیح است).
در زمینه رفاه اجتماعی ارتقاء هرچه بیشتر سطح دانش و فرهنگ و بهداشت توزیع عادلانه تر درآمد، افزایش سریع سطح زندگی و رفاه گروههای کم بهره، ثبات قیمتها، تأمین اشتغال مولد و ایجاد تعادل بیشتر بین مناطق مختلف کشور از نظر اقتصادی و اجتماعی مورد توجه قرار گرفته و این خدمات در وهله اول متوجه طبقات کم درآمد روستائی، شهری و کارگران خواهد بود.
دراین زمینه و در راه رسیدن به اهداف فوق مزد به عنوان یک عامل مهم سیاست اجتماعی در برنامه پنجم مورد نظر خواهد بود و کوشش خواهد شد که از یک طرف سهم مزد در مجموع درآمد ملی افزایش یابد و از سوی دیگر سطح دستمزدها باتوجه به حداقل معشیت و رفاه قابل قبول تعیین شود، با اجرای این سیاست که از اوامر ملوکانه و بیانات حکیمانه شاهنشاه آریامهر در تخت جمشید الهام گرفته است سطح درآمدهای پائین افزایش داده خواهد شد و همچنین با استفاده از آمارهای دقیق و شناخت اصول اجتماعی در هر منطقه و با توجه به بهره وری حداقل مزد بجای هردو سال یکبار بطور سالانه مورد تجدید نظر قرار خواهد گرفت. برای این منظور و به منظور تهیه و تدوین یک سیاست ملی دستمزدها و درآمدها و تجدید نظر مداوم در آن هیئتی تحت عنوان هیئت دستمزدها و درآمدها تشکیل خواهد شد، در این مورد بخصوص توجه به طبقه شریف و زحمتکش کارگر که پیوسته از مراحم و عنایات خاص شاهانه برخوردار بودهاند و تأمین هرچه بیشتر رفاه اجتماعی آنان از اهمیت خاصی برخوردار است.
در برنامه پنجم تعیین حداقل دستمزد کارگران براساس مایحتاج و یا براساس تولید ناخالص ملی سرانه صورت خواهد گرفت.
همچنین سهیم کردن کارگران در منافع کارگاههای تولیدی و صنعتی و برنامه فروش سهام کارخانجات در وهله اول بکار گران و کارمندان تعمیم خواهد یافت (صحیح است).
و نیز به منظور حمایت کارگران در مقابل بیکاریهای ناشی از تحول و پیشرفت تکنولوژی و عوامل دیگر صندوق بیمه بیکاری با مشارکت سه جانبه دولت، کارفرما و کارگر تشکیل و به منظور تولید اشتغال برای کارگران بیکار واحدی وابسته به واحدهای کاریابی و مشاغل وزارت کار و امور اجتماعی که قسمت اعظم توجه و سرمایه گذری در نیروی انسانی را در برنامه پنجم بخود تخصیص داده است در این برنامه با مکانیسمی کاملا جدید و انقلابی وارد فعالیت در عرصه اجتماعی خواهد شد در این فصل بسیار مهم یعنی رفاه اجتماعی که از لحاظ خدمات به دو بخش کاملا جدید یعنی تأمین اجتماعی و خدمات رفاهی تقسیم شده است تعیین اولویتها نیز حائز اهمیت بسیار است. این اولویتها از لحاظ تأمین رفاه اجتماعی به قرار زیر است:
- ۱- پائین بودن سطح درآمد- که طبق این ضابطه گروههای مناطق عقب مانده شهری، روستائی و کارگران ساده در وهله اول از کمکهای رفاهی استفاده خواهند کرد.
- ۲- اهمیت اجتماعی گروه- براساس این معیار در درجه اول کودکان بخاطر نقشی که در فردای اجتماع به عهده خواهند داشت و معلمان به علت نقش حساسی که در پرورش و تربیت نسلهای آینده جامعه دارند حائز اولویت میباشند.
- ۳- و بالاخره ناتوانی و آسیب پذیری در درجه سوم قرار میگیرد- براین اساس تأمین و رفاه اجتماعی مبتنی بر ۵ برنامه اصلی شامل بیمههای اجتماعی کارگران- روستائیان- کارمندان- خدمات رفاهی و توان بخشی- معلولین و ۲ برنامه قبلی شامل مشارکت ارتباطات اجتماعی و آموزش نیروی انسانی و تحقیقات خواهد بود- در سیستم بیمه کارگران نرخ حق بیمه و تعهدات قانونی سازمان بیمههای اجتماعی مانند بیمههای بیماری- بازنشستگی- فوت و غیره تفکیک گرفته شود- همچنین مشمول آن کلیه بیمه شدگان را پوشش میدهد در صورتیکه در حال حاضر حدود ۳۰ درصد از بیمه شدگانی که حق بیمه بابت آنان پرداخت میشود امکان استفاده از مزایای قانونی آن را ندارند. همچنین با توجه به قلت مستمریهای برقرار شده در مورد بازنشستگان- بازماندگان و ازکار افتادگان نسبت به ارتقاء حداقل مستمریهای مذکور با توجه به هزینه زندگی و اصلاح و تجدیدنظر در قانون بیمههای اجتماعی به منظور پوشش درمانی کلیه بازنشستگان و از کارافتادگان و خانواده آنان به عمل خواهد آمد در مور کارگران در پیان برنامه پنجم سطح پوشش این برنامه با احتساب افراد خانواده بیمه شدگان از ۳/۴میلیون نفر به ۵/۱ میلیون نفر خواهد رسید. در مورد بیمههای اجتماعی روستائیان سیاست اجرائی تعیین شده به قرار زیر است:
درمان سرپایی کلیه روستائیان از طریق شبکه درمانی کشور و درمان بستری بیمه شدگان روستایی با خرید خدمات درمانی از بخش خصوصی انجام خواهد شد بطوریکه سطح پوشش درمانی روستائیان از ۱۰۰ هزار نفر به ۴ میلیون نفر در پایان برنامه پنجم خواهد رسید. و اما خدمات رفاهی که طبق اولویتهای ذکر شده صورت خواهد گرفت شامل تأمین رفاه خانواده و کودک- رفاه کودکان بی سرپرست (این کانون شعبه خانواده و دهکده کودکان) رفاه روستاییان- رفاه کارگران- معلمان- آسیب دیدگان از سوانح طبیعی مانند سیل و زلزله و امثال هم- توان بخشی گروه خاص- توجه به پرورش و اصلاح اطفال بزهکار- معتادین- زندانیان- متکدیان- بیماران روانی و کودکان و افراد عقب افتاده و معلولین جسمی دیگر. قیمت مهم دیگری که در بخش رفاه اجتماعی توجه شایانی به آن خواهد شد آموزش متخصصین و مددکاران اجتماعی و تشکیل کادر پژوهشی و تحقیقی در زمینه مسائل اجتماعی.
به موازات این خدمات و اقدامات قسمت اعظم آنها در شهرها صورت خواهد گرفت توجه به امور روستاها و عمران ناحیهای نیز حائز اهمیت خاصی در برنامه پنجم میباشد زیرا که عدم تعادل در توزیع سرمایه گذاری در بین نواحی کشور از یکسو مهاجرت روستانشینان را به مناطق پیشرفته خصوصا استان مرکزی تشدید کرده و مسائل شهری را حادتر میسازد و از طرف دیگر سبب عدم استفاده کامل از امکانات طبیعی و اقتصادی مناطق کم بهره می گرددکه آثار جنبی این عوامل محرومیت روستانشینان را از رفاه اجتماعی و امکانات و مظاهر پیشرفت اقتصادی بایستی نام برد- روی همین اصل مسلم نیز میباشد که شاهنشاه عظیم الشأن ایران تأکید خاصی در مورد عمران روستاها و توزیع عادلانه تر امکانات ملی و اجتماعی در نقاط دور افتاده کشور صادر و خط مشی اساسی آن را تعیین فرمودهاند- باتوجه به این مسائل و با استفاده از تجربیات سودمندی که در برنامه چهارم از اجرای طرهای مجتمع عمرانی بدست آمده بود فعالیتها و خدمات عمران ناحیهای را در برنامه پنجم لازم است از دیدی وسیع تر و با معیارهای کاملا جدید مورد سنجش قرار دهیم. زیرا که در قسمت عمران روستائی با طراحی کاملا استثنایی و انقلابی مواجه میگردیم و آن طرح ایجاد حوزههای عمران روستایی و تربیت سیستم اقماری در بخش خدمات روستایی میباشد. به این معنی که به منظور توزیع متعادل سرمایه گذاری و خدمات رفاهی و زیربنایی در جهت پوشش حداکثر جمعیت روستائی و تقلیل در تعداد بیشمار دهات کوچک و پی ریزی شهرهای آینده کشور و همچنین به منظور استفاده و بهره برداری از تأسیسات و صنایع ایجاد شده در روستاها سیستم تمرکز در روستاها پیدا شده و حوزههای عمران روستایی تشکبل خواهد گردید (صحیح است). هر حوزه شامل مجموعهای از دهات با توجه به ضوابط خاصی که تعیین شده است به عنوان مرکز حوزه انتخاب خواهد شد، آنگاه در محدوده حوزه تعدادی از دهات که جمعیت هریک بیش از ۲۵۰ نفر است باتوجه به سهولت دسترسی به مرکز حوزه به صورت دهات اقمار تعیین گردیدهاند و ضمنا در محدوده هرحوزه دهات کوچک و پراکنده با جمعیت کمتر از ۲۵۰ نفر میتوانند از خدمات آموزشی و در صورت لزوم از پروژههای دیگر استفاده بکنند. به این ترتیب در مراکز حوزههای عمرانی پروژههای آب آشامیدنی- درمانگاه- دبستان- دبیرستان- هنرستان- روستایی- حمام- میدانهای کوچک و ساده ورزشی- برق- انبار تعاونی- خانههای سازمانی و خانههای مسکونی جهت روستائیان- دفاتر اداری و سایر تأسیسات لازم بصورت همزمان و مجتمع اجرا خواهد شد- در دهات و اقمار حوزه پروژههای آب آشامیدنی راه ارتباطی و دبستان پیاده میگردد- براساس مطالعات انجان شده در برنامه پنجم تشکیل حدود ۱۲۰۰ حوزه که ۱۴ هزار ده را با جمعیتی معادل ۱۰ میلیون نفر دربرمی گیرد پیش بینی گردیده است- پس ملاحظه فرمودید که از این طریق یعنی از طریق تشکیل مراکز حوزههای عمرانی رسانیدن خدمات و تعمیم آن در سطح روستاها با سهولت بیشتری امکان پذیر خواهد گردید و از مهمترین این خدمات در زمینه فعالیتهای اجتماعی برنامهای مربوط به بیمه درمانی و تغذیه روستائیان و در زمینه فعالیتهای اقتصادی توسعه صنایع دستی و کشاورزی را میتوان نام برد- در اینجا لازم است به هدف دوم عمران روستایی یعنی تکنیک جدید آموزش روستائیان اشاره نمایم.
به منظور آشنا ساختن روستائیان بافنون و مهارتهای جدید کشاورزی و صنعتی از طریق آموزشهای فنی وحرفهای کارگران ماهر و نیمه ماهر کشاورزی- تکنسین برق- ماشین آلات و بالاخره سایر حرفههای مورد نیاز روستاها تربیت خواهند یافت. این آموزش و آموزشهای تلفیقی و توجیهی دیگر در مرکزی به نام مؤسسه مطالعاتی و توجیهی عمران دهات که برای اولین بار در برنامه پنجم بطور آزمایشی در استانهای خراسان- گیلان- کرمانشاهان اصفهان و استان ساحلی تشکیل خواهد گردید صورت میگیرد.
مؤسسه مذکور با مطالعه فعالیتهای عمرانی و تماس دائم با روستاییان و کادر خدمتی دهات برنامههای آموزشی مؤسسه را با نیازهای روستائی منطبق مینماید بطوریکه در برنامه پنجم عمرانی آموزش روستائیان نسبت به برنامه چهارم در مورد آموزش فنی و حرفهای به ۲/۵ برابر در مورد آموزش توجیهی به ۱۸ برابر افزایش خواهد یافت. حال در چهارچوب این تقسیم بندی و طرح جدید روستاها برنامههای عمران منطقهای با تجهیز بیشتر و طبق ضوابط منطقی تر در قالب یک سطح کلی به نام برنامه توسعه استان پیاده خواهد گردید بطوریکه در قالب بررسی کلی منابع هر منطقه قطبهای کشاورزی- صنعتی و جهانگردی و نظایر آن تعیین و درداخل قطبها وضع و کیفیت منابع آب و زمین مورد بررسی قرار میگیرد و سرمایه گذاری در همان زمینه صورت میگیرد، بطوریکه سعی خواهد شد تا پایان برنامه پنجم ضمن جلوگیری از افزایش شکاف موجود بین طبقات، اختلاف بین درآمد فردی در نواحی مختلف تا حدودی تعدیل یابد.
در مورد کشاورزی و دامپروری قبلا گفته شد که میزان اعتبار و سرمایه گذاری در برنامه پنجم برای کشاورزی متجاوز از چهار برابر اعتبارات کشاورزی در برنامه چهارم یعنی جمعا ۲۶۷ میلیارد ریال میباشد که از این رقم ۲۰۸ میلیارد ریال از محل اعتبارات عمرانی تأمین خواهد شد (احسنت).
هدفهای اصلی از این توجه سرشار به توسعه کشاورزی عبارتند از: افزایش میزان تولیدات کشاورزی و درآمد سرانه زارعین و کشاورزان از طریق اعمال روشهای پیشرفته کشاورزی بالا بردن میزان ارزش افزوده محصولات کشاورزی از طریق تشکیل و توسعه شرکتهای سهامی زراعی- شرکتهای کشت و صنعت مجتمعهای شیر و گوشت و شیر و لبنیات همچنین توجه به تولید هرچه بیشتر احتیاجات مواد غذایی در داخل کشور و مواد اولیه صنعت و تلفیق زراعت و دامداری و ایجاد صنایع مربوط به تولیدات کشاورزی و دامی در حوزههای عمران روستاها- در این زمینه روشهای بسیار سودمند وجدیدی برای حمایت از تولید کننده مانند سیاست تضمینی حداقل قیمتها و بیمه محصولات کشاورزی و دامی و اعطای کمکهای مالی وامهای میان مدت و دراز مدت به شرکتهای سهامی زراعی اتخاذ گردیده است. همچنین توسعه شرکتهای تعاونی و شرکتهای سهامی زراعی و بخصوص عضویت کلیه روستائیان و کشاورزان در این شرکتها یکی از اهداف عمده بخش کشاورزی میباشد تا همان طوریکه شاهنشاه در کنگره تاریخی سوم بهمن فرمودند کلیه کشاورزان ایران در شرکتهای زراعی دارای سهم بوده و احساس مالکیت و تعلق خاطر بنماید بطوریکه پیش بینی میشود با ایجاد یکصد شرکت سهامی زراعی دیگر تعداد شرکتهای سهامی زراعی در سال ۱۳۵۶ به ۱۴۳ و حوزه فعالیت آنها به حدود ۴۲۰ هزار هکتار خواهد رسید- همچنین از طریق گسترش صنایع تبدیل فرآوردههای کشاورزی در سطح روستاها- توسعه و ترویج صنایع دستی و فعالیتهای غیر کشاورزی سعی در برقراری تعادل مطلوب بین درآمد افراد روستا نشین و شهری به عمل خواهد آمد و بالاخره با اعمال روشهای کاملا جدید و پروژههای تحقیقی رشد سالانه متوسطی برابر ۵/۵ درصد در ارزش افزوده کشاورزی خواهیم داشت، در اینجا لازم است به نکته بسیار مهمی اشاره بنمایم و آن توجیه سیاست توسعه کشاورزی از دیدی وسیع تر و جهانی تر میباشد. شما وقتیکه فصول کشاورزی را مطالعه می فرمائید و قبل از آن نیز تلاش و کوشش دولت را در زمینه تحدید موالید، کنترل جمعیت و تنظیم خانواده که یکی از فصول بسیار مهم برنامه پنجم را تشکیل میدهد موردمطالعه و توجه قرار دادهاید خواه ناخواه ارتباطی بین این دو عامل برقرار میکند یعنی ایجاد ارتباط بین جمعیت کمتر و غذای بیشتر. هدف دولت در این زمینه این است که رشد سالانه جمعیت ایران در پایان ۱۳۷۰ به حدود نصف میزان فعلی برسد بطوریکه جمعیت کل کشور که اینک در حدود ۳۱/۲ میلیون نفر میباشد در سال ۱۳۵۶ از ۳۶ میلیون نفر تجاوز نکند در صورتی که ارزش افزوده تولیدات کشاورزی را در سال ۱۳۵۶ به ۲۶۵ میلیارد ریال تخمین میزنند ولی آیا همه اینها تلاش و کوشش فقط برای خود ا است؟ مگر ما خود به اندازه کافی برای خوردن نداریم؟ و حتی به اندازه وفور؟ درست است که در طی برنامه چهارم پارهای از مواد کشاورزی مانند حبوبات و غلات احتیاج به واردات پیدا کرده بود ولی این مسئله در برابر احتیاجات و محرومیتهای سایر ملل جهانی به چه حساب میآید؟
سایر مللی که در همسایگی ما و در اقلیم ما و همجوار ما روزانه براقر فقر وگرسنگی هزاران و هزارن نفر قربانی میدهند، فکر این مساعدتها و کمکهای آینده به همنوعان مستمند آسیایی و بطور کلی سایر ملل فقیر جهان است که رئیس دولت خدمتگزار و کاردان ما را وا داشته است تا با الهام از نیات بشردوستانه شاهنشاه آریامهر توجه به این دو عامل را یعنی جمعیت کم و غذای بیشتر را در سطح برنامه پنجم پیاده نماید (صحیح است).
شاهنشاه عظیم الشأن و عدالت پرور ما تنها حامی ملت خود نبوده بلکه پشت و پناه بشریت و پناهگاه بیچارگان و دردمندان روی زمین میباشند (صحیح است- احسنت).
از فصول درخشان رفاه اجتماعی و کشاورزی که بگذریم به فصولی در برنامه پنجم برمی خوریم که در تاریخ برنامه ریزی ایران کاملا تازگی دارد و آن مسئله حفاظت محیط زیست- انرژی- توجه به ساختمانهای دولتی و معیارها و ضوابط جدید آنها، تربیت بدنی جوانان و پیشاهنگی و بالاخره توجه به مسئله تهران بزرگ میباشد، در برنامه حفاظت محیط زیست که برای اولین بار در برنامه عمرانی کشور منظور شده است سیاست اصلی در وهله اول بیشتر براصل پیشگیری مبتنی گشته و هدفهای اصلی را برحفاظت- بهبود و احیاء محیط زیست و بخصوص تشویق مردم به استفاده صحیح از طبیعت متکی ساختهاند. در این مورد سیاست آینده دولت مبتنی براستفاده صحیح اراضی، قسمت عمدهای از این مشکل را حل خواهد کرد. زیرا همانطوریکه شاهنشاه در کنگره ملی سوم بهمن اشاره فرمودند افراد ملت بیش از هرچیزی به پرکردن معقول و صحیح ساعات بیکاری و ایجاد تفریحات سالم و مفید احتیاج دارندکه البته نقش زمینهای عام المنفعه یا عمومی مانند پارکها، گردش گاههای عمومی، زمینهای ورزش و غیره که به جای کارخانجات مولد دود در شر و اطراف آن احداث میشود بخوبی مشهود میباشد و در مورد انرژی ملاحظه فرمودهاید که گاز طبیعی یکی از منابع اصلی انرژی در اقتصاد ایران خواهد بود زیرا که مصرف گاز هم به صرفه نزدیکتر است و هم اینکه بطور محسوسی به امر ذکر شده در بالا یعنی جلوگیری از آلودگی هوا کمک خواهد کرد و هدف سوم از توجه به مصرف بیشتر گاز طبیعی این است که امکان تجدیدنظر در نرخ فرآوردههای نفتی بهتر فراهم خواهد گردید.
علاوه بر تأکیدی که روی استفاده هرچه بیشتر از گاز طبیعی شده است صنعت نفت ایران نیز همانطوریکه شاهنشاه فرمودند وارد مرحله جدیدی از تاریخ رشد خود در طی برنامه پنجم خواهد گردید صنعتی که در سایه رهبریهای خردمندانه شخص اول مملکت و مدیریت و کاردانی هیئت مدیره و کارکنان شرکت ملی نفت از چنان عظمت و اعتباری برخوردار گردیده است که ما را از بستگی به شرکتهای دیگر بی نیاز ساخته است. نفت ایران همانطور که رهبر عالیقدر ما فرمودند مال ایرانی بوده و در صورت لزوم به بهترین وجهی نیز به دست خود ایرانی اداره خواهد گردید و شکی نیست که در صورت لزوم از وجود تکنسینهای خارجی که به استخدام شرکت ملی نفت در خواهند آمد استفاده خواهند شد و این افتخار برای ایرانی محفوظ خواهد ماند که در طی کمتر از یک ربع قرن صنعت نفت خود را تحت ارشاد و راهنماییهای ذیقدر رهبر عالیقدر خود از چنگ استعمارگران خارجی بدر آورده و اینک در سطح گسترده بین المللی با بزرگترین کمپانیهای نفتی جهان به رقابت برخاسته است. البته در مورد سایر فصول برنامه نیز که بنده به اختصار نام بردم جادارد که ساعتها بلکه روزهای متوالی مورد بحث و مداقه قرار گیرد که البته با توجه به ضیق وقت در یک جلسه امکان پذیر نمیباشد ولی اینجا لازم می دانم از لحاظ اهمیتی که آموزش و پرورش در برنامه پنجم و بخصوص در آینده نگری و برنامه ده ساله کشور احراز نموده است بذکر چند نکته اساسی در زمینه اهداف کلی آن بپردازم. ولی بایستی اذعان بنمایم که بیانات الکن من در این مورد هرگز نخواهد توانست یک هزارم واقعیات عینی و ذهنی اهداف اساسی آموزش و پرورش را در برنامه پنجم آنطوریکه رهبر عالیقدر ما در کنگره تاریخی اخیر تشریح فرمودند بیان نماید.
توجه به مسائل ملی و میهنی که سرفصل اساسی برنامههای آموزش و پرورش در برنامه پنجم میباشد در آن روز پرشکوه به بهترین وجهی جلوه گر بود. میهنی که در حمدو وصف و پاسداری از آنان همانطوریکه ملاحظه فرمودید در آن روز تاریخی همه یکدل و یکزبان و یکصدا با ندای شاهنشاه وطن دوست عظیم الشأن خود فریاد برآوردیم:
- چو ایران نباشد تن من مباد
- در این بوم و بر زنده یک تن مباد (احسنت).
این ندای ملوتی برای همیشه و برای نسلهای آینده ایران هدفهای ملی و میهنی آموزش و پرورش را مشخص نمود. خوشبختانه باید یادآوری نمایم که وزیر دانشمند و میهن دوست آموزش و پرورش جناب فرخ رو پارسا از چند ماه پیش با الهام از نیات شاهنشاه دست به تشکیل سمینارها و کنفرانسهای ملی و میهنی در زمینه هدفهای آموزش و پرورش زده است که تاکنون حسن اثر بسیار در بین جوانان و فرهنگیان ما داشته است (صحیح است) و اما هدف دوم که شاهنشاه آریامهر با توجه به پیشرفت روزافزون اقتصادی کشور در کنگره تأکید فرمودند توجه به آموزش فنی و حرفهای و تربیت تکنسینهای ماهر در رشتههای مختلف صنعت میباشد تا جر در مواردی بسیار نادر نیازی به خرید خدمات فنی و علمی از خارج نداشته باشیم و مدارس حرفهای را در حد خود و سطح معقول و متداول خود برای آموزش فنی و رشتههای لازم محفوظ داشته و از تغییر فرم دادن این نوع مدارس حرفهای در قالب مدارس عالی که به تعداد پشت میز نشینان اضافه مینماید جلوگیری به عمل آوریم. به همین منظور نیز در برنامه پنجم ایجاد ۵۰۰ واحد فنی و حرفهای جدید پیش بینی شده است که ظرفیت آموزشی مدارس و مراکز موجود را از ۹۵ هزار نفر در برنامه چهارم به حدود ۳۶۲ هزار نفر یعنی به حدود ۴ برابر در برنامه پنجم می رساند.
همچنین تعمیم کامل آموزش ابتدائی و ریشه کن کردن بیسوادی در گروههای فعال از اهداف اساسی و ده ساله آموزش و پرورش میباشد. بطوریکه با تخصیص ۴۰۵ میلیارد ریال اعتبار برای بخش آموزش و پرورش در برنامه پنجم کلیه کودکان شهری و ۸۰ درصد از کودکان روستائی مشغول تحصیل خواهند بود و در نظام آموزش عالی مسئله اساسی این خواهد بود که دانشگاهها و مؤسسات عالی آموزشی برای جوابگوئی به نیازهای جامعه ایران آماده گردند. برای این منظور پیش بینی شده است که محتوای دروس و برداشت آموزش عالی مورد مطالعه و تجدیدنظر قرار گیرد.
و بالاخره با اعمال سیاستهای کاملا جدید و برنامههای مترقیانهای که در فصول: منابع آب- صنایع معادن- برق- حمل و نقل و ارتباطات و مخابرات مسکن- فرهنگ و هنر- جهانگردی و بهداشت و درمان و آمار کشور صورت گرفته است و بخصوص با توجه به حفظ آهنگ رشدی که در اقتصاد پیشرو خود داشتیم:
تولید ناخالص ملی ما نسبت به قیمتهای جاری با افزایش متوسط سالانه ۱۵/۳ درصد از حدود ۱/۱۴۹ میلیارد ریال در پایان برنامه چهارم به حدود ۲/۳۴۵ میلیارد ریال در پایان برنامه پنجم خواهد رسید و با توجه به اینکه در همین مدت جمعیت کشور ما از حدود ۳۱/۲ میلیون نفر به حدود ۳۶ میلیون نفر خواهد رسید تولید ناخالص ملی سرانه از حدود ۴۸۱ دلار به حدود ۸۵۱ دلار در پایان برنامه پنجم خواهد رسید. و تولید ناخالص داخلی سرانه نیز از ۳۷۳ هزار ریال (۵۱۳ دلار) در پایان برنامه چهارم به حدود ۶۹/۴ هزار ریال یعنی ۹۰۷ دلار در پایان برنامه پنجم خواهد رسید و بدین ترتیب میزان رشد متوسط سالانه (تولید ناخالص داخلی) طب برنامه پنجم معادل ۱۱/۴ درصد در سال تعیین شده است و این رقمی است درخشان و قابل توجه و حتی به قول هویدا حتی کمتر از حد پیش بینی شده زیرا که به قول مقسر روزنامه «فایشتال تایمز» رهبر ایران برای پیشرفت و ترقی کشور حدومرزی نمیشناسد و ما می دانیم که رقم ۱۱/۴ درصد رشد حتی در ژاپن نیز که پیشرفته ترین کشور توسعه جوی صنعتی قرن اخیر میباشد این رقم دیده نشده است هم جنین نظری به ارقام درخشان دریافتیهای دولت که در طی برنامه پنجم به ۳/۳۴۴ میلیارد ریال بالغ خواهد گردید باز مؤید همین پیروزی ملی، توفیق درخشان برنامه پنجم و بخصوص تلاش و کوشش و خدمات صادقانه دولت حزبی جناب هویدا نخست وزیر فعال مملکت و وزراء و مسئولین محترم دستگاههای اجرائی میباشد و من اطمینان کامل دارم که این دستگاههای اجرائی که طبق تغییرات جدید سازمان برنامه رأسا افتخار اجرای برنامههای عمرانی کشور را عهده دار گشتهاند همچنین مجریان صدیق سازمان برنامه با توجه به سه صل مهمی که در آغز برنامه به عنوان سه اصل اساسی خط مشی برنامه از طرف شاهنشاه اعلام شده است یعنی: رعایت و اجرای انظباط برنامهای- مبارزه با تجمل پرستی و امساک- و دفاع از ارکان برنامه در انجام وظایف خطیری که در قبال ملت ایران برعهده دارند پیروز و موفق گردیده و ملت ایران بتواند تحت ارشاد و رهبریهای ارزنده شاهنشاه عظیم الشأن خود در دورانی هرچه افتخار آمیزتر به دروازههای تمدن بزرگ نایل گردند (احسنت).
رئیس- خانم دکتر آصف زاده چون وقت تمام است بقیه مطالبتان را به جلسه آینده موکول بفرمائید.
- تعیین موقع و دستور جلسه آینده- ختم جلسه
۳- تعیین موقع و دستور جلسه آینده- ختم جلسه.
رئیس- با اجازه خانمها و آقایان جلسه را ختم میکنیم دنباله مذاکرات در لایحه برنامه عمرانی پنجساله پنجم در جلسه بعد ادامه خواهد داشت جلسه آینده ساعت ۹ صبح روز پنجشنبه خواهد بود.
رئیس مجلس شورای ملی- عبدالله ریاضی.