مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۰ مهر ۱۳۳۷ نشست ۲۲۸
مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری نوزدهم | تصمیمهای مجلس | قوانین برنامههای عمرانی کشور مصوب مجلس شورای ملی |
نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری نوزدهم |
روزنامه رسمی کشور شاهنشاهی ایران
شامل: کلیه قوانین مصوبه و مقررات - گزارش کمیسیونها - صورت مشروح مذاکرات مجلس - اخبار مجلس - انتصابات - آگهیهای رسمی و قانونی
شماره
شنبه ماه ۱۳۳۷
سال چهاردهم
شماره مسلسل
دوره نوزدهم مجلس شورای ملی
مذاکرات مجلس شورای ملی
مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره ۱۹
جلسه: ۲۲۸
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز پنجشنبه ۱۰ مهر ماه ۱۳۳۷
فهرست مطالب:
۱- تصویب صورتمجلس
۲- بیانات قبل از دستور - آقایان: دکتر بینا. ارباب. بهبهانی. خلعتبری
۳- تقدیم یک فقره لایحه به وسیله آقای معاون وزارت کشور
۴- شور اول گزارش کمیسیون گمرکات راجع به اصلاح بند ب شماره ۸۹۸ قانون تعرفه گمرکی
۵- تعیین موقع جلسه بعد - ختم جلسه
مجلس دو ساعت پیش از ظهر به ریاست آقای رضا حکمت تشکیل گردید.
۱- تصویب صورتمجلس
رئیس- صورت غائبین جلسه قبل قرائت میشود.
(به شرح زیر قرائت شد)
غائبین بااجازه- آقایان: دکتر شاهکار. مجید ابراهیمی. مشار. ذوالفقاری. مشایخی. کورس. افخمی. اخوان. دکتر پیرنیا. بهبهانی. قبادیان. عمیدی نوری. دکتر نیرومند. خرازی. اریه. سعیدی. دکتر آهی. دکتر نفیسی. صدرزاده. قراگزلو. دکتر دادفر. دکتر اصلان افشار. نصیری. کاظم شیبانی. حشمتی. سراج. حجازی. مسعودی. سنندجی. مهندس شیبانی. تیمورتاش. مهندس جفرودی. دکتر ضیایی. دولتآبادی. اکبر. قرشی. دکتر مشیرفاطمی. مرآت اسفندیاری. دکتر فریدون افشار. عامری. کدیور. برومند. فلیکس آقایان. پردلی. شادلو. بزرگنیا. مهندس ظفر. سالاربهزادی. مهندس فیروز. سرافراز. جلیلی. مهندس فروغی. پناهی. مهدوی. امامی خویی. پرفسور اعلم. اسکندری. مهندس اردبیلی. فولادوند. بزرگ ابراهیمی. بهادری. دکتر امین. دکتر سیدامامی. هدی. دکتر بینا.
غایب بیاجازه- آقای دکتر طاهری.
رئیس- نظری نسبت به صورتمجلس نیست؟ (اظهاری نشد) صورتمجلس جلسه قبل تصویب میشود.
۲- بیانات قبل از دستور آقایان دکتر بینا- ارباب- بهبهانی- خلعتبری
رئیس- نطقهای قبل از دستور شروع میشود. آقای دکتر بینا.
دکتر بینا- اگر پیشآمدهای اخیر خاورمیانه و وضع سوریه و لبنان و به خصوص عراق را در نظر نگیریم و این حوادث را تجزیه و تحلیل نکنیم و با وضع ثابت و محکم کشور خود مقایسه ننماییم و از این امنیتی که در سراسر کشور موجود است حرفی نزنیم نمیتوانیم به اهمیت و وضع خوب کشور خود پی برده و به ارزش سعادتی که در سایه امنیت نصیب ملت ایران گردیده است واقف شویم (صحیح است) به همین جهت نمایندگان ملت بایستی از پشت تریبون مجلس شورای ملی ضمن بحث از وضع سیاسی دنیای متلاطم امروز این نکات را تذکر دهند و به ملت ایران بفهمانند آنان که احیاناً میخواهند وضع کشورهایی را که در سالهای اخیر برای رهایی از قید بردگی و استعمار پنجاه ساله و رژیمها و اتحادیههای مصنوعی و گوناگون و خلقالساعهای به وجود آوردهاند با وضع کشور ما مقایسه کنند سخت در اشتباهند و خیالات خامی در مغزهای کوچک خود میپرورانند. این آقایان باید بدانند ملت ایران که یک بار مزه نوحهخوانیها و غزلسراییهای یک مشت مردم از خدا بیخبر را چشیده بار دیگر گول افکار پلید خاینین و جاسوسان اجنبی را نخواهد خورد (صحیح است) و اجازه و فرصت گلآلود کردن آب و گرفتن ماهی به بدکاران و بداندیشان نخواهد داد ما که خود را وارث یکی از بزرگترین تمدنهای جهان میدانیم و به سنن و افتخارات گذشته خود علاقهمند میدانیم که در نتیجه اقدامات شاهنشاهان بزرگ کشور کهنسال ما طوفان حوادث را پشت سر گذاشته و همچنان جاویدان مانده است (صحیح است).
آقایان وقتی اوضاع متغیر و حکومتهای بیثبات این نواحی را در نظر بگیریم به این حقیقت پی میبریم که کشور ما امروز در آسیا یکی از ممالکی است که با قدمهای سریع پیشرفته و در کلیه شئون اجتماعی و اقتصادی و سیاسی هر روز شاهد پیروزی جدیدی است و تمام این موفقیتها در سایه سیاست متین و روشن و به خصوص ثمربخش تز ناسیونالیسم مثبتی است که پایههای آن به دست توانای شاهنشاه ایران استوار شده (صحیح است) و در نتیجه تعقیب این سیاست ناسیونالیسم مثبت و مبارزه با جهل و عوامفریبی است که توانستهایم احترام کلیه همسایگان خود را جلب کرده و در گوشهای از دنیا به حفظ صلح جهانی و به نفع بشریت خدمت کنیم.
در این مورد فنپاین صدراعظم اسبق و سیاستمدار معروف و قدیمی آلمان در روزنامه ارگان وزارت خارجه اسپانیا ضمن بحث اوضاع خاورمیانه برای جلوگیری از برخوردهای حاد در این منطقه میگوید ایران چون وضع ثابت و مستقری دارد و همیشه مورد توجه و احترام همسایگان بوده و صلحدوست و دور از افراط است خواهد توانست رل میانجی را بازی کند. آقایان در مرکز برخورد سیاستهای جهانی و با وضع جغرافیایی بسیار حساسی که ما داریم در سایه سیاست مدبرانه شخص اول مملکت و فداکاری و موقعشناسی و وطندوستی ملت نجیب و فهیم ایران که در مواقع حساس یکدل و یکجهت حفظ تمامیت و استقلال ایران را هدف خود قرار داده و توفیق یافتهایم در میان گردبادهای سهمگین سیاستهای خطرناکی که استقلال ملتهار ا در طرفةالعین از بین برده کشتی خودرا به ساحل نجات برسانیم.
تمام این موفقیتها مدیون شخص اول ایران است که با خصایل پسندیدهاش معرف و آیینه تمامنمای قومیت و ملیت ما به شمار میرود.
ولی آقایان نکتهای را که میخواهم تذکر دهم این است که تنها تلاش و فداکاری یک نفر که در بحبوحه جوانی علایم سالخودگی در سیمای ایشان ظاهر شده کافی برای نیل به مقصودی نیست ماها نیز باید به نوبه خود بذل جهد و کوشش نماییم تا از زحمات ایشان بکاهیم.
متأسفانه بعضی دستگاههای مسئول به این فکر نیستند و در بعضی موارد چنان لاقیدی و بیعلاقگی به خرج میدهند که به حیثیت مملکت صدمه میزنند و نتیجه تلاش و کوشش ملتی را در انظار جهانیان بیارزش مینمایند. تمام ملل دنیا کار میکنند و زحمت میکشند تا به اهمیت و عظمت کشور خود بیفزایند متأسفانه در کشور ما بعضی از مأمورین که پستهای حساس دارند به فکر حفظ مقام و منافع شخصی هستند (صحیح است) آقایان نباید و نمیتوان انتظار داشت که تنها یک نفر به فکر همه باشد و حتی راه و رسم خدمت و حس مسئولیت و وظیفهشناسی و وطندوستی را بیاموزد (صحیح است) قبل از ورود به مطلب نظر به اینکه به بیعلاقگی مأمورین ایران در اروپا اشاره خوا هم کرد لازم بود به وضع و رفتار آبرومندانه و روش متین سفرای ایران در کشورهای امریکای جنوبی اشاره کنم و به عرض برسانم که آقای محمودی فروعی سفیر کبیر جوان و پرتجربه ما در برزیل و آقای پوروالی در آرژانتین با نبودن اعتبار کافی و وسایل لازم دایماً به فکر خدمت و معرفی مملکت هستند تا بلکه از طریق انتشار مقالات و تشکیل کنفرانسها و دعوتها دین خود را در معرفی کشوری که به دامان عنوان و مقام سفارت کبری اعطا کرده است ادا نماید.
بنده از این دونفر اسم بردم تا معلوم شود در تنقیدات خود نظر خاصی ندارم و در عرایض خود به معنی واقعی نقد توجه دارم و خوب و بد و زشت و زیبا را تذکر میدهم.
ببخشید عرض کردم سفرای ایران در امریکای جنوبی شخصیتهای جدی هستند برعکس در اروپا مثل این که چنین شور و ولعی درنمایندگان ایران مشاهده ننمودم این آقایان با شیوه درویشی و عیاشی میخواهند چند صباحی از مقام و عنوان خود استفاده نمایند وحتی بعضی از آنان شاید حقایق را نیز چنان که لازم است به عرض مقامات بالا نمیرسانند.
مطلبی را که امروز میخواهم به عرض نمایندگان مجلس شورای ملی برسانم موضوع نمایشگاه بینالمللی بروکسل و غرفه ایران است بنده راجع به ساختمان و طرحی و زحمت مهندسان ایرانی سخنی ندارم مطلب متوجه مسئولین و ادارهکنندگان غرفه است.
آقایان بنده پس از مشاهده وضع غرفه ایران به حدی ناراحت شدم که در تمام مدت اقامتم در بروکسل متأثر بودم. غرفه ایران در فضایی تعبیه شده که تمام وسعت آن از وسعت یک دکان سبزیفروشی و یا ترهبارفروشی تجاوز نمیکند و بسیار بسیار محقر و بیاهمیت است.
آقایان من نمیگویم غرفه ایران به پای غرفههای ملل معظم دنیا مانند امریکا و فرانسه و روسیه و انگلستان برسد نه والله چنین تقاضا و چنین انتظاری را ندارم من میگویم ما که زحمت میکشیم و خرج میکنیم لااقل خود را به پای ملل کوچک دنیا مانند لوگزامبورگ و موناکو و یا مراکش و تونس و مصر برسانیم. (مهدی ارباب- از همه این جاها بهتر بود).
آقایان قابل قبول نیست عکس رضاشاه کبیر بنیانگذار ایران نو روی قالیچهای متن سفید که متمایل به سیاهی است به ابعاد ۴۰ سانتیمتر نشان داده شود و یا تمثال شخص اول مملکت در گوشهای که جلب توجه نمیکند آقای قوام قرار گیرد. (فضایلی- آقای ارباب بودند) معذرت میخواهم در صورتی که در غرفه مصر مجسمه عبدالناصر در غرفههای مراکش و تونس تصاویر سلطانمحمد پنجم و بورقیبه در مدخل غرفه غرق در نور هزاران چراغ جلب توجه میکند. آقایان مثل این که ما جزئیترین اطلاعی از فن تبلیغ نداریم. تبلیغ سیاسی نمیکنیم تبلیغ اجتماعی نداریم از تبلیغ اقتصادی سر درنمیآوریم و از تبلیغ فرهنگی اطلاعی نداریم البته این قبیل تبلیغات و این موضوعات مستلزم داشتن اطلاعات کافی است وقتی اشخاص بیسواد پرمدعا را به این قبیل مأموریتها را میفرستند نتایجی به دست میدهد که در غرفه ایران مشاهد ه میکنیم.
آقایان والله بالله بعضی از ملل هیچ ندارند و همه چیز نشان میدهند برعکس ما همه چیز داریم و هیچ چیز نشان نمیدهیم آقایان ما ذوق داریم سلیقه داریم و موضوعات زیادی داریم که میتوانیم در زمینه پیشرفتهای خود از آنها استفاده کنیم همه میدانند که منظور و هدف نمایشگاه بینالمللی بروکسل نشان دادن پیشرفتهای اجتماعی و علمی وفنی و هنری ربع قرن اخیر ملتها است.
آقایان من دوران رضاشاه کبیر را که تحول عظیمی از نظر اجتماعی و صنعتی و فنی و کشاورزی و فرهنگی در ایران به وجود آورد کنار میگذارم من میگویم در همین فاصله از ۲۸ مرداد سال ۱۳۳۲ به این طرف یعنی در ظرف پنج سال در ایران کارهایی انجام یافته که اگر آنها را به اجمال به معرض نمایش میگذاشتیم هم منظور و هدف نمایشگاه بینالمللی را رعایت کرده بودیم و هم زحماتی که در این مدت در زمینه پیشرفت دانشگاه و فرهنگ و اجتماع و ادب و مطبوعات و ساختمان و صنایع نفت و غیره و غیره متحمل شدهایم و به نفع کشورخود در معرض قضاوت جهانیان قرار میدادیم.
رئیس- آقای دکتر بینا از حالا از وقت آقای مهندس شیبانی استفاده میکنید.
دکتر بینا- آقایان به ترتیبی که ذکر خواهم کرد من ثابت خواهم کرد که در ظرف پنج سال به اندازه بیست سال دوران سلطنت اعلیحضرت فقید در ایران کار انجام یافته است (صحیح است) به ساختمانهای دانشگاه تهران که قبل از مرداد ۳۲ فقط عبارت بود از ساختمانهای دانشکدههای پزشکی و حقوقی و فنی امروز به ساختمانهای معظم و مجلل دانشکدههای هنرهای زیبا و ادبیات و علوم و داروسازی اضافه شده و ظرفیت ساختمانهای دانشکدههای پزشکی و حقوقی و فنی دوبرابر گردیده و تالارهای مجلل و زیبای ابنسینا و تالار دانشکده ادبیات و استادیوم سرپوشیده ورزش که از عطایای ملوکانه بنا شده به ساختمانهای دانشگاه افزوده شده (صحیح است) در خارج از محوطه دانشگاه ساختمانهای کوی دانشجویان امیرآباد و تأسیسات و ساختمانهای عظیم دامپزشکی در امتداد خیابان شاهرضا و تأسیسات و ساختمانهای کشاورزی در کرج که بنا به اظهار متخصصین فن در شرق کمنظیر است در ظرف ۵ سال خاتمه یافته و ساختمانهای مؤسسه رازی چندین برابر شده است آقایان ما میتوانستیم ماکت همین ساختمانها را در کنجی از غرفه ایران قرار داده و با آمار جالبی نشان دهیم در چنین محیطی بیش از ۱۲ هزار دانشجو مشغول تحصیل میباشند همچنین میتوانستیم بگوییم که ملت ایران در ظرف ۵ سال پس از ۲۸ مرداد برای رفع احتیاجات جوانان دانشجوی خود ۵ دانشگاه در شیراز و اصفهان و مشهد و تبریز و اهواز ایجاد کرده و سالیانه صدها نفر محصل به خرج دولت که از طرف مؤسسات مختلف مملکتی به اقطار مختلف دنیا اعزام میشود (صحیح است) همچنین برای تقدیر از نیکوکاران میتوانستیم عکسهایی از بیمارستان نمازی شیراز را که با تشویق شاهنشاه و به همت مردان ایران در شیراز بنا شده و در آسیا کمنظیر است در غرفه ایران قرار دهیم.
در زمینه فرهنگ هزاران دبستان و دبیرستان در نقاط مختلف ایران بنا شده و ساختمان صدها مدرسه حرفهای و کشاورزی خاتمه یافته است که هر یک به نوبه خود قابل ذکر و نمایش بود مانند هنرستان صنعتی تهران و هنرستان صنعتی تبریز که همین امسال موقع افتتاح راهآهن تبریز مورد بازدید و تقدیر اعلیحضرت همایونی قرار گرفت.
ما میتوانستیم این ساختمان را به وسیله فیلم یا عکس نشان داده و تعداد دانشآموزانی را که در این مدارس مشغول تحصیل هستند با آمار جالبی در معرض قضاوت تماشاکنندگان قرار دهیم.
در مورد فرهنگ عمومی میتوانستیم آمار کسانی را که از ۲۸ مرداد به این طرف در ایران از نعمت خواندن و نوشتن برخوردار شدهاند به عنوان یکی از تحولات اجتماعی خود به ملل دنیا نشان دهیم.
آقایان ایران مبدأ ادب و تمدن میتوانست در زمینه ادبی لااقل عکس و شرح حال و آثار ادبا و فلاسفه و نویسندگان خود را که شهرت جهانی دارند مانند فردوسی و سعدی وحافظ و خیام و ابوعلی سینا که آثار آنان به اغلب زبانهای دنیا ترجمه شده با طرز جالبی به میلیونها نفر که از این نمایشگاه بازدید مینمایند نشان دهد در این مورد علمای فرانسه در غرفه کشور خود حق مطلب را ادا کردند وضمن شرح و بسط و نشر نفوذ تمدنهای ملل مختلف دنیا نشان دادهاند که ادبا و علمای ایران که در ایجاد تمدن قوم بدوی عرب چه زحمتها متحمل شده و چه نقش مؤثری بازی کردهاند.
راجع به مطبوعات اگر به ارباب جراید که در تنویر افکار عمومی زحمت میکشند و نقش مهمی بازی میکنند رجوع میشد آنان قطعاً حاضر بودند به هزینه خود برای معرفی مطبوعات ایران اقدام نمایند و چند نفر از همین جوانان پرشور و باذوق را که هماکنون در لژ مطبوعات نشستهاند به بروکسل اعزام دارند تا در غرفه ایران آثار و نمونهای از مجلات و روزنامههای کشور را که معرف پیشرفت ملت ایران است به معرض نمایش گذارند زیرا از حق نباید گذشت که مطبوعات ما امروز در نتیجه ذوق و قریحه و قلم شیرین نویسندگان جوان بسیار آبرومند شده است.
مبارزه با مالاریا و مبارزه با کشت خشخاش و استعمال تریاک که مورد تقدیر مجامع بینالمللی قرار گرفته در زمینه تحولات اجتماعی بایستی نشان داده میشد (صحیح است).
درباره ساختمانهای بزرگ و مؤثری که از لحاظ اجتماعی تحولی در زندگی مردم ایران ایجاد خواهد کرد میتوانستیم ساختمانهای سدهای بمپور و میانکنگی و زهک و کرخه و گلپایگان و تونل کوهرنگ را نشان دهیم و در همین زمینه آبیاری و سدسازی اقدامات دامنهداری که برای ساختمان سدهای بزرگ کرج و سفیدرود به عمل میآید (مهندس جفرودی- صحیح است) بایستی به وسیله فیلم و یا عکس به معرض نمایش گذاشته میشود مصریان در زمینه اقدامات مهم در غرفه خود ماکت و عکسهای متعددی از سد آصوان که خواب وخیالی بیش نیست با هزاران طمطراق و شاخ و برگ قرار دادهاند تو خود حدیث مفصل بخوان از این مجمل (پرفسور اعلم- خلاصه هیچ کاری نکردهاند) وزارت راه به جای اذیت و دربدر کردن چند نفر کارمند کوچکی که عضویت حزب مردم را قبول کردهاند میتوانست برای
نشان دادن پیشرفت ارتباطات مناظری از شاهکارهای راهآهن تهران، تبریز و تهران مشهد را با نقشههای لازم تهیه و برای تماشاکنندگان عرضه بدارند. (بوربور- صحیح نیست)
رئیس- بینالاثنین صحبت نکنید نطق قبل از دستور است هر کس عقیده و نظر خودش را میگوید، بفرمایید.
دکتر بینا- وزارت گمرکات و انحصارات به جای اخراج چند نفر کارگر عضو و حزب مردم از سیلو و دخالت ناروا در انتخابات صنف خباز میتوانست چند نمونه از محصولات دخانیات را با طرز جالبی در غرفه ایران در معرض نمایش قرار دهد.
آقایان شرکت ملی نفت ایران که یکی از بزرگترین شرکتهای نفتی جهان است و میلیونها پول در موارد غیرضروری برای مسافرتهای تفننی اعضای خود صرف میکند میتوانست و لازم بود غرفه مستقلی بنا کند (صحیح است) و تحولات صنعت نفت ایران را نشان دهد تا میلیونها مردم کنجکاوی که از چهار طرف دنیا به نمایشگاه بروکسل رو آوردهاند ببینند در ظرف مدت پنج سال پس از مرداد ۳۲ در آبادان در محلههای حصیرآباد و حلبیآباد هزاران خانه کارگری و دبستان و دبیرستان و بیمارستان بنا شده و تحول بیمانندی در وضع مسکونی و اجتماعی و بهداشتی کارگران زحمتکش این مناطق به وجود آمده است (صحیح است) (بوربور- اذهان را مشوب نکنید).
رئیس- بینالاثنین صحبت نکنید.
دکتر بینا- همچنین لازم بود سیاست متین و مشخصی که جهت تأمین و تضمین منافع ملت ایران به رهبری شخص اول مملکت از بهرهبرداری منابع نفتی تعقیب شده با شرح و تفصیل بیان شود و نکات برجسته قانون نفتی که به تصویب مجلسین با خطوط طلایی بر در و دیوار غرفه ایران نصب گردد تا دنیا بداند. امضای قراردادهای نفتی آجیب مینر ارپا و پانامریکن و سافیر چگونه حصن حصین قراردادهای پنجاه پنجاه نفتی جهان را در هم شکسته است آقایان این امر ممکن است به نظر بعضیها خیلی ساده باشد ولی بنده باید بگویم متخصصین اقتصادی و بعضی از صاحبان صنایع کشورهای برزیل و آرژانتین را که در مسافرت اخیر خود ملاقات نمودم اظهار میکردند که کشور ایران را باید کشور قهرمان نفت نامید (صحیح است) آنان خوب متوجه بودند که زحمات شبانهروزی اعلیحضرت همایونی و متانت و بردباری ملت ایران بالاخره برای اولین بار به دولتهای صاحب نفت اجازه داد با دریافت ۷۵ درصد از عواید در تجارت و صنعت نفت شرکت نمایند.
آنان که آبادان را خاموش وخراب کردند و درآمد نفت را از بین بردند و از این راه کمک شایانی به وضع اقتصادی ملل نفتی خاورمیانه نمودند و راضی بودند سالیانه دو میلیون تن نفت به مبلغ ده میلیون دلار استخراج و تصفیه کرده و با پنجاه درصد تخفیف یعنی ۵ میلیون دلار معادل ۳۴ میلیون تومان به فروش رساندند و سیصد میلیون تومان هزینه نگهداری تأسیسات پالایشگاه عظیم آبادان و دستمزد کارگران را از خزانه فقیر و تهی این مملکت پرداخت نمایند خیانت نکردند؟ (پرفسور اعلم- خاک بر سرشان) و برای سرپوشی خیانتهای خود نسبت خیانت به دیگران ندادند و سایرین را خائن بالفطره نخواندند؟ اگر فراموش شده و آقایان به خاطر ندارند جناب آقای تقیزاده گواه صادق عرایض بنده میباشند کسانی که سنگ وطن را به سینه میزدند وقتی دیدند دوران مکتب عوامفریبی در ایران سپری شده و دیگر گنج شایگان نصیب آنان نخواهد شد ترک وطن کردند و در خارج از ایران تشبث میکنند بلکه تبعیت خود را عوض نمایند. این است طرز تفکر و نمونه وطنپرستی.
آقایان اکنون که در نتیجه ثبات وضع سیاسی و اقدامات متهورانه شخص اول مملکت عایدات نفت ایران در سال ۱۳۳۶ به ۲۱۰ میلیون دلار رسیده (جهانشاهی- ۲۵۰ میلیون) بهتر و با انعقاد قراردادهای ۷۵٪ این همه خدمت به نفع ایران انجام یافته و ۲۵ میلیون دلار پذیره نفت عاید خزانه مملکت گردیده و قسمتی از آرزوهای ملت ایران برآورده شده چرا آنان که به ظاهر منافع ملت ایران را در دست آویز کرده و در بازیچه سیاسی خود از آن حداکثر بهرهبرداری را مینمودند وشب و روز اعلامیه صادر میکردند برای جبران قضاوتهای عجولانه خود این همه موفقیت را ضمن صدور یک اعلامیه تأیید نکردند؟
ببخشید از مطلب دور افتادم صحبت از کارهای شرکت ملی نفت ایران بود در زمینه کارهای انجام شده تا این شرکت میتوانست ساختمان لوله سرتاسری نفت آبادان و ری خط لوله نفتی گچساران و کناره و جزیره خارک را با در نظر گرفتن بعضی از مناظر جالب توجه جنوب ایران به وسیله ماکت یا فیلم و عکس نشان دهد. عملیات عمرانی و ساختمانی بنادر معشور وخارک با اشاره به ایجاد بحریه نفتکش جوان ایران قابل ذکر بود دیدن عملیات اکتشافی نفت در آبهای ساحلی و عملیات استخراجی نفت قم برای تماشاکنندگان جالب توجه بود.
آقایان شرکت ملی نفت ایران با این عرض و طول و با این همه ادعا نقشه گنگی در گوشهای از غرفه ایران قرار داده و روی آن نوشته است اینجا آبادان و اینجا بندر معشور و اینجا پالایشگاه است.
به جای این همه کار و کوشش و فعالیت که نشانهای از رشد اجتماعی ملت ایران میباشد در غرفه ایران چهار اصله چوب بیقواره که به هیزم بخاری بیشتر شبیه است به عنوان نمونه چوبهای صنعتی ایران قرار داده شده و چند عدد سیب و گلابی مصنوعی گچی به عنوان نمونه میوههای ایران نمایش داده شده است در صورتی که با وسایل موجود ما میتوانستیم مانند سایر دولتها هر روز یا لااقل هر هفته هلو و گلابی و سیب و انگور و میوههای خراسان و آذربایجان را که جالب توجه است در معرض قضاوت تماشاکنندگان قرار دهیم.
آقایان تنها چیزی که در نمایشگاه جلب توجه میکند کارهای دستی ایران است که وزارت فرهنگ و اداره هنرهای زیبای کشور تهیه کرده ولی در این مورد نیز مسئولین بیذوق و بیسواد غرفه ایران این کارهای دستی را مانند دکان عتقیهفروشی و یا سمساری را روی هم انباشته و به جای اینکه طرز تهیه و ساختمان آنها را به یکی از زبانهای اروپایی شرح دهند به زبان فارسی مثلاً برای تهیه خاتم چنین نوشتهاند این جعبه خاتم است که با عاج و استخوان تهیه شده.
مثل این که ایرانی نمیداند خاتم از چه تهیه میشود و یا تماشاکنندگان به زبان فارسی آشنایی دارند تا از این نوشته استفاده نمایند. بهترین محل غرفه ایران برای فروش و نقرههای قلابی جهرمی نامی که شریک کمیسر مسئول نمایشگاه است و در بازار مکاره از هنر نیز شرکت داشته اختصاص یافته و به نظر نتیجهای که از نمایشگاه به دست میآید این است که تمام فعالیت مردم ایران منحصر است به فروش فرش و نقره و تمام درآمد مردم ایران از این دو هنر تأمین میگردد.
در دفترچه یادبودی که در نمایشگاه بروکسل در غرفه ایران بازشده شخصیتهای هموطن در توصیف غرفه با قلبی اندوهناک مطالبی به نظم و نثر نوشتهاند از آن جمله شعری که آقای گلشاییان به همین مناسبت عرضه داشتهاند بیشتر جلب توجه میکند نوشته بودند:
شعر ناگفتن به از شعری که باشد نادرست بچه زادن به از شش ماهه افکندن جنین
من به نام یک نفر ایرانی از اولیای دولت میخواهم به این امر دقیقاً رسیدگی نموده و مسئولین و خاطیان را طوری تنبیه نمایند که عبرت سایرین در آتیه گردد. (احسنت احسنت).
رئیس- آقای ارباب.
مهدی ارباب- به حمدالله جناب آقای دکتر بینا سه ماه رفتهاند و رفع خستگی کردهاند و مطالعات کافی فرمودهاند و حالا با یک روح سرشار و احساسات شدید تشریف آوردهاند این جا بیاناتشان را اصغا میکنیم ارادتمند هم تا سه بعد از ظهر توی این ادارات گرما خوردهام و البته آن روحیهای که بتوانم مثل ایشان که مطالب را ادا فرمودند ادا کنم متأسفانه ندارم البته جناب آقای دکتر بینا از فرط وطندوستی و علاقهای که به مملکت دارند دقت کافی کردند فرمایشات ایشان هم قابل تکذیب نیست اما یک چیز را توجه نفرمودهاند توجه به بضاعت ما توجه به بودجه ما توجه به وقت ما توجه به وضعیت ما نفرمودند (دکتر بینا- آقا هیزم را عوض چوب صنعتی گذارده بودند این بودجه میخواهد؟) امیدوارم در دوره بعد خود جناب آقای دکتر بینا متصدی نمایشگاه شوند و وضع بهتری به وجود بیاید (دکتر بینا- انشاءالله) و معایبی را که ملاحظه فرمودند جبران نمایند البته آنها هم زحمت کشیدهاند غرفه ایران از خیلی از غرفههای نظیر این کشورهایی که میتوانند همردیف ایران یا کوچکتر باشد خیلی بهتر بود (دکتر بینا- بدتر بود) و تمام اهمیت این غرفه قسمت فرش ایران بود و چه خوب شد نمودار راههای ایران را نگذاشتند و اگر نمودار راه میناب به بندرعباس را میگذاشتند چه برای ما باقی میماند؟ آقای معاون وزارت راه توجه بفرمایند برای نمایاندن صنعت قالی یک خانمی از یک خانوادهای زندگی خودش را ترک کرده بود آمده بود آنجا و طرز قالیبافی ما کاملاً نشان میداد خیلی مورد توجه قرار گرفته بود و غرفه کشور ژاپن را دیدید که پشت غرفه ایران جز چند پاره سنگ چیز دیگری نبود به هرحال با این بضاعتی که داشتیم غرفه ما قابل توجه بود امیدواریم که در آتیه نواقصمان رفع گردد اما موضوعی که میخواستم به عنوان تذکر به عرض برسانم، این جوانانی که امور اجتماعی سازمان برنامه را اداره میکنند به جای کاغذپرانی به هیئت اجتماع میروند در مراکز استانها و در آنجا از تمام شهرداریها میآیند نواقص محل را میسنجند بودجه شهرداری هر محل را میبینند در برابر آن تعهدات لازم را میکنند و کارهایی که بایستی در ظرف یکی دوسال با تبادل نامه انجام شود در محل انجام میدهند این رویه بسیار رویه مفیدی است ولی آقایان برای رفت و آمد وسیله سریع ندارند و مخصوصاً ما این هیئت را خواستیم تقاضا کنیم که به بندرعباس و زاهدان بروند وسیله نقلیه نداشتیم از تیمسار ارتشبد هدایت و تیمسار سپهبد گیلانشاه تقاضا کردیم یک فروند طیاره مخصوص کمک کردند و به اختیار این هیئت گذاشتند که بنده از این تیمساران تشکر میکنم که در امور عمرانی و ارتباطی کشور آنچه را که وظیفه ندارند کمک میکنند البته این کارهایی که درحال پیشرفت است همه استفاده از آرامش موجود میشود که خدا
این نعمت را از ما نگیرد (انشاءالله). چون از طرف هیئت دولت آقایان تشریف دارند دو سه نکته متذکر میشوم چندی پیش در روزنامهها هم آقایان خواندید اداره برق آگهی کرده است که هرکس که برق بیشتر مصرف کند جایزه دارد همان شب بنده رفتم منزل دیدم چراغها خاموش است من نمیدانم کدام برق را بیشتر مصرف کنند جایزه میدهند ما بذلهگویی دیده بودیم بذلهنویسی ندیده بودیم آن هم به صورت آگهی آقا هفتهای یک شب برق نداریم سرشب هم که خاموش است کدام اضافه مصرف شود استدعا میکنم که جناب آقای ذوالفقاری توجه بفرمایند که اگر دستگاهها کاری انجام نمیدهند دیگر با مردم شوخی نکنند نمیدانم جلوگیری از دود و کثافت این دودکشهای متحرک که در شهر عبور میکنند و اول وقت صبح در هیچ خیابانی از عفونت این دودها نمیشود عبور کرد در صلاحیت کیست؟ در صلاحیت وزارت بهداری است؟ در صلاحیت شهرداری است؟ در صلاحیت وزارت کشاورزی است در صلاحیت کیست؟ تقاضا میکنم موجب مرض را جلو بگیرید آن چیزی که موجب اشاعه امراض است اول جلویش را بگیرید تمنا دارم این نکته را توجه بفرمایید مطالب دیگری هم هست که حالا عرض نمیکنم و بقیه وقتم را به آقای بهبهانی تقدیم میکنم.
رئیس- آقای بهبهانی.
سیدجعفر بهبهانی- عرض کنم معمولاً شکایاتی که از افراد میرسد در مجلس شورای ملی تقدیم مقام ریاست میشود ولی چون از این شکایات مکرر اهالی تهران به مجلس شورای ملی نموده و به نتیجه نرسیده از این جهت مصلحت دیدم که در اینجا شکایات آقایان را تقدیم مقام ریاست بکنم از آقایان نمایندگان محترم استمداد بطلبم این شکایتی است از اهالی غرب شهر رسیده راجع به قلعه شهر نو و بنده در سال گذشته این شکایت را از طرف اهالی آنجا تقدیم مجلس شورای ملی کردم و در کمیسیون عرایض هم به این کار رسیدگی شد رئیس شهربانی و شهردار وقت وزیر فرهنگ همه اینها حاضر شدند و تصدیق کردند که این قلعه که الآن در مرکز شهر واقع شده است مرکز فساد است در این شهر عدهای ازمردم آنجا هستند که نجیب هستند و بچههایشان را میخواهند بفرستند مدرسه اینها در اتوبوسها که سوار میشوند و رفت وآمد میکنند بسیار اسباب زحمت شده این قلعهای که سابقاً ساخته شده بود در خارج از شهر بود حالا مرکز شهر شده این شکایت را تقدیم میکنم و از مقام ریاست استدعا میکنم که دستور بفرمایند که دولت توجه عاجلی به این کار کنند این آقایان نوشتهاند که در صورتی که توجه به این کار نشود و تصمیم عاجلی گرفته نشود در مجلس متحصن خواهند شد یک موضوع دیگر شکایتی است که از اهالی یوسفآباد رسید و اینها شکایت کردهاند با این که یوسفآباد خیلی نزدیک به شهر است و مردم آنجا فقیر هستند تا به حال آب ندارند از حیث شهرداری بسیار در مضیقه هستند لولهکشی چندی قبل اعلان کرد که میخواهد برای آنها لولهکشی کند و گفته است که مخارج لولهکشی متری ۷۵ ریال باید حساب بشود این شکایت را هم تقدیم میکنم و استدعا میکنم دستور بفرمایید کمیسیونی مأمور رسیدگی به این کار شود و به شکایت این عده آقایان که شکایت کردهاند و درحدود دو هزار نفرند رسیدگی بشود (مشار- آقا خواهش میکنم که راجع به عباسآباد هم بفرمایید) همین طور راجع به عباسآباد یک مطلبی هم که جناب آقای دکتر بینا اینجا فرمودند و بنده هم میخواهم در تأیید فرمایش ایشان عرضی کنم قضیه انتخاب صنف نانوا است حسبالمعمول صنف نانوا در مرکز خودشان جمع میشوند برای این که انتخاب کنند و عدهای هم رأی در صندوق میریزند دولت انتخاب آنها را ممنوع میکند بنده یک کاغذی به وزیر کشور عرض کردم چون دولت گفته است که اگر نمایندگان شکایتی دارند اول به خود ما مراجعه کنند چنانچه به این شکایت رسیدگی نشد بعد در مجلس بفرمایید یا سؤال کنند این بود که بنده اول به وزارت کشور به عنوان اتمام حجت نوشتم اگر توجه نشد تحت سؤال این مطلب را مطرح خواهم کرد (صحیح است).
رئیس- آقای خلعتبری.
خلعتبری- بنده در تابستان که به بعضی از شهرستانهای ایران سفر کردم به یک مطلبی برخوردم که از لحاظ کشور فوقالعاده حایز اهمیت است و آن است که در تمام شهرستانهای ایران غله و گندم خریداری ندارد (صحیح است) و این از لحاظ کشور خیلی بد است تماس من هم با اشخاص متوسط و عادی بود که گندم عمل آوردهاند با تراکتور به مقادیر خیلی زیاد یا با وسایل زراعتی غیرماشینی حتی ادارات دارایی از بابت مالیات دولت هم گندم قبول نمیکنند میگویند باید پول نقد بدهید میخواهند بفروشند اداره غله نمیخرد به خارج میخواهند بفروشند اداره غله با اینها رقابت میکند و از لحاظ رقابت جلوی فروشش را میگیرد یعنی خریدارهای عمدهای که هستند به آنها اداره غله گندم میدهد و این گندم از گندمی است که به عنوان کمک از آمریکا گرفتهاند یعنی در واقع با گندم خارجی رقابت با گندم داخلی میشود به نظر من این کار سیاست خیلی غلطی است سیاست صحیحی نیست در این قبیل مسائل باید حتماً مطالعه کرد مشورت کرد تصمیم یک نفر فکر یک نفر و دو نفر کافی نیست در این موقع که دولت به شهرستانها میرود به نظر بنده گمان میکنم که متوجه این معنی شده باشد بنده وظیفه خودم دانستم که این مطلب را به عرض مجلس برسانم این کار چند ضرر دارد اولاً کشت غله را در مملکت پایین میآورد و صلاح نیست که در مملکت کشت غله پایین بیاید با اکثر اشخاصی که تراکتور دارند صحبت کردم اظهار کردند که زراعت با تراکتور دیگر برای ما صرف ندارد برای این که مخارج زیاد است مخارج تعمیر زیاد است در گرگان امسال ۱۵۰ هزار تن غله به دست آمده که خرواری صد تومان بیشتر خریدار ندارد و غله روی دست همه مردم مانده است در گرگان نان منی ۳۶ ریال است توجه بفرمایید چه تفاوت فاحشی بین نان و گندم است ضرر عمده این است که عده از اشخاصی که در امر زراعت دخالت دارند مالک نیستند مستأجرند و مستأجرین یک طبقهای هستند که در آبادی دهات برای منافع خودشان میکوشند در چند سال اخیر یک عدهای از این مستأجرین به آبادی خیلی از املاک کمک کردهاند اینها هم متضرر میشوند و بدتر از همه این که وقتی تفاوت درآمد کشاورز در ده تا بیاید برای عملگی به شهر چند برابر باشد مسلماً کشاورزان دهات را ترک میکنند و میآیند به شهرها بنابراین دهات به تدریج خالی و خراب میشود مخصوصاً دهاتی که بیشتر فقیر و بیشتر احتیاج دارند این یک ضرر و ضرر دیگرش این است که مالکین برای تعمیر قنوات و بستن نهرها و این قبیل مخارج دیگر اقدامی نخواهند کرد برای این که میبینند این گندمی را که به عمل میآورند دیگر خریدار ندارند بنابراین حالا اگر چند نفر مالک بزرگ هستند و گندم دارند اولاً به عقیده بنده اگر در ایران کسی گندم دارد و مالک بزرگ خیلی خیلی بزرگ هم باشد خرید گندم از ایرانی ترجیح دارد بر گندم خارج که گندم خارج بیاید و با گندم ایرانی رقابت کند این اصل مسلمی است این امر اقتصادی است و از لحاظ کشاورزی قابل توجه ولی درآمد کشاورزی همهاش مال مالک نیست مالک از درآمد سهم دارد یک سوم یک چهارم یک پنجم مال کشاورز است، در نقاط مختلف فرق میکند و کشاورز باید سهم خودش را بفروشد مازاد احتیاجش را باید بفروشد تا حوایج خودش را تهیه میکند بنابراین در درجه اول کشاورز صدمه میبیند اگر کشاورز گندمش را در دویست تومان بفروشد میتواند بهتر به زندگی خودش برسد بنابراین چون قسمت عمده گندم مال کشاورز است بنابراین کشاورزان بیشتر متضرر میشوند در صورتی که به نظر بنده دولت یا باید گندم را آزاد بگذارد و اجازه بدهد صادر کنند اگر دولت میخواهد ذخیره داشته باشد و هر وقت که دید قیمت گندم زیاد شد و بالا رفت آن وقت مقداری از ذخیره خودش را در بازار عرضه بکند ولی نه این که وضع کارش را طوری قرار بدهد که مردم عقب کاشتن گندم نروند چون اگر سطح کشت گندم پایین رفت دیگر جبران آن ممکن نیست ممکن است امسال آقایان فکر کنند ضرر ندارد ولی یک موضعی این ضرر را با هزار برابرش نمیتواند جبران کند آن وقت اگر یک مملکتی ذخیره چند سال را هم داشته باشد ضرر ندارد با این حوادثی که در دنیا هست اگر دولت پول بیشتر بدهد و موجودی گندم در مملکت داشته باشد این برای دولت نفع دارد و ضرر ندارد دولت اگر بیشتر میخواهد در کار گندم دخالت بکند باید خیلی عاقلانه دخالت بکند نه این که دهاتیها و کشاورزان و مالکین گندم خودشان را نتوانند بفروشند آن وقت در شهرها از گندمفروش یک عده با کمک دولت استفاده کنند هر دو باید استفاده کنند هم آنهایی که در شهرها هستند و هم آنهایی که در دهاتاند بنابراین دولت باید یک سیاست خیلی عاقلانهای داشته باشد اما تا اینجا که بنده متوجه شدم این جا دو سیاست متضاد هست یک جا گندم را میخرند اما از یک طرف سیاست تشویق تولید و توسعه کشت دارند خوب فرض بفرمایید این سدها ساخته بشود اگر سدها ساخته شد مقادیر بیشتری گندم به عمل میآید ولی خریدار نداشته باشد فایدهاش چیست دیگر برای چه سد میسازند این یک مسئله بسیار قابل توجهی است شما اگر برنج گیلان را نخرید اگر سد سفیدرود را ساختید و محصول دو برابر شد آن وقت چطور میخرید پس در عرض این سیاست باید یک سیاست دیگری هم باشد که متوجه باشید به این که دهاتیهای ایران نیایند به شهرها دهاتی اگر به شهر آمد دیگر به ده برنمیگردد ممکن نیست برگردد برای این که در شهر تمام وسایل برایش راحتتر است و زحمتش هم کمتر است بنابراین باید یک کاری کرد که دهاتیها درآمد داشته باشند و نیایند به شهرها این حرف من را توجه کنید این یک مطلب بسیار اساسی است اگر توجه نکردید ۵ سال دیگر ضررش را متوجه میشوید که دیگر جبرانپذیر نیست از یک طرف غله نمیخرید ازیک طرف وزارت کشاورزی میخواهد تراکتور بخرد و وارد کند این چه سیاستی است گندم موجود را نمیخرید کسی که تراکتور دارد تراکتور توی دستش مانده و خرجش بیش از درآمدش است برای این که تعمیرگاه ندارید باز میروید و ۵۰۰ تا تراکتور دیگر میخرید مازندرانیها یک مثلی دارند که میگویند مگر پول علف خرس است علف خرس که نیست پول قیمت دارد پس برای چه
میخواهید تراکتور بخرید این صد دینار سه شاهی هم که در بانک کشاورزی رفته سی میلیون تومان آن را میگویند بابت قروض سابق بانک بوده است چیزی اگر از بانک باقی هست این بقیه را هم مصرف خواهید کرد که تراکتور بخرید از یک طرف صاحب غله تشویق نمیشود از طرف دیگر باز میخواهند تراکتور بخرند این است که بنده این مطالب را کاملاً صمیمانه میخواهم به دولت تذکر بدهم یکی از رؤسای سازمان برنامه را بنده چهار ماه پیش دیدم گفت من به ترکیه رفتم دیدم هزارها تراکتور و کمباین و ماشینآلات کشاورزی در صحراهای ترکیه بیکار مانده گفتند ما اینجا را مکانیزه کردیم ولی توش گیر کردیم تمام ماشینآلات خراب افتاده است و صرف نمیکند داریم با همان گاو و اسب زراعت میکنیم البته یک قسمتهایی مکانیزه دارند ولی ماشینآلات خراب و از کار افتاده پس اگر گندم نمیخرید تراکتور هم وارد نکنید این مسائل را مردم متوجه هستند، این انتقادات جواب ندارد این قسمت باید به نظر بنده مطالعه بشود این یک مجله آمریکایی است (مجلهای را نشان دادند) احصاییه وزارت فلاحت آمریکا است که ۷۲۰۰ میلیون دلار خزانهداری آمریکا برای خرید محصولات کشاورزی آمریکاییان به مصرف میرسانند ۷۲۰۰ میلیون دلار توجه بفرمایید پارسال پول دادند که زارعین آمریکایی کمتر بکارند معهذا محصول امسال بیشتر شد این است که حدس زده میشود خزانهداری آمریکا ۱۳۰۰ میلیون دلار دیگر باز باید به بودجهاش بیفزاید برای خرید محصولات کشاورزی دولت آمریکا الآن با آن همه تجهیزاتش با آن وضع کشاورزی و کشاورزان و با آن بازارهایی که دارد آن وقت محصولات کشاورزی خودش را میخرد با یک قیمت معین با آن قیمت معین پول به کشاورز میدهد برای این که کشاورزان از بین نروند و صدمه نخورند ما آن جاهایی که از لحاظ آمریکا برای ما قابل تقلید است تقلید نمیکنیم و در جای دیگر تقلید میکنیم خوب آقا اگر باید تقلید بکنیم اینها را تقلید کنیم و به جای این میروید از هشتاد درصد و پنجاه درصد مالیات تقلید میکنید این کمک به کشاورزی و خرید محصولات کشاورزی از کشاورز را تقلید بکنید البته آنها زیادتر دارند و ما باید در حدود وضع خودمان کمک کنیم الان برنج گیلان و مازندران رسیده مقداری به علت بارندگی زیاد از بین رفته و تلف شده برای این برنج باید الآن یک قیمتی تعیین کرد و به قیمت صحیح از کشاورز خرید خوب اگر این را به قیمت صحیح بخرید از دست کشاورز تا دو ماه دیگر درمیآید و به دست تاجر خواهد افتاد این که دولت اقدام کرده است برای خرید میخواهیم بگویم اگر دولت میخرد و میگوید میخرم الآن اقدام کند و اگر نمیخرد اجازه بدهد صادر کنند بگویند هر که میخواهد به دولت بفروشد و هر کی میخواهد به خارج صادر کند صادر کند نه این که یک نفر بیاید بگوید نباید خرید که صادر شود و یک نفر بیاید بگوید که صادر نشود فکر یک نفر ممکن است صحیح نباشد و درست نیست باید کارها در هر شهری در هر استانی در مرکز وسیله اشخاص مطلع مطالعه بشود در مورد برنج گیلان خبر دارم که دولت یک ماه قبل دستور داد که خریداری شود و این تذکر را برای این دادم که دستوری را که دولت به کرات برای خرید برنج گیلان از لحاظ کمکی که به مردم خواهد شد داده است در اجرای این دستور تسریع بشود که مردم و کشاورزان صدمه نبینند عرض دیگری که در خاتمه عرایضم میخواستم عرض کنم و با جلب توجه دولت باز راجع به خرید غله، گندم و جو است که بسیار اهمیت دارد مطلب دیگری است که قوانینی که ما در مجلس تصویب میکنیم وقتی که به وزارت دارایی میرود یک شکل دیگری پیدا میکند دستگاه وزارت دارایی نباید این قانون را برای مردم برخلاف نظر مجلس تفسیر کند باید بدانند منظور تصویبکنندگان این قانون چیست از یکی از نمایندگان مجلس که واقعاً مورد علاقه و احترام همه هستند شنیدم که در بابت املاک مزروعی ادارات دارایی طوری عمل میکنند که آن مالیاتی که باید گرفته شود سه برابر میشود یعنی سه برابر از مردم گرفته میشود و حالا خدمتتان عرض میکنم که چیست ما پارسال یک قانونی گذراندیم که خردهمالکین تا ۳۶۰۰۰ ریال درآمد معاف باشند حالا در عمل میبینیم نتیجهای که از این کمک میخواستم گرفته نشده در قانون مالیات بر درآمد ماده یک میگوید از اول سال ۳۵ مالیات املاک مزروعی بر مأخذ ده درصد از درآمد خالص مالکانه دریافت میشود بعد در تبصره الف میگوید نقاطی که از سال ۱۳۰۵ تا ۱۳۱۳ ممیزی شده غله و شلتوک آن گرفته میشود و نقد آن ۵ برابر و آنچه به نام عایدات حاصله از اجناس هست از روی اوراق ممیزی هشت برابر میشود ادارات دارایی چکار میکنند عرض کنم از هر صد ریال درآمد ۳۰ درصد به عنوان مخارج حساب میشود ۷۰ درصد میماند که بین ارباب و رعیت تنصیف بشود ۳۵ ریال را مأخذ مالیات قرار میدهند مطابق قانون باید ۳۵ ریال را هشت برابر کنند که میشود ۲۸۰ ریال بابت ۲۸۰ ریال چه میکنند میگویند آن ۳۵ ریال درآمد سابق مأخذ ۱۰۰۰ ریال درآمد حالا است که ضرب در هشت میشود هشت هزار ریال میشود و ده یک آن میشود ۸۰۰ ریال یعنی به جای ۲۸۰ ریال ۸۰۰ ریال بابت مالیات میگیرند درست سه برابر. گندم را هم به جای یک خروار میگویند یک خروار سه خروار است اینها فکر نکردند که از لحاظ ارزش پول یا از لحاظ جنس وقتی یک چیزی به ریال یا به خروار ذکر شد آنچه که در قانون نوشته شده مناط اعتبار است نه حساب شخصی مثل این که به مالیه میگویند که شما هزار تومان به فلان کس بدهید او بگوید به جای هزار تومان صد تومان باید بدهم یا ما هم بگوییم به شخصی باید صد تومان حقوق بدهید از همین استدلال استفاده کنیم بگوییم هزار تومان باید بدهند مجلس ده سال پیش تصویب کرد که صد تومان بدهید و آن صد تومان الآن سه هزار تومان است پس خواهش میکنم که حقوق مستخدمین را هم ده برابر بفرمایید چون پول از لحاظ والور ترقی کرده خوب حقوق مستخدمین را هم اضافه کنید شما در این مورد میگویید مأخذ ده درصد است و یک چیزی به نظرتان میآورید چند برابر میکنید بنده مخصوصاً خواهش میکنم آقایانی که در اینجا تشریف دارند به این نکته توجه بفرمایند بنده آن جوری که حساب کردم دیدم که این زورگویی است و نتیجهاش این میشود که آن کمکی که ما میخواستیم به خردهمالکین بکنیم آن کمک خیلی تنزل پیدا میکند و کمتر کسی مشمول آن معافیت میشود در صورتی که منظور مجلس این بود که از آن معافیت مردم بیشتری استفاده کنند و این را تقاضا میکنم آقای ناصر ذوالفقاری به اطلاع آقای وزیر دارایی برسانند و بگویند که بیایند در این مورد صحبت کنند و اگر قانع نشدند آن وقت از طریق دیگری اقدام میکنم این تفسیر قانون است و تفسیر قانون هم از مختصات مجلس شورای ملی است ادارات دارایی حق ندارند قانون را تفسیر کنند و تفسیری بکنند که خلاف نص صریح قانون باشد همان طوری که در چندی قبل نسبت به اراضی کرج کردند و بنده از طریق مجلس شورای ملی تذکر کتبی دادم و خیلی متشکرم که دولت توجه کردند دستور دادند که جلوگیری کنند تا قضیه رسیدگی شود و کمیسیونی هم رسیدگی کرد و آقای اشرفاحمدی معاون نخستوزیر هم تأیید کردند و فرمودند این عملی که کردهاند صحیح نیست حدود شهر در حدود حومه آن شهر است نه ۲۰ فرسخ و ۳۰ فرسخ آن طرفتر که حدود کرج تا آبیک برود.
۳- تقدیم یک فقره لایحه به وسیله آقای معاون وزارت کشور
رئیس- وارد دستور میشویم. آقای معاون وزارت کشور.
معاون وزارت کشور (فرهودی)- آقایان محترم به خاطر دارند که در آذر ماه ۳۵ قانونی از مجلس گذشت که امور سربازگیری را به عهده وزارت کشور محول کرده است از آن تاریخ تا به حال چون وسایل اجرای این کار و مأمورینی که بتوانند این وظیفه مهم و اساسی را انجام بدهند فراهم نشده این طور به نظر رسید که امور سربازگیری مانند سابق به عهده اداره نظاموظیفه عمومی که وابسته وزارت جنگ است باقی بماند تا در وزارت کشور وسایل انجام این کار فراهم بشود چون این یک امر قانونی بود و از ۱۵ آبان سربازگیری سال جدید باید شروع بشود (فضایلی- یعنی یک قدم به عقب گذاشتیم) اجازه بفرمایید که این امر سربازگیری کماکان ادامه داشته باشد تا این که در وزارت کشور وسایل کار فراهم شود و لایحه آن تقدیم میشود و تقاضای فوریت نشده است ولی چون موقع سربازگیری در ۱۵ آبان است و نزدیک است خواستم استدعا بکنم کمیسیونهای مربوطه زودتر تشکیل بشود و تکلیف این قانون را تعیین کنند.
رئیس- به کمیسیون مربوطه فرستاده میشود.
۴- شور اول گزارش کمیسیون گمرکات راجع به اصلاح بند (ب) شماره ۸۹۸ قانون تعرفه گمرکی
رئیس- شور اول گزارش کمیسیون گمرکات راجع به اصلاح بند ب قسمت ۸۹۸ تعرفه گمرکی مطرح است قرائت میشود.
(به شرح زیر قرائت شد)
گزارش از کمیسیون گمرکات و انحصارات به مجلس شورای ملی کمیسیون گمرکات و انحصارات لایحه شماره ۳۵۴۲ دولت راجع به اصلاح بند ب شماره ۸۹۸ تعرفه گمرکی را با حضور آقای وزیر گمرکات و انحصارات مورد رسیدگی قرار داده ماده واحده پیشنهادی دولت را عیناً تصویب نمود اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم میدارد.
ماده واحده- رمورک و تریلرهای مشمول بند (ب) شماره (۸۹۸) تعرفه گمرکی که منحصراً برای بارکشی کالا به کار میرود از تاریخ تصویب تا مدت ۵ سال ازحقوق گمرکی بخشوده میباشد.
از طرف مخبر کمیسیون گمرکات و انحصارات- باقر بوشهری
گزارش از کمیسیون دارایی به مجلس شورای ملی
کمیسون دارایی با حضور آقایان معاونین وزارت دارایی و وزارت گمرکات و انحصارات لایحه بند ب شماره ۸۹۸ تعرفه گمرکی را مورد رسیدگی قرار داده خبر کمیسیون گمرکات و انحصارات را تأیید
و تصویب نمود اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم میدارد.
به جای مخبر کمیسیون دارایی- دادگر
رئیس- کلیات مطرح است در برگ مخالف و موافق کسی اسم ننوشته (صدرزاده- اجازه بفرمایید معاون وزارت گمرکات توضیحی بدهند) وقتی صحبت نشده چه توضیحی بدهند معمول که نیست مگر یک نفر صحبت کند، رأی میگیریم به ورود درماده واحده آقایانی که موافقند قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد، توضیحات ایشان راجع به مطالب دیگر میخواستند قبلاً بدهند من گفتم در ماده واحده این گزارش بدهند ماده واحده مطرح است آقای معاون وزارت گمرکات.
معاون وزارت گمرکات (خطاطان)- برای این که جناب آقای صدرزاده نماینده محترم و نمایندگان محترم دیگر از علت تغییر این لایحه استحضار حاصل بفرمایند عرض میکنم در تعرفه گمرکی سابق برای رمورک و تریلر دو قسمت منظور شده بود یکی تریلری که به وسیله دستگاههای موتوری کشیده میشود و دیگری تریلرهایی که با دست کشیده میشود برای تریلرهای قسمت اول که با ماشینآلات کشیده میشوند ۱۵ در صد قیمت خود کالا حقوق گمرکی تعیین شده بود و برای آنهایی که با دست کشیده میشوند چون در داخله مملکت وسایل نظیر آنها ممکن بود تهیه شود برای این که از خارج نظیر اینها را نتوانند وارد کنند حقوق گمرکی بیشتری تعیین شده بود یعنی صد در صد اخیراً چون مطالعات زیادی برای اصلاح جادههای مملکت به عمل آمد به این نتیجه رسیده شد که کامیونهای سنگین جادهها مخصوصاً پلهایی که مقاومت کالاهای سنگین را ندارند خراب میکنند آمدند گفتنند که اگر فشار را تقسیم کنیم همان طوری که در ممالک دیگر مرسوم است به جای این که تمام بار را تحصیل کنند به خود کامیون یک قسمت هم به وسیله رمورک یا تریلر دنبال کامیون باشد و بار را تقسیم کنند به این ترتیب فشار و سنگینی تقسیم میشود و مقاومت جادهها بیشتر خواهد شد و پلها خراب نمیشوند برای این که تشویق کنند صاحبان وسایل نقلیه را به این که ضمن وارد کردن کامیونها یک مقدار تریلر هم وارد کنند از این جهت این لایحه تقدیم شد که تریلر تا ۵ سال از حقوق گمرکی بخشیده شود چون یک چیز عمومی است و مورد احتیاج کشور است و ارتباط به فرد خاصی ندارد به نظر بنده بسیار مفید خواهد بود و آزمایشی که خود وزارت گمرکات اخیراً کرد و یک مقدار از این تریلرها را وارد کرد و در جاده رشت و تهران به کار انداخت بسیار نتیجه خوبی از این کار گرفته شد یعنی به طور خیلی خوب و ساده مقدار بیست تن بار را میشود به وسیله کامیون و تریلری که به آن وصل میشود حمل کرد و در جادههایی که خیلی خراب باشد از آنها استفاده کرد (اعظمزنگنه- لاستیکهای تریلر هم معاف است؟) نخیر خود تریلر اما بنده میخواستم از موقع استفاده کنم و با اجازه مقام محترم ریاست در جواب فرمایشاتی که جناب آقای دکتر بینا و جناب آقای خلعتبری و همچنین جناب آقای بهبهانی راجع به وظایفی که وزارت گمرکات دارد بیان فرمودند بنده به طور اختصار میخواستم راجع به آنها مطالبی عرض کنم جناب آقای دکتر بینا دو قسمت فرمودند یکی راجع به اخراج چند کارگر از سیلو و یکی هم مداخله وزارت گمرکات در امر نانوایی (فضایلی- در انتخاب نانواها مداخله میکنند و نه در امر نانوایی) در انتخاب نانواها یک مطلب بسیار صحیحی جناب آقای دکتر بینا فرمودند جناب آقای دکتر بینا راجع به این که مکتب عوامفریبی تمام شده و بسته شده ما همه ا ز این که مکتب عوامفریبی بسته شده خیلی خوشحال شدهایم هیچ شکی نیست در یک محیط کارگری که بیش از ۱۷۰۰ تا ۲۰۰۰ نفر کارگر آنجا هستند آیا ممکن نیست دو سه نفر مرتکب یک خطای جزئی بشوند که با این دستگاه منافات داشته باشند جناب آقای دکتر بینا آنجا تشریف ندارند ما هستیم و مسئولیت ادارة افرادی که در آنجا کار میکنند و مسئولیت دستگاه بزرگی که نان مملکت را تهیه میکند به عهده ما است اگر اجازه دادیم که چندکارگر برخلاف شئون یک دستگاه کارگری قدمهایی برداشتند آیا جنابعالی تصدیق نمیفرمایید که باز دکان عوامفریبی تکرار خواهد شد؟ (مهندس بهبودی- بفرمایید چکار کردهاند؟) بنده تقاضا میکنم آقایان تحقیق بفرمایید یعنی رسیدگی بکنند و ببینند که این کارگر چه خلافی مرتکب شده که او را از این دستگاه بیرون کردهاند اما این طور که به طور کلی بگوییم که کارگرها را از سیلو راندند آنها را اخراج کردند به نظر بنده جناب آقای دکتر بینا منصفانه نیست تحقیق بفرمایید کارگری که همان یادگار عوامفریبی سابق است و همان عملیات را میخواهد تکرار کند و به عرض جنابعالی درست نرساندهاند و مقتضی هم نیست که بنده مطلب را عریان کنم جنابعالی تشریف بیاورید و ببینید که این کارگر چه خطایی مرتکب شده است که بیرونش کردهاند آن وقت اگر دیدید که درباره او تصمیم ناروایی گرفتهاند بفرمایید اما فرمودید که چرا در انتخابات نانواییها مداخله شده است، میخواهم خدمتتان عرض کنم همه آقایان اطلاع دارند که بین نانواییها دودستگی هست از خیلی پیش هست ما برای این که به این آتش دامن نزنیم چون یک عده از این نانواها که ائتلافی داشته با یکدیگر و اتفاقاً آن دستهای که مخالف ائتلاف هستند یک طلبهایی از آنها دارند از آن شرکتی که سابقاً تشکیل داده بودند و آن شرکت باید بنشیند انحلالش را اعلام کند و محاسباتش را رسیدگی کند و طلبهایش را معلوم بکند از این جهت گفتیم برای این که اولاً اختلاف اینها رفع بشود چند روزی انتخابات را به عقب بیندازند (فضایلی- پس مداخله شما مسلم است) عمل خلافی نشده است خود نانواها تقاضا کردند گفتند اول بنشینید به این اختلافات ما رسیدگی بکنید آن وقت بعد انتخابات بشود (فضایلی- پس مداخله شما مسلم است) مطالبی جناب آقای خلعتبری فرمودند البته ایشان از این که تشریف بردند و به درددل مردم شهرستانها رسیدند بنده به نام بک فرد مملکت تشکر میکنم ولی جناب آقای خلعتبری به درد ما هم برسید که هم درد داریم تنها اینها نیستند که درد دارند. میگویند چرا گندم ما را نمیخرید از دیرزمانی آقایانی که در کار خرید غله نظارتهایی داشتهاند خودشان یا مالک بودهاند یا مردم به آنها مراجعه میکردند اطلاع از وضع غله دارند متأسفانه از چند سال قبل یعنی از سال ۱۳۲۹ به بعد که موضوع گرفتن تعهد شیوه و رویه اداره غله شد یک فشارهای بسیار بد و بسیار ناروا و ناپسندی از طرف مأمورین غله به مالکین غله وارد آمد میآمدند فشار میآوردند و ازشان تعهد میگرفتند و میخواستند که آنها مطابق این تعهد غله خودشان را تحویل بکنند در سال ۱۳۲۹ برای این که از این کار جلوگیری بشود آمدند گفتند که غله آزاد بشود و اداره کل غله از هر کس به قیمتی که دولت قیمت غله را تعیین میکند آورد و تحویل داد خواهد خرید به نظر بنده بسیار عمل صحیحی هم بوده است (تیمورتاش- نمیخرید آقا) قیمتی که برای غله در سنوات قبل بود هنوز از نظر آقایان نرفته است تا سال ۱۳۳۵ حداکثر قیمت تنی ۲۳۰ تومان تا ۲۵۰ تومان بود و بیش از این دولت خریداری نمیکرد موقعی که تصدی وزارت گمرکات به تیمسار سرلشگر ضرغام واگذار شد ایشان با مطالعاتی که در کار خرید غله داشتند و فرمودند به این نتیجه رسیدند که علت این که محصول غله در ایران کم است و مردم تشویق نمیشوند که سطح کشت را بالا ببرند از این لحاظ است که قیمت غله پایین است و باید کاری بکنیم و یک وضعی و رویهای به کار ببریم که قیمت غله را بالا ببریم این بود که هر تن غله را ا ز ۲۳۰ تومان یا ۲۵۰ تومان حداکثر بود آوردند رساندند به هر تن ۵۰۰ تومان و ما هم ۵۰۰ تومان خریداری کردیم اینجا یک جایی است که فقط از آقایان انصاف میخواهم آن انصاف این است که سابق به هر طریق که غله را میآوردند تحویل میدادند میگفتند باید تحویل بگیرید یعنی اگر هم صد بیست خاک مخلوط میکردند با گندم ادعای مالک یا کشاورز این بود که ما این غله را با صدی بیست تحویل بگیریم و کرایه آن را از نقاط دوردست تا تهران بدهیم (تیمورتاش- کرایه را کم میکنند) ما خریدار غله هستیم صراحتاً عرض میکنم به هر میزان که بیاورند غله مرغوب و با افت کمتر از صد پنج اگر مأمورین غله را نخریدند بنده به عنوان معاون وزارت گمرکات آن مأمور را تعقیب خواهم کرد اما تکرار میکنم شرط این که غله مرغوب باشد یعنی با افت کمتر از صد پنج باشد و با رعایت این مقرراتی که عرض کردم اگر در یک شهرستانی قیمتهایی تعیین شده مطابق این قیمتها ما خریدار هستیم و افت رادر صورتی که بیش از صد پنج باشد قبول نخواهیم کرد و آقایان هم که علاقه به این دارند که دستگاههای مملکت اصلاح بشود استدعا میکنم با یک عمل اساسی و یک قدمی که برداشته شده و ما میخواهیم یاد بدهیم به مردم که غله را پاک بکنند و تحویل بدهند موافقت بفرمایند این حرف ما است اگر بد است بفرمایند بد است والا یک عملی است که مردم تشویق بشوند که غله خوب و تمیز تحویل بدهند و آقایان هم باید موافقت فرمایند با همین ترتیب و رویهای که ما عمل میکنیم ادامه بدهیم.
رئیس- دیگر کسی اجازه صحبت نخواسته بنابراین چون شور اول است به کمیسیون برای شور دوم فرستاده میشود.
۵- تعیین موقع جلسه بعد- ختم جلسه
رئیس- به مناسبت این که سنا دو روز دیگر افتتاح میشود ما جلسه نخواهیم داشت جلسه را ختم میکنیم جلسه آینده روز پنجشنبه آینده خواهد بود.
(مجلس چهل دقیقه پیش از ظهر ختم شد)
رئیس مجلی شورای ملی- رضا حکمت