قانون الحاق دولت شاهنشاهی ایران به کنوانسیون گمرکی حمل و نقل بین‌المللی کالا در جاده‌ها
| مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری بیست و دوم | تصمیم‌های مجلس | قوانین برنامه‌های عمرانی کشور مصوب مجلس شورای ملی |
قانون الحاق دولت شاهنشاهی ایران به کنوانسیون گمرکی حمل و نقل بین‌المللی کالا در جاده‌ها - مصوب ۱۳۵۰٫۱.۳۰
ماده واحده - دولت مجاز است الحاق خود را به کنوانسیون گمرکی مربوط به حمل و نقل بین‌المللی کالا در جاده‌ها معروف (T.I.R) منعقد در ژنو‌به تاریخ ۱۵ ژانویه 1959 با اصلاحاتی که در سنوات ۱۹۶۳ و ۱۹۶۶ در آن به عمل آمده و جمعاً مشتمل بر یک مقدمه و ۵۱ ماده و ۹ ضمیمه و یک‌پروتکل امضاء می‌باشد اعلام دارد.
تبصره ۱ - به اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران با توجه به مفاد بند ۱ ماده ۵ کنوانسیون گمرکی مربوط به حمل و نقل بین‌المللی کالا در جاده‌ها‌معروف به (T.I.R) اجازه داده می‌شود که بر اساس شرایط و ضمانت‌نامه‌های مقرر در کنوانسیون به عنوان مؤسسه ضامن عمل نموده و دفترچه‌های‌مربوط (کارنه ت. ای. ار) را صادر نماید.
تبصره ۲ - اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران باید تضمینات لازم جهت انجام تعهدات ناشی از کنوانسیون را از مؤسسات حمل و نقلی که به‌عضویت آن اتاق به عنوان مؤسسه ضامن در می‌آیند مطالبه و وصول نماید.
قانون فوق مشتمل بر یک ماده و دو تبصره و متن کنوانسیون ضمیمه پس از تصویب مجلس شورای ملی در جلسه روز یکشنبه ۱۳۴۹٫۹.۱۵ در جلسه‌روز دوشنبه سی‌ام فروردین ماه یک هزار و سیصد و پنجاه شمسی به تصویب مجلس سنا رسید.
رییس مجلس سنا - جعفر شریف‌امامی [z]کنوانسیون گمرکی مربوط به حمل و نقل بین‌المللی کالا در جاده‌ها تحت کارنه‌های تیر ژنو - ۱۵ ژانویه ۱۹۵۹ (متضمن اصلاحاتی که در سنوات ۱۹۶۳ و ۱۹۶۶ لازم‌الاجرا شده است) طرفهای متعاهد:
به منظور تسهیل حمل و نقل بین‌المللی کالا به وسیله وسائط نقلیه زمینی به شرح زیر موافقت نمودند:
فصل اول - تعاریف ماده ۱ - از لحاظ این کنوانسیون:
الف - اصطلاح "حقوق و عوارض ورودی و خروجی" نه فقط به حقوق گمرکی اطلاق می‌شود بلکه شامل هر گونه حقوق و عوارضی می‌گردد که در‌مورد واردات و صادرات کالا مورد مطالبه قرار می‌گیرد.
ب - اصطلاح "وسائط نقلیه زمینی" نه فقط به هر وسیله موتوری زمینی اطلاق می‌شود بلکه شامل هر نوع یدک و نیمه یدک که به منظور اتصال به چنین‌وسائط نقلیه در نظر گرفته شده نیز می‌گردد.
ج - "محفظه" عبارت است از یک نوع وسیله حمل و نقل (کامیون قفسه‌بندی شده مخصوص حمل خودرو و قطعات حجیم - مخزن منفصل و یا‌وسائط همانند) که:
۱ - به منظور استفاده دائم با دوم و محکم ساخته شده و برای استفاده‌های مجدد مناسب باشد.
۲ - وسیله‌ای که برای تسهیل حمل و نقل کالا توسط یک یا چند وسیله نقلیه بدون اینکه محتویات آن در طول راه تخلیه شده و یا مجدداً بارگیری شود‌ساخته شده است.
۳ - مجهز به وسائلی باشد که بتوان به سهولت آن را جابجا کرد به ویژه از نظر انتقال از یک وسیله نقلیه به وسیله نقلیه دیگر.
۴ - طوری ساخته شده باشد که بتوان آن را به سهولت پر و خالی کرد.
۵ - گنجایش داخلی آن حداقل یک متر مکعب باشد.
اصطلاح "محفظه" شامل وسائط نقلیه و بسته‌بندی‌های معمولی نمی‌گردد.
د - اصطلاح "گمرکخانه خروجی" به هر نوع گمرکخانه داخلی یا مرزی یک دولت طرف کنوانسیون اطلاق می‌شود که در آن اجرای مفاد پیش‌بینی شده در این کنوانسیون در مورد کلیه یا بخشی از محموله که با استفاده از مقررات حمل و نقل بین‌المللی به وسیله وسائط نقلیه زمینی انجام می‌گیرد‌آغاز می‌گردد.
ه - اصطلاح "گمرکخانه مقصد" به هر نوع گمرکخانه داخلی یا مرزی یک طرف متعاهد اطلاق می‌شود که حمل کلیه و یا قسمتی از بار در حمل و نقل‌بین‌المللی توسط خودروهای راه‌پیما حین رعایت مفاد کنوانسیون حاضر در آنجا به پایان می‌رسد.
و - اصطلاح "گمرکخانه سر راه" به هر نوع گمرکخانه مرزی یک طرف متعاهد اطلاق می‌شود که وسیله نقلیه زمینی صرفاً در جریان حمل و نقل‌بین‌المللی تحت مفاد این کنوانسیون از آن عبور کند.
ز - اصطلاح "اشخاص" به اشخاص حقیقی و حقوقی اطلاق می‌گردد.
ح - اصطلاح "کالاهای سنگین وزن و حجیم" به معنی هر نوع شیئی است که به نظر مقامات گمرکی، گمرکخانه خروجی نتوان آن را به سهولت جهت‌حمل و نقل پیاده نمود و یا ۱ - وزن آن از ۷ هزار کیلوگرم تجاوز کند. یا ۲ - یکی از ابعاد آن از ۵ متر زیادتر باشد. یا ۳ - دو بعد آن از ۲ متر زیادتر باشد. یا ۴ - بایستی در وضعی بارگیری شود که ارتفاع آن از ۲ متر تجاوز بنماید.
فصل دوم - حوزه عمل ماده ۲ - مقررات این کنوانسیون شامل حمل و نقل کالاهایی که در وسائط نقلیه زمینی یا در تانکرهایی که توسط وسائط نقلیه از این قبیل حمل می‌شود‌بدون بارگیری مجدد حین عبور از یک یا چند مرز بین یک گمرکخانه خروجی یک طرف کنوانسیون و یک گمرکخانه مقصد طرف دیگر کنوانسیون یا‌بین یک گمرکخانه خروجی و یک گمرکخانه مقصد همان طرف کنوانسیون می‌گردد حتی اگر این قبیل وسائط نقلیه زمینی در قسمتی از طول راه بین‌گمرک‌خانه‌های مبدأ و مقصد توسط وسیله نقلیه دیگری حمل گردد.
ماده ۳ - در اجرای مفاد این کنوانسیون:
الف - حمل و نقل باید به وسیله وسائط نقلیه زمینی یا تانکرهایی که قبلاً مورد قبول واقع شده بر اساس شرایط مذکور در فصل سوم صورت گیرد.معهذا در سرزمین طرفهایی که به موجب بند اول ماده ۴۵ این کنوانسیون محدودیت و شرطی قائل نشده‌اند، ممکن است به استثنای موارد مذکور در بند‌دوم همان ماده طبق شرایط مذکور در فصل چهارم با سایر وسائط نقلیه زمینی کالا را حمل و نقل کرد.
ب - حمل و نقل باید توسط مؤسساتی که طبق مقررات ماده پنجم مورد قبول قرار گرفته تضمین و تحت مقررات سندی به نام کارنه "تیر" صورت گیرد.
فصل سوم مقررات مربوط به حمل و نقل کالا با وسائط نقلیه زمینی یا تانکرهای لاک و مهر شده.
ماده ۴ - با قید توجه به شرایط مذکور در این فصل و فصل پنجم کالاهایی که در وسائط نقلیه زمینی لاک و مهر شده و یا تانکرهای لاک و مهر شده‌توسط وسائط نقلیه زمینی حمل می‌گردد:
الف - مشمول پرداخت حقوق و عوارض ورودی و خروجی به صورت نقد یا به طور سپرده در گمرکخانههای سر راه نمی‌گردند.
ب - به طور کلی این نوع کالاها مشمول بازرسی گمرکی در گمرکخانههای سر راه نمی‌شوند.
معذالک برای جلوگیری از سوء استفاده در موارد استثنایی و مخصوصاً در مواردی که احتمال بروز بی‌نظمی می‌رود مقامات گمرکی می‌توانند در‌گمرک‌خانه‌های سر راه کالاها را به طور سطحی و یا دقیق بازرسی کنند.
ماده ۵ - ۱ - بر اساس شرائط و تضمینهایی که توسط هر یک از طرفین کنوانسیون مقرر خواهد گردید سازمانهایی مجاز خواهند شد که کارنه‌های (تیر)را به طور مستقیم و یا از طریق مؤسسات مربوطه دیگر صادر کرده و به عنوان ضامن عمل کنند.
۲ - در یک کشور تنها به مؤسسه‌ای اجازه فوق داده می‌شود که تضمین آن شامل کلیه مسئولیت‌های ناشی از اقداماتی گردد که در آن کشور بر اساس‌کارنه‌های (تیر) صادره توسط مؤسسات خارجی وابسته به سازمان (تیر) صورت می‌گیرد مشروط بر اینکه مؤسسه مورد نظر نیز به سازمان (تیر) وابسته‌باشد.
ماده ۶ - ۱ - مؤسسه تضمین‌کننده تعهد می‌کند که حقوق و عوارض گمرکی متعلقه و هر گونه عوارض تأخیر و بهره‌های مربوطه و سایر عوارض و هر‌نوع جریمه نقدی مربوط به تخلفات دارنده کارنه "تیر" و اشخاصی را که در امر حمل و نقل شرکت دارند طبق قوانین و مقررات گمرکی کشوری که جرم‌و خلاف در آن صورت گرفته بپردازد.
مؤسسه تضمین‌کننده تواماً و با مسئولیت مشترک با اشخاصی که مبالغ مذکور فوق را باید بپردازند در پرداخت وجوه مسئول می‌باشد.
۲ - این امر که مقامات گمرکی اجازه دهند در محل دیگری غیر از محلهایی که گمرکخانههای خروجی و مقصد قرار دارند کالا مورد بازرسی قرار گیرد.از میزان مسئولیت مؤسسه تضمین‌کننده نخواهد کاست.
۳ - مسئولیت مؤسسه تضمین‌کننده در قبال مقامات یک کشور معین فقط از زمانی آغاز می‌شود که کارنه "تیر" از طرف مقامات گمرکی آن کشور مورد‌قبول واقع شده باشد.
۴ - مسئولیت مؤسسه تضمین‌کننده فقط شامل کالاهایی که در کارنه "تیر" ذکر شده‌اند نمی‌گردد بلکه شامل کلیه کالاهایی نیز می‌گردد که در کارنه‌گنجانیده نشده ولی در قسمت لاک و مهر شده وسیله نقلیه زمینی یا در تانکر لاک و مهر شده قرار دارد. این مسئولیت شامل این کالاها نمی‌شود.
۵ - به منظور تعیین حقوق و عوارض و در صورت لزوم جریمه‌های نقدی مذکور در بند یک این ماده و فقدان دلیل برای اثبات عکس ادعا. اطلاعات‌مربوط به کالاها آن طور که در کارنه "تیر" ثبت شده معتبر شناخته می‌شود.
۶ - زمانی که مقامات گمرکی کشوری بدون قید و شرط کارنه "تیر" را تصفیه کنند دیگر نمی‌توانند از مؤسسه تضمین‌کننده مبالغ مذکور در بند اول این‌ماده را مطالعه کنند مگر اینکه گواهی مفاصا حساب با تقلب یا خطا دریافت شده باشد.
۷ - در مواردی که کارنه "تیر" تصفیه نشده و یا با قید و شرط تصفیه شده باشد مقامات صلاحیتدار نمی‌توانند از مؤسسه تضمین‌کننده مبالغ مذکور در بند‌اول این ماده را مطالبه کنند مگر اینکه در خلال یک سال از تاریخ قبول کارنه "تیر" مقامات صلاحیتدار مؤسسه تضمین‌کننده را از عدم تصفیه یا تصفیه با‌قید و شرط کارنه "تیر" مطلع کرده باشند. به همین ترتیب در مواردی که مفاصا حساب از روی تقلب یا خطا دریافت شده است عمل می‌شود. با این‌تفاوت که در این مورد مدت دو سال خواهد بود.
۸ - مطالبه وجوهی که در بند اول این ماده به آن اشاره شده است ظرف سه سال از تاریخی که به مؤسسه تضمین‌کننده اطلاع داده شده کارنه تصفیه‌نشده یا با قید و شرط تصفیه شده و یا اینکه مفاصا حساب از روی خدعه و به طور غیر مشروع اخذ گردیده است.
از مؤسسه تضمین‌کننده مطالبه‌می‌شود. معذالک در ظرف مدت ۳ سال فوق‌الذکر در مواردی که موضوع تحت رسیدگی مقامات قضایی باشد هر نوع مطالبه‌ای باید در خلال یک سال‌از تاریخی که تصمیم دادگاه قابل اجرا می‌شود عنوان گردد.
۹ - مؤسسه تضمین‌کننده از تاریخ مطالبه پرداخت سه ماه فرصت دارد که مبلغ مطالبه شده را بپردازد. در صورتی که در ظرف ۱۲ ماه از تاریخی که‌مطالبه پرداخت شده است به مقامات گمرکی دلائل قانع‌کننده‌ای دائر بر انجام صحیح کار و حمل و نقل ارائه شود مبالغ پرداخت شده به مؤسسه‌تضمین‌کننده مسترد می‌گردد.
ماده ۷ - ۱ - کارنه "تیر" باید مطابق با فرم استانداردی باشد که در ضمیمه شماره یک این کنوانسیون گنجانده شده است.
۲ - برای هر وسیله نقلیه یا هر تانکر یک کارنه "تیر" تهیه می‌شود. چنین کارنه‌ای فقط برای یک سفر معتبر است. در روی کارنه شماره اسناد جدا شدنی‌برای کنترل گمرکی و اسناد تصفیه برای عملیات حمل و نقل ذکر شده است.
ماده ۸ - حمل و نقل تحت کارنه "تیر" ممکن است در چندین گمرکخانه خروجی و مقصد مورد رسیدگی قرار گیرد مگر اینکه طرف متعاهد یا طرفهای‌متعاهد ذینفع به نحو دیگری اجازه دهند:
الف - گمرکخانههای خروجی باید در همان کشور قرار داشته باشد.
ب - گمرکخانههای مقصد نباید در بیش از دو کشور واقع شده باشد.
ج - تعداد کل گمرکخانههای خروجی و مقصد از ۴ گمرکخانه نبایستی تجاوز نماید.
ماده ۹ - در گمرکخانههای خروجی کالا و وسیله نقلیه زمینی و یا تانکر ضمن کارنه "تیر" برای بازرسی و لاک و مهر گمرکی به مقامات گمرکی ارائه‌می‌شود.
ماده ۱۰ - مقامات گمرکی ممکن است در سرزمینهای خود محدودیت زمانی تعیین کرده و تقاضا کنند وسیله نقلیه زمینی مسیر مشخص و معینی را طی‌کند.
ماده ۱۱ - در هر یک از گمرکخانههای سر راه و در گمرکخانههای مقصد وسیله نقلیه زمینی یا تانکر همراه محموله و کارنه "تیر" مربوط به بار به‌مقامات گمرکی ارائه می‌گردد.
ماده ۱۲ - به جز در مواردی که کالا طبق آخرین جمله ماده چهار بازبینی می‌شود مقامات گمرکی، گمرکخانههای سر راه هر یک از طرفهای متعاهد مهر‌مقامات گمرکی سایر طرفهای متعاهد را محترم می‌شمارند - معهذا طرفین متعاهد اخیرالذکر می‌توانند کالاهای مهر شده را مجدداً به مهر خود ممهور‌نمایند.
ماده ۱۳ - مقامات گمرکی می‌توانند برای جلوگیری از سوء استفاده هر گاه لازم بدانند:
الف - در موارد بخصوص بخواهند وسائط نقلیه زمینی به هزینه حمل‌کننده کالا در خاک کشور آنها همراهی ( اسکورت) شود.
ب - خواستار گردند که وسائط نقلیه زمینی و یا تانکر و محموله آنها در طی راه بازرسی شود.
محمولات فقط در موارد استثنایی بازرسی می‌شود.
ماده ۱۴ - اگر مأمورین گمرک محموله یک وسیله نقلیه زمینی یا تانکر را در یک گمرکخانه سر راه یا در جریان مسافرت بازرسی کنند باید مشخصات‌مهرهای جدید را در اسناد کارنه "تیر" که در کشور متبوع آنها به کار می‌رود و همچنین در ته قبض مربوطه ثبت نمایند.
ماده ۱۵ - با رسیدن به گمرکخانه مقصد کارنه "تیر" باید بدون تأخیر تصفیه گردد معذالک اگر کالا تحت مقررات گمرکی دیگری فوراً ثبت نگردد‌مأمورین گمرک ممکن است حق تصفیه کارنه را مشروط به أخذ تعهد جدیدی که جایگزین تعهد مؤسسه تضمین‌کننده کارنه مذکور گردد برای خود حفظ‌کنند.
ماده ۱۶ - وقتی مأمورین گمرک اطمینان حاصل کردند که کالاهای مذکور در یک کارنه "تیر" در اثر حوادث قهریه ( فورس‌ماژور) نابود شده معافیت از‌پرداخت حقوق و عوارض گمرکی را که معمولاً قابل اخذ است در مورد این نوع کالا مراعات خواهند کرد.
ماده ۱۷ - ۱ - برای اینکه وسائط نقلیه زمینی شامل مقررات این فصل شود وسائط نقلیه باید از نظر ساختمان و وسائل واجد شرائط مذکور در ضمیمه۳ و تانکرها واجد شرایط مذکور در ضمیمه ۶ این کنوانسیون باشد.
۲ - وسائط نقلیه و تانکرها طبق شرایطی که در ضمائم ۴ و ۷ این کنوانسیون ذکر شده مورد قبول واقع می‌شود و گواهی قبولی باید با نمونه‌های مشروح‌در ضمائم ۵ و ۸ مطابقت نماید.
ماده ۱۸ - ۱ - برای یک تانکر که تحت کارنه "تیر" مورد استفاده قرار می‌گیرد هیچ سند ویژه‌ای مورد نیاز نیست به شرط اینکه مشخصات و ارزش تانکر‌در اظهارنامه (صفحه مانیفست) کالای کارنه "تیر" ثبت شده باشد.
۲ - مفاد بند اول این ماده مانع از این نخواهد شد که یک طرف کنوانسیون در گمرکخانه مقصد تشریفات گمرکی را طبق مقررات داخلی خود انجام‌دهد یا اقداماتی جهت جلوگیری از استفاده از تانکر برای حمل مجدد کالا جهت تحویل در سرزمین آن کشور به عمل آورد.
فصل چهارم مقررات مربوط به حمل کالاهای سنگین وزن یا حجیم ماده ۱۹ - ۱ - استفاده از مفاد این فصل فقط محدود به حمل و نقل کالاهای سنگین‌وزن یا حجیم می‌گردد که در بند فرعی (ح) ماده یک این کنوانسیون‌تعریف شده است.
۲ - استفاده از مفاد این فصل در مورد کالاهای فوق‌الذکر فقط در صورتی که به نظر مقامات گمرکی، گمرکخانه خروجی دارای شرایط زیر باشد عملی‌می‌گردد:
الف - کالاهای سنگین وزن یا حجیم و قطعات آنها را بتوان به سهولت با مراجعه به شرح مندرج شناخت یا عنداللزوم بتوان به آنها علائم مشخصه داد یا‌آن‌ها را مهر کرد طوری که کالاها و قطعات اضافی آنها را نتوان کلاً یا جزئاً با کالاهای دیگر تعویض کرد و نشود چیزی از آنها منفصل نمود.
ب - وسیله نقلیه زمینی محلهای پنهانی که بتوان کالا را در آنجا مخفی کرد نداشته باشد.
ماده ۲۰ - به شرط انجام شرایط مذکور در این فصل و فصل پنجم کالاهای سنگین‌وزن یا حجیم که تحت یک کارنه "تیر" حمل می‌شود در‌گمرک‌خانه‌های سر راه از پرداخت یا ودیعه گذاردن حقوق و عوارض گمرکی معاف خواهد بود.
ماده ۲۱ - ۱ - مفاد مواد ۵ و ۶ (به استثنای بند ۴) و ۹ و ۱۰ و ۱۱ و ۱۵ و ۱۶ این کنوانسیون شامل حمل و نقل کالاهای سنگین‌وزن یا حجیم تحت‌یک کارنه "تیر" می‌گردد.
۲ - مفاد ماده ۷ نیز شامل حمل و نقل کالاهای سنگین‌وزن می‌گردد ولی روی جلد و روی کلیه اوراق "کارنه" "تیر" باید عبارت "کالاهای سنگین وزن یا‌حجیم" با حروف درشت به رنگ قرمز و به زبانی که کارنه چاپ شده است نوشته شود.
ماده ۲۲ - مسئولیت مؤسسه تضمین‌کننده تنها شامل کالاهایی که در کارنه "تیر" صورت داده شده نخواهد بود بلکه شامل کالاهایی نیز می‌گردد که با‌وجود آنکه در کارنه ذکر نشده روی سکوی بارگیری یا میان کالاهایی که در کارنه "تیر" تعیین شده قرار دارد.
ماده ۲۳ - مأمورین گمرکی گمرکخانه خروجی ممکن است درخواست کنند. صورت بسته‌بندی‌ها - تصاویر و نقشه‌ها و سایر مشخصات کالاهایی که‌حمل می‌شود به کارنه "تیر" ضمیمه گردد. در این صورت مأمورین گمرک این اسناد بازرسی خواهند کرد و یک نسخه از اسناد مذکور باید به پشت صفحه‌جلد کارنه "تیر" پیوست گردد و کلیه مانیفستهای کارنه "تیر" باید به این اسناد عطف شده باشد.
ماده ۲۴ - کالاهای سنگین‌وزن یا حجیم تحت یک کارنه "تیر" نباید در بیش از یک گمرکخانه خروجی و یک گمرکخانه مقصد مورد بازرسی قرار گیرد.
ماده ۲۵ - اگر هنگام ورود کالا به گمرکخانههای سر راه مأمورین گمرک لازم بدانند شخصی که کالا را به گمرکخانه ارائه می‌دهد مشخصات مشروح‌کالا را در مانیفستهای کارنه "تیر" مجدداً تکمیل نموده و آن را امضاء خواهد کرد.
ماده ۲۶ - مأمورین گمرک در صورتی که مناسب بدانند ممکن است:
الف - بخواهند که وسائط نقلیه زمینی و محموله آنها در گمرکخانههای سر راه یا در جریان مسافرت بازرسی شود.
ب - بخواهند وسائط نقلیه زمینی به هزینه حمل‌کننده کالا در سرزمین آنها همراهی شود.
ماده ۲۷ - مقامات گمرکی گمرکخانه سر راه هر یک از طرفهای متعاهد تا حدود امکان باید علائم مشخصه و مهرهای مقامات گمرکی سایر طرفهای‌متعاهد را محترم بشمارند.
معذالک مأمورین گمرکی گمرکخانه سر راه می‌توانند علائم شناسایی یا مهرهای خود را هم به کالا اضافه نمایند.
ماده ۲۸ - اگر مأمورین گمرکی که در یک گمرکخانه سر راه یا در جریان حرکت کالا آن را بازرسی می‌کنند مجبور شوند علائم تشخیص را پاک کرده و یا‌مهر آن را بشکنند باید مشخصات علائم تشخیص جدید یا مهرهای جدید را که زده‌اند روی اسناد کارنه "تیر" مورد استفاده در کشور متبوع آنها و روی‌قبض مربوطه ثبت نمایند.
فصل پنجم - مقررات متفرقه ماده ۲۹ - ۱ - هر یک از طرفهای کنوانسیون مختار است هر فردی را که نسبت به قوانین گمرکی یا آیین‌نامه‌هایی که در حمل و نقل بین‌المللی کالا با‌وسائط نقلیه جرم بزرگی مرتکب شده باشد به طور موقت یا دائم از استفاده از مزایای کنوانسیون محروم کند.
۲ - برکناری شخص مجرم بی‌درنگ به مقامات گمرکی طرف کنوانسیون که مجرم در قلمرو آن مستقر یا مقیم است و همچنین به مؤسسه تضمین‌کننده‌در کشوری که جرم در آن اتفاق افتاده اطلاع داده خواهد شد.
ماده ۳۰ - اوراق نمونه و فرمهای کارنه "تیر" که از طرف مؤسسات تضمین‌کننده خارجی یا سازمان بین‌المللی به مؤسسات تضمین‌کننده طرف ارسال‌می‌گردد باید از پرداخت حقوق و عوارض گمرکی و ممنوعیت و محدودیت‌های وارداتی معاف باشد.
ماده ۳۱ - یک وسیله نقلیه زمینی تک یا مجموعه‌ای از وسائط نقلیه به هم متصل شده که تحت یک کارنه "تیر" حمل و نقل بین‌المللی کالا را به عهده‌دارد باید یک صفحه مستطیل شکل با حروف T.I.R که مشخصات آن در ضمیمه شماره ۹ این کنوانسیون مذکور است به عقب و جلو وسیله نقلیه یا‌مجموعه وسائط نقلیه نصب نمایند.
صفحات مستطیل شکل باید طوری نصب گردند که به وضوح قابل رؤیت باشد باید بتوان آنها را از ماشین جدا کرد و مهر زد. مهر باید توسط مأمورین‌گمرکی اولین گمرکخانه خروجی زده شود و توسط مأمورین گمرکی آخرین گمرکخانه مقصد برداشته شود.
ماده ۳۲ - اگر مهرهایی که توسط مأمورین گمرکی زده شده جز در موارد پیش‌بینی شده در مواد ۱۴ و ۲۸ شکسته شود و یا اینکه کالایی بدون شکستن‌مهر از بین برود یا آسیب ببیند روش مذکور در ضمیمه شماره یک این کنوانسیون برای استفاده از کارنه "تیر" بدون آنکه به اجرای مقررات قوانین داخلی‌لطمه‌ای وارد آورد دنبال خواهد شد و گزارشی گواهی شده به صورتی که در ضمیمه شماره ۲ این کنوانسیون پیش‌بینی شده تنظیم خواهد گردید.
ماده ۳۳ - طرفهای کنوانسیون باید نمونه مهرهایی را که به کار می‌برند برای سایر طرفهای کنوانسیون ارسال دارند.
ماده ۳۴ - هر طرف کنوانسیون باید فهرستی از گمرکخانههای خروجی گمرکخانههای سر راه و گمرکخانههای مقصد را که برای حمل و نقل با‌استفاده از کارنه "تیر" مورد قبول اوست و در موارد مقتضی با ذکر گمرک‌خانه‌هایی که فقط برای رسیدگی به حمل و نقل مطابق مفاد فصل ۳ مورد استفاده‌قرار می‌گیرد، برای سایر طرفهای کنوانسیون ارسال دارد. طرفهای کنوانسیون دارای سرزمینهای مجاور در مورد تعیین گمرکخانههای مرزی به منظور‌درج در این فهرست با یکدیگر مشورت می‌نمایند.
ماده ۳۵ - در مورد عملیات گمرکی مذکور در این کنوانسیون و در مورد مداخله گمرکی هیچگونه وجهی اخذ نمی‌گردد، مگر در روز و ساعت و مکانی‌غیر از آنچه معمولاً برای اینگونه عملیات در نظر گرفته شده است.
ماده ۳۶ - نقص مفاد این کنوانسیون به هر ترتیب و عنوانی که باشد شخص خلاف‌کار را در کشوری که مرتکب خلاف شده است طبق قوانین آن کشور‌محکوم به مجازات می‌نماید.
ماده ۳۷ - مفاد این کنوانسیون نه مانع اجرای محدودیتها و نظارتهایی که طبق آیین‌نامه‌های داخلی در زمینه‌های اخلاقی - امنیت عمومی - بهداشت و‌سلامت عمومی درباره آفات حیوانی و گیاهی معمول می‌گردد خواهد شد و نه از اخذ عوارضی که به موجب چنین مقرراتی وصول می‌شود جلوگیری‌خواهد کرد.
ماده ۳۸ - مفاد این کنوانسیون مانع از این نخواهد شد که طرفهای کنوانسیون که یک اتحادیه گمرکی یا اتحادیه اقتصادی را تشکیل می‌دهند نتوانند‌نسبت به عملیات حمل و نقلی که از سرزمین آنها شروع شده و یا در آن به اتمام می‌رسد و یا از آن می‌گذرد مقررات ویژه‌ای را به مرحله اجرا بگذارند. به‌شرط اینکه اجرای این مقررات به تسهیلاتی که در این کنوانسیون پیش‌بینی شده لطمه‌ای وارد نیاورد.
فصل ششم - مقررات نهایی ماده ۳۹ - ۱ - کشورهای عضو کمیسیون اقتصادی اروپا و کشورهایی که به صورت مشاور طبق مفاد بند هشتم شرح وظایف کمیسیون پذیرفته شده‌اند‌می‌توانند به یکی از طرق زیر به این کنوانسیون بپیوندند:
الف - با امضای آن.
ب - با تصویب قانونی آن پس از امضاء با شرط تصویب قانونی آن.
ج - با الحاق به آن.
۲ - کشورهایی که حق مشارکت در پاره‌ای از فعالیتهای کمیسیون اقتصادی اروپا را مطابق مفاد بند یازدهم شرح وظایف کمیسیون دارند می‌توانند از‌طریق الحاق به این کنوانسیون پس از لازم‌الاجرا شدن آن به آن بپیوندند.
۳ - این کنوانسیون تا ۱۵ آوریل ۱۹۵۹ برای امضاء مفتوح می‌باشد، پس از این تاریخ کنوانسیون برای الحاق مفتوح خواهد بود.
۴ - تصویب یا الحاق با سپردن سند مربوطه به دبیر کل سازمان ملل صورت می‌گیرد.
ماده ۴۰ - ۱ - این کنوانسیون نود روز پس از تاریخی که ۵ کشور مذکور در بند اول ماده ۳۹ بدون قید تصویب آن را امضاء کرده و یا اسناد تصویب یا‌الحاق به آن را تسلیم نمودند به مرحله اجرا در خواهد آمد.
۲ - در مورد هر کشوری که بعد از ۵ کشور مذکور در ماده ۳۹ که بدون قید تصویب کنوانسیون را امضاء و یا اسناد تصویب یا الحاق را تسلیم نموده باشند‌این کنوانسیون را تصویب و یا به آن ملحق می‌شود. ۹۰ روز پس از تاریخی که کشور مزبور اسناد تصویب یا الحاق را تسلیم می‌نماید کنوانسیون در مورد‌وی لازم‌الاجرا خواهد شد.
ماده ۴۱ - ۱ - هر طرف کنوانسیون می‌تواند به اطلاع دبیر کل سازمان ملل از کنوانسیون کناره‌گیری نماید.
۲ - کناره‌گیری از کنوانسیون ۱۵ ماه پس از تاریخی که دبیر کل سازمان ملل ابلاغیه فسخ را دریافت می‌کند عملی خواهد شد.
۳ - اعتبار کارنه‌های "تیر" که قبل از رسمیت یافتن فسخ صادر شده تغییری نکرده و در ضمن تضمین مؤسسات نیز همچنان معتبر خواهد بود.
ماده ۴۲ - در هر دوره ۱۲ ماه متوالی پس از لازم‌الاجرا شدن کنوانسیون در صورتی که تعداد طرفهای کنوانسیون از ۵ کمتر باشد این کنوانسیون بلااثر‌خواهد شد.
ماده ۴۳ - ۱ - هر کشور هنگام امضای این کنوانسیون که بدون قید تصویب کرده است و یا هنگام سپردن سند تصویب یا سند الحاق یا هر وقت پس از‌این تاریخ می‌تواند با اطلاعیه‌ای خطاب به دبیر کل سازمان ملل اعلام کند که این کنوانسیون شامل کلیه یا هر یک از سرزمینهایی که از نظر روابط‌بین‌المللی کشور مزبور مسئول آن است خواهد گردید. کنوانسیون ۹۰ روز پس از دریافت اطلاعیه از طرف دبیر کل و یا در صورتی که در آن تاریخ هنوز‌به مرحله اجرا گذاشته نشده باشد ۹۰ روز پس از لازم‌الاجرا شدن آن شامل سرزمین یا سرزمینهای نامبرده در اطلاعیه خواهد شد.
۲ - هر کشوری که به موجب بند قبلی اعلام کرده است که این کنوانسیون شامل سرزمینی که از نظر روابط بین‌المللی، آن کشور مسئول آن است می‌گردد‌می‌تواند طبق ماده ۴۱ کنوانسیون را در مورد سرزمین مزبور فسخ شده اعلام نماید.
ماده ۴۴ - ۱ - هر نوع اختلافی که از تفسیر یا اجرای این کنوانسیون بین دو یا چند طرف متعاهد بروز کند باید تا آنجا که ممکن است از طریق مذاکره‌بین طرفین اختلاف حل و فصل شود.
۲ - هر نوع اختلافی که از راه مذاکره بر طرف نشود به درخواست هر یک از طرفهای کنوانسیون که در اختلاف وارد است به حکمیت واگذار می‌شود و‌رسیدگی به آن به یک یا چند داور که از طرف آنها انتخاب شده‌اند محول می‌گردد.
اگر سه ماه پس از تقاضای حکمیت طرفهای اختلاف نتوانند در انتخاب داور یا داوران به توافق برسند ممکن است هر یک از طرفهای اختلاف از دبیر کل‌سازمان ملل تقاضا کند یک داور واحد تعیین نماید تا رسیدگی به اختلاف و اخذ تصمیم به وی محول گردد.
۳ - رأی داور یا داورانی که به موجب بند پیش تعیین شده‌اند برای طرفهای اختلاف لازم‌الاجرا خواهد بود.
ماده ۴۵ - ۱ - هر کشور هنگام امضاء یا تصویب یا الحاق به کنوانسیون می‌تواند اعلام کند یا پس از اینکه به صورت طرف این کنوانسیون در آمد به دبیر‌کل سازمان اطلاع دهد که خود را ملزم به اجرای مفاد فصل چهارم کنوانسیون نمی‌داند.
اطلاعیه‌های دریافتی به عنوان دبیر کل سازمان ملل در نودمین روز دریافت لازم‌الاجرا خواهد بود.
۲ - سایر طرفهای کنوانسیون ملزم نخواهند بود اشخاص مستقر یا مقیم در سرزمین طرفی را که به موجب مفاد بند یک این ماده با قید شرط وارد‌کنوانسیون شده است از تسهیلات مذکور در فصل ۴ منتفع نمایند.
۳ - هر کشور می‌تواند هنگام امضاء یا الحاق به این کنوانسیون اعلام کند که خود را ملزم به اجرای مفاد بندهای دوم و سوم ماده ۴۴ این کنوانسیون‌نمی‌داند. سایر طرفهای کنوانسیون نسبت به هر طرفی که در مورد بندهای مذکور یک چنین قید را قائل شده است تعهدی نخواهند داشت.
۴ - هر طرف کنوانسیون که به موجب بند اول یا سوم این ماده قیودی را قائل شده باشد می‌تواند در هر وقت که بخواهد با اطلاع به دبیر کل سازمان ملل‌از قیود مزبور انصراف نماید.
۵ - سوای قیودی که در بندهای اول و سوم این ماده پیش‌بینی شده است قید دیگری در مورد کنوانسیون حاضر پذیرفته نخواهد شد.
ماده ۴۶ - ۱ - هر طرف کنوانسیون ممکن است سه سال پس از تاریخی که کنوانسیون لازم‌الاجرا می‌شود با ارسال اطلاعیه‌ای به دبیر کل سازمان ملل‌تقاضا کند به منظور تجدید نظر در مفاد کنوانسیون کنفرانسی تشکیل شود. دبیر کل کلیه طرفهای کنوانسیون را از تقاضای تشکیل جلسه مطلع کرده و‌یک کنفرانس تجدید نظر تشکیل می‌دهد به شرط اینکه در خلال ۴ ماه از تاریخ اطلاع دبیر کل به طرفهای کنوانسیون حداقل یک سوم آنها موافقت خود‌را با تقاضای تشکیل کنفرانس به اطلاع دبیر کل رسانده باشند.
۲ - چنانچه طبق مفاد بند پیش کنفرانسی تشکیل شود دبیر کل سازمان ملل متحد از کلیه طرفهای کنوانسیون دعوت خواهد کرد ظرف سه ماه‌پیشنهادهایی را که مایلند در کنفرانس مورد بررسی قرار گیرد تسلیم نمایند. دبیر کل حداقل سه ماه از تاریخی که کنفرانس تشکیل می‌شود دستور موقت‌جلسه و متن پیشنهادهای دریافتی را بین کلیه طرفهای کنوانسیون توزیع می‌کند.
۳ - دبیر کل سازمان ملل متحد در هر کنفرانس که طبق این ماده تشکیل می‌شود کلیه کشورهای مذکور در بند یک ماده ۳۹ و کشورهایی را که به موجب‌بند ۲ ماده ۳۹ به کنوانسیون پیوسته‌اند دعوت می‌نماید.
ماده ۴۷ - ۱ - هر طرف کنوانسیون ممکن است پیشنهاد کند یک یا چند اصلاح در کنوانسیون به عمل آید. متن هر نوع پیشنهاد اصلاحی به دبیر کل‌سازمان ملل متحد تسلیم می‌شود و دبیر کل پیشنهادهای اصلاحی را در اختیار کلیه طرفهای کنوانسیون گذاشته و کلیه کشورهایی را که در بند یک ماده۳۹ به آنها اشاره شده مطلع می‌سازد.
۲ - اگر هیچیک از طرفهای کنوانسیون ظرف سه ماه از تاریخ توزیع پیشنهاد اصلاحی توسط دبیر کل مخالفتی ابراز نکند باید چنین فرض کرد که‌پیشنهادهای اصلاحی که بر اساس بند پیش توزیع شده مورد قبول واقع شده است.
۳ - دبیر کل در حداقل مدت ممکن کلیه طرفهای کنوانسیون را از مخالفت یا عدم مخالفت نسبت به پیشنهاد اصلاحی مطلع می‌کند. اگر با پیشنهاد‌اصلاحی مخالفتی به عمل آید باید چنین فرض کرد که پیشنهاد اصلاحی مورد قبول واقع نشده و بلااثر خواهد بود. اگر چنین ایرادی به عمل نیاید ۹ ماه‌پس از انقضای دوره سه‌ماهه که در بند پیش به آن اشاره شد اصلاحیه در مورد کلیه طرفهای کنوانسیون به مرحله اجرا گذاشته خواهد شد.
۴ - صرفنظر از رویه اصلاحی که در بندهای اول و دوم و سوم این ماده گنجانده شده ممکن است با موافقت بین ادارات صلاحیتدار، کلیه طرفهای‌کنوانسیون در ضمائم آن اصلاحاتی به عمل آورند. چنین توافقی ممکن است متضمن این باشد که در دوره انتقالی مفاد ضمائم قبلی کلاً یا جزئاً با ضمائم‌جدید به مرحله اجرا گذاشته شود. دبیر کل سازمان تاریخ لازم‌الاجرا شدن متون جدید را که ناشی از چنین اصلاحاتی می‌باشد تعیین خواهد نمود.
ماده ۴۸ - گذشته از اطلاعیه‌های پیش‌بینی شده در مواد ۴۶ و ۴۷ دبیر کل سازمان ملل کشورهای مذکور در بند اول ماده ۳۹ و کشورهایی را هم که به‌موجب بند ۲ ماده ۳۹ جزء طرفهای کنوانسیون شده‌اند از موارد مذکور ذیل مطلع خواهد نمود:
الف - امضاء‌ها و تصویبات و الحاقات به کنوانسیون به موجب ماده ۳۹.
ب - تاریخ‌های لازم‌الاجرا شدن این کنوانسیون طبق ماده ۴۰.
ج - کناره‌گیری‌های کنوانسیون به موجب ماده ۴۱.
د - اختتام کنوانسیون طبق ماده ۴۲.
ه - اطلاعیه‌هایی که بر اساس ماده ۴۳ دریافت شده است.
و - اطلاعیه و اطلاعیه‌هایی که طبق ماده ۴۵ بند ۱ - ۳ - ۴ - دریافت شده است.
ز - به مرحله اجرا گذاشتن هر اصلاحیه طبق ماده ۴۷.
ماده ۴۹ - به مجرد اینکه یک کشور طرف موافقتنامه مربوط به اجرای موقت پیش‌نویس کنوانسیونهای بین‌المللی گمرکی درباره جهانگردی و وسائط‌نقلیه زمینی، بازرگانی و حمل و نقل بین‌المللی زمینی منعقده به تاریخ ۱۶ ژوئن ۱۹۴۹ در ژنو جزء طرفهای این کنوانسیون محسوب شود باید اقداماتی‌را که ماده ۴ موافقتنامه مزبور برای فسخ تعیین نموده در مورد پیش‌نویس کنوانسیون بین‌المللی گمرکی - حمل و نقل بین‌المللی زمینی به عمل آورد.
ماده ۵۰ - اعتبار - اثر و مدت پروتکل امضای این کنوانسیون دارای اعتبار اثر و مدت مشابه کنوانسیون بوده و جزء لایتجزای کنوانسیون به شمار‌می‌آید.
ماده ۵۱ - پس از ۱۵ آوریل ۱۹۵۹ - نسخه اصلی این کنوانسیون نزد دبیر کل سازمان ملل متحد سپرده خواهد شد - دبیر کل سازمان ملل نسخ گواهی شده این کنوانسیون را برای هر یک از کشورهایی که در بندهای اول و دوم ماده ۳۹ ذکر گردیده - ارسال می‌دارد.
بنا به مراتب امضاکنندگان زیر که دارای اختیارات لازم می‌باشند این کنوانسیون را امضاء نمودند. این کنوانسیون به تاریخ پانزدهم ژانویه هزار و نهصد و‌پنجاه و نه در ژنو در یک نسخه به زبانهای انگلیسی و فرانسه منعقد گردید که هر دو متن متساویاً معتبر است.
ضمیمه شماره ۱ مدل کارنه "تیر" کارنه "تیر" به زبان فرانسه چاپ می‌شود صفحه اول جلد (خصوصیات سازمانهای بین‌المللی که مؤسسه صادرکننده وابسته به آنها می‌باشد).
کارنه "تیر" ۱ - شماره.
۲ - معتبر تا آخر.
۳ - صادره توسط ...... (نام مؤسسه صادرکننده) ۴ - دارنده ...... (نام و آدرس) ۵ - کشور مبدأ ۶ - کشور یا کشورهای مقصد.
۷ - شماره ثبت وسیله نقلیه.
۸ - گواهی قبولی وسیله نقلیه (محفظه) تانکر* ۹ - شماره: ......
۱۰ - وزن کل ناخالص کالا (طبق مانیفست). تاریخ: ......
۱۱ - ارزش کل کالا (طبق مانیفست).
(باید به پول رایج کشور مبدأ یا به پولی که توسط مقامات صلاحیتدار آن کشور تعیین شده است باشد).
۱۲ - امضاء مقام مجاز مؤسسه صادرکننده و مهر آن مؤسسه.
۱۳ - امضاء دبیر سازمان بین‌المللی.
صفحه دوم جلد اینجانب امضاکننده زیر:
از طرف* ......
(نام و آدرس دارنده) الف - اعلام می‌دارد که کالاهای مشخصه در مانیفست پیوست در وسیله نقلیه (محفظه).
تانکر* - برای مقصدی که در پشت صفحه مشخص گردیده بارگیری شده است.
ب - تعهد می‌کند که با توجه به کیفر مقرر در قوانین جاری کشورهایی که کالا از آنها عبور و یا در آنها حمل می‌شود - طبق این کارنه کالا را کلاً و با‌مهرهای دست نخورده در صورتی که مهرهایی به آن زده شده باشد به گمرکخانههای مسیر و مقصد ارائه نموده و محدودیت زمانی و خط سیر مقرر را‌رعایت نماید.
- >>پاورقی: قسمتهایی را که مربوط نمی‌شود خط بزنید<<.
ج - تعهد می‌نماید که قوانین و مقررات گمرکی کشورهایی را که کالا از طریق آنها عبور نموده و یا در آنها حمل می‌گردد رعایت نماید.
در ...... (نام محل) ...... به تاریخ ...... ۱۹ امضاء دارنده یا نماینده او ۱ - سند شماره (۱) قسمت (۱) ۲ - کارنه "تیر" شماره ۴ - کشور مبدأ کالاهای شماره ۳ - مانیفست کالاها ۵ - کشور مقصد کالاهای شماره >جدول: دوره ۲۲ - جلد ۱۲ - صفحه ۶۰۳۴< ۱۵ - این مانیفست کلاً شامل ...... بسته است که اولین آنها به گمرکخانه (نام محل و کشور) و دومی ...... به گمرکخانه ...... (نام محل کشور) ...... و بقیه‌به گمرکخانه ...... ارسال می‌گردد.
(نام محل و کشور).
۱۶ - من اعلام می‌دارم که مشخصات فوق صحیح و کامل است.
۱۷ - در ...... (نام محل) ...... به تاریخ ......
۱۸ - امضاء دارنده یا نماینده او.
۱۹ - امضاء متصدی و مهر گمرکخانهای که کالا در آن بازرسی می‌شود.
(گمرکخانه خروجی) ۲۰ - توضیح: در آخرین گمرکخانه.
خروجی امضاء متصدی و مهر گمرکخانه باید در پائین مانیفست کلیه اسنادی که می‌بایست برای ادامه عملیات حمل و نقل استفاده شود درج گردد.
>جدول: دوره ۲۲ - جلد ۱۲ - صفحه ۶۰۳۵< ۳۱ - گواهی برای کالاهایی که تحت بازرسی گمرکخانه مبدأ و گمرکخانه ورودی سر راه قرار می‌گیرند.
۳۲ - این سند در گمرکخانه ثبت شده است. (نام محل) ......
۳۳ - تحت شماره ......
۳۴ - مهلت زمانی مقرر برای مسافرت ۳۵ - گمرکخانهای که باید بار در آن ارائه گردد ......
۳۶ - خط سیر تعیین شده توسط گمرک ۳۷ - مهرها و علامات مشخصه ......
۳۸ - مهره‌ها و علامات مشخصه تصدیق شده ۳۹ - متفرقه (برای تشریح کالاها در صورت لزوم) ......
۴۰ - امضاء متصدی و مهر گمرکخانه ۴۱ - توضیح: گمرکخانه خروجی یا گمرکخانه ورودی سر راه باید مشخصات داده شده در این گواهی را در سند بعدی با شماره زوج تکرار نماید.
۴۲ - این سند باید جدا گردیده و بنا به موردی که پیش می‌آید توسط گمرکخانه* خروجی یا گمرکخانه ورودی سر راه نگهداری شود:
۱ - ته قبض شماره ۱ ۲ - مربوط به کارنه "تیر" شماره ۳ - در تاریخ ...... توسط گمرک بازرسی شده.
۴ - تحت شماره ......
۵ - توسط گمرکخانه. (نام محل) ......
۶ - مهرها یا علامت مشخصه.
۷ - مهرها و علامات مشخصه تصدیق شده.
۸ - گمرکخانهای که کار حمل و نقل در آن ارائه می‌گردد.
۹ - در ...... به تاریخ ......
(نام محل) ......
۱۰ - امضاء متصدی و مهر گمرکخانه.
تعهدی که باید توسط شخص ارائه‌کننده بار در صورت درخواست مقامات گمرکی داده شود.
اینجانب امضاکننده زیر:
تعهد می‌نماید که در طی حمل و نقل تحت این کارنه - رعایت قوانین و مقررات مربوطه را بنماید و مخصوصاً محدودیت زمانی و خط سیر را رعایت‌نموده و کالاها را به طور کامل با مهرهای گمرکی دست نخورده به گمرکخانه ارائه دهد.
- >>پاورقی: قسمتهایی را که مربوط نمی‌شود خط بزنید<<
در ...... به تاریخ ...... ۱۹ (نام محل) ......
امضاء ......
سند شماره ۲ (قسمت ۱) ۲ - کارنه تیر شماره ۴ - کشور مبدأ کالاهای شماره ۳ - مانیفست کالا ۵ - کشور مقصد کالاهای شماره شماره علامات و تعداد نوع شرح کالا وزن وزن خالص و حجم، ارزش ردیف شماره بسته‌ها بسته‌ها ...... ناخالص تعداد و غیره
۶ ۷ ۸ ۹ ۱۰ ۱۱ ۱۲ ۱۳ ۱۴ ......
......
۱۵ - این مانیفست کلاً شامل ...... بسته است که اولین آنها
(تعداد کامل) ...... (کامل) ......
به گمرکخانه ...... دومی ......
(محل و کشور) ...... (کامل) ......
به گمرکخانه ...... و بقیه به گمرکخانه ......
(محل و کشور) ...... (محل و کشور) ......
ارسال می‌گردد.
۱۶ - من اعلام می‌دارم که مشخصات فوق صحیح و کامل است.
۱۷ - در ...... به تاریخ ......
(نام محل و کشور) ......
۱۸ - امضاء دارنده یا نماینده او.
۱۹ - امضاء متصدی و مهر گمرکخانهای که در آنجا کالا تحت بازرسی قرار می‌گیرد.
(گمرکخانه مبدأ) ......
۲۰ - توضیح: در آخرین گمرکخانه خروجی امضاء متصدی و مهر گمرکخانه باید در پائین مانیفست در کلیه اسنادی که باید برای ادامه عملیات حمل و‌نقل استفاده شود درج گردد.
۲۱ - سند شماره ۲ (قسمت ۲) ۲۲ - مربوط به کارنه تیر شماره ...... معتبر تا آخر ......
(نام مؤسسه صادرکننده) ......
۲۳ - صادره توسط ......
۲۴ - به ...... (نام دارنده) ......
۲۵ - که محل کار آن در ...... (آدرس دارنده) می‌باشد ......
۲۶ - گمرکخانههای مبدأ ۱ - ...... ۲ - ...... ۳ - ......
۲۷ - گمرکخانههای سر راه ......
۲۸ - گمرکخانههای مقصد ۱ - ...... ۲ - ...... ۳ - ......
(طبق مانیفست) ......
۲۹ - شماره ثبت وسیله نقلیه ۳۰ - گواهی قبولی وسیله نقلیه محفظه (۱) * شماره ...... به تاریخ ......
- >>پاورقی: قسمتهایی که مربوط نمی‌شود خط بزنید<<
۳۱ - گواهی برای کالاهایی که در گمرکخانه خروجی یا گمرکخانه ورودی سر راه تحت بازرسی گمرکی قرار گرفته‌اند.
۳۲ - این سند در گمرکخانه ...... ثبت شده است.
۳۳ - تحت شماره ......
۳۴ - محدودیت زمانی مقرر برای مسافرت ......
۳۵ - گمرکخانهای که بار باید در آن ارائه شود.
۳۶ - خط سیر تعیین شده توسط گمرکخانه ......
۳۷ - مهرها یا علامات مشخصه ......
۳۸ - مهرها یا علامات مشخصه تصدیق شده ......
۳۹ - متفرقه (برای تشریح کالا در صورت لزوم) ......
۴۰ - امضای متصدی و مهر گمرکخانه ......
۴۱ - توضیح:
این گواهی باید توسط گمرکخانهای که سند قبلی را کامل کرده با شماره فرد پر شود.* ۴۲ - گواهی ترخیص توسط گمرکخانه خروجی سر راه یا گمرکخانه مقصد.
۴۳ - *(۱) وسیله نقلیه . محفظه که در بالا مشخص گردیده به طور صحیح و سالم ارائه شده است.
مهرها و علامات مشخصه دست نخورده بوده و گواهی شدند.
۴۴ - *(۱) وسیله نقلیه . محفظه به راه خود به طرف گمرکخانه ...... ادامه داده است.
۴۵ - *(۱) اطمینان حاصل شد که وسیله نقلیه . محفظه محتوی بسته‌هایی است که مطابق مانیفست فوق به این گمرکخانه تسلیم گردیده است.
۴۶ - شرایط یا خلافهای تأیید شده: ......
......
......
......
......
......
۴۷ - تعهدات ...... (طبق شرایط فوق)
تحت شماره ...... انجام گرفته است.
۴۸ در ...... به تاریخ نام محل ۴۹ - امضاء متصدی و مهر گمرکخانه ......
۵۰ - این سند باید توسط گمرکخانه خروجی سر راه یا گمرکخانه مقصد جدا شود و پس از تکمیل به گمرکخانه (آن کشوری که) در آنجا کالا تحت‌بازرسی گمرکی قرار گرفته است ارسال گردد.
۱ - ته قبض شماره . ۲
- >>پاورقی: قسمتهایی که مربوط نمی‌شود خط بزنید<<
۲ - مربوط به کارنه "تیر" شماره ۳ - ورود در تاریخ ...... گواهی شد.
۴ - تحت شماره ......
۵ - توسط گمرکخانه در ......
۶ - مهرها یا علامات مشخصه دست نخورده ۷ - بدون قید و شرط ...... تصفیه شد.
۸ - شرایط یا نوع خلافهای تأیید شده ......
......
۹ - در ...... به تاریخ ......
(نام محل) ......
۱۰ - امضاء متصدی و مهر گمرکخانه:
صفحه ۳ جلد مقررات استفاده از کارنه "تیر" ۱ - کارنه "تیر" یا در کشوری که دارنده مقیم آن بوده یا محل کارش در آنها واقع شده است صادر می‌گردد.
۲ - کارنه "تیر" به زبان فرانسه چاپ می‌شود. معهذا ممکن است صفحات اضافی شامل ترجمه متن کارنه به زبان کشور صادرکننده در آن درج گردد.
۳ - مانیفست به زبان کشور مبدأ تکمیل می‌گردد. مقامات گمرکی سایر کشورهایی که با کارنه "تیر" سر و کار دارند حق دارند ترجمه کارنه به زبان خود را‌مطالبه نمایند.
به منظور جلوگیری از تأخیری که ممکن است در تعقیب این موضوع به وجود آید به حمل‌کنندگان توصیه می‌شود که ترجمه‌های لازمه را در اختیار‌راننده وسیله نقلیه بگذارند.
۴ - الف - مخصوصاً توصیه می‌شود که مانیفست طوری به وسیله ماشین تحریر پر شود و تکثیر گردد که کلیه فرمهای آن کاملاً خوانا باشد.
۴ - ب - در صورتی که در مانیفست کالا جای کافی برای وارد کردن کلیه اقلامی که حمل می‌گردد نباشد صفحات جداگانه‌ای از همان مدل مانیفست‌ممکن است به آن علاوه گردد ولی کلیه نسخ مانیفست‌ها باید شامل نکات زیر باشد:
۱ - به اوراق اضافی اشاره شود.
۲ - صورت ریز تعداد و نوع بسته‌ها و حجم کالاهای مندرج در اوراق اضافی.
۳ - ارزش کل و وزن ناخالص کالاهایی که در اوراق مزبور آمده‌اند.
۴ - ج - در موردی که مقامات گمرکی لازم بدانند که صورت بسته‌بندی تصاویر و طرحها و غیره جهت معرفی دقیق کالاها به کارنه "تیر" منضم کردند‌این نوع ضمائم مهر مقامات گمرکی را در بر خواهد داشت.
یک نسخه از این اسناد به پشت صفحه ۲ جلد کارنه "تیر" پیوست می‌گردد و کلیه نسخ مانیفست شامل یک لیست از این اسناد خواهد شد.
۵ - وزن و حجم و سایر اندازه‌ها به واحدهای سیستم متریک بیان خواهد شد و ارزشها نیز به واحد پولی کشور مبدأ یا به پولی که مقامات صلاحیتدار‌آن کشور مقرر می‌نماید خواهد بود.
۶ - هیچگونه تراشیدگی یا دوباره‌نویسی در کارنه "تیر" مجاز نمی‌باشد.
هر نوع تصحیح باید به این طریق انجام گیرد که روی مشخصات نادرست خط کشیده شده و در صورت لزوم مشخصات صحیح به متن اضافه شوند.
کلیه تصحیحات توسط شخصی که آن را انجام می‌دهد گواهی و به وسیله مقامات گمرکی مهر خواهد شد.
۷ - صفحه دوم جلد کارنه "تیر" و کلیه نسخ مانیفست توسط دارنده کارنه یا نماینده او تاریخ گذاری و امضاء خواهد شد.
در صورتی که مقامات گمرکی لازم بدانند شخصی که بار را به گمرکخانه تحویل می‌دهد تعهدنامه مندرج در پشت اسناد که با شماره‌های فرد مشخص شده امضاء خواهد کرد.
۸ - حمل و نقل کالاهای سنگین و حجیم تحت یک کارنه "تیر" نباید از بیش از یک گمرکخانه خروجی یا بیش از یک گمرکخانه مقصد عبور نماید. سایر‌حمل و نقلهایی که تحت یک کارنه "تیر" صورت می‌گیرد می‌تواند از گمرکخانههای متعدد خروجی و مقصد عبور نماید در صورتی که روش خاصی‌تعیین نشده باشد.
الف - گمرکخانههای خروجی باید در همان کشور قرار داشته باشد.
ب - گمرکخانههای مقصد نباید در بیش از دو کشور قرار داشته باشد.
ج - تعداد کل گمرکخانههای خروجی و مقصد نباید از ۴ تجاوز کند.
در صورتی که حمل کالا فقط از طریق یک گمرکخانه خروجی و یک گمرکخانه مقصد صورت گیرد کارنه باید حداقل شامل دو فرم برای کشور مبدأ و دو‌فرم برای کشور مقصد و دو فرم برای هر کشوری که از آن عبور می‌شود باشد. برای هر محل اضافی جهت بارگیری یا تخلیه دو فرم دیگر لازم است به‌علاوه در صورتی که محلهای تخلیه کالا در دو کشور مختلف قرار داشته باشد دو فرم دیگر مورد نیاز است.
۹ - در صورتی که کالا از چندین گمرکخانه خروجی یا مقصد عبور نماید مشخصات کالا باید در هر گمرکخانهای که تحت بازرسی گمرکی قرار می‌گیرد‌به طور واضح و جداگانه در مانیفست مشخص گردد.
۱۰ - به راننده وسیله نقلیه توصیه می‌شود که متوجه باشد در گمرکخانه خروجی و گمرکخانه سر راه و گمرکخانه مقصد یک سند از کارنه "تیر" جدا گردد‌اسنادی که دارای شماره‌های فرد می‌باشد برای بازرسی گمرکی کالا و اسنادی که شماره‌های زوج دارد جهت تصفیه آنها تعیین شده‌اند.
۱۱ - در مورد شکسته شدن مهر گمرک یا از بین رفتن کالا یا خسارت دیدن اتفاقی آن در راه حمل‌کننده باید مراقبت کند که هر چه زودتر یک صورتمجلس تأیید شده توسط مقامات کشوری که وسیله نقلیه در آن قرار دارد تنظیم گردد.
حمل‌کننده باید در صورتی که در آن نزدیکی گمرکخانهای وجود داشته باشد با مقامات مربوطه و در صورت عدم دسترسی به گمرکخانه با هر نوع مقام‌صلاحیتدار تماس بگیرد.
حمل‌کنندگان همچنین باید برای این منظور نسخی از فرم صورت مجلس را طبق مفاد ضمیمه ۲ کنوانسیون "تیر" همراه داشته‌باشند.
این فرمها باید به زبان فرانسه به زبان ملی هر کشوری که از آن عبور می‌شود چاپ شود.
۱۲ - در صورت وقوع حادثه‌ای که ایجاب می‌کند بار به وسیله نقلیه دیگر یا تانکر (محفظه) دیگری منتقل گردد این کار فقط می‌تواند در حضور یکی از‌مقامات مذکور در بند قبل صورت پذیرد. مقام مزبور صورت مجلس تهیه کرده و در آن صحت انجام کار را گواهی می‌کند. در صورتی که در کارنه "تیر"عبارت "کالای سنگین یا حجیم" ذکر نشده باشد باید وسیله نقلیه یا تانکر (محفظه) جانشین شده تأیید و مهر شود و مهر به کار رفته در صورت مجلس‌تشریح گردد. با این حال در صورتی که وسیله نقلیه یا تانکر (محفظه) قابل قبول موجود نباشد انتقال کالا به وسیله نقلیه یا تانکر (محفظه) غیر قابل قبول‌در صورتی مجاز خواهد بود که این وسیله ایمنی کافی داشته باشد. در این صورت مقامات گمرکی کشورهای بعدی نظر خواهند داد که آیا آنها هم‌می‌توانند ادامه حمل و نقل تحت کارنه "تیر" را با آن وسیله نقلیه مجاز نمایند یا نه.
۱۳ - در مورد احتمال خطر قریب‌الوقوع که ضرورت تخلیه فوری تمام بار یا قسمتی از آن را ایجاب می‌کند. راننده می‌تواند بدون تقاضا از مقامات‌مذکور در بند ۱۱ و انتظار مداخله آنان رأساً اقدام نماید. او باید بعداً دلیل کافی مبنی بر اجبار وی در انجام چنین اقدامی به خاطر حفظ وسیله نقلیه یا‌تانکر (محفظه) یا بار ارائه نماید.
راننده باید بعد از انجام اقدامات احتیاطی فوری کلیه آنها را در صفحه ۴ جلد کارنه "تیر" ضبط نموده و مقامات مذکور‌در بند ۱۱ را به منظور روشن کردن موضوع معاینه بار - وسیله نقلیه یا تانکر (محفظه) مهر شده و تنظیم یک صورتمجلس گواهی شده مطلع نماید.
۱۴ - در کلیه موارد پیش‌بینی شده در بندهای ۱۱ - ۱۲ - ۱۳ - مقامات مربوطه باید صورتمجلس گواهی شده را در صفحه ۴ جلد کارنه "تیر" ذکر‌نمایند.
صورتمجلس گواهی شده باید به کارنه "تیر" پیوست شده و تا گمرکخانه مقصد همراه بار باشد.
صفحه چهار جلد اتفاقات و تصادفات بین راه ضمیمه ۲ صورتمجلس‌های رؤیت در اوراق نمونه چاپی به زبان کشور وقوع رویدادها و به زبان فرانسه تنظیم خواهد شد.
۱ - حمل و نقل بین‌المللی کالا به وسیله وسائط نقلیه زمینی تحت کارنه "تیر".
۲ - صورت مجلس رؤیت.
۳ - تنظیم شده در اجرای بندهای ۱۱ تا ۱۴ مقررات مربوط به استفاده از کارنه "تیر".
۴ - (۱) امضاکنندگان ذیل * ۵ - گواهی می‌نماید که در تاریخ ...... در محل ...... ساعت ۶ - در سرزمین کشور ...... در محلی به نام ......
۷ - وسیله نقلیه زمینی به شماره ثبت ......
۸ - دارای شماره راهنمایی ......
۹ - حامل کالا با کارنه "تیر" ......
۱۰ - صادره به تاریخ ...... به شماره ......
۱۱ - (۲) توسط ** ۱۲ - مشاهدات مشروحه ذیل به عمل آمد
- >>پاورقی: نام و درجه مأمورین و مقامات متبوعه آنها<<
- >>پاورقی: نام و آدرس اتحادیه صادرکننده<<
۱۳ - مهر و موم‌های مشروحه ذیل که توسط دفتر گمرکی مبدأ...... و دفتر گمرکی انجام شده بود.
۱۴ - شکسته شده است . کسر دارد*.
۱۵ - قسمت بار وسیله نقلیه . تانکر (محفظه) دست خورده بود.
۱۶ - هیچ کالایی کم نشده*.
۱۷ - کالاهای زیر (به ترتیب شماره مانیفست کارنه "تیر" گمشده . معدوم شده*.
>جدول: دوره ۲۲ - جلد ۱۲ - صفحه ۶۰۴۸< ۱۹ - حمل‌کننده توضیحات زیر را داد (علت شکسته شدن مهرها یا گم شدن کالا، اقدامات انجام شده برای حفظ کالا و غیره) ......
- >>پاورقی: قسمتی که مربوط نمی‌شود خط بزنید<<
۲۰ - ما. امضاکنندگان زیر گواهی می‌کنیم که ......
۲۱ - اقدامات زیر صورت پذیرفت (زدن مهرهای جدید. انتقال بار - و غیره) ......
......
......
۲۲ - تعداد و مشخصات مهرهای جدید.
۲۳ - مشخصات وسیله نقلیه تانکر (محفظه) - * که بار به آن منتقل شده است.
......
......
......
۲۴ - وسیله نقلیه تانکر (محفظه) نامبرده(۱) * ۲۵ - (۱) دارای گواهی قبولی شماره ...... می‌باشد* ۲۶ - دارای گواهی قبولی نیست(۱) * ۲۷ - امضاء و مهر متصدیانی که این صورت مجلس را تنظیم کردند.
۲۸ - مهر گمرکخانه مرزی خروجی کشوری که این صورتمجلس در آن تنظیم شد.
- >>پاورقی: قسمتهایی را که مربوط نمی‌شود خط بزنید<<
ضمیمه شماره . ۳ آیین‌نامه مربوط به وضع فنی وسائط نقلیه‌ای که ممکن است برای حمل و نقل بین‌المللی کالا تحت مهر گمرکی مورد قبول واقع گردد ماده ۱ - کلیات ۱ - برای حمل و نقل بین‌المللی کالا با وسیله نقلیه زمینی تحت مهر گمرکی فقط وسایط نقلیه‌ای که با مشخصات زیر ساخته و مجهز شده باشد پذیرفته‌خواهد شد.
الف - این وسایط نقلیه باید طوری باشد که بتوان آنها را به آسانی با مهرهای گمرکی ممهور نمود.
ب - این وسایط نقلیه باید طوری باشد که نتوان کالاهایی را از بخش مهر شده آنها بدون صدمه آشکار به آن بخش یا بدون شکستن مهر بیرون آورد و یا‌در آن جا داد.
ج - این وسایط نقلیه نباید دارای فضاهای مخفی باشند که بتوان کالاهایی را در آنها پنهان کرد.
۲ - این وسائط نقلیه باید طوری ساخته شده باشد که کلیه فضاهای آنها را که به صورت قسمت‌بندی و مخزن یا جاسازی می‌باشد و می‌توان کالاهایی را‌در آنها جا داد بتوان به آسانی مورد بازرسی گمرکی قرار داد.
۳ - در صورتی که در داخل این وسائط نقلیه فضاهای خالی در میان دیوارها کف و سقف به وجود آمده باشد سطح داخلی باید به طور محکم و ثابت و‌کامل و مداوم ساخته شود به طوری که نتوان آن را بدون باقی گذاشتن اثرات آشکار از سایر قسمتها جدا کرد.
ماده ۲ - ساختمان قسمت بار ۱ - دیوارها - کف و سقف قسمت بار باید از صفحات فلزی - تخته‌های فلزی با صفحات دیگر با مقاومت کافی و ضخامت مناسب طوری جوش -پرچ - دوخته یا متصل شوند که شکافی که بتوان از طریق آن به محتویات دست یافت به وجود نیاید.
قسمتهای مختلف باید به یکدیگر متصل شده و طوری قرار گیرند که نتوان آنها را بدون برجا گذاشتن اثرات واضع یا صدمه زدن به مهر گمرک حرکت داد‌یا برداشت.
۲ - در مواردی که قطعات به وسیله میخ پرچ مونتاژ می‌شوند - پرچها ممکن است در داخل یا در خارج قرار بگیرند. پرچهایی که قطعات داخلی‌دیواره‌ها کف و سقف را به هم متصل می‌کنند باید از میان قطعاتی که به هم اتصال می‌دهند بگذرند. در مواردی که مونتاژ به طریق دیگری غیر از پرچ‌صورت می‌گیرد پرچها یا سایر وسایل اتصال که قطعات اصلی دیوارها کف و سقف را نگه می‌دارند باید در خارج قرار داده شوند سپس به داخل فرو‌شوند و خوب پیچ یا پرچ یا جوش شوند. در صورتی که سایر پیچها با وسائل اتصال در داخل قرار بگیرند باید مهره به طرز رضایتبخشی در خارج جوش شده و با مواد غیر شفاف پوشانده نشود.
صفحات فلزی یا تخته‌های فلزی را نیز می‌توان با خم کردن یا تا کردن لبه‌های آنها به طرف داخل وسیله نقلیه به یکدیگر متصل کرد. این لبه‌ها ممکن‌است:
یا به وسیله پرچ - پیچ یا سایر وسائل اتصال که از میان آنها و همچنین از میان وسایلی (در صورت وجود) که آنها را به هم وصل می‌کند به هم متصل‌شوند و یا به وسیله باریکه‌های فلزی که تحت فشار همراه با وسائل اتصال به شکل گیره خم شده‌اند به طور مداوم به هم می‌پیوندند. (تصویر شماره ۶ضمیمه صفحه بعد) >تصویر: دوره ۲۲ - جلد ۱۲ - صفحه ۶۰۵۲< ۳ - روزنه - برای تهویه هوا مجاز خواهد بود مشروط بر آنکه بلندترین بعد آن از ۴۰۰ میلیمتر زیادتر نشود. در صورتی که روزنه دسترسی مستقیم به‌داخل قسمت بار را ممکن سازد باید آن را با تور فلزی یا پرده‌های مشبک فلزی (حداکثر بعد روزنه‌ها - ۳ میلیمتر در هر دو مورد) که با نرده جوشکاری‌شده (یا حداکثر بعد سوراخ - ۱۰ میلیمتر) محافظت می‌شود پوشانیده - در صورتی که روزنه نامبرده دسترسی مستقیم به داخل قسمت بار را ( مثلاً به‌وسیله مجرای زانویی یا چند خم) ممکن نسازد باید آن را با همان وسایل محافظت مجهز نمود ولی ابعاد روزنه‌ها ممکن است به ترتیب به ۱۰ میلیمتر و۲۰ میلیمتر (به جای ۳ میلیمتر و ۱۰ میلیمتر) افزایش یابد. این وسائل را نمی‌توان بدون جا گذاشتن اثرات آشکار از خارج برداشت تور فلزی از سیمی با‌حداقل یک میلیمتر قطر باید طوری ساخته شود که نزدیک نمودن سیمها به یکدیگر ممکن نباشد و سوراخها را نتوان بدون باقی گذاشتن اثرات آشکار‌گشاد نمود.
۴ - تعبیه دریچه‌های کوچک مجاز است مشروط بر آنکه شامل یک شیشه ثابت و توری فلزی باشد که نتوان آن را از خارج برداشت. قطر سوراخهای‌توری نباید از ۱۰ میلیمتر تجاوز کند.
۵ - سوراخهایی که برای مقاصد فنی از قبیل گریس‌کاری - نگهداری و پر کردن جعبه ماسه در کف تعبیه می‌گردد فقط در صورتی مجاز است که آنها را با‌یک روکش مناسب پوشانید که با جفت کردن آن قسمت بار از خارج غیر قابل دسترسی باشد.
ماده ۳ - وسایل مسدود کردن ۱ - درها و سایر وسایل مسدود کردن وسایط نقلیه با یک وسیله‌ای که مهر کردن گمرک را ساده و عملی نماید مجهز می‌گردد. این وسیله یا به بدنه درها‌در جاهای فلزی جوش می‌شود یا به وسیله حداقل دو پیچ که از طرف داخل به مهره‌ها پرچ یا جوش می‌گردد محکم خواهد شد.
۲ - لولاها باید طوری ساخته و نصب شود که درها و سایر وسایل مسدود کردن را نتوان در حالت بسته از میخ لولا بیرون کشید. پیچها - میخ - لولا و‌سایر اتصالات باید - به قسمتهای خارجی لولا جوش شود.
در مواردی که درها و سایر مسدود کردن دارای یک وسیله قفل کردن غیر قابل دسترسی از خارج باشد به طوری که بتواند از خارج شدن در از میخ لولا‌جلوگیری کند احتیاجی به لوازم فوق نخواهد بود.
۳ - درها باید طوری ساخته شود که به طور کامل بسته شده و کلیه درز و شکافها پوشانیده شود.
۴ - وسیله نقلیه باید برای حفظ مهر گمرک با یک وسیله مطمئن مجهز شود و یا طوری ساخته شود که مهر گمرکخانه به طور کافی محافظت گردد.
ماده ۴ - وسیله نقلیه مخصوص ۱ - شرایط فوق‌الذکر شامل وسایل نقلیه عایق‌دار - یخچال‌دار و یا سردکن و مخزن‌دار و وسایط نقلیه مخصوص حمل مبل و اثاثه می‌گردد که ضمن‌عدم منافات با شرایط فنی اینگونه وسایط نقلیه با موارد استفاده از آنها مطابقت داشته باشد.
۲ - درهای مخزن - شیر و سوراخهای آدم‌رو تانکر (محفظه) باید طوری ساخته شود که کار مهر کردن گمرک را ساده و عملی نماید.
ماده ۵ - وسائط نقلیه با روکش محافظ ۱ - در موارد مقتضی - مفاد ماده ۲ تا ۴ در مورد وسایط نقلیه با روکش محافظ نیز صدق می‌کند. معذالک وسایل مسدود کردن و محافظت روزنه‌های‌تهویه هوا مذکور در ماده ۲ بند ۳ ممکن است شامل یک صفحه فلزی مشبک از خارج (با حداکثر بعد شبکه ۱۰ میلیمتری) و نرده فلزی یا سایر تورهای‌بسیار محکم از داخل گردد.
(با حداکثر بعد شبکه ۳ میلیمتر که تارهای آنها باید طوری باشد که نتوان بدون باقی گذاشتن اثر آشکار آنها را به هم فشرد) پرده توری باید طوری با‌روکش محکم شده باشد که نتوان آنها را بدون باقی گذاردن اثر آشکار تغییر داد. به علاوه وسایط نقلیه با روکش محافظ با شرایط زیر مطابقت خواهد‌داشت.
۲ - روکش باید یا از برزنت محکم یا از پارچه پوشیده از پلاستیک یا لاستیک غیر تیره و غیر قابل کشش و با مقاومت کافی باشد روکش باید یکپارچه یا‌به صورت نوارهای یک تکه باشد. روکش باید دارای وضعی مناسب بوده و طوری درست شده باشد که اگر چنانچه وسیله مسدود کردن بسته است‌دسترسی به بار بدون باقی گذاردن اثرات آشکار غیر ممکن گردد.
۳ - در صورتی که روکش از چند تخته نواری درست شده باشد کناره‌های آنها باید در یکدیگر تا شده و با دو درز با حداقل ۱۵ میلیمتر فاصله به هم‌دوخته شود.
این درزها باید مطابق شکل شماره ۱ که ضمیمه این آیین‌نامه است دوخته شود. معذالک در مورد بعضی قسمتهای روکش از قبیل روی هم گرد قسمت‌پشت و زوایایی که برای استحکام بیشتر ضخیم‌تر شده‌اند میسر نگردد که نوارها به طرق فوق متصل شود کافی است لبه بخش فوقانی را تا کرده و درزها‌را مطابق شکل شماره ۲ که ضمیمه این آیین‌نامه است دوخت.
نخهایی که برای یکی از دو درز به کار می‌رود باید دارای رنگهای مختلف باشد. یکی از‌درزها باید فقط از طرف داخل قابل رؤیت باشد و رنگ نخ به کار رفته برای آن درز با رنگ خود روکش فرق داشته باشد. کلیه درزها باید با چرخ دوخته‌شده باشد.
۴ - در صورتی که روکش از پارچه با رویه پلاستیکی بوده و از نوارهای مختلف تشکیل شده باشد نوارها نیز ممکن است مطابق شکل شماره ۳ منضم‌به این آیین‌نامه به یکدیگر وصل گردد.
لبه‌ها باید حداقل ۱۵ میلیمتر روی هم برگردد و همچنین باید در تمام عرض قسمتها روی هم قرار گرفته به یکدیگر متصل شود. لبه روکش خارجی باید‌با یک بند پلاستیکی با حداقل ۷ میلیمتر پهنا که به همان طریق متصل می‌گردد پوشیده شود. بند پلاستیکی و حداقل سه میلیمتر عرض از هر دو طرف‌بند مزبور باید با یک علامت متحدالشکل مهر شود.
نوارها باید طوری به هم متصل گردد که بدون برجا گذاردن اثرات آشکار نتوان آنها را از هم جدا و‌دوباره متصل کرد.
۵ - هر گونه اصلاح و تعمیر باید مطابق روشی که در شکل شماره ۴ منضم به این آیین‌نامه مشخص گردیده صورت گیرد. بدین معنی که لبه‌ها در یکدیگر‌تا شده و یا دو درز قابل رؤیت به فاصله ۱۵ میلیمتر به هم دوخته می‌شود، رنگ نخ قابل رؤیت از داخل باید با رنگ نخ قابل رؤیت از خارج و رنگ خود‌روکش متفاوت باشد. تمام درزها باید با چرخ دوخته شود. در مورد تعمیر و اصلاح روکش پارچه‌ای با رویه پلاستیکی هم می‌توان طبق روش مشروح‌در بند ۴ فوق عمل نمود.
۶ - حلقه‌های استحکام باید طوری کار گذارده شود که نتوان آنها را از خارج برداشت روزنه‌های چشمی در روکش باید با فلز یا چرم مستحکم شود.فاصله بین روزنه‌های چشمی نباید از ۲ متر تجاوز نماید.
۷ - روکش باید طوری به بدنه‌ها ثابت شود که دسترسی به بار را کاملاً غیر ممکن نماید.
روکش باید با حداقل سه میله یا تخته طولی که در انتهای محل با روی تسمه‌ها یا روی دیواره‌های وسیله نقلیه قرار می‌گیرد نگهداری شود. در جایی که‌محل بار بیش از ۴ متر طول دارد باید حداقل یک تسمه اضافی هم به کار رود. تسمه‌ها باید طوری ثابت شوند که نتوان وضع آنها را از خارج تغییر داد.
۸ - به منظور استحکام بیشتر یکی از وسایل زیر باید به کار برده شود.
الف - طناب فولادی با حداقل ۳ میلیمتر قطر.
ب - با طناب کنفی یا همانند با حداقل ۸ میلیمتر قطر که در یک غلاف پلاستیکی شفاف غیر قابل کشش قرار گرفته و یا.
ج - میله‌های آهنی با حداقل ۸ میلیمتر قطر.
طنابهای فولادی به جز با یک غلاف پلاستیکی شفاف غیر قابل کشش با چیز دیگری نباید پوشیده شوند. میله‌های آهنی نباید با یک ماده غیر شفاف‌پوشیده شوند.
۹ - هر طناب فولادی - کنفی یا همانند باید یک پارچه بوده و دارای یک قطعه فلز در دو انتها باشد. چفت هر قطعه فلز انتهایی شامل یک پرچ خالی‌می‌باشد که سراسر طناب را طوری طی می‌کند که ورود ریسمان مهر گمرک را ممکن می‌سازد طناب باید در دو طرف پرچ خالی قابل رؤیت بماند طوری‌که بتوان اطمینان حاصل نمود که طناب یکپارچه است (به شکل شماره ۵ منضم به این آیین‌نامه نگاه کنید.).
۱۰ - هر میله آهنی استحکام که مورد استفاده قرار می‌گیرد باید یکپارچه بوده و دارای یک سوراخ در یک انتها برای وسیله مسدود کردن و در انتهای‌دیگر یک سر فلزی باشد و طوری ساخته شود که چرخش میله را در محور خود غیر ممکن نماید.
۱۱ - در موردی که طناب یا کابل به کار می‌رود و دیواره‌های وسیله نقلیه باید حداقل ۳۵۰ میلیمتر ارتفاع داشته باشد و روکش باید تا عمق حداقل ۳۰۰میلیمتر دیواره‌ها را بپوشاند.
۱۲ - در دریچه‌هایی که برای بارگیری و تخلیه بار وسیله نقلیه به کار می‌رود دو لبه روکش باید دارای روی هم گرد کافی باشد. به علاوه باید دریچه‌ها به‌وسیله روپوشی که در بند ۳ این ماده تشریح گردیده حفاظت شود. وسایل استحکام یا باید از نوع وسایلی که در بند ۸ پیش‌بینی شده است باشد و یا از‌تسمه‌هایی با حداقل ۲۰ میلیمتر عرض و ۳ میلیمتر ضخامت ساخته شده از چرم یا پارچه با رویه لاستیکی غیر قابل کش ساخته شود.
تسمه‌ها باید به‌داخل روکش پیوسته شده و با روزنه‌های چشمی برای بر گرفتن طناب فولادی یا میله آهنی مذکور در بند ۸ مجهز گردد.
>تصویر: دوره ۲۲ - جلد ۱۲ - صفحه ۶۰۵۹ الی ۶۰۶۶< ضمیمه شماره ۴ روش قبول وسائط نقلیه که وضع آنها با شرایط فنی مشروح در مقررات ضمیمه شماره . ۳ مطابقت می‌نماید.
روش قبول وسائط نقلیه به شرح زیر خواهد بود:
الف - وسائط نقلیه توسط مقامات صلاحیتدار کشوری که صاحب یا حمل‌کننده در آن ساکن بوده و یا محل کارش در آنجا می‌باشد مورد قبول و پذیرش‌قرار خواهد گرفت.
ب - تاریخ و شماره تسلسل برگ قبولی وسیله نقلیه باید مشخص گردد.
ج - یک گواهی قبولی مطابق فرم استاندارد ضمیمه شماره ۵ برای وسائط نقلیه مورد قبول صادر خواهد شد. این گواهی به زبان کشور صادرکننده و به‌زبان فرانسه چاپ خواهد شد و بندهای مختلف آن شماره گذاری خواهد شد طوری که متن با سهولت بیشتری در زبانهای دیگر مفهوم گردد.
د - این گواهی در وسیله نقلیه نگهداری خواهد شد. در صورت لزوم عکس و طرحهایی که طبق دستورالعمل اداره صادرکننده گرفته و ترسیم شده و به‌وسیله خود آن اداره تصدیق گردیده است به این گواهی پیوست می‌گردد.
ه - وسائط نقلیه باید هر دو سال یک بار جهت بازرسی و در صورت مقتضی تجدید گواهی قبولی در اختیار مقامات صلاحیتدار گذارده شود.
و - در صورتی که مشخصات اساسی وسیله نقلیه عوض شود و یا صاحب یا حمل‌کننده تغییر یابند گواهی قبولی باطل می‌گردد.
ضمیمه شماره ۵ گواهی قبولی یک وسیله نقلیه ۱ - گواهی شماره ۲ - گواهی می‌شود که وسیله نقلیه‌ای که در زیر مشخص شده واجد شرایط لازم جهت ورود به حمل و نقل بین‌المللی تحت مهر گمرک می‌باشد.
۳ - معتبر تا ۴ - این گواهی باید هنگامی که وسیله نقلیه در کار حمل و نقل مورد استفاده قرار نمی‌گیرد یا صاحب وسیله یا حمل‌کننده تغییر می‌کند و یا مدت‌اعتبارش به پایان می‌رسد و یا در صورتی که در مشخصات اساسی وسیله نقلیه تغییری صورت گیرد به اداره صادرکننده مسترد گردد.
۵ - نوع وسیله نقلیه ......
۶ - نام و آدرس تجاری دارنده (صاحب وسیله یا حمل‌کننده) ......
۷ - نام یا علامت تجاری سازنده ......
۸ - شماره شاسی ......
۹ - شماره موتور ......
۱۰ - شماره ثبت راهنمایی ......
۱۱ - سایر مشخصات ......
۱۲ - ضمائم ...... (با ذکر تعداد) ۱۳ - صادره از...........(محل) در..........تاریخ....۱۹ ۱۴ - امضاء و مهر اداره صادرکننده در ۱۵ - توضیح - تصاویر با طرحهایی که طبق دستورالعمل اداره صادرکننده گرفته و کشیده شده است و به وسیله همان اداره تصدیق شده است باید به‌این گواهی پیوست شود.
ضمیمه شماره ۶ مقررات مربوط به شرایط فنی تانکرهایی که (محفظه) می‌تواند برای حمل و نقل بین‌المللی زمینی تحت مهر گمرکی مورد قبول واقع شود.
ماده ۱ - کلیات ۱ - برای حمل و نقل بین‌المللی به وسیله وسایط نقلیه زمینی فقط تانکرهایی (محفظه) مورد قبول‌اند که در روی آنها تابلویی نصب شده باشد که در آن‌وزن تانکر (محفظه) نام و آدرس صاحب آن، مشخصات و شماره‌های تانکر به طریقی نشان داده شود که:
الف - بتوان آن را به طور ساده و عملی ممهور نمود.
ب - از بخشی که به وسیله گمرک ممهور شده است نتوان بدون باقی گذاشتن اثرات آشکار و یا شکستن مهر، کالایی را خارج نمود و یا در آن جای داد.
ج - فاقد هر گونه مخفی‌گاه برای پنهان کردن کالا باشد.
۲ - تانکر (محفظه) باید طوری ساخته شود که بتوان قسمتهای مختلف فضایی آن از جمله ظروف و جاسازی‌های جداگانه آن را به راحتی مورد‌بازرسی گمرکی قرار داد.
۳ - چنانچه در داخل دیواره‌های اطراف و طبقات کف و سقف تانکر (محفظه) فضاهای خالی وجود داشته باشد بایستی پوشش داخلی طوری محکم و‌بدون درز ساخته شود که نتوان آن را بدون برجا گذاشتن اثرات آشکار از سایر قسمتها جدا کرد.
۴ - تانکرهایی که (محفظه) طبق مفاد ضمیمه ۷ مورد قبول واقع می‌شود بایستی دارای قابی در بدنه خارجی باشد که بتوان گواهی قبولی را در آن نصب‌نمود.
برگ گواهی قبولی بایستی در میان یک جلد پلاستیکی قابل رؤیت و در بسته قرار گیرد.
قاب مزبور باید طوری ساخته شود که برگ گواهی قبولی و مهر‌گمرکخانه را کاملاً محافظت کند طوری که نتوان برگ مزبور را بدون شکستن مهر از آن خارج نمود.
ماده ۲ - ساختمان تانکر (محفظه) ۱ - دیواره‌ها - کف و سقف تانکر (محفظه) باید از صفحات فلزی و چوبی محکم و ضخیم ساخته شود و طوری به یکدیگر جوش - پرچ - و متصل‌گردد که در داخل آنها فضایی که بتوان از طریق آن به قسمت بار دست یافت به وجود نیاید. قسمتهای مختلف باید طوری در همدیگر چفت شود که جدا‌کردن آنها از یکدیگر بدون باقی گذاشتن اثرات آشکار و یا صدمه زدن به مهر گمرک میسر نشود.
۲ - اتصالات اصلی مانند پیچها - پرچها و غیره بایستی از خارج کار گذاشته شده به داخل فرو رود و در آنجا به مهرهایی که پرچ یا جوش می‌شود‌بپیوندد.
در صورتی که پیچهایی به منظور محکم کردن قطعات اصلی دیواره‌ها - کف و سقف از خارج کار گذاشته شود می‌توان سایر پیچها را از داخل کار‌گذاشت به شرط اینکه مهره‌های مربوط به این پیچها در خارج جوشکاری شده و با رنگ غیرشفاف پوشیده نشود.
۳ - استفاده از روزنه‌های تهویه هوا مجاز است به شرط اینکه بلندترین بعد آن از ۴۰۰ میلیمتر تجاوز نکند. در صورتی که روزنه دسترسی مستقیم به‌داخل تانکر (محفظه) را ممکن سازد باید آن را با تور فلزی یا پرده‌های مشبک فلزی (حداکثر بعد روزنه ۳ میلیمتر در هر دو مورد) که با نرده‌های‌جوشکاری شده (با حداکثر بعد سوراخ ۱۰ میلیمتر) محافظت شود پوشانید.
در صورتی که روزنه نامبرده دسترسی مستقیم به داخل محفظه را مثلاً به وسیله مجرای هوایی چند خم ممکن نسازد باید آن را با همان وسائل محافظت‌مجهز نمود ولی ابعاد روزنه‌ها ممکن است به ترتیب به ۱۰ میلیمتر و ۲۰ میلیمتر (به جای ۳ میلیمتر و ۱۰ میلیمتر) افزایش یابد. این وسائل را نمی‌توان‌بدون برجا گذاشتن اثرات آشکار از خارج برداشت. تور فلزی از سیمی با حداقل ۱ میلیمتر قطر باید طوری ساخته شود که هر یک از سیمها نتواند به‌یکدیگر فشرده شده و سوراخها بدون باقی گذاشتن اثرات آشکار گشاد شود.
۴ - تعبیه روزنه‌هایی برای خروج آب مجاز است به شرط اینکه بزرگترین بعد آنها از ۳۵ میلیمتر تجاوز نکند. این روزنه‌ها باید به وسیله تور فلزی و یا‌پرده‌های مشبک فلزی (حداکثر بعد روزنه ۳ میلیمتر و در هر دو مورد) پوشانده شده و با نرده جوشکاری شده با حداکثر بعد سوراخ ۱۰ میلیمتر‌محافظت گردد.
این وسائل را نمی‌توان بدون برجا گذاشتن اثرات آشکار از خارج برداشت.
ماده ۳ - وسائل مسدود کردن ۱ - درها و سایر وسائل مسدود کردن تانکر (محفظه) با یک وسیله‌ای که مهر کردن گمرک را ساده و عملی نماید مجهز می‌گردد. این وسیله یا بدنه درها‌در جاهای فلزی جوش می‌شود و یا به وسیله حداقل دو پیچ که از طرف داخل به مهره‌ها پرچ یا جوش می‌گردد محکم خواهد شد.
۲ - لولاها باید طوری ساخته و نصب شود که درها و سایر مسائل مسدود کردن نتواند در حالت بسته از میخ و لولا بلند شوند. پیچها - میخ - لولا و‌سایر اتصالات باید به قسمتهای خارجی لولاها جوش شود. در مواردی که درها و سایر وسائل مسدود کردن دارای یک وسیله قفل کردن غیر قابل‌دسترسی از خارج باشد به طوری که بتواند از بلند شدن در، از میخ لولا جلوگیری کند احتیاجی به لوازم فوق نخواهد بود.
۳ - درها باید طوری ساخته شود که به طور کامل بسته شده و کلیه درز و شکافها پوشانده شود.
۴ - محفظه باید برای حفظ مهر گمرک با یک وسیله مطمئن مجهز شود و یا طوری ساخته شود که مهر گمرکخانه به طور کافی محافظت گردد.
ماده ۴ - تانکر (محفظه‌های) مخصوص ۱ - شرایط فوق‌الذکر تا آنجا شامل تانکر (محفظه) عایق‌دار - مخزن‌دار - محفظه مخصوص حمل مبل و اثاثه و محفظه‌های مخصوص حمل و نقل‌هوایی می‌گردد که آنها با شرایط فنی اینگونه وسایط نقلیه که باید مطابق موارد استفاده خود دارا باشد منافات نداشته باشد.
۲ - درهای مخزن - شیر و دریچه‌های آدم‌رو مخزن باید طوری ساخته شود که کار مهر کردن گمرک را ساده و عملی نماید.
ماده ۵ - تانکرها (محفظه) تاشو تانکرهای (محفظه) جدا شدنی در مورد تانکرهای (محفظه) تاشو و تانکرهای (محفظه) جدا شدنی همان شرایط مربوط به محفظه‌های غیر تاشو و محفظه‌های جدا نشدنی صدق‌می‌نماید در صورتی که وسائل قفل کردن و یا باز کردن که تا شدن و جدا شدن قطعات محفظه را ممکن می‌سازد به وسیله مهر گمرک ممهور شده و نتوان‌هیچکدام از قطعات محفظه را بدون صدمه زدن به مهر گمرک از جای خود حرکت داد.
ماده ۵ مکرر - محفظه‌های روکش‌دار (تانکر) که به صورت قسمت بار وسیله نقلیه مورد استفاده قرار می‌گیرند چنانچه یک تانکر (محفظه) که به صورت قسمت بار وسیله نقلیه مورد استفاده قرار می‌گیرد و مثل سایر تانکرهایی که (محفظه) در این ضمیمه‌پیش‌بینی شده بسته نبوده بلکه باز و مجهز به روکش باشد در این صورت برای حمل و نقل بین‌المللی کالا به وسیله وسائط نقلیه زمینی تحت مهر‌گمرکی به شرطی مورد قبول واقع می‌شود که با شرایط مندرج در ماده ۵ ضمیمه شماره ۳ و حتی‌المقدور با شرایط این ضمیمه مطابقت نموده و گواهی‌قبولی مندرج در ماده یک بند ۱ و ۴ این ضمیمه مربوط به تانکرها (محفظه) در حالتی که محفظه با روکش مجهز شده و بر روی یک وسیله نقلیه قرار‌دارد قابل رؤیت باشد.
ماده ۶ - مقررات موقت مقررات مندرج در بند ۴ ماده یک و بند ۴ ماده ۳ و همچنین بندهای ۳ و ۴ ماده ۲ در صورتی که شامل محافظت روزنه‌های تهویه شود پیش از اول‌ژانویه ۱۹۶۱ الزام‌آور نیستند به استثناء آنهایی که با زانویی و مجاری چند خم مجهز و روزنه‌هایی که به منظور خروج آب تعبیه شده و به وسیله‌نرده‌های فلزی تجهیز گردیده است گواهی‌های قبولی مربوط به تانکرهایی که (محفظه) قبل از این تاریخ صادر گردیده و با این شرایط مطابقت نمی‌کند‌پس از ۳۱ دسامبر ۱۹۶۰ از اعتبار ساقط می‌گردد.
ضمیمه شماره ۷ رویه قبول و پذیرش و تشخیص تانکرهایی که (محفظه) مطابق شرایط فنی مشروح در ضمیمه شماره ۶ تجهیز گردیده است.
روش قبول تانکرها (محفظه) طبق مقررات زیر خواهد بود:
الف - تانکر (محفظه) توسط مقامات صلاحیتدار کشوری که صاحب تانکر (محفظه) ساکن بوده و یا محل کارش در آنجا است و یا اینکه تانکر(محفظه) در آن کشور برای اولین بار به منظور حمل کالا تحت مهر گمرکی به کار برده شده است. مورد قبول قرار می‌گیرد.
ب - تاریخ و شماره تسلسل برگ قبولی تانکر (محفظه) باید مشخص گردد.
ج - یک گواهی قبولی مطابق نمونه متحدالشکل ضمیمه شماره ۸ برای تانکر (محفظه) مورد قبول صادر خواهد شد. این گواهی به زبان کشور‌صادرکننده و به زبان فرانسه چاپ خواهد شد. بندهای مختلف آن شماره گذاری خواهد شد طوری که متن با سهولت بیشتری در زبانهای دیگر مفهوم‌گردد. این گواهی در جلد پلاستیکی قابل رؤیتی قرار خواهد گرفت که دو طرف آن به طور محکم به یکدیگر چسبیده است.
د - این گواهی همیشه همراه محفظه خواهد بود و باید طبق مفاد ماده یک ضمیمه ۶ در قابی قرار بگیرد که توسط گمرک ممهور شده و خارج کردن از‌قاب نامبرده بدون صدمه زدن به مهر گمرک میسر نباشد.
ه - تانکر (محفظه) باید هر دو سال یک بار جهت بازرسی و در صورت مقتضی تجدید گواهی قبولی در اختیار مقامات صلاحیتدار گذارده شود.
و - در صورتی که قطعات اساسی تانکر (محفظه) عوض شود و یا صاحب آن تغییر یابد گواهی قبولی باطل می‌گردد.
ضمیمه شماره ۸ گواهی قبولی برای یک تانکر (محفظه) ۱ - گواهی شماره ......
۲ - تانکر (محفظه) مشخص شده در زیر واجد شرایط برای حمل و نقل تحت مهر گمرک می‌باشد.
۳ - معتبر تا ......
۴ - این گواهی باید هنگامی که تانکر (محفظه) دیگر مورد استفاده قرار نمی‌گیرد یا صاحب آن تغییر می‌کند یا مدت اعتبارش به پایان می‌رسد و یا در‌صورتی که در مشخصات اساسی تانکر (محفظه) تغییری صورت گیرد به اداره صادرکننده مسترد گردد ......
......
۵ - نوع تانکر (محفظه) ......
۶ - نام و آدرس تجاری صاحب تانکر (محفظه) ......
۷ - علامت مشخصه و شماره‌ها ......
۸ - وزن ......
9 - ابعاد خارجی به سانتیمتر CM..X..CM..X..CM..X..CM ۱۰ - مشخصات اساسی ساختمان (نوع مواد - نوع ساختمان - قطعات ضخیم شده برای استحکام بیشتر - پیچهای پرچ شده جوش شده و غیره) ......
......
۱۱ - صادره در........(محل) در........تاریخ........۱۹ ۱۲ - امضاء و مهر اداره صادرکننده.........
ضمیمه شماره ۹ پلاکهای "تیر" ۱ - ابعاد پلاکها باید ۲۵۰ میلیمتر در ۴۰۰ میلیمتر باشد.
2 - حروف T.I.R باید به حروف بزرگ لاتین به ارتفاع ۲۰۰ میلیمتر به پهنای حداقل 20 میلیمتر باشد. حروف باید به رنگ سفید روی متن آبی باشد.
پروتکل امضاء هنگام امضاء کنوانسیون به تاریخ امروز - امضاکنندگان زیر طبق اختیاری که به آنان تفویض شده مراتب زیر را اعلام می‌نمایند:
۱ - شرایط این کنوانسیون حداقل تسهیلات را تعیین می‌نماید.
هدف طرفهای این کنوانسیون این نیست که تسهیلات وسیع‌تری را که از طرف بعضی از آنها در مورد حمل و نقل بین‌المللی کالا از راه‌های زمینی داده شده یا داده خواهد شد محدود نمایند. طرفهای کنوانسیون ممکن است به خصوص در مورد کالاهایی که کاملاً با توضیحات ماده یک بند جزء (ح - H)کنوانسیون مطابقت نمی‌نمایند بر طبق شرایط بخش 4 بین خود توافق کنند.
۲ - مفاد این کنوانسیون مانع از به کار بردن سایر مقررات اعم از ملی یا قراردادی مربوط به حمل و نقل نخواهد شد.
۳ - طرفهای کنوانسیون تا حد امکان در موارد زیر تسهیلات فراهم خواهند نمود:
- عملیات گمرکی مربوط به کالاهای فاسد شدنی.
- انجام مراسم گمرکی در گمرکخانههای سر راه خارج از روزها و ساعات کار.
۴ - طرفهای کنوانسیون معتقدند که بهره‌برداری رضایت بخش از این کنوانسیون احتیاج به فراهم آوردن تسهیلاتی برای مؤسسات مربوط نسبت به امور‌زیر دارد:
الف - انتقال پول لازم جهت پرداخت حقوق و عوارض وارداتی و هر نوع جریمه نقدی که از طرف مقامات طرفهای کنوانسیون در اجرای شرایط این‌کنوانسیون ادعا می‌گردد - و ب - انتقال پول جهت پرداخت برای فرمهای کارنه "تیر" ارسالی به مؤسسات تضمین‌کننده توسط مؤسسات خارجی مربوط یا توسط سازمانهای‌بین‌المللی.
۵ - الحاقی به مواد یک (قسمت الف) ۴ و ۲۰ شرایط مذکور در مواد ۴ و ۲۰ مانع از وصول وجوه قلیلی به صورت عوارض آماری نمی‌گردد.
۶ - الحاقی به ماده ۳۷.
هر طرف کنوانسیون امکان صرف نظر کردن و یا تقلیل بعضی محدودیتها و کنترلها را در گمرکخانههای سر راه در مورد عملیات حمل و نقل مذکور در‌بخش ۳ این کنوانسیون با توجه به اقدامات احتیاطی مندرج در این کنوانسیون برای چنین عملیات مورد بررسی قرار خواهد داد.
بنا به مراتب امضاکنندگان زیر که دارای اختیارات لازم می‌باشند این پروتکل را امضاء نمودند.
این کنوانسیون در تاریخ پانزدهم ژانویه یک هزار و نهصد و پنجاه و نه در ژنو در یک نسخه به زبانهای انگلیسی و فرانسه منعقد شد که هر دو متن‌متساویاً معتبر می‌باشد.
کنوانسیون فوق مشتمل بر یک مقدمه و پنجاه و یک ماده و نه ضمیمه و یک و پروتکل امضاء منضم به قانون الحاق دولت شاهنشاهی ایران به‌کنوانسیون گمرکی حمل و نقل بین‌المللی کالا در جاده می‌باشد.
رییس مجلس سنا - جعفر شریف‌امامی