مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۰ آذر ۱۳۳۰ نشست ۲۰۸
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری شانزدهم | تصمیم‌های مجلس | تصمیم‌های مجلس شورای ملی درباره نفت و گاز |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره شانزدهم
قانون اجازه پرداخت هزینه انتخابات دوره ۱۷ مجلس شورای ملی |
روزنامه رسمی کشور شاهنشاهی ایران
شامل: کلیه قوانین مصوبه و مقررات - گزارش کمیسیون‌ها - صورت مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی – اخبار مجلس - انتصابات - آگهی‌های رسمی و قانونی
سال هفتم – شماره ۱۹۸۲
۵شنبه ۱۴ آذر ماه ۱۳۳۰
دوره شانزدهم مجلس شورای ملی
شماره مسلسل ۲۰۸
مذاکرات مجلس شورای ملی
مشروح مذاکرات مجلس ملی، دوره ۱۶
جلسه: ۲۰۸
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز یکشنبه دهم آذر ماه ۱۳۳۰
فهرست مطالب:
۱ - تصویب صورت مجلس
۲ - قرائت نامه رئیس مجلس شورای ملی مصر و اظهارات آقای رئیس در باب جواب آن.
۳ - اخذ رأی و تصویب اعتبار انتخابات دوره هفدهم مجلس شورای ملی
۴ - معرفی آقایان وزرای دادگستری و جنگ و اقتصاد ملی کشور به وسیله آقای نخست‌وزیر
۵ - توضیحات آقای وزیر کشور در قبال اظهارات آقای آشتیانی‌زاده
۶ - طرح و خاتمه مذاکره گزارش کمیسیون بودجه راجع به ده فقره شهریه
۷ - اخذ رأی و تصویب بودجه ۱۳۳۰ مجلس شورای ملی
۸ - طرح گزارش کمیسیون دادگستری راجع به زندانیان
۹ - ختم جلسه به عنوان تنفس
مجلس ساعت یازده صبح به ریاست آقای رضا حکمت تشکیل گردید.
۱ - تصویب صورت مجلس.
رئیس - اسامی‌غایبین جلسه گذشته قرائت می‌شود
(به شرح زیر خوانده شد)
غایبین با اجازه - آقایان: محمدعلی مسعودی. سلطان‌العلما طباطبایی. رستم گیو. یوسف شکرایی. ناصرقلی اردلان.
غایبین بی‌اجازه - آقایان: محمود محمودی. غلامحسین ابتهاج. امیری قراگزلو. حسین کوراغلی. جواد مسعودی. دکتر مصباح‌زاده.
رئیس - نسبت به صورت مجلس جلسه قبل نظری هست؟ آقای شوشتری
شوشتری - بسم الله الرحمن الرحیم. در صورت مجلس جلسه قبل قسمت مؤخر از نطق قبل از دستور بنده عبارت کوتاه شده با این که من کوتاه عرض نکردم بعد از آن قسمت‌های اولیه عرض کردم موضوع قانون اجرای منع مشروبات الکلی در این موقع که مجلس نزدیک به سراشیب سقوط است خود این قدم را برداشتن یک افتخار بزرگی به افتخارات دیگر نمایندگان ملت که همه این عقیده را دارند خواهد افزود بنابراین طرح دو فوریت را که تقدیم کرده‌ایم حضور رئیس محترم این را فی‌المجلس مطرح کنند تصویب بکنیم این عبارت به طوری که اینجا نوشته شده ناقص است به عقیده من باید این را تصحیح بفرمایند و اصلاح کنند ضمناً عرض می‌کنم باز ممکن است بعضی از آقایان بروند به شهرستان و مجلس تشکیل نشود نگذارید سوء ظنی در خارج پیدا بشود خدا شاهد است اجرای این قانون و وضع این قانون و برچیدن مشروبات الکلی صد هزار مرتبه از موضوع نفت مهم‌تر است.
رئیس - آقای فرهودی
فرهودی - چون در عرایض جلسه گذشته بنده یکی دو تا اشتباه قلمی شده اجازه بفرمایید اصلاح بشود
رئیس - بسیار خوب، آقای آشتیانی‌زاده
آشتیانی‌زاده - در جلسه گذشته بنده تذکری راجع به مداخله کارآگاهی در انتخابات دادم و مخصوصاً اصرار کردم به این که کارآگاهانی فرستاده‌اند و به ورامین و برعلیه بنده از نظر شخص وزیر دربار پر و پاکاند می‌کنند از آن تاریخ تا به امروز هیچ گونه تکذیبی هم نشده یعنی از طرف شهربانی و از طرف آقای علا تکذیب نشده بنده اتخاذ سند می‌کنم و در جلسه آینده راجع به کارآگاهی و وضع شهربانی صحبت می‌کنم راجع به وزرای کابینه هم بنده نظری دارم که در جلسه آینده عرض می‌کنم.
رئیس - اینها مربوط به صورت مجلس نبود دیگر نظری نیست؟ (گفته شد خیر) صورت مجلس جلسه قبل تصویب شد چند نفر تقاضای نطق قبل از دستور کرده‌اند.
نمایندگان - برای بعد از دستور بماند.
رئیس - با موافقت مجلس نوبت آقایان را برای اول جلسه آینده حفظ می‌کنیم (صحیح است)
۲ - قرائت نامه رئیس مجلس شورای ملی مصر و اظهارات آقای رئیس در باب جواب آن.
رئیس - تلگرافی رسیده از ریاست مجلس شورای ملی مصر که برای اطلاع آقایان قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
آقای رئیس مجلس شورای ملی ایران - تهران
افتخار دارم به استحضار خاطر عالی برسانم که مجلس نمایندگان ملت مصر که نماینده یک ملت آرام و صلح طلب و آزادی خواه و پابند به اصول دموکراسی است دنیای متمدن و مجلس محترم شما را که متکی به وجدان ملت نجیب ایران است به شهادت طلبیده و از وحشیگری‌هایی که به وسیله دسته‌جات انگلیسی نسبت به ملت مصر اعمال شده به استحضار می‌رساند از زمانی که ملت مصر قصد خود را دایر به پاک کردن خاک وطن از قوای بریتانیایی که منطقه کانال سوئز را اشغال کرده‌اند اعلام نموده است بر علیه اراده ملت مصر این منطقه را به یک کانون آتش (با قوای مجهز خود) تبدیل کرده‌اند و به یک ملت آرام و بدون اسلحه حمله می‌نمایند و بدون هیچ نوع رعایت و احترامی از قوانین و سنن ملی نسبت به اتباع صلح طلب و آرام مصر اعم از زن و بچه و پیر مردان حمله نموده و دست به کار حملات و کشتار زده‌اند به طور کلی مؤسسات عمومی را از بین برده تمام را فلج کرده‌اند سازمان‌های دادگستری و قضات قادر به رسیدگی و اصلاح امور مردم نیستند
در نتیجه عملیات آنها و خونریزی‌های
بی‌رحمانه که در روی خاک وطن عزیز ملت مصر نموده‌اند مساجد و کلیساها و اماکن مقدسه مورد حمله و تعرض قرار گرفته‌اند. (کشاورزصدر - لعن الله علی قوم الظالمین.) (صاحب‌جمع - لعنت الله) اسماعلیه که یکی از شهرهای کانال سوئز است به یک میدان جنگ تبدیل شده که در آن تانک‌ها و توپ‌ها و ماشین‌های مخرب و هواپیماهای انگلیسی مستقر شده است و بر اثر قتل و کشتار و خونریزی این اماکن و شهرها و مناطق پر است از مقتول و زخمی و مجروح.
اکثر شهرها اشغال شده و سکنه آن یا کشته شده یا از کانون خانوادگی خود اخراج شده‌اند و مؤسسات و گمرکات غارت شده و از بین رفته است وسایل حمل و نقل به وسیله قوای آنها اشغال شده خواربار را ربوده‌اند ما ناگزیریم به ملل آزاد جهان در سال ۱۹۵۱ از این عملیات و وحشیگری‌هایی که در خاک مقدس وطن ما در دره نیل روی داده است اظهار تنفر و انزجار نماییم زیرا این عملیات به خاطر می‌آورد دوران وحشیگری و بربریت ادوار سابقه را واقعاً این عملیات برای بشریت و دنیای متمدن امروز شرم آور است مخصوصاً برای ملت صلح طلب و آزاد مصر در دنیای متمدن فعلی که تصمیم گرفته است استقلال خود را حفظ نموده و کشور خود را از تعرض بیگانه مصون داشته و هدف نهایی و عالی خود را تعقیب نماید تا بالنتیجه نسبت به آن توفیق حاصل نموده و با فتح و فیروزی قوای خارجی را که کشور او دست به کشتار خونین زده‌اند خارج کند و امیدوار است طبق حق قانونی خود و با اتکا به ملل آزاد جهان از این ورطه هولناک نجات یابد.
رئیس مجلس شورای ملی مصر - عبدالسلام فهمی گوما
رئیس - وصول این تلگراف از طرف مجلس شورای ملی مصر و عملیاتی که در کانال سوئز خاک ملت هم کیش ما مصر رخ داده موجب تأسف مجلس شورای ملی ایران است (صحیح است) با موافقت آقایان محترم پاسخ این تلگراف دایر بر همدردی و اظهار تأسف مخابره خواهد شد (صحیح است)
مکی - لعنت الله علی قوم الظالمین
۳ - اخذ رأی و تصویب اعتبار انتخابات دوره هفدهم مجلس شورای ملی.
رئیس - چون گزارش تصویب اعتبار انتخابات از مجلس سنا رسیده و فقط رأی نهایی لازم دارد آقایان موافقت بفرمایند که آن را تمام کنیم و بعد شهریه‌ها که در دستور بود مطرح شود.
جمال امامی - یک نامه دیگر هم هست آن را بخوانید آن آقا مهم‌تر از این است.
رئیس - آن هم قرار شد در هیأت رئیسه مطرح بشود نامه مجلس سنا قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی
در جواب مراسله شماره ۱۹۲۷۹۰ - ۲۳/۸/۳۰ راجع به لایحه اجازه پرداخت هزینه انتخابات دوره هفدهم مجلس شورای ملی که ماده واحده در دو تبصره اول و دوم آن برای اظهارنظر به مجلس سنا ارسال شده بود اشعار می‌دارد:
ماده واحده و دو تبصره اول و دوم لایحه مزبور در جلسه روز شنبه دوم آذر ماه جاری مجلس سنا مطرح گردید و با اصلاحی که در تبصره دوم آن به عمل آمد با اظهار نظر موافق به تصویب برسد. منضماً ماده واحده و دو تبصره اول و دوم لایحه مزبور ایفاد می‌گردد
از طرف رئیس مجلس سنا - دکتر ملک‌زاده
رئیس - یک تبصره‌ای که مجلس سنا علاوه کرده است برای این که گزارشش به مجلس بیاید به کمیسیون فرستاده می‌شود. در قسمت رأیی هم که مجلس داد و سابقاً به مجلس سنا فرستاده شده بود بدیهی است پس از رأی اعتمادی که به دولت داده شد دیگر موردی نخواهد داشت و متقضی است دولت موجبات جریان انتخابات و حسن جریان را در نظر بگیرند و اقدام کنند (صحیح است) حالا رأی گرفته می‌شود به ماده واحده اعتبار انتخابات.
شوشتری - پس تبصره تجزیه می‌شود
رئیس - تجزیه دیگر مورد ندارد آن تبصره به کمیسیون فرستاده می‌شود.
دکتر طبا - اجازه بفرمایید راجع به آن تبصره صحبت شود.
رئیس - این ماده واحده و دو تبصره را علیحده فرستاده‌اند و آن تبصره را علیحده فعلاً نسبت به ماده واحده و دو تبصره رأی گرفته می‌شود و آن تبصره به کمیسیون فرستاده می‌شود.
حائری‌زاده - اجازه بدهید بنده توضیح عرض کنم. قابل تفکیک نیست.
رئیس - ماده واحد و دو تبصره را علیحده فرستاده‌اند و آن تبصره را علیحده پس آن تبصره به کمیسیون فرستاده می‌شود طرح هر موضوعی در مجلس طبق آیین‌نامه رویه‌ای دارد و همین طور است که عمل شد
حائری‌زاده - آن تبصره را مگر ضمیمه این نفرستاه‌اند؟
رئیس - علیحده فرستاده‌اند. رأی گرفته می‌شود با ورقه عده حاضر فعلاً ۹۱ نفر
(اسامی‌آقایان نمایدگان به وسیله آقای ناظرزاده به شرح ذیل اعلام و در محل نطق حاضر و رأی دادند)
آقایان: فرهودی. موقر. صدری. مجتهدی. بهادری. کشاورزصدر. دکتر مجتهدی. دکتر هدایتی. دکتر معظمی. محمد ذوالفقاری. آزاد. دکتر طبا. حکیمی. امامی‌اهری. صفوی. محمود محمود. جمال امامی. نصرتیان. وهاب‌زاده. سرتیپ‌زاده. افشار. گنجه. پناهی. اللهیار صالح. حائری‌زاده. دکتر شایگان. دکتر بقایی. معین‌زاده. شوشتری. مکی. مکرم. دکتر نبوی. حاذقی. عماد تربتی. بوداغیان. افشار صادقی. ارباب. گنابادی. نبوی. آشتیانی‌زاده. سلطان‌العلما. صاحب‌جمع. فقیه‌زاده. مهدوی. دکتر کاسمی. دکتر جلالی. کهبد. صفایی. ملک‌مدنی. حمیدیه. ثقه‌الاسلامی. صدرزاده. ذکایی. سودآور. طاهری. موسوی. آصف. قرشی. بزرگ‌نیا. اسلامی. رضوی. ظفری. غضنفری. تولیت. خاکباز. گرگانی. سلطانی. دکتر راجی. ابرشم‌کار. آبکار. منصف. خزیمه علم. شادلو. امیرنصرت اسکندری. رفیع. شکرایی. برومند. دکتر طاهری. دکتر کیان. قهرمان. دولت‌آبادی. سالار بهزادی. دکتر علوی. شهاب خسروانی. معدل. دهقان. مرتضی حکمت. دکتر برال. دکتر سیدامامی. غلامرضا فولادوند. ناظرزاده. ناصر ذوالفقاری. عرب‌شیبانی.
(آرا مأخوذه شماره شده ۸۲ ورقه موافق و ۱۰ ورقه سفید بی‌اسم شمرده شد)
رئیس - اعتبار انتخابات دوره هفدهم با اکثریت هشتاد و دو رأی موافق تصویب شد.
اسامی موافقین - آقایان: کشاورزصدر. صدری. دکتر طبا. امامی‌اهری. وهاب‌زاده. سرتیپ‌زاده. دکتر معظمی. صفوی. دکتر مجتهدی. محمد ذوالفقاری. دکتر هدایتی. فرهودی. بهادری. فقیه‌زاده. سلطان‌العلما. ارباب. حکیمی. بوداغیان. حائری‌زاده. افشار صادقی. دکتر بقایی. نبوی. عرب‌شیبانی. صالح. دکتر نبوی. گنابادی. مکرم. گنجه. دکتر شایگان. افشار. دکتر علوی. مجتهدی. سودآور. بزرگ‌نیا. رضوی. خاکباز. برومند. قرشی. صاحب‌جمع. آشتیانی‌زاده. مکی. تولیت. دکتر کاسمی. معین‌زاده. مهدوی. ملک‌مدنی. دکتر جلالی. حاذقی. کهبد. حمیدیه. محسن طاهری. موسوی. آصف. ظفری. دکتر راجی. شهاب خسروانی. ثقه‌الاسلامی. اسلامی. صدرزاده. ابریشم‌کار. منصف. خزیمه علم. اسکندری. شادلو. دکتر طاهری. دولت آبادی. دکتر کیان. معدل. گرگانی. شکرایی. ذکایی. دکتر سیدامامی. ناصر ذوالفقاری. سلطانی. غلامرضا فولادوند. ناظرزاده. قهرمان. سالار بهزادی. دکتر برال. علی‌محمد دهقان. مرتضی حکمت. مجید موقر.
ورقه سفید بی‌اسم علامت امتناع - ۱۰ برگ
۴ - معرفی آقایان وزرای دادگستری و جنگ و اقتصاد ملی کشور به وسیله آقای نخست‌وزیر.
رئیس - جناب آقای نخست‌وزیر بفرمایید.
نخست‌وزیر - (آقای دکتر مصدق) - با کسب اجازه از آقایان محترم آقای امیر اعلایی را به سمت وزارت دادگستری. آقای سپهبد یزادان‌پناه را به سمت وزارت جنگ. آقای دکتر امینی را به سمت وزارت اقتصاد ملی آقای امیرتیمور را به سمت وزارت کشور به مجلس شورای ملی معرف می‌کنم (مبارک است - مبارک است)
رئیس - شهریه‌های مطرح است آقای مکی مطلبی دارید؟
مکی - یک طوماری است می‌خواهم تقدیم کنم.
۵ - توضیحات آقای وزیر کشور در قبال اظهارات آقای آشتیانی‌زاده.
رئیس - حالا موقع‌اش نیست آقای وزیر کشور بفرمایید.
وزیر کشور - (آقای امیرتیمور) در مورد اظهارات و بیاناتی که نماینده محترم آقای آشتیانی‌زاده راجع به اقدمات اداره شهربانی و کارآگاهی فرمودند بنده به نماینده محترم اطمینان می‌دهم که اداره شهربانی و مؤسسات تابعه شهربانی هیچ گونه اقدامی‌در امر انتخابات به عمل نیاورده و نخواهند آورد (احسنت) و موضوع فرستادن نماینده هم به حوزه انتخابات آقا تصور می‌کنم سوء تفاهم بوده و اگر عرضی در این مورد خدمت‌تان شده صحیح نبوده در هر حال بنده به جنابعالی اطمینان می‌دهم که به هیچ وجه چنین اتفاقی در وزارت کشور و اداره شهربانی روی نداده و نخواهد داد و به کلی مأمورین شهربانی از هر گونه مداخله‌ای در امر انتخابات جز به وظایفی که قانون به عهده آنها محول داشته است برکنار خواهند بود و به نماینده محترم اطمینان می‌دهم (احسنت)
۶ - طرح و خاتمه مذاکره گزارش کمیسیون بودجه راجع به ده فقره شهریه.
آشتیانی‌زاده - جناب آقای رئیس بنده عرضی دارم.
رئیس - راجع به چه قسمت چیزی که فعلاً مطرح نیست.
آشیانی‌زاده - طبق ماده ۹۰ عرضی دارم باید توضیح بدهم.
رئیس - بیانات شما را تحریف نکردند. لایحه راجع به شهریه‌ها مطرح است آقای ارباب بفرمایید.
آشتیانی‌زاده - بنده راجع به کارآگاهی عرضی دارم. بنده را همیشه از حقم محروم می‌کنید.
رئیس - قبل از دستور اسم بنویسید صحبت کنید
آشتیانی‌زاده - به بنده وقتی فحش می‌دهند چرا اجازه نمی‌فرمایید دفاع کنم؟
رئیس - هر کاری در جای خودش.
آشتیانی‌زاده - حرف بنده جا ندارد پس بفرمایید بنده استعفا بدهم.
رئیس - بفرمایید بنشینید. آقای مهدی ارباب
مهدی ارباب - اجازه بفرمایید قبل از این که وارد موضوع بشوم طوماری را که جناب آقای مکی به بنده لطف کرده‌اند آن را قرائت بکنم:
«نصر من الله و فتح قریب ملت ایران به مناسبت همدردی»
رئیس - آقای ارباب شما برای مذاکره در لایحه شهریه‌ها اینجا آمده‌اید در اطراف همان موضوع صحبت کنید
مکی - آقا این را آیین‌نامه اجازه می‌دهد در لایحه حق دارد همه چیز بگوید.
رئیس - شما یک طوماری آورده‌اید که اسم خیابان اسلامبول را خیابان قاهره بگذارند اسلامبول هم یک شهر اسلامی‌است و این کار هم از وظایف شهرداری است هر کس که نمی‌تواند چیزی دست بگیرد و بیاید اینجا صحبت کند شما اجازه بگیرید قبل از دستور در جلسه دیگر صحبت کنید.
مکی - برای این که ترک‌ها به ما بد کرده‌اند به ما خیانت کرده‌اند حالا ما چیزی نگوییم که انگلیس‌ها بدشان می‌آید.
رئیس - هر حرفی باید به موقع خودش گفته شود.
مکی - چرا وقتی که نوبت من می‌شود این طوری است.
رئیس - آقای آشتیانی‌زاده هم همین طور با من مباحثه می‌کند به شما تذکر می‌دهم.
مهدی ارباب - بنده راجع به لایحه برقراری شهریه ورثه مرحوم محسن مهرداد عضو سابق وزارت کشور و وراث دیگر به نام موافق ثبت نام کرده‌ام و البته این موضوع روشن است در صورتی که یک مردی تمام عمر خود را در راه خدمت به مملکت صرف می‌کند و بضاعتی هم ندارد پس از فوت او مستظهر به کمک دولت به طریق قانونی خواهد بود و تصور نمی‌کنم که آقایان نمایندگان محترم هم مخالف این اصل باشند بنابراین چون مطالعه بیشتری هم نکرده‌ام بیش از این توضیح عرض نمی‌کنم و با همین چند کلمه‌ای که عرض کردم موافقت خودم را اعلام می‌کنم.
رئیس - پیشنهاد کفایت مذاکره رسیده است در جلسه قبل آقای سعید مهدوی و در این جلسه آقای ملک‌مدنی پیشنهاد کفایت مذاکره کرده‌اند. آقای سعید مهدوی بفرمایید.
سعید مهدوی - راجع به قسمت مستمری‌ها هر موقع که در مجلس مطرح شده آقایان نمایندگان از لحاظ ارفاق مخالفتی نداشته‌اند روی این نظر بنده پیشنهاد کفایت مذاکرات دادم که از موقعیت استفاده کرده و از جناب آقای فروزان خواهش کنم که اصولاً شهریه‌هایی که مربوط به اشخاصی است که استحقاق دارند و ورثه آنها فقیر هستند تعدادشان زیاد است وقتی که به ورثه‌ای وعده داده می‌شود و امیدواری پیدا می‌کند راجع به یک مستمری و در وزارتخانه مربوطه در نظر می‌گیرند و وزارت دارایی هم موافقت می‌کند مجلس هم هیچ وقت مخالفت نمی‌کند و مسلماًَ هم پرداخت می‌شود بهتر این است که این را زودتر در جریان بگذارند و در این قسمت تبعیض قائل نشوند که یک عده اشخاصی که اقدام می‌کنند آنها را جداگانه در مجلس مطرح بکنند و بقیه در وزارت دارایی یا وزارت مربوطه‌شان بلاتکلف باشند این را خواستم استدعا کنم که آقایان توجه بفرمایند و برای بقیه هم هر چه زودتر به مجلس پیشنهاد شد که ورثه سایرین هم بتوانند برای حفظ زندگی خودشان یک حسابی قائل بشوند و بیش از این در زحمت و خرج نیفتند عرض دیگری ندارم و مذاکرات را کافی می‌دانم.
رئیس - آقای کشاورزصدر مخالفید؟ (کشاورزصدر - بلی) بفرمایید
کشاورزصدر - بنده با کفایت مذاکره مخالفم از لحاظ این که یک مطلبی که لایحه‌ای که راجع به بودجه است بایستی در اطرافش زیاد دقت و مطالعه و بحث بشود تا اگر یک قسمت نامناسبی درش هست اصلاح شود دیگر این که لایحه‌ای که به مجلس آمده و مطرح است الآن دولت پیشنهادات دیگری در کمیسیون بودجه دارد راجع به اشخاص دیگر که از جمله ورثه مرحوم داور است یکی هم ورثه علیرضا مهرداد و سه چهارتای دیگر هم به من نوشته‌اند همه اینها را دولت پیشنهاد کرده است و موافقت کرده است و به نظر من خاصه خرجی مناسب نیست می‌بایستی که یا در همین جا آقای معاون وزارت دارایی برخیزند و با همه موافقت کنند بنده هم مخالفت خودم را با کفایت مذاکرات پس می‌گیرم که آنها را هم بیاورند اینجا ضمن این لایحه تصویب شود و الا اگر این لایحه تصویب شد برای آنها دیگر فرصتی پیدا نمی‌شود بنابراین خوب است صبر کنید آن پیشنهادات را حاضر بکنند در جلسه آینده مطالعات‌شان را بکنند و بیاورند که در جلسه آینده همه آنها یک جا مطرح و تصویب شود (صحیح است)
رئیس - آن شهریه‌هایی را که آقای کشاورزصدر گفتند گزارشش نرسیده است البته وقتی که رسید مطرح می‌شود آقای ملک‌مدنی توضیحی دارید بفرمایید.
ملک‌مدنی - راجع به کمیسیون بودجه بحثی شد که بنده باید توضیح بدهم راجع به مستمری‌ها که ما گزارش آن را به مجلس دادیم از روی تقاضای دولت بوده و هیچ تبعیضی در کمیسیون بودجه نشده در کمیسیون بودجه مذاکره شد روی همان مستمری‌ها که دولت تقاضا کرده بود و لوایحی که دولت اسبق داده است تا این دولت آن را تأیید نکند که ما نمی‌توانیم به مجلس بدهیم لوایح بعضی از این شهریه‌ها را خود این دولت داده و باقی را دولت تأیید کرده است (صحیح است) و با نظریات آقای کشاورزصدر هم بنده موافقم که زودتر تصیمی گرفته شود تا در کمیسیون بودجه اقدام شود.
کشاورزصدر - بنده مقصودم این نبود که کمیسیون نظر داشته است.
رئیس - اعلام رأی می‌کنم برای کفایت مذاکرات (اکثریت برای اخذ رأی نبود) باید یک قانونی گذراند که آقایان وزرا یا در جلسه باقی بمانند یا تشریف ببرند وزارتخانه‌های‌شان چون بودن آقایان در جلسه موجب می‌شود که آقایان نمایندگان هم از مجلس خارج می‌شوند (پس از چند دقیقه عده برای اخذ رأی کافی شد) رأی گرفته می‌شود به کفایت مذاکرات آقایانی که موافقند قیام کنند (اکثر برخاستند) تصویب شد برای نظر مشورتی به مجلس سنا فرستاده می‌شود.
۷ - اخذ رأی و تصویب بودجه ۱۳۳۰ مجلس شورای ملی.
رئیس - نامه مجلس سنا راجع به بودجه مجلس قرائت می‌شود و رأی نهایی گرفته می‌شود
(به شرح زیر قرائت شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی - در جواب مراسله شماره ۱۹۰۷۷ - ۱۶/۸/۳۰ راجع به لایحه بودجه سال ۱۳۳۰ مجلس شورای ملی که برای اظهار نظر به مجلس سنا ارسال شده بود اشعار می‌دارد
لایحه مزبور در جلسه روز شنبه دوم آذر ماه جاری مجلس سنا مطرح گردید و مواد ۱ و ۲ و ۳ و ۴ و ۵ و ۶ و ۷ و ۸ و ۹ لایحه مزبور که به شرح ضمیمه مشتمل بر ۸ ماده است و جزو مقررات مالی محسوب می‌شوند با اظهارنظر موافق به تصویب رسید ولی مواد و ۱۰ و ۱۱ لایحه مزبور که جزو مقررات غیر مالی و استخدامی است لازم است پس از تصویب مجلس شورای ملی به مجلس سنا ارسال گردد تا مورد رأی قرار گیرد.
یک نسخه مواد ۸ گانه لایحه بودجه سال ۱۳۳۰ مجلس شورای ملی منضماً ایفاد می‌شود
از طرف رئیس مجلس سنا دکتر ملک‌زاده
رئیس - ماده ۵ بودجه مجلس چون مالی بود به مجلس سنا نوشته شد که مالی است و حالا با آن ماده ۵ رأی گرفته می‌شود. درقسمت مواد ۱۰ و ۱۱ منتظر نظر مجلس سنا هستیم حالا رأی نهایی گرفته می‌شود به بودجه مجلس شورای ملی با ورقه
(اسامی آقایان نمایندگان به وسیله آقای ناظرزاده به شرح ذیل اعلام و در محل نطق حاضر و رأی دادند)
آقایان: آشتیانی‌زاده - کشاورزصدر - امامی‌اهری - کهبد - دکتر کاسمی- دولتشاهی - بهبهانی - حاذقی - اللهیار صالح - فرامرزی - خزیمه علم - عرب‌شیبانی - منصف - معین‌زاده - خاکباز - فرهودی - صدرزاده - صفوی - موسوی - آزاد - سعید مهدوی - صدری - عماد ترتبی - سودآور - دکتر مصباح‌زاده - دکتر علوی - سالار بهزادی - شادلو - دکتر طاهری - خسرو قشقایی - برومند - ثقه‌الاسلامی- دکتر هدایتی - مجید موقر - زنگنه - ظفری - قهرمان - گنابادی - طاهری - دکتر نبوی - قرشی - سلطانی - غضنفری - امیرنصرت اسکندری - دکتر معظمی- دهقان - غلامرضا فولادوند - محمد ذوالفقاری - وهاب‌زاده - افشار - ملک‌مدنی - فقیه‌زاده - بزرگ‌نیا - مکی - جمال امامی - دکتر راجی - صفایی - رضوی - دکتر سیدامامی- دکتر مجتهدی - دکتر طبا - سرتیپ‌زاده - ظفری - حسن اکبر - صاحب‌جمع - افشار - دکتر بقایی - پناهی - محمود محمودی - دولت‌آبادی - رفیع - شکرایی - بهادری - هراتی - شهاب خسروانی - ناصر ذوالفقاری - نبوی - پالیزی - نورالدین امامی- دکتر جلالی - سلطان‌العلما - بوداغیان - دکتر شایگان - آصف - قبادیان - رضوی - آبکار - دکتر کیان - تولیت - دکتر برال - مجتهدی - حکیمی- ابریشم‌کار - مرتضی حکمت - ناظرزاده.
(شماره آرای به عمل آمد ۸۵ ورقه موافق و یک ورقه سفید بی‌اسم شماره شد)
رئیس - از ۹۶ نفر عده حاضر به اکثریت ۸۵ رأی بودجه ۱۳۳۰ مجس شورای ملی تصویب شد.
اسامی موافقین - آقایان: ناصر ذوالفقاری. ناظرزاده. عماد تربتی. حسین مکی. دکتر احمد نبوی. دکتر غلامرضا کیان. جواد عامری. محمدتقی برومند. دکتر موسی برال. محمدعلی
منصف. امیرنصرف اسکندری. دکتر طاهر. دکتر علی جلالی. کهبد. اللهیار. صالح. فرامرزی. یوسف شکرایی. دکتر کاسمی. محمدعلی کشاورزصدر. آشتیانی‌زاده. دکتر مجتهدی. پالیزی. سالار بهزادی. مجید موسوی. ابوالحسن رضوی. محسن طاهری. دکتر بقایی. وهاب‌زاده. عبدالحسین مجتهدی. احمد حمیدیه. دکتر هدایتی. صفوی. حسن نبوی. محمد ذوالفقاری. فرهودی. گرگانی. حکیمی. ملک‌مدنی. فتحعلی. افشار. دکتر طبا. صدرزاده. دولتشاهی. صدری. آزاد. دکتر مصباح‌زاده. نورالدین امامی. صاحب‌جمع. بزرگ‌نیا. بهبهانی. گنابادی. امامی‌اهری. اکبر ظفری. سعید مهدوی. ابوالفضل حاذقی. دکتر شایگان. دکتر راجی. بوداغیان. دولت‌آبادی. فقیه‌زاده. سلطان‌العما. افشار صادقی. سلطانی. مهدی ارباب. زنگنه. خزیمه علم. شادلو. قبادیان. آصف. قهرمان. قرشی. سودآور. عرب‌شیبانی. محمودی. ابریشم‌کار. دهقان. حکمت. قشقایی. مکرم. موقر. معین‌زاده. شهاب خسروانی. ثقه‌الاسلامی. دکتر علوی.
ورقه سفید بی‌اسم علامت امتناع یک برگ.
۸ - طرح گزارش کمیسیون دادگستری راجع به زندانیان.
رئیس - گزارش کمیسیون دادگستری راجع به زندانیان مطرح است قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
گزارش از کمیسیون دادگستری به مجلس شورای ملی:
نظر به این که یکی از تدابیر مؤثر در جلوگیری از ارتکاب جرائم که تخفیف و تشدید مجازات هر دو را در بر دارد تعلیق مجازات است که ماده ۴۷ قانون مجازات عمومی ایران آن را پیش‌بینی نموده و در ۱۶ بهمن ۱۳۰۷ بدون توجه به اهمیت این موضوع با وضع ماده ۴۷ مکرر موارد آن بسیار محدود گشته و دست قضات و محاکم در اعطاء تعلیق در مواردی که اوضاع و احوال مجرمین حقاً مقتضی تعلیق بوده بسته است علیهذا کمیسیون دادگستری بعد از مداقه در لایحه پیشنهادی دولت آن را به طریق زیر اصلاح و برای تصویب به مجلس شورای ملی تقدیم می‌نماید.
ماده ۱ - کلیه محکومین به جنحه و جنایت که در تاریخ تصویب این قانون نصف از مدت مجازات معینه در حکم قطعی را در زندان به سر برده‌اند و همچنین محکومین به حبس ابد در غیر مورد قتل عمد که مدت ده سال از مجازات خود را دیده‌اند از بقیه مدت مجازات معاف می‌شوند.
ماده ۲ - ماده ۴۷ مکرر مصوب ۱۶ بهمن ۱۳۰۷ که موارد تعلیق مجازات را محدود نموده است لغو می‌شود و مواد ۵۷ و ۵۸ قانون مجازات عمومی شامل اشخاصی نیز می‌شود که با انفصال ابد از خدمت دولتی محکوم شده‌اند.
ماده ۳ - دولت مکلف است وسایل ساختمان ده زندان در مرکز هر استان را با رعایت اصول بهداشتی و تناسب زندان‌ها با نوع محکومیت‌های جنایی و جنحه و دارالتادیب فراهم ساخته لایحه قانونی آن را در ظرف یک ماه با پیش‌بینی اعتبارات لازم جهت تصویب به مجلس شورای ملی تقدیم دارد وجوه حاصل از اموال مجهول‌المالک و بلا وارث و غایب مفقودالاثر و همچنین وجوه حاصل از جرائم به مصرف تکمیل اعتبارات لازم جهت ساختمان زندان‌های مذکور در فوق خواهد رسید.
رئیس کمیسیون دادگستری - جواد عامری
رئیس - کلیات مطرح است آقای نورالدین امامی‌مخالفید؟ بفرمایید.
نورالدین امامی- بنده تصور می‌کنم مقام ریاست طرح این قانون را اگر به جلسه آینده بگذارند بهتر است چون مطابق آیین‌نامه باید وزیر مسئول هم اینجا باشد بنده یک عرایضی دارم که دولت باید باشد موقعی که دولت این لایحه را آورد برای جهت دیگری آورد در مجلس شورای ملی لباس دیگری پوشید و به شکل دیگری در آمد این را اگر آقایان نمایندگان موافقت بفرمایند و مقام ریاست هم اجازه بدهند برای اول جلسه آینده بماند که وزیر دادگستری هم با سوابق امر بیاید مجلس توضیحات بنده را هم بشنوند (صحیح است) چون خود ایشان مکرر با بنده صحبت کردند با این شکل که از کمیسیون دادگستری آمده است موافق نیستند و مطابق آیین‌نامه باید این موضوع با حضور وزیر دادگستری مطرح شود اگر مقام ریاست اجازه بفرمایند طرح این قانون برای جلسه بعد بماند که بنده هم عرایضم را بکنم و آقای وزیر هم اگر توضیحاتی دارند بدهند.
رئیس - تلفن شده وزیر دادگستری الآن می‌آید شما بفرمایید.
صفایی - اصلا یک مطالب اساسی راجع به دادگستری داریم.
رئیس - این لایحه جزو دستور بوده است و دیگر از لوایح لازم که در دستور بوده است اساسنامه نفت است که به واسطه کارهای لازم‌تری خارج شده ممکن است آن را مطرح کنیم.
نورالدین امامی- بنده موافقم که این قانون زودتر تصویب شود تا عده‌ای راحت شوند نه این که میلیونرهای گردن کلفت هر روز تبرئه بشوند.
صفایی - موضوع نظام وظیفه هم در دستور بوده است آن را مطرح بفرمایید
جواد عامری - مراسلات زیادی رسیده راجع به این طرح زندانیان اجازه بفرمایید برای جلسه بعد بماند در دستور قرار گیرد و از دستور خارج نشود.
نورالدین امامی- بنده نمی‌گویم از دستور خارج شود ولی وزیر دادگستری باید حضور داشته باشد و ایراداتی که می‌شود جواب بدهد ممکن است آقای رئیس فعلاً تنفس بدهید.
۹ - ختم جلسه به عنوان تنفس.
چند نفر از نمایندگان - تنفس داده شود تا آقای وزیر دادگستری بیایند.
رئیس - ده دقیقه تنفس داده می‌شود.
(بیست دقیقه بعد از ظهر جلسه به عنوان تنفس تعطیل و دیگر تشکیل نگردید)
رئیس مجلس شورای ملی - رضا حکمت