قانون موافقتنامه فرهنگی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری فرانسه
| مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری بیست و سوم | تصمیم‌های مجلس | اساسنامه‌های مصوب مجلس شورای ملی |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری بیست و سوم |
قانون موافقتنامه فرهنگی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری فرانسه – مصوب ۲۸ خرداد ۱۳۵۳ مجلس شورای ملی و ۲۰ خرداد ۱۳۵۳ مجلس سنا – این قانون در تاریخ ۵ تیر ۱۳۵۳ به توشیح محمدرضا شاه پهلوی رسید.[۱]
ماده واحده - موافقتنامه فرهنگی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری فرانسه مشتمل بر یک مقدمه و سیزده ماده که در تاریخ ۱۶ آبان ماه۱۳۵۲ (۷ نوامبر ۱۹۷۳) بین نمایندگان مختار دو دولت در تهران به امضاء رسیده است تصویب و اجازه مبادله اسناد آن داده می‌شود.
قانون فوق مشتمل بر یک ماده و متن موافقتنامه ضمیمه پس از تصویب مجلس سنا در جلسه روز دوشنبه ۱۳۵۳٫۳.۲۰ در جلسه روز سه‌شنبه بیست و‌هشتم خرداد ماه یک هزار و سیصد و پنجاه و سه شمسی به تصویب مجلس شورای ملی رسید.
رییس مجلس شورای ملی - عبدالله ریاضی
موافقتنامه فرهنگی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری فرانسه نظر به این که مبادلات فرهنگی که از قرون گذشته با مناسبات مودت و اعتماد بین ایران و فرانسه همراه بوده به نحو مؤثری موجب غنای معنوی دو‌کشور گردیده - و نظر به علاقه‌ای که به تحکیم و افزایش این مبادلات در آینده موجود است.
دولت شاهنشاهی ایران از یک طرف -و دولت جمهوری فرانسه از طرف دیگر.
مصمم به عقد موافقتنامه فرهنگی حاضر شده و به شرح زیر توافق نمودند.
ماده ۱ - طرفین متعاهدین موافقت می‌نمایند که همکاری خود را در زمینه‌های فرهنگی و آموزشی و دانشگاهی و هنری و علمی و فنی و همچنین کلیه‌مبادلاتی که موجب قوام مودت دیرین و تفاهم متقابل ملتین و مؤسسات منتسبه می‌گردد - توسعه دهند.
ماده ۲ - طرفین متعاهدین آموزش زبان و ادبیات و فرهنگ طرف دیگر را متقابلاً در دانشگاه‌ها و مدارس عالی و دبیرستانهای خود حتی‌الامکان با ایجاد‌سمتهای دانشیاری، استادیاری و استادی تشویق خواهند کرد.
با توجه به وجود مؤسسات آموزشی در ایران که از دیرباز با همکاری معلمین فرانسوی بخش مهمی از مواد درسی مقرره را به زبان فرانسه تدریس‌می‌کنند دولت شاهنشاهی ایران اهتمام خواهد داشت تا آموزش زبان فرانسه از لحاظ قابلیت معلمین و ساعات تدریس آن و سطح امتحانات مربوطه -از مساعدترین شرایط برخوردار گردد.
دولت شاهنشاهی ایران بالاخص حاضر است به تدریج و در حد امکانات خود آموزش زبان فرانسه را در مدارس و دبیرستانها و مراکز آموزش حرفه‌ای و‌صنعتی و بازرگانی گسترش دهد و از طریق دیگر من جمله به وسیله برنامه‌های رادیویی و تلویزیونی آموزش آن را تسهیل نماید.
ماده ۳ - طرفین متعاهدین با اذعان به اهمیت تربیت معلمین عهده‌دار تدریس زبان و فرهنگ کشور دیگر - در این زمینه تشریک مساعی خواهند نمود و‌به ویژه در تشکیل دوره‌های کارآموزی جهت معلمین و اعزام هیأتهای مطالعاتی تا حد امکان همکاری خواهند کرد. بدین منظور در انستیتوی فرانسه‌تهران، مرکزی برای جمع‌آوری و مطالعه کتب آموزشی ایجاد خواهد گردید دولت فرانسه با اعزام معلم و وسائل آموزشی در انجام وظائف این مرکز‌مشارکت می‌کند.
دولت ایران نیز در صورت تمایل - می‌تواند در کشور فرانسه - تحت همان شرایطی که جهت مؤسسات فرانسوی و کارمندان آن در ایران مقرر گردیده‌است و در حدود قوانین جاریه فرانسه، مرکزی برای تعلیم و تکمیل معلومات معلمین فرانسوی زبان فارسی تأسیس نماید.
ماده ۴ - هر یک از طرفین متعاهدین کار مؤسسات فرهنگی و علمی و فنی از قبیل انستیتوهای علمی و مراکز فرهنگی و انجمنهای فرهنگی و مراکز‌تحقیقاتی و مؤسسات آموزشی دولتی یا خصوصی طرف دیگر را که قبلاً در سرزمین او تأسیس گردیده است و یا مایل است با موافقت مقامات صالحه‌محلی تأسیس نماید تشویق خواهند نمود. فهرست و اساسنامه مؤسساتی که در حدود قوانین و مقررات جاریه در کشورهای مربوطه از این تسهیلات‌برخوردار می‌گردند - از طریق سیاسی تعیین خواهد شد.
ماده ۵ - طرفین متعاهدین به ویژه در موارد زیر توافق دارند:
الف - برقراری همکاری نزدیک بین مؤسسات آموزش عالی و سازمانهای علمی من جمله کتابخانه‌ها و موزه‌ها و به طور کلی مؤسسات فرهنگی‌طرفین.
ب - تسهیل کار محققین طرف دیگر در مؤسسات و همچنین اماکن باستان‌شناسی تا حدودی که با قوانین و مقررات جاریه وفق دهد.
ج - مبادله اطلاعات و مدارک در مورد نتایج حاصله از فعالیتهای آموزشی و علمی و فنی و هنری دو کشور.
د - تشویق به اعزام یا مبادله معلمین و هیأت‌ها و همچنین فعالیتهایی که جنبه فرهنگی و علمی یا هنری داشته باشد.
ه - تشویق مبادله و ترجمه و چاپ آثار ادبی و علمی و همچنین پخش فیلم و آثار مستند سینمایی.
و - توسعه همکاری از طریق انعقاد موافقتنامه بین سازمانهای رسمی رادیو و تلویزیون و سینما و مطبوعات دو کشور.
ز - تشویق در بسط مبادلات در زمینه‌های ورزش و فرهنگ عامه و جهانگردی.
ماده ۶ - هر یک از طرفین متعاهدین اهتمام خواهد نمود تعداد بیشتری بورس به محصلین و محققین طرف دیگر - که مایل به تعقیب مطالعات و‌تکمیل تحصیلات خود در سرزمین او باشند اعطاء نماید. داوطلبان استفاده از بورسهای دو دولت توسط کمیسیونهای مختلط مخصوصی که چند ماه‌قبل از آغاز هر سال تحصیلی تشکیل جلسه می‌دهند انتخاب گردند.
ماده ۷ - مفاد موافقتنامه حاضر خللی به مقررات موافقتنامه ایران و فرانسه مورخ ۲۵ آوریل ۱۹۲۹ راجع به شناسایی ارزش برخی از دیپلم‌ها و‌گواهینامه‌های صادره از مؤسسات آموزشی ایرانی از طرف دولت جمهوری فرانسه - وارد نمی‌سازد.
طرفین متعاهدین درباره شناسایی برابری ارزش تحصیلی عناوین علمی و دیپلم‌ها و گواهینامه‌های تحصیلی صادره در دو کشور توافق خواهند کرد.
ماده ۸ - معلمین و کارشناسانی که توسط دولت فرانسه طبق مفاد این موافقتنامه و ترتیبات تکمیلی احتمالی در اختیار دولت ایران گذارده می‌شوند در‌مدت اقامت خود در ایران مشمول مقررات ذیل خواهند بود:
الف - دولت ایران اثاثیه منزل و لوازم شخصی متعلق به افراد مشمول این ماده و خانواده آنها را که برای استقرار اولیه به ایران وارد می‌نماید و از هر نوع‌حقوق گمرکی و عوارض مربوط به ورود و خروج کالا و هر نوع مالیات یا عوارض دیگر معاف می‌نماید مشروط بر این که اثاثیه و لوازم شخصی مذکور‌با احتیاجات کارشناس و معلم در مدت خدمت متناسب باشد. این معافیت بالاخص شامل یک دستگاه اتومبیل خواهد بود که هر معلم یا کارشناس‌برای استفاده شخصی به ایران وارد می‌نماید، به علاوه این افراد در ایران از پرداخت مالیات نسبت به آن قسمت از حقوق خود که به وسیله دولت فرانسه‌پرداخت می‌شود معاف خواهند بود.
به طور کلی دولت ایران در مورد معلمین و کارشناسان و خانواده و همچنین اموال و وجوه و حقوق آنان لااقل مقررات آیین‌نامه ۲۳ تیر ماه ۱۳۴۵ (۱۴ژوییه ۱۹۶۶) ناظر به مزایا و معافیتهای معلمین و کارشناسان خارجی را که در اجرای تبصره ۳۷ قانون بودجه سال ۱۳۴۴ تنظیم شده است یا قوانین و‌مقررات مساعدتری که ممکن است بعد از امضای موافقتنامه حاضر وضع گردد - اجرا می‌نماید.
ب - مستخدمین فرانسوی مشمول این موافقتنامه در پایان مأموریت می‌توانند آن قسمت از وجوه متعلق به خویش را که در مقابل خدمات انجام شده از‌مؤسسات دولتی ایران به ریال دریافت نموده‌اند به فرانک فرانسه تسعیر و به کشور فرانسه منتقل می‌نمایند.
ماده ۹ - در صورتی که طبق ترتیبات مذکور در این موافقتنامه دولت جمهوری فرانسه لوازم و تجهیزات و وسائط نقلیه یا وسایل تحقیقات علمی یا‌وسائل آموزشی و فرهنگی و هنری در اختیار دولت شاهنشاهی ایران یا جمعیت‌ها و سازمانهایی که بنا به موافقت طرفین تعیین می‌گردند بگذارد -دولت شاهنشاهی ایران با رعایت قوانین داخلی خود ورود این قبیل ملزومات را با معافیت از حقوق گمرکی و سایر عوارض اجازه داده و این ملزومات‌را از ممنوعیت‌ها و محدودیتهای مربوط به ورود و یا صدور مجدد معاف خواهد ساخت. این مقررات بالاخص شامل ملزومات سازمانهای مذکور در‌مادتین ۳ و ۴ موافقتنامه حاضر می‌باشد.
فقط صدور مجدد ملزوماتی که جهت انجام مأموریت کارشناسان مذکور در این موافقتنامه ضروری بوده و به دولت شاهنشاهی ایران واگذار نشده باشد- آزاد خواهد بود.
ماده ۱۰ - اشیاء و ملزوماتی که طبق مقررات موافقتنامه حاضر با معافیت گمرکی وارد گردد - نه در مقابل اخذ قیمت و نه مجاناً قابل انتقال یا قرض به‌غیر نخواهد بود - مگر تحت شرایط مورد قبول مقامات صالحه کشوری که این اشیاء و ملزومات بدان وارد می‌شود.
ماده ۱۱ - کمیسیون مختلطی که اعضاء آن توسط دو دولت تعیین می‌گردند و ممکن است کارشناسانی نیز در آن شرکت داده شوند - علی‌الاصول هر‌دو سال یک بار متناوباً در تهران و پاریس تشکیل جلسه خواهد داد. ریاست کمیسیون در تهران با یک ایرانی و در پاریس با یک فرانسوی خواهد بود.این کمیسیون مسائل مربوط به اجرای موافقتنامه حاضر را بررسی کرده و با توجه به نتایج حاصله - برنامه سنوات آتی را تنظیم و برای تصویب به دو‌دولت تسلیم می‌کند. اصلاح برنامه در فواصل جلسات کمیسیون با توافق طرفین امکان‌پذیر است.
ماده ۱۲ - هر یک از طرفین متعاهدین انجام تشریفاتی را که طبق قانون اساسی خود برای لازم‌الاجراء شدن موافقتنامه حاضر ضروری است به اطلاع‌طرف دیگر خواهد رسانید.
این موافقتنامه از تاریخ آخرین اطلاعیه اعتبار خواهد یافت.
ماده ۱۳ - موافقتنامه حاضر برای مدت پنج سال از تاریخ لازم‌الاجراء شدن آن منعقد شده است و چنانچه حداقل شش ماه قبل از انقضای مدت اعتبار‌پنج‌ساله فسخ نشده باشد به طور ضمنی تمدید خواهد شد و در صورت تمدید هر یک از طرفین می‌تواند در هر موقع با اخطار فسخ شش‌ماهه آن را‌فسخ کند.
در تاریخ ۱۶ آبان ماه ۱۳۵۲ برابر ۷ نوامبر ۱۹۷۳ در تهران در دو نسخه به زبانهای فارسی و فرانسه تنظیم گردید. در صورت بروز اختلاف متن فرانسه‌مناط اعتبار خواهد بود.
از طرف دولت شاهنشاهی ایران از طرف دولت جمهوری فرانسه موافقتنامه فوق مشتمل بر یک مقدمه و سیزده ماده منضم به قانون موافقتنامه فرهنگی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری فرانسه می‌باشد.
رییس مجلس شورای ملی - عبدالله ریاضی
منبع
- ↑ مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و سوم - ۹ شهریور ۱۳۵۰ تا ۱۶ شهریور ۱۳۵۴ - جلد دوازدهم - ص. ۶۰۸۷