شورای عالی شهرسازی
| شهبانو فرح پهلوی | شورای عالی شهرسازی | درگاه محمدرضا شاه پهلوی |
شورای عالی شهرسازی سازمانی است که در وزارت آبادانی و مسکن تشکیل شد و از سال ۱۳۴۴ به ریاست عالیه شهبانو فرح پهلوی آغاز به کار نمود. این شورا تعیین اولویت پروژه ها، بررسی و تصویب آیین نامه های شهرسازی، و تعیین و تصویب معیارهای ساختمانی و بررسی قوانین شهرسازی را بر عهده دارد.[۱]
شورای عالی شهرسازی و معماری. هدف این شورا اتخاذ سیاست کلی شهرسازی و هماهنگ کردن برنامه‌ها در سطح کشور و پیگیری امور با توجه به معماری سُنّتی ایران است. هم اکنون پانزده طرح جامعه شهرسازی به منظور پیاده کردن طرح‌های نوسازی معماری در شهرهای ایران در دست اقدام است. این طرح‌ها با حفظ ارزش‌های کهن و سُنّتی معماری و تحولات جدید علمی بررسی و تدوین شده‌اند. علیاحضرت شهبانوی ایران که خود دانشجوی رشته معماری بوده‌اند، نسبت به حفظ آثار باستانی و قدیمی و ترمیم و ایجاد واحدهای مسکونی و شهرسازی علاقه خاص دارند. به پیروی از منویات معظم‌لها خانه‌های قدیم توسط دولت یا افراد ثروتمند و دفتر مخصوص علیاحضرت شهبانو خریداری شده و مرمت و نگهداری می‌شود. به منظور ایجاد فضای سبز پارک‌های متعدد در نقاط مختلف شهر تهران و سایر شهرها احداث گردیده و درحال گسترش است. باغ‌های قدیمی خریداری شده و برای حفظ زیبایی‌های طبیعی کشور حریم کافی برای رودخانه‌ها و دریاها به صورت قانونی تعیین گردیده و جاده‌های لازم به این حریم‌ها در دست ساختمان است. برای آنکه تمامی امور مربوط به ساختمان و محیط زیست با رویه علمی و حساب شده پیش رود، انجمن آرشیتکت‌ها در این زمینه بوجود آمده و مهندسین مشاور نیز به فعالیت‌های پیگیر و همه جانبه‌ای که ذکر شد، کمک می‌کنند. شهرهای تاریخی ایران که دارای آثار ارزنده تاریخ کهن و پرافتخار معماری ایران است، با ایجاد کمیته نظارت بر شهر مشهد و کمیته نظارت بر شهر اصفهان به بزرگداشت و نگهداری گنجینه‌های معماری سُنّتی ایران دست یافت. ریاست عالیه این کمیته‌ها و همچنین کمیته عمران کرانه‌های زیبای خزر را علیاحضرت شهبانو شخصاً به عهده گرفته‌اند.
هدف ها
هدف های شورای عالی شهرسازی بدین قرارند:
- - برگزیدن سیاست همگانی شهرسازی و هماهنگ کردن برنامه های شهرسازی با برنامه های عمرانی.
- - بررسی و تصمیم گیری درباره جلوگیری از گسترش بی رویه شهر ها تا زمانی که طرح جامع برای آنها تهیه نشده است.
- - تهیه نقشه جامع برای شهرهای کشور و اجرای طرح های نام برده
سازمان
شورای عالی شهرسازی از وزیر کشور، وزیر آبادانی و مسکن، وزیر آب و برق، وزیر اقتصاد، وزیر فرهنگ و هنر، وزیر جنگ و وزیر بهداری ، مدیر عامل سازمان برنامه، شهردار تهران، رییس دانشکده هنرهای زیبای دانشکاه تهران، معاون وزارت دادگستری و سرپرست اداره ثبت، سرپرست سازمان جلب سیاحان، رییس موسسه تحقیقات و مطالعلت اجتماعی دانشگاه تهران تشکیل می شود.
شورای عالی شهرسازی دارای یک دبیر کل است که از بین مهندس های عالی رتبه بنا به پیشنهاد وزیر کشور و وزیر آبادانی و مسکن و تصویب هیات دولت به درازای سه سال تعیین می شود.
فعالیت ها
نوسازی در شهرها می بایستی به فرمی انجام شود که با تغییر های اقتصادی و اجتماعی حال و آینده و نیز با شرایط ویژه جا و مکان سازگار باشد. طرح های جامع شهرها دستاوردهای مثبتی داشت که در سرو سامان دادن به وضع شهرها به تدریج نمودار شد. اهمیت طرح های جامع شهرها بدین بود که نه تنها برای از بین بردن سختی ها و مشکلات شهری و چگونگی بافت ترمیم بافت قدیمی آنها چاره جویی ها و پیشنهاد های اساسی می شد بلکه با پیش بینی تغییرات اجتماعی، اقتصادی و جمعیتی شهرهای ایران همه گونه تاسیسات و تجهیزات که بتواند جواب گوی نیازهای آینده مردم این شهرها باشد در نظر گرفته شد.
از ۳۱ طرح جامعی که از آغاز بنیان شورای عالی شهرسازی آماده گشته بود ۲۱ طرح جامع شهری به انجام رسید و برای بهره برداری به شهرداری ها و سازمان های وابسته داده شد.
پروژه های جامع شهری برای شهرهای تهران، تبریز، مشهد، سپاهان (اصفهان) ، شیراز، رشت ، اهواز ، قزوین ، بندر پهلوی ، بندر عباس ، همدان، بهبهان ، چالوس ، نوشهر ، بابل ، بابلسر، کرج، بندرلنگه، سربندر، آب معدنی سرین اردبیل، آب معدنی لاهیجان انجام یافته بودند.
پروژه های اراک ، خرمشهر، آبادان، بندر شاهپور، آذربایجان، قروه، مریوان، کلاردشت، دشت نظیر، کرند و ییلاقی های اطراف سد فرحناز در بخش آخرین آماده سازی بودند
پروژه های جامع دیگری نیز برای شهرهای بزرگ کشور چون یزد، کاشان، کرمانشاه، کرمان، و غیره طراحی شد و قوانین و مقررات شهر برای برنامه ریزی شهری و ساختمانی با همکاری سازمان ملل متحد به انجام رسید.
منابع
- ↑ انتشارات دفتر مخصوص شهبانو، تهران ، ۱۳۵۴ ، ص. ۱۱۲ - ۱۱۷